Pobierz wydanie - Qualitative Sociology Review

Abstrakty i słowa kluczowe nadesłane przez Autorów
Wiktor Marzec
Uniwersytet Łódzki, Polska
Granice (teorii) społecznych światów
Tekst podejmuje problem granic aplikowalności koncepcji społecznych światów
zaproponowanej przez Anselma Straussa. Posługując się swoistym eksperymentem
intelektualnym – próbą zastosowania tej koncepcji do opisu krańcowego przypadku,
jakim są społeczności konsensualnych sadomasochistów – pokazuje niemożliwe do
ujęcia w ramach tej teorii, a kluczowe dla opisu tej grupy, elementy. Specyficzny
sposób organizacji podmiotowego doświadczenia i podzielana „definicja sytuacji” w
„mocnym” sensie (interpretacja stosowanej przemocy seksualnej) to czynniki, których
nie można ująć odwołując się do podmiotowej samoświadomości uczestników
interakcji. Cała tradycja interakcjonizmu symbolicznego zaś implicytnie zakłada taki,
samoświadomy, kartezjański podmiot wyrażający się głównie w sferze werbalnej.
Prześledzenie zmian w pojmowaniu podmiotu w tradycji pragmatycznointerakcjonistycznej,
w której zakorzeniona jest teoria Straussa, pozwala ukazać jej
potencjalne ograniczenia. Zmiany w ujmowaniu podmiotu w całości nauk
humanistycznych i społecznych każą również bardziej świadomie spojrzeć na
stosowanie koncepcji społecznych światów.
Słowa kluczowe:
społeczne światy, Anselm Strauss, interakcjonizm symboliczny, racjonalny podmiot,
ciało, sadomasochizm, BDSM, doświadczenie
Katarzyna Niziołek
Uniwersytet w Białymstoku, Polska
Fotografia uczestnicząca. Od jakościowych badań światów społecznych do
interwencji socjologicznej
W artykule, przyjmując fenomenologiczne rozumienie kategorii „świat społeczny”,
poszukuję nowych możliwości badania światów społecznych poprzez wykorzystanie
fotografii uczestniczącej (participatory photography) oraz integracji praktyki
badawczej z praktyką społeczno-obywatelską. O fotografii uczestniczącej możemy
mówić wtedy, gdy jednostki lub grupy, które tradycyjnie byłyby przedmiotem oglądu
i poznania, same wykonują i interpretują fotografie ukazujące ważne elementy ich
życia i doświadczenia. Jako technika badawcza fotografia uczestnicząca zmienia
więc perspektywę poznania z pozycji outsidera na insidera. W ten sposób pozwala
nam dotrzeć, zgodnie z dyrektywami socjologii rozumiejącej, do subiektywnych
definicji obserwowanych sytuacji konstruowanych przez ich uczestników. Autorom
fotografii daje zaś możliwość w pełni podmiotowej wypowiedzi na temat ich własnych
doświadczeń, potrzeb czy dążeń, co ma szczególne znaczenie w przypadku grup
©2011 PSJ Tom VII Numer 1 Przegląd Socjologii Jakościowej 95
www.qualitativesociologyreview.org