You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dobro wspólne<br />
Marek Szubiak<br />
Marek Szubiak -<br />
dziennikarz, publicysta,<br />
wieloletni redaktor<br />
naczelny BGS<br />
Tanew. Współtwórca<br />
i prezes <strong>Biłgorajskie</strong>go<br />
Towarzystwa<br />
Literackiego. Debiut<br />
pisarski - powieść „Brzegi nadziei”<br />
OGRODY BIŁGORAJA<br />
Zima pogrąża naturę we śnie. Ogrody działkowe<br />
„odpoczywają” po okresie wegetacji. Cisza na działkach i tylko<br />
ptaki przylatują, jakby szukały rzadko spotykanych tu<br />
domków czy karmików.<br />
20<br />
Od czasu do czasu pojawi się tu<br />
postać, zaciekawionego stanem<br />
swojej działki, działkowca - ogrodnika.<br />
Nie słychać już na działkach<br />
pieśni - hymnu działkowców:<br />
Jak dobrze mieć na ziemi swoje<br />
miejsce,<br />
Maleńki domek ogród pełen róż,<br />
Gdzie znajdzie spokój utrudzone<br />
serce,<br />
Od wschodu słońca do wieczornych<br />
zórz.<br />
Zimą dokonuje się bilansu sezonu<br />
i kreśli plany na wiosnę. Padają<br />
odpowiedzi na pytania:, co się dobrze<br />
urodziło, co nie, co posadzić i gdzie<br />
na wiosnę, jakie nasiona najlepsze,<br />
czy wystarczy kompostu, etc…etc…<br />
Jaki będzie kolejny sezon? Czy<br />
rzeczywiście „Jak św. Agnieszka<br />
wypuści śnieg z mieszka, to go nie<br />
powstrzyma aż do Franciszka”, lub<br />
„Gdy mróz w lutym mocno trzyma,<br />
tedy jest niedługa zima”, czy rzeczywiście<br />
tak będzie?<br />
Niektórzy pamiętają o pracach<br />
ogrodniczych podczas zimy; to<br />
przycinanie i prześwietlanie drzew,<br />
bielenie pni, usuwanie nadmiaru<br />
śniegu z gałęzi i krzewów. Również<br />
naprawianie wszystkiego, co dostrzeże<br />
gospodarskie oko działkowca.<br />
Takie bieżące sprawy absorbują<br />
działkowców, ale nie każdy zna<br />
historię tej idei i organizacji ogrodów<br />
działkowych.<br />
Takie były początki<br />
Pierwszy w Polsce ogród działkowy<br />
powstał w Grudziądzu w ramach<br />
„Towarzystwa Naturalnego<br />
Sposobu Życia” w roku 1897.<br />
Inicjatorem i założycielem ogrodów<br />
był dr Jan Jankowski. O tych<br />
pierwszych ogrodach tak pisała<br />
Magdalena Madajewska w pracy<br />
„Kąpiele słoneczne w Grudziądzu”:<br />
„Pierwotnym celem Towarzystwa<br />
było umożliwienie członkom<br />
korzystania z tak zwanych „kąpieli<br />
słonecznych” w specjalnie do tego<br />
urządzonym ogrodzie. Tamteż, na pół<br />
obnażeni członkowie Towarzystwa<br />
<strong>ZIMA</strong><br />
Za kilka miesięcy tak będą wyglądać nasze ogrody<br />
uprawiali gimnastykę, treningi, leżakowali<br />
lub brali kąpiele w specjalnie<br />
do tego celu przygotowanych wannach<br />
napełnionych mułem torfowym,<br />
nagrzanym promieniami słońca. Idea<br />
dr. Jankowskiego znalazła z jednej<br />
strony gorących zwolenników, z drugiej<br />
zaś spotkała się z drwinami<br />
i docinkami. Znaleźli się i tacy, którzy<br />
uważali ją za wielce niemoralną. Po<br />
śmierci założyciela Towarzystwo nie<br />
zaprzestało swej działalności. W kilka<br />
lat po założeniu, uzyskano tytułem<br />
dzierżawy od gminy Grudziądza<br />
tereny, które w części przeznaczono<br />
na urządzenie „Kąpieli Słonecznych”,<br />
resztę zaś podzielono na<br />
działki dla członków. Tak powstały<br />
pierwsze ogródki działkowe w Polsce”.<br />
Mamy, więc 115-letnią tradycję<br />
ruchu działkowego. Ruch ten w powojennej<br />
Polsce odrodził się w latach<br />
pięćdziesiątych, po uchwaleniu ustawy<br />
z 9 marca 1949 r., o pracowniczych<br />
ogródkach działkowych.<br />
Zasady przekazywania terenów pod<br />
ogródki działkowe ustaliła Rada<br />
Ministrów w rozporządzeniu z dnia<br />
31 maja 1962 r. Od tego czasu, ruch<br />
na rzecz ogrodów działkowych<br />
rozwijał się bardzo intensywnie.<br />
Lubelszczyzna ma już 86-letnią<br />
tradycję rozwoju tego ruchu.<br />
W Biłgoraju ogrody działkowe<br />
powstały później i trwają od 35 lat.<br />
O początkach organizacji ogrodów<br />
działkowych w naszym mieście tak<br />
wspomina pan Ryszard Kostrubiec -<br />
jeden z pionierów tego ruchu: -<br />
„Przed rokiem 1975, powiat biłgorajski<br />
należał do województwa lubelskiego.<br />
Pracowałem wówczas w<br />
Urzędzie Powiatowym na stanowisku<br />
zastępcy kierownika Wydziału<br />
Gospodarki Komunalnej, Przestrzennej,<br />
Ochrony Środowiska i Komunikacji.<br />
Wraz z przedstawicielami<br />
związków zawodowych większych<br />
zakładów pracy, opracowaliśmy<br />
program rozwoju terenów osiedlowych<br />
i terenów zielonych. Był to<br />
punkt zaczepienia na tworzenie<br />
obszarów pod ogródki działkowe.<br />
W większych zakładach pracy jak:<br />
ZPDz.”Mewa”, BZNS, Włosiankarska<br />
Sp-nia Pracy, <strong>Biłgorajskie</strong><br />
Przedsiębiorstwo Budowlane, PBiD,<br />
PKS i innych, prężnie działały<br />
związki zawodowe starające się<br />
tworzyć różne formy pomocy dla<br />
swoich pracowników i ich rodzin.<br />
Jedną z takich form był przydział<br />
ogródków działkowych. W tych<br />
zakładach powstały listy pracowników<br />
chętnych do posiadania<br />
ogrodu. Te działania zostały przerwane<br />
reformą państwa w 1975 r., kiedy<br />
Biłgoraj znalazł się w województwie<br />
zamojskim. Po rozwiązaniu Urzędu