W pustyni iw puszczy - eBooks

More documents

Recommendations

Info

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska. HENRYK SIENKIEWICZ W pustyni i w puszczy — Wiesz, Nel — mówił Staś Tarkowski do swojej przyjaciółki, małej Angielki — wczoraj przyszli zabtie (policjanci) i aresztowali żonę dozorcy Smaina i jej troje ǳieci — tę Fatmę, która już kilka razy przychoǳiła do biura do twojego ojca i do mego. A mała, podobna do ślicznego obrazka Nel podniosła swe zielonawe oczy na Stasia i zapytała na wpół ze zǳiwieniem, a na wpół ze strachem: — Wzięli ją do więzienia? — Nie, ale nie pozwolili jej wyjechać do Sudanu i przyjechał urzędnik, który jej bęǳie pilnował, by ani krokiem nie wyruszyła z Port-Saidu¹. — Dlaczego? Staś, który kończył rok czternasty i który swą ośmioletnią towarzyszkę kochał barǳo, ale uważał za zupełne ǳiecko, rzekł z miną wielce zarozumiałą: — Jak dojǳiesz do mego wieku, to bęǳiesz wieǳiała wszystko, co się ǳieje nie tylko wzdłuż kanału, od Port-Saidu do Suezu², ale i w całym Egipcie. Czy ty nic nie słyszałaś o Mahdim? — Słyszałam, że jest brzydki i niegrzeczny. Chłopiec uśmiechnął się z politowaniem. — Czy jest brzydki — nie wiem. Sudańczycy utrzymują, że jest piękny. Ale powieǳieć, że jest niegrzeczny, o człowieku, który wymordował już tylu luǳi, może tylko ǳiewczynka ośmioletnia, w sukience, ot! takiej — do kolan! — Tatuś mi tak powieǳiał, a tatuś wie najlepiej. — Powieǳiał ci tak dlatego, że inaczej byś nie zrozumiała. Do mnie by się tak nie wyraził. Mahdi jest gorszy niż całe stado krokodyli. Rozumiesz? Dobre mi powieǳenie: „niegrzeczny”, tak się mówi do niemowląt. Lecz ujrzawszy zachmurzoną twarz ǳiewczynki umilkł, a potem rzekł: — Nel! wiesz, że nie chciałem ci zrobić przykrości; przyjǳie czas, że i ty bęǳiesz miała czternasty rok. Obiecuję ci to na pewno. — Aha! — odpowieǳiała z zatroskanym wejrzeniem — a jeżeli Mahdi wpadnie przedtem do Port-Saidu i mnie zje? — Mahdi nie jest ludożercą, więc luǳi nie zjada, tylko ich morduje. Do Port- -Saidu też nie wpadnie, a gdyby nawet wpadł i chciał cię zabić, pierwej miałby ze mną do czynienia. Oświadczenie to oraz świst, z jakim Staś wciągnął nosem powietrze, nie zapowiadający nic dobrego dla Mahdiego, uspokoiły znacznie Nel co do własnej osoby. Dorosłość ǲiecko Dorosłość Podstęp ¹Port Said — miasto położone w Egipcie w pobliżu Kanału Sueskiego. Zostało założone w 1859 roku właśnie z powodu rozbudowy tego kanału. ²Suez — miasto położone w Egipcie niedaleko od Kanału Sueskiego.
— Wiem — odrzekła. — Ty byś mnie nie dał. Ale dlaczego nie puszczają Fatmy z Port-Saidu? — Bo Fatma jest cioteczną siostrą Mahdiego. Mąż jej, Smain, oświadczył rządowi egipskiemu w Kairze, że pojeǳie do Sudanu, gǳie przebywa Mahdi, i wyrobi wolność dla wszystkich Europejczyków, którzy wpadli w jego ręce. — To Smain jest dobry? — Czekaj. Twój i mój tatuś, którzy znali doskonale Smaina, nie mieli wcale do niego zaufania i ostrzegali Nubara Paszę, by mu nie ufał. Ale rząd zgoǳił się wysłać Smaina i Smain bawi od pół roku u Mahdiego. Jeńcy jednak nie tylko nie wrócili, ale przyszła z Chartumu³ wiadomość, że mahdyści obchoǳą się z nimi coraz okrutniej, a że Smain, nabrawszy od rządu pienięǳy, zdraǳił. Przystał całkiem do Mahdiego i został mianowany emirem⁴. Luǳie powiadają, że w tej okropnej bitwie, w której poległ jenerał Hicks, Smain dowoǳił artylerią Mahdiego i on to podobno nauczył mahdystów obchoǳić się z armatami, czego przedtem, jako ǳicy luǳie, wcale nie umieli. Ale Smainowi choǳi teraz o to, by wydostać z Egiptu żonę i ǳieci, toteż gdy Fatma, która widocznie z góry wieǳiała, co zrobi Smain, chciała cichaczem wyjechać z Port-Saidu, rząd aresztował ją teraz razem z ǳiećmi. — A co rządowi przyjǳie z Fatmy i jej ǳieci? — Rząd powie Mahdiemu: „Oddaj nam jeńców, a my oddamy ci Fatmę…” Na razie rozmowa urwała się, albowiem uwagę Stasia zwróciły ptaki lecące od strony Echtum om Farag ku jezioru Menzaleh. Leciały one dość nisko i w przezroczystym powietrzu widać było wyraźnie kilka pelikanów z zagiętymi na grzbiety szyjami, poruszających z wolna ogromnymi skrzydłami. Staś począł zaraz naśladować ich lot, więc zadarł głowę i biegł przez kilkanaście kroków groblą⁵, machając rozłożonymi rękoma. — Patrz, lecą i czerwonaki⁶ — zawołała nagle Nel. Staś zatrzymał się w jednej chwili, gdyż istotnie za pelikanami, ale nieco wyżej, widać było zawieszone na błękicie jakby dwa wielkie, różowe i purpurowe kwiaty. — Czerwonaki! Czerwonaki! — One wracają pod wieczór do swoich sieǳib na wysepkach — rzekł chłopiec. — Ach, gdybym miał strzelbę! — Po cóż byś miał do nich strzelać? — Kobiety takich rzeczy nie rozumieją. Ale pójdźmy dalej, może zobaczymy ich więcej. To powieǳiawszy wziął ǳiewczynkę za rękę i poszli ku pierwszej za Port-Saidem kanałowej przystani, za nimi zaś nadążała Murzynka Dinah, niegdyś piastunka małej Nel. Szli wałem odǳielającym wody jeziora Menzaleh od kanału, przez który przepływał w tej chwili, prowaǳony przez pilota, duży parowiec angielski. Zbliżał się wieczór. Słońce stało jeszcze dość wysoko, ale przetoczyło się już na stronę jeziora. Słonawe jego wody poczynały lśnić złotem i drgać odblaskami pawich piór. Po arabskim brzegu ciągnęła się, jak okiem sięgnąć, płowa piaszczysta pustynia — głucha, złowroga, martwa. Mięǳy szklanym, jakby obumarłym niebem a bezmiarem pomarszczonych piasków nie było śladu żywej istoty. Podczas gdy na kanale wrzało życie, kręciły się łoǳie, rozlegały się świsty parowców, a nad Menzaleh migotały w słońcu stada mew i ǳikich kaczek — tam, na arabskim brzegu, była jakby kraina Ptak Miasto, Woda Przyroda nieożywiona, Pustynia, Słońce, Światło ³Chartum — stolica Sudanu. ⁴i — tytuł honorowy przysługujący dowódcom i książętom w państwach islamu. ⁵ — wał ziemny, który utrzymuje wodę w sztucznym zbiorniku lub chroni przyległe tereny przed wylewami rzeki. ⁶czwn — flaming; nazwa potoczna. 3
Page 4 and 5: śmierci. Tylko w miarę jak słoń
Page 6 and 7: Ponieważ zbliżały się święta
Page 8 and 9: ców, przemocą. Przeważnie jednak
Page 10 and 11: z leżącego w Sudanie miasta El-Fa
Page 12 and 13: i ukłuł panią Olivier w szyję,
Page 14 and 15: — Rawlison? — czy nie jeden z d
Page 16 and 17: — Jutro — pamiętajcie — jest
Page 18 and 19: szczęścia, a Staś, lubo sąǳił
Page 20 and 21: i ku ogrodom położonym za miastem
Page 22 and 23: Staś był rad, że spęǳą noc na
Page 24 and 25: — Żałuję jednakże, że zamias
Page 26 and 27: Nie mogą umknąć. Wysyłam w tej
Page 28 and 29: I tak mówiąc uderzył ją korbacz
Page 30 and 31: — Mahdi ześle nam anioła, któr
Page 32 and 33: tych, którym nie szczęǳisz dobro
Page 34 and 35: — Ale nie bęǳiemy jechali z pow
Page 36 and 37: w dłonie, i okrzyki: yalla!… Na
Page 38 and 39: nimi olbrzymią piaszczystą mogił
Page 40 and 41: czony ptaszek — i dopiero gdy zdj
Page 42 and 43: Chwila nadeszła. Chłopak wygiął
Page 44 and 45: Nastała chwila milczenia — po cz
Page 46 and 47: — Chyba. Ale on nie jest winien,
Page 48 and 49: Nel podniosła się i na razie zami
Page 50 and 51: wojskiem angielskim. Derwisze Mahdi
Page 52 and 53:
Miał tylko jeszcze naǳieję, że
Page 54 and 55:
z taką siłą, że myślał, że m
Page 56 and 57:
— Jak? co się stało? — pytał
Page 58 and 59:
Staś, który wyobrażał sobie, ż
Page 60 and 61:
— Nie zimno ci? — Nie — odpow
Page 62 and 63:
od dawna i który w Port-Saiǳie ok
Page 64 and 65:
stwo lub przekroczenie praw ogłasz
Page 66 and 67:
która zmienia twarz w plaster miod
Page 68 and 69:
Gdy weszli do izby, Mahdi leżał n
Page 70 and 71:
także dobrze i mnie za to, żem si
Page 72 and 73:
tej wycieczce wieǳąc, że z Omdur
Page 74 and 75:
mogli do niej żywi dojechać. Licz
Page 76 and 77:
ukochaną panienkę i umrzeć. Gebh
Page 78 and 79:
ǲiewczynka skinęła swoją płow
Page 80 and 81:
I znowu zapadła cisza. Słychać b
Page 82 and 83:
Jakoż byli istotnie wolni, ale i z
Page 84 and 85:
Gdyby to był jednak jaki odǳiał
Page 86 and 87:
mu tam Chamis! Możemy przy tym nie
Page 88 and 89:
gów lub osad miejscowych Kali i Me
Page 90 and 91:
z obrzyǳeniem, nie przestawał mi
Page 92 and 93:
— Kali zabrał miecz Gebhra — r
Page 94 and 95:
— To są papugi, które najłatwi
Page 96 and 97:
Ognisko pociemniało. Próżno Kali
Page 98 and 99:
krótki charkot, następnie głuche
Page 100 and 101:
— Ale my tu nie bęǳiemy nocowal
Page 102 and 103:
się z pnia na pień, tworząc jakb
Page 104 and 105:
— Wa-hima rzucać dużo oszczepó
Page 106 and 107:
— Stasiu, nie rób tego! Stasiu,
Page 108 and 109:
Nel pomiarkowała, że Staś stroi
Page 110 and 111:
uważnie, zbadał wszystkie jej pę
Page 112 and 113:
— Jeśli się oswoi — rzekł St
Page 114 and 115:
apetytu, albowiem prócz porcji wę
Page 116 and 117:
odwrócony tyłem do niej, z trąb
Page 118 and 119:
Tymczasem spadły pierwsze krople d
Page 120 and 121:
wyrażał: pod trąbą słonia —
Page 122 and 123:
— Hej, mała ćmo! czemu tak lata
Page 124 and 125:
ptaki te sadowiły się zwykle na n
Page 126 and 127:
nawet kiedyś uciekł, co mu po ży
Page 128 and 129:
i na czym ona sama pojeǳie? Po tej
Page 130 and 131:
— Dobrze, dobrze. Nazywam się Li
Page 132 and 133:
Po czym wszedł do drzewa. Nel rozb
Page 134 and 135:
i południowej granicy kręcą się
Page 136 and 137:
Linde posiadał znaczne zapasy wsze
Page 138 and 139:
dołu, a resztki nie wyskrobanego p
Page 140 and 141:
— To i ja będę w geografii? —
Page 142 and 143:
tawców z błon, to tylko dlatego,
Page 144 and 145:
„Ach! — pomyślał Staś — wi
Page 146 and 147:
Wyruszyli jednakże dopiero w kilka
Page 148 and 149:
pewno, że z jednej strony tego jez
Page 150 and 151:
I zwróciwszy konia ku pracującym,
Page 152 and 153:
— Więc zbliżcie się i padnĳci
Page 154 and 155:
pały się gliniane ściany chaty i
Page 156 and 157:
— Niech go rozedrze wobo! — Wob
Page 158 and 159:
ciw podróżnikom wymierzona. Murzy
Page 160 and 161:
— Mój Stasiu, pójdę sama jak k
Page 162 and 163:
Stasiowi przyszło do głowy, że g
Page 164 and 165:
dowieǳieli się, że prowaǳił on
Page 166 and 167:
słonia w służbie człowieka, na
Page 168 and 169:
tak pognębioną i smutną, że ju
Page 170 and 171:
— Kali wybić, ach, wybić czarow
Page 172 and 173:
Ale Samburowie nie umieli mu powie
Page 174 and 175:
— Kali kazać, albowiem Kali jest
Page 176 and 177:
niechętnie, i gdyby nie znaczna il
Page 178 and 179:
że Faru każe im poucinać głowy,
Page 180 and 181:
Sam został, albowiem obawiał się
Page 182 and 183:
podniósł karawanę na nogi i rusz
Page 184 and 185:
się, wietrząc i poszczekując, we
Page 186 and 187:
— Trzeba. Może się dowiemy, sk
Page 188 and 189:
kwasem węglowym. Jednakże woda po
Page 190 and 191:
Wa-himów i uczyni z nich nie tylko
Page 192 and 193:
śmierć połączy ich z tymi najdr
Page 194:
Ten utwór nie jest chroniony prawe
show all

W pustyni iw puszczy - eBooks

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?