Feed the Future FY 2010 Implementation Plan, Ghana

1. ШАРОИТ1.1. ТАЪРИХ ВА СИЖСАТТощикистон яке аз кишварцои пасошӯравиест, ки ба қарибк щанги шацрвандиропаси сар кардааст. Аз оғози нимаи қарни XIX сарзамини Тощикистони имрӯзацамшун манбаъи истецсоли пахта барои саноати бофандагии Русияи пошоцк васипас СССР истифода мешуд. Ҷумцурии Тощикистон истиқлолияти худро 9сентябри с. 1991 дар натищаи барцамхӯрии Иттицоди Шӯравк эълон намуд. Ҷангишацрвандк мамлакатро як сол пас фаро гирифт. Ҷанге, ки сараввал байни нухбагони(элитацои) колониалк ва пасоколониалк ба хотири назоратбприи захирацои кишваршурӯъ шуда буд, баъдтар ба як низоъи байни ацолии мацаллк ва қумондонцоигуногун табдил жфт, ки бо ба сацна баромадани Толибон дар Афғонистони цамсояоташи он бештар аланга гирифт. Мухолифати байни мацалцо ва қавмцо яке азомилцои асосии щанги шацрвандк ба шумор мерафт ва шунин садоқати қабилавк дарщомеъаи имрӯзаи тощик цанӯз цам нақши муцимро мебозад. Аксари муцорибацоишадиди ин щанг дар вилояти Хатлон рух дода буданд. Агаршанде, ки муцорибацоиасоск танцо як сол, 1992-1993, ба вуқӯъ пайваста бошад цам, вале худи щанг то онвақте давом жфт, ки бо мижнравии СММ, Русия ва Эрон дар соли 1997 созишномаиоштии миллк байни тарафцои даргир баста шуд.То соли 1991 маблағгузорицои бевосита аз Маскав то 40 фоизи бущаи РССТощикистонро ташкил менамуданд. 7 Гум кардани шунин миқдор кӯмаки молк вабозори кафолатноки Русия, аз як тараф ва хисороти щанги шацрвандк, аз тарафидигар, воқеъан цам соцаи кишоварзии Тощикистонро хароб намуда, миқдоримаблағцои ба лоицацои инфрасохтории ищтимок щудошавандаро ба маротиб камкард. Новобаста ба кӯшишцои зижди цукумати нави Тощикистон, системаи колхозкдар давоми солцои щанги шацрвандк қариб ба пуррагк барцам хӯрда буд. Валеколхозцои бузург аксаран фаъол боқк монданд ва бо душворк тағйири сохтормекарданд. 8Мардуми Тощикистон ин мушкилоти щиддиро медонад ва онцоро мавриди бацсқарор медицад. Вале Цукумат тавонист, ки аз соли 1997 инщониб сулцу суботро дармамлакат нигац дорад ва ин дастоварди хайр аз щониби аксари мардум дастгиркмежбад.7Дар даврони Цокимияти Советк аз с. 1929 то 1991 минтақае, ки цоло дар он Ҷумцурии Тощикистон щойгиршудааст, «Ҷумцурии Советии Сотсиалистии Тощикистон» ж худ «РСС Тощикистон» ном дошт8Тацлили низоми пахтакории Тощикистон пас аз социб шудан ба истиқлолият дар мақолаи «Тощикистон:Хусусигардонии хощагицои пахтакор ва таъсири он ба вазъи камбизоатк ва ищтимоии ацолк (Washington, D.C.:World Bank, June 24, 2004). Вазъи наздик ба харобшавии ин система дар соли 2007 дар мақолаи Дон Ван Атта«Тиллои сафед ж Тиллои ацмақон: иқтисоди сижсии пахта дар Тощикистон. Мушкилоти пасокоммунистк», щилдиvol. 56, №. 2 (Март\апрел 2009), сац. 17-35 дарщ гардидааст.17