Feed the Future FY 2010 Implementation Plan, Ghana

1.3. СОЦАИ КИШОВАРЗӢДар Тощикистон 23 фоизи мащмӯъи мацсулоти дохилк (ВВП) аз цисоби соцаикишоварзк ба даст оварда мешавад, ки дар он 75 дар сади қувваи кории мамлакатмашғул аст. 16Танцо 7% заминцои Тощикистон обжрк карда мешаванду боқк цама кӯцсор аст.Цамин аст, ки миқдори замини обжришаванда ба сари ацолк дар мамлакат дартаносуб бо дигар давлатцои Осижи Марказк аз цама камтар буда ба 0,1 гектар \ шахсбаробар аст. 17Аксари корцои сацрок дар цощагицо аз щониби занцо ва ба тарзи дастк ищромешаванд. Занцо цам заминцои наздицавлигии худро коркард мекунанду цам бамецнати камдаромад дар мавсими киштукор, нигоцубин ва ғундоштани цосилипахта дар хощагицои децқонк щалб мешаванд. 18 Агаршанде дар натищаи фишорцоищомеаи шацрвандк вазъият оид ба щалб кардани кӯдакон ба мецнати сацро бецтаршудааст, цоло цам баъзе оилацои камбизоат ба хотири даржфти даромад аз мецнатионцо истифода мебаранд. 19Модели стандартии советии рушди децот бунжди совхозу колхозцои бузургро заруршумурда буд, ки тамоми эцтижщоти аъзояшонро мебароварданд. 20 Анборцоимацсулоти истецсолкардаи ин совхозу колхозцо дар маркази ноцияцо воқеъ гаштабуданд, то давлат имкон дошта бошад, ки онцоро назорат кунад. Аз дигар тарафмавқеи щойгиршавии ин анборцо ба давлат имкон медод, ки истецсоли мацсулотиминтақацоро монополия кунад, яъне миқдори истецсоли шунин мацсулотро банақша гираду қиммати онро муайян намояд, ки бинобар ин барои вущуд доштанирақобат зарурате намемонд.Дар с. 1990 тамоми заминцои кишоварзии РСС Тощикистон дар байни 562 колхозусовхоз тақсим шуда буданд. Агаршанде ки ислоцоти замин соли 1991 шурӯъ шудабуд, вале он то ба цол анщом нажфтааст. Аксари колхозцои калон пора гашта, цар яке16Бонки Ҷацонк– Мухтасари Барномаи Цамкорк дар Тоҷикистон (Душанбе, Дафтари БҶ, сентябри с.2011), сац. 6. Аксари «щойцои корк» дар хощагии қишлоқ дар асл фаъолият дар хощагицои децқонииоилавк мебошанд..17Аз рӯи мизони замини Кумитаи давлатии идоракунии замини Ҷумцурии Тощикистон барои с. 2009цисоб карда шудааст.18Целен Шацрижрк, Александр М. Данзер, Рене Ҷиоварели ва Асил Анделанд; Баланд бардоштанисатци дастрасии занон ба замин ва захирацои молк дар Тоҷикистон, (Вашингтон, Бонки Ҷацонк, 2009).19Бингар ба: Цощимацмад Умаров, Цисоботи тацқиқоти «Мониторинги мецнати кӯдакон дарпахтазорцои Тощикистон» (Душанбе, Созмони байналхалқии муцощират, марти с. 2011),http://www.iom.tj/pubs/cotton-eng.pdf.20“Замин, канданицои фоиданок, об, цаво, фазо, цайвоноту наботот ва дигар захирацои табикмоликияти истисноии давлат буда, давлат кафолати истифодаи самараноки онцоро ба манфиатимардум таъмин менамояд.”20