11.07.2015 Views

fonetika, leksika, morfologiya, sintaksis rus dialektologiyası

fonetika, leksika, morfologiya, sintaksis rus dialektologiyası

fonetika, leksika, morfologiya, sintaksis rus dialektologiyası

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Müasir <strong>rus</strong> dili (<strong>fonetika</strong>, <strong>leksika</strong>, <strong>morfologiya</strong>, <strong>sintaksis</strong><strong>rus</strong> dialektologiyası) və <strong>rus</strong> dilinin tarixiAzərbaycanda <strong>rus</strong> şivələrinin lüğəti. Lüğətə 1-ci nəşrdə verilməyən təzəsözlər əlavə olunmuşdur. 1-ci nəşrin bütün sözləri yenidən yoxlanılıb, düzəlişləraparılıb, sözlərin mənaları yenidən redaktə olunub, sinonim mənalarqruplaşdırılıb, artıq izahatlar aradan götürülüb.Rus dilçiliyi kafedrasında tərtib oluqmuş lüğət kafedranın zənginkartotekasının materialları əsasında hazırlanmışdır. Bu mateiallar 1960-cı ildən bugünə qədər Azərbaycanın <strong>rus</strong> kəndlərində keçirilən dialektoloji ekspedisiyalarvaxtı toplanmışdır. Böyük və gərgin zəhmətin nəticəsi olan bu lüğətin yüksək elmidəyəri və əhəmiyyəti vardır.Lüğətdə qədim <strong>rus</strong> dilinə və cənub <strong>rus</strong> dialektinin ləhcələrinə xas olanxüsusiyyətlər və həmçinin Azərbaycan dilindən alınan və Respublikamızınkəndlərində yaşayan <strong>rus</strong> sakinlərinin nitqində geniş işlənən çoxsaylı sözlər özəksini tapmışdır.Azərbaycanda yaşayan <strong>rus</strong>ların ləhcəsi öz özlüyündə unikal və tədricən yoxolmaq təhlükəsində olan bir hadisədir. Buna görə də yaddaşlardan silinməməkməqsədi ilə bu lüğətin nəşri zəruriyyət təşkil edir.«Rus dialektologiyası» dərs vəsaitiİş beş hissədən ibarətdir. Girişdə <strong>rus</strong> dialektologiyası fənninin predmeti vəəsas anlayışları açıqlanır: <strong>rus</strong> dilinin şimal və cənub şivələri, ərazi və sosialşivələri, şivə müxtəlifliyi, linqvistik coğrafiyanın izoqlossa və areal anlayışları.Fonetika hissəsində şivələrin vokalizm (vurğulu və vurğusuz vokalizm) vəkonsonantizm xüsusiyyətləri təsvir olunur. Müasir şivələrin fonetik inkişafı əksolunur.Morfologiya hissəsində isim, fel, sifət, say və əvəzlik nitq hissələrinindialektoloji differensiasiyası təsvir edilir və müasir şivələrdə morfoloji proseslərgöstərilir. Sintaksis hissəsində dialektlərdə cümlə və postpozitiv ədatlar əks olunur.Leksikologiya hissəsində şivələrin leksik zənginliyi, tematik qrupların

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!