ad vocem 78 - MOIPiP w Krakowie

Dla wszystkich:WesołychŚwiąt

w numerzeaktualnościXXIII Sprawozdawczo-Wyborczy Okręgowy Zjazd Delegatów MOIPiP 4Wydaje:Małopolska Okręgowa IzbaPielęgniarek i PołożnychAdres redakcji:Biuro Małopolskiej Okręgowej IzbyPielęgniarek i Położnych31-153 Krakówul. Szlak 61tel./fax 012 422-88-54e-mail:biuro@moipip.org.plBiuro czynne:od poniedziałku do piątkuw godz. 8 00 – 18 00Sprawy związanez PRAWEM WYKONYWANIA ZAWODUzałatwiane są w poniedziałek w godz.9 00 – 16 00 oraz od wtorku do piątkuw godz. 9 00 – 15 00Porad prawnychdla członków samorząduz zakresu● PRAWA PRACY● PRAWA MEDYCZNEGOudziela radca prawnyZbigniew Cybulskiwe wtorki w godz. 10 00 – 12 00 ,w środy w godz. 16 00 – 18 00Telefon: 012 430-07-23Pierwsze posiedzenie 7Polskie uzdrowiska 8wspomnienia50 lat pielęgniarstwa parafialnego 10rozmaitościSprawozdanie z misji do Kamerunu 12Medal dla Pani Aliny 15prawnieNowe rozporządzenie Ministra Zdrowia 16zawodowoOpinia w sprawie rozpuszczania i przygotowywania lekóww oddziałach szpitalnych przez pielęgniarki 22Informacje Komisji Kształcenia 24ogłoszeniaIII Ogólnopolski Konkurs „Pielęgniarka Roku 2007” 26Porad prawnychdla członków samorządu z zakresu:● PRAWA CYWILNEGO● PRAWA RODZINNEGO● PRAWA KARNEGO● PRAWA PRACYudziela adwokatMonika Caław poniedziałki w godz. 15 30 – 17 00Telefon: 012 430-07-23PosiedzeniaKomisji Socjalnejodbywają sięw pierwszą środę miesiącaKasa czynna codziennieod 12 00 –16 00nr 78, listopad–grudzień 20073

aktualnościXXIII Sprawozdawczo-WyborczyOkręgowy Zjazd DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i PołożnychW dniach 27 – 28 września 2007 r.w Nowohuckim Centrum Kulturyodbył się XXIII Sprawozdawczo-WyborczyOkręgowy Zjazd Delegatów –MOIPiP.Obrady Zjazdu poprzedzone zostały uroczystąmszą w Bazylice Ojców Cystersów w Mogilew intencji dobrych dla środowiska pielęgniareki położnych wyborówKomisja Zjazdowa w składzie:● Józef Bolesław Luberda● Zuzanna Mysłowska● Anna Pindelska● Ewa Kostrz● Ewa Leśniak● Janina Łęgosz● Ewa Zielińska● Anna Sas● Stanisław Łukasikpracowała już od wczesnych godzin rannych , abyobrady Zjazdu mogły przebiegać sprawnie i bez zakłóceń.W dalszym etapie przekształcając się w KomisjęMandatową, której Przewodniczącą zostałaEwa Kostrz.Otwarcia Zjazdu dokonał Przewodniczący MOR-PiP Tadeusz Wadas witając przybyłych gości z czołowychorganizacji pielęgniarskich oraz delegatów naZjazd.Zaproszeni goście zabrali głos, życząc owocnychobrad. Ilość delegatów na Zjazd wyłoniona w trakciewyborów w poszczególnych rejonach to 332 osoby.W Zjeździe z różnych przyczyn czasami losowychuczestniczyło początkowo 295 a w ostatnim głosowaniu282 osoby.W głosowaniu jawnym delegaci wybrali następująceorgany Zjazdu:I. Prezydium Zjazdu w składzie:● Przewodniczący Zjazdu – Stanisław Łukasik● Wiceprzewodniczące – Danuta Adamek i EwaDoeringer● Sekretarz – Barbara WykaII. Komisję Wyborczą:● Przewodnicząca –Barbara Zys● Członkowie – Anna Trzoniec, Marzena Bujak,Janina Kowalska, Ewa Grudzień.III. Komisję Uchwał i Wniosków:● Przewodnicząca – Jolanta Łysak● Sekretarz – Halina Serafin● Członkowie – Józefa Zapała, Małgorzata Dzioboń,Halina Kamińska.IV. Komisję Skrutacyjną:● Przewodnicząca – Małgorzata Cieślik● Sekretarz –Beata Łukasik● Członkowie – Anna Zadulska, Bernadeta Pałka,Halina Gniadek, Agata Paceśna, Elżbieta Fit,4Obrady XXIII Zjazdu DelegatówMałgorzata Ćwik, Anna Konieczna, Bożena Piłat,Grażyna Mizgała, Kazimiera Haja, JadwigaKopeć, Małgorzata Gałka–Piątek, JoannaKwiecień, Marta Miklas.Ponieważ z przyczyn rodzinnych Zjazd opuściły:Heja Kazimiera i Fit Elżbieta rozszerzono KomisjęSkrutacyjną w głosowaniu jawnym o: Czekajska Zofia,Zaręba Dorota, Jeleń Grażyna, Struzik Zofia, NowińskiIreneusz.Obrady Zjazdu protokołowali: Anna Budka, JózefBolesław Luberda, Grażyna Maziak.Liczeniem głosów w głosowaniach jawnych zajęlisię asesorzy Panowie delegaci.Dzięki wysiłkowi członków Komisji Zjazdowej,Mandatowej, Prezydium, Komisji Wyborczej oraz wielkiejodpowiedzialności wszystkich obecnych na zjeździedelegatów Zjazd odbył się bez zakłóceń zgodniez limitem czasowym ustalonym przez ustępującą RadęOkręgową.Szczególne podziękowania należą się Komisji Skrutacyjnej,która w czasie, gdy wszyscy delegaci udali siędo domów liczyła głosy do późnych godzin nocnych.I. Przebieg wyborówna Przewodniczącą/go MORPiPKandydaci to:● Tadeusz Wadas● Zuzanna MysłowskaGłosowało 293 osoby, 11 głosów nieważnych.W głosowaniu tajnym kandydaci uzyskali następującąilość głosów● Tadeusz Wadas – 222 głosy● Zuzanna Mysłowska – 60 głosówPrzewodniczącym MORPiP na V –tą kadencję zostałwybrany Tadeusz Wadas.II. Przebieg wyborówna PrzewodniczącąKomisji Rewizyjnej,Okręgowego RzecznikaOdpowiedzialności Zawodowej,Przewodniczącą Okręgowego SąduPrzewodniczący Zjazdu wskazał, że żaden z kandydatówna Przewodniczącego Okręgowej Komisji Rewizyjnejoraz Okręgowego Rzecznika OdpowiedzialnościZawodowej w pierwszym głosowaniu nie uzyskałbezwzględnej większości głosów w związkuz czym zarządził ponowne głosowanie pomiędzydwoma osobami, które uzyskały największą ilość głosów.W wyniku głosowań Przewodniczącą KomisjiRewizyjnej została wybrana Małgorzata Fidos, OkręgowymRzecznikiem – Danuta Fijałkowska–Salawa,Przewodnicząca Sądu Okręgowego została wybranaBarbara Wyka.III. Wybrani członkowie CzłonkowieOkręgowego Sądu to:● 1. Fundament Dorota – 207głosów (położna)● 2. Kornaś Jadwiga – 187 głosów● 3. Zapała Józefa – 192 głosów● 4. Zys Barbara – 125 głosów

aktualności● 5. Duda Elżbieta – 128 głosów● 6. Kowalska Janina – 138 głosówIV. Członkami Okręgowej KomisjiRewizyjnej zostali:● 1. Padlikowska Janina● 2. Wierzbanowska Marlena● 3. Polonek Anna● 4. Maziak Grażyna● 5. Parszywka Ewa● 6. Marasek IzabelaV. Głosowanie to na ZastępcówRzecznika OdpowiedzialnościZawodowej, wybrano następującychdelegatów :● 1. Zielińska Ewa● 2. Zajda Izabela –● 3. Ginalska Gabriela● 4. Gurgul JózefaNajdłużej trwały wybory na członków do RadyOkręgowej.VI. Wybrani członkowie RadyOkręgowej XV kadencji (ilośćuzyskanych głosów)Pielęgniarki/Pielęgniarze● 1. Łukasik Stanisław – (101)● 2. Łęgosz Janina – (87)● 3. Adamek Danuta –( 84)● 4. Luberda Józef – (75)● 5. Bal Maria –( 69)● 6. Orzechowski Roman– (65)● 7. Doeringer Ewa – (62)● 8. Stanek Ewa – (61)● 9. Sas Anna – (60)● 10. Kucab Marek – (58)● 11. Dębska Grażyna –( 57)● 12. Kostrz Ewa – (57)● 13. Łysak Jolanta – (57)● 14. Mysłowska Zuzanna –( 56)● 15. Ruchałowska Maria– (54)● 16. Pilch Andrzej – (53 )● 17. Guzik Małgorzata– (52)● 18. Pilszak Adam – (52)● 19. Grys Kazimiera – (50)● 20. Ślęzak Ryszard – (47)● 21. Woźniak – Pachota Bożena – (47)● 22. Kłosińska – Satko Lila – (46)● 23. Zięba Maria – (45)● 24. Zychowicz Dorota – (45)● 25. Leśniak Ewa – (44)Położne:● 1. Serafin Halina – ( 80)● 2. Biernat Mariola – (76)● 3. Marzec Beata – (59)VII. Wybór Delegatówna Zjazd KrajowyNa Zjazd Krajowy wybrano 17 pielęgniarek i 2 położne.Delegaci MOIPiP na Zjazd Krajowy:● 1.Wadas Tadeusz – 185 głosównr 78, listopad–grudzień 2007● 2. Łukasik Stanisław – 158 głosów● 3. Wyka Barbara – 132 głosów● 4. Doeringer Ewa – 126 głosów● 5. Stanek Ewa – 124 głosów● 6. Adamek Danuta – 121 głosów● 7. Luberda Józef – 115 głosów● 8. Bal Maria – 112 głosów● 9. Kostrz Ewa –110 głosów● 10. Łęgosz Janina –107 głosów● 11. Mysłowska Zuzanna – 97 głosów● 12. Zajda Izabela –95 głosów● 13. Łysak Jolanta – 94 głosy● 14. Sas Anna – 92 głosy● 15. Pilch Andrzej – 90 głosów● 16. Kita Danuta – 85 głosów● 17. Ślęzak Ryszard – 83 głosy● 18. Szeląg Danuta – 134głosy położna● 19. Kaleta Maria – 110 głosów położnaSerdecznie gratuluję wszystkim kandydującymi wybranym delegatom do organów MOIPiP na XV– tąkadencję, życzę owocnej pracy na rzecz Samorządu.Na Zjeździe podjęto ważne dla środowiska pielęgniareki położnych uchwały, apele i wnioski:UCHWAŁA NR 1XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Zatwierdzenia sprawozdania kadencyjnegoz działalności MałopolskiejOkręgowej RadyPielęgniarek i Położnych za okres IV Kadencji.UCHWAŁA NR 2XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Zatwierdzenia sprawozdania kadencyjnegoz działalności Okręgowego Rzecznika odpowiedzialnościZawodowej Pielęgniarek i Położnych MałopolskiejOkręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych zaokres IV kadencji.UCHWAŁA NR 3XXIII Sprawozdawczo-Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych z dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Zatwierdzenia sprawozdania kadencyjnegoz działalności Okręgowego Sądu Pielęgniareki Położnych Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych za okres IV kadencji.UCHWAŁA NR 4XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Zatwierdzenia sprawozdania kadencyjnegoz działalności Okręgowej Komisji RewizyjnejMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychza okres IV kadencji.UCHWAŁA NR 5XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Absolutorium dla Małopolskiej OkręgowejIzby Pielęgniarek i Położnych za okres IV kadencji.UCHWAŁA NR 6XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Liczby członków organów MałopolskiejOkręgowej Izby Pielęgniarek i PołożnychUCHWAŁA NR 7XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Uchylenia w części uchwały nr 6 XXIIISprawozdawczo – Wyborczego Okręgowego zjazdu DelegatówMOIPiP.Następnie podjęto uchwałę konsolidującą zmianywprowadzone uchwałą nr 7.5

aktualnościUCHWAŁA NR 8XXIII Sprawozdawczo-Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych z dnia 27 – 28 września 2007 roku.W sprawie: Liczby członków organów MałopolskiejOkręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych.APEL NR 1XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Nakładów publicznych na ochronęzdrowiaAPEL NR 2XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Konieczności określenia politykipaństwa w części dotyczącej rozwoju pielęgniarstwai położnictwaAPEL NR 3XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Finansowania kształcenia podyplomowegopielęgniarek i położnychAPEL NR 4XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Wynagrodzeń za pracę pielęgniareki położnychAPEL NR 5XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Zapewnienia środków finansowychdla pielęgniarek i położnych chcących ukończyć studiazawodowe na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo(tzw. studia pomostowe)APEL NR 6XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Protestu pielęgniarek i położnychPrzewodniczący Tadeusz WadasAPEL NR 7XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Równego traktowaniaAPEL NR 8XXIII Sprawozdawczo-Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych z dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Czynnego udziału reprezentantówAPEL NR 9XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Zunifikowania ustawy o zawodzieAPEL NR 10XXIII Sprawozdawczo –Wyborczego Zjazdu DelegatówMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychz dnia 27 – 28 września 2007 rokuW sprawie: Urlopu zdrowotnego po 20 latach pracyWNIOSEK NR 1W sprawie: Kursu kwalifikacyjnego dla pielęgniarekzatrudnionych w ratownictwie medycznymWNIOSEK NR 2W sprawie: Kursu kwalifikacyjnego dla pielęgniarekopieki długoterminowejWNIOSEK NR 3W sprawie: Kursu dla pielęgniarek z dziedziny pielęgniarstwarodzinnego.Wniosek został odrzucony większością głosów .WNIOSEK NR 4W sprawie: Zorganizowania kursu szczepieńWniosek został odrzucony większością głosów .WNIOSEK NR 5W sprawie: Utworzenia domu senioraWNIOSEK NR 6W sprawie: Wcześniejszej emeryturyWNIOSEK NR 7W sprawie: Zaprzestania ponownego zdawania dyplomuna studiach pomostowychWNIOSEK NR 8W sprawie: Zagwarantowania środków na pożegnanieodchodzących na emeryturę koleżanekWNIOSEK NR 9W sprawie: Opracowania regulaminów stanowiskowychWniosek wycofanoWNIOSEK NR 10W sprawie: Poszerzenia kształcenia podyplomowegodla położnychWNIOSEK NR 11W sprawie: Dodatków do uposażeniaPełny tekst uchwał, wniosków i apeli są dowglądu na stronie internetowej MOIPiP www.moipip.org.pl.Przewodniczący Tadeusz Wadas na zakończeniedrugiego dnia obrad Zjazdu podziękował delegatom,Prezydium Zjazdu oraz Komisjom za wytrwałośći czynny udział w obradach oraz pogratulowałwszystkim wybranym delegatom do organów MOIPiP.Zarząd Koła Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego Emerytek i Rencistek Kraków – Śródmieściezwraca się ponownie z uprzejmą prośbą o umożliwienie spotkań Pań Pielęgniarek i Położnych w roku 2008w budynku przy ulicy Szlak 61 w Krakowie.Spotkania odbywać się będą w co drugi czwartek miesiąca o godzinie 16.30, w niżej podanych terminach:10 stycznia, 14 lutego, 13 marca, 10 kwietnia, 8 maja, 12 czerwca,11 września, 9 października, 13 listopada, 11 grudniaZarząd KołaUrszula Gacek, Alina Posim, Jadwiga Mylius6

aktualnościPierwszeposiedzenieMałopolskiej OkręgowejRady Pielęgniareki Położnych V kadencjiW dniu 24 października 2007 roku, odbyłosię inauguracyjne posiedzenienowej rady okręgowej. Na pierwszymposiedzeniu rada dokonała wyboru prezydiumrady okręgowej.Rada w glosowaniu tajnym dokonała wyboru wiceprzewodniczących,sekretarza, skarbnika oraz 5członków prezydium. Wiceprzewodniczącymirady zostały wybrane następujące osoby: Danuta Adamek– pielęgniarka ze Szpitala im. Św. Anny w Miechowie orazBeata Marzec – położna ze Szpitala na Siemiradzkiegow Krakowie. Sekretarzem został ponownie wybrany StanisławŁukasik – pielęgniarz z Krakowa. Podobnieskarbnikiem została po raz kolejny wybrana Anna Sas –pielęgniarka z Krakowa.Rada dokonała wyboru pozostałych członków prezydium,którymi zostali: Maria Bal – pielęgniarka z Rabki,Józef Bolesław Luberda – pielęgniarz z Rabki, Janina Łęgosz– pielęgniarka z Krakowa, Jolanta Łysak – pielęgniarkaz Wadowic, Ewa Stanek – pielęgniarka z Olkusza.Ponadto rada powołała następujące komisje problemowe:● Komisji ds. kształcenia. Bożena Woźniak-Pachota– Przewodnicząca.● Komisja ds. położnych. Halina Serafin – Przewodnicząca● Komisja ds. etyki. Józef Bolesław Luberda – Przewodniczący● Komisja prawa i legislacji. Ewa Kostrz – Przewodnicząca● Komisja ds. lecznictwa zamkniętego. Roman Orzechowski– Przewodniczący● Komisja skarg i wniosków. Jolanta Łysak – Przewodnicząca● Komisja socjalna. Maria Bal – Przewodnicząca.Pełne składy wszystkich komisji dostępne są na naszestronie internetowej.Rada powołała nowy skład zespołu redakcyjnego „advocem”, pełny skład zespołu widnieje w stopce naszegopisma.Podczas pierwszego posiedzenia ustalono zasadyi tryb funkcjonowania Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych w okresie V kadencji. Dokonano podziałuczynności pomiędzy członkami prezydium oraz ustalonopriorytety działania w nowej kadencji.Nowej radzie życzymy by prace podejmowane przeznich zawsze dobrze służyły całemu środowisku pielęgniareki położnych w Małopolsce.Program aktywności fizycznejskierowany jest do osóbniepełnosprawnychi przewlekle chorychz rozpoznaną cukrzycą 2Projekt realizowany przezSTACJE OPIEKI CARITASARCHIDIECEZJI KRAKOWSKIEJ● Kraków Komandosów 18 tel. 012 269 86 10● Wieliczka ul. Sikorskiego 6 tel. 012 288 19 42● Zakopane Krupówki 1a tel. 018 201 60 12● Zator ul. Jana Pawła II 1 tel. 033 841 07 47Przy współfinansowaniuMinisterstwa ZdrowiaZapraszamyod poniedziałku do piątku(8-13)nr 78, listopad–grudzień 20077

aktualnościPolskieUzdrowiskabogactwem narodowymW Rabce Zdroju w dniach 3-4 września2007 roku odbyła się VI OgólnopolskaKonferencja Szkoleniowa dlazespołów terapeutycznych pracującychw Uzdrowiskach Polskich, zatytułowana:„Współudziałi odpowiedzialność zespołu terapeutycznegow wykorzystaniu uzdrowiskowychbogactw naturalnychw przywracaniu zdrowia i komfortużycia człowieka”.Organizatorzy VI Ogólnopolskiej KonferencjiUzdrowiskowej: „Uzdrowisko Rabka” S.A.,Małopolska Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnychw Krakowie.Program Konferencji obejmował trzy bloki tematyczne:● Różnorodność bogactw naturalnych wykorzystywanychw lecznictwie uzdrowiskowym● Wpływ bogactw naturalnych na stan zdrowiaczłowieka● Umiejętność wykorzystania i wdrożenia do leczeniauzdrowiskowego bogactw naturalnychprzez zespół terapeutyczny w celu podniesieniajakości życia● Udział pielęgniarek i zespołu terapeutycznegow promocji i profilaktyce zdrowotnej prowadzonejw uzdrowiskach w zakresie:– Schorzeń układu oddechowego dzieci i dorosłych– Alergii– Cukrzycy, otyłości i innych chorób przemianymaterii– Schorzeń kardiologicznych dzieci i dorosłych– Schorzeń narządu ruchu dzieci i dorosłych– Rehabilitacji po zawałach serca i zabiegach kardiochirurgicznych– Rehabilitacji i prewencji rentowej choróbukładu krążenia– Zakażeń szpitalnych● Podniesienie jakości świadczonych usług w lecznictwieuzdrowiskowym priorytetem w działalnościuzdrowiskUzdrowisko Rabka jest najbardziej znanym i najstarszymuzdrowiskiem dziecięcym w Polsce. Jego walory,w tym unikalny mikroklimat i występujące solankidocenione zostały nie tylko w Europie. RabkaZdrój jest dumna, że posiada takie dobro naturalne.Uzdrowisko zlokalizowane jest w województwie małopolskimi jest najbliżej położonym uzdrowiskiem odKrakowa.8Konferencję zorganizowali: „UzdrowiskoRabka” SA i MOIPiP w Krakowie„Uzdrowisko Rabka” S.A. jest wieloletnim i sprawdzonymusługodawcą w zakresie lecznictwa uzdrowiskowegodla dzieci i dorosłych. Posiada koncesję nawydobywanie wód mineralnych, rozpoznawane logoFirmy oraz jest atrakcyjnie usytuowane w centrummiasta Dzieci Świata.W konferencji udział wzięło kilkadziesiąt pielęgniarekreprezentujących polskie uzdrowiska. Intencjąorganizatorów spotkania była wymiana doświadczeńzespołów terapeutycznych pracujących bezpośrednioz pacjentem na terenie poszczególnych polskichuzdrowisk. Istotną rzeczą było przekazanie, w jakisposób w różnych miejscach odbywa się proces leczenia.Tematem przewodnim była rola zespołu wykorzystaniabogactw naturalnych, przydatnych w procesieprzywracania zdrowia i komfortu życia człowieka.Pojęcie zdrowia i jego ochrony są ściśle związanez podłożem kulturowym, ustrojem społecznopolitycznymoraz instytucjami danego społeczeństwa.Zdrowie zaczynamy cenić wtedy, kiedy je stracimy.Pozytywne dla zdrowia człowieka są również efektyleczenia uzdrowiskowego, znane już od ponaddwóch i pół tysiąca lat, które miały na celu wzmacniaćsiły obronne organizmu. Lecznictwo uzdrowiskowestanowi integralną część systemu powszechnejochrony zdrowia, często jako kontynuacja leczeniaszpitalnego bądź ambulatoryjnego. Obecnie w okresieogromnego rozwoju przemysłu farmaceutycznego,chemicznego i technicznego obserwuje się powrótdo metod leczniczych opartych na wykorzystywaniubogactw naturalnych i sposobów leczenia uzdrowiskowego.Polska może się pochwalić tak bogatymi złożamibalneologicznymi, pozwalając skutecznie leczyć surowcaminaturalnymi pochodzącymi z wnętrza ziemii klimatem. Leczenie uzdrowiskowe, profilaktykai edukacja zdrowotna są nadal tańsze równocześnienajtrwalsze. Może to właśnie, dlatego Konferencji przyświecałomotto autorstwa Isaaca Basherisa Singera:„Rzeczy, którymi obdarza nas natura, sązawsze świeże, bo to, co ona tworzy, maw sobie wieczność”.Większość wykładów Ogólnopolskiej Konferencjidotyczyła, więc leczenia balneologicznego jak i klimatem.Różnorodność bogactw naturalnych w lecznictwieuzdrowiskowym, wymaga umiejętności wykorzystywaniai wdrażania do leczenia uzdrowiskowegoprzez zespół terapeutyczny w celu przywracaniazdrowia i podniesienia jakości życia oraz wpływubogactw naturalnych na stan zdrowia człowieka.Oczywiście poruszono i problemy związane z leczeniemkardiologicznym, tym bardziej, że w ramach

aktualności„Uzdrowisko Rabka” S.A. od lat działa szpital kardiologicznyktóry leczy schorzenia układu krążenia.Ponadto omówiono rehabilitację pacjentów po zawałachserca i zabiegach kardiochirurgicznych. Następnieprzedstawiono metody kompleksowego leczeniai zaopatrywania ran u pacjentów po zabiegach kardiochirurgicznych.W trakcie dwudniowej konferencji rozmawiano takżeo leczeniu uzdrowiskowym dzieci i młodzieży, o cukrzycyi otyłości w wieku rozwojowym, o szczepieniachprzeciwko grypie i pneumokokom PCV7 oraz o zakażeniachszpitalnych i nowoczesnych środkach dezynfekcyjnych.Pomimo występujących trudności, w Polsce lecznictwouzdrowiskowe przyjęło i stosuje zasadę terapiikompleksowej, a więc:● Fizykoterapia, edukacja zdrowotna i farmakoterapia,dzięki czemu podejmuje się leczenie pacjentaw różnym stopniu zaawansowania choroby.● Działania konkurencyjne na rynku uzdrowiskowymsprzyjają podnoszeniu standardówopieki i obsługi pacjenta oraz szukaniu nowychrozwiązań i otwieraniu nowych kierunków leczenia.Działania te wymuszają dobór fachowejkadry. W Unii Europejskiej Polska ma dużą szansęstać się liderem w leczeniu uzdrowiskowymchorób przewlekłych, ponieważ mamy aktywną,dobrze wykwalifikowaną kadrę, co pozwalaświadczyć usługi na najwyższym poziomie.Mówiąc o nowych kierunkach działalności w lecznictwieuzdrowiskowym, mamy na uwadze priorytetowezadania i działalność leczniczą, prewencyjną, edukacyjną,promująca zdrowie oraz działalność rehabilitacyjną,opartą na walorach leczniczych uzdrowiska.Turystyka zdrowotna, działalność rekreacyjna, rozrywkowai kulturalna przynoszą dodatkowe korzyścifinansowe uzdrowisku, nie powinny one zakłócać procesuleczenia.Dla dobra pacjenta i w imię racjonalizacji kosztów,uzdrowiska powinny stać się integralną częścią systemuochrony zdrowia, zasługując tym samym nawspólną uwagę i pomoc ze strony resortu.Nawiązanie i utrzymanie współpracy uzdrowisk polskichi zagranicznych powinno stanowić pomost kulturalnyi sprzyjać rozwojowi kontaktów różnychmiast i państw. Wraz z promocją uzdrowisk powinnaiść w parze promocja regionu i okolicznych miast.Miasto Dzieci Świata Uzdrowisko Rabka Zdrójzaprasza po zdrowy uśmiech dla każdego.31-831 Kraków, ul. Obrońców Krzyża 1 tel./fax. 12/647-38-37www.podarujzycie.orgfundacja@podarujzycie.orgNr konta:PKO-BP S.A. II O/Kraków 84 1020 2906 0000 1702 0085 9694Szanowni PaństwoFundacja „Podaruj Życie” o zasięgu ogólnopolskim została zarejestrowanaw październiku 2001r., a od 2004 r. posiada status Organizacji Pożytku Publicznego.Założycielką jest Urszula Smok – osoba, która chorowała na białaczkę i jest po przeszczepieszpiku kostnego. Mając osobiste doświadczenie w walce z tą chorobą oraz poczuciedługu wdzięczności wobec tych, którzy jej pomogli w ciężkich chwilach, postanowiłautworzyć Fundację, aby nieść pomoc innym.Fundacja „Podaruj Życie” Rejestr Dawców Szpiku Kostnego prowadzi aktywnąi wielowymiarową działalność w zakresie walki z chorobami nowotworowymi, w tymw szczególności białaczką. Celem działania jest:❖ pomoc osobom chorym na białaczkę i inne choroby krwi,❖ prowadzenie rejestru dawców szpiku,❖ pomoc chorym po przeszczepie szpiku kostnego,❖ popularyzowanie idei dawstwa szpiku kostnego,Od 2004 roku Fundacja organizuje doroczne Krakowskie Konferencje naukowe poświęconewłaściwej opiece nad pacjentem z chorobą nowotworową. Kierowane są onedo środowiska medycznego, w szczególności do lekarzy rodzinnych i pielęgniarek.Wykładowcami są specjaliści z kraju i zagranicy, którzy bardzo chętnie przyjmują zaproszeniado udziału w naszych Konferencjach. Częstym gościem wśród prelegentówjest Pani dr Anna Koper – Konsultant Krajowy ds. Pielęgniarstwa Onkologicznego.Zainteresowanie jest rosnące, wszystkie wykłady są wygłaszane przy wypełnionej auli.Utwierdza nas to w przekonaniu o słuszności podjętych działań w zakresie szerzeniaoświaty medycznej oraz przybliżenie najnowszych osiągnięć nauki w zwalczaniu choróbnowotworowych. Uczestnictwo w tych spotkaniach jest bezpłatne. Każdy ze słuchaczyotrzymuje Certyfikaty Uczestnictwa wydany przez Medyczne Centrum KształceniaPodyplomowego UJ, lekarzom zaś dodatkowo są przyznawane punkty edukacyjne.Dzięki uprzejmości Pana mgr Tadeusza Wadasa – Przewodniczącego Małopolskiej OkręgowejIzby Pielęgniarek i Położnych – mamy możliwość zwrócić się do Państwa z gorącoprośbą o wsparcie naszych działań.Przekazując na rzecz Fundacji „Podaruj Życie” 1% swojego podatku dochodowego przyrocznym rozliczeniu z Urzędem Skarbowym, zasilicie Państwo fundusz organizacyjnynastępnej już V Krakowskiej Konferencji.1% dając niewiele – dajesz życie…„Uzdrowisko Rabka” S.A.Maria Balnr 78, listopad–grudzień 20079

wspomnienia50 lat Pielęgniarstwa ParafialnegoOrganizacja przez Hannę Chrzanowską, rozwinięcie opieki,nowe kierunki działalności (cz. II)10Helena MatogaRok 1958. Ks. Karol Wojtyła zostajemianowany biskupem pomocniczymKrakowa. Likwidacja Szkoły Neuropsychiatrycznejw Kobierzynie. HannaChrzanowska podejmuje decyzjęo przejściu na wcześniejszą emeryturę.W1958 roku Pielęgniarstwo Parafialne obejmujestałą opieką 69 chorych z 12 parafii.Ustalono siedzibę placówki wyznaczonąprzez ks. infułata Ferdynanda Machaya – w budynkuw którym sam zamieszkiwał, z wejściem od ul. Szpitalnej2. Od 1 lutego pracą opiekunek kieruje dyplomowanapielęgniarka zatrudniona przez parafię NajświętszejMaryi Panny – Alina Rumun.Hanna Chrzanowska rozpoczyna organizowanieopieki parafialnej na terenie diecezji. Po odejściu zeSzkoły i uzyskaniu wcześniejszych świadczeń emerytalnych,może również realizować swoje plany orazpoświęcić się pracy dydaktycznej jako wykładowcaszkoleń dokształcających i kursów dla kadry kierowniczej,organizowanych przez Ministerstwo Zdrowia.Wydaje podręcznik „Pielęgniarstwo w OtwartejSłużbie Zdrowia”. Mianowana Rzecznikiem DobraSłużby Zdrowia, rozpatruje pielęgniarskie przewinienia,orzeka o winie i karze. Przez kilka lat stoi na czele KomisjiHistorycznej przy Zarządzie Głównym PTP.Finansowanie działalnościOprócz parafii NMP, także parafia Wszystkich Świętychrozpoczyna opłacać pielęgnację swoich parafian.Fundusze wpływały również za pośrednictwem „TygodnikaPowszechnego” (w redakcji pracowała w tymokresie Zofia Starowieyska-Morstinowa, siostra nieżyjącejjuż pielęgniarki, najbliższej przyjaciółki Hanny,Marii Starowieyskiej), od sympatyków akcji pielęgniarstwaparafialnego, zamożniejszych pacjentów.Fundusze te ks. infułat przeznaczył na bieżące wydatkioraz inwentarz.Leki dostarczano chorym na recepty – wg przysługującychim uprawnień – oraz z darów amerykańskich,otrzymywanych przez Kurię Metropolitalnąw Krakowie. Zaprowadzono kartotekę chorych,sprawozdawczość miesięczną, dokumentację inwentarza,a także rozchodu i przychodu środków pieniężnychoraz w naturze.Hanna Chrzanowska dbała o dobrą współpracęz wszystkimi instytucjami uspołecznionej służbyzdrowia i opieki społecznej, której struktura i możliwościbyły jej dobrze znane.Pomocwolontariuszypodczastransportuchorych– TrzebiniaPomoc świątecznaW tymże 1958 roku pierwszy raz na Wielkanoc przygotowano54 paczki świąteczne dla niezamożnych chorych.Paczka zawierała: babkę 0,5 lub 1 kg, barankawielkanocnego lub kurczątko, pisanki dla wszystkichczłonków rodziny, słodycze. Na każdej paczce umieszczonowiązkę bazi i małą karteczkę z życzeniami.Przed Świętami Bożego Narodzenia przygotowano25 paczek dla chorych oraz kilkanaście paczek dlawielodzietnych rodzin pracowników przychodni przypl. Świętego Ducha. W przygotowaniach uczestniczyłyharcerki z gimnazjum im. Joteyki. Paczki zawierały:makowce 0,5 lub kilogramowe, cukierki, jakiś drobiazg,mydełko toaletowe. Dołączono również bileciki z życzeniamii opłatkiem. Paczka ozdobiona była gałązkąjodły. Dla samotnych leżących dostarczono gotowepotrawy wigilijne przygotowane u ss. Prezentek –rybę, barszcz, ziemniaki, kompot, strucle. Złożono wigilijnewizyty u sześciu chorych.Paczki z okazji świąt przygotowywano odtąd corocznie,a ich ilość rosła wraz z liczbą podopiecznych.Roznosiły je opiekunki, wolontariusze, harcerzei młodzież szkolna.Działalność szkoleniowaSkromne fundusze były powodem, że Hanna nie korzystałaz pomocy pielęgniarek pracujących zawodowo,nie było zatem możliwości ich stałego zatrudnienia.Zaprzyjaźnione pielęgniarki, na które zawsze mogłaliczyć, zabezpieczały dorywczo dyżury i zastępstwaurlopowe. Robiły to bezinteresownie. Za radą ks. abpaEugeniusza Baziaka Hanna skorzystała z pomocy sióstrzakonnych – Józefitek. Na jego również prośbę wygłaszareferat na temat opieki parafialnej na konferencjiduszpasterstwa dobroczynnego w Warszawie.Jesienią 1958 roku ks. Karol Wojtyła zostaje mianowanybiskupem. Jego apele do zakonów nie pozostająbez echa, coraz więcej sióstr z różnych zgromadzeńzgłasza się do pracy przy chorych. Warto pamiętać,że tym czasie siostry zakonne miały zamknięty dostępdo szkół pielęgniarstwa. Hanna Chrzanowska podejmujesię organizacji trzymiesięcznych szkoleń z zakresupielęgnacji chorych dla sióstr zakonnych. Jak sama napisała,kursy te stanowiły jedyną formę szkolenia pielęgniarskiegoSzkolenia te prowadzone były w porozumieniui na wyraźne życzenie Wydziału do SprawZakonów Żeńskich Kurii Metropolitalnej w Krakowie.Dawały uprawnienia nie tylko do pełnienia obowiązkówopiekunki parafialnej, ale także umożliwiały zatrudnieniew niektórych placówkach opiekuńczych, szpitalachi misjach. Pani Chrzanowska profesjonalnie opracowałaprogram tych kursów. Wykłady obejmowały:anatomię, wiadomości z interny, farmakologii, bakteriologii,chorób zakaźnych, pielęgniarstwo chirurgiczne,specjalistyczne. Wykładowcami byli lekarze orazpielęgniarki, w przeważającej liczbie nauczycielki zawodu:Hanna Chrzanowska, Wacława Bogdal, AleksandraDąbska-Rudecka, Anna Putko, Maria Jełowickai Alina Rumun. Zajęcia praktyczne odbywały sięw placówkach parafialnych. Końcowy egzamin był podstawądo otrzymania zaświadczenia, opatrzonego pieczęciąKurii Metropolitalnej oraz podpisem ks. arcybiskupaKarola Wojtyły, pracownika naukowego KUL,zwierzchnika Kurii Metropolitalnej, który wywarłogromny wpływ na zmianę posługi w wielu zgromadzeniachzakonnych poprzez wskazanie nowych kierunkówich posłannictwa.1 września 1961 r. do pracy przychodzi siostra SerafinaPaluszek, felicjanka – pielęgniarka dyplomowana,absolwentka warszawskiej szkoły dla ss. zakonnych,prowadzonej przez s. Wandę Żurawską. S. Serafinaobejmuje opieką chorych w parafii św. Floriana.Wraz z Hanną zostaje też powołana do Rady CharytatywnejKurii Metropolitalnej. Hanna Chrzanowskapowierza jej obowiązki związane z organizacją szkoleńsióstr zakonnych.Do roku 1966 na trzech kolejnych, trzymiesięcznychcyklach wykładów i ćwiczeń przeszkolono 99sióstr zakonnych. Szkolenia sióstr prowadzone byłydo roku 1993.Ogółem przeszkolono 614 sióstr z całejdiecezji.

wspomnieniaRozwój pielęgniarstwa parafialnegoO bujnym rozkwicie nowej formy opieki nad chorymiświadczą zestawienia danych z tego okresu:● 1957 r. 25 chorych pielęgnowanych● 1958 69● 1959 72● 1960 177● 1961 155● 1962 215● 1963 241● 1964 246● 1965 307● 1966 385 + odwiedzin 109W tym okresie dane statystyczne nie wykazują odwiedzinchorych bez pielęgnacji; statystyka ta nie jestjednak pełna. Odwiedzani bez pielęgnacji – tu ujętoodwiedziny opiekunek, które dotyczyły: dostarczenialeków, zakupów, lub po prostu rozmowy.Na terenie diecezji rozpoczynają pracę punkty przyparafiach zatrudniające siostry serafitki i felicjankę:● w Białejnr 78, listopad–grudzień 20071964 r. 11 chorych+ 34 odwiedziny● w Żywcu 1965 29 chorych+ 90 odwiedzin● w Oświęcimiu 1965 14 chorych+ 10 odwiedzin● w Nowym Targu 1966 59 chorychW roku 1960 ks. bp Karol Wojtyła po raz pierwszyodwiedza 35 chorych w okresie Wielkiego Postu– wg imiennego wykazu sporządzonego osobiście przezHannę Chrzanowską i w jej towarzystwie. W tym teżroku Alina Rumun wyjeżdża do Warszawy na zaproszenieTeresy Strzembosz, skierowane do HannyChrzanowskiej z prośbą o „zaszczepienie” pielęgniarstwaparafialnego na terenie Warszawy. Teresawytypowała na koordynatorkę warszawską pielęgniarkęAnielę Lossow, która miała współpracowaćz Aliną. Niestety, próby stworzenia placówki nie powiodłysię. Podjęte zostały działania na rzecz objęciachorych opieką w parafiach: na Grochowie, Tamcei Otwocku. W Krakowie podczas nieobecności Alinyzastępstwo pełniła instr. Maria Podgórska.W roku 1961 napotykamy pierwsze zapiskio Mszach św. odprawianych w domach chorychw parafii św. Mikołaja.Laikat, wolontariatPodjęcie nowych zadań wymagało wzmocnieniao nowych pracowników, zwłaszcza w czasie wyko-Zakończenie kursu dla sióstr zakonnych, siedząod lewej: s. Serafina Paluszek, Hanna Chrzanowska,Alina Rumun.nywania określonych akcji. Sobór Watykański IIobradujący w latach 1962–1965 wniósł wiele zmianw Kościele katolickim na rzecz zbliżenia oraz ściślejszejwspółpracy kapłanów i świeckich, określanych mianemlaikatu. Postanowienia soborowe i dekret o ApostolstwieŚwieckich spowodowały większe otwarciesię kapłanów na kontakty z wiernymi, co stanowiłozachętę do szerokiego udziału świeckich w życiu Kościoła.W Polsce przyczynił się do tego ogromny autorytetkard. Stefana Wyszyńskiego, w Krakowie natomiastwzrastający autorytet nowo mianowanego arcybiskupa(1963 r.) Karola Wojtyły. Jego poparciei udział w dziele Hanny Chrzanowskiej było przykłademdla wielu młodych, że włączając się w nie realizująsię w Apostolstwie Chorych. Bardzo liczne gronointeligencji krakowskiej, skupiające się wokół KarolaWojtyły, pracowało wśród chorych. Osoby z wykształceniemuniwersyteckim zajmowały się prowadzeniemkuchni dla chorych uczestników rekolekcji.Powiększyło się też grono pielęgniarek zawodowych,sił pomocniczych, dyżurujących. Najaktywniejszebyły: Maria Podgórska, Maria Bulaga-Truszkowska, Irena Iżycka, Wacława Bogdal, ZofiaSzlendak.W tym okresie Hanna Chrzanowska rozpoczęła cyklpogadanek w Krakowskim Seminarium Duchownymna tematy związane z cierpieniem, starością, opiekąnad chorymi oraz potrzebami duchowymi chorych,zyskując nowych wolontariuszy. Ta sama tematyka podjętazostała w cyklu pogadanek dla sióstr zakonnych.Rekolekcje chorychPierwsze rekolekcje dla kilku chorych zorganizowałaTeresa Strzembosz w Laskach pod Warszawąw 1963 r. Z Krakowa samolotem, pod opieką AlinyRumun, poleciała kompletnie sparaliżowana JaninaHertz, wymagająca nieustannej, całodobowej opieki.W rok później, w maju 1964 r. Hanna Chrzanowskazorganizowała po raz pierwszy rekolekcje chorychw Domu Rekolekcyjnym oo. Salwatorianów w Trzebini.Dwa turnusy dla 75 chorych z parafii krakowskichoraz z terenu archidiecezji. W organizacjęopieki oraz zabezpieczenie transportu i zaplecza gospodarczegozaangażowane były 103 osoby, w tym wolontariusze:klerycy, siostry, pielęgniarki, młodzież akademicka,właściciele samochodów. Ci ostatni to przeważnielekarze, dziennikarze, profesorowie wyższychuczelni. Transportem samochodowym koordynowałap. Danuta Ciesielska – małżonka Sługi Bożego Jerzego,który również użyczał swojego samochodu.Rekolekcje prowadził ks. Stanisław Małysiak,inne turnusy zabezpieczali: o. Leon Knabit, o. KarolMeissner, o. Ludwik Mycielski. W programie było nabożeństwomajowe, udział chorych w procesji BożegoCiała, relacje z obrad Soboru, przeźrocza, deklamacje,loterie.Pomocą służyli również alumni Krakowskiego SeminariumDuchownego oraz studenci UniwersytetuJagiellońskiego. Transport to – 13 samochodów prywatnychi jedna taksówka.Pani Chrzanowska zorganizowała również szkoleniedla młodych noszowych: o zasadach transportu chorych,dźwigania, przenoszenia, poruszania po schodach,pomoc przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych –wszystko w trosce o komfort chorych. Okres pobytuchorych na rekolekcjach – jak wyraźnie podkreślałaHanna Chrzanowska w biurze PielęgniarstwaParafialnego– miał być również okresem wytchnienia dla opiekunówchorych, rodzin i domowników.Podczas rekolekcji w Trzebini w 1965 r. w dniu3 czerwca odwiedza chorych ks. abp Karol Wojtyła.Rekolekcje prowadził wówczas o. Leon Knabit.W 1965 r. Hanna otrzymuje papieskie odznaczenie– Medal „Pro Ecclesia et Pontifice”, przyznany przezpapieża Pawła VI, na wniosek ks. Arcybiskupa KarolaWojtyły.Rok 1966 – nowe wyzwania i zadaniaW jubileuszowym roku w programie – oprócz sprawowanejopieki i corocznych rekolekcji – było czynneuczestnictwo grupy pielęgniarskiej w obchodachTysiąclecia Chrztu Polski.W dniach 5–8 maja obowiązywały całodobowe dyżurypielęgniarskie: w dwóch stałych punktach na Wawelu,oraz w rejonie Skałki i ul. Kanoniczej. Dyżurynocne wzmacniał lekarz. Podczas jubileuszowej procesjiz Wawelu na Skałkę, w dniu 8 maja na trasie czynnychbyło 10 punktów pomocy medycznej. W okresieobchodów 600 osób wymagało interwencji medycznej,podczas procesji w rejonie Skałki odnotowano50 omdleń, zaś 3 osoby hospitalizowano.Jubileuszowe koncelebrowane nabożeństwo chorychodprawił ks. arcybiskup Karol Wojtyła w kościeleśw. Katarzyny.Rok ten przyniósł rozwinięcie opieki w parafiiw Podgórzu i Borku Fałęckim, Wróblowicach, Skawinie,parafii Dobrego Pasterza, nawiązano też współpracęz ss. Albertynkami. Nieudana była próba utworzeniaplacówki w Rabce.W celach organizacji opieki Hanna Chrzanowskawyjeżdża do Nowego Targu, Poronina i Zakopanego.Natomiast Alina Rumun dokonuje inspekcji placówkiw Żywcu.Podczas dni skupienia Hanna wygłasza referat„Głód”. Pod koniec roku dokonuje objazdu parafiiw Ruszczy, Pleszowie, Bieńczycach, Rakowicach,Czyżynach, Woli Justowskiej, Mydlnikach.W listopadzie uczestniczy w warszawskim spotkaniuz ks. biskupem Dąbrowskim. Podjęto wówczasuchwałę o wysokości płacy dla opiekunek, zabezpieczeniufunduszy na zastępstwa, komisyjnej kwalifikacjiabsolwentek kursów po trzech latach pracy dopaństwowego egzaminu dyplomowego.Wzorem lat poprzednich kontynuowana byłaświąteczna pomoc dla chorych. Wydano 61 porcji wigilijnych.Wigilię w towarzystwie spożyło 7 rodzin.11

ozmaitościSprawozdanie SLNz misji Polsko-Włoskiej do Kamerunuw dn. 2.08.2007 – 30.08.2007Cribi, Kamerun 30 sierpnia 2007-11-27W misji uczestniczyło 8 osób, 3 lekarzy(ginekolodzy dr Marian Chomai lek Zenon Kszyk oraz lek. med. JustynaLaskowska) pielęgniarka BeataLampart, dwóch przedstawicieli BiuraWłoskiego Regionu Molise (Mario Cornacchione,Małgorzata Wencowska),dwóch przedstawicieli TVP Kraków(redaktor Anna Goroll-Kaszewska,operator Artur Uczkiewicz), skarbniklek. med. Zenon Koszyk.Celem misji było:● przekazanie darów w postaci leków, materiałów opatrunkowych,drobnego sprzętu medycznego, elektrycznego,● przeprowadzenie badań laboratoryjnych (oznaczeniepoziomu cukru we krwi, hemoglobiny, badaniekału na obecność pasożytów),● wykonanie badań antropometrycznych (pomiarwagi, wzrostu, obwodu główki, ramienia i brzucha)celem wykrycia cech niedożywienia,● badania fizykalne wraz z konsultacjami medycznymii leczeniem,● zebranie wywiadu zdrowotnego i społecznegow ankiecie przygotowanej przez Stowarzyszenie LekarzeNadziei wśród dzieci (od 0 do 5 roku życia),● uzyskanie informacji dotyczącej funkcjonowaniaPOZ na terenie Diecezji Bertoua,● pomoc w otwarciu Sali porodowej w Gaorua-Boulaiprzy Dyspanserze kierowanym przez siostrę JózefinęGrabowską,● analizę badań na podstawie zebranych danychi przedstawienie jej Międzynarodowym OrganizacjomHumanitarnym.2.08.2007Przylot Misji SLN z Krakowa do Yaounde (stolicy Kamerunu).Uroczyste. oficjalne powitanie nas na lotniskuprzez koordynatora do spraw Katolickiej SłużbyZdrowia na terenie Diecezji Bertoua Panią Ewę Gawin,siostrę Józefinę Grabowską ze ZgromadzeniaSióstr Dominikanek pracujących na misji od 1985 rokuw Garoua-Boulaj oraz Panią Suwane Kamtoh –przedstawiciela Stowarzyszenia „Koalicja Edukacjai Zdrowie dla Wszystkich”.Pierwszy nocleg u rodziny Kamtoh, zaplanowanewizyty w Konsulacie Polskim i Ambasadzie Włoskiej.3.08.2007Odwiedzenie dwóch placówek:● Ambasady Włoskiej, Pana Sekretarza i przekazanieprzez stronę Włoską pamiątkowego długopisu.12● Konsulatu Polskiego Panią Miriam Etoga i wręczenieprzez delegację Włoską albumu Regionu Molise.W obydwu placówkach rozmawiano na temat naszejdziałalności misyjnej podczas pobytu w Kamerunieoraz wymiana doświadczeń w zakresie profilaktyki i leczeniazakażeń wirusem HIV.W czasie podróży do Garoua-Boulai odwiedziliśmypolskie placówki misyjne:● Zatrzymanie się na noclegu w Sanktuarium BożegoMiłosierdzia w Atoku prowadzonym przezksięży Marianów. Gościł nas ksiądz Franciszek Filipiec,wysłuchaliśmy jego ciekawych opowieści dotyczącychżycia i obyczajów miejscowej ludności,zobaczyliśmy plantacje prowadzone przez księży Marianówprzy pomocy okolicznej młodzieży, jakrównież historii powstania Sanktuarium, uczestniczyliśmywe Mszy Świętej wspominając naszegowielkiego rodaka Jana Pawła II.4.08.2007Wizyta u księdza biskupa Jana Ozgi w biskupstwiew Doume.Zwiedzanie katedry pod wezwaniem NajświętszegoSerca Jezusowego oraz całego biskupstwa.Poznanie Szkoły Podstawowej prowadzonej przezsiostrę Pallutynkę.Spotkanie i rozmowy ze Wspólnotą Sióstr Pallutynekpracujących w duszpasterstwie w Doume.Przekazanie apteczki pierwszej pomocy (dla potrzebbiskupstwa).5.08.2007Nocleg w Bertoua u Pani Ewy Gawin, na której ręceprzekazano mikroskop podarowany przez wnuczkęprof. Zbigniewa Chłapa, przewodniczącego SLN. Darten został przyjęty z wielką wdzięcznością i okazał siębardzo pomocny w diagnozowaniu wielu choróbtropikalnych.Podczas podróży odwiedziliśmy SanktuariumMatki Bożej Częstochowskiej w Balabo (gdzie przekazaliśmyapteczkę pierwszej pomocy) prowadzoneprzez księży Paulinów. Spotkaliśmy tam Marianne Boros,Wolontariuszkę z Krakowa, pracującą tam od 6miesięcy.Wracając z rezerwatu wstąpiliśmy do sióstr Włoskichze Zgromadzenia Góry Kalwarii, które opowiedziały namo trudnej pracy w dyspenserze związanej z problemamilokalowymi. W przyszłości chciałyby wybudowaćnowy dyspanser, który zapewniłby chociaż minimum potrzebw opiece medycznej nad miejscową ludnością.6.08.2007W godzinach rannych przyjazd do Sióstr michalitekw Beare-oya.Zapoznanie się z ich działalnością związaną z pracąw dyspanserze.Omówienie problemów zdrowotnych i miejscowychrealiów.Godzina 13.00 to przyjazd do Garoua-Boulai, zakwaterowaniesię, zwiedzanie obiektu misyjnego,wspólne opracowanie planów pracy misji medycznej.7.08.2007Spotkanie nasze z personelem dyspanseru, omówieniepotrzeb związanych ze zdrowiem publicznym oraz de-

ozmaitościklaracja wspólnego przedsięwzięcia. Przedstawienie problemubraku opieki stomatologicznej i zaangażowaniestrony Włoskiej w rozwiązanie tego problemu.W czasie nasze akcji medycznej przebadano 600dzieci, w tym 500 z miasta i 100 z wiosek, dane z badańudokumentowane są w ankiecie. Przeprowadzono50 konsultacji medycznych oraz kilkadziesiąt jednorazowychporad. od 2 do 9 sierpnia towarzyszyła namdelegacja Włoska, która wniosła duży wkład w przedsięwzięcietej misji oraz zadeklarowała dalszą współpracęna rzecz najuboższych.nr 78, listopad–grudzień 2007Od 9 sierpnia naszej misji towarzyszyła TVPKraków, która zrealizowała materiał filmowy dla potrzebstrony Polskiej i Włoskiej. Od 15 do 18 sierpniawizyta dr Mariana Chomy i Zenona Kszykaw Bertoua.Celem jej było zapoznanie się z organizacją pracyoraz działalnością dwóch dyspanserów z salami porodowymi,działającymi w różnych dzielnicach.17 sierpnia ginekolodzy spotkali się w Szpitalu PaństwowymBertoua z Dr Bongorem, ordynatorem oddziałuPołożnictwa i Ginekologii. Omówiono podstawoweproblemy zdrowotne i społeczne miejscowychkobiet jak również wspólne opracowanie ujednoliceniadokumentacji medycznej, która miałaby byćprzekazana na Konferencji Medycznej na przełomiewrześnia i października 2007 w Yaounde. W tym samymdniu złożon wizytę u starosty Bertoua, któregozapoznano z działalnością SNL i uzyskując pełną aprobatęw zaangażowanym przedsięwzięciu, proszącprzekazanie na ręce Prof. Zbigniewa Chłapa.Równolegle z badaniem dzieci, pod kierownictwemsiostry Józefiny Grafowskiej, dokonano ostatecznego13

ozmaitościrozplanowania poszczególnych sal w porodówce ichwyposażenia i funkcji. Plan ten umożliwia praktycznypodział na:● trakt porodowy● sale wyczekujące na poród● sale położnic wraz z noworodkami.Daje to łącznie 10 łóżek. W drugim segmencie budynkuprzewidziano dwie sale dla pacjentów, którzyotrzymują dożylne leczenie ambulatoryjne (przypadkimalarii, biegunek, wymiotów), co łącznie daje 6 łóżek.Zaplanowano także gabinet zabiegowy ginekologiczny(poronienia, ostre schorzenia zapalne) orazczęść socjalną dla personelu. Wydobyto z magazynu,oczyszczono i zamontowano aparaturę oraz sprzęt medyczny,który wdaje się być wystarczającym na miejscowewarunki. Należy zaznaczyć, że aparatura,sprzęt i wyposażenie zdobyte przez siostrę Józefinę i innychdarczyńców są dobrej jakości nowoczesnei kosztowne. W porównianiu z wyposażeniem, którewidzieliśmy w innych dyspanserach i porodówkachdaje to bardzo wysoki standard.Dnia 25 sierpnia 2007 roku nastąoiło poświęceniei oficjalne otwarcie Izby Porodowej w Garoua – Boulai.Poświęcenia dokonał ks. Biskup diecezji Bertoua RogerPierenne w obecności przedstawicieli miejscowychwładz oraz licznie zgromadzonej ludności. Izba Porodowawodbiega korzystnie od pozostałych 5 prowadzonych przezkatolickie ośrodki misyjne diecezji Bertoua –m mieszczącychsię najczęściej w ciasnych pomieszczeniach, mniejniż skromnie wyposażonych, zatrudniających najczęściejjedną położną i pielęgniarkę. Problem pomocy położniczejdla Kamerunu jestniezwykle istotny,jeśli uwzględni się następujące wskaźniki: kraj liczący 16,2mln mieszkańców zajmuje 125 miejsce pod względemdochodu narodowego na jednego mieszkańca wśród krajówrozwijających się. 51% mieszkańców stanowią kobiety,których 50 %jest analfabetkami. Kamerun zamieszkuje6 głównych grup etnicznych, dzielących sięna ok. 230 grup plemienno-językowych. Wskaźnik uroczeńjest bardzo wysoki i stanowi 237,9 na 1000 mieszkańców.Średnia ilość dzieci (żyjących) wynośi 5. Globalniew Afryce na 100 tys. porodów przypada 10 tys.zgonów kobiet, w Kamerunie ok. 420. Tylko 50 % kobietrodzi z pomocą jakiegokolwiek pracownika służbyzdrowia. Przy ogromnym braku lekarzy położników (wgróżnych danych specjalistów pracuje w Kamerunie ok.40!) i kwalifikowanych położnych – na pierwsze miejscewysuwa się myśl potrzeba szkolenia średniego personelumedycznego stąd też pozostający w Kamerunieginekolog dr Marian Choma zorganizuje stacjonarne szkoleniepersonelu medycznego pracującego w Izbach Porodowych.Szkoleniu prowadzone będą w oparciuo „Rekomendacje postępowania w najczęstszych powikłaniachciąży i porodu” pod redakcją prof. Jana Oleszczuka.Ponieważ w Kamerunie nie ma jednolitej doku-14

ozmaitościMedaldla pani Alinymentacji obejmującej kobiety ciężarne, zostanie opracowanydruk obejmujący nasze Izby Porodowe na tereniediecezji. Wzór ten zostanie przedstawiony na najbliższymzjeździe ginekologów Kameruńskich.Uczestnicy misji nawiązali kontakt z dyrektoremSzpitala Ewangelickiego w Garoua-Boulai, który jestjednocześnie ordynatorem oddziału chirurgii i nadzorujepracę w Izbie Porodowej w tymże Szpitalu.Wstępnie ustalono możliwość wykonania zabiegówoperacyjnych przeprowadzonych przez dr MarianaChomę w wyżej wymienionej placówce.Nasza praca medyczna przebieła w atmosferze koleżeńskiejwspółpracy, wzajemnego zrozumienia,uzupełniania się w obowiązkach zawodowych, co miałowpływ na pozytywne i owocne zakończenie misji.Pod koniec misji koleżanka Beata Lampart zachorowałana malarię. Pomimo złego samopoczucianadal pracowała nieprzerwanie, uczestnicząc wewszystkich pracach z wielkim poświęceniem.Sprawozdanie sporządziły:lek. ginekolog Marian Chomapiel. Beata Lampartnr 78, listopad–grudzień 2007Janina ŁęgoszW dniu 31 sierpnia 2007 r. odbyłasię uroczystość wręczenia Pani AlinieRumun medalu im. Florencji Nightingale– najwyższegoświatowego odznaczenia w pielęgniarstwie.Organizatorami uroczystości byli MałopolskaOkręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych,Polski Czerwony Krzyż, KatolickieStowarzyszenie Pielęgniarek i Położnych Polskichi Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie.Uroczystość rozpoczęła się Mszą św. w BazyliceMariackiej w Krakowie o godz. 1500 w intencjipielęgniarek i położnych.Msza św. Połączona była z wręczeniem medaluim. Florencji Nightingale Pani Alinie Rumun –pielęgniarce dyplomowanej, 50. rocznicą utworzeniaprzez Hannę Chrzanowską Pielęgniarstwa Parafialnego,40. rocznicą śmierci ks. infułata FerdynandaMachay’a.Mszę św. odprawił ks. Kardynał Franciszek Macharski,koncelebrował m.in. ks. dr Kazimierz Kubik- duszpasterz pielęgniarek i położnych archidiecezjikrakowskiej.Ksiądz dr Kazimierz Kubik wygłosił kazanie. Nawiązałdo początków Pielęgniarstwa Parafialnego,które rozpoczęło się w Bazylice Mariackiej. Wspomniałogromne zasługi ks. infułata Machay’a,a przede wszystkim Sługę Bożego Jana Pawła II –ówczesnego Kardynała Wojtyłę, do którego HannaChrzanowska bezpośrednio się zwróciła o pomoc.Ks. Kubik nawiązał do przypowieści o miłosiernymSamarytaninie z tą jedną różnicą, że kapłan Wojtyłapochylił się nad cierpiącym człowiekiem.Dużą inspiracją Hanny Chrzanowskiej w tworzeniuopieki parafialnej była jej głęboka religijnośći ewangeliczne postrzeganie bliźniego – wynikającez jej powołania.Podczas mszy św. obecne były poczty sztandaroweMałopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnychi poczet Liceum Ogólnokształcącego w Jabłonce.Po mszy św. uczestnicy spotkania przeszli doUrzędu Miasta Krakowa przy Placu WszystkichŚwiętych. W sali konferencyjnej uroczystość prowadziliKrystyna Pęchalska - prezes KatolickiegoStowarzyszenia Pielęgniarek i Położnych Polskichi Tadeusz Wadas – przewodniczący MałopolskiejOkręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych. Wręczeniamedalu im. Florencji Nightingale dokonałLucjan Tabaka – prezes Małopolskiego ZarząduOkręgowego Polskiego Czerwonego Krzyża naręce siostry Serafiny Paluszek, która reprezentowałaPanią Alinę Rumun nieobecną z powodu złego stanuzdrowia.Osoba p. Aliny Rumun została odznaczona równieżmedalem Honoris Gratia, przyznanym przezPrezydenta Miasta Krakowa Prof. Jacka Majchrowskiego,oraz medalem im. ks. Ferdynanda Machay’a– w imieniu środowiska Orawian medal wręczyłks. Władysław Pilarczyk.Po części oficjalnej Pani Nina Kulchanek i PaniBożena Dworska przybliżyły postaci wybranych wybitnychpielęgniarek krakowskich odznaczonychmedalem im. Florencji Nightingale tj. Anny Rydlówny– za zasługi dla szkolnictwa pielęgniarskiego,Julii Nenko i Ireny Weiman – za zasługi wojenne,a także postać ks. Ferdynanda Machay’a.Panie swoim talentem czytając fragmenty wspomnień,pamiętniki stworzyły niepowtarzalną atmosferęi wprowadziły nas do obejrzenia filmu pt.„Świadectwo” w reżyserii Wojciecha Szulczyńskiego.Film o Służebnicy Bożej Hannie Chrzanowskiej,która utworzyła Pielęgniarstwo Parafialne kontynuowaneprzez Panią Alinę Rumun, co było podstawąprzyznania jej medalu im. Florencji Nightingale.Na zakończenie uroczystości przy skromnym poczęstunkutoczyły się długie rozmowy i wspomnienia.Obecni byli rodzina Hanny Chrzanowskiej, AlinyRumun i Machay’ów.Po uroczystości delegacja udała się do Pani AlinyRumun a siostra Serafina Paluszek przekazałaodebrane odznaczenia.Niestety dwa tygodnie później tj. w dniu 14września Pani Alina Rumun zmarła.Pochowana na cmentarzu w rodzinnym Zawierciu.Na pogrzebie obecna była delegacja i poczetsztandarowy Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych.15

prawnie„Nowerozporządzeniew sprawiezakresuświadczeńudzielanychprzezpielęgniarkęalbo położnąsamodzielnie”Dziennik Ustaw z 2007 r. Nr 210 poz. 1540Rozporządzeniez dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych,diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanychprzez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego16Zbigniew Cybulskiradca prawnyWdniu 29 listopada2007 r.wchodzi w życierozporządzenie MinistraZdrowia z dnia 7 listopada2007 r., w sprawie rodzajui zakresu świadczeń zapobiegawczych,diagnostycznych,leczniczych i rehabilitacyjnychudzielanychprzez pielęgniarkęalbo położną samodzielniebez zlecenia lekarskiego(Dz. U. z 2007 r., nr 210poz. 1540).Powyższym rozporządzeniemzostanieuchylone dotychczas obowiązującerozporządzenieMinistra Zdrowiai Opieki Społecznej z dnia2 września 1997 r.,w sprawie zakresu i rodzajuświadczeń zapobiegawczych,diagnostycznych,leczniczychi rehabilitacyjnych, wykonywanychprzez pielęgniarkęsamodzielnie, bezzlecenia lekarskiego, orazzakresu i rodzaju takichświadczeń wykonywanychprzez położną samodzielnie(Dz. U. z dnia1997, nr 116, poz. 750).Prace nad nowymrozporządzeniem trwałyod stycznia 2007 rokuw Departamencie Pielęgniareki Położnych MinisterstwaZdrowia. Celemzmian było rozszerzeniekatalogu świadczeńzdrowotnych, którepielęgniarki i położnemogą wykonywać samodzielniebez zlecenia lekarskiego.(Dz. U. z dnia 14 listopada 2007 r.)Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r.o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602, z późn. zm.22)zarządza się, co następuje:§ 1.1. Pielęgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielniebez zlecenia lekarskiego:1) świadczeń zapobiegawczych obejmujących:● prowadzenie poradnictwa w zakresie samoopiekiw życiu z chorobą i niepełnosprawnością w stosunkudo człowieka chorego i jego rodziny,● psychoedukację chorych z zaburzeniami psychicznymii uzależnieniami oraz ich rodzin, podwarunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● prowadzenie poradnictwa w zakresie żywieniadorosłych oraz dzieci zdrowych,● prowadzenie poradnictwa w zakresie żywieniadzieci chorych, pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego,● prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowaniaopieki nad dziećmi z grup dyspanseryjnych,pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnegow zakresie pielęgniarstwa w środowiskunauczania i wychowania lub uzyskaniatytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego,● pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniemśrodków farmaceutycznych i materiałówmedycznych,● wykonywanie szczepień ochronnych w ramachkalendarza szczepień i na zlecenie właściwychjednostek organizacyjnych służby zdrowia orazwystawianie związanych z tym zaświadczeń, podwarunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● organizację izolacji chorych zakaźnie w miejscachpublicznych i w warunkach domowych;2) świadczeń diagnostycznych obejmujących:● wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiemuzyskania tytułu specjalisty w dziedziniepielęgniarstwa,● wykonywanie badania fizykalnego umożliwiającegowczesne wykrywanie chorób sutka, podwarunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieraniemateriałów do badań diagnostycznych,pod warunkiem uzyskania tytułu specjalistyw dziedzinie pielęgniarstwa,● kierowanie na badania lub pobieranie materiałówdo badań bakteriologicznych (mocz,kał, plwocina, wymazy z nosa, gardła i narządówpłciowych i inne wydzieliny), pod warunkiemuzyskania tytułu specjalisty w dziedziniepielęgniarstwa,● wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczeniaciał ketonowych i glukozy we krwiiwmoczu,● oznaczanie glikemii za pomocą glukometru,● wykonywanie badań przesiewowych oraz kierowaniedo lekarzy, pod warunkiem odbycia kursukwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwaw środowisku nauczania i wychowania lub w zakresiepielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego),● wykonywanie EKG, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● wykonywanie pulsoksymetrii,● wykonywanie pomiarów stężenia gazów biorącychudział w procesie oddychania (gazometrii,kapnometrii), pod warunkiem odbycia kursukwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnejterapii,● ocenę wydolności oddechowej metodą spirometrii.● wstępną ocenę ciężkości urazów i organizacjębezpiecznego transportu chorego,● ocenę stopnia i powierzchni oparzeń oraz podjęciedziałań leczniczych w ramach pomocyprzedlekarskiej, pod warunkiem odbycia kursuspecjalistycznego,● ocenę stanu świadomości chorego z wykorzystaniemwłaściwych metod oceny (schematów,klasyfikacji), pod warunkiem odbycia kursukwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnejterapii lub uzyskania tytułu specjalistyw dziedzinie pielęgniarstwa,● ocenę poziomu znieczulenia pacjenta oraz relaksometrię,pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresieanestezjologii i intensywnej terapii,● prowadzenie bilansu wodnego,● ocenę stopnia przewodnienia pacjenta dializowanego,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● ocenę i monitorowanie bólu oraz innych objawówu przewlekle chorych objętych opieką paliatywnąoraz ocenę wydolności fizycznej chorego,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● ocenę jakości życia chorego objętego opieką paliatywną,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego;

prawnieMinistra Zdrowia 11)3) świadczeń leczniczych obejmujących:● ustalanie diety w żywieniu ludzi chorychw oparciu o obowiązujące w tym zakresie wytyczne,● dobór i wykorzystanie różnych technik karmieniau chorych,● zakładanie zgłębnika do żołądka i odbarczenietreści,● wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepłai zimna,● zakładanie cewnika do pęcherza moczowegoi usuwanie założonego cewnika,● płukanie pęcherza moczowego,● wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa,wlewka, kroplówka),● dobór sposobów i opatrywanie oparzeń, ran, odleżyn(do III° włącznie) oraz przetok, pod warunkiemodbycia kursu specjalistycznego,● zdejmowanie szwów, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● doraźne podawanie tlenu,● tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa,● wykonywanie inhalacji,● stosowanie baniek lekarskich,● wykonywanie kaniulacji żył obwodowych,● podawanie dożylne leków oraz kroplowe przetaczaniedożylne płynów w ramach postępowaniaw resuscytacji krążeniowo-oddechowej wedługobowiązujących standardów postępowaniaw stanach naglących, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● doraźną modyfikację stałej dawki leczniczej insulinykrótkodziałającej,● kroplowe przetaczanie dożylne płynów, podawaniedożylne leków (Heparinum, NatriumChloratum 0,9 %, Glucosum 5 %, Natrium Chloratum10 %, Calcium 10 %) oraz modyfikacjęich dawki, w trakcie trwania dializy, zgodniez planem leczenia ustalonym dla danego pacjentaoraz obowiązującymi w danym zakładzieopieki zdrowotnej standardami, pod warunkiemodbycia kursu specjalistycznego,● doraźną modyfikację dawki leczniczej lekuprzeciwbólowego i leków stosowanych w celułagodzenia innych dokuczliwych objawów(duszność, nudności, wymioty, lęk, delirium)u chorych objętych opieką paliatywną, podwarunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● podawanie na zlecenie lekarskie dożylne, zewnątrzoponowei podskórne leków łagodzącychdokuczliwe objawy u chorych objętych opiekąpaliatywną, z uwzględnieniem nowoczesnychtechnik (stosowanie analgezji sterowanej przezchorego - PCA, ciągłego podawania leków i płynówpodskórnie przy użyciu zestawu “Buterfly”oraz infuzorów), pod warunkiem odbycia kursuspecjalistycznego,nr 78, listopad–grudzień 2007● przygotowanie chorych (i ich rodzin) leczonychmetodami: Ciągła Ambulatoryjna DializaOtrzewnowa (CADO), Automatyczna DializaOtrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja- do współudziału w prowadzonymleczeniu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjachnagłych, pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresieanestezjologii i intensywnej terapii,● wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● zastosowanie unieruchomienia przy złamaniachkości i zwichnięciach oraz przygotowaniechorego do transportu,● zlecanie transportu chorego,● prowadzenie psychoterapii podstawowej orazwykorzystanie elementów psychoterapii kwalifikowanej,pod warunkiem odbycia kursuspecjalistycznego;4) świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących:● prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej w celuzapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia,● prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie,pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi),● prowadzenie aktywizacji podopiecznych z wykorzystaniemelementów terapii zajęciowej,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● prowadzenie terapii kreatywnej i rehabilitacjichorych wymagających opieki paliatywnej, podwarunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● prowadzenie instruktażu w zakresie treningu pęcherzamoczowego u chorych z problemem nietrzymaniamoczu, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● prowadzenie instruktażu w zakresie hartowaniai kształtowania kikuta amputowanej kończyny,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● rehabilitację podopiecznych z zaburzeniamipsychicznymi, pod warunkiem odbycia kursuspecjalistycznego,● wnioskowanie o objęcie opieką społeczną, podwarunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnegow zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego).2. Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów dotych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, określazałącznik nr 1 do rozporządzenia.§ 2.Pielęgniarka systemu w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawyz dnia 8 września 2006 r. o Państwowym RatownictwieMedycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410 orazz 2007 r. Nr 89, poz. 590 i Nr 166, poz. 1172) jestuprawniona do wykonywania samodzielnie bez zlecenialekarskiego medycznych czynności ratunkowychobejmujących:1) ocenę stanu pacjenta w celu ustalenia postępowaniai podjęcia decyzji o prowadzeniu lub odstąpieniuod medycznych czynności ratunkowych;2) układanie pacjenta w pozycji właściwej dla jegostanu zdrowia lub odniesionych obrażeń;3) podjęcie i prowadzenie podstawowej i zaawansowanejresuscytacji krążeniowo-oddechoweju dorosłych i dzieci według standardów ogłoszonychw obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 43 ustawyz dnia 8 września 2006 r. o Państwowym RatownictwieMedycznym;4) bezprzyrządowe przywracanie drożności drógoddechowych;5) przyrządowe przywracanie i zabezpieczanie drożnościdróg oddechowych z zastosowaniem w szczególności:● rurki ustno-gardłowej,● rurki nosowo-gardłowej,● maski krtaniowej,● rurki krtaniowej,● konikopunkcji, pod warunkiem odbycia dodatkowegokursu specjalistycznego;6) odsysanie dróg oddechowych;7) podjęcie tlenoterapii biernej lub wspomaganiaoddechu lub wentylacji zastępczej powietrzem lub tlenem:● ręcznie - z użyciem:- maski twarzowej,- zastawki jednokierunkowej i worka oddechowego,● mechanicznie - z użyciem respiratora;8) intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniejw nagłym zatrzymaniu krążenia przez ustalub przez nos, bez użycia środków zwiotczających orazprowadzenie wentylacji zastępczej;9) wykonanie EKG;10) wykonanie defibrylacji ręcznej na podstawieEKG;11) wykonanie defibrylacji zautomatyzowanej;12) monitorowanie czynności układu oddechowego;13) monitorowanie czynności układu krążenia metodaminieinwazyjnymi;14) wykonanie kaniulacji żył obwodowych kończyngórnych i dolnych oraz żyły szyjnej zewnętrznej;15) wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciugotowego zestawu, pod warunkiem odbycia dodatkowegokursu specjalistycznego;16) podawanie leków drogą dożylną, domięśniową,podskórną, dotchawiczą, doustną, doodbytnicząi wziewną oraz doszpikową, przy użyciu gotowego zestawu(podawanie leków drogą doszpikową pod warunkiemodbycia dodatkowego kursu specjalistycznego);17) odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy17

prawnieopłucnowej, pod warunkiem odbycia dodatkowego kursuspecjalistycznego;18) oznaczanie poziomu parametrów krytycznychz użyciem dostępnego sprzętu, w tym w szczególności:● poziomu glukozy w surowicy,● poziomu elektrolitów w surowicy,● badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;19) opatrywanie ran;20) tamowanie krwotoków;21) unieruchamianie kręgosłupa ze szczególnymuwzględnieniem odcinka szyjnego;22) odebranie porodu nagłego w warunkach pozaszpitalnych;23) segregację medyczną w rozumieniu art. 43 ust.2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym RatownictwieMedycznym;24) podejmowanie działań zabezpieczającychw celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia;25) przygotowanie pacjenta i opieka medyczna podczastransportu przez zespół ratownictwa medycznegow rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 8 września2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.§ 3.Pielęgniarka, o której mowa w § 2, wykonująca określonew rozporządzeniu medyczne czynności ratunkowe jestuprawnionadopodaniapacjentowidoraźniewnagłychwypadkachbez zlecenia lekarza leków zamieszczonychw wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia.§ 4.W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeńleczniczych pielęgniarka jest uprawniona do podaniapacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach bezzlecenia lekarza leków zamieszczonych w wykazie stanowiącymzałącznik nr 3 do rozporządzenia.§ 5.1. Pielęgniarka zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnejinformuje bez zbędnej zwłoki lekarza o samodzielnymwykonaniu świadczeń wymienionych w §1 oraz o podanych lekach.2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pielęgniarkiwykonującej opiekę nad pacjentem poza zakłademopieki zdrowotnej, jeżeli w jej obecności pacjentzostanie objęty opieką lekarską.§ 6.1. Położna jest uprawniona do wykonywania samodzielnie:1) świadczeń zapobiegawczych obejmujących:● sprawowanie opieki przedkoncepcyjnej nadkobietą w celu przygotowania jej do świadomegoplanowania rodziny, sprawowania opieki nad noworodkiemi niemowlęciem,● prowadzenie poradnictwa w zakresie przygotowaniarodziny do pełnienia funkcji prokreacyjnej,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniudo kobiet ciężarnych oraz kierowanie dolekarzy specjalistów,● przygotowanie kobiet do prowadzenia samoobserwacjiwe wszystkich okresach życia w celuwczesnego wykrywania i likwidacji czynnikówryzyka schorzeń nowotworowych,18● prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniudo kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi,● ustalanie diety w poszczególnych okresach życiakobiety, w ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiegoryzyka,● przeprowadzanie wizyt patronażowych u położnicyi noworodka (niemowlęcia),● prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienianoworodków i niemowląt zdrowych,● pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniemśrodków farmaceutycznych i materiałówmedycznych,● wykonywanie szczepień ochronnych u noworodkóww ramach kalendarza szczepień, pod warunkiemodbycia kursu specjalistycznego;2) świadczeń diagnostycznych obejmujących:● pobieranie materiałów do badań i wykonywanietestów diagnostycznych:- ciążowego,- na obecność białka w moczu,- oznaczenie poziomu glukozy we krwi,● kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieraniemateriałów do badań diagnostycznych,● pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych(mocz, kał, plwocina, wydzielinaz dróg rodnych, inne wydzieliny),● wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiemuzyskania tytułu specjalisty w dziedziniepielęgniarstwa,● wykonywanie badania fizykalnego umożliwiającegowczesne wykrywanie chorób sutka,● wykonywanie i interpretację badań służącychdo oceny stanu zdrowia płodu i ciężarnej, polegającychna:- badaniu położniczym zewnętrznym,- badaniu położniczym wewnętrznym,- kardiotokografii,● wykonywanie pomiarów stężenia gazów biorącychudział w procesie oddychania: gazometrii,kapnometrii, pod warunkiem odbycia kursukwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnejterapii,● wykonywanie pulsoksymetrii,● ocenę stanu świadomości chorej z wykorzystaniemwłaściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji),pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa,● wykonywanie EKG, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● prowadzenie bilansu wodnego;3) świadczeń leczniczych obejmujących:● prowadzenie i przyjęcie porodu fizjologicznego,● prowadzenie porodu w wodzie, pod warunkiemodbycia kursu specjalistycznego,● nacięcie, znieczulenie miejscowe i szycie kroczanaciętego oraz pękniętego I° według obowiązującychstandardów postępowania,● wykonywanie zabiegu Credego u noworodka,● zdjęcie szwów z krocza,● płukanie pochwy,● wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa,wlewka, kroplówka),● wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepłai zimna,● stosowanie baniek lekarskich,● wykonywanie inhalacji,● doraźne podawanie tlenu,● tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa,● zakładanie cewnika do pęcherza moczowegoi usuwanie założonego cewnika,● płukanie pęcherza moczowego,● dobór sposobów i opatrywanie ran, odleżyn (doIII° włącznie), pod warunkiem odbycia kursuspecjalistycznego,● zdejmowanie szwów z ran pooperacyjnych,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● wykonywanie kaniulacji żył obwodowych,●podawanie dożylne leków oraz kroplowe przetaczaniedożylne płynów w ramach postępowania w resuscytacjikrążeniowo-oddechowej według obowiązującychstandardówpostępowaniawstanachnaglących,pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,● doraźną modyfikację dawki leczniczej lekuprzeciwbólowego w leczeniu choroby nowotworoweju chorych przewlekle, pod warunkiemodbycia kursu specjalistycznego,● wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjachnagłych, pod warunkiem uzyskania tytułuspecjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresieanestezjologii i intensywnej terapii,● wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbyciakursu specjalistycznego,● udzielanie pomocy położniczej w nagłych przypadkachprzed przybyciem lekarza:- udzielanie pomocy ręcznej w porodach miednicowych,- ręczne wydobycie łożyska w przypadku krwotoku(masaż macicy, zabieg Credego),- tamponowanie pochwy w przypadku pęknięciaszyjki macicy,- obrót wewnętrzny w przypadku porodu bliźniaczego,gdy po urodzeniu się pierwszegopłodu drugi znajduje się w położeniu poprzecznym,a zawiodła próba wykonania obrotuzewnętrznego,● zlecanie transportu chorego;4) świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących:● ćwiczenia usprawniające w ciąży, połogu i schorzeniachginekologicznych,● prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej w celuzapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia,● prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie,pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi),● aktywizację podopiecznych z wykorzystaniemelementów terapii zajęciowej, pod warunkiemodbycia kursu specjalistycznego.2. Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów dotych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b, określazałącznik nr 4 do rozporządzenia.§ 7.W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeńleczniczych położna jest uprawniona do podania pacjentowidoraźnie w nagłych przypadkach bez zlecenia

prawnielekarza leków zamieszczonych w wykazie stanowiącymzałącznik nr 3 do rozporządzenia, a w przypadku brakumożliwości interwencji lekarskiej, gdy zwłoka w ichpodaniu stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia matkilub dziecka - również leków zamieszczonych w wykaziestanowiącym załącznik nr 5 do rozporządzenia.§ 8.1. Położna zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnejinformuje bez zbędnej zwłoki lekarza zatrudnionegow tym zakładzie o samodzielnym wykonaniu świadczeńwymienionych w § 6 oraz o podanych lekach.2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do położnejsprawującej opiekę nad pacjentem poza zakłademopieki zdrowotnej, jeżeli w jej obecności pacjentzostanie objęty opieką lekarską.§ 9.Pielęgniarka, położna przy podejmowaniu czynnościzwiązanych z samodzielnym wykonywaniem świadczeńzapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnychnie powinna wykraczać poza swojeumiejętności zawodowe, a w szczególności podejmowaćczynności wymagających umiejętności zawodowychuzyskiwanych w drodze doskonalenia zawodowegow odpowiedniej formie kształcenia podyplomowego.§ 10.Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia i OpiekiSpołecznej z dnia 2 września 1997 r. w sprawie zakresui rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych,leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanychprzez pielęgniarkę samodzielnie, bez zlecenialekarskiego, oraz zakresu i rodzaju takich świadczeńwykonywanych przez położną samodzielnie(Dz. U. Nr 116, poz. 750).§ 11.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dniod dnia ogłoszenia.ZAŁĄCZNIK Nr 1RODZAJE BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCHI RODZAJE MATERIAŁÓW DO TYCH BADAŃPOBIERANYCH PRZEZ PIELĘGNIARKĘRodzaj materiałukrewRodzaj badaniamorfologiaOBcukierjonogrammocznikkreatyninacholesterolHbsczas krzepnięcia*obecność HCV, HIV*moczbadanie ogólnekałpasożytykrewplwocinaBK* Dotyczy wyłącznie chorych dializowanych.1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej- zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia PrezesaRady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawieszczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz.U. Nr 131, poz. 924).2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostałyogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 89, poz. 969,z 2003 r. Nr 109, poz. 1029, z 2004 r. Nr 19, poz. 177,Nr 92, poz. 885 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 175,poz. 1461 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1237.ZAŁĄCZNIKIZAŁĄCZNIK Nr 2WYKAZ LEKÓW PODAWANYCH PACJENTOWI PRZEZ PIELĘGNIARKĘDORAŹNIE W NAGŁYCH WYPADKACH BEZ ZLECENIA LEKARZALp. Nazwa leku Postać Droga podania1 Acetylsalicylic acid tabletki od 0,3 do 0,5 g doustnie2 Amiodarone roztwór do wstrzyknięcia 150 mg/3 ml dożylnie, doszpikowo3 Atropinum sulfuricum roztwór do wstrzyknięcia domięśniowo, podskórnie,(0,5 mg/ml; 1 mg/ml) dożylnie,dotchawiczo,doszpikowo4 Captoprilum tabletki 12,5 mg doustnie5 Clemastine roztwór do wstrzyknięcia 2 mg/2 ml domięśniowo6 Clonazepamum roztwór do wstrzyknięć 1 mg/ml domięśniowo, dożylnie7 Diazepam roztwór do wstrzyknięcia lub domięśniowo, dożylnie,wlewka doodbytnicza (do 10 mg/2 ml) doszpikowo, doodbytniczo8 Drotaverini hydrochloridum roztwór do wstrzyknięcia 20 mg/1 ml domięśniowo,dożylnie,podskórnie9 Epinephrine bitartrate roztwór do wstrzyknięcia (1 mg/ml) domięśniowo, podskórnie,dożylnie,doszpikowo,dotchawiczo10 Flumazenil roztwór do wstrzyknięcia 500 µg/5 ml dożylnie, doszpikowo11 Furosemide roztwór do wstrzyknięcia (20 mg/2 ml) domięśniowo, dożylnie,doszpikowo12 Glucagon hydrochloride roztwór do wstrzyknięcia 1 mg/fiolka domięśniowo+ rozpuszczalnik13 Glucosum 20% roztwór do wstrzyknięcia dożylnego(200 mg/ml) dożylnie, doszpikowo14 Glucosum 5% roztwór do wlewu dożylnego dożylnie, doszpikowo15 Glyceryl trinitrate tabletki 0,5 mg, aerozol do stosowania podjęzykowegopodjęzykowo16 Hydrocortisone roztwór do wstrzyknięcia (Hydrocortisone dożylnie, doszpikowolub Methylprednisolone100 mg/ml, 250 mg/2 ml;Methylprednisolone 500 mg/fiolka, 1 g/fiolka)17 Magnesii sulfuricum roztwór do wstrzyknięcia 2 g/10 ml dożylnie, doszpikowo18 Ketoprofen roztwór do wstrzyknięcia 100 mg/2 ml domięśniowo, dożylnie,doszpikowo19 Lignocainum roztwór do wstrzyknięcia 100 mg/2 ml dożylnie, dotchawiczo,hydrochloricumdoszpikowo20 Midazolam po konsultacji z lekarzem roztwór domięśniowo, dożylnie,do wstrzyknięcia 5 mg/amp.doszpikowo21 Metoclopramidum roztwór do wstrzyknięcia 10 mg/2 ml dożylnie, domięśniowo,doszpikowo22 Morphine sulphate roztwór do wstrzyknięcia domięśniowo, podskórnie,(10 mg/ml; 20 mg/ml) dożylnie, doszpikowo23 Naloxonum hydrochloricum roztwór do wstrzyknięcia (400 µg/ml) domięśniowo, podskórnie,dożylnie,doszpikowo,dotchawiczo24 Natrium chloratum 0,9% roztwór do wlewu dożylnego dożylnie, doszpikowo25 Płyn fizjologiczny wieloelektrolitowy izotoniczny roztwór dożylnie, doszpikowodo wlewu dożylnego26 Salbutamol aerozol wziewny w roztworze do nebulizacji wziewnie27 Solutio Ringeri roztwór do wlewu dożylnego dożylnie, doszpikowo28 Tlen gaz wziewnie, dotchawiczo19

prawnieZAŁĄCZNIK Nr 3WYKAZ LEKÓW, DO KTÓRYCH PODAWANIA CHOREMU BEZ ZLECENIA LEKARZA JEST UPRAWNIONA PIELĘGNIARKA I POŁOŻNA*Lp. Grupa leków Nazwa leku** Postać Droga podania (wskazania)1 Leki przeciwbólowe Paracetamolum tabl., syrop, czopek doustnie, doodbytniczoMetamizolum Natricum tabl., czopek doustnie, doodbytniczo2 Leki miolityczne Drotaverini Hydrochloridum tabl. doustnieVegantalgin tabl., czopek doustnie, doodbytniczoTolargin czopek doodbytniczo3 Leki przeciwgorączkowe Paracetamolum tabl., czopek doustnie, doodbytniczoMetamizolum Natricum tabl., czopek doustnie, doodbytniczoAC. Acetylsalicylicum tabl. doustnieAC. Acetylsalicylicum tabl. doustniec. Acidum Ascorbicum4 Leki przeczyszczające Suppositoria Glyceroli czopek doodbytniczoAltra draż. doustnieAlax draż. doustnie5 Leki przeciwbiegunkowe Carbo medicinalis tabl. doustnieTanninum Albuminatum tabl. doustnie6 Leki nasenne/uspokajające Hydroxyzinum draż., syrop doustnieNeospasmina płyn doustnieTinctura Valerianae płyn doustnie7 Leki podwyższające Glucagoni Hydrochloridum amp., fiolka dożylnie, domięśniowostężenie glukozy we krwi Glucosum 20% amp. doraźnie w przypadku niedocukrzenia8 Leki stosowane w niewydolności Glyceroli Trinitras tabl. pod język doraźniewieńcowej sercaw zaostrzeniu objawów choroby* W podstawowej dawce terapeutycznej według obowiązujących zasad dawkowania.** Dotyczy leków zarejestrowanych w Rzeczypospolitej Polskiej.ZAŁĄCZNIK Nr 4RODZAJE BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I RODZAJE MATERIAŁÓW DO TYCH BADAŃ POBIERANYCH PRZEZ POŁOŻNĄRodzaj materiałuRodzaj badaniakrewmorfologiacukiertest obciążenia glukoząprzeciwciała anty RhHbsodczyn serologiczny w kierunku kiłytest na fenyloketonuriętest na hypotyreozęmoczbadanie ogólnewydzielina z dróg rodnychGC i stopień czystości pochwy,cytologia szyjki macicyZAŁĄCZNIK Nr 5WYKAZ LEKÓW, DO KTÓRYCH PODAWANIA CHOREMU JEST UPRAWNIONA POŁOŻNA*Lp. Grupa leków Nazwa leku** Postać Droga podania Wskazania1 Hormony tylnego płata przysadki Oxytocinum amp. dożylnie stymulacja czynności skurczowej macicyw III okresie poroduna błonę śluzową nosa trudności w odpływie pokarmu w okresie połogu2 Leki oksytotyczne Demoxytocinum tabl. pod język krwawienie poporodowe i hipotonia mięśnia macicytrudności w odpływie pokarmu w okresie połoguMethylergometrini Maleas amp. dożylnie, domięśniowo poporodowa atonia macicykrwawienie poporodoweręczne usunięcie łożyska3 Leki miolityczne Papaverini Hydrochloridum amp. dożylnie, domięśniowo nadmierna czynność skurczowa mięśnia macicyDrotaverini Hydrochloridum tabl., amp. domięśniowo nadmierna czynność skurczowa mięśnia macicy4 Leki parasympatykolityczne Hyoscini Butylbromidum amp., draż., dożylnie, doustnie, nadmierna czynność skurczowa mięśnia macicyczopek doodbytniczo5 Leki działające depresyjnie na OUN Magnesii Sulfas amp. dożylnie stan przedrzucawkowy, rzucawka* W podstawowej dawce terapeutycznej według obowiązujących zasad dawkowania. ** Dotyczy leków zarejestrowanych w Rzeczypospolitej Polskiej.20

Promedica24 jest polską firmą, która powstała w 2004 roku w odpowiedzi na rosnącezainteresowanie pracowników sektora medycznego migracjami zarobkowymi. Zatrudniamypielęgniarki oraz opiekunki z Polski, Rumunii, Bułgarii i Słowacji. Pomagamy znaleźćpracę w Europie Zachodniej lekarzom różnych specjalności oraz farmaceutom. Wyróżnianas profesjonalizm gwarantujący bezpieczeństwo, atrakcyjne formy zatrudnienia orazelastyczność oferowanych kontraktów. Zaufaj nam i podejmij wyzwanie.PIELĘGNIARKA, OPIEKUNKAlokalizacja: NiemcyOferujemy:Aktualnie poszukujemy osób na stanowiska:Oczekujemy:• pracę przy opiece nad osobami chorymi lub starszymi w domachprywatnych (opiekunki i pielęgniarki)• pracę w instytucjach medycznych (pielęgniarki)• możliwość połączenia wyjazdów za granicę z dotychczaswykonywaną pracą• legalne zatrudnienie na umowę o pracę z polskim pracodawcą• wyjazdy na okres już od 1 miesiąca• ubezpieczenie społeczno – zdrowotne• pokrycie kosztów podróży, zakwaterowania i wyżywienia• możliwość rozwoju zawodowego• osobom ze słabą znajomością języka niemieckiego - kursyjęzykowe: intensywne 3 - tygodniowe i stacjonarne 6 - miesięczne• komunikatywnej znajomości języka niemieckiego• doświadczenia w opiece nad osobami starszymilub chorymi• wysokiej kultury osobistej• pozytywnego i życzliwego nastawieniado pacjenta• umiejętności nawiązywania kontaktówinterpersonalnychPIELĘGNIARKA / PIELĘGNIARZlokalizacja: Holandia i Wielka BrytaniaOferujemy:• pracę w prywatnych i państwowych domach opieki i domachstarców• legalne zatrudnienie na umowę o pracę z holenderskim/brytyjskimpracodawcą• kompleksową pomoc w przygotowaniu do wyjazdu oraz opiekępo przyjechaniu na miejsceOczekujemy:• bardzo dobrej znajomości języka angielskiego• gotowości do wyjazdu na 1-2-letni kontrakt• pozytywnego i życzliwego nastawieniado pacjenta• wysokiej kultury osobistej• umiejętności pracy w zespolePIELĘGNIARKA INSTRUMENTARIUSZKA I PIELĘGNIARKA ANESTEZJOLOGICZNAlokalizacja: NiemcyOferujemy:• pracę w niemieckich klinikach• umowę na czas nieokreślony z niemieckim pracodawcą• 38,5 godzinny tydzień pracy• atrakcyjne wynagrodzenie oraz możliwość dodatkowych dyżurówza dodatkowym wynagrodzeniem• pomoc w przygotowaniu wszelkich formalnościOczekujemy:• doświadczenie w pracy na bloku operacyjnym• bardzo dobrej znajomości języka niemieckiego• aktualnego prawa wykonywania zawodu• umiejętności nawiązywania kontaktówinterpersonalnychJeśli interesuje Cię nasza oferta, skontaktuj się z nami praca@promedica24.pl, tel. 022 44 87 222Szczegółowe informacje o naszej firmie, zasadach współpracy i aktualnej ofercie znajdziesz na stronie www.promedica24.plPromedica24Rondo ONZ100-124 Warszawa

zawodowoOpiniaw sprawie rozpuszczaniai przygotowywania lekóww oddziałach szpitalnychprzez pielęgniarkiNależy przez to rozumieć, że przygotowywaniedawek dziennych wszystkichleków, w tym cytostatycznych,jest usługą farmaceutyczną,awzwiązku z tym, że pracownikiemapteki może być farmaceuta, usługifarmaceutyczne wykonuje farmaceuta.Jeśli organizacja apteki szpitalneji całego szpitala w zakresiefarmakoterapii opiera się na przygotowywaniuprzez aptekę dziennychdawek leków na oddziały, wówczasusługę tę wykonują farmaceuci. Aptekawymaga rozbudowanej nie tylkoprzestrzeni, ale i struktury.22Ustawa – Prawofarmaceutycznez dnia 6.09.2001 r.wprowadziła zapis,że usługąfarmaceutycznąw aptece szpitalnejjest m.in.„przygotowywanieleków w dawkachdziennychw tym lekówcytostatycznych”.Organizacja pracy w większości szpitali w Polsceuwzględnia apteczki oddziałowe i przygotowywaniedawek leków w oddziałachprzez pielęgniarki – co nie jest sprzeczne z prawodawstwem,ponieważ pielęgniarka posiada wiedzęi umiejętności oraz uprawnienia do rozpuszczaniai przygotowywania dawek leków dla pacjentów do podania.Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej (art. 4ust. 2 pkt 4) określa, że udzielanie świadczeń pielęgniarkarealizuje poprzez m.in. „…realizację zleceń lekarskichw procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji”.W programie nauczania w zawodzie pielęgniarkijest farmakologia, a w programach z poszczególnychpielęgniarstw znajdują się treści dostarczającewiedzę i kształtujące umiejętności pielęgniarkiw zakresie rozpuszczania i podawania leków pacjentom.Ponadto programy kursów dla pielęgniarek w ramachkształcenia podyplomowego obejmują równieżtreści dotyczące przygotowania i podawania leków,np. program ramowy kursu specjalistycznego dlapielęgniarek pt.: „Opieka nad dzieckiem z chorobą nowotworową”zatwierdzony przez CKPPiP w Warszawieobejmuje m.in. umiejętność przygotowania i podawanialeków cytostatycznych.Program został zatwierdzony w 2005 r. i zaopiniowanyprzez konsultantów krajowych:– prof. dr hab. med Jerzego Kowalczyka– dr n. med Annę Koper.Ustawa „Prawa farmaceutyczne” z 2001 r. wprowadziław wykazie usług farmaceutycznych usługę –„przygotowywanie leków w dawkach dziennych,w tym leków cytostatycznych” nie dlatego, że pielęgniarkiw oddziałach nie mają uprawnień, weidzyi umiejętności w tym zakresie, ale dlatego, aby rozszerzyćzakres usług farmaceutycznych otwierając drogędo wprowadzenia nowych rozwiązań organizacyjnych.Podsumowując:Właściwe prawnie są oba rozwiązania:1. Rozpuszczanie i przygotowywanie dziennych dawekleków (w tym cytostatycznych) w apteceprzez osobę uprawnioną.2. Rozpuszczanie i przygotowywanie dawek lekóww oddziale przez pielęgniarkę.Niewłaściwym byłoby, gdyby pielęgniarka była zatrudnionaw aptece szpitalnej i przygotowywaładzienne dawki leków. W aptece mogą pracować tylkoosoby uprawnione. Poza apteką, czyli np. w oddzialeszpitalnym, pielęgniarka może rozpuszczać i przygotowywaćdawki leków.W odniesieniu do leków cytostatycznych, powinnybyć spełnione odpowiednie warunki w pracownizgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowiaz 19.04.1996 r. (ze zmianą z 31.08.2000 r.)Konsultant krajowyw dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznegodr n. med. Krystyna Piskorz-Ogórek

ogłoszeniaADECCO POLAND HR SOLUTIONS na polskim rynku pracy istnieje już ponad 12 latodnosząc szereg sukcesów w prowadzeniu projektów rekrutacyjnychdla największych korporacji i międzynarodowych firm.Aktualnie poszukujemy kandydatów do pracy w Hiszpanii na stanowisku:Pielęgniarki/PołożneNR REF: KRK/ESP/01ZAKRES OBOWIĄZKÓW:▲ podstawowa opieka i pielęgnacja pacjentów w zależności od stanu zdrowia i specyfiki miejscazatrudnieniaPREFEROWANY BĘDZIE NASTEPUJĄCY PROFIL KANDYDATA:▲ wykształcenie wyższe kierunkowe,▲ minimum półroczne doświadczenie zawodowe w pracy z pacjentami,▲ podstawowa znajomość języka hiszpańskiego,▲ dobra znajomość języka angielskiego,▲ umiejętność pracy w zespole,▲ otwartość na wiedzę oraz chęci poszerzania zawodowych umiejętności,▲ prawo jazdy kat.BOFERUJEMY:▲ stabilne zatrudnienie,▲ możliwość zdobywania doświadczenia w międzynarodowym środowisku pracy,▲ silne, merytoryczne wsparcie ze strony przełożonych,▲ wsparcie w procesie relokacji,▲ elastyczne terminy wyjazdów,▲ bardzo atrakcyjne warunki zatrudnieniaZainteresowane osoby prosimy o niezwłoczne przesłanie aplikacji zawierającej CV w języku polskimi angielskim, z podaniem nr referencyjnego oferty na adres:Adecco Polandul. Zyblikiewicza 8/5a31-029 Krakówtel: 12 628 50 66joanna.fuk@adecco.plNadesłanych ofert nie zwracamy, jednocześnie informujemy, że skontaktujemy się tylko z wybranymi kandydatami. Prosimy o zamieszczenie w CV następującej klauzuli:Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji /zgodnie z Ustawą z dn. 29.08.97.r .o Ochronie Danych OsobowychDz. Ust.nr 133 poz. 883/.nr 78, listopad–grudzień 200723

zawodowoInformacjeKomisji KształceniaAktualizacja: 22 listopada 2007 r.Przewodnicząca Komisji Kształcenia mgr Bożena Woźniak-PachotaKursy i specjalizacje w trakcie:Rodzaj szkolenia Dziedzina kształcenia Łączna liczba uczestników OrganizatorSpecjalizacja Piel. Rodzinne 50 MOIPIPPiel. Anestezjologiczne 50 MOIPIPOrganizacja i zarządzanie 77 MOIPIPPiel. Operacyjne 53 MOIPIPPiel. Środowiska Wychowania i Nauczania 27 MOIPIPKurs kwalifikacyjny Piel. Operacyjne 32 MOIPIPPiel. Anestezjologiczne i intensywnej opieki 42 MOIPIPPiel. Ratunkowe 42 – I edycja MOIPIP43 – II edycjaKurs specjalistyczny Szczepienia ochronne 180 MCZP, koszty – MOIPIPSzczepienia noworodków 30 MCZP, koszty – MOIPIPZasady naboru na kursyi szkolenia planowanew pierwszej połowie 2008 r.Kursy i szkolenia są bezpłatne dla pielęgniareki położnych regularnie opłacających składki narzecz Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniareki Położnych.Kwestionariusze zgłoszeniowe na kursy należy składaćw podanych terminach naboru. Zgłoszenia wypełnionenieczytelnie, niepoprawnie nie będą rozpatrywane.Kursy planowane:Lp. Rodzaj szkolenia Czas trwania Tryb Termin naboru Data rozpoczęcia1. Kurs kwalifikacyjny– pielęgniarstwo neonatologiczne(dla pielęgniarek i położnych) 4-6 m-cy Mieszany — 1 XII 2007 r.2. Kurs kwalifikacyjny– pielęgniarstwo nefrologiczne 4-6 m-cy Mieszany do 20 XII Styczeń 2008 r.z dializoterapią (dla pielęgniarek)3. Kurs kwalifikacyjnyw dziedzinie pielęgniarstwa 4-6 m-cy Mieszany do 20 XII Styczeń 2008 r.psychiatrycznego4. Kurs specjalistycznyw zakresie opieki 4–6 miesięcy Mieszany do 20 XII Styczeń 2008 r.długoterminowej5. Kurs specjalistycznyw zakresie opieki paliatywnej 1 miesiąc Mieszany do 20 XII Styczeń 2008 r.6. Kurs dokształcający– Wykonywanie badania EEG 4 dni Dzienny do 20 XII Styczeń 2008 r.dla pielęgniarek7. Kurs specjalistycznyWykonanie i interpretacja 1 miesiąc Mieszany do 20 XII Styczeń 2008 r.badania EKG8. Kurs dokształcający dla pielęgniareki położnych – Zaawansowane zabiegi 2 dni Weekendowy na bieżącoreanimacyjne i postępowanie w stanachzagrożenia życia9. Kurs z zakresu „Kompleksowego 4 godziny Dzienny na bieżącosystemu zaopatrywania ran”24

Zasady naboru na kurs dokształcający dla pielęgniarek i położnych– Zaawansowane zabiegi reanimacyjnei postępowanie w stanach zagrożenia życia.● osoba odpowiedzialna za organizację szkolenia w danej placówce (pełnomocnik,przełożona itp.) zgłasza w biurze Izby listę osób chętnych do udziału w kursie.● grupa musi liczyć 30 osób.● osoba odpowiedzialna zobowiązana jest do podania swoich danych i numerutelefonu kontaktowego,● koordynator kursu – pani Małgorzata Smoleń ustala termin szkolenia, uwzględniająckolejność zgłoszeń (nr tel: 693 980-566),● kwestionariusze zgłoszeniowe wraz z kserokopiami Prawa Wykonywania Zawodunależy złożyć do osoby odpowiedzialnej za organizację szkolenia w danejplacówce przed wyznaczonym terminem kursu,● osoba odpowiedzialna przekazuje zgłoszenia całej grupy do biura MOIPiP.Kursy i szkolenia są bezpłatne dla pielęgniarek i położnych regularnie opłacających składki na rzecz Małopolskiej OkręgowejIzby Pielęgniarek i Położnych.zawodowo!KomisjaKształceniaprzypomina, żekwestionariuszezgłoszeniowena kursynależyskładaćw podanychterminachnaboru.Zgłoszeniawypełnionenieczytelnie,niepoprawnienie będąrozpatrywane.nr 78, listopad–grudzień 200725

ogłoszeniaKomunikat Nr 1Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa PielęgniarskiegoKoło Liderów Pielęgniarstwa PTPOGŁASZAIII Ogólnopolski Konkurs„Pielęgniarka Roku 2007”Celem konkursu jest wyłonienie i nagrodzenie pielęgniarek liderów,osób o najlepszym przygotowaniu zawodowym, etycznym i zaangażowaniuna rzecz środowiska pielęgniarskiego.Serdecznie zapraszamy do udziału w KonkursieKonkurs odbywać się będzie w trzech etapachwedług następującego harmonogramu;● wyłonienie uczestników Konkursu w poszczególnych ZOZ-achdo dn. 31.01.2008 r.● eliminacje w Oddziałach Wojewódzkich PTPdn. 7.03.2008 r. godz.12.00● III etap – prezentacja własna (szczegóły tego etapu zostaną podanew komunikacie nr 2, a także na stronie www.zgptpiel.waw.pl)26Kontakt:Dorota Jacynatel. (0-22) 861-02-46, kom. 0-509-759-219e-mail: djacyna@onet.plW załączeniu: Regulamin KonkursuKarta Zgłoszenia Uczestnika Konkursu

Regulamin III Ogólnopolskiego Konkursu„Pielęgniarka Roku 2007”ogłoszenia1 Uczestnictwo w Konkursie jest dobrowolne.Mogą w nim wziąć udziałpielęgniarki zatrudnione w publicznychi niepublicznych zakładachopieki zdrowotnej.2 Do Konkursu mogą przystępowaćtakże uczestnicy i laureatki poprzednichedycji.3 Z Konkursu wyłączona jest kierowniczakadra pielęgniarska tj. dyrektorzyds. pielęgniarstwa, naczelnepielęgniarki, przełożone pielęgniarek,pielęgniarki oddziałowei koordynujące.4 Wyłanianie uczestników konkursuw zakładach opieki zdrowotnejnastępuje według kryteriów przyjętychw danej placówce, np. napodstawie oceny okresowej, zaangażowaniapracę zawodową,wysokiego poziomu wiedzy zawodowej,wzorowej postawy etycznejitp.5 Kartę Zgłoszenia Uczestnika, potwierdzonąpieczątką imienną bezpośredniegoprzełożonego oraz pielęgniarkikierującej kadrą pielęgniarskąw zakładzie opieki zdrowotnej,należy przesłać do OddziałuWojewódzkiego PTP (adres nastronie www.zgptpiel.waw.pl ) w terminiedo dnia 31.01.2008 r.6 Oddziały Wojewódzkie PTP w terminiedo 15.02.2008r. przesyłają doZarządu Głównego Polskiego TowarzystwaPielęgniarskiego imiennąlistę uczestników Konkursu wrazz adresem i kontaktem telefonicznym.7 Oddziały Wojewódzkie PTP są odpowiedzialneza zapewnienie odpowiednichwarunków do przeprowadzeniaeliminacji, a także do wyłonieniadwóch członków do komisjikonkursowej II etapu.8 Eliminacje w Oddziałach Wojewódzkichbędą polegały na testowymsprawdzianie z zakresu ogólnej wiedzyzawodowej, Zasad Etyki PolskiejPielęgniarki, historii zawodu i działalnościPolskiego Towarzystwa Pielęgniarskiegooraz innych organizacjipielęgniarskich.9 Przewodniczącym Komisji egzaminacyjnejII etapu konkursu będzieosoba wskazana przez Główną KomisjęKonkursową, której zadaniembędzie zabezpieczenie dostarczeniaw dniu egzaminu kart egzaminacyjnychdo Oddziału Wojewódzkiegowraz z kluczem sprawdzającym.10 Prace zostaną komisyjnie sprawdzone,z przebiegu tego etapu zostaniesporządzony protokół i tegosamego dnia zostanie ogłoszonyzwycięzca II etapu eliminacji.11 Do następnego etapu przechodziosoba z największą liczba zdobytychpunktów. W przypadku większejliczby osób z tą samą liczbą punktów,wszystkie te osoby zostają zakwalifikowanedo kolejnego etapuKonkursu.12 III etap Konkursu odbędzie sięw miejscu i terminie podanym w odrębnymKomunikacie Nr 213 Koszty przejazdu i pobytu uczestnikatego etapu pokrywają Oddziały WojewódzkiePTP, sponsorzy lub zakładypracy.14 Pielęgniarka Roku otrzyma pucharprzechodni, który przez rok pozostaniew macierzystym zakładziepracy zwycięzcy, a w następnymroku zostanie przekazany kolejnemulaureatowi Konkursu.15 Informacje dotyczące Konkursu zostanąprzedstawione także na stronieinternetowej Polskiego TowarzystwaPielęgniarskiego www.zgptpiel.waw.plKARTA ZGŁOSZENIA UCZESTNIKA KONKURSU„PIELĘGNIARKA ROKU 2007”1 Imię i nazwisko2. Data urodzenia3. Adres zamieszkaniatel kontaktowy4. Miejsce pracytele-mail5. Stanowisko6. Staż pracy w zawodzie7. Przynależność do Polskiego Towarzystwa PielęgniarskiegoTak* od kiedyNie*8. Działalność na rzecz pielęgniarstwa (przynależność do towarzystw naukowych,sekcji zawodowych, czynne uczestnictwo w konferencjach naukowych, itp.)z wyłączeniem obligatoryjnej przynależności do samorządu pielęgniarskiego.Tak* jaka.Nie**odpowiedź zaznacz krzyżykiempodpis i pieczęć przełożonegoDatapodpis kandydataPielęgniarko/PielęgniarzuUcz się, żyj i pracuj w Holandii!!!Lokalizacje: Eindhoven, Amsterdam● Przez pierwsze 7 miesięcy pracodawca pokrywa koszty wyżywienia, zakwaterowania,ubezpieczenia zdrowotnego oraz kursu językowego w Holandii.● Istnieje możliwość pożyczki w wysokości 300 Euro miesięcznie.● Po tym okresie zostaje podpisana umowa z holenderskim pracodawcą naokres 2 lat.● Wynagrodzenie jest wypłacane w Euro a w przeliczeniu na złotówki to kwotyod 4590 do 4997zł miesięcznie.● W trakcie trwania umowy o pracę pracodawca zobowiązuje się do zorganizowaniamieszkania.● Do obowiązków będzie należeć: opieka fizyczna, psychiczna oraz socjalnanad osobami niezdolnymi do samodzielnego życia.● Praca 36,5 dni w tygodniu plus możliwość płatnych nadgodzin● Data rozpoczęcia 16 styczeń 2008Jeżeli jesteś absolwentem pielęgniarstwa i chcesz wziąć udział w programieprześlij CV (najlepiej w języku angielskim lub niemieckim) na adres:ewelina@euro-praca.com.plIlość miejsc ograniczona!!!OGŁOSZENIA SZUKAJ NA STRONIEwww.euro-praca.com.plnr 78, listopad–grudzień 200727

ogłoszeniaNOWA OFERTA KREDYTOWADLA PRACOWNIKÓW SŁUŻBY ZDROWIABeneficial Kredyt, pion bankowości detalicznej HSBC Bank Polska S.A.pragnie przedstawić ofertę pożyczki gotówkowej przygotowanej specjalnie dla PaństwaCECHY NASZEJ POŻYCZKI GOTÓWKOWEJ● Decyzja kredytowa już w 2 godziny● Minimum formalności i szybkie przekazanie środków po zawarciu umowy● Bez poręczycieli i zabezpieczeń● Złożenie wniosku bez konieczności wizyty w banku – drogą telefoniczną● Pieniądze na dowolny cel● Nie wymagany podpis współmałżonka● Wcześniejsza spłata pożyczki możliwa bez żadnych dodatkowych opłat● Dostępna opcja ubezpieczenia spłaty pożyczki● W racie zawarty jest całkowity koszt kredytu(kapitał, prowizja, odsetki) – żadnych dodatkowych opłatKWOTA KREDYTU5 00024246,1636175,2548140,1560119,3510 000 492,32 350,51 280,30 238,7115 000 738,48 525,77 420,45 358,0630 000 1 476,97 1051,55 840,90 716,13Kryteria przyznania pożyczki:● Minimalny wiek wnioskodawcy – 24 lata● Rodzaj zatrudnienia – umowa o pracę, renta,emerytura lub własna działalność gospodarcza● Okres kredytowania od 24 do 60 miesięcy● Wysokość pożyczki od 3 000 zł do 30 000 złZŁÓŻ WNIOSEKPRZEZ TELEFON!0 – 801 88 99 77, (22) 314 01 50Całkowity koszt połączenia – jeden impuls połączenia lokalnego.Dzwoniąc na infolinię prosimy przygotować dowód osobistyi numer konta, na które zostaną przelane pieniądzeKod promocji 35194Roczna rzeczywista stopa procentowa wyliczona dla całkowitego kosztu kredytu 25 000 na 60 miesięcy wynosi 16,35% Nominalne oprocentowanie wynosi 14,04%Efektywny, całkowity koszt kredytu w skali roku zawarty jest w racie.Sigmar Recruitmentposiada oferty pracy dla pielęgniarekw Irlandii, Wielkiej Brytanii i HolandiiWymagamy:■ Dobrej znajomości języka angielskiego (do krajów anglojęzycznych)lub podstawowej znajomości języka angielskiego lub niemieckiego (do Holandii)■ Min. 3-mies. doświadczenia zawodowego dla magistrów pielęgniarstwa, 3-letniego dla licencjatów i 5-letniego po studium i liceum.Oferujemy:■ Atrakcyjne wynagrodzenie■ Pomoc w znalezieniu odpowiedniego miejsca zamieszkania■ Środowisko pracy, które zachęci do rozwoju zawodowego oraz możliwość zdobywania nowych umiejętności■ Pomoc w rejestracji w Izbach PielęgniarskichProponujemy pracę w zależności od znajomości języka: w szpitalach prywatnych i państwowych,domach opieki i domach prywatnych, zarówno stanowiska pielęgniarskie jak i w charakterze opiekunek.W celu uzyskania dokładniejszych informacji skontaktuj się z naszym konsultantem w Polsce:Tel. 0 22 820 24 60 lub e-mail: health@sigmarpoland.plNie pobieramy opłat od naszych kandydatów.Rejestracja nr 3932/1b28

ogłoszenianr 78, listopad–grudzień 200729

pożegnaniaKoleżanceMarii Ptakwyrazy współczuciaz powodu śmierciMężaKoleżanki z PTP - ŚródmieścieWyrazy głębokiego współczuciaz powodu śmierciBRATAkoleżance Marii Hopciaśskładają pracownicyNZOZ Centrum Medycznego MULTI-SCANMEDPielęgniarki i położne SPZOZ w Proszowicachz głębokim żalem żegnają✟Koleżankę Jolantę DeraBędziemy pamiętać o Tobie.Ze smutkiem pożegnaliśmy naszą Drogą Koleżankę✟Krystynę Tochowiczzmarłą dnia 16 października 2007Rodzinie i bliskim składamy wyrazy głębokiego współczuciaDyrekcja i Pracownicy Szpitala Uniwersyteckiego w KrakowiePrzyjacielePani Katarzynie Wlazłowyrazy najgłębszego współczuciaz powodu śmierciMĘŻASkładająPielęgniarki, Położne i PielęgniarzeSzpitala Św. Anny w MiechowiePani Katarzynie NiemiecWyrazy głębokiego współczuciaz powodu śmierciBRATASkładająPielęgniarki, Położne i PielęgniarzeSzpitala Św. Anny w MiechowiePielęgniarce Beacie Wielguswyrazy głębokiego współczuciaz powodu śmierciOJCAskładająKoleżanki z Zakładu Opiekuńczo-Leczniczegow Krakowie, ul. Wielicka 267Wyrazy głębokiego współczuciaz powodu śmierciMĘŻAKoleżance Teresie MuczyńskładająPrzyjaciele z „Centrum Medycznego-Nowa Huta” Sp. z o.o.30

pożegnaniaPani Małgorzacie SosenkoPielęgniarce Oddziału WewnętrznegoSzpitala Aresztu Śledczego w Krakowiewyrazy głębokiego współczuciaz powodu śmierciMATKIskładająpracownicy DZIAŁU SŁUŻBY ZDROWIA„Im droższy człowiek tym większy ból...”Koleżance Beacie Jarekwyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierciMAMYskładazespół Centralnej Izby Przyjęć i Centrum Interwencyjnego LeczeniaChorób Serca i Naczyń z Pododdziałem Kardiologii InterwencyjnejK.S.S.im. Jana Pawła II“Nie jest łatwo pogodzić się z tym,czym czasem obarcza nas życie. Pozostajemieć nadzieję i wiarę w sens tych doświadczeń...”Koleżance Anecie Gajdziszewskiejserdeczne wyrazy współczucia z powodu śmierciBRATAskłada zespół Centralnej Izby Przyjęć i Centrum InterwencyjnegoLeczenia Chorób Serca i Naczyń z Pododdziałem KardiologiiInterwencyjnej K.S.S.im. Jana Pawła IIKoleżance Magdalenie GarusWyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierciMAMYskładają koleżanki i koledzy Oddziału Anestezjologiii Intensywnej Terapii Szpitala Specjalistycznegoim. Stefana Żeromskiego w Krakowie.Z poważaniem, Pełnomocnik Izabela MarasekPozostaje cień tego, co działo się jeszcze wczoraj…Beacie SzostakSerdeczne wyrazy współczucia z powodu śmierciOjcaskładają koleżanki z Oddziału Dermatologii WSS im. L. Rydygieraw KrakowieZ głębokim żalem żegnamy Naszą Drogą Koleżankę✟Grażynę RakoczyOddaną, zawsze życzliwą dla wszystkichPielęgniarkę Oddziałową Chirurgii Dzieci.Łączymy się w smutku z najbliższą rodziną zmarłej,Grażynko – na zawsze pozostaniesz w naszej pamięci…Koleżanki Szpitala Specjalistycznegoim. Stefana Żeromskiego SP ZOZ w KrakowieW dniu 12 października 2007 roku przeżywszy lat 51,po ciężkiej chorobie odeszła od nasNasza Koleżanka✟Położna Anna DymekWyrazy głębokiego współczucia dla Rodziny Składają koleżankize Szpitala Specjalistycznego im. Stefana Żeromskiego w KrakowieAniu na zawsze pozostaniesz w naszej pamięciZ głębokim smutkiem zawiadamiamy,że w dniu 31 października 2007 roku w wieku 54 latpo heroicznej walce z chorobą zmarła nasza kochanaprzyjaciółka i koleżankaOddziałowa Chirurgii Dzieci✟Grażyna RakoczyDziękujemy Ci, że byłaś z nami…Pielęgniarki Oddziału Chirurgii Dzieci Szpitala Specjalistycznegoim. Stefana Żeromskiego SP ZOZ w Krakowienr 78, listopad–grudzień 200731

Ogłoszenie wynikówwakacyjnego konkursufotograficznegoAnna WiejachaGratulujemy!Joanna GłogowskaKrystynaWiolettaFrączekMagdaPismo Małopolskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i PołożnychZespół redakcyjny: Danuta Adamek – koordynator, Tadeusz Wadas, Bożena Dworska, Agnieszka Kurbiel,Marek Kucab, Andrzej Pilch, Beata Marzec,Fotografie: Andrzej PilchSkład: zylko4mediaProsimy o korespondencję na adres: 31-153 Kraków, ul. Szlak 61, tel./fax 012 422-88-54Nakład: 3500 egz.e-mail Małopolskiej Izby: biuro@moipip.org.plStrona internetowa Małopolskiej Izby: www.moipip.org.pl