12.07.2015 Views

ang ebanghelyo ayon ang ebanghelyo ayon sa paul - Free Bible ...

ang ebanghelyo ayon ang ebanghelyo ayon sa paul - Free Bible ...

ang ebanghelyo ayon ang ebanghelyo ayon sa paul - Free Bible ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

IKAW AY MAAARING NAUUNAWAAN SA BIBLIYA!ANG EBANGHELYO AYON SA PAUL:ROMAGabay <strong>sa</strong> Pag-aaral ng kuro Series Bagong Tipan,Vol. 5Dr. Bob UtelyPROPESOR NG-AARAL UKOL SA DIYOS(BIBLICAL INTERPRETATION)TION)BIBLIYA LESSONS INTERNATIONAL, MARSHALL,TEXAS 1998 BINAGO 2008


Ang lakas ng tunog ay dedikado<strong>sa</strong> aking magagand<strong>ang</strong> kaibigan,helper, co-m<strong>ang</strong>gagawa,at kaligayahan ng aking buhay,aking a<strong>sa</strong>waPeggySiya ay hinihikayat,strengthened,at pinagana ako na <strong>ang</strong> mga ministro ng Diyos ay tinatawag na likasna matalino at ako na.


DAGLAT GAMIT SA ITO KUROABANCHOR BIBLE COMMENTARIES, ED. WILLIAM FOXWELL ALBRIGHT AT DAVID NOELFREEDMANABDANCHOR BIBLE DICTIONARY (6 VOLS.), ED. DAVID NOEL FREEDMAN AKOT ANALYTICALKEY SA LUMANG TIPAN NI JOHN JOSEPH OWENSANET ANCIENT NEAR EASTERN TEXTS, JAMES B. PRITCHARD BDB ISANG HEBREW AT INGLESLEKSIKON NG LUMANG TIPAN SA PAMAMAGITAN NG F. BROWN, SR DRIVER AT CABRIGGSBHS BIBLIA HEBRAICA STUTTGARTENSIA, GBS, 1997IDBISBEJBANG INTERPRETER'S DICTIONARY NG BIBLIYA (4 VOLS.), ED. SI GEORGE A. BUTTRICKINTERNATIONAL STANDARD BIBLE ENCYCLOPEDIA (5 VOLS.), ED. JAMES ORRJERUSALEM BIBLEJPSOA ANG BANAL NA KASULATAN AYON SA MASORETIC TEXT: ISANG BAGONGTRANSLATION (ANG JEWISH PUBLICATION SOCIETY OF AMERICA)KBANG HEBREW AT ARAMEIK LEKSIKON NG LUMANG TIPAN SA PAMAMAGITAN NGLUDWIG KOEHLER AT WALTER BAUMGARTNERLAMANG BANAL NA BIBLIYA MULA LAONG EASTERN MANUSCRIPTS (ANG PESHITTA) SAPAMAMAGITAN NG GEORGE M. LAMSALXX SEPTUAGINT (GRIYEGO-INGLES) SA PAMAMAGITAN NG ZONDERVAN, 1970MOFMTNABISANG BAGONG TRANSLATION NG BIBLIYA SA PAMAMAGITAN NG JAMES MOFFATTMASORETIC HEBREW TEXTNEW AMERICAN BIBLE TEXTNASB NEW AMERICAN STANDARD BIBLENEBNETNEW ENGLISH BIBLENET BIBLE: NEW ENGLISH TRANSLATION, SECOND BETA EDITION


NIDOTTENEW INTERNATIONAL DICTIONARY NG LUMANG TIPAN THEOLOGY AT PAG-INTINDI NG TEKSTO (5 VOLS.), ED. WILLEM P. VANGEMERENNRSVNIVNJBOTPGNEW REVISED STANDARD BIBLENEW INTERNATIONAL VERSIONNEW JERUSALEM BIBLELUMANG TIPAN PARSE GABAY SA PAMAMAGITAN NG TODD S. BEALL,WILLIAM P. BANGKO AT COLIN SMITHREBRSVSEPTTEVYLTREVISED ENGLISH BIBLEREVISED STANDARD VERSIONANG SEPTUAGINT (GRIYEGO-INGLES) SA PAMAMAGITAN NG ZONDERVAN,1970TODAY'S ENGLISH VERSION MULA SA UNITED BIBLIYA PANLIPUNANYOUNG'S LITERAL TRANSLATION NG BANAL NA BIBLIYA SA PAMAMAGITAN NGROBERT YOUNGZPBE ZONDERVAN KUWENTONG BIBLE ENCYCLOPEDIA (5 VOLS.), ED. MERRILL C.TENNEY


PANANALITA MULA SA MAY-AKDA: PAANO MAKATULONGANG KOMENTARYONG ITO SA IYO?Ang pagpakahulugan <strong>sa</strong> Bibliya ay is<strong>ang</strong> rasyunal at ispiritwal na pamamara<strong>ang</strong>nagtat<strong>ang</strong>k<strong>ang</strong> maunawaan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> manunulat na pinagkalooban ng inspirasyon <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> para<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he mula <strong>sa</strong> Diyos ay maaaring maintindihan atmai<strong>sa</strong>buhay <strong>sa</strong> ating panahon.Ang pamamara<strong>ang</strong> ispiritwal ay napakamahalaga ngunit mahirap bigyan-kahulugan.Kina<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kutan ito ng pagpapahinuhod at pagiging bukas <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. Narapat namagkaroon ng pagkauhaw (1) para <strong>sa</strong> Kanya, (2) para kilalanin Siya, at (2) para pagsilbihanSiya. Ang pamamara<strong>ang</strong> ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng panal<strong>ang</strong>in, p<strong>ang</strong>ungumpi<strong>sa</strong>l, atkagustuh<strong>ang</strong> magbago <strong>sa</strong> uri ng pamumuhay. Ang Ispiritu ay napakamahalaga <strong>sa</strong> pamamara<strong>ang</strong>pagpakahulugan, ngunit kung bakit magkakaiba <strong>ang</strong> pagkakaintindi ng mga Kristyanongmatapat, maka-Diyos ay is<strong>ang</strong> misteryo.Ang pamamara<strong>ang</strong> makatwiran ay mas madaling ilarawan. Dapat t<strong>ayon</strong>g hindi pabagubagoat maging makatarungan <strong>sa</strong> teksto at hindi dapat naiimpluwensyahan ng ating mga personalo p<strong>ang</strong>grupong pagkiling. Lahat tayo ay hinuhubog ng ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan. Wal<strong>ang</strong> nabibil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> atingtapapagpakahulug<strong>ang</strong> obhektibo, wal<strong>ang</strong>-kinikilingan. Ang komentaryong ito ay naghaharap ngis<strong>ang</strong> maingat na pamamara<strong>ang</strong> makatwiran na naglalaman ng tatlong mga prinsipyo ngpagpakahulugan na ibinal<strong>ang</strong>kas up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> ating malampa<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> ating mgapagkiling.Un<strong>ang</strong> PrinsipyoAng un<strong>ang</strong> prinsipyo ay <strong>ang</strong> pagbigay-pansin <strong>sa</strong> tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan napinagsulatan ng aklat pambibliya at <strong>ang</strong> tiyak na kaganap<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng pagkasulat nito.Ang orihinal na may-akda ay mayroong l<strong>ayon</strong>, is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>heng nais ibahagi. Ang teksto ayhindi maaring maging makahulugan <strong>sa</strong> atin n<strong>ang</strong> hindi ito <strong>ang</strong> ipinakakahulugan ng may-akda naorihinal, sinauna, pinagkalooban ng inspirasyon. Ang kany<strong>ang</strong> intensyon <strong>ang</strong> pinakasusi – hindi<strong>ang</strong> ating p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan, pandamdamin, p<strong>ang</strong>kultura, pan<strong>sa</strong>rili, op<strong>ang</strong>grupo. Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ay is<strong>ang</strong> napakahalag<strong>ang</strong> katambal ng pagpapakahulugan, ngunit<strong>ang</strong> maayos na pagpapakahulugan ay dapat na laging mauna <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay. Narapat idiingmuli na <strong>ang</strong> bawat tekstong pambibliya ay may i<strong>sa</strong> at nag-iis<strong>ang</strong> pakahulugan lam<strong>ang</strong>. Angkahulug<strong>ang</strong> ito <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> intensyon ng orihinal na may-akd<strong>ang</strong> pambibliya na nais ipahayag <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> panahon <strong>sa</strong> pamamagitan ng pamumuno n<strong>ang</strong> Ispiritu. Itong nag-iis<strong>ang</strong> kahulug<strong>ang</strong> itoay mayroong maraming posibleng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> kultura at mga sitwasyon. Angmga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay na ito ay dapat iugnay <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>unahing katotohanan ng orihinal na may-akda.


Sa dahil<strong>ang</strong> ito, <strong>ang</strong> komentaryong ito <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral ay idinisenyo up<strong>ang</strong> magkaloob ngis<strong>ang</strong> panimula <strong>sa</strong> bawat aklat ng Bibliya.P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> PrinsipyoAng p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> prinsipyo ay <strong>ang</strong> pagkilala <strong>sa</strong> mga pampanitik<strong>ang</strong> yunit. Ang bawataklat pambibliya ay is<strong>ang</strong> pinag-is<strong>ang</strong> dokumento. Ang mga tagapagpakahulugan ay wal<strong>ang</strong>karapat<strong>ang</strong> ihiwalay <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> aspeto ng katotohanan <strong>sa</strong> pamamagitan ng hindi pag<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> iba.Kung <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, dapat nating pagsumikap<strong>ang</strong> intindihin <strong>ang</strong> l<strong>ayon</strong> ng buong aklat pambibliyabago natin ipakahulugan <strong>ang</strong> bawat pampanitik<strong>ang</strong> mga yunit. Ang bawat bahagi―mgakapitulo, talata, o berso- ay hindi maipapakahulugan kung hindi iyon <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ngkabuu<strong>ang</strong> yunit . Ang pagpakahulugan ay dapat magmula <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kabuu<strong>ang</strong> pagdulog odeductive approach patungo <strong>sa</strong> pantiyak<strong>ang</strong> pagdulog o inductive approach. Kaya, itongkomentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral ay idinisenyo up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> mga mag-aaral na suriin<strong>ang</strong> pagkakabal<strong>ang</strong>kas ng bawat pampanitik<strong>ang</strong> yunit <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga talata. Ang mgadibisyon ng talata at kapitulo ay hindi inspirado, ngunit <strong>ang</strong> mga ito ay makakatulong <strong>sa</strong> atinup<strong>ang</strong> kilalanin <strong>ang</strong> mga yunit ng kaisipan.Ang pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> lebel ng talata―hindi <strong>sa</strong> lebel ng p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, sugnay, parirala, o<strong>sa</strong>lita―ay <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> hin<strong>ang</strong>ad na kahulugan ng may-akd<strong>ang</strong> pambibliya.Ang mga talata ay nakabatay <strong>sa</strong> pinag-is<strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong>, kalimit<strong>ang</strong> tinatawag na tema o paks<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p. Ang bawat <strong>sa</strong>lita, parirala, sugnay, at p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> talata ay umuugnaykahit na papano <strong>sa</strong> pinag-is<strong>ang</strong> tem<strong>ang</strong> ito. Nililimita nila ito, pinalalawak ito, pinaliliwanag ito,at/o pinagtatanungan ito. Ang tunay na susi <strong>sa</strong> maayos na pagpakahulugan ay <strong>ang</strong> pagsunod <strong>sa</strong>kaisipan ng orihinal na may-akda <strong>sa</strong> pamamagitan ng batay<strong>ang</strong> talata-<strong>sa</strong>-talata na pumaparaan <strong>sa</strong>bawat mga pampanitik<strong>ang</strong> yunit na bumubuo ng aklat pambibliya. Ang komentaryong ito <strong>sa</strong>gabay ng pag-aaral ay idinisenyo up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> mag-aaral na gawin iyon <strong>sa</strong> pamamagitanng paghahambing ng mga makabagong mga pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Ingles. Ang mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling ito aypinili dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> mga ito ay gumagamit ng iba’t-ib<strong>ang</strong> teorya <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin:1. Ang tekstong Griyego ng United <strong>Bible</strong> Society ay <strong>ang</strong> nirebis<strong>ang</strong> ikaapat na edisyon(UBS4). Ang tekstong ito ay iisinatalata ng mga makabagong pan tekstong iskolar.2. Ang New King James Version (NKJV) ay is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling literal na <strong>sa</strong>lita-<strong>sa</strong>-<strong>sa</strong>litabatay <strong>sa</strong> tradisyon ng manuskritong Griyego na kilala bil<strong>ang</strong> Textus Receptus. Angpagkakahati ng mga talata nito ay mas mahaba kay<strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Angmahahab<strong>ang</strong> yunit nito ay nakakatulong <strong>sa</strong> mag-aaral na mahanap <strong>ang</strong> pinag-is<strong>ang</strong>mga pak<strong>sa</strong>.3. Ang New Revised Standard Version (NRSV) ay is<strong>ang</strong> binagong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling <strong>sa</strong>lita<strong>sa</strong>-<strong>sa</strong>lita.Ito ay nagiging p<strong>ang</strong>gitna <strong>sa</strong> sumusunod na dalaw<strong>ang</strong> makabagong bersyon.Ang pagkakahati ng mga talata nito ay nakakatulong <strong>sa</strong> pagkilala ng mga pak<strong>sa</strong>.


4. Ang Today’s English Version (TEV) ay is<strong>ang</strong> magilas na katumbas na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>linginilathala ng United <strong>Bible</strong> Society. Hinah<strong>ang</strong>ad nitong i<strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> Bibliya <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>para<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> makabagong mambaba<strong>sa</strong> o tagapag<strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Ingles aymaiintindihan <strong>ang</strong> kahulugan ng tekstong Griyego. Kadala<strong>sa</strong>n, lalo na <strong>sa</strong> mgaEb<strong>ang</strong>helyo, hinahati nito <strong>ang</strong> mga talata <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita kay<strong>sa</strong> <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pak<strong>sa</strong>,katulad ng NIV. Para <strong>sa</strong> mga ll<strong>ayon</strong> ng tagapagpakahulugan, hindi ito nakakatulong.Kapansin-pansing <strong>ang</strong> parehong UBS4 at TEV ay inilathala n<strong>ang</strong> parehong grupo,g<strong>ayon</strong> pa man <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>talata ay magkakaiba.5. Ang New Jeru<strong>sa</strong>lem <strong>Bible</strong> (NJB) ay is<strong>ang</strong> magilas na katumbas na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lingnakabatay <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling Pranses na Katoliko. Ito ay higit na nakakatulong up<strong>ang</strong>maihambing <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>talata mula <strong>sa</strong> pananaw ng taga-Europa.6. Ang nakaimprent<strong>ang</strong> teksto ay <strong>ang</strong> 1995 Updated New American Standard <strong>Bible</strong>(NASB), na is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling <strong>sa</strong>lita-<strong>sa</strong>-<strong>sa</strong>lita. Ang berso <strong>sa</strong> bersong mga komentaryoay sumusunod <strong>sa</strong> ganitong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>talata.P<strong>ang</strong>atlong PrinsipyoAng p<strong>ang</strong>atlong prinsipyo ay <strong>ang</strong> pagbaba<strong>sa</strong> ng Bibliya <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin up<strong>ang</strong>magagap <strong>ang</strong> pinakamalawak na maaaring <strong>sa</strong>klawin ng kahulugan (semantikong lar<strong>ang</strong>an) namayroon <strong>ang</strong> mga pambibliy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita o parirala. Kalimitan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> parirala o <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>Griyego ay maaaring maunawaan <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> paraan.Ang mga itong ibat’-ib<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ay naghaharap nitong mga mapagpipilian atmakatutulong up<strong>ang</strong> makilala at maipaliwanag <strong>ang</strong> mga pagkakaiba ng mga manuskritongGriyego. Hindi nakakaapekto <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> doktrina, ngunit nakakatulong <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> atinup<strong>ang</strong> subuk<strong>ang</strong> makapanumbalik <strong>sa</strong> orihinal na tekstong sinulat ng is<strong>ang</strong> inspiradong sinaun<strong>ang</strong>manunulat.P<strong>ang</strong>-apat na PrinsipyoAng p<strong>ang</strong>-apat na prinsipyo ay <strong>ang</strong> pagpansin <strong>sa</strong> anyong pampanitikan. Ang orihinal namga inspiradong may-akda ay piniling italâ <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> anyo (hal.p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y, p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> drama, tula, paghulà, Eb<strong>ang</strong>helyo [parabula],liham, apokaliptiko). Itong mga iba’t-ib<strong>ang</strong> anyo ay may espesyal na mga susi <strong>sa</strong>pagpapakahulugan (tingnan <strong>ang</strong> Gordon Fee and Doug Stuart, How to Read the <strong>Bible</strong> for All ItsWorth o Robert Stein, Playing by the Rules).


Ang mga prinsipyong ito ay nakatulong <strong>sa</strong> akin up<strong>ang</strong> madaig <strong>ang</strong> marami <strong>sa</strong> akingnakapamihasnan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan n<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pilitan kong pagsumikapan <strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> teksto.Hinah<strong>ang</strong>ad ko na <strong>sa</strong>na ay magsilbi rin itong is<strong>ang</strong> pagpapalà <strong>sa</strong> inyo.Bob UtleyEast Texas Baptist UniversityHunyo 27, 1996


ISANG GABAY SA MABUTING PAGBASA NG BIBLIYA:ISANG PERSONAL NA PAGHAHANAP PARA SA MASISIYASATNA KATOTOHANANMaaari ba nating mapag-alaman <strong>ang</strong> katotohanan? Saan ito matatagpuan? Maaari banatin itong mapatotohanan <strong>sa</strong> pamamagitan n<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiran? Mayroon b<strong>ang</strong>pinakap<strong>ang</strong>unahing awtoridad? Mayroon b<strong>ang</strong> ganap na katotohan<strong>ang</strong> maaaring gumabay <strong>sa</strong>ating buhay, <strong>sa</strong> ating mundo? Mayroon b<strong>ang</strong> kahulugan <strong>ang</strong> buhay? Bakit tayo naririto? Saantayo patutungo? Mga tanong na ito―mga tanong na pinagninilayan ng lahat ng mapagkatwir<strong>ang</strong>tao―ay palaging naglulumagi <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> katalinuhan mula pa <strong>sa</strong> simula ng panahon (Eccl.1:13-18; 3:9-11). Natatandaan ko pa <strong>ang</strong> aking panariling paghahanap para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>makapagbubuong lunduyan ng aking buhay. Ako ay naging is<strong>ang</strong> tagapaniwala ni Kristo <strong>sa</strong>pagkabata, batay <strong>sa</strong> aking na<strong>sa</strong>ksihan <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> kamag-anak na malapit <strong>sa</strong> akin. Hab<strong>ang</strong> ako aytumatanda, <strong>ang</strong> mga katanungan <strong>sa</strong> aking <strong>sa</strong>rili at <strong>sa</strong> aking mundo ay dumami rin. Ang mgapayak na kapala<strong>sa</strong>káng p<strong>ang</strong>kultura at panrelihiyoso ay hindi na naging makahulugan <strong>sa</strong> mgakaranas<strong>ang</strong> aking naba<strong>sa</strong> o nakaharap. Iyon ay panahon n<strong>ang</strong> pagkalito, paghahanap, pananabik,at madalas na pakiramdam ng kawalan ng pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> harap ng napakamanhid, napakahirap namundo na aking ginagalawan.Maraming nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing may <strong>sa</strong>got sila <strong>sa</strong> mga pinakap<strong>ang</strong>unahing katanung<strong>ang</strong> ito,ngunit pagkatapos ng pananaliksik at pagninilay-nilay ay aking natukla<strong>sa</strong>n na <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mgaka<strong>sa</strong>gutan ay batay <strong>sa</strong> (1) mga panariling pilosopiya, (2) mga sinaun<strong>ang</strong> alamat, (3) mgapanariling karana<strong>sa</strong>n, o (4) mga sikolohikal na proteksiyon. N<strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ako n<strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> antasng pagpapatotoo, il<strong>ang</strong> katibayan, il<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>atngatwiran na pagbabatayan ko ng aking pananaw<strong>sa</strong> mundo, <strong>ang</strong> aking makapagbubuong lunduyan, <strong>ang</strong> aking dahilan up<strong>ang</strong> mabuhay.Natukla<strong>sa</strong>n ko <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> aking pag-aaral ng Bibliya. Nagsimula ako <strong>sa</strong> paghahanapng katibayan ng pagiging mapagkakatiwalaan nito, na aking nakita <strong>sa</strong> (1) ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong>pin<strong>ang</strong>hahawakan ng Bibliya na pinatotoo ng arkilohiya, (2) <strong>ang</strong> kawastuan ng mga paghula <strong>sa</strong>Lum<strong>ang</strong> Tipan, (3) <strong>ang</strong> kai<strong>sa</strong>han ng mga men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> Bibliya <strong>sa</strong> loob ng nakara<strong>ang</strong> labing-animna ra<strong>ang</strong> taong produksyon nito, at (4) mga <strong>sa</strong>riling testimonya ng mga taong <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> buhayay tuluy<strong>ang</strong> binago matapos mapag-alaman <strong>ang</strong> Bibliya. Ang Kristiyanismo, bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>nagbubuklod na sistema ng pananampalataya at paniniwala, ay may kakayan<strong>ang</strong> matugunan <strong>ang</strong>mga ma<strong>sa</strong>limuot na mga katanungan <strong>sa</strong> buhay ng tao. Hindi lam<strong>ang</strong> ito nakapagkaloob ng is<strong>ang</strong>makatwir<strong>ang</strong> bal<strong>ang</strong>kas, kundi ng aspetong p<strong>ang</strong>karana<strong>sa</strong>n ng pananampalatay<strong>ang</strong> pambibliya nanagdulot <strong>sa</strong> akin ng wal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> kaligayahan at kapanatagan.


Inakala ko na natagpuan ko na <strong>ang</strong> mapagbuong lunduyan ng aking buhay―si Kristo, na mapaguunawaan<strong>sa</strong> pamamagitan ng mga Banal na Kasulatan. Iyon ay naging mapagbigay-diw<strong>ang</strong>karana<strong>sa</strong>n, is<strong>ang</strong> pagpapalaya ng nararamdaman. Ngunit, natandaan ko pa <strong>ang</strong> pagkabigla at<strong>sa</strong>kit noong aking simul<strong>ang</strong> matanto kung gaano karami <strong>ang</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> pagpakahulugan nitonglibro <strong>ang</strong> tinat<strong>ang</strong>kilik, min<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> loob ng parehong simbahan at <strong>sa</strong>mahan ng pag-iisip o schoolof thought. Ang pagpapatibay ng inspirasyon at pagkamapagkatiwalaan ng Bibliya ay hindi <strong>ang</strong>katapu<strong>sa</strong>n, kundi simula lam<strong>ang</strong>. Paano ko patotohanan o tat<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> nagkakaiba atnagkaka<strong>sa</strong>lungat<strong>ang</strong> mga pagpakahulugan ng maraming mahihirap na pahayag <strong>sa</strong> Banal naKasulatan ng mga nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing <strong>sa</strong> kanila <strong>ang</strong> paniniwalaan at pagkakatiwalaan?Ang gawaing ito ay naging l<strong>ayon</strong> ng aking buhay at paglalakbay <strong>sa</strong> pananampalataya.Alam kong <strong>ang</strong> aking pananampalataya kay Kristo ay (1) nakapagbigay <strong>sa</strong> akin ng labis nakapayapaan at kaligayahan. Ang aking isipan ay n<strong>ang</strong>ulila <strong>sa</strong> paghahanap ng il<strong>ang</strong> ganap nakatotohanan <strong>sa</strong> gitna ng aking wal<strong>ang</strong> katiyak<strong>ang</strong> kultura (pagkatapos ng modernidad o postmodernity);(2) <strong>ang</strong> pagiging makitid <strong>sa</strong> paniniwala n<strong>ang</strong> mga nagtatalong sistem<strong>ang</strong>panrelihiyon (mga relihiyon ng mundo); at (3) pagka-arogante ng kinabibil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> sekta. Saaking paghahanap ng mga maaaring pagdulog <strong>sa</strong> pagpakahulugan ng sinaun<strong>ang</strong> literatura,nagulat ako n<strong>ang</strong> mapag-alaman <strong>ang</strong> aking mga pagkiling <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan, kultura, sektaat karana<strong>sa</strong>n. Madalas kong bina<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> Bibliya up<strong>ang</strong> pagtibayin l<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> aking panariling mgapananaw. Ginamit ko itong batis ng dogma para atakihin <strong>ang</strong> iba hab<strong>ang</strong> iginigiit muli <strong>ang</strong> aking<strong>sa</strong>riling mga pagkabuway at pagkukul<strong>ang</strong>. Napaka<strong>sa</strong>kit nitong t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> katotohanan <strong>sa</strong><strong>sa</strong>rili!Bagamat hinding-hindi ako maaring ganap na maging obhektibo , maari akong magingmas mabuting mambaba<strong>sa</strong> ng Bibliya. Maari kong ilimita <strong>ang</strong> aking mga pagkiling <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagkilala at pagt<strong>ang</strong>gap na nariyan <strong>ang</strong> mga ito. Hindi pa ako malaya <strong>sa</strong> mgaito, ngunit naharap ko na <strong>ang</strong> aking mga <strong>sa</strong>riling kahinaan. Ang tagapagpakahulugan ay malimitna pinakamatinding kalaban ng mabuting pagba<strong>sa</strong> ng Bibliya!Hayaan ninyong ilista ko <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga pagpapalagay na aking inihaharap <strong>sa</strong> aking pagaaralng Bibliya up<strong>ang</strong> ikaw, <strong>ang</strong> mambaba<strong>sa</strong>, ay maaaring suriin ito n<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>ma ko:I. Mga PagpapalagayA. Ako ay naniniwal<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Bibliya ay <strong>ang</strong> kai<strong>sa</strong>-is<strong>ang</strong> inspiradong pagpahayag ng<strong>sa</strong>rili ng nag-iis<strong>ang</strong> totoong P<strong>ang</strong>inoon. Kung <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, ito ay dapat ipakahuluganbatay <strong>sa</strong> hinah<strong>ang</strong>ad ng orihinal na banal na may-akda (<strong>ang</strong> Espiritu) <strong>sa</strong> pamamagitann<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> taong manunulat <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> natat<strong>ang</strong>ing tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan.B. Ako ay naniniwal<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Bibliya ay sinulat para <strong>sa</strong> karaniw<strong>ang</strong> tao-para <strong>sa</strong> lahat ngtao! Ang P<strong>ang</strong>inoon ay pinagbigyan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Sarili up<strong>ang</strong> mag<strong>sa</strong>lita n<strong>ang</strong>malinaw <strong>sa</strong> atin <strong>sa</strong> loob ng is<strong>ang</strong> kontekstong p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at p<strong>ang</strong>kultura. Ang


P<strong>ang</strong>inoon ay hindi nagtatago ng katotohanan-Siya ay nagnanais na maunawaannatin! Kaya, ito ay dapat i<strong>sa</strong>lin <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> panahon, hindi n<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> atin. AngBibliya ay hindi dapat m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan <strong>sa</strong> atin kung hindi ito naging ganoon <strong>ang</strong>kahulugan <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> nagba<strong>sa</strong> o nakarinig dito. Ito ay maiintindihan ngkaraniw<strong>ang</strong> isip ng tao at gumagamit ng normal na mga uring p<strong>ang</strong>komunikasyon atpamamaraan ng tao.C. Ako ay naniniwal<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Bibliya ay may pinag-is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he at l<strong>ayon</strong>. Hindi nitosina<strong>sa</strong>lungat <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, kahit na ito ay naglalaman ng mahirap at balintun<strong>ang</strong> mgasulatin. Kaya, <strong>ang</strong> pinakamagaling na tagapagpakahulugan ng Bibliya ay <strong>ang</strong> Bibliyamismo.D. Ako ay naniniwal<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> bawat sinulat (hindi ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> mga paghuhula) ay may i<strong>sa</strong>at nag-iis<strong>ang</strong> kahulugan lam<strong>ang</strong> batay <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>arin ng orihinal, inspiradong may-akda.G<strong>ayon</strong>g wala t<strong>ayon</strong>g ganap na katiyakan na alam natin <strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>arin ng orihinal namay-akda, maraming panand<strong>ang</strong> nagpapakita ng ganoong tunguhin:1. <strong>ang</strong> anyo (uring pampanitikan) na napili <strong>sa</strong> pagpahayag ng men<strong>sa</strong>he2. <strong>ang</strong> tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at/o tiyak na okasyon na nag-udyok ngpagsusulat3. <strong>ang</strong> kontekstong pampanitikan ng kabuu<strong>ang</strong> aklat pati na <strong>ang</strong> bawat yunit napampanitikan4. <strong>ang</strong> disenyo ng teksto (bal<strong>ang</strong>kas) ng mga yunit na pampanitikan hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>mga ito ay umuugnay <strong>sa</strong> kabuu<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he5. <strong>ang</strong> mga tiyak na kat<strong>ang</strong>i<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>gramatika na ginamit <strong>sa</strong> pagpapaabot ngmen<strong>sa</strong>he6. <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> pinili up<strong>ang</strong> maiharap <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he7. mga kaagapay na pahayag/pa<strong>sa</strong>heAng pag-aaral <strong>sa</strong> bawat bahaging ito ay nagiging pak<strong>sa</strong> ng ating pag-aaral ng is<strong>ang</strong>sulatin. Bago ko ipaliwanag <strong>ang</strong> aking metodolohiya para <strong>sa</strong> mabuting pagba<strong>sa</strong> ng Bibliya,hayaan ninyo akong maglahad ng pagkakaiba ng il<strong>ang</strong> hindi naa<strong>ayon</strong>g pamara<strong>ang</strong> ginagamitng<strong>ayon</strong> na naging dahilan ng labis na pagkakaiba <strong>sa</strong> pagpakahulugan, at kung <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay dapatiwa<strong>sa</strong>n:II. Mga Hindi Naa<strong>ayon</strong>g PamaraanA. Ang pagbabalewala <strong>sa</strong> kontekstong pampanitikan ng mga laklat ng Bibliya at paggamit <strong>sa</strong>bawat p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, sugnay, o maging ng bawat <strong>sa</strong>lita bil<strong>ang</strong> mga pagpapahayag ngkatotohan<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> kaugnayan <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>arin ng may-akda o <strong>sa</strong> mas malawak nakonteksto.


B. Ang pagbabalewala <strong>sa</strong> tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng mga aklat <strong>sa</strong> pamamagitan ngpagpapalit ng karapat-dapat na tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan na kaunti o wal<strong>ang</strong> suportamula <strong>sa</strong> teksto mismo.C. Ang pagbabalewala <strong>sa</strong> tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng mga aklat at pagbaba<strong>sa</strong> nito katuladng p<strong>ang</strong>-umag<strong>ang</strong> lokal na diyaryo na p<strong>ang</strong>unahing isinulat para <strong>sa</strong> mga makabagongindibidwal na Kristiyano.D. Ang pagbabalewala <strong>sa</strong> tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng mga aklat <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagaalegory<strong>ang</strong> teksto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>heng pampilosopiya/teolohikal na wal<strong>ang</strong> ganap nakaugnayan <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> nakarinig at h<strong>ang</strong>arin ng orihinal na may-akda.E. Ang pagbabalewala <strong>sa</strong> men<strong>sa</strong>heng orihinal <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpalit ng <strong>sa</strong>rilingsistem<strong>ang</strong> teolohiya, paboritong doktrina, o isyung p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan na wal<strong>ang</strong>kaugnayan <strong>sa</strong> orihinal na h<strong>ang</strong>arin ng may-akda at ng naka<strong>sa</strong>ad na men<strong>sa</strong>he. Angpenomenong ito ay kalimit<strong>ang</strong> kasunod ng paun<strong>ang</strong> pagba<strong>sa</strong> ng Bibliya bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>paraan ng pagpatibay <strong>sa</strong> awtoridad ng tagapag<strong>sa</strong>lita. Ito ay kadalas<strong>ang</strong> tinatawag bil<strong>ang</strong>“tugon ng mambaba<strong>sa</strong>” o reader response (pagpakahulug<strong>ang</strong> “ano-<strong>ang</strong>-pakiwari-ko-<strong>sa</strong>teksto”).Mayroong di bababa <strong>sa</strong> tatlong magkakaugnay na s<strong>ang</strong>kap <strong>ang</strong> makikita <strong>sa</strong> lahat ngnakasulat na komunikasyon ng tao:AngMga Orihinal Na Tagat<strong>ang</strong>gapAng Nasusulat Na TekstoAng Orihinal Na H<strong>ang</strong>arin Ng ManunulatSa nakaraan, <strong>ang</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> pamamaraan ng pagba<strong>sa</strong> ay nakasentro lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mgatatlong s<strong>ang</strong>kap. Ngunit up<strong>ang</strong> tunay na maipagtibay <strong>ang</strong> natat<strong>ang</strong>ing inspirasyon ng Bibliya,Mga Pagkakaiba <strong>sa</strong> ManuskritoAng Banal Na IspirituMga Kahuli-hulih<strong>ang</strong> Mananampalataya


Ang Nasusulat Na TekstoAng Orihinal Na H<strong>ang</strong>arin Ng ManunulatAng Mga Orihinal Na Tagat<strong>ang</strong>gapSa katotohanan, <strong>ang</strong> lahat ng tatlong s<strong>ang</strong>kap ay dapat sina<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> proseso ng pagpakahulugan.Para <strong>sa</strong> l<strong>ayon</strong>g pagpapatotoo, <strong>ang</strong> aking pagpapakahulugan ay nakasentro <strong>sa</strong> palaging pag-tsek <strong>sa</strong>ating mga motibo, pagkiling, pamamaraan, at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay. Ngunit paano natin tse-tsekin <strong>ang</strong>mga ito kung wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganan <strong>sa</strong> mga pagpapakahulugan, wal<strong>ang</strong> limitasyon, wal<strong>ang</strong> sukatan?Sa ganito nakapagbibigay <strong>sa</strong> akin <strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>arin ng may-akda at istruktur<strong>ang</strong> panteksto ng il<strong>ang</strong>sukatan para <strong>sa</strong> paglilimita ng <strong>sa</strong>kop ng mga posibleng pagpapakahulugan na balido.Sa gitna nitong mga hindi uma<strong>ayon</strong>g pamamaraan ng pagba<strong>sa</strong>, ano <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> posiblengpagdulog para <strong>sa</strong> mabuting pagba<strong>sa</strong> ng Bibliya at pagpakahulugan na makapaghaharap n<strong>ang</strong>malapit <strong>sa</strong> pagpapatotoo at hindi pabagu-bago?III. Mga Posibleng Pagdulog para <strong>sa</strong> Mabuting Pagba<strong>sa</strong> Ng BibliyaSa puntong ito ay hindi ko tinatalakay <strong>ang</strong> mga bukod-t<strong>ang</strong>ing pamamamaraan ngpagpakahulugan ng mga tiyak na anyo ngunit <strong>sa</strong> panlahat<strong>ang</strong> mga prinsipyong hermeniyutiko namay pinag<strong>sa</strong>ligan para <strong>sa</strong> lahat ng uri ng tekstong pambibliya. Ang magand<strong>ang</strong> libro para <strong>sa</strong>tiyak-<strong>sa</strong>-anyong mga pagdulog ay <strong>ang</strong> How To Read The <strong>Bible</strong> For All Its Worth, nina GordonFee and Douglas Stuart, inilathala ng Zondervan.Ang aking pamaraan ay tumutukoy <strong>sa</strong> umpi<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mambaba<strong>sa</strong> na makapagbibigay-daan <strong>sa</strong>Banal na Espiritu na bigy<strong>ang</strong>-liwanag <strong>ang</strong> Bibliya <strong>sa</strong> pamamagitan ng apat na personal na siklong pagba<strong>sa</strong>. Ito ay ginagaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahin <strong>ang</strong> Espiritu, <strong>ang</strong> teksto at <strong>ang</strong> mambaba<strong>sa</strong> , hindipumap<strong>ang</strong>alawa lam<strong>ang</strong>. Ito ay magpoprotekta rin <strong>sa</strong> mambabas<strong>ang</strong> maimpluwensyahan ng mgataga-komentaryo. Narinig ko na <strong>ang</strong> pagka<strong>sa</strong>bing: “Ang Bibliya ay puspos na nakapagbibigayliwanag<strong>sa</strong> mga komentaryo.” Hindi ito n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pun<strong>ang</strong> nakapagpapababatungkol <strong>sa</strong> mga pantulong <strong>sa</strong> pag-aaral, kundi <strong>sa</strong> halip ay is<strong>ang</strong> panawagan para <strong>sa</strong> napapanahongka<strong>ang</strong>kupan ng kanil<strong>ang</strong> paggamit.Narapat na maaari nating suportahan <strong>ang</strong> ating mga pagpapakahulugan mula <strong>sa</strong> tekstomismo. Ang lim<strong>ang</strong> panukatan na makapaghaharap ng di bababâ <strong>sa</strong> limitadong pagpapatotoo:1. <strong>ang</strong> orihinal na may-akdaa. tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan


. kontekstong pampanitikan2. <strong>ang</strong> orihinal na pinili ng may-akda <strong>sa</strong>a. mga istruktur<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>gramatika (sintaks/palaugnayan)b. p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> gamit <strong>sa</strong> paggawac. anyo3. <strong>ang</strong> ating pag-intindi <strong>sa</strong> naa<strong>ayon</strong>ga. kaugnay na magkahanay na mga pahayag/pa<strong>sa</strong>heKail<strong>ang</strong>an nating makapagbigay ng mga dahilan at katwiran <strong>sa</strong> likod ng ating mgapagpapakahulugan. Ang Bibliya ay <strong>ang</strong> ating kai<strong>sa</strong>-is<strong>ang</strong> batis para <strong>sa</strong> pananampalataya atpag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>kilos. Ang nakakalungkot, <strong>ang</strong> mga Kristiyano ay kalimit<strong>ang</strong> hindi nagkakasundo kungano <strong>ang</strong> ituturo o papagtibayin. Nakapanlulumo <strong>ang</strong> pag-a<strong>ang</strong>kin ng inspirasyon <strong>sa</strong> Bibliya atpagkatapos ay <strong>ang</strong> mga mananampalataya ay hindi nagkakasundo <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> itinuturo nitoat kinakail<strong>ang</strong>an!Ang apat na siklo <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> ay dinisenyo up<strong>ang</strong> makapagbigay ng sumusunod na mgakabatiran <strong>sa</strong> pagpakahulugan:A. Ang un<strong>ang</strong> siklo ng pagba<strong>sa</strong>1. Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> libro <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Ba<strong>sa</strong>hin ito muli <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin, <strong>sa</strong>na mula <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> naiib<strong>ang</strong> teorya ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lina. <strong>sa</strong>lita-<strong>sa</strong>-<strong>sa</strong>lita (NKJV, NASB, NRSV)b. dinamikong katumbas (TEV, JB)c. pagpapahawig(paraphrase )(Living <strong>Bible</strong>, Amplified <strong>Bible</strong>)2. Hanapin <strong>ang</strong> punong l<strong>ayon</strong> ng buong sulatin. Kilalanin <strong>ang</strong> tema nito.3. Ihiwalay (kung posible) <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> yunit na pampanitikan, is<strong>ang</strong> kapitulo, is<strong>ang</strong> talata ois<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na malinaw na nagpapahayag nitong punong l<strong>ayon</strong> o tema.4. Kilalanin <strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>ingibabaw na anyong pampanitikana. Lum<strong>ang</strong> Tipan


(1) <strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y na Hebreo(2) panula<strong>ang</strong> Hebreo (panitikan ng karunungan, <strong>sa</strong>lmo)(3) paghuhul<strong>ang</strong> Hebreo (pro<strong>sa</strong>, panulaan)(4) Mga pambatas na kodab. Bagong Tipan(1) Mga <strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y (mga Eb<strong>ang</strong>helyo, mga Gawa)(2) Mga parabula (mga Eb<strong>ang</strong>helyo)(3) Mga liham/epistulo(4) panitik<strong>ang</strong> ApokaliptikoD. Ang p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> siklo ng pagba<strong>sa</strong>1. Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> buong libro muli, naghahanap up<strong>ang</strong> kilalanin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahingpak<strong>sa</strong>.2. Bal<strong>ang</strong>kasin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing pak<strong>sa</strong> at ihayag n<strong>ang</strong> maikli <strong>ang</strong> nilalaman ngmga ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> payak na pahayag.3. Suriin <strong>ang</strong> iyong pahayag <strong>sa</strong> l<strong>ayon</strong> at ma<strong>sa</strong>klaw na bal<strong>ang</strong>kas kabil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mgagabay <strong>sa</strong> pag-aaral.C. Ang p<strong>ang</strong>atlong siklo pagba<strong>sa</strong>1. Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> buong aklat muli, naghahanap up<strong>ang</strong> makilala <strong>ang</strong> tagpu<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at tiyak na okasyon para <strong>sa</strong> pagsusulat ng aklat ng Bibliya mismo.2. Ilista <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> bagay na bin<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> aklat Bibliyaa. <strong>ang</strong> may-akdab. <strong>ang</strong> pet<strong>sa</strong>c. <strong>ang</strong> mga tagat<strong>ang</strong>gapd. <strong>ang</strong> tiyak na kadahilanan ng pagsulat


e. mga aspeto ng tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>kultura na kaugnay <strong>sa</strong> l<strong>ayon</strong> ng pagsulatf. mga s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> mga taong p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at kaganapan4. Lawakan <strong>ang</strong> iyong bal<strong>ang</strong>kas <strong>sa</strong> lebel na patalata para <strong>sa</strong> bahagi ng pambibliy<strong>ang</strong>aklat na iyong ipinapakahulugan.Laging kilalanin at ibal<strong>ang</strong>kas <strong>ang</strong> pampanitik<strong>ang</strong> yunit. Ito ay maaaring il<strong>ang</strong>kapitulo o talata. Ito ay makakatulong <strong>sa</strong> iyo up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiranng orihinal na may-akda at <strong>ang</strong> disenyo ng teksto.4. Tsekin <strong>ang</strong> iyong tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng paggamit ng mgapantulong <strong>sa</strong> pag-aaral.D. Ang p<strong>ang</strong>-apat na siklo ng pagba<strong>sa</strong>1. Ba<strong>sa</strong>hing muli <strong>ang</strong> tiyak na pampanitik<strong>ang</strong> yunit <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lina. <strong>sa</strong>lita-<strong>sa</strong>-<strong>sa</strong>lita (NKJV, NASB, NRSV)b. dinamikong katumbas (TEV, JB)c. paghahawig) (Living <strong>Bible</strong>, Amplified <strong>Bible</strong>)2. Hanapin <strong>ang</strong> mga istruktur<strong>ang</strong> pampanitikan o p<strong>ang</strong>gramatikaa. mga inuulit na parirala, Eph. 1:6,12,13b. mga inuulilt na istruktur<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>gramatika, Rom. 8:31c. magkakatambis na mga konsepto3. Ilista <strong>ang</strong> mga sumusunod na bagaya. mga mahahalag<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>litab. mga di-karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>litac. mga mahahalag<strong>ang</strong> istruktur<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>gramatikad. mga tukoy na mahihirap na <strong>sa</strong>lita, sugnay, at p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p


4. Hanapin <strong>ang</strong> mga kaugnay na pa<strong>sa</strong>heng magkahanaya. hanapin <strong>ang</strong> pinakamalinaw na pa<strong>sa</strong>heng pampagtuturo <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>bdyek gamit<strong>ang</strong>(1) mga aklat ng “sistematikong teolohiya”(2) mga s<strong>ang</strong>guni<strong>ang</strong> Bibliya(3) mga pagkakatugmab. Hanapin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pares na balintuna <strong>sa</strong> loob ng iyong <strong>sa</strong>bdyek. Maramingpambibliy<strong>ang</strong> katotohanan ay inihaharap <strong>sa</strong> diyalektikong pares; maramingtunggalian ng mga sekta ay nagmumula <strong>sa</strong> pag-proof-text ng kalahati ng is<strong>ang</strong>pambibliy<strong>ang</strong> tensiyon. Ang kalahatan ng Bibliya ay inspirado, at kail<strong>ang</strong>annating hanapin <strong>ang</strong> kumpletong men<strong>sa</strong>he nito para makapagbigay ngbalanseng Banal na Kasulatan <strong>sa</strong> ating pagpapakahulugan.c. Hanapin <strong>ang</strong> mga magkakahanay <strong>sa</strong> loob ng parehong aklat, parehong mayakdao parehong anyo; <strong>ang</strong> Bibliya ay siya ring pinakamagaling natagapagpakahulugan nito <strong>sa</strong>pagkat ii<strong>sa</strong> l<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> may-akda nito, <strong>ang</strong> Espiritu.5. Gumamit ng pantulong <strong>sa</strong> pag-aaral up<strong>ang</strong> ma-tsek <strong>ang</strong> iyong mga obserbasyon <strong>sa</strong>mga tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at okasyona. mga pag-aaral ng Bibliyab. mga en<strong>sa</strong>yklopidya ng Bibliya, handbuk at diksiyonaryoc. mga paun<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ng Bibliyad. mga komentaryong Bibliya (<strong>sa</strong> puntong ito ng iyong pag-aaral, hayaan <strong>ang</strong>naniniwal<strong>ang</strong> komunidad, <strong>sa</strong> nakaraan at ka<strong>sa</strong>lukuyan, na tumulong atmaiwasto <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag-aaral.)IV. Pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ng pagpapakahulug<strong>ang</strong> BibliyaSa puntong ito ay tutungo tayo <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay. Nakapag-ukol ka na ng panahon up<strong>ang</strong>maunawaan <strong>ang</strong> teksto <strong>sa</strong> tagpu<strong>ang</strong> orihinal nito; ng<strong>ayon</strong> ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> mai<strong>sa</strong>buhay mo ito, <strong>sa</strong>iyong kultura. Ipinapakahulugan ko <strong>ang</strong> pambibliy<strong>ang</strong> awtoridad bil<strong>ang</strong> “pag-unawa kung ano<strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bi ng orihinal na may-akda ng bibliya <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> panahon at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ngkatotohan<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> ating panahon.”


Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ay dapat sumunod <strong>sa</strong> pagpakahulugan ng h<strong>ang</strong>arin ng orihinal namay-akda pareho <strong>sa</strong> panahon at p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiran. Hindi natin maaaring i<strong>sa</strong>buhay <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>pa<strong>sa</strong>heng Bibliya <strong>sa</strong> ating <strong>sa</strong>riling panahon h<strong>ang</strong>ga’t di natin napag-aalaman kung ano <strong>ang</strong>sina<strong>sa</strong>bi nito <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> panahon! Ang pa<strong>sa</strong>heng Bibliya ay hindi dapat maipakahulugan <strong>sa</strong>hindi nito nais <strong>sa</strong>bihin!Ang iyong detalyadong bal<strong>ang</strong>kas, <strong>sa</strong> lebel na patalata (siklo ng pagbaba<strong>sa</strong> #3), <strong>ang</strong> iyongmagiging gabay. Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ay dapat gawin <strong>sa</strong> lebel ng talata, hindi <strong>sa</strong> lebel ng <strong>sa</strong>lita.Ang mga <strong>sa</strong>lita ay may kahulugan lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> konteksto; <strong>ang</strong> mga sugna ayy may kahuluganlam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> konteksto; <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p ay may kahulugan lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> konteksto. Ang kai<strong>sa</strong>is<strong>ang</strong>tao na inspirado na kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> proseso ng pagpakahulugan ay <strong>ang</strong> orihinal na may-akda.Sinusunod lam<strong>ang</strong> natin <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pamumuno <strong>sa</strong> pamamagitan ng kaliwanagan ng Banal naIspiritu. Ngunit <strong>ang</strong> kaliwanagan ay hindi inspirasyon. Sa pag<strong>sa</strong>bi, kung g<strong>ayon</strong>, ng “kayawinika ng Diyos,” ay dapat t<strong>ayon</strong>g sumunod <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>arin ng orihinal na may-akda. Angpag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ay dapat na may tiyak na kaugnayan <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>arin ng kabuu<strong>ang</strong>pagsulat, <strong>ang</strong> tiyak na pampanitik<strong>ang</strong> yunit at pagpapaunlad ng kaisipan <strong>sa</strong> lebel ng talata.Huwag haya<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga isyu ng ating panahon <strong>ang</strong> magpapakahulugan <strong>sa</strong> Bibliya;haya<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Bibliya <strong>ang</strong> makapag<strong>sa</strong>lita! Ito ay maaaring m<strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng ating paghugot ngmga prinsipyo mula <strong>sa</strong> teksto. Ito ay balido kung <strong>ang</strong> teksto ay sumusuporta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> prinsipyo.Sa ka<strong>sa</strong>ma<strong>ang</strong> palad, maraming beses <strong>ang</strong> ating mga prinsipyo ay ganoon na lam<strong>ang</strong>, “ating”mga prinsipyo―hindi <strong>ang</strong> mga prinsipyo ng teksto.Sa pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ng Bibliya, napakahalag<strong>ang</strong> tandaan na (maliban <strong>sa</strong> paghuhula) i<strong>sa</strong> atiis<strong>ang</strong> kahulugan lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> balido para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tiyak na tekstong Bibliya. Ang kahulug<strong>ang</strong> itoay kaugnay <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>arin ng orihinal na may-akda hab<strong>ang</strong> siya ay tumutugon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> krisis op<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> panahon. Ang maraming posibleng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ay maaaringm<strong>ang</strong>galing mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pakahulug<strong>ang</strong> ito. Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay ay ibabatay <strong>sa</strong> mgap<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng mga tagat<strong>ang</strong>gap ngunit dapat kaugnay <strong>sa</strong> kahulugan ng orihinal na mayakda.V. Ang Espirituwal na Aspeto ng PagpapakahuluganSa ng<strong>ayon</strong> ay aking natalakay <strong>ang</strong> mga prosesong p<strong>ang</strong>katwiran at tekstwal nana<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> pagpapakahulugan at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay. Ng<strong>ayon</strong> ay aking tatalakayin n<strong>ang</strong> maikli<strong>ang</strong> aspetong espiritwal ng pagpakahulugan. Ang sumusunod na tseklist ay nakatulong <strong>sa</strong> akin:A. Manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> tulong ng Espiritu(cf. I Cor. 1:26-2:16).B. Manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling pagpapatawad at paglilinis mula <strong>sa</strong> kilal<strong>ang</strong> mgaka<strong>sa</strong>lanan (cf. I John 1:9).C. Manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mas higit na pagnanais na makilala <strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon (cf. Ps. 19:7-14; 42:1ff.; 119:1ff).


D. I<strong>sa</strong>buhay kaagad <strong>ang</strong> ano m<strong>ang</strong> bagong kabatiran <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling buhay.E. Manatiling mapagkumbaba at hand<strong>ang</strong> matuto.Napakahirap panatilihin <strong>ang</strong> balanse <strong>sa</strong> pagitan ng proseso ng p<strong>ang</strong>atwiran at ngpamumunong espiritwal ng Banal na Espiritu. Ang mga sumusunod na mga sipi ay nakatulong<strong>sa</strong> aking balansehin <strong>ang</strong> dalawa:A. Mula <strong>sa</strong> James W. Sire, Scripture Twisting, pp. 17-18:“Ang kaliwanagan ay dumarating <strong>sa</strong> mga isipan ng mga tao ng Diyos―hindi lam<strong>ang</strong><strong>sa</strong> <strong>ang</strong> mga elitist<strong>ang</strong> espiritwal. Wal<strong>ang</strong> kauri<strong>ang</strong> guru <strong>sa</strong> pambibliy<strong>ang</strong> Kristiyano,wal<strong>ang</strong> iluminati, wal<strong>ang</strong> mga tao na pagmumulan ng lahat ng tam<strong>ang</strong>pagpapakahulugan Kaya, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay nakapagbibigay ng mganatat<strong>ang</strong>ing handog ng karunungan, kaalaman at pag-unaw<strong>ang</strong> espiritwal, hindi Niyaitinalaga itong mga piling Kristiyano lam<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> awtoridad lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pagpapakahulugan ng Kany<strong>ang</strong> Salita. Na<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> bawat is<strong>ang</strong> tao Niya <strong>ang</strong> pagkatuto,paghatol at pag-unawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng pags<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Bibliya na siy<strong>ang</strong>tumat<strong>ayon</strong>g awtoridad kahit <strong>sa</strong> mga taong pinagkalooban ng Diyos ng natat<strong>ang</strong>ingkakayanan. Bil<strong>ang</strong> pagbubuod, <strong>ang</strong> pagpapalagay na aking ginagawa <strong>sa</strong> buong aklatay <strong>ang</strong> Bibliya <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> totoong pagpapahayag ng Diyos <strong>sa</strong> buong s<strong>ang</strong>katauhan,na ito ay <strong>ang</strong> pinakap<strong>ang</strong>unahing awtoridad <strong>sa</strong> lahat ng u<strong>sa</strong>ping naipahahayag, na itoay hindi is<strong>ang</strong> ganap na misteryo kundi mauunawaan n<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pat ng karaniw<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong>bawat kultura.”B. Mula <strong>sa</strong> Kierkegaard, na makikita <strong>sa</strong> Bernard Ramm, Protestant BiblicalInterpretation, p. 75: Ayon kay Kierkegaard <strong>ang</strong> pag-aaral na p<strong>ang</strong>gramatika, leksikalat p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng Bibliya ay kinakail<strong>ang</strong>an ngunit panimula <strong>sa</strong> totoong pagbas<strong>ang</strong> Bibliya. “Ang pagbaba<strong>sa</strong> ng Bibliya bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ng Diyos ay dapat ba<strong>sa</strong>hin n<strong>ang</strong>nai<strong>sa</strong><strong>sa</strong>-puso <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> bibig, <strong>sa</strong> lakarán, na tigib ng pag-a<strong>sa</strong>m, na nakikipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong>Diyos. Ang pagbaba<strong>sa</strong> ng Bibliy<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong> wala <strong>sa</strong> isip o wal<strong>ang</strong>-ingat o p<strong>ang</strong>akademikoo pampropesyunal ay hindi pagbaba<strong>sa</strong> ng Bibliya bil<strong>ang</strong> Salita ng Diyos.Kung <strong>ang</strong> nagbaba<strong>sa</strong> nito ay par<strong>ang</strong> nagbaba<strong>sa</strong> ng is<strong>ang</strong> liham ng pagmamahal, kung<strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay binaba<strong>sa</strong> ito bil<strong>ang</strong> Salita ng Diyos.”C. H. H. Rowley <strong>sa</strong> The Relevance of the <strong>Bible</strong>, p. 19: “Hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagunaw<strong>ang</strong>intelektwal ng Bibliya, kahit ganap, <strong>ang</strong> maaaring makapag-<strong>ang</strong>kin ng lahatnitong kayamanan. Hindi ito paghamak <strong>sa</strong> ganitong pag-unawa, dahil ito aymahalaga <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ganap na pag-unawa. Ngunit dapat ito ay pumaraan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>espiritwal na pag-intindi ng mga ispiritwal na kayamanan ng aklat na ito kung ito aynais na maging ganap. At para <strong>sa</strong> ganitong espiritwal na pag-intindi ay may is<strong>ang</strong>bagay na kail<strong>ang</strong>an na hihigit pa kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kahanda<strong>ang</strong> intelektwal. Ang mga


ispiritwal na bagay ay inuunawa n<strong>ang</strong> espiritwal, at <strong>ang</strong> mag-aaral ng Bibliya aym<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng mapagt<strong>ang</strong>gap ng <strong>sa</strong>loobing ispiritwal, is<strong>ang</strong> pananabik namakita <strong>ang</strong> Diyos up<strong>ang</strong> ialay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Kanya, kung siya ay makalalampas pa <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> siyentipikong pag-aaral patungo <strong>sa</strong> mas mayam<strong>ang</strong> pamana nitongpinakadakila <strong>sa</strong> lahat ng mga aklat.”VI. Ang Pamaraan Nitong KomentaryoA. Ang Komentaryo <strong>sa</strong> Gabay ng Pag-aaral ay nakadisenyo up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmga pamamaraan <strong>sa</strong> pagpakahulugan <strong>sa</strong> sumusunod na mga paraan:Is<strong>ang</strong> maikling bal<strong>ang</strong>kas-p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>ang</strong> nagpapakilala <strong>sa</strong> bawat aklat.Pagkatapos mong magawa <strong>ang</strong> “siklo ng pagba<strong>sa</strong> #3” ay tsekin itong impormasyon.B. Ang mga p<strong>ang</strong>konteksto pag-unawa ay makikita <strong>sa</strong> simula ng bawat kapitulo. Ito aymakakatulong <strong>sa</strong> iyong up<strong>ang</strong> makita kung paano binubuo <strong>ang</strong> pampanitik<strong>ang</strong> yunit.C. Sa simula ng bawat kapitulo o p<strong>ang</strong>unahing yunit <strong>ang</strong> mga pantalat<strong>ang</strong> pagkakahati at<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga nakalaraw<strong>ang</strong> paliwanag ay ibinibigay n<strong>ang</strong> buhat <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong>makabagong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin:1. The United <strong>Bible</strong> Society Greek text, fourth edition revised(UBS4)2. The New American Standard <strong>Bible</strong>, 1995 Update (NASB)3. The New King James Version (NKJV)4. The New Revised Standard Version (NRSV)5. Today’s English Version (TEV)6. The Jeru<strong>sa</strong>lem <strong>Bible</strong> (JB)Ang patalat<strong>ang</strong> pagkakahati ay hindi inspirado. Dapat tiyaking na<strong>sa</strong><strong>sa</strong>-konteksto <strong>ang</strong>mga ito. Sa pamamagitan ng paghambing ng il<strong>ang</strong> makabagong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin mula <strong>sa</strong>magkakaib<strong>ang</strong> mga teorya at pananaw na panteolohiya, maaari nating masuri <strong>ang</strong> dapatna istruktura ng pag-iisip ng is<strong>ang</strong> orihinal na may-akda. Ang bawat talata ay mayroong


is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing katotohanan. Ito ay tinawag na “<strong>ang</strong> paks<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p” o “<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>unahing ideya ng teksto.” Ang mapag-is<strong>ang</strong> kaisip<strong>ang</strong> ito <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> maayos napagpakahulug<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan, p<strong>ang</strong>gramatika. Ang i<strong>sa</strong> ay hindi dapatnagpapakahulugan, n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral o nagtuturo n<strong>ang</strong> kinakapos <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> talata! I<strong>sa</strong> pa,tanda<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> bawat talata ay kaugnay <strong>sa</strong> kasudlong na mga talata nito. Kung kaya <strong>ang</strong>lebel ng bal<strong>ang</strong>kas na patalata ng is<strong>ang</strong> buong aklat ay napakahalaga. Dapat natingmasundan <strong>ang</strong> takbo ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiran ng <strong>sa</strong>bdyek na ipinararating ng orihinal na mayakd<strong>ang</strong>inspirado.D. Ang mga pagtatalâ ni Bob ay sumusunod <strong>sa</strong> berso-<strong>sa</strong>-bersong pagdulog <strong>sa</strong>pagpakahulugan. Ito ay nag-uudyok <strong>sa</strong> ating sundan <strong>ang</strong> pag-iisip ng orihinal na mayakda.Ang mga pagtatala ay nagbibigay ng impormasyon tungkol <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> sukatan:1. pampanitik<strong>ang</strong> konteksto2. mga pag-unaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan, p<strong>ang</strong>kultura3. impormasyong p<strong>ang</strong>gramatika4. mga pag-aaral ng <strong>sa</strong>lita5. mga kaugnay na pa<strong>sa</strong>heng magkakahanayE. Sa il<strong>ang</strong> punto ng komentaryo, <strong>ang</strong> nakaimprent<strong>ang</strong> teksto ng New American StandardVersion (1995 update) ay dadagdagan ng mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ng il<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> makabagongbersyon:1. Ang New King James Version (NKJV), na sumusunod <strong>sa</strong> tekstong manuskritong “Textus Receptus.”2. Ang New Revised Standard Version (NRSV), na is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita-<strong>sa</strong>-<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>rebisyon mula <strong>sa</strong> National Council of Churches ng Revised StandardVersion.3. Ang Today’s English Version (TEV), na is<strong>ang</strong> dinamikong katumbas napag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin mula <strong>sa</strong> American <strong>Bible</strong> Society.


4. Ang Jeru<strong>sa</strong>lem <strong>Bible</strong> (JB), na is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling Ingles batay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> KatolikongPranses na dinamikong katumbas na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin.Para <strong>sa</strong> mga hindi nakapagbaba<strong>sa</strong> ng Griyego, <strong>ang</strong> paghahambing <strong>sa</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lingIngles ay maaaring makatulong <strong>sa</strong> pagkilala ng mga problema <strong>sa</strong> teksto:1. pagkakaiba-iba <strong>sa</strong> mga manuskrito2. mga pamalit na kahulugan ng <strong>sa</strong>lita3. mga mahirap na teksto at istruktura <strong>sa</strong> gramatika4. mga tekstong iba’t iba <strong>ang</strong> pakahuluganG<strong>ayon</strong>g <strong>ang</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling Ingles ay hindi makakalutas <strong>sa</strong> mga problem<strong>ang</strong> ito,tinutukoy nila itong mga lunan para <strong>sa</strong> mas malalim at mas malawak p<strong>ang</strong> pag-aaral.G. Sa pagtatapos ng bawat kapitulo kaugnay <strong>sa</strong> mga talakayan ay may mga tanong nainiharap na nagtat<strong>ang</strong>k<strong>ang</strong> tukuyin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu <strong>sa</strong> pagpakahulugan ngkapitulong iyon.


PAUL'S LETTER SA ROMAPANIMULA SA ROMAA. Roma ay <strong>ang</strong> pinaka-maayos at tama <strong>ang</strong> doktrina ng libro ng Apostle Paul. Ito ay apektado ngmga kalagayan <strong>sa</strong> Roma, <strong>sa</strong>makatuwid, ito ay is<strong>ang</strong> "pamin<strong>sa</strong>n-min<strong>sa</strong>n na" dokumento. Maynaganap na dulot Paul na sumulat ng sulat. Gayunpaman, ito ay <strong>ang</strong> pinaka-wal<strong>ang</strong> kinikilinganng Paul's sulatin, <strong>sa</strong> Paul's na <strong>ang</strong> paraan ng pakikitungo <strong>sa</strong> mga problema (maaaring <strong>ang</strong>pagkainggit <strong>sa</strong> pagitan ng believing Hudyo at mga hentil pamumuno, Cf. 14:1-15:13) ay is<strong>ang</strong>malinaw na pagtat<strong>ang</strong>hal ng Eb<strong>ang</strong>helyo at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga epekto para <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> araw-araw nabuhay.B. Paul's pagtat<strong>ang</strong>hal ng Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> Roma ay impacted <strong>ang</strong> iglesia <strong>ang</strong> buhay <strong>sa</strong> bawat edad: 2.Augustine ay na-convert <strong>sa</strong> AD 386 pagbaba<strong>sa</strong> Roma 13:13-14. 3. Martin Luther's-unawa ngkaligta<strong>sa</strong>n ay radically nagbago <strong>sa</strong> AD 1513 bil<strong>ang</strong> siya inihambing PS. 31:1 <strong>sa</strong> ROM. 1:17 (cf.Hab. 2:4). 3. John Wesley, paglakad <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> Mennonite pulong <strong>sa</strong> London <strong>sa</strong>AD 1738, ay na-convert na pagkatapos ng pagdinig Luther's sermon <strong>sa</strong> pagpapakilala <strong>sa</strong> Roma naba<strong>sa</strong>hin dahil <strong>ang</strong> naitalag<strong>ang</strong> pari ay hindi magpapakita!C. Up<strong>ang</strong> malaman Roma ay up<strong>ang</strong> malaman Kristiyanismo! Ang sulat na hugis <strong>ang</strong> buhay atteachings ni Hesus <strong>sa</strong> bedrock truths para <strong>sa</strong> mga Iglesia ng lahat ng edad. Martin Luther sinabing mga ito, "Ang chief ng libro <strong>sa</strong> NT at <strong>ang</strong> purest Eb<strong>ang</strong>helyo!"MAY-AKDAPaul ay tiyak <strong>ang</strong> mga may-akda. Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> pagbati ay matatagpuan <strong>sa</strong> 1:1. Ito aysum<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> na <strong>ang</strong> Paul's "tinik <strong>sa</strong> laman" ay ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> paningin, <strong>sa</strong>makatuwid, siya ay hindi pisikal naisulat <strong>ang</strong> sulat na ito <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili, ngunit siya na ginamit ng is<strong>ang</strong> manunulat, Tertius (cf. 16:22).PETSAA. Ang probable pet<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> authorship ng Roma ay AD 56-58. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga il<strong>ang</strong> libro ngBagong Tipan na kung <strong>sa</strong>an ay maaaring napet<strong>sa</strong>han medyo n<strong>ang</strong> wasto. Ito ay ginagawa <strong>sa</strong>pamamagitan ng paghahambing ng Gawa 20:2 ff <strong>sa</strong> Roma 15:17 ff. Roma ay malam<strong>ang</strong> nanakasulat <strong>sa</strong> Corinth papunta <strong>sa</strong> dulo ng Paul's third misyonero na paglalakbay, bago l<strong>ang</strong> siya <strong>sa</strong>kaliwa para <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem.


B. Posibleng-sunod ng mga sumusunod na mga sulatin Paul's FF Bruce at Murry Harris <strong>sa</strong> mgamenor de edad adaptations.Book Date Place of Writing Relation to Acts1. Galatians 48 Syrian Antioch 14:28; 15:22. I Thes<strong>sa</strong>lonians 50 Corinth 18:53. II Thes<strong>sa</strong>lonians 50 Corinth4. I Corinthians 55 Ephesus 19:205. II Corinthians 56 Macedonia 20:26. Romans 57 Corinth 20:37.-10. Prison LettersColossiansearly 60'sEphesians early 60's RomePhilemonearly 60'sPhilippians late 62-63 28:30-3111.-13. Fourth Missionary JourneyI Timothy 63 (or later, MacedoniaTitus 63 but before Ephesus (?)II Timothy ( 64 A.D. 68) RomePADADALHANAng sulat na estado nito bil<strong>ang</strong> destinasyon ng Roma. Hindi namin alam kung sinong itinatag <strong>ang</strong> iglesia<strong>sa</strong> Roma:A. Ito ay maaaring <strong>ang</strong> ilan <strong>sa</strong> mga tao na <strong>ang</strong> pagbisita <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem <strong>sa</strong> araw ng Pentekost at naconvertna at bumalik <strong>sa</strong> bahay up<strong>ang</strong> simulan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> iglesia (cf. Gawa 2:10).B. Ito could may been alagad na fled <strong>ang</strong> uusig <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem pagkatapos ng kamatayan ng Stephen(cf. Gawa 8:4).


C. Ito ay <strong>ang</strong> na-convert mula <strong>sa</strong> Paul's misyonero journeys na manlalakbay <strong>sa</strong> Roma. Paul ay hindikailanman binisita ito ng simbahan, ngunit siya longed <strong>sa</strong> (cf. Gawa 19:21). Siya ay nagkaroon ngmaraming kaibigan doon (cf. Roma 16). Tila <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga plano ay up<strong>ang</strong> bisitahin <strong>ang</strong>Rome <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> Espanya (cf. ROM. 15:28) pagkatapos ng kany<strong>ang</strong> paglalakbay <strong>sa</strong>Jeru<strong>sa</strong>lem na may "pag-ibig na regalo." Paul nadama kany<strong>ang</strong> ministri <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong>Mediterranean ay natapos. Siya na hinah<strong>ang</strong>ad bagong lar<strong>ang</strong>an (cf. 15:20-23,28). Ang maydal<strong>ang</strong> sulat mula <strong>sa</strong> Paul <strong>sa</strong> Gresya <strong>sa</strong> Roma tila <strong>sa</strong> may been Pibi, is<strong>ang</strong> dyakoni<strong>sa</strong>, na noon aynaglalakbay <strong>sa</strong> dakong (cf. ROM. 16:1). Bakit <strong>ang</strong> sulat na ito, na nakasulat <strong>sa</strong> likod na kalye ngCorinth <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> siglo <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> Jewish tentmaker, kaya mahalaga? MartinLuther na tinatawag na ito "<strong>ang</strong> chief ng libro <strong>sa</strong> Bagong Tipan at <strong>ang</strong> purest Eb<strong>ang</strong>helyo." Anghalaga ng libro na ito ay matatagpuan <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> katunayan na ito ay is<strong>ang</strong> in-depth paliwanag ngEb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> pamamagitan ng convert rabi, Saul ng Tarsus, na tinatawag na maging is<strong>ang</strong>apostle <strong>sa</strong> mga Gentiles. Karamihan ng Paul's titik ay masinsin<strong>ang</strong> kulay <strong>sa</strong> pamamagitan ngis<strong>ang</strong> lokal na sitwasyon, ngunit hindi <strong>sa</strong> Roma. Ito ay is<strong>ang</strong> sistematikong pagtat<strong>ang</strong>hal ng is<strong>ang</strong>Apostle's pananampalataya. Alam mo mapagtanto, kapwa Kristiyano, na <strong>ang</strong> karamihan ng mgateknikal na mga kataga na ginamit <strong>sa</strong> araw na ito up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> "pananampalataya" ("katwiran," "bint<strong>ang</strong>," "ampon," at "pagbabanal") n<strong>ang</strong>galing mula <strong>sa</strong> Roma? Ito ay <strong>ang</strong> pagunladng teolohiko truths ng Galacia. Manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> Diyos na buk<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> iyo <strong>sa</strong> kah<strong>ang</strong>ah<strong>ang</strong><strong>ang</strong>sulat na ito bil<strong>ang</strong> namin <strong>sa</strong> paghahanap na magka<strong>sa</strong>ma para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> ay para <strong>sa</strong>aming mga buhay <strong>sa</strong> araw na ito!LAYUNINA. An-apila para <strong>sa</strong> tulong para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> paglalakbay misyonero <strong>sa</strong> Espanya. Paul nakita <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> apostoliko magtrabaho <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong>an ng Mediterranean natapos (cf. 15:20-23,28).B. Up<strong>ang</strong> harapin <strong>ang</strong> problema <strong>sa</strong> pagitan ng iglesia <strong>ang</strong> mga Romano believing Hudyo at believingGentiles. Ito ay marahil <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> resulta ng pagpapaalis ng lahat ng mga Hudyo mula <strong>sa</strong> Roma at<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mamaya bumalik. Pagkatapos ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>ang</strong> Jewish Christian lider aypapalitan ng mga hentil Kristiyano lider.C. Up<strong>ang</strong> ipakilala <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> mga Romano simbahan. May maraming pag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong>Paul mula <strong>sa</strong> nagtototoo convert Judio <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem (Jeru<strong>sa</strong>lem Konseho ng Gawa 15), mula <strong>sa</strong>mapagdaya Hudyo (Judaizers <strong>sa</strong> Galacia at II Corinthians 3, 10-13), at mula <strong>sa</strong> mga Gentiles(Colossians, Efeso) na sinubuk<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>mahin <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga alag<strong>ang</strong> hayoptheories o philosophies (ibig <strong>sa</strong>bihin nostisismo).D. Paul ay aku<strong>sa</strong>do ng pagiging is<strong>ang</strong> map<strong>ang</strong>anib innovator, pagdagdag recklessly <strong>sa</strong> Jesus'pagtuturo. Ang mga libro ng Roma ay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> paraan ng systematically pagtat<strong>ang</strong>gol <strong>sa</strong><strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapakita ng kung paano <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay totoo, <strong>ang</strong>paggamit <strong>sa</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan at <strong>ang</strong> mga teachings ni Hesus (<strong>ang</strong> Gospels).


MAIKLING OUTLINEA. Panimula (1:1-17)1. Pagbibigay-gal<strong>ang</strong> (1:1-7)a. May-akda (1-5)b. Destination (6-7a)c. Pagbati (7b)2. Pagkakataon (1:8-15)3. Theme (1:16-17)B. Kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> Banal na katuwiran (1:18-3:20)1. T<strong>ang</strong>gihan ng hentil World (1:18-32)2. Pagbabalatkayo ng mga Hudyo o pagano Moralists (2:1-16)3. Paru<strong>sa</strong> ng mga Hudyo (2:17-3:8)4. Univer<strong>sa</strong>l paghatol (3:9-20)C. Ano <strong>ang</strong> Banal na katuwiran (3:21-8:39)1. Katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng mag-i<strong>sa</strong> Pananampalataya (3:21-31)2. Ang batayan ng katuwiran: Ip<strong>ang</strong>ako ng Diyos (4:1-25)a. Abraham karapatan patindig (4:1-5)b. David (4:6-8)c. Abraham's na may kinalaman <strong>sa</strong> pagtutuli (4:9-12)d. Ng Diyos <strong>sa</strong> Ip<strong>ang</strong>ako Abraham (4:13-25)1. Ang kakayahan ng katuwiran (5:1-21)a. Ang subjective aspeto: hindi tampat pag-ibig, kagalakan wal<strong>ang</strong> katulad (5:1-5)b. <strong>ang</strong> layunin batayan: amazing ng pag-ibig ng Diyos (5:6-11)c. Adam / Kristo tipolohiya: Adam's ka<strong>sa</strong>lanan, pagkakaloob ng Diyos (5:12-21)4. Banal na katuwiran ay dapat na isyu <strong>sa</strong> personal na katuwiran (6:1-7:25)


a. Napalaya mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (6:1-14)(1) Ang is<strong>ang</strong> pakunwari pagtutol (6:1-2)(2) Ang kahulugan ng binyag (6:3-14)b. Satanas ay alipin ng Diyos o mga alipin: <strong>ang</strong> inyong napili (6:15-23)c. Man ng ka<strong>sa</strong>l <strong>sa</strong> Law (7:1-6) d. Ang Batas ay mabuti, ngunit ka<strong>sa</strong>lanan humahadl<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mabuti (7:7-14)e. Ang wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan makipaghamok ng mabuti at ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga naniniwala (7:15-25)5. Ang kapuna-puna resulta ng banal na katuwiran (8:1-39)a. Buhay <strong>sa</strong> Espiritu (8:1-17)b. Ang pagtubos ng paglikha (8:18-25)c. Ang Espiritu ay pare-pareho ng tulong (8:26-30)d. Ang paglilitis dahil <strong>sa</strong> tagumpay ng katarungan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya (8:31-39)D. Ang Banal na Layunin para <strong>sa</strong> Lahat ng S<strong>ang</strong>katauhan (9:1-11:32)1. Ang halalan ng Israel (9:1-33)a. Totoong heirs ng pananampalataya (9:1-13)b. Dakil<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos (9:14-26)c. Uniber<strong>sa</strong>l na plano ng Diyos ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> mga pagano (9:27-33)2. Ang kaligta<strong>sa</strong>n ng Israel (10:1-21)a. Kumpara <strong>sa</strong> katuwiran ng Diyos <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan katuwiran (10:1-13)b. Diyos ng habag necessitates messenger, is<strong>ang</strong> tawag para <strong>sa</strong> mundo misyon (10:14-18)c. Israel <strong>ang</strong> patuloy na kawal<strong>ang</strong>-paniwala <strong>sa</strong> Kristo (10:19-21)3. Ang kabiguan ng Israel (11:1-36)a. Ang Jewish natira (11:1-10)b. Jewish panibugho (11:11-24)c. Israel <strong>ang</strong> pan<strong>sa</strong>mantal<strong>ang</strong> kabulagan (11:25-32)d. Paul's pagbulalas ng pagpupuri (11:33-36)


E. Ang mga Resulta ng mga regalo ng mga Banal na katuwiran (12:1-15:13)1. Tawag <strong>sa</strong> diyos (12:1-2)2. Ang paggamit ng mga regalo (12:3-8)3. Believers' relasyon <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> believers (12:9-21)4. Relasyon <strong>sa</strong> Estado (13:1-7)5. Relasyon <strong>sa</strong> mga kapit-bahay (13:8-10)6. Relasyon <strong>sa</strong> aming mga P<strong>ang</strong>inoon (13:11-14)7. Relasyon <strong>sa</strong> kapwa miyembro ng iglesia (14:1-12)8. Ang aming epekto <strong>sa</strong> iba (12:13-23)9. Relasyon <strong>sa</strong> Christlikeness (15:1-13)F. Paghihinuha (15:14-33)1. Paul's personal na mga plano (15:14-29)2. Kahilingan para <strong>sa</strong> mga panal<strong>ang</strong>in (15:30-33)G. Pahabol (16:1-27)1. Pagbati (16:1-24)2. Benediction (16:25-27)PAGBASA SA UNANG SIKLO (TINGNAN ANG P. VI)Ito ay is<strong>ang</strong> gabay <strong>sa</strong> pag-aaral na komentaryong n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> ikaw ay may tungkulin <strong>sa</strong>iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakas <strong>sa</strong> liwanag na mayroon tayo.Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ibigay ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>tagapag<strong>sa</strong>lita.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> buong p<strong>ang</strong>bibliy<strong>ang</strong> aklat <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Ipahayag <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing tema ngbuong aklat <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling <strong>sa</strong>lita.1. Tema ng buong aklat2. Uri ng panitikan (uri)


PAGBASA SA PANGALAWANG SIKLO (TINGNAN SA PP. VI-VII.)Ito ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryong n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> ikaw ay may tungkulinpara <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong> liwanag na mayroontayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ibigay ito <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kabuu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>bibliy<strong>ang</strong> aklat ng p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Bal<strong>ang</strong>kasin<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing pak<strong>sa</strong> at ipahayag <strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p.1. Pak<strong>sa</strong> ng un<strong>ang</strong> pampanitik<strong>ang</strong> yunit2. Pak<strong>sa</strong> ng ikalaw<strong>ang</strong> pampanitik<strong>ang</strong> yunit3. Pak<strong>sa</strong> ng ikatlong pampanitik<strong>ang</strong> yunit4. Pak<strong>sa</strong> ng ikaapat na pampanitik<strong>ang</strong> yunit5. At iba pa.


ROMA 1PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALINUBS 4 NKJV NRSV TEV JBPagbibigay-gal<strong>ang</strong> Pagbati Salutations Pagbibigay-gal<strong>ang</strong> Pagbibigay-gal<strong>ang</strong> Address1:1-7 1:1-7 1:1-6 1:1 1:1-21:2-61:3-71:7a 1:7a1:7b 1:7bPaul's kagustuhan<strong>sa</strong> Bisitahin RomePagnanais <strong>sa</strong>Bisitahin RomePagpapa<strong>sa</strong>lamatPanal<strong>ang</strong>in ngThanksgivingPagpapa<strong>sa</strong>lamat atPanal<strong>ang</strong>in1:8-15 1:8-15 1:8-15 1:8-12 1:8-151:13-15Ang Power ngEb<strong>ang</strong>helyoAng Just Live ByFaithAng Theme ngLetterAng Power ngEb<strong>ang</strong>helyoAng Theme sinabi1:16-17 1:16-17 1:16-17 1:16-17 1:16-17Ang mga ka<strong>sa</strong>lananng s<strong>ang</strong>katauhanMatinding galit ngDiyos <strong>sa</strong> kawal<strong>ang</strong>katarunganDiyos ng Paru<strong>sa</strong> Saka<strong>sa</strong>lananAng mga ka<strong>sa</strong>lananng s<strong>ang</strong>katauhanNg Diyos Laban <strong>sa</strong>galit Pagans1:18-23 1:18-32 1:18-23 1:18-23 1:18-251:24-32 1:24-25 1:24-25


1:26-27 1:26-27 1:26-271:28-32 1:28-32 1:28-32PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili mongintepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya,at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ito ipaubaya <strong>sa</strong> tagakomentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.* Dahil nga <strong>sa</strong> hindi sila inspirado, <strong>ang</strong> paghahati ng talata <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> pag-unawa atmasundan <strong>ang</strong> nais ng may-akda. Bawat makabagong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ay hinhati at binibigy<strong>ang</strong> buod<strong>ang</strong> mga talata <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> kabanata. Ang bawat talata ay may p<strong>ang</strong>unahing pak<strong>sa</strong>, katotohanan, okaisipan. Bawat bersyon ay nakabuod <strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili nitong kakaib<strong>ang</strong> paraan. Hab<strong>ang</strong>binaba<strong>sa</strong> mo <strong>ang</strong> tksto, tanungin <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili kung aling pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> akma <strong>sa</strong> iyong pag-unawa<strong>sa</strong> pak<strong>sa</strong> at pagkakahati ng mga berso.Sa bawat kapitulo ay dapat muna natin ba<strong>sa</strong>hin natin <strong>ang</strong> Bibliya at subuking tukuyin <strong>ang</strong> mgapak<strong>sa</strong> (mga talata), pagkatapos ay ipaghambing an gating pag-unawa <strong>sa</strong> makabagong mgabersyon. Sa ating pag-unawa lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> l<strong>ayon</strong> ng orihinal na may-akda ating masusundan <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> pag-iisip at presentasyon <strong>sa</strong>ka natin ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi na tunay nga nating nauunawaan <strong>ang</strong>Bibliya. Ang orihinal na may akda lam<strong>ang</strong> may inspirasyon—<strong>ang</strong> mga mambaba<strong>sa</strong> ay wal<strong>ang</strong>karapatan na baguhin o ayusin <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he. Ang mga mambaba<strong>sa</strong> ng Bibliya ay mayroonnaming pananagutan na gamitin <strong>ang</strong> inspiradong katotohanan <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> araw at <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>mga buhay. Pansinin na lahat ng mga terminong teknikal at mga pagpapaikli ay ipinapaliwanagng mabuti <strong>sa</strong> Apendise I<strong>sa</strong>, dalawa at Tatlo.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAYA. Verses 1-7 form na <strong>ang</strong> pagpapakilala <strong>sa</strong> sulat. Ito ay <strong>ang</strong> longest pagpapasok ng anum<strong>ang</strong> ngPaul's titik. Siya ay sinusubuk<strong>ang</strong> ipakilala <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> teolohiya <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>


iglesia na hindi alam <strong>sa</strong> kanya ng personal at may narinig negatibong impormasyon tungkol <strong>sa</strong>kanya.B. Verses 8-12 ay is<strong>ang</strong> pagbukas ng panal<strong>ang</strong>in ng pa<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamat. Ito ay kat<strong>ang</strong>ian ng Griyego mgatitik <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahatan at ng Paul's partikular na mga sulatin.C. Verses 16-17 estado <strong>ang</strong> tema ng libro.D. Verse 18 <strong>sa</strong> pamamagitan ng 3:20 form <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> yunit pampanitikan at <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> punto ngPaul's Eb<strong>ang</strong>helyo; lahat ng tao ay nawala at kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> i-<strong>sa</strong>ve (cf. simula 3). 1. imoral pagans 2.moral pagans 3. HudyoE. Roma 1:18-3:20 suma<strong>sa</strong>lamin simula 3 (kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a <strong>ang</strong> rabbis hindi focus <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> text na ito,ngunit simula 6, bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> pinagmulan ng ka<strong>sa</strong>lanan). S<strong>ang</strong>katauhan ay nilikha <strong>sa</strong> relasyon <strong>sa</strong>Diyos, <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga tunay na imahe (cf. Gen. 1:26-27). Gayunman, <strong>ang</strong> paliwanags<strong>ang</strong>katauhan pinili at <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng kap<strong>ang</strong>yarihan at preeminence. Sa epekto, <strong>ang</strong> taopalitan ng Diyos para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (atheistic humanism)! Pinahihintulutan ng Diyos, marahilkahit engineered, <strong>ang</strong> krisis. Up<strong>ang</strong> maging <strong>sa</strong> Diyos na imahe ay respon<strong>sa</strong>ble, na <strong>sa</strong>kagandah<strong>ang</strong>-a<strong>sa</strong>l maipaliwanag, up<strong>ang</strong> maging volitionally libre na may kahihinatnan. Diyosseparates tao <strong>sa</strong> pamamagitan ng parehas na Kany<strong>ang</strong> pinili at kanila (is<strong>ang</strong> kasunduanrelasyon)! Siya ay nagbibigay-daan <strong>sa</strong> kanila up<strong>ang</strong> pumili <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> lahat ng mgakahihinatnan. Ang Diyos ay grieved (cf. Gen. 6:5-7) ngunit <strong>ang</strong> mga tao ay libre moral ahente <strong>sa</strong>lahat ng mga karapatan at responsibilidad na nagdadala. Ang <strong>paul</strong>it-ulit na pariral<strong>ang</strong> "Diyos naibinigay <strong>sa</strong> kanila <strong>sa</strong>" (cf. 1:24,26,28) ay <strong>ang</strong> pagkilala na <strong>ang</strong> kalayaan, hindi <strong>sa</strong> ulo <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagt<strong>ang</strong>gi Diyos. Na ito ay hindi na Diyos pinili. Hindi ito <strong>ang</strong> mundo na inilaanng Diyos (cf. Gen. 3:22; 6:5-7,11-13)!F. Ang mga teolohiko buod ng 1:18-3:20 ay matatagpuan <strong>sa</strong> 3:21-31. Ito ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> "mabutingbalita" ng Eb<strong>ang</strong>helyo-lahat ng tao ay may sinned at may n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng kapatawaran ngDiyos at <strong>ang</strong> Diyos marikit ay nagbibigay ng is<strong>ang</strong> paraan na bumalik <strong>sa</strong> mga matalik na kaibiganpag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma (ie, karana<strong>sa</strong>n Eden).G. Sa un<strong>ang</strong> pampanitikan yunit ng Paul's pagtat<strong>ang</strong>hal ng Eb<strong>ang</strong>helyo na ito ay kagiliw-giliw natandaan na <strong>ang</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ay ginanap na respon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mgaka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> Satanas o <strong>ang</strong> mahiwaga (cf.ROM. 1:18-3:20). Ang seksyon na ito tiyak na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> teolohiya ng Gen. 3, ngunit wal<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> personal na demonyo. Ang Diyos ay hindi pinapayagan <strong>ang</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhanmasisi Satanas muli (cf. Gen. 3:13) o <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Diyos (cf. Gen. 3:12). Ang tao ayginawa <strong>sa</strong> Diyos na imahe (cf. Gen. 1:26; 5:1,3; 9:6). Sila ay may karapatan, kap<strong>ang</strong>yarihan attungkulin <strong>sa</strong> mga pinili. Sila ay may pananagutan para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga pagpipilian parehongcorporately <strong>sa</strong> Adam at i<strong>sa</strong>-i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga personal na ka<strong>sa</strong>lanan (cf. 3:23).


PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 1:1-61 Akong si Pablo ay alipin ni Jesu cristo. Tinawag ako ng Diyos na maging apostol at ihiniwalay para <strong>sa</strong>eb<strong>ang</strong>helyong Diyos. 2 Ito ay <strong>ang</strong> ipin<strong>ang</strong>ako niya noong nakara<strong>ang</strong> panahon, <strong>sa</strong> pamamagitan ngkaniy<strong>ang</strong> mga propeta, <strong>sa</strong> banal na kasulatan. 3 Ito ay patungkol <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> Anak na mula <strong>sa</strong> lahi niDavid <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman. 4 Itinalaga siya na Anak ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng makap<strong>ang</strong>yarih<strong>ang</strong> paraan<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu ng kabanalan at <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagkabuhay muli mula <strong>sa</strong> mga patay. Siya ay siJesucristo na ating P<strong>ang</strong>inoon. 5 Sa pamamagitan niya, kami ay tum<strong>ang</strong>gap ng biyaya at pagiging apostol.Ito ay patungo <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> pananampalataya para <strong>sa</strong> lahat ng mga ban<strong>sa</strong> al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>alan. 6 Kayo rin naman ay tinawag na ka<strong>sa</strong>ma nila up<strong>ang</strong> mapabil<strong>ang</strong> kay Jesucristo.1:1 "Paul" Karamihan ng mga Hudyo Paul's araw na nagkaroon ng dalaw<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan, i<strong>sa</strong> Jewish,i<strong>sa</strong> Romano (cf. Gawa 13:9). Paul's Jewish p<strong>ang</strong>alan ay Saul. Siya, tulad ng mga sinaun<strong>ang</strong> Hari ng Israel,ay ng tribu ng Benjamin (cf. ROM. 11:1; Phil. 3:5). Roman <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan <strong>sa</strong> Griyego form, Paul(Paulos), meant "kaunti." Ang tinutukoy <strong>sa</strong> alinman 1. <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga pisikal na taas na kung <strong>sa</strong>an ayalluded para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> siglo di-makanoniko libro, Ang Gawa ng Paul, <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kabanataThes<strong>sa</strong>lonica tungkol <strong>sa</strong> tinatawag na "Paul at Thekla" 2. <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga personal na kahulugan ngpagiging kahit ng mga <strong>sa</strong>nto dahil siya <strong>ang</strong> orihinal na persecuted <strong>ang</strong> Iglesia (cf. ko cor. 15:9; Eph. 3:8;ko Tim. 1:15) 3. lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na ibinigay ng kany<strong>ang</strong> mga magul<strong>ang</strong> at kap<strong>ang</strong>anakan Option # 3tila pinakamahu<strong>sa</strong>y.▣ "ng bono-lingkod" NKJV, NRSV, TEV at JB pag<strong>sa</strong>lin ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> "lingkod." Ang konsepto ay alinman <strong>sa</strong>(1) antithetical na si Hesus bil<strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon; o (2) ng is<strong>ang</strong> OT p<strong>ang</strong>gal<strong>ang</strong> pamagat (cf.-akda ng mgabatas <strong>sa</strong> Num. 12: 7 at magbiro. 1:1; Joshua <strong>sa</strong> magbiro.; 24:29; at David <strong>sa</strong> Awit (pamagat), at I<strong>sa</strong>ya42:1, 19; 52:13).▣ "na tinatawag bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> apostle" Ito ay pinili ng Diyos, hindi <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> (cf. Gawa 9:15; Gal. 1:15;Eph. 3:7). Paul ay asserting kany<strong>ang</strong> espirituwal na mga kwalipikasyon at kap<strong>ang</strong>yarihan na siya ay <strong>sa</strong> Icor. 1:1; II cor. 1:1; Gal. 1:1; Eph. 1:1; Col. 1:1; ko Tim. 1:1; Titus 1:1) <strong>sa</strong> iglesia na ito siya ay hindinatutugunan. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Called <strong>sa</strong> 1:6. Ang terminong "apostle" <strong>sa</strong> PalestinoJewish circles ng un<strong>ang</strong> siglo meant "i<strong>sa</strong> na ipinadala bil<strong>ang</strong> kinatawan ng is<strong>ang</strong> opisyal na" (cf. II Chr.17:7-9). Sa NT term na ito ay ginamit <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> pandama: (1) ng alas-dose ng espesyal na alagad atPaul; at (2) ng is<strong>ang</strong> espirituwal na kaloob na nagpatuloy <strong>sa</strong> iglesia (cf. ko cor. 12:28-29; Eph. 4 : 11).ESPESYAL PAKSA: IPADALA (APOSTELLŌ)Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> "ipadala" (ie, apostellō) Ang katag<strong>ang</strong> ito ay mayil<strong>ang</strong> mga teolohiko u<strong>sa</strong>ges.A. Ang rabbis ginagamit ito bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tinatawag na at ipinadala bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> opisyal na kinatawan ngiba, is<strong>ang</strong> bagay na tulad ng aming Ingles "embahador" (cf. II cor. 5:20).


B. Ang Gospels madalas gamitin <strong>ang</strong> kataga ni Hesus na ipinadala <strong>sa</strong> pamamagitan ng Ama. Sa John <strong>ang</strong>kataga ay tumatagal <strong>sa</strong> mesyanik overtones (cf. Matt. 10:40; 15:24; Markahan 9:37; Lucas 9:48 at lalo naJuan 4:34; 5:24,30,36,37,38; 6 : 29,38,39,40,57; 7:29; 8:42; 10:36; 11:42; 17:3,8,18,21,23,25; 20:21). Itoay ginamit ni Hesus pagpapadala believers (cf. Juan 17:18; 20:21)C. <strong>ang</strong> NT ginagamit ito para <strong>sa</strong> mga alagad 1. <strong>ang</strong> orihinal na labindalaw<strong>ang</strong> bilog <strong>sa</strong> loob ng mga alagad(cf. Lucas 6:13; Gawa 1:21-22) 2. ng is<strong>ang</strong> espesyal na grupo ng mga apostoliko Helpers at com<strong>ang</strong>gagawa.a. Barnabas (cf. Gawa 14:4,14) b. Andronicus at Junias (KJV, Junia, Cf. ROM. 16:7) c.Apollos (cf. ko cor. 4:6-9) d. James <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon ng kapatid na lalaki (cf. Gal. 1:19) e. Silvanus at Timothy(cf. ko Thess. 2:6) f. marahil Titus (cf. II cor. 8:23) g. marahil Epaphroditus (cf. Phil. 2:25) 3. <strong>ang</strong> patuloyna regalo <strong>sa</strong> iglesia (cf. ko cor. 12:28-29; Eph. 4:11)D. Paul ay gumagamit <strong>sa</strong> pamagat na ito <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> karamihan ng kany<strong>ang</strong> mga titik bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>paraan ng asserting kany<strong>ang</strong> Diyos-binigyan ng kap<strong>ang</strong>yarihan bil<strong>ang</strong> Kristo ng kinatawan (cf. ROM. 1:1;ko cor. 1:1; II cor. 1:1; Gal. 1 : 1; Eph. 1:1; Col. 1:1; ko Tim. 1:1; II Tim. 1:1; Titus 1:1).▣ "ilaan" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pandiwari na ipinahiwatig na siya ay ilaan <strong>sa</strong> pamamagitan ngDiyos <strong>sa</strong> nakalipas (cf. Jer. 1:5 at Gal. 1:15) at ito <strong>ang</strong> patuloy na bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> estado ng pagiging. Ito ayis<strong>ang</strong> posibleng maglaro <strong>sa</strong> Arameik <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "pariseo." Sila ay hiwalay <strong>sa</strong> Jewish legalism (at Pauldin [Phil. 3:5] bago <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> Damascus Road nakakaharap <strong>sa</strong> Hesus), ngunit ng<strong>ayon</strong> siya ay hiwalay<strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Ito ay may kaugnayan <strong>sa</strong> Hebrew <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "banal" na meant "ilaan para <strong>sa</strong> Diyosgamitin <strong>ang</strong>" (cf. Exod. 19:6; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:5). Ang mga kataga "banal," "pabanalin," at "ilaan"lahat ay <strong>ang</strong> parehong Greek root, "banal" (hagios).▣ "para <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ng Diyos" Ang ukol eis <strong>sa</strong> context na ito (at mga v. 5) ay nagpapakita ng mgalayunin ng Paul's "call" (v. 1b) at "ilaan" (v. 1c). Eb<strong>ang</strong>helyo ng tambalan na <strong>sa</strong>lita mula <strong>sa</strong> " magand<strong>ang</strong>"(EU) at" men<strong>sa</strong>he "(<strong>ang</strong>ellos). Ito <strong>ang</strong> naging term na inilalarawan <strong>ang</strong> doctrines nagsiwalat <strong>sa</strong> BagongTipan (cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:22-32), na kung <strong>sa</strong>an ay ipin<strong>ang</strong>ako ng Diyos Mesiyas (cf. vv. 3-4). Ito ayEb<strong>ang</strong>helyo ng Diyos, hindi Paul's (cf. 15:16; Markahan 1:14; II cor. 11:7; ko Thess. 2:2,8,9; ko Alag<strong>ang</strong>Hayop. 4:17). Paul ay hindi is<strong>ang</strong> innovator o cultural adaptor, ngunit is<strong>ang</strong> proclaimer ng mganat<strong>ang</strong>gap niya <strong>ang</strong> katotohanan (cf. ko cor. 1:18-25).1:2 "Siya ipin<strong>ang</strong>ako muna <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> mga propeta <strong>sa</strong> mga banal na Kasulatan" Ito ayis<strong>ang</strong> AORIST Gitn<strong>ang</strong> (deponent) nagpapakilala. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay wal<strong>ang</strong> nahuling isip na may Diyos,ngunit <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, mapakay plano (cf. Gen. 3:15; I<strong>sa</strong>. 53; PS. 118; Markahan 10:45;Lucas. 2:22; Gawa 2:23; 3:18 ; 4:28; Titus 1:2). Ang maag<strong>ang</strong> sermons <strong>sa</strong> Gawa (<strong>ang</strong> kerygma) naroroonsi Hesus bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> katuparan ng mga p<strong>ang</strong>ako at OT prophecies.ESPESYAL PAKSA: ANG KERYGMA NG MAAGANG Iglesia1. Ang p<strong>ang</strong>ako ng Diyos na ginawa <strong>sa</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan ay may na ng<strong>ayon</strong> ay matutupad na may mgadarating na ni Hesus <strong>ang</strong> Mesiyas (Gawa 2:30; 3:19,24; 10:43; 26:6-7,22; ROM. 1:2 -- 4; ko Tim. 3:16;Heb. 1:1-2; I Pedro 1:10-12; 2 Pedro 1:18-19).


2. Si Jesus ay anointed bil<strong>ang</strong> Mesiyas ng Diyos at Kany<strong>ang</strong> binyag (Gawa 10:38).3. Si Jesus ay nagsimula <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> ministeryo <strong>sa</strong> Galilee pagkatapos ng Kany<strong>ang</strong> binyag (Gawa 10:37).4. Kany<strong>ang</strong> ministri ay characterized <strong>sa</strong> pamamagitan ng paggawa ng mabuti at gumaganap namakap<strong>ang</strong>yarihan ay gumagana <strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos (Mark 10:45; Gawa 2:22;10:38).5. Ang Mesiyas ay crucified <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> layunin ng Diyos (Mark 10:45; Juan 3:16; Gawa 2:23; 3:13-15,18;4:11; 10:39; 26:23; ROM. 8: 34; ko cor. 1:17-18; 15:3; Gal. 1:4; Heb. 1:3; ko Pedro 1:2,19; 3:18; I Juan4:10).6. Siya ay nagtaas mula <strong>sa</strong> patay at lumitaw <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga alagad (Gawa 2:24,31-32; 3:15,26; 10:40-41; 17:31; 26:23; ROM. 8:34; 10:9 ; ko cor. 15:4-7,12 ff; ko Thess. 1:10; ko Tim. 3:16; I Pedro 1:2;3:18,21).7. Si Hesus ay dakila <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos at binigyan ng p<strong>ang</strong>alan na "P<strong>ang</strong>inoon" (Gawa 2:25-29,33-36; 3:13; 10:36; ROM. 8:34; 10:9; ko Tim. 3:16; Heb . 1:3; I Pedro 3:22).8. Siya nagbigay ng Banal na Espiritu up<strong>ang</strong> bumuo ng mga bagong komunidad ng Diyos (Gawa 1:8; 2:14-18,38-39; 10:44-47; I Pedro 1:12).9. Siya ay lumapit muli para <strong>sa</strong> paghuhukom at <strong>ang</strong> pagpapanumbalik ng lahat ng mga bagay-bagay(Gawa 3:20-21; 10:42; 17:31; ko cor. 15:20-28; ko Thess. 1:10).10. Lahat na marinig <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he ay dapat na magsisi at baptized (Gawa 2:21,38; 3:19; 10:43,47-48;17:30; 26:20; ROM. 1:17; 10:9; ko Pedro 3:21).Ang panukala ay nagsilbi bil<strong>ang</strong> mga mahahalag<strong>ang</strong> pahayag ng un<strong>ang</strong> bahagi ng simbahan, kahit naiba't-ib<strong>ang</strong> mga may-akda ng Bagong Tipan ay maaaring umalis <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bahagi o bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong> ibap<strong>ang</strong> mga detalye <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral. Ang buong Eb<strong>ang</strong>helyo ng Markahan malapit na sumusunod<strong>sa</strong> Petrine aspeto ng kerygma. Markahan ay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> kaugalian makikita bil<strong>ang</strong> structuring ni Pedrosermons, preached <strong>sa</strong> Roma, <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nakasulat na Eb<strong>ang</strong>helyo. Parehong Mateo at Lucas sundinMarkahan <strong>ang</strong> basikong istraktura.1:3 "tungkol <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Anak" Ang sentral na men<strong>sa</strong>he ng Mabuting Balita ay is<strong>ang</strong> tao, si Hesus ngNazareth, birhen-anak-anak na lalaki ng Mary. Sa OT <strong>ang</strong> ban<strong>sa</strong>, <strong>ang</strong> hari, at <strong>ang</strong> Mesiyas ay tinatawag na"anak" (cf. II Sam. 7:14; Hos. 11:1; PS. 2:7; Matt. 2:15). Sa OT Diyos rayos ng gulong <strong>sa</strong> pamamagitan ngservants at propeta. Si Jesus ay hindi is<strong>ang</strong> lingkod ng Diyos. Siya ay is<strong>ang</strong> miyembro ng pamilya (cf.Heb.1 :1-2; 3:6; 5:8; 7:28). Kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a na ito ay <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing lugar <strong>sa</strong> libro na kung <strong>sa</strong>an Paulnakatutok <strong>sa</strong> Christology. Roma ay hindi is<strong>ang</strong> kumpletong sistematikong teolohiya.ESPESYAL PAKSA: ANG ANAK NG GODIto ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing mga pamagat para <strong>sa</strong> NT si Jesus. Ito ay banal na tiyak connotations. Itona ka<strong>sa</strong>ma si Hesus bil<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> Anak" o "Aking Anak" at direksiyon ng Diyos bil<strong>ang</strong> "Ama." Ito ay


n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> NT ng mahigit 124 beses. Kahit na si Hesus' self-pagtatanda bil<strong>ang</strong> "Anak ng Tao" ay is<strong>ang</strong>banal na kahulugan mula <strong>sa</strong> Dan. 7:13-14. Sa OT <strong>ang</strong> pagmamarka "anak" ay tumutukoy <strong>sa</strong> apat na mgatiyak na mga grupo.1. mga <strong>ang</strong>hel (karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> maramihan, Cf. Gen. 6:2; Job 1:6, 2:1)2. <strong>ang</strong> Hari ng Israel (cf. II Sam. 7:14; PS. 2:7; 89:26-27)3. <strong>ang</strong> ban<strong>sa</strong> ng Israel bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kabuuan (cf. Exod. 4:22 - 23; Deut. 14:1; Hos. 11:1; Mal. 2:10)4. Israeli hukom (cf. PS. 82:6)Ito ay <strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong> paggamit na naka-link <strong>sa</strong> Hesus. Sa ganitong paraan <strong>ang</strong> "anak ni David" at "anak ngDiyos" <strong>ang</strong> parehong kaugnay <strong>sa</strong> II Samuel 7; Awit 2 at 89. Sa OT "anak ng Diyos" ay hindi kailanm<strong>ang</strong>inamit na mismo ng Mesiyas, maliban kung <strong>ang</strong> eschatological haring bil<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga "anointedt<strong>ang</strong>gapan" ng Israel. Subalit, <strong>sa</strong> Dead Sea Scrolls <strong>ang</strong> pamagat na may mesyanik epekto ayp<strong>ang</strong>karaniwan (tingnan <strong>ang</strong> mga tiyak na mga s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> Diksyunaryo ni Hesus at <strong>ang</strong> mga Gospels,p. 770). Din <strong>ang</strong> "Anak ng Diyos" ay is<strong>ang</strong> mesyanik pamagat <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> interbiblical Jewish apocalypticgumagana (cf. II Esdras 7:28; 13:32,37,52; 14:9 at ako Enok 105:2). Its NT background na ito aytumutukoy na si Hesus ay pinakamahu<strong>sa</strong>y na summarized ng il<strong>ang</strong> kategorya:1. Ang kany<strong>ang</strong> pre-iral (cf. Juan 1:1-18)2. Kany<strong>ang</strong> mga natat<strong>ang</strong>ing (birhen) kap<strong>ang</strong>anakan (cf. Matt. 1:23; Lucas 1:31-35)3. Kany<strong>ang</strong> binyag (cf. Matt. 3:17; Mark 1:11; Lucas 3:22. Diyos na boses mula <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it unites <strong>ang</strong> harihari ng PS. 2 <strong>sa</strong> kahirapan ng mga katulong <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 53).4. Ang kany<strong>ang</strong> mga demonyo udyok (cf. Matt. 4:1-11; Markahan 1:12,13; Lucas 4:1-13. Siya ay temptedagam-agam<strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> sonship o hindi bababa <strong>sa</strong> accomplish kany<strong>ang</strong> layunin <strong>sa</strong> pamamagitan ng iba'tib<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> cross).5. Kany<strong>ang</strong> affirmation <strong>sa</strong> pamamagitan ng hindi kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap confessors a. demons (cf. Mark1:23-25; Lucas 4:31-37; Mark 3:11-12) b. unbelievers (cf. Matt. 27:43; Mark 14:61; Juan 19:7)6. Kany<strong>ang</strong> affirmation <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> mga alagad a. Matt. 14:33; 16:16 b. Juan 1:34,49;6:69; 11:277. Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili affirmation a. Mateo 11:25-27 b. Juan 10:368. Kany<strong>ang</strong> paggamit ng familial metapora ng Diyos bil<strong>ang</strong> Ama a. Kany<strong>ang</strong> paggamit ng "abba" para <strong>sa</strong>Diyos1) Mark 14:362) Roma 8:15


3) Galacia 4:6b. Pabalik-balik <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> paggamit ng Ama (pater) up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> diyosSa kabuuan, <strong>ang</strong> mga pamagat na "Anak ng Diyos" ay malaki teolohiko kahulugan para <strong>sa</strong> mga taongknew <strong>ang</strong> OT at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako at mga kategorya, ngunit <strong>ang</strong> NT writers ay kinakabahantungkol <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> gamitin <strong>sa</strong> Gentiles dahil <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pagano background ng "<strong>ang</strong> gods" dinadala <strong>ang</strong>mga kababaihan na may <strong>ang</strong> result<strong>ang</strong> anak na "<strong>ang</strong> titans" o "giants."▣ "na ipin<strong>ang</strong>anak ng is<strong>ang</strong> inanak ng David" Ito ay may kinalaman <strong>sa</strong> paghula ng mga II Samuel 7. AngMesiyas ay <strong>ang</strong> hari ng mga linya ng David (cf. I<strong>sa</strong>. 9:7; 11:1,10; Jer. 23:5; 30:9; 33:15) mula <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>kan ngDyuda (cf. Gen. 49: 4-12; I<strong>sa</strong>. 65:9). Sa Mateo <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni Hesus ay direksiyon <strong>sa</strong> pamagat na ito<strong>sa</strong> pamamagitan ng il<strong>ang</strong> ulit (cf. 9:27; 12:23; 15:22; 20:30), na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> reflected Jewish pag-as<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> darating na tagapagligtas. Ito ay kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha na Paul ay hindi bigy<strong>ang</strong>-diin na ito aspetong Hesus. Siya nab<strong>ang</strong>git ito lam<strong>ang</strong> dito at <strong>sa</strong> II Tim. 2:8; parehong pas<strong>sa</strong>ges maaaring na mga panipimula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> maag<strong>ang</strong> iglesia ng creedal formula.▣ NASB, NKJV, NRSVTEVJB"<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman""bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan""<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> katauhan"Ito ay katuparan ng mga hula at is<strong>ang</strong> affirmation ni Hesus' s<strong>ang</strong>katauhan na kung <strong>sa</strong>an ay madalas natin<strong>ang</strong>gihan <strong>sa</strong> maraming kahilingan relihiyon mundo <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> siglo (cf. I Juan 1:1-4; 4:1-3). Ito aymalinaw na nagpapakita na <strong>ang</strong> tula Paul ay hindi palaging gamitin <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "laman" (<strong>sa</strong>rx) <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>negatibong kahulugan (cf. 2:28; 9:3). Gayunman, <strong>ang</strong> karaniw<strong>ang</strong> ginagamit Paul "laman" <strong>sa</strong> kaibahan"espiritu" (cf. 6:19; 7:5,18,25; 8:3-9,12,13; ko cor. 5:5; II cor. 1: 17; 11:18; Gal. 3:3; 5:13,16,17-19,24; 6:8;Eph. 2:3; Col. 2:11,13,18,23). Ang pambalarila konstruksiyon kata (<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> mga) ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>ACCUSATIVE ay paralleled <strong>sa</strong> v. 4. Si Hesus ay parehong tao (<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman, v. 3) at banal (<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>Espiritu, v. 4). Ang doktrina ng pagkakataw<strong>ang</strong>-tao ay mahalaga (cf. I Juan 4:1-3). Ito ay maaari ringmaging <strong>ang</strong> mga pahiwatig ni Hesus' self-napiling p<strong>ang</strong>alan, "Anak ng Tao" (cf. PS. 8:4; Ezek. 2:1 [tao] atDan. 7:13 [banal]).ESPESYAL PAKSA: LAMAN (SARX)Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> tao na kaalaman o p<strong>ang</strong>mundo pamantayan (cf. ko cor. 1:20; 2:6,8; 3:18). Paul aygumagamit ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "laman" (ie, <strong>sa</strong>rx) <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> paraan <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga sulatin. 1. <strong>ang</strong> katawan ngtao (cf. ROM. 2:28; ko cor. 5:5; 7:28) 2. pantao pagpanaog (ibig <strong>sa</strong>bihin, ama-anak na lalaki, Cf. ROM.1:3; 4:1; ko Cor.10: 18) 3. s<strong>ang</strong>katauhan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> buo (cf. ko cor. 1:26,29) 4. pantao ng kahinaan dahil<strong>sa</strong> mga paglagas ng s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> Gen. 3 (cf. ROM. 6:19; 7:18)1:4 "ipinahayag" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari. Definitively na itinalaga ng Diyos si Hesus "<strong>ang</strong>Anak ng Diyos." Ang hindi nito ipinapahiwatig na Bethlehem ay <strong>ang</strong> simula ng o ni Hesus na Siya aymababa kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ama. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Ang Trinity at 8:11.


▣ "ay <strong>ang</strong> Anak ng Diyos" Ang mga may-akda NT ay hindi madalas na sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Hesus <strong>sa</strong>pamamagitan ng pamagat na "Anak ng Diyos" (cf. Matt. 4:3) dahil <strong>sa</strong> mga maling epekto mula <strong>sa</strong> Griyegomitolohiya (<strong>ang</strong> parehong ay totoo ng birhen kap<strong>ang</strong>anakan). Ang konsepto ay karaniw<strong>ang</strong> qualified <strong>sa</strong>pamamagitan ng "natat<strong>ang</strong>i, <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> uri" (monogenes) (cf. Juan 1:18; 3:16,18; I Juan 4:9). Kaya<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ay "si Hesus, <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing tunay na Anak ng Diyos." Ang NT ay may dalaw<strong>ang</strong> teolohikopoles na may kaugnayan <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> Ama at si Hesus <strong>ang</strong> Anak (1) sila ay pantay-pantay (cf. John1: 1;5:18; 10:30 ; 14:9; 20:28; II cor. 4:4; Phil. 2:6; Col. 1:15; Heb. 1:3), at (2) sila ay hiwalay na personalities(cf. Mark 10:18 ; 14:36; 15:34).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng muling" Diyos <strong>ang</strong> Ama affirmed Hesus' buhay at men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> pamamagitan ngpagpapalaki <strong>sa</strong> Kanya mula <strong>sa</strong> patay (cf. 4:24; 6:4,9; 8:11). Ang diyos (cf. Juan 1:1-14; Col. 1:15-19; Phil.2:6-11) at muling pagkabuhay ni Hesus (cf. 4:25; ko Corinthians 15) ay may dalaw<strong>ang</strong> pillars ngKristiyanismo.▣ Ang tula ay kadalas<strong>ang</strong> ginagamit <strong>sa</strong> mga tagataguyod <strong>ang</strong> hidw<strong>ang</strong> ng "adoptionism" na asserted na siJesus ay gantimpala at nakataas <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga kapuri-puri buhay ngpagkamasunurin. Ang heretics asserted na Siya ay hindi palaging (ontologically) diyos, ngunit nagingdiyos kapag Diyos itataas Kanya mula <strong>sa</strong> mga patay. Kahit na ito ay malinaw na hindi totoo, na kung <strong>sa</strong>anay malinaw na mula <strong>sa</strong> maraming mga teksto tulad ng Juan 1 at 17, is<strong>ang</strong> bagay na kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a ayconferred <strong>sa</strong> Hesus <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> muling pagkabuhay. Ito ay mahirap na kung paano ipahayag <strong>ang</strong> diyos aymaaaring gantimpala, pa na kung ano <strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>yari. Kahit na si Jesu-share na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gankaluwalhatian ng Ama, ng Kany<strong>ang</strong> katayuan ay <strong>sa</strong> paanuman enriched ng perpektong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa ngKany<strong>ang</strong> itinalaga redemptive gawain. Ang muling pagkabuhay ay <strong>ang</strong> Ama ng affirmation ng buhay,halimbawa, teachings, at <strong>sa</strong>kripisiyo kamatayan ni Hesus ng Nazareth; parati banal, ganap na tao,perpekto tagapagligtas, ibalik at gantimpala, naiib<strong>ang</strong> Anak! Tingnan <strong>ang</strong> Appendix tatlong -Adoptionism.▣ NASB, NKJVNRSVTEVJB"<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu ng kabanalan""<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> espiritu ng kabanalan""bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> banal na kabanalan""<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pagkakasunud-sunod ng espiritu, <strong>ang</strong> espiritu ng kabanalan"Ang il<strong>ang</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong>mantalahin <strong>ang</strong> "S" <strong>sa</strong> Espiritu, implying <strong>ang</strong> Banal na Espiritu, hab<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lowercase "s" ay sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> diwa ni Hesus. Tulad ng Diyos <strong>ang</strong> Ama ay Espiritu, up<strong>ang</strong> masyadong,ay si Hesus. Ang sinaun<strong>ang</strong> Hebreo at Griyego teksto ay wal<strong>ang</strong> capitalizations, wal<strong>ang</strong> bantas, at wal<strong>ang</strong>mga kabanata o tula divisions, kaya <strong>ang</strong> mga ito ay lahat ng mga puntos na ng tradisyon o interpretasyonng taga<strong>sa</strong>lin. Mayroong tatlong paraan up<strong>ang</strong> tingnan <strong>ang</strong> verses 3 at 4:.1. Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> Jesus' dalaw<strong>ang</strong> natures, at banal na tao2. Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> yugto <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng kany<strong>ang</strong> buhay, tao at resurrectedP<strong>ang</strong>inoon


3. Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> magkahilera <strong>sa</strong> "ating P<strong>ang</strong>inoong Jesu-Cristo"▣ "Jesus" Ang Arameik p<strong>ang</strong>alan ni Hesus ay <strong>ang</strong> parehong bil<strong>ang</strong> ng mga Hebreo p<strong>ang</strong>alan Joshua. Ito ayis<strong>ang</strong> tambalan ng dalaw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo "YHWH" at "kaligta<strong>sa</strong>n." Ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na"YHWH makakatipid," "YHWH naghahatid ng" o "YHWH ay kaligta<strong>sa</strong>n." Ang malakas na tulak ngkahulugan ay makikita <strong>sa</strong> Matt. 1:21,25.▣ "Cristo" Ito ay <strong>ang</strong> Greek translation ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo Mesiyas na meant "is<strong>ang</strong> anointed i<strong>sa</strong>." Sa OTil<strong>ang</strong> mga grupo ng mga lider (propeta, mga pari, at <strong>ang</strong> hari) ay anointed bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mag-sign ng Diyo<strong>sa</strong>t pinili equipping. Hesus matutupad <strong>ang</strong> lahat ng tatlong mga anointed t<strong>ang</strong>gapan (cf. Heb. 1:2-3). AngOT hinuhulaan na <strong>ang</strong> Diyos ay magpadala ng is<strong>ang</strong> espesyal na "anointed i<strong>sa</strong>" up<strong>ang</strong> ihatid <strong>sa</strong> BagongEdad ng katuwiran. Si Hesus ay Kany<strong>ang</strong> mga espesyal na "katulong," "anak," at "Mesiyas."▣ "P<strong>ang</strong>inoon" Sa Hudaismo <strong>ang</strong> Tipan p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> Diyos, YHWH, kaya naging banal na <strong>ang</strong> rabbissubstituted <strong>ang</strong> pamagat "P<strong>ang</strong>inoon," (Adon) kapag pagbaba<strong>sa</strong> ng Kasulatan dahil sila ay natatakot nasila ay maaring tumagal ng p<strong>ang</strong>alan ng Diyos <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> kabuluhan (cf. Exod. 20:7; Deut. 5:11) at <strong>sa</strong>g<strong>ayon</strong> break ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ten Commandments. Kapag <strong>ang</strong> mga may-akda NT si Jesus na tinatawag na"P<strong>ang</strong>inoon" ( "Kurios") <strong>sa</strong> teolohiko konteksto, sila ay affirming Kany<strong>ang</strong> diyos (cf. Gawa 2:36; ROM.10:9-13; Phil. 2:6-11).ESPESYAL PAKSA: p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> diyosA. El1. Ang orihinal na kahulugan ng p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> kataga para <strong>sa</strong> diyos ay hindi sigurado,bagaman maraming mga iskolar ay naniniwala na ito ay mula <strong>sa</strong> Akkadian root, "up<strong>ang</strong> maging malakasna" o "na maging malakas na" (cf. Gen. 17:1; Num. 23:19; Deut. 7:21; PS. 50:1).2. Sa Canaan panteon <strong>sa</strong> mataas na diyos ay El (Ras Shamra teksto)3. Sa Bibliya El ay hindi karaniw<strong>ang</strong> compounded <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita. Ang mga kumbinasyon aynaging is<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> makilala <strong>ang</strong> Diyos.a. El-Elyon (Karamihan <strong>sa</strong> Mataas na Diyos), Gen. 14:18-22; Deut. 32:8; I<strong>sa</strong>. 14:14b. El-Roi ( "Diyos na nakikita" o "Diyos na nagpapakita <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili"), Gen. 16:13c. El-Shaddai ( "Diyos Almighty" o "Diyos <strong>ang</strong> lahat ng pakikiramay" o "Diyos ng bundok"), Gen. 17:1;35:11; 43:14; 49:25; Exod. 6:3d. El-Olam (<strong>ang</strong> panahon ng Diyos), Gen. 21:33. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay theologically na naka-link <strong>sa</strong>p<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>sa</strong> David, II Sam. 7:13,16 e. El-Berit ( "Diyos ng Tipan"), Jdgs. 9:464. El ay equated <strong>sa</strong>a. YHWH <strong>sa</strong> PS. 85:8; I<strong>sa</strong>. 42:5


. Elohim <strong>sa</strong> Gen. 46:3; Job 5:8, "Ako El, <strong>ang</strong> Elohim ng iyong amac. Shaddai <strong>sa</strong> Gen. 49:25d. "Inggit" <strong>sa</strong> Exod. 34:14; Deut. 4:24; 5:9; 6:15e. "Awa" <strong>sa</strong> Deut. 4:31; Neh. 9:31; "totoo" <strong>sa</strong> Deut. 7:9; 32:4f. "Malaki at awesome" <strong>sa</strong> Deut. 7:21; 10:17; Neh. 1:5; 9:32; Dan. 9:4g. "Kaalaman" <strong>sa</strong> ako Sam. 2:3 H. "Ang aking malakas na pakupkop" <strong>sa</strong> II Sam. 22:33I. "Ang aking tagapaghiganti" <strong>sa</strong> II Sam. 22:48j. "Banal na i<strong>sa</strong>" <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 5:16 k. "Baka" <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 10:21 L. "Ang aking kaligta<strong>sa</strong>n" <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 12:2m. "Malaki at malakas na" <strong>sa</strong> Jer. 32:18n. "Ganti: <strong>sa</strong> Jer. 51:565. Ang kumbinasyon ng lahat ng mga p<strong>ang</strong>unahing OT na p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> Diyos ay matatagpuan <strong>sa</strong>Joshua 22:22 (El, Elohim, YHWH, <strong>paul</strong>it-ulit)B. Elyon1. Kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing kahulugan ay "mataas na," "dakila," o "lifted up" (cf. Gen. 40:17; ko Kgs.9:8; II Kgs. 18:17; Neh. 3:25; Jer. 20: 2; 36:10; PS. 18:13).2. Ito ay ginamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagpaparis-unawa <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>alan / pamagat ng Diyos.a. Elohim - PS. 47:1-2; 73:11; 107:11b. YHWH - Gen. 14:22; II Sam. 22:14c. El-Shaddai - PS. 91:1,9d. El - Num. 24:16e. Elah - ginagamit madalas <strong>sa</strong> Daniel 2-6 at Ezra 4-7, na naka-link <strong>sa</strong> illair (Arameik para <strong>sa</strong> "Mataas na<strong>ang</strong> Diyos") <strong>sa</strong> Dan. 3:26; 4:2; 5:18,213. Ito ay madalas na ginagamit ng mga di Israelites.a. Melchizedek, Gen. 14:18-22b. Balaam, Num. 24:16c. Akda ng mga batas, pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng mga ban<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Deut. 32:8


d. Luke's Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> NT, pagsulat <strong>sa</strong> Gentiles, rin ay gumagamit ng mga Griyego katumbas Hupsistos(cf. 1:32,35,76; 6:35; 8:28; Gawa 7:48; 16:17)C. Elohim (plural), Eloah (singular), ginamit <strong>ang</strong> primary<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> tula1. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay hindi natagpuan <strong>sa</strong> labas ng Lum<strong>ang</strong> Tipan.2. Ang <strong>sa</strong>lita ay maaaring maitalaga <strong>ang</strong> Diyos ng Israel o <strong>ang</strong> mga gods ng mga ban<strong>sa</strong> (cf. Exod. 12:12;20:3). Abraham pamilya ay polytheistic (cf. magbiro. 24:2).3. Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Israeli hukom (cf. Exod. 21:6; PS. 82:6).4. Ang katag<strong>ang</strong> elohim ay ginagamit din ng iba p<strong>ang</strong> mga espirituwal na Beings (mga <strong>ang</strong>hel, <strong>ang</strong> mgadiyablo) bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Deut. 32:8 (LXX); PS. 8:5; Job 1:6; 38:7. Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> tao hukom (cf.Exod. 21:6; PS. 82:6)5. Sa Biblia na ito ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> title / name para <strong>sa</strong> mga diyos (cf. Gen. 1:1). Ito ay ginagamit eksklusiboh<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> Gen. 2:4, kung <strong>sa</strong>an ito ay pinag<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> YHWH. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> (theologically) aytumutukoy <strong>sa</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> manlilikha, sustainer, at provider ng lahat ng buhay <strong>sa</strong> mundong ito (cf. Awit104).Ito ay magkasingkahulugan <strong>sa</strong> El (cf. Deut. 32:15-19). Ito ay maaari ring kahilera YHWH bil<strong>ang</strong> Awit 14(elohim) ay ek<strong>sa</strong>kto tulad ng Awit 53 (YHWH), maliban <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> mga pagbabago <strong>sa</strong> mga banal na p<strong>ang</strong>alan.6. Kahit na maramihan at ginagamit ng ib<strong>ang</strong> gods, <strong>ang</strong> kataga ay kadalas<strong>ang</strong> designates <strong>ang</strong> Diyos ngIsrael, ngunit kadala<strong>sa</strong>n ito ay <strong>ang</strong> mga singular verb up<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>ahulugan ng paggamit ng is<strong>ang</strong> diyos.7. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay matatagpuan <strong>sa</strong> mouths ng mga di-Israelites bil<strong>ang</strong> ng mga p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong>diyos.a. Melchizedek, Gen. 14:18-22b. Balaam, Num. 24:2c. Akda ng mga batas, kapag <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng mga ban<strong>sa</strong>, Deut. 32:88. Ito ay kakaiba na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> karaniw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> diyos ng Diyos ng Israel ay maramihan!Kahit na wal<strong>ang</strong> katiyakan, dito ay <strong>ang</strong> mga theories.a. Hebreo ay maraming mga p<strong>ang</strong>marami, kadalas<strong>ang</strong> ginagamit para <strong>sa</strong> mga diin. May malapit nakaugnayan <strong>sa</strong> mga ito ay <strong>ang</strong> mamaya Hebreo pambalarila kat<strong>ang</strong>ian na tinatawag na "<strong>ang</strong> maramihanng mga kamahalan," kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> maramihan ay ginagamit up<strong>ang</strong> palakihin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> konsepto.b. Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>elic konseho, na kung <strong>sa</strong>an ay umaabot <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it at na <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> biding (cf. I Kgs. 22:19-23; Job 1:6; PS. 82:1; 89:5,7.


C. Ito ay kahit posible ito suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> NT paghahayag ng Diyos ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> tatlong tao. Sa Gen. 1:1Diyos lumilikha; Gen. 1:2 ng Espiritu broods at mula <strong>sa</strong> NT si Jesus ay Diyos <strong>ang</strong> Ama ng agent <strong>sa</strong> paglikha(cf. Juan 1:3,10; ROM. 11:36; ko cor. 8:6; Col. 1:15; Heb. 1:2; 2:10).D. YHWH1. Ito ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng diyos na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> ng mga tipan paggawa ng Diyos; Diyos bil<strong>ang</strong>tagapagligtas, tagapagligtas! Tao break covenants, ngunit <strong>ang</strong> Diyos ay tapat <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita, p<strong>ang</strong>ako,tipan (cf. Awit 103).Ang p<strong>ang</strong>alan na ito ay un<strong>ang</strong> nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> mga kumbinasyon na may Elohim <strong>sa</strong> Gen. 2:4. May dalaw<strong>ang</strong>hindi <strong>sa</strong> paggawa ng account <strong>sa</strong> Gen. 1-2, ngunit dalaw<strong>ang</strong> emphases: (1) Ang Diyos bil<strong>ang</strong> manlilikha ngdaigdig (<strong>ang</strong> pisikal na) at(2) Ang Diyos bil<strong>ang</strong> ng mga espesyal na gumawa ng s<strong>ang</strong>katauhan. Simula 2:4 ay nagsisimula <strong>sa</strong>espesyal na paghahayag tungkol <strong>sa</strong> privileged posisyon at layunin ng s<strong>ang</strong>katauhan, pati na rin <strong>ang</strong>problema ng ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik na kaugnay <strong>sa</strong> natat<strong>ang</strong>ing posisyon. 2. Sa Gen. 4:26 ito ay <strong>sa</strong>id"mga kalalakihan ay nagsimul<strong>ang</strong> tumawag <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>alan ng PANGINOON" (YHWH). Gayunman,Exod. 6:3 ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ng kasunduan ng mga tao (<strong>ang</strong> Patriarchs at <strong>sa</strong>kanil<strong>ang</strong> mga pamilya) Alam ng Diyos lam<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> El-Shaddai. Ang p<strong>ang</strong>alan na YHWH ay ipinaliwanaglam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> oras <strong>sa</strong> Exod. 3:13-16, esp. v. 14. Gayunman, <strong>ang</strong> mga sulatin ng mga akda ng mga batasmadalas na kahulugan ng <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga tanyag na <strong>sa</strong>lita plays, hindi etymologies (cf.Gen. 17:5; 27:36; 29:13-35). Nagkaroon ng il<strong>ang</strong> mga theories na <strong>ang</strong> kahulugan ng mga ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan(kinuha mula <strong>sa</strong> IDB, Vol. 2, pp. 409-11).a. mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Arabic root, "up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> maalab love"b. mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Arabic root "<strong>sa</strong> suntok" (YHWH tulad ng bagyo Diyos)c. mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Ugartic (Canaan) root "<strong>sa</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng"d. mga sumusunod na ng is<strong>ang</strong> Poeniko inskripsyon, is<strong>ang</strong> kau<strong>sa</strong>tiba pandiwari ibig <strong>sa</strong>bihin ay "<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> nasustains," o "<strong>ang</strong> One na nagtatatag"e. mula <strong>sa</strong> Hebreo Qal form "<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na," o "<strong>ang</strong> One na naroroon" (<strong>sa</strong> hinaharap-unawa, "na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> aymagiging")f. mula <strong>sa</strong> Hebreo Hiphil form "<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na dahilan up<strong>ang</strong> maging"g. mula <strong>sa</strong> Hebreo root "mabuhay" (halimbawa, Gen. 3:20), ibig <strong>sa</strong>bihin ay "<strong>ang</strong> kailanman pamumuhay,lam<strong>ang</strong> nakatira One"H. mula <strong>sa</strong> konteksto ng Exod. 3:13-16 is<strong>ang</strong> play <strong>sa</strong> hindi lubos na form na ginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>perpektong unawa, "Ako ay patuloy na kung ano <strong>ang</strong> aking ginamit up<strong>ang</strong> maging" o "Ako ay patuloy nakung ano ako palagi ay" (cf. J. Huga<strong>sa</strong>n Watts, Ang Survey ng syntax <strong>sa</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan, p. 67


Ang buong p<strong>ang</strong>alan YHWH ay madalas na ipinahayag <strong>sa</strong> pagpapaikli o marahil ay is<strong>ang</strong> orihinal na form(1) Yah (hal., Hallelu - yah)(2) Yahu (p<strong>ang</strong>alan, halimbawa, I<strong>sa</strong>ya)(3) Yo (p<strong>ang</strong>alan, halimbawa, Joel)3. Sa mamaya Hudaismo tipan na ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan kaya naging banal (<strong>ang</strong> tetragrammaton) na Hudyo aymatatakot na ito sina<strong>sa</strong>bi up<strong>ang</strong> hindi sila break <strong>ang</strong> mga utos ng Exod. 20:7; Deut. 5:11; 6:13. Kaya silasubstituted <strong>ang</strong> Hebrew term para <strong>sa</strong> "may-ari," "master," "a<strong>sa</strong>wa," "p<strong>ang</strong>inoon"-adon o adonai (akingp<strong>ang</strong>inoon). Kapag sila ay dumating <strong>sa</strong> YHWH <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pagbaba<strong>sa</strong> ng OT teksto sila tiyak "p<strong>ang</strong>inoon."Ito <strong>ang</strong> dahilan kung bakit YHWH ay nakasulat <strong>sa</strong> wik<strong>ang</strong> Ingles na pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> PANGINOON.4. Tulad n<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> El, madalas YHWH ay pinag<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita up<strong>ang</strong> bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong>mga kat<strong>ang</strong>ian ng Tipan <strong>ang</strong> Diyos ng Israel. Hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> maraming mga posibleng mga kumbinasyon natermino, narito <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong>.a. YHWH - Yireh (YHWH ay magbibigay), Gen. 22:14b. YHWH - Rophekha (YHWH ay <strong>ang</strong> iyong m<strong>ang</strong>gagamot), Exod. 15:26c. YHWH - Nissi (YHWH <strong>ang</strong> aking banner), Exod. 17:15d. YHWH - Meqaddishkem (YHWH <strong>ang</strong> One na <strong>sa</strong>nctifies ka), Exod. 31:13e. YHWH - Shalom (YHWH ay Peace), Jdgs. 6:24f. YHWH - Sabbaoth (YHWH ng hosts), ako Sam. 1:3,11, 4:4, 15:2; madalas <strong>sa</strong> mga propeta)g. YHWH - Ro'I (YHWH <strong>ang</strong> aking tagapag-alaga ng tupa), PS. 23:1H. YHWH - Sidqenu (YHWH ay ating katuwiran), Jer. 23:6 I. YHWH - Shammah (YHWH ay diyan), Ezek.48:351:5 "namin" Paul mentions wal<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagpapakilala bil<strong>ang</strong> siya madalas ay <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong>iba p<strong>ang</strong> mga titik. Ang un<strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong> tumutukoy <strong>sa</strong> Paul's Damascus Road conversion atappointment (cf. Gawa 9), na nagpapahiwatig Matindi <strong>ang</strong> mga editoryal na <strong>ang</strong> paggamit ng "namin."▣ "na nat<strong>ang</strong>gap namin <strong>ang</strong> pagpapala at apostleship" Paul affirming ay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga regalo ngkaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo, ngunit din at konektado <strong>sa</strong> mga ito, <strong>ang</strong> mga tawag na <strong>ang</strong> mgaapostle <strong>sa</strong> Gentiles. Ang lahat ng ito ay naganap <strong>sa</strong> instantaneously <strong>ang</strong> kalye papunta <strong>sa</strong> Damascus (cf.Gawa 9). Ito ay hindi mula <strong>sa</strong> kabutihan, ngunit mapakay grasya!▣ "up<strong>ang</strong> magdala ng tungkol <strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> paggamit ng eis <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> layunin konteksto(cf. v. 1). Ang Eb<strong>ang</strong>helyo restores <strong>ang</strong> imahe ng Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng


pananampalataya na si Jesus. Ito ay nagbibigay-daan <strong>sa</strong> orihinal na layunin ng Diyos na magingmanifested, na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> tao na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagkatao (cf. v. 7).▣ NASB, JBNKJVNRSV "TEV"<strong>ang</strong> pagsunod ng pananampalataya""para <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> pananampalataya"up<strong>ang</strong> magdala ng tungkol <strong>sa</strong> pagtupad ng pananampalataya""<strong>sa</strong> paniniwala at sundin"Ito ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> paggamit ng pibotal kataga, "pananampalataya," <strong>sa</strong> Roma. Ito ay ginamit <strong>sa</strong> tatlongnatat<strong>ang</strong>ing paraan na ito <strong>sa</strong> kabanata ng libro at:1. Verse 5. Ito ay ginagamit ng is<strong>ang</strong> katawan ng truths o doctrines na kaugnay <strong>sa</strong> Hesus at <strong>ang</strong> mgaKristiyano buhay (cf. Gawa 6:7; 13:8; 14:22; 16:5; ROM. 14:1; 16:26; Gal. 1 : 23; 6:10; Jude 3, 20).2. Verse 8. Ito ay ginagamit <strong>sa</strong> pag-unawa ng mga personal na tiwala <strong>sa</strong> Hesus. Ang Ingles na termino"naniniwala," "pananampalataya," at "pagtitiwala" lahat na i<strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego (pistis /pisteuo). Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay parehong mga haka-haka (doktrina) at personal (cf. v.16; Juan 1:12; 3:16).3. Verse 17. Ito ay ginamit <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> OT kahulugan ng trustworthiness, katapatan, o pagkamaaa<strong>sa</strong>han.Ito <strong>ang</strong> kahulugan ng Hab. 2:4. Sa OT diyan ay hindi is<strong>ang</strong> binuo doktrina ng pananampalataya, ngunitpagkatapos ng halimbawa halimbawa ng buhay ng pananampalataya (cf. Abraham <strong>sa</strong> Gen. 15:6); hindiperpekto ng pananampalataya ngunit struggling pananampalataya (cf. Hebreo 11). Ang pag-a<strong>sa</strong> ngs<strong>ang</strong>katauhan ay hindi <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kakayahan up<strong>ang</strong> mai<strong>sa</strong>gawa o naniniwala tama, kundi <strong>sa</strong> Diyos nacharacter. T<strong>ang</strong>ing <strong>ang</strong> Diyos ay tapat! Diyan ay is<strong>ang</strong> serye ng mga gawain na maaaring tinawag na <strong>ang</strong>kaligta<strong>sa</strong>n na p<strong>ang</strong>yayari:a. pagsisisi (cf. 2:4; Markahan 1:15; Lucas 13:3,5; Gawa 3:16,19; 20:21)b. paniniwala / pananampalataya (cf. 1:16; Juan 1:12; 3:16; Gawa 16:31, binyag ay <strong>ang</strong> pampublikongdeklarasyon ng is<strong>ang</strong> pananampalataya)c. pagkamasunurin (cf. 2:13; II cor. 9:13; 10:5; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:2,22)d. pagpapaka<strong>sa</strong>kit (cf. 2:7; Lucas. 18:1; II cor. 4:1,16; Gal. 6:9; II Thess. 3:13).Ang mga ito ay <strong>ang</strong> mga kondisyon <strong>sa</strong> Bagong Tipan. Kami ay dapat tum<strong>ang</strong>gap at magpatuloy namakat<strong>ang</strong>gap ng Diyos ay nag-aalok <strong>sa</strong> Kristo (cf. v. 16; Juan 1:12).▣ NASBNKJVNRSV"para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong>""para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan""para <strong>sa</strong> kapakanan ng kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na"


TEVNJB"para <strong>sa</strong> kapakanan ng Kristo""para <strong>sa</strong> d<strong>ang</strong>al ng kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na"Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 10:9.▣ NASB, NRSV "<strong>sa</strong> gitna ng lahat ng mga Gentiles"NKJVTEVJB"<strong>sa</strong> lahat ng mga ban<strong>sa</strong>""<strong>ang</strong> mga tao ng lahat ng mga ban<strong>sa</strong>""<strong>sa</strong> lahat ng mga ban<strong>sa</strong> pagano"Ito ay <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na Eb<strong>ang</strong>helyo. Ng Diyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng pagtubos <strong>sa</strong> Gen. 3:15 ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> lahatng s<strong>ang</strong>katauhan. Jesus' substitutionary kamatayan ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> lahat ng mga bumag<strong>sa</strong>k anak ng Adam(cf. Juan 3:16; 4:42; Eph. 2:11-3:13; ko Tim. 2:4; 4:10; Titus 2:11; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9). Paul nakikita <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> espesyal na tawag na p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ng Diyos Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> mga Gentiles (cf. Gawa 9:15; 22:21;26:17; ROM. 11:13; 15:16; Gal. 1:16; 2:29; Eph. 3 : 2,8; ko Tim. 2:7; II Tim. 4:17).ESPESYAL PAKSA: BOB'S EBANDYELIKO BIASESKO dapat aminin <strong>sa</strong> iyo <strong>ang</strong> mga mambaba<strong>sa</strong> na ako kampi <strong>sa</strong> puntong ito. Aking sistematiko teolohiyana ito ay hindi kalvinismo o Dispen<strong>sa</strong>tionalism, ngunit ito ay Great Commission magbahagi ngEb<strong>ang</strong>helyo. Ako ay naniniwala na <strong>ang</strong> Diyos ay nagkaroon ng wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan ng is<strong>ang</strong> plano para <strong>sa</strong>pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (hal., Gen. 3:15; 12:3; Exod. 19:5-6; Jer. 31:31-34; Ezek.18; 36:22 -- 39; Gawa 2:23; 3:18; 4:28; 13:29; ROM. 3:9-18,19-20,21-32), <strong>ang</strong> lahat ng mga nilikha <strong>sa</strong>Kany<strong>ang</strong> larawan at katulad (cf. Gen. 1 :26-27). Ang covenants ay nagkai<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Kristo (cf. Gal. 3:28-29; Col.3:11). Si Hesus ay <strong>ang</strong> misteryo ng Diyos, ngunit ng<strong>ayon</strong> nakatagong nagsiwalat (cf. Eph. 2:11-3:13)! Angpre-unawa kulay ng lahat ng aking mga pagpapakahulugan ng Banal na Kasulatan (ibig <strong>sa</strong>bihin, taongnagdadala ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> palad). Naba<strong>sa</strong> ko <strong>ang</strong> lahat ng teksto <strong>sa</strong> pamamagitan ng ito! Ito ay tiyak nais<strong>ang</strong> bias (lahat ng mga interprete ay may mga ito!), Ngunit ito ay is<strong>ang</strong> Scripturally-kaalam<strong>ang</strong>pagpapalagay.1:6 <strong>ang</strong> "ikaw din" Paul ay is<strong>ang</strong> matinding halimbawa (tagausig ng iglesia) ng grasya ng Diyos, ngunit<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga mambaba<strong>sa</strong> ay din halimbawa ng mga hindi tampat, hindi tampat grasya ng Diyos.▣ NASB, NKJVNRSVTEVJB"<strong>ang</strong> tinatawag ni Hesus Kristo""na tinatawag na sumapi <strong>sa</strong> Hesus Kristo""kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Diyos ay tinatawag na sumapi <strong>sa</strong> Hesus Kristo""<strong>sa</strong> pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> Jesu-Cristo"Ito ay maaaring


1. Is<strong>ang</strong> play <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "iglesia," kung <strong>sa</strong>an meant "<strong>ang</strong> tinatawag na <strong>ang</strong> mga" o "natipon mga"2. Is<strong>ang</strong> reference <strong>sa</strong> banal na halalan (cf. ROM. 8:29-30; 9:1 ff; Eph.1: 4, 11; 3:21; 4:1,4)3. Binago <strong>ang</strong> English translation ng Biblia <strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong>, "kayo na may naririnig <strong>ang</strong> mga tawag at <strong>sa</strong>Hesus Kristo." Ito din <strong>ang</strong> suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> unawa ng parirala na ito bil<strong>ang</strong> isinalin <strong>sa</strong> NRSV, TEV, at JB.Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: CALLEDDiyos laging tumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba <strong>sa</strong> pagtawag, electing, at ligaw believers <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf.Juan 6:44, 65; 15:16; ko cor. 1:12; Eph. 1:4-5,11) . Ang terminong "pagtawag" ay ginagamit <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mgateolohiko pandama: P. maka<strong>sa</strong>lanan ay tinatawag <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ng grasya ng Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga natapos na trabaho ni Kristo at <strong>ang</strong> mga kaso ng Espiritu (ibig <strong>sa</strong>bihin, klētos, Cf.ROM. 1:6-7 ; 9:24, na kung <strong>sa</strong>an ay theologically katulad ko cor. 1:1-2 at II Tim. 1:9; II Alag<strong>ang</strong> Hayop.1:10). B. maka<strong>sa</strong>lanan tawag <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>alan ng P<strong>ang</strong>inoon na ma-<strong>sa</strong>ve (ibig <strong>sa</strong>bihin, epikaleō, Cf. Gawa2:21; 22:16; ROM. 10:9-13). Ang pahayag na ito ay is<strong>ang</strong> Jewish pag<strong>sa</strong>mba idyoma. C. Believers aytinawag up<strong>ang</strong> manirahan Christlike buhay (ibig <strong>sa</strong>bihin, klēsis, Cf. I cor. 1:26; 7:20; Eph. 4:1; Phil. 3:14; IIThess. 1:11; II Tim. 1 : 9) D. Believers ay tinatawag na paglilingkod <strong>sa</strong> mga gawain (cf. Gawa 13:2; ko cor.12:4-7; Eph. 4:1).NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:77 Sa lahat ninyong n<strong>ang</strong>a<strong>sa</strong> Roma, mga iniibig ng Dios, tinawag na m<strong>ang</strong>agbanal: Sumainyo nawa <strong>ang</strong>biyaya at kapayapa<strong>ang</strong> mula <strong>sa</strong> Dios na ating Ama at P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo.1:7 "mahal ng Diyos" Ang parirala ay kadalas<strong>ang</strong> ginagamit ni Hesus (cf. Matt. 3:17; 17:5). Ng<strong>ayon</strong>, ito ayginagamit ng iglesia <strong>sa</strong> Roma! Ito ay nagpapakita ng malalim na pag-ibig ng Diyos para <strong>sa</strong> mga taongpinagkakatiwalaan <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Anak. Ang uri ng transfer ay maaari ding makikita <strong>sa</strong> Eph. 1:20 (Diyos ngmga aksyon <strong>sa</strong> ngalan ni Hesus) at 2:5-6 (Hesus' aksyon <strong>sa</strong> ngalan ng believers).▣ "<strong>sa</strong> Roma" Paul ay hindi magsisimula na ito ng simbahan. Wal<strong>ang</strong> alam na did. Roma ay is<strong>ang</strong> sulat nasiya mismo nagpapakilala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> iglesia na itinatag. Ang mga libro ng Roma ay Paul's pinaka binuopagtat<strong>ang</strong>hal ng Eb<strong>ang</strong>helyo siya preached. Ito ay kahit na apektado ng is<strong>ang</strong> lokal na sitwasyonbagama't may umiiral <strong>sa</strong> pagitan ng tensions Hudyo at mga hentil believers kanino siya comments <strong>sa</strong>buong sulat.▣ NASB"na tinatawag bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nto"NKJV, NRSV, JB "na tinatawag na maging <strong>sa</strong>nto"TEV"na tinatawag na <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga tao"Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "<strong>sa</strong>nto" refer <strong>sa</strong> believers' na posisyon kay Cristo, hindi <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga sinlessness.Ito ay dapat din ilarawan <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga progresibong Christlikeness. Ang kataga ay palaging Plural


maliban <strong>sa</strong> Phil. 4:21. Gayunman, kahit na <strong>sa</strong> ganitong konteksto ito ay corporate. Up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong>Kristiyano ay bahagi ng is<strong>ang</strong> komunidad, ng is<strong>ang</strong> pamilya, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katawan. Verse 1 nagpapahiwatigna Paul ay tinatawag na is<strong>ang</strong> apostle. Believers ay "<strong>ang</strong> tinatawag ni Hesus Kristo" <strong>sa</strong> tula 6. Believers aytinatawag din na "<strong>sa</strong>nto" <strong>sa</strong> tula 7. Ang "pagtawag" ay is<strong>ang</strong> paraan ng NT asserting <strong>ang</strong> katotohanan ngpagpapasimula ng prayoridad ng Diyos. Wal<strong>ang</strong> nakabag<strong>sa</strong>k tao kahit min<strong>sa</strong>n na tinatawag na <strong>sa</strong>rili (cf.3:9-13; I<strong>sa</strong>. 53:6; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:25). Ang Diyos ay laging tumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba (cf. Juan6:44,65; 15:16). Siya palaging nagdadala ng tipan <strong>sa</strong> amin. Ito ay totoo ng ating kaligta<strong>sa</strong>n (amingimputed katuwiran o legal na nakatayo), kundi pati na rin <strong>ang</strong> aming giftedness para <strong>sa</strong> epektibongserbisyo (cf. ko cor. 12:7,11) Kristiyano at <strong>ang</strong> aming buhay. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ibaba.ESPESYAL PAKSA: SANTOAng mga <strong>sa</strong>nto ay <strong>ang</strong> Griyego katumbas ng Hebrew kadash, na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahingkahulugan ng il<strong>ang</strong> mga setting ng i<strong>sa</strong>, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga bagay, o <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga lugar ng <strong>sa</strong>ndata para <strong>sa</strong>YHWH <strong>ang</strong> eksklusibong paggamit. Ito ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng Ingles konsepto ng "<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>gradong." YHWH ayilaan mula <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n (wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan di-nilikha Espiritu)at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> karakter (moral ka<strong>sa</strong>kdalan). Siya ay <strong>ang</strong> mga pamantayan <strong>sa</strong> pamamagitan ng ib<strong>ang</strong> taona kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> lahat ay pantay-pantay at judged. Siya ay <strong>ang</strong> transendente, Banal na I<strong>sa</strong>, Banal Other.Nilikha ng Diyos <strong>ang</strong> tao para <strong>sa</strong> mga relasyon, ngunit <strong>ang</strong> mga tag-lagas (Gen. 3) na dulot ng is<strong>ang</strong>pam<strong>ang</strong>git at moral barrier <strong>sa</strong> pagitan ng is<strong>ang</strong> Banal na Diyos at maka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan, piniling Diyos up<strong>ang</strong> maibalik Kany<strong>ang</strong> malay <strong>sa</strong> paggawa ng <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, Siya na tawag <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga taoup<strong>ang</strong> maging "banal" (Cf . Lev. 11:44; 19:2; 20:7,26; 21:8). Sa pamamagitan ng pananampalataya ngis<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> YHWH <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao na maging banal <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> covenantalposisyon <strong>sa</strong> Kanya, ngunit ay tinatawag din na <strong>sa</strong> mga nakatira <strong>sa</strong> mga banal (cf. Matt. 5:48).Ang banal na pamumuhay ay posible dahil <strong>ang</strong> believers ay lubos na tat<strong>ang</strong>gapin at forgiven <strong>sa</strong>pamamagitan ni Hesus' buhay at trabaho at ng pagkakaroon ng Banal na Espiritu <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> isipan atpuso. Ito ay nagtatatag ng makabalighuan sitwasyon ng 1. pagiging banal dahil ni Kristo <strong>ang</strong> imputedkatuwiran 2. tinatawag na mabuhay banal dahil <strong>sa</strong> presensiya ng Espiritu Believers <strong>ang</strong> mga "<strong>sa</strong>nto"(hagioi) dahil <strong>sa</strong> presensya <strong>sa</strong> ating buhay ng mga (1) <strong>ang</strong> kalooban ng Banal na One (<strong>ang</strong> Ama); (2) <strong>ang</strong>gawain ng Banal na Anak (Hesus); at (3) ng pagkakaroon ng Banal na Espiritu. Ang NT palagingtumutukoy <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>nto bil<strong>ang</strong> maramihan (maliban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagkakataon <strong>sa</strong> Phil. 4:12, ngunit kahit napagkatapos ay <strong>ang</strong> context na ito plural). Para ma-<strong>sa</strong>ve ay bahagi ng is<strong>ang</strong> pamilya, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katawan,is<strong>ang</strong> gu<strong>sa</strong>li! Biblical pananampalataya ay nagsisimula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> personal na pagt<strong>ang</strong>gap, ngunit <strong>ang</strong> mgaisyu <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> corporate relasyon. Kami ay likas na matalino <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> (cf. ko cor. 12:11) para <strong>sa</strong>kalusugan, paglago, at kagalingan ng katawan ni Kristo-<strong>ang</strong> iglesia (cf. ko cor. 12:7). Kami ay na-<strong>sa</strong>veup<strong>ang</strong> maglingkod! Kabanalan ay is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng pamilya!▣ "Grace <strong>sa</strong> iyo at kapayapaan mula <strong>sa</strong> Diyos" Ito ay Paul's kat<strong>ang</strong>ian <strong>sa</strong> pagbukas ng basbas. Ito ay is<strong>ang</strong><strong>sa</strong>lita na maglaro <strong>sa</strong> mga tradisyunal na Griyego <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Pagbati" (charein) at <strong>ang</strong> bukod-t<strong>ang</strong>ingKristiyano <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "grasya" (charis). Paul ay maaaring Kombinasyon ito Griyego pagbukas <strong>sa</strong> mga


tradisyunal na Hebreo pagbati Shalom o "kapayapaan." Gayunman, ito ay haka-haka lam<strong>ang</strong>. Paunawana theologically pagpapala laging precedes kapayapaan.▣ "mula <strong>sa</strong> Diyos Ama at <strong>sa</strong> ating P<strong>ang</strong>inoon Jesu-Cristo" Paul madalas ay ginagamit lam<strong>ang</strong> ng i<strong>sa</strong>-ukolpara <strong>sa</strong> parehong mga p<strong>ang</strong>alan (cf. ko cor. 1:3; Gal. 1:3; Eph. 1:2; Phil. 1:2; II Thess. 1:2; ko Tim. 1:1; IITim. 1:2; Titus 1:4). Ito ay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> paraan ng pag-uugnay <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng Balariladalaw<strong>ang</strong> Persons of the Trinity. Ito ay bigy<strong>ang</strong>-diin ni Hesus' diyos at pagkakapantay-pantay.ESPESYAL PAKSA: AMAAng OT introduces <strong>ang</strong> matatalik familial metapora ng Diyos bil<strong>ang</strong> Ama 1. <strong>ang</strong> ban<strong>sa</strong> ng Israel aymadalas na inilalarawan bil<strong>ang</strong> YHWH's "anak" (cf. Hos. 11:1; Mal. 3:17) 2. kahit na mas maaga <strong>sa</strong>Deuteronomio <strong>ang</strong> pagkakatulad ng Diyos bil<strong>ang</strong> Ama ay ginagamit (Deut. 1:31) 3. <strong>sa</strong> Deut. 32 Israel aytinawag na "<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga anak" at <strong>ang</strong> Diyos ay tinawag na "<strong>ang</strong> iyong ama" 4. pagkakatulad na itoay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> PS. 103:13 at binuo <strong>sa</strong> PS. 68:5 (<strong>ang</strong> ama ng orphans) 5. ito ay karaniwan <strong>sa</strong> mga propeta(cf. I<strong>sa</strong>. 1:2; 63:8; Israel bil<strong>ang</strong> anak na lalaki, <strong>ang</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> Ama, 63:16; 64:8; Jer. 3:4,19; 31:9). Rayosng gulong Arameik si Hesus, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na <strong>ang</strong> marami <strong>sa</strong> mga lugar kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> "Ama" aylilitaw bil<strong>ang</strong> ng Griyego, pater, ito ay maaaring magpakita ng mga Arameik Abba (cf. 14:36). Ito familial<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "tatay" o "Papa" suma<strong>sa</strong>lamin Hesus' lapit <strong>sa</strong> Ama; Kany<strong>ang</strong> nagsisiwalat ito <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga dinencourages aming <strong>sa</strong>riling matalik na ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> Ama. Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Ama" ay ginagamit lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>OT para <strong>sa</strong> YHWH, ngunit si Hesus na ito ay gumagamit ng madalas at pervasively. Ito ay is<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>unahing paghahayag ng aming mga bagong relasyon <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo.NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:8-158 Kaunaunahan, ay nagpapa<strong>sa</strong>lamat ako <strong>sa</strong> aking Dios <strong>sa</strong> pamamagitan ni Jesucristo tungkol <strong>sa</strong> inyonglahat, na <strong>ang</strong> inyong pananampalataya ay bantog <strong>sa</strong> buong s<strong>ang</strong>libutan.9 Sapagka't <strong>ang</strong> Dios <strong>ang</strong> aking <strong>sa</strong>ksi, na siy<strong>ang</strong> pinaglilingkuran ko <strong>sa</strong> aking espiritu <strong>sa</strong> ev<strong>ang</strong>elio ngkaniy<strong>ang</strong> Anak, na wal<strong>ang</strong> patid na aking k<strong>ayon</strong>g binab<strong>ang</strong>git, <strong>sa</strong> aking mga panal<strong>ang</strong>in,10 At laging isina<strong>sa</strong>mo ko, kung ng<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> wakas <strong>sa</strong> anom<strong>ang</strong> paraan ay magkapalad ako <strong>sa</strong> kalooban ngDios na makarating <strong>sa</strong> inyo.11 Sapagka't ninana<strong>sa</strong> kong makita kayo, up<strong>ang</strong> ako'y makapamahagi <strong>sa</strong> inyo ng kaloob na ukol <strong>sa</strong>espiritu, up<strong>ang</strong> kayo'y m<strong>ang</strong>agsitibay;12 Sa makatuwid baga, up<strong>ang</strong> ako't kayo ay maaliw <strong>sa</strong> inyo, <strong>ang</strong> bawa't i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin <strong>sa</strong> pananampalatay<strong>ang</strong> iba, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong> inyo at <strong>sa</strong> akin.13 At hindi ko ibig, mga kapatid, na hindi ninyo matalastas na madalas kong inaakal<strong>ang</strong> makarating <strong>sa</strong>inyo (datapuwa't h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> ng<strong>ayon</strong> ako'y nahahadl<strong>ang</strong>an), up<strong>ang</strong> magkaroon naman ako <strong>sa</strong> inyo nganom<strong>ang</strong> bunga, na gaya <strong>sa</strong> mga ib<strong>ang</strong> Gentil.14 Ako'y may ut<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga Griego at g<strong>ayon</strong> din naman <strong>sa</strong> mga barbaro, <strong>sa</strong> marurunong at g<strong>ayon</strong> din <strong>sa</strong>mga m<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>.15 Kaya nga, <strong>sa</strong> gan<strong>ang</strong> akin, ay handa akong ip<strong>ang</strong>aral din <strong>ang</strong> ev<strong>ang</strong>elio <strong>sa</strong> inyong n<strong>ang</strong>a<strong>sa</strong> Roma.


1:8 "Un<strong>ang</strong>" Sa ganitong konteksto "una" ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> "mula <strong>sa</strong> simula" o "ako ay dapatmagsimula" (JB Phillips Translation).▣ "ko <strong>ang</strong> aking pa<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Hesus Kristo" Paul normal address kany<strong>ang</strong>panal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Hesus Kristo. Si Hesus ay <strong>ang</strong> aming t<strong>ang</strong>ing paraan up<strong>ang</strong>diskarte Diyos! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's panal<strong>ang</strong>in ng Purihin at Thanksgiving at 7:25.▣ "para <strong>sa</strong> iyo <strong>ang</strong> lahat ng" Ang paggamit ng "lahat," tulad ng v. 7, maaaring magpakita <strong>ang</strong> pagseselo<strong>sa</strong>t conflict <strong>sa</strong> pagitan ng mga believing Jewish lider na fled Roma Nero <strong>sa</strong> ilalim ng kautu<strong>sa</strong>n at <strong>ang</strong> mgan<strong>ang</strong>gagaling believing hentil lider na may papalitan <strong>sa</strong> mga ito para <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga taon. Roma 9-11marahil address na ito parehong isyu. Ito rin ay posible na <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ay direksiyon "<strong>ang</strong> mahina" at"<strong>ang</strong> malakas na" ng ROM. 14:1-15:13. Loves Diyos <strong>ang</strong> lahat ng mga iglesia <strong>sa</strong> Roma at Siya Loves silapantay!▣ "dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> inyong pananampalataya ay proclaimed <strong>sa</strong> buong buong mundo" Roma 16:19 ginawaparunggit <strong>sa</strong> parehong katotohanan. Ito ay is<strong>ang</strong> malinaw naman Oriental labis na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p(ek<strong>sa</strong>herasyon) tumutukoy <strong>sa</strong> mga Romano mundo (cf. ko Thess. 1:8).1:9 "Diyos. . . <strong>ang</strong> aking testigo "Paul ay kumukuha ng is<strong>ang</strong> panunumpa <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>alan ng Diyos (cf. 9:1; IIcor. 1:23; 11:10-11,31; 12:19; Gal. 1:20; ko Thess. 2: 5). Ito ay kany<strong>ang</strong> Jewish paraan ng assertingkany<strong>ang</strong> katapatan.▣ "<strong>sa</strong> aking espiritu" Ito ay is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> halimbawa ng paggamit ng pneuma para <strong>sa</strong> mga tao naespiritu (cf. 8:5,10,16; 12:11) na ginagamit <strong>sa</strong> mga kahulugan ng mga tao <strong>sa</strong> buhay (ie, paghinga, Hebreoruach, Cf. Gen. 2:7).1:10 "lagi <strong>sa</strong> aking mga panal<strong>ang</strong>in <strong>ang</strong> paggawa ng kahilingan" Paul ay hindi magsisimula na ito iglesia atpatuloy prayed pa siya para <strong>sa</strong> kanila (cf. II cor. 11:28), na siya ay para <strong>sa</strong> lahat ng kany<strong>ang</strong> mgasimbahan! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: kumakalinga Panal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> 9:3. Gayunman, Paulnagkaroon ng maraming kaibigan at co-m<strong>ang</strong>gagawa <strong>sa</strong> mga Romano iglesia na malinaw na nagpapakit<strong>ang</strong> kabanata 16.▣ "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Paul na binalak up<strong>ang</strong> bisitahin Roma<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> Espanya (cf. 15:22-24). Siya marahil ay hindi plano up<strong>ang</strong> manatili ngmahab<strong>ang</strong> panahon. Paul lagi pinaghahanap <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong lar<strong>ang</strong>an na kung <strong>sa</strong>an wal<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> taohad nagtrabaho (cf. 15:20; II cor. 10:15,16). Ito ay posible na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga layunin ng mga Romano nasulat ay m<strong>ang</strong>hingi na pondo para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> misyonero na paglalakbay <strong>sa</strong> Espanya (cf. 15:24).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>ang</strong> ay ng Diyos ako ay maaaring magtagumpay <strong>sa</strong> darating <strong>sa</strong> iyo" Ito ayparalleled <strong>sa</strong> v. 13 at 15:32. Paul ay hindi nararamdaman na ng kany<strong>ang</strong> buhay at mga plano <strong>sa</strong>paglalakbay belonged <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, ngunit <strong>sa</strong> Diyos (cf. Gawa 18:21; ko cor. 4:19; 16:7). Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 12:2.


1:11 " 'Para <strong>sa</strong> matagal ko na makita <strong>sa</strong> iyo'" Ito parallels 15:23. Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mahab<strong>ang</strong> oras <strong>sa</strong> Paulpinaghahanap up<strong>ang</strong> matugunan <strong>ang</strong> mga believers <strong>sa</strong> Roma (cf. Gawa 19:21).▣ "na ako ay maaaring magdulot ng il<strong>ang</strong> espirituwal na kaloob <strong>sa</strong> iyo" Ang pariral<strong>ang</strong> "espirituwal nakaloob" ay ginagamit <strong>sa</strong> pag-unawa ng espirituwal na pananaw o grasya (cf. 11:29, 15:27). Paul nakakit<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> natat<strong>ang</strong>ing tinatawag na <strong>ang</strong> mga apostle <strong>sa</strong> Gentiles (cf. v. 15).▣ "na ikaw ay maaaring maging itinatag" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pawatas ng histēmi. Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 5:2.1:12 Ito <strong>ang</strong> layunin ng mga Kristiyano relasyon. Ang mga regalo ay sinadya up<strong>ang</strong> magkai<strong>sa</strong> believers <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> ministering komunidad. Believers ay likas na matalino para <strong>sa</strong> mga karaniw<strong>ang</strong> mabuting (cf. kocor. 12:7). Lahat ng mga regalo na may-kaugnayan. Ang lahat ng mga regalo ay ibinigay <strong>sa</strong> pamamagitanng Espiritu <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. ko cor. 12:11). Lahat ng believers ay tinatawag na, matalino, full-time naministers (cf. Eph. 4:11-12). Paul malinaw na estado ng kany<strong>ang</strong> katinuan apostoliko kap<strong>ang</strong>yarihan,kundi pati na rin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> komunidad-wide tulungan. Believers kail<strong>ang</strong>an <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>!1:13 "hindi ko gusto <strong>sa</strong> inyo na maging wal<strong>ang</strong> malay, mga kapatid" Ito ay is<strong>ang</strong> wika na kung <strong>sa</strong>an aygumagamit ng Paul madalas kit<strong>ang</strong> ipakilala <strong>sa</strong> mahalag<strong>ang</strong> pahayag (cf. 11:25; ko cor. 10:1; 12:1; II cor.1: 8; ko Thess. 4:13). Ito ay katulad <strong>sa</strong> pampanitikan <strong>sa</strong> layunin ni Hesus' "Amen, Amen."▣ "at <strong>ang</strong> na-maiiwa<strong>sa</strong>n kaya malayo" Ito ay is<strong>ang</strong> Passive verb. Ang parehong parirala ay n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong>ako Thess. 2:18 kung <strong>sa</strong>an Satanas ay <strong>ang</strong> ahente. Paul believed kany<strong>ang</strong> buhay ay guided ng Diyosngunit disrupted ni Satanas. Sa anuman <strong>ang</strong> pareho ay totoo (cf. Job 1-2; Dan. 10). Ang paggamit ng mgakataga na ito <strong>sa</strong> 15:22 nagpapahiwatig ng hadl<strong>ang</strong> ay Paul's misyonero ng trabaho <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong>Mediterranean na lugar, na kung <strong>sa</strong>an ay hindi pa kumpleto (ngunit close).▣ "na ako ay maaaring makakuha ng il<strong>ang</strong> mga prutas bukod <strong>sa</strong> iyo" Sa ganitong konteksto "bunga" aymaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> convert, ngunit <strong>sa</strong> John 15:1-8 at Gal. 5:22 ito refer <strong>sa</strong> Kristiyano kapanahunan.Mateo 7 nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing "<strong>sa</strong> pamamagitan ng iyong mga prutas mo ay dapat na kilala," ngunit ito ay hindinatukoy <strong>ang</strong> mga kataga ng prutas. Ang pinakamahu<strong>sa</strong>y na agapay ay marahil Phil. 1:22, na kung <strong>sa</strong>an<strong>ang</strong> Paul na ito ay gumagamit ng parehong p<strong>ang</strong>-agrikultura metapora.1:14 "Ako ay obligasyon <strong>sa</strong> ilalim ng" Paul term na ito ay gumagamit ng il<strong>ang</strong> ulit <strong>sa</strong> Roma. 1. Paul ayobligadong up<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>aral ng Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> lahat ng Gentiles (dito). 2. Paul ay hindi obligadong <strong>sa</strong>"<strong>ang</strong> laman" (8:12). 3. Ang mga hentil iglesia ay obligadong up<strong>ang</strong> tulungan <strong>ang</strong> ina iglesia <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem(15:27).▣ "<strong>sa</strong> Greeks" Ang tinutukoy <strong>sa</strong> kabihasnan, kalin<strong>ang</strong>an ng mga tao <strong>sa</strong> paligid ng Mediterranean Sea.Alexander <strong>ang</strong> Great at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga had Hellenized <strong>ang</strong> kilala mundo. Ang Roma ay kinuha atassimilated <strong>sa</strong> Griyego kultura. ▣ "<strong>sa</strong> Barbarians" na ito (onomatopoeia) kataga meant <strong>ang</strong> ignoranteuncultured ng mga tao o grupo, kadala<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> hilaga. Ito ay ginagamit ng mga taong hindi nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ngGriyego. Sounded kanil<strong>ang</strong> pananalita tulad ng "bar bar bar" <strong>sa</strong> Greeks at Roma.


▣ "<strong>sa</strong> matalino at <strong>sa</strong> mga hungh<strong>ang</strong>" Ito ay posible na ito ay magkahilera <strong>sa</strong> Greek, <strong>sa</strong> "barbarians,"ngunit hindi naman ito. Ito ay maaaring i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> paraan ng mga sumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong> lahat ng mga tao atgrupo ng mga tao.NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:16-1716 Sapagka't hindi ko ikinahihiya <strong>ang</strong> ev<strong>ang</strong>elio: <strong>sa</strong>pagka't siy<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Dios <strong>sa</strong> ikaliligtas ngbawa't suma<strong>sa</strong>mpalataya; una'y <strong>sa</strong> Judio, at g<strong>ayon</strong> din <strong>sa</strong> Griego.17 Sapagka't dito <strong>ang</strong> katuwiran ng Dios ay nahahayag mula <strong>sa</strong> pananampalataya h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pananampalataya: gaya ng nasusulat, Nguni't <strong>ang</strong> ganap ay mabubuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya.1:16-17 Verses 16-17 ay <strong>ang</strong> mga tema ng buong libro. Ang tema ay amplified at summarized <strong>sa</strong> 3:21-31.1:16 NASB, NRSV "hindi ako napapahiya ng Eb<strong>ang</strong>helyo"NKJVTEV "JB"hindi ako napapahiya ng Eb<strong>ang</strong>helyo ni Kristo"ako ay may kumpletong confidence <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo""hindi ako napapahiya ng Mabuting Balita:"Paul ay maaaring alluding na si Jesus' na <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Mark 8:38 at Lucas 9:26. Siya ay hindi napapahiya ngnilalaman ng Eb<strong>ang</strong>helyo o nito na nagreresulta uusig (cf. II Tim. 1:12,16,18). Sa ako cor. 1:23 <strong>ang</strong> mgaHudyo ay napapahiya ng Eb<strong>ang</strong>helyo na ito <strong>sa</strong>pagkat ito affirmed is<strong>ang</strong> paghihirap Mesiyas at <strong>ang</strong> mgaGreeks na ito <strong>sa</strong>pagkat ito <strong>ang</strong> muling affirmed ng katawan.▣ "kaligta<strong>sa</strong>n" Sa OT, <strong>ang</strong> mga kataga ng Hebreo (yasho) una-refer <strong>sa</strong> mga pisikal na paglaya (cf. James5:15), ngunit <strong>sa</strong> NT <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego (sōzō) ay tumutukoy <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>unahing espirituwal na paglaya (cf.ko cor. 1 : 18, 21). Tingnan <strong>ang</strong> Robert B. Girdlestone, Singkahulugan ng Lum<strong>ang</strong> Tipan, pp. 124-126.▣ NASB "<strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> na <strong>ang</strong> paniniwala" NKJV "para <strong>sa</strong> lahat ng mga taong naniniwala na" NRSV "<strong>sa</strong>lahat ng tao na may pananampalataya" TEV "lahat na naniniwala" JB "lahat na may pananampalataya"Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay para <strong>sa</strong> lahat ng tao (oh, paano ko pag-ibig <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "lahat," "kahit sino,""lahat"), ngunit believing ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga kondisyon para <strong>sa</strong> pagt<strong>ang</strong>gap (cf. Gawa 16:30-31). Ang iba p<strong>ang</strong>ay pagsisisi (cf. Mark 1:15; Gawa 3:16,19; 20:21). Diyos na trato <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ngkasunduan. Siya ay laging tumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba at <strong>ang</strong> set-uu<strong>sa</strong>pan (cf. Juan 6:44,65). Ngunitmay mga il<strong>ang</strong> mga kondisyon tugunan, tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 1:5. Ang Griyego kataga, dito isinalin"naniniwala," ay maaari ding isinalin <strong>sa</strong> wik<strong>ang</strong> Ingles <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga kataga"pananampalataya" o "pinagkakatiwalaan." Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego ay may mas malawak na kahulugankay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Ingles na <strong>sa</strong>lita. Paunawa ito ay is<strong>ang</strong> pandiwaring p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan. Ini-imbak <strong>ang</strong>pananampalataya ay patuloy na pananampalataya (cf. ko cor. 1:18; 15:2; II cor. 2:15; ko Thess. 4:14)!


Originally ng mga kaugnay na Hebreo na kataga na ito <strong>sa</strong> likod ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong>"pananampalataya" meant is<strong>ang</strong> matatag tindig, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga paa ng <strong>sa</strong>ndata <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>siya ay hindi maaaring madaling inilipat. Ang kabaligtaran OT talinghaga ay "<strong>ang</strong> aking mga paa ay <strong>sa</strong>lu<strong>sa</strong>k ng luad" (Ps. 40:2), "<strong>ang</strong> aking mga paa halos pagdulas ng bahagi ng gulugod" (Ps. 73:2). AngHebreo mga kaugnay na roots, emun, emunah, Aman, dumating na gagamitin metaphorically ng is<strong>ang</strong>tao na mapagkakatiwalaan, tapat o maaa<strong>sa</strong>han. Ini-imbak <strong>ang</strong> pananampalataya ay hindi suma<strong>sa</strong>lamin<strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> kakayahan na maging tapat, ngunit <strong>ang</strong> Diyos! Believers' inaa<strong>sa</strong>hanhindi tumira <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kakayahan kundi <strong>sa</strong> Diyos na character at mga p<strong>ang</strong>ako. Ito ay Kany<strong>ang</strong>trustworthiness, Kany<strong>ang</strong> katapatan, <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako! ▣ "up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga Hudyo un<strong>ang</strong>" Angdahilan para <strong>sa</strong> mga ito ay tinalakay <strong>sa</strong> madaling <strong>sa</strong>bi <strong>sa</strong> 2:9-10 at 3 at ganap na binuo <strong>sa</strong> chapters 9-11.Ito sumusunod Jesus' na pahayag <strong>sa</strong> Matt. 10:6; 15:24; Markahan 7:27. Ito ay maaaring may kaugnayan<strong>sa</strong> selos <strong>sa</strong> pagitan ng believing Hudyo at Gentiles <strong>sa</strong> Romano simbahan.1:17 "<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos" Ang parirala <strong>sa</strong> konteksto refer <strong>sa</strong> (1) ng Diyos na character, at (2) kungpaano Siya ay nagbibigay na karakter na maka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan. Ang Jeru<strong>sa</strong>lem <strong>Bible</strong> translationay "ito ay nagpapakita kung ano <strong>ang</strong> katarungan ng Diyos." Hab<strong>ang</strong> ito ay sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> naniniwala <strong>ang</strong>moral ng pamumuhay, ito una <strong>sa</strong> lahat pag-aalala tungkol <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga legal na nakatayo <strong>sa</strong> harap ngbanal Judge. Ang hinala ng katuwiran ng Diyos <strong>sa</strong> pagkalugmok, maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan, dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>pagpapabuti, ito ay characterized bil<strong>ang</strong> "katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya" (cf. II cor.5:21; Phil. 3:9). Ito ay <strong>ang</strong> tunay na tula ay nagbago Martin Luther <strong>ang</strong> buhay at teolohiya! Subalit, <strong>ang</strong>layunin ng katarungan ay pagpapakabanal, Christlikeness, o <strong>ang</strong> mga banal na karakter ng Diyos (cf.ROM. 8:28-29; Eph. 1:4; 2:10; Gal. 4:19). Katuwiran ay hindi lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> legal na pahayag, ito ayis<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na buhay; <strong>ang</strong> imahe ng Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay <strong>ang</strong> maging functionallyibalik (cf. II cor. 5:21).ESPESYAL PAKSA: KATUWIRAN"Katuwiran" ay tulad ng is<strong>ang</strong> mahalaga pak<strong>sa</strong> Bibliya na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> estudyante ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> gumawa ngis<strong>ang</strong> personal na malawak na pag-aaral ng konsepto. Sa OT ng Diyos na character ay inilarawan bil<strong>ang</strong>"lam<strong>ang</strong>" o "may katwiran." Ang Mesopotamian kataga mismo ay n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ilog tambo nakung <strong>sa</strong>an ay ginamit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> construction tool <strong>sa</strong> hukom <strong>ang</strong> horizontal straightness ng pader atfences. Diyos na pinili <strong>ang</strong> term na gagamitin metaphorically ng Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling kalika<strong>sa</strong>n. Siya ay <strong>ang</strong>tuwid gilid (pinuno) kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> lahat ng bagay ay nasuri. Ang konsepto asserts katuwiran ng Diyospati na rin <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga karapatan <strong>sa</strong> hukom. Tao ay nilikha <strong>sa</strong> imahe ng Diyos (cf. Gen. 1:26-27;5:1,3; 9:6). Lahat ng tao ay nilikha para <strong>sa</strong> mga relasyon <strong>sa</strong> Diyos. Lahat ng paglikha ay is<strong>ang</strong> yugto osenaryo para <strong>sa</strong> Diyos at s<strong>ang</strong>katauhan ng pakikipag-ugnayan. Nais ng Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> pinakamataasna paglikha, s<strong>ang</strong>katauhan, up<strong>ang</strong> malaman Kanya, pag-ibig <strong>sa</strong> Kanya, maglingkod <strong>sa</strong> Kanya, at magingtulad <strong>sa</strong> Kanya! S<strong>ang</strong>katauhan ng katapatan ay nasubok (cf. Gen. 3) at <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga orihinal na bigo <strong>ang</strong>mga pagsubok. Ito nagresulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagputol ng relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan (cf.Gen. 3; ROM. 5:12-21). Ipin<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>ang</strong> pag-aayos at ibalik <strong>ang</strong> mga relasyon (cf. Gen. 3:15).Siya ay na ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling ay at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling Anak. Mga tao ay hindikaya ng ibalik <strong>ang</strong> paglabag (cf. ROM. 1:18-3:20).


Pagkatapos ng Taglagas, <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> hakb<strong>ang</strong> patungo <strong>sa</strong> muling pagbabalik ay <strong>ang</strong> konseptong tipan batay <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> imbitasyon at s<strong>ang</strong>katauhan's nagsisisi, tapat, masunurin <strong>sa</strong>got. Dahil <strong>sa</strong> Fall,<strong>ang</strong> tao ay hindi kaya ng mga naa<strong>ang</strong>kop na aksyon (cf. ROM. 3:21-31; Gal. 3). Diyos <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili aykunin <strong>ang</strong> inisyatiba up<strong>ang</strong> maibalik tipan-paglabag tao. Siya did ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng1. deklarasyon maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan banal <strong>sa</strong> pamamagitan ng gawain ni Kristo (forensickatuwiran).2. malay<strong>ang</strong> pagbibigay ng s<strong>ang</strong>katauhan katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng gawain ni Kristo (imputedkatuwiran).3. pagbibigay <strong>sa</strong> pagtira Espiritu na gumagawa katuwiran (etikal katuwiran) <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan.4. ibalik <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng hardin ng Eden ni Kristo ibalik <strong>ang</strong> imahe ng Diyos (cf. Gen. 1:26-27) <strong>sa</strong>believers (pam<strong>ang</strong>git katuwiran). Subalit, <strong>ang</strong> Diyos ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng is<strong>ang</strong> covenantal response.Diyos decrees (ibig <strong>sa</strong>bihin, ay nagbibigay ng malay<strong>ang</strong>) at nagbibigay ng, ngunit <strong>ang</strong> mga tao ay dapatna tumugon at magpatuloy up<strong>ang</strong> tumugon <strong>sa</strong>1. pagsisisi2. pananampalataya3. pamumuhay pagkamasunurin4. Pagpapaka<strong>sa</strong>kitKatuwiran, <strong>sa</strong>makatuwid, ay is<strong>ang</strong> covenantal, gantihan action <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at Kany<strong>ang</strong>pinakamataas na paglikha. Ito ay batay <strong>sa</strong> mga karakter ng Diyos, <strong>ang</strong> gawain ni Cristo, at <strong>ang</strong> pag-enableng Espiritu, na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> bawat indibidwal ay dapat na personal at patuloy na sumagot naa<strong>ang</strong>kop.Ang konsepto ay tinatawag na "katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya." Ang konsepto aynagsiwalat <strong>sa</strong> Gospels, ngunit hindi <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito. Ito ay una na tinukoy <strong>sa</strong> pamamagitan ng Paul,na Griyego ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katuwiran" <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> porma <strong>sa</strong> 100 beses. Paul,pagiging is<strong>ang</strong> sinanay na rabi, ay gumagamit ng mga kataga ng dikaiosunē <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> Hebreokahulugan ng mga kataga ng SDQ ginagamit <strong>sa</strong> Septuagint, hindi mula <strong>sa</strong> Griyego panitikan. Sa Griyegosulatin <strong>ang</strong> kataga ay konektado <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> taong conformed <strong>sa</strong> mga inaa<strong>sa</strong>han ng mga diyos at lipunan. SaHebreo kahulugan na ito ay palaging-bal<strong>ang</strong>kas <strong>sa</strong> covenantal mga <strong>sa</strong>lita. YHWH ay is<strong>ang</strong> lam<strong>ang</strong>, etikal,moral Diyos. Siya Gusto Kany<strong>ang</strong> mga tao na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagkatao. Redeemeds<strong>ang</strong>katauhan ay naging is<strong>ang</strong> bagong nilikha. Ang kabaguhan mga resulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagong pamumuhayng kabanalan (Katoliko Romano pokus ng katarungan). Dahil <strong>ang</strong> Israel ay is<strong>ang</strong> teokratiya, wal<strong>ang</strong>malinaw na guhit-bal<strong>ang</strong>kas <strong>sa</strong> pagitan ng mga seglar (lipunan ng norms) at <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>gradong (Diyos ay).Ang pagkakaiba ay ipinapahiwatig <strong>sa</strong> Hebrew at Greek na termino na isinalin <strong>sa</strong> Ingles bil<strong>ang</strong> "hustisya"(na may kinalaman <strong>sa</strong> lipunan) at <strong>ang</strong> "katuwiran" (na may kinalaman <strong>sa</strong> relihiyon).Ang Eb<strong>ang</strong>helyo (mabuting balita) ni Hesus ay bumag<strong>sa</strong>k na <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay naibalik na relasyon <strong>sa</strong>Diyos. Paul's kabalintunaan ay <strong>ang</strong> Diyos, <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo, acquits <strong>ang</strong> may ka<strong>sa</strong>lanan. Ito ay


<strong>ang</strong> Ama <strong>sa</strong> pamamagitan ng pag-ibig, habag, at pagpapala; <strong>ang</strong> Anak ng buhay, kamatayan, at muling;at <strong>ang</strong> Espiritu ng ligaw at pagguhit <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Katarungan ay is<strong>ang</strong> libreng gawa ng Diyos, ngunit itoay dapat na isyu <strong>sa</strong> kabanalan (Augustine posisyon, na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> kapwa <strong>ang</strong> repormasyon diin <strong>sa</strong>freeness ng Eb<strong>ang</strong>helyo at Katoliko Romano diin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nagbago buhay ng pag-ibig at katapatan). Para<strong>sa</strong> mga Reformers <strong>ang</strong> katag<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos" ay is<strong>ang</strong> dyenitibo layunin (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong>mga pagkilos ng paggawa ng s<strong>ang</strong>katauhan maka<strong>sa</strong>lanan-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Diyos [posisyonalpagpapakabanal]), hab<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> mga katoliko ito ay is<strong>ang</strong> subjective dyenitibo, na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong>proseso ng pagiging mas gusto Diyos (experiential progresibong pagbabanal). Sa katotohanan na ito aytiyak na pareho! Sa aking tingnan <strong>ang</strong> lahat ng Bibliya, mula <strong>sa</strong> simula 4 - paghahayag 20, ay is<strong>ang</strong> tala ngDiyos ibalik <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng Eden. Ang Bibliya ay nagsisimula <strong>sa</strong> Diyos at s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan setting (cf. simula 1-2) at <strong>ang</strong> Bibliya magwawakas <strong>sa</strong> parehong setting (cf.paghahayag 21-22). Ng Diyos na imahe at layunin ay maibabalik!Up<strong>ang</strong> dokumento <strong>sa</strong> itaas <strong>ang</strong> mga talakayan tandaan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga napiling NTpas<strong>sa</strong>ges illustrating <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego grupo.1. Ang Diyos ay banal (madalas na konektado <strong>sa</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> Judge)a. Roma 3:26b. II Thes<strong>sa</strong>lonians 1:5-6c. II Timothy 4:8d. Paghahayag 16:52. Si Jesus ay tapata. Gawa 3:14; 7:52; 22:14 (pamagat ng Mesiyas)b. Mateo 27:19 c. I Juan 2:1,29, 3:73. Ng Diyos ay para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> paglikha ay katuwirana. Levitico 19:2b. Mateo 5:48 (cf. 5:17-20)4. Ng Diyos ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng pagbibigay at paggawa ng katuwirana. Roma 3:21-31b. Roma 4c. Roma 5:6-11d. Galacia 3:6-14


e. Na ibinigay ng Diyos 1) Roma 3:24; 6:23 2) I Corinthians 1:30 3) Efeso 2:8-9f. Nat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya 1) Roma 1:17; 3:22,26; 4:3,5,13; 9:30; 10:4,6,10 2) ICorinthians 5:21g. Sa pamamagitan ng kilos ng Anak1) Roma 5:21-312) II Corinthians 5:213) Philippians 2:6-115. Ng Diyos ay na <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga banal aya. Mateo 5:3-48; 7:24-27b. Roma 2:13; 5:1-5; 6:1-23c. II Corinthians 6:14d. I Timothy 6:11e. II Timothy 2:22; 3:16f. I Juan 3:7g. I Pedro 2:246. Ang Diyos ay hukom <strong>ang</strong> mundo <strong>sa</strong> pamamagitan ng katuwirana. Gawa 17:31b. II Timothy 4:8Katuwiran ay is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng Diyos, malay<strong>ang</strong> ibinibigay <strong>sa</strong> mga maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo. Ito ay1. Is<strong>ang</strong> utos ng Diyos2. Regalo ng Diyos3. Is<strong>ang</strong> gawa ni KristoNgunit ito rin ay is<strong>ang</strong> proseso ng pagiging banal na dapat masigla at pagsigasigan pursued; ito ay is<strong>ang</strong>araw ay consummated <strong>sa</strong> Second Coming. Fellowship <strong>sa</strong> Diyos ay ibinalik <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>sa</strong> buongbuhay ay maging is<strong>ang</strong> mukha-<strong>sa</strong>-mukha nakakaharap <strong>sa</strong> kamatayan o <strong>sa</strong> Parousia!


Ito ay is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> quote na kinuha mula <strong>sa</strong> Dictionary ng Paul at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga titik mula <strong>sa</strong> IVP"Calvin, mas kaya kay<strong>sa</strong> Luther, emphasizes <strong>ang</strong> pam<strong>ang</strong>git aspeto ng katuwiran ng Diyos. Luther's viewng katuwiran ng Diyos tila naglalaman ng mga aspeto ng absuwelto. Calvin emphasizes <strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>ah<strong>ang</strong><strong>ang</strong>kat<strong>ang</strong>ian ng komunikasyon o imparting ng katuwiran ng Diyos <strong>sa</strong> amin "(p. 834). Para <strong>sa</strong> akin<strong>ang</strong> mga naniniwala relasyon <strong>sa</strong> Diyos ay may tatlong aspeto: 1. <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay is<strong>ang</strong> tao (<strong>ang</strong> EasternIglesia at Calvin's diin) 2. <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay katotohanan (Augustine at Luther's emphases) 3. <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyo ay is<strong>ang</strong> nagbago buhay (Katoliko diin) <strong>ang</strong> lahat ng mga ito ay totoo at dapat na hawak<strong>sa</strong>mapara <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> malusog, tunog, Bibliya Cristianismo. Kung <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay higit emphasized odepreciated, mga problema <strong>sa</strong> n<strong>ang</strong>yari. Kami ay dapat na welcome si Hesus! Kami ay dapat nananiniwala <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo! Kami ay dapat magsikap na matamo Christlikeness!▣ NASB, NKJV "mula <strong>sa</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> pananampalataya"NRSVTEVJB"<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya para <strong>sa</strong> pananampalataya""ito ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya, mula <strong>sa</strong> simula <strong>sa</strong> dulo""na ito ay nagpapakita kung paano pananampalataya leads <strong>sa</strong> pananampalataya"Ito parirala ay may dalaw<strong>ang</strong> PREPOSITIONS, ek at eis, na kung <strong>sa</strong>an m<strong>ang</strong>ahulugan ng paglipat o pagunlad.Siya na ito ay gumagamit ng parehong istraktura <strong>sa</strong> II cor. 2:16 at apo at eis <strong>sa</strong> II cor. 3:18.Kristiyanismo ay regalo na kung <strong>sa</strong>an ay inaa<strong>sa</strong>han na maging mga kat<strong>ang</strong>ian at pamumuhay. Mayroongil<strong>ang</strong> mga posibilidad <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin na ito parirala. Ang Williams NT i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ito bil<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> Way ngpananampalataya na humantong <strong>sa</strong> mas mataas na pananampalataya." Ang p<strong>ang</strong>unahing teolohikopoints ay (1) pananampalataya ay mula <strong>sa</strong> Diyos ( "nagsiwalat"); (2) lahat ng tao ay dapat na tumugon atmagpatuloy up<strong>ang</strong> tumugon; at (3 ) pananampalataya ay dapat magresulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na buhay.Is<strong>ang</strong> bagay <strong>ang</strong> tiyak, "pananampalataya" <strong>sa</strong> Kristo ay mahalaga (cf. 5:1; Phil. 3:9). Ng Diyos ay nagaalokng kaligta<strong>sa</strong>n ay nakakondisyon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tugon pananampalataya (cf. Mark 1:15; Juan 1:12; 3:16;Gawa 3:16,19; 20:21).▣ NASB "Ngunit <strong>ang</strong> mga banal na tao ay mabubuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya"NKJVNRSVTEV"Ang makatarungan ay mabubuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya""Ang i<strong>sa</strong> na makatarungan ay mabubuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya""Siya na ilagay <strong>sa</strong> kanan ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya ay dapat live"JB "Ang patindig tao hahanap buhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya "Ito ay is<strong>ang</strong> sipi mula <strong>sa</strong> Hab. 2:4, ngunit hindi mula <strong>sa</strong> Masoretic Text o <strong>ang</strong> Septuagint. Sa OT"pananampalataya" ay <strong>ang</strong> mga pinalawak na metaporiko kahulugan ng "trustworthiness," "katapatan,"o "<strong>sa</strong> katapatan." Ini-imbak <strong>ang</strong> pananampalataya ay batay <strong>sa</strong> katapatan ng Diyos (cf. 3:5,21,22,25,26) ..Gayunman, <strong>ang</strong> tao na katapatan ay is<strong>ang</strong> katibayan na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay may mga pinagkakatiwala<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pagkakaloob ng Diyos. Ang parehong OT teksto ay quoted <strong>sa</strong> Gal. 3:11 at Heb. 10:38. Ang susunod na


pampanitikan yunit, Roma 1:18-3:20, nagpapakita <strong>ang</strong> kabaligtaran ng katapatan <strong>sa</strong> Diyos. Ito aymaaaring helpful <strong>sa</strong> listahan kung paano <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga modernong commentators maintindihan ito nghuling bahagi ng mga parirala.1. Vaughan: "ay nagsisimula <strong>sa</strong> pananampalataya at natatapos ng pananampalataya"2. Hodge: "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> nag-iis<strong>ang</strong>"3. Barrett: "<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> batayan ng wal<strong>ang</strong> anuman kundi pananampalataya"4. Knox: "pananampalataya una at huling"5. Stagg: "<strong>ang</strong> nakatindig <strong>sa</strong> labas ng pananampalataya ay dapat live"NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:18-2318 Sapagka't <strong>ang</strong> poot ng Dios ay nahahayag mula <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it laban <strong>sa</strong> lahat na ka<strong>sa</strong>maan at kalikuan ngmga tao, na mga sina<strong>sa</strong>wata <strong>ang</strong> katotohanan ng kalikuan;19 Sapagka't <strong>ang</strong> nakikilala tungkol <strong>sa</strong> Dios ay hayag <strong>sa</strong> kanila; <strong>sa</strong>pagka't ito'y ipinahayag ng Dios <strong>sa</strong>kanila.20 Sapagka't <strong>ang</strong> mga bagay niy<strong>ang</strong> hindi nakikita buhat pa n<strong>ang</strong> lal<strong>ang</strong>in <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>libutan ay nakikit<strong>ang</strong>maliwanag, <strong>sa</strong> pagkatanto <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga bagay na ginawa niya, maging <strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganniy<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan at pagka Dios; up<strong>ang</strong> sila'y wal<strong>ang</strong> madahilan:21 Sapagka't kahit kilala nila <strong>ang</strong> Dios, siya'y hindi niluwalhati nil<strong>ang</strong> tulad <strong>sa</strong> Dios, ni pina<strong>sa</strong>lamatan;kundi bagkus niwal<strong>ang</strong> kabuluhan <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga pagmamatuwid at <strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong> nil<strong>ang</strong> puso aypinapagdilim.22 Ang mga n<strong>ang</strong>agmamarunong ay naging mga m<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>,23 At pinalitan nila <strong>ang</strong> kaluwalhatian ng Dios na hindi nasisira, ng is<strong>ang</strong> katulad ng larawan ng tao nanasisira, at ng mga ibon, at ng mga hayop na may apat na paa, at ng mga nagsisigap<strong>ang</strong>.1:18 "para <strong>sa</strong>" Abiso <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> ng beses gar ay ginamit <strong>sa</strong> tema ng pahayag ng verses 16-17-tatlongbeses, at ng<strong>ayon</strong> ito introduces Paul's un<strong>ang</strong> punto ng Eb<strong>ang</strong>helyo (1:18-3:31), na kung <strong>sa</strong>an aycontrasted <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos unto kaligta<strong>sa</strong>n (1:16-17).▣ "<strong>ang</strong> galit ng Diyos" Verses 18-23 ilarawan <strong>ang</strong> mga pagano mundo ng Paul's araw. Paul's paglalarawanng pagano mundo ay matatagpuan <strong>sa</strong> Jewish panitikan (cf. karunungan ng Solomon 13:1 ff. At Letter ngAristeas, 134-38) at maging <strong>sa</strong> mga Griyego at Romano etikal sulatin. Ang parehong Bibliya na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi<strong>sa</strong> amin ng Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> pag-ibig din nagpapakita galit (cf. vv. 23-32; 2:5,8; 3:5; 4:15; 5:9; 9:22;12:19; 13: 4-5). Parehong galit at pag-ibig <strong>ang</strong> mga tao kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> termino ay ginagamit <strong>sa</strong> Diyos. Silaipahayag <strong>ang</strong> katotohanan na <strong>ang</strong> Diyos ay is<strong>ang</strong> paraan Siya Gusto believers tumugon <strong>sa</strong> at nakatira. Is<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> ulo pagt<strong>ang</strong>gi ng Diyos ay (<strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni Kristo) resulta <strong>sa</strong> kahihinatnan parehong sentido,tulad ng <strong>sa</strong> mga taludtod na ito, at eschatological (cf. 2:5). Subalit, <strong>ang</strong> Diyos ay hindi dapat na tiningnanbil<strong>ang</strong> mapaghiganti. Paru<strong>sa</strong> ay Kany<strong>ang</strong> "kakaib<strong>ang</strong> trabaho" (cf. I<strong>sa</strong>. 28:21 ff). Pag-ibig ay Kany<strong>ang</strong>


karakter, ihambing Deut. 5:9 <strong>sa</strong> 5:10; 7:9. Sa Kanya katarungan at habag mamayani. Ngunit <strong>ang</strong> lahat aymagbibigay ng is<strong>ang</strong> account <strong>sa</strong> Diyos (cf. Eccl. 12:13-14; Gal. 6:7), kahit na Kristiyano (cf. 14:10-12; IIcor. 5:10).▣ "ay nagsiwalat ng" Bil<strong>ang</strong> ng Eb<strong>ang</strong>helyo ay is<strong>ang</strong> nagsiwalat ng katotohanan (v. 17) kaya masyadong,<strong>ang</strong> galit ng Diyos! Ni ay is<strong>ang</strong> pagkilos ng tao diskobre o lohika.▣ "na sugpuin <strong>ang</strong> katotohanan" Ang tinutukoy na tao <strong>ang</strong> ulo pagt<strong>ang</strong>gi, hindi kam<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>an (cf. vv.21,32; Juan 3:17-21). Ang parirala ay maaaring ibig <strong>sa</strong>bihin ng (1) nila alam <strong>ang</strong> katotohanan ngunitt<strong>ang</strong>gihan ito; (2) <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pamumuhay nagpapakita na sila t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> katotohanan; o (3) <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> buhay at / o maging <strong>sa</strong>nhi ng mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> iba na hindi na malaman at mat<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong>katotohanan.ESPESYAL PAKSA: "TRUTH" SA PAUL'S SULATINPaul's paggamit ng mga kataga na ito at <strong>ang</strong> kaugnay na mga form ay mula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> OT katumbas,emet, na ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay mapagkakatiwalaan o mananampalataya. Sa interbiblical Jewish mga sulatinna ito ay ginamit ng mga katotohanan <strong>sa</strong> mga kaibahan <strong>sa</strong> mga kasinungalingan. Marahil <strong>ang</strong>pinakamalapit na agapay ay <strong>ang</strong> Dead Sea Scrolls' "Thanksgiving Hymns," kung <strong>sa</strong>an ito ay ginagamit ngmga nagsiwalat doctrines. Ang mga ka<strong>sa</strong>pi ng Essene ng Komunidad ay naging "<strong>sa</strong>ksi ng katotohanan."Paul ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paraan ng mga sumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni HesusKristo.1. Roma 1:18,25; 2:8,20, 3:7, 15:82. I Corinthians 13:63. II Corinthians 4:2; 6:7; 11:10; 13:84. Galacia 2:5,14, 5:75. Efeso 1:13; 6:146. Colossians 1:5,67. II Thes<strong>sa</strong>lonians 2:10,12,138. I Timothy 2:4; 3:15; 4:3; 6:59. II Timothy 2:15,18,25; 3:7,8; 4:410. Titus 1:1,14Paul rin ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paraan ng pagpapahayag ng kany<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>litatumpak1. Gawa 26:25


2. Roma 9:13. II Corinthians 7:14; 12:64. Efeso 4:255. Philippians 1:186. I Timothy 2:7Siya rin ay gumagamit ng ito up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> motives <strong>sa</strong> I cor. 5:8 at pamumuhay (din para<strong>sa</strong> lahat ng mga Kristiyano) <strong>sa</strong> Eph. 4:24; 5:9; Phil. 4:8. Siya na kung min<strong>sa</strong>n ay gumagamit nito para <strong>sa</strong>mga tao:1. Diyos, ROM. 3:4 (cf. Juan 3:33; 17:17)2. Jesus, Eph. 4:21 (katulad ng <strong>sa</strong> Juan 14:6)3. Apostoliko <strong>sa</strong>ksi, Titus 1:134. Paul, II cor. 6:8T<strong>ang</strong>ing Paul ay gumagamit ng mga verb form (ie, alētheuō) <strong>sa</strong> Gal. 4:16 at Eph. 4:15, kung <strong>sa</strong>an ito aytumutukoy <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Para <strong>sa</strong> karagdag<strong>ang</strong> pag-aaral kumunsulta Colin Brown (ed), Ang BagongInternational Dictionary ng Bagong Tipan Theology, Vol. 3, pp. 784-902.1:19 "na kung <strong>sa</strong>an ay kilala tungkol <strong>sa</strong> Diyos ay maliwanag <strong>sa</strong> loob ng mga ito; para <strong>sa</strong> Diyos na ginawaito maliwanag <strong>sa</strong> kanila" Lahat ng mga tao kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagay mula <strong>sa</strong> paglikha ng Diyos (cf. v. 20; Job12:7-10 at PS. 19:1 -6 [<strong>sa</strong> pamamagitan ng kalika<strong>sa</strong>n] ,12-15 [<strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Kasulatan],pati na rin <strong>sa</strong> karunungan). Sa teolohiya na ito ay tinatawag na "likas na paghahayag." Ito ay hindikumpleto, ngunit ito ay <strong>ang</strong> batayan ng Diyos na humahawak <strong>sa</strong> mga respon<strong>sa</strong>ble na hindi kailanman naexposed<strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> "espesyal na paghahayag" <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan o, <strong>sa</strong> huli, <strong>sa</strong> Hesus (cf. Col. 1 : 15;2:9). Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kung" ay ginagamit <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> pandama <strong>sa</strong> NT: (1) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> OT-unawa ngmga kilal<strong>ang</strong>-kilala ng personal na relasyon (cf. Gen. 4:1; Jer. 1:5), at (2) nito <strong>sa</strong> Griyego-unawa ng mgakatotohanan tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> (cf. v. 21). Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay pareho ng is<strong>ang</strong> Tao na welcomed atng is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he tungkol <strong>sa</strong> mga Tao na na nat<strong>ang</strong>gap at believed! Sa ganitong mga taludtod, ito ayginagamit lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kahulugan ng # 2.1:20 Ang mga taludtod mentions tatlong aspeto ng Diyos.1. Kany<strong>ang</strong> invisible kat<strong>ang</strong>ian (Kany<strong>ang</strong> karakter, Cf. Col. 1:15; ko Tim. 1:17; Heb. 11:27)2. Wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan (makikita <strong>sa</strong> kalika<strong>sa</strong>n ng paggawa)3. Sa Kany<strong>ang</strong> banal na kalika<strong>sa</strong>n (makikita <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga kilos at motives ng paglikha)


▣ "para <strong>sa</strong> simula ng paglikha ng mundo" Ang ukol apo ay ginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> sentido-unawa. Ang is<strong>ang</strong>katulad na parirala ay matatagpuan <strong>sa</strong> Mark 10:6; 13:19; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:4. Ang makita <strong>ang</strong> Diyos aymakikita na ng<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> (1) pisikal na paggawa ng (mga taludtod na ito); (2) Banal na Kasulatan (Ps. 19,119); at (3) <strong>sa</strong> huli <strong>sa</strong> Jesus (cf. Juan 14:9).▣ "banal na kalika<strong>sa</strong>n" Mula <strong>sa</strong> Griyego theiotēs panitikan ay maaaring isinalin "banal kamahalan." Ito aymakikita <strong>sa</strong> supremely Hesus. Siya <strong>ang</strong> bukod-t<strong>ang</strong>ing bears <strong>ang</strong> mga banal na imahen (cf. II cor. 4:4;Heb. 1:3). Siya ay <strong>ang</strong> Diyos ng buong paghahayag <strong>sa</strong> tao form (Col. 1:19; 2:9). Ang kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>akatotohanan ng Eb<strong>ang</strong>helyo ay bumag<strong>sa</strong>k na <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan, <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalatayakay Cristo, ay i-share Christlikeness (cf. Heb. 12:10; I Juan 3:2). Ang imahe ng Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan (cf.Gen. 1:26-27) ay naibalik (theios, Cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:3-4)!▣NASB "na ito ay malinaw na makikita, na naiintindihan kung ano <strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan na ito ayginawa"NKJVNRSV"ay malinaw na makikita, na nauunawaan ng mga bagay-bagay na <strong>ang</strong> ginawa""ay na naiintindihan at nakikita <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga bagay-bagay na ginawa niya ay"TEV "na ito ay malinaw na seen; sila ay perceived <strong>sa</strong> mga bagay-bagay na <strong>ang</strong> Diyos ay ginawa "NJB"na ito ay malinaw na makikita <strong>sa</strong> pamamagitan ng isip ng unawa ng mga bagay-bagay na nilikha"Ang kumbinasyon ng mga noeō (cf. Matt. 15:17) at kathoraō (parehong Present Passive) aynagpapahiwatig ng is<strong>ang</strong> tunay na pagdama. Ang Diyos ay may nakasulat dalaw<strong>ang</strong> mga libro: (1)kalika<strong>sa</strong>n at (2) Banal na Kasulatan. Sila ay parehong may-tao-unawa at demand ng <strong>sa</strong>got (cf.karunungan, 13:1-9).▣ "up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga ito ay wal<strong>ang</strong> patawad" Ito ay literal "wal<strong>ang</strong> legal na depen<strong>sa</strong>." Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego(a plus apologeomai) ay ginagamit lam<strong>ang</strong> dito at <strong>sa</strong> 2:1 <strong>sa</strong> NT. Tandaan <strong>ang</strong> mga teolohiko layunin ngkabanata 1:18-3:20 ay up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> espirituwal na lostness ng lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan. Ang tao aymay pananagutan para <strong>sa</strong> kaalaman ng kanil<strong>ang</strong> gawin ay may. Humahawak ng Diyos <strong>ang</strong> tao narespon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> mga lam<strong>ang</strong> na kung <strong>sa</strong>an sila kilala o maaaring malaman.1:21 "para <strong>sa</strong> kahit na <strong>ang</strong> mga ito Alam ng Diyos" <strong>ang</strong> tao ay hindi progressing religiously-sila ayprogressively ma<strong>sa</strong>ma. Dahil simula 3 s<strong>ang</strong>katauhan ay pupunta pababa. Ang kadiliman ay <strong>ang</strong> pagtaas!▣ "sila ay hindi par<strong>ang</strong>alan <strong>sa</strong> Kanya bil<strong>ang</strong> Diyos, o bigyan thanks" Ito <strong>ang</strong> trahedya ng mga paganoidolatrya <strong>sa</strong> vv. 23, 24 (cf. Jer. 2:9-13).▣ "ngunit sila ay naging wal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> speculations, at <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga hungh<strong>ang</strong> puso aydarkened." Ang Bagong Tipan: Is<strong>ang</strong> Bagong Translation ng Olaf M. Morlie ay "<strong>sa</strong> halip busied nila <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> ulok speculations tungkol <strong>sa</strong> Kanya, at <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga ugok isipan groped tungkol <strong>sa</strong>


maitim. "Human relihiyosong sistema ay monuments <strong>sa</strong> espirituwal na paghihimagsik at pagmamalaki(cf. v. 22; Col. 2:16-23). Ang dalaw<strong>ang</strong> VERBS ay AORIST Passive INDICATIVES. Ba <strong>ang</strong> tinig pakuwentomagpahiwatig na <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga kakul<strong>ang</strong>an ng tam<strong>ang</strong>-unawa at mga <strong>sa</strong>got ay dahil Diyos veiledkanil<strong>ang</strong> mga puso o na <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng ilaw had hardened kanil<strong>ang</strong> mga puso (cf. 10:12-16; IIKgs. 17:15; Jer. 2: 5; Eph. 4:17-19)?▣ "puso" Ito ay ginamit <strong>sa</strong> OT kahulugan ng buong tao. Gayunman, ito ay madalas na is<strong>ang</strong> paraan ngmga sumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong>-iisip at damdamin na proseso. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:24.1:22 NASB, NKJV "Professing na maging matalino, sila ay naging fools" NRSV "pagtubos na magingmatalino, sila ay naging fools" TEV "Sabi nila na sila ay matalino, ngunit sila ay fools" JB "Ang mastinatawag nila <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili philosophers, <strong>ang</strong> mas bopol sila lumago "Mula <strong>sa</strong> Griyego <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"t<strong>ang</strong>a "namin makuha <strong>ang</strong> Ingles na" kul<strong>ang</strong>-kul<strong>ang</strong>. "Ang problema <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay <strong>ang</strong> kapurihanat pagtitiwala <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling kaalaman (cf. ko cor. 1:18-31; Col. 2:8 -- 23). Ito goes gulugod <strong>sa</strong> Gen.3. Kaalaman nagdala ng paghihiwalay at paghuhusga. Ito ay hindi na <strong>ang</strong> tao ng kaalaman ay palagingmali, ito ay hindi talaga!1:23 kus<strong>ang</strong> b<strong>ang</strong>ag, mga tao na <strong>ang</strong> ginawa <strong>sa</strong> imahe ng Diyos (cf. Gen. 1:26-27; 5:1,3; 9:6) napormaDiyos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan mga imahe tulad ng:1. mga hayop (Ehipto)2. pwer<strong>sa</strong> ng kalika<strong>sa</strong>n (Persiya) 3. pantao form (Greece / Roma)-idols! Kahit na <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rilingmga tao na nakarating na ito (cf. Deut. 4:15-24). Ang il<strong>ang</strong> mga bagong paraan ng lum<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan naito ay 1. environmentalism (ina daigdig) 2. Bagong Edad sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> isipan (mistisismo, espiritismo, at <strong>ang</strong>mga lihim)3. atheistic humanism (Marxism, utopianism, progresibong idealismo, at p<strong>ang</strong>huli pananampalataya <strong>sa</strong>pulitika o edukasyon)4. holistic medicine (kalusugan at mahab<strong>ang</strong> buhay)5. edukasyon.▣ "kaluwalhatian" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:23▣ "pa<strong>sa</strong>ma tao" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: WASAKIN, PAGKAGUHO, CORRUPT (PHTHEIRŌ)Ang p<strong>ang</strong>unahing kahulugan ng mga kataga na ito phtheirō ay pagsira, pagkaguho, sira, o maka<strong>sa</strong>ma. Itoay maaaring gamitin para <strong>sa</strong>1. pinansiyal tumampala<strong>sa</strong>n (maaaring II cor. 7:2)2. pisikal na pagkasira (cf. ko cor. 3:17 ng)


3. moral katiwalian (cf. ROM. 1:23; 8:21; ko cor. 15:33,42,50; Gal. 6:8; Rev. 19:2)4. sekswal na p<strong>ang</strong>-aakit <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma (cf. II cor. 11:3)5. wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan pagsira (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:12,19)6. nabubulok tradisyon ng mga tao (cf. Col. 2:22; ko cor. 3:17 b)Kadala<strong>sa</strong>n kataga na ito ay ginagamit <strong>sa</strong> parehong konteksto nito bil<strong>ang</strong> negated kabaligtaran (cf. ROM.1:23; ko cor. 9:25; 15 : 50,53). Paunawa <strong>ang</strong> mga kahilera contrasts pagitan ng aming mga ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ngpisikal na katawan at <strong>ang</strong> aming lubos na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan katawan.1. pa<strong>sa</strong>ma kumpara matapat, ako cor. 15:42,502. paninir<strong>ang</strong>-puri laban <strong>sa</strong> kaluwalhatian, I cor. 15:433. kahinaan kumpara <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan, I cor. 15:434. natural na katawan laban <strong>sa</strong> espirituwal na katawan, I cor. 15:445. un<strong>ang</strong> Adam kumpara <strong>sa</strong> huling Adam, ako cor. 15:456. larawan ng ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan kumpara larawan ng l<strong>ang</strong>it, ako cor. 15:49NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:24-2524 Dahil dito'y <strong>sa</strong> karumihan ng mga pita ng kanil<strong>ang</strong> mga puso ay ibinigay sila ng Dios <strong>sa</strong> kahalayan,up<strong>ang</strong> ali<strong>sa</strong>n nila ng puri <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga katawan <strong>sa</strong> kanikanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili:25 Sapagka't pinalitan nila <strong>ang</strong> katotohanan ng Dios ng kasinungalingan, at sila'y nagsi<strong>sa</strong>mba atn<strong>ang</strong>aglingkod <strong>sa</strong> nilal<strong>ang</strong> kay <strong>sa</strong> Lumal<strong>ang</strong>, na siy<strong>ang</strong> pinupuri magpakailan man. Siya nawa.1:24, 26, 28 "Diyos na ibinigay <strong>sa</strong> kanila <strong>sa</strong>" Ito ay <strong>ang</strong> pinakama<strong>sa</strong>ma posibleng paghuhusga. Ito ay Diyoska<strong>sa</strong>bihan "hayaan bumag<strong>sa</strong>k <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay may kani-kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>riling paraan" (cf. PS.81:12; Hosea 4:17; Gawa 7:42). Verses 23-32 naglalarawan ng Diyos pagt<strong>ang</strong>gi (pilipi<strong>sa</strong>n galit) ng paganomundo at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> panatismong relihiyoso (at natin)! Paganismo ay at ay <strong>sa</strong> pamamagitan ngsekswal na kabuktutan at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>mantala!1:24 "puso" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: ANG PUSOAng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego kardia ay ginagamit <strong>sa</strong> Septuagint at NT up<strong>ang</strong> maipakita <strong>ang</strong> Hebrew term lēb. Itoay ginagamit <strong>sa</strong> iba't ib<strong>ang</strong> paraan (cf. Bauer, Arndt, Gingrich at Danker, A Greek-English leksikon, pp.403-404).1. <strong>sa</strong> gitna ng pisikal na buhay, is<strong>ang</strong> metapora para <strong>sa</strong> mga tao (cf. Gawa 14:17; II Corinthians 3:2-3;James 5:5)


2. <strong>ang</strong> sentro ng espirituwal (moral) buhay a. Alam ng Diyos <strong>sa</strong> puso (cf. Lucas 16:15; ROM. 8:27; ko cor.14:25; ko Thess. 2:4; Rev. 2:23) b. ginagamit ng s<strong>ang</strong>katauhan ng espirituwal na buhay (cf. Matt. 15:18-19; 18:35; ROM. 6:17; ko Tim. 1:5; II Tim. 2:22; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:22)3. <strong>sa</strong> gitna ng isipan buhay (ie, iisip, Cf. Matt. 13:15; 24:48; Gawa 7:23; 16:14; 28:27; ROM. 1:21; 10:6;16:18; II cor. 4:6; Eph. 1:18; 4:18; James 1:26; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:19; Rev. 18:7; puso aymagkasingkahulugan <strong>sa</strong> isip <strong>sa</strong> II cor. 3:14-15 at Phil. 4:7)4. <strong>sa</strong> gitna ng pagpapasiya (ibig <strong>sa</strong>bihin, ay, Cf. Gawa 5:4; 11:23; ko cor. 4:5; 7:37; II cor. 9:7)5. <strong>sa</strong> gitna ng damdamin (cf. Matt. 5:28; Gawa 2:26,37; 7:54; 21:13; ROM. 1:24; II cor. 2:4; 7:3; Eph. 6:22; Phil. 1:7)6. natat<strong>ang</strong>ing lugar ng Espiritu ng aktibidad (cf. ROM. 5:5; II cor. 1:22; Gal. 4:6 [ie, Kristo <strong>sa</strong> ating mgapuso, Eph. 3:17])7. Ang puso ay is<strong>ang</strong> paraan ng mga sumas<strong>ang</strong>guning metaporiko <strong>sa</strong> buong tao (cf. Matt. 22:37, quotingDeut. 6:5). Ang mga <strong>sa</strong>loobin, motives, at mga aksyon na iniuugnay <strong>sa</strong> mga puso <strong>ang</strong> ganap na ilahad <strong>ang</strong>mga uri ng tao. Ang OT ay may il<strong>ang</strong> mga welga u<strong>sa</strong>ges ng mga katagaa. Gen. 6:6; 8:21, "Ang Diyos ay grieved <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> puso" (din na paunawa Hosea 11:8-9)b. Deut. 4:29; 6:5, "<strong>sa</strong> lahat ng iyong puso at <strong>ang</strong> lahat ng iyong kaluluwa"c. Deut. 10:16, "uncircumcised puso" at ROM. 2:29d. Ezek. 18:31-32, "is<strong>ang</strong> bagong puso"e. Ezek. 36:26, "is<strong>ang</strong> bagong puso" kumpara <strong>sa</strong> "is<strong>ang</strong> puso ng bato"1:25 "palitan <strong>ang</strong> katotohanan ng Diyos para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kasinungalingan" Ito ay maaaring maunawaan <strong>sa</strong>il<strong>ang</strong> paraan (1) <strong>ang</strong> self-pagpoon ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf. II Thess. 2:4,11); (2) s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>mb<strong>ang</strong> mga na kung <strong>sa</strong>an siya ay ginawa-idols (cf. I<strong>sa</strong>. 44:20; Jer. 13:25, 16:19) <strong>sa</strong> halip ng YHWH na nilikha<strong>ang</strong> lahat ng mga bagay-bagay (cf. vv. 18-23), o (3) ng s<strong>ang</strong>katauhan p<strong>ang</strong>huli pagt<strong>ang</strong>gi ng mgakatotohanan ng Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. Jn 14:17; I Juan 2:21,27). Sa konteksto # 2 akma pinakamahu<strong>sa</strong>y.▣ "worshiped at nagsilbi" s<strong>ang</strong>katauhan ay laging may gods. Lahat ng tao ay may-unawa ng is<strong>ang</strong> tao,<strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga katotohanan, o ng is<strong>ang</strong> bagay na lampas <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili.▣ "na pinagpala magpakailanman. Amen "Paul sumambulat <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Jewish grasya, na kung <strong>sa</strong>an ay kay<strong>ang</strong> mga kat<strong>ang</strong>ian <strong>sa</strong> kanya (cf. ROM. 9:5; II cor. 11:31). Paul's prays madalas na siya <strong>ang</strong> magsusulat (cf.9:5; 11:36; 15:33; 16:27).▣ "magpakailanman" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: Hab<strong>ang</strong> Panahon (GRIYEGO IDIOMS)


Is<strong>ang</strong> Griyego pan<strong>sa</strong>litain parirala ay "unto ng edad" (cf. Lucas 1:33; ROM. 1:25; 11:36; 16:27; Gal. 1:5; koTim. 1 : 17), na maaaring magpakita ng Hebreo 'olam. Tingnan <strong>ang</strong> Robert B. Girdlestone, Singkahuluganng Lum<strong>ang</strong> Tipan, pp. 319-321. Iba p<strong>ang</strong> mga kaugnay na parirala ay "unto <strong>ang</strong> edad" (cf. Matt. 21:19[Mark 11:14]; Lucas. 1:55; Juan 6:58; 8:35; 12:34; 13:8; 14:16 ; II cor. 9:9) at "ng edad ng edad" (cf. Eph.3:21). May par<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng mga idioms para <strong>sa</strong> "panahon." Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"edad" ay maaaring maramihan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> simbolismo ng kahulugan ng rabbinical pambalarilakonstruksiyon tinatawag na "<strong>ang</strong> plural ng kamahalan" o ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> konsepto ngil<strong>ang</strong> mga "edad" <strong>sa</strong> Jewish kahulugan ng "edad ng kamusmu<strong>sa</strong>n," "edad ng ka<strong>sa</strong>maan," "edad nadumating," o "edad ng katuwiran."▣ "Amen" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: AMENI. Lum<strong>ang</strong> TipanA. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Amen" ay mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo para <strong>sa</strong> katotohanan (emeth) o katotohanan(emun, emunah) at ng pananampalataya o katapatan.B. Ang pinagmulan ng <strong>sa</strong>lita ay mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> taong pisikal kuwadra tindig. Ang kabaligtaran ay magigingi<strong>sa</strong> na pabagu-bago, dalusdos (cf. Deut. 28:64-67; 38:16; PS. 40:2; 73:18; Jer. 23:12) o stumbling (cf. PS.73: 2). Mula <strong>sa</strong> paggamit na ito literal na binuo <strong>ang</strong> metaporiko karugtong ng tapat, mapagkakatiwalaan,tapat, at maaa<strong>sa</strong>han (cf. Gen. 15:16; Hab. 2:4).C. Espesyal u<strong>sa</strong>ges 1. is<strong>ang</strong> poste, II Kgs. 18:16 (I Tim. 3:15) 2. kasiguruhan, Exod. 17:12 3. pagkamatatag,Exod. 17:12 4. katatagan, I<strong>sa</strong>. 33:6; 34:5-7 5. true, I Kgs. 10:6; 17:24; 22:16; Prov. 12:22 6. kompanya, IIChr. 20:20; I<strong>sa</strong>. 7:9 7. maaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> (Tora), PS. 119:43,142,151,168D. Sa OT dalaw<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga Hebreo na termino ay ginagamit para <strong>sa</strong> mga aktibongpananampalataya.1. bathach, tiwala2. yra, takot, respeto, pag<strong>sa</strong>mba (cf. Gen. 22:12)E. Mula <strong>sa</strong> kahulugan ng tiwala o trustworthiness na binuo ng is<strong>ang</strong> maliturgiya paggamit na kung <strong>sa</strong>anay ginamit <strong>sa</strong> affirm ng is<strong>ang</strong> true o mapagkakatiwalaan pahayag ng ib<strong>ang</strong> (cf. Deut. 27:15 -- 26; Neh.8:6; PS. 41:13; 72:19; 89:52; 106:48).F. Ang mga teolohiko susi <strong>sa</strong> term na ito ay hindi s<strong>ang</strong>katauhan ng katapatan, ngunit YHWH's (cf. Exod.34:6; dueto. 32:4; PS. 108:4; 115:1; 117:2; 138:2). Pagkalugmok lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong> ng s<strong>ang</strong>katauhan ay<strong>ang</strong> maawain tapat tipan katapatan ng YHWH at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako. Mga taong alam YHWH aytulad ng <strong>sa</strong> Kanya (cf. Hab. 2:4). Ang Biblia ay ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at ng is<strong>ang</strong> talaan ng ibalik <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> imahe (cf. Gen. 1:26-27) <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan. Kaligta<strong>sa</strong>n restores s<strong>ang</strong>katauhan kakayahan namagkaroon ng matalik na kaibigan na may relasyon <strong>sa</strong> Diyos. Ito ay kung bakit tayo ay nilikha.


II. Bagong TipanA. Ang paggamit ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Amen" bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> concluding maliturgiya affirmation ng trustworthinessng is<strong>ang</strong> pahayag ay karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> NT (cf. ko cor. 14:16; II cor. 1:20; Rev. 1:7 ; 5:14; 7:12).B. Ang paggamit ng mga <strong>sa</strong>lita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> malapit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> panal<strong>ang</strong>in ay karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> NT (cf. ROM.1:25; 9:5; 11:36; 16:27; Gal. 1:5; 6:18; Eph . 3:21; Phil. 4:20; II Thess. 3:18; ko Tim. 1:17; 6:16; II Tim.4:18).C. Hesus ay <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na ginagamit <strong>ang</strong> kataga (madalas lambal <strong>sa</strong> John) up<strong>ang</strong> ipakilalamakabuluh<strong>ang</strong> pahayag (cf. Lucas 4:24; 12:37; 18:17,29; 21:32; 23:43)D. Ito ay ginagamit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pamagat para <strong>sa</strong> Hesus <strong>sa</strong> Rev. 3:14 (marahil is<strong>ang</strong> pamagat ng YHWHmula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 65:16).E. Ang konsepto ng katapatan o pananampalataya, trustworthiness, o pinagkakatiwalaan ayipinapahiwatig <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego pistos o pistis, na kung <strong>sa</strong>an ay isinalin <strong>sa</strong> Ingles bil<strong>ang</strong> pagtitiwala,pananampalataya, naniniwala.NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:26-2726 Dahil dito'y ibinigay sila ng Dios <strong>sa</strong> mga mahahalay na pita: <strong>sa</strong>pagka't pinalitan ng kanil<strong>ang</strong> mgababae <strong>ang</strong> katutubong kagamitan niyaong nalalaban <strong>sa</strong> katutubo:27 At g<strong>ayon</strong> din naman <strong>ang</strong> mga lalake, na n<strong>ang</strong> iwan na <strong>ang</strong> katutubong kagamitan <strong>sa</strong> mga babae, ayn<strong>ang</strong>agningas <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> karumihan ng pita <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>, na gumagawa ng kahalayan <strong>ang</strong> mga lalake <strong>sa</strong>mga kapuwa lalake, at tumat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili ng kagantihan ng kanil<strong>ang</strong> pagkakamali.1:26,27 Homosexuality ay is<strong>ang</strong> halimbawa ng buhay na hiwalay mula <strong>sa</strong> Diyos ay malinaw na <strong>sa</strong>paglikha (maging kapaki-pakinab<strong>ang</strong>). Ito ay is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at is<strong>ang</strong> malaking problema <strong>sa</strong> kultura (1) <strong>sa</strong>OT (cf. Lev. 18:22; 20:13; Deut. 23:18); (2) <strong>sa</strong> mga Greco-Romano mundo (cf. ko cor. 6:9; ko Tim. 1:10);at (3) <strong>sa</strong> aming araw.Homosexuality ay marahil na nakalista bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> halimbawa ng mga bumag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> buhay dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>buong konteksto ng orientation <strong>sa</strong> Gen. 1-3. Lahat ng tao ay ginawa <strong>sa</strong> Diyos na imahe (cf. Gen. 1:26-27;5:1,3; 9:6). S<strong>ang</strong>katauhan ay ginawa lalaki at babae (cf. Gen. 1:27). Utos ng Diyos ay maging kapakipakinab<strong>ang</strong>at multiply (cf. Gen. 1:28; 9:1,7). S<strong>ang</strong>katauhan ng tag-lagas (cf. Gen. 3) disrupted ng Diyo<strong>sa</strong>t plano. Homosexuality ay is<strong>ang</strong> malinaw na paglabag! Gayunpaman, ito ay dapat na naka<strong>sa</strong>ad na ito ayhindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan na nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> konteksto (cf. vv. 29-31). Ipakita <strong>ang</strong> lahat ng mgaka<strong>sa</strong>lanan ng s<strong>ang</strong>katauhan paghihiwalay mula <strong>sa</strong> Diyos at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga marapat kaparu<strong>sa</strong>han. Anglahat ng ka<strong>sa</strong>lanan, lalo na pamumuhay ka<strong>sa</strong>lanan, ay kasuklam-suklam <strong>sa</strong> Diyos.ESPESYAL PAKSA: HOMOSEXUALITY


Mayroong maraming modernong kultura presyon up<strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>gapin homosexuality bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>kopna alternatibong pamumuhay. Ang Bibliya condemns ito bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mapanir<strong>ang</strong> pamumuhay, <strong>sa</strong> labasng ng Diyos ay para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> paglikha. 1. ito ay lumabag <strong>sa</strong> utos ng Gen. 1 up<strong>ang</strong> maging kapakipakinab<strong>ang</strong>at multiply 2. ito characterizes pagano pag<strong>sa</strong>mba at kultura (cf. Lev. 18:22; 20:13; ROM.1:26-27; at Jude 7) 3. ito ay nagpapakita ng <strong>sa</strong>kim pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>rili mula <strong>sa</strong> Diyos (cf. I cor. 6:9-10) Subalit,bago ko umalis <strong>sa</strong> pak<strong>sa</strong> na ito hayaan mo akong mag<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y ng Diyos pag-ibig at pagpapatawad <strong>sa</strong> lahatng suwail Human Beings. Mga Kristiyano ay wal<strong>ang</strong> karapatan up<strong>ang</strong> kumilos hatefully at arrogantly naito patungo <strong>sa</strong> mga partikular na ka<strong>sa</strong>lanan, lalo na kapag ito ay malinaw na <strong>ang</strong> lahat ng <strong>sa</strong> amin ngka<strong>sa</strong>lanan. Panal<strong>ang</strong>in, pag-aalala, patotoo, at pakikiramay gawin mas malayo <strong>sa</strong> lugar na ito kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>marahas paghatol. Salita ng Diyos at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Espiritu ay gawin <strong>ang</strong> condemning kung naminipaalam <strong>sa</strong> kanila. Lahat ng sekswal na mga ka<strong>sa</strong>lanan, hindi lam<strong>ang</strong> ito ng i<strong>sa</strong>, ay is<strong>ang</strong> abomination <strong>sa</strong>Diyos at humahantong <strong>sa</strong> paghuhusga. Iyag ay regalo mula <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ng kagalingan,kaligayahan, at is<strong>ang</strong> matatag na lipunan. Ngunit ito makap<strong>ang</strong>yarihan, <strong>ang</strong> Diyos-given gumiit aymadalas na naporma <strong>sa</strong> map<strong>ang</strong>himagsik, <strong>sa</strong>kim, kasiyahan-naghahanap ng, "more-para-ako-<strong>sa</strong>anum<strong>ang</strong>-cost"na pamumuhay (cf. ROM. 8:1-8; Gal. 6 :7-8).NASB (BINAGO) NA TEKSTO: 1:28-3228 At palibha<strong>sa</strong>'y hindi nila minagaling na kilalanin <strong>ang</strong> Dios, ibinigay sila ng Dios <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mahalay napagiisip, up<strong>ang</strong> gawin yaong mga bagay na hindi n<strong>ang</strong>ararapat;29 N<strong>ang</strong>apuspus sila ng buong kalikuan, ng ka<strong>sa</strong>maan, ng ka<strong>sa</strong>kiman, ng kahalayan; puspos ngkapanaghilian, ng pagpatay <strong>sa</strong> kapuwa tao, ng pagtatalo, ng pagdaraya, ng mga ka<strong>sa</strong>maan; mgamapagupa<strong>sa</strong>la,30 Mga mapanir<strong>ang</strong> puri, mga napopoot <strong>sa</strong> Dios, mga m<strong>ang</strong>lalait, mga palalo, mga mapagmapuri, mgam<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atha ng mga ka<strong>sa</strong>maan, mga masuwayin <strong>sa</strong> mga magul<strong>ang</strong>,31 Mga haling, mga hindi tapat <strong>sa</strong> tipanan, mga wal<strong>ang</strong> katutubong paggiliw, mga wal<strong>ang</strong> habag:32 Na, bagama't nalalaman nila <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Dios, na <strong>ang</strong> mga nagsisigawa ng g<strong>ayon</strong>g mga bagay aymga karapatdapat <strong>sa</strong> kamatayan, ay hindi lam<strong>ang</strong> g<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> ginagawa, kundi naman pinapayagan <strong>ang</strong>mga nagsisigawa ng mga yaon.1:28-31 Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego. Ito characterized suwail, pagkalugmok, independiyentengs<strong>ang</strong>katauhan (cf. ROM. 13:13; ko cor. 5:11; 6:9; Gal. 5:19-21; Eph. 5:5; ko Tim. 1:10; Rev . 21:8).S<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay pinili na sila bukod-iral mula <strong>sa</strong> Diyos. Hell ay na-iral na ginawapermanenteng. Kalayaan ay is<strong>ang</strong> trahedya! S<strong>ang</strong>katauhan mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng Diyos, siya aynawala, kapos at unfulfilled bukod <strong>sa</strong> Kanya. Ang pinakama<strong>sa</strong>ma bahagi ng is<strong>ang</strong> impyerno ay wal<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>gan ng Diyos pam<strong>ang</strong>git kawalan!1:29 "is<strong>ang</strong> mahalay isip" Ano pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan nakikita bil<strong>ang</strong> kalayaan ay self-pag<strong>sa</strong>mba:"Ano at lahat ng bagay para <strong>sa</strong> akin!" Ang mga ahente ng tinig pakuwento ay sinabi na ng Diyos <strong>sa</strong>1:24,26,28 ngunit <strong>sa</strong> ganitong konteksto relasyon <strong>sa</strong> Gen. 1-3 ito ay s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> pagpili ng


kaalaman at pagtitiwala <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili na <strong>sa</strong>nhi ng problema. Pinahihintulutan ng Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> paglikha<strong>sa</strong> magdu<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kahihinatnan ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga pagpipilian, <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>rili.▣ "na puno ng" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pandiwari. Ang tao ay puno at characterized <strong>sa</strong>pamamagitan ng kung ano <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> tumira <strong>sa</strong>. Ang rabbis would <strong>sa</strong>y na <strong>sa</strong> lahat ng tao ay is<strong>ang</strong> itimna puso (ma<strong>sa</strong>ma yetzer) aso at is<strong>ang</strong> puti (magand<strong>ang</strong> yetzer) dog. Ang i<strong>sa</strong> na fed <strong>ang</strong> pinaka aynagiging pinakamalaking.1:29-31 Ang mga ito ay <strong>ang</strong> mga resulta at sintomas ng buhay na wal<strong>ang</strong> Diyos. Sila magpakilalaindibidwal at lipunan na pumili up<strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> Diyos ng Biblia. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> maraming mga listahanng mga ka<strong>sa</strong>lanan na Paul gave (cf. ko cor. 5:11; 6:9; II cor. 12:20; Gal. 5:19-21; Eph. 4:31; 5:3 -- 4; Col.3:5-9).1:30 "abu<strong>sa</strong>do" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: PAUL'S PAGGAMIT NG "HUPER" COMPOUNDSPaul nagkaroon ng is<strong>ang</strong> espesyal na pagmamahal para <strong>sa</strong> paglikha ng bagong mga <strong>sa</strong>lita gamit <strong>ang</strong> mgaGriyego-ukol huper, na kung <strong>sa</strong>an karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "<strong>sa</strong>" o "itaas." Kapag ginamit <strong>sa</strong>dyenitibo (ABLATIVE) ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "<strong>sa</strong> ngalan ng . "Ito rin ay maaring ibig <strong>sa</strong>bihin ng"tungkol <strong>sa</strong> "o" tungkol <strong>sa</strong>, "tulad ng peri (cf. II cor. 8:23; II Thess. 2:1. Kapag ginamit <strong>sa</strong> ACCUSATIVE itoay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng" <strong>sa</strong> itaas, "" <strong>sa</strong>, "o" <strong>sa</strong> kabila "(cf. AT Robertson, A Gramatika ng Griyego ngBagong Tipan <strong>sa</strong> Banayad na ng Historical Research, pp. 625-633. Kapag Paul gustong accentuate is<strong>ang</strong>konsepto siya ginagamit ito ukol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tambalan. Kasunod ay is<strong>ang</strong> listahan ng mga Paul <strong>sa</strong> espesyalna paggamit ng mga ito ukol <strong>sa</strong> compounds. P. Hapax legomenon (gamitin ng is<strong>ang</strong> beses lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> NT)1. Huperakmos, i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga nakara<strong>ang</strong> kalaka<strong>sa</strong>n ng buhay, I cor. 7:362. Huperauxanō, up<strong>ang</strong> dagdagan lubha, II Thess. 1:33. Huperbainō, up<strong>ang</strong> overstep o labagin, ako Thess. 4:64. Huperkeina, <strong>sa</strong> kabila, II cor. 10:165. Huperekteina, overextend, II cor. 10:146. Huperentugchanō, up<strong>ang</strong> mamagitan, ROM. 8: 267. Hupernikaō, up<strong>ang</strong> maging mapagtagumpay abundantly, ROM. 8:378. Huperpleonazō, na lumalampas abundance, ako Tim. 1:149. Huperupsoō, up<strong>ang</strong> dakilain supremely, Phil. 2:910. Huperphroneō, up<strong>ang</strong> magkaroon ng napakatayog <strong>sa</strong>loobin, ROM. 12:3B. Mga <strong>sa</strong>lita na ginagamit lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Paul's sulatin.


1. Huperairomai, up<strong>ang</strong> dakilain <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, II cor. 12:7; II Thess. 2:42. Huperballontōs, <strong>sa</strong> itaas masukat, lubha, II cor. 11:23; (ADVERB lam<strong>ang</strong> dito, ngunit verb <strong>sa</strong> II cor.3:10; 9:14; Eph. 1:19; 2:7; 3:19)3. Huperbolē, is<strong>ang</strong> overshooting, is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>i-t<strong>ang</strong>ing armoring, ROM. 7:13; ko cor. 12:31; II cor. 1:8;4:7,17; 22:7; Gal. 1:134. Huperekperissou, lampas <strong>sa</strong> lahat ng pamamaraan, Eph. 3:20; ko Thess. 3:10; 5:135. Huperlian, <strong>sa</strong> pinakamataas na degree o pre-eminently, II cor. 11:5; 12:116. Huperochē, katanyagan, kahu<strong>sa</strong>yan, I cor. 2:1; ko Tim. 2:27. Huperperisseuō, <strong>sa</strong> sobr<strong>ang</strong> abound, ROM. 5:20 (Gitn<strong>ang</strong> Voice, ay abundantly napuno, umaapaw, IIcor. 7:4) C. <strong>sa</strong>lita na ginagamit ng Paul ruarely at <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga NT writers1. Huperanō, malayo <strong>sa</strong> itaas, Eph. 1:21; 4:10; at Heb. 9:5)2. Huperechō, kahu<strong>sa</strong>yan, kadakilaan, ROM. 13:1; Phil. 2:3, 3:8, 4:7; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:133. Huperēphanos, ipagpapalagay o mapagmalaki, ROM. 1:30; II Tim. 3:2 at Lucas 1:51; James 4:6; koAlag<strong>ang</strong> Hayop. 5:5.Paul ay is<strong>ang</strong> tao ng malaki-iibigan; kapag <strong>ang</strong> mga bagay-bagay o mga tao ay mabuti, sila ay very goodat kapag sila ay ma<strong>sa</strong>ma, sila ay lubh<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma. Ito ukol pinahihintulutan <strong>sa</strong> kanya up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> ubod ng damdamin tungkol <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili, at ni Cristo at ng Eb<strong>ang</strong>helyo.1:32 "<strong>ang</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay tulad ng bagay ay karapat-dapat ng kamatayan" Ang pahayag nasuma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> Batas ng mga akda ng mga batas. Ito ay summarized <strong>sa</strong> ROM. 6:16,21,23; 8:6,13.Kamatayan ay <strong>ang</strong> kabaligtaran ng Diyos at <strong>ang</strong> Diyos ay <strong>ang</strong> buhay (cf. Ezek. 18:32; ko Tim. 2:4; IIAlag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9).▣ "ngunit din bigyan nakabubusog approval <strong>sa</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay na ito" kahirapan Loves kompanya.Pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ay gumagamit ng mga ka<strong>sa</strong>lanan ng iba bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paumanhin, "lahat ngtao ay kagagawan ito." Cultures ay characterized ng kanil<strong>ang</strong> mga partikular na mga ka<strong>sa</strong>lanan!PANGTALAKAYAN NA MGA TANONGI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> patnubay ng pag-aaral, na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin may pananagutan k<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>iyong interpretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na maglakad ng <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>d ala natingliwanag. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu This is a study guide commentary, whichmeans that you are responsible for your own interpretation of the <strong>Bible</strong>. Eachay <strong>ang</strong> mahalaga<strong>sa</strong> ineterpretasyon. Dapat hindi mo ito ipaubaya <strong>sa</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita/commentator.


Ang talakay<strong>ang</strong> mga tanong na ito ay ibinigay up<strong>ang</strong> matulungan k<strong>ang</strong> mapag-isipan <strong>ang</strong> mgap<strong>ang</strong>unahing mga isyu <strong>sa</strong> bahaging ito ng libro. Sinadya ito na makap<strong>ang</strong>hikayat na mag-isip,hindi nagbibigay lam<strong>ang</strong> ng kahulugan.1. Bakit Paul sumulat <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> Roman iglesia?2. Bakit Roma ay tulad ng is<strong>ang</strong> mahalag<strong>ang</strong> teolohiko pahayag ng Kristiyanismo?3. Bal<strong>ang</strong>kasin 1:18-3:20 <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling mga <strong>sa</strong>lita.4. Ay mga taong may hindi naririnig <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay tin<strong>ang</strong>gihan para <strong>sa</strong> mga hindi trusting Kristo?5. Ipaliwanag <strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng "likas na paghahayag" at "mga espesyal na paghahayag."6. Ilarawan <strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> buhay na wal<strong>ang</strong> Diyos.7. Mayroon ba verses 24-27 address <strong>sa</strong> isyu ng homosexuality?


ROMA 2PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALINUBS 4 NKJV NRSV TEV JBAng mga banal ngParu<strong>sa</strong> ng DiyosAng Diyos ay banalParu<strong>sa</strong>Hudyo ilalim ngParu<strong>sa</strong>Paru<strong>sa</strong> ng DiyosAng mga Hudyo ayExempt Mula <strong>sa</strong>galit2:1-16 2:1-16 2:1-11 2:1-16 2:1-11Ang mga Hudyo at<strong>ang</strong> BatasAng mga Judio mayka<strong>sa</strong>lanan ngGentilesPara <strong>sa</strong> mgabatayan ng Paru<strong>sa</strong>Ang mga Hudyo at<strong>ang</strong> BatasAng Batas Hindi ba<strong>ang</strong> I-<strong>sa</strong>ve <strong>ang</strong> sila2:12-16 (2:17-3:8) 2:12-162:17-3:8 2:17-24 2:17-24 2:17-24 2:17-24Pagtutuli ng hindimapakinab<strong>ang</strong>anPagtutuli Hindi ba<strong>ang</strong> I-<strong>sa</strong>ve <strong>ang</strong> sila2:25-29 2:25-29 2:25-29 2:25-29PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili mongintepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya,at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ito ipaubaya <strong>sa</strong> tagakomentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.


1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.CONTEXTUAL PANANAW SA ROMA 2:1-3:20A. Chapters 2 at 3 makumpleto <strong>ang</strong> pampanitikan yunit na nagsimula <strong>sa</strong> 1:18. Ang seksyon na ito natrato <strong>sa</strong>:1. <strong>ang</strong> lostness ng lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan;2. Ng Diyos paghuhusga <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan;3. s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> katuwiran ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo <strong>sa</strong> pamamagitan ngpersonal na pananampalataya at pagsisisi.B. Sa kabanata 2 may pitong mga prinsipyo ng Diyos tungkol <strong>sa</strong> paghuhusga1. taludtod 2, <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> katotohanan;2. taludtod 5, accumulated ka<strong>sa</strong>lanan;3. verses 6 & 7, <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> mga gawa;4. taludtod 11, wal<strong>ang</strong> taong gumagal<strong>ang</strong> ng mga tao;5. taludtod 13, pamumuhay;6. taludtod 16, <strong>ang</strong> mga lihim ng mga tao ng mga puso;7. verses 17-29, wal<strong>ang</strong> espesyal na pambans<strong>ang</strong> grupo.C. May marami <strong>sa</strong> mga diskusyon tungkol <strong>sa</strong> mga commentators na pagiging direksiyon <strong>sa</strong> kabanata 2:1-17. Ito ay malinaw na 2:12-29 na trato <strong>sa</strong> mga Judio. Verses 1-17 maglingkod <strong>sa</strong> dalawahan layunin ngpag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita pareho <strong>sa</strong> moral pagans tulad Seneca (societal norms) at <strong>sa</strong> mga Jewish ban<strong>sa</strong> (mo<strong>sa</strong>ik Law).D. Sa 1:18-21, Paul asserted na <strong>ang</strong> mga tao ay maaaring malaman ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ngpaglikha. Sa 2:14-15, Paul din asserted na <strong>ang</strong> lahat ng tao ay may is<strong>ang</strong> lihim moral budhi na ibinigay ngDiyos. Ang mga ito ng dalaw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ksi, paglikha at budhi, ay <strong>ang</strong> batayan para <strong>sa</strong> paggagawad ng hatol ngDiyos <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan, kahit <strong>sa</strong> mga hindi pa napakita <strong>sa</strong> OT o <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo men<strong>sa</strong>he. Ang taoay may pananagutan dahil sila ay hindi nanirahan h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> pinakamahu<strong>sa</strong>y na sila ay may ilaw.PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 2:1-11


1 Kaya nga, wala k<strong>ang</strong> maidadahilan, ikaw na taong humahatol <strong>sa</strong> iba <strong>sa</strong>pagkat kapag hinatulan mo <strong>ang</strong>ib<strong>ang</strong> tao, hinahatulan mo rin <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>rili dahil ginagawa mo rin <strong>ang</strong> g<strong>ayon</strong>g mga bagay. 2 Ngunitalam natin na <strong>sa</strong> mga gumagawa ng g<strong>ayon</strong>g mga bagay, <strong>ang</strong> hatol ng Diyos ay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> katotohanan.3 Iniisip mo b<strong>ang</strong> makakaligtas ka <strong>sa</strong> hatol ng Diyos, ikaw na taong humahatol <strong>sa</strong> kanila na gumagawa ngg<strong>ayon</strong>g mga bagay at gumagawa rin ng g<strong>ayon</strong>? 4 Minamaliit mo ba <strong>ang</strong> yaman ng kaniy<strong>ang</strong> kabaitan?Minamaliit mo ba <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> pagtitiis at pagtitiyaga? Hindi mo ba nalalaman na <strong>ang</strong> kabutihan ngDiyos <strong>ang</strong> gumagabay <strong>sa</strong> iyo <strong>sa</strong> magsisi.5 Ngunit <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> katiga<strong>sa</strong>n ng iyong puso at hindi pagsisisi, ikaw ay nag-iipon ng galit laban <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>rili.Ito ay <strong>sa</strong> araw ng galit at paghahayag ng matuwid na hatol ng Diyos. 6 Ang Diyos <strong>ang</strong> nagbibigay ng hatol<strong>sa</strong> bawat tao <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> gawa niya. 7 Sila na patuloy na gumagawa ng mabuti, na may pagtitiis atnaghahanap ng kaluwalhatian at kar<strong>ang</strong>alan at ng wal<strong>ang</strong> kasiraan ay bibigyan ng wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong>buhay. 8 Ngunit <strong>sa</strong> kanila na maka<strong>sa</strong>rili at masuwayin <strong>sa</strong> katotohanan at sumu-sunod <strong>sa</strong> kalikuan aytat<strong>ang</strong>gap ng poot at galit. 9 Paghihirap at kagipitan <strong>ang</strong> ibibigay <strong>sa</strong> bawat kaluluwa ng tao na patuloy nagumagawa ng ma<strong>sa</strong>ma, una <strong>sa</strong> mga Judio at gayundin <strong>sa</strong> mga Griyego. 10 Ngunit kaluwalhatian, kapurihanat kapayapaan <strong>ang</strong> ibibigay <strong>sa</strong> lahat ng gumagawa ng mabuti, una <strong>sa</strong> mga Judio at <strong>sa</strong>ka <strong>sa</strong> mga Griyego.11 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat hindi nagtat<strong>ang</strong>i ng tao <strong>ang</strong> Diyos.2:1 NASB "wala k<strong>ang</strong> humingi ng paumanhin, <strong>sa</strong> lahat ng <strong>sa</strong> iyo na puma<strong>sa</strong> paghuhusga"NKJV "ikaw ay hindi mapatatawad, O tao, kahit sino ka man na hukom"NRSV "ikaw ay wal<strong>ang</strong> patawad, kahit sino ka man, kapag ikaw hukom iba"TEV " Ikaw ay wal<strong>ang</strong> patawad <strong>sa</strong> lahat, kahit sino ka man. At pagkatapos ay para <strong>sa</strong> mga hukom ngiba"JB" Kaya kahit na ikaw ay, kung kayo na ipa<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> hatol <strong>sa</strong> iyo ay wal<strong>ang</strong> patawad."Ito ay literal" wal<strong>ang</strong> legal na depen<strong>sa</strong> "(cf. 1:20). Ito ay inilagay muna <strong>sa</strong> Griyego na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p napalakihin <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kabuluhan. Verses 1-16 mukh<strong>ang</strong> may kaugnayan <strong>sa</strong> parehong maka<strong>sa</strong>rili Jewishlegalists at <strong>ang</strong> mga Griyego moralists. Sa pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> judging iba nil<strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong>han <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili.2:2 "namin kung" Ito marahil p<strong>ang</strong>halip-refer <strong>sa</strong> mga kapwa Hudyo bagaman ito ay marahil <strong>sa</strong> mgaKristiyano. Sa vv. 2-4, Paul ay nagbalik <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga karaniw<strong>ang</strong> pamamaraan ng is<strong>ang</strong> katanungan at<strong>sa</strong>got na format, na tinatawag na tulig<strong>sa</strong>, na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>hal ng mga katotohanan <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> pakunwari objector. Ito ay ginagamit din <strong>sa</strong> pamamagitan ng Habakkuk, Malachi,at <strong>ang</strong> rabbis gayundin <strong>sa</strong> Griyego philosophers (tulad ng Socrates at <strong>ang</strong> mga Stoics). Ang mgapariral<strong>ang</strong> "namin malalaman na" ay ginamit ng il<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> Roma (cf. 2:2; 3:19 ; 7:14; 8:22,28). Paulassumes kany<strong>ang</strong> hearers may il<strong>ang</strong> mga antas ng kaalaman, hindi katulad ng imoral pagans ng kabanata1.▣ "<strong>ang</strong> hatol ng Diyos" Ang Bibliya ay malinaw na ito <strong>sa</strong> katotohanan. Lahat ng tao ay magbibigay ngis<strong>ang</strong> account <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> mga regalo ng buhay (cf. vv. 5-9; Matt. 25:31-46; Rev. 20:11-15). Kahit<strong>ang</strong> mga Kristiyano ay tumayo bago Kristo (cf. 14:10-12; II cor. 5:10).2:3 Ang pambalarila form ng Paul's panretorik<strong>ang</strong> tanong expects ng is<strong>ang</strong> "no" na <strong>sa</strong>got.


▣ "mo kunwari" Ito ay <strong>ang</strong> Greek verb logizomai. Paul ginagamit ito madalas (Rom. 2:3,26; 3:28;4:3,4,5,6,8,9,10,11,22,23,24; 6:11; 8:18,36 ; 9:8; 14:14; Gal. 3:6 at <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mpung beses ko at II Corinthian<strong>sa</strong>t dalaw<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> Philippians). Tingnan <strong>ang</strong> mga tala <strong>sa</strong> 4:3 at 8:18.▣ "O tao" Ito ay tumutugma <strong>sa</strong> parehong wika <strong>sa</strong> v. 1. Sa 9:20 ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga Hudyo. 2:4 Ito rin<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tanong <strong>sa</strong> Griyego.▣ "<strong>ang</strong> kayamanan ng Kany<strong>ang</strong> kagandah<strong>ang</strong>-loob at pagtitiis at pasensya" <strong>ang</strong> tao ay may madalas gusotgrasya ng Diyos, kaawaan, at pasensya at nabuk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagkakataon <strong>sa</strong> halip ng mgaka<strong>sa</strong>lanan na magsisi (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9). Paul madalas na naglalarawan <strong>sa</strong> mga kat<strong>ang</strong>ian ngDiyos bil<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> kayamanan ng" (cf. 9:23; 11:33; Col. 1:27; Eph. 1 : 7,18; 2:4,7; 3:8,16; Phil. 4:19).▣ "leads <strong>sa</strong> inyo na pagsisisi" pagsisisi ay napakahalaga para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pananampalataya-tipan relasyon <strong>sa</strong>Diyos (cf. Matt. 3:2; 4:17; Markahan 1:15; 6:12; Lucas 13:3,5; Gawa 2: 38; 3:16,19; 20:21). Ang mga term<strong>sa</strong> Hebreo meant ng pagbabago ng mga aksyon, hab<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Griyego meant ito ng pagbabago ng isip.Pagsisisi ay is<strong>ang</strong> pagpayag na baguhin mula <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kim-iral <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> buhay ng impormasyon atitutungo <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos. Mga tawag na ito para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> balik mula <strong>sa</strong> prayoridad atpagkaalipin ng <strong>sa</strong>rili. Karaniw<strong>ang</strong> ito ay is<strong>ang</strong> bagong <strong>sa</strong>loobin, is<strong>ang</strong> bagong mundo-view, is<strong>ang</strong> bagongmaster. Pagsisisi ay Diyos ay para <strong>sa</strong> bawat pagkalugmok anak ng Adam, na ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> larawan(cf. Ezek. 18:21,23,32 at II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9).Ang NT daan na pinakamahu<strong>sa</strong>y na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga Griyego kataga para <strong>sa</strong> pagsisisi ay IIcor. 7:8-12: (1) lupeō, "kalungkutan" o "kalungkutan" <strong>sa</strong> vv. 8 (dalaw<strong>ang</strong> beses), 9 (tatlong beses), 10(dalaw<strong>ang</strong> beses), 11; (2) metamelomai, "kapighatian" o "pagkatapos ng pag-aalaga," <strong>sa</strong> vv. 8 (dalaw<strong>ang</strong>beses), 9; at (3) metanoia, "pagsisisi," o "pagkatapos ng isip," <strong>sa</strong> vv. 9, 10. Ang kaibahan ay malingpagsisisi (metamelomai) (cf. Dyudas, Matt. 27:3 at E<strong>sa</strong>u, Heb. 12:16-17) laban <strong>sa</strong> tunay na pagsisisi(metanoeō). Ang tunay na pagsisisi ay theologically na naka-link <strong>sa</strong> (1) Hesus' p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral <strong>sa</strong> kondisyonng Bagong Tipan (cf. Matt. 4:17; Mark 1:15; Lucas 13:3,5); (2) <strong>ang</strong> apostoliko sermons <strong>sa</strong> Gawa (kerygma,Cf. Gawa 3:16,19; 20:21 ); (3) ng Diyos pinakadakila regalo (cf. Gawa 5:31; 11:18 at II Tim. 2:25), at (4)nabubulok (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9). Pagsisisi ay hindi opsyonal na!ESPESYAL PAKSA: PAGSISISIPagsisisi (ka<strong>sa</strong>ma ng pananampalataya) ay is<strong>ang</strong> kasunduan na kinakail<strong>ang</strong>an ng parehong <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong>Tipan (Nacham, ako Kgs. 8:47; Shuv, ako Kgs. 8:48; Ezek. 14:6; 18:30; Joel 2 :12-13; Zech. 1:3-4) at <strong>ang</strong>Bagong Tipan.1. John the Baptist (Matt. 3:2; Mark 1:4; Lucas 3:3,8)2. Si Hesus (Matt. 4:17; Mark 1:15; 2:17; Lucas 5:32; 13:3,5; 15:7; 17:3)3. Pedro (Gawa 2:38; 3:19; 8:22; 11:18; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9)4. Paul (Gawa 13:24; 17:30; 20:21; 26:20; ROM. 2:4; II cor. 2:9-10) Ngunit kung ano <strong>ang</strong> pagsisisi? Ito baay kalungkutan? Ito ba ay is<strong>ang</strong> pagtigil ng ka<strong>sa</strong>lanan? Ang pinakamahu<strong>sa</strong>y na kabanata <strong>sa</strong> NT para <strong>sa</strong>


unawa ng mga iba't-ib<strong>ang</strong> connotations ng mga konsepto na ito ay II Corinthians 7:8-11, na kung <strong>sa</strong>an<strong>ang</strong> tatlong mga kaugnay na, ngunit <strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong>, Griyego na kataga ay ginagamit.1. "Kalungkutan" (lupē, Cf. Vv. 8 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 9 [makaitlo], 10 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 11). Ito ayn<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng kalungkutan o pagkabali<strong>sa</strong> at may theologically neutral kahulugan.2. "Pagsisisi" (metanoeō, Cf. Vv. 9,10). Ito ay is<strong>ang</strong> tambalan ng "pagkatapos ng" at "isip," nanagpapahiwatig ng is<strong>ang</strong> bagong isip, is<strong>ang</strong> bagong paraan ng pag-iisip, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong <strong>sa</strong>loobinpapunta <strong>sa</strong> buhay at <strong>ang</strong> Diyos. Ito ay tunay na pagsisisi.3. "Pagsisisihan" (metamelomai, Cf. Vv. 8 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 10). Ito ay is<strong>ang</strong> tambalan ng "pagkataposng" at "pag-aalaga." Ito ay ginagamit ng mga Dyudas <strong>sa</strong> Matt. 27:3 at E<strong>sa</strong>u <strong>sa</strong> Heb. 12:16-17. Ito aynagpapahiwatig kalungkutan <strong>sa</strong> loob ng mga kahihinatnan, hindi <strong>sa</strong> mga gaw<strong>ang</strong>. Pagsisisi atpananampalataya ay <strong>ang</strong> mga kinakail<strong>ang</strong>an tipan gaw<strong>ang</strong> (cf. Mark 1:15; Gawa 2:38,41; 3:16,19; 20:21).May il<strong>ang</strong> mga teksto na magpahiwatig na <strong>ang</strong> Diyos ay nagbibigay <strong>sa</strong> pagsisisi (cf. Gawa 5:31; 11:18; IITim. 2:25). Ngunit karamihan ng mga teksto makita <strong>ang</strong> mga ito bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao na kail<strong>ang</strong>an covenantaltugon <strong>sa</strong> Diyos ay nag-aalok ng is<strong>ang</strong> libreng kaligta<strong>sa</strong>n.Ang kahulugan ng mga pareho ng Hebrew at Greek na termino ay kinakail<strong>ang</strong>an up<strong>ang</strong> dakutin <strong>ang</strong>buong kahulugan ng pagsisisi. Ang Hebreo demands "ng is<strong>ang</strong> pagbabago ng aksyon," hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>Griyego demands "ng pagbabago ng isip." Ang mga taong tumat<strong>ang</strong>gap ng na-<strong>sa</strong>ve ng is<strong>ang</strong> bagong isipat puso. Siya thinks naiiba at buhay ng iba. Sa halip ng "Ano <strong>sa</strong> mga ito para <strong>sa</strong> akin?" Ang tanong ng<strong>ayon</strong>ay "Ano <strong>ang</strong> Diyos ay?" Pagsisisi ay hindi is<strong>ang</strong> damdamin na fades o ng is<strong>ang</strong> kabuu<strong>ang</strong> sinlessness,ngunit is<strong>ang</strong> bagong relasyon <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na I<strong>sa</strong> na transforms <strong>ang</strong> progressivelynaniniwala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na i<strong>sa</strong> .2:5-9 Ang mga verses naglalarawan (1) <strong>ang</strong> katiga<strong>sa</strong>n ng ulo ng pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan at (2) ngDiyos galit at paghuhusga.2:5 "katiga<strong>sa</strong>n ng ulo" Israel ay inilarawan <strong>sa</strong> parehong paraan na ito <strong>sa</strong> Exod. 32:9; 33:3,5; 34:9; Deut.9:6,13,27.▣ "puso" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:24.▣ "<strong>sa</strong> araw ng galit" Ito ay tinatawag na "Ang Araw ng P<strong>ang</strong>inoon" <strong>sa</strong> OT (cf. Joel, Amos). Ito ay <strong>ang</strong>konsepto ng Araw ng Paru<strong>sa</strong>, o para <strong>sa</strong> mga believers, Muling Day. S<strong>ang</strong>katauhan ay magbibigay ng is<strong>ang</strong>account <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> regalo ng buhay (cf. Matt. 25:31-46; Rev. 20:11-15). Patalastas na itoay maka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili (<strong>ang</strong> "ikaw" at "<strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>rili") na tindahan up na galit. Diyoslam<strong>ang</strong>, <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga punto, na naka-imbak na ito ay nagbibigay-daan <strong>sa</strong> matinding galit na magingmaliwanag at magpatakbo nito <strong>ang</strong> buong kurso.Galit, tulad ng lahat ng tao up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ng Diyos, ay t<strong>ang</strong>ing analogously(anthropomorphically) inilalapat <strong>sa</strong> diyos! Ang Diyos ay wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, at <strong>ang</strong> banal na Espiritu. Angtao ay may h<strong>ang</strong>ganan, maka<strong>sa</strong>lanan at panlupa. Ang Diyos ay hindi emotionally nagagalit, tulad ng <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> matinding galit. Ang Bibliya na katibayan <strong>sa</strong> Kanya bil<strong>ang</strong> mapagmahal maka<strong>sa</strong>lanan at nawawala


<strong>ang</strong> mga ito na magsisi ngunit din bil<strong>ang</strong> pagkakaroon ng is<strong>ang</strong> hu<strong>sa</strong>y pag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> mga taopaghihimagsik. Ang Diyos ay <strong>ang</strong> personal; Siya tumatagal ka<strong>sa</strong>lanan personal at kami ay personal narespon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> aming mga ka<strong>sa</strong>lanan. Is<strong>ang</strong> karagdag<strong>ang</strong>-iisip tungkol <strong>sa</strong> galit ng Diyos. Sa Biblia naito ay pareho <strong>sa</strong> mga oras (<strong>sa</strong> sentido, Cf. 1:24,26,28) at <strong>sa</strong> wakas ng panahon (eschatological, Cf. 2:5-8).Ang Araw ng P<strong>ang</strong>inoon (Araw ng Paru<strong>sa</strong>) ay is<strong>ang</strong> paraan ng OT propeta Babala <strong>sa</strong> Israel na magsisi <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> kinabuka<strong>sa</strong>n ay magiging banal, hindi judged (cf. Deut. 27-28). Ang OTpropeta madalas na kinuha ng is<strong>ang</strong> krisis ng kanil<strong>ang</strong> mga araw at inaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> end-oras nadarating na panahon.2:6 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> PS. 62:12. Ito ay is<strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na prinsipyo na <strong>ang</strong> mga tao ay maypananagutan para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga aksyon at bibigyan ng is<strong>ang</strong> account <strong>sa</strong> Diyos (cf. Job 34:11; Prov.24:12; Eccl. 12:14; Jer. 17:10; 32:19; Matt . 16:27; 25:31-46; ROM. 2:6; 14:12; ko cor. 3:8; Gal. 6:7-10; IITim. 4:14; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:17; Rev. 2:23; 20:12; 22:12). Kahit believers ay magbibigay ng is<strong>ang</strong>account ng kanil<strong>ang</strong> buhay at mga serbisyo <strong>sa</strong> Kristo (cf. II cor. 5:10). Believers ay hindi na-<strong>sa</strong>ve na <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga gawa ngunit na-<strong>sa</strong>ve na unto gumagana (cf. Eph. 2:8-10 [esp. 2:14-26]; James atako si John).2:7 "<strong>sa</strong> mga taong" May kaibahan <strong>sa</strong> pagitan ng <strong>ang</strong> mga taong inilarawan <strong>sa</strong> v. 7 at <strong>sa</strong> mga na<strong>sa</strong> v. 8 ("ngunit <strong>sa</strong> mga taong").▣ NASB "<strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong> pamamagitan ng tiyaga <strong>sa</strong> paggawa ng magand<strong>ang</strong> maghanap para <strong>sa</strong> kaluwalhatianat d<strong>ang</strong>al at kawal<strong>ang</strong>-kamatayan; buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan"NKJV "buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan <strong>sa</strong> mga pasyente <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapatuloy <strong>sa</strong> paggawa ngmagand<strong>ang</strong> maghanap para <strong>sa</strong> kaluwalhatian, d<strong>ang</strong>al, at kawal<strong>ang</strong>-kamatayan"NRSV "<strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong> pamamagitan ng patiently paggawa ng magand<strong>ang</strong> maghanap para <strong>sa</strong> kaluwalhatian atd<strong>ang</strong>al at kawal<strong>ang</strong>-kamatayan, siya ay magbibigay ng buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan "TEV" Ang il<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> patuloy na paggawa ng mabuti, at humingi ng kaluwalhatian, d<strong>ang</strong>al at buhayna wal<strong>ang</strong> kamatayan; <strong>sa</strong> kanila <strong>ang</strong> Diyos ay magbibigay ng buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan "JB" Para <strong>sa</strong> mga taong hinah<strong>ang</strong>ad kabunyian at d<strong>ang</strong>al at kawal<strong>ang</strong>-kamatayan <strong>sa</strong> pamamagitan ngpaggawa ng mabuti laging may ay buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan"Ito na isin<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga tao na gusto Cornelius (cf. Gawa 10:34-35). Ang dagat ay maaaring tunog tuladgumagana katuwiran (pagkuha ng katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagsisikap tao), ngunit na pumuntalaban <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing tema ng aklat ng Roma. Tandaan na <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong> vv. 1-16 o vv. 1-11 ayis<strong>ang</strong> talata. Ang mga teolohiko point ng buong ay na <strong>ang</strong> Diyos ay wal<strong>ang</strong> mga taong gumagal<strong>ang</strong> ngmga taong (v.11) at na <strong>ang</strong> lahat ng may sinned (v. 12). Kung <strong>ang</strong> mga tao na nanirahan h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> silaay nagkaroon ng ilaw (natural na paghahayag para <strong>sa</strong> mga Gentiles, espesyal na paghahayag para <strong>sa</strong> mgaHudyo, Cf. 10:5) at pagkatapos ay sila ay karapatan <strong>sa</strong> Diyos. Gayunman, <strong>ang</strong> buod ng 3:9-18,23nagpapakita na wala na kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong>, o maaaring sila! Ang is<strong>ang</strong> naniniwala ay nagbago relihiyoso buhayay makikita bil<strong>ang</strong> kinukumpirma at patunayan <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> pananampalataya <strong>sa</strong>got. Is<strong>ang</strong>


nagbago <strong>sa</strong> buhay ay <strong>ang</strong> katibayan ng mga naninirahan na Espiritu ng Diyos (cf. vv.10, 13; Matt. 7; Eph.2:8-10; James 2:14-26 at I Juan). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Ang Kail<strong>ang</strong>an magtiyaga at 8:25.▣ "buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan" Ito ay is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng parirala ng mga sulatin ni John at ito ay ginamitna matipid <strong>sa</strong> sinoptiko Gospels. Paul par<strong>ang</strong> kunin <strong>ang</strong> mga parirala mula <strong>sa</strong> Dan. 12:2 (cf. Titus 1:2,3:7), na kung <strong>sa</strong>an ito nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng buhay ng mga bagong edad, buhay <strong>sa</strong> relasyon <strong>sa</strong> Diyos, mulingbuhay. Siya <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> gumagamit ng mga ito <strong>sa</strong> Gal. 6:8. Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> tema <strong>sa</strong> doktrinana seksyon ng Roma (cf. 2:7; 5:21; 6:22,23). Ito rin ay n<strong>ang</strong>yari il<strong>ang</strong> ulit <strong>sa</strong> pastoral Epistles (cf. I Tim.1:16; Titus 1:2, 3:7).2:8 NASB "mga selfishly mapaglunggati"NKJV, NRSV"mga taong maka<strong>sa</strong>rili"TEVNJB"<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> mga tao ay maka<strong>sa</strong>rili""mga taong out ng pagseselos"Ang mga kataga ng orihinal na meant "na gumana para <strong>sa</strong> pag-upa" (cf. Tob . 2:11). Louw at Nida,Griyego-Ingles leksikon, Vol. 2, p. 104, dalaw<strong>ang</strong> u<strong>sa</strong>ges listahan ng mga kataga na ito. 1. "Maka<strong>sa</strong>riliambisyon," <strong>ang</strong> paggamit ng ROM. 2:8 pagpuna "kinukul<strong>ang</strong> na maging mas mahu<strong>sa</strong>y kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong>tao," na akma ito context 2. "Pagkakalaban," <strong>ang</strong> paggamit ng Phil. 1:17 pagpuna "agawan" bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>opsiyon na translation (tingnan din <strong>ang</strong> II cor. 12:20; Gal. 5:20; Phil. 2:3; James 3:14,16)▣ "at huwag sundin <strong>ang</strong> katotohanan," Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katotohanan" (aletheia) ay ginagamit <strong>sa</strong> kahulugannito <strong>sa</strong> Hebreo (emeth) ng katapatan at trustworthiness. Sa ganitong konteksto, ito ay may is<strong>ang</strong> moral,hindi intelektwal, focus. Tingnan Espesyal Topic: Katotohanan <strong>sa</strong> Paul's sulatin <strong>sa</strong> 1:18.2:9 "para <strong>sa</strong> bawat kaluluwa ng tao" Paul Griyego na ginagamit <strong>ang</strong> kataga <strong>sa</strong> gawi isinalin <strong>sa</strong> "lahat" o"<strong>sa</strong> bawat" kaya madalas ito <strong>sa</strong> mga chapters pagbubukas ng Roma up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> mga epekto ngmga pandaigdig na pareho <strong>ang</strong> "bad news" (lostness ng s<strong>ang</strong>katauhan at ng Diyos wal<strong>ang</strong> pagkamaypaghuhusga)at <strong>ang</strong> "mabuting balita" (ng Diyos ay nag-aalok ng libreng kaligta<strong>sa</strong>n at kumpletokapatawaran <strong>sa</strong> Kristo <strong>sa</strong> lahat na nagsisi at naniniwala). Ito context Matindi nagpapahiwatig ng is<strong>ang</strong>uniber<strong>sa</strong>l na paghuhusga at <strong>ang</strong> mga resulta na kahihinatnan. Ang katotohanan demands ng is<strong>ang</strong>muling ng parehong mga banal at <strong>ang</strong> mga maka<strong>sa</strong>lanan (cf. Dan. 12:2; Juan 5:28-29; Gawa 24:15). Kungverses 6-11 ay is<strong>ang</strong> chiasms, at pagkatapos ay vv. 8-9 ay <strong>ang</strong> mga key verses na magpakilalapaghuhusga o ma<strong>sa</strong>ma doers.2:9-10 "<strong>ang</strong> mga Hudyo un<strong>ang</strong>" Ito ay <strong>paul</strong>it-ulit para <strong>sa</strong> diin. Ang mga Hudyo ay <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> pagkakataondahil sila ay nagkaroon ng paghahayag ng Diyos (cf. 1:16; Matt. 10:6; 15:24; Juan 4:22; Gawa 3:26;13:46), ngunit din muna <strong>sa</strong> paghusga (Cf . 9-11) dahil sila ay nagkaroon ng Diyos Revelant (cf. 9:4-5).2:11 NASB, NKJV "para <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong>-kinikilingan <strong>sa</strong> Diyos"NRSV"Para <strong>sa</strong> Diyos ay nagpapakita ng wal<strong>ang</strong> pagkiling"


TEVNJB"Para <strong>sa</strong> lahat ng mga hukom ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng parehas na standard""Wal<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>i <strong>sa</strong> Diyos"Literal na ito ay "up<strong>ang</strong> i<strong>ang</strong>at <strong>ang</strong> mukha, "kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> talinghaga mula <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>hukuman sistem<strong>ang</strong> OT (cf. Lev. 19:15; Deut. 10:17; II Chron. 19:7; Gawa 10:34; Gal. 2:6; Eph. 6 : 9; Col. 3:25; I Pedro1:17). Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hukom nakakita kanino siya ay p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>asiwa hustisya doon ay is<strong>ang</strong> pagkakataonng bias. Samakatuwid, siya ay hindi na-<strong>ang</strong>at <strong>ang</strong> mukha ng i<strong>sa</strong> na stood bago <strong>sa</strong> kanya.ESPESYAL PAKSA: KAPOOTANG PANLAHII. PanimulaA. Ito ay is<strong>ang</strong> pandaigdig na pagpapahayag ng pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> loob ng kany<strong>ang</strong> lipunan.Ito ay s<strong>ang</strong>katauhan ng kaakuhan, suportahan <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> backs ng iba. Kapoot<strong>ang</strong> panlahi ay, <strong>sa</strong>maraming paraan, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> modernong phenomena, hab<strong>ang</strong> nasyonalismo (o tribalism) ay is<strong>ang</strong> massinaun<strong>ang</strong> expression.B. Nasyonalismo nagsimula <strong>sa</strong> Babel (Gen. 11) at kung <strong>sa</strong>an ay orihinal na may kaugnayan <strong>sa</strong> Noe <strong>ang</strong>tatlong sons mula <strong>sa</strong> kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> kaya tinatawag na karera binuo (Gen. 10). Gayunman, ito aymalinaw na mula <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan na <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mapagkukunan (cf. Gen.1-3; Gawa 17:24-26).C. Kapoot<strong>ang</strong> panlahi ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> maraming mga prejudices. Ang il<strong>ang</strong> mga iba ay(1) edukasyon pagmamalaki;(2) Socio-economic pagmamataas;(3) maka<strong>sa</strong>rili relihiyon legalism; at(4) pandoktrina pampulitika kaakibat.II. Biblical MaterialA. Lum<strong>ang</strong> Tipan1. Gen. 1:27 - s<strong>ang</strong>katauhan, lalaki at babae, ay ginawa <strong>sa</strong> larawan at katulad ng Diyos, na gumagawa ngmga ito na kakaiba. Ito rin ay nagpapakita ng kanil<strong>ang</strong> mga indibidwal na katumbas ng halaga atkar<strong>ang</strong>alan (cf. Juan 3:16).2. Gen. 1:11-25 - Records <strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong>, ". . . pagkatapos ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling uri. . . "Sampung beses. Itoay ginagamit up<strong>ang</strong> suportahan <strong>ang</strong> paghiwalay ng lahi. Gayunman, ito ay malinaw na <strong>sa</strong> context na itoay tumutukoy <strong>sa</strong> mga hayop at mga halaman at hindi <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan.3. Gen. 9:18-27 - Ito ay ginagamit up<strong>ang</strong> suportahan <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ingibabaw ng lahi. Ito ay dapat naremembered na <strong>ang</strong> Diyos ay hindi panunungayaw Canaan. Noe, <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> lolo, nasumpa kanya


matapos awakening mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> l<strong>ang</strong>o pagkatuliro. Ang Biblia ay hindi kailanman records na <strong>ang</strong> Diyosconfirmito panunumpa / sumpa. Kahit na siya ay, ito ay hindi makaka-apekto <strong>ang</strong> itim na lahi. Canaan ay<strong>ang</strong> ama ng mga taong pinananahanan Palestine at <strong>ang</strong> mga pader ng Egyptian sining nagpapakita na silaay hindi itim.4. Joshua 9:23 - Ito ay ginagamit up<strong>ang</strong> mapatunayan ng is<strong>ang</strong> lahi ay maglingkod <strong>sa</strong> iba. Subalit, <strong>sa</strong>konteksto, <strong>ang</strong> Gibeonites ay ng parehong panlahi stock ng Judio.5. Ezra 9-10 at Nehemiah 13 - Ang mga ito ay may madalas na ginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lahi o lipi-unawa,ngunit <strong>ang</strong> konteksto nagpapakita na <strong>ang</strong> marriages ay nahatulan, hindi dahil <strong>sa</strong> lahi (sila ay mula <strong>sa</strong>parehong anak ni Noe, simula 10), ngunit para <strong>sa</strong> mga relihiyosong mga dahilan .B. Bagong Tipan1. Ang Gospels a. Ni Hesus na ginawa <strong>ang</strong> paggamit ng pagkamuhi <strong>sa</strong> pagitan ng mga Hudyo atSamaritans <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga pagkakataon, na nagpapakita na <strong>ang</strong> pagkamuhi ng lahi ay hindi nararapat.(1) <strong>ang</strong> parabula ng Good Samaritan (Lucas 10:25-37)(2) <strong>ang</strong> mga babae <strong>sa</strong> balon (Juan 4)(3) <strong>ang</strong> nagpapa<strong>sa</strong>lamat ketong (Lucas 17:7-19)b. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay para <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan(1) Juan 3:16(2) Lucas 24:46-47(3) Hebreo 2:9(4) paghahayag 14:6c. Ang Kaharian ay ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan(5) Lucas 13:29(6) paghahayag 52. Gawaa. Gawa 10 ay is<strong>ang</strong> depinitibo daan <strong>sa</strong> pandaigdig na pag-ibig ng Diyos at <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>lna men<strong>sa</strong>he.B. Peter ay attacked para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga aksyon <strong>sa</strong> Gawa 11 at ito suliranin ay hindi nalutas h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong><strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem Konseho ng Gawa 15 at matugunan <strong>ang</strong> dumating <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> solusyon. Ang pag-igting <strong>sa</strong>pagitan ng un<strong>ang</strong> siglo Hudyo at Gentiles ay tunay malubha.


3. Paulc. Wal<strong>ang</strong> mga hadl<strong>ang</strong> kay Cristo(1) Gal. 3:26-28(2) Eph. 2:11-22(3) Col. 3:11 d. Ang Diyos ay wal<strong>ang</strong> mga taong gumagal<strong>ang</strong> ng mga tao(1) ROM. 2:11(2) Eph. 6:9 4. Peter at Jame<strong>sa</strong>. Ang Diyos ay wal<strong>ang</strong> mga taong gumagal<strong>ang</strong> ng mga tao, ako Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:17b. Dahil <strong>ang</strong> Diyos ay hindi nagpapakita ng pagkiling, at pagkatapos ay hindi dapat na <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mgatao, James 2:1 5. John a. Ang i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga strongest pahayag <strong>sa</strong> responsibilidad ng mga believers aymatatagpuan <strong>sa</strong> I Juan 4:20III. PaghihinuhaA. Kapoot<strong>ang</strong> panlahi, o para <strong>sa</strong> mga bagay na, pin<strong>sa</strong>la ng anum<strong>ang</strong> uri, ay ganap na hindi nararapat para<strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> mga bata. Dito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Henlee Barnette, na pumigil <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> forum <strong>sa</strong>Glorieta, New Mexico para <strong>sa</strong> mga Kristiyano Life Komisyon <strong>sa</strong> 1964. "Kapoot<strong>ang</strong> panlahi ay erehe dahilito ay unbiblical at hindi, hindi <strong>sa</strong> b<strong>ang</strong>gitin hindi makaagham."B. Ang problem<strong>ang</strong> ito ay nagbibigay <strong>sa</strong> mga Kristiyano ng pagkakataon na ipakita <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mgaChristlike pag-ibig, pagpapatawad at p<strong>ang</strong>-unawa <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nawala mundo. Kristiyano pagt<strong>ang</strong>gi <strong>sa</strong> lugarna ito ay nagpapakita ng kahilawan at ito ay is<strong>ang</strong> pagkakataon para <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> tagalan<strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> pananampalataya, katiyakan, at paglago. Ito na<strong>sa</strong>in din kumilos bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> barrier nanawala <strong>ang</strong> mga tao na dumarating <strong>sa</strong> Kristo.C. Ano <strong>ang</strong> maaari kong gawin? (Seksyon na ito ay kinuha mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Christian Life Commission lagaymay karapatan "Race Relations""SA PERSONAL Level" i T<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pananagutan <strong>sa</strong> malutas <strong>ang</strong> mga problema nakaugnay <strong>sa</strong> lahi. Ako <strong>sa</strong> pamamagitan ng panal<strong>ang</strong>in, pag-aaral <strong>sa</strong> Bibliya, at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga karera ngiba, magsikap up<strong>ang</strong> ali<strong>sa</strong>n ng iyong live na panlahi pin<strong>sa</strong>la. I Express convictions tungkol <strong>sa</strong> iyong lahi,lalo na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga taong kalikutin up kapoot<strong>ang</strong> panlahi ay unchallenged."PAMILYA SA BUHAY" i kinikilala <strong>ang</strong> kahalagahan ng pamilya impluwensiya <strong>sa</strong> pag-unlad ng attitudespapunta <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga karera. ako nagsisikap na bumuo ng Kristiyano attitudes pamamagitan ngpakikipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> mga bata at mga magul<strong>ang</strong> na marinig <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> mga isyu na lahi <strong>sa</strong>labas ng bahay. i mga magul<strong>ang</strong> ay dapat na maingat na magtakda ng is<strong>ang</strong> Kristiyano <strong>sa</strong> halimbawa namay kaugnayan <strong>sa</strong> mga tao ng ib<strong>ang</strong> karera. magh<strong>ang</strong>ad ako ng pagkakataon na gumawa ng pamilyafriendships <strong>sa</strong> kabila ng lahi linya.


"SA IYONG Iglesia" ako <strong>sa</strong> pamamagitan ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral at pagtuturo ng Bibliya katotohanan na maykaugnayan <strong>sa</strong> lahi, <strong>ang</strong> kongregasyon ay maaaring motivated mag-set ng is<strong>ang</strong> halimbawa para <strong>sa</strong> buongkomunidad. I Siguraduhin na pag<strong>sa</strong>mba, pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma, at serbisyo <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga simbahan aybukas para <strong>sa</strong> lahat, kahit na <strong>ang</strong> NT simbahan siniya<strong>sa</strong>t wal<strong>ang</strong> hadl<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> lahi o lipi (Eph. 2:11-22; Gal.3:26-29)."SA p<strong>ang</strong>-araw-araw BUHAY" i Tulong <strong>sa</strong> pagtagumpayan <strong>ang</strong> lahat ng diskriminasyon <strong>sa</strong> lahi o lipi <strong>sa</strong>mundo ng trabaho. i Work <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga organi<strong>sa</strong>syon <strong>sa</strong> komunidad ng lahat ng mga uri <strong>sa</strong>mga secure na pantay na karapatan at mga pagkakataon, remembering na ito ay <strong>ang</strong> karera problemana dapat na attacked, hindi <strong>sa</strong> mga tao. Ang layunin ay up<strong>ang</strong> itaguyod <strong>ang</strong> pagkakaunawaan, hindiup<strong>ang</strong> lumikha ng kapaitan.Kung tila matalino, i<strong>sa</strong>ayos <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> espesyal na komite ng mga mamamayan na nag-aalala para <strong>sa</strong>layunin ng pagbukas ng mga linya ng komunikasyon <strong>sa</strong> komunidad para <strong>sa</strong> edukasyon ng p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong>publiko at para <strong>sa</strong> tiyak na mga aksyon <strong>sa</strong> pagpapabuti ng race relations. Ako <strong>sa</strong> Suporta ng lehislasyonat mambabatas <strong>sa</strong> pagdaan ng mga batas na nagtataguyod <strong>sa</strong> lahi o lipi katarungan at tutulan <strong>ang</strong> mgamaningning na tagumpay para <strong>sa</strong> mga pin<strong>sa</strong>la pampulitika makakuha. i papurihan pagpapatupad ngbatas para <strong>sa</strong> mga opisyal ng enforcing <strong>ang</strong> mga batas na wal<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>i-t<strong>ang</strong>i. ako umilagkaraha<strong>sa</strong>n, at itaguyod <strong>ang</strong> paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> batas, paggawa ng lahat ng posibleng mga Kristiyano bil<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> mamamayan up<strong>ang</strong> matiyak na <strong>ang</strong> mga legal na structures hindi maging mga kas<strong>ang</strong>kapan <strong>sa</strong> mgakamay ng mga na-promote ng diskriminasyon. i-halimbawa <strong>ang</strong> mga diwa at isip ni Kristo <strong>sa</strong> lahat ng taorelasyon.NASB (BINAGO) TEKSTO: 2:12-1612 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> lahat ng nagka<strong>sa</strong>la na hindi <strong>sa</strong> ilalim ng kautu<strong>sa</strong>n ay lilipulin na hindi <strong>sa</strong> ilalim ngkautu<strong>sa</strong>n. Ang lahat ng nagka<strong>sa</strong>la <strong>sa</strong> ilalim ng kautu<strong>sa</strong>n ay hahatulan <strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n. 13 Itoay <strong>sa</strong>pagkat hindi <strong>ang</strong> mga nakikinig ng kautu<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> matuwid <strong>sa</strong> paningin ng Diyos kundi <strong>ang</strong> mgagumagawa ng kautu<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> pinapaging-matuwid. 14 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mga Gentil bagamanwal<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n, ay likas naman nil<strong>ang</strong> ginagawa <strong>ang</strong> bagay na nakapaloob <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n. Sa paggawanila nito, nagiging kautu<strong>sa</strong>n ito para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili. 15 Ipinapakita nila na nakasulat <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mgapuso <strong>ang</strong> gawa ng kautu<strong>sa</strong>n. Nagpapatotoo rin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> budhi at <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> isipan<strong>ang</strong> umuusig o kaya ay nagtat<strong>ang</strong>gol <strong>sa</strong> kanila. 16 Ito ay m<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> araw na <strong>ang</strong> lihim ng mga tao ayhahatulan ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Jesucristo <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> eb<strong>ang</strong>helyo na ipin<strong>ang</strong>aral ko.2:12 "para <strong>sa</strong> lahat na may sinned n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> Law" <strong>ang</strong> Diyos ay humawak <strong>sa</strong> lahat ng tao narespon<strong>sa</strong>ble kahit sila ay hindi kailanman ay napakita <strong>sa</strong> OT o ng Eb<strong>ang</strong>helyo. Lahat ng mga tao nakumuha ng kaalaman mula <strong>sa</strong> paglikha ng Diyos (cf. 1:19-20; PS. 19:1-6), at is<strong>ang</strong> likas moral unawa, (cf.2:14-15). Ang trahedya ay na <strong>ang</strong> lahat ay may kus<strong>ang</strong>-lumabag <strong>ang</strong> mga ilaw na nila (cf. 1:21-23;3:9,19,23; 11:32; Gal. 3:22).▣ "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n" Wal<strong>ang</strong> Artikulo na may <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "ng batas." Ang pambalarila istrakturakaraniw<strong>ang</strong> emphasized <strong>sa</strong> kalidad ng mga p<strong>ang</strong>ngal<strong>ang</strong> pambalana. Subalit, <strong>sa</strong> Roma Paul ay gumagamitng "<strong>sa</strong> batas" up<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> mga bagay-bagay (1) Romano Batas; (2)


mo<strong>sa</strong>ik Batas; o (3) <strong>ang</strong> konsepto ng tao societal ugali <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahatan. Konteksto, hindi <strong>ang</strong> mgaartikulo, ay dapat na ibunyag kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>. Ang konteksto emphasized na <strong>ang</strong> lahat ng tao ay mayil<strong>ang</strong> mga kaalaman ng Diyos <strong>ang</strong> natural na paghahayag ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga puso (cf. v.15).2:13 "para <strong>sa</strong> mga ito ay hindi <strong>ang</strong> hearers ng Batas na lam<strong>ang</strong> bago <strong>ang</strong> Diyos," Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"hearers" <strong>sa</strong> rabbinical paggamit ay nagkaroon ng is<strong>ang</strong> dalubhas<strong>ang</strong> rabbinical-unawa ng mga magaaralng Tora. Tandaan <strong>ang</strong> mga writers ng NT ay Hebreo thinkers pagsulat <strong>sa</strong> Koine Greek.Samakatuwid, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita na pagtata<strong>sa</strong> ay dapat magsimula <strong>sa</strong> Septuagint, hindi is<strong>ang</strong> Griyego leksikon.Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "lam<strong>ang</strong>" o "katwiran" (kikē <strong>sa</strong> lahat ng mga form) ay is<strong>ang</strong> mahalaga term <strong>sa</strong> Paul'steolohiya (cf. 3:4,20,24,26 , 28,30; 4:2,5; 5:1,9; 6:7; 8:30,33). Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "lam<strong>ang</strong>," "pawal<strong>ang</strong><strong>sa</strong>la,""katwiran," "tama," at "katuwiran" ay n<strong>ang</strong>galing mula <strong>sa</strong> lahat ng dikaios. Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: katuwiran at 1:17. Sa Hebreo (t<strong>sa</strong>dag) ito orihinal na-refer <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mahab<strong>ang</strong> tuwidtambo (15 h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> 20 piye) na kung <strong>sa</strong>an ay ginamit up<strong>ang</strong> masukat <strong>ang</strong> mga bagay-bagay, tulad ngpader o fences, para <strong>sa</strong> tuwid. Ito ay nagmula <strong>sa</strong> gagamitin metaphorically ng Diyos bil<strong>ang</strong> pamantayanng kahu<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong> paghatol.Sa Paul's sulatin <strong>ang</strong> kataga ay may dalaw<strong>ang</strong> foci. Una, <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling katuwiran ay ibinibigay <strong>sa</strong>mga maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> libreng regalo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kayCristo. Ito ay madalas na tinatawag na imputed katuwiran o forensic katuwiran. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> legal na nakatayo <strong>sa</strong> harap ng is<strong>ang</strong> banal na Diyos. Ito <strong>ang</strong> pinagmulan ng Paul's bantog "katwiran<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya" na tema. P<strong>ang</strong>alawa, <strong>ang</strong> Diyos na aktibidad ng ibalikmaka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> larawan (cf. Gen. 1:26-27), o ilagay ito <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> paraan, magdal<strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> Christlikeness. Ang tula-tulad Matt. 7:24; Lucas 8:21 at 11:28; Juan 13:17; James 1:22-23,25-urges believers na doers hindi lam<strong>ang</strong> hearers. Imputed katuwiran ay dapat magresulta <strong>sa</strong> banalna pamumuhay. Forgives Diyos at <strong>ang</strong> mga pagbabago maka<strong>sa</strong>lanan! Paul's paggamit ay parehong legalat etikal. Ang Bagong Tipan ay nagbibigay <strong>sa</strong> mga tao ng is<strong>ang</strong> legal na nakatayo ngunit din demands ngis<strong>ang</strong> banal lifestyle. Ito ay libre, pero magastos.▣ "ngunit doers ng Law" alam ng Diyos demands ng is<strong>ang</strong> bagong masunurin pamumuhay (cf. Lev. 18:5;Matt. 7:24-27; Lucas 8:21; 11:28; John 13 : 17; James 1:22-25; 2:14-28). Sa maraming mga paraan na ito<strong>ang</strong> konsepto mimics Hebrew term shema, na sinadya up<strong>ang</strong> marinig up<strong>ang</strong> gawin (cf. Deut. 5:1; 6:4,9:1, 20:3; 27:9-10).2:14 NASB "Para kapag Gentiles na hindi magkakaroon ng Batas gawin katutubo <strong>ang</strong> mga bagay-bagayng kautu<strong>sa</strong>n, <strong>ang</strong> mga ito, hindi <strong>ang</strong> pagkakaroon ng Law, ay is<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili"NKJV "para <strong>sa</strong> kapag Gentiles, na hindi magkakaroon ng batas, <strong>sa</strong> pamamagitan ng kalika<strong>sa</strong>n gawin <strong>ang</strong>mga bagay-bagay na nakapaloob <strong>sa</strong> batas, <strong>ang</strong> mga ito, bagaman hindi pagkakaroon ng batas, ay is<strong>ang</strong>kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili "NRSV" Kapag Gentiles, na hindi makamtan <strong>ang</strong> batas, gawin katutubo kung ano <strong>ang</strong> batas ayn<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an, <strong>ang</strong> mga ito, bagaman hindi pagkakaroon ng batas, ay <strong>ang</strong> batas <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga<strong>sa</strong>rili"


TEV" Ang Gentiles hindi may <strong>ang</strong> Batas, ngunit kapag <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>riling libreng ay kanil<strong>ang</strong> gawinkung ano <strong>ang</strong> Batas command, <strong>ang</strong> mga ito ay is<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, kahit na hindi silamagkakaroon ng Law "JB" Halimbawa, <strong>ang</strong> pagans na hindi naririnig ng Law ngunit humantong <strong>sa</strong> pamamagitan ng dahilan paragawin kung ano <strong>ang</strong> mga Batas ng utos, ay maaaring hindi tunay na 'makamtan' <strong>ang</strong> Batas, ngunit, sila aymaaaring sinabi <strong>sa</strong> 'maging' <strong>sa</strong> Law "Lahat ng kultura ay may is<strong>ang</strong> lihim-moral na batas, is<strong>ang</strong> societal pamantayan. Sila ay may pananagutanpara <strong>sa</strong> mga ilaw na nila (cf. ko cor. 9:21). Ang tula ay hindi sinadya up<strong>ang</strong> magpahiwatig na sila ay maykarapatan <strong>sa</strong> Diyos kung <strong>ang</strong> mga ito ay nakatira <strong>sa</strong> liwanag ng kanil<strong>ang</strong> kultura ngunit na sila ay maypananagutan para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga likas na karunungan ng Diyos.2:15 "<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> budhi nadadala testigo, at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>loobin halili aku<strong>sa</strong>syon o ib<strong>ang</strong> tao na<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>gol <strong>sa</strong> kanila" Mayroong lihim-moral na boses. Ngunit lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Banal na Kasulatan,napaliwanagan <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu, ay maaaring maging ganap na pinagkakatiwala<strong>ang</strong>.Fallenness ay apektado <strong>ang</strong> aming budhi. Gayunman, <strong>ang</strong> paglikha (1:18-20) at ito <strong>sa</strong> loob, moralkautu<strong>sa</strong>n (2:14-15) <strong>ang</strong> lahat ng mga kaalaman ng Diyos na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga tao makamtan. Wal<strong>ang</strong>Hebreo kataga na katumbas ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> "budhi" (syneidesis). Ang Griyego konsepto ngis<strong>ang</strong> panloob moral-unawa ng mga karapatan at mali ay madalas na u<strong>sa</strong>pan ng mga taong matiisinphilosophers. Paul ay pamilyar <strong>sa</strong> mga Griyego philosophers (siya quotes Cleanthes <strong>sa</strong> Gawa 17:28;Menander <strong>sa</strong> ako cor. 15:33; at Epimenides <strong>sa</strong> Titus 1:12) mula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga un<strong>ang</strong> bahagi ngedukasyon <strong>sa</strong> Tarsus. Kany<strong>ang</strong> bayan ay kilala para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na mga paaralan ng mgaGriyego retorika at pilosopiya.2:16 "<strong>sa</strong> araw ng" Tingnan <strong>ang</strong> mga tala <strong>sa</strong> 2:5.▣ "<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> aking Eb<strong>ang</strong>helyo" Sa konteksto na ito na ini-refer <strong>sa</strong> Paul's p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ng paghahayag niHesus Kristo. Ang p<strong>ang</strong>halip "<strong>ang</strong> aking" reflected Paul's-unawa <strong>sa</strong> mga stewardship ng Eb<strong>ang</strong>helyo na ayentrusted <strong>sa</strong> kanya (cf. 16:25; ko cor. 15:1; Gal. 1:11; ko Tim. 1:11; II Tim. 2:8). Ito ay hindi natat<strong>ang</strong>i <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong>, ngunit tulad ng Apostle <strong>sa</strong> Gentiles siya nadama ng is<strong>ang</strong> awesome-unawa ng mgapananagutan na nagkakalat ng mga katotohanan tungkol <strong>sa</strong> Hesus <strong>sa</strong> Greco-Romano mundo.▣ "Diyos ay hukom <strong>ang</strong> mga lihim ng mga tao" <strong>ang</strong> Diyos ng mga puso ng lahat ng mga tao (cf. ko Sam.2:7; 16:7; ko Kgs. 8:39; ko Chr. 28:9; II Chr. 6:30; PS. 7:9; 44:21; 139:1-6 ; Prov. 15:11; 21:2; Jer. 11:20;17:10; 20:12; Lucas 15:16; Gawa 1:24; 15:8; ROM. 8:27; Rev. 2:23 ). Ang Ama, <strong>sa</strong> pamamagitan ng mgaahensiya ng Anak, ay magdadala <strong>sa</strong> parehong dahilan at pagkilos <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>hukuman repasuhin (cf. Matt.25:31-46; Rev. 20:11-15).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo Jesus" si Jesus ay hindi dumating <strong>sa</strong> kumikilos bil<strong>ang</strong> hukom (cf. Juan 3:17-21). Siya <strong>ang</strong> dumating <strong>sa</strong> ibunyag <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> Ama, mamatay ng is<strong>ang</strong> substitutionary kamatayan, atup<strong>ang</strong> magbigay ng is<strong>ang</strong> halimbawa believers na sundan. Kapag <strong>ang</strong> mga tao na t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> Hesusnila hukom <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili. Subalit, <strong>ang</strong> NT din nagtuturo na si Jesus ay kumilos na <strong>ang</strong> Ama ng


kinatawan <strong>sa</strong> paghusga (cf. Juan 5:22, 27; Gawa 10:42; 17:31; II Tim. 4:1) . Ang pag-igting <strong>sa</strong> pagitan niHesus bil<strong>ang</strong> Judge at / o Tagapagligtas ay makikita <strong>sa</strong> John's Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. 3:17-21 laban 9:39).NASB (BINAGO) TEKSTO: 2:17-2417 Narito, ikaw ay tinatawag na Judio, nagtitiwala ka <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n at ipinagmamalaki mo na ikaw ay <strong>sa</strong>Diyos. 18 Alam mo <strong>ang</strong> kalooban niya. Dahil naturuan ka <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n, sinas<strong>ang</strong>-ayunan mo <strong>ang</strong> mga bagayna higit na mabuti. 19 Naka-ka--tiyak k<strong>ang</strong> ikaw ay tagaakay ng mga bulag at liwanag ng mga na<strong>sa</strong>kadiliman. 20 Ikaw ay tagapagturo ng mga h<strong>ang</strong>al, is<strong>ang</strong> guro ng mga s<strong>ang</strong>gol. Na<strong>sa</strong> iyo <strong>ang</strong> anyo ngkaalaman at <strong>sa</strong> katotohanan ng kautu<strong>sa</strong>n. 21 Ikaw nga na nagtuturo <strong>sa</strong> iba, hindi mo ba tinuturuan <strong>ang</strong>iyong <strong>sa</strong>rili? Ikaw na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral na huwag magnakaw <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao, nagnanakaw ka ba? 22 Ikaw nanag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing huwag m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao, n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya ka ba? Ikaw na nasusuklam <strong>sa</strong> mgadiyos-diyo<strong>sa</strong>n, ninanakawan mo ba <strong>ang</strong> mga templo? 23 Ikaw na nagmamalaki patungkol <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n, <strong>sa</strong>pagsuway mo <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n, nilalapast<strong>ang</strong>an mo ba <strong>ang</strong> Diyos? 24 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat tulad ng nasusulat:Dahil <strong>sa</strong> iyo, nagkaroon nga ng pamumusong <strong>sa</strong>p<strong>ang</strong>alan ng Diyos <strong>sa</strong> gitna ng mga Gentil.2:17 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>may-akda punto ng makita o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Ang kundisyong ito h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> v.20, ngunit ito ay wal<strong>ang</strong> katapu<strong>sa</strong>n, <strong>sa</strong>makatuwid, TEV i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> mga ito bil<strong>ang</strong> mga assumedaffirmations na si Jesus ay gumawa. Ang mga Hudyo ay trusting <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pamilya, mga tradisyon, atpagganap up<strong>ang</strong> magbigay ng kaligta<strong>sa</strong>n (cf. Matt. 3:9; John 8:33,37,39).▣ "magmalaki <strong>sa</strong> Diyos" Maraming mga Hudyo ay relying <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> lahi o lipi lahi at (2) <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> mga personal na pagganap ng mo<strong>sa</strong>ik Law bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ng pagiging tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong>pamamagitan ng Diyos. Gayunman, <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>rili legalism separated <strong>ang</strong> mga ito mula <strong>sa</strong>Diyos (cf. Matt. 5:20; Gal. 3). Ano <strong>ang</strong> trahedya kabalintunaan! Paul develops <strong>ang</strong> ideya ng ban<strong>sa</strong>g ko <strong>sa</strong>Corinthians. Paul mukha ng is<strong>ang</strong> mayab<strong>ang</strong> Israel at ng is<strong>ang</strong> mayab<strong>ang</strong> Griyego intellectualism. Sailalim na linya ay wal<strong>ang</strong> laman ay bago kaluwalhatian ng Diyos (cf. Eph. 2:8-9, o ilagay ito crudely, <strong>ang</strong>Diyos ay hindi makakuha ng is<strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na pakikitungo kapag siya got you!).ESPESYAL PAKSA: BANSAGAN NG MGAGriyego na termino kauchaomai, kauchēma, at kauchēsis ay ginagamit tungkol <strong>sa</strong> tatlumpung lim<strong>ang</strong>beses <strong>sa</strong> pamamagitan ng Paul at dalaw<strong>ang</strong> beses lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga natitir<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> NT (pareho <strong>sa</strong> James).Nito mamayani gamitin ay na<strong>sa</strong> ko at II Corinthians. May dalaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing truths konektado <strong>sa</strong>ban<strong>sa</strong>g. Ako wal<strong>ang</strong> laman ay dapat kaluwalhatian / magyab<strong>ang</strong> bago Diyos (cf. I cor. 1:29; Eph. 2:9) akobelievers ay dapat na kaluwalhatian <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon (cf. ko cor. 1:31; II cor. 10:17, na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong>parunggit <strong>sa</strong> Jer. 9:23-24) Kung g<strong>ayon</strong>, diyan ay hindi nararapat na naa<strong>ang</strong>kop at ban<strong>sa</strong>g / glorying (ibig<strong>sa</strong>bihin, pagmamalaki). 1. nararapat na a. <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> ng kaluwalhatian (cf. ROM. 4:2) b. <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ng P<strong>ang</strong>inoong Jesus (cf. ROM. 5:11) c. <strong>sa</strong> krus ng P<strong>ang</strong>inoon Jesu-Cristo (ibig <strong>sa</strong>bihin,Paul's p<strong>ang</strong>unahing tema, Cf. I cor. 1:17-18; Gal. 6:14) d. Paul boasts <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga ministrowal<strong>ang</strong> suweldo (cf. ko cor. 9:15,16; II cor. 10:12) (2) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan mula <strong>sa</strong> Kristo (cf. IIcor. 10:8,12) (3 ) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> hindi ban<strong>sa</strong>g <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> lalaki ng trabaho (bil<strong>ang</strong> ng il<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Corinth ay, Cf. II


cor. 10:15) (4) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pamana ng lahi (gaya ng ginagawa ng iba <strong>sa</strong> Corinth, Cf. II cor. 11:17; 12:1 ,5,6) (5) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga simbahan (a) Corinth (II cor. 7:4,14; 8:24; 9:2; 11:10) (b) Thes<strong>sa</strong>lonika (cf. IIThess. 1:4) (6) <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagtitiwala <strong>sa</strong> Diyos ng kaginhawaan at paglaya (cf. II cor. 1:12) 2. hindinararapat na a. kaugnay <strong>sa</strong> Jewish namana (cf. ROM. 2:17,23; 3:27; Gal. 6:13) b. il<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Korinpanoiglesia ay ban<strong>sa</strong>g (1) <strong>sa</strong> mga lalaki (cf. ko cor. 3:21) (2) <strong>sa</strong> karunungan (cf. ko cor. 4:7) (3) <strong>sa</strong> kalayaan (cf.ko cor. 5: 6) c. maling guro tried <strong>sa</strong> paghahambog <strong>sa</strong> iglesia <strong>sa</strong> Corinth (cf. II cor. 11:12)2:18 "aprubahan" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Pagsubok sumusunod.ESPESYAL PAKSA: GRIYEGO TAKDA PARA SA "PAGSUBOK" AT KANILANGCONNOTATIONSMayroong dalaw<strong>ang</strong> termino Griyego na <strong>ang</strong> ideya ng mga pagsubok ng is<strong>ang</strong> tao para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> layunin.1. Dokimazō, dokimion, dokimasia Ang katag<strong>ang</strong> ito ay is<strong>ang</strong> metalurhista term para <strong>sa</strong> pagsubok <strong>sa</strong>katapatan ng is<strong>ang</strong> bagay (metaphorically, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao) <strong>sa</strong> pamamagitan ng apoy. Ang sunog aynagpapakita <strong>ang</strong> tunay na metal <strong>sa</strong> pamamagitan ng nasusunog off (paglilinis) ng dross. Ang pisikal naproseso ay naging is<strong>ang</strong> malakas na wika para <strong>sa</strong> Diyos at / o mga tao na pagsusuri <strong>sa</strong> iba. Ang katag<strong>ang</strong>ito ay ginagamit lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> positibong kahulugan ng mga pagsubok na may view ng patungo <strong>sa</strong>pagt<strong>ang</strong>gap. Ito ay ginagamit <strong>sa</strong> NT ng pagsubok. A. baka, Lucas 14:19 b. ating <strong>sa</strong>rili, I cor. 11:28 c. <strong>ang</strong>aming pananampalataya, James 1:3 d. kahit na Diyos, Heb. 3:9Ang kinalaba<strong>sa</strong>n ng mga pagsusulit ay assumed na maging positibo (cf. ROM. 1:28; 14:22; 16:10; II cor.10:18; 13:3; Phil. 2:27; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:7 ). Samakatuwid, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> conveys <strong>ang</strong> ideya ng is<strong>ang</strong>tao na ik<strong>sa</strong>minin at proved na a. kapaki-pakinab<strong>ang</strong> b. magand<strong>ang</strong> c. tunay na d. mahalaga e.pinar<strong>ang</strong>alan 2. Peirazō, peirasmos Ang katag<strong>ang</strong> ito ay <strong>ang</strong> mga kahulugan ng mga pagsusulit para <strong>sa</strong>layunin ng ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> paghahanap o pagt<strong>ang</strong>gi. Ito ay madalas na ginagamit na may kaugnayan <strong>sa</strong>Jesus' udyok <strong>sa</strong> kapar<strong>ang</strong>an. A. Ito conveys <strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>ka na bitag si Hesus (cf. Matt. 4:1; 16:1; 19:3;22:18,35; Markahan 1:13; Lucas 4:2; 10:25; Heb. 2:18) . b. Ang katag<strong>ang</strong> ito (peirazō) ay ginagamit bil<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> pamagat para <strong>sa</strong> Satanas <strong>sa</strong> Matt. 4:3; ko Thess. 3:5. C. Ito (<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> looban form, ekpeirazō) ayginamit ni Hesus na hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagsubok ng Diyos (cf. Matt. 4:7; Lucas 4:12; din makita kocor. 10:9) d. Ito ay ginamit <strong>sa</strong> koneksyon <strong>sa</strong> tukso at mga pagsubok ng mga believers (cf. ko cor. 7:5;10:9,13; Gal. 6:1; ko Thess. 3:5; Heb. 2:18; James 1: 2,13,14; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:12; II Alag<strong>ang</strong> Hayop.2:9).▣ "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n" Verses 17ff. pakikitungo <strong>sa</strong> mga Jewish mga tao, <strong>sa</strong>makatuwid, <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "ngBatas" ay dapat sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> konteksto <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law. Ito ay nakumpirma na <strong>sa</strong> pamamagitan ng tula25 na trato <strong>sa</strong> pagtutuli.2:18-20 Ang Jewish lider believed kanil<strong>ang</strong> paraan (<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga sekta ng Hudaismo) ay <strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong>paraan, <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing paraan <strong>sa</strong> Diyos. Sila ay naniniwala na sila ay <strong>ang</strong> tunay na mga guro <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong>mga bagay na may kinalaman <strong>sa</strong> relihiyon. Pribilehiyo nagdadala responsibilidad (cf. Lucas 12:48).Paunawa kahilera <strong>ang</strong> mga parirala ng kanil<strong>ang</strong> confidence. 1. is<strong>ang</strong> gabay <strong>sa</strong> mga bulag, v. 19 2. ng ilaw


<strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong> kadiliman, v. 19 3. is<strong>ang</strong> korektor ng ungas, v. 20 4. is<strong>ang</strong> guro ng mga bata pa, v. 20 5. <strong>sa</strong>pagkakaroon ng batas <strong>ang</strong> diwa ng kaalaman at ng katotohanan, v. 202:21-24 Kung <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga personal na trusts pagkamasunurin, pagkatapos na <strong>ang</strong> pagsunod ay dapatna makumpleto (cf. Matt. 5:20,48; Gal. 3:10 na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> sipi mula <strong>sa</strong> Deut. 27:26 at James2:10). Ito ay is<strong>ang</strong> ikap<strong>ang</strong>yayari para <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan. Paul humingi ng lim<strong>ang</strong> retorikamga katanungan ng kany<strong>ang</strong> Jewish mambaba<strong>sa</strong> / hearers <strong>sa</strong> vv. 21-23.2:22 Ito ay mahirap na malaman kung ano <strong>ang</strong> Paul ay na-refer <strong>sa</strong> vv. 22-23. Dahil <strong>ang</strong> paglalarawan ayhindi akma <strong>ang</strong> karamihan ng mga Hudyo Paul's araw na ito ay posible na <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ayginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> espirituwal na kahulugan katulad <strong>sa</strong> kung paano si Jesus interpreted ng Batas <strong>sa</strong> Matt.5:20-48. George Ladd <strong>sa</strong> A Theology <strong>sa</strong> Bagong Tipan, <strong>sa</strong>bi ni "Paul ay dapat tumutukoy <strong>sa</strong> robbing Diyosng d<strong>ang</strong>al dahil <strong>sa</strong> kanya, espirituwal na p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya, at profaning <strong>ang</strong> pagmamahal ng Diyos dahil <strong>sa</strong>pamamagitan ng nag-ii<strong>sa</strong> exalting kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> hukom at p<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga katulad nalikha." P. 505.2:22 "mapoot idols" Ang pagpalit <strong>ang</strong> layo mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagay dahil <strong>sa</strong> baho ay <strong>ang</strong> ugat na kahuluganng mga kataga na ito.▣ "mo pagnakawan Templo" Ito ay hindi sigurado <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan na ito ngunit ito ay narefer<strong>sa</strong> anuman na may kaugnayan <strong>sa</strong> idolatrya.2: 24 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>ya 52:5 <strong>sa</strong> Septuagint. Grasya ng Diyos ng Israel para <strong>sa</strong> mga tipaniingat(cf. Deuteronomio 27-28), ay sinadya up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> mundo. Gayunman, Israel hindimalinis <strong>ang</strong> mga tipan, <strong>sa</strong>makatuwid, <strong>ang</strong> nakakita ng mundo lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> hatol ng Diyos (cf. Ezek. 36:22-32). Israel ay maging is<strong>ang</strong> kaharian ng mga pari (cf. Exod. 19:5-6), up<strong>ang</strong> dalhin <strong>ang</strong> lahat ng mundo naYHWH (cf. Gen. 12:3; Eph. 2:11-3:13). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na Topic: Bob's Ebandyeliko Biases <strong>sa</strong>1:5.NASB (BINAGO) TEKSTO: 2:25-2925 Kapag tinupad mo <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n, may halaga <strong>ang</strong> iyong pagiging na<strong>sa</strong> pagtutuli. Ngunit kapag nilabagmo <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n, <strong>ang</strong> iyong pagiging na<strong>sa</strong> pagtutuli ay naging hindi na<strong>sa</strong> pagtutuli. 26 Hindi ba kapag <strong>ang</strong>hindi gumagawa ng pagtutuli ay tumupad ng hinihingi ng kautu<strong>sa</strong>n, <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> hindi pagiging na<strong>sa</strong>pagtutuli ay ibibil<strong>ang</strong> na pagtutuli? 27 Hindi ba <strong>ang</strong> likas na hindi na<strong>sa</strong> pagtutuli at tumutupad <strong>sa</strong>kautu<strong>sa</strong>n, siya <strong>ang</strong> hahatol <strong>sa</strong> iyo, ikaw na sumusuway <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n, kahit na mayroon k<strong>ang</strong> nakasulat nakautu<strong>sa</strong>n at <strong>ang</strong> iyong pagiging na<strong>sa</strong> pagtutuli?28 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat siya, na <strong>sa</strong> panlabas na anyo ay Judio, ay hindi tunay na Judio, maging <strong>ang</strong> pagtutuli <strong>sa</strong>panlabas na laman ay hindi tunay na pagtutuli? 29 Ang tunay na Judio ay <strong>ang</strong> Judio <strong>sa</strong> kalooban at <strong>ang</strong>tunay na na<strong>sa</strong> pagtutuli ay <strong>sa</strong> puso, <strong>sa</strong> espiritu at hindi <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> titik ng kautu<strong>sa</strong>n. Ang papuri <strong>sa</strong> kaniya ayhindi mula <strong>sa</strong> tao kundi mula <strong>sa</strong> Diyos.


2:25 "pagtutuli" Paul pa rin <strong>ang</strong> paggamit ng tulig<strong>sa</strong>. Ang is<strong>ang</strong> tao ay itaas <strong>ang</strong> pahayag na, well hindibababa <strong>sa</strong> kami ay tuli (cf. Gen. 17:10-11). Kami ay na<strong>sa</strong> linya ng Abraham. Paul malinaw at matap<strong>ang</strong>dismantles ito itinat<strong>ang</strong>i Jewish pag-a<strong>sa</strong> (cf. Matt. 3:7-10; Juan 8:31-59). Lahat ng Israel <strong>ang</strong> mgakapitbahay maliban <strong>sa</strong> Philistines ay tuli. Ito ay hindi <strong>ang</strong> kumilos <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili na makabuluh<strong>ang</strong>; ito ay <strong>ang</strong>patuloy na pananampalataya ng tat<strong>ang</strong>gap (cf. vv. 26-27). Ito ay totoo <strong>sa</strong> lahat ng mga relihiyon rituals.Relihiyon ng mga tao madalas magkul<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> bendisyon ng Diyos tipan, ngunit wala <strong>ang</strong> mgaresponsibilidad.2:25-26 "kung. . . kung. . . kung "Ang mga ito ay mga tatlong THIRD Class kondisyonal p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p nasum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga posibleng hinaharap aksyon. Pagkamasunurin (cf. Deut. 27-30) ay <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> Paul'<strong>sa</strong>rgument <strong>sa</strong> kabanata 2, ngunit hindi <strong>sa</strong> 3:21-31 (cf. Gal. 3).2:26-27 Ang mga verses makatagal uma<strong>sa</strong> na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Gentiles ay may tumugon <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> ilaw nila.Ang Bibliya lam<strong>ang</strong> na posible na halimbawa ng mga ito ay magiging Cornelius ng Gawa 10. Ngunit siyaay hindi lubos na magkasya mga taludtod na ito dahil siya ay is<strong>ang</strong> Diyos-fearer at worshiped <strong>sa</strong> mgalokal na sinagog.Ang mga ito ay mga verses <strong>sa</strong> katotohanan ng is<strong>ang</strong> kontrapunkta <strong>sa</strong> Paul's argument tungkol <strong>sa</strong> mgan<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng kaligta<strong>sa</strong>n para <strong>sa</strong> mga Hudyo. Roma 3:23 <strong>ang</strong> kabuuan na <strong>ang</strong> lahat ng tao ayspiritually nawala na wal<strong>ang</strong> Kristo. Kung may mga Gentiles na mabuhay h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> sila ay may ilawmula <strong>sa</strong> paglikha at <strong>sa</strong> loob ng is<strong>ang</strong> moral sensitivity, <strong>ang</strong> Diyos ay magbibigay ng pagkakataon para <strong>sa</strong>kanila up<strong>ang</strong> tumugon <strong>sa</strong> Kristo-<strong>sa</strong> anuman, gayunman, <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> araw.2:28-29 "Para siya ay hindi is<strong>ang</strong> Hudyo . . . siya ay is<strong>ang</strong> Hudyo "Ito ay is<strong>ang</strong> lubh<strong>ang</strong> mahalagadiskusyon dahil <strong>sa</strong> mga modernong teolohiko pagpapaunlad ng dispen<strong>sa</strong>tionalism at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mgapagtat<strong>ang</strong>ka na hiwalay o capsulize ng OT <strong>ang</strong> mga tao ng Diyos mula <strong>sa</strong> NT <strong>ang</strong> mga tao ng Diyos.Mayroon lam<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kasunduan at <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga tao (cf. ROM. 9:6; Gal. 3:7-9, 29; 6:16; ko Alag<strong>ang</strong>Hayop. 3:6). Ang bagong tipan ay is<strong>ang</strong> pag-unlad at katuparan ng gul<strong>ang</strong>. Ang mga tao ng Diyos ay maylagi been kaya <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya, hindi lahi. Sila ay is<strong>ang</strong> "puso ng mga tao" hindiritwal o <strong>sa</strong> lahi o lipi ng mga tao. Pananampalataya, hindi <strong>ang</strong> mga magul<strong>ang</strong>, ay <strong>ang</strong> susi. Tipan isip,hindi mag-sign tipan, ay <strong>ang</strong> markahan.▣ "laman" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 1:3.2:29 Ang mga tipan sign ng pagtutuli (cf. Gen. 17:14) ay is<strong>ang</strong> metapora <strong>sa</strong> OT para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>pagkakalantad <strong>sa</strong> Diyos. Ito ay binuo metaphorically <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> paraan (1) puso pagtutuli (cf. Deut. 10:16;Jer. 4:4); (2) tainga pagtutuli (cf. Jer. 6:10); at (3) ilabi pagtutuli (Cf . Exod. 6:12,30). Ang Batas ay hindisinadya up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong> panlabas na code, ngunit ng is<strong>ang</strong> buhay transforming prinsipyo. Tingnan<strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's Views ng Batas <strong>sa</strong> 13:9.▣ NASB "na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> puso, <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu, hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng sulat na"NKJV "na ng puso, <strong>sa</strong> Espiritu, at hindi <strong>sa</strong> titik"NRSV "ng is<strong>ang</strong> bagay ng puso - ito ay espirituwal at hindi literal na"


TEV "na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> gawain ng Diyos Espiritu, hindi <strong>sa</strong> mga nakasulat na Batas"JB "<strong>sa</strong> puso - is<strong>ang</strong> bagay na hindi ng sulat ngunit ng espiritu"Na ito parirala ay hindi siguradong kayarian <strong>sa</strong> Griyego. Ang ilan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> kumuha ito <strong>sa</strong>sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> espirituwal laban <strong>sa</strong> literal (cf. NRSV, <strong>ang</strong> ikadalawampu Century Bagong Tipan, <strong>ang</strong> Knoxtranslation, <strong>ang</strong> George P. Lam<strong>sa</strong> translation ng Peshitta, <strong>ang</strong> translation Williams at <strong>ang</strong> BagongBerkeley Version). Iba p<strong>ang</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin makita <strong>ang</strong> kaibahan <strong>sa</strong> pagitan ng bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Banal naEspiritu (cf. 7:6; II cor. 3:6, kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katulad konstruksiyon n<strong>ang</strong>yayari) at <strong>ang</strong> nakasulat natext (cf. NASB, NKJV, tuka, NIV at TEV).Paul ay na-u<strong>sa</strong>p <strong>ang</strong> katunayan na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Gentiles maaaring kumilos kalugud-lugod <strong>sa</strong> Diyoshiwalay mula <strong>sa</strong> Batas. Kung ito ay totoo at pagkatapos ay <strong>ang</strong> mga anak ng Diyos ka<strong>sa</strong>ma ng higit pa <strong>sa</strong>mga taong nagkaroon na lam<strong>ang</strong> ng pisikal na tuli (cf. Galacia). Ng Diyos pamilya ay mas malawak kay<strong>sa</strong><strong>sa</strong> lahi o lipi Hudyo (cf. Gen. 3:15; 12:3; Exod. 19:5); Job, Melchizedek, Jethro, Caleb, Rahab, at Ruth ayhindi racially Jewish. Kahit na <strong>ang</strong> mga tribes ng Ephraim at Manasseh ay kalahati Egyptian (cf. Gen.41:50-52).PANGTALAKAYAN NA MGA TANONGI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> patnubay ng pag-aaral, na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin may pananagutan k<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>iyong interpretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na maglakad ng <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>d ala natingliwanag. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu This is a study guide commentary, whichmeans that you are responsible for your own interpretation of the <strong>Bible</strong>. Eachay <strong>ang</strong> mahalaga<strong>sa</strong> ineterpretasyon. Dapat hindi mo ito ipaubaya <strong>sa</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita/commentator.Ang talakay<strong>ang</strong> mga tanong na ito ay ibinigay up<strong>ang</strong> matulungan k<strong>ang</strong> mapag-isipan <strong>ang</strong> mgap<strong>ang</strong>unahing mga isyu <strong>sa</strong> bahaging ito ng libro. Sinadya ito na makap<strong>ang</strong>hikayat na mag-isip,hindi nagbibigay lam<strong>ang</strong> ng kahulugan.1. Paano gumagana <strong>ang</strong> Hudyo 'unfaithfulness makakaapekto <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Diyos (3:3-4)?2. Mayroon b<strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> bentahe bago Diyos para <strong>sa</strong> pagiging Jewish (3:1-8)?3. Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tulig<strong>sa</strong>?4. Ano <strong>ang</strong> punto ng pakunwari tulig<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> vv. 5-8?5. Paano ba <strong>ang</strong> buhay ng is<strong>ang</strong> tunay count kung <strong>ang</strong> dahilan ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng grasya <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya bukod <strong>sa</strong> gumagana (3:8)?6. Ano <strong>ang</strong> teolohiko konsepto ng kabuu<strong>ang</strong> kabulukan (3:10-18)?7. Ano <strong>ang</strong> layunin ng mo<strong>sa</strong>ik batas, o <strong>ang</strong> batas <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> (3:20; Gal. 3:24-25)?


8. Bakit Satanas ay hindi nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> lahat ng chapters <strong>sa</strong> 1-3 na pakikitungo <strong>sa</strong> mga tao ng lostness?9. Ay <strong>ang</strong> mga OT p<strong>ang</strong>ako kondisyonal o ganap?10. Ano <strong>ang</strong> layunin ng Batas <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ik <strong>ang</strong> buhay ng: (1) <strong>ang</strong> mga di-Hudyo; at (2) <strong>ang</strong> mga Hudyo?11. Iguhit <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling <strong>sa</strong>lita Paul's arguments <strong>sa</strong> 1:18-3:20 talata <strong>sa</strong> pamamagitan ng talata.


ROMA 3PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALINUBS 4 NKJV NRSV TEV JBAng mga Hudyo at<strong>ang</strong> Batas (2:17-3:8)Paru<strong>sa</strong> ng DiyosDefendedAng Advantage ngmga HudyoAng mga Hudyo at<strong>ang</strong> Batas (2:17-3:8)Mga p<strong>ang</strong>ako ngDiyos Hindi ba <strong>ang</strong>I-<strong>sa</strong>ve <strong>ang</strong> sila3:1-8 3:1-8 3:1-8 3:1-4 3:1-83:5-63:7-8Mayroong WalamakatwiranLahat Have Sinned Lahat ay may <strong>sa</strong>la Wal<strong>ang</strong> tao aybanalLahat ay may <strong>sa</strong>la3:9-20 3:9-20 3:9-18 3:9-18 3:9-183:19-20 3:19-20 3:19-20Katuwiran <strong>sa</strong>pamamagitan ngPananampalatayaKatuwiran ng Diyos<strong>sa</strong> pamamagitan ngPananampalatayaAng tunay nakatuwiranPaano Diyos IlagayLalaking KananAng paghahayag ngDiyos ngKatarungan3:21-26 3:21-26 3:21-26 3:21-26 3:21-26Ban<strong>sa</strong>g Ibinukod Ban<strong>sa</strong>g ay Ibinukod Ano ba <strong>ang</strong>Pananampalataya3:27-31 3:27-31 3:27-31 3:27-31 3:27-31PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili mongintepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya,


at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ito ipaubaya <strong>sa</strong> tagakomentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTONG KAALAMANA. Verses 1-8 ay is<strong>ang</strong> kaugnay na nilalaman, ngunit ito ay mahirap na sundin Paul's lohika dahil siya aygumagamit ng is<strong>ang</strong> pamamaraan na tinatawag na tulig<strong>sa</strong> pampanitikan (is<strong>ang</strong> pakunwari objector).B. Mukh<strong>ang</strong> na Paul ay anticipating kung paano Jewish il<strong>ang</strong> mga tao ay tumugon <strong>sa</strong> 2:17-29, kaya siya<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>got objections (Corley, Vaughan, Roma, pp. 37-39). 1. Un<strong>ang</strong> katanungan. Mayroonb<strong>ang</strong> talag<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> pakinab<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> mga Hudyo? (vv. 1-2) 2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> katanungan. Salita ngDiyos ay nabigo dahil <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga Hudyo ay hindi tama? (vv. 3-4) 3. Ikatlong katanungan. Kung <strong>ang</strong>Diyos na ginagamit <strong>ang</strong> mga Hudyo <strong>sa</strong> bunyagan Kany<strong>ang</strong> karakter ay <strong>ang</strong> mga Hudyo judiciallyrespon<strong>sa</strong>ble pa rin? (vv. 5-8)C. Ang pagtatapos goes back to 2:11. Wal<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>i <strong>sa</strong> Diyos. Lahat ng tao ay nananagot para <strong>sa</strong>buhay na hiwalay mula <strong>sa</strong> mga ilaw na nila (natural na paghahayag at / o mga espesyal na paghahayag).D. Verses 9-18 ay is<strong>ang</strong> serye ng mga OT quotes na ilarawan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng mga Judio.E. Verses 19-20 magbuo ng mga espirituwal na kalagayan ng Israel at <strong>ang</strong> mga layunin ng OT (cf. Gal. 3).F. Verses 21-31 ay <strong>ang</strong> mga buod ng 1:18-3:20. Sila ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> teolohiko point ng Eb<strong>ang</strong>helyo (tingnan<strong>ang</strong> maikling outline, p. 2).PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 3:1-81 Ano nga <strong>ang</strong> kalam<strong>ang</strong>an ng pagiging Judio? Ano <strong>ang</strong> kapakinab<strong>ang</strong>an ng pagiging na<strong>sa</strong> pagtutuli?2 Marami <strong>sa</strong> lahat ng paraan. Una <strong>sa</strong> lahat, <strong>sa</strong> kanila ipinagkatiwala <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ng Diyos.3 Paano kung may il<strong>ang</strong> hindi nanampalataya? Mapapawal<strong>ang</strong>-bi<strong>sa</strong> ba ng kanil<strong>ang</strong> hindi pag<strong>sa</strong>mpalataya<strong>ang</strong> katapatan ng Diyos? 4 Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. Sa halip, <strong>ang</strong> Diyos ay totoo at <strong>ang</strong> bawat tao aysinungaling. Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:


Na <strong>sa</strong> iyong mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ay pinapaging-matuwid ka at <strong>sa</strong> paghatol <strong>sa</strong> iyo ay makaka-panaig ka.5 Ngunit kung <strong>ang</strong> ating kalikuan ay magpapakita ng katuwiran ng Diyos, ano <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin? AngDiyos ba ay hindi matuwid na nagdadala ng galit? Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ako na tulad ng tao. 6 Huwag naw<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>yari. Papaano ng<strong>ang</strong> hahatulan ng Diyos <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan? 7 Kung <strong>sa</strong> aking kasinungalingan <strong>ang</strong>katotohanan ng Diyos ay sumagana <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> kaluwalhatian, bakit pa ako hahatulan bil<strong>ang</strong>maka<strong>sa</strong>lanan? 8 At bakit hindi na l<strong>ang</strong> nating <strong>sa</strong>bihin: Gumawa tayo ng ma<strong>sa</strong>ma up<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari <strong>ang</strong>mabuti. Sa katunayan, ibinibint<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> atin ng iba na sina<strong>sa</strong>bi natin ito. Kaya marapat lam<strong>ang</strong> na sila ayhatulan <strong>sa</strong> pagbibint<strong>ang</strong> na ito.3:1 "kung ano <strong>ang</strong> advantage ay <strong>ang</strong> mga Hudyo" Paul ay patuloy na gamitin <strong>ang</strong> pampanitikanpamamaraan ng tulig<strong>sa</strong>, o is<strong>ang</strong> pakunwari objector, up<strong>ang</strong> makipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he. Para <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> listahan ng mga pribilehiyo ng mga Hudyo <strong>sa</strong> mga tao, tingnan <strong>ang</strong> 3:2 at 9:4-5.3:2 "Un<strong>ang</strong> ng lahat ng" Paul ay gumagamit ng "first" <strong>sa</strong> 1:8, ngunit wal<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> bagay nanab<strong>ang</strong>git. Siya ay <strong>ang</strong> parehong dito. Paul's pagsulat ay kaya napakatindi, pati na rin <strong>ang</strong> pagigingdictated, na madalas ay kany<strong>ang</strong> pambalarila constructions ay hindi kumpleto.▣ "sila ay entrusted <strong>sa</strong> oracles ng Diyos" Ang pagkakaroon ng Diyos ay is<strong>ang</strong> paghahayag awesomeresponsibilidad at pati na din <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha pribilehiyo (cf. 9:4 -5). Sila ay stewards ngDiyos ng regalo (AORIST Passive, Cf. Ko Thess. 2:4). Ang <strong>sa</strong>lita logion (oracles) ay ginagamit <strong>sa</strong> Septuagintpara <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lita mula <strong>sa</strong> Diyos (cf. Num. 24:4,16; Deut. 33 : 9; PS. 119:67; I<strong>sa</strong>. 5:24; 28:13). Ito aypatuloy na ginagamit <strong>sa</strong> parehong kahulugan <strong>sa</strong> NT (cf. Gawa 7:38; Heb. 5:12; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:11).3:3 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed <strong>sa</strong> ay tunay namula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Verses 5 at 7 ay first classkondisyon p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p.▣ NASB, NKJVNRSV, JBTEV"ng il<strong>ang</strong> mga hindi naniniwala""ng il<strong>ang</strong> mga hindi tama""kung ano <strong>ang</strong> ilan <strong>sa</strong> mga ito ay hindi ek<strong>sa</strong>kto"Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> alinman <strong>sa</strong> mga indibidwal na Israelite's (1) unfaithfulness o (2)kakul<strong>ang</strong>an ng personal na pananampalataya <strong>sa</strong> YHWH. Ito ay mahirap na kaugnay intellectually <strong>sa</strong>ganap p<strong>ang</strong>ako ng Diyos (ibig <strong>sa</strong>bihin, pagtubos ng is<strong>ang</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan) at <strong>ang</strong> mgakondisyon utos ng mga tao na <strong>sa</strong>got. Ngunit ito ay is<strong>ang</strong> kabalintunaan Bibliya (cf. 3:4-5). Ang Diyos aytotoo kahit na <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao ay hindi (cf. Hosea 1,3).▣ "pawal<strong>ang</strong>-halaga" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.


ESPESYAL PAKSA: PAWALANG-BISA (KATARGEŌ)Ito (katargeō) ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Paul's paboritong <strong>sa</strong>lita. Siya na ginagamit ito ng hindi bababa <strong>sa</strong> dalawampu'tlim<strong>ang</strong>beses ngunit ito ay may masyadong malawak na semantiko <strong>sa</strong>klaw.A. Ito ay p<strong>ang</strong>unahing etymological root ay mula <strong>sa</strong> Argos na meant1. Hindi aktibo2. Idle3. Hindi nagagamit4. Wal<strong>ang</strong> kaukulan5. Wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>B. Ang tambalan <strong>sa</strong> kata ay ginamit up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong>1. Hindi aktibo2. Uselessness3. Na kung <strong>sa</strong>an ay kinansela4. Na kung <strong>sa</strong>an ay tapos na <strong>sa</strong> malayo na may5. Na kung <strong>sa</strong>an ay ganap na wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>C. Ito ay ginagamit ng is<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> Lucas up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> bunga, <strong>sa</strong>makatuwid wal<strong>ang</strong>kabuluhan, puno (cf. Lucas 13:7).D. Paul ay gumagamit ng mga ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> simbolismo ng kahulugan <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing paraan:1. Ng Diyos <strong>ang</strong> paggawa ng mga bagay-bagay na wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong> laban <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhana. S<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng kalika<strong>sa</strong>n - ROM. 6:6b. Ang mo<strong>sa</strong>ik batas na nauukol <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng "<strong>ang</strong> mga buto" - ROM. 4:14; Gal. 3:17; 5:4,11;Eph. 2:15c. Espirituwal na pwer<strong>sa</strong> - I cor. 15:24d. Ang "tao ng kawalan ng batas" - II Thess. 2:8e. Pisikal na kamatayan - I cor. 15:26; II Tim. 1:16 (Heb. 2:14)2. Diyos palitan <strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong> (tipan, edad) para <strong>sa</strong> mga bagong


a. Mga bagay-bagay na may kaugnayan <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law - ROM. 3:3,31; 4:14; II cor. 3:7,11,13,14b. Pagkakatulad ng ka<strong>sa</strong>l na ginagamit ng Batas - ROM. 7:2,6c. Ang mga bagay-bagay <strong>sa</strong> edad na ito - ako cor. 13:8,10,11d. Ang katawan - ko cor. 6:13e. Lider ng edad na ito - ako cor. 1:28; 2:6Ang <strong>sa</strong>lita ay isinalin na kaya maraming mga iba't-ib<strong>ang</strong> paraan kundi <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahingkahulugan ay up<strong>ang</strong> gumawa ng is<strong>ang</strong> bagay na wal<strong>ang</strong> kabuluhan, wal<strong>ang</strong> halaga at wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>, wal<strong>ang</strong>bi<strong>sa</strong>, wal<strong>ang</strong> lakas ngunit hindi palaging wala, nawa<strong>sa</strong>k o annihilated.3:4NASBNKJV, TEVNRSVJB"May ito hindi!""certainly hindi!""Sa pamamagitan ng wal<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito!""Iyon ay wal<strong>ang</strong> katotohanan."Ito ay is<strong>ang</strong> bukod-t<strong>ang</strong>i <strong>ang</strong> paggamit ng optatibo timpla ng damdamin kung <strong>sa</strong>an nagpahayag ng gustoo ng is<strong>ang</strong> panal<strong>ang</strong>in at dapat ay isinalin na, "May ito hindi." Ang parirala ng astonished kawalan ngpananampalataya ay madalas na ginagamit ng Paul dahil <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y pamamaraan ng tulig<strong>sa</strong>(cf. 3:4,6,31; 6:2,15, 7:7, 13; 9:14; 11:1; ko cor. 6:15; Gal. 2:17; 3:21; 6:14). Ito ay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> paraan ngmariin pagt<strong>ang</strong>ging sumampalataya is<strong>ang</strong> pakunwari assertion. Notice ng pampanitikan paraan Paulrejects ng pakunwari objector mga katanungan at mga pahayag.1. "May ito hindi," vv. 4,62. "Hayaan <strong>ang</strong> Diyos ay matatagpuan <strong>sa</strong> totoo, kahit na <strong>ang</strong> bawat tao ay matatagpuan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>sinungaling," v. 43. "(Ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga tao na termino)," v. 54. "(Hab<strong>ang</strong> kami ay slanderously iniulat at bil<strong>ang</strong> ng il<strong>ang</strong> mga claim na aming sina<strong>sa</strong>bi)," v. 8▣ "ipaalam <strong>sa</strong> Diyos ay matatagpuan <strong>sa</strong> totoo, kahit na <strong>ang</strong> bawat tao ay matatagpuan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>sinungaling" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Ang konstruksiyon na nakatutok <strong>sa</strong> mgapatuloy na katayuan ng pak<strong>sa</strong>; Diyos ay tapat at matapat, <strong>ang</strong> tao ay hindi tama at liars! Ito ay is<strong>ang</strong>parunggit <strong>sa</strong> PS. 116:11 at ito ay katulad <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> Job had up<strong>ang</strong> malaman <strong>sa</strong> 32:2; 40:8.Paunawa <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na s<strong>ang</strong>kap ng sinfulness <strong>sa</strong> kabanata na ito, kinakatawan ng Paul's paggamit ngmga gawi (lahat, <strong>ang</strong> bawat) <strong>sa</strong> vv. 4,9,12,19,20,23,24, pero purihin <strong>ang</strong> Diyos, <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na nagaalokdin ng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> lahat (cf. 3:22).


▣ "bil<strong>ang</strong> na ito ay nakasulat na" literal "at ito ay patuloy na nakasulat. "Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passivenagpapakilala. Ito ay naging is<strong>ang</strong> teknikal na wika na ginagamit up<strong>ang</strong> magpahayag ng Diyos inspirasyonng Kasulatan (cf. Matt. 5:17-19). Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> PS. 51:4 <strong>sa</strong> Septuagint (LXX).3:5-6 Ang argument Paul ay ginagawa <strong>sa</strong> mga verses na may kaugnayan <strong>sa</strong> mga espesyal na pinili ngDiyos ng Israel bil<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> paraan ng maabot <strong>ang</strong> mundo (cf. Gen.12: 3; Exod. 19: 5-6). Sa OT"halalan"-refer <strong>sa</strong> mga serbisyo, hindi espesyal na pribilehiyo. Diyos na ginawa ng is<strong>ang</strong> tipan <strong>sa</strong> kanila.Siya ay tapat; sila ay mali (cf. Nehemiah 9). Ang katotohanan na <strong>ang</strong> Diyos judged taksil Israelites aykatibayan ng Kany<strong>ang</strong> katuwiran. Israel ay sinadya up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong> paraan ng maabot <strong>ang</strong> Gentiles.Sila bigo (cf. 3:24)! Ng Diyos layunin ng kaligta<strong>sa</strong>n ng daigdig (cf. Gen. 3:15) ay hindi apektado ngkabiguan ng Israel. Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagay ng katotohanan, katapatan ng Diyos <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> orihinal na tipanay nakumpirma na <strong>sa</strong> Roma 9-11. Alinl<strong>ang</strong>an Israel ay tin<strong>ang</strong>gihan, ngunit is<strong>ang</strong> believing Israel ayhumantong Diyos plano ng pagtubos. Paul's tulig<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> vv. 5-6 ay paralleled <strong>sa</strong> vv. 7-8.3:5 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Verses 3 at 7 ay first class kondisyonp<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p.▣ "Kung <strong>ang</strong> ating kawalan ng katarungan ay nagpapakita ng katuwiran ng Diyos" Ang p<strong>ang</strong>halip, ating,ay dapat sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kolektibong-unawa <strong>sa</strong> at <strong>sa</strong> lahat ng Hudyo. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong> at 1:17▣ "kung ano <strong>ang</strong> dapat naming <strong>sa</strong>bihin" Paul ay <strong>ang</strong> paggamit ng tulig<strong>sa</strong> (cf. 3:5; 7:7; 8:31; 9:14,39). Paulay clarifying kany<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>hal <strong>sa</strong> pamamagitan ng paggamit ng is<strong>ang</strong> pakunwari objector (cf. Mal.1:2,6,7,12,13; 2:14,17 (dalaw<strong>ang</strong> beses); 3:7,13,14).▣ NASBNKJVNRSVTEVJB"(ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga tao na termino)""(Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ako ng wik<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao)""(I-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tao na paraan)""(Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ako ng wik<strong>ang</strong> dito bil<strong>ang</strong> lalaki gawin)""-na gumamit ng is<strong>ang</strong> pantao pagkakatulad-"Paul kadalas<strong>ang</strong> ginagamit pantao lohika <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> teolohiko arguments (cf. 6:19; ko cor. 9:8; Gal.3:15). Dito ito function bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paraan ng t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> assertions ng pakunwari objector.3:7-8 Mayroong halata kahilera <strong>sa</strong> pagitan ng vv. 5 at 7. Paul ay alinman <strong>sa</strong> (1) patuloy na gamitin <strong>ang</strong>pampanitikan pamamaraan ng tulig<strong>sa</strong>, is<strong>ang</strong> pakunwari objector (cf. 3:5,7; 7:7; 8:31; 9:14,30) o (2)reacting <strong>sa</strong> pamumuna ng kany<strong>ang</strong> mga katarungan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya-alone nap<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral (cf. v. 8). Paul ay hindi ipaliwanag o <strong>sa</strong>got na <strong>ang</strong> singil <strong>sa</strong> detalye ngunit papilit condemns<strong>ang</strong> mga parat<strong>ang</strong>. Ito ay posible na <strong>ang</strong> pags<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> libreng hindi tampat katwiran <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya ay na ito ay humahantong <strong>sa</strong> kawalan ng batas o lam<strong>ang</strong> mas


ma<strong>sa</strong>ma pagsuway. Paul believed na libreng pagpapala ay humahantong <strong>sa</strong> Christlikeness <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> bagong espiritu at buhay ng ut<strong>ang</strong> na loob! Ang mga Hudyo, <strong>ang</strong> mga Griyegomoralists, at Paul <strong>ang</strong> lahat ng pinaghahanap etikal na pamumuhay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> convert! Ngunit ito ay,hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng pags<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> panlabas na batas code, ngunit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong puso(cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:22-36).3:7 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (din vv. 3 at 5) na kung <strong>sa</strong>an ay assumed natotoo mula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin.▣ "abounded" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 15:13.▣ "Kany<strong>ang</strong> kaluwalhatian" Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:23NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 3:9-189 Ano ng<strong>ayon</strong>? Kami ba ay nakakahigit? Hindi! Ito ay <strong>sa</strong>pagkat napatunayan na namin noong una pa man,na kapwa <strong>ang</strong> mga Judio at mga Griyego ay na<strong>sa</strong> ilalim ng ka<strong>sa</strong>lanan. 10 Ito ay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> nasusulat:Wal<strong>ang</strong> sinum<strong>ang</strong> matuwid, wala kahit i<strong>sa</strong>.11 Wal<strong>ang</strong> sinum<strong>ang</strong> nakakaunawa, wal<strong>ang</strong> sinu-m<strong>ang</strong>humahanap <strong>sa</strong> Diyos. 12 Ang lahat ay lumihisng daan, <strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma sil<strong>ang</strong> naging wal<strong>ang</strong>pakinab<strong>ang</strong>. Wal<strong>ang</strong> sinum<strong>ang</strong> gumagawa ngmabuti, wala kahit i<strong>sa</strong>. 13 Ang kanil<strong>ang</strong>lalamunan ay bukas na libingan. Sa kanil<strong>ang</strong>mga dila ay ginagamit nila <strong>ang</strong> pandaraya. Angkamandag ng mga ulupong ay na<strong>sa</strong> mga labinila. 14 Ang mga bibig nila ay puno ng pagsumpaat mapait na mananalita. 15 Ang mga paa nilaay mabilis <strong>sa</strong> pagbuhos ng dugo. 16 Pagkawa<strong>sa</strong>kat paghihirap <strong>ang</strong> na<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga landas.17 Hindi nila alam <strong>ang</strong> landas ng kapayapaan.18 Ang pagkatakot <strong>sa</strong> Diyos ay wala <strong>sa</strong> kanila.3:9 "Mayroon namin ng mas mahu<strong>sa</strong>y kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga ito" Ang balarila at <strong>sa</strong> puntong ito ay hindisiguradong kayarian. Ito ay malinaw na <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing katotohanan ng dagat na ito ay na <strong>ang</strong>lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng grasya ng Diyos (cf. 3:9,19,23; 11:32; Gal. 3:22).Gayunman, ito ay hindi sigurado kung <strong>ang</strong> mga tiyak na reference ay Hudyo (Paul at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong>kinsmen, Cf. TEV, RSV) o Kristiyano (Paul at kapwa believers hiwalay mula <strong>sa</strong> grasya ng Diyos). Hudyo aymay il<strong>ang</strong> mga pakinab<strong>ang</strong> (cf. vv. 1-2; 9:4-5), ngunit <strong>ang</strong> mga pakinab<strong>ang</strong> gumawa ng mga ito ng masmaraming respon<strong>sa</strong>ble! Lahat ng tao ay spiritually nawala at n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng grasya ng Diyos. Angmga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "mas" ay nauunawaan ng is<strong>ang</strong> minorya ng mga iskolar na tinig pakuwento <strong>sa</strong> halip ngMiddle ( "mas mahu<strong>sa</strong>y na off"), na nagreresulta <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin "daig ng." Roma ay madalas na sinabi na<strong>ang</strong> pinaka-lokal neutral ng Paul's titik. Karamihan ng mga titik Paul's address ng is<strong>ang</strong> lokal na kail<strong>ang</strong>an


o crises (pamin<strong>sa</strong>n-min<strong>sa</strong>n na mga dokumento). Gayunman, <strong>ang</strong> pagkainggit <strong>sa</strong> pagitan ng believingJewish lider at believing hentil lider ay maaaring <strong>sa</strong> background ng teksto tulad nito at chapters 9-11.▣ "<strong>sa</strong> ilalim ng ka<strong>sa</strong>lanan" Paul personifies "ka<strong>sa</strong>lanan" bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> malupit master <strong>sa</strong> pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan (cf. 6:16 -23).3:10-18 "bil<strong>ang</strong> na ito ay nakasulat na" Ito ay n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> parirala din v. 4. Ang mga sumusunod napahayag ay is<strong>ang</strong> serye ng mga OT quotes gamit metaphors ng katawan ng tao up<strong>ang</strong> bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong>fallenness ng s<strong>ang</strong>katauhan: (1) vv. 10-12, Eccl. 7:20 o PS. 14:1-3; (2) v.13, PS. 5:9 o 140:3; (3) v.14, PS.10:7; (4) vv. 15-17, I<strong>sa</strong>. 59:7-8 at Prov. 1:16, at (5) v.18, PS. 36:1. Ito ay kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha na Paul ayhindi gamitin <strong>ang</strong> I<strong>sa</strong>. 53:6.NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 3:19-2019 Ng<strong>ayon</strong> ay nalalaman natin na anum<strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bi ng kautu<strong>sa</strong>n ay sina<strong>sa</strong>bi <strong>sa</strong> kanila na na<strong>sa</strong> ilalim ngkautu<strong>sa</strong>n up<strong>ang</strong> patigilin <strong>ang</strong> bawat bibig at <strong>ang</strong> buong <strong>sa</strong>nlibutan ay mananagot <strong>sa</strong> Diyos. 20 Kaya nga, <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga gawa ng kautu<strong>sa</strong>n wal<strong>ang</strong> taong mapapaging-matuwid <strong>sa</strong> harapan niya <strong>sa</strong>pagkat<strong>ang</strong> lubos na pagkaalam <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n.▣ "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n" Sa ganitong konteksto ito ay dapat sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> buong OT dahil <strong>sa</strong> mga pas<strong>sa</strong>gesquoted <strong>sa</strong> vv. 10-18. Paul personifies "<strong>sa</strong> batas" bil<strong>ang</strong> siya did "<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" inv. 9 (cf. 6:16-23).▣ "<strong>sa</strong> mga taong <strong>sa</strong> ilalim ng Batas" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> natat<strong>ang</strong>ing Hudyo at hentil convert. Kahit na itoay dapat na sinabi na <strong>ang</strong> ilan <strong>sa</strong> mga quotes OT sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Gentiles.▣NASB"Na <strong>ang</strong> bawat bibig ay <strong>sa</strong>rado, at lahat ng mundo ay maaaring maging nananagot <strong>sa</strong> Diyos"NKJV "Na <strong>ang</strong> bawat bibig ay maaaring tumigil <strong>sa</strong>, at <strong>ang</strong> lahat ng mundo ay maaaring maging may<strong>sa</strong>la <strong>sa</strong> harap ng Diyos"NRSV "up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> bawat bibig ay maaaring silenced, at <strong>ang</strong> buong mundo ay maaaring gaganapinnananagot <strong>sa</strong> Diyos"TEV "up<strong>ang</strong> ihinto <strong>ang</strong> lahat ng tao excuses at dalhin <strong>ang</strong> buong mundo <strong>sa</strong> ilalim ng Diyospaghuhusga”JB " ngunit ito ay sinadya up<strong>ang</strong> katahimikan <strong>ang</strong> lahat at up<strong>ang</strong> mag-ipon ng buong mundo bukas<strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> paghuhusga”Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing tema ng kabanata 1:18-3:20 na kung <strong>sa</strong>an ay summarized <strong>sa</strong> 3:23.▣" <strong>sa</strong> bawat bibig "May il<strong>ang</strong> mga parirala <strong>sa</strong> vv. 19-20 m<strong>ang</strong>ahulugan na <strong>ang</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan.1. "Sa bawat bibig," v. 192. "Lahat ng mundo," v. 19


3. "Wal<strong>ang</strong> laman," v. 203:20 "<strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga gawa ng kautu<strong>sa</strong>n ay wal<strong>ang</strong> laman makatwiran <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>sight" Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> PS. 143:2, ngunit may is<strong>ang</strong> phrase na naidagdag. Ito ay is<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>unahing aspeto ng Paul's Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. Gal. 2:16; 3:11). Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako pariseo, Paulnatat<strong>ang</strong>ing knew <strong>ang</strong> kawalan ng kakayahan ng mga relihiyoso sigasig at masel<strong>ang</strong> pagganap up<strong>ang</strong>magbigay ng loob kapayapaan.▣ NASB, NRSV "<strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n ay <strong>ang</strong> kaalaman ng ka<strong>sa</strong>lanan"NKJVTEVJB"para <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng batas ay <strong>ang</strong> kaalaman ng ka<strong>sa</strong>lanan""kung ano <strong>ang</strong> <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay gawin ng tao ay up<strong>ang</strong> malaman na siya ay may sinned’’"na <strong>ang</strong> lahat ng batas ay ay up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> amin kung ano <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan"Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga layunin ng mga OT. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 13:9. Ito ay hindi sinadyaup<strong>ang</strong> magdala ng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan. Kany<strong>ang</strong> layunin ay up<strong>ang</strong> ilahad sinfulnes<strong>sa</strong>t magmaneho <strong>ang</strong> lahat ng mga tao <strong>sa</strong> awa ng Diyos (cf. 4:15; 5:13,20; 7:7; Gal. 3:19-22, 23-29).MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay may tungkulin para<strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong> liwanag na mayroontayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ipaubaya ito<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyong makapag-isip <strong>sa</strong>mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na maging mapagpukaw ng isipan, hindikatiyakan.1. Paano gumagana <strong>ang</strong> Hudyo 'unfaithfulness makaka-apekto <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos? (3:3-4)2. Mayroon b<strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> bentahe bago Diyos <strong>sa</strong> pagiging Jewish? (3:1-8)3. Ano <strong>ang</strong> punto ng pakunwari pagtutol (tulig<strong>sa</strong>) <strong>sa</strong> vv. 5-8?4. Paano ba <strong>ang</strong> buhay ng is<strong>ang</strong> tunay count kung <strong>ang</strong> dahilan ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng grasya <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya bukod <strong>sa</strong> gumagana (cf. 3:8)?5. Itakda <strong>ang</strong> teolohiko (Calvin) konsepto ng kabuu<strong>ang</strong> kabulukan (cf. 3:10-18).6. Ano <strong>ang</strong> layunin ng mo<strong>sa</strong>ik batas, o <strong>ang</strong> batas <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> (cf. 3:20; Gal. 3:24-25)?7. Bakit Satanas ay hindi nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> lahat ng chapters <strong>sa</strong> 1-3 na pakikitungo <strong>sa</strong> mga tao ng lostness?


CONTEXTUAL PANANAW SA ROMA 3:21-31A. Roma 3:21-311. <strong>ang</strong> climactic buod ng 1:18-3:202. is<strong>ang</strong> amplification ng 1:16-173. is<strong>ang</strong> pagpapakilala <strong>sa</strong> chapters 4-8 (esp. 3:28)B. Ito climactic buod ng mga doktrina ng katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya aycharacterized ng Reformers:1. Martin Luther bil<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> chief point at napaka-central lugar ng mga sulat at <strong>ang</strong> buong Bibliya";2. John Calvin bil<strong>ang</strong> "diyan ay hindi marahil <strong>sa</strong> buong Bibliya ng is<strong>ang</strong> daan na nagtatakda ng m<strong>ang</strong>anakmore profoundly <strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos kay Cristo."C. Ito ay <strong>ang</strong> teolohiko kakanyahan ng mga miyembro ng Protestanteng denominasyon Cristianismo.Up<strong>ang</strong> maunawaan <strong>ang</strong> context na ito ay up<strong>ang</strong> maunawaan <strong>ang</strong> Kristiyanismo. Ito ay <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong>loob ng dalaw<strong>ang</strong>-buod ng talata bil<strong>ang</strong> John 3:16 ay <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> taludtod. Ito ay <strong>ang</strong> pusoat kaluluwa ng Paul's Eb<strong>ang</strong>helyo pagtat<strong>ang</strong>hal. Ang tatlong mga susi interpretive tanong ay:1. Ano <strong>ang</strong> ginagawa ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "batas" mean?2. Ano <strong>ang</strong> ginagawa ng pariral<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos" mean?3. Ano <strong>ang</strong> gagawin <strong>ang</strong> mga katag<strong>ang</strong> "pananampalataya" at "ay naniniwala na" mean?D. Ako <strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "lahat" <strong>sa</strong> v. 22 (cf. v. 29) at <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "regalo" <strong>sa</strong> v. 24(cf. 5:15,17; 6:23).PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 3:21-2621 Subalit ng<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos ay inihayag n<strong>ang</strong> hiwalay <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n. Ito ay pinatotohanan ngkautu<strong>sa</strong>n at ng mga propeta. 22 Ang katuwir<strong>ang</strong> ito ng Diyos ay <strong>sa</strong> pamama-gitan ng pananampalatayakay Jesucristo. Ito ay para <strong>sa</strong> lahat at <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> lahat na sumampalataya dahil wal<strong>ang</strong> pagkakaiba. 23 Itoay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> lahat ay nagka<strong>sa</strong>la at hindi nakakaabot <strong>sa</strong> kaluwalhatian ng Diyos. 24 Ang lahat aypinapaging-matuwid ng Diyos n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> bayad <strong>sa</strong> pamamagitan ng kaniy<strong>ang</strong> biyaya, <strong>sa</strong> pamamagitanng katubu<strong>sa</strong>n na na kay Cristo Jesus. 25 Siya <strong>ang</strong> itinalaga ng Diyos na maging kasiya-siy<strong>ang</strong> handog <strong>sa</strong>pamamagitan ng pag<strong>sa</strong>mpalataya <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> dugo, up<strong>ang</strong> ipakita ng Diyos <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> katuwiran ayipinagpaliban niya <strong>ang</strong> kahatulan <strong>sa</strong> mga nakalipas na ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> pamamagitan ng kaniy<strong>ang</strong>kahinahunan. 26 Ginawa niya ito up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> katuwiran <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> panahon<strong>sa</strong>pagkat siya ay matuwid at tagapagpaging-matuwid <strong>sa</strong> kanila na suma<strong>sa</strong>mpalataya kay Jesus.


3:21 "Ngunit ng<strong>ayon</strong>" Paul ay contrasting <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan <strong>sa</strong> Bagong Tipan, <strong>ang</strong> gul<strong>ang</strong> ngpaghihimagsik <strong>sa</strong> bagong edad ng katuwiran. Ito ay pagkatapos ay kahilera "<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan" (cf. v. 26;"ngunit ng<strong>ayon</strong>" ng 6:22, 7:6).▣ "na ng<strong>ayon</strong> hiwalay mula <strong>sa</strong> Law" Ito ay madalas na hard na maging tiyak na kung Paul aysumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law (NASB) o batas (NRSV, TEV, NJB, NIV) <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahatan <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong>pagbubukas chapters. Sa ganitong konteksto <strong>ang</strong> Jewish Law akma Paul's argument pinakamahu<strong>sa</strong>y.Lahat ng tao ay may lumabag <strong>sa</strong> bawat hanay ng mga moral, societal alituntunin kung panloob opanlabas na. Ang aming mga problema bil<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay bumag<strong>sa</strong>k na gusto naming wal<strong>ang</strong>patnubay <strong>sa</strong> lahat maliban <strong>sa</strong> aming <strong>sa</strong>riling maka<strong>sa</strong>rili, <strong>sa</strong>kim hinah<strong>ang</strong>ad (cf. Gen. 3).▣ NASBNKJV, NRSVTEVNJB"<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos""<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos""Diyos paraan ng paglalagay ng mga tao na may karapatan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili""ng Diyos <strong>sa</strong> pag-<strong>sa</strong>ve ng katarungan"Wal<strong>ang</strong> tiyak na artikulo <strong>sa</strong> "katuwiran." Ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Diyos na karakter, ngunit <strong>ang</strong> Diyosng paraan ng imparting kapatawaran at pagt<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> mga taong maka<strong>sa</strong>lanan. Ang tunay na parirala ayginamit <strong>sa</strong> teolohiko tema ng ROM. 1:16-17. Ito ay malinaw na mekanismo ay nagsiwalat ngpananampalataya <strong>sa</strong> crucified si Hesus Kristo (cf. v. 22,24-26). Ang katotohanan na ito kataga(dikaiosonē) at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga derivatives (tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 2:13) ay ginagamit up<strong>ang</strong> madalas <strong>sa</strong>context na ito ay nagpapakita ng <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kabuluhan (cf. 1:17; 3:5,21,22,25,26; 4:3,5,6,9,11,13,22;5:17,21; 6:13,16,18 , 19,20; 8:10; 9:28,30,31; 10:3,4,5,6,10,17). Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego ay mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> OTkonstruksiyon metapora (t<strong>sa</strong>dak) ng "is<strong>ang</strong> standard" o "is<strong>ang</strong> pagsukat tambo." Ang mga pamantayanay Diyos kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> karakter ng Diyos kung <strong>sa</strong>an ay malay<strong>ang</strong>ibinigay <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (cf. II cor. 5:21). Admitting <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>mga kail<strong>ang</strong>an at pagt<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> kaloob ng Diyos ay, at ito ay, kaya nakakahiya <strong>sa</strong> prideful, <strong>sa</strong>kim ng taolalo na legalistic, relihiyosong tao. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.▣ "ay manifested" Ang parirala ay tunay katulad <strong>sa</strong> 1:17. Gayunman, <strong>ang</strong> verb ay naiiba. Ang verb dito ayisinalin na, "ay na-at patuloy na malinaw na nagsiwalat." Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pinagkakilanlanhab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> synonym <strong>sa</strong> 1:17 ay naroroon Passive nagpapakilala. Ang Diyos ay malinaw na nagsiwalat <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyo pareho <strong>sa</strong> OT (cf. kabanata 4) at si Hesus.▣ "na <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> pamamagitan ng Batas at <strong>ang</strong> mga propeta" na ito <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> tinukoy ng tatlongdivisions ng Hebreo canon (Law, propeta at mga sulatin) . Ang mga ito ng dalaw<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> ginamit up<strong>ang</strong>sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> buong (tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:19). Ito ay malinaw na nagpakita na <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyoay nakapaloob <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> bait<strong>ang</strong> na form <strong>sa</strong> OT (cf. Lucas 24:27,44; Gawa 10:43). Ito ay hindi is<strong>ang</strong>nahuling isip, "Plan B," o is<strong>ang</strong> huling minuto magb<strong>ang</strong>ga programa (cf. 1:2). 3:22 "<strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya <strong>sa</strong> Hesus Kristo" Ito ay literal "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya ni Hesus Kristo."Ito ay is<strong>ang</strong> dyenitibo construction. Ito ay <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> Gal. 2:16 at Phil. 3:9 gaya ng is<strong>ang</strong> form na


katulad <strong>sa</strong> ROM. 3:26; Gal. 2:16,20; 3:22. Ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na (1) <strong>ang</strong> pananampalataya okatapatan ni Hesus (subjective dyenitibo) o (2) si Hesus bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> layunin ng aming pananampalataya(layunin dyenitibo). Ang parehong pambalarila konstruksiyon <strong>sa</strong> Gal. 2:16 gumagawa # 2 <strong>ang</strong>pinakamahu<strong>sa</strong>y na pinili.Ito ay nagpapakita ng mga p<strong>ang</strong>unahing aspeto ng Diyos <strong>ang</strong> katarungan. Ito ay <strong>ang</strong> katuwiran ni Cristona ginawa m<strong>ang</strong>gawa <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> buhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga libreng regalo ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitanni Cristo (cf. 4:5; 6:23), na kung <strong>sa</strong>an ay dapat na tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya /paniniwala / pinagkakatiwalaan (cf. Eph. 2:8-9) at nanirahan <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> araw-araw na buhay (cf. Eph. 2:10).▣ "para <strong>sa</strong> lahat ng" Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay para <strong>sa</strong> lahat ng tao (cf. v. 24; I<strong>sa</strong>. 53:6; Ezek. 18:23; Juan 3:16 -17; 4:42; ko Tim. 2:4; 4:10; Titus 2:11; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9; I Juan 4:14). Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> magaling nakatotohanan! Ito ay dapat na balanse <strong>ang</strong> Bibliya katotohanan ng halalan. Ng Diyos halalan ay hindidapat na naiintindihan <strong>sa</strong> Islamic kahulugan ng determinismo at hindi rin <strong>sa</strong> mga ultra-Calvinistickahulugan ng il<strong>ang</strong> kumpara <strong>sa</strong> iba, ngunit <strong>sa</strong> covenantal kahulugan. Lum<strong>ang</strong> Tipan halalan ay para <strong>sa</strong>mga serbisyo, hindi pribilehiyo! Ipin<strong>ang</strong>ako ng Diyos para makuha <strong>ang</strong> pagkalugmok ng tao (cf. Gen.3:15). Tinawag ng Diyos at pinili ninyo <strong>ang</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng Israel (cf. Gen.12:3; Exod. 19:5-6). Elects ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo. Ang Diyos ay lagingtumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. Juan 6:44,65).Efeso 1 at Roma 9 ay <strong>ang</strong> strongest Bibliya pas<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> doktrina ng kapalaran na kung <strong>sa</strong>an aytheologically emphasized ni Augustine at Calvin. Diyos pinili believers hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n(katarungan), kundi pati na rin <strong>sa</strong> pagpapakabanal (cf. Eph. 1:4; Col. 1:12). Ito ay maaaring maykaugnayan <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> aming posisyon <strong>sa</strong> Kristo (cf. II cor. 5:21) o (2) ng Diyos pagnanais up<strong>ang</strong> gayahinKany<strong>ang</strong> karakter <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga anak (cf. ROM. 8:28-29; Gal. 4:19 ; Eph. 2:10). Ng Diyos ay para <strong>sa</strong>Kany<strong>ang</strong> mga anak ay parehong l<strong>ang</strong>it is<strong>ang</strong> araw at Christlikeness ng<strong>ayon</strong>! Ang layunin ng katalagahanay kabanalan, hindi pribilehiyo! Tawag ng Diyos ay hindi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> napiling il<strong>ang</strong> ng Adam ng mga anak,ngunit <strong>ang</strong> lahat! Ito ay is<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> Diyos ng <strong>sa</strong>riling character (cf. ko Thess. 5:23; II Thess. 2:13).Up<strong>ang</strong> buk<strong>sa</strong>n katalagahan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> teolohiko n<strong>ang</strong>ungupahan <strong>sa</strong> halip ng is<strong>ang</strong> banal na buhay ay is<strong>ang</strong>trahedya ng mga tao teolohiko sistema. Madalas <strong>ang</strong> aming mga teolohiko grids pap<strong>ang</strong>itin <strong>ang</strong> Bibliyatext! Tingnan Espesyal Topic: Halalan / katalagahan at <strong>ang</strong> mga Kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> TheologicalBalanse <strong>sa</strong> 8:33.▣ "na naniniwala" si Hesus ay namatay para <strong>sa</strong> lahat ng mga tao. Potensyal na <strong>ang</strong> lahat ay maaaring i-<strong>sa</strong>ve. Ito ay s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> personal na pagt<strong>ang</strong>gap (pandiwaring p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan) na si Hesus'katuwiran naa<strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> buhay (cf. 1:16; Juan 1:12; 3:16; 20:31; ROM. 10:9-13; I Juan 5: 13).Ang Bibliya nagtat<strong>ang</strong>hal ng dalaw<strong>ang</strong> pamantayan para <strong>sa</strong> mga imputed katuwiran: pananampalatayaat pagsisisi (cf. Mark 1:15; Gawa 3:16,19; 20:31 at makita <strong>ang</strong> mga tanda <strong>sa</strong> 1:5). Ang tekstong ito aynagpapakita ng malinaw <strong>ang</strong> mga pandaigdig na <strong>sa</strong>klaw ng kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit hindi lahat ay isi-<strong>sa</strong>ve.▣ "para <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>i" May i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na paraan <strong>sa</strong> pamamagitan ng Tao at <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na kung <strong>sa</strong>an<strong>ang</strong> tao (Hudyo at Gentiles) ay maaaring i-<strong>sa</strong>ve (cf. Juan 10: 1-2,7; 11:25; 14:6). Kahit sino at lahat ay na-


<strong>sa</strong>ve na <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo (cf. 1:16; 4:11,16; 10:4,12; Gal. 3:28; Col. 3:11).3:23-26 Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego.3:23 NASB, NKJV, NRSV "para <strong>sa</strong> lahat ng may sinned at kapusin"TEVJB"lahat ng tao ay may sinned at malayo mula <strong>sa</strong>""sinned at tapos na"Ito ay is<strong>ang</strong> buod ng 1:18-3:20. Ang bawat tao'y p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an na ma-<strong>sa</strong>ve ni Kristo (cf. 3:9,19; 11:32;Gal. 3:22; I<strong>sa</strong>. 53:6). "Sinned" ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong pinagkakilanlan, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> "kapusin" ay is<strong>ang</strong>Present Gitn<strong>ang</strong> nagpapakilala. Marahil ito ng parirala-refer <strong>sa</strong> parehong s<strong>ang</strong>katauhan ng kolektibongmapa<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Adam (cf. 5:12-21) at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> patuloy na indibidwal na kilos ng paghihimagsik. Wala<strong>sa</strong> mga modernong Ingles na pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> partikular na ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> pagkilala. Ang tula ay maykinalaman <strong>sa</strong> theologically v. 21 at hindi diretso <strong>sa</strong> v. 24.▣ "<strong>ang</strong> kaluwalhatian ng Diyos" Sa OT <strong>ang</strong> pinaka-karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo para <strong>sa</strong> "kaluwalhatian"(kbd) ay orihinal is<strong>ang</strong> komersyal kataga (na tinukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pares ng kaliskis) na kung <strong>sa</strong>an meant "namabigat." na kung <strong>sa</strong>an ay mabigat ay mahalaga o nagkaroon tunay nagkakahalaga. Kadala<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong>konsepto ng liwanag ay idinagdag <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong> kamahalan ng Diyos (cf. Exod. 19:16-18; 24:17; I<strong>sa</strong>. 60:1-2). Siya <strong>ang</strong> nag-ii<strong>sa</strong> ay karapat-dapat at mga kagal<strong>ang</strong>-gal<strong>ang</strong>. Siya ay masyadongnapakatalino para <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> tumanaw (cf. Ex 33:17-23; I<strong>sa</strong>. 6:5). Ang Diyos aymaaari lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng tunay na kilala Kristo (cf. Jer. 1:14; Matt. 17:2; Heb. 1:3; James 2:1).Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kaluwalhatian" ay tila hindi siguradong kayarian: (1) ito ay maaring maging kahanay <strong>sa</strong>"<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos" (v. 21) (2) ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> approval ng Diyos (cf. Juan 12:43); (3) ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> imahe ng Diyos na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay nilikha (cf. Gen.1:26-27; 5:1; 9:6), ngunit kung <strong>sa</strong>an mamaya ay marred <strong>sa</strong> pamamagitan ng paghihimagsik (cf. Gen. 3:1 -22), ngunit <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo ibalik (cf. II cor. 3:18). Ang katag<strong>ang</strong> ito ay un<strong>ang</strong> ginamit <strong>sa</strong> OT ngYHWH <strong>ang</strong> pagharap <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao (cf. Exod. 16:7,10; Lev. 9:23; Num. 14:10), na kung <strong>sa</strong>an ay parin <strong>ang</strong> layunin.ESPESYAL PAKSA: KALUWALHATIANAng Bibliya konsepto ng "kaluwalhatian" ay mahirap na tukuyin. Believers' kaluwalhatian ay na sila namaunawaan <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo at kaluwalhatian <strong>sa</strong> Diyos, hindi <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf. 1:29-31; Jer. 9:23-24).Sa OT <strong>ang</strong> pinaka-karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo para <strong>sa</strong> "kaluwalhatian" (kbd) ay orihinal is<strong>ang</strong> komersyalna kataga na may kinalaman <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pares ng kaliskis ( "up<strong>ang</strong> maging mabigat"). Na kung <strong>sa</strong>an aymabigat ay mahalaga o nagkaroon tunay nagkakahalaga. Kadala<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> konsepto ng liwanag ayidinagdag <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong> kamahalan ng Diyos (cf. Exod. 19:16-18; 24:17; I<strong>sa</strong>. 60:1-2).Siya <strong>ang</strong> nag-ii<strong>sa</strong> ay karapat-dapat at mga kagal<strong>ang</strong>-gal<strong>ang</strong>. Siya ay masyadong napakatalino para <strong>sa</strong>pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> tumanaw (cf. Exod 33:17-23; I<strong>sa</strong>. 6:5). YHWH ay maaari lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pamamagitan ng tunay na kilala Kristo (cf. Jer. 1:14; Matt. 17:2; Heb. 1:3; James 2:1). Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"kaluwalhatian" ay tila hindi siguradong kayarian: (1) ito ay maaring maging magkahilera <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong>


katuwiran ng Diyos" (2) ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> "kabanalan" o "ka<strong>sa</strong>kdalan" ng Diyos, o (3) na itoay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> imahe ng Diyos na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay nilikha (cf. Gen. 1 :26-27;5:1; 9:6), ngunit kung <strong>sa</strong>an mamaya ay marred <strong>sa</strong> pamamagitan ng paghihimagsik (cf. Gen. 3:1-22). Itoay un<strong>ang</strong> ginamit ng mga YHWH's presence <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> panahon ng kagubatan halaghagpanahon <strong>sa</strong> Exod. 16:7,10; Lev. 9:23; at Num. 14:10.3:24 "pagiging makatarungan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kaloob <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> grasya" Ito ay is<strong>ang</strong>Present Passive pandiwari. Ito ay kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay nagsisimula ng grasya ng Diyos nanagbibigay <strong>sa</strong> katuwiran (cf. 5:15-17; 6:23). Ang Griyego <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "pawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>la" (dikaioō) ay mula <strong>sa</strong>parehong bil<strong>ang</strong> root "katuwiran" (dikaiosunē). Ang Diyos ay laging tumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba (cf.Juan 6:44,65). Sa verses 24-25 may tatlong metaphors na ginamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n: (1)"katwiran" na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> legal na termino na meant "wal<strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> na ibinigay" o <strong>sa</strong> ipahayagna hindi i<strong>sa</strong> may ka<strong>sa</strong>lanan; (2) "redemption" na kung <strong>sa</strong>an ay mula <strong>sa</strong> mga alipin ng merkado na meant"binili likod na" o "up<strong>ang</strong> i-set free"; at (3) "pagsusuyo" na kung <strong>sa</strong>an ay mula <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>kripisiyo sistemaat meant <strong>ang</strong> lugar ng takip o atonement. Ito na ini-refer <strong>sa</strong> takip ng kaban ng tipan na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong><strong>sa</strong>kripisiyo dugo ay ilagay <strong>sa</strong> Araw ng Atonement (cf. Lev. 16; Heb. 9:5).ESPESYAL PAKSA: BAGONG TIPAN NA KATIBAYAN PARA SA ISANG'SKALIGTASANIto ay batay <strong>sa</strong>1. Ang mga karakter ng Ama (cf. Juan 3:16), <strong>ang</strong> trabaho ng Anak (cf. II cor. 5:21), at <strong>ang</strong> ministeryo ngEspiritu (cf. ROM. 8:14-16) at hindi <strong>sa</strong> tao pagganap, hindi <strong>ang</strong>kop na <strong>sa</strong>hod para <strong>sa</strong> pagsunod, hindilam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> pananampalataya2. Ito ay regalo (cf. ROM. 3:24; 6:23; Eph. 2:5,8-9)3. Ito ay is<strong>ang</strong> bagong buhay, is<strong>ang</strong> bagong mundo-view (cf. John James at ako)4. Ito ay kaalaman (<strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo), pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma (<strong>sa</strong> pananampalataya at <strong>sa</strong> Hesus), at ng is<strong>ang</strong> bagongpamumuhay (espiritu-humantong Christlikeness) <strong>ang</strong> lahat ng tatlong, hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili▣ "regalo" Paul na ito ay gumagamit ng konsepto ng il<strong>ang</strong> beses na gumagamit ng iba't-ib<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita.1. dōrean, ADVERB, "malay<strong>ang</strong>"2. dōrea, pambalana, "libreng regalo"3. dōron, pambalana, "regalo" (cf. Eph. 2:8)4. charisma, pambalana, "libreng ut<strong>ang</strong>" o "libreng pabor" (cf. 1:11; 5:15,16; 6:23; 11:29; 12:6)5. charisomai, verb, "bigyan ng bil<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> libreng pabor" (cf. 8:32)


6. charis, pambalana, "libreng pabor" o "free gift" (cf. 4:4,16; 11:5,6; Eph. 2:5,8)▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pagtubos na kay Cristo Jesus" Ang mga mekanismo para <strong>sa</strong> ating kaligta<strong>sa</strong>n ay siHesus' substitutionary kamatayan at muling pagkabuhay. Ang Bibliya ay hindi focus <strong>sa</strong> kung paanomarami ay binayaran o <strong>sa</strong> kung sino <strong>ang</strong> presyo ay binabayaran (Augustine), ngunit <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> katunayan na<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay h<strong>ang</strong>o mula <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ng ka<strong>sa</strong>lanan at <strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ngis<strong>ang</strong> taong wal<strong>ang</strong> malay kapalit (cf. Juan 1:29,36 ; II cor. 5:21; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:19). Ang mgataludtod rin ay nagpapakita ng mga kahalagahan ng Gen. 3:15. Ni Hesus na tao <strong>ang</strong> sumpa (cf. Gal. 3:13)at namatay (cf. II cor. 5:21) bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kapalit para <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan. Kaligta<strong>sa</strong>n aymaaring maging libre, datapuwa't ito ay tiyak na hindi cheap.ESPESYAL PAKSA: RANSOM / REDEEMI. Lum<strong>ang</strong> TipanA. May dalaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing Hebreo legal terms na ihatid ito konsepto.1. Gaal, na kung <strong>sa</strong>an karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "<strong>sa</strong> libreng" <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> presyo nababayaran. Ang is<strong>ang</strong> form ng mga kataga ng go'el nagdadagdag <strong>sa</strong> mga konsepto, is<strong>ang</strong> personal natagapamagitan, kadala<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> miyembro ng pamilya (ibig <strong>sa</strong>bihin, kamag-anak tagapagligtas). Angaspeto ng kultura ng mga karapatan <strong>sa</strong> likod bumili ng mga bagay, hayop, lupa (cf. Lev. 25,27), o mgakamag-anak (cf. Ruth 4:15; I<strong>sa</strong>. 29:22) ay mailipat theologically <strong>sa</strong> YHWH ng pagpapalaya ng Israel mula<strong>sa</strong> Ehipto (cf. Exod. 6:6; 15:13; PS. 74:2; 77; 15; Jer. 31:11). Siya ay naging "<strong>ang</strong> tagapagligtas" (cf. Job19:25; PS. 19:14; 78:35; Prov. 23:1; I<strong>sa</strong>. 41:14; 43:14; 44:6,24; 47:4; 48:17; 49:7,26; 54:5,8; 59:20; 60:16;63:16; Jer. 50:34).2. Padah, na kung <strong>sa</strong>an karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "ng mga" o "up<strong>ang</strong> iligtas"a. <strong>ang</strong> pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng un<strong>ang</strong> ipin<strong>ang</strong>anak, Exod. 13:13,14 at Num. 18:15-17b. Pisikal na pagtubos ay contrasted may espirituwal na pagtubos, PS. 49:7,8,15c. YHWH ay redeem Israel mula <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik, PS. 130:7-8B. Ang mga teolohiko konsepto nag<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kot ng tatlong mga kaugnay na mga bagay1. May kail<strong>ang</strong>an, ng pagkaalipin, is<strong>ang</strong> forfeiting, is<strong>ang</strong> pagkabil<strong>ang</strong>go. A. pisikal na b. panlipunan b.espirituwal (cf. PS. 130:8)2. Ang presyo ay dapat na binayaran para <strong>sa</strong> kalayaan, release, at muling pagbabalik. A. ng ban<strong>sa</strong>, Israel(cf. Deut. 7:8) b. ng mga indibidwal na (cf. Job 19:25-27; 33:28)3. Ang is<strong>ang</strong> tao ay dapat kumilos bil<strong>ang</strong> tagapamagitan at ampon. Sa gaal is<strong>ang</strong> ito ay karaniw<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>miyembro ng pamilya o malapit na kamag-anak (ibig <strong>sa</strong>bihin, go'el).3. YHWH madalas na naglalarawan ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> familial termino.


A. Amab. A<strong>sa</strong>wac. Malapit na kamag-anakSA pamamagitan ng pagtubos ay Secured YHWH's personal na ahensiya; ay binabayaran ng is<strong>ang</strong> presyo,at <strong>ang</strong> pagtubos ay nakakamit!II. Bagong TipanA. Mayroong il<strong>ang</strong> mga kataga na ginamit up<strong>ang</strong> ihatid <strong>ang</strong> mga teolohiko konsepto.1. Agorazō (cf. ko cor. 6:20; 7:23; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:1; Rev. 5:9; 14:34). Ito ay is<strong>ang</strong> komersyal nakataga na maglalarawan ng is<strong>ang</strong> presyo na binayaran para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagay. Kami ay dugo-bili ng mga taona hindi control <strong>ang</strong> aming mga <strong>sa</strong>riling buhay. Kami-aari ng Kristo.2. Exagorazō (cf. Gal. 3:13; 4:5; Eph. 5:16; Col. 4:5). Ito rin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> komersyal na term. Ito aysuma<strong>sa</strong>lamin Hesus' substitutionary kamatayan <strong>sa</strong> aming ngalan. Ni Hesus na tao <strong>ang</strong> "sumpa" ng is<strong>ang</strong>naka-base <strong>sa</strong> pagganap ng batas (ibig <strong>sa</strong>bihin, mo<strong>sa</strong>ik Law), na maka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> tao ay hindi accomplish.Siya kalibre <strong>ang</strong> sumpa (cf. Deut. 21:23) para <strong>sa</strong> amin <strong>ang</strong> lahat! Sa Jesus, Diyos ng katarungan at pag-ibigpag<strong>sa</strong>mahin <strong>sa</strong> buong kapatawaran, pagt<strong>ang</strong>gap, at ma-access!3. Luō, "up<strong>ang</strong> i-set free" a. Lutron, "is<strong>ang</strong> presyo binabayaran" (cf. Matt. 20:28; Mark 10:45). Ang mgaito ay mga makap<strong>ang</strong>yarih<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ni Hesus mula <strong>sa</strong> '<strong>sa</strong>riling bibig tungkol <strong>sa</strong> layunin ng Kany<strong>ang</strong>pagdating, ay <strong>ang</strong> Tagapagligtas ng mundo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagbabayad ng is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan-ut<strong>ang</strong>Siya ay hindi may ut<strong>ang</strong> na loob (cf. Juan 1:29).B. Lutroō, "na release"(1) para makuha <strong>ang</strong> Israel, Lucas 24:21(2) na magbigay ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili para makuha at maglinis ng mga tao, Titus 2:14(3) na maging is<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan kapalit, ako Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:18-19c. Lutrōsis, "pagtubos, pagpapalaya, o liberasyon"(1) Zacharias' hula tungkol <strong>sa</strong> Jesus, Lucas 1:68(2) Anna ng pagpupuri <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> Jesus, Lucas 2:38(3) ni Hesus' ng mas mahu<strong>sa</strong>y, min<strong>sa</strong>n inaalok pagpapaka<strong>sa</strong>kit, Heb. 9:124. Apolytrōsi<strong>sa</strong>. pagtubos <strong>sa</strong> Second Coming (cf. Gawa 3:19-21)


(1) Lucas 21:28(2) Roma 8:23(3) Efeso 1:14; 4:30(4) Hebreo 9:15b. pagtubos <strong>sa</strong> Kristo <strong>ang</strong> kamatayan(1) Roma 3:24(2) I Corinthians 1:30(3) Efeso 1:7(4) Colossians 1:145. Antilytron (cf. I Tim. 2:6). Ito ay is<strong>ang</strong> mahalaga teksto (bil<strong>ang</strong> ay Titus 2:14), na naka-link na si Jesurelease'substitutionary kamatayan <strong>sa</strong> krus. Siya <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> at t<strong>ang</strong>gap na lam<strong>ang</strong> pagpapaka<strong>sa</strong>kit; <strong>ang</strong> taongnamatay para <strong>sa</strong> "lahat" (cf. Juan 1:29; 3:16-17; 4:42; ko Tim. 2:4; 4:10; Titus 2:11 ; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9;I Juan 2:2; 4:14).B. Ang mga teolohiko konsepto <strong>sa</strong> NT nagpapahiwatig1. S<strong>ang</strong>katauhan ay enslaved <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Juan 8:34; ROM. 3:10-18; 6:23).2. S<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pagkaalipin <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay nagsiwalat ng mga OT mo<strong>sa</strong>ik Law (cf. Gal. 3) at si Hesus'sermon <strong>sa</strong> Mount (cf. Matt. 5-7). Human pagganap ay maging is<strong>ang</strong> kamatayan p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (cf. Col.2:14).3. Jesus, <strong>ang</strong> kordero ng Diyos na wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, ay darating at namatay <strong>sa</strong> aming lugar (cf. Juan1:29; II cor. 5:21). Kami ay na binili mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan up<strong>ang</strong> aming maaaring maglingkod <strong>sa</strong> Diyos (cf.ROM. 6).4. Sa pamamagitan ng pahiwatig <strong>ang</strong> parehong YHWH at si Hesus ay "malapit na kamag-anak" nakumilos <strong>sa</strong> ngalan ng aming. Ito ay patuloy <strong>ang</strong> familial metaphors (ibig <strong>sa</strong>bihin, tatay, a<strong>sa</strong>wa, anak,kapatid, malapit na kamag-anak).5. Pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi is<strong>ang</strong> presyo na binabayaran <strong>sa</strong> Satanas (ibig <strong>sa</strong>bihin, Medievalteolohiya), ngunit <strong>ang</strong> mga pagkakasundo ng mga <strong>sa</strong>lita ng Diyos at <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> katarungan <strong>sa</strong> pag-ibigng Diyos at buong pagkakaloob <strong>sa</strong> Kristo. Sa cross kapayapaan ay naibalik, human paghihimagsik ayforgiven, <strong>ang</strong> imahe ng Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ng<strong>ayon</strong> ay ganap na umandar muli <strong>sa</strong> barkadapag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma!6. Diyan ay pa rin ng is<strong>ang</strong> hinaharap na aspeto ng pagtubos (cf. ROM. 8:23; Eph. 1:14; 4:30), na binubuong aming muling katawan at <strong>ang</strong> pisikal na lapit <strong>sa</strong> may tatlong Diyos.


3:25 NASB "kung sino <strong>ang</strong> Diyos na ipinapakita <strong>sa</strong> publiko "NKJVNRSVTEVJB"kanino Diyos magproklama""kanino ilagay <strong>sa</strong> harap ng Diyos""Diyos inalok""na itinalaga ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng"Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Gitn<strong>ang</strong> pinagkakilanlan na meant na <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili nagsiwalat Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rilingpuso at layunin <strong>sa</strong> pamamagitan ng kamatayan ni Kristo (cf. Eph. 1:9). Ng Diyos wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganredemptive plano kas<strong>ang</strong>kot <strong>ang</strong> pagpapaka<strong>sa</strong>kit ni Hesus (cf. I<strong>sa</strong>. 53:10; Rev. 13:8). Tingnan <strong>ang</strong> mgatanda at 9:11.Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego endeiknumai (endeixis, Cf. 3:25,26) ay ginagamit ng il<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> Roma (cf. 2:15;9:17,23; LXX Exod. 9:16). Basic na kahulugan nito ay <strong>ang</strong> hayag o ipakita. Nais ng Diyos <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhanup<strong>ang</strong> malinaw na maunawaan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> redemptive layunin, plano, at katuwiran. Ang konteksto aysetting ng Bibliya mundo tingnan 1. tungkol <strong>sa</strong> mga karakter ng Diyos 2. tungkol <strong>sa</strong> Kristo ng trabaho 3.tungkol <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an 4. tungkol <strong>sa</strong> pagtubos ng layunin. Gusto ng Diyos <strong>sa</strong> amin namaintindihan! Ang konteksto ay napakahalaga para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong>-unawa ng Kristiyanismo. Ang ilan <strong>sa</strong>mga <strong>sa</strong>lita at parirala ay hindi siguradong kayarian o maaaring maunawaan <strong>sa</strong> iba't ib<strong>ang</strong> paraan, ngunit<strong>ang</strong> tulak ng buong ay napakalinaw at plain. Ang konteksto ay <strong>ang</strong> teolohiko north bituin para <strong>sa</strong> NT.▣ NASBNKJVNRSVTEV"bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagsusuyo <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> dugo""up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong> pagsusuyo <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> dugo""bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagpapaka<strong>sa</strong>kit ng atonement <strong>sa</strong> pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> dugo""kaya na <strong>sa</strong> pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> dugo siya dapat maging <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay <strong>sa</strong>pamamagitan ng kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga tao <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ay forgiven "JB “up<strong>ang</strong> mag-alay ng kany<strong>ang</strong> buhay up<strong>ang</strong> manalo ng pagkakasundo "Sa Greco-Romano mundo na ito <strong>sa</strong>lita dala <strong>ang</strong> konsepto ng is<strong>ang</strong> pagbabalik <strong>sa</strong> dati ng relasyon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>hiwalay diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> presyo na bayad, pero hindi <strong>sa</strong> ganitong kahulugan <strong>sa</strong>Septuagint. Ito ay ginamit <strong>sa</strong> Septuagint at <strong>sa</strong> Heb. 9:5 up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>lin "kaawaan upuan," kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong>takip ng kaban ng tipan na matatagpuan <strong>sa</strong> Banal na ng Holies, <strong>ang</strong> lugar kung <strong>sa</strong>an atonement ayprocured <strong>sa</strong> ngalan ng mga ban<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Araw ng Atonement (cf. Lev. 16) . Ang katag<strong>ang</strong> ito ay dapat na maydealt <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paraan na hindi bawa<strong>sa</strong>n ng Diyos bigl<strong>ang</strong> pagbabago <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit affirmsKany<strong>ang</strong> positibong redemptive attitude papunta <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>lanan. Ang is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> diskusyon aynatagpuan <strong>sa</strong> James Stewart <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao kay Cristo, pp. 214-224. Is<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> accomplish na itoay up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> kataga up<strong>ang</strong> ito ay suma<strong>sa</strong>lamin ng Diyos magtrabaho <strong>sa</strong> Kristo; "is<strong>ang</strong> mapagsuyohayin", o "na may mapagsuyo kap<strong>ang</strong>yarihan." "Sa Kany<strong>ang</strong> dugo" ay is<strong>ang</strong> paraan ng mga


sumas<strong>ang</strong>guning Hudyo <strong>sa</strong> substitutionary-aalay ng mga taong wal<strong>ang</strong> malay kordero ng Diyos (cf. Juan1:29). Up<strong>ang</strong> lubos na maunawaan <strong>ang</strong> konsepto Lev. 1-7 ay napakahalaga pati na rin <strong>ang</strong> Araw ngAtonement <strong>sa</strong> kabanata 16. Dugo ay tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na buhay na ibinigay <strong>sa</strong> ngalan ng may<strong>sa</strong>la (cf. I<strong>sa</strong>. 52:13-53:12).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya" Narito muli (cf. 1:17; 3:22,25,26,27,28,30) ay <strong>ang</strong> mekanismopara <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> at lahat ng personal na benepisyo na makukuha <strong>sa</strong> Jesus' substitutionary kamatayan.Ang parirala ay tin<strong>ang</strong>gal na <strong>sa</strong> sinaun<strong>ang</strong> ansialo manuskrito Is<strong>ang</strong> mula <strong>sa</strong> 5th siglo (din <strong>ang</strong> mga tekstong Griyego na ginagamit ng Chrysostom) at is<strong>ang</strong> 12th siglo ansialo MS (2127). Ito ay ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> lahat ngiba p<strong>ang</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts. Ang ilan ay may mga tiyak na artikulo <strong>sa</strong>"pananampalataya" at <strong>ang</strong> ilan ay hindi, gayunman, ito ay hindi makaka-apekto <strong>ang</strong> kahulugan. AngUBS3 rate nito mai<strong>sa</strong>ma bil<strong>ang</strong> B (na may il<strong>ang</strong>-agam-agam).▣ "up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> katuwiran" ng Diyos ay dapat na tunay na <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> karakter at <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita (cf. Mal. 3:6). Sa OT <strong>ang</strong> kaluluwa na <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ay dapat mamatay (cf. Ezek.18:4,20). Siya ay sinabi ng Diyos ay hindi acquit <strong>ang</strong> may ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Exod. 23:7). Pag-ibig ng Diyospara <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay bumag<strong>sa</strong>k kaya malaki Siya ay pumapayag na maging is<strong>ang</strong> tao, matupad <strong>ang</strong>mga Batas at mamatay <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ng lugar. Pag-ibig at katarungan matugunan <strong>sa</strong>Hesus (cf. v. 26).▣ NASB, NKJV, NRSV "Siya <strong>ang</strong> lumipas <strong>sa</strong> loob ng mga ka<strong>sa</strong>lanan dati p<strong>ang</strong>ako"TEV"<strong>sa</strong> nakalipas na siya <strong>ang</strong> mga pasyente at overlooked <strong>sa</strong> mga tao ng mga ka<strong>sa</strong>lanan"NJB "para <strong>sa</strong> mga nakalipas na, kapag <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan nagpunta wal<strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> "Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "nakapa<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>" ay paresis, na ginagamit lam<strong>ang</strong> dito <strong>sa</strong> NT at hindi kailanman <strong>sa</strong> Septuagint.Ang Griyego ama at Jerome kinuha ito <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> Griyego pampanitikan kahulugan ng "<strong>ang</strong>kapatawaran ng is<strong>ang</strong> ut<strong>ang</strong>" (cf. Moulton at Milligan, p. 493). Gayunman, pariēmi, <strong>ang</strong> verb mula <strong>sa</strong>kung <strong>sa</strong>an ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na "<strong>sa</strong> palampasin <strong>sa</strong> tabi" o "mag-relaks" (cf. Lucas 11:42). Kaya <strong>ang</strong>tanong ay ginawa ng Diyos patawarin mga ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> nakaraan naghahanap Kristo papunta <strong>sa</strong> trabahoo <strong>sa</strong> hinaharap ay Siya lam<strong>ang</strong> na tunghayan <strong>ang</strong> mga ito alam Kristo <strong>ang</strong> kamatayan ay harapin na mayka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> mga problema? Ang resulta ay <strong>ang</strong> parehong. Human ka<strong>sa</strong>lanan, nakaraan, ka<strong>sa</strong>lukuyan,at hinaharap, ay dealt <strong>sa</strong> pamamagitan ni Kristo <strong>sa</strong> pagpapaka<strong>sa</strong>kit. Ito ay is<strong>ang</strong> nakara<strong>ang</strong> pagkilos nggrasya ng Diyos Inaa<strong>sa</strong>han <strong>sa</strong> Kristo ng trabaho (cf. Gawa 17:30; ROM. 4:15; 5:13) pati na rin bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan at <strong>sa</strong> hinaharap kumilos (cf. v. 26). Ang Diyos ay hindi at hindi basta-basta kumuha ngka<strong>sa</strong>lanan, ngunit Siya ay t<strong>ang</strong>gapin si Hesus' pagpapaka<strong>sa</strong>kit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> buo at huling lunas <strong>sa</strong> taopaghihimagsik bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> barrier na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan relasyon <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili.3:26 Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katuwiran" <strong>sa</strong> v. 25 ay etymologically na kaugnay <strong>sa</strong> mga kataga "lam<strong>ang</strong>" at"justifier" ng v. 26. Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga hinah<strong>ang</strong>ad na character na manifested <strong>sa</strong> believers' buhay<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo. Si Jesus ay nagiging aming katuwiran (cf. II cor. 5:21)ngunit believers ay dapat ding maging conformed <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> katuwiran, katulad ng Kany<strong>ang</strong> (cf. ROM.8:29). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.


NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 3:27-3027 Saan pa makapagmamalaki? Wala na. Sa pamamagitan ng anong kautu<strong>sa</strong>n? Sa pamamagitan ba ngmga gawa? Hindi, kundi <strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n ng pananampalataya. 28 Kaya, kinikilala natin na<strong>ang</strong> tao ay pinapaging-matuwid <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya, hiwalay <strong>sa</strong> mga gawa ngkautu<strong>sa</strong>n. 29 Hindi ba <strong>ang</strong> Diyos ay Diyos lam<strong>ang</strong> ng mga Judio? Hindi ba Diyos din siya ng mga Gentil? Oo,Diyos din siya ng mga Gentil. 30 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat ii<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> Diyos na magpapaging-matuwid <strong>sa</strong> mga na<strong>sa</strong>pagtutuli <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya at <strong>sa</strong> mga na<strong>sa</strong> hindi pagtutuli ay <strong>sa</strong> gayundingpananampalataya.3:27 "Saan pagkatapos ay ban<strong>sa</strong>g" Ang pagkakaroon ng mga artikulo <strong>sa</strong> "ban<strong>sa</strong>g" maaaring magpakita<strong>ang</strong> pagmamalaki ng mga Hudyo (cf. 2:17,23). Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay humbling. Pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan(Hudyo at Gentiles) ay hindi makakatulong <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili (cf. Eph. 2:8-9). Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: ban<strong>sa</strong>g at 2:17.▣ "Ito ay hindi ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong>" Ang katag<strong>ang</strong> ito (ek [<strong>ang</strong>] plus kleiō [magkulong]) ay ginagamit lam<strong>ang</strong> dito at<strong>sa</strong> Gal. 4:17. Ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na literal "<strong>sa</strong> lock out."▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng pananampalataya" ng Diyos ng Bagong Tipan ng Jer. 31:31-34ay hindi batay <strong>sa</strong> pagganap, ngunit <strong>sa</strong> paniwala / pananampalataya / paniniwala (pistis) <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>mapagmahal na character at mga p<strong>ang</strong>ako. Pareho <strong>ang</strong> Old at New Covenants ay sinadya up<strong>ang</strong> baguhin<strong>ang</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> Diyos na character (tapat). Ang Lum<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong>panlabas na batas; <strong>ang</strong> Bagong <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> bagong puso (cf. Ezek. 36:26-27). Ang layuninay <strong>ang</strong> parehong!3:28 "kami na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao ay makatwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya bukod <strong>sa</strong> mga gawa ngkautu<strong>sa</strong>n." Ito ay is<strong>ang</strong> buod ng 3:21-26 at <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> foreshadowing ng chapters 4-8 (cf. II Tim. 1:9; Titus3:5). Kaligta<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> libreng regalo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo ay natapos <strong>sa</strong>trabaho (cf. 3:24; 5:15,17; 6:23; Eph. 2:8-9). Gayunman, <strong>ang</strong> panahon ng pagbabayad ay is<strong>ang</strong> "gastos nglahat ng" buhay ng pagkamasunurin, serbisyo, at <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>mba (cf. Gal. 5:6; Eph. 2:10; Phil. 2:12; atmakita <strong>ang</strong> mga tanda <strong>sa</strong> 1:5).3:29 ng Diyos layunin ay palaging para makuha <strong>ang</strong> lahat ng tao ay ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> larawan (Gen.1:26; 5:1; 9:6). Ang redemptive p<strong>ang</strong>ako ng Gen. 3:15 ay para <strong>sa</strong> lahat. Siya pinili Abraham up<strong>ang</strong> piliin<strong>ang</strong> mundo (cf. Gen. 12:31; Exod. 19:4-6; Juan 3:16). Ang tula, tulad ng 3:9, maaaring magpakita ng pagigting<strong>sa</strong> mga Romano <strong>sa</strong> pagitan ng iglesia believing Jewish pamumuno, na maaaring may kaliwa RomaNero <strong>ang</strong> mga sumusunod na utos, at <strong>ang</strong> mga resulta believing hentil pamumuno, na papalitan <strong>ang</strong> mgaito. Chapters 9-11 ay maaari ring address <strong>sa</strong> parehong pag-igting.3:30 NASB "mula <strong>sa</strong> katunayan ng Diyos ay is<strong>ang</strong>"NKJVNRSVTEV"mula doon ay i<strong>sa</strong> ng Diyos""dahil <strong>ang</strong> Diyos ay i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong>""Ang Diyos ay i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong>"


JB"since may i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> Diyos"Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> may-akd<strong>ang</strong> perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> diyos ay totoo, at ito ay (cf. Exod.8:10; 9:14; Deut. 4:35,39; 6:4; ko Sam. 2:2; II Sam. 7:22; 22:32 ; ko Kgs. 8:23; PS. 86:8,10; I<strong>sa</strong>. 43:11;44:6,8; 45:6-7,14,18,21-22; 46:5,9; Jer. 2:11, 5:7, 10:6; 16:20), pagkatapos ay Siya ay dapat na <strong>ang</strong> Diyosng lahat ng mga tao.▣ "Siya ay pawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>la <strong>ang</strong> tuli <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya" Ang Griyego <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"pawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>la" ay mula <strong>sa</strong> parehong bil<strong>ang</strong> root " katuwiran. "Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at1:17. Diyan ay i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> ma-karapatan <strong>sa</strong> Diyos (cf. ROM. 9:30-32). Ang dalaw<strong>ang</strong> mgapamantayan para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay pananampalataya at pagsisisi (cf. Mark 1:15; Gawa 3:16,19; 20:21;tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 1:5). Ito ay totoo para <strong>sa</strong> mga Hudyo at Greeks.▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya. . . <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya "May mga halat<strong>ang</strong>paralelismo <strong>sa</strong> pagitan ng mga dalaw<strong>ang</strong> clauses. Ang PREPOSITIONS ek at dia ay ginagamit ditosynonymously. Wal<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>ing ay inilaan.NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 3:3131 Ginagawa ba nating wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya? Huwag naw<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>yari. Sa halip ay pinalalakas natin <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n.3:31 NASB "Kail<strong>ang</strong>an namin pagkatapos ay pawal<strong>ang</strong>-bi<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya"NKJV "Kail<strong>ang</strong>an namin pagkatapos gumawa ng wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya"NRSV "Kail<strong>ang</strong>an namin pagkatapos ng kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> batas na ito <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya"TEV "ba <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito na ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya namin <strong>sa</strong> malayo <strong>sa</strong> Law "JB" Kail<strong>ang</strong>an namin na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ng pananampalataya ay gumagawa ng Batas matulis "Ang NT nagtat<strong>ang</strong>hal ng OT <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> paraan:1. ito ay pinukaw, na <strong>ang</strong> paghahayag ng Diyos na ibinigay ay hindi mamatay (cf. Matt. 5:17-19; ROM.7:12,14,16)2. ito ay sira-sira at ay lumampas na <strong>sa</strong> malayo (cf. Heb. 8:13). Paul ginamit <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "pawal<strong>ang</strong>halaga"ng hindi bababa <strong>sa</strong> dalawampu't-lim<strong>ang</strong> beses. Ito ay isinalin na "pawal<strong>ang</strong>-bi<strong>sa</strong>," "render lakas,"at "up<strong>ang</strong> gumawa ng mga wal<strong>ang</strong> epekto." Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 3:3. Para <strong>sa</strong> Paul <strong>ang</strong>kautu<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> tagapag-alaga (cf. Gal. 3:23) at guro (cf. Gal. 3:24), ngunit <strong>ang</strong> hindi magbigay ngbuhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan (cf. Gal. 2:16,19; 3:19). Ito ay <strong>ang</strong> paligid ng tao <strong>ang</strong> paghatol (cf. Gal. 3:13;


Col. 2:14). Ang mo<strong>sa</strong>ik Law nagbigay daan <strong>sa</strong> parehong bil<strong>ang</strong> paghahayag at is<strong>ang</strong> moral pagsubokbil<strong>ang</strong> ay <strong>ang</strong> "Tree ng kaalaman ng mabuti at ma<strong>sa</strong>ma."May-aalinl<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> Paul meant <strong>sa</strong> pamamagitan ng "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n":1. is<strong>ang</strong> sistema ng mga banal ay gumagana ng Hudaismo2. is<strong>ang</strong> yugto para <strong>sa</strong> mga hentil believers na ipa<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (Judaizers <strong>sa</strong>Galacia)3. is<strong>ang</strong> standard na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> lahat ng mga tao kapusin (cf. ROM. 1:18-3:20; 7:7-25; Gal. 3:1-29).▣ "namin itatag <strong>ang</strong> Batas" Sa ilaw ng nakara<strong>ang</strong> parirala, kung ano <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ng parirala? Ito aymaaaring magpahiwatig na 1. <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay hindi is<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n ngunit ito ay is<strong>ang</strong>patuloy na moral gabay 2. ito testified <strong>sa</strong> doktrina ng "katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya,"3:21; 4:3 (Gen. 15:6; PS. 32:1-2,10-11) 3. <strong>ang</strong> mga Batas ng kahinaan (pantao paghihimagsik, Cf. ROM. 7;Gal. 3) ay lubos na nasisiyahan ni Kristo <strong>ang</strong> kamatayan, 8:3-4 4. <strong>ang</strong> layunin ng paghahayag ay up<strong>ang</strong>ibalik <strong>ang</strong> mga imahe ng Diyos <strong>sa</strong> tao Ang Batas, pagkatapos ng forensic katuwiran, ay nagiging is<strong>ang</strong>gabay <strong>sa</strong> tunay na katuwiran o Christlikeness. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's Views ngmo<strong>sa</strong>ik Batas <strong>sa</strong> 13:9. Ang nakayayanig kabalintunaan na <strong>ang</strong> Batas bigo na magtatag ng Diyos katuwiranngunit <strong>sa</strong> pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> kawal<strong>ang</strong>-kabuluhan, <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos na regalo ng grasya<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya, <strong>ang</strong> mga Kristiyano <strong>ang</strong> buhay ng is<strong>ang</strong> banal, banal na buhay .Ang layunin ng Batas na ito ay natutugunan, hindi ng tao pagganap, ngunit <strong>sa</strong> pamamagitan ng mgalibreng regalo ng grasya ng Diyos kay Cristo! Para <strong>sa</strong> "magtatag" tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>:matagalan <strong>sa</strong> 5:2.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay <strong>sa</strong> pag-aaral, na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihing ikaw ay may tungkulin <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>rilingpag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong> liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat pinapaubaya ito <strong>sa</strong>tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga talakay<strong>ang</strong> tanong na ito at binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyong makapag-isip <strong>sa</strong> mgap<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay inaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> maging mapagpukaw-isipan, hindikatiyakan.1. Bal<strong>ang</strong>kasin Roma 3:21-31 <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling mga <strong>sa</strong>lita.2. Bakit Diyos palampasin tao <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> nakalipas na beses (v. 25)?3. Paano <strong>ang</strong> mga OT ay naniniwala na-<strong>sa</strong>ve na mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (3:25)?4. Paano gumagana <strong>ang</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> Jesus kumpirmahin <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n (3:31)?


ROMA 4PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALINUBS 4 NKJV NRSV TEV JBAng Halimbawa ngAbrahamAbraham katwiran<strong>sa</strong>PananampalatayaAbraham katwiran<strong>sa</strong>PananampalatayaAng Halimbawa ngAbrahamAbraham katwiran<strong>sa</strong>Pananampalataya4:1-12 4:1-4 4:1-8 4:1-8 4:1-8David nagdiriw<strong>ang</strong><strong>ang</strong> Kapareho TruthMakatwiran Bagopagtutuli4:5-8Abrahammakatwiran Bagopagtutuli4:9-12 4:9-12 4:9-12 4:9-12Ang Ip<strong>ang</strong>akonatanto <strong>sa</strong>pamamagitan ngPananampalatayaAng Ip<strong>ang</strong>akoibinibigay <strong>sa</strong>pamamagitan ngPananampalatayaAng tunay naDescendants ngAbrahamNg Diyos Ip<strong>ang</strong>akoNat<strong>ang</strong>gapHindi makatwiran<strong>sa</strong> pamamagitan ngpagsunod <strong>sa</strong> mgaBatas4:13-25 4:13-25 4:13-15 4:13-15 4:13-174:16-25 4:16-25 Abraham's Faithis<strong>ang</strong> Modelo ngKristiyanoPananampalataya4:18-25


ANG PANGATLONG ULIT NA PAGBASA (tignan <strong>sa</strong> pahina vii)PAGSUNOD SA ORIHINAL NA PANUKALA NG MAY AKDAIto ay gabay <strong>sa</strong> pag-aaral na kumentaryo o pagpapaliwanag na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ay kayo <strong>ang</strong>mananagot <strong>sa</strong> inyong <strong>sa</strong>riling pananaw o paliwanag <strong>sa</strong> Biblia. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapatlumakad <strong>sa</strong> liwanag na hawak natin. Ikaw, <strong>ang</strong> Biblia at <strong>ang</strong> Banal na Espirito <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> una <strong>sa</strong>lahat o prioridad <strong>sa</strong> pagpapaliwanag. Hindi mo dapat na isuko ito <strong>sa</strong> sino m<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong>nagpapaliwanag.Ba<strong>sa</strong>hin mo <strong>ang</strong> kapitolo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagba<strong>sa</strong>. Tukuyin mo <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Ihambing mo <strong>ang</strong>mga bahagi ng iyong pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin na nab<strong>ang</strong>git. Ang paghiwalay <strong>sa</strong> mga talata ayhindi kinasihan ng Diyos subalit ito ay susi <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> orihinal na panukala ng may akda, naito <strong>ang</strong> buod ng pagpapaliwanag. Ang bawat talata ay may i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na kai<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. At ibapa.TAROK ISIP NG NILALAMAN O NG KONTEKSTOA. Paul's nakabibigla teolohiya naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> 3:21-31 asserted na bumag<strong>sa</strong>k s<strong>ang</strong>katauhan ay ipinahayagna karapatan <strong>sa</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> libreng regalo, ganap na hiwalay mula <strong>sa</strong> mga kautu<strong>sa</strong>n ng mga akd<strong>ang</strong> mga batas. Paul ng<strong>ayon</strong> pagtat<strong>ang</strong>ka up<strong>ang</strong> patunayan na ito ay wal<strong>ang</strong> pagbabago (cf. 3:21 b) <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagbigay <strong>sa</strong> OT mga halimbawa mula <strong>sa</strong> parehong Abraham at David (cf. vv. 6-8).B. Roma 4 nagtat<strong>ang</strong>hal ng katibayan inilabas mula <strong>sa</strong> Batas ng mga akda ng mga batas, Gen. - Deut.,Para <strong>sa</strong> mga doktrina ng katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya. Ito ay summarized <strong>sa</strong> 3:21-31.Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Hudyo, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> mga sulatin ng mga akda ng mga batas ay malaki teolohikotimb<strong>ang</strong>, lalo na may kaugnayan <strong>sa</strong> Abraham, na noon ay nakita na <strong>ang</strong> ama ng Jewish ban<strong>sa</strong>. Si David aymakikita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> uri ng mga darating na Mesiyas (cf. II Sam. 7). Ang pag-igting <strong>sa</strong> Roma pagitanbelieving Hudyo at believing Gentiles maaaring na <strong>ang</strong> pagkakataon para <strong>sa</strong> talakay<strong>ang</strong> ito. Ito ay posiblena <strong>ang</strong> mga Jewish Christian lider nadama <strong>sa</strong>pilit<strong>ang</strong> pamamagitan ng Nero (na kinansela <strong>ang</strong> lahat ngJewish rituals) umalis <strong>sa</strong> Roma. Sa panahon na sila ay papalitan ng mga hentil Kristiyano lider. Angpagbabalik ng <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> grupo na dulot kontrobersiya <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> na dapat ay <strong>sa</strong> pamumuno posisyon.C. Roma 4 nagpapakita na bumag<strong>sa</strong>k s<strong>ang</strong>katauhan ay palaging naka-<strong>sa</strong>ve na <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya at pagsisisi patungo <strong>sa</strong> Diyos na nauukol <strong>sa</strong> espirituwal na ilaw nila (Gen. 15:6; ROM.4:3). Sa maraming mga paraan ng Bagong Tipan (Eb<strong>ang</strong>helyo) na ito ay hindi radically naiiba mula <strong>sa</strong> mgaLum<strong>ang</strong> Tipan (cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:22-38).D. Ang paraan ng katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya ay bukas para <strong>sa</strong> lahat, hindi lam<strong>ang</strong><strong>ang</strong> Patriarchs, o pambans<strong>ang</strong> Israel. Paul ay dito pagbuo at pagpapalawak ng kany<strong>ang</strong> teolohikoargument gamit Abraham, na kung <strong>sa</strong>an siya nagsimula <strong>sa</strong> Galacia 3.


ANG PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 4:1-81 Ano nga ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin <strong>sa</strong> natagpuan ni Abraham na ating ninuno <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman? 2 Ito ay<strong>sa</strong>pagkat kung si Abraham ay pinaging-matuwid <strong>sa</strong> pamama-gitan ng mga gawa, mayroon siy<strong>ang</strong>dahil<strong>ang</strong> magmalaki, ngunit hindi <strong>sa</strong> Diyos. 3 Ano <strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bi ng kasulatan? Sina<strong>sa</strong>bi:Si Abraham ay sumampalataya <strong>sa</strong> Diyos at iyonay ibinil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kaniya na katuwiran.4 Ng<strong>ayon</strong> kapag gumawa <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>hod niya ay hindi ibinibil<strong>ang</strong> na biyaya kundi ibinibil<strong>ang</strong> naut<strong>ang</strong>. 5 Ngunit <strong>sa</strong> kaniya na hindi gumagawa ngunit suma<strong>sa</strong>m-palataya <strong>sa</strong> kaniya na nagpapagingmatuwid<strong>sa</strong> mga hindi kumikilala <strong>sa</strong> Diyos, <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> pananampalataya ay ibinibil<strong>ang</strong> na katuwiran.6 Gayundin <strong>ang</strong> sinabi ni David. Sinabi niya na pinagpala <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao kapag ibinibil<strong>ang</strong> ng Diyos <strong>ang</strong>katuwiran na hiwalay <strong>sa</strong> mga gawa:7 Pinagpala sila na mga pinatawad <strong>sa</strong> hindi nilapagkilala <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Diyos, sila na <strong>ang</strong> mgaka<strong>sa</strong>lanan ay tinakpan. 8 Pinagpala <strong>ang</strong> taong<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi ibibil<strong>ang</strong> ng P<strong>ang</strong>inoon<strong>sa</strong> kaniya <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> kaparaan.4:1 "Ano at pagkatapos ay dapat naming <strong>sa</strong>bihin na Abraham, <strong>ang</strong> aming mga ninuno" Abraham's namemeant "ama ng is<strong>ang</strong> kawan" (cf. vv. 16-18). Kany<strong>ang</strong> orihinal na p<strong>ang</strong>alan, Abram, meant "matayogama." Ang akd<strong>ang</strong> pamamaraan na ginamit dito ay tinatawag na tulig<strong>sa</strong> (cf. 4:1, 6:1, 7:7; 8:31; 9:14,30).Ang dahilan para <strong>sa</strong> paggamit ng Abraham (Gen. 11:27-25:11) bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> halimbawa ay <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong>(1) dahil <strong>ang</strong> mga Hudyo ilagay tulad merito <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pin<strong>ang</strong>galingan ng lahi (cf. Matt. 3:9; Juan8:33,37, 39), (2) dahil <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> personal na pananampalataya exemplifies <strong>ang</strong> kasunduan pattern(Gen. 15:6); (3) <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pananampalataya preceded <strong>ang</strong> pagbibigay ng Batas <strong>sa</strong> mga akda ng mgabatas (cf. Exod. 19-20), o (4) siya ay ginagamit ng mga huwad na mga guro (ibig <strong>sa</strong>bihin, Judaizers, Cf.Galacia).▣ "laman" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 1:3.4:2 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (cf. AT Robertson, Word Pictures, Vol . 4, p.350), na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> perspektibo ng mga may-akda o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong><strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y layunin. Ito ay is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> halimbawa ng is<strong>ang</strong> first class kondisyon na <strong>ang</strong> sentensiya aymaling <strong>sa</strong> katotohanan, ngunit <strong>ang</strong> gumaganap na gumawa ng is<strong>ang</strong> teolohiko point (cf. v. 14). Joseph P.Fitzmyer, Ang anchor Bibliya, Vol. 33, p. 372, ay nag<strong>sa</strong>bi na ito ay maaaring maging is<strong>ang</strong> magkakahalokondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na may <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ay segunda klase (<strong>sa</strong> katotohanan) at <strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>alawa ay first class.▣ "katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga gawa" Ito ay <strong>ang</strong> kabaligtaran ng katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya kay Cristo. Ang paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagsisikap tao (4:4), kungmaaari, ay nagawa <strong>ang</strong> ministeryo ni Kristo hindi kail<strong>ang</strong>an. Gayunman, <strong>ang</strong> OT malinaw na nagpapakita


ng pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ng kawalan ng kakayahan up<strong>ang</strong> mai<strong>sa</strong>gawa <strong>ang</strong> mga tipan ay gumagan<strong>ang</strong> Diyos. Samakatuwid, <strong>ang</strong> OT ay naging is<strong>ang</strong> sumpa, is<strong>ang</strong> kamatayan p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (cf. Gal. 3:13; col2:14). Ang Jewish iskolar knew Abraham umiiral bago <strong>ang</strong> Batas ng mga akda ng mga batas, ngunit silabelieved siya anticipated ng Law at malinis ito (Cf . Ecclesiasticus 44:20 at Jubilees 6:19; 15:1-2).▣ "siya ay may is<strong>ang</strong> bagay na ipagmapuri," Ang tema ay kadalas<strong>ang</strong> lumalabas <strong>sa</strong> Paul's sulatin. Kany<strong>ang</strong>background bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pariseo sensitized kanya na <strong>ang</strong> problem<strong>ang</strong> ito (cf. 3:27; ko cor. 1:29; Eph. 2:8-9). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: ban<strong>sa</strong>g at 2:17.4:3 NASB, NKJV, NRSV, TEV "Abraham believed Diyos"JB"Abraham ilagay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> Diyos"Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Gen. 15:6. Paul ay gumagamit ito ng tatlong beses <strong>sa</strong> kabanata na ito (cf.4:3,9,22), na kung <strong>sa</strong>an ay nagpapakita ng kahalagahan nito <strong>sa</strong> Paul's teolohiko-unawa ng kaligta<strong>sa</strong>n. Ang<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "pananampalataya" <strong>sa</strong> OT meant katapatan, pagkamatapat, o trustworthiness at noon ay is<strong>ang</strong>paglalarawan ng kalika<strong>sa</strong>n ng Diyos, hindi <strong>sa</strong> atin. Ito ay nagmula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Hebreo kataga (emun,emunah) na kung <strong>sa</strong>an meant "up<strong>ang</strong> siguraduhin o kwadra." Ini-imbak <strong>ang</strong> pananampalataya ay mentalpumayag (set ng truths), paku<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako (ng desisyon), moral na pamumuhay (is<strong>ang</strong> pamumuhay), atis<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing pam<strong>ang</strong>git (welcoming ng is<strong>ang</strong> tao). Ito ay dapat na emphasized na Abraham <strong>sa</strong>pananampalataya ay hindi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> hinaharap Mesiyas kundi <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako na siya ay magkaroonng is<strong>ang</strong> anak at descendants (cf. Gen. 12:2; 15:2-5; 17:4 -8; 18:14). Abraham tumugon <strong>sa</strong> ito trustingp<strong>ang</strong>ako ng Diyos. Siya pa rin had doubts at problema tungkol <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako, <strong>sa</strong> katotohanan ito pa kinuhalabintatlo taon ay matutupad. Ang kany<strong>ang</strong> mga depekto pananampalataya, gayunman, ay tin<strong>ang</strong>gap parin <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos. Ang Diyos ay pumapayag na magtrabaho <strong>sa</strong> flawed Human Beings natumugon <strong>sa</strong> Kanya at <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> pananampalataya, kahit na ito ay <strong>ang</strong> sukat ng is<strong>ang</strong> butong musta<strong>sa</strong> (cf. Matt. 17:20).4:3,4,5,6,8,9,10,22,23,24 NASB, NRSV "ito ay reckoned <strong>sa</strong> kanya"NKJVTEVJB"ito ay accounted <strong>sa</strong> kanya""para <strong>sa</strong> Diyos tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> kanya""na ito ng pananampalataya ay itinuturing na"" ito"ay tumutukoy <strong>sa</strong> Abraham <strong>sa</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos." Reckoned "(logizomia)ay is<strong>ang</strong> accounting term na meant" imputed o nadeposito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> account ng "(cf. LXX Gen. 15:6; Lev.7:18; 17:4). Ang parehong katotohanan ay beautifully ipinahayag <strong>sa</strong> II cor. 5:21 at Gal. 3:6. Ito ay posiblena Paul pinag<strong>sa</strong>ma Gen. 15:6 at PS. 32:2 dahil sila <strong>ang</strong> parehong gamitin <strong>ang</strong> accounting <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"reckoned." Ang Kombinasyon ng teksto ay is<strong>ang</strong> hermeneutical prinsipyo ginamit ng rabbis. OT Angpaggamit ng mga kataga na ito <strong>sa</strong> Septuagint ay hindi g<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> banking kataga bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>bookkeeping term, posibleng may kaugnayan <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> mga libro" <strong>sa</strong> Dan. 7:10; 12:1. Ang dalaw<strong>ang</strong>metaporiko libro (Diyos memory) ay


1. <strong>ang</strong> libro ng mga gawa o remembrances (cf. PS. 56:8; 139:16; I<strong>sa</strong>. 65:6; Mal. 3:16; Rev. 20:12-13)2. <strong>ang</strong> libro ng buhay (cf. Exod. 32:32; PS. 69:28; I<strong>sa</strong>. 4:3; Dan. 12:1; Lucas 10:20; Phil. 4:3; Heb. 12:23;Rev. 3:5; 13:8; 17:8; 20:15; 21:27). Ang mga libro <strong>sa</strong> kung <strong>sa</strong>an Abraham <strong>sa</strong> pananampalataya ayascribed <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos bil<strong>ang</strong> katuwiran ay "<strong>ang</strong> libro ng buhay."4:3,5,6,9,10,11,13,22,25 "bil<strong>ang</strong> katuwiran" Ito <strong>ang</strong> reflected OT <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "pagsukat tambo" (t<strong>sa</strong>dak). Itoay is<strong>ang</strong> construction talinghaga na ginamit para <strong>sa</strong> karakter ng Diyos. Ang Diyos ay tuwid at <strong>ang</strong> lahat ngtao ay baluktot. Sa NT ito ay ginamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> posisyonal, legal (forensic) bait na <strong>sa</strong>na ay lumilipatpatungo <strong>sa</strong> banal na kat<strong>ang</strong>ian ng pamumuhay. Ang layunin ng Diyos para <strong>sa</strong> bawat Kristiyano ayKany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga karakter, o ilagay ito <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> paraan, Christlikeness (cf. 8:28-29; Gal. 4:19).Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.4:5 Ang kakanyahan ng pananampalataya ay tumutugon <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> Diyos na nagpapakita <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili, n<strong>ang</strong>wal<strong>ang</strong> katapu<strong>sa</strong>n a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> personal na pagsisikap o merito. Ang hindi nito ipinapahiwatig na kapag kamiay na-<strong>sa</strong>ve at <strong>ang</strong> mga naninirahan na Espiritu na <strong>ang</strong> aming pamumuhay ay hindi mahalaga. Ang layuninng Kristiyanismo ay hindi lam<strong>ang</strong> l<strong>ang</strong>it kapag kami mamatay, ngunit Christlikeness ng<strong>ayon</strong>. Kami ayhindi na-<strong>sa</strong>ve, katwiran, o binibigyan ng karapatan nakatayo <strong>sa</strong> pamamagitan ng aming mga gawa,ngunit kami ay matubos unto mabuting gawain (cf. Eph. 2:8-9 & 10; James at ako si John). Is<strong>ang</strong> nagbagoat <strong>ang</strong> pagbabago ng buhay ay <strong>ang</strong> katibayan na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay na-<strong>sa</strong>ve. Katarungan ay dapat gumawa ngpagpapakabanal!▣ "paniniwala" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: PANANAMPALATAYA (PISTIS [NOUN], PISTEUŌ, [VERB],PISTOS [PANG-URI])A. Ito ay tulad ng is<strong>ang</strong> mahalag<strong>ang</strong> kataga <strong>sa</strong> Bibliya (cf. Heb. 11:1,6). Ito <strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> ng Hesus' maag<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral (cf. Mark 1:15). May mga hindi bababa <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> bagong kasunduan na kinakail<strong>ang</strong>an:pagsisisi at pananampalataya (cf. 1:15; Gawa 3:16,19; 20:21).B. Ang kany<strong>ang</strong> pinagmulan ng <strong>sa</strong>lita 1. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "pananampalataya" <strong>sa</strong> OT meant katapatan,pagkamatapat, o trustworthiness at noon ay is<strong>ang</strong> paglalarawan ng kalika<strong>sa</strong>n ng Diyos, hindi <strong>sa</strong> atin. 2.Ito ay nagmula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Hebreo kataga (emun, emunah), na sinadya "up<strong>ang</strong> siguraduhin o kwadra." Iniimbak<strong>ang</strong> pananampalataya ay mental pumayag (set ng truths), moral na pamumuhay (is<strong>ang</strong>pamumuhay), at is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing pam<strong>ang</strong>git (welcoming ng is<strong>ang</strong> tao) at paku<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako (ngdesisyon) <strong>sa</strong> taong.C. Nito OT paggamit nito ay dapat na emphasized na Abraham <strong>sa</strong> pananampalataya ay hindi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>hinaharap Mesiyas, ngunit <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako na siya ay magkaroon ng is<strong>ang</strong> anak at descendants (cf.Gen. 12:2; 15:2-5; 17:4-8; 18:14). Abraham tumugon <strong>sa</strong> ito p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> pamamagitan ng trusting <strong>sa</strong>Diyos. Siya pa rin had doubts at problema tungkol <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako, na kung <strong>sa</strong>an kinuha labintatlo taon aymatutupad. Ang kany<strong>ang</strong> mga depekto pananampalataya, gayunman, ay tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> pamamagitan ngDiyos. Ang Diyos ay pumapayag na magtrabaho <strong>sa</strong> flawed Human Beings na tumugon <strong>sa</strong> Kanya at <strong>sa</strong>


Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> pananampalataya, kahit na ito ay <strong>ang</strong> sukat ng is<strong>ang</strong> buto ng musta<strong>sa</strong> (cf. Matt.17:20).D. Its NT paggamit Ang terminong "believed" ay mula <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego (pisteuō) na kung <strong>sa</strong>an aymaaari ding isinalin "naniniwala," "ng pananampalataya," o "pinagkakatiwalaan." Halimbawa, <strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>alan ay hindi n<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni Juan, ngunit <strong>ang</strong> mga pandiwa ay ginagamit madalas. SaJuan 2:23-25 mayroong di-katiyakan bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> katapatan ng mapuno ng p<strong>ang</strong>ako na si Hesus ng Nazarethbil<strong>ang</strong> Mesiyas. Iba p<strong>ang</strong> mga halimbawa ng mga ito <strong>sa</strong> ibabaw ng paggamit ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "paniniwala" ay<strong>sa</strong> Juan 8:31-59 at Gawa 8:13, 18-24. Totoo Bibliya pananampalataya ay higit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paun<strong>ang</strong>-tugon.Ito ay dapat na sinundan <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> proseso ng discipleship (cf. Matt. 13:20-22,31-32).E. Ang kany<strong>ang</strong> gamitin <strong>sa</strong> PREPOSITIONS 1. eis ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "<strong>sa</strong>." Ang natat<strong>ang</strong>ingkonstruksiyon emphasizes believers paglalagay ng kanil<strong>ang</strong> pinagkakatiwalaan / pananampalataya <strong>sa</strong>Jesus a. <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan (Juan 1:12; 2:23; 3:18; I Juan 5:13) b. <strong>sa</strong> Kanya (Juan 2:11; 3:15,18; 4:39;6:40; 7:5,31,39,48; 8:30; 9:36; 10:42; 11:45,48; 17:37,42; Matt. 18:6; Gawa 10:43; Phil. 1:29; ko Alag<strong>ang</strong>Hayop. 1:8) c. <strong>sa</strong> Akin (Juan 6:35; 7:38; 11:25,26; 12:44,46; 14:1,12; 16:9; 17:20) d. <strong>sa</strong> Anak (Juan 3:36;9:35; I Juan 5:10) e. si Jesus <strong>sa</strong> (Juan 12:11; Gawa 19:4; Gal. 2:16) f. Banayad na <strong>sa</strong> (Juan 12:36) g. <strong>sa</strong>Diyos (Juan 14:1) 2. en ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "<strong>sa</strong>" bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Juan 3:15; Markahan 1:15; Gawa 5:14 3.epi ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "<strong>sa</strong>" o <strong>sa</strong> oras, gaya ng <strong>sa</strong> Matt. 27:42; Gawa 9:42; 11:17; 16:31; 22:19; ROM.4:5,24; 9:33; 10:11; ko Tim. 1:16; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:6 4. <strong>ang</strong> datibo na wal<strong>ang</strong>-ukol tulad ng <strong>sa</strong> Gal.3:6; Gawa 18:8; 27:25; I Juan 3:23; 5:10 5. hoti, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "ay naniniwala na," ay nagbibigay<strong>sa</strong> mga nilalaman tulad ng <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> paniniwala a. Si Hesus ay <strong>ang</strong> Banal na I<strong>sa</strong> ng Diyos (Juan6:69) b. Si Hesus ay <strong>ang</strong> I Am (Juan 8:24) c. Si Hesus ay <strong>ang</strong> Ama at <strong>ang</strong> Ama ay <strong>sa</strong> Kanya (Juan 10:38) d.Si Hesus ay <strong>ang</strong> Mesiyas (Juan 11:27, 20:31) e. Si Hesus ay <strong>ang</strong> Anak ng Diyos (Juan 11:27, 20:31) f. SiJesus ay ipinadala <strong>sa</strong> pamamagitan ng Ama (Juan 11:42; 17:8,21) g. Si Hesus ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ama (Juan 14:10-11) H. Si Jesus ay dumating mula <strong>sa</strong> Ama (Juan 16:27,30) I. Ni Hesus na kinilala <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> mgatipan na p<strong>ang</strong>alan ng Ama, "I Am" (Juan 8:24; 13:19) j. Kami ay nakatira <strong>sa</strong> Kanya (Rom. 6:8) k. Si Jesus aynamatay at ro<strong>sa</strong>s muli (I Thess. 4:14)▣ NASB, NKJVNRSVTEV, NJB"kany<strong>ang</strong> pananampalataya""tulad ng pananampalataya""na ito ay na ito ng pananampalataya"Abraham <strong>sa</strong> pananampalataya ay binibil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kanya na katuwiran. Ito ay hindi batay <strong>sa</strong> Abraham'<strong>sa</strong>ksyon, ngunit <strong>sa</strong>loobin. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "reckoned" ay ginagamit din ng mga Phinehas <strong>sa</strong> LXX ng PS.106:31, na tumutukoy <strong>sa</strong> Num. 25:11-13. Sa kasong ito <strong>ang</strong> pagbil<strong>ang</strong> ay batay <strong>sa</strong> Phinehas' aksyon,ngunit hindi kaya <strong>sa</strong> Abraham <strong>sa</strong> Gen. 15:6!▣ "ngunit <strong>ang</strong> paniniwala <strong>sa</strong> Kanya na justifies <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan, <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pananampalataya ayreckoned bil<strong>ang</strong> katuwiran" Ito ay is<strong>ang</strong> malinaw na kahilera <strong>sa</strong> Abraham <strong>sa</strong> v. 3 (Gen. 15:6). Katuwiranay regalo ng Diyos, hindi <strong>ang</strong> mga resulta ng pagganap ng tao. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at1:17.


▣ "David" Bil<strong>ang</strong> Abraham ay hindi is<strong>ang</strong> perpektong tao, pa ay may karapatan <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitanng pananampalataya, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay masyadong maka<strong>sa</strong>lanan David (cf. PS. 32 at 51). Loves Diyos atgumagana <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan (Gen. 3) na magpalabas ng pananampalataya <strong>sa</strong> Kanya (OT) at<strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Anak (NT).4:6 "bukod <strong>sa</strong> gumagana" Paul emphasizes parirala na ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpasok ito lam<strong>ang</strong> bago<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> OT quote (cf. PS. 32:1-2). Tao ay may karapatan <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong>grasya mediated <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga indibidwal na tao ngpananampalataya, hindi <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> relihiyon pagganap.4:7-8 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> PS. 32:1-2. Parehong verbs <strong>sa</strong> v. 7, "ay na-forgiven" at "ay naging <strong>sa</strong>kop"ay AORIST passive. Ang Diyos ay <strong>ang</strong> ipinahiwatig na ahente. Verse 8 ay naglalaman ng is<strong>ang</strong> malakas naDouble negatibong, "ay hindi <strong>sa</strong> ilalim ng anum<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>yayari" ay imputed, reckoned, kinuha <strong>sa</strong>account. Paunawa <strong>ang</strong> tatlong VERBS <strong>sa</strong> quote na ito; lahat magpakilala <strong>ang</strong> absuwelto ng ka<strong>sa</strong>lanan.4:7 "na <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ay naging <strong>sa</strong>kop" Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> PS. 32:1. Ang konsepto ng"takip" ay central <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kripisiyo aspeto ng Israel <strong>ang</strong> cultus. Sa pamamagitan ng Diyos na suma<strong>sa</strong>kopka<strong>sa</strong>lanan, Siya ilagay ito <strong>sa</strong> labas ng Kany<strong>ang</strong> sight (Brown, Driver, Briggs, p. 491). Ang parehongkonsepto, kahit na ng ib<strong>ang</strong> Hebrew <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "takip" (caphar), ay ginamit <strong>sa</strong> aklat ng mgaseremonya ng Araw ng Atonement (takip), na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> dugo na inilagay <strong>sa</strong> "kaawaan upuan" <strong>sa</strong>kopng Israel <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan. Ang mga kaugnay na Bibliya metapora ay na burahin o bakat out ngka<strong>sa</strong>lanan.4:8 "pinagpala ay <strong>ang</strong> tao na may ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon ay hindi magaganap <strong>sa</strong> account" Ito ay is<strong>ang</strong>quote mula <strong>sa</strong> PS. 32:2. Ito ay <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "uma<strong>sa</strong>," "ibint<strong>ang</strong>," o "deposito <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> account," naginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> negatibong kahulugan. Ang Diyos ay hindi ibint<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (Double negatibong) <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> naniniwala ng espirituwal na account <strong>sa</strong> b<strong>ang</strong>ko; Siya imputes katuwiran. Ito ay batay <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong>diyos ng character, regalo, at pagpapahayag, hindi pantao merito, tagumpay o katumbas ng halaga!NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 4:9-129 Ito b<strong>ang</strong> pagiging pinagpala ay para <strong>sa</strong> mga na<strong>sa</strong> pagtutuli lam<strong>ang</strong> o para rin <strong>sa</strong> mga hindi na<strong>sa</strong>pagtutuli? Ito ay <strong>sa</strong>pagkat sina<strong>sa</strong>bi nating <strong>ang</strong> pananampalataya ay ibinil<strong>ang</strong> na katuwiran kay Abraham.10 Papaano nga ito ibinil<strong>ang</strong>? Ito ba ay n<strong>ang</strong> tinuli na siya o n<strong>ang</strong> bago pa siya tinuli? Hindi n<strong>ang</strong> tinuli nasiya kundi n<strong>ang</strong> bago pa siya tuliin. 11 Siya ay tum<strong>ang</strong>gap ng tanda ng pagiging na<strong>sa</strong> pagtutuli. Ito ay tatakng katuwiran na mula <strong>sa</strong> pananampalatay<strong>ang</strong> na<strong>sa</strong> kaniya bago pa man siya tinuli. Ito <strong>ang</strong> tanda na siyaay magiging ama ng lahat na mga hindi na<strong>sa</strong> pagtutuli na sumampalataya up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> katuwiran aymaibil<strong>ang</strong> din <strong>sa</strong> kanila. 12 Si Abraham ay hindi lam<strong>ang</strong> ama ng mga na<strong>sa</strong> pagtutuli. Siya ay ama rin ngna<strong>sa</strong> pagtutuli na mga lumalakad <strong>sa</strong> mga bakas ng pananampalataya ng ating am<strong>ang</strong> si Abraham na na<strong>sa</strong>kaniya n<strong>ang</strong> hindi pa siya tuli.4:9-12 Paul posibleng ka<strong>sa</strong>ma talakay<strong>ang</strong> ito ng pagtutuli dahil <strong>sa</strong> mga Judaizers' diin <strong>sa</strong> mgap<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng pagtutuli para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. <strong>ang</strong> libro ng Galacia at <strong>ang</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem Konseho ngGawa 15). Paul, <strong>sa</strong>nay <strong>sa</strong> rabbinical pag-intindi ng teksto, knew na <strong>sa</strong> Gen. 15:6 at PS. 32:2 <strong>ang</strong> parehong


verb ay lilitaw (pareho <strong>sa</strong> Hebrew at Greek). Ito ay <strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> mga ito para <strong>sa</strong> mga pas<strong>sa</strong>gesteolohiko layunin.4:9 Ang tanong ng mga taludtod 9 expects ng is<strong>ang</strong> "no" na <strong>sa</strong>got. Ang Diyos ay tumat<strong>ang</strong>gap ng lahat ngmga tao, kahit na Gentiles, <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya. Simula 15:6 ay quoted muli. Abraham,<strong>ang</strong> ama ng Jewish ban<strong>sa</strong>, ay reckoned banal bago siya ay tuli.4:10-11 "<strong>ang</strong> sign ng pagtutuli, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> selyo ng katuwiran ng pananampalataya" Matapos Abraham aytinatawag at reckoned bil<strong>ang</strong> banal, Diyos ibinigay <strong>sa</strong> kanya pagtutuli bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kasunduan sign (Gen.17:9-14). Ang lahat ng mga tao ng Laong Malapit East ay tuli maliban <strong>sa</strong> Philistines na <strong>ang</strong>pin<strong>ang</strong>galingan ng mga Griyego mula <strong>sa</strong> Aegean Islands. Pagtutuli, para <strong>sa</strong> mga ito, ay is<strong>ang</strong> seremony<strong>ang</strong> daanan mula <strong>sa</strong> mga kabataan <strong>sa</strong> mga kalalakihan. Sa mga Hudyo <strong>sa</strong> buhay, ito ay is<strong>ang</strong> relihiyosongsimbolo ng pagiging miyembro ng tipan, na ginawa <strong>sa</strong> lalaking <strong>sa</strong> ikawalo araw pagkatapos ngp<strong>ang</strong><strong>ang</strong>anak. Sa ganitong tula "sign" at "seal" ay kahilera at <strong>sa</strong> parehong sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Abraham <strong>sa</strong>pananampalataya. Pagtutuli ay is<strong>ang</strong> nakikita markahan ng i<strong>sa</strong> na exercised pananampalataya <strong>sa</strong> Diyos.Ang dyenitibo pariral<strong>ang</strong> "ng katuwiran ng pananampalataya" ay <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> v. 13. Ang susi <strong>sa</strong> pagigingipinahayag karapatan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na Diyos ay hindi pagtutuli, ngunit <strong>ang</strong> pananampalataya.4:11 "na niya ito ay maaaring maging ama ng lahat na naniniwala na wal<strong>ang</strong> ini-tuli" Ang mga aklat ngRoma ay isinulat pagkatapos ng aklat ng Galacia. Paul ay sensitibo <strong>sa</strong> Jewish ugali ng trusting <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> mga lahi lahi (cf. Matt. 3:9; John 8:33,37,39) at (2) <strong>ang</strong> pagpapalabas ng ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> Jewishpagpapakahulugan ng mga mo<strong>sa</strong>ik tipan ( Ang oral tradisyon, o <strong>ang</strong> mga tradisyon ng mga elders nakung <strong>sa</strong>an mamaya ay nakasulat at noon ay tinatawag na <strong>ang</strong> Talmud). Samakatuwid, siya ginamitAbraham bil<strong>ang</strong> paradaym ng lahat na naniniwala <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya (ama ngbelieving uncircumcised, Cf. Gal. 3:29).▣ "seal" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: SEALNg Diyos seal ay isin<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> paghahayag 9 : 4 at 14:1 at marahil 22:4. Satanas <strong>ang</strong> seal ay nab<strong>ang</strong>git<strong>sa</strong> 13:16; 14:9; at 20:4. Is<strong>ang</strong> selyo ay maaring is<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> paraan ng pagpapakita ng 1. katotohanan(cf. Juan 3:33) 2. pagmamay-ari (cf. Juan 6:27; II Tim. 2:19; Rev. 7:2-3) 3. seguridad o proteksyon (cf.Gen. 4:15; Matt. 27:66; ROM. 15:28; II cor. 1:22; Eph. 1:13; 4:30) 4. ito ay maaari ding maging is<strong>ang</strong>tanda ng katotohanan ng Diyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng mga regalo (cf. ROM. 4:11 at ako cor. 9:2). Ang layuninng seal na ito ay up<strong>ang</strong> makilala <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> mga tao up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> galit ng Diyos ay hindi makakaapekto <strong>sa</strong>kanila. Satanas <strong>ang</strong> seal kinikilala <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga tao, na <strong>ang</strong> layunin ng Diyos galit. Sa paghahayag"pagtitiis" (ie, thlipsis) ay palaging unbelievers persecuting believers, hab<strong>ang</strong> galit / galit (ibig <strong>sa</strong>bihin,Orge o thumos) ay palaging Diyos paghuhusga <strong>sa</strong> unbelievers kaya na sila nagsisi at <strong>ang</strong> maaaring magumpis<strong>ang</strong> pananampalataya kay Cristo. Ang positibong layunin ng paghuhusga ay makikita <strong>sa</strong> mga tipancurses / bendisyon ng Deut. 27-28. Ang pariral<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> buhay na Diyos" ay is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita na maglaro <strong>sa</strong>pamagat YHWH (cf. Exod. 3:14; PS. 42:2; 84:2; Matt. 16:16). Ang parehong <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> laro ay madalas namatatagpuan <strong>sa</strong> Bibliya oaths, "gaya ng <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon <strong>ang</strong> buhay."


4:12 "sundin <strong>ang</strong> mga hakb<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> militar kataga (stoicheō) para <strong>sa</strong> mga sundalonagmamart<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iis<strong>ang</strong> file (cf. Gawa 21:24; Gal. 5:25; 6:16; Phil. 3:16). Paul ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mgataludtod na ito ng mga Hudyo ( "ama ng pagtutuli") na naniniwala. Abraham ay <strong>ang</strong> ama ng lahat naipamalas <strong>ang</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> Diyos at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako. Dahil <strong>sa</strong> double Artikulo (tois) naito ay posible na <strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong> bahagi ( "mga sumusunod <strong>sa</strong> mga hakb<strong>ang</strong> ng") nagdadagdag ngkonsepto ng pamumuhay pananampalataya (Present Gitn<strong>ang</strong> [deponent ] pandiwari) at hindi lam<strong>ang</strong> ngis<strong>ang</strong> beses-lam<strong>ang</strong> ng pananampalataya. Kaligta<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> patuloy na relasyon, hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> desisyon o paku<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ndali.NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 4:13-1513 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat si Abraham at <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> lahi ay tum<strong>ang</strong>gap ng p<strong>ang</strong>ako na siya ay magigingtagapagmana ng <strong>sa</strong>nlibutan. Ito ay hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n kundi <strong>sa</strong> pamamagitan ngkatuwiran ng pananampalataya. 14 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat kung <strong>ang</strong> mga tagapagmana nga ay <strong>ang</strong> mgagumaganap ng kautu<strong>sa</strong>n, <strong>ang</strong> pananampalataya ay wal<strong>ang</strong> kabuluhan. Ang p<strong>ang</strong>ako ay wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>. 15 Itoay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay nagbubunga ng galit, dahil kung wal<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n, wal<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>.4:13 "<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Abraham o <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> descendants" na ginawa ng Diyos <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng"lupa at binhi" <strong>sa</strong> Abraham (cf. Gen. 12:1-3; 15:1-6; 17:1-8; 22: 17-18). Ang OT ay nakatutok <strong>sa</strong> lupa(Palestine), ngunit <strong>ang</strong> NT na nakatutok <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> mga buto" (si Hesus <strong>ang</strong> Mesiyas, Cf. Gal. 3:16,19),ngunit dito "binhi" ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga tao ng pananampalataya (cf. Gal. 3 : 29). Mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyo<strong>sa</strong>y <strong>ang</strong> batayan ng lahat ng mga believers' pananampalataya (cf. Gal. 3:14,17,18,19, 21, 22,29; 4:28; Heb.5:13-18).▣ "na siya ay tagapagmana ng mundo "Ang uniber<strong>sa</strong>l na pahayag ay tunay makabuluh<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> dahilan ngGen. 12:3; 18:18; 22:18 at Exod. 19:5-6. Ang Diyos na tinatawag Abraham <strong>ang</strong> tumawag <strong>sa</strong> lahat ngs<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 1:26-27; 3:15)! Abraham at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> descendants ay maging is<strong>ang</strong> paraan ngpaghahayag <strong>sa</strong> buong mundo. Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> paraan ng referring <strong>sa</strong> Kaharian ng Diyos <strong>sa</strong> daigdig (cf.Matt. 6:10).▣ "hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga Batas" Ang mo<strong>sa</strong>ik Batas ay hindi pa na-nagsiwalat. Ang parirala ayilagay muna <strong>sa</strong> Griyego na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong> kahalagahan nito. Ito ay is<strong>ang</strong> mahalag<strong>ang</strong>punto na emphasizes <strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng tao pagsisikap at banal na pagpapala (cf. 3:21-31).Grace ay ginawa ng batas lipas na bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n (cf. Heb. 8:7, 13). Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's Views ng mo<strong>sa</strong>ik Batas <strong>sa</strong> 13:9.4:14 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Paul ay gamit na ito kagulat-gulat napahayag up<strong>ang</strong> gumawa ng kany<strong>ang</strong> lohikal na argumento. Ito ay is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> halimbawa ng is<strong>ang</strong>first class na ginagamit para <strong>sa</strong> mga kondisyon ng retorika diin. Siya ay hindi naniniwala <strong>ang</strong> pahayag naito ay totoo, ngunit sinabi nito na ipakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> halata kamalian (cf. v. 2). Panlahi Hudyo <strong>sa</strong> mganakikit<strong>ang</strong> mag-sign ng pagtutuli ay <strong>ang</strong> heirs ng mundo, ngunit <strong>ang</strong> mga ehersisyo ng pananampalataya<strong>sa</strong> Diyos at <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ay heirs. Pisikal na pagtutuli ay hindi <strong>ang</strong> tunay na mag-sign, ngunit <strong>ang</strong>pananampalataya (cf. 2:28-29).


▣ NASB, NKJVNRSVTEVJB"pananampalataya ay wal<strong>ang</strong> laman""pananampalataya ay null""tao <strong>ang</strong> pananampalataya ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na wal<strong>ang</strong>""pananampalataya ay nagiging matulis"Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pinagkakilanlan ng kenoō, na emphasizes ng hu<strong>sa</strong>y kalagayan ng is<strong>ang</strong>malakas na Greek verb na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "na wal<strong>ang</strong> laman," "up<strong>ang</strong> ipakita na wal<strong>ang</strong>pundasyon," kahit na "<strong>sa</strong> doktorin" (cf. ko cor. 1:17) Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit din <strong>sa</strong> pamamagitanng Paul <strong>sa</strong> I cor. 1:17; 9:15; II cor. 9:3 at Phil. 2:7.▣ NASBNKJVNRSVTEVJB"<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay nullified""<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay ginawa ng mga wal<strong>ang</strong> epekto""<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>""p<strong>ang</strong>ako ng Diyos ay wal<strong>ang</strong> kabuluhan""<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay nagkakahalaga ng wal<strong>ang</strong>"Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive panaganong, na emphasizes ng hu<strong>sa</strong>y kalagayan ng is<strong>ang</strong> malakas naGreek verb na <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "up<strong>ang</strong> gumawa ng wal<strong>ang</strong> laman," "<strong>sa</strong> abrogate," "<strong>sa</strong> tapusin," atkahit "<strong>sa</strong> pagsira o annihilate." Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit din <strong>sa</strong> pamamagitan ng Paul <strong>sa</strong> ROM.3:3,31, 6:6; 7:2,6; ko cor. 2:6; 13:8; 15:24,26; II cor. 3:7; Gal. 5:4; II Thess. 2:8. Mayroong halataparalelismo <strong>sa</strong> mga taludtod na ito. Mayroong dalaw<strong>ang</strong> mga paraan up<strong>ang</strong> hindi kaligta<strong>sa</strong>n. Ang bagongtipan ng grasya ay ginawa <strong>sa</strong> lum<strong>ang</strong> tipan ng mga gawa pawal<strong>ang</strong>-bi<strong>sa</strong>! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong>: pawal<strong>ang</strong>-bi<strong>sa</strong> at 3:3.4:15 "<strong>ang</strong> mga Batas. . . batas "Ang un<strong>ang</strong> paggamit ng mga kataga na ito ay may Griyego Artikulohab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alawa ay hindi. Kahit na ito ay map<strong>ang</strong>anib <strong>sa</strong> gumuhit ng masyadong maraming pansinng pagkakaroon o kawalan ng Griyego Artikulo, ito tila <strong>sa</strong> kasong ito up<strong>ang</strong> makatulong na ipakita naPaul ay <strong>ang</strong> paggamit ng term na ito <strong>sa</strong> loob ng dalaw<strong>ang</strong> pandama: (1) <strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ik Batas <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong>bibig tradisyon na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Hudyo ay trusting para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n at (2) <strong>ang</strong>konsepto ng batas <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong>. Ang mas malawak na kahulugan ay i<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>rili Gentilesna conformed to this o kultural na code ng etika o relihiyon rituals at nadama tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> pamamagitanng diyos batay <strong>sa</strong> kani-kanil<strong>ang</strong> pagganap.▣ "<strong>ang</strong> nagdadala Batas tungkol <strong>sa</strong> galit" Ito ay is<strong>ang</strong> kasuklam-suklam na pahayag (cf. 3:20; Gal. 3:10-13;Col. 2:14). Ang mo<strong>sa</strong>ik Batas ay hindi sinadya up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n (cf. Gal. 3:23-29).Ito would may been a very hard katotohanan para <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> mga Hudyo (o legalist) up<strong>ang</strong>maunawaan o t<strong>ang</strong>gapin, ngunit ito ay <strong>ang</strong> batayan ng Paul's argument. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 13:9.


▣ "ngunit kung <strong>sa</strong>an ay wal<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n, ay hindi doon paglabag" Diyos humahawak s<strong>ang</strong>katauhannananagot para <strong>sa</strong> mga ilaw nila. Gentiles ay hindi judged ng mo<strong>sa</strong>ik Law kung <strong>sa</strong>an sila ay hindikailanman naririnig. Sila ay nananagot <strong>sa</strong> mga likas na paghahayag (cf. 1:19-20; 2:14-15). Angkatotohanan ay kinuha ng is<strong>ang</strong> karagdag<strong>ang</strong> hakb<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Paul's argument dito. Bago <strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ik Lawmalinaw na nagsiwalat ng Diyos, Siya ay hindi tala ng mga paglabag <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan (cf. 3:20,25; 4:15;5:13,20; 7:5,7-8; Gawa 17:30; ko cor. 15 : 56).NASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 4:16-2516 Kaya nga, <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya up<strong>ang</strong> ito ay maging <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> biyaya atup<strong>ang</strong> ito ay maging tiyak <strong>sa</strong> lahat ng lahi. Ito ay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga na<strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n kundi <strong>sa</strong> mga na<strong>sa</strong>pananampalataya ni Abraham na siy<strong>ang</strong> ama nating lahat. 17 Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Itinalaga kit<strong>ang</strong> ama ng maraming ban<strong>sa</strong>.Ito ay <strong>sa</strong> harap ng Diyos na kaniy<strong>ang</strong> sinampalatayanan, na bumubuhay ng mga patay at tumatawag namagkaroon ng mga bagay na wala pa.18 Sa kawal<strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong>, sumampalataya si Abraham na umaa<strong>sa</strong> at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> siya ay naging ama ngmaraming ban<strong>sa</strong>. Ito ay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> sinabi:Magiging g<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> iyong lahi.19 Sa kaniy<strong>ang</strong> pananampalatay<strong>ang</strong> hindi n<strong>ang</strong>hihina, hindi niya itinuring na par<strong>ang</strong> patay na <strong>ang</strong>kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling katawan. Siya ay halos i<strong>sa</strong>nda<strong>ang</strong> taon na noon. Hindi rin niya itinuring na patay <strong>ang</strong>bahay-bata ni Sara. 20 Hindi siya nag-alinl<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng hindipag<strong>sa</strong>mpalataya. Sa halip, siya ay lumakas <strong>sa</strong> pananampalataya na nagbibigay n<strong>ang</strong> kaluwalhatian <strong>sa</strong>Diyos. 21 Lubos siy<strong>ang</strong> nakakatiyak na magagawa ng Diyos <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> ipin<strong>ang</strong>ako. 22 Kaya nga, ito ayibinil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kaniya na katuwiran. 23 Gayunman, ito ay hindi lam<strong>ang</strong> isinulat para <strong>sa</strong> kaniya, na ito ayibinil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kaniya. 24 Ito ay para <strong>sa</strong> atin din. Ibibil<strong>ang</strong> din ito na katuwiran <strong>sa</strong> mga sumampalataya <strong>sa</strong>Diyos na bumuhay kay Jesus na ating P<strong>ang</strong>inoon mula <strong>sa</strong> mga patay. 25 Si Jesus <strong>ang</strong> ibinigay para <strong>sa</strong> atingmga pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong> at ibin<strong>ang</strong>on para <strong>sa</strong> pagpapaging-matuwid <strong>sa</strong> atin.4:16 Ito ay is<strong>ang</strong> maganda <strong>ang</strong> kabuuan ng argumento mula <strong>sa</strong> Paul's v. 14: (1) <strong>ang</strong> tao ay dapat natumugon <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya; (2) <strong>sa</strong> Diyos ng grasya p<strong>ang</strong>ako; (3) <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako aytiyak na <strong>sa</strong> lahat ng descendants (Hudyo at mga hentil) ng Abraham na nag-ehersisyo ngpananampalataya; at (4) Abraham ay <strong>ang</strong> tularan ng lahat na ng pananampalataya.▣ "garanti<strong>sa</strong>dong" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: GARANTIYANGito ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego bebaios, na kung <strong>sa</strong>an ay may tatlong connotations.1. na kung <strong>sa</strong>an ay sigurado, tiyak, o kakayahan up<strong>ang</strong> maging relied <strong>sa</strong> (cf. ROM. 4:16; II cor. 1:7; Heb.2:20; 3:6,14; 6:19; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1: 10,19).


2. <strong>ang</strong> proseso <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> bagay na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> trustworthiness ay ipinapakita oitinatag (cf. ROM. 15:8; Heb. 2:2, Cf. Louw at Nida, Griyego-Ingles leksikon <strong>sa</strong> Bagong Tipan, Vol. 1, pp.340,377,670).3 . <strong>sa</strong> papyri ito ay naging is<strong>ang</strong> teknikal na kataga para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> legal na garantiya (cf. Moulton atMilligan, Ang bokabularyo ng Griyego ng Bagong Tipan, pp. 107-8). Ito ay <strong>ang</strong> antithesis ng v. 14. Mgap<strong>ang</strong>ako ng Diyos ay <strong>ang</strong> nananagot!▣ "lahat. . . lahat ng "Ang mga ito sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> lahat ng believers (Hudyo at mga hentil).4:17-23 Paul muli ginagamit Abraham up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> priority ng mga (1) ng Diyos pagpapasimulapagpapala p<strong>ang</strong>ako (tipan); at (2) lahat ng tao na kinakail<strong>ang</strong>an <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> pananampalataya at patuloyna pananampalataya <strong>sa</strong>got (tipan). (Tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 1:5.) Covenants palaging kapalooban ng mgagawaing ng dalaw<strong>ang</strong> partido.4:17 "Dahil ito ay nakasulat na, 'Ang Ama ng Maraming Nations'" Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Gen. 17:5.Ang Septuagint (LXX) ay may "Gentiles." Ng Diyos <strong>ang</strong> laging pinaghahanap <strong>ang</strong> pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lananng lahat ng mga anak ng Adam (cf. Gen. 3:15), hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga bata ng Abraham. Abram ngbagong p<strong>ang</strong>alan, Abraham, ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "is<strong>ang</strong> ama ng is<strong>ang</strong> tao." Ng<strong>ayon</strong> namin kung itoka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> pisikal na descendants, ngunit <strong>ang</strong> pananampalataya descendants.▣ "na nagbibigay buhay <strong>sa</strong> mga patay" Sa konteksto na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> regenerated sekswalkap<strong>ang</strong>yarihan ng Abraham at Sarah (cf. v. 19).▣ "tawag <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> na kung <strong>sa</strong>an ay hindi na umiiral" Sa konteksto na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> pagbubuntis ngSarah may I<strong>sa</strong>ac, ngunit ito rin nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng is<strong>ang</strong> mahalaga aspeto ng pananampalataya (cf. Heb. 11:1).4:18 NASB "<strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> laban <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> siya believed" NKJV "na, laban <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong>, <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> believed"NRSV "hoping laban pag-a<strong>sa</strong>, siya believed "TEV" Abraham believed at inaa<strong>sa</strong>m, kahit na wal<strong>ang</strong> dahilanpara <strong>sa</strong> hoping "NJB" Kahit na may seemed wal<strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong>, siya inaa<strong>sa</strong>m at believed "Ang mga espesyalna pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>" pag-a<strong>sa</strong> "ay matatagpuan <strong>sa</strong> 12:12. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay is<strong>ang</strong> malawak na semantical field.Harold K. Moulton, Ang analytical Griyego leksikon Binago, p. 133, mga listahan ng il<strong>ang</strong> mga u<strong>sa</strong>ges1. basic kahulugan, pag-a<strong>sa</strong> (cf. ROM. 5:4; Gawa 24:15) 2. <strong>ang</strong> layunin ng pag-a<strong>sa</strong> (cf. ROM. 8:24; Gal.5:5) 3. <strong>ang</strong> mga may-akda o pinagmulan (cf. Col. 1:27; ko Tim. 1:1) 4. pagtitiwala, confidence (cf. koAlag<strong>ang</strong> Hayop. 1:21) 5. <strong>sa</strong> seguridad <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> garantiya (cf. Gawa 2:26; ROM. 8:20) Sa ganitongkonteksto pag-a<strong>sa</strong> ay ginamit <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> magkaib<strong>ang</strong> mga pandama. Pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kakayahan ng tao atkap<strong>ang</strong>yarihan (cf. vv. 19-21) laban <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Diyos (cf. v. 17).▣ NASB, NKJV "Kaya dapat iyong descendants maging" NRSV "Kaya maraming dapat iyong descendantsmaging" TEV " <strong>ang</strong> iyong mga descendants ay maraming "JB" <strong>ang</strong> inyong descendants ay gaya ngmaraming bil<strong>ang</strong> ng mga bituin "Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Gen. 15:5 na emphasized <strong>ang</strong> panagot ngDiyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Abraham tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> anak na lalaki (cf. vv. 19-22). Tandaan na <strong>ang</strong> I<strong>sa</strong>ac ayipin<strong>ang</strong>anak 1. labing-tatlong taon matapos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako 2. pagkatapos Abraham tried na magbigaySarah <strong>sa</strong> malayo (dalaw<strong>ang</strong> beses Cf. Gen. 12:10-19; 20:1-7) 3. pagkatapos Abraham ay may is<strong>ang</strong> anak


na lalaki na may Hagar, Sarah ng Egyptian katulong na babae (cf. Gen. 16:1-16) 4. (4) matapos parehongSarah (cf. Gen. 18:12) at Abraham (cf. Gen. 17:17) laughed <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako. Sila ay hindi magkaroon ngperpektong pananampalataya! Salamat <strong>sa</strong> Diyos, <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay hindi n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng perpektongpananampalataya, ngunit lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga tam<strong>ang</strong> bagay (Diyos <strong>sa</strong> OT at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Anak <strong>sa</strong> NT).4:20 paun<strong>ang</strong> Abraham ay hindi ganap na maunawaan <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako, na <strong>ang</strong> bata ay n<strong>ang</strong>galingmula <strong>sa</strong> Sarah. Kahit Abraham <strong>sa</strong> pananampalataya ay hindi perpekto. Diyos at tumat<strong>ang</strong>gap ng trato <strong>sa</strong>mga hindi lubos pananampalataya dahil Siya Loves depekto <strong>ang</strong> mga tao!▣ "siya ay hindi mag-alinl<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> kawalan ng pananampalataya" Ang parehong verb, diakrinō, ayginagamit <strong>sa</strong> pamamagitan ni Hesus <strong>sa</strong> Matt. 21:21; Mark 11:23. Sa lahat ng mga pisikal na kadahilanan(cf. v. 19) <strong>sa</strong> mga tanong na <strong>sa</strong>lita ng Diyos, <strong>sa</strong> halip Abraham lumago strong. Ang dalaw<strong>ang</strong> VERBS <strong>sa</strong> v.20 ay parehong AORIST Passive INDICATIVES. Ang tinig pakuwento nagpapahiwatig ng ahensiya ngDiyos, ngunit Abraham ay up<strong>ang</strong> pahintulutan ng Diyos na kap<strong>ang</strong>yarihan up<strong>ang</strong> pasiglahin <strong>sa</strong> kanya!▣ "pagbibigay ng kaluwalhatian <strong>sa</strong> Diyos" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:23.4:21 NASB "ay ganap na assured"NKJV, NRSVTEVNJB"ay ganap na kumbinsido""ay ganap na wal<strong>ang</strong> sigurado""ganap na kumbinsido"Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari, na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng is<strong>ang</strong> buong katiyakan ng is<strong>ang</strong> bagay (cf. Lucas1:1; Col. 4:12) o ng is<strong>ang</strong> tao (cf. 4:21; 14:5). Ang p<strong>ang</strong>ngalan ay ginagamit ng buong katiyakan <strong>sa</strong> Col. 2:2at ako Thess. 1:5. Ang confidence <strong>sa</strong> Diyos ay, <strong>sa</strong>lita, at kap<strong>ang</strong>yarihan ay nagbibigay-daan <strong>sa</strong> mga tao nakumilos <strong>sa</strong> pananampalataya!▣ "kung ano <strong>ang</strong> Diyos ay ipin<strong>ang</strong>ako, Siya ay able din na gawin" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Gitn<strong>ang</strong>(deponent) pinagkakilanlan, na sinadya ng is<strong>ang</strong> aksyon <strong>sa</strong> nakalipas ay dumating <strong>sa</strong> mga kaganapan atmga isyu <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> estado ng pagiging. Ang diwa ng pananampalataya ay trusts na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga karakterat mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos (cf. 16:25; Eph. 3:20; Jude 24) at hindi <strong>sa</strong> pagganap ng tao (cf. I<strong>sa</strong>. 55:11).Trusts pananampalataya <strong>sa</strong> Diyos ng mga p<strong>ang</strong>ako (cf. I<strong>sa</strong>. 55:11), na kung <strong>sa</strong>an Siya fulfills (Gen. 12:1-3at 15:6, 12-21; Ezek. 36:22-36).4:22 Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Gen. 15:6 (cf. v. 3), na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> susi teolohiko punto ng Paul'<strong>sa</strong>rgument tungkol <strong>sa</strong> kung paano <strong>ang</strong> Diyos ay nagbibigay ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling katuwiran <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>lanan<strong>ang</strong> tao.4:23-25 mga verses ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego. Paunawa <strong>sa</strong> paglala. 1. para <strong>sa</strong> Abraham al<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong>,v. 23 2. para <strong>sa</strong> lahat ng believers' <strong>sa</strong> iyong kapakanan, v. 24 3. <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagtataas ngDiyos si Hesus, v. 24 4. Si Jesus ay ibinigay para <strong>sa</strong> ating mga ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Juan 3:16), si Hesus ay itataaspara <strong>sa</strong> ating mga ka<strong>sa</strong>lanan na forgiven (katarungan), v. 25


4:24 Abraham <strong>sa</strong> pananampalataya ay naging is<strong>ang</strong> pattern para <strong>sa</strong> lahat ng tunay na descendantssundin. Abraham believed (tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 4:5) ng Diyos tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> anak nalalaki at ipin<strong>ang</strong>ako descendants. Bagong Tipan believers naniniwala na si Hesus <strong>ang</strong> Mesiyas ay <strong>ang</strong>katuparan ng lahat ng mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan. Ang terminong "binhi" aypareho <strong>ang</strong> singular at plural (ng is<strong>ang</strong> anak na lalaki, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao).▣ Para <strong>sa</strong> mga "itataas" makita <strong>ang</strong> mga tanda at 8:11.4:25 "na inihatid <strong>sa</strong> dahil <strong>sa</strong> aming mga transgressions" Ito ay is<strong>ang</strong> legal na termino na meant "<strong>sa</strong> kamayng higit <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> kaparu<strong>sa</strong>han." Verse 25 ay is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a Christological pahayag mula <strong>sa</strong>Septuagint (LXX) ng I<strong>sa</strong>. 53:11-12.▣ "ay nagtaas dahil <strong>sa</strong> aming katwiran" Ang dalaw<strong>ang</strong> clauses ng v. 25 ay kahilera (parehong-ukol at <strong>ang</strong>pareho ay AORIST Passive INDICATIVES). Frank Stagg ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin (Bagong Tipan Theology, p. 97)"inihatid dahil <strong>sa</strong> aming mga transgressions at itataas <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagtingin <strong>sa</strong> aming pagiging ginawa banal"ay marami <strong>sa</strong> papurihan ito. Ang interpretasyon ay nag<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kot ng dalaw<strong>ang</strong> aspeto ng Paul's paggamitng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "pawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>la" (1) ng is<strong>ang</strong> forensic (legal) nakatayo at (2) ng is<strong>ang</strong> relihiyoso, Christlikebuhay! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.MGA TANONG PANG TALAKAYANIto ay ay is<strong>ang</strong> gabay <strong>sa</strong> pagaaral na komentaryo o pagpapaliwanag, na ibig <strong>sa</strong>bihin ay kayo <strong>ang</strong> dapatmanagot <strong>sa</strong> inyong <strong>sa</strong>riling paliwanag ng Biblia. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na lumakad <strong>sa</strong> liwanag nahawak natin. Ikaw, <strong>ang</strong> Biblia at <strong>ang</strong> Banal na Espirito ay un<strong>ang</strong> una dapat i<strong>sa</strong>al<strong>ang</strong> al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pagpapaliwanag. Hindi ninyo dapat na isuko ito <strong>sa</strong> mga ib<strong>ang</strong> tagapaliwanag.Ang mga tanong pantalakayan na narito ay inisulat para tulungan kayo na mapag-isipan <strong>ang</strong> mgamalaking mga tanong <strong>sa</strong> bahagi ng aklat na ito. Ang mga ito ay ginawa para maging palaisipan at hindituos na tapos o definitibo.1. Bakit <strong>ang</strong> seksyon na ito ng Roma kaya mahalaga?2. Bakit Paul gamitin Abraham at David bil<strong>ang</strong> halimbawa?3. Tukuyin <strong>ang</strong> mga sumusunod na mahalag<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita, <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Paul's paggamit (hindi <strong>ang</strong> iyong mgakahulugan)a. "Katuwiran" b. "Reckoned" c. "Pananampalataya" d. "P<strong>ang</strong>ako"4. Bakit kaya <strong>ang</strong> pagtutuli ay mahalaga <strong>sa</strong> Hudyo (vv. 9-12)?5. Para kanino <strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> mga binhi" sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> verses 13 at 16?


ROMA 5PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALINUBS 4 NKJV NRSV TEV JBMga resulta ngkatarunganPananampalatayaTriumphs <strong>sa</strong>TroubleKahihinatnan ngkatarunganKarapatan Sa DiyosPananampalatayagarantiyaKaligta<strong>sa</strong>n5:1-11 5:1-5 5:1-5 5:1-5 5:1-11Kristo <strong>sa</strong> amingpook5:6-11 5:6-11 5:6-11Adam at si CristoKamatayan <strong>sa</strong>Adam, Life <strong>sa</strong> KristoAdam at Kristo;pagkakatulad atContrastAdam at si CristoAdam at si Jesu-Kristo5:12-14 5:12-21 5:12-14 5:12-14b 5:12-145:14c-175:15-21 5:15-17 5:15-215:18-21 5:18-195:20-21PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili mongintepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong>Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat ito ipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.


Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mga pagkakahati ngmga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong> inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susiup<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong> interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talataay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTONG KAALAMANA. Verses 1-11 ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego. Sila ay bumuo ng Paul's pibotal konsepto ng "katwiran<strong>sa</strong> pamamagitan ng Pananampalataya" (cf. 3:21-4:25).B. Posibleng binabal<strong>ang</strong>kas ng vv. 1-11:Verses 1-5 Verses 6-8 Verses 9-11Ang mga benepisyo ng Kaligta<strong>sa</strong>nAng mga batayan para <strong>sa</strong>Kaligta<strong>sa</strong>nAng Hinaharap katiyakan ngKaligta<strong>sa</strong>nSubjective Karana<strong>sa</strong>n ngkatarunganLayunin Katotohanan ngkatarunganHinaharap katiyakan ngkatarunganKatarungan Progresibong pagbabanal PagkaluwalhatiAnthropology Theology EschatologyC. Verses 12-21 ay is<strong>ang</strong> discussion ni Hesus bil<strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong> Adam (cf. ko cor. 15:21-22, 45-49; Phil.2:6-8). Ito ay nagbibigay diin <strong>sa</strong> teolohiko konsepto ng dalaw<strong>ang</strong> indibidwal na ka<strong>sa</strong>lanan at corporateka<strong>sa</strong>lanan. Paul's pag-unlad ng s<strong>ang</strong>katauhan's (at paglikha's) mapa<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Adam ay kaya't natat<strong>ang</strong>i atnaiiba mula <strong>sa</strong> mga rabbis, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga pagtingin <strong>sa</strong> corporality ay very much <strong>sa</strong> linya namay rabbinical pagtuturo. Ito nagpakita ng Paul's kakayahan <strong>sa</strong> ilalim ng inspirasyon na gamitin, omadagdagan, <strong>ang</strong> truths siya ay tinuturuan <strong>sa</strong> panahon ng kany<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem <strong>sa</strong> ilalim ngGamaliel (cf. Gawa 22:3). Ang nabago Ebandyeliko doktrina ng orihinal na ka<strong>sa</strong>lanan mula <strong>sa</strong> Gen. 3 aybinuo ng Augustine at Calvin . Ito ay karaniw<strong>ang</strong> asserts na <strong>ang</strong> mga tao ay ipin<strong>ang</strong>anak na maka<strong>sa</strong>lanan(total ka<strong>sa</strong>laulaan). Madalas Awit 51:5; 58:3; at Job 15:14; 25:4 ay ginagamit bil<strong>ang</strong> patunay-OT teksto.Ang kahaliling teolohiko posisyon na <strong>ang</strong> tao ay progressively <strong>sa</strong> kagandah<strong>ang</strong>-a<strong>sa</strong>l at spirituallyrespon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga pagpipilian at tadhana ay binuo ng Pelagius at Arminius.


Mayroong il<strong>ang</strong> mga katibayan para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> tingnan <strong>sa</strong> Deut. 1:39; I<strong>sa</strong>. 7:15; at mga taong nagdadal<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> palad 4:11; Juan 9:41; 15:22,24; Gawa 17:30; ROM. 4:15. Ang malakas na tulak ngteolohiko posisyon na ito ay <strong>ang</strong> mga bata ay wal<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> edad ng moralresponsibilidad (para <strong>sa</strong> mga rabbis ito ay 13 taong gul<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> mga lalake at 12 na taong gul<strong>ang</strong> para<strong>sa</strong> mga bat<strong>ang</strong> babae).May mediating posisyon na kung <strong>sa</strong>an pareho ng is<strong>ang</strong> likas ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> hilig at is<strong>ang</strong> edad ng moral naresponsibilidad ay parehong tunay na! Ma<strong>sa</strong>ma na ito ay hindi lam<strong>ang</strong> korporasyon, ngunit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>pag-unlad ng <strong>sa</strong>ma ng mga indibidwal na <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (buhay progressively more at marami p<strong>ang</strong>iba-iba mula <strong>sa</strong> Diyos). Ang ka<strong>sa</strong>maan ng s<strong>ang</strong>katauhan ay hindi <strong>ang</strong> isyu (cf. Gen. 6:5,11-12,13; ROM.3:9-18,23), ngunit <strong>ang</strong> kailan, at kap<strong>ang</strong>anakan o mamaya <strong>sa</strong> buhay?D. Nagkaroon ng maraming theories tungkol <strong>sa</strong> mga epekto ng v. 12 1. lahat ng mga tao <strong>ang</strong> namamataydahil <strong>sa</strong> lahat ng mga tao na pumili <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan (Pelagius) 2. Adam's ka<strong>sa</strong>lanan apektado <strong>ang</strong>buong paglikha at, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong> lahat ng mamatay (vv. 18-19, Augustine) 3. <strong>sa</strong> katotohanan na ito aymarahil ng is<strong>ang</strong> kumbinasyon ng mga orihinal na ka<strong>sa</strong>lanan at paku<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lananE. Paul's paghahambing "lam<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong>" nagsimula <strong>sa</strong> v. 12 ay hindi pa tapos h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> v. 18. Verses 13-17 form ng parenthesis na kung <strong>sa</strong>an ay kaya kat<strong>ang</strong>ian ng Paul's sulatin.F. Tandaan Paul's pagtat<strong>ang</strong>hal ng Eb<strong>ang</strong>helyo, 1:18-8:39 ay i<strong>sa</strong> matagal argument. Ang buong aykail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> makikita up<strong>ang</strong> maayos na kahulugan at pina<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamatan <strong>ang</strong> mga bahagi.G. Martin Luther ay sinabi ng kabanata 5, "Sa buong Bibliya diyan ay bahagya ib<strong>ang</strong> kabanata namaaaring katumbas ito mapanagumpay text."ANG PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (ISINAPANAHON) TEKSTO: 5:1-51 Kaya nga, yam<strong>ang</strong> tayo ay pinaging-matuwid <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya, mayroon t<strong>ayon</strong>gkapa-yapaan <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo. 2 Sa pamamagitan din niya tayo aynagkaroon ng daan patungo <strong>sa</strong> biyaya <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya. Sa biyay<strong>ang</strong> ito tayo aynaninindigan at nagmamalaki <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> ng kaluwalhatian ng Diyos. 3 Hindi l<strong>ang</strong> ito, kundi <strong>sa</strong> paghihirapay nagmamalaki rin tayo dahil alam nating <strong>ang</strong> paghihirap ay nagbubunga ng pagtitiis. 4 Ang pagtitiis aynagbubunga ng magand<strong>ang</strong> ugali at <strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> ugali ay nagbubunga ng pag-a<strong>sa</strong>. 5 Hindi tayopinapahiya ng pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> pag-ibig ng Diyos ay ibinuhos <strong>sa</strong> ating mga puso <strong>sa</strong> pamamagitan ngBanal na Espiritu na ipinagkaloob <strong>sa</strong> atin.5:1 "kaya" Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> madalas signaled (1) <strong>ang</strong> mga buod ng mga teolohiko argument h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>puntong ito, (2) <strong>ang</strong> pagpapalagay na ito base <strong>sa</strong> teolohiko pagtat<strong>ang</strong>hal; at (3) <strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>hal ng mgabagong katotohanan (cf. 5:1 ; 8:1; 12:1).▣ "pagiging makatarungan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari; Diyos ay may katwiran believers. Itoay inilagay muna <strong>sa</strong> Griyego na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (vv. 1-2) para <strong>sa</strong> diin. May par<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> oras na


pagkakasunod-sunod <strong>sa</strong> vv. 1-11: (1) vv. 1-5, <strong>ang</strong> aming ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> karana<strong>sa</strong>n ng grasya; (2) vv. 6-8, SiCristo ay natapos na trabaho <strong>sa</strong> ating mga ngalan; at (3) vv. 9-11, <strong>ang</strong> aming mga hinaharap na pag-a<strong>sa</strong>at kasiguruhan ng kaligta<strong>sa</strong>n. Tingnan <strong>ang</strong> outline, B. <strong>sa</strong> contextual pananaw. Ang OT background ng<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katwiran" (dikaioō) ay is<strong>ang</strong> "tuwid gilid" o "pagsukat tambo." Ito <strong>ang</strong> dumating na gagamitinmetaphorically ng Diyos <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: katuwiran at 1:17. Ng Diyos nakarakter, kabanalan, ay <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing pamantayan ng kahu<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong> paghatol (cf. LXX ng Lev. 24:22; attheologically <strong>sa</strong> Matt. 5:48). Dahil ni Hesus' ng <strong>sa</strong>kripisiyo, substitutionary kamatayan, believersmagkaroon ng is<strong>ang</strong> legal na (forensic) posisyonal nakatayo <strong>sa</strong> harap ng Diyos (tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 5:2).Ang hindi nito ipinapahiwatig <strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> kakul<strong>ang</strong>an ng ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit <strong>sa</strong> halip ng is<strong>ang</strong> bagaytulad ng amnesty. May ib<strong>ang</strong> tao ay may bayad na <strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> (cf. II cor. 5:21). Believers na ito ayipinahayag forgiven (cf. vv. 9,10).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya" Pananampalataya ay <strong>ang</strong> kamay na tin<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> mga regalong Diyos (cf. v. 2; ROM. 4:1 ff). Pananampalataya ay hindi focus <strong>sa</strong> degree o kalalaan ng naniniwala ngcommitment o malutas (cf. Matt. 17:20), ngunit <strong>sa</strong> mga karakter at mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos (cf. Eph. 2:8-9). Ang OT <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "pananampalataya" na orihinal na isin<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> matatag patindigpustura. Ito ay nagmula <strong>sa</strong> gagamitin metaphorically para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> taong ay tapat, maaa<strong>sa</strong>han atmapagkakatiwalaan. Pananampalataya ay hindi focus <strong>sa</strong> aming katapatan o trustworthiness, kundi <strong>sa</strong>Diyos. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Pananampalataya <strong>sa</strong> 4:5.▣ "kami ay kapayapaan" May Griyego manuskrito iba dito. Ang verb ay alinman <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> PresentAktibong pa<strong>sa</strong>kali (echōmen) o <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Present Aktibong pinagkakilanlan (echomen). Ang parehongpambalarila ambiguity ay matatagpuan <strong>sa</strong> vv. 1, 2 & 3. Ang sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts mukh<strong>ang</strong>sinusuportahan <strong>ang</strong> pa<strong>sa</strong>kali (cf. MSS א *, A, B *, C, D). Kung ito ay <strong>ang</strong> pa<strong>sa</strong>kali ito ay isinalin na"ipaalam <strong>sa</strong> amin magpatuloy enjoying kapayapaan" o "panatilihin <strong>sa</strong> enjoying kapayapaan." Kung ito ay<strong>ang</strong> mga palatandaan at pagkatapos ito ay isinalin na "kami ay <strong>ang</strong> kapayapaan." Ang konteksto ng vv. 1-11 na ito ay hindi p<strong>ang</strong>aral, ngunit <strong>ang</strong> deklarasyon ng kung ano na <strong>ang</strong> mga believers at <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo.Samakatuwid, <strong>ang</strong> verb ay marahil Present Aktibong pinagkakilanlan, "kami ay <strong>ang</strong> kapayapaan." AngUSB4 <strong>ang</strong> opsyon na ito ay nagbibigay ng "A" rating (tiyak). Marami <strong>sa</strong> ating mga sinaun<strong>ang</strong> Greekmanuscripts ay nagawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> pagbaba<strong>sa</strong> ng is<strong>ang</strong> text at maraming iba pa <strong>ang</strong>paggawa ng mga kopya. Mga <strong>sa</strong>lita na na-tiyak magkamukha ay madalas na nalilito. Dito ay kung <strong>sa</strong>an<strong>ang</strong> konteksto at kung min<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> pagsusulat estilo at karaniw<strong>ang</strong> bokabularyo ng mga may-akdatumutulong gumawa ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin desisyon mas madali.▣ "kapayapaan" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibabaESPESYAL PAKSA: KAPAYAPAANAng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego orihinal meant "umiiral na magka<strong>sa</strong>ma na kung <strong>sa</strong>an ay nasira" (cf. Juan 14:27;16:33; Phil. 4:7). May tatlong paraan ng NT <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng kapayapaan: 1. tulad ng layunin aspeto ngaming kapayapaan <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (cf. Col. 1:20) 2. bil<strong>ang</strong> subjective aspeto ng aming


pagiging karapatan <strong>sa</strong> Diyos (cf. Juan 14:27; 16:33; Phil. 4:7) 3. na <strong>ang</strong> Diyos ay pinag<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>bagong katawan, <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo, parehong believing Hudyo at mga hentil (cf. Eph. 2:14-17;Col. 3:15). Kapag kami ay may kapayapaan <strong>sa</strong> Diyos, ito ay dapat na isyu <strong>sa</strong> kapayapaan <strong>sa</strong> iba! Angvertical dapat maging <strong>ang</strong> horizontal. Newman at Nida, A Translator's Handbook <strong>sa</strong> Paul's Letter <strong>sa</strong>Roma, p. 92, ay is<strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na puna tungkol <strong>sa</strong> "kapayapaan.""Parehong <strong>sa</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan at <strong>sa</strong> Bagong Tipan <strong>ang</strong> mga kataga ng kapayapaan ay may malawak nahanay ng mga kahulugan. Karaniw<strong>ang</strong> ito ay naglalarawan ng kabuu<strong>ang</strong> kagalingan ng buhay ng is<strong>ang</strong>tao, kahit na ito ay pinagtibay <strong>sa</strong> pagitan ng mga Hudyo bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> formula ng pagbati. Ang katag<strong>ang</strong>ito ay nagkaroon ng malalim na ibig <strong>sa</strong>bihin din <strong>ang</strong> mga ito ay ginagamit ng mga Judio bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>paglalarawan ng mesyanik kaligta<strong>sa</strong>n. Dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> katotohan<strong>ang</strong> ito, may mga oras na kapag ito ayginamit na halos synonymously gamit <strong>ang</strong> nai-render na kataga 'na is<strong>ang</strong> karapatan na may kinalaman <strong>sa</strong>Diyos.' Narito <strong>ang</strong> kataga ay lilitaw up<strong>ang</strong> maging ginamit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paglalarawan ng maayos naitinatag ugnayan <strong>sa</strong> pagitan ng tao at <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> mga batayan ng Diyos <strong>sa</strong> pagkakaroon ng maglagay ngkarapatan ng tao <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili "(p. 92).▣" <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng ating P<strong>ang</strong>inoong Hesukristo "ni Hesus ay <strong>ang</strong> ahensiya na nagdadalakapayapaan <strong>sa</strong> Diyos. Si Jesus ay <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing paraan up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> kapayapaan <strong>sa</strong> Diyos (cf. Juan 10:7-8;14:6; Gawa 4:12; ko Tim. 2:5). Para <strong>sa</strong> mga tuntunin <strong>sa</strong> pamagat Hesukristo tingnan <strong>ang</strong> mga tala <strong>sa</strong> 1:4.5:2 "na namin makuha <strong>ang</strong> aming pagpapakilala" Ito ay Perfect Aktibong pinagkakilanlan; ito nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> nakalipas na kumilos na kung <strong>sa</strong>an ay na-consummated at ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> mga resulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>estado ng pagiging. Ang terminong "pagpapakilala" literal meant "access" o "pagpasok" (pro<strong>sa</strong>gōge, Cf.Eph. 2:18; 3:12). Ito ay nagmula <strong>sa</strong> gagamitin metaphorically para <strong>sa</strong> (1) ay nagpasimula ng personal <strong>sa</strong>pagkahari o (2) na nagdala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ligtas na mag-adya. Ang parirala ay naglalaman ng is<strong>ang</strong> Griyegomanuskrito iba. Ang il<strong>ang</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> manuscripts idinagdag "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya"(cf. א *, 2, C, pati na rin <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> Latin, Vulgate, Syriac, at Koptiko bersyon). Iba p<strong>ang</strong> mgamanuscripts magdagdag ng is<strong>ang</strong> ukol <strong>sa</strong> "<strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya" (cf. א 1, A, at <strong>ang</strong> ilanVulgate bersyon). Gayunman, <strong>ang</strong> ansialo manuscripts B, D, F, at G ligtaan ito lahatan. Mukh<strong>ang</strong> nascribes l<strong>ang</strong> napuno <strong>ang</strong> paralelismo ng 5:1 at 4:16 (dalaw<strong>ang</strong> beses), 19, at 20. "Sa pamamagitan ngpananampalataya" ay Paul's <strong>paul</strong>it-ulit na tema!▣ "na ito <strong>sa</strong> grasya" Ang katag<strong>ang</strong> ito (charis) sinadya ng Diyos hindi tampat, wal<strong>ang</strong>-string-kalakip, hinditampat ng pag-ibig (cf. Eph. 2:4-9). Ito ay malinaw na makikita <strong>sa</strong> Kristo <strong>ang</strong> kamatayan <strong>sa</strong> ngalan ngmaka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan (cf. v. 8).▣ "<strong>sa</strong> kung <strong>sa</strong>an namin tumayo" Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> Perfect Aktibong pinagkakilanlan; literal "namin tumayoat magpatuloy up<strong>ang</strong> tumayo." Ito ay suma<strong>sa</strong>lamin believers' teolohiko posisyon <strong>sa</strong> Kristo at <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> manatili <strong>sa</strong> pananampalataya na pinag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> teolohiko kabalintunaan ngkataas-taas<strong>ang</strong> Diyos (Cf . I cor. 15:1) at <strong>ang</strong> tao ay libre ay (cf. Eph. 6:11, 13,14).


ESPESYAL PAKSA: STAND (HISTĒMI)Ito ay karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita na ginagamit <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga teolohiko pandama <strong>sa</strong> Bagong Tipan1. up<strong>ang</strong> magtatag ng a. <strong>ang</strong> OT Law, ROM. 3:31b. is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling katuwiran, ROM. 10:3c. <strong>ang</strong> bagong tipan, Heb. 10:9d. <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bayad, II cor. 13:1e. Diyos ng katotohanan, II Tim. 2:192. <strong>sa</strong> paglaban spirituallya. <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>tanas, Eph. 6:11b. <strong>ang</strong> araw ng paghuhusga, Rev. 6:173. <strong>sa</strong> paglaban <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagtayo ng lupa a. militar metapora, Eph. 6:14 b. sibil metapora,ROM. 14:44. ng is<strong>ang</strong> posisyon <strong>sa</strong> katotohanan, Juan 8:445. ng is<strong>ang</strong> posisyon <strong>sa</strong> grasyaa. ROM. 5:2b. I cor. 15:1c. Ako Alag<strong>ang</strong> Hayop. 5:126. ng is<strong>ang</strong> posisyon <strong>sa</strong> pananampalatayaa. ROM. 11:20b. I cor. 7:37c. I cor. 15:1d. II cor. 1:247. ng is<strong>ang</strong> posisyon ng pagmamataas, ako cor. 10:12 Ang katag<strong>ang</strong> ito ay expresses pareho <strong>ang</strong>covenantal grasya at pagpapala ng is<strong>ang</strong> may kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos at <strong>ang</strong> katunayan na <strong>ang</strong> believerskail<strong>ang</strong>an mong tumugon <strong>sa</strong> ito at kumapit <strong>sa</strong> mga ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya! Pareho ayBibliya truths. Sila ay dapat na hawak ng magka<strong>sa</strong>ma!


▣ "namin magpaka<strong>sa</strong>ya" Ito pambalarila form ay maaaring maunawaan bil<strong>ang</strong> (1) is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong>(deponent) pinagkakilanlan, "namin magpaka<strong>sa</strong>ya" o (2) ng is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> (deponent) pa<strong>sa</strong>kali,"ipaalam <strong>sa</strong> amin magpaka<strong>sa</strong>ya. "iskolar ay nahati <strong>sa</strong> mga opsyon na ito. Kung i<strong>sa</strong> tumatagal "na namin"<strong>sa</strong> v. 1 bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tanda at pagkatapos ay <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ay dapat na kas<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ngv. 3. Ang mga ugat ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "magpaka<strong>sa</strong>ya" ay "ban<strong>sa</strong>g" (NRSV, JB). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong> at 2:17. Believers hindi magpaka<strong>sa</strong>ya <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf. 3:27), ngunit <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong>P<strong>ang</strong>inoon ay ginawa para <strong>sa</strong> kanila (cf. Jer. 9:23-24). Ang parehong Greek root ay <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> vv. 3 at11.▣ "<strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> ng" Paul madalas na ginagamit na ito ng il<strong>ang</strong> mga kataga <strong>sa</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga kaugnay n<strong>ang</strong>unit pandama. Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 4:18. Kadala<strong>sa</strong>n ito ay iniuugnay <strong>sa</strong> katuparan ng mgananiniwala <strong>sa</strong> pananampalataya. Ito ay maaaring ipinahayag bil<strong>ang</strong> kaluwalhatian, buhay na wal<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>gan, p<strong>ang</strong>huli kaligta<strong>sa</strong>n, Second Coming, atbp Ang mga kaganapan ay tiyak na, ngunit <strong>ang</strong> oras nas<strong>ang</strong>kap ay hinaharap at hindi kilala. Ito ay madalas na iniuugnay <strong>sa</strong> "pananampalataya" at "love" (cf. kocor. 13:13; Gal. 5:5-6; Eph. 4:2-5; ko Thess. 1:3; 5:8). Ang mga bahagi ng listahan ng ilan <strong>sa</strong> Paul's aygumagamit ng mga sumusunod.1. Ang Ikalaw<strong>ang</strong> Coming, Gal. 5:5; Eph. 1:18; Titus 2:132. Si Hesus ay <strong>ang</strong> aming pag-a<strong>sa</strong>, I Tim 1:13. Ang naniniwala na iharap <strong>sa</strong> Diyos, Col. 1:22-23; ko Thess. 2:194. Hope mahiga <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it, Col. 1:55. Ultimate kaligta<strong>sa</strong>n, ako Thess. 4:136. Ang kaluwalhatian ng Diyos, ROM. 5:2; II cor. 3:12; Col. 1:277. Assurance ng kaligta<strong>sa</strong>n, ako Thess. 5:8-98. Buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, Titus 1:2; 3:79. Mga resulta ng Kristiyano kapanahunan, ROM. 5:2-510. Pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng lahat ng paglikha, ROM. 8:20-2211. Ang is<strong>ang</strong> pamagat para <strong>sa</strong> Diyos, ROM. 15:1312. Ampon ng katuparan, ROM. 8:23-2513. OT bil<strong>ang</strong> gabay para <strong>sa</strong> NT believers, ROM. 15:4▣ "kaluwalhatian ng Diyos" Ang parirala ay is<strong>ang</strong> OT idyoma para <strong>sa</strong> personal na presensiya ng Diyos. Angtinutukoy <strong>sa</strong> naniniwala <strong>ang</strong> nakatayo <strong>sa</strong> harap ng Diyos <strong>sa</strong> pananampalataya-katuwiran na ibinigay ngHesus <strong>sa</strong> Muling Araw (cf. II cor. 5:21). Ito ay madalas na tinatawag ng teolohiko <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>


"pagkaluwalhati" (cf. vv. 9-10; 8:30). Believers ay ibahagi <strong>ang</strong> katulad ni Hesus (cf. I Juan 3:2; II Alag<strong>ang</strong>Hayop. 1:4). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: kaluwalhatian at 3:23.5:3 NASB "at hindi lam<strong>ang</strong> ito, ngunit"NKJVNRSVTEV-NJB"at hindi lam<strong>ang</strong> na, ngunit <strong>ang</strong>""at hindi lam<strong>ang</strong> na, ngunit <strong>ang</strong>"ligtaan-"hindi lam<strong>ang</strong> na"Paul na ito ay gumagamit ng kumbinasyon ng mga <strong>sa</strong>lita ng il<strong>ang</strong> beses (cf. 5:3,11; 8:23; 9:10, at II cor.8:19).▣ NASBNKJVNRSVTEVNJB"din namin magpaka<strong>sa</strong>ya <strong>sa</strong> aming tribulations""din namin kaluwalhatian <strong>sa</strong> tribulations""din namin magyab<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> aming paghihingalo""din namin magyab<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> aming troubles""ipaalam <strong>sa</strong> amin magpaka<strong>sa</strong>ya, masyadong, <strong>sa</strong> aming mga hardships"Kung <strong>ang</strong> mundo kinasusuklaman si Hesus, ito ay Kany<strong>ang</strong> mga hate (cf. Matt. 10:22; 24:9; Juan 15:18-21). Si Jesus ay matured, makatao pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita, <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga bagay-bagay Siya suffered (cf.Heb. 5:8). Kahirapan gumagawa katuwiran, na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> plano ng Diyos para <strong>sa</strong> bawatnaniniwala (cf. 8:17-19; Gawa 14:22; James 1:2-4; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:12-19).▣ "alam" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong pandiwari, ng "oida." Ito ay Perfect <strong>sa</strong> form, ngunit ito function bil<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan. Believers'-unawa <strong>sa</strong> mga truths ng Eb<strong>ang</strong>helyo na may kaugnayan <strong>sa</strong> kahirapanay nagbibigay-daan <strong>sa</strong> kanila na mukha ng buhay na may is<strong>ang</strong> kaligayahan at confidence na kung <strong>sa</strong>anay hindi naka<strong>sa</strong>lalay <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>yayari, kahit na <strong>sa</strong> panahon ng uusig (cf. Phil. 4:4; ko Thess. 5:16, 18).5:3 "pagtitiis" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: pagtitiisMay mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an up<strong>ang</strong> maging is<strong>ang</strong> teolohiko pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng Paul's paggamit ngmga kataga na ito (thlipsis) at ni John:I. Paul's paggamit (na suma<strong>sa</strong>lamin Hesus' paggamit)A. mga problema, paghihingalo, ma<strong>sa</strong>ma na kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k mundo1. Matt. 13:21


2. ROM. 5:33. I cor. 7:284. II cor. 7:45. Eph. 3:13B. mga problema, paghihingalo, ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> dulot ng unbelievers1. ROM. 5:3; 8:35; 12:122. II cor. 1:4,8; 6:4; 7:4; 8:2,133. Eph. 3:134. Phil. 4:145. Ako Thess. 1:66. II Thess. 1:4C. mga problema, paghihingalo, ng <strong>sa</strong>ma ng end-oras1. Matt. 24:21,292. Markahan 13:19,243. II Thess. 1:6-9II. John's paggamitA. John ay gumagawa ng is<strong>ang</strong> partikular na pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng thlipsis at Orge o thumos (galit) <strong>sa</strong>paghahayag. Thlipsis ay kung ano <strong>ang</strong> unbelievers gawin up<strong>ang</strong> believers at Orge ay kung ano <strong>ang</strong>ginagawa ng Diyos <strong>sa</strong> unbelievers1. thlipsis - Rev. 1:9; 2:9-10,22; 7:142. Orge - Rev. 6:16-17; 11:18; 16:19; 19:153. thumos - Rev. 12:12; 14:8,10,19; 15:2,7; 16:1; 18:3B. Juan din ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> mga problemabelievers mukha <strong>sa</strong> bawat edad - Juan 16:33.5:3,4 "tiyaga" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay sinadya "kus<strong>ang</strong>-loob," "aktibo," "matibay," "pagbabata." Ito ay is<strong>ang</strong><strong>sa</strong>lita na may kaugnayan <strong>sa</strong> parehong pasensya <strong>sa</strong> mga tao, pati na rin <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>yayari. Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 8:25.


5:4 NASB "napatunayan character" NKJV, NRSV "character" TEV "Diyos approval" NJB "nasubukan nakarakter"Sa LXX ng Gen. 23:16; ko Kgs. 10:18; ko Chr. 28:18 term na ito ay ginamit ng mga pagsubok ng mga metalpara <strong>sa</strong> kalini<strong>sa</strong>n at katapatan (cf. II cor. 2:9; 8:2; 9:13; 13:3; Phil. 2:22; II Tim. 2:15; James 1:12). Ng Diyospara <strong>sa</strong> mga pagsusulit ay palaging pagpapalakas (cf. Heb. 12:10-11)! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong>: Pagsubok at 2:18.5:5 "<strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> pag-ibig ng Diyos ay poured out <strong>sa</strong> loob ng aming mga puso" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektongPassive pinagkakilanlan; literal, "pag-ibig ng Diyos ay naging at patuloy na poured out." Na ito verb aykadalas<strong>ang</strong> ginagamit ng Banal na Espiritu (cf. Gawa 2:17,18,33; 10:45 at Titus 3:6), na maaaringmagpakita ng Joel 2:28-29. Ang dyenitibo parirala, "<strong>ang</strong> pag-ibig ng Diyos" <strong>sa</strong> pamamagitan ng Balarila aymaaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> (1) pag-ibig para <strong>sa</strong> aming Diyos; o (2) pag-ibig ng Diyos para <strong>sa</strong> atin (cf. II cor.5:14). Dalaw<strong>ang</strong> numero ay <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing contextual opsyon.▣ "<strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay ibinigay <strong>sa</strong> atin" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari. Ang tinig pakuwentoay kadalas<strong>ang</strong> ginagamit up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong> Diyos ahensiya. Ito ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> believers ayhindi kail<strong>ang</strong>an higit pa ng mga Espiritu. Ang alinman <strong>sa</strong> mga ito ay may Espiritu o sila ay hindi mgaKristiyano (cf. 8:9). Ang pagbibigay ng Espiritu ay <strong>ang</strong> tanda ng Bagong Edad (cf. Joel 2:28-29), <strong>ang</strong>Bagong Tipan (cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:22-32).▣ Notice ng pagkakaroon ng tatlong tao na <strong>ang</strong> Trinity <strong>sa</strong> talata na ito. 1. Diyos, vv. 1,2,5,8,10 2. Jesus, vv.1,6,8,9,10 3. ng Espiritu, v, 5 Tingnan Espesyal Topic: Ang Trinity at 8:11.NASB (BINAGO) TEKSTO: 5:6-116 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat n<strong>ang</strong> tayo ay mahina pa si Jesus ay namatay <strong>sa</strong> takd<strong>ang</strong> panahon para <strong>sa</strong> mga hindikumikilala <strong>sa</strong> Diyos. 7 Hindi p<strong>ang</strong>karaniwan na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao ay mamatay para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> matuwid na tao.Maaaring al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mabuting tao, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao <strong>ang</strong> maglakas-loob na mamatay. 8 Ngunitipinakita ng Diyos <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> pag-ibig <strong>sa</strong> atin na n<strong>ang</strong> tayo ay maka<strong>sa</strong>lanan pa, si Cristo ay namataypara <strong>sa</strong> atin.9 Higit pa riyan, tayo ng<strong>ayon</strong> ay pinaging-matuwid <strong>sa</strong> pamamagitan ng kaniy<strong>ang</strong> dugo. Kaya nga, tayo aymaliligtas <strong>sa</strong> poot <strong>sa</strong> pamamagitan niya. 10 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat n<strong>ang</strong> tayo ay kaaway ng Diyos, ipinagkasundotayo <strong>sa</strong> kaniya <strong>sa</strong> pamamagitan ng kamatayan ng kaniy<strong>ang</strong> anak. Higit pa riyan, ng<strong>ayon</strong>g tayo ayipinagkasundo, tayo ay maliligtas <strong>sa</strong> pamamagitan ng buhay ng kaniy<strong>ang</strong> anak. 11 Hindi l<strong>ang</strong> g<strong>ayon</strong>, kunditayo ay nagagalak <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo na <strong>sa</strong> pamamagitan niya,tayo ay nagtamo ng pakikipagkasundo.5:6 NASB "para <strong>sa</strong> hab<strong>ang</strong> kami ay pa rin magawa"NKJVNRSV"para <strong>sa</strong> kapag kami ay pa rin wal<strong>ang</strong> lakas""para <strong>sa</strong> hab<strong>ang</strong> kami ay mahina pa rin"


TEVNJB"para <strong>sa</strong> kapag kami ay pa rin magawa""kapag tayo ay mahina pa rin"Ang pandiwa ay is<strong>ang</strong> pandiwaring p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan. Ang tinutukoy <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> pagkalugmokAdamic kalika<strong>sa</strong>n. Ang tao ay wal<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan laban <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Ang p<strong>ang</strong>halip "namin"paliwanag at parallels <strong>ang</strong> naglalarawan <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ngalan v. 6b "maka<strong>sa</strong>lanan," v. 8 "maka<strong>sa</strong>lanan," at v. 10"enemies." Verses 6 at 8 ay theologically at structurally kahilera.▣ NASB, NRSV "<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong> oras”NKJVTEVJB“<strong>sa</strong> <strong>ang</strong>kop na panahon”“<strong>sa</strong> oras na pinili ng Diyos”“<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga hinir<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ndali”Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan (1) <strong>ang</strong> mga Romano <strong>ang</strong> kapayapaan na nagbibigay-daan <strong>sa</strong>mga libreng travel; (2) <strong>ang</strong> mga Griyego na wika na nagpapahintulot <strong>sa</strong> cross cultural komunikasyon; at(3) <strong>ang</strong> mga ari-arian ng mga Griyego at Roman gods paggawa ng is<strong>ang</strong> naghinhintay, spirituallymagutom mundo (cf. Markahan 1 : 15; Gal. 4:4; Eph. 1:10; Titus 1:3). Theologically <strong>ang</strong> pagkakataw<strong>ang</strong>taoay is<strong>ang</strong> binalak, banal na kaganapan (cf. Lucas 22:22; Gawa 2:23; 3:18; 4:28; Eph. 1:11).5:6,8,10 "namatay para <strong>sa</strong> mga maka<strong>sa</strong>lanan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong nagpapakilala. Ito aytiningnan ni Hesus' ng buhay at kamatayan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pinag-i<strong>sa</strong> kaganapan. "Hesus binabayaran ngut<strong>ang</strong> Siya ay hindi may ut<strong>ang</strong> na loob at kami ut<strong>ang</strong> ng ut<strong>ang</strong> namin na hindi namin ma magbayad" (cf.Gal. 3:13; I Juan 4:10). Ang kamatayan ni Kristo ay is<strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit na tema <strong>sa</strong> Paul's sulatin. Siya naginamit ng il<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga kataga at mga parirala na mag-refer <strong>sa</strong> Jesus' substitutionarykamatayan:1. "Dugo" (cf. 3:25; 5:9; ko cor. 11:25,27; Eph. 1:7; 2:13; Col. 1:20)2. "Gave up ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili" (cf. Eph. 5:2,25)3. "Inihatid up" (cf. ROM. 4:25; 8:32)4. "Hayin" (cf. ko cor. 5:7)5. "Namatay" (cf. ROM. 5:6; 8:34; 14:9,15; ko cor. 8:11; 15:3; II cor. 5:15; Gal. 5:21; ko Thess. 4 : 14;5:10)6. "Cross" (cf. ko cor. 1:17-18; Gal. 5:11; 6:12-14; Eph. 2:16; Phil. 2:8; Col. 1:20; 2:14)7 . "Sa krus" (cf. ko cor. 1:23; 2:2; II cor. 13:4; Gal. 3:1) ba <strong>sa</strong> huper ukol <strong>sa</strong> ganitong konteksto ibig<strong>sa</strong>bihin ng1. representasyon, "<strong>sa</strong> ngalan ng aming"


2. paghalili, "<strong>sa</strong> aming lugar"Karaniwan <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing kahulugan ng huper <strong>sa</strong> dyenitibo ay "<strong>sa</strong> ngalan ng" (Louw at Nida). Ito <strong>ang</strong>il<strong>ang</strong> mga expresses bentahe na natat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> tao (Ang Bagong International diksiyunaryo ng BagongTipan Theology, Vol. 3, p. 1196). Gayunman, huper ay may-unawa ng mga anti, na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad "<strong>sa</strong> lugarng" gany<strong>ang</strong> theologically anak-al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> iba substitutionary atonement (cf. Mark 10:45; Juan11:50; 18:14; II cor. 5:14; I Tim. 2:6). MJ Harris (NIDOTTE, Vol. 3, p. 1197) nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing, "ngunit kungbakit <strong>ang</strong> Paul hindi sina<strong>sa</strong>bi na si Cristo ay namatay anti hēmōn (I Tim. 2:6 ay <strong>ang</strong> pinakamalapit na siyalumapit-antilutron huper pantōn)? Marahil dahil <strong>sa</strong> prep. huper, iba anti, maaaring <strong>sa</strong>bay-<strong>sa</strong>bay naipahayag <strong>ang</strong> representasyon at paghalili. "MR Vincent, Word Studies, Vol. 2, nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing "Ito aymarami disputed kung huper, <strong>sa</strong> ngalan ng, na katumbas ng laban, <strong>sa</strong> halip ng. Ang klasiko writerspagkalooban mga pagkakataon na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> kahulugan tila <strong>sa</strong> maaari interch<strong>ang</strong>ed. . . Ang ibig<strong>sa</strong>bihin ng daan na ito, gayunpaman, ay hindi tiyak na ito ay hindi maaaring maging pantay <strong>sa</strong> citedebidensiya. Ang ukol ay maaaring magkaroon ng is<strong>ang</strong> lokal na ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>sa</strong> loob ng mga patay. Wala<strong>sa</strong> mga ito pas<strong>sa</strong>ges ay maaaring regarded bil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>wakas. Ang pinaka-na maaaring ay sinabi na huperh<strong>ang</strong>gahan <strong>sa</strong> kahulugan ng mga anti. Sa halip ng urged ay higit <strong>sa</strong> lahat <strong>sa</strong> pandoktrina paligid. Sakaramihan ng mga pas<strong>sa</strong>ges malaki <strong>ang</strong> kahulugan ay malinaw na para <strong>sa</strong> kapakanan ng, <strong>sa</strong> ngalan ng.Ang tunay na paliwanag par<strong>ang</strong> na, <strong>sa</strong> pas<strong>sa</strong>ges lalung-lalo na <strong>sa</strong> mga tanong, <strong>ang</strong> mga, namely, na maykaugnayan <strong>sa</strong> Kristo <strong>ang</strong> kamatayan, bil<strong>ang</strong> dito, Gal. 3:13; ROM. 14:15; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:18, hupercharacterizes mas marami <strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> taning at p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> panukala-Kristo ay namatay <strong>sa</strong> ngalanng-iiwan ng kat<strong>ang</strong>i-t<strong>ang</strong>i <strong>ang</strong> kahulugan ng <strong>sa</strong> ngalan ng hindi tiyak, at up<strong>ang</strong> ma-ayos <strong>sa</strong> pamamagitanng iba p<strong>ang</strong> mga pas<strong>sa</strong>ges. Ang ibig <strong>sa</strong>bihin ay <strong>sa</strong> halip na maaaring ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga ito, ngunit lam<strong>ang</strong>inferentially "(p. 692). 5:7 Ang tula ay nagpapakita ng tao pag-ibig hab<strong>ang</strong> 8 ng tula ay nagpapakita ngpag-ibig ng Diyos!▣ NASB, NKJV, TEVJB“para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na tao "NRSV" para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na tao”“para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mabuting tao”Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit <strong>sa</strong> parehong kahulugan bil<strong>ang</strong> Noe at Job ay tapat o dapat managot <strong>sa</strong>tao. Sila ay sinundan ng relihiyon na kinakail<strong>ang</strong>an ng kanil<strong>ang</strong> mga araw. Ito ay hindi na m<strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>ansinlessness. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.5:8 "Ang Diyos ay nagpakita ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling love" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pinagkakilanlan (cf.3:5). Ang Ama na ipinadala <strong>sa</strong> Anak (cf. 8:3,32; II cor. 5:19). Pag-ibig ng Diyos ay hindi <strong>sa</strong> damdamin,ngunit action-oriented (cf. Juan 3:16; I Juan 4:10) at palagian.5:9 "marami pa" Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Paul's paboritong expression (cf. vv. 10,15,17). Kung <strong>ang</strong> Diyos minamahalbelievers g<strong>ayon</strong> hab<strong>ang</strong> sila ay maka<strong>sa</strong>lanan pa, paano marami pa <strong>ang</strong> pag-ibig niya <strong>sa</strong> kanila ng<strong>ayon</strong> nasila ay Kany<strong>ang</strong> mga anak (cf. 5:10; 8:22).▣ "pagkakaroon ng ng<strong>ayon</strong> ay katwiran" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari , na kung <strong>sa</strong>anemphasized katarungan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> nakumpletong pagkilos <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos. Paul ay <strong>paul</strong>it-ulit


<strong>ang</strong> katotohanan ng v. 1. Din tandaan <strong>ang</strong> mga paralelismo <strong>sa</strong> pagitan ng mga kataga "katwiran" (v. 9) at"magkasundo" (vv. 10-11).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> dugo" Ito ay is<strong>ang</strong> reference <strong>sa</strong> Kristo ng <strong>sa</strong>kripisiyo kamatayan "(cf. 3:5;Markahan 10:45; II cor. 5:21). Ang konsepto ng pagpapaka<strong>sa</strong>kit, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> taong wal<strong>ang</strong> malay <strong>sa</strong> buhayna ibinigay <strong>sa</strong> lugar ng is<strong>ang</strong> may <strong>sa</strong>la buhay, napupunta <strong>sa</strong> Lev. 1-7 at marahil Exod. 12 (<strong>ang</strong> Paskuwatupa), at noon ay theologically inilalapat <strong>sa</strong> Hesus <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 53:4-6. Ito ay binuo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Christologicalunawa<strong>sa</strong> mga libro ng mga Hebreo. Hebreo <strong>sa</strong> epekto <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> at Bagong Tipan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> ngmga puntos.▣ "namin ay dapat na na-<strong>sa</strong>ve na" Ito ay Future Passive pinagkakilanlan (cf. v. 10). Ito na isin<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong>aming p<strong>ang</strong>huli kaligta<strong>sa</strong>n, na kung <strong>sa</strong>an ay tinatawag na "pagkaluwalhati" (cf. v. 2; 8:30, I Juan 3:2). AngNT naglalarawan ng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> lahat ng verb tenses:1. is<strong>ang</strong> nakumpletong pagkilos (AORIST), Gawa 15:11; ROM. 8:24; II Tim. 1:9; Titus 3:52. nakalipas na kumilos na nagreresulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> estado (Perfect), Eph. 2:5,83. progresibong proseso (Present), I cor. 1:18; 15:2; II cor. 2:15; ko Thess. 4:14; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:214. hinaharap katuparan (Kinabuka<strong>sa</strong>n), ROM. 5:9,10; 10:9. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 10:13.Kaligta<strong>sa</strong>n ay nagsisimula <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> desisyon ngunit ay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> relasyon na is<strong>ang</strong> araw ay consummated.Ang konsepto ay madalas na inilalarawan <strong>sa</strong> pamamagitan ng tatlong teolohiko terms: katarungan, nan<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "ay h<strong>ang</strong>o mula <strong>sa</strong> paru<strong>sa</strong> ng ka<strong>sa</strong>lanan"; pagpapakabanal, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "ayh<strong>ang</strong>o mula <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng ka<strong>sa</strong>lanan"; at pagkaluwalhati, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "ay h<strong>ang</strong>o mula <strong>sa</strong>presensya ng ka<strong>sa</strong>lanan. "Ito ay nagkakahalaga ng pagpuna na katarungan at pagpapakabanal ayparehong mabait kilos ng Diyos, na ibinigay <strong>sa</strong> naniniwala <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kayCristo. Subalit <strong>ang</strong> NT din nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng pagpapakabanal bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> patuloy na proseso ngChristlikeness. Para <strong>sa</strong> mga kadahilan<strong>ang</strong> ito theologians nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng "posisyonal pagpapakabanal" at"progresibo pagpapakabanal." Ito ay <strong>ang</strong> misteryo ng is<strong>ang</strong> libreng kaligta<strong>sa</strong>n linked <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal nabuhay!▣ "mula <strong>sa</strong> galit ng Diyos" Ito ay is<strong>ang</strong> eschatological konteksto. Ang Biblia ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi ng Diyos malaki,hindi tampat, hindi tampat pag-ibig, ngunit malinaw na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi rin ng Diyos <strong>ang</strong> hu<strong>sa</strong>y pag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik. Ang Diyos ay nagbigay ng is<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n at kapatawaran <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo ngunit <strong>ang</strong> mga taong t<strong>ang</strong>gihan Kanya ay <strong>sa</strong> ilalim ng init (cf. 1:18-3:20). Ito ayis<strong>ang</strong> anthropomorphic parirala, ngunit ito expresses is<strong>ang</strong> katotohanan. Ito ay is<strong>ang</strong> kahila-hilakbot nabagay na bumabag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> mga kamay ng is<strong>ang</strong> galit ng Diyos (Heb. 10:31).5:10 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed totoo mula <strong>sa</strong>mga manunulat ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. S<strong>ang</strong>katauhan, p<strong>ang</strong>huli ngpaglikha ng Diyos, naging enemies! Man (cf. Gen. 3:5) at Satanas (cf. I<strong>sa</strong>. 14:14; Ezek. 28:2,12-17)nagkaroon ng parehong problema, is<strong>ang</strong> pagnanais para <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>rili, is<strong>ang</strong> pagnanais para <strong>sa</strong> control,<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagnanais na maging gods.


▣ "kami ay magkasundo <strong>sa</strong> Diyos. . . pagiging magkasundo "Ito ay pareho <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> AORIST Passivepinagkakilanlan at is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari. Ang verb "magkasundo" orihinal meant "<strong>sa</strong>exch<strong>ang</strong>e." Diyos ay palitan <strong>ang</strong> aming mga ka<strong>sa</strong>lanan para <strong>sa</strong> Jesus' katuwiran (cf. I<strong>sa</strong>. 53:4-6).Kapayapaan ay ibalik (cf. v. 1)!▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng kamatayan ng Kany<strong>ang</strong> anak na lalaki" Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ng kapatawaran aypinagbabatayan <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> pag-ibig ng Diyos; (2) <strong>ang</strong> gawain ni Kristo; (3) <strong>ang</strong> ligaw ng Espiritu, at (4) <strong>ang</strong>pananampalataya / nagsisisi tugon ng is<strong>ang</strong> indibidwal. Wal<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> maging maykarapatan <strong>sa</strong> Diyos (cf. Juan 14:6). Assurance ng kaligta<strong>sa</strong>n ay nakabatay <strong>sa</strong> karakter ng may tatlongDiyos, hindi tao <strong>ang</strong> pagganap! Ang kabalintunaan ay <strong>ang</strong> mga tao matapos na pagganap ng kaligta<strong>sa</strong>nay is<strong>ang</strong> ebidensiya ng is<strong>ang</strong> libreng kaligta<strong>sa</strong>n (cf. James at ako John).▣ "namin ay dapat na na-<strong>sa</strong>ve na" Ang NT <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng kaligta<strong>sa</strong>n tulad ng nakaraan, ka<strong>sa</strong>lukuyan,at hinaharap. Narito <strong>ang</strong> mga hinaharap na isin<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> aming p<strong>ang</strong>huli, kumpletong kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong>Second Coming. Tingnan <strong>ang</strong> tanda <strong>sa</strong> v. 9 at mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 10:13.▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> buhay" Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> buhay ay zoa. Ang katag<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong>John's sulatin palaging refer <strong>sa</strong> muling buhay, buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, o kaharian buhay. Paulginagamit din ito <strong>sa</strong> teolohiko kahulugan. Ang malakas na tulak ng ganitong konteksto ay binayaran namula <strong>sa</strong> Diyos tulad ng is<strong>ang</strong> mataas na presyo para <strong>sa</strong> mga believers' kapatawaran Siya ay tiyak namagpapatuloy <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pagiging epektibo. "Life" ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> alinman <strong>sa</strong> (1) Hesus'muling (cf. 8:34; ko cor. 15) ; (2) ni Hesus' kumakalinga trabaho (cf. 8:34; Heb. 7:25; I Juan 2:1), o (3) ngEspiritu pagbabal<strong>ang</strong>kas Kristo <strong>sa</strong> atin (cf. ROM. 8:29; Gal. 4 : 19). Paul asserted na si Hesus' makamundobuhay pati na rin <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mar<strong>ang</strong>al na buhay ay <strong>ang</strong> batayan ng aming pagkakasundo.5:11 "At hindi lam<strong>ang</strong> ito, ngunit <strong>ang</strong>" Tingnan <strong>ang</strong> mga nota <strong>sa</strong> tula 3.▣ "din namin magpaka<strong>sa</strong>ya" Tingnan <strong>ang</strong> mga nota <strong>sa</strong> 5:2. Ito ay <strong>ang</strong> ikatlong paggamit ng"magpaka<strong>sa</strong>ya" (magyab<strong>ang</strong>) <strong>sa</strong> ganitong konteksto. 1. magpaka<strong>sa</strong>ya <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> ng kaluwalhatian, v. 2 2.magalak <strong>sa</strong> pagtitiis, v. 3 3. magpaka<strong>sa</strong>ya <strong>sa</strong> pagkakasundo, v. 11 Negatibong ban<strong>sa</strong>g ay makikita <strong>sa</strong> 2:17at 23!▣ "na namin ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> nat<strong>ang</strong>gap ng pagkakasundo" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong pinagkakilanlan,is<strong>ang</strong> nakumpletong pagkilos. Believers' pagkakasundo ay tinalakay <strong>sa</strong> v. 10 at II cor. 5:18-21; Eph. 2:16-22; Col. 1:19-23. Sa ganitong konteksto "pagkakasundo" ay <strong>ang</strong> teolohiko synonym ng "katwiran."NASB (BINAGO) TEKSTO: 5:12-1412 Sa kadahilan<strong>ang</strong> ito, <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> tao, pumasok <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>nlibutan. Dahil <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan nagkaroon ng kamatayan at <strong>ang</strong> kamatayan ay dumating <strong>sa</strong> lahat ng tao <strong>sa</strong>pagkat nagka<strong>sa</strong>la<strong>ang</strong> lahat. 13 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay na<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>nlibutan na bago pa ibinigay <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n. Ngunitn<strong>ang</strong> wala pa <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi ibinibil<strong>ang</strong>. 14 Subalit <strong>ang</strong> kamatayan ay naghari mulakay Adan h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> kay Moises. Ito ay naghari maging <strong>sa</strong> kanila na <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi tulad ngpag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong> ni Adan na siy<strong>ang</strong> larawan ng paparating na.


5:12 "Kaya" Roma ay may il<strong>ang</strong> mga strategically nakalagay "therefores" (cf. 5:1; 8:1; 12:1). Anginterpretive tanong ay magkaugnay <strong>sa</strong> kung ano sila. Sila ay maaaring is<strong>ang</strong> paraan ng mgasumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong> Paul's buong argument. Para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> na ito ay may kinalaman <strong>sa</strong> simula at, kungg<strong>ayon</strong>, maaaring bumalik <strong>sa</strong> ROM. 1:18-32.▣ "bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> pamamagitan ng ka<strong>sa</strong>lanan ipinasok <strong>sa</strong> mundo" Lahat ng tatlong verbs <strong>sa</strong> v. 12 ayAORIST Tense. Adam's fall nagdala ng kamatayan (cf. ko cor. 15:22). Ang Bibliya ay hindi m<strong>ang</strong>atwiran <strong>sa</strong>pinagmulan ng ka<strong>sa</strong>lanan. Ka<strong>sa</strong>lanan din <strong>ang</strong> naganap <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>elic kaharian (cf. Gen. 3 at Rev. 12:7-9).Paano at kailan ay hindi maaa<strong>sa</strong>han (cf. I<strong>sa</strong>. 14:12-27; Ezek. 28:12-19; Job 4:18; Matt. 25:41; Lucas 10:18;Juan 12:31; Rev. 12:7 -9). Adam <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan kas<strong>ang</strong>kot dalaw<strong>ang</strong> aspeto (1) hindi pagsunod <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>tiyak na utos (cf. Gen. 2:16-17), at (2) self-oriented pagmamalaki (cf. Gen. 3:5-6). Ito ay patuloy <strong>ang</strong>parunggit <strong>sa</strong> Gen. 3 sinimulan <strong>sa</strong> ROM. 1:18-32. Ito ay <strong>ang</strong> teolohiya ng ka<strong>sa</strong>lanan na kaya malinawseparates Paul mula <strong>sa</strong> rabbinical isipan. Ang rabbis hindi focus <strong>sa</strong> Gen. 3; sila asserted <strong>sa</strong> halip, na maymga dalaw<strong>ang</strong> "intents" (yetzers) <strong>sa</strong> bawat tao. Ang kanil<strong>ang</strong> mga sikat na rabbinical ka<strong>sa</strong>bihan "Sabawat puso ng tao ay is<strong>ang</strong> itim at is<strong>ang</strong> puting aso. Ang i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> inyo <strong>ang</strong> pinaka-feed ay nagigingpinakamalaking. " Paul nakakita ka<strong>sa</strong>lanan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> malaking barrier <strong>sa</strong> pagitan ng banal na Diyos at<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> paglikha. Paul ay hindi is<strong>ang</strong> sistematikong teologo (cf. James tagapamahala ng is<strong>ang</strong> taokay Cristo). Siya nagbigay ng il<strong>ang</strong> mga pin<strong>ang</strong>galingan ng ka<strong>sa</strong>lanan (1) Adam's mahulog, (2) demonyotukso, at (3) patuloy na tao paghihimagsik. Sa teolohiko contrasts at parallels <strong>sa</strong> pagitan ng Adam at siHesus dalaw<strong>ang</strong> posibleng epekto ay naroroon. 1. Adam ay is<strong>ang</strong> tunay na ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng tao. 2. Si Jesu<strong>sa</strong>y is<strong>ang</strong> tunay na tao. Pareho ng mga ito truths affirm <strong>ang</strong> Bibliya <strong>sa</strong> harap ng maling pagtuturo.Paunawa <strong>ang</strong> mga <strong>paul</strong>it-ulit na paggamit ng "is<strong>ang</strong> tao" o "<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>." Ang dalaw<strong>ang</strong> paraan ng tumutukoy<strong>sa</strong> Adam at si Hesus ay ginagamit labing beses <strong>sa</strong> konteksto.▣ "kamatayan <strong>sa</strong> pamamagitan ng ka<strong>sa</strong>lanan" Ang Bibliya ay nagpapakita ng tatlong yugto ng kamatayan(1) espirituwal na kamatayan (cf. Gen. 2:17; 3:1-7; Eph. 2:1); (2) pisikal na kamatayan (cf. Gen. 5); at (3)wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kamatayan (cf. Rev. 2:11; 20:6,14; 21:8). Ang i<strong>sa</strong> sina<strong>sa</strong>lita ng mga ito <strong>sa</strong> daan ay <strong>ang</strong>espirituwal na kamatayan ng Adam (cf. Gen. 3:14-19) na nagbunga <strong>sa</strong> pisikal na kamatayan ngs<strong>ang</strong>katauhan (cf. simula 5).▣ "kamatayan kumalat <strong>sa</strong> lahat ng tao" Ang mga malalaking tulak ng mga talata na ito ay <strong>ang</strong> univer<strong>sa</strong>lityng ka<strong>sa</strong>lanan (cf. vv. 16-19; ko cor. 15:22; Gal. 1:10) at kamatayan.▣ "dahil <strong>ang</strong> lahat sinned" Lahat ng tao ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> Adam corporately (ibig <strong>sa</strong>bihin, minana ng is<strong>ang</strong>maka<strong>sa</strong>lanan estado at <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan hilig.) Dahil ito ng bawat tao up<strong>ang</strong> piliin <strong>ang</strong> personal naka<strong>sa</strong>lanan at <strong>paul</strong>it-ulit. Ang Bibliya ay malinaw na <strong>ang</strong> lahat ng tao ay maka<strong>sa</strong>lanan parehongcorporately at i<strong>sa</strong>-i<strong>sa</strong> (cf. I Kgs. 8:46; II Chr. 6:36; PS. 14:1-2; 130:3; 143:2; Prov. 20: 9; Eccl. 7:20; I<strong>sa</strong>.9:17; 53:6; ROM. 3:9-18,23; 5:18; 11:32; Gal. 3:22; ko John 1:8-10) . Ngunit ito ay dapat na sinabi na <strong>ang</strong>contextual diin (cf. vv. 15-19) ay kumilos na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na <strong>sa</strong>nhi ng pagkamatay (Adam) at is<strong>ang</strong> pagkilos nadulot ng buhay (Hesus). Subalit, <strong>ang</strong> Diyos ay may kaya <strong>ang</strong> bal<strong>ang</strong>kas ng Kany<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan na tao tugon ay is<strong>ang</strong> makabuluh<strong>ang</strong> bahagi ng "lostness" at <strong>ang</strong> "katwiran." Mga tao ayvolitionally kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> hinaharap destinies! Sila ay patuloy na pumili ng ka<strong>sa</strong>lanan o sila


pumili Kristo. Sila ay hindi makaka-apekto <strong>ang</strong> mga ito ng dalaw<strong>ang</strong> mga pagpipilian, ngunit <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>gawin volitionally ipakita na kung <strong>sa</strong>an sila-aari!Ang translation "<strong>sa</strong>pagkat" ay karaniwan, ngunit ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay madalas disputed. Paul ginamit eph'ho <strong>sa</strong> II cor. 5:4; Phil. 3:12; 4:10 at <strong>sa</strong> kahulugan ng "dahil." Kaya bawat i<strong>sa</strong> at bawat tao piliin up<strong>ang</strong>personal na lumahok <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik laban <strong>sa</strong> Diyos. Ang ilan <strong>sa</strong> pamamagitan ngmga espesyal na t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> paghahayag, ngunit <strong>ang</strong> lahat ng likas na t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> paghahayag (cf.1:18-3:20).5:13-14 Ang parehong katotohanan ay tinuturuan <strong>sa</strong> ROM. 4:15 at Gawa 17:30. Ang Diyos aymakatarungan. Ang tao ay t<strong>ang</strong>ing respon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> makukuha <strong>sa</strong> kanila. Ang tula aynag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita lam<strong>ang</strong> ng mga espesyal na paghahayag (OT, Jesus, NT), hindi likas na paghahayag (Awit 19;ROM. 1:18-23; 2:11-16). Abiso na <strong>ang</strong> mga NKJV nakikita <strong>ang</strong> paghahambing ng v. 12 bil<strong>ang</strong>pinaghihiwalay ng is<strong>ang</strong> mahab<strong>ang</strong> parenthesis (cf. vv. 13-17) mula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagtatapos <strong>sa</strong> vv. 18-21.5:14 NASB, NKJV, JB "kamatayan reigned"NRSVTEV"kamatayan exercised dominyo""kamatayan pinasiyahan"Kamatayan reigned bil<strong>ang</strong> Hari (cf. vv. 17 at 21). Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>tao ng kamatayan at ka<strong>sa</strong>lanan bil<strong>ang</strong>tyrants ay matagal na ito <strong>sa</strong> buong kabanata at kabanata 6. Ang uniber<strong>sa</strong>l na karana<strong>sa</strong>n ng kamatayanKinukumpirma <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na ka<strong>sa</strong>lanan ng s<strong>ang</strong>katauhan. Sa verses 17 at 21, pagpapala aypersonified. Grace reigns! Ang tao ay may is<strong>ang</strong> pagpipilian (<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> paraan OT): kamatayan obuhay. Sino reigns <strong>sa</strong> iyong buhay?▣ "kahit na <strong>sa</strong> mga taong hindi nagkaroon sinned <strong>sa</strong> anyo ng mga pagkaka<strong>sa</strong>la ng mga Adam" Adamlumabag <strong>sa</strong> utos ng is<strong>ang</strong> sinabi ng Diyos, kahit na Eba ay hindi ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> parehong paraan. Siyanarinig mula <strong>sa</strong> Adam tungkol <strong>sa</strong> mga puno, hindi mula <strong>sa</strong> Diyos ng direkta. Tao mula <strong>sa</strong> Adam h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong>akd<strong>ang</strong> mga batas ay apektado ng Adam's paghihimagsik! Sila ay hindi lumalabag <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> partikular nautos mula <strong>sa</strong> Diyos, ngunit 1:18-32, na kung <strong>sa</strong>an ay tiyak na bahagi ng ito teolohiko konteksto,expresses <strong>ang</strong> katotohanan na sila ay lumabag <strong>sa</strong> mga ilaw na sila ay mula <strong>sa</strong> paglikha at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> aymay pananagutan <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> paghihimagsik / ka<strong>sa</strong>lanan . Adam's maka<strong>sa</strong>lanan hilig kumalat <strong>sa</strong>lahat ng kany<strong>ang</strong> mga anak.▣ NASB, NKJV, NRSVTEVJB"na is<strong>ang</strong> uri ng Kanya na dumalo""Adam ay is<strong>ang</strong> pigura ng i<strong>sa</strong> na dumalo""Adam prefigured <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga darating"Ito expresses <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tiyak na paraan ng Adam -Kristo tipolohiya (cf. ko cor. 15:21-22,45-49; Phil. 2:6-8).Pareho ng mga ito ay makikita bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> serye, <strong>ang</strong> pinagmulan ng is<strong>ang</strong> lahi (cf. ko cor.


15:45-49). Adam ay <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing tao na mula <strong>sa</strong> mga partikular na OT na tinatawag na is<strong>ang</strong> "uri" ng NT.Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Form (Tupos) <strong>sa</strong> 6:17.NASB (BINAGO) TEKSTO: 5:15-1715 Subalit <strong>ang</strong> kaloob ay hindi tulad ng pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pagkat kung <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong> ng i<strong>sa</strong>, marami <strong>ang</strong>namatay, lalong higit <strong>ang</strong> biyaya ng Diyos. At <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> tao, si Jesucristo, <strong>ang</strong> kaloob <strong>sa</strong>pamamagitan ng biyaya ay sumagana <strong>sa</strong> marami. 16 Ang kaloob ay hindi tulad ng is<strong>ang</strong> nagka<strong>sa</strong>la<strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng i<strong>sa</strong>, <strong>ang</strong> hatol ay nagdala ng kaparu<strong>sa</strong>han. Ngunit <strong>sa</strong> kabila ng maramingpag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>, <strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> bayad na kaloob ay nagbunga ng pagpapaging-matuwid. 17 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong>pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> tao, naghari <strong>ang</strong> kamatayan <strong>sa</strong> pamamagitan ng taong iyon. At lalong higit <strong>sa</strong>kanila na tum<strong>ang</strong>gap ng ka<strong>sa</strong>ganaan ng biyaya at ng kaloob ng katuwiran. Maghahari sila <strong>sa</strong> buhay <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> iyon, si Jesucristo.5:15-19 Ito ay is<strong>ang</strong> matagal argument gamit kahilera parirala. Ang NASB, NRSV, at TEV hatiin <strong>ang</strong> mgatalata <strong>sa</strong> taludtod 18. Subalit UBS4, NKJV, at JB translate ito bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> unit. Tandaan <strong>ang</strong> mga susi <strong>sa</strong>interpretasyon ng mga orihinal na layunin ng may-akda ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing katotohanan <strong>sa</strong>bawat talata. Abiso na <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "mga," vv. 15 & 19, ay magkasingkahulugan <strong>sa</strong> "lahat" <strong>sa</strong> vv. 12at 18. Ito ay totoo rin <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 53:11-12 at v. 6. Wal<strong>ang</strong> teolohiko distinctions (Calvin's hinir<strong>ang</strong> laban <strong>sa</strong> dihinir<strong>ang</strong>)ay dapat gawin batay <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito!5:15 "<strong>ang</strong> libreng regalo" May dalaw<strong>ang</strong> magkaib<strong>ang</strong> Greek na <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "gift" na ginagamit <strong>sa</strong>ganitong konteksto-charisma, vv. 15,16 (6:23) at dorea / dorama, vv. 15, 16, 17 (tingnan <strong>ang</strong> mga tandaat 3:24)-pero <strong>ang</strong> mga ito ay magkasingkahulugan. Ito ay talag<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Mabuting Balita tungkol <strong>sa</strong>kaligta<strong>sa</strong>n. Ito ay is<strong>ang</strong> libreng regalo mula <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Hesus Kristo (cf. 3:24; 6:23; Eph.2:8,9) <strong>sa</strong> lahat na naniniwala <strong>sa</strong> Kristo.▣ "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed ay tunay na mula <strong>sa</strong>may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Adam's ka<strong>sa</strong>lanan nagdala ngkamatayan <strong>sa</strong> lahat ng mga tao. Ito ay paralleled <strong>sa</strong> v. 17.▣ "abound" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 15:13.5:16 "paghatol. . . katarungan "Pareho ng mga ito ay forensic, legal na termino. Kadala<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> OTiniharap <strong>ang</strong> propeta ng men<strong>sa</strong>he bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hukuman pin<strong>ang</strong>yarihan. Paul ay gumagamit ng form naito (cf. ROM. 8:1, 31-34). 5:17 "kung" Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> first class kondisyonal p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ayassumed na totoo mula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Angpaglabag <strong>sa</strong> batas ng Adam ay magreresulta <strong>sa</strong> kamatayan ng lahat ng mga tao.▣ "marami pa <strong>ang</strong> mga tum<strong>ang</strong>gap ng" Verses 18-19 ay hindi ek<strong>sa</strong>kto theologically balanse. Ang pariralaay hindi maaaring t<strong>ang</strong>galin mula <strong>sa</strong> konteksto ng Roma 1-8 at ginamit bil<strong>ang</strong> patunay-text para <strong>sa</strong>univer<strong>sa</strong>lism (na <strong>ang</strong> lahat ay isi-<strong>sa</strong>ve <strong>sa</strong> huli). Mga tao ay dapat tum<strong>ang</strong>gap ng (v. 17b) ng Diyos ay nagaalok<strong>sa</strong> Kristo. Kaligta<strong>sa</strong>n ay magagamit <strong>sa</strong> lahat, ngunit dapat na tin<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>-i<strong>sa</strong> (cf. Juan 1:12;3:16; ROM. 10:9-13). Adam ng is<strong>ang</strong> pagkilos ng paghihimagsik na inisyu <strong>sa</strong> kabuu<strong>ang</strong> paghihimagsik nglahat ng mga tao. Ang is<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan ay kumilos magnified! Ngunit <strong>sa</strong> Kristo ng i<strong>sa</strong> makatarungan


pagpapaka<strong>sa</strong>kit ay magnified up<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>kop <strong>ang</strong> mga indibidwal na ka<strong>sa</strong>lanan pati na rin <strong>ang</strong> corporatemakakaapekto ng ka<strong>sa</strong>lanan. Ang "marami pa" ni Kristo <strong>ang</strong> kumilos ay emphasized (cf. vv. 9,10,15,17).Grace abounds!5:17,18 "<strong>ang</strong> kaloob ng katuwiran ay maghari <strong>sa</strong> buhay. . . katarungan ng buhay "ni Hesus ay Diyos naregalo at mga probisyon para <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan pagkalugmok ng espirituwal na mgap<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an (cf. ko cor. 1:30). Ang mga ito ay maaaring n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na kahilera parirala (1)maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan ay nakatayo <strong>sa</strong> kanan ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo ay tapos na <strong>sa</strong>trabaho kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga resulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> "maka-diyos buhay" o (2) na ito parirala aymagkasingkahulugan <strong>sa</strong> "buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan." Ang konteksto ay sumusuporta <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> opsiyon.Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita na pag-aaral <strong>sa</strong> katuwiran makita <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.ESPESYAL PAKSA: REIGNING SA KAHARIAN NG DIYOSAng konsepto ng reigning kay Kristo ay bahagi ng mas malaking teolohiko kategorya na tinatawag na"<strong>ang</strong> Kaharian ng Diyos." Ito ay is<strong>ang</strong> carry-over mula <strong>sa</strong> OT konsepto ng Diyos bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> tunay na haring Israel (cf. ko Sam. 8:7). Siya symbolically reigned (ko Sam. 8:7; 10:17-19) <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong>inanak mula <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>kan ng Dyuda (cf. Gen. 49:10) at <strong>sa</strong> mga pamilya ng mga Jesse (cf. II Sam. 7).Ipin<strong>ang</strong>ako ni Hesus ay <strong>ang</strong> katuparan ng OT hula tungkol <strong>sa</strong> Mesiyas. Siya inaugurated <strong>ang</strong> Kaharian ngDiyos <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> pagkakataw<strong>ang</strong>-tao <strong>sa</strong> Bethlehem. Ang Kaharian ng Diyos ay naging central paste niHesus' p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral. Ang Kaharian ay may ganap na lumapit <strong>sa</strong> Kanya (cf. Matt: 10:7; 11:12; 12:28;Markahan 1:15; Lucas 10:9,11; 11:20; 16:16; 17:20-21) . Subalit, <strong>ang</strong> Kaharian ay din hinaharap(eschatological). Ito ay ka<strong>sa</strong>lukuyan ngunit hindi consummated (cf. Matt. 6:10; 8:11; 16:28; 22:1-14;26:29; Lucas 9:27; 11:2; 13:29; 14:10 -- 24; 22:16,18). Si Jesus ay dumating <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> pagkakataon bil<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> paghihirap katulong (cf. I<strong>sa</strong>. 52:13-53:12); bil<strong>ang</strong> magpakumbaba (cf. Zech. 9:9) ngunit Siya aybabalik bil<strong>ang</strong> Hari ng Kings (cf. Matt. 2:2 ; 21:5; 27:11-14). Ang konsepto ng "reigning" ay tiyak na is<strong>ang</strong>bahagi ng mga ito "kaharian" teolohiya. Ang Diyos ay nagbigay ng mga kaharian <strong>sa</strong> Jesus' mga (tingnan<strong>sa</strong> Lucas 12:32). Ang konsepto ng reigning kay Kristo ay may il<strong>ang</strong> mga aspeto at mga katanungan:1. Gawin <strong>ang</strong> mga pas<strong>sa</strong>ges na magpahayag na <strong>ang</strong> Diyos ay nagbigay <strong>sa</strong> believers "<strong>ang</strong> kaharian" <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> "reigning" (cf. Matt. 5:3,10; Lucas 12:32)?2. Mayroon ba si Jesus' na <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> orihinal na mga alagad <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> siglo Jewish context sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong>lahat ng believers (cf. Matt. 19:28; Lucas 22:28-30)?3. Ba <strong>ang</strong> Paul's diin <strong>sa</strong> reigning <strong>sa</strong> buhay ng<strong>ayon</strong> kaibahan o pamuno <strong>sa</strong> itaas teksto (cf. ROM. 5:17; kocor. 4:8)?4. Paano <strong>ang</strong> mga paghihirap at mga kaugnay na reigning (cf. ROM. 8:17; II Tim. 2:11-12; ko Alag<strong>ang</strong>Hayop. 4:13; Rev. 1:9)?5. Ang <strong>paul</strong>it-ulit na tema ng paghahayag ay sharing <strong>ang</strong> glorified Kristo <strong>ang</strong> papaghariin a. makamundo,5:10 b. ng <strong>sa</strong>nlibong taon, 20:5,6 c. wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, 2:26; 3:21; 22:5 at Dan. 7:14,18,27


NASB (BINAGO) TEKSTO: 5:18-2118 Kaya nga, <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> tao, napa<strong>sa</strong>lahat ng tao <strong>ang</strong> kaparu<strong>sa</strong>han. Sa gayunding paraan,<strong>sa</strong> gawa ng katuwiran ng is<strong>ang</strong> tao, napa<strong>sa</strong>lahat ng tao <strong>ang</strong> pagpapaging-matuwid ng buhay. 19 Ito ay<strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> pagsuway ng is<strong>ang</strong> tao, marami <strong>ang</strong> naging mga maka<strong>sa</strong>lanan. Sa gayunding paraan, <strong>sa</strong>pagsunod ng is<strong>ang</strong> tao, marami <strong>ang</strong> magagaw<strong>ang</strong> matuwid.20 Up<strong>ang</strong> dumami <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>, nagkaroon ng kautu<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>sa</strong> pagdami ng ka<strong>sa</strong>lanan lalongsumagana <strong>ang</strong> biyaya. 21 Kaya kung papaano ng<strong>ang</strong> naghahari <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan patungo <strong>sa</strong> kamatayan,gayundin <strong>ang</strong> biyaya ay maghahari <strong>sa</strong> pamamagitan ng katuwiran patungo <strong>sa</strong> buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan.Ito ay <strong>sa</strong> pamamagitan ni Jesucristo, <strong>ang</strong> ating P<strong>ang</strong>inoon.5:18 NASB "kahit na <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> gawa ng katuwiran may katwiran nagdulot ng buhay <strong>sa</strong>lahat ng mga lalaki"NKJV "kahit na <strong>sa</strong> pamamagitan ng i<strong>sa</strong> Man's makatarungan kumilos <strong>ang</strong> libreng regalo <strong>ang</strong> dumating<strong>sa</strong> lahat ng tao"NRSV"kaya <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao ay gawa ng katuwiran leads <strong>sa</strong> katarungan at buhay para <strong>sa</strong> lahat ng"TEV “<strong>sa</strong> parehong paraan na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> banal kumilos itakda lahat ng tao libre at nagbibigay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> buhay”JB " kaya <strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> pagkilos ng is<strong>ang</strong> tao nagdadala everyone buhay at gumagawa ng mga itomakatarungan”Ito ay hindi sina<strong>sa</strong>bi na <strong>ang</strong> lahat ay na-<strong>sa</strong>ve na ( univer<strong>sa</strong>lism). Mga taludtod na ito ay hindi maaaringt<strong>ang</strong>galin mula <strong>sa</strong> interpreted <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he ng libro ng Roma at <strong>ang</strong> mga kagyat na konteksto. Ito aytumutukoy <strong>sa</strong> mga potensyal na <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ng lahat ng tao <strong>sa</strong> pamamagitan ni Hesus' buhay /kamatayan / muling. S<strong>ang</strong>katauhan ay dapat na tumugon <strong>sa</strong> mga nag-aalok ng Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagsisisi at pananampalataya (cf. Mark 1:15; Gawa 3:16,19; 20:21). Ang Diyos ay lagingtumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba (cf. Juan 6:44,65), ngunit Siya ay napili na <strong>ang</strong> bawat indibidwal ay dapatna tumugon personal (cf. Mark 1:15; Juan 1:12; at ROM. 10:9-13). Kany<strong>ang</strong> alok ay uniber<strong>sa</strong>l (cf. I Tim.2:4,6; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9; I Juan 2:2), ngunit <strong>ang</strong> misteryo ng katampala<strong>sa</strong>nan ay <strong>ang</strong> maraming <strong>sa</strong>y"no."Ang "gawa ng katuwiran" ay alinman <strong>sa</strong> (1) Hesus' buong buhay ng pagkamasunurin at paghahayag ngAma o (2) <strong>ang</strong> partikular Kany<strong>ang</strong> kamatayan <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> ngalan. Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao<strong>ang</strong> buhay apektado lahat (Jewish corporality, Cf. Magbiro. 7), kaya masyadong, is<strong>ang</strong> taong wal<strong>ang</strong>malay <strong>sa</strong> buhay apektado <strong>ang</strong> lahat. Ang dalaw<strong>ang</strong> kilos ay magkahilera, ngunit hindi pantay-pantay.Lahat ay apektado ng Adam ng ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit <strong>ang</strong> lahat ay t<strong>ang</strong>ing mga potensyal na apektado siHesus <strong>sa</strong> pamamagitan ng 'buhay; lam<strong>ang</strong> believers na mat<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> mga regalo ng katarungan. Jesus'gawa rin nakakaapekto <strong>sa</strong> lahat ng tao ka<strong>sa</strong>lanan, para <strong>sa</strong> mga taong naniniwala at tum<strong>ang</strong>gap,nakaraan, ka<strong>sa</strong>lukuyan, at hinaharap!


5:18-19 "paghatol <strong>sa</strong> lahat ng mga lalaki. . . katarungan ng buhay <strong>sa</strong> lahat ng mga lalaki. . . <strong>ang</strong> maramingginawa maka<strong>sa</strong>lanan. . . <strong>ang</strong> marami ay gagawin banal "Ang mga ito ay kahilera na parirala nanagpapakita na <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>" mga "ay hindi mahigpit ngunit ka<strong>sa</strong>ma. Ang parehong paralelismo aymatatagpuan <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 53:6 "lahat" at 53:11,12 "marami." Ang katag<strong>ang</strong> "marami" ay hindi maaaringgamitin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mahigpit-unawa <strong>sa</strong> mga limitasyon ng Diyos ay nag-aalok ng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> lahat ngs<strong>ang</strong>katauhan (Calvin's hinir<strong>ang</strong> laban <strong>sa</strong> di-hinir<strong>ang</strong>). Paunawa <strong>ang</strong> tinig pakuwento ng dalaw<strong>ang</strong> VERBS.Sila ay sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> aktibidad ng Diyos. Tao ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> relasyon <strong>sa</strong> Diyos na character at sila aymakatwiran <strong>sa</strong> kaugnay <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagkatao.5:19 "is<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> hindi pagsunod. . . <strong>ang</strong> pagkamasunurin ng is<strong>ang</strong> "Paul ay <strong>ang</strong> paggamit ng teolohikokonsepto ng Lum<strong>ang</strong> Tipan corporality. Is<strong>ang</strong> tao <strong>ang</strong> gaw<strong>ang</strong> apektado <strong>ang</strong> buong komunidad (cf. Achan<strong>sa</strong> magbiro. 7). Adam at Eba ng pagsuway nagdala tungkol <strong>sa</strong> paghuhusga ng Diyos <strong>sa</strong> lahat ng paglikha(cf. Gen. 3). Lahat ng paglikha ay apektado ng mga kahihinatnan ng Adam's paghihimagsik (cf. 8:18-25).Ang mundo ay hindi pareho. Mga tao ay hindi pareho. Kamatayan <strong>ang</strong> naging katapu<strong>sa</strong>n ng lahat ng mgaka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng buhay (cf. Gen. 5). Hindi ito <strong>ang</strong> mundo na inilaan ng Diyos na ito na! Sa parehongcorporate-unawa ni Hesus' ng is<strong>ang</strong> gawa ng pagsunod, Calvary, nagresulta <strong>sa</strong> (1) ng is<strong>ang</strong> bagong edad,(2) ng is<strong>ang</strong> bagong mga tao, at (3) ng is<strong>ang</strong> bagong kasunduan. Kinatawan ng teolohiya na ito aytinatawag na "<strong>ang</strong> Adam-Kristo tipolohiya" (cf. Phil. 2:6). Si Jesus ay <strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong> Adam. Siya ay <strong>ang</strong>bagong simula para <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan.▣ "ginawa banal" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.5:20NASB"At <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay dumating na <strong>ang</strong> mga paglabag <strong>sa</strong> batas ay maaaring dagdagan <strong>ang</strong>"NKJV "Bukod <strong>sa</strong> batas ipinasok na <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay maaaring abound "NRSV " Ngunit dumating <strong>sa</strong> batas, na <strong>ang</strong> resulta at <strong>ang</strong> mga paglabag <strong>sa</strong> batas multiplied "TEVJB"Law ay nagpasimula up<strong>ang</strong> madagdagan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan""Kapag dumating batas, ito ay <strong>sa</strong> multiply <strong>ang</strong> mga oportunidad ng mga bumabag<strong>sa</strong>k na"Ang layunin ng Batas ay hindi up<strong>ang</strong> i-<strong>sa</strong>ve <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ngunit up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan's kail<strong>ang</strong>an at helplessness (cf. Eph. 2 :1-3) at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> dalhin <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> Kristo (cf.3:20; 4:15; 7:5; Gal. 3:19, 23-26). Ang Batas ay mabuti, ngunit <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay maka<strong>sa</strong>lanan!▣ "grasya abounded <strong>ang</strong> lahat ng mga karagdag<strong>ang</strong>" Ito ay Paul's p<strong>ang</strong>unahing tulak <strong>sa</strong> section na ito.Ka<strong>sa</strong>lanan ay kasuklam-suklam at malaganap, ngunit pagpapala abounds at lumampas <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong>mahigpit na impluwensya! Ito ay is<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> himukin <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> siglo inakay simbahan. Sila ayovercomers <strong>sa</strong> Kristo (cf. 5:9-11; 8:31-39; I Juan 5:4). Ito ay hindi is<strong>ang</strong> lisensiya <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan pa! Tingnan<strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's Gumamit ng Huper Compounds at 1:30.


5:21 Parehong "ka<strong>sa</strong>lanan" at "grasya" ay personified bil<strong>ang</strong> hari. Reigned ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> pamamagitan ngkap<strong>ang</strong>yarihan ng uniber<strong>sa</strong>l na kamatayan (vv. 14, 17). Grace reigns <strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihanng imputed katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga natapos na trabaho ni Hesus Kristo at believers' personalna pananampalataya at nagsisisi tugon <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo.Tulad ng Diyos <strong>ang</strong> mga bagong tao, na si Cristo <strong>ang</strong> katawan, mga Kristiyano rin manaig kay Kristo (cf.5:17; II Tim. 2:12; Rev. 22:5). Ito ay makikita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> makamundo o maghan ng <strong>sa</strong>nlibong taon (cf.Rev. 5:9-10, 20). Ang Bibliya din <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng parehong katotohanan <strong>sa</strong> pamamagitan ng assertingna <strong>ang</strong> Kaharian ay binigay <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>nto (cf. Matt. 5:3,10; Lucas 12:32; Eph. 2:5-6). Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: Reigning <strong>sa</strong> Kaharian ng Diyos at 5:17.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Tukuyin <strong>ang</strong> Diyos "katuwiran."2. Ano <strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng teolohiko "posisyonal pagpapakabanal" at "progresibo aari"?3. Ay na-<strong>sa</strong>ve na namin <strong>sa</strong> pamamagitan ng grasya o pananampalataya (cf. Eph. 2:8-9)?4. Bakit <strong>ang</strong> mga Kristiyano magtiis?5. Ay na-<strong>sa</strong>ve na namin ini-o-<strong>sa</strong>ve o ay isi-<strong>sa</strong>ve?6. Ang kami ay maka<strong>sa</strong>lanan dahil aming ka<strong>sa</strong>lanan, o <strong>ang</strong> gagawin namin ka<strong>sa</strong>lanan dahil tayo aymaka<strong>sa</strong>lanan?7. Paano <strong>ang</strong> mga kayarian na "katwiran," "na-<strong>sa</strong>ve na" at "magkasundo" na may kaugnayan <strong>sa</strong> kabanatana ito?8. Bakit <strong>ang</strong> Diyos hold ako na respon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> tao <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan na buhay ng mga libo-libongtaon na <strong>ang</strong> nakalilipas (vv. 12-21)?9. Bakit lahat mamatay <strong>sa</strong> pagitan Adam at mga akda ng mga batas kung <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay hindinabibil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> panahon na ito (vv. 13-14)?10. Ang mga kayarian na "lahat" at "maraming" magkasingkahulugan (vv. 18-19, ba. 53:6, 11-12)?


ROMA 6PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBPatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lananNgunit buhay <strong>sa</strong>KristoPatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan,buhay <strong>sa</strong> DiyosNag-aagaw-buhayat Rising Sa KristoPatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lananNgunit buhay <strong>sa</strong>KristoBinyag6:1-11 6:1-14 6:1-4 6:1-4 6:1-76:5-11 6:5-116:8-11Kabanalan, Hindika<strong>sa</strong>lanan namaging Master6:12-14 6:12-14 6:12-14 6:12-14Alipin ng katuwiranMula <strong>sa</strong> mga alipinng ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong>mga alipin ng DiyosAng Dalaw<strong>ang</strong>SlaveriesAlipin ng katuwiranAng mga Kristiyanoay napalaya Mula<strong>sa</strong> Slavery ngka<strong>sa</strong>lanan6:15-23 6:15-23 6:15-19 6:15-19 6:15-19Ang Gantimpala ngka<strong>sa</strong>lanan at <strong>ang</strong>kabanalan ngGantimpala6:20-23 6:20-23 6:20-23


PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAYA. Chapters 6:1-8:39 form ng is<strong>ang</strong> yunit ng pag-iisip (pampanitikan yunit) na <strong>ang</strong> trato <strong>sa</strong> mga Kristiyanorelasyon <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Ito ay is<strong>ang</strong> napaka-importanteng isyu dahil <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay nakabatay <strong>sa</strong>libreng hindi tampat grasya ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (3:21-5:21) up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lanan kung paano makakaapekto <strong>ang</strong> naniniwala? Kabanata 6 ay batay <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> pakunwarikatanungan, vv. 1 at 15. Verse 1 may kaugnayan <strong>sa</strong> 5:20, hab<strong>ang</strong> v. 15 may kaugnayan <strong>sa</strong> 6:14. Ang unaay may kinalaman <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pamumuhay (p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan), <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alawa <strong>sa</strong> mgaindibidwal na kilos ng ka<strong>sa</strong>lanan (AORIST Tense). Ito ay malinaw na din na vv. 1-14 na pakikitungo <strong>sa</strong>mga believers' kalayaan mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng dominasyon, hab<strong>ang</strong> vv. 15-23 na pakikitungo <strong>sa</strong> mgabelievers kalayaan up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> Diyos hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga ito na dating nagsilbi ka<strong>sa</strong>lanan-ganap,buo at buong-puso.B. Pagpapakabanal ay pareho:1. is<strong>ang</strong> posisyon (imputed tulad ng katarungan at kaligta<strong>sa</strong>n, 3:21-5:21)2. is<strong>ang</strong> progressing Christlikenes<strong>sa</strong>. 6:1-8:39 ipahayag <strong>ang</strong> katotohanan na ito theologicallyb. 12:1-15:13 ipahayag ito totoo (Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 6:4)


C. Kadala<strong>sa</strong>n commentators ay dapat theologically nahati <strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> ng katarungan at posisyonalpagpapakabanal up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> hawak<strong>ang</strong> mahigpit <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga Bibliya kahulugan. Sakatotohanan na sila ay <strong>sa</strong>bay-<strong>sa</strong>bay gaw<strong>ang</strong> ng grasya (posisyonal, ako cor. 1:30; 6:11). Ang mekanismopara <strong>sa</strong> parehong ay pareho-Diyos ng grasya nagpakita si Hesus <strong>sa</strong> 'buhay na kung <strong>sa</strong>an ay nat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya (cf. Eph. 2:8-9).D. Ito <strong>ang</strong> nagtuturo <strong>sa</strong> mga potensyal na kabanata buong panahon ng pagbabayad (sinlessness, Cf. IJohn 3:6,9; 5:18) ng Diyos <strong>ang</strong> mga bata <strong>sa</strong> Kristo. Kabanata 7 at I Juan 1:8-2:1 nagpapakita ngkatotohanan ng mga believers' magpatuloy sinfulness. Karamihan <strong>sa</strong> conflict <strong>sa</strong> Paul's view ngkapatawaran ay may kinalaman <strong>sa</strong> isyu ng moralidad. Ang mga Hudyo gustong siguruhin banal napamumuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng demanding na <strong>ang</strong> mga bagong convert sumas<strong>ang</strong><strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ikbatas. Ito ay dapat na admitido na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga did at gamitin <strong>ang</strong> Paul's views bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> lisensiya <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan (cf. vv. 1,15; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:15-16). Paul believed na <strong>ang</strong> mga naninirahan na Espiritu,hindi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> panlabas na code, ay gumawa ng mga relihiyoso Christlike. Sa katotohanan na ito ay <strong>ang</strong>pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng Lum<strong>ang</strong> Tipan (cf. Deut. 27-28) at <strong>ang</strong> Bagong Tipan (cf. Jer. 31:31-34; Ezek.36:26-27).E. binyag ay lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> pisikal na pagpapakita ng halimbawa ng espirituwal na katotohanan ngkatarungan / pagpapakabanal. Sa Roma <strong>ang</strong> twin doctrines ng posisyonal pagpapakabanal (katarungan)at experiential pagpapakabanal (Christlikeness) ay parehong stressed. Ang pagiging buried <strong>sa</strong> Kanya (v.4) ay magkahilera <strong>sa</strong> "ay crucified <strong>sa</strong> Kanya" (v. 6).F. Ang susi <strong>sa</strong> overcoming tukso at ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> mga Kristiyano <strong>ang</strong> buhay ay <strong>ang</strong> mga:1. Alam na ikaw ay na<strong>sa</strong> Kristo. Alamin kung ano <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> ginawa para <strong>sa</strong> iyo. Ikaw ay wal<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lanan! Ikaw ay patay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan!2. Magtuos / bil<strong>ang</strong>in <strong>ang</strong> iyong posisyon <strong>sa</strong> Kristo <strong>sa</strong> iyong p<strong>ang</strong>-araw-araw na sitwasyon <strong>sa</strong> buhay.3. Kami ay hindi <strong>ang</strong> aming mga <strong>sa</strong>rili! Kami ay dapat na maglingkod / sundin <strong>ang</strong> aming Master. Kamimaglingkod / sumunod <strong>sa</strong> labas ng ut<strong>ang</strong> na loob at pag-ibig <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> taong mahal <strong>sa</strong> amin!4. Ang buhay Kristiyano ay is<strong>ang</strong> sobrenatural na buhay. Ito, tulad ng kaligta<strong>sa</strong>n, ay is<strong>ang</strong> regalo mula <strong>sa</strong>Diyos kay Cristo. Siya initiates na ito at nagbibigay ng kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan. Kami ay dapat natumugon <strong>sa</strong> pagsisisi at pananampalataya, at patuloy na pareho <strong>sa</strong> una.5. Huwag i-play <strong>sa</strong> paligid na may ka<strong>sa</strong>lanan. Label na ito para <strong>sa</strong> kung ano ito ay. Lumiko mula <strong>sa</strong> mgaito; lumayo mula <strong>sa</strong> mga ito. Huwag ilagay <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> lugar ng tukso.6. Ka<strong>sa</strong>lanan ay is<strong>ang</strong> addiction na maaaring nasira, ngunit ito ay tumatagal ng panahon, pagsisikap, atkalooban.PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 6:1-7


1 Ano ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin? Magpapatuloy ba tayo <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> biyaya ay sumagana.2 Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. Papaano nga na t<strong>ayon</strong>g mga namatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay patuloy namamumuhay pa roon? 3 Hindi ba ninyo nalalaman na t<strong>ayon</strong>g mga nabawtismuhan kay Cristo Jesus aynabawtismuhan <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> kamatayan? 4 Kaya nga, tayo ay inilibing na ka<strong>sa</strong>ma niya <strong>sa</strong> pamamagitan ngbawtismo <strong>sa</strong> kamatayan. Sa pamamagitan ng kaluwalhatian ng Ama, si Cristo ay ibin<strong>ang</strong>on mula <strong>sa</strong> mgapatay. Sa gayunding paraan dapat t<strong>ayon</strong>g lumakad <strong>sa</strong> panibagong buhay.5 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat yam<strong>ang</strong> tayo ay naka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> w<strong>ang</strong>is ng kaniy<strong>ang</strong> kamatayan, magiging gayundin tayo<strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> pagkabuhay muli. 6 Nalalaman natin na <strong>ang</strong> ating dating pagkatao ay ka<strong>sa</strong>ma niy<strong>ang</strong> napako<strong>sa</strong> krus up<strong>ang</strong> mapawal<strong>ang</strong>-bi<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> katawan ng ka<strong>sa</strong>lanan. Dahil diyan hindi na tayo magiging alipin ngka<strong>sa</strong>lanan. 7 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat siya na namatay ay pinalaya na mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan.6:1 NASB "Mayroon namin up<strong>ang</strong> magpatuloy <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan na grasya maaaring dagdagan <strong>ang</strong>"NKJVNRSVTEVdagdagan <strong>ang</strong>”"t<strong>ayon</strong>g magpatuloy <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan na grasya ay maaaring abound""Dapat namin magpatuloy <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> order na grasya ay maaaring abound""Iyon namin ay dapat na patuloy na mabuhay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> grasya ng Diyos ayJB“ba sundin na kami ay dapat manatili <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan up<strong>ang</strong> ipaalam <strong>sa</strong> grasya ay may masmalaking <strong>sa</strong>klaw”Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pa<strong>sa</strong>kali. Ito literal humihingi ng tanong, <strong>ang</strong> mga Kristiyano "up<strong>ang</strong>sumunod <strong>sa</strong>" o "<strong>sa</strong> akapin" ka<strong>sa</strong>lanan? Tanong na ito asta bumalik <strong>sa</strong> 5:20. Paul na ginagamit ng is<strong>ang</strong>hypothetical objector (tulig<strong>sa</strong>) <strong>sa</strong> pakikitungo <strong>sa</strong> mga potensyal na maling paggamit ng grasya (cf. I Juan3:6,9; 5:18). Grasya ng Diyos at kaawaan ay hindi sinadya up<strong>ang</strong> magbigay ng is<strong>ang</strong> lisensya para <strong>sa</strong> mgasuwail pamumuhay. Paul's Eb<strong>ang</strong>helyo ng is<strong>ang</strong> libreng kaligta<strong>sa</strong>n bil<strong>ang</strong> regalo ng Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ng grasya Kristo (cf. 3:24; 5:15,17; 6:23) itataas maraming mga katanungan tungkol <strong>sa</strong>buhay estilo ng katuwiran. Paano gumagana <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> libreng regalo nagbigibay moral kabanalan?Katarungan at pagpapakabanal ay hindi dapat na separated (cf. Matt. 7:24-27; Lucas 8:21; 11:28; Juan13:17; ROM. 2:13; James1 :22-25; 2:14-26) .Sa puntong ito ipaalam <strong>sa</strong> akin <strong>ang</strong> quote FF Bruce <strong>sa</strong> Paul: Apostle ng puso Itakda <strong>Free</strong>, "<strong>ang</strong> binyag ngmga Kristiyano constituted <strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganan <strong>sa</strong> pagitan ng kanil<strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> unregenerate buhay at<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga bagong buhay kay Cristo: ito minarkahan ng kanil<strong>ang</strong> kamatayan <strong>sa</strong> lum<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n,<strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay para <strong>sa</strong> mga is<strong>ang</strong> baptized Kristiyano up<strong>ang</strong> pumunta <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay bil<strong>ang</strong> kabaliwan naito ay para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> emancipated alipin na mananatili <strong>sa</strong> pagkaalipin <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> dating may-ari (cf. ROM.6:1-4, 15-23) o para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> balo na mananatiling napapailalim <strong>sa</strong> '<strong>sa</strong> batas ng kany<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa,' "pp. 281-82 (cf. ROM. 7:1-6). Sa James S. Stewart 's libro, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao kay Cristo, siya <strong>ang</strong> magsusulat: "Ang locusclassicus na ito para <strong>sa</strong> lahat ng bahagi ng mga apostoles' iisip ay matatagpuan <strong>sa</strong> ROM. 6. May Paul, namay napakarikit lakas at pagsisikap, nag-mamaneho <strong>sa</strong> bahay <strong>sa</strong> puso at budhi <strong>ang</strong> mga aralin na dapat


na may buo ni Hesus <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kamatayan ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan para <strong>sa</strong> mga naniniwala ng is<strong>ang</strong>kumpleto at marahas break na may ka<strong>sa</strong>lanan, "pp. 187-88.6:2 "ito ay maaaring hindi" Ito ay is<strong>ang</strong> bihir<strong>ang</strong> optatibo form na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>gramatikapaturol o mode na ginagamit ng is<strong>ang</strong> naisin o panal<strong>ang</strong>in. Ito ay Paul's p<strong>ang</strong>kakanyahan paraan ngsuma<strong>sa</strong>got <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hypothetical objector. Ito ay ipinahayag Paul's pagkabigla at horror at alinl<strong>ang</strong>ans<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> hindi pagkakaunawaan at p<strong>ang</strong>-aabuso ng grasya (cf. 3:4,6).▣ "namin na namatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong nagpapakilala, ibig <strong>sa</strong>bihin ay "kami aynamatay." Ang i<strong>sa</strong>han "ka<strong>sa</strong>lanan" ay ginagamit kaya madalas <strong>sa</strong> buong kabanata na ito. Ito tila <strong>sa</strong>sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> aming "ka<strong>sa</strong>lanan kalika<strong>sa</strong>n" minana mula <strong>sa</strong> Adam (cf. ROM. 5:12-21; ko cor. 15:21-22).Paul madalas ay gumagamit ng konsepto ng kamatayan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> metapora up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong>naniniwala <strong>sa</strong> bagong relasyon <strong>sa</strong> Hesus. Sila ay hindi na <strong>sa</strong>klaw ng ka<strong>sa</strong>lanan ng karunungan.▣ "pa rin manirahan <strong>sa</strong> ito" Ito ay literal "lakad." Ang metapora ay ginagamit up<strong>ang</strong> stress <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong>aming pamumuhay pananampalataya (cf. Eph. 4:1; 5:2,15) o pamumuhay ka<strong>sa</strong>lanan (cf. v. 4). Believershindi magiging ma<strong>sa</strong>ya <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan!6:3-4 "ay na-baptized. . . may been buried "Ang mga ito ay parehong AORIST Passive INDICATIVES. Itopambalarila form emphasized is<strong>ang</strong> nakumpletong pagkilos <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> panlabas na agent,dito <strong>ang</strong> Espiritu. Sila ay magkahilera <strong>sa</strong> ganitong konteksto.ESPESYAL PAKSA: BINYAGCurtis Vaughan, Gawa, ay is<strong>ang</strong> nakawiwiling footnote <strong>sa</strong> p. 28. "Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> 'baptized'ay is<strong>ang</strong> ikatlong tao pautos; <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> 'nagsisi,' is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> taong makap<strong>ang</strong>yarihan. Angpagbabagong ito mula <strong>sa</strong> mga mas direkt<strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong> utos <strong>sa</strong> mga tao na mas mababa <strong>ang</strong> direkt<strong>ang</strong>ikatlong tao ng 'baptized' ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> Peter's basikong p<strong>ang</strong>unahing demand ay para <strong>sa</strong>pagsisisi. "Ang mga sumusunod <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral diin ng John the Baptist (cf. Matt. 3:2) at si Hesus (cf.Matt. 4:17). Pagsisisi par<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> espirituwal na susi at binyag ay is<strong>ang</strong> palabas na expression na ito ngespirituwal na baguhin. Ang Bagong Tipan knew wala ng mga hindi binyagan believers! Sa binyag ng mgaun<strong>ang</strong> iglesia ay <strong>ang</strong> pampublikong propesyon ng pananampalataya. Ito ay <strong>ang</strong> mga pagkakataon para <strong>sa</strong>mga pampublikong pagtatapat ng pananampalataya kay Cristo, hindi <strong>ang</strong> mga mekanismo para <strong>sa</strong>kaligta<strong>sa</strong>n! Ito ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> remembered na binyag na ito ay hindi nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> sermon niPedro, kahit na pagsisisi ay (cf. 3:19; Lucas 24:17). Binyag ay is<strong>ang</strong> halimbawa na itinakda ng Hesus (cf.Matt. 3:13-18). Binyag ay commanded ni Hesus (cf. Matt. 28:19). Ang modernong tanong ng mgap<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng mga binyag para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay hindi direksiyon <strong>sa</strong> Bagong Tipan; lahat ngbelievers ay inaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> maging baptized. Gayunman, <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay dapat ding-ingat laban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong><strong>sa</strong>cramental mechanicalism! Kaligta<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> pananampalataya isyu, hindi is<strong>ang</strong> right-lugar,karapat<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>lita, mag-right ritwal kumilos isyu!▣ "<strong>sa</strong> Kristo Hesus" Ang paggamit ng mga eis (<strong>sa</strong>) parallels <strong>ang</strong> Great Commission ng Matt. 28:19, kung<strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga bagong believers ay baptized eis (<strong>sa</strong>) <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng Ama at <strong>sa</strong> Anak at <strong>ang</strong> Banal naEspiritu. Ang ukol din ay ginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> mga believers na baptized <strong>sa</strong> pamamagitan ng


Espiritu <strong>sa</strong> katawan ni Kristo <strong>sa</strong> I cor. 12:13. Eis <strong>sa</strong> ganitong konteksto ay magkasingkahulugan <strong>sa</strong> en (<strong>sa</strong>Kristo) <strong>sa</strong> v. 11, na kung <strong>sa</strong>an ay Paul's paboritong paraan up<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>ahulugan believers. Ito ay is<strong>ang</strong>kalaanant NG globo. Believers nakatira at ilipat at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pagiging <strong>sa</strong> Kristo. Ang mga itoPREPOSITIONS ipahayag ito matatalik unyon, <strong>ang</strong> katayuan ng relasyon, <strong>ang</strong> puno ng ubas at s<strong>ang</strong>ayrelasyon. Believers makilala at sumali <strong>sa</strong> kay Kristo <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kamatayan (cf. v. 6; 8:17), <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>muling pagkabuhay (cf. v. 5), <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> masunurin serbisyo <strong>sa</strong> Diyos, at <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Kaharian!▣ "<strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kamatayan . . . kami ay na-buried <strong>sa</strong> Kanya "binyag <strong>sa</strong> pamamagitan ng paglulubog aynaglalarawan kamatayan at libing (cf. v. 5 at Col. 2:12). Ni Hesus na ginagamit binyag bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>metapora para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling kamatayan (cf. Mark 10:38-39; Lucas 12:50). Ang empasis dito ayhindi is<strong>ang</strong> doktrina ng binyag, ngunit <strong>sa</strong> mga Kristiyano <strong>ang</strong> bago, matatalik na relasyon <strong>sa</strong> Kristo ngkamatayan at libing. Believers makilala kay Kristo <strong>sa</strong> binyag, <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> karakter, ka<strong>sa</strong>ma ng kany<strong>ang</strong>pagpapaka<strong>sa</strong>kit, <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> misyon. Ka<strong>sa</strong>lanan ay wal<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> ibabaw believers!6:4 "namin ay na-buried <strong>sa</strong> Kanya <strong>sa</strong> pamamagitan ng binyag <strong>sa</strong> kamatayan" Sa kabanata na ito, tulad ngito ay kat<strong>ang</strong>ian ng lahat ng Paul's pagsulat, siya ay gumagamit ng maraming Linggo (ka<strong>sa</strong>ma)compounds (hal. Eph. 2:5-6).1. Linggo + thaptō = co-buried, v. 4; Col. 2:12; din tandaan v. 82. Linggo + stauroō = co-nakatanim, v. 53. Linggo + azō = co-exist, v. 8; II Tim. 2:11 (din ay co-namatay at co-paghahara)▣ "kaya namin masyadong maaaring lakarin <strong>sa</strong> kabaguhan ng buhay" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibongpa<strong>sa</strong>kali. Ang mga inaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> resulta ng kaligta<strong>sa</strong>n ay pagpapakabanal. Dahil believers kung grasya ngDiyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo, <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga buhay ay dapat naiiba. Ang aming mga bagong buhayay hindi magdadala <strong>sa</strong> amin ng kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit ito ay <strong>ang</strong> resulta ng kaligta<strong>sa</strong>n (cf. vv. 16, 19; at Eph.2:8-9,10; James 2:14-26). Ito ay hindi is<strong>ang</strong> alinman / o mga katanungan, pananampalataya o <strong>ang</strong>gumagana, ngunit may is<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>gagalaing order.▣ "Si Cristo ay itataas" Sa ganitong konteksto <strong>ang</strong> Ama ng pagt<strong>ang</strong>gap at approval ng Anak <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>litaat mga gawa ay ipinahayag <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> magaling na mga kaganapan. 1. Jesus' na muli mula <strong>sa</strong> mgapatay 2. Jesus' Ascension <strong>sa</strong> Ama ng kan<strong>ang</strong> kamay▣ "<strong>sa</strong> kaluwalhatian ng Ama" Para "kaluwalhatian" tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:23. Para <strong>sa</strong>mga "Ama" tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 1:7. 6:5 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon nap<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> mga manunulat ng perspektibo o para <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Paul assumed kany<strong>ang</strong> mga mambaba<strong>sa</strong> ay believers.▣ "kami ay maging <strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Kanya" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong paturol na kung <strong>sa</strong>an aymaaaring isinalin, "ay naging at patuloy na sumali magka<strong>sa</strong>ma, <strong>ang</strong>" o "ay na-o patuloy na nakatanimka<strong>sa</strong>ma. "Ang katotohanan ay theologically analogous <strong>sa</strong>" masunurin "<strong>sa</strong> Juan 15. Kung believers ay na


kinilala ni Hesus na may 'kamatayan (cf. Gal. 2:19-20; Col. 2:20; 3:3-5), theologically sila ay dapat nakinilala <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> muling buhay (cf. v. 10).Ito metaporiko aspeto ng binyag bil<strong>ang</strong> kamatayan ay sinadya up<strong>ang</strong> ipakita (1) kami ay namatay <strong>sa</strong>gul<strong>ang</strong> na buhay, <strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong> tipan, (2) tayo ay buhay <strong>sa</strong> Espiritu, <strong>ang</strong> bagong kasunduan. Kristiyanobinyag ay, <strong>sa</strong>makatuwid, hindi katulad ng <strong>sa</strong> binyag ng John the Baptist, na OT ay <strong>ang</strong> huling propeta.Binyag ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ng iglesia ng pagkakataon para <strong>sa</strong> mga bagong naniniwala <strong>sa</strong> pampublikongpropesyon ng pananampalataya. Ang earliest baptismal formula, na <strong>paul</strong>it-ulit ng mga kandidato, ay"ako naniniwala si Hesus ay P<strong>ang</strong>inoon" (cf. ROM. 10:9-13). Ang pampublikong deklarasyon ay is<strong>ang</strong>pormal na, ritwal gawa ng kung ano <strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>yari nagkaroon na dati <strong>sa</strong> karana<strong>sa</strong>n. Binyag ay hindi <strong>ang</strong>mga mekanismo ng kapatawaran, kaligta<strong>sa</strong>n o <strong>ang</strong> pagdating ng Espiritu, ngunit <strong>ang</strong> mga pagkakataonpara <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pampublikong propesyon at kumpi<strong>sa</strong>l (cf. Gawa 2:38). Gayunman, ito rin ay hindi<strong>sa</strong>pilitan. Jesus commanded ito (cf. Matt. 28:19-20), at exemplified ito, (cf. Matt. 3; Markahan 1; Lucas 3)at ito ay naging bahagi ng apostoliko sermons at pamamaraan ng Gawa.6:6 NASB "alam na ito, na <strong>ang</strong> aming lum<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili ay crucified <strong>sa</strong> Kanya"NKJVNRSV"alam na ito, na <strong>ang</strong> aming lum<strong>ang</strong> tao ay crucified <strong>sa</strong> kanya""Alam namin na <strong>ang</strong> aming lum<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili ay crucified <strong>sa</strong> kanya"TEV "At alam namin na ito : <strong>ang</strong> aming mga gul<strong>ang</strong> na ito ay ilagay <strong>sa</strong> kamatayan kay Kristo<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> cross "JB " Kami ay dapat mapagtanto na <strong>ang</strong> aming dating selves na na-crucified <strong>sa</strong> kanya "Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pinagkakilanlan ibig <strong>sa</strong>bihin ay" <strong>ang</strong> aming lum<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na ito ay is<strong>ang</strong> besespara <strong>sa</strong> lahat ng crucified <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu . "Ang katotohanan ay mahalaga <strong>sa</strong>mapagtagumpay Kristiyano pamumuhay. Believers ay dapat mapagtanto <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> bagong relasyon<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Gal. 2:20; 6:14). S<strong>ang</strong>katauhan ng lum<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili (Adamic kalika<strong>sa</strong>n) ay maynamatay kay Kristo (cf. v. 7; Eph. 4:22 at Col. 3:9). Bil<strong>ang</strong> believers namin ng<strong>ayon</strong> ay mayroon ng is<strong>ang</strong>pagpili tungkol <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan bil<strong>ang</strong> Adam orihinal did.▣NASB, NKJV"Na <strong>ang</strong> aming mga katawan ng ka<strong>sa</strong>lanan ay maaaring tapos na <strong>ang</strong> layo <strong>sa</strong>"NRSV"up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> katawan ng ka<strong>sa</strong>lanan ay <strong>ang</strong> mga maaaring nawa<strong>sa</strong>k"TEV "<strong>sa</strong> order na <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ay maaaring maging nawa<strong>sa</strong>k "JB “up<strong>ang</strong> sirain <strong>ang</strong> <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan katawan "Paul ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katawan" (soma) na may il<strong>ang</strong> dyenitibo parirala.1. katawan ng (<strong>ang</strong>) ka<strong>sa</strong>lanan, ROM. 6:6


2. katawan ng kamatayan, ROM. 7:243. katawan ng laman, Col. 2:11Paul ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng pisikal na buhay ng mga ito na edad ng ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik. Jesus' bagongmuling katawan ay <strong>ang</strong> katawan ng bagong edad ng katuwiran (cf. II cor. 5:17). Physicalness na ito ayhindi <strong>ang</strong> problema (Griyego pilosopiya), ngunit <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik. Ang katawan ay hindima<strong>sa</strong>ma. Kristiyanismo affirms <strong>ang</strong> paniniwala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pisikal na katawan <strong>sa</strong> kawal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan (cf. kocor. 15). Gayunman, <strong>ang</strong> pisikal na katawan ay <strong>ang</strong> gera <strong>sa</strong> lupa ng tukso, ka<strong>sa</strong>lanan, at <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili. Ito ayis<strong>ang</strong> AORIST Passive pa<strong>sa</strong>kali. Ang pariral<strong>ang</strong> "tapos na <strong>ang</strong> layo <strong>sa</strong>" meant "na ginawa wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>," "naginawa wal<strong>ang</strong> magawa," o "na ginawa wal<strong>ang</strong> bunga," hindi "nawa<strong>sa</strong>k." Ito ay is<strong>ang</strong> paboritong <strong>sa</strong>litana may Paul, ginamit na <strong>sa</strong> loob ng dalawampu't-lim<strong>ang</strong> beses. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>3:3. Ang aming mga pisikal na katawan ay halos wal<strong>ang</strong> kinikilingan, ngunit ito rin ay <strong>ang</strong> battlegroundpara <strong>sa</strong> patuloy na espirituwal na <strong>sa</strong>lungatan (cf. vv. 12-13; 5:12-21; 12:1-2).6:7 "siya na namatay ay napalaya mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong pandiwari at is<strong>ang</strong>perpektong Passive nagpapakilala, ibig <strong>sa</strong>bihin ay "siya na may namatay na ito ay at patuloy na libremula <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan." Dahil believers ay bagong creations <strong>sa</strong> Kristo na sila ay na at patuloy namagtakda ng libre mula <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>-aalipin ng ka<strong>sa</strong>lanan at <strong>sa</strong>riling minana mula <strong>sa</strong> Adam's taglagas (cf. 7:1-6). Ang Griyego kataga isinalin dito bil<strong>ang</strong> "napalaya" ay <strong>ang</strong> mga kataga ng isinalin <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> lugar <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>pagbubukas chapters bil<strong>ang</strong> "katwiran "(ASV). Sa ganitong konteksto "napalaya" gumagawa ng maramimas makatuturan (katulad ng <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> gamitin <strong>sa</strong> Gawa 13:39). Tandaan, <strong>ang</strong> konteksto nagtatakda<strong>sa</strong>lita ibig <strong>sa</strong>bihin, hindi is<strong>ang</strong> diksyunaryo o mga preset na teknikal na kahulugan. Salita lam<strong>ang</strong>magkaroon ng kahulugan <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p at p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p lam<strong>ang</strong> magkaroon ng kahulugan <strong>sa</strong> mgatalata.NASB (BINAGO) TEKSTO: 6:8-118 Kaya nga, yam<strong>ang</strong> tayo ay ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> namatay ni Cristo, tayo ay suma<strong>sa</strong>mpalatay<strong>ang</strong> mabubuhay naka<strong>sa</strong>ma niya. 9 Alam nating <strong>sa</strong> pagkabuhay ni Jesucristo mula <strong>sa</strong> mga patay ay hindi na siya mamamatay.Ang kamatayan ay hindi na maghahari <strong>sa</strong> kaniya. 10 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> kamatayan namatay siya<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan n<strong>ang</strong> min<strong>sa</strong>n l<strong>ang</strong>. At <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> pagkabuhay, nabuhay siya <strong>sa</strong> Diyos.11 Ituring din nga ninyo <strong>ang</strong> inyong mga <strong>sa</strong>rili na patay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ngunit buhay <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo na ating P<strong>ang</strong>inoon.6:8 "Kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>mga manunulat ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Naniniwala's binyag visuallyexemplifies ng kamatayan kay Kristo.▣ "namin ay dapat din nakatira <strong>sa</strong> Kanya" Ito context demands is<strong>ang</strong> "dito at ng<strong>ayon</strong>" orientation (cf. IJuan 1:7), hindi lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> hinaharap na setting. Verse 5 nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng aming sharing Kristo <strong>ang</strong>kamatayan, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga taludtod 8 nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng aming pagbabahagi ng Kany<strong>ang</strong> buhay. Ito ay <strong>ang</strong>


parehong pag-igting likas <strong>sa</strong> Bibliya konsepto ng Kaharian ng Diyos. Ito ay pareho dito at ng<strong>ayon</strong>, pahinaharap. Libreng pagpapala ay dapat gumawa ng self-control, hindi lisensiya.6:9 "pagiging itataas mula <strong>sa</strong> mga patay" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari (tingnan <strong>ang</strong> 6:4, AORISTPassive pinagkakilanlan). Ang NT affirms na <strong>ang</strong> lahat ng tatlong tao ng Trinity ay aktibo <strong>sa</strong> Jesus' muling:(1) ng Espiritu (cf. ROM. 8:11); (2) <strong>ang</strong> Anak (cf. Juan 2:19-22; 10:17-18); at pinaka-madalas na (3) <strong>ang</strong>mga Ama (cf. Gawa 2:24,32; 3:15,26; 4:10; 5:30; 10:40; 13:30,33,34,37; 17:31; ROM. 6:4,9 ). Ang Ama ngmga aksyon ay confirmation ng Kany<strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gap ni Hesus' buhay, kamatayan, at teachings. Ito ayis<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing aspeto ng un<strong>ang</strong> bahagi ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ng mga apostoles. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyalna pak<strong>sa</strong>: Ang Kerygma <strong>sa</strong> 1:2.▣ NASBNKJV, NRSVTEVNJB"kamatayan ay hindi na master <strong>sa</strong> Kanya""Kamatayan hindi na ay may kap<strong>ang</strong>yarihan higit <strong>sa</strong> Kanya""kamatayan ay hindi na tuntunin <strong>sa</strong> kanya""Kamatayan ay wal<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> kanya anymore"Ang verb kurieuō ay mula <strong>sa</strong> mga kataga kurios, na ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "may-ari," "master," "a<strong>sa</strong>wa," o"p<strong>ang</strong>inoon," si Jesus ay ng<strong>ayon</strong> p<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong> kamatayan (cf. Rev. 1:18). Si Hesus ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ba<strong>sa</strong>gin <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng kamatayan (cf. ko cor. 15)!6:10 "para <strong>sa</strong> kamatayan na Siya ay namatay, namatay siya <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" ni Hesus ay nanirahan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>maka<strong>sa</strong>lanan mundo at kahit na siya ay hindi kailanman sinned, <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan mundo crucifiedKanya (cf. Heb. 10:10). Jesus' substitutionary kamatayan <strong>sa</strong> lahat ng tao <strong>sa</strong> ngalan kinansela <strong>ang</strong> Batas <strong>sa</strong>mga kinakail<strong>ang</strong>an at kahihinatnan <strong>sa</strong> kanila (cf. Gal. 3:13; col 2:13-14).▣ "is<strong>ang</strong> beses para <strong>sa</strong> lahat ng" Sa ganitong konteksto Paul ay emphasizing <strong>ang</strong> krus ni Hesus. Angkany<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>-oras na kamatayan para <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay apektado ng kany<strong>ang</strong> mga 'kamatayan <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan. Ang mga aklat ng Hebreo din emphasizes <strong>ang</strong> ultimacy ni Hesus' is<strong>ang</strong> beses-na ibinigay ng<strong>sa</strong>kripisiyo kamatayan. Ito ng is<strong>ang</strong> beses tapos na-kaligta<strong>sa</strong>n at kapatawaran ay magpakailanman <strong>sa</strong> (cf."min<strong>sa</strong>n" [ephapax], 7:27; 9:12; 10:10 at "is<strong>ang</strong> beses para <strong>sa</strong> lahat ng" [hapax], 6:4; 9:7,26 , 27,28; 10:2;12:26,27). Ito ay <strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kripisiyo affirmation.▣ "ngunit <strong>ang</strong> buhay na buhay niya, Siya ay nabubuhay <strong>sa</strong> Diyos" Ang dalaw<strong>ang</strong> AORISTS ng v. 10a aycontrasted na may dalaw<strong>ang</strong> Ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> Aktibo INDICATIVES <strong>sa</strong> v. 10b. Believers namatay kay Kristo;believers mabuhay <strong>sa</strong> Diyos, <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo. Ang layunin ng Eb<strong>ang</strong>helyo ay hindi kapatawaranlam<strong>ang</strong> (katarungan) ngunit serbisyo <strong>sa</strong> Diyos (pagpapakabanal). Believers ay sini-<strong>sa</strong>ve up<strong>ang</strong>maglingkod.6:11 "Kahit up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> inyong <strong>sa</strong>rili na patay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan," Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong>(deponent) pautos. Ito ay is<strong>ang</strong> patuloy, kinaugalian na utos para <strong>sa</strong> mga believers. Kristiyano 'kaalamanni Kristo <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga trabaho <strong>sa</strong> ngalan ay napakahalaga para <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> araw-araw na buhay. Angterminong "i<strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong>" (cf. 4:4,9), ay is<strong>ang</strong> accounting term na meant "maingat na idagdag ito up" at


pagkatapos ay kumilos <strong>sa</strong> na kaalaman. Verses 1-11 acknowledged <strong>ang</strong> posisyon <strong>sa</strong> Kristo (posisyonalpagpapakabanal) hab<strong>ang</strong> 12-13 emphasized paglakad <strong>sa</strong> Kanya (progresibong pagbabanal). Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> v. 4.NASB (BINAGO) TEKSTO: 6:12-1412 Huwag nga ninyong paghariin <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> inyong kataw<strong>ang</strong> may kamatayan up<strong>ang</strong> sundin ito <strong>sa</strong>kaniy<strong>ang</strong> mga pagnana<strong>sa</strong>. 13 Kahit <strong>ang</strong> mga bahagi ng inyong katawan ay huwag ninyong ipaubay<strong>ang</strong>maging kagamitan ng kalikuan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Sa halip, ipaubaya ninyo <strong>ang</strong> inyong mga <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Diyostulad ng mga nabuhay mula <strong>sa</strong> mga patay. Ang bahagi ng inyong katawan ay ipaubaya <strong>sa</strong> Diyos bil<strong>ang</strong>mga kagamitan ng katuwiran. 14 Ang ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi dapat maghari <strong>sa</strong> inyo dahil hindi kayo na<strong>sa</strong> ilalimng kautu<strong>sa</strong>n. Kayo ay na<strong>sa</strong> ilalim ng biyaya.6:12 "Kaya hindi ipaalam <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan maghari <strong>sa</strong> iyong mortal katawan" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibongmakap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> negatibong tinga, na kadala<strong>sa</strong>n ay sinadya up<strong>ang</strong> ihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong>proseso. Ang terminong "paghahara" ay may kinalaman <strong>sa</strong> 5:17-21 at 6:23. Paul personifies il<strong>ang</strong>teolohiko concepts: (1) pagkamatay reigned bil<strong>ang</strong> hari (cf. 5:14,17; 6:23); (2) pagpapala reigned bil<strong>ang</strong>hari (cf. 5:21); at (3) ka<strong>sa</strong>lanan reigned bil<strong>ang</strong> hari (cf. 6:12,14). Ang tunay na tanong ay kung sino <strong>ang</strong>reigning <strong>sa</strong> iyong buhay? Ang mga naniniwala ay may kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> Kristo na pumili! Ang trahedyapara <strong>sa</strong> mga indibidwal, <strong>ang</strong> mga lokal na simbahan, at <strong>ang</strong> Kaharian ng Diyos ay kapag believers pumili<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, kahit na hab<strong>ang</strong> pagtubos ng grasya!6:13 "hindi pumunta <strong>sa</strong> harap ng mga ka<strong>sa</strong>pi ng iyong katawan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" Ito ay is<strong>ang</strong> Ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong>Aktibo hindi maiwa<strong>sa</strong>n na may mga negatibong kapurit na karaniw<strong>ang</strong> sinadya up<strong>ang</strong> itigil ng is<strong>ang</strong> gawana <strong>sa</strong> proseso. Ito ay nagpapakita ng mga potensyal na para <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> buhay ng believers (cf.7:1 ff; I Juan 1:8-2:1). Ngunit <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng ka<strong>sa</strong>lanan ay eliminated <strong>sa</strong> naniniwalarelasyon kay Kristo, vv. 1-11.▣ "bil<strong>ang</strong> instrumentong" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay isin<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> "is<strong>ang</strong> kawal ng mga armas." Ng amingpisikal na katawan ay <strong>ang</strong> battleground para <strong>sa</strong> tukso (cf. vv. 12-13; 12:1-2; ko cor. 6:20; Phil . 1:20). Angaming mga buhay-display <strong>sa</strong> publiko <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo.▣ "ngunit ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> inyong <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Diyos" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Active na kung <strong>sa</strong>an ay kinakail<strong>ang</strong>anng is<strong>ang</strong> tawag para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tiyak kumilos (cf. 12:1). Believers gawin ito <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitanng pananampalataya ngunit <strong>ang</strong> mga ito ay dapat magpatuloy na gawin ito <strong>sa</strong> kabuuan ng kanil<strong>ang</strong>buhay. Paunawa <strong>ang</strong> paralelismo ng mga taludtod na ito. 1. parehong verb at <strong>sa</strong> parehong IMPERATIVES2. panlab<strong>ang</strong> metaphors a. armas ng kawalan ng katarungan b. armas ng katuwiran 3. believers aymaaaring magharap ng kanil<strong>ang</strong> katawan o <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Diyos Tandaan, <strong>ang</strong> mgataludtod na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> believers-patuloy <strong>ang</strong> pinili, <strong>ang</strong> gera ay patuloy!6:14 "Para <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi dapat master <strong>sa</strong> iyo" Ito ay is<strong>ang</strong> Future Aktibong pinagkakilanlan(cf. PS. 19:13) gumagana bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan, "ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi dapat na master <strong>sa</strong> iyo!"ka<strong>sa</strong>lanan ay hindi master higit believers na ito <strong>sa</strong>pagkat ito ay hindi master higit Kristo, (cf. v. 9; Juan16:33).


NASB (BINAGO) TEKSTO: 6:15-1915 Ano na ng<strong>ayon</strong>? Tayo ba ay magpapatuloy <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan dahil hindi tayo na<strong>sa</strong> ilalim ng kautu<strong>sa</strong>n kundi<strong>sa</strong> ilalim ng biyaya? Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. 16 Hindi ba ninyo alam na kung kanino ninyo ipinaubaya<strong>ang</strong> inyong <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> alipin, kayo ay mga alipin niya na inyong sinusunod? Ito man ay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lananpatungong kamatayan o <strong>sa</strong> pagsunod patungong katuwiran. 17 Kayo ay mga dating alipin ng ka<strong>sa</strong>lanan.Ngunit <strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos, dahil mula <strong>sa</strong> puso ay sinunod ninyo <strong>ang</strong> katuru<strong>ang</strong> ibinigay <strong>sa</strong> inyo. 18 Sa inyongpaglaya mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan kayo ay naging mga alipin ng katuwiran.19 Dahil <strong>sa</strong> kahinaan ng inyong katawan ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita bil<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong>pagkat ipinaubaya ninyo <strong>ang</strong> mgabahagi ng inyong mga katawan na mapaalipin <strong>sa</strong> karumihan at wal<strong>ang</strong> pagkakilala <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n patungo<strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> pagkakilala <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Diyos. Sa gayunding paraan ipaubaya ninyo ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> mgabahagi ng inyong katawan na mga alipin ng katuwiran patungo <strong>sa</strong> kabanalan.6:15 Ang ikalaw<strong>ang</strong> pakunwari tanong (tulig<strong>sa</strong>) ay marami tulad 6:1. Parehong <strong>sa</strong>got ng iba't ib<strong>ang</strong> mgakatanungan tungkol <strong>sa</strong> mga Kristiyano ay may kinalaman <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Verse 1 trato <strong>sa</strong> grasya hindiginagamit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> lisensiya <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan hab<strong>ang</strong> v. 15 na trato <strong>sa</strong> mga Kristiyano ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong>makipag-away, o lumaban, mga indibidwal na kilos ng mga ka<strong>sa</strong>lanan. Gayundin, <strong>sa</strong> parehong oras <strong>ang</strong>mga naniniwala ay dapat na maglingkod <strong>sa</strong> Diyos na ng<strong>ayon</strong> na may parehong sigasig na kung <strong>sa</strong>an siyadati served ka<strong>sa</strong>lanan (cf. 6:14).▣ NASB, NKJV, TEVNRSVJB"t<strong>ayon</strong>g ka<strong>sa</strong>lanan""Dapat namin ka<strong>sa</strong>lanan""na kami ay libre <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan”Ang Williams at Phillips pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> parehong i<strong>sa</strong>lin ito AORIST Aktibong pa<strong>sa</strong>kali bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> PresentAktibong pa<strong>sa</strong>kali katulad <strong>sa</strong> v. 1. Ito ay hindi <strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong> focus. Paunawa <strong>ang</strong> mga alternatibong mgapag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin (1) KJV, ASV, NIV - "ay dapat namin ka<strong>sa</strong>lanan?"; (2) Ang sentenaryo Translation - "t<strong>ayon</strong>gmag<strong>sa</strong>ulo ng is<strong>ang</strong> gawa ng ka<strong>sa</strong>lanan?"; (3) RSV - "kami <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan?" tanong na ito ay malinaw <strong>sa</strong>Griyego at inaa<strong>sa</strong>han ng "oo" na <strong>sa</strong>got. Ito ay Paul's tulig<strong>sa</strong> paraan ng pakikipag-u<strong>sa</strong>p katotohanan. Angmga taludtod expresses maling teolohiya! Paul <strong>sa</strong>got na ito ng kany<strong>ang</strong> mga kat<strong>ang</strong>ian "May ito hindi."Paul's Eb<strong>ang</strong>helyo ng radikal libreng grasya ng Diyos ay gusot at inabuso <strong>sa</strong> pamamagitan ng maramingmga huwad na guro.6:16 Ang tanong expects ng "oo" tugon. Maglingkod <strong>sa</strong> mga tao ng is<strong>ang</strong> bagay o is<strong>ang</strong> tao. Sino reigns<strong>sa</strong> iyong buhay, ka<strong>sa</strong>lanan o <strong>ang</strong> Diyos? Sino <strong>ang</strong> mga tao sumunod nagpapakita na sila maglingkod (cf.Gal. 6:7-8). 6:17 "Ngunit <strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos ay" Paul madalas break out <strong>sa</strong> pagpupuri <strong>sa</strong> Diyos. Angkany<strong>ang</strong> mga sulatin dumaloy mula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga panal<strong>ang</strong>in at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga panal<strong>ang</strong>in mula <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> kaalaman <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's Prayer, Purihin, atThanksgiving <strong>sa</strong> Diyos at 7:25.


▣ "kayo. . . kayo ay naging "Ito ay <strong>ang</strong> hindi lubos panahunan ng pandiwa," na, "kung <strong>sa</strong>an inilarawan <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> estado ng pagiging <strong>sa</strong> nakalipas (alipin ng ka<strong>sa</strong>lanan) sinundan ng is<strong>ang</strong> AORIST Tense na assertsna <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> estado ng paghihimagsik ay ceased.▣" Ikaw naging masunurin mula <strong>sa</strong> iyong puso na form ng pagtuturo "Sa konteksto, ito ay tumutukoy <strong>sa</strong>kanil<strong>ang</strong> katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya, na kung <strong>sa</strong>an ay dapat na humantong <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>araw-arawChristlikeness. Ang terminong "pagtuturo" refer <strong>sa</strong> apostoliko pagtuturo o <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo.▣ "puso" Tingnan <strong>ang</strong> Espesyal Topic: Puso at 1:24.ESPESYAL PAKSA: FORM (TUPOS)Ang problema ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita tupos, na kung <strong>sa</strong>an ay may iba't-ib<strong>ang</strong> mga gumagamit ng.1. Moulton at Milligan, Ang bokabularyo ng Griyego ng Bagong Tipan, p. 645a. patternb. planoc. form o <strong>sa</strong> paraan ng pagsulat ngd. utos o kautu<strong>sa</strong>ne. p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p o desisyonf. modelo ng katawan ng tao bil<strong>ang</strong> ipinanata offerings <strong>sa</strong> healing diyosg. verb na ginagamit <strong>sa</strong> mga kahulugan ng mga enforcing <strong>ang</strong> precepts ng batas2. Louw at Nida, Griyego-Ingles leksikon, Vol. 2, p. 249a. peklat (cf. Juan 20:25)b. imahe (cf. Gawa 7:43)c. modelo (cf. Heb. 8:5)d. halimbawa (cf. ko cor. 10:6; Phil. 3:17)e. archetype (cf. ROM. 5:14)f. uri (cf. Gawa 23:25)g. nilalaman (cf. Gawa 23:25)3. Harold K. Moulton, Ang Analytical Greek leksikon Binago, p. 411a. is<strong>ang</strong> suntok, is<strong>ang</strong> impression, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> markahan (cf. Juan 20:25)


. guhit-bal<strong>ang</strong>kas ng is<strong>ang</strong>c. is<strong>ang</strong> imahe (cf. Gawa 7:43)d. is<strong>ang</strong> formula, pamamaraan (cf. ROM. 6:17)e. form, <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin (cf. Gawa 23:25)f. is<strong>ang</strong> pigura, kapilas (cf. ko cor. 10:6)g. is<strong>ang</strong> anticipative tayahin, uri (cf. ROM. 5:14; ko cor. 10:11)H. is<strong>ang</strong> modelo pattern (cf. Gawa 7:44; Heb. 8:5)I. is<strong>ang</strong> moral pattern (cf. Phil. 3:17; ko Thess. 1:7; II Thess. 3:9; ko Tim. 4:12; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 5:3)Sa ganitong konteksto # ko <strong>sa</strong> itaas tila pinakamahu<strong>sa</strong>y. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay may parehong epekto ngpamumuhay at doktrina. Ang libreng regalo ng kaligta<strong>sa</strong>n kay Cristo din demands ng is<strong>ang</strong> buhay tuladKristo!6:18 "pagkakaroon ay napalaya mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari. AngEb<strong>ang</strong>helyo ay napalaya believers ng ahensiya ng Espiritu <strong>sa</strong> pamamagitan ng gawain ni Kristo. Believer<strong>sa</strong>y na-parehong napalaya mula <strong>sa</strong> paru<strong>sa</strong> ng ka<strong>sa</strong>lanan (katarungan) at <strong>ang</strong> paniniil ng ka<strong>sa</strong>lanan(pagpapakabanal, Cf. Vv. 7 at 22).▣ "kayo ay naging mga alipin ng katuwiran" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pinagkakilanlan, <strong>ang</strong> "ikaw aynaging enslaved <strong>sa</strong> katuwiran. "Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17. Believers ay napalaya mula<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> Diyos (cf. vv. 14,19,22; 7:4; 8:2)! Ang layunin ng libreng pagpapala ayis<strong>ang</strong> banal na buhay. Katarungan ay kapwa is<strong>ang</strong> legal na pagpapahayag at is<strong>ang</strong> pampasigla para <strong>sa</strong>personal na katuwiran. Diyos na gustong i-<strong>sa</strong>ve <strong>sa</strong> amin at palitan <strong>sa</strong> amin up<strong>ang</strong> maabot <strong>ang</strong> iba! Graceay hindi hihinto <strong>sa</strong> amin!6:19 "Ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga tao dahil <strong>sa</strong> mga tuntunin ng kahinaan ng iyong mga laman" Paul ayaddressing <strong>ang</strong> mga believers <strong>sa</strong> Roma. Ay siya addressing ng is<strong>ang</strong> lokal na problema siya ay naririnig<strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> (pagseselos <strong>sa</strong> mga Jewish believers at hentil believers) o siya ay asserting ngkatotohanan tungkol <strong>sa</strong> lahat ng believers? Paul parirala na ginagamit ito n<strong>ang</strong> mas maaga <strong>sa</strong> ROM. 3:5,na siya ay <strong>sa</strong> Gal. 3:15. Verse 19 ay magkahilera <strong>sa</strong> v. 16. Paul repeats kany<strong>ang</strong> teolohiko ng points para<strong>sa</strong> diin. Ang ilan ay <strong>sa</strong>bihin na ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na parirala Paul ay apologizing <strong>sa</strong> paggamit ngis<strong>ang</strong> alipin metapora. Gayunman, "dahil <strong>sa</strong> mga kahinaan ng iyong mga laman" ay hindi magkasya itointerpretasyon. P<strong>ang</strong>-aalipin ay hindi na tiningnan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> pamamagitan ng un<strong>ang</strong> siglolipunan, lalo na <strong>sa</strong> Roma. Ito ay lam<strong>ang</strong> ng kultura ng kany<strong>ang</strong> araw.▣ "laman" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 1:3.


▣ "na nagreresulta <strong>sa</strong> pagpapakabanal" Ito <strong>ang</strong> layunin ng katarungan (cf. v. 22). Ang NT ginamit nakataga na ito <strong>sa</strong> loob ng dalaw<strong>ang</strong> teolohiko pandama na may kaugnayan <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (1) posisyonalpagpapakabanal, na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> kaloob ng Diyos (layunin aspeto) ibinibigay <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ka<strong>sa</strong>ma<strong>ang</strong> katarungan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo (cf. Gawa 26:18; ko cor. 1 : 2; 6:11; Eph.5:26-27; ko Thess. 5:23; II Thess. 2:13; Heb. 10:10; 13:12; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:2) at (2) progresibongpagpapakabanal na kung <strong>sa</strong>an ay din <strong>ang</strong> gawain ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu kung<strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> naniniwala <strong>ang</strong> buhay ay transformed <strong>sa</strong> imahe at kapanahunan ni Kristo (subjective aspeto, Cf.II cor. 7:1; ko Thess. 4:3,7; ko Tim . 2:15; II Tim. 2:21; Heb. 12:10,14). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong>: pagpapakabanal at 6:4. Ito ay <strong>ang</strong> parehong regalo at is<strong>ang</strong> command! Ito ay is<strong>ang</strong> posisyon(layunin) at is<strong>ang</strong> aktibidad (subjective)! Ito ay is<strong>ang</strong> palatandaan (is<strong>ang</strong> pahayag) at ng is<strong>ang</strong>makap<strong>ang</strong>yarihan (is<strong>ang</strong> command)! Pagdating <strong>sa</strong> simula, ngunit hindi dumating <strong>sa</strong> takd<strong>ang</strong> panahonh<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n (cf. Phil. 1:6; 2:12-13).NASB (BINAGO) TEKSTO: 6:20-2320 N<strong>ang</strong> kayo ay mga alipin pa ng ka<strong>sa</strong>lanan, malaya kayo <strong>sa</strong> katuwiran. 21 Anong bunga nga <strong>ang</strong> nakuhaninyo <strong>sa</strong> mga bagay na ikinakahiya ninyo ng<strong>ayon</strong>? Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> wakas ng mga bagay na iyon aykamatayan. 22 Ngunit ng<strong>ayon</strong>g nakalaya na kayo mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at naging mga alipin ng Diyos,nagkabunga kayo na patungo <strong>sa</strong> kabanalan. Ang wakas nito ay wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> buhay. 23 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat<strong>ang</strong> kabayaran nga ng ka<strong>sa</strong>lanan ay kamatayan ngunit <strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> bayad na kaloob ng Diyos ay buhay nawal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kay Cristo Jesus na ating P<strong>ang</strong>inoon.6:20-21 Ito ay lam<strong>ang</strong> na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi ng kabaligtaran ng vv. 18 at 19. Believers ay maaari lam<strong>ang</strong>maglingkod <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> master (cf. Lucas 16:13).6:22-23 Ang mga verses form ng is<strong>ang</strong> lohikal na paglala ng <strong>sa</strong>hod binabayaran ng kung sino <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>naglilingkod. Salamat <strong>sa</strong> Diyos na ito diskusyon ng ka<strong>sa</strong>lanan at <strong>ang</strong> mga naniniwala magwawakas <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> pagpapala-focus! Una ay <strong>ang</strong> regalo ng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ng aming pakikipagtulungan, atpagkatapos ay <strong>ang</strong> mga regalo ng mga Kristiyano buhay, din <strong>sa</strong> pamamagitan ng amingpakikipagtulungan. Pareho ay regalo na nat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya at pagsisisi.6:22 "kunin mo <strong>ang</strong> iyong mga benepisyo, na nagreresulta <strong>sa</strong> pagpapakabanal, at <strong>ang</strong> kinalaba<strong>sa</strong>n, buhayna wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan" Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "benepisyo," literal "bunga" ay ginagamit <strong>sa</strong> v. 21 na mag<strong>sa</strong>lita ngkahihinatnan ng ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit <strong>sa</strong> v. 22 ito <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng kahihinatnan ng serving Diyos. Angkagyat na benepisyo ay <strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> Christlikeness. Ang p<strong>ang</strong>wakas na benepisyo ay <strong>sa</strong> Kanya at <strong>sa</strong>Kanya tulad parati (cf. I Juan 3:2). Kung wal<strong>ang</strong> agar<strong>ang</strong> resulta (nagbago buhay, Cf. James 2) <strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>huli resulta ay maaaring legitimately questioned (buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, Cf. Matt. 7). "Wal<strong>ang</strong>bunga, wal<strong>ang</strong> root!"6:23 Ito <strong>ang</strong> buod ng buong kabanata. Paul ipininta <strong>ang</strong> mga pagpipilian <strong>sa</strong> itim at puti. Ang pagpili ayatin-ka<strong>sa</strong>lanan at kamatayan o libreng par<strong>ang</strong>alan <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo at <strong>ang</strong> buhay na wal<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>gan. Ito ay tunay na katulad ng "dalaw<strong>ang</strong> paraan" ng OT karunungan panitikan (Awit 1; Prov. 4; 10-19; Matt. 7:13-14).


▣ "<strong>ang</strong> kabayaran ng ka<strong>sa</strong>lanan" ka<strong>sa</strong>lanan ay personified bil<strong>ang</strong> (1) ng is<strong>ang</strong> may-ari ng alipin, (2) ngis<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> militar, o (3) ng is<strong>ang</strong> hari na nagbabayad ng <strong>sa</strong>hod (cf. 3:9; 5:21; 6:9,14,17).▣ "<strong>ang</strong> libreng regalo ng Diyos ay buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan" Ang <strong>sa</strong>lita, isinalin "free gift" (charisma) aymula <strong>sa</strong> root para <strong>sa</strong> grasya (charis, Cf. 3:24; 5:15, 16, 17; Eph. 2:8-9). Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:24.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Paano gumagana <strong>ang</strong> mga mahu<strong>sa</strong>y na may kaugnayan <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. Eph. 2:8-9,10)?2. Paano ay patuloy na ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> buhay ng mga naniniwala na may kinalaman <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. I John3:6,9)?3. Ba <strong>sa</strong> kabanata magturo "wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ka<strong>sa</strong>kdalan?"4. Paano <strong>ang</strong> kabanata 6 na may kaugnayan <strong>sa</strong> chapters 5 at 7?5. Bakit binyag u<strong>sa</strong>pan dito?6. Mayroon mga Kristiyano panatilihin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n? Bakit?7. Ano <strong>ang</strong> implikasyon ng p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan verbals dominating v. 1-14 at AORIST Tense VERBALS <strong>sa</strong> 15-23?


ROMA 7PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBNg pagkakatulad <strong>sa</strong>Ka<strong>sa</strong>lNapalaya Mula <strong>sa</strong>BatasNg pagkakatulad <strong>sa</strong>Ka<strong>sa</strong>lIs<strong>ang</strong> paglalarawanng halimbawa mula<strong>sa</strong> Ka<strong>sa</strong>lAng mga Kristiyanoay hindi Bound ngBatas7:1-6 7:1-6 7:1-3 7:1-6 7:1-67:4-6Ang Problema ngpagtira ka<strong>sa</strong>lananKa<strong>sa</strong>lanan'sAdvantage <strong>sa</strong> BatasAng Batas atka<strong>sa</strong>lananBatas at ka<strong>sa</strong>lananAng Pagpapaandarng Batas7:7-12 7:7-12 7:7-12 7:7-11 7:7-87:9-11I-<strong>sa</strong>ve <strong>ang</strong> batasHindi mula <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan7:12-13 7:12-137:13-25 7:13-25 7:13Ang Inner SalungatAng Hidwaan <strong>sa</strong>ManAng Gantimpalamagpanunggab7:14-20 7:14-20 7:14-207:21-25a 7:21-25a 7:21-237:24-25a7:25b 7:25b 7:25b


PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 1-6A. Chapter 7 ay dapat interpreted(1) <strong>sa</strong> dahilan ng kabanata 6, lalo vv. 12-14 (din 3:20,21-31; 4:13-16; 5:20), subalit,(2) ito ay dapat na may kaugnayan <strong>sa</strong> pag-igting <strong>sa</strong> iglesia ng Roma pagitan believing Gentiles atbelieving Hudyo, na kung <strong>sa</strong>an ay makikita <strong>sa</strong> chapters 9-11. Ang ek<strong>sa</strong>ktong kalika<strong>sa</strong>n ng <strong>ang</strong> problemaay hindi maaa<strong>sa</strong>han; ito ay maaaring:1. legalism base <strong>sa</strong> Ang mo<strong>sa</strong>ik Law,2. Judaizers' diin <strong>sa</strong> mga akda ng mga batas una, pagkatapos ay si Cristo,3. maling pagkaunawa ng kung paano <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> mga Hudyo,4. maling pagkakaintindi ng mga relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Old at New Covenants.5. pagseselos ng believing Jewish pamumuno pagiging papalitan believing hentil <strong>sa</strong> pamamagitan ngpamumuno <strong>sa</strong> panahon ng emperador ng kautu<strong>sa</strong>n, na tumigil <strong>sa</strong> lahat ng Jewish rituals <strong>sa</strong> Roma.Maraming believing Hudyo ay maaaring may kaliwa rin.B. Roma 7:1-6 patuloy <strong>ang</strong> simbolismo ng wika ng kabanata 6 tungkol <strong>sa</strong> mga Kristiyano relasyon <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> gul<strong>ang</strong> na buhay. Ang mga metaphors na ginamit ay 1. kamatayan at paglaya mula <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>aalipin<strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> master (kabanata 6) 2. kamatayan at release mula <strong>sa</strong> pag-aa<strong>sa</strong>wa obligasyon (kabanata7)


C. Ang Batas <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> decrees ay kamatayan ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p. Lahat ng tao ay nahatulantumayo <strong>sa</strong> ilalim ng Batas (cf. ROM. 6:14; 7:4; Gal. 3:13; Eph. 2:15; Col. 2:14). Ang Batas ay is<strong>ang</strong> sumpa.D. Nagkaroon ng apat na p<strong>ang</strong>unahing theories tungkol <strong>sa</strong> kung paano kahulugan kabanata 7 1. Paul aypag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (autobiographical) 2. Paul ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kinatawan ng lahat ngs<strong>ang</strong>katauhan (kinatawan, Chysostom) 3. Paul ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng Adam's karana<strong>sa</strong>n (Theodore ngMopsuetia) 4. Paul ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng Israel <strong>ang</strong> karana<strong>sa</strong>n.E. Sa maraming mga paraan Roma 7 function tulad ng simula 3. Ito ay nagpapakita ng pababa pull ngpaghihimagsik kahit <strong>sa</strong> mga taong acquainted <strong>sa</strong> Diyos. Kaalaman ay hindi maaaring librengpagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan; lam<strong>ang</strong> ng grasya ng Diyos, t<strong>ang</strong>ing is<strong>ang</strong> bagong puso ay maaaring gawinna (<strong>ang</strong> Bagong Tipan, Cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:26-27). At kahit pagkatapos ay, diyan ay <strong>ang</strong> patuloy nalaban!PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 7:1-31 Mga kapatid, hindi ba ninyo alam na <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay naghahari <strong>sa</strong> tao hab<strong>ang</strong> siya ay nabubuhay? Akoay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga taong nakakaalam ng kautu<strong>sa</strong>n. 2 Ang babaeng may a<strong>sa</strong>wa ay nakatali <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong>a<strong>sa</strong>wa <strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n hab<strong>ang</strong> nabubuhay <strong>ang</strong> lalaki. Kapag <strong>ang</strong> lalaki ay namatay, <strong>ang</strong>a<strong>sa</strong>w<strong>ang</strong> babae ay malaya na <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n na patungkol <strong>sa</strong> a<strong>sa</strong>w<strong>ang</strong> lalaki. 3 Kaya nga, <strong>ang</strong> babae aytatawaging m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya kung magpapaka<strong>sa</strong>l siya <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> lalaki. Ito ay kung buhay pa <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong>a<strong>sa</strong>w<strong>ang</strong> lalaki. Ngunit kapag <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa ay namatay na, siya ay malaya na <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n. Hindisiya tatawaging m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya kahit na magpaka<strong>sa</strong>l siya <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> lalaki.7:1 "(para <strong>sa</strong> ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga taong alam <strong>sa</strong> batas)" Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> (1)believing Hudyo lam<strong>ang</strong>; (2) <strong>ang</strong> conflict <strong>sa</strong> pagitan ng believing Hudyo at Gentiles <strong>sa</strong> Romano iglesia; (3)batas <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> general kahulugan bil<strong>ang</strong> kamag-anak <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf. 2:14-15); o (4) <strong>sa</strong> mgabagong hentil believers na kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> pag-aaral tungkol <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> bagong pananampalataya(katesismo) mula <strong>sa</strong> OT Kasulatan.▣ "<strong>sa</strong> batas" Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing tulak ng <strong>ang</strong> kabanata (cf. vv. 1,2,4,5,6, atbp). Gayunman, Paulginagamit <strong>ang</strong> kataga <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> mga pandama. Mukh<strong>ang</strong> na Paul's diskusyon ay nagtriggerng 6:14. Kany<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>hal ay magkahilera <strong>sa</strong> istraktura ng kabanata 6. Tingnan <strong>ang</strong>contextual pananaw, C. Ang Batas at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> Bagong Tipan na si Cristo ay tinalakay <strong>sa</strong>3:21-31 at 4:13-16.▣ NASB "na <strong>ang</strong> batas ay may kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> loob ng is<strong>ang</strong> tao h<strong>ang</strong>ga't siya buhay"NKJVNRSVTEV"na <strong>ang</strong> batas ay may kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> loob ng is<strong>ang</strong> tao hab<strong>ang</strong> siya ay nabubuhay""na <strong>ang</strong> mga batas ay umiiral <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tao lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> panahon na <strong>ang</strong> tao buhay""Ang batas ng mga patakaran <strong>sa</strong> loob ng is<strong>ang</strong> tao lam<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ga't siya buhay"


JB "na batas na nakakaapekto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tao lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> panahon ng kany<strong>ang</strong> buhay "Ito ay literal "pagharian over" (kurieuō, Cf. 6:9,14). Ang mo<strong>sa</strong>ik Batas ay parehong is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong>grasya (cf. PS. 19; 119), at is<strong>ang</strong> nakap<strong>ang</strong>ingilabot sumpa (cf. Gal. 3:13; Eph. 2:15; Col. 2:14). Sapamamagitan ng pisikal na kamatayan, mga obligasyon <strong>sa</strong> Law humumpay. Ito ay <strong>ang</strong> parehongtalinghaga na ginamit <strong>sa</strong> kabanata 6 na nauukol <strong>sa</strong> naniniwala <strong>ang</strong> kamatayan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan.7:2 "para <strong>sa</strong> mga may-a<strong>sa</strong>wa babae" Ito ay Paul's major ilustrasyon <strong>sa</strong> vv. 1-6. Sa kabanata 6 siya hugoth<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pagtatapos ng kamatayan ng is<strong>ang</strong> tao na obligasyon bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> alipin. Dito, pag-aa<strong>sa</strong>waat <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga tungkulin ay <strong>ang</strong> focus. Ang larawan ay <strong>sa</strong>liwain na ito <strong>sa</strong>pagkat ito ay <strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa nanamatay up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga balo ay remarry, kung <strong>sa</strong>an <strong>sa</strong> Paul's pagkakatulad, ito ay naniniwala na <strong>ang</strong>namatay at, <strong>sa</strong>makatuwid, ay buhay <strong>sa</strong> Diyos.▣ "siya ay pinakawalan" Ito ay <strong>ang</strong> parehong bil<strong>ang</strong> verb <strong>sa</strong> 6:6; ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "ginawawal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>," "<strong>sa</strong> render inutil," o "ay tapos na <strong>ang</strong> layo <strong>sa</strong>." Sa 6:6, ito ay <strong>sa</strong> AORIST Passive, dito na itoay Perfect Passive, ibig <strong>sa</strong>bihin ay "ay nai-at patuloy na pinakawalan. "Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 3:3.7:3 "siya ay dapat na tinatawag na is<strong>ang</strong> adulteress" Ang puna ay may kaugnayan <strong>sa</strong> Jewish argument <strong>sa</strong>pagitan ng mga rabbinical mga paaralan ng mga Shammai at Hillel <strong>sa</strong> Deut. 24:1-4; lalo "il<strong>ang</strong> lanya." AngHillel paaralan ay <strong>ang</strong> liberal na grupo ay magpapahintulot <strong>sa</strong> diborsiyo para <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> dahilan. AngShammai ng paaralan ay <strong>ang</strong> konserbatibo grupo na ay magpapahintulot <strong>sa</strong> diborsiyo lam<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong>mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya o il<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> sekswal kawalan ng ka<strong>ang</strong>kupan (cf. Matt. 5:32; 19:9).NASB (BINAGO) TEKSTO: 7:4-64 Kaya nga, mga kapatid, kayo rin ay ginawa n<strong>ang</strong> mga patay <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n up<strong>ang</strong> kayo ay mapaka<strong>sa</strong>l <strong>sa</strong>iba. Ito ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng katawan ni Cristo, na ibin<strong>ang</strong>on mula <strong>sa</strong> mga patay up<strong>ang</strong> tayo aymagbunga para <strong>sa</strong> Diyos. 5 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat n<strong>ang</strong> tayo ay likas p<strong>ang</strong> makalaman, <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lan<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>arin na galing <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay gumagawa <strong>sa</strong> mga bahagi ng ating katawan. Gumagawa ito up<strong>ang</strong>tayo ay magbunga patungo <strong>sa</strong> kamatayan. 6 Ngunit ng<strong>ayon</strong>, tayo ay patay na <strong>sa</strong> dating gumagapos <strong>sa</strong>atin. Tayo nga ay pinalaya <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n up<strong>ang</strong> tayo ay maglingkod <strong>sa</strong> pagbabago <strong>sa</strong> espiritu at hindi <strong>sa</strong>lum<strong>ang</strong> titik ng kautu<strong>sa</strong>n.7:4 <strong>ang</strong> "ikaw din <strong>ang</strong> ginawa <strong>sa</strong> mamatay" Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing tulak ng mga talata na ito (at mgakabanata 6). Ito na may kaugnayan <strong>sa</strong> pagkakatulad <strong>sa</strong> kabanata 6 ng mga Kristiyano nagwawakas <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan, tulad ng ginawa ni Cristo (cf. II Chr. 5:14-15; Gal. 2:20). Believers ay bagong nilal<strong>ang</strong> kayCristo, <strong>sa</strong> ganitong bagong edad ng Espiritu (cf. II cor. 5:17).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng katawan ni Kristo" Ito ay hindi tumutukoy <strong>sa</strong> mga teolohiko konsepto ngsimbahan bil<strong>ang</strong> katawan ni Kristo ( Cf. I cor. 12:12,27), ngunit <strong>sa</strong> Kristo ng pisikal na katawan tulad ng <strong>sa</strong>kung <strong>sa</strong>an 6:3-11, kapag Kristo ay namatay, believers, <strong>sa</strong> pamamagitan ng paraan ng pagkilala <strong>sa</strong>pamamagitan ng binyag, namatay <strong>sa</strong> Kanya. Ang kany<strong>ang</strong> kamatayan ay <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> kamatayan (cf. IIcor. 5:14-15; Gal. 2:20). Kany<strong>ang</strong> resurrected buhay napalaya <strong>sa</strong> kanila up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> Diyos at ibapa.


▣ "na maaaring magbunga para <strong>sa</strong> Diyos" Ito rin ay magkahilera <strong>sa</strong> kabanata 6, lalo na 6:22. Believersng<strong>ayon</strong> ay libre <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo up<strong>ang</strong> panagutin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Kristo. Ito ay <strong>ang</strong>patuloy na pag-aa<strong>sa</strong>wa pagkakatulad. Bil<strong>ang</strong> Kristo ay namatay para <strong>sa</strong> mga believers, sila ng<strong>ayon</strong> aydapat mamatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (II cor. 5:13-14; Gal. 2:20). Bil<strong>ang</strong> Si Cristo ay itataas, sila, masyadong, ayitataas <strong>sa</strong> bagong espirituwal na buhay ng mga serbisyo <strong>sa</strong> Diyos (cf. ROM. 6:22; Eph. 2:5-6).7:5 NASB "Para <strong>sa</strong> hab<strong>ang</strong> kami ay <strong>sa</strong> laman"NKJVNRSVTEVJB"Para kapag kami ay <strong>sa</strong> laman""Hab<strong>ang</strong> kami ay naninirahan <strong>sa</strong> laman""Para kapag kami nanirahan <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> aming katauhan""Bago <strong>ang</strong> aming conversion”Ito ay is<strong>ang</strong> kaibahan ng tula <strong>sa</strong> mga taludtod 4. Verse 4 may kaugnayan <strong>sa</strong> mga karana<strong>sa</strong>n ng is<strong>ang</strong>naniniwala, na <strong>ang</strong> tula 6. Verse 5 inilarawan <strong>ang</strong> "bunga" ng buhay na wal<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos(Gal. 5:18-24). Ang Batas ay nagpapakita believers <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (vv. 7-9; Gal. 3:23-25), ngunithindi maaaring magbigay <strong>sa</strong> kanila ng kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> pagtagumpayan ito. Sa konteksto ito aytumutukoy <strong>sa</strong> believers' pagkalugmok, maka<strong>sa</strong>lanan likas na minana mula <strong>sa</strong> Adam (cf. 6:19). Paul na itoay gumagamit ng dalaw<strong>ang</strong> kataga <strong>sa</strong>rx <strong>sa</strong> iba't ib<strong>ang</strong> paraan (1) ka<strong>sa</strong>lanan ng kalika<strong>sa</strong>n (<strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong>tao), at (2) pisikal na katawan (cf. 1:3; 4:1; 9:3,5). Dito ito ay negatibo, ngunit napansin ROM. 1:3; 4:1;9:3,5; Gal. 2:20. Ang laman / body (<strong>sa</strong>rx / soma) ay hindi ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> at ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili, pero <strong>ang</strong>mga ito, tulad ng isip (pag-iisip), ay <strong>ang</strong> battleground, <strong>ang</strong> lugar ng paghaharap <strong>sa</strong> pagitan ng pwer<strong>sa</strong> ng<strong>sa</strong>ma ng edad na ito at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu. Paul ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paraan naka<strong>ayon</strong> ng mga Septuagint, hindi Griyego panitikan.▣ "na kung <strong>sa</strong>an ay aroused ng Law" Ang aspeto ng suwail katauhan, na reacts aggressively <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong>mga pagrerenda, ay malinaw na makikita <strong>sa</strong> Gen. 3 at <strong>sa</strong> lahat ng mga tao. Ang Batas ng i-set h<strong>ang</strong>ganan(cf. vv. 7-8). Ang mga ito ay para <strong>sa</strong> mga h<strong>ang</strong>ganan ng s<strong>ang</strong>katauhan proteksyon, ngunit <strong>ang</strong> mga tao natiningnan <strong>ang</strong> mga ito bil<strong>ang</strong> mga kadena at mga limitasyon. Ang mga maka<strong>sa</strong>lanan, independiyentengespiritu ay stimulated ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng Batas. Ang problema ay hindi <strong>ang</strong> limitasyon (batas,Cf. Vv. 12-13), ngunit pantao at awtonomya <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ay.7:6 "Ngunit ng<strong>ayon</strong>" Newman at Nida, A Translator's Handbook <strong>sa</strong> Paul's Letter <strong>sa</strong> Roma, ay is<strong>ang</strong>kagiliw-giliw na puna . "Mahalaga na paunawa ng parallels <strong>sa</strong> pagitan ng verses 5 at 6, at <strong>sa</strong> parehongoras <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga kamag-anak <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> sumusunod. Verse 5 naglalarawan ng pre-Kristiyanokarana<strong>sa</strong>n, at ito ay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kahilera <strong>sa</strong> 7.7-25; 6 ng tula na naglalarawan ng ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> buhay ngpananampalataya <strong>sa</strong> ilalim ng liderato ng Diyos Espiritu, at ito ay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> agapay <strong>sa</strong> 8.1-11 "(p. 130).▣" kami ay na-pinakawalan "Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive nagpapakilala. Ito ay is<strong>ang</strong> kaibahan <strong>sa</strong> mgahindi lubos Gitn<strong>ang</strong> pinagkakilanlan ng v. 5. Believers ay patuloy na isina<strong>sa</strong>gawa <strong>sa</strong> pamamagitan ngka<strong>sa</strong>lanan bil<strong>ang</strong> nagsiwalat <strong>sa</strong> batas, ngunit ng<strong>ayon</strong> sila ay na-napalaya <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu <strong>sa</strong>


pamamagitan ng mabuting balita ng Eb<strong>ang</strong>helyo. Ang parehong <strong>sa</strong>lita ay ginagamit ng mga babae namay a<strong>sa</strong>wa namatay <strong>sa</strong> v. 2.▣ "pagkakaroon ng namatay na kung <strong>sa</strong>an tayo ay nakagapos" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong pandiwarisinusundan ng is<strong>ang</strong> hindi ganap Passive nagpapakilala. Diyos itakda believers libre <strong>sa</strong> pamamagitan ngkamatayan ni Cristo mula <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> sumpa ng OT; at (2) <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga lihim maka<strong>sa</strong>lanan selves. Silaay patuloy na nakagapos <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> paghihimagsik laban <strong>sa</strong> Diyos ay nagsiwalat,pagkalugmok kalika<strong>sa</strong>n, <strong>ang</strong> personal na ka<strong>sa</strong>lanan, at higit <strong>sa</strong> karaniwan udyok (cf. Eph. 2:2-3)!▣ "kabaguhan. . . oldness "Ang bagong espirituwal na paraan par<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Bagong Tipan (cf.Jer. 31:31-34; Ezek. 36:22-32). Ang Griyego kataga ng "bagong" (kainos - kainotēs) ay ginagamit ng Paulng1. <strong>ang</strong> kabaguhan ng buhay, ROM 6:42. <strong>ang</strong> kabaguhan ng Espiritu, ROM. 7:63. <strong>ang</strong> bagong tipan, I cor. 11:2; II cor. 3:64. <strong>ang</strong> bagong paglikha, II cor. 5:17; Gal. 6:155. <strong>ang</strong> mga bagong tao, Eph. 2:15; 4:24 Ang terminong "old" ay suma<strong>sa</strong>klaw <strong>sa</strong> mga mo<strong>sa</strong>ik Law meant"ganap upod out." Paul ay contrasting <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> tipan at Bagong tipan, <strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> ng mga may-akd<strong>ang</strong> Hebreo (cf. 8:7 at 13) .▣ NASB, NKJV"kaya namin na maglingkod <strong>sa</strong> kabaguhan ng Espiritu"NRSV "up<strong>ang</strong> kami ay hindi alipin <strong>sa</strong> ilalim ng mga lum<strong>ang</strong> nakasulat na code ngunit <strong>sa</strong> bagongbuhay ng Espiritu"TEVJB"ngunit <strong>sa</strong> bagong paraan ng Espiritu"" libre up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> bagong espirituwal na paraan"Ito ay literal" <strong>sa</strong> kabaguhan ng espiritu. "Ito ay hindi sigurado kung ito na ini-refer <strong>sa</strong> regeneratedpantao espiritu o <strong>ang</strong> Banal na Espiritu. Karamihan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Ingles <strong>sa</strong>mantalahin ito, na ibig <strong>sa</strong>bihinnito ay <strong>ang</strong> Banal na Espiritu, na siy<strong>ang</strong> ambiguously na bin<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> pagkakataon <strong>sa</strong> Roma 8 (15beses). Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "espiritu" ay sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> diwa regenerated pantao at energized <strong>sa</strong> pamamagitanng Eb<strong>ang</strong>helyo at ng Espiritu <strong>sa</strong> ROM. 1:4,9; 2:29; 7:6; 8:15; 11:8; 12:11; ko cor. 2:11; 4:21; 5:3,4,5; 7:34;14:15,16,32; 16:18. Sa Paul's sulatin "laman" at "espiritu" ay madalas contrasted bil<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong>natat<strong>ang</strong>ing mga paraan ng iisip at pamumuhay (cf. 7:14; 8:4; Gal. 3:3; 5:16,17,25; 6:8). Pisikal na Diyo<strong>sa</strong>y buhay na wal<strong>ang</strong> "laman", ngunit buhay <strong>sa</strong> Diyos ay "espiritu" o "na Espiritu." Ang pagtira Banal naEspiritu (cf. 8:9,11) transforms <strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagong tao kay Cristo (positionally atexperientially).


NASB (BINAGO) TEKSTO: 7:7-127 Ano ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin? Ka<strong>sa</strong>lanan ba <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n? Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. Hindi konalaman <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan kundi dahil <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n. Hindi ko rin nakilala <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> pagnana<strong>sa</strong> kundisinabi ng kautu<strong>sa</strong>n: Huwag k<strong>ang</strong> mag-iimbot. 8 Ngunit <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay nagbunga <strong>sa</strong> akin ng maraminguri ng pag-iimbot n<strong>ang</strong> kunin ng ka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> pagkakataong inalok ng mga utos. Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lanan ay patay kung wala <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n. 9 Ngunit min<strong>sa</strong>n ako ay buhay n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ngunitn<strong>ang</strong> dumating <strong>ang</strong> utos, nabuhay muli <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at ako ay namatay. 10 Ang utos na dapat magbigaybuhay ay nasumpungan kong nagdala ng kamatayan. 11 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>mantala <strong>sa</strong> utos,dinaya ako ng ka<strong>sa</strong>lanan at pinatay ako <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga utos. 12 Kaya nga, <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n at <strong>ang</strong>utos ay banal, matuwid at mabuti.7:7 "Ano <strong>ang</strong> dapat naming <strong>sa</strong>bihin noon" Paul ay bumabalik <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> paggamit ng tulig<strong>sa</strong> (cf. 6:1,15;7:1,13).▣ "ba <strong>ang</strong> Law ka<strong>sa</strong>lanan" Ang i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga paradoxes ng paghahayag ay na <strong>ang</strong> Diyos ginamit <strong>ang</strong>kabanalan at kabutihan ng Batas bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mirror up<strong>ang</strong> ilahad ka<strong>sa</strong>lanan, up<strong>ang</strong> dalhin <strong>ang</strong>pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> lugar ng pagsisisi at pananampalataya (cf. vv. 12-13; Gal. 3). Kah<strong>ang</strong>ah<strong>ang</strong>arin <strong>ang</strong> mga Batas ng patuloy na function <strong>sa</strong> pagpapakabanal ngunit wala <strong>sa</strong> katwiran!▣ "May ito hindi" Paul's kat<strong>ang</strong>ian pagt<strong>ang</strong>gi ng is<strong>ang</strong> maling assertion (cf. v. 13; 3:4,6,31; 6:2,15; 9 : 14;11:1,11; Gal. 2:17; 3:21).▣ "<strong>ang</strong>" Paul's pampanitikan estilo <strong>sa</strong> Roma ay gumagamit ng malakas na contrasts up<strong>ang</strong> gumawa ngkany<strong>ang</strong> points (cf. 3:4,6,31; 6 : 2,15; 7:13; 9:14; 11:1,11).▣ "ako" Markahan <strong>sa</strong> inyong Bibliya <strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> ng beses na <strong>ang</strong> personal pronouns "Ako," "<strong>ang</strong> aking," o"ako" ay lilitaw <strong>sa</strong> konteksto ng vv. 7-25. Ito ay amaze ka. Ito ay is<strong>ang</strong> bagay na higit <strong>sa</strong> apatnapungbeses.▣ "Gusto wal<strong>ang</strong> dumating na malaman ka<strong>sa</strong>lanan maliban <strong>sa</strong> pamamagitan ng Law" Ito ay i<strong>sa</strong> ng <strong>ang</strong>susi pas<strong>sa</strong>ges na ilahad <strong>ang</strong> konsepto ng mo<strong>sa</strong>ik Law gumagana bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mirror up<strong>ang</strong> ilahad <strong>ang</strong>personal na ka<strong>sa</strong>lanan (cf. 3:20; 4:65; 5 : 20; Gal. 3:14-29, lalo v. 24). Sa ba<strong>sa</strong>gin <strong>ang</strong> mga Batas ng is<strong>ang</strong>oras ay <strong>sa</strong> ba<strong>sa</strong>gin <strong>ang</strong> Tipan at, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, up<strong>ang</strong> madala <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kahihinatnan (cf. v. 10 at James2:10)!▣ "maliban <strong>sa</strong> pamamagitan ng Law" Ito ay is<strong>ang</strong> segunda klase kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>anay tinatawag na " laban <strong>sa</strong> katotohanan, "Paul ay nahatulan ng ka<strong>sa</strong>lanan. Ito <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing halimbawa ngtampok na ito pambalarila <strong>sa</strong> Roma. Paul ay gamitin ito <strong>sa</strong> Gal. 1:10; 3:21, pati na rin ako cor. 2:8; 5:10;11:31; at II cor. 12:11.▣ "IKAW AY HINDI imbot" Ito ay is<strong>ang</strong> pag-quote ng huling utos ng Ten Commandments (cf. Exod. 20:17;Deut. 5:21). Ang huling utos nakatutok <strong>sa</strong> tam<strong>ang</strong> attitude, na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> tunay na diwa ng <strong>ang</strong>lahat ng mga ito (cf. Matt. 5-7). Ang Batas ay madalas na tinutukoy <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> mga utos" (cf. vv.8,9,11,12,13). Ang terminong "imbot" meant "up<strong>ang</strong> i-set <strong>ang</strong> puso <strong>sa</strong>" o "<strong>sa</strong> pagnanais Matindi." Ang


Diyos ay nagbigay <strong>sa</strong> mga tao (nawala at na-<strong>sa</strong>ve) maraming magand<strong>ang</strong> mga bagay-bagay <strong>sa</strong>pamamagitan ng paggawa, ngunit <strong>ang</strong> mga tao ay madalas na kumuha ng mga regalo ng Diyos <strong>sa</strong> kabil<strong>ang</strong> Diyos-binigyan h<strong>ang</strong>ganan. "More at iba pa para <strong>sa</strong> akin <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> gastos" ay nagiging kanil<strong>ang</strong>motto! Pagpipigil <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ay is<strong>ang</strong> kahila-hilakbot na punong malupit! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong>: Notes <strong>sa</strong> Exodo 20:17 at 13:8-9.7:8 NASB, NKJV "pagkuha pagkakataon"NRSVTEVJB"pag<strong>sa</strong>m<strong>sa</strong>m ng pagkakataon""natagpuan nito pagkakataon""kinuha bentahe ng"Ito ay is<strong>ang</strong> kataga ng militar na ginagamit ng is<strong>ang</strong> beach-head o base ng operasyon (cf. vv. 8 at 11). Itoay isinapersonal na <strong>sa</strong> ganitong konteksto (cf. vv. 9,11). Ka<strong>sa</strong>lanan ay characterized bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> militarna operasyon (cf. v.11) na humantong <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> militar lider (cf. vv. 11 at 17; 6:12, 14,16).▣ "para <strong>sa</strong> agwat mula <strong>sa</strong> Batas ng ka<strong>sa</strong>lanan ay patay" ka<strong>sa</strong>lanan ay paghihimagsik laban <strong>sa</strong> Diyos ay (cf.ROM. 4:15; 5:13; ko cor. 15:56). Wal<strong>ang</strong> pandiwa <strong>sa</strong> pariral<strong>ang</strong> ito; i<strong>sa</strong> ay dapat na ibinibigay. Kung i<strong>sa</strong>supply ng p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan, ito ay nagpapahiwatig na ito ay is<strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na prinsipyo. Kung i<strong>sa</strong>supplies is<strong>ang</strong> AORIST Tense, ito na ini-refer <strong>sa</strong> Paul's buhay mismo.7:9 "Ako ay is<strong>ang</strong> beses buhay" Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Paul bil<strong>ang</strong> (1) <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bata <strong>sa</strong> panahonng edad ng kawal<strong>ang</strong>-malay, o (2) bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako pariseo bago <strong>ang</strong> katotohanan ng Eb<strong>ang</strong>helyobroke <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> puso (cf. Gawa 23:1; Phil. 3:6; II Tim. 1:3). Ang un<strong>ang</strong> kumakatawan "<strong>ang</strong>autobiographical teorya" ng interpretasyon ng kabanata 7 at <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> kinatawan teorya"ng interpretasyon ng kabanata 7.▣ "kapag dumating <strong>ang</strong> utos, ka<strong>sa</strong>lanan ay naging buhay at ako ay namatay" s<strong>ang</strong>katauhan ng suwailespiritu ay energized ng prohibitions. Ang "hindi" ng Batas ng Diyos triggers <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na nagtuturo <strong>sa</strong>kapurihan ng bumag<strong>sa</strong>k <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 2:16-17; 3:1-6). Paunawa kung paano gumawa ngka<strong>sa</strong>lanan ay patuloy na personified, tulad ng <strong>sa</strong> 5:21 at 7:8,11,17,20.7:10 "<strong>ang</strong> utos, na kung <strong>sa</strong>an ay magreresulta <strong>sa</strong> buhay, proved na magreresulta <strong>sa</strong> kamatayan para <strong>sa</strong>akin" Ito ay maaring is<strong>ang</strong> reference <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Lev. 18:5 o marahil ROM. 2:13. Ang Batasipin<strong>ang</strong>ako kung ano ito ay hindi matupad, hindi na ito <strong>sa</strong>pagkat ito ay maka<strong>sa</strong>lanan, ngunit dahil <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan ay mahina at suwail. Ang Batas ay naging is<strong>ang</strong> kamatayan p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (cf. Gal. 3:13;Eph. 2:15; Col. 2:14).7:11 "nilinl<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> akin at <strong>sa</strong> pamamagitan nito pumatay ako" Ang mga ito ay parehong AORIST Aktibongpinagkakilanlan VERBS. Ang katag<strong>ang</strong> ito, nilinl<strong>ang</strong>, ay ginagamit ng mga Eba <strong>sa</strong> Septuagint (LXX) <strong>sa</strong> Gen.3:13. Paul ay gumagamit ng term na ito ng il<strong>ang</strong> beses (cf. ROM. 16:18; ko cor. 3:18; II cor. 11:3; II Thess.2:3; ko Tim. 2:14). Adam at Eba <strong>ang</strong> problema ay din coveting (cf. II cor. 11:3; ko Tim. 2:14). Adam at Eba


spiritually namatay disobeying ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng utos, at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay Paul at up<strong>ang</strong> gawin <strong>ang</strong>lahat ng tao (1:18-3:20).7:12 Ito ay Paul's affirmation ng kabutihan ng Batas. Ito ay hindi <strong>ang</strong> problema. Subalit Paul's kahileraistraktura, gamit <strong>ang</strong> "ka<strong>sa</strong>lanan" <strong>sa</strong> kabanata 6 at "batas" <strong>sa</strong> kabanata 7, ay dapat magkaroonmapataob <strong>ang</strong> legalistic Jewish believers (<strong>ang</strong> mahina ng 14:1-15:13) <strong>sa</strong> Romano simbahan.NASB (BINAGO) TEKSTO: 7:1313 Ang mabuti ba ay naging kamatayan <strong>sa</strong> akin? Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. Ngunit up<strong>ang</strong> malaman kong<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay ka<strong>sa</strong>lanan, nagbunga ito ng kamatayan <strong>sa</strong> akin <strong>sa</strong> pamamagitan ng mabuti. Ito ayup<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng utos <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan.7:13 NASB "ka<strong>sa</strong>lanan, <strong>sa</strong> order na ito ay maaaring ipinapakita <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. . . ka<strong>sa</strong>lanan maaaringmaging lubos maka<strong>sa</strong>lanan "NKJV" ka<strong>sa</strong>lanan, na ito ay maaaring lumitaw <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. . . maaaring maging lubha maka<strong>sa</strong>lanan "NRSV" na <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay <strong>ang</strong> mga maaaring ipinapakita na ka<strong>sa</strong>lanan. . . maka<strong>sa</strong>lanan na lampaspanukal<strong>ang</strong> "TEV" <strong>sa</strong> order na kany<strong>ang</strong> tunay na kalika<strong>sa</strong>n bil<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ay <strong>ang</strong> mga maaaring nagsiwalat "JB" ka<strong>sa</strong>lanan, up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> tunay na kulay. . . nagawa na ipamalas <strong>ang</strong>lahat ng mga maka<strong>sa</strong>lanan kap<strong>ang</strong>yarihan "ka<strong>sa</strong>lanan ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ay malinaw na makikita<strong>sa</strong> mga katotohanan na ito kinuha ng is<strong>ang</strong> bagay na mabuti, mabuti <strong>sa</strong> katawan, at mga relihiyosobil<strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law (cf. PS. 19, 119) at pinaikot ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> instrumento ng paggagawad ng hatol atkamatayan (cf. Eph. 2:15; Col. 2:14). Pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ay kinuha <strong>sa</strong> bawat mabuting kaloob ngDiyos ay nagbigay na lampas <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> Diyos-given h<strong>ang</strong>ganan! Paunawa <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> hina (layunin)clauses.▣ "lubos maka<strong>sa</strong>lanan" Tingnan Espesyal Topic: Paul's Gumamit ng Huper Compounds at 1:30.NASB (BINAGO) TEKSTO: 7:14-2014 Alam nating <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay espirituwal. Ako ay likas na makalaman dahil <strong>sa</strong> naipagbili ako bil<strong>ang</strong>alipin <strong>sa</strong> ilalim ng ka<strong>sa</strong>lanan. 15 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> ginagawa ko ay hindi ko nauunawaan <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong>hindi ko nais gawin ay siya kong ginagawa. Ang kinapopootan ko <strong>ang</strong> siya kong ginagawa. 16 Ngunit kung<strong>ang</strong> hindi ko nais <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> ginagawa ko, sumas<strong>ang</strong><strong>ayon</strong> ako na <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay mabuti. 17 Sa ng<strong>ayon</strong>hindi ako <strong>ang</strong> gumagawa noon kundi <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan na nananahan <strong>sa</strong> akin. 18 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat alam kongwal<strong>ang</strong> nananah<strong>ang</strong> mabuti <strong>sa</strong> aking makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> magnais ng mabuti ay na<strong>sa</strong>akin ngunit hindi ko masumpungan kung papaano ko ito gagawin. 19 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mabuti naninanais kong gawin ay hindi ko nagagawa. Ang ka<strong>sa</strong>maan na hindi ko hinah<strong>ang</strong>ad gawin ay siya kongnagagawa. 20 Ngunit kung patuloy kong ginagawa <strong>ang</strong> hindi ko nais, hindi ako <strong>ang</strong> gumagawa noon kundi<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan na nabubuhay <strong>sa</strong> akin.


7:14 "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay espirituwal na" Batas ng Diyos ay mabuti. Ito ay hindi <strong>ang</strong> problema (cf. vv. 12 &16b).▣ "ako ng laman" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit ng Paul <strong>sa</strong> (1) ng is<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> kinikilingan kahulugankahulugan ng pisikal na katawan (cf. 1:3; 2:28; 4 : 1; 9:3,5); at (2) ng is<strong>ang</strong> negatibong kahulugankahulugan ng s<strong>ang</strong>katauhan pagkalugmok kalika<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> Adam (cf. v. 5). Ito ay hindi sigurado kung <strong>sa</strong>an ayini-refer <strong>sa</strong> dito.▣ "ibinebenta <strong>sa</strong> pagkaalipin <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pandiwari kahulugan "ako aynaging at patuloy na ibinebenta <strong>sa</strong> pagkaalipin <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan." Ka<strong>sa</strong>lanan ay muli personified, dito bil<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> may-ari ng alipin . Ang mga ahente ng tinig pakuwento ay hindi sigurado. Ito ay maaaringsum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Satanas, ka<strong>sa</strong>lanan, Paul, o Diyos. Sa OT mga p<strong>ang</strong>unahing kataga para <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong>pagguhit ng s<strong>ang</strong>katauhan bumalik <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili ay "katubu<strong>sa</strong>n" o "redeem" (at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mgasingkahulugan). Ito ay orihinal na meant "para bumili ng likod" (at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga kasingkahulugan.Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:24). Ang kabaligtaran konsepto ay <strong>ang</strong> parirala na ginagamitdito, "ibinebenta <strong>sa</strong> mga kamay ng. . . "(Cf. Jdgs. 4:2; 10:7; ko Sam. 12:9).7:15-24 Ang mga anak ng Diyos ay "<strong>ang</strong> banal na kalika<strong>sa</strong>n" (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:4), ngunit din <strong>ang</strong>bag<strong>sa</strong>k kalika<strong>sa</strong>n (cf. Gal. 5:17). Potensyal na, ka<strong>sa</strong>lanan ay ginawa wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong> (cf. ROM. 6:6), ngunit <strong>ang</strong>tao karana<strong>sa</strong>n sumusunod kabanata 7. Ang mga Hudyo <strong>sa</strong>bihin na <strong>sa</strong> bawat puso ng tao ay is<strong>ang</strong> itim atis<strong>ang</strong> puting aso. Ang i<strong>sa</strong> siya feeds <strong>ang</strong> pinaka ay <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na nagiging pinakamalaking. Bil<strong>ang</strong> ko ba<strong>sa</strong>hinito pagdaan ko experientially makaramdam ng <strong>sa</strong>kit ng Paul na siya ay naglalarawan ng p<strong>ang</strong>-araw-arawconflict ng aming dalaw<strong>ang</strong> natures. Believers na ito ay napalaya mula <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pagkalugmokkalika<strong>sa</strong>n, ngunit, <strong>ang</strong> Diyos ng tulong <strong>sa</strong> amin, kami ay patuloy na bigy<strong>ang</strong>-daan <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-akit.Ito ay madalas na tunay na kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha na <strong>ang</strong> napakalabis espirituwal na digma ay magsisimulapagkatapos ng kaligta<strong>sa</strong>n. Kapanahunan ay is<strong>ang</strong> pag-igting-filled na p<strong>ang</strong> araw-araw na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong>may tatlong Diyos at ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-araw-araw conflict <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma.7:16,20 "kung" Ang mga ito ay pareho <strong>ang</strong> first class kondisyonal p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, na kung <strong>sa</strong>an aytiningnan bil<strong>ang</strong> tunay mula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin.7:18 "kilala ko na wal<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> nanahan <strong>sa</strong> akin, iyon ay, <strong>sa</strong> aking mga laman" Paul ay hindiasserting na <strong>ang</strong> pisikal na katawan ay ma<strong>sa</strong>ma, ngunit na ito ay <strong>ang</strong> mga lar<strong>ang</strong>an na lupa <strong>sa</strong> pagitan ngbumag<strong>sa</strong>k kalika<strong>sa</strong>n at ng Diyos Espiritu. Ang mga Greeks hawak na <strong>ang</strong> katawan, ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> lahat ngbagay, ay ma<strong>sa</strong>ma. Ito ay binuo <strong>sa</strong> dualistic hidw<strong>ang</strong> ng nostisismo (cf. Efeso, Colossians at ako si John).Ang mga Greeks tended masisi <strong>ang</strong> pisikal na para <strong>sa</strong> mga espirituwal na mga problema. Paul ay hindimakita <strong>ang</strong> mga espirituwal na <strong>sa</strong>lungatan <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito. Siya personified ka<strong>sa</strong>lanan at ginagamits<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> paghihimagsik laban <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Diyos bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga pagkakataon para <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan ng paglusob ng mga katauhan. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "laman" <strong>sa</strong> Paul's sulatin <strong>ang</strong> maaaring ibig <strong>sa</strong>bihinng (1) <strong>ang</strong> pisikal na katawan na kung <strong>sa</strong>an ay halos wal<strong>ang</strong> kinikilingan (cf. 1:3; 2:28; 4:1; 9:3,5); at (2)<strong>ang</strong> pagkalugmok ka<strong>sa</strong>lanan ng kalika<strong>sa</strong>n minana mula <strong>sa</strong> Adam (cf. v. 5).7:20 "ka<strong>sa</strong>lanan na nanahan <strong>sa</strong> akin" Ito ay kagiliw-giliw na <strong>ang</strong> mga libro ng Roma up<strong>ang</strong> malinaw nanagpapakita ng s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit wal<strong>ang</strong> anuman ng Satanas h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> 16:20. Mga


tao ay hindi maaaring managot Satanas para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan problema. Mayroon kamingpagpipilian. Ka<strong>sa</strong>lanan ay personified bil<strong>ang</strong> hari, maniniil, may-ari ng alipin. Ito tempts at lures <strong>sa</strong> aminna kalayaan mula <strong>sa</strong> Diyos, <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili assertion <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> gastos. Paul's pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>tao ng ka<strong>sa</strong>lanan nanaka-link <strong>sa</strong> pantao pagpili suma<strong>sa</strong>lamin Gen. 4:7.Paul ay gumagamit ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "nanahan" il<strong>ang</strong> ulit na ito <strong>sa</strong> kabanata (cf. vv. 17,18,20). Angka<strong>sa</strong>lanan ng kalika<strong>sa</strong>n ay hindi nawa<strong>sa</strong>k o tin<strong>ang</strong>gal <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>ang</strong> ginawa potensyal nawal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>. Patuloy na powerlessness nito ay naka<strong>sa</strong>lalay <strong>sa</strong> aming kooperasyon <strong>sa</strong> mga naninirahan naEspiritu (cf. 8:9,11). Ang Diyos ay ibinigay para <strong>sa</strong> lahat ng believers na kinakail<strong>ang</strong>an para labananpersonified (<strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y) at personal (Satanas at <strong>ang</strong> diyablo) ma<strong>sa</strong>ma. Ito ay <strong>ang</strong> presensiya atkap<strong>ang</strong>yarihan ng Banal na Espiritu. Tulad ng aming tinat<strong>ang</strong>gap ng Diyos libreng regalo ng kaligta<strong>sa</strong>n,kaya masyadong, kami ay dapat na t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> Diyos ng regalo ng mga epektibong nagpapaudlot ngBanal na Espiritu. Kaligta<strong>sa</strong>n at <strong>ang</strong> buhay Kristiyano ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-araw-araw na proseso na nagsisimulaat natatapos <strong>sa</strong> believers' araw-araw na desisyon. Ang Diyos ay ibinigay na <strong>ang</strong> lahat na kail<strong>ang</strong>an naminng: <strong>ang</strong> Espiritu (Rom. 8), espirituwal magkabaluti (Eph. 6:11), paghahayag (Eph. 6:17), at panal<strong>ang</strong>in(Eph. 6:18). Ang gera ay matindi ( Roma 7), ngunit <strong>ang</strong> gera ay won (Roma 8).NASB (BINAGO) TEKSTO: 7:21-2521 Nasumpungan ko nga <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> akin, na kapag nais kong patuloy na gumawa ng mabuti,<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>maan ay na<strong>sa</strong> akin. 22 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> aking kalooban, ako ay lubos na nalulugod <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>nng Diyos. 23 Ngunit nakakakita ako ng ib<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mga bahagi ng katawan ko na nakikipaglaban <strong>sa</strong>kautu<strong>sa</strong>n ng aking isipan. Ginagawa nito akong bil<strong>ang</strong>go ng kautu<strong>sa</strong>n ng ka<strong>sa</strong>lanan na na<strong>sa</strong> mga bahaging katawan ko. 24 O, ako ay taong ab<strong>ang</strong>-aba. Sino <strong>ang</strong> magliligtas <strong>sa</strong> akin <strong>sa</strong> kataw<strong>ang</strong> ito na gumagawapatungong kamatayan? 25 Nagpapa<strong>sa</strong>lamat ako <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Jesucristo na atingP<strong>ang</strong>inoon.Kaya nga, ako <strong>sa</strong> aking <strong>sa</strong>rili ay naglilingkod <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Diyos <strong>sa</strong> aking isipan, ngunit <strong>sa</strong> akingmakalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n naglilingkod ako <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng ka<strong>sa</strong>lanan.7:22 "<strong>ang</strong> mga batas ng Diyos na" Para <strong>sa</strong> mga Hudyo na ito na ini-refer <strong>sa</strong> Batas ng mga akda ng mgabatas. Para <strong>sa</strong> mga di-Hudyo na ito refer <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> mga testigo ng kalika<strong>sa</strong>n (cf. ROM. 1:19-20; PS. 19:1-6), (2) <strong>ang</strong> lihim-moral budhi (cf. ROM. 2: 14-15), at (3) societal norms o ugali.▣ NASBNKJVNRSV, NJBTEV"<strong>sa</strong> loob ng tao""<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> mga papasok na tao""<strong>sa</strong> aking kaloob-looban <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili""<strong>ang</strong> aking panloob na"Paul contrasts <strong>ang</strong> panlabas na tao (pisikal na) <strong>sa</strong> loob ng tao (espirituwal) <strong>sa</strong> II cor. 4:16. Sa ganitongkonteksto <strong>ang</strong> mga parirala na tumutukoy <strong>sa</strong> mga bahagi ng Paul o na-<strong>sa</strong>ve na <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan naaffirms Diyos ay at batas.1. "Ang kautu<strong>sa</strong>n ay espirituwal na," 7:14


2. "Kung ano <strong>ang</strong> aking nais na gawin," 7:153. "Ako ay sumas<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Batas, confessing na <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay mabuti," 7:164. "Ang nais ay naroroon <strong>sa</strong> akin," 7:185. "Ang mabuti na gusto ko," 7:196. "Ako <strong>ang</strong> gumawa ng ma<strong>sa</strong>ma na hindi ko gusto," 7:197. "Ako ay kagagawan <strong>ang</strong> isipin na hindi ko gusto," 7:208. "Ang taong gustong gawin <strong>ang</strong> mabuti," 7:219. "I joyfully-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Batas ng Diyos," 7:2210. "Ang mga kautu<strong>sa</strong>n ng aking isip," 7:2311. "Ako <strong>ang</strong> aking <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> aking isip am serving <strong>sa</strong> batas ng Diyos," 7:25Chapter 7 nagpapakita na <strong>ang</strong> kaalaman ng Diyos at Kany<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ay hindi <strong>sa</strong>pat. Believerskail<strong>ang</strong>an ng Espiritu (kabanata 8)!7:23 May ay is<strong>ang</strong> tunay na kaibahan <strong>sa</strong> pagitan ng 6:2; 8:2 at 7:23. Ang mga taludtod Paul's malinaw nanagpapakita ng paggamit ng mga batas (nomos) up<strong>ang</strong> tingnan <strong>ang</strong> (1) ng batas ng ka<strong>sa</strong>lanan (cf. vv.21,25) at (2) <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Diyos (cf. vv. 22, 25). Mas maaga <strong>sa</strong> vv. 4,5,6,7,9 at 12 Paul ginagamit <strong>ang</strong>kataga para <strong>sa</strong> mga OT. Paul ay hindi is<strong>ang</strong> sistematikong teologo. Siya struggled <strong>sa</strong> konsepto ng "batas."Sa i<strong>sa</strong> kahulugan ito ay paghahayag ng Diyos, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a regalo <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan, <strong>sa</strong> iba paito na kung <strong>sa</strong>an natukoy na ka<strong>sa</strong>lanan at malinaw na itakda <strong>ang</strong> mga h<strong>ang</strong>ganan na bumag<strong>sa</strong>ks<strong>ang</strong>katauhan ay hindi panatilihin. Ang mga ito ng h<strong>ang</strong>ganan ay hindi lam<strong>ang</strong> OT paghahayag, ngunit<strong>ang</strong> lahat ng moral guidelines: likas na paghahayag (cf. PS. 19; ROM. 1:18-3:31) o lipunan ugali at norms.Mga tao ay mga rebels na gusto mong maging <strong>sa</strong> kumpletong kontrol ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>riling buhay!7:24 Maaari na ito ay is<strong>ang</strong> pahayag mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> na-<strong>sa</strong>ve na tao? Ang il<strong>ang</strong> mga sina<strong>sa</strong>bi, wal<strong>ang</strong> at,<strong>sa</strong>makatuwid, ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> kabanata moral, relihiyon ngunit unredeemed tao. Iba <strong>sa</strong>bihin, oo, naito ay tumutukoy <strong>sa</strong> pag-igting ng Eb<strong>ang</strong>helyo, "<strong>ang</strong> mga naka-at <strong>ang</strong> mga hindi pa" <strong>sa</strong> buhay ng mgabelievers. Ang eschatological kaganapan na ito ay hindi pa nai-manifested. Ang mga matanda nananiniwala pandama ito gep pinaka acutely.▣ NASBNKJV, NRSVTEVNJB"<strong>sa</strong> katawan ng mga ito ng kamatayan""<strong>sa</strong> katawan ng kamatayan""ito na <strong>ang</strong> katawan ay ako dadalhin <strong>sa</strong> kamatayan""na ito katawan tiyak na mamamatay mamatay"


Ang pisikal na katawan at isip ay hindi ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> at ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili. Sila ay nilikha ng Diyos para<strong>sa</strong> buhay <strong>sa</strong> mga planeta at mga relasyon <strong>sa</strong> Kanya. Sila ay nilikha "very good" (cf. Gen. 1:31). Ngunit,simula 3 nagbago altered s<strong>ang</strong>katauhan at ng Diyos layunin. Ito ay hindi <strong>ang</strong> mundo Diyos hinah<strong>ang</strong>ad naito na at kami ay hindi <strong>ang</strong> mga tao na inilaan ng Diyos <strong>sa</strong> amin na maging. Ka<strong>sa</strong>lanan ay radicallyapektado paglikha. Ka<strong>sa</strong>lanan ay kung ano <strong>ang</strong> mabuti at pinaikot ito <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kim ma<strong>sa</strong>ma. Ang katawan atisip ay naging <strong>ang</strong> gera <strong>sa</strong> lupa ng mga tukso at ka<strong>sa</strong>lanan. Paul nararamdaman <strong>ang</strong> gera acutely! Siyalongs para <strong>sa</strong> bagong edad, <strong>ang</strong> bagong katawan, <strong>ang</strong> mga bagong relasyon <strong>sa</strong> Diyos (cf. 8:23).7:25 Ito ay is<strong>ang</strong> buod at is<strong>ang</strong> transition <strong>sa</strong> mas mataas na lupa ng Roma 8. Gayunman, kahit na <strong>sa</strong>kabanata 8 parehong pag-igting na ito ay makikita <strong>sa</strong> vv. 5-11. Ang tanong para <strong>sa</strong> mga interpreterevolves <strong>sa</strong> paligid ng kanino ay Paul pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita? 1. kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga karana<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> loobng Hudaismo 2. lahat ng mga Kristiyano 3. Adam bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> halimbawa ng mga Human Beings 4. Israelat <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kaalaman <strong>sa</strong> batas, ngunit <strong>ang</strong> kabiguan sumunod ito na personal, ako pag<strong>sa</strong>mahin # 1(vv. 7-13,25 b) at # 2 (vv. 14-25a). Tingnan <strong>ang</strong> contextual pananaw <strong>sa</strong> ROM. 7:7-25. Ang <strong>sa</strong>kit atpaghihingalo ng kabanata 7 ay pinareh<strong>ang</strong> at daig ng kamahalan ng kabanata 8!▣ "Salamat <strong>sa</strong> Diyos ay" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: PAUL'S PURIHIN, PRAYER, AT SA PAGPAPASALAMAT GODPaul ay is<strong>ang</strong> tao ng pagpupuri. Siya knew <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> apat na mgadivisions (ibig <strong>sa</strong>bihin, mga libro) ng P<strong>sa</strong>lter dulo na may doxologies (cf. PS. 41:13; 72:19; 89:52; 106:48).Siya praises at extols Diyos <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> paraan.1. <strong>sa</strong> pagbukas ng mga talata <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga titika. pagbukas benedictions o Pagbati (cf. ROM. 1:7; ko cor. 1:3; II cor. 1:2)b. pagbukas ng bendisyon (eulogētos, Cf. II cor. 1:3-4; Eph. 1:3-14)2. maikling outbursts ng pagpupuria. ROM. 1:25; 9:5b. II cor. 11:31 3. doxologies (characterized <strong>sa</strong> pamamagitan ng paggamit ng mga(1) doxa (ie, kal<strong>ang</strong>itan) at(2) "para <strong>sa</strong> kahit min<strong>sa</strong>n at kailanman"a. ROM. 11:36; 16:25-27 b. Eph. 3:20-21b. Phil . 4:20c. I Tim. 1:17d. II Tim. 4:18


4. thanksgivings (ibig <strong>sa</strong>bihin, eucharisteō)a. sulat openings (cf. ROM. 1:8; ko cor. 1:4; II cor . 1:11; Eph. 1:16; Phil. 1:3; Col. 1:3,12; ko Thess. 1:2; IIThess. 1:3; Philemon v. 4; ko Tim. 1:12 ; II Tim. 1:3)b. tawag <strong>sa</strong> bigyan thanks (cf. Eph. 5:4,20; Phil. 4:6; Col. 3:15,17; 4:2; ko Thess. 5:18)5. maikling outbursts ng pagpapa<strong>sa</strong>lamata. ROM. 6:17; 7:25b. I cor. 15:57c. II cor. 2:14; 8:16; 9:15d. Ako Thess. 2:13e. II Thess. 2:136. pag<strong>sa</strong>ra ng benediction<strong>sa</strong>. ROM. 16:20,24 (?)B. I cor. 16:23-24c. II cor. 13:14d. Gal. 6:18e. Eph. 6:24Paul Alam ng Diyos na may tatlong theologically at experientially. Sa kany<strong>ang</strong> mga sulatin siyanagsimul<strong>ang</strong> out na may panal<strong>ang</strong>in at pagpupuri. Sa gitna ng kany<strong>ang</strong> mga pagtat<strong>ang</strong>hal niya break <strong>sa</strong>pagpupuri at pa<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamat. Sa pagtatapos <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga titik, siya <strong>ang</strong> palaging remembers up<strong>ang</strong>manal<strong>ang</strong>in, magpuri at <strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos. Paul's pagsulat breathes <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in, pagpupuri, atpa<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamat. Siya Alam ng Diyos, siya knew kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, at siya knew <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.


1. Paano <strong>ang</strong> kabanata 6 na may kaugnayan <strong>sa</strong> kabanata 7?2. Ano <strong>ang</strong> kaugnayan ng Lum<strong>ang</strong> Tipan kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> Bagong Tipan believers? (cf. II cor. 3:1-11; Heb. 8:7,13)3. Ano <strong>ang</strong> ginagawa ng dalaw<strong>ang</strong> illustrations Paul gamitin <strong>sa</strong> chapters 6 at 7 up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> amingrelasyon <strong>sa</strong> aming mga lum<strong>ang</strong> buhay?4. Paano ay <strong>ang</strong> Kristiyano na may kaugnayan <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law?5. Ipaliwanag <strong>sa</strong> inyong <strong>sa</strong>riling <strong>sa</strong>lita <strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng autobiographical at mga kinatawanng mga theories interpret Roma 7:7-25.6. Ay Roma 7 ng is<strong>ang</strong> paglalarawan ng is<strong>ang</strong> tao na nawala, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bata pa naniniwala o lahatbelievers?


ROMA 8PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBBuhay <strong>sa</strong> EspirituNapalaya Mula <strong>sa</strong>pagtira ka<strong>sa</strong>lananIni-imbak <strong>ang</strong> Batasng DiyosBuhay <strong>sa</strong> EspirituAng Buhay ngEspiritu8:1-11 8:1-11 8:1-4 8:1-8 8:1-4Buhay <strong>sa</strong> laman at<strong>sa</strong> Espiritu8:5-8 8:5-118:9-11 8:9-11Ang Espiritu at <strong>ang</strong>ampon8:12-17 8:12-17 8:12-17 8:12-17 8:12-13Mga anak ng Diyos8:14-17Ang kaluwalhatianIyon ay Up<strong>ang</strong>MagingMula <strong>sa</strong> kahirapan<strong>sa</strong> kaluwalhatianAng Hope ngkatuparanAng HinaharapkaluwalhatianKaluwalhatianTulad ng amingtadhana8:18-25 8:18-30 8:18-25 8:18-25 8:18-25Human kahinaan aymatagal8:26-30 8:26-27 8:26-27 8:26-27


Ang Diyos ay CalledAmin up<strong>ang</strong>Ibahagi Kany<strong>ang</strong>kaluwalhatian8:28-30 8:28-30 8:28-30Ng Diyos LoveNg Diyos eternalLoveAng aming mgaconfidence <strong>sa</strong> DiyosLoveLove ng Diyos kayCristo JesusAng awit <strong>sa</strong> Diyos<strong>ang</strong> Love8:31-39 8:31-39 8:31-39 8:31-39 8:31-348:35-378:38-39PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAYA. Ang kabanata ay <strong>ang</strong> rurok ng Paul's argument na nagsimula <strong>sa</strong> 1:18. Ito ay nagsisimula <strong>sa</strong> "wal<strong>ang</strong>paghatol" (legal na nakatayo) at natatapos <strong>sa</strong> "wal<strong>ang</strong> paghihiwalay" (personal na relasyon).


Theologically, ito ay lilipat mula <strong>sa</strong> katarungan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagbabanal <strong>sa</strong> pagkaluwalhati (cf. vv.29-30).B. Ito ay Paul's teolohiko pag-unlad ng Diyos <strong>sa</strong> pagbibigay ng Kany<strong>ang</strong> Espiritu <strong>sa</strong> believers (cf. John'spagtat<strong>ang</strong>hal <strong>sa</strong> Juan 14:12-31; 16:7-16). Ang Espiritu ay <strong>ang</strong> ahente ng Passive verb <strong>sa</strong> v. 14 na maykaugnayan <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>ang</strong> pagiging aktibo <strong>sa</strong> buhay ng mga tao bumag<strong>sa</strong>k. Ang Espiritu ay sumunod<strong>sa</strong> kanila at <strong>sa</strong> mga ito at sisimulan <strong>sa</strong> form Kristo <strong>sa</strong> kanila. Chapter 8 ay gumagamit ng mga kataga ngespiritu, pneuma, higit <strong>sa</strong> 21 beses hab<strong>ang</strong> ito ay ganap na wala <strong>sa</strong> kabanata 7 (pati na rin <strong>ang</strong> chapters3-6 at n<strong>ang</strong>yayari lam<strong>ang</strong> ng tatlong beses <strong>sa</strong> chapters 1-2).C. Sa buhay may dalaw<strong>ang</strong> perspectives (personal na worldviews), dalaw<strong>ang</strong> lifestyles, dalaw<strong>ang</strong>prayoridad, dalaw<strong>ang</strong> landas (<strong>ang</strong> malawak na paraan at <strong>sa</strong> makitid na paraan) na sundin <strong>ang</strong> mga tao,dito laman o Espiritu. Ang i<strong>sa</strong> ay humahantong <strong>sa</strong> kamatayan; <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> buhay. Ito ay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>kaugalian ay tinatawag na "<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> paraan" ng OT karunungan panitikan (cf. PS. 1 at Prov. 4:10-19). Buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, na Espiritu <strong>sa</strong> buhay, ay kapuna-puna na kat<strong>ang</strong>ian (ibig <strong>sa</strong>bihin, matapos<strong>ang</strong> laman kumpara pagkatapos ng Espiritu). Paunawa Satanas's halata pagliban <strong>sa</strong> buong teolohikokonteksto (cf. ROM. 1-8). Siya ay hindi nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> Roma h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> 16:20. Ito ay s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong>pagkalugmok Adamic kalika<strong>sa</strong>n na <strong>sa</strong> focus. Ito ay Paul's paraan ng pagt<strong>ang</strong>gal ng pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan ng paumanhin (ibig <strong>sa</strong>bihin, "<strong>ang</strong> matap<strong>ang</strong> na ginawa <strong>sa</strong> akin gawin ito!") Ng higit <strong>sa</strong>karaniwan udyok para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> paghihimagsik laban <strong>sa</strong> Diyos. S<strong>ang</strong>katauhan ay respon<strong>sa</strong>ble!D. Ang kabanata ay lubh<strong>ang</strong> mahirap gawin <strong>ang</strong> b<strong>ang</strong>hay dahil <strong>ang</strong> isipan ay binuo <strong>sa</strong> pamamagitan ngpaghabi ng il<strong>ang</strong> mga thread ng mga katotohanan na magka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan pattern, ngunit wal<strong>ang</strong>contextual units.E. Verses 12-17-alam <strong>sa</strong> mga naniniwala tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kumpiyan<strong>sa</strong> pananampalataya kasiguruhan 1.Ang una ay is<strong>ang</strong> nagbago mundo tingnan at estilo ng buhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu. 2. Angp<strong>ang</strong>alawa ay <strong>ang</strong> ating takot <strong>sa</strong> Diyos na ito ay papalitan ng is<strong>ang</strong> kahulugan ng pamilya <strong>sa</strong>pamamagitan ng pag-ibig ng Espiritu. 3. Ang ikatlo ay is<strong>ang</strong> panloob na kumpirmasyon ng aming mgasonship <strong>ang</strong> pagtira <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu. 4. Ang ika-apat na ito ay na ito ay patunay nakahit sigurado <strong>sa</strong> gitna ng mga ito bumag<strong>sa</strong>k mundo ng mga problema at pakikibaka.F. Verses 31-39 ay is<strong>ang</strong> hukuman pin<strong>ang</strong>yarihan, na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> pampanitikanpamamaraan ng OT propeta. Ang Diyos ay <strong>ang</strong> Judge; Satanas ay <strong>ang</strong> tagausig; ni Hesus ay <strong>ang</strong>pagtat<strong>ang</strong>gol abugado (paraklit), <strong>ang</strong> mga <strong>ang</strong>hel <strong>ang</strong> mga spectators, at believing s<strong>ang</strong>katauhan ay <strong>sa</strong>ilalim ng demonyo accu<strong>sa</strong>tions.1. legal term<strong>sa</strong>. laban <strong>sa</strong> atin (v. 31)b. is<strong>ang</strong> bayad (v. 33)c. justifies (v. 33)


d. condemns (v. 34)e. intercedes (v. 34)2. pag-uusig, "na" (vv. 31,33,34 [makaitlo], 35)3. Ng Diyos <strong>sa</strong> pagkakaloob Kristo (vv. 32, 34b)4. wal<strong>ang</strong> paghihiwalay mula <strong>sa</strong> Diyo<strong>sa</strong>. makamundo p<strong>ang</strong>yayari (v. 35)b. OT quote mula <strong>sa</strong> PS. 44:22 (v. 36)c. tagumpay (vv. 37,39)d. kahima-himala p<strong>ang</strong>yayari o ahente (vv. 37-39)PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 8:1-81 Ng<strong>ayon</strong> nga ay wala n<strong>ang</strong> kahatulan <strong>sa</strong> kanila na na kay Cristo Jesus. Sila <strong>ang</strong> mga lumalakad na hindi<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n kundi <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu. 2 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Espiritu ngbuhay na na<strong>sa</strong> kay Cristo Jesus ay nagpalaya <strong>sa</strong> akin mula <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng ka<strong>sa</strong>lanan at kamatayan. 3 Ito ay<strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay mahina <strong>sa</strong> pamamagitan ng makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n, kaya ito ay wal<strong>ang</strong>kap<strong>ang</strong>yarihan. Isinugo ng Diyos <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili niy<strong>ang</strong> anak na na<strong>sa</strong> anyo ng taong maka<strong>sa</strong>lanan up<strong>ang</strong>maging hain para <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Sa ganitong paraan, <strong>sa</strong> laman ay hinatulan na niya <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. 4 Up<strong>ang</strong>matupad <strong>ang</strong> matuwid na hinihiling ng kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> atin na mga lumalakad n<strong>ang</strong> hindi <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n kundi <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu.5 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat sila na mga <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n ay nag-iisip ng mga bagay ukol <strong>sa</strong> laman.Ngunit sila na mga <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu ay nag-iisip ng mga bagay ukol <strong>sa</strong> Espiritu. 6 Ang mag-isip <strong>sa</strong>makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n ay kamatayan. Ang mag-isip <strong>sa</strong> Espiritu ay buhay at kapayapaan. 7 Ang mag-isip <strong>sa</strong>makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n ay pagiging kaaway ng Diyos <strong>sa</strong>pagkat hindi ito nagpapa<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ngDiyos ni hindi rin ito maaaring magpa<strong>sa</strong>kop.8 Sila na na<strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n ay hindimakapagbibigay lugod <strong>sa</strong> Diyos.8:1 NASB "Kaya diyan ay ng<strong>ayon</strong>"NKJV, NRSVTEVJB"diyan ay kaya ng<strong>ayon</strong>""May""<strong>ang</strong> dahilan, <strong>sa</strong>makatuwid"pabalik na ito ay may kinalaman <strong>sa</strong> naun<strong>ang</strong> konteksto. Il<strong>ang</strong> makita <strong>ang</strong> mga ito na may kaugnayan <strong>sa</strong>7:24-25 datapuwa't ito tila <strong>sa</strong> pinakamahu<strong>sa</strong>y na tumagal ito malayo <strong>sa</strong> 3:21-7:25.


▣ ng "hindi" "Hindi" ay un<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Griyego p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p. Ito ay malinaw, "wal<strong>ang</strong> paghatol" para <strong>sa</strong> mgana<strong>sa</strong> Kristo (cf. vv. 1-3), at mga taong lakad <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu (cf. vv. 4-11). Narito <strong>ang</strong> magkabil<strong>ang</strong> panigng bagong tipan: (1) ito ay is<strong>ang</strong> libreng regalo kay Cristo; at (2) may is<strong>ang</strong> pamumuhay, covenantaltugon kinakail<strong>ang</strong>an. Katarungan ay parehong layunin (pinagkakilanlan) at subjective (pautos). Ito aypareho <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> estado at ng pamumuhay.▣ "paghatol" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay katakrima na ito ay hindi na ginagamit madalas <strong>sa</strong> Septuagint, ngunitito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> sumpa ng noncompliance <strong>sa</strong> Deut. 27:26. Ang ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "kaparu<strong>sa</strong>han ngmga sumusunod na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p p<strong>ang</strong>hukuman." Ito ay <strong>ang</strong> mga legal na, forensic kabaligtaran ngkatarungan. Ito ay is<strong>ang</strong> bihir<strong>ang</strong> term <strong>sa</strong> Paul's sulatin (cf. 5:16,18) at hindi na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> tao<strong>sa</strong> NT.Ang King James Version idinagdag <strong>sa</strong> taludtod 1, "na lakad hindi matapos <strong>ang</strong> laman ngunit pagkataposng Espiritu." Ang parirala ay hindi lilitaw <strong>sa</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> Griyego manuscripts <strong>sa</strong> taludtod 1. Ang UBS4ito ay nagbibigay <strong>sa</strong> pagkaka<strong>sa</strong>ma ng "A" rating (tiyak). Ito ay lilitaw <strong>sa</strong> v. 4. Ito ay ganap na hindinararapat <strong>sa</strong> theologically v. 1, ngunit ganap na akma <strong>sa</strong> v. 4. Verses 1-3 ay pakikitungo <strong>sa</strong> posisyonalpagpapakabanal (pinagkakilanlan), hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> verses 4-11 pakikitungo <strong>sa</strong> experiential pagpapakabanalo Christlikeness (pautos). Paunawa <strong>ang</strong> mga footnote <strong>sa</strong> pahina 289 <strong>sa</strong> William R. Newell 's Roma VerseVerse <strong>sa</strong> pamamagitan ng. (Moody, 1938). "Ang Binago Version tama omits" na lakad hindi matapos <strong>ang</strong>laman ngunit pagkatapos ng Espiritu. "Dahil <strong>sa</strong> King James translation, higit <strong>sa</strong> 300 taon na <strong>ang</strong>nakalilipas, marami, at <strong>ang</strong> mga pinakamahu<strong>sa</strong>y na, pinaka-tumpak, sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts nanamin may, na ito ay mababawi, at maalab, relihiyoso lalaki dumanas steadily mauna <strong>sa</strong> nakakapagodngunit mabunga gawain ng correcting error na nagkaroon crept <strong>sa</strong> pagkopya. Para <strong>sa</strong>, na namin <strong>ang</strong>lahat ng kaalaman, kami ay hindi <strong>ang</strong> orihinal na manuscripts ng Banal na Kasulatan: Ang Diyos aynalulugod <strong>sa</strong> pigilin <strong>ang</strong> mga ito mula <strong>sa</strong> mga nilal<strong>ang</strong> kaya plastado <strong>sa</strong> idiolatry bil<strong>ang</strong> sons ngkalalakihan.Kami ay dapat na i<strong>sa</strong>ra <strong>ang</strong> mga taludtod 1 ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kay Cristo Jesus," para <strong>sa</strong> apat namga dahilan: (1) Ang katibayan ng Greek manuscripts ay lubha <strong>sa</strong> pabor ng pagka<strong>sa</strong>ma ng sugnay "nalakad hindi matapos <strong>ang</strong> laman ngunit pagkatapos ng Espiritu" mula <strong>sa</strong> ng tula 1,-bil<strong>ang</strong> katibayan <strong>sa</strong>lahat ng dako ay para <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>ma na <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> taludtod 4, (2) espirituwal na pagkakitadin ay sum<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong>, para <strong>sa</strong> pagpapakilala ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> taludtod 1 gumagawa ng atingkaligta<strong>sa</strong>n ay nakadepende <strong>sa</strong> aming paglalakad, at hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ng Diyos. Ngunit<strong>ang</strong> lahat ng kay Cristo Jesus ay ligtas mula <strong>sa</strong> paggagawad ng paru<strong>sa</strong>, tulad ng malinaw ay tinuturuan <strong>sa</strong>buong epistles. Sa kabil<strong>ang</strong> banda, <strong>ang</strong> aming seguridad ay naka<strong>sa</strong>lalay <strong>sa</strong> aming mga lakad, at hindi <strong>sa</strong>aming posisyon <strong>sa</strong> Kristo. (3) Ang sugnay ay malinaw <strong>sa</strong> tam<strong>ang</strong> lugar <strong>sa</strong> dulo ng mga taludtod 4,-kung<strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga paraan ng naniniwala ng lakad, hindi <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n mula <strong>sa</strong> paggagawad nghatol, ay inilarawan. (4) Iyon <strong>ang</strong> sugnay <strong>sa</strong> dulo ng mga taludtod 1 <strong>sa</strong> King James ay is<strong>ang</strong> pakit<strong>ang</strong>-tao(na<strong>sa</strong> gilid tanda ng il<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>ongopya) ay lilitaw, hindi lam<strong>ang</strong> mula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> nakaligtaan ng malakiansialo manuscripts, Aleph, A, B, C, D, F, G; A, D (corr.); <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> cursives at sinaun<strong>ang</strong>bersyon ng (tingnan <strong>ang</strong> Olshausen, Meyer, Alford, JF at B., at Darby ng mahu<strong>sa</strong>y na pagtalakay <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> Buod, <strong>sa</strong> loc); ngunit ito rin ay lilitaw mula <strong>sa</strong> pagkakatulad ng mga ito pakit<strong>ang</strong>-tao na tulad ngmga karagdagan na ginawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga legal na takot, na natagpuan <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> pas<strong>sa</strong>ges.


Na pinili ng Diyos na magkaroon ng Kany<strong>ang</strong> Salita isinalin at pa authoritative ay makikita mula <strong>sa</strong>paggamit <strong>sa</strong> Bagong Tipan ng Griyego pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ng Lum<strong>ang</strong> Tipan <strong>sa</strong> Hebreo, <strong>ang</strong> Septuagint. Dapatnating pa<strong>sa</strong>lamatan <strong>ang</strong> Diyos para <strong>sa</strong> mga tapat na mga tao <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga ginastos <strong>sa</strong> lifetimes <strong>sa</strong>malalim na pag-aaral ng mga <strong>ang</strong> manuscripts Diyos ay nag-iwan <strong>sa</strong> amin, at may ibinigay <strong>sa</strong> amin up<strong>ang</strong>marvelously perpektong is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin bil<strong>ang</strong> na namin. Kami ay dapat mabukod tulad iskolarabsolutely at magpakailanman mula <strong>sa</strong> mayab<strong>ang</strong> "Modernists" (o, <strong>sa</strong> nakara<strong>ang</strong> araw, <strong>ang</strong> "Ang masmataas na Critics"), na mag<strong>sa</strong>gawa up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> amin kung ano <strong>ang</strong> dapat <strong>sa</strong>bihin ng Diyos <strong>sa</strong> Biblia,<strong>sa</strong> halip na <strong>sa</strong> malalim na naghahanap ng kababa<strong>ang</strong>-loob up<strong>ang</strong> mahanap <strong>ang</strong> kung ano <strong>ang</strong> Diyos aynag<strong>sa</strong>bi "(p. 289).▣ "para <strong>sa</strong> mga na kay Cristo Jesus" Ang kat<strong>ang</strong>ian parirala (ibig <strong>sa</strong>bihin, is<strong>ang</strong> kalaanant NG katayuan) ngPaul's ay katumbas ng modernong expression "personal na relasyon." Paul knew, minamahal, at nagsilbi<strong>sa</strong> rejoiced Hesus. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay pareho ng is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he ay believed, at <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> Tao nawelcomed. Ang kap<strong>ang</strong>yarihan na live na inisyu <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> Risen Kristo, kanino siyanatutugunan <strong>sa</strong> Damascus Road. Ang kany<strong>ang</strong> mga karana<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mga Hesus preceded kany<strong>ang</strong> teolohiyani Hesus. Ang kany<strong>ang</strong> mga karana<strong>sa</strong>n na inisyu hindi nag-ii<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mistisismo ngunit <strong>sa</strong> mapusokmisyonero serbisyo. Up<strong>ang</strong> malaman Kanya ay up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> Kanya. Mature Kristiyanismo ayis<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he, is<strong>ang</strong> Tao, at is<strong>ang</strong> pamumuhay! (Tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 1:5)8:2 "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Espiritu ng buhay. . . ng batas ng ka<strong>sa</strong>lanan at ng kamatayan "Ito ay maaaringtingnan <strong>ang</strong>: (1) <strong>ang</strong> kaibahan <strong>sa</strong> pagitan ng mga batas ng ka<strong>sa</strong>lanan (cf. ROM. 7:10,23,25) at <strong>ang</strong> bagongkautu<strong>sa</strong>n ng Diyos (cf. ROM. 7:6 , 22,25), (2) "<strong>ang</strong> mga batas ng pag-ibig" (cf. James 1:25; 2:8,12) laban <strong>sa</strong>"Ang mga mo<strong>sa</strong>ik Law" (cf. 7:6-12); (3) <strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong> edad laban <strong>sa</strong> mga bagong gul<strong>ang</strong>; o (4) laban <strong>sa</strong>lum<strong>ang</strong> tipan <strong>sa</strong> bagong tipan (cf. Jer. 31:31-34; <strong>ang</strong> NT ng libro ng Hebreo). Ito contrasting estilo aymatagal.1. <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng Espiritu ng mga nakatira <strong>sa</strong> Kristo kumpara <strong>sa</strong> batas ng ka<strong>sa</strong>lanan at kamatayan, v. 22. <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman kumpara <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu, vv. 4 & 53. mga bagay-bagay ng laman kumpara <strong>sa</strong> mga bagay-bagay ng Espiritu, v. 54. isip-set <strong>sa</strong> mga bagay-bagay ng laman kumpara <strong>sa</strong> isip-set <strong>sa</strong> mga bagay-bagay ng Espiritu, v. 55. isip-set <strong>sa</strong> laman, kumpara <strong>sa</strong> isip-set <strong>sa</strong> Espiritu, v. 66. <strong>sa</strong> laman kumpara <strong>sa</strong> Espiritu, v. 97. <strong>ang</strong> katawan ng patay kumpara espiritu ay buhay, v. 108. ikaw ay dapat na mamatay kumpara <strong>sa</strong> ikaw ay nakatira, v. 139. hindi <strong>ang</strong> espiritu ng p<strong>ang</strong>-aalipin kumpara <strong>ang</strong> espiritu ng ampon, v. 15▣ NASB, NRSV, JB"ay naka-set <strong>sa</strong> iyo ng libreng"


NKJV, TEV"ay ginawa <strong>sa</strong> akin ng libreng"Verses 2-3 ay <strong>ang</strong> mga teolohiko men<strong>sa</strong>he ng kabanata 6. Mayroong il<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga pronouns nalilitaw <strong>sa</strong> sinaun<strong>ang</strong> Griyego teksto; "ako" ay lilitaw <strong>sa</strong> manuscripts A, D, K & P hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> "ikaw" aylilitaw <strong>sa</strong> ‏,א B, F & G. Ang p<strong>ang</strong>halip "amin" ay lilitaw <strong>sa</strong> susunod <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ansialo sinulat ng kamay, Ψ.Ang UBS4 compilers magbigay ng "ikaw" ng is<strong>ang</strong> "B" rating (halos tiyak). Ang UBS3 ibinigay ito ng is<strong>ang</strong>"D" rating (malaki kahirapan).Newman at Nida, A Translator's Handbook <strong>sa</strong> Paul's Letter <strong>sa</strong> Roma, <strong>sa</strong>y "<strong>ang</strong> UBS Greek textnagmumungkahi" ako, "kahit na rating na ito ng is<strong>ang</strong>" C "na desisyon, na nagpapahiwatig ng is<strong>ang</strong>mataas na bagay na maaaring m<strong>ang</strong>yari <strong>ang</strong> pagdududa tungkol <strong>sa</strong> orihinal na pagba<strong>sa</strong>" (pp. 145 -- 146).Ang problema ng PRONOUNS "<strong>sa</strong> amin," <strong>ang</strong> "ikaw," o "ako / kami" ay <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> Griyego teksto ngPaul's sulatin.8:3 "kung ano <strong>ang</strong> batas ay hindi gawin" Ang mo<strong>sa</strong>ik Law ay mabuti at banal, pero <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan aymahina at maka<strong>sa</strong>lanan (cf. 7:12, 16). Ang verb dito ay tunay <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>-uri adunaton, na kung <strong>sa</strong>anay karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "imposible" (cf. Heb. 6:4,18; 10:4; 11:6), ngunit ito ay maaaringn<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na "wal<strong>ang</strong> lakas" (cf. Gawa 14:8 ; ROM. 15:1). Ang Batas ay hindi kaya ng pagbibigayng paglaya. Sa laban, ito lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> ibinigay paghatol, kamatayan, at <strong>ang</strong> sumpa!▣ "mahina na ito ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng laman" Ito ay Paul's basic argument ng kabanata 7. Ang Batas ngDiyos ay mabuti at banal, ngunit maka<strong>sa</strong>lanan, pagkalugmok, suwail s<strong>ang</strong>katauhan ay hindi maaaringgawin <strong>ang</strong> mga kinakail<strong>ang</strong>an nito. Paul, hindi katulad ng rabbis, emphasized <strong>ang</strong> kahihinatnan ng simula3.▣ "Diyos ay: pagpapadala ng Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling Anak" Ano pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ay hindi gawin <strong>sa</strong>ilalim ng Lum<strong>ang</strong> Tipan, <strong>ang</strong> Diyos ay <strong>sa</strong> ilalim ng Bagong Tipan (cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:22-36) <strong>sa</strong>pamamagitan ni Hesus (Cf . I<strong>sa</strong>. 53; Juan 3:16). Sa halip ng mga panlabas na mga kinakail<strong>ang</strong>an ng Diyosna ibinigay ng is<strong>ang</strong> panloob na Espiritu at ng is<strong>ang</strong> bagong puso. Ang Bagong Tipan ay batay <strong>sa</strong> pagsisisiat pananampalataya <strong>sa</strong> Kristo ng tapos ng trabaho, hindi <strong>sa</strong> mga tao na pagganap. Gayunman, <strong>ang</strong>parehong covenants inaa<strong>sa</strong>han ng is<strong>ang</strong> bagong pamumuhay ng kabanalan.▣ "<strong>sa</strong> hugis ng maka<strong>sa</strong>lanan laman" Ang parehong katotohanan ay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> Phil. 2:7-8. Si Jesus aymay is<strong>ang</strong> tunay na katawan ng tao (ngunit hindi ka<strong>sa</strong>lanan ng kalika<strong>sa</strong>n, Cf. Phil. 2:7-8; Heb. 7:26). Siyaay tunay na i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> amin. Siya ay tempted <strong>sa</strong> lahat ng mga paraan na kami ay pa na wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (cf.Heb. 4:15). Siya nauunawaan amin.▣ "bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> nag-aalok para <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan" Ang parehong konsepto ay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> II cor. 5:21 atako Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:24. Si Jesus ay dumating <strong>sa</strong> mamatay (cf. I<strong>sa</strong>. 53:4-6,10-12; Mark 10:45). Jesus'inosente (ka<strong>sa</strong>lanan) <strong>sa</strong> buhay ay naging is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan na nag-aalok (cf. Juan 1:29).▣ "Siya nahatulan ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> laman" Jesus' kamatayan accentuated at dealt <strong>sa</strong> mga problema ngs<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng kalika<strong>sa</strong>n, hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga indibidwal na kilos ng ka<strong>sa</strong>lanan (bil<strong>ang</strong>ay <strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law). Ito ay <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> buhay, kamatayan at muling na <strong>sa</strong> Diyos wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan


edemptive layunin (cf. Gawa 2:23; 3:18; 4:28; 13:29). Siya rin <strong>ang</strong> nagpakita <strong>sa</strong> amin kung ano <strong>ang</strong> mgatao ay maaaring maging at dapat na (cf. Juan 13:15; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:21).8:4 Ito marahil ng tula ay tumutukoy <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> Bagong Tipan (cf. Jer. 31:33 & Ezek. 36 :26-27). Ito na trato<strong>sa</strong> pamamagitan ng dalaw<strong>ang</strong> aspeto ng ating kaligta<strong>sa</strong>n. Una, si Hesus matutupad <strong>ang</strong> mgakinakail<strong>ang</strong>an ng Lum<strong>ang</strong> Tipan at <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya <strong>sa</strong> Kanya katuwiran na ito ayililipat <strong>sa</strong> believers bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> libreng regalo bukod <strong>sa</strong> personal na kagalingan. Tinatawag namin itongkatarungan o posisyonal pagpapakabanal. Ang Diyos ay nagbibigay ng believers ng is<strong>ang</strong> bagong puso atbagong espiritu. Lakad namin ng<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu, hindi <strong>sa</strong> laman. Ito ay tinatawag na "progresibongpagbabanal." Kristiyanismo ay is<strong>ang</strong> bagong kasunduan na kung <strong>sa</strong>an ay may parehong karapatan (<strong>ang</strong>regalo ng kaligta<strong>sa</strong>n) at mga responsibilidad (Christlikeness, Cf. 6:13). Tragically il<strong>ang</strong> believers live namahalay, hindi nararapat na buhay (cf. ko cor. 3:1-3)▣ "na hindi maglakad <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman, ngunit <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Espiritu" Ang parehong kaibahan ay matatagpuan <strong>sa</strong>Gal. 5:16-25. Is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>hukuman katuwiran ay sinamahan ng pamumuhay katuwiran. Ang bagong pusoat isip ng Bagong Tipan ay hindi <strong>ang</strong> batayan ng ating kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>ang</strong> mga resulta. Buhay nawal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan ay kapuna-puna na kat<strong>ang</strong>ian!8:5 Paul contrasts buhay <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> "laman" at <strong>sa</strong> "Espiritu" <strong>sa</strong> vv. 5-8 ( "<strong>ang</strong> mga gawa ng laman," Cf. Gal.5:19-21 <strong>sa</strong> "bunga ng Espiritu," Cf. 5:22-25).8:6 "<strong>ang</strong> isip naka-set <strong>sa</strong>" Hudyo natanto na <strong>ang</strong> mga mata at tainga <strong>ang</strong> mga bintana <strong>sa</strong> kaluluwa.Ka<strong>sa</strong>lanan ay nagsisimula <strong>sa</strong> isipan na buhay. Namin maging na kung <strong>sa</strong>an namin tumira <strong>sa</strong> (cf. ROM.12:1-2; Phil. 4:8)! Paul ay hindi ek<strong>sa</strong>kto sundin <strong>ang</strong> mga tradisyunal na rabbinical tingnan ng dalaw<strong>ang</strong>"intents" (yetzers) <strong>sa</strong> mga tao. Para <strong>sa</strong> Paul <strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> layunin ay hindi bumag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> paglikha, peromula <strong>sa</strong> mga conversion. Para <strong>sa</strong> Paul ito ay naninirahan <strong>ang</strong> Banal na Espiritu na nagsimula <strong>ang</strong> mgapanloob na espirituwal na <strong>sa</strong>lungatan (cf. Juan 16:7-14)▣ "buhay" na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, <strong>ang</strong> mga bagong edad buhay.▣ "kapayapaan" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay orihinal na meant "umiiral na magka<strong>sa</strong>ma na kung <strong>sa</strong>an ay nasira"(cf. Juan 14:27; 16:33; Phil. 4:7). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Kapayapaan at 5:1. May tatlongparaan ng NT <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng kapayapaan: 1. <strong>ang</strong> layunin ng aming katotohanan kapayapaan <strong>sa</strong> Diyos<strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (cf. Col. 1:20) 2. <strong>ang</strong> aming mga subjective damdamin tungkol <strong>sa</strong> pagigingkarapatan <strong>sa</strong> Diyos (cf. Juan 14:27; 16:33; Phil. 4:7) 3. Diyos, uniting <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagong katawan, <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo, kapwa Hudyo at mga hentil (cf. Eph. 2:14-17; Col. 3:15).8:7-11 Paul inilarawan s<strong>ang</strong>katauhan hiwalay mula <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> iba't ib<strong>ang</strong> paraan: (1 ) laban patungo <strong>sa</strong>Diyos, v. 7; (2) hindi napapailalim <strong>sa</strong> Diyos, v. 7; (3) hindi m<strong>ang</strong>yaring Diyos, v. 8; at (4) spiritually patayna kung <strong>sa</strong>an ay magreresulta <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kamatayan, vv.10 -11. Tingnan <strong>ang</strong> mga kahanay <strong>sa</strong>ROM. 5:6, 8, at 10.8:7 NASB, NRSV "<strong>ang</strong> isip naka-set <strong>sa</strong> laman ay laban <strong>sa</strong> Diyos patungo <strong>sa</strong>"NKJV"<strong>ang</strong> mahalay pag-iisip ay pagkapoot laban <strong>sa</strong> Diyos"


TEVNJB"ng mga tao na maging enemies ng Diyos""<strong>ang</strong> pananaw ng mga disordered katauhan ay laban <strong>sa</strong> Diyos"Notice na ito parirala ay magkahilera <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> isip naka-set <strong>sa</strong> laman ay kamatayan" ng v. 6 at "mga lakad<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman" ng v. 5. Paunawa, masyadong, bumag<strong>sa</strong>k katauhan ay parehong isip-set (tingnan <strong>ang</strong>mundo) at is<strong>ang</strong> pamumuhay (cf. 7:5)▣ "para <strong>sa</strong> kahit na ito ay hindi able <strong>sa</strong> gawin ito" pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan hindi lam<strong>ang</strong> ay hindi pinilina sundin <strong>ang</strong> Diyos, <strong>ang</strong> mga ito ay hindi kaya ng mga sumusunod na Diyos. Pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan, <strong>sa</strong> pamamagitan ng wal<strong>ang</strong> tulong ng Banal na Espiritu, ay hindi sumagot <strong>sa</strong> espirituwalna mga bagay-bagay (cf. I<strong>sa</strong>. 53:6; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:24-25). Ang Diyos ay laging tumatagal <strong>ang</strong> mgainisyatiba (cf. Juan 6:44,65).8:8 "mga taong <strong>ang</strong> laman" Paul ay gumagamit ng phrase na ito <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> paraan (1) <strong>ang</strong> pisikal nakatawan (cf. Rom.1: 3; 2 : 28; 4:1; 9:3,5); at (2) s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> mga pagsisikap ng <strong>sa</strong>ndata mula <strong>sa</strong>Diyos (cf. ROM. 7:5; 8:4-5). Dito ito ay # 2. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> map<strong>ang</strong>himagsik, alinl<strong>ang</strong>ans<strong>ang</strong>katauhan.NASB (BINAGO) TEKSTO: 8:9-119 Kayo ay wala <strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n. Kayo ay na<strong>sa</strong> Espiritu kung <strong>ang</strong> Espiritu ng Diyos ay tunay nanananahan <strong>sa</strong> inyo. Ang sinum<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> Espiritu ni Cristo, siya ay hindi <strong>sa</strong> kaniya. 10 Yam<strong>ang</strong> si Cristonga ay na<strong>sa</strong> inyo, tunay ng<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> katawan ay patay dahil <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Ngunit dahil <strong>sa</strong> katuwiran, <strong>ang</strong>Espiritu ay buhay. 11 Ngunit kung <strong>ang</strong> Espiritu na nagb<strong>ang</strong>on kay Jesus mula <strong>sa</strong> mga patay ay nananahan<strong>sa</strong> inyo, siya na nagb<strong>ang</strong>on kay Cristo mula <strong>sa</strong> mga patay ay magbibigay din ng buhay <strong>sa</strong> inyong mgakataw<strong>ang</strong> may kamatayan. Gagawin niya ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng kaniy<strong>ang</strong> Espiritu na nananahan <strong>sa</strong> inyo.8:9 "kung" May is<strong>ang</strong> serye ng mga kondisyon <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p vv. 9,10,11,13 (dalaw<strong>ang</strong> beses), 17(dalaw<strong>ang</strong> beses). Sila ay <strong>ang</strong> lahat ng first class kondisyon p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, na kung <strong>sa</strong>an ay assumedtotoo mula <strong>sa</strong> mga manunulat ng punto ng makita o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Paul ayipagpapalagay na <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga mambaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga Romano iglesia ay Kristiyano (cf. v. 9a).▣ "ng Espiritu ni Cristo" <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong> mga taong magkaroon ng Espiritu at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay believers o hindisila magkakaroon ng Espiritu at spiritually ay mawawala. Nat<strong>ang</strong>gap na namin <strong>ang</strong> lahat ng mga Banal naEspiritu at kaligta<strong>sa</strong>n. Hindi namin kail<strong>ang</strong>an higit pa <strong>sa</strong> Kanya; Siya p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng higit pa <strong>sa</strong> amin!Ang parirala "ng Espiritu" ng 9a; "ng Espiritu ng Diyos" ng 9b, at "<strong>ang</strong> Espiritu ni Kristo" ng 9c ay <strong>ang</strong>lahat ng magkasingkahulugan.ESPESYAL PAKSA: JESUS AT ANG ESPIRITUMay pagkalikido <strong>sa</strong> pagitan ng mga trabaho ng Espiritu at <strong>ang</strong> Anak. G. Campbell Morgan sinabi <strong>ang</strong>pinakamahu<strong>sa</strong>y na p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> Espiritu ay "<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> mga Hesus." Ang mga sumusunod ay is<strong>ang</strong>outline paghahambing ng trabaho at <strong>ang</strong> mga pamagat ng Anak at Espiritu.


1. Espiritu na tinatawag na "Espiritu ni Hesus" o magkatulad na mga expression (cf. ROM. 8:9; II cor.3:17; Gal. 4:6; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:11).2. Parehong tinatawag <strong>sa</strong> pamamagitan ng parehas na mga kataga a. "Katotohanan"1) Hesus (Juan 14:6)2) na Espiritu (Juan 14:17, 16:13)b. "Tagapagtaguyod"1) Hesus (I Juan 2:1)2) na Espiritu (Juan 14:16,26; 15:26; 16:7)c. "Banal na"1) Hesus (Lucas 1:35; 4:34)2) na Espiritu (Lucas 1:35)3. Parehong manirahan believer<strong>sa</strong>. Si Hesus (Matt. 28:20; Juan 14:20,23; 15:4-5; ROM. 8:10; II cor. 13:5; Gal. 2:20; Eph. 3:17: Col. 1: 27)b. Na Espiritu (Juan 14:16-17; ROM. 8:9,11; ko cor. 3:16; 6:19; II Tim. 1:14)c. at kahit <strong>ang</strong> Ama (Juan 14:23; II cor. 6:168:10 "Kristo ay <strong>sa</strong> iyo" <strong>ang</strong> "ikaw" ay plural. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Cristo" refer <strong>sa</strong> pagtira Anak / Espiritu (cf. Juan14:16-17; Col. 1:27). Ang mga tao ay may <strong>ang</strong> Anak / Espiritu o sila ay hindi mga Kristiyano (cf. I Juan5:12). Para <strong>sa</strong> Paul, "kay Cristo" ay theologically katulad ng "<strong>sa</strong> Espiritu."▣ "kahit na <strong>ang</strong> katawan ay patay dahil <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan" Kahit <strong>ang</strong> mga Kristiyano ay pagpunta <strong>sa</strong> pisikal namamatay dahil <strong>sa</strong> Adam ng ka<strong>sa</strong>lanan, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> nakabag<strong>sa</strong>k mundo, at personal na paghihimagsik (Cf .5:12-21). Ka<strong>sa</strong>lanan ay laging tumatakbo <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> kurso. Espirituwal na kamatayan (cf. simula 3; Eph.2:1) nagdulot <strong>sa</strong> pisikal na kamatayan (cf. simula 5; Heb. 9:27). Believers nakatira <strong>sa</strong> parehong <strong>ang</strong>bagong edad ng Espiritu (cf. Joel 2:28-29; Gawa 2:16) at <strong>ang</strong> gul<strong>ang</strong> ng ka<strong>sa</strong>lanan at paghihimagsik (cf.vv. 21, 35).▣ "pa <strong>ang</strong> espiritu ay buhay dahil <strong>sa</strong> katuwiran" Nagkaroon ng il<strong>ang</strong> mga hindi pagkakaunawaan <strong>sa</strong> mgapag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin at commentators <strong>sa</strong> kung "espiritu" ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga tao na espiritu (cf. NASB, ASV, NIV,Williams, Jeru<strong>sa</strong>lem Bibliya), o <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ( Cf. KJV, TEV, REB, Karl Barth, CK Barrett, JohnMurray, at Everett Harrison). Ang mga mas malaking konteksto expands aming unawa ng maiklingparirala. Kahit <strong>ang</strong> mga taong may mga mapagkakatiwala<strong>ang</strong> Kristo ay patuloy <strong>ang</strong> pagpunta <strong>sa</strong>mamatay dahil sila ay nakatira <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k mundo. Gayunman, dahil <strong>ang</strong> katuwiran na kung <strong>sa</strong>anay dumating <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya <strong>sa</strong> Jesus na sila ay mayroon ng buhay na wal<strong>ang</strong>


h<strong>ang</strong>gan (cf. Eph. 2:4-6). Ito ay <strong>ang</strong> "na ngunit hindi pa" pag-igting ng Kaharian ng Diyos. Ang gul<strong>ang</strong> at<strong>ang</strong> bagong edad ay may overlapped <strong>sa</strong> oras.▣ "katuwiran" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17. 8:11 "kung" Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at ng tula9.▣ "ng Espiritu ng Kanya na itataas Jesus mula <strong>sa</strong> patay na nanahan <strong>sa</strong> ikaw "Aling Tao ng Trinity indwellsbelievers? Karamihan <strong>sa</strong> mga Kristiyano ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>got na Espiritu. Ito ay tiyak na totoo, ngunit <strong>sa</strong>katotohanan, <strong>ang</strong> lahat ng tatlong taong ng Trinity manirahan believers.1. ng Espiritu, John 14:16-17; ROM. 8:11; ko cor. 3:16; 6:19; II Tim. 1:142. <strong>sa</strong> Anak, Matt. 28:20; Juan 14:20,23; 15:4-5; ROM. 8:10; II cor. 13:5; Gal. 2:20; Eph. 3:17; Col. 1:273. <strong>ang</strong> Ama, Juan 14:23; II cor. 6:16Ang parirala ay is<strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na pagkakataon up<strong>ang</strong> ipakita na <strong>ang</strong> NT madalas na mga kat<strong>ang</strong>ian <strong>ang</strong>gumagana ng pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> lahat ng tatlong tao ng Trinity.1. Diyos <strong>ang</strong> Ama itataas ni Hesus (cf. Gawa 2:24; 3:15; 4:10; 5:30; 10:40; 13:30,33,34,37; 17:31; ROM.6:4,9 ; 8:11; 10:9; ko cor. 6:14; II cor. 4:14; Gal. 1:1; Eph. 1:20; Col. 2:12; ko Thess. 1:10)2. Ng Diyos <strong>sa</strong> Anak itataas <strong>sa</strong>rili (cf. Juan 2:19-22; 10:17-18)3. Diyos ng Espiritu itataas ni Hesus (cf. ROM. 8:11 Ang parehong Trinitarian diin ay makikita <strong>sa</strong> vv. 9-11.ESPESYAL PAKSA: ANG TrinityPaunawa <strong>sa</strong> aktibidad ng lahat ng tatlong Persons of the Trinity. Ang katag<strong>ang</strong> "trinidad," un<strong>ang</strong> likha niTertullian, ay hindi is<strong>ang</strong> Bibliya <strong>sa</strong>lita, ngunit <strong>ang</strong> konsepto ay malaganap.1. <strong>ang</strong> Gospel<strong>sa</strong>. Mateo 3:16-17; 28:19 (at parallels)b. Juan 14:262. Gawa - Gawa 2:32-33, 38-393. Paula. Roma 1:4-5; 5:1,5; 8:1-4,8-10b. I Corinthians 2:8-10; 12:4-6c. II Corinthians 1:21; 13:14d. Galacia 4:4-6


e. Efeso 1:3-14,17; 2:18; 3:14-17; 4:4-6f. I Thes<strong>sa</strong>lonians 1:2-5b. II Thes<strong>sa</strong>lonians 2:13H. Titus 3:4-64. Pedro - I Pedro 1:25. Jude - vv. 20-21 Ito ay hinted at <strong>sa</strong> OT1. Gumamit ng maramihan para <strong>sa</strong> Diyo<strong>sa</strong>. P<strong>ang</strong>alan ng Elohim ay plural, ngunit kapag ginamit ng Diyos ay laging may singular verbb. "Us" <strong>sa</strong> simula 1:26-27; 3:22; 11:72. Ang <strong>ang</strong>hel ng P<strong>ang</strong>inoon na nakikita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kinatawan ng diyo<strong>sa</strong>. Simula 16:7-13; 22:11-15; 31:11,13; 48:15-16b. Exodo 3:2,4; 13:21; 14:19c. Hukom 2:1; 6:22-23; 13:3-22d. Zacarias 3:1-23. Diyos at Espiritu ay magkahiwalay, simula 1:1-2; Awit 104:30; I<strong>sa</strong>. 63:9-11; Ezek. 37:13-144. Diyos (YHWH) at Mesiyas (Adon) ay magkahiwalay, Awit 45:6-7; 110:1; Zacarias 2:8-11; 10:9-125. Mesiyas at Espiritu ay magkahiwalay, Zacarias 12:106. Lahat ng tatlong nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 48:16; 61:1 Ang diyos ni Hesus at <strong>ang</strong> personalidad ng Espiritu para<strong>sa</strong> mga problema na <strong>sa</strong>nhi ng mahigpit, ng is<strong>ang</strong> diyos, maag<strong>ang</strong> believers:1. Tertullian - subordinated <strong>ang</strong> Anak <strong>sa</strong> Ama2. Origen - subordinated <strong>ang</strong> banal na kakanyahan ng Anak at ng Espiritu3. Arius - tin<strong>ang</strong>gihan diyos na <strong>ang</strong> Anak at <strong>ang</strong> Espiritu4. Monarchianism - believed sunud-sunod <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paghahayag ng Diyos Ang trinidad ay is<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ay binuo pagbabal<strong>ang</strong>kas ng impormasyon <strong>sa</strong> pamamagitan ng Bibliya na materyales1. Ang buong diyos ni Hesus, pantay-pantay <strong>sa</strong> Ama, affirmed <strong>sa</strong> 325 AD <strong>sa</strong> pamamagitan ng Konseho ngNicea


2. Ang buong pagkatao at <strong>ang</strong> diyos ng pantay-pantay na Espiritu <strong>sa</strong> Ama at Anak ay affirmed ngKonseho ng Constantinople (381 AD)3. Ang doktrina ng trinidad ay ganap na ipinahayag <strong>sa</strong> Augustine ng trabaho Mula Trinitate May tunay namisteryo dito. Ngunit <strong>ang</strong> NT anyong affirm <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal na kakanyahan na may tatlong manifestationsng personal na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan.▣ "ay maaari ring magbigay ng buhay <strong>sa</strong> iyong mortal katawan" Ang muling ng parehong si Hesus at <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> mga mahalaga ay is<strong>ang</strong> doktrina (cf. ko cor. 15:1 ff; II cor . 4:14). Kristiyanismo asserts nabelievers ay magkakaroon ng katawan-iral <strong>sa</strong> kawal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan (cf. I Juan 3:2). Kung si Cristo ay itataas<strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay Kany<strong>ang</strong> mga (cf. v. 23).NASB (BINAGO) TEKSTO: 8:12-1712 Kaya nga, mga kapatid, tayo ay may pagkakaut<strong>ang</strong> hindi <strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n up<strong>ang</strong> tayo aymamuhay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n. 13 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat namamatay na kayo kung mamumuhay kayo<strong>sa</strong> makalam<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n. Ngunit kayo ay mabubuhay kung <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ay pinapatayninyo <strong>ang</strong> mga gawa ng inyong katawan. 14 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat sila na inaakay ng Espiritu ng Diyos, sila <strong>ang</strong>mga anak ng Diyos. 15 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat hindi kayo tum<strong>ang</strong>gap ng Espiritu na magdadala <strong>sa</strong> inyo <strong>sa</strong> mulingpagkaalipin <strong>sa</strong> takot. Subalit <strong>ang</strong> tin<strong>ang</strong>gap ninyo ay <strong>ang</strong> Espiritu ng pag-ampon, kaya nga, tayo aytumatawag ng: Abba, Ama. 16 Ang Espiritu <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> nagpapatotoo, ka<strong>sa</strong>ma ng ating espiritu, na tayo aymga anak ng Diyos. 17 Yam<strong>ang</strong> tayo nga ay mga anak, tayo ay mga tagapagmana. Tagapagmana tayo ngDiyos at ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> tagapagmana ni Cristo. Yam<strong>ang</strong> tunay na naghirap tayo na ka<strong>sa</strong>ma niya, tayo ayluluwalhatiin ding ka<strong>sa</strong>ma niya.8:12 "Kaya pagkatapos" Paul patuloy na dukutin <strong>ang</strong> mga epekto ng kany<strong>ang</strong> mga pagtat<strong>ang</strong>hal ng vv. 1-11.▣ "kami <strong>ang</strong> mga obligasyon <strong>sa</strong> ilalim ng" Ito <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga bahagi ng mga Kristiyano kalayaan (cf.14:1-15:13). Ito ay <strong>sa</strong> pagtatapos inilabas mula <strong>sa</strong> diskusyon ng pagpapakabanal <strong>sa</strong> vv. 1-11, na kung<strong>sa</strong>an ay parehong posisyonal (pinagkakilanlan) at progresibo (pautos). Ito rin ay malinaw na nagpapakitana believers pa rin ay dapat na laban <strong>sa</strong> lum<strong>ang</strong> pagkalugmok kalika<strong>sa</strong>n (cf. Roma 7). May napili naginawa (un<strong>ang</strong> pananampalataya) at patuloy na pagpipilian na ginawa (pamumuhay pananampalataya)!8:13 "kung" May mga serye ng mga kondisyon <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p vv. 9,10,11,13 (dalaw<strong>ang</strong> beses), at 17(dalaw<strong>ang</strong> beses). Sila ay <strong>ang</strong> lahat ng first class kondisyon p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, na kung <strong>sa</strong>an ay assumedtotoo mula <strong>sa</strong> mga manunulat ng punto ng makita o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Paul assumedkany<strong>ang</strong> mga mambaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga Romano iglesia ay mga Kristiyano na naninirahan <strong>sa</strong> pamamagitan ngEspiritu.▣ "ikaw ay nabubuhay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman, ikaw ay dapat na mamatay" Parehong VERBALS <strong>sa</strong> v. 13 ayp<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan, na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng patuloy na aksyon. Ang Bibliya ay nagpapakita ng tatlong yugto ngkamatayan (1) espirituwal na kamatayan (cf. Gen. 2:17; 3:1-7; Eph. 2:1); (2) pisikal na kamatayan (cf.Gen. 5); at (3 ) wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kamatayan (cf. Rev. 2:11; 20:6,14; 21:8). Ang i<strong>sa</strong> sina<strong>sa</strong>lita ng mga ito <strong>sa</strong>daan ay <strong>ang</strong> espirituwal na kamatayan ng Adam (cf. Gen. 3:14-19) na nagbunga <strong>sa</strong> pisikal na kamatayan


ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 5). Adam <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan nagdala ng kamatayan <strong>sa</strong> mga tao na karana<strong>sa</strong>n ( Cf.5:12-21). Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay may napili na sumali <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan volitionally. Kung namin pumili up<strong>ang</strong>manatili <strong>sa</strong> ito, ito ay pumatay <strong>sa</strong> amin ng "magpakailanman" (cf. Rev. 20:6, 14, "<strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong>kamatayan"). Bil<strong>ang</strong> Kristiyano tayo ay dapat mamatay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at <strong>sa</strong>rili at mabuhay <strong>sa</strong> Diyos (cf.ROM. 6).▣ "kung <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ikaw ay paglalagay <strong>sa</strong> kamatayan <strong>ang</strong> mga gawa ng katawan, ikaway nakatira" Assurance ng believers' kaligta<strong>sa</strong>n ay naiwasto o nagpakita <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong>pamumuhay Cristiano (cf. <strong>ang</strong> NT libro ng James at ako John). Believers hindi mabuhay <strong>ang</strong> bagongbuhay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling pagsisikap, ngunit <strong>sa</strong> pamamagitan ng ahensiya ng Espiritu (cf. v.14).Gayunman, sila ay dapat na araw-araw na ani ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> control (cf. Eph. 5:17-18).Sa ganitong context "<strong>ang</strong> mga gawa ng katawan" ay nakita na <strong>ang</strong> buhay ng mga lum<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lan<strong>ang</strong>ul<strong>ang</strong>. Ito ay hindi is<strong>ang</strong> pagtatakwil ng eternality pagkakaroon ng katawan (cf. 8:23) ngunit <strong>ang</strong>kaibahan <strong>sa</strong> pagitan ng mga naninirahan na Espiritu (bagong edad) at <strong>ang</strong> makipag<strong>sa</strong>gupa <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan(gul<strong>ang</strong>).8:14 "lahat na ay humantong <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ng Diyos "Ito ay is<strong>ang</strong> Present Passivepandiwari, na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng patuloy na patnubay mula <strong>sa</strong> Espiritu. Ang Espiritu woos <strong>sa</strong> amin na Kristo atpagkatapos ay form Kristo <strong>sa</strong> atin (cf. v. 29). Mayroong higit pa <strong>sa</strong> Kristiyanismo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> desisyon. Itotunay ay is<strong>ang</strong> patuloy na discipleship na ay nagsisimula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> desisyon. Ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong>mga espesyal na kaganapan, na beses, o ministro, ngunit araw-araw na gawain.▣ "sons ng Diyos" Ang Plural parirala ay ginamit <strong>sa</strong> OT para <strong>sa</strong> mga <strong>ang</strong>hel at bihira para <strong>sa</strong> mga tao. Angsingular ay ginamit ng mga Adam, Israel, <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga Hari at <strong>ang</strong> Mesiyas. Dito ito ay tumutukoy <strong>sa</strong>lahat ng believers. Sa mga taludtod 14 <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego huioi (sons) ay ginagamit, <strong>sa</strong> taludtod 16,tekna (mga bata). Sila ay ginagamit synonymously <strong>sa</strong> ganitong konteksto.8:15 "diwa" na ito ng tula, gaya ng v. 10, ay hindi siguradong kayarian. Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong>matubos s<strong>ang</strong>katauhan ng bagong espiritu <strong>sa</strong> Kristo o <strong>ang</strong> Banal na Espiritu. Pareho ay matatagpuan <strong>sa</strong>taludtod 16. May mga il<strong>ang</strong> lugar <strong>sa</strong> Paul's mga sulatin na kung <strong>sa</strong>an ito pambalarila konstruksiyon ayginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan kung ano <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> gumagawa <strong>sa</strong> mga indibidwal nananiniwala 1. dito "hindi diwa ng p<strong>ang</strong>-aalipin," "diwa ng adoptions, v. 15 2. "Is<strong>ang</strong> espiritu ngkahinahunan," I cor. 4:21 3. "Is<strong>ang</strong> espiritu ng pananampalataya (katapatan), II cor. 4:13 4. "Diwa ngkarunungan at ng paghahayag," Eph. 1:17 May mga il<strong>ang</strong> lugar, lalo na <strong>sa</strong> mga Corinthians ko, na kung<strong>sa</strong>an ay gumagamit ng pneuma Paul up<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf. ko cor. 2:11; 5:3,14; 7:34;16:8; at Col. 2: 5). Sa ganitong konteksto tiyak vv. 10 at 15 magkasya ito <strong>sa</strong> kategory<strong>ang</strong> itopinakamahu<strong>sa</strong>y.▣ "ng p<strong>ang</strong>-aalipin humahantong <strong>sa</strong> takot na muli" Ang kat<strong>ang</strong>ian ng lum<strong>ang</strong> kalika<strong>sa</strong>n ay takot. Angkat<strong>ang</strong>ian ng bagong kalika<strong>sa</strong>n ay inilarawan <strong>sa</strong> vv. 14-17.▣ "ampon bil<strong>ang</strong> sons" Roman batas na ginawa ito mahirap <strong>sa</strong> magpatibay, ngunit kapag tapos na, ito aypermanenteng (cf. Gal. 4:4-6). Ang talinghaga ay sumusuporta <strong>sa</strong> teolohiko katotohanan ng seguridad ng


mga naniniwala. Ang mga natural na anak na lalaki ay maaaring disinherited, ngunit hindi is<strong>ang</strong> amponng i<strong>sa</strong>. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Paul's paboritong familial metaphors up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. vv. 15, 23).John at Peter na ginagamit ng mga kaugnay na familial metapora, "ipin<strong>ang</strong>anak na muli" (cf. Juan 3:3; koAlag<strong>ang</strong> Hayop. 1:3,23).▣ "Abba" Ito Arameik kataga ay kung ano <strong>ang</strong> mga bata na tinatawag <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> ama <strong>sa</strong> bahay ("tatay" o "papa"). Si Hesus at <strong>ang</strong> mga apostoles pigilan Arameik. Believers ay maaring dumalo <strong>sa</strong> Banalna Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng dugo ni Kristo, <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga naninirahan na Espiritu <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>kompanya ng pananampalataya at <strong>ang</strong> pamilya confidence (cf. Mark 14:36; Gal. 4:6). Ay hindi itoamazing na bumag<strong>sa</strong>k <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay maaaring tumawag <strong>sa</strong> Diyos, Ama, at <strong>ang</strong> Banal na wal<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>gan Ang i<strong>sa</strong> ay pagnanais na ito! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Ama at 1:7.8:16 "Ang Espiritu, kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili" Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> Espiritu ay wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>rian,<strong>sa</strong>makatuwid, KJV isinalin ito bil<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> Espiritu, kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili," ngunit <strong>ang</strong> Espiritu ay <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao;Siya ay maaaring grieved (cf. Eph. 4:30; ako Thess. 5:19), kaya <strong>ang</strong> "<strong>sa</strong>rili" ay is<strong>ang</strong> mas mahu<strong>sa</strong>y napag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin.▣ "testifies <strong>sa</strong> aming mga espiritu na tayo ay anak ng Diyos" Ayon <strong>sa</strong> v. 13, i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> aspeto ngpananampalataya ay <strong>ang</strong> katiyakan believers' nagbago at <strong>ang</strong> pagbabago ng buhay (cf. <strong>ang</strong> NT libro ngJames at ako John). Ang i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> aspeto ng kasiguruhan na <strong>ang</strong> pagtira na Espiritu ay papalitan <strong>ang</strong> takot<strong>sa</strong> Diyos na may pamilya na pag-ibig. Tandaan <strong>ang</strong> mga RSV at NRSV pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin at bantas, "kapag kamiuha, Abba! Ama! Ito ay <strong>ang</strong> Espiritu <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili nadadala <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> aming mga espiritu na tayo ayanak ng Diyos "(cf. Gal. 4:6). Ito ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> katiyakan ay kapag believers ay maaaringtumawag <strong>sa</strong> Diyos, Ama, <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu. Ang panloob na <strong>sa</strong>ksi ng Espiritu ay hindi audible,ngunit praktikal.1. ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan2. pagnanais na maging tulad ni Cristo3. pagnanais na maging <strong>sa</strong> pamilya ng Diyos4. gutom para <strong>sa</strong> Diyos ng <strong>sa</strong>lita5. kahulugan ng is<strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an na gawin <strong>ang</strong> magbahagi ng Eb<strong>ang</strong>helyo6. kahulugan ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> mga Kristiyano <strong>ang</strong> pagbibigay ng <strong>sa</strong>kripisiyoAng mga ito ay <strong>ang</strong> mga uri ng panloob na mga hinah<strong>ang</strong>ad na magbigay ng is<strong>ang</strong> pananampalatayakatibayan ng conversion. Assurance ng kaligta<strong>sa</strong>n na ito ay nabuk<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> isyu ng is<strong>ang</strong>pananampalataya:1. Katoliko Romano teolohiya denies <strong>ang</strong> posibilidad ng katiyakan <strong>sa</strong> buhay ngunit naka-base confidence<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagiging is<strong>ang</strong> miyembro ng "true" iglesia


2. John Calvin (reporma tradisyon) batay kasiguruhan <strong>sa</strong> halalan (kapalaran), ngunit <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay hindisigurado kung para <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> matapos na ito ng buhay <strong>sa</strong> Araw ng Paru<strong>sa</strong>3. John Wesley (metodista tradisyon) batay kasiguruhan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> perpektong pag-ibig (nakatira <strong>sa</strong> itaasna kilala ka<strong>sa</strong>lanan)4. pinaka Baptists may tended base <strong>sa</strong> kasiguruhan <strong>sa</strong> Bibliya p<strong>ang</strong>ako ng libreng pagpapala (ngunit hindipapansin <strong>ang</strong> lahat ng mga babala at admonitions). May dalaw<strong>ang</strong> d<strong>ang</strong>ers na may kaugnayan <strong>sa</strong> NTmakabalighuan pagtat<strong>ang</strong>hal ng mga Kristiyano katiyakan:5. <strong>ang</strong> overemphasis <strong>sa</strong> "kapag na-<strong>sa</strong>ve na, palaging naka-<strong>sa</strong>ve na"6. <strong>ang</strong> overemphasis <strong>sa</strong> mga tao na pagganap <strong>sa</strong> pagpapanatili kaligta<strong>sa</strong>n. Hebreo 6 malinaw nanagtuturo <strong>sa</strong> "min<strong>sa</strong>n out, palaging out." Human pagsisikap (good works) ay hindi na-<strong>sa</strong>ve na panatilihinbelievers (cf. Gal. 3:1-14). Ngunit mabuting gumagawa ay <strong>ang</strong> mga layunin ng mga Kristiyano buhay (cf.Eph. 2:10). Sila ay <strong>ang</strong> mga natural na resulta ng pulong ng Diyos at nagkakaroon ng mga naninirahan naEspiritu. Sila ay katibayan ng is<strong>ang</strong> tunay na conversion. Assurance ay hindi sinadya up<strong>ang</strong> mapahina <strong>ang</strong>Bibliya ng tawag <strong>sa</strong> kabanalan! Theologically pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita, kasiguruhan ay batay <strong>sa</strong> mga karakter at mgaaksyon ng may tatlong Diyos:1. <strong>ang</strong> Ama ng pag-ibig at kaawaan2. <strong>ang</strong> Anak ng tapos ng <strong>sa</strong>kripisiyo trabaho3. ng Espiritu ng ligaw <strong>sa</strong> Kristo at pagkatapos ay pagbabal<strong>ang</strong>kas Kristo <strong>sa</strong> nagsisisi naniniwala. Angkatibayan ng kaligta<strong>sa</strong>n na ito ay is<strong>ang</strong> nagbago mundo-view, is<strong>ang</strong> nagbago puso, is<strong>ang</strong> nagbagopamumuhay at binago ng is<strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong>! Hindi na ito base <strong>sa</strong> nakalipas na damdamin desisyon na ito aywal<strong>ang</strong> pamumuhay katibayan (ibig <strong>sa</strong>bihin, prutas, Cf. Matt. 7:15-23; 13:20-22; Juan 15). Assurance,tulad ng kaligta<strong>sa</strong>n, tulad ng buhay Kristiyano ay nagsisimula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tugon <strong>sa</strong> awa ng Diyos at patuloyna pagtugon <strong>sa</strong> buong buhay. Ito ay nagbago at <strong>ang</strong> pagbabago ng buhay ng pananampalataya!▣ "testifies" Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> syn tambalan. Ang Espiritu co-<strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> mga naniniwala <strong>sa</strong> espiritu. Paul na itoay gumagamit ng tambalan term <strong>sa</strong> 2:15; 8:16 at 9:1.8:17 "kung" May is<strong>ang</strong> serye kondisyon p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> vv. 9,10,11,13 (dalaw<strong>ang</strong> beses), at 17(dalaw<strong>ang</strong> beses). Ang mga ito ay <strong>ang</strong> lahat ng first class kondisyon p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na assumed totoomula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Paul assumed kany<strong>ang</strong> mgamambaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga Romano iglesia ay Kristiyano.▣ Sa mga taludtod na ito ay may tatlong tambalan <strong>sa</strong>lita gamit <strong>ang</strong> syn, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan"pinag<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> pakikilahok <strong>sa</strong>." Believers ibahagi heirship kay Kristo; believers ibahagi paghihingalo kayKristo; at believers ay ibahagi kaluwalhatian kay Kristo. May mga karagdag<strong>ang</strong> syn compounds <strong>sa</strong> vv. 22(dalaw<strong>ang</strong> beses), 26 & 28. Eph. 2:5-6 din ay may tatlong syn compounds na naglalarawan <strong>sa</strong> naniniwala<strong>ang</strong> buhay kay Cristo.


▣ "heirs" Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> pamilya metapora <strong>sa</strong> naglalarawan believers (cf. 4:13-14; 9:8; Gal. 3:29).Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: BELIEVERS 'INHERITANCEAng Kasulatan makipag-u<strong>sa</strong>p tungkol <strong>sa</strong> mga believers inheriting maraming mga bagay-bagay dahil <strong>sa</strong>kanil<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> Hesus na tagapagmana ng lahat ng mga bagay-bagay (cf. Heb. 1:2), at <strong>ang</strong> mga itobil<strong>ang</strong> coheirs (cf. ROM. 8:17; Gal . 4:7) ng 4. <strong>ang</strong> kaharian (cf. Matt. 25:34, I cor. 6:9-10; 15:50) 5. buhayna wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan (cf. Matt. 19:29) 6. Mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos (cf. Heb. 6:12) 7. P<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alaga ng Diyos<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako (cf. ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:4; 5:10).▣ NASB, NKJVNRSV"kung <strong>sa</strong> katunayan namin magtiis <strong>sa</strong> Kanya""kung, <strong>sa</strong> katunayan, kami magtiis <strong>sa</strong> kanya"TEV "para <strong>sa</strong> kung namin ibahagi Kristo ng paghihingalo "JB " pagbabahagi ng kany<strong>ang</strong> paghihingalo "Kahirapan ay <strong>ang</strong> pamantayan para <strong>sa</strong> mga believers <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k mundo (cf. Matt. 5:10-12; Juan15:18-21; 16:1-2; 17:14; Gawa 14:22; ROM.5 :3-4 ; 8:17; II cor. 4:16-18; Phil. 1:29; ko Thess. 3:3; II Tim.3:12; James 1:2-4; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:12-19) . Hesus set <strong>ang</strong> pattern (cf. Heb. 5:8). Ang magpahinga ngito kabanata develops ito tema.▣ "glorified <strong>sa</strong> Kanya" Sa John's sulatin kailanman si Hesus talked ng Kany<strong>ang</strong> kamatayan, Siya natinatawag na ito "na glorified." Ni Hesus ay glorified <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> paghihirap. Believers,positionally at madalas experientially, i-share ni Hesus' buhay mga kaganapan (cf. ROM. 6). Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Reigning <strong>sa</strong> Kaharian ng Diyos at 5:17-18NASB (BINAGO) TEKSTO: 8:18-2518 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat itinuturing ko na <strong>ang</strong> mga paghihirap <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan ay hindi karapat-dapat ihalintulad<strong>sa</strong> kaluwalhati<strong>ang</strong> ihahayag na <strong>sa</strong> atin. 19 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> matam<strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong>m ng nilikha aynaghihintay <strong>sa</strong> paghahayag <strong>sa</strong> mga anak ng Diyos. 20 Ang nilikha ay ipina<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> paggawa ng mga bagayna wal<strong>ang</strong> kabuluhan. Hindi n<strong>ang</strong> kus<strong>ang</strong> loob, subalit <strong>sa</strong> pamamagitan niya na nagpa<strong>sa</strong>kop nito <strong>sa</strong> paga<strong>sa</strong>.21 Up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> nilikha din naman ay mapalaya mula <strong>sa</strong> pagkaalipin ng kabulukan patungo <strong>sa</strong>maluwalhating kalayaan ng mga anak ng Diyos.22 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat alam natin na h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> buong nilikha ay <strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> dumadaing atnaghihirap tulad ng babaeng n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>anak. 23 Hindi l<strong>ang</strong> iyan, maging tayo na may un<strong>ang</strong>-bunga ngEspiritu ay dumadaing din. Tayo <strong>sa</strong> ating <strong>sa</strong>rili ay dumadaing <strong>sa</strong> ating kalooban na naghihintay ng pagamponna wal<strong>ang</strong> iba kundi <strong>ang</strong> katubu<strong>sa</strong>n ng ating katawan. 24 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> tayo aynaligtas, ngunit <strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong> na nakikita ay hindi pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>pagkat bakit aa<strong>sa</strong> pa <strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> nakikita naniya? 25 Ngunit kung tayo ay umaa<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> hindi natin nakikita, naghihintay tayo na may pagtitiis.


8:18 "i<strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong>" Ito ay literal "idagdag ito." Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> nagpapakilala. Paul aypatuloy na i<strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga epekto ng mga Kristiyano kahirapan. Ito ay is<strong>ang</strong> accounting termpara <strong>sa</strong> pagdating <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> maingat na researched pagtatapos. Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit na tema <strong>sa</strong> Roma(tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 2:3). Believers ay dapat na naninirahan <strong>sa</strong> liwanag ng espirituwal truths nilamaintindihan.▣ "<strong>ang</strong> paghihingalo" kami makakuha ng il<strong>ang</strong> mga ideya ng paghihingalo kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> serving Kristomula <strong>sa</strong> I cor. 4:9-12; II cor. 4:7-12; 6:4-10; 11:24-27; Heb. 11:35-38.▣ "ng mga ito ka<strong>sa</strong>lukuyan" Ang mga Hudyo believed na <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng mundo ay nahahati <strong>sa</strong>dalaw<strong>ang</strong> taong gul<strong>ang</strong>, <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> edad at <strong>ang</strong> edad ng katuwiran na dumating (cf.Matt. 12:32; Markahan 10 : 30). Ang OT inaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> mga darating na Mesiyas up<strong>ang</strong> i-set up na itobagong edad ng katuwiran. Subalit, <strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> comings ni Kristo, bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> Tagapagligtas(pagkakataw<strong>ang</strong>-tao) at <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon (Second Coming), <strong>sa</strong>nhi ng <strong>sa</strong>nib ng mga itong dalaw<strong>ang</strong> taong gul<strong>ang</strong>. Believers live <strong>sa</strong> pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng "na" at "hindi pa" ng Kaharian ngDiyos. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Ang Edad at <strong>ang</strong> Edad <strong>sa</strong> lumapit <strong>sa</strong> 12:2.▣ "karapat-dapat. . . kaluwalhatian "Parehong ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito ay may kinalaman <strong>sa</strong> OT konsepto ngbigat-mabigat ay mahalaga. "Mahalaga" ay mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> komersyal na kataga na meant "up<strong>ang</strong>timb<strong>ang</strong>in ng mas maraming bil<strong>ang</strong>." Ang Hebreo <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kaluwalhatian" ay din mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> root "namabigat na," <strong>sa</strong> kahulugan ng pagiging mahalaga, tulad ng ginto. Tingnan <strong>ang</strong> buong nota at 3:23. Ang<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kaluwalhatian" <strong>sa</strong> Paul's mga sulatin ay may is<strong>ang</strong> eschatological orientation. Ito na ini-refer <strong>sa</strong>r<strong>ang</strong>ya at kap<strong>ang</strong>yarihan ng pagbabalik glorified mabunyi Kristo (cf. Col. 3:4). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyalna pak<strong>sa</strong>: kaluwalhatian at 3:23.▣ "na ay nagsiwalat <strong>sa</strong> amin" Ito balintiyak (deponent) Voice-refer <strong>sa</strong> mga ahensiya ng Diyos o <strong>sa</strong> Espiritu(cf. v. 20). Believers nakatira <strong>sa</strong> buhay na ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya hindi <strong>sa</strong> oras namakita (cf. v. 24 & ko cor. 2:9; 13:12; II cor. 5:7 & Heb. 11:1).8:19 "<strong>ang</strong> nababali<strong>sa</strong>-a<strong>sa</strong>m ng mga paglikha hihintayin eagerly "Ang pisikal na paglikha ay personifiedbil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao gamit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> nakaladlad leeg paghahanap <strong>sa</strong> abot-tanaw. Creation ay negatibongapektado kapag Adam at Eba rebelled (cf. Gen. 3:17-19). Lahat ng paglikha ay ganap na ma-redeemed(maliban para <strong>sa</strong> mga suwail mga <strong>ang</strong>hel, hindi naniniwala <strong>ang</strong> tao, at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga handa lugar ngpaghihiwalay, Cf. Bruce Corley at Curtis Vaughan, Roma, p. 95, footnote 46).ESPESYAL PAKSA: likas na kayamananI. PanimulaA. Lahat ng paggawa ay <strong>ang</strong> senaryo o yugto ng Diyos para <strong>sa</strong> pag-iibigan <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan.B. Ito namamahagi <strong>sa</strong> tag-lagas (cf. Gen. 3:17; 6:1 ff; ROM. 8:18-20). Gayundin, ito ay i-share <strong>sa</strong>eschatological pagtubos (cf. I<strong>sa</strong>. 11:6-9; ROM. 8:20-22; Rev. 21-22).


C. Maka<strong>sa</strong>lanan, pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ay raped ng likas na kapaligiran na may maka<strong>sa</strong>riliinabanduna. Mga sumusunod ay is<strong>ang</strong> sipi mula <strong>sa</strong> Ang Canon ng Westminster ni Edward karpintero. ". .. tao <strong>ang</strong> humuhupa as<strong>sa</strong>ult, <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pandaigdig<strong>ang</strong> konteksto, <strong>sa</strong> buong <strong>sa</strong>nsinukob <strong>sa</strong> kanya-na <strong>sa</strong>paglikha ng Diyos-is<strong>ang</strong> atake <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>in na siya pollutes; <strong>ang</strong> natural waterways na siya befouls; <strong>ang</strong> lupakung <strong>sa</strong>an siya lason; <strong>ang</strong> kagubatan na kung <strong>sa</strong>an siya hews down , wal<strong>ang</strong> pag-iintindi ng matagal<strong>ang</strong>epekto ito ng wal<strong>ang</strong> habas na pagkasira. Ang atake ay unti-unti at hindi itinugma. Kul<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> aybinabayaran <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> balanse ng kalika<strong>sa</strong>n at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> kaunti-unawa ng mga responsibilidad para <strong>sa</strong>kung ano <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> henerasyon owes. "D. Hindi lam<strong>ang</strong> namin <strong>ang</strong> mga pag-aani ng mga bunga ng polusyon at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>mantala ng atingplaneta, ngunit <strong>sa</strong> aming <strong>ang</strong>kan ay umani n<strong>ang</strong> mas matindi, di-kabilaan kahihinatnan.II. Biblical MaterialA. Lum<strong>ang</strong> Tipan1. Simula 1-3a. Creation ay is<strong>ang</strong> espesyal na lugar na nilikha ng Diyos para <strong>sa</strong> mga relasyon <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen.1:1-25).B. Creation ay mabuti (cf. Gen. 1:4,10,12,18,21,25), oo, very good (cf. Gen. 1:31). Ito ay sinadya up<strong>ang</strong>maging is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> Diyos (cf. PS. 19:1-16).C. S<strong>ang</strong>katauhan ay <strong>ang</strong> pagpapar<strong>ang</strong>al layunin ng paglikha (Cf Gen. 1:26-27).D. S<strong>ang</strong>katauhan ay sinadya up<strong>ang</strong> mag<strong>sa</strong>nay dominyo (Hebreo, "<strong>sa</strong> yapak") bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tagap<strong>ang</strong>asiwa<strong>sa</strong> Diyos (cf. Gen. 1:28-30; PS. 8:3-8; Heb. 2:6-8). Ang Diyos ay at ay mananatiling <strong>ang</strong> Creator / Sustainer/ tagapagligtas / P<strong>ang</strong>inoon ng paglikha (cf. Exod. 19:5; Job 37-41; PS. 24:1-2; 95:3-5; 102:25; 115:15;121:2; 124:8; 134:3; 146:6; I<strong>sa</strong>. 37:16).e. S<strong>ang</strong>katauhan's stewardship ng paglikha ay makikita <strong>sa</strong> Gen. 2:15, "up<strong>ang</strong> mag<strong>sa</strong>ka ito at p<strong>ang</strong>alagaanat protektahan ito" (cf. Lev. 25:23; ko Chron. 29:14).2. Loves paglikha ng Diyos, lalo na hayop.A. Mo<strong>sa</strong>ik mga batas para <strong>sa</strong> tam<strong>ang</strong> paggamot ng mga hayopb. YHWH paglalaro <strong>sa</strong> Leviathan (cf. PS. 104:26)c. Cares Diyos para <strong>sa</strong> mga hayop (cf. taong nagdadala ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> palad 4:11)d. Eschatological pagkakaroon ng kalika<strong>sa</strong>n (cf. I<strong>sa</strong>. 11:6-9; paghahayag 21-22)3. Kalika<strong>sa</strong>n, <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga lawak, glorifies Diyos.A. Awit 19:1-6


. Awit 29:1-9c. Job 37-414. Kalika<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> paraan na kung <strong>sa</strong>an nagpapakita ng Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> pag-ibig at katapatan <strong>sa</strong>mga tipan.A. Deuteronomio 27-28; ko Kings 17b. Sa buong propetaB. Ang Bagong Tipan1. Ang Diyos ay makikita bil<strong>ang</strong> manlilikha. May i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> Creator, <strong>ang</strong> may tatlong Diyos (Elohim, Gen.1:1; <strong>ang</strong> Espiritu, Gen. 1:2; at ni Hesus, <strong>ang</strong> NT). Lahat ng ib<strong>ang</strong> tao ay nilikha.A. Gawa 17:24b. Hebreo 11:3c. Paghahayag 4:112. Si Jesus ay Diyos na ahente ng paglikhaa. John 1:3,10b. Ako Corinthians 8:6c. Colossians 1:16d. Hebreo 1:23. Si Hesus <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng Diyos <strong>sa</strong> pag-aalaga para <strong>sa</strong> likas na kat<strong>ang</strong>ian <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> hindi tiyak naparaan <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> sermon<strong>sa</strong>. Mateo 6:26,28-30, ibon ng h<strong>ang</strong>in at lilies ng patl<strong>ang</strong>b. Mateo 10:29, sparrows4. Paul asserts na <strong>ang</strong> lahat ng tao ay may pananagutan para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kaalaman <strong>sa</strong> paglikha ng Diyos(ibig <strong>sa</strong>bihin natural na paghahayag, Cf. ROM. 1:19-20; paghahayag 21-22).III. PaghihinuhaA. Kami ay naka<strong>sa</strong>lalay <strong>sa</strong> likas-order!B. Maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan ay inabuso ng Diyos na regalo ng kalika<strong>sa</strong>n bil<strong>ang</strong> na nila <strong>ang</strong> lahat ng ibap<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> regalo ng Diyos.


C. Ang mga natural order ay pilipi<strong>sa</strong>n. Ito ay pagpunta <strong>sa</strong> mamatay (II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:7). Ang Diyos aypaglipat ng ating mundo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> koneksyon. Ka<strong>sa</strong>lanan ay tatakbo <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> kurso,ngunit <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> tinutukoy nito h<strong>ang</strong>ganan. Creation ay matubos (cf. ROM. 8:18-25).▣ "para <strong>sa</strong> mga nagsisiwalat" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay meant "<strong>sa</strong> pull-back <strong>ang</strong> mga kurtina" up<strong>ang</strong> ipaalam oipaalam. Ito rin ay <strong>ang</strong> pamagat ng huling libro ng Bagong Tipan, "<strong>ang</strong> Apocalypse." Ang Ikalaw<strong>ang</strong>Coming ay madalas na tinutukoy <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paghahayag o darating (cf. ko cor. 1:7-8; ko Pedro17,13).▣ "<strong>ang</strong> sons ng Diyos" Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> familial metapora ginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> mgaKristiyano (cf. 8:14,16). Ito <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng Diyos bil<strong>ang</strong> Ama at si Hesus bil<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> natat<strong>ang</strong>inganak na lalaki (cf. Juan 1:18; 3:16,18; Heb. 1:2; 3:6; 5:8; 7:28; I Juan 4:9)Sa OT Israel ay anak ng Diyos (cf. Hosea 11:1), ngunit ito rin <strong>ang</strong> Hari ay anak ng Diyos (cf. II Sam. 7). Angkonsepto ay un<strong>ang</strong> bin<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> NT <strong>sa</strong> Matt. 5:9 (din Cf. Juan 1:12; II cor. 6:18; Gal. 3:26; ko John 3:1,10;Rev. 21:7).8:20 NASB, NKJV, NRSV "para <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> paglikha ay subjected <strong>sa</strong> pagkawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y "TEV " Para <strong>sa</strong> paglikha ay nahatulan na maging wal<strong>ang</strong> kabuluhan "JB " Ito ay hindi para <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> bahagi ng paglikha na ito ay ginawa hindiup<strong>ang</strong> makuha <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga layunin "Ito ay maaaring <strong>ang</strong> isinaling" kawal<strong>ang</strong>-kabuluhan. "Ito ay ginagamit <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga pandama <strong>sa</strong>Septuagint-kabuluhan, wal<strong>ang</strong> kabuluhan, wal<strong>ang</strong> kabuluhan, false gods (idols), at kawalan ng laman.Lahat ng paggawa ay naging inutil inilaan para <strong>sa</strong> mga layunin ng Diyos (cf. Gen. 3:17-19), ngunit is<strong>ang</strong>araw Diyos ay t<strong>ang</strong>galin <strong>ang</strong> sumpa ng Fall (cf. Rev. 22:3). Hindi ito <strong>ang</strong> mundo na inilaan ng Diyos na itona!▣ "ngunit dahil <strong>sa</strong> Kanya na subjected ito, <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong>" Ang verb ay AORIST pasibo at tila ay tumutukoy <strong>sa</strong>Diyos (cf. NASB, NKJV, TEV). Siya subjected pisikal paglikha <strong>sa</strong> pagkawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y1. dahil <strong>sa</strong> paghihimagsik ng mga tao2. bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>ka na patayin lahat ng tao <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf. Deuteronomio 27-29)Ito mapakay pagkawal<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y ay lam<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> panahon ng oras. Matubos <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhanay may pisikal na ipin<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> hinaharap (katawan at mundo). Diyos foreknew Adam <strong>ang</strong>paghihimagsik. Siya pinapayagan ito <strong>sa</strong> n<strong>ang</strong>yari at pinili na magtrabaho <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k mundo. Hindi ito <strong>ang</strong> mundo na <strong>ang</strong> Diyos na ito ay inilaan. Ito ay hindi<strong>sa</strong> mundo ito ay maging is<strong>ang</strong> araw (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:10; Rev. 21:1-3). Tingnan <strong>ang</strong> mga tala <strong>sa</strong>"pag-a<strong>sa</strong>" <strong>sa</strong> 5:2.8:21 "paglikha mismo din ay palayain mula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-aalipin <strong>sa</strong> katiwalian" Kalika<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong>bahagi ng kawal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan (cf. I<strong>sa</strong>. 11:6-10). L<strong>ang</strong>it ay pagbabalik <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> recreated daigdig (cf. Matt.


5:18; 24:35; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:10; Rev. 21:1). Ang hinaharap ay maaaring maging is<strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>ybumalik <strong>sa</strong> Eden ng lubos na kaligayahan; relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at s<strong>ang</strong>katauhan, mga indibidwal<strong>sa</strong> mga indibidwal na, lahat ng tao <strong>sa</strong> mga hayop, at lahat ng tao <strong>sa</strong> daigdig! Ang Bibliya ay nagsisimula <strong>sa</strong>Diyos, s<strong>ang</strong>katauhan, at <strong>ang</strong> mga hayop <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mahan at pagkakai<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> hardin setting (cf. Gen. 1-2)at <strong>ang</strong> Bibliya magwawakas <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> katulad na paraan (cf. paghahayag 21-22).▣ "katiwalian" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:23.▣ "<strong>sa</strong> kalayaan ng kaluwalhatian ng mga anak ng Diyos" Sa v. 14 believers ay tinatawag na "<strong>ang</strong> sons ngDiyos"; <strong>sa</strong> v. 16 "<strong>ang</strong> mga anak ng Diyos"; at inv. 17 "heirs ng Diyos." Sa v. 18 <strong>ang</strong> eschatologicalkaluwalhatian ng Diyos ay nagsiwalat <strong>sa</strong> believers. Ng<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> 19 paglikha hihintayin para <strong>sa</strong> nagsisiwalatng sons ng Diyos dahil ito ay ibahagi <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga eschatological kaluwalhatian (cf. v. 21). Angpagbabalik <strong>sa</strong> dati ng paglikha, at lalo na <strong>ang</strong> tao, ay magbibigay-daan <strong>sa</strong> orihinal na layunin ng paglikhana matutupad-Diyos at s<strong>ang</strong>katauhan na ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> imahe <strong>sa</strong> matatalik relasyon.8:22 "<strong>ang</strong> buong paglikha groans" Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> ng Paul's syn compounds, "daing ka<strong>sa</strong>ma. "Siya aydapat na magkaroon ng maraming mga likha ng mga ito. Marahil siya ay alluding <strong>sa</strong> Jer. 12:4,11 (cf.Deut. 27-29), kung <strong>sa</strong>an <strong>sa</strong> lupain ng Israel mourns dahil <strong>sa</strong> mga lagim na <strong>sa</strong>nhi ng tao ka<strong>sa</strong>lanan.▣ "suffers <strong>ang</strong> pains ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>anak" Sa Jewish circles konsepto na ito ay madalas na tinatawag na "<strong>ang</strong>kap<strong>ang</strong>anakan pains ng bagong edad "(cf. Mark 13:8). Ang buk<strong>ang</strong>-liwayway ng bagong araw ngkatuwiran ay hindi na wal<strong>ang</strong> problema. Ang moral at espirituwal na kondisyon ng pagkalugmok planetana ito ay magiging mas ma<strong>sa</strong>hol at mas ma<strong>sa</strong>hol pa (cf. II Thess. 2:1-12; at din <strong>ang</strong> pitong seals,Trumpeta, at bowls ng paghahayag 5-18).May tatlong mga "groanings" <strong>sa</strong> ganitong konteksto: (1) ng paglikha (v. 22), (2) believers (v. 23); at (3) ngEspiritu bil<strong>ang</strong> tagapamagitan (v. 26), <strong>ang</strong> lahat ng tatlong dahil <strong>sa</strong> simula 3 (<strong>ang</strong> metapora ay mula v.16).8:23 "namin <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili. . . namin <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili. . . ating <strong>sa</strong>rili "Ang PRONOUNS ay malinaw at <strong>paul</strong>it-ulit.▣" <strong>ang</strong> mga un<strong>ang</strong> bunga ng Espiritu "Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit <strong>sa</strong> mga modernong Griyego para <strong>sa</strong>"is<strong>ang</strong> singsing. "Ito ay analogous <strong>sa</strong>" <strong>ang</strong> selyo ng Espiritu "<strong>sa</strong> II cor. 1:22; at "<strong>ang</strong> garantiya ng Espiritu"<strong>sa</strong> II cor. 5:5; at Eph. 1:14. Ang mga un<strong>ang</strong> bunga <strong>sa</strong> OT ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng pag-aani na dumating. Silasymbolized Diyos <strong>ang</strong> pagmamay-ari ng lahat ng mga pag-aani. Ang Espiritu ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bunga ngbagong edad na si Hesus ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bunga ng muling (cf. ko cor. 15:20). Believers, bil<strong>ang</strong> anak ngDiyos, kahit na ng<strong>ayon</strong> ng mga karana<strong>sa</strong>n ng is<strong>ang</strong> bagay <strong>ang</strong> joys ng l<strong>ang</strong>it <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal naEspiritu na nanahan <strong>sa</strong> kanila at <strong>sa</strong> mga ito. Ito ay <strong>ang</strong> "na" ngunit "hindi pa" pag-igting ng <strong>sa</strong>nib ngdalaw<strong>ang</strong> Jewish edad. Believers ay mamamayan ng l<strong>ang</strong>it at dwellers <strong>sa</strong> daigdig!▣ "namin <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili, maghinagpis <strong>sa</strong> loob ng ating <strong>sa</strong>rili" Ito tila sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> dialectic pag-igting <strong>sa</strong>pagitan ng "<strong>ang</strong> mga naka-" at "<strong>ang</strong> hindi pa" ng <strong>sa</strong>nib ng dalaw<strong>ang</strong> Jewish edad. Ang Kaharian ng Diyo<strong>sa</strong>y naroroon ngunit hindi consummated. Believers may muling buhay, ngunit ito ay pa-alis <strong>sa</strong> mamataypisikal (cf. II cor. 5:2-4). Kami ay na-<strong>sa</strong>ve na ngunit kami pa rin ka<strong>sa</strong>lanan (Roma 7).


▣ "eagerly naghihintay para <strong>sa</strong> aming mga ampon bil<strong>ang</strong> sons" ampon ay Paul's paboritong familialmetapora para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. v. 15). Believers' kaligta<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> proseso na nagsisimula <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong>desisyon ng pagsisisi at pananampalataya at develops <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lumalagong Christlikeness. Believers ayhindi ganap na-<strong>sa</strong>ve h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> Muling Araw (cf. v. 30 & I Juan 3:2). Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "ampon" aytin<strong>ang</strong>gal na <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga Greek manuscripts (cf. MSS P46, D, F, G, at il<strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> Latin mgabersyon. Gayunman, ito ay ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> ‏,א A, B, C, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong> Latin, <strong>ang</strong> Vulgate, Syriac, Koptiko, atArmenian bersyon. Ang UBS4 rate nito mai<strong>sa</strong>ma bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> "A" (tiyak)."<strong>ang</strong> pagtubos ng aming katawan "Ang katag<strong>ang</strong> ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng" para bumili ng likod. "Angkonsepto ay ginamit <strong>sa</strong> OT up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao na i-set libre mula <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>-aalipin ng is<strong>ang</strong>kamag-anak (go'el).Ito ay nagmula <strong>sa</strong> gagamitin metaphorically para <strong>sa</strong> Diyos ng pagpapalaya ng s<strong>ang</strong>katauhan bumag<strong>sa</strong>kmula <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>-aalipin ng ka<strong>sa</strong>lanan. Ang presyo na binayaran ay <strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> buhay nghugisin Anak. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:24. Kristiyanismo, tulad ng Hudaismo (cf. Job14:14-15; 19:25-26; Dan. 12:2), asserts na believers ay magkakaroon ng is<strong>ang</strong> pisikal na (bagaman hindihumanoid, Cf. I cor. 15:35-49) katawan <strong>sa</strong> kawal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan. Believers' espirituwal na katawan aymagiging ganap na handa para <strong>sa</strong> buhay na <strong>sa</strong> bagong edad, buhay <strong>sa</strong> matatalik na relasyon <strong>sa</strong> Diyos.8:24 "<strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> namin ay nai-<strong>sa</strong>ve na" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive nagpapakilala. Bil<strong>ang</strong> v. 23 aytumutukoy <strong>sa</strong> aming hinaharap kaligta<strong>sa</strong>n, v. 24 ay tumutukoy <strong>sa</strong> ating mga nakalipas na <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n<strong>sa</strong> pamamagitan ng mga ahensiya ng Espiritu. Ang NT na ginagamit ng il<strong>ang</strong> mga verb TENSES up<strong>ang</strong>ilarawan <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n.1. AORIST, Gawa 15:11 (Rom. 8:24; II Tim. 1:9; Titus 3:5; at ROM. 13:11 pag<strong>sa</strong>mahin <strong>ang</strong> AORIST <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>Future orientation)2. Ganap, Eph. 2:5,83. Present, I cor. 1:18; 15:2; II cor. 2:15; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:21; 4:184. Future (<strong>sa</strong> verb Tense o contextual hinuha), ROM. 5:9,10; 10:9; ko cor. 3:15; Phil. 1:28; ko Thess. 5:8-9; Heb. 1:14; 9:28. Samakatuwid, <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay nagsisimula <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> desisyon ng pananampalatayaat mga isyu <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> proseso ng pamumuhay ng pananampalataya na is<strong>ang</strong> araw ay consummated kita(cf. I Juan 3:2).8:25 "pag-a<strong>sa</strong>" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: HOPEPaul term na ito ay kadalas<strong>ang</strong> ginagamit <strong>sa</strong> iba't ib<strong>ang</strong> mga magkakaib<strong>ang</strong> ngunit <strong>ang</strong> mga kaugnay napandama. Kadala<strong>sa</strong>n ito ay iniuugnay <strong>sa</strong> katuparan ng mga naniniwala <strong>sa</strong> pananampalataya (hal., akoTim. 1:1). Ito ay maaaring ipinahayag bil<strong>ang</strong> kaluwalhatian, buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, p<strong>ang</strong>hulikaligta<strong>sa</strong>n, Second Coming, atbp Ang mga kaganapan ay tiyak na, ngunit <strong>ang</strong> oras na s<strong>ang</strong>kap ay


hinaharap at hindi kilala. Ito ay madalas na iniuugnay <strong>sa</strong> "pananampalataya" at "love" (cf. ko cor. 13:13;ko Thess. 1:3; II Thess. 2:16). Ang mga bahagi ng listahan ng ilan <strong>sa</strong> Paul's ay gumagamit ay:1. Ang Ikalaw<strong>ang</strong> Coming, Gal. 5:5; Eph. 1:18; 4:4; Titus 2:132. Si Hesus ay <strong>ang</strong> aming pag-a<strong>sa</strong>, ako Tim. 1:13. Ang naniniwala na iharap <strong>sa</strong> Diyos, Col. 1:22-23; ko Thess. 2:194. Hope ay mahiga <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it, Col. 1:55. Tiwala <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, Col. 1:23; ko Thess. 2:196. Ultimate kaligta<strong>sa</strong>n, Col. 1:5; ko Thess. 4:13; 5:87. Ang kaluwalhatian ng Diyos, ROM. 5:2, II cor. 3:12; Col. 1:278. Ang kaligta<strong>sa</strong>n ng Gentiles ni Kristo, Col. 1:279. Assurance ng kaligta<strong>sa</strong>n, ako Thess. 5:810. Buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, Titus 1:2; 3:711. Mga resulta ng Kristiyano kapanahunan, ROM. 5:2-512. Pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng lahat ng paglikha, ROM. 8:20-2213. Ampon ng katuparan, ROM. 8:23-2514. Pamagat para <strong>sa</strong> Diyos, ROM. 15:1315. Paul's pagnanais para <strong>sa</strong> mga believers, II cor. 1:716. OT bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gabay <strong>sa</strong> NT believers, ROM. 15:4▣ "na may tiyaga" hupomonē Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit din <strong>sa</strong> 5:3 at 15:4-5. Believers' kaligta<strong>sa</strong>n ayna<strong>sa</strong> proseso ng panahon ng pagbabayad at <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> araw ay consummated. Pagpapaka<strong>sa</strong>kit (cf. Rev.2:8,11,17,26; 3:5,12,21; 21:7) ay <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an ng Bibliya na balanse <strong>sa</strong> Baptist overemphasis <strong>sa</strong> "kapagi-<strong>sa</strong>ve, palaging naka-<strong>sa</strong>ve na." Karamihan <strong>sa</strong> Bibliya truths ay ipinahayag <strong>sa</strong> dyalektiko, pag-igting-filledna pares.NASB (BINAGO) TEKSTO: 8:26-2726 Sa g<strong>ayon</strong>g paraan, <strong>ang</strong> Espiritu rin ay ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> tumutulong <strong>sa</strong> ating mga kahinaan <strong>sa</strong>pagkat hindi natinalam kung ano <strong>ang</strong> kinakail<strong>ang</strong>an nating ipanal<strong>ang</strong>in. Subalit <strong>ang</strong> Espiritu mismo <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong>namamagitan para <strong>sa</strong> atin na may pagdaing na hindi kay<strong>ang</strong> ipahayag ng <strong>sa</strong>lita. 27 Siya na sumusuri <strong>sa</strong>mga puso <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> nakakaalam ng kaisipan ng Espiritu <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> Espiritu ay namamagitan para <strong>sa</strong>mga banal <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> kalooban ng Diyos.


8:26 "<strong>sa</strong> parehong paraan" na ito na naka-link <strong>ang</strong> Espiritu ng ministeryo ng pamamagitan <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong>groaning at hoping" na nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> vv. 23-25.▣ "<strong>ang</strong> Espiritu rin ay tumutulong <strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> (deponent) nagpapakilala. Ito ay is<strong>ang</strong>double tambalan <strong>sa</strong> syn (cf. v. 28) at anti. It s pinakamahu<strong>sa</strong>y na isinalin "kumuha panigan." Kataga naito ay matatagpuan lam<strong>ang</strong> dito at <strong>sa</strong> Lucas 10:40. Ang buong may tatlong Diyos ay para <strong>sa</strong> mgabelievers. Ang Ama na pinadala <strong>ang</strong> Anak up<strong>ang</strong> mamatay <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> ngalan, at Siya n<strong>ang</strong><strong>ayon</strong> din intercedes para <strong>sa</strong> amin (cf. v. 34; I Juan 2:1). Ang Espiritu nagdadala pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> Kristo at <strong>ang</strong> mga form Kristo <strong>sa</strong> kanila (cf. Juan 16:8-15). Subalit, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "tulong,"na meant "up<strong>ang</strong> kumuha ng hold <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tao," ipinahiwatig na believers din ng is<strong>ang</strong> bahagi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>appropriating ng Espiritu ng tulong (pamamagitan).▣ "<strong>ang</strong> Espiritu <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili intercedes para <strong>sa</strong> amin na may groanings masyadong malalim para <strong>sa</strong>mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>" Believers maghinagpis <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> fallenness at <strong>ang</strong> Espiritu groans <strong>sa</strong> pamamagitan para<strong>sa</strong> mga ito. Ang Espiritu <strong>sa</strong> loob ng matubos prays para <strong>sa</strong> kanila, at si Hesus <strong>sa</strong> kanan ng Diyos prays rinpara <strong>sa</strong> kanila, (cf. vv. 27,34; Heb. 9:24; I Juan 2:1). Ang pamamagitan empowers <strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong>manal<strong>ang</strong>in (cf. v. 15; Gal. 4:6). Ang daanan <strong>sa</strong> konteksto ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> espirituwal na kaloobng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga wika, ngunit <strong>ang</strong> Espiritu <strong>sa</strong> pamamagitan ng Ama <strong>sa</strong> believers' ngalan.▣ "intercedes" Tingnan <strong>ang</strong> Espesyal Topic: Paul's Gumamit ng Huper Compounds at 1:30.8:27 " Siya na paghahanap <strong>sa</strong> puso "Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit na tema <strong>sa</strong> OT (cf. ko Sam. 2:7; 16:7; ko Kgs.8:39; ko Chr. 28:9; II Chr. 6:30; PS . 7:9; 44:21; Prov. 15:11; 20:27; 21:2; Jer. 11:20; 17:9-10; 20:12; Lucas16:15; Gawa 1:24; 15 : 8). Diyos na totoo nga alam <strong>sa</strong> amin at amin pa rin Loves (cf. Awit 139).▣ "Siya intercedes para <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>nto" Ang Espiritu ng mga gawain ay malinaw na spelling <strong>sa</strong> Juan 16:2-15. Ang i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga ito ay pamamagitan. Ang terminong "<strong>sa</strong>nto" ay palaging Plural maliban <strong>sa</strong> Phil. 4:21kung <strong>sa</strong>an ito rin refer <strong>sa</strong> lahat ng believers. Mga Kristiyano ay mga miyembro ng pamilya ng Diyos, <strong>ang</strong>katawan ni Kristo, <strong>ang</strong> bagong templo na binuo mula <strong>sa</strong> mga indibidwal na believers. Ito ay is<strong>ang</strong>kail<strong>ang</strong>an teolohiko balanse <strong>sa</strong> kanluranin (Amerikano)-kanya. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: mga<strong>sa</strong>nto <strong>sa</strong> 1:7.ESPESYAL PAKSA: ANG PERSONHOOD NGEspiritu Ito ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> b<strong>ang</strong>gitin ng is<strong>ang</strong> personal na "Banal na Espiritu" <strong>sa</strong> Roma (hindi <strong>ang</strong> mgaun<strong>ang</strong> panahon na <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ay ginamit, Cf. 5:5; 9: 1; 14:17; 15:13,16). Sa OT "ng Espiritu ng Diyos"(ie, ruach) ay is<strong>ang</strong> lakas na <strong>sa</strong> YHWH <strong>ang</strong> layunin, ngunit wal<strong>ang</strong> parinig na ito ay personal na (ibig<strong>sa</strong>bihin, OT is<strong>ang</strong> diyos). Subalit, <strong>sa</strong> NT <strong>ang</strong> buong pagkatao at personhood ng Espiritu ay dokumentado.1. Siya ay maaaring blasphemed (cf. Matt. 12:31; Mark 3:29)2. Siya nagtuturo (cf. Lucas 12:12; Juan 14:26)3. Siya bears <strong>sa</strong>ksi (cf. Juan 15:26)


4. Siya convicts, mga gabay (cf. Juan 16:7-15)5. Siya ay tinawag na "na" (ie, hos) (cf. Eph. 1:14)6. Siya ay maaaring grieved (cf. Eph. 4:30)7. Siya ay maaaring quenched (cf. ko Thess. 5:19) Trinitarian teksto din mag<strong>sa</strong>lita ng tatlong tao1. Matt. 28:192. II cor. 13:143. Ako Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:2 Ang Espiritu ay naka-ugnay <strong>sa</strong> tao na aktibidad.1. Gawa 15:282. ROM. 8:263. I cor. 12:114. Eph. 4:305. Ako Thess. 5:15At <strong>ang</strong> simula ng Gawa ng Espiritu ng papel ay emphasized. Pentekost ay hindi <strong>sa</strong> simula ng trabaho ngEspiritu, ngunit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong kabanata. Si Jesus ay laging <strong>ang</strong> Espiritu. Kany<strong>ang</strong> binyag ay hindi <strong>sa</strong>simula ng trabaho ng Espiritu, ngunit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong kabanata. Lucas <strong>ang</strong> naghahanda ng iglesia para<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagong kabanata ng epektibong ministeryo. Si Jesus ay pa rin <strong>ang</strong> pokus, <strong>ang</strong> Espiritu ayepektibo pa rin <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay <strong>ang</strong> Ama at <strong>ang</strong> pag-ibig, pagpapatawad, at pagpapanumbalik nglahat ng tao ay ginawa <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> imahe ay <strong>ang</strong> layunin!NASB (BINAGO) TEKSTO: 8:28-3028 Alam natin na <strong>ang</strong> lahat ng mga bagay ay magkakalakip-lakip na gumagawa para <strong>sa</strong> kabutihan nila namga umiibig <strong>sa</strong> Diyos, <strong>sa</strong> kanila na mga tinawag ng Diyos <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> layunin. 29 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong>mga kilala na ng Diyos n<strong>ang</strong> una pa ay itinalaga rin niya n<strong>ang</strong> una pa na maging kaw<strong>ang</strong>is ng kaniy<strong>ang</strong>Anak, up<strong>ang</strong> siya ay maging p<strong>ang</strong>anay <strong>sa</strong> maraming kapatiran. 30 At sila na itinalaga niya n<strong>ang</strong> una pa aytinawag din niya. Sila na tinawag niya ay pinaging-matuwid din niya at sila na pinaging-matuwid niya ayniluwalhati din niya.8:28 "lahat ng bagay" Ang mga sinaun<strong>ang</strong> Griyego ansialo manuscripts A at B ay may "Diyos na nagiging<strong>sa</strong>nhi ng lahat ng bagay." Ang Papyri manuskrito P46 ay "Diyos" bil<strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> ng "<strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong>nagtatrabaho." Ito ay kahit na <strong>sa</strong> pamamagitan ng Balarila posible na <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong> ng v . 28 ay "ngEspiritu" (cf. v. 27 at tuka at REB). Ang mga taludtod rin ay may kinalaman <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> paghihingalo" ng vv.17-18; at <strong>ang</strong> "groanings" ng v. 23. Wal<strong>ang</strong> ganoong bagay tulad ng kapalaran, palad, o pagkakataonkaugnay <strong>sa</strong> believers.


▣ "up<strong>ang</strong> magtulungan para <strong>sa</strong> mga mabuting" Ito ay naroroon Aktibong nagpapakilala. Ito rin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>tambalan <strong>sa</strong> "syn" (cf. v. 26). Samakatuwid, ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na literal "<strong>ang</strong> lahat ng mga bagayna patuloy na magtrabaho <strong>sa</strong> kooperasyon <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> mabuti." Ito ay is<strong>ang</strong> mahirap na konsepto<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mundo ng ka<strong>sa</strong>maan at kahirapan (dalaw<strong>ang</strong> mga libro <strong>sa</strong> pak<strong>sa</strong> na ito ay <strong>ang</strong> kabutihan ngDiyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng Wenham at Hannah Whithall Smith, Ang Kristiyano's Secret ng is<strong>ang</strong> HappyLife). Ang "magand<strong>ang</strong>" dito ay tinukoy <strong>sa</strong> v. 29 bil<strong>ang</strong> "conformed <strong>sa</strong> larawan ng Kany<strong>ang</strong> Anak."Christlikeness, hindi tagumpay, katanyagan o kalusugan, ay hindi maaaring baguhin ng Diyos plano para<strong>sa</strong> bawat naniniwala.▣ "<strong>sa</strong> mga nagmamahal <strong>sa</strong> Diyos, <strong>sa</strong> mga taong tinawag <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> layunin" Ang mga ito aydalaw<strong>ang</strong> Ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> Aktibo PARTICIPLES. Ang mga ito ay dalaw<strong>ang</strong> kondisyon na kung <strong>sa</strong>an aypatuloy na magbibigay-daan <strong>sa</strong> mga naniniwala up<strong>ang</strong> tingnan <strong>ang</strong> buhay, hindi alintana ng mgap<strong>ang</strong>yayari, <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> positibong ilaw (cf. v. 15). Muli na paunawa ng kambal covenantal aspeto ngkalaya<strong>ang</strong> pantao ( "pag-ibig") at <strong>ang</strong> Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong> ( "na tinatawag na").8:29-30 Ang verbs <strong>sa</strong> mga verses ay <strong>ang</strong> lahat ng AORIST Aktibong INDICATIVES. Sila form ng kuwintasmula <strong>sa</strong> bago panahon h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> oras na ito ay wal<strong>ang</strong> iba pa. Ng Diyos <strong>sa</strong> atin at alam pa rin <strong>ang</strong> para<strong>sa</strong> amin at gustong <strong>sa</strong> amin na maging <strong>sa</strong> Kanya. Ito ay is<strong>ang</strong> korporasyon, hindi indibidwal, konteksto.Ang huling pagkilos ng pagkaluwalhati pa rin <strong>ang</strong> hinaharap, ngunit <strong>sa</strong> ganitong konteksto ito aynaka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> kaganapan.8:29 "foreknew" Paul ginagamit ito kataga ng dalaw<strong>ang</strong> beses, dito at 11:2. Sa 11:2 ito na ini-refer <strong>sa</strong>mga tipan ng pag-ibig ng Diyos para <strong>sa</strong> Israel bago oras. Tandaan na <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kung" <strong>sa</strong> Hebrewna may kaugnayan <strong>sa</strong> matalik na kaibigan, <strong>ang</strong> personal na relasyon, hindi <strong>sa</strong> katotohanan tungkol <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> tao (cf. Gen. 4:1; Jer. 1:5). Dito ito ay ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kadena ng mga kaganapan (cf. vv. 29-30).Ang katag<strong>ang</strong> ito ay nakaugnay <strong>sa</strong> katalagahan. Gayunman, ito ay dapat na sinabi ng Diyos na <strong>ang</strong>kaalaman <strong>sa</strong> simula pa ay hindi <strong>ang</strong> batayan ng halalan dahil kung na ito, pagkatapos ay halalan ay batay<strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> hinaharap tugon, na kung <strong>sa</strong>an ay pantao pagganap. Ang katag<strong>ang</strong> itoay matatagpuan din <strong>sa</strong> Gawa 26:5; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:2,20 at II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:17.▣ "predestined" Ang mga kataga "<strong>sa</strong> mula't mula pa" (proginōskō) o "italaga" (proorizō) ay parehongcompounds <strong>sa</strong>-ukol "bago" (pro) at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, ay dapat na isinalin <strong>sa</strong> "up<strong>ang</strong> malaman bago," "up<strong>ang</strong> i-seth<strong>ang</strong>ganan bago, "o" markahan off bago. "Ang depinitibo pas<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> katalagahan <strong>sa</strong> NT ay ROM. 8:28-30; Eph. 1:3-14 at ROM. 9. Ang mga ito n<strong>ang</strong>wal<strong>ang</strong> alinl<strong>ang</strong>an teksto stress na Diyos ay higit <strong>sa</strong> lahat. Siya ay <strong>sa</strong> total control ng lahat ng mga bagaybagay,kabil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga tao ng ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan. May mga preset na banal na plano ng pagtubos aynagtrabaho <strong>sa</strong> oras. Gayunman, <strong>ang</strong> plano ay hindi arbitrary o pumipili. Ito ay nakabatay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong> at kaalaman <strong>sa</strong> simula pa lam<strong>ang</strong>, ngunit <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> pagbabago nakarakter ng pag-ibig, habag at hindi tampat pagpapala. Kami ay dapat na maging maingat <strong>sa</strong> aming mgakanluranin (Amerikano)-kanya o <strong>sa</strong> aming Ebandyeliko sigasig p<strong>ang</strong>kulay ito kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>akatotohanan. Kami ay dapat ding-ingat laban <strong>sa</strong> pagiging polarized <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong>, teolohiko conflicts<strong>sa</strong> pagitan ng Augustine laban Pelegius o kalvinismo laban <strong>sa</strong> Arminianism. Katalagahan ay hindi is<strong>ang</strong>


doktrina meant <strong>sa</strong> mga limitasyon ng pag-ibig ng Diyos, pagpapala, at habag ni <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga ibukod mula<strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Ito ay sinadya up<strong>ang</strong> patatagin believers <strong>sa</strong> pamamagitan ng paghubog <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>mundo-view. Ang Diyos ay para <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Juan 3:16; ko Tim. 2:4; II Alag<strong>ang</strong> Hayop.3:9). Ang Diyos ay <strong>sa</strong> control ng lahat ng mga bagay-bagay. Sino o ano <strong>ang</strong> hiwalay na <strong>sa</strong> amin mula <strong>sa</strong>Kanya (cf. ROM. 8:31-39)?Katalagahan porma ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> mga paraan up<strong>ang</strong> tingnan <strong>ang</strong> buhay. Ng Diyos <strong>ang</strong> lahat ngpagtingin <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan bil<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan. Mga tao ay nakatali oras. Ang aming mga perspektibo atmental na kakayahan ay limitado. Wal<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lungatan <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at kataas-taas<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>katauhan ay libre. Ito ay is<strong>ang</strong> covenantal istraktura. Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> halimbawa ng Bibliyakatotohanan ibinigay <strong>sa</strong> dyalektiko igting. Biblical doctrines ay karaniw<strong>ang</strong> itinat<strong>ang</strong>hal mula <strong>sa</strong> iba'tib<strong>ang</strong> perspectives. Sila ay madalas na lumabas makabalighuan. Ang katotohanan ay <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> balanse<strong>sa</strong> pagitan ng mga mukha <strong>sa</strong> ibayo ng mga pares. Kami ay hindi dapat t<strong>ang</strong>galin <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagpili ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga truths. Kami ay hindi dapat ibukod <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> Bibliyakatotohanan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kuwarto <strong>sa</strong> pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili. Mahalaga rin na idagdag na <strong>ang</strong>layunin ng halalan ay hindi lam<strong>ang</strong> l<strong>ang</strong>it kapag kami mamatay, ngunit Christlikeness ng<strong>ayon</strong> (cf. Eph.1:4; 2:10)! Kami ay pinili up<strong>ang</strong> maging "banal at wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan." Diyos piliin up<strong>ang</strong> baguhin aminup<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> iba ay maaaring makita <strong>ang</strong> pagbabago at tumugon <strong>sa</strong> Kanya <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya kay Cristo. Katalagahan ay hindi is<strong>ang</strong> personal na kalayaan ngunit is<strong>ang</strong> covenantalresponsibilidad!▣ "up<strong>ang</strong> maging conformed <strong>sa</strong> larawan ng Kany<strong>ang</strong> Anak" Ito ay is<strong>ang</strong> malaking katotohanan na ito ngdagat. Ito <strong>ang</strong> layunin ng Kristiyanismo (cf. Gal. 4:19; Eph. 4:13). Ay kabanalan ng Diyos ay para <strong>sa</strong> bawatnaniniwala. Ng Diyos halalan ay Christlikeness (cf. Eph. 1:4), hindi ng is<strong>ang</strong> espesyal na nakatayo. Angimahe ng Diyos na ibinigay <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> paglikha (cf. Gen. 1:26; 5:1,3; 9:6) ay up<strong>ang</strong> maibalik (cf.Col. 3:10). Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 8:21 at Espesyal Topic: Called <strong>sa</strong> 1:6.▣ "na niya ito ay maaaring maging firstborn bukod <strong>sa</strong> maraming kapatid" Sa Awit 89:27 "p<strong>ang</strong>anay" ayis<strong>ang</strong> pamagat para <strong>sa</strong> Mesiyas. Sa OT <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> ipin<strong>ang</strong>anak na anak na lalaki ay nagkaroon ngpreeminence at pribilehiyo. Ang kataga ay ginagamit <strong>sa</strong> Col. 1:15 up<strong>ang</strong> ipakita ni Hesus' preeminence <strong>sa</strong>paglikha at <strong>sa</strong> Col. 1:18 at Rev. 1:5 up<strong>ang</strong> ipakita ni Hesus preeminence <strong>sa</strong> muling pagkabuhay. Sabelievers <strong>ang</strong> text na ito ay <strong>sa</strong> pamamagitan Niya, nagdala <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> preeminence! Ang katag<strong>ang</strong> ito ayhindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Jesus' pagkakataw<strong>ang</strong>-tao, kundi <strong>sa</strong> Kanya bil<strong>ang</strong> pinuno ng is<strong>ang</strong> bagong lahi (cf.5:12-21), <strong>ang</strong> una <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> serye, <strong>ang</strong> tugaygayan blazer ng ating pananampalataya, <strong>ang</strong> mga channel ngAma ng basbas <strong>sa</strong> mga pamilya ng pananampalataya! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: FIRSTBORNAng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "firstborn" (prōtotokos) ay ginagamit <strong>sa</strong> Biblia <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> natat<strong>ang</strong>ing mga pandama.1. OT background nito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga pre-p<strong>ang</strong>anib ng un<strong>ang</strong> anak anak na lalaki ng pamilya (cf.PS. 89:27; Lucas 2:7; ROM. 8:29; Heb. 11:28)


2. <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> gamitin <strong>sa</strong> Col. 1:15 nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ni Hesus bil<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> ng paglikha na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong>posibleng OT parunggit <strong>sa</strong> Prov. 8:22-31, o ng Diyos na ahente ng paglikha (cf. Juan 1:3; ko cor. 8:6; Col.1:15-16; Heb. 1:2)3. <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> gamitin <strong>sa</strong> Col. 1:18; ko cor. 15:20 (at dito) ay tumutukoy <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> ng mga firstborn siJesus mula <strong>sa</strong> patay4. ito ay is<strong>ang</strong> OT pamagat na ginamit ng Mesiyas (cf. PS. 89:27; Heb. 1:6; 12:23). Ito ay is<strong>ang</strong> pamagatna isina<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> aspeto ng kahigtan at centrality ni Hesus. Sa ganitong konteksto # 3 o # 4 akmapinakamahu<strong>sa</strong>y.8:30 "glorified" <strong>ang</strong> Diyos ay madalas na inilarawan <strong>sa</strong> Biblia <strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>"kaluwalhatian." Ang katag<strong>ang</strong> nagmula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> komersyal <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>-ugat na meant "mabigat" at <strong>sa</strong>pamamagitan ng pahiwatig, mahalaga, tulad ng ginto. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:23.Theologically Diyos ay redeeming pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> serye ng mgahakb<strong>ang</strong> na nakalista <strong>sa</strong> vv. 29-30. Ang huling hakb<strong>ang</strong> ay "pagkaluwalhati." Ito ay <strong>ang</strong> mga believers'kumpletong kaligta<strong>sa</strong>n. Ito ay n<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong> Araw ng Muling kapag sila ay binibigyan ng kani-kanil<strong>ang</strong> mgabagong espirituwal na katawan (cf. ko cor. 15:50-58) at <strong>ang</strong> mga ito ay ganap na nagkakai<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> maytatlong Diyos at <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> (cf. ko Thess. 4:13-18; ko Juan 3:2).NASB (BINAGO) TEKSTO: 8:31-3931 Ano nga <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin <strong>sa</strong> mga bagay na ito? Yam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Diyos ay kakampi natin, sino <strong>ang</strong>tat<strong>ayon</strong>g laban <strong>sa</strong> atin? 32 Hindi niya ipinagkait <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili niy<strong>ang</strong> Anak, kundi ipinagkaloob niya siya para <strong>sa</strong>ating lahat. Papaano ng<strong>ang</strong> hindi niya ipagkaloob n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> bayad <strong>sa</strong> atin <strong>ang</strong> lahat ng mga bagay?33 Sino <strong>ang</strong> mag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>kdal laban <strong>sa</strong> pinili ng Diyos? Ang Diyos na siy<strong>ang</strong> nagpapaging-matuwid. 34 Sino <strong>ang</strong>magbibigay hatol? Si Cristo nga na namatay, ngunit higit dito, siya ay bum<strong>ang</strong>ong muli na ng<strong>ayon</strong> ayna<strong>sa</strong> dakong kanan ng Diyos at namamagitan para <strong>sa</strong> atin. 35 Sino <strong>ang</strong> maghihiwalay <strong>sa</strong> atin mula <strong>sa</strong> pagibigni Cristo? Ang paghihirap ba, o kagipitan, o pag-uusig, o kagutuman, o kahubaran, o p<strong>ang</strong>anib otabak? 36 Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> inyo, pinapatay nila kami buongaraw. Itinuturing kaming mga tup<strong>ang</strong> kakatayin.37 Subalit <strong>sa</strong> lahat ng mga bagay na ito, tayo ay higit pa <strong>sa</strong> mga mapagtagumpay <strong>sa</strong> pamamagitan niyana umiibig <strong>sa</strong> atin. 38 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat nakakatiyak ako na wal<strong>ang</strong> makakapaghiwalay <strong>sa</strong> atin mula <strong>sa</strong> pagibigng Diyos. Hindi <strong>ang</strong> kamatayan, o buhay, o mga <strong>ang</strong>hel, o mga pamunuan, o mga kap<strong>ang</strong>yarihan, omga bagay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan o mga bagay na darating. 39 Hindi <strong>ang</strong> matataas na bagay, o mga kalaliman okahit anum<strong>ang</strong> bagay na nilikha. Wal<strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> makakapaghiwalay <strong>sa</strong> atin mula <strong>sa</strong> pag-ibig ng Diyosna na kay Cristo Jesus na ating P<strong>ang</strong>inoon.8:31 "Ano pagkatapos namin ay dapat <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> mga bagay-bagay" Ito ay is<strong>ang</strong> paborito parirala na mayPaul na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> tulig<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> porma ng pagtat<strong>ang</strong>hal (cf. 3:5, 4:1, 6:1, 7:7; 9:14, 30). Angkatanungan na may kaugnayan <strong>sa</strong> mga naun<strong>ang</strong> ibinigay truths. Ito ay hindi sigurado kung gaano kalayolikod na ito ay tumutukoy. Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> 3:21-31 o 8:1 o 8:18. Dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> paggamit ng"kaya" <strong>sa</strong> 8:1 at <strong>sa</strong> konteksto, 8:18 ay marahil <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> hulaan.


▣ "Kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y layunin. Amazing, <strong>sa</strong> gitna ng lahat ng amingpakikibaka <strong>sa</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan, <strong>ang</strong> Diyos ay para <strong>sa</strong> amin!▣ "sino <strong>ang</strong> laban <strong>sa</strong> atin" Ang p<strong>ang</strong>halip "na" ay <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> vv. 33,34 & 35. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong>Satanas (na hindi nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> pamamagitan ng p<strong>ang</strong>alan ng h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> 16:20). Ang talata, mula <strong>sa</strong> 31-39,ay <strong>ang</strong> paggamit ng OT pampanitikan pamamaraan ng propeta, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hukuman kaso (cf. micah 1 &6).YHWH tumatagal ng Kany<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> hukuman para <strong>sa</strong> mga espirituwal na p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya. Ito ayis<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 50:8-9. Paunawa <strong>ang</strong> legal na mga kataga: "laban <strong>sa</strong>" v. 31; "<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>" v. 33;"justifies" v. 33; "condemns" v. 34; at "intercedes" v. 34. Ang Diyos ay <strong>ang</strong> Judge. Si Cristo ay <strong>ang</strong>pagtat<strong>ang</strong>gol abugado. Satanas ay <strong>ang</strong> prosecuting abugado (ngunit siya ay tahimik.) Anghel punan <strong>ang</strong>hukuman kuwarto bil<strong>ang</strong> observers (cf. ko cor. 4:9; Eph. 2:7; 3:10).8:32 "Siya na hindi ekstr<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling Anak "Diyos <strong>ang</strong> Ama ay nagbigay pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> pinakamahu<strong>sa</strong>y. Siya ay hindi umalis <strong>sa</strong> believers ng<strong>ayon</strong> ni mabigyan sila ngmas mababa (cf. Juan 3:16; ROM. 5:8). Paano off-target ay <strong>ang</strong> konsepto ng is<strong>ang</strong> map<strong>ang</strong>higanti OTDiyos at is<strong>ang</strong> mapagmahal si Hesus! Ang p<strong>ang</strong>huli ay regalo reflected <strong>sa</strong> mga pahayag ng Diyos <strong>sa</strong>Abraham <strong>sa</strong> Gen. 22:12, 16. Ang rabbis ginagamit ito OT daan up<strong>ang</strong> suportahan <strong>ang</strong> mga doktrina ngsubstitutionary atonement para <strong>sa</strong> Abraham's binhi.▣ "ngunit inihatid siya <strong>sa</strong> amin para <strong>sa</strong> lahat," Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "lahat" <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> text na ito aymakabuluhan. Si Jesus ay namatay para <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng daigdig (cf. Lucas 2:10-11; Juan 3:16; 4:42;11:51; ko Tim. 4:10; I Juan 2:2; 4:14). Ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> Adam-Kristo tipolohiya ng 5:12-21. Jesus'kamatayan lutasin <strong>ang</strong> problema <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Ng<strong>ayon</strong>, ito ay is<strong>ang</strong> "naniniwala at tum<strong>ang</strong>gap ng"problema.▣ "malay<strong>ang</strong> magbigay <strong>sa</strong> amin ng lahat ng bagay" Ang verb ay mula <strong>sa</strong> Greek root para <strong>sa</strong> grasya. "Lahatng mga bagay-bagay" ay tumutukoy <strong>sa</strong> v. 17. Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:24.8:33-34 "bayad. . . justifies. . . condemns. . . intercedes "Ang mga ito ay <strong>ang</strong> lahat ng legal na termino.Verses 31-39 ay is<strong>ang</strong> hukuman pin<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it. Ito ay maaaring is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>ya 50:8-9.8:33 "hinir<strong>ang</strong> ng Diyos" si Hesus ay Diyos hinir<strong>ang</strong> ng tao para <strong>sa</strong> lahat ng tao (Barth). Ang clearest atfullest pas<strong>sa</strong>ges na ito <strong>sa</strong> katotohanan <strong>sa</strong> NT ay Eph. 1:3-4 at ROM. 9:14-26. Ang Ama pinili ni Hesusup<strong>ang</strong> piliin <strong>ang</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan. Si Hesus ay <strong>ang</strong> Diyos ng "oo" <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ng"no!"ESPESYAL PAKSA: HALALAN / KATALAGAHAN AT ANG PANGANGAILANGANPARA A THEOLOGICAL BALANSEng Halalan ay is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a doktrina. Gayunman, ito ay hindi is<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> paboritismo, ngunitng is<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> channel, is<strong>ang</strong> kas<strong>ang</strong>kapan o paraan ng iba 'pagtubos! Sa Lum<strong>ang</strong> Tipan <strong>ang</strong>


kataga ay ginamit para <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing serbisyo; <strong>sa</strong> Bagong Tipan na ito ay ginagamit para <strong>sa</strong>kaligta<strong>sa</strong>n kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing isyu <strong>sa</strong> serbisyo. Ang Biblia ay hindi kailanman reconciles <strong>ang</strong> tilapag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at kataas-taas<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay libre ay, ngunit affirms sila pareho!Ang is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> halimbawa ng pag-igting Bibliya ay Roma 9 <strong>sa</strong> Diyos higit <strong>sa</strong> lahat pagpipilian atRoma 10 <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan kail<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong>got (cf. 10:11,13). Ang susi up<strong>ang</strong> teolohiko igting na ito aymaaaring matagpuan <strong>sa</strong> Efeso 1:4. Si Jesus ay Diyos hinir<strong>ang</strong> na tao at <strong>ang</strong> lahat ng mga potensyal nahinir<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Kanya (Karl Barth). Si Hesus ay <strong>ang</strong> Diyos ng "oo" <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong>kail<strong>ang</strong>an (Karl Barth). Efeso 1:4 din tumutulong linawin <strong>ang</strong> isyu <strong>sa</strong> pamamagitan ng asserting na <strong>ang</strong>layunin ng katalagahan ay hindi l<strong>ang</strong>it, ngunit kabanalan (Christlikeness). Kami ay madalas attracted <strong>sa</strong>mga benepisyo ng Eb<strong>ang</strong>helyo at huwag pansinin <strong>ang</strong> mga responsibilidad! Ang Diyos ay tumawag <strong>sa</strong>(halalan) ay para <strong>sa</strong> mga oras na pati na rin <strong>ang</strong> kawal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan!Doctrines dumating <strong>sa</strong> ugnayan <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga truths, hindi bil<strong>ang</strong> nag-iis<strong>ang</strong>, wal<strong>ang</strong> truths. Ang is<strong>ang</strong>mabuting pagkakatulad ay is<strong>ang</strong> konstelasyon laban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> solong bituin. Diyos nagtat<strong>ang</strong>hal ngkatotohanan <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong>anan, hindi kanluranin, genres. Kami ay hindi dapat t<strong>ang</strong>galin <strong>ang</strong> pag-igting nadulot ng dyalektiko (makabalighuan) pares ng doktrina truths:1. Katalagahan kumpara pantao ay libre2. Seguridad ng believers kumpara <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> tiyaga3. Kumpara <strong>sa</strong> orihinal na ka<strong>sa</strong>lanan paku<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan4. Sinlessness (perfectionism) kumpara <strong>sa</strong> sinning mas mababa5. Paun<strong>ang</strong> kawata<strong>sa</strong>n katarungan at pagpapakabanal kumpara <strong>sa</strong> progresibong pagbabanal6. Kristiyano kalayaan kumpara Kristiyano responsibilidad7. Ng Diyos transendensiya kumpara <strong>sa</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng Diyos8. Diyos bil<strong>ang</strong> huli unknowable kumpara <strong>sa</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> nalalaman <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan9. Ang Kaharian ng Diyos bil<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> hinaharap pagganap kumpara <strong>sa</strong>10. Pagsisisi bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> regalo ng Diyos kumpara <strong>sa</strong> pagsisisi bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao na kail<strong>ang</strong>an covenantaltugon11. Si Hesus bil<strong>ang</strong> banal na si Hesus bil<strong>ang</strong> pantao kumpara <strong>sa</strong>12. Si Jesus ay pantay-pantay <strong>sa</strong> Ama kumpara Hesus bil<strong>ang</strong> sunud-sunuran <strong>sa</strong> AmaAng mga teolohiko konsepto ng "tipan" unites <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos (na laging tumatagal <strong>ang</strong> mgainisyatiba at <strong>ang</strong> set-uu<strong>sa</strong>pan) na may is<strong>ang</strong> paun<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pilitan at patuloy na nagsisisi, pananampalatayatugon mula <strong>sa</strong> mga tao. Mag-ingat ng mga proof-texting i<strong>sa</strong> bahagi ng kabalintunaan at depreciating <strong>ang</strong>iba p<strong>ang</strong> mga! Mag-ingat ng asserting lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> iyong mga paboritong doktrina o sistema ngteolohiya!


8:34 Ang listahan ng mga taludtod ng il<strong>ang</strong> aspeto ng Hesus' ministeryo (1) Siya ay namatay, (2) Siya ayitataas, (3) Siya ay <strong>sa</strong> kanan ng Diyos, at ( 4) Siya intercedes para <strong>sa</strong> mga believers. Hesus' kamatayanbinayaran <strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> ating mga ka<strong>sa</strong>lanan (cf. I<strong>sa</strong>ya 53; Markahan 10:45; II cor. 5:21). Jesus'muling nagpapakita <strong>ang</strong> Ama ng pagt<strong>ang</strong>gap ng Anak ng ministri at nagbibigay ng pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> harap ngpagpapahirap at kamatayan. Jesus' pagkaluwalhati at <strong>ang</strong> Ama ng kan<strong>ang</strong> kamay at pamamagitan para<strong>sa</strong> mga believers <strong>ang</strong> mga ito ay nagbibigay ng tap<strong>ang</strong> up<strong>ang</strong> labanan <strong>ang</strong> mabuting labanan ngpananampalataya▣ "kan<strong>ang</strong> kamay ng Diyos" Ito ay is<strong>ang</strong> anthropomorphic metapora. Ang Diyos ay hindi magkaroon ngis<strong>ang</strong> pisikal na katawan. Siya ay "espiritu." Ang metapora nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng lugar ng kap<strong>ang</strong>yarihan,kap<strong>ang</strong>yarihan at preeminence. Paul ay hindi gamitin <strong>ang</strong> expression madalas (cf. Eph. 1:20; Col. 3:1).Paul ay maaaring quoting ng maag<strong>ang</strong> Kristiyano pananampalataya <strong>sa</strong> taludtod 34 (cf. Phil. 2:6 ff.; KoTim. 3:16).▣ "intercedes" ni Hesus' ministri patuloy. Si Hesus intercedes para <strong>sa</strong> amin (cf. Heb. 4:4-16; 7:25) bil<strong>ang</strong>ay <strong>ang</strong> Espiritu (vv. 26-27). Ito ay mula <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "paraklit" na ginagamit ng Espiritu <strong>sa</strong> Juan 14:16 at ngAnak <strong>sa</strong> I Juan 2:1. Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> kahirapan katulong song (cf. I<strong>sa</strong>. 53:12).8:35 "<strong>ang</strong> pag-ibig ni Cristo" Ito ay alinman <strong>sa</strong> subjective o layunin dyenitibo. Ito ay maaaring magingalinman <strong>sa</strong> (1) Kristo <strong>ang</strong> pag-ibig para <strong>sa</strong> mga believers o (2) pag-ibig para <strong>sa</strong> mga believers Kristo.Number 1 akma ito context pinakamahu<strong>sa</strong>y (at II cor. 5:14) dahil believers' pag-ibig para <strong>sa</strong> Kristo aydumating at napupunta, ngunit Kristo <strong>ang</strong> pag-ibig para <strong>sa</strong> amin ay sigurado at matatag.Mayroong is<strong>ang</strong> Griyego manuskrito iba konektado <strong>sa</strong> mga ito parirala. Is<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> Greek text ay"<strong>ang</strong> pag-ibig ng Diyos" (cf. MS ‏.(א Is<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> manuskrito pinag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> mga ito, "<strong>ang</strong>pag-ibig ng Diyos kay Cristo" (cf. MS B). Ang UBS4 compilers magbigay ng "<strong>ang</strong> pag-ibig ni Kristo" at <strong>ang</strong>"A" rating (tiyak). Ito ay lumilitaw <strong>sa</strong> MSS C, D, F, G, at pinaka-lum<strong>ang</strong> bersyon ng Latin at ng Vulgate atPeshitta.▣ "ay dapat tiisin, o pagkabali<strong>sa</strong>, o uusig" mga Kristiyano ay may problema <strong>sa</strong> mundo na ito, ngunit <strong>ang</strong>alinman <strong>sa</strong> mga problema at hindi <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan paghiwalayin <strong>ang</strong> mga ito mula <strong>sa</strong>Diyos. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Tribulations <strong>sa</strong> 5:3.8:36 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> PS. 44:22. Sa Awit ng Diyos ay tinatawag <strong>sa</strong> up<strong>ang</strong> bigyan ng paglaya <strong>sa</strong>Kany<strong>ang</strong> pagyurak ng mga tao.8:37 NASB "Pero <strong>sa</strong> lahat ng mga bagay-bagay na aming lubha lupigin"NKJV "Ngunit <strong>sa</strong> lahat ng mga bagay na tayo ay higit pa <strong>sa</strong> conquerors"NRSV "Hindi, <strong>sa</strong> lahat ng mga bagay-bagay tayo ay higit pa <strong>sa</strong> conquerors "TEV" Hindi, <strong>sa</strong> lahat ng mga bagay-bagay na namin makumpleto <strong>ang</strong> tagumpay <strong>sa</strong> pamamagitan ngkanya "


JB" <strong>ang</strong> mga ito ay <strong>ang</strong> mga pagsubok <strong>sa</strong> pamamagitan ng kung <strong>sa</strong>an namin dahil <strong>sa</strong> tagumpay "Ito ay is<strong>ang</strong> intensified form ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "malupig." Paul ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> may likha ito kataga (huper +nikaō). Ito ay is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a magkakahalo metapora, "mapanakop tupa." Believers ay conquerors<strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (cf. Juan 16:33; I Juan 2:13-14; 4:4, 5:4). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>:Paul's Gumamit ng Huper Compounds at 1:30.▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng Kanya na mahal <strong>sa</strong> amin" Ang p<strong>ang</strong>halip ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Ama o <strong>ang</strong>Anak.8:38 "ako ay kumbinsido" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive nagpapakilala, ibig <strong>sa</strong>bihin ay " at ako aypatuloy na naniniwala. "▣" <strong>ang</strong>hel "Ang rabbis-iisip na <strong>ang</strong> mga <strong>ang</strong>hel ay naninibugho ng Diyos <strong>ang</strong> pag-ibig at atensiyon <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan at, <strong>sa</strong>makatuwid, ay laban <strong>sa</strong> kanila. Ang nostik maling guro asserted na <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n aymakukuha lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng lihim na password <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagalit <strong>ang</strong>elic spheres (cf.Col. at Eph). George Eldon Ladd ay may is<strong>ang</strong> mabuting buod ng mga kataga na ginamit ni Paul para <strong>sa</strong>mga <strong>ang</strong>hel <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga libro A Theology <strong>sa</strong> Bagong Tipan :"Paul ay tumutukoy hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mabuti at ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> mga <strong>ang</strong>hel, up<strong>ang</strong> Satanas at <strong>sa</strong> demons; siyaay gumagamit ng ib<strong>ang</strong> grupo ng mga <strong>sa</strong>lita up<strong>ang</strong> maitalaga ranks ng <strong>ang</strong>elic espiritu. Angterminolohiya ay <strong>ang</strong> mga sumusunod: 'Rule' [arche], I cor. 15:24; Eph. 1:21; Col. 2:10 'Rulers' [archai;RSV, "principalities'], Eph. 3:10; 6:12; Col. 1:16; 2:15; ROM. 8:38 'Authority' [exousia], I cor. 15:24; Eph.1:21; Col. 2:10 'Authorities' [exousiai; RSV, "awtoridad"], Eph. 3:10; 6:12; Col. 1:16; 2:15 'Power'[dynamis], I cor. 15:24; Eph. 1:21 'Powers' [dynameis], ROM. 8:38 'Thrones' [thronoi], Col. 1:16'p<strong>ang</strong>inoon '[kyriotes; RSV, "kap<strong>ang</strong>yarihan"], Eph. 1:21 'Lordships' [kyriotetes], Col. 1:16' World rulers ngkadiliman na ito, 'Eph. 6:12 'Ang espirituwal (hosts) ng ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> heavenlies,' Eph. 6:12 'Angkap<strong>ang</strong>yarihan ng kadiliman,' Col. 1:13 'Ang bawat p<strong>ang</strong>alan na pin<strong>ang</strong>alanan,' Eph. 1:21 '<strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it,ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan, at <strong>sa</strong> ilalim ng lupa Beings,' Phil. 2:10 "(p. 401).Diyan ay hindi direkt<strong>ang</strong> Bibliya na impormasyon tungkol <strong>sa</strong> kung paano bumag<strong>sa</strong>k <strong>ang</strong> mga <strong>ang</strong>hel ngOT may kaugnayan <strong>sa</strong> mga diyablo ng NT. Marami <strong>sa</strong> akala nila ay magkapareho. Sa Jewish apocalypticliterature, gayunpaman, <strong>ang</strong> diyablo ay <strong>ang</strong> espiritu ng Nephilim ng simula 6, na may kalahating <strong>ang</strong>helat kalahating tao. Ang kanil<strong>ang</strong> katawan ay nawa<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> baha, kaya humingi ng diwa! Ito ay i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong>haka-haka. Ang Bibliya ay hindi ka<strong>sa</strong>gutan <strong>sa</strong> lahat ng aming mga katanungan tungkol <strong>sa</strong> pin<strong>ang</strong>galingan;kany<strong>ang</strong> layunin ay s<strong>ang</strong>katauhan ng pagtubos, hindi <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga kuryusidad!▣ "principalities. . . kap<strong>ang</strong>yarihan "Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong>elic o diyablo pwer<strong>sa</strong> ngedad na ito (cf. Eph. 2:2; 6:12; ko cor. 15:24; Col. 1:16), o (2) marahil wal<strong>ang</strong> pinipili <strong>ang</strong> mga structuresng pagkalugmok mundo (relihiyon, pamahalaan, edukasyon, gamot, at iba pa) na nagbibigay-daan <strong>sa</strong>pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan ay malay<strong>ang</strong> ng Diyos (cf. Hendrickus Berkhoff, Principalities at Powers).Tingnan <strong>ang</strong> tanda <strong>sa</strong> 13:1.


ESPESYAL PAKSA: ARCHĒAng katag<strong>ang</strong> "domain" ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego archē, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "simula" o "pinagmulan"ng is<strong>ang</strong> bagay.1. simula ng ginawa order (cf. Juan 1:1; I Juan 1:1)2. <strong>ang</strong> simula ng Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. Mark 1:1; Phil. 4:15)3. un<strong>ang</strong> eyewitnesses (cf. Lucas 1:2)4. simula palatandaan (himala, Cf. Juan 2:11)5. simula prinsipyo (cf. Heb. 5:12) 6. simula kasiguruhan / confidence (cf. Heb. 3:14) Ito ay dumating nagagamitin ng "patakaran" o "kap<strong>ang</strong>yarihan"1. ng mga tao na namamahala <strong>sa</strong> mga opisyal nga. Lucas 12:11b. Lucas 20:20c. Roma 13:3; Titus 3:12. ng <strong>ang</strong>elic awtoridada. Roma 8:38b. I cor. 15:24c. Eph. 1:21; 3:10; 6:10d. Col. 1:16; 2:10,15 Ang mga huwad na mga guro kamuhian <strong>ang</strong> lahat ng kap<strong>ang</strong>yarihan, ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at<strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it. Sila ay antinomian libertines. Sila ilagay <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga hinah<strong>ang</strong>adun<strong>ang</strong> bago Diyos, mga <strong>ang</strong>hel, sibil na awtoridad, at mga lider ng simbahan.8:39 "taas, at hindi rin lalim" Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito ay ginamit para <strong>sa</strong> mga apogee at perigee ng mgabituin, na na-believed na gods na kinokontrol na lalaki <strong>sa</strong> buhay (Astrolohiya). Mamaya na sila ay nagingmga teknikal na termino <strong>sa</strong> hidw<strong>ang</strong> tinatawag nostisismo para <strong>sa</strong> eons o <strong>ang</strong>elic antas <strong>sa</strong> pagitan ngbanal na diyos at <strong>ang</strong> mga mas maliit diyos na binuo maka<strong>sa</strong>lanan bagay na ito.▣ "anum<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga bagay na nilikha" Ito ay literal "nilikha ng iba p<strong>ang</strong> uri" (heteros). Angkonteksto demands na ito ay is<strong>ang</strong> karagdag<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>elic kap<strong>ang</strong>yarihan. Ang pagkakaiba<strong>sa</strong> pagitan ng mga Griyego ukol heteros, i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> iba't ib<strong>ang</strong> mga uri, at allos, <strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> ngparehong uri, ay nagiging lipas na <strong>sa</strong> Koine Greek, ngunit ito ay nagpapakita ng konteksto pa rin <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong>mga kat<strong>ang</strong>ian.


▣ "ni. . . no. . . ay maaaring makapag-hiwalay <strong>sa</strong> amin na <strong>ang</strong> pag-ibig ng Diyos "Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kam<strong>ang</strong>ham<strong>ang</strong>hana pahayag ng kasiguruhan. Ang kabanata ay nagsisimula <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> paghatol at natatapos ngwal<strong>ang</strong> paghihiwalay. Wal<strong>ang</strong> sinuman <strong>ang</strong> maaaring kumuha ng naniniwala <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n. Gayunman,<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay dapat na tumugon pareho <strong>sa</strong> una (cf. 3:21-31) at <strong>ang</strong> patuloy na (cf. chapters 4-8). AngEspiritu ay <strong>ang</strong> susi, datapuwa't diyan ay a mendeitid kondisyon covenantal <strong>sa</strong>got. Pagsisisi atpananampalataya ay kinakail<strong>ang</strong>an (cf. Mark 1:15; Gawa 3:16,19; 20:21), bil<strong>ang</strong> ay pagkamasunurin attiyaga!MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Paano <strong>ang</strong> kabanata 8 na may kaugnayan <strong>sa</strong> kabanata 7?2. Kung wal<strong>ang</strong> paggagawad ng hatol, ano <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan makakaapekto <strong>sa</strong> buhay ng mga naniniwala?3. Ba <strong>ang</strong> Espiritu ni Hesus o manirahan believers (v. 9)?4. Paano ay likas na apektado ng tao <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (vv. 19-22)? Ay kalika<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> bahagi ng l<strong>ang</strong>it(cf. I<strong>sa</strong>. 11:6-10)?5. Paano gumagana <strong>ang</strong> Espiritu manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> atin (vv. 26-27)? Ba ito sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> "nanag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> wika?"6. Paano <strong>ang</strong> mga sina<strong>sa</strong>bi ng Biblia <strong>ang</strong> lahat ng mga bagay-bagay na gumana para <strong>sa</strong> mabuting <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> mundo (v. 28)? Tukuyin <strong>ang</strong> "magand<strong>ang</strong>" (v. 29).7. Bakit <strong>ang</strong> pagpapakabanal kaliwa <strong>sa</strong> labas ng kadena ng mga kaganapan <strong>sa</strong> teolohiko kumpara <strong>sa</strong> 30?8. Bakit <strong>ang</strong> mga vv. 31-39 sinabi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> hukuman pin<strong>ang</strong>yarihan?9. Listahan ng mga bagay-bagay <strong>sa</strong> apat na taludtod 34 asserts tungkol Hesus.


ROMA 9PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBNg Diyos <strong>sa</strong> HalalanIsrael <strong>ang</strong>pagt<strong>ang</strong>gi ni KristoAng Problema ngIsrael <strong>ang</strong> kawalanngpananampalataya<strong>ang</strong> Diyos at <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> mga taoAng pribilehiyo ngIsrael9:1-5 9:1-5 9:1-5 9:1-5 9:1-5Israel <strong>ang</strong>pagt<strong>ang</strong>gi atH<strong>ang</strong>arin ng Diyos<strong>ang</strong> Diyos ngIp<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Israelay Hindi Nabigo<strong>ang</strong> Diyos aymalinis Kany<strong>ang</strong>Ip<strong>ang</strong>ako9:6-13 9:6-13 9:6-13 9:6-9 9:6-139:10-13Pagt<strong>ang</strong>gi ng Israelat ng Diyos Justice<strong>sa</strong> kanan ng Diyosna PumiliAng Diyos ay Hindihindimakatarungan9:14-18 9:14-29 9:14-18 9:14-18 9:14-18Ng Diyos galit ataw<strong>ang</strong> Diyos galit athabag9:19-29 9:19-26 9:19-21 9:19-219:22-29 9:22-24Lahat ayNapadalhanForetold <strong>sa</strong>


9:25-299:27-29Israel at <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyoPresent Kondisyonng Israeltunay na kabanalanay <strong>sa</strong> pamamagitanngPananampalatayaIsrael at <strong>ang</strong>Eb<strong>ang</strong>helyo9:30-10:4 9:30-33 9:30-10:4 9:30-10:4 9:30-33PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.CHAPTERS 9-11'S RELASYON SA CHAPTERS 1-8A. Nagkaroon ng dalaw<strong>ang</strong> paraan ng unawa ito pampanitikan yunit relasyon <strong>sa</strong> chapters 1-8.1. Ito ay is<strong>ang</strong> ganap na hiwalay na pak<strong>sa</strong>, is<strong>ang</strong> teolohiko parenthesis a. Mayroong is<strong>ang</strong> mahigpitkaibahan at kakul<strong>ang</strong>an ng lohikal na koneksyon <strong>sa</strong> pagitan ng 8:39 at 9:1.B. Ito ay direkt<strong>ang</strong> may kinalaman <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng pag-igting <strong>sa</strong> iglesia <strong>sa</strong> Roma pagitan believingHudyo at believing Gentiles. Ito ay marahil na may kaugnayan <strong>sa</strong> lumalaking hentil pamumuno ng Iglesia.


C. May-away tungkol <strong>sa</strong> Paul's p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral tungkol <strong>sa</strong> Israel (at <strong>sa</strong> mga Batas) at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong>apostleship <strong>sa</strong> Gentiles (nag-aalok ng libreng grasya), <strong>sa</strong>makatuwid, siya <strong>ang</strong> trato <strong>sa</strong> mga paks<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong>section na ito.2. Ito <strong>ang</strong> rurok at lohikal na pagtatapos ng Paul's pagtat<strong>ang</strong>hal ng Eb<strong>ang</strong>helyo.A. Paul concludes kabanata 8 <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng "no paghihiwalay mula <strong>sa</strong> pag-ibig ng Diyos." Ano <strong>ang</strong>tungkol <strong>sa</strong> kawalan ng pananampalataya ng tipan <strong>sa</strong> mga tao?b. Roma 9-11 mga ka<strong>sa</strong>gutan <strong>sa</strong> mga kabalintunaan ng Eb<strong>ang</strong>helyo tungkol <strong>sa</strong> Israel ay hindipananampalataya!c. Paul ay addressing ito tunay <strong>ang</strong> lahat ng isyu <strong>sa</strong> pamamagitan ng sulat (cf. 1:3,16; 3:21,31 at 4:1 ff).d. Paul-<strong>ang</strong>kin na <strong>ang</strong> Diyos ay totoo <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Salita. Ano <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> OT <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Israel?Ay <strong>ang</strong> lahat ng mga p<strong>ang</strong>ako wal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y at wal<strong>ang</strong> bi<strong>sa</strong>?B. Mayroong il<strong>ang</strong> mga posibleng paraan up<strong>ang</strong> outline na ito pampanitikan unit1. Paul's <strong>sa</strong> pamamagitan ng paggamit ng is<strong>ang</strong> pakunwari objector (tulig<strong>sa</strong>)a. 9:6b. 9:14c. 9:19d. 9:30e. 11:1f. 11:112. Roma 9-11 porma ng is<strong>ang</strong> yunit ng pampanitikan (kabanata at berso divisions ay hindi inspirasyon atay idinagdag mamaya). Ito ay dapat na interpreted magka<strong>sa</strong>ma bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> buo. Subalit, may mga hindibababa <strong>sa</strong> tatlong p<strong>ang</strong>unahing pak<strong>sa</strong> divisions.A. 9:1-29 (tumututok <strong>sa</strong> Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong>)b. 9:30-10:21 (pantao ay nagbibigay-diin <strong>sa</strong> mga responsibilidad)c. 11:1-32 (ka<strong>sa</strong>ma ng Diyos, wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, redemptive layunin)3. <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga p<strong>ang</strong>unahing pak<strong>sa</strong>: is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> outline ng seksyon na ito ng Roma aymatatagpuan <strong>sa</strong> talata divisions ng NKJV ni Thomas Nelson Publisher<strong>sa</strong>. Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ni Kristo, 9:1-5b. Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng Diyos layunin, 9:6-13


c. Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng Diyos hustisya, 9:14-29d. Ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> kalagayan ng Israel, 9:30-33e. Israel at <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, 10:1-13f. Israel rejects <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, 10:14-21g. Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi hindi total, 11:1-10H. Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi hindi p<strong>ang</strong>wakas, 11:11-36C. Ang seksyon na ito ay marami ng is<strong>ang</strong> uha mula <strong>sa</strong> puso bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>hal mula <strong>sa</strong> isip(lohikal outline). Ang kany<strong>ang</strong> pasyon reminds i<strong>sa</strong> ng Diyos <strong>sa</strong> puso paglabag <strong>sa</strong> suwail Israel <strong>sa</strong> Hosea11:1-4,8-9 Sa maraming mga paraan na mawala <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>kit at kabutihan ng Batas <strong>sa</strong> kabanata 7 ayparalleled <strong>sa</strong> chapters 9-10. Sa parehong mga kaso Paul's puso ay paglabag <strong>sa</strong> mga kabalintunaan ngis<strong>ang</strong> batas mula <strong>sa</strong> Diyos na nagdala <strong>sa</strong> kamatayan <strong>sa</strong> halip ng buhay!D. Paul's gamitin ng higit <strong>sa</strong> 25 OT quotes <strong>sa</strong> chapters 9-11 ay nagpapakita ng kany<strong>ang</strong> pagnanais up<strong>ang</strong>ilarawan <strong>ang</strong> mga kabalintunaan ng Israel mula <strong>sa</strong> OT pinagkukunan, gaya siya did <strong>sa</strong> kabanata 4, hindilam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> karana<strong>sa</strong>n. Ang karamihan ng mga Abraham <strong>ang</strong> pisikal na descendants aytin<strong>ang</strong>gihan ng Diyos, kahit na <strong>sa</strong> nakalipas (cf. Gawa 7; Nehemiah 9).E. Ang tekstong ito, tulad ng Eph. 1:3-14, na trato <strong>sa</strong> pamamagitan ng wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan na layunin ngDiyos para <strong>sa</strong> pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan. Sa una tila ito up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> Diyospagpili <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga indibidwal at t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> mga indibidwal (supralap<strong>sa</strong>rian kalvinismo),subalit, tingin ko <strong>ang</strong> pokus ay hindi <strong>sa</strong> mga indibidwal, ngunit <strong>sa</strong> Diyos wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan plano ngpagtubos (cf. Gen. 3:15; Gawa 2:23 ; 3:18; 4:28; at 13:29). Ang Jerome Biblical kuro, Vol. 2, "Ang BagongTipan," i-edit <strong>sa</strong> pamamagitan ng Joseph P. Fitzmyer at Raymond E. Brown, <strong>sa</strong>ys: "Ito ay mahalaga up<strong>ang</strong>mapagtanto mula <strong>sa</strong> simula na Paul's perspektibo ay corporate; siya ay hindi-u<strong>sa</strong>p <strong>ang</strong> mgaresponsibilidad ng mga tao. Kung siya ay anyong magpaaral <strong>ang</strong> tanong ng mga banal na kapalaran, itoay wala <strong>sa</strong> gumawa <strong>sa</strong> kapalaran ng mga tao <strong>sa</strong> kaluwalhatian "(p. 318).Contextual pananaw SA Chapter 9A. Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mahigpit palitan ng mga <strong>sa</strong>loobin ay n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> pagitan ng kabanata 8 at kabanata9.B. Ito pampanitikan yunit (9-11) trato theologically <strong>sa</strong>(1) <strong>ang</strong> batayan ng kaligta<strong>sa</strong>n,(2) <strong>ang</strong> electing layunin ng Diyos,(3) <strong>ang</strong> faithlessness ng alinl<strong>ang</strong>an Israel laban <strong>sa</strong> katapatan ng YHWH, at(4) <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng lahat ng mga s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> Jesus' pagtubos.


C. Kabanata 9 ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga strongest NT pas<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> kataas-taas<strong>ang</strong> Diyos (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong> mga ibap<strong>ang</strong> pagiging, Eph. 1:3-14) hab<strong>ang</strong> kabanata 10 mga estado pantao ay libre ay malinaw at <strong>paul</strong>it-ulit (cf."lahat" v. 4; "kahit sino" vv. 11,13; "lahat" ng dalaw<strong>ang</strong> beses v. 12 ()). Paul hindi sumusubok <strong>sa</strong>tumalaga ito teolohiko igting. Sila ay parehong tunay na! Karamihan <strong>sa</strong> Bibliya doctrines ay itin<strong>ang</strong>hal <strong>sa</strong>makabalighuan o dyalektiko pares. Karamihan <strong>sa</strong> mga sistema ng teolohiya ay lohikal, ngunit patunaytextlam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> aspeto ng Bibliya katotohanan. Parehong Augustinianism at kalvinismo labansemi-Pelagianism at Arminianism ay may mga elemento ng katotohanan at error. Biblical igting <strong>sa</strong>pagitan ng doctrines ay lalong kanais-nais <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> proof-texted, mapagmataas, katuwiran, teolohikosystem na pwer<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Bibliya papunta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> preconceived interpretive parilya!D. 9:30-33 ay is<strong>ang</strong> buod ng kabanata 9 at <strong>ang</strong> tema ng kabanata 10.PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 9:1-51 Sina<strong>sa</strong>bi ko <strong>ang</strong> katotohanan na kay Cristo. Hindi ako nagsisinungaling. Ka<strong>sa</strong>ma kong nagpapatotoo <strong>ang</strong>aking budhi na na<strong>sa</strong> Banal na Espiritu. 2 Ito <strong>ang</strong> nagpapatotoo na ako ay may malaking kalungkutan atwal<strong>ang</strong> tigil na pagdadalamhati <strong>sa</strong> aking puso. 3 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat hin<strong>ang</strong>ad ko pa na ako ay sumpain atihiwalay mula kay Cristo al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> aking mga kapatid, <strong>sa</strong> aking mga kamag-anak <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman. 4 Silaay <strong>ang</strong> mga taga-Israel. Sa kanila <strong>ang</strong> pag-ampon, <strong>ang</strong> kaluwalhatian at mga tipan, at <strong>ang</strong> pagbibigay ngkautu<strong>sa</strong>n. Sa kanila rin <strong>ang</strong> paglilingkod at mga p<strong>ang</strong>ako. 5 Sa kanila nagmula <strong>ang</strong> mga ninuno at si Cristo,<strong>sa</strong> pamamagitan ng laman, ay nagmula <strong>sa</strong> kanila. Siya <strong>ang</strong> pinakadakila <strong>sa</strong> lahat, <strong>ang</strong> Diyos na pinupurimagpakailanman. Siya nawa.9:1 "Ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi ng katotohanan <strong>sa</strong> Kristo, hindi ako nakahiga" Paul madalas na ginawa <strong>ang</strong>pahayag na ito (cf. II cor. 11:10; Gal. 1:20; ko Tim. 2:7) o <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katulad ng i<strong>sa</strong> tungkol <strong>sa</strong> mga <strong>ang</strong>Diyos bil<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>ksi (cf. ROM. 1:9; II cor. 1:23; 11:31; Phil. 1:8; ko Thess. 2:5,10). Ito ay <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> paraan ng asserting <strong>ang</strong> katapatan ng teachings at p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral.▣ "<strong>ang</strong> aking budhi" Ang tinutukoy <strong>sa</strong> naniniwala <strong>sa</strong> Diyos-na binigay, Espiritu-humantong moralkahulugan. Sa is<strong>ang</strong> kahulugan na ito ay is<strong>ang</strong> mahalag<strong>ang</strong> pinagkukunan ng kap<strong>ang</strong>yarihan para <strong>sa</strong> mgabelievers. Ito ay <strong>sa</strong>lita ng Diyos, naiintindihan at inilapat <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ng Diyos <strong>sa</strong> amingisipan (cf. I Tim. 1:5,19). Ang problema arises kapag believers-at para <strong>sa</strong> mga bagay na, unbelieverspatuloyna t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> Salita at <strong>ang</strong> Espiritu; ito at pagkatapos ay nagiging mas madali <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>katwiranng ka<strong>sa</strong>lanan (cf. I Tim. 4:2). Ang aming consciences ay maaaring culturally at experientiallynakakondisyon.▣ NASB, NKJV "nadadala ako <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> Banal na Espiritu"NRSV "Kinukumpirma ng ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu"TEV "pinasiyahan <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu"JB "<strong>sa</strong> unyon <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu assumes ako"


Paul believed siya ay nagkaroon ng is<strong>ang</strong> espesyal na tawag at <strong>ang</strong> utos mula <strong>sa</strong> Kristo (cf. Gawa 9:1-22;Gal. 1:1). Siya ay is<strong>ang</strong> Apostle at rayos ng gulong na may banal na kap<strong>ang</strong>yarihan (cf. ko cor. 7:25,40).Siya na naibahagi ng Diyos <strong>sa</strong> ibabaw ng kalungkutan at kawalan ng pananampalataya incalcitrance ngpambans<strong>ang</strong> Israel (cf. v. 2). Sila ay kaya maraming pakinab<strong>ang</strong> (cf. vv. 4-5).9:3 NASB, NKJV, NRSV "Para ako ay hiniling. . . "TEV" Para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kapakanan ko ay gusto "JB" ako ay pumapayag. . . "Paul nadama kaya ng matindi para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga tao, Israel, na kung <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> paghihiwalay ayepekto ng kanil<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma, siya ay pumayag, v. 3. Ang tula ay tulad ng is<strong>ang</strong> malakas, matatagpambalarila konstruksiyon (hindi lubos Gitn<strong>ang</strong> pinagkakilanlan na may parehong Autos at kaakuhan, atis<strong>ang</strong> Present pawatas). Ang lat<strong>ang</strong> at magdala ng mga panal<strong>ang</strong>in na ito ay tunay katulad <strong>sa</strong>-akda ngmga batas' kumakalinga panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mga maka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> Israel Exod. 32:30-35. Ito <strong>ang</strong>pinakamahu<strong>sa</strong>y na naiintindihan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pahayag ng mga pagnanais, hindi katotohanan. Ito aykatulad <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paggamit ng depekto Tense <strong>sa</strong> Gal. 4:20. Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na espesyal napak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: KUMAKALINGA PANALANGINI. PanimulaA. Ang panal<strong>ang</strong>in ay makabuluh<strong>ang</strong> dahil ni Hesus' halimbawa1. mga personal na panal<strong>ang</strong>in, Mark 1:35; Lucas 3:21; 6:12; 9:29; 22:29-462. hugas ng Templo, Matt. 21:13; Mark 11:17; Lucas 19:46 3. Modelo ng panal<strong>ang</strong>in, Matt. 6:5-13; Lucas11:2-4B. Ang panal<strong>ang</strong>in ay <strong>ang</strong> aming paglagay <strong>sa</strong> konkreto aksyon <strong>ang</strong> aming paniniwala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> personal na,na nag-aalaga ng Diyos ay naroroon, payag, at able <strong>sa</strong> kumilos <strong>sa</strong> ating kapakanan at <strong>ang</strong> iba 'C. Ang Diyos ay may personal na limitado <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na kumilos <strong>sa</strong> mga panal<strong>ang</strong>in ng Kany<strong>ang</strong>mga anak <strong>sa</strong> maraming lugar (cf. James 4:2)D. Ang p<strong>ang</strong>unahing layunin ng panal<strong>ang</strong>in ay <strong>sa</strong>mahan at oras <strong>sa</strong> may tatlong Diyos.E. Ang <strong>sa</strong>klaw ng mga panal<strong>ang</strong>in <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> bagay o kahit sino na <strong>ang</strong> pag-aalala believers. Maaarinaming magda<strong>sa</strong>l ng is<strong>ang</strong> beses, believing, o <strong>paul</strong>it-ulit muli bil<strong>ang</strong> iisip o pag-aalala ay nagbalik.F. Ang panal<strong>ang</strong>in ay maaaring magdawit ng il<strong>ang</strong> mga elemento1. pagpupuri at adoration ng may tatlong Diyos2. pagpapa<strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> presensiya, <strong>sa</strong>mahan, at <strong>ang</strong> mga probisyon


3. kumpi<strong>sa</strong>l ng aming sinfulness, parehong nakalipas at ka<strong>sa</strong>lukuyan4. petisyon ng aming sensed p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an o hinah<strong>ang</strong>ad5. pamamagitan na kung <strong>sa</strong>an namin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng iba bago <strong>ang</strong> AmaG. kumakalinga panal<strong>ang</strong>in ay is<strong>ang</strong> misteryo. Loves Diyos para <strong>sa</strong> mga kanino namin magda<strong>sa</strong>l maramipa kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> aming gawin, pa <strong>ang</strong> aming mga panal<strong>ang</strong>in madalas epekto ng pagbabago, <strong>sa</strong>got, okail<strong>ang</strong>an mo, hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> ating <strong>sa</strong>rili, ngunit <strong>sa</strong> mga ito.II. Biblical MaterialA. Lum<strong>ang</strong> Tipan1. Ang il<strong>ang</strong> mga halimbawa ng kumakalinga panal<strong>ang</strong>ina. Abraham pagsusumamo para <strong>sa</strong> Sodom, Gen. 18:22 ffb. Akda ng mga batas' panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> Israel(1) Exodo 5:22-23(2) Exodo 32:31 ff(3) Deuteronomio 5:5(4) Deuteronomio 9:18,25 ffc. Samuel prays para <strong>sa</strong> Israel(1) I Samuel 7:5-6,8-9(2) I Samuel 12:16-23(3) I Samuel 15:11f. David prayed para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> anak, II Samuel 12:16-182. Ang Diyos ay naghahanap ng intercessors, I<strong>sa</strong>ya 59:163. Kilal<strong>ang</strong>, unconfessed ka<strong>sa</strong>lanan o is<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> attitude nakakaapekto <strong>sa</strong> aming mga panal<strong>ang</strong>ina. Awit 66:18b. Proverbs 28:9c. I<strong>sa</strong>ya 59:1-2; 64:7B. Bagong Tipan


1. Ang mga Anak at Espiritu ng kumakalinga ministria. Si Hesus(1) Roma 8:34(2) Hebreo 7:25(3) I Juan 2:1b. Banal na Espiritu, Roma 8:26-272. Paul's kumakalinga ministria. Prays para <strong>sa</strong> mga Hudyo(1) Roma 9:1 ff(2) Roma 10:1b. Prays para <strong>sa</strong> simbahan(1) Roma 1:9(2) Efeso 1:16(3) Philippians 1:3-4,9(4) Colossians 1:3,9(5) ko Thes<strong>sa</strong>lonians 1:2-3(6 ) II Thes<strong>sa</strong>lonians 1:11(7) II Timothy 1:3(8) Philemon, v. 4 c. Paul na tanungin <strong>ang</strong> simbahan up<strong>ang</strong> manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> kanya(1) Roma 15:30(2) II Corinthians 1:11(3) Efeso 6:19(4) Colossians 4:3(5) I Thes<strong>sa</strong>lonians 5:25(6) II Thes<strong>sa</strong>lonians 3:1 2. Ang iglesia ay kumakalinga ministri


a. Panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>(1) Efeso 6:18(2) I Timothy 2:1(3) James 5:16b. Panal<strong>ang</strong>in hiniling para <strong>sa</strong> espesyal na grupo(1) <strong>ang</strong> aming mga enemies, Matt. 5:44(2) Kristiyano m<strong>ang</strong>gagawa, Hebreo 13:18(3) rulers, ako Timothy 2:2(3) <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>kit, James 5:13-16(4) backsliders, I Juan 5:16c. Panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> lahat ng tao, ako Timothy 2:1III. Mga kondisyon para <strong>sa</strong> na<strong>sa</strong>got panal<strong>ang</strong>inA. Ang aming relasyon <strong>sa</strong> Kristo at <strong>ang</strong> Espiritu1. Sumunod <strong>sa</strong> Kanya, Juan 15:72. Sa Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan, John 14:13,14; 15:16; 16:23-243. Sa Espiritu, Efeso 6:18; Jude 204. Ayon <strong>sa</strong> Diyos ay, Mateo 6:10; I Juan 3:22; 5:14-15B. Motives1. Hindi mabuway, Mateo 21:22; James 1:6-72. Kababa<strong>ang</strong>-loob at pagsisisi, Lucas 18:9-143. Asking amiss, James 4:34. Damot, James 4:2-3C. Iba p<strong>ang</strong> mga aspeto1. Tiyagaa. Lucas 18:1-8


. Colossians 4:2c. James 5:16 2. Malinis <strong>sa</strong> humihingia. Mateo 7:7-8b. Lucas 11:5-13c. James 1:53. Hindi magkasundo <strong>sa</strong> bahay, I Pedro 3:74. Libre mula <strong>sa</strong> mga kilala ka<strong>sa</strong>lanana. Awit 66:18b. Proverbs 28:9c. I<strong>sa</strong>ya 59:1-2d. I<strong>sa</strong>ya 64:7IV. Theological PaghihinuhaA. Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pribilehiyo! Ano ng pagkakataon! Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tungkulin at responsibilidad!B. Si Hesus ay <strong>ang</strong> aming mga halimbawa. Ang Espiritu ay <strong>ang</strong> aming gabay. Ang Ama ay eagerlynaghihintay. C. Ito ay maaaring baguhin <strong>sa</strong> iyo, <strong>sa</strong> iyong pamilya, <strong>ang</strong> iyong mga kaibigan, at <strong>ang</strong> mundo.▣ NASB "ay sinumpa, ihiwalay mula kay Cristo"NKJV "ay sinumpa Kristo mula <strong>sa</strong>"NRSV "ay sinumpa at gupitin mula Kristo"TEV "ay <strong>sa</strong> ilalim ng Diyos panunungayaw at separated mula <strong>sa</strong> Kristo "JB" maluwag <strong>sa</strong> kalooban ay nahatulan at gupitin mula Kristo "Ang mga p<strong>ang</strong>unahing etimolohiya ng" banal "ay up<strong>ang</strong> ilaan <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> gamitin. Angparehong konsepto tungkol <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito para <strong>sa</strong> "sumpa." Something o <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao ay ilaan <strong>sa</strong>Diyos. Ito ay maaaring maging is<strong>ang</strong> positibong karana<strong>sa</strong>n (cf. Lev. 27:28; Lucas 21:5) o ng is<strong>ang</strong>negatibong karana<strong>sa</strong>n (cf. magbiro. 6-7; ROM. 9:3), depende <strong>sa</strong> konteksto.ESPESYAL PAKSA: PANUNUNGAYAW (ANATHEMA)May il<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Hebreo para <strong>sa</strong> "sumpa." Herem ay ginamit ng is<strong>ang</strong> bagay na binigay <strong>sa</strong> Diyos(cf. LXX bil<strong>ang</strong> anathema, Lev. 27:28), karaniwan ay para <strong>sa</strong> pagsira (cf. Deut. 7: 26; magbiro. 6:17-18;17:12). Ito ay is<strong>ang</strong> katawagan na ginagamit <strong>sa</strong> mga konsepto ng "banal na digmaan." Sinabi ng Diyos <strong>sa</strong>


pagsira ng mga Canaanites at Jericho <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> pagkakataon, <strong>ang</strong> "un<strong>ang</strong> bunga." Sa NT anathema at<strong>ang</strong> kaugnay na mga form ay ginagamit <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> mga pandama.1. bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> regalo o nag-aalay <strong>sa</strong> Diyos (cf. Lucas 21:5)2. bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kamatayan panunumpa (cf. Gawa 23:14)3. <strong>sa</strong> sumpa at pasumpain (cf. Mark 14:71)4. is<strong>ang</strong> sumpa formula na may kaugnayan <strong>sa</strong> Hesus (cf. ko cor. 12:3)5. is<strong>ang</strong> nagbibigay ng is<strong>ang</strong> tao o ng is<strong>ang</strong> bagay <strong>sa</strong> paghuhusga o pagsira ng Diyos (cf. ROM. 9:3; ko cor.16:22; Gal. 1:8-9).9:4-5 Ang serye ng mga p<strong>ang</strong>ngal<strong>ang</strong> pambalana parirala spells out <strong>sa</strong> graphic na detalye ng mgapribilehiyo ng Israel. Ang kanil<strong>ang</strong> kawalan ng pananampalataya ay <strong>ang</strong> lahat ng mga mas dapat sisihin<strong>sa</strong> mga ilaw ng mga pakinab<strong>ang</strong>. Para kanino marami ay ibinigay, marami ay kinakail<strong>ang</strong>an (cf. Lucas12:48)!9:4 "Israelites" Ito ay <strong>ang</strong> OT tipan p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> Abraham's binhi. Jacob <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan pagkatapos ngis<strong>ang</strong> pibotal magka<strong>sa</strong>lubong <strong>sa</strong> Diyos ay binago <strong>sa</strong> Israel (cf. Gen. 32:28). Ito <strong>ang</strong> naging kolektibongpamagat para <strong>sa</strong> Jewish ban<strong>sa</strong>. Nito ay maaaring pinagmulan ng <strong>sa</strong>lita "ay maaring El (Diyos)pagsigasigan" at <strong>sa</strong> pamamagitan ng pahiwatig, hindi Jacob's pagdaya.▣ "kanino-aari <strong>ang</strong> ampon bil<strong>ang</strong> sons" Sa OT <strong>ang</strong> plural ng "sons" ay karaniw<strong>ang</strong> tinutukoy <strong>sa</strong> mga<strong>ang</strong>hel (cf. Job 1: 6; 2:1; 38:7; Dan. 3:25; PS. 29:1; 89:6-7), hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>han refer <strong>sa</strong>1. <strong>ang</strong> Israeli King (cf. II Sam. 7:14)2. <strong>ang</strong> mga ban<strong>sa</strong> (cf. Exod. 4:22,23; Deut. 14:1; Hosea 11:1)3. <strong>ang</strong> Mesiyas (cf. PS. 2:7)4. ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga tao (cf. Deut. 32:5; PS. 73:15; Ezek. 2:1; Hos. 1:10. Gen. 6:2 ayhindi siguradong kayarian; ito ay maaaring alinman).Sa NT ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> na-aari <strong>sa</strong> pamilya ng Diyos. Paul's major metapora para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay"ampon," hab<strong>ang</strong> Pedro at ni John ay "ipin<strong>ang</strong>anak na muli." Sila ay parehong familial metaphors. Ito ayhindi is<strong>ang</strong> Hudyo, ngunit Romano, metapora. Ampon ay is<strong>ang</strong> napaka-mahal at oras-ubos ng legal napamamaraan <strong>sa</strong> ilalim ng batas ng Romano. Kapag pinagtibay <strong>ang</strong> tao ay itinuturing na is<strong>ang</strong> bagong taona ay hindi mai-legal disowned o pumatay <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> adoptive father.▣ "<strong>sa</strong> kaluwalhatian" Ang Hebreo root meant "na maging malakas na" kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> metapora para<strong>sa</strong> na kung <strong>sa</strong>an ay mahalaga. Dito ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> (1) ng Diyos nagsisiwalat <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Mt. Sinai (cf.Exod. 19:18-19); o (2) <strong>ang</strong> Shekinah ulap ng kal<strong>ang</strong>itan na kung <strong>sa</strong>an humantong <strong>ang</strong> mga Israelites <strong>sa</strong>panahon ng kagubatan halaghag Panahon (cf. Exod. 40:34-38). YHWH natat<strong>ang</strong>ing nagsiwalat ng


kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Israel. YHWH's presence ay tatawagin bil<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> kaluwalhatian (cf. I Kgs. 8:10-11;Ezek. 1:28). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 3:23.▣ "<strong>ang</strong> covenants" Sa mga sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts P46, B, at D <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>han "tipan" ay ginamit.Gayunman, <strong>ang</strong> maramihan ay na<strong>sa</strong> MSS ‏,א C, at il<strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> Latin, Vulgate, at Koptiko bersyon.Ang UBS4 ay nagbibigay ng maramihan ng is<strong>ang</strong> "B" rating (halos tiyak). Gayunman, <strong>ang</strong> maramihan ayhindi na ginagamit <strong>sa</strong> mga OT. May il<strong>ang</strong> mga mismong covenants <strong>sa</strong> OT: Adam, Noe, Abraham, akda ngmga batas, at David. Dahil <strong>ang</strong> pagbibigay ng kautu<strong>sa</strong>n ay nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> susunod, ito marahil aytumutukoy <strong>sa</strong> Abrahamic Tipan na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> Paul nakakita na foundational (cf. 4:1-25; Gal.3:16-17) at <strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit ng il<strong>ang</strong> beses (cf. Gen . 12, 15, 17) at <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga Patriarchs.ESPESYAL PAKSA: TIPANAng OT kataga berith, kasunduan, ay hindi madaling tukuyin. Wal<strong>ang</strong> katugm<strong>ang</strong> mga verb <strong>sa</strong> Hebreo.Lahat ng mga pagtat<strong>ang</strong>ka up<strong>ang</strong> magkamit ng is<strong>ang</strong> etymological kahulugan ay may proved hilako.Gayunman, <strong>ang</strong> mga halat<strong>ang</strong> centrality ng konsepto ay <strong>sa</strong>pilit<strong>ang</strong> iskolar up<strong>ang</strong> suriin <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ngpaggamit <strong>sa</strong> mga pagtat<strong>ang</strong>ka up<strong>ang</strong> matukoy <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pagganap kahulugan. Tipan ay <strong>ang</strong> ibig<strong>sa</strong>bihin nito ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tunay na Diyos na trato <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong>paggawa. Ang konsepto ng kasunduan, kasunduan, o kasunduan ay mahalaga <strong>sa</strong> pag-unawa ng Bibliyapaghahayag. Ang pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at kataas-taas<strong>ang</strong> pantao libreng-ay ay malinaw namakikita <strong>sa</strong> konsepto ng kasunduan. Ang il<strong>ang</strong> mga covenants ay batay <strong>sa</strong> mga karakter ng Diyos, naaksyon, at mga layunin.1. <strong>ang</strong> paggawa ng <strong>sa</strong>rili nito (cf. simula 1-2)2. <strong>ang</strong> tawag ng Abraham (cf. simula 12)3. <strong>ang</strong> mga kasunduan na may Abraham (cf. simula 15)4. <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alaga at p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Noe (cf. simula 6-9) Gayunman, <strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng tipan demands ng<strong>sa</strong>got1. Adam <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya ay dapat na sumunod <strong>sa</strong> Diyos at hindi kinakain ng mgapuno <strong>sa</strong> gitna ng Eden (cf. simula 2)2. Abraham <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya ay dapat na umalis <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pamilya, sundin <strong>ang</strong>Diyos, at naniniwala <strong>sa</strong> hinaharap descendants (cf. simula 12,15)3. <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya Noe ay dapat bumuo ng is<strong>ang</strong> malaking b<strong>ang</strong>ka malayo mula <strong>sa</strong>tubig at magtipon ng mga hayop (cf. simula 6-9)4. <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya-akda ng mga batas na dinala <strong>ang</strong> Israelites <strong>sa</strong> labas ng Ehipto atnat<strong>ang</strong>gap na mga tiyak na mga alituntunin para <strong>sa</strong> relihiyon at sosyal na buhay <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ngbendisyon at cursings (cf. Deuteronomio 27-28) Ang parehong may kinalaman <strong>sa</strong> pag-igting ng relasyonng Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay direksiyon <strong>sa</strong> "bagong kasunduan." Ang pag-igting ay malinaw na makikita


<strong>sa</strong> paghahambing Ezek. 18 <strong>sa</strong> Ezek. 36:27-37. Ay <strong>ang</strong> kasunduan batay <strong>sa</strong> Diyos mapagmahal aksyon omendeitid pantao <strong>sa</strong>got? Ito ay <strong>ang</strong> suliraning ng Lum<strong>ang</strong> Tipan at <strong>ang</strong> Bagong. Ang layunin ng kapwa aypareho: (1) <strong>ang</strong> muling pagbabalik ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma mawawala <strong>sa</strong> Gen. 3 at (2) <strong>ang</strong> pagtatatag ng is<strong>ang</strong>tumpak na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> mga tao ng Diyos na character. Ang bagong tipan ng Jer. 31:31-34 solves <strong>ang</strong>pag-igting <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagtat<strong>ang</strong>gal ng tao pagganap bil<strong>ang</strong> paraan ng attaining pagt<strong>ang</strong>gap.Batas ng Diyos ay naging is<strong>ang</strong> panloob na pagnanais <strong>sa</strong> halip ng is<strong>ang</strong> panlabas na pagganap. Anglayunin ng is<strong>ang</strong> banal, banal <strong>ang</strong> mga tao ay nananatiling <strong>ang</strong> parehong, ngunit <strong>ang</strong> pamamaraan napagbabago. Pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan proved <strong>sa</strong>hol ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Diyos reflected imahe (cf.ROM. 3:9-18). Ang problema ay hindi <strong>ang</strong> mga tipan, ngunit <strong>ang</strong> tao sinfulness at kahinaan (cf. Roma 7;Galacia 3).Ang parehong pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng OT wal<strong>ang</strong> pasubali at kondisyon covenants ay nananatiling <strong>sa</strong>NT. Kaligta<strong>sa</strong>n ay ganap na wal<strong>ang</strong> bayad <strong>sa</strong> mga natapos na trabaho ni Hesus Kristo, ngunit ito ayn<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng pagsisisi at pananampalataya (at patuloy na pareho <strong>sa</strong> una). Ito ay pareho <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>legal na pagpapahayag at is<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> Christlikeness, is<strong>ang</strong> palatandaan na pahayag ng pagt<strong>ang</strong>gap atis<strong>ang</strong> pautos <strong>sa</strong> kabanalan! Believers ay hindi na-<strong>sa</strong>ve na <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> pagganap, ngunitunto pagkamasunurin (cf. Eph. 2:8-10). Banal na pamumuhay ay nagiging katibayan ng kaligta<strong>sa</strong>n, hindi<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n.▣ "<strong>ang</strong> pagbibigay ng mga Batas at <strong>ang</strong> mga templo serbisyo" Ito ay sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> (1)-akda ng mgabatas' tumat<strong>ang</strong>gap ng Batas <strong>sa</strong> Mt. Sinai (cf. Exodo 19-20) at David <strong>ang</strong> pag-unlad ng Templo serbisyo, o(2) marahil <strong>ang</strong> tabernakulo ng kagubatan libot Panahon (cf. Exodo at Levitico 25-40).▣ "<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako" Diyos ay nagsiwalat ng kany<strong>ang</strong> mga plano <strong>sa</strong> hinaharap (cf. 1:2; Gawa 13:32; Titus 1:2;Heb. 1:1) <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga OT. Since "<strong>ang</strong> covenants" na ito <strong>ang</strong> mga naun<strong>ang</strong> nab<strong>ang</strong>git, "<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>ako" marahil ay tumutukoy <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> Mesiyas (cf. v. 5, halimbawa, Gen. 3:15; 49:10; Deut. 18:15,18-19; II Sam. 7; PS. 16:10; 118:22; I<strong>sa</strong>. 7:14; 9:6; 11 :1-5; Dan. 7:13,27; micah 5:2-5a; Zech. 2:6-13; 6:12-13;9:9; 11:12.Ang mga p<strong>ang</strong>ako (covenants) ay parehong wal<strong>ang</strong> takda at kondisyon. Sila ay ganap maka<strong>sa</strong>pit <strong>ang</strong>pagganap ng Diyos (cf. Gen. 15:12-21), ngunit <strong>ang</strong> kondisyon <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> pananampalataya atpagtalima (cf. Gen. 15:6 at ROM. 4). T<strong>ang</strong>ing <strong>ang</strong> Diyos ng Israel ay <strong>sa</strong>rili paghahayag bago <strong>ang</strong>pagbabalik ni Kristo.9:5 "<strong>ang</strong> ama" Ang tinutukoy na Abraham, I<strong>sa</strong>ac, at Jacob, <strong>ang</strong> Patriarchs ng simula 12-50 (cf. ROM.11:28; Deut. 7:8 ; 10:15).▣ "mula kanino ay <strong>ang</strong> Cristo <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman" Ang tinutukoy na <strong>ang</strong> pisikal na lipi ng Mesiyas (cf. 1:3), <strong>ang</strong>Anointed One, <strong>ang</strong> Diyos ng mga espesyal na napili katulong na accomplish Diyos ng mga p<strong>ang</strong>ako atmga plano , (cf. 10:6). Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Cristo" ay <strong>ang</strong> Greek translation ng Hebreo "Anointed One." SaOT tatlong grupo ng mga lider ay anointed na may espesyal na banal na l<strong>ang</strong>is (1) hari ng Israel, (2)mataas na mga pari ng Israel, at (3) propeta ng Israel. Ito ay is<strong>ang</strong> simbolo ng Diyos at <strong>ang</strong> pagpili ngequipping mga ito para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> serbisyo. Hesus matutupad <strong>ang</strong> lahat ng tatlong mga anointed


t<strong>ang</strong>gapan (cf. Heb. 1:2-3). Siya ay <strong>ang</strong> Diyos ng buong paghahayag dahil Siya ay magkataw<strong>ang</strong>-tao ngDiyos (cf. I<strong>sa</strong>. 7:14; 9:6; micah 5:2-5a; Col. 1:13-20).▣ NASB "<strong>ang</strong> Kristo <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman, na higit <strong>sa</strong> lahat, <strong>ang</strong> Diyos pinagpala magpakailanman"NKJV "Kristo ay dumating, na higit <strong>sa</strong> lahat, <strong>ang</strong> magpakailan pa man pinagpala ng Diyos"NRSV "ay <strong>ang</strong> Mesiyas, na higit <strong>sa</strong> lahat, <strong>ang</strong> Diyos pinagpala magpakailanman"TEV "at si Cristo bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao,-aari <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> lahi. May Diyos, na mga tuntunin <strong>sa</strong> lahat, magingpraised magpakailanman "JB" Kristo ay dumating na <strong>sa</strong> ibabaw ng lahat, <strong>ang</strong> Diyos para <strong>sa</strong> kailanman pinagpala "<strong>sa</strong> pamamagitanng Balarila na ito ay maaaring is<strong>ang</strong> doxology <strong>sa</strong> Ama (TEV), ngunit <strong>ang</strong> konteksto favors Paul'<strong>sa</strong>ffirmation ni Hesus' diyos. Paul ay hindi gamitin <strong>ang</strong> Theos para <strong>sa</strong> mga madalas na si Hesus, ngunit siyaay gamitin ito (cf. Gawa 20:28; Titus 2:13; Phil. 2:6). Lahat ng mga un<strong>ang</strong> iglesia Fathers interpreted <strong>ang</strong>text na ito na tumutukoy <strong>sa</strong> Hesus.▣ "na <strong>sa</strong> lahat ng" Ito rin ay maaaring maging is<strong>ang</strong> naglalaraw<strong>ang</strong> parirala para <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> Ama o siHesus <strong>ang</strong> Anak. Ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> Jesus' na pahayag ng Matt. 28:19 at Paul's <strong>sa</strong> Col. 1:15-20. Angmarilag parirala nagpakita <strong>ang</strong> taas ng Israel <strong>ang</strong> kabaliwan <strong>sa</strong> t<strong>ang</strong>gihan si Hesus ng Nazareth.▣ "magpakailanman" Ito ay literal <strong>ang</strong> Griyego pan<strong>sa</strong>litain pariral<strong>ang</strong> "unto ng edad" (cf. Lucas 1:33;ROM. 1:25; 11:36; Gal. 1:5; ko Tim. 1:17). Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga kaugnay na parirala (1) "unto ng edad"(cf. Matt. 21:19 () Markahan 11:14; Lucas 1:55; John 6:5,58; 8:35; 12:34; 13:8; 14:16; II cor. 9:9) o (2) "ngedad ng edad" (cf. Eph. 3:21). May par<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng mga idioms para <strong>sa</strong>"panahon." Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "edad" ay maaaring maramihan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> simbolismo ng kahulugan ngrabbinical pambalarila konstruksiyon tinatawag na "<strong>ang</strong> plural ng kamahalan" o ito ay maaaringsum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> konsepto ng il<strong>ang</strong> mga "edad" <strong>sa</strong> Jewish kahulugan ng "edad ng kamusmu<strong>sa</strong>n," "edad ngka<strong>sa</strong>maan," "edad na dumating," o "edad ng katuwiran."▣ "Amen" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:25.NASB (BINAGO) TEKSTO: 9:6-136 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat hindi <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ng Diyos ay waring nagkul<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>pagkat hindi lahat ng nagmula <strong>sa</strong> Israelay tunay na mga taga-Israel. 7 Gayundin naman <strong>ang</strong> mga n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong> lahi ni Abraham ay hindi lahattunay na mga anak ni Abraham. Subalit sina<strong>sa</strong>bi: Kay I<strong>sa</strong>ac tatawagin <strong>ang</strong> iyong binhi. 8 Ito ay hindi <strong>ang</strong>mga anak na <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> laman <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> mga anak ng Diyos. Ngunit <strong>ang</strong> mga anak ng p<strong>ang</strong>ako <strong>ang</strong>ibinil<strong>ang</strong> na binhi. 9 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat ganito <strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bi ng p<strong>ang</strong>ako:Sa takd<strong>ang</strong> panahon ako ay darating at si Saraay magkakaanak ng is<strong>ang</strong> lalaki.10 Hindi l<strong>ang</strong> iyan, kundi si Rebecca ay naglihi <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> lalaki. Siya ay <strong>ang</strong> ating ninunongsi I<strong>sa</strong>ac. 11 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat bago pa ipin<strong>ang</strong>anak <strong>ang</strong> mga bata, bago pa sila nakagawa ng mabuti o ng


ma<strong>sa</strong>ma, n<strong>ang</strong>u<strong>sa</strong>p na <strong>ang</strong> Diyos kay Rebecca up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> layunin ng Diyos na kaniy<strong>ang</strong> pinili ay manatili.Ito ay hindi mula <strong>sa</strong> gawa kundi mula <strong>sa</strong> kaniya na tumatawag. 12 Sinabi ng Diyos kay Rebecca: Angmatand<strong>ang</strong> kapatid ay maglilingkod <strong>sa</strong> bat<strong>ang</strong> kapatid. 13 Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Inibig ko si Jacob, kinapootan ko si E<strong>sa</strong>u.9:6 "<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ng Diyos" Sa ganitong konteksto parirala na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga OT covenantalp<strong>ang</strong>ako. Mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos ay sigurado (cf. Num. 23:19; I<strong>sa</strong>. 40:8; 55:11; 59:21).▣ NASB, NRSV, TEV, JBNKJV"ay bigo""ay wal<strong>ang</strong> epekto"Ang katag<strong>ang</strong> ito ( ekpiptō) ay ginagamit <strong>sa</strong> Septuagint maraming beses para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagay (cf. I<strong>sa</strong>. 6:13)o ng is<strong>ang</strong> tao (cf. I<strong>sa</strong>. 14:12) bumabag<strong>sa</strong>k. Dito ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong pinagkakilanlan, nanag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng is<strong>ang</strong> estado ng pagiging <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>matagal<strong>ang</strong> mga resulta (ngunit ito ay negated). Tingnan<strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> itaas para <strong>sa</strong> garantiya ng Diyos <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita.▣ NASBNKJVNRSVTEVJB"Para <strong>sa</strong> mga ito ay hindi <strong>ang</strong> lahat ng Israel na descended mula <strong>sa</strong> Israel""Para <strong>sa</strong> mga ito ay hindi <strong>ang</strong> lahat ng Israel na ng Israel""Para <strong>sa</strong> mga hindi lahat ng Israelites tunay-aari ng Israel""Para <strong>sa</strong> mga hindi <strong>sa</strong> lahat ng mga tao ng Israel ay <strong>ang</strong> mga tao ng Diyos""Hindi lahat ng mga taong bumaba mula <strong>sa</strong> Israel ay Israel"Ang kahulugan ng pahayag na ito makabalighuan revolves <strong>sa</strong> paligid ng iba't ib<strong>ang</strong> kahulugan ng Bibliya<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Israel": (1) Israel, ibig <strong>sa</strong>bihin ay Jacob's descendants (cf. Gen. 32:22-32); (2) Israel, ibig<strong>sa</strong>bihin ay <strong>ang</strong> mga hinir<strong>ang</strong> ng mga tao ng Diyos (cf. TEV); o (3) espirituwal na Israel, Israel kahulugan ngsimbahan, (cf. Gal. 6:16; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:8,9; Rev. 1:6) laban <strong>sa</strong> likas na Israel (cf. vv. 3-6). Lam<strong>ang</strong>ng il<strong>ang</strong> Abraham <strong>ang</strong> mga bata ay <strong>ang</strong> mga anak ng p<strong>ang</strong>ako (cf. v. 7). Kahit na <strong>ang</strong> mga Hudyo ay hindikailanman karapatan <strong>sa</strong> Diyos batay lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pamilya (cf. v. 7), ngunit <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>pananampalataya (cf. 2:28-29; 4:1 ff.; Juan 8:31-59; Gal. 3: 7-9; 4:23). Ito ay <strong>ang</strong> mga natira believing nanat<strong>ang</strong>gap ng Diyos at mga p<strong>ang</strong>ako walked <strong>sa</strong> mga ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya (cf. 9:27;11:5). Verse 6 magsisimula ng is<strong>ang</strong> serye ng pakunwari objections (cf. 9:14,19,30; 11:1) . Ito ay patuloyPaul's tulig<strong>sa</strong> format. Ito conveys katotohanan <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> pakunwari objector (cf. Mal.1:2,6,7 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 12,13; 2:14,17 [dalaw<strong>ang</strong> beses]; 3:7,13,14).9:7 Ang ikalaw<strong>ang</strong> kalahati ng mga taludtod na ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> simula 21:12 d. Hindi lahat ngAbraham <strong>sa</strong> mga anak ng Diyos ay mga anak ng tipan p<strong>ang</strong>ako (cf. Gen. 12:1-3; 15:1-11; 17:1-21; 18:1-15; Gal. 4:23). Ito ay nagpapakita ng mga pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng Ishmael at I<strong>sa</strong>ac <strong>sa</strong> vv. 8-9, at Jacob atE<strong>sa</strong>u <strong>sa</strong> vv. 10-11.9:8 Narito Paul ay <strong>ang</strong> paggamit ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "laman" up<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> pambans<strong>ang</strong> pagpanaog (cf.1:3; 4:1; 9:3,5). Siya ay contrasting <strong>ang</strong> likas na mga anak ng Abraham (<strong>ang</strong> mga Hudyo ng 9:3) na may


mga espirituwal na mga bata (mga anak ng mga p<strong>ang</strong>ako) ng Abraham (mga taong pinagkakatiwalaan ayMesiyas ipin<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya). Ito ay hindi <strong>ang</strong> parehong kaibahanbil<strong>ang</strong> 8:4-11, pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan laban matubos s<strong>ang</strong>katauhan.9:9 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> simula 18:10,14. Ang ipin<strong>ang</strong>ako bata ( "<strong>ang</strong> binhi") ay n<strong>ang</strong>galing mula <strong>sa</strong>Sarah <strong>sa</strong> Diyos kilu<strong>sa</strong>n. Ang huli ay humantong <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>anakan ng Mesiyas. I<strong>sa</strong>ac ay is<strong>ang</strong> espesyal napagtupad <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>sa</strong> Abraham <strong>sa</strong> Gen. 12:1-3 labintatlo taon na mas maaga.9:10 Ang wives ng Abraham, I<strong>sa</strong>ac, at Jacob ay barren; sila ay hindi magbuntis. Ang kanil<strong>ang</strong> kawalan ngkakayahan na magkaroon ng is<strong>ang</strong> bata ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga paraan ng Diyos up<strong>ang</strong> ipakita na Siya ay <strong>sa</strong> controlng tipan mga p<strong>ang</strong>ako, <strong>ang</strong> mesyanik linya. Ang iba p<strong>ang</strong> paraan ay <strong>ang</strong> tunay na mesyanik linya hindinalikom <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga pinakamatand<strong>ang</strong> anak na lalaki ng Patriarchs (na kung <strong>sa</strong>an ayculturally inaa<strong>sa</strong>han ). Ang susi ay pinili ng Diyos (cf. vv. 11-12).9:11-12 Verses 11-12 ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego. Ang account na ito ay kinuha mula <strong>sa</strong> Gen.25:19-34. Halimbawa na ito ay ginagamit up<strong>ang</strong> mapatunayan na pinili ng Diyos (cf. v. 16), hindi (1) taolahi o (2) tao merito o mga nagawa (cf. v. 16). Ito ay <strong>ang</strong> puso ng Eb<strong>ang</strong>helyo, <strong>ang</strong> bagong tipan (cf. Jer.31:31-34; Ezek. 36:22-36). Gayunman, ito ay dapat na remembered na pinili ng Diyos ay hindi sinadyaup<strong>ang</strong> ibukod, ngunit para i<strong>sa</strong>ma! Ang Mesiyas ay n<strong>ang</strong>galing mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> piliin <strong>ang</strong> buto, ngunit Siya aydarating para <strong>sa</strong> lahat (na ipamalas <strong>ang</strong> pananampalataya, Cf. 2:28-29; 4:3,22-25; kabanata 10).9:11 "layunin" Ito ay <strong>ang</strong> tambalan kataga pro dagdagan tithēmi, na kung <strong>sa</strong>an ay may il<strong>ang</strong> mgapandama. 1. <strong>sa</strong> ROM. 3:25 a. ilagay <strong>sa</strong> publiko b. mapagsuyo regalo 2. <strong>sa</strong> plano muna a. ng Paul, ROM.1:13 b. ng Diyos, Eph. 1:9 Ang noun form (prothesis), na ginagamit <strong>sa</strong> text na ito, ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay"up<strong>ang</strong> i-set bago <strong>ang</strong>" 1. ginagamit ng shewbread <strong>sa</strong> templo, Matt. 12:4; Markahan 2:26; Lucas 6:4 2.ginamit ng is<strong>ang</strong> paun<strong>ang</strong>-natukoy na, redemptive layunin ng Diyos, ROM. 8:28; 9:11; Eph. 1:5,11; 3:10;II Tim. 1:9; 3:10Paul ay gumagamit ng il<strong>ang</strong> mga kataga <strong>sa</strong> tambalan ukol pro (bago) <strong>sa</strong> chapters 8 at 9 ng Roma at Efeso11. proginōskō (foreknew), ROM. 8:292. proorizō (disenyo muna), ROM. 8:29 (Eph. 1:5,11), 30 (Eph. 1:9)3. prothesis (paun<strong>ang</strong>-natukoy na layunin), ROM. 9:114. proetoimazō (lagyan ng paun<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita muna), ROM. 9:235. prolegō (dati sinabi), ROM. 9:29 6. proelpizō (inaa<strong>sa</strong>m muna), Eph. 1:12)9:12 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> paghula ng mga Gen. 25:23 na may kaugnayan <strong>sa</strong> E<strong>sa</strong>u at Jacob. Ito aynagpapakita na <strong>ang</strong> Rebekah at Jacob acted out ng p<strong>ang</strong>huhula, hindi personal na makakuha ng, <strong>sa</strong>tricking I<strong>sa</strong>ac <strong>sa</strong> al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> grasya!


9:13 "ngunit E<strong>sa</strong>u ko kinasusuklaman" Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Mal. 1:2-3. "Hate" ay is<strong>ang</strong> Hebreoidyoma ng paghahambing. Ito tunog mabagsik <strong>sa</strong> Ingles, ngunit ihambing Gen. 29:31-33; Deut. 21:15;Matt. 10:37-38; Lucas 14:26; at Juan 12:25. Ang anthropomorphic terms "love" at "hate" kaugnay nahindi Diyos damdamin patungo <strong>sa</strong> mga tao, kundi <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> linya mesyanik atp<strong>ang</strong>ako. Jacob ay <strong>ang</strong> anak ng p<strong>ang</strong>ako base <strong>sa</strong> paghula ng mga Gen. 25:23. E<strong>sa</strong>u, <strong>sa</strong> Mal. 1:2-3, refer <strong>sa</strong>ban<strong>sa</strong> ng Edom (<strong>ang</strong> inanak ng E<strong>sa</strong>u).NASB (BINAGO) TEKSTO: 9:14-1814 Ano <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin? May kalikuan ba <strong>sa</strong> Diyos? Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. 15 Sinabi ng Diyos kayMoises:Mahahabag ako <strong>sa</strong> sinum<strong>ang</strong> kahahabagan ko.Maaawa ako <strong>sa</strong> sinum<strong>ang</strong> kaaawaan ko.16 Kaya nga, ito ay hindi <strong>sa</strong> kaniya na nagnanais o <strong>sa</strong> kaniya na tumatakbo. Subalit ito ay <strong>sa</strong> Diyos nasiy<strong>ang</strong> may kahabagan. 17 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat sinabi ng kasulatan kay Faraon:Up<strong>ang</strong> maipakita ko <strong>sa</strong> pamamagitan mo <strong>ang</strong>aking kap<strong>ang</strong>yarihan, inilagay kita <strong>sa</strong> kinalalagyanmo ng<strong>ayon</strong>. Ginawa ko ito up<strong>ang</strong> maihayag<strong>ang</strong> aking p<strong>ang</strong>alan <strong>sa</strong> buong lupa.18 Kaya nga, mahahabag <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> sinum<strong>ang</strong> ibig niy<strong>ang</strong> kahabagan. Patitigasin niya <strong>ang</strong> puso ngsinum<strong>ang</strong> ibig niy<strong>ang</strong> patigasin <strong>ang</strong> puso.9:14 "Ano <strong>ang</strong> dapat naming <strong>sa</strong>bihin noon" Paul kadalas<strong>ang</strong> ginagamit ito tulig<strong>sa</strong> form (cf. 3:5, 4:1, 6:1,7:7; 8:31; 9:14,19,30).▣ " Wal<strong>ang</strong> katarungan <strong>sa</strong> Diyos, ay may "Paano Diyos hold tao na respon<strong>sa</strong>ble kung <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihanng Diyos ay <strong>ang</strong> pagpapasya kadahilanan (cf. v. 19)? Ito ay <strong>ang</strong> misteryo ng halalan. Ang mgap<strong>ang</strong>unahing diin <strong>sa</strong> ganitong konteksto ay na <strong>ang</strong> Diyos ay malay<strong>ang</strong> gawin kung ano Siya ay mays<strong>ang</strong>katauhan (mapanlaban s<strong>ang</strong>katauhan), gayunman, <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos ay ipinahayag <strong>sa</strong>pagpapala (tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> v. 15), hindi raw kap<strong>ang</strong>yarihan. Ito ay dapat ding naka<strong>sa</strong>ad na ng Diyoshigit <strong>sa</strong> lahat mga pagpipilian ay hindi batay <strong>sa</strong> kaalaman <strong>sa</strong> simula pa ng mga tao <strong>sa</strong> hinaharap napagpipilian at aksyon. Kung ito ay totoo at pagkatapos <strong>sa</strong> huli <strong>sa</strong> mga indibidwal na mga pagpipilian at<strong>ang</strong> mga aksyon at mga kat<strong>ang</strong>ian ay <strong>ang</strong> batayan ng pagpili ng Diyos (cf. v. 16; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:2).Sa likod na ito ay <strong>ang</strong> tradisyunal na Jewish view ng kaunlaran <strong>sa</strong> mga banal (cf. Deut. 27-28; Job at PS.73). Ngunit, <strong>ang</strong> Diyos piliin up<strong>ang</strong> magkaloob ng mga hindi karapat-dapat <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya (hindi pagganap, Cf. 5:8). Alam ng Diyos lahat ng bagay ngunit Siya ay napili nalimitahan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga pagpipilian (1) <strong>sa</strong> kaawaan at (2) <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako. May is<strong>ang</strong> tao nakail<strong>ang</strong>an tugon, ngunit ito sumusunod at <strong>sa</strong> huli Kinukumpirma ng Diyos <strong>ang</strong> buhay <strong>ang</strong> pagbabagoelektibo pinili.▣ "May ito hindi" Ito ay is<strong>ang</strong> bihir<strong>ang</strong> optatibo FORM na noon ay madalas na ginagamit ng Paul para <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> matatag pananalans<strong>ang</strong> karaniw<strong>ang</strong> tulig<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> objector ng mga katanungan (cf. 3:4,6,31;6:2,15, 7:7, 13; 11:1,11 din ako cor. 6:15; Gal. 2:17; 3:21; 6:14).


9:15 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Exod. 33:19. Ang Diyos ay libre up<strong>ang</strong> kumilos <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rilingredemptive layunin. Kahit na-akda ng mga batas ay hindi merito grasya ng Diyos (cf. Exod. 33:20). Siya ayis<strong>ang</strong> murdered (cf. Exod. 2:11-15). Ang susi ay <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga pagpipilian ay na<strong>sa</strong> pagpapala (cf. vv.16,18-23; 11:30,31,32).9:15-16 "pagpapala" Ang Griyego <strong>sa</strong>lita (eleos, Cf. Vv. 15,16 , 18,23; 11:30,31,32) ay ginagamit <strong>sa</strong>Septuagint (LXX) up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> mga espesyal na Hebrew term hesed (tandaan <strong>ang</strong> writers ng NT ayHebreo thinkers pagsusulat <strong>sa</strong> kalye Griyego), na sinadya "matatag, tipan katapat<strong>ang</strong>-loob. "ng Diyos nghabag at halalan ay maramihan, corporate, (Hudyo [I<strong>sa</strong>ac], hindi Arabs [Ishmael]; Israel [Jacob], hindiEdom [E<strong>sa</strong>u], ngunit believing Hudyo at believing Gentiles, Cf. v. 24) pati na rin bil<strong>ang</strong> tao. Angkatotohanan ay <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga susi <strong>sa</strong> unlocking <strong>ang</strong> misteryo ng doktrina ng katalagahan (univer<strong>sa</strong>lredemption). Ang iba p<strong>ang</strong> mga susi <strong>sa</strong> konteksto ng chapters 9-11 ng Diyos ay wal<strong>ang</strong> bago characterhabag(cf. 9:15,16,18,23; 11:30,31,32), at hindi tao <strong>ang</strong> pagganap. Pagpapala <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpiliay maabot ng lahat na naniniwala <strong>sa</strong> Kristo. Ang i<strong>sa</strong> ay bubukas <strong>ang</strong> pinto ng pananampalataya <strong>sa</strong> lahat(cf. 5:18-19).9:17-18 Verse 17 ay is<strong>ang</strong> malakas na uniber<strong>sa</strong>l na quote mula <strong>sa</strong> Exod. 9:16; taludtod 18 ay <strong>ang</strong>pagtatapos diwa mula <strong>sa</strong> mga quote. Paro ay sinabi na hardened kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling puso <strong>sa</strong> Exod. 8:15,32;9:34. Ang Diyos ay sinabi na hardened kany<strong>ang</strong> puso <strong>sa</strong> Exod. 4:21; 7:3; 9:12; 10:20,27; 11:10.Halimbawa na ito ay ginagamit up<strong>ang</strong> maipakita <strong>ang</strong> kataas-taas<strong>ang</strong> Diyos (cf. v. 18). Paro ayrespon<strong>sa</strong>ble para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga pagpipilian. Ang Diyos ay gumagamit ng paro's mapagmataas, matigas<strong>ang</strong> ulo pagkatao <strong>sa</strong> accomplish Kany<strong>ang</strong> ay para <strong>sa</strong> Israel (cf. v. 18). Gayundin paunawa <strong>ang</strong> layunin ngDiyos <strong>sa</strong> mga aksyon na may paro ay redemptive; at ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>klaw. Sila ay inilaan:1. up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos (laban <strong>sa</strong> Egyptian kalika<strong>sa</strong>n at gods hayop, tulad ng simula1 ay <strong>sa</strong> Babylonian astral deities)2. up<strong>ang</strong> ilahad <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> Ehipto at, <strong>sa</strong> pamamagitan ng pahiwatig, <strong>ang</strong> buong daigdig (cf. v. 17).Western (Amerikano) Akala magnifies <strong>ang</strong> mga indibidwal, ngunit sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong>-iisip ay nakatutok <strong>sa</strong> mgakail<strong>ang</strong>an ng mga corporate buo. Diyos ginagamit paro up<strong>ang</strong> ibunyag kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nagigipitmundo. Siya ay gawin <strong>ang</strong> parehong may alinl<strong>ang</strong>an Israel (cf. kabanata 11). Sa ganitong konteksto <strong>ang</strong>mga karapatan ng is<strong>ang</strong> diminishes <strong>sa</strong> dahilan ng mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng buo. Tandaan, <strong>ang</strong> din <strong>ang</strong>mga corporate OT mga halimbawa ng:1. Job un<strong>ang</strong> nag-aagaw-buhay dahil <strong>sa</strong> mga anak ng Diyos <strong>sa</strong> diskusyon Satanas (cf. Job 1-2)2. <strong>ang</strong> Israeli sundalo nag-aagaw-buhay dahil <strong>sa</strong> Achan ng ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Joshua 7)3. David <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bata na may Bathsheba naghihingalo dahil <strong>sa</strong> David's ka<strong>sa</strong>lanan (cf. II Sam. 12:15).Kami ay apektado <strong>ang</strong> lahat ng mga pagpipilian ng iba. Corporality na ito ay makikita <strong>sa</strong> NT <strong>sa</strong> ROM.5:12-21.


NASB (BINAGO) TEKSTO: 9:19-2619 Kaya nga, sina<strong>sa</strong>bi: Bakit pa niya tayo pinagbibint<strong>ang</strong>an? Sino <strong>ang</strong> tum<strong>ang</strong>gi <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> kalooban?20 Oo, at higit pa dito, tao, sino ka up<strong>ang</strong> makipagtalo laban <strong>sa</strong> Diyos? Sa<strong>sa</strong>bihin ba ng hinubog <strong>sa</strong>humubog <strong>sa</strong> kaniya: Bakit mo ako ginaw<strong>ang</strong> ganito? 21 Hindi ba <strong>ang</strong> magpapalayok <strong>ang</strong> maykapamahalaan <strong>sa</strong> putik? Mula <strong>sa</strong> putik ding iyon siya ay maaaring gumawa rin ng sisidl<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>mar<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> gamit at <strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> sisidl<strong>ang</strong> hindi p<strong>ang</strong>mar<strong>ang</strong>al <strong>ang</strong> gamit.22 Yam<strong>ang</strong> ibig ng Diyos na ipahayag <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> galit, at up<strong>ang</strong> maipaalam niya <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> mga tao<strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan, nagtitiis siy<strong>ang</strong> may pagtitiyaga <strong>sa</strong> mga sisidl<strong>ang</strong> tat<strong>ang</strong>gap ng galit.Inihanda na niya sila <strong>sa</strong> kapahamakan. 23 Ginawa niya ito up<strong>ang</strong> ipaalam niya <strong>ang</strong> kayamanan ng kaniy<strong>ang</strong>kaluwalhatian <strong>sa</strong> mga sisidl<strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> kinahabagan. Sila ay inihanda niya <strong>sa</strong> nakara<strong>ang</strong> kaluwalhatian.24 Iyan nga tayo, na kaniy<strong>ang</strong> tinatawag, hindi lam<strong>ang</strong> mula <strong>sa</strong> mga Judio kundi mula <strong>sa</strong> mga Gentil dinnaman. 25 Sa aklat ni Hosea ay sinabi rin niya:Tatawagin kong mga tao ko sila na hindi komga tao. Tatawagin ko na aking iniibig <strong>ang</strong> mgahindi ko iniibig. 26 At m<strong>ang</strong>yayari, na <strong>sa</strong> dakona kung <strong>sa</strong>an ay sinabi <strong>sa</strong> kanila: Hindi ko kayomga tao. Sa dako ring iyon ay tatawagin ko sila:Kayo ay mga anak ng buhay na Diyos.9:19 "na resists Kany<strong>ang</strong> ay" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong pinagkakilanlan, na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>emphasized hu<strong>sa</strong>y katotohanan na may patuloy na resulta (cf. II Chr. 20:6; Job 9:12; PS. 135:6; Dan. 4:35). Ang tulig<strong>sa</strong> patuloy. Logically, sumusunod Paul's tulig<strong>sa</strong> ay <strong>ang</strong> pinakamahu<strong>sa</strong>y na paraan up<strong>ang</strong>gumawa ng b<strong>ang</strong>hay at maunawaan Paul's isipan. Tingnan <strong>ang</strong> kabanata pagpapakilala, B., 1. Ng Diyos aykail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> makikita <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> antas. Ang una ay <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> redemptive mga plano para <strong>sa</strong> lahat ngmga bumag<strong>sa</strong>k s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 3:15). Sa mga planong ito ay hindi tinatablan ng mga indibidwalna tao pinili. Ngunit <strong>sa</strong> ikalaw<strong>ang</strong> antas ng, piliin <strong>ang</strong> Diyos na gamitin <strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> pamamagitan ng (cf.Exod. 3:7-9 at 10). Ang mga tao ay pinili up<strong>ang</strong> accomplish Kany<strong>ang</strong> plano (parehong positibo, akda ngmga batas, at <strong>ang</strong> negatibong, paro).9:20-21 Ang imahe ay kinuha mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 29:16; 45:9-13; 64:8 at Jer. 18:1-12. Ang talinghaga ng YHWHbil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>gagawa ng palayok ay kadalas<strong>ang</strong> ginagamit para <strong>sa</strong> Diyos na lumikha, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>mga tao ay n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong> luad (cf. Gen. 2:7). Paul kawan bahay ng kany<strong>ang</strong> point ng kap<strong>ang</strong>yarihan nglumikha <strong>sa</strong> pamamagitan ng paggamit ng tatlong karagdag<strong>ang</strong> katanungan-<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> v. <strong>sa</strong> 20at <strong>ang</strong> ikatlong <strong>sa</strong> v. 21. Ang huling tanong na bumalik <strong>sa</strong> pagkakatulad ng Diyos <strong>ang</strong> positibong pagpili <strong>sa</strong>mga akda ng mga batas at negatibong pagpipilian <strong>sa</strong> paro. Ang parehong kaibahan ay makikita <strong>sa</strong> (1)I<strong>sa</strong>ac - Ishmael, vv. 8-9; (2) Jacob - E<strong>sa</strong>u <strong>sa</strong> vv. 10-12; at (3) <strong>ang</strong> ban<strong>sa</strong> ng Israel at <strong>ang</strong> mga ban<strong>sa</strong> ngEdom <strong>sa</strong> v. 13. Ang parehong pagkakatulad ay binuo up<strong>ang</strong> sumalamin <strong>sa</strong> Paul's kontemporaryositwasyon ng believing at alinl<strong>ang</strong>an Hudyo. Positibong pagpili ng Diyos ay ipinahayag <strong>sa</strong> huli <strong>ang</strong>pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng mga believing Gentiles (vv. 24-29 & 30-33)!9:22 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> bahagy<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed totoomula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo, ngunit wal<strong>ang</strong> pambalarila pagtatapos. Verses 22-24 ay is<strong>ang</strong>


p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego. Verse 22 ipahayag <strong>ang</strong> redemptive karakter ng Diyos. Ang Diyos ay is<strong>ang</strong> Diyosng katarungan. Siya ay hold s<strong>ang</strong>katauhan nananagot para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga gawa. Ngunit Siya ay is<strong>ang</strong>Diyos ng kaawaan. Lahat ng tao ay maging karapat-dapat <strong>sa</strong> mamatay (cf. 1:18-3:21). Katarungan ayhindi magand<strong>ang</strong> balita! Ng Diyos na character ay una ng habag, hindi galit (cf. Deut.5 :9-10; 7:9; Hos.11:8-9). Kany<strong>ang</strong> mga pagpipilian ay para <strong>sa</strong> pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Ezek. 36:22-33). Siya ay pasyentena may maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Ezek. 18). Siya rin ay gumagamit ng ma<strong>sa</strong>ma para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>mga layunin redemptive! (hal., Satanas, paro, asw<strong>ang</strong> ng Endor, Assyria, Nebuchadnezzar, Sayrus, at <strong>sa</strong>kabanata 11, hindi naniniwala Israel)!▣ NASBNKJVNRSVTEVJB"payag up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> galit""kinukul<strong>ang</strong> up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> galit""desiring na ipakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> galit""nais na ipakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> galit""ay handa na up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> galit"<strong>ang</strong> Diyos ay nagpakita <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> galit up<strong>ang</strong> ipahayag <strong>ang</strong> parehong kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan (cf. v. 22)at <strong>ang</strong> mga kayamanan ng Kany<strong>ang</strong> kaluwalhatian (cf. v. 23). Aksyon ng Diyos ay laging may redemptivelayunin (maliban <strong>sa</strong> Gehenna, kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>wakas na paghihiwalay ng incalcitrant ka<strong>sa</strong>lanan atkawalan ng pananampalataya).▣ "vessels ng galit" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay patuloy Paul's metapora ng luwad mula <strong>sa</strong> vv. 20 at 21. Sila aymalinaw naman sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> alinl<strong>ang</strong>an Human Beings na <strong>ang</strong> Diyos ay gumagamit <strong>sa</strong> karagdag<strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> plano ng pagtubos.▣ NASB, NKJVNRSVTEVNJB"handa""ay ginaw<strong>ang</strong>""tiyak na mapapahamak""ginawa"Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pandiwari. Ang <strong>sa</strong>lita ay ginagamit <strong>sa</strong> papyri ng is<strong>ang</strong> bagay na inihandapara <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> buong tadhana. Mapaghimagsik kawalan ng pananampalataya ay magkakaroon ngkany<strong>ang</strong> araw ng katarungan at kahihinatnan. Subalit, <strong>ang</strong> Diyos piliin up<strong>ang</strong> gamitin unbelievers <strong>sa</strong>accomplish Kany<strong>ang</strong> mas malawak, ka<strong>sa</strong>ma, redemptive layunin.MR Vincent, Word Studies, Vol. 2, nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing "Hindi karapat-dapat <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos para <strong>sa</strong>paninira, ngunit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> adjectival-unawa, handa na, at nakahanda para <strong>sa</strong> paninira, <strong>ang</strong> pandiwaridenoting ng is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> estado na dating binuo, ngunit hindi nagbibigay ng pahiwatig kungpaano ito ay binuo" (p. 716).


▣ "paninira" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 3:3.9:23 "Siya na kung <strong>sa</strong>an handa muna para <strong>sa</strong> kaluwalhatian" Ang parehong katotohanan ay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong>ROM. 8:29-30 at Eph. 1:4,11. Ang kabanata ay <strong>ang</strong> strongest pagpapahayag ng Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong><strong>sa</strong> NT. Maaaring wal<strong>ang</strong> alitan na <strong>ang</strong> Diyos ay <strong>sa</strong> kabuu<strong>ang</strong> singil ng paglikha at pagliligtas! Ang dakil<strong>ang</strong>katotohanan ay hindi dapat maging lamog o finessed. Gayunman, ito ay dapat na balanse <strong>sa</strong> Diyospagpili ng tipan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paraan ng may kinalaman <strong>sa</strong> paggawa ng tao, na ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> imahe.Ito ay tiyak na totoo na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga OT covenants, tulad Gen. 9:8-17 and15 :12-21, ay ganap at hindikaugnay <strong>sa</strong> lahat ng <strong>sa</strong>got <strong>sa</strong> mga tao, ngunit <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga kondisyon <strong>sa</strong> covenants ay pantao <strong>sa</strong>got(ibig <strong>sa</strong>bihin, Eden, Noe, akda ng mga batas, si David). Ang Diyos ay may plano ng pagtubos para <strong>sa</strong>Kany<strong>ang</strong> paglikha, wal<strong>ang</strong> tao na ito ay maaaring makaapekto <strong>sa</strong> plano. Ang Diyos ay pinili up<strong>ang</strong>payagan <strong>ang</strong> mga indibidwal na sumali <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga plano. Ang pagkakataon para <strong>sa</strong> pakikilahok ayis<strong>ang</strong> teolohiko igting <strong>sa</strong> pagitan ng kataas-taas<strong>ang</strong> (Roma 9) at mga tao ay free (Roma 10).Ito ay hindi <strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong> mga pumili ng i<strong>sa</strong> Bibliya diin at huwag pansinin <strong>ang</strong> iba. May pag-igting <strong>sa</strong> pagitanng doctrines dahil sil<strong>ang</strong>an ng mga tao <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan katotohanan dyalektiko o igting-filled na pares.Doctrines ay dapat na gaganapin <strong>sa</strong> mga relasyon <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> mga doctrines. Katotohanan ay is<strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ikng truths. May tiyak na misteryo dito! Paul ay hindi gumuhit ng lohikal na konklusyon <strong>sa</strong> unbelievershanda (kataptizō) para <strong>sa</strong> galit (v. 22) at believers handa (proetoimazō) para <strong>sa</strong> kaluwalhatian (v. 23). Aypinili ng Diyos <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing kadahilanan o pagpili ng Diyos ay batay <strong>sa</strong> mga pagpapala para <strong>sa</strong> lahat,ngunit <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> nag-aalok? Ba <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay may anum<strong>ang</strong> bahagi<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling hinaharap (cf. 9:30-10:21)? May mga overstatements <strong>sa</strong> magkabil<strong>ang</strong> panig(Augustine - Pelagius). Para <strong>sa</strong> akin ng konsepto ng tipan unites sila pareho <strong>sa</strong> diin <strong>sa</strong> Diyos.S<strong>ang</strong>katauhan ay maaari lam<strong>ang</strong> sumagot <strong>sa</strong> pagkuku<strong>sa</strong> ng Diyos (halimbawa, Juan 6:44,65). Ngunit para<strong>sa</strong> akin, ng Diyos na character ay hindi pabagu-bago, pero maawain. Siya umabot out <strong>sa</strong> lahat ng malaytao <strong>sa</strong> paggawa ng ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> larawan (cf. Gen. 1:26,27). Ako magpumiglas <strong>sa</strong> konteksto. Ito ayup<strong>ang</strong> malakas, pa ito paints <strong>sa</strong> itim at puti. Focus nito ay Jewish kawalan ng pananampalataya, na mgaresulta <strong>sa</strong> hentil pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma (kabanata 11)! Ngunit ito ay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> teksto <strong>sa</strong> karakter ng Diyos!▣ "kaluwalhatian" Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:23.9:24 na ito ng tula ay nagpapakita na <strong>ang</strong> mga bagay ng Diyos <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay mas malawak kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lam<strong>ang</strong> ng lahi Israel. Ang Diyos ay ipinapakita pagpapala <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kagustuhan.Ang p<strong>ang</strong>ako ng Gen. 3:15 ay may kaugnayan <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (dahil wal<strong>ang</strong> mga Hudyoh<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> kabanata 12). Ang tawag ng Abraham na may kaugnayan <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan, Gen. 12:3.Ang tawag ng Israel bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kaharian ng mga pari na may kaugnayan <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf.Exod. 19:5-6)! Ito ay <strong>ang</strong> misteryo ng Diyos, na kung <strong>sa</strong>an ay nakatago, ngunit ng<strong>ayon</strong> ay ganap nanagsiwalat (cf. Eph. 2:11-3:13; Gal. 3:28; Col. 3:11). Paul's assertion <strong>sa</strong> v. 24 ay larawan <strong>sa</strong> pamamagitanng is<strong>ang</strong> serye ng mga OT quotes (vv. 25-29).1. taludtod 25, Hosea 2:232. taludtod 26, Hosea 1:10 b


3. verse27, 10:22 I<strong>sa</strong>ya at / o Hosea 1:10 ng4. taludtod 28, I<strong>sa</strong>ya 10:235. taludtod 29, I<strong>sa</strong>ya 1:99:25-26 Sa konteksto dagat na ito ay mula <strong>sa</strong> Septuagint (LXX) ng Hosea 2:23 (na may il<strong>ang</strong> mgapagbabago) at 1:10, kung <strong>sa</strong>an ito na ini-refer <strong>sa</strong> Northern Ten Tribes, ngunit dito Paul ay tumutukoy <strong>sa</strong>mga Gentiles. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> ng NT mga may-akda 'paggamit ng OT. Sila ay nakakita ng iglesia tuladng pagtupad ng p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Israel (cf. II cor. 6:16; Titus 2:14; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:5-9). Sa kasong ito <strong>ang</strong>daan <strong>sa</strong> Hosea ay tumutukoy <strong>sa</strong> taksil na Israel. Kung <strong>ang</strong> Diyos ay maaaring ibalik <strong>ang</strong> idolatrousNorthern Ten Tribes, Paul nakita ito bil<strong>ang</strong> katibayan ng pag-ibig at pagpapatawad ng Diyos na is<strong>ang</strong>araw kahit na i<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> idolatrous pagans (Gentiles).NASB (BINAGO) TEKSTO: 9:27-2927 Ngunit sumigaw si I<strong>sa</strong>ias patungkol <strong>sa</strong> Israel:Ang bil<strong>ang</strong> ng mga anak ni Israel ay tulad <strong>sa</strong>bil<strong>ang</strong> ng buh<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> dagat. Kahit ganito <strong>ang</strong>bil<strong>ang</strong> nila, maliit na p<strong>ang</strong>kat lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>maliligtas. 28 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat tatapusin niya <strong>ang</strong>bagay na iyon. Kaniy<strong>ang</strong> iiklian iyon <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>katuwiran <strong>sa</strong>pagkat pinaiklian ng P<strong>ang</strong>inoon<strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> gawain <strong>sa</strong> ibabaw ng lupa.29 Ayon din <strong>sa</strong> sinabi ni I<strong>sa</strong>ias noong una:Kung hindi nagtira ng binhi <strong>sa</strong> atin <strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoonng mga hukbo, magiging tulad tayo ng mga taong Sodoma at tulad ng mga tao ng Gomora.9:27 NASB, NKJV, NRSV, NJB "kahit na"TEV"kahit na"Ito ay is<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p (ean dagdagan <strong>ang</strong> pa<strong>sa</strong>kali timpla ng damdamin),na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad potensyal na aksyon.9:27-28 Ito ay is<strong>ang</strong> maluwag quote mula <strong>sa</strong> Septuagint (LXX) ng I<strong>sa</strong>ya 10:22-23. Ang Textus Receptusnagdagdag ng concluding parirala mula <strong>sa</strong> Septuagint ng I<strong>sa</strong>. 10:23. Ngunit ito ay absent mula <strong>sa</strong>sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts P46, ‏,א A at B, na kung <strong>sa</strong>an nagpapakita ito ay is<strong>ang</strong> mamaya <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagdagdag ng is<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>ongopya. Ang UBS4 rate nito pagka<strong>sa</strong>ma bil<strong>ang</strong> "tiyak na."▣ "TULAD NG Buh<strong>ang</strong>in NG Sea" Ito ay bahagi ng metaporiko maraming wika ng mga resulta ng Diyos<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Abraham (cf. Gen.15: 5; 22:17; 26: 4).


▣ "ANG Remnant NA ay isi-<strong>sa</strong>ve" Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "sobra" ay madalas na ginagamit <strong>sa</strong> OT propeta namag-refer <strong>sa</strong> mga Israelites na ay kinuha <strong>sa</strong> pagpapatapon, ngunit ay nagdala <strong>sa</strong> ipin<strong>ang</strong>ako lupain <strong>sa</strong>pamamagitan ng Diyos. Sa Paul's <strong>ang</strong> paggamit ng <strong>sa</strong>lita, ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga Hudyo na nagkaroonng pananampalataya relasyon <strong>sa</strong> Diyos at / o <strong>sa</strong> mga naririnig <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo at tumugon <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo. Kahit <strong>sa</strong> loob Tipan Israel <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> espirituwal napaghihiwalay naganap, <strong>ang</strong> ilan lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> karapatan <strong>sa</strong> Diyos. Israel ng halalan ay hindi ibukod <strong>ang</strong>kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> indibidwal na <strong>sa</strong>got pananampalataya (cf. I<strong>sa</strong>. 1:16-20). Paul ay <strong>ang</strong> paggamit ngOT parirala na paun<strong>ang</strong>-refer <strong>sa</strong> Jewish exiles, lam<strong>ang</strong> ng il<strong>ang</strong> ng kanino ibabalik <strong>sa</strong> Palestine, up<strong>ang</strong>tingnan <strong>ang</strong> mga na naririnig <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, ngunit <strong>ang</strong> malaking bil<strong>ang</strong> ng mga ito ay hindi naniniwalaat tum<strong>ang</strong>gap ng Kristo. Lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> maliit na porsyento ng mga un<strong>ang</strong> siglo hearers (Hudyo atGentiles) tumugon <strong>sa</strong> men<strong>sa</strong>he ng Eb<strong>ang</strong>helyo. Paul tawag <strong>sa</strong> mga taong did, <strong>ang</strong> mga natira.ESPESYAL PAKSA: ANG REMNANT, TATLONG PANDAMAAng OT konsepto ng "is<strong>ang</strong> tapat natira" ay is<strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit na tema ng mga propeta (karamihan <strong>sa</strong>ikawalo siglo propeta at Jeremiah). Ito ay ginamit <strong>sa</strong> tatlong pandama:1. mga taong survived <strong>ang</strong> pagpapatapon (hal., I<strong>sa</strong>. 10:20-23; 17:4-6; 37:31-32; Jer. 42:15,19;44:12,14,28; Amos 1:8)2. 2 . mga taong manatiling tapat <strong>sa</strong> YHWH (hal., I<strong>sa</strong>. 4:1-5; 11:11,16; 28:5; Joel 2:32; Amos 5:14-15; micah 2:12-13; 4:6 -- 7; 5:7-9; 7:18-20)3. <strong>ang</strong> mga bahagi ng eschatological pagpapanibago at lib<strong>ang</strong>an (hal., Amos 9:11-15)Sa ganitong konteksto Diyos piliin <strong>ang</strong> ilan lam<strong>ang</strong> (<strong>ang</strong> mga may tapat sipag) ng natira (survivors ngpagpapatapon) para makabalik <strong>sa</strong> Dyuda. Hab<strong>ang</strong> kami ay may nakita na ito bago <strong>sa</strong> kabanata, mga temamula <strong>sa</strong> Israel nakara<strong>ang</strong> magbalik (v. 6). Ang Diyos ay <strong>ang</strong> pagbabawas ng mga numero <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> Siya aymaaaring ipakita <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan, pagkakaloob, at pag-aalaga (hal., Gideon, Jdgs. 6-7).9:29 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> LXX ng I<strong>sa</strong>ya 1:9, na denounces <strong>ang</strong> sinfulness ng pambans<strong>ang</strong> Israel.▣ "PANGINOON NG SABAOTH" Ito ay is<strong>ang</strong> OT pamagat para <strong>sa</strong> YHWH, kadala<strong>sa</strong>n ay isinalin na"P<strong>ang</strong>inoon ng mga Hukbo" (cf. James 5:4). Depende <strong>sa</strong> konteksto, <strong>ang</strong> tinutukoy <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>militar-unawa, "kapitan ng hukbo ng l<strong>ang</strong>it" (cf. magbiro. 5:13-15), o administrative unawa, kadala<strong>sa</strong>n ayis<strong>ang</strong> Babylonian astral polytheism context na may kaugnayan <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it katawan, "P<strong>ang</strong>inoon ng l<strong>ang</strong>itkatawan." Stars ay creations, hindi gods; hindi nila control o hugis kaganapan (cf. Gen. 1:16; PS. 8:3;147:4; I<strong>sa</strong>. 40:26).▣ NASB "kung hindi. . . had kaliwa <strong>sa</strong> amin ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>linlahi <strong>sa</strong> hinaharap "NKJV" maliban kung. . . had kaliwa <strong>sa</strong> amin ng is<strong>ang</strong> binhi "NRSV" ay hindi kaliwa survivors "TEV" ay hindi nag-iwan <strong>sa</strong> amin ng il<strong>ang</strong> mga descendants "


NJB" hindi nag-iwan <strong>sa</strong> amin ng il<strong>ang</strong> survivors "Ang Hebreo teksto ng I<strong>sa</strong>. 1:9 ay "tira," ngunit <strong>ang</strong> Septuagint isinalin ito "buto" (NKJV). Paghatol ngDiyos ng Israel palaging spared (1) <strong>ang</strong> believing retaso o (2) <strong>ang</strong> mesyanik linya. Diyos spared <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong>na maabot <strong>ang</strong> maraming mga.▣ "Sodom. . . Gomorrah "Verse 28 na may kaugnayan <strong>sa</strong> Diyos paghuhusga. Ito verses mismo mentionsdalaw<strong>ang</strong> pagano lungsod na kung <strong>sa</strong>an ay nawa<strong>sa</strong>k ng Diyos <strong>sa</strong> Gen. 19:24-26, ngunit ito ay naging is<strong>ang</strong>kawikaan ng paghuhusga ng Diyos (cf. Deut. 29:34; I<strong>sa</strong>. 13:19; Jer. 20:16; 49:18; 50:40; Amos 4:11).NASB (BINAGO) TEKSTO: 9:30-3330 Ano nga <strong>ang</strong> <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin natin? Sa<strong>sa</strong>bihin ba natin: Ang mga Gentil na hindi nagsikap sumunod <strong>sa</strong>katuwiran ay tum<strong>ang</strong>gap ng katuwiran. Ang katuwir<strong>ang</strong> ito ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya.31 Ang Israel ay nagsikap sumunod <strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n ng katuwiran ngunit hindi sila nakaabot <strong>sa</strong> katuwiran ngkautu<strong>sa</strong>n. 32 Bakit? Ito ay <strong>sa</strong>pagkat hindi sila nagsikap <strong>sa</strong> pamamgitan ng pananampalataya kundi <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga gawa ng kautu<strong>sa</strong>n. Sila ay natisod <strong>sa</strong> batong katitisuran. 33 Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Narito, naglagay ako <strong>sa</strong> Zion ng batong katitisuranat batong ikabubuwal nila. At <strong>ang</strong> bawat is<strong>ang</strong>suma<strong>sa</strong>mpalataya <strong>sa</strong> kaniya ay hindi mapapahiya.9:30-31 Ito ay kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha <strong>ang</strong> pagtatapos ng Diyos electing layunin. Verses 30-33 ay is<strong>ang</strong> buodng kabanata 9 at is<strong>ang</strong> pagpapakilala <strong>sa</strong> kabanata 10. Believing Gentiles ay ginawa <strong>sa</strong> kanan ng Diyos,ngunit hindi <strong>ang</strong> lahat ng Hudyo! Diyos na trato <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> covenantal paraan.Ang Diyos ay laging tumatagal <strong>ang</strong> mga inisyatiba at nagtatakda ng mga kondisyon. Indibidwal ay dapatna tumugon <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagsisisi at pananampalataya, pagsunod, at tiyaga. Ay na-<strong>sa</strong>ve na mgatao <strong>sa</strong> pamamagitan ng (1) Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong>; (2) <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapala ng Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya <strong>sa</strong> Mesiyas ng tapos ng trabaho, o (3) o <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong>gawa ng mga personal na pananampalataya? Yes! Para <strong>sa</strong> mga "ituloy" makita <strong>ang</strong> mga tanda <strong>sa</strong> 14:19.▣ "katuwiran" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.9:32 "<strong>sa</strong> pamamagitan ng mga gawa" Ang Textus Receptus idinagdag "ng kautu<strong>sa</strong>n." Ito ay is<strong>ang</strong>karagdagan ng is<strong>ang</strong> mamaya m<strong>ang</strong>ongopya. Paul ay madalas gamitin <strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong> "gumagawa ngkautu<strong>sa</strong>n" (cf. 3:20,28; Gal. 2:16; 3:2,5,10). Gayunman, <strong>ang</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscriptsP46, א *, A, B, F, at G lakdawan <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> tula. Ang UBS4 rate ng mga maiikling text "B" (halos tiyak). Angsusi <strong>sa</strong> katuwiran ng Diyos ay hindi tao pagganap ngunit <strong>ang</strong> character at regalo ng Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo. Katuwiran ay is<strong>ang</strong> imposibleng kakayahan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan, ngunit ito ay is<strong>ang</strong> malay<strong>ang</strong> inaalok regalo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kayCristo (cf. 3:21-31). Gayunman, ito ay dapat na nat<strong>ang</strong>gap (cf. v. 33; Juan 1:12; 3:16; ROM. 4:1 ff; 10:9-13; Eph. 2:8-9). Ito ay <strong>ang</strong> katotohanan na taos-puso, relihiyon, moral Hudyo (at lahat ng legalists) miss!George Eldon Ladd <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> libro A Theology <strong>sa</strong> Bagong Tipan, ay gumagawa ng is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong>point: "Paul's pagtuturo tungkol <strong>sa</strong> mga Batas ay madalas approached mula <strong>sa</strong> perspektibo ng mgamaka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> karana<strong>sa</strong>n ng alinman <strong>sa</strong> Paul kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> Jewish rabi, o ng is<strong>ang</strong> tipikalun<strong>ang</strong> siglo Hudyo <strong>sa</strong> ilalim ng Batas. Gayunman, Paul's-iisip ay dapat na nakita ni bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pag-amin


ng kany<strong>ang</strong> espirituwal autobiography, o bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> paglalarawan ng legalistic karakter ng mga un<strong>ang</strong>siglo pari<strong>sa</strong>ismo, ngunit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> teolohiko interpretasyon ng is<strong>ang</strong> Kristiyano palaisip ng dalaw<strong>ang</strong>paraan ng katuwiran: legalism at pananampalataya. " (p. 495).9:33 Ito ay kinuha mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 28:16 pinag<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> 8:14. "Tingnan mo ako mag-ipon <strong>sa</strong> Zion <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>bato," 28:16 ng is<strong>ang</strong> "ng stumbling at is<strong>ang</strong> malaking bato ng ka<strong>sa</strong>lanan," 8:14 b "at siya na <strong>ang</strong>paniniwala <strong>sa</strong> Kanya ay hindi nabigo," 28: 16b By Kombinasyon ng mga verses <strong>sa</strong> ganitong paraan(rabbinical kasiningan) siya <strong>ang</strong> mga pagbabago <strong>sa</strong> kahulugan ng I<strong>sa</strong>. 28:16 mula <strong>sa</strong> positibo <strong>sa</strong>negatibong. Paul manipulates ng OT para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga layunin. 1. Siya piliin na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin(LXX, MT, o <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling) 2. Siya mga pagbabago <strong>sa</strong> mga s<strong>ang</strong>gunian (mula <strong>sa</strong> pagpapatapon <strong>sa</strong>Gentiles) 3. Siya pinag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma teksto 4. Siya pagbabago pamagat at PRONOUNS, na mag-aplay YHWH nasi Hesus.▣ "siya na <strong>ang</strong> paniniwala <strong>sa</strong> Kanya ay hindi di<strong>sa</strong>ppointed" Ito ay mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 28:16 b. Ito rin ay quoted <strong>sa</strong>ROM. 10:11 at ito ay katulad ng <strong>sa</strong> Joel 2:32, quoted <strong>sa</strong> ROM. 10:13. Ang susi <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay parehongmga (1) <strong>ang</strong> mga bagay (<strong>ang</strong> pundasyon) at (2) <strong>ang</strong> mga indibidwal <strong>ang</strong> mga personal na pagt<strong>ang</strong>gap(pananampalataya <strong>sa</strong> Kanya). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: maniwala <strong>sa</strong> 4:5.▣ "A Stone" Ito ay is<strong>ang</strong> orihinal na pamagat para <strong>sa</strong> Diyos (cf. PS. 18:1-2,31,46; Deut. 32:18; ko Sam. 2:2;PS. 28:1; 31:3; 42:9; 71:3; 78:35), ngunit ito ay nagmula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mesyanik pamagat (cf. Gen. 49:24; PS.118:22; I<strong>sa</strong>. 8: 14; 28:16; Dan. 2:34-35, 44-45; Matt. 21:42-44). Ang mga p<strong>ang</strong>unahing s<strong>ang</strong>kap ng mgap<strong>ang</strong>ako ng Diyos tipan (<strong>ang</strong> Mesiyas) ay gusot at tin<strong>ang</strong>gihan (cf. ko cor. 1:23). Ang mga Hudyo gusothindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Mesiyas ng layunin, ngunit <strong>ang</strong> mga batay<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng Diyos tipan. Kristopara <strong>sa</strong> mga Hudyo ay naging is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nhi up<strong>ang</strong> makasumpong (cf. I<strong>sa</strong>. 8:14; Lucas 2:34), ngunit para <strong>sa</strong>mga believers, parehong mga Hudyo at mga hentil, siya <strong>ang</strong> naging pundasyon bato (cf. I<strong>sa</strong>. 28:16; koAlag<strong>ang</strong> Hayop . 2:6-10).ESPESYAL PAKSA: PUNDASYON I. OT USAGESA. Ang konsepto ng is<strong>ang</strong> bato bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hard matibay item na ginawa ng is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong>pundasyon ay ginamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> YHWH (cf. PS. 18:1).B. Ito pagkatapos ay binuo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mesyanik pamagat (cf. Gen. 49:24; PS. 118:22; I<strong>sa</strong>. 28:16).C. Ito ay nagmula <strong>sa</strong> kumakatawan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> hatol mula <strong>sa</strong> YHWH ng Mesiyas (cf. I<strong>sa</strong>. 8:14; Dan. 2:34-35,44-45).D. Ito ay binuo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gu<strong>sa</strong>li ng talinghaga.1. pundasyon bato, <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> inilagay, na kung <strong>sa</strong>an ay ligtas at itakda <strong>ang</strong> <strong>ang</strong>les para <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>magpahinga ng <strong>ang</strong> gu<strong>sa</strong>li, na tinatawag na "<strong>ang</strong> pundasyon"2. ito rin ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> huling bato ilagay <strong>sa</strong> lugar, na humahawak ng pader magka<strong>sa</strong>ma(cf. Zech. 4:7; Eph. 2:20,21), na tinatawag na "<strong>ang</strong> takip bato" mula <strong>sa</strong> Hebreo dalos (ibig <strong>sa</strong>bihin, ulo)


3. ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> "key bato," na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>sa</strong> gitna ng pintuan arch at humahawak ngbigat ng buong dingding.II. NT U<strong>sa</strong>gesA. Hesus quoted PS. 118 il<strong>ang</strong> ulit <strong>sa</strong> mga s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf. Matt. 21:41-46; Mark 12:10-11; Lucas 20:17).B. Paul ay gumagamit ng PS. 118 na may kaugnayan <strong>sa</strong> YHWH <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng mga wal<strong>ang</strong>pananampalataya, suwail Israel (cf. ROM. 9:33)C. Paul ay gumagamit ng konsepto ng is<strong>ang</strong> "takip bato" <strong>sa</strong> Eph. 2:20-22 <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> KristoD. Peter na ito ay gumagamit ng konsepto ng Hesus <strong>sa</strong> Alag<strong>ang</strong> Hayop ko. 2:1-10. Si Hesus ay <strong>ang</strong>pundasyon at believers <strong>ang</strong> mga buhay na bato (ibig <strong>sa</strong>bihin, believers bil<strong>ang</strong> Templo, Cf. I cor. 6:19), nabinuo <strong>sa</strong> Kanya (Hesus ay <strong>ang</strong> bagong Templo, Cf. Markahan 14:58; Matt. 12:6; Juan 2:19-20). Ang mgaHudyo tin<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> pundasyon ng kanil<strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong> kapag sila ay tin<strong>ang</strong>gihan ni Hesus bil<strong>ang</strong> MesiyasIII. Theological pahayagA. YHWH pinapayagan David / Solomon na bumuo ng is<strong>ang</strong> templo. Siya na sina<strong>sa</strong>bi <strong>sa</strong> kanila na kungsila ay malinis <strong>ang</strong> tipan Siya ay basba<strong>sa</strong>n sila at maging <strong>sa</strong> mga ito, ngunit kung <strong>ang</strong> mga ito ay hindi <strong>ang</strong>simbahan ay <strong>sa</strong> mga lugar ng pagkasira (cf. I Kgs. 9:1-9)!B. Rabbinical Hudaismo nakatutok <strong>sa</strong> form at ritwal at napapabayaan <strong>ang</strong> mga personal na aspeto ngpananampalataya (na ito ay hindi is<strong>ang</strong> kumot pahayag; doon ay banal rabbis). Diyos na naghahanap ngis<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-araw-araw, personal, relihiyoso relasyon <strong>sa</strong> mga nilikha <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> larawan (cf. Gen. 1:26-27). Lucas 20:17-18 ay naglalaman ng nakakatakot <strong>sa</strong>lita ng paghuhusga.C. Ni Hesus na ginagamit <strong>ang</strong> konsepto ng is<strong>ang</strong> templo na kumakatawan <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> pisikal na katawan.Ang patuloy at expands ng konsepto ng personal. Pananampalataya <strong>sa</strong> Hesus bil<strong>ang</strong> Mesiyas ay susi <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> relasyon na may YHWH.D. Kaligta<strong>sa</strong>n ay sinadya up<strong>ang</strong> ibalik <strong>ang</strong> mga imahe ng Diyos <strong>sa</strong> Human Beings up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga relasyon<strong>sa</strong> Diyos ay posible. Ang layunin ng Kristiyanismo ay Christlikeness ng<strong>ayon</strong>. Believers ay maging buhay nabato na binuo <strong>sa</strong> / patterned matapos Kristo (<strong>ang</strong> bagong temple).E. Si Hesus ay <strong>ang</strong> pundasyon ng ating pananampalataya at <strong>ang</strong> takip ng bato ng amingpananampalataya (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong> Alpha at Omega). Pa rin <strong>ang</strong> bato ng stumbling at <strong>ang</strong> mga bato ngmga ka<strong>sa</strong>lanan. Up<strong>ang</strong> miss Kanya ay up<strong>ang</strong> hindi tamaan <strong>ang</strong> lahat. Maaaring wal<strong>ang</strong> gitna lupa dito!MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>


liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Paano <strong>ang</strong> kabanata 9 (kapalaran) na may kaugnayan <strong>sa</strong> kabanata 10 (s<strong>ang</strong>katauhan ay libre ay)?2. Ano <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing tema ng kabanata 9:1-29?3. May nasira <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Israel?4. Listahan ng mga pribilehiyo na pambans<strong>ang</strong> Israel ma<strong>sa</strong>ya (9:4-5).5. Ay <strong>ang</strong> lahat ng mga Hudyo <strong>sa</strong> kanan ng Diyos? Bakit o bakit hindi (9:6)?6. Kung <strong>ang</strong> tao ay pinilit na gawin ng Diyos ay siya ay may pananagutan <strong>sa</strong> kagandah<strong>ang</strong>-a<strong>sa</strong>l?7. Paano <strong>ang</strong> "awa" <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> katalagahan (cf. 15, 16, 18, 23; 11:30-32)?


ROMA 10PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBIsrael at <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyoIsrael Needs <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyoAng tunay nakabanalan ay <strong>sa</strong>pamamagitan ngPananampalatayaIsrael at <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyoIsrael hindi TingnanIyon Ito ay DiyosSino <strong>ang</strong> Banal na9:30-10:4 9:30-10:4 9:30-10:410:1-13 10:1-4Kaligta<strong>sa</strong>n para <strong>sa</strong>LahatKaligta<strong>sa</strong>n para <strong>sa</strong>Lahat10:5-13 10:5-13 10:5-13 10:5-13Israel Rejects <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyoIsrael narespon<strong>sa</strong>ble para<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong>pagkabigoAng pahayag ngmga akda ng mgabatas10:14-21 10:14-21 10:14-17 10:14-17 10:14-1710:18-21 10:18-21 10:18-21PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.


Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAYA. Chapter 10 nakatutok <strong>sa</strong> Israel ng pagkakataon na tumugon <strong>sa</strong> YHWH <strong>ang</strong> diyos ay nag-aalok ngkaligta<strong>sa</strong>n. Kabanata 9 tinalakay ng Diyos pagpili ng mga Judio para <strong>sa</strong> layunin ng pagpili <strong>sa</strong> mundongunit <strong>ang</strong> mga Hudyo tum<strong>ang</strong>gi <strong>sa</strong> yakap ng kany<strong>ang</strong> pinili (ibig <strong>sa</strong>bihin, tipan pagkamasunurin).B. Paul ay patuloy na gamitin <strong>ang</strong> OT up<strong>ang</strong> gumawa ng kany<strong>ang</strong> kaso para <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Ito aykat<strong>ang</strong>ian ng apostoliko sermons ng Gawa, na kilala bil<strong>ang</strong> kerygma (ibig <strong>sa</strong>bihin, na kung <strong>sa</strong>an ayproclaimed). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: <strong>ang</strong> Kerygma <strong>sa</strong> 1:2.C. Ang central truths ng 9:30-10:4 ay1. Ang Gentiles ay may katuwiran ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo2. Ang mga Hudyo ay wal<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos dahil <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kakul<strong>ang</strong>an ng pananampalataya kayCristo3. Ang Batas ay hindi magbigay ng katuwiran.Ito ay regalo ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo at hindi ay nakuha <strong>sa</strong>pamamagitan ng pagganap ng tao (cf. 3:21-31)D. Bruce Corley at Curtis Vaughan <strong>sa</strong> A Study Guide puna, Roma, inilathala ng Zondervan, pp. 115-116,ay may is<strong>ang</strong> helpful outline ng mga ka<strong>sa</strong>lanan ng mga Hudyo1. relihiyon kapurihan, 10:2 is<strong>ang</strong>2. espirituwal na pagkabulag, 10:2 b, 3A3. <strong>sa</strong>riling-katuwiran, 10:3 b4. matigas <strong>ang</strong> ulo katiga<strong>sa</strong>n ng ulo, 10:4is<strong>ang</strong> tulad ko rin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga concluding remarks <strong>sa</strong> dulo ng kabanata 9 tungkol <strong>sa</strong> kabanata 10,"<strong>sa</strong> Halalan <strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ng cross (cf. ko Thess. 1:4-10), na nagpapaliwanag kung


paano <strong>ang</strong> klasiko pagtat<strong>ang</strong>gol ng banal na kap<strong>ang</strong>yarihan (9:6-29) ay maaaring maging kasunod <strong>ang</strong>pinakadakil<strong>ang</strong> misyonero daan <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> mga titik ng Paul (10:1-21). Ang pinakamataas na utos <strong>sa</strong>m<strong>ang</strong>aral ng Eb<strong>ang</strong>helyo ay <strong>ang</strong> kaalaman na, <strong>sa</strong> paggawa nito, <strong>ang</strong> Diyos ay tapat i<strong>sa</strong>gawa <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong>electing layunin kay Cristo "(p. 114).PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 10:1-41 Mga kapatid, <strong>ang</strong> mabuting kaluguran ng aking puso at dal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> Israel ay maligtas sila.2 Pinatotohanan ko na sila ay may kasigasigan <strong>sa</strong> Diyos ngunit <strong>ang</strong> kasigasigan nila ay hindi <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> lubosna kaalaman. 3 Hindi nila alam <strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos. At <strong>sa</strong>pagkat sinisikap nil<strong>ang</strong> maitatag <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>katuwiran, hindi sila nagpapa<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> katuwiran ng Diyos. 4 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat si Cristo <strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganan ngkautu<strong>sa</strong>n patungo <strong>sa</strong> katuwiran ng lahat ng suma<strong>sa</strong>mpalataya.10:1 "kapatid" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay madalas na ginagamit ng Paul up<strong>ang</strong> ipakilala <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong pak<strong>sa</strong>(cf. 1:13; 7:1,4; 8:12).▣ "<strong>ang</strong> aking puso <strong>ang</strong> pagnanais at <strong>sa</strong> aking panal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> mga ito ay para <strong>sa</strong> mga <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> mga kaligta<strong>sa</strong>n "Paul believed <strong>ang</strong> mga Hudyo ay maaaring i-<strong>sa</strong>ve at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mgapanal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> kanila na ginawa ng is<strong>ang</strong> pagkakaiba. Ito ay <strong>ang</strong> mga kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>hakontrapunkta <strong>sa</strong> kapalaran! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: kumakalinga Panal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> 9:3. Mayis<strong>ang</strong> Griyego manuskrito ng pagkakaiba-iba <strong>sa</strong> "para <strong>sa</strong> mga ito." Ang Textus Receptus substituted "para<strong>sa</strong> Israel." Gayunman, <strong>ang</strong> orihinal na katibayan favors "para <strong>sa</strong> kanila" (MSS P46, א *, B , C, D *, F, G).Ang UBS4 ay nagbibigay ito ng is<strong>ang</strong> "A" rating (tiyak).10:2 "sila ay may sigasig para <strong>sa</strong> Diyos" katapatan at sigasig ay hindi <strong>sa</strong>pat na (cf. vv. 3-4). Paul Alam naito ng mabuti (cf. Gawa 9:1; Gal. 1:14; Phil. 3:6)!10:2-3 "ngunit hindi alinsunod <strong>sa</strong> kaalaman. Para <strong>sa</strong> mga hindi alam tungkol <strong>sa</strong> katuwiran ng Diyos "Ang<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>" kung "(v. 2, epiginōskō) ay function <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> mga paraan: (1) <strong>ang</strong> mga Hudyo ay hindi namaintindihan ng is<strong>ang</strong> libreng Eb<strong>ang</strong>helyo (Griyego kahulugan ng" alam "); o (2) <strong>ang</strong> Hudyo ay hindimagkaroon ng is<strong>ang</strong> pananampalataya relasyon <strong>sa</strong> Diyos (Hebreo kahulugan ng "alam," Cf. Gen. 4:1; Jer.1:5). Ang mga Hudyo ay hindi wal<strong>ang</strong> pinag-aralan ng mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tugon <strong>sa</strong> Diyos(vv. 16,18,19), pero <strong>ang</strong> mga ito substituted pantao ng pagganap para <strong>sa</strong> pananampalataya, nahumantong <strong>sa</strong> kapurihan, pagmamataas, at exclusivism (v. 3A)!10:3 " katuwiran ng Diyos "Sa konteksto ng chapters 9-11 na ito parirala-refer <strong>sa</strong> Diyos imputedkarapatan patindig (Roma 4) <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na batay lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> habag, <strong>ang</strong> mga natapos natrabaho ni Kristo, <strong>ang</strong> panliligaw ng Espiritu at maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> nagsisisi,pananampalataya at mga <strong>sa</strong>got patuloy na pagsunod at tiyaga. Is<strong>ang</strong> alinl<strong>ang</strong>an mong maunawaan kungpaano <strong>ang</strong> mga Hudyo gusot katuwiran ng Diyos. Ang OT emphasized pagsunod <strong>sa</strong> Batas (cf. Deut. 4:28-6:3,17,24-25). Ano <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> bigo up<strong>ang</strong> makilala <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an balanse ng pananampalataya atpagsisisi (cf. Deut. 5:29-30; 6:5). Deuteronomio asserts malinaw na <strong>ang</strong> Diyos acted <strong>sa</strong> Israel <strong>ang</strong> ngalanhindi dahil <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> katuwiran, ngunit dahil <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagkatao (cf. 9:6,7,13,24,27; 10:12-22; Ezek.


36:22-38). Kahit na <strong>ang</strong> mga Canaanites ay hindi dispossessed ng Israel dahil <strong>sa</strong> katuwiran, ngunit dahil<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (cf. 9:4-6; Gen. 15:16). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:17.▣ "sila ay hindi <strong>sa</strong>kop ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> katuwiran ng Diyos" Ang pandiwa ay is<strong>ang</strong> AORIST Passivepinagkakilanlan, ngunit ito ay isinalin bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> Gitn<strong>ang</strong> Voice (cf. TEV). Ang Gitn<strong>ang</strong> Voice'S functionay kinuha <strong>sa</strong> pamamagitan ng tinig pakuwento <strong>sa</strong> Koine Greek. Konteksto ay <strong>ang</strong> pagpapasyakadahilanan. Ito ay literal "submit" na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> militar term para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kadena ng mgacommand. Ang mga Hudyo tried up<strong>ang</strong> kumita ng katuwiran ng Diyos, ngunit ito ay is<strong>ang</strong> regalo (cf.3:24; 5:15; 6:23; Eph. 2:8-9). Paul nakakita ng malinaw na katotohanan na ito <strong>sa</strong> kalye papunta <strong>sa</strong>Damascus.ESPESYAL PAKSA: SUBMISSION (HUPOTASSŌ)Ang Septuagint ay gumagamit ng term na ito <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin-wika ng <strong>sa</strong>mpung iba't-ib<strong>ang</strong> mga Hebrew<strong>sa</strong>lita. Kany<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing OT kahulugan ay "mag-order ng" o "<strong>ang</strong> karapatan ng mga utos." Itoay pinili <strong>sa</strong> LXX.1. Utos ng Diyos (cf. Lev. 10:1; taong nagdadala ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> palad 2:1; 4:6-8)2. Akda ng mga batas command (cf. Exod. 36:6; Deut. 27:1)3. hari command (cf. II Chr. 31:13) Sa NT <strong>ang</strong> kahulugan ay patuloy na <strong>sa</strong> Gawa 10:48, kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> Apostle command. Gayunman, <strong>ang</strong> mga bagong connotations ay binuo <strong>sa</strong> NT.1. <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kus<strong>ang</strong>-loob aspeto develops (madalas Gitn<strong>ang</strong> Voice)2. ito self-takda <strong>sa</strong> aksyon ay makikita <strong>sa</strong> pagsusumite si Hesus <strong>sa</strong> Ama (cf. Lucas 2:51)3. believers isumite <strong>sa</strong> mga aspeto ng kultura up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay hindi ma<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>a. lahat ng believers (cf. Eph. 5:21)b. believing wives (cf. Col. 3:18; Eph. 5:22-24; Titus 2:5; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:1)c. believers <strong>sa</strong> pagano pamahalaan (cf. ROM. 13:1-7; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:13) Believers kumilos <strong>sa</strong> labasng motives ng pag-ibig, para <strong>sa</strong> Diyos, para <strong>sa</strong> Kristo, para <strong>sa</strong> Kaharian, para <strong>sa</strong> kabutihan ng iba.Tulad ng agapaō <strong>ang</strong> iglesia na puno ito kataga na may bagong kahulugan batay <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>anng Kaharian at <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng iba. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay tumatagal <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagong noble ngselflessness, hindi nakabatay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> utos, ngunit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagong relasyon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> self-pagbibigay ngDiyos at Mesiyas. Believers sumunod at isumite para <strong>sa</strong> mga mabuting ng buong at <strong>ang</strong> grasya ngpamilya ng Diyos.10:4 NASB, NKJV, NRSV "para <strong>sa</strong> Kristo ay <strong>ang</strong> dulo ng batas"TEV "para <strong>sa</strong> Kristo ay nagdala ng batas <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> dulo"


JB "ngunit ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ay dumating <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> dulo kay Kristo" Ang pahayag ay <strong>sa</strong> linya <strong>sa</strong> Matt.5:17-48. Ang h<strong>ang</strong>arin, layunin o katapu<strong>sa</strong>n (telos) ng Batas ay hindi na kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>ang</strong> pananalig,at patuloy na layunin (cf. Gal. 3:24-25). Ang klasiko NT teksto <strong>sa</strong> pak<strong>sa</strong> na ito ay Gal. 3:1-29. Kapagpagtalakay ng isyung ito, konteksto ay napakahalaga. Paul ay gumagamit ng mga OT <strong>sa</strong> maraming iba'tib<strong>ang</strong>paraan. Kapag nag-u<strong>sa</strong>p <strong>ang</strong> mga Kristiyano <strong>sa</strong> buhay, <strong>ang</strong> OT ay paghahayag ng Diyos (cf. ROM.15:4; ko cor. 10:6,11), ngunit kapag nag-u<strong>sa</strong>p kaligta<strong>sa</strong>n na ito ay wal<strong>ang</strong> laman at ay lumampas na <strong>sa</strong>malayo (cf. Heb. 8:13) . Ito ay dahil ito ay is<strong>ang</strong> metapora para <strong>sa</strong> gul<strong>ang</strong>. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>ayon</strong> kayHesus <strong>sa</strong> pananampalataya ay <strong>ang</strong> bagong edad ng Espiritu. Ang Batas <strong>sa</strong> oras na ito ay na! Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Paul's Views ng mo<strong>sa</strong>ik Batas <strong>sa</strong> 13:9.▣ NASB, NKJV "para <strong>sa</strong> mga katuwiran <strong>sa</strong> lahat ng mga taong naniniwala na"NRSV "kaya na maaaring may katuwiran para <strong>sa</strong> lahat ng mga taong naniniwala na"TEV "up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> lahat ng mga taong naniniwala na ito ay ilagay <strong>sa</strong> kanan ng Diyos"NJB "up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> lahat na may pananampalataya ay makatwiran"Chapters 9-11 ay dapat interpreted <strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma. Ang diin <strong>sa</strong> Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong> sinabi kaya Matindi<strong>sa</strong> kabanata 9 ay dapat na gaganapin <strong>sa</strong> pag-igting <strong>sa</strong> mga tawag na para <strong>sa</strong> lahat na naniniwala <strong>sa</strong>kabanata 10 (cf. vv. 4,9,11,13; 3:22; 4:11,16). Ang univer<strong>sa</strong>lity ng Diyos <strong>ang</strong> pag-ibig at redemptivelayunin ay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> Gen. 3:15 at Matindi <strong>ang</strong> ipinahiwatig <strong>sa</strong> Gen. 12:3 at Exod. 19:5-6. Ang mgapropeta madalas na pumigil ng pandaigdig na pag-ibig ng Diyos at plano up<strong>ang</strong> magkai<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> lahat ngs<strong>ang</strong>katauhan. Ang katotohanan na may is<strong>ang</strong> Diyos at Siya na ginawa <strong>ang</strong> lahat ng tao <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>imahe ay nagbibigay ng is<strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na paanyaya <strong>sa</strong> lahat ng na-<strong>sa</strong>ve. Gayunman, <strong>ang</strong> misteryo ayatipan ng pawid hindi i<strong>sa</strong> maaari tumugon n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> ng ahensiya ng Espiritu (cf. Juan 6:44,65).Pagkatapos ay <strong>ang</strong> tanong ay, "Ang Diyos gumuhit lahat ng tao <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n?" Ang <strong>sa</strong>got ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong>,"Oo!" (Cf. Juan 3:16; 4:42; I Juan 2:2; 4:14; ko Tim. 2 : 4; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9). Ang kalagim-lagimkabalintunaan ng ka<strong>sa</strong>lanan, <strong>ang</strong> mga tag-lagas, at Satanas ay na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>y "No." Kapagpreached Paul, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Hudyo tumugon, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> ay hindi; il<strong>ang</strong> Gentiles tumugon, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mgahindi!Ang terminong "Naniniwala" (pisteuō) ay isinalin <strong>sa</strong> Ingles <strong>sa</strong> pamamagitan ng tatlong termino,"naniniwala," "pananampalataya," at "pagtitiwala". Ito ay p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan, na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng patuloy napaniniwala. Ito ay hindi <strong>ang</strong> pagpapa<strong>sa</strong>lamat ng katotohanan (teolohiya, ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng mga detalye,Eb<strong>ang</strong>helyo impormasyon) na natat<strong>ang</strong>gap ng mga regalo ng grasya ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo.Ang NT ay is<strong>ang</strong> kasunduan; Diyos <strong>ang</strong> nagtatakda ng mga uu<strong>sa</strong>pan initiates at <strong>ang</strong> kinakail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> mga<strong>sa</strong>got, ngunit <strong>ang</strong> indibidwal ay dapat na tumugon <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> pananampalataya at pagsisisi at patuloy napananampalataya at pagsisisi. Pagkamasunurin at tiyaga ay mahalaga. Christlikeness at ministeryo ay<strong>ang</strong> mga layunin!ESPESYAL PAKSA: GRIYEGO verb TENSES GAMIT SA Kaligta<strong>sa</strong>n


Kaligta<strong>sa</strong>n ay hindi is<strong>ang</strong> produkto, ngunit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> relasyon. Ito ay hindi natapos na kapag <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>trusts Kristo; ito ay nagsimula lam<strong>ang</strong>! Ito ay hindi is<strong>ang</strong> sunog seguro patakaran, at hindi rin <strong>ang</strong> tiket <strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>it ngunit is<strong>ang</strong> buhay ng lumalagong Christlikeness. Kaligta<strong>sa</strong>n AS A nakumpleto ACTION (AORIST)Gawa 15:11a. Roma 8:24b. II Timothy 1:9 –c. Titus 3:5d. Roma 13:11 (pinag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> AORIST na may Future orientation)Kaligta<strong>sa</strong>n AS A lagay (Perfect)- Efeso 2:5,8Kaligta<strong>sa</strong>n AS A patuloy PROSESO (Present)- ko Corinthians 1:18; 15:2 S- II Corinthians 2:15Kaligta<strong>sa</strong>n AS A Future katuparan (Future Tense <strong>sa</strong> verb o konteksto)- Roma 5:9, 10; 10:9,13- ko Corinthians 3:15; 5:5- Philippians 1:28; ko Thes<strong>sa</strong>lonians 5:8-9- Hebreo 1:14; 9:28- (ipinahiwatig <strong>sa</strong> Matt. 10:22, 24 : 13; Mark 13:13)NASB (BINAGO) TEKSTO: 10:5-135 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat sumulat si Moises patungkol <strong>sa</strong> katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng kautu<strong>sa</strong>n. Sinulat niya:Ang taong gumaganap ng mga bagay na ito aymabubuhay <strong>sa</strong> pamamagitan niyon.6 Gayunman, <strong>ang</strong> katuwir<strong>ang</strong> mula <strong>sa</strong> pananampalataya ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi: Huwag mong <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> iyongpuso <strong>ang</strong> ganito: Sino <strong>ang</strong> papaitaas <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it? Iyon ay up<strong>ang</strong> ibaba si Cristo. 7 Huwag ding <strong>sa</strong>bihin: Sino<strong>ang</strong> bababa <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> kalaliman? Iyon ay up<strong>ang</strong> ibalik si Cristo mula <strong>sa</strong> mga patay. 8 Ano <strong>ang</strong>sina<strong>sa</strong>bi ng kasulatan?Ang <strong>sa</strong>lita ay malapit <strong>sa</strong> iyo, ito ay na<strong>sa</strong> iyongbibig at <strong>sa</strong> iyong puso.


Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ng pananampalataya na ipinahahayag namin. 9 Ipahayag mong si Jesus ayP<strong>ang</strong>inoon at <strong>sa</strong>mpalatayanan mo <strong>sa</strong> iyong puso na binuhay siy<strong>ang</strong> mag-uli ng Diyos. Kapag ginawa moito, ikaw ay maliligtas. 10 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> pamamagitan ng puso ikaw ay suma<strong>sa</strong>mpalataya patungo <strong>sa</strong>pagiging-matuwid. Sa pamamagitan ng bibig ikaw ay nagpapahayag patungo <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n. 11 Ito ay<strong>sa</strong>pagkat sina<strong>sa</strong>bi ng kasulatan:Ang bawat is<strong>ang</strong> suma<strong>sa</strong>mpalataya <strong>sa</strong> kaniya ayhindi mapapahiya.12 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> mga Judio at mga Gentil <strong>sa</strong>pagkat ii<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon nanagpapala ng ma<strong>sa</strong>gana <strong>sa</strong> lahat ng tumatawag <strong>sa</strong> kaniya. 13 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat:Ang bawat is<strong>ang</strong> tatawag <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>alan ngP<strong>ang</strong>inoon ay maliligtas.10:5 Ang tula ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Lev. 18:5. Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ay sigurado. Kung <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay <strong>ang</strong> Law,siya ay magiging kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Diyos (cf. Lucas 10:28; Gal. 3:12). Ang problema ay na ROM.3:9,10-18,19,23; 5:18; 11:32 estado ng katotohanan. Lahat ay may sinned. Ang kaluluwa na <strong>ang</strong> mgaka<strong>sa</strong>lanan ay dapat mamatay (cf. Gen. 2:17; Deut. 30:18; Ezek. 18:4,20). Ang lum<strong>ang</strong> tipan landas ay<strong>sa</strong>rado. Ito ay naging kamatayan ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, is<strong>ang</strong> sumpa (cf. 7:10; Gal. 3:13; Col. 2:14).10:6-8 Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Deut. 30:11-14 <strong>sa</strong> Septuagint (LXX), na binago Paul para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mgalayunin. Ang tekstong ito ay orihinal na ginagamit ng mga akda ng mga batas referring <strong>sa</strong> Law, ngunit itoay inilalapat <strong>sa</strong> Jesus' pagkakataw<strong>ang</strong>-tao, pagkamatay, at muling pagkabuhay (cf. v. 9; Eph. 4:9-10).Paul's point ay <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay kaagad na makukuha <strong>sa</strong> Kristo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya(cf. Deut. 30:15-20). Ito ay madali, ito ay magagamit ito para <strong>sa</strong> lahat, na <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay naiiba mula <strong>sa</strong> mgamo<strong>sa</strong>ik Batas code.▣ "ngunit <strong>ang</strong> katuwiran batay <strong>sa</strong> pananampalataya <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng" Paul ay dati personified"ka<strong>sa</strong>lanan" at "grasiya," na ng<strong>ayon</strong> siya personifies "katuwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya."Ito <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> OT quotes <strong>sa</strong> vv. 6,7, at 8.▣ "pumaitaas. . . lumusong "mga tao ay hindi na pumunta naghahanap Kristo; Diyos ay nagpadala <strong>sa</strong>Kanya <strong>sa</strong> publiko para <strong>sa</strong> lahat. Human paghahanap na ito ay hindi kinakail<strong>ang</strong>an.▣ "puso" Ang puso ay para <strong>sa</strong> mapanimdim <strong>sa</strong>rili. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:24.10:9 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon na meant potensyal na hinaharap aksyon. Verse 9 ay <strong>ang</strong>nilalaman (hoti) ng mga men<strong>sa</strong>he ng pananampalataya.▣ "m<strong>ang</strong>umpi<strong>sa</strong>l" Ang tambalan kataga, homologeō, ay literal "up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>bihin na" at "<strong>ang</strong> parehong," atmeant "na sumas<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> publiko" (mag<strong>sa</strong>lita n<strong>ang</strong> malakas up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> iba May marinig). Angpampublikong propesyon ng pananampalataya kay Cristo ay napakamahalaga (cf. Matt. 10:32; Lucas12:8; Juan 9:22; 12:42; ko Tim. 6:12; I Juan 2:23; 4:15) . Ang un<strong>ang</strong> bahagi ng iglesia <strong>sa</strong> pampublikongpropesyon ay binyag. Ang mga kandidato ay ipahayag <strong>ang</strong> pananampalataya kay Cristo <strong>sa</strong> formula "akoay naniniwala na si Hesus ay P<strong>ang</strong>inoon." Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>


ESPESYAL PAKSA: kumpi<strong>sa</strong>lA. Mayroong dalaw<strong>ang</strong> paraan ng <strong>ang</strong> parehong Greek root na ginagamit para <strong>sa</strong> pag-amin o propesyon,homolegeō at exomologeō. Ang tambalan kataga James ay gumagamit ay mula <strong>sa</strong> bading, <strong>ang</strong> parehong;Lego, na makipag-u<strong>sa</strong>p; at ex, out. Ang p<strong>ang</strong>unahing kahulugan ay up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> parehong bagay, nasumas<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>. Ang ex idinagdag <strong>sa</strong> ideya ng is<strong>ang</strong> pampublikong deklarasyonB. Ang Ingles na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ng mga ito ay mga grupo ng <strong>sa</strong>lita1. purihin2. s<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong>3. Ipinahahayag4. hayagan na5. m<strong>ang</strong>umpi<strong>sa</strong>lC. Ang <strong>sa</strong>lita ng grupo ay may dalaw<strong>ang</strong> mukha kabaligtaran u<strong>sa</strong>ges1. <strong>sa</strong> pagpupuri (Diyos)2. <strong>sa</strong> aminin ka<strong>sa</strong>lanan Ang mga ito ay maaaring may binuo mula <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> kahulugan ngkabanalan ng Diyos at ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling sinfulness. Up<strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katotohanan ay up<strong>ang</strong>kilalanin pareho.D. Ang NT u<strong>sa</strong>ges ng grupo ng mga <strong>sa</strong>lita1. <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako (cf. Matt. 14:7; Gawa 7:17)2. sum<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> o pahintulot <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagay (cf. Juan 1:20; Lucas 22:6; Gawa 24:14; Heb. 11:13)3. <strong>sa</strong> pagpupuri (cf. Matt. 11:25; Lucas 10:21; ROM. 14:11; 15:9)4. <strong>sa</strong> pagpayag <strong>sa</strong>a. <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao (cf. Matt. 10:32; Lucas 12:8; Juan 9:22; 12:42; ROM. 10:9; Phil. 2:11; I Juan 2:23; Rev.3:5)b . is<strong>ang</strong> katotohanan (cf. Gawa 23:8; II cor. 11:13; I Juan 4:2)5. na gumawa ng is<strong>ang</strong> pampublikong deklarasyon ng (legal na binuo-unawa <strong>sa</strong> relihiyon affirmation, Cf.Gawa 24:14; ko Tim. 6:13)a. wal<strong>ang</strong> pasok ng mga ka<strong>sa</strong>lanan (cf. I Tim. 6:12; Heb. 10:23)b. <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagpasok ng mga ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Matt. 3:6; Gawa 19:18; Heb. 4:14; James 5:16; I Juan 1:9)


▣ NASB "si Hesus bil<strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon"NKJV "<strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoong Jesus"NRSV, TEV, JB "si Hesus ay P<strong>ang</strong>inoon"Ito ay <strong>ang</strong> teolohiko nilalaman ng un<strong>ang</strong> bahagi ng iglesia <strong>sa</strong> propesyon ng pananampalataya atbaptismal liturhiya. Ang paggamit ng "P<strong>ang</strong>inoon" affirmed Hesus' diyos (cf. Joel 2:32; Gawa 2:32-33,36;Phil. 2:6-11) hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> ibinigay na p<strong>ang</strong>alan na "Jesus" affirmed Kany<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng s<strong>ang</strong>katauhan(cf. ko Juan 4:1-6). ESPESYAL PAKSA: ANG PANGALAN NG PANGINOON Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> NTparirala para <strong>sa</strong> personal na presensya at aktibong kap<strong>ang</strong>yarihan ng may tatlong Diyos <strong>sa</strong> iglesia. Ito ayhindi is<strong>ang</strong> nakapagtataka formula, ngunit is<strong>ang</strong> apila <strong>sa</strong> Diyos's character. Kadala<strong>sa</strong>n parirala na ito aytumutukoy <strong>sa</strong> Hesus bil<strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon (cf. Phil. 2:11)1. <strong>sa</strong> propesyon ng is<strong>ang</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> Jesus <strong>sa</strong>-binyag (cf. ROM. 10:9-13; Gawa 2:38; 8:12,16;10:48; 19:5; 22:16; ko cor. 1:13 , 15; James 2:7)2. <strong>sa</strong> pagpaalis ng demonyo (cf. Matt. 7:22; Mark 9:38; Lucas 9:49; 10:17; Gawa 19:13)3. <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> healing (cf. Gawa 3:6,16; 4:10; 9:34; James 5:14)4. <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagkilos ng ministeryo (cf. Matt. 10:42; 18:5; Lucas 9:48)5. <strong>sa</strong> oras ng iglesia disiplina (cf. Matt. 18:15-20)6. <strong>sa</strong> panahon ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral <strong>sa</strong> mga Gentiles (cf. Lucas 24:47; Gawa 9:15; 15:17; ROM. 1:5)7. <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in (cf. Juan 14:13-14; 15:2,16; 16:23; ko cor. 1:2)8. is<strong>ang</strong> paraan ng mga sumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong> Kristiyanismo (cf. Gawa 26:9; ko cor. 1:10; II Tim. 2:19; James2:7; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:14)Anuman namin bil<strong>ang</strong> proclaimers, ministers, Katulong, healers, exorcists, at iba pa, kami ay <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>karakter, <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan, <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga probisyon <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>alan!▣ "ay naniniwala <strong>sa</strong> iyong puso" Ang parirala ay magkahilera <strong>sa</strong> aminin, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> pagbibigay ngdalaw<strong>ang</strong> aspeto ng pananampalataya. Ang Bibliya <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "paniniwala" (pistis) kas<strong>ang</strong>kot (1) <strong>ang</strong>personal na tiwala (Hebreo), (2) intelektwal nilalaman (Griyego), at (3) <strong>ang</strong> patuloy na paku<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako(cf. Deut. 30:20). Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "puso "ay ginagamit <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> OT kahulugan ng buong tao. Paulnab<strong>ang</strong>git "bibig" at "puso" <strong>sa</strong> ganitong konteksto dahil <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga quote mula <strong>sa</strong> Deut. 30:14quoted <strong>sa</strong> v. 8. Ito ay hindi sinadya up<strong>ang</strong> magtatag ng is<strong>ang</strong> hard at mabilis na batas na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay dapatna magda<strong>sa</strong>l pasigaw na ma-<strong>sa</strong>ve10:10 "na nagreresulta <strong>sa</strong> katuwiran" Ang layunin ng Diyos para <strong>sa</strong> bawat naniniwala na ito ay hindilam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> araw, ngunit Christlikeness ng<strong>ayon</strong>! Ang iba p<strong>ang</strong> strong dagat <strong>sa</strong> katalagahan,Eph. 1:3-14, powerfully asserts ito <strong>sa</strong> katotohanan v. 4. Believers ay pinili up<strong>ang</strong> maging banal at wal<strong>ang</strong>


ka<strong>sa</strong>lanan! Halalan ay hindi lam<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> doktrina, ngunit ito ay is<strong>ang</strong> pamumuhay (cf. Deut. 30:15-20).Verse 10 suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> dalawa diin ng Great Commission (cf. Matt. 28:19-20), kaligta<strong>sa</strong>n (gumawa ngmga alagad ) at katuwiran (magturo <strong>sa</strong> kanila up<strong>ang</strong> sumunod <strong>sa</strong> lahat na aking commanded iyo). Angparehong balanse ay matatagpuan <strong>sa</strong> Eph. 2:8-9 (is<strong>ang</strong> libreng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pamamagitan ng grasya ngDiyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo) at ng is<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> "magand<strong>ang</strong> gumagana" <strong>sa</strong> Eph. 2:10. Ang mga tao<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling imahe ay palaging Diyos pagnanais.10:11 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 28:16 na kung <strong>sa</strong>an Paul ay idinagdag <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kahit sino." SaI<strong>sa</strong>ya na ito na ini-refer <strong>sa</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> Mesiyas, <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> pundasyon (cf. 9:32-33). Bil<strong>ang</strong>Roma 9 magnifies Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong>, kabanata 10 magnifies <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> mga indibidwal,anuman at lahat ng mga indibidwal, up<strong>ang</strong> tumugon <strong>sa</strong> Kristo. Ang uniber<strong>sa</strong>l na alok ay malinaw namakikita <strong>sa</strong> "lahat" ng v. 4 at <strong>ang</strong> "kahit sino" ng vv. 11, 13 at <strong>ang</strong> "lahat" ng v. 12 (dalaw<strong>ang</strong> beses)! Itoay <strong>ang</strong> teolohiko balanse <strong>sa</strong> pumipili (katalagahan) diin ng kabanata 9.▣ "<strong>ang</strong> paniniwala <strong>sa</strong> Kanya" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na may-ukol epi (cf. 4:24; 9:33; koTim. 1:16). Believing na ito ay hindi lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> paun<strong>ang</strong>-tugon, ngunit is<strong>ang</strong> pagpunta <strong>sa</strong>kinakail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n! Ito ay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong> teolohiya (Eb<strong>ang</strong>helyo truths) namakakatipid, kundi personal na relasyon (Eb<strong>ang</strong>helyo tao) na nagreresulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> banal pamumuhay(Eb<strong>ang</strong>helyo nakatira). Mag-ingat <strong>sa</strong> mga madaling believism na separates katotohanan at buhay. Angis<strong>ang</strong> pananampalataya na makakatipid ay is<strong>ang</strong> pananampalataya na persists at <strong>ang</strong> mga pagbabago!Buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan ay kapuna-puna na kat<strong>ang</strong>ian! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: <strong>ang</strong>paniniwala <strong>sa</strong> 4:5.▣ NASB, TEV "hindi di<strong>sa</strong>ppointed"NKJV, NRSV "ay hindi up<strong>ang</strong> hiyain"JB "ay wal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nhi para <strong>sa</strong> kahihiyan"ng mga taong pinagkakatiwalaan ( "naniniwala") kay Cristo ay hindi yari <strong>sa</strong> malayo. Ito ay is<strong>ang</strong> quotemula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 28:16, na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> susi ng tula <strong>sa</strong> Paul's pagtat<strong>ang</strong>hal <strong>sa</strong> 9:33.10:12 "para <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng Hudyo at Griyego" Ito ay <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing tulak ngBagong Tipan (cf. ROM. 3:22,29; Gal. 3:28; Eph. 2:11-3:13; Col. 3:11). Ang is<strong>ang</strong> Diyos ay Kany<strong>ang</strong>matubos nawala <strong>sa</strong> pamamagitan ng paglikha ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga aksyon. Siya mga hinah<strong>ang</strong>ad <strong>ang</strong>lahat ng mga tao na <strong>ang</strong> ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> imahe na dumating <strong>sa</strong> Kanya at maging tulad <strong>sa</strong> Kanya!Lahat ay maaaring n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong> Kanya! Ang uniber<strong>sa</strong>l na kat<strong>ang</strong>ian ng Eb<strong>ang</strong>helyo ( "lahat" na ginamitng dalaw<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> v. 12) cuts dalaw<strong>ang</strong> mga paraan: (1) ay wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng Hudyo atGentiles; lahat ay nawala (cf. 3:9,19 ,22-23; 11:32) at (2) ay wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng Hudyo atGentiles; lahat ay maaaring i-<strong>sa</strong>ve. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo Tinat<strong>ang</strong>gal <strong>ang</strong> lahat ng tao hadl<strong>ang</strong> (cf. Joel 2:28-29; ko cor. 12:13; Gal. 3:28; Col. 3:11), hindi bababa <strong>sa</strong> lugar ng kaligta<strong>sa</strong>n.


▣ "ma<strong>sa</strong>gana <strong>sa</strong> yaman" Kapag Paul thinks ng grasya ng Diyos kay Cristo, siya ay gumagamit ng mga<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kayamanan" madalas (cf. 2:4; 9:23; 11:12 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 33; ko cor. 1:5; II cor. 8 : 9; Eph.1:7,18, 2:7; 3:8,16; Phil. 4:19; col. 1:27; 2:2).10:13 Ang bantog na quote mula <strong>sa</strong> Joel 2:32 ay may dalaw<strong>ang</strong> bagong emphases <strong>sa</strong> Paul's paggamit (1)<strong>sa</strong> Joel YHWH <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ay ginamit, Paul <strong>sa</strong> Roma at Pedro <strong>sa</strong> Gawa 2:21 substituted Jesus' name(din na paunawa Juan 12:41 at I<strong>sa</strong>. 6:9-10; Phil. 2:9 at I<strong>sa</strong>. 45:22-25; ROM. 9:33 at I<strong>sa</strong>. 8:13-14), at (2) <strong>sa</strong>Joel "-<strong>sa</strong>ve" ipinahiwatig na pisikal na paglaya, <strong>sa</strong> Roma ito na ini-refer <strong>sa</strong> mga espirituwal nakapatawaran at wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kaligta<strong>sa</strong>n. OT Ang konsepto ng "<strong>sa</strong> mga tawag <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>alan na"ipinahiwatig na is<strong>ang</strong> pampublikong pagtatapat ng pananampalataya <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>mba setting. Angparehong konsepto ay makikita <strong>sa</strong> Gawa 7:59; 9:14,21; 22:16; ko cor. 1:2; II Tim. 2:22. Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: Called <strong>sa</strong> 1:6.ESPESYAL PAKSA: ANG HESUS NASARENOMayroong il<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga Griyego na termino na <strong>ang</strong> NT ay gumagamit <strong>sa</strong> mga tiyak na hir<strong>ang</strong>in nasi Hesus.A. NT Tuntunin1. Nazareth - <strong>ang</strong> lungsod <strong>sa</strong> Galilee (cf. Lucas 1:26; 2:4,39,51; 4:16; Gawa 10:38). Ang lungsod na ito ayhindi nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> kontemporaryo pinagmumulan, ngunit ito ay matatagpuan <strong>sa</strong> inscriptions mamaya.Para <strong>sa</strong> Hesus na mula <strong>sa</strong> Nazareth ay hindi is<strong>ang</strong> papuri (cf. Juan 1:46). Ang mag-sign <strong>sa</strong> Jesus' cross naka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> lugar na ito ay p<strong>ang</strong>alan ng is<strong>ang</strong> mag-sign ng Jewish paglait.2. Nazarēnos - par<strong>ang</strong> din tumukoy <strong>sa</strong> mga heograpikal na lokasyon (cf. Lucas 4:34; 24:19).3. Nazōraios - ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lungsod, ngunit maaari din ng play <strong>sa</strong> Hebreo mesyanik<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "s<strong>ang</strong>ay" (netzer, Cf. I<strong>sa</strong>. 4:2; 11:1; 53:2; Jer. 23:5; 33:15 ; Zech. 3:8; 6:12). Lucas ay gumagamitna ito ni Hesus <strong>sa</strong> 18:37 at Gawa 2:22; 3:6; 4:10; 6:14; 22:8; 24:5; 26:9.B. Historical u<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> labas ng NT. Ang titulo ay may iba p<strong>ang</strong> mga maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> u<strong>sa</strong>ges.1. Ito denote ng is<strong>ang</strong> Jewish (pre-Kristiyano) erehe grupo.2. Ito ay ginagamit <strong>sa</strong> Jewish circles <strong>sa</strong> paglalarawan believers <strong>sa</strong> Kristo (cf. Gawa 24:5,14; 28:22).3. Ito <strong>ang</strong> naging regular na kataga up<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>ahulugan believers <strong>sa</strong> Siryan (Arameik) simbahan."Christian" ay ginagamit <strong>sa</strong> Griyego <strong>ang</strong> mga simbahan <strong>sa</strong> magpakilala believers.4. Sa ib<strong>ang</strong> araw matapos <strong>ang</strong> pagkahulog ng Jeru<strong>sa</strong>lem, <strong>ang</strong> mga Pharisees reorganized <strong>sa</strong> Jamnia atinstigated ng is<strong>ang</strong> pormal na paghihiwalay <strong>sa</strong> pagitan ng mga sinagog at <strong>ang</strong> simbahan. Is<strong>ang</strong>halimbawa ng mga uri ng panunungayaw formula laban <strong>sa</strong> mga Kristiyano ay matatagpuan <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong>labing-walo Benedictions" mula <strong>sa</strong> Berakoth 28b-29a, na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga tawag believers


"Nazarenes." "May mga Nazarenes at heretics mawala <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ndali, sila ay dapat na nabura mula <strong>sa</strong>libro ng buhay at hindi dapat na nakasulat <strong>sa</strong> mga mananampalataya."C. May-akda <strong>ang</strong> opinyon ako mabigla <strong>sa</strong> pamamagitan ng g<strong>ayon</strong> maraming mga baybay ng mga <strong>sa</strong>lita,bagaman ako malaman ito ay hindi wal<strong>ang</strong> nakakakilala ng <strong>sa</strong> OT bil<strong>ang</strong> "Joshua" ay may maraming iba'tib<strong>ang</strong>mga spellings <strong>sa</strong> Hebreo. Ngunit, dahil <strong>sa</strong> mga(1) malapit na ka<strong>sa</strong>ma ng mesyanik <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "s<strong>ang</strong>ay";(2) pinag<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> negatibong kahulugan;(3) kaunti o wal<strong>ang</strong> kapanabay patotoo <strong>sa</strong> lungsod ng Nazareth <strong>sa</strong> Galilee <strong>sa</strong>nhi ako <strong>sa</strong> mananatilinghindi sigurado na <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> tiyak na kahulugan; at(4) ito na nagmumula <strong>sa</strong> bibig ng is<strong>ang</strong> demonyo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> eschatological-unawa (ibig <strong>sa</strong>bihin, "Mayroon ba k<strong>ayon</strong>g pumunta <strong>sa</strong> pagsira <strong>sa</strong> amin?"). Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> buong bibliography ng pag-aaral na itong mga grupo ng <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> pamamagitan ng scholarship makita Colin Brown (ed .), New InternationalDictionary ng Bagong Tipan Theology, Vol. 2, p. 346.NASB (BINAGO) TEKSTO: 10:14-1514 Papaano nga sila tatawag <strong>sa</strong> kaniya kung hindi sila suma<strong>sa</strong>mpalataya <strong>sa</strong> kaniya? Papaano sila<strong>sa</strong><strong>sa</strong>mpalataya <strong>sa</strong> kaniya kung hindi sila nakakapakinig patungkol <strong>sa</strong> kaniya? Papaano sila makakapakinigkung wal<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral? 15 Papaano sila makakap<strong>ang</strong>aral malib<strong>ang</strong> sila ay isugo? Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Kayganda ng mga paa nila na nagpapahayag ngeb<strong>ang</strong>helyo ng kapayapaan at <strong>ang</strong> mga paa ngmga nagdadala ng eb<strong>ang</strong>helyo ng mabubutingbagay.10:14-15 May is<strong>ang</strong> serye ng mga katanungan na sinusundan ng OT quotes na <strong>ang</strong> point na <strong>ang</strong> Israel ayhindi tumugon <strong>sa</strong> YHWH ng mga men<strong>sa</strong>he o messenger (cf. Nehemiah 9; Gawa 7). Ang Diyos aynagpapadala ng messenger (propeta, apostoles, preachers, guro, ev<strong>ang</strong>elists). Ang mga ito ay messengerng Diyos bendisyon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nagigipit mundo. Bil<strong>ang</strong> Diyos marikit nagpapadala ng Eb<strong>ang</strong>helyomessenger <strong>ang</strong> hearers dapat sumagot naa<strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga men<strong>sa</strong>he. Paul clinched-iisip na ito <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 52:7. Paul expands ito OT taludtod up<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyo preachers. Saving pananampalataya ay may il<strong>ang</strong> mga s<strong>ang</strong>kap (1) ng is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he aybelieved; (2) is<strong>ang</strong> tao na nat<strong>ang</strong>gap; (3) ng is<strong>ang</strong> paun<strong>ang</strong> at patuloy na nagsisisi at pananampalatayatugon; (4) ng is<strong>ang</strong> buhay ng pagkamasunurin; at (5) pagpapaka<strong>sa</strong>kit (tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 1:5).10:15 Ito ay <strong>ang</strong> malaki komisyon ng Roma. Kaligta<strong>sa</strong>n ay dumating <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagdinig <strong>sa</strong>Eb<strong>ang</strong>helyo at pagt<strong>ang</strong>gap ng Eb<strong>ang</strong>helyo. Preachers ay ipinadala up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> "lahat" ay maaaring i-<strong>sa</strong>ve!NASB (BINAGO) TEKSTO: 10:16-17


16 Subalit hindi lahat ay sumunod <strong>sa</strong> eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong>pagkat si I<strong>sa</strong>ias <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong>bi:P<strong>ang</strong>inoon, sino <strong>ang</strong> sumampalataya <strong>sa</strong> aming ulat?17 Kaya nga, <strong>ang</strong> pananampalataya ay mula <strong>sa</strong> pakikinig at <strong>ang</strong> pakikinig ay mula <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lita ng Diyos.10:16 Muli Paul ay gumagamit ng OT prophetic pahayag na orihinal na-refer <strong>sa</strong> YHWH <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong>Israel up<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni Hesus <strong>ang</strong> Mesiyas. Bil<strong>ang</strong> ng mga Hudyo ng OT tin<strong>ang</strong>gihanng Diyos <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he, kaya <strong>ang</strong> mga Hudyo ng Paul's araw tin<strong>ang</strong>gihan ito. Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong>I<strong>sa</strong>. 53:1 ngunit din kaugnay theologically <strong>sa</strong> Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng mga men<strong>sa</strong>he ng Diyos <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 6:9-13.10:17 Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay un<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he (cf. Gal. 3:2). Ngunit <strong>ang</strong> mga men<strong>sa</strong>he ay nagiging is<strong>ang</strong>personal na <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ni Kristo" (cf. Col. 3:15-16).▣ "<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ni Kristo" Dahil <strong>sa</strong> context na ito ay dapat sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> men<strong>sa</strong>he tungkol Kristo napreached. Eb<strong>ang</strong>helyo ay p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ng Diyos na paraan up<strong>ang</strong> maghatid ng Kany<strong>ang</strong> nag-aalok <strong>sa</strong>Kristo <strong>sa</strong> mundo. May is<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> Griyego manuskrito pagkakaiba <strong>sa</strong> puntong ito: (1) MSSP46, א *, B, C, D * may "<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ni Kristo" hab<strong>ang</strong> ( 2) MSS א c, Is<strong>ang</strong>, DC, K, P may "<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ngDiyos." Ang una ay <strong>ang</strong> pinaka-kakaiba (cf. Col. 3:16) at, <strong>sa</strong>makatuwid, marahil orihinal (Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mgap<strong>ang</strong>unahing mga n<strong>ang</strong>ungupahan ng tekstuwal pintas.) Ang UBS4 nagbibigay ito ng is<strong>ang</strong> "A" rating(tiyak). Ito ay <strong>ang</strong> lam<strong>ang</strong> ng iba p<strong>ang</strong> mga lugar na ito ay lilitaw <strong>sa</strong> NT. Ang ikalaw<strong>ang</strong>, "<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita ngDiyos," ay lilitaw il<strong>ang</strong> ulit (cf. Lucas 3:2; Juan 3:34; Eph. 6:17; Heb. 6:5 at 11:3).NASB (BINAGO) TEKSTO: 10:18-2118 Ngunit sina<strong>sa</strong>bi ko: Hindi ba nakapakinig sil<strong>ang</strong> lahat? Totoong nakapakinig sil<strong>ang</strong> lahat:Ang kanil<strong>ang</strong> tinig ay kumalat <strong>sa</strong> buong lupa.Ang kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita ay kumalat <strong>sa</strong> lahat ng sulokng <strong>sa</strong>nlibutan.19 Ngunit sina<strong>sa</strong>bi ko: Hindi ba nalalaman ng Israel? Una, sinabi ni Moises:Paiinggitin ko kayo <strong>sa</strong> pamamagitan nila nahindi is<strong>ang</strong> ban<strong>sa</strong>. Pagagalitin ko kayo <strong>sa</strong>pamamagitan ng bans<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-unawa.20 May katap<strong>ang</strong><strong>ang</strong> sinabi ni I<strong>sa</strong>ias:Nasumpungan ako ng mga hindi naghahanap <strong>sa</strong>akin. Inihayag ko <strong>ang</strong> aking <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> kanila nahindi nagtanong patungkol <strong>sa</strong> akin.21 Ngunit patungkol <strong>sa</strong> mga tao ng Israel ay sinabi niya:Buong araw kong iniaalok <strong>ang</strong> aking kamay <strong>sa</strong> mgataong masuwayin at mga taong suma<strong>sa</strong>lungat.10:18 Ang mga taludtod asserts na <strong>ang</strong> pinaka-Hudyo ay may narinig <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he at na sila ay maypananagutan para <strong>sa</strong> t<strong>ang</strong>gihan ito (is<strong>ang</strong> malinaw Double Griyego negatibong parirala). Ang problema


ay hindi kam<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>an, ngunit hindi pananampalataya! Paul quotes PS. 19:4. Sa ganitong Awit verses1-6 sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> natural na paghahayag, na kung <strong>sa</strong>an ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> pamamagitan ng paglikha ngDiyos (cf. Roma 1-2). Paul pagbabago (1) <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na <strong>sa</strong>ksi ( "<strong>sa</strong> lahat ng <strong>ang</strong> daigdig") at (2) <strong>ang</strong> ibig<strong>sa</strong>bihin ng Ipinapadala <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he mula <strong>sa</strong> tahimik na boses ng paglikha <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo preachers(apostoles, propeta, ev<strong>ang</strong>elists, pastor, at mga guro, Cf. Eph . 4:11), na tumutukoy <strong>sa</strong> mga espesyal napaghahayag (cf. PS. 19:8-14). Ang p<strong>ang</strong>unahing isipan na <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo men<strong>sa</strong>he had gone out nakilala <strong>sa</strong> mundo ng Paul's araw (Greco-Romano mundo). Paul ay gumagamit ng rabbinical-aaral ukol <strong>sa</strong>diyos; alters siya <strong>sa</strong> orihinal na konteksto OT para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> teolohiko, polemical layunin. Ito ay dapatna malinaw na Paul's paggamit ng OT, tulad ng ib<strong>ang</strong> mga apostoles, ay bukod-t<strong>ang</strong>ing guided <strong>sa</strong>pamamagitan ng Banal na Espiritu (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:20-21). Believers ng<strong>ayon</strong>, <strong>sa</strong> ilalim ng liwanagng Espiritu, ay hindi maaaring kopyahin <strong>ang</strong> interpretive <strong>ang</strong> mga paraan ng NT writers.10:19-20 Ang mga Hudyo ay may narinig <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he, kahit mula <strong>sa</strong> mga akda ng mga batas. Ang mgaHudyo at naririnig ay magagaw<strong>ang</strong> maintindihan <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>ma ng pananampalataya na men<strong>sa</strong>he tungkol<strong>sa</strong> lahat ng karapatan <strong>sa</strong> pagiging Diyos. Sa mga verses, Diyos pumigil <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> tipan <strong>sa</strong> mga tao <strong>ang</strong>tungkol <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng Gentiles. Ito ay ginagawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Deut. 32:21<strong>sa</strong> v. 19 at I<strong>sa</strong>. 65:1-2 <strong>sa</strong> vv. 20-21. Ang kagulat-gulat pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng Gentiles ay sinadya up<strong>ang</strong> pasiglahin<strong>ang</strong> mga Hudyo <strong>sa</strong> pananampalataya (cf. 11:11,14).10:21 Ang pahayag ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Septuagint ng I<strong>sa</strong>. 65:2 tungkol <strong>sa</strong> mga tipan ng mga tao <strong>ang</strong>pagt<strong>ang</strong>gi ng YHWH (cf. I<strong>sa</strong>. 65:1-7). Ang Diyos ay tapat; Israel ay hindi tama. Ang kanil<strong>ang</strong> mgaunfaithfulness na humantong <strong>sa</strong> pilipi<strong>sa</strong>n paghuhusga <strong>sa</strong> ban<strong>sa</strong> pati na rin <strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> nakaraan,ngunit <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng katuwiran ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo ayhahantong <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan paghuhusga!MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Kung pinili ng Diyos ay pag<strong>ayon</strong> mahalaga kung bakit <strong>ang</strong> Paul manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mga Israel <strong>sa</strong> 10:1?Bakit kaya 10:9-13 mariin <strong>sa</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> mga tao na <strong>sa</strong>got?2. Ano <strong>ang</strong> ginagawa ng v. 4 mean? "May Kristo tapusin <strong>ang</strong> batas?"3. Listahan ng mga s<strong>ang</strong>kap na kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> paniniwala <strong>sa</strong> 10:9-10.


4. Bakit <strong>ang</strong> Paul quote kaya madalas mula <strong>sa</strong> OT? Paano ito nauugnay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> primary<strong>ang</strong> hentil iglesia<strong>sa</strong> Roma?5. Paano <strong>ang</strong> mga verses 11-13 na may kaugnayan <strong>sa</strong> kabanata 9?6. Paano <strong>ang</strong> mga verses 14-15 na may kaugnayan <strong>sa</strong> mundo misyon?7. Paano <strong>ang</strong> tao ay libre ay ipinapakita na maging is<strong>ang</strong> bahagi ng tao <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> kabanata 10?


ROMA 11PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBAng Remnant ngIsraelIsrael <strong>ang</strong>pagt<strong>ang</strong>gi HindiTotalIsrael <strong>ang</strong>pagt<strong>ang</strong>gi HindiFinalawa ng Diyos <strong>sa</strong>IsraelAng Remnant ngIsrael11:1-10 11:1-10 11:1-10 11:1-6 11:1-1011:7-10Ang Kaligta<strong>sa</strong>n ngGentilesIsrael <strong>ang</strong>pagt<strong>ang</strong>gi HindiFinalAng mga Hudyoup<strong>ang</strong> maibalik <strong>sa</strong>Hinaharap11:11-12 11:11-36 11:11-12 11:11-12 11:11-15Ang Kaligta<strong>sa</strong>n ngGentiles11:13-16 11:13-16 11:13-15 Ang mga Hudyo pa<strong>ang</strong> pinili ng mgataoAng talinghaga ngOlive Tree11:16-18 11:16-2411:17-24 11:17-2411:19-24Ang mulingpagbabalik ngIsrael<strong>ang</strong> lahat ng Israelay isi-<strong>sa</strong>veng Diyos ng habag<strong>sa</strong> LahatAng Conversion ngmga Hudyo11:25-32 11:25-32 11:25-32 11:25-27


11:28-2911:30-32Purihin <strong>ang</strong> DiyosIs<strong>ang</strong> awit <strong>sa</strong> aw<strong>ang</strong> Diyos atkarunungan11:33-36 11:33-36 11:33-36 11:33-36PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAYA. Chapter 11 patuloy <strong>ang</strong> makabalighuan relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng halalan at Eb<strong>ang</strong>helyo. OT halalan aypara <strong>sa</strong> mga serbisyo, hab<strong>ang</strong> NT halalan ay para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (tingnan <strong>ang</strong> iyong kasunduan!). Sa is<strong>ang</strong>katinuan believers ay tinatawag na maging pareho <strong>ang</strong> pamilya ng Diyos (NT) at servants (OT). Halalan ayparehong kumpanya at mga indibidwal, positibo at negatibong (Jacob / Israel-E<strong>sa</strong>u / Edom;-akda ng mgabatas / paro). Sa huli <strong>ang</strong> pag-igting na ito ay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos at kataas-taas<strong>ang</strong> pantaoay libre ay, ngunit <strong>sa</strong> tunay na karakter ng Diyos. Chapters 9-11 bigy<strong>ang</strong>-diin muli at muli <strong>ang</strong> mgapagpapala ng Diyos at <strong>ang</strong> paghihimagsik ng pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan. Ang Diyos ay tapat, pantao aywal<strong>ang</strong> relihiyon. Halalan ay hindi is<strong>ang</strong> doktrina na ibukod <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong>, ngunit is<strong>ang</strong> pundasyon ng paga<strong>sa</strong>,seguridad at confidence para <strong>sa</strong> mga taong may tumugon <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako at <strong>sa</strong> Anak ng tipanpaggaw<strong>ang</strong> Diyos.


B. Sa kabanata 9 Paul asserted <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan at kalayaan ng Diyos. Kahit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kasunduan narelasyon, <strong>ang</strong> Diyos ay libre. Sa kabanata 10 Paul asserted na <strong>ang</strong> mga Hudyo ay libre up<strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>gapin ot<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos at covenants. Since sila proved na hindi tama at tin<strong>ang</strong>gihan ngDiyos <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako at tipan, <strong>ang</strong> mga ito ay, <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kahulugan, tin<strong>ang</strong>gihan ng Diyos. Subalit, <strong>sa</strong>kabanata 11 Paul ay affirm ng Diyos katapatan, kahit na <strong>sa</strong> harap ng Israel's unfaithfulness (cf.Deuteronomio 8).C. Sa nakaraan, tulad ng <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> Jewish natira believed at exercised pananampalataya<strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> Mesiyas. Paul siya mismo ay is<strong>ang</strong> halimbawa ng mga ito. Ang pagt<strong>ang</strong>gi ng il<strong>ang</strong> alinl<strong>ang</strong>anHudyo pinahihintulutan <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng believing Gentiles. Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng Gentiles aymagreresulta <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> kumpletong ng mga tao ng Diyos, o (2) <strong>ang</strong> buong bil<strong>ang</strong> ng mga hinir<strong>ang</strong> ngDiyos, kapwa Hudyo at mga hentil. Ito hentil pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ay ganyakin Israel <strong>sa</strong> pagtitiwala <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong>Mesiyas, si Hesus.PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 11:1-61 Kaya nga, sina<strong>sa</strong>bi ko: Tin<strong>ang</strong>gihan ba ng Diyos <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> mga tao? Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. Ito ay<strong>sa</strong>pagkat ako rin ay is<strong>ang</strong> taga-Israel, mula <strong>sa</strong> lahi ni Abraham, mula <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>kan ni Benjamin. 2 Hinditin<strong>ang</strong>gihan ng Diyos <strong>ang</strong> mga taong kilala na niya n<strong>ang</strong> una pa. Hindi ba ninyo alam <strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bi ngkasulatan, <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y patungkol kay Elias, kung papaanong siya ay namagitan <strong>sa</strong> Diyos laban <strong>sa</strong> mgataga-Israel? 3 Sinabi niya:P<strong>ang</strong>inoon, pinatay nila <strong>ang</strong> mga propeta mo.Wina<strong>sa</strong>k nila <strong>ang</strong> mga dambana mo. Ako aynaiwan<strong>ang</strong> mag-i<strong>sa</strong> at pinagbabantaan nila <strong>ang</strong>buhay ko.4 Ano <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>got ng Diyos <strong>sa</strong> kaniya? Sinabi ng Diyos:Nagbukod ako ng pitong libong tao na hindilumuhod kay Baal.5 G<strong>ayon</strong> pa rin ito <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> panahon. Mayroon pa ring natitir<strong>ang</strong> maliit na p<strong>ang</strong>kat na pinili<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> biyaya. 6 Yam<strong>ang</strong> sila ay pinili <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> biyaya, ito ay hindi na <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga gawa. Kunghindi g<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong> biyaya ay hindi na magiging biyaya. Kung ito ay <strong>sa</strong> gawa, ito ay hindi na biyaya, kunghindi g<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong> gawa ay hindi na gawa.11:1 "Ang Diyos ay hindi tin<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao, Siya ay" Ang katanungan expects is<strong>ang</strong> "no"na <strong>sa</strong>got. Paul <strong>sa</strong>got <strong>sa</strong> tanong na ito vv. 1b-10. Ang bahaging ito ay dapat na may kaugnayan <strong>sa</strong> Paul'snakara<strong>ang</strong> argument. Chapters 9-11 form pampanitikan ng is<strong>ang</strong> unit, is<strong>ang</strong> matagal argument. Ito aykagiliw-giliw na tandaan na <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ng Griyego papirus manuskrito P46 at <strong>ang</strong> uncials F at G aymay "mana" <strong>sa</strong> halip ng "mga tao," na maaaring mula <strong>sa</strong> LXX ng PS. 94:14.▣ "May ito hindi" Ito ay Paul's kat<strong>ang</strong>ian na paraan ng t<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> mga tanong ng mga hypotheticalobjector (tulig<strong>sa</strong>, Cf. 3:4,6,31; 6:2,15; 7:7,13; 9 : 14; 11:1,11).


▣ "I am masyadong is<strong>ang</strong> Israelite" Paul ay gumagamit ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili up<strong>ang</strong> patunayan <strong>ang</strong>pagkakaroon ng is<strong>ang</strong> believing Jewish natira. Para <strong>sa</strong> karagdag<strong>ang</strong> amplification ng Paul's Jewishbackground makita <strong>ang</strong> Phil. 3:5.▣ 11:2 "Diyos ay hindi tin<strong>ang</strong>gihan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao" Ito ay maaaring is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> PS. 94:14(cf. Deut. 31:6; ko Sam. 12:22; ko Kgs. 6:13; Lam. 3:31-32). Ito ay is<strong>ang</strong> tiyak na ka<strong>sa</strong>gutan <strong>sa</strong> mga tanongng v. 1.▣ "kung sino Siya foreknew" Ito ay is<strong>ang</strong> malinaw na reference <strong>sa</strong> Diyos ng halalan ng Israel. Tingnan <strong>ang</strong>mga tanda at 8:29. Ito ay tumatagal ng mga argument na bumalik <strong>sa</strong> kabanata 9, bil<strong>ang</strong> gawin vv. 4-6.Ang susi ay hindi Israel pagganap, ngunit <strong>ang</strong> Diyos pinili. Ang Diyos ay tapat <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako dahil<strong>sa</strong> kung sino Siya ay, hindi dahil <strong>sa</strong> Israel pagganap (cf. Ezek. 36:22-32).▣ "<strong>ang</strong> Banal na Kasulatan nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing" Ito ay is<strong>ang</strong> reference na <strong>sa</strong> account ng Elijah <strong>ang</strong> flight mula <strong>sa</strong>Jezebel ko <strong>sa</strong> Kings 19:10, quoted <strong>sa</strong> v. 3.11:4 "Ako ay may malinis para <strong>sa</strong> aking <strong>sa</strong>rili Pitong LIBONG" "Para <strong>sa</strong> aking <strong>sa</strong>rili" ay hindi <strong>sa</strong> HebreoMasoretic teksto ng ko Kgs. 19:18 (Paul ay hindi na quote <strong>ang</strong> MT o <strong>ang</strong> LXX), ngunit ito ay idinagdag niPaul up<strong>ang</strong> bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong> Diyos pinili. Ang mga tapat ng natira ko Kgs. 19:18 ay makikita mula <strong>sa</strong> mgapinili ng Diyos, hindi <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng Baal pag<strong>sa</strong>mba.Ang point Paul ay ginagawa ay na nagkaroon ng is<strong>ang</strong> maliit na grupo ng mga believers kahit <strong>sa</strong> mgawal<strong>ang</strong> pananampalataya, idolatrous Israel ng Elijah's araw. Sa Paul's araw na nagkaroon din ng is<strong>ang</strong>believing pinagtaba<strong>sa</strong>n ng mga Hudyo <strong>sa</strong> mga tao. Sa lahat ng edad na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Hudyo ay maytumugon <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya at hindi <strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>sa</strong>riling pagsisikap. Paulasserts na <strong>ang</strong> mga believing Hudyo ay energized <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapala at grasya ng Diyos (vv.5-6).▣ "<strong>sa</strong> Baal" Ito ay is<strong>ang</strong> pambabae Artikulo na may is<strong>ang</strong> lalaki noun. Ito ay dahil <strong>ang</strong> mga Hudyo naregular na nakapasok vowels mula <strong>sa</strong> pambabae Hebreo <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kahihiyan" (bosheth) <strong>sa</strong> consonants ngp<strong>ang</strong>alan ng mga pagano deities na pagtawanan ng mga ito.11:5-6 Ang mga ito ay mga key verses. Sila-link <strong>sa</strong> nakara<strong>ang</strong> mga pagkilos ng Diyos <strong>sa</strong> OT <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> sitwasyon. Ang link ay <strong>ang</strong> halalan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapala ng Diyos (cf. 9:15,16,18;11:30,31,32). Ng Diyos Grace ay prayoridad, ngunit <strong>ang</strong> tao ay kail<strong>ang</strong>an ng pananampalataya (cf. Mark1:15; Gawa 3:16,19; 20:21), subalit, hindi na batay <strong>sa</strong> lahat ng tao <strong>sa</strong> grasya (cf. Eph. 2:8-9; II Tim. 1:9;Titus 3:5). Truths <strong>ang</strong> mga ito ay mahalaga <strong>sa</strong> Paul's argumentation <strong>sa</strong> buong chapters 9-11.11:6 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong>may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Kaligta<strong>sa</strong>n ay <strong>sa</strong> pamamagitan nggrasya ng Diyos (tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:24, Cf. 6:23; Eph. 2:8-9).▣ Ang KJV nagdadagdag ng is<strong>ang</strong> concluding parirala <strong>sa</strong> v. 6, "Ngunit kung ito ay gumagana ng,pagkatapos ito ay hindi mas-d<strong>ang</strong>al: iba <strong>ang</strong> trabaho ay hindi na gumagana. "Ang parirala ay hindi


ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> karamihan <strong>sa</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> Griyego manuscripts P46, א *, A, C, D, G, o P, at <strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong>bersyon ng Latin, ngunit dalaw<strong>ang</strong> mga iba't-ib<strong>ang</strong> paraan ng <strong>ang</strong> mga parirala ay lalabas <strong>sa</strong> manuscriptsאc at B. Ang UBS4 rate <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga lakd<strong>ang</strong> na "A" (tiyak). NASB (BINAGO) TEKSTO: 11:7-107 Ano ng<strong>ayon</strong>? Ang hinah<strong>ang</strong>ad ng mga taga-Israel ay hindi nila natamo. Ang nagtamo nito ay <strong>ang</strong> mgapinili. Pinatigas ng Diyos <strong>ang</strong> mga puso ng iba p<strong>ang</strong> natitira. 8 Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Binigyan sila ng Diyos ng espiritu ng pagkalito.Binigyan niya sila ng mga mat<strong>ang</strong> hindinakakakita. Binigyan niya sila ng mga taing<strong>ang</strong>hindi nakakarinig. Ito ay h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> ng<strong>ayon</strong>.9 Sinabi ni David:Ang kanil<strong>ang</strong> mga hapag ay maging is<strong>ang</strong>bitag at is<strong>ang</strong> patibong. Ito ay maging is<strong>ang</strong>katitisuran at maging kagantihan <strong>sa</strong> kanila.10 Padidilimin ng Diyos <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga mataup<strong>ang</strong> hindi sila makakita. Patuloy na magigingbaluktot <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga likod.11:7 "Ano <strong>ang</strong> Israel ay naghahanap, ito ay hindi nakuha" na ito ay inilagay muna <strong>sa</strong> Griyego up<strong>ang</strong>bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p Paul's isipan. Maraming mga Hudyo ay naghahanap na karapatan <strong>sa</strong> Diyo<strong>sa</strong>t sila pursued ito <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> pagganap ng relihiyosong ritwal, panlahi pribilehiyo, at <strong>sa</strong>riling pagsisikap. Silaay hindi nakuha <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga layunin! Wal<strong>ang</strong> laman ay bago kaluwalhatian ng Diyos (cf. I cor. 1:29;Eph. 2:9).▣ NASB "ngunit <strong>ang</strong> mga ito ay pinili makuha"NKJV "ngunit <strong>ang</strong> mga hinir<strong>ang</strong> ay may makuha ito"NRSV "Ang mga hinir<strong>ang</strong> na nakuha ito"TEV "Ito ay lam<strong>ang</strong> ng mga maliit na grupo na pinili ng Diyos na natagpuan ito"JB "ngunit lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> pinili il<strong>ang</strong>"Ito ay <strong>ang</strong> OT konsepto ng "natira," dito sumas<strong>ang</strong>guning <strong>sa</strong> 7000 ng ako Kgs. 19:18. Ang susi ay hindipantao pagsisikap, lahi, o panatismong relihiyoso (v. 6), ngunit <strong>ang</strong> grasya ng Diyos <strong>sa</strong> halalan (cf. Eph.1:3-14).▣ "<strong>ang</strong> natitira ay hardened" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pinagkakilanlan (cf. II cor. 3:14). Ang mgaimplikasyon ay Diyos na hardened ito (cf. vv. 8-10). Ang mga ahente ng hardening ay <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>maan ngis<strong>ang</strong> (cf. II cor. 4:4). "Hardened" (pōroō) ay is<strong>ang</strong> medikal na kataga para <strong>sa</strong> tigas ng puso o kabulagan(cf. ROM. 11:25; II cor. 3:14; Eph. 4:18). Ang parehong kataga ay ginagamit ng mga apostoles <strong>sa</strong> Mark6:52. Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita mula <strong>sa</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga Griyego 9:18 (sklērunō) na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> kabaligtaran


ng pagpapala (cf. Heb. 3:8,15, 4:7). Ang mga taludtod ay napakalinaw at ito ay is<strong>ang</strong> buod ng 11:1-6 .Ang il<strong>ang</strong> mga taong ay pinili believed, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> na hindi napili ay hardened. Subalit, <strong>ang</strong> mga taludtodna ito ay hindi nakasulat <strong>sa</strong> paghihiwalay, bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> teolohiko slogan. Ito ay bahagi ng is<strong>ang</strong> matagalteolohiko argument. May pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng katotohanan kaya malinaw na naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> mgataludtod na ito at <strong>ang</strong> mga pandaigdig na mga imbitasyon ng kabanata 10. May misteryo dito. Ngunit<strong>ang</strong> mga solusyon na ito ay hindi up<strong>ang</strong> kontrahin o mabawa<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong> mga horns ng mahirapna kalagayan, <strong>ang</strong> makabalighuan poles.11:8-10 Ang mga ito ay mga verses quotes kinuha mula <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 29:10 (v. 8a), Deut. 29:4 (v. 8b, ngunithindi mula <strong>sa</strong> MT o <strong>ang</strong> LXX) at PS. 69:22-23 (vv. 9-10). Sila ay tunay na suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> tawag at misyonng I<strong>sa</strong>ya <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> suwail Israel <strong>sa</strong> 6:9-13. I<strong>sa</strong>ya ay nagpapakita ng <strong>sa</strong>lita ng Diyos, ngunit <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong>mga tao ay hindi, ay hindi sumagot. Paul ay nagbibigay OT patotoo <strong>sa</strong> Diyos hardening ng il<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong>siya did <strong>sa</strong> 9:13,15,17.11:8 NASB, NKJV "Diyos na ibinigay <strong>sa</strong> kanila ng is<strong>ang</strong> espiritu ng kawal<strong>ang</strong>-malay" NRSV, JB "Diyos naibinigay <strong>sa</strong> kanila ng is<strong>ang</strong> tamad espiritu" TEV " na ginawa ng Diyos <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga isipan at mga pusopulpol "Ang Griyego <strong>sa</strong>lita (katanuxis), na ginagamit lam<strong>ang</strong> dito <strong>sa</strong> NT, ay ginagamit ng is<strong>ang</strong> kagat nginsekto na dulls <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> pamamagitan ng inducing masyadong marami <strong>ang</strong> pakiramdam.11:10 "LET KANILANG MAGIGING DARKENED mata up<strong>ang</strong> makita <strong>ang</strong> HINDI AT Bend mga Hab<strong>ang</strong>Panahon" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pautos sinusundan ng is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan.Ito ay <strong>ang</strong> misteryo ng Diyos at kataas-taas<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan kail<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong>got. Ang Diyos ay <strong>ang</strong>pin<strong>ang</strong>galingan ng lahat ng mga bagay-bagay, <strong>ang</strong> initiator ng lahat ng mga bagay-bagay, pa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>pinakamakap<strong>ang</strong>yarihan ay Siya ay decreed na tao, <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> paglikha p<strong>ang</strong>huli, malay<strong>ang</strong> tumugon<strong>sa</strong> Kanya. Mga taong hindi tumugon <strong>sa</strong> pananampalataya ay hardened <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kawalan ngpananampalataya. Sa ganitong konteksto Paul asserts Diyos wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan plano para <strong>sa</strong> lahat ngredeeming Adam <strong>sa</strong> mga bata. Jewish kawalan ng pananampalataya ay buk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> pinto ngpananampalataya <strong>sa</strong> Gentiles at <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagseselos ibalik <strong>ang</strong> pambans<strong>ang</strong> Israel! Ito ayis<strong>ang</strong> plano ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma (cf. Eph. 2:11-3:13), hindi exclusion! Hardening naglilingkod <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>malawak na pag-aani!NASB (BINAGO) TEKSTO: 11:11-1611 Sina<strong>sa</strong>bi kong muli: Natisod ba sila up<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k n<strong>ang</strong> lubu<strong>sa</strong>n? Huwag naw<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari. Sa halipn<strong>ang</strong> sila ay sumalans<strong>ang</strong>, <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay dumating <strong>sa</strong> mga Gentil up<strong>ang</strong> inggitin <strong>ang</strong> mga Judio.12 Kung <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>lans<strong>ang</strong> ng mga Judio ay nagdala ng kayamanan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>nlibutan, at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>pagkatalo ay nagdala ng kayamanan <strong>sa</strong> mga Gentil, gaano pa kaya kung sila ay lubos n<strong>ang</strong>makapanumbalik.13 Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ako <strong>sa</strong> inyo mga Gentil. Yam<strong>ang</strong> ako ay apostol <strong>sa</strong> mga Gentil, niluluwalhati ko <strong>ang</strong> akingpaglilingkod. 14 Ito ay up<strong>ang</strong> kahit na <strong>sa</strong> papaanong paraan ay aking mainggit <strong>ang</strong> mga kamag-anak ko <strong>sa</strong>laman. Sa g<strong>ayon</strong>, mailigtas ko <strong>ang</strong> ilan man lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kanila. 15 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat n<strong>ang</strong> itinakwil sila ngDiyos, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nlibutan ay ipinakipagkasundo. Kapag t<strong>ang</strong>gapin niya sil<strong>ang</strong> muli, ano <strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yayari?Hindi ba ito ay buhay mula <strong>sa</strong> patay? 16 Kung <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bunga ay banal gayundin <strong>ang</strong> buong ma<strong>sa</strong>. Atkung <strong>ang</strong> ugat ay banal, <strong>ang</strong> mga s<strong>ang</strong>a ay banal din.


11:11 "I <strong>sa</strong>y pagkatapos," Ito ay <strong>ang</strong> parehong bil<strong>ang</strong> ng retorika parirala 11:1. Ito ay patuloy Paul'steolohiko argument <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> iba't ib<strong>ang</strong> mga paraan. Sa vv. 1-10 hindi lahat ng Israel ay tin<strong>ang</strong>gihan ngDiyos; <strong>sa</strong> vv. 11-24 Israel <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ay hindi permanenteng; ito ay mapakay. Sa pamamagitan nito<strong>ang</strong> mga Gentiles na ito ay ka<strong>sa</strong>ma.▣ NASB "sila ay hindi makasumpong up<strong>ang</strong> mahulog, nakarating na sila" NKJV, NRSV "mayroon silastumbled na sila ay dapat mahulog" TEV "Kapag <strong>ang</strong> mga Hudyo stumbled, nakarating sila aybumabag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pagkaguho" JB "Have <strong>ang</strong> bag<strong>sa</strong>k para <strong>sa</strong> mga Hudyo kailanman, o sila ay maylam<strong>ang</strong> stumbled" Ang katanungan na inaa<strong>sa</strong>han ng is<strong>ang</strong> "no" na <strong>sa</strong>got. Israel <strong>ang</strong> kawalan ngpananampalataya ay hindi is<strong>ang</strong> permanenteng kalagayan.▣ NASB "<strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> pagsuway" NKJV "<strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> mahulog" NRSV "<strong>sa</strong>pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> stumbling" TEV "Dahil <strong>ang</strong> mga ito sinned" JB "<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga mahulog" Sakonteksto, ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng mga Hudyo si Hesus bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Mesiyas (cf. v. 12).▣ "kaligta<strong>sa</strong>n ay dumating <strong>sa</strong> Gentiles" Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kagulat-gulat na pahayag na ito ay <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> sigloHudyo (cf. v. 12; Gawa 13:46; 18:6; 22:21; 28:28).▣ "up<strong>ang</strong> gumawa ng mga ito nagseselos "plano ng Diyos ka<strong>sa</strong>ma na <strong>ang</strong> Gentiles naglilingkod dalaw<strong>ang</strong>layunin (1) ng Diyos pagtubos ng lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan; at (2) ng Diyos pananauli ng is<strong>ang</strong> nagsisisipinagtaba<strong>sa</strong>n ng Israel <strong>sa</strong> mga personal na pananampalataya. Ako personal na magtaka kung # 2nag<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kot ng is<strong>ang</strong> end-time Jewish-buhay (cf. Zech. 12:10) o kung modernong mesyanik synagoguesmaaaring <strong>ang</strong> ipin<strong>ang</strong>ako katuparan.11:12-24 Sa mga verses doon ay is<strong>ang</strong> serye ng mga kondisyon ng <strong>sa</strong>mpung p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na maykaugnayan <strong>sa</strong> Jewish kawalan ng pananampalataya kaugnay <strong>sa</strong> hentil paniniwala. Verses12,14,15,16,17,18,21,24 ay first class kondisyon p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula<strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y layunin, hab<strong>ang</strong> vv. 22 at 23 ay THIRD Classkondisyonal p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na nagpapahiwatig potensyal na hinaharap aksyon.11:12 NASB "paano marami pa ay <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pagganap ay"NKJV "paano marami pa <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kapunuan"NRSV "Magkano more ay <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> buong pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ibig <strong>sa</strong>bihin ng"TEV "Pagkatapos, kung paano mas higit na <strong>ang</strong> bendisyon ay, kapag <strong>ang</strong> kumpletong bil<strong>ang</strong> ng mgaHudyo ay ka<strong>sa</strong>ma "JB" pagkatapos ay isipin paano marami pa ito ay makikinab<strong>ang</strong> mula <strong>sa</strong> conversion ng <strong>ang</strong> lahat ng mgaito "Ang pinakabuod ng interpretasyon ay <strong>ang</strong> kahulugan ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "ng kanil<strong>ang</strong> kapunuan." Ba ito namay kaugnayan <strong>sa</strong> (1) Hudyo na-<strong>sa</strong>ve, vv. 14b, 26a, o (2) <strong>ang</strong> huling bil<strong>ang</strong> ng mga hinir<strong>ang</strong> believingHudyo at Gentiles?


11:13 "ako ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> inyo na Gentiles" Chapters 9-11 form pampanitikan ng is<strong>ang</strong> yunit nana<strong>sa</strong>got <strong>ang</strong> katanungan, "Bakit <strong>ang</strong> Jewish Mesiyas tin<strong>ang</strong>gihan ng mga Judio? "Gayunpaman, <strong>ang</strong> mgatanong kung bakit ay nananatiling Paul nadama <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> sulat na ito, at <strong>sa</strong> puntongito <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga pagtat<strong>ang</strong>hal, <strong>sa</strong> pakikitungo <strong>sa</strong> mga tanong na ito. Verses 13-24, 25c tilasuma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> problema <strong>sa</strong> iglesia <strong>sa</strong> Roma <strong>sa</strong> pagitan ng lahi Hudyo at Gentiles. Kung ito man ay<strong>sa</strong> pagitan ng believing Hudyo at believing Gentiles o believing Gentiles at alinl<strong>ang</strong>an Hudyo (<strong>ang</strong>sinagog) ay hindi sigurado.▣ "ako ay is<strong>ang</strong> apostle ng Gentiles" Paul nadama natat<strong>ang</strong>ing tinatawag up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> mgahentil mundo (cf. Gawa 9:15; 22 : 21; 26:17; ROM. 1:5; 15:16; Gal. 1:16; 2:7,9; ko Tim. 2:7; II Tim. 4:17).▣ NASB, NKJV "ko palakihin <strong>ang</strong> aking ministeryo"NRSV "luwalhatiin ko <strong>ang</strong> aking ministeryo"TEV "ako ay ipagmalaki <strong>sa</strong> aking trabaho"JB "at ako ay ipinagkakapuri ipinapadala"Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "palakihin" ay ibig <strong>sa</strong>bihin ng (1) pa<strong>sa</strong>lamat; ( 2) puri; o marahil (3) <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagay. Ito rinay maaring sumalamin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> problema <strong>sa</strong> iglesia <strong>sa</strong> Roma! Paul (1) ay nalulugod <strong>sa</strong> pagsilbi Gentiles o(2) nakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga ministro na gawin <strong>ang</strong> mga Hudyo nagseselos, na kung <strong>sa</strong>an ay magreresulta<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n (cf. vv. 11,14 at 9:1-3).11:14 "i-<strong>sa</strong>ve <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga ng mga ito "Ito ay Paul's ev<strong>ang</strong>elistic pagtawag. Siya knew il<strong>ang</strong> ay tumugon<strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral (cf. ko cor. 1:21) hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> iba ay hindi (cf. ko cor. 9:22). Ito ay <strong>ang</strong>misteryo ng halalan (OT at NT)!11:15 Ang pagt<strong>ang</strong>gi ng OT pinili Israel ay bahagi ng plano ng Diyos para <strong>sa</strong> pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan nglahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (kosmos). Jewish maka<strong>sa</strong>rili, mga p<strong>ang</strong>kat na panlahi pagmamataas, at legalismmalinaw accentuated <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> pananampalataya (cf. 9:30-33). Pananampalataya <strong>sa</strong> YHWHat <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Mesiyas ay <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> kanan nakatayo <strong>sa</strong> Diyos, hindi tao relihiyon pagganap. Ngunittandaan, <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi ng Israel ay para <strong>sa</strong> layunin ng redeeming <strong>ang</strong> buong s<strong>ang</strong>katauhan. Wal<strong>ang</strong>lugar para <strong>sa</strong> mga tao kapurihan, alinman <strong>sa</strong> Hudyo o hentil. Tila ito ay is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he na <strong>ang</strong> mgaRomano iglesia na kail<strong>ang</strong>an up<strong>ang</strong> marinig!▣ "<strong>ang</strong> pagkakasundo ng mundo" Ito ay theologically kahilera <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> katuwiran ng Diyos." Ang mgakataga ay nagmula <strong>sa</strong> kata plus alassō (<strong>sa</strong> pagbabago, baguhin, o ib<strong>ang</strong>-anyo). Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mgapagpapalitan ng poot <strong>sa</strong> kapayapaan, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> pananauli ng pabor (cf. ROM. 5:11; 11:15; II cor. 5:18,19).Diyos naghahanap pananauli ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng Eden. Ka<strong>sa</strong>lanan Nasira na <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma, ngunit siCristo ay ibalik <strong>ang</strong> imahe ng Diyos <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan para <strong>sa</strong> lahat na ipamalas <strong>ang</strong>pananampalataya. Sila ay magkasundo at tat<strong>ang</strong>gapin (paralelismo ng v. 15). S<strong>ang</strong>katauhan ay hindiibalik matalik na ito, ngunit maaaring <strong>ang</strong> Diyos at did!


11:16 "kung <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ng ma<strong>sa</strong> ay banal na" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p nakung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y nalayunin. Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Num. 15:17-21. Ito ay is<strong>ang</strong> metapora na kung <strong>sa</strong>an ay katulad ng OTkonsepto ng mga un<strong>ang</strong> bunga na kung <strong>sa</strong>an ay ibinigay ng Diyos up<strong>ang</strong> ipakita na <strong>ang</strong> buong pag-aanibelonged <strong>sa</strong> Kanya. Ang sinaun<strong>ang</strong> believing Jewish natira pa nagkaroon ng is<strong>ang</strong> epekto <strong>sa</strong> buong ban<strong>sa</strong>(cf. Gen. 18:27 -33; II Chr. 7:14). Ang talinghaga ng "un<strong>ang</strong> piraso" ay magkahilera <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> root" (cf. Jer.11:16-17), <strong>ang</strong> parehong na-refer <strong>sa</strong> mga mananampalataya <strong>sa</strong> buhay ng Israel, lalo na <strong>ang</strong> mgaPatriarchs ng OT (cf. v. 28) .NASB (BINAGO) TEKSTO: 11:17-2417 Ngunit kung <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga s<strong>ang</strong>a ay pinutol, ikaw na is<strong>ang</strong> puno ng Olibong ligaw ay inihugpong <strong>sa</strong>kanila. Ikaw ay naging kabahagi ng ugat at ng katas ng punong Olibo. 18 Huwag k<strong>ang</strong> magmalaki <strong>sa</strong> mgas<strong>ang</strong>a. Kung magmamalaki ka <strong>sa</strong> kanila, tandaan mo ito: Hindi ikaw <strong>ang</strong> nagpupuno <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>anng ugat. Ang ugat <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> nagpupuno <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an mo. 19 Sa<strong>sa</strong>bihin mo: Ang mga s<strong>ang</strong>a aypinutol up<strong>ang</strong> ako ay maihugpong. 20 G<strong>ayon</strong> nga iyon. Dahil hindi sila sumampalataya, inihiwalay sila ngDiyos ngunit ikaw ay nakatayo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya. Huwag k<strong>ang</strong> magmataas, <strong>sa</strong> halipay matakot ka. 21 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat maging <strong>ang</strong> mga likas na s<strong>ang</strong>a ay hindi pinaligtas ng Diyos, maaaringhindi ka niya paliligtasin.22 Kaya nga, narito, <strong>ang</strong> kabutihan at kahigpitan ng Diyos. Ang kahigpitan niya ay <strong>sa</strong> kanila na nahulog.Kung ikaw ay magpapatuloy <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> kabutihan, <strong>ang</strong> kabutihan niya ay mapapa<strong>sa</strong>iyo. Kung hindi,ikaw din ay puputulin. 23 Gayundin sila, kung hindi sila magpapatuloy <strong>sa</strong> hindi pag<strong>sa</strong>mpalataya,ihuhugpong sila ng Diyos <strong>sa</strong>pagkat magagawa ng Diyos na sila ay ihugpong muli. 24 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat pinutolka ng Diyos mula <strong>sa</strong> olibong ligaw, at laban <strong>sa</strong> kalika<strong>sa</strong>n, ay ihinugpong <strong>sa</strong> mabuting puno ng Olibo.Gaano pa kaya <strong>sa</strong> tunay na mga s<strong>ang</strong>a na maihugpong <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling punong Olibo.11:17 "kung" Tingnan <strong>ang</strong> mga nota <strong>sa</strong> 11:12-24.▣ "<strong>ang</strong> mga s<strong>ang</strong>a ay lapak" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga hindi naniniwala Israelites (cf. vv. 18,19, "naturalna mga s<strong>ang</strong>a," v. 21).▣ " <strong>ang</strong> wild oliba "Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> believing Gentiles na tumugon <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral.▣" grafted "Paul patuloy <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-agrikultura metapora sinimulan <strong>sa</strong> v. 16. Ang paghugpong ng wildanak <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> matatag na puno helped mapabuti magbubunga (cf. v. 24).▣ "<strong>ang</strong> punungkahoy ng oliba" Ito ay is<strong>ang</strong> simbolo ng pambans<strong>ang</strong> Israel (cf. v. 24; PS. 52:8; 128:3 ; Jer.11:16; Hos. 14:6). Ito ay Paul's ikalaw<strong>ang</strong> OT metapora up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Hudyoat Gentiles.11:18 "hindi <strong>ang</strong>a<strong>sa</strong>n papunta <strong>sa</strong> mga s<strong>ang</strong>a ng" Ito ay is<strong>ang</strong> Present kinakail<strong>ang</strong>an na may mganegatibong tipik na karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Mga taludtodna ito, ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> verses 13, 20, 25, ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> may problema <strong>sa</strong> mga iglesia ng Roma <strong>sa</strong>pagitan ng Hudyo at Gentiles.


11:19-20 Verse 19 ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> tulig<strong>sa</strong> (is<strong>ang</strong> pakunwari objector). Paul nagpapaliwanag kung bakit <strong>ang</strong>mga Hudyo ay tin<strong>ang</strong>gihan. Ito ay dahil <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kawalan ng pananampalataya, hindi dahil <strong>ang</strong>Gentiles ay minamahal pa! Ang Gentiles ay ka<strong>sa</strong>ma lam<strong>ang</strong> dahil <strong>sa</strong> pag-ibig ng Diyos (cf. Gen. 3:15) at<strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> pananampalataya! Sila rin ay maaaring maging <strong>sa</strong>nhi ng mga Hudyo up<strong>ang</strong> bumalik <strong>sa</strong> Diyosdahil <strong>sa</strong> selos (cf. vv. 11,14).11:20 NASB "ngunit ikaw panindigan <strong>ang</strong> iyong pananampalataya <strong>sa</strong> pamamagitan ng"NKJV "at tumayo ka <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya"NRSV "ngunit ikaw manindigan lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya "TEV" hab<strong>ang</strong> ikaw ay mananatili <strong>sa</strong> lugar dahil <strong>sa</strong> mo gawin naniniwala "JB" kung ikaw pa rin hold kompanya, ito ay lam<strong>ang</strong>, <strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> iyong pananampalataya "Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong nagpapakilala. Gayunman, ito ay <strong>sa</strong> konteksto ng <strong>sa</strong>mpung kondisyonp<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p. Ang aming mga nakatayo <strong>sa</strong> harap ng Diyos at patuloy na <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya. Kung ceases pananampalataya, <strong>ang</strong> aming mga nakat<strong>ayon</strong>g ceases. Kaligta<strong>sa</strong>n ay (1)<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> tugon ng pananampalataya; (2) is<strong>ang</strong> estado ng pagiging <strong>sa</strong> pananampalataya; (3) <strong>ang</strong> patuloyna proseso ng pananampalataya; at (4) <strong>ang</strong> huling paghantong ng pananampalataya. Mag-ingat nganum<strong>ang</strong> teolohiko sistema na nakatutok lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga ito Bibliya truths. Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 10:4. Ang Diyos ay <strong>ang</strong> mga may-akda, initiator, sustainer, at culminator ngkaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kasunduan pattern. Siya ay napili na maka<strong>sa</strong>lanan s<strong>ang</strong>katauhan ay dapat natumugon at magpatuloy up<strong>ang</strong> tumugon <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagsisisi at pananampalataya <strong>sa</strong> bawathakb<strong>ang</strong> ng proseso.▣ NASB "Huwag maging palalo, ngunit takot"NKJV "Huwag maging palalo, ngunit takot"NRSV "Kaya hindi maging banidoso, ngunit <strong>ang</strong> tumayo <strong>sa</strong> mga kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha"TEV "Ngunit hindi ipagmalaki ito; <strong>sa</strong> halip, matakot"JB "Kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> paggawa na iyong ipinagmamalaki, na dapat gawin k<strong>ayon</strong>g matakot"Parehong <strong>sa</strong> mga ito <strong>ang</strong> mga pahayag ay naroroon IMPERATIVES. Ang una ay <strong>ang</strong> negatibong tinga, nakung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ito nagsiwalat ngis<strong>ang</strong> problema <strong>sa</strong> Romano simbahan. Ang dahilan para <strong>sa</strong> mga takot ay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> v. 21.11:21 "Siya ay hindi ekstr<strong>ang</strong> iyo" Bil<strong>ang</strong> Israel apostatized at napunta <strong>ang</strong> layo mula <strong>sa</strong> YHWH <strong>sa</strong>prideful at kawalan ng pananampalataya ay lagutin, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay <strong>ang</strong> simbahan ay lagutin kung siyadahon ng pananampalataya <strong>sa</strong> Kristo <strong>sa</strong> pamamagitan ng prideful self-katuwiran. Paun<strong>ang</strong>pananampalataya ay dapat na sinusundan ng pamumuhay pananampalataya (cf. Matt. 13:1-23;Markahan 4:1-12; Lucas 8:4-10). Pagpapahalaga <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ay dapat na patuloy na resisted. Kami ay kung


ano tayo ay <strong>sa</strong> pamamagitan ng grasya ng Diyos at tayo ay kapatid na lalaki <strong>sa</strong> lahat na din ng tiwalaKristo!11:22 "<strong>ang</strong> mga kagandah<strong>ang</strong>-loob at kalubhaan ng Diyos" <strong>ang</strong> Diyos ng paraan palaging mukh<strong>ang</strong>makabalighuan <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan (cf. I<strong>sa</strong>. 55:8-11 ). May mga kahihinatnan <strong>sa</strong> aming mgapagpipilian. Ng Diyos halalan ay hindi kontrahin s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> responsibilidad. Ang halalan ng mgapambans<strong>ang</strong> Israel ay hindi garantiya na <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ng bawat indibidwal.▣ "kung ikaw ay magpapatuloy <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kagandah<strong>ang</strong>-loob" Ito ay is<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon nap<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na may is<strong>ang</strong> Present pa<strong>sa</strong>kali. Ang konstruksiyon meant na believing hentil pagpapatuloyay kondisyon (ito ay <strong>ang</strong> flip side ng Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong> ROM. 9); namin ay dapat na masigasig namapanatili <strong>ang</strong> aming pananampalataya (cf. Phil. 2:12-13). Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> pagpapaka<strong>sa</strong>kit ngparehong <strong>sa</strong> grupo at <strong>ang</strong> mga indibidwal na (cf. Gal. 6:9; Rev. 2:7,17; 3:6,13,22). Ito ay <strong>ang</strong> misteryo atpag-igting ng corporality at <strong>sa</strong>riling kat<strong>ang</strong>ian <strong>sa</strong> Bibliya. Mayroong parehong p<strong>ang</strong>ako (batay <strong>sa</strong> Diyos ngcharacter) at kondisyon covenants (batay <strong>sa</strong> mga tao na <strong>sa</strong>got). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: AngKail<strong>ang</strong>an magtiyaga at 8:25.11:23 ito ng tula <strong>sa</strong> sumusunod <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>gramatika at teolohiko pattern ng v. 22. Kung <strong>ang</strong> mga Hudyonagsisi at naniniwala sila ay i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma. Kung <strong>ang</strong> mga Gentiles pagtigil <strong>sa</strong> paniniwala, sila ay tin<strong>ang</strong>gihan(cf. v. 20). Paun<strong>ang</strong> pananampalataya kay Cristo at ng patuloy na pananampalataya <strong>sa</strong> Kanya aymahalaga para <strong>sa</strong> pareho.NASB (BINAGO) TEKSTO: 11:25-3225 Mga kapatid, ito ay <strong>sa</strong>pagkat hindi ko nais na kayo ay maging wal<strong>ang</strong> kaalaman patungkol <strong>sa</strong> hiwag<strong>ang</strong>ito. Sa kabil<strong>ang</strong> dako, baka isipin ninyong kayo ay matatalino. Ang hiwaga ay: H<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> maabot <strong>ang</strong>kabuu<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> ng mga Gentil, bahagy<strong>ang</strong> pinatigas ng Diyos <strong>ang</strong> puso ng mga taga-Israel. 26 Kaya nga,ililigtas ng Diyos <strong>ang</strong> buong Israel <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> nasusulat:Ang tagapagligtas ay magmumula <strong>sa</strong> Zion.Ibabaling niy<strong>ang</strong> palayo kay Jacob <strong>ang</strong> hindipagkilala <strong>sa</strong> Diyos. 27 Kapag inalis ko <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan, ito <strong>ang</strong> akingpakikipagtipan <strong>sa</strong> kanila.28 Patungkol <strong>sa</strong> eb<strong>ang</strong>helyo, dahil <strong>sa</strong> inyo, sila ay mga kaaway. Ngunit patungkol <strong>sa</strong> katotohan<strong>ang</strong> pinilisila ng Diyos n<strong>ang</strong> una pa, dahil <strong>sa</strong> mga ninuno, mahal sila ng Diyos. 29 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mga kaloob atpagtawag ng Diyos ay hindi nagbabago. 30 Sinuway ninyo <strong>ang</strong> Diyos noong nakara<strong>ang</strong> panahon. S<strong>ang</strong><strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> Diyos ay nagpakita ng habag <strong>sa</strong> inyo <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> pagsuway. 31 Sa gayundingparaan, sila ng<strong>ayon</strong> ay naging masuwayin up<strong>ang</strong> kayo ay kahabagan. Ito ay up<strong>ang</strong> magpapakita rin siy<strong>ang</strong> habag <strong>sa</strong> kanila <strong>sa</strong> pamamagitan ninyo. 32 Up<strong>ang</strong> maipakita ng Diyos <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> habag <strong>sa</strong> lahat,ibinil<strong>ang</strong>go niya sila dahil <strong>sa</strong> pagsuway.11:25 "hindi ko gusto <strong>sa</strong> inyo mga kapatid, up<strong>ang</strong> maging hindi batid" Ito ay is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng idyomaPaul's (cf. 1:13; ko cor. 10:1; 12:1; II cor. 1:8; ko Thess. 4:13). Ito ay karaniw<strong>ang</strong> introducesmakabuluh<strong>ang</strong> diskusyon. Ito function tulad ni Hesus' un<strong>ang</strong> "Amen, Amen." Paul madalas na ginagamitito <strong>sa</strong> mga senyas ng is<strong>ang</strong> bagong pak<strong>sa</strong>.


▣ NASB, NKJV, NRSV "misteryo" TEV "ng is<strong>ang</strong> lihim na katotohanan" JB "is<strong>ang</strong> nakatagong dahilan para<strong>sa</strong> lahat ng mga ito"ESPESYAL PAKSA: MISTERYOng Diyos ay may pinag-i<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> mga layunin ng s<strong>ang</strong>katauhan pagtubos na kahit na <strong>ang</strong> preceded ngtag-lagas (cf. Gen. 3). Hints ng plano ay nagsiwalat <strong>sa</strong> OT (cf. Gen. 3:15; 12:3; Exod. 19:5-6; at <strong>ang</strong>uniber<strong>sa</strong>l na pas<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> mga propeta). Subalit ito ng buong-uu<strong>sa</strong>pan ay hindi malinaw (cf. ko cor. 2:6-8).Sa pagdating ni Hesus at <strong>ang</strong> Espiritu ay nagsisimula na ito up<strong>ang</strong> maging mas malinaw. Paul aygumagamit ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "misteryo" up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kabuu<strong>ang</strong> redemptive plano (cf. ko cor. 4:1;Eph. 6:19; Col. 4:3; ko Tim. 1:9). Gayunman, siya ay gumagamit ng mga ito <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> mgapandama:1. Ang is<strong>ang</strong> bahagy<strong>ang</strong> hardening ng Israel up<strong>ang</strong> payagan <strong>ang</strong> Gentiles na i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma. Ang pagdag<strong>sa</strong> ngGentiles ay gagana bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mekanismo para <strong>sa</strong> mga Hudyo na t<strong>ang</strong>gapin si Hesus bil<strong>ang</strong> Kristo ngp<strong>ang</strong>huhula (cf. ROM. 11:25-32).2. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay ginawa na kilala <strong>sa</strong> mga ban<strong>sa</strong>, na <strong>ang</strong> lahat ng ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Kristo at <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo (cf. ROM. 16:25-27; Col. 2:2).3. Believers' bagong katawan <strong>sa</strong> Second Coming (cf. ko cor. 15:5-57; ko Thess. 4:13-18).4. Ang lagom ng lahat ng mga bagay-bagay <strong>sa</strong> Kristo (cf. Eph. 1:8-11).5. Ang Gentiles at Hudyo ay kapwa-heirs (cf. Eph. 2:11-3:13).6. Pagpapalagay<strong>ang</strong>-loob ng mga relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Kristo at ng Iglesia na inilalarawan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lkataga (cf. Eph. 5:22-33).7. Gentiles ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> tipan <strong>sa</strong> mga tao at indwelt <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ni Kristo up<strong>ang</strong> gumaw<strong>ang</strong> Christlike kapanahunan, iyon ay, ibalik <strong>ang</strong> mga marred imahe ng Diyos <strong>sa</strong> pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 6:5,11-13; 8:21) ng mga ng Diyos <strong>sa</strong> tao (cf. Gen. 1:26-27; 5:1; 9:6; Col. 1:26-28).8. Ang katapu<strong>sa</strong>n ng panahon Anti-Kristo (cf. II Thess. 2:1-11). 9. Ang buod ng un<strong>ang</strong> bahagi ng iglesia<strong>ang</strong> misteryo ay matatagpuan <strong>sa</strong> I Tim. 3:16.▣ "baka kayo dumunong <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling kuru-kuro" Ito ay i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> implikasyon ng pag-igting <strong>sa</strong> mgaRomano iglesia (s) (cf. v. 18).▣ NASB "na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bahagy<strong>ang</strong> hardening ay n<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong> Israel"NKJV "na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hardening <strong>sa</strong> bahagi ay n<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong> Israel"NRSV "is<strong>ang</strong> hardening ay dapuan bahagi ng Israel"TEV "na <strong>ang</strong> katiga<strong>sa</strong>n ng ulo ng mga tao ng Israel ay hindi permanenteng"


JB "Ang is<strong>ang</strong> seksyon ng Israel ay maging blind"Ang pahayag ay dapat na may kinalaman <strong>sa</strong> lahat ng kabanata 11. Nagkaroon at patuloy na maging <strong>ang</strong>il<strong>ang</strong> mga believing Hudyo. Ang bahagy<strong>ang</strong> pagkabulag, instigated <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos (vv. 8-10)dahil <strong>sa</strong> mga Hudyo 'pagt<strong>ang</strong>gi ni Hesus, akma <strong>sa</strong> Diyos plano para makuha <strong>ang</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan.Diyos na ipin<strong>ang</strong>ako kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> lahat (cf. Gen. 3:15). Siya pinili Abraham up<strong>ang</strong> maabot lahat (cf. Gen.12:3). Siya pinili Israel up<strong>ang</strong> maabot lahat (cf. Exod. 19:5-6). Israel ay nabigo <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> misyonpagsisikap <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapahalaga <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili, unfaithfulness at kawalan ng pananampalataya.Nais ng Diyos na maabot <strong>ang</strong> hentil mundo <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kany<strong>ang</strong> grasya ng Israel (cf.Deuteronomio 27-29). Israel ay hindi panatilihin <strong>ang</strong> Tipan, <strong>sa</strong>makatwid, ng Diyos ng sentido paghuhusganahulog <strong>sa</strong> kanya. Ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> Diyos ay ito tunay paghuhusga at ginagamit ito up<strong>ang</strong> matupad <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> mga orihinal na layunin ng pagtubos ng s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya(cf. vv. 30-31; Ezek. 36:22-38).▣ "h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kapunuan ng Gentiles ay n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong>" Ang parehong kataga (pleroma) ay ginagamit <strong>sa</strong>mga taludtod 12 para <strong>sa</strong> mga Hudyo. Parehong verses nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng Diyos <strong>ang</strong> kaalaman <strong>sa</strong> simula pa athalalan. Ang "h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>" nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng is<strong>ang</strong> limitasyon <strong>sa</strong> oras na ito hentil panahon (cf. Lucas21:24).11:26 "<strong>ang</strong> lahat ng Israel ay isi-<strong>sa</strong>ve" Mayroong dalaw<strong>ang</strong> posibleng pagpapakahulugan (1) Ito aytumutukoy <strong>sa</strong> pambans<strong>ang</strong> Israel-hindi lahat ng nag-iis<strong>ang</strong> indibidwal na Hudyo ngunit <strong>ang</strong> karamihan <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> tiyak na punto <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan. (2) Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong>-unawa <strong>sa</strong> mga espirituwal na Israel,<strong>ang</strong> Iglesia. Paul ginagamit ito konsepto <strong>sa</strong> ROM. 2:28-29; Gal. 6:16; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:5,9; Rev. 1:6."Ang buong kota ng mga Hudyo" <strong>sa</strong> taludtod 12 at <strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> buong kota ng Gentiles" <strong>sa</strong> taludtod 25 ayna<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kahilera relasyon. Ito ay "lahat" <strong>sa</strong> kahulugan ng Diyos hindi lahat ng halalan <strong>sa</strong> kahulugan ngbawat indibidwal. Ang mga punungkahoy ng oliba ng mga p<strong>ang</strong>ako ay is<strong>ang</strong> araw ay kumpleto na. Angil<strong>ang</strong> mga commentators <strong>sa</strong>bihin na ito ay dapat sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> pambans<strong>ang</strong> Israel lam<strong>ang</strong> dahil <strong>sa</strong> (1)<strong>ang</strong> mga konteksto ng chapters 9-11; (2) <strong>ang</strong> OT quotes <strong>sa</strong> vv. 26-27; at (3) <strong>ang</strong> malinaw na pahayag <strong>sa</strong> v.28. Diyos pa rin ay may is<strong>ang</strong> pag-ibig at pagnanais para <strong>sa</strong> Abraham's natural na binhi na ma-<strong>sa</strong>ve! Silaay dapat na dumating <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya kay Cristo (Zech. 12:10).Ang tanong ng mga Judio na kung <strong>ang</strong> mga "hardened" ay magkakaroon ng is<strong>ang</strong> dulo ng panahonpagkakataon na tumugon ay hindi maaaring sumagot mula <strong>sa</strong> mga ito o anum<strong>ang</strong> texto. Bil<strong>ang</strong>Amerikano kami ay culturally nakakondisyon <strong>ang</strong> magtanong mga indibidwal na mga katanungan ngunit<strong>ang</strong> Bibliya ay nakatutok <strong>sa</strong> corporate buo. Lahat ng mga katanungan na ito ay dapat na nag-iwan <strong>sa</strong>Diyos. Siya ay makatarungan <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> paglikha na kung <strong>sa</strong>an Siya Loves!▣ "bil<strong>ang</strong> na ito ay nakasulat na" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> quotes mula <strong>sa</strong> Septuagint ng I<strong>sa</strong>. 59:20-21 (v. 26) at 27:9 (v. 27). Ang mekanismo ng kaligta<strong>sa</strong>n ay pananampalataya <strong>sa</strong> Jesus <strong>ang</strong> Mesiyas.Wal<strong>ang</strong> plano B, lam<strong>ang</strong> plano P. May ay i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> ma-<strong>sa</strong>ve (cf. Juan 10:7-18; 11:25-29;14:6).11:27 I<strong>sa</strong>ya 27:9, na kung <strong>sa</strong>an ay quoted <strong>sa</strong> mga taludtod 27, pinag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> muling pagbabalik ngIsrael <strong>sa</strong> ipin<strong>ang</strong>ako Land (vv. 1-11) na may mga imbitasyon para <strong>sa</strong> mga tradisyonal na kaaway (hentil


an<strong>sa</strong>) na ka<strong>sa</strong>ma (cf. vv. 12-13). Kung ito ay pananauli literal na pagkatapos ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nlibong taon na itoay maaaring matupad <strong>ang</strong> hula. Kung ito ay matalinghaga, at pagkatapos ay <strong>ang</strong> bagong tipan, <strong>ang</strong>misteryo ng Eb<strong>ang</strong>helyo, na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Hudyo at mga hentil ay sumali <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> Mesiyas ay <strong>ang</strong> layunin (cf. Eph. 2:11-3:13). Ito ay mahirap namagdesisyon. Ang il<strong>ang</strong> mga OT prophecies ay inilapat <strong>sa</strong> Bagong Tipan simbahan. Ngunit <strong>ang</strong> Diyos aytapat <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako, kahit na kapag <strong>ang</strong> tao ay hindi (cf. Ezek. 36:22-36).11:28 Ang mga taludtod suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> aspeto ng halalan (1) <strong>sa</strong> OT halalan ay para <strong>sa</strong> mgaserbisyo. Diyos na pinili <strong>sa</strong> pamamagitan ng tao para <strong>sa</strong> layunin ng redeeming s<strong>ang</strong>katauhan; (2) <strong>sa</strong> NThalalan ay linked <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo at wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kaligta<strong>sa</strong>n. Ang kaligta<strong>sa</strong>n ng lahat ng tao ay ginawa<strong>sa</strong> Diyos na imahe ay palaging <strong>ang</strong> layunin (cf. Gen. 3:15). Ang Diyos ay tapat <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako. Ito aytotoo para <strong>sa</strong> mga OT believers at NT <strong>sa</strong>nto. Ang susi ay katapatan ng Diyos, hindi s<strong>ang</strong>katauhan's, aw<strong>ang</strong> Diyos, hindi <strong>sa</strong> pagganap ng s<strong>ang</strong>katauhan. Halalan ay para <strong>sa</strong> layunin ng grasya, hindi ng hindika<strong>sa</strong>ma!▣ "sila ay mahal para <strong>sa</strong> kapakanan ng mga ama" Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Exod. 20:5-6 at Deut. 5:9-10 at 7:9.Mga pamilya ay pinagpala dahil <strong>sa</strong> pananampalataya ng mga nakara<strong>ang</strong> henerasyon. Israel ay pinagpaladahil <strong>sa</strong> tapat patriarchs (cf. Deut. 4:37, 7:8, 10:15). Na <strong>ang</strong> Mesiyas ay darating mula <strong>sa</strong> Dyuda ay rin ngp<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> David (cf. II Sam. 7). Gayunman, ito ay dapat ding sinabi na kahit na <strong>ang</strong> "totoo" nagaw<strong>ang</strong>ganap na mapanatili <strong>ang</strong> Batas (cf. Ezek. 36:22-36). Pananampalataya-personal na pananampalataya,pamilya ng pananampalataya, ngunit hindi ganap <strong>ang</strong> pananampalataya-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Diyos at ito aymaaring lumampas <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga pamilya (cf. ko cor. 7:8-16).11:29 NASB, NKJV, NRSV "para <strong>sa</strong> mga regalo at <strong>ang</strong> pagtawag ng Diyos ay hindi mapapalitan"TEV "Para <strong>sa</strong> Diyos ay hindi nagbabago <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pag-iisip tungkol <strong>sa</strong> kung sino siya at piliin blesses"JB "Diyos hindi tumatagal ng likod ng kany<strong>ang</strong> mga regalo o revokes kany<strong>ang</strong> pagpili"na ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> espirituwal na mga regalo <strong>sa</strong> mga tao (cf. I Corinthians 12), ngunit <strong>sa</strong> Diyos<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng kaligta<strong>sa</strong>n, OT at NT. Halalan ay epektibo. Ang katapatan ng Diyos ay <strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong> ngpambans<strong>ang</strong> Israel (cf. Mal. 3:6)!11:30-32 Ang mga verses ay is<strong>ang</strong> buod ng mga plano ng Diyos at <strong>ang</strong> mga layunin: (1) ito ay base <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> pagpapala (tingnan <strong>ang</strong> mga tala <strong>sa</strong> 9:15-16), hindi arbitrary determinismo. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "awa"ay ginamit ng apat na beses na mas malaki <strong>sa</strong> ganitong konteksto (cf. 9:15,16,18,23). (2) Ang Diyos aymay judged lahat ng tao. Hudyo at Gentiles ay <strong>ang</strong> lahat ng maka<strong>sa</strong>lanan (cf. 3:9,19,23; 5:11). (3) AngDiyos ay ginagamit s<strong>ang</strong>katauhan's kail<strong>ang</strong>an at kawalan ng kakayahan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagkakataon naipakita <strong>ang</strong> pagpapala <strong>sa</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf. v. 22). Muli <strong>sa</strong> context "lahat" ay dapat na makikita<strong>sa</strong> dahilan ng vv. 12 at 25-26. Hindi lahat ng tao ay tumugon <strong>sa</strong> mga nag-aalok ng Diyos, kundi <strong>ang</strong> lahatay ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>klaw ng pagtubos (cf. 5:12-21; Juan 3:16). Oh, Diyos, maaaring ito ay kaya!


11:30 at 31 "ngunit ng<strong>ayon</strong> ay" Ito Matindi <strong>ang</strong> ipinahiwatig ng mga espirituwal na conversion ngpambans<strong>ang</strong> Israel <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya <strong>sa</strong> Jesus. Bil<strong>ang</strong> ng mga Gentiles "kawalan ngpananampalataya" ay gumapi <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapala ng Diyos, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay Jewish "kawalan ngpananampalataya."NASB (BINAGO) TEKSTO: 11:33-3633 Kay lalim ng kayamanan ng katalinuhan at karununganng Diyos. Wal<strong>ang</strong> makaka<strong>sa</strong>liksik ng kaniy<strong>ang</strong> mgakahatulan. Wal<strong>ang</strong> makakasunod <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> landas.34 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat sino <strong>ang</strong> nakakaalam ng isipan ngP<strong>ang</strong>inoon? Sino <strong>ang</strong> nagbigay <strong>sa</strong> kaniya ng payo?35 Sino <strong>ang</strong> nagbigay <strong>sa</strong> kaniya at iyon ay pababayaran <strong>sa</strong>kaniya? 36 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> lahat ng mga bagay aymula <strong>sa</strong> kaniya. Ang mga bagay ay <strong>sa</strong> pamamagitan niyaat para <strong>sa</strong> kaniya. Sumakaniya nawa <strong>ang</strong> kaluwalhatianmagpakailanman. Siya nawa.11:33-36 Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Paul's kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong><strong>ang</strong> panandali doxologies. Paul ay bumag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> pamamagitanng mga paraan ng Diyos: tipan katapatan, tipan pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma, tipan pagganap.11:33 "<strong>ang</strong> kayamanan" Ito ay is<strong>ang</strong> paboritong idyoma para <strong>sa</strong> Paul (cf. 2:4; 9:23; 10:12; 11:12 , 33;Eph. 1:7,8; 2:7; 3:8,16; Phil. 4:19; Col. 1:27). Ang malakas na tulak ng Eb<strong>ang</strong>helyo at <strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong> ngs<strong>ang</strong>katauhan ay <strong>ang</strong> maawain abundance ng Diyos at plano ng character (cf. I<strong>sa</strong>. 55:1-7).▣ "Paano unsearchable ay Kany<strong>ang</strong> judgments at hindi malirip <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga paraan" Ito ay is<strong>ang</strong><strong>ang</strong>kop na doxology <strong>sa</strong> makabalighuan truths ng chapters 9-11 (cf. I<strong>sa</strong>. 55:8-11).11:34 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Septuagint ng I<strong>sa</strong>. 40:13-14, kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong>naghahatid <strong>sa</strong> mga tao <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagdadala <strong>sa</strong> kanila mula <strong>sa</strong> pagkakatapon. Sa ako cor. 2:16Paul quote ito parehong daan ngunit <strong>ang</strong> mga kat<strong>ang</strong>ian ng pamagat, "P<strong>ang</strong>inoon," na si Hesus.11:35 Ito ay is<strong>ang</strong> maluwag quote mula <strong>sa</strong> Job 35:7 o <strong>sa</strong> 41:1111:36 "para <strong>sa</strong> mula <strong>sa</strong> Kanya at <strong>sa</strong> pamamagitan Niya at para <strong>sa</strong> Kanya <strong>ang</strong> lahat ng bagay" Ang mgaparirala na sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> Ama <strong>sa</strong> ganitong konteksto (cf. ko cor. 11:12), ngunit <strong>ang</strong> mgatunay na katulad ng ib<strong>ang</strong> NT pas<strong>sa</strong>ges na sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> Anak (cf. ko cor. 8:6; Col. 1:16; Heb.2:10). Paul affirms na <strong>ang</strong> lahat ng mga bagay na isyu mula <strong>sa</strong> Diyos at bumalik <strong>sa</strong> Diyos.▣ "<strong>sa</strong> Kanya ay <strong>ang</strong> kaluwalhatian magpakailanman" Ito ay is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian NT basbas <strong>sa</strong> diyos. Ito refer(1) kung min<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> Ama (cf. 16:27; Eph. 3:21; Phil. 4:20; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:11; 5:11; Jude 25; Rev.5:13; 7: 12) at (2) pamin<strong>sa</strong>n-min<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> Anak (cf. I Tim. 1:17; II Tim. 4:18; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:18; Rev.1:16). Tingnan <strong>ang</strong> buong nota at 3:23.▣ "Amen" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:25.


MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Paano nakarating <strong>ang</strong> Israel miss ng Diyos paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n?2. Ano <strong>ang</strong> ginagawa ng dalaw<strong>ang</strong> dahilan Paul bigyan patunayan na <strong>ang</strong> Diyos ay hindi tin<strong>ang</strong>gihanIsrael?3. Bakit Diyos tumigas <strong>ang</strong> mga Hudyo 'puso? Paano?4. Ano <strong>ang</strong> sinadya ng mga konsepto ng is<strong>ang</strong> Jewish "natira" (vv. 2-5)?5. Tukuyin <strong>ang</strong> mga kataga ng "misteryo" <strong>sa</strong> NT.6. Ano <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ng 11:26? Bakit? Paano ito na may kaugnayan <strong>sa</strong> 9:6?7. Ano <strong>ang</strong> ginagawa ng babala Paul bigyan <strong>sa</strong> hentil believers (vv. 17-24)?


ROMA 12PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBAng Bagong Buhaykay CristoBuhay Sacrifices <strong>sa</strong>DiyosAng benditado LifeLife <strong>sa</strong> DiyosSerbisyoespirituwal napag<strong>sa</strong>mba12:1-2 12:1-8 12:1-2 12:1-2 12:1-2Kababa<strong>ang</strong>-loob atCharity12:3-8 12:3-8 12:3-8 12:3-8Batas ng mgaKristiyano Lifekumilos Tulad ngis<strong>ang</strong> Kristiyano,ExhortationsCharity <strong>sa</strong> bawattao'y Ka<strong>sa</strong>maEnemies12:9-21 12:9-21 12:9-13 12:9-13 12:9-1312:14-21 12:14-16 12:14-2112:17-21PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.


1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 1-8A. Ito ay nagsisimula <strong>sa</strong> mga praktikal na seksyon ng Roma (12:1-15:13). Karamihan ng Paul's titik aypamin<strong>sa</strong>n-min<strong>sa</strong>n na mga dokumento <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, sila ay may parehong dogmatiko at application seksyon.Paul wrote <strong>sa</strong> address ng is<strong>ang</strong> lokal na problema o krisis. Dahil <strong>sa</strong> Roma 1-8 ay tulad ng is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>ah<strong>ang</strong>adogmatiko buod, <strong>ang</strong> etikal at praktikal na seksyon ay pantay malakas.B. Teolohiya pamumuhay na wal<strong>ang</strong> application na ito ay hindi ng Diyos (cf. Matt. 7:24-27; Juan 13:17;ROM. 2:13; James 1:22, 25; 2:14-26). Paul malinaw na nagtuturo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> libreng kaligta<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong>pamamagitan ng grasya ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pananampalataya <strong>sa</strong> Jesus, ngunit ito librengregalo ay sinadya up<strong>ang</strong> radically baguhin <strong>ang</strong> aming mga buhay! Kaligta<strong>sa</strong>n ay libre, ngunit ito ay dapatna sinusundan ng is<strong>ang</strong> radikal Christlikeness!C. Verses 1-2 form ng is<strong>ang</strong> pagpapakilala <strong>sa</strong> buong praktikal na seksyon. Ito <strong>ang</strong> batayan para <strong>sa</strong>Espiritu-na humantong <strong>sa</strong> buhay (ie, kabanata 8).D. Verses 3-8 u<strong>sa</strong>pan espirituwal giftedness. Ang aming kabuu<strong>ang</strong> yieldedness kay Cristo ay dapat naisyu <strong>sa</strong> mga serbisyo para <strong>sa</strong> Diyos (cf. Deut. 6:4-5; Matt. 22:37) at <strong>sa</strong> iba (cf. Lev. 19:18; Matt. 19:19).Ang mga regalo bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong> aming pagkakai<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Kristo at <strong>ang</strong> aming iba't-ib<strong>ang</strong> giftedness (cf. Eph.4:1-10). Believers ay dapat magsikap para <strong>sa</strong> pagkakai<strong>sa</strong>, hindi pagkakapareho. Kami ay <strong>sa</strong> gamit <strong>sa</strong>pamamagitan ng Diyos up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> (cf. ko cor. 12:7,11; Eph. 4:11-13)!PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 12:1-21 Kaya nga, mga kapatid, <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga kaawaan ng Diyos, ako ay namamanhik <strong>sa</strong> inyo. Iharapninyo <strong>ang</strong> inyong mga katawan <strong>sa</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> haing buhay, banal at kalugud-lugod <strong>sa</strong> Diyos. Ito<strong>ang</strong> inyong katampat<strong>ang</strong> paglilingkod. 2 Huwag ninyong i<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> inyong mga <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> kapanahun<strong>ang</strong> ito.Sa halip ay mabago kayo <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagbabago ng inyong isipan. Ito ay up<strong>ang</strong> masuri ninyokung ano <strong>ang</strong> mabuti, kalugud-lugod at ganap na kalooban ng Diyos.▣ "Kaya" Paul ginamit na kataga na ito <strong>sa</strong> mga makabuluh<strong>ang</strong> palampas points <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>halng Eb<strong>ang</strong>helyo truths <strong>sa</strong> libro ng Roma. Sa 5:1 ff ito summed up "katwiran <strong>sa</strong> pamamagitan ngpananampalataya"; <strong>sa</strong> 8:1 ff ito summed up believers' relasyon <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, na kung <strong>sa</strong>an ay tinatawagna pagpapakabanal; at <strong>sa</strong> 12:1 ff may kaugnayan <strong>sa</strong> mga praktikal na outworking ng katarungan at <strong>ang</strong>pagpapakabanal <strong>sa</strong> believers' p<strong>ang</strong>-araw-araw buhay.12:1 NASB "I gumiit iyo" NKJV "I beseech iyo"


NRSV, TEV "I-apila para <strong>sa</strong> iyo"JB "Patawarin mo ako"Ang parirala ay parehong malambot at matibay. Ito ay is<strong>ang</strong> tawag <strong>sa</strong> mga nararapat na pamumuhay.Paul madalas ay gumagamit ng term na ito (cf. 12:1; 15:30; 16:17; ko cor. 1:10; 4:16; 16:15; II cor. 2:8;5:20; 6:1; 10:1; 12:8; Eph. 4:1; Phil. 4:2; ko Thess. 4:10; ko Tim. 1:3; Philemon vv. 9-10).▣ "kapatid" Paul madalas ay gumagamit na ito kataga up<strong>ang</strong> ipakilala <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagong pak<strong>sa</strong>.▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng mercies ng Diyos" Sa LXX na ito ay naglalarawan ng mahabagin kalika<strong>sa</strong>n ng Diyos(cf. Exod. 34:6). Dito ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> doktrina paglala ng chapters 1-11. Mayroong halata diin <strong>sa</strong>Roma <strong>sa</strong> "awa" (parehong oikīeirō at eleeō) ng Diyos <strong>sa</strong> pakikitungo <strong>sa</strong> pagkalugmok s<strong>ang</strong>katauhan (cf.9:15,16,18,23; 11:30,31,32; 12:8; 15:9). Dahil <strong>ang</strong> Diyos ng grasya at pagpapala ay ibinibigay malay<strong>ang</strong>,believers ay dapat nakatira relihiyoso buhay (cf. Eph. 1:4; 2:10) <strong>sa</strong> labas ng ut<strong>ang</strong> na loob, hindi merito(cf. Eph. 2:8-9).▣ "<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST pawatas. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>kripisiyo kataga na ginamit <strong>sa</strong>context na ito: pagpapaka<strong>sa</strong>kit, v. 1; banal, v. 1; t<strong>ang</strong>gap, v. 1. Ang parehong konsepto ay ipinahayag <strong>sa</strong>6:13,16,19. Ang tao ay magbibigay <strong>sa</strong> alinman <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> Diyos o <strong>sa</strong> Satanas. Bil<strong>ang</strong> Kristogave natat<strong>ang</strong>ing kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na gawin <strong>ang</strong> Ama's ay, kahit na kamatayan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> krus, <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong>mga tagasunod ay dapat ding tularan Kany<strong>ang</strong> iimbot nakatira (cf. II cor. 5:14-15; Gal. 2:20; I Juan 3:16).▣ "<strong>ang</strong> inyong katawan" Kristiyanismo ay naiiba mula <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> pilosopiya ng mga Griyego, na-iisip <strong>ang</strong>pisikal na katawan ay ma<strong>sa</strong>ma. Ito ay <strong>ang</strong> Arena ng tukso ngunit ito ay halos wal<strong>ang</strong> kinikilingan. Ang<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katawan" par<strong>ang</strong> kahanay "isip" <strong>sa</strong> v. 2. Believers kail<strong>ang</strong>an ipabil<strong>ang</strong>go <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> buongpagkatao o tao <strong>sa</strong> Diyos (cf. Deut. 6:5; ko cor. 6:20) hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga ito ay dati <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako nito <strong>sa</strong> mgaka<strong>sa</strong>lanan (cf. Roma 6).▣ "is<strong>ang</strong> buhay na" Ito ay radically naiiba mula <strong>sa</strong> mga patay offerings ng Jewish o pagano Templo (cf.6:13; Gal. 2:20). Ito ay dapat differentiated mula <strong>sa</strong> asceticism (<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>kit <strong>sa</strong> tainga ng paggamot ngmga pisikal na katawan para <strong>sa</strong> mga layunin ng relihiyon). Ito ay hindi <strong>ang</strong> katawan ng paghihiwalay,kaparu<strong>sa</strong>han o buhay na wal<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa na advocated, ngunit is<strong>ang</strong> aktibong pamumuhay ng mgaserbisyo at Christlike pag-ibig.▣ "at banal na pagpapaka<strong>sa</strong>kit" Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "banal" ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> "ilaan para <strong>sa</strong> serbisyo ngDiyos." Ang focus ng mga kataga na ito <strong>sa</strong> na ito <strong>sa</strong> konteksto ay naniniwala <strong>sa</strong> pag-aalay <strong>sa</strong> diyos atavailability na ginagamit ng Diyos para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga layunin.ESPESYAL PAKSA: BANAL NAI. Lum<strong>ang</strong> Tipan Paggamit


A. Ang etimolohiya ng mga <strong>sa</strong>lita (kadosh) ay hindi sigurado, marahil Canaan. Ito ay posible na bahagi ngugat (ibig <strong>sa</strong>bihin, kd) ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "<strong>sa</strong> paghati-hatiin." Ito <strong>ang</strong> pinagmulan ng mga popular nakahulugan "separated (mula <strong>sa</strong> Canaan kultura, Cf. Deut. 7:6; 14:2,21; 26: 19) para <strong>sa</strong> paggamit ng Diyos.B. May kaugnayan <strong>sa</strong> cultic bagay, lugar, panahon, at mga tao. Ito ay hindi na ginagamit <strong>sa</strong> simula, ngunitnaging p<strong>ang</strong>karaniwan <strong>sa</strong> Exodo, Levitico, at Numbers.C. Sa Prophetic panitikan (esp. I<strong>sa</strong>ya at Hosea) <strong>ang</strong> personal na s<strong>ang</strong>kap ng dati ka<strong>sa</strong>lukuyan, ngunit hindiemphasized lumapit <strong>sa</strong> unahan. Ito ay nagiging is<strong>ang</strong> paraan ng designating <strong>ang</strong> kakanyahan ng Diyos (cf.I<strong>sa</strong>. 6:3). Ang Diyos ay banal <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan kumakatawan Kany<strong>ang</strong> karakter ay Banal. Angkany<strong>ang</strong> mga tao na <strong>sa</strong> ibunyag <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> karakter <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nagigipit mundo ay banal (kung sila aysundin <strong>ang</strong> mga tipan infaith).D. Awa ng Diyos at pag-ibig ay hindi mula <strong>sa</strong> teolohiko concepts ng covenants, katarungan, at mgamahahalag<strong>ang</strong> karakter. Dito ay <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> Diyos patungo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>lanan, pagkalugmok,suwail s<strong>ang</strong>katauhan. May is<strong>ang</strong> napaka-giliw na artikulo <strong>sa</strong> relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Diyos bil<strong>ang</strong>"maawain" at <strong>ang</strong> Diyos bil<strong>ang</strong> "banal" <strong>sa</strong> Robert B. Girdlestone, Singkahulugan ng Lum<strong>ang</strong> Tipan, pp.112-113.II. Ang Bagong TipanA. Ang mga writers ng NT ay Hebreo thinkers (maliban Lucas), ngunit naiimpluwensyahan ng KoineGreek (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong> Septuagint). Ito ay <strong>ang</strong> Greek translation ng OT na kontrol <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>bokabularyo, hindi klasiko Griyego panitikan, iisip, o relihiyon.B. Si Jesus ay banal <strong>sa</strong>pagkat Siya ay Diyos at katulad ng Diyos (cf. Lucas 1:35; 4:34; Gawa 3:14; 4:27,30).Siya ay <strong>ang</strong> Banal na at makatarungan i<strong>sa</strong> (cf. Gawa 3:14; 22:14). Si Jesus ay banal <strong>sa</strong>pagkat Siya aywal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan (cf. Juan 8:46; II cor. 5:21; Heb. 4:15; 7:26; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:19; 2:22; I Juan 3:5).C. Dahil <strong>ang</strong> Diyos ay banal, <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga anak ay maging banal (cf. Lev. 11:44-45; 19:2; 20:7,26;Matt. 5:48; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:16). Dahil si Hesus ay Kany<strong>ang</strong> mga banal ay banal (cf. ROM. 8:28-29; IIcor. 3:18; Gal. 4:19; Eph. 1:4; ko Thess. 3:13; 4:3 ; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:15). Mga Kristiyano ay sini-<strong>sa</strong>veup<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> Christlikeness.▣ "-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Diyos" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>kop na nag-aalok <strong>sa</strong> OT (cf. v. 2). Ito ay katulad ngkonsepto ng "ka<strong>sa</strong>lanan," kapag ginamit up<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga tao (cf. Gen. 6:9; 17:1; Deut. 18:13;Job 1:1).▣ NASB "na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> iyong espirituwal na serbisyo ng pag<strong>sa</strong>mba"NKJV "na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> iyong mga makatwir<strong>ang</strong> serbisyo"NRSV "na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> iyong espirituwal na pag<strong>sa</strong>mba"TEV "Ito ay <strong>ang</strong> tunay na pag<strong>sa</strong>mba na ikaw ay dapat na nag-aalok."


JB "<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paraan na ito ay karapat-dapat ng-iisip Beings "Ang katag<strong>ang</strong> ito [logikos] ay nagmula mula <strong>sa</strong> logizomai, ibig <strong>sa</strong>bihin ay" <strong>sa</strong> dahilan "(cf. Mark 11:31; kocor. 13:11; Phil. 4:8). Sa ganitong konteksto ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na makatwiran o makatwir<strong>ang</strong>.Ngunit <strong>ang</strong> mga kataga rin ay ginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kahulugan ng "espirituwal na," tulad ng <strong>sa</strong> Alag<strong>ang</strong>Hayop ko. 2:2. Ang esensya par<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao na nag-aalok ng is<strong>ang</strong> tunay na <strong>sa</strong>rili laban <strong>sa</strong> mga patay oritwal offerings ng patay <strong>sa</strong>kripisiyo hayop. Gusto ng Diyos <strong>ang</strong> aming mga buhay <strong>sa</strong> pag-ibig at serbisyo<strong>sa</strong> Kanya, hindi formalistic pamamaraan na hindi magkaroon n<strong>ang</strong> epekto <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> araw-araw napamumuhay.12:2 "hindi ma-conformed" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Passive pautos (o Perfect Gitn<strong>ang</strong>) na may mganegatibong kapurit na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na huminto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong>proseso. May kaibahan <strong>sa</strong> v. 2 katulad ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Phil. 2:6-8, <strong>sa</strong> pagitan ng mga palabas <strong>ang</strong> pagbabago <strong>sa</strong>form (panukala, 2:8) at <strong>ang</strong> loob wal<strong>ang</strong> bago kakanyahan (morphe, 2:6-7). Believers ay exhorted hindiup<strong>ang</strong> magpatuloy na maging tulad ng pagbabago ng, bumag<strong>sa</strong>k mundo sistema (<strong>ang</strong> gul<strong>ang</strong> ngpaghihimagsik) na kung <strong>sa</strong>an sila ay pa rin ng is<strong>ang</strong> pisikal na bahagi, ngunit up<strong>ang</strong> maging radicallynagbago <strong>sa</strong> Christlikeness (<strong>ang</strong> bagong edad ng Espiritu).▣ "<strong>sa</strong> ito mundo "Ito ay literal <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>" ng edad. "Ang mga Hudyo nakakita ng dalaw<strong>ang</strong> taonggul<strong>ang</strong> (cf. Matt. 12:32; Mark 10:30; Lucas 20:34-35), <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> edad (cf. Gal. 1: 4; IIcor. 4:4; Eph. 2:2) at <strong>ang</strong> edad na dumating (cf. Matt. 28:20; Heb. 1:3; I Juan 2:15-17). Believers live <strong>sa</strong>pag-igting-puno ng oras na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga edad ay may kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a ay overlapped. Dahil <strong>sa</strong>dalaw<strong>ang</strong> comings ni Kristo, believers nakatira <strong>sa</strong> "na at hindi pa" pag-igting ng Kaharian ng Diyos bil<strong>ang</strong>parehong ka<strong>sa</strong>lukuyan at <strong>sa</strong> hinaharap pa.▣ "ay transformed" Believers ay dapat transformed, hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> kaalam<strong>ang</strong>! Ang pambalarilaporma ng term na ito ay maaaring Present Gitn<strong>ang</strong> pautos, "patuloy na anyo inyong <strong>sa</strong>rili" o PresentPassive pautos, "patuloy na transformed." Ito ay tunay na din ng "sumunod" <strong>sa</strong> v. 2a. Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>katulad kaibahan ihambing Ezek. 18:31 (pantao p<strong>ang</strong>ako at action) na may Ezek 36:26-27 (banal naregalo). Pareho ay kail<strong>ang</strong>an! Ang form na ito ng parehong mga <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "binuo" ay ginamit niHesus <strong>sa</strong> anyo (cf. Matt. 17:2), na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> tunay na diwa ay nagsiwalat. Ang tunay nabanal na kakanyahan (cf. II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:3-4) ay binuo <strong>sa</strong> bawat naniniwala (cf. II cor. 3:18; Eph.4:13).▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng renewing ng iyong isip" na ito ay mula <strong>sa</strong> Greek root para <strong>sa</strong> mga bagong <strong>sa</strong>kalidad, (kainos), hindi <strong>sa</strong> mga bagong oras (chronos). Para <strong>sa</strong> mga Hudyo <strong>ang</strong> pandama ng mga oras namakita at pagdinig ay <strong>ang</strong> mga bintana ng kaluluwa. Ano <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> thinks, <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay nagiging.Pagkatapos ng kaligta<strong>sa</strong>n, dahil <strong>sa</strong> mga naninirahan na Espiritu, believers ay may is<strong>ang</strong> bagongperspektibo (cf. Eph. 4:13,23; Titus 3:5). Ang bagong Bibliya mundo view, ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> mga naninirahanna Espiritu, ay kung ano <strong>ang</strong> transforms ng isip at pamumuhay ng mga bagong believers. Believershitsura at katotohanan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ganap na iba't-ib<strong>ang</strong> paraan dahil <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> isipan ay na-energized <strong>sa</strong>pamamagitan ng Espiritu. Ang is<strong>ang</strong> bagong redeemed, Espiritu-isip <strong>ang</strong> mga resulta na humantong <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> bagong pamumuhay!


ESPESYAL PAKSA: I-RENEW ANG (ANAKAINŌSIS)Ito Griyego kataga <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> porma (anakainoō, anakainizō) ay may dalaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahingmga ibig <strong>sa</strong>bihin. 1. "Sa is<strong>ang</strong> bagay na maging <strong>sa</strong>nhi ng mga bago at ib<strong>ang</strong> (ibig <strong>sa</strong>bihin, mas mabuti)" -ROM. 12:2; Col. 3:10 2. "Up<strong>ang</strong> maging <strong>sa</strong>nhi ng is<strong>ang</strong> pagbabago <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nakara<strong>ang</strong> mainam estado" - IIcor. 4:16; Heb. 6:4-6 (kinuha mula <strong>sa</strong> Louw at Nida's Greek-English leksikon, Vol. 1, pp. 157, 594)Moulton at Milligan, Ang bokabularyo ng Griyego Tipan, <strong>sa</strong>bihin na <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita (ibig <strong>sa</strong>bihin, anakkainōsis)ay hindi matatagpuan <strong>sa</strong> Griyego panitikan mas maaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Paul. Paul ay maaaring may likha itokataga ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (p. 34). Frank Stagg, Bagong Tipan Theology, ito ay is<strong>ang</strong> kagiliw-giliw na puna."Rehenerasyon at uulit-aari ng Diyos na nag-ii<strong>sa</strong>. Anakkainōsis, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> "pagpapanibago," ayis<strong>ang</strong> aksyon noun, at ito ay trabaho <strong>sa</strong> Bagong Tipan, ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> verb form, up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>patuloy na pagpapanibago, tulad ng <strong>sa</strong> Roma 12:2, 'Maging ikaw transformed <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> renewing ng <strong>ang</strong>inyong isip 'at 2 Corinthians 4:16, ‘Ang aming mga na<strong>sa</strong> isip ng tao ay renewed <strong>sa</strong> araw-araw'. Colossians3:10 naglalarawan ng 'mga bagong tao' bil<strong>ang</strong> '<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay renewed unto thorough kaalaman <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>larawan ng i<strong>sa</strong> na may ginawa <strong>sa</strong> kanya'. Kaya <strong>ang</strong> 'bagong tao,' <strong>ang</strong> 'kabaguhan ng buhay,' <strong>ang</strong>'pagbabagong-buhay,' o 'pagbabago', subalit itinalaga, ay traced <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> kumilos at ng patuloy napagkilos ng Diyos bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga donor at sustainer ng buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan "(p . 118).▣ "na maaaring patunayan kung ano <strong>ang</strong> ay ng Diyos ay" Ito ay is<strong>ang</strong> Present pawatas. Ang mga <strong>sa</strong>lita(dokimazō) ay ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng "<strong>sa</strong> pagsubok <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> view papunta <strong>sa</strong> approval." Tingnan <strong>ang</strong>mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 2:18. Ang kalooban ng Diyos ay na hindi namin ma-<strong>sa</strong>ve <strong>sa</strong> pamamagitan niCristo (cf. Juan 6:39-40) , at pagkatapos ay mabuhay tulad Kristo (cf. ROM. 8:28-29; Gal. 4:19, Eph. 1:4;4:13,15; 5:17-18). Kristiyano kasiguruhan ay batay <strong>sa</strong> 1. <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako ng is<strong>ang</strong> karapat-dapat <strong>sa</strong>pagtitiwala <strong>sa</strong> Diyos 2. <strong>ang</strong> pagtira Banal na Espiritu (cf. ROM. 8:14-16) 3. naniniwala <strong>ang</strong> nagbago at <strong>ang</strong>pagbabago ng buhay (cf. James & I Juan) "wal<strong>ang</strong> bunga, wal<strong>ang</strong> root" (cf. Matt. 13:1-9, 19-23).▣ "kung ano <strong>ang</strong> ay ng Diyos ay" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>ESPESYAL PAKSA: ANG AY (thelēma) NG GODJohn's Eb<strong>ang</strong>helyo –si Hesus ay dumating up<strong>ang</strong> gawin <strong>ang</strong> Ama ay <strong>ang</strong> (cf. 4:34; 5:30; 6:38)- up<strong>ang</strong> taa<strong>sa</strong>n h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> huling araw ng lahat kung sino <strong>ang</strong> Ama ibinigay <strong>sa</strong> Anak (cf. 6:39)- na <strong>ang</strong> lahat ng naniniwala <strong>sa</strong> Anak (cf. 6:29,40)- na<strong>sa</strong>got panal<strong>ang</strong>in na may kinalaman <strong>sa</strong> paggawa ng Diyos ay (cf. 9:31 at Juan 5:14)ANG sinoptiko GOSPELS- paggawa ng Diyos ay ay mahalaga (cf. Matt. 7:21)


- paggawa ng Diyos ay gumagawa ng is<strong>ang</strong> kapatid na lalaki at kapatid na babae na may Hesus (cf. Matt.12:50; Mark 3:35)- ito ay hindi ng Diyos ay para <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mamatay (cf. Matt. 18:14; ko Tim. 2:4; II Alag<strong>ang</strong> Hayop.3:9)- Calvary ay <strong>ang</strong> Ama ay si Jesus ay para <strong>sa</strong> (cf. Matt. 26:42; Lucas 22:42) Paul's titik- <strong>ang</strong> takd<strong>ang</strong> panahon ng pagbabayad at mga serbisyo ng lahat ng believers (cf. ROM. 12:1-2)- believers ihahatid na ito mula <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma edad (cf. Gal. 1:4)- ng Diyos ay <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> redemptive plano (cf. Eph. 1:5,9,11) –- believers nakararanas ng pamumuhay at <strong>ang</strong> Espiritu-puno ng buhay (cf. Eph. 5:17-18)- believers puno ng kaalaman ng Diyos (cf. Col. 1:9)- believers ginawa perpekto at kumpleto (cf. Col. 4: 12)- believers <strong>sa</strong>nctified (cf. ko Thess. 4:3)- believers pagbibigay thanks <strong>sa</strong> lahat ng mga bagay-bagay (cf. ko Thess. 5:18)Ni Pedro titik- believers paggawa karapatan (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>sa</strong> pagsusumite ng sibil na awtoridad) at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> silencinghungh<strong>ang</strong> lalaki (cf. ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:15)- believers kahirapan (cf. ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:17; 4:19)- believers hindi nakatira <strong>sa</strong>kim buhay (cf. ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:2)John's Letters- believers masunurin <strong>sa</strong> magpakailanman (cf. I Juan 2:17)- believers susi <strong>sa</strong> na<strong>sa</strong>got panal<strong>ang</strong>in (cf. I Juan 5:14)▣ "na kung <strong>sa</strong>an ay mabuti at t<strong>ang</strong>gap at perpekto "Ang mga ito ay kumakatawan ng Diyos ay para <strong>sa</strong>mga believers pagkatapos ng kaligta<strong>sa</strong>n (cf. Phil. 4:4-9). Ng Diyos para <strong>sa</strong> bawat layunin ay naniniwalaChristlike kapanahunan ng<strong>ayon</strong> (cf. Matt. 5:48).▣ "perpektong" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "matanda na, kompleto <strong>sa</strong> gamit <strong>sa</strong> accomplishis<strong>ang</strong> naitalag<strong>ang</strong> gawain, hinog, tapos na." Ito ay hindi n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na "wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan." Ito ayginagamit ng mga (1) armas at binti na ay nasira ngunit ay bahaw at ibalik <strong>sa</strong> pagiging kapakipakinab<strong>ang</strong>;(2) p<strong>ang</strong>ingisda nets na nagkaroon gutay ngunit ay kinumpuni at kapaki-pakinab<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong>


dakip isda muli; (3) s<strong>ang</strong>gol chickens ng<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>pat na gul<strong>ang</strong> up<strong>ang</strong> mag - <strong>sa</strong> merkado bil<strong>ang</strong> fryers; at(4) ships lutong para <strong>sa</strong> paglalayag.NASB (BINAGO) TEKSTO: 12:3-83 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>sa</strong> pamamagitan ng biyaya na ibinigay <strong>sa</strong> akin, sina<strong>sa</strong>bi ko <strong>sa</strong> inyong lahat: Huwagk<strong>ayon</strong>g mag-isip ng higit pa <strong>sa</strong> dapat ninyong isipin patungkol <strong>sa</strong> inyong <strong>sa</strong>rili. Subalit mag-isip kayo <strong>sa</strong>wastong pag-iisip <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> sukat ng pananampalataya na ibinahagi ng Diyos <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong>. 4 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> katawan ay mayroon t<strong>ayon</strong>g maraming bahagi. Ngunit <strong>ang</strong> mga bahaging ito ay may iba't ib<strong>ang</strong>gamit. 5 Gayundin tayo, na bagamat marami, ay iis<strong>ang</strong> katawan kay Cristo. Ang bawat i<strong>sa</strong> ay bahagi ngib<strong>ang</strong> bahagi. 6 Ngunit mayroon t<strong>ayon</strong>g iba't ib<strong>ang</strong> kaloob <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> biyaya na ibinigay ng Diyos <strong>sa</strong> atin.Kung ito man ay paghahayag ng <strong>sa</strong>lita ng Diyos, siya ay maghayag <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> sukat ng bahagi ngpananampalataya. 7 Kung <strong>ang</strong> kaloob ay paglilingkod, paglingkurin siya. Kung ito ay <strong>sa</strong> pagtuturo,pagturuin siya. 8 Kung ito ay <strong>sa</strong> pagpapayo, pagpayuhin siya. Kung ito ay <strong>sa</strong> pagbibigay, magbigay siya ngmay katapatan. Kung ito ay <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>unguna, pap<strong>ang</strong>unahin siy<strong>ang</strong> may kasigasigan. Kung ito aypagkamahabagin, mahabag siy<strong>ang</strong> may kasiyahan.12:3 Verses 1-2 accentuate <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> "bagong-isip." Sa v. 3 may makaapatpaglalaro <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "<strong>sa</strong> tingin." In The Zondervan Study Guide puna, Roma, Bruce Corley at CurtisVaughan ito pagmamasid : "pinagrabe iisip. . . tam<strong>ang</strong>-iisip. . . mapakay-iisip. . . hulas-iisip "(p. 138). Angpaglalarawan ay helpful. Ang mga taludtod, tulad 11:13-24, maaaring magpakita ng (1) <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong>iglesia ng Roma pagitan believing Hudyo at believing Gentiles o (2) <strong>ang</strong> katotohanan na Paul wrote Romamula <strong>sa</strong> Corinth (<strong>sa</strong> dulo ng kany<strong>ang</strong> ikatlong paglalakbay p<strong>ang</strong>misyon), kung <strong>sa</strong>an siya nakatagpo ngmayab<strong>ang</strong>, self-flaunting believers.▣ "Para <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapala na ibinigay <strong>sa</strong> akin" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari. Angpagpapala <strong>ang</strong> dumating mula <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nakaraan, kumpletong kaganapan (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong>Damascus kalye nakakaharap). Sa ganitong konteksto "grasya" na may kinalaman <strong>sa</strong> espirituwal nagiftedness (cf. 15:15; ko cor. 3:10; 15:10; Gal. 2:9; Eph. 3:7-8), hindi <strong>ang</strong> kaloob ng katuwiran (Cf . ROM.4). Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> Paul's conversion at tumawag na apostle <strong>sa</strong> Gentiles (cf. Gawa 9:15; ROM. 1:1,5;Gal. 1:15-16; 2:7-8; Eph. 3:1-2 , 8; ko Tim. 2:7; II Tim. 4:17).▣ "I <strong>sa</strong>y <strong>sa</strong> lahat ng tao bukod <strong>sa</strong> iyo" Ang mga babala ng v. 3 ay para <strong>sa</strong> lahat ng mga Kristiyano, hindilam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga pinuno.▣ "hindi mag-isip mas mataas na ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili" Tingnan Espesyal Topic: Paul's Gumamit ng HuperCompounds at 1:30.▣ " bil<strong>ang</strong> ng Diyos <strong>ang</strong> allotted <strong>sa</strong> bawat "Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong nagpapakilala. Believers hindipumili ng kanil<strong>ang</strong> espirituwal na mga regalo (cf. ko cor. 12:11; Eph. 4:7). Sila ay ibinigay <strong>sa</strong> pamamagitanng Espiritu at kaligta<strong>sa</strong>n para <strong>sa</strong> mga karaniw<strong>ang</strong> mabuting (cf. ko cor. 12:7). Ang mga regalo ng Espirituay hindi merito badge na purihin <strong>ang</strong> mga indibidwal, ngunit katulong tuwalya kaya naniniwala na <strong>ang</strong>bawat i<strong>sa</strong> ay maaaring magsilbi ng katawan ni Kristo, <strong>ang</strong> mga simbahan.


▣ "is<strong>ang</strong> sukatan ng pananampalataya" Ito refer <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kakayahan <strong>sa</strong> pagpapaandar mabi<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>espirituwal na giftedness (cf. v. 6). Up<strong>ang</strong> maging malusog, espirituwal giftedness ay dapat exercised <strong>sa</strong>pamamagitan ng bunga ng Espiritu (cf. vv. 9-12; Gal. 5:22-23). Ang mga regalo ay <strong>ang</strong> mga ministro niHesus na hinati <strong>sa</strong> gitna ng Kany<strong>ang</strong> mga, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga prutas ay <strong>ang</strong> kaisipan ni Kristo. Pareho aykinakail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> epektibong ministeryo12:4 Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> metapora <strong>sa</strong> Paul's sulatin. Ang katawan ng tao <strong>ang</strong> pagtutulungan nanaglalarawan ng iglesia <strong>ang</strong> giftedness (cf. ko cor. 12:12-27; Eph. 1:23; 4:4,12,16; 5:30; Col. 1:18,24;2:19) . Kristiyanismo ay korporasyon at indibidwal na!12:5 "namin, na <strong>ang</strong> marami, ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> katawan ni Cristo" Ito taludtod emphasizes believers' pagkakai<strong>sa</strong>at pagkakaiba-iba. Ito ay <strong>ang</strong> pag-igting ng espirituwal na giftedness <strong>sa</strong> loob ng simbahan. Ang kabanat<strong>ang</strong> pag-ibig ko cor. 13 discusses <strong>ang</strong> pag-igting ng mga pagkakaiba-iba ng giftedness (cf. ko cor. 12 at 14).Mga Kristiyano ay hindi <strong>sa</strong> kumpetisyon, ngunit kooperasyon!12:6-8 Ang mga verses form ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego na may dalaw<strong>ang</strong> PARTICIPLES ngunitwal<strong>ang</strong> main verb. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> isinalin bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> IBA PANG TAO pautos, "ipaalam <strong>sa</strong> amin <strong>ang</strong>gamitin."12:6 "regalo. . . pagpapala "Ang mga kataga" regalo "(charisma) at <strong>ang</strong>" grasya "(charis) ay may pareparehong<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego root, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan" malay<strong>ang</strong> ibinigay. "Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at3:24. Ang mga regalo ng Espiritu ay nakalista <strong>sa</strong> I Corinthians 12; Roma 12; Efeso 4 at ako Pedro 4.Ang listahan at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga order ay hindi magkapareho, <strong>sa</strong>makatuwid, sila ay dapat na kinatawan,hindi lubu<strong>sa</strong>n. Ang Biblia ay hindi kailanman informs believers kung paano makilala <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>espirituwal na kaloob (s). Ang pinakamahu<strong>sa</strong>y na mga di-Kristiyano kaalaman <strong>sa</strong> Bibliya <strong>ang</strong> isyu na ito aymatatagpuan <strong>sa</strong> mga prinsipyo na nakapaloob <strong>sa</strong> InterVarsity Pindutin <strong>ang</strong> 'buklet na <strong>sa</strong> pamamagitan ngPaul Little na tinatawag na Affirming ng Testamento ng Diyos. Ang mga ito parehong mga alituntuninpara <strong>sa</strong> karunungan ng Diyos ay function <strong>sa</strong> alam ng is<strong>ang</strong> lugar ng epektibong serbisyo. Tila alam na <strong>ang</strong>believers ay likas na matalino ay mas mahalaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pagkilala ng kung paano <strong>ang</strong> mga ito ay likas namatalino o kung <strong>sa</strong>an tiyak na regalo nila ay na-given.▣ "kung" Ito ay eite (cf. vv. 6,7 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 8), na kung <strong>sa</strong>an ay isinalin na " kung. . . kung "o" kung.. . kung "<strong>sa</strong> kahulugan. Ito ay sinusundan ng wal<strong>ang</strong> verb <strong>sa</strong> mga taludtod na ito (cf. ko cor. 3:22; 8:5; IIcor. 5:10), ngunit madalas na sinusundan ng is<strong>ang</strong> Present paturol (cf. ko cor. 12:26; II cor. 1:6) at,<strong>sa</strong>makatuwid, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p, na assumes <strong>ang</strong> pagkakaroon ng mgaespirituwal na mga regalo.▣ "p<strong>ang</strong>huhula" na ito ay hindi kaugnay <strong>sa</strong> OT p<strong>ang</strong>huhula bil<strong>ang</strong> revelatory (inspirasyon) na men<strong>sa</strong>hemula <strong>sa</strong> Diyos. Sa OT propeta wrote Banal na Kasulatan (inspirasyon). Sa NT ito ay <strong>ang</strong> pagkilos ngproclaiming Diyos katotohanan. Ito ay maaari ring paguluhin hula (cf. Gawa 11:27-28; 21:10-11).Ang pokus ay hindi <strong>sa</strong> bagong nilalaman ngunit nagpapaliwanag ng Eb<strong>ang</strong>helyo men<strong>sa</strong>he at kung paanoito ay suma<strong>sa</strong>klaw <strong>sa</strong> araw na ito. May pagkalikido <strong>sa</strong> term. Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>


function exercised ng mga believers, (cf. ko cor. 14:1,39) at is<strong>ang</strong> tiyak na espirituwal na kaloob (cf. kocor. 12:28; 14:29; Eph. 4:11). Ang parehong pagkalikido ay makikita <strong>sa</strong> Paul's Korinpano mga titik nanakasulat tungkol <strong>sa</strong> parehong oras (cf. ko cor. 12:10,12; 13:8; 14:1, 5,29,39).ESPESYAL PAKSA: Bagong Tipan paghulaI. Ito ay hindi katulad ng OT p<strong>ang</strong>huhula, na kung <strong>sa</strong>an ay may rabbinical kahulugan ng inspirasyonrevelations mula <strong>sa</strong> YHWH (cf. Gawa 3:18,21; ROM. 16:26). T<strong>ang</strong>ing mga propeta ay maaaring sumulatng Banal na KasulatanA. Akda ng mga batas ay tinatawag na is<strong>ang</strong> propeta (cf. Deut. 18:15-21).B. Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng mga libro (Joshua - Kings [maliban Ruth]) ay tinatawag na "dating propeta" (cf. Gawa3:24).C. Propeta palitan <strong>ang</strong> lugar ng High Priest bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> pinagkukunan ng impormasyon mula <strong>sa</strong> Diyos (cf.I<strong>sa</strong>ya - Malachi).D. Ang ikalaw<strong>ang</strong> division ng Hebreo canon ay "mga propeta" (cf. Matt. 5:17; 22:40; Lucas 16:16;24:25,27; ROM. 3:21).II. Sa NT <strong>ang</strong> konsepto ay ginagamit <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> paraan.A. referring <strong>sa</strong> OT propeta at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga inspirasyon men<strong>sa</strong>he (cf. Matt. 2:23; 5:12; 11:13; 13:14;ROM. 1:2)B. tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> indibidwal na <strong>sa</strong> halip na is<strong>ang</strong> corporate group (OTpropeta pigilan una <strong>sa</strong> Israel)C. tumutukoy <strong>sa</strong> parehong John the Baptist (cf. Matt. 11:9; 14:5; 21:26; Lucas 1:76) at si Hesus bil<strong>ang</strong>proclaimers ng Kaharian ng Diyos (cf. Matt. 13:57; 21:11, 46; Lucas 4:24; 7:16; 13:33; 24:19). Si Hesus dinina<strong>ang</strong>kin na maging mas malaki kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga propeta (cf. Matt. 11:9; 12:41; Lucas 7:26).D. iba p<strong>ang</strong> mga propeta <strong>sa</strong> NT1. maag<strong>ang</strong> bahagi ng buhay ni Hesus na naitala <strong>sa</strong> Lucas ng Eb<strong>ang</strong>helyo (ibig <strong>sa</strong>bihin, si Mary's alaala)a. Elizabeth (cf. Lucas 1:41-42)b. Zacharias (cf. Lucas 1:67-79)c. Simeon (cf. Lucas 2:25-35)d. Anna (cf. Lucas 2:36)2. tumbalik paghuhula (cf. Caiaphas, Juan 11:51)


E. referring <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> na proclaims <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo (<strong>ang</strong> mga listahan ng mga regalo <strong>sa</strong> proclaiming ko cor.12:28-29; Eph. 4:11)F. tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> patuloy na regalo <strong>sa</strong> iglesia (cf. Matt. 23:34; Gawa 13:1; 15:32; ROM. 12:6; ko cor.12:10,28-29; 13:2; Eph. 4 : 11). Min<strong>sa</strong>n ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga kababaihan (cf. Lucas 2:36;Gawa 2:17; 21:9; ko cor. 11:4-5).G. referring <strong>sa</strong> apocalyptic libro ng paghahayag (cf. Rev. 1:3; 22:7,10,18,19)III. NT propetaA. Hindi sila magbigay ng inspirasyon paghahayag <strong>sa</strong> parehong kahulugan bil<strong>ang</strong> did <strong>ang</strong> OT propeta (ibig<strong>sa</strong>bihin, Banal na Kasulatan). Ang pahayag na ito ay posible dahil <strong>sa</strong> paggamit ng pariral<strong>ang</strong> "<strong>sa</strong>pananampalataya" (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> nakumpletong Eb<strong>ang</strong>helyo) na ginagamit<strong>sa</strong> Gawa 6:7, 13:8; 14:22; Gal. 1:23; 3:23; 6:10; Phil. 1:27; Jude 3,20. Ito ay malinaw na konsepto mula <strong>sa</strong>buong parirala na ginagamit <strong>sa</strong> Jude 3, "<strong>ang</strong> pananampalataya min<strong>sa</strong>n at para <strong>sa</strong> lahat ng kamay pababa<strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>nto." Ang "is<strong>ang</strong> beses para <strong>sa</strong> lahat ng" pananampalataya ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga truths,doctrines, concepts, mundo-view teachings ng Kristiyanismo. Ang is<strong>ang</strong> beses na ibinigay-diin ay <strong>ang</strong>Bibliya para <strong>sa</strong> mga batayan theologically takda <strong>sa</strong> inspirasyon <strong>sa</strong> mga sulatin ng NT at hindinagpapahintulot mamaya o iba p<strong>ang</strong> mga sulatin na itinuturing revelatory. Mayroong maraming mgahindi siguradong kayarian, hindi sigurado, at kulay-abo na lugar <strong>sa</strong> NT, ngunit believers affirm <strong>sa</strong>pamamagitan ng pananampalataya na <strong>ang</strong> lahat ng bagay na ito ay "kinakail<strong>ang</strong>an" para <strong>sa</strong>pananampalataya at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay ay ka<strong>sa</strong>ma na may <strong>sa</strong>pat na liwanag <strong>sa</strong> NT. Ang konsepto ay delineated<strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> tinatawag na "<strong>ang</strong> revelatory tatsulok."1. Ang Diyos ay nagsiwalat ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> time-space ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan (paghahayag)2. Siya ay pinili ng il<strong>ang</strong> mga tao writers <strong>sa</strong> dokumento at ipaliwanag <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> gawaing (Inspiration)3. Siya ay binigyan ng Kany<strong>ang</strong> Espiritu up<strong>ang</strong> buk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> isipan at mga puso ng mga tao na maunawaan<strong>ang</strong> mga sulatin-hindi definitively, ngunit <strong>sa</strong>pat para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n at is<strong>ang</strong> mabis<strong>ang</strong> Kristiyano buhay(liwanag) Ang punto ng mga ito ay na inspirasyon na ito ay limitado <strong>sa</strong> mga writers ng Banal naKasulatan. Wal<strong>ang</strong> mga karagdag<strong>ang</strong> authoritative sulatin, visions, o revelations. Ang mga alituntunin ay<strong>sa</strong>rado. Na namin <strong>ang</strong> lahat ng mga katotohanan na kail<strong>ang</strong>an namin up<strong>ang</strong> tumugon naa<strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong>Diyos. Ang katotohanan ay pinakamahu<strong>sa</strong>y na nakita <strong>sa</strong> kasunduan ng Bibliya writers laban <strong>sa</strong> hindipagkakaintindihan ng taos-puso, relihiyoso believers. Wal<strong>ang</strong> mga modernong manunulat o nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>litaay <strong>ang</strong> antas ng banal na pamumuno na <strong>ang</strong> mga writers ng Banal na Kasulatan did.B. Sa il<strong>ang</strong> mga paraan NT propeta ay katulad <strong>sa</strong> OT propeta.1. hula ng mga p<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> hinaharap (cf. Paul, Gawa 27:22; Agabus, Gawa 11:27-28; 21:10-11; hindina<strong>sa</strong>bi ng iba p<strong>ang</strong> mga propeta, Gawa 20:23)2. iproklama paghuhusga (cf. Paul, Gawa 13:11; 28:25-28)


3. makahulugan na gaw<strong>ang</strong> vividly ilarawan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kaganapan (cf. Agabus, Gawa 21:11)C. Ng kanil<strong>ang</strong> gawin iproklama <strong>ang</strong> truths ng Eb<strong>ang</strong>helyo kung min<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mahuhulain paraan (cf. Gawa11:27-28; 20:23; 21:10-11), ngunit hindi ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing pokus. Prophesying <strong>sa</strong> mga libro ko ngCorinthians ay karaniw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pakikipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. 14:24,39).D. Ang mga ito ay <strong>ang</strong> Espiritu ng kontemporaryo ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng nagsisiwalat ngkontemporaryo at praktikal na aplikasyon ng Diyos <strong>ang</strong> katotohanan <strong>sa</strong> bawat bagong sitwasyon,kultura, o tagal ng panahon (cf. ko cor. 14:3).E. Sila ay aktibo <strong>sa</strong> maag<strong>ang</strong> Pauline simbahan (cf. ko cor. 11:4-5; 12:28,29; 13:29;14:1,3,4,5,6,22,24,29,31, 32,37,39; Eph. 2:20; 3:5; 4:11; ko Thess. 5:20) at <strong>ang</strong> mga ito ay bin<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong>Didache (nakasulat <strong>sa</strong> huli un<strong>ang</strong> siglo o <strong>sa</strong> ikalaw<strong>ang</strong> siglo, pet<strong>sa</strong> al<strong>ang</strong>anin) at <strong>sa</strong> Montanism ngikalaw<strong>ang</strong> at ikatlong siglo <strong>sa</strong> hilag<strong>ang</strong> Africa.IV. May NT regalo ceased?A. Tanong na ito ay mahirap na <strong>sa</strong>got. Ito ay tumutulong up<strong>ang</strong> linawin <strong>ang</strong> isyu <strong>sa</strong> pamamagitan ngpagtukoy <strong>sa</strong> layunin ng mga regalo. Sila ay sinadya up<strong>ang</strong> kumpirmahin <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ngEb<strong>ang</strong>helyo o sila ay patuloy na paraan para <strong>sa</strong> mga iglesia <strong>sa</strong> mga ministro <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili at is<strong>ang</strong>nawala mundo?B. Ang is<strong>ang</strong> pagtingin <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng iglesia up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>gutin <strong>ang</strong> mga tanong o <strong>sa</strong> NT mismo? Wal<strong>ang</strong>indikasyon <strong>sa</strong> NT na <strong>ang</strong> espirituwal na mga regalo ay pan<strong>sa</strong>mantal<strong>ang</strong>. Mga taong subuk<strong>ang</strong> gamitin kocor. 13:8-13 <strong>sa</strong> address <strong>ang</strong> isyu na ito na p<strong>ang</strong>-aabuso <strong>ang</strong> authorial layunin ng daan, na kung <strong>sa</strong>anasserts na <strong>ang</strong> lahat ng bagay ngunit <strong>ang</strong> pag-ibig ay mamatay.C. I am tempted to <strong>sa</strong>y na dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> NT, hindi ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng iglesia, ay <strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan, believer<strong>sa</strong>y dapat affirm na <strong>ang</strong> mga regalo magpatuloy. Gayunman, ako ay naniniwala na <strong>ang</strong> kulturanakakaapekto interpretasyon. Ang il<strong>ang</strong> mga napakalinaw teksto ay hindi na naa<strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mgakultura (ibig <strong>sa</strong>bihin, <strong>ang</strong> banal na halik, babaeng may suot veils, simbahan pulong <strong>sa</strong> bahay, atbp). Kungkultura nakakaapekto <strong>sa</strong> teksto, at pagkatapos ay kung bakit hindi iglesia history?D. Ito ay lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> katanungan na hindi na definitively na<strong>sa</strong>got. Il<strong>ang</strong> believers ay tagapagtaguyod"hinto" at iba pa "di-paghinto." Sa lugar na ito, dahil <strong>sa</strong> maraming nagpapaliwanag isyu, <strong>ang</strong> mga pusong naniniwala ay <strong>ang</strong> susi. Ang NT ay hindi siguradong kayarian at cultural. Ang kahirapan ay able <strong>sa</strong>magpasiya na teksto ay apektado ng kultura / ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan (cf. Fee at Stuart'sPaano Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> Bibliya para <strong>sa</strong> Lahat ng Its Worth, pp. 14-19 at 69-77).Dito ay kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga talakayan ng kalayaan at pananagutan, na kung <strong>sa</strong>an ay matatagpuan <strong>sa</strong>ROM. 14:1-15:13 at ako Corinthians 8-10, ay mahalaga. Paano namin <strong>sa</strong>gutin <strong>ang</strong> tanong ay mahalaga <strong>sa</strong>dalaw<strong>ang</strong> paraan.1. Naniniwala <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> ay dapat na lakad <strong>sa</strong> pananampalataya <strong>sa</strong> ilaw nila. Diyos na tingin <strong>sa</strong> amingmga puso at motives.


2. Naniniwala <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> ay dapat na payagan <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga believers <strong>sa</strong> paglalakad <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>pananampalataya-unawa. May ay dapat na pagpapaubaya <strong>sa</strong> loob ng Bibliya h<strong>ang</strong>ganan. Gusto ng Diyos<strong>sa</strong> amin na pag-ibig <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong> Siya ay.E. Up<strong>ang</strong> lagumin <strong>ang</strong> mga isyu, Kristiyanismo ay is<strong>ang</strong> buhay ng pananampalataya at pag-ibig, hindiis<strong>ang</strong> perpektong teolohiya. Ang relasyon <strong>sa</strong> Kanya na epekto <strong>sa</strong> aming relasyon <strong>sa</strong> iba ay mas mahalagakay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> depinitibo impormasyon o creedal ka<strong>sa</strong>kdalan.▣ "<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> proporsyon ng kany<strong>ang</strong> pananampalataya" Ito ay may kinalaman n<strong>ang</strong> direkta <strong>sa</strong> v. 3, "bil<strong>ang</strong>ng Diyos <strong>ang</strong> allotted <strong>sa</strong> bawat is<strong>ang</strong> sukatan ng pananampalataya" (cf. Eph. 4:7). Ito ay dapat ding maykaugnayan <strong>sa</strong> context na mas malaki na <strong>ang</strong> gagawin <strong>sa</strong> believers kung paano gamitin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mgagiftedness. Ito ay may kinalaman <strong>sa</strong> believers' attitudes, motives, at enerhiya <strong>sa</strong> gumagana <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>mga personal na ibinigay ng Diyos-ministro, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> bunga ng Espiritu nakalista<strong>sa</strong> Gal. 5:22-23.12:7 NASB "kung service"NKJV, NRSV "o ministri, ipaalam <strong>sa</strong> amin gamitin ito <strong>sa</strong> aming ministeryo"TEV "kung ito ay up<strong>ang</strong> maglingkod, kami ay dapat na maglingkod."JB "kung p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>asiwa, at pagkatapos ay gamitin ito para <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>asiwa"Modern pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin-iba dahil wal<strong>ang</strong> katumbas na ek<strong>sa</strong>ktong Ingles <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego na ito (diakonia).Ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na (1) praktikal na serbisyo o (2) p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>asiwa (cf. Gawa 6:1; ko cor. 12:5,28).Ang Analytical Greek leksikon Binago ni Harold K Moulton, tumutukoy ito bil<strong>ang</strong> "is<strong>ang</strong> function,ministeryo, o opisina" <strong>sa</strong> ROM. 12:7; ko cor. 12:5; Col. 4:17; II Tim. 4:5 "(p. 92). Ang contextual pokus ay<strong>sa</strong> pagtulong <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> mga believers.▣ "guro. . . pagtuturo "Ang regalo (didaskō) ay nakalista <strong>sa</strong> I cor. 12:28 at 14:26. Ito ay naka-link <strong>sa</strong> mgapropeta <strong>sa</strong> Gawa 13:1 at <strong>sa</strong> pastors <strong>sa</strong> Eph. 4:11. Ang un<strong>ang</strong> bahagi ng simbahan nakita <strong>ang</strong> mga itobil<strong>ang</strong> mga tao na likas na matalino gumagana <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>nib paraan. P<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral, prophesying, ev<strong>ang</strong>elizingat pagtuturo <strong>sa</strong> lahat ng ibahagi <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, ngunit may ib<strong>ang</strong> emphases at methodologies.12:8 "exhorts. . . sermon "Ang katag<strong>ang</strong> ito (parakaleō) ay may kinalaman <strong>sa</strong> pagtuturo (cf. I Tim. 4:13).Marahil ito ay <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>nayan na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> katotohanan ay inilalapat <strong>sa</strong> buhay. Ito atpagkatapos ay may kaugnayan <strong>sa</strong> Eph. 4:15,16 "<strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng katotohanan <strong>sa</strong> pag-ibig. . . <strong>ang</strong>katawan gu<strong>sa</strong>li mismo <strong>sa</strong> pag-ibig. "▣ "siya na nagbibigay, <strong>sa</strong> kagandah<strong>ang</strong>-loob" Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: mapagkaloob / taos-puso (HAPLOTES)Ang katag<strong>ang</strong> ito (haplotes) ay nagkaroon ng dalaw<strong>ang</strong> connotations, "malaki" o "buong puso." Ito ayis<strong>ang</strong> metapora na may kaugnayan <strong>sa</strong> paningin. Sa OT <strong>ang</strong> mata ay ginamit bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> metapora para<strong>sa</strong> motibo <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> paraan (1) ng ma<strong>sa</strong>ma (kuripot, Cf. Deut. 15:9 at Pro. 23:6; 28:22), at (2)


magand<strong>ang</strong> mata (mapagkaloob , Cf. Prov. 22:9). Hesus sinundan ito ng paggamit (cf. Matt. 6:22-23;20:15). Paul ay gumagamit ng term na ito <strong>sa</strong> loob ng dalaw<strong>ang</strong> pandama (1) "simple, katapatan,kabanalan" (cf. II cor. 1:12; 11:3; Eph. 6:5; Col. 3:22) at (2) "kagandah<strong>ang</strong>-loob" (cf. ROM. 12:8; II cor.8:2; 9:11,13).▣ "siya na nag-lead, na may kasipagan" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga Kristiyanong pamumuno, alinmannaglilibot o lokal.▣ "siya na nagpapakita ng habag, may kaligayahan "Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> pagtulong <strong>sa</strong> mga may <strong>sa</strong>kit athikahos. May dapat ay wal<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng mga dogmatiko p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral at panlipun<strong>ang</strong>pag-aalala ng believing komunidad. Sila ay <strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> panig ng i<strong>sa</strong> barya. Wal<strong>ang</strong> "social Eb<strong>ang</strong>helyo,"lam<strong>ang</strong> ng Eb<strong>ang</strong>helyo!MGA TANONG SA TALAKAYAN SA VERSES 1-8:Ito ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Ano <strong>ang</strong> kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> harap ng iyong katawan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> buhay na pagpapaka<strong>sa</strong>kit (v. 1)?2. Ba <strong>ang</strong> bawat naniniwala ay may espirituwal na kaloob (vv. 3-8; ko cor. 12:7)? Kung g<strong>ayon</strong>, ay siyapumili ng i<strong>sa</strong> na kung <strong>sa</strong>an sila gusto?3. Ano <strong>ang</strong> layunin ng espirituwal na mga regalo?4. Mayroon b<strong>ang</strong> kumpleto listahan ng mga regalo <strong>sa</strong> Bibliya?5. Paano gumagana <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na makilala <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga regalo?MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 9-21A. Ang bahaging ito ay pinakamahu<strong>sa</strong>y na maging karapat-dapat "Patnubay para <strong>sa</strong> mga KristiyanoInterpersonal Relasyon." Ito ay is<strong>ang</strong> praktikal na discussion ng pag-ibig (cf. Matt. 5-7; ko cor. 13 at I Juan3:18; 4:7-21).B. Kabanata 12 ng Roma ay tunay katulad <strong>sa</strong> nilalaman at istraktura <strong>sa</strong> I cor. 12-13. Kaagad pagkataposng diskusyon ng espirituwal na mga regalo ay is<strong>ang</strong> babala tungkol <strong>sa</strong> kapurihan at is<strong>ang</strong> diin <strong>sa</strong> mgapraktikal na pamumuhay ng pag-ibig.C. Ang konteksto na trato <strong>sa</strong>


1. <strong>ang</strong> aming relasyon <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> mga Kristiyano (cf.12 :9-13). Ito ay din <strong>ang</strong> u<strong>sa</strong>pan <strong>sa</strong> mga detalye <strong>sa</strong>14:1-15:13 at ako cor. 8:11 ff; 10:23-33.2. <strong>ang</strong> aming relasyon <strong>sa</strong> mga unbelievers o mas marahil, <strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> mga Kristiyano <strong>sa</strong> kanino mayconflict (cf.12 :14-21). Ang seksyon na ito tila suma<strong>sa</strong>lamin Hesus' sermon <strong>sa</strong> Mount (cf. Matt. 5-7).3. dibisyon na ito ng dagat ay medyo artipisyal dahil <strong>sa</strong> mga lugar na ito (relasyon) i<strong>sa</strong>nib.D. Ang dagat ay dominado <strong>sa</strong> pamamagitan ng patuloy na, pamumuhay command (Ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> AktiboIMPERATIVES, Cf. V. 4 [makaitlo], 16, 20 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 21 [dalaw<strong>ang</strong> beses] at <strong>sa</strong> pamamagitan ngPresent Aktibong PARTICIPLES ginagamit <strong>sa</strong> kahulugan ng IMPERATIVES disisyete beses) . Kaligta<strong>sa</strong>n ayis<strong>ang</strong> libreng regalo ng grasya ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga natapos na trabaho ni Kristo at ng mgaligaw ng Espiritu, ngunit <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ndaling nat<strong>ang</strong>gap, ito ay is<strong>ang</strong> gastos-lahat p<strong>ang</strong>ako at pamumuhay!Pagtawag ni Hesus "P<strong>ang</strong>inoon" ay hindi is<strong>ang</strong> metapora! (cf. Lucas 6:46).E. Ito din <strong>ang</strong> daan ay may il<strong>ang</strong> mga Present PARTICIPLES ginagamit <strong>sa</strong> pag-unawa ng IMPERATIVES namay mga negatibong kapurit na karaniw<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na huminto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso,vv. 14, 16 (dalaw<strong>ang</strong> beses), 17, 19 at 21. Ay mga Kristiyano na nakatira <strong>sa</strong> labas ng h<strong>ang</strong>ganan! Sa is<strong>ang</strong>kahulugan ka<strong>sa</strong>lanan ay tinukoy bil<strong>ang</strong> pagkuha ng Diyos <strong>sa</strong> kabila ng kanil<strong>ang</strong> mga regalo ng Diyosbinigyanh<strong>ang</strong>ganan.F. Kristiyanismo ay dapat "bukas" - buk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> pag-iisip, bukas-kamay, bukas-loob at bukas-doored (cf.James 2).PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 12:9-139 Ang pag-ibig ay dapat wal<strong>ang</strong> pakunwari. Kapootan ninyo <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma. Man<strong>ang</strong>an kayo <strong>sa</strong> mabuti.10 Maging magiliwin kayo <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> tulad ng pag-ibig ninyo <strong>sa</strong> magkakapatid. Igal<strong>ang</strong> ninyo <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>n<strong>ang</strong> higit pa inyong <strong>sa</strong>rili. 11 Huwag maging tamad <strong>sa</strong> halip ay maging masigasig. Maging maningas kayo<strong>sa</strong> Espiritu, na naglilingkod <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. 12 Magalak <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong>. Sa inyong paghihirap, maging matiisin.Sa inyong pananal<strong>ang</strong>in, magpatuloy k<strong>ayon</strong>g matatag. 13 Magbigay <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng mga banal.Ipagpatuloy <strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> mga bisita.12:9 "Hayaan <strong>ang</strong> pag-ibig ay wal<strong>ang</strong> pagbabalatkayo" Sa Griyego teksto wal<strong>ang</strong>-uugnay ng mga <strong>sa</strong>lita(asyndeton) <strong>sa</strong> ganitong konteksto ay tunay na kakaiba <strong>sa</strong> Koine Greek. Ito ay maaaring magpakita ngmga Hebreo pambalarila form <strong>sa</strong> likod ng mga Beatitudes ng Matt. 5. Pambalarila form na ito aybigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga parirala <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nakapag-iis<strong>ang</strong> katotohanan. "Pagkukunwaringbanal" ay is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay na kataga para <strong>sa</strong> "na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> likod ng is<strong>ang</strong> maskara." Love ay hindi dapatna i-play <strong>ang</strong> acting o huwad (cf. II cor. 6:6) . Pag-ibig ay <strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng mga believers (cf. Juan 13:34-35; 15:12,17; I Juan 3:11,18; 4:7-21) dahil ito ay <strong>ang</strong> mga karakter ng Diyos.▣ "mapoot kung ano <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma "Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ngis<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Believers kail<strong>ang</strong>an mag-ulat at map<strong>ang</strong>himagsik <strong>sa</strong> pamamagitan ng ka<strong>sa</strong>lanan


(cf. ko Thess. 5:21-22). Madalas na kami ay lam<strong>ang</strong> mabigla ng kahihinatnan na direkt<strong>ang</strong> epekto <strong>sa</strong>aming buhay.▣ NASB, NKJV "kumapit <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> maganda"NRSV "hold mabilis <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> mabuting"TEV "hold on <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> mabuti"NJB "stick <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> mabuting "Ito ay is<strong>ang</strong> Present balintiyak (ngunit ginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Gitn<strong>ang</strong> kahulugan) pandiwari na ginamit <strong>sa</strong>kahulugan ng is<strong>ang</strong> pautos-"ay nakadikit <strong>sa</strong>" (cf. LXX ng Gen. 2:24; Gawa 8:29 at din Phil. 4:8; ako Thess.5:21-22).12:10 NASB "Maging tapat <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga kapatid love"NKJV "Maging mabait affectionate <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga kapatid love"NRSV "Love <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> na may pagmamahal <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>"TEV "Love <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> mabait bil<strong>ang</strong> Kristiyano "JB" Love <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> ng mas maraming bil<strong>ang</strong> mga kapatid na lalaki ay dapat na "Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego tambalan (phileo + storge) Kombinasyon ng" kapatid ng pag-ibig "<strong>sa</strong>"pamilya na pag-ibig "at ito ay ginagamit lam<strong>ang</strong> dito <strong>sa</strong> NT. Mga Kristiyano ay is<strong>ang</strong> pamilya. Kami aycommanded <strong>sa</strong> pag-ibig <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> (cf. ko Thess. 4:9). Ito <strong>ang</strong> una <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> serye ng mga DATIVES nanakalagay <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> Griyego na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p para <strong>sa</strong> diin.▣ NASB "bigyan <strong>ang</strong> kagustuhan <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> par<strong>ang</strong>alan"NKJV "<strong>sa</strong> par<strong>ang</strong>alan <strong>ang</strong> pagbibigay preference <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>"NRSV "malampa<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pagpapakita par<strong>ang</strong>alan"TEV "at ma-<strong>sa</strong>bik na ipakita <strong>ang</strong> paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>"JB "ay may is<strong>ang</strong> malalim <strong>ang</strong> paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>"Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> (deponent) pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan.Believers ay dapat ituring ng iba p<strong>ang</strong> kasunduan kasosyo bil<strong>ang</strong> mas mahalaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili(cf. Eph. 4:2; Phil. 2:3).12:11 NASB "hindi pagkahuli <strong>sa</strong> likod <strong>sa</strong> sipag"NKJV "hindi pagkahuli <strong>sa</strong> sipag"NRSV "hindi pagkaatraso <strong>sa</strong> sigasig "


TEV" ay nagsusumikap at hindi maging tamad "JB" <strong>sa</strong> trabaho para <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon na may hindi napapagod pagsisikap "Ang tunay na pag-ibig gumagawa malaki enerhiya (cf. Gal. 6:9).▣ NASB, NKJV" maalab <strong>sa</strong> espiritu "NRSV" ardent <strong>sa</strong> espiritu "TEV" <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> puso na puno ng debosyon "JB" na may dakil<strong>ang</strong> earnestness ng espiritu "Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Ito ay literal"<strong>sa</strong> pig<strong>sa</strong>." Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> regenerated pantao espiritu o <strong>ang</strong> pagtira Banal na Espiritu(RSV, Cf. Gawa 18:25; Rev. 3:15-16).▣ "serving <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong>makap<strong>ang</strong>yarihan. Mayroong is<strong>ang</strong> manuskrito ng pagkakaiba-iba dito. Ang ilan <strong>sa</strong> mga pamilya ngWestern Greek manuscripts (MSS D *, 3, F, at G) read "<strong>sa</strong> oras" (kairos) <strong>sa</strong> halip ng "<strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon"(kurios). Ang iba ay bigy<strong>ang</strong>-diin <strong>ang</strong> serving <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> iglesia bil<strong>ang</strong> ng pagkakataonarises (cf. Juan 9:4; Eph. 5:16). Sa lahat ng bagay na maaaring m<strong>ang</strong>yari <strong>ang</strong> pagkalito n<strong>ang</strong>yari dahil‏,א P46, kurios ay gusot o hindi maunawaan. Ang pinakamagand<strong>ang</strong> at pinakalum<strong>ang</strong> Greek manuscriptsA, B at may "serving <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon." Ang UBS4 rate "P<strong>ang</strong>inoon" bil<strong>ang</strong> "tiyak" (A).12:12 "tuwa <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong>makap<strong>ang</strong>yarihan. Ang katag<strong>ang</strong> "pag-a<strong>sa</strong>" ay madalas na ginagamit <strong>sa</strong> koneksyon <strong>sa</strong> Second Coming (cf.5:2). Ito ay hindi pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ingles-unawa ng is<strong>ang</strong> naisin, ngunit <strong>sa</strong> NT-unawa ng is<strong>ang</strong> tiyak nap<strong>ang</strong>yayari, ngunit may is<strong>ang</strong> hindi siguradong kayarian n<strong>ang</strong> oras s<strong>ang</strong>kap. Tingnan <strong>ang</strong> mga tala at 4:18at 5:2.▣ "matiyaga" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong>makap<strong>ang</strong>yarihan. Ang kataga ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na "aktibo, kus<strong>ang</strong>-loob, matatag pagtitiis."▣ "<strong>sa</strong> pagtitiis" Dahil <strong>sa</strong> 5:3,5 "pag-a<strong>sa</strong>" ay naka-link <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kit (thlipsis). Ito ay <strong>ang</strong> mga pamantayan para <strong>sa</strong>mga ni Kristo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k mundo (cf. Matt. 5:10-16; Gawa 14:22; ROM. 8:17 ff; II Tim. 3:12; koAlag<strong>ang</strong> Hayop. 4:12 ff). Kami ay hindi dapat humingi ng ito pati na lumayo ito! Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: Tribulations <strong>sa</strong> 5:3.▣ "mapagmahal <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong>makap<strong>ang</strong>yarihan. Ang panal<strong>ang</strong>in ay is<strong>ang</strong> espirituwal na disiplina at regalo na kinikilala ng Diyo<strong>sa</strong>ktibong kamay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan. Believers ay maaaring makaapekto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mapagmahal <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it Ama.Ang Diyos ay may napili na limitahan <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in ng Kany<strong>ang</strong> mga anak (cf. Gawa1:14; 2:42; 6:4; Eph. 6:18-19; Col. 4:2). Ito ay gumagawa ng panal<strong>ang</strong>in ng is<strong>ang</strong> awesome


esponsibilidad. Tingnan <strong>ang</strong> Tatlong mahalaga Tanong Tungkol <strong>sa</strong> espirituwal na digma <strong>sa</strong> pamamagitanng Clinton Arnold, pp. 43-44, 187-188.12:13 NASB, NRSV "kontribusyon <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng mga <strong>sa</strong>nto"NKJV "<strong>sa</strong> pamamahagi ng mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng mga <strong>sa</strong>nto"TEV "ibahagi <strong>ang</strong> iyong ari-arian <strong>sa</strong> iyong nagigipit kapwa Kristiyano"JB "ibahagi <strong>sa</strong> pamamagitan ng alinman <strong>sa</strong> Diyos ng banal na mga tao na kail<strong>ang</strong>an "Ang Greek verb koinōneō ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "relasyon <strong>sa</strong>." Ang katag<strong>ang</strong> ito ay may malawak nahanay ng mga kahulugan para <strong>sa</strong> Paul. Kabil<strong>ang</strong> dito <strong>ang</strong> mga parehong relasyon <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo at pisikalna mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an (cf. Gal. 6:6). Ito ay kahit na ginagamit ng mga sharing Kristo ng kahirapan (cf.Phil. 3:8-10; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:13) at Paul's (cf. Phil. 4:14). Up<strong>ang</strong> maging buo kay Kristo sinadyaup<strong>ang</strong> maging buo <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> bawat antas! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: mga <strong>sa</strong>nto<strong>sa</strong> 1:7. Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan (cf.Prov. 3:27; Gal. 6:10). Believers ay ay nagsusumikap up<strong>ang</strong> magkaroon ng higit pa para <strong>sa</strong> iba, <strong>sa</strong> Jesus'name (cf. II cor. 8:11-12; Eph. 4:28).ESPESYAL PAKSA: KOINŌNIAAng katag<strong>ang</strong> "relasyon" (koinōnia) ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng1 . malapit na ka<strong>sa</strong>ma ng is<strong>ang</strong> taoa. <strong>sa</strong> Anak (cf. I Juan 1:6; ko cor. 1:9)b. ka<strong>sa</strong>ma ng Espiritu (cf. II cor. 13:13; Phil. 2:1)c. <strong>sa</strong> Ama at <strong>sa</strong> Anak (cf. I Juan 1:3)d. <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga tipan kapatid na lalaki / Sisters (cf. I Juan 1:7; Gawa 2:42; Gal. 2:9; Philemon 17)2. malapit na ka<strong>sa</strong>ma ng mga bagay-bagay o mga grupo nga. <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. Phil. 1:5; Philemon 6)b. <strong>sa</strong> dugo ni Kristo (cf. ko cor. 10:16)c. hindi <strong>sa</strong> kadiliman (cf. II cor. 6:14)d. <strong>sa</strong> kahirapan (cf. Phil. 3:10; 4:14; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:13)3. regalo o mga kontribusyon na ginawa <strong>sa</strong> mapagkaloob fashion (cf. ROM. 12:13; 15:26; II cor. 8:4; 9:13;Phil. 4:15; Heb. 13:16)


4. Regalo ng Diyos ng grasya <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo, na restores s<strong>ang</strong>katauhan ng relasyon <strong>sa</strong> Kanyaat <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga kapatid na ito asserts <strong>ang</strong> horizontal relasyon (tao <strong>sa</strong> tao) na nagdala ng tungkol <strong>sa</strong>mga relasyon <strong>sa</strong> pamamagitan ng vertical (pantao <strong>sa</strong> Creator). Ito rin emphasizes <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong>mga at kaligayahan ng mga Kristiyano na komunidad. Ang verb panahunan stresses <strong>ang</strong> simula atpagpapatuloy ng mga karana<strong>sa</strong>n ng mga komunidad na ito (cf. 1:3 [dalaw<strong>ang</strong> beses], 6,7). Kristiyanismoay corporate!▣ "practicing mabuting pakikitungo" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ngis<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Ito ay literal "pursuing mabuting pakikitungo" (tingnan <strong>ang</strong> tala <strong>sa</strong> 14:19, Cf. ITim. 3:2; Titus 1:8; Heb. 13:2; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:9). Ang ministri ay lubh<strong>ang</strong> mahalaga <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong>bahagi ng iglesia dahil <strong>sa</strong> mga ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> reputasyon ng "Inns." Ang una-refer <strong>sa</strong> pabahay atpagpapakain naglilibot Christian ministers.NASB (BINAGO) TEKSTO: 12:14-2114 Pagpalain ninyo sila na umuusig <strong>sa</strong> inyo. Pagpalain ninyo sila at huwag sil<strong>ang</strong> sumpain. 15 Makigalakkayo <strong>sa</strong> kanila na nagagalak at makiiyak <strong>sa</strong> kanila na umiiyak. 16 Magkaroon kayo ng iis<strong>ang</strong> kaisipan.Huwag k<strong>ayon</strong>g mag-isip n<strong>ang</strong> may kapalaluan <strong>sa</strong> inyong mga <strong>sa</strong>rili. Sa halip, maki<strong>sa</strong>lamuha kayo <strong>sa</strong> mgataong mapagpakumbaba. Huwag ninyong ipalagay <strong>ang</strong> inyong mga <strong>sa</strong>rili na matatalino.17 Huwag k<strong>ayon</strong>g gumanti ng ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> sinuman. Magkaloob nga kayo ng mga mabubutingmga bagay <strong>sa</strong> harap ng mga tao. 18 Kung maaari, yam<strong>ang</strong> ito ay na<strong>sa</strong><strong>sa</strong>inyo, mamuhay k<strong>ayon</strong>g maykapayapaan <strong>sa</strong> lahat ng tao. 19 Mga minamahal, huwag k<strong>ayon</strong>g maghiganti, <strong>sa</strong> halip, bigyan ninyo ngpuw<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> galit ng Diyos <strong>sa</strong>pagkat nasusulat:Ang paghihiganti ay <strong>sa</strong> akin, pagbabayarin kosila <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> ginawa.Ito <strong>ang</strong> sinabi ng P<strong>ang</strong>inoon. 20 Kaya nga:Kapag nagutom <strong>ang</strong> inyong kaaway, pakaininmo siya. Kapag nauhaw siya, painumin mo siya<strong>sa</strong>pagkat kapag ginawa mo ito, bubuntunan mong nagbabag<strong>ang</strong> uling <strong>ang</strong> kaniy<strong>ang</strong> ulo.21 Huwag magpatalo <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma, <strong>sa</strong> halip, talunin mo ng mabuti <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma.12:14 "bless mga taong umapi <strong>sa</strong> iyo" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pautos na ginamit ng dalaw<strong>ang</strong>beses <strong>sa</strong> mga ito ng tula. Namin makuha <strong>ang</strong> Ingles na <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "par<strong>ang</strong>al" na ito mula <strong>sa</strong> mga kataga,"bless" (cf. Matt. 5:44; Lucas 6:28; ko cor. 4:12; James 3:9-12; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9) . Sa P46 (AngChester Beatty Papyri) at manuskrito B (Vaticanus), <strong>ang</strong> "ikaw" ay kaliwa <strong>ang</strong> paggawa ng mga pahayagmarami pa ka<strong>sa</strong>ma o ilagay ito <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> paraan, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mas p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> pahayag. Para <strong>sa</strong> mga"umapi" makita <strong>ang</strong> mga tanda <strong>sa</strong> 14:9.▣ "hindi panunungayaw" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> (deponent) kinakail<strong>ang</strong>an na may mga negatibongtinga, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na huminto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ito ay


tumutukoy <strong>sa</strong> pagtawag ng p<strong>ang</strong>alan ng Diyos <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> paghihiganti (katulad ng curses ngko cor. 12:3). Ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> kalapast<strong>ang</strong>anan (cf. Eph. 4:29; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9).12:15 "malugod na may mga tao na matuwa, at humagulgol <strong>sa</strong> mga taong mapaiyak" Ang dalaw<strong>ang</strong>Present INFINITIVES ay ginagamit <strong>sa</strong> pag-unawa ng IMPERATIVES. Mga Kristiyano ay is<strong>ang</strong> pamilya.Believers ay hindi <strong>sa</strong> kompetisyon, ngunit <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> ay dapat na tratuhin <strong>ang</strong> pamilya <strong>sa</strong> pag-ibig.Dahil <strong>sa</strong> konteksto ng vv. 14-21 na ito ay kahit posible na ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> mga naniniwala ng <strong>sa</strong>got<strong>sa</strong> mga hindi naniniwala <strong>sa</strong> komunidad na gumagamit ng kultura ng pagkakataon o kalagayan para <strong>sa</strong>ev<strong>ang</strong>elistic pagkakataon.12:16 NASB, NKJV "Be ng parehong isip papunta <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>"NRSV <strong>ang</strong> "Live <strong>sa</strong> pagkakai<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong>"TEV "Have <strong>ang</strong> parehong pag-aalala para <strong>sa</strong> lahat"JB "ituring na may pantay-pantay <strong>sa</strong> lahat ng kabaitan"Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan (cf.15:5; II cor. 13:11; Phil. 2:2). Verse 16 ay maaaring natingnan na nauukol <strong>sa</strong> conflict <strong>sa</strong> pagitan ng (1)believing Hudyo at believing Gentiles <strong>sa</strong> Romano Iglesia (cf. 11:13-24); (2) <strong>ang</strong> edad-old conflict <strong>sa</strong>pagitan ng mga klase <strong>sa</strong> ekonomiya; (3) <strong>ang</strong> differing espirituwal na mga regalo, o (4) generationaltradisyon at <strong>sa</strong>riling mga kagustuhan.▣ "hindi maging mapagmataas <strong>sa</strong> isip, ngunit iugnay <strong>sa</strong> bulgar" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibongmakap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> negatibong tinga, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na huminto <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ang terminong "bulgar" ay maaaring panlalaki o wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>rian. Kung ito aypambalaki pagkatapos ay <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ay dapat na ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> "t<strong>ang</strong>gapin magpakaaba tungkulin";kung panlalaki, "iugnay <strong>sa</strong> mga mahihirap o magpakumbaba <strong>sa</strong> mga tao."▣ "Huwag dumunong <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling kuru-kuro" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> (deponent) kinakail<strong>ang</strong>anna may mga negatibong tinga, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na<strong>sa</strong> proseso (cf. Prov. 3:7; I<strong>sa</strong>. 5:21; ko cor. 10:12; Gal. 6:3). Believers ay hindi dapat kumilos superyor <strong>sa</strong>bawat i<strong>sa</strong> o arrogantly papunta <strong>sa</strong> mga hindi naniniwala na komunidad.12:17 "Huwag magbayad ng ut<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma para <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> sinum<strong>ang</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibongpandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> negatibong tinga, na sinadya hihinto<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kumilos na <strong>ang</strong> proseso. Ito ay h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Diyos up<strong>ang</strong> magtakda ng mga bagay-bagay tuwid,hindi believers (cf. Prov. 20:22; 24:29; Matt. 5:38-48; Lucas 6:27; ko Thess. 5:15; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3: 9).▣ "Igal<strong>ang</strong> kung ano <strong>ang</strong> tama <strong>sa</strong> oras na makita ng lahat ng mga lalaki" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong>pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan (cf. II cor. 8:21; ko Thess. 5:22; at ako Tim.3:7). Ito ay maaaring is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Prov. 3:4 <strong>sa</strong> Septuagint (LXX). Believers nakatira <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> matapapunta <strong>sa</strong> ev<strong>ang</strong>elizing unbelievers. Kami ay dapat na gawin wala na <strong>sa</strong>ktan <strong>ang</strong> damdamin o alienate


ng is<strong>ang</strong> taong wal<strong>ang</strong> pananampalataya (cf. ko cor. 9:19-23). Kahit na <strong>ang</strong> aming deepest convictions aydapat na ipinahayag <strong>sa</strong> mapagmahal paraan.12:18 "Kung maaari, <strong>sa</strong> abot ng ito ay naka<strong>sa</strong>lalay <strong>sa</strong> inyo, maging <strong>sa</strong> kapayapaan <strong>sa</strong> lahat ng mga lalaki"Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> may-akd<strong>ang</strong> perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Ito ay sinundan <strong>sa</strong> susunod na sugnay ng is<strong>ang</strong>Present Aktibong pandiwari na ginamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Ito ay hindi palaging<strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> pagpili, ngunit <strong>ang</strong> gramatika ay nagpapahiwatig na ito ay madalas na posible (cf.Mark 9:50; II cor. 13:11; ko Thess. 5:13).12:19 "Huwag dalhin <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>riling makaganti" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari <strong>sa</strong>negatibong tipik ginagamit <strong>sa</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> ibig<strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ang Diyos ay itakda ito tuwid is<strong>ang</strong> araw.▣ "para <strong>sa</strong> mga ito ay nakasulat na" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pinagkakilanlan, na kung <strong>sa</strong>an ayis<strong>ang</strong> Semitiko pan<strong>sa</strong>litain paraan ng s<strong>ang</strong>guni<strong>ang</strong> inspirasyon <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan. Ang idyoma nginspirasyon ay paralleled <strong>sa</strong> "bil<strong>ang</strong> ng P<strong>ang</strong>inoon nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bing" (cf. ko cor. 14:21 at II cor. 6:17). Ito ayis<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Deut. 32:35.12:20 "Ngunit kung <strong>ang</strong> iyong kaaway" Ito ay is<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na meantpotensyal na hinaharap aksyon. Enemies ay dumating!▣ "<strong>sa</strong>ntambak nasusunog coals <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> ulo" Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Prov. 25:21-22. Ang mgatheories ng interpretasyon ay1. ito ay is<strong>ang</strong> kultural idyoma marahil mula <strong>sa</strong> Ehipto na kung <strong>sa</strong>an meant na kagandah<strong>ang</strong>-loob ay <strong>ang</strong>pinakamahu<strong>sa</strong>y na paraan up<strong>ang</strong> buk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kalaban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kaibigan. Ito ay pa rin <strong>ang</strong> mgaKristiyano tugon <strong>sa</strong> nakabaon ma<strong>sa</strong>ma (cf. Matt. 5:44)2. "Nasusunog coals" mukh<strong>ang</strong> kumakatawan <strong>sa</strong> kahihiyan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> wastong mga aksyon na kayamalinaw na nagsiwalat <strong>sa</strong> ilaw ng iba <strong>ang</strong> pag-ibig at pagpapatawad (cf. Ambrosiaster, Augustine atJerome)3. Origen at Chrysostom sinabi na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga Kristiyano na nagiging <strong>sa</strong>nhi ng kabaitan ngDiyos <strong>sa</strong> hukom mas mahigpit <strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> (cf. <strong>ang</strong> Jerome Biblical kuro, Vol. 2, p. 326. Lahat ng mgatheories <strong>sa</strong> itaas ay mga lam<strong>ang</strong> na. Ang susi ay <strong>sa</strong> Paul's <strong>ang</strong> buod ng pahayag <strong>sa</strong> v. 21.12:21 "Huwag gumapi <strong>sa</strong> pamamagitan ng ka<strong>sa</strong>maan ngunit pagtagumpayan ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mabuti" Ito ayis<strong>ang</strong> Present Passive makap<strong>ang</strong>yarihan at Present Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan. Ang aming tugon <strong>sa</strong>kabilanin paggamot ay matukoy at suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> antas ng aming <strong>sa</strong>riling loob kapayapaan atkagalakan. Kapaitan ay is<strong>ang</strong> espirituwal na kanser. Believers ay dapat ibigay ito <strong>sa</strong> Diyos.▣ "ma<strong>sa</strong>ma" Ito ay alinman <strong>sa</strong> lalaki at, <strong>sa</strong>makatuwid, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> reference <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma ng i<strong>sa</strong>, o ito aymaaaring wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>rian at sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahatan. Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> NTambiguity (cf. Matt. 5:37; 6:13; 13:19,28; Juan 17:15; II Thess. 3:3; I Juan 2:13-14; 3:12; 5 :18-19).


MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyong makapag-isip <strong>sa</strong>mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na maging mapagpukaw ngisipan, hindi katiyakan.1. Bakit may kaya maraming Present IMPERATIVES <strong>sa</strong> negatibong tipik <strong>sa</strong> vv. 9-21?2. Listahan ng lahat ng mga utos <strong>sa</strong> mga verses <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> magkahiwalay na haligi. Sila ay awesome is<strong>ang</strong>listahan ng kung ano <strong>ang</strong> mga praktikal na, p<strong>ang</strong>-araw-araw Christlikeness nag<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kot!3. Bakit ito kaya mahirap matukoy kung anong verses sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga Kristiyano 'paggamot ng ibap<strong>ang</strong> mga believers at na-refer <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> paggamot ng unbelievers?


ROMA 13PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBPagsunod <strong>sa</strong> Batas<strong>ang</strong> Ipadala <strong>sa</strong>GobyernoAng mga Kristiyanoat <strong>ang</strong> Estado<strong>sa</strong> obligasyon ngEstado AuthoritiesSubmission <strong>sa</strong>Authority13:1-7 13:1-7 13:1-7 13:1-5 13:1-713:6-7Kapatid Love Love iyong kapwa Love Fulfills ng Law obligasyon ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>,Love at Batas13:8-10 13:8-10 13:8-10 13:8-10 13:8-10Ang Diskarte ngAraw ni KristoIlagay <strong>sa</strong> KristoAng p<strong>ang</strong>anib ngKristo's SecondComingmga bata ngBanayad13:11-14 13:11-14 13:11-14 13:11-13 13:11-1413:14PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>


inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 1-7:A. Bil<strong>ang</strong> kabanata 12 dealt una <strong>sa</strong> mga Kristiyano at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> kapwa believers (vv. 9-13) at <strong>ang</strong> ibapa <strong>sa</strong> lipunan (vv. 14-21), kabanata 13:1-7 trato una <strong>sa</strong> mga Kristiyano at <strong>ang</strong> mga sibil pamahalaan.Subalit, wal<strong>ang</strong> contextual dibisyon <strong>sa</strong> pagitan ng mga pak<strong>sa</strong>. Paul nakita <strong>ang</strong> mga ito bil<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>. Aywal<strong>ang</strong> kaugnayan <strong>sa</strong> relihiyon at mga <strong>sa</strong>gradong paghihiwalay <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> bahagi. Lahat ng buhay-aari<strong>sa</strong> Diyos. Believers ay stewards <strong>sa</strong> bawat lugar! Ang link <strong>sa</strong> pagitan ng mga dalaw<strong>ang</strong> chapters aymaaaring makikita <strong>sa</strong> 12:18.B. Believers'-unawa <strong>sa</strong> mga lugar ng civil na pamahalaan na ito ay iba-iba. Sa OT develops pamahalaan <strong>sa</strong>loob ng mga linya ng Kain (cf. Gen. 4:16-22). Ang tore ng Babel (cf. Gen. 11) ay may kaugnayan <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan <strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling tuntunin ng <strong>sa</strong>ndata mula <strong>sa</strong> Diyos. Ang mga titulo ng hari <strong>sa</strong>loob ng Israel ay sinadya up<strong>ang</strong> maging Diyos <strong>ang</strong> maghari <strong>sa</strong> pamamagitan ng banal na batas at <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> tagapag-alaga ng tupa na itinalaga <strong>sa</strong> ilalim (<strong>ang</strong> Hari), ngunit ito ay hindimatagumpay dahil <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Jesus' discussion ng tam<strong>ang</strong> lugar ng gobyerno <strong>sa</strong>Matt. Mark 22:21 at 12:17 ay pibotal. Ito ay kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha na Paul ay hindi magpatukoy ni Hesus'<strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> context na ito (bagama't verses 1-7 at 11 mukh<strong>ang</strong> kahilera Matt. 22:15-22 at 39). May tam<strong>ang</strong>-Diyos na ibinigay para <strong>sa</strong> papel na ginagampanan ng pamahalaan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bumag<strong>sa</strong>k mundo. Kadala<strong>sa</strong>n<strong>ang</strong> mga apostoles ay <strong>sa</strong>pilit<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> struggling <strong>sa</strong> kung paano nauugnay <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan, parehong sibilat relihiyoso. It proves na maging positibo at negatibong gawain depende <strong>sa</strong> mga aksyon ng mga tao nakap<strong>ang</strong>yarihan. Paul ay parehong protektado at persecuted ng pamahalaan. Gayunman, John, <strong>sa</strong>paghahayag, <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng pamahalaan tulad ng Great kalapating mababa <strong>ang</strong> lipad (cf. Rev. 17)!Namin ay dapat na suporta ng gobyerno maliban kung ito ay lumabag <strong>sa</strong> aming Espiritu-na humantongconsciences o demands p<strong>ang</strong>huli katapatan. Civil order ay higit na mabuti <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ligutgot (cf. II Thess. 2:6-7).C. Ang parehong pak<strong>sa</strong> ay dealt <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Titus 3:1 at I Pedro 2:13-17.D. Judaism ay is<strong>ang</strong> legal na relihiyon <strong>sa</strong> ilalim ng mga Romano na pamahalaan ng un<strong>ang</strong> siglo.Kristiyanismo ay itinuturing na is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>kat <strong>sa</strong> loob ito para <strong>sa</strong> maraming mga taon (cf. Gawa 18:12-16). Ito bigyan ng legal na proteksyon <strong>sa</strong> misyonero kilu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> bahagi ng taon. Is<strong>ang</strong> layuninng Gawa ay up<strong>ang</strong> ipakita na Cristianismo ay hindi is<strong>ang</strong> pampulitik<strong>ang</strong> pananakot <strong>sa</strong> Roma. Gayunman,Roma na ibinigay ng is<strong>ang</strong> internasyonal na kapayapaan at katatagan (pax Română) kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong>pagkalat Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. I Tim. 2:1-2).


E. Ang daan ay <strong>sa</strong> intensified <strong>ang</strong> mga ilaw ng Paul's personal na karana<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mga awtoridad. Ito rin ayposible na <strong>ang</strong> seksyon na ito ay ka<strong>sa</strong>ma dahil (1) ng tensions Romano <strong>sa</strong> loob ng iglesia na maykaugnayan <strong>sa</strong> pamahalaan edicts (hal., restricting Jewish rituals). Ito ay maaaring <strong>sa</strong>nhi ng il<strong>ang</strong> believingHudyo up<strong>ang</strong> iwanan <strong>ang</strong> kabisera (hal., Aquila at Priscilla, Cf. Gawa 18:2). Sa kanil<strong>ang</strong> mga paglibanbelieving hentil pamumuno binuo. (2) ng tensions <strong>sa</strong> Roma na <strong>sa</strong>nhi ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ng Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong>mga malalaking Jewish komunidad ng Roma. Ang mga istoryador Suetonius, Life ng Claudius 25.2, mgarekord na <strong>ang</strong> emperador desterado <strong>ang</strong> mga Hudyo mula <strong>sa</strong> kabisera <strong>sa</strong> ad 49 dahil <strong>sa</strong> <strong>paul</strong>it-ulit riotingna dulot ng is<strong>ang</strong> "Chrestus." Ito ay maaaring is<strong>ang</strong> iba <strong>ang</strong> pagbaybay <strong>sa</strong> Latin ni Kristo (Christos).PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 13:1-71 Ang bawat i<strong>sa</strong> ay dapat magpa<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> nakakataas na kapamahalaan <strong>sa</strong>pagkat wal<strong>ang</strong> kapamahalaanmaliban doon <strong>sa</strong> nagmula ng Diyos. Ang mga kapamahala<strong>ang</strong> iyon ay itinakda ng Diyos. 2 Kaya nga, <strong>ang</strong>sinum<strong>ang</strong> suma<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> kapamahalaan ay tumat<strong>ang</strong>gi <strong>sa</strong> batas na mula <strong>sa</strong> Diyos. Ang mgatumat<strong>ang</strong>gi ay makakat<strong>ang</strong>gap ng kahatulan <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili. 3 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mga namumuno ayhindi nagbibigay takot <strong>sa</strong> mga gumagawa ng mabuti kundi <strong>sa</strong> mga gumagawa ng ma<strong>sa</strong>ma. Hindi mo baninanais na matakot <strong>sa</strong> pamahalaan? Gumawa ka ng mabuti at <strong>ang</strong> kapamahalaan <strong>ang</strong> pupuri <strong>sa</strong> iyo. 4 Itoay <strong>sa</strong>pagkat siya <strong>ang</strong> tagapaglingkod ng Diyos para <strong>sa</strong> iyong kabutihan. Ngunit kung <strong>ang</strong> ginagawa mo ayma<strong>sa</strong>ma, matakot ka dahil hindi siya nagdadala ng tabak ng wal<strong>ang</strong> kahihinatnan <strong>sa</strong>pagkat siya <strong>ang</strong>tagapaglingkod ng Diyos, na is<strong>ang</strong> tagapaghiganti up<strong>ang</strong> magdala ng poot <strong>sa</strong> gumagawa ng ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma.5 Kaya nga, magpa<strong>sa</strong>kop ka hindi l<strong>ang</strong> dahil <strong>sa</strong> galit kundi dahil <strong>sa</strong> budhi.6 Ito <strong>ang</strong> dahilan kung bakit kayo nagbabayad ng buwis <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mga kapamahalaan ay mganatat<strong>ang</strong>ing tagapaglingkod ng Diyos na nakatalaga <strong>sa</strong> gawaing ito. 7 Ibigay <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong>dapat niy<strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>gapin. Kung <strong>ang</strong> dapat ibigay ay buwis para <strong>sa</strong> nakaka<strong>sa</strong>kop, magbigay ng buwis naiyon. Kung buwis <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling pamahalaan, ibigay <strong>ang</strong> buwis na ito. Kung <strong>ang</strong> dapat mong ibigay ay takot,dapat k<strong>ang</strong> magdal<strong>ang</strong> takot. Kung ito ay kar<strong>ang</strong>alan, magbigay ka ng kar<strong>ang</strong>alan.13:1 "Ang bawat tao ay dapat <strong>sa</strong> pagpapasuko" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Passive pautos na kahulugan,"patuloy na ginawa mapagpakumbaba" (cf. Titus 3:1; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:13). "Ipadala" ay is<strong>ang</strong> katag<strong>ang</strong> militar na ginamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kadena ng mga command. Paul, <strong>sa</strong> konteksto, ayaddressing lahat ng believers (cf. Eph. 5:21), na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Paul asserts na believers ay dapat nanapapailalim <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>. Sa aming araw submission tila tulad ng is<strong>ang</strong> negatibong term. Ito ay is<strong>ang</strong><strong>sa</strong>lita na depicts pareho ng kababa<strong>ang</strong>-loob at is<strong>ang</strong> malalim-unawa ng Diyos <strong>ang</strong> mundo at <strong>ang</strong> aminglugar <strong>sa</strong> loob nito. Si Jesus ay sinabi na maging mabait <strong>sa</strong> (1) ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng kany<strong>ang</strong> mga magul<strong>ang</strong> (cf.Lucas 2:51) at (2) <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Ama <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it (cf. ko cor. 15:28). Siya ay <strong>ang</strong> aming gabay <strong>sa</strong> lugar na ito!▣ "<strong>sa</strong> namamahala <strong>sa</strong> mga awtoridad ng" Kahit Paul ginagamit ito <strong>sa</strong>lita (exousia) <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> kontekstoup<strong>ang</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>elic kap<strong>ang</strong>yarihan, una <strong>sa</strong> lahat ng diyablo (cf. 8:38; Col. 1:16; 2:10,15; Eph.1:21 ; 3:10; 6:12), dito <strong>sa</strong> context demands "sibil na awtoridad" (cf. ko cor. 2:6,8; Titus 3:1; ko Alag<strong>ang</strong>Hayop. 2:13). Ang Bibliya ay anyong magpahiwatig na may <strong>ang</strong>elic na awtoridad <strong>sa</strong> likod ng tao napamahalaan (Daniel 10 at <strong>ang</strong> mga LXX ng Deut. 32:8 "Kapag <strong>ang</strong> Karamihan <strong>sa</strong> Mataas na hinati <strong>sa</strong> mgaban<strong>sa</strong>, kapag Siya separated <strong>ang</strong> sons ng Adam, siya itakda <strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganan ng mga ban<strong>sa</strong> <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong>


ng mga <strong>ang</strong>hel ng Diyos. ") Ngunit pa rin na namamahala <strong>sa</strong> mga awtoridad function <strong>sa</strong> ilalim ng Diyos(cf. vv. 1b, 4a, at 6). Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: Human GOBYERNOI. PANIMULAA. Definition - Pamahalaan ay s<strong>ang</strong>katauhan-aayos ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili up<strong>ang</strong> magbigay at securesensed pisikal na mga p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an.B. Layunin - <strong>ang</strong> Diyos ay may pasya na order ay higit na mabuti <strong>sa</strong> anarchy.1. Ang mo<strong>sa</strong>ik batas, lalo na <strong>ang</strong> mga Decalog, <strong>ang</strong> Diyos ay para <strong>sa</strong> lahat ng tao <strong>sa</strong> lipunan. Ito balancespag<strong>sa</strong>mba at buhay.2. Wal<strong>ang</strong> form o istraktura ng pamahalaan ay advocated <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan, bagama't sinaun<strong>ang</strong>Israel's teokratiya ay <strong>ang</strong> anticipated form ng l<strong>ang</strong>it. Demokrasya ni kapitalismo ay is<strong>ang</strong> Bibliyakatotohanan. Mga Kristiyano ay kumilos n<strong>ang</strong> naa<strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong> kahit anong sistema ng pamahalaan nilamahanap <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili. Ang layunin ng mga Kristiyano ay magbahagi ng Eb<strong>ang</strong>helyo atministeryo, hindi <strong>ang</strong> rebolusyon.C. Pinagmulan ng tao na pamahalaan1. Katolisismo Romano ay asserted na tao na pamahalaan ay is<strong>ang</strong> likas na kail<strong>ang</strong>an, kahit na <strong>sa</strong> harapng Taglagas. Aristotle par<strong>ang</strong> may sum<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ligan. Siya ay nag<strong>sa</strong>bi, "ng tao ay is<strong>ang</strong> pulitikal naanimal" at ng mga ito siya meant na pamahalaan "ay umiiral na para <strong>sa</strong> pagpapaunlad ng mabutingbuhay."2. Protestantismo, lalo Martin Luther, ay asserted na <strong>ang</strong> tao ay likas na pamahalaan <strong>sa</strong> Taglagas. Siyatawag ito "<strong>ang</strong> Kaharian ng Diyos <strong>sa</strong> kaliw<strong>ang</strong> kamay." Sinabi niya na "<strong>ang</strong> Diyos ng paraan up<strong>ang</strong>makontrol <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> lalaki ay <strong>ang</strong> maglagay ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> control."3. Karl Marx ay asserted na pamahalaan ay <strong>ang</strong> paraan na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga piling tao <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong> ilalim ng control. Para <strong>sa</strong> kanya, pamahalaan at relihiyon-play ng is<strong>ang</strong> katulad na papel.II. Biblical MaterialA. Lum<strong>ang</strong> Tipan1. Israel ay <strong>ang</strong> pattern na kung <strong>sa</strong>an ay utilized <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it. Sa mga sinaun<strong>ang</strong> Israel YHWH ay King.Teokratiya ay <strong>ang</strong> katag<strong>ang</strong> ginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> direkt<strong>ang</strong> tuntunin ng Diyos (cf. ko Sam. 8:4-9).2. Dakil<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos <strong>sa</strong> tao na pamahalaan ay maaaring maging malinaw na makikita <strong>sa</strong>:a. Jeremiah 27:6; Ezra 1:1


. II Chronicles 36:22c. I<strong>sa</strong>ya 44:28d. Daniel 2:21e. Daniel 2:44f. Daniel 4:17,25g. Daniel 5:283. Ng Diyos <strong>ang</strong> mga tao na maging mabait at magal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kahit invading at occupying pamahalaan:a. Daniel 1-4, Nebuchadnezzarb. Daniel 5, Belshazzarc. Daniel 6, Dariusd. Ezra at Nehemiah4. Ng Diyos <strong>ang</strong> mga tao ay up<strong>ang</strong> manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mga sibil kap<strong>ang</strong>yarihan:a. Jeremiah 28:7b. Mishnah, Avot. 3:2B. Bagong Tipan1. Si Jesus ay nagpakita ng paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga tao na pamahalaana. Mateo 17:24-27; binabayaran <strong>ang</strong> Templo ng buwisb. Mateo 22:15-22, advocated is<strong>ang</strong> lugar para <strong>sa</strong> mga Romano <strong>ang</strong> buwis at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> Romano sibilkap<strong>ang</strong>yarihanc. Juan 19:11, Ang Diyos ay nagbibigay ng kap<strong>ang</strong>yarihan sibil2. Paul's <strong>sa</strong>lita na may kaugnayan <strong>sa</strong> tao na pamahalaana. Roma 13:1-7, believers ay dapat isumite <strong>sa</strong> at manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mga sibil na awtoridadb. I Timothy 2:1-3, believers ay dapat manal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mga sibil na awtoridad c. Titus 3:1, believers aydapat na napapailalim <strong>sa</strong> sibil na awtoridad3. Peter's <strong>sa</strong>lita na may kaugnayan <strong>sa</strong> tao na pamahalaan d. Gawa 4:1-31; 5:29, Pedro at ni John bago<strong>ang</strong> Sanhedrin (ito ay nagpapakita ng sibil pagsuway)e. I Pedro 2:13-17, believers ay dapat isumite <strong>sa</strong> sibil na awtoridad


4. John's <strong>sa</strong>lita na may kaugnayan <strong>sa</strong> tao na pamahalaanf. 17 paghahayag, <strong>ang</strong> mga kalapating mababa <strong>ang</strong> lipad ng Babylon ay para <strong>sa</strong> mga tao ng gobyernolaban <strong>sa</strong> Diyos.III. PaghihinuhaA. Human pamahalaan ay ordained <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos. Ito ay hindi "<strong>ang</strong> banal na karapatan ngKings," ngunit <strong>ang</strong> mga banal na lugar ng pamahalaan. Wal<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> form ay advocated itaas iba.B. Ito ay is<strong>ang</strong> relihiyosong tungkulin para <strong>sa</strong> mga believers sumunod sibil ng kap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>tam<strong>ang</strong> magal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>loobin.C. Ito ay para <strong>sa</strong> mga tam<strong>ang</strong> tao believers <strong>sa</strong> suporta ng gobyerno <strong>sa</strong> pamamagitan ng buwis at mgapanal<strong>ang</strong>in. D. Human pamahalaan ay para <strong>sa</strong> layunin ng order. Sila ay servants ng Diyos para <strong>sa</strong> gawaingito.E. Human na pamahalaan ay hindi talaga. Ito ay limitado <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan. Believers ay dapatkumilos para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> budhi al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> t<strong>ang</strong>gihan sibil ng kap<strong>ang</strong>yarihan kapag ito oversteps nitodivinely hinir<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>ganan. Bil<strong>ang</strong> Augustine ay asserted <strong>sa</strong> Ang Lunsod ng Diyos, kami ay mgamamamayan ng dalaw<strong>ang</strong> realms, i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> sentido at i<strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan. Kami ay may responsibilidad <strong>sa</strong>kapwa, ngunit <strong>ang</strong> kaharian ng Diyos ay talaga! Diyan ay parehong is<strong>ang</strong> indibidwal at corporate-focus <strong>sa</strong>aming pananagutan <strong>sa</strong> Diyos.F. Dapat nating himukin <strong>ang</strong> believers <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> demokratikong sistema na aktibong lumahok <strong>sa</strong> prosesong pamahalaan at up<strong>ang</strong> ipatupad, kapag posible, <strong>ang</strong> teachings ng Banal na Kasulatan.G. Social pagbabago ay dapat preceded <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga indibidwal na conversion. Wal<strong>ang</strong> tunayna wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan eschatological pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> gobyerno. Lahat ng tao na pamahalaan, kahit na kaloobanat ginagamit ng Diyos, ay maka<strong>sa</strong>lanan na expression ng mga tao organi<strong>sa</strong>syon bukod <strong>sa</strong> Diyos. Angkonsepto ay ipinapahiwatig <strong>sa</strong> Johannine paggamit ng "<strong>sa</strong> mundo."▣ NASB "<strong>sa</strong> mga umiiral na kung <strong>sa</strong>an ay itinatag <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos"NKJV "na umiiral ay itinalaga ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng"NRSV "na instituted <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos"TEV "na ito ay ilagay doon <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos "NJB" na ito ay itinalaga ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng "Ito ay is<strong>ang</strong> paikot-ikot na <strong>sa</strong>lita Perfect Passive pandiwari. Ito asserts na <strong>ang</strong> Diyos ay <strong>sa</strong> likod ng lahatng tao ng kap<strong>ang</strong>yarihan (cf. Juan 19:11). Ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> banal na karapatan ng Kings,"ngunit <strong>sa</strong> mga banal ay para <strong>sa</strong> mga order. Ito ay hindi asserting is<strong>ang</strong> tiyak na uri ng pamahalaan, ngunitpamahalaan mismo. Civil order ay mas mahu<strong>sa</strong>y kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ligutgot (cf. v. 6).


13:2 "sino man resists kap<strong>ang</strong>yarihan" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> pandiwari. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>personal na kinagawian paghihimagsik laban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> itinatag order, literal, "up<strong>ang</strong> i-set <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong>pag<strong>sa</strong>lungat" (cf. Gawa 18:6; James 5:6). Sa Mark 12:17, si Jesus malinaw na naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> kaharian para<strong>sa</strong> parehong mga gobyerno at simbahan. Sa Gawa 5:25-32 namin makita kung ano <strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yayarikapag <strong>ang</strong> mga awtoridad overstep ng kanil<strong>ang</strong> mga h<strong>ang</strong>ganan.▣ "ay tutol. . . may laban "Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong paturol at is<strong>ang</strong> perpektong Aktibongpandiwari. Makipag-u<strong>sa</strong>p <strong>ang</strong> mga ito ng is<strong>ang</strong> palagian o itinatag paghihimagsik. Ang Diyos ay ibinigaypara <strong>sa</strong> mga order na ito pagkalugmok mundo (cf. vv. 4,6). Up<strong>ang</strong> tutulan order ay up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lungatin <strong>ang</strong>Diyos, maliban kung <strong>ang</strong> mga sibil na awtoridad na hakb<strong>ang</strong> na ibinigay ng Diyos <strong>sa</strong> kabila ng kanil<strong>ang</strong>mga h<strong>ang</strong>ganan. Ang tunay na espirituwal na isyu ay pagpapa<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan. Pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan Gusto awtonomya!▣ "ay makakat<strong>ang</strong>gap ng paggagawad ng hatol <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili" Ang KJV ay "kapahamakan." Ang<strong>sa</strong>lita ay may intensified kahulugan nito <strong>sa</strong> Ingles mula noong AD 1611. Ang NKJV i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ito bil<strong>ang</strong>"paghuhusga." Sa konteksto na ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> (1) ng Diyos paghuhusga o (2) sibilkaparu<strong>sa</strong>han (cf. v. 4). Ang mga taong ito ay magdadala <strong>sa</strong> paghuhusga <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong>pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> mga attitudes at mga aksyon laban <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan (cf. Juan 3:17-21).13:3 Tingnan <strong>ang</strong> mga puna <strong>sa</strong> kahilera ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:14.▣ "kap<strong>ang</strong>yarihan" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Archē at 8:38.13:4 "para <strong>sa</strong> ito ay is<strong>ang</strong> ministro ng Diyos <strong>sa</strong> iyo para <strong>sa</strong> mga mabuting" Ang mga gawa na awtoridadng gobyerno laban <strong>sa</strong> sibil ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong>-doers kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga naniniwala ay restricted <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mgapersonal na paghihiganti (cf. 12:17-19). Luther sinabi "ng Diyos na paraan up<strong>ang</strong> kontrolin ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong>lalaki ay <strong>ang</strong> maglagay ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> control."▣ "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na posible hinaharapaksyon.▣ NASB "para <strong>sa</strong> mga ito ay hindi na magkakaroon ng espada para <strong>sa</strong> mga wal<strong>ang</strong>"NKJV " para siya ay hindi magkakaroon ng kan<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> kabuluhan "NRSV" para <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ay hindi magkakaroon ng kan<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> kabuluhan "TEV" <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga kap<strong>ang</strong>yarihan na disiplinahin <strong>ang</strong> mga tunay na "NJB" na ito ay hindi para <strong>sa</strong> mga wala na sila simbolo ng kap<strong>ang</strong>yarihan ay <strong>ang</strong> kan<strong>ang</strong> "Ang mga <strong>sa</strong>lita "tabak" (machaira) ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga maliliit na mga Romano tabak na ginamit <strong>sa</strong>parus<strong>ang</strong> kamatayan (cf. Gawa 12:2; ROM. 8:35). Ang daanan at Gawa 25:11 magbigay ng Bagong Tipanna batayan para <strong>sa</strong> parus<strong>ang</strong> kamatayan, hab<strong>ang</strong> Gen. 9:6 malinis estado <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan perspektibo.Takot ay is<strong>ang</strong> mabis<strong>ang</strong> nagpapaudlot <strong>sa</strong> gulo!


▣ "para <strong>sa</strong> ito ay is<strong>ang</strong> ministro ng Diyos, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tagapaghiganti" Ang mga kataga para <strong>sa</strong>tagapaghiganti (ekdikos) ay ginagamit ng il<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> OT. Kahit na ito ay ginagamit <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ngLev. 19:18. Sa OT kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao na pumatay ng ib<strong>ang</strong> tao, kahit na accidently, na <strong>ang</strong> tao ng pamilyaay may karapatan na ipatupad <strong>ang</strong> "mata-para <strong>sa</strong>-is<strong>ang</strong>-mata" paghihiganti (<strong>ang</strong> dugo tagapaghiganti).Paul par<strong>ang</strong> may kinalaman <strong>ang</strong> OT pa<strong>sa</strong>dy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng sibil pamahalaan.13:5 "na ito ay kinakail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> pagpapasuko" Mayroong dalaw<strong>ang</strong> dahilan na (1) up<strong>ang</strong> makatakaskaparu<strong>sa</strong>han, <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong> Diyos o <strong>sa</strong> namamahala <strong>sa</strong> sibil na awtoridad at (2) para <strong>sa</strong> mga believers'budhi.▣ "para <strong>sa</strong> kapakanan budhi" May ay hindi is<strong>ang</strong> OT kapilas <strong>sa</strong> Griyego <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "budhi" maliban kung <strong>ang</strong>Hebreo <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "puso" ay nagpapahiwatig ng is<strong>ang</strong> kaalaman <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> motives. Originally<strong>ang</strong> Griyego kataga refer <strong>sa</strong> kamalayan na may kaugnayan <strong>sa</strong> lim<strong>ang</strong> pandama. Ito ay nagmula <strong>sa</strong>gagamitin ng loob pandama (cf. ROM. 2:15). Paul na ito ay gumagamit ng <strong>sa</strong>lita ng dalaw<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> mga pagsubok <strong>sa</strong> Gawa (ibig <strong>sa</strong>bihin, 23:1 at 24:16). Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> katinuan nasiya ay hindi <strong>sa</strong>dya lumabag <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> relihiyon na kilala tungkulin patungo <strong>sa</strong> Diyos (cf. I cor. 4:4).Budhi ay <strong>ang</strong> pag-unlad-unawa ng believers' motives at aksyon batay <strong>sa</strong> (1) ng Bibliya mundo-view; (2)<strong>ang</strong> pagtira Espiritu; at (3) ng is<strong>ang</strong> pamumuhay na kaalaman batay <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lita ng Diyos. Ito ay posiblena ginawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng personal na pagt<strong>ang</strong>gap ng Eb<strong>ang</strong>helyo. 13:6 "na ito dahil <strong>sa</strong> ka dinmagbayad ng mga buwis" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pinagkakilanlan, kahit na <strong>sa</strong> form na ito aymaaaring maging is<strong>ang</strong> Present Aktibong pautos (cf. JB). Ito ay is<strong>ang</strong> halimbawa ng is<strong>ang</strong> Kristiyano ngresponsibilidad <strong>sa</strong> mga sibil na awtoridad tiyak dahil <strong>ang</strong> mga awtoridad ng gobyerno ay Diyos servants.13:7 NASB "Render <strong>sa</strong> lahat kung ano <strong>ang</strong> <strong>ang</strong>kop na mga ito: buwis. . .; Pa<strong>sa</strong>dy<strong>ang</strong>. . .; Takot. . .;Par<strong>ang</strong>alan "NKJV" Render kaya <strong>sa</strong> lahat ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>ang</strong>kop; buwis. . .; Customs. . .; Takot. . .; Par<strong>ang</strong>alan "NRSV" magbayad <strong>sa</strong> lahat ng kung ano <strong>ang</strong> <strong>ang</strong>kop na mga ito-buwis. . .; Kita. . .; Paggal<strong>ang</strong>. . .;Par<strong>ang</strong>alan "TEV" Pay, at pagkatapos, ano ka may ut<strong>ang</strong> na loob <strong>sa</strong> kanila; bayaran <strong>ang</strong> mga ito <strong>ang</strong> iyong mgapersonal at mga buwis <strong>sa</strong> ari-arian, at magpakita ng paggal<strong>ang</strong> at d<strong>ang</strong>al para <strong>sa</strong> kanila <strong>ang</strong> lahat ng "JB" Pay bawat opisyal ng gobyerno kung ano siya ay may karapatan na tanungin-kung ito man aydirekt<strong>ang</strong> buwis o hindi tuwiran, takot o d<strong>ang</strong>al "Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> magkahiwalay na grupo ng mga sibil na awtoridad (cf. RSV),ngunit kung ano <strong>ang</strong> marahil ay sinadya na <strong>ang</strong> mga Kristiyano ay up<strong>ang</strong> bigyan ng parehong mga buwi<strong>sa</strong>t <strong>ang</strong> paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> sibil na awtoridad dahil sila function bil<strong>ang</strong> Diyos ministers (cf. vv. 1,4 [dalaw<strong>ang</strong>beses ], 6; Matt. 22:15-22).▣ Ang dalaw<strong>ang</strong> termino, "tax" at "custom" ay ginagamit synonymously dito (kahit na gumagawa ngis<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> TEV). Kung analyzed etymologically (<strong>ang</strong> orihinal na kahulugan), <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong>-refer <strong>sa</strong>


mga buwis na binabayaran ng is<strong>ang</strong> conquered ban<strong>sa</strong> (cf. Lucas 20:22) at <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alawa ay <strong>sa</strong> personalna buwis (cf. Matt.17: 25; 22:17,19).NASB (BINAGO) TEKSTO: 13:8-108 Huwag k<strong>ayon</strong>g magkaut<strong>ang</strong> ng anuman <strong>sa</strong> kanino man, <strong>sa</strong> halip ay mag-ibigan <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>pagkat siyana umiibig <strong>sa</strong> iba ay nakaganap ng kautu<strong>sa</strong>n. 9 Ito <strong>ang</strong> mga utos: Huwag k<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya, huwagk<strong>ang</strong> papatay, huwag k<strong>ang</strong> magnanakaw, huwag k<strong>ang</strong> mag-bigay ng maling patotoo, huwag k<strong>ang</strong> magiimbot.At kung may iba p<strong>ang</strong> utos, ito ay nakapaloob <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito:Ibigin mo <strong>ang</strong> iyong kapwa tulad ng pag-ibigmo <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>rili.10 Ang pag-ibig <strong>sa</strong> kapwa ay hindi gumagawa ng ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> kapwa, kaya nga, <strong>ang</strong> pag-ibig ay katuparanng kautu<strong>sa</strong>n.13:8 "may ut<strong>ang</strong> na wala <strong>sa</strong> sinum<strong>ang</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>negatibong kapurit na karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Matigas naito ay may dalaw<strong>ang</strong> parirala negatibo. Ito ay maaaring may mga isyu na may kinalaman <strong>sa</strong> pagbubuwis(vv. 6-7). Financial ut<strong>ang</strong> ay palaging is<strong>ang</strong> emosyonal at espirituwal na potensyal na alulod. Mag-ingatng kamunduhan. Ito robs believers ng kanil<strong>ang</strong> kakayahan up<strong>ang</strong> suportahan <strong>ang</strong> Kristiyano at nagiging<strong>sa</strong>nhi ng personal na pag-ibig <strong>sa</strong> diyos. Subalit, <strong>ang</strong> mga taludtod na ito ay hindi maaaring gamitin bil<strong>ang</strong>patunay na teksto para <strong>sa</strong> "no consumer credit." Ang Bibliya ay dapat interpreted <strong>sa</strong> dahilan ng kany<strong>ang</strong><strong>sa</strong>riling araw. Ito ay hindi is<strong>ang</strong> Amerikanong umaga pahayagan! Verses 8-10 ay emphasizing <strong>ang</strong>prioridad ng ating mapagmahal <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> (1) bil<strong>ang</strong> tipan kapatid (Matt. 22:39-40; Juan 13:34-35); at (2)bil<strong>ang</strong> kapwa Human Beings (cf. Matt. 5 : 42; Gal. 6:10).▣ "maliban <strong>sa</strong> pag-ibig <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>" Ito ay <strong>ang</strong> susi-iisip ng vv. 8-10 (cf. Juan 13:34; 15:12; ROM. 12:10; kocor. 13; Phil. 2:3-4; ko Thess. 4:9; Heb. 13:1; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:7; I Juan 3:11; 4:7, 11-12).▣ "siya na Loves kany<strong>ang</strong> kapwa" Ang pandiwa ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pandiwari. Ito ay hindisum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga pana-panahon na gawain o ng pag-ibig, ngunit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lifestyle ng Christlikepag-ibig. Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kapwa" ay literal, "<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> ng iba't-ib<strong>ang</strong> uri" (heteros), kahit na <strong>ang</strong>pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng heteros at allos (ib<strong>ang</strong> ng parehong uri) ay paglabag down <strong>sa</strong> Koine Greek. Sacontext na ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> ng kapwa-tao, <strong>sa</strong> widest posibleng mga termino,naniniwala o hindi (cf. Lucas 12:14-21; 10:25-37). Gayunman, <strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Lev. 19:18 <strong>sa</strong> kontekstoay tumutukoy <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> tipan partner (is<strong>ang</strong> tao Israelite). Kristiyano ay dapat na pag-ibig ng iba p<strong>ang</strong>mga Kristiyano bil<strong>ang</strong> mga kapatid na lalaki at nawala <strong>ang</strong> mga tao bil<strong>ang</strong> potensiyal kapatid.Kristiyanismo ay is<strong>ang</strong> pamilya. Ang bawat miyembro ng buhay at naglilingkod para <strong>sa</strong> kalusugan atpaglago ng buong (cf. ko cor. 12:7).▣ NASB, NKJV, NRSV "ay matutupad <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n"TEV "ay obeyed <strong>ang</strong> Law"JB "ay may dala-out mo <strong>ang</strong> iyong mga obligasyon "


Ang karaniw<strong>ang</strong> Greek verb (pleroō) ay maaaring isinalin <strong>sa</strong> iba't ib<strong>ang</strong> paraan. Ito ay is<strong>ang</strong> perpektongAktibong pinagkakilanlan, na kung <strong>sa</strong>an ay maaaring isinalin bil<strong>ang</strong> "at ito ay patuloy na matutupad."Robert Hanna, A pambalarila Aid <strong>sa</strong> Ang Griyego ng Bagong Tipan, quotes AT Robertson at tawag ito"is<strong>ang</strong> maladuwende perpekto (referring <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kaugalian katotohanan, na kilala din <strong>sa</strong> pamamagitanng mga tat<strong>ang</strong>gap) "(p. 28). Ito ay <strong>paul</strong>it-ulit <strong>sa</strong> v. 10 (cf. Gal. 5:14; 6:2).13:9 Ito ay hindi para <strong>sa</strong> mga di-p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> Paul na gamitin <strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law (Exod. 20:13-17 oDeut. 5:17 -- 21 at Lev. 19:18) up<strong>ang</strong> ganyakin Bagong Tipan believers. Sa Eph. 6:2-3, Paul ginagamit dinng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ten Commandments bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ganyak para <strong>sa</strong> mga Kristiyano (cf. I Tim. 1:9-10). Ang OTteksto ay hindi is<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n ngunit ito ay pa rin ng Diyos ay para <strong>sa</strong> mga nagsiwalat ngkung paano <strong>ang</strong> mga tao ay dapat na ituring ng Diyos at <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> (cf. ROM. 15:4; ko cor. 10:6,11).Marahil quoting mula <strong>sa</strong> OT ay Paul's paraan ng may kaugnayan <strong>sa</strong> parehong mga Hudyo at mga hentilbelievers <strong>sa</strong> Iglesia Romano. Ang paggamit ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "matutupad" din na may kaugnayan <strong>sa</strong> Jesus'discussion ng Batas <strong>sa</strong> Matt. 5:17.Ito ay posible na ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> batas <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahatan, ng batas bil<strong>ang</strong> societal norms, at hindi<strong>ang</strong> mga partikular na mo<strong>sa</strong>ik Law (cf. JB). Subalit, <strong>ang</strong> katunayan na <strong>ang</strong> mga panipi mula <strong>sa</strong> Paul <strong>ang</strong> OT<strong>sa</strong> v. 9 nagpapahiwatig ng is<strong>ang</strong> reference <strong>sa</strong> mo<strong>sa</strong>ik Law. Paunawa na lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> pag-ibig, hindi pantaotuntunin-iingat, ay tunay na matupad <strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: Paul's Views NG BATAS mo<strong>sa</strong>ikA. ito ay mabuti at mula <strong>sa</strong> Diyos (cf. ROM. 7:12,16)B. ito ay hindi <strong>ang</strong> daan <strong>sa</strong> katuwiran at pagt<strong>ang</strong>gap ng Diyos (kahit na ito ay maaaring maging is<strong>ang</strong>sumpa, Cf. Gal. 3)C. ito ay pa rin ng Diyos ay para <strong>sa</strong> mga believers na ito <strong>sa</strong>pagkat ito ay <strong>ang</strong> Diyos ng self-paghahayag(Paul madalas <strong>ang</strong> mga quotes OT <strong>sa</strong> preso at / o hikayatin <strong>ang</strong> believers)D. Believers ay kaalaman <strong>sa</strong> pamamagitan ng OT (cf. ROM. 4:23-24; 15:4; ko cor. 10:6,11), ngunit hindina-<strong>sa</strong>ve ng OT (cf. Gawa 15; ROM. 4; Gal. 3 ; Hebreo)E. mga function na ito <strong>sa</strong> bagong tipan <strong>sa</strong>1. ipakita sinfulness (cf. Gal. 3:15-29)2. gabay na matubos s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> lipunan3. alam Kristiyano etikal desisyonIto ay teolohiko spectrum na ito mula <strong>sa</strong> cursing at daan <strong>sa</strong> grasya at pamamalagi na nagiging <strong>sa</strong>nhi ngproblema <strong>sa</strong> aninaw Paul's view ng mo<strong>sa</strong>ik Law. Sa is<strong>ang</strong> tao kay Cristo, James Stewart nagpapakita <strong>sa</strong>Paul's makabalighuan-iisip at pagsulat: "Ikaw ay normal na inaa<strong>sa</strong>han ng is<strong>ang</strong> tao na setting ng kany<strong>ang</strong><strong>sa</strong>rili up<strong>ang</strong> bumuo ng is<strong>ang</strong> sistema ng pag-iisip at mga doktrina up<strong>ang</strong> ayusin bil<strong>ang</strong> rigidly h<strong>ang</strong>ga'tmaaari <strong>ang</strong> mga kahulugan ng mga kataga na kany<strong>ang</strong> trabaho. Ikaw ay inaa<strong>sa</strong>han <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> layunin at


katiyakan <strong>sa</strong> prasiyolohiya ng kany<strong>ang</strong> mga n<strong>ang</strong>ungun<strong>ang</strong> mga ideya. Ikaw ay demand na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong><strong>sa</strong>lita, is<strong>ang</strong> beses na ginagamit ng iyong mga manunulat <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> partikular na kahulugan, ay dapatmadala na <strong>ang</strong> kahulugan <strong>sa</strong> kabuuan. Pero <strong>sa</strong> hitsura para <strong>sa</strong> mga ito mula <strong>sa</strong> Paul ay bigo. Karamihanng kany<strong>ang</strong> prasiyolohiya ay likido, hindi matibay. . . 'Ang mga kautu<strong>sa</strong>n ay banal' siya magsusulat, 'ko <strong>sa</strong>tuwa <strong>sa</strong> mga kautu<strong>sa</strong>n ng Diyos matapos <strong>ang</strong> na<strong>sa</strong> isip ng tao' (cf. ROM. 7:12,22) datapuwa't ito aymalinaw na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> aspeto ng nomos na <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> dako, 'Si Cristo ay may matubos<strong>sa</strong> amin mula <strong>sa</strong> sumpa ng kautu<strong>sa</strong>n (cf. Gal. 3:13) "(p. 26).ESPESYAL PAKSA: NOTA SA Exodo 20Exodo 20:13, pagpatayI. KontekstoA. Ito ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> remembered na kahit na <strong>ang</strong> mga commands na tila <strong>sa</strong> maaari ng is<strong>ang</strong> panlipun<strong>ang</strong>kalika<strong>sa</strong>n ay tunay na relihiyon. Dakil<strong>ang</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos <strong>sa</strong> paglikha at <strong>ang</strong> pagtubos ayshadowed <strong>sa</strong> mga utos. Ang command na hindi pagpatay ng tao ay, <strong>sa</strong> tam<strong>ang</strong> pokus, is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>litatungkol <strong>sa</strong> mga imahe ng Diyos <strong>sa</strong> bawat tao at <strong>ang</strong> Diyos ng pag-aalaga at pag-aalala para <strong>sa</strong> mga tao nabuhay.B. Ito ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> remembered na <strong>ang</strong> bawat command suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> komunidad ngpananampalataya. Ang pagbabawal <strong>sa</strong> pagkuha ng is<strong>ang</strong> buhay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> iligal na paraan ay una atorihinal na nakatutok <strong>sa</strong> believing komunidad. Ang kany<strong>ang</strong> mga epekto ay <strong>ang</strong> mga malawak na bil<strong>ang</strong>ng s<strong>ang</strong>katauhan!II. Word pag-aaral ng makabuluh<strong>ang</strong> KATAWAGANA. "Pagpatay"1. Ito ay is<strong>ang</strong> bihir<strong>ang</strong> kataga (ra<strong>sa</strong>h) para <strong>sa</strong> pagkuha ng is<strong>ang</strong> buhay, ginamit lam<strong>ang</strong> ng 46 na beses <strong>sa</strong>OT. Mayroong dalaw<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga mas karaniw<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita.A. Harag, ginamit na 165 besesb. Hemit, ginamit na 201 beses2. Ang mga kataga (Ra<strong>sa</strong>h) par<strong>ang</strong> may is<strong>ang</strong> orihinal na limitado kahulugan at is<strong>ang</strong> pinalawak nakahulugan.A. Originally ito na may kinalaman <strong>sa</strong> pagkuha ng buhay ng is<strong>ang</strong> kasunduan partner <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> legal,pinaghandaan paraan, madalas na kaugnay <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> mga kamag-anak tagapagligtas" o "go'el." Angpaggamit kas<strong>ang</strong>kot pagkapaghanda ngunit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kahulugan ng mga legal na paghihiganti (cf. Num. 35:30-34; Lev. 24:13-23). Sa katotohanan <strong>ang</strong> Lex Talionis, "mata <strong>sa</strong> mata," (cf. Gen. 9:5-6) ay is<strong>ang</strong> paraanup<strong>ang</strong> limitahan makaganti. Mamaya, <strong>ang</strong> mga lungsod ng asilo (Deut. 4:41; magbiro. 20:3) ay itinatagup<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> miyembro ng tipan na accidently o passionately pumatay ng ib<strong>ang</strong> miyembro ngkomunidad ay layuan <strong>ang</strong> galit ng mga biktima ng pamilya.


B. Mamaya <strong>ang</strong> mga kataga ng dumating <strong>sa</strong> sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> motibo o <strong>sa</strong>loobin <strong>sa</strong> likod ng pagkuha ngis<strong>ang</strong> buhay. Ang konsepto ng "intentionality" ay nagiging higit <strong>sa</strong> lahat! (cf. Exod. 21:12-14; Num.35:11,22; Deut. 28:24).c. Ito ay nagiging napaka makabuluh<strong>ang</strong> pagkakaiba <strong>sa</strong> mga utos na ito. Ito tila <strong>sa</strong> konteksto up<strong>ang</strong>sum<strong>ang</strong>guni lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> iba <strong>sa</strong> loob ng tipan na komunidad. Ito ay may kaugnayan <strong>sa</strong> mga kamag-anaktagapagligtas, o dugo makaganti. Subalit, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito ay ginagamit <strong>sa</strong> mamaya pas<strong>sa</strong>ges nasuma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> dekalogo, Hosea 4:2 at Jeremiah 7:9, up<strong>ang</strong> tingnan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mamamatay-tao. Ang<strong>sa</strong>lita ay may kinalaman hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> batas kundi <strong>sa</strong> motibo. Ito expands mula <strong>sa</strong> kapwa-tao <strong>sa</strong> kapwatao.3. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay hindi tiyak na may kaugnayan <strong>sa</strong> aming mga modernong etikal isyu ng parus<strong>ang</strong>kamatayan o digmaan. Ang mga Hudyo ay hindi kailanman nagkaroon ng problema <strong>sa</strong> pagpapatupad ngkomunidad o <strong>sa</strong> banal na digmaan (o, para <strong>sa</strong> mga bagay na, bawal digmaan!).4. Ang pinakamahu<strong>sa</strong>y na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin para <strong>sa</strong> aming mga modernong kultura ay magiging "pinaghandaanpagpatay."III. Contextual pananawA. Ang ikaanim, ikapito, at p<strong>ang</strong>walo command ay binubuo ng lam<strong>ang</strong> ng dalaw<strong>ang</strong> Hebrew <strong>sa</strong>lita. Sila aytunay maikli at <strong>sa</strong> point.B. Buhay, tulad ng lahat ng buhay, ay may kinalaman <strong>sa</strong> Diyos. Paano namin ituring ng iba aysuma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> aming mga <strong>sa</strong>loobin tungkol <strong>sa</strong> DiyosIV. Bagong Tipan PARALLELSA. Si Jesus1. Kany<strong>ang</strong> paglawak ng utos na ito (cf. Matt. 5:21-26) ay nagbibigay <strong>sa</strong> amin ng tam<strong>ang</strong> orientation para<strong>sa</strong> aming mga modernong diskusyon tungkol <strong>sa</strong> kung paano mag-apply <strong>ang</strong> text na ito <strong>sa</strong> aming mgaaraw.2. Jesus malinaw naman inilipat <strong>ang</strong> dekalogo mula <strong>sa</strong> kaharian ng mga aksyon <strong>sa</strong> kaharian ng motives.Kami ay kung ano <strong>ang</strong> aming tingin! "Bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao thinks <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> puso, kung kaya't siya." Angbuhay ay isipan marami pa kaugnay at makabuluh<strong>ang</strong> kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> aming normal na bigyan ito ng credit.B. John1. Ako John. 3:15, <strong>ang</strong> parehong konsepto ng hate na pagpatay ng tao ay itinuturing na naka<strong>sa</strong>ad.2. Ang Griyego mga kataga na ginamit <strong>sa</strong> Mateo 5:21 ff at ako Juan 3:15 ay naiiba ngunit <strong>ang</strong> kahuluganay mahalag<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> parehong.3. Tandaan <strong>ang</strong> mga positibong aspeto <strong>sa</strong> I Juan 4:19-21.


V. APLIKASYON TRUTHSA. Kahit na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hindi sina<strong>sa</strong>dya pagpatay ng tao ay maaaring makatakas <strong>ang</strong> tagapaghiganti ngdugo <strong>sa</strong> pamamagitan ng fleeing <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lungsod ng asilo (cf. Num. 35; magbiro. 20), siya ay magbayadng multa ng pagkabil<strong>ang</strong>go <strong>sa</strong> lungsod h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kamatayan ng High Priest. Ang kahihinatnan ngkany<strong>ang</strong> mga gawa ay mananatili pa rin!B. Kahit na ito ng tula ay hindi direkt<strong>ang</strong> kaugnay <strong>sa</strong> pagpapatiwakal, tulad ng mga tao ng antigongmundo marahil hindi kailanman-iisip ng mga event na ito, <strong>ang</strong> text pa rin ay nagbibigay ng espirituwal naprinsipyo na nauukol <strong>sa</strong> kabanalan ng mga tao <strong>sa</strong> buhay at <strong>ang</strong> Diyos ng kataas-taas<strong>ang</strong> at layunin para<strong>sa</strong> mga tao <strong>sa</strong> buhay na ginawa <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> imahe. Ang tekstong ito <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng is<strong>ang</strong> matibay na<strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> ating araw <strong>sa</strong> lugar na ito!C. Ang text na ito ay hindi, gayunman, na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>wakas na <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> modernong tanongng:(1) parus<strong>ang</strong> kamatayan o(2) digmaan. Para <strong>sa</strong> mga Israel, <strong>ang</strong> mga ito ay hindi ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga bagay-bagay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili. AngIsraelites ay kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> pareho ng mga kilos. Pa rin, <strong>ang</strong> mga prinsipyo ng kahalagahan ng buhay naginawa <strong>sa</strong> imahe ng Diyos at <strong>sa</strong> ilalim ng kany<strong>ang</strong> kontrol ay is<strong>ang</strong> mahalag<strong>ang</strong> katotohanan <strong>sa</strong> mgabagay na ito.D. Ang tekstong ito ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita tungkol <strong>sa</strong> mga kinakail<strong>ang</strong>an ng kar<strong>ang</strong>alan atkabanalan ng mga tao <strong>sa</strong> buhay! Namin <strong>sa</strong> believing komunidad ay stewards, hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> aming<strong>sa</strong>riling mga aksyon, ngunit ng ating lipunan. Ang mga regalo ng buhay ay <strong>ang</strong> parehong mga indibidwalat korporasyon. Kami ay mananagot para <strong>sa</strong> mga pisikal, panlipunan, at sikolohikal na p<strong>ang</strong>-aabuso ngaming <strong>sa</strong>riling katawan bil<strong>ang</strong> tayo ay <strong>ang</strong> pisikal, panlipunan, at sikolohikal na p<strong>ang</strong>-aabuso ng iba <strong>sa</strong>ating komunidad. Ito ay lalong totoo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kultura gusto natin kung <strong>sa</strong>an tayo ay pinapayagan namakipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> at, <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, baguhin <strong>ang</strong> sistema. Kami ay <strong>ang</strong> aming mga kapatid na lalaki 'tagaingat!Exodo 20:14, p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunyaI. KontekstoA. Ito ay malinaw na <strong>ang</strong> mga utos ay kaugnay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga Diyos na kung <strong>sa</strong>an ay makikita<strong>sa</strong> paggal<strong>ang</strong> ng kapwa-tao para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> buhay, a<strong>sa</strong>wa, at ari-arian (cf. Jer. 5:8). Ito ay napatunayan <strong>sa</strong>pamamagitan ng iba't-ib<strong>ang</strong> mga order ng mga utos <strong>sa</strong> Septuagint.B. Ang Deuteronomic kahilera nagpapakita ng katumpakan ng adopting ito sinaun<strong>ang</strong> katotohanan <strong>sa</strong>ating kultura.C. Bil<strong>ang</strong> paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga magul<strong>ang</strong> ay makikita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> matatag na lipunan, kayamasyadong, ay ito command.


D. Ito rin ay nagpapahiwatig na utos ng Diyos <strong>ang</strong> pagmamay-ari at kontrol ng aming sekswal at pamilya<strong>sa</strong> buhay.E. Ang command na tila <strong>sa</strong> may been batay <strong>sa</strong> simula 2:24 bil<strong>ang</strong> command numero 4 ay batay <strong>sa</strong> simula2:1-3.II. Word StudyA. Ang mga p<strong>ang</strong>unahing kataga <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> text na ito ay "p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya". Ito ay mahalaga na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>nauunawaan <strong>ang</strong> kataga <strong>sa</strong> dahilan ng sinaun<strong>ang</strong> Hebreo kultura.1. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay hiwalay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> OT context mula <strong>sa</strong> "pakikipagtalik ng hindi ka<strong>sa</strong>l."P<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya ay may kinalaman <strong>sa</strong> hindi bababa <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> partido <strong>sa</strong> seksuwal na relasyon na maya<strong>sa</strong>wa.Ang terminong "pakikipagtalik ng hindi ka<strong>sa</strong>l" nagpapahiwatig kapwa partido ay hindi may-a<strong>sa</strong>wa(cf. Prov. 29:3; 31:3). Ang pagkakaiba ay nawala <strong>sa</strong> NT Griyego na termino.2. Posibilidad na ito ay nagpapaliwanag <strong>sa</strong> mga dahilan ng diin <strong>sa</strong> marital status na ito <strong>sa</strong>pagkat ito aytungkol <strong>sa</strong> kahalagahan ng mana karapatan na kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Diyos "<strong>sa</strong> lupa." Lahat ng 50taon (kaarawan) <strong>ang</strong> lahat ng lupa ay up<strong>ang</strong> bumalik <strong>sa</strong> orihinal na may-ari ng panlipi.3 . P<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya ay culturally nahatulan bago <strong>ang</strong> mo<strong>sa</strong>ik batas (cf. Gen. 12:10 ff; 26:7 ff; 39:9).4. P<strong>ang</strong><strong>ang</strong>alunya ay makikita bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan laban <strong>sa</strong>:a. Kapwa-tao - Exodo 20:14; Deuteronomio 5:18b. Ka<strong>sa</strong>l - Levitico 18:20c. Diyos - simula 20:1-13; 26:7-115. Ito ay maaaring paru<strong>sa</strong>han <strong>sa</strong> pamamagitan ng kamatayan para <strong>sa</strong> parehong partido:a. Levitico 20:10b. Deuteronomio 22:22-24c. Ezekiel 16:40 (metapora)d. Mahigpit na babala ay matatagpuan <strong>sa</strong> Proverbs 1-9III. KAUGNAY SA NTA. Ni Hesus na ginagamit Levitico 19:18 bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> buod ng Lum<strong>ang</strong> paghahayag (cf. Lucas 10:27).Kinukumpirma ito na <strong>ang</strong> Ten Commandments ay may kinalaman <strong>sa</strong> aming mga paggamot ng iba.B. Intensifies Hesus <strong>ang</strong> utos <strong>sa</strong> Mateo 5:28. Siya <strong>ang</strong> lugar diin <strong>sa</strong> motibo <strong>sa</strong> halip na aksyon. Ang mgaHudyo nakakita ng isip bil<strong>ang</strong> binhi-kama ng kaluluwa. Ano <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay na-iisip kung ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tunay


ay (Prov. 23:7). Ito ay gumagawa ng Sampung Words halos imposibleng mapanatili - na <strong>ang</strong> dahilan! (cf.Gal. 2:15-3:29).IV. Modernong APLIKASYONA. Pag-aa<strong>sa</strong>wa ay marahil <strong>ang</strong> pinakamahu<strong>sa</strong>y na modernong pagkakatulad ng is<strong>ang</strong> lifelongpananampalataya <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ako ng Diyos p<strong>ang</strong>alan. Ito ay <strong>ang</strong> aming pinakamahu<strong>sa</strong>y na pagkakataon namaunawaan <strong>ang</strong> katotohanan ng OT tipan concepts (Mal. 2:14). Ang aming paggal<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> amingmga ka<strong>sa</strong>mahan <strong>sa</strong> lahat ng aspeto, kabil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga tao iyag, tumutulong <strong>sa</strong> atin na maunawaan <strong>ang</strong>tulak ng mga ito ng tula.B. Ka<strong>sa</strong>l katatagan at katapatan, tulad ng paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga magul<strong>ang</strong>, ay is<strong>ang</strong> malaking poste ngsocietal lakas at mahab<strong>ang</strong> buhay.C. Ito ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> emphasized na tao iyag ay regalo mula <strong>sa</strong> Diyos. Ito ay Kany<strong>ang</strong> ideya at ito ay para<strong>sa</strong> mga tao. Ang mga patnubay ay hindi sinadya up<strong>ang</strong> hadl<strong>ang</strong>an tao <strong>ang</strong> kalayaan o kaligayahan ngunitup<strong>ang</strong> magbigay ng il<strong>ang</strong> mga banal na patnubay para <strong>sa</strong> pagkalugmok tao. Ang h<strong>ang</strong>ganan aynagsiwalat para <strong>sa</strong> aming mga matagal<strong>ang</strong> pakinab<strong>ang</strong> at kaligayahan. Kahit na tao ay inabuso iyag, dahilsiya ay <strong>ang</strong> lahat ng mga regalo ng Diyos, ito ay nanatiling is<strong>ang</strong> malakas na katauhan <strong>sa</strong> loob ng drive nadapat <strong>sa</strong> ilalim ng Diyos control at patnubay.D. Sex ay dapat maging maingat up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>credness ng mga tao tao (babae o lalaki) ay igal<strong>ang</strong><strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mga ito ay ginawa <strong>sa</strong> Diyos na imahe. Ang aming bag<strong>sa</strong>k-focus <strong>sa</strong> "ako" ay <strong>ang</strong> lahat ngmasyadong halata <strong>sa</strong> lugar na ito.Exodo 20:15, magnakawI. PANGKALAHATANG IMPORMASYONA. Tulad ng lahat ng iba p<strong>ang</strong> mga regulasyon <strong>sa</strong> Decalog, <strong>ang</strong> aming pananampalataya, pag-ibig, at <strong>ang</strong>paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Diyos ay dapat na makikita <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>gradong kaugnayan <strong>sa</strong> relihiyon at mga aspeto ng atingp<strong>ang</strong>-araw araw na buhay. Ito ay is<strong>ang</strong> abomination <strong>sa</strong> Diyos up<strong>ang</strong> tubusin <strong>sa</strong> kung Kanya at pagkatapo<strong>sa</strong>y maningning na tagumpay <strong>ang</strong> aming kasunduan partner (cf. I Jn 4:20-21; 2:7-11).B. Command na ito ay sinadya up<strong>ang</strong> tumulong mapanatili <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ng tipan na komunidad. Angkalidad ng mga ito espirituwal na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ay maakit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> nalilito at naghahanap ng mundo <strong>sa</strong>aming Diyos na kung <strong>sa</strong>an ay <strong>ang</strong> mga h<strong>ang</strong>arin ng Banal na Kasulatan.C. Tulad ng iba p<strong>ang</strong> mga commandments ay may nakatutok <strong>sa</strong> Diyos <strong>ang</strong> pagmamay-ari ng lahat ngbuhay, kaya masyadong, ito <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>! Kami ay stewards, hindi may-ari. Ang aming nakabag<strong>sa</strong>k drivepapunta <strong>sa</strong> mga ari-arian, na wal<strong>ang</strong> gastos, ay <strong>sa</strong> likod ng pagbabawal na ito (cf. PS. 50:10-12).II. Salita at parirala StudyA. Ito ay <strong>ang</strong> ikatlong utos <strong>sa</strong> ikalaw<strong>ang</strong> kalahati ng mga Decalog na kung <strong>sa</strong>an ay binubuo ng mgalam<strong>ang</strong> ng dalaw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Hebreo.


B. Ang mga bagay ng pagbabawal ay absent. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> suportado ng:1. Ang konteksto ng nakara<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> utos na may kaugnayan <strong>sa</strong> kabisera offenses.2. Ang pagkakaroon ng mga naa<strong>ang</strong>kop na kahilera pas<strong>sa</strong>ges parehong agar<strong>ang</strong> (Exod. 21:16) at remote(Deut. 24:7). Tignan rin <strong>ang</strong> simula 37.C. Gayunman, <strong>ang</strong> short form ay maipagtat<strong>ang</strong>gol1. Ito ay naitala para <strong>sa</strong> atin <strong>sa</strong> pamamagitan ng inspirasyon2. Ito widens <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>klaw ng mga atas3. Mayroon ding is<strong>ang</strong> kahilera daan <strong>sa</strong> agar<strong>ang</strong> context na may kaugnayan <strong>sa</strong> pagnanakaw-Exodo 22:1ff.4. Hesus tila quotes ito daan <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> pagnanakaw (cf. Matt. 19:18).D. Pagnanakaw ay dealt <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> Law Codes ngunit karaniwan ay <strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> aykamatayan, pin<strong>sa</strong>la, o 30 beses <strong>sa</strong> pagbabayad-pin<strong>sa</strong>la.E. May il<strong>ang</strong> mga makabuluh<strong>ang</strong> kahilera pas<strong>sa</strong>ges na tukuyin at ipaliwanag <strong>ang</strong> katotohanan:1. Levitico 19:1-18-"Ikaw ay dapat banal, para <strong>sa</strong> ako <strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoon mong Diyos ng umaga banal na"a. Ang aming pamumuhay ng pamilya ay dapat suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> mga kat<strong>ang</strong>ian ng aming Ama at atingDiyos (cf. v. 18).B. Ang aming pananampalataya ay dapat na epekto <strong>sa</strong> aming p<strong>ang</strong> araw-araw na buhay, kapwa <strong>sa</strong> mgapositibo at negatibong aksyon pagbabawal, <strong>ang</strong> parehong kaalaman <strong>sa</strong> pamamagitan ng tam<strong>ang</strong> motives(cf. v. 17).C. Pakikiramay para <strong>sa</strong> ostracized at nagigipit, vv. 9-10, 13, ay bil<strong>ang</strong> makabuluh<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gi <strong>sa</strong>magtalop <strong>ang</strong> aming mga kapitbahay, v. 11.2. Amos 8:4-7 - Diyos hates exploitations!3. Micah 6:6-8 - Diyos Gusto tam<strong>ang</strong> motives <strong>sa</strong> lahat ng ating mga aksyon. Bakit hindi namin magnakaway <strong>ang</strong> isyu!4. Exodo 22:1 ff - Kadala<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> mga nawawal<strong>ang</strong> katotohanan <strong>sa</strong> aming mga modernong discussion nglooban ay pagbabalik! Ka<strong>sa</strong>lanan laging gastos!II. APLIKASYON TRUTHSA. Joy Davidman, CS Lewis' a<strong>sa</strong>wa, ay isinulat ng is<strong>ang</strong> kaaya-aya na libro <strong>sa</strong> Decalog. Siya i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin itocommand "kayo shalt hindi subukan up<strong>ang</strong> makakuha ng para <strong>sa</strong> wala." Ito assuredly widens na lampas


<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>klaw ng mga ari-arian. Siya din <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong>bi na "<strong>ang</strong> ari-arian ay hindi ka<strong>sa</strong>lanan ni hindi maikakaitkarapatan, ngunit ng ut<strong>ang</strong>, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tiwala mula <strong>sa</strong> Diyos."B. Pagnanakaw, tulad ng lahat ng iba p<strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ng bumag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong> puso, ay dealt <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> bagong puso, Eph. 4:28. Ito ay amazing kung paano <strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng"tumagal" lumiliko papunta <strong>sa</strong> bagong kalika<strong>sa</strong>n ng "i-share!"C. Ang aming paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Diyos ay malinaw na makikita <strong>sa</strong> aming paggal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga tipankasosyo! Ang katotohanan overshadows <strong>ang</strong> Decalog. D. Modernong tao steals <strong>sa</strong> maraming paraan!▣ "Para <strong>sa</strong> mga ito" Ito ba <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> reference <strong>sa</strong> Ten Commandments o <strong>ang</strong> Decalog. Angpagkakasunud-sunod ng mga listahan na ito ng ikalaw<strong>ang</strong> kalahati ng Ten Commandments sumusunod<strong>sa</strong> Griyego manuskrito B, na tinatawag na Vaticanus. Ito ay bahagy<strong>ang</strong> naiiba mula <strong>sa</strong> mga MasoreticHebrew Text ng Exodo 20 at Deuteronomio 5. Ang ikalaw<strong>ang</strong> kalahati ng mga Decalog dealt <strong>sa</strong> Israelrelasyon <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> batay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> YHWH.▣ "at kung may anum<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga utos" Ito ay is<strong>ang</strong> first class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung<strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pampanitikan na layunin.May mga iba p<strong>ang</strong> mga commandments. Ang parirala meant "kung may anum<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mgacommandments <strong>sa</strong> labas ng Decalog." Sa ib<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita, ito sums up <strong>ang</strong> lahat ng mga mo<strong>sa</strong>ik Law omarahil "batas" <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahatan. May iba <strong>sa</strong> Griyego manuskrito tradisyon na <strong>sa</strong> kung gaano karamingat <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> order ng mga Ten Commandments ay nakalista. Judaism ay may i<strong>sa</strong> numbering;Catholics at Protestants din ay may iba't-ib<strong>ang</strong> numbering. Ang kahulugan ng <strong>ang</strong> daan na ito ay hindiapektado ng pagkakaiba-iba na ito, na kung <strong>sa</strong>an ay totoo ng karamihan ng mga pagkakaiba-iba ngmanuskrito.▣ "na ito ay summed up <strong>sa</strong> ganitong ka<strong>sa</strong>bihan" Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Lev. 19:18. Ito ay quoted ngil<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> Gospels (cf. Matt. 5:43; 19:19; 22:39; Mark 12:31 at Lucas 10:27). Mga tawag na ito niHesus <strong>ang</strong> ikalaw<strong>ang</strong> dakil<strong>ang</strong> utos o nauuna. Ito ay nab<strong>ang</strong>git din <strong>sa</strong> Gal. 5:14 at James 2:8. Kapag <strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> Loves Diyos pagkatapos ng i<strong>sa</strong> ay pag-ibig ng Diyos kung ano <strong>ang</strong> Loves-Human Beings ginawa <strong>sa</strong>Kany<strong>ang</strong> imahe.▣ "IKAW AY IYONG LOVE kapwa AS <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>rili" Believers ay dapat na pag-ibig <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rilibil<strong>ang</strong> Diyos Loves <strong>ang</strong> mga ito bago sila makapag-love at t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> iba. Nararapat na pag-ibig <strong>sa</strong><strong>sa</strong>rili ay hindi ma<strong>sa</strong>ma. Ang mga p<strong>ang</strong>unahing katotohanan ng seksyon na ito ay malinaw na naka<strong>sa</strong>adibig<strong>sa</strong> iba (cf. v. 10). Ang mga taong na-baliw ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagbibigay-kasiyahan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili,ng <strong>sa</strong>kripisiyo pag-ibig ay pag-ibig ng iba <strong>sa</strong> parehong paraan. Ito <strong>ang</strong> pinakabuod ng Christlikeness(ibalik <strong>ang</strong> imahe ng Diyos.) Sa pagkakaroon ng ganitong uri ng pag-ibig diyan ay hindi na kail<strong>ang</strong>an para<strong>sa</strong> "batas."NASB (BINAGO) TEKSTO: 13:11-1411 Yam<strong>ang</strong> alam natin <strong>ang</strong> panahon, ng<strong>ayon</strong> na <strong>ang</strong> takd<strong>ang</strong> oras na dapat na t<strong>ayon</strong>g gumising mula <strong>sa</strong>pagkakatulog <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> ating kaligta<strong>sa</strong>n ay higit n<strong>ang</strong> malapit kay<strong>sa</strong> noong tayo ay sumampalataya.12 Papalipas na <strong>ang</strong> gabi at <strong>ang</strong> buk<strong>ang</strong>-liwayway ay malapit na. Kaya nga, hubarin na natin <strong>ang</strong> mga gawa


ng kadiliman at isuot na natin <strong>ang</strong> baluti ng liwanag. 13 Mamuhay t<strong>ayon</strong>g mar<strong>ang</strong>al tulad ng pamumuhayng tao kapag araw. Hindi tayo dapat mamuhay <strong>sa</strong> magulong pagtitipon at paglalasing, hindi <strong>sa</strong> kalaswaanat <strong>sa</strong> kahalayan, hindi <strong>sa</strong> paglalaban-laban at <strong>sa</strong> inggitan. 14 Sa halip, isuot natin <strong>ang</strong> P<strong>ang</strong>inoongJesucristo at huwag magbigay ng pagkakataong gawin <strong>ang</strong> pagnana<strong>sa</strong> ng laman.13:11 NASB "gawin ito"NKJV "at gawin ito"NRSV "Bukod ito"TEV "Kail<strong>ang</strong>an mong gawin ito"NJB "Bukod"Ito ay is<strong>ang</strong> paraan ng pag-uugnay ng kung ano <strong>ang</strong> mga sumusunod (vv. 11-14) <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong>precedes (vv . 9-10). Maging doers ng <strong>sa</strong>lita, hindi lam<strong>ang</strong> hearers! Pag-ibig ay dapat na ilagay <strong>sa</strong> aksyon.▣ "alam <strong>ang</strong> oras ng" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong pandiwari. Ang katag<strong>ang</strong> ito ay para <strong>sa</strong> mga oras(kairos) ay ginagamit <strong>sa</strong> pag-unawa ng is<strong>ang</strong> espesyal na panahon, hindi regular na sunud-sunod na oras(chronos). Believers ay dapat na naninirahan <strong>sa</strong> liwanag ng anum<strong>ang</strong>-<strong>sa</strong>ndali ng pagbabalik ng Kristo.▣ "na ito ay na <strong>ang</strong> mga oras na" Ang metapora, "<strong>ang</strong> oras" (madalas na ginagamit <strong>sa</strong> John'sEb<strong>ang</strong>helyo), tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> espesyal na <strong>sa</strong>ndali (katulad ng <strong>sa</strong> kairos) <strong>sa</strong> redemptive plano ng Diyos(cf. 3:26; ko cor. 7:29; 10:11; James 5:8; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:7; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 3:9-13; I Juan 2:18;Rev. 1:3, 22:10). Ito ay ginamit pareho ng beses ni Hesus' <strong>sa</strong> krus at bumalik.▣ "tulog" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit dito metaphorically ng moral at espirituwal na pagkamaluwag(cf. Eph. 5:8-14; ko Thess. 5:6). Salita lam<strong>ang</strong> magkaroon ng kahulugan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tiyak na konteksto. Magingatng is<strong>ang</strong> nakapirming kahulugan. Ang lahat ng <strong>sa</strong>lita ay may il<strong>ang</strong> mga posibleng kahulugan(semantical patl<strong>ang</strong>).▣ "ng<strong>ayon</strong> para <strong>sa</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ay malapit" Kaligta<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> desisyon at is<strong>ang</strong> proseso. Tingnan<strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 10:14. Kaligta<strong>sa</strong>n ay hindi kumpleto h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> believers ay may kanikanil<strong>ang</strong>mga bagong katawan (cf. I Juan 3:2; ko Thess. 4:13-18; Heb. 9:28; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:5).Theologically na ito ay tinatawag na "pagkaluwalhati" (Rom. 8:30). Ito ay <strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong> ng bawathenerasyon ng mga Kristiyano <strong>sa</strong> mga inaa<strong>sa</strong>han ng P<strong>ang</strong>inoon bumalik <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> buhay (cf. Lucas21:28). Paul ay hindi exception (cf. ko Thess. 4:15).▣ "kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kapag kami believed" Kristiyanismo ay nagsisimula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pasiya (kawata<strong>sa</strong>n katarungan atpagpapakabanal), ngunit dapat magresulta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> maka-diyos pamumuhay (progresibong pagbabanal)at natatapos ng Christlikeness ( pagkaluwalhati). Ang i<strong>sa</strong> ay dapat na t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> Diyos ay nag-aalok <strong>sa</strong>Kristo (cf. Juan 1:12; 3:16; ROM. 10:9-13). Ang un<strong>ang</strong> desisyon ay hindi <strong>ang</strong> katapu<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>sa</strong> simula!


13:12 "Ang gabi ay halos ubos na" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan ka<strong>sa</strong>maan edad na kung <strong>sa</strong>an aynaka-destruksyon at papalitan (cf. ko cor. 7:29-31; 10:11; James 5:8; Eph. 5:8 , 14; I Juan 4:7; II Juan2:17-18; Rev. 1:3; 22:10). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 12:2.▣ "<strong>ang</strong> araw ay <strong>sa</strong> kamay ng" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong nagpapakilala. Ito ay <strong>ang</strong> mga huling araw(cf. Phil. 4:5; James 5:9). Kami ay na <strong>sa</strong> mga huling araw mula noong Hesus' pagkakataw<strong>ang</strong>-tao. Sila aymagtatagal h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> maluwalhati bumalik. Lahat ng believers dahil <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> siglo <strong>ang</strong> mgaulat <strong>sa</strong> pamamagitan ng tulad ng is<strong>ang</strong> mahab<strong>ang</strong> pagkaantala <strong>sa</strong> Kristo <strong>ang</strong> pagbabalik. Gayunman, <strong>ang</strong>mga bagong edad ay dawned <strong>sa</strong> Kristo.▣ "itabi muna. . . ilagay <strong>sa</strong> "Ang mga ito ay AORIST Gitn<strong>ang</strong> SUBJUNCTIVES, na magbigay ng is<strong>ang</strong> tand<strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yayari. Ang mga implikasyon ay <strong>ang</strong> "ikaw inyong <strong>sa</strong>rili itabi muna. . . ilagay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>beses para <strong>sa</strong> lahat o mga tiyak. "Parehong Diyos at s<strong>ang</strong>katauhan ay aktibo <strong>sa</strong> parehong dahilan(pagsisisi at pananampalataya) at pagpapakabanal (banal na pamumuhay). Ang damit metapora aynapaka-p<strong>ang</strong>karaniwan <strong>sa</strong> Paul's sulatin. Believers ay up<strong>ang</strong> mag-alis <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga natutulog damitat ilagay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga lar<strong>ang</strong>an array (cf. Eph. 4:22-25; Col. 3:10,12,14). Kami ay Kristiyano sundalopaghahanda para <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> araw-araw na espirituwal na lar<strong>ang</strong>an (cf. Eph. 6:10-18).▣ "<strong>ang</strong> magkabaluti ng ilaw" Ito ay marahil <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 59:17. Believers tiyak ay dapatilagay <strong>sa</strong> magkabaluti at armas ng katuwiran (cf. II cor. 6:7; 10:4; Eph. 6: 11,13; ko Thess. 5:8).Magkabaluti ng Diyos ay magagamit <strong>sa</strong> believers ngunit sila ay dapat na (1) kilalanin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>kail<strong>ang</strong>an; (2) kilalanin ng Diyos pagkakaloob; at (3) personal at <strong>sa</strong>dy<strong>ang</strong> ipatupad ito <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>araw-araw-iisipat buhay. May is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-araw-araw espirituwal na lar<strong>ang</strong>an!13:13 "Ipaalam kami kumikilos ng maayos" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong pa<strong>sa</strong>kali, literal, literal "lakad."Ito ay is<strong>ang</strong> Hebreo idyoma para <strong>sa</strong> pamumuhay. Paul ito ay gumagamit ng higit <strong>sa</strong> 33 beses. Anglistahan ng mga ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> mga taludtod na ito ay binubuo ng tatlong pares ng dalaw<strong>ang</strong> termino. Angmga kataga ay may il<strong>ang</strong> mga semantiko i<strong>sa</strong>nib. Ito ay posible na sila ay sinadya up<strong>ang</strong> maging mgakasingkahulugan. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Vices at Virtues <strong>sa</strong> 1:28-32. Ang mga katag<strong>ang</strong> itoay maaaring may kaugnayan <strong>sa</strong> pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng believing Hudyo at Gentiles <strong>sa</strong> Romanosimbahan. Ang bagong hentil believers ay maaaring patuloy na (1) <strong>ang</strong> ilan <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga imoralpagano pag<strong>sa</strong>mba gawi o (2) acting arrogantly laban <strong>sa</strong> mga bumabalik na believing Jewish lider na maykaliwa dagli dahil <strong>sa</strong> Nero <strong>ang</strong> utos na bawal <strong>ang</strong> lahat ng Jewish rites <strong>sa</strong> Roma.▣ "hindi <strong>sa</strong> carousing at paglalasing" Ang tinutukoy na sekswal na imoralidad na kung <strong>sa</strong>an ay na-link <strong>sa</strong>pagano relihiyon rituals <strong>sa</strong> kalasingan. Sa listahan ng mga ka<strong>sa</strong>lanan ng laman <strong>sa</strong> Gal. 5:21, <strong>ang</strong> mga<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito ay nakalista <strong>sa</strong> tabi-tabi.▣ "hindi <strong>sa</strong> seksuwal kawal<strong>ang</strong> delikade<strong>sa</strong> at hilig ng laman" Ito pares par<strong>ang</strong> sumanib <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> pares.Ang ikalaw<strong>ang</strong> termino ay ginagamit n<strong>ang</strong> husto <strong>sa</strong> NT (cf. Mark 7:22; II cor. 12:21; Gal. 5:19; Eph. 4:19;ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 4:3; II Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:7) . Kung <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> pares nakatutok <strong>sa</strong> kalasingan, pares naito ay nakatutok <strong>sa</strong> mga sekswal na imoralidad, kahit na <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lipunan wal<strong>ang</strong> pigil ng Pag-abandona<strong>sa</strong> hilig ng laman.


▣ "hindi <strong>sa</strong> alitan at selos" Ang mga katag<strong>ang</strong> ito makipag-u<strong>sa</strong>p ng mga alitan <strong>sa</strong> pagitan ng mga tao (cf.Gal. 5:20). Ito ay maaaring <strong>ang</strong> resulta ng hindi nararapat na mag<strong>sa</strong>gawa ng un<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> pares. Kung<strong>ang</strong> mga ito ay direksiyon <strong>sa</strong> mga Kristiyano (cf. ko cor. 3:3; col 3:8), <strong>ang</strong> mga ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> ilan<strong>sa</strong> mga pagano relihiyosong gawi na kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> itigil <strong>sa</strong> believers' buhay. Subalit, <strong>sa</strong> konteksto ng tula naito ay is<strong>ang</strong> kaibahan <strong>sa</strong> believers, kaya <strong>sa</strong> na kahulugan, ito ay is<strong>ang</strong> babala.13:14 "ilagay <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon Jesu-Cristo" Ang talinghaga ay tungkol <strong>sa</strong> hari ng damit ni Hesus na ng<strong>ayon</strong>na inilagay <strong>sa</strong> mga balikat ng mga believers (posisyonal pagpapakabanal). Ang il<strong>ang</strong> mga iskolar makitaito bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> baptismal damit. Ang damit metapora ay un<strong>ang</strong> nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> v. 12. Ito ayis<strong>ang</strong> paraan ng pagpapakita ng believers' bagong posisyon kay Cristo. Ito rin emphasized <strong>ang</strong> katunayanna <strong>ang</strong> believers ay dapat na ipatupad <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga bagong pamumuhay pagpipilian (progresibongpagbabanal) dahil <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga bagong posisyon kay Cristo (cf. Eph. 4:22,24; Col. 3:8). Sa Gal. 3:27 naito katotohanan ay nagpahayag ng bil<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> pahayag ng katotohanan, pinagkakilanlan; dito ito ayipinahayag bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan (AORIST Gitn<strong>ang</strong>), is<strong>ang</strong> utos. Ang pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ngmga palatandaan na pahayag at <strong>ang</strong> mahalaga ay <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng aming posisyon kay Cristoat <strong>sa</strong> aming striving up<strong>ang</strong> makamtan na posisyon. Namin <strong>ang</strong> mga "<strong>sa</strong>nto" (banal na iyan) <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ndali ngkaligta<strong>sa</strong>n, ngunit kami ay admonished na "banal." Ito ay <strong>ang</strong> Bibliya kabalintunaan ng is<strong>ang</strong> buong atlibreng kaligta<strong>sa</strong>n kay Cristo at <strong>ang</strong> korneta tawag para <strong>sa</strong> Christlikeness!▣ "hindi pagkakaloob" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> negatibong tinga. Pambalarilaform na ito ay karaniw<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na huminto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ito tila <strong>sa</strong>magpahiwatig na <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Kristiyano <strong>sa</strong> Roma ay hindi nararapat na pamumuhay moral buhay. Itoay maaaring dalhin ng is<strong>ang</strong> higit mula <strong>sa</strong> kani-kanil<strong>ang</strong> mga pagano pag<strong>sa</strong>mba gawi. Ito ay mahirap naipaliwanag <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> NT teachings p<strong>ang</strong>katawan Cristianismo. Ang mga may-akda NT ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong>kalagayan ng s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> itim at puti na termino. Ang is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>katawan Kristiyano ay is<strong>ang</strong>pag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lita. Ngunit ito ay is<strong>ang</strong> katotohanan ng aming "na" ngunit "hindi pa" buhay. Paulnakategorya <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> tatlong grupo (I cor. 2:14-3:1): 1. likas na lalaki (nawala <strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>katauhan), 2:14 2. espirituwal na mga kalalakihan (na-<strong>sa</strong>ve na <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan), 3:1 3. mgakalalakihan ng laman (p<strong>ang</strong>katawan Kristiyano o s<strong>ang</strong>gol Kristiyano), 3:1.▣ "<strong>ang</strong> mga laman <strong>sa</strong> patungkol <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> lusts" Paul Alam <strong>ang</strong> lahat ng masyadong maayos <strong>ang</strong>patuloy na d<strong>ang</strong>ers ng aming pagkalugmok Adamic kalika<strong>sa</strong>n (cf. ROM. 7; Eph. 2:3 ), ngunit si Hesus aynagbibigay <strong>sa</strong> amin ng kap<strong>ang</strong>yarihan at pagnanais na mabuhay para <strong>sa</strong> Diyos (cf. ROM. 6). Ito ay is<strong>ang</strong>patuloy na laban (cf. 8:5-7; I Juan 3:6-9).MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.


Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Bakit Paul's pahayag tungkol <strong>sa</strong> mga pamahalaan kaya radikal na ng mga un<strong>ang</strong> Kristiyano?2. Mga Kristiyano ay dapat na maging mabait <strong>sa</strong> lahat ng porma ng gobyerno?3. Mga Kristiyano ay dapat na maging mabait <strong>sa</strong> lahat ng legal na kinakail<strong>ang</strong>an ng pamahalaan?4. Ba <strong>ang</strong> mga taludtod 1 magturo ng mga banal na karapatan ng hari?5. Paul ay pagbubukas ng bagong lupa theologically o ay diyan a alinsunuran <strong>sa</strong> Jesus' na <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Matt.22:21?6. Ay sibil pagsuway kailanman makatarungan para <strong>sa</strong> mga Kristiyano (cf. Gawa 5:25-32)?7. Paano gumagana <strong>ang</strong> mga taludtod 4 magkaugnay <strong>sa</strong> pag-isyu ng parus<strong>ang</strong> kamatayan?8. Ay <strong>ang</strong> mga Kristiyano ng budhi palaging karapatan (cf. v. 5)?9. Batay <strong>sa</strong> mga taludtod 8, dapat believers wal<strong>ang</strong> credit card?10. Ba <strong>ang</strong> mga taludtod 8 nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng aming pag-ibig <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> mga Kristiyano o <strong>sa</strong> lahat ng mgatao?11. Bakit <strong>ang</strong> Paul gamitin <strong>ang</strong> Decalog bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> insentibo <strong>sa</strong> Bagong Tipan believers?12. Bakit Paul listahan tulad kahila-hilakbot na mga ka<strong>sa</strong>lanan na may kaugnayan <strong>sa</strong> believers?13. Paano gumagana <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> "ilagay <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon Jesu-Cristo?"


ROMA 14PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBHindi ba Judgeiyong BrotherAng Batas ngLibertyLove Iginagal<strong>ang</strong><strong>ang</strong> Scruples ng ibaHindi ba Judge iba<strong>sa</strong> Charity <strong>ang</strong>mahigpit14:1-12 14:1-13 14:1-4 14:1-4 14:1-1214:5-6 14:5-1214:7-914:10-12Hindi ba Gawingiyong BrothermasumpunganAng Batas ng Loveba Hindi GumawaIba Fall14:13-23 14:13-23 14:13-18 14:13-1514:14-2314:16-2114:19-23(14:22-15:6)14:22-23PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>


Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 1-12:A. Ang kabanata sumusubok na balanse <strong>ang</strong> mga kabalintunaan ng Kristiyano kalayaan atresponsibilidad. Ang mga yunit ng pampanitikan ay tumatakbo <strong>sa</strong> pamamagitan ng 15:13.B. Ang problema kung <strong>sa</strong>an precipitated kabanata na ito ay marahil <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng hentil atmga Hudyo believers <strong>sa</strong> iglesia ng Roma (o marahil Paul's ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> karana<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> Corinth). Bago <strong>ang</strong>conversion <strong>sa</strong> mga Hudyo tended na legalistic at <strong>ang</strong> pagans tended na maging ma<strong>sa</strong>ma. Tandaan, ito aykabanata direksiyon <strong>sa</strong> mga taos-puso ni Hesus. Kabanata na ito ay hindi address p<strong>ang</strong>katawan believers(cf. ko cor. 3:1). Ang pinakamataas na motibo ay ascribed <strong>sa</strong> parehong grupo. May p<strong>ang</strong>anib <strong>sa</strong> extremes<strong>sa</strong> magkabil<strong>ang</strong> panig. Ang diskusyong ito ay hindi is<strong>ang</strong> lisensya para <strong>sa</strong> pagpili ng li<strong>sa</strong>-legalism oflaunting pagkamaunawain. Tandaan na <strong>ang</strong> Paul wrote Roma mula <strong>sa</strong> Corinth. May mga problema ayis<strong>ang</strong> partido na espiritu, ngunit dito ay may iba't-ib<strong>ang</strong> uri ng mga believers.C. Believers ay dapat na maging maingat <strong>sa</strong> hindi na gumawa ng kanil<strong>ang</strong> teolohiya o etika <strong>ang</strong> mgapamantayan para <strong>sa</strong> lahat ng iba p<strong>ang</strong> mga believers (cf. II cor. 10:12). Lahat ng believers ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong>lakarin <strong>sa</strong> ilaw na nila ngunit maintindihan na <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> teolohiya na ito ay hindi awtomatikong Diyosteolohiya. Believers ay apektado pa rin <strong>sa</strong> pamamagitan ng ka<strong>sa</strong>lanan. Kami ay dapat na hikayatin,pagpayuhan, at turuan <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> mula <strong>sa</strong> Kasulatan, dahilan, at karana<strong>sa</strong>n, ngunit lagi <strong>sa</strong> pag-ibig. Angmas i<strong>sa</strong> malaman <strong>ang</strong> higit pa <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> kung siya ay hindi alam (cf. ko cor. 13:12)!D. Ang <strong>sa</strong>loobin at motives bago Diyos ay <strong>ang</strong> tunay na keys <strong>sa</strong> pagpapahalaga ng iba p<strong>ang</strong> mgabelievers' aksyon. Mga Kristiyano ay tumayo bago Kristo na judged <strong>sa</strong> kung paano sila tratuhin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'ti<strong>sa</strong> (cf. vv. 10,12 at II cor. 5:10).E. Martin Luther <strong>sa</strong>id, "Ang is<strong>ang</strong> Kristiyano ng tao ay is<strong>ang</strong> pinaka-free P<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong> lahat, napapailalim<strong>sa</strong> none; <strong>ang</strong> mga Kristiyano ng tao ay is<strong>ang</strong> pinaka-masunurin naglilingkod <strong>sa</strong> lahat, <strong>sa</strong> lahat ng pak<strong>sa</strong>."Biblical katotohanan ay madalas na iniharap <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pag-igting-puno kabalintunaan.


F. Ang mahirap ngunit mahalaga pak<strong>sa</strong> ay dealt <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> buong pampanitikan yunit ng Roma 14:1-15:13 atdin <strong>sa</strong> ako Corinthians 8-10 at Colossians 2:8-23.G. Gayunman, ito ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> naka<strong>sa</strong>ad na pluralismo <strong>sa</strong> mga taos-puso believers ay hindi is<strong>ang</strong>ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> bagay. Naniniwala <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> ay may lakas at weaknesses. Ang bawat i<strong>sa</strong> ay dapat nalakad <strong>sa</strong> ilaw siya ay may, laging bukas <strong>sa</strong> Espiritu at <strong>ang</strong> Bibliya para <strong>sa</strong> karagdag<strong>ang</strong> ilaw. Sa panahongito ng mga nakakakita <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> baso nagkagalit (I cor. 13:8-13) ng i<strong>sa</strong> ay dapat na lakad<strong>sa</strong> pag-ibig (v. 15), at kapayapaan (vv. 17,19) magand<strong>ang</strong> halimbawa para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>.H. Ang pamagat ng "malakas" at "weaker" na Paul ay nagbibigay <strong>sa</strong> mga grupong ito prejudices <strong>ang</strong> mgaito <strong>sa</strong> amin. Ito ay tiyak na hindi Paul's layunin. Parehong mga grupo ay taos-puso believers. Kami ayhindi na pagtat<strong>ang</strong>ka na magkaroon ng amag ng iba p<strong>ang</strong> mga Kristiyano <strong>sa</strong> ating <strong>sa</strong>rili! Na tinat<strong>ang</strong>gapnamin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Kristo!I. Ang buong argument ay maaaring binal<strong>ang</strong>kas bil<strong>ang</strong>1. t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> dahil <strong>ang</strong> Diyos ay tumat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> amin <strong>sa</strong> Kristo (cf. 14:1,3; 15:7);2. hindi hukom <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> dahil Kristo ay <strong>ang</strong> aming lam<strong>ang</strong> Master at Judge (cf. 14:3-12);3. pag-ibig ay mas mahalaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga personal na kalayaan (cf. 14:13-23);4. sundin <strong>ang</strong> halimbawa ni Cristo at ilagay <strong>ang</strong> iyong mga karapatan para <strong>sa</strong> iba 'magand<strong>ang</strong> aral & good(cf. 15:1-13).PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 14:1-41T<strong>ang</strong>gapin ninyo siya na mahina <strong>sa</strong> pananampalataya, ngunit hindi up<strong>ang</strong> pagtalunan <strong>ang</strong> iba't ib<strong>ang</strong>kuro-kuro. 2Ang is<strong>ang</strong> tao ay naniniwal<strong>ang</strong> maaari niy<strong>ang</strong> kainin <strong>ang</strong> lahat ng bagay. Ang i<strong>sa</strong> na mahinaay kumakain lam<strong>ang</strong> ng gulay. 3Siya na kumakain ay huwag maliitin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hindi kumakain. Siya nahindi kumakain ay huwag humatol <strong>sa</strong> kaniya na kumakain <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> tum<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> kaniya.4Sino ka up<strong>ang</strong> hatulan mo <strong>ang</strong> katulong ng iba? Ang katulong na iyon ay tatayo o babag<strong>sa</strong>k na subok <strong>sa</strong>harapan ng kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling p<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong>pagkat magagawa ng Diyos na siya ay patayuin at siya aymakakatayo.14:1 NASB "Ng<strong>ayon</strong> t<strong>ang</strong>gapin"NKJV "T<strong>ang</strong>gapin"NRSV, TEV "Welcome"NJB "Bigyan ng is<strong>ang</strong> malugod na"Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> pautos (cf. 15:1). Ito ay is<strong>ang</strong> patuloy na utos na may diin <strong>sa</strong> pak<strong>sa</strong>. Angp<strong>ang</strong>halip "ikaw" ay <strong>sa</strong> Griyego verb, ngunit ito ay ipinahiwatig <strong>sa</strong> Ingles at tumutukoy <strong>sa</strong> "strong"


Kristiyano (cf. 15:1). Ito ay nagpapahiwatig ng dalaw<strong>ang</strong> grupo <strong>sa</strong> iglesia <strong>sa</strong> Roma. Ito ay maaaring maykaugnayan <strong>sa</strong> (1) <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng believing Hudyo at Gentiles (cf. 15:7-21) o (2) uri ngdiffering pagkatao. Ang buong konteksto ay pakikitungo <strong>sa</strong> totoo, taos-puso believers; il<strong>ang</strong> malakas,<strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga mahina <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> pananampalataya. Pananampalataya ay ginamit dito <strong>sa</strong> unawa ngunawa ng Eb<strong>ang</strong>helyo at <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> radically bago at freeing epekto.▣ NASB, NKJV "<strong>ang</strong> taong ito ay mahina <strong>sa</strong> pananampalataya"NRSV, TEV "mga taong mahina <strong>sa</strong> pananampalataya"JB "Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> tao ng pananampalataya ay hindi malakas <strong>sa</strong>pat na"Ang parirala ay emphasized <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagiging fronted, o ilagay <strong>ang</strong> una, <strong>sa</strong> Griyego text.Literal na ito ay "mahina <strong>sa</strong> pananampalataya." Ang p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan nakatutok <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> katunayan na itoay is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian ng pamumuhay. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> legalistic mindset. Ang mga Kristiyano <strong>sa</strong>mahigpit kapatid na lalaki ay inilalarawan <strong>sa</strong> kabanata na ito <strong>sa</strong> tatlong paraan (1) prohibitions ngpagkain (cf. 14:2,6,21); (2) diin <strong>sa</strong> mga espesyal na araw (cf. 14:5-6); at ( 3) pagbabawal ng alak (cf.14:17,21). Ang parehong uri ng tao ay nab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> ROM. 15:1 at ako cor. 8:9-13; 9:22. Maging maingat<strong>sa</strong> hindi bigyan ng masyadong mabilis <strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> malakas o mahina Kristiyano. Madalasbelievers ay mahina <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lugar at malakas <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> pa. Paul's attitude <strong>ang</strong> mga ito papunta <strong>sa</strong> mgabagay na ito ay ib<strong>ang</strong>-iba <strong>sa</strong> Gal. 4:9-10 at Col. 2:16-23. Ang mga ito ay suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> mga teksto ngattitudes at teachings ng huwad na mga guro. Sa Roma <strong>ang</strong> mga ito ay taos-puso believers na may overmasusiconsciences.▣ NASB "ngunit hindi para <strong>sa</strong> layunin ng passing paghusga <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga opinyon"NKJV "ngunit hindi <strong>sa</strong> alitan <strong>sa</strong> katiyakan ng bagay"NRSV "ngunit hindi para <strong>sa</strong> layunin ng quarreling <strong>sa</strong> opinyon"TEV "ngunit hindi magtaltalan <strong>sa</strong> kanila tungkol <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga personal na mga opinyon"JB "wal<strong>ang</strong> simula <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> argument"Believers ay dapat na ganap na t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga believers <strong>sa</strong> kanino sila ay hindi sumas<strong>ang</strong><strong>ayon</strong>na wal<strong>ang</strong> sinusubuk<strong>ang</strong> palitan <strong>ang</strong> mga ito! Ito demands kalayaan ng budhi bil<strong>ang</strong> batayan ngrelasyon, hindi is<strong>ang</strong> ipataw pagkakapareho. Believers ay lahat <strong>sa</strong> proseso. Sila ay dapat bigyan ngEspiritu ng oras <strong>sa</strong> trabaho at ihulma <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kapanahunan, pero kahit na <strong>sa</strong> kapanahunan, itoay hindi lahat ay sum<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong>.14:2 Ang diyeta-refer <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga taludtod na ito ay para <strong>sa</strong> mga layunin ng relihiyon, hindi kalusugan. Angproblema arose na pagkain mula <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> posibleng mga mapagkukunan (1) Jewish batas kaugnayng pagkain (cf. Levitico 11) o (2) karne <strong>sa</strong>crificed <strong>sa</strong> pagano idols (cf. I Corinthians 8-10). Malinaw natinuturuan ni Hesus na <strong>ang</strong> pagkain ay hindi kung ano <strong>ang</strong> defiles ng is<strong>ang</strong> tao (cf. Matt. 15:10-20; Mark


7:14-23). Ang katotohanan ay may larawan <strong>sa</strong> pamamagitan ng paningin ni Pedro tungkol <strong>sa</strong> Cornelius <strong>sa</strong>Gawa 10.14:3 "Ang i<strong>sa</strong> na eats ay hindi na al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga pagsuway <strong>sa</strong> hukuman" "Hindi <strong>sa</strong> al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>mga pagsuway <strong>sa</strong> hukuman" ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong makahari ng ezoutheneō <strong>sa</strong> mga negatibongkapurit na karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. "Paglait" ay literal "nagumawa ng ilaw," "naka-set <strong>sa</strong> sero," o "count na wal<strong>ang</strong> kabuluhan" (cf. 14:10; Lucas 18:9; ko cor. 6:4;16:11; II cor. 10:10; Gal. 4:14; ko Thess. 5:20). Believers dapat-ingat laban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> condescending<strong>sa</strong>riling-katuwiran. Ang malakas na <strong>sa</strong> pananampalataya ay hindi dapat paru<strong>sa</strong>han <strong>ang</strong> mahina <strong>sa</strong>pananampalataya.▣ "hukom" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> negatibong kapurit na karaniw<strong>ang</strong> ibig<strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ang mahina <strong>sa</strong> pananampalataya ay dapat naihinto <strong>ang</strong> passing paghuhusga <strong>sa</strong> mga aksyon ng kanil<strong>ang</strong> mga kapatid na lalaki / Sisters na hindisumas<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> mga ito.▣ "para <strong>sa</strong> Diyos ay tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> kanya" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Gitn<strong>ang</strong> nagpapakilala. Ang parehong <strong>sa</strong>litaay isinalin <strong>sa</strong> "tum<strong>ang</strong>gap" <strong>sa</strong> v. 1. Ang mga batayan para <strong>sa</strong> mga believers pagt<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> ayna <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (15:7) ay tin<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> mga ito. Sa konteksto v. 3 ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> direkta <strong>sa</strong> ibabaw mahigpit, <strong>ang</strong> mga Kristiyano mahina <strong>sa</strong> pananampalataya.14:4 "Sino ka" Ito ay malinaw <strong>sa</strong> Griyego, referring <strong>sa</strong> mahin<strong>ang</strong> kapatid na lalaki at kapatid na babae.▣ "<strong>ang</strong> katulong" Ito ay <strong>ang</strong> mga kataga ng oiketēs, na kung <strong>sa</strong>an ay binuo mula <strong>sa</strong> mga kataga ng oikos,na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "bahay", <strong>sa</strong>makatuwid, ito ay is<strong>ang</strong> alipin o katulong <strong>sa</strong> bahay (cf. Lucas 16:13;Gawa 10:7; ROM. 14:4; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:18). Ito ay ginamit <strong>sa</strong> kahulugan na ito <strong>sa</strong> Septuagint (cf.Gen. 9:25; 27:37; 44:16,33; 50:18). Ito ay hindi na ginagamit bil<strong>ang</strong> mamayani term para <strong>sa</strong> mga alipin otagapaglingkod <strong>sa</strong> NT, na kung <strong>sa</strong>an ay doulos. Ito din ay maaaring m<strong>ang</strong>ahulugan bahay servants oalipin. Paul's argument dito ay naniniwala na <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> ay is<strong>ang</strong> alipin / tagapaglingkod ni Kristo.Siya ay <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> "p<strong>ang</strong>inoon" at Siya at Siya ay direkt<strong>ang</strong> nag-ii<strong>sa</strong> sila at hold <strong>ang</strong> mga itomaipaliwanag para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga aksyon at motives (cf. II cor. 5:10).▣ "Up<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling master siya ay bumaba o" Sa konteksto Paul ay addressing <strong>ang</strong> higit <strong>sa</strong> masusi,ngunit <strong>ang</strong> mga pahayag na malinaw naman ay tumutukoy <strong>sa</strong> parehong grupo. Believers ay gumawa ngmas mahu<strong>sa</strong>y na pagkuha ng splinters out ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>riling mata (cf. Matt. 7:1-15).▣ "at tumayo siya ay, para <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon ay may kakayahan na gumawa ng kanya tumayo" Ito ay is<strong>ang</strong>kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a p<strong>ang</strong>ako (cf. 5 :1-2; Jude 24-25). Ito rin ay nag<strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>kot ng bawat naniniwala <strong>sa</strong>kooperasyon (cf. ko cor. 15:1-2). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: matagalan <strong>sa</strong> 5:2.Mayroong is<strong>ang</strong> Griyego manuskrito ng pagkakaiba-iba <strong>sa</strong> puntong ito. Ang NKJV, <strong>ang</strong> mga sumusunodna ansialo manuscripts D, F, G, 048 at 0150, pati na rin <strong>ang</strong> Vulgate, ay "Diyos" (Theos), gayunman, MSSP46, ‏,א A, B, C, P may "P<strong>ang</strong>inoon" ( kurios). Ang UBS4 rate "P<strong>ang</strong>inoon" bil<strong>ang</strong> tiyak (A).


NASB (BINAGO) TEKSTO: 14:5-95Is<strong>ang</strong> tao <strong>ang</strong> kumikilal<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> araw ay higit na mahalaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> araw. Ang ib<strong>ang</strong> taonaman ay kumikilal<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> bawat araw ay magkakatulad. Ang bawat i<strong>sa</strong> ay magkaroon ng tiyak nakaisipan <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili patungkol <strong>sa</strong> bagay na ito. 6Ang taong nagpapahalaga <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> araw aynagpapahalaga noon <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. Ang hindi nagpapahalaga <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> araw ay hindi nagpapahalaganoon <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. Siya na kumakain ay kumakain para <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong>pagkat nagpapa<strong>sa</strong>lamat siya <strong>sa</strong>Diyos. Siya na hindi kumakain ay hindi kumakain para <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon at nagpapa<strong>sa</strong>lamat siya <strong>sa</strong> Diyos.7Ito ay <strong>sa</strong>pagkat wal<strong>ang</strong> sinuman <strong>sa</strong> atin <strong>ang</strong> nabubuhay para <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili lam<strong>ang</strong> at wal<strong>ang</strong>sinum<strong>ang</strong> tao na namamatay para <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili lam<strong>ang</strong>. 8Ito ay <strong>sa</strong>pagkat kung tayo ay nabubuhay,nabubuhay tayo <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. Kung tayo ay mamamatay, mamamatay tayo <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. Kaya nga,kung tayo ay nabubuhay o kung tayo ay mamamatay, tayo ay <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon.9Sa dahil<strong>ang</strong> ito si Cristo ay namatay at bum<strong>ang</strong>on at nabuhay muli up<strong>ang</strong> siya ay maghari kapwa <strong>sa</strong>mga patay at <strong>sa</strong> mga buhay.14:5 "Is<strong>ang</strong> tao tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> araw <strong>sa</strong> itaas ng i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>" Ang il<strong>ang</strong> mga tao ay patuloy <strong>ang</strong> tunay nakalendaryo malay ukol <strong>sa</strong> relihiyon (cf. Gal. 4:10; Col. 2:16-17). Lahat ng mga araw-aari ng Diyos pantay.Wal<strong>ang</strong> mga espesyal na araw. Wal<strong>ang</strong> "seglar" laban <strong>sa</strong> "kagal<strong>ang</strong>-gal<strong>ang</strong>." Lahat ay <strong>sa</strong>gradong!▣ "Ang bawat tao ay dapat na ganap na kumbinsido <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling isip" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Passivemakap<strong>ang</strong>yarihan. Ito ay <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> kapayapaan <strong>sa</strong> lugar na ito. Believers' personal convictions mgaprayoridad para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga pagkilos (cf. v. 23), ngunit hindi para <strong>sa</strong> lahat ng iba p<strong>ang</strong> believers. AngDiyos ay hindi nakatira <strong>sa</strong> aking teolohiko kahon. Aking teolohiya na ito ay hindi kinakail<strong>ang</strong>an ng Diyos!14:6 "para <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon" Ito datibo parirala ay ginamit ng tatlong beses <strong>sa</strong> v. 6 at dalaw<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> v.8. Lahat ng mga pagpipilian ng pamumuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng taos-puso believers kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> gawinbil<strong>ang</strong> "unto <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon" (cf. Eph. 6:7 at Col. 3:23), hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga personal na mgakagustuhan.14:7 "para <strong>sa</strong> hindi i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> amin ng buhay para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili" Wal<strong>ang</strong> Kristiyano ay is<strong>ang</strong> isla.Kristiyano live una at pinakamagaling para <strong>sa</strong> Kristo (cf. v. 8). Believers' aksyon makakaapekto <strong>sa</strong> iba. Silaay bahagi ng is<strong>ang</strong> malaking espirituwal na pamilya. Kaya, sila ay dapat na limitasyon ng kanil<strong>ang</strong>personal na kalayaan <strong>sa</strong> pag-ibig (cf. ko cor. 10:24,27-33). Sila ay dapat pahintulutan <strong>ang</strong> iba na maging<strong>sa</strong> personal na kalayaan.Legalism humantong <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>rili pagkakapareho na hindi ng Diyos. Jesus' harshest <strong>sa</strong>lita atcondemnations ay itutungo papunta <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>rili Pharisees.14:8 "kung. . . kung "Ang mga ito ay dalaw<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin ng mgap<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> posibleng hinaharap aksyon. Believers maglingkod <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong> lahat at lahat ngposibleng anum<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yayari (cf. Eph. 6:7; Col. 3:23)!14:9 "P<strong>ang</strong>inoon ng parehong <strong>ang</strong> patay at ng buhay na" Ito ay is<strong>ang</strong> di-p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong>-order ng mga<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito. Ang kanil<strong>ang</strong> mga order ay maaaring magpakita ng Hesus' kamatayan at muling pagkabuhay.


Siya na ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> reyna ng parehong realms. Ang mga porma ng teolohiko dahilan kung bakit <strong>ang</strong> mgaKristiyano ay dapat na mabuhay hindi para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, kundi pati na rin para <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> believers.Sila ay hindi <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling; nila ay na binili <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> presyo. Sila ay mga servants ni Hesus, nanamatay para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan na sila ay maaring hindi na is<strong>ang</strong> alipin <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit <strong>sa</strong>Diyos (cf. Roma 6). Believers ay pari<strong>sa</strong>n ni Hesus' buhay ng mapagmahal na serbisyo <strong>sa</strong> pamamagitan ngnag-aagaw-buhay <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>kim hinah<strong>ang</strong>ad (cf. II cor. 5:14-15; Gal. 2:20; I Juan 3:16).NASB (BINAGO) TEKSTO: 14:10-1210Ngunit bakit mo nga hinahatulan <strong>ang</strong> iyong kapatid? Bakit mo minamaliit <strong>ang</strong> iyong kapatid? Ito ay<strong>sa</strong>pagkat t<strong>ayon</strong>g lahat ay tatayo <strong>sa</strong> harapan ng upuan ng paghatol ni Cristo. 11Ito ay <strong>sa</strong>pagkat nasusulat:Sina<strong>sa</strong>bi ng P<strong>ang</strong>inoon: Kung papaanong ako aynabubuhay, <strong>ang</strong> bawat tuhod ay luluhod <strong>sa</strong> harapko, <strong>ang</strong> bawat dila ay maghahayag <strong>sa</strong> Diyos.12Kaya nga, <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay magbibigay sulit <strong>sa</strong> Diyos patungkol <strong>sa</strong> ating <strong>sa</strong>rili.14:10 "Ngunit ikaw" Ito ay para <strong>sa</strong> fronted diin.▣ Ang dalaw<strong>ang</strong> mga katanungan ng v. 10 ay <strong>ang</strong> pokus ng vv. 1-12. Ang dalaw<strong>ang</strong> mga grupo-refer <strong>sa</strong> v.3 ay muli contrasted. Is<strong>ang</strong> grupo na "mga hukom," <strong>ang</strong> mga ib<strong>ang</strong> grupo regards "na may-upa<strong>sa</strong>la."Parehong attitudes ay hindi nararapat para <strong>sa</strong> "alipin!" Ang kanil<strong>ang</strong> mga master, si Hesus Kristo, ay <strong>ang</strong>i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na may karapatan <strong>sa</strong> "pumuna" o "hamakin." Para <strong>sa</strong> mga believers na kumilos bil<strong>ang</strong> hukom(1) usurps Diyos lugar at (2) ay una at hindi kumpleto.▣ "namin <strong>ang</strong> lahat ng tumayo <strong>sa</strong> harap ng upuan ng hukom ng Diyos" Ang parehong katotohanan ayipinahayag <strong>sa</strong> II cor. 5:10. Believers ay magpapaliwanag <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon kung paano sila tratuhin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'ti<strong>sa</strong>. Si Jesus ay gumaganap bil<strong>ang</strong> banal Judge (cf. Matt. 25:31-46).Ang NKJV ay "<strong>ang</strong> mga upuan ng hukom ni Kristo." Ang Greek manuscripts na sumusuporta <strong>sa</strong> KJV ay <strong>ang</strong>mga un<strong>ang</strong> bahagi ng correctors ng mga sinaun<strong>ang</strong> ansialo Greek manuscripts א 2, at C2. Theos ay <strong>sa</strong>MSS ‏,א B, C, D, F at G. Scribes baka nagbago <strong>ang</strong> Greek text na sumusunod <strong>sa</strong> mga II cor. 5:10. Ito rin ayposible na <strong>ang</strong> mga scribes nagbago na ito ng tula na tutulan <strong>ang</strong> maag<strong>ang</strong> tingnan ni Cristo natinatawag na "adoptionism." May il<strong>ang</strong> mga tekstuwal variants na tila ay nagawa up<strong>ang</strong> gawin <strong>ang</strong> mgateksto ng mas kinikilala (cf. Bart D. Ehrman 's Ang Ortodoksia katiwalian ng banal na kasulatan, na naipublish<strong>sa</strong> pamamagitan ng Oxford University Press, 1993), pp. 90-91.14:11 "Para <strong>sa</strong> mga ito ay nakasulat na" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive nagpapakilala. Ito ay is<strong>ang</strong>espesyal na lengguwahe na ginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> inspirasyon OT quotes. Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit<strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 45:23, na kung <strong>sa</strong>an ay nab<strong>ang</strong>git din <strong>sa</strong> Phil. 2:10-11.▣ "Bil<strong>ang</strong> I live" Ito ay is<strong>ang</strong> panunumpa formula na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita play <strong>sa</strong> Tipan p<strong>ang</strong>alan para<strong>sa</strong> Diyos, YHWH. YHWH ay mula <strong>sa</strong> kau<strong>sa</strong>tiba FORM ng Hebreo verb "up<strong>ang</strong> maging" (cf. Exod. 3:14). Siyaay <strong>ang</strong> ever-pamumuhay, lam<strong>ang</strong>-buhay na Diyos. Samakatuwid, Siya <strong>ang</strong> pagmumura <strong>sa</strong> pamamagitanng Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling buhay.


14:12 "Kaya pagkatapos ay <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay magbibigay ng is<strong>ang</strong> account ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong>Diyos" Kristiyano ay judged (cf. II cor. 5:10), at criticizing kapatid na lalaki ay magiging bahagi nakarana<strong>sa</strong>n. Ang il<strong>ang</strong> mga sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts lundagan "<strong>sa</strong> Diyos." Ito ay malinaw namanipinahiwatig <strong>sa</strong> pamamagitan ng konteksto. Ang iba ay maaaring naiimpluwensyahan ng iba <strong>sa</strong> v. 10.NASB (BINAGO) TEKSTO: 14:13-2313Kaya nga, huwag na t<strong>ayon</strong>g humatol <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>. Subalit <strong>sa</strong> halip, ito <strong>ang</strong> dapat na pagpasiyahan natinggawin: Huwag t<strong>ayon</strong>g maglagay ng batong katitisuran o anum<strong>ang</strong> bagay na magiging <strong>sa</strong>nhi ng pagbag<strong>sa</strong>kng is<strong>ang</strong> kapatid. 14Alam ko at nakakatiyak ako <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoong Jesus na wal<strong>ang</strong> bagay na likas namarumi. Kung kinikilala ng is<strong>ang</strong> tao na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagay ay marumi, para <strong>sa</strong> kaniya iyon nga ay marumi.15Ngunit kung <strong>ang</strong> iyong kinakain ay nakakapagbigay ng kapighatian <strong>sa</strong> iyong kapatid, hindi ka nanamumuhay <strong>sa</strong> pag-ibig. Huwag mong sirain <strong>sa</strong> pamamagitan ng iyong kinakain <strong>ang</strong> iyong kapatid nadahil <strong>sa</strong> kaniya ay namatay si Cristo. 16Kaya nga, huwag mong hayaan na <strong>ang</strong> mabubuti mong gawa ayma<strong>sa</strong>main. 17Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> paghahari ng Diyos ay hindi <strong>sa</strong> pagkain o <strong>sa</strong> pag-inom. Subalit ito ay <strong>sa</strong>katuwiran <strong>sa</strong> kapayapaan at kagalakan <strong>sa</strong> Banal na Espiritu. 18Ito ay <strong>sa</strong>pagkat siya na naglilingkod kayCristo <strong>sa</strong> ganitong paraan ay nagbibigay-lugod <strong>sa</strong> Diyos at kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> mga tao.19Kaya nga, sikapin nating abutin <strong>ang</strong> mga bagay ng kapayapaan at mga bagay na makakapagpatibay <strong>sa</strong>i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>. 20Huwag mong sirain <strong>ang</strong> gawain ng Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagkain. Tunay na <strong>ang</strong> lahat ngbagay ay malinis. Subalit, para <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> tao, ma<strong>sa</strong>ma na siya ay kumakain kung ito ay magigingkatitisuran. 21Higit na mabuti <strong>ang</strong> hindi kumain ng laman, o uminom ng alak, o gumawa ng anum<strong>ang</strong>bagay na makakatisod, o makakapagdulot ng pagdaramdam o makakapagpahina <strong>sa</strong> iyong kapatid.22Ang pananampalatay<strong>ang</strong> na<strong>sa</strong> iyo ay iyong panatilihin <strong>sa</strong> iyo, <strong>sa</strong> harap ng Diyos. Pinagpala <strong>ang</strong> taongwal<strong>ang</strong> kahatulan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili dahil <strong>sa</strong> mga kinikilala niy<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap. 23Ang nag-aalinl<strong>ang</strong>ankapag kumain ay hinatulan na dahil hindi siya kumakain na may pananampalataya. Ang lahat ng bagayna hindi <strong>sa</strong> pananampalataya ay ka<strong>sa</strong>lanan.14:13 "ipaalam <strong>sa</strong> amin hindi hukom <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pa<strong>sa</strong>kali <strong>sa</strong> mganegatibong kapurit na nagpapahiwatig pagpapahinto ng is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ito ay hindi is<strong>ang</strong>babala ngunit is<strong>ang</strong> pagbabawal. Ito ay tunay katulad <strong>sa</strong> v. 16. Ang terminong "hukom" na ito ay nagamitna 5 beses <strong>sa</strong> pamamagitan ng Paul <strong>sa</strong> vv. 1-12 at ng<strong>ayon</strong> more apat na beses <strong>sa</strong> vv. 13-23.ESPESYAL PAKSA: DAPAT Kristiyano hukom ISA IBANG?Ang isyu ay dapat na may dealt <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> paraan. Un<strong>ang</strong> believers ay admonished hindi hukom <strong>sa</strong>i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> (cf. Matt. 7:1-5; Lucas 6:37,42; ROM. 2:1-11; James 4:11-12). Gayunman, believers ayadmonished up<strong>ang</strong> suriin lider (cf. Matt. 7:6,15-16; ko cor. 14:29; ko Thess. 5:21; ko Tim. 3:1-13; at IJuan 4:1 -6).Ang il<strong>ang</strong> mga pamantayan para <strong>sa</strong> mga tam<strong>ang</strong> pagsusuri ay maaaring helpful


1. pagsusuri ay dapat na para <strong>sa</strong> layunin ng affirmation (cf. I Juan 4:1 - "test" <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> view papunta <strong>sa</strong>approval)2. pagsusuri ay dapat na gawin <strong>sa</strong> kababa<strong>ang</strong>-loob at kahinahunan (cf. Gal. 6:1)3. pagsusuri ay hindi dapat focus <strong>sa</strong> mga isyu <strong>sa</strong> personal na kagustuhan (cf. ROM. 14:1-23; ko cor. 8:1-13; 10:23-33)4. pagsusuri ay dapat na kilalanin <strong>ang</strong> mga lider na may "wal<strong>ang</strong> hawakan para <strong>sa</strong> pamumuna" mula <strong>sa</strong>loob ng simbahan o <strong>sa</strong> lipunan (cf. ko Timothy 3).▣ "hindi <strong>sa</strong> barahan o is<strong>ang</strong> balakid <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kapatid na lalaki ng paraan" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibongpawatas <strong>ang</strong> negatibong kapurit na ipinahiwatig <strong>ang</strong> pagpapahinto ng is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Angparehong katotohanan ay naka<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> v. 21 at ako cor. 8:9. Ang terminong "har<strong>ang</strong>" refer <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagay<strong>sa</strong> kal<strong>sa</strong>da na nagiging <strong>sa</strong>nhi ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> masumpungan. Ang terminong "balakid" literal ay tumutukoy <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> trigger mekanismo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> baited hayop bitag. May is<strong>ang</strong> corporate aspeto <strong>sa</strong> Kristyanismo. Kamiay <strong>ang</strong> aming mga kapatid na lalaki ay tagapag-ingat, encourager, at mga kaibigan. Pananampalataya aypamilya!14:14 NASB "kilala ko at ako ay naniniwala <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoong Jesus"NKJV "kilala ko at ako ay naniniwala <strong>sa</strong> pamamagitan ng P<strong>ang</strong>inoong Jesus"NRSV "kilala ko at ako ay hikayat <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoong Jesus"TEV "Aking unyon <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon si Jesus ay gumagawa <strong>sa</strong> akin ng il<strong>ang</strong> mga "JB" Ng<strong>ayon</strong> ako ay ganap na ganap din ng kamalayan, siyempre, at ako para <strong>sa</strong> mga nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ngP<strong>ang</strong>inoong Jesus, "Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong form ng oida, na kung <strong>sa</strong>an ay ginagamit <strong>sa</strong> pag-unawa ng is<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuyan ka<strong>sa</strong>ma ng is<strong>ang</strong> perpektong Passive nagpapakilala. Literal <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito, "Akoay patuloy na alam at may been at magpatuloy <strong>sa</strong> kumbinsido." Ito ay is<strong>ang</strong> restatement ng katotohanan<strong>sa</strong> vv. 5b at 22-23. Believers' unawa ng espirituwal na mga bagay-bagay ay dumating mula <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>relasyon <strong>sa</strong> Hesus <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu. Sila ay dapat na naninirahan <strong>sa</strong> liwanag na nila.▣ "na <strong>ang</strong> wala ay hindi malinis <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili" Ang parehong katotohanan ay larawan <strong>sa</strong> Gawa 10:9-16. Mga bagay-bagay ay hindi ma<strong>sa</strong>ma, <strong>ang</strong> mga tao ay ma<strong>sa</strong>ma. Wala <strong>sa</strong> paglikha ay ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> at ngkany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili (cf. v. 20; Mark 7:18-23; ko cor. 10:25-26; ko Tim. 4:4 at Titus 1:15)!▣ "ngunit <strong>sa</strong> kanya thinks na kahit ano na maging marumi, para <strong>sa</strong> kanya ito ay marumi "Ito meantmarumi <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> relihiyosong kahulugan. Believers ay dapat suriin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga aksyon <strong>sa</strong>pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> consciences (cf. vv. 5,22-23). Kahit na sila ay misinformed tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> isyuo aksyon, sila ay dapat na lakad <strong>sa</strong> mga ilaw na nila <strong>ang</strong> bago Diyos. Sila, rin, ay hindi dapat hukom ng ibap<strong>ang</strong> mga believers <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> ilaw, lalo na <strong>sa</strong> mga hindi siguradong kayarian n<strong>ang</strong>lugar (cf. 14:1,3,4,10,13).


14:15 "Para <strong>sa</strong> mga kung dahil <strong>sa</strong> pagkain <strong>ang</strong> iyong kapatid na lalaki ay na<strong>sa</strong>ktan," Ito ay is<strong>ang</strong> first classkondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kung <strong>sa</strong>an ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> may-akda ng perspektibo o para<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y na layunin. Love, hindi <strong>ang</strong> mga karapatan, responsibilidad, hindi kalayaan <strong>ang</strong>nagtatakda ng aming pamumuhay. Ito ay may kinalaman <strong>sa</strong> alinman <strong>sa</strong> (1) Jewish batas kaugnay ngpagkain (cf. Lev. 11); o (2) karne <strong>sa</strong>crificed to idols (cf. ko cor. 8-10). Verse 20 expresses ito katotohanankaya malinaw.▣ "ikaw ay hindi na paglakad <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pag-ibig" Ito ay madalas na tinatawag na "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ngkalayaan" (cf. James 1:25; 3:12), o "<strong>ang</strong> hari ng batas" (Cf . James 2:8) o "<strong>ang</strong> kautu<strong>sa</strong>n ni Kristo" (cf. Gal.6:2). May Bagong Tipan pananagutan at patnubay!▣ NASB, NKJV "Huwag pagsira <strong>sa</strong> iyong pagkain <strong>sa</strong> kanya para <strong>sa</strong> kanino namatay si Cristo"NRSV "Huwag ipaalam <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> iyong kinakain <strong>sa</strong>nhi ng pagkaguho ng i<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> kaninonamatay si Cristo"TEV "Huwag pahintulutan <strong>ang</strong> mga pagkain na kumain ng tampala<strong>sa</strong>nin <strong>ang</strong> tao para <strong>sa</strong> kanino namataysi Cristo "JB" Ikaw ay tiyak na hindi libre <strong>sa</strong> mga kumain ng kung ano <strong>ang</strong> gusto mo na kung ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay <strong>ang</strong>pagbag<strong>sa</strong>k ng is<strong>ang</strong> tao para <strong>sa</strong> kanino namatay si Cristo "Ito ay is<strong>ang</strong> Present kinakail<strong>ang</strong>an na may mga negatibong kapurit na karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ayhihinto <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong> proseso. Ito ay is<strong>ang</strong> napaka-strong parirala. Ang kalayaan ng il<strong>ang</strong> mgaKristiyano ay hindi dapat maging <strong>sa</strong>nhi ng pagkasira ng iba p<strong>ang</strong> mga Kristiyano! Ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni<strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagkawala ng kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>ang</strong> kawalan ng kapayapaan, katiyakan, at epektibongministeryo. Ang terminong "pagsira" ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego lupeō, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "up<strong>ang</strong>magdulot ng pighati, kalungkutan, o <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>kit" (parehong <strong>sa</strong> LXX ). Paul na ito ay gumagamit ng <strong>sa</strong>litakaramihan <strong>sa</strong> II Corinthians (cf. 2:2,4,5; 6:10; 7:8,9,11). Wa<strong>sa</strong>kin ay masyadong malakas <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>translation. Ito ay hindi sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> pagkawala ng kaligta<strong>sa</strong>n, ngunit <strong>ang</strong> mga kaso ng Banal naEspiritu <strong>sa</strong> lumalabag ng personal convictions. Kung <strong>ang</strong> mga naniniwala <strong>sa</strong> mga aksyon hindi isyu mula<strong>sa</strong> pananampalataya na sila ay ka<strong>sa</strong>lanan (cf. v. 23).14:16 NASB "hindi ipaalam kung ano <strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> iyo ng is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> bagay ay mag<strong>sa</strong>lita ng ma<strong>sa</strong>mabil<strong>ang</strong>" NKJV, NRSV "hindi ipaalam <strong>sa</strong> iyong mga mabuting ay ginagamit bil<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma "TEV" hindiipaalam kung ano <strong>ang</strong> iyong al<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> mabuting makakuha ng is<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na "JB" hindika dapat makompromiso <strong>ang</strong> iyong pribilehiyo "Ito ay is<strong>ang</strong> Present Passive makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong> negatibong tinga, na sinadya itigil ng is<strong>ang</strong> gawa na <strong>sa</strong>proseso. Kalayaan ay madaling maging lisensiya! Ang "mabuting bagay" <strong>sa</strong> mga taludtod na ito aytumutukoy <strong>sa</strong> mga aksyon ng malakas na kapatid. Kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> malakas na gawaing Kristiyano <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> kalayaan <strong>sa</strong> paraan na mahina believers ay negatibong apektado at spiritually nasira, <strong>ang</strong>"magand<strong>ang</strong> bagay" ay nagiging is<strong>ang</strong> pagkakataon para <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma i<strong>sa</strong>! Ang tula anyong baguhin <strong>ang</strong>pokus mula <strong>sa</strong> kung paano <strong>ang</strong> mga Kristiyano matrato <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> na marahil <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pag-aalala


para <strong>sa</strong> mga non-believers (cf. v. 18b). Ang verb ay mula <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "kalapast<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> diyos" (sina<strong>sa</strong>lita)na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> ginagamit ng mga unbelievers.14:17 "<strong>ang</strong> kaharian ng Diyos" Ito ay lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> paggamit ng mga ito phrase <strong>sa</strong> Roma. Ito ay is<strong>ang</strong>madalas na pak<strong>sa</strong> ni Hesus. Ito ay is<strong>ang</strong> katotohanan dito at ng<strong>ayon</strong> pati na rin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kaganapan <strong>sa</strong>hinaharap (cf. Matt. 6:10). Ang mga corporate buhay ng katawan ni Kristo ay mas mahalaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>paggamit ng personal na kalayaan! Tingnan <strong>ang</strong> mga sumusunod na mga espesyal na pak<strong>sa</strong>.ESPESYAL PAKSA: ANG KAHARIAN NG DIYOSSa OT YHWH ay na-iisip ng mga bil<strong>ang</strong> Hari ng Israel (cf. ko Sam. 8:7; PS. 10:16; 24:7-9; 29:10; 44:4; 89 :18; 95:3; I<strong>sa</strong>. 43:15; 44:4,6) at ng Mesiyas bil<strong>ang</strong> hari ideal (cf. PS. 2:6). Sa pamamagitan ngkap<strong>ang</strong>anakan ni Hesus <strong>sa</strong> Bethlehem (6-4 BC) <strong>sa</strong> kaharian ng Diyos broke <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng tao na maybagong kap<strong>ang</strong>yarihan at pagtubos (bagong tipan, Cf. Jer. 31:31-34; Ezek. 36:27-36). John the Baptistproclaimed <strong>ang</strong> lapit ng kaharian (cf. Matt. 3:2; Mark 1:15). Jesus malinaw na itinuturo na <strong>ang</strong> kaharianay naroroon <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> teachings (cf. Matt. 4:17,23; 9:35; 10:7; 11:11-12; 12:28;16:19; Markahan 12:34 ; Lucas 10:9,11; 11:20; 12:31-32; 16:16; 17:21). Ngunit <strong>ang</strong> kaharian ay din <strong>sa</strong>hinaharap (cf. Matt. 16:28; 24:14; 26:29; Mark 9:1; Lucas 21:31; 22:16,18). Sa sinoptiko parallels <strong>sa</strong>Markahan at Lucas namin mahanap <strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong>, "<strong>ang</strong> kaharian ng Diyos." Ang karaniw<strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> ngJesus' teachings kas<strong>ang</strong>kot <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuyan maghan ng Diyos <strong>sa</strong> mga tao ng mga puso na is<strong>ang</strong> araw ayconsummated <strong>sa</strong> lahat ng <strong>ang</strong> daigdig. Ito ay reflected <strong>sa</strong> Jesus' panal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> Matt. 6:10. Mateo,nakasulat <strong>sa</strong> mga Hudyo, <strong>ang</strong> mga ginustong parirala na hindi gamitin <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng Diyos (Kaharianng l<strong>ang</strong>it), hab<strong>ang</strong> Mark at Lucas, pagsulat <strong>sa</strong> Gentiles, ginamit <strong>ang</strong> karaniw<strong>ang</strong> ngalan, employing <strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>alan ng diyos.Ito ay tulad ng is<strong>ang</strong> key phrase <strong>sa</strong> sinoptiko gospels. Jesus' una at huling sermons, at karamihan ngKany<strong>ang</strong> parables, dealt <strong>sa</strong> paks<strong>ang</strong> ito. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> panahon ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng Diyos <strong>sa</strong> taopuso ng<strong>ayon</strong>! Ito ay kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>ha na John na ito ay gumagamit ng parirala lam<strong>ang</strong> ng dalaw<strong>ang</strong>beses (at hindi kailanman <strong>sa</strong> Jesus' parables). Sa John's Eb<strong>ang</strong>helyo "buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan" ay is<strong>ang</strong>mahalag<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita at talinghaga. Ito ay <strong>sa</strong>nhi ng pag-igting ng dalaw<strong>ang</strong> comings ni Kristo. Ang OT aynakatutok lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> pagdating ng Diyos <strong>ang</strong> Mesiyas-is<strong>ang</strong> militar, judgmental, dakila pagdatingngunit<strong>ang</strong> NT nagpapakita na Siya ay dumating <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> pagkakataon na <strong>ang</strong> mga paghihirap ng mgakatulong <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 53 at <strong>ang</strong> mga hamak ng haring Zech. 9:9. Ang dalaw<strong>ang</strong> Jewish edad, <strong>ang</strong> edad ngka<strong>sa</strong>maan at <strong>ang</strong> bagong edad ng katuwiran, i<strong>sa</strong>nib. Hesus ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> reigns <strong>sa</strong> puso ng mgabelievers, ngunit ito ay is<strong>ang</strong> araw maghari <strong>sa</strong> lahat ng paglikha. Siya ay darating tulad ng OT hinula<strong>ang</strong>!Believers live in "<strong>ang</strong> mga naka-" laban "<strong>sa</strong> mga hindi pa" ng kaharian ng Diyos (cf. Gordon D. Fee atDouglas Stuart's Paano Ba<strong>sa</strong>hin Ang Bibliya Para <strong>sa</strong> Lahat ng Its Worth, pp. 131-134).▣ "ngunit <strong>ang</strong> katuwiran at kapayapaan at kagalakan <strong>sa</strong> Banal na Espiritu" Ito ay <strong>ang</strong> mga Espiritu nanagbibigay ng mga kat<strong>ang</strong>ian ng indibidwal na believers at <strong>ang</strong> believing komunidad. Ang mga ito ay <strong>ang</strong>mga kat<strong>ang</strong>ian ng Diyos pamilya, mga panlabas at panloob na. Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "katuwiran" ayginagamit dito <strong>sa</strong> pamamagitan ng Paul <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> espesyal na kahulugan. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal napak<strong>sa</strong> at 1:17. Karaniwan ay para <strong>sa</strong> kanya ito ay naglalarawan ng imputed katuwiran, is<strong>ang</strong> legal na


(forensic) deklarasyon ng Diyos <strong>sa</strong> mga naniniwala ng kapatawaran at nakatindig <strong>sa</strong> Kristo (cf. 3:21-31;4). Maka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan ay hindi lam<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> banal, sila ay maging banal. Ito ay <strong>ang</strong>parehong regalo at is<strong>ang</strong> layunin, paturol at pautos, is<strong>ang</strong> nakatayo at is<strong>ang</strong> hagdan, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagkilosng pananampalataya at is<strong>ang</strong> buhay ng pananampalataya! Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 6:4.14:18 Believers self-takda <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kalayaan para <strong>sa</strong> kapakanan ng mga weaker believers ay is<strong>ang</strong>serbisyo <strong>sa</strong> Kristo <strong>sa</strong>rili. Wal<strong>ang</strong> mas malakas na paraan up<strong>ang</strong> affirm para <strong>sa</strong> aming pag-ibig ni Hesuskay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mapagmahal,-aalaga, at para <strong>sa</strong> pagprotekta ng mga kanino Siya namatay.▣ "inaprobahan ng mga lalaki" Ito ay maaaring is<strong>ang</strong> paraan ng asserting na <strong>ang</strong> mga Kristiyano ng pagibigpara <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> maaaring buk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> pinto ng ministeryo at <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> mga hindi naniniwala nakomunidad (cf. v. 16; II cor. 8:21; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:12). Paano namin matrato <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> loob ngmga komunidad ng pananampalataya ay is<strong>ang</strong> malakas na <strong>sa</strong>ksi, <strong>ang</strong> alinman <strong>sa</strong> positibo o negatibong.14:19 "ipaalam <strong>sa</strong> amin ituloy" Ang katag<strong>ang</strong> ito, diōkō, is<strong>ang</strong> OT karaniw<strong>ang</strong> idyoma <strong>sa</strong> Septuagint atdin karaniwan <strong>sa</strong> Paul's mga sulatin, ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "up<strong>ang</strong> sundin eagerly" o "pagpipilitseriyosong para makakuha." Paul na ito ay gumagamit ng <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> ROM. 9:30,31; 12:13; at dito <strong>sa</strong>kahulugan ng "ituloy", ngunit <strong>sa</strong> 12:14 para <strong>sa</strong> mga taong umapi believers (cf. ko cor. 4:12; kahit kany<strong>ang</strong><strong>sa</strong>rili, 15:9; II cor. 4:9; Gal. 1:13,23; Phil. 3:6). Ito ay alinman <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Present Aktibong pinagkakilanlan(MSS ‏,א A, B, F, G, L & P) o <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Present Aktibong pa<strong>sa</strong>kali (MSS C , D) na ginagamit <strong>sa</strong> kahulugan ngis<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Ang UBS4 inilalagay <strong>ang</strong> pa<strong>sa</strong>kali <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> teksto, ngunit ito ay nagbibigay ng"D" rating (na may dakil<strong>ang</strong> kahirapan). Paunawa <strong>sa</strong> mga bagay na mga Kristiyano ay dapat naipagpatuloy.1. mabuting pakikitungo, 12:132. <strong>ang</strong> mga bagay-bagay na gawin para <strong>sa</strong> kapayapaan at <strong>ang</strong> mga gu<strong>sa</strong>li ng i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>, 14:193. pag-ibig, I cor. 14:14. Christlikeness, Phil. 3:12,145. kung ano <strong>ang</strong> mabuti para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> at para <strong>sa</strong> lahat ng tao, ako Thess. 5:156. katuwiran, kabanalan, pananampalataya, pag-ibig, pagpapaka<strong>sa</strong>kit, at kahimanan, ako Tim. 6:117. katuwiran, pananampalataya, pag-ibig at kapayapaan, na may mga taong tumawag <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoonmula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> purong puso, II Tim. 2:22▣ "para <strong>sa</strong> kapayapaan at <strong>ang</strong> mga gu<strong>sa</strong>li ng i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>" Ito ay dapat na <strong>ang</strong> mga naniniwala ng layunin <strong>sa</strong>lahat ng mga bagay-bagay (cf. PS. 34:14; Heb. 12:14). Ang personal na kalayaan at teolohiko-unawa aydapat na humantong <strong>sa</strong> katatagan at paglago ng katawan ni Kristo (cf. 15:2; ko cor. 6:12; 14:26; Eph.4:12). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na Topic: magbigay ng magand<strong>ang</strong> halimbawa <strong>sa</strong> 15:2.14:20 "Huwag pilasin <strong>ang</strong> gawain ng Diyos" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong>negatibong tinga, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gawa <strong>sa</strong> progreso. Ito


ay is<strong>ang</strong> malakas na tambalan verb (kata + luō). Ito ay ginagamit lam<strong>ang</strong> ng tatlong beses <strong>sa</strong> Paul'ssulatin (cf. II cor. 5:1 para <strong>sa</strong> kamatayan at Gal. 2:18 ng kahulugan dito, pagsira). May ay is<strong>ang</strong> laro <strong>sa</strong>pagitan ng "build-up" <strong>sa</strong> v. 19 at ito <strong>sa</strong>lita, na literal ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "pilasin." Ang parehong mgaconstruction metaphors. Ano <strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> gawain ng Diyos" <strong>sa</strong> ganitong konteksto? Ito ay hindi maaaringsum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> kapanahunan, ngunit <strong>ang</strong> Espiritu ng aktibidad <strong>sa</strong> buhay ng mga "mahina" believers.Wal<strong>ang</strong> kung <strong>sa</strong>an ito <strong>sa</strong> konteksto o ko cor. 8-10 ay Paul <strong>sa</strong>bihin ng is<strong>ang</strong> grupo ay dapat na tulungan<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> grupo sumas<strong>ang</strong><strong>ayon</strong> o baguhin!▣ "lahat ng bagay na <strong>sa</strong> katunayan ay malinis" Tingnan <strong>ang</strong> mga nota <strong>sa</strong> v. 14.▣ NASB "ngunit sila ay ma<strong>sa</strong>ma para <strong>sa</strong> mga tao na nag-eats at nagbibigay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan"NKJV "ngunit ito ay ma<strong>sa</strong>ma para <strong>sa</strong> mga tao na nag-eats na may ka<strong>sa</strong>lanan"NRSV "ngunit ito ay mali para <strong>sa</strong> inyo na gumawa ng iba mahulog <strong>sa</strong> pamamagitan ng kung ano <strong>ang</strong>iyong kinakain"TEV "ngunit ito ay mali na kumain ng anum<strong>ang</strong> bagay na magiging <strong>sa</strong>nhi ng ib<strong>ang</strong> tao na bumabag<strong>sa</strong>k <strong>sa</strong>ka<strong>sa</strong>lanan "JB" ngunit ito ay nagiging ma<strong>sa</strong>ma kung <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagkain na ito <strong>sa</strong> inyo na gumawa ng is<strong>ang</strong>tao sino pa <strong>ang</strong> paririto mahulog <strong>ang</strong> layo "na ito ng tula ay <strong>ang</strong> sentral na katotohanan ng mga itokabanata (cf. ko cor. 10: 25-26; Titus 1:15). Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> karne inaalok <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> diyus-diyu<strong>sa</strong>n (cf.ko cor. 8-10). Ang karne ay hindi mabuti o ma<strong>sa</strong>ma, ngunit kung <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mahin<strong>ang</strong> kapatid na lalaki, nathinks na ito ay hindi nararapat, nakikita ng ib<strong>ang</strong> Kristiyano pagkain ito at din eats, na kung <strong>sa</strong>an ayhalos wal<strong>ang</strong> kinikilingan nagiging ma<strong>sa</strong>ma dahil ito ay lumabag <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> personal na kamalayan ng<strong>ang</strong> ng Diyos. Karamihan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Ingles kaugnay na ito sugnay na "<strong>ang</strong> mga mas malakas nakapatid" <strong>sa</strong> na <strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> mga pagkain, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> weaker kapatid na lalaki aynaiimpluwensyahan. Ang mga Katoliko pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ng New American Bibliya ay nagbibigay <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong>mga opsyon at may kaugnayan <strong>sa</strong> sugnay na "<strong>ang</strong> weaker kapatid" <strong>sa</strong> pamamagitan ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin na ito,"ngunit ito ay mali para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tao up<strong>ang</strong> kumain kapag <strong>ang</strong> pagkain offends kany<strong>ang</strong> budhi." Sakonteksto <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> opsiyon na tila pinakamahu<strong>sa</strong>y ngunit <strong>ang</strong> ambiguity ay maaaring mapakay atsum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> parehong bil<strong>ang</strong> gawin vv. 22-23.14:21 Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> malakas na kapatid na lalaki." Ito ay <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing batayan <strong>sa</strong> Bibliya para<strong>sa</strong> mga teolohiko konsepto ng "kabuu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ilin" mula <strong>sa</strong> mga tiyak na pagkain o inumin. Malakas namga Kristiyano ay dapat na limitasyon ng kanil<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> pag-ibig para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga kapatid nalalaki Kristiyano / Sisters at taos-puso mga naghahanap (nawala <strong>ang</strong> mga tao). Karamihan ng mga ito ayself-takda <strong>sa</strong> kultura, rehiyon at / o ng is<strong>ang</strong> pananampalataya. Ang mga ito ay dalaw<strong>ang</strong> AORISTAktibong INFINITIVES <strong>sa</strong> mga negatibong kapurit na ipinahiwatig na "hindi magsisimula ng is<strong>ang</strong> gawa."Ang ilan ay may interpreted mga AORISTS bil<strong>ang</strong> nag-aaplay lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga tiyak na okasyon (cf. ko cor .8-10). Obviously pagkain at pag-inom ay hindi maaaring ipinagbabawal.


14:22 NASB "Ang pananampalataya na kung <strong>sa</strong>an ikaw ay mayroong, ay may bil<strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>rilingpaghatol bago Diyos. Ma<strong>sa</strong>ya siya na hindi isumpa <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> kung ano siya approves. "NKJV" Mayroon bak<strong>ayon</strong>g pananampalataya? Ito <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>rili bago Diyos. Ma<strong>sa</strong>ya siya na hindi isumpa <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> kung anosiya approves. "NRSV" Ang pananampalataya na mayroon ka, na may bil<strong>ang</strong> iyong <strong>sa</strong>riling paghatol bagoDiyos. Pinagpala <strong>ang</strong> mga taong wal<strong>ang</strong> dahilan up<strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong>han <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili dahil <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> aprubahan. "TEV" Panatilihin <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> kung ano <strong>sa</strong> tingin mo <strong>ang</strong> bagay na ito,pagkatapos, <strong>sa</strong> pagitan ng iyong <strong>sa</strong>rili at <strong>ang</strong> Diyos. Ma<strong>sa</strong>ya <strong>ang</strong> mga taong hindi pakiramdam kapag mayka<strong>sa</strong>lanan ng kanil<strong>ang</strong> gawin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagay na sila hukom <strong>ang</strong> tama! "JB"-hold on <strong>sa</strong> iyong mga <strong>sa</strong>rilingpaniniwala, tulad ng <strong>sa</strong> pagitan ng iyong <strong>sa</strong>rili at <strong>ang</strong> Diyos-at i<strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mapalad na tao namaaaring gumawa ng desisyon na wal<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> laban <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> budhi. " Ito ay <strong>ang</strong>reaffirmation na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> naniniwala ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> manirahan <strong>sa</strong> liwanag ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga Banalna Espiritu-na humantong, <strong>Bible</strong>-kaalam<strong>ang</strong> budhi (cf. v. 5). Siya ay dapat na lakad <strong>sa</strong> ilaw siya ay; ngunit,hindi para <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>-aabuso <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> kapwa believers' pananampalataya. Verse 22 ay tungkol <strong>sa</strong>"mas malakas na kapatid na lalaki," hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> taludtod 23 ay may kinalaman <strong>sa</strong> "weaker kapatid nalalaki." Verse 22 ay nagsisimula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> manuskrito ng pagkakaiba-iba. Ito ay maaaring maging is<strong>ang</strong>tanong (NKJV) o is<strong>ang</strong> pahayag (NASB, NRSV, TEV & JB).▣ "approves" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 2:18. 14:23 "Ngunit siya na doubts" Ito ay is<strong>ang</strong>Present Gitn<strong>ang</strong> pandiwari. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga over-masusi Kristiyano ng v. 3.▣ "ay nahatulan Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pinagkakilanlan mula <strong>sa</strong> kata + krinō, ibig <strong>sa</strong>bihin ay (1)"na nakalagay <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ilaw may ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> pamamagitan ng kaibahan "(cf. Harold K. Moulton, Anganalytical Griyego leksikon Binago, p. 216) o (2) "hindi paghatol, ngunit <strong>ang</strong> mga sumusunod nap<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p kaparu<strong>sa</strong>han" (cf. ROM. 5:16,18; 8:1 [Cf. Moulton at Milligan, Ang bokabularyo ng GriyegoTipan , p. 328]). Dito ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga paglabag <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> budhi at <strong>ang</strong> result<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>kit na kaugnay<strong>sa</strong> convicting ng Banal na Espiritu.▣ "kung siya eats" Ito ay is<strong>ang</strong> THIRD Class kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p.▣ "at ano man ito ay hindi mula <strong>sa</strong> pananampalataya ay ka<strong>sa</strong>lanan" Sa lugar na hindi siguradong kayariann<strong>ang</strong> Bibliya, ka<strong>sa</strong>lanan ay is<strong>ang</strong> paglabag <strong>sa</strong> aming budhi, hindi is<strong>ang</strong> paglabag <strong>sa</strong> batas. Kami ay dapatna lakad <strong>sa</strong> mga ilaw na namin-laging bukas para <strong>sa</strong> mas maraming mga ilaw mula <strong>sa</strong> Biblia at <strong>ang</strong>Espiritu. Believers'-unawa ng Diyos ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> matukoy <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga aksyon. Ito ay posible para<strong>sa</strong> mga mature believers na humawak ng iba't ib<strong>ang</strong> views <strong>sa</strong> biblically hindi siguradong kayarian n<strong>ang</strong>mga isyu at kapwa maging <strong>sa</strong> ay ng Diyos.▣ il<strong>ang</strong> Greek manuscripts ay may doxology ng 16:25-27 <strong>sa</strong> malapit ng kabanata 14. Ang ilan ay may mgaito <strong>sa</strong> parehong lugar. I<strong>sa</strong> papyri manuskrito, P46, ay ito <strong>sa</strong> malapit ng kabanata 15. May anim na iba'tib<strong>ang</strong>mga lokasyon ng mga ito doxology <strong>sa</strong> Griyego manuskrito tradisyon ng Roma. Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> buongtalakayan kumunsulta, A tekstuwal kuro ng Griyego ng Bagong Tipan <strong>sa</strong> pamamagitan ng M. BruceMetzger, inilathala ng United Bibliya Panlipunan, pp. 533-536. Ito ay is<strong>ang</strong> maikling buod ng mgatheories: (1) Origen sinabi ng maaga erehe <strong>sa</strong> Roma, Marcion, tin<strong>ang</strong>gal na <strong>ang</strong> huling dalaw<strong>ang</strong>chapters ng Roma. Ito ay ipaliwanag <strong>ang</strong> doxology <strong>sa</strong> kabanata 14; (2) ng iba p<strong>ang</strong> mga iskolar-isip-isip


na Paul wrote is<strong>ang</strong> form ng Roma na ipadala <strong>sa</strong> Roma, chapters 1-14, at <strong>sa</strong> band<strong>ang</strong> huli nakakita ngis<strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> magpadala ng parehong sulat <strong>sa</strong> Ephesus; chapters 1-16 . Ang mahab<strong>ang</strong> listahan ngmga personal na Pagbati (kabanata 16) ay suma<strong>sa</strong>lamin Ephesus, hindi Roma; (3) <strong>ang</strong> Pagbati ngkabanata 16 ay para <strong>sa</strong> mga believers <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> paraan <strong>sa</strong> Roma dahil Aquila at Priscilla ay <strong>sa</strong> Ephesus at ayhindi naitala bil<strong>ang</strong> bumabalik <strong>sa</strong> Roma; at ( 4) <strong>ang</strong> doxology ay hindi orihinal at ay idinagdag <strong>sa</strong>pamamagitan ng scribes mamaya para <strong>sa</strong> maliturgiya layunin <strong>sa</strong> mga pampublikong pag<strong>sa</strong>mba. MRVincent, Word Studies, Vol. 2, ay kagiliw-giliw. "Laban <strong>sa</strong> mga theories ay <strong>ang</strong> katotohanan na matigas<strong>ang</strong> ulo ng mga kilal<strong>ang</strong> buhay pa MSS ng Paul (tungkol <strong>sa</strong> tatlong daan) <strong>ang</strong> lahat ng mga MSS h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong>ng<strong>ayon</strong> collated, ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> lahat ng mga pinaka-mahalaga, magbigay ng mga chapters <strong>sa</strong> nat<strong>ang</strong>gap nakoneksyon at kaayu<strong>sa</strong>n, na may exception ng doxology "(p. 750).MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Ilarawan <strong>ang</strong> mga "weaker" kapatid na lalaki? Ba <strong>ang</strong> Paul magpahiwatig na sila ay bata pa?2. Paano gumagana <strong>ang</strong> Kristiyano kalayaan kaugnay <strong>sa</strong> Christian responsibilidad?3. Ay <strong>ang</strong> lahat <strong>sa</strong> kalika<strong>sa</strong>n "malinis" o halos wal<strong>ang</strong> kinikilingan (vv. 14, 20)?4. Bakit <strong>ang</strong> mga tanong ng pagkain kaya mahalaga <strong>sa</strong> Corinth (cf. ko cor. 8, 10), tandaan Paul wroteRoma mula <strong>sa</strong> Corinth?5. Ipaliwanag <strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng kaalaman, kalayaan, at <strong>ang</strong> pag-ibig na ito <strong>sa</strong> kabanata.6. Sa kung ano <strong>ang</strong> dapat namin base relasyon <strong>sa</strong> iglesia?7. Sa kung ano <strong>ang</strong> gagawin namin base <strong>sa</strong> aming mga indibidwal na mga pagpipilian at aksyon?8. Paano nakakaapekto <strong>sa</strong> aming mga aksyon iba? Ano <strong>ang</strong> demand ng mga ito <strong>sa</strong> amin?9. Paano namin matukoy tam<strong>ang</strong> Kristiyano etika?10. Ay posible para <strong>sa</strong> matanda na mga Kristiyano ay hindi sumas<strong>ang</strong>-<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> at <strong>sa</strong> parehong magigingkat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Diyos?


ROMA 15PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBM<strong>ang</strong>yaring iyongFellow ng kaibig<strong>ang</strong>Lalaki, HindiYourself nadadalaIba 'BurdensAng malakas naDapat Tumungo<strong>ang</strong> mahina<strong>ang</strong> M<strong>ang</strong>yaringiba, Hindi <strong>sa</strong>rilininyo(14:22-15:6)15:1-6 15:1-6 15:1-6 15:1-6Ang Eb<strong>ang</strong>helyopara <strong>sa</strong> mgaGentiles at Hudyopareholuwalhatiin <strong>ang</strong>Diyos Magka<strong>sa</strong>maAng Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong>GentilesAn Appeal Para <strong>sa</strong>Unity15:7-13 15:7-13 15:7-13 15:7-12 15:7-1215:13 15:13Paul's misyoneroCommissionMula <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lemup<strong>ang</strong> IllyricumPersonal NotesPaul's Dahilan para<strong>sa</strong> Pagsusulat Kayamatap<strong>ang</strong>epilogo15:14-21 15:14-21 15:14-21 15:14-21 15:14-1615:17-21Paul's Plan <strong>sa</strong>Bisitahin RomaPaul's Plan <strong>sa</strong>Bisitahin RomaPaul's Plan <strong>sa</strong>Bisitahin RomaPaul's mga planong15:22-29 15:22-33 15:22-29 15:22-29 15:22-2915:30-33 15:30-33 15:30-33 15:30-33PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATA


I<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 1-13:A. Ang mga diskusyon tungkol <strong>sa</strong> mga Kristiyano kalayaan at responsibilidad ay patuloy <strong>sa</strong> 15:1-13 mula<strong>sa</strong> kabanata 14.B. Ang buong argument ng 14:1-15:13 ay maaaring binal<strong>ang</strong>kas bil<strong>ang</strong>1. t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> dahil <strong>ang</strong> Diyos ay tumat<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> amin <strong>sa</strong> Kristo (cf. 14:1,3; 15:7)2. hindi hukom <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> dahil Kristo ay <strong>ang</strong> aming lam<strong>ang</strong> Master at Judge (cf. 14:3-12)3. pag-ibig ay mas mahalaga kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga personal na kalayaan (cf. 14:13-23)4. sundin <strong>ang</strong> halimbawa ni Cristo at ilagay <strong>ang</strong> iyong mga karapatan para <strong>sa</strong> iba 'magand<strong>ang</strong> aral atmabuti (cf. 15:1-13)C. 15:5-6 suma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> tatlong-tiklop ng layunin ng buong konteksto ng 14:1-15:131. nakatira <strong>sa</strong> pagkakai<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong>2. mabuhay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> Kristo ng halimbawa3. pinag-i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga puso at mga labi ay nag-aalok ng buo pagpupuri <strong>sa</strong> DiyosD. Ang parehong pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng personal na kalayaan at corporate responsibilidad ay dealt <strong>sa</strong>in ko cor. 8-10.PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 15:1-6


1T<strong>ayon</strong>g malalakas ay dapat magbata ng mga kahinaan ng mga mahihina, at hindi up<strong>ang</strong> bigyan ngkaluguran <strong>ang</strong> ating mga <strong>sa</strong>rili. 2Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat magbigay-lugod <strong>sa</strong>ikatitibay ng kaniy<strong>ang</strong> kapwa. 3Sapagkat maging si Cristo ay hindi nagbigay-lugod <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili.Subalit <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> nasusulat:Ang pag-aalipusta nila na umaalipusta <strong>sa</strong> iyo aynapunta <strong>sa</strong> akin.4Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> bagay na isinulat noong una pa ay isinulat para <strong>sa</strong> ikatututo natinup<strong>ang</strong> magkaroon tayo ng pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagtitiis at pagpapalakas-loob na mula <strong>sa</strong>kasulatan.5Ang Diyos <strong>ang</strong> nagbigay <strong>sa</strong> inyo ng pagtitiis at pagpapalakas-loob up<strong>ang</strong> magkaroon kayo ng iis<strong>ang</strong>kaisipan <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> <strong>ayon</strong> kay Cristo Jesus. 6Gagawin niya ito up<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> nagkakais<strong>ang</strong> kaisipan atnagkakais<strong>ang</strong> bibig ay luwalhatiin ninyo <strong>ang</strong> Diyos na Ama ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo.15:1 NASB "Ng<strong>ayon</strong> namin na malakas na ala na madala <strong>ang</strong> kahinaan ng mga wal<strong>ang</strong> lakas"NKJV "pagkatapos namin na malakas na ala na madala <strong>sa</strong> scruples ng mahina,"NRSV "namin na malakas na dapat na ilagay <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>hihina ng mahina "TEV" namin na malakas na <strong>sa</strong> pananampalataya nararapat up<strong>ang</strong> matulungan <strong>ang</strong> mga mahina up<strong>ang</strong>dalhin <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga burdens "JB" namin na malakas na magkaroon ng is<strong>ang</strong> tungkulin <strong>sa</strong> ilagay up <strong>sa</strong> mga qualms ng mahina "Ang mga ito ay dalaw<strong>ang</strong> Present INFINITIVES na ginagamit <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> kahulugan ng IMPERATIVES. Angmentioning ng malakas at mahina na <strong>ang</strong> kabanata 15 patuloy <strong>ang</strong> diskusyon sinimulan <strong>sa</strong> 14:1.Mukh<strong>ang</strong> up<strong>ang</strong> maipakita <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> loob ng Iglesia Romano, at <strong>sa</strong> lahat ng simbahan, <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>paraan ng mga Kristiyano nakatira <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> buhay <strong>sa</strong> biblically hindi siguradong kayarian n<strong>ang</strong> lugar.Paul muli na kinilala <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na may "strong" na grupo. Para <strong>sa</strong> mga modernong Inglesmambaba<strong>sa</strong>, <strong>sa</strong> mga etiketa ng dalaw<strong>ang</strong> perspectives "strong" at "mahina" ay <strong>ang</strong> pin<strong>sa</strong>la <strong>sa</strong> mgagrupo. Ito ay hindi Paul's layunin. Ang malakas na grupo na-refer <strong>sa</strong> mga taong ay napalaya mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>tuntunin o ritwal-oriented relihiyon buhay. Ang kanil<strong>ang</strong> relasyon <strong>sa</strong> Diyos ay hindi naka<strong>sa</strong>lalay <strong>sa</strong>precariously na mag<strong>sa</strong>gawa ng mga tiyak na gawain o pag-iwas <strong>sa</strong> tiyak na relihiyon taboos. Ang ib<strong>ang</strong>grupo ay na din <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> ganap na Kristiyano, at <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> ganap na tin<strong>ang</strong>gap, at <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> ganap nap<strong>ang</strong>ako grupo ng mga believers. Gayunman, <strong>ang</strong> mga ito na tiningnan ng kanil<strong>ang</strong> pananampalataya <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga relihiyosong ideya ng kanil<strong>ang</strong> nakara<strong>ang</strong> mga karana<strong>sa</strong>n. Ang Jewish believerstended hawakan <strong>sa</strong> Lum<strong>ang</strong> Tipan na gawi ng Hudaismo. Ang convert pagans tended na panatilihin <strong>ang</strong>ilan <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga lum<strong>ang</strong> relihiyon (pagano) ideya at gawi. Pero paunawa na Paul ay hindi na tawagna ito mindset <strong>sa</strong> mga believers "ka<strong>sa</strong>lanan." Ito ay lam<strong>ang</strong> kapag sila ay lumabag <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>consciences na ito ay naging ka<strong>sa</strong>lanan (cf. v. 23). Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "ng mahina" (adunates, n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong>lakas, Cf. ROM . 8:3) ay naiiba mula <strong>sa</strong> mga kataga ng astheneō <strong>sa</strong> 14:1,21 (cf. ko cor. 8:7,10,11,12; 9:22),na kung <strong>sa</strong>an din ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na wal<strong>ang</strong> lakas. Ang tekstong ito ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> mga


Kristiyano ay dapat na hindi ma<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> loob magparaya ngunit <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga Kristiyano ay dapat nabuong pagmamahal "pag-aalaga para <strong>sa</strong> mga" at "<strong>sa</strong> trabaho <strong>sa</strong>" <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong>. Ang mga kataga, "bear" ayginagamit din ni Hesus' "cross nadadala" <strong>sa</strong> Juan 19:17 at Lucas 14:27. Paul knew <strong>ang</strong> tensions namaaaring m<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong> pagitan ng relihiyosong mga tao. Siya ay nag<strong>sa</strong>nay <strong>sa</strong> ilalim ng Gamaliel, na noonay is<strong>ang</strong> gurong Hudyo ng Hillel ma<strong>sa</strong>gan<strong>ang</strong> paaralan.▣ "at hindi lam<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yaring ating <strong>sa</strong>rili" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan <strong>sa</strong>negatibong tinga, na kung <strong>sa</strong>an ay karaniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay hihinto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> gawa <strong>sa</strong> proseso. Selfcenterednes<strong>sa</strong>y is<strong>ang</strong> sigurado mag-sign ng kahilawan; Kristo <strong>ang</strong> mga sumusunod na halimbawa (cf. v.3; Phil. 2:1-11) ay <strong>ang</strong> mag-sign ng mga takd<strong>ang</strong> panahon ng pagbabayad. Muli, ito ay <strong>ang</strong> malakas na<strong>ang</strong> pagiging direksiyon (cf. 14:1,14,16,21,27). Ito ay hindi up<strong>ang</strong> magpahiwatig na sila ay <strong>ang</strong> lahat ngmga responsibilidad <strong>sa</strong> pagpapanatili ng relasyon. Ang mahina <strong>ang</strong> mga direksiyon <strong>sa</strong> 14:3, 20, 23; 15:5-6,7.15:2 "Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay up<strong>ang</strong> masiyahan <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> kapwa" Ito ay "kapuwa" na ginagamit <strong>sa</strong>mga kahulugan ng mga kapwa Kristiyano. Ito ay hindi magpahiwatig ng personal kompromiso ngconvictions, ngunit na <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> ay hindi itulak <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> personal na mga kagustuhan o opinyon <strong>sa</strong> mgahindi siguradong kayarian n<strong>ang</strong> lugar. Ang pagkakai<strong>sa</strong> at paglago ng katawan ni Kristo, hindi personal nakalayaan, ay higit <strong>sa</strong> lahat (cf. ko cor. 9:19-23; 10:24-33; Eph. 4:1-16).▣ NASB "para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> aral" NKJV "humahantong <strong>sa</strong> magand<strong>ang</strong> aral" NRSV "para <strong>sa</strong>magand<strong>ang</strong> layunin ng gu<strong>sa</strong>li ng kapwa" TEV "up<strong>ang</strong> bumuo ng mga ito h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pananampalataya"JB "ng tulong <strong>sa</strong> kanila na maging mas malakas na mga Kristiyano" Ito ay <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing tema ngkabanata 14 (cf. 14:16,19). Ito rin ay <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga pagsusulit para <strong>sa</strong> espirituwal na matatagpuan <strong>sa</strong>mga regalo ko cor. 10:23; 12:7; 14:26; Eph. 4:29. Sa ganitong konteksto ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga masmalakas na naniniwala takda <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> kalayaan <strong>sa</strong> pag-ibig para <strong>sa</strong> layunin ng pagtulong <strong>sa</strong> kapwamaging Kristiyano <strong>sa</strong> pananampalataya. Joseph P. Fitzmyer at Raymond E. Brown, ed., Ang JeromeBiblical kuro, Vol. 2, ay may is<strong>ang</strong> kagiliw-giliw na puna <strong>sa</strong> ito ng tula. "Ang parirala ay madalas na kinuha<strong>sa</strong> mga ibig <strong>sa</strong>bihin ng 'up<strong>ang</strong> magpakita ng magand<strong>ang</strong> halimbawa <strong>sa</strong> kanya' (<strong>ang</strong> kalapit-bahay),tinutukoy <strong>ang</strong> mga personal na pag-unlad ng is<strong>ang</strong> Kristiyano kalapit-bahay. Ngunit kung i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong>na Paul madalas ay gumagamit ng mga gu<strong>sa</strong>li metapora <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga titik <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> corporateunawa,<strong>ang</strong> mga pariral<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>la ay may panlipunan, corporate kahulugan, dito pati na rin (cf. kocor. 14:12; Eph. 4:12; ROM. 14: 19) "(p. 328).ESPESYAL PAKSA: ANG KATAGANGito ay magpakita ng magand<strong>ang</strong> halimbawa oikodomeō at <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga form ay ginagamit madalas<strong>sa</strong> pamamagitan ng Paul. Literal <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito "up<strong>ang</strong> magtayo ng bahay" (cf. Matt. 7:24), ngunitito ay dumating na gagamitin metaphorically para <strong>sa</strong> mga1. Kristo <strong>sa</strong> katawan, <strong>ang</strong> iglesia, I cor. 3:9; Eph. 2:21; 4:16;2. gu<strong>sa</strong>li up


a. mahina kapatid, ROM. 15:1b. kapit-bahay, ROM. 15:2c. <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>, Eph. 4:29; ko Thess. 5:11d. <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nto para <strong>sa</strong> ministri, Eph. 4:113. namin build up o magbigay ng magand<strong>ang</strong> halimbawa <strong>sa</strong> pamamagitan nga. pag-ibig, I cor. 8:1; Eph. 4:16b. takda <strong>sa</strong> personal na kalayaan, I cor. 10:23-24c. pag-iwas <strong>sa</strong> speculations, ako Tim. 1:4d. takda <strong>sa</strong> mga nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>mba serbisyo (Singers, guro, propeta, wika nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita, at mgainterprete), I cor. 14:3-4,124. lahat ng bagay ay dapat magpakita ng magand<strong>ang</strong> halimbawae. Paul's awtoridad, II cor. 10:8; 12:19; 13:10f. buod ng mga pahayag <strong>sa</strong> ROM. 14:19 at ako cor. 14:2615:3 "Para <strong>sa</strong> kahit Kristo" Si Cristo ay <strong>ang</strong> aming huwaran at halimbawa. Ang katotohanan ay rinstressed <strong>sa</strong> v. 5; Phil. 2:1-11; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:21; I Juan 3:16.▣ "na ito ay nakasulat na" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Passive pinagkakilanlan, na kung <strong>sa</strong>an ay is<strong>ang</strong> kawikaanOT para <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan. Ito ay is<strong>ang</strong> sipi mula <strong>sa</strong> Awit 69:9 at 7. Sa pags<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mgahalimbawa ng Kristo (hindi m<strong>ang</strong>yaring <strong>sa</strong>rili, Cf. Phil. 2:5-8) bil<strong>ang</strong> karagdagan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> OT quote, Paulay gumagamit ng dalaw<strong>ang</strong> pinaka-mahalaga <strong>sa</strong> mga pinagmumulan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng mga un<strong>ang</strong>iglesia (cf. Newman at Nida, A Translator's manwal <strong>sa</strong> Paul's Letter <strong>sa</strong> Roma, p. 271). Ang selflessness niKristo bil<strong>ang</strong> Siya kalibre <strong>ang</strong> mga ka<strong>sa</strong>lanan ng lahat ng mundo ay <strong>ang</strong> aming mga halimbawa (cf. I Juan3:16).15:4 "para <strong>sa</strong> kahit na ano ay nakasulat <strong>sa</strong> mga naun<strong>ang</strong> beses ay isinulat para <strong>sa</strong> ating pagtuturo" AngOT ay isinulat para <strong>sa</strong> NT believers din (cf. ROM. 4:23-24; 15:4; ko cor. 9:10; 10:6,11). Ito ay kaugnay <strong>sa</strong>bagong tipan believers (cf. II Tim. 2:15; 3:16-17). Mayroong is<strong>ang</strong> pagpapatuloy, kundi pati na rin ngpagpigil <strong>sa</strong> pagitan ng Old at New Testaments.▣ "<strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapaka<strong>sa</strong>kit at <strong>ang</strong> encouragement ng Kasulatan" Notice kung paano<strong>ang</strong> katotohanan ng Salita ng Diyos at believers' pamumuhay tugon <strong>sa</strong> mga ito ay pinag<strong>sa</strong>ma.Pananampalataya at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay ay naka<strong>sa</strong>lalay magka<strong>sa</strong>ma (cf. v. 5). Sila ay magreresulta <strong>sa</strong> confidence<strong>sa</strong> buhay, <strong>sa</strong> kamatayan, at <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> ipin<strong>ang</strong>ako ni Kristo <strong>ang</strong> pagbabalik.


▣ "kami ay maaaring magkaroon ng pag-a<strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pa<strong>sa</strong>kali, na nagpapahiwatig<strong>sa</strong> aming pag-a<strong>sa</strong> ay umaa<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga aksyon na bin<strong>ang</strong>git n<strong>ang</strong> mas maaga <strong>sa</strong> v. 4. Sa NT "pag-a<strong>sa</strong>"madalas refer <strong>sa</strong> Second Coming kapag ating kaligta<strong>sa</strong>n ay consummated (cf. ROM. 8:30; I Juan 3:2). Ang<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego ay hindi may <strong>ang</strong> kahulugan ng di-katiyakan na <strong>ang</strong> Ingles na <strong>sa</strong>lita. Ang Ikalaw<strong>ang</strong>Coming ay is<strong>ang</strong> tiyak na p<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> hindi tiyak na oras ng s<strong>ang</strong>kap. Paul na ito ay gumagamit ng<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> madalas <strong>sa</strong> maraming iba't-ib<strong>ang</strong> mga kaugnay na ngunit pandama. Kadala<strong>sa</strong>n ito ay iniuugnay<strong>sa</strong> katuparan ng mga naniniwala <strong>sa</strong> pananampalataya. Ito ay maaaring ipinahayag bil<strong>ang</strong> kaluwalhatian,buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, p<strong>ang</strong>huli kaligta<strong>sa</strong>n, Second Coming, atbp Ang mga kaganapan ay tiyak n<strong>ang</strong>unit <strong>ang</strong> oras na s<strong>ang</strong>kap ay hinaharap at hindi kilala. Ito ay madalas na iniuugnay <strong>sa</strong>"pananampalataya" at "love" (cf. ko cor. 13:13; ko Thess. 1:3; II Thess. 2:16). Ang mga bahagi ng listahanng ilan <strong>sa</strong> Paul's ay gumagamit ay:1. Ang Ikalaw<strong>ang</strong> Coming, Gal. 5:5; Eph. 1:18; 4:4; Titus 2:132. Si Hesus ay <strong>ang</strong> aming pag-a<strong>sa</strong>, ako Tim. 1:13. Tiwala <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, Col. 1:234. Ultimate kaligta<strong>sa</strong>n, Col. 1:5; ko Thess. 4:13; 5:85. Ang kaluwalhatian ng Diyos, ROM. 5:2, II cor. 3:12; Col. 1:276. Assurance ng kaligta<strong>sa</strong>n, ako Thess. 5:87. Buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, Titus 1:2; 3:78. Pagtubos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan ng lahat ng paglikha, ROM. 8:209. Pananampalataya, ROM. 8:23-25, 15:410. Pamagat ng Diyos, ROM. 15:1311. Paul's pagnanais para <strong>sa</strong> mga believers, II cor. 1:715:5 "ay maaaring <strong>ang</strong> Diyos. . . bigyan ng "Ito ay is<strong>ang</strong> bihir<strong>ang</strong> AORIST Active optatibo, na expressesis<strong>ang</strong> naisin o panal<strong>ang</strong>in. Paul's panal<strong>ang</strong>in, vv. 5-6, nagkaroon ng dalaw<strong>ang</strong> petitions (1) na <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>-isip(cf. 12:16; II cor. 13:11; Phil. 2:2) at (2) na maging i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga boses ng pagpupuri (cf. vv . 6, 7,9).▣ "<strong>ang</strong> Diyos na nagbibigay <strong>sa</strong> tiyaga at encouragement" Ito ay halos is<strong>ang</strong> mapaglaraw<strong>ang</strong> pamagat ngDiyos (cf. 15:13; ko cor. 1:3). Ang mga kat<strong>ang</strong>ian ng Diyos na dumating <strong>sa</strong> believers <strong>sa</strong> pamamagitan ngmga Kasulatan (cf. v. 4). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Ang Kail<strong>ang</strong>an magtiyaga at 8:25.15:6 "<strong>ang</strong> Diyos at Ama ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesu-Cristo" Ito <strong>ang</strong> diyos ng buong NT pamagat (cf. II cor.1:3; Eph. 1:3; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:3). Ito ay hindi <strong>ang</strong> Diyos ng pilosopiko p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an, ngunit ngpaghahayag. Paunawa <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> mga pamagat ng Diyos <strong>sa</strong> Paul's panal<strong>ang</strong>in ng vv. 5-6 (1) <strong>ang</strong> Diyos


ng tiyaga at encouragement; at (2) <strong>ang</strong> Diyos at Ama ng ating P<strong>ang</strong>inoong Hesukristo. Tingnan <strong>ang</strong> mgaespesyal na pak<strong>sa</strong>: sigasig <strong>sa</strong> 8:25 at <strong>ang</strong> Ama at 1:7.NASB (BINAGO) TEKSTO: 15:7-137Kaya nga, up<strong>ang</strong> maluwalhati <strong>ang</strong> Diyos, t<strong>ang</strong>gapin ninyo <strong>ang</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> paraan ng pagt<strong>ang</strong>gap<strong>sa</strong> atin ni Cristo. 8Ngunit sina<strong>sa</strong>bi: Si Jesucristo ay naging tagapaglingkod ng mga na<strong>sa</strong> pagtutuli para <strong>sa</strong>katotohanan ng Diyos, up<strong>ang</strong> tiyakin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos na ibinigay niya <strong>sa</strong> mga ninuno. 9Atup<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga Gentil ay lumuwalhati <strong>sa</strong> Diyos dahil <strong>sa</strong> kaniy<strong>ang</strong> kahabagan. Ayon <strong>sa</strong> nasusulat:Dahil dito ihahayag kita <strong>sa</strong> mga Gentil at ako ayaawit ng papuri <strong>sa</strong> iyong p<strong>ang</strong>alan.10Muli ay sinabi ng kautu<strong>sa</strong>n:K<strong>ayon</strong>g mga Gentil, magalak k<strong>ayon</strong>g ka<strong>sa</strong>ma ngkaniy<strong>ang</strong> mga tao.11At muli:K<strong>ayon</strong>g lahat ng mga Gentil, purihin ninyo <strong>ang</strong>P<strong>ang</strong>inoon. K<strong>ayon</strong>g lahat ng mga tao, purihinninyo siya.12Muli ay sinabi ni I<strong>sa</strong>ias:Magkakaroon ng ugat ni Jesse. Siya <strong>ang</strong> titindigup<strong>ang</strong> maghari <strong>sa</strong> mga Gentil. Sa kaniya aa<strong>sa</strong><strong>ang</strong> mga Gentil.13Sa inyong pag<strong>sa</strong>mpalataya, mapupuno kayo ng kagalakan at kapayapaan. Gagawin ito <strong>sa</strong> inyo ngDiyos ng pag-a<strong>sa</strong> up<strong>ang</strong> sumagana kayo <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng Banal naEspiritu.15:7 NASB, TEV "t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>"NKJV "tum<strong>ang</strong>gap ng i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>"NRSV "welcome <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>"JB "-unawaan ng bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> parehong paraan friendly"Ito ay is<strong>ang</strong> Present Gitn<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Believers ay dapat na patuloy na t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>dahil Kristo na tin<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> mga ito. Ang parehong katotohanan ay matatagpuan <strong>sa</strong> 14:1. Subalit, ditoito introduces is<strong>ang</strong> serye ng mga OT pas<strong>sa</strong>ges tungkol <strong>sa</strong> pagt<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Diyos Gentiles (cf. vv. 9-12). Itoay maaaring may reflected ng pag-igting <strong>sa</strong> loob ng Iglesia Romano. Kristiyanismo ay <strong>sa</strong> pamamagitan ngis<strong>ang</strong> self-pagbibigay ng believers <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong> (cf. 1:12; 12:5,10,16; 13:8; 14:13,19; 15 : 5,7,14; 16:16).▣ "tulad Kristo din tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> amin" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Gitn<strong>ang</strong> nagpapakilala. Narito <strong>ang</strong> motibo atpampasigla ng mga naniniwala <strong>sa</strong> mga aksyon papunta <strong>sa</strong> iba (cf. 14:3). Sa kabanata 14 <strong>ang</strong> pokus ay <strong>sa</strong>


(1) Kristo bil<strong>ang</strong> Master at Judge, vv. 1-12, at (2) Kristo bil<strong>ang</strong> ating halimbawa ng self-pagbibigay ng pagibig,vv. 13-23. Kristo tin<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> amin, kami ay dapat na t<strong>ang</strong>gapin <strong>ang</strong> iba!▣ "<strong>sa</strong> kaluwalhatian ng Diyos" Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:23.15:8 "Kristo ay maging is<strong>ang</strong> tagapaglingkod <strong>sa</strong> pagtutuli" ni Hesus ay <strong>ang</strong> Diyos ng katuparan ng mga OTp<strong>ang</strong>huhula (cf. Matt. 15:24). Ito ay maaaring itutungo <strong>sa</strong> pag-igting <strong>sa</strong> mga Romano <strong>sa</strong> pagitan ng iglesiabelieving Hudyo at believing Gentiles.▣ NASB "<strong>sa</strong> ngalan ng katotohanan ng Diyos up<strong>ang</strong> kumpirmahin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako na ibinigay <strong>sa</strong> mgaama"NKJV "para <strong>sa</strong> katotohanan ng Diyos, up<strong>ang</strong> kumpirmahin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako na ginawa <strong>sa</strong> mga ama "NRSV" <strong>sa</strong> ngalan ng katotohanan ng Diyos <strong>sa</strong> order na siya maaaring kumpirmahin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako naibinigay <strong>sa</strong> patriarchs "TEV" <strong>sa</strong> ngalan ng mga Hudyo, up<strong>ang</strong> ipakita na <strong>ang</strong> Diyos ay tapat, na gumawa ng kany<strong>ang</strong> mgap<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga ancestors magkatotoo "JB" up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> Diyos ay matapat tuparin <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>ako na ginawa <strong>sa</strong> patriarchs "Ito marahil ay may kinalaman <strong>sa</strong> Diyos OT tipan p<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Israel (cf. 4:16). Gayunman, ito ay maaaringsum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos up<strong>ang</strong> tubusin <strong>ang</strong> lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 3:15, 12:3,Exod. 19:5-6; I<strong>sa</strong>. 2:2-4; 56:7; 66:18-24 ). Ang misteryo ng Eb<strong>ang</strong>helyo ay <strong>ang</strong> plano ng Diyos ay palaging<strong>ang</strong> unifying ng mga Hudyo at mga hentil <strong>sa</strong> pamamagitan ni Cristo (cf. Eph. 2:11-3:13). Ang NT <strong>ang</strong>men<strong>sa</strong>he ay <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa ng OT inaa<strong>sa</strong>han, hindi is<strong>ang</strong> bagay na ganap bago.Si Cristo <strong>ang</strong> dakil<strong>ang</strong> misyon ay <strong>ang</strong> (1) matupad <strong>ang</strong> ipin<strong>ang</strong>ako <strong>sa</strong> Israel <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pag-a<strong>sa</strong>; at (2)buk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> pinto <strong>sa</strong> mga Gentiles (cf. ROM. 3:29-30; 9:30; 10:11-12,16-20; 11:25,32; 16:25; Eph. 2:11-3:21). Tulad ng Israel ay nabigo <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> ev<strong>ang</strong>elistic misyon <strong>sa</strong> bunyagan Diyos at up<strong>ang</strong> maakit <strong>ang</strong>mga Gentiles <strong>sa</strong> pananampalataya, si Hesus empowers is<strong>ang</strong> bagong espirituwal na Israel (cf. Gal. 6:16)<strong>sa</strong> accomplish gawain na ito ng daigdig (cf. Matt. 28:19-20; Juan 3:16).▣ "kumpirmahin <strong>ang</strong>" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 4:16.15:9-12 Ito ay is<strong>ang</strong> serye ng mga OT quote up<strong>ang</strong> ipakita na <strong>ang</strong> Gentiles palagi ay is<strong>ang</strong> bahagi ng planong Diyos (cf. 10:16 -- 20). Ito ay is<strong>ang</strong> serye ng mga OT mga panipi mula <strong>sa</strong> PS. 18:49 o II Sam. 22:50;Deut. 32:43; PS. 117:1; I<strong>sa</strong>. 11:1,10. Paunawa doon ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> bawat seksyon ng Hebreocanon: Law, propeta at mga sulatin.15:9 "up<strong>ang</strong> luwalhatiin <strong>ang</strong> Diyos para <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kaawaan" pagpapala ng Diyos ay <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong>teolohiko Romano ng katalagahan (cf. 9:15,16,18,23) at hentil pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma (cf. 11:30,31,32; 15:9 ). Ito ayDiyos ng habag na-<strong>sa</strong>ve na Israel. Ito ay Diyos ng habag na makakatipid believing Gentiles. Angmekanismo na ito ay hindi pantao pagganap (cf. ROM. 9), ngunit <strong>ang</strong> mga diyos, wal<strong>ang</strong> pagbabago nakarakter ng Diyos (cf. Exod. 34:6; Neh. 9:17; PS. 103:8,4; Joel 2:13) at <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Mesiyas (cf. I<strong>sa</strong>.11:1,10).


15:13 "May <strong>ang</strong> Diyos ng pag-a<strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ra doxology <strong>sa</strong> pampanitikan yunit sinimulan <strong>sa</strong>14:1. Ito ay kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a ng ib<strong>ang</strong> pamagat para <strong>sa</strong> mga diyos-<strong>ang</strong> Diyos ng pag-a<strong>sa</strong>.15:13 "punan mo <strong>sa</strong> lahat ng kagalakan at kapayapaan" Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Active optatibo, denotingPaul's panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> mga believers <strong>sa</strong> Roma. Paunawa <strong>ang</strong> pagkakaroon ng "lahat" (cf. 5:1-2;14:17).▣ NASB, NKJV, NRSV "<strong>sa</strong> believing,"TEV "<strong>sa</strong> pamamagitan ng iyong pananampalataya <strong>sa</strong> Kanya"JB "<strong>sa</strong> iyong pananampalataya"Ito ay is<strong>ang</strong> Ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> Aktibo pawatas. Ito expresses <strong>ang</strong> confidence ng pagpapaka<strong>sa</strong>kit <strong>sa</strong>pamamagitan ng patuloy na pananampalataya kay Cristo, <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Banal na Espiritu, resting<strong>sa</strong> personal na kaligayahan at kapayapaan. Pananampalataya kay Cristo ay hindi lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong>paun<strong>ang</strong>-tugon ngunit pamumuhay <strong>sa</strong>got.▣ "up<strong>ang</strong> ikaw ay abound <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pawatas ng perisseuō, na kung <strong>sa</strong>ankaraniw<strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "at <strong>sa</strong> itaas."ESPESYAL PAKSA: ABOUND (PERISSEVŌ)Paul na ito ay gumagamit ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> madalas1. Ang katotohanan ng Diyos abounded <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kaluwalhatian, ROM. 3:72. Ang libreng regalo <strong>sa</strong> grasya ng is<strong>ang</strong> tao, si Hesus Kristo, abounded, ROM. 5:153. Believers abound <strong>sa</strong> pag-a<strong>sa</strong>, ROM. 15:134. Believers ay hindi commended <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagkain o hindi pagkain ng il<strong>ang</strong> mgapagkain, ako cor. 8:85. Believers abound <strong>sa</strong> gu<strong>sa</strong>li ng simbahan, I cor. 14:126. Believers abound <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> gawain ng P<strong>ang</strong>inoon, I cor. 15:587. Believers ibahagi abundantly <strong>sa</strong> Kristo ng paghihirap at abundantly <strong>sa</strong> Kristo ng kaginhawaan, II cor.1:58. Ang mga ministro ng katuwiran abounds <strong>sa</strong> kaluwalhatian, II cor. 3:99. Believers ng pagpapa<strong>sa</strong>lamat ay abound <strong>sa</strong> kaluwalhatian ng Diyos, II cor. 4:1510. Believers' abundance ng <strong>sa</strong>ya, II cor. 8:2


11. Believers abound <strong>sa</strong> lahat ng bagay (pananampalataya, pagbigkas, kaalaman, earnestness, at pagibig),din <strong>sa</strong> mga regalo para <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem iglesia, II cor. 8:712. Ang lahat ng grasya abounds <strong>sa</strong> believers, II cor. 9:813. Believers' abundant pagpapa<strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> Diyos, II cor. 9:1214. Ang kayamanan ng grasya ng Diyos ay lavished <strong>sa</strong> believers, Eph. 1:815. Believers' pag-ibig ay maaaring abound pa rin at mas higit pa, Phil. 1:916. Believers' confidence <strong>sa</strong> Paul abound <strong>sa</strong> Kristo, Phil. 1:2617. Ang pagkakaroon ng abundance, Phil. 4:12,1818. Believers umaapaw na may ut<strong>ang</strong> na loob, Col. 2:719. Believers dagdagan at abound <strong>sa</strong> pag-ibig para <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t-i<strong>sa</strong>, ako Thess. 3:1220. Abound <strong>sa</strong> banal pamumuhay, ako Thess. 4:121. Abound <strong>sa</strong> pag-ibig <strong>sa</strong> kapwa believers, ako Thess. 4:10 Paul's-unawa <strong>sa</strong> mga grasya ng Diyos ay nakay Cristo "at <strong>sa</strong> itaas," kaya masyadong, ay <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> mga believers <strong>sa</strong> paglalakad na ito <strong>sa</strong>"at <strong>sa</strong> itaas" pagpapala at pag-ibig <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong> araw-araw na buhay!▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng <strong>ang</strong> Banal na Espiritu "Ang Banal na Espiritu ay <strong>ang</strong> mga Tao ngTrinity aktibo <strong>sa</strong> New Age. Wala ng p<strong>ang</strong>matagal<strong>ang</strong> halaga o wal<strong>ang</strong> epekto <strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> Kanya(cf. 15:19; ko cor. 2:4; ko Thess. 1:5). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 8:9 at 8:11.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Ano <strong>ang</strong> sentral na katotohanan ng Roma 14:1-15:13?2. Bakit <strong>ang</strong> Paul quote <strong>ang</strong> OT pas<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> verses 9-12? Ano <strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na katotohanan <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong>magturo?


MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 14-33:A. Sa maraming mga paraan <strong>ang</strong> mga malapit ng <strong>ang</strong> sulat na ito ay katulad ng <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pambungad,1:8-151. ito extols kanil<strong>ang</strong> pananampalataya (cf. 1:8)2. ito defends Paul's apostleship ng Eb<strong>ang</strong>helyo <strong>sa</strong> mga Gentiles (cf. 1:13,14)3. ito asserts Paul's pagnanais up<strong>ang</strong> bisitahin <strong>ang</strong> mga ito (cf. 1:10,13)4. ito expresses Paul's pagnanais na sila ay makatutulong <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> paraan <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> rehiyonna hindi pa ev<strong>ang</strong>elized (Espanya, Cf. 1:13)B. Muli, doon ay is<strong>ang</strong> implikasyon ng pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng Iglesia Romano believing Hudyo atbelieving Gentiles na alluded <strong>sa</strong> o hinted at <strong>sa</strong> buong sulat, ngunit lalo na chapters 9-11, 14:1-15:13.C. Din diyan ay is<strong>ang</strong> implikasyon ng pag-igting <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> bahagi ng simbahan tungkol <strong>sa</strong> Paul'<strong>sa</strong>postoliko nakatayo. Siya anyong ipagt<strong>ang</strong>gol <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> vv. 15-19; 1:2,5.D. Pampanitikan yunit na ito ay naglalaman ng dalaw<strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>.1. Paul's apostoliko, ev<strong>ang</strong>elistic, hentil oriented ministeryo (cf. vv. 14-21)2. Paul's travel plano up<strong>ang</strong> accomplish layunin na ito ay maaaring tumagal <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> pamamagitan ngRoma (cf. vv. 22-33)PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 15:14-2114Mga kapatid, ako <strong>sa</strong> aking <strong>sa</strong>rili ay nakakatiyak na kayo rin ay puno ng kabutihan at ng lahat ngkaalaman. At maari na k<strong>ayon</strong>g magbigay ng payo <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong>. 15Mga kapatid, patungkol <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mgabagay, ako ay sumulat <strong>sa</strong> inyo na may katap<strong>ang</strong>an bil<strong>ang</strong> paala-ala <strong>sa</strong> inyo dahil <strong>sa</strong> biyaya na ibinigay <strong>sa</strong>akin ng Diyos. 16Biniyayaan ako ng Diyos na maging natat<strong>ang</strong>ing tagapaglingkod ni Jesucristo <strong>sa</strong> mgaGentil up<strong>ang</strong> paglingkuran ko n<strong>ang</strong> may kabanalan <strong>ang</strong> eb<strong>ang</strong>helyo ng Diyos. Ito ay up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> paghainng mga Gentil, na pinabanal ng Banal na Espiritu, ay maging kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap.17Dahil dito mayroon akong dahilan up<strong>ang</strong> ipagmalaki, <strong>sa</strong> pamamagitan ni Jesucristo, <strong>ang</strong> mga bagay napatungkol <strong>sa</strong> Diyos. 18Hindi ako maglakas-loob na mag<strong>sa</strong>lita ng mga bagay na hindi ginawa ni Cristo <strong>sa</strong>pamamagitan ko up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga Gentil ay sumunod <strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>sa</strong>lita at gawa. 19Ito rin ayup<strong>ang</strong> sumunod <strong>ang</strong> mga Gentil <strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng mga himala, ng mga tanda at ngmga kam<strong>ang</strong>ha-m<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong> gawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng Espiritu ng Diyos. Kaya nga, <strong>sa</strong>gan<strong>ang</strong> akin, mula <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> palibot ng Iliricum ay naip<strong>ang</strong>aral ko na n<strong>ang</strong> lubos <strong>ang</strong>eb<strong>ang</strong>helyo ni Cristo. 20Kaya nga, lubos kong minimithi na maip<strong>ang</strong>aral <strong>ang</strong> eb<strong>ang</strong>helyo, hindi <strong>sa</strong> mga


dakong kilala na si Cristo, up<strong>ang</strong> hindi ako makapagtayo <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong> itinayo ng iba. 21Subalit <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>nasusulat:Sa kanila na hindi pa nai<strong>sa</strong><strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y <strong>ang</strong> mga patungkol <strong>sa</strong> kaniya, sila ay makakakita. Sila na hindi panakarinig, sila ay makakaunawa.15:14 NASB "At tungkol <strong>sa</strong> inyo, <strong>ang</strong> aking kapatid, ako <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ko din am kumbinsido"NKJV "Ng<strong>ayon</strong> ko <strong>ang</strong> aking <strong>sa</strong>rili am-loob tungkol <strong>sa</strong> iyo, <strong>ang</strong> aking mga kapatid"NRSV "ko <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ko pakiramdam tiwala na tungkol <strong>sa</strong> inyo, <strong>ang</strong> aking mga kapatid"TEV "Aking mga kaibigan: pakiramdam ko <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ko na <strong>sa</strong> iyo "JB" Ito ay hindi dahil ako ay may anum<strong>ang</strong> mga doubts tungkol <strong>sa</strong> inyo, <strong>ang</strong> aking kapatid na lalaki, <strong>sa</strong>laban ako ay lubos na tiyak na "Ang" ako "(auto kaakuhan) ay napaka-mariin <strong>sa</strong> Griyego. Paul ay tunaycomplimenting ito iglesia (kumbinsido, prefek Passive pinagkakilanlan). Paul asserts tatlong mga bagaybagaytungkol <strong>sa</strong> mga Romano <strong>sa</strong> mga Kristiyano v. 14: (1) sila ay puno ng kabutihan [Present Aktibongpinagkakilanlan]; (2) sila ay puno ng kaalaman [ Perfect Passive pandiwari]; at (3) sila ay able <strong>sa</strong>admonish i<strong>sa</strong> [Present Passive pandiwari]. Ang tula ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> Paul ay hindi nagdadala ngis<strong>ang</strong> bagong men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> mga ito, ngunit nagpapaliwanag at clarifying <strong>ang</strong> mabuting balita na kung <strong>sa</strong>ansila ay may naririnig at tat<strong>ang</strong>gapin (cf. v. 15).▣ "ikaw inyong <strong>sa</strong>rili ay puno ng kabutihan, na puno ng lahat ng" Bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> "ko <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili ko" ay mariin <strong>sa</strong>un<strong>ang</strong> parirala, <strong>ang</strong> "ikaw inyong <strong>sa</strong>rili" ay mariin dito. Ang <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "buong" (mestos) ayn<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "na puno ng" o "putos." Paul ginagamit ito kataga lam<strong>ang</strong> ng dalaw<strong>ang</strong> beses,parehong oras <strong>sa</strong> Roma (1:29; 15:14).Ang terminong "puno" (plēroō) ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pandiwari. Paul ginagamit ito kataga ngmadalas <strong>sa</strong> Roma (cf. 1:29; 8:4; 13:8; 15:13,14,19). Siya rin ay gumagamit ng mga p<strong>ang</strong>ngal<strong>ang</strong>pambalana plērōma madalas <strong>sa</strong> Roma (cf. 11:12,25; 13:10; 15:29), ngunit hindi kailanman <strong>ang</strong> mgap<strong>ang</strong>-uri <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> ng kany<strong>ang</strong> mga sulatin. Ito ay Paul's pagnanais na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> buong Eb<strong>ang</strong>helyoganap na punan believers <strong>sa</strong> overflow <strong>sa</strong> pag-ibig at serbisyo. Believers <strong>ang</strong> lahat na kail<strong>ang</strong>an nila <strong>sa</strong>Kristo. Kail<strong>ang</strong>an nila up<strong>ang</strong> ganap na t<strong>ang</strong>gapin at tum<strong>ang</strong>gap ng kasiguruhan na ito.▣ "na puno ng mga kabutihan, na puno ng lahat ng kaalaman" May dalaw<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong>maintindihan <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito: (1) na may kaugnayan <strong>sa</strong> konteksto <strong>sa</strong> pagkatapos agad pampanitikanyunit ng 14:1-15: 13-<strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> pag-ibig para <strong>sa</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> gitna ng iba p<strong>ang</strong> mga pagkakaiba <strong>sa</strong>pagitan ng mga Kristiyano <strong>sa</strong> mga hindi siguradong kayarian Bibliya lugar. Ito ay maaaring <strong>sa</strong>pamamagitan ng Kinukumpirma ng p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> paggamit ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "maganda" <strong>sa</strong> 14:16; 15:2 atdito; o (2) na ito ay kaugnay <strong>sa</strong> buong Eb<strong>ang</strong>helyo ng pananampalataya at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay, at <strong>ang</strong> pags<strong>ang</strong><strong>ayon</strong><strong>sa</strong> kaugalian orthopraxy.15:15 "ako ay may nakasulat na tunay matap<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> inyo" Paul wrote <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga sulat <strong>sa</strong> Romamula <strong>sa</strong> Corinth. Siya ay attacked <strong>sa</strong> pamamagitan ng i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga factions <strong>sa</strong> iglesia para <strong>sa</strong> na naka-bold


<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga titik, ngunit mahina <strong>sa</strong> tao. Ang verb form ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "matap<strong>ang</strong>" ay matatagpuan<strong>sa</strong> II cor. 10:2,12; 11:21. Paul's katap<strong>ang</strong>an ay nagmula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga conversion, tumawag, atkaalaman ng Eb<strong>ang</strong>helyo.▣ "dahil <strong>sa</strong> mga pagpapala na ibinigay <strong>sa</strong> akin mula <strong>sa</strong> Diyos" Paul ay tumutukoy <strong>sa</strong> grasya ng Diyos (cf.1:5; 12:3; ko cor. 3 : 10; 15:10; Gal. 2:9; at Eph. 3:7-8) na kung <strong>sa</strong>an tinatawag na <strong>sa</strong> kanya, na-<strong>sa</strong>ve na <strong>sa</strong>kanya, likas na matalino <strong>sa</strong> kanya, at ipinadala <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> Gentiles (cf. 11:13, 15:16). Ito ay is<strong>ang</strong> paraanng asserting kany<strong>ang</strong> apostleship at kap<strong>ang</strong>yarihan (cf. 1:1,5).15:16 "ministro. . . ministering. . . nag-aalok. . . t<strong>ang</strong>gap "Verses 16 at 17 ay naglalaman ng il<strong>ang</strong> mgamakapari kataga at parirala. "Ministro" ay ginagamit ng mga serbisyo <strong>sa</strong> makapari v. 27. Ito ay ginamit niKristo ng serbisyo <strong>sa</strong> Heb. 8:2. Paul nakakita ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pari (cf. Phil. 2:17) na nagaalokng Gentiles <strong>sa</strong> Diyos, na kung <strong>sa</strong>an ay Israel's gawain (cf. Exod. 19:5-6; I<strong>sa</strong>. 66:20). Ang simbahan naito ay ibinigay na ito ev<strong>ang</strong>elistic assignment (cf. Matt. 28:18-20; Lucas 24:47). Ang iglesia ay tinatawag<strong>sa</strong> pamamagitan ng mga kataga <strong>sa</strong> mga pari OT ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:5,9 at Rev. 1:6.▣ "<strong>sa</strong>nctified <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Passive pandiwari kahulugan,"ay naging at patuloy na <strong>sa</strong>nctified <strong>sa</strong> pamamagitan ng Banal na Espiritu." Ito ay maaring maglarawann<strong>ang</strong> muli <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng Hudyo at mga hentil believers <strong>sa</strong> Romano simbahan. Paul namalinaw na <strong>ang</strong> mga ban<strong>sa</strong> (Gentiles) ay naging at patuloy na lubos na tat<strong>ang</strong>gapin at benditado <strong>sa</strong>pamamagitan ng Banal na Espiritu (cf. ko cor. 6:11).15:17-19 Paunawa <strong>ang</strong> pinag-i<strong>sa</strong> aksyon ng may tatlong Diyos: <strong>sa</strong> Diyos (cf. v.17); <strong>sa</strong> Kristo (cf. v. 17) at<strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Espiritu (cf. v. 19). Paunawa rin <strong>ang</strong> tatlong taong ng pagka-diyos <strong>sa</strong> v. 30. Bagaman<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "Trinity" ay hindi Bibliya, <strong>ang</strong> konsepto ay (cf. Matt. 3:16-17; 28:19; Gawa 2:33-34; ROM.8:9-10; ko cor. 12:4 -- 6; II cor. 1:21; 13:14; Eph. 1:3-14; 4:4-6; Titus 3:4-6; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 1:2).Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Ang Trinity at 8:11.15:18-19 Paul nakalista <strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> mga paraan ng kany<strong>ang</strong> hentil ministri ay naging epektibo <strong>ang</strong> (1)<strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>sa</strong>lita; (2) <strong>sa</strong> pamamagitan ng kasulatan; (3) <strong>sa</strong> mga palatandaan; (4) <strong>sa</strong> wonders ; at(5) <strong>ang</strong> lahat <strong>sa</strong> pamamagitan ng kap<strong>ang</strong>yarihan ng Espiritu.Lam<strong>ang</strong> ng is<strong>ang</strong> nota tungkol <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> manuskrito ng pagkakaiba-iba na may kaugnayan <strong>sa</strong> # 5, "ngEspiritu": <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Griyego teksto magdagdag ng "<strong>ang</strong> Banal na Espiritu," <strong>ang</strong> ilan ay may "ngEspiritu ng Diyos." Tulad ng karamihan ng mga kaibhan na ito, ito karagdagan, o wal<strong>ang</strong> diwa linaw , ayhindi makaka-apekto <strong>ang</strong> katotohanan ng daan. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagtat<strong>ang</strong>ka na pamantayan <strong>sa</strong>pagbigkas ng NT mamaya <strong>sa</strong> pamamagitan ng scribes na kinopya ng teksto.15:18 "na nagreresulta <strong>sa</strong> pagtupad ng Gentiles" ng Diyos <strong>ang</strong> layunin ay palaging is<strong>ang</strong> tao nasuma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagkatao. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ni Hesus restores <strong>ang</strong> imahe ng Diyos nawala <strong>sa</strong> Fallng simula 3. Matalik na kaibigan relasyon <strong>sa</strong> Diyos ay evidenced <strong>sa</strong> pamamagitan ng banal na character.Ang layunin ng Kristiyanismo ay relasyon <strong>sa</strong> Diyos at Christlikeness, ng<strong>ayon</strong>!


▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>sa</strong>lita at gawa" Ang tinutukoy na Paul's ministeryo, hindi <strong>ang</strong> pagsunod ng mgaRomano Kristiyano. Ito ay malinaw naman naka-link <strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng Espiritu <strong>sa</strong> v. 19.15:19 "<strong>sa</strong> kap<strong>ang</strong>yarihan ng mga palatandaan at wonders" Ang dalaw<strong>ang</strong> termino lalabas n<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> maraming beses <strong>sa</strong> Gawa (cf. 14:8-10; 16:16-18, 25-26; 20:9-12; 28:8 -- 9), na naglalarawan ngDiyos kap<strong>ang</strong>yarihan nagtatrabaho <strong>sa</strong> pamamagitan ng Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. II cor. 12:12). Sila aymagkasingkahulugan. Ek<strong>sa</strong>kto <strong>sa</strong> kung ano ito-refer-himala o conversion ay hindi sigurado. Narito muli,ito ay maaaring maging is<strong>ang</strong> magparamdam <strong>ang</strong> pag-igting <strong>sa</strong> Paul's apostleship. Bil<strong>ang</strong> Diyosnakumpirma na <strong>ang</strong> trabaho ng alas-dose <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem, Siya rin <strong>ang</strong> nakumpirma na <strong>ang</strong> gawain ng Paul<strong>sa</strong> pagitan ng mga Gentiles kapuna-puna <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga palatandaan.▣ "ako ay may lubos na preached <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni Cristo" Ito ay is<strong>ang</strong> perpektong Aktibong pawatas ngplēroō (cf. v . 14). Ito ay nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> Paul believed siya had tapos na <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral gawain <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> Mediterranean (cf. v. 23).▣ "maka<strong>sa</strong>pit Illyricum" Ang Romano lalawigan, na kilala rin bil<strong>ang</strong> Dalmatia, ay matatagpuan <strong>sa</strong>sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> bahagi ng Dagat Adriatiko <strong>sa</strong> north kanluran ng Griyego peninsula (Macedonia). Gawa hinditalaan Paul bil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral doon ngunit ito ay ilagay <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> lugar (cf. 20:1-2). "Bil<strong>ang</strong> malayobil<strong>ang</strong>" ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na "<strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>ganan ng" o "<strong>sa</strong> rehiyon ng."15:20 "At kaya ko aspired <strong>sa</strong> m<strong>ang</strong>aral ng Eb<strong>ang</strong>helyo, hindi na kung <strong>sa</strong>an si Cristo ay pin<strong>ang</strong>alan<strong>ang</strong>" Itoay Paul's ka<strong>ayon</strong> misyonero diskarte (cf. ko cor. 3:10; II cor. 10:15-16). Siya nais na maabot <strong>ang</strong> pagansna had hindi nagkaroon ng pagkakataon na marinig at tum<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo. Siya ay karaniw<strong>ang</strong>napiko malaki, strategically na matatagpuan <strong>sa</strong> lungsod ng Roman Empire itinatag up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> iglesia aymaaaring magturo ng Eb<strong>ang</strong>helyo at disipulo <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> lugar.15:21 Ito ay is<strong>ang</strong> quote mula <strong>sa</strong> Septuagint (LXX) ng I<strong>sa</strong>. 52:15 na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng Gentiles ng pagdinigtungkol <strong>sa</strong> Diyos. Paul pinili ito p<strong>ang</strong>huhula bil<strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> misyonero diskarte.NASB (BINAGO) TEKSTO: 15:22-2922Dahil <strong>sa</strong> mga bagay na ito, ako ay madalas mahadl<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> pagpunta <strong>sa</strong> inyo.23Sa ng<strong>ayon</strong> wala na akong kalalagyan <strong>sa</strong> mga lalawig<strong>ang</strong> ito. Maraming taon na rin akong nananabik napumunta <strong>sa</strong> inyo. 24Kapag ako ay makapunta <strong>sa</strong> Espanya, pupunta ako <strong>sa</strong> inyo <strong>sa</strong>pagkat inaa<strong>sa</strong>han kongmakita kayo <strong>sa</strong> aking paglalakbay at matulungan ninyo ako <strong>sa</strong> patuloy kong paglalakbay. Ito aypagkatapos na magkaroon ako ng kasiyahan <strong>sa</strong> ating pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma. 25Sa ng<strong>ayon</strong>, ako ay papunta <strong>sa</strong>Jeru<strong>sa</strong>lem up<strong>ang</strong> maglingkod <strong>sa</strong> mga banal. 26Ito ay <strong>sa</strong>pagkat is<strong>ang</strong> kaluguran <strong>sa</strong> mga taga-Macedonia at<strong>sa</strong> mga taga-Acaya <strong>ang</strong> makapagbigay ng kaloob <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma ng mga mahihirap <strong>sa</strong> mga banal nana<strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem. 27Nalugod sila <strong>sa</strong> paggawa nito at ito ay ibinil<strong>ang</strong> nil<strong>ang</strong> pagkakaut<strong>ang</strong> nila <strong>sa</strong> kanila<strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong> mga Gentil ay naging kabahagi ng mga Judio <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> espirituwal na pagpapala. Kayanaman <strong>ang</strong> mga Gentil ay dapat na maglingkod <strong>sa</strong> mga Judio <strong>sa</strong> mga bagay na ukol <strong>sa</strong> katawan. 28Kay<strong>ang</strong>a, tatapusin ko <strong>ang</strong> tungkuling ito at titiyakin kong mat<strong>ang</strong>gap nila <strong>ang</strong> bung<strong>ang</strong> ito. Pagkatapos,


dadaan ako <strong>sa</strong> inyo pagpunta ko <strong>sa</strong> Espanya. 29Natitiyak kong <strong>sa</strong> pagpunta ko <strong>sa</strong> inyo, pupunta ako <strong>sa</strong>kapuspu<strong>sa</strong>n ng biyaya ng eb<strong>ang</strong>helyo ni Cristo.15:22 "Para <strong>sa</strong> mga kadahilan<strong>ang</strong> ito" Ang dahilan ay ipinaliwanag <strong>sa</strong> v. 20.▣ "ako ay may madalas na pumigil <strong>sa</strong>" Ito ay is<strong>ang</strong> hindi lubos Passive nagpapakilala. Siya ay naghadl<strong>ang</strong><strong>sa</strong> muli at muli (cf. 1:13). Ang ahensiya ay hindi naka<strong>sa</strong>ad. Ito could may been Diyos, Satanas, ma<strong>sa</strong>ma<strong>ang</strong> mga tao, o iba p<strong>ang</strong> mga Eb<strong>ang</strong>helyo pagkakataon. Tandaan Paul wrote Roma hab<strong>ang</strong> siya ay <strong>sa</strong>Corinth. Sa Corinth Paul's opponents attacked <strong>sa</strong> kanya dahil siya ay hindi pa makakapag-matupad <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> mga plano <strong>sa</strong> paglalakbay. Paul ay tiyak na apektado ng mga atake mula <strong>sa</strong> loob ng Korinpanosimbahan. Siya ay maaaring magkaroon ng nab<strong>ang</strong>git na <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> mga plano <strong>sa</strong> paglalakbay aythwarted muli at muli.15:23 "ngunit ng<strong>ayon</strong>, n<strong>ang</strong> wal<strong>ang</strong> karagdag<strong>ang</strong> lugar para <strong>sa</strong> akin <strong>sa</strong> mga rehiyon na ito" Ang tula aydapat na kinuha <strong>sa</strong> limitadong mga heograpikal na kahulugan ng Asya Minor o <strong>ang</strong> EasternMediterranean na lugar . Paul ay hindi preached <strong>sa</strong> lahat, <strong>sa</strong> lahat ng dako <strong>sa</strong> mga lugar na ito, ngunitlam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong>.▣ "at dahil ako ay may il<strong>ang</strong> taon n<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>-a<strong>sa</strong>m na dumating <strong>sa</strong> makita ka" Paul ay madalas naipinahayag ng kany<strong>ang</strong> pagnanais na bumisita <strong>sa</strong> Roma (cf. 1:10 -15; Gawa 19:21; 23:11).Mayroong is<strong>ang</strong> Griyego manuskrito iba <strong>sa</strong> point na ito ay hindi nakalista <strong>sa</strong> UBS4 kritikal footnotes. Angsinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts MSS P46, ‏,א A, D, F, G & L ay may "maraming" (polus) na kung <strong>sa</strong>an ayginamit <strong>sa</strong> v. 22, ngunit MSS B, C & P ay may "il<strong>ang</strong>" (ikanos). Marahil mamaya scribes ay bothered <strong>sa</strong>pamamagitan ng Paul's labis na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p.15:24 "kapag ako pumunta <strong>sa</strong> Espanya" Paul gustong pumunta <strong>sa</strong> kanluranin rehiyon ng Roman Empire(cf. II cor. 10:16). Siya ay inilabas mula <strong>sa</strong> Romano pagkabil<strong>ang</strong>go matapos <strong>ang</strong> close ng mga Gawa atnapunta <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> ika-apat na misyonero na paglalakbay. Ang Pastorals (I Tim., II Tim., At Titus) aynakasulat na ito <strong>sa</strong> ika-apat na paglalakbay. May marahil ng is<strong>ang</strong> reference na ito <strong>sa</strong> II Tim. 4:10 kung<strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga Griyego ansialo manuscripts ‏,א C at <strong>ang</strong> Latin Vulgate at Koptiko pag<strong>sa</strong>lin may "Gaul."Mainam ng Roma, na wrote bago <strong>ang</strong> pagtatapos ng un<strong>ang</strong> siglo, <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> "Letter <strong>sa</strong> Corinthians," 5:7din asserts na Paul manlalakbay <strong>sa</strong> "h<strong>ang</strong>ganan ng West."▣ "at up<strong>ang</strong> tulungan <strong>sa</strong> aking paraan doon <strong>sa</strong> pamamagitan ng <strong>sa</strong> iyo," Ang parirala ay naging is<strong>ang</strong>teknikal idyoma <strong>sa</strong> iglesia para <strong>sa</strong> pagtulong <strong>sa</strong> mga taong mapaglakbay missionaries <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>susunod na p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral destinasyon (cf. Gawa 15:3; ko cor. 16:6, 11; II cor. 1:16; Titus 3:13; III Juan 6).Roma ay hindi able <strong>sa</strong> tumulong <strong>sa</strong> relief fund para <strong>sa</strong> iglesia <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem ngunit sila ay maaaringmaging is<strong>ang</strong> pinansiyal na tulong para <strong>sa</strong> Paul's misyonero travels <strong>sa</strong> kanluran.15:25 "serving <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>nto" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay madalas na ginagamit na may kaugnayan <strong>sa</strong>pagpapalaki ng pera (Cf . v. 31; ko cor. 16:15; II cor. 8:4; 9:1). Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: mga<strong>sa</strong>nto <strong>sa</strong> 1:7.


15:26 "ng kontribusyon para <strong>sa</strong> mga mahihirap <strong>sa</strong> pagitan ng mga <strong>sa</strong>nto <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem" Paul aytumat<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> collection na ito (tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Koinōnia at 12:13) para <strong>sa</strong> mgail<strong>ang</strong> taon mula <strong>sa</strong> (1) Galatia at Asia Minor (cf. ko cor. 16:1-4), at (2) Macedonia at Achaia (cf. II cor. 8-9). Siya got <strong>ang</strong> ideya mula <strong>sa</strong> mga iglesia <strong>sa</strong> Antioch (cf. Gawa 11:30; 12:25). Ito ay sinadya up<strong>ang</strong>matulungan <strong>ang</strong> papag-i<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> pakpak ng maaga iglesia-Hudyo at mga hentil. Ang mgahentil simbahan ay inilarawan bil<strong>ang</strong> "delighted" up<strong>ang</strong> gawin ito (cf. vv. 26 at 27).15:27 "kung" Ito ay is<strong>ang</strong> first class na kondisyon na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p ay assumed na totoo mula <strong>sa</strong> mgamanunulat ng perspektibo o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y layunin. Kung <strong>ang</strong> mga Gentiles ibahagi <strong>sa</strong>espirituwal na bendisyon ng mga Hudyo (cf. ROM. 10-11) na sila ay dapat makatulong <strong>sa</strong> pisikal nakail<strong>ang</strong>an ng ina iglesia <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem.15:28 NASB "kapag ako ay may mga kagamit<strong>ang</strong> ito, at ilagay <strong>ang</strong> aking mga selyo <strong>sa</strong> mga prutas na ito<strong>sa</strong> kanila "NKJV" kapag ako ay may ginanap na ito at magkaroon ng sealed <strong>sa</strong> kanila ng prutas na ito"NRSV" kapag ako ay may natapos na ito, at inihatid <strong>sa</strong> mga ito kung ano ito ay tinipon "TEV" kapag akoay may natapos na ito gawain at may gagawing higit <strong>sa</strong> kanila <strong>ang</strong> lahat ng mga pera na ito ay itataaspara <strong>sa</strong> kanila "JB" Kaya kapag ako ay may opisyal na tapos na ito at higit <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> kamay na itoay itataas "Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Aktibong pandiwari at is<strong>ang</strong> AORIST Gitn<strong>ang</strong> pandiwari. Ang literal alludes<strong>sa</strong> karaniw<strong>ang</strong> paraan ng sealing ng is<strong>ang</strong> pakete up<strong>ang</strong> masiguro <strong>ang</strong> kaligta<strong>sa</strong>n ng mga nilalaman nito.Ito ay maaaring is<strong>ang</strong> paraan para <strong>sa</strong> Paul <strong>sa</strong> mag<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y na <strong>ang</strong> lahat ng mga pera na ibinigay ayipinadala at nat<strong>ang</strong>gap. Up<strong>ang</strong> masiguro na ito siya din kinuha <strong>sa</strong> kanya ng il<strong>ang</strong> mga kinatawan mula <strong>sa</strong>mga kontribusyon simbahan (cf. Gawa 20:4). Para <strong>sa</strong> mga "seal" tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at4:11.15:29 Paunawa <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita plēroō / plērōma ay ginamit muli. Tingnan <strong>ang</strong> tanda <strong>sa</strong> v. 14.NASB (BINAGO) TEKSTO: 15:30-3330Mga kapatid, namamanhik ako <strong>sa</strong> inyo <strong>sa</strong> pamamagitan ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo at <strong>sa</strong>pamamagitan ng pag-ibig mula <strong>sa</strong> Espiritu. Ipinamamanhik kong <strong>sa</strong>mahan ninyo akong magsikap <strong>sa</strong>pananal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> Diyos para <strong>sa</strong> akin. 31Ipanal<strong>ang</strong>in ninyo na ako ay maligtas mula <strong>sa</strong> mga sumusuway <strong>sa</strong>Diyos na na<strong>sa</strong> Judea. At n<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> aking paglilingkod <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem ay maging kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> mgabanal na naroroon. 32Ipanal<strong>ang</strong>in ninyo na ako ay makapunta <strong>sa</strong> inyo na may kagalakan <strong>sa</strong>pamamagitan ng kalooban ng Diyos at makapagpahing<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>ma ninyo. 33Ang Diyos ng kapayapaan<strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> sumainyong lahat. Siya nawa.15:30 "Ako gumiit iyo. . . <strong>sa</strong> magsikap ka<strong>sa</strong>ma ako "Ang mga ito ay malakas na Griyego na termino. Anguna ay ginagamit din <strong>sa</strong> 12:1. Ang ikalaw<strong>ang</strong> ay ginamit ni Hesus' makipaghamok <strong>sa</strong> Gethsemane. Paulsensed is<strong>ang</strong> malalim na kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili at <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyoministeryo (cf. II cor. 1:11; Eph. 6:18-20; Col. 4:3; ko Thess. 5:25; II Thess. 3:1 ). Ang kany<strong>ang</strong> mgakarana<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem proved na maging mahirap (cf. v. 31). Siya dumating <strong>sa</strong> Roma, ngunit hindi <strong>sa</strong>paraan ng siya had envisioned. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: kumakalinga Panal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> 9:3.15:30-33 Paul's panal<strong>ang</strong>in expresses tatlong mga hinah<strong>ang</strong>ad: (1) na siya ay maaaring maging inihatidmula <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga enemies <strong>sa</strong> Dyuda (cf. Gawa 20:22-23); (2) na <strong>ang</strong> mga regalo mula <strong>sa</strong> mga hentil


simbahan ay nat<strong>ang</strong>gap din ng iglesia <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem (cf. Gawa 15:1 ff; 21:17 ff); at (3) na siya ay maaringbisitahin <strong>ang</strong> Roma at pagkatapos ay lumapit <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> Espanya.15:30 "<strong>sa</strong> magsikap ka<strong>sa</strong>ma ako "Ang katag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit lam<strong>ang</strong> dito <strong>sa</strong> NT. Ito ay is<strong>ang</strong> tambalanng Linggo (ka<strong>sa</strong>ma) at agōnizomai (up<strong>ang</strong> lumaban, up<strong>ang</strong> labanan, up<strong>ang</strong> magsikap seriyosong, Cf. I cor.9:25; Col. 1:29; 4:12; ko Tim. 4:10; 6 : 12). Ang malakas na pawatas mga tawag <strong>sa</strong> mga Romano <strong>sa</strong> iglesiaaggressively agonize <strong>sa</strong> Paul <strong>sa</strong> panal<strong>ang</strong>in tungkol <strong>sa</strong> pagt<strong>ang</strong>gap ng mga hentil na nag-aalok ng inaiglesia <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem.15:31 "na matigas <strong>ang</strong> ulo" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga Jewish pag<strong>sa</strong>lungat o marahil <strong>ang</strong> Judaizers, ngunithindi <strong>ang</strong> iglesia <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> (cf. 11:30,31).15:32 Paul's panal<strong>ang</strong>in dulo na may dalaw<strong>ang</strong> more kahilingan: (1) siya maaaring lumapit <strong>sa</strong> kanila <strong>sa</strong>kaligayahan at (2) siya maaaring magkaroon ng is<strong>ang</strong> oras ng pahinga <strong>sa</strong> kanila (AORIST Gitn<strong>ang</strong>[deponent] pa<strong>sa</strong>kali ng sunanapauomai, lam<strong>ang</strong> dito <strong>sa</strong> NT, ngunit ginagamit <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 11:6. Paul quotedI<strong>sa</strong>. 11: 1,10 <strong>sa</strong> v. 12). Paul p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an ng is<strong>ang</strong> tahimik na oras ng pahinga at paggaling <strong>sa</strong> mgamature believers (cf. II cor. 4:7-12; 6:3-10; 11:23-33)! Siya ay hindi kumuha ito, gayunman. Aresto atsubok at taon <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong>guan pinakahihintay <strong>sa</strong> kanya <strong>sa</strong> Palestine.15:33 "<strong>ang</strong> Diyos ng kapayapaan" Ito ay is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a pamagat para <strong>sa</strong> Diyos (cf. 6:20; II cor.13:11; Phil. 4:9; ko Thess . 5:23; II Thess. 3:16; Heb. 13:20).▣ "Amen" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:25.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyongmakapag-isip <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na magingmapagpukaw ng isipan, hindi katiyakan.1. Paano ay <strong>ang</strong> OT ng benepisyo <strong>sa</strong> NT believers (vv. 4-5; ko cor. 10:6,11)?2. Bakit <strong>ang</strong> Paul quote <strong>ang</strong> OT <strong>sa</strong> vv. 9-12? Ano <strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na katotohanan <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> magturo?3. Saan <strong>sa</strong> section na ito ng Roma <strong>ang</strong> idinudulot ng pag-igting <strong>sa</strong> pagitan ng Hudyo at mga hentilposibleng lumabas?4. Saan <strong>sa</strong> section na ito ng Roma ay <strong>ang</strong> pag-aalaala tungkol <strong>sa</strong> Paul's apostleship lalabas?


5. Ano <strong>ang</strong> dahilan para <strong>sa</strong> Paul's <strong>ang</strong> nag-aalay ng simbahan para <strong>sa</strong> mga hentil <strong>ang</strong> iglesia <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem(vv. 15-28)?6. Ano <strong>ang</strong> Paul's misyonero diskarte? Bakit siya <strong>ang</strong> gusto mong pumunta <strong>sa</strong> Espanya?7. Paano at bakit Paul ay naglalarawan ng kany<strong>ang</strong> trabaho bil<strong>ang</strong> na ng is<strong>ang</strong> pari (v.16) na maykinalaman <strong>sa</strong> Israel bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> Kaharian ng mga pari (Exod. 19:5-6) o <strong>sa</strong> iglesia (I. Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2: 5,9;Rev. 1:6)?8. Alam ng Diyos na <strong>sa</strong>got Paul's panal<strong>ang</strong>in ng verses 30-33?


ROMA 16PAGKAKAHATI NG MGA TALATA SA MAKABAGONG MGA PAGSASALIN*UBS 4 NKJV NRSV TEV JBPersonal na Pagbatikapatid na babaePibiInirerekumend<strong>ang</strong>Pagbati, PersonalPagbatiPersonal PagbatiPagbati at Goodkagustuhan16:1-2 16:1-2 16:1-2 16:1-2 16:1-2Greeting Romano<strong>sa</strong>nto16:3-16 16:3-16 16:3-16 16:3-5a 16:3-5a16:5b-716:5b-1616:8-1116:12-1516:16Iwa<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong>naghahati PersonsHuling TagubilinIs<strong>ang</strong> Babala atUn<strong>ang</strong> PostScript16:17-20 16:17-20 16:17-20 16:17-20a 16:17-2016:20b-21Pagbati Mula <strong>sa</strong>Paul's FriendsHuling Pagbati atIkalaw<strong>ang</strong>PostScript16:21-23 16:21-24 16:21 16:21-23


16:22 16:2216:23 16:23Doxology Benediction ConcludingPanal<strong>ang</strong>in ngPurihinDoxology16:25-27 16:25-27 16:25-27 16:25-26 16:25-2716:27PAGBASA SA SIKLO TATLO (pagba<strong>sa</strong> p. vi pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Panimul<strong>ang</strong> mga Tala)BILANG PAGSUNOD SA ORIHINAL NA HANGAD NG MAY-AKDA SA ANTAS NG TALATAI<strong>sa</strong> itong komentaryo <strong>sa</strong> gabay ng pag-aaral, na nag<strong>ang</strong>ahulugan na responsible ka <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rilimong intepretasyon ng Bibliya. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat na sundan <strong>ang</strong> ilaw natin. Ikaw, <strong>ang</strong>Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu <strong>ang</strong> pinahahalagahan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Hindi mo dapat itoipaubaya <strong>sa</strong> taga-komentaryo.Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> kapitulo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> upuan. Tukuyin <strong>ang</strong> mga pak<strong>sa</strong>. Paghambingin <strong>ang</strong> mgapagkakahati ng mga pak<strong>sa</strong> na may lim<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> iataas. Ang pagtatalata is wal<strong>ang</strong>inspirasyon, subalit ito <strong>ang</strong> susi up<strong>ang</strong> masundan <strong>ang</strong> nais ng orihinal na may-akda, na is<strong>ang</strong>interpretasyong mula <strong>sa</strong> puso. Bawat talata ay may i<strong>sa</strong> at i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na pak<strong>sa</strong>.1. Un<strong>ang</strong> talata2. P<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> talata3. P<strong>ang</strong>atlong talata4. Atbp.MGA KONTEKSTUWAL NA PAGPAPALAGAY SA VERSES 1-27:A. Notice na <strong>ang</strong> lahat ng mga kababaihan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ra ng seksyon na ito ay mga kapwa-m<strong>ang</strong>gagawa <strong>sa</strong>Paul <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo (cf. Phil. 4:3): Pibi <strong>sa</strong> v. 1; Prisca <strong>sa</strong> v. 3; Mary <strong>sa</strong> v. 6; Junia (o Junias-kung g<strong>ayon</strong> itoay is<strong>ang</strong> tao) <strong>sa</strong> v. 7; Tryphaena at Trypho<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> v. 12; Persis <strong>sa</strong> v. 12; "ng kany<strong>ang</strong> ina" <strong>sa</strong> v. 13; Julia <strong>sa</strong> v.15; at "ng kany<strong>ang</strong> kapatid na babae" <strong>sa</strong> v. 15. Mag-ingat ng dogmatismo <strong>sa</strong> lugar ng mga kababaihan <strong>sa</strong>ministeryo. Lahat ng believers ay likas na matalino (cf. ko cor. 12:7,11), full-time na ministers (cf. Eph.4:12). Ang Bibliya ay mag<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y lalaki-pamumuno ay <strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> ng Diyos. Sa listahan na ito kami ay may


is<strong>ang</strong> babae dyakono, Pibi, at is<strong>ang</strong> posibleng babae-apostle, Junia (cf. Joel 2:28; Gawa 2:16-21). Ito aymahirap na kung paano humawak ng biblically <strong>ang</strong> isyu na ito dahil <strong>sa</strong> mga mukha makabalighuanpahayag ng Paul tulad ko cor. 11:4-5 inihambing <strong>sa</strong> 14:34.B. Paunawa <strong>ang</strong> mga posibleng pinagmulan ng lahi ng mga p<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> ito1. believing Hudyo: Aquila, Prisca, Andronicus, Junias, Mary [il<strong>ang</strong> MSS may Mariam];2. Romano mar<strong>ang</strong>al pamilya p<strong>ang</strong>alan: Prisca, Ampliatus, Apelles, narkisus, Julia, Philologus;3. Jewish mar<strong>ang</strong>al pamilya p<strong>ang</strong>alan: Aristobulus, Herodion.C. Verses 1-16 ay Paul's personal na Pagbati, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> mga taludtod 17-20 ay isina<strong>sa</strong>ra <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong>mga babala laban <strong>sa</strong> mga maling guro. Sa verses 21-23 <strong>ang</strong> misyon ng koponan nagpapadala ng Pagbatimula <strong>sa</strong> Corinth.D. Ang mga diskusyon ng kabanata 16 <strong>sa</strong> Tyndale Bagong Tipan ng kuro <strong>sa</strong> pamamagitan ng FF Bruce aytunay <strong>sa</strong> iyo. Kung ikaw ay intere<strong>sa</strong>do <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> detalyadong pag-aaral ng mga p<strong>ang</strong>alan na natagpuan <strong>sa</strong>kabanata na ito, ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> mga pahina 266-284.E. Mayroong il<strong>ang</strong> mga agam-agam tungkol <strong>sa</strong> kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga titik ng Pagtata<strong>sa</strong>. Ang pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ra ngil<strong>ang</strong> ulit ay lilitaw <strong>sa</strong> dulo ng chapters 14, 15 (MS P46) at 16, <strong>sa</strong> sinaun<strong>ang</strong> Greek manuscripts.Gayunman, <strong>ang</strong> mga tradisyunal na malapit ng 16:25-27 ay lumilitaw <strong>sa</strong> MSS P61, ‏,א B, C at D pati na rin<strong>ang</strong> mga teksto ng Griyego na ginagamit ng mahabagin ng Roma (AD 95). Verse 24 ay hindi lalabas <strong>sa</strong>mga mas lum<strong>ang</strong> mga Greek manuscripts, P46, P61, ‏,א A, B, C, at hindi rin <strong>ang</strong> Latin Vulgate Griyego o<strong>ang</strong> text na ginagamit ng Origen ng Alexandria. Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> buong talakayan ng variants makita M.Bruce Metzger, A tekstuwal kuro <strong>sa</strong> Griyego ng Bagong Tipan, pp. 533-536.PAG-AARAL NG SALITA AT PARIRALANASB (BINAGO) TEKSTO: 16:1-21 Ipinagtatagubilin ko <strong>sa</strong> inyo si Febe, na ating kapatid, na is<strong>ang</strong> tagapaglingkod ng iglesiya na na<strong>sa</strong>Cencrea. 2 Hinihiling ko na t<strong>ang</strong>gapin ninyo siya <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon gaya ng nararapat <strong>sa</strong> mga banal. Hinihilingko na tulungan ninyo siya <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> bagay na kakail<strong>ang</strong>anin niya <strong>sa</strong>pagkat siya ay naging malakingtulong <strong>sa</strong> maraming tao at gayundin <strong>sa</strong> akin.16:1 "I ihabilin <strong>sa</strong> inyo" Ito ay is<strong>ang</strong> sulat ng rekomendasyon para <strong>sa</strong> dyakoni<strong>sa</strong> Pibi. Siya marahil dalaPaul's sulat <strong>sa</strong> Roma. Mayroong il<strong>ang</strong> mga iba p<strong>ang</strong> halimbawa ng mga sulat na ito ng pagpapakilala omga rekomendasyon <strong>sa</strong> NT (cf. Gawa 18:27; ko cor. 16:3; II cor. 3:1; 8:18-24; at Phil. 2:19 -- 30).▣ "Pibi" Ang kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan meant "maliwanag" o "liwanag."▣ NASB, NKJV "na <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> lingkod ng iglesia"NRSV "is<strong>ang</strong> dyakono ng iglesia"


TEV "na naglilingkod <strong>sa</strong> iglesia"JB "ng is<strong>ang</strong> dyakoni<strong>sa</strong> ng simbahan "Ito ay <strong>ang</strong> mga kataga ng diakonos. Ito ay is<strong>ang</strong> ACCUSATIVE i<strong>sa</strong>han pambabae form. Ito ay <strong>ang</strong> mga<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> mga ministro / katulong. Ito ay ginamit ni Kristo <strong>sa</strong> 15:8 at ng mga Paul <strong>sa</strong> Eph.3:7; Col. 1:23,25. May ebidensiya <strong>sa</strong> pareho <strong>ang</strong> NT at <strong>sa</strong> mga un<strong>ang</strong> post-Bibliya iglesia para <strong>sa</strong> mgasulatin <strong>ang</strong> tungkulin ng dyakoni<strong>sa</strong>. I<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> halimbawa ng mga kababaihan <strong>sa</strong> mga lokal na iglesiaministri <strong>sa</strong> NT ay "<strong>ang</strong> widows' roll" ng Pastorals (cf. I Tim. 3:11; 5:3-16). Ang RSV, Amplified, at Phillipspag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> may "dyakoni<strong>sa</strong>" <strong>sa</strong> 16:1. Ang NASB at NIV ito <strong>sa</strong> footnotes.Ang tuka ay "na humahawak ng opisina." Lahat believers ay tinatawag na, matalino, full-time naministers (cf. Eph. 4:12). Ang ilan ay tinatawag na <strong>sa</strong> pamumuno ministri ginagampanan. Ang aming mgatradisyon ay dapat magbigay daan <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan! Ang mga maag<strong>ang</strong> deacons at deaconesses ayservants, hindi executive boards. MR Vincent, Word Studies, Vol. 2, pp. 752 at 1196, sinabi na <strong>ang</strong>apostoliko Constitutions, dating mula <strong>sa</strong> ikalaw<strong>ang</strong> huli o maag<strong>ang</strong> ikatlong siglo, ay gumagawa ng is<strong>ang</strong>pagkakaiba <strong>sa</strong> pagitan ng mga tungkulin at ordinasyon ng mga babae iglesia Helpers. 1. deaconesses 2.widows (cf. I Tim. 3:11; 5:9-10) 3. virgins (cf. Gawa 21:9 at marahil ako cor. 7:34) Ang mga tungkulinkas<strong>ang</strong>kot: 1. -aalaga para <strong>sa</strong> mga may <strong>sa</strong>kit 2. -aalaga para <strong>sa</strong> mga pisikal na persecuted 3. pagbisita <strong>sa</strong>mga bil<strong>ang</strong>go para <strong>sa</strong> pananampalataya 4. pagtuturo <strong>sa</strong> mga bagong believers 5. pagtulong <strong>sa</strong> binyag ngmga kababaihan 6. il<strong>ang</strong> overseeing ng babae iglesia ka<strong>sa</strong>piESPESYAL PAKSA: WOMEN SA BibliyaI. Ang Lum<strong>ang</strong> TipanA. Culturally, mga babae ay itinuturing na mga ari-arian.1. ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> listahan ng mga ari-arian (Exodo 20:17)2. paggamot ng alipin kababaihan (Exodo 21:7-11)3. kababaihan ng vows annullable ng is<strong>ang</strong> lipunan na respon<strong>sa</strong>ble lalaki (Numbers 30)4. kababaihan bil<strong>ang</strong> spoils ng digmaan (Deuteronomio 20:10-14; 21:10-14)B. Talaga, may tulungan1. lalaki at babae na ginawa <strong>sa</strong> imahe ng Diyos (simula 1:26-27)2. par<strong>ang</strong>alan <strong>sa</strong> ama at ina (Exodo 20:12 [Deut. 5:16])3. pagpapakund<strong>ang</strong>an ina at ama (Levitico 19:3; 20:9)4. mga kalalakihan at kababaihan ay maaaring Nazarites (Numbers 6:1-2)5. anak na babae ay may karapatan ng mana (Numbers 27:1-11)


6. bahagi ng kasunduan ng mga tao (Deuteronomio 29:10-12)7. sumunod <strong>sa</strong> pagtuturo ng mga ama at ina (Proverbs 1:8; 6:20)8. sons at anak na babae ng Heman (Levite pamilya) na humantong musika <strong>sa</strong> Templo (ako Chronicles25:5-6)9. anak na lalaki at mga anak na babae ay m<strong>ang</strong>hula <strong>sa</strong> bagong edad (Joel 2:28-29)C. Mga babae ay na<strong>sa</strong> pamumuno ginagampanan1. Akda ng mga batas' kapatid na babae, Miriam, na tinatawag na is<strong>ang</strong> prophetess (Exodo 15:20-21)2. likas na matalino mga kababaihan <strong>sa</strong> pamamagitan ng Diyos na bumuo ng mga tabernakulo (Exodo35:25-26)3. is<strong>ang</strong> babae, Deborah, ding prophetess (cf. Jdgs. 4:4), na humantong <strong>ang</strong> lahat ng mga tribes (hukom4:4-5; 5:7)4. Huldah ay is<strong>ang</strong> prophetess kanino Haring Josiah <strong>sa</strong> tinatawag na ba<strong>sa</strong>hin at kahulugan <strong>ang</strong> mgabagong-found "Book ng Law" (II Kings 22:14; II Chr. 34:22-27)5. Ruth, is<strong>ang</strong> banal babae, ay is<strong>ang</strong> ancestress ng David6. Queen Esther, is<strong>ang</strong> banal babae, na-<strong>sa</strong>ve na Hudyo <strong>sa</strong> PersiyaII. Ang Bagong TipanA. Culturally, kababaihan <strong>sa</strong> parehong Hudaismo at <strong>ang</strong> mga Greco-Romano mundo ay p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong>klase ng mga mamamayan na may il<strong>ang</strong> mga karapatan o pribilehiyo (<strong>ang</strong> exception ay Macedonia).B. Mga kababaihan <strong>sa</strong> pamumuno ginagampanan1. Elizabeth at Maria, relihiyoso kababaihan, ay magagamit <strong>sa</strong> Diyos (Lucas 1-2)2. Anna, relihiyoso babae, serving <strong>sa</strong> Templo (Lucas 2:36)3. Lydia, naniniwala at lider ng is<strong>ang</strong> bahay iglesia (Gawa 16:14,40)4. Philip's apat na anak na babae ay prophetesses (Gawa 21:8-9)5. Pibi, dyakoni<strong>sa</strong> ng iglesia <strong>sa</strong> Cenchrea (Rom. 16:1)6. Prisca (Priscilla), Paul's kapwa-m<strong>ang</strong>gagawa at mga guro ng Apollos (Gawa 18:26; ROM. 16:3)7. Mary, Tryphaena, Trypho<strong>sa</strong>, Persis, Julia, Nereus' kapatid na babae, <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga kababaihan com<strong>ang</strong>gagaw<strong>ang</strong> Paul (Rom. 16:6-16)8. Junia (KJV), marahil ay is<strong>ang</strong> babae apostle (Rom. 16:7)


9. Euodia at Syntyche, co-m<strong>ang</strong>gagawa <strong>sa</strong> Paul (Phil. 4:2-3)III. Paano gumagana <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> modernong naniniwala na balanse <strong>ang</strong> mga magkakaiba Bibliyahalimbawa?A. Paano gumagana <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mabukod maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> o cultural truths, na lam<strong>ang</strong> mag-aplay <strong>sa</strong>orihinal na konteksto, mula <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan truths valid para <strong>sa</strong> lahat ng simbahan, <strong>ang</strong> lahat ngbelievers ng lahat ng edad?1. Kami ay dapat kunin <strong>ang</strong> layunin ng inspirasyon <strong>ang</strong> mga orihinal na may-akda Seryoso. Ang Bibliya ay<strong>ang</strong> Salita ng Diyos at <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing source para <strong>sa</strong> mga pananampalataya at kaugalian.2. Kami ay dapat na pakikitungo <strong>sa</strong> mga wal<strong>ang</strong> alinl<strong>ang</strong>an ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan nakakondisyon pinukaw tekstoa. <strong>ang</strong> cultus (ibig <strong>sa</strong>bihin ritwal at liturhiya) ng Israel (cf. Gawa 15; Galacia 3)b. un<strong>ang</strong> siglo Hudaismoc. Paul's ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ay malinaw naman nakakondisyon pahayag <strong>sa</strong> Corinthians ko(1) <strong>ang</strong> mga legal na sistema ng mga pagano Roma (I Corinthians 6)(2) natitir<strong>ang</strong> mga alipin (I cor. 7:20-24)(3) buhay na wal<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa (I cor. 7:1 -- 35)(4) kabusilakan (I cor. 7:36-38)(5) pagkain <strong>sa</strong>crificed <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> diyus-diyu<strong>sa</strong>n (I cor. 10:23-33)(6) hindi karapat-dapat na aksyon <strong>sa</strong> Huling Hapunan (I Corinthians 11)3. Diyos na ganap at malinaw na nagsiwalat ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> partikular na kultura, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>partikular na araw. Kami ay dapat na kumuha ng mataimtim <strong>ang</strong> paghahayag, ngunit hindi <strong>ang</strong> lahat ngaspeto ng kany<strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> accomodation. Ang Salita ng Diyos ay nakasulat <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling<strong>sa</strong>lita direksiyon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> partikular na kultura <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> partikular na panahon.B. Biblical interpretasyon ay dapat na humingi ng orihinal na layunin ng may-akda. Ano <strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bi niya<strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga araw? Ito ay foundational at mahalaga para <strong>sa</strong> tam<strong>ang</strong> interpretasyon. Ngunitpagkatapos namin ay dapat na mag-aplay na ito <strong>sa</strong> aming <strong>sa</strong>riling mga araw. Ng<strong>ayon</strong>, dito ay <strong>ang</strong> mgaproblema <strong>sa</strong> mga kababaihan <strong>sa</strong> pamumuno (<strong>ang</strong> tunay na interpretive problema ay maaaring tukuyin<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>). Ay may mas ministers kay<strong>sa</strong> pastors na ay makikita bil<strong>ang</strong> lider? Ay deaconesses (cf. ROM.16:1) makikita bil<strong>ang</strong> lider? Ito ay lubos na malinaw na Paul, <strong>sa</strong> I cor. 14:34-35 at ako Tim. 2:9-15, ayasserting na <strong>ang</strong> mga kababaihan ay hindi dapat kunin <strong>ang</strong> hahantong <strong>sa</strong> mga pampublikong pag<strong>sa</strong>mba!Ngunit paano ko mag-apply na <strong>ang</strong> araw na ito? Hindi ko gusto Paul's kultura o <strong>ang</strong> aking kultura <strong>sa</strong>katahimikan ng Diyos at <strong>ang</strong> Salita. Marahil Paul's araw ay masyadong takda, kundi pati na rin <strong>ang</strong> akingmga araw ay maaaring masyadong bukas. Sa tingin ko kaya hindi komportable ka<strong>sa</strong>bihan na Paul's


teachings mga <strong>sa</strong>lita at mga kondisyon, un<strong>ang</strong> siglo, lokal na situational truths. Sino ako na ako ay dapatna ipaalam <strong>sa</strong> aking isip o aking kultura kontrahin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> may-akda pinukaw?!Subalit, ano <strong>ang</strong> gagawin ko kapag may mga Bibliya mga halimbawa ng mga lider ng mga babae (kahit na<strong>sa</strong> Paul's sulatin, Cf. Roma 16)? Ang is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> halimbawa ng mga ito ay Paul's discussion ngpampublikong pag<strong>sa</strong>mba <strong>sa</strong> I Corinthians 11-14. Sa 11:5 siya tila up<strong>ang</strong> payagan <strong>ang</strong> mga kababaihan nam<strong>ang</strong>aral at manal<strong>ang</strong>in <strong>sa</strong> pampublikong pag<strong>sa</strong>mba kung <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> ulo ay <strong>sa</strong>kop, pa <strong>sa</strong> 14:34-35 siyademands na sila manatiling tahimik! May mga deaconesses (cf. ROM. 16:1) at prophetesses (cf. Gawa21:9). Ito ay <strong>ang</strong> pagkakaiba-iba na ito ay nagbibigay-daan <strong>sa</strong> akin <strong>ang</strong> kalayaan up<strong>ang</strong> makilala <strong>ang</strong>Paul's comments (na may kaugnayan <strong>sa</strong> paghihigpit <strong>sa</strong> mga kababaihan) bil<strong>ang</strong> limitado <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> sigloCorinth at Ephesus. Sa parehong mga simbahan, may mga problema <strong>sa</strong> mga kababaihan exercisingkanil<strong>ang</strong> newfound kalayaan (tingnan <strong>ang</strong> Bruce ng <strong>sa</strong>lapi, Corinth Pagkatapos Paul Kaliwa), na kung<strong>sa</strong>an ay may dulot kahirapan para <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> iglesia <strong>sa</strong> abot ng kanil<strong>ang</strong> lipunan para <strong>sa</strong> Kristo. Angkanil<strong>ang</strong> mga kalayaan ay magiging limitado <strong>sa</strong> mga kaya na <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay maaaring maging masepektibo. Aking mga araw ay lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> kabaligtaran ng Paul's. Sa aking araw ng Eb<strong>ang</strong>helyo ay <strong>ang</strong>mga maaaring limitado kung <strong>sa</strong>nay, nakapag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita mga kababaihan ay hindi pinahihintulutan up<strong>ang</strong>ibahagi <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo, na hindi pinapayagan <strong>sa</strong> mga lead! Ano <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>wakas na layunin ngpampublikong pag<strong>sa</strong>mba? Ito ba ay hindi discipleship at magbahagi ng Eb<strong>ang</strong>helyo? Ay maaaring <strong>ang</strong>Diyos ay kinikilala at masiyahan <strong>sa</strong> mga kababaih<strong>ang</strong> lider? Ang Bibliya bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kabuuan tila <strong>sa</strong><strong>sa</strong>bihin ng "oo"!Gusto kong mag-ani <strong>sa</strong> Paul; aking teolohiya ay una Pauline. Hindi ko gusto mong maging labis nanaiimpluwensyahan o manipulahin ng mga modernong peminismo! Subalit, <strong>sa</strong> tingin ko <strong>ang</strong> simbahanna ito ay mabagal na sumagot <strong>sa</strong> halata Bibliya truths, tulad ng inappropriateness ng p<strong>ang</strong>-aalipin,kapoot<strong>ang</strong> panlahi, pagkapanatiko, at sexism. Ipinapayo rin na ito mabagal sumagot <strong>ang</strong>kop <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>aabusong mga kababaihan <strong>sa</strong> modernong mundo. Ng Diyos kay Cristo alpa<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> alipin at <strong>ang</strong> mgababae. Ako maglakas-loob na hindi ipaalam <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kultura-nakagapos teksto reshackle ito. One morepoint: bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> interpreter ko malalaman na <strong>ang</strong> Corinth ay is<strong>ang</strong> napaka-disrupted simbahan. Angcharismatic regalo ay prized at flaunted. Kababaihan ay maaaring nahuli <strong>sa</strong> ito. Ako ay naniniwala na <strong>ang</strong>Ephesus ay na-aapektuhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng huwad na mga guro na <strong>ang</strong> pagkuha bentahe ng mgakababaihan at <strong>ang</strong> paggamit ng mga ito bil<strong>ang</strong> kahalili nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> bahay ng simbahan ng Ephesus (cf. I& II Timothy). C. Mga mungkahi para <strong>sa</strong> karagdag<strong>ang</strong> pagba<strong>sa</strong> 1. Paano Ba<strong>sa</strong>hin <strong>ang</strong> Biblia Para <strong>sa</strong> Lahatng Its Worth ni Gordon Fee at Doug Stuart (pp. 61-77) 2. Eb<strong>ang</strong>helyo at Espiritu: Isyu <strong>sa</strong> Bagong Tipanaaralukol <strong>sa</strong> diyos <strong>sa</strong> pamamagitan ng Gordon Fee 3. Hard ka<strong>sa</strong>bihan ng Bibliya <strong>sa</strong> pamamagitan ngWalter C. Kaiser, Peter H. Davids, FF Bruce at Manfred T. Branch (pp. 613-616, 665-667)▣ "iglesia" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: IGLESIA (EKKLESIA)Ito Griyego kataga, ekklesia, ay mula <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita, "<strong>sa</strong> labas ng" at "na tinatawag na",<strong>sa</strong>makatuwid, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> nagpapahiwatig <strong>ang</strong> tinatawag na divinely-out pa. Ang un<strong>ang</strong> bahagi ngiglesia kinuha ito na <strong>sa</strong>lita mula <strong>sa</strong> seglar gamitin (cf. Gawa 19:32,39,41) at dahil <strong>sa</strong> mga Septuagint <strong>ang</strong>


paggamit ng mga kataga na ito para <strong>sa</strong> "kongregasyon" ng Israel (cf. Num. 16:3; 20:4). Na ginamit nila itopara <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pagpapatuloy ng mga OT ng mga tao ng Diyos. Sila ay <strong>ang</strong> mga bagongIsrael (cf. ROM. 2:28-29; Gal. 6:16; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop. 2:5,9; Rev. 1:6), <strong>ang</strong> katuparan ng Diyos <strong>sa</strong> buongmundo misyon (cf. Gen. 3 : 15; 12:3; Exod. 19:5-6; Matt. 28:18-20; Lucas 24:47; Gawa 1:8). Ang katag<strong>ang</strong>ito ay ginagamit <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga pandama <strong>sa</strong> Gospels at Gawa. 22. seglar bayan pulong, Gawa 19:32,39,4123. pandaigdig na <strong>ang</strong> mga tao ng Diyos kay Cristo, Matt. 16:18 at Efeso 24. ng is<strong>ang</strong> lokal nakongregasyon ng mga believers <strong>sa</strong> Kristo, Matt. 18:17; Gawa 5:11 (<strong>sa</strong> mga verses <strong>ang</strong> iglesia <strong>sa</strong>Jeru<strong>sa</strong>lem) 25. <strong>ang</strong> mga tao ng Israel panlahatan, Gawa 7:38, <strong>sa</strong> Stephen's sermon 26. <strong>ang</strong> mga tao ngDiyos <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> rehiyon, Gawa 8:3 (Dyuda o Palestine)▣ "Cenchraea" Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> seaports ng Corinth. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> bahagi (cf. Gawa 18:18).16:2 "na ikaw ay tum<strong>ang</strong>gap ng kaniy<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> paraan dapat" Ito ay is<strong>ang</strong> AORISTGitn<strong>ang</strong> [deponent] pa<strong>sa</strong>kali ng prosdechomai, na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "up<strong>ang</strong> makat<strong>ang</strong>gap ng mabaitbil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bisita" (cf. Phil. 2:29). Paul pinagkakatiwala<strong>ang</strong> ito babae at pinaghahanap <strong>ang</strong> mgasimbahan up<strong>ang</strong> tum<strong>ang</strong>gap ng tulong <strong>sa</strong> kanya <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> at <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> ngalan.▣ "<strong>sa</strong>nto" Ang katag<strong>ang</strong> ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "banal na iyan." Ito ay naglalarawan ng hindi lam<strong>ang</strong>is<strong>ang</strong> believers' na posisyon <strong>sa</strong> Hesus kundi pati na rin <strong>sa</strong>na <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> buhay relihiyoso, progressivelycharacterizing kanil<strong>ang</strong> bagong banal na posisyon <strong>sa</strong> Kristo. Ang terminong "banal" ay palaging <strong>sa</strong> Pluralmaliban <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> beses <strong>sa</strong> Philippians (4:21) at kahit na ito ay doon <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> corporate kahulugan. Up<strong>ang</strong>maging is<strong>ang</strong> Kristiyano ay bahagi ng is<strong>ang</strong> believing komunidad, is<strong>ang</strong> pamilya, <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katawan. Angmodernong iglesia <strong>sa</strong> kanluran ay may depreciated na ito corporate aspeto ng Bibliya pananampalataya!Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: mga <strong>sa</strong>nto <strong>sa</strong> 1:7.▣ "ng tulong <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> siya <strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> bagay na maaaring kail<strong>ang</strong>anin mo" May dalaw<strong>ang</strong>SUBJUNCTIVES. Ang una, paristēmi (AORIST aktibo), ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "up<strong>ang</strong> tulungan up<strong>ang</strong> aid." Angikalaw<strong>ang</strong>, chrēzō (Present aktibo), ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay "<strong>sa</strong> tulong <strong>sa</strong> anuman <strong>ang</strong> kail<strong>ang</strong>an" (cf. II cor.3:1). Ang -refer <strong>sa</strong> mga probisyon ng materyal para <strong>sa</strong> mga taong mapaglakbay ministers. Ito <strong>ang</strong> layuninng mga titik ng mga rekomendasyon.▣ NASB, NKJV "na ito ay is<strong>ang</strong> helper ng maraming" NRSV "na ito ay is<strong>ang</strong> ampon ng maraming" TEV"para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili ay is<strong>ang</strong> mabuting kaibigan <strong>sa</strong> maraming mga tao <strong>ang</strong>" JB "ay tumingin matapos<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> magaling na maraming mga tao <strong>ang</strong>" Ang katag<strong>ang</strong> ito, proistatis, ay matatagpuan lam<strong>ang</strong> dito<strong>sa</strong> NT. Ito ay may-refer <strong>sa</strong> pisikal o pinansiyal na tulong. Ang orihinal na <strong>sa</strong>lita-refer <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> yumamanpatrona. Since Pibi ay naglalakbay <strong>sa</strong> Roma (cf. v. 1) at nagkaroon ng maraming mga tumulong (cf. v. 2),ito ay maaaring tunay na ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng kany<strong>ang</strong>.NASB (BINAGO) TEKSTO: 16:3-163 Batiin ninyo sina Priscila at Aquila. Sila ay mga kam<strong>ang</strong>gagawa ko kay Cristo Jesus. 4 Inilagay nila <strong>sa</strong>p<strong>ang</strong>anib <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> leeg dahil <strong>sa</strong> aking buhay. Hindi l<strong>ang</strong> ako <strong>ang</strong> nagpapa<strong>sa</strong>lamat <strong>sa</strong> kanila kundi <strong>ang</strong>lahat din ng mga iglesiya ng mga Gentil.


5 Batiin din ninyo <strong>ang</strong> iglesiya na na<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> tahanan. Batiin niyo si Epeneto na aking minamahal. Siya<strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bunga para kay Cristo <strong>sa</strong> Acaya. 6 Batiin ninyo si Maria na nagpagal ng labis para <strong>sa</strong> atin.7 Batiin ninyo sina Andronico at Junias. Sila ay mga kamag-anak ko at ka<strong>sa</strong>ma kong bil<strong>ang</strong>go, na kinikilal<strong>ang</strong> mga apostol. Bago ako, sila ay na kay Cristo na. 8 Batiin ninyo si Ampliato na minamahal ko <strong>sa</strong>P<strong>ang</strong>inoon. 9 Batiin ninyo si Urbano na ating kam<strong>ang</strong>gagawa kay Cristo. Batiin ninyo si Estacio naminamahal ko.10 Batiin ninyo si Apeles, na is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>gap-t<strong>ang</strong>gap na m<strong>ang</strong>gagawa kay Cristo. Batiin ninyo <strong>ang</strong> mgana<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mbahayan ni Aristobulo. 11 Batiin ninyo si Herodion na aking kamag-anak. Batiin ninyo <strong>ang</strong> mgana<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mbahayan ni Narciso na mga na<strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon.12 Batiin ninyo sina Trifena at Trifo<strong>sa</strong> na mga nagpagal <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. Batiin ninyo si Persida, <strong>ang</strong>minamahal na lubos nagpagal <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon. 13 Batiin ninyo si Rufo, <strong>ang</strong> hinir<strong>ang</strong> ng P<strong>ang</strong>inoon, at <strong>sa</strong>kaniy<strong>ang</strong> ina na itinuring ko na ring ina.14 Batiin ninyo sila Sincrito, Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas at <strong>sa</strong> mga kapatid na ka<strong>sa</strong>ma nila.15 Batiin ninyo sila Filologo, Julia, Nereo at <strong>ang</strong> kapatid niy<strong>ang</strong> babae at gayundin kay Olimpas. Batiinninyo <strong>ang</strong> lahat ng mga banal na ka<strong>sa</strong>ma nila.16 Magbatian kayo <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>'t i<strong>sa</strong> ng banal na halik. Ang mga iglesiya ni Cristo ay bumabati <strong>sa</strong> inyo.16:3 "Prisca at Aquila" Lucas tawag <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> "Priscilla." Siya ay madalas na p<strong>ang</strong>alan na bago <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa, na kung <strong>sa</strong>an ay napaka-kakaiba (cf. Gawa 18:18, 26; ko cor. 16:19; II Tim. 4:19 ).Marahil siya ay Romano ng mga maharlika o <strong>ang</strong> pagkatao ng mga n<strong>ang</strong>ingibabaw na ito il<strong>ang</strong>. ParehongPaul at <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga tolda-gumagawa o katad m<strong>ang</strong>gagawa. Paul na tawag <strong>sa</strong> kanila "kapwam<strong>ang</strong>gagawa kay Cristo Jesus." Siya marahil naririnig ng lakas at weaknesses ng mga Romano simbahanmula <strong>sa</strong> pares na ito.16:4 "risked kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling necks" Ito ay is<strong>ang</strong> wika mula <strong>sa</strong> mga kataga para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> "berdugo ngaxe." Ang Bibliya ay tahimik <strong>sa</strong> kung ano Paul meant na ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng parirala.▣ "kanino hindi lam<strong>ang</strong> ako bigyan thanks, kundi pati na rin <strong>ang</strong> lahat ng mga simbahan ng Gentiles" Paulwas tunay nagpapa<strong>sa</strong>lamat para <strong>sa</strong> makipagkaibigan at aktibong tulong ng dalaw<strong>ang</strong> ito. Siya kahitexpands kanil<strong>ang</strong> serbisyo <strong>sa</strong> "lahat ng mga simbahan ng Gentiles." Ano <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> malawak affirmationat pa<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamat! Ito ay maaaring tingnan <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga naghihikayat at pagpapabatid ng Apollos (cf.Gawa 18:24-28).16:5 "<strong>ang</strong> iglesia" Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tao, hindi is<strong>ang</strong> gu<strong>sa</strong>li. Ang katag<strong>ang</strong> meant "<strong>ang</strong> tinatawagna <strong>ang</strong> mga iyan." Sa Griyego OT, <strong>ang</strong> Septuagint (LXX), <strong>ang</strong> kataga ay ginagamit up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> mga


<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo qahal, isinalin "kongregasyon." Ang un<strong>ang</strong> bahagi ng Iglesia nakakita ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rilibil<strong>ang</strong> ng natural na successors at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa ng mga OT "kongregasyon ng Israel," at hindi is<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>katin suby<strong>ang</strong> grupo. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 16:1.▣ na "na <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> bahay" Ang un<strong>ang</strong> bahagi ng mga Kristiyano natutugunan <strong>sa</strong> bahay (cf. 16:23; Gawa12:12; ko cor. 16:19; Col. 4:15 at Philemon 2) . Iglesia gu<strong>sa</strong>li ay hindi lalabas h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> ikatlong sigloAD▣ "Epaenetus" Ang tao <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "praised."▣ "ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> na-convert" Ito ay din <strong>ang</strong> sinabi ng <strong>sa</strong>mbahayan ng Stephanas <strong>sa</strong> I cor. 16:15.▣ "mula <strong>sa</strong> Asya" Ang tinutukoy <strong>sa</strong> Romano lalawigan na binubuo ng mga kanluranin is<strong>ang</strong>-ikatlo ngmodernong Turkey.16:6 "Maria, na nagtrabaho n<strong>ang</strong> husto para <strong>sa</strong> inyo" Wala ay kilala tungkol <strong>sa</strong> taong ito. Siya ay maaringis<strong>ang</strong> misyonero mula <strong>sa</strong> Romano simbahan. Kaya maraming mga kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a, relihiyoso believers ayhindi kilala <strong>sa</strong> amin pero maganda na kilala <strong>sa</strong> Diyos.16:7 "<strong>ang</strong> aking mga kapwa bil<strong>ang</strong>go" Modern iskolar ay hindi tiyak na <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> pagkabil<strong>ang</strong>go naito na ini-refer. Paul suffered marami para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pananampalataya (cf. II cor. 4:8-11; 6:4-10; 11:25-28). Siya ay <strong>sa</strong> bil<strong>ang</strong>guan <strong>sa</strong> Philippi, Cae<strong>sa</strong>rea, Roma, at marahil pati na rin iba p<strong>ang</strong> mga lugar (cf.Ephesus, ako cor. 15:32; II cor. 1:8).▣ "Junias" Ang p<strong>ang</strong>alan na ito ay maaaring panlalaki o pambabae, na kung <strong>sa</strong>an ay dapat na tinutukoy<strong>sa</strong> pamamagitan ng Accent marks. May mga Griyego manuskrito mga pagkakaiba-iba, "Iounian," aymatatagpuan <strong>sa</strong> MSS ‏,א A, B, C, D, F, G & P, ngunit wal<strong>ang</strong> Accent markahan. Ang accented pambabaeform ay matatagpuan <strong>sa</strong> MSS B2, D2, at 0150. Ang un<strong>ang</strong> bahagi ng manuskrito papirus P46 at il<strong>ang</strong>Vulgate at Koptiko translations pati na rin <strong>ang</strong> mga Griyego na ginagamit ng mga teksto Jerome ay may"Ioulian" na kung <strong>sa</strong>an ay pambabae. Ang il<strong>ang</strong> mga iskolar na ito ay is<strong>ang</strong> scribal error.Ito pambabae form ay magaganap <strong>sa</strong> 16:15. Ito ay posible na <strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> taong tinukoy <strong>sa</strong> v. 7 ay (1)dalaw<strong>ang</strong> Jewish believers na ay nabil<strong>ang</strong>go <strong>sa</strong> Paul; (2) ng is<strong>ang</strong> kapatid na lalaki at kapatid na babae, o(3) ng is<strong>ang</strong> a<strong>sa</strong>wa at a<strong>sa</strong>wa. Kung ito ay pambabae at kung <strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong> "<strong>ang</strong> mga apostoles" refer <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> mas malawak na paggamit ng mga kataga na iyon <strong>sa</strong> kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> "<strong>ang</strong> alas-dose," at pagkatapos na itoay is<strong>ang</strong> babae apostle. Ito ay kagiliw-giliw na rin na <strong>ang</strong> spelling "Junias" ay hindi na matatagpuan kahit<strong>sa</strong>an <strong>sa</strong> Romano panitikan o inscriptions ngunit <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na "Junia" ay napaka-p<strong>ang</strong>karaniwan. Itoay is<strong>ang</strong> Romano pamilya p<strong>ang</strong>alan. Para <strong>sa</strong> karagdag<strong>ang</strong> impormasyon <strong>sa</strong> mga kababaihan <strong>sa</strong> ministeryomakita ng kaibig<strong>ang</strong> Babae at lider ng Simbahan, <strong>sa</strong> pamamagitan ng Linda L. Belleville, pp. 188 talababa42.▣ NASB "na kabil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga natitir<strong>ang</strong> mga apostoles" NKJV "na ng mga tanda <strong>sa</strong> pagitan ng mgaapostoles" NRSV "sila ay kit<strong>ang</strong>-kita <strong>sa</strong> pagitan ng mga apostoles" TEV "sila ay maganda na kilala <strong>sa</strong>pagitan ng mga apostoles" NJB "<strong>sa</strong> mga natitir<strong>ang</strong> mga apostoles" Ito ay maaaring sum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> alas-


dose, kung kaya't <strong>ang</strong> mga ito ng dalaw<strong>ang</strong> ay kilala din <strong>sa</strong> kanila, o <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mas malawak na grupo ngmga ministers na kilala bil<strong>ang</strong> "mga apostoles" (cf. Gawa 14:4, 14; 18:5; ko cor. 4:9; Gal. 1:19; Phil. 2:25;ko Thess. 2:6). Ang konteksto ay nagpapahiwatig na ito mas malawak <strong>ang</strong> paggamit, tulad ng <strong>sa</strong> Eph.4:11 na, ngunit <strong>ang</strong> tiyak Artikulo nagpapahiwatig ng alas-dose. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>:Ipadala <strong>ang</strong> (Apostellō) <strong>sa</strong> 1:1.▣ "na rin ay na kay Cristo bago ako" Ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na sila ay malinaw naman na-<strong>sa</strong>ve at aktibo<strong>sa</strong> Kristo ng serbisyo bago Paul's Damascus kalye karana<strong>sa</strong>n.16:8-16 Ang mga p<strong>ang</strong>alan <strong>sa</strong> mga seksyon na ito ay hindi kilala <strong>sa</strong> scholarship. Sila ay minamahal ngDiyos at Paul ngunit <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>alan at mga serbisyo ay hindi naitala <strong>sa</strong> NT o maag<strong>ang</strong>Kristiyano panitikan. Ano <strong>ang</strong> kapuna-puna ay na may timpla ng mga karaniw<strong>ang</strong> alipin p<strong>ang</strong>alan atmar<strong>ang</strong>al Romano at Jewish pamilya p<strong>ang</strong>alan. May mga lalaki at mga babae. May mga yumamanfreedman at naglilibot preachers. May mga dayuhan mula <strong>sa</strong> Persiya. Lahat ng hadl<strong>ang</strong> ay down <strong>sa</strong>iglesia ni Hesus Kristo (cf. 3:22; 10:12; Joel 2:28-32 [Gawa 2:14-21]; ko cor. 12:11; Gal. 3:28; col . 3:11)!16:8 "Ampliatus" Ang p<strong>ang</strong>alan na ito, tulad ng Prisca at Junia, ay is<strong>ang</strong> mahu<strong>sa</strong>y na kilala Romanopamilya p<strong>ang</strong>alan.▣ "<strong>ang</strong> aking minamahal <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon" Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "mahal" ay ginagamit ng Diyos <strong>ang</strong> Ama para <strong>sa</strong>Hesus <strong>ang</strong> Anak <strong>sa</strong> Matt. 3:17 at 17:5, na kung <strong>sa</strong>an ay maaaring maging is<strong>ang</strong> pamagat mula <strong>sa</strong> lingkodSongs ng I<strong>sa</strong>ya (cf. Matt. 12:18, quoting I<strong>sa</strong>. 42:1). Gayunman, Paul ginagamit ito <strong>sa</strong> address believers (cf.1:7; 16:8,9; ko cor. 4:14,17; 15:58; Eph. 6:21; Phil. 2:12; Col. 4: 7,9,14; ko Tim. 6:2; Philemon v. 16).16:9 "Urbanus" Ang p<strong>ang</strong>alan ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "lungsod dweller" o "lungsod matino."▣ "kay Cristo" Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit na parirala, ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> "<strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon," na ito <strong>sa</strong> buong kabanata.Ang mga Kristiyano <strong>sa</strong> lahat ng mga m<strong>ang</strong>gagawa ay bahagi ng is<strong>ang</strong> pamilya, ng is<strong>ang</strong> tagapagligtas.▣ "Stachys" Ito ay is<strong>ang</strong> bukod-t<strong>ang</strong>ing p<strong>ang</strong>alan na n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan "tainga" (ng butil). Arkeolohiya aynatagpuan na ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na kaugnay <strong>sa</strong> Se<strong>sa</strong>r pamilya.16:10 "<strong>ang</strong> naaprubahan kay Cristo" Ito pan<strong>sa</strong>litain parirala ay tumutukoy <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong> kung sino had dumanasng mga pagsubok at naiiwan <strong>ang</strong> mananampalataya. Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 2:18.▣ "mga ng <strong>sa</strong>mbahayan" Ang il<strong>ang</strong> mga iskolar-isip-isip na <strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong> tumutukoy <strong>sa</strong> alipin <strong>sa</strong> mgalokal na serbisyo ng Aristobulus at hindi <strong>ang</strong> mga miyembro ng pamilya at <strong>ang</strong> parehong ay totoo ngparirala <strong>sa</strong> v. 11, "<strong>sa</strong> mga <strong>ang</strong> tahanan ng narkisus. "▣ "ng Aristobulus" Ang il<strong>ang</strong> mga iskolar (Lightfoot)-isip-isip na ito ay <strong>ang</strong> kapatid na lalaki ng HerodAgrippa ko (na <strong>sa</strong> Gawa 12 ay <strong>ang</strong> mga apostle James pumatay). Kung g<strong>ayon</strong>, ito ay nagpapakita kungpaano <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay nagsimula <strong>sa</strong> kumalat na ito ng hari Idumean pamilya.16:11 "Herodian" Ito ay maaring is<strong>ang</strong> alipin ng pamilya ng Herod.


▣ "mga ng <strong>sa</strong>mbahayan ng narkisus" Ito ay maaaring may-refer <strong>sa</strong> well kilala lingkod ng emperadorClaudius. Kung g<strong>ayon</strong>, ito ay nagpapakita kung paano <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay sinimulan up<strong>ang</strong> kumalat <strong>ang</strong>mga Romano kabunyian.16:12 "Tryphaena" Ang p<strong>ang</strong>alan na ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "pihikan."▣ "Trypho<strong>sa</strong>" Ang p<strong>ang</strong>alan na ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "pihikan." Sila ay marahil Sisters, kahit twins.▣ " nagtrabaho hard "Ang katag<strong>ang</strong> ito ay <strong>ang</strong> kahulugan ng paggawa" <strong>sa</strong> punto ng pagkahapo. "▣" Persis "Ang ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay" Persian babae. "16:13 "Rufus" Ang p<strong>ang</strong>alan na ito ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng "red" o "pula <strong>ang</strong> buhok." Mayroong is<strong>ang</strong>tila well kilala Rufus <strong>sa</strong> Roma (cf. Mark 15:21). Kung siya ay nakilala <strong>sa</strong> mga taong ito ay hindi siguradongunit tiyak na posible.▣ NASB "pagpili ng is<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon" NKJV, NRSV "napili <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon" TEV "na <strong>ang</strong> natitir<strong>ang</strong>m<strong>ang</strong>gagawa <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon ng serbisyo" JB "ng is<strong>ang</strong> napiling tagapaglingkod ng P<strong>ang</strong>inoon "Ito ayliteral" <strong>ang</strong> mga hinir<strong>ang</strong> ng i<strong>sa</strong>. "Narito <strong>ang</strong> kataga ay may kinalaman hindi lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> Diyos ng tawag,kundi pati na rin <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pamumuhay serbisyo. Kany<strong>ang</strong> ina din ginagamot Paul na may dakil<strong>ang</strong>pagmamahal.16:14 "Hermes" Ito ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng diyos ng magand<strong>ang</strong> kapalaran. Ito ay is<strong>ang</strong> napakap<strong>ang</strong>karaniwanalipin p<strong>ang</strong>alan ng un<strong>ang</strong> siglo Greco-Romano mundo.16:15 "<strong>ang</strong> lahat ng mga <strong>sa</strong>nto" Tingnan Espesyal Topic: mga <strong>sa</strong>nto <strong>sa</strong> 1:7.16:16 "banal na halik" Wal<strong>ang</strong> katibayan ng maag<strong>ang</strong> na kissed na , o kung kailan o kung <strong>sa</strong>an. Sasinagog, na <strong>ang</strong> paraan ng pagbati ay patuloy <strong>sa</strong> iglesia, <strong>ang</strong> mga lalaki kissed lalaki <strong>sa</strong> pisngi at <strong>ang</strong> mgakababaihan kissed ng mga kababaihan (cf. ko cor. 16:20; II cor. 13:12; ko Thess. 5:26 ; ko Alag<strong>ang</strong> Hayop.5:14). Ang pagkilos ng pagbati naging problema <strong>sa</strong> loob ng iglesia at gusot <strong>sa</strong> pamamagitan ngunbelievers at <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong> ay tumigil.NASB (BINAGO) TEKSTO: 16:17-2017 Ipinamamanhik ko <strong>sa</strong> inyo mga kapatid na mag-ingat kayo <strong>sa</strong> kanila na nagiging <strong>sa</strong>nhi ng pagkakabahabahagiat ng katitisuran na taliwas <strong>sa</strong> turo na inyong natutunan. Layuan ninyo sila. 18 Ito ay <strong>sa</strong>pagkat <strong>ang</strong>mga g<strong>ayon</strong> ay hindi naglilingkod <strong>sa</strong> ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo kundi <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>rili nil<strong>ang</strong> tiyan. Sapamamagitan ng mabuting <strong>sa</strong>lita at papuri ay dinadaya nila <strong>ang</strong> mga puso ng mga wal<strong>ang</strong> kapinta<strong>sa</strong>n.19 Ang balita patungkol <strong>sa</strong> inyong pagsunod ay umabot <strong>sa</strong> lahat ng dako. Ako nga ay nagagalak patungkol<strong>sa</strong> inyo ngunit ninanais kong maging matalino kayo patungkol <strong>sa</strong> mabubuti at maging mga wal<strong>ang</strong>kamalayan patungkol <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma.20 Hindi na magtatagal <strong>ang</strong> Diyos ng kapayapaan <strong>ang</strong> dudurog kay Satanas <strong>sa</strong> ilalim ng inyong mga paa.Ang biyaya ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> sumainyo.


16:17 Ang babala tila <strong>sa</strong> ba<strong>sa</strong>gin <strong>sa</strong> context biglaan. May listahan <strong>sa</strong> verses 17-18 ng kung ano <strong>ang</strong> mgahuwad na mga guro <strong>sa</strong> ginagawa. 1. sila hinalo up divisions 2. sila ilagay hindrances <strong>sa</strong> mga naniniwala ngparaan 3. sila ay tinuturuan <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> pagtuturo <strong>sa</strong> iglesia had given 4. sila ay alay ng kanil<strong>ang</strong><strong>sa</strong>riling mga batay<strong>ang</strong> appetites 5. sila ay deceiving <strong>ang</strong> puso ng mapagtiwala <strong>sa</strong> mga tao <strong>sa</strong>pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> makinis, puri talk Ang listahan na ito ay hindi na may kaugnayan <strong>sa</strong> mgamahina at malakas na believers ng 14:1-15:13.▣ "lumihis mula <strong>sa</strong> mga ito" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong makap<strong>ang</strong>yarihan. Ito ay is<strong>ang</strong> <strong>paul</strong>it-ulit natema (cf. Gal. 1:8-9; II Thess. 3:6,14; II Juan 10).16:18 NASB, NRSV TEV "ng kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga appetites" NKJV "<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling tiyan" NJB "kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling ka<strong>sa</strong>kiman "Ito ay literal" bellies "(cf. Phil. 3:19; Titus 1:12). Ang mga huwad na mgaguro naporma <strong>ang</strong> lahat <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling mga batay<strong>ang</strong> interes.▣ "<strong>sa</strong> pamamagitan ng kanil<strong>ang</strong> mga makinis at puri speech" Maling mga guro ay madalas na pisikal nakaakit-akit at dynamic na personalities (cf. Col. 2:4). Sila ay madalas na napaka lohikal na <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong>mga pagtat<strong>ang</strong>hal. Mag-ingat! Ang il<strong>ang</strong> mga posibleng Bibliya pagsusulit up<strong>ang</strong> tukuyin <strong>ang</strong> mga malingmga guro ay matatagpuan <strong>sa</strong> Deut. 13:1-5; 18:22; Matt. 7; Phil. 3:2-3, 18-19; I Juan 4:1-6.▣ "<strong>ang</strong> lokohin <strong>ang</strong> mga puso ng mapagtiwala" Ito ay is<strong>ang</strong> Present Aktibong pinagkakilanlan denotingpatuloy na panlilinl<strong>ang</strong>. Ang mga ito tila bagong o wal<strong>ang</strong> muw<strong>ang</strong> believers ay ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ktan ( "bagito <strong>sa</strong>ma<strong>sa</strong>ma").16:19 "<strong>ang</strong> ulat ng inyong pagsunod ay umabot <strong>sa</strong> lahat ng" Ito ay tinutukoy <strong>sa</strong> 1:8. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Paul'shyperboles.▣ "dumunong. . . <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> mabuti, at wal<strong>ang</strong> kamalayan <strong>sa</strong> kung ano <strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>ma "Ito aysuma<strong>sa</strong>lamin <strong>sa</strong> pagtuturo ni Hesus (cf. Matt. 10:16; Lucas 10:3).16:20" <strong>ang</strong> Diyos ng kapayapaan "Ito ay is<strong>ang</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a pamagat para <strong>sa</strong> Diyos (cf. 15:33; II cor.13:16; Phil. 4:9; ko Thess. 5:23 at Heb. 13:20).▣ "ay malapit crush Satanas <strong>sa</strong> ilalim ng iyong mga paa" Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> Gen. 3:15. Angnaniniwala na may relasyon <strong>ang</strong> Mesiyas ay nagbibigay din sila ng tagumpay (cf. I Juan 5:18-20). Ito ayis<strong>ang</strong> awesome p<strong>ang</strong>ako at responsibilidad. Sa ganitong konteksto Satanas epitomizes <strong>ang</strong> pagkalito atdibisyon na dulot ng huwad na mga guro kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>nhi ng iglesia <strong>sa</strong> mawala <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong>malaki komisyon focus. Sa likod ng huwad na mga guro ay <strong>ang</strong> diyablo! Ang Eb<strong>ang</strong>helyo, gayunpaman,dispels kadiliman at ma<strong>sa</strong>ma para <strong>sa</strong> mga taong ito at akapin live ito. Para <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> libro <strong>sa</strong>pak<strong>sa</strong> na ito makita Tatlong mahalaga Tanong Tungkol <strong>sa</strong> espirituwal na digma, <strong>sa</strong> pamamagitan ngClinton E. Arnold.ESPESYAL PAKSA: PERSONAL MASAMAIto ay is<strong>ang</strong> mahirap pak<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga kadahilanan:


1. Ang OT ay hindi ilahad ng is<strong>ang</strong> kaaway <strong>sa</strong> mabuti, ngunit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> lingkod ng YHWH na nag-aalok ngs<strong>ang</strong>katauhan is<strong>ang</strong> alternatibo at accuses s<strong>ang</strong>katauhan ng kawalan ng katarungan.2. Ang konsepto ng is<strong>ang</strong> personal na kaaway ng Diyos na binuo <strong>sa</strong> maki-Bibliya (non-makanoniko)panitikan <strong>sa</strong> ilalim ng impluwensiya ng relihiyon Persian (Zoroastrianism). Na ito, in turn, malakinaiimpluwensyahan rabbinical Judaism.3. Ang NT develops <strong>ang</strong> OT tema <strong>sa</strong> kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a naninigas, ngunit pumipili, kategorya. Kung i<strong>sa</strong> napaglalapit <strong>ang</strong> pag-aaral ng mga ka<strong>sa</strong>lanan mula <strong>sa</strong> perspektibo ng Bibliya teolohiya (bawat libro o <strong>sa</strong>may-akda o genre aral at binal<strong>ang</strong>kas hiwalay), pagkatapos ay ib<strong>ang</strong>-iba na pagtingin <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong>ma aynagsiwalat. Kung, gayunpaman, <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> na paglalapit <strong>ang</strong> pag-aaral ng mga ka<strong>sa</strong>lanan mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>wal<strong>ang</strong>-Bibliya o sobr<strong>ang</strong>-Bibliya diskarte ng mundo relihiyon o sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> relihiyon, at pagkatapos aymarami ng NT pag-unlad ay foreshadowed <strong>sa</strong> Persian dualism at Greco-Romano espiritismo. Kung <strong>ang</strong>i<strong>sa</strong> ay presuppositionally <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> banal na kap<strong>ang</strong>yarihan ng Banal na Kasulatan, at pagkatapos ay <strong>ang</strong>pag-unlad NT ay dapat makikita bil<strong>ang</strong> progresibong paghahayag. Ingat laban <strong>sa</strong> mga Kristiyano ay dapatna nagbibigay-daan <strong>sa</strong> Jewish katutubong tradisyonal na kaalaman o kanluranin panitikan (ibig <strong>sa</strong>bihin,Dante, Milton) up<strong>ang</strong> tukuyin <strong>ang</strong> Bibliya konsepto. Diyan ay tiyak misteryo at ambiguity <strong>sa</strong> lugar na itong paghahayag. Ang Diyos ay may napili na hindi ilahad <strong>ang</strong> lahat ng aspeto ng ma<strong>sa</strong>ma, <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong>pinagmulan, <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> layunin, ngunit Siya ay nagsiwalat ng kany<strong>ang</strong> pagkatalo! Sa OT <strong>ang</strong> katagaSatanas o accuser par<strong>ang</strong> may kaugnayan <strong>sa</strong> tatlong mga hiwalay na mga grupo ng1. pantao accusers (ko Sam. 29:4; II Sam. 19:22; ko Kgs. 11:14,23,25; PS. 109:6)2. <strong>ang</strong>elic accusers (Num. 22:22-23; Zech. 3:1)3. ng diyablo accusers (I Chr. 21:1; ko Kgs. 22:21; Zech. 13:2)T<strong>ang</strong>ing mamaya <strong>sa</strong> intertestamental panahon ay <strong>ang</strong> mga taong taksil ng Gen. 3 na kinilala <strong>sa</strong> Satanas(cf. Book ng karunungan 2:23-24; II Enok 31:3), at hindi h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> mamaya kahit na ito ay maging is<strong>ang</strong>rabbinical option (cf. maglalasing 9b at Sanh. 29a). Ang "sons ng Diyos" ng Gen. 6 maging <strong>ang</strong>hel <strong>sa</strong> akoEnok 54:6. Ako b<strong>ang</strong>gitin ito, hindi up<strong>ang</strong> magpahayag ng kany<strong>ang</strong> teolohiko kawastuhan, kundi up<strong>ang</strong>ipakita <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pag-unlad. Sa NT OT mga gawain ay maiugnay <strong>sa</strong> <strong>ang</strong>elic, personified ma<strong>sa</strong>ma (ie,Satanas) <strong>sa</strong> II cor. 11:3; Rev. 12:9. Ang pinagmulan ng personified ma<strong>sa</strong>ma ay mahirap o imposibleng(depende <strong>sa</strong> iyong punto ng view) up<strong>ang</strong> matukoy mula <strong>sa</strong> OT. Is<strong>ang</strong> dahilan para <strong>sa</strong> mga ito ay Israel'sstrong is<strong>ang</strong> diyos (cf. I Kgs. 22:20-22; Eccl. 7:14; I<strong>sa</strong>. 45:7; Amos 3:6). Lahat ng pananahilan ay maiugnay<strong>sa</strong> YHWH up<strong>ang</strong> ipakita <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> uniqueness at pagkap<strong>ang</strong>unahin (cf. I<strong>sa</strong>. 43:11; 44:6,8,24; 45:5-6,14,18,21,22). Sources ng posibleng impormasyon focus <strong>sa</strong> (1) Job 1-2 kung <strong>sa</strong>an Satanas ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga"sons ng Diyos" (ie, <strong>ang</strong>hel) o (2) I<strong>sa</strong>ya 14; Ezekiel 28 kung <strong>sa</strong>an prideful malapit <strong>sa</strong> sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> hari(Babylon at goma) ay ginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kapurihan ng Satanas (cf. I Tim. 3:6). Ako ay may<strong>sa</strong>ma-<strong>sa</strong>ma damdamin tungkol <strong>sa</strong> mga pamamaraan na ito. Ezekiel ay gumagamit ng Hardin ng Edenmetaphors hindi lam<strong>ang</strong> para <strong>sa</strong> mga hari ng gulong bil<strong>ang</strong> Satanas (cf. Ezek. 28:12-16), ngunit din para<strong>sa</strong> mga hari ng Ehipto bil<strong>ang</strong> Tree ng Kaalaman ng Good at ma<strong>sa</strong>ma (Ezekiel 31). Gayunman, <strong>ang</strong> I<strong>sa</strong>. 14,lalo na vv. 12-14, tila up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>elic-aal<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagpapahalaga <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili.Kung nais ng Diyos up<strong>ang</strong> ilahad <strong>sa</strong> amin <strong>ang</strong> mismong kalika<strong>sa</strong>n at pinagmulan ng Satanas na ito ay


is<strong>ang</strong> napaka-hiwid paraan at lugar up<strong>ang</strong> gawin ito. Kami ay dapat na-ingat laban <strong>sa</strong> mga kalakaran ngsistematikong teolohiya ng pagkuha maliit, hindi siguradong kayarian n<strong>ang</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> bahagi ngtestaments, mga may-akda, mga libro, at genres at Kombinasyon ng mga ito bil<strong>ang</strong> mga piraso ng banalna i<strong>sa</strong>-isip n<strong>ang</strong> malalim. Alfred Edersheim (The Life and Times ni Hesus <strong>ang</strong> Mesiyas, Vol. 2 , appendicesXIII [pp. 748-763] at XVI [pp. 770-776]) ay nag<strong>sa</strong>bi na <strong>ang</strong> Rabbinical Hudaismo na ito ay labis nanaiimpluwensyahan ng Persian dualism mahiwaga at haka-haka. Ang rabbis ay hindi is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong>source para <strong>sa</strong> mga katotohanan <strong>sa</strong> mga bagay na ito. Hesus radically diverges mula <strong>sa</strong> teachings ngsinagog. Sa tingin ko na <strong>ang</strong> rabbinical konsepto ng <strong>ang</strong>elic pamamagitan at pag<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> pagbibigayng kautu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mga akda ng mga batas <strong>sa</strong> Mt. Sinai binuk<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> pinto <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> konsepto ng is<strong>ang</strong> arch<strong>ang</strong>elicna kaaway ng YHWH pati na rin <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan. Ang dalaw<strong>ang</strong> mataas na gods ng Iranian(Zoroastrian) dualism, Ahkiman at Ormaza, mabuti at ma<strong>sa</strong>ma, at ito dualism binuo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> Judaiclimitado dualism ng YHWH at Satanas.Diyan ay tiyak progresibong paghahayag <strong>sa</strong> NT bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> pagbuo ng mga ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit hindi bil<strong>ang</strong>painamin bil<strong>ang</strong> rabbis iproklama. Ang is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> halimbawa ng pagkakaiba ay <strong>ang</strong> "digmaan <strong>sa</strong>l<strong>ang</strong>it." Ang paglagas ng Satanas ay is<strong>ang</strong> lohikal na p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an, ngunit <strong>ang</strong> specifics ay hindiibinigay. Kahit na kung ano <strong>ang</strong> binigay ay veiled <strong>sa</strong> apocalyptic genre (cf. Rev. 12:4,7,12-13). KahitSatanas ay bag<strong>sa</strong>k at desterado <strong>sa</strong> lupa, siya pa rin function bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> lingkod ng YHWH (cf. Matt. 4:1;Lucas 22:31-32; ko cor. 5:5; ko Tim. 1:20). Kami ay dapat na sugpuin <strong>ang</strong> aming pagkamausi<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mgabagay na ito. Diyan ay is<strong>ang</strong> personal na puwer<strong>sa</strong> ng mga tukso at ka<strong>sa</strong>lanan, ngunit mayroon pa rin <strong>ang</strong>i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> Diyos at s<strong>ang</strong>katauhan pa rin <strong>ang</strong> may pananagutan para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga pagpipilian.Mayroong espirituwal na lar<strong>ang</strong>an, parehong bago at pagkatapos ng kaligta<strong>sa</strong>n. Tagumpay ay maaarilam<strong>ang</strong> dumating at manatili <strong>sa</strong> at <strong>sa</strong> pamamagitan ng may tatlong Diyos. Ma<strong>sa</strong>ma na ito ay talunan atito ay tat<strong>ang</strong>galin!▣ "<strong>ang</strong> pagpapala ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesus ay <strong>sa</strong> iyo" Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ra para <strong>sa</strong>Paul (cf. ko cor. 16:23; II cor. 13:14; Gal. 6:18 ; Phil. 4:23; Col. 4:18; ko Thess. 5:28; II Thess. 3:18 at din <strong>sa</strong>Rev. 22:21). Ito ay marahil na nakasulat <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling kamay. Ito ay <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> paraan ngpagpapatunay ng kany<strong>ang</strong> mga titik (cf. II Thess. 3:17; ko cor. 16:21; Col. 4:18).NASB (BINAGO) TEKSTO: 16:2121 Si Timoteo, na aking kam<strong>ang</strong>gagawa, at <strong>ang</strong> aking mga kamag-anak na sina Lucio, Jason at Sosipatro aybumabati <strong>sa</strong> inyo.16:21-23 Ang mga verses ay is<strong>ang</strong> post ng script. Paul's co-m<strong>ang</strong>gagawa <strong>sa</strong> Corinth ipinadala <strong>ang</strong>kanil<strong>ang</strong> Pagbati.16:21 "Lucius" na ito ay na ito ay (1) Lucas <strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>gagamot (cf. Col. 4:14), o marahil ay is<strong>ang</strong> kawikaanpara <strong>sa</strong> "mataas na edukado i<strong>sa</strong>"; (2) Lucius ng Cyrene (cf. Gawa 13:1), o (3) ng is<strong>ang</strong> di-kilal<strong>ang</strong>Kristiyano.▣ "Jason" Ito ay marahil <strong>sa</strong> Jason <strong>sa</strong> bahay na may Paul nagtutulog <strong>sa</strong> Thes<strong>sa</strong>lonica (cf. Gawa 17:5-9).▣ "Sosipater "Ang tao ay marahil <strong>ang</strong> Sopater ng Berea <strong>sa</strong> Gawa 20:4.


NASB (BINAGO) TEKSTO: 16:2222 Akong si Tercio na sumulat ng sulat na ito ay bumabati <strong>sa</strong> inyo <strong>sa</strong> P<strong>ang</strong>inoon.16:22 "Ako, Tertius, na isulat <strong>ang</strong> sulat na ito" Paul na ginagamit ng is<strong>ang</strong> manunulat (amanuensis) nasumulat ng kany<strong>ang</strong> mga titik (cf. ko cor. 16:21; Gal. 6:11; Col. 4:18; II Thess. 3 : 17). Sa tingin ko Paul hadmahihirap mata sight at hindi isulat <strong>ang</strong> maliit, masikip script na kail<strong>ang</strong>an up<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alagaan space <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> sheet ng papirus katad o mag-scroll (cf. Gal. 6:18)!NASB (BINAGO) TEKSTO: 16:23-2423 Si Gayo na tum<strong>ang</strong>gap <strong>sa</strong> akin at <strong>sa</strong> buong iglesiya ay bumabati <strong>sa</strong> inyo.Si Erasto na tagapamahala ng lungsod ay bumabati <strong>sa</strong> inyo gayundin si Quarto na ating kapatid.24 Ang biyaya ng ating P<strong>ang</strong>inoong Jesucristo <strong>ang</strong> sumainyong lahat. Siya nawa.16:23 "Gaius" na ito ay na ito ay (1) Gaius Titius Justus ng Gawa 18:7; (2) Gaius ng Derbe (cf. Gawa19:29; 20:4; ko cor. 1:14); o ( 3) <strong>ang</strong> Gaius ng III Juan v. 1.▣ "-host <strong>sa</strong> akin at <strong>ang</strong> buong iglesia" Ito ay <strong>ang</strong> mabuting pakikitungo kail<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> simbahan. Il<strong>ang</strong>believers na may mga gamit-yaman na pinahihintulutan <strong>ang</strong> paglalakbay Christian ministers <strong>sa</strong> kuwartoat board. Ang ilan, tulad ng tao na ito, binuk<strong>sa</strong>n din ng kany<strong>ang</strong> bahay na <strong>ang</strong> pulong na lugar para <strong>sa</strong>mga natipon kaganapan. Bahay-simbahan <strong>ang</strong> mga pamantayan para <strong>sa</strong> higit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> da<strong>ang</strong> taon.Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong>: Iglesia (Ekklesia) <strong>sa</strong> 16:1.▣ "Erastus, <strong>ang</strong> mga lungsod-yaman" Siya ay nab<strong>ang</strong>git din <strong>sa</strong> Gawa 19:22; II Tim. 4:20. Siya aynagkaroon ng is<strong>ang</strong> naglilibot ministri konektado <strong>sa</strong> Paul.▣ "Quartus" Ang p<strong>ang</strong>alan na ito <strong>sa</strong> Latin ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> "ika-apat na." Siya ay marahil <strong>sa</strong> mgakapatid na lalaki ng Tertius na <strong>sa</strong> Latin ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulug<strong>ang</strong> "third" (cf. v. 22).16:24 Ang mga taludtod na ito ay hindi <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ng Greek manuscripts, P46, 61, ‏,א A, B, C, at0150. Ito ay matatagpuan <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga Greek manuscripts pagkatapos ng 16:23 at <strong>ang</strong> mga ibapagkatapos ng 16:27. Ito ay wal<strong>ang</strong> alinl<strong>ang</strong>an na hindi orihinal na may Paul. Ito ay tin<strong>ang</strong>gal na <strong>sa</strong> NASB,NRSV, TEV at NJB pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Ang UBS4 rate nito pagka<strong>sa</strong>ma bil<strong>ang</strong> "tiyak" (A). Ito ay is<strong>ang</strong>pagtat<strong>ang</strong>k<strong>ang</strong> malapit <strong>sa</strong> sulat at ito ay may kaugnayan <strong>sa</strong> problema ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ra doxology na <strong>sa</strong> dulong kabanata 14, 15, at 16 <strong>sa</strong> iba't-ib<strong>ang</strong> sinaun<strong>ang</strong> Griyego teksto.NASB (BINAGO) TEKSTO: 16:25-2725 Sa Diyos na makakapagpatatag <strong>sa</strong> inyo <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> aking eb<strong>ang</strong>helyo at paghahayag kay Jesucristo. Ito ay<strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> hiwaga na itinago noong una p<strong>ang</strong> panahon. 26 Subalit ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong> hiwaga ay inihayag na. Ito ayipinakilala <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga kasulatan ng mga propeta <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> utos ng wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> Diyos.


Ito ay para <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> pananampalataya ng lahat ng mga ban<strong>sa</strong>. 27 Sa iis<strong>ang</strong> matalinong Diyos, <strong>ang</strong>kaluwalhatian <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> sumakaniya magpakailanman <strong>sa</strong> pamamagitan ni Jesucristo. Siya nawa!16:25-27 Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> Griyego. Ito benediction ay matatagpuan pareho <strong>sa</strong> dulo ngkabanata 14 at kabanata 15. Ang konteksto ay is<strong>ang</strong> paglalagom ng mga p<strong>ang</strong>unahing tema ng libroposibleng nakasulat <strong>sa</strong> Paul's <strong>sa</strong>riling kamay. Ang ilan ay naniniwala na ito doxology maaaring na-1. <strong>ang</strong>takpan sulat para <strong>sa</strong> cyclical titik ng Efeso 2. para <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong> mga paraan <strong>sa</strong> Roma dahil a. Paul ay hindikailanman binisita Roma, siya pa <strong>sa</strong>ys hello <strong>sa</strong> dalawampu't-anim na taong b. kabanata 16 ay <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong>b<strong>ang</strong>gitin ng huwad na mga guro c. doxology na ito ay lilitaw <strong>sa</strong> Greek manuscripts <strong>sa</strong> maraming iba'tib<strong>ang</strong>mga lugar. Ito ay posible na Paul na ginawa ng dalaw<strong>ang</strong> kopya, chapters 1-14 <strong>sa</strong> Roma, chapters1-16 <strong>sa</strong> Ephesus. Karaniwan <strong>ang</strong> mga ito assertions ay sumagot <strong>sa</strong> pamamagitan ng (1) <strong>ang</strong> katotohananna marami <strong>sa</strong> mga ito <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> bahagi ng Kristiyano m<strong>ang</strong>gagawa manlalakbay; (2) <strong>ang</strong> katotohanan nahindi Griyego manuskrito ng Roma ay wal<strong>ang</strong> kabanata 16; at (3) <strong>ang</strong> posibilidad na <strong>ang</strong> mga maling mgaguro ay ipinahiwatig <strong>sa</strong> 14: 1-15:13.16:25 "<strong>sa</strong> Kanya na makakapag" Ito ay kah<strong>ang</strong>a-h<strong>ang</strong>a ng ib<strong>ang</strong> pamagat para <strong>sa</strong> Diyos na ginamit ngtatlong beses <strong>sa</strong> NT (cf. Eph. 3:20; Jude 24). Notice ng Diyos kung paano paganahin <strong>ang</strong> mga believers. 1.Paul's Eb<strong>ang</strong>helyo 2. <strong>ang</strong> tungkol <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>aral ni Hesus Kristo 3. <strong>ang</strong> nagsisiwalat ng Diyos wal<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>gan plano ng kaligta<strong>sa</strong>n na kung <strong>sa</strong>an ay naging malinis lihim (misteryo)Believers ay pinagana ng kaalaman ng Eb<strong>ang</strong>helyo. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay ng<strong>ayon</strong> ay makukuha <strong>sa</strong> lahat!▣ "<strong>ang</strong> misteryo" ng Diyos ay may pinag-i<strong>sa</strong> para <strong>sa</strong> mga layunin ng s<strong>ang</strong>katauhan pagtubos na kahit na<strong>ang</strong> preceded ng tag-lagas (cf. Gen. 3). Hints ng plano ay nagsiwalat <strong>sa</strong> OT (cf. Gen. 3:15; 12:3; Exod.19:5-6; at <strong>ang</strong> uniber<strong>sa</strong>l na pas<strong>sa</strong>ges <strong>sa</strong> mga propeta). Subalit ito ng buong-uu<strong>sa</strong>pan ay hindi malinaw (cf.ko cor. 2:6-8). Sa pagdating ni Hesus at <strong>ang</strong> Espiritu ay nagsisimula na ito up<strong>ang</strong> maging mas malinaw.Paul na ginagamit <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "misteryo" up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kabuu<strong>ang</strong> redemptive plano (cf. ko cor.4:1; Eph. 2:11-3:13; 6:19; Col. 4:3; ko Tim. 1:9) . Gayunman, siya ay gumagamit ng mga ito <strong>sa</strong> maramingiba't-ib<strong>ang</strong> mga pandama:1. Ang is<strong>ang</strong> bahagy<strong>ang</strong> hardening ng Israel up<strong>ang</strong> payagan <strong>ang</strong> Gentiles na i<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma. Ang pagdag<strong>sa</strong> ngGentiles ay gagana bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> mekanismo para <strong>sa</strong> mga Hudyo na t<strong>ang</strong>gapin si Hesus bil<strong>ang</strong> Kristo ngp<strong>ang</strong>huhula (cf. ROM. 11:25-32).2. Ang Eb<strong>ang</strong>helyo ay ginawa na kilala <strong>sa</strong> mga ban<strong>sa</strong>, na <strong>ang</strong> lahat ng ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Kristo at <strong>sa</strong>pamamagitan ni Cristo (cf. ROM. 16:25-27; Col. 2:2).3. Believers' bagong katawan <strong>sa</strong> Second Coming (cf. ko cor. 15:5-57; ko Thess. 4:13-18).4. Ang lagom ng lahat ng mga bagay-bagay <strong>sa</strong> Kristo (cf. Eph. 1:8-11).5. Ang Gentiles at Hudyo ay kapwa-heirs (cf. Eph. 2:11-3:13).6. Pagpapalagay<strong>ang</strong>-loob ng mga relasyon <strong>sa</strong> pagitan ng Kristo at ng Iglesia na inilalarawan <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lkataga (cf. Eph. 5:22-33).


7. Gentiles ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> tipan <strong>sa</strong> mga tao at indwelt <strong>sa</strong> pamamagitan ng Espiritu ni Kristo up<strong>ang</strong> gumaw<strong>ang</strong> Christlike kapanahunan, iyon ay, ibalik <strong>ang</strong> mga marred imahe ng Diyos <strong>sa</strong> pagkalugmoks<strong>ang</strong>katauhan (cf. Gen. 6:5, 11-13; 8:21) ng mga ng Diyos <strong>sa</strong> tao (cf. Gen. 1:26-27; 5:1; 9:6; Col. 1:26-28).8. Ang end-time na Anti-Kristo (cf. II Thess. 2:1-11).9. Ang buod ng un<strong>ang</strong> bahagi ng iglesia <strong>ang</strong> misteryo ay matatagpuan <strong>sa</strong> I Tim. 1:16.16:26 "na ng<strong>ayon</strong> ay manifested" Ang misteryo o plano ng Diyos ay ng<strong>ayon</strong> ay malinaw na nagsiwalat <strong>sa</strong>lahat ng s<strong>ang</strong>katauhan. Ito ay <strong>ang</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ni Hesus Kristo (cf. Eph. 2:11-3:13).▣ " at <strong>sa</strong> pamamagitan ng Kasulatan <strong>ang</strong> "Diyos ay manifested ito misteryo <strong>sa</strong> tao at mga gawain niHesus. Ito ay foretold ng OT propeta. Ang pagtatatag ng is<strong>ang</strong> NT iglesia binubuo ng believing Hudyo atGentiles ay palaging plano ng Diyos (cf. Gen. 3:15; 12:3; Exod. 19:5-6; Jer. 31:31-34).▣ "wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan Diyos "Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ibaba.ESPESYAL PAKSA: WALANG HANGGANRobert B. Girdlestone <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> mga libro Singkahulugan ng Lum<strong>ang</strong> Tipan, ay is<strong>ang</strong> kagiliw-giliw napuna <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> "wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan": "Ang p<strong>ang</strong>-uri aiōnios ay ginagamit ng higit pa <strong>sa</strong> apatnapu'tbeses <strong>sa</strong> NT tungkol <strong>sa</strong> buhay na wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan, na kung <strong>sa</strong>an ay bahagy<strong>ang</strong> regarded bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong>naroroon regalo, bahagy<strong>ang</strong> bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ako para <strong>sa</strong> hinaharap. Ito rin ay inilalapat <strong>sa</strong> Diyos wal<strong>ang</strong>h<strong>ang</strong>gan-iral <strong>sa</strong> ROM. 16,26; <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan ispiritu ni Kristo <strong>ang</strong> atonement <strong>sa</strong> Heb. 9.12, 13.20; at<strong>sa</strong> mga nakalipas na taong gul<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> ROM. 16,25, 2 Tim. 1,9, Titus 1.2. Ang <strong>sa</strong>lita ay ginagamit <strong>sa</strong> mgas<strong>ang</strong>gunian <strong>sa</strong> wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan sunog, Matt. 18.8,25. 41, Jude 7; wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kaparu<strong>sa</strong>han, Matt.25,46; wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan paghusga o paghatol, Mark 3.29, Heb. 6,2; wal<strong>ang</strong> maliw na pagkasira, 2 Thess.1.9. Ang mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> mga pas<strong>sa</strong>ges nagpapahiwatig kawaka<strong>sa</strong>n, at tila ay nagpahayag na kapag<strong>ang</strong> mga ito judgments ay dapat inflicted, <strong>ang</strong> panahon ng probasyon, baguhin, o <strong>ang</strong> mga pagkakataonng kinukuha ng kapalaran, ay dumanas at <strong>sa</strong> pamamagitan ng ganap na wal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan. Naiintindihannamin katiting tungkol <strong>sa</strong> hinaharap, tungkol <strong>sa</strong> mga kamag-anak ng mga tao <strong>sa</strong> buhay na <strong>ang</strong> natitir<strong>ang</strong>bahagi ng buhay, at tungkol <strong>sa</strong> mga moral bigat ng kawalan ng pananampalataya, na tiningnan <strong>sa</strong> ilaw ngl<strong>ang</strong>it. Kung, <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> dako, ito ay mali up<strong>ang</strong> idagdag <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lita ng Diyos, <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> namin ay hindi dapatali<strong>sa</strong>n ito; at kung namin susuray-suray <strong>sa</strong> ilalim ng doktrina ng wal<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>gan kaparu<strong>sa</strong>han bil<strong>ang</strong> naito ay ilagay <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan, kami ay dapat na nilalaman <strong>sa</strong> maghintay, cleaving <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ngDiyos <strong>ang</strong> pag-ibig kay Cristo, hab<strong>ang</strong> acknowledging na may maitim na background na hindi naminmaintindihan "(pp. 318-319).▣" ay ginawa na kilala <strong>sa</strong> lahat ng mga ban<strong>sa</strong> "Ito ay is<strong>ang</strong> AORIST Passive pandiwari. Ito ay nakalagayhuling <strong>sa</strong> Griyego na p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p para <strong>sa</strong> diin. Ang Diyos ay iniharap <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyo ay nag-aalok <strong>sa</strong>buong mundo na kung <strong>sa</strong>an ay palaging Kany<strong>ang</strong> layunin (cf. Gen. 3:15)!▣ NASB "humahantong <strong>sa</strong> pagsunod ng pananampalataya" NKJV "para <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong>pananampalataya" NRSV "up<strong>ang</strong> magdala ng tungkol <strong>sa</strong> pagtupad ng pananampalataya "TEV"


humahantong <strong>sa</strong> pagsunod ng pananampalataya "JB" up<strong>ang</strong> dalhin <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> pagtupad ngpananampalataya "May mga iba't-ib<strong>ang</strong> mga paraan up<strong>ang</strong> maintindihan ito parirala; ito ay maaaringsum<strong>ang</strong>guni <strong>sa</strong> (1) doktrina tungkol kay Cristo (2) <strong>ang</strong> tiwala <strong>sa</strong> Kristo; o ( 3) pagsunod <strong>sa</strong> Eb<strong>ang</strong>helyopareho <strong>sa</strong> una at patuloy. Pagkamasunurin ay dapat na pinag<strong>sa</strong>ma theologically <strong>sa</strong> mga konsepto ngpagsisisi at pananampalataya (cf. Mark 1:15; Gawa 3:16,19; 20:21).16:27 "<strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing nalalaman ng Diyos" Ito ay is<strong>ang</strong> parunggit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> diyos (cf. Deut. 6:4-5).Kristiyanismo ay may i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> Diyos, tulad ng Hudaismo, gayunpaman, <strong>ang</strong> buong diyos ni Hesus at<strong>ang</strong> buong pagkatao ng Espiritu lakas <strong>sa</strong> amin na is<strong>ang</strong> "tri-pagkakai<strong>sa</strong>," Trinity.▣ "ay <strong>ang</strong> kaluwalhatian magpakailanman" Tingnan <strong>ang</strong> mga tanda at 3:23.▣ "Amen" Tingnan <strong>ang</strong> mga espesyal na pak<strong>sa</strong> at 1:25.MGA TANONG SA TALAKAYANIto ay is<strong>ang</strong> gabay ng pag-aaral na komentaryo, na <strong>ang</strong> kahulugan ikaw ay maytungkulin para <strong>sa</strong> iyong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay dapat lumakad <strong>sa</strong>liwanag na mayroon tayo. Ikaw, <strong>ang</strong> Bibliya, at <strong>ang</strong> Banal na Espiritu ay p<strong>ang</strong>unahin <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin.Hindi mo dapat ipaubaya ito <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> tagapag<strong>sa</strong>lita.Ang mga pag-uu<strong>sa</strong>p<strong>ang</strong> tanong na ito ay binibigay up<strong>ang</strong> makatulong <strong>sa</strong> iyong makapag-isip <strong>sa</strong>mga p<strong>ang</strong>unahing isyu nitong bahagi ng aklat. Sila ay binabalak na maging mapagpukaw ngisipan, hindi katiyakan.1. Paano nakarating <strong>ang</strong> Paul kung <strong>ang</strong> lahat ng mga tao na ito <strong>ang</strong> mga Romano <strong>sa</strong> iglesia kapag siya ayhindi pa diyan?2. Mayroon b<strong>ang</strong> anum<strong>ang</strong> ebidensiya Bibliya para <strong>sa</strong> mga kababaihan deacons (cf. 16:1; ko Tim. 3:11;5:3-16)?3. Ano <strong>ang</strong> implikasyon ng mga kaya maraming mga kababaihan na nakalista <strong>sa</strong> kabanata na ito?4. Ilarawan <strong>ang</strong> mga pamamaraan at <strong>ang</strong> men<strong>sa</strong>he ng huwad na mga guro (vv. 17-18).


APENDISE ISAMAIIKLING KAHULUGAN NG MGA TERMINO NG GRIYEGONG GRAMATIKAAng Griyegong Koine, madalas na tinatawag na Griyegong Helinistiko, ay <strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> wika ng mundong Mediteranyo simula <strong>sa</strong> panahon ng pananakop ni Alexander theGreat (336-323 B.C.) at tumagal ng mga walong da<strong>ang</strong> taon (300 B.C.-A.D. 500). Hindi lam<strong>ang</strong>itong ginaw<strong>ang</strong> simple, na klasikong Griyego, subalit <strong>sa</strong> maraming mga paraan ito ay is<strong>ang</strong> masbagong uri ng wik<strong>ang</strong> Griyego na naging p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> wika ng sinaun<strong>ang</strong> daigdig na malapit <strong>sa</strong>sil<strong>ang</strong>an at Mediteranyo.Ang Griyego ng Bagong Tipan ay naiiba dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> mga gumagamit nito, maliban kayLuke at <strong>ang</strong> may-akda ng Hebreo, ay maaaring gumamit ng Aramic bil<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing wikanila. Kung <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong> mga panulat nila ay naimpluwensyahan ng Aramaic <strong>ang</strong> mga idyoma atmga porma ng istruktura. Dagdag pa, bina<strong>sa</strong> nila at nagsipi <strong>sa</strong> Septuagint (<strong>sa</strong>ling Griyego ng OT)na sinulat rin ng Griyegong Koine. Subalit <strong>ang</strong> mga Septuagint ay sinulat din ng mga iskolar ngHudyo na <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong> wika ay hindi Griyego.Naging tagapagpaalala ito na hindi natin maaaring ipilit <strong>ang</strong> Bagong Tipan <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>wik<strong>ang</strong> mahigpit <strong>ang</strong> istruktura ng gramatika. Naiiba ito ngunit may maraming pagkakapareho <strong>sa</strong>(1) Septuagint; (2) mga manunalat na Hudyo tulad ng kay Josephus; at (3) <strong>ang</strong> papyri fan aynatagpuan <strong>sa</strong> Ehipto. Paano natin ng<strong>ayon</strong> gagawin <strong>ang</strong> pagsusuri <strong>sa</strong> gramatika ng Bagong Tipan?Ang mga kat<strong>ang</strong>i<strong>ang</strong> gramatika ng Griyegong Koine at <strong>ang</strong> Bagong Tipan na GriyegongKoine ay mahu<strong>sa</strong>y. Sa maraming paraan i<strong>sa</strong> itong pagpapasimple ng gramatika. Magigingp<strong>ang</strong>unahing gabay natin <strong>ang</strong> nilalaman. Bibigyan lam<strong>ang</strong> kahulugan <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> masmalawak na konteksto. Kung g<strong>ayon</strong>, maaari lam<strong>ang</strong> maunawaan <strong>ang</strong> gramatik<strong>ang</strong> istruktura <strong>sa</strong>liwanag ng (1) <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling estilo ng may-akda; at (2) is<strong>ang</strong> particular na konteksto. Maaaringwal<strong>ang</strong> katiyakan <strong>ang</strong> mga kahulugan ng mga porm<strong>ang</strong> Griyego. Ang Griyegong Koine ayp<strong>ang</strong>unahing pa<strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> wika. Kadala<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> susi <strong>sa</strong> interpretasyon ay <strong>ang</strong> uri at porma ng mgaberbal o mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> batay <strong>sa</strong> pandiwa. Ang mga p<strong>ang</strong>unahing pandiwa ay kadala<strong>sa</strong>n makikita<strong>sa</strong> unahan, na inilalabas <strong>ang</strong> kahalagahan nito. Sa pagsusuri ng pandiwa ng Griyego, tatlong


pirasong impormasyon <strong>ang</strong> dapat pansinin: (1) <strong>ang</strong> pagbibigay ng p<strong>ang</strong>unahing diin <strong>sa</strong>panahunan/tense, panauhan/voice at panagano/mood (<strong>ang</strong> paglabas ng mga <strong>sa</strong>lita omorpolohiya); (2) <strong>ang</strong> payak na kahulugan ng tiyak na pandiwa (leksikograpiya); at (3) <strong>ang</strong>daloy ng konteksto o kahulugan (sintaks).I. PANAHUNAN/TENSEA. Ang Panahunan o aspekto ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng ugnayan ng mga pandiwa <strong>sa</strong> nakumpleto n<strong>ang</strong>mga kilos o hindi pa nakumpletong kilos. Tinatawag ito kadala<strong>sa</strong>n na “nagawa na” at “di panagagawa.”1. Ang pokus ng mga panahun<strong>ang</strong> perpektibo ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>yayari ng kilos. Wala n<strong>ang</strong> dagdagp<strong>ang</strong> impormasyon <strong>ang</strong> ibinibigay maliban <strong>sa</strong> may n<strong>ang</strong>yari! Ang simula nito, pagpapatuloy okatapu<strong>sa</strong>n ay hindi tinutugunan.2. Ang pokus ng mga panahun<strong>ang</strong> di-perpektibo ay <strong>ang</strong> proseso ng pagpapatuloy ng kilos.Maaari itong ilarawan <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga termino ng diretsong kilos o aksyon,nagpapatuloy na kilos, atbp.B. Mauuri <strong>ang</strong> mga panahunan <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> kung paano nagpapatuloy <strong>ang</strong> kilos <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pagtingin ngmay-akda.1. N<strong>ang</strong>yari na = AORIST2. N<strong>ang</strong>yari na at <strong>ang</strong> tumutugo <strong>ang</strong> resulta = PERPEKTO3. Nagyari ito <strong>sa</strong> nakaraan at <strong>ang</strong> mga resulta ay tumutugon, subalit hindi ng<strong>ayon</strong> =PLUPERPEKTO4. N<strong>ang</strong>yayari ito = PANGKASALUKUYAN5. N<strong>ang</strong>yayari ito = DI PA PERPEKTO6. M<strong>ang</strong>yayari ito = PANGHINAHARAPIs<strong>ang</strong> konkretong halimbawa kung paaano <strong>ang</strong> mga panahun<strong>ang</strong> ito ay makakatulong <strong>sa</strong>interpretasyon ay <strong>ang</strong> terminong "ligtas." Ginamit ito <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> magkakaib<strong>ang</strong> panahunan up<strong>ang</strong>maipakita <strong>ang</strong> kapwa proseso nito at kabuuan: I1. AORIST - "naligtas" (cf. Rom. 8:24)2. PERPEKTO - "nailigtas ka at nagpatuloy <strong>ang</strong> resulta” (cf. Eph. 2:5,8)3. PANGKASALUKUYAN - "inililigtas" (cf. I Cor. 1:18; 15:2)4. PANGHINAHARAP - "maililigtas" (cf. Rom. 5:9, 10; 10:9)


C. Sa pagbibigay tuon <strong>sa</strong> panahunan ng pandiwa, <strong>ang</strong> mga taga-interpret ay tinitingnan <strong>ang</strong>dahilan ng orihinal na may-akda na maipahayag <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> panahunan. Ang karaniwan“wal<strong>ang</strong> palamuti” na panahunan ay <strong>ang</strong> AORIST. Ito <strong>ang</strong> regular na "hindi tiyak”, "wal<strong>ang</strong>marka,” o "wal<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan” na pandiwa. Maaari itong gamitin <strong>sa</strong> maraming mapagpipili<strong>ang</strong>mga paraan na dapat natukoy <strong>ang</strong> konteksto. Ito ay simpleng pagpapahayag lam<strong>ang</strong> ngp<strong>ang</strong>yayari ng is<strong>ang</strong> bagay. Ang nakara<strong>ang</strong> aspekto ay para lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> MOOD NAINDIKATIBO. Kung may iba p<strong>ang</strong> panahun<strong>ang</strong> ginamit, may i<strong>ang</strong> mas tiyak na binibigy<strong>ang</strong>diin.Subalit ano?1. PANAHUNANG PERPEKTO. Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ito ng kumpletong kilos na may sumusunodna p<strong>ang</strong>yayari. Il<strong>ang</strong> pagkakataon i<strong>sa</strong> itong kombinasyon ng AORIST at mgaPANAHUNANG PANGKASALUKUYAN. Kadala<strong>sa</strong>n ay nakatuon ito <strong>sa</strong> sumusunod naresulta o pagkukumpleto ng is<strong>ang</strong> kilos (halimbawa: Eph. 2:5 & 8, "nailigtas ka atpatuloy na naililigtas”).2. PANAHUNANG PLUPERFECT. Kagaya ito ng PERPEKTO maliban <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> pagsunod<strong>sa</strong> resulta ay nawala. Halimbawa: John 18:16 "Nakatayo <strong>sa</strong> Pedro <strong>sa</strong> labas ng pinto.”3. PANAHUNANG PANGKASALUKUYAN. Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ito ng di kumpleto oimperpektong kilos. Ang diin ay kadala<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pagpapatuloy ng p<strong>ang</strong>yayari. Halimbawa: IJohn 3:6 & 9, "Lahat na sumusunod <strong>sa</strong> Kanya ay hindi patuloy na nagkaka<strong>sa</strong>la.” "Lahatng in<strong>ang</strong>kin ng Diyos ay hindi na gumagawa ng ka<strong>sa</strong>lanan.”4. PANAHUNANG DI PERPEKTO. Sa panahun<strong>ang</strong> ito <strong>ang</strong> kaugnaya nito <strong>sa</strong>PANAHUNANG PANGKASALUKUYAN ay kahawig <strong>sa</strong> kelasyon <strong>sa</strong> pagitan ngPERPEKTO at <strong>ang</strong> PLUPERPEKTO. Ang DI PERPEKTO ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng dikumpletongkilos na n<strong>ang</strong>yari subalit hindi na nagpatuloy o <strong>ang</strong> simula ng kilos ay <strong>sa</strong>nakaraan. Halimbawa: Matt. 3:5, "h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> buong Heru<strong>sa</strong>lem ay nagpatuloy napumunta <strong>sa</strong> kanya” o pagkatapos lahat ng Heru<strong>sa</strong>lem ay nagsimul<strong>ang</strong> pumunta <strong>sa</strong>kanya.”5. PANAHUNANG PANGHINAHARAP. Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ito ng kilos na kadala<strong>sa</strong>n ay binalakpara <strong>sa</strong> darating na panahon. Nakapokus ito <strong>sa</strong> maaaring m<strong>ang</strong>yari kay<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lukuiy<strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>yayari. Madlas nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi ito ng katiyakan ng p<strong>ang</strong>yayari. Halimbawa: Matt. 5:4-9,"Mapalad <strong>ang</strong>...sila ay magiging...."


II. TINIG/VOICEA. Ang tinig ay nagpapaliwanag <strong>sa</strong> ugnayan <strong>sa</strong> pagitan ng kilos ng pandiwa at simuno nito.B. TINIG NA TAHASAN/ACTIVE VOICE ay <strong>ang</strong> karaniwan, inaa<strong>sa</strong>han , di-binibigyandiinna paraan <strong>sa</strong> pagpapahayag na <strong>ang</strong> simuno <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa ng kilos ngpandiwa.C. Ang TINIG NA KABALIKAN/PASSIVE VOICE ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na <strong>ang</strong> simuno<strong>ang</strong> tumat<strong>ang</strong>gap ng kilos ng pandiwa na isinagawa ng ahente <strong>sa</strong> labas. Ang tagalabas naahenteng ito na siy<strong>ang</strong> gumagawa ng kilos ay ipinapahiwatig <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Griyegong NT ngsumusunod na mga p<strong>ang</strong>atnig at mga sitwasyon:1. is<strong>ang</strong> personal na tuwir<strong>ang</strong> ahente ng hupo ng may ABLATIVE CASE (cf. Matt.1:22;Acts 22:30).2. is<strong>ang</strong> personal na ahenteng tagapamagitan <strong>sa</strong> dia ng may ABLATIVE CASE (cf. Matt.1:22).3. is<strong>ang</strong> di-personal na ahente na karaniwan may en ng may INSTRUMENTAL CASE.4. min<strong>sa</strong>n maaaaring personal o di-personal na ahnete ng INSTRUMENTAL CASElam<strong>ang</strong>.D. Ang GITNANG TINIG/MIDDLE VOICE ay n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na <strong>ang</strong> simuno <strong>ang</strong>nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa ng kilos ng pandiwa at tuwiran ding ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> kilos ng pandiwa. Kadala<strong>sa</strong>nay tinatawag itong tinig ng mataas na personal na interes. Ang pagbubuo nito ay hindimatatagpuan <strong>sa</strong> Ingles. May malawak itong pakahulugan at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> griyego. Il<strong>ang</strong>halimbawa ng uring ito ay <strong>ang</strong> mga:1. REPLEKSIBO/REFLEXIVE – <strong>ang</strong> tuwir<strong>ang</strong> aksyon ng simuno. Halimbawa: Matt.27:5 "nagpatiwakal <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili."2. MASIDHI/INTENSIVE – <strong>ang</strong> simuno <strong>ang</strong> nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa ng kilos para <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>rili.Halimbawa: II Cor. 11:14 "Si Satanas ay nagpap<strong>ang</strong>gap ng kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili bil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong>helng liwanag."3. TUMBASAN/RECIPROCAL – <strong>ang</strong> paglalaro ng dalaw<strong>ang</strong> simuno. Halimbawa::Matt. 26:4 "nagbigayan sila ng payo <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>’t i<strong>sa</strong>."


III.PANAGANO/MOOD (o "MODE")A. Mayroong apat na mood <strong>sa</strong> Griyegong Koin. Ipinpakita ng mga ito <strong>ang</strong> ugnayan ngpandiwa <strong>sa</strong> realidad, Kahit <strong>sa</strong> loob ng isipan ng may-akda. Ang mga mood ay nahahati <strong>sa</strong>dalawa malalawak na kategorya: iyong na<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng katotohanan (INDICATIVE) at <strong>ang</strong>nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng potensyal o maaari p<strong>ang</strong> m<strong>ang</strong>yari (SUBJUNCTIVE, IMPERATIVE atOPTATIVE).B. Ang MOOD NA INDIKATIBO ay <strong>ang</strong> karaniw<strong>ang</strong> mood na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng kilos nan<strong>ang</strong>yari ni ka<strong>sa</strong>lukuiy<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>yayari, kahit <strong>sa</strong> isipan lam<strong>ang</strong> ng may-akda. Sa moodlam<strong>ang</strong> ng Griyego naipapahayag <strong>ang</strong> tiyak na panahon, at kahit ditto <strong>ang</strong> aspektong itoay p<strong>ang</strong>alawa lam<strong>ang</strong>.C. Ang MOOD NA SUBHETIBO ay nagpapahayag ng maaaring m<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong> hinaharap.Hindi pa n<strong>ang</strong>yayari <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> bagay subalit may t<strong>sa</strong>n<strong>sa</strong> na m<strong>ang</strong>yayari ito. Haloskapareho nito <strong>ang</strong> INDIKATIBO SA HINAHARAP. Ang pagkakaiba nito aynagpapahayag <strong>ang</strong> SUBHETIBO ng bahgy<strong>ang</strong> pag-aalinl<strong>ang</strong>an. Sa Inglesh kadala<strong>sa</strong>n ayipinapapahayag ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga terminong "maaaring magawa," "maaaringgawin," "maaari," o "baka."D. Ang MOOD na OPTATIVE ay nagpapahayag ng h<strong>ang</strong>arin na maaaring m<strong>ang</strong>yari <strong>sa</strong>isipan. Ipinapalagay itong is<strong>ang</strong> hakb<strong>ang</strong> na mas malayo <strong>sa</strong> katotohanan kay<strong>sa</strong>SUHETIBO. Ang ay nagpapahayag ng posibil;idad na m<strong>ang</strong>yari <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong>kondisyon. Ang OPTATIVE ay madal<strong>ang</strong> matagpuan <strong>sa</strong> Bagong Tipan. Ang madalas nagamit nito ay <strong>sa</strong> kilal<strong>ang</strong> parirala ni San Pablo, “Sana hindi ito m<strong>ang</strong>yari,” (KJV, "Godforbid"), na ginamit ng labinlim<strong>ang</strong> beses (cf. Rom. 3:4, 6, 31; 6:2, 15; 7:7, 13; 9:14;11:1, 11; I Cor. 6:15; Gal. 2:17; 3:21; 6:14). Ang ib<strong>ang</strong> mga halimbawa ay matatagpuan<strong>sa</strong> Luke 1:38, 20:16, Acts 8:20, at I Thess. 3:11.E. Ang MOOD NA IMPERATIBO ay nagbibigay-diin ng pautos na maaaring m<strong>ang</strong>yari,subalit <strong>ang</strong> diin ay <strong>sa</strong> h<strong>ang</strong>arin ng nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita. Ipinipilit lam<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling pagkuku<strong>sa</strong>na posibilidad at nakakondisyon <strong>sa</strong> mga pagpili ng ib<strong>ang</strong> tao. Mayroong mga espesyal napagagamit ng IMPERATIBO <strong>sa</strong> mga da<strong>sa</strong>l at p<strong>ang</strong>atlong panauh<strong>ang</strong> pakiu<strong>sa</strong>p. Ang mgapag-uutos na ito ay matatagpuan lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> PANGKASALUKUYAN at AORIST na mgapanahunan <strong>sa</strong> NT.


IV.F. Il<strong>ang</strong> gramatika <strong>ang</strong> na<strong>sa</strong> kategorya ng mga PARTICIPLES bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> uri ng mood.P<strong>ang</strong>karaniwan <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Griyegong NT, na kadala<strong>sa</strong>n ay pinapakahuluganbil<strong>ang</strong> mga verbal adjectives. Isina<strong>sa</strong>lin <strong>ang</strong> mga ito na pandugtong <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>unahingpandiwa kun g <strong>sa</strong>an ito kaugnay. Malawak na mapagpipilian <strong>ang</strong> possible <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>linng mga pandiwiwari. Mahalag<strong>ang</strong> kumunsulta <strong>sa</strong> ol<strong>ang</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Ingles. Ang<strong>Bible</strong> in Twenty Six Translations na inlathala ni Baker ay makakatulong ng malaki dito.Ang AORIST NA AKTIBONG INDIKATIBO ay <strong>ang</strong> karaniwan o "wal<strong>ang</strong> tanda” naparaan <strong>sa</strong> pagrekord ng p<strong>ang</strong>yayari. Ang anum<strong>ang</strong> panahunan, voice o mood ay mayil<strong>ang</strong> tiyak na kahalagahan <strong>sa</strong> pagpapakahulugan na nais ipaabot ng orihinal na mayakda.Sa taong hindi pamilyar <strong>sa</strong> Griyego <strong>ang</strong> sumusunod na mga pantulong <strong>sa</strong> pag-aaral aymakakapagbigay ng impormasyon:A. Friberg, Barbara at Timothy. Analytical Greek New Testament. Grand Rapids: Baker,1988.B. Marshall, Alfred. Interlinear Greek-English New Testament. Grand Rapids:Zondervan, 1976.C. Mounce, William D. The Analytical Lexicon to the Greek New Testament. GrandRapids: Zondervan, 1993.D. Summers, Ray. Essentials of New Testament Greek. Nashville: Broadman, 1950.E. Mga p<strong>ang</strong>-akademikong may akreditasyon na Griyegong Koine na mga kurso <strong>sa</strong>korespondensya na matatagpuan <strong>sa</strong> Moody <strong>Bible</strong> Institute <strong>sa</strong>Chicago, IL.V. PANGNGALANA. Ayon <strong>sa</strong> sintaks, <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>galan ay nauuri <strong>sa</strong> kaso. Ang kaso ay <strong>ang</strong> uri ngporma ng p<strong>ang</strong>galan na nagpapakita ng relasyon nito <strong>sa</strong> pandiwa at iba poabng bahagi ngmga p<strong>ang</strong>-ukol. Dahil <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> porma ng kaso ay maaaring matukoy <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> iba’t ib<strong>ang</strong>relasyon nito, <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>-ukol ay nagawa up<strong>ang</strong> makapgbigay ng mas malinaw napaghihiwalay <strong>sa</strong> posibleng mga gamit nito.B. Ang mga kasong Griyego ay nauuri <strong>sa</strong> walong sumusunod na paraan:


1. Ang KASONG NOMINATIBO ay ginamit <strong>sa</strong> pagp<strong>ang</strong>alan at kalimitan ay siy<strong>ang</strong>simuno ng p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p o sugnay. Ginamit din ito <strong>sa</strong> mga panaguring p<strong>ang</strong>galan at p<strong>ang</strong>urina may pandugtong na pandiw na “to be” o “become.”2. Ang KASONG GENITIBO ay ginagmit <strong>sa</strong> paglalarawan at kalimitan ay itinatalagabil<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian o kalidad ng <strong>sa</strong>lita kung <strong>sa</strong>an ito ay may kaugnayan. Sina<strong>sa</strong>got nito <strong>ang</strong>tanong, “ "Anong uri?” Kalimitan ay ipinapahayag ito <strong>sa</strong> Inglis na p<strong>ang</strong>-ukol “ng”.3. Ang KASONG ABLATIBO ay ginagamit <strong>sa</strong> parehong porma ng inpleksyon opagbabago ng tono. Ang KASONG ABLATIBO ay ginagamit <strong>sa</strong> parehong kaso ngporma ng inpleksyon gaya ng GENITIBO, subalit ito ay ginagamit <strong>sa</strong> pagllarawan ngpaghihbiwalay. Kalimitan ay nagpapahayag din ito ng paghihiwalay <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong>p unto ngoras, espasyo, pinaggalingan, pinagmulan o degri. Madalas ay ipinapahayag ito <strong>sa</strong>paggamit ng preposisyong Inglis na “mula.”4. Ang KASONG DATIVE ay naglalarawan ng interes na personal. Maari itongmagpahayag ng positibo o negatibong aspekto. Madalas ay i<strong>sa</strong> itong di-tuwir<strong>ang</strong> l<strong>ayon</strong>.Madalas itong ipahayag <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>-ukol na Ilnglis na “<strong>sa</strong>.”5. Ang KASONG LOKATIBO ay kaparehong porm<strong>ang</strong> inpleksyon gaya ng DATIVE,subalit inilalalrawan nito <strong>ang</strong> posisyon o lokasyon <strong>sa</strong> espasyo, oras o mga lohikal na mgapaglilimita. Kalimitan ay ipinapahayag ito <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>-ukol na Inglis na “<strong>sa</strong>, <strong>sa</strong> karamihan, <strong>sa</strong>panahon, ng, <strong>sa</strong> pagdating, at katabi.”6. Ang KASONG INSTRUMENTAL ay kaparehong porma ng inpleksyon ng DATIVEat LOKATBONG mga kaso. Ipinapahayag ito <strong>sa</strong> pamamaraan o aso<strong>sa</strong>syon. Kalimitan ayipinapahayag ito <strong>sa</strong> Inglis na p<strong>ang</strong>-ukol na “ni” o “ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong>.”7. Ang KASONG ACCUSATIVE ay ginamit <strong>sa</strong> paglalarawan ng pagtatapos ng kilos oaksyon. Nagpapahayag ito ng limitasyon. Ang p<strong>ang</strong>nahing gamit nito ay bil<strong>ang</strong> tuwir<strong>ang</strong>l<strong>ayon</strong>.Sinagot nito <strong>ang</strong> tanong na “Gaano kalayo?” o “H<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>an?”8. Ang KASONG VOCATIVE ay ginamit para <strong>sa</strong> mga tuwir<strong>ang</strong> pag-adres.VI. MGA TAGAPAG-UGNAY AT TAGAPAGDUGTONGA. Ang Griyego ay is<strong>ang</strong> ganap o tumpak na wika dahil mayroon itong maramingtagapagdugtong. Pinagdudugtong nila <strong>ang</strong> mga pag-iisip (mga sugnay, mga p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p,at mga talata). Masyadong itong karaniwan na <strong>ang</strong> kawalaqn ng mga ito (asyndeton) ay


madalas mahalaga <strong>sa</strong> pagpapaliwanag. Kung tutuusin, <strong>ang</strong> mga tagapag-ugnay at mgataqgapagdugtong na ito ay nagpapakita <strong>sa</strong> direksyon ng isipan ng may-akda. Kalimitan aymahalaga <strong>ang</strong> mga ito <strong>sa</strong> pagtukoy kung an g<strong>ang</strong> tiyak na nais na ipaalam niya.B. Narito listahan ng il<strong>ang</strong> mga tagapag-ugnay at tagapagdugtong at <strong>ang</strong> kanil<strong>ang</strong> mgakahulugan (<strong>ang</strong> impormasyong ito ay karamih<strong>ang</strong> makikita mula <strong>sa</strong> H. E. Dana at JuliusK. Mantey’s A Manual Grammar of the Greek New Testament).7. Mga pamanahong tagapagdugtonge. epei, epeid , hopote, h s, hote, hotan (subj.) - “kailan”f. he s - “hab<strong>ang</strong>”g. hotan, epan (subj.) - “kapag”h. he s, achri, mechri (subj.) - “h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong>”i. priv (infin.) - “bago”d. hos - “since,” “when,” “as”8. Lohikal na mga pandugtonga. L<strong>ayon</strong>(1) hina (subj.), hopos (subj.), hos - “up<strong>ang</strong>”,” “n<strong>ang</strong>”(2) hoste (articular accu<strong>sa</strong>tive infinitive) - “iyan”(3) pros (articular accu<strong>sa</strong>tive infinitive) or eis (articular accu<strong>sa</strong>tive infinitive) - “na”b. Resulta (may malapit na ugnayan <strong>sa</strong> pagitan ng mga porm<strong>ang</strong> gramatika ng l<strong>ayon</strong> atresulta)(1) hoste (infinitive, this is the most common) - “up<strong>ang</strong>”, kung g<strong>ayon</strong>”(2) hiva (subj.) - “up<strong>ang</strong>”(3) ara - “up<strong>ang</strong>”c. Sanhi o dahilan(1) gar (dahilan/epekto o dahilan/konklusyon) - “para <strong>sa</strong>,” “dahil <strong>sa</strong>”(2) dioti, hotiy - “because”(3) epei, epeide, hos - “since”(4) dia (with accu<strong>sa</strong>tive) and (with articular infin.) - “because”


d. Paghinuha o Inperensyal(1) ara, poinun, hoste - “therefore”(2) dio (strongest inferential conjunction) - “para <strong>sa</strong>an”,“kung <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>” “kung g<strong>ayon</strong>”(3) oun - “kung g<strong>ayon</strong>,” “kaya,” “pagkatapos,” “kaya”(4) toinoun - “n<strong>ang</strong> alinsunod <strong>sa</strong>”e. Pag<strong>sa</strong>lungat o p<strong>ang</strong>kontra(1) alla (strong adver<strong>sa</strong>tive) - “subalit,” “maliban <strong>sa</strong>”(2) de - “but,” “however,” “yet,” “on the other hand”(3) kai - “but”(4) mentoi, oun - “however”(5) plen - “never-the-less” (mostly in Luke)(6) oun - “however”f. Paghahambing(1) hos, kathos (pagsisimula ng mga sugnay na naghahambing)(2) kata (<strong>sa</strong> mga tambalan, katho, kathoti, kathosper, kathaper)(3) hosos (<strong>sa</strong> Henreo)(4) e - “kay<strong>sa</strong>”g. Pagpapatuloy o serye(1) de - “at,” “ng<strong>ayon</strong>”(2) kai - “at”(3) tei -“at”(4) hina, oun - “iyan”(5) oun - “pagkatapos” (<strong>sa</strong> John)9. Mga gamit na pandiina. alla - “tiyak,” “oo,” “<strong>ang</strong> katotohanan”b. ara - “<strong>sa</strong> katunayan,” “may katiyakan,” “talaga”c. gar - “subalit <strong>ang</strong> totoo,” “tiyak,” “<strong>sa</strong> katunayan”d. de - “<strong>sa</strong> katunayan”


e. ean - “kahit na”f. kai - “kahit na,” “<strong>sa</strong> katunayan,” “talaga”g. mentoi - “<strong>sa</strong> katunayan”h. oun - “totoo,” “<strong>sa</strong> lahat ng paraan”VII. MGA PANGUNGUSAP NA MAY PASUBALI O KONDISYONALA. Ang PANGUNGUSAP NA KONDISYONAL ay nalalaman ng i<strong>sa</strong> o higit p<strong>ang</strong> mgasungnay na kondisyonal. Nakakatulong <strong>ang</strong> istruktur<strong>ang</strong> gramatika na ito <strong>sa</strong>pagpapakahulugan dahil <strong>sa</strong> nagbibigay ito ng mga kondisyon, mga dahilan o mga <strong>sa</strong>nhikung bakit <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kilos o aksyon ng p<strong>ang</strong>unahing pandiwa ay n<strong>ang</strong>yayari o hindin<strong>ang</strong>yayari. Mayroong apat na uri ng mga p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na kondisyonal. Gumagalaw itomula <strong>sa</strong> ipinapalagay na totoo mula <strong>sa</strong> pananaw ng may-akda o para <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> l<strong>ayon</strong>kung <strong>sa</strong>an ito ay h<strong>ang</strong>arin lam<strong>ang</strong>.B. Ang UNANG URI NG PANGUNGUSAP NA KONDISYONAL ay ipinapahayag <strong>sa</strong>kilos o p<strong>ang</strong>yayari na ipinapalagay na totoo mula <strong>sa</strong> pananaw ng may-akda o para <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> mga l<strong>ayon</strong> kahit na ipinahayag ito ng may “kung” (cf. Matt. 4:3; Rom. 8:31).Gayunman, hindi ito n<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na <strong>ang</strong> lahat ng mga UNANG URI ay tooto <strong>sa</strong>katotohanan. Madlas ginagamit ito up<strong>ang</strong> magbigay diin ng punto <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagtatalo omagbigay ng diin <strong>sa</strong> kamalian (cf. Matt. 12:27).C. Ang PANGALAWANG URI NG PANGUNGUSAP NA KONDISYONAL ay madalasna tinatawag na "<strong>sa</strong>lungat <strong>sa</strong> katotohanan." Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ito ng hindi n<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong>katotohanan <strong>sa</strong> pagbigay ng punto. Halimbawa:1. "Kung Siya talaga ay propeta na <strong>sa</strong> katotohanan ay hindi naman Siya, malalamanNiya kung sino at anong pag-uugali ng babae <strong>ang</strong> kakapit <strong>sa</strong> Kanya, sibalit hindinaman Siya " (Luke 7:39)2. "Kung naniniwala ka talaga kay Moises, na hindi ka naman naniniwala, maniniwalaka <strong>sa</strong> akin, na hindi ka naman naniniwala " (John 5:46)3. "Kung nagsisikap pa rin akong maging kaaya-aya <strong>sa</strong> tao, na hindi naman, hindi akomagiging alipin ng Kristo, na hindi naman ako " (Gal.1:10)


D. Ang PANGATLONG URI ay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad ng posibleng aksyon <strong>sa</strong> hinaharap. Nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>adito kadala<strong>sa</strong>n ng di inaa<strong>sa</strong>han. Ang aksyon ng ng p<strong>ang</strong>unahing pandiwa ay inaa<strong>sa</strong>han <strong>sa</strong>kasyon <strong>sa</strong> pariral<strong>ang</strong> “kung”. Mga halimbawa mula <strong>sa</strong> I John: 1:6-10;2:4,6,9,15,20,21,24,29; 3:21; 4:20; 5:14,16.E. Ang PANG-APAT URI <strong>ang</strong> siy<strong>ang</strong> pinakamalayo mula <strong>sa</strong> posibilidad. Madal<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong>NT. Sa totoo, wal<strong>ang</strong> kumpletong PANG-APAT NA URI NG PANGUNGUSAP NAKONDISYONAL kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> parehong bahagi ng kondisyon ay tumutugma <strong>sa</strong>kahulugan. Ang is<strong>ang</strong> halimbawa ng PANG-APAT NA URI ay <strong>ang</strong> panimul<strong>ang</strong> sugnay<strong>sa</strong> I Pet. 3:14. Ang is<strong>ang</strong> halimbawa ng bahagy<strong>ang</strong> PANG-APAT NA URI <strong>sa</strong> pagtataposna sugnay ay <strong>ang</strong> Acts 8:31.VIII. MGA PAGBABAWALA. Ang PANGKASALUKUYANG IMPRERATIBO na may AKONG KATAGAkadala<strong>sa</strong>n (subalit hindi eksklusibo) ay may pagbibigay-diin <strong>sa</strong> paghinto <strong>sa</strong> kilos nanasimulan na. Il<strong>ang</strong> halimbawa: "ihinto <strong>ang</strong> pag-iipon ng yaman <strong>sa</strong> mundo… " (Matt.6:19); "huminto <strong>sa</strong> pag-alala tungkol <strong>sa</strong> iyong buhay. . ." (Matt. 6:25); "huminto <strong>sa</strong>pagbibigay <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>ang</strong> mga bahagi ng inyong mga katawan bil<strong>ang</strong> instrumentng mga kamalian. . ." (Rom. 6:13); "dapat huminto ka <strong>sa</strong> paggawa ng ma<strong>sa</strong>ma<strong>sa</strong> Banal na Espiritu ng Diyos. . ." (Eph. 4:30); at "huminto <strong>sa</strong> pag-inom ng alak. . ."(5:18).B. Ang AORIST NA SUHETIBO na may AKONG KATAGA ay nagbibigay-diin <strong>sa</strong>"huwag magsisimula o simulan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kilos." Il<strong>ang</strong> mga halimbawa: "Huwagmagsisimula na ipalagay na. . ." (Matt. 5:17); "huwag kailanman magsisimul<strong>ang</strong> pagalala. . ." (Matt. 6:31); "dapat hindi ka mahihiya. . ." (II Tim. 1:8).C. Ang DOBLENG NEGATIBO na may SUHETIBONG MOOD ay is<strong>ang</strong> pagdidiin napagt<strong>ang</strong>gi. "Hindi, hindi kailanman” o "hindi <strong>sa</strong> kahit <strong>sa</strong> anum<strong>ang</strong> pagkakataon.”


Il<strong>ang</strong> halimbawa: hindi siya kailanman makakaranas ng pagkamatay" (John 8:51); "Hindiako kailanman, hindi, hindi kailanman . . ." (I Cor. 8:13).IX. ANG PANTUKOYA. Ang Griyegong Koine <strong>ang</strong> tiyak ng pantukoy na “<strong>ang</strong>” ay pareho <strong>ang</strong> gamit <strong>sa</strong> Inglis.Ang p<strong>ang</strong>unahin nitong gamit ay <strong>ang</strong> pagiging “tagaturo,” is<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> mabigyanng tuon o atensyon <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita, p<strong>ang</strong>alan o parirala. Nag-iiba <strong>ang</strong> gamit <strong>sa</strong> bawat may-akda<strong>sa</strong> Bagong Tipan. Ang tiyak na pantukoy ay ginagamit din1. bil<strong>ang</strong> paraan ng paghahambing gaya ng mga p<strong>ang</strong>halip na pamatlig;2. bil<strong>ang</strong> palatandaan up<strong>ang</strong> tukuyin <strong>ang</strong> dati n<strong>ang</strong> naipakilala na pak<strong>sa</strong> o tao;3.is<strong>ang</strong> paraan up<strong>ang</strong> matukoy <strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p na may pandiw<strong>ang</strong>tagapag-ugnay. Mga halimbawa: "Ang Diyos ay Espiritu” (John 4:24);"Ang Diyos ay siy<strong>ang</strong> ilaw”(I John 1:5); "Ang Diyos ay pag-ibig" (4:8,16).B. Ang Griyegong Koine ay wal<strong>ang</strong> di-tiyak na pantukoy gaya ng Inglis na "a" o"an."Ang pagkawala ng tiyak na pantukoy ay m<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan ng1.<strong>ang</strong> pagtuon o pokus <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>ian o kalidad ng is<strong>ang</strong> bagay:2. <strong>ang</strong> pagtuon o pokus <strong>sa</strong> uri ng is<strong>ang</strong> bagay.C. Ang mga may-akda ng NT ay nag-iiba-iba kung paano gagamitin <strong>ang</strong> pantuntukoy.X. MGA PARAAN NG PAGPAPAKITA NG PAGBIBIGAY-DIIN SA GRIYEGONGBAGONG TIPANA. Ang mga paraan ng pagpapakita ng pagbibigay-diin ay nag-iiba <strong>sa</strong> bawat may-akda ng<strong>sa</strong> Bagong Tipan. Ang hindi nagbabago at pormal na mga manunulat ay sina Luke at <strong>ang</strong>may-akda ng mga Hebreo.B. Na<strong>sa</strong>bi na naming na <strong>ang</strong> AORIST ACTIVE INDICATIVE ay istandard at wal<strong>ang</strong>pananda <strong>sa</strong> pagbibigay-diin, subalit <strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> tense, voice o mood aymagkahalagahan <strong>sa</strong> pagbibigay kahulugan o interpretasyon. Hindi ibig <strong>sa</strong>bihin na <strong>ang</strong>AORIST ACTIVE INDICATIVE ay hindi madalas gamitin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mahalag<strong>ang</strong>gramatikong pakahulugan. (Halibawa: Rom. 6:10 [dalaw<strong>ang</strong> beses]).C. Pagkakaayos ng mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Griyegong Koine


1. Ang Griyegong Koine ay is<strong>ang</strong> wik<strong>ang</strong> inflected na hindi nakadepende <strong>sa</strong> pagkakaayosng mga <strong>sa</strong>lita. Kung <strong>sa</strong> g<strong>ayon</strong>, <strong>ang</strong> may-akda ay maaaring baguhin <strong>ang</strong> karaniw<strong>ang</strong>pagkaka-ayos ng mga <strong>sa</strong>lita up<strong>ang</strong> maipakitaa. ano <strong>ang</strong> nais na bigyan-diin ng may-akda para <strong>sa</strong> mambaba<strong>sa</strong>;b.kung ano <strong>ang</strong> iniisip ng may-akda na makakagulat <strong>sa</strong> mambaba<strong>sa</strong>;c.ano <strong>ang</strong> matinding nararamdaman ng may-akda.2. Ang karaniw<strong>ang</strong> ayos ng mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Griyego ay patuloy pa ring di-mapagkasunduan.Gayunman, <strong>ang</strong> dapat na ayos ng mga <strong>sa</strong>lita ay:a. para <strong>sa</strong> mga pandiw<strong>ang</strong> pandugtong(1) pandiwa(2) simuno(3) komplementob. para <strong>sa</strong> mga pandiw<strong>ang</strong> palipat/transitib(1) pandiwa(2) simuno(3) l<strong>ayon</strong>(4) di-tuwir<strong>ang</strong> l<strong>ayon</strong>(5) pariral<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-ukolc. para <strong>sa</strong> mga pariral<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ngalan(1) p<strong>ang</strong>galan(2) tagapagturing(3) pariral<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-ukol3. Ang kaayu<strong>sa</strong>n ng mga <strong>sa</strong>lita <strong>ang</strong> napakahalag<strong>ang</strong> puntong <strong>sa</strong> pagpapaliwanag. Mgahalimbawa:a. "binigay nila <strong>ang</strong> kan<strong>ang</strong> kamay <strong>sa</strong> akin at <strong>sa</strong> Barnabas <strong>ang</strong> pakikipag<strong>sa</strong>mahano fellowship." Ang pariral<strong>ang</strong> “kan<strong>ang</strong> kamay pakikipag<strong>sa</strong>mahan” aymagkahiwalay at naipapakita <strong>ang</strong> kahalagahan (Gal. 2:9).b. "kay Kristo” ay iniunan. P<strong>ang</strong>unahin <strong>ang</strong> kany<strong>ang</strong> pagkamatay (Gal. 2:20).c. "Paunti-unti ito at <strong>sa</strong> maraming magkaka-ib<strong>ang</strong> paraan (Heb. 1:1) <strong>ang</strong> un<strong>ang</strong>inilagay. Ipinapakita rito <strong>ang</strong> kaibhan kung paano ipinakita ng Diyos <strong>ang</strong>Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili, hindi <strong>ang</strong> pagkakabunyag. was placed first.


D. Kadala<strong>sa</strong>n <strong>ang</strong> may il<strong>ang</strong> antas ng pagbibigay-diin <strong>ang</strong> ipinakita1. Ang pag-uulit ng p<strong>ang</strong>halip ay naipakita na <strong>sa</strong> inflected form ng pandiwa.Halimbawa: "Ako, ako mismo, ay tiyak na makaka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> iyo. . ." (Matt. 28:20).2. Ang pagkawala ng inaa<strong>sa</strong>h<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>dugtong, o iba p<strong>ang</strong> paraan ngpagdudugtong <strong>sa</strong> pagitan ng mga <strong>sa</strong>lita, parirala, sugnay o mga p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p.Tinatawag itong asyndeton ("hindi nakadugtong"). Ang para<strong>ang</strong> tagapag-ugnayay inaa<strong>sa</strong>han kung kaya <strong>ang</strong> pagkawala nito ay nakakakuha ng atensyon. Mgahalimbawa:a. Ang Beatitudes, Matt. 5:3ff (<strong>ang</strong> binigy<strong>ang</strong> diin na listahan)b. John 14:1 (bagong pak<strong>sa</strong>)c. Romans 9:1 (bagong seksyon)d. II Cor. 12:20 (binigy<strong>ang</strong> diin na listahan)3. Ang pag-uulit ng mga <strong>sa</strong>lita o parirala ay makikita <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> kontyeksto Mgahalimbawa: "<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>mba <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> kadakilaan " (Eph. 1:6, 12 &14). Ang pariral<strong>ang</strong>ito ay ginamit up<strong>ang</strong> maipakita <strong>ang</strong> gawain ng bawat tao <strong>sa</strong>n g Santisima Trinidad oTrinity.4. Ang paggamit ng idyoma o <strong>sa</strong>lita (tunog) <strong>sa</strong> pahitan ng mga terminoa. euphemisms – pamalit na mga <strong>sa</strong>lita para <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> bawal, gaya ng"pagtulog" para <strong>sa</strong> pagkamatay (John 11:11-14) o "mga paa" para <strong>sa</strong> ari ng lalaki(Ruth 3:7-8; I Sam. 24:3).b. circumlocutions – mga pamalit na <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>alan ng Diyos, gaya ng, “SaKaharian ng l<strong>ang</strong>it” ( Matt. 3:21) o "boses mula <strong>sa</strong> l<strong>ang</strong>it” (Matt. 3:17).c. mga bahagi ng pananalita(1) mga di makatotohan<strong>ang</strong> pagmamalabis (Matt. 3:9; 5:29-30; 19:24)(2) mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad na bahagya lam<strong>ang</strong> (Matt. 3:5; Acts 2:36)(3) pagbibigay katauhan (I Cor. 15:55)(4) p<strong>ang</strong>-uuyam (Gal. 5:12)(5) mga tul<strong>ang</strong> pas<strong>sa</strong>ges (Phil. 2:6-11)(6) mga paglkalaro ng tunog <strong>sa</strong> pagitan ng mga <strong>sa</strong>lita(a) "simbahan”(i) "simbahan" (Eph. 3:21)


(ii) "pagtawag" (Eph. 4:1,4)(iii) "tinawag" (Eph. 4:1,4)(b) "malaya"(i) "babaeng malaya" (Gal. 4:31)(ii) "kalayaan" (Gal. 5:1)(iii) "malaya" (Gal. 5:1)d. wik<strong>ang</strong> idyomatiko – wika na kadala<strong>sa</strong>n ay batay <strong>sa</strong> kultura at wik<strong>ang</strong> tiyak:(1) piguratibong gamit ng “pagkain.” (John 4:31-34)(2) piguratibong gamit ng “Templo.” (John 2:19; Matt. 26:61)(3) idyoma ng damdamin ng Hebreo, “galit.” (Gen. 29:31; Deut. 21:15;Luke 14:36; John 12:25; Rom. 9:13)(4) "Lahat" kontra "marami." Ikumpara <strong>ang</strong> I<strong>sa</strong>. 53:6 ("all") <strong>sa</strong> 53:11 & 12 ("marami.")Ang mga terminong magkasingkahulugan gaya ng <strong>sa</strong> Rom. 5:18 at 19 ay nakikita.5. Ang gamit ng kabuu<strong>ang</strong> pariral<strong>ang</strong> lingguwistiko <strong>sa</strong> halip na is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita. Halimbawa:"Ang P<strong>ang</strong>inoong Hesuskristo.”6. Ang espesyal na gamit ng auto<strong>sa</strong>. kapag may ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> pantukoy (na na<strong>sa</strong> attributive position) ito ay isinalin na it wastranslated "pareho."b. kapag wal<strong>ang</strong> pantukoy (na na<strong>sa</strong> predicate position) ay isinalin ito na p<strong>ang</strong>hali naintensive reflexive —"kanya,""kanya" or "nito."E. Ang is<strong>ang</strong> mag-aaral ng hindi Griyegong nagbaba<strong>sa</strong> ng Bibliya ay matutukoy <strong>ang</strong> pagbibigaydiin<strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga paraan:1. Ang paggamit <strong>sa</strong> pagsusuring lexicon at interlinear na tekstong Griyego/Ingles.2. Ang paghahambing <strong>sa</strong> mga pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ling Inglis, partikular na mula <strong>sa</strong> iba’t ib<strong>ang</strong> mgateyorya ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin. Halimbawa: pagkukumpara ng “<strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> bawat <strong>sa</strong>lita” (KJV,NKJV, ASV, NASB, RSV, NRSV) na may “dinamikong katumbas” (Williams, NIV,NEB, REB, JB, NJB, TEV). Magand<strong>ang</strong> makatulong dito <strong>ang</strong> The <strong>Bible</strong> in Twenty-SixTranslations na inilathala ni Baker.3. Ang paggagamit <strong>sa</strong> The Emphasized <strong>Bible</strong> ni Joseph Bryant Rotherham (Kregel,1994).4. Ang paggamit <strong>sa</strong> napaka-literal na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin


a. Ang American Standard Version ng 1901b. Ang Young's Literal Translation of the <strong>Bible</strong> ni Robert Young (Guardian Press, 1976).Ang pag-aaral ng gramatika ay is<strong>ang</strong> matagal at nakakapagod subalit kail<strong>ang</strong>an para <strong>sa</strong>tam<strong>ang</strong> interpretasyon. Ang maiikling kahulugan, mga komento at mga halimbawa ayup<strong>ang</strong> mahikayat at maibahagi <strong>sa</strong> mga di-Griyego mga mambaba<strong>sa</strong> <strong>ang</strong> gamitin <strong>ang</strong> mganotes <strong>sa</strong> gramatika na ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> volume na ito. Tiyak na <strong>ang</strong> mga kahulugan dito aypinadali. Dapat hin di ito gamatin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> para<strong>ang</strong> dogmatic at naibabagay, subalit bil<strong>ang</strong>paun<strong>ang</strong> paraan <strong>sa</strong> may makabubuting pag-unawa <strong>sa</strong> kahulugan o sintaktika ng BagongTipan. Inaa<strong>sa</strong>han na <strong>ang</strong> mga kahulug<strong>ang</strong> ito ay makakatulong <strong>sa</strong> mga mambabab<strong>sa</strong> namaunawaan <strong>ang</strong> mga komentaryo ng iba p<strong>ang</strong> mga pantulong <strong>sa</strong> pag-aaral gaya ngteknikal na mga komentaryo <strong>sa</strong> Bagong Tipan. Kail<strong>ang</strong>an din nating alamin kung <strong>ang</strong>ating mga interpretasyon ay nakabase <strong>sa</strong> mga aytem ng impormasyon namatatagpuan <strong>sa</strong>mga tekto ng Bibliya. Ang gramatika ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga nakakatulong <strong>sa</strong> mga aytem na ito;<strong>ang</strong> iba p<strong>ang</strong> mga aytem ay kabil<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> tagpu<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan, konteksto ngpanitikan, p<strong>ang</strong>ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> gamit ng mga <strong>sa</strong>lita, at kaparehong mga pas<strong>sa</strong>ges.


APENDISE DALAWAKRITISISMO SA TEKSTOAng paks<strong>ang</strong> ito ay ilalahad <strong>sa</strong> para<strong>ang</strong> matatalakay <strong>ang</strong> mga tekstong nilalaman namatatagpuan <strong>sa</strong> komentaryong ito. Ang sumusunod na bal<strong>ang</strong>kas ay gagamitin.I. Ang mga pinagmulan ng teksto na galing <strong>sa</strong> Ingles na BibliyaA. Lum<strong>ang</strong> TipanB. Bagong TipanII. Maikling pagtalakay <strong>sa</strong> mga problema at teyorya ng mabab<strong>ang</strong> kritisismo na tinatawag dingkritisismo <strong>sa</strong> teksto.III. Mga Mungkahing pinagmulan para <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> baba<strong>sa</strong>hin.I. Ang mga pin<strong>ang</strong>galingan ng Ingles na BibliyaA. Lum<strong>ang</strong> Tipan1. Mesoretic Text (MT) – Ang Hebreong teksto ng mga katinig ay inilapat ni Rabbi Aquibanoong AD 100. Ang mga punto ng patinig, mga diin, mga nota <strong>sa</strong> paligid, pagbabantas at mgapunto ng mga aparatus ay sinimul<strong>ang</strong> isinama noong ika-anim na siglo AD at natapos noong ikasiyamna siglo AD. Ito ay ginaya ng is<strong>ang</strong> pamilya ng mga Hudyong iskolar na kilala bil<strong>ang</strong>Masoretes. Ang ginamit nil<strong>ang</strong> uri ng teksto ay pareho ng na<strong>sa</strong> Mishnah, Talmud, Targums,Pashitta at Vulgante.2. Septuagint (LXX) – Ayon <strong>sa</strong> tradisyon, <strong>ang</strong> Septuagint ay ginawa ng pitumpong Hudyongiskolar <strong>sa</strong> loob ng pitumpong araw para <strong>sa</strong> aklatan ng Alexandria <strong>sa</strong> ilalim ng pensiyon ni HaringPtolemy II (285-246 BC). Ang pag<strong>sa</strong>lin ay umano’y hiling ng is<strong>ang</strong> Hudyong lider na nakatira <strong>sa</strong>Alexandria. Ang pag<strong>sa</strong>lin na ito ay mula <strong>sa</strong> “Sulat ni Aristeas.” Ang LXX ay karaniw<strong>ang</strong> ibinase<strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> Hebreong tradisiyong tekstuwal ni Rabbi Aquiba (MT).


3. Dead Sea Scrolls (DSS) – Ang Dead Sea Scrolls ay isinulat noong Roman BC (200 BCh<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> AD 70) ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>kat ng mga Jewish separatists na tinatawag na Essenes.Ang mga Hebreong manuskripto, na natagpuan <strong>sa</strong> maraming lugar <strong>sa</strong> paligid ng Dead Sea aynagpapakita ng ib<strong>ang</strong> Hebrew textual family <strong>sa</strong> likod ng parehong MT at ng LXX.4. Il<strong>ang</strong> tiyak na halimbawa ng pagkukumpara ng mga tekstong ito ay nakatulong <strong>sa</strong> mgatagapag<strong>sa</strong>lin na intindihin <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> Testamentoa. Ang LXX ay nakatulong <strong>sa</strong> mga taga<strong>sa</strong>lin at iskolar na intindihin <strong>ang</strong> MT(1) <strong>ang</strong> LXX ni I<strong>sa</strong>. 52:14, “kasindami ng namam<strong>ang</strong>ha <strong>sa</strong> kanya”(2) <strong>ang</strong> MT ni I<strong>sa</strong>. 52:14, “kasindami ng nagtataka <strong>sa</strong> kanya”(3) <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>. 52:15 <strong>ang</strong> kaibhan ng p<strong>ang</strong>halip ng LXX ay nakumpirma(a) LXX, “up<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> maraming mga ban<strong>sa</strong> ay makita <strong>ang</strong> kam<strong>ang</strong>ham<strong>ang</strong>ha<strong>sa</strong> kanya” (b) MT, “up<strong>ang</strong> siya ay magwisik <strong>sa</strong> maraming mga ban<strong>sa</strong>”b. Nakatulong <strong>ang</strong> DSS <strong>sa</strong> mga tagapag<strong>sa</strong>lin at iskolar na maintindihan <strong>ang</strong> MT(1) <strong>ang</strong> DSS ni I<strong>sa</strong>. 21:8, “pagkatapos <strong>ang</strong> tagahula ay umiyak, Sa is<strong>ang</strong>toreng p<strong>ang</strong>bantay ako nakatayo…”(2) Ang MT ni I<strong>sa</strong>. 21:8, "at umiyak ako na par<strong>ang</strong> lion! AkingP<strong>ang</strong>inoon, lagi akong nakatayo <strong>sa</strong> toreng pambantay <strong>sa</strong> araw…c. Ang parehong LXX at DSS ay nakatulong na linawin <strong>ang</strong> I<strong>sa</strong>. 53:11(1) LXX at DSS, "pagkatapos ng paghihirap ng kany<strong>ang</strong> espiritu makikitaniya <strong>ang</strong> liwanag, masisiyahan siya”(2) MT, "magigita niya . . .<strong>ang</strong> paghihirap ng kany<strong>ang</strong> espiritu,Masisiyahan siya”


B. Bagong Tipan1. Higit <strong>sa</strong> 5,300 manuskripto <strong>ang</strong> buo o mayroon pa ring mga parteng Griyegong BagongTestamento. Mga 85 ay sinulat <strong>sa</strong> papyri at 268 ay nakasulat <strong>sa</strong> malalaking letra (uncials). N<strong>ang</strong>maglaon, noong band<strong>ang</strong> ika-siyam na siglo AD, is<strong>ang</strong> iskrito na nagpapatuloy (miniscule) <strong>ang</strong>nagawa. Ang mga Griyegong manuskripto ay nakasulat <strong>sa</strong> anyong numero ay mga 2, 700.Mayroon din t<strong>ayon</strong>g mga 2, 100 kopya ng mga listahan ng mga teksto ng Banal na Bibliya naginamit <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>mba <strong>sa</strong> mga tinatawag nating lectionaries.2. Mga 85 Griyegong manuskripto <strong>ang</strong> naglalaman ng mga bahagi ng Bagong Testamento ngmga nakasulat <strong>sa</strong> papyrus <strong>ang</strong> nakabahay <strong>sa</strong> mga museo. Ang ilan ay naka-pet<strong>sa</strong> mula ikalaw<strong>ang</strong>siglo AD ngunit <strong>ang</strong> karamihan ay mula <strong>sa</strong> ikatlo at ika-apat na siglo AD. Wala <strong>sa</strong> MSS na ito<strong>ang</strong> naglalaman ng buong Bagong Testamento. Hindi dahil ito ay <strong>ang</strong> mga pinakalum<strong>ang</strong> kopy<strong>ang</strong> Bagong Testamento ay ibig <strong>sa</strong>bihin mayroon sil<strong>ang</strong> mas kaunting mga pagkakaiba. Marami <strong>sa</strong>mga ito ay mabilis<strong>ang</strong> kinopya para <strong>sa</strong> lokal na paggamit. Wal<strong>ang</strong> pag-alaga <strong>ang</strong> naganap <strong>sa</strong>prosesong ito. Kaya marami sil<strong>ang</strong> nilalam<strong>ang</strong> pagkakaiba.3. Codex Sinaiticus, kilala <strong>sa</strong> pamamagitan ng letr<strong>ang</strong> Griyego na W (aleph) ng (01) aynatagpuan <strong>sa</strong> monasteryo ng St. Catherine <strong>sa</strong> Mt. Sinai. Ito ay nakapet<strong>sa</strong> mula <strong>sa</strong> ika-apat nasiglo AD at naglalamn ng parehong LXX ng DT at Griyegong NT. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga uri ngAlexandrian Text.4. Codex Alexandrius kilala bil<strong>ang</strong> “A” o (02) ay is<strong>ang</strong> ika-lim<strong>ang</strong> siglong Griyegongmanuskripto na natagpuan <strong>sa</strong> Alexandria, Ehipto.5. Codex Vaticanus, kilala bil<strong>ang</strong> “B” o (03), ay natagpuan <strong>sa</strong> aklatan ng Vatican <strong>sa</strong> Roma atnakapet<strong>sa</strong> mula <strong>sa</strong> gitna ng ika-apat na siglo AD. Nilalaman nito <strong>ang</strong> parehong LXX at OT ngLum<strong>ang</strong> Testamento at ng Griyegong Bagong Tekstamento. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga uri ng AlexandriaText.6. Codex Ephraemi, kilala bil<strong>ang</strong> “C” o (04) ay is<strong>ang</strong> ika-lim<strong>ang</strong> siglong Griyegong manuskriptona bahagy<strong>ang</strong> nasira.


7. Codex Bezae, kilala bil<strong>ang</strong> “D” o (05) ay is<strong>ang</strong> ika-lima o ika-anim na siglong Griyegongmanuskripto. Ito ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing gumanap <strong>sa</strong> tinatawag na Western Text. Ito ay naglalamanng maraming karagdagan at naging p<strong>ang</strong>unahing Griyegong <strong>sa</strong>ksi para <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>ling King James.8. Ang NT MSS ay maaaring magrupo <strong>sa</strong> tatlo, posibleng apat, na pamilya na may katulad namga kat<strong>ang</strong>ian.a. <strong>ang</strong> teksto ng Alexandrian mula <strong>sa</strong> Ehipto(1) P75, P66 (AD 200) na nagtatala ng mga Eb<strong>ang</strong>helyo(2) P46 (AD 225) na nagtatala ng mga sulat ni Paul(3) P72 (AD 225-250) na kina Pedro at Jude(4) Codex B tinatawag na Vaticanus (AD 325), na ka<strong>sa</strong>ma <strong>ang</strong> buong OTat NT(5) Mga orihinal na sipi mula <strong>sa</strong> ganitong uri ng teksto(6) Iba p<strong>ang</strong> MSS na nagpapakita ng ganitong uri ng teksto ay W, C, L, W, 33b. Western Text mula <strong>sa</strong> Hilag<strong>ang</strong> Aprika(1) mga sipi mula <strong>sa</strong> mga Hilag<strong>ang</strong> Aprikanong puno ng simbahan,Tertullian, Cyprian at <strong>ang</strong> lum<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Latin(2) mga sipi mula kay Iraneus(3) mga sipi mula <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>ling Tatian at Old Syriac(4) Codex D “Bezea” ay sumusunod <strong>sa</strong> ganitong uri ng teksto.c. Eastern Byzantine na teksto mula <strong>sa</strong> Constantinopole(1) <strong>ang</strong> uri ng tekstong ito ay inaaanino ng higit <strong>sa</strong> 80% ng 5, 300 MSS(2) Iniulit ng Antioch ng mga puno ng simbahan ng Syria, Cappa doceans,Chrysostom at Therodoret


(3) Codex A <strong>sa</strong> Gospels lam<strong>ang</strong>(4) Codex E (ika-walong siglo) para <strong>sa</strong> buong NTd. Ang p<strong>ang</strong>-apat na posibleng uri ay <strong>ang</strong> Cae<strong>sa</strong>rean mula <strong>sa</strong> Palestine(1) Ito ay p<strong>ang</strong>unahing nakikita <strong>sa</strong> Mark lam<strong>ang</strong>(2) Ilan <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>ksi nito ay <strong>ang</strong> P45 at WII. Maikling pagtalakay <strong>sa</strong> mga problema at teyorya ng mababaw na ktritisismo na tinatawagding kritisismo ng tekstoA. Kung paano nabuo <strong>ang</strong> pagkakaiba1. Di sina<strong>sa</strong>dya o aksidental (malawak na karamihan na p<strong>ang</strong>yayari)a. pagkakamali <strong>sa</strong> pagtingin <strong>sa</strong> kopy<strong>ang</strong> kamay na binaba<strong>sa</strong> <strong>ang</strong>p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> mungkahi ng dalaw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> pagitan(1) pagkakamali <strong>sa</strong> pagtingin <strong>sa</strong> paglaktaw ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita o phrase na maydobleng letra(2) pagkakamali ng pag-iisp <strong>sa</strong> pag-uulit ng parirala o linya ng tekstongGriyegob. pagkakamali <strong>sa</strong> pogdinig <strong>sa</strong> knopy<strong>ang</strong> kamay ng pagdidikta kung <strong>sa</strong>ann<strong>ang</strong>yayari <strong>ang</strong> pagkakamali <strong>sa</strong> pagbaybay (itacism). Karaniw<strong>ang</strong> sina<strong>sa</strong>bing mga pagkakamali <strong>sa</strong> pagbaybay <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> katunog na Grieygong <strong>sa</strong>lita.c. Ang mga pinakamaag<strong>ang</strong> tekstong Griyego ay wal<strong>ang</strong> kabanata o paghahati ngmga sipi, kakaunti o wal<strong>ang</strong> pananda at wal<strong>ang</strong> paghahati <strong>sa</strong> pagitan ng mga<strong>sa</strong>lita. Posibleng mahati <strong>ang</strong> mga letra <strong>sa</strong> iba’t ib<strong>ang</strong> lugar na bumubuo ng iba’tib<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita.2. Intensyonal


a. may mga pagbabagong ginawa up<strong>ang</strong> maayos <strong>ang</strong> anyo ng baralila ngmga kinopy<strong>ang</strong> tekstob. may mga pagbabagong ginawa up<strong>ang</strong> maalala <strong>ang</strong> teksto <strong>sa</strong> pagsunod<strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> tekstong biblikal (harmonization of parallels)c. may mga pagbabagong ginawa <strong>sa</strong> pamamagitan ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma ngdalawa o higit p<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> mga baba<strong>sa</strong>hin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> mahab<strong>ang</strong> pinag-is<strong>ang</strong>teksto (conflation)d. may mga pagbabagong ginawa para maitama <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> kinilal<strong>ang</strong>problema <strong>sa</strong> teksto (cf. I Cor. 11:27 at I John 5:7-8)e. <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> karagdag<strong>ang</strong> impormasyon <strong>sa</strong> tagpong historikal o tam<strong>ang</strong>interpretasyon ng teksto ay inilagay <strong>sa</strong> gilid ng is<strong>ang</strong> manunulat ngunitinilagay <strong>sa</strong> manulat ng p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> eskriba (cf John 5:4)B. Ang mga payak na simulain ng kritisismo <strong>sa</strong> teksto (lohikal na tuntunan para <strong>sa</strong>pagkilala ng orihinal na tuntunan ng is<strong>ang</strong> teksto kung mayroong mga pagbabago)1. Ang mga pinakakakaib<strong>ang</strong> teksto ay maaring <strong>ang</strong> orihinal2. Ang pinamaikling teksto ay maaring <strong>ang</strong> orihinal3. Ang mas lum<strong>ang</strong> teksto ay mas binibigy<strong>ang</strong> bigat dahil <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> malapit naka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong> orihinal, <strong>ang</strong> iba pa ay magkakapantay.4 MSS ay malawak <strong>ang</strong> kina<strong>sa</strong><strong>sa</strong>kup<strong>ang</strong> lugar ng karaniw<strong>ang</strong> may orihinal nababa<strong>sa</strong>hin.5. Ang mga tekstong mas mahina <strong>sa</strong> doktrina, lalo na <strong>ang</strong> mga tumutukoy <strong>sa</strong> mgap<strong>ang</strong>unahing diskusiyong teyolohiko ng mga pagbabago ng manuskriptogaya ng Trinity <strong>sa</strong> I John 5:7-8, <strong>ang</strong> mas pinipili6. Ang tekstong pinaka-nakakatalakay <strong>sa</strong> simula ng ib<strong>ang</strong> mga pagkakaiba


7. Dalaw<strong>ang</strong> quotes na nagpapakita ng balance <strong>sa</strong> mga magugulong pagkakaib<strong>ang</strong>ito.a. <strong>ang</strong> libro ni J. Harold Greenlee, Introduction to New Testament TextualCriticism p.68: "Wal<strong>ang</strong> Kristiyanong doktrina <strong>ang</strong> nakabitin <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>mapagtatalun<strong>ang</strong> teksto; at <strong>ang</strong> mag-aaral ng NT ay dapat alam <strong>ang</strong>p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ail<strong>ang</strong>an <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> teksto na maging mas orthodoxo mas matibay <strong>sa</strong> doktrina kay<strong>sa</strong> doon <strong>sa</strong> may inspirasyon na orihinal. “b. Sinabi ni W.A. Criswell kay Greg Garisson ng “The Birmingham News”na siya(Criswell) ay hindi naniniwala na <strong>ang</strong> bawat <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Bibliya aymay inspirasyon "kahit hindi na bawat <strong>sa</strong>lita <strong>ang</strong> ibinigay <strong>sa</strong> makabagongpubluko <strong>sa</strong> maraming <strong>sa</strong>ndaantaon ng mga tagapag<strong>sa</strong>lin” Sabi niCriswell: "Ako ay talag<strong>ang</strong> naniniwala <strong>sa</strong> kritisismo <strong>sa</strong> teksto. Sa g<strong>ayon</strong>,<strong>sa</strong> aking palagay, <strong>ang</strong> huling kalahating bahagi ng ika-16 na kabanata ngMark . Dahil <strong>sa</strong> ganito, <strong>sa</strong> aking palagay, <strong>ang</strong> huling kalahati ng ika-16 nakabanata ng Mark ay <strong>sa</strong>bi-<strong>sa</strong>bi lam<strong>ang</strong>: hindi ito inspirado, pinag<strong>sa</strong>ma<strong>sa</strong>malam<strong>ang</strong>…Kung ikukumpara mo <strong>ang</strong> mga manuskritong iyon kahitpa <strong>sa</strong> mga nauna, wala ka makikit<strong>ang</strong> konklusyon <strong>sa</strong> Aklat ni Mark. Maynagdagdag lam<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> ito…”." Ayon din <strong>sa</strong> <strong>sa</strong> patriyarko ng SBCinerrantists na <strong>ang</strong> interpolation ay makikita rin <strong>sa</strong> John 5, <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y niHesus <strong>sa</strong> lawa ng Bethesda. At kany<strong>ang</strong> tinalakay <strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong>magkaib<strong>ang</strong> bersiyon ng pagpapakamatay ni Hudas (cf. Matt. 270 atActs 1): "I<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> ito naiib<strong>ang</strong> pananaw ng pagpapakamatay, <strong>sa</strong>bi niCriswell "Kung na<strong>sa</strong> Bibliya ito, may paliwanag tungkol dito. At<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>yayari <strong>sa</strong> pagpapakamatay ni Hudas ay na<strong>sa</strong> Bibliya.”Dagdag ni Criswell, "Ang kritisismo <strong>sa</strong> teksto ay is<strong>ang</strong> kasiya-siy<strong>ang</strong>siyensya. Hindi ito nananatili, hindi wal<strong>ang</strong> kabuluhan. I<strong>sa</strong> itongdinamiko at napakahalaga…”III. Mga problema ng manuskripto (kritisismo ng teksto)A. Mga mungkahing pinagmulan para <strong>sa</strong> iba p<strong>ang</strong> baba<strong>sa</strong>hin


1. Biblical Criticism: Historical, Literary and Textual, ni R.H. Harrison2. The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration niBruce M. Metzger3. Introduction to New Testament Textual Criticism, ni J. H Greenlee


APENDISE TATLOGLOSARYOAdoptionism. Ito <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga maag<strong>ang</strong> pananaw ukol <strong>sa</strong> kaugnayan ni Hesus <strong>sa</strong> pagka-Diyos.Iginiit nito na si Hesus ay i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> na p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong> tao <strong>sa</strong> lahat ng bagay at inamponlam<strong>ang</strong> siya ng Diyos Ama ng siya’s bininyagan (cf. Mt. 3:17; Mc. 1:11) o n<strong>ang</strong> Siya ay nabuhaymuli (cf. Ro. 1:4). Dahil naging kapuri-puri <strong>ang</strong> buhay ni Hesus, inampon siya ng Diyos Amabil<strong>ang</strong> “anak” Niya (cf. R. 1:4; Fil. 2:9) <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bahagi ng kany<strong>ang</strong> buhay (kabinyagan,pagkabuhay muli). Ito ay menory<strong>ang</strong> pananaw ng is<strong>ang</strong> bat<strong>ang</strong> simbahan at noong ika-walongsiglo. Imbis na <strong>ang</strong> Diyos <strong>ang</strong> naging tao (<strong>ang</strong> Pagkakataw<strong>ang</strong>-tao), binaligtad ito at ng<strong>ayon</strong> <strong>ang</strong>tao ay naging Diyos! Napakahirap <strong>sa</strong>bihin kung papaano si Hesus, na Diyos Anak, na bathala nabago pa man ipin<strong>ang</strong>anak, ay ginantimpalaan o pinuring mabuti ng Diyos Ama dahil <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong>ulir<strong>ang</strong> pamumuhay. Kung Siya ay Diyos na, papaano pa Siya gagantimpalaan? Kung Siya aybanal na bago pa man ipin<strong>ang</strong>anak, paano pa daragdagan <strong>ang</strong> kar<strong>ang</strong>alan Niya? Kahit na mahirapnatin maintindihan, kahit papaano ay pinar<strong>ang</strong>alan ng Diyos Ama si Hesus <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> dip<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong>paraan dahil <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> ganap na pagpapatupad ng kagustuhan ng Diyos Ama.Alejandria, Paaralan ng. Ang paraan na ito ng pagpapaliwanag ng Biblia ay umusbong atlumaki <strong>sa</strong> Alejandria, <strong>sa</strong> Egipto, <strong>sa</strong> ikalaw<strong>ang</strong> siglo A.D. Ginamit nito <strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong>alituntunin <strong>sa</strong> pagpapaliwanag ni Philo, na is<strong>ang</strong> tagasunod ni Plato. Ito ay madalas<strong>ang</strong> tinatawagna para<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-talinghaga o p<strong>ang</strong>-alegorya (allegorical method). Namuno <strong>ang</strong> paraan na ito <strong>sa</strong>simbahan h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> panahon ng Pagbabago o Repormasyon. Ang mga pinaka-maykakayah<strong>ang</strong>tagapagsulong nito ay sina Origen at Agustino. Tignan <strong>ang</strong> ginawa ni Moises Silva,“Has The Church Misread The <strong>Bible</strong>?” (Academic, 1987)Alejandrinus. Ang manuskrito na Griyego na ito na mula <strong>sa</strong> ika-lim<strong>ang</strong> siglo at nagmula <strong>sa</strong>Alejandria, <strong>sa</strong> Egipto, ay naglalaman ng Matand<strong>ang</strong> Tipan, Apokripa, at halos lahat ng BagongTipan. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ating mga p<strong>ang</strong>unahing <strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> buong Bagong Tipan na na<strong>sa</strong> wik<strong>ang</strong>Griyego (maliban <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> bahagi ng Mateo, Juan, at 2 Mga Taga-Corinto). Kapag <strong>ang</strong>manuskritong ito, na pin<strong>ang</strong>alanan bil<strong>ang</strong> “A”, at <strong>ang</strong> manuskritong pin<strong>ang</strong>alanan bil<strong>ang</strong> “B”(Vaticanus) ay nagkasundo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> pagba<strong>sa</strong>, ito ay itinuturing na is<strong>ang</strong> orihinal ng karamihan ngmga iskolar <strong>sa</strong> halos lahat ng pagkakataon.Alegorya o Talinghaga. Ito ay is<strong>ang</strong> uri ng pagpapaliwanag ng Biblia na nagsimula <strong>sa</strong>Hudaismo ng Alejandria. Ito’y pinatanyag ni Philo ng Alejandria. Ang <strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong> tulak nito ay<strong>ang</strong> pagnanais na gawing makabuluhan <strong>ang</strong> Banal na Kasulatan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>riling kultura o sistema ngpilosopiya <strong>sa</strong> pamamagitan ng pag-wawal<strong>ang</strong>-bahala <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> kinalalagyan ng Biblia at/opati <strong>ang</strong> pampanitik<strong>ang</strong> kahulugan nito. Laging hinahanapan nito ng nakatago o espiritwal nakahulugan <strong>ang</strong> bawat teksto <strong>sa</strong> Banal na Kasulatan. Kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> aminin na si Hesus, <strong>sa</strong> Mateo 13,at si Pablo, <strong>sa</strong> 4 Mga Taga-Galacia, ay min<strong>sa</strong>n<strong>ang</strong> gumagamit ng alegorya o talinghaga up<strong>ang</strong>magpahiwatig ng katotohanan. Kaya l<strong>ang</strong>, ito ay na<strong>sa</strong> anyo ng typology, hindi limitado <strong>sa</strong>alegoría.Analytical lexicon. Ito’y is<strong>ang</strong> uri ng kagamit<strong>ang</strong> pananaliksik na tinutulungan sinuman nakilalanin <strong>ang</strong> bawat Griyegong anyo <strong>sa</strong> Bagong Tipan. Ito’y is<strong>ang</strong> talaan ng mga anyo at <strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong>


kahulugan na naka-ayos <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> baybayin na Griyego. Kapag sinamahan ng is<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin nainterlinear (interlinear translation), pinapahintulutan <strong>ang</strong> mga nananampalatay<strong>ang</strong> hindi nakapagbabas<strong>ang</strong> Griyego na suriin <strong>ang</strong> mga anyong balarila at syntaktika na Griyego <strong>sa</strong> loob ngBagong Tipan.Analogy of Scripture (Pagkatulad ng Banal na Kasulatan). Ito <strong>ang</strong> parirala na ginagamitup<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>larawan <strong>ang</strong> paningin na <strong>ang</strong> buong Biblia ay inspirasyon ng Diyos at, <strong>sa</strong>makatwid, ayhindi <strong>sa</strong>lungat nguni’t bumubuo pa. Ang mapagpalagay na panindigan na ito <strong>ang</strong> batayan para <strong>sa</strong>paggamit ng magkatulad na mga sipi <strong>sa</strong> pagpapaliwanag ng teksto <strong>sa</strong> Biblia.Ambiguity. Tumutukoy <strong>sa</strong> pagka-wal<strong>ang</strong> katiyakan na n<strong>ang</strong>gagaling mula <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> dokumentona maaaring may dalawa o higit pa <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> kahulugan o bagay na tinutukoy ng <strong>sa</strong>bay.Maaaring si Juan ay gumagamit ng ambiguity (double entendres).Anthropomorphic. N<strong>ang</strong><strong>ang</strong>ahulugan na “mayroong mga kat<strong>ang</strong>ian na may kinalaman <strong>sa</strong> mgatao.” Ang katawag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit na p<strong>ang</strong>larawan <strong>sa</strong> ating wik<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-relihiyon ukol <strong>sa</strong>Diyos. Ito ay n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong> katawag<strong>ang</strong> Griyego para <strong>sa</strong> “s<strong>ang</strong>katauhan.” Ang ibig <strong>sa</strong>bihin nitoay nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita tayo tungkol <strong>sa</strong> Diyos na para Siy<strong>ang</strong> tao. Ang Diyos ay isina<strong>sa</strong>larawan <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga katawag<strong>ang</strong> may kinalaman <strong>sa</strong> pisikal, sosyolohikal, at sikolohikal naaspeto ng pagkatao (cf. Gen. 3:8; 1 Har. 22:19-23). Subalit ito ay pagkatulad (analogy) lam<strong>ang</strong>.G<strong>ayon</strong> pa man, wala t<strong>ayon</strong>g mga ib<strong>ang</strong> kategorya o katawagan na magagamit kung hindi iyong<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong>-tao. Samakatwid, <strong>ang</strong> ating kaalaman <strong>sa</strong> Diyos ay totoo, nguni’t limitado.Antioch, Paaralan ng. Is<strong>ang</strong> paraan ng pagpapaliwanag ng Biblia na umusbong at lumaki <strong>sa</strong>Antioch, <strong>sa</strong> Syria, ng ika-tatlong siglo A.D. bil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>got <strong>sa</strong> pamamara<strong>ang</strong> talinghaga (allegoricalmethod) ng Alejandria, <strong>sa</strong> Egipto. Ang <strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong> tulak nito ay <strong>ang</strong> pag-pokus <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong>kahulugan ng Biblia. Ipinapaliwanag nito <strong>ang</strong> Biblia bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> normal at gaw<strong>ang</strong>-tao napanitikan. Ang paaralan na ito ay na<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> alitan <strong>sa</strong> pagitan ng dalaw<strong>ang</strong> paningin kay Kristo:kung Siya ba ay may dalaw<strong>ang</strong> pagkatao (Nestorianismo) o i<strong>sa</strong> lam<strong>ang</strong> (buong Diyos at buongtao). Tinawag ito na hidw<strong>ang</strong> paniniwala ng Simbah<strong>ang</strong> Katoliko Romano at lumipat <strong>sa</strong> Persia,nguni’t <strong>ang</strong> paaralan na ito ay naging maliit lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> halaga. Ang <strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong> panuntun<strong>ang</strong>hermenyutika na nito ay naging mga panuntunan <strong>sa</strong> pagpapaliwanag ng mga Classical ProtestantReformer (Luther at Calvin).Antithetical. Ito <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> tatlong mapanlaraw<strong>ang</strong> katawagan na ginagamit up<strong>ang</strong> ipakilala <strong>ang</strong>kaugnayan <strong>sa</strong> pagitan ng mga linya ng tul<strong>ang</strong> Hebreo. May kinalaman ito <strong>sa</strong> mga linya ng tula namagkatumbalik <strong>ang</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin (cf. Kaw. 10:1, 15:1). Panitik<strong>ang</strong> Apokaliptiko. Nananaig ito, atmaaari ng<strong>ang</strong> bukod-t<strong>ang</strong>i ito, <strong>sa</strong> genre ng mga Hudyo. Ito ay is<strong>ang</strong> uri ng panunulat na maynakatagong kahulugan na ginagamit <strong>sa</strong> mga panahon ng pag<strong>sa</strong>lakay at pananakop <strong>sa</strong> mga Hudyong mga banyag<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarihan. Ipinapalagay nito na is<strong>ang</strong> pan<strong>sa</strong>rili at mapagligtas naDiyos <strong>ang</strong> gumawa at namamahala <strong>sa</strong> mga pandaigdig<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>yayari, at <strong>ang</strong> Israel ay maybukod-t<strong>ang</strong>ing halaga <strong>sa</strong> Kanya. Ipinap<strong>ang</strong>ako ng panitik<strong>ang</strong> ito <strong>ang</strong> tagumpay dahil <strong>sa</strong> t<strong>ang</strong>ingtulong ng Diyos. Ito ay mapag<strong>sa</strong>gi<strong>sa</strong>g at mapag-likh<strong>ang</strong>-isip na maraming gamit na katawaganna may mga nakatagong kahulugan. Madalas nitong ipinapahiwatig <strong>ang</strong> katotohanan <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga kulay, bil<strong>ang</strong>, p<strong>ang</strong>itain, panaginip, tulong ng mga <strong>ang</strong>hel, mga lihim atnaka-kodigong mga <strong>sa</strong>lita, at madalas na matalim na dualismo <strong>sa</strong> pagitan ng kabutihan at


ka<strong>sa</strong>maan. Ang ilan <strong>sa</strong> mga uri o genre nito ay (1) <strong>sa</strong> Matand<strong>ang</strong> Tipan, Ezekiel (mga kabanata36-48), Daniel (mga kabanata 7-12), Zacaraias; at (2) <strong>sa</strong> Bagong Tipan, Mt. 24; Mc.13, II Tes. 2at Pahayag.Apologist (Apologetics) / Mga Taga-Hingi ng Paumanhin. Galing ito <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong>-ugat naGriyego para <strong>sa</strong> “pan<strong>ang</strong>gol na legal” ("legal defense"). Ito ay is<strong>ang</strong> tiyak na disiplina <strong>sa</strong> loob ngteolohiya na naghah<strong>ang</strong>ad magbigay ng katibayan at mga makatwir<strong>ang</strong> paliwanag para <strong>sa</strong>Kristyanong pananampalataya.A priori. Kasingkahulugan nito <strong>ang</strong> katawag<strong>ang</strong> “pagpapalagay” o “palagay.” Kinakabil<strong>ang</strong>anito ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiran mula <strong>sa</strong> mga dating tinat<strong>ang</strong>gap na kahulugan, alituntunin o panindiganna inakal<strong>ang</strong> totoo. Ito <strong>ang</strong> mga bagay na tin<strong>ang</strong>gap na wala man lam<strong>ang</strong> pagsisiya<strong>sa</strong>t opagsusuri.Arianismo. Si Arius ay is<strong>ang</strong> pari <strong>sa</strong> simbahan <strong>sa</strong> Alejandria, <strong>sa</strong> Egipto, na nabuhay mula <strong>sa</strong> ikatatloh<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> maag<strong>ang</strong> bahagi ng ika-apat na siglo. Iginiit niy<strong>ang</strong> si Hesus ay dati n<strong>ang</strong>buhay bago pa man ip<strong>ang</strong>anak, nguni’t hindi siya banal (hindi kasingtulad ng diwa ng DiyosAma), marahil bil<strong>ang</strong> pagsunod <strong>sa</strong> Mga Kawikaan 8:22-31. Hinamon siya ng obispo ngAlejandria, na nagsimula (A.D. 318) ng is<strong>ang</strong> alitan na nagtagal ng maraming taon. AngArianismo <strong>ang</strong> naging opisyal na pananampalataya ng Sil<strong>ang</strong><strong>ang</strong> Simbahan (Eastern Church).Tinulig<strong>sa</strong> ng S<strong>ang</strong>gunian ng Nicaea (Council of Nicaea) si Arius noong A.D. 325 at pinanindigan<strong>ang</strong> buong pagkakapantay at kabanalan ng Anak.Aristotle. I<strong>sa</strong> siya <strong>sa</strong> mga pilosopo ng Grecia noong un<strong>ang</strong> panahon, is<strong>ang</strong> mag-aaral ni Plato atguro ni Alexander the Great. Ang kany<strong>ang</strong> impluho , kahit na ng<strong>ayon</strong>, ay nakakaabot <strong>sa</strong> lahat ngsulok ng mga makabagong pag-aaral. Ito ay dahilan <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> pagbibigay-diin <strong>sa</strong> pagkakaroonng karunungan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pagmamasid at pagbubukod-bukod. Ito <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga aral ngsiyentipikong paraan.Autograp, Mga (Autographs). Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan na binigay <strong>sa</strong> mga orihinal na kasulatan ngBiblia. Nawala na <strong>ang</strong> lahat ng mga orihinal at sulat-kamay na manuskrito. Ang natira nalam<strong>ang</strong> ay mga kopya. Ito <strong>ang</strong> pinagmulan ng marami <strong>sa</strong> mga pagkakaib<strong>ang</strong> kasulatan ng mgamanuskrito na Hebreo at Griyego at ng mga lum<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lin.Bezae. Ito <strong>ang</strong> Griyego at Latin na manuskrito ng ika-anim na siglo A.D. Pin<strong>ang</strong>alanan itobil<strong>ang</strong> “D.” Nilalaman nito <strong>ang</strong> mga Eb<strong>ang</strong>helyo at ilan <strong>sa</strong> mga P<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> Epistola.Nakikilala ito <strong>sa</strong> dami ng mga idinagdag na sulat. Binubuo nito <strong>ang</strong> batayan para <strong>sa</strong> “TextusReceptus,” <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing manuskrito na Griego na na<strong>sa</strong> likod ng King James Versión.Bias. Ito <strong>ang</strong> katawagan na ginagamit up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>larawan <strong>ang</strong> malakas na hantad tungo <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>bagay o pananaw. Ito <strong>ang</strong> paningin na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> kawal<strong>ang</strong>-pagkiling <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> bagay opananaw ay imposibleng gawin. Ito ay is<strong>ang</strong> panindigan na di-matwid.Autoridad ng Biblia (Biblical Authority). Ang katawag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong>natat<strong>ang</strong>ing pagpapakahulugan. Ipinapaliwanag ito bil<strong>ang</strong> pagkakaintindi <strong>sa</strong> sinabi ng orihinalna manunulat <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> panahon at <strong>ang</strong> paggamit ng katotohan<strong>ang</strong> ito <strong>sa</strong> ating panahon. Ang


Autoridad ng Biblia ay kadalas<strong>ang</strong> pinapaliwanag bil<strong>ang</strong> pagtingin <strong>sa</strong> Biblia bil<strong>ang</strong> ating i<strong>sa</strong> atnatat<strong>ang</strong>ing gabay na dapat paniwalaan. G<strong>ayon</strong> pa man, dahil <strong>sa</strong> naglabas<strong>ang</strong> mga hindi tam<strong>ang</strong>paliwanag ng<strong>ayon</strong>, nilimatahan ko <strong>ang</strong> kuro-kuro o konsepto <strong>sa</strong> Biblia <strong>sa</strong> paliwanag gamit <strong>ang</strong>mga aral ng para<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan at p<strong>ang</strong>-gramatika (historical-grammatical method).Kanoniko (Canon). Ito ay is<strong>ang</strong> katawag<strong>ang</strong> ginagamit up<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>larawan <strong>ang</strong> mga kasulatan napinaniniwala<strong>ang</strong> bukod-t<strong>ang</strong>ing binigyan-sigla. Ito <strong>ang</strong> ginagamit kapag tumutukoy <strong>sa</strong> mgaBanal na Kasulatan mula <strong>sa</strong> mga Matanda at Bagong Tipan.Christocentric. Ito ay is<strong>ang</strong> katawagan na ginagamit up<strong>ang</strong> ilarawan <strong>ang</strong> kahalagahan niHesus. May kinalaman <strong>ang</strong> paggamit ko nito <strong>sa</strong> konsepto na si Hesus <strong>ang</strong> Diyos ng buong Biblia.Siya <strong>ang</strong> tinuturo ng Matand<strong>ang</strong> Tipan at Siya <strong>ang</strong> katuparan at layunin nito (cf. Mt 5:17-48).Paliwanag /Komentaryo (Commentary). Ito ay is<strong>ang</strong> madalubhas<strong>ang</strong> uri ng aklat ngpananaliksik. Binibigay nito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> kaalaman na na<strong>sa</strong> likod ng is<strong>ang</strong> aklat ngBiblia. Pagkatapos, ipinapaliwanag <strong>ang</strong> kahulugan ng bawat seksyon ng aklat. Ang iba ay nakapokus<strong>sa</strong> paggamit, hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> iba ay mas teknikal <strong>ang</strong> paraan ng pakikitungo <strong>sa</strong> mga teksto.Ang mga aklat na ito ay nakakatulong, ngunit dapat gamitin lam<strong>ang</strong> matapos mong gumawa ngiyong panimul<strong>ang</strong> pag-aaral. Ang mga pagpapaliwanag ng komentarista ay hindi dapat t<strong>ang</strong>gapinng wal<strong>ang</strong> panunuri. Ang paghahambing ng il<strong>ang</strong> mga paliwanag/komentaryo mula <strong>sa</strong> mga ibaib<strong>ang</strong>teolohik<strong>ang</strong> paningin ay kadalas<strong>ang</strong> nakakatulong.Concordance. Ito ay is<strong>ang</strong> uri ng kagamit<strong>ang</strong> pananaliksik para <strong>sa</strong> pag-aaral ng Biblia. Itinalanito <strong>ang</strong> bawat paglitaw ng bawat <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> mga Matanda at Bagong Tipan. Ito ay nakakatulong<strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> paran: (1) pag-alam ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo o Griyego na na<strong>sa</strong> ilalim ng kahit na anongt<strong>ang</strong>ing <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Ingles; (2) paghahambing ng mga sipi na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> parehong <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong>Hebreo o Griyego ay ginamit; (3) ipinapakita kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> magkaib<strong>ang</strong> katawag<strong>ang</strong>Hebreo o Griyego ay isinalin <strong>sa</strong> parehong <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Ingles; (4) pinapakita kung gaano kadalasginamit <strong>ang</strong> il<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> mga aklat o ng il<strong>ang</strong> mga manunulat; (5) tinutulungan k<strong>ang</strong>hanapin <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> sipi <strong>sa</strong> Biblia (cf. Walter Clark’s How to Use New Testament Greek StudyAids, p. 54-55).Mga Balumbon ng Papel mula <strong>sa</strong> Patay na Dagat (Dead Sea Scrolls). Tumutukoy ito <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> serye ng mga lum<strong>ang</strong>-lum<strong>ang</strong> kasulatan <strong>sa</strong> Hebreo at Arameo na natagpuan malapit <strong>sa</strong>Patay na Dagat noong 1947. Sila <strong>ang</strong> mga aklat<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-relihiyon ng is<strong>ang</strong> sekta ng Hudaismo<strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> siglo. Dahil <strong>sa</strong> bigat ng pananakop ng Roma at mga digmaan ng mga zelotes noongmga 60 A.D., itinago nila <strong>ang</strong> mga balumbon ng papel <strong>sa</strong> loob ng mga b<strong>ang</strong><strong>ang</strong> tinakp<strong>ang</strong> mabutiat ipinasok <strong>ang</strong> mga b<strong>ang</strong>a <strong>sa</strong> mga kuweba o butas. Natulungan nila t<strong>ayon</strong>g intindihin <strong>ang</strong>maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> kapaligiran ng Palestina noong un<strong>ang</strong> siglo at pinatunayan na wal<strong>ang</strong>-kamalimali<strong>ang</strong> Masoretic Text, h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> maag<strong>ang</strong> B.C. kapanahunan man lam<strong>ang</strong>. Sila aypin<strong>ang</strong>alanan <strong>sa</strong> daglat na “DSS.”Deductive. Ang para<strong>ang</strong> ito ng lohika ay kumikilos, <strong>sa</strong> pamamagitan ng katwiran, mula <strong>sa</strong> mgap<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> alituntunin patungo <strong>sa</strong> mga tiyak na paggamit. Ito <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lungat ng inductivereasoning, na nilalarawan naman <strong>ang</strong> siyentipikong paraan, mula <strong>sa</strong> mga napagmasdan na bagaypatungo <strong>sa</strong> mga kalahat<strong>ang</strong> palagay o teyorya.


Dialectical. Ito’y is<strong>ang</strong> paraan ng p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiran na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> magka<strong>sa</strong>lungat okabalintunaan ay magkaigting na hinawakan, hab<strong>ang</strong> naghahanap ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>got nakinabibil<strong>ang</strong>an ng dalaw<strong>ang</strong> bahagi ng kabalintunaan. Maraming doktrina <strong>sa</strong> Biblia <strong>ang</strong> may mgadiyalektikong pares: kapalaran--malay<strong>ang</strong> kalooban; kaligta<strong>sa</strong>n—pagtitiyaga;pananampalataya—mga gawain; pasya—pagka-disipulo; kalaya<strong>ang</strong> Kristyano—pananagut<strong>ang</strong>Kristyano.Diaspora. Ito <strong>ang</strong> teknikal na katawag<strong>ang</strong> Griyego na ginamit ng mga Hudyo <strong>sa</strong> Palestina up<strong>ang</strong>ilarawan <strong>ang</strong> mga ib<strong>ang</strong> Hudyo na nakatira at namumuhay <strong>sa</strong> labas ng heograpiy<strong>ang</strong> hand<strong>ang</strong>anng Ipin<strong>ang</strong>akong Lupain.Dynamic equivalent. Ito ay p<strong>ang</strong>alan ng is<strong>ang</strong> teoriya <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lin ng Biblia. Ang pag<strong>sa</strong>lin ngBiblia ay maaaring tignan bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> “continuum” mula <strong>sa</strong> “<strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lita” na pagkaka<strong>ayon</strong>,na kung <strong>sa</strong>an may ipinapalit na <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Ingles <strong>sa</strong> bawat <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo o Griyego, h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>“pakahulugan <strong>sa</strong> ib<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p” (“paraphrase”) na kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> kahulugan o ideyalam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> isinalin na kaunti l<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>al<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> orihinal na pananalita o parirala. Sapagitan ng dalaw<strong>ang</strong> teoriy<strong>ang</strong> ito ay <strong>ang</strong> “dynamic equivalent” na sumusubok na mataimtim naturingin <strong>ang</strong> orihinal na teksto, nguni’t naka<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> mga makabagong gramatikong anyo atidioma. Ang is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> pagtalakay na ginawa <strong>sa</strong> mga iba’t-ib<strong>ang</strong> teoriya ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin aymatatagpuan <strong>sa</strong> mga gawa nina Fee at Stuart na pinamagat<strong>ang</strong>, “How To Read the <strong>Bible</strong> For AllIt’s Worth,” <strong>sa</strong> p. 35, at gawa ni Robert Bratcher na pinamagat<strong>ang</strong> “Introduction to the TEV.”Eclectic. Ang katawag<strong>ang</strong> ito ay ginagamit kapag may kaugnayan <strong>sa</strong> pagpuna <strong>sa</strong> teksto.Tumutukoy ito <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay ng pagpipili ng mga pagba<strong>sa</strong> mula <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> manuskritongGriyego up<strong>ang</strong> makarating <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> teksto na ipinapalagay na malapit <strong>sa</strong> orihinal na autograph.Di nito tinat<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> paningin na mayroong iis<strong>ang</strong> pamilya ng mga manuskritong Griyego nanakuha <strong>ang</strong> mga orihinal.Eisegesis. Ito <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lungat ng “exegesis.” Kung <strong>ang</strong> “exegesis” ay <strong>ang</strong> “tulung<strong>ang</strong> palabasin”<strong>ang</strong> layunin ng orihinal na manunulat, <strong>ang</strong> ipinapahiwatig naman ng katawag<strong>ang</strong> ito ay <strong>ang</strong>“pagtulong paloob” ng is<strong>ang</strong> banyag<strong>ang</strong> ideya o pananaw.Etimolohiya (Etymology). Ito ay is<strong>ang</strong> bahagi ng pag-aaral ng <strong>sa</strong>lita na sinusubuk<strong>ang</strong> matiyak<strong>ang</strong> orihinal na kahulugan ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita. Mula <strong>sa</strong> kahulug<strong>ang</strong> ugat na ito, <strong>ang</strong> mgamagpakat<strong>ang</strong>ing gamit nila ay madaling kilalanin. Sa pagpapaliwanag, hindi etimolohiya <strong>ang</strong>pokus, kung hindi <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lukuy<strong>ang</strong> kahulugan at gamit ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita.Exegesis. Ito <strong>ang</strong> teknikal na katawagan para <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay ng pagpapaliwanag ng is<strong>ang</strong>particular na sipi. Ang ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay “tulung<strong>ang</strong> palabasin” (mula <strong>sa</strong> teksto),nagpapahiwatig na <strong>ang</strong> ating l<strong>ayon</strong> ay intindihin <strong>ang</strong> layunin ng orihinal na manunulat naisinaal<strong>ang</strong>-al<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> kapaligiran, kontekstong literary, palaugnayan, atkahulugan ng <strong>sa</strong>lita n<strong>ang</strong> panahong iyon.


Genre. Ito ay is<strong>ang</strong> katawag<strong>ang</strong> Pranses na nagpapakilala ng il<strong>ang</strong> uri ng panitikan. Ang layuninng katawag<strong>ang</strong> ito ay <strong>ang</strong> paghahati ng mga anyo ng panitikan <strong>sa</strong> mga kategorya na may mgaparehong kat<strong>ang</strong>ian: maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y, tula, kawikaan, apokaliptiko, at pagbabatas.Gnosticism. Karamihan ng ating kaalaman <strong>sa</strong> hidw<strong>ang</strong> paniniwal<strong>ang</strong> ito ay n<strong>ang</strong>galing <strong>sa</strong> mgakasulat<strong>ang</strong> gnostiko ng ikalaw<strong>ang</strong> siglo. G<strong>ayon</strong> pa man, <strong>ang</strong> mga nagsisimula pa l<strong>ang</strong> na mgaideya ay nandoon na <strong>sa</strong> un<strong>ang</strong> siglo (at maging bago pa doon). Ang il<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> mga aral<strong>ang</strong> inihatagng mga Valentian at Cerithian Gnosticism ng ikalaw<strong>ang</strong> siglo ay: (1) <strong>ang</strong> bagay at espirito ayparehong wal<strong>ang</strong>-h<strong>ang</strong>gan (is<strong>ang</strong> dualismo na ontolohikal). Ang bagay ay ma<strong>sa</strong>ma, <strong>ang</strong> epsiritoay mabuti. Ang Diyos, bil<strong>ang</strong> espirito, ay hindi dapat nag-huhulma ng ma<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> bagay; (2)may mga emanasyon (mga napakatagal na panahon o antas ng pagka-<strong>ang</strong>hel) <strong>sa</strong> pagitan ng Diyoat bagay. Ang huli o <strong>ang</strong> pinakamababa ay si YHWH ng Matand<strong>ang</strong> Tipan na gumawa <strong>sa</strong><strong>sa</strong>nsinukob (kosmos); (3) si Hesus ay is<strong>ang</strong> emanasyon tulad ni YHWH ngunit na<strong>sa</strong> mas mataasna antas, mas malapit <strong>sa</strong> tunay na Diyos. Ang iba ay nilagay Siya <strong>sa</strong> pinaka-itaas, nguni’t masmababa <strong>sa</strong> Diyos at tiyak na hindi Diyos na nagkataw<strong>ang</strong> tao (cf. Jn 1:14). Kung <strong>ang</strong> bagay ayma<strong>sa</strong>ma, hindi maaaring nagkaroon ng kataw<strong>ang</strong> tao si Hesus at nanatiling Banal. Siya ayespiritwal na multo (cf. 1 Jn 1:1-3; 4:1-6); at (4) <strong>ang</strong> pagkakaligtas ay nakamit <strong>sa</strong> pamamagitanng pananampalataya kay Hesus na may ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> espesyal na kaalaman, na maaaring malamanlam<strong>ang</strong> ng mga espesyal na tao. Ang kaalaman (mga hudyat) ay kail<strong>ang</strong>an up<strong>ang</strong> makadaan <strong>sa</strong>mga kalagay<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-l<strong>ang</strong>it. Ang batas ng Hudyo ay kail<strong>ang</strong>an din up<strong>ang</strong> maabot <strong>ang</strong> Diyos.Ang mga mapanday<strong>ang</strong> guro ng Gnostika ay may minungkahing dalaw<strong>ang</strong> magka<strong>sa</strong>lungat nasistem<strong>ang</strong> etikal: (1) para <strong>sa</strong> iba, <strong>ang</strong> pamumuhay ay wal<strong>ang</strong> kinalaman <strong>sa</strong> pagkaligtas. Para <strong>sa</strong>kanila, <strong>ang</strong> pagkaligtas at espiritwal ay ipinaloob <strong>sa</strong> mga lihim na kaalaman (mga hudyat) <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga kalagay<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-<strong>ang</strong>hel (mga eon); o (2) para <strong>sa</strong> iba, <strong>ang</strong> pamumuhay aymahalaga <strong>sa</strong> pagkaligtas. Binigyan-diin nila na <strong>ang</strong> pamumuhay asetiko o mapagpaka<strong>sa</strong>kit ayebidensya ng totoong pagka-espiritwal.Hermeneutics. Ito <strong>ang</strong> teknikal na katawagan para <strong>sa</strong> mga alituntunin na gumagabay <strong>sa</strong>exegesis. Ang hermeneutic na p<strong>ang</strong>-Biblia, o banal, ay kadalas<strong>ang</strong> nahahati <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong>kategorya: mga kalahat<strong>ang</strong> alituntunin at mga espesyal na alituntunin. Ang mga ito ay maykinalaman <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> uri ng panitikan na natatagpuan <strong>sa</strong> Biblia. Ang bawat uri (genre) aymay <strong>sa</strong>rili at bukod-t<strong>ang</strong>ing mga gabay, nguni’t may binabahaginan sil<strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>karaniw<strong>ang</strong>palagay at mga paraan ng pagpapaliwanag. Mataas na uri ng Pagpuna. Ito <strong>ang</strong> paraan ngpagpapaliwanag na p<strong>ang</strong>-biblia na naka-pokus <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> kapaligiran at literary structureng is<strong>ang</strong> particular na uri ng aklat p<strong>ang</strong>-biblia.Idioma. Ito <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> ginagamit para <strong>sa</strong> mga parirala na natatagpuan <strong>sa</strong> iba’t-ib<strong>ang</strong> culturana may mga espesyal na kahulugan na wal<strong>ang</strong> kinalaman s a<strong>sa</strong> kadalas<strong>ang</strong> kahulugan ng mgaindividual na katwagan. Ang ilan <strong>sa</strong> mga modernong halimbawa: “katakot-takot <strong>ang</strong> gandanoon” o “alam mo, papatayin mo ako <strong>sa</strong> (ginagawa).” Mayroon ping ganitong uri ng mgaparirala <strong>ang</strong> Biblia.T<strong>ang</strong>law o Liwanag (Illumination). Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> binigay <strong>sa</strong> konsepto na <strong>ang</strong> Diyos aynakipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan. Ang kabuo<strong>ang</strong> konsepto ay kadalas<strong>ang</strong> inihahayag ng tatlongkatawagan: (1) pahayag o rebelasyon—<strong>ang</strong> Diyos ay kumilos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng tao; (2)nagbigay-sigla o inspirasyon—Siya ay nagbigay ng tam<strong>ang</strong> paliwanag <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga kilos at


<strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kahulugan <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> piniling lalaki up<strong>ang</strong> sulatin para <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan’ at (3) t<strong>ang</strong>lawo liwanag—binigay niya <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Kaluluwa up<strong>ang</strong> tulungan <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan namintindihan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling pagbubunyag o paghahayag.Inductive. Ito ay is<strong>ang</strong> paraan ng lohika o p<strong>ang</strong><strong>ang</strong>atwiran na nagsisimula muna <strong>sa</strong> mgapartikular o maliliit na bagay papunta <strong>sa</strong> kabuoan. Ito <strong>ang</strong> para<strong>ang</strong> empirical ng bagong siyensya.Ito <strong>ang</strong> pamamaraan na ginamit ni Aristotle.Interlinear. Ito ay is<strong>ang</strong> uri ng kagamit<strong>ang</strong> pananaliksik na tumutulong <strong>sa</strong> mga taong hindimakaba<strong>sa</strong> ng <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>-biblia na masuri <strong>ang</strong> kahulugan at bal<strong>ang</strong>kas nito.Kaagad nanilalagay <strong>ang</strong> Ingles na <strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> antas na <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> ilalim ng orihinal na wik<strong>ang</strong> biblia.Itong kagamitan na ito, kapag isinama <strong>sa</strong> “analytical lexicon,” <strong>ang</strong> magbibigay ng mga anyo at<strong>sa</strong>lig<strong>ang</strong> kahulugan <strong>sa</strong> Hebreo at Griyego.Nagbigay-sigla o Inspirasyon (Inspiration). Ito <strong>ang</strong> konsepto na <strong>ang</strong> Diyos ay nakipag-u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ng pag-gabay <strong>sa</strong> mg manunulat ng biblia na isulat ng wal<strong>ang</strong>kamalian<strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> pahayag o rebelasyon. Ang kabuo<strong>ang</strong> konsepto ay kadalas<strong>ang</strong> inihahayagng tatlong katawagan: (1) pahayag o rebelasyon—<strong>ang</strong> Diyos ay kumilos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng tao;(2) nagbigay-sigla o inspirasyon—Siya ay nagbigay ng tam<strong>ang</strong> paliwanag <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> mga kilo<strong>sa</strong>t <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> kahulugan <strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> piniling lalaki up<strong>ang</strong> sulatin para <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan’ at (3)t<strong>ang</strong>law o liwanag—binigay niya <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Kaluluwa up<strong>ang</strong> tulungan <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan namintindihan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling pagbubunyag o paghahayag.Interlinear. Ito ay pamamaraan ng pananaliksik para <strong>sa</strong> mga nagbaba<strong>sa</strong> ng wik<strong>ang</strong> biblikalup<strong>ang</strong> mapag-aralan nila <strong>ang</strong> kahulugan at bal<strong>ang</strong>kas nito. Agad nitong nailalagay <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>linng bawat <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> Ingles <strong>sa</strong> ilalim na orihinal na wik<strong>ang</strong> biblikal. Ang pamamara<strong>ang</strong> ito, ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> analytical lexicon, ay maibibigay <strong>ang</strong> mga anyo at payak na mga kahulugan ng Hebreo atGriyego.Inspirasyon. Ito ay is<strong>ang</strong> konsepto na ipinarating ng Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan <strong>sa</strong> pamamagitan ngpag-gabay <strong>sa</strong> mga biblikal na may-akda na ek<strong>sa</strong>kto at malinaw na maitala <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong>rebelesyon. Ang kabuu<strong>ang</strong> konsepto ay karaniw<strong>ang</strong> na<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi <strong>sa</strong> tatlong termino: (1) rebelesyon –<strong>ang</strong> Diyos ay kumilos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong> tao; (2) inspirasyon – naibigay Niya <strong>sa</strong> mga piling tao<strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong> interpretasyon at kahulugan ng Kaniy<strong>ang</strong> mga gawa up<strong>ang</strong> maitala para <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan; at, (3) iluminasyon – ibinigay Niya <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> espiritu para tulungan <strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>katauhan na maintindihan <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>bi ng Wika ng deskripsiyon. Ito ay ginagamit<strong>sa</strong> koneksiyon ng mga wika kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> Lum<strong>ang</strong> Testamento ay nakasulat. Binab<strong>ang</strong>git nitoan gating mundo <strong>sa</strong> mga terminong humaharap <strong>sa</strong> lim<strong>ang</strong> sentido. Ito ay hindi is<strong>ang</strong>siyentipikong deskripsiyon at hindi rin itinakd<strong>ang</strong> maging ganoon.Legalismo. Ang kilos na ito ay maiuuri <strong>sa</strong> sobr<strong>ang</strong> pagdiin ng mga patakaran o ritwal. Ito aykaraniw<strong>ang</strong> umaa<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> gawa ng mga tao at <strong>sa</strong> mga regulasyon bil<strong>ang</strong> pagt<strong>ang</strong>gap ng Diyos.Karaniw<strong>ang</strong> nitong naibababa <strong>ang</strong> relasyon at itinataas <strong>ang</strong> paggawa na parehong mahahalag<strong>ang</strong>aspeto <strong>sa</strong> relasyong tipan <strong>sa</strong> pagitan ng <strong>sa</strong>gradong Diyos at maka<strong>sa</strong>lan<strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan.


Literal. Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan para <strong>sa</strong> pamamaraan ng hermeneutics mula <strong>sa</strong> Antioch natextually-focused at maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan. Ang ibig <strong>sa</strong>bihin nito ay <strong>ang</strong> interpretasyon ay mayka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> normal at litaw na kahulugan ng wika ng tao, kahit na kinikilala pa rin nito <strong>ang</strong>pagkakaroon ng wik<strong>ang</strong> matalinghaga.Literary Genre. Tinutukoy nito <strong>ang</strong> mga bukod-t<strong>ang</strong>ing anyo ng maaaring magawa ngkomunikasyong pantao, gaya ng mga tula o maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> pagkukuwento. Ang bawat klase ngliterature ay mayroong <strong>sa</strong>riling espesyal na pamamara<strong>ang</strong> hermeneutical, ka<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mgakaraniw<strong>ang</strong> prinsipyo para <strong>sa</strong> lahat ng nakasulat nga literatura.Literary Unit. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>unahing bahagi ng pag-iisip ng is<strong>ang</strong> librongbiblikal. Maaari itong maglaman ng kaunting mga berso, mga talata o mga kabanata. Ito ay is<strong>ang</strong>bahaging luluan <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>rili na may is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing pak<strong>sa</strong>.Mabab<strong>ang</strong> Kritisismo. Tingnan <strong>ang</strong> Kritisismong Tekstwal.Manuskripto. Ang terminong ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> iba’t ib<strong>ang</strong> mga kopya ng Griyegong BagongTestamento. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> nahahati <strong>sa</strong> iba’t ib<strong>ang</strong> mga uri <strong>sa</strong> pamamagitan ng (1) materyaleskung <strong>sa</strong>an sila nakasulat (papyrus, balat), o (2) <strong>ang</strong> mismong uri ng sulatin (lahat ay malalakingletra o running script). Ito ay naka-abbreviate ng “MS” (ii<strong>sa</strong>) o “MSS” (higit <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>).Masoretic Text. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga Hebreong manuskripto ng Lum<strong>ang</strong> Testamento nagawa ng mga Hudyong iskolar na naglalaman ng mga puntong katinig at iba p<strong>ang</strong> tal<strong>ang</strong>tekstwal noong ika-siyam na siglo AD. Binubuo nito <strong>ang</strong> “basic” na teksto ng ating Ingles naLum<strong>ang</strong> Testamento. Ang teksto nito ay maka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<strong>ang</strong> naikumpirma ng Hebreong MSS, lalona si I<strong>sa</strong>iah, mula <strong>sa</strong> mga Dead Sea scrolls. Ito ay naka-abbreviate bil<strong>ang</strong> “MT”.Metonymy. Ito ay is<strong>ang</strong> matalinhag<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita kung <strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng is<strong>ang</strong> bagay ayginagamit up<strong>ang</strong> mailarawan <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> bagay na may kinalaman dito. Halimbawa, <strong>ang</strong> ibig<strong>sa</strong>bihin ng “Ang takuri ay kumukulo” ay “Ang tubig <strong>sa</strong> loob ng takuri ay kumukulo.”Muratorian Fragments. Ito ay listahan ng mga librong kanonikal ng Bagong Testamento. Ito aynaisulat <strong>sa</strong> Roma bago <strong>ang</strong> 200 AD. Pareho nitong naibibigay <strong>sa</strong> <strong>ang</strong> dalawampu’t pitong mgalibro gaya ng Protestant NT. Malinaw nitong naipapakita na <strong>ang</strong> mga local na simbahan <strong>sa</strong> iba’tib<strong>ang</strong> bahagi ng Kahari<strong>ang</strong> Romano ay <strong>ang</strong> talag<strong>ang</strong> naglapat ng kanon <strong>sa</strong> harap ng mgap<strong>ang</strong>unahing lupon ng simbahan noong ika-apat na siglo.Natural na Rebelasyon. Ito ay is<strong>ang</strong> kategoryal ng <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>bi ng Diyos <strong>sa</strong> tao. Ka<strong>sa</strong>manito <strong>ang</strong> natural na kaayu<strong>sa</strong>n (Rom 1:19-20) at <strong>ang</strong> kamalay<strong>ang</strong> moral (Rom 2:14-15). Ito aynabab<strong>ang</strong>git <strong>sa</strong> Ps 19:1-6 at Rom 1-2. ito ay natat<strong>ang</strong>i mula <strong>sa</strong> espesyal na rebelasyon na tiyak atsupremong <strong>sa</strong>riling pag<strong>sa</strong>bi ng Diyos <strong>sa</strong> Bibliya <strong>sa</strong> Hesus ng Nazareth. Ang kategory<strong>ang</strong>theolohikal na ito ay muling idinidiin ng kilos lum<strong>ang</strong> mundo <strong>sa</strong> mga Kristiyanong siyentipiko.(Halimbawa <strong>ang</strong> mga sulatin ni Hugh Ross). Ginagamit nila <strong>ang</strong> kategory<strong>ang</strong> ito up<strong>ang</strong> ma<strong>sa</strong>bing


lahat ng katotohanan ya katotohanan ng Diyos. Ang kalika<strong>sa</strong>n ay is<strong>ang</strong> bukas na pinto papunta <strong>sa</strong>karunungan ukol <strong>sa</strong> Diyos; ito ay naiiba <strong>sa</strong> espesyal na rebelasyon (<strong>ang</strong> Bibliya). Pinapayagannito <strong>ang</strong> modernong agham <strong>ang</strong> kalaya<strong>ang</strong> manaliksik ukol <strong>sa</strong> likas na kaayu<strong>sa</strong>n. Sa akingpalagay, ito ay is<strong>ang</strong> mabuti at magand<strong>ang</strong> opurtunidad para ma<strong>sa</strong>ksihan <strong>ang</strong> moderno atsiyentipikong kanlur<strong>ang</strong> mundo.Nestorianism. Si Nestorius ay <strong>ang</strong> patriyarko ni Constantinople <strong>sa</strong> ika-lim<strong>ang</strong> siglo. Siya aysinanay <strong>sa</strong> Antioch ng Syria at nag<strong>sa</strong>bing si Hesus ay may dalaw<strong>ang</strong> pag-uuri, is<strong>ang</strong> ganap na taoat is<strong>ang</strong> ganap na dakila. Ang pananaw na ito ay lumayo <strong>sa</strong> karaniw<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> uring pananaw ngAlexandria. Ang p<strong>ang</strong>unahing intindi ni Nestorius ay <strong>ang</strong> titulong “Ina ng Diyos”, na bigay kayMaria. Si Nestorius ay nilabanan ni Cyril ng Alexandria at ng implikasyong kany<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong> Antiodrian. Ang Antioch ay <strong>ang</strong> punong lugar ng apat na bahagi (alegorya) paaaralan nginterpretasyon. Sa huli, si Nestorius tin<strong>ang</strong>gal <strong>sa</strong> opisina at itinapon.Orihinal na May-akda. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga tunay na may-akda o manunulat ng iskriptura.Papyri. Ito ay is<strong>ang</strong> klaseng p<strong>ang</strong>sulat na materyal mula <strong>sa</strong> Ehipto. Ito ay gawa <strong>sa</strong> mga tambomula <strong>sa</strong> ilog. Ito ay <strong>ang</strong> kung <strong>sa</strong>an nakasulat <strong>ang</strong> mga pinakalum<strong>ang</strong> kopya ng GriyegongBagong Testamento.Parehong mga Sipi (Parallel Pas<strong>sa</strong>ges). Ang mga ito ay kabil<strong>ang</strong> <strong>sa</strong> konsepto na <strong>ang</strong> buongBibliya ay bigay ng Diyos kaya ito <strong>ang</strong> pinakamabuting interpreter at taga-balanse ng mgakatotohan<strong>ang</strong> paradoxical. Ito rin ay nakakatulong kapag may is<strong>ang</strong> nagtat<strong>ang</strong>k<strong>ang</strong> intindihin<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> hindi malinaw na sipi. Tumutulong din sil<strong>ang</strong> hanapin <strong>ang</strong> pinkamalinaw na sipi <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> nakatakd<strong>ang</strong> pak<strong>sa</strong>, pati na rin <strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> mga aspetong iskriptural ng is<strong>ang</strong> nakatakd<strong>ang</strong>pak<strong>sa</strong>.Parapreys. Ito ay is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng teorya ng pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya. Ang pag<strong>sa</strong>lin ng Bibliya aymaaaring tanawin bil<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> pakikipag-ugnayan ng patuloy na <strong>sa</strong>lita-<strong>sa</strong>-bawat-<strong>sa</strong>lita, na kung<strong>sa</strong>an <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Ingles ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> matustu<strong>sa</strong>n para <strong>sa</strong> bawat <strong>sa</strong>lit<strong>ang</strong> Hebreo oGriyego; <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> parapreys kung <strong>sa</strong>an t<strong>ang</strong>ing <strong>ang</strong> kaisipan ay isina<strong>sa</strong>lin na may kauntingpagpuna <strong>sa</strong> orihinal na mga <strong>sa</strong>lita o parirala. orihinal na teksto ngunit isina<strong>sa</strong>lin ito <strong>sa</strong>modernong anyong bararila at wika. Ang is<strong>ang</strong> magand<strong>ang</strong> diskusyon ng mga teory<strong>ang</strong> ito aymatatagpuan <strong>sa</strong> Fee and Stuart’s How to Read the <strong>Bible</strong> For All Its Worth (p. 35).Talata (Paragraph). Ito ay <strong>ang</strong> payak na bahagi ng lietraryong pagpapakahulugan <strong>sa</strong> pasulat.Naglalaman ito ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing kaisipan at <strong>ang</strong> pag-unlad nito. Kapag nanatili tayo <strong>sa</strong>kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahing duldol, hindi natin p<strong>ang</strong>ungunahan <strong>ang</strong> mga wala pa <strong>sa</strong> tam<strong>ang</strong> edad opalampasin <strong>ang</strong> kahulugan ng orihinal na may-akda.Parochialism. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga pagkiling na nakakabit <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> lokal o teyolohikal natagpo. Hindi nito nakikilala <strong>ang</strong> anyong paglilipat p<strong>ang</strong>kultura ng katotohan<strong>ang</strong> biblikal o ngaplikasyon nito.


Paradox. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga katotohan<strong>ang</strong> mukh<strong>ang</strong> hindi nagkakasundo ngunit parehongtotoo kahi na may tensiyon <strong>sa</strong> pagitan nila. Binabal<strong>ang</strong>kas nito mula <strong>sa</strong> magkaib<strong>ang</strong> mga panig.Karamihan ng katotohan<strong>ang</strong> biblikal ay inilalahad n<strong>ang</strong> dalawahan. Ang mga katotohan<strong>ang</strong>biblikal ay hindi mga nag-iis<strong>ang</strong> bituin kundi mga grup ng mga bituin na binubuo ng mgamodelo ng mga tala.Plato. Siya ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga pilosopo ng sinaun<strong>ang</strong> Greece. Ang kaniy<strong>ang</strong> pilosopiya ay malaki <strong>ang</strong>naimpluwensiya <strong>sa</strong> naun<strong>ang</strong> simbahan <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga iskolar ng Alexandria, Ehipto at<strong>sa</strong> kalaunan, Augustine. Kaniy<strong>ang</strong> isinambit na na <strong>ang</strong> lahat ng bagay <strong>sa</strong> mundo ay ilusyon atkopya lam<strong>ang</strong> ng espiritwal na orihinal na modelo. N<strong>ang</strong> maglaon, tinukoy ng mga theolohikalna esperitwal na mundo <strong>ang</strong> mga anyo o ideya ni Plato.Presupposition. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> ating un<strong>ang</strong> akal<strong>ang</strong> pagkakaintindi <strong>sa</strong> mga bagay.Kadala<strong>sa</strong>n t<strong>ayon</strong>g nakakabuo ng mga opinyon o palagay ukol <strong>sa</strong> mga isyu bago natin lapitan <strong>ang</strong>mga iskriptura. Ang predisposition na ito ay kilala rin bil<strong>ang</strong> bias, is<strong>ang</strong> kalagay<strong>ang</strong> mahalaga,palagay o bago <strong>ang</strong> pag-unawa.Proof-texting. Ito ay <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>nay ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin ng is<strong>ang</strong> iskriptura <strong>sa</strong> pamamagitan ng paguulitng is<strong>ang</strong> berso na wal<strong>ang</strong> pagkilala <strong>sa</strong> kany<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unahin o mas malaking konteksto <strong>sa</strong>kaniy<strong>ang</strong> literary unit. Tinat<strong>ang</strong>gal nito <strong>ang</strong> mga berso mula <strong>sa</strong> kahulugan ng orihinal na mayakdaat karaniw<strong>ang</strong> may ka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> pagsubok na patunayan <strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> personal na opinyonhab<strong>ang</strong> idinedeklara <strong>ang</strong> kapagngyarih<strong>ang</strong> biblikal.Rabbinical Judaism. Ang parte ng buhay ng mga Hudyo ay nagsimula <strong>sa</strong> Babylonian Exile(586-538 BC). Sa pagt<strong>ang</strong>gal ng impluwensiya ng mga Pari at <strong>sa</strong> Templo, <strong>ang</strong> pokus ng buhayHudyo ay <strong>ang</strong> mga lokal na sinagoga. Ang mga lokal na sentro ng kultur<strong>ang</strong> Hudyo, fellowship,pag<strong>sa</strong>mba at pag-aaral ng Bibliya <strong>ang</strong> naging pokus ng nasyonal na buhay relihiyon. Noongpanahon ni Hesus, <strong>ang</strong> relihiyon ng mga Eskriba ay kapareho ng mga pari. Sa paghulog ngHeru<strong>sa</strong>lem noong 70 AD, <strong>ang</strong> anyong eskribal ay pin<strong>ang</strong>unahan ng mga Pariseo; <strong>ang</strong> nagtimpi <strong>sa</strong>direksyon ng buhay relihiyon ng mga Hudyo. Ito ay nakilala <strong>sa</strong> pamamagitan ng is<strong>ang</strong> praktikalat legolistikong pag<strong>sa</strong>lin ng Torah <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y <strong>sa</strong> oral na tradisyon (Talmud).Rebelasyon. Ito ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> bigay <strong>sa</strong> konsepto na nag<strong>sa</strong>lita <strong>ang</strong> Diyos <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan.Ang kabuu<strong>ang</strong> konsepto ay karaniw<strong>ang</strong> na<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi <strong>sa</strong> tatlong termino: (1) rebelasyon – <strong>ang</strong> Diyo<strong>sa</strong>y kumilos <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ng tao; (2) inspirasyon – naibigay Niya <strong>sa</strong> piling mga tao <strong>ang</strong> tam<strong>ang</strong>interpretasyon at kahulugan ng Kaniy<strong>ang</strong> mga gawa up<strong>ang</strong> maitala para <strong>sa</strong> s<strong>ang</strong>katauhan; at (3)iluminasyon – ibinigay Niya <strong>ang</strong> Kaniy<strong>ang</strong> Espiritu para tulungan <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan namaintindihan <strong>ang</strong> Kaniy<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>bi ng wika ng deskripsiyon.


Semantic Field. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> kabuu<strong>ang</strong> hanay ng mga kahulug<strong>ang</strong> may kinlaman <strong>sa</strong>is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita. Ito ay <strong>ang</strong> iba’t ib<strong>ang</strong> kahulugan ng is<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita <strong>sa</strong> iba’t ib<strong>ang</strong> konteksto.Septuagint. Ito <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> bigay <strong>sa</strong> Griyegong pag<strong>sa</strong>lin ng Hebreong Lum<strong>ang</strong> Testamento.Ayon <strong>sa</strong> tradisyon, ito ay nasulat <strong>sa</strong> loob ng pitumpung araw ng pitumpung iskolar na Hudyopara <strong>sa</strong> mga aklatan ng Alexandria, Ehipto. <strong>ang</strong> tradisyonal na pet<strong>sa</strong> ay band<strong>ang</strong> 250 BC (<strong>sa</strong>totoo ay maaaring mahigit <strong>sa</strong> da<strong>ang</strong> taon para makumpleto). Ang pag<strong>sa</strong>lin ay makahulugan dahil(1) binibigyan tayo nito ng lum<strong>ang</strong> teksto na maaaring ihambing <strong>sa</strong> tekstong Masoteric Hebrew;(2) ipinapakita nito <strong>ang</strong> anyong Hudyong pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> ikatlo at p<strong>ang</strong>alaw<strong>ang</strong> siglo BC; at (3)binibigyan tayo nito ng pagintinding Jewish Messianic bago <strong>ang</strong> muling-pagkabuhay ni Hesus.Ang abbreviation nito ay LXX.Sinaiticus. Ito ay is<strong>ang</strong> Griyegong manuskripto noong ika-apat na siglo AD. Ito ay itinatag ngAlem<strong>ang</strong> iskolar na si Tischendorf <strong>sa</strong> monasteryo ng St. Catherine <strong>sa</strong> Jebel Mu<strong>sa</strong>, <strong>ang</strong>tradisyonal na lugar ng Mt. Sinai. Ang manuskriptong ito ay tinawag <strong>sa</strong> pamamagitan ng un<strong>ang</strong>letra ng alpabetong Hebreo na aleph (W). Ka<strong>sa</strong>ma nito <strong>ang</strong> parehong Luma at Bagong mgaTestamento. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga pinakalum<strong>ang</strong> MSS.Spiritualism. Ang terminong ito ay katulad ng allegorizing <strong>sa</strong> kaunawa<strong>ang</strong> tinat<strong>ang</strong>gal nito <strong>ang</strong>historical at literal na konteksto ng is<strong>ang</strong> sipi at sina<strong>sa</strong>lin ito <strong>sa</strong> pamamagitan ng ib<strong>ang</strong> criteria.Synonymous. Ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga terminong may ek<strong>sa</strong>kto o magkalapit na mga kahulugan(pero <strong>sa</strong> totoo ay wal<strong>ang</strong> dalaw<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lita <strong>ang</strong> may kumpletong semantic overlap). Sila aynapaka-magkalapit <strong>ang</strong> relasyon na maaari sil<strong>ang</strong> humalilin <strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>’t i<strong>sa</strong> na hindi nawawala <strong>ang</strong>kahulugan. Ginagamit rin ito para kilalanin <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> tatlong Hebrew poetic parallelism. Saganitong pananaw, ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> dalaw<strong>ang</strong> linya ng tula na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi ng parehongkatotohanan (cf. Ps 103:3).Syntax. Ito ay is<strong>ang</strong> Griyegong termino na tumutukoy <strong>sa</strong> istraktura ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p. Ito aytumtukoy <strong>sa</strong> mga paraan para makabuo ng is<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>ungu<strong>sa</strong>p up<strong>ang</strong> makagawa ng is<strong>ang</strong> buongkaisipan.Nthetical. Ito ay i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> tatlong termino na tumutukoy <strong>sa</strong> mga uri ng tul<strong>ang</strong> Hebreo. Angterminong ito ay tumutukoy <strong>sa</strong> mga linya ng tula na binubuo <strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>’t i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> para<strong>ang</strong> pataas <strong>ang</strong>pag-unlad; min<strong>sa</strong>n tinatawag ring climactic (cf. Ps 19:7-9).Systematic Theology. Ito ay is<strong>ang</strong> bahagi ng pag<strong>sa</strong>lin ng sinusubuk<strong>ang</strong> i<strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y <strong>ang</strong> mgakatotohanan ng Bibliya <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> buo at rasyonal na pamamaraan. Ito ay is<strong>ang</strong> lohikal, hindi l<strong>ang</strong>historikal na presentasyon ng Kristiyanong theolohiya <strong>sa</strong> pamamagitan ng mga kategorya (Diyos,tao, ka<strong>sa</strong>lanan, kaligta<strong>sa</strong>n, atbp.).


Talmud. Ito <strong>ang</strong> pamagat ng kodipikasyon ng Jewish Oral Tradition. Naniniwala <strong>ang</strong> mgaHudyo na ito ay sinabi ng Diyos kay Moses <strong>sa</strong> bundok ng Sinai. Sa totoo, lumalabas na ito ayp<strong>ang</strong>kalahat<strong>ang</strong> dunong ng mga gurong Hudyo <strong>sa</strong> paglipas ng mga taon. Mayroong dalaw<strong>ang</strong>magkaib<strong>ang</strong> <strong>sa</strong>lin ng Talmud: <strong>ang</strong> Babylonian at <strong>ang</strong> mas maikli at hindi natapos na Palestinian.Tekstwal na Kritisismo. Ito ay <strong>ang</strong> pag-aaral ng mga manuskripto ng Bibliya. Ang testwal nakritisismo ay kail<strong>ang</strong>an dahil wala n<strong>ang</strong> mga nanatiling orihinal at <strong>ang</strong> mga kopya ay nagkakaiba<strong>sa</strong> i<strong>sa</strong>’t i<strong>sa</strong>. Sinusubok nitong i<strong>sa</strong>lay<strong>sa</strong>y <strong>ang</strong> mga pagkakaiba at dumating (<strong>sa</strong> pinakamalapit atposibleng) <strong>sa</strong> orihinal na pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng utographs ng Luma at Bagong mga Testamento. Madalasitong tawag<strong>ang</strong> mabab<strong>ang</strong> kritisismo.Textus Receptus. Ang titulong ito ay umunlad <strong>sa</strong> limbag ni Elzevir ng Griyegong BagongTestamento noong 1633 AD. Ito ay is<strong>ang</strong> uri ng Griyegong Bagong Testamento na ginawa mula<strong>sa</strong> il<strong>ang</strong> nahuling manuskriptong Griyego at mga <strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Latin ni Erasmus (1510-1535),Stephanus (1546-1559) at Elzevir (1624-1678). Sa is<strong>ang</strong> panimula <strong>sa</strong> textual criticism ng BagongTestamento (p.27), <strong>sa</strong>bi ni A.T. Robertson na “the Byzantine text is practically the TextusReceptus.” Ang tekstong Byzantine <strong>ang</strong> pinaka hindi mahalaga <strong>sa</strong> tatlong pamilya ng mganaun<strong>ang</strong> Griyegong manuskripto (Western, Alexandrian, Byzantine). Nilalaman nito <strong>ang</strong>kabuu<strong>ang</strong> mga pagkakamali ng pitong siglong tekstong kinopya <strong>sa</strong> pamamagitan ng kamay.Subalit sinabi rin ni A.T. Robertson na “<strong>ang</strong> Textus Receptu<strong>sa</strong>y itinago para <strong>sa</strong> atin na tekstongwasto <strong>ang</strong> nilalaman (p.21). Ang Griyegong tradisyon na ito (lalo na <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>atlong limbag niErasmus) <strong>ang</strong> bumubuo <strong>sa</strong> basis ng King James version noong 1611 AD.Torah. Ito <strong>ang</strong> Hebreong termino para <strong>sa</strong> pagtuturo. Ito ay naging opisyal na titulo para <strong>sa</strong> mgakasulatan ni Moses (mula Genesis h<strong>ang</strong>g<strong>ang</strong> Deuteronomy). Para <strong>sa</strong> mga Hudyo, ito <strong>ang</strong>pinakamap<strong>ang</strong>yarih<strong>ang</strong> bahagi ng Hebrew canon.Typological. Ito ay is<strong>ang</strong> espesyal na uri ng interpretasyon. Karaniw<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>ma nito <strong>ang</strong>katotohan<strong>ang</strong> Bagong Testamento na matatagpuan <strong>sa</strong> mga sipi ng Lum<strong>ang</strong> Testamento <strong>sa</strong>pamamagitan ng mga simbolong analogical. Ang uri ng hermeneutics na ito ay nagingp<strong>ang</strong>unahing elemento ng pamamara<strong>ang</strong> Alexandrian. Dahil <strong>sa</strong> pag-abuso <strong>sa</strong> ganitong uri nginterpretasiyon, kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> limitahan <strong>ang</strong> paggamit ng mga tiyak na halimbaw<strong>ang</strong> nakatala <strong>sa</strong>Bagong Testamento.Vaticanus. It ay <strong>ang</strong> Griyegong manuskripto ng ika- apat na siglo AD. Ito’y natagpuan <strong>sa</strong>aklatan ng Vatican. Noong una, ka<strong>sa</strong>ma rito <strong>ang</strong> lahat ng Lum<strong>ang</strong> Testamento, Apocrypha, atBagong Testamento. Subalit, il<strong>ang</strong> bahagi ay nawala (Genesis, P<strong>sa</strong>lms, Hebrews, Pastorals,Philemon at Revelation). I<strong>sa</strong> itong nakatulong na manuskripto <strong>sa</strong> pagkilala ng orihinal napag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lita ng mga autographs. Ito ay may titulong malaking titik B.


Vulgate. It ay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan ng pag<strong>sa</strong>lin <strong>sa</strong> Latin ng Bibliya ni Jerome. Ito <strong>ang</strong> naging basis okaraniw<strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>lin para <strong>sa</strong> Simbah<strong>ang</strong> Roman Katoliko. Ito ay ginawa noong 380’s AD.Wisdom Literature. Ito ay is<strong>ang</strong> uri ng literature na naging karaniwan <strong>sa</strong> lum<strong>ang</strong> sil<strong>ang</strong>an (atmodernong mundo). I<strong>sa</strong> siy<strong>ang</strong> pagsubok na makapagturo <strong>sa</strong> bagong henerasyion ng mgatuntunan para <strong>sa</strong> matagaumpay na pamumuhay <strong>sa</strong> pamamagitan ng tula, <strong>sa</strong>lawikain at <strong>sa</strong>nay<strong>sa</strong>y.Ito ay mas ipinarating <strong>sa</strong> indibiduwal kay<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> lipunan. Hindi ito gumamit ng mga paghihiwatig<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan kundi ito’y ibinase <strong>sa</strong> mga karana<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> buhay at obserbasiyon. Sa Bibliya, <strong>ang</strong>Job at Song of Songs ay ipinalagay na <strong>ang</strong> pagkakaroon at pag<strong>sa</strong>mba <strong>sa</strong> YHWH ngunit <strong>ang</strong>relihiyosong pananaw <strong>sa</strong> mundong ito ay hindi tiyak <strong>sa</strong> bawat karana<strong>sa</strong>n ng tao <strong>sa</strong> lahat ng oras.Bil<strong>ang</strong> genre, nag<strong>sa</strong>bi ito ng mga karaniw<strong>ang</strong> katotohanan. Subalit <strong>ang</strong> genre na ito ay hindimagagamit <strong>sa</strong> bawat tiyak na sitwasiyon. Ito ay karaniw<strong>ang</strong> mga <strong>sa</strong>bi na hindi laging n<strong>ang</strong>yayari<strong>sa</strong> bawat indibiduwal na sitwasiyon. Ang mga paham na ito ay lakas-loob na nagtanong ng mgamahihirap na tanong ng buhay. Karaniwan nil<strong>ang</strong> hinamon <strong>ang</strong> mga tradisiyonal na mgarelihiyosong pananaw (Job at Ecclesiastes). Bumubuo sila ng ng balance at tensiyon para <strong>sa</strong> mgamadadaling <strong>sa</strong>got ukol <strong>sa</strong> mga trahedya ng buhay.World picture at worldview. Ito ay mga magka<strong>sa</strong>m<strong>ang</strong> termino. Pareho sil<strong>ang</strong> mga konseptongpilosopikal at tumutukoy <strong>sa</strong> paglikha. Ang terminong world picture ay tumutukoy <strong>sa</strong> “paano” ngpaglikha hab<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> world view ay tumutukoy <strong>sa</strong> “Sino.” Ang mga terminong ito ay tumutukoy<strong>sa</strong> interpretasiyon na <strong>ang</strong> Gen. 1-2 ay tumatalakay <strong>sa</strong> Sino, hindi paano, ng paglikha, YHWH. Itoay <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> tipan para <strong>sa</strong> Diyos <strong>sa</strong> Lum<strong>ang</strong> Testamento. Ito ay ipinaliwanag <strong>sa</strong> Exod. 3:14.Ito ay <strong>ang</strong> anyong CAUSATIVE ng Hebreong terminong “to be.” Takot <strong>ang</strong> mga Hudyongb<strong>ang</strong>gitin <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>alan nab aka magamit nila ito <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Kaya hinalinlin nila <strong>ang</strong>terminong Hebreo Adonai na “P<strong>ang</strong>inoon.” Ganito isinalin <strong>sa</strong> Ingles <strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>al<strong>ang</strong> tipan.


APENDISE APATPAHAYAG NA PANG-DOKTRINAHindi ko maunawaani <strong>ang</strong> mga sina<strong>sa</strong>bi ng relihiyon o mga kredo. Mas pipiliin kong kilalanin<strong>ang</strong> Bibliya mismo. Subalit, napagtanto ko na <strong>ang</strong> pag<strong>sa</strong>bi ng relihiyon ay magbibigay ng paraanpara maintindihan at mata<strong>sa</strong> ng mga taong hindi ako kilala <strong>ang</strong> aking pananaw <strong>sa</strong> doktrina. Sapanahon ng<strong>ayon</strong> na maraming pagkakamali at panlolokong p<strong>ang</strong>-doktrina, <strong>ang</strong> sumusunod aymaikling paglalahad ng aking aking teyolohiya.1. Ang Bibliya, kapareho ng Luma at Bagong Tipan, ay inspirado, di-matitinag,makap<strong>ang</strong>yarihan, na laging Salita ng Diyos. Ito ay <strong>ang</strong> <strong>sa</strong>riling rebelasyon ng Diyos na itinal<strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> ilalim ng is<strong>ang</strong> makap<strong>ang</strong>yarih<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>unguna. Ito l<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> ating t<strong>ang</strong>ingpin<strong>ang</strong>galingan ng malinaw na katotohanan tungkol <strong>sa</strong> Diyos at <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> mga h<strong>ang</strong>arin. Itorin <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing pinagmulan ng relihiyon at paggawa ng Kany<strong>ang</strong> simbahan.2. Mayroon lam<strong>ang</strong> is<strong>ang</strong> wl<strong>ang</strong> kamatay<strong>ang</strong>, tagapaglikha, tagapagligtas na Diyos. Siya <strong>ang</strong>lumikha ng lahat ng bagay, nakikita at hindi nakikita. Ipinakita niya <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Sarili bil<strong>ang</strong>mapagmahal at maasikaso ngunit Siya rin ay mabait at wasto. Ipinakita niya <strong>ang</strong> Kany<strong>ang</strong> Sarili<strong>sa</strong> tatlong tiyak na katauhan: Ama, Anak at Espiritu, tunay na magkahiwalay ngunit pareho <strong>sa</strong>esensiya.3. Aktibo <strong>sa</strong> pagkontrol ng Kany<strong>ang</strong> mundo <strong>ang</strong> Diyos. Mayroong planong wal<strong>ang</strong> katapu<strong>sa</strong>npara <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> likha na hindi mababago at is<strong>ang</strong> nakapokus <strong>sa</strong> indibiuwal na pinapayagan <strong>ang</strong>malay<strong>ang</strong> h<strong>ang</strong>arin ng tao. Wal<strong>ang</strong> n<strong>ang</strong>yayari kung wala <strong>ang</strong> katalinuhan at pahintulot ngDiyos, subalit hinahayaan niya <strong>ang</strong> indibidwal <strong>sa</strong> pagpili ng mga <strong>ang</strong>hel at tao. Si Hesus <strong>ang</strong>nakatakd<strong>ang</strong> Tao ng Ama at <strong>ang</strong> lahat ay posibleng matakda <strong>sa</strong> Kanya. Ang nauun<strong>ang</strong> kaalamanng Diyos <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>yayari ay hindi binabal<strong>ang</strong>kas <strong>ang</strong> mga tao <strong>sa</strong> is<strong>ang</strong> nakasulat n<strong>ang</strong> iskrip.Lahat tayo ay may pananagutan para <strong>sa</strong> ating mga pag-iisip at mga gawa.4. Ang s<strong>ang</strong>katauhan, kahit na nilikha <strong>sa</strong> imahe ng Diyos at malaya <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan, ay pinilingmagrebelde <strong>sa</strong> Diyos. Kahit na inakit ng is<strong>ang</strong> ahenteng supernatural sina Adan at Eba ay maypananagutan sila <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> gawaing maka<strong>sa</strong>rili. Ang kanil<strong>ang</strong> rebelyon ay nakaapekto <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan at <strong>ang</strong> paglikha. Lahat tayo ay kail<strong>ang</strong>an <strong>ang</strong> awa at grasya ng Diyos para <strong>sa</strong> atingkondisyong dulot ni Adan at <strong>ang</strong> ating indibidwal na rebelyon.


5. Naglaan <strong>ang</strong> Diyos ng pamamaraan ng pagpapatawad at panunumbalik para <strong>sa</strong> maka<strong>sa</strong>lan<strong>ang</strong>s<strong>ang</strong>katauhan. Si Hesukristo, <strong>ang</strong> kat<strong>ang</strong>i-t<strong>ang</strong>ing anak ng Diyos, ay naging tao, namuhay n<strong>ang</strong>wal<strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>lanan at <strong>sa</strong> pamamagitan ng kany<strong>ang</strong> pagkamatay, ay binayaran <strong>ang</strong> paru<strong>sa</strong> ngka<strong>sa</strong>lanan ng s<strong>ang</strong>katauhan. Siya lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> t<strong>ang</strong>ing paraan para <strong>sa</strong> panunumbalik atpakiki<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Diyos. Wala n<strong>ang</strong> ib<strong>ang</strong> paraan ng kaligta<strong>sa</strong>n liban <strong>sa</strong> paniniwala <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong>natapos na gawa.6. Bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> atin ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> mat<strong>ang</strong>gap <strong>ang</strong> alay ng Diyos na kapatawaran atpanunumbalik kay Hesus. Ito ay makukumpleto <strong>sa</strong> paniniwala <strong>sa</strong> mga p<strong>ang</strong>ako ng Diyos <strong>sa</strong>pamamagitan ni Hesus at <strong>ang</strong> ating kagustuh<strong>ang</strong> lumayo <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan.7. Lahat tayo ay buong pinapatawad at nanunumbalik <strong>ayon</strong> <strong>sa</strong> ating pagtitiwala kay Kristo at <strong>ang</strong>ating pagsisisi <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Subalit, <strong>ang</strong> ebidensiya nito ay makikita <strong>sa</strong> bagong relasyon <strong>sa</strong>pamamagitan ng is<strong>ang</strong> panibago at nagbabagong buhay. Ang l<strong>ayon</strong> ng Diyos para <strong>sa</strong>s<strong>ang</strong>katauhan ay hindi lam<strong>ang</strong> <strong>ang</strong> l<strong>ang</strong>it kundi pati <strong>ang</strong> pagiging tulad ni Kristo ng<strong>ayon</strong>. Angmga tunay na nanunumbalik, kahit min<strong>sa</strong>n ay nagkaka<strong>sa</strong>la, ay palaging tutuloy <strong>sa</strong> paniniwala atpagsisisi <strong>sa</strong> kanil<strong>ang</strong> mga buhay.8. Ang Espiritu Santo ay <strong>ang</strong> “i<strong>sa</strong> p<strong>ang</strong> Hesus.” Siya ay nananatili <strong>sa</strong> mundo para gabayan <strong>ang</strong>mga naliligaw kay Kristo at ipaunlad <strong>ang</strong> pagiging tulad ni Kristo <strong>sa</strong> mga nailigtas. Ang mgabiyaya ng Espirito ay binibigay at pagliligtas. Sila ay <strong>ang</strong> buhay at ministro ni Hesus nanakabahagi <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> Katawan, <strong>ang</strong> Simbahan. Ang mga biyaya ay <strong>ang</strong> mga pag-uugali ath<strong>ang</strong>arin ni Hesus ay kail<strong>ang</strong><strong>ang</strong> maudyukan ng bunga ng Espirito. Ang Espirito ay aktibo <strong>sa</strong>ating panahon gaya ng <strong>sa</strong> sinaun<strong>ang</strong> panahonng bibliya.9. Ibinuhay ng Ama si Hesukristo at ginawa siy<strong>ang</strong> Hukom ng lahat ng bagay. Siya ay babalik <strong>sa</strong>mundo up<strong>ang</strong> husgahan <strong>ang</strong> s<strong>ang</strong>katauhan. Ang mga nagtiwala kay Hesus at <strong>ang</strong> mga p<strong>ang</strong>alanna masusulat <strong>sa</strong> libro ng buhay ng Tupa ay makakat<strong>ang</strong>gap ng mga kataw<strong>ang</strong> p<strong>ang</strong>hab<strong>ang</strong>buhayna katuwalhatian s <strong>sa</strong> Kany<strong>ang</strong> pagbabalik. Sila ay makaka<strong>sa</strong>ma Niya magpakailanman. Subalit<strong>ang</strong> mga umaayaw na sumagot <strong>sa</strong> katotohanan ng Diyos ay mahihiwalay magpakailanman <strong>sa</strong>mga katuwaan ng pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Diyos. Sila ay makokondema ka<strong>sa</strong>ma ng Diyablo at <strong>ang</strong>kany<strong>ang</strong> mga <strong>ang</strong>hel. Hindi ito kumpleto o ganap ngunit umaa<strong>sa</strong> akong bibigyan kayo nito ngaking panlas<strong>ang</strong> teyolohikal ng aking puso. Gusto ko <strong>ang</strong> ka<strong>sa</strong>bih<strong>ang</strong> ito:“Ang mga mahalaga—pagkakai<strong>sa</strong>;Sa karagdagan—kalayaan ,Sa lahat ng bagay—pag-ibig.”

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!