Ligji për ambient jetësorHyrjeMe ligjin për “Ambient jetësor” <strong>de</strong>finohen drejtat dhe obligimete Republikës së Maqedonisë, të komunave, qytetittë Shkupit dhe komunave në qytetin e Shkupit, si dhetë personave juridik dhe fizik në sigurimin e kushteve përmbrotje dhe avancim të “Ambientit jetësor”.Parimet dhe procedurat kryesore për menaxhim të “Ambientitjetësor” që parashihen me ligjin janë:qasje në in<strong>for</strong>mata për “Ambientin jetësor”,vlerësimi i efekteve të disa planeve dhe programevembi “Ambientin jetësor” (VSN, VSN),vlerësim i efekteve të planeve publike dhe privatembi “Ambientin jetësor” (EIA, VNAJ),dhënia e lejeve për par<strong>and</strong>alim integral dhe kontrolltë ndotjes (IPPS, PIKN) si dheprocedurat për kontroll të reziqeve nga havaritë meprezencë të substancave të rrezikshme të cilat vlejnëpër të gjitha fushat e “Ambientit jetësor”Këto procedura janë inkorporuar në ligjet e posaçme, nëmënyre që drejtohet nga implementimi i këtyre neneve.Në ligjin janë paraparë kërkesat nga marrëveshjet ndërkombëtaretë ratifikuara nga Republika e Maqedonisë, siçjanë:Konventa e Arhuskës (konventë e OKB) për qasje nëin<strong>for</strong>mata, pjesëmarje të opinionit në vendimarjedhe qasje në të drejtat në lidhje me “Ambientin jetësor”,Konventa për vlerësimin e ndikimeve mbi “Ambientinjetësor” në kontekstin ndërkufitar (Konventa Espo),Protokoli i Kievit për vlerësim strategjik të “Ambientitjetësor” si dhe marrëveshjeve tjera.7
1 Implementim i ligjitNenet e këtij ligji në përgjithësi përcaktojnë mbrotjendhe përparimin e kualitetit të fushave tëposaçme të “Ambientit jetësor” edhe ate:tokën, ujin dhe ajrin,fushat e “Ambientit jetësor” (menaxhim me mbeturinat,vibracionet, rezatimet, ujërat etj.),diversitetin biologjik dhe pasuritë tjera natyrore,mbrotje të ozonit dhembrotje nga ndikimi negativ antropogen mbi sisteminklimatik.Mbrotja e fushave të posaçme të “Ambientit jetësor” dotë realizohen me ndërmarjen e masave të posaçme përmbrojtje nga ndikimet negative të parapara me këtë ligjedhe ate:kryerjen e aktiviteteve përkatëse,substancat dhe teknologjitë ndotëse,mbeturinat,zhurma dhe vibracionet,rezatimi jonizues dhe jo-jonizues.Masat dhe aktivitetet për avancim të “Ambientit jetësor”janë me interes publik. Kjo nënkupton se Qeveria e Republikëssë Maqedonisë, respektivisht njësitë e vetqeverisjeslokale janë të obliguara që të implementojnë masapër mbrojtjen si dhe të sigurojnë mjete financiare përrealizimin e tyre.1.1 Termet dhe kuptimi i tyreLigjdhënësi ka bërë një hap para gjatë <strong>de</strong>finimit të termeveduke përdorur terme gjeneralisht të pranuara mekuptim a<strong>de</strong>kuat edhe në regulativën evropiane, ndërsatë njejtat paraqesin risi në legjislacionin tonë. Këto termejanë marrë nga Ligji, për shkak të kuptimit të tyre gjatëimplementimit të neneve në nivel lokal:“Ambient jetësor” është hapsira me të gjitha <strong>org</strong>anizmate gjallë dhe pasuritë natyrore, respektivishtvlerat natyrore dhe të krijuara, raportet e tyre dhehapsira e përgjithshme në të cilën jeton njeriu dhenë të cilën janë të vendosura vendbanimet, të miratnë përdorim public, objektet industriale etj.Mbrojtja dhe avancimi i “Ambientit jetësor” ështësistem i masave dhe aktiviteteve (komunale, politike,sociale, ekonomike, teknike, edukative etj) me të cilatsigurohet suport dhe krijim të kushteve për mbrojtje8nga ndotja dhe nga <strong>de</strong>gradimi i fushave të posaçmetë “Ambientit jetësor”, mbrojtje të ozonit, par<strong>and</strong>alimtë zhurmës dhe vibracioneve të dëmshme; mbrojtjenga rezatimi jonizues dhe jo-jonizues duke inkuadruaredhe rezatimin elektromagnetik, shfrytëzimin e<strong>de</strong>pove dhe mbrojtje tjera të “Ambientit jetësor”.Kualiteti i “Ambientit jetësor” është situatë e “Ambientitjetësor” e pasquruar nëpërmjet indikatorëve fizik,kimik, estetikKadastër për “Ambientin jetësor” është evi<strong>de</strong>ncë kuantitativedhe kualitative për ndotësit të cilët lëshojnësubstanca ndotëse në ambientin jetësor, në tëcilën përfshihet edhe karta e ndotësve.Regjistër i materialeve ndotëse, substancave dhe tëkarakteristikave tyre është katalog në të cilin janëklasifikuar materijalet e dëmshme, mbeturinat, sipaspërbërjes së tyre kimike dhe sipas rrezikut të tyre.Opinioni është personi fizik ose juridik dhe <strong>org</strong>anizatatdhe asociacionet e tyre.Opinioni në fjalë është opinioni me/ose që ka interes– aktualisht ose në të ardhmen – në sjelljen e vendimevepër “Ambientin jetësor”, ( këtu përkasin asociacionettë qytetarëve të etabluara për mbrojtje tëambientit jetësor ).Instalacioni (në lidhje me lejet integruese ekologjike)është i <strong>de</strong>finuar si njësi e patundshme teknike ku realizohennjë ose më shumë aktivitete të parapara dheaktivitete ngushtë të lidhura me to, të cilat mund tëkenë efekt mbi emisionet dhe ndotjen në përgjithësi.Instalacioni ( në lidhje me par<strong>and</strong>alimin dhe kontrolline havarive me pjesmarje të substancave të rrezikshme)është njësi teknike në kuadër të një sistemi nëtë cilin prodhohen, përdoren, <strong>de</strong>ponohen ose menaxhohensubstancat e rrezikshme. Ai inkuadron paisjetë përgjithshme, objekte, rrjetin e gypave, maqinat,paisjet, akset private hekurudhore, stacionet përshkarkim të cilat shërbejnë instalacionit, <strong>de</strong>pot oseobjektet e ngjajshme të nevojshme për punën e instalacionit.Instalacioni ekzistues është <strong>de</strong>finuar si instalacion i ciliështë operativ respektivisht punon para 01-korriku2007, respektivisht fillon me punë para 31 dhjetori2009, dhe nuk ka siguruar leje të integruar ekologjike(LIE)
Change language