Regional Environmental Center for Central and Eastern ... - Bef-de.org

2. Monitoring i ambientit jetësorProcesi i monitoringut dhe vlerësimit të rezultatevenga përcjellja paraqesin pjesë të sistemit të aktivitetevetë ndërlidhura, i cili fillon me planifikim dheimplementim, ndërsa përfundon me shfrytëzim të informacionevetë fituara gjatë marrjes së vendimeve dhe/ose planifikimit strategjik.Në këtë drejtim duhet të bëhet diferencë ndërmjet monitoringuttë burimeve të emisioneve (ujërat e zeza, gazrat)dhe monitoring të kualitetit të “Ambientit jetësor” (kualitetii ajrit ambiental, kualitetin e ujrave të ëmbla) me ç‘rastbëhet mbikqyrja e dy aspekteve të një problemi të njejtë,respektivisht monitorim të burimit dhe recipientit.2.1 Planifikim i monitoringutPlanifikimi i monitoringut fillon me identifikim e nevojavepër informacion, nëpërmjet analizave të kërkesave ligjorepër monitoring, kërkesat e shfrytëzuesve (vendimarësit,opinioni etj). Lloi, niveli dhe detajet e informacioneve,zgjedhja e indikatorëve, parametrave, adaptohen në parimetdhe qëllimet paraprakisht të definuara për mbrojtjene “Ambientit jetësor”.Sipas kësaj, qëllimet e përgjithshme dhe të posaçme tëmonitoringut duhet ta përcaktojnë formën e rrjetit ( p.sh.përcjellje të emisioneve ) si dhe të programit për monitoring.Faza e ardhshme në këtë proces është përcaktimi i:lokacioneve dhe parametrave për monitoringmetodologjitë relevante, hapat dhe kushtet teknikepër kryerje e monitoringut,kuadër, paisje dhe hapsirë i cili do të përfshihet nërrjetin e dhënë,Këto elemente të monitoringut, duke inkuadruar edhemjetet e nevojshme financiare definohen si kushte tëposaçme dhe kërkesa për ligjet(ligji për menaxhim mekualitetin e ajrit ambiental, ligjin për mbrojtjen e natyrës,ligjin për mbeturinat).2.2 Masat për monitoringSipas ligjit për ambient jetësor, kryerja e monitoringut të“Ambientit jetësor” nënkupton:mbikqyrje sistematike, kontroll dhe vlerësim të ndotjesdheidentifikimi dhe regjistrimi i burimeve të ndotjes (neni 32 ).Për kryerjen e monitoringut, ligjdhënësi parasheh vendosjene rrjetit shtetëror për monitoring i cili përbëhetnga rrjeti shtetëror për monitoring të “Ambientit jetësor”( neni 33).Në nivel lokal njësite e vetqeverisjes lokale mund të formojnërrjete lokale për monitorim për kryerjen e disapunëve në lidhje me disa aspekte të “Ambientit jetësor”(neni 36). Me aktet nënligjore të sjellura në bazë të disaligjeve të posaçme për ambientin jetësor janë të paraparëkushtet, mënyrat dhe rrethanat në të cilat mund tëformohen rrjetet lokale. Përveç monitoringut shtetëror,i cili kryhet nga organet përkatëse nëpërmjet rrjetit përmonitoring, ligji parasheh dhe obligime për kryerjen emonitoringut intern nga ana e operatorëve të instalacioneve.2.2.1 Monitoringu InternZhvillimi i monitoringut intern dhe raportimi nga ana endotësve ka për qëllim, ndër tjerash të sigurohet kontrollpermanent i emisioneve relevante nga ndotësit dheplotësim të informacioneve të fituara nga monitoringshtetëror. Në këtë mënyrë bëht redukim i aktiviteteve nëkuadër të monitoringut shtetëror.Në përputhje me ligjin, monitoringu intern obligativ kryhetnë instalacione të cilat i nënshtrohen lejes për parandalimdhe kontroll të ndotjes ( leje integrale ekologjike )dhe nënkupton :të kryejnë monitoring intern dhe t’i vejnë në dispozicionemisionet relevante nga (ujërat e zeza, gazrat,mbeturinat, zhurma etj),të mos lejojnë tejkalimin e emisioneve mbi lejet e parapara,t’i implementojnë teknikat e parapara për matje dherregullisht t’i dërgojnë informacionet organeve përkatëse.Sipas saj, në përmbatje të lejes duhet të përmbahen tëgjitha obligimet e operatorit për kryerjen e monitoringutintern (vetmonitoring) të emisioneve, ndërsa në rastepërkatëse me këtë ose me ligje të posaçëm edhe përndotjen ambientale – ndotje të tokës, të sipërfaqes dheujrave nëntoksor etj ( neni 36 ).Kryerja e monitoringut mund të sigurohet edhe me marrëveshjepër angazhim të ofruesit të shërbimit, zakonisht10