Wersja PDF - Biuletyn AGH

której wypowiedzenie jest nie lada wyzwanienawet dla najbardziej wytrwałych.Owce, wulkany i wiedzaIslandia jest niewielkim krajem – powierzchniowotrzy razy mniejsza od Polski,zamieszkała przez liczbę ludności odpowiadającąśredniej wielkości miastu w Polsce.Trzystutysięczna populacja rozsianajest wzdłuż wybrzeży wyspy. Wnętrzewyspy (tzw. Interior) otwiera się na cywilizacjena parę miesięcy w roku (czerwiec– wrzesień), kiedy to topnieją śniegi odsłaniająckamienne drogi, jeżeli drogą możnanazwać szlaki ubite przez samochodyz napędem na cztery koła, poprzecinanewartkimi polodowcowymi rzekami. Wyspazachwyca surowością klimatu i rozmaitościąform. To właśnie tutaj pod skorupąlodowców, drzemią potężne wulkany, zieloneporosty pokrywają ziemię przechodzącpłynnie w „pola siarki” (tzw. solfatary),które malują krajobraz rodem z innejplanety. Potężne siły ścierają się od zaraniadziejów tworząc, a zarazem niszczącwyspę, co można zaobserwować na każdymkroku w geologicznych formach czywciąż aktywnych zjawiskach. Może właśniedlatego ta wyspa tak pełna sprzeczności,nazywana jest „wyspą lodu i ognia”.Islandczycy poradzili sobie świetnie z adaptacjądo tak surowego klimatu, co możnazaobserwować m.in. w wykorzystaniuzasobów geotermalnych czy wodnych napotrzeby energetyczne kraju. To i szereginnych czynników sprawia, że słowo egzotykaw kontekście Islandii nabiera nowegoznaczenia. Wyspę tą można pokochać odpierwszego wejrzenia, albo znienawidzić,co zdarza się niezmiernie rzadko, bo większośćosób, które choć raz odwiedziły Islandię,chcę tam powrócić.Idea utworzenia Szkoły Energetyki Odnawialnej(the RES) powstała z szeroko pojętegoprzekonania, że jeżeli studiowaćenergetykę odnawialną to tylko w jednymmiejscu na świecie – Islandii, gdzie przeszło80% energii pozyskiwane jest z OZE.Szkoła została stworzona przez dwieuczelnie: Uniwersytet Islandzki w Reykiavikuoraz Uniwersytet w Akureyri. Siedzibaszkoły – Akureyri – jest największymmiastem północnej Islandii, czwartym podwzględem wielkości w kraju. W Polsce 17tysięczne miasto nie robiłoby wrażenia,tam jednak stanowi 6% ludności wyspy.Szkoła w swoim programie oferowała programobejmujący studia drugiego stopnia(magisterskie) w dziedzinie technologiienergetyki odnawialnej z naciskiem nacztery specjalizacje: Energetykę Geotermalną,Energetykę Wodną, Ogniwa Paliwoweoraz Systemy Energetyczne (w poprzednichlatach ponadto można byłostudiować Biopaliwa). Studia, które normalnietrwałyby półtora do dwóch lat zostałyzaplanowane jako intensywny kursjednoroczny. Zajęcia zaczynały się początkiemlutego i trwały bez żadnych przerw,do lutego następnego roku. Intensywnyplan był powiązany z niestandardowymprogramem oraz formą prowadzenia zajęć.Rok akademicki został podzielony na trzytrymestry, z których pierwszy koncentrowałsię na podstawowych zagadnieniachdotyczących energetyki odnawialnej, natomiastdrugi poświęcony był problemomposzczególnych specjalizacji. Dzięki takiejformie kształcenia studenci mieli czasna zweryfikowanie swoich pierwszych wyborówdotyczących specjalizacji – MarcelaBagierek wybrała specjalizację w kierunkugeotermii, podczas gdy DominikaMatuszewska i Anna Ściążko – SystemyEnergetyczne. Program studiów zakładałpoświęcenie ostatnich czterech miesięcyprzygotowaniom prac magisterskich i ichobronom. Forma zajęć podczas dwóchpierwszych trymestrów była przygotowanaw taki sposób, aby można było czerpaćjak najwięcej wiedzy od najlepszychekspertów w poszczególnych dziedzinach.Każdy z kursów trwał od jednego do trzechtygodni (czasem jednak kurs był prowadzonyprzez dwóch lub trzech profesorów).W danym czasie studenci uczyli się tylkojednego przedmiotu – wykłady trwałyzazwyczaj do południa, a po południuprzygotowywano projekty i rozwiązywanozadania projektowe. Wszystkie zajęcia prowadzonebyły po angielsku. Każdy moduł(przedmiot) kończył się egzaminem. Drugiegzamin z tego samego materiału studencizdawali w trakcie sesji egzaminacyjnejpo każdym z trymestrów. Każdy z kursówbył prowadzony przez specjalistów z danejdziedziny związanych zarówno ze środowiskamiakademickimi, jak i prywatnymifirmami zajmującymi się energetyką odnawialną.Ponadto kursy dotyczące zagadnieńprzepisów i polityki energetycznejbyły wykładane przez osoby związanez Parlamentem Europejskim oraz DepartamentemEnergetyki USA. Profesorowie wykładającyna RES pochodzili z ośrodkówz różnych części świata m.in. z takich krajówjak USA, Szwajcaria, Niemcy, WielkaBrytania, Brazylia, Portugalia, Egipt, Polskaczy Islandia.Po zajęciachStudia na RES to nie był tylko czas poświęconyna intensywną naukę, w ramach programustudenci mieli okazję poznać krajoraz obyczaje tutejszych mieszkańców.Program nauczania przewidywał kilkudniowąwycieczkę objazdową (tzw. study tour)organizowaną przez szkołę po ukończeniupierwszego trymestru, na przełomie majai czerwca. Jej głównym celem było zwiedzanieislandzkich elektrowni (geotermalnychi wodnych), firm energetycznych orazzapoznanie się z przyrodniczymi waloramikraju, jak i islandzką kulturą. Wyjazd zaczynałsie w Akureyri i prowadził na wschóddookoła wyspy. Już niedaleko od miasta,bo zaledwie 100 kilometrów na wschód,można zobaczyć pseudokratery na jeziorzeMyvatn, oraz pola lawy w rejonie aktywnymwulkanicznie Krafla, gdzie obecnieznajduje sie również elektrownia wykorzystującawysokotemperaturową wodę termalną.Tam też znajdują się rozległe solfatary,które barwią ziemię pastelowymikolorami, dla wrażliwych siarkowy zapach,iście z diabelskich piekieł, może okazaćsię zbyt intensywnym doznaniem. Jeżeliktoś kiedykolwiek marzył o znalezieniusię w dwóch miejscach jednocześnie jestto idealny kraj do spełnienia tego typu marzeń– na styku dwóch płyt kontynentalnych,które tworzą Islandię, można stanąćjedną nogą w Ameryce, a drugą w Europie.Płyty rozsuwają się około dwa centymetryw ciągu roku, więc można zrobić tobez większych obaw. Jako kraj położonyna północy, kojarzony tylko z zimą i śniegiem,co nie do końca odpowiada rzeczywistości,Islandia może pochwalić sięzróżnicowaną fauną – w lecie jest to miejscebytności niezliczonych gatunków ptaków(w tym najbardziej rozpoznawalnegoislandzkiego ptaka puffina – maskonura).Misiów, jak już wcześniej wspomniano, naIslandii się nie spotyka, ale za to spotkaniestad reniferów na wschodnim wybrzeżunie jest niczym niezwykłym. Foki, delfinyczy niestety rzadziej spotykane wieloryby,to kolejny powód do odwiedzenia Islandii.Mniej egzotyczne mogą wydawać sięwszędobylskie konie i owce, na te ostatniemożna natknąć się dosłownie wszędzie,włącznie z asfaltem głównej droginr 1. W takich momentach człowiek zaczynadoceniać klakson, który tutaj nie wydajesię zbędnym wyposażeniem samochodu.Podczas wyjazdu studenci mogli równieżzobaczyć największą elektrownie wodnąIslandii Kárahnjúkar, która znajduje sie niecow głębi kraju i dostarcza elektrycznoścido huty aluminium. Południe kraju to niezliczoneformacje skalne, języki lodowców,czy plaża z czarnym piaskiem, który zawdzięczaswój kolor pyłowi wulkanicznemuoraz malownicze wodospady, którychjest pod dostatkiem na Islandii czy gejzery.To też „laguna lodowcowa” czyli jezioroJökursárlón z krami wielkości domów,powstała z wód z topniejącego lodowcaVatnajökull. Studia, które zbiegły się z wybuchemwulkanu, zamieniły soczystą zieleńislandzkiego południa na poszarzałykrajobrazy, niemniej nie pozbawiony uroku.Wybuch wulkanu o nazwie nie do wypowiedzeniaEjafallajokull (czyt. ejafjatlajukutl:P),który sparaliżował komunikacjęBiuletyn AGH 40-2011 29