214 MAC-TALLABLIADHNA THEARLAICH.LK IAIN MAC-CIIOINNICII.CAIB. XXVI.IOMA - RUAGA<strong>DI</strong>I NAN CINN - PEADHNAAGUS AN LUCIID-LEANMHUINN.AIR fir thoiseach a mhaiglie chaidhMac-an-Leistear Bheinne-Sith, GreamachDhiin-Treoin, agus Morair Ogilbhieair bord ami an saigheach beagma inbheir Uisge Tatha, agus chumiad an cuan ri sroin gus an deach iadair tir gu sabhailt ann an Lochlainn.Mu'n gann a chuir iad an cas aircladach ghlac righ Lochlainn iad aguschuir e staigh iad mar phriosanaichann a seanna Chaisteal dubh Bhailena-Buirbhe.Tacan an deighe sinnfhuair iad fa-sgaoil, agus theich iaddo'n Fhraing far an d' fhuair iad dideann.Fad fhichead latha an deighe blarChul-Fhodair cha deach duine de dh'fheachd an Diuc an coir nan Garbh-Chriocb far an robh a' chuid mhor doshluagh Theariaich a chomhnuidh,agus a bha nise air cruinneachadh richeile 'chum an ath ionnsaidh thoirfcair an arm-dhearg. Air an ochdamhlatha de'n Mhaigh thug na cinn-feadh-,na coimieamh da cheile ann am Murlaganfagus do cheann Loch-Arcaig,agus Loch-Iall air an ceann, ged abha e air a leonadh le puthar a bhlairma dheireadh, air dhoigh is nach b'urrainn da gluasad ach air muin eich.Bha na fir ann an deagh mhisneaeh lesuim mhor airgeid a thainig thuc asan Fhraing mu'n am sin gu cumailsuas a' chogaidh; bhan t-suim so muthuaithream 38,000 Pund-Sasunnach.Chaidh a shonrachadh gu'n campaicheadhna Cam-Shronaich, DomhnullaichGhlinne-Garaidh, FirnaCeapaich,Clann - Raonaill, Stiubhartaich nah-Apunn, Clann-Ionmhuinn, agusLeodaich Mhic-'Ille-Chalum ann anAcha-na-caraidh, air an clmigeamhlatha diag de'n Mhaigh. Chaidh ashonrachadh mar an cianda, guncuirte fios gu Clarm-Mhuiricli, Clann-Chatain na h-Abhallaich agus naFrisealach, a bhi deas gu thighinn nanceann. Mar sin thoisich an togbhailas ur; fhuair Loch-Iall tri. chiad dhethna Cam-Shronaich cruinn a chlisge,agus Mac-'Ic - Alasdair agus CollaBharasdail tri-cheud eatorra nan dithis,dheth na Domhnullaich.Mu'n km sin dh' fhag Iarla LoudonInbheirneis le seachd ceud diag fearagus ghabh e sealbh air Lochabar.Chunnacas iad so a tighinn agustheab iad Loch-Iall a ghlacadh le diiilgu'm b'iad daoine Cholla Bharasdail,ach thainig teachdaire a dh' innse dhagur e suaithneas dearg a bha namboineidean ami an aite 'n t-suaithneisbhain, dh' aithnich Loch-Iall an sin cobh'ann agus mheasadh iomchaidh ant-6r Frangach fhalach mu'n tuiteadhe leis na naimhdean, agus dh' fhalaichiad cuig mile ginni dheth ann an alltaig ceann Loch-Areaig agus a' chuideile fagns do cheann shios an lochachianda. Iar dhaibh an t-airgead achuir ann an aite gleite theich Loch-Iall agus na h-uaislean eilc air falbhann am bata, agus thug au tuath andachaigh orra.Cho luath sa chuir Morair Loudonan ce'ill fath a thurais do Lochabar, sesin a thogail an cuid armachd, thainigna daoine gu le'ir agus liubhairsiad iaddha le lan thoil.Fhuair Caim-beulaichEarra-Ghael na bha do dh' airmann an Gleanna-Comhann gun bhuile'bhualadh.Cha robh an Diuc idirtoilichte Icis a so agus chuir e roimhegun tugadh e air a' chuid daoine fein(na Sasunnaich) na h-airm a thoirtbho na chuid eile dhcth na Gaeil a bhale Tearlach ge b'e kit' anns an robhan comhnaidb. Air an treat* lathafichead de'nMhaigh dh' fhag e Inbheirneisle reiseamaideau coisc aguschampaich iad ami an Cille-Chumein,ann am fir mhcadhon na duthcha.A Cille-Chumein chuir an Diucpairti dheth an arm-dhearg air feadhgach aite de'n duthaich mu'n cuairt.Bha guiomharra' nan daoine sin chobruideil, aguscho an-iochdmhor isnach eil iomradh againn air a shamhuilann an eachdraidh cheud linntean andorchadais, no idir a measg Chriosdaidhean.Chaidh teine chuir ri aitreabhLoch Iall, Chluainidh, na Ceapaich,Ghlinne-Garaidh, Cheann-Loch-Muideart, Ghlinne-Goill, Aird-Seile.Chaidh mar an ciadna aitribb natuath a chreachadh sa' losgadh, agusan cuid sprcidh a's amhlainn a ghiulanleis na saighdearan dearga gu camp anDiuc an Cil!e-Chuiinean.Bha nasaighdearan a reubadh an aodaichdheth na chloinn, agus a toirt namban air eiginn!Chaidli aireamh libnmhorde dhaoine neo-chiontach, nachdeach riabh air feachd sam bitlr, athilgeadh, agus claoine Hatha aosdachuir ro na mosgaidean mai chuspaireanabiiachd.Chaidh ioinadaidh atheich a chum nam bcann mar dhidcanna dhith le f uachd a's acras.Bucho 16m a chaidh na Garbh-Chriochanair eirthire siar Inbheirneis fhasachadhroi 'n deicheamh latha do dharainios an t-samhraidh, is gu'm faoitesiubhal fad iomadh milegun cheotaighe fhaicinn's gun gheum ba, nogoireal coileich a chluinntinn !Cha'n robh an t-arin-deai'g fathasttoilichte leis na thog iad do chreachanair fcarann nam fmeachana dheirich leTearlach, thoisich iad a nisi 1air iomainrompa gach spreidh a bha tachairtnan co-dhail, air chor is gun robh nadaoine dh' fhanaig a bhaile re a' cliogaidhair an aon diol riu 7san a thionn"sgain an t-ar-a-mach; air an aobhar sinbha'n aireamh spreighe a thog iad cholionmbor is gun deach cunntais cheudanmhart a's each a role le feachd anDiuc ris na drobhairean Sasuunaeh airson leth-chrun an ceann; chaidh ant-airgead so a rinn mar chreich aANI "PiTha sinn a toirt cuireadh do gach aona leughas so tigh'nna choimhead'^=^\^i.XXH oirnn agus amharc air an stoc a thaTha againn aig an am so:- —LUCIID CAR de MHIN BHUIDHE.FLUIt, am baraillean's am pocannan.FEONN, VINEGAR, SPIOSRAIDH,MOLASSES, PICKLES,amis gach seorsa BATHAIR-CHANNAICHEAN.TOGALACII A CHAIPT. MHIC-NEILL,Aig Oisean Sraidean Shearlot agus Townsend.© o o J.~A %M JLJ Jtz± A& Co.COTAICHEAN-UA CHDAIR foghair us geamliraidh,fad agus goirid, do dhaoine 's do ghillean.. REEFERS do gach neach a tha 'g an iarraidh, airprisean cearta, DEISEACHAN de dh' iomadhseorsa, do shean us og, agus air na prisean a's isle.Tha sinn cuideachd a' cumailStoc Ian de Leintean, agus gach seorsa Aodaiehioehdair,Colairean, Cuiaichean, Neckties.Agus 's ami againn a tha 'n stocThruncaichean is Mhaileideana's motha tha 'n Nobha Scotia.Taghail a stigh. Cha mheas sinn 'na dhragh sam bitham bathar a shealltuinn dhut.% : ;_iitiie PREIIUI CO. Ltd.,Sraid Slieaiiot, Sidni, C. B.G. K. Cochran, Mgr.Leabhraicair a h-ur-fhosgladh ann anigcii^n m, iruiav* i alia,ac'us anns am bheil an stoc a's motha's a's saoire deMMUt BoMbeacI)a chunnacas riamh an Ceap Breatunn.TAGHAIL A STIGH AGUS FAIC. *The . . .Scottisand their i anans.TS c so i:? aip.m do leabhar bcp.gluachralior atba 'toirt eaohdraidh nam Fineachan <strong>SIDNI</strong>, C. B.Gaidhoalach, ag'us dcalbh a' Bhreaoain abhuinoudli do gach [fine—mar an ceudnagaoh "iolIaclvCatha" agus "Suaichoantas" abhiodh na Fineachan a' cleaehdadh an amcatba. Qhcibb thu an leabliar so lois a jriiostama cliuireas in ceithir tasdain (SO cents) guI L. GULLIVAN,ALEXANDER BAIN,Port Haivkesbury.Capc Breton.CEANNAICHE FEARAINN.rP. MOORE,BATHAR CRUAIDH,Iarnnn, IJidlieaman Saoirsneachd, UidheamanGaibhneachd, Tairnnean, &c.AllUiEAD CA THOIRT SEACIIAD AIR RIABH.Victoria Block, So. Charlotte St.,<strong>SIDNI</strong>, •> - C. B.<strong>SIDNI</strong>. - ~ - C. B,JM. FULMER,FEAR-ANNDACAIDH USSPISRIDH.Oi^ean Sraidean Falmouth us Bhentick,FEAKANN US TAIGUEAN BI 'N CRBIC ANNSOACH OEAIiNA DE SllIDNI.
measg nan saigbdearean.Bha chuideile de ghniomharadh nan daoine andiadhaidh,neo-dhaontachailso, chograineil ri aithris, agus cho deistinneachri leughadh, is na chradh cridheri chluinntinn, air chor is gur iomchaidhdhomh an Caibidil a' cho-dlmnadh.Bha Tearlaich mu'n am sin ann anBeinne-Mhaol an Uidhisfc a chirmedeas,an deigh clha fein a's do 'nsgioba an oidhche chuir seachad gudosgainneach a caitheamh na fairgeri garbh sheideadh ann am bata fosgailte.Anns an eilean so b'e batheachfosgailt bu luchairt dha, buleabaidh stata dha connlach shalach,bu lion-anard dha luireach de sheanachainb, bu bhiadh dha min choirc a'sfeoil.Dh' fhan iad ri port anns aneilean so re chcithir latha diag, athaobh doirbhead na side, ach air Dimairtan naoidheamh latha fichead de'n Ghiblin ghabh iad orra uidhechuain fhiadhaich, a leigeadh fa sroin,aa'us chum iad oirre mar dh' fhaod iadgu eirthire Leoghais oir bha ruin orradhol do Steorriabhaidhfar an robhdiiil aig Ddmhmull Mac-Ledid saigheachfharadh a chum am Prionns' aiseagdo'n Fhraing.Cha robh iad achtacan air fairge gus 'na sheid a ghaothgu treun, agus dh' eirich an linno nacaoraibh gheala air chor is nach b'urrainn iad giulan n'a b' fhaid' airfuaradh, air an aobhar sin leig iadruith leatha dh' ionnsaidh an Eileinghlais, a ta na laidhe ma dha fhicheadmile tuath air Beinne-Mhaol agus m'an imisg chiadna deas airSteornahhaidh.Chaidh iad air tir anns an eileanso ma bhristeadhna camhanaich,agus a thaobh gu'm buineadhamfearrann do Mhac-Leoid na h-Earadh,a bha'n aghaidh a' Phrionnsa,mheasiad iomchuiclh iad fcin a chleth ; uimcsin thug iad a chreidsinn air muinntiran eilein gu'm bu cheannaichean Arcacha bha annta air an deach anlong a bhristeadh na sgealban air anDu'-Irtich, droch sgeir a ta na laidhesa chuan air taobh siai He.Cha dochuir muinntir an Eilein ghlais ambriathran an teagamh, agus a chum nacuise 'dheanamh na bu ro eholtaicheris an fhirinn, chaidh iad fo ainmeananmeallta.B' ann do Chlann naCeairde bha'm Priomis' agus O'Suili-V)han, (a b'c na'm b' fhior am macagus an t' athair), agus bha 'nsgioba gu leir air an gairm doreir ainmeanan tuathach eile.Fhadsa dh' fhuirich iad san Eilean-Ghlas, b' ann an taigh DhomhnuillChaimbeil am fear aig an robh ant-eilean air mhal a chuir iad suas;nochd fear an taighe, (ged bu Chaimbeulache,) mor chaoimhneas dhaibh,agua thug e a bhata fein do DhomhnullMac-Deoid a chum a dhol doSteornabhaidh air ti an t-saigheich abha mhiann orr' fhaotainn. Dh'fhalbh Domhnull do Leoghas air anathairne-mhaiieach, agus dh' fhan amPrionns' anaich "us anM A C • T A L L A 215Chaimbeultliaimgbos bho Daomnnull Jslac-Jueoidgun dh' f huair.e saigheach, ag iarraidhair a' Phrionns a dhol air aghaidh gundail; air an aobhar sin chuir DomhnullCaimbeul bat eile na h-uidheam, agusfo lan sgioba; air an ath latha dh'fhalbh iad ieis a' Phrionns thar chuangu Steornabhaidh.Ach tnun d' rainigiad an calla sin thiondaidh a ghaothnan aghaidh, agus b' ciginn daibhruith a steach do Loch-Sith-phort a tama thuaiream fichcad mile bhoSteornabhaidh, choisich iad as a sintarsuinn a mhointeach a' bha gle bliogaig an am, agus air a chuigeamh lathade'n mhios stacl iad aig rinn Rugbaar-innisma uigh mile do'n bhaile.As a sin chuir iad gilie dh' ionnsaidhDhomhnaill Mhic-Leoid a'g iarraidhair biadh a chuir thuca; air ball thainigDomhnull do'n ionnsaidh le biadha's drama, agus theoraich s6 iad gutaigh BaintighcarnaChill-Duinn faran deach am Prionns a laidhe.•ladsan a Phaigh.Ruairi Mac Neill, Glace Bay.Donnacha Mac-Gill-fhinnein, Nyasza.Aonghas Mac Ascuill, Sidni.Calnni Mac-a-Pkearsain, "An Siorram Buchanan, "Mairi Mhathanach, "An t-Urr. Uilleam Calder, ''Ant-TJrr.A. Mac Coinnich, MeinnVictorIain A. Mac Gille-mhaoii, Grand. MirIseabal Nic Gilleain, Narrows Mhora.Ruairi Moireastan, Rudba ua:i RoliiaclRuairi Mac Phaic,Mairi Chcanadach, Alba 'n Iar.An t-Urr. A. M. O' Ilandley ArahuinBhourgeois.Domhull Moireastan, Ceap Nor.Domhull Mac Cuthais, Bridgeport.Gilleasbuig Gillios, "Fearchar Mac Gill-fhinnein, Victoria LhPadruig Mac Neill, Cobh a Pbiobairc.Niall V. Mac Neill, Seana Bhridgeport,Dughall S. Caimbeal, "Iain F. Domhnullach, " "Iain MoiTeaastan, an Gut a Deas.Alasdair Mac Neacail, Port Morien.Ailean D. MacBachaiss, am Baghan EjAonghas GilKos, Orange-dale.Iain I Mac Neill, Reserve Mines,Iain A. Mac isaic, Sydney Mines,Padruig MacGille-Mhaoil, Gleans AinsiiD. I. Mac Eachainn, Port Hastings.Anna S. Nic Fhioghnain, "Eaclmnn Mac Neili, South Bar.Seosaid Ros, Cul Br.gli Bliaddeck.Donnacha Mae Aidb, "Seumas Mac Aonghais, Kensington CcvIain 1. Mac Fhraing, Broad Cove BasisIain E. Mac Leoid, Ingonisb.R. S, Mac Leoid, Baile nan Gall.Alasdair Domhnullach, AmhuiunBliradain.Caluni Mac Phearghais, St. Esperit.Domhull Mac Pharlain, Cox Heath.Murchadh Mac Leoid, Bagh Bliaddeck.Aonghas Mac Gilleain, Catalone.Eoglian A. Mac Eacliainu, aui Bags aEar.Iain A. Mac Fhiongliain, Shunacadie.Domhull I. Mac Leoid, Amhuinn DlieniiIain Mac Ille-msaoil, Home's Road.C. F. Mac Ascuill, Loch Lomond.A. I. Caimbeul, Sydney Mines.Tormad D. Mac Neiil, Beuacadie.Caipt Donnaclia MacLeoid, Baile nan GallReumra R. Gillios, Deepsdale.Steapbr.in Mac Neill, Cobb, a Bheabbeir.Iain MacGiii-fkinueiii, Amhuinn DhennisDonihull MacGill-fhinaein, Port Hood.Aonghas D. Mac Fbraing, Glengarry.Domhull F- Beuton, Mabou.Iaia Donihnullach, Framboise.Somhairle Mac Gilleain, St. Esperit.Louis Domhnullach, Sea Side.Iain A. Domlinullach, Glenville.Padruig Mac Fbiongbain, New Canada.Aonghas Mac Leoid, Port Morieu.Alasdair Cainibeal, Brook Village.'D. C. Domhnullach, Birch Grove.Alasdair Mac Neacail, "Lacliuinn Mac Gilleain, Lexington.Alasdair Mac-an-t-Sacir, Catalonc.Donihull Moireastan, Ceap Nor.Gilleasbuig Beuton, Boularderie.Martrrinn Martuinn, Martindale, E. P. I.Domhull Mac Calamain, Kinross, "Cailean I. Mac Pliail, Argyle Shore, "Alasdair Domhnullach, Double Hill, "An t-Urr. Calum Cainibeal, Strathalba.Dr. A. H. Mac Aoidh, Halifax, N. S.Alasdair I. Mann, " "Eacbunn Mac Fbionghain, Stellarton.Bean Iain Mherlin, Springhill, N. S.Iseabal Dhosihsullach, Thorburn, N. S.Domhull Boyd, leaser's Mills,Iain I. Sutharlan, Kerrowgare, "D. I. Caimbeal. Toronto, Out.A. I. Mac Dbiarmaid, Ottawa, "Bean Aonghas Mhic-a Bbiocair, TeeswaterDomhull I. Friseal, Vankleek Hill, Ont.Iain Mac Caliim, Heather, "Cairistiue Nic Aidh, Ripley, "Donibull Mac Aidh, " "POSAlDttEAN.Ann am Boston, air an 13<strong>11</strong>1I1 latha der'obliember, leis an Urr. A. D. MacFhionghain, B. 1)., A. Albert Jones &Boston, agus Cairistiona Nic Fbeargbais,& Nobha Scotia.Ann am Boston, air an 2<strong>11</strong><strong>11</strong>b latha deNobheniber, leis an Urramach clieudna,Richard M. Young, agus Mairi JiJ. NicMhuirich, an dithis d Nobha Scotia.Ann am Boston, air an 28mh latha deNobheinber, leis an Urr. chcudna, SeorasC. Lawrence, a Margaree, C. B., agusAnna M. Skinner, a PortjHastings, C. B.Ann an Boston, air an igmh latha deDesember, leis an Urr. cheudna, PadruigC. Foley agus Ealasaid Dynient, an dith-& Eilean a Pbrionnsa.Ann am Boston, air an 29<strong>11</strong><strong>11</strong>1 latha deDesember, leis an Urr. chendna, Spencer1). Beecher, a Chelsea, Alass., agus ScornaidM. Brien; & New York.wonderfST^sStsT ~~OF THElewYork Life InsimieeOo.'s Policies.Agent the Net? York Life Insurance Go.)Sydney, C. B.DEAII SIB :The memoranda attached showthat 20 Year Policies maturing in1899, on the ordinary and 20 paymentlife plans have furnished 20years insurance at $9.00 to $12.00per $1000, and an investment of thebalance of premiums at from 6 percent, to 7 per cent, compound interest; while the Endowments are paying4 per cent, compound interest onthe total premiums paid with the lifeinsurance—20 years—free.Can any other company show suchresults—at same premium rate—forpast 20 years 1 Gr can you beat itfor Savings, Investment, or Insuranceanywhere 1Yours truly,THOS. A. BUCKNERSuperintendent of Agencies.''j^acEachuinnFIR-LAGHA.& MacCabe,Ceannachus croic foaralnn, Airgead Tasaid,&c, &c.A. J. G. MACEACIIUINN. IAIN J. MAOCABE.JJEARN &TIacDONAIAFIR-TAOBAIDH,&c, &c.NOTAIREAN,<strong>SIDNI</strong>, - - - C. B.D. A. HEAEN. FlONNl.A<strong>DI</strong>I DOMIINULLACir.J^OS & EOS,KIR-LAGHA, NOTAIREAN, &c.Airgead ri thoirt seacliad an iasad.<strong>SIDNI</strong>, - - - C. B.UlSDEAN RCS. IIOWAKD S. ROS, B. A.jj A. JONES, M. <strong>IX</strong>, C. M;,Oins:UGHICHE,Ri taobh stor Aonghais MhicGuaire.<strong>SIDNI</strong>, C. B.J J. ROY, M. D,Oii'TS:—Os ceann Stor C. P. Moore.A CHOMHNUIDU:—An tigh C. W. Hill.<strong>SIDNI</strong>, - : - C. B.M. C'OWPERTHWAITE, M. I).OiFis: An togalacb Mhic-Talla airSraid Shcarlot.AITK-COMHNUIDH: Tigli Mrs. McCurdy,air Lover's Lane.Phone 227. Phone Oidhchc 47a.J)R. 0. T. MacGILLEAIN,DOTAIR FHIACAL.Oli'iS:—Os cionn Stor Harrington.<strong>SIDNI</strong>, - - C. B.P_ O. PETTERSON,CEANNAICHFTAILLEAR.Oisean Sraidean Sheorais agus Phitt,<strong>SIDNI</strong>, - - - C. B.j^iall MacFiiearghais,cp:annaiche-taiei,far.Na h-Aodaichean a's fhearr agus na Fasaina's uire.<strong>SIDNI</strong>, - - - C. B.J E. BURCHELL,URRA SACH A.<strong>DI</strong>I B<strong>EAT</strong>HAAGUS TEINEaims na cuideachdan a's fhearr am Breatunn's an America.<strong>SIDNI</strong>, C. B.C R. BOWX,URRASACHADH TEINEEEACAN GI^AINE.AGUS<strong>SIDNI</strong>, - - - C. B.Q V. WETMORE,URRASACHADH TEINE,B<strong>EAT</strong>HA,SGIORRAIDH, & EEACAN GLAINE.An tigli a Choimnorcial Bank,<strong>SIDNI</strong>, - • C. B.