12.07.2015 Views

* i&L ill HL

* i&L ill HL

* i&L ill HL

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

314 M A C - T A L L AO Chionn Tri FIchead BliadhnaLe I i o .CAIB. XIX." A' BHANAIS MHAGAIDH."ANN an iomadh doigh thainig moran atharraohaidh air cleaehdadh agus gnaths ant-sluaigh o chionn tri fichead bliadhna, agus is oaon de na h-atharrachaidhean so gu 'n clcachaidhan cleachdadh ris an cainte "a' bhanais mhagaidh"gu buileach air chiil o chionn fada. Ma bha nonach robh an cleachdadh so cumanta air feadh naGaidhealtachd gu leir, cha 'ri urrainn duinn aradh; ach tha fhios againn gu 'n robh e cumantagu leor anns na h-Eilean an Iar facia roimh anam air am bheil shin ag iomradh. Agus ged abha e ann an tomhas mor air a dhol bas o chionntri fichead bliadhna, o'n a thachair e ann an cocheangalris an sgeul a tha sinn ag aithris, aguso'n a bha e 'na mhathair-aobhair air cealgaireachdagus eas-onair a' mhaoir a thoirt gu so<strong>ill</strong>eir gufollais, cha bhiodh e as an rathad dhuinn beaganfiosracbaidh a thoirt seachad m'a dheidhinn.An uair a phos Tearlach ruadh nighean a'mhaoir, rinneadh, mar a bha cumanta gu leoranns an am, banais mhor dhaibh. Bha am maorgu math air a dhoigh anus an am, agus ged nachbitheadh, dh' fheumarlh e, gus cleachdadh naduthchadh a chumail suas, a' cheud bhanais abhiodh 'na thaigh a dheanamh cho m6r ann ancuideachd, agus cho pailt ann am biadh's andeoch ri banais sam bith a bhiodh anns an duthaich.Ach o'n a bha am maor agus a theaghlach'g am meas fhein ro ard 6s cionn a' chumanta,chuir iad rompa nach tugadh iad cuireadh thunna bainnse do neach sam bith ach do na daoine ab' fhearr na chdile a bha anns an duthaich. Is ea' mheud-mhor a thug orra so a dheanamh, agusmar is minic a thachair, chuir a' mheud-mhor andunaigh mu 'n cinn 's mu 'n casan air a' cheannmu dheireadh.An uair a bhios cleachdadh sam bith fad uinemhor cumanta am measg dhaoino, co dhiubh abhios e 'na chleachdadh math no 61c, cha bhi iaddeonach dealachadh ris; agus faodaidh an duinea bhristeas air a bhith cinnteach gu 'n coisinn ediumbadh gu leor dha fhein. Bha e 'na chleachdadhaig an am ud gu 'in faigheadh a h-uile teaghlacha bheireadh seachad cuireadh gu banais,cuireadh o'n mhuinntir do'n d' thug iad cuireadh,an uair a bhiodh banais aca. Agus o'n a bha ammaor's am ba<strong>ill</strong>idh ann an ughdarras ann an cocheangalris na nitheau a bhuineas do 'n bheathaso, cha robh posadh, no cruinneachadh urramachsam bith eile air nach biodh am maor agus amba<strong>ill</strong>idh, agus an teaghlaichean, nam b' fhiachleotha a dhol ann.An uair a leughas daoine na briathran so theiriad gu 'n robh na Gaidheil a bha beo o chionntri fichead bliadhna giodalach sodalach, brosgalachris na maoir, ris na ba<strong>ill</strong>idhean, agus ris nah-uachdairean. Ach mar a tha 'n sean-fhacal agradh, "Is fhada bhios fear o'n taigh mu 'n toir edroch sgeul dhachaidh air fhein.'' Tha sluaghan latha 'n diugh a' cheart cho fad' air an ais annsan ni so's a bha 'n sluagh 's an am a dh' fhalbh.Ma bhios maor, no ba<strong>ill</strong>idh, no fear sam bitheile a tha ann an rud-eiginn de dli' ughdarras agiarraidh a bhith air Bord na sgoile, no ann anComhairle na Sgireachd, no ann an dreuchd sambith eile a bhuineas do ghnothaichean na beatha talathair, faodar a bhith cinnteach gu 'n toir aireamhmhor dhe'n t-sluagh dhaibh a h-uile cuideachadha's urrainn daibh, co dhiubh a bhios iadfreagarrach air son na h-obrach a tha iad a' gabhailos lairnh no nach bi. Tha iad 'ga dheanamhso air ghaol buannachd aimsireil fhaotainn dhaibhfhein. Agus gus an fhirinn innseadh gu saor,so<strong>ill</strong>eir, ma bhios ministear no ba<strong>ill</strong>idh agiarraidhfabhair sam bith air an t-sluagh, faodar a bhithcinnteach gur e am ba<strong>ill</strong>idh a gbeibh am fabharan toiseach, cha 'n ann a chionn gu 'm bheil e 'nafhear-dreuchd na's fhearr na am ministear, ach achionn gu'm faigh iad buannachd aimsireil airsa<strong>ill</strong>ibh a bhith air taobh a' bha<strong>ill</strong>idh.So mar a thachair o chionn tri fichead bliadhnaan uair a bha am maor agns a theaghlach air ancuireadh a dh' ionnsuidh a h-uile banais a bhaarms an duthaich. Agus an uair a bha an nigheanbu shinne aig a' mhaor a' dol a phosadhbha gach aon a thug cuireadh dhaibh gu banaisan duil gu'm faigheadh iad fhein cuireadh gus adhol gu banais nigheaii a' mhaoir. Ach chamhor dhiubh a fhuair cuireadh.O nach robh banais nighean a' mhaoir ann aniomadh doigh ach coltach ris na bainnsean eile abha anus an duthaich, cha ruigear a leas a' bheaga radh mu deidhinn. Anns an am, cha b' annoirre a bha sluagh na duthchadh a' bruidhinn achair a' bhauais-mhagaidh.Latha no dha roimh 'n bhanais choinnich aireamhbheag dhe na g<strong>ill</strong>ean oga nach d' fhuaircuireadh thun na bainnse, agus rinn iad suaseatorra fhein gu 'n deanadh iad "banais-mhagaidh."Leig iad gti bog balbh fios air feadh nambailtean ciod a bha 'nam beachd a dheanamh,agus shuidhich iad gu 'n cniinnicbeadh iad air anraonaidh a bha air beulaobh taigh a' mhaoir.Ach gus an tu<strong>ill</strong>eadh dragh agus mi-thoifeachadha chur air muinntir a' mhaoir, chum gach aon aigan robh fios air mar a bha gnothaichean gus abhith an diomhaireachd cho math 's nach cual'aon chuid am maor no a chairdean guth no iomradhair a' chuis.Anns an am anus an robh sgiobadh na bainnse,agus na cairclean a fhuair cuireadh 'nan .suidheaig a' ohuirm shoghmhoir a chaidh a dheasachadlidhaibh, agus iad gusubhach, sunndach, cridheilag itheadh 's ag 61 's a' comhradh gu cairdeil'nam measg fhein mar bu ghnatli do chuideachddhe'n t-seorsa bhith, chualas iolach ard, agus ccolfonnmhor na piobadh am muigh air an raonaidh.Sheall na bha 'nan suidhe aig bord na bainnso aira cheile le aghaidhean air nach robh coltas aoidheilsam bith. Thuig iad anns a' mhionaid gu 'urobh a' "bhanais-mhagaidh" air a bonn am muighair an raonaidh, agus ghabh iad amhrus aims a'mhionaid gu 'm faodadh gu 'in biodh, mar isminic a thachair, tuasaid gu leor eadar na daoinedo 'n d' thug am maor cuireadh, agus na daoinea bha am muigh air an raonaidh aig a' "bhanaismhagaidh."Cha do thuig am maor agus a theaghlach gu romhath aig an am ciod bu chiall do 'n cheol's do'ndannsa's do 'n ard-iolaich a bha am muigh air anraonaidh ; oir cha robh iad uine fhada amis anduthaich, agus cha do thachair gu 'n robh "banais-mhagaidh"anns an duthaich o'n a thainig iadinnte. Ach bha iomadh neach aig a' bliord athuig gle mhath ciod a b' aobhar gu 'n robh aleithid de ehruinneaehadh sluaigh am muigh.Cha do leig iad dad orra ged a bha 'n gnotbach abh' ann a' cur dragh gu leor orra.A reir a' cbleachdaidh a bha 'dol amis an am,bha aig a' phears eaglais a dheanadh am posadhri suidhe aig ceann bord na bainnse mar "uachdaranna cuirme," gus riaghai't a chumail air ant sluagh. Bha fhios aigesan gle mhath ciod buchiall do 'n obair a bha am muigh air an raonaidh;oir bha e 'na sheaun duine, agus bha e moranbhliadhnachan anns an aite. An uair a thug ean aire gu 'n robh na daoine a bh' ann an taighna bainnse a' fas corrach 'nan inntinn thug ecomhairle orra gu 'n suim sam bith a chur annsan iorgha<strong>ill</strong> a bha 'muigh air an raonaidh. Thuirte riutha nach robh anns a' chuideachd ach baothaireande dhaoine oga gun mhodh, gun smachd abha mi-thoilichte a chionn nach d' fhuair iad cuireadhthun na bainnse, agus gu'm b' fhearr do nah-uile duine leigeadh leotha a bhith 'cur nam bothdhiubh am muigh air a' chnoc gus am biodh iadseachd sgith. Ach ged a ghabh iad a chomhairlefhad's a bha e anns a' chuideachd, cha bu luaithedh' fhalbh e na thoisich na bh' aim an taigh nabainnse ri fas gle chorrach 'nan inntinn. Bha 'nceol's an dannsa's a' ghlaodhaich a bha aig amh6r-chuideachd a bh' air an raonaidh 'g am brosnachadhgu droch nadar. A bharrachd air so,bha 'n deoch laidir tu<strong>ill</strong>eadh is pailt; oir chuir ammaor roimhe, an uair a thuig e mar a blia cuisean,gu 'n tugadh e dhaibh na dheanadh gu mathcridheil iad. Bha e 'n duil gu 'n tugadh e air nabh' anns an taigh, le pailteas dhe'n deoch laidir athoirt dhaibh, gu 'n dol a chur dragh sam bith airna daoine aotrom, amaideach a bha air an raonaidh.Ach an aite an aimhreit a bha air thuareirigh a bhathadh leis an deoch laidir, mar a bhae an duil, is aim a bha e 'g a beothaehadb.Ma bha 'n deoch laidir pailt ann an taigh a'mhaoir an oidhch' ud, bha i a' cheart cho pailt aigan fheadhainn a bh' air an raonaidh. Agus onach robh iad a' gabhail bidli, chaidh na bha iadag 61 cho mor 'nan cinn 's gu 'n robh iad an impisa bhith air mhearainn leis a' mhisg.Ach cha b'e na dh' 61 iad a thog an aimhreit aira' cheann niu dheireadh ach an co-fhaireachadhbha eadar cuid dhe na bha ann an taigh nabainnse'agus an fheadhainn a bha 'deanamh na"banais-mbagaidh." Mu 'n robh a' "bhanaismhagaidh"da uair an uaireadair aig ceol's aigdannsa, is gann gu 'n robh duine 6g dhe ria bhaann an taigh na bainnse nach deachaidh gu bog,balbh am mach as an taigh thun na "banaismhagaidh."B' fhearr leotlia gu m6r a bhithanns a' chuideachd aotrom, bhaoth a bha 'cluich's a' gabhail a' chaoich air an raonaidh na bhithanns an taigh anns an robh a' chuirm agus nah-uaislean beaga a fhuair cuireadh thun nabainnse.Gu sgeula goirid a dheanamh dheth, is o thainigas a' chuis air a' cheann mu dheireadh gu 'ncleaehaidh triuir no ceathrar dhe na daoine aig anrobh meas mor air a' mhaor am mach, agus iadair fas tu<strong>ill</strong>eadh is blath le uisgebeatha, gu smachda ehur air an fheadhainn a bh' air an raonaidh.Ach cha ghabhadh iad smachd uapa. Ann antiotadh bha aireamh dhiubh ann an uignean acheile mar gu'm biodh na coin's na cait. Charobh ciall no reusan ann an aon seach aon dhiubhagus mu 'n d' fhuaradh sith a chur orra bha 'naireamh bu mho dhiubh agus am fuii gu talamh.Bha Tearlach ruadh—fear na bainnse-—air aghearradh's air a bhruthadh cho mor 's gur ganna dh' aithnicheadh duine e.Is minic a thainig math as an olc. Agus ged abha banais Thearlaich ruaiclh ainmeil gu le6r airsha<strong>ill</strong>ibh na tuasaid agus na h-iorgha<strong>ill</strong> a thog a'"bhanais-mhagaidh," rinn an t-Uachdaran lagh,an uair a chual' e mar a thachair, gu 'n rachadhcain throm a leagadh air na h-uile a thogadhtuasaid dhe 'n t-seorsa rithist. Chuireadh mar so


MAC-TALL A 315crioch air a' chleachdadh shuarach ud a fchogaileadar theaghlaiehean, agus eadhoin eadar chairdean.Agus bha 'n tam arm.Ged a tha iomadh gnothach g&rach mi-riaghailteacha' tachairt 'nar measg-ne, agus ged a hhiossinn gu trie a' srnaointean gu'm bheil cuisean na's miosa 'nar latha fhein na bha iad 'san aimsir adh' fhalbh, bu choir dhuinn a chuimhneachadhgu'm bheil doighean agus beachdan an t-sluaighan diugh na's fhearr na bha iad riamh roimhe.(liileantuinn.')S^eulachdan Arahi&nach.Genera.CAIB. IX.GED a chuir na dhaoine a chuir Sinebi airfalbh gus Alcolomb agus a mathair fhuaclacham mach a Damascus ann an tomhas ant-ordugh a fhuair iad an gniomh, cha robh iadcho deas gus gach ni a dheanamh mar a dh' ordaichHaroun Alraschid 'sa bha Sinebi fhein.Thug iad airgiod do na mnathan truagha gusbiadh a cheannach, agus thug iad dhaibh poca ante gus am biadh a ghiulan.Anns an t-suidheachadh thruagh so thainig iadgu baile beag.Cbruinnich mnathan a' bhailemu 'n timchioll, agus ged a bha iad ann an suidheachadhtruagh, dh' aithnieh iad gu 'm bubhoirionnaich iad a bha aon uair ann an suidheachadhcothromach.Agus dh' fheoraich iaddhiubh c'ar son a bha iad a' siubhal troimh 'nduthaich am freasdal leine de dhroch aodach. Anaite ireagairt a thoirt do 'n cheisd a chuireadhorra, is ann a thoisich iad ri caoineadh.Thug soair sluagh a' bhaile gu 'n robh am barrachd ioghnaidhorra, agus gu 'n do ghabh iad am barrachdtruais dhiubh.Dh' innis mathair Ghanem dhaibha h-uile car mar a thachair dhi fhein agus dh' anighinn. Chuir so doilghios mor air mnathan a'bhaile, agus dh' fheuch iad ri comhfhurtaehd athoirt dhaibh.Nochd iad dhaibh a h-uile comhfhurtachdis caoimhneas a b' urrainn daibh.Thug iad dhiubh na leintean a bha umpa agusthug iad dhaibh leintean is brogan is aodachcuim, agus comhdach cinn cho math 's a bh' aca.Thug Alcolomb agus a mathair moran taing dona mnathan a bha cho fior chaoimhneil riutha,agus dh' fhalbh iad as a' bhaile, agus ghabh iadan rathad bu ghiorra gus a dhol do Alepo.Anuair a thigeadh an oidhche bhiodh iad a' dol dona h-eaglaisean, far am biodh iad a' cur seachadna h-oidhche 'nan sineadh air an lar-bhrat, nambiodh e ann, ar neo air an urlar lom.Agus airuairibh bhiodh iad a' cur seachad na h-oidhchearms na h-aon taighean ri luchd turuis eile.Charobh dad de chion bidh orra, oir thacliair dhaibha bhith gu trie ann an aiteachan anns am biodhdaoine bochda a bhiodh a' siubhal troimh 'n duthMu dheireadh thainig iad gu Alepo.'n fhanadh iad ann.Ach chaGhabh iad air an aghartgusan d' rainig iad amhainn Euphrates.Chaidh iadtarsuinn na h-aiinhne gu ruige Mesopotamia, agusas a sin ghabh iad air an aghart gus an d' rainigiad Mosoul.Agus as an sin, a dh' aindeoin gachuidil is sgios a dh' fhuiling iad, ghabh iad air anaghart gu ruige Bagdad.B' ann do 'n aite so achuir iad rompa a dhol an uair a dh' fhalbh iad aDamascus o'n a bha d6chas aca gu 'm faigheadhiad Ganem ann, ged nach robh o coltachgu 'n smaoinicheadh iad gu 'm biodh e anns a'aich a' faotainn bidh dhe gach seorsa an nasgaidh.bhaile anns an robh an righ a' fuireach. Ach bhadochas aca gu 'n tachradh e riutha anns a' bhailedo bhrigh gu'm b'e so am miann. A dh' aindeoingach mi-fhortain a bha 'tachairt riutha, bha iad a'sior fhas na bu iniiiudhaile air Ganem. Bhiodhiad an comlmuidh a' bruidhinn air agus a' feorachm' a dheidhinn dhe gach neach a thachradh riutha.Ach fagaidh sinn a nis Alcolomb agus amathair far am bheil iad, agus bheir sinn iomradhair Eetnah.Bha i anns a' phriosan dhoreha riamh o'n lathadhealaich i fhein is Ganem. Ach ged a bha'mpriosau gle neo-thlachdmhor leatha, ciia robh e'cur a leith uiread de dhoilghios oirre's a bha nasmaointeanan a bha 'g eiridh suas 'na cridho athaobh Ghanem, agus gach mi-fhortan a bha icinnteach a thainig 'na rathad. Agus o nachrobh fhios aice ciod a thachair dha, bha 'cridhcgu bristeadh leis a' bhron. Bha i 'g a chaoidhgun fhois gun tamh.Bha e mar chleachdadh aig an righ a bhith gutrie a' falbh air an oidhche mu 'n cuairt na luchairtfeuch ciod a chitheadli no chluinneadh e; oirbha o 'na dhuine cho far raid each 's a bha air ant-saoghal. Agus btf trie a thachair dha fiosfhaotainnair an doigh so air iomadh rud a bhiodh a'tachairt anus an luchairt air nach fhaigheadh efios air dhoigh sam bith eile. Air aon de nah-oidhcheachan so thachair dha a dhol seachad aira' phriosan dhorcha. Ar leis gu 'n cual' e cuideiginna' bruidhinn, agus sheas e, agus an sinthug e ceum na bu dluithe do dhorus a' phriosanfeuch ciod a chluinneadh e. Chual' e math guleor na briathran so a bha Eetnah a' labhairt,agus a smaointeanan, mar bu ghnath leotha, suidhichteair Ganem. "Oh Ghanem, a Ghanem mhifhortanaich!C ait' am bheil thu aig an amsol Co 'n taobh a threoraich an cruaidh fhortanthu? Ochan ! is mise a dh' fhag cho truaghthu! C'ar son nach do leig thu learn basachadhgu truagh an tiodhlacadh beo na aitomo bheatha shabhaladh dhomh? Nach muladachri innseadh an duais a fhuair thu air son gachcuram is urram a nochd thu dhomhsa! Tha ceannardnan creidmheach 'g ad gheur-leanmhuinn anaite duais a thoirt dhut. Agus a chionn gu 'ndo ghluais thu thu-fhein gu measail modharl,moralta do mo thaebh-sa, thugadh uat do chuidde 'n t-saoghal, agus b' eiginn dhut fhein teicheadhle do bheatha. Oh 'righ, a righ chruaidhchridhich,ciod a their thu gus clo leithsgeul aghabhail an uair a sheasas tu comhladh ri Ganemaig cathair an Ard-bhreitheamh, agus a dh' innseasna h-ainglean an fhirinn 'na do lathair? Chadean an cumhachd mor a th' agad an drasta, agusa tha 'toirt air sluagh an t-saoghail a bhith criothnachadhromhad, do chumail an uair ud o dhiteadhagus o pheanas air son gach foirneart aguseucoir a rinn thu."Cha dubhairt Fetnah an corn oir chuir a deoiragus a h-osnaichean stad air a caiimt.Bu leor na briathran so a chuaP an righ gustoirt air toiseachadh ri smaointean air mar a rinne. Thuig e gu math, ma bha na chual' e fior, gu'n robh Fetnah neo-chiontach, agus gu 'n robh efhein tu<strong>ill</strong>eadh is grad an uair a thug e ordughdioghaltas trom a dheanamh air Ganem agus aira luchd-daimh. O'n a bha toil aige fios cinnteachfhaotainn mu dheidhinn gnothaich a bhuineadhdo riaghladh ceart agus cothromach—agus bha ea' creidsinn nach robh righ sam bith a' riaghladhcho ceart agus cho cothromach ris fhein—ghradth<strong>ill</strong> e steach d' a sheomar fhein, agus anns a'mhionaid thug e ordugh do Mhesrour a dhol do'nphriosan dhorcha, agus Fetnah a thoirt d' a ionnsuidh.An uair a fhua'r Mesrour an t-ordugh so, thuige air an doigh anrsa an do labhair an righ gu 'nrobh e gus math' :;as a thoirt dhi, agus gus agabhail a rithist g' a ionnsuidh.Thug so toileachadhmot" dha, oir bha nieas mor aige air Fetnah,agus bha c: lilghios mof air a chionn i bh.itharm am priosar. Agus uime sin air dha greasaddo 'n phriosan. thuirt e rithe, agus coltas aoidheilair, "A bhai: ighearna, lean mise, ma's e dothoil e; tha n:i 'n dochas nach t<strong>ill</strong> thu tu<strong>ill</strong>eadhdo'n pbriosr.u so. Tha toil aig ceannard nancreidmheach bruidhinn riut, agus tha sin 'nachomharradh math learn."Lean FcLiiah. Mesrour as a' phriosan a steachdo sheoma: - an righ. Leig i i-fhein 'na sineadhair a bhr.daobh, agus i 'sileadh nan deur gufrasach.Cha d' iarr an righ oirre eirigh, ach thuirt e,"Fhetnah, tha mi 'tuigsinn gu'm bheil thu 'curfoirneart agus eucoir as mo leith-sa. Co am feara tha ""TI an staid thruaigh, a dh' aindeoin gachtlaclu! -gus meas a bh' aige dhiomsa? Innisdhomh gu saor so<strong>ill</strong>eir.Tha fhios agad gu 'mbheil mi gu uadarra caoimhneil truacanta, a.gusgur e mo thiachd ceartas a dheanamh."Thuig Fefcnah gu so<strong>ill</strong>eir o na briathran so gu'n eual' an righ na thubhaift i; agus o'n a bhatoil aice an cothrom math so a ghabhail gus adhearbhadh gu 'n robh Ganem neo-chiontach,thuirt i, "A cheannaird nam fior chreidmheach,ma labhair mi briathran sam bith nach do chordri bhur morachd, tha mi 'guidhe gu h-unihailoirbh gu 'n toir sibh dhomh mathanas.Ach ise Ganern, am mac mi-fhortanach aig Abou Aidhoub,marsanta a Damascus, an duine neochiontach,truagh mu'in bheil sibh ag iarraidh fiosrachadh.Is esan a shabhail mi gu tearuinte o. gachcunnart 'na thaigh. Feuinaidh mi aideachadh gu'n robh 'chuis coltach, gu 'n robh 'na bheachd, o'ncheud shealladh a chunnaic e dhiom, e-fhein athoirt seachad gu buileach dhomh, agus gu 'nrobh e 'smaoineachadh gu 'n tugainn-sa mo lamhagus mo chridhe dha. Thuig mi so o 'n doighanns an robh e cho deas gus a h-uile toileachadha thoirt dhomh, agus gach frithealadh air an saoileadhe am biodh feum agam. Ach cho luath's achual' e gu bu leibhse mi, thuirt e, "A bhaintighearna,an ni a bhuineas do 'n mhaighstir,tha e ar a thoirmeasg do 'n seirbhiseach." O 'nmhionaid ud chum e ris na briathran a labhair e,agus ghluais e e-fhein cho iomchuidh's a b' urrainna bhith. Ach air a shon sin, a cheannairdnam fior chroidmlieach, tha lan fhios agaibh gu 'nd' fheuch sibh anabarrach cruaidh ris, agus feumaidhsibh cunntas a thoirt seachad air a shon aigcathair breitheauais Dhe."Cha robh diumbadh sam bith aig an righ airFetnah a chionn cho saor's a dh' innis i a h-inntinndha. "Ach am faod mi earbsa a chur annsa' bharantas a thug thu dhomh air deadh bheusGhanem ?" ars' an righ."Faodaidh gu dearbh," arsa Fetnah. "Chachumainn an fhirinn an cleith oirbh air son ant-saoghail. Agus mar dhoarbhadh dhuibh gu'mbheil mi ag innseadh na firinn, feumaidh mi aideachadha dheanamh dhuibh, agus faodaidh ebhith nach cord e ribh, Ach tha mi roimh laimhag iarraidh mathanais air bhur morachd.""Labhair, a nighean," arsa Haroun Alraschid,"tha mi 'toirt mathanais dhut air chumbnautanach cum thu rud sam bith an cleith orm."(Air a leantuinn air taobh 818).


316 MAC-TALLAi oAir & Chisr a Mach Uair 'san t-Seachdain.A PHRIS.Bliadhna $1.00Sia MiosanSOTri Miosan 30Cuirear am paipcar gu. hichd-gabhail arm anBreatunn, an New Zealand, 's an duthchannancein eile air son 1.52 neo Gs. 3d. 'sa bhliadhna.Tha 'phris ri bhi ail a phaighoadh toiseach nabliadhna.Biodh g-ach litir us eile air a seoladh guPUBLISHERS MAC-TALLA,Sydney, Cape Breton.DI-HAOINE, APRIL 12, 1901.THA doigheannan U<strong>ill</strong>eim, Iompairena Gearmailt, aig an am so a' curiomguin air a chuid ioohdaran fein, 'sair muinntir na Roinn-E6rpa air fad.Tha e 'deanamh's ag radh iomadh ninach eil a' nochdadh moran tuigse,agus tha fathunn a dol mu 'n cuairtgur e's coireach ri sin gu bheil e aira dhol car air aimhreit 'na inntinn.Tha e 'na dhuine an-fhoiseil, a tha glothrom air fein ann an obair, aguscha 'n eil e ach ann an droch shlaintemoran dhe 'n uine. Tha na nitheansin, a reir an t-seanachais, an deighinntinn a lagachadh 'sa chur beagantroimhe-cheile. Tha dochas aig daoiuenach eil an seanachas sin fior; aclifeumar aideachadh gu bheil tomhasmor de choltas na firinn air.THA ceannairc eile air bristeadh amach ann an Sina. Ann am morroinneanMongolia agus Shen Si thamu aona mile deug saighdear, focheannardachd an t-Seanalair TungFu Sian, a' cur rompa an teaghlachrioghail agus an riaghladh a chur adreuchd. Thatar a' deanamh a machgu bheil lamh aig Prionnsa Tuan annsa' ghnothuch, ged' nach eil e-fein airlom fhathast. Tha a' chuid sin de naSineich a ghabhas orra fein labhairt,ag amharc air a cheannairc so mar nimi-fhortanach, a chuireas call mor airan duthaich. Ach cha 'n eil teachdaireannan rioghachdan E6rpach rochuramachmu 'n chuis idir. Tha iaddhe ' n bharail na 'n robh an teaghlachrioghail as an rathad, gum biodh e gumath na b' fhurasda dhaibhsan cuiseana reiteachadh na tha e aig anam so.THA Iapan a' dol 'na cabhaig athaobh mar a tha Ruisia ag obrachadhann an Sina. Tha i a' tuigsinngu math gur e tha fa-near do Ruisia,ma's urrainn dhi a dheanamh, uachdaranachdfhaotainn dhi fein air amhor chuid de Shina, agus ma theidsin leatha nach bi aig Iapan's aig naduthchannan eile tha faisg air Sinaach an droch cheartas. Tha Iapan,uime sin, air son a casg mu 'n teid i.tu<strong>ill</strong>eadh us fad air adhart. Chuir iteachdaireachd gu St. Petersburg ocliionn ghoirid, agus cha d' fhuair ifios-freagairt a thaitinn rithe. Thai nise 'n deigh teachdaireachd eilechur dh' an aite cheudna, agus murfaigh i fios-freagairfc a chordas lithe,tha i 'bagairt trioblaid a dheanamh.A reir coltais tha i faicinn gu bheilaice ri a coirichean fein a sheasamhan aghaidh Ruisia uair no uair-eigin,agus gur ann mar is luaithe ni i sina's fhearr. Cha 'n eil fhios nach eil icuideachd a' smaoineachadh gu bheil ina's cinntiche a cuideachadh fhaotainno rioghachdah eile aig an am sona bhitheadh i beagan bhliadhnaicheanan deigh so.THA luchd-aireamh an t-sluaigh a'toiseachadh air an obair, agus cha 'nfhada gus an taghail fear dhiubh airgach teaghlach 'san duthaich. Thaaireamh mhor cheistean aca ri chur.Faodaidh cuid a bhi smaoiueachadhgur ceistean gun fheum cuid dhiubh,ach tha iad uile airidh air freagairt.Tha moran fiosrachaidh a dhith airdaoine thaobh na duthcha agus ant-sluaigh nach gabh faotainn machumas cuid air ais pairt de 'n fhiosrachadha tha 'nan comas fein a thoirtseachad. 'S i a' chomliairle bheireamaidair ar luchd-leughaidh iad afhreagairt gach ceist a chuirear orragu firinneach, so<strong>ill</strong>eir, ged a b'e aonde na ceistean sin—" Am bheil thupaigheadh a MHAC-TALLA 1"THA na Breatunnaich a sior chosnadhann an Africa mu Dheas. Cha 'neil de neart aig na Boerich na chuireasa' bheag de th<strong>ill</strong>eadh air arm tu<strong>ill</strong>eadh,agus faodar a bhi 'g amharc a machair son crioch na comhstri an uineghearr. Tha DeWet fhathasfc a' seasamha mach, ach tha a luchd-leanmhuinna fas na's gainne gach latha;tha moran dhiubh 'ga fhagail 'sa toirtan dachaidhean orra. Chaidh Pietersburg—ambaile anns an robh an"riaghladh" Boerach a tuineachadho'n cha<strong>ill</strong> iad Pretoria—a ghlacadhair an t-seachdain s'a chaidh. Abharrachd air am baile so a bhi nacheanna-bhaile aca, 's ann a tha anrathad-iaruinn a tha ruith troimh 'nduthaich a criochnachadh, agus tha aghlacadh a' cur an rathaid sin guh-iomlan an lamhan nam Breatunnach.Bais.Ann an Gisla, Winslow, faisg air Milan,an Cuebec, air an treas latha deug dhe 'nMhart, Coinneach Domhnullach, tri ficheadus ceithir bliadhna deug a dh' aois.Air taobh an Iar Loch Ainslie, C. B., airan darna latha deug dhe 'n Mhart, LonnachadhMae Aonghais, ceithir fiohead ustri bliadhna dh' aois. Rugadh e ann anLoehabar, an Alba, 'sa bhlio.dhna 1818,agus nuair a bha e naodh bliadhna dh'aois, thainig a pharantan do Cheap Breatunn,agus shuidhich iad far an robh esangu am a bhais. Bha e 'na eildear de 'nEaglais Chleirich an eoithional Loch Ainslieo chionn aireamh mhor bhliadhnaicheau,agus bidh fior ionndrain air. Dh' fhage bantrach, triuir mhac agus coignear nighean.Bha e ro-mheasail anns a choimhearsnachd,agus bha sin air a nochdadh leisa chomhlan mor sluaigh a lean an giulandh' ionnsnidh an aite's am bheil e nise 'nachadal deireannach a' feitheamh ri trompaidna h-aiseiridh.airairTha Cotaichean-uachdair air an creic an storaicheaneile air pris moran na's airde na so,nach eil faisg cho math ris, ann an aodachno ann an deanamh.COTAICHEM A'S FHEARRA mAIR PRISEANEILE.$5.75, $7.50, $8.00, $12Policy^ANSTOR^ISlliJIfRlIail* Staid Shearlot.a tha cordadh gu math ris gach seorsa dhaoine tha 'nCanada—am policy a tha air a sgriobhadh leis aConfederationLife Association,Is e so am Polic}' anns am bheil tearuinteachd. Cha 'neil cumhachan teagmhach sam bith ann. Cha 'n eil annach gealltanas paigheadh. Sgriobh gu ar luchd-gnothuichair son tu<strong>ill</strong>eadh fiosrachaidh.Earras $8,000,000. Urrasactiadh an Greiin $33,000,000.11, IjREEN, Halifax,Manager anns naRoinnean Iochdrach."T° E \


•AC-TALLA 317Naigheachdan.Chaidh fear Eoseph Wood, saorsoithich, a mharbhadh ann am ParrsboroDi-mairfc s'a chaidh le tuiteambhar cjar-uachdair soithich a thatar a'togail ar.ns a phort sin.'S i bhreth a thugadh ann an cas a'Chuimeinich, gu bheil e air a chur fourras gu 'n seas e aig a' Chuirt Mhoirair a mhios s'a tighinn ma chuirear sinmar fhiachaibh air. Cha 'n eil ant-urras ach aotrom — $600.00—agustha e air a roinn eadar e-fhein agusdithis eile : e-fein $300, agus an dithiseile $150 am fear.Tha na Staidean, airson a criochana mheudachadh, a' feuchainn ri dhamo tri dh' eileanan beaga anns nah-Innsean an Iar a cheannach o Denmarc.Tha Denmarc dednach an creicach air chumhachan nach eil na Staideande6nach a ghabhail, agus thariaghladh nan Staidean a' fas feargachmu'n chuis. 'Se 's docha, co-dhiu,gu 'n tig iad gu cordadh mu 'n ruithmoran uine.Tha an seana ch6nsachadh a thaobhruith nan carbadan-iarruinn air toiseachadha rithist eadar bailtean Shidniagus Shidni Tuath. S e bonn na;c6mhstri an carbad a bhi ruith a mach'sa stigh a Sidni Tuath, 's mar sin a'cur ma<strong>ill</strong>e air Sidni. Tha Mr. Blair,co-dhiu, a' gealltuinn na carbadan aruith air an t-samhradh so air dhoigh abheir lan riarachadh do inhuiimtir anda bhaile. Tha sinn an dochas gu'mbi e 'na chomas a ghealladh a choilionadh.Bha sabaid gu bhi ann an GlaceBay oidhche Di-ciaduin eadar Scottagus Martell, dithis dhaoine tha leantuinnna ceairde rinn Iain L. Sullivancho ainmeil na latha fein. Bhatar aginnse dhaibh gu'n ouirte stad orra leisan lagh, aph bha iadsan a cur rompadhol air adhart, lagh ann no as. AchDi-ciaduin chaidh an glacadh 's anceangal ris an t-sith gu ceann bliadhna,agus chuir sin stad air an t-sabaidgu buileach. Tha am Ba<strong>ill</strong>idh Burchell,agus comhairle a bhail' uir ri 'mmoladh air son cho seasmhach 'sa bhaiad anns a' chuis. Bhiodh e na nimaslach a leithid a leigeil air adhartann an Ceap Breatunn.Tha pris a' ghuail chruaidh air isleachadhanns na Staidean leth-dolairan tunna. Tha e nise creic o choigdolair gu coig gu leth, na prisean airan robhas gu chreic toiseach a gheamhraidh'nuair a bha na meinnean nantamh., Tha tuiltean mora aca ann an Maineair an t-seachdain so: an sneachd agaiteabh anns na beanntan, agus ant-uisge tha tigh'nn uaithe ag at nanaibhuichean. Tha an deigh a' bristeadhair na h-aibhnichean, agus thamoran dhrochaidean air an sguabadhair falbh leatha.Chaidh an stor aig D. J. Moireastan,air an Abhainn a Tuath, a losgadh,o chionn ghoirid, leis gach batharagus ni eile bha innte. Cha robhurrasachadh aona chuid air an stor noair a bhathar, agus tha an call mumhile dolair. Cha 'n eil fhios ciamara thoisich an teine.Tha na bataichean a ruith an aiseigeadar an da Shidni o chionn c6rr usseachdain. Tha an t-side blath achanabarrach fliuch, agus tha na sraidean'sna rdidean neo-chumanta bog.Cha 'n eil teagamh nach eil lamb aigan deigh mhoir anns an t-side, mar isabhaist mu 'n am so dhe 'n bhliadhna.Ann an Tadousac, an Cuebec, bhabean Alasdair Terrlin, agus a coignearchloinne air am bathadh air an AbhainnSaguenay maduinn Dior-daoins'a chaidh. Bha an teaghlach a' tighinna aite os ceann Saguenay far anrobh iad a' cur seachad a gheamhraidh.Chaidh am bata anns an robh iadthairis. agus cha d' fhuair as le 'bheathaach Terrlin 'na aonar.Chaidh an soitheach-snuiide bu Tha Hiram Donkin, a bha 'na ardmhanagevair na meinnean guail omhotha chaidh a thogail riamh a churair sal ann am Belfast, an Eirinn,chionn aireamh bhliadhnaichean, anDior-daoin s'a chaidh. Se 's ainmdeigh an dreuchd sin a leigeil dheth,dh'i an Celtic, agus tha i gu bhi ruithagus tha fear Christopher Shields aair an Atlantic. Giulainidh i 2,859Virginia air a chur 'na aite. Bidhde luchd-turuis, agus luchd 3,600moran duilich Mr. Donkin a bhi fagailan aite. Bha e anabarrach meas-tunna na's motha na an Oceania, ansoitheach bu mhotha bha air cuanail aig na meinneadairean 's aigroimhe so. Bidh 335 de sgioba oirre.muinntir eile. Tha e 'dol a dh' fhuireachann am Montreal.B' ainmeil an Great Eastern 'na lathafein, ach cha robh i ach gle bheag ancoimeas ris an t-soitheach ur so.Cha'n eil e suidhichte fhathastcaite 'm bheilear ri toiseachadh airChaidh luchd-riaghlaidh Halifacs togail shoithichean. A reir aon sgeulgu dragh mor air an earrach so a bha Halifacs air a shonrachadh, agus afeuchainn ri lagh in- fhaotainn a reir sgeul eile's arm an Sidni a bhiosthaobh creic deoch laidir anns a' na h-obraichean air an cur suas. Thabhaile sin. Anns a bh<strong>ill</strong> a rinn iad a e gle choltach, co-dhiu, nach teid moruinodhealbh bha moran nithean a tha milaghaila reir an lagha th' aca 'ndrasda, ri bhi air an deanamh laghail,agus bha gnothuichean gu bhi gumath aotrom air luchd nan taigheanoil.seachad gus am bi na h-obraicheanair an suidheachadh an ait-eigin annsna Boinnean Iochdrach, agus 'nuair abhitheas ni iad feum mor do 'n duthaichair fad, cha 'n ann a mhain do 'nAch 'nuair a rainig am b<strong>ill</strong> so phort anns am bi iad. Mar sin faod­tigh na parlamaid, cha d' fhuair e ar leigeil leothasan a tha 'n ceann aaoidheaehd sam bith. Chaidh a thilg ghnothuich an t-aite 's roghnaicheeadh a mach gun duine thogail guth ' leotha fein a thaghaclh.air a thaobh. Bha iad ag amharc airmar cheum air ais.Tha sgeula muladach a' tigh'nn asan airde 'n ear a thaobh sgioba soithicha dh' fhalbh a Nobha Scotia's anfhoghar 'sa chaidh, 'sa bha air a bristeadhastar shia latha bho Mhan<strong>ill</strong>a.Bha aireamh dhe'n sgioba air rath fadda fhichead latha 'sa dha an deigh do'n t-soitheach bristeadh. An ceanntreis a dh' nine chaidh iad uile as ani?ian leis an acras's leis a' phadhadh,agus thoisich iad air marbhadh 's airRatbarTha sinn a' cumailgach seorsa : : : :ithe each a cheile. Bha da dhuinedheug air an rath an toiseach, ach chad' rainig tir beo ach an dithis, Suaineachagus Spainnteach. Chaidh anrath air tir leotha so faisg air Borneo,agus chuireadh a sin iad air bordsoithich gu Singapore anns na h Inneilsinn cruaidhortj—*Duair a fba $inn a lairgse abutLarigans olla-chairte air $1.10—bha iadroimhe so $1.75. Dongola Bals, le buinndhubailte, air $1.15—tha ceannaicheaneile faotainn $1.75 orra. Da phaidhir deshocsaichean cloimhe air cairteal dolair,agus am paidhir bhrog a's fhearr a chuirthu riamh air do dha chois $3.00. Tha sinna deanamh ar n-uile dhichioll air luacht' airgeid a thoirt dhut ann an caiseart,agus theid sinn an urras air gach paidhira chreiceas sinn.mmmBATHAR CRUAIDHSOITHEACH-COCAIREACHDPAINT agus OLLAUIDHEAM SAOIRSNEACHDTha sinn a' creic air na prisean a's isle.Telephone 228.Feb. 20, '01—lyr!Y HARDWARE Co.,Sydney Hotel Block.K e l l y & Dodge,Dealbhadairean.Seomar Dhealbh os eionn Stor Aonghais Mhic GuaireOBAIR MHATH AIR A DEANAMH ANEALAMHACHD AIR PRIS REUSANTAar n=Cordaidh i Riiit.So an t-am anns an coir dhut a bhi sealltainna mach air sonUIDHEAMAN TUATHANACHAISThatar ag radii gur h-iad sin atha air an deanamh le cuideachdM A S S E Y - H A R R I Sna h-uidheaman a's fhearr,Croinn Threabhaidh "Verity" aon each. Croinn Treabhaidh "Verity"da each. Croinn Taobh bruthaeh aon eaeh. CroinnTaobh Bruthaeh da eaeh.Mar an ceudnaBAIN WAGGONS O^E GACH MEUD.Togalach fihorlef,Sidni, 0. B.Agents.


h-brain Bheurla a bh aca, dh' aithnichmi gun do chord an t-seinn gu mathris a chuideachd leis an othail a rinniad nuair a chaidh am brat a leagail.Bha D. C. Domhnullach agus Anna aphiuthar air an gairm an sin gu ceolair an fhidheil us air an organ, agusgu dearbh's math a thig i dhaibh;cha ruigeadh iad a leas naire a bhithorra cluich an lathair Righ EideardVII. Bha 'n sin comhradh (dialogue)ann eadar triuir gh<strong>ill</strong>ean agus aonnighean a thug moran spors do 'noigridh. Chaidh an oidhche chuirseachad mar sin gu toilichte, a seinnorain Shasunnach, orain Gheancach,agus orain dhaoine dubha; ach bhasinn ag ionndrainn nach robh oranAlbannach no Gailig ann air fad. Thami creidsinn gu'm bi iad ag radh gubheil mi iongantach agus nach aithnichmi oran math nuair a chluinneasmi e, ach tha mi an dochas gun gabhiad mo leithsgeul ma their mi gu 'mb' fhearr learn a bhi 'g eisdeachdMairi Dhomhnu<strong>ill</strong> Mhic Buaraidh aseinn Oran a Phrionnsa, le MacMhaighstir Alasdair, no na chuala mia dh' orain fad na h-oidhche. Is mido charaid dileas T.Loch Katrine, siorrachd Antigonish.LITIR A CEAP NOR.GED is minic a bhiodh moransneachda tuiteam's an aite so's nabliadhnaichean a dh' aom, cha dothuit air a gheamhradh so ach na bhasinn a meas feumail dhuinn, gu leorair son deadh rathaidean gach taobh.Ach ann am Pleasant Bay, bcagaumhiltean an iar thuath air an aite so,agus far nach b' abhaist ach beagansneachda tuiteam, thuit aireamhthroidhean 'an uine ghoiiid air agheamhradh so, air chor 's gu 'nrobh an sluagh air. an sarachadfc mand' fhuair iad na rathaidean a bhriseadh.Tha mar an ceudna biadhspreidhe gle ghann aca, agus o nach'eil doigh aca air sin a' leasachadh thae gle choltach gu 'm bi earranndhiubh air an call. Saoilidh mi nachbi gainne air spreidh an aite so, gedchaidh roinn mhor feur agus coirce areic ri sluagh Ingonish agus AcarsaidNe<strong>ill</strong> o thainig an geamhradh a stigh.Cha robh an grip riamh cho donaan taobh so sa tha e'm bliadhna. Abharr air sin fhuair cuid an sarachadhleis an droch thinness pneumonia.Air an t-seachduin s'a chaidh chuireadhCoinneach Mac Fhionghain, abha car uine 'an tiioblaid inntinn,air falbh gu Halifax agus e air dol asa rian. Bu duine stolda riamh e,agus aon de 'n fheadhahi mu dheireadha shaoilte a thigeadh gu bhi's ant-suidheachadh dheuchainneach ud.Tha 'theaghlach lag air am fagail 'n adheigh 's an dachaidh, ach tha sinnuile 'an dochas nach teid moran uineseachad gus an tig e air ais d'an ionnsuidhgu slan fallainn, araon am bodhaig's an inntinn. Is iongantach nabeachdan a gheibhear cuid ag altruma thaobh muinntir a cha<strong>ill</strong>eas an rian.Tha cuid's an t-saogha! a tha'm barailgu bheil e eucomasach do neachsam bith ctol as a cheann gun Satan abhi 'n deigh tomhas neo-ghnathacli dolamh-an-uachdar fhaotuinn air. Anurrainn beachd a bhi ni 's mearachdaiche?Nach 'eil cunntas againn aircuid a bha comharraichte mar chriosdaidheana chaidh mar so as an ceann,agus a fhuair bas anns an t-siudheachadhsin mar an ceudna 1 Nach robhgach aon dhiubh sud cho sabhailte aiguair a bhais's ged nach biodh ni airtigh'n cearr ri'n iuntiunean viamh 1Nach 'eil deadh aobhar againn a bhicreidsinn nach 'oil ni olc a dh' fhaodasan criosdaidh a radh no dheanamh amfeadh a tha e as a rian ri bhi air ancur as a letli 1 Nach faodar gu cothromacha radh m'an timchioll, "Cha 'niadsan 111 S 1110 ci tha deanamh so,ach an trioblaid no 'n tinneas a thagabhail comhnaidh annta?" Ach andeigh gach ni bheir sinn tomhas dorum do 'n bheachd gu bheil Satan acur cuid as an rian, ach ma tha, 's triea tha sin a tachairt a chionn iad a bhiair a' chomhairle mar nach ruigcadhiad a leas. 'S trie a tha misgearanagus moran eile'dol as an rian le h indiuth leautuinn ri 'n ana-miannan,agus sin gun Satan a dhol gu spairnchruaidh sam bith a chum an tarruinga dh' ionnsnidh an t-suidhcachaidhdhoilghiosach sin.Bu mhath do'n t-saoghal mur biodhdaoiue cho ro lionmhor ann a tha gumor ni's mo fo stiuradh Shatain na aondhiubhsan a cha<strong>ill</strong> an ciall. Na'mfeuinadh iad sin dealachadh ris, ant-saoghal gun dail's i mo bharail gure aireamh ro thearc do laclid riialairtdibhe laidir a rachadh fhagail airlbuachdar; bhiodh iad air an S"uai>a;:!ibharr haidh talmhainnionnsuidh an ionaid sin's am bheil namiltean dhiubhsan a rinn iad fein achur gu truaighe neo-chriochnach.Ceap Nor, Mart 30. M. D.1NNSRIDH TAIGHE 9 S BRAT-URLAIR.-THAaigheanLLIE PEL) $EA«A.SINN A' CEEIC-nanFAIC AN DE3X-SGGILE UR LEIS ANSRAID SHEARLOT.-SUIDHEACHAN-LUTHAIDHA. T. GRANND, Manager.MAG-TALLA 319Cuirear "Leabhar nan Cuoc" leisa phosta gu aite sam bith an Canadano's na Staidean air son SOcts.Reicear e anns air oifrs air 75cts.FAIGH DO DHEALBH AN airan tarruinn anns ant-Seomar DhealbhUr a tha 'n Togalach McVey, airsraid Shearlot. An t-aite 's saoiretha 'sa bhaile. Bidh an obair dhe 'nt-seorsa's fhearr.C. H. WOODILL.Aon sam bith air am bi nithcaii grinn adhith air son adhlacadh nam marbh,rachadh e do 'n bhnth aigA .


320 MAC-TALLATha na G<strong>ill</strong>ean Grinn fo 'nArmaibh.Oran do Niall Caimbeul, fear Dhun-Stathinnis, le Seumas Caimbeul, an I-Cbaluim-Ch<strong>ill</strong>e.LUINNEAG.Tha na g<strong>ill</strong>ean grinn fo 'n armaibh,'S gur boidheach learn fhin'Thig an t-aodach dearg dhaibh.Biomaid sunndach, entrom,Seinneamaid gu h-eibhinnCliu an fhiurain ghleusdaDh' am beus a bhith ri armaehd.'S e mo riin-sa mareaich',Nan each cruitheach tart'rach;Ni thu 'n t-6r a sgapadhAnns na bailtean margaidh.Nuair rachadh tu 'mharcachdA'd' dhiollaid mar chleachd thu,B' e do mhiann's do thaitneasEach aigeannach, meanmnach.'Righ, gu 'in meal thu 'n oighreachdA fhuair thu mar staoileadhDun-Stathinnis chaoimhneilAnn am boinn neo-cliearbaich.Bo shuil mar an dearcan,'S do dheud mar a chailee;'S i do cheile leapa'Fhuair am mairist' ainmeil.Do chridhe mar dhaoimean,No mar reul 'san oidhche,No mar ghrein gu caoimhneilA bo<strong>ill</strong>sgeadh 'san anmoch.'S e mo dhoehas cridh'-saGu 'n dean t' oighre cinntinn;B' aighearach leam fhiii sud'S leis na ni ort leanmhuinn.Tiia cuid a seinn na luinnig mar so: —Tha na g<strong>ill</strong>ean grinnFo 'n cuid armachd,'S gur boidheach leam fhin'Thig an t-aodach dearg dhaibh.Mac-Neachdainn an Duin.Tha an oidhche 'nochd fuar,'S och, mo thruaighe! gur fad i;Ged tha each na 'n sior shuain,'S beag mo lnaidh-sa air cadal.Cha 'n e giorrad mo ruim,'S cha 'n e cuingead mo leapa,Ach fear og a chiiil duinn'Chuir an truim' so air m' aigneadh.Gu 'n do bhruadair mi 'n raoir,Thus', a ghaoil, a bhith agamAnn an leaba chaoin, mhin,Is tu slut' ann am ghlacaibh.Ach nuair thionndaidh mi 'mumBha do rum-sa fuar, falamh;Thainig snigh' air mo shiiil,'S b' fhad', a ruin, thu a m' sliealladh.'Dheagh Mhic-Neachdainn o 'n DunIs o thur nan ard bhaideal,B' fhad' a dh' aithnichihh do ehul'Direadh stuc agus chreachann,Le do gh<strong>ill</strong>e's le d' chu,'S le d' cheum Kithar mar ghaisgeach,'S le do chuilbbeir caol, ur,'8 e nach diultadh dhuit sradag.'S math thig boineid ghorm, urAir do ch<strong>ill</strong> boidheach, dathte,'S math thig dag dhuit is sgiath,'Sclaidheabh giar, guineach,sguiteach.Leam bu mh<strong>ill</strong>se do phogNa mil shoghail nam beachan;Is na iibhlan nan craobhGu'm bn chaoine leam t' auail.:N cuala sibhse bean riamh'Cha<strong>ill</strong> a ciall mu ceud leannan;Mur a h-iunis mi breug,'S i mi-fein an diu 'bhean ud.'S iomadh bat' agus longTha le fonn a dol thairisEadar Eirinn an t-sl6igh'S duthaich bhoidheach Mhic-Cailein.Nam biodh fios aig mo ghradhMar a tha mi ga 'acain,Bhiodh e 'nail, tha mi 'n duil,An gearr uine gu m' fhaicinn.'The 'thug bhuamsa m' fhear fein,'S a chuir creuchdan fo m' aisnibh,'Chaoidh nior fhaicear ort breidLatha fe<strong>ill</strong>e no clachain.Is nior fhaicear do cblannDol do theampull a bhaistidh;Ach ga 'n cur anns an uaigh,'S tu bhith buan dheth gun mhac leat.Biodh leac shleamhaiim ri d' bhonn,'S talamh tolltach fo d' chasaibh,'S boinne snighe fliuch, fuarTigh'nn mu bbruachaibh do leapa.Mur a bhith do dhroch bheusB' oil leam fein sud a thachairt;Oir, ged's crnaidh e ri radh,'S i 'n aon mhathair a bh' againu.Tha an oidhche 'nochd fuar,'S och, mo thruaighe! gur fad i;Ged tha each na 'n sior shuain'S boag mo luaidh-sa air cadal.Bha triuir nighean aig Sir Seumas Caimbeul,triath Airdchonaghlais. Bha IainMac-Neachdainn an Dundaraimh a dol aphosadh na to a b' oige. Chuireadh andaorach 's an dallanach air air latha nabainnse agus phosadh e ris an nigbinn bushine. Thug e leis dhaehaidh i, agus bhamac aige rithe. Goirid an deidh do 'nmhac so tighinn theich e do dh-Eirinn leisan te a bha e 'g iarraidh a phosadh. Isaim an sin a rinn a bhean aige 'n t-6ran so.Greis an deidh do Mhac-Neachdainn afagail phos Sir Seumas Mac-a-Leith i.Pheacaicb a piuthar gu graineil le ruithair falbh le Mac-Neachdainn; ach rinn isegniomh maslaeh an uair a thug i Mac-Neachdainn bho a piuthair, agus cha b'iongantach leinn god a fhunir i aobhar airdeoir. B' fhearr dhi gu mor a droch ruinteana chur fo cois na 'n cur mar ghuidheachanna 'h-oran.Guidhe a Gheocaire.Nam faig!iinn-sa m' iarrtas,B' e mo mhiann air an uair soCruachan-Beann 'bhith na 'ghruthaimIs Loch-Odba na uaehdar,Is gach gleann a tha lamh-risBiiith lan Math bhainne buaile.Cha bhiodh ciiram gum batht' sinnNam bu bhlathach bu chuan duinn.0, b' eibhinn an t-aranIs straic thairis de 'n im air!Bhiodh taoibh dhionach a'm' bhataDe bhuntata math suaite;Druim direaeh de dh-aran,Is rol mliarag mu 'n cuairt air:Bhiodh a tobhta de chabhraich,'S bhiodh an dram'dol lnu'u cnairt innt''S mi gun iomaireadh gu laidir,Is raimh ehais' air a gualainn.0, b' eibhinn an t-aran,Is straic thairis de 'n im air!AMYMHORAIDH.Feasgair de dh' Grain Aibannach(BEtlRLA AGUS GAILIG.)Ciiairt fcioimh Chanada, a' gabhailnan Roinnean lochdrach.j* MAIGH-IUN, mU J*GEO. W. COLBY, Manager,stigh10 E, 14th St., New York.De Witt & Maekinlay,Luehd=ereic agus obrach Innealan ElectricObair Electric de sheorsa sam bitli air a deanamh.Stoc mor de dh' innsridh Electric.Air son CARADH BHICYCLES tha sin lan uiciheamaichte air son ENAM­ELLING, BRAZING agus VULCANIZING a dheanamh.Air Sraid Phitt,faisg air Searlot, Sidni, C. B. Telephone 223.Ni an Suileadair againne gloinneachan afhreagairt ort air an teid sinn an urras.Clia bhi cosguis sam bith ann dhutdo shuilean fheuchainn aigAn togalach Hanington, •Sraid Sheariot, Sidni.1111,111 • JlHgan creic air prisean' anabarracli iseal ann an storSo beagan dhe na bargain:f. nAnn an Togalachan Rosaich.Brogan troma Grain $1 65 a nise $1 25" Ceire 2 25 1 75Botairmean fada 3 2-5 " 2 75Brog-an Ste<strong>ill</strong>eig 3 75 " 3 25Brogan Sgoilte 1 20 " 90Tha Brogan Bhan a croic air prisean a cheart cho iseal Gheibhear fiorhargan. Cuimhnich an t-aitc.Ross Block, Sraid Shoarlot, Sidni, C. E. A. W. REDDEN & Co.TIM C<strong>HL</strong>AR.A toiscachadh DI-LUAIN, OCT. 8. 1300,ruithidh na Oarbaid gaeh latha, ach Di-donaich,mar a leanas :STATIONS9oEXPRESS02EXPRESSA. M. P. M.LOUISEURO 7 30 1 007 41 111Mira 7 52 1 22*ITomcv<strong>ill</strong>o SOI 131810 ' 140Ar S 24Do 8 281 54Bridgeport 8S3 1 50DominionSYDNEY8SS9 002 042 26STATiONS9lEXPRESS93EXFUSSSA.M. 1'. M.i) 25 4 1>I5147 4 320 52 4 37Ar 9 57Do 10 044 42Morion Junction 1018 45610 27 5 05Mira 10 ?,G 514Catalone 10 47 5 25DOUISBURG 10 58 5 36*A ciallachadh nach stad an carbad achnuair a chuirear a mach comharra.A. N. McGTLL FIITNNEI SuptWANTED-REUABLE MEN in everylocality throughoutCanada to introduce our goods, tacking upshow-cards on trres. fences, alontr roads, andall conspicuous places, also distributing smalladver.ising matter. Commission or salaryper month and expenses not to exceed$2.50 per day. Steady employment to good,honest, reliable men. Mo experience needful.Write for full particulars.THE EMPIRE MEDICINE CO.,London, Ont,MHNUFAGTURERS'LIFEINSURANCE COMPANY.A rd-oifis:—Toronto, Canada.CEANN-SUIDHE:Deorsa Gooderham,Ceami-Snidhc Banc ThorontoTha a chuideachd so a^creic "pliolicies"dhe gach seorsa thathar a cur a mach airson urras-beatha. Gheibhear gach fiosrachadha dh' iarrar, agus na prisean, bhoA. 0. BAILLIE, Agefit, Port Hastings, C. B.L. L. GULLIVAN, Agent, Sidni.M. LEBETTEE, " Sidni Tuath.IIII OF MICORPAICHTE 1869.EASBAS, - f>3,000,000.00EAKEAS PAJGHTE - - $2,000,000.00AIKCKAD TAIMH - - - 1,700,000.00Luchd.Riaghiaidh:Thomas E. Konny, Thomas Ritchie,Ceann-suidhe. lar-Cheann-Suidhe.MichaelDwj-er, Wiley Smith, H. G. Bauld,Hon. H. H. Fuller, M. L. C, Hon.Baibhidh Mac Iain.Ard-Oifis—HalifaxB. II. BUNUAN, Ard-Fhear-Gnothuich.Meur-Qifis ann an Sidni.J. E. BURCHELL, Fear-Gnothuich.Tha gacii gnothuich is abhaist a dheanamhann am banca 'ga chur air adhart,agus thaEANCA=CAOMHNAIDHann anns am faodar suim san bith, 0 dholarsuas, a chur air riabh 3%'sa hhliadhna.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!