21.07.2015 Views

АҚ Директорлар кеңесінің 2012 жылғы қызметі туралы есеп

АҚ Директорлар кеңесінің 2012 жылғы қызметі туралы есеп

АҚ Директорлар кеңесінің 2012 жылғы қызметі туралы есеп

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>2012</strong>


МазмұныМазмұныбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>2


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасының сөзіҚұрметті әріптестер!Қазақстан РеспубликасыныңЕлбасы, Үкіметі және «Самұрық-Қазына»ұлттық әл-ау қатқоры» <strong>АҚ</strong> (бұдан әрі – Қор) тарапынанеліміздің электр энергетикасындамыту мәселелерінеүлкен көңіл бөлінеді.Электр энергетикасы саласыныңміндеті – экономиканыңэлектр энергетикасына деген өсіп келе жатқанмұқтаждықтарын озық қарқынмен қамтамасыз ету.2030 жылға дейін шамамен 7 ГВт көлеміндегі қолданыстағыөндіруші қуаттарды жаңарту мен қайта құрудыіске асыру, сондай-ақ қуаты 14 ГВт жаңа энергия блоктарыніске қосуды жүзеге асыру қажет.Осы мақсаттарға жетудегі маңызды рөл Қазақстандағыаса ірі электр энергетикалық холдинг болып табылатын«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның (бұдан әрі – Қоғам) үлесінетиеді.«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> кеңесі менбасшылығы Қоғамның және тұтас алғанда электр энергетикасысаласының тұрақты дамуына қол жеткізу үшінқолдан келгеннің бәрін жасайды.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> серіктестерімен бірлесеотырып Мойнақ ГЭС-ін, Екібастұз ГРЭС-1 8-энергетикалықблогын жұмысқа енгізуді қамтамасыз етті,Балқаш ЖЭС-інің құрылысын бастады, Алматы қаласындағыэлектр тораптарын жаңарту ісі жүргізілуде.«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның органдарының пәрмендіжұмысы жыл сайын қаржылық-шаруашылық қызметтіңкөрсеткіштерін арттыруға, активтерді ұлғайтуға,және ең бастысы – кәсіпқойлардың иық тірескен ұжымынқалыптастыруға қол жеткізуге мүмкіндік береді.Өткен жылы «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның құрылғанына5 жыл толды. Алайда осындай шағын мерзімде Қоғамсаланы дамытуға айтарлықтай үлес қоса алды жәнебірқатар ірі жобаларды іске асыруды бастаудың сәтітүсті. «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның барлық стратегиялықжобалары Елді үдемелі индустриялық-инновациялықдамытудың мемлекеттік бағдарламасы мен Индустрияландырукартасына кіргізілді.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> тамызда «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ныңжарғылық капиталына «Болат Нұржанов атындағы ЕкібастұзГРЭС-1» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы50%-дық қатысу үлесі берілді. Сонымен бірге <strong>2012</strong> жылы«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> «Шығыс Қазақстандық таратушыэлектр торабы компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның акцияларының100%-ын сенімгерлік басқаруға, ал 2013 жылдыңбасында жарғылық капиталына табысталатын болады.Осылайша «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> өзінің құрамына жалпыбелгіленген қуаты 9,7 ГВт немесе Қазақстанныңбіртұтас энергетикалық жүйесіндегі белгіленген қуаттың47,3 %-ын құрайтын электр станцияларын, сондай-ақең ірі екі АЭК-ті біріктірді.<strong>2012</strong> жылы жаңа стратегиялық активтердің қабылдануын<strong>есеп</strong>ке ала отырып, «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> Қоғамдыдамытудың ұзақ мерзімді стратегиясын іске асыруғақатысты, Қоғамды дамыту бойынша пайымдауын, сондай-ақоның саладағы орны мен маңызын бейнелейтінүлкен жұмысты атқарып шықты. 2013 жылдың басындаСтратегияны <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> қарауына шығаружоспарланған, ол кейіннен «Самұрық-Қазына» ұлттықәл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның Басқармасына және ҚазақстанРеспубликасының Премьер-Министріне ұсынылады.Акционердің мүдделерін қорғау, қызметтің пәрменділігінарттыру, сондай-ақ құнын көтеру мақсатында Қоғамкорпоративті басқаруды жетілдіру, озық іс-тәжірибеталаптарына сәйкес тәуекелдерді басқару жүйесі менішкі бақылау жүйесін ендіру бойынша жоспарлы жұмысжүргізеді.Негізгі өндірістік қызметпен қатар Қоғамды дамытудыңмаңызды бағыты әлеуметтік саясатты жетілдіруболып табылады. <strong>2012</strong> жылы Қоғамның еншілес ұйымдарыныңұжымдық шарттарында бекітілген әлеуметтіктөлемақылар мен кепілдіктерді қаржыландыруайтарлықтай көбейді. Жүргізілген бағалау қорытындысыбойынша «Самұрық-Энерго» компаниялар тобындағықызметкерлердің <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қанағаттану деңгейі83%-ды құрады.Есепті кезеңде Қоғам Корпоративті басқару жүйесініңISO 9001:2008 халықаралық стандартының талаптарынасәйкестігі тұрғысынан бірінші қадағалау аудитінентабысты өтті.Ең үздік әлемдік іс-тәжірибеге сәйкестікті диагностикалауқорытындысы бойынша Қоғамды корпоративтібасқару деңгейі <strong>2012</strong> жылы 65 %-ды құрады. Қордыңкомпаниялар тобы бойынша Қоғам 3-ші орынды иеленді.Қоғамның алдына корпоративті басқарудыжетілдіріп, 2015 жылға қарай 75 %-дық деңгейге жету<strong>туралы</strong> міндет қойылды.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong>кеңесін тәуелсіз бағалау өткізіліп, оның қорытындысыбойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> жұмысы пәрменді дептанылды да, органды әрі қарай пәрменді дамыту бойыншаұсынымдар берілді.Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> стратегиялық жетекшіліктегімаңызды рөлі мен жауапкершілігін айқындайотырып, Акционер Қоғамның <strong>қызметі</strong>нің негізгі бағыттарыбойынша алдағы 2013 жылы өзінің нені күтетінінатап көрсетті. Атап айтқанда, ұзақ мерзімді стратегияныіске асыру, Қоғамды иновациялық-технологиялықдамытудың стратегиялық мақсаттары мен инновациялықстратегияны іске асыру тетіктерін айқындау,шығындарды азайту бағдарламасын бекіту мен орындалуынқадағалау, тұрақты даму мен әлеуметтік жауапкершіліктіңтиісті стратегиясын құру, корпоративтіқағидалар мен стандарттарды ендіру бойынша ұсынымдарберілді.Алға қойылған міндеттердің ауқымдылығы мен қауырттығынақарамастан, олардың бәрін де «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының аса білікті әрі талаптыұжымының табысты іске асыратынына сенімдімін.Бектеміров Қуаныш Әбдіғалиұлы,«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>3


МазмұныҚоғамның Басқарма Төрағасының сөзіҚұрметті әріптестер!Қоғам үшін <strong>2012</strong> жыл сәтті жылболды. «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының мыңдағанадамнан құралған ұжымыныңалдына қойылған барлық міндеттерорындалды.Бұл табысқа айтарлықтай дәрежедесебеп болған жайт – ҚРҮкіметі мен «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong> тарапынан отандық электр энергетикасы саласынжүйелі түрде дамыту мәселелеріне үлкен көңіл бөлінуі.Электр қуатын өндіру көлемі 17 418 млн. кВт сағатқажетіп, жоспарлы көрсеткіштен асты.Электр қуатын сатып өткізу жоспары да асыра орындалып,5 626 млн. кВт сағ. құрады.Электр қуатын тарату мен үлестіру бойынша қызметтеркөрсету жоспарлары асыра орындалды. 9%-ға көмірөндіру көлемі асыра орындалды.Есепті кезеңде «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong> және«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС залалдан шығарылды.Соның нәтижесінде <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қорытынды пайда аудиттенөткізілген <strong>есеп</strong>тілік деректері бойынша 18 632млн. теңгені құрайды, бұл жоспарлы көрсеткіштен 19%асады. Алынған пайда электр станцияларын жаңартуғажәне техникалық күйін қолдауға, сондай-ақ инвестициялықжобаларды қаржыландыруға қайта бағытталатынболады.<strong>2012</strong> жыл Қоғам үшін бірқатар елеулі оқиғалармен атаулыболды. Олардың қатарында қуаты 300 МВт құрайтын,арыны жоғары бірегей Мойнақ ГЭС-ін іске пайдалануғаберу, Екібастұз ГРЭС-1-дегі қуаты 500 МВтқұрайтын № 8 блокты қалпына келтіру бар.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 13 қыркүйекте Корея Республикасы ПрезидентіЛи Мён Бактың Қазақстан Республикасынаресми сапарының барысында Балқаш ЖЭС-інің қуаты1 320 МВт құрайтын 1-модулінің құрылысын бастаужөніндегі ресми рәсім болып өтті. Рәсім «Астана – Үлкен»телекөпірі пішімінде, екі мемлекеттің басшысыныңқатысуымен өтті.Өткен <strong>жылғы</strong> қарашада халықаралық Standard & Poor’sрейтингілік компаниясы Қоғамға «BВ+» деңгейіндеұзақ мерзімді несиелік рейтингін, сондай-ақ ұлттықшәкіл бойынша – «kzAA-» рейтингін берді. Рейтингілербойынша болжам – «Тұрақты».Сонымен қатар, халықаралық Fitch Ratings рейтингіліккомпаниясы Қоғамға шетелдік және ұлттық валютадағыэмитент дефолтының тиісінше «BBB» және«BBB+» деңгейіндегі ұзақ мерзімді рейтингілерін (ЭДР),сондай-ақ шетел валютасындағы қысқа мерзімді «F3»ЭДР берді. Fitch сондай-ақ Қоғамға ұлттық «AAA (kaz)»ұзақ мерзімді рейтингін берді. Ұзақ мерзімді рейтингілербойынша болжам да – «тұрақты».Соның нәтижесінде Қоғам Ирландия қор биржасында(ISE) және Қазақстан қор биржасында (KASE) сомасы500 млн. долларды құрайтын бес жылдық еурооблигациялардысәтімен орналастырды, олардың табыстылығыжылына 3,75% түрінде айқындалды.Бұл Қазақстанның қаржы нарығының бүкіл тарихындағықазақстандық эмитенттердің ең жақсы орналастыруыболып отыр және бұл көрсеткіш қазіргі кездекөптеген компаниялар үшін, соның ішінде ҚазақстанРеспубликасының даму институттары үшін бенчмаркингболып табылады.«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> кәсіпорындардың сенімді, орнықтыжұмысын қамтамасыз ету бойынша және қоршағанорта мен еңбекті қорғау мәселелерінде, көрсетілетінқызметтердің сапасы үшін жауапкершілікмәселелерінде қолданыстағы заңнаманы орындаубойынша жұртшылықтың алдындағы жауапкершілігінтүсінеді.Қоршаған ортаның ластануын барынша азайту мақсатындаҚоғам атмосфера мен су нысандарына зияндызаттардың тасталуын азайту, технологиялық үдерістердіжаңарту және таза көмір технологияларын қолданумүмкіндігін зерделеу бойынша жоспарлы жұмыстаржүргізуде.Жазатайым жағдайлардың алдын алу бойынша шараларқабылданды. Соның нәтижесінде <strong>2012</strong> жылы«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобындағы жазатайымжағдайлар саны 2011 <strong>жылғы</strong>мен салыстырғандаайтарлықтай азайды. 2013 жылы бұл жұмыс жалғастырылады.Қоғам ұжымы бұдан былай да қуатпен сенімді жабдықтаудықамтамасыз етуге және Қазақстанның экономикасыныңнақты секторын тұрақты дамыту үшінжағдайлар жасауға байланысты, сондай-ақ халықтыңэлектр қуаты мен жылу қуатына деген мұқтажын қанағаттандырубойынша міндеттердің барлығын шешетінболады.Сәтқалиев Алмасадам Майданұлы,«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>4


МазмұныЕсеп <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>5


МазмұныҰсыналған ақпаратты қамтитын <strong>есеп</strong>ті кезең және бұрынғыЕсептердің соңғысы жарияланған күн«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның біріктірілген есебінде (бұдан әрі – Есеп) «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейінгі <strong>қызметі</strong>нің нәтижелері менжетістіктеріне шолу жасалады.Осы Есептің шеңберінде экономика, экология, өнеркәсіп қауіпсіздігі, еңбекті қорғау, корпоративтіәлеуметтік жауапкершілік және қаржылық қызмет саласындағы ақпарат келтірілген.Ақпарат және сандық мәліметтер <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> кезең бойынша берілген, алайда, ақпараттысалыстырып тексеру және талдау мақсатында, қолдануға болатын жерлерде бірқатар көрсеткіштерде2010 және 2011 жылдардың деректері пайдаланылды.Соңғы Жылдық <strong>есеп</strong> жарияланған күн – <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> тамыз айы.Есептілік циклыОсы Есеп Қоғамның тарихындағы тұңғыш Біріктірілген <strong>есеп</strong> болып табылады, оған «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының орнықты дамуы мен қаржылық <strong>қызметі</strong>нің <strong>2012</strong> жылдағы көрсеткіштерікіреді.Қоғамның қаржылық емес <strong>есеп</strong>терін қалыптастыру тарихы 2010 жылдан бастау алады. 2010жылы Қоғамның 2009 жылдағы <strong>қызметі</strong>нің қорытындылары бойынша алғашқы Жылдық есебіжарияланды.2011 жылы Жылдық <strong>есеп</strong>пен қатар, Қоғам «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының 2010<strong>жылғы</strong> 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейінгі кезеңді қамтыған Орнықты даму <strong>туралы</strong> есебін жариялады.Бұдан былай Қоғам Біріктірілген <strong>есеп</strong>ті жыл сайынғы негізде дайындауды жоспарлап отыр.Есепке немесе оның мазмұнына қатысты мәселелер бойыншабайланыстық ақпарат«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының орталық басқару аппаратының орналасқан мекенжайы:010000, Астана қаласы, Қабанбай батыр көшесі, 17,«Лук Ойл» бизнес орталығы, Е блогыТелефондар: + 7 (7172) 55-30-00,+ 7 (7172) 55-30-21Факс: +7 (7172) 55-30-30Е-mail: info@samruk-energy.kzЕсепке немесе оның мазмұнына қатысты өзіңізге қажетті кез келген мәселелер бойыншатөмендегі деректемелер бойынша хабарласуға болады:Мұкышева Мадина Шериязданқызы, директорКорпоративті басқару департаментіТелефон +7 (7172) 55-30-05Есептің мазмұнын айқындау үдерісіОсы Есеп Біріктірілген Есептілік жөніндегі Халықаралық Комитеттің «Есептілік бойыншажаһандық бастамасының» (Global reporting initiative, GRI3.1) және Халықаралық қаржылық<strong>есеп</strong>тілік стандарттарының қағидаларына сәйкес дайындалған. Есепті дайындау Орнықтыдаму саласындағы <strong>есеп</strong>тілік жөніндегі нұсқаулықтың 3.1. нұсқасын (Global reporting initiative,Есеп <strong>туралы</strong>G3.1) және электр энергетикасы саласындағы салалық хаттаманы (Electric utility, EU) пайдалануғанегізделді. Есептегі стандартты элементтердің орналасуын нұсқайтын кесте 1-Қосымшадаашылған: GRI нұсқаулығына сәйкестік кестесі.Есептегі ақпараттың мәнділік дәрежесін айқындау кезінде, Қоғам мүдделі тараптар үшін өзектіболып табылатын тұстарды негізге алды.Есептің қамту ауқымы мен шекараларын шектеуҚоғам басқарушы компания болып табылады және өндірістік қызметті жүзеге асырмайды, соларқылы қоршаған ортаға мардымсыз ықпал етеді. <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның активтерінің құрылымына 37 ұйым кірді. Орнықты даму саласындағыкөрсеткіштерді толық ашу мақсатында осы Есепте 25 еншілес және тәуелді ұйымнанқұралатын «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы бойынша топтастырылған ақпарат берілген.Мұның төмендегі ұйымдарға қатысы жоқ:• «Forum Muider B.V.» – басқарушы компания;• «Бұқтырма ГЭС» <strong>АҚ</strong>, «Шүлбі ГЭС» <strong>АҚ</strong> және «Өскемен ГЭС» <strong>АҚ</strong> – жалға және концессияғаалынған;• «Қарағандыгипрошахт және К» ЖШС және «Шығыс Қазақстан «Аймақтық энергетика компаниясы»<strong>АҚ</strong> – сенімгерлік басқаруда;• Басқа 12 компания;• «ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong> және «ҚМГ-Энерго» <strong>АҚ</strong> – таратылу сатысында тұр.Деректерді өлшеу және <strong>есеп</strong>теу әдістері, соның ішіндекөрсеткіштерді және Есепке кірген басқа ақпаратты дайындауүшін пайдаланылған жорамалдар мен әдістемелерҚоғамның Есебінде берілген өндірістік, әлеуметтік және экологиялық көрсеткіштерді <strong>есеп</strong>теу,жинау және топтастыру <strong>есеп</strong>тілік қағидалары мен Орнықты даму саласындағы <strong>есеп</strong>тілікжөніндегі нұсқаудың 3.1 нұсқасының (Global reporting initiative, G3.1) ұсыныстамаларына жәнеҚоғамның корпоративті басқару рәсімдеріне сәйкес жүргізілді. Орнықты даму саласындағыкөрсеткіштердің әр санаты бойынша сандық деректердің қате болу ықтималдығы барыншаазайтылған. Арақатынастар мен үлестік шамалар абсолютті мәндермен толықтырылған. Сандықдеректер жалпы қабылданған өлшем бірліктері жүйесін пайдалану арқылы көрсетілгенжәне стандартты коэффициенттердің көмегімен <strong>есеп</strong>теп шығарылған.Есепті сырттан бекітуге қатысты саясат және қолданылатынтәсілдемелерОсы Есеп GRI G3.1 – «B» <strong>есеп</strong>тілік жүйесін қолдану деңгейіне сәйкес дайындалған.С С+ B B+ A A+МіндеттіӨзіндікдекларацияҮшіншітараптыңтексеруіЫқтималЕсепсыртқырастауданөттіЕсепсыртқырастауданөттіЕсепсыртқырастауданөттібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>6


Мазмұны<strong>2012</strong> жылдың негізгі оқиғалары мен мемлекеттік марапаттары Мемлекеттік марапаттар24 қаңтар«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong> Басқармасыныңшешімімен Қоғамның Басқарма Төрағасы болыпСәтқалиев Алмасадам Майданұлы тағайындалды.27 қаңтарҚазақстан Республикасының Президенті өзінің «Әлеуметтік-экономикалықжаңарту – Қазақстанның бастыдаму векторы» атты Жолдауында <strong>2012</strong> жылы қуаты1320 МВт құрайтын Балқаш ЖЭС-інің бірінші модулініңқұрылысын бастауды тапсырды.13 ақпанҚоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> отырысы өтіп (№55хаттама), онда Қоғам Басқармасының жаңа құрамысайланды.22 наурыз2011 жыл бойынша аудит жасалған қаржылық <strong>есеп</strong>тілікшығарылды.27 наурызСеул қаласында Елбасының Корея Республикасынаресми сапары күндері Қазақстан-Корея ІскерлікКеңесін өткізудің шеңберінде «Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>-ныңакцияларын сатып алу-сату шартына қол қою рәсіміболып өтті.Қоғам мен Hyundai corp корпорациясының арасындаӨзара түсініктік <strong>туралы</strong> меморандумға қол қойылды.«Құрмет»орденіБаймұхамбетов Қалаубек –Бас директордыңміндеттерін атқарушы17 сәуір«Мойнақ ГЭС» <strong>АҚ</strong>Қоғам Samsung корпорациясына «Балқаш ЖЭС»<strong>АҚ</strong>-ның жарғылық капиталының 75%-1 акциясын құрайтын755 691 дана мөлшеріндегі акцияларын сатубойынша мәмілені аяқтады.«Ерен еңбегіүшін»медаліГузовская Надежда –бу турбиналарының машинисі«АлЭС» <strong>АҚ</strong>Жүрғараев Мұхтар –станция ауысымыныңаға бастығы«Жамбыл ГРЭС» <strong>АҚ</strong>26 мамырҚР құрметграмотасыҚұжалиев Жақсылық –электр жабдықтарынжөндеу цехы бастығыныңорынбасары«Алатау Жарықкомпаниясы» <strong>АҚ</strong>Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. НазарбаевМойнақ ГЭС-нде (Алматы облысының Райымбекауданы) болып қайтты. Елбасы Бестөбе су қоймасынәуеден шолып шықты, гидроэлектрстанцияның өндірістікүй-жайларымен, қуаты 150 МВт құрайтын біріншігидроагрегаттың жұмысымен танысты, содан кейінЕлбасының белгі беруі бойынша Мойнақ ГЭС-нің екіншігидроагрегатын іске пайдалануға қосудың ресми рәсіміболып өтті.Есеп <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>7


Мазмұны29 мамырТалдықорғанда Қоғам мен Алматы облысы әкімдігініңарасында «Алматы облысының Еңбекшіқазақауданының Шелек дәлізінде қуаты 60 МВт-тан 300МВт-қа дейін құрайтын жел электрстанциясының(ЖЭС) құрылысы» жобасы бойынша «Ынтымақтастық<strong>туралы</strong>» меморандумға қол қойылды.25 маусымАстанада «Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong> мен Samsung EngineeringCompany Limited компаниясының арасында БалқашЖЭС-нің бірінші модулінің «сақадай сай» құрылысы <strong>туралы</strong>келісімшартқа қол қойылды.3 шілде«Қуатты Қазақстанды бірге құрамыз!» жалпы ұлттықтелекөпірінің барысында Елбасы «онлайн» режимінде«Болат Нұржанов атындағы Екібастұз ГРЭС -1»ЖШС-ның сегізінші энергоблогын іске пайдалануға қосуғарұқсатын берді.17 тамызҚоғамның 2011 жылға арналған Жылдық есебі бекітілді.24 тамыз«Шардара ГЭС» <strong>АҚ</strong> және Еуропалық Қайта құру жәнеДаму Банкі (бұдан әрі – ЕҚДБ) 9 150 млрд. теңге сомасындағынесиелік келісімге қол қойды. «ШардараГЭС-н жаңарту» инвестициялық жобасын қаржыландыруғабағытталатын болады.29 тамызЕсеп <strong>туралы</strong>Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 1103 қаулысымен«ҚазТрансГаз» <strong>АҚ</strong>-ға тиесілі болған 5,6% үлестен Қоғамныңакциялары «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқатқоры» <strong>АҚ</strong>-ға табыс етілді.«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры <strong>АҚ</strong> Қоғамның100% акционеріне айналды.тамыз-қыркүйекЕң үздік әлемдік іс-тәжірибеге сәйкестікті диагностикалауқорытындысы бойынша Қоғамды корпоративтібасқару деңгейі <strong>2012</strong> жылы 65%-ды құрады.12 қыркүйекҚоғам мен Korea Electric Power Corp. (KEPCO, Корея Республикасы)арасында атом энергетикасын дамыту саласындаӨзара түсіністік <strong>туралы</strong> меморандумға қол қойылды.13 қыркүйекКорея Республикасының Президенті Ли Мён БактыңҚазақстан Республикасына ресми сапарының шеңберіндеБалқаш ЖЭС-інің қуаты 1320 МВт құрайтынбірінші модулінің құрылысын бастау бойынша ресмирәсім болып өтті.«Астана – Үлкен кенті» телекөпірі пішімінде өткенрәсімге Қазақстан Республикасының Президенті НұрсұлтанНазарбаев және Корея Президенті Ли Мён Бакқатысты.31 қазан«Болат Нұржанов атындағы Екібастұз ГРЭС-1»ЖШС-ның жарғылық капиталындағы «Самұрық-Қазына»Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның 50% қатысу үлесіқабылдап алу-тапсыру актісіне сәйкес «Самұрық-Энерго»<strong>АҚ</strong>-ның жарғылық капиталына табыс етілді.20 қарашаХалықаралық Standard & Poor’s рейтингілік компаниясыҚоғамға «BВ+» деңгейінде ұзақ мерзімді несиелікрейтингін, сондай-ақ ұлттық шәкіл бойынша – «kzAA»рейтингін берді. Рейтингілер бойынша болжам –«Тұрақты».26 қарашаХалықаралық Fitch Ratings рейтингілік компаниясыҚоғамға шетелдік және ұлттық валютадағы эмитентдефолтының тиісінше «BBB» және «BBB+» деңгейіндегіұзақ мерзімді рейтингілерін (ЭДР), сондай-ақ шетел валютасындағықысқа мерзімді «F3» ЭДР берді.Fitch сондай-ақ Қоғамға ұлттық «AAA (kaz)» ұзақмерзімді рейтингін берді. Ұзақ мерзімді рейтингілербойынша болжам – «тұрақты».4-5 желтоқсанҚоғам Корпоративті басқару жүйесінің ISO 9001:2008халықаралық стандартының талаптарына сәйкестігітұрғысынан бірінші қадағалау аудитінен табысты өтті.14 желтоқсанҚоғам Басқармасының құрамы өзгерді.21 желтоқсанҚоғам Ирландия қор биржасында (ISE) және Қазақстанқор биржасында (KASE) сомасы 500 млн. <strong>АҚ</strong>Ш долларынқұрайтын бес жылдық еурооблигацияларды орналастырды,олардың табыстылығы жылына 3,75% түріндеайқындалды.біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>8


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> Қоғамның негізгі көрсеткіштерімың Гкал7 471Жылу қуатын өндірукөлемімлн.кВт-с17 418Электр қуатын өндірукөлемімлн. тонна44Көмір өндіру көлемімлн.кВт-с5 626Электр қуатын сатыпөткізу көлемімлн.кВт-с8 395Электр қуатын таратукөлемі43,2%Жаңа өнімдер мен технологиялардыәзірлеумен ендіруге арналғанинвестициялардың үлесі(Қоғамның шығыстарынақатысты %-бен)млрд. теңге18,76Таза табыс65%Корпоративті басқарурейтингімлн теңге120Қайырымдылықжәне демеушілік көмеккежұмсалған шығыс6.2%ROACE6.4%ROE20%EBITDA MarginЕсеп <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>9


МазмұныҚоғамның <strong>қызметі</strong>нің негізгі көрсеткіштеріАтауыӨлшембірлігі2010 2011<strong>2012</strong>(нақты)Өндірістік көрсеткіштер*2013(жоспарлы)2015(жоспарлы)Электр қуатын өндіру көлемі 2015 12 686 13 397 17 418 31 004 33 708Электр қуатын сатып өткізу көлемі млн.кВт-с 4 993 5 330 5 626 5 833 6 459Электр қуатын тарату көлемі млн.кВт-с 7 548 7 961 8 395 8 697 9 394Жылу қуатын өндіру көлемі мың Гкал 7 460 7 756 7 471 7 568 7 574Көмір өндіру көлемі млн. тонна 38,9 40,64 44 49,47 51,67Көмір өндіру бойынша еңбек өнімділігі тонна/адам 5 677 5 796 5 939 5 762 6 113Көмір өндіру бойынша еңбек өнімділігіЭлектр қуатын өндіру бойынша еңбекөнімділігіЭлектр қуатын өндіру бойынша еңбекөнімділігіЭлектр қуатын тарату бойынша еңбекөнімділігімың теңге/адаммың кВт-с/адаммлн. теңге/адаммың кВт-с/адам11 902 12 609 17 377 17 728 20 2822 062 2 195 2 383 4 261 4 580- - 13 834 30 691 38 3221 908 1 897 1 919 1 616 1 674Технологияны бұзу жайттарының саны бірлік 1 613 1 748 1 712 4 877** 4 389**АтауыӨлшембірлігі2010 2011Қаржылық көрсеткіштер *<strong>2012</strong>(нақты)2013(жоспарлы)2015(жоспарлы)ROACE % 8,9 7,8 6,2 15,5 11,93EBITDA Margin % 21 20 20 22,4 41,9Таза табыс млрд. теңге 10,86 14,79 18,76 55,3 108,1ROE % 9,67 9,0 6,4 15,0 16,6Есеп <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>10


МазмұныАтауыЖаңа өнімдер мен технологиялардыәзірлеу мен ендіруге арналғанинвестициялардың үлесі (Қоғамныңшығыстарына қатысты %-бен)Өлшембірлігі2010 2011Өндірістік-инновациялық көрсеткіштер<strong>2012</strong>(нақты)2013(жоспарлы)2015(жоспарлы)% 3 4 43,21 13 11АтауыӨлшембірлігі2010 2011Корпоративті басқару көрсеткіштері*<strong>2012</strong>(нақты)2013(жоспарлы)2015(жоспарлы)Корпоративті басқару рейтингі % 39,7 61,9 65 66 75Атауы Өлшем бірлігі 2010 2011Әлеуметтік көрсеткіштер*<strong>2012</strong>(нақты)2013(жоспарлы)2015(жоспарлы)Қызметкерлердің тартылу дәрежесі % - - - 60 68Кадрлардың жыл сайынғы тұрақтамау дәрежесі % 8 8 8,6 11 10Мың адамға шаққандағы өндірістегі жазатайымжағдайлар саныСатып алынған тауардағы жергілікті тауарлардыңүлесіСатып алынған жұмыстағы, көрсетілетін қызметтердегіжергілікті үлесСаны/1000адам1,18 1,49 0,85 - -% 62 70 64 65 65% 57 87 73 76 76* Болжамдық деректер (2013-2015 жылдар жоспары) «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>2012</strong>-2022 жылдарға арналған Даму стратегиясына сәйкес берілген** Технологияны бұзу жайттарының санының артуы «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС мен «Шығыс Қазақстан «Аймақтық энергетика компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобына кіруіне байланысты орын алдыЕсеп <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>11


МазмұныКомпания <strong>туралы</strong>Жалпы мәліметНарықты шолу және Қоғамның нарықтағы жағдайыҚызметінің басым бағыттары және негізгі өндіретін өніміӨндірістік қуатыҚоғамның өндірістік міндеттеріҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚоғамның инновациялық <strong>қызметі</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>12


МазмұныЖалпы мәліметӨндіруші қуаттардың қолда барын жаңарту және жаңаларын іске қосу бойынша ұзақмерзімді мемлекеттік саясат әзірлеу мен іске асыру мақсатында 2007 <strong>жылғы</strong> 18 сәуірдеқұрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> құрылды.Қоғам құрылған сәтте оның құрылтайшылары «Мемлекеттік активтерді басқаружөніндегі қазақстандық «Самұрық» холдингі» <strong>АҚ</strong> және «ҚазТрансГаз» <strong>АҚ</strong> болатын.Қоғам 2007 <strong>жылғы</strong> 10 мамырда тіркелді. Қоғамның орталық аппараты Алматы қаласындаорналасқан еді.2008 <strong>жылғы</strong> 3 қарашада «Мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі қазақстандық«Самұрық» холдингі» <strong>АҚ</strong> мен «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-н біріктіружолымен жүргізілген қайта ұйымдастырудың нәтижесінде «Мемлекеттік активтердібасқару жөніндегі қазақстандық «Самұрық» холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның құқықтық мирасқорыболып табылатын «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong> Қоғамныңакционеріне айналды.2010 <strong>жылғы</strong> мамырда Қоғам Алматы қаласынан Астана қаласына көшті.Қоғам Қазақстан Республикасының аумағында энергетика және көмір кәсіпорындарынбасқаратын холдингілік компания болып табылады. <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағыжағдай бойынша «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның активтерінің құрылымына 37ұйым кірді. «ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong> мен «ҚМГ-Энерго» <strong>АҚ</strong>-на қатысты ерікті таратылу үдерісіжүргізілуде.Нарықты шолу және Қоғамның нарықтағы жағдайыҚР БЭЖ аймақтары бойынша «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның еншілес және тәуелді ұйымдарының(бұдан әрі – ЕТҰ) өнімдері мен көрсетілетін қызметтерін өткізетін негізгі нарықтар(электр қуатының көтерме және бөлшек нарықтары, жылу қуатының жергілікті нарықтары):• Солтүстік аймақ – Ақмола, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар,Солтүстік Қазақстан облыстары және Астана қаласы.Солтүстік аймақта Қазақстанда өндірілетін жалпы өндіріс көлемінің 80% электр қуатыөндіріледі. Бұл негізінен Солтүстік аймақта Қазақстанның негізгі көмір кен орындарымен су-энергетикалық ресурстарының орналасуына, және де мұның электрқуатының өндірісін айтарлықтай арзандататынына байланысты болып отыр. Электрқуатының артығы Оңтүстік аймаққа жіберіледі және Ресейге экспортқа шығарылады.• Оңтүстік аймақ – Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан облыстары жәнеАлматы қаласы.Бұл аймаққа электр қуатының тапшылығы және оның жоғары бағалары тән.Тапшылық Солтүстік аймақтан және Орталық Азия БЭЖ-інен электр қуатын таратуесебінен жабылады.• Батыс аймақ – Маңғыстау, Атырау, Батыс Қазақстан облыстары.Батыс облыстардың иелігіне мұнай мен газ салаларындағы жобалардың көпшілігіжатады. Көмірсутек шикізатының айтарлықтай қорына қарамастан, электр қуатынадеген мұқтаждықтың бір бөлігі Ресейден импортқа әкелу есебінен өтеледі. Келешектеөз мұқтаждығын толық өтеу үшін, сондай-ақ қуатты шетелге экспортқа шығаруүшін, аймақта жаңа өндіруші қуаттарды құру жоспарлануда.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>13


МазмұныÏåòðîïàâë«Екiбастұз ГРЭС-2станциясы» <strong>АҚ</strong>«Екiбастұз ГРЭС-1» ЖШСÎðàë«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong>Қîñòàíàé«Samruk Green Energy» ЖШСÊөêøåòàó«Самұрық-Энерго»ЖШСÀñòàíàÏàâëîäàð«Бұқтарма ГЭС-i» <strong>АҚ</strong>ÀқòөáåÒåңiçҚàðàғàíäûÑåìåéӨñêåìåí«Богатырь Көмiр»ЖШС«Өскемен ГЭС-i» <strong>АҚ</strong>ÇàéñàíÀòûðàó«Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>Êàñïèéòåң³ç³Àқòàó«Тегiс Мұнай»ЖШС«Маңғышлақ-Мұнай»ЖШСҚûçûëîðäà«Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис»ЖШС«Жамбыл ГРЭС»<strong>АҚ</strong>ÒàðàçÁàëқàø«ТПЭП» ЖШСÀëìàòûÒàëäûқîðғàí«Мойнақ ГЭС» <strong>АҚ</strong>«Алатау Жарықкомпаниясы» <strong>АҚ</strong>«Шардара ГЭС-i» <strong>АҚ</strong>Øûìêåíò«Алматы электрстанциялары» <strong>АҚ</strong>«АлматыЭнергоСбыт» ЖШСКомпания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>14


Мазмұны«АлматыЭнергоСбыт»ЖШС – 100 %«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>«Samruk Green Energy» ЖШСҚоғамның активтерінің<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>31 желтоқсандағы жағдайбойынша құрылымы«Алатау Жарық компаниясы»<strong>АҚ</strong> – 100 %«АқтөбеЖЭО» <strong>АҚ</strong>«Алматыэлектр станциялары»<strong>АҚ</strong>«ЭнергияСемиречья»ЖШС«Біріншіжел электрстанциясы»ЖШС«Маңғыстау АЭК» <strong>АҚ</strong>«Т.И.Батуров атындағыЖамбыл ГРЭС» <strong>АҚ</strong>«Екібастұз ГРЭС-2станциясы» <strong>АҚ</strong>«Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС«Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>«Forum Muider B.V.»компаниясы«Тегіс Мұнай» ЖШС«Маңғышлақ-Мұнай» ЖШС«Шүлбі ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>«Өскемен ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>«Бұқтарма ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>«Мойнақ ГЭС» <strong>АҚ</strong>«Богатырь Көмір» ЖШС«Самұрық-Энерго-ҚұрылысСервис»ЖШС«Алматы» <strong>АҚ</strong>«Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>«ҚМГ-Энерго» <strong>АҚ</strong>«ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong>Тікелей басқарумақсатындағы үрдісЖойылукезеңіндеКомпания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>15


МазмұныЭнергия тасымалдаушылардыңтүрлері мен реттеу режимі бойыншабөлгендегі өндіру (өндірістік)Атауы 2010 2011 <strong>2012</strong> Өлшем бірлігіГЭС және ЖЭК 2,2 2,2 2,5 ГВтГРЭС* 2,230 2,230 6,230 ГВтЖЭО* 0,930 0,930 0,916 ГВтКөмір қималары** 42 42 42 млн. тонна / жыл* қуаттылық өлшем бірлігі ГВт, «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС-н <strong>есеп</strong>ке алғанда** Богатырь (жылына 32 млн. т) және Северный (жылына 10 млн. т) қималарыЭнергия тасымалдаушылардыңтүрлері мен реттеу режимі бойынша өндіру (қазып шығару)Атауы 2010 2011 <strong>2012</strong> Өлшем бірлігіГЭС және ЖҚК 7 834,8 7 685,3 7 607,5 ГВт сГРЭС* 5 896 6 785,6 22 676 ГВт сЖЭО 4 122,3 4 410,1 4 642,28 ГВт сКөмір қималары 38,9 40,6 44 млн. тонна* «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС-ны <strong>есеп</strong>ке алғандаКомпания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>17


МазмұныҚоғамның электрстанциялары бойынша қуат өнімі <strong>2012</strong> жылға жоспарланатын көрсеткіштергеқатысты 701 млн. кВтс (2,5%) шамасына, соның ішінде «Екібастұз ГРЭС-1»ЖШС-нда жаңа жабдықты іске қосудың және әлдеқайда қарқынды жүктеудің есебінен508 млн. кВтс немесе 3,46%-ға артты.«Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС-ның негізгі өндірістік көрсеткіштері бойынша отынның үлестікжұмсалуының 368,5 г/кВт сағаттан 368,2 г/кВтсағатқа дейін азаюы, белгіленген қуаттылықтыпайдалану коэффициентінің 41,7%-дан 43,16%-ға дейін артуы байқалады, оған<strong>2012</strong> жылы станцияның орташа жүктемесін ұлғайтудың есебінен қол жеткізілді.«ЕГРЭС-2» <strong>АҚ</strong>-ның көрсеткіштері бойынша, өндіру энергоблоктардың жоспарлы жәнежоспардан тыс жөндеуде бос тұру мөлшерінің азаюының есебінен 5 968 млн. кВтсағаттан6 134 млн. кВтсағатқа дейін артты. Шартты отынның үлестік жұмсалуының 357,05 г/кВтсағаттан372,24 г/кВтсағатқа дейін артуы жоғары қысымды қыздырғыштарды (бұдан әрі– ЖҚҚ) жөндеуге шығаруға және нәтижесінде № 1, 2 станцияларда турбоагрегаттардыңжұмыс үнемділігінің төмендеуіне байланысты. Сонымен қатар, белгіленген қуаттылықтыпайдалану коэффициенті жоспар бойынша 67,955 %-дан іс жүзіндегі 69,83 %-ға дейін айтарлықтайжақсарды.Қазақстанның Оңтүстік аймағындағы Жамбыл ГРЭС-інде электр қуатын өндіру <strong>2012</strong>жылы 171 кВтсағатқа (14,2%-ға) көбейіп, 1377,9 млн. кВтсағатты құрады. Жамбыл ГРЭС-ікүзгі-қысқы кезеңнің аяқталуына байланысты өзінің жұмысын сәуір айынан қазан айынадейін тоқтатты. Бір блоктан төрт блокқа дейін жұмыс істеп тұрды. Төл мұқтаждықтарғаэлектр қуатының жұмсалуы станцияның орташа жүктемесі 2011 <strong>жылғы</strong> 241 МВт салыстырғанда<strong>2012</strong> жылы 286 МВт-қа дейін ұлғаюының себебінен өткен <strong>жылғы</strong>мен жәнежоспарлы көрсеткішпен салыстырғанда 7,1%-дан 6,75%-ға дейін азайды. <strong>2012</strong> жылыотынның үлестік жұмсалуы 386,3 г/кВтс жоспарлы көрсеткішке тең.«АлЭС» <strong>АҚ</strong>-да электр қуатын өндіру 2011 жылмен салыстырғанда 138 млн. кВт/сағатқанемесе 2,53%-ға азайып, 5311,2 млн. кВт/сағатты құрады. Өндіру гидроэлектрстанциядақуат өндірісінің төмендеуінің есебінен азайды. ГЭС жұмысының режимі су шаруашылығыныңтеңгеріміне және гидрологиялық жағдайға тәуелді болды.Қапшағай су қоймасындағы судың қоры өткен жылмен салыстырғанда <strong>2012</strong> жылы1,12 млрд. м 3 шамасына азайды.Гидроресурстардың жұмсалуының 2011 жылмен салыстырғанда азаюының нәтижесіндеҚапшағай ГЭС-інің қуат өндіруі <strong>2012</strong> жылы 27%-ға азайып, 1090,2 млн. кВт/сағатты құрады.«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong>-ның өндірістік көрсеткіштерін талдау электрстанцияның электр қуатынөндіруді 2011 <strong>жылғы</strong> 677 214,439 мың кВт/сағаттан <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 631 356,263 мың кВт/сағатқа дейін төмендеткенін көрсетеді, бұл <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> өндірістік жоспардан (637 728мың кВтс) 1%-ға төмен. Электр қуатын өндірудің жоспарлық көрсеткіштерден төмендеуі№ 3 станцияның турбоагрегатын ауыстыруға байланысты қуаттылықтың істен шығыпқалуына байланысты болды.Электр қуатының төл мұқтаждықтарға жұмсалуы <strong>2012</strong> жылы пайыздық арақатынаста17,7%-ды құрады, бұл 2011 <strong>жылғы</strong> 16,6%-ды құраған баламалы көрсеткіштен жоғары. Бұлжалпы жыл бойынша орташа жүктеменің төмендеуімен түсіндіріледі. Белгіленген қуаттылықтыпайдалану коэффициенті жоспардағы 71%-бен салыстырғанда 73%-ға дейінартты.«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong>-ның негізгі отыны – Жаңажол кен орнының ілеспе мұнай газы. Отынжеткізу толық көлемде және мерзімінде жүзеге асырылды, газ тұтынудың жалпы көлемі<strong>2012</strong> жылы 423 344 мың м 3 құрады. <strong>2012</strong> жылы босатылатын өнімнің әр бірлігіне шарттыотынның жұмсалуы төмендегіні құрады:• электр қуатын босатуға 375,8 г/кВтс, бұл 2011 <strong>жылғы</strong> деңгейден 1,3 г/кВт/сағат артық;• жылу қуатын босатуға 174,2 кг/Гкал, бұл өткен <strong>жылғы</strong> көрсеткіштен 1,7 кг/Гкалартық.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының жылу электрстанцияларында жағылатын негізгіотын түрі өткен жылдағы секілді, көмір болды.Электростанциялардың көмір тұтынуы <strong>2012</strong> жылы 16 772 830 тонна табиғи отынды құрадыда, 2011 <strong>жылғы</strong>мен салыстырғанда 1576 мың тоннаға немесе 9,3%-ға артты. «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның жылу электрстанцияларында жағылатын қатты отынның негізгі түріЕкібастұз көмірі болып табылады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>18


МазмұныТұрмыстық, өнеркәсіптік, институционалдық және коммерциялықтұтынушылардың дербес шоттарының саныАтауы 2010 2011 <strong>2012</strong> Өлшем бірлігіТұрмыстық тұтынушылар 644 937 676 909 689 956 Дербес шотӨнеркәсіптік тұтынушылар 1 834 1 881 1 948 Дербес шотБюджеттік тұтынушылар 1 313 1 318 1 218 Дербес шотБасқа тұтынушылар (соның ішінде коммерциялық)20 741 21 733 21 745 Дербес шотБАРЛЫҒЫ: 688 825 701 841 714 929 Дербес шотӘр реттеу режимі бойынша жер үсті және жер асты электр қуатын таратужелілері мен үлестіру желілерінің ұзындығы30000Жер үсті5000Жер асты30000Желілердің жиынтық ұзындығы250004000250002000015000100005 98824 4666 13924 481300020003 9654 2112000015000100006 05728 4316 25028 692500010006911150000002011 <strong>2012</strong> 2011 <strong>2012</strong> 2011 <strong>2012</strong>астам 35кВкем 35кВҚоғамның өндірістік міндеттері• электр және жылу қуатының жоспарланған көлемін өндіру;• қоршаған ортаға келтірілетін зиянды ықпалды барынша азайту;• отынның үлестік жұмсалуын төмендету, жабдықтың жұмыс режимдерін оңтайландыру;• электр жабдықтың қолданыстағы нормативтік талаптарға сәйкес іске пайдаланылуынқамтамасыз ету;• қолда бар энергетикалық қуаттарды қалпына келтіру, жаңарту және қайта құру,сондай-ақ жаңа қуаттарды тұрғызу.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>19


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚуат өндіруші компаниялар«Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>«Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong> (бұдан әрі – «АлЭС»<strong>АҚ</strong>) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкесқұрылған заңды тұлға болып табылады. «АлЭС» <strong>АҚ</strong>өзінің <strong>қызметі</strong>нде Қазақстан Республикасының қолданыстағызаңнамасын және «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның Жарғысынбасшылыққа алады.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы.«АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның акционерлері:• «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> – акциялардың 43,65%-ы;• «Алатау Жарық компаниясы» <strong>АҚ</strong> – акциялардың56,35%-ы.• Алматы ЖЭО-3;• Қапшағай ГЭС;• Батыс жылу кешені;• Алматы каскады ГЭС-і;• «Энергожөндеу» ӨЖК;• Отынды қабылдау мен түсіру орталығы.«АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның белгіленген қуаты 1 238,9 МВт және3 922,2 Гкал/с құрайды.<strong>2012</strong> жылы «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның кәсіпорындары 5 311,3 млнкВтс электр қуаты мен 5 532 мың Гкал жылу қуатын өндірді.«АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның электр және жылу қуатын өткізунарықтары Алматы өңірі болып табылады.«АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның құрамына төмендегілер кіреді:• Алматы ЖЭО-1;• Алматы ЖЭО-2;Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>20


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚуат өндіруші компаниялар«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong>«Ақтөбе ЖЭО» акционерлік қоғамы заңды тұлға болыптабылады және өзінің <strong>қызметі</strong>н Қазақстан Республикасыныңқолданыстағы заңнамасына және ҚоғамныңЖарғысына сәйкес жүзеге асырады.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Ақтөбеқаласы.«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong>-ның жеке дара акционері «АлатауЖарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong> болып табылады.«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong> Ақтөбе қаласын электр және жылуқуатымен қамтамасыз етеді. Белгіленген қуаты:• жылу – 1 139 Гкал/с;• электр – 102 МВт.<strong>2012</strong> жылы станция 631,4 млн. кВтс электр қуаты мен1 835,2 мың Гкал жылу қуатын өндірді.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>21


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚуат өндіруші компаниялар«Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>«Балқаш жылу электр станциясы» акционерлік қоғамы(бұдан әрі – «Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>) Қазақстан Республикасыныңзаңнамасы бойынша заңды тұлға болып табыладыжәне өзінің <strong>қызметі</strong>н Қазақстан Республикасыныңқолданыстағы нормативтік-құқықтық актілеріне, сондай-ақ«Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>-ның Жарғысы мен ішкі құжаттарынасәйкес жүзеге асырады.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы облысы,Жамбыл ауданы, Үлкен кенті.«Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>-ның акционерлері:• «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> – 25% плюс бір акция;• SAMSUNG компаниясы (Оңтүстік Корея) – 75 % минусбір акция.Қазақстан Республикасындағы электр қуатыныңтапшылығын жылына 9,2 млрд. кВтс қуат өндіру арқылыөтеу мақсатында қуаты 1 320 МВт қосблокты модульдіңқұрылысы жүргізілуде.Іске асыру мерзімі: 2010–2018 жылдар.<strong>2012</strong> жылдың ақпан айында Балқаш ЖЭС құрылысынаинвестициялар тарту мақсатында, «Балқаш ЖЭС» <strong>АҚ</strong>ның75%-1 акциясы SAMSUNG компаниясына (ОңтүстікКорея) сатылды.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>22


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚуат өндіруші компаниялар«Б.Нұржанов атындағы ЕкібастұзГРЭС-1» ЖШС«Болат Нұржанов атындағы «Екібастұз ГРЭС-1» жауапкершілігішектеулі серіктестігі Қазақстан Республикасыныңзаңнамасына сәйкес құрылған және <strong>қызметі</strong>нжүзеге асыратын заңды тұлға болып табылады.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Павлодароблысы, Екібастұз қаласы.<strong>2012</strong> жылы Екібастұз ГРЭС-1 жалпы өндіру көлемі15,164 млрд. кВтс құрады. Қазақстанда электр қуатынсатып өткізу нарықтары: Солтүстік, Орталық, Шығыс,Оңтүстік аймақтар, сондай-ақ Ақтөбе облысы.Екібастұз ГРЭС-1, электр қуатын қазақстандық тұтынушыларғажеткізумен қатар, станция мен «Интер РАОЕЭС» А<strong>АҚ</strong>-ның арасында жасалған шарттың шеңберіндеРесейдің энергетика жүйесіне сағат сайын 300 МВтқадейін қуат жеткізуді жүзеге асырады.Екібастұз ГРЭС-1 ЖШС-ның қатысушылары:• «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> – жарғылық капиталдағыүлестің 50%-ы;• «Ekibastuz Holdings B.V.» ЖШС – жарғылық капиталдағыүлестің 50 %-ы.Станцияның белгіленген қуаты 4000 МВт (әрқайсысы500 МВт құрайтын 8 блок).Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>23


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚуат өндіруші компаниялар«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong> Қазақстан Республикасыныңзаңнамасына сәйкес құрылған заңдытұлға болып табылады. Өзінің <strong>қызметі</strong>нде ҚазақстанРеспубликасының қолданыстағы заңнамасын және«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>-ның Жарғысын басшылыққаалады.Электр қуатын сатып өткізу нарықтары: ҚазақстанныңСолтүстік, Орталық, Шығыс, Оңтүстік аймақтары жәнеАқтөбе облысы.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Павлодароблысы, Солнечный кенті.«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>-ның акционерлері:• «Интер РАО ЕЭС» А<strong>АҚ</strong> (Ресей) – акциялардың 50%-ы;• «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> – акциялардың 50%-ы.Станцияның белгіленген электр қуаты – 1 000 МВт.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 6134,2 млн.кВтс құрады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>24


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратҚуат өндіруші компаниялар«Т.И.Батуров атындағы Жамбыл ГРЭС»<strong>АҚ</strong>«Т.И.Батуров атындағы Жамбыл ГРЭС» <strong>АҚ</strong> (бұдан әрі –«ЖГРЭС» <strong>АҚ</strong>) Қазақстан Республикасының заңнамасынасәйкес құрылған және <strong>қызметі</strong>н жүзеге асыратынзаңды тұлға болып табылады.Электр қуатын сатып өткізу нарықтары: Қазақстанныңоңтүстік өңірі.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 1 377 млн.кВтс құрады.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Жамбылоблысы, Тараз қаласы.«ЖГРЭС» <strong>АҚ</strong>-ның акционерлері:• «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> – акциялардың 50 %-ы;• «Таразэнерго-2005» – акциялардың 50 %-ы.Қызметінің негізгі түрі: электр қуатын өндіру.Белгіленген қуаты: 1230 МВт (3х200 МВт + 3х210 МВт).«ҚМГ-Энерго» <strong>АҚ</strong>Компания таратылу сатысында тұр.Шаруашылық қызмет жүзеге асырылмайды.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>25


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>Мойнақ ГЭС-і Алматы облысында Шарын өзенінде орналасқанжәне оның қуаты 300 МВт құрайды. Мойнақ ГЭС-іҚазақстанда шамасы мен қуаты бойынша бесінші орындағыгидроэлектрстанция және Қазақстан Республикасының тәуелсіздікжылдары іске пайдалануға қосылған елдің тұңғышқуат өндіруші энергетикалық нысаны болып табылады.«Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> желтоқсан айында пайдалануғаберілген.«Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның ең ірі акционері «Самұрық-Энерго»<strong>АҚ</strong> болып табылады – акциялардың 51 %-ы.«Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> ТМД кеңістігінде биіктіктерінің ауытқуы500 метрге жуық, тоннелінің диаметрі 5,5 метрге дейін жететінүш ГЭС-ітің бірі болып табылады.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 501,4 млн. кВтсқұрады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>26


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Бұқтырма ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>«Бұқтырма ГЭС-і» акционерлік қоғамы Шығыс Қазақстанмемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі аумақтықкомитетінің «Қайта ұйымдастырылатын «Алтайэнерго»акционерлік қоғамының құрамынан бөлініпшығарылатын «Бұқтырма ГЭС-і» акционерлік қоғамынқұру <strong>туралы</strong>» 1996 <strong>жылғы</strong> 19 желтоқсандағы № 1053 қаулысыменқұрылды.ҚР Үкіметінің 2006 <strong>жылғы</strong> 24 қазандағы «Бірқатар акционерлікқоғамдардың мемлекеттік акциялар пакеттерін«Самұрық» мемлекеттік активтерді басқару жөніндегіқазақстандық холдингі» акционерлік қоғамыныңжарғылық капиталына табыстау <strong>туралы</strong>» № 1020 Қаулысыбойынша, 2006 <strong>жылғы</strong> 28 желтоқсанда «БұқтырмаГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның мемлекеттік акциялар пакеті «Самұрық»Холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның жарғылық капиталының төлеміне табысетілді. 2008 <strong>жылғы</strong> 4 қаңтарда «Самұрық-Энерго»<strong>АҚ</strong> «Бұқтырма ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның мемлекеттік акцияларпакетінің меншік иесіне айналды.Бұқтырма ГЭС-і Бұқтырма өзенінің сағасынан 15 кмтөменде, Ертіс өзенінің бастауынан 350 км жерде орналасқан.БГЭС бөгеті арқылы жасалатын тіреуіш Зайсанкөлінің табиғи деңгейлерінен 5-6 метр асып түсіп, сыйымдылығы49,6 млрд. текше м су қоймасын түзеді. Суайдынының ауданы – 5490 шаршы км.«Бұқтырма ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның ең ірі акционері «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады – акциялардың 90 %-ы.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 2 315,5 млн.кВтс құрады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>27


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Өскемен ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>Өскеменнің солтүстік-шығыс шетінде орналасқан ӨскеменГЭС-інің бүгінгі таңда белгіленген қуаты 331,2 МВтқұрайтын төрт турбинасы (82,8 МВт) бар.ГЭС үймереттерінің құрамы:• жалы бойынша ұзындығы 92 м, төрт суағар ойығы барбетон суағар бөгет;• ұзындығы 300 м тұйық бетон бөгеттер;• бөгет жанындағы ұзындығы 129 м ГЭС ғимараты;• кеме жүретін бір камералы шлюз.Станцияның белгіленген қуаты 331,2 МВт құрайды, бірақмойынның толық алынып тасталмай, төменгі бьефтің<strong>есеп</strong>тік деңгейін шамамен 1,5 метрге өзгерткенініңнәтижесінде қолда бар қуат МВт құрайды.Станцияның орташа көп жылдық өндіру көлемі 1 580млн. кВтс, ал суы аз болған жылы – 1 200 млн. кВтсқұрайды.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 1396,4 млн.кВтс құрады.«Өскемен ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның ең ірі акционері «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады – акциялардың 89,9 %-ы.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>28


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Шүлбі ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>«Шүлбі ГЭС-і» Ертіс өзенінің ортаңғы ағысында, Семейқаласынан 70 км жоғарырақ орналасқан. Гидроэлектрстанцияныңқұрылысы 1976 жылы басталды, біріншігидроагрегат өнеркәсіптік іске пайдалануға 1987 <strong>жылғы</strong>23 желтоқсанда қосылды, алты гидроагрегаттыңсоңғысы жұмысқа 1994 <strong>жылғы</strong> 19 желтоқсанда қосылды.Гидротораптың үймереттерінің өткізу қабілеті 1% асыруықтималдығымен ең үлкен су тасқынының қалыптытіреуіш деңгейі 240 м болған кезде – 7770 м 3 /сек, ең үлкентіреуіш деңгейі 0,01 % қамтамасыздық 243 м болғанкезде – 8770 м 3 /сек өткізуге <strong>есеп</strong>телген.• су қоймасы;• түйістіргіш үймереттер;• 220 кВ ашық үлестіргіш құрылғы.«Шүлбі ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның ең ірі акционері «Самұрық-Энерго»<strong>АҚ</strong> болып табылады – акциялардың 92,14 %-ы.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 1347,9 млн.кВтс құрады.Шүлбі ГЭС-і үймереттерінің құрамына төмендегілеркіреді:• ГЭС ғимараты;• топырақ бөгет;• кеме жүретін шлюз;Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>29


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>Шардара ГЭС-і Сырдария өзенінің ортаңғы ағысындаорналасқан және Нарын-Сырдария құламасының тұйықтаушыГЭС-і болып табылады.Шардара ГЭС-і жармасы өзен бойының төмендеуі 5 кмгедейін тарылатын Жаушықұм биігінің тұсында орналасқан.Маусымдық реттелетін су қоймасы бар Шардарагидроторабы кешенді гидроторап ретінде жобаланып,тұрғызылған, оның басты пайдалану бағыттарының біріөзеннің ортаңғы және төменгі ағысында жаға бойындажатқан құнды ауыл шаруашылығы жерлерін суару болыптабылады.Шардара гидроторабының құрылысы жоғарырақ орналасқанқұламаның гидроэлектрстанцияларын суландыруміндеттерінен босатып, олардың энергетикалықрежимде жұмыс істеуін қамтамасыз етуге мүмкіндікберді.Гидроэлектрстанцияның ғимараты арналы тұрпатта,мөлшерлері 46х107,8 м, агрегаттардың оңы мен солындаекі-екіден ойығы бар сутөгерлері бар бір үймереткебіріктірілген. Түйістіргіш үймереттерге мыналар кіреді:понур, субұзғыш, рисберма, үстіңгі және астыңғы бьетердіңтіреуіш қабырғалары. Гидроэлектрстанция ғимаратыныңтабанының үстіңгі және сол жағалаулықтістерінің бойында құбырлы дренаж жасалған.«Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның Жалғыз акционері «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады – акциялардың 100 %-ы.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіру мөлшері 569,3 млн.кВтс құрады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>30


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Samruk Green Energy» ЖШС«Samruk-Green Energy» ЖШС <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 25 қаңтардажаңғыртылатын энергия көздері саласындағы жобалардыіске асыру үшін құрылды және осы саладағықызметті жүзеге асыратын серпінді дамып келе жатқанкәсіпорын болып табылады.«Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның Жалғыз акционері «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады – акциялардың 100 %-ы.«Samruk-Green Energy» ЖШС-ның негізгі қызмет бағытытөмендегі стратегиялық мақсаттарды орындау болыптабылады:• жаңғыртылатын энергия көздерін пайдалану бойыншанысандарды, жаңғыртылатын энергия көздерінпайдаланып электр және/немесе жылу қуатын өндіругеарналған дербес техникалық құрылғыларды жәнеолармен өзара байланысқан үймереттерді жобалаужәне құрылысын салу;• жаңғыртылатын энергия көздерін пайдаланып электржәне жылу қуатын өндіру және сатып өткізу;• жаңғыртылатын энергия көздерін пайдаланыпөндірілген электр қуатын өндірілген жерінен үлестіргішжүйелерге тасымалдауға арналған жүйелердіңжұмысқа қабілетін қамтамасыз ету (іске пайдалану);• жаңғыртылатын энергия көздері саласында консалтингтікқызметтер көрсету және ұйымдастыру, ғылыми-зерттеужәне конструкторлық жұмыстарға қатысу.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Астана қаласы.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>31


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Энергия Семиречья» ЖШС«Энергия Семиречья» ЖШС Алматы облысының Еңбекшіқазақауданының Шелек дәлізінде қуаты 60 МВт-тан300 МВт-қа дейін құрайтын жел электр станциясының(бұдан әрі – ЖЭС) құрылысы саласындағы қызметті жүзегеасыру үшін құрылған бірлескен кәсіпорын болыптабылады. «Энергия Семиречья» ЖШС-ның қатысушылары:• «Samruk Green Energy» ЖШС – 51%;• «Жетісу» әлеуметтік кәсіпкерлік корпорациясы» Ұлттықкомпаниясы» <strong>АҚ</strong>» – 49%.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіруді жүзеге асырған жоқ.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>32


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратГидроэлектрстанциялар және жаңартылатын қуат көздері«Бірінші жел электр станциясы» ЖШС«Бірінші жел электр станциясы» ЖШС 2011 <strong>жылғы</strong>27 маусымда құрылды және «Samruk-Green Energy»ЖШС-ның толық еншілес компаниясы болып табылады.Компания Қазақстан Республикасының заңнамасынасәйкес құрылған заңды тұлға болып табылады. Өзінің<strong>қызметі</strong>нде Қазақстан Республикасының қолданыстағынормативтік-құқықтық актілерін және «Бірінші желэлектр станциясы» ЖШС-ның Жарғысын басшылыққаалады.«Бірінші жел электр станциясы» ЖШС жаңғыртылатынэнергия көздерін пайдаланып қуат өндіру саласындағықызметті жүзеге асыратын, серпінді дамып келе жатқанкәсіпорын болып табылады.Орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Астана қаласы.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын өндіруді жүзеге асырған жоқ.«ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong>Компания таратылу сатысында тұр.Шаруашылық қызмет жүзеге асырылмайды.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>33


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратКен өндіруші және қызмет көрсетуші компаниялар«Forum Muider B.V.» компаниясы«Forum Muider B.V.» компаниясы Нидерландта тіркелгенРУСАЛ Біріккен Компаниясымен 50% / 50% тең қатысуүлестері бар бірлескен кәсіпорын және «БогатырьКөмір» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы 100% қатысуүлесін иеленетін холдингтік компания болып табылады.Богатырь Көмір» ЖШС«Богатырь Көмір» ЖШС Қазақстандағы ең ірі көмір өндірушікәсіпорын болып табылады: компанияның еншісінеелдегі көмір өндіру көлемінің 38%-ға жуығы тиесілі.«Богатырь Көмір» ЖШС-ның Жалғыз қатысушысы«Forum Muider B.V.» компаниясы болып табылады.Бүгінгі таңда «Богатырь Көмір» ЖШС қималарының қуатыжылына 42 млн. тонна көмірді құрайды (Богатырь қимасы– 32 млн. тонна, Северный қимасы – 10 млн. тонна).Богатырь қимасында автомобильді-конвейерлі өндірутехнологиясына көшіру бойынша өндірісті жаңартубағдарламасын іске асыруды ескергенде (2017 жылдыңаяғына дейін), Богатырь қимасының өндіруші қуаты40 млн. тоннаны құрайды. Осындай жоба Северный қимасындада іске асырылатын болады.<strong>2012</strong> жылы көмір өндіру көлемі 44 млн. тоннаны құрады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>34


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпаратКен өндіруші және қызмет көрсетуші компаниялар«Тегіс Мұнай» ЖШС«Тегіс Мұнай» ЖШС-ның негізгі қызмет түрі геологиялықбарлауды ұйымдастыру болып табылады.«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> 2011 <strong>жылғы</strong>22 желтоқсандағы шешіміне сәйкес және 30.10.<strong>2012</strong><strong>жылғы</strong> Қатысу үлестерін сатып алу-сату шарты бойынша,Қоғам «Тегіс Мұнай» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы100% қатысу үлесін иелігіне алды, оның құрамынасондай-ақ «Маңғыстау-Мұнай» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы100% қатысу үлесі кірді.«Маңғыстау-Мұнай» ЖШС-на «Придорожное» газ кенорнын қазбалау бойынша барлық құқықтар тиесілі.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>35


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпараттаратушы және сатып өткізуші компаниялар«Алатау Жарық компаниясы» <strong>АҚ</strong>«Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong> (бұдан әрі – «АЖК»<strong>АҚ</strong>) – өзінің қызмет аймағында – Алматы қаласы менАлматы облысында халыққа, өнеркәсіптік және ауылшаруашылығы кәсіпорындарына электр қуатын таратумен үлестіру бойынша қызмет көрсететін, республиканыңоңтүстігіндегі ірі энергетикалық жүйе. «АЖК»<strong>АҚ</strong>-ның қызмет көрсету ауқымы Балқаш көлінің жағалауынанҚытайдың шекарасына дейін созылып жатыр.«АЖК» <strong>АҚ</strong>-ның баланстық меншігіне 220-110-35-10-6-0,4 кВ кернеу сыныптарына жататын электр желілерікіреді.Компанияның құрамына төмендегілер кіреді:• кернеуі 220 кВ, ұзындығы 438,57 км құрайтын әуеарқылы электр қуатын тарату желілері;• кернеуі 110 кВ, ұзындығы 2829,8 км құрайтын әуежелілері;• кернеуі 35 кВ, ұзындығы 2590,53 км құрайтын электржелілері;• кернеуі 6-10 кВ, жалпы ұзындығы 12433,82 км құрайтынәуе және кабель желілері;• кернеуі 0,4 кВ, ұзындығы 10650,13 км құрайтын электрқуатын тарату желілері;• 35-220 кВ қосалқы станциялар және 6-10/0,4 кВтрансформаторлық қосалқы станциялар;• кернеуі 35 кВ және одан жоғары, белгіленген қуаты6 588,48 МВА құрайтын 210 қосалқы электр станциясы;• кернеуі 6-10/0,4 кВ, белгіленген қуаты 2 332,67 МВАқұрайтын 6967 трансформаторлық қосалқы станция;«Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның Жалғыз акционері«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады.«АЖК» <strong>АҚ</strong> Өзбекстан, Қырғызстанның энергетикалықкомпанияларымен бірлестікте Ресеймен қатарлас режимдежұмыс істейтін Орталық Азияның біріккен ЭнергетикалықЖүйесін (ОА БЭЖ) түзеді.Соңғы 5 жылда компания бірқатар ауқымды жобалардыіске асырды. 20-дан астам жаңа қосалқы станциятұрғызылды, электр желілерінің бір бөлігі қайта құрылдыжәне жаңартылды. Соның нәтижесінде энергетикалықкомпанияның қуаты 2 633 МВА-ға дейін өсті. Жаңажәне қайта құрылған қосалқы станциялар мен электрқуаты желілерінің барлығы сапа стандарттарыныңәлемдік өлшемдеріне сай келетін ең озық технологияларменжабдықталды. Компания Қазақстанда біріншіболып 110кВ композитті сымды (өндіруші – Меркур компаниясы,<strong>АҚ</strong>Ш) қолдана бастады.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын тарату көлемі – 5 917 млн.кВтс.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>36


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпараттаратушы және сатып өткізуші компаниялар«Маңғыстау МЭТБК» <strong>АҚ</strong>«Маңғыстау электр тораптық бөлу компаниясы» <strong>АҚ</strong>ның(бұдан әрі – «МЭТБК» <strong>АҚ</strong>) негізгі қызмет түрі заңдытұлғалар мен халыққа электр қуатын тарату менүлестіру болып табылады. «МЭТБК» <strong>АҚ</strong> Маңғыстау облысындаосындай қызмет түрін жүзеге асыратын бірденбір компания болып табылады.«МЭТБК» <strong>АҚ</strong>-гың желілері бойынша электр қуатынтұтыну көлемінің шамамен 90%-ы Маңғыстау облысыныңең ірі мұнай өндіруші компаниялары («Маңғыстаумұнайгаз»<strong>АҚ</strong>, «ҚазМұнайГаз» ҰК <strong>АҚ</strong>, «Қаражанбасмұнай»<strong>АҚ</strong> және басқалары) құрайды.Компанияның құрамына төмендегілер кіреді:• кернеуі 220 кВ, ұзындығы 665,1 км құрайтын әуеарқылы электр қуатын тарату желілері;• кернеуі 110 кВ, ұзындығы 1348,595 км құрайтын әуежелілері;• кернеуі 35 кВ, ұзындығы 777,5 км құрайтын әуеарқылы электр қуатын тарату желілері;• кернеуі 0,4 кВ, ұзындығы 601,781 км құрайтын электрқуатын тарату желілері;• 35-220 кВ қосалқы станциялар және 6-10/0,4 кВтрансформаторлық қосалқы станциялар;• кернеуі 35 кВ және одан жоғары, белгіленген қуаты1956,4 МВА құрайтын 57 қосалқы электр станциясы;• кернеуі 6-10/0,4 кВ, белгіленген қуаты 66,845 МВАқұрайтын 428 трансформаторлық қосалқы станция;«Маңғыстау электр тораптық бөлу компаниясы» <strong>АҚ</strong>ныңең ірі акционері «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады– 75 % + 1 акция.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын тарату көлемі – 2 478 млн.кВтс.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>37


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпараттаратушы және сатып өткізуші компаниялар«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС«АлматыЭнергоСбыт» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі(бұдан әрі – «АЭС» ЖШС) 2006 жылдың маусымайында Электр энергетикасы <strong>туралы</strong> заңға сәйкес қуатпенжабдықтайтын ұйым ретінде құрылды.2006 <strong>жылғы</strong> 1 қарашадан бастап «АлматыЭнергоСбыт»ЖШС электр қуатын жеткізуші болып табылады жәнеАлматы қаласы мен Алматы облысының тұтынушыларынэлектр қуатымен қамтамасыз етеді.«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС Алматы қаласы мен Алматыоблысын электр қуатымен жабдықтау бойыншатиісті тауар нарығында үстем орын алатын нарық субъектілерініңмемлекеттік тізіліміне кіреді. «АЭС» ЖШС2,3 миллионға жуық тұрғындар мен 21 мың кәсіпорындыэлектр қуатымен қамтамасыз етеді.«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС-ның Жалғыз қатысушысы«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады – қатысу үлестерінің100 %-ы.Бүгінгі таңда «АлматыЭнергоСбыт» ЖШС «Самұрық -Энерго» Компаниялар тобына кіретін электрстанцияларменқатар, қажетті электр қуатының 50%-данастамын басқа қуат көздерінен сатып алады: Солтүстік-Оңтүстікжелісі бойынша солтүстік көздерден –16,1%, Орталық Азиядан – 7,7%.«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС-ның негізгі жұмыс бағыттарыныңбірі электр қуатын тұтынушыларға қызметкөрсету сапасын жақсарту болып табылады.Мақсаты әр ауданда жұмыстың сапасын жақсартужәне тұтынушыларға қызмет көрсету мәдениетін арттыруболып табылатын электр қуатын тұтынушыларғақызмет көрсету орталықтарын (бұдан әрі – «ТҚКО»)ашу бағдарламасын іске асырудың шеңберінде,«АлматыЭнерго Сбыт» ЖШС-ның <strong>қызметі</strong> басталғаннанбері Алматы қаласының төрт ауданында ТҚКОашылды: РОЭС №1, РОЭС №2, РОЭС №5, сондай-ақТҚКО үлгілік ғимараттары Алматы облысының Қаскелеңқаласында, Есік қаласында, Ұзынағаш аулында,Кеген ауылында және Шелек ауылында ашылды.<strong>2012</strong> жылы электр қуатын сатып өткізу көлемі 5 626млн. кВтс құрады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>38


МазмұныҚоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары <strong>туралы</strong> ақпараттаратушы және сатып өткізуші компаниялар«Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС«Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС 2009 жылы құрылысқызметтерін және электр энергетикалық жабдықты жобалау,жасап шығару, құрастыру және жөндеу бойынша қызметтеркөрсету мақсатында құрылды.«Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС-ның Жалғыз қатысушысы«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> болып табылады – қатысу үлестерінің100 %-ы.Компания озық технологиялардың және өз мамандары менсеріктестерінің әлемдік тәжірибесін пайдаланудың негізінде,электр энергетикасы саласындағы нысандар үшін сапасыжоғары құрылыс-құрастыру, жөндеу жұмыстары мен техникалықшешімдерді ұсынады.Электр энергетикасы саласында жобалау-іздестіру <strong>қызметі</strong>нжүзеге асырады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>39


МазмұныҚоғамның инновациялық <strong>қызметі</strong>ЖҚК саласындағы инновациялық қызметЖалпы алғанда, жаңғыртылатын энергия көздерінің әлеуетін тиімді іске асыру үшінтөмендегілер қажет:• жаңғыртылатын энергия көздерін қолдау <strong>туралы</strong> заңнаманы жетілдіру;• жаңғыртылатын энергия көздеріне деген мұқтаждықты айқындау міндеті бар Құзырлыорган құру;• Қазақстанның Зияткерлік Энергетикалық Жүйесін (бұдан әрі – ҚЗЭС) құру.Тиімділігі жоғары әрі технологиялы зияткерлік энергетикалық жүйені құру халықтыңөмір сапасын көтеруге, қолда бар басымдықтардың пайдасын көруге және барлықғалами қиындықтарға лайықты жауап беруге мүмкіндік береді:• энергетикалық қауіпсіздік және резервке қою;• транзиттік және экспорттық әлеуетті пайдалану;• ЖҚК әлеуетін пайдалану (Жел электр станциялары, күн электр станциялары, шағынгидроэлектрстанциялар және басқа);• ҚР аумағын толық қамту – отын-энергетикалық ресурстар (бұдан әрі – ОЭР) мен қуатшығару көздерінің өнеркәсіптен және халықтан шалғай болуының проблемасыншешу;• қолда бар ОЭР қорын ескере отырып, энергетика құрылымын оңтайландыру;• қуат экологиясы, қуат тиімділігі, қуат үнемдеу;• инновациялық және ғылыми даму;• Қазақстан экономикасының қосылған құнын жоғарылату;• мемлекеттің энергетикадағы рөлін арттыру.ҚЗЭС құру Халықаралық Энергетикалық Кеңес (WEC) бастама жасап отырған Еуропа,Ресей мен Қытайдың SuperGrid ғалами жүйесіне интеграциялануға мүмкіндік береді.Әлемде ЖҚК электр қуаты құнының төмендеу үрдісі және сонымен бір мезгілдедәстүрлі көздерден алынатын электр қуаты құнының жоғарылауы байқалады. Бұлорайда отынның бағасының ұдайы өсуін, экологияға түсетін ауыртпалықты төмендетубойынша іс-шараларды іске асырудың қажеттілігін ескеру керек.Бүгінгі таңда Қоғам ЖҚК саласында төмендегі жобаларды іске асыруда:• Қуаты 2 МВт және 100 МВт-қа дейін кеңейтілетін Қапшағай күн электр станциясы.Компаниялар тобы орта мерзімді жоспарларында жасыл энергетика саласындатөмендегі жобаларды іске асыруды жоспарлауда:• Шелек дәлізінде қуаты 60 МВт, және 300 МВт-қа дейін кеңейту мүмкіндігі барЖҚК құрылысын салу; іске пайдалану кезінде жұмыспен қамту – 12 адам, жылына180 млн. кВт/сағаттан астам электр қуатын өндіру.• Сабанды пайдалану арқылы электр қуатын өндіру. Электрлік қуаты – 5 МВт электрқуаты;• Ерейментау қаласының маңында ЖЭС-тің қуаты 50 МВт құрайтын екінші кезегініңқұрылысын салу. Жылына 150 млн. кВт/сағаттан астам электр қуатын өндіру, іскепайдалану кезінде жұмыспен қамту – 8 адам;• Қуаты 33 МВт құрайтын қарсы реттеуші Кербұлақ ГЭС-інің құрылысын салу. Жылына221 млн. кВтс мөлшерінде электр қуатын өндіру. Құрылыс кезінде жұмыспен қамту –550 адам, іске пайдалану барысында – 64 адам.Көмір мен газ өндіру секторындағы инновациялық қызметКөмір өндіруді дамытудың шеңберінде қуат қондырғысының пайдалы әсер коэффициентінарттыруға, отынның жұмсалуы мен жылыжайлық газдардың (көмірқышқылгаз) және зиянды заттектердің (күл, азот және күкірт тотықтары) үлестік шығарылуынтөмендетуге мүмкіндік беретін төмендегі «таза көмір технологияларын» қолдану көзделуде:1 Бу-қуат циклында будың көтеріңкі параметрлері, айналып тұратын қайнаған қабатыбар қазандар, су-көмірлі отын жағылатын қазандар және т.б.2 Когененерацияны – тиісті жылу жүктемелері бар жерлерде қазіргі заманғы ЖЭО салужолымен электр қуаты мен жылуды ұштастыра өндіруді қолдану.3 Күл тұтудың және азот пен күкірт тотықтарының ауаға шығарылу деңгейін төмендетудіңқазіргі заманғы әдістерін ендіру.4 Күл-қож қалдықтарын кәдеге жарату – құрылыс және жол индустриясында пайдалану.Газ өндіруде жоғары ПӘК және көмірқышқыл газ бен зиянды заттектердің ауағашығарылуының төмен деңгейімен сипатталатын булы-газды циклды қолдану көзделеді.Қоғам төмендегідей жобаларды іске асырады және іске асыруды жоспарлауда:• Екібастұз ГРЭС-1 станциясында қуаты 600-660 МВт, бу параметрлері жоғары – температурасы566°С және қысымы 24 МПа құрайтын 3-ші энергоблоктың құрылысынсалу. Іске асырылу мерзімдері – 2010-2015 жылдар.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>40


Мазмұны<strong>2012</strong> жылы ЖСҚ-ның бекітілетін бөлігін түзету және бас корпус пен құрылыс ауласыбойынша бірінші кезектегі жалпы құрылыс жұмыстары орындалды.• Қуаты 1320 МВт, бу параметрлері жоғары және күл тұту мен күкірт тазалаудың қазіргізаманғы жүйесі бар Балқаш ЖЭС-і құрылысы. Іске асырылу мерзімдері – 2010-2018жылдар.<strong>2012</strong> жылы EPC-келісімшарт жасалып, оның шеңберінде ЖСҚ әзірлеу жүргізілуде,ашық тендердің қорытындысы бойынша қазандық қондырғы мен бу турбогенераторынжеткізушілер айқындалды.• Екібастұз ГРЭС-1 станциясында тиімділігі 99,4-99,6% электр сүзгілер орнату.Тұтынылатын және жеткізілген электр қуатының дәл есебін жүргізіп, шұғыл бақылауүшін, сондай-ақ <strong>есеп</strong>тер жасау мақсатында алынған деректерге қол жеткізу мүмкіндігінқамтамасыз ету үшін, «МТЭК» <strong>АҚ</strong> электр қуатын коммерциялық <strong>есеп</strong>ке алудыңавтоматтандырылған жүйесін (ЭКЕАЖ) ендіру бойынша жобаны іске асырды.Жиынтығында осы іс-шаралардың барлығы жаңа буынның жоғары деңгейде біріктірілгензияткерлік жүйе түзуші және үлестіруші электр желілерін (Smart Grid) сатылапенгізуге, электр желілерін серпінді басқаруға, қауіпсіздікті арттыруға және шығыстардыүнемдеуге ықпалдасады.<strong>2012</strong> жылы Екібастұз ГРЭС-1 № 4 және № 8 энергоблоктарында электр сүзгілер іскепайдалануға қосылды.Келешегі мол жобалар – Семей, Көкшетау және Талдықорған қалаларында жылужәне электр қуатын ұштастырып өндіретін қазіргі заманғы ЖЭО құрылысы.Газ өндіру саласында төмендегі жоба іске асырылуда:• «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның Алматы ЖЭО-1 кәсіпорнын газға көшіріп және ГТҚ мен кәдегежарату қазанын орната отырып қайта құру және кеңейту. Жобаны іске асыру мерзімі– 2011-2016 жылдар. <strong>2012</strong> жылы ЖСҚ әзірлеу басталды.Электр қуатын беру, тарату және өткізу секторындағыинновациялық қызметАзиада нысандары мен Алматы қаласының Метрополитенін электр қуатымен жабдықтаубойынша жобаларды іске асыру шеңберінде 2011-<strong>2012</strong> жылдары «АЖК» <strong>АҚ</strong>ең жаңа ЭЖТҚ (элегазды оқшауламалы жиынтықты үлестіргіш құрылғылар) технологияларыменжабдықталған Ерменсай, Медеу, Шымбұлақ, ҚазМУ, Алатау, Отырар қосалқыстанцияларын, ABB, Siemens және т. б. халықаралық деңгейдегі компанияларшығарған микропроцессорлық өндірісті қорғау құрылғыларын іске пайдалануға қосты.Сондай-ақ «АЖК» <strong>АҚ</strong> Қазақстанда бірінші болып 110 кВ желілерде композиттісымды қолдана бастады.Компания <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>41


МазмұныҚаржылық және операциялыққызметтің нәтижелеріКірістің құрылымы2013-1015 жылдар бойынша кіріс болжамыӨтелімдік және қаржылық орнықтылық көрсеткіштеріИнвестициялық қызметИнфрақұрылымды дамыту, жаңартуАктивтерді қайта құрылымдау, қайта ұйымдастыру, жаңа компанияларды сатып алу және құруЖергілікті қамтуды арттыруТікелей емес экономикалық ықпалбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>42


МазмұныОперациялық әрекет«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның басшылығы мен <strong>Директорлар</strong> кеңесі «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобының экономикалық тиімділігін арттыру жолында айтарлықтайкүш салуда. Алға қойылған мақсаттарға жетуге бағытталған қадамдардың бірі«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобын қайта құрылымдау <strong>туралы</strong> шешім болды –№т/тКөрсеткіш, мың теңге<strong>2012</strong> жылы таратылатын компаниялардың активтерін «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ға табыстайотырып, «ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong> мен «ҚМГ-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның ерікті түрде таратылуыбасталды.Қызметінің операциялық және қаржылық көрсеткіштері2010 ж.нақты2011 ж.нақты<strong>2012</strong> ж.жоспар<strong>2012</strong> ж.нақты% орындалған1. Кіріс 76 939 880 85 549 944 96 218 297 94 557 811 98%2. Іске асырудың өзіндік құны 60 932 911 68 823 661 78 941 345 77 064 207 98%3. Жалпы пайда 16 006 969 16 726 283 17 276 952 17 493 604 101%3.1. • Іске асыру шығыстары 124 375 112 733 190 847 153 180 80%3.2. • Әкімшілік шығыстар 4 881 940 6 405 338 6 944 042 6 770 266 97%3.3. • Қаржылық кіріс 2 654 737 834 330 949 076 1 701 666 179%3.4. • Қаржылық шығыстар 5 553 261 5 365 512 6 734 430 5 300 112 79%4. Бағам айырмасы бойынша шығыс/кіріс - - - - -5.Қауымдастырылған кәсіпорындарғаүлестік қатысу әдісімен <strong>есеп</strong>ке алынатынинвестициялар нысандарының пайдасындағы- - - - -6.үлесБірлесіп бақыланатын кәсіпорындарғаүлестік қатысу әдісімен <strong>есеп</strong>ке алынатынинвестициялар нысандарының пайдасындағы3 449 023 10 024 877 11 079 058 13 176 583 119%үлес7. Басқа кіріс 745 124 1 444 122 2 356 372 1 945 330 17%8. Басқа шығыс - - 198 488 - -9. Табыс салығы бойынша шығыс 1 214 688 2 219 436 2 301 888 3 522 120 153%10.Тоқтатылған қызметтен жыл бойындаалынған пайда- - - 60 100 -11. Жыл бойында алынған пайда 10 862 599 14 794 170 15 177 027 18 631 605 123%12. Азшылықтың үлесі 218 990 132 422 114 736 126 175Қоғамның <strong>2012</strong> жылдағы топтастырылған қаржылық көрсеткіштері 2011 жылы қол жеткеннәтижелерден айтарлықтай асып түсті. Қоғамның <strong>2012</strong> жылдағы көрсеткіштерініңоңды даму серпіні электр қуатын өндіру, тарату, үлестіру және сатып өткізу көлемдерініңөсуінен, сондай-ақ үлестік қатысу әдісі бойынша <strong>есеп</strong>ке алынатын компаниялардантүскен пайданың 31%-ға артуынан туындап отыр («Болат Нұржанов атындағыЕкібастұз ГРЭС-1» ЖШС-ның 50% үлесін сатып алу айтарлықтай ықпал етті).Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>43


МазмұныСатудың өзіндік құны№т/тКөрсеткіш, мың теңге 2010 ж. 2011 ж. <strong>2012</strong> ж.1. Шикізат пен материалдар 28 693 404 32 767 261 37 941 3082. Қайта өңдеу және басқа көрсетілетін қызметтер 13 510 434 13 729 569 13 035 3453. Қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу 11 213 359 13 076 988 13 705 9885. Баламалардың тозуы және амортизациясы 4 988 441 6 607 741 8 145 9736. Табыс салығынан басқа салықтар 966 337 876 681 1 741 6577. Басқа 1 560 936 1 765 421 2 493 936БАРЛЫҒЫ: 60 932 911 68 823 661 77 064 207Іс жүзіндегі шығыстар бойынша 2011 жылмен салыстырғанда, <strong>2012</strong> жылы негізгі өсу негізіненсатып алынатын отынның (газ, мазут, көмір) бағаларының 5 174 047 мың теңгегеартуының, амортизацияның (НҚ және МЕА сатып алу есебінен) 1 538 232 мың теңгеге артуының,сондай-ақ салықтардың (мүлікке салынатын салық, әлеуметтік салық және әлеуметтікаударымдар, қоршаған ортаға эмиссия үшін ақы) 864 976 мың теңгеге артуыныңсебебінен орын алды.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>44


МазмұныСатудың шығыстары№т/тКөрсеткіш, мың теңге 2010 ж. 2011 ж. <strong>2012</strong> ж.1.Қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеуге жұмсалғаншығыстар және іске асыру үдерісіне32 788 32 675 47 228байланысты әлеуметтік төлемақылар2.Салықтар және бюджетке басқа да міндеттітөлемдер3 043 3 161 4 6823.Іске асыруға байланысты басқа жұмыстар менкөрсетілетін қызметтер84 824 71 860 95 8844. Іссапарлық шығыстар 314 597 5775. Іске асыру бойынша басқа шығыстар 3 407 4 441 4 809БАРЛЫҒЫ: 124 375 112 733 153 180Сатуға өткізу бойынша шығыстардың өсуі электр қуатын өндіру көлемдерінің ұлғаюыментүсіндіріледі Сатуға өткізу үдерісіне қатысы бар қызметкерлерге еңбекақытөлеуге және әлеуметтік төлемақыларға шығыстардың ұлғаюы жыл сайын индексациялаудыңесебінен орын алды.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>45


МазмұныӘкімшілік шығыстар№т/тКөрсеткіш, мың теңге 2010 ж. 2011 ж. <strong>2012</strong> ж.1. Қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу 2 489 282 2 616 851 3 278 8872. Табыс салығынан басқа салықтар 706 559 849 007 458 5373.Консультациялық, аудиторлық және ақпараттыққызметтер көрсету422 645 681 312 677 3974. Тозу және амортизация 181 232 258 949 383 5995. Жалға алу 353 857 291 311 284 1586. Шикізат пен материалдар 114 942 112 585 144 1677. Іссапарлық шығыстар 130 088 156 848 153 40410. Техникалық қызмет көрсету және жөндеу 94 377 89 687 61 28611. Банктік комиссиялар 123 710 120 590 128 85212. Байланыс қызметтерін көрсету 66 381 85 545 84 79816. Басқа 198 867 1 142 653 1 115 18117. Барлығы 4 881 940 6 405 338 6 770 266Қызметкерлердің еңбекақысының артуы жыл сайын индексациялаудың есебіненорын алды.Салықтардың негізгі бөлігі мүлікке салынатын салықтан құралады.<strong>2012</strong> жылы салықтардың төмендеуі мүлікке салынатын салықты «Алатау Жарық Компаниясы»<strong>АҚ</strong> компаниясы бойынша өзіндік құнның құрамына жатқызудың есебіненорын алды. 2011 жыл бойында мүлікке салынатын салық өзіндік құн бойынша салықтардыңқұрамына кірді, ал <strong>2012</strong> жылы салық өзіндік құн және әкімшілік шығысболып бөлінді.Негізгі құрал-жабдық пен материалдық емес активтерді сатып алудың есебінен тозумен амортизацияның өзгеруі.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>46


МазмұныҚаржылық кіріс1 274 923834 012 1 698 368863 875500 69015 249 318 3 298Банктік депозиттер бойыншапайыздық кірісАкционерден алынған қарыздыөтеу кестесін қайтақарауБағам айырмасынан түскенкіріс, неттоБасқа201020112010 2011 <strong>2012</strong>(Барлығы 2 654 737 теңге)(Барлығы 834 330 теңге)(Барлығы 1 701 666 теңге)<strong>2012</strong>Жалпы қаржыландырудан түскен кірістің ұлғаюы «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>бойынша депозиттерді орналастырудан түсетін кірістің есебінен, сондай-ақ <strong>2012</strong>жылы еурооблигациялар шығарылымынан ақша қаражаты түскеннен кейін Қоғамашқан депозиттерден алынған сыйақылардың есебінен орын алды.2011 және <strong>2012</strong> жылдары бағам айырмасының азаю жағына қарай өзгеруінің себебіненбағам айырмасынан кіріс түскен жоқ.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>47


МазмұныҚаржылық шығыстар№т/тКөрсеткіш, мың теңге 2010 ж. 2011 ж. <strong>2012</strong> ж.1. Қарыздар бойынша сыйақы шығыстары 3 397 146 2 501 074 1 780 9122.Пайданы шегергендегі баға айырмасынанболған залал0 0 173 8393.Еншілес компаниялардың артықшылықтыакциялары бойынша дивидендтер135 379 134 724 155 4934.Келтірілген құнның дисконтының күшін қайтару:4.1Акционерлер берген қарыздар мен қаржылықкөмек1 673 414 1 823 635 2 445 5084.2 Төленуге ұсынылатын вексель 28 279 30 053 36 5904.3Қызметкерлерге сыйақы төлеу бойыншаміндеттемелер21 969 37 626 47 1454.4Күл үйінділерін қалпына келтіруге арналғанрезерв37 001 29 722 27 5084.5 Тұтынушылардан алынған қарыздар 253 898 642 179 585 1394.6 Шығарылған облигациялар 2 153 44 623 40 1635. Басқа 4 022 121 876 7 815БАРЛЫҒЫ: 5 553 261 5 365 512 5 300 112<strong>2012</strong> жылы сыйақылар бойынша шығыстың азаюы «Қазақстан даму банкі» <strong>АҚ</strong>-даналынған қарыз бойынша пайыздық мөлшерлеменің 12%-дан 7,55%-ға дейін төмендегенінежәне <strong>2012</strong> жылы «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның қарыздарын төлеуге байланысты орын алды.Бағам айырмасынан болған залалдың ұлғаюы <strong>2012</strong> жылы бағам айырмасының азаюжағына өзгеруінің себебінен орын алды.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>48


МазмұныКірістің құрылымы<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> жалпы кіріс 102 837,4 млн. теңгені құрады (бекітілген бюджет – 99 523,8млн. теңге), бұл жоспардың 103%-ын құрайды. Өткен жылдың осындай кезеңімен салыстырғандакіріс 15 541,3 млн. теңгеге немесе 17,7%-ға артты.Өнімдерді сатудан және қызметтер көрсетуден түскен кіріс 94 557,8 млн. теңгені(бекітілген бюджет – 96 218,3 млн. теңге) немесе жоспардыңа 98,3%-ын құрады. Өткенжылдың осындай кезеңімен салыстырғанда, негізгі қызметтен түскен кіріс 9 007,9млн. теңгеге немесе 10,5%-ға артты.№т/тКөрсеткіш, млн. теңге 2011 <strong>2012</strong>жоспар<strong>2012</strong>нақтыАуытқу, %1 Барлық кіріс 87 795 99 524 102 837 103%2Өнімдерді сатып өткізуден және қызметтеркөрсетуден түскен кіріс85 550 96 218 94 558 98%3 «Бұқтырма ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> 1 476 1 485 1 495 101%4 «ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong> 165 – – –5 «Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> 1 614 1 704 1 975 116%6 «Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> – 2 446 413 81%7 «АлматыЭнергоСбыт» ЖШС 57 201 65 688 67 368 103%8 «Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС 11 391 13 587 11 000 81%9 «МЭТБҚ» <strong>АҚ</strong> 4 546 5 617 5 853 104%10 «АЖК» <strong>АҚ</strong>, соның ішінде: 61 905 66 669 65 161 98%11 «АЖК» <strong>АҚ</strong> 19 196 22 000 22 393 102%12 «АлЭС» <strong>АҚ</strong> 47 284 48 858 47 014 96%13 «Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong> 4 308 4 646 4 520 97%14АЖК бойынша топ ішілік айналымдар(элиминациялау)- 8 883 - 8 835 - 8 766 99%15 Топ ішілік айналымдар (элиминациялау) - 52 583 - 60 978 - 58 706 96%Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>49


МазмұныӨнімдерді сатудан және қызметтер көрсетуден түскен кірістің 1 660 млн. теңгегетөмендеуі негізінен еншілес ұйымдардың бірқатарының кірісінің төмендеуінің есебіненқалыптасты. Оған «Мойнақ ГЭС» <strong>АҚ</strong> бойынша <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 13 желтоқсанға дейінМемлекеттік қабылдау актісінің болмағаны, «Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖСШбойынша кіріс алынбағаны, «АЖК» және АлЭС <strong>АҚ</strong> компаниялары тобы бойынша өндіружәне сатуға өткізу көлемдерінің төмендегені, Ақтөбе ЖЭО бойынша электр қуатымен жылу қуатының қиысқан өндірісінің ерекшеліктерінің себебінен электр қуатынөндіру көлемдерінің төмендегені себеп болды.<strong>АҚ</strong>) мен «Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-дан электр қуатын, сондай-ақ «АЖК» <strong>АҚ</strong>-дан электр қуатыныңтранзиті бойынша қызметтерді сатып алуы; «АлЭС» <strong>АҚ</strong> мен «АЖК» <strong>АҚ</strong>-ның«Самрук-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС ұсынған қызметтерді сатып алуы.Сонымен қатар, «Самұрық-Энерго» компаниялар тобы бойынша кіріс жалпыламатөмендеген жағдайда, жекелеген компаниялар бойынша электр қуатын өндіру, таратужәне сатып өткізу көлемдерінің артуына, сондай-ақ тарифтердің өсуіне байланыстыкірістің көбеюі орын алды.Жалпы «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> бойынша табыстарды элиминациялаған кезде төмендегідейішкі айналымдар шығарылып тасталады: «АЭС» ЖШС-ның «АЖК» <strong>АҚ</strong> («АлЭС»Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>50


Мазмұны2013-2015 жылдар бойынша кіріс болжамы№т/тКөрсеткіш, млн. теңге 2013жоспар2014жоспар2015жоспар1 Барлық кіріс 147 376 154 263 172 1832Өнімдерді сатудан және қызметтер көрсетудентүскен кіріс139 151 153 249 171 1893 «ШҚ АЭК» <strong>АҚ</strong> 8 046 9 116 10 3234 «ШығысЭнергоТрэйд» ЖШС 23 870 26 767 29 7885 «Бұқтырма ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> 1 484 1 486 1 4866 «Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> 1 756 1 685 1 8057 «Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> 7 607 7 600 7 6008 «АлматыЭнергоСбыт» ЖШС 77 346 85 983 95 4959 «Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС 0 0 010 «МЭТБҚ» <strong>АҚ</strong> 6 634 6 862 7 20211 «Samruk Green Energy» ЖШС 196 247 4 26112 «АЖК» <strong>АҚ</strong>, соның ішінде: 73 283 81 283 89 82813 «АЖК» <strong>АҚ</strong> 27 145 30 497 34 26314 «АлЭС» <strong>АҚ</strong> 50 760 54 200 59 36715 «Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong> 5 134 7 031 7 38416АЖК бойынша топ ішілік айналымдар(элиминациялау)-9 756 -10 445 -11 18617 Топ ішілік айналымдар (элиминациялау) -61 071 -67 780 -76 598Кірістің өсуі жаңа активтердің топтастыруға кіргізілуінен («ШҚ АЭК» <strong>АҚ</strong>, «ШығысЭнергоТрейд» ЖШС), электр қуатын өндіру көлемдерінің өсуінен («Шардара ГЭС» <strong>АҚ</strong>)және тарифтің өсуінен («МЭТБҚ» <strong>АҚ</strong>) туындап отыр.Сонымен қатар «АЭС» ЖШС-ның «Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong>-дан электр қуатын сатып алукөлемдерінің өсуіне және жалпы сомасына «ШҚ АЭК» <strong>АҚ</strong> мен «ШығысЭнергоТрейд»ЖШС-ның арасындағы топ ішіндегі айналымдардың кіруіне байланысты топ ішіндегіайналымдар сомасының 6 576 млн. теңгеге артуы байқалады.Даму серпінінде 2015 жылға дейін кірістілік көрсеткішінің бұрын бекітілгеннен өсуіжоспарланған: 2013 жыл – 16 %; 2014 жыл – 14 %; 2015 жыл – 15 %.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>51


МазмұныEBITDA (мың. теңге)EBITDA margin (%)Тиімділік көрсеткіштері3500000025300000002025000000200000001500000010000000500000024 120 63728 687 16033 300 7001510521%20%20%02010 2011 <strong>2012</strong>02010 2011 <strong>2012</strong>Пайыздар, салықтар мен амортизация төленгенге дейінгі пайда көрсеткішінің (бұданәрі – EBITDA) соңғы жылдардағы даму серпіні оң мәнді болып табылады. <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>көрсеткіш 33 300 700 мың теңгені құрады және 2011 <strong>жылғы</strong> көрсеткішке қатысты 16%-ға өсті.аударымдардың өскенімен, сондай-ақ жалпы пайданың өсуі (негізгі қызметтердентүскен кірістің өсуі) есебінен операциялық пайданың өскенімен түсіндіріледі.EBITDA margin көрсеткіші 2011 <strong>жылғы</strong> көрсеткіштің деңгейінде орналасқан.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> EBITDA көрсеткішінің 2011 жылмен салыстырғанда, жетерліктей жоғарыдеңгейі инвестициялық бағдарламаны іске асыруға байланысты амортизациялықҚаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>52


МазмұныӨтімділік және қаржылық орнықтылық көрсеткіштері• Борыш/EBITDA көрсеткіші (пропорционалды әдіспен <strong>есеп</strong>теп шығарған кезде)<strong>2012</strong> жылы 4,43 мәнін құрады. Бұл көрсеткіштің өткен жылдың осындай кезеңіндегікөрсеткішпен (3,00) салыстырғанда нашарлауы қарыз қаражаты сомасыныңартуынан туындап отыр;<strong>2012</strong> жылдың қорытындысы бойынша Пайыздар өтемі көрсеткіші 3,6 құрады, көрсеткіштің2011 <strong>жылғы</strong>мен салыстырғанда жақсаруы EBITDA көрсеткішінің өсуінен жәнеқаржыландыру шығыстарының төмендеуінен туындап отыр;• Қаржылық левередж көрсеткіші 0,58 құрады, яғни, 2011 <strong>жылғы</strong> нақты деректердің(0,58) деңгейінде орналасқан (0,58);• Ағымдағы Өтелімдік көрсеткіші 2,31 мәнін құрады, көрсеткіштің өткен жылдыңосындай кезеңіндегі көрсеткішпен (1,68) салыстырғанда жақсаруы <strong>есеп</strong>ті кезеңніңаяғына қарай ақша қаражатының өсуіне байланысты.Ақша қаражаты айналымының ретроспективасы№т/т1.2.3.4.Көрсеткіш, млн. теңге 2010 ж. 2011 ж. <strong>2012</strong> ж.Операциялық қызметтен түскен ақшақаражатының ағындарыИнвестициялық қызметтен түскен/пайдаланылғанақша қаражатының ағындарыҚаржылық қызметте пайдаланылған/алынғанақша қаражатының ағындарыАқша қаражаты мен оның баламаларының тазаұлғаюы/(азаюы)12 553 754 26 430 63321 920 574(54 764 699) (44 231 671) (44 234 153)45 215 431 55 448 609 67 135 3283 004 486 37 647 571 44 821 749Операциялық қызметтен болатын ақша ағындарына ықпал еткен елеулі факторлар:2011 жылы Қоғам еншілес және бірлескен бақылаудағы ұйымдардан алынған дивидендтердіинвестициялық қызметтен алынған ақша қаражатының ағындарына айқындады.<strong>2012</strong> жылы Қоғам бағалауды іске асырып, ақша қаражатының қозғалысы <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong>тің шеңберінде бірлескен кәсіпорындардан алынған дивидендтердіоперациялық қызметтің бір бөлігі ретінде көрсету операциялардың сипатын дәлірекашып көрсетеді деген тұжырымға келді, себебі Қоғам бірлескен кәсіпорындардыңбасқа қатысушыларымен бірге бірлескен кәсіпорындардың <strong>қызметі</strong>не тартылған.Қаржылық қызмет бойынша түскен түсімдердің негізгі бөлігін Ирландия қор биржасында(ISE) және Қазақстан қор биржасында (КАSЕ) бес жылдық еурооблигацияларды(75 млрд. теңге) және инвестициялық жобаларды іске асыру мақсатында тартылғанқарыздарды (17,2 млрд. теңге) орналастырудың есебінен дивиденд түріндеалынған қаражат (4 млрд. теңге) құрайды. Ақша қаражатының шығуы қысқа мерзімдіжәне ұзақ мерзімді қарыздарды өтеуден (24,1 млрд. теңге), дивидендтер алудан (4,5млрд. теңге) және акционерлерге, соның ішінде «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқатқоры» <strong>АҚ</strong>-ның пайдасына дивидендтер төлеуден (4,4 млрд. теңге) құралады.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>53


МазмұныМеншікті және қарызға алынған капиталдың құрылымы1 981 484 2 142 287110 320 700 169 683 385 289 930 6091 998 32176 715 078120 294 8846 771 84826 833 77419 917 339 34 236 86729 471 162 32 824 785222 868 9572010 2011<strong>2012</strong>(Барлығы 171 825 672 теңге)2010(Барлығы 112 302 184 теңге)<strong>2012</strong>(Барлығы 291 928 930 теңге)Акционерлік капиталБасқа сақтық капиталҮлестірілмеген пайда«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының акционерлеріне тиесілі капиталБақыламайтын акционерлердің үлесіАкционерлік капиталдың өсуіне «Болат Нұржанов атындағы Екібастұз ГРЭС-1» ЖШСның50% үлесін 101 620 млн. теңге сомасына сатып алу айтарлықтай ықпал етті.Басқа сақтық капиталдың өсуі «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының «Самұрық-Қазына»Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-дан Қоғамның капиталына салым ретінде 3 353 млн.теңге сомасына ешкімге тиесілі емес желілерді алғанымен түсіндіріледі.Ұзақ мерзімді міндеттемелер2010 <strong>жылғы</strong>31 желтоқсан2011 <strong>жылғы</strong>31 желтоқсан<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>31 желтоқсанҚарыздар 77 411 510 83 506 212 155 187 362Қысқа мерзімді міндеттемелерҚарыздар 9 079 618 16 060 628 14 986 698<strong>2012</strong> жылдың желтоқсан айында Қоғам Ирландия қор биржасында (ISE) және Қазақстанқор биржасында (КАSЕ) жылдық 3,75% мөлшерлемесімен бес жылдық еурооблигацияларды(75 млрд. теңге) орналастырды.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>54


МазмұныИнвестициялық қызметҚоғамның <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> инвестициялық бағдарламасыҚоғамның инвестициялық <strong>қызметі</strong> қуатпен сенімді жабдықтауды және халықтыңэлектр және жылу қуатына деген мұқтажын қанағаттандыруды қамтамасыз етугебағытталады.Қоғамның инвестициялық <strong>қызметі</strong>нің негізгі бағыттары халықаралық экологиялықстандарттарға сай келетін заманауи технологиялық шешімдерді ескере отырып, қуатөндіру нысандарын жаңарту, қайта құру және жаңаларының құрылысын салу, электрқуатын тасымалдау желілерін жаңарту және қайта құру, сондай-ақ көмір өндіру болыптабылады.<strong>2012</strong> жылдың басына қарай Қоғам бірқатар инвестициялық жобаларды аяқтады,олардың ішінде 3 жоба Мемлекеттік Үдемелі индустриялық-инновациялық дамубағдарламасының (бұдан әрі – МҮИИДБ) және Индустрияландыру картасының шеңберіндеіске асырылды:• «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның Азиада 2011 нысандары мен Алматы қаласыныңаудандарын электр қуатымен жабдықтауға арналған жалпы трансформаторлыққуаты 832 МВт құрайтын 4 қосалқы станцияның құрылысы аяқталды (жоба МҮИИДБжәне Индустрияландыру картасына кіреді);• Еліміздің оңтүстік энергетикалық аймағының қатты шарықтаған жүктемелерінөтеудің негізгі маневрлік көзіне айналған қуаты 300 МВт құрайтын, арынды бірегейМойнақ ГЭС-ін іске пайдалануға қосу жүзеге асырылды (жоба МҮИИДБ және Индустрияландырукартасына кіреді);• Екібастұз ГРЭС-1 станциясында қуаты 500 МВт құрайтын 8-ші энергоблок іскепайдалануға қосылды (жоба МҮИИДБ және Индустрияландыру картасына кіреді),бұл еліміздің энергетика жүйесіне <strong>2012</strong>-2013 жылдардың күзгі-қысқы кезеңінен өтумәселесін шешуге мүмкіндік берді;• Екібастұз ГРЭС-1 3-ші блогында қатты бөлшектердің ауаға шығарылуын азайту мақсатындаэлектр сүзгілерді құрастыру мен іске қосу жүргізілді;Қоғамның инвестициялық <strong>қызметі</strong> капиталды көп қажет ететін бағыт болып табылады.Жобаларды қаржыландыру Қоғамның, ЕТҰ меншік қаражатының, Республикалықбюджет пен Ұлттық Қордың қаражатының есебінен де, сондай-ақ қазақстандықжәне халықаралық қаржы институттарының қарыз қаражатының есебінен де жүзегеасырылады және болашаққа жоспарланады. Капитал жұмсалымының мөлшерлеріүлкен, сондай-ақ жобаларды іске асыру мерзімі ұзақ болғандықтан, қазақстандықжәне шетелдік банктер жобалардың экономикалық тиімділігі және экологиялық талаптардыңсақталуы бойынша көрсеткіштерге ерекше көңіл бөледі.Қоғамның іске асырылатын инвестициялық жобаларының қоржынына 12 инвестициялықжоба кіреді, оларды іске асыру қазіргі бар станциялардың белгіленген қуатынұлғайту және жаңа қуаттылықтар құру жолымен Қазақстандағы электр қуаты жәнеэлектр қуатын өндіруші кәсіпорындар тапшылығын жабуға мүмкіндік береді. Олардыңішінде 4 жоба МҮИИДБ шеңберінде, 7 жоба – Индустрияландыру картасыныңшеңберінде іске асырылуда. Төменде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы жүзегеасырып жатқан басты жобалар келтірілген:Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>55


Мазмұны«Балқаш ЖЭС-ін салу» жобасы<strong>2012</strong> жылдың қырқүйек айында Қазақстан Республикасы мен Корея РеспубликасыЕлбасыларының қатысуымен қуаты Балқаш ЖЭС-інің 1320 МВт құрайтын бірінші модулініңқұрылысы бастау алды (жоба МҮИИДБ және Индустрияландыру картасынакіреді). Жобаны іске асыру жылына 9,2 млрд. кВт/сағатқа жуық электр қуатын өндіругежәне Қазақстандағы электр қуаты мен электр қуаты тапшылығын жабуға мүмкіндікбереді.Станцияның құрылысын 2018 жылы аяқтау жоспарланып отыр.«Шардара ГЭС-ін жаңғырту» жобасыШардара ГЭС-ін жаңарту (жоба МҮИИДБ және Индустрияландыру картасына кіреді)станцияның өнімділігін және іске пайдаланылу қауіпсіздігін арттыру үшін моральдықжәне физикалық тұрғыдан ескірген жабдықты ауыстыруды көздейді, бұл белгіленгенқуаттылықты 116 МВт-қа дейін ұлғайтуға және жылына қосымша 57 млн. кВтс өндіругемүмкіндік береді.Станцияны жаңартуды 2016 жылы аяқтау жоспарланып отыр.«Екібастұз ГРЭС-1 кәсіпорнын кеңейту және қалпына келтіру»жобасыЕкібастұз ГРЭС-1 кәсіпорнын кеңейту және қалпына келтіру жобасы (жоба МҮИИДБжәне Индустрияландыру картасына кіреді) Екібастұз ГРЭС-1 станциясында № 8, № 2және № 1 блоктарды қалпына келтіруді және, тиісінше, станцияның қолда бар қуатын1500 МВт-қа ұлғайтуды көздейді. № 8 блокты қалпына келтіру <strong>2012</strong> жылы аяқталды.№ 2 блокты қалпына келтіруді 2014 жылы, № 1 блокты қалпына келтіруды 2016 жылыаяқтау жоспарланып отыр.«Екібастұз ГРЭС-2 кәсіпорнын № 3 энергоблокты орнатаотырып кеңейту және жаңарту» жобасыЕкібастұз ГРЭС-2 кәсіпорнын № 3 энергоблокты орната отырып кеңейту және жаңарту(жоба МҮИИДБ және Индустрияландыру картасына кіреді) станцияның белгіленгенқуатын 600-660 МВт-қа ұлғайту үшін жүргізілуде, бұл жылына қосымша 4,5 млрд. кВт/сағатқа жуық электр қуатының өндірілуіне әкеледі.Энергоблоктың құрылысын 2015 жылы аяқтау жоспарланып отыр.Алматы қаласында қосалқы станциялар салу бойыншажобаларАлматы қаласының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық нысандарын, метрополитенімен ТӨТ ҒПҚ қызметтерін электр қуатымен жабдықтау үшін жалпы трансформаторлыққуаты 1 070 МВА құрайтын 7 қосалқы станцияның құрылысын салу топшыланады.Қосалқы станциялардың құрылысын 2013 жылы аяқтау жоспарланып отыр.Ақтөбе ЖЭО жаңарту, Алматы ЖЭО-2 станциясында күл мен қожды кетірудің қиыстырылғанжүйесін қайта құру, қарсы реттейтін Кербұлақ ГЭС-інің, Қапшағай қаласыныңмаңында күн электр станциясының құрылысы бойынша жобалар іске асырылуда.2013 жылға арналған жоспарларда төмендегілеркөзделген:• Алматы қаласының Метрополитені, ТӨТ ҒПҚ және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықнысандарын электр қуатымен жабдықтау үшін жалпы трансформаторлыққуаты 1 070 МВА құрайтын қосалқы станциялардың құрылысы бойынша жобалардыіске асыруды аяқтау;• Бойлердің құрылысымен бірге Алматы ЖЭО-2 кәсіпорнын қайта құруды және кеңейтудіаяқтау;• Қапшағай қаласының маңында қуаты 2 МВт күн электр станциясын іске пайдалануғақосу;• Ерейментау қаласының маңында жоспарлы қуаты 45 МВт жел электр станциясыныңқұрылысын бастау.Қоғам сонымен қатар қоржынға жаңа инвестициялық жобалар қосу бойынша белсендіжұмыс жүргізуде. 10 инвестициялық жобаны іске асыруға кірісу жоспарланыпотыр. Олардың қатарында Семей мен Көкшетау қалаларында ЖЭО құрылысын салу,Алматы ЖЭО-1 және ЖЭО-2 кәсіпорындарын қайта құру және кеңейту, «Богатырь»Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>56


Мазмұнықимасында көмір өндірудің авто-конвейерлік циклды-ағынды технологиясына көшу,шағын ГЭС, ЖЭС және ГЖЭС құрылысын салу бойынша жобалар бар.Инвестициялық жобаларды қаржыландыру көздеріҚоғам қаржылық ресурстарды тарту үшін несиелер мен облигациялар секілді құралдардыкеңінен пайдаланады, сондай-ақ әлеуметтік маңызды жобаларды қаржыландыруүшін Республикалық бюджеттен қаржы-қаражат тартады. Бұл орайда Қоғамішкі қаржыландыру көздерін де, сондай-ақ Сыртқы экономбанк (РФ), Мемлекеттікдаму банкі (ҚХР) секілді және т.б. сыртқы көздерді де пайдаланады.<strong>2012</strong> жылы Еуропалық қайта құру және даму банкімен Шардара ГЭС-ін жаңартудықаржыландыру бойынша несиелік келісімге қол қойылды.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 21 желтоқсанда Қоғам Ирландия қор биржасында (ISE) және Қазақстанқор биржасында (KASE) сомасы 500 млн. долларды құрайтын бес жылдық еурооблигациялардысәтімен орналастырды, олардың табыстылығы жылына 3,75% түріндеайқындалды. КАSЕ арқылы орналастырылған облигациялардың атаулы құныныңжалпы көлемі 101,5 млн. долларды құрады.Қоғам 3,75% купон мөлшерлемесі бойынша еурооблигациялардың дебюттік шығарылымыныңөтінімдер кітабын сәтімен жапты, бұл қазақстандық эмитенттерді халықаралықкапитал нарықтарында бастапқы орналастыру кезіндегі тарихи тұрғыдан ең төмен деңгейболып табылады. Еурооблигацияларды орналастырудан алынған қаражат ағымдағықарыздарды қайта қаржыландыруға және «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong> мен Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен инвестициялық бағдарламалардыіске асыруға бағытталатын болады.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>57


МазмұныИнфрақұрылымды дамыту, жаңарту<strong>2012</strong> жылы 220/110/10 «Кеңсай» ҚС құрылысы аяқталды және «Кеңсай» ЭТЖ-220 кВ –ЖЭО-2 –ден кернеу астына қойылды.<strong>2012</strong> жылы Алматы қаласы мен Алматы облысының тұрғын үй-коммутация шаруашылығынэлектр қуатымен жабдықтау үшін 110/10 кВ «Алтай» ҚС, 110/10 кВ «Мамыр»ҚС және 100/10/6 кВ «Новая 3А» ҚС құрылысы басталды.Қосалқы станциялардың 220 және 110 элегазындағы жинақтық үлестіргіш құрылғыларыжетекші әлемдік өндірушілердің заманауи жабдығын қолдана отырып жасалған.Жоғары вольтті электр қуаты желілерінде тігілген полиэтиленнен жасалған оқшауламасыбар кабель қолданылған. Қорғаныстық және автоматты микропроцессорлыққұрылғылар қолданылған.<strong>2012</strong> жылы «Маңғыстау АЭК» <strong>АҚ</strong>-ның «Өзен-220 кВ» қосалқы станциясындағыекі ВМТ-220 ажыратқышын элегаз ажыратқыштарға ауыстыру, «Шығыс Жетібай»110/35/6кВ ҚС бойынша СКҮҚ құрастыру-түзету жұмыстарын жүргізуге арналғанжабдықты орнату, «СКҮҚ-6кВ ауыстыра отырып Северная 110/35/6кВ ҚС қайта құру»бойынша ЖСҚ әзірлеу және т.с.с. аяқталды.Кернеуі 6 кВ кабельді электр қуаты желілерін 10 кВ кернеуге көшіре отырып, Алматықаласы мен Алматы облысының үлестіргіш желілерін қайта құру жүргізілуде.<strong>2012</strong> жылы кабельдік желілердің 201 шақырымнан астам учаскесі қайта құрылды.<strong>2012</strong> жылы 0,4 кВ желілерде жалаң алюминий сымды өздігінен көтергіш оқшауландырылғансымға (ӨОС) ауыстыру арқылы электр қуатының әуе желілері жаңартылды– 468 км. Сондай-ақ 143 КТҚС ауыстырылды және қайта құрылды.2013 жылы «Кеңсай» қосалқы станциясынан «Ерменсай» қосалқы станциясына дейінЭТЖ-220 кВ құрылысын аяқтау жоспарланып отыр, ол Алматы қаласын ораған 220 кВшеңберді тұйықтап, мегаполисті сырттан электр қуатымен жабдықтаудың сенімділігінайтарлықтай арттырады.Активтерді қайта құрылымдау, қайта ұйымдастыру, жаңакомпанияларды сатып алу және құру«Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong> Басқармасының <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 қазандағышешіміне сәйкес, «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС-ның 50% қатысу үлесі «Самұрық-Қазына»Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-дан «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның жарғылық капиталынатабыс етілді.«Балқаш ЖЭС-і» <strong>АҚ</strong>Балқаш ЖЭС-i құрылысы үшін инвестициялар тарту мақсатында, Экономиканыжаңарту жөніндегі ҚР мемлекеттік комиссиясының <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 17 сәуірдегі шешімімен«Балқаш ЖЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның 75%-1 акциясы «SAMSUNG» компаниясына (Оңтүстік Корея)сатылды.«Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>Акциялары «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ға тиесілі «Алматы электр станциялары»<strong>АҚ</strong> Қоғамның тарапынан сатып алу сатысында тұр.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>58


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 1 тамызда Қоғам «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-дан АлЭС акцияларының6,273%-ын сатып алды.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Қоғамның үлесі 43,65%-ды құрайды.2013 жылы «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ға тиесілі АлЭС акцияларының 56,35%-ын әрі қарай сатылап сатып алу жоспарланып отыр.«Тегіс Мұнай» ЖШС және«Маңғышлақ-Мұнай» ЖШС«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> 2011 <strong>жылғы</strong> 22 желтоқсандағы шешімінесәйкес және <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 30 қазандағы Қатысу үлестерін сатып алу-сату шартыбойынша, Қоғам «Тегіс Мұнай» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы 100% қатысуүлесін иелігіне алды, ал «Тегіс Мұнай» ЖШС өз кезегінде «Маңғыстау-Мұнай» ЖШСдағықатысу үлестерінің 100%-ын иеленеді.«Samruk-Green Energy» ЖШСҚоғам, Елбасының тапсырмасын орындай отырып және Қазақстанның Үкіметі белгілегендаму жолын ұстана отырып, жаңартылатын қуат көздерін (ЖҚК) игеруге кірісті.ЖҚК саласындағы жобаларды іске асыру үшін <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 25 қаңтарда жарғылықкапиталындағы 100% қатысу үлесімен «Samruk-Green Energy» ЖШС еншілес компаниясықұрылды.«Бірінші жел электр станциясы» ЖШСЖаңғыртылатын энергия көздері саласындағы жобаны іске асыру үшін <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>3 қазанда «Samruk-Green Energy» ЖШС «Бірінші жел электр станциясы» ЖШС-ныңжарғылық капиталындағы 100% қатысу үлесін сатып алды.«Шығыс Қазақстан аймақтық энергетикалықкомпаниясы» <strong>АҚ</strong>«Шығыс Қазақстан «Аймақтық энергетикалық компаниясы» <strong>АҚ</strong> (бұдан әрі – ШҚАЭК) – электр қуатын тарату мен үлестіру саласында қызметті жүзеге асыратын ірікәсіпорындардың бірі және бүкіл Шығыс Қазақстан облысы бойынша табиғи монополиясубъектісі болып табылады.ШҚ АЭК «Шыгысэнерготрейд» ЖШС қуатпен жабдықтау компаниясының 100% иеленушісіболып табылады.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 7 мамырда Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігінің Мемлекеттікмүлік және жекешелендіру комитеті ШҚ АЭК акцияларының 100%-ын«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның сенімгерлік басқаруына табыстады.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 27 қарашада ҚР Үкіметінің «Республикалық меншіктің кейбір мәселелері<strong>туралы</strong>» қаулысының негізінде ШҚ АЭК акцияларының 100%-ы республикалық меншіктен«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның акцияларының төлемінетабысталды да, осыған байланысты Қоғамның сенімгер басқарушы ретінде өкілеттіктерітоқтатылды.2013 жылы «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong> ШҚ АЭК акцияларының100%-ын Қоғамның жарғылық капиталына табыстауды жоспарлап отыр.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>59


МазмұныЖергілікті қамтуды арттыруЖергілікті қамтуды дамыту саласындағы мұратЖергілікті қамтуды (бұдан әрі – ЖҚ) дамыту бойынша мемлекеттік бағдарламаныіске асырудың шеңберінде Қоғам, қазіргі бар өндіру қуаттылықтарын жаңарту жәнежаңаларын іске қосу жөніндегі оператор ретінде, жергілікті қамтуды жоспарлы түрдедамытуды қамтамасыз етуге, сондай-ақ отандық тауар өндірушілердің (бұдан әрі –ОТӨ) электр энергетикасы саласындағы өндірістік және келешегі мол жобаларды іскеасыруға, жаңа өндірістер құруға қатысуын қамтамасыз етуге тиіс.Жергілікті қамтуды дамыту саласындағы пайымдауҚоғам өзін ел экономикасының электр энергетикасы сегментінде отандық тауар өндірушілердіңорын тебуі және дамуы, соның ішінде «жасыл» экономика стратегиясыныңнегіздерін құру және іске асыру бойынша жұмыстың, ЖҚК дамытудың шеңберіндеөндірістердің ресурстық және қуаттық тиімділігін арттыру тұрғысынан, энергетикасаласындағы отандық өндірушілер үшін көшбасы ретінде көреді.Жергілікті қамтуды дамытудың жолдары мен әдістеріҚоғам жергілікті өндірушілердің қатысу үлесін дамыту бойынша мұратын орындаужәне отандық тауар өндірушілердің саладағы барлық диалогтық алаңдарда жобалардыіске асыруға қатысуын қамтамасыз ету мақсатында, отандық тауар өндірушілердіқолдау және ЖМҮ дамыту бойынша мемлекеттік бағдарламаны орындау,«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның бағдарламалық тапсырмаларынорындау үшін тізбектес іс-шаралардың бірқатарын іске асырады:• алдыңғы қатарлы технологияларды табыстау;• ноу-хау, алдыңғы қатарлы технологиялар мен өндірістерге қол жеткізу мақсатындажетекші құқық иеленушілермен бірлескен кәсіпорындар құру;• отандық тауар өндірушілердің орын тебу үлесін арттыру;• банктік секторда ОТӨ <strong>қызметі</strong>н жеңілдіктермен қаржыландыру үшін қажетті жағдайларжасау;• мемлекеттің мемлекеттік-жекеше серіктесу шеңберінде, даму институттарында жәнеэкономиканың нақты секторында ОТӨ жобаларын бірлесе қаржыландыру.Күтілетін нәтижелерІс-шаралардың аталған кешенін іске асыру отандық тауар өндірушілердің бәсекегеқабілетін арттыруға, отандық бизнесті электр энергетикасына әлдеқайда кешенді әріжүйелі түрде тартуға, жаңа жұмыс орындары мен өндірістерді құруға, жалпы саланыңинновациялығы мен тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Сөйтіп, жаңа өндірістердіұйымдастыру, өндірістің орын тебу үлесін ұлғайту, жеткізілетін жабдыққа арналғанқұралас бөлшектерді өндіру үшін жағдайлар жасалып, жетекші әлемдік құқық иеленушілертарапынан технологиялардың табысталуы және жеткізілетін жабдыққасервистік қызмет көрсетуге арналған сегментті дамыту үшін мүмкіндіктер жасалатынболады. Жоғарыда аталған іс-шаралардың нәтижесінде құрылған жаңа жұмыс орындарымен жеткізілетін және өндірілетін жабдықты іске пайдалану, техникалық қызметкөрсету мен жөндеу тұрғысынан жергілікті қызметкерлердің біліктілігін арттыруүшін қажетті жағдайлардың жасалуы өз алдына бөлек оңды нәтиже болмақ. Өнімдердікепілді сатып өткізу – отандық тауар өндірушілермен ұзақ мерзімді шарттар жасасумәселелері шешімін табады.<strong>2012</strong> жылы отандық тауар өндірушілермен жасалғаншарттардың саны бойынша ақпарат<strong>2012</strong> жылы Қоғам тауарлар бойынша 168 млрд. теңге сомасына барлығы 3918 дана,соның ішінде отандық тауар өндірушілермен – 37 млрд. теңге сомасына 237 дана шартжасасты.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>60


Мазмұны2010-<strong>2012</strong> жылдардағы сатып алудағы жергілікті өндірушілердің қамтылуы (ҚҚС-сыз) бойынша ақпаратнақты 2010 нақты 2011 нақты <strong>2012</strong>ЖалпысомаЖҚсомасыЖҚ %ЖасалғаншарттардыңжалпысомасыЖҚсомасыЖҚ %Іс жүзіндежеткізілгенТЖҚ жалпысомасыЖҚ сомасы ЖҚ %тауарлар 89,108,819 55,516,962 62% 87,877,266 61,554,715 70% 157,097,919 100,376,161 64%жұмыстар 86,287,618 24,911,111 29% 28,779,727 16,157,933 56% 59,184,840 23,379,083 40%көрсетілетінқызметтер60,611,955 59,304,194 98% 78,622,327 77,425,969 98% 87,577,845 84,448,665 96%барлығы 236,008,392 139,732,267 59% 195,279,319 155,138,617 79% 303,860,604 208,203,908 69%Жергілікті өндірушілердің ақшалай түрдегі қамтылуы жыл сайын өсіп келеді, бұғансебеп – Қоғамның отандық жеткізушілердің тауарларын, жұмыстары мен көрсететінқызметтерін сатып алуға бағдар алуы. Тауар өндірушілердің көпшілігі шығарылатынтауарларға CT-KZ сертификаттарын алады және ұсынады.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>61


МазмұныТікелей емес экономикалық ықпалҚоғамның басшылығы мен <strong>Директорлар</strong> кеңесі алдарына орнықты компания құрудымақсат етіп қояды. «Орнықты» деген сөз «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының да,сондай-ақ қоғамның да ресурстарын тиімді пайдалануды білдіреді.Осы мақсатта жекелеген кәсіпорындарда біріктірілген басқару жүйелері ендіріледі,станцияларды техникалық қайта жарақтау жүргізіледі және қызметкерлер мен жеткізушілергеқойылатын талаптар жоғарылайды. Бұл орайда экономикалық тұстарға зоркөңіл бөлінеді, өйткені корпоративті әлеуметтік жауапкершілік саласындағы жобалар,экологиялық ахуалды жақсарту және компанияның өсуі «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының меншікті операциялық пайдасынан қаржыландырылады.Орнықты даму және тиімділік философиясы экономика ғылымы тұрғысынан қарастырылмауғатиіс сияқты болып көрінетін қайырымдылық секілді жақтардан орын алады.Солай болғанымен, орын алатын өзгерістердің сапалық әсері мен ауқымы басымдығыжоғары әлеуметтік жобаларды айқындау кезінде ескеріледі.Соның нәтижесінде Қоғам <strong>2012</strong> жылды пайданың жоғары көрсеткішімен аяқтауда (толығырақақпарат Қоғамның интернет-сайтында орналастырылған қаржылық <strong>есеп</strong>тіліктежәне басшылықтың қаржылық-шаруашылық қызметтің нәтижелері <strong>туралы</strong> есебіндекелтірілген).Жоғарыда айтылғанға сәйкес, басшылық орнықты дамытудың барлық қалған тұстарынэкономикалық тиімділігі тұрғысынан талдаудан өткізеді. Мысалы, «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобының <strong>қызметі</strong>н жоспарлау кезінде еңбек өнімділігі (еңбекті ұйымдастыру),пайдаланылатын шикізат (қоршаған ортаға әсер) және басқа тұстар <strong>есеп</strong>ке алынады.Қаржылық және операциялық қызметтің нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>62


МазмұныДаму стратегиясы,оны іске асырудың нәтижелеріМұратыПайымдауыСыртқы ортаны талдауІшкі ортаны талдауSWOT-талдауСтратегиялық бағыттар, мақсаттар мен міндеттербіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>63


МазмұныДаму стратегиясыЭлектр энергетикасы кешенін дамытудың стратегиялық маңызы оның әр елдің әлеуметтік-экономикалықдамуындағы маңызды рөлінен туындайды. Алдыға қойылғанмақсаттарға жету және ҚР Үкіметінің белгілі бір бастамаларын іске асыру үшін Қоғамныңалдына Қазақстанның электр энергетикалық кешенін жаңарту және әрі қарайжетілдіру жөніндегі міндет қойылады.МұратыЕлдің экономикасының жоғары даму қарқынын сақтау және қазақстандықтардыңөмір деңгейін жоғарылату үшін, орнықты даму арқылы ғалами энергоэкологиялық бастамалардыңшеңберінде электр қуаты мен жылу қуатын, сондай-ақ көмірді сенімдіәрі тиімді өндіруді және жеткізуді қамтамасыз ету.ПайымдауыЕуразиялық дәрежедегі, бәсекеге қабілетті электрэнергетикалық холдинг.Сыртқы ортаны талдауЭкономикалық ортаЭлектр энергетикасы кешені Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық саласында маңыздырөл атқарады, сондықтан экономиканың басымдығы жоғары секторларының біріретінде айқындалған. Электр энергетикасы саласының әрі қарай дамуын ескере отырып,алдағы он жылдың ішінде электр энергетика секторының өнімдеріне – электр қуатына,жылу қуатына және көмірге деген сұраныстың орнықты өсуі күтілуде. Еліміздіңэлектр энергетикасы кешеніндегі оқиғалардың өрбуінің ең ықтимал сценарийі бойынша,электр қуатын тұтыну 2011 <strong>жылғы</strong> 88,1 млрд. кВт/сағаттан 2022 жылға қарай 121 млрд.кВт/сағатқа дейін өседі деп күтілуде (орташа жылдық өсім – шамамен 3%).Мұндай ахуал өнім өндіру көлемдерінің және Қоғамның табыстылығының әрі қарай өсуіүшін айрықша қолайлы жағдайлар жасайды.Әлеуметтік ортаМемлекет бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі бойынша теңгерімді саясатты іскеасыру бойынша жұмыс жүргізуде. 2011 жылы Қоғам БҰҰ Ғалами шартына қосылдыжәне Корпоративті әлеуметтік жауапкершілік стратегиясын бекітті, оның мақсатыәлеуметтік бағдарламаларды бір жүйеге келтіру, жетілдіру және іске асыру болып табылады.Қоғам бұдан әрі де әлеуметтік жауапкершіліктің мемлекеттік бағдарламалары менқайырымдылық бағдарламаларына қатысу арқылы әлеуметтік саланы дамытуға,сондай-ақ өзі орын тепкен әр аймақта адамдардың қауіпсіздігін ойлауға ниетті.Технологиялық ортаТехнологиялық дамудың деңгейі электр энергетикасы саласы үшін ең маңызды көрсеткіштердіңбірі болып табылады. ЖҚК бойынша жобалардың және қуат тиімділігібойынша бағдарламаны іске асырудың маңызын ескере отырып, Қоғамның жұмысыныңбұдан арғы тиімділігі қазіргі қолда бар жабдықты жаңартудың және өнім өндірукезінде қуат жағынан тиімді технологияларды ендірудің сәттілік дәрежесіне байланыстыболады.Экологиялық ортаЕлдің экологиялық саясатын жетілдіру заңнаманы, соның ішінде қоршаған ортаға тасталатынзаттардың нормаларын белгілеу және оларды ұстанбау үшін жауапкершіліктұрғысынан қатайтуға әкеледі. Бүгінгі таңда Киото хаттамасы бойынша әр қуат өндірушіұйым үшін квоталардың саны Ұлттық жоспармен айқындалады, Қоғам оған атмосферағашығарылатын CO 2көлемін азайту жолымен, сондай-ақ жаңғыртылатын энергия көздерініңқұрылысының орнына қосымша квоталар алу жолымен сай болуды жоспарлапотыр. Азоттың, күкірттің және қатты бөлшектердің (күлдің) тотығы секілді зиянды зат­Даму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>64


Мазмұнытектердің атмосфераға шығарылуы шекті жол берілетін нормалармен шектелген, оларданасыру айыппұл салу арқылы жазаланады. 1Сонымен қатар Қоғам Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне жылыжайлықгаздардың ауаға шығарылуы мен сіңірілуі саласындағы мемлекеттік реттеу тұрғысынантолықтыруларды қабылдануының басқа да ықтимал салдарын назарға алуғатиіс.Құқықтық ортаҚоғамның <strong>қызметі</strong>н құқықтық реттеу негіздері «Электр энергетикасы <strong>туралы</strong>» ҚРЗаңымен белгіленеді. Аталған Заң 2015 жылдан кейін электр қуатына және электрлікқуаттылықтың дайын болуын қолдау бойынша қызметтерге шекті тарифтердібелгілеу тетігінде тұрлаусыз тұстарды қалдырып отыр. Сонымен қатар, электр қуатынтабыстау және өткізу саласындағы заңнама өтелетін шығындардың тізбесі менмөлшерін айқындауды жергілікті реттеуші органдардың қарастыруына қалдырады.Заңнамадағы осындай олқылықтар Қоғамның қаржылық тәуекелдерінің негізгі көздерініңбірі болып табылады.Қазақстанның Бірыңғай Экономикалық Кеңістікке қосылуы және ДСҰ қатарынажоспардағы кіруі электр қуаты мен көмірдің импорты және экспорты бойынша өзарапайдалы операциялар бойынша мүмкіндіктерді кеңейтеді, сондай-ақ активтердіңинвестициялық тартымдылығын арттыруға ықпалдасады. Сонымен қатар, бұл сондай-ақресурстардың тарифтері мен бағаларының ТМД және Батыс елдеріндегі ең ірісауда серіктестерімен теңестіру жағына қарай жоғарылауына әкелуі мүмкін.Сала<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Қазақстанда электр қуатын өндіруді70 электр станциясы жүзеге асырады. Қазақстанның электр станцияларының жалпыбелгіленген қуаты 20 442,0 МВт, қолда бар қуаты – 16 425,0 МВт құрайды. 2Қазақстанда жаңғыртылатын энергия көздерінің: күн қуатының, геотермалдық қуаттың,жел мен биомасса қуатының айтарлықтай әлеуеті бар. Қазақстан Республикасы­1ҚР Үкіметінің 14.12.2007 <strong>жылғы</strong> № 1232 қаулысы.2Жүйелік оператордың Ұлттық диспетчерлік орталығы.ның 2020 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарына сәйкес, электр қуатын тұтынудыңжалпы көлемінде ЖҚК үлесі 2020 жылға қарай 3%-дан астамды құрауға тиіс.Жаңғыртылатын энергия көздерін әрі қарай дамыту үшін шешуші фактор баламалы қуаткөздерін қолдайтын нақты тетіктері бар тиісті заңды әзірлеу болып табылады. Соныменқатар тиісті желілік инфрақұрылымды дамыту, ҚР қуат жүйесіндегі реттелмейтін қуаттылықтарыңүлкен көлемдерін интеграциялау мәселелерін пысықтау, сондай-ақ ЖҚКүшін жер пайдалану, соның ішінде табиғат қорғау аумақтарын пайдалану мәселелеріншешу қажет.Электр қуаты нарығыЭлектр қуатының нарығы екі деңгейден тұрады, олар: көтерме және бөлшек саудадеңгейлері. Қоғам үшін көтерме сауда нарығы аса маңызды рөл атқарады.Көтерме сауда нарығының құрылымына электр қуатын орталықтандырусыз сатыпалу-сату нарығы, электр қуатымен орталықтандырылған сауда жасау нарығы, нақтыуақыт режимінде тепе-теңдік ұстайтын нарық пен жүйелік және қосалқы қызметтернарығы кіреді.2016 жылы қуаттылық нарығын енгізу көзделген, онда электр қуатының дайын болуынқолдау бойынша қызмет көрсетуге бөлек тарифтер белгіленуге тиіс.Электр қуаты нарығындағыбәсекелестік ортаҚоғамның құрылымына кірмеген Қазақстанның қуат өндіруші ұйымдары іріқаржылық-өнеркәсіптік топтардың құрамына кіреді және аймақтық маңызға ие, сондықтанҚоғаммен көтерме нарықта бәсекеге түспейді.Өнеркәсіптік және аймақтық маңызы бар қуат өндіруші ұйымдардың инвестициялықбағдарламалары бүгінгі таңда бұрынғы қуаттылықтарды сақтауға және байланысқантұтынушылардың сұранысының өсуін қанағаттандыруға бағытталған. Бұл мемлекеттікрөлінің одан әрі күшеюіне себеп болады. Соның нәтижесінде Қазақстанныңэнергетика саласындағы мемлекеттік саясатының жолашары ретінде Қоғамның рөліартады деп күтілуде.Даму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>65


МазмұныТұтынушыларТұтынылатын электр қуатының ең үлкен көлемі (54,8%) өнеркәсіптің еншісіне тиеді 3 .Қалған үлесті үй шаруашылықтары, көлік және технологиялық ысыраптар құрайды.Өнеркәсіптің құрылымында жиынтығында өнеркәсіптік мұқтаждықтарға кететін бүкілэлектр қуатының 44%-ын тұтынатын қара және түсті металлургия басым түседі.Ішкі ортаны талдауӨндірістік қызмет<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдайы бойынша, Қоғамның құрамына кіретін электрстанциялардыңбелгіленген қуаты 9 665,2 МВт құрады, бұл ҚР БЭЖ электрстанцияларыныңбелгіленген жиынтық қуатының 47,3%-ын құрайды.Қаржылық-экономикалық қызмет<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдайы бойынша, Қоғамның топтастырылған активтерініңмөлшері 521,6 млрд. теңгені құрады. Оның ішінде қысқа мерзімді активтер 135,8млрд. теңгені ұзақ мерзімді активтер – 385,8 млрд. теңгені құрады. Меншікті капиталдыңмөлшері 291,9 млрд. теңгені құрады. <strong>2012</strong> жылдың 12 айындағы түсім 94,6 млрд. теңге,сондай кезеңде табысқа салынатын салық төленгеннен кейінгі пайда – 18,6 млрд. теңгеболды.Инвестициялық қызметАғымдағы инвестициялық қызмет өндірістік қуаттылықтарды жаңартуға, қайтақұруға және құрылысын салуға, сондай-ақ энергетикалық компаниялардағы иеленуүлестерін сатып алуға және кеңейтуге бағытталған.Қоғам іске асырып жатқан аса маңызды инвестициялық жобалар Балқаш ЖЭС-ініңбірінші модулінің, ЕГРЭ-2 № 3 блогының құрылысы, ЕГРЭС-1 № 1 және № 2 блоктарынқалыптастыру, АлЭС ЖЭО-1, Шардара ГЭС-і, Ақтөбе ЖЭО-ны жаңарту, ЕрейментауЖЭС-інің құрылысын салу, Кербұлақ ГЭС-інің құрылысын салу, «Богатырь Көмір»ЖШС-ның «Богатырь» қимасында көмір өндірудің авто-конвейерлік циклды-ағындытехнологиясын ендіру болып табылады.Газ және көмір кен орындарын сатып алу және одан кейін қазбалау, сондай-ақ Екібастұзотын-энергетикалық кешенінің кәсіпорындарындағы иелену үлестерін кеңейтубойынша жобалар әзірленуде.Корпоративті басқару және тәуекелдерді басқару жүйесі<strong>2012</strong> жылы Қоғамның корпоративті басқару жүйесін «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқатқоры» <strong>АҚ</strong>-ның әдістемесі бойынша диагностикалау жүргізілді, оның қорытындысыбойынша Қоғамның корпоративті басқару жүйесінің әлемдік үздік іс-тәжірибегесәйкестігі 65%-ды құрады.Қоғамның қолданыстағы тәуекелдерді басқару жүйесі тәуекелдерді, олардың себептерімен салдарын сатылап анықтау, ықтималдығы, салдары және әсер ету уақытыбойынша дәрежесін анықтау, иеленушілерді айқындау және іс-шаралар әзірлеуүдерісін көздейді. Жүйенің мықты жақтарына тәуекелдердің бағыттар бойынша жетекшілергебекітілетінін жатқызу керек.ИнновацияларҚоғамның инновациялық функциясы ресурстық қамтамасыз етумен және орталықсыздандыруменшектеледі. Құнының өсуін қамтамасыз ету мақсатында, Қоғам өзінің<strong>қызметі</strong>нің инновациялық құрамдасын тек инвестициялық жобалардағы жалпы инвестициялардыкөтерудің есебінен ғана емес, сонымен қатар инновациялық идеялар менөнертабыстық ұсыныстарды қолдауға қатысу, сондай-ақ жоғары оқу орындарымен,ғылыми-зерттеу және жобалау институттарымен орталықтандырылған ынтымақтастықүдерісін жолға қою арқылы арттыруды жоспарлайды.SWOT–талдауСыртқы және ішкі ортаның талдамасына сәйкес, 1-Кестеде Қоғамның әлеуетін жәнекелешек даму мүмкіндіктерін айқындайтын SWOT-талдау дайындалды және ұсынылды.3Электр энергетикасы саласын 2030 жылға дейін дамытудың бас жоспары.Даму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>66


Мазмұны1-кесте: Қоғамның SWOT-талдауы1231234Оң әсерКүшті жақтарыАйтарлықтай қорларының болуы және электр қуатыөндірісінің өзіндік құны төмен өз меншігіндегіЕкібастұз көмірімен қамтамасыз етілуіҚоғам мен ЕТҰ қызметкерлерінің елеулібасқарушылық тәжірибесіМемлекеттің және «Самұрық-Қазына» Ұлттық әлауқатқоры» <strong>АҚ</strong>-ның қолдауыМүмкіндіктерҚуат өндірудің барлық түрлерін дамыту бойыншаәлеуеттің болуыЭлектр энергетикасы нарығындағы Қоғамныңрөлін күшейтуҚолайлы нормативтік-құқықтық базанықалыптастыруЖапсарлас өндірістердегі жобаларды іске асыру(әртараптандыру)1Теріс әсерОсал жақтарыЖабдықтың физикалық және моральдық тұрғыданәбден тозуы2 Пайдалылығы төмен активтердің болуы3Инновациялық әзірленімдерді ендіру және оларғаинвестицияларды қайтару тетіктерінің болмауы4 Тарифтік реттеуҚатерлер1 Экологиялық талаптардың шамадан тыс күшейтілуі2Электр энергетикасы саласындағы қолайсыззаңнамалық база3 Газдың бағаларының өсуіКүшті жақтарыҚоғам электр қуатының үстеме құнын қалыптастыру тізбегінің барлық элементтеріненорын алып отырған, Қазақстандағы ең ірі электр қуатын өндіруші болып табылады.Активтердің күшті қоржыны, ірі нарықтық үлесі және өзіндік құны төмен Екібастұзкөмірлеріндегі электр қуатын өндірудің жоғары үлесінің нәтижесіндегі салыстырмалыжоғары экономикалық тиімділігі Қоғамды басқалардан ерекшелеп, оған бәсекелестікжағынан артықшылық береді.Қоғам мен ЕТҰ басқарушы қызметкерлерінің салада, сондай-ақ өндіруші қуаттылықтардыіске пайдалану мен құрылысын салуда айтарлықтай мол тәжірибесі бар.Жаңа станциялардың құрылысын салу бойынша көптеген жобалар Мемлекеттік үдемеліиндустриялық-инновациялық даму бойынша бағдарламаға кіреді, мемлекеттіңжәне Қордың тарапынан Республикалық бюджет пен ҚР Ұлттық Қорының қаражатынбөлу арқылы қолдау алады, сондай-ақ мемлекетпен инвестициялық преференцияларберетін келісімшарттар жасасу мүмкіндігін пайдаланады.Осал жақтарыБүгінгі таңда Қоғамның қоржынында пайдалылығы төмен активтер, сондай-ақ физикалықжәне моральдық тозу дәрежесі жоғары, ауыстыруды немесе күрделі жөндеудіқажет ететін жабдық бірліктерінің елеулі саны бар активтер орын алып отыр. Босжатқан ақша қаражатын тек станциялардың инвестициялық бағдарламаларын іскеДаму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>67


Мазмұныасыруға ғана бағыттау <strong>туралы</strong> заңнама талаптары Қоғамның қаржы ағындарын еншілесжәне тәуелді ұйымдар арасында қайта бағыттау мүмкіндігін шектейді.Осал жақтарға сондай-ақ автоматтандырудың төмен деңгейі, білім басқару жүйелерініңшалалығы және, соның нәтижесі ретінде, инновациялар енгізу мүмкіндіктерініңболмауы жатады. Өнімділіктің әрі қарай өсу қарқынын сақтау үшін ғылымдықажет ететін жаңартпаларды енгізу және инновациялық дамудың кең ауқымдыбағдарламасын іске асыру қажет.МүмкіндіктерҚазақстандағы электр қуаты нарығын әрі қарай жетілдіруге ат салысу мүмкіндігі бар.Ондай мүмкіндік электр қуаты нарығы жағдайының өтпелі сипатынан, электр қуатынадеген сұраныс артады деп күтуден, электр энергетикасы нарығында Қоғамның рөлікүшейеді деп күтуден, сондай-ақ Қоғамның барлық қуат өндіру түрлерін дамыту саласындағықолда бар әлеуетінен туындайды.ҚатерлерЭкологиялық талаптардың күшеюінің және Бірыңғай экономикалық кеңістіктің шеңберіндегаздың бағаларының болжамды өсуінің нәтижесінде пайдалылықтың төмендеуініңқатері бар.Электр энергетикасы саласындағы ұзақ мерзімді нормативтік-құқықтық базабұрынғысынша кіріс базасын айқындауда тым көп тәуекелдерді қалдыруда.Стратегиялық бағыттар,мақсаттар мен міндеттерӨзінің мұраты – «Елдің экономикасының жоғары даму қарқынын сақтау және қазақстандықтардыңөмір деңгейін жоғарылату үшін, орнықты даму арқылы ғалами энергоэкологиялықбастамалардың шеңберінде электр қуаты мен жылу қуатын, сондай-ақ көмірдісенімді әрі тиімді өндіруді және жеткізуді қамтамасыз ету» міндетін орындау және қалағаннәтижелерге жету шеңберінде Қоғамға төмендегі үш стратегиялық бағытты іскеасыру қажет болады:1. Қазақстанның энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету.2. Акционерлік капиталдың құнын арттыру.3. Әлеуметтік жауапкершілік.Қазақстанның энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасызетуҚоғамның <strong>қызметі</strong> энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған, бұлҚазақстанның әрі қарай экономикалық дамуындағы негізгі басым бағыттардың біріболып табылады. Аталған бағыттың негізгі мақсаты – электр қуаты мен көмірді жеткізудіңсенімділігін қамтамасыз ету, сондай-ақ ҚР БЭЖ тұрақтылығын сақтау.Қоғамның осы мақсатқа жетуі төмендегі міндеттерді жүзеге асыру жолымен іске асырылады:1. Ұлттық маңызы бар станциялардың үстінен бақылау орнату.Қоғам ұлттық маңызы бар станциялардың үстінен барынша жоғары бақылау дәрежесінорнатуға ниетті, бұл мемлекеттің сондай нысандардағы рөлін күшейтуге әкеледіжәне ҚР БЭЖ тұрақтылығын сақтауға ықпалдасатын болады.2. Қуат өндіру құрылымын оңтайландыруды жүргізу.Электр қуатының қымбат тұратын импорттық жеткізілімдеріне деген тәуелділіктіазайту мақсатында қуат өндіру қоржынының маневрлік қуаттылықтарының үлесінарттыру көзделеді.3. Резервтік қуаттылықтарды қамтамасыз ету.Қоғам қолда бар қуаттылықтарды ұлғайту жолымен резервті қамтамасыз ету бойыншажұмыс жүргізуді жоспарлайды, бұл елдің электр энергетикасы жүйесінің қауіпсіздігінарттыруға ықпалдасатын болады.4. Экспортталатын/импортталатын электр қуатын сатып алу-сатуды орталықтандыружәне экспорттық әлеуетті дамыту.Бұл Беларусь Республикасына электр қуатын экспортқа шығару және Орталық Азияелдерінен БЭК елдеріне электр қуатын жеткізу тұрғысынан жаңа мүмкіндіктер береді.Акционерлік капиталдың құнын арттыруКөз жетерлік келешекте электр энергетикасы нарығының жоғары табыстылығынаорай, акционерлік капиталдың құнын арттыру да Қоғамның стратегиялық дамубағыттарының бірі болып табылады.Акционерлік капиталдың құнын арттыру бойынша негізгі мақсаттар мен міндеттер:Даму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>68


Мазмұны1. Акционерлердің мүдделерін қорғау және Қоғамның акцияларынтабысты түрде бастап-қы орналастыру (Халық IPO).Акцияларды бастапқы орналастыруды табысты жүргізу мақсатында Қоғам инвесторларүшін компанияның қаржылық тартымдылығын қамтамасыз ету мақсатындазаңнаманы жетілдіру бойынша бірқатар шараларға ат салысуды жоспарлап отыр.1) Тұрақты тарифтер қалыптастыру жүйесін құруға атсалысу;2) Дивидендтік саясаттағы өзгерістер;3) Корпоративті басқаруды жетілдіру.Қоғам орын алған олқылықтарды түзету және саланың республикалық деңгейдереттелуін бір орталықтан басқару жолымен қуат өндіруші, қуат таратушы және қуатпенжабдықтаушы ұйымдарға арналған тарифтік заңнаманы жетілдіруге қатысатынболады. Сондай-ақ қуат өндіретін кәсіпорындардың ақша қаражатының қозғалысыныңбекітілген жоспарына дивидендтер төлеуді енгізу бойынша белсенді жұмысжүргізілмек. Корпоративті басқару тұрғысынан 2022 жылға қарай 85% корпоративтібасқару рейтингіне жету мақсаты қойылып отыр.2. Холдингтің қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету:1) Жапсарлас өндірістерге әртараптандыру;2) Тұрақты тарифтер қалыптастыру жүйесін құруға атсалысу.Әртараптандырудың негізгі бағыты жақын шетелге (Ресей, Украина) экспорттау мақсатындакоксталатын концентрат өндірісін дамыту болмақ. Сонымен қатар, жоғарыдакөрсетілген тарифтік заңнаманы жақсарту бойынша іс-шаралар пайданың өсуін жәнеинвестициялардың қайтарымдылығын қамтамасыз етіп, ол өз кезегінде холдингтіңқаржылық тұрақтылығын қамтамасыз етуге ықпалдасатын болады.көрсетеді. Қоғам инвестициялық-технологиялық дамудың маңызын түсінеді жәнеқазіргі қолда бар жабдық базасын жақсарту, бүкіл компанияны тұтастай автоматтандыружәне меншікті өндірісінің қуат тұрғысынан тиімділігін қамтамасыз ету үшіналдыңғы қатарлы әлемдік технологияларды қолдану бойынша жоспарлы жұмыс жүргізіпкеледі.Әлеуметтік жауапкершілік«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның Стратегиясында 4 , көрсетілгендей,ұзақ мерзімді құнның өсуі барлық мүдделі тараптардың мүдделерін, соның ішіндеҚоғамның мүдделерін ескерусіз мүмкін емес, сондықтан әлеуметтік жауапкершілікстандарттарын арттыру негізгі стратегиялық бағыт болып табылады. Бұл бағыттаҚазақстан Республикасының Үкіметі мен «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong>-ның әлеуметтік жауапкершілік саласындағы бастамаларын орындауға бағдарланғанжұмыстар көзделген.Әлеуметтік жауапкершілік бойынша қызметті жүзеге асыру үшін Қоғамның алдынатөмендегідей мақсаттар мен міндеттер қойылады:1. Әлеуметтік орнықтылықты қамтамасыз ету.Төмендегі бағыттар мен іс-шараларды іске асыру арқылы «Самұрық-Қазына» Ұлттықәл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның әлеуметтік бастамаларын іске асыру:1) Демеушілік көмек;2) Білім беру бағдарламалары;3) Оқу орталықтарын тұрғызу (АлЭС және АЖК);4) Әлеуметтік және экологиялық стандарттар жүйесін ендіру жолымен орнықты жеткізутізбегін қамтамасыз ету.3. Коммерциялық тұрғыдан мақсатты жобаларға қатысу:1. Инновациялық дамыту.Электр энергетикасы саласының капиталды қажет ету деңгейінің жоғары болуы жәнеғылым жағынан көп үлес қосылуын талап ету бұл міндеттің ерекше маңыздылығын4«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның даму стратегиясы, <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 14 қырқүйекте бекітілгенДаму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>69


Мазмұны2. Өндірісте жарақаттануды азайту.Бұл мақсат заманауи жабдықты қолдану, қызметкерлерді оқып-үйрету, сондай-ақөндірістік жағдайларды қауіпсіздік және еңбек қорғау саласындағы халықаралықстандарттарға сәйкестікке келтіру жолымен қауіпсіздік деңгейін арттыру бойыншаіс-шараларды жүзеге асыруды көздейді.3. Қоршаған ортаны қорғау:1) «Жасыл экономика» стратегиясын іске асыру және «таза» көмір технологиялары менжаңғыртылатын энергия көздерін дамыту;Қуат тиімділігі қоршаған ортаны қорғаудың маңызды қырларының бірі болып табылады.Шалғайдағы тұтынушылардың «энергетикалық кедейлігін» жою үшін, Қоғам балансқажаңғыртылатын энергия көздерін (жел және күн электрстанцияларын, сондай-ақ шағынгидроэлектрстанцияларды) тартуды жоспарлап отыр.2) Электр және жылу желілеріндегі ысырапты азайту;Бұл міндет электр желілерінің технологиялық базасын жаңарту, сондай-ақ SmartMetering жүйесін енгізу және Қоғамды кешенді автоматтандыру жолымен жүзеге асырылатынболады.3) Зиянды ықпалды азайту;Қоршаған ортаның ластануын барынша азайту мақсатында, тасталатын зиянды заттардысүзуден өткізуге арналған жабдық, сондай-ақ күл-қож қалдықтарын кәдеге жаратубойынша заманауи әдістер енгізілетін болады.4) Әлеуметтік және экологиялық стандарттар жүйесін ендіру;Қоғам барлық кәсіпорындарда ISO 14001 стандартына сай экологиялық басқару жүйесінжоспарлы түрде ендіріп келеді.5) Қуат жұмсау тиімділігін арттыру.Қуат тиімділігі қоршаған ортаны қорғаудың маңызды қырларының бірі болып табылады.Электр қуаты мен отынды әлдеқайда тиімді пайдалану мақсаттарында қабылданатыншаралар, сондай-ақ қуат үнемдеу бойынша іс-шаралар қуат тұтыну көлемін ұлғайтпастандерлік және, соның нәтижесі ретінде, атмосфераға зиянды заттектердің шығарылукөлемін ұлғайтпастан тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз етуге мүмкіндікбере алады. Бұл орайда, электрстанцияларда отын пайдалану коэффициентін (бұданәрі – ОПК) ұлғайту және төл мұқтаждықтарға электр қуатының жұмсалуын азайту топшыланыпотыр.Қуат тиімділігін арттыруға сондай-ақ Қазақстанның Зияткерлік Энергетика Жүйесінқұру, қуат пен жылу өндіретін бірлескен заманауи электрстанциялардың құрылысынсалу, сондай-ақ ЖҚК дамыту секілді іс-шаралар да бағытталған. Келешекте Қоғам қайтармаэнергетикалық ресурстарды (мысалы, шығатын түтінді газдардың, өнеркәсіптіксулар мен будың шығарылуын, табиғи газдың артық қысымының қуатын және т.б.) пайдаланубойынша мәселелерді қарастыруды жоспарлауда. Аталған бағытты іске асыруүшін қайтарма энергетикалық ресурстардың экономикалық және техникалық әлеуетінбағалау бойынша зерттеулер жүргізу, сондай-ақ оларды дамытуға арналған іс-шараларжоспарын әзірлеу қажет.Киото хаттамасының 2020 жылға дейінгі сандық міндеттемелеріне байланысты, Қазақстандажылыжайлық газдардың шығарылу мөлшерін квоталау жүйесі ендірілуде.Қуат өндіретін әр ұйым үшін квоталардың саны Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысыменбекітілген Ұлттық жоспар арқылы айқындалатын болады. Қоғам алдағы онжылда CO 2шығарылу мөлшерін төмендетуді, сондай-ақ жаңғыртылатын энергия көздерініңқұрылысын салу жолымен қосымша квоталар алуды жоспарлап отыр.Даму стратегиясы, оны іске асырудың нәтижелерібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>70


МазмұныНегізгі тәуекел факторлары жәнетәуекелдерді басқару жүйесібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>71


МазмұныНегізгі тәуекел факторлары және тәуекелдерді басқару жүйесіҚоғамның <strong>қызметі</strong> жабдықтың моральдық және физикалық тозуының жоғары дәрежесіне,пайдалылығы төмен активтердің болуына, қуат тасымалдағыштардың бағаларыныңөсуіне, экологиялық талаптардың күшейтілуіне, электр энергетикасындағықолайсыз заңнамалық базаға және басқасына байланысты объективті қатерлер менпроблемалардың орын алуымен сипатталады.Осыған байланысты, корпоративті басқару жүйесінде тәуекелдерді басқару жүйесінебасым мән беріледі.Тәуекелдерді басқару жүйесін ендіру мен жетілдіру – аса маңызды міндеттердің біріжәне Қоғамның стратегиялық әрі операциялық мақсаттарына жету үшін қажеттішарт.Қоғамның тәуекелдерді басқару жүйесі «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong>-ның Тәуекелдерді корпоративті басқару жүйесі концепциясына сүйенеді жәнеҚоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі бекітген тәуекелдерді басқару бойынша нормативтікқұжаттарды – Тәуекелдерді басқару саясатына, Тәуекелдерді сәйкестендіру менбағалау ережелеріне, Тәуекелдердің жекелеген түрлерін басқару бойынша ережелергенегізделеді.Тәуекелдерді басқару саясатына сәйкес Қоғам төмендегідей тәуекелдерді бөліп қарастырады:• Стратегиялық;• Қаржылық;• Операциялық;• Құқықтық.Тәуекелдерді басқару жүйесін дамыту шеңберінде Қоғам «Самұрық-Энерго» Компаниялартобына кіретін барлық компанияларда тәуекелдерді басқарудың бірыңғайәдістерін, тәсілдерін және тәсілдемелерін енгізу бойынша жұмыс жүргізеді.Тәуекелдерді сәйкестендіру кезінде Қоғам әлемдік іс-тәжірибеге, саладағы ұқсаскомпаниялармен салыстыруға, өз сарапшылары мен сыртқы сарапшыларды тартуарқылы сарапшылық бағалауға сүйенеді.Негізгі технологиялық жабдықтың тозуының жоғары дәрежесін ескере отырып, Қоғаммен оның еншілес компанияларындағы қуат жабдығының сенімді жұмыс істеуінқамтамасыз етудің және жалпы алғанда, экономиканы қуатпен үздіксіз жабдықтаудықамтамасыз етудің зор маңызы бар. Технологиялық тәуекелдерді барынша азайтумақсатында Қоғамның еншілес компанияларында негізгі және қосалқы жабдықтыңсенімділік деңгейінің және технологияны бұзу жайттарының туындау ықтималдығыныңтұрақты мониторингі жүзеге асырылады, қолданыстағы жабдықты жаңартуғабағытталған ауқымды инвестициялық бағдарламалар іске асырылады.Нормативтен тыс ысырап қатерінің ықпалын төмендету бойынша елеулі нәтижелергеқол жеткізілді.Нормативтік-құқықтық базаның қолайсыз өзгерістері тәуекелін барынша азайтумақсатында Қоғам нормативтік-құқықтық актілердің жобаларын әзірлеуге және сараптауғаат салысады (соның ішінде салалық қауымдастықтарға қатысу арқылы).Қоғамда өндірістегі жазатайым оқиғаның туындау қатеріне елеулі назар аударылады.Еншілес компаниялардың бюджеттерінің тиісті баптарында қажетті қаржы-қаражаткөзделген. Еңбек қорғау мәселелері бойынша қызметкерлерді оқып-үйрету, қайталамажәне жоспардан тыс нұсқамалықтар, ауысым алдында медициналық куәландыружәне медициналық тексеру тұрақты негізде жүзеге асырылады.Қоғам ұзақ мерзімді қарыздарды, соның ішінде инвестициялық жобаларды іске асыруғаарналған қарыздар тартуға байланысты валюталық тәуекелге бейімділікті бөліпқарастырады.Валюталық тәуекелді басқарудың шеңберінде Қоғам «Самұрық-Энерго» Компаниялартобы бойынша ағымдағы валюталық позицияның мониторингін тоқсан сайын жүзегеасырады. Топтастырылған қаржылық <strong>есеп</strong>тілік деректері бойынша, <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>31 желтоқсанда <strong>АҚ</strong>Ш долларындағы валюталық позиция 59 210 929 мың теңгеніқұраған.Қазақстан нарығында таңдауға болатын туынды қаржылық құралдардың шектеуліболуы себебінен және ондай құралдардың қымбат бағалы болатынына байланысты,Негізгі тәуекел факторлары және тәуекелдерді басқару жүйесібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>72


Мазмұны<strong>2012</strong> жылы қаржылық тәуекелдерді хеджерлеу қолданылмады, өйткені ондай құралдардантүсетін пайда тиісті шығыс қаражатты өтемейді. Осыған қарамастан, Қоғамхеджерлеу құрылымын болашақта енгізу үшін туынды қаржылық құралдар нарығындағыөзгерістерді қадағалауын жалғастырады.Сондай-ақ валюталық позицияға лимиттер әзірлеу жоспарланып отыр.Тәуекелдерді басқару саласындағы үздік әлемдік іс-тәжірибеге сәйкес болу мақсатында<strong>2012</strong> жылы Қоғамда тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділігін бағалау жүргізіліп,оның нәтижелері бойынша тәуекелдерді басқару жүйесін әрі қарай жетілдіружөнінде ұсынымдар алынды.Негізгі тәуекел факторлары және тәуекелдерді басқару жүйесібіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>73


МазмұныКорпоративті басқаруКорпоративті басқаруды жетілдіруАкционерлер <strong>туралы</strong> ақпарат<strong>Директорлар</strong> кеңесі<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> комитеттеріІшкі аудит <strong>қызметі</strong>БасқармаҚоғамның Басқармасының комитеттеріҚағидаттарды сақтау және корпоративті басқару үдерістеріМүдделі тараптармен өзара әрекеттестікКорпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>74


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның корпоративті басқару құрылымыЖалғыз акционер<strong>Директорлар</strong> кеңесіБасқармаБасқарма Төрағасы<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> комитеттеріІшкі аудит <strong>қызметі</strong>Корпоративті хатшыАудит жөніндегі комитетТағайындау және сыйақыларжөніндегі комитетСтратегиялық жоспарлаужөніндегі комитетПервый Басқарма Заместитель Төрағасының Председателя Бірінші Орынбасары ПравленияБасқарма ТөрағасыныңОрынбасарыБасқарма ТөрағасыныңОрынбасарыКеңесшілерМемлекеттік құпиянықорғау <strong>қызметі</strong>«Генерация»дивизионынбасқарушы«СЭС және ЖҚК»дивизионынбасқарушы«Отын, логистикажәне сервис» дивизионынбасқарушы«Бөлу және өткізу»дивизионынбасқарушыЭкономика жәнеқаржы жөніндегібасқарушы директорСтратегия жөніндегібасқарушы директорАппаратжетекшісіКорпоративтібасқару жөніндегібасқарушы директорЕТҰ-лармен жұмысжөніндегі басқармаЕТҰ-лармен жұмысжөніндегі басқармаЕТҰ-лармен жұмысжөніндегі басқармаЕТҰ-лармен жұмысжөніндегі басқармаАктивтерді басқарудепартаменті(М&A) (ДУА)Экономика жәнетариф саясатыдепартаменті (ЭТСД)Тәуекелдерді басқаружәне ішкі бақылаудепартаменті (ТБІБД)Корпоративті басқарудепартаменті (КБД)Құжаттамалыққамтамасыз етудепартаменті (ҚҚД)Адам ресурстарынбасқару департаменті(АРБД)Жұртшылықпен байланысдепартаменті(ЖБД)Өндіріс жөніндегібасқарушы директорӨндірістік бағдарламаларғажәнекүрделі құрылысқамониторинг жүргізубасқармасыӨндірістік бағдарламаларғажәнекүрделі құрылысқамониторинг жүргізубасқармасыӨндірістік бағдарламаларғажәнекүрделі құрылысқамониторинг жүргізубасқармасыӨндірістік бағдарламаларғажәнекүрделі құрылысқамониторинг жүргізубасқармасыАқпараттық қамтамасызету департаменті(<strong>АҚ</strong>Д)Қаржы және салықесебі департаменті(ҚСЕД)Инвестициялықталдаудепартаменті (ИТД)Еңбекті қорғаудепартаменті (ЕҚД)Әкімшілікдепартаменті (ӘД)Қауіпсіздік, азаматтыққорғаныс жәнеқоршаған ортанықорғау департаменті(Қ<strong>АҚ</strong>ҚОҚД)ӨкілдікДаму жөніндегібасқарушы директорТехнологиялықдаму, инновациялар,бастамашылық жасаубасқармасыТехнологиялықдаму, инновациялар,бастамашылық жасаубасқармасыТехнологиялықдаму, инновациялар,бастамашылық жасаубасқармасыТехнологиялықдаму, инновациялар,бастамашылық жасаубасқармасыКорпоративтіқаржыландырудепартаменті (КҚД)Қазынашылықдепартаменті (ҚД)Стратегиялық дамудепартаменті (СДД)Жобаларды басқарудепартаменті (ЖБД)Сатып алу жәнеқазақстандық үлесдепартаменті (СҚҮД)Маркетингдепартаменті (МД)Заң департаменті(ЗД)Құрылтайшылардың 2007 <strong>жылғы</strong> 18 сәуірдегі Жалпы жиналысы бекіткен ҚоғамныңЖарғысына сәйкес, Қоғамның органдары төмендегілер болып табылады:1. Жоғары орган – Акционерлердің жалпы жиналысы;2. Басқару органы – <strong>Директорлар</strong> кеңесі;3. Атқарушы орган – Басқарма;4. Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>75


МазмұныКорпоративті басқаруды жетілдіруҚоғамның стратегиялық міндеттерінің бірі корпоративті басқаруды жетілдіру жәнеоның деңгейінің озық әлемдік іс-тәжірибеге сәйкестігінің үздік көрсеткіштеріне жетуболып табылады.Қоғам <strong>есеп</strong>тік кезеңде корпоративті басқарудың негізгі стандарттары мен принциптерінендірді және де олар пәрменді қолданылды.Іс-шараларды іске асырудың нәтижесінде <strong>2012</strong> жылы Қоғам «Самұрық-Қазына» Ұлттықәл-ауқат Қоры» <strong>АҚ</strong>-ның диагностикалау әдісі бойынша корпоративті басқарудыңең үздік іс-тәжірибелеріне 65%-дық биік сәйкестік деңгейіне қол жеткізіп, ҚордыңҚоғамның Корпоративті басқарурейтингінің наҚты және жоспарланыпотырҒан өсімі:90807060504030202 13020102011<strong>2012</strong>201539,7% 61,9% 65,0% 75,0%202285,0%<strong>2012</strong> жылы корпоративті басқару диагностикасынан өткен компанияларының арасында3-ші орынға ие болды.Корпоративті басқаруды жетілдіру бойынша жұмыс жалғастырылады және 2015жылы 75%, ал 2022 жылы 85% рейтингілік көрсеткішке жетуге бағытталатын болады.Акционерлер <strong>туралы</strong> ақпарат<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 29 тамызда Қазақстан Республикасы Үкіметінің № 1103 Қаулысымен«ҚазТрансГаз» <strong>АҚ</strong>-ға тиесілі болған Қоғамның акциялары «Самұрық-Қазына» Ұлттықәл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ға табыс етілді. Осылайша, бүгінгі таңда Қоғамның Жалғызакционері «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong> болып табылады.<strong>Директорлар</strong> кеңесі<strong>Директорлар</strong> кеңесі «Акционерлік қоғамдар <strong>туралы</strong>» Заңмен және ҚоғамныңЖарғысымен акционерлердің жалпы жиналысы мен атқарушы органның айрықшақұзырына жатқызылған мәселелердің шешімін қоспағанда, Қоғамның <strong>қызметі</strong>нежалпы басшылық етуді жүзеге асырады.Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі алты директордан құралады. Қоғамның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> мүшелерін Акционерлердің жалпы жиналысы сайлайды.Корпоративті басқарудың озық іс-тәжірибесіне сәйкес акционерлерден және компанияныңбасшылығынан тәуелсіз директорлар болуға тиіс, олар Қоғамның мүдделерінебарынша сай келетін объективті шешімдер қабылдаудың кепілі болып табылады.Қазақстан Республикасының «Акционерлік қоғамдар <strong>туралы</strong>» Заңына сәйкес тәуелсіздиректорлардың саны директорлар кеңесі мүшелерінің санының үштен біріненкем болмауға тиіс. Тәуелсіздік өлшемдері заңнамамен, Жарғымен және Қоғамның<strong>Директорлар</strong> кеңесі <strong>туралы</strong> ережемен айқындалған.100Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>76


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамы:Бектеміров Қуаныш Әбдіғалиұлы«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ныңБасқарушы директоры, «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> Төрағасы.1970 <strong>жылғы</strong> 24 мамырда туған.Азаматтығы: Қазақстан РеспубликасыАлғаш рет сайланған күні: 31.01.<strong>2012</strong> («Самұрық-Қазына»Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31қаңтардағы № 08/12 хаттамасы).Басқа ұйымдардың <strong>Директорлар</strong> кеңесіндегі жұмысыжәне мүшелігі: «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>Төрағасы, сондай-ақ также «Қазгеология» <strong>АҚ</strong>-ның,«Тау-Кен Самұрық» ҰТКК» <strong>АҚ</strong>-ның, «Қазатомөнеркәсіп»ҰАК» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> кеңесіне кіреді.Бектеміров Қуаныш Әбдіғалиұлының қызмет тізімі:1993 жылы әл Фараби атындағы Қазақ Мемлекеттік университетін бітірген, физик.2004 жылы Қазақ ұлттық аграрлық университетін бітірген, электр инженер.1993-1999 жылдар – «Атамекен» корпорациясы, Алматы қаласы, «Алтын» <strong>АҚ</strong>, Алматыоблысы, Текелі қаласы, «Восток Сервис» ЖШС, Талдықорған қаласы.1999-2000 жылдар – «Талдықорғанкоммунэнерго» МКӨБ бас директорының орынбасары.2000-2004 жылдар – «Талдықорғанжылусервис» МҚКК бастығының бірінші орынбасары.2004 жыл – Астана қалалық «Астанаэнергосервис» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасыныңорынбасары.2004-2008 жылдар – «Астанаэнергосбыт» ЖШС-ның директоры, Астана қаласы.2008-2009 жылдар – «Оңтүстік Қазақстан облысының Энергетика және коммуналдықшаруашылық басқармасы» ММ бастығы.2009-2010 жылдар – «Қазгидромет» РМК бас директорының орынбасары, біріншіорынбасары.2011-<strong>2012</strong> жылдар – «Астанаэнергоконтракт» бас директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат Қоры» <strong>АҚ</strong>-ныңбасқарушы директоры.2003 жылы Талдықорған қалалық мәслихатының депутаты болып сайланды, Энергетикажәне минералды ресурстар министрлігінің «ҚР электр энергетикасы саласындамытуға қосқан үлесі үшін» мақтау қағазымен марапатталған, «Қазақстан Республикасыныңқұрметті энергетигі» төсбелгісімен, «Астанаға 10 жыл» мерейтойлықмедалімен марапатталған.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>77


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамы:Сәтқалиев Алмасадам МайданұлыҚоғамның Басқарма Төрағасы, «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>ның<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі.1970 <strong>жылғы</strong> 31 қазанда туған.Азаматтығы: ҚазақстанРеспубликасыАлғаш рет сайланған күні: 04.07.2007 («Самұрық холдингі»<strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасының 2007 <strong>жылғы</strong> 4 шілдедегі№ 79-б бұйрығы). 15.06.2011 жылы «Самұрық-Қазына»Ұлттық әл-ауқат Қоры» <strong>АҚ</strong>-ның Басқармасыныңшешімімен (№ 26/11 хаттама) <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесіәрі <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасы болып сайланды.Басқа ұйымдардың <strong>Директорлар</strong> кеңесіндегі жұмысыжәне мүшелігі: «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы»<strong>АҚ</strong>-ның мүшесі және «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС-ның Байқаушы <strong>кеңесінің</strong> мүшесі.Сәтқалиев Алмасадам Майданұлының қызмет тізімі:Әл Фараби атындағы Қазақ Мемлекеттік университетін 1992 жылы бітірген, механик,қолданбалы математика саласының маманы.Экономика ғылымдарының кандидаты. ТМД еңбек сіңірген энергетигі.1992 <strong>жылғы</strong> тамыздан бастап – «ТаССаТ» ЖШС-ның директоры.1997 <strong>жылғы</strong> қыркүйектен бастап – «ҚазТрансОйл» МТҰК <strong>АҚ</strong>-ның менеджері, клирингбөлімінің бастығы, жобаларды басқару бөлімінің бастығы.1998 <strong>жылғы</strong> тамыздан бастап – «ҚазТрансОйл» МТҰК <strong>АҚ</strong>-ның басқарушы директоры,экономика жөніндегі вице-президенті.2001 <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның қаржы директоры, экономикажөніндегі вице-президенті.2003 <strong>жылғы</strong> қарашадан бастап – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның бірінші вице-президенті.2006 <strong>жылғы</strong> мамырдан бастап – «Самұрық» «Мемлекеттік активтерді басқару жөніндегіқазақстандық холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның «КЕGOC» <strong>АҚ</strong> бойынша тобының жетекші директоры.2006 <strong>жылғы</strong> желтоқсаннан бастап – «Самұрық» «Мемлекеттік активтерді басқаружөніндегі қазақстандық холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның электр энергетикалық активтерді басқаружөніндегі директоры.2007 <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдыресурстар министрінің орынбасары.2007 <strong>жылғы</strong> қыркүйектен бастап – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның президенті, 2008 <strong>жылғы</strong> қазаннанбастап – бірінші вице-президенті.2009 <strong>жылғы</strong> желтоқсаннан бастап – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасы.2011 <strong>жылғы</strong> маусымнан бастап – «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ныңбасқарушы директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – Қоғамның Басқарма Төрағасы.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>78


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамы:Огай Алексей Владимирович«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның электрэнергетикалық активтерді басқару жөніндегі дирекциясыныңдиректоры, «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> мүшесі.1970 <strong>жылғы</strong> 1 желтоқсанда туған.Азаматтығы: ҚазақстанРеспубликасыАлғаш рет сайланған күні: 22.01.2008 («Самұрық холдингі»<strong>АҚ</strong>-ның 2008 <strong>жылғы</strong> 22 қаңтардағы № 01/08 хаттамасы).15.06.2011 жылы «Самұрық-Қазына» Ұлттық Әл-ауқат Қоры»<strong>АҚ</strong>-ның Басқармасының шешімімен (№ 26/11 хаттама) <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> мүшесі болып қайта сайланды.Басқа ұйымдардың <strong>Директорлар</strong> кеңесіндегі жұмысы және мүшелігі: «КОРЭМ» <strong>АҚ</strong>-ның<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасы, «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі.Огай Алексей Владимировичтің қызмет тізімі:1995 жылы Алматы энергетика институтын бітірген. Мамандығы: Электр станциялары.Біліктілігі: Электр инженер.1995 – 1998 жылдар – «Қазақстанның ЖЭК проблемаларын зерттеу зертханасы» ЖШС-ныңғылыми қызметкері.1998 – 2006 жылдар – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның маманы, жетекші маманы, бас маманы, бөлім бастығы.2006 <strong>жылғы</strong> маусымнан бастап – «Самұрық» «Мемлекеттік активтерді басқару жөніндегіқазақстандық холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның бас сарапшысы, электр энергетикалық активтерді басқаружөніндегі директорының орынбасары.2008 <strong>жылғы</strong> қазаннан бастап – «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның бас сарапшысы.2007 <strong>жылғы</strong> мамырдан бастап «КОРЭМ» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасы.2011 <strong>жылғы</strong> мамырдан бастап қазірге дейін – «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong>-ның электр энергетикалық активтерді басқару жөніндегі дирекциясының директоры.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларын иеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>79


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамы:Дәукеев Ғұмарбек ЖүсіпбекұлыАлматы энергетика және байланыс университетінің ректоры,«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> тәуелсіздиректоры. Тағайындаулар мен сыйақылар жөніндегікомитеттің төрағасы, стратегиялық жоспарлау жөніндегікомитеттің мүшесі.1948 <strong>жылғы</strong> 31 шілдеде туған.Азаматтығы: ҚазақстанРеспубликасыАлғаш рет сайланған күні: 22.01.2008 («Самұрық холдингі»<strong>АҚ</strong>-ның 2008 <strong>жылғы</strong> 22 қаңтардағы № 01/08 хаттамасы).2.04.2009 жылы «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong>-ның Басқармасының шешімімен қайтадан сайланды(№ 26/09 хаттама).Басқа ұйымдардың <strong>Директорлар</strong> кеңесіндегі жұмысы және мүшелігі: Қазақстан РеспубликасыныңТабиғи монополияларды реттеу жөніндегі агенттігі жанындағы электр жәнежылу энергетикасы саласындағы тарифтік саясат бойынша сарапшылық кеңестердің, Алматықалалық әкімдігі жанындағы энергетика саласындағы тарифтік саясат бойынша сарапшылықкеңестің, Қазақстанның инженер-энергетиктері одағының мүшесі, Қазақстанныңжоғары оқу орындары қауымдастығының, Жоғары оқу орындарының Алматы өңірлікректорлар <strong>кеңесінің</strong> тексеру комиссиясының төрағасы. «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong>кеңесінде тәуелсіз директор.Дәукеев Ғұмарбек Жүсіпбекұлының қызмет тізімі:1971 жылы В.И. Ленин атындағы Қазақ политехникалық институтын бітірген, инженер -жылу энергетигі. Техника ғылымдарының кандидаты (1982). Профессор (1999 жылданбастап).1971 жыл – В.И. Ленин атындағы Қазақ политехникалық институтында ассистент, аспирант.1975 жыл – Алматы энергетикалық институтында аспирант, ассистент, аға оқытушы,кәсіподақ комитетінің төрағасы, доцент.1988 жыл – ҚКП ОК Ғылым және оқу орындары бөлімінің нұсқаушысы.1989 жыл – Алматы энергетикалық институтында партком хатшысы, проректор.1994 жыл – Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің Іс басқармасының ҚазақстанРеспубликасының Президенті жанындағы Ғылым мен техника жөніндегі жоғарыкеңестемелік кеңестің сектор меңгерушісі, Аппарат басшысы.1996 жыл – Қ.И. Сәтпаев атындағы ҚазҰТУ Энергетика және телекоммуникациялар жөніндегіоқыту-ғылыми кешенінің директоры.1997 жылдан бастап – Алматы энергетика және байланыс университетінің ректоры.Калинин аудандық Халық депутаттары <strong>кеңесінің</strong> депутаты (1990-1993).«Қазақстан Конституциясына 10 жыл» (2006), В.И. Лениннің туғанына 100 жыл толғанынатап өту құрметіне «Ерен еңбегі үшін» (1970), «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне10 жыл» (2001) медальдарымен, «Қазақстан Республикасының білім беру үздігі» (2000),Ресей БЭЖ Р<strong>АҚ</strong>-ның «ГОЭЛРО жоспарына 80 жыл» (2000) белгілерімен марапатталған. ҚРбілім беру ісінің құрметті қызметкері (2005).Энергетикалық қазандар мен өнеркәсіптік пештердегі газды отынның жануы мен жылуалмасуының теориясы мен іс-тәжірибесі, электр қуаты мен жылу қуатын қиыстыра өндірукезінде олардың тарифтерін қалыптастыру әдістемесі бойынша 60-тан астам жарияланымныңавторы. Өнеркәсіптік пештер мен жанарғылық құрылғылардың құрылмаларын ойлапшығару бойынша 5 авторлық куәлігі бар.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларын иеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>80


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамы:Лука СутераGlobal Power & Water Division тобының вице-президентіжәне қаржы директоры (CFO), ABU DHABI NATIONALENERGY COMPANY тобының жетекшілер командасыныңмүшесі, «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> тәуелсіз директоры, аудит жөніндегі комитеттіңтөрағасы.1971 <strong>жылғы</strong> 7 маусымда туған.Азаматтығы: Италия Республикасы.Алғаш рет сайланған күні: 08.05.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Қазына»Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның Басқармасыныңшешімімен (№ 21/12 хаттама) <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> тәуелсізмүшесі болып сайланды.Басқа ұйымдардың <strong>Директорлар</strong> кеңесіндегі жұмысыжәне мүшелігі: «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> кеңесінде тәуелсіз директор, Абу ДабиҰлттық Энергетикалық компаниясы Тобының Jorf Lasfar Energy Company <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> мүшесі, Ресейлік Тәуелсіз <strong>Директорлар</strong> Қауымдастығының мүшесі.Лука Сутераның қызмет тізімі:1996 жыл – «Л. Боккони» Милан университетін бітірген, іскерлік әкімшілік саласындағыбакалавр, мамандығы – қаржы-қаражат.<strong>2012</strong> жылы Мадридтегі IE Бизнес мектебінде Халықаралық Executive MBA (стратегиялықбасқару) бағдарламасын бітірді.2005 <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап 2007 <strong>жылғы</strong> қыркүйекке дейін – Endesa Еуропалықбасқармасының Бас қаржы директорының орынбасары.2007 <strong>жылғы</strong> қазаннан 2001 <strong>жылғы</strong> наурызға дейін – Энел ОГК-5 қаржы директоры әрібас директорының орынбасары.2011 <strong>жылғы</strong> наурыздан бастап – Абу Даби Ұлттық Энергетикалық компаниясының(TAQA) Су шаруашылығы және энергетика халықаралық басқармасының Топ вице-президентіәрі Бас қаржы директоры.2011 <strong>жылғы</strong> сәуірден бастап Сутера мырза Ресейлік Тәуелсіз <strong>Директорлар</strong> Қауымдастығыныңмүшесі болып табылады.Қазіргі кезде Сутера мырза Jorf Lasfar Энергетикалық компаниясының (Абу ДабиҰлттық Энергетикалық компаниясының еншілес компаниясы) <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>мүшесі болып табылады.Энергетика секторында 15 жылдам астам жұмыс тәжірибесі бар.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>81


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамы:Спицын Анатолий ТихоновичРесей жаратылыс ғылымдары академиясының вице-президенті,экономика ғылымдарының докторы,профессор, Ресей жаратылыс ғылымдары академиясының(РЖҒА) төралқасының толық мүшесі, КСРО менРФ сәулетшілер одағының мүшесі, Халықаралық инвестицияларакадемиясының Бірінші вице-президенті,ЕурАзЭҚ Интеграциялық проблемаларды стратегиялықзерттеу институтының директоры, «Самұрық-Энерго»<strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> тәуелсіз директоры,Стратегиялық жоспарлау жөніндегі комитеттің төрағасы,Тағайындаулар мен сыйақылар жөніндегі комитеттіңмүшесі, аудит жөніндегі комитеттің мүшесі.1939 <strong>жылғы</strong> 24 мамырда туған.Азаматтығы: Ресей Федерациясы.Алғаш рет сайланған күні: 08.05.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқатқоры» <strong>АҚ</strong>-ның Басқармасының шешімімен (№ 21/12 хаттама) <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>тәуелсіз мүшесі болып сайланды.Басқа ұйымдардың <strong>Директорлар</strong> кеңесіндегі жұмысы және мүшелігі: «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның<strong>Директорлар</strong> кеңесінде тәуелсіз директор.Спицын Анатолий Тихоновичтің қызмет тізімі:1962 жыл – Одесса инженерлік құрылыс институтын құрылысшы инженер мамандығыбойынша бітірген.1972 жыл – Қоғамдық ғылымдар академиясының аспиранты.2009 жыл – Вашингтон университетінде (<strong>АҚ</strong>Ш) арнайы курс.Қазіргі кезде РФ Президенті жанындағы Ресей халық шаруашылығы және мемлекеттікқызмет академиясының қоғамдық сектор экономикасы мен қаржы-қаражатыпрофессоры, Еуразиялық Экономикалық Қоғамдастықтың Интеграциялық проблемалардыстратегиялық зерттеу институтының директоры болып табылады.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>82


Мазмұны<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамына іріктеу өлшемдеріБүгінгі таңда Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамына ықтимал кандидаттардыіріктеу үдерісін реттемелейтін ресми түрге келтірілген құжат Қоғамда жоқ.«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның корпоративті басқару жүйесінжақсартуға бағытталған тұрақты жұмысы тек алдыңғы қатарлы іс-тәжірибеге сәйкесішкі нормативтік-құқықтық базаны жылдан жылға жақсарту үшін ғана емес, соныменқатар Қоғамның бизнес үдерістерінің пәрменділігін арттыру үшін де алғышарттар жасайды.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша <strong>Директорлар</strong> кеңесіне мыналаркірді:• Экономика, қаржы-қаражат және аудит саласындағы сарапшы – Global Power &Water Division тобының вице-президенті әрі қаржы директоры (CFO), ABU DHABINATIONAL ENERGY COMPANY тобының жетекшілер командасының мүшесі ЛукаСутера;• Стратегия мен электр энергетикасы саласындағы сарапшы – Алматы энергетикажәне байланыс университетінің ректоры Дәукеев Ғұмарбек Жүсіпбекұлы;• Корпоративті әлеуметтік жауапкершілік саласындағы сарапшы – Басқарма ТөрағасыСәтқалиев Алмасадам Майданұлы, Адами ресурстарды басқару бөліміне және демеушілікпен қайырымдылыққа байланысты жақтарға тікелей жетекшілік етеді.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамының өзгеруі<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 24 қаңтарда «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның Басқармасыныңшешімімен (№ 06/12 хаттама) <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасы А.М. Сәтқалиевтыңжәне <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі Е.Е. Үпішевтің өкілеттіктері мерзіміненбұрын тоқтатылды. Сондай-ақ дәл осы шешіммен А.М. Сәтқалиев Қоғамның БасқармаТөрағасы әрі <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі болып сайланды.Сонымен қатар, <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 қаңтарда «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры»<strong>АҚ</strong>-ның Басқармасының шешімімен (№ 08/12 хаттама) Қоғамның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> мүшесі әрі Төрағасы болып «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>ныңбасқарушы директоры К.А. Бектеміров сайланды.<strong>Директорлар</strong> кеңесі мүшелерінің тәуелсіздігінің өлшемдеріКорпоративті басқарудың ең үздік іс-тәжірибесіне сәйкес Жалғыз акционерден жәнекомпанияның басшылығынан тәуелсіз директорлар болуға тиіс, олар Қоғамның мүдделерінебарынша сай келетін объективті шешімдер қабылдаудың кепілі болып табылады.<strong>АҚ</strong> <strong>туралы</strong> Заңға сәйкес тәуелсіз директорлардың саны директорлар кеңесімүшелерінің санының үштен бірінен кем болмауға тиіс.Тәуелсіздік өлшемдері Қазақстан Республикасының заңнамасымен, ҚоғамныңЖарғысымен және <strong>Директорлар</strong> кеңесі <strong>туралы</strong> ережемен айқындалған. Оларға сәйкес:Тәуелсіз директор Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі болып табылады, ол:1) Қоғамның немесе Қоғамның үлестес тұлғаларының қызметкері болмауға және өзіҚоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесіне сайланардан бұрынғы бес жыл ішінде қызметкеріболмаған болуға;2) Қоғамның қызметкерлерімен жақын туыс (ата-анасы, аға-қарындасы, ұл-қызы),сондай-ақ жекжат (жұбайының (зайыбының) аға-қарындасы, ата-анасы, ұлынемесе қызы) болмауға және өзі Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесіне сайланарданбұрынғы бес жыл ішінде туыс-жекжат болмаған болуға;3) Қоғамнан немесе Қоғамның үлестес тұлғаларынан қаржыландыру алатын коммерциялықемес ұйымның үлестес тұлғасы болып табылмауға;4) Қоғамға немесе Қоғамның үлестес тұлғаларына ақы төленетін негізде кез келгентектегі қызметтер көрсетпеуге;5) Қоғамның қызметкері директорлар <strong>кеңесінің</strong> мүшесі болып табылатын заңдытұлғаның лауазымды тұлғасы болып табылмауға;6) Қоғамның аудитын жүргізетін немесе жүргізген ұйымның үлестес тұлғасы немесеқызметкері, не болмаса көрсетілген ұйымның үлестес тұлғаларының қызметкеріболып табылмауға және өзі Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесіне сайланарданбұрынғы бес жыл ішінде қызметкері болмаған болуға;7) Қоғам қабылдайтын шешімдерді айқындауға мүмкіндігі бар тұлға, не болмасаҚоғам қабылдайтын шешімдерді айқындауға мүмкіндігі бар тұлғаның жақын туысы,мұрагері, құқықтық мирасқоры, өкілі болып табылмауға;8) Қоғамның акционерінің үлестес тұлғасы болып табылмауға;9) шет мемлекеттің заңнамалық, атқарушы, әкімшілік немесе сот органында қандайда бір қызмет атқаратын, тағайындалатын немесе сайланатын тұлға, сондай-ақшет мемлекет үшін қандай да бір жария функцияны атқаратын тұлға болып табылмауға;10) 7 (жеті) жылдан астам Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі болып табылмауға;11) Акционерлердің жалпы жиналысы бекіткен басқа өлшемдерге сәйкес келуге тиіс.«Самұрық-Қазына» Ұлттық Әл-ауқат Қоры» <strong>АҚ</strong> 2010 <strong>жылғы</strong> 8 маусымда Басқарманыңшешімімен (36/10-хаттама) «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong> компанияларыныңтәуелсіз директорларды іріктеу ережелерін бекіткенін, Қоғам тәуелсіз ди­Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>83


Мазмұны<strong>Директорлар</strong> кеңесі жалғыз акционердің ұстанымдары мен пікірін ескеру үшін қажетішараларды қабылдауға барынша тырысады, соның ішінде:• Жалғыз акционердің өкілдері <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелері болып табылады,тиісінше, <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> отырыстарында қарастырылатын барлық мәселеректордың<strong>қызметі</strong>не кандидаттарды іріктеген кезде соларды басшылыққа алатынынайта кету керек.Есепті кезеңде Қоғамның тәуелсіз директорлары тәуелсіздік өлшемдеріне толық сәйкесболды.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> отырыстарының саны<strong>2012</strong> 2011Отырыстардың саны 13 12Тікелей қатысу 8 6Сырттай қатысу 5 6<strong>Директорлар</strong> кеңесі мүшелерінің отырыстарға қатысуы<strong>2012</strong> 2011Бектеміров Қуаныш Әбдіғалиұлы 100 % –Сәтқалиев Алмасадам Майданұлы 100 % 100 %Огай Алексей Владимирович 92 % –Дәукеев Ғұмарбек Жүсіпбекұлы 100 % 100 %Лука Сутера 92 % –Спицын Анатолий Тихонович 100 % –<strong>2012</strong> жылы Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі 13 отырыс, оның ішінде қатысу тәртібінде 8отырыс, сырттай қатысу тәртібінде 5 отырыс өткізді. Отырыстардың шеңберінде 198мәселе қарастырылды.Атап айтқанда, төмендегідей мәселелер қарастырылды:1) «Балқаш ЖЭС-і» <strong>АҚ</strong>-ның жарияланған акцияларының санын ұлғайту <strong>туралы</strong>;2) «Samruk-GreenEnergy» ЖШС-ның жарғылық капиталын ұлғайту <strong>туралы</strong>;3) «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның 294 050 жай акциясын Қоғамның сатып алуы <strong>туралы</strong>;4) еншілес ұйымдарға қатысты Қоғамның <strong>2012</strong>-2015 жылдарға арналған Дивидендтіксаясатын бекіту <strong>туралы</strong>;5) «Samruk-GreenEnergy» ЖШС-ның Еуропалық жел энергетикасы қауымдастығына/Europeanwind energy association (EWEA) қатысуы <strong>туралы</strong>;6) «Жетісу қуаты» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы 51% қатысу үлесін «Samruk-Green Energy» ЖШС-ның сатып алуы <strong>туралы</strong>;7) «Бірінші жел электрстанциясы» ЖШС-ның жарғылық капиталындағы 100% қатысуүлесін «Samruk-Green Energy» ЖШС-ның сатып алуы <strong>туралы</strong>.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Жалғыз акционердің пікірін ескеруібойынша қабылданған шараларКорпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>84


Мазмұнылер <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> күн тәртібінің мәселелері бойынша қорытындыны жасауүшін Жалғыз акционердің өкілдеріне жолдайды;• Жалғыз акционердің <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі болып табылмайтын өкілдері<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> комитеттеріне (кеңесшілік дауыс беру құқығы бар сарапшыларретінде), сондай-ақ комитеттер мен <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> отырыстарына қатысадыжәне жалғыз акционердің ұстанымын білдіреді;• ДК мүшелері корпоративті басқарудың диагностикаларына қатысады, жалғыз акционердіңөкілдерімен кездесулерге қатысады.Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі <strong>туралы</strong> Ережеге сәйкес, <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>Төрағасы жалғыз акционермен тиімді байланыс орнатылуын, жалғыз акционердіңкөзқарастарының тұтастай алғанда <strong>Директорлар</strong> кеңесіне жеткізілуін және жалғызакционердің сұратуларына жауап берілуін қамтамасыз етеді.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> <strong>қызметі</strong>н бағалаудың нәтижелері<strong>2012</strong> жылы Қоғамда корпоративті басқарудың үздік халықаралық іс-тәжірибесінесәйкес тұңғыш рет <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> <strong>қызметі</strong>н бағалау жүргізілді. Бағалау тәуелсізкеңесшіні шақыра отырып жүргізілді, бұл корпоративті басқарудың тиімділігімен көлегейсіздігін қамтамасыз ету бойынша ең озық талаптарға сай келеді. Кеңесшіретінде Қоғам Ресей тәуелсіз директорлар қауымдастығының Консорциумы менжария және жекеше халықаралық компаниялардың <strong>Директорлар</strong> кеңесін бағалаудыжүргізуде айтарлықтай тәжірибесі бар Британдық директорлар институтын шақырды.Бағалау Консорциум «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-мен бірлестіктеәзірлеген және Қазақстан Республикасының заңнамасының талаптарын, сондай-ақкорпоративті басқарудың үздік халықаралық іс-тәжірибесінің талаптарын, соныңішінде ЭЫДҰ корпоративті басқару принциптері мен Ұлыбританияның Корпоративтібасқару кодексін негізге алатын әдістеменің негізінде жүргізілді. Әдістемеге сәйкес,бағалау технологиясына <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> барлық мүшелерінің арасында сауалдамажүргізу және тәуелсіз кеңесші <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасымен, <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> мүшелерімен, Басқарма Төрағасымен және корпоративті хатшыменөткізген интервью кірді.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> <strong>қызметі</strong>н бағалаудың нәтижесі корпоративті басқарудыңіс-тәжірибесін әрі қарай дамыту бойынша бағыттарды көрсетті. Атап айтқанда, <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> стратегиялық жоспарлау, жоғарғы буынның басшыларын тағайындаужәне сыйақы белгілеу мәселелеріне атсалысуы, комитеттердің жұмысын ұйымдастыру,акционер мен директорлар <strong>кеңесінің</strong> арасында өкілеттіктерді оңтайлыбөлу секілді бағыттар айқындалды. <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>, комитеттердің және<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелерінің <strong>қызметі</strong>нің тиімділігін арттыруға бағытталғаніс-тәжірибелік шаралар жоспары әзірленді.<strong>Директорлар</strong> кеңесі мүшелерінің сыйақысы<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> құрамындағы Жалғыз акционердің өкілдері мен БасқармаТөрағасы сыйақы алмайды.Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесінің міндеттерін атқарғаны үшін тәуелсіз директорларжылдық тұрақты сыйақы, сондай-ақ Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> комитетініңәрбір жеке қатысатын отырысына комитет мүшесі ретінде қатысқаны үшінқосымша сыйақы алады.Өзі қатысып отыратын отырыстарда ауруының, демалыста, іссапарда болуыныңсебебінен болмағанды қоспағанда, тәуелсіз директор <strong>есеп</strong>ті кезеңде <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> барлық өткізілген өзі қатысып отыратын және сырттай өткізілетін отырыстарыныңжартысынан азына қатысқан жағдайда, тұрақты сыйақы төленбейді.Тәуелсіз директорға Тәуелсіз директордың тұрақты мекендейтін жерінен тыс өткізілетінҚоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> және <strong>Директорлар</strong> кеңесі комитеттерініңотырысына баруына байланысты жұмсалған қаражаты (жолақы, қоныс ақысы,тәулікақылар) өтеледі.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасының және БасқармаТөрағасының қызметтерін қоса атқаруӨкілеттіктердің жігін айыру және мүдделер қайшылығына жол бермеу мақсатындаЖарғы мен ішкі корпоративті құжаттарға сәйкес, <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасыныңжәне Басқарма Төрағасының қызметтері қатар атқарылмайды.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Төрағасы ҚуанышӘбдіғалиұлы Бектеміров, Басқарма Төрағасы Алмасадам Майданұлы Сәтқалиев болды.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>85


Мазмұны<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> комитеттері<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> <strong>қызметі</strong>н қолдау мақсатында, Қоғамда міндеттеріне мәселелердіқарастыру және өзінің функционалдық міндеттерінің шеңберінде қандай да бірмәселелер бойынша ұсыныстамалар әзірлеу кіретін төмендегідей комитеттер қалыптастырылған:• Аудит жөніндегі комитет;• Тағайындау және сыйақылар жөніндегі комитет;• Стратегиялық жоспарлау жөніндегі комитет.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> жанындағы Комитеттер <strong>туралы</strong> ережелерге сәйкес комитеттердіңәрқайсысы <strong>Директорлар</strong> кеңесіне жыл сайынғы негізде атқарылған жұмыс<strong>туралы</strong> <strong>есеп</strong> береді.Комитеттер бойынша отырыстарда қарастырылған мәселелердің саны<strong>2012</strong> 2011Аудит жөніндегі комитет 38 38Сыйақылар және тағайындаулар жөніндегі комитет 29 11Стратегиялық жоспарлау жөніндегі комитет 10 -Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>86


МазмұныАудит жөніндегі комитетАудит жөніндегі комитет <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> кеңесші-мәжілістік органы болып табыладыжәне ішкі және сыртқы аудит, ішкі бақылау жүйесі, сондай-ақ тәуекелдердібасқару жүйесі мәселелерін талдау және олар бойынша ұсыныстамалар дайындауүшін құрылған.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Аудит жөніндегі комитеті төмендегіқұрамда қалыптастырылған:• Лука Сутера – тәуелсіз директор, Аудит жөніндегі комитеттің Төрағасы;• Спицын Анатолий Тихонович – тәуелсіз директор, Аудит жөніндегі комитет пен Сыйақыларжәне тағайындау жөніндегі комитеттің мүшесі;• Кузьмин Владимир Михайлович – «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>ныңАудит және бақылау бөлімінің бас менеджері, Комитеттің сарапшысы.Аудит жөніндегі комитеттың отырыстарының саны<strong>2012</strong> 2011Отырыстардың саны 10 10Тікелей қатысу 8 8Сырттай қатысу 2 2Комитеттің дауыс беру құқығы бар мүшелерінің қатысуы 100% 100%Аудит жөніндегі комитеттің отырыстарындақарастырылған негізгі мәселелер:1 «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің 2011 жылдың қорытындысы бойыншаЕсебі <strong>туралы</strong>;2 «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның 2011 <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсанда аяқталған жылдағы топтастырылғанжәне жеке қаржылық <strong>есеп</strong>тілігін қарастыру және мақұлдау <strong>туралы</strong>;3 «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> шілде-тамыздың кезеңінде Басқарушылық<strong>есеп</strong>тілік жүйесін ендіру бойынша <strong>есеп</strong> <strong>туралы</strong>;4 «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің <strong>2012</strong>-2014 жылдардағы кезеңгеарналған Стратегиялық жоспарын мақұлдау <strong>туралы</strong>;5 «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің еңбегіне ақы төлеу сызбасыналдын ала мақұлдау <strong>туралы</strong>.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>87


МазмұныТағайындау және сыйақылар жөніндегі комитетТағайындау және сыйақылар жөніндегі комитет <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> кеңесші-мәжілісорганы болып табылады және <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелерін тағайындау,<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелерінің, Басқарма мүшелері мен корпоративтіхатшының еңбегіне ақы төлеу және сыйлықақы беру мөлшерлері мен шарттарын,сондай-ақ <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелеріне, Басқарма мүшелері мен корпоративтіхатшыға қойылатын біліктілік талаптарын айқындау бойынша ұсыныстамалар беруүшін құрылған.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Тағайындау және сыйақыларжөніндегі жөніндегі комитеті төмендегі құрамдақалыптастырылған:• Дәукеев Ғұмарбек Жүсіпбекұлы –тәуелсіз директор, Тағайындау жәнесыйақылар жөніндегі комитеттіңТөрағасы, стратегиялық жоспарлаужөніндегі комитеттің мүшесі;• Спицын Анатолий Тихонович – тәуелсіздиректор, Сыйақылар және тағайындаужөніндегі комитеттіңТағайындау және сыйақылар жөніндегі комитеттің отырыстарының саны<strong>2012</strong> 2011Отырыстардың саны 6 4Тікелей қатысу 6 4Сырттай қатысу 0 0Комитеттің дауыс беру құқығы бар мүшелерінің қатысуы 100% 100%Тағайындау және сыйақылар жөніндегі комитеттіңотырыстарында қарастырылған негізгі мәселелер:1. <strong>Директорлар</strong> кеңесіне «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасын тағайындау,Басқарма Төрағасының лауазымдық айлықақысының мөлшерін және еңбегінеақы төлеу мен сыйлықақы беру шарттарын айқындау бойынша ұсыныстамаларберу <strong>туралы</strong>;2. <strong>Директорлар</strong> кеңесіне «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасының басқаұйымда <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесінің <strong>қызметі</strong>н атқару мүмкіндігіне қатыстыұсыныстамалар беру <strong>туралы</strong>;3. <strong>Директорлар</strong> кеңесіне «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Корпоративті хатшысының лауазымдықайлықақысын айқындау бойынша ұсыныстамалар беру <strong>туралы</strong>;4. <strong>Директорлар</strong> кеңесіне «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның басшы қызметкерлерін тағайындаудыөзара келісу бойынша ұсыныстамалар беру <strong>туралы</strong>;5. «Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасын тағайындауды өзаракелісу <strong>туралы</strong>.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>88


МазмұныСтратегиялық жоспарлау жөніндегі комитетСтратегиялық жоспарлау жөніндегі комитет <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> кеңесші-мәжілісорганы болып табылады және Қоғамның <strong>қызметі</strong>нің стратегиялық мәселелері бойыншаұсыныстамалар беру үшін құрылған.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Стратегиялық жоспарлау жөніндегі комитеті төмендегі құрамдақалыптастырылған:• Спицын Анатолий Тихонович – тәуелсіз директор, Стратегиялық жоспарлау жөніндегікомитеттің төрағасы, Сыйақылар және тағайындау жөніндегі комитеттің мүшесі;• Дәукеев Ғұмарбек Жүсіпбекұлы – тәуелсіз директор, Стратегиялық жоспарлау жөніндегікомитеттің мүшесі, Тағайындау және сыйақылар жөніндегі комитеттің Төрағасы.• Елекеев Ержан Иракұлы – «Самұрық-Қазына» Ұлттық Әл-ауқат Қоры» <strong>АҚ</strong>-ныңСтратегиялық дамыту бөлімінің бас менеджері, Комитеттің дауыс беру құқығы жоқмүшесі.Стратегиялық жоспарлау жөніндегі комитеттың отырыстарының саны<strong>2012</strong> 2011Отырыстардың саны 2 0*Тікелей қатысу 2 0*Сырттай қатысу 0 0*Комитеттің дауыс беру құқығы бар мүшелерінің қатысуы 100 % -** - 2011 жылы Комитеттің отырыстары өткізілген жоқ, себебі Комитет 2011 <strong>жылғы</strong> 22 желтоқсанда құрылды (№ 54Хаттама).Стратегиялық жоспарлау жөніндегі комитеттіңотырыстарында қарастырылған негізгі мәселелер:5. «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның ұзақ мерзімді Даму стратегиясын әзірлеу, өзара келісу,бекіту, орындалуына мониторинг жүргізу және түзету ережелерінің жобасы <strong>туралы</strong>.1. «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>2012</strong>-2022 жылдарға арналған, соның ішінде Инновациялық-техникалықжәне IT стратегиясын қамтитын ұзақ мерзімді Даму стратегиясынәзірлеу бойынша қызметтер көрсету бойынша бекітілген Техникалық спецификацияныназарға алу <strong>туралы</strong>;2. Қоғамның 2011 <strong>жылғы</strong> және <strong>2012</strong> жылдың бірінші жартысындағы <strong>қызметі</strong>нің нәтижелерібойынша стратегиялық КПД орындалуы бойынша <strong>есеп</strong> <strong>туралы</strong>;3. 2015 жылға дейінгі стратегиялық КПД болжамды мәндерін назарға алу <strong>туралы</strong>;4. Қоғамның пайымдауының, мұратының, стратегиялық мақсаттары мен негізгі дамубағыттарының айқындамасы қамтылған Стратегияны әзірлеудің шеңберінде3-саты бойынша Есеп <strong>туралы</strong>.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>89


МазмұныІшкі аудит <strong>қызметі</strong>Ішкі аудит <strong>қызметі</strong> <strong>Директорлар</strong> кеңесі мен басқармаға Қоғамның стратегиялық мақсаттарынажету бойынша міндеттерін атқаруда қажетті жәрдем береді.Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің негізгі мақсаты – <strong>Директорлар</strong> кеңесіне тәуекелдерді басқару,ішкі бақылау және корпоративті басқару жүйелерін жетілдіруге жүйелі тәсілдемеәкелу жолымен Қоғамды тиімді басқаруды қамтамасыз етуге арналған тәуелсіз әріобъективті ақпарат беру.Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің басшысы мен қызметкерлерін <strong>Директорлар</strong> кеңесі тағайындайды.Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>не жетекшілікті Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Аудитжөніндегі комитеті жүзеге асырады.<strong>2012</strong> жылы Қызметтің іс жүзіндегі саны бес адамды құрады. Қызметтің басшысы А.К.Сейдiғалиева болды.Қызмет өзінің жұмысын ішкі аудиттың халықаралық кәсіби стандарттарының негізгіқағидаларын ескере отырып жүзеге асырады.Есепті жылда Қызмет Қоғамның он еншілес/тәуелді ұйымының және Корпоративтіорталығының сегіз құрылымдық бөлімшесінің <strong>қызметі</strong>не аудит өткізді.ЕТҰ аудиті негізінен төмендегі бағыттар бойынша жүзеге асырылады:• сатып алу ережелерінің талаптарын орындау;• инвестициялық жобаларды іске асыру мерзімдерін ұстану;• Қазақстан Республикасының республикалық бюджетінен бөлінген ақшаны басқару,қарыздар мен қаражатты пайдалану;• тауарлар, жұмыстар мен қызметтер жеткізу <strong>туралы</strong> шарттарды орындау мерзімдерінбақылау;• ҚР заңнамасының талаптарын, соның ішінде табиғи монополиялар мен реттелетіннарықтар <strong>туралы</strong>, бәсекелестік <strong>туралы</strong> талаптарын орындау.Қызмет корпоративті басқаруды диагностикалауды, Қоғамның тәуекелдерді басқаружәне ішкі бақылау жүйелерінің тиімділігін бағалауды іске асырды.Есепті кезеңде <strong>Директорлар</strong> кеңесі Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің орташа мерзімді кезеңге(<strong>2012</strong>-2014 жылдар) арналған Стратегиялық жоспарын бекітті.Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің және оның басшысының жұмысының пәрменділігі Қоғамның<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Шешімімен бекітілген және <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Аудитжөніндегі комитетінің шешімімен құпталған Әдістеме бойынша тоқсан сайын бағаланыпотырады.<strong>2012</strong> жылдың қорытындысы бойынша Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің жұмысының пәрменділігіҚоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> шешіміне сәйкес «пәрменді» ретінде бағаланады.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>90


МазмұныБасқармаҚоғамның ағымдағы <strong>қызметі</strong>не басшылықты Басқарма Төрағасы бастаған Басқармапішініндегі алқалы орган жүзеге асырады. Басқарманың жұмысы акционерлердіңмүдделерін барынша сақтауға, сондай-ақ Қоғамның міндеттерін орындауға жәнеоның стратегиясын іске асыруға бағытталған.Қоғамның Басқармасының жұмысын ұйымдастыру, оның отырыстарын шақыру жәнеөткізу тәртібі, шешімдер қабылдау тәртібі Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>7 қырқүйекте бекіткен Қоғамның Басқармасы <strong>туралы</strong> Ережемен (жаңа оқылымы) айқындалады.Басқарманың <strong>қызметі</strong>нің негізгі қағидалары мыналар болып табылады: адалдық, тиянақтылық,қисындылық, байыптылық, тұрақтылық.Басқарманың <strong>қызметі</strong> акционердің мүдделерін ұстанудың негізінде құрылады жәнеакционер мен <strong>Директорлар</strong> кеңесіне толық <strong>есеп</strong> береді.Басқарма жеке өзі қатысу тәртібінде дауыс беретін тұрақты отырыстарын өткізіп отырады.<strong>2012</strong> жылы Қоғамның Басқармасының 21 отырысы өткізіліп, оларда 139 мәселе қарастырылды.Барлық отырыстар жеке өзі қатысу тәртібінде өткізілді.1) Қоғам жасауға мүдделі мәмілелерді жасасу, соның ішінде еншілес ұйымдарға кепілдіктерберу, оларға қаржылық көмек көрсету және несие беру, ЕТҰ акцияларынсатып алу мәселелері;2) «Тегіс Мұнай» ЖШС-ның қатысу үлестерін сатып алу-сату шартын жасасу;3) «Ерейментау алаңында қуаты 45 МВт құрайтын Жел электр станциясының құрылысынсалу» жобасын іске асыру;4) «Богатырь» қимасында көмір өндіру, тасымалдау, орташа мәнге келтіру және тиеуциклдық-ағынды технологиясына көшу жобасын іске асыру;5) түрлі <strong>есеп</strong>терді, соның ішінде даму жоспарын орындау нәтижелері, демеушілікжәне қайырымдылық қызметке бөлінген қаражаттың тиімді пайдаланылуы <strong>туралы</strong>,Қоғамның Іскерлік этика кодексінің талаптарын орындау бойынша <strong>есеп</strong>тердіқарастыру;6) Қоғамның пәрменді <strong>қызметі</strong>не және Қоғамның бизнес үдерістерін реттемелеугебағытталған 24 ішкі нормативтік құжатты бекіту;7) Қоғамның еншілес және тәуелді ұйымдарының органдарының өкілеттіктерін бөлуконцепциясын бекіту.Басқарманың сандық құрамын Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі Басқарма Төрағасыныңұсынысы бойынша айқындайды. <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойыншатоғыз адам санында айқындалды.Атап айтқанда, төмендегілер бойынша мәселелер қарастырылды:Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>91


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыСәтқалиев Алмасадам МайданұлыҚоғамның Басқарма Төрағасы, <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong>мүшесі.Экономика ғылымдарының кандидаты. ТМД еңбек сіңіргенэнергетигі.1970 <strong>жылғы</strong> 31 қазанда туған.Азаматтығы: Қазақстан Республикасы.Сәтқалиев Алмасадам Майданұлының қызмет тізімі:1992 жыл – әл Фараби атындағы Қазақ Мемлекеттік университетінбітірген, механик, қолданбалы математикасаласының маманы.1992 <strong>жылғы</strong> тамыздан бастап – «ТаССаТ» ЖШС-ның директоры.1997 <strong>жылғы</strong> қыркүйектен бастап – «ҚазТрансОйл» МТҰК<strong>АҚ</strong>-ның менеджері, клиринг бөлімінің бастығы, жобаларды басқару бөлімінің бастығы.1998 <strong>жылғы</strong> тамыздан бастап – «ҚазТрансОйл» МТҰК <strong>АҚ</strong>-ның басқарушы директоры,экономика жөніндегі вице-президенті.2001 <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – «KEGOC» «Қазақстандық Электр тораптарын басқаружөніндегі компания» <strong>АҚ</strong>-ның қаржы директоры, экономика жөніндегі вице-президенті.2003 <strong>жылғы</strong> қарашадан бастап – «KEGOC» «Қазақстандық Электр тораптарын басқаружөніндегі компания» <strong>АҚ</strong>-ның бірінші вице-президенті.2006 <strong>жылғы</strong> мамырдан бастап – «Самұрық» «Мемлекеттік активтерді басқару жөніндегіқазақстандық холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның «КЕGOC» <strong>АҚ</strong> бойынша тобының жетекші директоры.2006 <strong>жылғы</strong> желтоқсаннан бастап – «Самұрық» «Мемлекеттік активтерді басқаружөніндегі қазақстандық холдингі» <strong>АҚ</strong>-ның электр энергетикалық активтерді басқаружөніндегі директоры.2007 <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдыресурстар министрінің орынбасары.2007 <strong>жылғы</strong> қыркүйектен бастап – «KEGOC» «Қазақстандық Электр тораптарынбасқару жөніндегі компания» <strong>АҚ</strong>-ның президенті, 2008 <strong>жылғы</strong> қазаннан бастап –Бірінші вице-президенті.2009 <strong>жылғы</strong> желтоқсаннан бастап – «KEGOC» «Қазақстандық Электр тораптарынбасқару жөніндегі компания» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасы.2011 <strong>жылғы</strong> маусымнан бастап – «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ныңбасқарушы директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қаңтардан бастап – Қоғамның Басқарма Төрағасы.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>92


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыОспанов Серік КеңесбекұлыҚоғамның Басқарма Төрағасының Бірінші орынбасары.1973 <strong>жылғы</strong> 2 қыркүйекте туған.Азаматтығы: Қазақстан Республикасы.Оспанов Серік Кеңесбекұлының қызмет тізімі:1996 жыл – «Семей» Мемлекеттік Университетін бітірген,инженер-механик.2003 жылы Қазақ мемлекеттік басқару академиясынбітірген, экономист.1993-1994 жылдар – «Агроөнеркәсіпэнерго» РАБ «Жетісу»ӨКФ-нің өндіріс жөніндегі инженері.1994-1996 жылдар – «Назар» <strong>АҚ</strong>-ның атқарушы директоры.1997-1998 жылдар – «Сапар» ЖШС-ның басқарушы директоры.1998-2000 жылдар – «Электрим» ЖШС-ның маркетинг жөніндегі директоры.2000-2001 жылдар – «TSC-group» корпорациясының маркетинг және қаржы жөніндегівице-президенті.2001-2006 жылдар – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның коммерциялық департаментінің директоры,коммерциялық директоры, экономика жөніндегі басқарушы директоры.2006-2008 жылдар – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның Бірінші вице-президенті.2008-2009 жылдар – «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның Президенті.2009 <strong>жылғы</strong> маусымнан желтоқсанға дейін – «Сайман» <strong>АҚ</strong>-ның Байқаушы <strong>кеңесінің</strong>Төрағасы.2009-<strong>2012</strong> жылдар – «KEGOC» электр тораптарын басқару жөніндегі Қазақстандықкомпания» <strong>АҚ</strong>-ның Бірінші вице-президенті, «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасыныңбірінші орынбасары.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> ақпаннан қазірге дейін – Қоғамның Басқарма Төрағасының бірінші орынбасары.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>93


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыПазылхаирова ГҮлбану ТӘжІбайҚызыҚоғамның Басқарма Төрағасының орынбасарыЭкономика ғылымдарының докторы.1972 <strong>жылғы</strong> 13 шілдеде туған.Азаматтығы: Қазақстан Республикасы.Пазылхаирова Гүлбану Тәжібайқызының қызмет тізімі:1994 жыл – әл Фараби атындағы Қазақ Мемлекеттік Ұлттықуниверситетін бітірген, экономист, саяси экономикапәнінің оқытушысы.1997 жыл – «Әділет» Жоғарғы құқық мектебін бітірген,заңгер.1994-1995 жылдар – Нарықтық экономика теориясы кафедрасындаассистент.1995-1996 жылдар – «Қазақстан Халықтық Жинақ Банкі»<strong>АҚ</strong>-ның Ішкі нормативтік актілерді талдау басқармасыныңбастығы, Кепілге салынған мүлікті бағалау және сатуға өткізу басқармасыныңбастығы.1997-1998 жылдар – «Kazkommerts Securities» <strong>АҚ</strong>-ның аға қаржы талдаушысы.1998-2001 жылдар – «Ақ ниет» зейнетақы активтерін басқару жөніндегі компаниясы»<strong>АҚ</strong>-ның вице-президенті.2002-2009 жылдар – «Ордабасы» Корпорациясы» <strong>АҚ</strong>-ның Корпоративті даму жөніндегівице-президенті, <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшесі, Басқарма Төрайымы.2007-2010 жылдар – «Қазақстан Коммуналдық Жүйелері» ЖШС-ның Президенті(компанияның байқаушы органының басшысы).2008-2010 жылдар – «Amanat Insurance» Сақтандыру компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> Төрайымы.2010-<strong>2012</strong> жылдар – «New Smart Energy» ЖШС-ның Бас директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> ақпаннан қазірге дейін – Қоғамның Басқарма Төрағасының орынбасары.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>94


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыМолдабаев Қаныш ТәңірбергенұлыДаму жөніндегі басқарушы директор.1963 <strong>жылғы</strong> 23 қазанда туған.Азаматтығы: Қазақстан Республикасы.Молдабаев Қаныш Тәңірбергенұлының қызмет тізімі:1987 жыл – Павлодар индустриялық институтын бітірген,электр инженер.2002 жыл – Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінэкономист-заңгер мамандығы бойынша бітірген.2004 жыл – Қазақстан Республикасы Президентініңжанындағы Мемлекеттік қызмет академиясын бітірген,мемлекеттік қызмет менеджері.1987-1997 жылдар – Баянауыл электр тораптары ауданындаэлектр слесарі, шебер, диспетчер, бас инженер,бастық.1997-1999 жылдар – акционерлік қоғамның Президенті, Баянауыл электр тораптарыауданы.1999-2004 жылдар – аудан әкімінің орынбасары, Павлодар облысы Баянауыл ауданыныңӘкімдігі.2004-2007 жылдар – Электр энергетикасы басқармасының бастығы, Энергетика жәнеминералды ресурстар министрлігі.2007-2009 жылдар – «Северные МЭС» филиалының директоры, «KEGOC» <strong>АҚ</strong>.2009-2011 жылдар – ҰЭТ дамыту департаментінің директоры, «KEGOC» <strong>АҚ</strong>.2011-<strong>2012</strong> жылдар – Индустриялық активтерді басқару жөніндегі директор,«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> наурыз - <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қараша – Қоғамның инновациялық-технологиялықсаясат және даму департаментінің директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қарашадан қазірге дейін – Қоғамның Даму жөніндегі басқарушы директоры.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>95


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыЛи Валерий Константинович«Генерация» дивизионының басқарушысы1951 <strong>жылғы</strong> 20 тамызда туған.Азаматтығы: ҚазақстанРеспубликасы.Ли Валерий Константиновичтің қызмет тізімі:1974 жыл – Мәскеу энергетикалық институтын бітірген,инженер-механик.1993 жыл – Алматы халық шаруашылығы институтынбітірген, экономист.1974-1977 жылдар – «Средазэнергомонтаж» тресінің жетекшіинженері.1979-1989 жылдар – «Средазэнергомонтаж» тресінің іскеқосу-реттеу учаскесінің мастері, прорабы, бөлім бастығы.1989-1992 жылдар – «Қазкоммунэнергореттеу» ХПНУ реттеуші инженері.1992-1993 жылдар – «Аю» ИҚК директорының экономика жөніндегі орынбасары.1993-1994 жылдар – «Қазметаллсақтандыру» <strong>АҚ</strong>-ның бас директорының орынбасары.1994-1995 жылдар – «Лира» фирмасының директоры.1995-1996 жылдар – «Средазэнергомонтаж» тресінің жетекші инженері.1996-1997 жылдар – «Қазақстанэнерго» ҰЭТ бас маманы.1997-<strong>2012</strong> жылдар – «KEGOC» компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның Шарттар және коммерциялықбаланстар басқармасының бас коммерциялық диспетчері бөлімінің бастығы, Сатужөніндегі басқармасының бастығы, Коммерциялық департаменті директорыныңорынбасары, Сату департаментінің директоры, басқарушы директор, вице-президент,жүйелік қызметтер және МТҚ жөніндегі басқарушы директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> ақпан – <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қараша – Қоғамның басқарушы директоры;<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қарашадан қазірге дейін – Қоғамның «Генерация» дивизионының басқарушысы.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>96


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыСәлімжуаров Ғани Ғалиоллаұлы«Бөлу және өткізу» дивизионының басқарушысы.1954 <strong>жылғы</strong> 24 наурызда туған.Азаматтығы: Қазақстан Республикасы.Сәлімжуаров Ғани Ғалиоллаұлының қызмет тізімі:1982 жыл – Павлодар индустриялық институтын бітірген,электр тораптары мен жүйелері.1971-1972 жылдар – Володарск АЭТ, Көкшетау ЭТК электрмонтері.1974-1975 жылдар – Володарск АЭТ, Көкшетау қосалқыстанциясының 2 разрядты электр слесарі, 2 разрядтыЖЖ жөндеу жөніндегі электр монтері.1975-1978 жылдар – 4 разрядты, 3 разрядты РҚА аппаратурасынжөндеу жөніндегі электр монтер.1978 <strong>жылғы</strong> ақпан – 1978 <strong>жылғы</strong> шілде – «Көкшетау» 220/110/35/10 қосалқы станциясынақызмет көрсету жөніндегі электр монтер.1978-1980 жылдар – КМӨК кезекші инженері, Көкшетау ЭТК.1980-1981 жылдар – ШДҚ диспетчері, Көкшетау ЭТК.1981-1986 жылдар – Володарск АЭТ аға инженері, бастығы.1986-1989 жылдар – ЭТК ШДҚ диспетчері.1989-1990 жылдар – Володарск АЭТ бас инженерінің көмекшісі.1990-1996 жылдар – Көкшетау 1150 кВ жүйеаралық электр тарату кәсіпорнының басинженерінің орынбасары, Іске пайдалану жөніндегі қызмет бастығының орынбасары,ОКҚ жетекші инженері, КСРО Энергетика және электрофикация министрлігі «Шалғайэлектр тарату» ӨБ.1996-1999 жылдар – «Қазақстанэнерго» ҰЭТ Ақмола жүйеаралық электр тораптарыфилиалының бас инженері, «KEGOC» МЭТ АФ Директоры, «KEGOC» МЭТ ОФ Директоры.1999-2001 жылдар – Ақмола МЭТ филиалының Директоры, «KEGOC» <strong>АҚ</strong>, Астана қаласы.2001-2003 жылдар – Ұлттық электр торабын іске пайдалану департаментінің Директоры,«KEGOC» <strong>АҚ</strong>, Алматы қаласы.2003-2006 жылдар – Күрделі құрылысты жаңарту департаментінің Директоры,«KEGOC» <strong>АҚ</strong>, Алматы қаласы.2006-2008 жылдар – «KEGOC» <strong>АҚ</strong> Күрделі құрылысты жаңарту департаментінің директоры,Астана қаласы.2008 <strong>жылғы</strong> ақпан - 2008 <strong>жылғы</strong> қазан – АПК <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасының өндірісжәне даму жөніндегі орынбасары, Алматы қаласы.2008-2009 жылдар – «Алматы Пауэр Консолидейтед» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма ТөрағасыныңБірінші орынбасары, Алматы қаласы.2009-2011 жылдар – «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-ның Басқарма Төрағасыныңөндіріс және даму жөніндегі орынбасары.2011-<strong>2012</strong> жылдар – Басқарма Төрағасы, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> ақпан - <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қараша – Қоғамның басқарушы директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қарашадан қазірге дейін – Қоғамның «Бөлу және өткізу» дивизионыныңбасқарушысы.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>97


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыМақұлбеков Рүстем НұрланұлыГЭС және ЖҚК» дивизионының басқарушысы.1979 <strong>жылғы</strong> 27 тамызда туған.Азаматтығы: ҚазақстанРеспубликасы.Мақұлбеков Рүстем Нұрланұлының қызмет тізімі:2002 жылы – APU Cambridge бітірген, Ұлыбритания.2002-2003 жылдар – өндірістік-техникалық бөлім нің менеджері,ҚазТрансГаз LNG Ж<strong>АҚ</strong>.2003-2006 жылдар – өндірістік-техникалық бөлімнің менеджері,газ тасымалдау және маркетинг департаментідиректорының орынбасары, Интергаз Орталық АзияЖ<strong>АҚ</strong>.2006 <strong>жылғы</strong> сәуір – 2006 <strong>жылғы</strong> маусым – Сатып өткізу жөніндегі атқарушы директор,«АПК» <strong>АҚ</strong>.2006-2007 жылдар – «Алтыналмас» <strong>АҚ</strong>-ның даму жөніндегі вице-президенті.2006-2010 жылдар – «Алтын тет» ЖШС-ның Бас директоры.2010 <strong>жылғы</strong> тамыз – 2010 <strong>жылғы</strong> қараша – Бас директордың келешек даму жөніндегіорынбасары, «Алматыэнергоөткізу» ЖШС.2011-<strong>2012</strong> жылдар – «Астана Солар» ЖШС-ның Бас директорының коммерция жөніндегіорынбасары.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> ақпан - <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қараша – Қоғамның басқарушы директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қарашадан қазірге дейін – Қоғамның «ГЭС және ЖҚК» дивизионыныңбасқарушысы.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>98


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыПлатонов Сергей Викторович«Отын, логистика және сервис» дивизионының басқарушысы.1955 <strong>жылғы</strong> 28 шілдеде туған.Азаматтығы: ҚазақстанРеспубликасы.Платонов Сергей Викторовичтің қызмет тізімі:1980 жыл – Қарағанды политехникалық институтын таукенинженер-механигі мамандығы бойынша бітірген.1980-2000 жылдар – «Қарағандыкөмір» ӨБ, Костенкоатындағы шахта, учаске механигі, бастықтың көмір өндіружөніндегі орынбасары.2000-2005 жылдар – «Топаз 2000» ЖШС, шахта директоры.2005-2008 жылдар – «Гефест» КӨКҚ, тау-кен өндіру департаментінің директоры.2008-2011 жылдар – «Goal Trade Company» ЖШС, Жер қойнауын пайдалану жөніндегікомитеттің төрағасы.2011-<strong>2012</strong> жылдар – Қоғамның отын және логистика департаментінің директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> қарашадан қазірге дейін – Қоғамның «Отын, логистика және сервис» дивизионыныңбасқарушысы.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>99


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша Басқарманың құрамыӘуезова Мира ЖақсылыққызыЗаң департаментінің директоры1977 <strong>жылғы</strong> 7 қыркүйекте туған.Азаматтығы: Қазақстан Республикасы.Әуезова Мира Жақсылыққызының қызмет тізімі:1998 жыл – Қазақ мемлекеттік заң университетін бітірген.1998-1999 жылдар – Қазақстан Республикасы Әділетминистрлігінің Заң қызметтерін ұйымдастыру департаментініңаға маманы.1999-2000 жылдар – Қазақстан Республикасы Әділетминистрлігінің Сот қаулыларын орындау жөніндегі комитетініңаға, жетекші, бас маманы.2000-2002 жылдар – Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Кадрлық жұмысбасқармасы/Кадрлық жұмыс және аттестациялық комиссияның <strong>қызметі</strong>н қамтамасызету басқармасының бас маманы, бастықтың орынбасары.2002-2004 жылдар – ҚР Парламент Мәжілісі Аппаратының кадрлық және мемлекеттікқызмет бөлімі меңгерушісінің орынбасары.2004 <strong>жылғы</strong> ақпан – 2004 <strong>жылғы</strong> желтоқсан – ҚР Парламент Мәжілісі Аппаратыныңкадрлық және мемлекеттік қызмет бөлімінің меңгерушісі.2005-2006 жылдар – Қазақстанның Адвокаттар одағының атқарушы директоры.2008 <strong>жылғы</strong> наурыз - 2008 <strong>жылғы</strong> қазан – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның корпоративті хатшысы.2008-<strong>2012</strong> жылдар – «KEGOC» <strong>АҚ</strong>-ның Заң департаментінің директоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> ақпаннан қазірге дейін – Қоғамның Заң департаментінің директоры,Басқарма мүшесі.Қоғамның акцияларын, Қоғамның жеткізушілері мен бәсекелестерінің акцияларыниеленбейді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>100


МазмұныҚоғамның Басқарма отырыстарының саны<strong>2012</strong> 2011Отырыстардың саны 21 31Тікелей қатысқан отырыстардың үлесі 100% 100%Қарастырылған мәселелердің саны 139 123Басқарма мүшелерінің құрамының өзгеруі<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 13 ақпанда Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> шешімімен (№ 55 хаттама)Қоғамның Басқарма мүшелері лауазымына төмендегілер сайланды:• Оспанов Серік Кеңесбекұлы – Қоғамның Басқарма Төрағасының бірінші орынбасары;• Пазылхаирова Гүлбану Тәжібайқызы – Қоғамның Басқарма Төрағасының орынбасары;• Ли Валерий Константинович – Қоғамның Басқарушы директоры (активтер менжобаларды басқару);• Мақсұтов Қайрат Берікұлы – Қоғамның Басқарушы директоры (қаржы және экономика);• Шунаева Салтанат Аманғосқызы – Қоғамның Жобаларды басқару департаментініңдиректоры.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 14 желтоқсанда Қоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> шешімімен (№ 67 хаттама)Басқарма мүшелері Кайрат Берікұлы Мақсұтовтың, Салтанат Аманғосқызы Шунаеваныңөкілеттіктері мерзімінен бұрын тоқтатылды.Қоғамның Басқармасының құрамы 9 адамнан қалыптастырылады деген шешім қабылданды.Қоғамның Басқармасының жаңа құрамына төмендегілер сайланды:• Молдабаев Қаныш Тәңірбергенұлы – Даму жөніндегі басқарушы директор;• Сәлімжуаров Ғани Ғалиоллаұлы – «Бөлу және өткізу» дивизионының басқарушысы;• Платонов Сергей Викторович – «Отын, логистика және сервис» дивизионыныңбасқарушысы;• Мақұлбеков Рүстем Нұрланұлы – «СЭС және ҚКЭК» дивизионының басқарушысы;• Әуезова Мира Жақсылыққызы – Заң департаментінің директоры.Басқарма мүшелерін іріктеу өлшемдеріБасқарманың сандық құрамын, өкілеттіктер мерзімін айқындау, басқарма мүшелерінсайлау, сондай-ақ басқарма төрағасын тағайындау <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> айрықшақұзырына жатады, бұл орайда басқарма төрағасын тағайындау акционермен өзаракелісілуге тиіс.Басқарманың құрамындағы лауазымдарға сайлау және тағайындау кезінде директорларкеңесі сондай лауазымдар бойынша кандидаттарға қойылатын талаптардыжәне оларды сайлау рәсімдерін айқындайтын Қоғамның ішкі құжаттарын ұстанады.Басқарманың құрамындағы лауазымдарға кандидаттардың өздеріне жүктелген міндеттердітиісті түрде атқару үшін қажетті тәжірибесі, білімі мен біліктілігі болуға, жақсыатақ-абыройы болуға және директорлардың көпшілігінің құптамасын алуға тиіс.Басқарма мүшелерін іріктеу және тағайындау <strong>Директорлар</strong> кеңесі айқындайтын барыншакөлегейсіз әрі айқын рәсімдердің негізінде жүргізіледі.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>101


МазмұныБасқарманың <strong>қызметі</strong>н бағалау<strong>2012</strong> жылы Басқарманың және оның Комитеттерінің <strong>қызметі</strong>н бағалау жүргізілгенжоқ.Басқарма мүшелерінің <strong>қызметі</strong>н бағалау Қоғамның қаржылық-шаруашылық <strong>қызметі</strong>ніңтиімділігінің және Басқарма мүшесінің <strong>қызметі</strong>нің жоғары нәтижелерінің деңгейінежету дәрежесін сипаттайтын қызметтің негізгі ынталандыру көрсеткіштерінің(бұдан әрі – ҚНК) негізінде жүзеге асырылады.Басқарма мүшелерінің ҚНК бағалау нәтижелері бойынша <strong>есеп</strong>тік жылда сыйақытөлеу үшін жоспарланған соманы ескере отырып, <strong>есеп</strong>теп шығарылған топтастырылғанпайда болған жағдайда, күнтізбелік жылдың қорытындыы бойынша төленеді.Басқарманың <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Қоғамға қатыстыпікірін ескеру шаралары<strong>Директорлар</strong> кеңесі, Қоғамды басқару бойынша өзінің функцияларын жүзеге асырғанда,стратегиялық мақсаттарды, дамудың басым бағыттарын айқындайды және Қоғамның<strong>қызметі</strong>нің негізгі бағдарларын белгілейді.Өз кезегінде Басқарма <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> барлық шешімдері мен тапсырмаларынорындайды.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелерінің пікірі сондай-ақ <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелерініңбірі кеңесші-мәжіліс органының мүшесі болып табылатынын ескере отырып,Қоғамның инвестициялық-инновациялық <strong>қызметі</strong>нің мәселелерін қарастырған кезде<strong>есеп</strong>ке алынады.Қоғамның Басқармасының комитеттері<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша, Қоғамда 6 тұрақты әрекет ететінкеңесші мәжіліс органы жұмыс істейді, олардың ішінде 3 орган <strong>2012</strong> жылы құрылған:• Қызметті жоспарлау мен бағалау жөніндегі комитет• Несие комитеті• Инвестициялық – инновациялық кеңес• Тәуекелдер жөніндегі комитет (<strong>2012</strong> жылы құрылған)• Менеджмент және корпоративті басқару жүйесі жөніндегі комитет (<strong>2012</strong> жылықұрылған)• Активтер мен пассивтерді басқару жүйесі жөніндегі комитет (<strong>2012</strong> жылы құрылған)Барлық комитеттер Қоғамның Басқармасына <strong>есеп</strong> береді және Басқарма сондайоргандар <strong>туралы</strong> ережелерге сәйкес өздеріне берген құзырдың шеңберінде әрекететеді.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>102


МазмұныҚызметті жоспарлау мен бағалау жөніндегі комитетҚұрылу мақсаты – Қоғам мен ЕТҰ <strong>қызметі</strong>нің тиімділігін арттыру, соның ішінде олардыңактивтері мен шығындарының құрылымын оңтайландыру.Регламенттейтін құжат – Комитет <strong>туралы</strong> Ережені Қоғамның Басқармасы 2011 <strong>жылғы</strong>18 сәуірде бекіткен.Төрағаның орынбасарлары – Қоғамның Басқарма төрағасының нақты және қаржылықсектордың мәселелері жөніндегі орынбасарлары.Комитеттің құрамы – басқарма мүшелері, стратегия және инвестициялар мәселелерінжүргізетін басқарушы директорлар, өндіріс, стратегия, экономика және бюджеттендіру,қаржы-қаражат, инвестициялар, қазынашылық, кадрлар мен сатып алумәселелері үшін жауапты департаменттердің директорлары.Комитет Төрағасы – Сәтқалиев А.М., Қоғамның Басқарма Төрағасы.барлығы Тікелей қатысу сырттай қатысуОтырыстардың саны 59 59 0Қарастырылған мәселелердің саны 59Комитетте қарастырылған өзектімәселелерТүзетулерді ескере отырып, Қоғамның ЕТҰ дамытудың <strong>2012</strong>-2015 жылдарғаарналған жоспарларын қарастыру.Қоғамның ЕТҰ дамытудың 2013-2015 жылдарға арналған жоспарларынқарастыру.Қоғамның корпоративті орталығын дамытудың <strong>2012</strong> жылға арналғанжоспарына түзетулерді өзара келісу.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>103


МазмұныНесие комитетіҚұрылу мақсаты – несиелер (қарыздар) қаржылық көмек беруге, кепілдіктер беруге,тәуекелдерді барынша азайтуға байланысты мәселелер бойынша шешімдердің деркезінде әрі сапалы қабылдануын қамтамасыз ету.Регламенттейтін құжат – Комитет <strong>туралы</strong> Ережені Қоғамның Басқармасы <strong>2012</strong><strong>жылғы</strong> 5 сәуірде бекіткен (жаңа оқылым).Несие комитетінің төрағасы – Пазылхаирова Г. Т., Қоғамның Басқарма төрағасыныңорынбасары.Несие комитет Төрағасының орынбасары – Мақсұтов Қ.Б., басқарушы директор.Комитеттің құрамы: басқарма мүшелері, активтерді, өндірісті басқару мәселелерінжүргізетін басқарушы директорлар, тәуекелдерді басқару, инвестициялар жәнеқұқықтық сүйемелдеу үшін жауапты департаменттердің директорлары.барлығы Тікелей қатысу сырттай қатысуОтырыстардың саны 8 8 0Қарастырылған мәселелердің саны 14Комитетте қарастырылғанөзекті мәселелерТүзетулерді ескере отырып, Қоғамның ЕТҰ дамытудың <strong>2012</strong>-2015 жылдарғаарналған жоспарларын қарастыру.Қоғамның ЕТҰ дамытудың 2013-2015 жылдарға арналған жоспарларынқарастыру.Қоғамның корпоративті орталығын дамытудың <strong>2012</strong> жылға арналғанжоспарына түзетулерді өзара келісу.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>104


МазмұныИнвестициялық – инновациялық кеңесҚұрылу мақсаты – инвестициялық және инновациялық қызметтің тиімділігінарттыру, сондай-ақ Қоғам мен оның еншілес және тәуелді ұйымдарында қазақстандықөндірушілердің қатысу үлесін ұлғайту.Регламенттейтін құжат – Кеңес <strong>туралы</strong> Ережені Қоғамның Басқармасы 2011<strong>жылғы</strong> 10 қазанда бекіткен.Төрағаның орынбасары – Оспанов С.К., Қоғамның Басқарма төрағасының біріншіорынбасары.Кеңестің құрамы: басқарма мүшелері, өндіріс, активтер мен жобаларды басқару,қаржы-қаражат және экономика мәселелеріне жетекшілік ететін басқарушыдиректорлар, Қоғамның ЕТҰ өкілдері, Қоғамның директорлар <strong>кеңесінің</strong> мүшесіжәне тәуелсіз сарапшылар.Төраға – Сәтқалиев А.М., Қоғамның Басқарма Төрағасы.Отырыстардың саны 11Қарастырылған мәселелердің саны 30барлығы Тікелей қатысу сырттай қатысуКомитетте қарастырылғанөзекті мәселелер«АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның «Алматы ЖЭО-1» кәсіпорнын газга аудару және БГҚ/ГТҚорнату арқылы қайта құру және кеңейту», «Ерейментау алаңшасындақуаты 45 МВт құрайтын Жел электр станциясының құрылысы» жобаларынқұптау.«Бұлақ ГЭС-і құрылысы», «Семей қаласындағы ЖЭО-3 құрылысы» ТЭНәзірлеуді және қаржыландыруды құптау.«Көкшетау қаласындағы ЖЭО құрылысы», «Бартоғай ГЭС-27 және ГЭС-28құрылысы» жобаларының инвестиция алдындағы сатысын іске асырудықұптау.ҚР «жасыл» экономикаға көшу жағдайларында жел энергетикасындамыту концепциясын құптау.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>105


МазмұныМенеджмент және корпоративті басқару жүйесі жөніндегікомитетҚұрылу мақсаты – үдерістерді айқындау, КСМ саласындағы Саясатты іске асыружәне Мақсаттарға жету мен корпоративті басқару жүйесін жетілдіру үшін Қоғамның<strong>қызметі</strong>нің маңызды бағыттары бойынша шешімдер қабылдау.Регламенттейтін құжат – Комитет <strong>туралы</strong> Ережені Қоғамның Басқармасы <strong>2012</strong><strong>жылғы</strong> 14 маусымда бекіткен.Комитет төрағасы – Пазылхаирова Г.Т., Қоғамның Басқарма төрағасының орынбасары.Комитеттің құрамы – Қоғамның департаменттерінің стратегиялық даму, қаржылық-экономикалықмәселелер, өндірістік-техникалық мәселелер, жобалар мен активтердібасқару, кадрларды басқару, тәуекелдерді басқару, құқықтық қамсыздандыру, қауіпсіздік,сатып алу, инновациялық-технологиялық даму мәселелері үшін жауаптыбасшылары мен директорлары.барлығы Тікелей қатысу сырттай қатысуОтырыстардың саны 1 1 0Қарастырылған мәселелердің саны 7Комитетте қарастырылған өзектімәселелерКорпоративті басқаруды жетілдіру және Қоғамның ішкі нормативтікқұжаттарын жандандыру бойынша іс-шаралардың орындалу күйінбағалау.Қоғамның қызметкерлерінің мақсаттық карталарын қалыптастыруғаарналған бірыңғай өлшемдерді өзара келісу.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>106


МазмұныТәуекелдер жөніндегі комитетҚұрылу мақсаты – Қоғамның тәуекелдерді басқару жүйесін ұйымдастыру үдерісінүйлестіру.Регламенттейтін құжат – Комитет <strong>туралы</strong> Ережені Қоғамның Басқармасы <strong>2012</strong><strong>жылғы</strong> 14 маусымда бекіткен.Комитет төрайымы – Пазылхаирова Г.Т., Қоғамның Басқарма төрағасының орынбасары.Комитеттің құрамы – Қоғамның департаменттерінің стратегиялық даму,қаржылық-экономикалық мәселелер, өндірістік-техникалық мәселелер, жобалармен активтерді басқару, кадрларды басқару, тәуекелдерді басқару, құқықтық қамсыздандыру,қауіпсіздік, сатып алу, инновациялық-технологиялық даму мәселелеріүшін жауапты басшылары мен директорлары, Ішкі аудит <strong>қызметі</strong>нің басшысы.барлығы Тікелей қатысу сырттай қатысуОтырыстардың саны 1 1 0Қарастырылған мәселелердің саны 7Комитетте қарастырылған өзектімәселелертәуекелдерді басқару жөніндегі құрылымдық бөлімшенің басшысыныңесебі.тәуекелдерді басқару бойынша саясаттың, Қоғамның Тіркелімі мен тәуекелдеркартасының, Қоғамның өзекті тәуекелдерін басқару бойыншаіс-шаралар жоспарының жобаларын қарастыру.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>107


МазмұныАктивтер мен Пассивтерді басқару жөніндегі комитетҚұрылу мақсаты – лайықты өтелімдікті сақтау, ішкі регламенттің белгіленген талаптарынұстану және қаржы нарығында орын алған тәуекелдердің Қоғамға әсерінбарынша азайту жағдайында Қоғамның пайыздық кірісін өсіруге бағытталған Қоғамныңактивтік және пассивтік операцияларды басқару саясатын айқындау.Регламенттейтін құжат – Комитет <strong>туралы</strong> Ережені Қоғамның Басқармасы <strong>2012</strong><strong>жылғы</strong> 31 тамызда бекіткен.Комитет төрайымы – Пазылхаирова Г.Т., Қоғамның Басқарма төрағасының орынбасары.Комитеттің құрамы – Қоғамның Басқарма төрағасының орынбасары, экономикажәне қаржы мәселелерін жүргізетін басқарушы директор, сондай-ақ құрылымдықбөлімшелердің қазынашылық операциялар, корпоративті қаржы-қаражат, тәуекелдердібасқару және ішкі бақылау, қаржылық және салықтық <strong>есеп</strong> үшін жауапты қызметкерлері.барлығы Тікелей қатысу сырттай қатысуОтырыстардың саны 8 8 0Қарастырылған мәселелердің саны 11Қоғамның облигацияларын орналастыруға байланысты валюталықтәуекелдерді барынша азайтуКомитетте қарастырылғанөзекті мәселелер«АЖК» <strong>АҚ</strong> мен «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның купондық облигацияларын сатып алуБанк салымын ашу және Қоғамның еурооблигацияларынорналастырудан алынған ақшаны пайыздар <strong>есеп</strong>теледі деген шартпен«Қазкоммерцбанктегі» шотқа аударуКорпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>108


МазмұныҚағидаттарды сақтау және корпоративті басқару үдерістеріҚоғамның Корпоративті басқару кодексі Қоғамның Жалғыз акционерінің шешіміменбекітілген (2007 <strong>жылғы</strong> 12 қарашадағы № 165-Б бұйрықтың қосымшасы).Корпоративті басқару кодексінің негізгі қағидалары:• акционерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғау қағидасы;• <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> Қоғамды пәрменді басқаруы қағидасы;• Басқарманың Қоғамды пәрменді басқаруы қағидасы;• Қоғамның дербес қызмет жүргізу қағидасы;• Қоғамның <strong>қызметі</strong> <strong>туралы</strong> ақпаратты жария қылудың ашықтығы мен әділеттігі қағидасы;• заңдылық және этика қағидалары;• пәрменді дивидендтік саясат қағидалары;• пәрменді кадрлық саясат қағидалары;• қоршаған ортаны қорғау қағидасы;• корпоративті жанжалдар мен мүдделерКорпоративті басқару қағидаларын ұстану <strong>туралы</strong> <strong>есеп</strong> «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ныңИнтернет-торабында жарияланған.Акционерлер немесе ұйымның қызметкерлерінің жоғарытұрған басқарушы органның <strong>қызметі</strong>н бағыттауынанемесе оған ұсынымдар беруіне көмектесе алатын тетіктерҚоғамның <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелерінің өзара әрекеттестігі «Самұрық-Қазына»<strong>АҚ</strong> Тобының компанияларының <strong>Директорлар</strong> кеңестері мен байқаушы кеңестерінде«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» <strong>АҚ</strong>-ның өкілдерінің <strong>қызметі</strong>нқамтамасыз ету мәселелері бойынша өзара әрекеттесу тәртібімен» реттемеленеді(«Самұрық-Қазына» <strong>АҚ</strong> Басқармасының 2010 <strong>жылғы</strong> 3 қырқүйектегі шешіміменбекітілген, № 53/10 хаттама).Қызметкерлердің <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелеріне ұсыныстамалар беруіне көмектесеалатын арнайы тетіктер Қоғамда қолданылмайды. Сөйте тұра, қызметкерлердіңпікірін және мазасыздандыратын жайттарды <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> назарына жеткізуүшін шектеулер басқару жүйесінде жоқ.Басқарма мен <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелеріне сыйақытөлеудің қызметтің нәтижелерімен өзара байланысыБасқарма мүшелеріне сыйақы төлеу бекітілген ПӘК негізінде жүзеге асырылады.Бекітілген ПӘК бағалаудың нәтижелері бойынша Басқарманың әр мүшесі үшін күнтізбелікжылдың қорытындысы бойынша жоспардағы соманы ескере отырып, сыйақытөлемдерінің коэффициенті мен мөлшері айқындалады. Сыйақы төлеу үшін қосымшашарт <strong>есеп</strong>тік кезеңде топтастырылған пайданың орын алуы болып табылады.<strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> тәуелсіз директорларына сыйақылар төлеу еңбек шарттарындабекітілген тетіктердің негізінде жүзеге асырылады. Жасалған еңбек шарттарынасәйкес <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> әр тәуелсіз мүшесі үшін <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> отырыстарынақатысқаны үшін белгіленген төлемақы, сондай-ақ Қоғамның <strong>Директорлар</strong><strong>кеңесінің</strong> комитеттеріндегі мүшелік үшін төленетін өзгермелі бөлігі айқындалады.Атап айтқанда, барлық отырыстардың жартысынан кеміне қатысқан жағдайда, сондай-ақҚоғамның қаржылық-экономикалық көрсеткіштері нашарлаған және олардыбағалаудың нәтижелері бойынша алдыға қойылған мақсаттар мен тиімділік көрсеткіштерінеқол жеткізілмеген жағдайда, <strong>Директорлар</strong> <strong>кеңесінің</strong> мүшелеріне сыйақытөленбейді.Алға қойылған мақсаттардың орындалуына мониторингжүргізу рәсімдеріҚоғамның экономикалық, экологиялық және әлеуметтік нәтижелілігін қадағалауды,сондай-ақ алдыға қойылған стратегиялық мақсаттардың орындалуына мониторингініжүзеге асыру рәсімдерін Қоғам төмендегілерді орындау арқылы жүзегеасыратын болады:«Самұрық-Қазына» <strong>АҚ</strong>-ның <strong>2012</strong>-2022 жылдарға арналған Даму стратегиясын іскеасыру бойынша іс-шаралар жоспары, ұзақ мерзімді негізде.http://www.samruk-energy.kz/index.php?option=com_content&view=article&id=128&Itemid=148&lang=kzКорпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>109


Мазмұны«Самұрық-Қазына» <strong>АҚ</strong>-ның 2015 жылға дейінгі даму жоспары ай сайынғы, тоқсансайынғы және жыл сайынғы негізде.Сақтық қағидасыҚоғам Рио-де-Жанейрода 1992 <strong>жылғы</strong> 3-4 маусымда өткен БҰҰ-ның Қоршаған ортабойынша конференциясында қабылданған Декларацияда жазылған 15-ші сақтыққағидасын ұстанады.Қоршаған ортаны әрі қарай қорғаудың шеңберінде, Қазақстан РеспубликасыныңҮкіметі «жылу электр станцияларының қазандық қондырғыларында отынның қилытүрлерін жаққан кезде қоршаған ортаға шығарылатын заттектерге қойылатын талаптар»Техникалық регламентін бекіту <strong>туралы</strong> 2007 <strong>жылғы</strong> 14 желтоқсандағы № 1232шешімді қабылдады, регламент күшіне 2013 жылдың бірінші қаңтарынан бастапкіреді.«Самұрық-Энерго» компаниялар тобы өз <strong>қызметі</strong>нің барысында қоршаған ортағабелгілі бір нұқсан келтіретінін түсіне отырып, қоршаған ортаға шығарылатын заттектердіазайтуға ықпалдасатын іс-шараларды іске асырады. Техникалық регламенттіңталаптарына сәйкес болу мақсатында «Самұрық-Энерго» компаниялар тобы атмосферағашығарылатын зиянды заттектерді азайтуға тырысып, қоршаған ортаныңластануын айтарлықтай азайтуға мүмкіндік беретін түтін тұтқыш сүзгілерді озыққарқынмен орната бастады.Хартиялар мен бастамаларға қатысуКлиматтың өзгеруі, қоршаған ортаның ластануы, кедейшілік және басқалары сияқтызаманымыздың көптеген проблемалары адамдардың өмірінің барлық қырларынқамтып, әлемнің барлық елдерін қозғайды.Қазақстан Республикасындағы ең ірі компаниялардың бірі болып табыла отырып,Қоғам осы проблемалардың шешімі үшін жауапкершіліктің тиісті бөлігін өзіне қабылдайды.Өзінің корпоративті әлеуметтік жауапкершілік қағидаларына адалдығын көрсетуүшін Қоғам 2011 <strong>жылғы</strong> 5 қазанда БҰҰ Ғалами шартына қосылды және бүгінгі таңдаБҰҰ Ғалами шартының Он қағидасын қолдайды.Адам құқықтары1-ші қағида: Іскери топтар халықаралық деңгейде жарияланған адам құқықтарынқорғауды қолдауға және қадірлеуге тиіс; және2-ші қағида: Адам құқықтарының бұзылуына іскери топтардың қатысы болмауға тиіс.Еңбек қатынастары3-ші қағида: Іскери топтар бірлестіктер бостандығын және ұжымдық шарттар жасасуқұқығының іс жүзінде танылуын қолдауға тиіс;4-ші қағида: Іскери топтар мәжбүрлі және міндетті еңбек етудің барлық пішіндерініңжойылуын жақтап шығуға тиіс;5-ші қағида: Іскери топтар балалардың еңбегінің түбірінен құртылуын жақтап шығуғатиіс; және6-ші қағида: Іскери топтар еңбек және жұмыспен қамту саласындағы кемсітушіліктіңжойылуын жақтап шығуға тиіс.Қоршаған орта7-ші қағида: Іскери топтар экологиялық мәселелерде сақтық қағидасын негізге алатынтәсілдемені қолдауға тиіс;8-ші қағида: Іскери топтар қоршаған ортаның жағдайы үшін жауапкершілікті арттыруғабағытталған бастамаларды жасауға тиіс; және9-шы қағида: Іскери топтар экологиялық жағынан қауіпсіз технологиялардың дамуынажәне таралуына ат салысуға тиіс.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұру10-шы қағида: Іскери топтар бопсалау мен парақорлықты қоса алғанда, сыбайласжемқорлықтың барлық түрлеріне қарсы тұруға тиіс.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>110


Мазмұны2002 жылдан бастап Қоғам БҰҰ Ғалами шартының қағидаларын бұлжытпай қолдау<strong>туралы</strong> мәлімдеме болып табылатын және оның қағидаларын ұстануға бағытталғаніс-шаралар мен олардың нәтижелерін суреттейтін қол жеткен прогресс <strong>туралы</strong> хабарберуді бастады.Қауымдастықтарға және/немесе мүдделерді қорғаужөніндегі ұлттық және халықаралық ұйымдарға мүшелік«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> төмендегі қауымдастықтардың/ұйымдардың мүшесі болып табылады:• Қазақстандық мұнай-газ және энергетика кешені кәсіпорындарының «KAZENERGY»қауымдастығы;• ТМД Электр энергетикалық кеңесі;• Қазақстандық Электр энергетикалық Қауымдастығы;• Бүкіл дүниежүзілік энергетикалық кеңес.жанжалдарды басқаруМүдделер қайшылығының туындауының алдын алу бойынша іс-тәжірибені барлыққызметкерлер өздерінің мәртебесі мен лауазымының қандай екеніне қарамастанбұлжытпай ұстанады және ол Компанияның <strong>қызметі</strong>нің қызметкерлерді жалдауданбастап сатып алуды жүзеге асыруға дейінгі барлық қырларын қамтиды. Іскерлікэтика және корпоративті басқару кодекстерінің талаптарын бұзуға бағытталған қасақанаәрекеттерді Қоғам Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленгенжауапкершілікке тартуға әкелуі мүмкін тәртіптік теріс қылық ретінде қарастырады.Қызметкерлерді хабардар ету мақсатында Қоғам мүдделер қайшылығы саласындағысаясатты реттемелейтін Іскерлік этика кодексі мен Корпоративті басқару кодексінәзірледі. Үлгілік шартта қызметкерлердің Іскерлік этика кодексі мен Корпоративтібасқару кодексінің ережелерін ұстану бойынша міндеттемелері берілген.Іскерлік этика кодексі мен Корпоративті басқару кодексінің ережелерінің орындалуынамысал ретінде атқарушы органның сыйақысының мөлшерін Қоғамның <strong>Директорлар</strong>кеңесінде талқылау іс-тәжірибесін келтіруге болады, Басқарма Төрағасыөзіне сыйақы мен басқа қосымша бонустардың мөлшерін айқындаған кезде оған қатыспайды.Қызметкерлердің Корпоративті басқару кодексінің ережелерін сақтауына мониторингжүргізу бойынша жауапкершілік Корпоративті басқару департаментіне жүктелген.<strong>2012</strong> жылдың қорытындысы бойынша Корпоративті басқару департаменті Корпоративтіхатшының хатшылығының қатысуымен Корпоративті басқару қағидаларыныңорындалуы <strong>туралы</strong> <strong>есеп</strong> дайындап, ол содан кейін Қоғамның Интернет-торабындаорналастырылды. Атап айтқанда, мүдделер қайшылығының туындау жағдайларынажол бермеу үшін Қоғамда Қордың Компаниялар тобының үлестес тұлғаларының тізбесіқалыптастырылып, Қоғамның <strong>Директорлар</strong> кеңесі мен Басқармасының мүшелерініңназарына жеткізіледі, сондай-ақ Қоғамның ішкі интранет порталында жарияланады.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында мүдделер қайшылығы жағдайларытіркелмеген.Сапаны басқару2010 жылы Қоғамның басшылығы ISO 9001:2008 халықаралық стандартына сәйкескелетін Корпоративті менеджмент жүйесін (бұдан әрі – КМЖ) әзірлеу мен ендіру <strong>туралы</strong>шешім қабылдады.Аталған жобаны іске асырудың шеңберінде 2011 жылы ауқымды жұмыс жүргізілді.Қоғамның КМЖ саласындағы Саясаты, КМЖ жөніндегі Нұсқау, КМЖ міндетті рәсімдері(ішкі нормативтік құжаттаманы, жазбаларды, сәйкессіздіктерді басқару жәнетүзету мен алдын алу шараларын әзірлеу, КМЖ ішкі аудиттарын ұйымдастыру жәнежүргізу, басшылықтың тарапынан КМЖ талдауды, корпоративті менеджмент жүйесініңбизнес-үдерістерін талдауды ұйымдастыру және жүргізу бойынша Ережелер);құрылымдық бөлімшелердің барлық қолданыстағы ішкі үдерістерінің карталарыәзірленді және бекітілді, Қоғамның ішкі нормативтік құжаттарын біріздендіру үдерісібасталды, жоспардағы КМЖ ішкі аудиттары жүргізілді.2011 <strong>жылғы</strong> 29 шілдеде Қоғамның Басқармасы Қоғамның КМЖ-ін қолданысқа енгізу<strong>туралы</strong> шешім қабылдады.2011 <strong>жылғы</strong> 14 желтоқсанда Қоғамның КМЖ жүйесін TUV Rheinhland сертификаттаушыорганы энергетикалық активтерді корпоративті басқару бойынша қызметтертұрғысынан қолдану саласымен ISO 9001:2008 халықаралық стандартына сәйкестікбойынша сәтті сертификаттады.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>111


МазмұныКМЖ ендіру ресмилендірілген үдерістер мен рәсімдердің негізінде құрылымдықбөлімшелердің өзара әрекеттестігінің нақты жүйесін құрды. Түптің түбінде бұл ішкіүдерістер мен көрсетілетін қызметтердің сапасын арттырудан байқалды.Қоғам өзінің мүдделі тараптарын Компанияның <strong>қызметі</strong>не ықпал ететін немесеКомпанияның <strong>қызметі</strong>нің тарапынан ықпалға ұшырайтын тұлғалардың немесе ұйымдардыңтобы ретінде қарастырады. Төмендегі кестеде негізгі мүдделі тараптаркөрсетілген.<strong>2012</strong> жылы Қоғамда Корпоративті менеджмент жүйесінің ISO 9001:2008 халықаралықстандартының талаптарына сәйкестігіне алғашқы байқау аудиты сәтімен өткізілді.Сондай-ақ өткен жылы Қоғамның еншілес ұйымдарының барлығы қадағалаушылық,ал біразы қайта сертификаттау аудиттарынан сәтімен өтіп, қолданыстағы менеджментжүйелерінің халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкестігі <strong>туралы</strong> растамаалды. <strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» компаниялар тобының сертификатталған ұйымдарыныңқатарына интеграцияланған менеджмент жүйесінің ISO 9001, ISO 14001және OHSAS 18001 халықаралық стандарттарының талаптарына сәйкестігін табыстырастаған «АлЭС» <strong>АҚ</strong> және «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong> қосылды. «ШардараГЭС-і» <strong>АҚ</strong> мен «Маңғыстау АЭК» <strong>АҚ</strong>-да интеграцияланған менеджмент жүйесін ендірубойынша жұмыстар жүргізілуде.<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы жағдай бойынша менеджмент жүйесі «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобының 10 ұйымында, соның ішінде корпоративті орталықта әрекететеді:6 еншілес ұйым («Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>, «АлЭС»<strong>АҚ</strong>, «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>, «ШҚ АЭК» <strong>АҚ</strong>, «Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong>) үш стандарт(ISO 9001, ISO 14001 және OHSAS 18001) бойынша сертификатталды.1 еншілес ұйым («Богатырь Көмір» ЖШС) – екі стандарт (ISO 9001 және ISO 14001) бойыншасертификатталды;Қоғам мен 2 еншілес ұйым («АлматыЭнергоСбыт» <strong>АҚ</strong>, «ШығысЭнергоТрейд» ЖШС) –ISO 9001 стандарты бойынша сертификатталды.Менеджмент жүйелерін халықаралық стандарттардың негізінде жетілдіру серпіндідамудың және елдің энергетикалық нарығындағы позицияларды күшейтудің маңыздыфакторы болып табылады.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>112


МазмұныМүдделі тараптармен өзара әрекеттестікМүдделі тараптар Мәселелер шеңбері Өзара әрекеттесу әдістеріАкционерлерЕншілес және тәуелдіұйымдарҚызметкерлерМемлекеттік органдарТұтынушылар• Қызметтің пәрменділігі;• Дивидендтер;• Ақпараттың ашықтығы және жарияетілуі• Компаниялардың табыстылығы;• Шығарылатын зиянды заттарды азайту;• Су ресурстарын тиімді пайдалану;• Биік технологияларды пайдалану.• Еңбекке ақы төлеу;• Әлеуметтік пакет;• Қауіпсіз еңбек жағдайлары;• Кәсіби жағынан өсу.• Салалық даму бағдарламалары;• Әлеуметтік мәселелер;• Тарифтер.• Электр және жылу энергиясына өсіпкеле жатқан сұранысты қанағаттандыру;• Көрсетілетін қызметтердің сапасы;• Қуат үнемдеу.• Акционерлердің жалпы жиналысы;• Жылдық <strong>есеп</strong>;• Кездесулер және келіссөздер;• Интернет-торап;• Хат-хабар және сұратулар;• Көрмелер, форумдар және презентациялар.• Кездесулер мен отырыстар;• Интернет-торап;• Сатып алулар;• Қаржылық емес <strong>есеп</strong>тер;• Жұмыс сапарлары;• Дөңгелек үстелдер, саммиттер.• Департаменттердің басшылары арқылы жеткізілетінпікірлер мен тілектер;• Интернет-торап;• Сауалдама жүргізу және сұрақ қою;• Б<strong>АҚ</strong>;• Басқарманың отырыстары.• Үкіметтік жұмыс топтарына қатысу;• Салалық ұйымдар арқылы өзара әрекеттесу;• Электр энергетикасы саласындағы уәкілетті мемлекеттікоргандармен кеңестемелер.• Сауалдама жүргізу және сұрақ қою;• Б<strong>АҚ</strong>;• Интернет-торап;• Қаржылық емес <strong>есеп</strong>тілік.Банктер мен басқақаржылық ұйымдар• Несие желілері;• Банктік шоттар;• Жобаларды іске асыру бойынша ынтымақтастық.• Интернет-торап;• Хат-хабар және сұратулар;• Көрмелер, форумдар және презентациялар;• Қаржылық шоттар.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>113


МазмұныМүдделі тараптар Мәселелер шеңбері Өзара әрекеттесу әдістеріБасқа үлестестұлғаларБәсекелестерЖұртшылық, соныңішінде Б<strong>АҚ</strong>ЖеткізушілерСеріктестер• Кемсітушілікке жол бермеу;• Адам құқықтарын сақтау;• Жұмыспен тұрақты қамтылу.• Салалық тиімділікті арттыру;• Асқын жүктемелер кезінде қолдаукөрсету.• Қызмет жүргізетін аймақтардыңәлеуметтік-экономикалық дамуына атсалысу;• Табиғат пайдаланудың тиімділігі;• Қоршаған ортаны қорғау.• Ұзақ мерзімді ынтымақтастық;• Қазақстанның қатысу үлесі;• Шығарылатын зиянды заттарды азайту.• Жабдықтың сенімділігі;• Қоғамды дамыту жоспарлары;• Келісімшарттық міндеттемелерді орындау.• Қаржылық емес <strong>есеп</strong>тер;• Интернет-торап.• Салалық ұйымдар арқылы өзара әрекеттесу.• Интернет-торап;• Қаржылық емес <strong>есеп</strong>тер;• Баспасөз хабарламалары;• Корпоративті оқиғалар;• Баспасөз мәжілістері.• Жасалған шарттар мен меморандумдар.• Қаржылық емес <strong>есеп</strong>тер;• Жұмыс сапарлары;• Іскерлік кездесулер;• Интернет-торап;• Жарнама.Корпоративті басқарубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>114


МазмұныОрнықты дамуҚоршаған ортаны қорғауАдам құқықтарыКадрлық саясатӘлеуметтік жауапкершілікЕңбекті ұйымдастыруҚоғаммен өзара әрекеттестікӨнім үшін жауапкершілікбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>115


МазмұныҚоршаған ортаны қорғауҚазақстандағы ең ірі электр энергетикалық компаниялардың бірі бола отырып,«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> өзінің қоғам үшін орнықты даму үдерістеріндегі маңыздырөлін түсінеді. Қоршаған ортаны қорғау және ресурстарды оңтайлы пайдалану Қоғаммен оның ЕТҰ <strong>қызметі</strong>нде маңызды рөл атқарады. Жоғарыда айтылғанға сәйкес, сондай-ақҚоғамның жаңа ұйымдастырушылық құрылымына сай, экологиялық мәселелерүшін жауапкершілік Басқарма Төрағасына жүктеледі.Қазіргі сәтте Қоғамның табиғат қорғау саласындағы <strong>қызметі</strong>н дамытудың басымбағыттары мен мақсаттары айқындалуда, олар Қоғамның ұзақ мерзімді Даму стратегиясынанжәне Экологиялық саясатынан көрініс табатын болады.Қоғам жаңғыртылатын энергия көздерін пайдаланатын жаңа технологияларды ендіружолымен өндірістік қызметтің қоршаған ортаға келтіретін әсерін дәйекті түрдеазайтуға әрекет жасауды жоспарлап отыр.Төменде экология саласының әр қыры бойынша менеджмент тәсілдемесі <strong>туралы</strong>қысқаша мәлімет келтірілген.Пайдаланылған материалдарҚызметін жүзеге асырған кезде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы бұдан кейін деэлектр немесе жылу қуатына түрлендіру үшін пайдаланылатын табиғи ресурстардысатып алады. Табиғи ресурстармен қатар «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы сондай-ақтұтыну көлемі жағынан маңызы кемірек химиялық өнімдерді, жағармайлармен салқындатқыш сұйықтарды пайдаланады.Атап айтқанда, «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының еншілес және тәуелдіұйымдарының бірқатарында құрамында полихлорланған дифенилдер (бұдан әрі –«ПХД») бар жабдық пайдаланылады. ПХД трансформаторларда, конденсаторлардажәне басқа электр жабдықта диэлектрлік сұйықтар ретінде пайдаланылып, бұлорайда адамның денсаулығына қатер төндіреді. ПХД улану қатеріне жол бермеу үшінҚазақстан Республикасы «Төзімді органикалық ластауыштар <strong>туралы</strong> Стокгольм конвенциясына»(бұдан әрі – «ТОЛ») қол қойды. Аталған құжатқа сәйкес, Конвенцияныңтарапына айналған соң, Қазақстан Республикасы төмендегі іс-шараларды жүзегеасыруға тиіс:• Қазақстан Республикасында құрамында ТОЛ бар заттектерді экспорттауға, импорттауға,өндіруге тыйым салу;• 2025 жылға қарай құрамында ПХД бар жабдықты (яғни, трансформаторларды, конденсаторлардынемесе құрамында заттектің сұйық қалдықтары бар басқа қабылдағыштарды)пайдалануды тоқтату;• ТОЛ заттарының кездейсоқ шығарылуын азайту бойынша шаралар қабылдау;Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>116


Мазмұны• ТОЛ зарарлаған учаскелерді анықтау бойынша тиісті стратегияларды әзірлеуге күшсалу;• ТОЛ заттарының адамның денсаулығы мен қоршаған ортаға келтіретін әсерінің қауіптілігі<strong>туралы</strong> хабардар ету.Пайдаланылатын материалдардың қоршаған ортаға келтіретін әсерін барынша азайтуүшін «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы болашақта жаңғыртылатын энергия көздерін,соның ішінде күн және жел қуатын басым дәрежеде пайдалануды жоспарлапотыр, бұл атмосфераға шығарылатын зиянды заттектерді елеулі мөлшерде қысқартуғамүмкіндік береді.Жоғарыда тізімі берілген Конвенция бойынша іс-шараларды орындаудың нәтижесіэкологиялық жағдайдың жақсаруы болмақ, бұл Қазақстан Республикасының азаматтарыныңденсаулығына жалпы оң әсерін тигізеді.Қуат«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы энергетикалық тиімділікті арттыру үшін қолданкелгеннің бәрін жасайды. Бұл мәселедегі басымдығы жоғары іс-шаралар ескіргенэлектр жабдықты жетілдіру және жаңарту, электр және жылу қуатын өндірудегі, тасымалдаумен үлестірудегі тиімділікті арттыру, сондай-ақ халыққа электр және жылуқуатын тұтынуда ұқыпты көзқарасды қалыптастыру болып табылады.Көрсетілген басымдығы жоғары іс-шараларды іске асыру және қоршаған ортаға келтірілетінәсерді барынша азайту мақсатында «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы<strong>2012</strong> жылы төмендегілерді іске асырды:1) Екібастұз ГРЭС-1 № 4 және 8 энергоблоктарында күл тұтқыштық коэффициенті99,6% және одан жоғары мәнді құрайтын электр сүзгілер орнату (бүгінгі таңдаскрубберлердің күл тұтқыштық коэффициенті - 88 %);2) ЖЭО – 2, 3 қазандық агрегаттарында күл тұтқыштық дәрежесі кем дегенде 99,4%-ды құрайтын жаңа буын эмульгаторларын орнату.• ТЭО-2 – екі қазанға орнатылған.Экологиялық нәтиже: органикалық емес шаң-тозаң шығу көлемінің 2 135 тоннағаазаюы.• ТЭО-3 – бір қазанға орнатылған.Экологиялық нәтиже: органикалық емес шаң-тозаң шығу көлемінің 1 000 тоннағаазаюы.3) ЖЭО-1, 3 департаменттерінің қазандық агрегаттарында Техникалық регламенттіңталаптарына сәйкес азот тотықтары эмиссияларының деңгейіне сәйкестік мақсатындажанарғы құрылғыларын жаңарту.• ТЭО-1 – бір қазанға орнатылған.Экологиялық нәтиже: бір қазаннан Nox шоғырлану мөлшерінің 680 мг/м 3 -ге дейін,шығарылатын заттектердің жылына 50 тоннаға дейін азаюы.• ТЭО-3 – екі қазанға орнатылған.Экологиялық нәтиже: бір қазаннан Nox шоғырлану мөлшерінің 680 мг/м 3 -ге дейін,шығарылатын заттектердің жылына 60 тоннаға дейін азаюы.4) «АлЭС» <strong>АҚ</strong>-ның ЖЭО-1 кәсіпорнында су ресурстары мен топырақтарды қорғаужәне оңтайлы пайдалану.Күл өткізгіштерді жөндеу және ауыстыру бойынша іс-шараларды, қазандықтағы,турбиналық, химиялық цехтардағы, тазартқыш үймереттердегі сорғы жабдығынжөндеуді іске асыру.5) «АлЭС» <strong>АҚ</strong> ЖЭО-2Гидрокүлкетіру жүйесін, өндірістік мақсаттағы жүйелерді, тұндырылған су қорыныңшандарын қалпына келтіру-жөндеу жұмыстары.Сондай-ақ төмендегілер жоспарлануда:1) Күл тұтқыштық коэффициенті 99,6% және одан жоғары (бүгінгі таңда скрубберлердіңкүш тұтқыштық коэффициенті 88 %) электр сүзгілер орнату (2013 жылы – ЕкібастұзГРЭС-1 сол кезеңде әрекет ететін барлық 6 энергоблогында);2) Техникалық регламентке сәйкес норма 650 мг/м 3 болғанда, азот тотықтарыныңшығарылуын 500 мг/м 3 -ге дейін, ал кейіннен – азот тотықтарын қалпына келтіруәдістерімен (селекциялық катализдік емес қалпына келтіру жүйелері – СКҚЖ) 200мг/м 3 -ге дейін азайту үшін төмен эмиссиялы жанарғыларды қолдану;3) Негізгі отыны күлшеңдігі 43%-ды құрайтын қатардағы Екібастұз көмірі болып табылатынкөмір ЖЭО-лар үшін;4) Технологиялық үдерістерді автоматтандырылған бас қару жүйелерін (ТҮ АБЖ) ендірудіңнегізінде ЖЭС және ЖЭО кәсіпорындарындағы еңбек өнімділігін арттыру;5) Шардара ГЭС-інің гидроқуаттық және гидротехникалық жабдығын белгіленген қуатын(бүгінгі таңда – 100 МВт) 16 % және одан көп пайызға, электр қуатының өндірісінжылына 57 млн. кВт/сағатқа дейін ұлғайту арқылы жаңарту;6) Электр қуатының коммерциялық есебінің автоматтандырылған жүйесін (ЭҚКЕАЖ)енгізу жолымен электр қуатының коммерциялық есебінің дәлдігін, деректілігінжәне жітілігін арттыру, энергетика нысандарының әрқайсысы бойынша электр қуатыныңтолық балансын алу.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>117


МазмұныСу«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы бойынша су бірінші кезекте электр жабдықты,циркуляциялық жүйелер мен айналымдық сумен жабдықтаудың қосалқы технологиялықүдерістерін салқындату үшін пайдаланылады. Алынған судың шағын бөлігі технологиялықүдерісте пайдаланған кезде буланып ұшып кетеді. Судың негізгі көлеміөндірістік үдерістерде пайдаланылғаннан кейін және механикалық, физикалық-химиялықжәне биологиялық тазарту жүргізілгеннен кейін табиғи ортаға қайтарылады.Су ресурстары мен экология жөніндегі жергілікті уәкілетті органдар су тартуға қатыстымәселелерді реттейді, соның ішінде еншілес және тәуелді ұйымдар орналасқанаймақтардың экологиялық жүйелеріндегі су деңгейіне ерекше көңіл бөлінеді. Технологиялықүдерісте пайдаланылған судың ысырап болу көлемін азайту орташамерзімді келешекте басым бағыт болып табылады.биоәралУАндық тіршілік«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы өз <strong>қызметі</strong>нің өсімдіктер мен жануарлар әлемінекелтіретін ықпалын барынша азайтуға ұмтылады. «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының электр энергетикалық активтері ұлттық саябақтардың немесе қорықтардыңаумақтарында орналасқан аймақтарға ерекше көңіл бөлінеді.Қазіргі сәтте «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы биологиялық сан алуандықтыбасқару саласындағы реттемелеу құжаттарын әзірлемеген. Биологиялық сан алуандыбасқару бойынша құжаттардың болмауына қарамастан, «Самұрық-Энерго» Тобыныңәр компаниясы өндірістік үдерісті ұқыпты қолданудың және жануарлар менөсімдіктер әлемінің қауіпсіздігін арттыратын жаңа технологияларды ендірудің маңыздылығынтүсінеді. Дүние жүзінде, сондай-ақ Қазақстанда да тұрақты даму қырларыныңмаңызының артып келе жатқанын <strong>есеп</strong>ке ала отырып, «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобы орын тепкен және <strong>қызметі</strong>н жүргізетін аймақтарда биологиялықсан алуандықты бақылауды және басқаруды жақсартуды жоспарлап отыр.Қоршаға ортаға шығарылатын заттектер«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының <strong>қызметі</strong>нің нәтижесінде атмосферағашығарылатын негізгі жылыжай газы көмірқышқыл газы (CO 2) болып табылады, олжылу және электр қуатын өндіру, сондай-ақ көмір өндіру барысында түзіледі. Әлбетте,«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының өндіріс деңгейінің өсуі атмосферағажылыжай газдарының шығарылу көлемінің артуына әкеледі деп топшыланады.Қоршаған ортаның ластануын барынша азайту мақсатында «Самұрық-Энерго» Компаниялартобы технологиялық үдерісті жаңарту бойынша жоспарлы жұмыстар жүргізу,соның ішінде:1 «БГҚ орната отырып Алматы ЖЭО-1 кәсіпорнын кеңейту және қайта құру» жобасыніске асырудың шеңберінде атмосфераға шығарылатын зиянды заттектерді азайтужәне Алматы қаласындағы экологиялық жағдайды жақсарту;2 Электрстанцияларда атмосфераға шығарылатын қатты бөлшектердің айтарлықтайбөлігін ұстап қалуға мүмкіндік беретін түтін тұтқыш сүзгілер орнату;3 Газтурбиналы электр станцияларда (ГТЭС) – газ көлемінің бірлігіне электр қуатынөндіруді 35%-ға ұлғайтумен және ПӘК 55%-ға дейін жоғарылатумен бу-газды циклдыендіру;4 Жаңғыртылатын энергия көздерінің, соның ішінде жел және күн электр станцияларыныңқұрылысы.ТөгінділерЭкологиялық қауіпсіздік және табиғи ресурстарды, соның ішінде су ресурстарыноңтайлы пайдалану «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының <strong>қызметі</strong>нде маңыздыорын алады.Электр станцияның қалыпты жұмыс істеуі үшін қажетті суды тарту мен төгу көлемдеріназайту Қазақстан Республикасының экологиялық жүйесіне төгінділерді біртіндепазайту міндетін шешудегі бірінші кезекті шара болып табылады.Қазақстан Республикасының су көздеріне түскенге дейін өндіруші станциялардыңтөгінділері ақаба сулардағы ластаушы элементтердің рауалы шекті нормаларынанасыру тұрғысынан талданады. Жүргізілген талдаудың нәтижесінде «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобы жасаған барлық төгінділер Қазақстан Республикасының Экологиялықзаңнамасының талаптарына сәйкес.Қалдықтар«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының өндірістік <strong>қызметі</strong>не неғұрлым тән қалдықтаркөмір жаққаннан қалған күл, қождар, трансформаторлық майлар, пайдала­Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>118


Мазмұнынылған сынапты шамдар мен аккумуляторлық батареялар болып табылады. Бүгінгітаңда «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында қалдықтарды басқару бойыншабірыңғай тәсілдеме жоқ.Өнімдер мен көрсетілетін қызметтер«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының негізгі өнімдері мен көрсетілетін қызметтеріэлектр мен жылу қуатын өндіру, электр қуатын үлестіру мен тасымалдау, көмірөндіру, электр энергетикалық кешеннің нысандарын қайта құру және жаңарту болыптабылады. Негізгі мақсат – ұсынылатын қызметтер мен өнімдердің қол жеткен деңгейін,сондай-ақ электр энергетикасы мен көмір өндіру саласындағы өнімдер мен қызметтергеқатысты батыс стандарттарын қолдану арқылы сапасы мен параметрлерінәрі қарай жетілдіруді сақтау.Осының нәтижесінде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы Қазақстан Республикасыныңаумағында ұсынылатын өнімдер мен қызметтердің сапасы мен параметрлерінеқойылатын барлық талаптарды орындайды.Экологиялық заңнаманың орындалуын қамтамасыз ету бойынша бірінші кезектегішаралардың бірі экологиялық аудит өткізу болып табылады. Орташа мерзімді келешекте«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы қоршаған ортаға келтірілетін терісәсерді барынша азайту, <strong>қызметі</strong>нің экологиялық және экономикалық тиімділігін арттыру,сондай-ақ қалдықтар түзуді және қайта өңдеуді азайту мақсатында сертификатталғанэкологиялық менеджмент жүйесін ендіруді жоспарлауда.көлік«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы үшін басым бағыт ЕТҰ <strong>қызметі</strong>нің нәтижесіндетүзілген жылыжай газдарының шығарылу көлемін барынша азайту болып табылады.Қызметкерлерді немесе жанармай тасымалдау үшін автокөлікті пайдаланудантуындайтын жылыжай газдарының шығарылу көлемі электр немесе жылу қуатынөндіруден алынған шығарындылармен салыстырғанда мардымсыз. Электр қуатынтасымалдау кезінде көпшілік жағдайларда атмосфераға зиянды заттектердің шығарылуынажәне су нысандарына төгілуіне әкеліп соғатын үдерістер болмайды.Талаптарға сай болуҚоғамның басшылығы экологиялық заңнамасын орындау мәселелеріне барыншазейін қояды.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>119


МазмұныПайдаланылған материалдар(массасы немесе көлемі көрсетілген)Өлшем бірлігіКөлеміШикізат (яғни, өнімдерге немесе қызметтергетүрлендіру үшін пайдаланылатын табиғи ресурстар)Көмір тонна 16 767 214Ағаш тонна 0Мазут тонна 61 644Газ мың м 3 804 365Су тонна 16 623 048 000Өндірістік үдеріспен байланысы бар материалдартонна 1 000Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>120


МазмұныҚуатты тікелей пайдалану(бастапқы көздерін көрсете отырып)Өлшем бірлігі <strong>2012</strong>Көмір ГДж 133 029 285Табиғи газ ГДж 33 071 111Мазут ГДж 396 313Бензин ГДж 31 040Дизельдік отын ГДж 30 192Сұйылтылған газ ГДж 420Қуат тұтынуды төмендету және қуаттиімділігін арттыру бойынша ісшаралардыңнәтижесінде үнемделгенқуатӨлшем бірлігіМөлшеріТөмендегілер арқылы:Өндірістік үдерісті жаңарту ГДж 57 384Жабдықты қайта ретке келтіру немесе ауыстыру ГДж 2 886 192Қызметкерлердің мінез-қылығының өзгеруі ГДж 17 736Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>121


Мазмұны«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қуат үнемдеуі қосалқы электр энергетикасыжабдығының жұмысын оңтайландырудың, ескі жабдықты қуат жұмсау жағынантиімдірек жабдыққа ауыстырудың, сондай-ақ «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобыныңқызметкерлерінің электр қуатын пайдалануға үнемді қарауының нәтижесі болыптабылады.Тартылатын судың жалпы мөлшері(су көздеріне бөле отырып)Өлшем бірлігіКөлеміТартылатын судың жалпы мөлшеріжер үстіндегі су нысандарынан мың м 3 37 109 294,41жер астындағы су нысандарынан мың м 3 ³ 5 221басқа ұйымдардың ағынды сулары мың м 3 ³ 452,3муниципалдық және басқа сумен жабдықтау жүйелерінен мың м 3 ³ 91 958Көп дүркін және қайтарапайдаланылатын судың үлесі менжалпы көлеміӨлшем бірлігіКөлеміТартылатын судың жалпы мөлшері мың м 3 ³ 37 206 925,41Көп дүркін немесе қайтара пайдаланылатын судың көлемі мың м 3 ³ 971 870Көп дүркін немесе қайтара пайдаланылатын судың үлесі %³ 7,3Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>122


МазмұныҰйымның меншігінде, жалгерлігінде, басқаруында тұрғанжәне қорғалатын табиғи аумақтарда және олардыңшекараларынан тыс биологиялық сан алуандықтыңқұндылығы жоғары немесе сондай аумақтарға жапсарласжатқан аумақтарда орналасуы және ауданыБұл көрсеткіш бойынша назарға алынатын «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобыныңнысандары негізінен су қоймалары, электр тарататын электр желілері, жылу электрстанциялары, мемлекеттік аудандық электр станциялары мен гидроэлектрстанцияларболып табылады.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының арасында тек «Алматы электр станциялары»<strong>АҚ</strong>-ның Іле-Алатау ұлттық табиғи саябағының аумағында орналасқан, ауданы48,8 га құрайтын ЖЭО 1, ЖЭО 2 және ЖЭО 3 жататын өндірістік активтері бар. Аталғансаябақ Қазақстан Республикасының ерекше қорғалатын табиғи аумақтарының тізбесінекіреді.NO х, SO хжәне басқа елеулі ластағыш заттектердің атмосфераға шығарылуы (түрі мен массасы көрсетілген)Өлшем бірлігіМәніNO Хтонна 66 877,762SO Хтонна 180 367Төзімді органикалық ластағыштар (ТОЛ) тонна -Ұшпа органикалық қосылыстар (ҰОҚ) тонна 89,52Қауіпті ауа ластағыштар тонна -Нүктелік және ұйымдаспаған көздерден шығарылатын заттектертонна 173 548Қатты бөлшектер тонна 24 934Атмосфераға шығарылатын заттектердің нормативтікактілерде пайдаланылатын басқа стандартты санаттарытонна 7 561Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>123


МазмұныТөгінділердің жалпы көлемі (аҒынды сулардың сапасы мен қабылдаушынысанды көрсете отырып)Өлшем бірлігіКөлеміҚабылдаушы нысанӨзендер м 3 ³ 11 177 944 158Көлдер м 3 ³ 2 071 861,02Жасанды нысандары м 3 ³ 38 054 755Барлығы: м³³ 11 218 070 774Тартылған су болмашы ластанған жағдайда рұқсат етілетін шекті төгінділер нормасынанаспаса, «Самұрық-Энерго» компаниялар тобы ағынды суды тазартуды іскеасырмайды.Ағынды сулардың ондай түрі бақылаудағы жармада немесе су пайдалану орнында сунормаларының және сапасының бұзылуына әкеліп соқпайтын нормативтік-таза ақабасулар деп аталады.Экологиялық заңнаманың және нормативтік талаптардыңорындалмағаны үшін салынған елеулі айыппұлдардыңақшалай мәні және қаржылық емес санкциялардың жалпысаны<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының <strong>қызметі</strong>н жүзеге асыру барысындаҚазақстан Республикасының экологиялық заңнамасының сақталмағаны үшінсалынған айыппұлдарға байланысты жағдайлар байқалды.<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы бойынша талаптардың сақталмағаныүшін 8 120 992 теңге мөлшерінде айыппұл тіркелді.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>124


МазмұныАдам құқықтарыАдам құқықтарын сақтау мәселелері Қоғам мен қызметкерлердің арасындағы еңбекқатынастарының шеңберіндегі негізгі мәселелер болып табылады. Осыған байланысты«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында қызметкерлердің, клиенттер мен іскерисеріктестердің құқықтарын ескере отырып, саясаттар мен рәсімдер әзірленеді.Адам құқықтары саласындағы негіз қалаушы қағидалар мен талаптар базалық нормативтікқұжаттарда, мысалы, Іскерлік этика кодексінде, Еңбек шарттарында, Ішкіеңбек тәртібі ережелерінде, Қызметкерлерге демалыс беру тәртібінде және Қызметкерлердіңқызмет бабындағы іссапарлары <strong>туралы</strong> ережеде бекітілген.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында Ұжымдық шарттар жасалған, оларда әлеуметтіккепілдіктер, жеңілдіктер мен өтемақылар беру бекітілген.Қызметкерлердің кәсіптік, экономикалық және әлеуметтік - еңбек құқықтары менкәсіби мүдделерін реттеу мен қорғау мақсатында «Самұрық-Энерго» Компаниялартобында 10 кәсіподақ бірлестігі <strong>қызметі</strong>н жүзеге асырады, олардың мүшелерініңсаны 18 000 адамнан астам.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының кәсіподақ ұйымдары қызметкерлердің әлеуметтік-еңбекқұқықтарын қозғайтын заңнамалық және басқа нормативтік-құқықтықактілерге, сондай-ақ әлеуметтік-экономикалық саясат, әлеуметтік бағдарламалардықалыптастыру мәселелері мен кәсіподақ мүшелерінің мүдделерінде басқа мәселелербойынша ұсыныстар әзірлеуде маңызды рөл атқарады, ұйымды қайта ұйымдастырудыңнемесе таратудың нәтижесінде жұмыстан босатылатын қызметкерлерді – кәсіподақмүшелерін әлеуметтік қорғау бойынша шараларды іске асыруға ат салысады,ұжымдық еңбек дауларын реттеуге қатысады.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында кәсіподақ ұйымдарымен қатар әлеуметтік-еңбекқатынастарын реттеудің шеңберінде әлеуметтік-еңбек дауларын реттеумәселелері жөніндегі тұрақты әрекет ететін комиссиялар құрылып, әлеуметтік-еңбекқатынастарын реттеу бойынша жоспарлар бекітілді.Ұжымдардағы психологиялық ахуалды анықтау мақсатында жыл сайын қызметкерлердіңқанағаттану деңгейі <strong>туралы</strong> сауалдама жүргізіледі.Қоғамның негізгі стратегиялық капиталы және басты құндылығы – тиімді жұмысыалдыға қойылған міндеттерін Қоғамның табысты шешуіне мүмкіндік беретін кадрлықресурс.Қызметкерлердің ішкі шағымдарын тіркеу үшін Қоғамның Омбудсмені тағайындалды.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында «жедел желілер» телефондарының,шағымдар мен өтініштерге арналған жәшіктердің жұмысы бойынша іс-тәжірибеенгізілген, ұйым басшыларының жеке блогтары құрылған және олар жұмыс істейді.Мысалы, <strong>2012</strong> жылы Басқарма Төрағасының блогына, шағымдар мен өтініштержәшіктеріне, сондай-ақ бітімгерлік комиссияға келіп түскен қызметкерлердің ішкіОрнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>125


Мазмұнышағымдары «Богатырь» ЖШС-да, «Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>-да, «ЕкібастұзГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>-да, «АлматыЭнергоСбыт» ЖШС-да тіркелді.Сонымен қатар, Қоғам өз қызметкерлерінің діни нанымдары мен саяси қалауынқадірлейді, бұл орайда олар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамалықбазасына қайшы келмеуге тиіс. Сондай-ақ Қоғам өз қызметкерлерінің жеке тұлғаларретінде және жұмыстан тыс уақытында саяси, діни және қоғамдық қызметке араласуынакедергі жасамайды. <strong>2012</strong> жылдың барысында «Самұрық-Энерго» Компаниялартобы еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті орындарда 18 жасқа жетпегентұлғалардың еңбегін қолдануға тыйым салатын талаптарды қатаң орындап келді,сондай-ақ қызметкерлері мен іскери серіктестеріне қатысты кез келген тектегі кемсітушіліккежол берген жоқ.• <strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында байырғы және саны аз халықтардыңқұқықтарын қозғайтын бір де бір құқық бұзу жайты болмаған. Қоғам құқықтармен мүмкіндіктердің теңдігі қағидасын мойындайды. Қызметкерлердің қолданыстағызаңнаманың шеңберінде қауымдастықтарға бірлесу және ұжымдық келіссөз жүргізубостандығына құқығы бар.• Қоғам мен оның еншілес және тәуелді ұйымдары мәжбүрлі еңбек пен бала еңбегін жоюдықолдайды. Еңбектің осындай түрлерін пайдалануға байланысты қызмет Қоғамдажоқ.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында жеткізушілер мен мердігерлердің адамқұқықтарын бағалауын реттемелейтін нормативтік құжаттардың болмауы бизнестіңжауапкершілікпен жүргізілуіне кедергі жасамайды.• Қоғам өзінің <strong>қызметі</strong>н адам құқықтарын бұзудың кез келген түрлеріне жол бермеужөніндегі заңнаманың талаптарының негізінде құрады.• <strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында адам құқықтарын бұзуға және/немесе қызметкерлерді кемсітуге байланысты бір де бір оқиға орын алған жоқ.• <strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында мәжбүрлі немесе міндетті еңбектіпайдалану жағдайлары болған жоқ.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>126


МазмұныКадрлық саясаттұрғындардан жалданған жоғарғы басшылардың үлесіҚоғамның 2011-2015 жылдарға арналған Кадрлық саясатының негізгі міндеттерініңбірі «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында дамудың стратегиялық бағыттарынасәйкес ұйымдастырушылық құрылымды тиімді құруға жәрдемдесетін, сондай-ақадами ресурстарға деген қажеттіліктерді тиімді жоспарлауға және қажетті білімге,машықтарға, іскерлік және тұлғалық сипаттарға ие мамандарды іріктеуді уақтылыжүзеге асыруға мүмкіндік беретін, кадрларды іріктеу мен тағайындаудың бірыңғайжүйесін құру болып табылады.Сонымен қатар, Қоғамда бос тұрған лауазымдарға ашық конкурс негізінде іріктеуқағидасы енгізілген, бұл неғұрлым жақсы дайындалған әрі дарынды мамандардытартуға мүмкіндік береді. Конкурстық іріктеудің негізгі қағидасы конкурстық рәсімдердіңкөлегейсіздігі, кандидаттың кәсіпқойлығы мен құзырлығына баса назар аудауболып табылады.Кадрларды дамыту,қызметкерлердің біліктілігін арттыруҚажетті білімі, біліктілігі мен машықтары бар қызметкерлердің тапшылығы экономикалықысырапға әкеліп соғады, ол өндірісті дамытудың шектелуінен де, сондай-ақеңбек шығындарының артуынан да білінеді. Білікті кадрлардың жетіспеушілігі өндірістіңқұны мен тиімділігін өсіруге кедергі жасайтын негізгі тәуекел ретінде айқындалады.Сондықтан Қоғамның білікті кадрларға деген қажеттілігін қамтамасыз етудінысана етіп көздеген қызметкерлерді кәсіптік дамытудың тиімді жүйесін құру – Қоғамүшін аса маңызды басымдықтардың бірі.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерін кәсіптік дамыту жүйесісырттан және фирма ішінде оқып-үйретуді ұштастырады және қызметкерлердің өндірістікқызметтің негізгі бағыттары бойынша кәсіптік біліктілікті арттыру курстарына,машықтануға және конференцияларға қатысуын қамтиды.Ұйымның <strong>қызметі</strong>нің маңызды аймақтарында жергіліктітұрғындарды жалдау рәсімдері және жергіліктіАталған іс-шаралардың шеңберінде <strong>2012</strong> жылы 13 841 қызметкер, соның ішінде жұмысшылар– 10 185 адам, қызметшілер мен мамандар – 1 646 адам, басшылар жәнетоп-менеджмент – 2 010 адам оқып-үйретуден өтті.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>127


МазмұныБұл орайда бір қызметкерді оқып-үйретуге шыққан шығыс 25 000 теңгеден астамды,<strong>2012</strong> жылдың қорытындысы бойынша еңбекке ақы төлеу қорында қызметкерлердіоқып-үйретуге және дамытуға шыққан шығыстың пайызы – 1,1%-ды құрады.элементтер, сондай-ақ кадрлар резервін қалыптастыру бағдарламасы қамтылады.Қызметкерлерді басқарудың пәрменді жүйесі «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобына2013 жылы бұрынғыдан да елеулі табысқа жетуге мүмкіндік береді.Бұдан былай «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> қызметкерлерді басқарудың жан-жақты жүйесінендіруді жоспарлап отыр, онда қызметкерлерді ынталандыру, баға беру жүйесі сияқты№ Қызметкерлердің санатыЖылына бір қызметкерге шаққандағы оқып-үйрету сағаттарының орташа саны(қызметкерлердің санаттары бойынша бөлінген)<strong>2012</strong> жылдыңсоңындағы жалпысаны<strong>2012</strong> жылдағыдайындаусағаттарының саныЖылына бір қызметкергешаққандағы дайындаусағаттарының орташа саны1. Жоғары басшылық 89 1 528 17,22. Ортаңғы басшылық 2 734 111 052 40,63. ӨАБ мамандары 2 385 83 655 35,14. Өндірістік қызметкерлер 17 439 816 109 46,85.Қызмет көрсетуші қызметкерлер604 14 150 23,4Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>128


Мазмұны«Самұрық-Энерго» тобының персоналдық дамуы (адам)ЖұмысшыларБасшылар жәнетоп-менеджментҚызметкер-мамандар2 010 1 64610 185Қызметкерлердің саны«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерінің тізімдік саны <strong>2012</strong> жылдыңсоңына қарай 23 251 адамды құрады.<strong>2012</strong> жылы әкімшілік-басқарушы қызметкерлердің санын оңтайландыру ісі жүргізілгенінеқарамастан, «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерінің саны25%-ға артты. Қызметкерлер санының өсуі «Б. Нұржанов атындағы Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «ШығысЭнергоТрейд» ЖШС секілді жаңа активтерді иелігіне алуға байланыстыболды.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерінің абсолютті көпшілігі өндірістіксекторда толық мөлшерлеме және тұрақты келісімшарт жағдайларында жұмысістейді. Өндірістік кәсіпорындарда толық мөлшерлеме бойынша жұмыс істейтінқызметкерлердің жоғары деңгейі жұмыс күшінің тиімді пайдаланылатынын көрсетеді.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының <strong>қызметі</strong>нің ерекшелігіне орай қызметкерлердіңкөпшілігі ер адамдар болып табылады.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>129


МазмұныЖұмыс күшінің жалпы саны (жұмыспен қамтылу түрі, жалдау <strong>туралы</strong> шарт жәнеаймақ бойынша бөлінген)<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> еңбекпен қамтамасызетілген жұмыс күшінің ортақ саны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> еңбек келісім шарты бойыншақызметкерлердің ортақ саныҚызметкерлерБақылаудағы жұмыскерлер(Ұжым аумағында үздіксізжұмыс орындайтын және <strong>есеп</strong>беруді дайындайтын адам,бірақ ұлттық заңнамаға немесетәжірибеге сәйкес қызметкерболып саналмайды)23 251Тежеусіз/түпкілікті келісімУақытша келісім шарт/арнайы мерзімді келісім21 6821 569131Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>130


МазмұныАймақ бойынша жұмыс күшінің ортақ саны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> жұмысшылар санының жыныстықкөрсеткіші бойынша өзгеруіСолтүстікОңтүстікШығысБатыс8 78310 190ЕрлерӘйелдер8%3 1191 2904,7%Қызметкерлердің жалпы саны және кадрлардың тұрақтамауы (жасы, жынысы және аймағы бойынша бөлінген)№ Көрсеткіш Мәні, адам Үлесі1. Қызметкерлердің жыл соңындағы жалпы саны 23 251 100%2. Ұйымнан кеткен қызметкерлердің жалпы саны 2 970 12,7%2.1. Ерлер 50 жас 335 1,4%Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>131


Мазмұны<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> жұмысшылар санының жаскөрсеткіші бойынша өзгеруі<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> жұмысшылар саныныңаймақ бойынша өзгеруі30-50 жасқа дейін30 жасқа дейін30 жастан кейін4,5%СолтүстікОңтүстікШығысБатыс3,7%6%5%2,2%3,2%0,8%Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>132


МазмұныӘлеуметтік жауапкершілікқажеттіліктерін қанағаттандыру және олардың денсаулығын жақсарту, кадрлықәлеуетті дамыту және өндірісті дамытуға тиімді инвестициялар құю болып табылатынқабылданған Корпоративті әлеуметтік жауапкершілік стратегиясына сәйкес іскеасырылады.2011 жылы Қоғам БҰҰ жаһандық шартына қосылды және сол арқылы өзінің стратегиясындажәне ықпал ету саласының шектеріндегі күнделікті <strong>қызметі</strong>нде БҰҰ жаһандықшартының Он қағидасын ұстанатынын растайды.Қоғам әлеуметтік бағдарланған кәсіпорын ретінде түрлі әлеуметтік жобаларды іскеасыруға көп көңіл бөледі, әлеуметтік серіктестік <strong>туралы</strong> келісімдердің шеңберіндеоблыстар мен қалалардың әкімдіктерімен өзара әрекеттеседі.Қызметкерлердің денсаулығы жайында қамқорлық, қызметкерлер мен олардың отбасымүшелерінің қорғалуын қамтамасыз ету Қоғамның әлеуметтік саясатының негізгімақсаты болып табылады.Сонымен қатар, Қоғам мен оның еншілес ұйымдарының қызметкерлеріне лайықтыөмір деңгейін қамтамасыз етуге арналған негізгі құралдардың бірі әлеуметтік төлемақылармен жеңілдіктер болып табылады. <strong>2012</strong> жылы әлеуметтік қолдаудың негізгіқұрамдастары мына позициялар болды: қызметкер еңбек (қызмет бабындағы) міндеттерінатқарған кезде оны жазатайым оқиғалардан сақтандыру, қызметкерлердіжыл сайын медициналық тексеру, жұмысқа жарамсыздық парақтарына ақы төлеу,бала күтімі бойынша демалыс (3 жылға дейін), сауығуға біржолғы жәрдем, медициналықсақтандыру және емдеу, өндірістік жарақат алған кездегі материалдық жәрдем.Сонымен қатар, «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында ұжымдық шарттарға сәйкесмерзімнен тыс жұмысқа ақы төлеу, мереке күндері мен демалыс күндері, түнгімезгілде жұмыс істеу үшін ақы төлеу, үстемеақылар мен қосымша ақылар, ауыр жұмыстарда,еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) жұмыстарда қамтылған қызметкерлердіңеңбегіне ақы төлеу, қосымша ақы төленетін жылдық демалыс көзделген.Электр энергетикасы саласында 10 жыл және одан артық үзбей жұмыс өтіліболғанда мерейтойға (50, 60 жас) байланысты біржолғы көтермелеу.Қоғамның әлеуметтік саясаты Даму стратегиясына және негізгі бағыттары әлеуметтіксаладағы мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру, еңбекті қорғау мен қоршағанортаны қорғау, қайырымдылық және демеушілік көмек көрсету, қызметкерлердіңЖұмысын білім беру ұйымдарында оқумен ұштастыратын қызметкерлерге сондай-ақемтихандық немесе белгілеуші сессиялардың, дипломдық жоба (жұмысты) дайындаужәне қорғау, бітіру емтихандарын тапсыру кезеңіне қосымша демалыстар беріледі.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>133


МазмұныҚоғам қызметкерлері мен олардың отбасы мүшелерінің салауатты өмір салтын насихаттайдыжәне қолдайды. «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының кәсіподақтарыменбірлестікте жыл сайын спорт жарыстары мен қызметкерлердің белсенді демалысыбойынша іс-шаралар өткізіледі.Тұтастай алғанда көрсеткіштер оң мәнді аймақта (тартылу >60% – оң мәнді аймақ) тұржәне ұжымның басым көпшілігінің Қоғамның мұраты мен құндылықтарына корпоративтіэмоционалдық адалдығының жоғары деңгейін сипаттайды.Қоғамның қызметкерлерінің тартылуы бойынша тәуелсіз сарапшылар өткізген зерттеудіңқорытындысы бойынша, Қоғамның корпоративті орталығы бойынша тартылуиндексі – 72%-ды, қанағаттанушылық индексі – 78%-ды, адалдық индексі – 74%-ды,бастаманы қолдау индексі – 65%-ды құрады.<strong>2012</strong> жылдағы қайырымдылық және демеушілік көмекке жұмсалған шығыс, млн.теңге«Қазақстан бокс федерациясы» қауымдастық пішініндегі ЗТБ 75KAZENERGY Қауымдастығы 40«Ардагерлер ұйымы» РҚБ Астана қалалық филиалы 5Барлығы 120Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>134


МазмұныТолық күн жұмыс істейтін қызметкерлерге берілетін, уақытша немесе ішінаражұмыс істейтін қызметкерлерге берілмейтін төлемақылар мен жеңілдіктер(негізгі <strong>қызметі</strong> бойынша бөлінген)№ Көрсеткіш1.Қызметкерлерге арналған төлемақылар мен жеңілдіктерТолық уақыт жұмысістейтін қызметкерлерүшін1.1. Өмірді сақтандыру Беріледі Беріледі1.2. Денсаулық сақтау (медициналық сақтандыру) Беріледі Беріледі1.3. Еңбекке жарамсыздық/мүгедектік бойынша өтемақылар Беріледі Беріледі1.4. Аналық/әкелік бойынша демалыс Беріледі Беріледі1.5.Зейнетақы беру (зейнетке шыққан кездегі біржолғытөлемақы)БеріледіБерілмейді1.6. Компанияның акцияларын меншікке табыстау Берілмейді Берілмейді1.7.Басқасы (шипажай-курорттық емдеу, бала тууынабайланысты материалдық жәрдем, отбасы мүшелерінемдеуге арналған материалдық жәрдем, сауығуғаарналған материалдық жәрдем)БеріледіБерілмейдіЖартылай уақыт немесеуақытша жұмыс істейтінқызметкерлер үшінОрнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>135


МазмұныЕңбекті ұйымдастыруқоғамдастықтардың алдындағы әлеуметтік жауапкершілік қағидасына деген адалдықтыкөрсетеді.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерінің лауазымдық айлықақыларыбекітілген штаттық кесте бойынша қызметкердің біліктілігіне және орындайтынжұмысының қиындығына қарай белгіленеді.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының еңбекақы төлеу жүйесі төмендегідей негізгіқағидаларға құрылады:• Жеке қызметтің, құрылымдық бөлімшенің <strong>қызметі</strong>нің пәрменділігін арттыру жәнеұйымның стратегиялық мақсаттарына жету жолымен қызметкерлерді Қоғамныңмақсаттарына жетуге ынталандыру;• Аймақтық ерекшеліктерді және бизнестің ерекшеліктерін ескергенде, әлеуметтікпакеттің еңбек нарығында бәсекеге түсу қабілеті;• Ашықтық – жасырын сипатты сақтай отырып, сыйақының құрылымы мен деңгейінқалыптастыру қағидаларын барлық қызметкерлердің түсінуін қамтамасыз ету;• Еңбекке ақы төлеу жүйелерінің қолданыстағы Заңнамаға сәйкестігі.<strong>2012</strong> жылы Қоғамның компаниялар тобының кәсіпорындарындағы қызметкерлердіңорташа еңбекақысы 2011 <strong>жылғы</strong> сондай көрсеткішке қатысты 8,9%-ға – 171 737 теңгеден128 278 теңгеге дейін өсті. <strong>2012</strong> жылы өндірістік қызметкерлердің орташа еңбеқақысыныңөсуі 2011 жылға қарағанда 9%-ды құрады (109 612 теңгеден 119 486теңгеге дейін). <strong>2012</strong> жылы еңбек өнімділігінің өсуі 2011 жылға қатысты: электр қуатынөндіру мен тарату бойынша 5,1%-ды, көмір өндіру бойынша 12,2%-ды құрады. Бұлорайда жылу қуатын өндіру саласында еңбек өнімділігінің төмендеуі 3,6%-ды құрады.Ұйымның қызметI маҢызды аймақтарда бастапқыдеңгейдің стандартты еңбекақысы мен белгіленген еңкіші еңбекақының арақатынастарының ауқымы«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының негізгі мақсаттары өнімділік деңгейінарттыру, лайықты сыйақыны және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету болыптабылады. Мұндай мақсаттар акционерлердің, қызметкерлер мен жергіліктіҚоғам мен оның еншілес және тәуелді ұйымдары орын тепкен аймақтардағы еңбекнарығының мониторингін жыл сайын жүзеге асырады және алынған деректердің негізіндееңбекақының мөлшерін түзетеді. Қоғам бойынша бастапқы деңгейдің маманыныңорташа еңбекақысының мөлшері <strong>2012</strong> жылы 53 107 теңгені құрады, бұл өткенжылдағы сондай көрсеткіштен 7% асады. «Қазақстан Республикасының республика­Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>136


Мазмұнылық бюджеті <strong>туралы</strong>» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес <strong>2012</strong> жылы ең азеңбекақының мөлшері 17 439 теңгені құрайды.Машықтарды жетілдіру бағдарламалары«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерін кәсіптік дамыту жүйесініске асырудың шеңберінде, топтың бірқатар компанияларында сырттай оқумен қатаркомпания ішілік Оқу орталықтары жұмыс істейді. Қызметкерлерді Оқу орталықтарындакәсіптік оқыту теориялық және іс-тәжірибелік дәрістерді қамтиды.Мәселен, «Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>-да қызметкерлерді оқып-үйрету бойыншақызметті үйлестіретін, негізгі энергетикалық кәсіптер бойынша дайындауды, қайтадайындауды, біліктілікті арттыру курстарын өткізетін, сондай-ақ қауіпті өндірістікнысандарды іске пайдалануды жүзеге асыратын қызметкерлер үшін корпоративтісеминарлар ұйымдастыратын Оқу орталығы бар.«Алматы Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>-да 6 оқу-жаттығу полигоны бар, оларда кәсіптікшеберлікті арттыру, жөндеу-іске пайдалану жұмыстарын орындаудың озық әдістерімен тәсілдерін насихаттау және тарату, қосалқы станциялардың, үлестіруші электртораптарының жабдығына қызмет көрсету кезінде қолданылатын алдыңғы қатарлытехнологияларды, жаңа құрылғылар мен құралдарды енгізу бойынша курстар өткізіледі.«Богатырь Көмір» ЖШС-да қызметкерлерге еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғаумәселелерін оқытуға, сондай-ақ білімдерін тексеруге арналған заманауи талаптарғасай келетін оқу-курстық комбинат бар. Оқу-курстық комбинатта тау-кен жабдығымен машиналары, темір жол көлігі, жүк көтергіш машиналар, слесарлік және электрқұрастыру кабинеттері жабдықталған. Оқу-курстық комбинаттың басты міндеттерібастапқы деңгейдің қызметкерлерін оқып-үйрету және қызметкерлердің біліктілігінарттыру болып табылады.Сонымен қатар, 2013-2014 жылдары екі заманауи оқу орталығын құру және ашу бойыншажобаларды іске асыру жоспарланып отыр. Аталған орталықтар өндірістік,сондай-ақ басшылық құрамды оқып-үйрету мен дамытуға бағдарланатын болады.Электр энергетикасы саласындағы соңғы инновациялық технологияларды пайдаланып,жаңа оқу бағдарламаларын әзірлеу, сондай-ақ дәріскерлер ретінде алыс жәнежақын шет елдердің ірі электр энергетикалық компанияларының жетекші мамандарыншақыру жоспарлануда.Қоғамның мақсаттарына пәрменді қол жеткізу үшін «Самұрық-Энерго» Компаниялартобында қызметкерлердің нәтижелілігін бағалау жүйесі ендірілуде. Мәселен, <strong>2012</strong>жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлерінің 6%-ының нәтижелілігіресми бағалаудан өтті.Нәтижелілігі мен мансаптық дамуын мерзімді бағалау өткізіліп отыратын қызметкерлердің үлесі№ Көрсеткіш Мәні Өлшем бірлігі1. Қызметкерлердің жыл соңындағы жалпы саны 23 251 адам2. Нәтижелілігі ресми бағалаудан өткен қызметкерлердің саны 1 300 адам3. Нәтижелілігі ресми бағалаудан өткен қызметкерлердің үлесі 6 % %Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>137


МазмұныМүмкіндіктердің сан алуандығы және теңдігіҚоғам барлық қызметкерлерге еңбек <strong>қызметі</strong>нің барысында өз әлеуетін іске асыруүшін бірдей мүмкіндіктер беруге, олардың нәтижелеріне риясыз және әділ баға беруге,қызметкерлерді тек қана кәсіптік қабілетінің, білімі мен машықтарының негізіндеіріктеуге және қызмет сатысымен ілгерілетуге ұмтылады.Ұйымның қызметкерлерінің құрамы, жынысы мен жас тобы бойынша бөлінген, азшылықтың үлесі,сондай-ақ сан алуандықтың басқа көрсеткіштері көрсетілгенЕрлерӘйелдер73%30 жасқа дейін30 жастан50 жасқа дейін24%30%46%50 жастан асқан27%Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>138


Мазмұны30 жасқа дейін30 жастан50 жасқа дейін50 жастан асқан«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының басшы органдары44%9%20%47%ЕрлерӘйелдер80%Ұжымдық шарттар«Самұрық-Энерго» Тобының компанияларының көпшілігінде қызметкерлерді әлеуметтікқорғауды және қызметкерлерге әлеуметтік кепілдіктер берілуін қамтамасызетуге бағытталған ұжымдық шарттар әрекет етеді. Ұжымдық шарттарды әзірлеу жәнежасасу Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 282-бабына сәйкес жүзегеасырылады. Ұжымдық шарттар кәсіподақтардағы жұмыс тәжірибесі 10 жылдан 35жылға дейін құрайтын кәсіподақ комитеттерінің төрағаларының қатысуымен әзірленеді.Ұжымдық шарттар үш жыл мерзімге жасалады. Ұжымдық шарттарды жасасудыңалдында құқықтық сараптама жүргізіледі.Ұжымдық шарттармен қамтылған қызметкерлердің үлесіКөрсеткіш Мәні Өлшем бірлігіҚызметкерлердің <strong>2012</strong> жылдың соңындағы жалпы саны 23 251 адамСоның ішінде <strong>2012</strong> жыл бойынша ұжымдық шарттарменқамтылған қызметкерлердің саны:22 096 адамҰжымдық шарттармен қамтылған қызметкерлердің жалпысанының үлесі:95% %Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>139


МазмұныҰйымның <strong>қызметі</strong>ндегі айтарлықтай өзгерістердімейлінше аз хабарлау кезеңі, сондай-ақ оның ұжымдықкелісімде айқындалған-айқындалмағаныҚазақстан Республикасының Еңбек кодексінің 48-бабының 2-тармағына сәйкесҚоғамның басшылығы мен оның еншілес және тәуелді ұйымдары еңбек жағдайларыныңөзгеруі <strong>туралы</strong> қызметкерді және/немесе оның өкілдерін кем дегенде бір ай бұрынқұлақтандырады. Аталған тармақ ұжымдық шартта айқындалған. «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобының әр ұйымы аталған тармақты бұлжытпай ұстанады.Еңбекті қорғау және қауіпсіздікӨндірістік жарақаттану деңгейі, кәсіптік аурулар деңгейі,сондай-ақ жұмысқа байланысты қаза болу жайттарының жалпы саны<strong>2012</strong> 2011«Самұрық-Энерго» компаниялар тобыӨткерілген сағаттардың жалпы саны 32 519 397 32 647 381Жарақаттардың жалпы саны 19 33Өндірісте жарақаттану коэффициенті (ӨЖК) 0,117 0,202Кәсіптік ауру жағдайларының жалпы саны 0 2Кәсіптік аурулар коэффициенті (КАК) 0 0,012Зая кеткен күндердің жалпы саны 1 185 1381Зая кеткен күндер коэффициенті (ЗКК) 7,29 8,46Қазамен аяқталатын жазатайым оқиғалардың саны 3 4Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>140


Мазмұны<strong>2012</strong> жылы 2011 жылмен салыстырғанда, Қоғамның еншілес және тәуелді ұйымдарындаөндірісте жарақаттану көрсеткіштерінің төмендеуі орын алды.Өндірісте жазатайым оқиғаларға жол бермеу үшін ЕТҰқабылдайтын шараларӨндірісте жарақаттануды азайту және жол бермеу үшін барлық ЕТҰ төмендегідей шараларқабылдайды:1. Жазатайым жағдайлардың мән-жайлары мен себептері барлық қызметкерлердіңназарына жеткізіледі.2. Барлық өндірістік қызметкерлер үшін жоспардан тыс нұсқамалық өткізіледі.3. Жазатайым оқиға орын алған бөлімшелердің қызметкерлерінің ТІПЕ, ТҚЕ жәнееңбек қауіпсіздігі мен оны қорғау жөніндегі нұсқаулықтарды білуін кезектен тыстексеру өткізіледі.4. Ай сайын кәсіпорындардың бірінші басшыларының қатысуымен Қауіпсіздік техникасыкүні өткізіледі. Өткізілген Қауіпсіздік техникасы күндерінің нәтижелері бойыншаанықталған бұзу жайттарын жою бойынша іс-шаралар әзірленеді.5. Еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау қызметтері жабдықты, ғимараттар мен үймереттерді,жұмыс орындарын жан-жақты тексеруді ұйымдастырады. Кешенді тексерістердіңнәтижелері бойынша іс-шаралар жоспарлары әзірленіп, оларды орындаумерзімдері мен жауапты тұлғалары белгіленеді.6. Ұзақ мерзімділік ресурсын сарқыған және өндірістік қызметкерлер үшін елеулі қауіпкелтіретін жабдықты жоспарлы түрде ауыстыру жүзеге асырылады.7. Қызметкерлерді еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау мәселелері бойыншаоқып-үйретуді, нұсқамалық өткізуді және білімін тексеруді жүргізу ережелерінесәйкес барлық өндірістік қызметкерлерді оқып-үйрету іске асырылады.8. Кем дегенде бас жылда бір рет кәсіпорындарда жұмыс орындарын еңбек жағдайларытұрғысынан аттестациялау өткізіледі.9. «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong> мен «Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>-да ҚР Еңбеккодексіне және қауіпсіздік стандарттарына сәйкес «Еңбек қорғауды басқаружүйесі <strong>туралы</strong> ереже» әзірленіп, қолданысқа енгізілді.10. «Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong> мен «Алматы электр станциялары» <strong>АҚ</strong>-да«OHSAS-18001 денсаулық қорғау және еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету менеджментіжүйесі» халықаралық стандартын ендіру жүргізілуде.11. Барлық еншілес және тәуелді ұйымдарда нарядтар беруге, жұмыстардың басшыларымен өндірушілері болуға құқығы бар құрылымдық бөлімшелердің инженерлік-техникалыққызметкерлерімен бригаданы жұмыстар жүргізуге дұрыс жіберужәне наряд ресімдеу бойынша іс-тәжірибелік дәрістермен бірге семинар-мәжілістерөткізіледі.Қызметкерлерге, олардың отбасы мүшелері мен халықтыңөкілдеріне ауыр сырқаттарға қатысты көмек беругеарналған қазіргі білім беру, оқып-үйрету, кеңес беру,тәуекелдің алдын алу және бақылау бағдарламаларыҚазақстан Республикасы Үкіметінің «Міндетті медициналық тексеріп-қарау өткізілетінзиянды өндірістік факторлардың, кәсіптердің тізбесін, Міндетті медициналықтексеріп-қарауды өткізу қағидаларын бекіту <strong>туралы</strong>» <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 25 қаңтардағы№ 166 Қаулысына сәйкес «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының қызметкерлеріалдын ала және мерзімді медициналық тексеруден өтіп отырады. Медициналық тексерістердіденсаулық ахуалы бойынша кәсіптік жарамдылықты бағалау жөніндегімедициналық қызметті жүзеге асыруға лицензиялары бар денсаулық сақтау институттарыжүргізеді. Алдын ала және мерзімді медициналық тексерістердің нәтижелерібойынша комиссия қызметкерді сауықтыруға бағытталған іс-шаралар жиынын, соныңішінде стационарлық тексеруден және емдеуден, оңалтушылық емдеуден өтуді,санаторлық-курорттық емдеу беруді және оны шипажай-профилакторийге жіберудіұсынады.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы өз қызметкерлері үшін тұрақты негізде вакцинацияларөткізеді, сондай-ақ аурулардың алдын алу мақсатында иммунитетті қолдауғаарналған дәрі-дәрмектердің басқа пішіндерін пайдаланады.Еншілес және тәуелді ұйымдардың барлығында зиянды және қауіпті еңбек жағдайларындажұмыс істейтін қызметкерлердің еңбек жағдайларын жақсарту бойыншаіс-шаралар жоспарлары әзірленген.Мердігерлік және қосалқы мердігерлік ұйымдардыңқызметкерлердің денсаулығын сақтауға жәнеқауіпсіздігіне қатысты саясат пен талаптар«Самұрық-Энерго» Тобының әр компаниясы мердігерлік және қосалқы мердігерлікұйымдарды іріктеу кезінде өзінің ішкі құжаттарын, сондай-ақ Қазақстан Республи­Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>141


МазмұныМүкістік, жүректің ишемиялық ауруы және гипертония секілді ауруларға ұшырау қатері айтарлықтай орыналған немесе жоғары болатын жағдайларда жұмыс істейтін қызметкерлердің саныМөлшері«АлЭС» <strong>АҚ</strong> 2 445«Ақтөбе ЖЭО» <strong>АҚ</strong> 297«Богатырь Көмір» ЖШС 5061«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong> 1 084«Т.И.Батуров атындағы ЖГРЭС» <strong>АҚ</strong> 286«Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> 119«МЭТБҚ» <strong>АҚ</strong> 25«АЖК» <strong>АҚ</strong> 164«Самұрық-ЭнергоҚұрылысСервис» ЖШС 51«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС 0касының заңнамасына сәйкес қабылданған қауіпсіздік саласындағы құжаттардыбасшылыққа алады. Осындай құжаттардың кейбір түрлері: «Қазақстан Республикасыныңэлектрстанциялары мен жылу тораптарының жылу-механикалық жабдығыніске пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасы ережелері» және «Қазақстан Республикасыныңэлектр қондырғыларды іске пайдалану кезіндегі қауіпсіздік техникасыережелері».«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының мердігерлік және қосалқы мердігерлік ұйымдардыіріктеу және рұқсат беру кезіндегі кейбір талаптары:• Мердігердің немесе қосалқы мердігердің меншікті базасының болуы;• Біліктілік талаптары және жұмыс тәжірибесі;• Аттестацияланған көлік құралдарының (автокрандардың, гидрокөтергіштердің,телемұнаралардың) және жүргізушілердің болуы;• Лицензиясының немесе сертификатының болуы;• Жұмыстарды қауіпсіз жүргізу үшін жауапты тұлғалардың тізімі;• Оларда төмендегі белгілері бар біліктілік куәлігінің болуы:• ТІПЕ, ТҚЕ және ӨҚЕ бойынша білімін тексеруден өткені <strong>туралы</strong>;• Мемкентехқадағалау ережелері бойынша білімін тексеруден өткені <strong>туралы</strong>;• арнайы ережелер бойынша білімін тексеруден өткені <strong>туралы</strong>;• медициналық тексеруден өткені <strong>туралы</strong>.• ЕҚ, ҚТ және ҚОҚ бойынша саясаттың болуы;• ЕҚ, ҚТ және ҚОҚ бойынша саясаттың орындалуы және мониторинг жүргізу;• Басқа ұйымдардың мердігер немесе қосалқы мердігер <strong>туралы</strong> (олардың тәжірибесі,қызметкерлері <strong>туралы</strong>, орындаған жұмыстарының сапасы <strong>туралы</strong>) лебіздері;• Жеткізілетін жабдықты Қазақстан Республикасында қолдану үшін оған берілетінрұқсат.Мердігерлер мен қосалқы мердігерлердің еңбекті қорғаужәне қауіпсіздік техникасы бойынша тиісті оқыпүйренуденөткен қызметкерлерінің пайызыМердігерлік және қосалқы мердігерлік ұйымдар жұмыс орнына жіберілердің алдындаміндетті тәртіпте «Самұрық-Энерго» Тобының тиісті компаниясының еңбекті қорғауОрнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>142


Мазмұныжәне еңбек қауіпсіздігі <strong>қызметі</strong> өткізетін кіріспе нұсқамалықтан өтуге тиіс. Мердігердіңқызметкерлері кіріспе нұсқамалықтан өтпеген жағдайда, олар кәсіпорындажұмыс істеуге жіберілмейді. Сондықтан «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобына қызметтеркөрсететін барлық мердігерлік және қосалқы мердігерлік ұйымдар еңбектіқорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша тиісті оқып-үйренуден өтуге тиісті.Төтенше мән-жайлардағы әрекеттерді жоспарлау, табиғинәубеттер/төтенше жағдайлар орын алатын кездегііс-шаралар жоспары мен оқу бағдарламалары жәнеқалпына келтіру жұмыстарының жоспарларыКез келген өндірістік қызметтегі секілді, Қоғамның өзіне, оның қызметкерлеріне,сондай-ақ жалпы экологияға зиян келтіруі мүмкін оқиғалардың туындау тәуекелібар. Ондай оқиғалар туындаған жағдайда, «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобындаолардың салдарын барынша азайтуға және қызметкерлерді қорғауға бағытталғанбағдарламалар бар.Ондай бағдарламалар Қазақстан Республикасының «Азаматтық қорғаныс <strong>туралы</strong>»1997 <strong>жылғы</strong> 7 мамырдағы Заңына сәйкес әзірленеді және ЕТҰ қызмет орындарындағыуәкілетті орган тарапынан бекітіледі.Аталған іс-шаралар жоспарларының негізінде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобыныңбарлық қызметкерлері үшін қоғамның еңбек қорғау және еңбек қауіпсіздігіқызметтері мерзімді оқып-үйретуді өткізеді. Бұл орайда «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының нысандарына неғұрлым тән болатын әрі болып тұратын төтеншежағдайлар бойынша оқып-үйрену мәселелерін іс-тәжірибеде пысықтауға баса мәнберіледі. Төтенше жағдайларда қорғану тәсілдері мен әрекеттер бойынша іс-тәжірибелікмашықтар мен дағдыларды меңгеру үшін, оқып-үйретілушілердің барлық санаттарыЕТҰ орын тепкен аймақта ТЖ Департаменті ұйымдастырған түрлі деңгейлердеөткізілетін пысықтаулар мен жаттығуларға жүйелі түрде тартылып отырады. Атапайтқанда, ішкі тренингілер өткізу мен жаттығуларға қатысудан басқа, «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобының еншілес және тәуелді ұйымдары орын тепкен қалаларындағыТЖ жөніндегі Департаменттердің жанындағы дайындық және оқып-үйретуорталықтарымен өзара әрекеттеседі.Қоғамның активтерінің қатысуымен халықтың жарақаталуы мен қазаға ұшыраған оқиғалардың саны, соныңішінде ауруларға қатысты сот шешімдері, реттеу жәнеқарастыруда тұрған сот істеріЭлектр қуатын пайдалануға байланысты артықшылықтармен қатар, сондай-ақ кейдехалықтың қатысуымен жазатайым жағдайлар мен оқиғаларға әкеліп соғатын тәуекелдерде болады. Бұл оқиғалар негізінен электр тарату желілерінің істен шығуына,оларға кездейсоқ жанасуға, электр сымдарының тұйықталуына және электр жабдықтыңжұмысына рұқсатсыз килігуге байланысты болады:• 2010 жылы 5 жазатайым оқиға орын алып, олардың төртеуі адам қазасына әкеліпсоқты. Аталған жағдайлар тиісінше 2010 <strong>жылғы</strong> 2 мамырда, 5 маусымда, 11 маусымда,18 маусымда және 23 тамызда орын алды. Аталған жайттар бойынша қызметбабында тергеу жүргізілді және сол жағдайлардың орын алған күні акт жасалды.• 2011 жылы қазамен аяқталған 1 жазатайым оқиға орын алды. 2011 <strong>жылғы</strong> 4 қарашадақызмет бабындағы тергеу актісі жасалды.• <strong>2012</strong> жылы қазамен аяқталған 4 жазатайым оқиға оқиға орын алды – <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong>2 наурызда, 3 сәуірде, 14 сәуірде және 26 маусымда орын алды. Аталған жайттарбойынша қызмет бабындағы тергеу актілері жасалды.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>143


МазмұныҚоғаммен өзара әрекеттестікҚоғаммен өзара әрекеттесу және корпоративті әлеуметтік жауапкершілік қағидаларынасәйкес болу мақсатында «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы демеушілік қайырымдылықкөмек көрсету жүзеге асырылатын бағыттардың ішіндегі өзі үшін басымбағыттарды айқындады.Қоғам аталған үдерісті Даму стратегиясында және Корпоративті әлеуметтік жауапкершілікстратегиясында бекітті. Көмек көрсету өлшемдері қала мен ауыл тұрғындарыныңбарынша көпшілігі пайдалана алатын жаңа мүмкіндіктер құру, сондай-ақхалықтың өмір сапасын жақсарту болып табылады.Мемлекет адал ниетті бәсекелестік мәселелеріне ерекше назар аударады. Бәсекелестіктіқорғау жөніндегі агенттік пен оның аймақтық басқармалары өндірушілердіңымыраласуын және арам ниетті бәсекелестікті тыю мақсатында нарықты тұрақты негіздеқадағалап отырады.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы өзінің бизнесін үздік халықаралық іс-тәжірибегесәйкес жүргізуге ұмтылады. Нарықтың үлесінің ұлғаюына және операциялықпайданың өсуіне адал әрі бәсекелестік іс-тәжірибелерді пайдаланудың есебінен қолжетуде. <strong>2012</strong> жылдың барысында «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобына.Төтенше жаҒдайлардағы әрекеттерді жоспарлау, апаттыжаҒдайлар төтенше жағдайлар орын алатын кездегііс-шаралар жоспары мен оқу бағдарламалары жәнеқалпына келтіру жұмыстарының жоспарларыКез келген өндірістік қызметтегі секілді, Қоғамның өзіне, оның қызметкерлеріне,сондай-ақ жалпы экологияға зиян келтіруі мүмкін оқиғалардың туындау тәуекелібар. Ондай оқиғалар туындаған жағдайда, «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобындаолардың салдарын барынша азайтуға және қызметкерлерді қорғауға бағытталғаніс-шаралар жоспарлары бар.Ондай іс-шаралар жоспарлары Қазақстан Республикасының «Азаматтық қорғаныс<strong>туралы</strong>» 1997 <strong>жылғы</strong> 7 мамырдағы № 100-І Заңына сәйкес әзірленеді және еншілесжәне тәуелді ұйымдардың қызмет орындарындағы уәкілетті орган тарапынан бекітілген.Аталған іс-шаралар жоспарларының негізінде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобыныңбарлық қызметкерлері үшін қоғамның еңбек қорғау және еңбек қауіпсіздігіОрнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>144


Мазмұнықызметтері мерзімді оқып-үйретуді өткізеді. Бұл орайда «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының нысандарына неғұрлым тән болатын әрі болып тұратын төтеншежағдайлар бойынша оқып-үйрену мәселелерін іс-тәжірибеде пысықтауға баса мәнберіледі. Төтенше жағдайларда қорғану тәсілдері мен әрекеттер бойынша іс-тәжірибелікмашықтар мен дағдыларды меңгеру үшін, оқып-үйретілуші қызметкерлердіңбарлық санаттары еншілес және тәуелді ұйымдар орын тепкен аймақта ТЖ Департаментіұйымдастырған түрлі деңгейлерде өткізілетін пысықтаулар мен жаттығуларғажүйелі түрде тартылып отырады. Атап айтқанда, ішкі тренингілер өткізу мен жаттығуларғақатысудан басқа, «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының еншілес жәнетәуелді ұйымдары орын тепкен қалаларындағы ТЖ жөніндегі Департаменттердің жанындағыдайындық және оқып-үйрету орталықтарымен өзара әрекеттеседі.Бизнес бірліктерді сыбайлас жемқорлыққа байланыстытәуекелдерге қатысты талдауҚызметін жүзеге асырудың шеңберінде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы Іскерлікэтика кодексінің 2-тармағында көрініс тапқан әділдік, тиянақтылық, көлегейсіздікжәне жауапкершілік қағидаларын ұстанады. Оған қоса, Іскерлік этика кодексінің7.2-тармақшасына сәйкес кез келген мүдделі тұлғаның корпоративті хатшы арқылыБасқарма мүшелерінің заңсыз және этикаға жат әрекеттері <strong>туралы</strong> <strong>Директорлар</strong>кеңесіне хабарлауға құқығы бар және сондай хабарлаған жағдайда оның құқықтарынақысым көрсетілмеуге тиіс.Қоғам үшінші тараптар өздеріне дәл сондай міндеттемелерді қабылдайды деп күтеді.Қоғамның Іскерлік этика кодексі Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасыныңнормаларының сақталуын, сондай-ақ бизнес-этика стандарттарыныңорындалуын қамтамасыз ететін Қоғамның негіз қалаушы құжаты болып табылады.Сөйтіп, Қоғам қызметкерлер мен контрагенттердің күнделікті іскерлік қатынастарыкөлегейсіздік қағидасының негізінде құрылатынына сенеді, сол арқылы «Самұрық-Энерго»Компаниялар тобында сыбайлас жемқорлық пен параларға қатысты теріс позициясынрастайды.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобындағы сыбайлас жемқорлықтың алдын алуүшін, бірқатар ЕТҰ «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының департаменттерініңарам ниетті <strong>қызметі</strong>н анықтау бойынша іс-шаралар өткізеді. Алайда өткізілген тексерістердіңнәтижелері бойынша ішкі саясаттарды тура немесе жанама түрде бұзужәне жөнсіз қызмет жүргізу жайттары байқалмады.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>145


МазмұныӨнім үшін жауапкершілікнормалары» 13109-97 МемСТ әзірленді, онда электр қуатының сапасына қойылатынталаптар көрсетілген. Аталған мемлекеттік стандарт «Самұрық-Энерго» Компаниялартобының орындауы үшін міндетті болып табылады.Өнімдер мен көрсетілетін қызметтердің таңбаламасы«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы бойынша өнімдердің таңбаламасы қолданылмайды.Маркетингілік байланыстарМонополиялық немесе үстем жағдайына байланысты, «Самұрық-Энерго» Тобыныңкомпаниялары үшін маркетингілік коммуникациялар экономикалық тұрғыдан орынсызболып табылады.Тұтынушының жеке өміріне қол сұғылмауы«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы жеке өмірге қол сұғылмауы және клиенттер<strong>туралы</strong> ақпаратты қорғау мәселелеріне бірінші дәрежелі мән береді. Осы мақстта«Самұрық-Энерго» Тобының әр компаниясында тұтынушылар мен компанияның клиенттерініңдеректеріне уәкілетті қатынау мүмкіндігі бар қызметкерлердің шеңберіайқындалды. Оның үстіне «Самұрық-Энерго» Тобының бірқатар компаниялары үшінклиенттік база стратегиялық және коммерциялық құпия болып табылады.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобына қатысты бөгде тұлғаларға клиенттік дерекқоры<strong>туралы</strong> ақпаратты жария ету тек Қазақстан Республикасының уәкілетті органдарыныңталабы бойынша жүзеге асырылады.Есепті кезеңде «Самұрық-Энерго» Тобының компанияларының арасында клиенттер<strong>туралы</strong> деректердің жоғалу жағдайлары болған жоқ.Талаптарға сай болуТұтынушының денсаулығы мен қауіпсіздігіТехникалық реттеу және тұтынушылардың қауіпсіздігін арттыру мақсатында «Жалпымақсаттағы электр қуатымен жабдықтау жүйелеріндегі электр қуаты сапасының«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобы өзінің <strong>қызметі</strong>н қолданыстағы Заңнаманыңшеңберінде жүзеге асырады. Заң департаменті қолданыстағы Заңнаманың барлықнормаларының сақталуы бойынша тұрақты жұмыс жүргізеді. Заң департаменті жүйелінегізде электр энергетикасы, экология, еңбек қорғау және қауіпсіздік саласын­Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>146


Мазмұныдағы ағымдағы және жаңадан күшіне кірген заңдар мен Техникалық регламенттерге,сондай-ақ өнімнің сапасына мониторинг жүргізеді.«Самұрық-Энерго» Компаниялар тобының Заңнаманың нормалары мен талаптарынсақтауға ұмтылысы қазіргі сәтте «Самұрық-Энерго» Тобының компанияларының атмосферағашығарылатын қатты бөлшектердің айтарлықтай бөлігін ұстап қалуға мүмкіндікберетін түтін тұтқыш қондырғыларды орнату бойынша жұмыстарды жүргізіпжатқанымен де расталады.Аталған әрекеттер 2013 жылы табиғатқа келтірілетін теріс ықпалды азайтуға бағытталғантехникалық регламенттің күшіне кіруімен реттемеленген.Өнімдер мен қызметтердің денсаулыққа және қауіпсіздіккекелтіретін әсеріне қатысты нормативтік талаптарға жәнеерікті кодекстерге сәйкес келмеу жағдайларыМаркетингілік байланыстарға қатысты нормативтікталаптарға және ерікті кодекстерге сәйкес келмеужағдайлары<strong>2012</strong> жылы «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында маркетингке және өз өнімін жарнамалауғабайланысты себептерден сәйкес келмеу жағдайлары байқалған жоқ.Тұтынушының жеке өміріне қол сұғылмауы ережесініңбұзылуына қатысты шағымдарЕсепті кезеңде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында тұтынушылардың жекеөміріне қол сұғылмау ережесінің бұзылуына және тұтынушылар <strong>туралы</strong> деректердіңжоғалуына қатысты шағымдану жайттары байқалған жоқ.Есепті кезеңде «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында Өнімдер мен қызметтердіңденсаулыққа және қауіпсіздікке келтіретін әсеріне қатысты нормативтік талаптарғажәне ерікті кодекстерге сәйкес келмеу жағдайлары анықталған жоқ.Орнықты дамубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>147


МазмұныАудиторлық ұйым <strong>туралы</strong>ақпарат және аудитордыңқорытындысыСырттан аудитор іріктеудің негізгі өлшемдеріАудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпаратҚоғамға аудиторлық ұйымның қызметкерлерін жұмысқа қабылдаубіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>148


МазмұныСырттан аудитор іріктеудің негізгі өлшемдеріАудиторлық ұйымды таңдауды айқындайтын негізгі өлшемдер:• Көрсетілетін қызметтердің сапасы;• Көрсетілетін қызметтердің құны.Аудиторлық ұйымның қызметтерінің сапасы төмендегі факторлармен айқындалады:• аудиторлық ұйымның мамандарының біліктілік деңгейі;• қазақстандық, сондай-ақ халықаралық нарықтағы жұмыс тәжірибесі;• қызметтер көрсетудің уақтылығы;• энергетика және көмір өндіру салаларын білу.Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат<strong>2012</strong> жылдан бастап Қоғамның сыртқы аудиторы PricewaterhouseCoopers (бұдан әрі –PwC) фирмалар желісі болып табылады.PwC аудит қызметтерін салықтық қызметтер және клиенттердің бизнесінің құнынұлғайтуға бағытталған кеңестемелік қызметтер көрсетеді.PwC ұлтаралық мұнай-газ және электр энергетика компанияларына қызметтер көрсететінжетекші фирма болып табылады. Өнімдер мен ресурстарды бірыңғай, аталғансалаға зейін салған іс-тәжірибеге біріктіру сапасы барынша жоғары қызметтер көрсетугежәнне клиенттердің <strong>қызметі</strong>не қосымша құндылық әкелуге мүмкіндік береді.Клиенттер дүниежүзілік ресурстардың білімі мен іс-тәжірибесінің артықшылықтарынпайдалана алуы үшін және осының бәрін күнделікті <strong>қызметі</strong>не қосу үшін PwC олардыжергілікті жерлердегі жұмысқа тартады.Бүкіл дүние жүзіндегі PwC компаниясының аудит бойынша клиенттері 2500-ден астамжылу және электр энергетикасы компаниялары болып табылады, олардың арасында:• AGL Resources Inc.;• National Fuel Gas Company;• BG Group Plc;• British Energy Plc;• PECO Energy Company;• Union Electric Company;• Exelon Corporation.Сонымен қатар, компания Орталық Азия аймағында: Бакуде (Әзірбайжан), Ереванда (Армения),Тбилисиде (Грузия), Бішкекте (Қырғызстан), Тәшкентте (Өзбекстан), Ашхабадта(Түрікменстан) және Ұлан-Баторда (Моңғолия) белсенді жұмыс істейдіСоңғы 19 жылдың барысында PwC Қазақстанның энергетика секторында аудиторлықжәне кеңесшілік қызметтер көрсететін жетекші компания болып табылады. PwC Қазақстандағыаса ірі тау-кен өндіру және электр энергетикасы компанияларымен жұмысістейді, оларға ХҚЕС бойынша дайындалған қаржылық <strong>есеп</strong>тіліктің аудиті бойынша қызметтерсоңғы бірнеше жылдың ішінде көрсетілді немесе бүгінгі таңда көрсетілуде. PwCкомпаниясының аудит бойынша Қазақстандағы ең ірі клиенттерінің кейбіреулері:Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>149


МазмұныКомпания Қызметінің түрі Кезең«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> Холдингілік компания 2008–2010, <strong>2012</strong>«Алатау Жарық Компаниясы» <strong>АҚ</strong>«Алматы электр станциялары»<strong>АҚ</strong>Электр қуатын тасымалдау, Алматы қаласы мен Алматы облысы үшін тораптағы электр тогын техникалық үлестіру бойынша қызметтеркөрсету.2010,<strong>2012</strong>Алматы қаласы мен Алматы облысы үшін электр және жылу қуатын өндіру. 2010,<strong>2012</strong>«АлматыЭнергоСбыт» ЖШС Алматы қаласы мен Алматы облысының аумағында электр қуатын сатып өткізуді жүзеге асырады. 2008–2010, <strong>2012</strong>«ҚазҚуат» <strong>АҚ</strong> Холдингілік компания, еншілес компаниялары «Шардара ГЭС» <strong>АҚ</strong> мен «Мойнақ ГЭС» <strong>АҚ</strong>-н басқаруды жүзеге асырады. 2008«Шардара ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> Электр қуатын өндіру. 2007«Мойнақ ГЭС-і» <strong>АҚ</strong> Шарын өзенінде гидроэлектрстанцияның құрылысын салу. 2008«Маңғыстау электр тораптықбөлу компаниясы» <strong>АҚ</strong>«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы»<strong>АҚ</strong>«Еуроазиялық энергетикалықкорпорация» <strong>АҚ</strong>Электр қуатын тасымалдау, мұнай компаниялары мен басқа компаниялар үшін тораптағы электр тогын техникалық үлестіру бойыншақызметтер, сондай-ақ Маңғыстау облысының шалғай ауылды жерлері үшін электр қуатын сатып өткізу бойынша қызметтер көрсету.2008–2010, <strong>2012</strong>«Богатырь» және «Северный» көмір қималарында өндірілетін көмірдің негізінде электр мен жылу қуатын өндіру. 2005–2009«Восточный» көмір қимасында ашық тәсілмен тас көмір өндіру және электр қуатын өндіру. 2005–<strong>2012</strong>«Богатырь Көмір» ЖШС «Богатырь» және «Северный» көмір қималарында ашық тәсілмен тас көмір өндіру. 2008–2010, <strong>2012</strong>«Өскемен жылу тораптары» <strong>АҚ</strong> Өскемен қаласында электр қуатын өндіру, тарату және үлестіру. 2006Аудит қызметтерін көрсеткен бұрынғы компания KPMG фирмалар желісі болатын.Қоғамға аудиторлық ұйымның қызметкерлерін жұмысқақабылдауҚоғамда Басқарма мүшесінің, басқарушы директордың және бас аудитордың лауазымынатағайындалатын (сайланатын) күннің алдындағы екі жылдың ішінде аудиторлық ұйымның қызметкеріретінде Қоғамның міндетті аудитына қатысқан аудиторлық ұйымның қызметкері жорамалдытағайындалатын жағдайда, мүдделер қайшылығына жол бермеу мақсатында Аудитжөніндегі комитеттің алдын ала құптауы талап етіледі.Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>150


МазмұныТәуелсіз аудитордың есебі«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> акционерлері мен<strong>Директорлар</strong> кеңесінеБіз «Самұрық-Энерго» акционерлік қоғамымен оның еншілес компанияларының (бұданәрі бірге – «Топ») қоса тіркеліп отырғанбіріктірілген қаржылық есебінің аудитін жүргіздік,оған <strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағыжағдай бойынша қаржылық жағдайы <strong>туралы</strong>біріктірілген <strong>есеп</strong> пен көрсетілген күніаяқталған жылдағы жиынтық табыс <strong>туралы</strong>,капиталдағы өзгерістер <strong>туралы</strong> және ақшақаражатының қозғалысы <strong>туралы</strong> біріктірілген<strong>есеп</strong>тер, сондай-ақ <strong>есеп</strong>тік саясаттыңнегізгі ережелері мен біріктірілген қаржылық<strong>есеп</strong> бойынша басқа да ескерімдер кіреді.Басшылықтың біріктірілген қаржылық<strong>есеп</strong>ті құрастыру бойынша жауапкершілігіТоптың басшысы осы біріктірілген қаржылық<strong>есеп</strong>ті Қаржылық <strong>есеп</strong> жүргізудің халықаралықстандарттарына сәйкес құрастыру жәнедеректі ұсыну үшін және басшының пікірі бойынша,құрамында алаяқтық немесе қателікнәтижесінде елеулі бұрмалау жоқ біріктірілгенқаржылық <strong>есеп</strong>ті құрастыру және деректіұсыну үшін қажетті шамада ішкі бақылаудыжүзеге асыру үшін жауапкершілік көтереді.Аудитордың жауапкершілігіБіздің міндетіміз өзіміз жүргізген аудиттыңнегізінде ұсынылған біріктірілген қаржылық<strong>есеп</strong> <strong>туралы</strong> пікір білдіруден тұрады. Біз аудиттіХалықаралық аудит стандарттарынасәйкес жүргіздік. Осы стандарттар бойыншабіз этикалық нормаларды ұстануға және аудиттібіріктірілген қаржылық <strong>есеп</strong>тің құрамындаелеулі бұрмалау жоқтығына жеткіліктітүрде сенімді болатындай түрде жоспарлауғажәне жүргізуге тиістіміз.Аудит олардың мақсаты топтастырылғанқаржылық <strong>есеп</strong>те берілген сандық деректермен ақпаратқа қатысты аудиторлық дәлелдемелералу болып табылатын процедураларжүргізуді көздейді. Процедуралардытаңдау аудитордың кәсіптік пайымдамасын,соның ішінде тиянақсыз әрекеттердің немесеқателіктердің салдарынан біріктірілгенқаржылық <strong>есеп</strong>тің елеулі бұрмалану тәуекелдерінбағалауды негізге алады. Жоғарыдааталған тәуекелдерді бағалау үдерісіндеаудитор Топтың ішкі бақылау жүйесініңтиімділігі <strong>туралы</strong> пікірін білдіру мақсатындаемес, бірақ нақты мән-жайларда қажеттіаудиторлық процедуралар әзірлеу үшін,біріктірілген қаржылық <strong>есеп</strong>ті құрастыруғажәне деректі ұсынуға байланысты ішкі бақылаужүйесін қарастырады. Сонымен қатар,аудит қолданылатын <strong>есеп</strong>тік саясаттыңқисындылығы мен басшылық жасаған бухгалтерлікбағалаудың негізділігін бағалауды,сондай-ақ жалпы алғанда біріктірілгенқаржылық <strong>есеп</strong>тің ұсынылуын бағалаудықамтиды.Біз өзіміз алған аудиторлық дәлелдемелержеткілікті әрі тиісті болып табылады жәнеаудитордың пікірін білдіруге негіз береді деппайымдаймыз.Аудитордың пікіріБіздің пікірімізше, біріктірілген қаржылық<strong>есеп</strong> барлық елеулі аспектілерінде <strong>2012</strong><strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағы Топтың қаржылықжағдайын, сондай-ақ көрсетілген күніаяқталған жылдағы оның қаржылық нәтижелерімен ақша қаражатының қозғалысынҚаржылық <strong>есеп</strong> жүргізудің халықаралықстандарттарына сәйкес дәйекті түрде көрсетеді.2013 <strong>жылғы</strong> 15 наурызАлматы, ҚазақстанБекіткен және қол қойған:Қол қойған:Жамбота Т. Бекенов"ПрайсуотерхаусКуперс" ЖШСБас директоры(Қазақстан Республикасының Қаржыминистрлігінің № 0000005 Бас мемлекеттіклицензиясы 1999 <strong>жылғы</strong> 21 қазанда берілген)Дана ИнкарбековаАудитор(№ 0000492 біліктілік куәлігі 2000 <strong>жылғы</strong>18 қаңтарда берілген)Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>151


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>Жиынтық кіріс <strong>туралы</strong> топтастырылған <strong>есеп</strong>Мың Қазақстан теңгесімен Ескертпе <strong>2012</strong> жыл 2011 жыл 2010 жылТүсім 25 94,557,811 85,549,944 79,939,880Сатылымдардың өзіндік құны 26 (77,064,207) (68,823,661) (60,932,911)Жалпы пайда 17,493,604 16,726,283 16,006,969Сатып өткізу бойынша шығыстар (153,180) (112,733) (124,375)Жалпы жәнк әкімшілік шығыстар 28 (6,770,266) (6,405,338) (4,881,940)Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдастырылған компаниялардыңкірісіндегі үлес11 13,176,583 10,024,877 3,449,023Қаржылық кіріс 29 1,701,666 834,330 2,654,737Қаржылық шығыстар 30 (5,300,112) (5,365,512) (5,553,261)Басқа кіріс, таза 27 1,945,330 1,444,122 745,124Салық салынғанға дейінгі пайда 22,093,625 17,146,029 12,296,277Табыс салығы бойынша шығыстар 31 (3,522,120) (2,219,436) (1,214,688)Кезең ішінде алынған пайда 18,571,505 14,926,593 11,081,589Тоқтатылған қызметтен жыл бойында алынған пайда 60,100 - -Басқа жиынтық кіріс - - -Кезең ішіндегі барлық жиынтық кіріс 18,631,605 14,926,593 11,081,589Тиесілі пайда:Топтың акционерлеріне 18,757,780 14,794,171 10,862,599Бақыламайтын акционерлерге (126,175) 132,422 218,990Кезең ішінде алынған пайда 18,631,605 14,926,593 11,081,589Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>152


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>Қаржылық жағдайы <strong>туралы</strong> топтастырылған <strong>есеп</strong>Мың Қазақстан теңгесімен Ескертпе <strong>2012</strong> жыл 2011 жыл 2010 жылАктивтерҰзақ мерзімді активтерНегізгі қаражат 7 200,338,181 164,025,004 116,876,601Инвестициялық қызмет 10 928,061 1,031,179 1,134,297Бейматериалдық активтер 8 1,148,248 711,149 331,676Барлау мен бағалау бойынша активтер 9 8,464,970 - -Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдастырылғанкомпанияларға құйылған инвестициялар11 168,230,037 55,703,630 53,736,079Басқа ұзақ мерзімді активтер 12 6,686,058 11,901,377 27,190,622Барлық ұзақ мерзімді активтер 385,795,555 233,372,339 199,269,275Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>153


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>Қаржылық жағдайы <strong>туралы</strong> топтастырылған <strong>есеп</strong> (жалғасы)Мың Қазақстан теңгесімен Ескертпе <strong>2012</strong> жыл 2011 жыл 2010 жылҚысқа мерзімді активтерТауарлық-материалдық қорлар 13 7,627,354 10,604,059 7,922,951Негізгі <strong>қызметі</strong> бойынша дебиторлық берешек,басқа дебиторлық берешек14 7,974,882 6,704,174 11,393,253Басқа қысқа мерзімді активтер 15 23,535,392 11,294,781 6,206,597Табыс салығы бойынша алдын ала төлем 1,661,005 382,415 362,156Ақша қаражаты және оның баламалары 16 94,665,896 49,844,147 14,988,160Шығып кеткен топтың сатуға арналған ретінде жіктелгенактивтері17 320,000 10,126,416 3,906,929Қысқа мерзімді активтердің барлығы 135,784,529 88,955,992 44,780,046Активтердің барлығы 521,580,084 322,328,331 244,049,321КапиталАкционерлік капитал 18 222,868,957 120,294,884 76,715,078Басқа сақтық капитал 18 32,824,785 29,471,162 26,833,774Үлестірілмеген пайда 34,236,867 19,917,339 6,771,848Топтың акционерлеріне тиесілі капитал 289,930,609 169,683,385 110,320,700Бақыламайтын акционерлердің үлесі 1,998,321 2,142,287 1,981,484Капиталдың барлығы 291,928,930 171,825,672 112,302,184Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>154


МазмұныМіндеттемелерҰзақ мерзімді міндеттемелерКүл үйінділерін қалпына келтіруге арналған резерв 19 121,031 352,350 362,234Қызметкерлерге сыйақы төлеу бойынша міндеттемелер20 948,300 889,962 240,558Қарыздар 21 155,187,362 83,506,212 77,411,510Басқа ұзақ мерзімді міндеттемелер 22 7,874,835 7,550,074 8,106,869Кейінге қалдырылған табыс салығы бойынша міндеттемелер31 6,764,948 5,154,614 5,035,181Барлық ұзақ мерзімді міндеттемелер 170,896,476 97,453,212 91,156,352Қысқа мерзімді міндеттемелерКүл үйінділерін қалпына келтіруге арналған резерв 19 244,059 - -Қарыздар 21 14,986,698 16,060,628 9,079,618Қызметкерлерге сыйақы төлеу бойыншаміндеттемелер20 52,287 59,025 42,577Міндеттемелер мен шығыстар бойынша резервтер 23 9,373,056 8,312,179 8,244,672Негізгі <strong>қызметі</strong> бойынша кредиторлық берешек жәнебасқа кредиторлық берешекСалықтар мен бюджетке міндетті басқа төлемдербойынша берешек24 32,866,038 27,361,186 22,428,52131 1,094,334 678,769 692,621Төленуге жататын табыс салығы 31 138,206 448,150 55,263Шығып кеткен топтың сатуға арналған ретіндежіктелген міндеттемелері17 - 129,510 47,513Барлық қысқа мерзімді міндеттемелер 58,754,678 53,049,447 40,590,785Міндеттемелердің барлығы 229,651,154 150,502,659 131,747,137Міндеттемелер мен капиталдың барлығы 521,580,084 322,328,331 244,049,321Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>155


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>Ақша қаражатының қозғалысы <strong>туралы</strong> топтастырылған <strong>есеп</strong>Мың Қазақстан теңгесімен Ескертпе <strong>2012</strong> жыл 2011 жыл 2010 жылОперациялық қызметтен түскен ақша қаражатының қозғалысыСалық салынғанға дейінгі пайда 22,093,625 17,146,029 12,296,277Түзетулер:Негізгі қаражаттың құнсыздануы 7 316,109 366,237 -Тозу және амортизация 8,529,572 6,894,402 5,187,453Негізгі қаражаттың шығып кетуінен болған залал 239,239 900,214 404,248Сатуға арналған активтерді сатып өткізуден түскенкіріс- (6,969) -Негізгі <strong>қызметі</strong> бойынша дебиторлық берешекті жәнебасқа дебиторлық берешекті қалпына келтіру(374,944) (88,711) (734,567)Басқа ұзақ мерзімді активтердің құнсыздануынқалпына келтіру- (85,000) -Тауарлық-материалдық қорлардың құныныңтөмендеуіне арналған резерв249,877 (13,348) (431,576)Қосымша қуаттылықтарды іске қосу үшін кірістіңамортизациясы(539,121) (537,262) (518,732)Бағам айырмасынан болған залалды шегергендегііске асырылмаған пайда- 122,133 (424,109)Тұрғын үй шығыстарын <strong>есеп</strong>тен шығарудан болғанзалал272,000 - -Ағымдағы көрсетілетін қызметтердің құны және қызметкерлергесыйақы төлеу бойынша нақты залал406,006 488,862 275,976Міндеттемелер мен шығыстар бойынша резервтер - 67,507 970,000Қаржылық шығыстар 30 5,300,112 5,365,512 5,553,261Қаржылық кіріс 29 (1,701,666) (880,562) (2,154,047)Бірлескен кәсіпорындар мен қауымдастырылғанкомпаниялардың кірісіндегі үлес11 (13,176,583) (10,024,877) (3,449,023)Ақысы алынған мүліктен алынған кіріс (200,565) - -Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>156


МазмұныБасқа түзетулер 5,382 - -Басқа провизиялар - 44,372 -Қызметкерлерге сыйақы төлеу бойынша бұрын мойындалмағанміндеттемелерді мойындау- 242,174 -Мың Қазақстан теңгесімен Ескертпе <strong>2012</strong> жыл 2011 жыл 2010 жылАйналымдық капиталдағы өзгерістерге дейіноперациялық қызметтен түскен ақша қаражатының21,419,043 20,000,713 16,975,161қозғалысыНегізгі <strong>қызметі</strong> бойынша дебиторлық берешектіңжәне басқа дебиторлық берешектің және басқа(5,361,004) (1,903,577) (6,415,847)қысқа мерзімді активтердің (ұлғаюы)/азаюыТауарлық-материалдық қорлардың азаюы 2,976,705 (2,668,139) (1,696,710)Негізгі <strong>қызметі</strong> бойынша кредиторлық берешектіңжәне басқа кредиторлық берешектің азаюы3,961,589 4,632,355 3,416,567)Қызметкерлерге сыйақы төлеу бойынша берешектіңұлғаюы51,600 - -Төленуге жататын салықтың ұлғаюы - 12,922 (173,971)Операциялық қызметтен түскен ақша қаражаты 23,047,933 23,881,428 12,105,200Төленген табыс салығы (3,291,365) (2,174,713) (2,069,968)Төленген пайыздар (3,686,802) (3,333,408) (3,506,772)Алынған дивидендтер 5,850,808 8,057,326 6,025,294-Операциялық қызметтен алынған таза ақша қаражаты21,920,574 26,430,633 12, 553,754Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>157


Мазмұны«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>Ақша қаражатының қозғалысы <strong>туралы</strong> топтастырылған <strong>есеп</strong> (жалғасы)Мың Қазақстан теңгесімен Ескертпе <strong>2012</strong> г. 2011 г. 2010 г.Инвестициялық қызметтен түскен ақша қаражатының қозғалысыНегізгі қаражатты иелікке алу (34,108,375) (54,587,067) (51,057,828)Материалдық емес активтерді иелікке алу (80,103) (500,059) (225,012)Еншілес кәсіпорындарды иелікке алу (9,347,772) - -Қауымдастырылған компаниялардағы қатысу үлесіниелікке алу(1,562,500) - -Капиталдандырылған кіріс 3,694,165 6,748 2,324Ұзақ мерзімді активтерді иелікке алу үшін берілгенаванстар, нетто(104,197) 13,192,320 (852,371)Бірлескен кәсіпорындардың капиталына салынғанжарна- - (1,500,000)Алынған пайыздық кіріс 1,189,488 933,613 1,224,761Қауымдастырылған компаниялардағы қатысу үлесінсатып өткізуден түскен түсім7,556,910 61,902 -Шығып кеткен топтың активтері мен міндеттемелеріндегітаза өзгерістер- 9,180 -Банктік депозиттерді орналастыру, нетто (8,331,572) (1,737,805) (2,324,609)Берілген несиелер (7,052,246) (1,904,503) -Берілген несиелердің қайтарылуы 3,731,129 294,000 -Басқа 180,920 - (31,964)Инвестициялық қызметте пайдаланылғантаза ақша қаражаты(44,234,153) (44,231,671) (54,764,699)Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>158


МазмұныҚаржылық қызметтен түскен ақша қаражатының қозғалысыАкциялар шығарудан түскен түсім 18 954,008 43,579,806 42,459,978Облигациялар шығарудан түскен түсім 74,921,344 - 17,678Қарыздардың түсімі 17,170,939 21,171,950 (60,667,829)Еншілес кәсіпорындардағы өз акцияларын сату - 21,500 102,514Акционерлерден алынған қаржылық көмек - 7,000,000 32,346,834Қарыздарды өтеу (24,095,506) (10,915,594) (47,142,830)Акционерлерден алынған қаржылық көмекті өтеу - (2,381,109) (42,459,952)Облигацияларды өтеу (500,000) (700,000) (489,225)Акционерлер төлеген дивидендтер (4,438,251) (1,629,350) -Бақыламайтын акционерлердің үлесіне төленгендивидендтер(110,053) (12,449) (31,234)Тұтынушылардан алынған қарыздардың түсімі - 6,896 26,989Тұтынушылардан алынған қарыздарды өтеу (815,132) (693,041) (283,150)Акционерлерден түскен басқа түсімдер 3,990,000 - 32,346,834Басқа 57,979 - -Қаржылық қызметтен алынған таза ақша қаражаты 67,135,328 55,448,609 45,215,431Ақша қаражатының таза ұлғаюы 44,821,749 37,647,571 3,004,431Жыл басындағы ақша қаражаты 16 49,844,147 14,988,160 11,983,674Шығып кеткен топтың ақша қаражаты - (2,791,584) -Кезең соңындағы ақша қаражаты 16 94,665,896 49,844,147 14,988,160Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>159


МазмұныТоптың акционерлеріне тиесіліМың Қазақстан теңгесімен Ескертпе АкционерліккапиталБасқасақтықкапитал«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>Капиталдағы өзгерістер <strong>туралы</strong> топтастырылған <strong>есеп</strong>ҮлестірілмегенпайдаБарлығыБақыламайтынакционерлердіңүлесіКапиталдыңбарлығы2011 <strong>жылғы</strong> 1 қаңтардағықалдық76,715,078 26,833,774 6,771,848 110,320,700 1,981,484 112,302,184Кезең ішінде алынған пайда - - 14,794,171 14,794,171 132,422 14,926,593Басқа жиынтық кіріс - - - - - -Барлық жиынтық кіріс 14,794,171 14,794,171 132,422 14,926,593Акциялар шығарылымы 18 43,579,806 - - 43,579,806 - 43,579,806Акционерлермен нарықтықемес шарттар бойыншажасалған операциялардың- 2,637,388 - 2,637,388 - 2,637,388нәтижесіЕншілес кәсіпорындардағыүлестің өзгерістері- - (19,330) (19,330) 40,830 21,500Дивидендтер - - (1,629,350) (1,629,350) (12,449) (1,641,799)2011 <strong>жылғы</strong> 31 желтоқсандағықалдық120,294,884 29,471,162 19,917,339 169,683,385 2,142,287 171,825,672<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 1 қаңтардағықалдық120,294,884 29,471,162 19,917,339 169,683,385 2,142,287 171,825,672Кезең ішінде алынған пайда - - 18,757,780 18,757,780 (126,175) 18,631,605Басқа жиынтық кіріс - - - - - -Барлық жиынтық кіріс - - 18,757,780 18,757,780 (126,175) 18,631,605Акциялар шығарылымы 18 102,574,073 - - 102,574,073 - 102,574,073Акционерлермен жасалғаноперациялардың нәтижесі18 - 3,353,623 - 3,353,623 - 3,353,623Дивидендтер - - (4,438,252) (4,438,252) (17,791) (4,456,043)<strong>2012</strong> <strong>жылғы</strong> 31желтоқсандағы қалдық222,868,957 32,824,785 34,236,867 289,930,609 1,998,321 291,928,930Аудиторлық ұйым <strong>туралы</strong> ақпарат және аудитордың қорытындысыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>160


Мазмұны1-қосымша: Пайдаланылатын қысқартулар<strong>АҚ</strong>ЖШСҚоғамком­«Самұрық-Энерго»паниялар тобыАЖКАлЭС«АЭС» ЖШСБенчмаркингЖҚКДСҰЖЭСГВтГРЭСГТЭСГЭСЕТҰҚР БЭЖЖГРЭСҚНКМВтАкционерлік ҚоғамЖауапкершілігі шектеулі серіктестікҚазақстан Республикасында тіркелген, еншілес және тәуелді ұйымдарын басқаруды жүзеге асыратын «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> холдингілік компаниясыДаму жоспарының көрсеткіштеріСатып алу жоспарыБҰҰGRIISOИМЖШРТШРШ«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>, оның еншілес және тәуелді ұйымдары және бірлесіп бақыланатын кәсіпорындары«Алатау Жарық компаниясы» <strong>АҚ</strong>«Алматы Электр Станциялары» <strong>АҚ</strong>«Алматыэнергосбыт» ЖШСТалдау әдісі, оның көмегімен «Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong> өзінің бәсекеге қабілетін арттыруға мүмкіндік беретін нақты өзгерістерді жүзеге асырумақсатында өзінің <strong>қызметі</strong>н басқа компаниялардың іс-тәжірибесімен салыстыруды іске асырады.Жаңғыртылатын энергия көздеріДүниежүзілік сауда ұйымыЖел электр станциясыГигаватт, электр қуатының өлшем бірлігіМемлекеттік аудандық электр станциясыГазтурбиналы электр станциясыГидравликалық электр станциясыЕншілес және тәуелді ұйымдарҚазақстан Республикасының біртұтас электр энергетикалық жүйесі«Батуров атындағы Жамбыл ГРЭС» <strong>АҚ</strong>Қызметтің негізгі көрсеткіштері, тұтастай алғанда Қоғамның, сондай-ақ оның басшы қызметкерлерінің <strong>қызметі</strong>нің пәрменділігін бағалауғамүмкіндік беретін, Қоғамның <strong>қызметі</strong>нің пәрменділік деңгейін сипаттайтын көрсеткіштер (индикаторлар)Мегаватт, электр қуатының өлшем бірлігіӨндірістік, операциялық және қаржылық қызметті сипаттайтын көрсеткіштер. Көрсеткіштердің сандық мәні бар, ол Даму жоспарының құрамындабекітіледі және <strong>есеп</strong>ті және жоспарланатын кезеңдердегі қызметтің нәтижелеріне сәйкес келедіБелгіленген пішіндер бойынша құрастырылатын құжат, Қоғамның жұмыс істеуін, сондай-ақ жарғылық қызметтің орындалуын қамтамасыз етуүшін қажетті тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді ақылы негізде жоспарлы сатып алуды көрсетедіБіріккен Ұлттар ҰйымыЕсептілік бойынша жаһандық бастама (Global reporting initiative)Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым (International Organization for Standardization)Интеграцияланған менеджмент жүйесіРұқсат етілетін шекті төгіндіРұқсат етілетін шекті шығарындыбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>161


МазмұныСО 2Көміртек қостотығыТОЛТөзімді органикалық ластауыштарПХДПолихлорланған дифенилдерТІПЕТехникалық іске пайдалану ережелеріТҚЕҚауіпсіздік техникасы ережелеріӨҚЕӨрт қауіпсіздігі ережелеріТәуекелАлдыға қойылған мақсаттар мен міндеттерге жетуге әсер етуі мүмкін оқиғалармен немесе әрекеттермен байланысты белгісіздікке ұшырауықтималдығыТМДТәуелсіз Мемлекеттер ДостастығыСтратегия«Самұрық-Энерго» <strong>АҚ</strong>-ның Ұзақ мерзімді даму стратегиясыҚоғамның құрылымдық Белгілі бір қызмет түрін жүзеге асыру үшін жауап беретін және Қоғамның ұйымдық құрылымда көрініс тапқан Қоғамның бөлімшесі (департаменттер,бөлімшелеріқызметтер)ТӨТ ҒПҚ«Ақпараттық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағыЖЭСЖылу электр станциясыЖЭОЖылу электр орталығыҚор«Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамыЕГРЭС-1«Болат Нұржанов атындағы Екібастұз ГРЭС-1» ЖШСЕГРЭС-2«Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» <strong>АҚ</strong>EBITDAПайыздарды, салықтарды, тозу мен амортизация шығындарын шегерер алдындағы операциялық кіріс (ағылшынша Earnings Before Interest,Tax, Depreciation and Amortization)KEGOC«KEGOC» акционерлік қоғамы (Kazakhstan Electricity Grid Operating Company, Қазақстандық электр тораптарын басқару жөніндегі компания)SWOTСыртқы және ішкі орта факторларының оңды және теріс әсерін талдауӨлшем бірліктеріКмКилометрММетрм 3Текше метркВт·сКиловатт/сағатГВт•сГигаватт/сағатГкалГигакалориякВКиловольтМыңМыңМлн.МиллионМВтМегаваттГДжГигаджоульМВАМегавольт-ампер% Пайызбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>162


Мазмұны2-қосымша: Есептің GRI нұсқаулығына сәйкестігінің кестесіGRI индексіКөрсеткіштің атауыКөрсеткіштіңашылуы1.1 Ұйымда шешім қабылдайтын шені ең үлкен тұлғаның өтініші + 3–41.2 Негізгі ықпалдардың, тәуекелдер мен мүмкіндіктердің сипаттамасы + 72Бет2.1 Ұйымның атауы + 132.2 Басты брендтер, өнімдердің және/немесе көрсетілетін қызметтердің түрлері + 14, 162.3Ұйымның функциялық құрылымы, соның ішінде негізгі бөлімшелері, операциялық компаниялар, еншілес компаниялар мен бірлескен кәсіпорындар+ 752.4 Ұйымның штаб-пәтерінің орналасуы + 62.5Ұйым өзінің <strong>қызметі</strong>н жүзеге асыратын елдердің саны және оларда негізгі қызмет жүзеге асырылатын немесе <strong>есеп</strong>те қамтылатын тұрақтыдаму мәселелері тұрғысынан ерекше маңызды елдердің атаулары+ 142.6 Меншік түрі және ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны + 132.7Ұйым жұмыс істейтін нарықтар (географиялық бөлуді, қызмет көрсетілетін секторларды және тұтынушылар мен бенефициарлардың санаттарынқосқанда)+ 142.8 Ұйымның ауқымы + 152.9 Есепті кезеңнің барысында масштабтардың, құрылымының немесе меншігінің орын алған елеулі өзгерістері + 58-592.10 Есепті кезеңде алынған марапаттар + 73.1 Ұсынылған ақпарат жататын <strong>есеп</strong>ті кезең + 63.2 Алдындағы <strong>есеп</strong>тердің соңғысы жарияланған күн (егер ондайлар жарияланған болса)-қолданысылмайтын3.3 Есептілік циклы + 63.4 Есепке немесе оның мазмұнына қатысты мәселелер бойынша байланыстық ақпарат + 63.5 Есептің мазмұнын айқындау үдерісі + 63.6Есептің шекаралары (мысалы, елдер, бөлімшелер, еншілес компаниялар, жалға берілген қуаттылықтар, бірлескен кәсіпорындар,жеткізушілер)+ 63.7 Есептің қамту ауқымының мен шекараларының шектелуі + 63.8Есепке бұрынғы <strong>есеп</strong>термен және/немесе басқа ұйымдармен салыстырылуына елеулі ықпал етуі мүмкін бірлескен кәсіпорындар, еншілескәсіпорындар, өндірістерді жалға алу, функциялардың бір бөлігін сыртқы мердігерлерге және басқа ұйымдастырушылық бірліктерге табыстау+ 6бойынша деректерді енгізудің негіздері3.9Деректерді өлшеу және <strong>есеп</strong>теу әдістері, соның ішінде көрсеткіштерді және <strong>есеп</strong>ке кірген басқа ақпаратты дайындау үшін пайдаланылғанжорамалдар мен әдістемелер+ 6біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>163


МазмұныGRI индексі3.10Көрсеткіштің атауыАлдыңғы <strong>есеп</strong>терде келтірілген ақпараттың кез келген қайта тұжырымдамаларының, сондай-ақ осындай қайта тұжырымдамалардыңнегіздерінің мәнін суреттеу (мысалы, біріктіру/қосып алу, <strong>есеп</strong>тілік кезеңдерінің, бизнестің сипатының, бағалау әдістерінің өзгеруі)3.11 Бұрынғы <strong>есеп</strong>тілік кезеңдеріне қатысты <strong>есеп</strong>те қолданылған қамту аумағы, шекаралары немесе өлшеу әдістері саласындағы елеулі өзгерістерКөрсеткіштіңашылуы--3.12 Есепте Стандартты элементтердің орналасуын көрсететін кесте + 1633.13 Есепті сырттан бекітуге қатысты саясат және іс жүзінде қолданылатын тәсілдемелер-қолданысылмайтынқолданысылмайтынқолданысылмайтын4.1Ұйымды басқару жүйесі, соның ішінде жоғарғы басшы органның құрамындағы нақты міндеттер, мысалы, стратегияны әзірлеу немесе ұйымның<strong>қызметі</strong>н жалпы қадағалау үшін жауапты негізгі комитеттер+ 754.2 Жоғары басшылық органның төрағасы сонымен қатар компанияның атқарушы менеджері болып табылатынын- табылмайтынын көрсетіңіз + 834.3Біртұтас директорлар кеңесі бар ұйымдар үшін, жоғары басшы органның тәуелсіз мүшелерінің және/немесе компанияның атқарушыбасшылығына жатпайтын мүшелердің санын көрсетіңіз+ 77-824.4Акционерлер немесе ұйымның қызметкерлерінің жоғары тұрған басқарушы органның <strong>қызметі</strong>н бағыттауына немесе оған ұсыныстамаларберуіне көмектесе алатын тетіктер+ 1094.5Жоғары басшы органның мүшелеріне, жоғарғы атқарушы басшылықтың өкілдері мен аға басшыларға берілетін төлемақылардың (демалысжәрдемақыларын қоса алғанда) және ұйымның <strong>қызметі</strong>нің нәтижелерінің (әлеуметтік және экологиялық нәтижелерді қоса алғанда)+ 109арасындағы байланыс4.6 Жоғары басшы органда мүдделер қайшылығынан сақтануға арналған қолданыстағы үдерістер + 1114.7Ұйымның экономикалық, экологиялық және әлеуметтік тақырыптар (тұрақты даму) бойынша стратегиясын айқындау үшін жоғары басшыорганның мүшелерінің біліктілігі мен құзырлығын айқындау үдерістері+ 834.8Ұйымның ішінде әзірленген мұраты немесе құндылықтары <strong>туралы</strong> мәлімдемелер, корпоративті тәртіп кодексі және экономикалық, экологиялықжәне әлеуметтік жемістілік тұрғысынан маңызды қағидалар, сондай-ақ олардың іс-тәжірибеде жүзеге асырылу дәрежесі+ 64, 1094.9Жоғары басшы орган ұйымның өзінің экономикалық, экологиялық және әлеуметтік нәтижелілігін қалай бағалайтынын және тәуекелдермен мүмкіндіктерді қоса алғанда, оны басқаруын, сондай-ақ халықаралық стандарттарды, корпоративті тәртіп кодекстері мен қағидаларын+ 109ұстануын немесе оларға сәйкестігін қадағалау үшін пайдаланатын рәсімдер4.10Жоғары басшы органның өз нәтижелілігіне, соның ішінде ұйымның <strong>қызметі</strong>нің экономикалық, экологиялық және әлеуметтік нәтижелерінебайланысты бағалау үдерістері+ 854.11 Ұйымның сақтық қағидасын қолданатын-қолданбайтынын және қандай түрде қолданатынын түсіндіру + 1104.12Сыртқы тараптар әзірлеген, ұйым оларға қосылған немесе қолдайтын экономикалық, экологиялық және әлеуметтік хартиялар, қағидаларынемесе басқа бастамалар+ 1104.13 Қауымдастықтарға (мысалы, салалық) және/немесе мүдделерді қорғау жөніндегі ұлттық және халықаралық ұйымдарға мүшелік + 1114.14 Ұйым өзара әрекеттескен мүдделі тараптардың тізбесі + 113–1144.15 Әрі қарай өзара әрекеттесу мақсатында мүдделі талаптарды анықтау мен іріктеудің негіздері + 113–1144.16 Мүдделі тараптармен өзара әрекеттесу тәсілдемелері, соның ішінде пішіндері мен мүдделі топтар бойынша өзара әрекеттесу жиілігі + 113–114Бетбіріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>164


МазмұныGRI индексі4.17Көрсеткіштің атауыМүдделі тараптармен өзара әрекеттесу үдерісінде көтерілген немесе анықталған негізгі тақырыптар мен мүдделер, және ұйым сондай тақырыптармен мүдделерге, соның ішінде өзінің <strong>есеп</strong>тілігі арқылы қалай сай келдіКөрсеткіштіңашылуы+ 113–114ЕС Менеджмент тәсілдемесі + 43EC1Жасалған және үлестірілген тікелей экономикалық құн, соның ішінде кіріс, операциялық шығындар, қызметкерлердің төлемақылары,құрмалдықтар және қоғамдастықтарға құйылған басқа инвестициялар, үлестірілмеген пайда, капитал жеткізушілер мен мемлекеттерге+ 43берілген төлемақыларEC5Ұйымның елеулі қызмет аймақтарында бастапқы деңгейдің стандартты еңбекақысы мен белгіленген ең кіші еңбекақыныңарақатынастарының ауқымы+ 136–137EC6Жергілікті жеткізушілерден сатып алу саясаты, іс-тәжірибелік тәсілдемелер және ұйымның елеулі қызмет аймақтарындағы сондай сатыпалудың үлесі+ 60–61EC7Ұйымның елеулі қызмет аймақтарында жергілікті тұрғындарды жалдау рәсімдері және жергілікті тұрғындардан жалданған жоғарғыбасшылардың үлесі+ 127EC8Коммерциялық, заттай немесе қайырымдылық қатысу арқылы инфрақұрылымға инвестициялардың дамуы және бірінші кезекте қоғамдықигілік үшін көрсетілетін қызметтерге ықпалы+ 134EC9 Ықпал ету саласын қоса алғанда, елеулі тура емес экономикалық ықпалдардың ұғымы мен сипаттамасы + 62БетEN Менеджмент тәсілдемесі + 116–119EN1 Пайдаланылған материалдар (массасы немесе көлемі көрсетілген) + 120EN3 Қуатты тікелей пайдалану (бастапқы көздерін көрсете отырып) + 121EN5 Қуат тұтынуды төмендету және қуат тиімділігін арттыру бойынша іс-шаралардың нәтижесінде үнемделген қуат + 121EN8 Тартылатын судың жалпы мөлшері (су көздеріне бөле отырып) + 122EN10 Көп дүркін және қайтара пайдаланылатын судың үлесі мен жалпы көлемі + 122EN11Ұйымның меншігінде, жалгерлігінде, басқаруында тұрған және қорғалатын табиғи аумақтарда және олардың шекараларынан тыс биологиялықсан алуандықтың құндылығы жоғары немесе сондай аумақтарға жапсарлас жатқан аумақтарда орналасқан жерлердің орналасқануы және+ 123ауданыEN20 NOx, SOx және басқа елеулі ластағыш заттектердің атмосфераға шығарылуы (түрі мен массасы көрсетілген) + 123EN21 Төгінділердің жалпы көлемі (ақаба сулардың сапасы мен қабылдаушы нысанды көрсете отырып) + 124EN28Экологиялық заңнаманың және нормативтік талаптардың орындалмағаны үшін салынған елеулі айыппұлдардың ақшалай мәні жәнеқаржылық емес санкциялардың жалпы саны+ 124LA Менеджмент тәсілдемесі + 127LA1 Жұмыс күшінің жалпы саны (жұмыспен қамтылу түрі, жалдау <strong>туралы</strong> шарт және аймақ бойынша бөлінген) + 130-131LA2 Қызметкерлердің жалпы саны және кадрлардың тұрақтамауы (жасы, жынысы және аймағы бойынша бөлінген) + 131LA3Жұмыспен толық қамтылу жағдайларында жұмыс істейтін қызметкерлерге берілетін, уақытша немесе ішінара қамтылу жағдайларында жұмысістейтін қызметкерлерге берілмейтін төлемақылар мен жеңілдіктер (негізгі <strong>қызметі</strong> бойынша бөлінген)+ 135LA4 Ұжымдық шарттармен қамтылған қызметкерлердің үлесі + 139LA5Ұйымның <strong>қызметі</strong>ндегі айтарлықтай өзгерістерге қатысты ең кіші құлақтандыру кезең(дер)і, сондай-ақ оның ұжымдық келісімде айқындалған-айқындалмағаны+ 140LA7Өндірістік жарақаттану деңгейі, кәсіптік аурулар деңгейі, зая болған күндер коэффициенті және жұмыс орнында болмау коэффициенті, сондайақжұмысқа байланысты қаза болу жайттарының жалпы саны (аймақтар бойынша бөле отырып)+ 140біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>165


МазмұныGRI индексіКөрсеткіштің атауыКөрсеткіштіңашылуыLA8Қызметкерлерге, олардың отбасы мүшелері мен халықтың өкілдеріне ауыр сырқаттарға қатысты көмек беруге арналған қазіргі білім беру,оқып-үйрету, кеңес беру, тәуекелдің алдын алу және бақылау бағдарламалары+ 141LA10 Жылына бір қызметкерге шаққандағы оқып-үйрету сағаттарының орташа саны (қызметкерлердің санаттары бойынша бөлінген) + 128LA12 Нәтижелілігі мен мансаптық дамуын мерзімді бағалау өткізіліп отыратын қызметкерлердің үлесі + 137LA13Ұйымның басшы органдары мен қызметкерлерінің құрамы, жынысы мен жас тобы бойынша бөлінген, азшылықтың үлесі, сондай-ақ саналуандықтың басқа көрсеткіштері көрсетілген+ 138БетHR Менеджмент тәсілдемесі + 125HR4 Алалау жағдайларының жалпы саны және қабылданған шаралар + 126HR5Шеңберінде қауымдастық және ұжымдық келіссөз жүргізу бостандығын пайдалану құқығы елеулі тәуекелдерге ұшырауы мүмкін қызмет жәнесондай құқықтарды қолдау үшін қабылданған шаралар+ 126HR6Шеңберінде бала еңбегін пайдалану жағдайларының айтарлықтай тәуекелі бар қызмет және бала еңбегінің тамырын жоюға ат салысу үшінқабылданған шаралар+ 126HR7Шеңберінде мәжбүрлі немесе міндетті еңбекті пайдалану жағдайларының айтарлықтай тәуекелі бар қызмет және мәжбүрлі немесе міндеттіеңбектің тамырын жоюға ат салысу үшін қабылданған шаралар+ 126HR9 Байырғы және саны аз халықтардың құқықтарын қозғайтын құқық бұзу жағдайларының жалпы саны және қабылданған шаралар + 126SO Менеджмент тәсілдемесі + 144SO2 Сыбайлас жемқорлыққа байланысты тәуекелдерге қатысты талданған бизнес бірліктердің үлесі және жалпы саны + 145PR Менеджмент тәсілдемесі + 146PR2Өнімдер мен қызметтердің денсаулыққа және қауіпсіздікке келтіретін әсеріне қатысты нормативтік талаптарға және ерікті кодекстерге сәйкесболмау жағдайларының жалпы саны (салдар түрлері бойынша бөлінген)+ 147PR7Маркетингілік байланыстарға, соның ішінде өнімді жарнамалау мен демеушілікке қатысты нормативтік талаптарға және ерікті кодекстергесәйкес болмау жағдайларының жалпы саны (салдар түрлері бойынша бөлінген)+ 147PR8Тұтынушының жеке өміріне қол сұғылмау құқығын бұзуға және тұтынушы <strong>туралы</strong> деректердің жоғалуына қатысты қисынды шағымдардыңжалпы саны+ 147EU1 Жобалық қуаттылық (қуат тасымалдағыштардың түрлері мен реттеу режимі бойынша бөлінген) + 17EU2 Таза өндірілетін қуаттылық (қуат тасымалдағыштардың түрлері мен реттеу режимі бойынша бөлінген) + 17EU3 Тұрмыстық, өнеркәсіптік, институционалдық және коммерциялық тұтынушылардың дербес шоттарының саны + 19EU4 Әр реттеу режимі бойынша жер үсті және жер асты электр қуатын тарату желілері мен үлестіру желілерінің ұзындығы + 19EU16 Мердігерлік және қосалқы мердігерлік ұйымдардың қызметкерлердің денсаулығын сақтауға және қауіпсіздігіне қатысты саясат пен талаптар + 141EU18Мердігерлер мен қосалқы мердігерлердің еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы бойынша тиісті оқып-үйренуден өткен қызметкерлерініңпайызы+ 142EU21Төтенше мән-жайлардағы әрекеттерді жоспарлау, табиғи нәубеттер/төтенше жағдайлар орын алатын кездегі іс-шаралар жоспары мен оқубағдарламалары және қалпына келтіру жұмыстарының жоспарлары+ 143EU25Компанияның активтерінің қатысуымен халықтың жарақат алуы мен қазаға ұшыраған оқиғалардың саны, соның ішінде ауруларға қатысты сотшешімдері, реттеу және қарастыруда тұрған сот істері+ 143біріктірілген <strong>есеп</strong> <strong>2012</strong>166


МазмұныҚағидаттарды сақтау және корпоративті басқару үдерістеріhttp://www.samruk-energy.kz/index.php?option=com_content&view=article&id=128&Itemid=148&lang=kz010000, Астана қаласы, Қабанбай батыр көшесі, 17, Е блогыТелефондар: + 7 (7172) 55-30-00, 55-30-21Факс: +7 (7172) 55-30-30Е-mail: info@samruk-energy.kzwww.samruk-energy.kz

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!