You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TMB/röportaj<br />
TMB/röportaj<br />
ALPASLAN DOĞAN<br />
ALPARSLAN HOCAM, SİZİ TANIYABİLİR MİYİZ?<br />
Ben kendimi hep lojistikçi olarak tanıtıyorum hem sektörde<br />
çalıştım şimdi de işin akademisyenlik tarafındayım.<br />
İki kitabim mevcut yakında makalem çıkacak. Kitaplar<br />
karayolunda yük ve yolcu taşıma ile alakalı. İstanbul Üniversitesi<br />
Lojistik mezunuyum bir de 20 yıllık sektör tecrübem<br />
var.<br />
ÖNCELİKLE TÜRKİYENİN LOJİSTİKTE DÜNYADAKİ VE BU-<br />
LUNDUĞUMUZ BÖLGEDEKİ YERİNDEN BİZE BİRAZ BAH-<br />
SEDER MİSİNİZ?<br />
için dünyadaki en uygun coğrafi koşullara sahip çünkü biz<br />
klasik söz olduğu üzere iki kıtayı birbirine bağlamıyoruz üç kıtayı<br />
birbirine bağlıyoruz Asya –Avrupa ve Arap yarımadası ne<br />
yazık ki bu durumu doğru değerlendiremiyoruz. Lojistik artık<br />
bir bilim dalı bu dal da iyi olan ülkeler Hollanda, Almanya gibi<br />
başarılı yönetim unsurunu bir kenara bırakırsak bizi geçmelerinde<br />
hiçbir haklı gerekçe bulamıyorum. Hem coğrafik hem<br />
de nüfus yapısı itibari ile bizi geçmeleri mümkün değil fakat<br />
iyi yönetim unsuruna sahipler. Mesela Amerikalılarda yeni bir<br />
şey başladı çalışan iş den çıktıktan sonra çalışana iş buluyorlar<br />
ya da eğitim veriyorlar nasıl iş bulabileceklerine dair ve<br />
bunun bir adım ötesine geçtiler 5-10 yıl önce iş den ayrılan<br />
çalışanlarını buluyorlar sen bizde çalışırken büyük ihtimalle<br />
bizi eleştiremiyordun şimdi bizi diğer şirketlerle kıyaslayabilir<br />
misin? Eksiklerimiz varsa onları kapatalım diye bunların hepsi<br />
yönetimin ulaştığı noktalar. Eğer senin kamyonun bir personelinden<br />
değerliyse bu iş olmaz ADR de bu böyle belgem<br />
olsun ceza kesilmesin her gün bir kanun çıkıyor yine mi para<br />
ödeyeceğiz buna böyle bakıldığı sürece bir şey değişmez. Zaten<br />
hep yapıyorduk,20 yıldır yapıyorum bir şey olmadı. Zaten<br />
20 yıldır sürekli olsa bir tedbir alınır onun için buna daha çok<br />
dikkat etmen gerekiyor. Kaza dediğin şey önceden öngöremediğin,<br />
yeri zamanı olmayan bir şey bilsen tedbir alırsın<br />
olmaz. Sorsan herkesin UDY ‘si var çok mu iyi yönetiliyoruz<br />
peki…<br />
ADR sadece bir antlaşma değildir. Benim gözümde<br />
bunlar devletin insan hayatına ve çevreye verdiği önemin<br />
direk ifadesidir. Eğer bir devlet bunu uygulamıyor-<br />
Güzel soru şimdi lojistik iki açıdan önemli bir tanesi aslında<br />
buna yolcuyu da dâhil edebilirsin genel taşımacılık TÜRKİYE’DE TEHLİKELİ MAL TAŞIMACILIĞININ EĞİTİMİ NE ŞE- sa senin canın benim için önemli değil demektir. ATP<br />
insan toplumunu bir arada tutan harç gibidir lojistik olmadan<br />
ticaret olmuyor mesela önüne gelecek kahvenin ŞILAŞTIRDIĞIMIZDA TÜRKİYE NE DURUM DA?<br />
lum sağlığı içindir. Şimdi diyeceksiniz ki bir minibüsçü Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel<br />
KİLDE SÜRDÜRÜLÜYOR? BU KONUDA DİĞER ÜLKELERLE KAR- de böyle çünkü bunlar doğrudan doğruya çevre ve top-<br />
müthiş bir hikâyesi var ve bu hikâyenin çoğu lojistikçiler<br />
de aracı devirip 10 kişinin ölmesine sebep olabilir. Fakat Müdürlüğünün ismin de yer alan <strong>tehlikeli</strong> mal ve kombine<br />
Aslında ülke olarak eğitime bakış açımız hemen hemen aynı.<br />
tarafından yazılmış bir olaydır. Depolanması, taşınması,<br />
<strong>tehlikeli</strong> madde kazaları çok daha büyük felaketlere sebep<br />
oluyor ve bunun için bir tetikleyici olay gerekmiyor remiyorum. Hiç alakası yok ikisinin kombine bir taşımacılık<br />
taşımacılık ibarelerinin bir arada bulunmasına bir anlam ve-<br />
Burada da aynı şeyi görmemiz mümkün sadece yasal bir hükümlülüğü<br />
yerine getirmek için yapıyoruz özümsemiyoruz.<br />
gümrüğünün yapılması ilave hizmetlerinin yapılması,<br />
ambalajlanması ve nihayet müşteriye ulaşması artık bitmiyor<br />
ve bir takım geri dönüşler var. Tersine tedarik zin-<br />
için ise bir şey yapmaya gerek yok yayılmayla zehirliyor. geleri alıyoruz duvarda dursun ceza yemeyelim diye bizim<br />
ne dedik hava ile temas ettiğinde tutuşabiliyor, nükleer sistemi ne alakası var bir arada adlandırılmasının. Biz bu bel-<br />
Eğitim alan kişiler milyonlarca insanın canını tehlikeye attıklarını<br />
ve yahut atabileceklerini hiç düşünüyorlar mı, hayır. Bizdeki<br />
eğitimlerde benim gözlemlediğim bir işe girme vasıtası<br />
ciri hareketleri de yine lojistik öyleyse artık olay bir şeyin<br />
Neden <strong>tehlikeli</strong> çünkü olayı başlatacak reaksiyon çok devletimizde AB ile görüşmek için alıyor.<br />
başarısına dönmüş durumda mesela başarılı firmaların<br />
basit başlayabiliyor.<br />
olsun istiyoruz. Nitekim meslektaşlarınızın verdiği ilanlar bu<br />
Bu konvansiyonlardan biz ilk önce İMDG-CODE, RID yerine<br />
tamamında lojistik süreçleri ile çok yakın ilişkili olan tedarik<br />
zincirinin yönetim başarısını görüyoruz. Mesela bir gibi... Kursiyerler bunlara aldandı.<br />
KONVANSİYONLARIN UYGULAMALARI TÜRKİYE’NİN değil nasıl uyguladığın önemli bana kalırsa hiçbirinde mesa-<br />
nitelikteydi mesela devlette numaran var seni arayacaklar ADR, İMDG CODE, DGR VE RID GİBİ ULUSLARARASI ADR ’i kabul ettik. Aslına bakarsan ilk hangisini kabul ettiğini<br />
firmayı diğerinden ayıran önemli yönetim başarısı artık<br />
LOJİSTİK ROLÜNE ETKİLERİ NELERDİR?<br />
fe alamadık.<br />
tedarik zinciri yönetim başarısı. Demek ki lojistiğin 2 açıdan<br />
önemi var biri diğer bütün sektörlere alt yapı hizmerum<br />
ama bu böyle bir şey değil. Her şeyi sıralamaya koyarsın Türkiye’nin lojistik payı içerisindeki yerini soruyorsanız SİZLER BULUNDUĞUNUZ ÜNİVERSİTENİZDE LOJİSTİK BÖLÜ-<br />
ADR çok faklı bir taşıma. Bakın, buğday, saman, kahve taşıyoti<br />
verir ki o olmazsa olmaz yolcu taşımacılığı da topluma<br />
hizmettir. Taşıma toplumun ve ticaretin alt yapısıdır. dir. ADR taşımacılığı da böyledir diğer taşımalar arasında en Uluslararası taşımalarda zaten yok gibiyiz. Türkiye’deki TİMLER SUNUYORSUNUZ? BUNLARIN İÇERİKLERİ NELERDİR?<br />
ya hani bir sürü futbol takımları var ama kimileri hep ilk üçte-<br />
çok değil. Maalesef yine yapılmış çok bir çalışma yok. MÜNDE TEHLİKELİ MAL TAŞIMACILIĞINA İLİŞKİN NE GİBİ EĞİ-<br />
Dünya üzerindeki önemi nedir dedik lojistik büyük bir üstte yer alır önem, hassaslık, bilgi itibari ile çünkü o kadar çok lojistik hacmine 7 milyar dolar diyorlar Avrupa da 2,5<br />
Uluslararası mevzuatlar adı altında kapsamlı bir ders açtık.<br />
sektör yaklaşık 34-36 trilyon dolar kadar olan dünya ticaret<br />
hacminin yaklaşık 6 trilyon dolar hacmini ulaştırma ile taşımacı uzmanı arasında çok fark olur çünkü diğeri aynı dolarlardan bahsediliyor. Ülkemizde lojistik sektörü iyi<br />
çeşit <strong>tehlikeli</strong> madde taşıyorsun ki bu yüzden bir ADR uzmanı trilyon dolarlar dönüyor. Yunanistan’ın ise 60 milyar<br />
Bunun içerisinde diğer <strong>tehlikeli</strong> mal modlarını da verdik.<br />
ADR eğitimi, <strong>tehlikeli</strong> maddenin nehir yolunda taşınması<br />
ve lojistik sektörü oluşturmaktadır. Hem bir alt yapı hem zamanda nükleere girer. Nükleer bilmen lazım kimya bilmen yönetilirse tek başına bu ülke insanlarının yıllık gelirini<br />
konvansiyonu biraz deniz biraz havaya pek yer vermiyoruz,<br />
de bütün sektörlere hizmet veriyor ayrıca hizmet sektörleri<br />
arasında birinci sırada yer alır. Türkiye de bu husus da konusu değil burada o yüzden normal bir gözle bakamazsın. taşımacılığını bu rakamlara dâhil etmiyorum. Beş altı yıl<br />
lazım bunların sonuçlarını bilmen lazım Normal taşıma söz 50-60 bin dolara çıkartır iddiasındayım. Yolcu ve turizm<br />
tedarik zinciri pazarlama. Biz 2 yıllık bölümüz 4 yıllıklarda<br />
daha detaylı ele alınıyor.<br />
yapılmış pek bir çalışma yok maalesef firmalardan gerçek<br />
verileri alamıyoruz belki kendileri de çok bilmiyorlar ğu bu belgeler duvara asılınca her şeyin çözüldüğü düşünü-<br />
antreposu yoktu genel antrepodan bahsediyorum özel TEHLİKELİ MALLARIN TAŞINMASI FAALİYETİNDE BULUNAN<br />
Taşıma belgesi, ÜDY ve Danışmanlık belgesinden ibaret oldu-<br />
öncesine kadar ülkemizde bir tane bile <strong>tehlikeli</strong> madde<br />
ne ürettiklerini. Türkiye de benim dinlediğim konferanslarda<br />
yaklaşık 7ila 2 milyar dolar arası sözler olguya dayor.<br />
Örnek olarak İspanya da ki kaza bütün kasabayı yok etti. pa da nasıl yer edinecek. Bu iş den nasıl para kazanacalüyor.<br />
Bu böyle olmaz taşınılan şey çok büyük risk teşkil edi-<br />
değil. Peki; bu durumda bu sektör nasıl ilerleyecek Avru-<br />
SÜRÜCÜLERİN EĞİTİMLERİ SİZCE YETERLİ Mİ?<br />
Yabancı kökenli firmalar eğitime çok önem vermekte çalışanları<br />
ise eğitimde öğretilenleri özümsemektedir. Bu tür<br />
yanmıyor maalesef yani Türkiye de ki lojistik sektörünün Zaten onun üzerine ADR konvansiyonu geliştiriyorlar. Anlaşılıyor<br />
ki bu normal bir taşıma değil ne yapalım ilave önlemlerğıdır.<br />
Devleti yönetirken dar bir çevreden insan kaynağı<br />
ğız. Devlet yönetiminde en önemli husus insan kayna-<br />
dünyada 1000 katından bahsediliyor. Zira Türkiye lojistik<br />
firmalarda değil sigara içmek sigara kelimesinin kullanılması<br />
12<br />
14 15<br />
le taşıyalım, farklı araçlarla taşıyalım, daha yetişkin personelle<br />
taşıyalım. Hatta belgelerimiz bile faklı olsun. Biz<br />
bunları atlıyoruz tabii ki para kazanalım bunda bir hata<br />
yok fakat sen para kazırken benim ölmemem lazım. Biz<br />
deki sorun ADR eğitimini alıyoruz özümsemiyoruz. Görüyorsunuz<br />
ki sonu felaket oluyor. Ben haberlerde kazaları<br />
izlerken arkadan gelen ülkeyi öngörebiliyorum.<br />
İkitellide sanırım 7-8 yıl önce gerçekleşen bir hurdalık<br />
ta nükleer bir madde bulundu kömür atığı gibi yeşil ışığı<br />
görünce bulaşık eldiveni, güneş gözlüğünü taktı aldı<br />
eline evirdi çevirdi arkadaşımızın biri maalesef ki birkaç<br />
ay sonra kanserden öldüğü öğrenildi.<br />
TEHLİKELİ MADDELER HUSUSUNDA TÜRKİYE GENELİN-<br />
DE BİLİNÇLENDİRME İÇİN NELER YAPILMALIDIR?<br />
2009 da Talat Aydın müsteşardı kendilerinin bir röportajı<br />
vardı. Tehlikeli maddelerin kabulü ile ilgili gazeteciler<br />
diyor ki bu bombalar içimizde dolaşmaya devam<br />
mı edecek Sayın müsteşar diyor. O da diyor ki bugüne<br />
kadar böyleydi ‘’ peki o halde bilinçlendirme nasıl sağlanacak.<br />
Yetkililerin cevabı bu ise sen gel bunu Ahmet’e,<br />
Mehmet’e anlat sen ne diyorsun der ADR ne der.<br />
edinirsen batarsın. Çünkü senin o ihtiyacına cevap vermez<br />
o insanlar Lojistik ve ulaştırma konusundaki uzmanlar özellikle<br />
kamu yönetimi bunla ilgili hiç bilgisi olmayan insanlar<br />
bu da bizi sürekli hataya sevk ediyor. Kanun çıkarıyorsun iki<br />
gün sonra geri adım atıyorsun. Neden bu sektörden gelen<br />
donanımlı insanlar yetkili konuma getirilmezler neden bu<br />
sektörün iyi bir yöneticisi bakanlıkta yer almıyor nasıl Adalet<br />
bakanlığına girmen için hukuk okuman gerekiyorsa bu sektör<br />
içinde evet önceden böyle okullar, eğitim kolları yoktu<br />
fakat artık var. Kurumda orman mühendisi ile inşaat mühendisi<br />
ile karşılaşıyorsun böyle olunca da lojistik deyince anladığımız<br />
inşaat oluyor. Oysaki Türkiye de inşaat yapmana bile<br />
gerek yok denizlerin var senin. Yapman gereken bir liman<br />
niye yola bu kadar yatırım yapasın zaten yol dönemi kapanıyor.<br />
Tekerlek dönemi kapanıyor tekerlekle 1000 km 2000<br />
km mal taşınmaz bu deliliktir. Biz yanlış yatırım yaptık. Ayrımı<br />
doğru yapamadık dört ana taşıma türü vardır aslında dört<br />
tane değildir iki ana taşıma türü var. Su ve demir yolu aslında<br />
günümüzde tek bir taşıma yok sistemler mevcut kombine<br />
taşımacılık gibi fakat burada yine enteresan olan bir şey var<br />
ki insanlar kombine ne demek bilmiyorlar. Bakanlık ta bilmiyor<br />
geçenlerde yolcu taşımacılığına kombine taşımacılık<br />
dendi ki kombine taşımacılık yolcu taşımacılığında olmaz.<br />
Onun adı entegre yolcu taşımacılığıdır. Ben bu söylemlerimi<br />
yazıyorum bakanlığa ayrıca bu yazışmaları kitap haline getirmeyi<br />
düşünüyorum. Bundan önceki kitaplarımın sonuna<br />
ekledim bu yazışmaları.
Change language