Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Karfitsa<br />
#υγεία<br />
«Οστεοαρθρίτιδα και Ολική Αντικατάσταση Γόνατος - Νέες<br />
επαναστατικές τεχνικές για ταχύτερα και καλύτερα αποτελέσματα»<br />
Η οστεοαρθρίτιδα ή εκφυλιστική αρθρίτιδα του γόνατος είναι μία πάθηση, κατά την οποία φθείρεται ο αρθρικός χόνδρος του γόνατος, με<br />
αποτέλεσμα σταδιακά το γόνατο να οδηγείται σε αποδιοργάνωση και καταστροφή, ανατομική και λειτουργική. Εμφανίζεται συχνότερα στις<br />
γυναίκες μετά την ηλικία των 60 ετών, αλλά είναι δυνατόν να εμφανιστεί και από τα 50.<br />
Του Θεοδόσιου Κουκουμπή*<br />
Προδιαθεσικοί παράγοντες αποτελούν επίσης<br />
το αυξημένο βάρος σώματος, η βαρεία χειρωνακτική<br />
ενασχόληση και η κληρονομική - γονιδιακή<br />
προδιάθεση. Το κύριο ΣΥΜΠΤΩΜΑ της<br />
οστεοαρθρίτιδας του γόνατος είναι ο πόνος,<br />
αρχικά στην κόπωση και τελικά στην ηρεμία<br />
ή/και στον ύπνο. Υπάρχει επίσης δυσκαμψία<br />
(ελαττωμένη κίνηση) και παραμόρφωση του<br />
γόνατος (διόγκωση ή/και στράβωμα). Το σύνολο<br />
αυτό των προβλημάτων, δηλαδή ο πόνος,<br />
η δυσκαμψία και η παραμόρφωση, καθιστούν<br />
προβληματική και μη ανεκτή την καθημερινότητα<br />
και την εργασία του ασθενούς.<br />
Άριστη ποιότητα υλικών<br />
και άρτια χειρουργική τεχνική<br />
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ σε αρχόμενα στάδια είναι συντηρητική,<br />
και περιλαμβάνει ελάττωση της<br />
δραστηριότητας, απώλεια βάρους, ασκήσεις<br />
ενδυνάμωσης, φυσιοθεραπεία και φαρμακευτική<br />
αγωγή. Όταν όμως επιδεινωθεί, τότε η<br />
μόνη ενδεδειγμένη θεραπεία είναι χειρουργική.<br />
Αυτή περιλαμβάνει την αντικατάσταση της<br />
φθαρμένης άρθρωσης από μία τεχνητή, που<br />
αποκαλείται Ολική Αντικατάσταση ή Αρθροπλαστική<br />
του Γόνατος. Στην επέμβαση αυτή,<br />
αντικαθιστάται η κατεστραμμένη άρθρωση<br />
από μία τεχνητή, που αποτελείται από κράματα<br />
μετάλλων και πλαστικό (πολυαιθυλένιο).<br />
Η εξάλειψη του πόνου είναι άμεση και η λειτουργικότητά<br />
της σχεδόν φυσιολογική. Η επιβίωση<br />
της πρόθεσης αυτής είναι περισσότερο<br />
από 15-20 χρόνια. Για να επιτευχθούν όμως<br />
οι ανωτέρω στόχοι, δηλαδή η άμεση εξάλειψη<br />
του πόνου, η φυσιολογική λειτουργικότητα και<br />
η μακροβιότητα της πρόθεσης, θα πρέπει να<br />
εκπληρώνονται κάποιοι πολύ σημαντικοί παράγοντες.<br />
Οι κυριότεροι από αυτούς περιλαμβάνουν<br />
την άριστη ποιότητα των υλικών και την<br />
άρτια χειρουργική τεχνική. Η Άριστη Ποιότητα<br />
των Υλικών έχει σχέση με το είδος του υλικού<br />
και την επεξεργασία των μετάλλων. Επίσης,<br />
*Θεοδόσιος Κουκουμπής, MD, PhD<br />
Ορθοπεδικός Χειρουργός<br />
Διδάκτορας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων<br />
Μετεκπαιδευθείς επί 3 ετία στην Αμερική στην<br />
Επανορθωτική Χειρουργική Ισχίου και Γόνατος.<br />
e-mail: koukoubi@otenet.gr<br />
www.hipkneereplacement.eu<br />
www.hkr.gr<br />
χρησιμοποιείται πολυαιθυλένιο πολύ υψηλής<br />
αντοχής στις τριβές (highly cross link), με αποτέλεσμα<br />
να καθυστερεί η φθορά του. Η Άρτια<br />
Χειρουργική τεχνική συνδυάζει τον χειρισμό<br />
των μαλακών μορίων (μύες, τένοντες, σύνδεσμοι,<br />
θύλακος) με την σωστή τοποθέτηση της<br />
πρόθεση. Ο χειρισμός των μαλακών μορίων ξεκινά<br />
με την προσπέλαση, την τομή δηλαδή δια<br />
μέσου της οποίας ο χειρουργός προσεγγίζει την<br />
άρθρωση του γόνατος.<br />
Μέθοδος χωρίς να τραυματισθεί ο μυς<br />
Οι πλέον διαδεδομένες προσπελάσεις είναι<br />
η παλαιότερη «μέση έσω παρεπιγονατιδική»,<br />
στην οποία γίνεται επιμήκης τομή του τετρακεφαλικού<br />
τένοντα, και η νεώτερη δια του έσω<br />
πλατέως μυός (midvastus). Αυτές όμως έχουν<br />
κατηγορηθεί για τραυματισμό του τένοντα και<br />
του μυός και μπορεί να προκαλέσουν καθυστερημένη<br />
αποκατάσταση, μόνιμο μετεγχειρητικό<br />
άλγος και υποδεέστερο λειτουργικό αποτέλεσμα.<br />
Υπάρχει και μία άλλη προσπέλαση κάτω<br />
από τον μυ (subvastus), η οποία είναι όμως<br />
δύσκολη τεχνικά και την εφαρμόζουν λίγοι<br />
χειρουργοί. Τα πλεονεκτήματα όμως αυτής της<br />
προσπέλασης είναι ότι δεν τραυματίζεται ο μυς<br />
και δεν διαταράσσεται ο εκτατικός μηχανισμός<br />
του γόνατος όπως συμβαίνει με τις προηγούμενες<br />
δύο προσπελάσεις. Έτσι, υπάρχει άμεση και<br />
ανώδυνη αποκατάσταση και ο ασθενής δύναται<br />
να βαδίσει χωρίς πρόβλημα αμέσως μετά το<br />
πέρας της επέμβασης. Ένας άλλος πρωταρχικός<br />
παράγοντας στην επιτυχία της επέμβασης<br />
είναι η σωστή θέση της πρόθεσης. Κατά την<br />
διάρκεια της επέμβασης για την σωστή τοποθέτηση<br />
της πρόθεσης χρησιμοποιούνται κάποια<br />
οδηγά σημεία. Σε ορισμένες περιπτώσεις<br />
(πχ μεγάλη ποσότητα λίπους, παραμόρφωση<br />
ή/και δυσκαμψία,) δεν είναι εύκολο να εξακριβωθούν.<br />
Έτσι είναι δυνατόν η ανεπαρκής<br />
αναγνώρισή τους να οδηγήσει στο μη σωστό<br />
προσανατολισμό της πρόθεσης, με αποτέλεσμα<br />
δυσφορία ή/και πόνος στις κινήσεις, δυσκαμψία,<br />
μη φυσιολογική μεταφορά φορτίων και<br />
μειωμένη επιβίωση της πρόθεσης. Για να αποφευχθεί<br />
αυτό το πρόβλημα έχει αναπτυχθεί μία<br />
νέα τεχνική, κατά την οποία κατασκευάζονται<br />
ειδικά για τον ασθενή εργαλεία (Patients<br />
Specific Instruments – PSI) που καθοδηγούν<br />
τον χειρουργό στο σωστό προσανατολισμό<br />
της πρόθεσης. Αυτό επιτυγχάνεται με μία ειδική<br />
εξέταση μέσω Αξονικής Τομογραφίας του<br />
Το κύριο ΣΥΜΠΤΩΜΑ της οστεοαρθρίτιδας<br />
του γόνατος είναι ο πόνος, αρχικά στην κόπωση<br />
και τελικά στην ηρεμία ή/και στον ύπνο<br />
κάτω άκρου, όπου αναλύονται ο μηχανικός<br />
άξονάς του, η θέση και η στροφή του Ισχίου,<br />
του Γόνατος, και της Ποδοκνημικής. Έτσι, εξακριβώνεται<br />
το ακριβές σημείο τοποθέτησης της<br />
πρόθεσης ώστε να αποκατασταθεί η φυσιολογική<br />
εμβιομηχανική του γόνατος. Με αυτόν τον<br />
τρόπο οι φορτίσεις που μεταφέρονται στο γόνατο<br />
είναι φυσιολογικές και οι κινήσεις ομαλές.<br />
Η μελέτη αυτή οδηγεί στην κατασκευή ενός<br />
μοναδικού προπλάσματος για το συγκεκριμένο<br />
γόνατο. Εφαρμόζοντας αυτό το πρόπλασμα στο<br />
γόνατο διεγχειρητικά, εξασφαλίζεται η σωστή<br />
παρασκευή των οστών ώστε η πρόθεση να τοποθετηθεί<br />
με τον σωστό προσανατολισμό.<br />
Η χρήση αυτή των χειρουργικών τεχνικών και<br />
εργαλείων έχει σαν αποτέλεσμα:<br />
■ Άμεση και πλέον ανώδυνη κινητοποίηση<br />
λόγω του περιορισμού των άσκοπων και επιζήμιων<br />
χειρισμών των μαλακών μορίων.<br />
■ Μειωμένη απώλεια αίματος.<br />
■ Μείωση του χειρουργικού χρόνου και<br />
επομένως ελαχιστοποίηση επιπλοκών όπως<br />
λοιμώξεις.<br />
■ Μειωμένη παραμονή στην κλινική λόγω<br />
ταχύτερης κινητοποίησης.<br />
■ Καλύτερο εύρος κίνησης λόγω της σωστής<br />
τοποθέτησης της πρόθεσης.<br />
■ Μικρότερη τομή του δέρματος, ίσως όχι<br />
τόσο σημαντικό, και τέλος,<br />
■ Αυξημένη επιβίωση της Αρθροπλαστικής<br />
(όπως είναι λογικό να συμπεράνει κάποιος).<br />
Επομένως, ο συνδυασμός όλων των ανωτέρω<br />
προσφέρει σημαντικά οφέλη στον ασθενή.<br />
Θα πρέπει, φυσικά, να τονιστεί ότι οι ανωτέρω<br />
τεχνικές και εργαλεία βοηθούν έναν ήδη καλό<br />
χειρουργό να γίνει ακόμα καλύτερος. Οι γνώσεις<br />
και η εμπειρία του χειρουργού σε θέματα<br />
χειρισμού και εξισορρόπησης των μαλακών<br />
μορίων όπως και τρόπου σταθεροποίησης της<br />
πρόθεσης δεν μπορεί να αντικατασταθεί από<br />
κανενός είδους σύγχρονη τεχνολογία και εργαλεία.<br />
17
Change language