Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dhe thuhej se e përmendte jo pa<br />
krenari prejardhjen dhe qenien e<br />
tij shqiptare. Identitetin e tij<br />
shqiptar e pohoi publikisht edhe<br />
Papa Pali VI, në letrën e tij të<br />
botuar më 17 janar 1968 në<br />
Romë me rastin e 500 vjetorit të<br />
vdekjes së Gjergj Kastriotit-Skënderbeut<br />
ku mes të tjerave thuhet:<br />
“Nuk i harrojme as ato burra të<br />
cilët ruajnë edhe fenë e tyre baraz<br />
me përkushtimin ndaj Selisë<br />
Apostolike për shërbim të së cilës<br />
ato dhuruan njerëz të përmendur<br />
për dituri dhe virtyte, ku me<br />
kënaqësi përkujtojme paraardhësin<br />
tonë Klementi XI nga populli<br />
shqiptar, i cili krenohej me prejardhjen<br />
e hershme të tij shqiptare”.<br />
Në vitin 1701, Papa Klementi<br />
themeloi për shqiptarët e Italisë<br />
një kolegj në San Demetrio<br />
Corone dhe me 1708 siguroi një<br />
vend të përhershëm për një<br />
student shqiptar në këtë kolegj.<br />
Por akti më i rëndësishëm historik,<br />
i ndërmarrë nga Papa Klementi<br />
XI për trojet e Arbënit ishte<br />
organizimi i KUVENDIT TË<br />
ARBËNIT (1703), për të cilin do të<br />
flasim veçmas. Me përkujdesjen<br />
serish të veçantë të papës<br />
Klementit XI, vetëm 8 vjet pas<br />
Kuvendit të Arbënit, më 20 prill<br />
1711 në kuvendin e Shën Pjetrit<br />
në Montorinos në Romë, nën<br />
drejtimin e misionarëve<br />
françeskanë, hapet Katedra e<br />
parë e Gjuhës Shqipe. Kur u<br />
emërua në Seline e Shenjtë në<br />
territorin shqiptar asokohe kishte<br />
vetëm katër ipeshkvinj: Pjetër<br />
Zymi arqipeshkëv në Durrës,<br />
Pjetër Karaxhiq, ipeshkëv i Pultit,<br />
Nikollë Vladanji, ipeshkëv i<br />
Lezhës dhe Gjergj Teodori,<br />
ipeshkëv i Sapës. Ai emëroi<br />
Vinçenc Zmajeviçin në kishën<br />
metropolitane të Tivarit, Anton<br />
Babin në kishën e Shkodrës me<br />
1701 dhe Marin Gjinin ipeshkëv<br />
të Pultit, duke plotësuar kështu<br />
selitë vakante në dioqezat<br />
kryesore shqiptare. Basuar në<br />
literaturën e bollshme përshkrimore,<br />
referenciale, bibliologjike<br />
dhe biobibliografike rreth personalitetit<br />
dhe veprimtarisë së papa<br />
Klementit të XI, si dhe interesin<br />
gjithnjë në ritje për të, në fund të<br />
tetorit të vitit 2007, Biblioteca<br />
Oliveriana në Pesaro, realizoi<br />
Projektin Arkivistik Albani Klementi<br />
XI, (Progetto Archivio<br />
Albani), në marrëveshje me<br />
familjen Albani posaçërishit me<br />
kontin Clemente Calstelbarco<br />
Albani, pronar dhe kujdestar i<br />
dokumenteve, në bashkëpunim<br />
edhe me Ministrinë për të Mirat<br />
dhe Aktivitetet Kulturore (Ministero<br />
per i Beni e le Attività Culturali),<br />
me kontributrin e financuesve<br />
privatë. Arkivi është krijuar me<br />
dhjetëra mijëra dokumente, pjesa<br />
më e madhe e të cilëve të panjohur<br />
të Giovanni Francesco-s, dhe<br />
personaliteteve të ndryshme të<br />
familjes Albani mes shek. XVI e<br />
XVIII. Arkivi digjital përmbledh<br />
tipologji të ndryshme dokumentesh:<br />
letra konfidenciale,<br />
urime, letra zyrtare, kronika,<br />
kujtime, dokumente administartive<br />
etj. Sipas një vlerësimi paraprak<br />
mendohet se arkivi do të ketë<br />
rreth 150 000 dokumente të<br />
fotografuara mënyrë dixhitale, por<br />
në gjendjen aktuale deri tani janë<br />
të hapura për publikun dhe<br />
studiuesit e interesuar rreth 14<br />
000 dokumente dhe rreth 60 000<br />
fotografi. Në këtë konteskt,<br />
vështrimi i thelluar dhe shumëpërmasor<br />
i Papa Klementit pret të<br />
bëhet edhe më i pasur.<br />
84 <strong>VOTRA</strong> magazine.com<br />
VERË 2017
Change language