Dietrich's Nowosci 2018
Pismo dla architektów, projektantów, firm ciesielskich, dekarskich i fabryk domów drewnianych o projektowaniu, produkcji i realizacji konstrukcji drewnianych.
Pismo dla architektów, projektantów, firm ciesielskich, dekarskich i fabryk domów drewnianych o projektowaniu, produkcji i realizacji konstrukcji drewnianych.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>2018</strong><br />
owosci!<br />
M A G A Z Y N<br />
ISSN 2450-5056<br />
Pismo branży konstrukcji drewnianych<br />
Temat przewodni<br />
BIM<br />
Skomplikowana<br />
sztuka komunikacji<br />
w języku IFC<br />
strona 4<br />
INWENTARYZACJA BUDOWY<br />
Zasady pomiaru obiektów<br />
budowlanych<br />
strona 8<br />
DIETRICH‘S V17<br />
Kluczowe zmiany w V17<br />
strona 14<br />
ANALIZA PRZEPON ŚCIENNYCH<br />
Obliczenia sztywności ścian<br />
szkieletowych<br />
strona 10<br />
AUTODESK REVIT<br />
Revit w budownictwie drewnianym?<br />
strona 22<br />
dietrichs.com<br />
Buduj z drewna, projektuj z Dietrich’s!
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
OD WYDAWCY<br />
Drodzy czytelnicy<br />
i przyjaciele <strong>Dietrich's</strong><br />
Leszek Kołtun<br />
Dietrich‘s Polska<br />
Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim naszym stałym Czytelnikom, dla<br />
których – od kilku lat, Nowości! są lekturą obowiązkową. W tym roku szata<br />
graficzna i format gazety przeszły dużą metamorfozę. Postawiliśmy na<br />
poręczny minimalizm, ale tylko w formie zewnętrznej, bo zawartość jest<br />
niezwykle bogata. Oddajemy w Państwa ręce periodyk, który prezentuje<br />
najnowsze trendy i rozwiązania w dziedzinie konstrukcji drewnianych.<br />
Tak jak w latach poprzednich, tak i teraz, postaramy się krótko<br />
podsumować miniony rok pod kątem rozwoju branży, prezentując na<br />
łamach naszego czasopisma ciekawe realizacje, ale również omówić<br />
pojawiające się nowe technologie. To, co szczególnie daje się zauważyć to<br />
ogromna dynamika rozwoju rynku produkcji konstrukcji szkieletowych.<br />
Stale zwiększająca się grupa inwestorów, doceniających zalety tej<br />
technologii pozwala patrzeć optymistycznie w najbliższą przyszłość.<br />
Dlatego też, sporo miejsca poświęciliśmy zaprezentowaniu korzyści, jakie<br />
niesie ze sobą najnowsza wersja systemu projektowego <strong>Dietrich's</strong><br />
w projektowaniu tychże konstrukcji. Kolejnym pozytywnym sygnałem<br />
docierającym z rynku są dynamicznie rozwijające się centra ciesielskie<br />
z maszynami CNC - do automatycznej obróbki elementów konstrukcji<br />
drewnianych. W odpowiedzi na braki wykwalifikowanej siły roboczej, jest to<br />
coraz częściej wybierana ścieżka rozwoju w firmach. Olbrzymie<br />
doświadczenie techników naszej firmy pozwala na co dzień wykorzystać<br />
maksymalnie możliwości tych zaawansowanych technologicznie maszyn.<br />
A w jakim kierunku rozwija się oprogramowanie <strong>Dietrich's</strong>? Jednym<br />
z głównych aspektów jaki przyświeca działowi rozwoju firmy jest<br />
implementacja nowych technologii i systematyczny rozwój już posiadanych<br />
rozwiązań projektowych. Staramy wsłuchiwać się w potrzeby naszych<br />
klientów, a czasami nawet wyprzedzać ich oczekiwania.<br />
Rozwijająca się bardzo szybko technologia BIM oraz nowe moduły do<br />
obliczeń statycznych to tematy, na które będziemy chcieli szczególnie<br />
zwrócić Państwa uwagę w bieżącym wydaniu. Dlatego już teraz zapraszam<br />
serdecznie do lektury naszego czasopisma.<br />
2
SPIS TREŚCI<br />
Nowości <strong>Dietrich's</strong> Polska w nowej odsłonie !<br />
Nowy format i szata graficzna, jakość i profesjonalizm bez zmian.<br />
Temat przewodni: BIM w<br />
budownictwie drewnianym<br />
IFC Premium 6<br />
4<br />
Czasopismo Nowości! <strong>Dietrich's</strong> Polska<br />
pojawiło się na rynku wydawniczym siedem<br />
lat temu. Jest bezpłatnym branżowym<br />
periodykiem ukazującym się raz w roku. Od<br />
2011 r. ukazywało się ono w dużym formacie,<br />
przypominającym wydania gazetowe.<br />
Objętość wydawnictwa ukształtowała się na<br />
początku, i do ostatniego wydania była<br />
niezmienna – wynosiła 12 stron. Każde<br />
wydanie posiadało wyróżniający się styl,<br />
układ oraz szatę graficzną. Dwa lata temu<br />
czasopismo otrzymało numer ISSN dla<br />
wydawnictw ciągłych. Ze względu na bogatą<br />
zawartość merytoryczną, pismo cieszy się<br />
dużą popularnością i poczytnością wśród<br />
osób związanych z branżą konstrukcji<br />
drewnianych. Nowości! <strong>Dietrich's</strong> 2017 były<br />
ostatnim wydaniem gazety w starej formie.<br />
Czas na zmiany. Najnowsze wydanie<br />
otrzymało całkowicie nową szatę graficzną<br />
oraz układ. Zmiany objęły również format.<br />
Zrezygnowaliśmy z dużego, czasem niewygodnego,<br />
formatu na rzecz poręcznego<br />
biuletynu A4 ze szytymi stronami. Bez<br />
zmian pozostały stałe działy tematyczne<br />
poświęcone nowościom w programie<br />
<strong>Dietrich's</strong> 3D CAD/CAM, informacjom ze<br />
świata i realizacjom naszych klientów.<br />
W nowym wydaniu pojawił się dział poświęcony<br />
obliczeniom konstrukcji drewnianych<br />
oraz aplikacji DC-Statik.<br />
Sypkie materiały izolacyjne 7<br />
Inwentaryzacja budowy 8<br />
Cyfrowe pomiary 9<br />
Analiza przepon ściennych 11<br />
Blueprint Robotics 12<br />
Dietrich’s v 17 14<br />
Cyfrowy model terenu 16<br />
Punkty elektryczne 17<br />
Kotwienie ścian 18<br />
Zapraszamy do lektury!<br />
Zespół redakcyjny<br />
Gwiezdna Arena 20<br />
Komponenty 21<br />
AutoDesk Revit 22<br />
Nowa strona Dietrich’s 23<br />
3
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
TEMAT PRZEWODNI: BIM<br />
Modelowanie Informacji o Budynku (BIM)<br />
Skomplikowana sztuka komunikacji<br />
Nowoczesne systemy projektowe umożliwiają<br />
budowanie bardzo szczegółowych<br />
modeli o ogromnej ilości informacji. Aby<br />
efektywnie przenosić dane modeli 3D<br />
między programami architektonicznymi,<br />
obliczeniowymi, czy też konstrukcyjnymi<br />
został opracowany format IFC. Zdecydowana<br />
większość systemów projektowych<br />
jest wyposażona w opcję eksportu i importu<br />
danych w tym formacie. Daje on<br />
olbrzymie możliwości, lecz nie rozwiązuje<br />
automatycznie wszystkich problemów<br />
z komunikacją między programami. Komunikacja<br />
za pośrednictwem plików IFC<br />
wymaga wiedzy oraz umiejętności.<br />
Struktura przegród<br />
Jeżeli struktura przegród budowlanych jest<br />
istotna, z punktu widzenia wymiany danych<br />
w formacie IFC, należy zadbać o prawidłowy<br />
układ warstw w przegrodach. Jest to szczególnie<br />
istotne w przypadku obiektów o asymetrycznym<br />
układzie warstw np. ściany<br />
zewnętrzne, stropodachy, dachy, itp. Ujednolicenie<br />
nazewnictwa warstw przegrody<br />
(materiałów) między systemami CAD –<br />
dawcy oraz CAD – biorcy, ogranicza ryzyko<br />
popełnienia błędu do minimum.<br />
Dopasowanie systemów CAD<br />
Istotą formatu wymiany danych IFC jest<br />
komunikacja między różnymi systemami<br />
CAD, CAE i CAM. Każdy z taki programów<br />
cechuje się indywidualną filozofią pracy,<br />
dostępnymi narzędziami, a nawet zastosowaniami.<br />
Dlatego przed przystąpieniem do<br />
transferu danych między dwoma wybranymi<br />
systemami należy bardzo szczegółowo<br />
przyjrzeć się każdemu z nich. Należy<br />
dokonać porównania między nimi. Należy<br />
się skoncentrować na tych elementach<br />
konstrukcji, które są kluczowe z punktu<br />
widzenia importu. Jeśli między systemami<br />
jest duża zbieżność w zakresie modelowania<br />
przegród budowlanych oraz innych<br />
obiektów, sprawa jest prosta. Zdecydowanie<br />
Nazewnictwo przegród budowlanych<br />
W pierwszej kolejności należy uporządkować<br />
system nazewnictwa przegród budowlanych:<br />
ścian, stropów oraz dachów.<br />
Wszystkie istotne z punktu widzenia<br />
importu lub eksportu przegrody powinny<br />
posiadać nazwy jednoznaczne i w prosty<br />
sposób opisujące przegrodę. Dobrą praktyką<br />
jest stosowanie przedrostka, który jest<br />
łatwy do interpretacji w trakcie importu np.<br />
I_O (Input – Output). Przegrody o charakterze<br />
pomocniczym na przykład warstwy<br />
wykończeniowe ścian, posadzki, sufity<br />
podwieszane, itp. należy w sposób prawidłowy<br />
nazwać oraz opisać. Dla programów<br />
konstrukcyjnych nie przedstawiają żadnej<br />
wartości, ale mogą być źródłem wielu<br />
problemów przy imporcie. Dlatego należy je<br />
pominąć na etapie importu. Przedrostek<br />
w nazwie ponownie może okazać się bardzo<br />
pomocny np. A_W ( Auxiliary_Wall).<br />
trudniej jest, jeżeli występują poważne<br />
różnice między nimi. W takim przypadku<br />
konieczne jest wypracowanie takich metod<br />
modelowania w systemie podstawowym,<br />
aby importowany model w docelowym<br />
środowisku zawierał jak najwięcej danych.<br />
Procedura projektowania<br />
Proces projektowania realizowany jest<br />
przez architektów, projektantów i konstruktorów.<br />
To ich rękami, za pośrednictwem<br />
środowisk projektowych, powstaje model<br />
4
TEMAT PRZEWODNI: BIM<br />
i brakiem doświadczenia projektanta. Człowiek<br />
w tym przypadku jest zwykle najsłabszym<br />
ogniwem. Dlatego bardzo ważne jest<br />
wypracowanie procedur projektowych. Metodyczne<br />
projektowanie możliwe jest jedynie,<br />
jeżeli zostaną wypracowane procedury,<br />
według których proces projektowy jest realizowany.<br />
Stosowanie procedur ujednolici<br />
jakość techniczną (niemerytoryczną) projektów<br />
bez względu na staż i doświadczenie<br />
projektanta w zakresie obsługi używanego<br />
środowiska projektowego.<br />
i projekt konstrukcji budowlanej. W myśl<br />
powiedzenia „śmieci włożysz, śmieci<br />
wyjmiesz” to właśnie jakość ich pracy ma<br />
kluczowe znacznie dla jakości wymiany<br />
danych w formacie IFC. Najlepsze systemy<br />
projektowe, najbardziej zaawansowane<br />
algorytmy importu i eksportu danych nie<br />
poradzą sobie z „radosną twórczością”<br />
LIFT POLSKA Sp. z o.o. Kamienna 82b, 46-100 Namysłów kom. +48 796 388 026e-mail: biuro@lift-polska.pl<br />
5
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
TEMAT PRZEWODNI: BIM<br />
IFC Premium<br />
Nowy wymiar w komunikacji systemów CAD<br />
Wymiana informacji między systemami<br />
CAD opiera się głównie na bezpośrednim<br />
i nieskalowalnym transferze danych. Dane<br />
są pobieranie takie, jakie są. Projektant<br />
może kontrolować ich zakres w aspekcie<br />
ilościowym, czyli które grupy i typy obiektów<br />
będą podlegały importowi, a które nie. Jest<br />
to elementarna forma komunikacji, w której<br />
posiadamy pewną kontrolę nad procesem,<br />
lecz jest ona względnie niewielka i mocno<br />
ograniczona. Sprawdza się z pewnością<br />
przy formatach danych typowo graficznych:<br />
DWG/DXF, SAT, itp.<br />
Opracowanie formatu zapisu danych<br />
w standardzie IFC daje olbrzymie możliwości<br />
i otwiera całkowicie nowe perspektywy.<br />
Dla każdego z obiektów graficznych<br />
można dodać dowolne informacje o charakterze<br />
bazodanowym. To stwarza możliwości<br />
nie tylko importu takich danych, lecz<br />
również ich interpretacji. Analiza pobranych<br />
informacji i możliwość kreowania nowych<br />
rozwiązań na tej podstawie, to całkowicie<br />
nowy wymiar w komunikacji systemów CAD.<br />
Nowa technologia IFC Premium umożliwia<br />
oprogramowanie obiektów w pliku IFC<br />
i przypisanie dla nich makr (kombi-bloków)<br />
lub operacji w AKS (Asystent Konstrukcji<br />
Szkieletowych). Procedura importu IFC<br />
Premium zapisana jest w plikach zewnętrznych.<br />
Ich struktura jest przejrzysta i szczegółowo<br />
opisana. Do ich edycji lub tworzenia<br />
można wykorzystać zwykły edytor tekstowy.<br />
Za pomocą takich narzędzi następuje interpretacja<br />
informacji z pliku IFC i wygenerowanie<br />
na ich podstawie elementów konstrukcyjnych,<br />
obróbek maszynowych lub<br />
rysunkowych. Technologia IFC Premium ma<br />
szerokie zastosowanie zarówno w aspekcie<br />
Nowość<br />
moduł D-Teren<br />
konstrukcyjnym, jak również instalacyjnym.<br />
Jedną z podstawowych aplikacji jest stolarka<br />
otworowa. Na poziomie projektu<br />
architektoniczno-budowlanego można<br />
określić dodatkowe informacje dla obiektów<br />
okien i drzwi. Informacja o typie nadproża,<br />
zastosowaniu rolet lub innych elementów<br />
zostanie zinterpretowana w procesie<br />
importu i spowoduje wywołanie niezbędnych<br />
makr (kombi-bloków) oraz procedur<br />
AKS.<br />
Zastosowanie IFC Premium w zakresie<br />
projektów branżowych: elektrycznych, wodnych<br />
czy kanalizacyjnych jest jeszcze bardziej<br />
efektywne. Ze względu na dużą ilość<br />
punktów, ich wprowadzenie do modelu jest<br />
pracochłonne. Algorytm importu IFC Premium<br />
analizuje zawartość pliku IFC i przypisuje<br />
właściwe makra (kombi-bloki), które<br />
realizują wymagane operacje związane<br />
z obróbką elementów ściany, czy też z prezentacją<br />
graficzną na rysunkach.<br />
Wszystkie obiekty oraz makra wprowadzone<br />
do modelu są w pełni edytowalne.<br />
Projektant może zmodyfikować typ zastosowanego<br />
nadproża okiennego, przesunąć<br />
punkt wodny lub elektryczny. Ponowne<br />
uruchomienie AKS aktualizuje model do<br />
nowej konfiguracji.<br />
Cyfrowy model terenu<br />
to dodatkowa wartość<br />
prezentacji modelu 3D<br />
dietrichs.com<br />
6
NOWE TECHNOLOGIE<br />
Sypkie materiały izolacyjne<br />
Izolacja bez odpadów<br />
Materiały izolacyjne w formie luźnych włókien<br />
znane są od dawna. Jednak ich niewielka<br />
popularność wynikała z problemów<br />
technicznych w zakresie aplikacji oraz zjawiska<br />
osiadania w przegrodach budowlanych.<br />
W ostanich latach nastąpił znaczący<br />
postęp techniczny w tej dziedzinie, co sprawia,<br />
że ten typ izolacji może stać się dominujący<br />
w domach prefabrykowanych.<br />
Materiał<br />
Do produkcji materiałów termoizolacyjnych<br />
w formie granulatów wykorzystuje się surowce<br />
pochodzenia naturalnego. W sprzedaży<br />
dostępne są włókna drzewne powstałe<br />
w wyniku rozdrobnienia drewna do postaci<br />
włóknistej oraz włókna celulozowe produkowane<br />
z makulatury poddanej procesowi<br />
recyklingu. W procesie uszlachetniania dodaje<br />
się substancję zwiększającą odporność<br />
ogniową oraz chroniącą włókna przed<br />
korozją biologiczną.<br />
Aplikacje<br />
Technologia stosowania materiałów izolacyjnych<br />
w formie włókien wymaga, przed<br />
podaniem do przegrody, rozdrobnienia ich<br />
do postaci jednolitej i pozbawionej brył masy.<br />
Mała masa włókien ułatwia ich transport<br />
metodą pneumatyczną w postaci mieszaniny<br />
powietrznej. Granulaty można podawać<br />
do przestrzeni zamkniętych, w tym przypadku<br />
mówimy o procesie wdmuchiwania<br />
(blow-in). Jeśli przegrody są otwarte to<br />
włókna są do nich nadmuchiwane (open<br />
blow).<br />
wymaganej gęstości. Dla każdego z dostępnych<br />
na rynku materiałów została<br />
opracowana karta techniczna, która jasno<br />
określa wymaganą gęstość materiału<br />
izolacyjnego po aplikacji do przegrody.<br />
Kontrola gęstości izolacji jest realizowana<br />
na maszynie poprzez regulację ilości<br />
materiału izolacyjnego oraz strumienia<br />
powietrza.<br />
Zagęszczenie<br />
Kluczowym parametrem dla prawidłowego<br />
zastosowania materiałów termoizolacyjnych<br />
w formie granulatów jest uzyskanie<br />
Maszyny<br />
Do stosowania materiałów izolacyjnych<br />
w formie luźnych włókien konieczne są<br />
specjalistyczne maszyny, wiedza oraz doświadczenie.<br />
Pierwszym etapem jest rozdrobnienie<br />
sprasowanych włókien drzewnych.<br />
Maszyna rozbija sprasowane bryły<br />
włókien do luźnej masy. W kolejnym etapie<br />
włókna zostają zmieszane z powietrzem.<br />
Powietrze reguluje gęstość podawanej<br />
mieszanki oraz umożliwia transport izolacji<br />
do miejsca jej aplikacji. Transport odbywa<br />
się za pomocą przewodów o średnicy<br />
około 50 mm.<br />
7
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
WIEDZA PRAKTYCZNA<br />
Inwentaryzacja budowy<br />
Zasady pomiaru obiektów budowlanych<br />
Realizacja projektu wykonawczego więźby<br />
dachowej wymaga dokładnej i szczegółowej<br />
inwentaryzacji budynku. Pomiarom podlegają<br />
ściany z wieńcami, płyty balkonowe,<br />
podciągi oraz słupy, a także wszystkie<br />
otwory w płycie stropowej: kominy, klatka<br />
schodowa, czy antresole. Korzystając jedynie<br />
z taśm mierniczych należy pamiętać nie<br />
tylko o pomiarze długości i położenia, ale<br />
także o pomiarach przekątnych. Bez nich<br />
nie uda się poprawnie narysować kształtu<br />
mierzonego obiektu. Kolejnym etapem jest<br />
pomiar wysokościowy<br />
Dokumentacja fotograficzna<br />
Ten etap prac związanych z inwentaryzacją<br />
obiektu jest często pomijany i zaniedbywany.<br />
Współczesne telefony komórkowe<br />
posiadają wbudowane cyfrowe aparaty fotograficzne,<br />
można je wykorzystać do zrobienia<br />
dokumentacji. Warto wykonać kilka<br />
fotografii na budowie, aby w przypadku wątpliwości<br />
lub niejasności w pomiarach móc<br />
je rozwiać bez konieczności ponownego<br />
wyjazdu na budowę.<br />
Szkic<br />
Przed przystąpieniem do pomiarów należy<br />
wykonać szkic inwentaryzowanego obiektu.<br />
Szkic można wykonać odręcznie lub w programie<br />
CAD. Szkic jest niezbędny, aby na<br />
nim nanosić wartości pomiarowe.<br />
Długość ścian<br />
Pierwszym krokiem pomiarowym jest wyznaczenie<br />
gabarytów zewnętrznych budynku.<br />
Pomiary długości ścian należy wykonać<br />
mierząc zewnętrzną krawędź ściany lub<br />
wieńca, w przypadku ścian kolankowych.<br />
Jeśli budynek posiada wykusze lub wnęki<br />
dzielące ścianę zewnętrzną na części, należy<br />
wykonać pomiar całej ściany w jednym<br />
przyłożeniu taśmy, wyznaczając punkty<br />
pośrednie. W ten sposób unikniemy sumowania<br />
błędów przyłożenia i odczytu, który by<br />
się pojawił przy pomiarze każdego odcinka<br />
z osobna. Dobrym zwyczajem jest sprawdzenie<br />
długości przeciwległych ścian. Ich<br />
długości powinny być jednakowe, lecz jeśli<br />
się różnią - należy ponowić pomiary.<br />
Szerokość ścian<br />
Pomiary szerokości ścian oraz wieńców należy<br />
wykonać kilkukrotnie w różnych miejscach.<br />
Zwykle wykonuje się 2 pomiary dla<br />
krótkich ścian oraz 3 pomiary dla ścian długich:<br />
na początku, w środku i na końcu<br />
ściany.<br />
Otwory i balkony<br />
Wykonując pomiary nie należy zapominać<br />
o elementach nie wpływających na konstrukcję<br />
dachu, lecz mogących powodować<br />
z nią kolizję. Balkony oraz tarasy zawsze<br />
mierzymy po zewnętrznej krawędzi. Należy<br />
pamiętać o określeniu ich położenia na długości<br />
ściany. Dla takich otworów w płycie<br />
stropowej jak klatka schodową oraz kominy<br />
mierzymy ich wymiary: długość i szerokość.<br />
Położenie otworów określamy wykonując<br />
pomiary w kierunku prostopadłym do<br />
dwóch najbliższych ścian.<br />
Przekątne<br />
Wykonując pomiary za pomocą taśmy mierniczej<br />
nie mamy możliwości pomiarów kątów.<br />
Aby móc na podstawie pomiarów i szkicu<br />
wykonać rysunek, konieczne jest wykonanie<br />
pomiarów przekątnych budynku. Do<br />
prawidłowego określenia położenia dwóch<br />
ścian względem siebie konieczna jest znajomość<br />
ich długości oraz przekątnej.<br />
Pomiar wysokościowy<br />
Do pomiarów wysokościowych należy użyć<br />
odpowiedniego sprzętu lub przyrządów.<br />
Pomiary realizowane są od poziomu bazowego,<br />
którym zwykle jest górna krawędź<br />
najwyższego stropu. Celem pomiarów jest<br />
wyznaczenie różnicy wysokości między<br />
mierzonymi elementami budynku - wieńcami<br />
ściany kolankowej, otworami w ścianach<br />
szczytowych na płatwie, stropem nad<br />
garażem, a poziomem bazowym.<br />
8
NOWE TECHNOLOGIE<br />
Cyfrowe pomiary<br />
Rewolucja w pomiarach<br />
Cyfrowe urządzenia pomiarowe stwarzają<br />
olbrzymie możliwości. W sposób znaczący<br />
ułatwiają i przyspieszają zadanie inwentaryzacji<br />
obiektów budowlanych. Technologia<br />
jest na tyle przyjazna, że w zasadzie<br />
każdy może wykonać pomiary po krótkim<br />
szkoleniu. Nie jest wymagana specjalistyczna<br />
wiedza z zakresu geodezji.<br />
Urządzenia pomiarowe<br />
Na rynku dostępna jest duża grupa urządzeń<br />
pomiarowych przeznaczonych dla<br />
budownictwa. W tej grupie można wydzielić<br />
dwie specjalne grupy.<br />
Pierwsza to tachimetry i dalmierze –<br />
urządzenia, w których naprowadzanie na<br />
cel wykonuje osoba dokonująca pomiaru,<br />
stojąc bezpośrednio przy aparaturze. Jest<br />
to klasyczne rozwiązanie spotykane w urządzeniach<br />
geodezyjnych.<br />
Druga grupa urządzeń określana mianem<br />
urządzeń pomiarowych 3D naprowadzana<br />
jest na cel pośrednio - za pomocą pada lub<br />
komputera. Urządzenie jest skomunikowane<br />
z nimi oraz posiada niezbędne mechanizmy<br />
gwarantujące ruch lunety w płaszczyźnie<br />
pionowej i poziomej. Zdalnie sterowany<br />
ruch urządzenia otwiera niezwykle<br />
interesujące możliwości. Dlatego dalsza<br />
część artykułu zostanie poświęcona tylko<br />
tej grupie urządzeń.<br />
Celowanie<br />
Celowanie na punkt pomiarowy realizowane<br />
jest za pomocą pada. Kamera wbudowana<br />
w urządzenie przekazuje obraz do pada.<br />
Wybrany punkt zostanie oświetlony promieniem<br />
lasera, a podgląd jego lokalizacji<br />
pojawi się na padzie. Niektóre z dostępnych<br />
na rynku urządzeń posiadają specjalny system<br />
śledzenia. System śledzenia GEOMAX<br />
opiera się na analizie kształtów. Algorytm<br />
poszukuje prostokątnego kształtu na białym<br />
tle /tarczy/. Po jego rozpoznaniu system<br />
jest gotowy do wykonania pomiaru.<br />
Zastosowania<br />
Zaawansowane systemy pomiarowe<br />
umożliwiają szybkie i bezbłędne zbieranie<br />
danych. Dzięki tak zaawansowanej technologii<br />
można wyznaczyć wymiary budynku<br />
oraz pokusić się o pozyskanie dodatkowych<br />
informacji, na przykład o położenie szpilek<br />
do mocowania murłat.<br />
Wyniki pomiarów<br />
Urządzenia pomiarowe rejestrują wyniki<br />
pomiarów w formie cyfrowej. Można je<br />
przenosić do systemów projektowych CAD<br />
pośrednio w formie plików tekstowych np.<br />
jako chmura punktów pomiarowych lub jako<br />
pliki rysunkowe. Urządzenia generują<br />
rysunki w formacie DXF 2D oraz 3D. Dane są<br />
usystematyzowane na warstwach rysunkowych.<br />
Maszyna do produkcji<br />
konstrukcji ciesielskich<br />
ROBOT-Drive<br />
Elastyczna, wysokowydajna maszyna<br />
dla wszystkich zakładów produkujących<br />
konstrukcje drewniane<br />
- od krokwi po schody<br />
Innowacje dla budownictwa z drewna<br />
www.hundegger.com<br />
9
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
PRAKTYCZNA WIEDZA<br />
Analiza przepon ściennych<br />
W budownictwie drewnianym<br />
Podstawowymi zaletami drewnianego<br />
b u d o w n i c t w a s z k i e l e t o w e g o j e s t<br />
niewielka masa oraz zoptymalizowana<br />
konstrukcja szkieletu. Pionowy oraz<br />
poziomy układ elementów konstrukcji<br />
ściany świetnie nadaje się do przenoszenia<br />
pionowych obciążeń. Poziome<br />
obciążenia muszą zostać przejęte albo<br />
przez system zastrzałów, albo stężeń<br />
w postaci taśm lub płyt poszycia konstrukcyjnego<br />
montowanego bezpośrednio do<br />
szkieletu ściany. Ostatnie z wymienionych<br />
rozwiązań jest stosowane powszechnie<br />
w budownictwie prefabrykowanym.<br />
DC-Statik Ściana to specjalistyczne oprogramowanie<br />
do obliczeń nośności oraz<br />
sztywności ścian w budynkach szkieletowych.<br />
Metoda obliczeniowa zakłada<br />
usztywnienie ściany za pomocą płyt<br />
mocowanych bezpośrednio do konstrukcji<br />
szkieletu za pomocą łączników.<br />
Podstawowym normatywem do obliczeń<br />
sztywności ścian w budynkach szkieletowych<br />
jest PN-EN 1995-1-1, Eurokod 5 oraz<br />
Projektowanie konstrukcji drewnianych –<br />
zwłaszcza Część 1-1: Postanowienia ogólne.<br />
Reguły ogólne i reguły dotyczące budynków.<br />
Opisane w nim dwie metody zakładają<br />
uproszczoną procedurę obliczeniową, która<br />
nie zawsze może być zastosowana. Badania<br />
naukowe prowadzone w ostatnich latach<br />
przez prof. dr Colling, prof. dr Kessel oraz dr<br />
Hall zaowocowały opracowaniem bardzo<br />
zaawansowanej i wszechstronnej metody<br />
obliczeniowej, której wyniki są dużo<br />
bardziej ekonomiczne w porównaniu do<br />
metod obliczeniowych proponowanych<br />
przez normę PN-EN 1995-1-1.<br />
Warunki brzegowe<br />
Algorytm obliczeniowy modułu sztywności<br />
narzuca określone ograniczenia oraz wymogi<br />
w zakresie modelu obliczeniowego<br />
budynku. Do obliczeń wymagane jest, aby<br />
model budynku posiadał dach. Kształt<br />
dachu można modelować dość swobodnie,<br />
a jego obecność związana jest z obciążeniami<br />
wynikającymi z oddziaływania wiatru.<br />
Kolejnym koniecznym i wymaganym<br />
warunkiem jest, aby ściany analizowanej<br />
kondygnacji przykrywał strop. Zapewnia on<br />
transfer obciążeń poziomych między<br />
wszystkimi ścianami zewnętrznymi, jak<br />
i wewnętrznymi budynku.<br />
Ściany mogą posiadać otwory na stolarkę<br />
okienną i drzwiową.<br />
Obciążenia<br />
Z punktu widzenia sztywności ścian,<br />
kluczowym obciążeniem jest oddziaływanie<br />
wiatru. Program umożliwia automatyczne<br />
generowanie obciążeń poziomych pochodzących<br />
od oddziaływania wiatru. Program<br />
na podstawie kształtu budynku, a w szczególności<br />
dachu oraz kierunku wiatru ( 0, 90,<br />
180, 270 stopni) wyznacza automatycznie<br />
pola oddziaływania wiatru i wymagane<br />
obciążenia.<br />
Obciążenia pionowe oraz wynikające z tego<br />
faktu mimośrody realizowane są za pomocą<br />
10
WIEDZA PRAKTYCZNA<br />
obciążenia użytkowego pochodzącego ze<br />
stropu powyżej.<br />
Do obciążenia ścian można podejść<br />
indywidualnie. Projektant może dla każdej<br />
ze ścian przyłożyć dowolne obciążenie<br />
poziome, jak i pionowe, określając równocześnie<br />
ich charakter.<br />
Parametry gwoździowania płyt<br />
Parametry gwoździowania lub zszywkowania<br />
można zdefiniować dla kilku kluczowych<br />
krawędzi płyt: ściegi obwodowe płyty, ściegi<br />
wewnętrzne płyty, ściegi wokół otworów<br />
okiennych i drzwiowych, ściegi na podwalinie<br />
i oczepie oraz ściegi na skrajnych<br />
słupkach na końcu ściany. Do każdej z wymienionych<br />
krawędzi można zastosować<br />
indywidualny rozstaw łączników. W obrębie<br />
nego systemu poszycia ściany płytą konstrukcyjną.<br />
Jako płyty poszycia konstrukcyjnego<br />
można stosować płyty drewnopochodne,<br />
jak również mineralne: OSB, MFP,<br />
gipsowe, gipsowo – włóknowe.<br />
Funkcja ścian<br />
Dla każdej ze ścian biorących udział w analizie<br />
można określić jej funkcję. Projektant<br />
może wybrać jedną z czterech dostępnych<br />
opcji: nośna – usztywniająca, nienośna –<br />
usztywniająca, nośna – nieusztywniająca,<br />
nienośna – nieusztywniająca<br />
Rozwiązanie zostało przygotowane z myślą<br />
o ścianach wewnętrznych, które posiadają<br />
duże wycięcia na końcach ścian. Ich sztywność<br />
jest niewielka i zwykle generuje<br />
w wynikach informację o przeciążeniu.<br />
ścian między sobą odbywa się za pośrednictwem<br />
bezpośrednich połączeń ścian<br />
typu trójnik lub naroże, a także powiązania<br />
ścian ze stropem powyżej ścian.<br />
Analiza ściany<br />
Ściany można poddać analizie indywidualnie.<br />
W takim przypadku można bardzo<br />
dowolnie kształtować wielkość oraz charakter<br />
przyjętych obciążeń do obliczeń.<br />
„Einschränkungen des vereinfachten<br />
Rechenverfahrens nach Norm sind mit<br />
dieser Berechnungsmethode hinfällig.“<br />
ściany można stosować jeden typ łącznika.<br />
Płyty poszycia<br />
Wyniki obliczeń sztywności ścian<br />
Procedura obliczeniowa umożliwia zastosowania<br />
pojedyncze: wewnętrzna strona,<br />
zewnętrzna strona szkieletu lub podwój-<br />
Wyłączenie ich z obliczeń nie wpływa na<br />
sztywność całego budynku.<br />
Analiza budynku<br />
Obliczenia sztywności ścian można<br />
realizować dla układów ścian w obrębie<br />
jednej kondygnacji budynku. Interakcja<br />
Wyniki<br />
Wynikiem obliczeń jest określenie poziomu<br />
wytężenia ściany w stosunku do nośności<br />
obliczeniowej. W wynikach można odnaleźć<br />
wytężenie płyt poszycia konstrukcyjnego<br />
oraz ściegów łączników (gwoździowanie).<br />
Nośność łączników rozpatrywana jest dla<br />
ściegów, a nie indywidualnie dla łączników.<br />
Wynika to z założenia stałości strumienia<br />
ścinania wzdłuż ściegu łączników.<br />
Siły kotwiące<br />
Analiza sztywności ściany umożliwia<br />
wyznaczenie wielkości oraz położenia sił<br />
kotwiących dla modelu zniszczenia budynku<br />
typu – obrócenie. Na tej podstawie można<br />
dobrać typ oraz model złącza kotwiącego<br />
ścianę z fundamentem lub stropem.<br />
11
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
DOMY PREFABRYKOWANE<br />
USA<br />
Blueprint Robotics wyznacza nowe standardy<br />
Budownictwo w Stanach Zjednoczonych<br />
jest mocno oparte na sile rąk ludzkich.<br />
Zdecydowana większość budynków jest<br />
wznoszona bezpośrednio na placu budowy,<br />
z pominięciem procesu prefabrykacji.<br />
Niestety, taki system organizacji pracy<br />
zdecydowanie wydłuża czas realizacji<br />
projektów, a niejednokrotnie powoduje duże<br />
opóźnienia. Kłopotliwe jest też ustalenie<br />
budżetu, ponieważ w trakcie budowy ulega<br />
on wielokrotnym zmianom.<br />
Jerome D. Smalley od lat 70-tych związany<br />
jest branżą budowlaną i deweloperską.<br />
W pewnym momencie swojej kariery kierował<br />
jedną z największych firm deweloperskich<br />
w USA. Zafascynowany systemami<br />
produkcyjnymi stosowanymi w branży<br />
motoryzacyjnej oraz lotnictwie, postanowił<br />
je zaadoptować na potrzeby budownictwa.<br />
Tak zrodził się pomysł na firmę Blueprint<br />
Robotics, której założycielem oraz dyrektorem<br />
generalnym jest Jerome D. Smalley.<br />
Wymagane rozwiązania odnalazł w Europie.<br />
Proces planowania trwał kilka lat, budowa<br />
nowej fabryki zaledwie 18 miesięcy. Hala<br />
produkcyjna, zbudowana od zera, ma<br />
powierzchnię 19 000 m2. Produkcja domów<br />
realizowana jest na trzech oddzielnych<br />
liniach produkcyjnych firmy Weinmann.<br />
Linie zostały tak skonfigurowane, aby<br />
zoptymalizować produkcję ścian, paneli<br />
stropowych oraz dachowych. Na wyposażeniu<br />
fabryki znajdują się centra ciesielskie,<br />
stacje do zbijania szkieletu oraz mosty<br />
wielofunkcyjne.<br />
Proces produkcyjny jest kontrolowany za<br />
pomocą systemu projektowego <strong>Dietrich's</strong><br />
3D CAD/CAM. W tym środowisku powstają<br />
wszystkie rysunki produkcyjne oraz montażowe.<br />
Pliki maszynowe zarówno dla<br />
centrów ciesielskich, jak i dla mostów<br />
powstają na bazie modeli <strong>Dietrich's</strong>.<br />
W tym projekcie firma <strong>Dietrich's</strong> jest odpowiedzialna<br />
za dostawę oprogramowania<br />
CAD/CAM, jego dostosowanie do wymogów<br />
technicznych oraz rozwiązań stosowanych<br />
w technologii. Ze względu na skalę przedsięwzięcia<br />
proces wdrożenia oprogramowania<br />
trwał kilka miesięcy. W ramach usług<br />
konsultingowych klient korzysta z wiedzy,<br />
umiejętności oraz doświadczenia pracowników<br />
<strong>Dietrich's</strong>. Jerome D. Smalley,<br />
dyrektor generalny Blueprint Robotics, tak<br />
mówi o współpracy z <strong>Dietrich's</strong> – Jesteśmy<br />
dumni z długoletniej współpracy z <strong>Dietrich's</strong><br />
AG. To ich doświadczenie w programowaniu,<br />
szkoleniach i doradztwie sprawiło, że<br />
zrealizowaliśmy wszystkie cele i osiągnęliśmy<br />
tak spektakularny sukces. Bez udziału<br />
<strong>Dietrich's</strong> AG ten projekt nie byłby możliwy.<br />
Produkcja realizowana jest w systemie<br />
pełnej prefabrykacji zamkniętej. W prefabrykatach<br />
montowane są okna, elementy<br />
systemów elektrycznych, wodnych, kanalizacyjnych<br />
i wentylacyjnych. Cały przebieg<br />
produkcji podlega permanentnemu procesowi<br />
kontroli jakości. Dewizą firmy jest<br />
najniższa cena za najwyższą jakość.<br />
12
DOMY PREFABRYKOWANE<br />
Statik<br />
Program do obliczeń<br />
konstrukcji drewnianych<br />
Jesteśmy dumni z długoletniej współpracy z <strong>Dietrich's</strong><br />
AG. To ich doświadczenie w programowaniu, szkoleniach<br />
i doradztwie sprawiło, że zrealizowaliśmy wszystkie cele<br />
i osiągnęliśmy tak spektakularny sukces. Bez udziału<br />
<strong>Dietrich's</strong> AG ten projekt nie byłby możliwy.<br />
Obliczenia według Eurokod 5<br />
z NA DE/AT/FR, SIA 265, NTC<br />
- gotowe schematy i szablony obliczeniowe<br />
- generowanie obciążeń środowiskowych<br />
- interfejs programu w kilku językach<br />
- raporty obliczeniowe w kilku językach<br />
- dokumentacja rysunkowa CAD<br />
DC-Statik<br />
Szybki i prosty program do obliczeń: dachów,<br />
stropów i słupów dla wykonawców<br />
DC-Statik Plus<br />
DC-Statik rozbudowany o narzedzia do obliczeń<br />
połączęń ciesielskich oraz wiązary dachowe.<br />
Moduły dodatkowe: kształtowniki stalowe,<br />
kalkulator okuć, ognioodporność<br />
Bezpłatna wersja demonstracyjna:<br />
dc-statik.com<br />
13
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
NOWE TECHNOLOGIE - WERSJA V17<br />
Zmienne pomocnicze w AKS<br />
Asystent konstrukcji szkieletowych od<br />
początku posiadał wbudowany mechanizm<br />
zmiennych użytkownika oraz zmiennych<br />
systemowych. To dzięki nim możliwy był<br />
proces parametryzacji ustawień detali konstrukcji.<br />
Efektywność oraz elastyczność<br />
tego narzędzia została doceniona przez<br />
wielu użytkowników. Naturalnym rozwinięciem<br />
technologii zmiennych jest dodanie<br />
zmiennych pomocniczych. Takie rozwiązanie<br />
sprawdziło się w kombi-blokach.<br />
Zmienne pomocnicze umożliwiają realizację<br />
obliczeń nowych wartości na bazie<br />
wszystkich typów zmiennych: systemowych,<br />
użytkownika oraz pomocniczych.<br />
Zmienne pomocnicze dają możliwość wprowadzenia<br />
warunków logicznych w definicje<br />
wartości. Długie i skomplikowane formuły<br />
obliczeniowe zostają zamienione na jedną<br />
zmienną. Zmienne pomocnicze można eksportować<br />
do zewnętrznego pliku txt.<br />
Nowe systemy dystrybucji płyt w AKS<br />
System dystrybucji płyt w AKS uległ przebudowie.<br />
Wprowadzone zostały 4 systemy<br />
dystrybucji dla płyt: standard, płyt piórowpust,<br />
przekrój referencyjny oraz przekrój<br />
referencyjny – min odsunięcie. Nowe opcje<br />
umożliwiają lepszą kontrolę dystrybucji płyt<br />
między rzędami. Projektant może kontrolować<br />
ustawienie płyt względem styków<br />
warstwy referencyjnej (wybranej przez projektanta)<br />
oraz styków płyt w niższym rzędzie.<br />
W przypadku nietypowych sytuacji<br />
ustawienie parametrów minimalnego, a nie<br />
rzeczywistego przesunięcia umożliwia algorytmowi<br />
wyszukanie rozwiązania. Inną<br />
oczekiwaną opcją jest możliwość kontroli<br />
minimalnych wymiarów płyt wewnętrznych<br />
oraz skrajnych. Gdy zachodzi taka konieczność<br />
program wstawia płyty połówkowe<br />
oraz wymagany słupek, aby spełnić narzucone<br />
warunki dystrybucji.<br />
Zacios z płytą poszycia<br />
W konstrukcjach szkieletowych zwykle<br />
elementy pełniące rolę murłat lub płatwi<br />
posiadają od zewnętrznej strony poszycie.<br />
Dla mechanizmu generowania obróbek<br />
w krokwiach płyty te nie były widoczne, z tego<br />
powodu konieczne było ręczne zwiększenie<br />
zaciosu o dodatkową grubość płyt<br />
poszycia. Aby usprawnić proces projektowy<br />
w tym zakresie, zostały dodane dwie nowe<br />
opcje dla połączenia krokiew-płatew. Nowe<br />
opcje uwzględniają bezpośrednią obecność<br />
płyt przy płatwiach i realizują obróbki<br />
zaciosu lub wycięcia w krokwiach zwiększone<br />
o grubość płyty. Nowe funkcje są<br />
dostępne również dla płatwi ukośnych.<br />
Wiercenia pod krokwiaki<br />
Nowy system definicji parametrów wiercenia<br />
pod wkręty lub krokwiaki jest bardzo<br />
elastyczny i uniwersalny. Projektant kontroluje<br />
ilość oraz położenie wierceń na szerokość<br />
krokwi. Do każdego wiercenia jest<br />
również przypisany łącznik, który podlega<br />
specyfikacji materiałowej. Kontroli podlega<br />
położenie łącznika na długości krokwi.<br />
Przesunięcie po kierunku osiowym można<br />
powiązać z kątem nachylenia połaci dachu.<br />
Parametry wiercenia w krokwiach można<br />
definiować z poziomu płatwi lub krokwi.<br />
Definicja parametrów wiercenia z poziomu<br />
płatwi sprawi, że wszystkie krokwie na niej<br />
oparte otrzymają identyczne otwory oraz łączniki.<br />
Jeśli parametry wierceń zostaną ustalone<br />
indywidualnie dla krokwi, to wszystkie<br />
będą jednakowe bez względu na to, na<br />
której płatwi się wspierają.<br />
Nowa generacja BTL<br />
System plików maszynowych BTL wykorzystywany<br />
jest przez wielu producentów<br />
maszyn. Jego podstawowe zastosowanie to<br />
kontrola maszyn typu centrum ciesielskie.<br />
Kod BTL w obecnej formie plików rozwijany<br />
jest od blisko 10 lat i możliwości rozwoju tej<br />
struktury powoli się wyczerpują. Nowy format<br />
plików BTLX to olbrzymie możliwości.<br />
min szerokoś płyty końcowej<br />
podział płyty wewnętrznej<br />
zwiększenie szerokości<br />
płyty końcowej<br />
14
NOWE TECHNOLOGIE - WERSJA V17<br />
Drzewiasta struktura plików BTLX oparta<br />
jest o format XML. Mimo że nowy język maszynowy<br />
rozwijany jest od zaledwie dwóch<br />
ściany. Rzeczywista głębokość wnęki, czyli<br />
różna od zera, powoduje efekty wizualne zarówno<br />
w bryle ściany czy też stropu, jak również<br />
w ich opłytowaniu. Program dopuszcza<br />
zerową głębokość dla wnęki. W takim przypadku<br />
wnęka stanowi obiekt pomocniczy,<br />
do którego przypisana jest określona procedura<br />
realizowana przez system AKS. Do<br />
wnęk można przypisać również kombibloki.<br />
Elementy typu wnęka występują w składni<br />
plików IFC (IfcOpeningRecess). Import IFC<br />
lat, system <strong>Dietrich's</strong> jest przygotowany do<br />
generowania plików w nowym formacie<br />
danych BTLX.<br />
Wnęki w ścianach i stropach<br />
Wnęki są powszechnie stosowane w budownictwie.<br />
Występują głównie w ścianach,<br />
pełniąc zarówno funkcje dekoracyjne: wnęka<br />
pod lustro, wnęka jako półka, jak również<br />
funkcje użytkowe - wnęka na skrzynkę elektryczną<br />
lub rozdzielczą instalacji centralnego<br />
ogrzewania.<br />
Wnęki mogą być prostokątne lub mieć dowolny<br />
kształt oparty na wieloboku. Projektant<br />
może kontrolować głębokość wnęki.<br />
Jeśli głębokość wnęki będzie większa niż<br />
grubość ściany spowoduje ona perforację<br />
w wersji Premium rozpoznaje i wykorzystuje<br />
takie elementy. Jednym z przykładów<br />
jest wykonanie wycięć w podwalinach dla<br />
peszli kabli elektrycznych.<br />
15
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
MODUŁY SYSTEMU DIETRICH’S<br />
Cyfrowy model terenu<br />
W budownictwie drewnianym<br />
Program Dietrich’s został wzbogacony<br />
o zupełnie nowe narzędzie. Moduł model<br />
terenu wprowadza niespotykaną dotąd<br />
funkcjonalność do procesu projektowego.<br />
Wiedza o ukształtowaniu terenu wokół<br />
inwestycji może teraz zostać praktycznie<br />
wykorzystana.<br />
Dysponujesz pomiarem gruntu wykonanym<br />
dalmierzem laserowym? A może otrzymałeś<br />
odpowiednie dane w pliku CAD? Teraz<br />
masz szansę wykorzystać je do usprawnienia<br />
procesu projektowania, wzbogacenia<br />
wizualizacji i dokumentacji rysunkowej<br />
budynku.<br />
Model terenu Dietrich’s bazuje na elementach<br />
geometrii pomocniczej znajdujących<br />
się w modelu. Wykonywany jest on w formie<br />
bryły, której podstawą jest płaski, zakreskowany<br />
obszar. Narzędzie szuka takiego<br />
zamkniętego poligonu na wskazanej przez<br />
użytkownika warstwie rysunkowej. Bezpośrednio<br />
nad obszarem przyszłego modelu<br />
terenu należy umieścić charakterystyczne<br />
punkty wysokościowe. Podobnie<br />
jak poprzednio, program wyszuka ich na<br />
odpowiedniej warstwie. W wyniku zastosowanego<br />
algorytmu interpolacyjnego powierzchnia<br />
terenu podzielona zostanie na<br />
trójkąty elementarne, których wierzchołki<br />
odpowiadać będą znalezionym punktom.<br />
Zastosowany tu model triangulacyjny pozwala<br />
na wskazanie dodatkowej warstwy<br />
rysunkowej zawierającej linie strukturalne<br />
rzeźby terenu (linie szkieletowe, linie nieciągłości),<br />
precyzujące odwzorowanie powierzchni<br />
gruntu.<br />
Fakt, że model terenu jest przestrzenną<br />
bryłą, a nie tylko powierzchnią rodzi wiele<br />
ciekawych zastosowań i możliwości.<br />
Od teraz proces projektowy stanie się jeszcze<br />
bardziej precyzyjny, a produkcja bardziej<br />
ekonomiczna.<br />
Model terenu<br />
ź<br />
ź<br />
ź<br />
ź<br />
ź<br />
ułatwienie właściwej orientacji projektowanej<br />
Weiter auf der nächsten Seite -><br />
konstrukcji,<br />
wizualizacja projektu w warunkach lokalnych,<br />
właściwy poziom gruntu na dowolnym rysunku<br />
przekroju budynku,<br />
określenie masy i objętości fragmentu gruntu,<br />
sporządzenie bilansu mas ziemnych, prosta edycja<br />
kształtu bryły terenu poprzez obróbki lub operacje<br />
logiczne.<br />
16
KOMBI-BLOKI<br />
Elektryka<br />
Kombi-blok elektryczny<br />
Już od wersji 15. klienci firmy <strong>Dietrich's</strong><br />
Polska mogą bezpłatnie korzystać z przygotowanego<br />
przez naszych techników narzędzia<br />
do projektowania procesów technologicznych<br />
potrzebnych do ułożenia instalacji<br />
elektrycznej w ścianie szkieletowej.<br />
Tak można ogólnie określić działanie kombi-bloku<br />
elektrycznego o nazwie punkty<br />
elektryczne. Narzędzie to lokalizuje w ściśle<br />
określonym położeniu punkty elektryczne<br />
oraz wyposaża je w niezbędne z punktu<br />
widzenia produkcji informacje. Szeregi<br />
prób, uwagi testerów i konsultacje z klientami<br />
zaowocowały powstaniem KB w obecnym<br />
kształcie. W wersji 18. programu<br />
klienci odnajdą darmowe narzędzie o bardzo<br />
dużym potencjale. Występuje ono<br />
w dwóch wariantach - punkty elektryczne<br />
w układzie pionowym oraz poziomym.<br />
Interface każdego wariantu KB został podzielony<br />
na cztery sekcje zgodne z działaniami,<br />
jakie może wykonać projektant.<br />
Punkty elektryczne<br />
Podstawowym zadaniem jest określenie<br />
wysokości położenia punktu elektrycznego<br />
względem wykrytej podłogi. Jeśli model nie<br />
posiada zaprojektowanej podłogi będzie to<br />
DK ściany. W przypadku poziomego ułożenia<br />
punktów wysokość mierzona jest do<br />
środka szeregu puszek. W opcji pionowej<br />
jest to środek najwyżej położonego punktu.<br />
Narzędzie pozwala na wybranie i uszeregowanie<br />
do pięciu punktów elektrycznych dla<br />
każdej z opcji. Każdemu z punktów można<br />
przypisać jedno z siedmiu różnych przeznaczeń,<br />
co będzie odzwierciedlone odpowiednim<br />
symbolem graficznym na rzucie<br />
kondygnacji. Do modelu ściany zostaną<br />
wprowadzone makiety punktów elektrycznych<br />
o kolorze nadanym przez projektanta.<br />
Dodatkowo położenie KB zostanie<br />
zwymiarowane w wybranych jednostkach<br />
długości na rzucie kondygnacji oraz w widoku<br />
ściany.<br />
Obróbki pod puszki<br />
Po definicji podstawowych parametrów<br />
punktu elektrycznego należy określić informacje<br />
ważne z punktu widzenia produkcji.<br />
Kolizja puszek elektrycznych z elementami<br />
konstrukcji ściany może zostać rozwiązana<br />
dwoma sposobami. Słupki szkieletu mogą<br />
dostać obróbki wiercenia lub wycięcia<br />
w miejscu projektowanego punktu. Użytkownik<br />
określa ich gabaryty i decyduje,<br />
które z rozwiązań ma być egzekwowane.<br />
Obróbki pod peszle<br />
Narzędzie może przygotować miejsce do<br />
ułożenia przewodów elektrycznych. Jeśli<br />
technologia produkcji tego wymaga można<br />
zaprojektować wycięcia o określonych gabarytach<br />
w poziomych elementach ściany -<br />
oczepach, ryglach oraz podwalinach.<br />
Informacje o peszlach<br />
W przypadku wysokiego stopnia wykończenia<br />
prefabrykatów ściennych konieczne są<br />
informacje o sposobie doprowadzenia przewodów<br />
elektrycznych do puszek. Na rysunkach<br />
ściany montażyści mogą dostać graficzną<br />
informację o lokalizacji przewodów.<br />
Każda z linii prezentujących sposób prowadzenia<br />
instalacji może zostać wyposażona<br />
w indywidualny opis projektanta.<br />
Praca z KB<br />
Zmodernizowany kombi-blok zapewnia<br />
wygodę i stabilność użytkowania. Narzędzie<br />
zachowuje poprawną orientację obróbek<br />
wycięcia w konstrukcji ściany po operacji<br />
kopiowania czy odbicia lustrzanego budynku.<br />
Dokonano synchronizacji KB z Asystentem<br />
Konstrukcji Szkieletowych. Ulega<br />
on automatycznemu przeliczeniu podczas<br />
generowania konstrukcji ściany, jeśli tylko<br />
ustawienia AKS na to pozwalają.<br />
17
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
WIEDZA PRAKTYCZNA<br />
Kotwienie ścian<br />
Systemy kotwienia ścian szkieletowych do fundamentu<br />
Budownictwo drewniane to bardzo zaawansowany<br />
system budowlany. Szkieletowa<br />
konstrukcja ścian, stropów oraz dachu optymalizuje<br />
zużycie materiałów konstrukcyjnych,<br />
przy równoczesnym minimalizowaniu<br />
masy własnej konstrukcji.<br />
Konsekwencją tego faktu jest uzyskanie<br />
lekkiej i sztywnej konstrukcji budynku.<br />
Odporność takiej kon-strukcji na oddziaływanie<br />
wiatru wymaga właściwego systemu<br />
kotwienia ścian bu-dynku do fundamentu.<br />
Procedura wyzna-czenia sił kotwiących<br />
budynek szkieletowy zakłada trzy mechanizmy<br />
zniszczenia: przesunięcie, poderwanie<br />
i obrót.<br />
obciążenie<br />
przemieszczenie<br />
Kotwienie na przesunięcie<br />
Mechanizm zniszczenia polegający na przesunięciu<br />
budynku, wymusza zastosowanie<br />
łączników między podwalinami a fundamentem<br />
lub stropem pośrednim. Siły tarcia<br />
na powierzchniach kontaktowych ścian są<br />
niewystarczające.<br />
Jako elementy kotwiące można stosować<br />
łączniki trzpieniowe typu kotwy mechaniczne<br />
lub chemiczne dla betonu. Wkręty<br />
konstrukcyjne stosowane są w przypadku<br />
kotwienia do drewna. Technika montażu<br />
wymaga dostępu do podwaliny od góry.<br />
Dlatego ten typ kotwienia nadaje się do<br />
ścian szkieletowych samonośnych budowanych<br />
na placu budowy lub półprefabrykatów<br />
ścian z pojedynczym opłytowaniem.<br />
Dla ściany w pełnej prefabrykacji zamkniętej<br />
zaleca się stosować złącza kątowe, montowane<br />
z boku podwaliny. Alternatywą dla<br />
nich mogą być złącza trzpieniowe, lecz te<br />
wymagają wykonania specjalnych otworów<br />
rewizyjnych.<br />
Poderwanie i obrót<br />
Mechanizm zniszczenie budynku poprzez<br />
obrót jest ściśle związany z obliczeniami<br />
przepon ściennych. Warunkiem koniecznym<br />
i wymaganym przez normę EC5 jest zakotwienie<br />
obu końców ściany do fundamentu<br />
lub stropu. Kolejną niezwykle ważną<br />
sprawą jest lokalizacja oraz sposób montażu<br />
kotew. Kotwy należy montować do<br />
pionowych elementów konstrukcji ściany,<br />
czyli słupków. Gwarantuje to integralność<br />
konstrukcji ściany oraz prawidłową pracę<br />
elementów kotwiących.<br />
W celu zabezpieczenia budynku przed<br />
obrotem i poderwaniem należy stosować<br />
specjalistyczne złącza kotwiące. Na rynku<br />
dostępnych jest kilka typów złączy kotwiących.<br />
Różnią się nośnością oraz techniką<br />
montażu.<br />
18
WIEDZA PRAKTYCZNA<br />
obciążenie<br />
rotacja<br />
Wyznaczenie sił kotwiących wg EC5<br />
Norma Eurokod 5 opisuje metodologię wyznaczenia<br />
sił kotwiących opartą o nośność<br />
przepony ściennej. Na podstawie przyjętych<br />
parametrów materiałowych oraz konstrukcyjnych<br />
wyznaczana jest maksymalna<br />
siła pozioma, którą może przenieść ściana.<br />
Następnie, na zasadzie równoważenia momentów,<br />
wyznacza się siły kotwiące. Metoda<br />
zakłada symetrię działania sił poziomych,<br />
dlatego dobiera się dwie identyczne kotwy<br />
dla ściany. Przyjęte założenia mają konserwatywny<br />
charakter i zgodne są z zasadą<br />
projektowania konstrukcji o jednakowej<br />
nośności wszystkich elementów. Prowadzi<br />
to zwykle do przewymiarowania złączy<br />
kotwiących w stosunku do rzeczywistych<br />
obciążeń ściany.<br />
DC-Statik Ściana<br />
Moduł obliczeniowy DC-Statik Ściana<br />
umożliwia obliczenia przepon ściennych<br />
oraz wyznaczenie położenia oraz wielkości<br />
sił kotwiących ściany szkieletowej do fundamentu<br />
lub stropu. Wielkości sił kotwiących<br />
są dopasowane do przyjętych w obliczeniach<br />
obciążeń. Otrzymane wyniki są<br />
zdecydowanie bardziej ekonomiczne niż te<br />
uzyskane przy stosowaniu metod opracowanych<br />
dla norm EC5.<br />
19
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
PROJEKT: GWIEZDNA ARENA<br />
Gwiezdna Arena w Legnicy<br />
Widownia z zadaszeniem<br />
Projekt Gwiezdna Arena został zgłoszony<br />
przez mieszkańców miasta w ramach Legnickiego<br />
Budżetu Obywatelskiego. Obiekt<br />
składa się z widowni wraz z zadaszeniem<br />
oraz niezbędną infrastrukturą techniczną.<br />
Głównym zamierzeniem pomysłodawców<br />
było stworzenie miejsca, w którym mogłyby<br />
odbywać się imprezy plenerowe dla mieszkańców<br />
osiedla i miasta. Obiekt powstał na<br />
osiedlu Kopernik, w pobliżu Spółdzielczego<br />
Domu Kultury. Projekt Gwiezdna Arena cieszył<br />
się dużą popularnością wśród mieszkańców.<br />
W głosowaniu zdobył ponad połowę<br />
wszystkich głosów i został zdecydowanym<br />
zwycięzcą. Ze względu na duże koszty<br />
realizacji inwestycji, które przekroczyły budżet<br />
zakładany dla LBO – 200 tys. zł, sfinansowania<br />
Gwiezdnej Areny podjęły się władze<br />
Legnicy.<br />
Architektura<br />
Kluczowym elementem projektu jest zadaszenie<br />
wykonane z drewna klejonego. Forma<br />
zadaszenie została oparta o sześciokąt<br />
quasi-foremny. Na planie takiej figury zostały<br />
rozmieszczone słupy podpierające całe<br />
zadaszenie. Całkowite wymiary dachu<br />
w kształcie sześciokąta to 18,50 x 21,42m.<br />
Poziom oparcia ram na słupach fundamentowych<br />
żelbetowych +0,04m oraz +1,04m,<br />
najwyższy punkt konstrukcji dachu +6,74m.<br />
Konstrukcja<br />
Konstrukcja składa się ze ram z drewna klejonego<br />
warstwowo. Dźwigary oraz słupy<br />
ram zaprojektowano jako elementy proste<br />
o przekroju 20x92cm, oparte przegubowo<br />
na słupach fundamentowych. Ramy łączą<br />
się przegubowo w centralnym punkcie dachu.<br />
Wypełnienie i usztywnienie konstrukcji<br />
stanowią belki o przekrojach 12x92cm,<br />
12x60cm, 12x40cm. Belki stanowią podparcie<br />
dla warstw pokrycia dachu. Konstrukcja<br />
dachu jest stężona za pomocą prętów<br />
stalowych o śr. 16mm umieszczonych w<br />
układach diagonalnych w wybranych sekcjach<br />
konstrukcji.<br />
Materiały<br />
Elementy konstrukcji dachu zostały zaprojektowane<br />
z drewna klejonego warstwowo<br />
w klasie wytrzymałości GL30c – dźwigary,<br />
słupy oraz GL24h – belki. Stalowe elementy<br />
prefabrykowane tj. okucia – zostały wykonane<br />
ze stali S235 (ew. St3SX) oraz S355<br />
(sworznie i pręty gwintowane).<br />
Informacje o projekcie<br />
Weiter auf der nächsten Seite -><br />
Lokalizacja: Legnica<br />
Realizacja: sierpień 2017<br />
Architektura: Biuro Usług Projektowych Krzysztof<br />
Woźniakowski, architekt Krystyna Biel<br />
Realizacja: Konsbud<br />
Oprogramowanie: Dietrich‘s 3D CAD/CAM<br />
20
MODUŁY DIETRICH’S<br />
Komponenty<br />
Nietypowe okucia lecz nie tylko ...<br />
Projektowanie konstrukcji drewnianych wymaga<br />
czasami zastosowania nietypowych<br />
okuć stalowych. Zwykle są to okucia występujące<br />
w dużej ilości w obrębie obiektu, lecz<br />
ze względu na zastosowane rozwiązanie<br />
konstrukcyjne, mają one charakter unikatowy<br />
i są ściśle związane z określoną realizacją.<br />
Grupowanie<br />
Funkcja komponent realizuje kilka celów.<br />
Jej podstawowym działaniem jest grupowanie<br />
elementów. Elementy składowe komponentu<br />
zostają powiązane ze sobą pod<br />
wspólną nazwą. Ta relacja ma charakter logiczny,<br />
a nie fizyczny. Elementy składowe<br />
nie tworzą jednej bryły, lecz zbiór elementów<br />
składowych.<br />
Kopiowanie<br />
Komponent, choć fizycznie nie stanowi<br />
jednej całości, można wygodnie ustawiać za<br />
pomocą funkcji kopiowania, przesuwania,<br />
czy też odbicia lustrzanego. Wystarczy wybrać<br />
tryb selekcji komponentów, aby program<br />
widział komponent jako jedną całość<br />
w trakcie edycji położenia.<br />
Edycja elementów komponentu<br />
Elementy składowe komponentu można<br />
dowolnie edytować, zmieniając ich: wymiary,<br />
materiały, obróbki, a nawet położenie.<br />
Zastosowanie funkcji komponent w żadnym<br />
stopniu nie ogranicza możliwości edycyjnych<br />
ich elementów składowych.<br />
Transfer obróbek<br />
Komponenty mogą przenosić obróbki na<br />
elementy drewniane połączenia. Do tego<br />
celu konieczne jest przypisanie obróbek<br />
specjalnych typ 4 do jednego z elementów<br />
składowych okucia. Po umieszczeniu okucia<br />
w położeniu docelowym należy przeliczyć<br />
obróbki. W efekcie końcowym element<br />
drewniany otrzyma wycięcia, gniazda lub<br />
wiercenia, które idealnie pasują do zastosowanego<br />
okucia.<br />
Rysunki<br />
Komponent posiada specjalną funkcję, która<br />
automatycznie generuje rysunki zarówno<br />
złożenia - komponentu, jak również elementów<br />
składowych. Definicja komponentu<br />
określa ilość oraz treść rzutni rysunkowych,<br />
na których zostanie przestawione okucie.<br />
Rysunki warsztatowe elementów składowych<br />
okucia generowane są jako rysunku<br />
niezależne.<br />
21
Nowości Dietrich’s! | wydanie <strong>2018</strong><br />
WYWIAD<br />
AutoDesk REVIT<br />
W budownictwie drewnianym<br />
Program AutoCAD to światowa marka rozpoznawalna na wszystkich kontynentach. Jest to flagowy produkt firmy Autodesk, lidera<br />
w dziedzinie tworzenia programów do projektowania 2D/3D. Wieloletnia współpraca z firmą Dietrich’s zaowocowała stworzeniem narzędzia<br />
Dietrich’s A - programu do projektowania konstrukcji drewnianych na platformie AutoCAD. Wyjściem naprzeciw szeroko pojętej branży<br />
budowlanej było stworzenie przez Autodesk produktu o nazwie Revit - programu do projektowania budynków. Struktura tworzonych tam<br />
modeli oparta jest o standardy projektowe w tej dziedzinie. Projektant operuje obiektami o specjalnych cechach, takimi jak: belki, drzwi,<br />
okna, ściany, stropy, itp. Jak firma Dietrich’s postrzega ten kierunek rozwoju Autodesk?<br />
O perspektywach, popularności i przyszłości<br />
projektu opowiada Peter Philipps,<br />
szef ds. rozwoju produktu w Dietrich’ AG.<br />
Jak bardzo popularny jest program Revit?<br />
Istnieją tu duże różnice regionalne. Im<br />
bardziej wyjdziemy poza obszar niemieckojęzycznych<br />
państw Europy Środkowej<br />
(D.A.CH), tym bardziej rozpowszechniony<br />
jest to program. Na przykład w Ameryce<br />
Północnej, Revit jest wiodącym oprogramowaniem<br />
w segmencie AEC (Architecture,<br />
Engineering, Construction).<br />
Jak wygląda jego rozwój na światowych<br />
rynkach?<br />
Liczba użytkowników programu ciągle roś-<br />
nie i tę tendencję obserwujemy na całym<br />
świecie. Nawet we wspomnianej wcześniej<br />
Europie Środkowej.<br />
Co jest głównym powodem zainteresowania<br />
tym projektem?<br />
Myślę, że są dwa główne powody. Pierwszym<br />
jest silna pozycja Autodesk. Firma<br />
kładzie duży nacisk na promocję i dystrybucję<br />
swoich programów, co wywiera<br />
ogromny wpływ na ich postrzeganie na<br />
rynku. Metody marketingowe przynoszą pożądane<br />
efekty, bo programy są tak promowane,<br />
że skutecznie przesłaniają konkurencję.<br />
Dodatkowo powszechność produktów<br />
ułatwia komunikację z kooperantami,<br />
a dostępność wykwalifikowanych pracowników<br />
zaznajomionych z programem zdecydowanie<br />
ułatwia wybór.<br />
Drugim ważnym czynnikiem jest sama<br />
budowa programu. Revit działa w oparciu<br />
o idee BIM. Oferuje przez to modele usystematyzowane,<br />
dające całe spektrum informacji<br />
o obiekcie. Otwiera to kolejne możliwości<br />
w postaci spójnej wymiany danych<br />
z innymi środowiskami.<br />
Czy wesprzecie użytkowników programu<br />
Revit rozwiązaniami Dietrich’s?<br />
Podobnie jak w przypadku platformy Auto-<br />
CAD, dostarczymy również odpowiednie<br />
narzędzia dla programu Revit. Odbędzie się<br />
to poprzez specjalną integrację tych dwóch<br />
środowisk. Wymiana danych nie będzie odbywać<br />
się poprzez format IFC, lecz w sposób<br />
bardziej wydajny - z użyciem specjalnie<br />
napisanego programu. Dla użytkowników<br />
Revit będzie to oznaczało prostszą wymianę<br />
danych w obrębie firmy i poza nią. Z drugiej<br />
strony wdrażamy dobrze nam znane rozwiązania<br />
i narzędzia integrując je ze środowiskiem<br />
Revit. Wpłynie to na ułatwioną akomodację<br />
użytkowników obydwu systemów.<br />
Czy Dietrich’s będzie koncentrował swoje<br />
działania wokół Autodesk i programu<br />
Revit?<br />
W przyszłości chcemy, by klienci zawsze<br />
mogli skorzystać z naszych produktów, niezależnie<br />
od firmy Autodesk lub aplikując<br />
nasze rozwiązania na tę platformę. To<br />
użytkownicy decydują, jakie rozwiązanie<br />
jest lepsze dla nich w danym momencie.<br />
Mogą być elastyczni wobec wyzwań im stawianych.<br />
Traktujemy to jako nasze zobowiązanie<br />
do zapewnienia niezależności użytkownikom,<br />
dając im jednocześnie możliwość<br />
reagowania na dynamiczne zmiany<br />
rynkowe.<br />
22
DIETRICH’S POLSKA<br />
Nowa strona domowa Dietrich’s Polska<br />
Nowa strona dostosowana do przeglądania na urządzeniach mobilnych<br />
Po blisko pięciu latach istnienia poprzedniej<br />
i dobrze już znanej strony domowej <strong>Dietrich's</strong><br />
Polska zostały przeprowadzone<br />
gruntowne zmiany w jej wyglądzie oraz funkcjonalności.<br />
Podążając za trendami w projektowaniu<br />
stron WWW oraz oczekiwaniami<br />
ze strony użytkowników dokonaliśmy<br />
zmian, których nadrzędnym celem było<br />
stworzenie strony o prostej strukturze,<br />
przyjaznej dla urządzeń mobilnych: tabletów<br />
i smatrfonów. Nowa platforma informatyczna<br />
umożliwia lepszą integrację strony<br />
domowej z zewnętrznymi serwisami jak<br />
YouTube, SketchFab oraz Yumpu, na których<br />
publikujemy materiały informacyjne oraz<br />
szkoleniowe.<br />
Komunikacja z klientami odgrywa bardzo<br />
istotną rolę. Nowa strona internetowa została<br />
przystosowana do różnych form przekazu<br />
informacji. Dlatego zostały wbudowane<br />
w strukturę strony internetowej specjalne<br />
formularze kontaktowe. Umożliwiają<br />
one zadanie pytania technikowi w formie<br />
mailowej, do aktualnie przeglądanej treści<br />
na stronie. Jeśli ktoś ceni sobie kontakt<br />
bezpośredni, ma możliwość umówienia<br />
terminu i miejsca spotkania z technikiem.<br />
Na stronie pojawił się nowy dział poświęcony<br />
szkoleniom. W jednym miejscu można<br />
odnaleźć informacje o rodzajach prowadzonych<br />
szkoleń, terminach, programie<br />
i warunkach udziału. Za pomocą formularza<br />
można zgłosić swój<br />
udział w wybranym<br />
szkoleniu.<br />
DC-Statik<br />
Filmy i nateriały szkoleniowe<br />
W tym roku wprowadziliśmy do oferty<br />
<strong>Dietrich's</strong> Polska grupę programów do<br />
obliczeń konstrukcji drewnianych. DC-<br />
STATIK otrzymał stronę informacyjną<br />
w języku polskim. Możliwości techniczne<br />
dostępnych narzędzi obliczeniowych zostały<br />
szczegółowo opisane i zaprezentowane<br />
na stronie.<br />
Równolegle i na bieżąco prowadzone są<br />
prace nad materiałami szkoleniowymi.<br />
W tym zakresie prace są realizowane dwutorowo:<br />
materiały wideo oraz artykuły.<br />
W opracowaniu jest seria filmów demonstracyjnych<br />
poświęconych obliczeniom elementów<br />
konstrukcyjnych więźby dachowej<br />
w środowisku DC-Statik. Pierwszy z nich<br />
został już opublikowany i dotyczy obliczeń<br />
krokwi.<br />
Artykuły o charakterze technicznym, wyjaśniające<br />
metodologię lub podejście do<br />
samych obliczeń, publikowane są na<br />
stronach INFOTEKI Dietrich’s. Tam również<br />
będą publikowane wszelkie artykuły poświęcone<br />
zagadnieniom obliczeń elementów<br />
oraz połączeń konstrukcji drewnianych.<br />
Z tego względu powstał specjalny dział<br />
STATIK, w którym umieszczane są artykuły<br />
związanie z problematyką obliczeń konstrukcji<br />
drewnianych.<br />
23
Buduj z drewna<br />
projektuj z <strong>Dietrich's</strong><br />
Jeśli wyzwaniem jest budowanie konstrukcji drewnianych<br />
w sposób bardziej efektywny i bardziej<br />
ekonomiczny, to zintegrowany system <strong>Dietrich's</strong><br />
oferuje najlepsze rozwiązania.<br />
<strong>Dietrich's</strong> to firma twórcza, otwarta na nowe pomysły<br />
i zarządzana przez samych pracowników.<br />
Nasz sposób kierowania firmą daje każdemu z pracowników<br />
możliwości rozwoju indywidualnych<br />
zdolności i pomysłów.<br />
Nasz modułowy system może być dowolnie rozwijany,<br />
dostosowywany i modyfikowany do potrzeb i oczekiwań<br />
naszych klientów.<br />
Profesjonalna opieka i wsparcie techniczne gwarantuje<br />
satysfakcję klienta.<br />
dietrichs.pl<br />
REDAKCJA<br />
"Nowości" to bezpłatny biuletyn informacyjny grupy firm <strong>Dietrich's</strong>.<br />
Ukazuje się w formie papierowej oraz elektronicznej. Zamówienia<br />
prenumeraty należy składać na adres wydawcy.<br />
Wydawca:<br />
Dietrich’s Polska Sp. z o.o.,<br />
Kaszubska 8 · 50-214 Wrocław<br />
Tel.: 695-36-38-08<br />
E-mail: polska@dietrichs.com<br />
Redakcja: Piotr Leń, Agata Abou Dan, Leszek Kołtun, Michał Gąsior<br />
Nakład: 5.000 egzemplarzy<br />
Wszystkie elementy graficzne, zdjęcia i teksty są chronione prawem<br />
autorskim. Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całości lub<br />
fragmentów biuletynu bez pisemnej zgody wydawcy jest zabronione.