Koah Bülteni 2018 Sayı 1
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
UÇAK YOLCULUĞU ve KOAH<br />
Prof. Dr. Can ÖZTÜRK<br />
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı<br />
Uçak yolcularının yaklaşık %5'ni ambulatuvar hastalar oluşturmakta bunların da önemli bir<br />
bölümünü solunum sistemi hastaları ve özellikle KOAH’lı olgular oluşturmaktadır. Yüksek<br />
irtifada organizmada oluşan değişiklikler nedeni ile uçak ile yolculuk yapan hastalara yaklaşım<br />
özel bazı bilgilerin edinilmesini gerektirir. Her ne kadar uçuşun neden olduğu mortalite çok<br />
düşük oranda olsa da ölümcül olmayan acil durumlar ile sık karşılaşılabilir. Bu konuda<br />
karşılaşılan iki önemli sorun vardır.<br />
1. Hangi hastalar uçak ile yolculuk yapmamalıdır'?<br />
2. Uçak ile yolculuk yapan bir hekimin uçakta ortaya çıkabilecek acil tıbbi bir durum karşısında<br />
yapabileceği girişimler nelerdir?<br />
Günümüz jet uçakları genellikle 9.000 ila 13.000 metre arasındaki yükseklikte uçuşlarını<br />
yaparlar, nadiren 14.000 metrenin üzerine çıkarlar. Yükseklik arttıkça atmosfer basıncı düşer.<br />
Deniz seviyesinde 760 mm/Hg (14.7 psi) olan atmosfer basıncı, normal uçuş yüksekliği olan<br />
11.000 metre yükseklikte 176 mm/Hg (3.40 psi)’ya düşer.<br />
Modern yolcu uçaklarında uçuş esnasında kabin basıncı ayarlanarak, uçak içi basıncı atmosfer<br />
basıncına göre daha yüksek tutulmaktadır. Ancak kabin basıncı uçuş süresince deniz<br />
düzeyindeki seviyesinde tutulamaz ve uçuş yüksekliğine göre değişiklikler gösterir. Kabin<br />
basıncı, uçağın kompresörleri ile verilen maksimum 8.6 psi’lik ek bir basınç ile normal<br />
tutulmaya çalışılır. Örneğin, 11,000 metre yükseklikte atmosfer basıncı 3.40 psi iken, uçağın<br />
kompresörü ile eklenen 8.6 psi’lik bir basınç ile kabin basıncının 12.0 psi olması sağlanır, bu<br />
da ancak 1700 metre yükseklikteki atmosfer basıncına denktir. Aynı şekilde 12.000 metre<br />
yükseklikte atmosfer basıncı 2.72 psi olup kabin içi basıncı 2.72 artı 8.60 yani 11.32 psi dir,<br />
bu ise 2300 metre yükseklikteki atmosfer basıncına denktir. Bu nedenle kabindeki parsiyel<br />
oksijen basıncı 7000 metreden daha yükseklikteki uçuşlarda düşmektedir.<br />
Deniz seviyesindeki atmosfer oksijen basıncı 159 mm/Hg, alveolar PO2 107 mm/Hg, ve<br />
arteriyel PO2 98 mm/Hg’dır. Ancak 1500 metre yükseklikte (Yaklaşık 11.000 metre
Change language