Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
19. hatırlatma: Şayiaları Araştırmak ve Kesinleştirmek<br />
Müslim’in sahihinde Ebu Hureyre (radiyallahu anhu)’dan rivayet edildiği<br />
üzere Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: “Kişinin duyduğu<br />
her şeyi anlatması kendisine yalan olarak yeter.” Yani, şayet<br />
bir insan duyduğu bütün haberleri aktaracak olsa, bu kişinin sözünde<br />
ona yetecek kadar yalan vardır. Bu kişi aslen sadıktır. Duyduğu<br />
şeyi olduğu gibi anlatır. Ancak yalanlar çoktur.<br />
“Kişinin duyduğu her şeyi anlatması kendisine yalan olarak yeter.”<br />
Günümüzde insanların elektronik kaynaklardan, insanlardan<br />
veya gazetelerden aktardıkları birçok malumat vardır. Genelde de bu<br />
haberlerde yalanlar çoktur. Kişi bu haberleri aktardığı zaman istese<br />
de istemese de yalanı aktarmış olacaktır. İnsanın diğer kişiler için<br />
bir ses kaydedici aleti veya düdüğü olmaması gerekir. Bu kişi yalan<br />
malumatlar kaynağı ile çalıştığını bilmeden onun haber dağıtıcısı olmuş<br />
olur. Bundan dolayı Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:<br />
“Kişinin duyduğu her şeyi anlatması kendisine yalan olarak yeter.”<br />
Bu önemli bir meseledir.<br />
İmam Nevevi (rahimehullah) Müslim şerhinde şöyle der: “Bu konuda<br />
gelen hadisler ve eserlerin manası, insanın duyduğu her şeyi aktarmasının<br />
yerildiği yönündedir. Kişi normal olarak hem doğru hem<br />
yalan şeyler duyar. Duyduğu her şeyi aktardığı zaman, olmamış bir<br />
şeyden haber verdiği için yalan söylemiş olur. Hak ehlinin mezhebi,<br />
yalanın bir şeyi olduğu şekilden başka bir şekilde aktarması diyerek<br />
tarif eder. Bu konuda kasıt önemli değildir. Ancak günah olmasında<br />
ise, kasıt olması şarttır. Allah en iyisini bilendir.” Bu İmam Nevevi’nin<br />
sözüdür. Bu şayiaları alıkoymak için ilk vesile ve kaynak,<br />
haberi alırken ve aktarırken kesinleştirmektir.<br />
İkinci vesile: İşi ehline döndürmektir. Şeyh Abdullah Azzam<br />
(rahimehullah) şöyle der: “Nefsini ıslah et, dilini koru ve kendin ile Rabbinin<br />
arasını ıslah et. Hak senin gördüğün şey değildir. Eğer bilmiyorsanız<br />
ilim ehline sorun. Savaşlarda da dedikodular çoktur.<br />
“Kendilerine güvenlik (barış) veya korku (savaş) ile ilgili bir haber<br />
geldiğinde onu yayarlar.” 1 Falan neden böyle yapıyor? Falan neden<br />
böyle hareket ediyor? “Hâlbuki onu peygambere ve içlerinden yetki<br />
sahibi kimselere götürselerdi, elbette bunlardan, onu değerlendirip<br />
1. Nisa, 83<br />
105
Change language