SPORTSMAN-115small
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
№ 115 / 2019 / 6 манат<br />
www.sportsman.az<br />
Журнал 2004-ъц илдян няшр олунур<br />
Milli OliMpiya<br />
KOMitəsində görüş<br />
vüqar qasımov:<br />
“Сənab Prezidentin bu təltifi<br />
üzərimizə daha böyük<br />
məsuliyyət qoyur”<br />
İlham Əlİyev:<br />
“Bütün sahələrdə, o cümlədən<br />
idman sahəsində ölkəmiz böyük<br />
uğurlar əldə etmişdir”<br />
AzЯrbAycAn èdmAn<br />
JurnAlèstlЯrè AssosèAsèyAsÛ<br />
1995-úè èëäÿ éàðàäûëûá
www.thy.com
ÁÓ ÑÀÉÛÌÛÇÄÀ<br />
Milli Olimpiya<br />
Komitəsində görüş<br />
Aqil AcAlov:<br />
“... güclü gənclərə<br />
hər zAmAn ehtiyAc vAr”<br />
ñÿù.6<br />
ñÿù.12<br />
lUKA moDrIc<br />
2018-ci ilin<br />
“qIzIl toP”unu<br />
qAzAnDI<br />
Avro-2020-nin<br />
seçmə mərhələsi<br />
ñÿù.16<br />
ñÿù.18<br />
roBerto BorDin:<br />
“BAccoyA qArşI oynAmAq,<br />
mArADonAyA qArşI<br />
oynAmAq Kimi iDi”<br />
FUtBolDA<br />
ASiyAnIn ən<br />
güclüSü<br />
Kim olAcAq?<br />
ñÿù.20<br />
ñÿù.29<br />
elDAr iSmAyIlovUn<br />
Özü və izi<br />
rəşAD SADIqov:<br />
"hər zAmAn milli<br />
KomAnDAmIzA KÖməK<br />
etməyə hAzIrAm"<br />
ñÿù.32<br />
ñÿù.38<br />
Sergey BUBKA:<br />
“olimPiyA qIzIlInA<br />
gÖrə 125 min DollAr<br />
müKAFAt veririK”<br />
Моторные Масла AGIP:<br />
качество,<br />
подтвержденное<br />
вреМенеМ<br />
ñÿù.42<br />
ñÿù.46<br />
ñïîðòñìàí<br />
Áàø ðåäàêòîð:<br />
Ðÿøàä Ãÿìÿðøàùîüëó<br />
Öíâàí: Áàêû, Çàùèä Õÿëèëîâ 23,<br />
Áàêû Äþâëÿò Óíèâåðñèòåòè<br />
Òåëåôîí: 012 437 90 76<br />
å-ìàèë: info@sportsman.az<br />
www.sportsman.az<br />
Æóðíàë Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí<br />
ßäëèééÿ Íàçèðëèéèíäÿ ãåéäèééàòäàí<br />
êå÷ìèøäèð. ¹1164<br />
Ìöÿëëèôëÿðëÿ ðåäàêñèéàíûí ìþâãåéè<br />
óéüóí ýÿëìÿéÿ áèëÿð.<br />
Ðåêëàìëàðäà ýåäÿí ìÿòíëÿðÿ ýþðÿ<br />
æóðíàë ìÿñóëèééÿò äàøûìûð.<br />
Æóðíàë Àçÿðáàéúàíäà “Òèìå Ïðèíò”<br />
ìÿòáÿÿñèíäÿ ÷àï åäèëèá.<br />
Öç ñÿùèôÿäÿ:<br />
Azərbaycan Respublikasının<br />
Prezidenti cənab İlham Əliyev<br />
Vüqar Qasımova<br />
Milli Olimpiya Komitəsinin<br />
fəxri fərmanını təqdim edərkən
Milli OliMpiya<br />
KOMitəsində görüş<br />
milli olimpiya Komitəsində<br />
2018-ci ilin idman yekunlarına həsr<br />
olunan mərasim keçirilib.<br />
Azərbaycan respublikasının<br />
Prezidenti, milli olimpiya Komitəsinin<br />
prezidenti ilham əliyev mərasimdə<br />
iştirak edib.<br />
Dövlətimizin başçısı tədbirdə<br />
çıxış etdi.<br />
Prezident ilham əliyevin çıxışı<br />
- Əziz dostlar, 2018-ci il sona<br />
yaxınlaşır. Hər il idmançılarla görüş<br />
zamanı biz ilin idman yekunlarını müzakirə<br />
edirik, gələcək planlar haqqında<br />
danışırıq. 2018-ci il ölkəmiz üçün çox<br />
uğurlu il olmuşdur. Bütün sahələrdə, o<br />
cümlədən idman sahəsində ölkəmiz<br />
böyük uğurlar əldə etmişdir.<br />
Dünyada isə bildiyiniz kimi, 2018-ci<br />
ildə bir çox təhlükəli proseslər getmişdir<br />
və demək olar ki, beynəlxalq vəziyyət<br />
daha da gərginləşmişdir. Qanlı<br />
toqquşmalar, müharibələr, etiraz aksiyaları<br />
və digər hadisələr demək olar ki,<br />
2018-ci ilin mənzərəsini əks etdirir.<br />
Azərbaycanda isə sabitlik, təhlükəsizlik<br />
təmin edilmişdir. Azərbaycan öz<br />
yolu ilə uğurla gedir və qarşıda duran<br />
bütün vəzifələri icra edir. Əlbəttə, biz<br />
dünyada gedən prosesləri izləyirik.<br />
Biz bu proseslərə biganə qala bilmərik.<br />
Çünki həm Avropada, həm bizim<br />
regionumuzda, Yaxın Şərqdə gedən<br />
proseslər narahatlıq doğurur.<br />
Bildiyiniz kimi, bu il Ermənistanda<br />
çox ciddi dəyişikliklər baş vermişdir.<br />
İyirmi il ərzində hakimiyyəti qanunsuz<br />
olaraq zəbt etmiş kriminal xunta rejimi<br />
çökdü və bizim dediyimizi indi erməni<br />
xalqı deyir. Kriminal, rüşvətxor<br />
rejim 20 il ərzində öz xalqını istismar<br />
edirdi və bu rejimin acı sonu məntiqə<br />
tam uyğundur. Onu da deməliyəm ki,<br />
bizim ardıcıl, məqsədyönlü siyasətimiz<br />
kriminal xunta rejiminin çökməsində<br />
öz rolunu oynamışdır. Çünki bizim<br />
siyasətimiz dəyişməz olaraq qalır. Nə<br />
6 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N MOK<br />
vaxta qədər ki, bizim torpaqlarımız işğal<br />
altındadır, biz bütün imkanlardan<br />
istifadə edib Ermənistanı təcrid vəziyyətində<br />
saxlayacağıq və buna nail<br />
olduq.<br />
Bizim təşəbbüsümüzlə reallaşan<br />
qlobal enerji, nəqliyyat layihələri<br />
Ermənistandan yan keçir. Bizim siyasətimiz<br />
nəticəsində Ermənistanda<br />
demoqrafik böhran yaşanır, insanlar<br />
ölkəni kütləvi surətdə tərk edir, iqtisadi<br />
inkişaf üçün heç bir əsas yoxdur, xarici<br />
sərmayə qoyulmur, onların beynəlxalq<br />
bazarlara çıxışı çox çətinləşib. Beynəlxalq<br />
müstəvidə sübut edə bilmişik<br />
ki, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq<br />
Qarabağ münaqişəsində haqlı tərəf<br />
bizik. Yəni, bütün bu və başqa amillər,<br />
əlbəttə, bizim hərbi qüdrətimiz Ermənistanı<br />
bu ağır vəziyyətə salmışdır.<br />
İşğal edilmiş torpaqlarımızın bir<br />
hissəsinin iki il bundan əvvəl işğalçılardan<br />
azad edilməsi, o torpaqlarda<br />
Azərbaycan bayrağının qaldırılması<br />
kriminal rejimə çox böyük zərbə olmuşdur.<br />
O vaxtdan bu günə qədər o<br />
ölkənin güclü olmayan dayaqları daha<br />
da laxlayaraq sıradan çıxıb. Yəni, bu,<br />
bizim qonşuluğumuzda baş vermiş<br />
hadisələrdir. Əlbəttə, hesab edirəm<br />
ki, bu gün Ermənistan-Azərbaycan<br />
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli<br />
üçün daha əlverişli vəziyyət yaranıb.<br />
Bir çox amillər bunu deməyə əsas verir.<br />
İlk növbədə, bizim artan gücümüz,<br />
potensialımız, iqtisadi, hərbi, siyasi<br />
gücümüz, beynəlxalq mövqelərimiz<br />
bunu deməyə əsas verir. Biz bu istiqamətdə<br />
öz ardıcıl siyasətimizi davam<br />
etdirəcəyik.<br />
Eyni zamanda, Azərbaycan bu<br />
gün dünya miqyasında çox böyük hörmətə<br />
layiq olan ölkə kimi tanınır. Bizim<br />
beynəlxalq nüfuzumuz artır. Mən<br />
bunu dəfələrlə qeyd edirəm və bu, sadəcə<br />
olaraq sözlər deyil. Beynəlxalq<br />
təşkilatların Ermənistan-Azərbaycan<br />
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı<br />
bizim mövqeyimizi əks etdirən bir<br />
çox qərar və qətnamələri olmuşdur.<br />
İkitərəfli sazişlərimizdə bu məsələ<br />
bizim mövqeyimizi əks etdirərək öz<br />
həllini tapmışdır. Avropa İttifaqı ilə<br />
tərəfdaşlıq prioritetləri sənədinin imzalanması<br />
çox əlamətdar hadisə idi.<br />
Bu sənəddə göstərilir ki, Azərbaycanın<br />
ərazi bütövlüyü, suverenliyi, sərhədlərinin<br />
toxunulmazlığı dəstəklənir.<br />
NATO-nun Zirvə görüşündə ərazi bütövlüyümüzlə<br />
bağlı çox önəmli məsələ<br />
öz əksini tapmışdır. İkitərəfli imzalanmış<br />
sənədlərdə daim bizim mövqeyimiz<br />
öz əksini tapır. Mən deyəndə<br />
ki, bizim beynəlxalq nüfuzumuz artır,<br />
bunu nəzərdə tuturam. Eyni zamanda,<br />
Azərbaycan xalqı bunu yaxşı bilir ki,<br />
hətta Ermənistanın üzv olduğu, bizim<br />
üzv olmadığımız təşkilatlarda da bizim<br />
mövqeyimiz üstünlük təşkil edir və bu,<br />
Ermənistanda isterikaya səbəb olur.<br />
Dünən Bakıda Rusiya və NA-<br />
TO-nun ali hərbi rəhbərlərinin növbəti<br />
görüşü olmuşdur. Bu, birinci görüş<br />
deyil. Bundan əvvəl Amerika və Rusiya<br />
baş qərargah rəislərinin Bakıda<br />
görüşü olmuşdur. NATO-Rusiya hərbi<br />
rəhbərlərinin görüşü də mütəmadi<br />
olaraq Azərbaycanda keçirilir. Bu, çox<br />
əlamətdar hadisədir. Dünyada BMTyə<br />
üzv olan 200-ə yaxın ölkə var və<br />
bu ölkələr arasında bu görüş məhz<br />
Azərbaycanda keçirilir. Avropada 50-<br />
yə yaxın ölkə var, ancaq bu görüş<br />
Azərbaycanda keçirilir. Nəyə görə?<br />
Bunun bir neçə səbəbi var. İlk növbədə,<br />
bizə olan inam. Azərbaycan çox<br />
etibarlı tərəfdaşdır, sözümüzlə əməlimiz<br />
arasında heç bir fərq yoxdur,<br />
verdiyimiz hər bir sözə əməl edirik və<br />
sözümüzün arxasında dayanırıq. Di-<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
7
MOK<br />
S P O R T S M A N<br />
edir. İqtisadiyyatımız artır, sosial məsələlər öz həllini tapır.<br />
2018-ci ildə bir çox önəmli infrastruktur layihəsi uğurla icra<br />
olunmuşdur, nəqliyyat və neft-qaz sahələrində tarixi nailiyyətlər<br />
əldə edilmişdir. Bütün bunları biz etmişik, Azərbaycan<br />
xalqının böyük dəstəyi ilə buna nail olmuşuq.<br />
Beləliklə, ilə yekun vuraraq qeyd etmək olar ki, bu il də<br />
çox uğurlu olmuşdur, o cümlədən idman sahəsində. İdmançılarımız<br />
bizi hər il sevindirir. Bizim cəmiyyətimiz buna<br />
artıq öyrəşib. Bu il idmançılarımız tərəfindən dünya, Avropa<br />
çempionatlarında və digər beynəlxalq yarışlarda 800-ə<br />
yaxın medal, o cümlədən 263 qızıl medal əldə edilmişdir.<br />
Bu, böyük nəticədir, böyük qələbədir. Bu qələbə münasibətilə<br />
idmançılarımızı təbrik edirəm.<br />
Bu qələbələr, sadəcə olaraq, idman qələbələri deyil.<br />
Çünki hər bir belə möhtəşəm qələbə cəmiyyətimizin<br />
vətənpərvərlik ruhunu artırır, Azərbaycanı dünyada güclü<br />
idman ölkəsi kimi tanıtdırır, Azərbaycanı təbliğ edir. Bu<br />
qələbələr gəncləri idman bölmələrinə aparır, idmanın kütləviliyini<br />
təmin edir. Yəni, idman qələbələri, idmançılarımızın<br />
uğurları çox böyük məna daşıyır. Buna görə biz idmançılarımıza<br />
minnətdarıq. Eyni zamanda, onu da böyük məmnunluq<br />
hissi ilə elə qeyd etməliyəm ki, bizim idmançılarımızın<br />
gər tərəfdən, bizə olan hörmət. Bu gün apardığımız siyasət<br />
bizə dünyada çox böyük hörmət qazandırıb, Azərbaycana<br />
çox böyük rəğbət var. Müstəqil siyasət apararaq, sözün əsl<br />
mənasında, müstəqil ölkə kimi özümüzü təsdiq edə bilmişik.<br />
Hesab edirəm ki, bu, ikinci səbəbdir. Üçüncü səbəb<br />
ondan ibarətdir ki, həm Rusiya, həm də NATO ilə bizim sıx<br />
əlaqələrimiz var. Rusiya ilə strateji tərəfdaşlıq əlaqələrimiz<br />
gündən-günə güclənir. NATO ilə bir çox proqramlar əsasında<br />
işləyirik, Əfqanıstana sülhməramlı əməliyyatların keçirilməsi<br />
üçün böyük dəstək oluruq, yardımlar edirik və digər<br />
amillər burada rol oynayıb. Amma bir daha Azərbaycan ictimaiyyətinin<br />
diqqətini bu məsələyə cəlb etmək istəyirəm ki,<br />
məhz Azərbaycanda bu dünya üçün çox böyük əhəmiyyət<br />
daşıyan görüş keçirilir.<br />
Azərbaycan iqtisadi sahədə bütün vəzifələri uğurla icra<br />
mütləq əksəriyyəti həyatda da, məişətdə də gözəl nümunə<br />
göstərir, vətənpərvərlik, ləyaqət nümunəsi göstərir. Əlbəttə<br />
ki, idmançılara cəmiyyətdə olan hörmət çox yüksək səviyyədədir.<br />
Uşaqlar, yeniyetmələr bizim çempionlarımıza oxşamaq<br />
istəyirlər. Bu da təbiidir. Mən əminəm ki, bundan<br />
sonra da idmançılarımız bizi, xalqımızı sevindirəcəklər.<br />
Gözəl gənc nəsil yetişir. Gənclər arasında keçirilmiş<br />
beynəlxalq yarışlarda da biz gözəl nəticələr göstəririk.<br />
Gənc nəslin yetişməsi nəticəsində biz bu uğurları əldə edirik.<br />
Biz Rio Olimpiya Oyunlarında 18 medal qazanmışıq.<br />
Bu medalları qazanan həmin o gənclərdir ki, beş-altı il bundan<br />
əvvəl yeniyetmələrin yarışlarında iştirak ediblər. Biz<br />
medalların sayına görə Rioda 14-cü yerə qalxa bilmişdik.<br />
Bu, tarixi nailiyyətdir. Bunu təkrarlamaq çox çətin olacaq.<br />
8 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
MOK<br />
Onu da qeyd etməliyəm ki, növbəti Yay Olimpiya Oyunlarına<br />
hazırlıq gələn il həlledici mərhələyə qədəm qoyacaq.<br />
Əlbəttə, biz çox ciddi hazırlaşmalıyıq ki, ölkəmizi Olimpiya<br />
Oyunlarında ləyaqətlə təmsil edək.<br />
Bilirsiniz ki, idman infrastrukturunun yaradılması işində<br />
böyük uğurlar əldə edilib. Ancaq rayonlarda 44 Olimpiya<br />
İdman Mərkəzi tikilib və fəaliyyət göstərir. Bu il bir mərkəz<br />
tikilib, gələn il isə üç Olimpiya İdman Mərkəzinin tikintisi<br />
nəzərdə tutulur. Beləliklə, onların sayı 47-yə çatacaqdır.<br />
Ölkəmizdə beynəlxalq idman yarışlarının keçirilməsi<br />
ənənəyə çevrilib. Əlbəttə ki, biz Avropa, İslam Həmrəyliyi<br />
oyunlarını xatırlaya bilərik. Bu il ölkəmizdə dünya, Avropa<br />
çempionatları keçirilmişdir. Formula 1 yarışı üç ildir Azərbaycanda,<br />
Bakıda keçirilir. Bu il və keçən il ümumi rəyə və<br />
bu məsələ ilə məşğul olan ictimai qurumların fikrinə görə,<br />
bizim yarışımız – Bakı yarışı ən gözəl yarış olmuşdur. Bu<br />
da çox gözəl hadisədir. Çünki bu da göstərir ki, bizim qəbul<br />
edilmiş hər bir qərarımız düzgün qərardır, gözəl nəticə<br />
verir.<br />
Bilirsiniz ki, ölkəmizə turistlərin axını davam edir. Turistlərin<br />
sayı 2016-cı ildə 22 faiz, 2017-ci ildə 20 faiz, bu<br />
ilin 11 ayında 6 faizdən çox artmışdır. Düzdür, əvvəlki illərə<br />
keçiriləcək.<br />
Gələn il tarixdə ilk dəfə olaraq, Bakıda futbol üzrə Avropa<br />
Liqasının final görüşü keçiriləcəkdir. Bu görüşü Bakıda<br />
keçirmək o qədər də asan məsələ deyil. Bir çox şəhərlər<br />
bu istiqamətdə mübarizə aparır. Məhz ölkəmizin ümumi inkişafı,<br />
mövcud olan infrastruktur, idman obyektləri, gözəl<br />
Olimpiya Stadionu, gözəl otellər, təhlükəsizlik, xalqımızın<br />
qonaqpərvərliyi və digər amillər bu qərarın verilməsində rol<br />
oynayıb.<br />
Yəni, biz inamla irəliyə gedirik. İdman cəmiyyətimizin<br />
ayrılmaz hissəsidir. İdmançılara hər zaman yüksək qiymət<br />
verilir, diqqət göstərilir. Mən 21 ildir Azərbaycan Milli Olimpiya<br />
Komitəsinin prezidenti kimi həmişə çalışmışam ki, idmançılara<br />
qayğı, diqqət göstərim, onların problemlərini həll<br />
edim, onların gözəl çıxışları üçün şərait yaradım. Əlbəttə ki,<br />
nisbətdə artım bir qədər aşağıdır, ancaq biz bilməliyik ki,<br />
baza artır. Yəni, hər il bundan sonrakı ildə bu yüksək artımı<br />
əldə etmək daha çətin olacaq. Ancaq bu istiqamətdə də<br />
çox ciddi işlər aparılır. Deyə bilərəm ki, şəhərin mərkəzində<br />
keçirilən Formula 1 yarışının turistlərin cəlb edilməsində<br />
xüsusilə çox böyük rolu, payı var.<br />
Azərbaycanın idman sahəsində uğurları beynəlxalq<br />
idman qurumları tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Həm<br />
Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi, həm də Avropa Olimpiya<br />
Komitəsi bizim fəaliyyətimizə çox yüksək qiymət verir.<br />
Gələn il Bakıda Avropa Gənclər Olimpiya Festivalı keçiriləcəkdir.<br />
Bu, gənclər arasında Avropa Oyunlarının bir növüdür.<br />
Biz bu yarışa da ciddi hazırlaşırıq. Bizdə əldə edilmiş<br />
təcrübə deməyə əsas verir ki, bu yarış yüksək səviyyədə<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
9
MOK<br />
S P O R T S M A N<br />
hər bir nəticə, hər bir uğur gərək qiymətləndirilsin. Ənənəvi<br />
olaraq, biz ilin sonunda idmançıları yüksək dövlət mükafatları<br />
ilə, pul mükafatları ilə və mənzillərlə mükafatlandırırıq.<br />
Bu il də bu mükafatlar verilir, o cümlədən görkəmli idman<br />
nümayəndələrimizə 25 mənzil veriləcəkdir.<br />
Mən bir daha Azərbaycan idmançılarını əldə edilmiş<br />
uğurlar münasibətilə təbrik edirəm. Əziz idmançılar, sizə<br />
yeni qələbələr, uğurlar arzulayıram. Sağ olun.<br />
Sonra Azərbaycanda bədən tərbiyəsinin və idmanın inkişafında<br />
xidmətləri olan və 2018-ci ildə yüksək nailiyyətlər<br />
qazanan idmançılara və idman mütəxəssislərinə mükafatlar<br />
təqdim edildi.<br />
Azərbaycan Prezidenti ölkəmizdə bədən tərbiyəsi və<br />
idmanın inkişafında xidmətlərinə görə İsmayıl Həşimova,<br />
Tanziliya Deminaya, Yaqub Məmmədova, Vahid Məmmədova,<br />
Şamil Əlimzanova, İbrahim İbrahimova və Svetlana<br />
İşməmmədovaya “Əməkdar bədən tərbiyəsi və idman xadimi”<br />
fəxri adının döş nişanlarını və vəsiqələrini təqdim etdi.<br />
Dövlətimizin başçısı Azərbaycanda idman səhiyyəsinin<br />
inkişafında xidmətlərinə görə Esmiralda Ələkbərovaya<br />
“Əməkdar həkim” fəxri adının döş nişanını və vəsiqəsini<br />
təqdim etdi.<br />
Ölkəmizdə idmanın inkişafında xidmətlərinə görə Elşad<br />
Nərimanova, Elxan Əliyevə və Ağasəlim Mircavadova<br />
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünün<br />
verilməsi haqqında sənədlər təqdim olundu.<br />
Sonra Prezident İlham Əliyev Elçin Zeynalova “Olimpiya”<br />
ordenini təqdim etdi.<br />
Tədbirdə, həmçinin Oktay Mehtiyev, Azər Aslanov,<br />
10 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
MOK<br />
beynəlxalq tədbirlərdə iştirakına, icra olunan layihələrə<br />
verdiyi dəstəyə görə birinci xanım, Azərbaycan Gimnastika<br />
Federasiyasının prezidenti Mehriban Əliyevaya minnətdarlıq<br />
edən Elşad Nərimanov ona təqdim olunan mükafata<br />
görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkürünü bildirdi.<br />
Əməkdar bədən tərbiyəsi və idman xadimi Elçin Zeynalov<br />
ulu öndər Heydər Əliyevi dərin ehtiramla xatırladı,<br />
onunla görüşlərini yada saldı. Ümummilli Liderin idman ictimaiyyətinə<br />
hər zaman qayğı ilə yanaşdığını, bunun Azərbaycan<br />
idmançılarının beynəlxalq yarışlarda uğurla çıxış<br />
etmələrinə stimul verdiyini bildirdi.<br />
Elçin Zeynalov Prezident İlham Əliyevə və birinci xanım<br />
Mehriban Əliyevaya ölkədə idmanın inkişafına və idmançılara<br />
göstərdikləri diqqət və qayğıya görə təşəkkürlərini<br />
çatdırdı.<br />
Vüqar Qasımov, Mustafa Əhmədov, Azad Əsgərov və Ceyhun<br />
Əşrəfov Milli Olimpiya Komitəsi prezidentinin fəxri fərmanları<br />
ilə təltif olundular.<br />
Daha sonra Prezident İlham Əliyev 2018-ci ildə yüksək<br />
nailiyyətlər göstərmiş bir qrup idmançıya və idman<br />
mütəxəssisinə yeni mənzillərin orderlərini təqdim etdi.<br />
Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının<br />
professoru Elşad Nərimanov Prezident İlham<br />
Əliyevin diqqət və qayğısı sayəsində akademiyada uğurlu<br />
islahatların aparıldığını bildirdi. Qeyd etdi ki, həyata keçirilən<br />
islahatlar çərçivəsində Azərbaycan Gimnastika Federasiyası<br />
Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının<br />
idman zalını təmir etdirib və bu zal zəruri gimnastika avadanlığı<br />
və alətləri ilə təchiz olunub. Akademiyanın bütün<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
11
KombAt cİu-cİtSu<br />
S P O R T S M A N<br />
Aqil AcAlov:<br />
“Sportsman” jurnalının<br />
müsahibi Avrasiya Kombat<br />
ciu-citsu Federasiyasının<br />
prezidenti Aqil Acalovdur.<br />
“... Güclü GƏnclƏrƏ<br />
hƏr zAmAn ehtİyAc vAr”<br />
- Sizi yaxından tanıyaq. Əvvəlcə<br />
idmandan kənar həyatınız barədə<br />
məlumat verərdiniz...<br />
- Bakı şəhərində ziyalı ailəsində<br />
anadan olmuşam. Paytaxtın<br />
Binəqədi rayonundakı 3 saylı orta<br />
məktəbdə, sonra isə Dövlət İqtisad<br />
Universitetinin İqtisadiyyatın Dövlət<br />
Tənzimlənməsi fakültəsinə daxil<br />
olub 2007-ci ildə ali məktəbi “Əməyin<br />
iqtisadiyyatı və sosiologiyasi” ixtisası<br />
üzrə fərqlənmə diplomu ilə bitirmişəm.<br />
Daha sonra Dövlət İqtisad Universitetinin<br />
«Təbiətdən istifadənin<br />
iqtisadiyyatı» fakültəsinin magistraturasına<br />
daxil olaraq 2009-cu ildə<br />
oranı da fərqlənmə diplomu ilə başa<br />
vurmuşam. İqtisadiyyat üzrə fəlsəfə<br />
doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün<br />
Dövlət Kooperasiya Universitetinin<br />
doktoranturasında təhsilimi davam<br />
etdirmişəm.<br />
Bu istəyimə 2015-ci ildə nail<br />
olaraq «İnnovasiya amilinin müəssisələrin<br />
səmərəli inkişafına təsiri<br />
istiqamətləri» mövzusunda elmi işimi<br />
müdafiə etmiş və iqtisadiyyat üzrə<br />
fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini almışam.<br />
2004-2005-ci illərdə Xarici<br />
Ölkələrdə Yaşayan Azərbaycan<br />
Gəncləri üzrə Həmrəylik Assosiasiyasının<br />
koordinasiya şurasının<br />
sədri, 2005-2014-cü illərdə Azərbaycan-Gürcüstan<br />
Gənclərinin Həmrəylik<br />
Assosiasiyasının sədri, 2007-ci<br />
ildə Dünya Azərbaycanlıları Konqresi<br />
Gənclər Təşkilatının sədr müavini,<br />
2009-cu ildə isə sədri vəzifəsinə<br />
seçilmişəm. 2013-cü ildə “Gələcəyə<br />
Baxış” İctimai Hərəkatının təsisçilərindən<br />
biri, eyni zamanda həmsədri<br />
olmuşam.<br />
2007-2010-cu illərdə «EQ» MMCdə<br />
direktor müavini vəzifəsində çalışmışam.<br />
2010-cu ildən Prezident Yanında<br />
Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə<br />
Komissiyanın Mühasibat və Təsərrüfat<br />
sektorunda mütəxəssis vəzifəsində<br />
işləmişəm.<br />
Hazırda Maliyyə Nazirliyi Bakı<br />
şəhəri üzrə Baş Maliyyə İdarəsinin<br />
Büdcə sektorunda baş məsləhətçi<br />
vəzifəsində çalışıram.<br />
- İdmana gəlişiniz barədə danışardınız.<br />
- Uşaqlıqdan idmanın cüdo növü<br />
ilə məşğul olmuşam. Eyni zamanda,<br />
milli komandanın da üzvü olmuşam<br />
və qarışıq döyüş növləri ilə məşğul<br />
olmuşam. Daha sonra zədə aldığım<br />
12 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
KombAt cİu-cİtSu<br />
yası təsis olunduqdan sonra Azərbaycan Alpaqut Federasiyası<br />
yarandı və elə həmin ildə bu federasiyanın prezidenti<br />
oldum. Bu qurama rəhbərlik etdiyim illərdə bir sıra<br />
beynəlxalq yarışlar təşkil etmişik - Beynəlxalq Qara Dəniz<br />
kuboku, Beynəlxalq Xəzər kuboku, 1-ci və 2-ci dünya<br />
kubokları, 1-ci və 2-ci Avrasiya kuboku. Eyni zamanda,<br />
ölkədə vətənpərvərliyin inkişafında müəyyən işlər görmüşük,<br />
federasiya adından müxtəlif xeyriyyə yönümlü sosial<br />
layihələr etmişik. Azərbaycanda vətənpərvərlik mövzusunda<br />
Qarabağ şəhidlərinin və Aprel döyüşlərində şəhid<br />
olmuş qəhrəmanların, eyni zamanda, Azərbaycan xalq<br />
üçün idmanı tərk edərək əsas diqqətimi təhsilimə yönəltmişəm.<br />
- Əvvəllər Azərbaycan Alpaqut Federasiyasına<br />
rəhbərlik etmisiniz. bu barədə ətraflı məlumat verərdiniz.<br />
- 2011-ci ildə Azərbaycan Sayokan döyüş sistemləri<br />
mərkəzinin 1-ci vitse-prezidenti olmuşam. Bu, türk döyüş<br />
sənətidir. 2014-cü ildə dünya türklərinə məxsus döyüş<br />
sənətlərini bir arada birləşdirən Dünya Alpaqut Federasi-<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
13
KombAt cİu-cİtSu S P O R T S M A N<br />
qəhrəmanlarının xatirələrinə idman yarışları və seminarlar<br />
təşkil etmişik. Rəhbərliyim dövründə çalışmışam,<br />
Alpaqut idman növünün təbliğində bir çox işlər görüm və<br />
mənim üçün sevindirici haldır ki, gənclərimizə bu idman<br />
növünü sevdirməyi bacarmışam. Eyni zamanda, hər il<br />
mütəmadi olaraq ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə<br />
həsr olunmuş idman yarışları və ümumrespublika<br />
seminarları keçirmişik. Həmçinin mütəmadi olaraq narkomaniya<br />
və uşaq cinayətinə qarşı idman yarışları təsis<br />
olunub. Ümumiyyətlə, rəhbərliyim dövründə Alpaqut<br />
idman növü ölkəmizdə geniş yayıldı. Federasiya olaraq<br />
mütəmadi bir sıra içtimai-sosial layihələrdə iştirak etmişik,<br />
həmçinin özümüz də təşkil etmişik. Talasemiyadan<br />
əziyyət çəkən uşaqlara qanvermə aksiyası, kimsəsizlərə<br />
yardım, uşaqlar və qocalar evinə yardım aksiyaları keçirmişik.<br />
- Amma indi Avrasiya Kombat ciu-citsu Federasiyasına<br />
rəhbərlik edirsiniz. bu federasiyaya gəlişiniz<br />
barədə danışardınız...<br />
- 2018-ci ilin fevral ayında Alpaqut federasiyasından<br />
istefa verdim və həmin vaxt dünyaca nüfuzlu Avrasiya<br />
Kombat Ciu-Citsu Federasiyasından təklif gəldi və təklifi<br />
müsbət dəyərləndirdim. Federasiyanın tərkibində 20<br />
ölkə var, İdarə Heyətindəsə 10 ölkə təmsil olunub. Lakin<br />
7 ölkə səsvermə hüququna malikdir və onların seçimi<br />
ilə federasiyaya rəhbər təyin olundum. Təbii ki, burada<br />
söhbət mənim şəxsimdən getmir, bir azərbaycanlının<br />
dünyaca nüfuzlu federasiyaya rəhbər təyin olunmasından<br />
gedir. Bu da təsadüfi deyil, cənab prezident İlham<br />
Əliyevin apardığı idman siyasətinin nəticəsidir ki, Azərbaycan<br />
bu gün idman ölkələrindən biridir. Azərbaycanda<br />
Avropa oyunları, Formula 1 yarışları, şahmat üzrə dünya<br />
çempionatı və s. idman yarışları təşkil olunur. Hətta bu<br />
yaxınlarda ölkəmizdə cüdo üzrə dünya çempionatı keçirildi<br />
və bu da Azərbaycanda idmana göstərilən qayğı və<br />
diqqətin nəticəsidir.<br />
- Avrasiya Kombat ciu-citsu Federasiyası olaraq,<br />
yəqin ki, müxtəlif yarışlar, seminarlar keçirmisiniz?<br />
- Rəhbərliyim dövründə Qırğızıstanda 2-ci Asiya<br />
çempionatı təşkil olundu. Sonra Bakı şəhərində Heydər<br />
Əliyev Mərkəzi ilə birlikdə kombat ciu-citsu idmançılarının<br />
seminarı keçirildi. Daha sonra 7 ölkəni təmsil edən<br />
kombat ciu-citsu ustalarının qatıldığı beynəlxalq müəllimlərin<br />
seminarını təşkil etdik. Eyni zamanda kombat<br />
ciu-citsu idmançılarının qoşulduğu beynəlxalq seminar<br />
keçirildi. Qodzilla qurupunun və Avrasiya Kombat<br />
Ciu-Citsu Federasiyasının birgə təşkilatçılığı ilə dünyaca<br />
məşhur ciu-citsu ustası Roys Qreysi Azərbaycana gəldi<br />
və Azərbaycanda Brazilya ciu-citsu üzrə, həm də kombat<br />
ciu-citsu üzrə genişmiqyaslı seminar təşkil edildi. Bu<br />
işlərdə Avrasiya Kombat Ciu-Citsu Federasiyasının vitse-prezidenti,<br />
əməkdar məşqçi, DİN-in əlbəyəxa döyüş<br />
14 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
KombAt cİu-cİtSu<br />
üzrə baş təlimatçısı, 5-ci dan qara kəmər sahibi Rəsul<br />
Məmmədovun xüsusi köməyini qeyd etməliyəm. Bildirim<br />
ki, Rəsul Məmmədovun Azərbaycan və dünya idmanı<br />
üçün gördüyü işlər göz qabağındadır. O, neçə-neçə dünya<br />
və Avropa çempionu yetişdirib. Onun tələbələri bu gün<br />
ölkəmizi dünyanın ən nüfuzlu idman yarışlarında təmsil<br />
edir və eyni zamanda Azərbaycanın güc strukturlarında<br />
məsul vəzifələrdə çalışırlar. Ondan əlavə, bizim digər<br />
vətənpərvər komanda üzvlərimiz var ki, bizə çox böyük<br />
kömək edirlər. Əsas məqsədimiz Azərbaycan xalqına və<br />
dövlətçiliyinə layiqincə xidmət etməklə yanaşı sağlam<br />
həyat tərzinin, bədən tərbiyəsinin təbliğ olunması, beynəlxalq<br />
arenada Azərbaycanı ən yüksək səviyyədə təmsil<br />
etməkdir.<br />
- bu idman növündə fərqlənən idmançılardan<br />
kimlərin adlarını çəkə bilərsiniz?<br />
- İdamançılarımızın naliyyətləri çox yaxşıdır. Bizim<br />
kombat cui-citsu üzrə yüksək nəticələr əldə etmiş Avropa<br />
və dünya çümpionlarımız, beynəlxalq turnirlərin qalibi<br />
olan idmançılarımız var. Böyüklərdən Eldar Məmmədov,<br />
Nazim Qasımov, Ceyhun Hüseynov, Eldar Abdullayev,<br />
Emil Hüseynov, Natiq Allayarov, Həsən Əliyev, Amir Xudadatov,<br />
Elbəy Nəsirli, Muşfiq Hüseynov, Tural Rüstəmov,<br />
Fərid Mailov, Əlyar Abdullayev, Süleyman Əliyev,<br />
Şamil Elifxanov, Mahir Ağayev, Sevinc Mürsəlova, Sveta<br />
Vəliyeva, Aytən Rəcəbova, İlahə Vəliyeva, yeniyetmə<br />
və gənclərdən isə Xədicə Baxışlı, Elman Əsgərov, Fuad<br />
Şıxseyidov, Yaşar Əhədli, Eyub Əkbərov, Rasim Mustafayev,<br />
Cahangir İmanov, Teymur Hüseynov, Aqil Həzi,<br />
Paşa Hacıyev və Əli Hüseynovun adlarını çəkə bilərəm.<br />
- başqa idman növlərinə marağınız varmı?<br />
- Bəli, futbola və digər döyüş sənətlərinə marağım<br />
var. Futbolda Azərbaycan millisinə və klublardan “Neftçi”yə<br />
azarkeşlik edirəm.<br />
- bəs “Sportsman” jurnalının oxucularına demək<br />
istədiyiniz bir sözünüz, mesajınız varmı?<br />
- Hər zaman idmanla məşğul olsunlar, sağlam həyat<br />
tərzi keçirsinlər. Çünki biz müharibə şəraitində yaşayan<br />
ölkəyik və müharibə şəraitində yaşayan bir ölkənin milli<br />
məfkurəli, sağlam düşüncəli, fiziki cəhətdən güclü gənclərə<br />
ehtiyacı var. Biz nəinki mənəvi, həm də fiziki cəhətdən<br />
güclü olmalıyıq. Hər an Qarabağ uğrunda döyüşə<br />
hazır və dövlətimizin ətrafında sıx birləşərək həmrəy olmalıyıq.<br />
vüsal mövsümov<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
15
Futbol<br />
S P O R T S M A N<br />
1956-cı ildə Fransanın<br />
“France Football”<br />
jurnalı tərəfindən<br />
təsis olunan<br />
“qızıl top” ən qədim<br />
beynəlxalq fərdi mükafatdır.<br />
Uzun müddət<br />
o, Avropanın ən<br />
yaxşı futbolçusuna<br />
verilib. ona görə də<br />
Pele və Diego maradona<br />
kimi əfsanələr<br />
bu mükafatı qazana<br />
bilməyiblər.<br />
lUKA moDrIc 2018-ci ilin<br />
“qIzIl toP”unu qAzAnDI<br />
Amma 2007-ci ildən “Qızıl<br />
top” dünyanın ən yaxşı futbolçusu<br />
üçün nəzərdə tutulub. 2010-<br />
2015-ci illərdəsə bu mükafatın FI-<br />
FA-nın himayəsi altında olduğunu<br />
xatırladım.<br />
Mənə gəlincə, 2000-ci ildən<br />
“Qızıl top”un münsiflər heyətində<br />
Azərbaycanı təmsil edirəm.<br />
“France Football” sorğuya<br />
qatılanlardan (dünyanın hər ölkəsindən<br />
bir media nümayəndəsi)<br />
təqvim ili ərzində ən yaxşı hesab<br />
etdikləri 5 futbolçuya səs vermələrini<br />
istəyir.<br />
2018-ci il anketində mən<br />
belə səs vermişəm:<br />
1) luka modric (Croatia /<br />
Real Madrid)<br />
2) Kylian mbappe (France /<br />
Paris SG)<br />
3) mohamed Salah (Egypt /<br />
Liverpool)<br />
4) eden hazard (Belgium /<br />
Chelsea)<br />
5) Antoine Griezmann (France<br />
/ Atletico Madrid)<br />
Modricin sorğuda ən yaxın izləyicisi<br />
Cristiano Ronaldonu 275<br />
xal qabaqlayaraq qalib olması<br />
əksər respondentlərin mənimlə<br />
həmfikir olmalarından xəbər verir.<br />
16 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
FUTBOL<br />
Dünya çempionatlarının keçirildiyi illərdə “Qızıl top”u,<br />
əsasən, mundialda özünü daha yaxşı göstərən futbolçular<br />
qazanır. Fikrimcə, Modricin də Rusiya-2018-də göstərdiyi<br />
oyun, kapitan kimi Xorvatiya millisini finala daşıması ən<br />
yaxşı seçilməsində həlledici oldu.<br />
2016-da 17-ci, 2017-də 5-ci və 2018-də 1-ci yer<br />
Luka Modric 2016-cı ildə “Qızıl top”un sorğusunda 1<br />
xalla 17-19-cu yerləri bölüşdürüb, 2017-ci ildə isə 84 xalla<br />
5-ci olub.<br />
Xorvatiyalının bundan əvvəlki nailiyyətlərinə gəlincə, o,<br />
2003-cü ildə Bosniya çempionatının (18 yaşında), 2007-ci<br />
ildəsə Xorvatiya çempionatının ən yaxşı oyunçusu seçilib,<br />
həmçinin 2007-ci ildən 2018-ci ilə kimi müxtəlif versiyalarda<br />
dəfələrlə Xorvatiyanın ən yaxşı futbolçusu adına layiq<br />
görülüb.<br />
Modric 2010/11 mövsümündə “Tottenham”in ən yaxşı<br />
oyunçusu, Madrid “Real”ında oynamağa başladıqdan sonrasa<br />
2 dəfə La Liqanın ən yaxşı yarımmüdafiəçisi, sonra<br />
UEFA tərəfindən 2 dəfə Avropada mövsümün ən yaxşı yarımmüdafiəçisi,<br />
həmçinin 2017/18 mövsümünün ən yaxşı<br />
oyunçusu seçilib.<br />
O, eyni zamanda, 2017-ci ildə klubların dünya çempionatının,<br />
2018-ci ildəsə 2-ci yeri tutduqları Rusiya mundialının<br />
“Qızıl top”unu qazanıb. 2018-ci ildə FIFA tərəfindən<br />
dünyanın ən yaxşı futbolçusu, IFFHS tərəfindən dünyanın<br />
ən yaxşı pleymekeri seçilib.<br />
Modricin 2008-ci ildə Avropa çempionatının, 2015/16<br />
mövsümündə La Liqanın, 2 dəfə UEFA tərəfindən Avropanın,<br />
4 dəfə Çempionlar Liqasının, 4 dəfə də FIFA tərəfindən<br />
dünyanın, həmçinin 2018-ci il dünya çempionatının<br />
rəmzi yığmasına daxil edildiyini də bildirim.<br />
rasim mövsümzadə<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
17
FUTBOL<br />
S P O R T S M A N<br />
Avro-2020-nin seçmə mərhələsi<br />
əvvəlKi gÖrüşlərin nəticələrinə əSASən, FAvorit KimDir?<br />
Azərbaycan millisi Avro-<br />
2020-yə çıxmaq uğrunda seçmə<br />
mərhələdə e qrupunda<br />
Xorvatiya, Uels, Slovakiya və<br />
macarıstan komandaları ilə<br />
mübarizə aparacaq.<br />
rəqiblərin öz aralarında<br />
əvvəlki oyunlarının nəticələrinə<br />
əsasən, komandaların<br />
gücünü müəyyənləşdirməyə<br />
çalışdıq.<br />
Azərbaycan, Xorvatiya və<br />
Slovakiya yalnız ötən əsrin<br />
90-cı illərinin əvvəlində yenidən<br />
müstəqillik qazandığından<br />
qrupdakı komandaların<br />
yalnız son 30 ildəki görüşlərini<br />
nəzərə aldıq.<br />
XorvAtiyA<br />
Xorvatiya – Slovakiya: 6<br />
oyun, 2 qələbə, 2 heç-heçə, 2<br />
məğlubiyyət (hamısı yoldaşlıq<br />
görüşü)<br />
Xorvatiya – macarıstan: 7<br />
oyun, 3 qələbə, 4 heç-heçə<br />
Xorvatiya – Uels: 4 oyun, 3<br />
qələbə, 1 heç-heçə<br />
Xorvatiya – Azərbaycan: 2<br />
oyun, 1 qələbə, 1 heç-heçə (hamısı<br />
rəsmi oyun)<br />
SlovAKiyA<br />
Slovakiya – Xorvatiya: 6<br />
oyun, 2 qələbə, 2 heç-heçə, 2<br />
məğlubiyyət (hamısı yoldaşlıq<br />
görüşü)<br />
Slovakiya – macarıstan: 4<br />
oyun, 2 qələbə, 2 heç-heçə<br />
Slovakiya – Uels: 3 oyun, 1<br />
qələbə, 2 məğlubiyyət (hamısı<br />
rəsmi oyun)<br />
Slovakiya – Azərbaycan: 6<br />
oyun, 5 qələbə, 1 məğlubiyyət<br />
(hamısı rəsmi oyun)<br />
UelS<br />
Uels – Xorvatiya: 4 oyun, 1<br />
heç-heçə, 3 məğlubiyyət<br />
Uels – Slovakiya: 3 oyun, 2<br />
qələbə, 1 məğlubiyyət (hamısı<br />
rəsmi oyun)<br />
Uels – macarıstan: 2 oyun,<br />
2 qələbə (hamısı yoldaşlıq görüşü)<br />
Uels – Azərbaycan: 6 oyun,<br />
5 qələbə, 1 heç-heçə (hamısı<br />
rəsmi oyun)<br />
18 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
mAcArIStAn<br />
macarıstan – Xorvatiya: 7<br />
oyun, 4 heç-heçə, 3 məğlubiyyət<br />
macarıstan – Slovakiya: 4<br />
oyun, 2 heç-heçə, 2 məğlubiyyət<br />
macarıstan – Uels: 2 oyun,<br />
2 məğlubiyyət (hamısı yoldaşlıq<br />
görüşü)<br />
macarıstan – Azərbaycan:<br />
5 oyun, 5 qələbə<br />
AzərBAycAn<br />
Azərbaycan – Xorvatiya: 2<br />
oyun, 1 heç-heçə, 1 məğlubiyyət<br />
(hamısı rəsmi oyun)<br />
Azərbaycan – Slovakiya: 6<br />
oyun, 1 qələbə, 5 məğlubiyyət<br />
(hamısı rəsmi oyun)<br />
Azərbaycan – macarıstan:<br />
5 oyun, 5 məğlubiyyət<br />
Azərbaycan – Uels: 6 oyun,<br />
1 heç-heçə, 5 məğlubiyyət (hamısı<br />
rəsmi oyun)<br />
Bu da e qrupundakı komandaların<br />
son 30 ildə öz<br />
aralarındakı görüşlərininin<br />
ümumi nəticələri:<br />
1. Xorvatiya: 19 oyun, 9<br />
qələbə, 8 heç-heçə, 2 məğlubiyyət,<br />
35 xal<br />
2. Slovakiya: 19 oyun, 10<br />
qələbə, 4 heç-heçə, 5 məğlubiyyət,<br />
34 xal<br />
3. Uels: 15 oyun, 9 qələbə, 2<br />
heç-heçə, 4 məğlubiyyət, 29 xal<br />
4. macarıstan: 18 oyun, 5<br />
qələbə, 6 heç-heçə, 7 məğlubiyyət,<br />
21 xal<br />
5. Azərbaycan: 19 oyun, 1<br />
qələbə, 2 heç-heçə, 16 məğlubiyyət,<br />
5 xal<br />
rasim m.
oBerto BorDin:<br />
“Baccoya qarşı oynamaq,<br />
maradonaya qarşı oynamaq kimi idi”<br />
“Neftçi” komandasının baş məşqçisi<br />
Roberto Bordin 10 yanvar 1965-ci<br />
ildə Liviyada italyan ailəsində anadan<br />
olub.<br />
O, futbolçu karyerasının böyük hissəsini<br />
"Atalanta" və "Napoli" klublarında<br />
keçirib.<br />
2005-ci ildə karyerasını bitirdikdən<br />
sonra məşqçi kimi fəaliyyətini davam<br />
etdirib. Uzun müddət İtaliya klublarında,<br />
həmçinin Rumıniyada köməkçi<br />
məşqçi olub.<br />
2016-cı ilin martında “Triestina” komandasının<br />
baş məşqçisi təyin olunan<br />
Bordin həmin ilin oktyabrında isə Moldova<br />
“Şerif”ini çalışdırmağa başlayıb.<br />
Onun rəhbərliyilə Tiraspol təmsilçisi<br />
2 dəfə ölkə çempionu olub. İtaliyalı<br />
özü isə 2017-ci ildə Moldovanın ən<br />
yaxşı məşqçisi seçilib. Həmçinin İtaliya<br />
Futbol Federasiyası tərəfindən xaricdə<br />
uğurla işləyən italiyalı məşqçilər<br />
üçün nəzərdə tutulan "Qızıl skamya"<br />
mükafatına layiq görülüb.<br />
2018-ci ilin iyunundan Azərbaycanda<br />
çalışan italiyalı mütəxəssis<br />
Bakının “Neftçi” komandasının baş<br />
məşqçisidir.<br />
roberto Bordin “cBc Sport”da<br />
populyar “imza” verilişinin qonağı<br />
olub və əminə Kazımovanın suallarını<br />
cavablandırıb.<br />
- liviyada italyan ailəsində anadan<br />
olmusunuz...<br />
- Bəli, elədir. Valideynlərim italyandır,<br />
amma babalarım Liviyada<br />
anadan olublar. Belə alındı ki, həyatımın<br />
ilk 3 ilini orada yaşadım, sonra<br />
İtaliyaya köçdük.<br />
- Futbolçu kimi hər zaman İtaliyada<br />
oynamısınız. legioner həyatı<br />
yaşamaq şansınız olmayıbmı?<br />
- Xeyr, xaricdə yalnız məşqçi kimi<br />
çalışmışam. A seriyası kimi çempionatda<br />
oynamaq özü böyük uğurdur.<br />
Prinsipcə, karyeramdan çox razıyam.<br />
Amma deyə bilərəm ki, bu gün hər<br />
futbolçu üçün ölkəsindən kənarında<br />
legioner kimi oynamaq çox önəmlidir.<br />
- Futbolçu həyatınızın ən yaxşı<br />
dövrü "napoli"də keçib. neapol<br />
klubu ilə 1997-ci ildə İtaliya kubokunun<br />
finalına kimi gəlib çıxsanız<br />
da, həlledici oyunda məğlub oldunuz.<br />
həmin final oyunlarını xatırlayaq.<br />
- Bəli, həqiqətən də “Napoli”də<br />
karyeramın çox gözəl 4 ilini keçirmişəm.<br />
Mənim üçün belə bir klubda<br />
oynamaq çox önəmli idi. Amma etiraf<br />
edim ki, oradakı ilk iki ilim uğurlu olmadı.<br />
Amma sonra, sizin də dediyiniz<br />
kimi, İtaliya kubokunun finalında oynamaq<br />
şansımız oldu. Təəssüf ki, iki<br />
görüşün nəticəsinə görə, qalib gələ<br />
bilmədik. Bu uğursuzluqdan çox təsirləndik.<br />
Komandanın kapitanı kimi<br />
kuboku qazanmaq mənim özüm, komandam<br />
və şəhərimiz üçün çox vacib<br />
idi…<br />
- Klaudio Kanicca, Fabio Kannavaro<br />
kimi futbolçularla bir komandada<br />
oynamısınız. onların<br />
oyunu, komanda yoldaşları ilə münasibətləri,<br />
futboldankənar həyatı<br />
bizə də maraqlıdır…<br />
- Hə, həqiqətən, ikisi də dahi futbolçu<br />
olub.<br />
Kanicca ilə “Atalanta”da oynamışam.<br />
Çox yaxşı və zarafatcıl oğlan<br />
idi. Zarafata açıq bir insan. Kampaniya<br />
adamı idi və kollektivi birləşdirməyi<br />
bacarırdı. Futbol bacarığına gəlincə,<br />
bir daha təkrar edim, əla futbolçu<br />
olub, millidə də özünü göstərib, Maradona<br />
kimi futbolçunun oyundaşı olub.<br />
Çox güclü idi.<br />
Kannavaroya gəlincə isə, o da əla<br />
futbolçu olub. Güclü idi, klubun akademiyasından<br />
gəlmişdi və iddialı olması<br />
hər zaman gözlərindən oxunurdu.<br />
İnkişaf etdi və çox böyük uğurlara<br />
20 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
FUTBOL<br />
imza atdı. Yaxşı bilirsiniz, Kannavaro<br />
hansı uğurlara nail oldu, böyük çempion<br />
kimi tarixə düşdü. Özünü lider<br />
kimi göstərməyi də bacardı. Fərdi<br />
keyfiyyətlərindən başqa, həm də əla<br />
insandır. Gündən-günə onun iş keyfiyyətlərinin<br />
inkişafı özünü göstərirdi<br />
və o, istədiyini əldə etdi. Beləliklə, bir<br />
daha qeyd edirəm, iki əla futbolçu və<br />
iki böyük insan.<br />
- Kaniccanın zarafatcıl biri olduğunu<br />
dediniz. onunla bağlı hansısa<br />
gülməli hadisəni xatırlaya bilərsinizmi?<br />
- Hə, doğrudan, Kanicca çox gülməli,<br />
şən oğlan idi. Hər gün paltardəyişmə<br />
otağında gülməli hadisələr yaşanırdı,<br />
çünki zarafat etməyi sevirdi.<br />
Xatırlayıram, adətən məşqə və ya bizimlə<br />
görüşə həyat yoldaşı, dostu və<br />
iti ilə birlikdə gəlirdi. “Porşe”də gəlirdi<br />
və gülməli görünürdü ki, balaca maşından<br />
o, dostu, həyat yoldaşı və iti<br />
bir-bir çıxırlar...<br />
- Dəfələrlə əfsanəvi roberto<br />
baccoya qarşı oynamısınız. onun<br />
barəsində nə deyə bilərsiniz?<br />
- Roberto Bacco kimi oyunçu<br />
haqqında nə demək olar? Maradona<br />
ilə eyni səviyyədə hesab edilirdi. Ona<br />
qarşı oynamaq, Maradonaya qarşı<br />
oynamaq kimi idi. Baccoya qarşı oynayanda<br />
onun oyununa çox təəccüblənirdik.<br />
Konkret olaraq, ondan topu<br />
almaqda çətinlik çəkirdik. Sadəcə,<br />
onunla yanaşı qaçır və topla davranışını<br />
müşayiət edə bilirdik. Bir daha<br />
qeyd edim ki, Bacco ən böyük italiyalı<br />
istedadlardan biri idi. Çox yaxşı oyunçu<br />
olub və dünya səviyyəsində özünü<br />
göstərə bilib.<br />
- bacco ilə bağlı da hansısa maraqlı<br />
bir hadisəni danışa bilərsinizmi?<br />
- Bəli, belə bir gülməli an yadıma<br />
gəlir. O, “Yuventus”da oynayanda onlarla<br />
oyunumuz vardı. Elə alındı ki,<br />
mən şəxsən ona qarşı oynamalı oldum,<br />
onu saxlamalı idim. Bacco elə<br />
bir fint işlətdi ki, nə baş verdiyini anlamadım.<br />
Sürüşüb yıxıldım və kəllə-kəlləyə<br />
dəydik. Hətta məndən soruşdu<br />
ki, neynirsən? Bax belə bir gülməli<br />
məqam oldu. O, topla elə yaxşı davranırdı<br />
ki, bilmirdin, nə edəsən, düzgün<br />
qərar verməyə vaxt tapmırdın.<br />
- Əfsanəvi Dieqo maradona da<br />
legioner karyerasının böyük hissəsini<br />
İtaliyada, “napoli”də keçirib…<br />
- Heyif ki, Maradona ilə eyni komandada<br />
oynamaq imkanım olmayıb.<br />
Çünki mən “Napoli”yə gələndən<br />
2 il əvvəl o, klubdan getmişdi. Amma<br />
komanda ilə Argentinaya turnirə getdiyimiz<br />
vaxt o bütün heyəti bir günlük<br />
evinə dəvət etdi. Beləcə, onunla<br />
futboldan danşmaq imkanımız oldu,<br />
zarafatlaşdıq, birlikdə yemək yedik.<br />
Çox səmimi insandır, özünəməxsus…<br />
Ona doğma olan “Napoli”ni çox sevir.<br />
Şəxsi həyatına gəlincə, düzü, bu<br />
barədə çox az şey bilirəm. Bir də ki,<br />
şəxsi həyat şəxsi olaraq da qalmalıdır.<br />
- heç İtaliya millisinə düşmək<br />
şansınız olubmu?<br />
- Təəssüf ki, yox. Təəsüf ki…<br />
Çünki o vaxt yaxşı oyunçular çox idi<br />
və deməli, milli üçün seçim böyük idi.<br />
Mənə gəlincə, özümü uğurlu sayıram.<br />
Çünki 12 ilə yaxın A seriyasında çıxış<br />
etmişəm. Milliyə düşməksə, heyif ki,<br />
alınmadı. Ona görə ki, həmin dövrdə<br />
İtaliya milli komandasından dəvət<br />
almaq həddindən artıq çətin məsələ<br />
idi. Çoxlu yaxşı futbolçularımız vardı,<br />
haqqında danışdığımız Bacco, həmçinin<br />
Vialli, Mançini kimi. Sonrakı futbolçular<br />
nəslində də, yenə haqqında danışdığımız<br />
Kannavaro və başqaları…<br />
Amma bir daha təkrar edirəm, şadam<br />
ki, A seriyasında çıxış etmişəm və<br />
prinsipcə, öz karyeramdan razıyam.<br />
- 40 yaşına kimi futbol oynamısınız.<br />
Futbolçu karyeranızı bitirmək<br />
çətin idi?<br />
- Sözsüz, çətin idi. Amma fikrimcə,<br />
40 yaş bir futbolçunun karyerasını<br />
yekunlaşdırması üçün, kifayət qədər,<br />
yaxşı yaşdır. Yüksək diviziondakı<br />
karyeramdan razıyam, futbolçu həyatımın<br />
sonlarında isə İtaliyanın 3-cü<br />
divizionunda, C seriyasında çıxış etmişəm.<br />
Hər zaman futbola peşəkar<br />
yanaşır, həmişə maksimum məşq<br />
edirdim ki, bazar günləri oyuna çıxım.<br />
Hər oyuna tam hazır olmağa çalışırdım.<br />
Bir də ki, fiziki göstəricilərim də<br />
yaxşı idi, orqanizmim imkan verdi ki,<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
21
40 yaşıma kimi oynayım. Sonra da<br />
bəxtim gətirdi ki, futbolçu karyeramı<br />
bitirən kimi, baş məşqçinin köməkçisi<br />
kimi çalışmaq imkanım yarandı.<br />
- Siz “Parma”da Arriqo Sakki,<br />
həmçinin “Atalanta” və “napoli”də<br />
marçello lippinin rəhbərliyi altında<br />
oynamısınız. onlar barədə fikirləriniz<br />
bizə də maraqlıdır. onlardan nə<br />
öyrənmisiniz?<br />
- Doğrudur. Sakki haqqında danışsaq,<br />
o, Lippidən əvvəl məşqçim<br />
olub. Təbii ki, çox yaxşı, dahi məşqçi<br />
idi. Məşqçiliyi Hollandiyada oxuyub<br />
öyrənmişdi və holland futbolunun<br />
prinsiplərini İtaliyada tətbiq edirdi. Hər<br />
xırdalığa fikir verən insan idi, hər kiçik<br />
detalı analiz edirdi. Elə şeylər edirdik<br />
ki, onu 30 ildən sonra bu gün edirlər.<br />
Misal üçün oyunların videoanalizləri,<br />
rəqiblərin təhlili. Bax belə, bu insan<br />
idealist idi, detallara çox böyük diqqət<br />
ayırırdı. Bütün bu amillər də oyunlara<br />
düzgün hazırlaşmağa imkan verirdi.<br />
Bir də onu deyə bilərəm ki, çox tələbkar<br />
insan idi, əsasən də, məşqlərdə.<br />
Əgər sən 100 fazilik məşq edirsənsə,<br />
çıxıb belə də oynayacaqsan.<br />
Lippiyə gəlincə isə, o, “Atalanta”<br />
və “Napoli”də məşqçim olub. Çox<br />
yaxşı və dahi məşqçi olmaqla bərabər,<br />
çox yaxşı da insandır. Elə qayda-qanun<br />
yaratmışdı ki, özümüzü rahat<br />
hiss edirdik. Özümüzü böyük ailə<br />
hesab edirdik, mehriban kollektiv formalaşdırmışdı.<br />
Belə demək olarsa, o<br />
bizim üçün ata kimi idi. Bəzən, lazım<br />
olanda, danlayır, bəzən də tərifləyirdi.<br />
Olduqca isti münasibətimiz var idi.<br />
- 2016-cı ildən baş məşqçi kimi<br />
fəaliyyətiniz başladı. moldovanın<br />
“Şerif” klubunda uğurlu məqşçilik<br />
karyeranız olub. Amma avrokuboklarda<br />
“Qarabağ”a məğlub olmusunuz...<br />
- Bəli, 2016-cı ildən ölkə xaricində,<br />
Moldovada baş məşqçi kimi çalışmağa<br />
başladım. “Şerif” klubuna gəlincə,<br />
yeni yaranan komanda -təxminən 20<br />
yaşı olsa da, çoxlu sayda titul qazanıb.<br />
Səhv etmirəmsə, ölkə kubokunu<br />
nəzərə almasaq, o vaxt 14, ya 15<br />
dəfə çempion olmuşdu. “Şerif”də çalışmağım<br />
mənim üçün əvəzsiz təcrübə<br />
oldu. Həqiqətən səviyyəli klubdur.<br />
Hər şeyi var, çox yaxşı infrastruktura<br />
malikdir. Fikrimcə, Moldovada, Tiraspoldakı<br />
infrastruktura malik klubda<br />
işləmək hər məşqçi üçün böyük uğur<br />
və imkan deməkdir.<br />
“Qarabağ”la oyunlarımıza gəlincə,<br />
növbəti mərhələyə çıxa bilmədik.<br />
Çünki Bakıda birinci qarşılaşmada<br />
bəxtimiz gətirib qolsuz heç-heçə etsək<br />
də, Tiraspolda cavab oyununda<br />
uduzduq. Çempionlar Liqasında irəliləyə<br />
bilməsək də, Avropa Liqasının<br />
pley-offunda Varşava “Legiya”sını<br />
keçib qrupa düşdük. Orada isə yaxşı<br />
nəticə əldə etdik və 9 xal qazandıq.<br />
- Azərbaycan futbolunda ilk italyan<br />
məşqçisiniz. “neftçi”yə necə<br />
dəvət aldınız?<br />
- İtalyan agent vasitəsilə klubun<br />
direktoru və prezidenti ilə tanış<br />
oldum. İlk görüşdəcə xoş ünsiyyət<br />
qurduq, ortaq fikirlərimiz çox idi. Dərhal<br />
anladım ki, bu mənim üçün yaxşı<br />
şansdır, yaxşı fürsətdir. Bu çempionatı<br />
tanıyırdım, əvvəl də bu çempionatdan<br />
olan “Qarabağ” komandası ilə<br />
qarşılaşmışdım. Beləcə anladım ki,<br />
əla imkandır, bu gün də bura gəldiyim<br />
üçün şadam.<br />
- “neftçi” rəhbərliyi qarşınıza<br />
hansı hədəfi qoyub?<br />
- Dediyim kimi, ortaq fikirlərimiz<br />
var idi, qarşımıza daha yaxşı nəticəyə<br />
nail olmağı məqsəd qoyduq. Ötən<br />
mövsümlə müqayisədə, daha yaxşı<br />
nəticəyə imza atmalıyıq. Və təbii ki,<br />
avrokuboklara vəsiqə qazanmalıyıq.<br />
- bakıda "uypeşt"ə 3:1 hesabı<br />
ilə qalib gələn "neftçi" səfərdə 4<br />
cavabsız qol buraxdı. Sizi günahlandıranlar<br />
da az olmadı. bu məğlubiyyətin<br />
səbəbləri nə idi?<br />
- Təbii ki, hər birimiz bu nəticədən<br />
məyus olduq, bütün oyunçular,<br />
klubda çalışan hamı. Düzdür, oyuna<br />
cavabdeh olan şəxs məqşçidir. O,<br />
taktiki, psixoloji cəhətdən komandanı<br />
oyuna hazırlamalıdır. Bunları öz<br />
üzərimə götürürəm. Amma düzünə<br />
qalsa, oyunlara baxıb analiz etmək<br />
və sonra nəticəyə gəlmək lazımdir.<br />
Bakıda ilk oyunda çox yaxşı oynadıq.<br />
Buraxılan qoldan sonra əzm-<br />
22 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
karlıq nümayiş etdirib 3 qol vurduq,<br />
hətta daha çox vura bilərdik. Əlbəttə<br />
ki, Macarıstanda hər birimiz səhv etdik<br />
və nəticədə qapımızdan 4 top buraxdıq.<br />
Düşünmürəm ki, belə böyük<br />
məğlubiyyətə layiq idik. Amma olan<br />
oldu. Sadəcə baxıb nəticə çıxarmalıyıq.<br />
Bundan başqa, problemimiz də<br />
vardı, kapitanımız zədələnmişdi. Ona<br />
görə də psixoloji vəziyyətimiz bir az<br />
korladı. Amma sonra komanda bu<br />
məğlubiyyətə düzgün reaksiya verdi,<br />
ayağa qalxdı. Vəziyyəti düzəldə bildik.<br />
- nələri dəyişdirmisiniz komandada?<br />
- İlk növbədə bacardığımı etməyə<br />
çalışıram. Yəni öyrəndiklərimi və<br />
təcrübəmi tətbiq edirəm. Onlara hər<br />
zaman oyunçu kimi yaşadıqlarımı və<br />
məşqçi kimi gördüklərimi ötürməyə<br />
çalışıram. Açığı, bu, mənim ürəyimdən<br />
gələn işdir, gördüyüm iş mənim<br />
üçün dəyərlidir və hər şeyi maksimum<br />
etməyə can atıram. Doğrudan<br />
da peşəmi sevirəm. Bu fikri də onlara<br />
çatdırmağa çalışıram. Heç kim onları<br />
futbolçu olmağa məcbur etmir. Amma<br />
əgər bu yolu seçmisənsə, işini ürəkdən<br />
görməli, hər şeyi yüksək səviyyədə<br />
etməlisən. Ən böyük tələbim işlərinə<br />
peşəkar yanaşmalarıdır. Düzgün<br />
FUTBOL<br />
qidalanıb, istirahət edib və düzgün<br />
məşq etsinlər. Yalnız bundan sonra<br />
böyük nəticələr əldə etmək mümknüdür.<br />
- Azərbaycan futbolunda bəyəndiyiniz<br />
və bəyənmədiyiniz nələr<br />
olub? təbii ki, bir neçə aydır, burdasınız.<br />
müşahidə etdiyiniz qədərini<br />
deyin.<br />
- Bu çempionat haqqında fikirlərim<br />
müsbətdir. Burada yaxşı komandalar,<br />
yaxşı yerli futbolçular, kifayət<br />
qədər səviyyəli legionerlər var. Üzücü<br />
məqam güclülər dəstəsində 8 komandanın<br />
olmasıdır. Səhv etmirəmsə,<br />
əvvəllər komandaların sayı 12 olub.<br />
Xoşagəlməz deməzdim, amma üzücü<br />
məqamdır. Potensial var, məncə,<br />
əsas çempionatda daha çox komandanı<br />
mübarizəyə qoşmaq olar. Ümumilikdə<br />
deyə bilərəm ki, çempionatın<br />
səviyyəsi var.<br />
- bakını ətraflı gəzmək imkanınız<br />
olubmu? harda yaşayırsınız?<br />
- Mərkəzdə, komandanın bazasının<br />
yaxınlığında yaşayıram. Mənə çox<br />
rahatdır. Çünki komandaya yaxınam.<br />
Deyim ki, Bakı möhtəşəm şəhərdir.<br />
İçərişəhəri və mərkəzdə bir neçə yeri<br />
gəzmək imkanım olub. Arada qızımla<br />
parkları gəzməyə çıxırıq, bura onun<br />
da xoşuna gəlir. Deyə bilərəm ki, daha<br />
çox evcanlıyam. Evdə dincəlməyi sevirəm,<br />
açığı, elə boş vaxtımın çoxunu<br />
da evdə keçirirəm. İşləyirəm, sonra<br />
bazadan evə qayıdıb məşqlər üzərində<br />
çalışıram.<br />
- Ailəniz də sizinlə birgə burada<br />
yaşayır? Ailənizi də, qiyabi də olsa,<br />
tanımaq xoş olardı. onlardan danışın.<br />
- Bəli, burada Yelena və 14 aylıq<br />
qızım Aurora ilə birlikdə yaşayıram.<br />
Bundan başqa, İtaliyada Leonardo və<br />
Cenevra adlı iki övladım da var. Onlar<br />
üçün çox darıxıram. Çox istərdim, hamımız<br />
birlikdə yaşayaq.<br />
- İtaliya yeməkləri daha dadlıdır,<br />
liviya, yoxsa Azərbaycan?<br />
- Liviya mətbəxti haqqında çox söz<br />
deyə bilmərəm. Çünki 3 yaşıma kimi<br />
orada olmuşam. Sadəcə anamın kuskus<br />
yeməyini yaxşı bişirdiyini xatırlayıram.<br />
İtalyan ailəsi olduğumuz üçün<br />
daha çox öz yeməklərimizə üstünlük<br />
verirdik. Azərbaycan mətbəxinə gəlincə<br />
isə, onu deyim ki, Moldova ilə<br />
oxşar cəhətləriniz var. İtaliyada əvvəlcə<br />
qəlyanaltı, sonra şorba və ardınca<br />
əsas yeməyi yeyirik. Moldova<br />
və Azərbaycanda isə bəzən bütün<br />
yeməklər eyni vaxtda gəlir. İçərişəhərdə<br />
fərqli məkanlarda Azərbaycanın<br />
milli yeməklərindən bir neçəsinin<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
23
Futbol<br />
S P O R T S M A N<br />
dadına baxmışam, fərqli kabablar<br />
yemişəm, öyrəşmədiyim bir dad idi,<br />
amma etiraf edim ki, çox bəyəndim.<br />
Əlbəttə, ev üsulu ilə hazırlanan bütün<br />
yeməklər ləzzətlidir.<br />
- Ömrünüzün ən yaddaqalan<br />
yeni il bayramı?<br />
- “Napoli”də oynayanda keçirdiyim<br />
bir Yeni il bayramını xatırlayıram.<br />
Səhv etmirəmsə, yanvarın 2-də və<br />
ya 3-də oyunumuz vardı. Klubumuzun<br />
oyunçusu Çiro Ferrara bayramı<br />
birlikdə qeyd etməyimiz üçün bütün<br />
komandanı evinə dəvət etdi. Baş<br />
məqçimiz Lippi də orada idi. Təəssüf<br />
ki, bu ən qısa Yeni il bayramı oldu.<br />
Çünki, demək olar ki, gecə saat 12 tamam<br />
olan kimi hamı avtobus və şəxsi<br />
avtomobillərinə minib bazaya yollandı.<br />
Axı biz oyuna hazırlaşmalı idik.<br />
Ferraranın evindən bazaya gedən<br />
yolda çox mötəşəm fişəng şousu gördük.<br />
Neapollular çox səs-küylüdürlər.<br />
Onların başladığı şou 10-15 dəqiqə<br />
deyil, saatlarla çəkir. Elə bunun sayəsində<br />
biz də belə gözəl şəhərdə füsünkar<br />
mənzərənin şahidi olduq. Bir<br />
də onların qəribə adəti var: deyirlər<br />
ki, yeni ilin ilk günü köhnə və lazımsız<br />
əşyalardan qurtulmaq lazımdır.<br />
Ona görə də həmin gün bütün şəhər<br />
köhnə əşyalar mağazasını xatrıladır.<br />
Şəhərdə gəzərəkən lazımlı-lazımsız<br />
hər şeyi görə bilərsiniz.<br />
- 2019-cu ildən nələr gözləyirsiniz?<br />
- Mən şəxsən uğur və hər şeyin<br />
müsbət olmasını gözləyirəm. Əlbəttə,<br />
ilin ilk 5-6 ayı bizim üçün - klub<br />
rəhbərliyi, futbolçular, azarkeşlər və<br />
bizimlə çalışan hamı üçün çox vacibdir.<br />
Çünki mövsüm bitəcək və gördüyümüz<br />
işlərin nəticəsi bəlli olacaq.<br />
Düşünürəm, yaxşı nəticə göstərsək,<br />
buna birlikdə çox sevinəcək və xoşbəxt<br />
olacağıq. Can sağlamlığını da<br />
unutmaq istəmirəm. Bu hamımız<br />
üçün ən vacibdir.
S P O R T S M A N Futbol<br />
2019 AFc AsIan cup<br />
italiyalılar – 2006 dünya çempionu<br />
marcello lippi (Çin millisi)<br />
və Alberto zaccheroni (Bəə),<br />
isveçli Sven-göran eriksson<br />
(Filippin) və argentinalı héctor<br />
cúper (Özbəkistan), portuqaliyalılar<br />
carlos queiroz (iran) və<br />
Paulo Bento (cənubi Koreya)<br />
kimi məşqçilərin qatıldığı yarış<br />
necə maraqsız ola bilər ki?<br />
“tottenham”in ikinci<br />
məhsuldar oyunçusu<br />
Bu həm də Almaniya və İngiltərə<br />
klublarının formasını geyinən 20 futbolçunun<br />
çıxış etdiyi yarışdır.<br />
FutbolDA ASİyAnIn<br />
Ən GüclüSü Kİm olAcAQ?<br />
Shaikh Salman bin ebrahim Al Khalifa:<br />
“bu yarış tarixə düşəcək və Asiyada futbol üçün böyük qürur mənbəyi olacaq”<br />
Elə hazırkı mövsüm Harry Kanedən<br />
sonra Premyer Liqada 8 qolla<br />
“Tottenham”in ikinci məhsuldar<br />
oyunçusu olan cənubi koreyalı Son<br />
Heung-min də klubunun çempionluq<br />
uğrunda mübarizə aparmasına<br />
baxmayaraq, kapitan kimi 3-cü qrup<br />
oyunundan öz ölkəsinin şərəfini qorumağa<br />
başlayacaq.<br />
Avropadan 74 futbolçu<br />
Həm dünyaca məşhur məşqçilər,<br />
həm də Avropada top qovan ümumilikdə<br />
74 futbolçu Asiya çempionu titulu<br />
uğrunda mübarizə aparır. Yanvarın<br />
5-də Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində<br />
start götürən və rəsmən AFC Asian<br />
Cup (AFC – Asiya Futbol Konfederasiyası)<br />
adlanan Asiya kuboku turniri<br />
fevralın 1-ə kimi davam edəcək.<br />
tarixi Avropa çempionatından<br />
əvvəl başlayan yarış<br />
Avropa çempionatı-2016-dan ruhlanan<br />
asiyalılar da öz qitələrinin əsas<br />
futbol yarışında iştirakçıların sayını<br />
24-ə yüksəldiblər. Amma bir məqamı<br />
xatırlayaq ki, Asiyada (1956) qitənin<br />
ən güclü komandasını Avropadan<br />
(1960) əvvəl müəyyənləşdirməyə<br />
başlayıblar.<br />
3 debütant - Qırğızıstan,<br />
Filippin və yəmən<br />
İştirakçıların sayının artması sayəsində<br />
Qırğızıstan, Filippin və Yəmən<br />
kimi ölkələrin milli komandaları da<br />
AFC Asian Cup turnirində debüt etmək<br />
imkanı qazanıblar. Eləcə də Li-<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
29
Futbol<br />
S P O R T S M A N<br />
van 2000-ci ildən, Türkmənistan isə<br />
2004-cü ildən sonra ilk dəfə yarışa<br />
qatılmaq şansı əldə ediblər.<br />
Qırğızıstan və Türkmənistandan<br />
fərqli olaraq, Özbəkistan ardıcıl 7-ci<br />
dəfə Asiya çempionu adı uğrunda<br />
mübarizə aparır və 2011-ci ildə 4-cü<br />
yeri tutmağı bacarıb. Keçmiş sovet<br />
respublikalarından yalnız Tacikistan<br />
(və Asiya futbol ailəsinin üzvü olduğu<br />
vaxt Qazaxıstan) hələ də qitə çempionatının<br />
final mərhələsinə vəsiqə qazanmağın<br />
sevincini yaşaya bilməyib.<br />
Ümumiyyətlə, 2019 AFC Asian Cup<br />
turnirindən kənar qalanlar arasında<br />
Küveyt, İndoneziya, Malayziya, Honkonq,<br />
Sinqapur kimi ölkələrin olduğunu<br />
da vurğulayaq.<br />
Özbəkistanlı qapıçının<br />
rekordu<br />
Özbəkistana gəlincə, AFC Asian<br />
Cup turnirinin səviyyəsi, əvvəlkilərlə<br />
hazırkı yarışın müqayisəsi barədə ən<br />
yaxşı, yəqin ki, bu komandanın qapıçısı<br />
İqnati Nesterov danışa bilər. 35<br />
yaşlı futbolçu 5-ci Asiya kubokuna qatılmaqla<br />
rekorda imza atır.<br />
yəmən və Suriyada futbol<br />
yaşayır<br />
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində keçirilən<br />
çempionat həm də hərbi münaqişələrin<br />
olduğu Yəmən və Suriya<br />
kimi ölkələrdə futbolun yaşadığına<br />
bariz sübutdur.<br />
Amma Yəmən komandası sonuncu<br />
dəfə öz ölkəsində 2012-ci ildə<br />
oynayıb, milli çempionatı isə 2015-ci<br />
ildən keçirilmir. Bu səbəbdən Asiya<br />
kubokunun bütün iştirakçıları arasında<br />
FIFA-nın reytinqində ən aşağı<br />
mövqedə - 135-ci pillədə qərarlaşan<br />
yəmənlilər üçün mötəbər yarışda çıxışın<br />
özü böyük nailiyyətdirsə, Suriya<br />
millisi tarixində ilk dəfə qrup mərhələsini<br />
adlaya bilər.<br />
Digər diqqətçəkiçi məqam - həm<br />
Yəmən, həm də Suriya hazırkı Asiya<br />
kubokunda heyətinin yarıdan çoxu<br />
legioner olan azsaylı komandalardandır.<br />
Bu göstəricidə lider isə Avstraliyadır<br />
– yalnız 3 futbolçusu öz çempionatında<br />
oynayır.<br />
İran, cənubi Koreya,<br />
yaponiya, Avstraliya...<br />
“Favoritlər kimdir?” sualına 2018-ci<br />
il Rusiya mundialından cavab tapmaq<br />
mümkündür. Avropa çempionu Portuqaliyaya<br />
məğlub olmayan İran, Almaniyanı<br />
qrupda saxlayan Cənubi Koreya,<br />
Kolumbiyaya qalib gələn Yaponiya<br />
və gələcək dünya çempionu Fransaya<br />
çətin anlar yaşadan Avstraliya. 2006-<br />
cı ildən Asiya futbol ailəsinə qoşulan<br />
avstraliyalılar həm də AFC Asian Cup<br />
turnirinin son çempionudurlar (2015)<br />
və BƏƏ-də titullarını qoruyurlar.<br />
təbriz klublarının futbolçuları,<br />
ərdəbilli Kərim...<br />
İran 2019 AFC Asian Cup turnirinə<br />
ev sahibliyi etmək uğrunda<br />
mübarizədə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə<br />
məğlub olsa da, FIFA reytinqində<br />
ən yüksək mövqedə olan<br />
Asiya komandası kimi (29-cu yer)<br />
qələbəsini yaşıl meydanlarda qazanmağa<br />
çalışacaq. Bu işdə cənub<br />
30 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N Futbol<br />
qonşumuza Təbrizin “Traktorsazi”<br />
klubunun futbolçuları Ehsan Həcsafi,<br />
Məsud Şocaei (millinin kapitanı)<br />
və Aşkan Decagah (müsahibələrinin<br />
birində həyat yoldaşının Bakıda<br />
doğulduğunu və azərbaycanlı olduğunu,<br />
özünün isə türkcə bilmədiyini<br />
bildirib), “Maşinsazi” komandasının<br />
təmsilçisi Hosseyn Kanaanizadegan,<br />
həmçinin “Nottingham Forest”-<br />
də oynayan ərdəbilli Kərim Ansarifard<br />
yardımçı olacaqlar.<br />
Maraqlıdır ki, Asiya çempionatının<br />
bütün dövrlər ərzində ən məhsuldar<br />
oyunçusu da ərdəbilli Əli<br />
Daeidir – 14 qol. Kərküklü Yunis<br />
Mahmud (İraq) isə 4 ayrı AFC Asian<br />
Cup turnirində qol vuran yeganə<br />
futbolçudur.<br />
Asiya çempionatında<br />
meksikalı hakimlər<br />
Bu yarış həm də Asiya kubokunda<br />
ilk dəfə VAR sisteminin tətbiqi ilə<br />
tarixə düşəcək. Amma hakimlər video<br />
köməkçilərin xidmətindən 1/4 final<br />
mərhələsindən başlayaraq yararlana<br />
biləcəklər.<br />
Qarşılaşmaları idarə edənlər arasında<br />
César Ramosun rəhbərlik etdiyi<br />
meksikalı hakimlər briqadasının olması<br />
da diqqəti çəkir.<br />
Oyunlarda haqq-ədaləti qoruyanlar<br />
arasında ən məşhuru isə dünya<br />
çempionatlarında hamıdan çox – 11<br />
qarşılaşmanı idarə etmiş özbək Ravşan<br />
İrmatovdur.<br />
Çempion 5 milyon<br />
dollar qazanacaq<br />
İndi də yarışın maliyyə tərəfi barədə.<br />
2019 AFC Asian Cup turnirinin<br />
ümumi mükafat fondu 14,8 milyon<br />
dollardır. Çempion 5 milyon, finalçı 3<br />
milyon, yarımfinalda məğlub olanlar<br />
isə 1 milyon dollar qazanacaq. 24 iştirakçının<br />
hər birinə həmçinin 200 min<br />
veriləcək.<br />
1449 jurnalist yarışı<br />
işıqlandırır<br />
Televiziya vasitəsilə bütün dünyada<br />
2,5 milyarddan çox insan Asiya<br />
komandalarının mübarizəsini izləmək<br />
imkanına malikdir. Ümumiyyətlə,<br />
müxtəlif ölkələrindən akkreditasiyadan<br />
keçən 1449 jurnalistin yarışı işıqlandırdığı<br />
bildirilir.<br />
İlk dəfə 1996-cı ildə, ümumiyyətlə<br />
ikinci dəfə Asiya kubokuna ev sahibliyi<br />
edən Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin 4<br />
şəhərindəki 8 stadionda 28 gün ərzində<br />
51 oyun...<br />
“Ən güclü komanda<br />
qalib gəlsin”<br />
Asiya Futbol Konfederasiyasının<br />
prezidenti bəhreynli Shaikh Salman<br />
bin Ebrahim Al Khalifa 2019 AFC Asian<br />
Cup barədə belə deyib: “Bu yarış<br />
tarixə düşəcək və Asiyada futbol üçün<br />
böyük qürur mənbəyi olacaq. Ən güclü<br />
komanda qalib gəlsin”.<br />
rASim mÖvSümzADə<br />
“Ballon d’or” mükafatının<br />
jüri üzvü<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
31
yubİley<br />
S P O R T S M A N<br />
Eldar isMayIlOVUn<br />
öZü Və iZi<br />
yeni 2019-cu il ərəfəsində Azərbaycan<br />
mətbuat şurası Ahıl Jurnalistlər məclisinin<br />
təşkilatçılığı ilə Beynəlxalq mətbuat mərkəzində<br />
"Keçmişə ehtiramla, gələcəyə inamla!"<br />
devizi altında, tanınmış jurnalist, Azərbaycan<br />
idman Jurnalistləri Assosiasiyasının (AiJA)<br />
prezidenti, “Sportsman” jurnalının baş məsləhətçisi<br />
eldar ismayılovun 70 illik yubileyinə<br />
həsr olunmuş mərasim keçirilmişdir.<br />
Mərasimi Ahıl Jurnalistlər Məclisinin sədri, Azərbaycan<br />
İdman Jurnalistləri Assosiasiyasının üzvü Məzahir Süleymanzadə<br />
açaraq iştirakçıları yubilyarın keçdiyi həyat və<br />
yaradıcılıq yolunu əks etdirən sənədli filmə baxmağa dəvət<br />
etmişdir. Film məclisə toplananların dərin marağına səbəb<br />
olmuş, onları tarixə çevrilmiş ötən illərin ağuşuna almışdır.<br />
Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri, millət vəkili Əflatun<br />
Amaşov yubilyar jurnalistə Mətbuat Şurasının diplomunu<br />
təqdim etmişdir. Eldar İsmayılova, həmçinin, Ahıl Jurnalistlər<br />
Məclisinin xatirə hədiyyəsi verilmişdir.<br />
Millət vəkilləri – “Azərbaycan” qəzetinin baş redaktoru<br />
Bəxtiyar Sadıqov, Azərbaycan Kikboksinq Federasiyasının<br />
prezidenti Adil Əliyev, Milli Məclisin Əmək və Sosial Siyasət<br />
Komissiyası sədrinin müavini, Gənclər və İdman Komissiyasının<br />
üzvü Rauf Əliyev, mərasim iştirakçılarından uzun<br />
illər məsul dövlət vəzifələrində çalışmış şair Ramiz Məmmədzadə,<br />
məşhur güləşçi, keçmiş SSRİ, Avropa və Dünya<br />
birincisi, Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin vitse prezidenti,<br />
Ədalətli Oyunlar hərəkatının başçısı Xəzər İsayev,<br />
Daxili Qoşunların sabiq baş qərərgah rəisi, ehtiyatda olan<br />
polkovnik Zahid Teymurov, 89 yaşlı pedaqoq Səlim Əzimov,<br />
tanınmış yazıçı-dramaturq, şair, tərcüməçi, pedaqoq, ictimai<br />
xadim, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət<br />
Universitetinin ədəbi yaradıcılıq və ekran dramaturgiyası<br />
kafedrasının müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor, II<br />
dərəcəli Dövlət müşaviri, Əməkdar Jurnalist Aqşin Babayev,<br />
Azərbaycan Radiosunun diktoru, xalq artisti Əli Məhəmmədoğlu,<br />
“Xalq Qəzeti” baş redaktorunun müavini, Əməkdar<br />
Jurnalist Tahir Aydınoğlu, “Olimpiya dünyası” qəzetinin baş<br />
redaktoru, Əməkdar Jurnalist Murad Fərzəliyev və başqala-<br />
32 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N yubİley<br />
rı çıxış edərək yubilyar barədə xatirələrini,<br />
ürək sözlərini söyləmişlər.<br />
Eldar İsmayılov çıxış edərək millət<br />
vəkillərinə, Azərbaycan Mətbuat<br />
Şurasına, Ahıl Jurnalistlər Məclisinə,<br />
mərasim iştirakçılarına minnətdarlığını<br />
bildirmişdir.<br />
Eldar Xankişi oğlu İsmayılov 9<br />
yanvar 1948-ci ildə Ağdam şəhərində<br />
anadan olub. Atası Xankişi İsmayılov<br />
əslən Şuşalıdır, dövrünün adlı-sanlı simalarından<br />
biri, Kərbalayı İsmayıl oğlu<br />
Şükürün və Cavanşir nəslindən olan,<br />
Mir Möhsün ağa Nəvvabın yaxın qohumu<br />
Seyid Sədrah qızı Seyid Sürəyyanın<br />
övladıdır. 1980-ci ildə dünyasını<br />
dəyişən keçmiş hərbçi, Böyük Vətən<br />
Müharibəsi iştirakçısı Xankişi İsmayılov<br />
Qarabağda peşəkar hüquq müdafiəçisi,<br />
rus dilində mükəmməl savada<br />
malik bir ziyalı kimi şöhrət qazanmışdı.<br />
Anası Əbirə Ələkbər qızı Qurbanova<br />
Ağdam rayonunun Seyidli kəndinin<br />
Molla Qurbanlı və Şuşanın məşhur<br />
Boyaqçılar nəslindəndir. 1930-cu ildə<br />
anadan olub, 2003-cü ildə vəfat edib.<br />
Uşaqlıqdan idman, rəssamlıq və<br />
musiqi qabiliyyətinə malik olan Eldar<br />
1955 -1966-cı illərdə orta məktəbdə<br />
oxumuş, 1965-1968-ci illərdə Üzeyir<br />
Hacıbəyov adına Ağdam Orta İxtisas<br />
Musiqi Məktəbinin nəfəsli çalğı alətləri<br />
şöbəsində təhsil almışdır.<br />
İdmana ürəkdən bağlı olan Eldar<br />
orta məktəbdə oxuduğu illərində sambo<br />
və ağır atletika ilə məşğul olub.<br />
Təhsil aldığı təhsil ocağında idman<br />
müəllimi mərhum Şahverdi Çoban<br />
oğlu Həsənovun diqqət və qayğısı<br />
sayəsində ağırlıqqaldırma seksiyasına<br />
rəhbərlik edib, 1965-ci ilədək məktəblilər<br />
arasında keçirilən çempionatlarda<br />
dəfələrlə birinci-ikinci yerlərə çıxıb,<br />
ustalığa namizəd səviyyəsinədək yüksələ<br />
bilib. Mətbuatda isə yaşadığı bölgənin<br />
ictimai-mədəni həyatını, idmanı<br />
təbliğ edən bir-birindən maraqlı materialları<br />
ilə çıxışlar edib.<br />
1966-cı ilin sentyabrında Ağdamda<br />
çıxan «Lenin yolu» qəzeti redaksiyasına<br />
foto-müxbir, eyni zamanda şəhər<br />
2 nömrəli beynəlmiləl orta məktəbdə<br />
təsviri incəsənət və musiqi müəllimi<br />
kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb. Paralel<br />
olaraq Azərbaycan SSR Dövlət<br />
Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin<br />
yüksək qonorar alan fəal müxbiri<br />
funksiyasını yerinə yetirməyə müvəf-<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
33
yubİley<br />
S P O R T S M A N<br />
fəq olub, ilk günlərdən nəzərəçarpan<br />
uğurlara imza atıb. Respublika dövri<br />
mətbuatında onun maraqlı foto işləri ilə<br />
yanaşı rəsmləri, illüstrasiyaları, müxtəlif<br />
janrlarda yazıları, hekayə və şerləri<br />
də dərc olunurdu.<br />
Sovetlər dönəmində hətta, yerli<br />
mətbuat vasitəsində dərc olunmaq<br />
böyük uğur sayılırdı. 20 yaşında ikən,<br />
o vaxtlar üçün fantastik hesab edilən<br />
bir olaya da nail oldu. Onun Moskvada<br />
9 milyon nüsxə tirajla çıxan Sovet<br />
İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi<br />
Komitəsinin “Selskaya Jizn” gündəlik<br />
qəzetinin 4 oktyabr 1968-ci il tarixli 233<br />
(11245)-ci nömrəsində birbaşa rus dilində<br />
yazdığı “Geroi zemli” (“Torpağın<br />
qəhrəmanları”)sərlövhəli oçerki dərc<br />
olundu. Buna görə ölkə rəhbərləri onu<br />
təbrik etdilər. Daha sonralar imzası<br />
Sovet İttifaqının “Sovetskaya kultura”,<br />
“Komsomolskaya pravda”, “Krestyanka”<br />
və digər mərkəzi nəşrlərində görünməyə<br />
başladı.<br />
O, İttifaq və respublika teleradio<br />
efirində də müntəzəm çıxışlar etmişdir.<br />
1968-1985-ci illərdə Azərbaycan Dövlət<br />
Universitetinin jurnalistika fakültəsində<br />
qiyabi yolla ali təhsil almışdır.<br />
E. İsmayılov 1966-ci ildən Azərbaycan<br />
Televiziyası və Radiosu ilə daha<br />
sıx yaradıcılıq əlaqələri qurmuşdu.<br />
Televiziyanın əsasən xəbərlər, gənclik,<br />
kənd təsərrüfatı, sənaye, tikinti, nəqliyyat,<br />
təbliğat, tədris redaksiyaları ilə<br />
əməkdaşlıq etmiş, bir-birindən maraqlı<br />
və aktual mövzuları əhatə edən verilişləri,<br />
süjetləri mütəmadi olaraq efirə<br />
verilmişdir. Bu verilişlərin ccenarisini<br />
yazmaqla yanaşı, operatorluğunu, rejissorluğunu<br />
da özü etdiyindən böyük<br />
bir qrupun işini təkbaşına, həm də keyfiyyətli,<br />
operativ yerinə yetirirdi. Bu da<br />
komitə rəhbərliyinə hər cəhətcə, xüsusilə<br />
maddi baxımdan sərfəli idi. Eldar<br />
o vaxtlar təkcə teleradiodan bir nazir<br />
maaşından qat-qat artıq qonarar alırdı.<br />
Respublikanın aparıcı KİV orqanlarının<br />
xüsusi müxbiri o vaxt Mərkəzi<br />
Komitə namenklaturasına “əlçatmaz”,<br />
nüfuzlu vəzifələr sırasında idi. Eldar<br />
İmayılov ulu öndərimiz Heydər Əliyevin<br />
göstərişi və xeyir-duası ilə 1979-cu<br />
ilin 23 fevralında Azərbaycan Dövlət<br />
Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin<br />
ən çətin zona sayılan Dağlıq Qarabağ<br />
Muxtar Vilayəti (DQMV) və ətraf<br />
rayonlar üzrə xüsusi müxbiri postuna<br />
irəli çəkildi. 31 yaşlı gənc jurnalist üçün<br />
bu təyinat ölkə rəhbərinin ona olduqca<br />
böyük etimadı idi. Həmin vaxta qədər<br />
Azərbaycanda heç kim, bu yaşda, respublikanın<br />
hər-hansı mötəbər media<br />
orqanının bölgə üzrə xüsusi müxbiri<br />
təyin edilməmişdi. Gənc, lakin kifayət<br />
qədər təcrübəli, peşəkar telejurnalist<br />
ona olan bu inamı lazımınca doğrulda<br />
bildi. DQMV tərkibindəki 1 şəhər, 5 rayonla<br />
yanaşı Kəlbəcər, Qubadlı, Laçın,<br />
Zəngilan, Cəbrayıl börgələrindən də<br />
maraqlı teleproqramlar, radio verilişləri,<br />
operativ informasiyalar hazırlayıb<br />
respublika efirinə verdi. Sonra onun<br />
kurasiya zonasına Yevlaxdan o yana<br />
bütün Qarabağ rayonları əlavə edildi.<br />
Erməni separatçılarının düşmənçilik<br />
siyasəti ayaq açanda, Qarabağ<br />
torpaqları uğrunda gərgin döyüşlər<br />
gedəndə Azərbaycan dövlət teleradi-<br />
34 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N yubİley<br />
osunun bölgədə akkreditə olunmuş<br />
xüsusi müxbiri kimi Eldar İsmayılov<br />
bu hadisələrin, sözün əsl mənasında,<br />
episentrində olmuş, dəfələrlə ölümlə<br />
üz-üzə dayanmışdır. O, Qarabağ Müharibəsi<br />
veteranıdır.<br />
Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan<br />
sonra respublikamızda azad<br />
ölkələrə məxsus bir sıra yeni qurumlar<br />
yaradıldı. Belə təşkilatlardan biri də<br />
Azərbaycan İdman Jurnalistləri Assosiasiyası<br />
(AİJA) oldu. 1995-ci ildə həyata<br />
vəsiqə alan bu jurnalist təşkilatının<br />
rəhbərliyinə Gənclər və İdman Nazirliyinin<br />
akt zalında nazirin, müavinlərinin,<br />
idman və media elitasının iştirakı ilə<br />
keçirilən təsis yığıncağında həmkarları<br />
yekdil səslə onu layiq bildilər və həmin<br />
Möhtərəm prezidentimiz cənab İlham<br />
Əliyevin bilavasitə səyi ilə görünməmiş<br />
tərəqqi mərhələsini yaşayan<br />
idmanımızı, olimpiya hərəkatımızı lazımı<br />
səviyyədə işıqlandıran mediamızda<br />
yüzlərlə peşəkar jurnalist, fotoreportyor,<br />
rejissor, kameraman və digər yaradici<br />
əməkdaşlar çalışır. Azərbaycan İdman<br />
Jumalistləri Assosiasiyası onlann<br />
ən öncüllərini öz ətrafında birləşdirir.<br />
1999-cu ildə yaradılan, mərkəzi<br />
iqamətgahı Londanda yerləşən «Laureus»<br />
Dünya İdman Mükafatları Təşkilatını<br />
beynəlxalq aləmdə idmanın<br />
«Oskar»ı adlandırırlar. Azərbaycan<br />
İdman Jurnalistləri Assosiasiyasının<br />
prezidenti, Azərbaycan Milli Olimpiya<br />
Komitəsinin, Beynəlxalq İdman Mətbuatı<br />
Assosiasiyasının (AİPS) üzvü və<br />
Azərbaycanda rəsmi təmsilçisi Eldar<br />
İsmayılov «LAUREUS» seçgi heyətinin<br />
həmtəsisçilərindən biridir və hər<br />
il idman sahəsində dünyanın ən yaxşılarının<br />
müəyyən olunmasında onun<br />
da həlledici səsi var. Yeri gəlmişkən,<br />
«Daimler Kraysler», «Richemond»,<br />
«Mersedes Benz» və bir sıra başqa<br />
məşhur kompaniyaların maliyyələşdirdikləri<br />
«Laureus» Dünya İdman<br />
Mükafatlarının təqdimetmə mərasimlərinə<br />
hər il 2 milyon ABŞ dollarına<br />
yaxın vəsait xərclənir. «Laureus» latınca<br />
idmanda qələbə anlamını verir<br />
və qaliblərə kubok kimi, təmiz qızıl və<br />
platindən hazırlanmış Laureus heykəlciyi<br />
təqdim edilir. İlk təqdimetmə mərasimləri<br />
2000-ci ildən başlayaraq Monte<br />
Karloda, sonralar Barselonada, Sankt<br />
Peterburqda, Londonda, Abu Dabidə<br />
və başqa şəhərlərdə təşkil olunub. Bu<br />
mərasimlərdə tanınmış siyasi xadim<br />
Nelson Mandela, Monako şahzadəsi II<br />
Albert, İspaniya kralı II Xuan Karlos,<br />
həmçinin, Silvester Stalone, Ceki Çan<br />
vaxtdan bəri Eldar müəllimin həyat və<br />
fəaliyyəti bu olimpiya yönümlü jurnalist<br />
birliyi ilə bağlıdır.<br />
Təsis sənədlərinin hazırlanmasından<br />
tutmuş geniş fəaliyyətə başlaması,<br />
Avropa və Dünya İdman Mətbuatı birliklərinə<br />
üzv qəbul olunması, təşkilatın<br />
respublikada dünya səviyyəli ilk elitar<br />
tədbirlər həyata keçirməsi, məhz, kənardan<br />
heç bir maddi dəstək almayan<br />
Eldar İsmayılovun gərgin zəhmətinin,<br />
ölkədəki nüfuzunun nəticəsidir. İndi<br />
onun yaratdığı və ilk prezidenti olduğu<br />
AİJA öz sahəsi üzrə beynəlxalq aləmdə<br />
lazımınca tanınır, respublikanın idman<br />
ictimaiyyəti, idmanı işıqlandıran<br />
yaradıcı media əməkdaşları tərəfindən<br />
sevilir və dəstəklənir.<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
35
yubİley<br />
S P O R T S M A N<br />
və digər Hollivud ulduzları iştirak ediblər.<br />
9 il öncə AİJA prezidenti ölkəmizdə<br />
daha bir “ilk”ə öz möhürünü vurmuşdur.<br />
2010-cu il aprelin 28-də Türkiyənin<br />
turizm cənnəti Antaliyada İdman<br />
Mətbuatı üzrə Avropa İttifaqının (AIPS<br />
EUROPE/UEPS) 32-ci Baş Assambleyasında<br />
bu mötəbər qitə qurumunun<br />
rəhbərliyinə 2010 - 2014-cü illər üçün<br />
keçirilən seçgilərdə Eldar İsmayılov<br />
üstünlük qazanaraq 12 nəfərdən ibarət<br />
icraiyyə komitəsi üzvləri sırasında yer<br />
tutmuşdur. Bu, Azərbaycanın idmanı<br />
tarixində o zaman üçün 3-cü, təməli<br />
Həsən Bəy Zərdabi tərəfindən 22 iyul<br />
1875-ci ildə “Əkinçi” qəzetinin nəşrə<br />
başlaması ilə qoyulan milli jurnalistikamızın<br />
134 illik tarixində isə ilk və hələlik<br />
yeganə anoloji uğurdur!<br />
Bundan sonra AİJA Beynəlxalq<br />
əlaqələrini daha da genişləndirə bildi.<br />
Avropa İdman Jurnalistləri İttifaqı<br />
- AIPS EUROPE/UERS İcraiyyə Komitəsinin<br />
növbəti iclası 2011-ci ilin<br />
oktyabrında Azərbaycan paytaxtında<br />
təşkil olundu. AIPS EUROPE/UEPS<br />
İcraiyyə Komitəsinin hər ölkədən 1<br />
nəfər olmaqla 12 üzvü var və onlardan<br />
biri də 8 il dalbadal Azərbaycan İdman<br />
Jurnalistləri Assosiasiyasının (AİJA)<br />
prezidenti, Eldar İsmayılov olmuşdur.<br />
Şübhəsiz, AIPS EUROPE/UEPS kimi<br />
bir təşkilatda jurnalistika sahəsində<br />
böyük təcrübəyə malik həmvətənimizə<br />
belə etimad göstərilməsi, icraiyyə<br />
komitəsi iclasının Bakıda təşkil<br />
olunmasına qərar verilməsi təkcə idman<br />
jurnalistikamızın yox, bütövlükdə<br />
milli mətbuatımızın uğurudur. Ən azı<br />
ona görə ki, MDB məkanında ilk dəfə<br />
keçirilən bu tədbir Azərbaycan media<br />
tarixində də ilk və yeganə hadisə idi.<br />
Tədbirin iştirakçıları Milli Məclisin sədri<br />
cənab Oqtay Əsədov tərəfindən qəbul<br />
olundular.<br />
Bir il sonra, 2012-ci ilin sentyabrında<br />
Bakıda Beynəlxalq İdman Mətbuatı<br />
Assosiası İcraiyyə Komitəsi toplandı,<br />
eyni zamanda AİPS-in “Gənc Repartyorlar”<br />
Proqramı çərçivəsində Bakımız<br />
dünyanın müxtəlif ölkələrindən gəlmiş<br />
gənc idman yazarlarının bir aylıq treninqinə<br />
ev sahibliyi etdi.<br />
Nəhayət, 2014-cü il aprelin 26-dan<br />
mayın 1-dək Bakıda, “Marriot Abşeron”<br />
JW Hoteldə Beynəlxalq İdman<br />
Mətbuatı Assosiasiyasının – AİPS-nin<br />
77-ci konqresi baş tutdu. Aprelin 27-də<br />
konqres iştirakçılarının şərəfinə verilən<br />
ziyafətdə Azərbaycan Respublikasının<br />
Prezidenti İlham Əliyev iştirak etmişdir.<br />
Dövlətimizin başçısı mərasimdə, 112<br />
ölkədən gəlmiş 250 nəfər nümayəndə<br />
qarşısında ingilis dilində çıxış etmişdir.<br />
İştirakçı ölkələrin və nümayəndələrin<br />
sayı baxımından bu, ölkəmizin tarixində<br />
rekord nəticə deməkdir.<br />
Konqres başlamazdan bir gün<br />
öncə burada AIPS EUROPE/UEPS-in<br />
növbəti Baş Assambleyasındakı seçgilərdə<br />
Eldar İsmayılov yenidən bu<br />
mötəbər qitə qurumunun icraiyyə komitəsinin<br />
üzvü seçilmişdir.<br />
Belə bir yüksəlişə nail olmaq üçün<br />
Azərbaycan İdman Jjurnalistləri Assosiasiyası<br />
– AİJA, başda Eldar İsmayılov<br />
olmaqla, çox çətinliklərdən keçib.<br />
Bəli, bu gün AİJA idman mediamızın<br />
beynəlxalq əlaqələrinin genişləndirilməsi,<br />
Avropaya və dünyaya inteqrasiyası,<br />
müasir idmanın problemlərinin<br />
və aktual məsələlərinin idman ictimaiyyətinə,<br />
idmansevərlərə və peşəkarlara<br />
çatdırılması yönündə böyük işlər görür,<br />
fəaliyyət coğrafiyasını günbəgün genişləndirir,<br />
idman mediası nümayəndələrinin<br />
birliyi missiyasını ləyaqətlə<br />
həyata keçirir. Lakin 23 il əvvəl, 1995-<br />
ci ildə, AİJA-nın təməli qoyulanda vəziyyət<br />
bambaşqa idi. Həmin vaxt real<br />
durum heç sıfır həddində də deyildi ki,<br />
işləri də sıfırdan başlayasan. Məlum<br />
məsələdir ki, hər bir təşkilatın inkişafında<br />
maliyyə resurslarının rolu nə dərəcədə<br />
böyük və həlledicidir. Bu sahədə<br />
dəhşətli bir boşluq vardı. Amma bunlar<br />
Eldar İsmayılovu qorxutmadı – «bu<br />
təşkilatı yaratmışıqsa, nə olur-olsun,<br />
yaşatmalıyıq” – deyib fəaliyyətə başlamışdı,<br />
bu gün isə nəticə göz qabağındadır.<br />
36 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N yubİley<br />
AİJA İdarə Heyətinin bir neçə üzvü<br />
gələcəkdə təşkilata rəhbərlik etməsi<br />
üçün potensial namizəd kimi yetişmişdir.<br />
AİJA-nın həmtəsisçisi, birinci<br />
vitse prezidenti, təşkilatın beynəlxalq<br />
əlaqələrinin koordinatoru, ingilis dilini<br />
ana dili qədər mükəmməl bilən, ali<br />
magistr təhsilli, Azərbaycan Dövlət<br />
Dillər Universitetini “qırmızı diplom”la<br />
bitirmiş, Birləşmiş Krallığın Kembric və<br />
ABŞ-ın Dragon Universitetlərində təhsil<br />
almış təcrübəli dilçi-jurnalist Nərgiz<br />
Eldar Mahmudzadə, 20 ildən artıq<br />
tarixə malik, müntəzəm nəşr olunan<br />
populyar “Sportsman” jurnalının təsisçisi<br />
və baş redaktoru Rəşad Qəmərşahoğlu<br />
(Cavadov), AGİN-in “İdman”<br />
qəzetinin baş redaktoru Qabil Mehdiyev...<br />
Amma, konkret maliyyə resursları<br />
olmadan onların AİJA-nı normal<br />
idarə etmək intuziazmı yetərli deyil. Aİ-<br />
JA-nin yaradıcısı və rəhbəri 23 ildir ki,<br />
təşkilatı məhz bu intuziazmı ilə yanaşı<br />
həm də icarəyə verdiyi şəxsi daşınmaz<br />
əmlakından əldə etdiyi gəlir hesabına<br />
yaşada bilmişdir.<br />
Eldar İsmayılovun mediada əmək<br />
kitabçası üzrə 52 illik fasiləsiz fədakar<br />
əmək və fəaliyyəti sovetlər dönəmində<br />
hökumət, partiya, komsomol, həmkarlar<br />
təşkilatları tərəfindən fəxri-fərmanlara<br />
layiq görülüb, müstəqillik illərində<br />
də dövlət orqanları və ictimai təşkilatlar<br />
tərəfindən dəfələrlə mükafatlandırılıb.<br />
O, Azərbaycan Respublikası Prezidenti<br />
cənab İlham Əliyevin 2012-ci il 5 noyabr<br />
tarixli 2513 nömrəli sərəncamı ilə<br />
Azərbaycan Respublikasının Əməkdar<br />
Jurnalisti fəxri adına layiq görülmüşdür.<br />
E. İsmayılov ailəlidir, 2 oğlu, 1 qızı<br />
var, üçü də ali təhsil alıb, ailə həyatı<br />
qurub, peşəkar idman, təhsil və jurnalistika<br />
sahələrində çalışır. 9 nəvəsi<br />
pərvazlanır, biri BDU-nun hüquq fakültəsində,<br />
biri ADA Universitetində<br />
təhsil alır.<br />
Yaradılan vaxtdan Azərbaycan Milli<br />
Olimpiya Komitəsinin üzvü, Azərbaycan<br />
İdman Jumalistləri Assosiasiyasının<br />
yaradıcısı və rəhbəri, AİPS üzvü,<br />
ali ixtisas təhsilli peşəkar jumalist Eldar<br />
Xankişi oğlu İsmayılov ötən ilin<br />
əvvəlindən bəri yubileyi münasibətilə<br />
dünyanın hər yerindən – həmkarlarından,<br />
dostlarından, mötəbər beynəlxalq<br />
idman, olimpiya qurumlarının rəhbərlərindən<br />
çoxsaylı təbrik məktubları<br />
almaqdadır. Lakin həsrətlə gözlədiyi<br />
bir məlumat da var. Bu, Azərbaycan<br />
torpaqlarının toxunulmazlığı, ölkəmizin<br />
inkişafı, daha da çiçəklənməsi yolunda<br />
gərgin mübarizəsi və fədakar əməyinə<br />
görə bu ahıl vaxtlarında prezident<br />
təqaüdünə layiq görülməsi barədə idmanımızın<br />
və olimpiya hərəkatımızın<br />
flaqmanı, ölkə başçımız möhtərəm İlham<br />
Əliyevin sərəncamıdır.<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
37
Futbol<br />
S P O R T S M A N<br />
qış fasiləsini ən erkən<br />
bitirənlərdən biri də “qarabağ”<br />
oldu. Komandanın<br />
37 yaşlı kapitanı rəşad<br />
Sadıqovla Antalyada təşkil<br />
olunacaq təlim-məşq öncəsi<br />
söhbətləşdik.<br />
- mövsümün ilk yarısını necə<br />
dəyərləndirərdin? Komandanız lider<br />
olmağa layiq idimi?<br />
- Mövsümün ilk yarısı çox ağır<br />
keçdi. Bu yarım ildə əksər oyunçularımız<br />
36 oyunda iştirak etdilər. Özünüz<br />
sayın: çempionatda 14 oyun,<br />
Kubokda 2 qarşılaşma, avrokuboklarda<br />
14 görüş və Millətlər Liqasında<br />
6 matç. Səbəb tək o deyildi ki,<br />
Qurban Qurbanov milli komanda ilə<br />
işlə də məşğul idi. Futbolçularımızın<br />
çox yüklənməsi də faktdı. Belə<br />
bir şey olmamışdı ki, milli komanda<br />
mövsümün ilk yarısında 6 rəsmi görüş<br />
keçirsin. Açıq deyim, fikirləşirdim<br />
ki, “Neftçi”ylə xal fərqi daha böyük<br />
olacaq. Bəli, başqa mənzərə də ola<br />
bilərdi: “Səbail”lə görüşdə texniki<br />
məğlubiyyət almasaydıq, “Neftçi bəzi<br />
rəşAD SADIqov:<br />
"hƏr zAmAn mİllİ KomAnDAmIzA<br />
KÖmƏK etmƏyƏ hAzIrAm"<br />
oyunlarda büdrəsəydi qış fasiləsinə<br />
fərqli durumda yollanardıq.<br />
- hazırda 2-ci pillədə olmağınız<br />
psixoloji diskomfort yaratmır?<br />
- Bu, faktdı ki, 2-ci yerdəyik və liderdən<br />
3 xal geridəyik. ”Neftçi" çox<br />
istəklidi. Bunu görməmək mümkün<br />
deyil. Əsas rəqibinin çempionluğa<br />
köklənməsi və 3 xal öndə olması təbii<br />
ki, bizdə müəyyən psixoloji gərginlik<br />
yaradır. Ancaq bu futbolun tərkib<br />
hissəsidi. Həmişə hər şey asan əldə<br />
olunmur.<br />
- Ancaq mövsümün ikinci yarısı<br />
fərqli məcrada keçəcək. Axı, artıq<br />
avrokubok yoxdu, milli isə daha az<br />
oyunda iştirak edəcək...<br />
- Futbolda əvvəlcədən nəyisə<br />
proqnozlaşdırmaq mümkün deyil.<br />
Bəlkə qeyd etdiyiniz yükün azalması<br />
38 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N Futbol<br />
ziyanımıza işləyəcək? Bilmək olmaz.<br />
Hər şey mayda bilinəcək.<br />
- Qış fasiləsində doyunca dincələ<br />
bildin?<br />
- Açığı, daha 1-2 həftə istirahət<br />
mane olmazdı. Aktiv istirahətə üstünlük<br />
verdim. “İmarət”lə, güləşçilərlə<br />
futbol, yetərincə stolüstü tennis oynadım.<br />
Bunu daim tonusda qalmaq üçün<br />
etdim. Yaxşı istirahəti yayda edəcəyik.<br />
Artıq U-21 yığması da olmayacaq.<br />
Tam dincələ biləcəm.<br />
- bu mövsüm sənin üçün futbolçu<br />
karyeranda sonuncu ola bilərmi?<br />
- Bəli, qəti şəkildə belə bir fikrim<br />
var idi. Bunun başlıca səbəbi gənclər<br />
yığmamızdakı işim idi. Amma artıq<br />
həmin postu tutmuram. Hadisələri qabaqlamayaq,<br />
gedişat göstərəcək. Son<br />
qərarı mayda verəcəm.<br />
- u-21-i serbiyalı milan obradoviç<br />
çalışdıracaq. bu təyinat barədə<br />
nə düşünürsən?<br />
- Təcrübəli mütəxəssisdi. Ona<br />
uğurlar arzulayıram. Ümid edirəm<br />
Azərbaycandakı karyerası uğurlu alınacaq.<br />
- Gənclər yığmamız əcnəbi<br />
mütəxəssisin rəhbərliyi altında oynamağa<br />
hazırdılarmı?<br />
- Obradoviçə də, uşaqlara da<br />
uğurlar arzulayıram. Bu, futbolçularımız<br />
üçün yaxşı təcrübə olacaq. Axı,<br />
gələcəkdə də əcnəbi məşqçilərlə<br />
işləyə bilərlər. Ümumiyyətlə, yığmamıza<br />
güvənirəm və inanıram ki, bu<br />
seçmə tsikldə yaxşı nəticə əldə edə<br />
biləcəklər.<br />
- rusiyalı müdafiəçi Sergey İqnaşeviç<br />
39 yaşında yenidən yığmaya<br />
qayıtdı və DÇ-2018-də iştirak<br />
etdi. Qarşıdan AÇ-nin seçmə mərhələsi<br />
gəlir. rəşad Sadıqova yenidən<br />
milliyə dəvət gəlsə, hansı qərarı<br />
verəcək?<br />
- Bəli, bu cür paralellər aparan<br />
olub. Ancaq həmin hal Rusiyada baş<br />
vermişdi. Həmin vaxt bir neçə mərkəz<br />
müdafiəçiləri eyni vaxtda zədələnmişdilər.<br />
Karyeramı bitirməyincə, hər<br />
zaman milli komandamıza hansısa<br />
məqamda kömək etməyə hazıram.<br />
ceyhun əliyev<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
39
ŞüvüllƏ tullAnmA<br />
məşhur sovet və ukrayna idmançısı,<br />
şüvüllə tullanmada 1988<br />
Seul olimpiadasının qalibi Sergey<br />
bubka ilə danışdıq.<br />
Dekabrın 4-də 55-ci doğum gününü<br />
qeyd edən Bubka SSRİ-nin<br />
dağılmasından sonra Rusiyanı təmsil<br />
etməklə bağlı təklif alması, hazırda<br />
Ukraynanın nəzarət etmədiyi və ona<br />
doğma olan Luqansk və heykəlinin<br />
qoyulduğu Donetsk barədə, həmçinin<br />
gələcəkdə Beynəlxalq Olimpiya<br />
Komitəsinin prezidenti vəzifəsinə<br />
namizədliyini irəli sürüb-sürməyəcəyi<br />
və digər bu kimi bir az siyasi xarakter<br />
daşıyan mövzular haqqında danışmaq<br />
istəməsə də, idmanla bağlı sualları,<br />
məmnuniyyətlə, cavablandırdı...<br />
Sergey BUBKA:<br />
“olİmPİyA QIzIlInA GÖrƏ<br />
125 mİn DollAr müKAFAt verİrİK”<br />
Müsahibəyə keçməzdən əvvəl<br />
xatırladaq ki, açıq arenalarda ardıcıl<br />
6 dəfə, qapalı arenalarda isə 4 dəfə<br />
dünya çempionu olan Bubka dəfələrlə<br />
dünya rekordu müəyyənləşdirib,<br />
1988 və 1991-ci illərdə dünyanın ən<br />
yaxşı yüngül atleti seçilib.<br />
O, 1996 Atlanta olimpiadasında<br />
Ukraynanın bayraqdarı, 37 yaşında<br />
2000 Sidney olimpiadasında iştirakçısı<br />
olub.<br />
Hazırda Ukrayna Olimpiya Komitəsinin<br />
prezidenti, eyni zamanda,<br />
Beynəlxalq Yüngül Atletika Federasiyasının<br />
birinci vitse-prezidenti,<br />
Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi (BOK)<br />
İcraiyyə Komitəsinin üzvü olan Bubka<br />
2013-cü ildə BOK-un prezidenti<br />
vəzifəsinə namizəd olub.<br />
- İlk olaraq, ölkəmizə səfərləriniz<br />
barədə danışaq. Sonuncu dəfə<br />
bakıda nə vaxt olmusunuz?<br />
- İmkan düşən kimi həmişə, böyük<br />
məmnuniyyətlə, Bakıya gəlirəm.<br />
Həm gözəl və müasir şəhər, həm də<br />
onun əhalisi xoşuma gəlir. Orada<br />
çoxlu dostlarım var. Bakıya ən unudulmaz<br />
səfərim isə, əlbəttə ki, 2015-<br />
ci ildə I Avropa Oyunlarına təsadüf<br />
edir.<br />
Təşkilatçılığın və yarışların keçirilməsinin<br />
yüksək səviyyəsini qeyd<br />
etməliyəm. Bakı bu səviyyəni çox<br />
yüksəyə qaldırıb. O səbəbdən 2019-<br />
cu ildə Minskə və bu yarışların növbəti<br />
ev sahiblərinə həmin səviyyəni<br />
qorumaq asan olmayacaq.<br />
Bunu şəxsi söhbətimizdə, eyni<br />
zamanda, Azərbaycan Milli Olimpiya<br />
Komitəsinə rəhbərlik edən ölkə prezidenti<br />
İlham Əliyevə də bildirmişəm.<br />
- uşaqlıq illərinizə qayıdaq. nə<br />
üçün atletikanın, bəlkə də, ən çətin<br />
növü olan şüvüllə tullanmanı<br />
seçdiniz?<br />
- Yəqin ki, 10 yaşlı oğlanın ciddi<br />
dərkedilmiş seçimi barədə danışsam,<br />
təəccüblü olar. Bəli, şüvüllə tullanma<br />
bölməsinə yazılanda cəmi 10<br />
yaşım vardı. Ona görə də seçimin,<br />
əsasən, xoşbəxt təsadüf nəticəsində<br />
baş verdiyini demək doğru olardı.<br />
Belə təsadüf nəticəsində,<br />
məsələn, üzgüçü də ola bilərdim.<br />
Bir müddət qardaşımla birlikdə hovuza<br />
da getmişəm. Amma bu idman<br />
növünün nümayəndələri inciməsin –<br />
onların səbir və hövsələsinə böyük<br />
hörmətim var - orada mənə çox cansıxıcı<br />
gəldi.<br />
Yəqin ki, futbolçu olmaq şansım<br />
42 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
ŞüvüllƏ tullAnmA<br />
daha çox idi. Ona görə ki, 1972-ci ildə<br />
“Zarya” komandasının SSRİ çempionu<br />
olmasından sonra Luqansk, tam<br />
mənası ilə, futbolla yaşayırdı. Amma<br />
yüngül atletikaya gəldikdən sonra<br />
məndə idman növünü dəyişmək istəyi<br />
heç yaranmadı.<br />
Şüvüllə tullanmaya isə məni qonşum<br />
Slava Malaxov aparmışdı. O<br />
məndən bir az böyük idi və məşqçi<br />
Vitali Petrova cəld və hərəkətli oğlana<br />
diqqət yetirməyi məsləhət görmüşdü.<br />
Vitali Afanasyeviç əvvəlcə<br />
məni götürmək istəmirdi, iki ildən<br />
sonra gəlməyimi tövsiyə etmişdi.<br />
Amma müəyyən testlərdən sonra<br />
məni saxlamaq qərarına gəldi.<br />
Bəli, şüvüllə tullanma çətin növdür,<br />
amma uzun ağacın köməkliyilə<br />
şaquli xətt boyunca bir neçə metr<br />
hündürlüyə uçanda keçirdiyin hissləri<br />
heç nə ilə müqayisə etmək olmaz.<br />
- Siz altı metrdən yüksəyə tullanan<br />
ilk insansınız. uçmaq və bu<br />
hündürlükdən yerə düşmək necə<br />
hissdir?<br />
- Əlbəttə, ilk növbədə, uçmaq hissi...<br />
Sanki quş kimi havada süzürsən.<br />
Qaçış prosesində bütün enerjini şüvülə<br />
ötürürsən, sonra isə o, enerjini<br />
sənə qaytarır – bu son dərəcə güclü<br />
katapultadır! Uçuşun özü saniyənin<br />
bir hissəsidir, amma onu unutmaq<br />
mümkün deyil.<br />
- Şüvüllə tullanmanın əsas aləti<br />
olan şüvülün uzunluğu təxminən<br />
5 metr olur. maraqlıdır, bəs onun<br />
başqa hansı parametrlərini qeyd<br />
edə bilərsiniz?<br />
- Şüvüllər parametrlərinə görə<br />
müxtəlif olur – sərtliyik, uzunluq və diametrlərinə<br />
görə fərqlənilərr. Diametr<br />
az olduqda şüvül də ağır olur, əksinə<br />
diametr böyük olduqda isə daha sərt<br />
olur. Bir sözlə, şüvülün sərtliyi elə<br />
olmalıdır ki, idmançının çəkisinə davam<br />
gətirə bilsin. Bu, funtla ölçülür,<br />
məsələn, 215-220 markalı şüvüllər<br />
97-100 kq çəkisi olan idmançıya tab<br />
gətirə bilir.<br />
Mənə gəlincə, adətən, yarışlara<br />
müxtəlif xüsusiyyətli və təbii ki,<br />
müxtəlif çəkili 5-6 şüvül götürürdüm.<br />
Konkret seçimi isə müəyyənləşdirilən<br />
hündürlükdən, havanın temperaturundan,<br />
küləyin gücündən və<br />
sairdən asılı olaraq yarış zamanı hər<br />
cəhddən əvvəl edirdim.<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
43
ŞüvüllƏ tullAnmA<br />
- məşhur “ну, погоди!” (4-cü<br />
buraxılış) cizgi serialında şüvüllə<br />
tullanmaqla bağlı məzəli hissə var.<br />
yəqin ki, sizin də karyeranızda<br />
qəribə, gülməli, maraqlı hadisələr<br />
çox olub...<br />
- Əlbəttə, uzunmüddətli idman<br />
karyeram ərzində qəribə və məzəli<br />
hadisələr az olmayıb. Onlardan çoxu<br />
alətlərin spesifikliyi və daşımanın xüsusiyyətlərilə<br />
bağlıdır – axı şüvülləri<br />
atletlər özləri aparıb gətirirlər. Yadımdadır,<br />
şüvülü trolleybusda aparırdıq:<br />
uşaqlardan biri içəri daxil olub cəld<br />
pəncərəni açdı, ikinci aləti salona<br />
dürtdü. Nəqliyyatın qısa müddətə<br />
dayanması ərzində bunları çatdırmaq<br />
lazım idi! Belə nə daşıdığımızla<br />
maraqlananda isə arada zarafatla<br />
cavab verirdik ki, içərisində böyük<br />
boa ilanı var.<br />
Bəzən isə vəziyyət heç də gülməli<br />
olmurdu. Bir dəfə yadımdadır, uzun<br />
uçuşdan sonra hava limanlarından<br />
birində örtüyü açanda donub qaldım<br />
– şüvülü hissələrə doğramışdılar!<br />
Görünür, təyyarəyə yükləyərkən onu<br />
yerləşdirməyin başqa yolunu tapa<br />
bilməmişdilər.<br />
- 1984-1994-cü illərdə şüvüllə<br />
tullanmada 35 dünya rekordu<br />
müəyyənləşdirmisiniz və 1994-cü<br />
ildə imza atdığınız 6,14 m nəticə<br />
indiyədək açıq arenalarda ən yüksək<br />
göstəricidir. Deyirlər ki, daha<br />
əvvəl də bu hündürlüyə tullana<br />
bilərdiniz, amma bilərəkdən hündürlüyü<br />
hər dəfə bir santimetr qaldırırdınız<br />
ki, hər dəfə yeni rekorda<br />
imza atasınız, hər dəfə mükafat<br />
alasınız...<br />
- Yəqin ki, idman karyerama<br />
baxanda çoxları həmişə hər şeyin<br />
mənə rahat və asan başa gəldiyini,<br />
işlərin rahat getdiyini düşünə bilər.<br />
Amma hər santimetr illər, aylar,<br />
günlər və saatlarla hazırlığın, özünü<br />
bütünlüklə idmana həsr etməyin,<br />
çox şeydən imtina etməyin, çox şeyi<br />
qurban verməyin nəticəsidir. Bu çox<br />
ağır gündəlik iş və bacarığını daim<br />
təkmilləşdirməkdir. Bu, sərt qrafik,<br />
ciddi rejim, dietalar, məşqlər, zədələrdir...<br />
Elə görünür ki, bir santimetrdir<br />
də, nə var ki... Amma axı yenə və yenidən<br />
təkcə o 1 sm deyil, əvvəlki 6<br />
m-dən artıq hündürlüyə də tullanmaq<br />
lazım idi!<br />
Hər dəfə - yeni gün və yeni şərtlər.<br />
Fiziki və emosional vəziyyət,<br />
hava, atmosfer, mübarizənin qızışması,<br />
rəqiblər – hər şeyin bir-birinə<br />
uyğun gəlməsi lazımdır. Ona görə<br />
də hər santimetr mənim üçün yeni<br />
çağırış, yeni mübarizə və motivasiya<br />
idi. Çoxsaylı tamaşaçılara görəsə<br />
yeni rekord – stadiona getmələri və<br />
idmanı sevmələri üçün vacib hadisə<br />
və şoudur.<br />
- Siz 2005-ci ildən ukrayna milli<br />
olimpiya Komitəsinin prezidentisiniz.<br />
maraqlıdır, olimpiya oyunlarında<br />
qazanılan medala görə<br />
ukraynalı idmançılara nə qədər<br />
mükafat nəzərdə tutulub?<br />
- Ukraynada MOK-a rəhbər seçiləndən<br />
sonra fəal idman karyeramda<br />
və beynəlxalq idman meneceri<br />
kimi qazandığım təcrübəni bu vəzifədə<br />
həyata keçirməyə başladım.<br />
2013-cü ildə Ukrayna Olimpiya<br />
Komitəsi kreativ layihələri reallaşdırmasına<br />
görə dünyada ən yaxşılardan<br />
biri seçilib. Bu layihələrdən<br />
çoxunun digər ölkələrdə oxşarı yoxdur.<br />
Bu, “Olimpiya dərsi”, “Olimpiyaçı<br />
leylək balası”, həmçinin “Olimpiya kitabı”<br />
və “Olimpiya guşəsi” layihələri,<br />
“İdman ilinin qəhrəmanları”, “DoLike-<br />
Olympians”, “OlympicLab” və bir çox<br />
digər tədbirlərdir.<br />
Təbii ki, maliyyə məsələlərində<br />
dövlətin rolu çox vacibdir və bizim<br />
idmançılar bu dəstəyi görürlər. Hökumət<br />
olimpiya medallarına görə kifayət<br />
qədər mükafat təyin edib – qızıl<br />
medala görə 125 min dollar, gümüşə<br />
görə 80 min, bürüncə görə də 55<br />
min.<br />
Amma, fikrimcə, bunlar mükafat<br />
deyil, kompensasiyadır. Qələbə yolunda<br />
hər günlük əməyə, axıdılan<br />
44 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N<br />
ŞüvüllƏ tullAnmA<br />
qan-tərə görə ödənilən kompensasiya.<br />
Biz ölkə üçün medal qazanan hər<br />
qəhrəmanla fəxr edirik. Ona görə də<br />
Ukrayna MOK-da atletlərin həvəsləndirilməsi<br />
sistemi də mövcuddur:<br />
təkcə böyüklərin deyil, yeniyetmələr<br />
olimpiadalarının, olimpiya festivallarının<br />
və digər yarışların qalibləri və<br />
mükafatçıları üçün təqaüdlər nəzərdə<br />
tutulub.<br />
- vaxtilə bakı 2016 və 2020 yay<br />
olimpiya oyunlarını keçirməyə<br />
ilkin namizəd olub. beynəlxalq<br />
olimpiya Komitəsi İcraiyyə Komitəsinin<br />
üzvü kimi bizim şəhərin<br />
gələcəkdə olimpiadaya ev sahibliyi<br />
etmək perspektivlərini necə görürsünüz?<br />
- Azərbaycan xalqı idmanı sevir,<br />
onun inkişafına xeyli güc və vəsait<br />
qoyur. Bu işlərin bariz nəticəsi ən<br />
yüksək səviyyədə yarışları qəbul edə<br />
biləcək əla arenalardır. O səbəbdən<br />
həm Bakıya, həm də ölkənizə<br />
məqsədlərinə çatmaq yolunda uğurlar<br />
arzulayıram. Bu hədəflərin reallaşması<br />
üçün gözəl şanslar var.<br />
- Siz həm idman, həm siyasət,<br />
həm də bizneslə məşğul olmusunuz.<br />
Bu sahələrdən hansı daha çətindir?<br />
- Bütün həyatım idmandır. O<br />
mənə çox şey verib və çox şey öyrədib.<br />
Ona görə də istənilən vəzifədə,<br />
istənilən sahədə idmana yüz qat ölçüdə<br />
minnətdarlığımı və ehtiramımı<br />
qaytarmağı özümə borc bilirəm.<br />
Yeri gəlmişkən, Ukraynada<br />
MOK-a prezident seçildikdən sonra<br />
bütün siyasi fəaliyyətdən imtina etmişəm.<br />
- Futbolu sevdiyinizi də eşitmişik.<br />
hansı komandalara azarkeşlik<br />
edirsiniz?<br />
- Luqanskda anadan olub, orada<br />
böyümüşəm. Şəhəri bütün SSRİ-yə<br />
məşhurlaşdıran “Zarya” komandasının<br />
çempion heyətini əzbər bilirdim.<br />
Sonra Donetskdə yaşamışam,<br />
o şəhərin komandası “Şaxtyor” həm<br />
Ukraynada, həm də beynəlxalq arenada<br />
böyük uğurlar qazanıb. İndi isə<br />
vaxtımın çoxunu Kiyevdə keçirirəm<br />
ki, bu şəhərin də futbol şöhrəti “Dinamo”<br />
komandası ilə bağlıdır. İmkan<br />
olanda mütləq stadiona gedirəm.<br />
Əlbəttə ki, Ukrayna millisinə<br />
azarkeşlik edirəm. Bu komandaya<br />
dostum, futbol tarixinin ən yaxşı hücumçularından<br />
biri Andrey Şevçenko<br />
rəhbərlik edir. Andrey Nikolayeviç<br />
gənc və ambisiyalı yeni komanda qurur.<br />
Onların oyununu izləmək xoşdur.<br />
Şadam ki, azrkeşlər bu işin ilk nəticələrini<br />
artıq görürlər: bizim komanda<br />
Millətlər Liqasında öz qrupunda<br />
1-ci yeri tutub. Ukrayna millisinə Avro-2020-nin<br />
seçmə mərhələsində də<br />
ürəkdən uğurlar arzulayıram.<br />
- hələ 1987-ci ildə sizin haqqınızda<br />
“попытка в запасе” (“ehtiyatda<br />
cəhd”) adlı kitab çıxıb.<br />
Amma sonralar haqqınızda kitab<br />
yazılması və ya özünüzün avtobioqrafik<br />
kitab yazmağınız barədə<br />
məlumata rast gəlməmişik...<br />
- Bizim MOK Ukrayna Olimpiya<br />
Akademiyası ilə birlikdə ixtisaslaşdırılmış<br />
idman və olimpiya ədəbiyyatının<br />
ən böyük naşiridir. Uşaqlar üçün<br />
bukletlər və gündəliklərdən tutmuş<br />
çox tomlu ensiklopediyalar, dərs vəsaitləri<br />
və elmi monoqrafiyalar, həmçinin<br />
bioqrafik kitablar nəşr edirik.<br />
Bir çox nəşrlərin müəllif kollektivində<br />
yer alıram, həmçinin avtobioqrafik<br />
kitabların nəşrinin vacibliyini də<br />
anlayıram. Axı təcrübənin ötürülməsi<br />
və mübadiləsi də idmançıların əsas<br />
vəzifələrindən biridir.<br />
Məsələn, bir neçə il əvvəl mənim<br />
“Uçuşda keçən həyat” (Жизнь<br />
в полете / Flying Bubka) adlı avtobioqrafik<br />
kitabım eyni vaxtda Ukrayna,<br />
ingilis, fransız, ispan, ərəb, Çin<br />
və rus dillərində nəşr edilib. Kitabın<br />
təqdimatı isə təkcə Ukraynada deyil,<br />
həm də xaricdə olub...<br />
rasim mövsümzadə<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
45
AvtobAn<br />
S P O R T S M A N<br />
Моторные масла AGIP:<br />
качество, подтвержденное временем<br />
Как известно, авторитет зарабатывается<br />
долго, а теряется быстро.<br />
Немногим торговым маркам удавалось<br />
длительное время сохранять<br />
свои лидирующие позиции на<br />
рынке смазочных материалов, подтверждая<br />
их высоким качеством. К<br />
числу таких «давних авторитетов»<br />
относятся моторные масла АGIP,<br />
производство которых началось<br />
в 1926 году. Бренд АGIP (Azienda<br />
Generale Italiana Petroli – Итальянская<br />
Объединенная Нефтяная Компания)<br />
давно и хорошо известен не<br />
только в Европе, но и во всем мире.<br />
компания AGIP PetrolI –<br />
одна из немногих фирм, работающих<br />
по полному циклу в области<br />
смазочных масел, от создания<br />
формул и промышленного производства<br />
присадок до производства<br />
традиционных и синтетических базовых<br />
масел. Большое внимание<br />
компания уделяет вопросам экологии.<br />
Многие продукты, такие как<br />
антифризы, масло и даже топливо,<br />
являются биоразлагаемыми. К<br />
сожалению, пока эти технологии<br />
у нас не востребованы,<br />
но требования к чистоте<br />
выхлопа, особенно грузового<br />
транспорта, все же<br />
ужесточаются. Так, грузо-<br />
46 спортсман № 115 / 2019
S P O R T S M A N AvtobAn<br />
вики, «заточенные» под Euro 2, уже<br />
не используют масла, называемые<br />
АБВГДейкой – такие, как М10Г2к и<br />
подобные ему, лет тридцать назад<br />
устаревшие продукты.<br />
сегодня AGIP PetrolI – ведущая<br />
фирма концерна ENI (Ente<br />
Nazionale Indocarburi – Национальный<br />
Концерн Углеводородов),<br />
занимающая одно из ключевых<br />
мест на мировом нефтяном рынке.<br />
Исследовательские структуры<br />
фирмы постоянно ведут работы<br />
над улучшением процесса нефтепереработки<br />
и внедрением готовой<br />
продукции.<br />
Высокое качество масел, производимых<br />
фирмой на своих<br />
предприятиях в Европе, Африке и<br />
Латинской Америке, подтверждается<br />
многолетним сотрудничеством<br />
AGIP PETROLI с командой<br />
FERRARI в гонках «Формула-1».<br />
Уже тридцать лет логотип<br />
«шестиногая собака»<br />
можно видеть на всех<br />
европейских этапах<br />
этой гонки.<br />
Моторные масла<br />
AGIP аттестованы<br />
и допущены к<br />
использованию также ведущими<br />
мировыми производителями грузовых<br />
автомобилей, спецтехники<br />
и компонентов к ним: Mercedes-<br />
Benz, Scania, DAF, Renault, MAN,<br />
Cummins, Mack, Caterpillar, Allison,<br />
Detroit Diesel.<br />
Какие преимущества дает использование<br />
масла AGIP?<br />
1. На синтетические масла<br />
SIGMA TRUCKSINT TFE и гидрокрекинговые<br />
SIGMA ULTRA TFE,<br />
SIGMA TFE предусмотрен увеличенный<br />
интервал замены. В соответствии<br />
с рекомендациями<br />
производителя двигателя и в зависимости<br />
от заливочного объема мотора<br />
предписывается смена масла<br />
с интервалом от 5 000 до 10 000 км.<br />
2. Ряд продуктов является энергосберегающими.<br />
Маловязкие масла<br />
5W30, а также 10W40 позволяют<br />
существенно (3–5%) экономить топливо.<br />
спортсман № 115 / 2019<br />
47
AvtobAn<br />
S P O R T S M A N<br />
3. Уникальный компонент TFE<br />
(ТетроФтороЭтилен), в народе называемый<br />
«тефлоном», в отличие<br />
от широко известной молибденовой<br />
присадки, не вызывая ускоренную<br />
коррозию двигателя, позволяет<br />
существенно сократить потери на<br />
трение, снизить износ «холодного<br />
пуска», тем самым увеличивая ресурс<br />
двигателя.<br />
4. Масла AGIP содержат специально<br />
разработанные и запатентованные<br />
моющие присадки. Щелочное<br />
число дизельной линейки<br />
велико и доходит до 13 (синтетика),<br />
поэтому оно успешно нейтрализует<br />
агрессивные сернистые соединения.<br />
Масло прекрасно обволакивает<br />
частички сажи, образующиеся<br />
при сгорании нашей солярки, удерживает<br />
их во взвешенном состоянии<br />
и благополучно доставляет к<br />
фильтру. Двигатель, работающий<br />
на масле AGIP, чистый, в нем нет<br />
отложений, коррозии деталей.<br />
Имеет смысл подробнее остановиться<br />
на ассортиментном ряде<br />
AGIP. Немного фирм может похвастаться<br />
таким количеством<br />
уникальных продуктов, как AGIP<br />
PETROLI. Все они предлагаются<br />
по весьма разумной цене. Уровень<br />
качества и ассортимент фасовки<br />
моторных, трансмиссионных и индустриальных<br />
масел очень высок.<br />
Есть специально запущенные<br />
для жаркого лета масла 20W50,<br />
синтетика для самых лютых морозов,<br />
трансмиссионная полусинтетика<br />
для переднеприводных автомобилей<br />
75W90, качественные<br />
трансмиссионные масла для спецтехники,<br />
ROTRA MP 85W140 – для<br />
высоконагруженных ведущих мостов,<br />
в том числе с блокировками,<br />
с добавлением присадок EP (экстремальное<br />
давление), которые помогают<br />
маслу создать прочнейшую<br />
пленку на деталях трансмиссии,<br />
обеспечивая непрерывную смазку.<br />
Вязкость при 40 °C достигает 416<br />
мм2/с. Есть серия специальных<br />
синтетических масел для новых автомобилей<br />
Audi, Ford, GM – серия<br />
700Х. Предлагаются специальные<br />
масла для полуавтоматических,<br />
автоматических, механических<br />
трансмиссий грузовой техники высшего<br />
качества. Основные продукты<br />
дублированы. Так, выпускается 11<br />
вариантов полусинтетики, которая<br />
удовлетворяет потребности<br />
любого современного автомобиля.<br />
Не случайно моторные масла<br />
AGIP аттестованы и допущены к<br />
использованию ведущими мировыми<br />
производителями автомобилей:<br />
Mercedes-Benz, BMW, Porshe,<br />
Maserati, Alfa Romeo, VW, GM,<br />
Jaguar, Ford, Rover.