Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2018<br />
28<br />
DAHİLİYE<br />
UZM. DR. NURTEN ELMAS<br />
ŞEKER HASTALIĞI NEDİR VE BELİRTİLERİ NELERDİR?<br />
Şeker Hastalığı Ned r ve Bel rt ler Nelerd r?<br />
Vücudumuzun enerj ht yacı, y yecekler m zdek temel<br />
bes n öğeler karbonh drat, prote n ve yağlardan sağlanır.<br />
Em leb lmek ç n en küçük parçalarına ayrılan bes n<br />
öğeler n n en öneml s “glukoz” adı ver len bas t şekerlerd r.<br />
Glukoz başta bey n olmak üzere vücudun tüm organlarının<br />
öneml b r bes n kaynağıdır. Hücreler ht yacı olan glukozu,<br />
m den n arkasında bulunan pankreas bez n n salgıladığı<br />
nsül n hormonu yardımıyla kullanır.<br />
Şeker hastalığı (d yabet), pankreasın yeterl m ktarda nsül n<br />
üretememes ya da ürett ğ nsül n n etk l b r şek lde<br />
kullanılamaması durumunda gel şen b r hastalıktır. İnsül n,<br />
şeker n hücre ç ne g rmes n ve hücrede gl kojen olarak<br />
depolanmasını sağlar. Şeker hastası, yed ğ bes nden kana<br />
geçen şeker yan glukozu kullanamaz ve bu durumda kan<br />
şeker düzey yüksel r (h pergl sem ). Bu durum uzun<br />
dönemde b rçok doku ve organda hasara yol açar.<br />
Günümüzde dünyada her 12 k ş den 1’ şeker hastalığından<br />
etk lenmekted r. Öte yandan şeker hastalığı olan k ş ler n<br />
neredeyse yarısı henüz tanı almamıştır. Bu da, aslında her 2<br />
şeker hastasından 1’ n n hastalığından habers zce yaşamına<br />
devam ett ğ n göster yor. Türk ye’de se 2014 ver ler ne göre<br />
7.2 m lyonun üzer nde şeker hastası bulunmaktadır. Bu<br />
hastaların 2 m lyondan fazlasına henüz tanı konmamıştır.<br />
Şeker hastalığının türler nelerd r?<br />
Şeker hastalığının t p 1 şeker hastalığı ve t p 2 şeker hastalığı<br />
olmak üzere bel rg n k t p vardır. T p 1 şeker hastalığı<br />
nsül n n pankreasta h ç üret lmed ğ ya da çok az üret ld ğ<br />
t pt r ve sıklıkla çocukluk ve gençl k dönem nde görülür.<br />
T p 2 şeker hastalığında se vücut nsül n üretmekted r, ancak<br />
hücreler nsül ne d renç göstermekted r. Buna bağlı olarak<br />
zaman ç nde üret len nsül n m ktarı da yeters z kalır. Bu<br />
sebeple yemeklerden sonra kandak şeker hücrelere g derek<br />
enerj ye dönüşemez ve kan şeker düzey yüksel r. T p 2 şeker<br />
hastalığı genell kle orta yaş ve üzer ndek b reylerde görülür<br />
ve şeker hastalığı vakalarının %90-95’ n oluşturur.<br />
G zl şeker (pre-d yabet) ned r?<br />
K ş n n kan şeker düzey normalden yüksek olduğu halde<br />
şeker hastalığı tanısı koymaya yeterl yüksekl kte değ lse bu<br />
durumda k ş g zl şeker hastası olarak adlandırılır. Bazı<br />
çalışmalarda g zl şeker olan çoğu k ş de 10 yıl ç nde t p 2<br />
şeker hastalığı gel şt ğ saptanmıştır. G zl şeker hastası<br />
b reylerde kalp ve damar hastalık r sk kan şeker normal olan<br />
b reylere kıyasla 1.5 kat daha fazladır. Şeker hastalığı olan<br />
b reylerde se 2-4 kat fazladır. G zl şeker olan b reyler yaşam<br />
tarzı değ ş kl kler sayes nde şeker hastalığını önleyeb l r ve<br />
gec kt reb l r.