You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ЗЕЙІН <strong>25</strong> <strong>шілде</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 15<br />
ЕМ-ДӘМ<br />
Лавр<br />
Латын графикасына негізделген қазақ<br />
тілі әліпбиі<br />
Лавр жапырағын, әдетте, қуырылған, бұқтырылған<br />
ет, сорпа секілді тағамдарға қосады. Алайда бұл<br />
жапырақ халық медицинасында көп қолданылады.<br />
Оның құрамындағы эфир майы, органикалық<br />
қышқылдар қабынуға қарсы әсер етеді.<br />
Негізінде лавр жапырағы<br />
субтропикалық климатта күн<br />
сәулесінен энергия алып өседі.<br />
Сол себепті оның адам ағзасына<br />
пайдасы көп. Мәселен, диабет<br />
кезінде лавр жапырағының<br />
көмегімен қандағы қант мөлшерін<br />
төмендетуге болады. Ол үшін<br />
термосқа 10 жапырақ салып,<br />
3 стақан қайнаған су құяды. Тұнба<br />
3 сағаттан кейін дайын болады.<br />
Бұл емдік сусынды күніне 3 рет<br />
тамақ жерден жарты сағат бұрын<br />
ішеді. Емделу курсы - 2 апта.<br />
Салмақ тастағыңыз келсе тағы<br />
осы жапырақты пайдаланыңыз.<br />
5-6 жапырақты ұсақтап турап,<br />
1 стақан салқын су құйып, бір түнге<br />
қалдырыңыз. Таңертең лавр суын<br />
15 минуттай қайнатып, қақпақтың<br />
астында тағы 30 минут қояды.<br />
Осы қайнатпаны күніне 3 рет<br />
ішу керек. Емделу курсы - бір<br />
жеті. Одан кейін міндетті түрде 2<br />
аптадай үзіліс жасалады. Сусын<br />
дәмді болу үшін бал қосып ішуге<br />
болады. Лавр жапырағы ауыз<br />
қуысы ауруларын да емдейді.<br />
Егер ауыздан жағымсыз иіс<br />
шықса, қызыл иек ісінсе, онда<br />
стоматит, гингивит секілді сырқат<br />
болуы мүмкін. Ондай аурулардың<br />
алдын алу үшін тамақ арасындағы<br />
үзілісте лавр жапырағын шайнаңыз.<br />
Егер ұйқысыздыққа ұшырасаңыз<br />
EM-DÁM<br />
Negizinde lavr japyraǵy<br />
sýbtropıkalyq klımatta kún<br />
sáýlesinen energıa alyp ósedi. Sol<br />
sebepti onyń adam aǵzasyna paıdasy<br />
kóp. Máselen, dıabet kezinde lavr<br />
japyraǵynyń kómegimen qandaǵy<br />
qant mólsherin tómendetýge bolady.<br />
Ol úshin termosqa 10 japyraq<br />
salyp, 3 staqan qaınaǵan sý<br />
quıady. Tunba 3 saǵattan keıin<br />
daıyn bolady. Bul emdik sýsyndy<br />
kúnine 3 ret tamaq jerden jarty<br />
saǵat buryn ishedi. Emdelý kýrsy<br />
- 2 apta. Salmaq tastaǵyńyz kelse<br />
taǵy osy japyraqty paıdalanyńyz.<br />
5-6 japyraqty usaqtap týrap,<br />
1 staqan salqyn sý quıyp, bir túnge<br />
qaldyryńyz. Tańerteń lavr sýyn<br />
15 mınýttaı qaınatyp, qaqpaqtyń<br />
astynda taǵy 30 mınýt qoıady. Osy<br />
qaınatpany kúnine 3 ret ishý kerek.<br />
Emdelý kýrsy - bir jeti. Odan keıin<br />
mindetti túrde 2 aptadaı úzilis<br />
jasalady. Sýsyn dámdi bolý úshin<br />
bal qosyp ishýge bolady. Lavr<br />
japyraǵy aýyz qýysy aýrýlaryn da<br />
emdeıdi. Eger aýyzdan jaǵymsyz<br />
ıis shyqsa, qyzyl ıek isinse, onda<br />
stomatıt, gıngıvıt sekildi syrqat<br />
bolýy múmkin. Ondaı aýrýlardyń<br />
aldyn alý úshin tamaq arasyndaǵy<br />
úziliste lavr japyraǵyn shaınańyz.<br />
Eger uıqysyzdyqqa ushyrasańyz<br />
lavr japyraǵy tynyshtandyrady.<br />
Jastyqtyń astyna birneshe lavr<br />
лавр жапырағы тыныштандырады.<br />
Жастықтың астына бірнеше лавр<br />
жапырағын салып жатса, ересек<br />
адам жаңа туған нәрестедей<br />
ұйықтайды. Бұл әдіс балаларға<br />
да пайдалы. Мұндай хош иістен<br />
бала керемет қалың ұйқыға<br />
кетіп, түн ұйқысын бөлмейді. Ара<br />
шаққан кезде лавр жапырағын<br />
ара шаққан жерге қойып, байлап<br />
тастаса, қабыну тез кетеді. Бұл<br />
жапырақтың құрамында эфир<br />
майы болғандықтан, үйді залалсыздандырады.<br />
10-15 жапырақты<br />
қайнатып, бөлмелерге қойыңыз.<br />
Бірнеше минуттан кейін керемет<br />
хош иіс шығатын болады.<br />
Лавр жапырағы адамның<br />
иммунитетін көтереді, зат алмасу<br />
қызметін жақсартады, қалдықтардан<br />
тазартады. Кептiрiлген лавр<br />
жапырағының тұнбасын iшу<br />
бауырдағы тастың түсуiне ықпал<br />
етiп, асқазан ауруын емдеп, адамның<br />
тәбетiн ашады. Терi ауруымен<br />
сырқаттанғанда лавр тұнбасын<br />
iшу керек, ал ревматизм мен<br />
буыны, белi ауыратындар осы<br />
тұнбаға сiрке қышқылы мен бал<br />
қосып iшсе дауа. Оны дайындау<br />
үшiн 5 гр. лавр жапырағына (12-17<br />
дана) 300 гр. су құйып, 5 минут<br />
қайнатады. Содан кейiн оны<br />
термосқа құйып алып, 4-5 сағат<br />
тұндырып қояды да, сүзiп, күнi бойы<br />
Lavr<br />
Lavr japyraǵyn, ádette, qýyrylǵan, buqtyrylǵan et, sorpa<br />
sekildi taǵamdarǵa qosady. Alaıda bul japyraq halyq<br />
medısınasynda kóp qoldanylady. Onyń quramyndaǵy<br />
efır maıy, organıkalyq qyshqyldar qabynýǵa qarsy áser<br />
etedi.<br />
japyraǵyn salyp jatsa, eresek adam<br />
jańa týǵan nárestedeı uıyqtaıdy. Bul<br />
ádis balalarǵa da paıdaly. Mundaı<br />
hosh ıisten bala keremet qalyń uıqyǵa<br />
ketip, tún uıqysyn bólmeıdi. Ara<br />
shaqqan kezde lavr japyraǵyn ara<br />
shaqqan jerge qoıyp, baılap tastasa,<br />
qabyný tez ketedi. Bul japyraqtyń<br />
quramynda efır maıy bolǵandyqtan,<br />
úıdi zalalsyzdandyrady. 10-15<br />
japyraqty qaınatyp, bólmelerge<br />
qoıyńyz. Birneshe mınýttan<br />
keıin keremet hosh ıis shyǵatyn<br />
bolady.<br />
Lavr japyraǵy adamnyń<br />
ımmýnıtetin kóteredi, zat<br />
almasý qyzmetin jaqsartady,<br />
qaldyqtardan tazartady. Keptirilgen<br />
lavr japyraǵynyń tunbasyn ishý<br />
baýyrdaǵy tastyń túsýine yqpal<br />
etip, asqazan aýrýyn emdep,<br />
adamnyń tábetin ashady. Teri<br />
aýrýymen syrqattanǵanda lavr<br />
tunbasyn ishý kerek, al revmatızm<br />
men býyny, beli aýyratyndar osy<br />
tunbaǵa sirke qyshqyly men bal<br />
qosyp ishse daýa. Ony daıyndaý<br />
úshin 5 gr. lavr japyraǵyna (12-17<br />
dana) 300 gr. sý quıyp, 5 mınýt<br />
qaınatady. Sodan keıin ony termosqa<br />
quıyp alyp, 4-5 saǵat tundyryp<br />
qoıady da, súzip, kúni boıy bir as<br />
qasyqtan ishedi. Kelesi kúni de<br />
tunbany osylaısha daıyndap, bir<br />
as qasyqtan ishý kerek. Tunbany<br />
бiр ас қасықтан iшедi. Келесi күнi<br />
де тұнбаны осылайша дайындап,<br />
бiр ас қасықтан iшу керек. Тұнбаны<br />
үш күн қатарынан iшкеннен кейiн<br />
екi апта демалып, сегiз күндiк<br />
курсты қайтадан бастаған дұрыс.<br />
Ұсақталған лавр жапырағының<br />
2 ас қасығын 200 гр. қайнаған<br />
суда 2-3 сағат тұндырып, дайын<br />
тұнбаны құлаққа тамызса, ауырғанын<br />
басып, аққан сұйықтықты<br />
тоқтатады. Аяқ сiңiрі тартылып<br />
маза бермесе, мынадай қоспаны<br />
пайдаланыңыз: лавр жапырағын<br />
ұнтақтап, оның 50 грамына <strong>25</strong>0<br />
мл тазаланбаған өсiмдiк майын<br />
қосып, жақсылап араластырады.<br />
Қоспаны қараңғы жерде 2 апта<br />
қояды. Сосын дайын болған қоспаны<br />
ауырсынған жерге жақсаңыз, көп<br />
уақыт өтпей-ақ оң нәтижесін<br />
байқайсыз.<br />
Лавр жапырағы кей адамдарға<br />
кері әсерiн тудыруы мүмкін.<br />
Сондықтан аллергиясы бар адамдар<br />
оны емделу үшiн немесе тағамға<br />
қосып пайдаланғанда абай болу<br />
керек. Сондай-ақ емiзулi аналар да<br />
лавр жапырағына үйiр болмағаны<br />
дұрыс. Ал жүктiлiк кезеңiнде лавр<br />
жапырағын мүлде тұтынбаған<br />
дұрыс. Бүйрек, бауыр мен жүрек<br />
сырқаты бар болса, абайлаңыз.<br />
Деніңіз сау болсын!<br />
Әзірлеген - С.ТАУҚЫЗЫ.<br />
úsh kún qatarynan ishkennen keıin<br />
eki apta demalyp, segiz kúndik<br />
kýrsty qaıtadan bastaǵan durys.<br />
Usaqtalǵan lavr japyraǵynyń 2 as<br />
qasyǵyn 200 gr. qaınaǵan sýda<br />
2-3 saǵat tundyryp, daıyn tunbany<br />
qulaqqa tamyzsa, aýyrǵanyn basyp,<br />
aqqan suıyqtyqty toqtatady. Aıaq<br />
sińiri tartylyp maza bermese,<br />
mynadaı qospany paıdalanyńyz:<br />
lavr japyraǵyn untaqtap, onyń<br />
50 gramyna <strong>25</strong>0 ml tazalanbaǵan<br />
ósimdik maıyn qosyp, jaqsylap<br />
aralastyrady. Qospany qarańǵy<br />
jerde 2 apta qoıady. Sosyn daıyn<br />
bolǵan qospany aýyrsynǵan jerge<br />
jaqsańyz, kóp ýaqyt ótpeı-aq oń<br />
nátıjesin baıqaısyz.<br />
Lavr japyraǵy keı adamdarǵa<br />
keri áserin týdyrýy múmkin.<br />
Sondyqtan allergıasy bar<br />
adamdar ony emdelý úshin nemese<br />
taǵamǵa qosyp paıdalanǵanda abaı<br />
bolý kerek. Sondaı-aq emizýli analar<br />
da lavr japyraǵyna úıir bolmaǵany<br />
durys. Al júktilik kezeńinde lavr<br />
japyraǵyn múlde tutynbaǵan durys.<br />
Búırek, baýyr men júrek syrqaty<br />
bar bolsa, abaılańyz.<br />
Denińiz saý bolsyn!<br />
Ázirlegen -<br />
S.TAÝQYZY.<br />
Келіңіздер!<br />
Көріңіздер!<br />
Құрметті қала тұрғындары<br />
және қонақтары!<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың 29 <strong>шілде</strong> - 4 тамыз күндері<br />
аралығында өтетін мәдени<br />
іс-шаралар<br />
С.Торайғыров<br />
атындағы облыстық<br />
кітапхана<br />
29-4 тамыз күндері<br />
аралығында сағат 11.00-де<br />
кинозалда «Алақай! Балақай!»<br />
фильм, мультфильмдер көрсетіледі.<br />
3 тамыз күні сағат 15.00-де<br />
«Speakingclubforelementary»<br />
клубының отырысы.<br />
Г.Н.Потанин атындағы<br />
облыстық тарихиөлкетану<br />
музейі<br />
2 тамыз күні сағат 11.00-де<br />
«Тамыры терең туған жер»<br />
көрмесінің салтанатты ашылуы.<br />
29 <strong>шілде</strong>-4 тамыз күндері<br />
аралығында мектеп жанындағы<br />
лагерьлерде демалатын оқушылар<br />
үшін музей экскурсиясы.<br />
Ақсу тарихи өлкетану<br />
музейі<br />
30 <strong>шілде</strong> күні сағат 15.00-де<br />
Құрметті азаматы З.А.Арыновтың<br />
75 <strong>жыл</strong>дық мерейтойына арналған<br />
кездесу.<br />
1 тамыз күні сағат 11.00-де<br />
Кеңес және қазақстандық<br />
композитор Е.Рахмадиевтің<br />
шығармашылығына арналған<br />
«Өмірді өнерімен өрнектеген»<br />
атты әдеби-сазды кеш.<br />
«Шарбақты тарихиөлкетану<br />
музейі»<br />
30 <strong>шілде</strong> күні сағат 11.00-де<br />
қолданбалы өнер шебері<br />
Л.А.Ечкалованың шеберлік<br />
сағаты.<br />
1 тамыз күні сағат 11.00-де<br />
Кеңес және қазақстандық композитор<br />
Еркеғали Рахмадиұлы<br />
Рахмадиевті еске алу құрметіне<br />
тақырыптық дәріс өтеді.<br />
Павлодар облыстық<br />
көркемсурет музейі<br />
29 <strong>шілде</strong>-4 тамыз<br />
күндері аралығында музей<br />
қорынан «Қазақстан өнері.<br />
Топтама маржандары» атты<br />
көрме (кескіндеме, сызба,<br />
мүсіндеме).<br />
29 <strong>шілде</strong>-4 тамыз күндері<br />
аралығында ArtaktiV тобы<br />
суретшілерінің «Туған қала»<br />
атты көрмесі.<br />
29 <strong>шілде</strong> - 4 тамыз күндері<br />
аралығында Павлодарлық<br />
суретшілердің «Өмір бояулары»<br />
атты көрмесі.<br />
29 <strong>шілде</strong>-4 тамыз күндері<br />
аралығында «Асқақтай бер,<br />
Нұр-Сұлтан!» атты фотокөрме.<br />
29 <strong>шілде</strong> - 4 тамыз күндері<br />
аралығында А.С.Пушкиннің 220<br />
<strong>жыл</strong>дығына арналған «Пушкин<br />
және ақындар» атты көрме<br />
жобасы.<br />
Әзірлеген –<br />
С.ТАУҚЫЗЫ.
Change language