Kurier Czaplinecki - Nr 155, lipiec 2019

More documents

Recommendations

Info

8 Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 Wojewódzka Baza Zaopatrzenia i Zbytu w Czaplinku (cz. 1) ozazdrościłem panu Wiesławowi Krzywickiemu pięknego art. „Był taki zakład Telcza”. Ten wspomnieniowy tekst o wielce zasłużonym dla Czaplinka zakładzie zainspirował mnie, aby napisać – przypomnieć przedsiębiorstwo, które co prawda nie zatrudniało tyle osób co Telcza, ale miało niebagatelny wpływ na inwestycje, rozwój sfery produkcyjnej, usług w dawnym woj. koszalińskim, oraz województwach ościennych. Tak jak w każdym kraju na świecie, tak i u nas jednym z najważniejszych działów produkcji gospodarki narodowej było rolnictwo. Było tym działem, o którym można powiedzieć najbardziej zacofany w ówczesnym powojennym okresie. Na terenach zachodnich i północnych, zwanych wówczas „Ziemiami Odzyskanymi”, łatwiej było gospodarować, gdyż ziemia nie była tak rozdrobniona jak w Polsce centralnej i południowo-wschodniej. Duże obszary ziemi i gospodarstwa stały się Państwowymi Gospodarstwami Rolnymi (PGR). Natomiast niezbyt liczne gospodarstwa indywidualne prawie na siłę kolektywizowano. Ekonomiści od dawna twierdzą, nie bez racji, że pracownik inaczej pracuje i podchodzi do własności państwowej czy wspólnej (spółdzielczej), jak do swojej prywatnej. Zmorą ówczesnego rolnictwa były obowiązkowe dostawy produktów rolnych (mięsa i zboża). O ile jednak te mniej wydajne instytucje powstawały, zachodziła konieczność ich technicznej obsługi. 1 kwietnia 1953 r. powołany został Państwowy Ośrodek Maszynowy, popularnie zwany „POM”. Takie przedsiębiorstwa powstawały w każdym powiecie, niektóre od razu przewidziane do obsługi rolnictwa, jako zakłady mechanizacji rolnictwa. POM-y początkowo spełniały rolę polityczną, bo zakładały Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne, które i tak prawie wszystkie po wiośnie politycznej w 1956 r. ulegały samolikwidacji (rozwiązaniu). POM-y i ZNMR przeszły w całości na świadczenie usług oraz wprowadzanie postępu technicznego, mechanizację i elektryfikację w Państwowych Gospodarstwach Rolnych, pozostałym na terenie działalności RSP, oraz innych przedsiębiorstw rolniczych, tak usługowych, jak i produkcyjnych. Portiernia, lata siedemdziesiąte POM-y dysponowały nowoczesnymi, jak na ówczesne czasy, maszynami, które pozwalały poszerzać sferę usług i produkcji. W szczególności coraz liczniejsza i fachowa załoga pozwalała na wykonywanie serwisów gwarancyjnych na posiadanym przez PGR-y fabrycznie nowym sprzęcie rolniczym. POMy stawały się przedsiębiorstwami nie tylko świadczącymi usługi doradcze, remontowe, ale także produkcyjne. Tak na przykład ZNMR-y remontowały i regenerowały sprzęt do ciągników i wszelkich maszyn rolniczych. POM-y zaczęły produkować gotowy sprzęt małoseryjny dla rolnictwa. Montowano silosy zbożowe, dojarki mechaniczne, produkowano przyczepy samozbierające, przyczepy ciągnikowe, przenośniki taśmowe, kojce dla bydła, wyposażenie chlewni itp. Remontowano gorzelnie, produkowano urządzenia do wydobywania torfu, i proste, ale wymagające dużo materiałów hutniczych „rury” do suszenia siana, wszelkiego rodzaju suszarnie traw i zielonek. To także były pionierskie produkcje POM-ów. Zakłady świadczące usługi dla rolnictwa posiadały coraz lepszą, coraz bardziej fachową kadrę, rozszerzano corocznie zakres produkcji i usług, zatrudniając coraz więcej młodych, wykształconych osób. Np. w naszym czaplineckim POM-ie zatrudniano średnio około 150-200 osób, wliczając w to kierowców, bo świadczono także usługi transportowe, oraz dostarczano paliwo do budowanych przez POM stacji paliw w PSR oraz RSP. Z biegiem lat te lekceważone i wyśmiewane PGR-y prężniały, z deficytowych stawały się dochodowe, miały coraz większe wymagania co do techniki i obsługi, więc POM-y musiały się do tego przystosowywać. Nabrało to przyspieszenia zwłaszcza w czasach „gierkowskich”. Największą barierą w rozwoju i intensyfikacji usług był wszechobecny w owych czasach niedostatek materiałów. Po wojnie, po straszliwych zniszczeniach wojennych brakowało właściwie wszystkiego, materiałów i surowców, a także energii elektrycznej, bo nie wszystkie wsie czy osiedla, nie wspominając o indywidualnych zagrodach, były zelektryfikowane. Aby zapanować nad tym bałaganem potrzeb materiałowych wprowadzono centralnie system „nakazowo-rozdzielczy”. Przedsiębiorstwa obsługujące techniczną stronę rolnictwa otrzymywały jakieś szczątkowe przydziały materiałowe w różnych częściach kraju, w różnych niepokrewnych hurtowniach. Transport tegoż towaru bardzo często przekraczał koszty zakupu przywożonego materiału. W dziale gospodarki materiałowej ówczesnego Ministerstwa Rolnictwa zastanawiano się, jak rozwiązać ten problem. Problem tym pilniejszy, gdyż przed POM-ami postawiono nowe dodatkowe zadanie. POM-y w ramach posiadanych grup instalacyjnomontażowych, wyodrębniły i zatrudniły dodatkowo fachowców elektryków, aby pomogły w modernizacji i elektryfikacji wszystkich wsi. Na wschodzie kraju trzeba było wszystko robić od nowa, tam przyzwyczajono się już do ogarków, czy lamp naftowych. U nas też było co robić, gdyż nie wszystkie wsie były zelektryfikowane. Tam gdzie były zelektryfikowane, to była stara poniemiecka. Tysiące km linii wysokiego napięcia na słupach drewnianych, już zmurszałych. Stare transformatory małej mocy, to samo można powiedzieć o instalacjach w zabudowaniach. Zakłady energetyczne oraz powołany do tego „ELTOR” nie wyrabiały się, więc ciężar tych prac przejmowały właśnie grupy instalacyjne POM. Koszty zdobycia oraz transportu materiałów rozkładały finansowo te zakłady. Co prawda system finansowania był wówczas trochę anachroniczny, bo wszystko było finansowane z budżetu państwa, ale też były w rozrachunku wewnętrznym, a to miało wpływ na tzw. trzynaste pensje. W całym kraju powołano więc przy POM-ach przedsiębiorstwa, które w ramach przydziałów, lub bez, ściągały materiały, szczególnie te deficytowe, i dzieliły między poszczególne zakłady. Takich przedsiębiorstw w kraju powstało 14. Teren woj. koszalińskiego, słupskiego oraz części pilskiego miała obsługiwać Baza Wojewódzka na terenie POM w Czaplinku, jako dział na samodzielnym rozrachunku ekonomicznym. Dzisiaj Czytelnik tego artykułu zastanawia się, jaki to miało sens, powstanie dodatkowego pośrednika? Oj, miało niebagatelny! Czaplinek położony był w wymienionym obszarze prawie centralnie. Niewysoka marża sprzedaży z nawiązką rekompensowała koszty transportu po całej Polsce, do tego należy jeszcze doliczyć czas pracowników, którzy w tym czasie powinni pracować na budowach. Ówczesny dyrektor POM Tadeusz Rychliczek 12 listopada 1963 r. zaproponował mi pracę i zorganizowanie zaopatrzenia. 14 listopada już byliśmy w Warszawie w Ministerstwie Rolnictwa, gdzie postawiono przed nami zadanie. Z perspektywy czasu z mojej strony to było szaleńcze przedsięwzięcie. Z wykształcenia ichtiolog, wszystko było nowe, wszystkiego trzeba było się uczyć. Dałem się skusić za znacznie wyższą pensję i obietnicę mieszkania. Dałem radę, a pasje z niezrealizowanego zawodu, realizowałem w czasie urlopu wędkarstwem. Baza zaczęła prężnieć. Sprowadzany towar był początkowo składowany w magazynach POM. Kierował nim nieodżałowany śp. Wacek Czymbor. Po kilku miesiącach kierownikiem powstałej Wojewódzkiej Bazy Zaopatrzenia i Zbytu (tak się nazywała) został Bronisław Lebiedzki, głównie zajmował się sprzedażą i organizacją. Mnie powierzono stanowisko i funkcję kierownika zaopatrzenia. Jako, że Baza była wydziałem w całej strukturze organizacyjnej POM, to dyrektorem był Tadeusz Rychliczek, a głównym księgowym Józef Komorowski. Praktycznie pracę tegoż wydziału nadzorowała odpowiedzialna za gospodarkę materiałową takaż sama komórka organizacyjna w Wojewódzkim Zjednoczeniu Przedsiębiorstw Mechanizacji Rolnictwa w Koszalinie, na czele której stał naczelnik Franciszek Rymasz. Zjednoczenie TOR w Koszalinie starało się w ramach przydziału z Ministerstwa zapewnić Bazie odpowiednie uzbrojenie techniczne, przede wszystkim transport samochodowy i wózki widłowe. Nie zapomnę o starym zdezelowanym Lublinku z demobilu, oraz powojennym ZiŁ-15, którym kierował starszy doświadczony kierowca pan Kornacki. Na stałe przydzielono także ciągniki, którymi jeździli pan Albert Hanusewicz i pan Stefański. Pełni odwagi, nie bali się odległości, bo po betonowe słupy energetyczne trasa wiodła aż po Ostrów Wlkp. Powstająca Baza Zaopatrzenia miała pełne ręce roboty, ale o tym w następnej części art. Józef Antoniewicz
Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 9 Wieści z sesji i z Ratusza tym roku nie byłem jeszcze osobiście na żadnej sesji Rady Miejskiej. Każdą natomiast obserwowałem pilnie na przekazie internetowym. I dobrze chyba robię, bo inaczej musiałbym doraźnie zabierać polemiczny głos w sprawach, na temat których różne bzdury i niedorzeczności wypowiadają niektórzy uczestnicy obrad. Jedni zapomnieli nad czym w przeszłości głosowali, inni popisują się niekompetencją i niewiedzą, jeszcze inni po prostu arogancją powiązaną z pomówieniami. Wszystko to nie przystoi ani władzy stanowiącej, ani władzy wykonawczej. Dlatego też, mimo że o wielu zdarzeniach pisałem na fb i wcześniej na łamach Kuriera, muszę i będę niektóre tematy przypominał lub rozszerzał w kolejnych „Wieściach z sesji i z Ratusza”. Jedne ku przestrodze, drugie ku nauce, inne ku pamięci. Na sesje zapraszany jest Zbigniew Dudor, jako członek Zarządu Powiatu, który wykazuje wiele anielskiej cierpliwości, a nawet wyrozumiałości, dla różnego rodzaju dyletantów i impertynentów. Jest jednocześnie bardzo dobrym łącznikiem między Gminą a Powiatem. Absolutorium 2018 Instytucja absolutorium służy kontroli i ocenie wykonania budżetu przez Burmistrza, dokonywanej corocznie przez Radę Miejską. Udzielenie absolutorium oznacza stwierdzenie przez Radę Miejską prawidłowości działania organu wykonawczego Gminy, czyli Burmistrza. Procedura absolutoryjna jest dość długa, i prowadzona przez różne organy. W uproszczeniu wygląda ona następująco: - Skarbnik przygotowuje sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z wykonania budżetu, które otrzymują Radni do zapoznania się z nimi, w tym Komisja Rewizyjna. Te dokumenty kierowane są także do Regionalnej Izby Obrachunkowej celem wydania opinii; - następnie opinia RIO przedstawiana jest Komisji Rewizyjnej, wnioskującej o udzielenie, bądź nieudzielenie Burmistrzowi absolutorium; - później wniosek Komisji Rewizyjnej kierowany jest do RIO, celem wydania opinii o powyższym wniosku; - ostatecznie podczas sesji Rady Miejskiej głosowany jest projekty uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i sprawozdania z wykonania budżetu, projekt uchwały o udzieleniu Burmistrzowi absolutorium z tytułu wykonania budżetu oraz – i to jest nowość – udzielenie Burmistrzowi wotum zaufania. RIO uchwałą z dnia 30 kwietnia 2019 r. pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu gminy Czaplinek za 2018 r. Zaplanowany w wysokości 3 253 801 zł deficyt budżetowy, został wykonany w wysokości 2 458 910 zł, czyli o 794 890 zł mniejszy niż planowano. Zadłużenie gminy na koniec roku wyniosło 23 590 019 zł, co stanowi 42,26% wykonanych dochodów. Komisja Rewizyjna po rozpatrzeniu sprawozdań budżetowych i opinii RIO uznała, że Burmistrz realizując zadania budżetowe kierował się zasadą celowości, legalności, rzetelności i oszczędności w gospodarowaniu publicznymi środkami finansowymi. Wobec tego wnioskowała u udzielenie Mu absolutorium. Podczas IX Sesji Rady Miejskiej 27 czerwca b.r. obecnych było 11 Radnych, nieobecni: M. Czerniawski, T. Marciniak, A. Ławrukiewicz, W. Wojtowicz. Uchwałę o udzieleniu wotum zaufania Burmistrzowi podjęto jednomyślnie – 11 za, uchwałę absolutoryjną także jednomyślnie – 11 za. Radni głosujący za udzieleniem absolutorium wykazali się logiką, trzeźwością umysłu i odpowiedzialnością za to co robią. Burmistrz M. Naruszewicz, odbierając gratulacje przytomnie stwierdził, że splendor związany z udzieleniem wotum zaufania i absolutorium należy się przede wszystkim poprzedniej ekipie. Amfiteatr i fontanna Od lat były czynione w Ratuszu i CzOK-u starania o remont amfiteatru, który tego wymaga z uwagi na swoje lata. Przeglądaliśmy programy, do których można by było aplikować o dofinansowanie remontu obiektu, jak też szukaliśmy chętnych do dzierżawy obiektu. Niedawno uruchomiony został Bar Ranczo, który wykorzystuje do działalności gospodarczej część gastronomiczną. Wraz z nastaniem nowego dyrektora CzOK-u liczyliśmy m.in. na poważne zajęcie się amfiteatrem. W kolejnych budżetach przeznaczaliśmy fundusze na inwestycje cząstkowe. W 2015 r. wyremontowany został dach za ponad 90 tys. zł. W 2016 r. powstało nowe ogrodzenie za 30 tys. zł. W 2017 r. zabezpieczono 80 tys. zł na przebudowę sceny, ale niestety, Pan Dyrektor nie potrafił wykorzystać tego funduszu na ten cel, i środki te przeznaczono na inne działania. W ciągu prawie 4 lat dyrektorowania nie przygotowano żadnej aplikacji na większe inwestycje w amfiteatrze i nie złożono żadnego wniosku o dofinansowanie ze środków zewnętrznych. Jedynie wyremontowano WC i od sponsora pozyskano oświetlenie, które niestety już ktoś ukradł. W tym roku Burmistrz sprytnie zrezygnował z budowy świetlicy w Byszkowie, a uwolnione środki przeznaczył m.in. na remont sceny amfiteatru. Zadziałał tu tzw. metodą faktów dokonanych. Zlecił przebudowę sceny bez uprzedniego zawarcia umowy z wykonawcą, i nie mając zabezpieczonych w budżecie na ten cel środków finansowych. Radni pod presją konieczności remontu sceny i już prowadzonych prac, uchwalili zmiany w budżecie, tym samym odsuwając budowę byszkowskiej świetlicy w bliżej nieokreśloną przyszłość. Pisał o tym obszernie 7 czerwca „Głos Drawska”. Ewidentnie pogwałcono tutaj ustawę o finansach publicznych (i nie tylko) – a jest to pewnego rodzaju znak czasu, którego objawienia dopiero przyjdą. Pan Burmistrz, przystępując do przebudowy fontanny na czaplineckim Rynku stwierdził, że nigdzie nie widział „zakratowanej” fontanny, ja natomiast nie widziałem w żadnym amfiteatrze betonowej posadzki. Ale nie ma co wybrzydzać, dobrze że jest chociaż taka. Hitem ostatnich dni stała się wspomniana fontanna. Demontaż ogrodzenia, wymiana posadzki i instalacja świateł w połączeniu z wodotryskiem mają to miejsce uatrakcyjnić. Swego czasu fontannę ogrodzono, aby nie narażać dzieci, zwłaszcza uczuleniowców, na niebezpieczeństwo kontaktu z brudną bakteriologicznie wodą. Teraz woda posiada obieg zamknięty i jest odkażana. W upalne dni może stanowić uzupełnienie lub alternatywę dla kurtyny wodnej, która od kilku już lat jest latem ustawiana na Rynku. Remont fontanny nie byłby niczym szczególnym, chociaż chwalebnym, gdyby nie pewne ale. Przez ostatnie lata nie inwestowano ani w Rynek, ani w fontannę z uwagi na plany jego przebudowy. Już we wrześniu 2009 r. powstała koncepcja zagospodarowania Rynku (przewidywano budowę nowej fontanny) i ul. Sikorskiego (deptaka). Później koncepcja była rozwijana, i zakładała rewitalizację ulic przyległych, wraz z ulicami łączącymi Rynek z Nadbrzeżem Drawskim (ścieżką pieszo-rowerową). Jednym z projektów była wizualizacja Rynku z nową fontanną autorstwa arch. Tomasza Tomaniaka – jak na zdjęciu. Dlatego nie było sensu przebudowy fontanny przed rewitalizacją całej przestrzeni ścisłego centrum miasta. Natomiast obecna decyzja o modernizacji fontanny wskazuje na to, że na najbliższe lata możemy się pożegnać z remontami Rynku i przyległych ulic. Mamy za to efekt propagandowy, że coś się dzieje, coś się zmienia – zapewne niewielkim kosztem (którego jeszcze w całości nie znamy), a na pewno jeszcze mniejszym wysiłkiem. Patrole i WC Dużą aktywnością podczas sesji i różnymi inicjatywami wykazuje się Przewodniczący Zarządu Osiedla Nr 1 Bernard Bieniecki. Na ostatniej sesji zapytał Burmistrza o bezpieczeństwo mieszkańców i turystów podczas obecnego sezonu. Dotychczas, od wielu już sezonów turystycznych, z uwagi na zwiększony ruch ludności i pojazdów w miesiącach letnich, ulice Czaplinka i teren Gminy były dodatkowo patrolowane w różnych godzinach doby. Gmina zawierała umowy na tego rodzaju zadanie z Komendantem Wojewódzkim Policji, który kierował na nasz teren młodych adeptów Policji ze szkół policyjnych. Kiedy nie było to możliwe, patrole wykonywali w ramach dodatkowych zadań policjanci z Komendy Powiatowej lub z czaplineckiego Komisariatu, nieraz we współdziałaniu z naszą Strażą Miejską. Ten system dobrze się w przeszłości sprawdzał. Pan Burmistrz odpowiedział, że w tym sezonie dodatkowych patroli nie będzie, ponieważ ani Policja, ani SM nie są w stanie ich wystawić. Nikt nie dopytywał, czy i jakie działania podejmował Burmistrz, i z kim rozmawiał w tej sprawie. Widać, że sprawa bezpieczeństwa na tym polu została ewidentnie zaniedbana. Zapewne nie miał się tym kto zająć, albo też zabrakło dobrej woli?
Page 1 and 2: Festyn i rajd w Kluczewie; Fotorela
Page 3 and 4: Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 3
Page 5 and 6: Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 5
Page 7: Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 7
Page 11: Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 1

Kurier Czaplinecki - Nr 155, lipiec 2019

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?