06.08.2019 Views

6 тамыз, 2019 жыл №88 (15408)

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

SARYARQA<br />

Павлодар облыстық газеті<br />

1929 <strong>жыл</strong>ғы 15 ақпаннан шығады<br />

SAMALY<br />

6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />

<strong>№88</strong> (<strong>15408</strong>)<br />

ssamaly29@gmail.com<br />

www.saryarka-samaly.kz<br />

facebook.com/saryarka15<br />

@saryarka_samaly<br />

Көш келді...<br />

ӨҢІР<br />

Нақпа-нақ<br />

Павлодар<br />

қаласында<br />

2625<br />

отбасы атаулы<br />

әлеуметтік<br />

көмек алады<br />

«ЖАСТАР ЖЫЛЫ»<br />

30 пайызға<br />

өседі<br />

Осы <strong>жыл</strong>дың қыркүйек айынан<br />

бастап қоғамдық жұмыспен<br />

айналысатын волонтерстуденттердің<br />

шәкіртақысы<br />

30 пайызға өспек.<br />

Біртуар<br />

ЖҰРТ ЗЕЙІНДЕЙ ЖАЗУШЫСЫН НЕГЕ ҰМЫТТЫ?<br />

Суретті түсірген – Валерий Бугаев.<br />

Баспана мен жұмыссыздық мәселелерінен мезі болған, жаңа жерде<br />

жаңаша тірлік етуге талпынған тағы 35 отбасы Нұр-Сұлтан қаласынан<br />

Екібастұзға қоныс аударды. Кезекті көшті кеншілер шаһарына жұмыс<br />

сапарымен барған облыс әкімі Болат Бақауов өзі қарсы алып, отбасыларға<br />

пәтер кілттерін табыс етті. Осылайша биыл мамыр айынан басталған<br />

аталмыш көш аясында Елордадан Екібастұз қаласы тұрғындары қатарына<br />

137 отбасы қосылды.<br />

Жалғасы 2-бетте<br />

Сирек тағдыр иелері, күрделі мінездер бойында тоғысқан таланттар туралы жазу ойымда<br />

біраз <strong>жыл</strong>дардан бері бар болатын. Жазушы әрі дәрігер Зейін Шашкин туралы қалам тербеу<br />

тосыннан болды. Сыйлы ағамыз, қаламгер Талғат Кеңесбайдың бір ауыз сөзі біздің ниетіміздің<br />

оң болуына септесті (мақала 2016 <strong>жыл</strong>ы жазылған). Сонымен біз Зейін Шашкиннің жары<br />

Мариям Шашкинаның үйінен бір-ақ шықтық...<br />

Толығырақ 4-5-беттерде<br />

ҚР Білім және ғылым министрлігі<br />

мен ҚР Ақпарат және қоғамдық даму<br />

министрлігі арасында «Әлеуметтік студенттік<br />

кредит» жобасын іске асыру аясында<br />

ынтымақтастық туралы меморандумға<br />

қол қойылды. Жоба бойынша жоғары<br />

оқу орындарының студенттері ақшалай<br />

сыйақы алып, қоғамдық пайдалы жұмыс<br />

нәтижелері үшін академиялық кредиттерді<br />

қайта есепке ала алады.<br />

Студенттер еріктілер ретінде балалар<br />

үйлерінде, қарттар үйлерінде, білім беру<br />

және басқа да әлеуметтік мекемелерде<br />

көмек көрсетеді. «Әлеуметтік студенттік<br />

кредит» жобасын іске қосу <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың<br />

қыркүйек айына жоспарланған, ал<br />

оның тақырыптық модулі «Qazvolunteer.<br />

kz» волонтерлердің бірыңғай интернет<br />

тұғырнамасында орналасады. Оған<br />

кез келген адам онлайн-тіркеуден өтіп,<br />

волонтерлік қызметке қосыла алады. ҚР<br />

Ақпарат және қоғамдық даму вице-министрі<br />

Данияр Есиннің айтуынша, қазіргі уақытта<br />

тұғырнамада 1,4 мыңнан астам адам мен<br />

60-дан астам еріктілер ұйымы тіркелді.<br />

«Қаржы орталығы» АҚ департаменті<br />

директорының орынбасары Ақжол<br />

Құрмансейіт бұл бастама волонтер жастарды<br />

қолдау және жоғары оқу орындарының<br />

күндізгі бөлімі студенттерінің шәкіртақысын<br />

30 пайыз деңгейінде көтеру бағытында<br />

іске асырылатынын айтты.<br />

- Биыл аталмыш жоба бойынша<br />

10 мыңға жуық жас азамат қамтылады.<br />

Алдағы <strong>жыл</strong>ы олардың санын 44 мыңға<br />

жеткізу жоспарда бар. Сондай-ақ одан<br />

кейінгі <strong>жыл</strong>дары жобаның қатысушысы<br />

ретінде 50 мың адамды жұмылдыру<br />

ескерілген. Ерікті жастарды тек тегін<br />

жұмыс жүргізуге емес, сонымен қатар<br />

оларды ынталандыру мақсатында, яғни<br />

университетте оқып жүрген жастардың<br />

елімізге тигізіп жатқан пайдасын мемлекет<br />

тарапынан қолдау тұрғысында жүзеге<br />

асырылып жатыр, - деді А. Құрмансейіт.<br />

Естеріңізге сала кетейік, <strong>жыл</strong> басында<br />

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Үкіметке<br />

волонтерлікпен айналысатын ЖОО<br />

студенттерінің шәкіртақысын 30 пайызға<br />

арттыруды тапсырған болатын.<br />

Әзірлеген – Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.


2 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />

АҚПАРАТ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

Басы 1-бетте<br />

Көш келді...<br />

Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ<br />

Бастысы –<br />

баспана!<br />

Кезекті көш легімен қоныс<br />

аударған жандардың бірі – Айдарбек<br />

Мәменов. Алты баланың әкесі<br />

отбасымен 2012 <strong>жыл</strong>ы Түркістан<br />

облысының Шардара қаласынан<br />

Нұр-Сұлтанға көшкен. Содан бері<br />

пәтер жалдап, басқаның босағасын<br />

пана еткен.<br />

- «Nurly Ertis» бағдарламасының<br />

шарттары қатты ұнады. Ойланбастан<br />

көшуге бел будық. Үш бөлмелі<br />

пәтердің кілтін берді. Балаларымызды<br />

мектеп-балабақшаға тегін<br />

орналастырады. Өзім краншымын,<br />

осы мамандығым бойынша жұмысқа<br />

орналасуға әзірмін. Әйелім бала<br />

күтімімен үйде отырады. Өйткені,<br />

кіші балам 1-ден енді асты. Бастысы<br />

баспана ғой, қалғаны бола жатар.<br />

Осы өңірге сіңісіп, тұрақтап қалуға<br />

ниеттіміз, - дейді А.Мәменов.<br />

Ал осыдан бір ай бұрын көшіп<br />

келген Бибігүл Бекманова бүгінде<br />

жұмысқа орналасып үлгерген.<br />

Қалалық аурухананың реанимация<br />

бөлімшесіне медбике қызметін<br />

атқаруда. 46 жастағы бес баланың<br />

анасы өмірінде алғаш рет жеке<br />

баспанасына қол жеткізіп, билікке<br />

дән риза.<br />

Отбасыларға пәтер кілтін салтанатты<br />

түрде табыстаған облыс<br />

әкімі Болат Бақауов жайлы қоныс<br />

тіледі.<br />

- Әрбір отбасы үшін ең бастысы –<br />

жеке шаңырақ. Қалған әлеуметтік<br />

жағдай жасалады. Өңірімізде<br />

25 мың жұмыс орны бос тұр. Оның<br />

10 мыңы - тұрақты жұмыс. «Nurly<br />

Ertis» бағдарламасы пилоттық негізде<br />

қолға алынды. Елбасы, Үкіметіміз<br />

құптады. Екібастұзда салынған<br />

үйлер біраз уақыт өз құнына<br />

да өтпеді. Енді осы бағдарлама<br />

бойынша үлестірілуде. Үш бөлмелі<br />

пәтерлер таратылып, таяу қалды.<br />

Екі және бір бөлмелі пәтерлерге<br />

өңірімзде тапшы мамандар тартуға<br />

да пайдаланылады. Мәселен, келген<br />

35 отбасының ішінде бір кардиолог<br />

және екі жалпы тәжірибе дәрігері<br />

бар. Қоныстанушыларға барлық<br />

жағдай жасалады. Балаларды<br />

«Мектепке жол» акциясы аясында<br />

жаңа оқу <strong>жыл</strong>ына дайындау қарастырылмақ,<br />

- деді аймақ басшысы.<br />

Облыстық әлеуметтік бағдарламалар<br />

және жұмыспен қамтуды<br />

үйлестіру басқармасының басшысы<br />

Қайрат Нұрмағамбетовтің мәліметінше,<br />

мамыр айынан бері кеншілер<br />

шаһарына 137 отбасы, яғни,<br />

825 адам көшіп келген. Олардың<br />

569-ы – балалар.<br />

- «Еңбек» бағдарламасына<br />

Нұр-Сұлтан қаласы да жұмыс<br />

күші көп өңір ретінде енгізілді.<br />

Жоспарымыз бойынша алда тағы<br />

көшіру бар. Өйткені, Екібастұзда<br />

318 пәтер бос тұр. Қоныстанушыларға<br />

әлеуметтік көмек көрсетіледі. Жол<br />

шығыны өтеледі. Пәтерде алғашқы<br />

<strong>жыл</strong> тегін тұрады. Ол шығындар<br />

республикалық бюджеттен төленеді.<br />

Одан кейін төрт <strong>жыл</strong> отбасылар<br />

коммуналдық қызмет құнымен<br />

қатар ай сайынғы жалға алу құнын<br />

төлейді. Мәселен, үш бөлмелі<br />

пәтерге ай сайын 14 мың теңге<br />

төлейді. Бес <strong>жыл</strong>дан соң пәтер<br />

құнының қалған сомасын төлеп,<br />

баспананы атына аударып алуға<br />

құқылы. Олай жасауды қаламаса,<br />

жалға алу шартын ұзартып, ары<br />

қарай тұра береді, - дейді басқарма<br />

басшысы.<br />

Мамандардың мәлімдеуінше,<br />

көшіп келуге ниеттілер өте көп.<br />

Алдымен көпбалалы отбасылар<br />

таңдалады. Басында ешбір жерде<br />

тұрғын үйдің болмауы тексеріледі.<br />

Сонымен қатар, мамандығының<br />

бар-жоғына да мән беріледі. Бүгінде<br />

алғашқы келгендердің ішінде жұмысқа<br />

жарамды азаматтардың елу пайызы<br />

еңбекпен қамтылған. Қалғандары әлі<br />

жұмыс таңдауда, кейбірі құжаттық<br />

мәселелерін реттеуде. Жұмысқа<br />

орналасқан жандардың бірі –<br />

Мұрат Мұстафин. Ол «KazTomat<br />

Greenhause» кәсіпорнында қызмет<br />

етеді. Жылыжайда қораптарды тасымалдайтын<br />

техниканың тізгінінде.<br />

Бұл кәсіпорында қоныс аударған<br />

15 азамат еңбек етеді.<br />

- Бес балам бар. Солардың<br />

болашағы үшін Нұр-Сұлтанға<br />

Қостанайдың Ұзынкөл ауылынан<br />

осыдан үш <strong>жыл</strong> бұрын көшкен<br />

едім. Пәтер жалдап жүрдік. Өте<br />

тиімді бағдарламаны естіп, бірден<br />

көшуді ұйғардық. Жұмысым да,<br />

пәтеріміз де жайлы. Жылыжайда<br />

қолыма 140-150 мың теңге айлық<br />

аламын.<br />

Кешен кеңейеді<br />

Бұл <strong>жыл</strong>ыжай кешені тағы<br />

22 гектарға ұлғаймақ. Жылыжай<br />

құрылысын облыс әкімі Болат<br />

Бақауов арнайы барып, көріп<br />

қайтты.<br />

- Жарты <strong>жыл</strong>да көп көлемде<br />

жұмыс атқарылғаны аңғарылады.<br />

Жуырда тұқымдық көшет өсірілетін<br />

бөлігі аяқталмақ. Жыл соңына дейін<br />

жалпы 22 гектарлық кешен ашылады.<br />

Кәсіпорын желтоқсан айында күніне<br />

өнім тиелген 8 жүк көлігін аттандырып<br />

отырмақ. Осы ретте,<br />

<strong>жыл</strong>ыжай мен облыстық жолды<br />

байланыстыратын 5 шақырымдық<br />

жолды жөндеу керек.<br />

Жауапты органдар мәселені қысқа<br />

мерзімде біржақты етсін, - деді<br />

облыс әкімі.<br />

Жылыжай кешенінің өкілі «Nurly<br />

Ertis» бағдарламасымен келгендерді<br />

көптеп қабылдауға әзір екендерін<br />

алға тартты. Тек бір ғана кедергі<br />

барын жасырмады. Бағдарлама<br />

бойынша қоныстанғандар міндетті<br />

түрде өз мамандығы бойынша<br />

жұмысқа орналасуы керек екен.<br />

Осы талап реттелсе, кешен кеңейсе,<br />

бірнеше жүздеген адамға жұмыс<br />

орны ашылмақ.<br />

Индустриялық<br />

аймақ<br />

Облыс әкімі Б.Бақауов<br />

Екібастұз өңірінде қолға алынатын<br />

индустриялық аймақ орналасатын<br />

жерді де көріп, оған инженерлік<br />

желілерді қай жақтан тарту тиімді<br />

екенін салмақтады. Бұл аймақ<br />

Б.Нұржанов атындағы кәсіпорын<br />

маңында орналаспақ. Шамамен<br />

350 гектар аумақты алады. Бүгінде<br />

оған электр желісімен қамтудың<br />

бірнеше нұсқасы қарастырылуда.<br />

Энергетика мәселелері бойынша<br />

ГРЭС-1 станциясында жиын өтті. Айта<br />

кету керек, бұған дейін өндірілетін<br />

электр қуатының 800 мегаваты<br />

бос тұрғаны жиі сөз етіледі. Осы<br />

жолы бүгінде станциялар шығарған<br />

энергия толық тұтынушыға жетіп<br />

жатқаны белгілі болды.<br />

- Екібастұздың индустриялық<br />

аймағының болашағын шамалап<br />

отырмыз. Оның әрбір учаскесін<br />

егжей-тегжейлі қарадық. Екі <strong>жыл</strong><br />

ішінде барлық инфрақұрылымды<br />

толық салсақ, мұнда энергияны<br />

молынан пайдаланатын кәсіпорындар<br />

салуға дайын компаниялар бар.<br />

Біз бәсекеге қабілетті, яғни,<br />

10,7 теңгемен электр энергиясын<br />

ұсынып отырмыз, - деді Б.Бақауов.<br />

Облыс әкімі индустриялық<br />

аймақтың нақты аумағын белгілеуді<br />

де жеделдетуді тапсырды. Яғни,<br />

Суреттерді түсірген - Валерий Бугаев.<br />

сазды жерлер мен «ҚазТрансОйл»<br />

кәсіпорнына тиесілі қорғау аймағын<br />

бөліп алуды ескертті.<br />

Жиында облыстық энергетика<br />

және тұрғын үй шаруашылығы<br />

басқармасының басшысы Ержан<br />

Иманзаипов индустриялық аймаққа<br />

электр желісін тартудың екі нұсқасы<br />

ұсынылып отырғанын айтты. Бірі -<br />

ГРЭС-1 станциясының АТҚ-500-ден<br />

(Ашық тарату қондырғысынан)<br />

жеткізу. Екіншісі «миллионник» деп<br />

аталатын 1150 киловольттік қосалқы<br />

станциядан тарту көзделген. Бірінші<br />

нұсқасын «KEGOC» АҚ қолдап отыр.<br />

Оған шамамен 23,1 млрд. теңге<br />

қажет. Бүгінде құжаттар әзірленуде.<br />

Қысқасы, индустриялық аймақты<br />

электр қуатымен қамту үшін<br />

500 кВ-тық қосалқы станция<br />

салынуы тиіс. Сондай-ақ,<br />

3,5 шақырымдық электр желісін<br />

тарту қажет. Енді осы алдын ала<br />

есептелген соманың қаншасын<br />

«KEGOC», қаншасын республикалық<br />

және қаншасын облыстық бюджет<br />

мойнына алатынын ажыратып<br />

ал керек, деді аймақ басшысы.<br />

Бүгінде электр желілерін басқаратын<br />

кәсіпорын шамамен 10,5 млрд.<br />

теңгесін көтеруге келісіп отыр.<br />

Жобаның құжаттарын мемлекеттік<br />

сараптамадан қазан айында қолға<br />

тиеді деп межеленген.<br />

Сонымен қатар, индустриялық<br />

аймақ орналасатын тағы бір<br />

200 гектарлық орын ұсынылуда.<br />

Бірақ, оның жобасы әлі әзір емес.<br />

Сондай-ақ, қосалқы станция мен<br />

электр желісін тартуды іске асыруға<br />

ниетті кореялық инвесторлар<br />

да табылып отыр. Бірақ, ол әлі<br />

пысықталуы тиіс. Жалпы, электр<br />

станциялары маңынан индустриялық<br />

аймақтар құрудың мәні мұндағы<br />

электр қуатының арзандығымен<br />

әрі көптігімен байланысты екені<br />

белгілі.<br />

Кластер күйі<br />

Екібастұзда теміржол кластеріне<br />

елеулі үлес қосу үміті артылған<br />

«Қазақстан вагон жасау компаниясы»<br />

тағы да тұралап қалды.<br />

Кәсіпорынның жай-күйімен танысу<br />

үшін аймақ басшысы арнайы<br />

барды. Компанияның бас директорының<br />

міндетін атқарушы Азамат<br />

Өтепбергеновтің айтуынша, бүгінде<br />

380 жұмысшы мәжбүрлі демалысқа<br />

кеткен. Кәсіпорын қызметкерлері<br />

алдында 1 <strong>тамыз</strong>дағы мәлімет<br />

бойынша 135 млн. теңге қарыз.<br />

Олардың еңбекасының 50 пайызы<br />

өтемақы ретінде аударылуда.<br />

Бірақ, компания өкілінің сөзінен<br />

ұққанымыз, аударылғанымен ол<br />

ақша азаматтардың қолына тимейді.<br />

Бәрі қағаз жүзінде. Яғни, кәсіпорын<br />

оларға қарыз екенін растап қана<br />

отыр. А.Өтепбергенов айлықтарын<br />

төлеуге қаржы жоқтығын, зауытқа<br />

бүгінде ешқандай кіріс кірмейтінін<br />

алға тартты. Сондай-ақ, бұған<br />

дейін жасалған тапсырыстарды да<br />

орындамаған. Мәселен, Теміржолдың<br />

Павлодарлық бөлімшесі 2014 <strong>жыл</strong>ы<br />

500 вагонға тапсырыс беріп, 75 млрд.<br />

теңге көлемінде алдын ала төлем<br />

жасаған. Бүгінде соның 96 вагоны<br />

әлі жеткізілмеген. Демек, 1,5 млрд.<br />

теңгенің тауары қалып отыр. Оның<br />

өсімі тағы бар. Тараптар арасында<br />

сот жүріп жатыр. Компанияның<br />

мүлкіне тыйым салынған. Жартылай<br />

вагонға да түскен тапсырыс<br />

орындалмаған. Кәсіпорын өкілі<br />

бұл мәселелер жаңа тапсырыспен<br />

қана шешілетінін алға тартты.<br />

Алайда, аймақ басшысы Болат<br />

Бақауов компанияны оңалтудың<br />

жаңа жол картасын түзуді тапсырды.<br />

Қазіргі құрылтайшылардың істі<br />

оңалту қолынан келмейтінін де<br />

кесіп айтты. Жауапты органдарға<br />

жағдайды қатаң бақылауға алуды<br />

тапсырды.<br />

Сондай-ақ, облыс әкімі<br />

«Проммашкомплект» кәсіпорнының<br />

былтыр іске қосылған теміржол<br />

дөңгелектерін илемдейтін цехқа<br />

барды. Мұнда бүгінде 109 секунд<br />

ішінде бір дөңгелек өндіріліп<br />

шығарылады. Демек, қазіргі<br />

уақытта тәулігіне 120 дөңгелек<br />

дайын. Жобалық қуатына шықса,<br />

тәулігіне 650 дөңгелек өндіріледі.<br />

Кәсіпорынның атқарушы директоры<br />

Игорь Голтвенконың айтуынша,<br />

цехты іске қосу, жабдықтарды<br />

бейімдеу сынды жұмыстарға біраз<br />

уақыт кетті. Енді өндірістік қуатқа<br />

бет алып отыр.<br />

- Өндірістің қуаты - <strong>жыл</strong>ына<br />

200 мың дөңгелек шығару.<br />

Келесі <strong>жыл</strong>дың сәуір айында осы<br />

өндірістік қуатқа қол жеткіземіз<br />

деп межелеп отырмыз. Қарқынды<br />

біртіндеп қосамыз. Әлемде мұндай<br />

кәсіпорындар <strong>жыл</strong>дап іске қосылады,<br />

бізде небары жарты <strong>жыл</strong>ға жуық<br />

уақыт кетті, - дейді И.Голтвенко.<br />

Толық қуатына шықса,<br />

480 адамды жұмыспен қамтиды.<br />

Бүгінде 125 екібастұздық еңбек<br />

етуде.<br />

Екібастұз қаласы.


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

АЙНА 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 3<br />

ҚҰРЫЛЫС<br />

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ АКЦИЯ<br />

«Birge – Taza Qazaqstan!»<br />

Сенбі күні облыс көлемінде «Birge – Taza Qazaqstan!» экологиялық акциясы<br />

ұйымдастырылып, мыңдаған адам қала көшелерін, қоғамдық демалыс орындарын,<br />

саябақтар мен жағалауларды және Ертіс өзенінің шомылу аумақтарын<br />

қоқыстан тазартуға шықты.<br />

Тілеуберді САХАБА<br />

Акцияның ашылу салтанаты<br />

Усолка шағын ауданындағы Ертіс<br />

өзені арқылы өтетін ескі автомобиль<br />

көпірінің маңында болды. Шараға<br />

облыс әкімі Болат Бақауов қатысып,<br />

тазалық шарасына атсалысуға<br />

шыққан барлық ұжымға сәттілік<br />

тіледі.<br />

- Былтыр облысымызда Экология<br />

<strong>жыл</strong>ы деп жарияланды. Соның<br />

нәтижесінде көп мәселе шешімін<br />

тапты. Біз балаларды мектеп қабырғасынан<br />

бастап қоқысты жеке<br />

жинауға үйреттік. Ал бүгін облыс<br />

бойынша барлық аудандар мен<br />

қалаларда «Birge - Taza Qazaqstan!»<br />

акциясы басталды. Бұл бастаманы<br />

жаңадан құрылған ҚР Экология<br />

министрлігі қолға алып, барлық<br />

өңірде өткізуді ұсынды және оған<br />

барлық облыстар қолдау көрсетіп,<br />

белсенділік танытуда. Бұл бірреттік<br />

шара болып қалмай, бұдан ары<br />

жалғасын табуы тиіс, - деді Болат<br />

Жұмабекұлы.<br />

Тазалық акциясына аудандық,<br />

қалалық және облыстық деңгейдегі<br />

барлық мемлекеттік мекеменің,<br />

жеке кәсіпорындардың, коммуналдық<br />

ұйымдардың, білім ордалары мен<br />

жоғары оқу орындарының өкілдері<br />

қатысты. Облыстық төтенше<br />

жағдайлар жөніндегі департаменттен<br />

20-дан астам адам шығып, Ертіс<br />

өзені жағалауын және судың ішін<br />

қоқыстан тазартты.<br />

- Бүгін павлодарлықтармен қатар,<br />

біздің әріптестеріміз де тазалық<br />

акциясына қатысып, қаламыздың<br />

тазалығына, көркеюіне өз үлестерін<br />

қосуда. Тазалық шарасына біздің<br />

департаментке қарасты жедел<br />

құтқару жасағының, өрт сөндіру және<br />

авариялық құтқару бөлімшелерінің<br />

қызметкерлері арнайы шығып, өзен<br />

жағасында адамдар ең көп демалатын<br />

жерлерді тазалауға кірісіп кетті.<br />

Атап айтқанда, қаланың жоғарғы<br />

жағындағы «Жұмысшы» аралының<br />

аумағын, шамамен 1,5-2 шақырым<br />

аумақты қоқыстан тазартпақшымыз, -<br />

дейді облыстық ТЖД жедел құтқару<br />

жасағы басшысының орынбасары<br />

Серік Шериязданов.<br />

Павлодар қаласы әкімінің<br />

баспасөз қызметінің хабарлауынша,<br />

сенбілікке шамамен 10 мыңға<br />

жуық адам қатысып, 60-тан астам<br />

арнайы техника жұмылдырылды.<br />

Ауқымды тазалық жұмыстары<br />

барысында қатысушылар қалаға<br />

қарасты барлық елді мекенді,<br />

әуежай, Усолка өзенінің жағалауын,<br />

Ертіс өзенінің орталық жағажайын,<br />

«Зеленая роща», «Қазқонақ»<br />

палеонтологиялық мұражайы сынды<br />

аумақтарды қамтыды. Осы күні<br />

барлық қоқыс қабылдау полигондары<br />

тегін жұмыс істеді. Сенбілік<br />

шарасы аясында 5 мың тоннадан<br />

астам қоқыс жиналып, полигондарға<br />

жеткізілді.<br />

Жылу мен жұмысшы аз<br />

Жергілікті құрылыс компаниялары Павлодар қаласында тұрғын үй салуды қолға<br />

алуға ниетті. Бірақ инфрақұрылым, әсіресе <strong>жыл</strong>у энергиясы жеткіліксіз. Оған<br />

қоса, жұмысшылар аз. Осы және өзге де мәселелер облыс аумағында құрылыс<br />

саласының қарқын алуына кедергі келтіріп отыр.<br />

Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />

ЖАЗ-<strong>2019</strong><br />

Отбасылық демалыс<br />

ойдағыдай<br />

Облыс әкімі Болат Бақауовтың бастамасымен<br />

аймақта алғаш рет «Отбасылық демалыс»<br />

атты әлеуметтік жоба жүзеге асуда. Аталмыш<br />

акция аясында өткен жексенбі күні өңірдегі<br />

көп балалы және аз қамтамасыз етілген<br />

13 отбасы Баянауылға аттанды.<br />

Нұржайна ШОДЫР<br />

Облыстық білім беру басқармасының<br />

мәліметінше, бұл<br />

отбасылары Баянауыл ауданы<br />

Жасыбай көлінің маңында<br />

орналасқан «Жан» демалыс<br />

үйінде 5 күн бойы демалатын<br />

болады. Олардың жатын орны,<br />

тамағы тегін. Осы мақсатқа<br />

жұмсалатын барлық шығын<br />

облысқа қарасты қалалар<br />

мен аудандардағы демеушілер<br />

есебінен төленеді.<br />

- Әр аудан мен қаладан бір<br />

отбасынан таңдап алынды. Бұл<br />

жолы 13 отбасы мүшесімен бірге<br />

16 бала демалуда. Олардың<br />

демалысын көңілді әрі қызықты<br />

өткізу үшін барлық жағдай жасалады,<br />

- дейді облыстық білім<br />

беру басқармасының бас маманы<br />

Лаура Дүйсіпова.<br />

Сондай-ақ, демалушылар<br />

демалыс барысында Баянауыл<br />

ауданындағы мәдени орындар<br />

мен тарихи ескерткіштерді тамашалап,<br />

табиғат аясына саяхат<br />

жасайтын болады. Балалардың<br />

бос уақытын қызықты өткізуі үшін<br />

арнайы ойын-сауық бағдарламасы<br />

мен интелектуалдық іс-шаралар<br />

ұйымдастыру жоспарланған.<br />

Гүлжан АЯҒАНОВА:<br />

- Мен Баянауыл ауданына қарасты Жұмат Шанин ауылында<br />

тұрамын. Мектепте техникалық қызметкер болып еңбек<br />

етемін. Екі балам бар, жалғызбасты анамын. Маған қолдау<br />

көрсетіп, осындай тамаша демалыс сыйлаған қайырымды<br />

жандарға, әсіресе мектеп басшылығына айтар алғысым<br />

шексіз. Демалыс өте қызықты өтіп жатыр.<br />

Айым ИМАНҒАЗИНОВА:<br />

- Екібастұз қаласының тұрғынымын. Төрт баланың анасымын.<br />

Қазіргі таңда елімізде және облысымызда көпбалалы отбасыларын<br />

әлеуметтік тұрғыда қолдауға айрықша мән беріліп<br />

жатқаны қуантады. Бүгінгі демалыс - соның дәлелі екені<br />

сөзсіз. Көңіліміз көтеріңкі, жақсы демалып жатырмыз.<br />

Осындай қайырымдылық шарасының өтуіне ұйытқы болған<br />

жандарға алғыс айтамын.<br />

Жаңа жолдармен<br />

жүйткиді<br />

МӘРТЕБЕ<br />

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />

Павлодар облысының құрылысшыларын<br />

бірқатар маңызды мәселе<br />

алаңдатады. Айталық, жеке инвестор<br />

Руслан Қалымқұлов 2017 <strong>жыл</strong>ы<br />

облыс орталығында өз қаржысына<br />

9 пәтерлі үй салған. Жалпы аумағы<br />

700 шаршы метрден асатын<br />

баспананың тең жартысын сатып<br />

үлгеріпті. Алайда әлі күнге дейін<br />

<strong>жыл</strong>у тартуға техникалық шарттар<br />

алған жоқ. Себебі жергілікті билік<br />

<strong>жыл</strong>удың аз екенін алға тартып,<br />

кәсіпкердің өтінішін кері қайтарып<br />

келеді.<br />

- 9 пәтер әлі күнге дейін орталықтандырылған<br />

<strong>жыл</strong>у жүйесіне қосылған<br />

жоқ. Әкімдік магистральдер жабық<br />

деп рұқсат бермейді. Үй салуға<br />

Усолка шағын ауданында тағы бір<br />

алаң дайындап қойған едім, ол да<br />

<strong>жыл</strong>усыз бола ма деп қауіптенемін. Ал<br />

кейбір өзге компаниялар құрылысты<br />

еш алаңсыз жүргізіп, баспаналарды<br />

қолданысқа тапсырып жатыр. «Егер<br />

қалада <strong>жыл</strong>у жеткіліксіз болса,<br />

басқалары қайдан алады?» деген<br />

заңды сауал туындайды, - дейді<br />

кәсіпкер.<br />

Облыстық құрылыс басқармасының<br />

басшысы Рүстем Раисовтың<br />

айтуынша, шынымен қалада <strong>жыл</strong>умен<br />

қамтуға қатысты проблема<br />

бар. Сондықтан қазіргі уақытта<br />

қазандық салып, <strong>жыл</strong>у магистралін<br />

жүргізу бойынша құжаттар дайындалуда.<br />

Тек тағы бірнеше <strong>жыл</strong> күтуге<br />

тура келеді.<br />

Қазақстан құрылысшылар одағының<br />

төрағасы Талғат Ерғалиев<br />

бүгінгі күні ел көлемінде тұрғын<br />

үй құрылысын мықтап қолға алу<br />

қажеттігін айтты. Ол үшін алдымен<br />

күрмеулі мәселелер оң шешімін<br />

табуы тиіс.<br />

- Ресми деректерге сүйенсек,<br />

Қазақстанда 2,5 млн. адамға баспана<br />

қажет. Қазіргі қарқынмен құрылыс<br />

компаниялары бұл сұранысты алдағы<br />

10 <strong>жыл</strong>да да қамти алмайды.<br />

Жағдайды жақсарту үшін осы<br />

саладағы күрмеулі мәселелерді<br />

шешу керек. Мәселен, еліміздің<br />

қай аймағына барсаңыз да, құрылыс<br />

алаңында жұмыс істейтін маман<br />

тапшы. Соның салдарынан жұмыстың<br />

басым бөлігі тұралап қалады,<br />

белгіленген кестеден кешіктіріледі, -<br />

дейді Т.Ерғалиев.<br />

Құрылысшыларды толғандырған<br />

осы және өзге де мәселелер Инвесторлар<br />

үйінде өткен жиында жан-жақты<br />

талқыланды. Тығырықтан шығу<br />

жолдары қарастырылды. Аталмыш<br />

сала мамандары бір басқосумен<br />

мәселе әп-сәтте шешіліп кетпейтінін<br />

алға тартып, бұл ретте бизнес пен<br />

әкімдік бірлесе қызмет атқарғаны<br />

дұрыс деген байламға келді. Бұл<br />

бағыттағы жұмысты атқаруға жаңадан<br />

ашылған «Қазақстан құрылысшылар<br />

одағының» Павлодар облыстық<br />

филиалы қолдау көрсетпек.<br />

Павлодардың трамвай басқармасы өткен<br />

жексенбі - көлік қызметкерлері күнін жағымды<br />

жаңалықтармен қарсы алды. Алдағы уақытта<br />

облыс орталығында жаңа маршруттар, трамвайға<br />

арналған жіксіз жолдар пайда болады.<br />

Данияр ЖҰМАДІЛ<br />

Болашақта қала көшелеріндегі ескі трамвайлардың өзі жүруге<br />

қолайлы бола түседі. Аталған қоғамдық көліктерге арналған<br />

темір жолдар қайта қалпына келтіріліп, жіктері тегістелмек.<br />

- Қазіргі кезде біз алюмотермиттік дәнекерлеуге арналған<br />

құрал-жабдықтарды сатып алуға келісімшарт жасадық. Үстіміздегі<br />

айдың ортасынан бастап олар Павлодарға жеткізіледі. Аталған<br />

құрылғылардың көмегімен трамвай жолындағы жіктерді дәнекерлеп,<br />

тегістейтін боламыз. Нәтижесінде, трамвайларымыз түп-түзу<br />

жолмен тарсылдамай жүретін болады. Бұл қала тұрғындарына<br />

ыңғайлы болуы үшін жасалуда, - деді «Павлодар қаласының<br />

трамвай басқармасы» АҚ басқарма төрағасы Муслим Махмудов.<br />

Трамвай жолдарын қайта қалпына келтіру жұмыстары Нұрсұлтан<br />

Назарбаев даңғылынан бастау алады. Бұдан бөлек, <strong>тамыз</strong><br />

айының соңына дейін қаламызға Белоруссия елінен үш, ал<br />

қыркүйек айында тағы екі жаңа трамвай жеткізіледі. Өткен айда<br />

қала көшесіне төрт жаңа трамвай шыққан болатын. Осылайша,<br />

Қазақстандағы Еуропалық қайта құру және даму банкімен<br />

жасалған келісімшарт аясында Белоруссиядан әкелінуі тиіс<br />

23 трамвайдың барлығы пайдалануға беріледі. М.Махмудовтың<br />

айтуынша, алдағы уақытта Павлодарда құрылысы басталған<br />

жаңа Достық шағын ауданына трамвай бағыттары ашылмақ.<br />

Көлік қызметкерлері күніне орай өткен салтанатты жиында<br />

осындай жағымды жаңалықтар айтылды. Демек, жергілікті трамвай<br />

басқармасы қызметкерлерінің алдында маңызды міндеттер тұр.<br />

Бұл күні үздік трамвай қызметкерлеріне Павлодар облысының<br />

әкімі, қала әкімі, «Nur Otan» партиясы облыстық филиалының,<br />

«Павлодар» ӘКК және «Павлодардың трамвай басқармасы» АҚ<br />

атынан марапаттар табыс етілді.


4 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> БІРТУАР<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

БІРТҮЙЕР<br />

Жұрт Зейіндей жазушысын<br />

Сирек тағдыр иелері, күрделі мінездер бойында тоғысқан таланттар туралы жазу ойымда<br />

біраз <strong>жыл</strong>дардан бері бар болатын. Жазушы әрі дәрігер Зейін Шашкин туралы қалам тербеу<br />

тосыннан болды. Сыйлы ағамыз, қаламгер Талғат Кеңесбайдың бір ауыз сөзі біздің ниетіміздің<br />

оң болуына септесті (мақала 2016 <strong>жыл</strong>ы жазылған). Сонымен біз Зейін Шашкиннің жары Мариям<br />

Шашкинаның үйінен бір-ақ шықтық.<br />

Кіреберістегі қабырғасы тұтас кітаптарға толған үйдің залында көзіміз төрдегі тарихи фотосуреттерге<br />

түсті. Осыны аңғарды ма, жазушының жары әңгімені осынау картиналардың тарихынан<br />

бастады.<br />

«Атам - «киізші<br />

Бисеке» деген кісі»<br />

«Мұхтар Әуезовтің атақты «Абай<br />

жолы» роман-эпопеясында киізші Бисеке<br />

деген кісінің есімі жазылған. Заманында<br />

Семей өңіріндегі ең беделді байы болған.<br />

Көпшілік оны киіз басатын зауыттың иесі<br />

деп білген. Өз әкем Нұрлан да ауқатты<br />

адам болыпты. Әкемді көрмедім, 1928 <strong>жыл</strong>ы<br />

қайтыс болғаннан кейін туғанмын. Нағыз<br />

қазақ байларының басына зауал төнген қиын<br />

шақ. Кәмпескелеудің дүрмегімен әкемді,<br />

оның жалғыз бауырын қуғындады, кейінгі<br />

респрессияның тырнағынан да құтылмады.<br />

Үйде еркек кіндіктіден ешкім қалмады,<br />

өңкей қыз, бас көтерері деген менің шешем<br />

Қалиман ғана болатын. Ашаршылық басталған<br />

1932 <strong>жыл</strong>дары шешемнің туыстары -<br />

нағашыларым Семейдің жанындағы ауылда<br />

тұратын, сол бір ауыр кезеңде олардың<br />

барлығы ауып, шаһардағы біздің үйге келді.<br />

Сондағы жайт еміс-еміс есімде: біздің үйдің<br />

үлкен қақпасын ашып кірген адамдар аман<br />

қалды да, ауыр есікті ашуға әл-дәрмені құрып,<br />

аштықтан титықтаған жандар өліп кетті.<br />

Көптеген туыстарымыз сол ашаршылықта<br />

көктей солды, қыршын кеткен қаншама<br />

балалар. Ойласам жаным түршігеді.<br />

Семейдің ет комбинаты – сол кездің<br />

өзінде дүркіреген мекеме. Шешесі, қолөнер<br />

шебері Қалиман қаладағы еткомбинаттың<br />

асханасына жұмысқа тұрды. Ғимараттың<br />

сыртындағы ас қалдықтарын төгетін орында<br />

құрт-құмырсқа секілді құжынаған аш-арық<br />

адамдар жүретін деп еске алады қызы<br />

Мариям апай.<br />

«Қалдықтарды төккенде ішінен жеуге<br />

келетін ас тапса, солармен өзегін жалғаған<br />

адамдар. Осындай ауыр жайтты көзімен<br />

көрген менің шешем асханадан қалдыққа<br />

көбірек кеспе, қамыр, нан қалдықтарын<br />

тастап, аш-арықтарға көмек қолын созыпты».<br />

«Әкем Қажымұқанның<br />

айнымас досы болды»<br />

«Ал әкем Нұрлан Бисекеұлы туралы білетінім<br />

өте аз. Оның мынау тұрған фотосуретін бір<br />

суретші бауырымыз Орталық мемлекеттік<br />

архивтен тапқан. Өзінің жұмыстарымен<br />

мұрағаттарды ақтарып отырып ол кісінің<br />

осы бір елеусіздеу ескі портретке көзі түседі.<br />

«Бұл кім, қайдан жүр? Не істеген<br />

адам?» деген сауалдар санасында тұнып,<br />

автопортреттегі жас тұлғаның кім екенін<br />

анықтауға тырысады. Суретпен бірге ескі<br />

славян тілінде оқу бітіргені, мамандығы<br />

инженер екендігі және аты-жөні жазылған<br />

бір жапырақ қағаз шыққан. Қағазы сарғыш<br />

тарта бастаған тарихи фотосуреттегі жас<br />

жігіттің бейнесі оның қолына қылқалам<br />

алғызып, жаңаша портрет жазып шығады.<br />

Туындыны салып біткен соң Суретшілер<br />

одағына әкеліп әріптестеріне көрсеткенде,<br />

суретшілердің ішінде менің Ерлан Айтуаров<br />

деген жиенім де қызықтаған. Оның өзі де<br />

суретші. Ол сурет авторынан: – Бұл кісі кім?<br />

Аты-жөнін жазып алдың ба? – деп сұрайды.<br />

– Жазып алдым. Арт жағында «Бисекенов<br />

Нұрлан Бисекеұлы» деп жазылған, – деп<br />

жауап береді. – Ой, онда ол менің атам<br />

ғой! – деп Ерлан қатты қуанады. Жанындағы<br />

жігіттер де аң-таң, «мынау не айтып тұр»<br />

дегендей, сенбей қарайды. Ерлан болса өзінің<br />

анасының әкесі Нұрлан болғанын, сіңлісі де<br />

осы Алматы қаласында тұратынын, нағашы<br />

атасы туралы аз-кем білетінін - бәрін айтып<br />

береді. Осылайша менің әкемнің жалғыз<br />

портретінің тарихы өзім танып-білмеген,<br />

араласпаған, алайда жүрегінің оты бар, шамы<br />

шырақ болып жағылған жақсы адамдардың<br />

игілікті істерінің арқасында қауыштым.<br />

1914 <strong>жыл</strong>ы Нижний Новгородта алыс-жақынға<br />

сауын айтылған аса думанды жәрмеңке өтеді.<br />

Ол ырду-дырдуға байлар, ауқаттылар да барады,<br />

солардың ішінде біздің әкелеріміз болған.<br />

Олар жай қазақтар емес, көзі ашық, оқыған<br />

адамдар ғой. Осы жәрмеңкеге Қажымұқан<br />

келеді, оның неміс балуаны Шмидпен күресі<br />

жұртқа айтылған. Біздің Мұқан балуанның<br />

батырақтан шыққанын білетін әккі анау күресу<br />

үшін 100 сом тігілуі керек деп шарт қояды.<br />

Табан астында. Қажымұқан отырып қалады,<br />

бірақ оған жұрт қоя ма, қол шапалақтап,<br />

дуылдасып кетеді. Сонда балуан шыдай<br />

алмай, аренаға атып шығып:<br />

– Ау, мұсылмандар, барсыңдар ма? Бар<br />

болсаңдар, кім маған 100 сом ақша береді?<br />

Мынау Шмидт маған сондай шарт қойып<br />

тұр! – деп айқай салады.<br />

Сол кезде залда отырған ағайынды екі<br />

жігіт Нұрлан мен Абдолла қатар шығып,<br />

Қажекеңнің қолына екі жүз сом ақша ұстатқан<br />

екен. Осыдан кейін айбар бітіп, күреске<br />

шыққан Қажымұқан немісті әп-сәтте алып<br />

ұрып, жүлдені қанжығасына байлайды. Ел<br />

тарай бастағанда сол бойында жүгіріп шығып,<br />

өзіне қолдау көрсеткен екі бауырын іздеп<br />

жүріп тауып алған балуан оларға шынайы<br />

ризашылығын білдіріп, ол уақытта әркімнің<br />

қолы жете бермейтін фотосуретке түсуге<br />

шақырған екен».<br />

Мариям апайдың әкесі, біз портреттен<br />

көрген жап-жас бейне Нұрлан Бисекеұлы<br />

даңқты балуанмен кейін де тығыз қарымқатынаста<br />

болған, тіпті төс қағыстырып,<br />

айнымас достарға айналады. Семей шаһарына<br />

келген сайын Нұрлан мен Абдолланың үйіне<br />

түсіп, қон ақ болып, ойын көрсетіп, ұлы<br />

әнші Әміреге ән айтқызып жатады екен.<br />

«Зекеңмен өткен<br />

өмірім – көрген түстей»<br />

Біз өткен шақты тебірене еске алып<br />

отырған сексеннің жетеуіндегі апамыздың<br />

ендігі сөзін аяулы жарына арнауға бұрдық.<br />

«Зейінмен, жазушы Зейін Шашкинмен қалай<br />

таныстыңыз?» деген сауалымызға орай<br />

Мариям апай да кең көсілді.<br />

«Зейінді мен Зекең деймін. Онымен<br />

отасқаныма көп болған жоқ. Бұрынғы күйеуім<br />

соғыстан оралған соң, ауыр жарақатынан<br />

қайтыс болды да, мен төрт баламен қалдым<br />

ғой. Осындай мазасыз шақтарда өмірімде<br />

Зекең пайда болды. Менің бір дос құрбым<br />

Зекеңнің жиен қарындасы болып шықты. Сол<br />

әйел Зейінді үйге алып келді, ол есіктен кіре<br />

сала мені көріп қарындасына: – Мәке, енді<br />

мені ешкімге таныстырмай-ақ қойыңыз, – деді.<br />

З.Шашкин жұбайы Мариям апаймен.<br />

Бұған дейін біраз қыздармен таныстырған<br />

болуы керек, ешқайсысын ұнатпапты. Тек<br />

мені көргенде таңдаған кісісіне жолыққан<br />

болып шығады.<br />

Бізді осылай тағдыр қосты. Бұрын тек<br />

төрт баланың қамымен үйде отырып қалған<br />

басым жаңа өмірге қайта ендім. Жағдайым<br />

түзеле бастады, әдеби кештерге, ғылыми<br />

ортаға келдім, небір айтулы адамдармен<br />

араластық».<br />

«Жазушы өте<br />

балажанды адам еді»<br />

«Зекең орта бойлы, арықша келген<br />

адам болатын. Мінезі де керемет еді ғой<br />

жарықтықтың. Ешкімге дауыс көтеріп көрмеген<br />

адам, әсіресе ол кішкентай балаларды<br />

қатты жақсы көрді. Тіпті балалардың өз<br />

орны бар деп үлкен кісілерше ақылдасып,<br />

сөйлесетін. Менің басқа күйеуден көрген<br />

балаларымды өзінің қанынан жаралмаса да,<br />

өте жақсы қарады. Кенжем Сабырға «сен<br />

- менің баламсың» деп түсіндіріп, құлағына<br />

құйып отыратын. Осы ұлды Зекең өзінің<br />

тегіне жаздырып қойды, жұмыстары шығып<br />

қалса, жұмсап, туған баласындай көрді.<br />

Зекең қайтқанда ол өгей әке деп қарамай,<br />

қайғырды. Бұл Зекеңнің жақсы әке бола<br />

алуынан ғой деп ойлаймын. Ал үлкен ұлды<br />

«сенің әкеңнің атына жазайық, оның ұлы<br />

болмаған екен» деп отыратын марқұм. Тағы<br />

бір ұлды «өз әкесі де бір елдің азаматы<br />

ғой, соның тегінде қалсын» деп бәрін қарап,<br />

реттеуге ниеті болған еді».<br />

Алайда апай осы бір өкінішін де жасырмады:<br />

ұлдардың тегін ауыстыру үшін жүргелі<br />

отырған жазушыны әлдебір шаруалармен<br />

тоқтатып, жолына бөгесін болыпты. Енді<br />

қарап отырса бәрі кеш, тек кіші ұлы Шашкин<br />

болып өзгерген де, қалғандары жоғарыды<br />

айтылғандай болмай шығады. Апай: «Бұл<br />

менің кінәм еді» деді. «Ал өзіміздің ортақ<br />

қызымыз Гүлжан әкесінен бір жарым жасында<br />

қалды. Нағыз Шашкина - осы. Зекеңнің<br />

жүріс-тұрысы, мінезі өте жақсы болды. Ол<br />

кісі қиыншылықты көп көрген адам ғой.<br />

Репрессияға ұшырап, сонда тергеушілердің<br />

ұрып-соғып қинамағаны, көрсетпеген қорлығы<br />

жоқ. Қабырғасын сындырып, тісін қағып алған.<br />

Сонда да қайтпай, кінәні мойындамаған<br />

жан болыпты.<br />

«Совет кезінде өстім, оқыдым, менен<br />

қандай «халық жауы» шығады» деп тайсалмай<br />

жауап қатқан. Ешбір мойындата алмаған<br />

соң, не істерін білмей, жазалаушы жүйе<br />

Зекеңді 17 <strong>жыл</strong>ға соттап, Колымаға айдаған.<br />

Семейдің педагогикалық институтына кафедра<br />

меңгерушісі болып қызметте жүрген уақыты<br />

еді, НКВД жендеттері дәріс кезінде қолына<br />

кісенді салып, студенттерінің көзінше алып<br />

кеткен. Өтебай Тұрманжановпен, М.Қаратаевпен<br />

бірге түрмеде болған.<br />

Зекең өте балажанды адам болды дедім<br />

ғой. Осы Гүлжан дүниеге келгенде оған ешкімді<br />

жолатпайды, ешкімге көрсетпейді. Қызық<br />

болды мінезі (күлді). «Көз тиеді» дегенді<br />

шығарып, жан баласын жуытпайтын. Балаға<br />

беретін су, басқа да сусынды алақанына<br />

құйып, температурасын сонымен өлшейтін.<br />

Олай істемесе, балаға сусын бергізбейтін. -<br />

Содан кейін микроб деген бір пәле, жұғып<br />

кетеді, ауру таратады деп шыр-пыр болатын-ды<br />

жарықтық. Отбасымызда алғаш рет қыз<br />

бала туғанда ұлдар жиналып қарындасын<br />

көргісі келеді ғой, сонда Зекең Гүлжанның<br />

басында бақылап отыратын. «Ары жүріңдер,<br />

басына келмеңдер, микробтарың жұғады,<br />

аяғынан сүйіңдер, аяғынан» деуші еді (күлді)».<br />

«Қуғындалып келген<br />

соң тек жазушылықпен<br />

айналысты»<br />

Зейін Шашкин жазушылықтан дәрігерлікке<br />

келеді. Айдалып кеткенде барған жақта<br />

атақты ғалымдар, әдебиетшілер мен жазушылар<br />

абақтыда жатты. Репрессияның тамұқ<br />

лагеріне жазықсыз айдалған жандар үмітпенен<br />

таң атырып, кеш батырды. Біз енді Мариям<br />

ападан Зейін ата қалай дәрігер болғаны<br />

жайлы сұрап білдік. «Тұқымында қасиеті<br />

болған болуы керек, Зекең түрмеде адамдарды<br />

емдей бастаған. Арнайы дипломы<br />

болмағанымен, қажетті жағдайларды жақсы<br />

меңгергендіктен, кез келген ауруды еркін<br />

емдеуіне рұқсаты болған. Түрмеде жүрген<br />

кезінде, соғыстың біткен уақыты, Зекең<br />

«Мен Қазақстанға қайтуым керек», «Мен<br />

Қазақстанға керекпін» деп жоғары жаққа<br />

хат жазып, хабарлама сала береді екен.<br />

Бұл тілегі 1947 <strong>жыл</strong>ы орындалған», – деп<br />

еске алды М.Шашкина. Қуғынды көрген,<br />

түрменің тас түнегі әбден қинаған, тәнімен<br />

қоса жанын азаптаған азалы <strong>жыл</strong>дар артта<br />

қалғанымен, жан жарасын жазу үшін әрі


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

БІРТУАР 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 5<br />

неге ұмытты?<br />

денсаулығын түзеу үшін өмірінің 7-8 <strong>жыл</strong>ын<br />

тыныш өткізеді. Қазіргі Бурабай аймағында<br />

ел көзінен тасада ғұмыр кешеді. Тек 50-інші<br />

<strong>жыл</strong>дардың басында Алматыға оралып, бірыңғай<br />

шығармашылық жолға түседі. Шағын ғана<br />

үстеліне отырған жазушы содан өмірден<br />

озғанына жазумен шұғылданған. Мариям<br />

апа: «Зекең жазу барысында тамақ ішу үшін<br />

ғана орнынан тұратын. Аз ғана үзіліс жасап,<br />

демалып алатын да, кабинетіне қайта кіретін.<br />

Кешкі бір серуенде де көп қыдырмайтын,<br />

кейде бір телефон қоңыраулары ұзаққа<br />

созылғаны болмаса, негізгі уақыты тек<br />

жазумен өтті. Советтік Қазақстан тарихында<br />

аты қалған Тоқаш Бокиннің өмірі<br />

Зейін Шашкиннің шығармашылығына арқау<br />

болды. Ол Тоқаш Бокинді зерттеп, көлемді<br />

роман жазды. Кейін Панфиловшылар паркінің<br />

жанына революционердің бюстін орнатуда<br />

Зекеңнің көп еңбегі сіңді. Алматы<br />

облысындағы бір совхозға Тоқаштың есімін<br />

берді және Әуезов театрында жазушының<br />

пьесасы сахналанды. Онымен тоқтамай, «Таң<br />

алдында» атты көркем фильм шығарды», –<br />

деді.<br />

Өзінің саналы ғұмырын игерген тақырыбына,<br />

кумиріне арнау деген осы шығар. Жазып<br />

қана қоймай, басқа да қоғамдық жұмыстарды<br />

түгелдей атқару бүгінгі жазушы қауым үшін<br />

де таптырмас құрал еді-ау.<br />

«Ол тақырыбын әбден игеріп, пісірген<br />

соң, үстелге отыратын»<br />

«Зекең жазуды тез жазатын, ұзақ ойлану<br />

мен толғануды көтермейтін. Жазуы да жатық<br />

болды, бастаған кітап тез оқылатын еді»<br />

деді Мариям апай. Ол шығармаларын тез<br />

жазатыны сондай, 5 <strong>жыл</strong>да бес романды<br />

жарыққа шығарыпты. Әр түрлі тақырыптарда<br />

жазылған туындыларында оның өзіндік<br />

қолтаңбасы айқындалып тұрды.<br />

«Доктор Дарханов» – ұлттық әдебиеттегі<br />

медицина тақырыбын көтерген тұңғыш роман.<br />

2006 <strong>жыл</strong>ы алтын қорға кірді. Соңғы романы<br />

«Сенімді» жазғанын көзіммен көрдім ғой.<br />

Ол жазуға отырғанда шыбынның ызыңы<br />

ғана естілетін, сондай тыныш ахуалды<br />

қалыптастыратынбыз. Өзі де айтатын:<br />

«Менің жазатындарым көп, әлі де көптеген<br />

шығармалар жазамын, сондықтан тыныштық<br />

керек» деп.<br />

Бірде жазуда отырғанында<br />

білдіртпей арқа тұсына барып қарап тұрдым,<br />

менің келгенімді біліп тұрған ол қаламын<br />

ақ қағаздан босатпай сөйлемдерді төге<br />

берді. Таң қалдым. Оған жазу деген өзі<br />

құйылып жатқандай көрінуші еді.<br />

Қазір Зейінді ешкім іздемейді, ұмытты.<br />

Кейінгі ұрпақ түгіл, өз замандастары ауызға<br />

алмайды. Өз кезінде де жазушылар арасында<br />

толастамайтын бақталастық, күндестік деген<br />

бәлелер гүлденіп тұрған шақ қой, Зекеңнің<br />

талантын да көре алмаушылар болды. Тамұқтың<br />

отынан аман шығып, ел танымын кеңейту<br />

үшін әр қилы бес роман жазған Зейіндей<br />

жазушы болған жоқ дейді. Қазір жұрт Сәбит<br />

Мұқановты айтады, Әбдіжәміл Нұрпейісовті<br />

айтады, ананы-мынаны айтады, бұлардың<br />

ешқайсысы Зекеңе жетпейді. Зейін өте<br />

білімді, мәдениетті, аса сауатты жазушы<br />

болды».<br />

Біз кейінгі буынның өкілі болғандықтан,<br />

апай айтқан шындықты көзіміз көргендіктен,<br />

қарсы ештеңе айта алмадық, тек үнсіз<br />

бас изедік. Шындығында да солай болуға<br />

тиіс еді.<br />

«Зекең өмірден<br />

озғанда...»<br />

Мариям апай өмірінің жарқын да азалы сәттері<br />

таңбаланған отбасылық фотоальбомды ақтарып<br />

отырып, жазушыны ақтық сапарға шығарып<br />

М.Шашкина.<br />

салу шарасының көріністерін көрсетті. Онда<br />

Ғ.Мүсірепов, Ғ.Мұстафин, Ә.Сәрсенбаев,<br />

С.Бегалин, Ә.Шәріпов, К.Оразалин, т.б. біршама<br />

қаламгерлердің қоштасу рәсімінде болғанын<br />

көрдік. «Зекең қайтқанда көңіл айтқан бірінші<br />

адам батыр Бауыржан Момышұлы болды.<br />

Ол кісі үйге келіп, көңіл айтып, Зекеңнің<br />

басында тұрды. Басында ақбурыл шашын<br />

жасырған ақ сұр папахасы болды ғой, соны<br />

шешіп, басын иіп тұрып: «Азамат едің ғой<br />

сен, Зейін!» деді. Сөйлеу мәнері жан баласына<br />

ұқсамайтын Баукеңнің сол сөзі жадымда<br />

қалыпты», – деді Мариям апай. Және бір<br />

апайдың айтқаны: жазушы қайтқанда жоқтау<br />

«Доктор Дарханов» романын жазған дәрігер-жазушы.<br />

айтуы. Оны апайдың өзі сол уақытта сезбеген,<br />

кейін бір ел аяғы басылып, туыс-туғандар<br />

келгенде естиді. Бұрын орысша оқыған әрі<br />

қалалық бай-бағланның қызы болғандықтан,<br />

қазақы танымы шектеулі екенін білетін таныстары<br />

расымен де таң қалған деседі.<br />

«Алайда үш <strong>жыл</strong> отасқан жарым аяқ астынан<br />

қайтыс болғанда айтқаным – жүрегімнен<br />

шыққан шынайы жыр, жыр ғана емес, жан<br />

баласына айтпас сырым, зарым еді ғой»<br />

деп егілді Мариям апай. Апаймен болған<br />

кездесуде уақыттың қалай <strong>жыл</strong>дам өткенін<br />

аңғармаппыз. Бір жарым сағат ішінде жазушының<br />

барлық ғұмырын айтып тауыстық демейміз,<br />

ол мүмкін емес те. Тек өзіміз білгіміз келген,<br />

жұрт естіп-көргісі келген жайттарға қандық.<br />

Өзінің текті әулеттен шықса да, өмір бойы<br />

қиындық көргенін, тек жазушымен отасқан<br />

3 <strong>жыл</strong>ын өмірінің ең сәулелі шақтары екенін<br />

тебірене еске алды. Қызығы мен қуанышы<br />

астасқан ғұмырын баяндаған апамыз араарасында<br />

қамыға күрсінгенін, көз жасы іркіліп<br />

қалғанын да, тіпті бір ащы өксіктің тамаққа<br />

келіп тірелгенін де сездік. Жазушы балалары<br />

мен басқа да туыстарының мұрагерлік<br />

құқыққа таласуы, жазушының өз заманында<br />

әріптес қаламгерлер мен бәсекелестерінің<br />

қара мысықтай қызғанышына тап болуы, ақтық<br />

сапарындағы ұмытылмас фотосуреттер және<br />

музейге өткізген жәдігерлердің қолды болуы –<br />

бәрі-бәрі де айтылмай қалмады.<br />

Ақырында тоқсанға тақаған Мариям<br />

Шашкина апамыздың аяулы жары туралы<br />

әсерлі әңгімесі үшін игі тілектерімізді айтып<br />

шыға бердік.<br />

Заңғар КӘРІМХАН,<br />

e-history.kz сайтынан.<br />

МЕРЕЙТОЙ<br />

Тамаша адам<br />

8 <strong>тамыз</strong> күні КСРО тұтынушылар кооперациясының Үздігі,<br />

КСРО кеңес сауда саласының Үздігі, Қаныш Сәтбаев атындағы<br />

каналды пайдалану Павлодар учаскесі ЖЖБ-ны ұзақ <strong>жыл</strong>дар<br />

бойы басқарған Бүркіт Жұмабекұлы Бекболатов 75 жасқа<br />

толмақ.<br />

Баянауыл ауданы Жаңажол ауылының<br />

тумасы Бүркіт Жұмабекұлы Ескелді<br />

шатқалында дүниеге келген, яғни<br />

Мәшһүр а<strong>тамыз</strong>дың кесенесінің<br />

түбінде туған деп айтуға болады.<br />

Еңбек жолын «Жаңажол» және «Қарасу»<br />

совхоздарының еңбеккерлеріне қызмет<br />

көрсететін автодүкеннің жүргізушісатушысы<br />

болып бастайды. Целиноград<br />

кооперативтік техникумын, содан<br />

кейін сырттай Қарағанды кооперативтік<br />

институтын бітірді. 1973 <strong>жыл</strong>дан бастап<br />

Жаңажол сауда бірлестігінің директоры<br />

қызметін атқарды. Бірнеше <strong>жыл</strong><br />

қатарынан социалистік жарыстың<br />

жеңімпазы атанып, аудандық тұтыну<br />

кеңесінің ауыспалы Қызыл Туын жеңіп<br />

алды.<br />

– Мен үнемі тамаша адамдармен,<br />

өндіріс озаттарымен, өз ісінің<br />

шеберлерімен еңбек еттім, сол үшін<br />

тағдырға шексіз ризамын, - дейді<br />

Бүркіт Жұмабекұлы.<br />

Ол 1981 - 1983 <strong>жыл</strong>дар аралығында<br />

облыстық тұтынушылар одағының ет<br />

дайындаушылар қатарына ауысты. «Жұмыс<br />

нашар жүргізіліпті. Мал шаруашылығына<br />

арналған үйлер салу қажет болды, бірақ<br />

трактор, кран сияқты арнайы техника болған<br />

жоқ. Мені тәжірибелі сауда қызметкері<br />

ретінде осы салаға жабдықтаушы ретінде<br />

жіберді. Қиындықты жеңіп, құрылысты<br />

барлық қажетті жабдықтармен қамтамасыз<br />

еттім. Кейін «Экибастузэнергострой»<br />

тресінің жұмыс жабдықтау бөліміне ауысып,<br />

кәсіподақ комитетінің төрағасы болды.<br />

1985 <strong>жыл</strong>дың <strong>тамыз</strong> айынан бастап<br />

Екібастұз аудандық партия комитетінің<br />

бірінші хатшысы Оралбек Қожановтың<br />

ұсынысымен «Ертіс-Қарағанды» каналы<br />

жұмысшыларына қызмет көрсететін «Главриссовхозстрой»<br />

Шідерті жұмыс-шыларды<br />

қамтамасыз ету бөлімінің бастығы болып<br />

тағайындалды. Павлодар аудандық арнаны<br />

пайдалану басқармасының бастығы Леонид<br />

Баталов бірінші кездесуден-ақ өзінің<br />

сабырлы, батыл адам екенін көрсетті.<br />

Оның біліктілігі мен ұйымдастырушылық<br />

қабілетінің арқасында құрылған «Водник»<br />

ірі қосалқы шаруашылығында үш мың бас<br />

ірі қара мал, он мың бас шошқа кешені,<br />

қой отары болды. Бұл салада Бүркіт<br />

Жұмабекұлына қысқа көкөніс дайындау,<br />

қоймаларды талапқа сай сақтау міндеті<br />

жүктелді. 22 қызметкер жұмыс жасайтын<br />

картоп қоймасына 150 тонна картоп, қызылша<br />

және сәбіз сыятын еді. Қысқа дайындық<br />

ерте көктемде басталатын. Картопты егіпжинауға<br />

канал жұмысшылары мен техника<br />

бөлінетін. Ал күзде дайындалған картоп<br />

келесі көктемге дейін шекара маңындағы<br />

совхоздардың тұрғындарымен бөлісуге<br />

жететін. ЖЖБ базасының аумағында тәулігіне<br />

бес жарым тонна нан өндіретін үлкен<br />

нан зауыты орналасқан еді. Нан-тоқаш<br />

өнімдерінің ондаған түрі шығарылды.<br />

Жергілікті Кеңес депутаты, бесінші дәрежелі<br />

шебер В.В.Назаренко жетекшілік ететін<br />

зауытта 40 адам еңбек етті. Бұл кәсіпорын<br />

кенттегі жеті мың тұрғыннан басқа, көрші<br />

төрт совхозды нанмен қамтамасыз етті.<br />

Осы қарқынмен 1994 <strong>жыл</strong>ға дейін, яғни<br />

әлеуметтік-экономиканың жаңа түріне<br />

көшкенше еңбек еттік. Бұл бір қиын<br />

кезең еді, қолма-қол ақша төлеу, кенттің<br />

тіршілікті қамтамасыз ететін нысандары<br />

тоқтатылды, өзге ұлт өкілдері тарихи<br />

отандарына көше бастады.<br />

- Арнаның өміршеңдігін сақтау үшін<br />

білікті кадрлар өте қажет болды және<br />

мамандарды ұстап қалу мақсатында<br />

Л.Баталов басқарма жанынан материалдықтехникалық<br />

қамтамасыз ету және жинақтау<br />

учаскесін құрды, мені жабдықтау жөніндегі<br />

өзінің орынбасары етіп тағайындады, -<br />

деп еске алады Бүркіт Жұмабекұлы. 2002<br />

<strong>жыл</strong>ға қарай бізде жеке наубайхана мен<br />

жұмыс асханасы болды, онда күн сайын<br />

қызметкерлерді тамақтандырып, мерейтойлар<br />

мен үйлену тойлары, жерлеу мен<br />

еске алулар өткізілетін еді. Кестеге сәйкес<br />

жұмысқа шыққан жұмысшыларға ақысыз<br />

ас-ауқат беретінбіз. Көбінесе адамдар<br />

жалақының орнына азық-түлік алды.<br />

Леонид Иванович Баталов Қарағанды<br />

және Павлодар облыстарында азық-түлік<br />

тауарларын, көкөністерді жеткізушілерді<br />

тауып, үнемі келісімшарт жасайтын.<br />

Арнадағы екі мыңыншы <strong>жыл</strong>дарға дейін<br />

жалғасқан қиын <strong>жыл</strong>дар артта қалды.<br />

Беловка, Қызылқұрама, Қалқаман мен<br />

Шідертіде тұратын каналдың 1500 қызметкері<br />

үшін «тапсырыс үстелі» үрдісі бойынша<br />

өнеркәсіптік тауарлармен қызмет көрсету<br />

енгізілді. Сауда мамандары міндеттерін<br />

абыроймен атқарды. Н.М.Блинова<br />

миллиондаған ақшаға алынған тауарды<br />

шатастырмай, «тапсырыс үстелі» бойынша<br />

қатесіз босатып отырды. Тәулік бойы жүздеген<br />

километрге шығып, кез келген тауарларды<br />

жеткізетін. Өлшеуі ең күрделісі күнбағыс<br />

майы мен ет болды. Кез келген маман<br />

оларды дәл өлшей алмайтын. Галина<br />

Гертер жұмысын абыроймен атқарып, қиын<br />

жағдайдан шығу жолын тауып, басшылықтың,<br />

әріптестердің және достардың құрметіне<br />

ие болды. Осы секілді қоймада сатушы,<br />

жеткізуші, тасымалдаушы болып еңбек<br />

еткен адамдар сол бір қиын-қыстау кезеңде<br />

ауыртпалықты бірге көтерді, ұжымда бірлік<br />

болды. Тауарлардың үздіксіз жеткізілуін<br />

қамтамасыз еткен жүргізушілер де уақытпен<br />

есептеспей еңбек етті. Асханаға ерекше<br />

көңіл бөлінді: қызметкерлердің тамағы тоқ<br />

болса, жұмыс жақсы жүреді. Еңбек адамдарымен<br />

біз қайғыда да, қуанышта да<br />

бірге болдық. Реймер Валентина Леонидовна<br />

25 <strong>жыл</strong> бас аспаз болды. Каналдың<br />

қоғамдық тамақтануының негізін қалаушы<br />

Якуб Захарович Журабаев болды. Кентте<br />

Якуб Захаровичті ерекше құрметтейтін.<br />

Ол жоғары мәртебелі меймандарды<br />

қабылдауға «Радуга» дәмханасын салды.<br />

Зайыбы Валентина Васильевна №1 асхананы<br />

басқарды. Осы асхананың технологы<br />

және ауысым шебері Г.К.Акулова<br />

жұмысқа бірінші болып келіп, ең соңғы<br />

болып кететін. Біздің қоғамдық тамақтану<br />

қызметкерлері үнемі толық жауынгерлік<br />

дайындықта болатын. «Кентке бір кәсіби<br />

слеттің 250 қатысушысын кенеттен<br />

жіберген жағдай болды. 25 адам шұғыл<br />

дастарқан жайып, күтпеген қонақтарды<br />

тамақтандырып жіберген еді. Каналдың<br />

барлық мерейтойларын мерекелеу асхана<br />

аспазшыларының мойнында болатын, –<br />

деп жымияды Бүркіт Жұмабекұлы. - Өмір<br />

бойы мен бірде-бір қызметкерді кабинетке<br />

шақырып, ұрсып, жұмыстан босатқан<br />

емеспін. Егер тамақтану орындарында<br />

бұзушылықтар болса, мәселенің мәнін<br />

анықтау үшін технологтарды ғана жинайтынмын,<br />

содан кейін олар ұжым ішіндегі<br />

жағдайды талқылап шешетін. Бізде кәсіподақ<br />

комитетімен тығыз жұмыс жасаған еңбек<br />

ұжымының кеңесі болды. Басты ұстанымым<br />

қызметкерлерді ұстап қалу, кадрлардың<br />

кетуіне жол бермеу болды. Содан да болар,<br />

мен зейнеткерлікке 47 <strong>жыл</strong> сауда саласында<br />

жұмыс істеп, 67 жасымда шықтым,<br />

оның ішінде 30 <strong>жыл</strong> бір жерде еңбек<br />

атқардым, - дейді мерейтой иесі.<br />

Бүркіт Жұмабекұлы зайыбы Закишпен<br />

бір ұл, екі қыз тәрбиелеп өсірді. Закиш<br />

апа қазір өмірде жоқ. Балалар таңдаған<br />

мамандықтарын иеленді. Үлкен қызы Гүлнар<br />

Астанада кеден басқармасында жұмыс<br />

істейді. Қызы Бақыт - мемлекеттік кірістер<br />

басқармасының маманы. Ұлы Талғат -<br />

қаланың жетекші құрылыс компаниясы<br />

басшыларының бірі. Бүркіт Жұмабекұлы екінші<br />

зайыбы Әлия Назмұханқызымен 22 <strong>жыл</strong><br />

бірге өмір сүріп келеді. Алты немересі –<br />

өмірлерінің жалғасы. Ақсақал сан <strong>жыл</strong>дар<br />

өмірін арнап, туғандай болған кентінің<br />

қоғамдық өміріне әлі де белсене араласады.<br />

Медет СЕРІКҰЛЫ,<br />

Шідерті ауылы,<br />

Екібастұз қаласы.<br />

(809)


6 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> АҚ ҚАУЫРСЫН<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

СӘБИТ ДӨНЕНТАЕВТЫҢ ТУҒАНЫНА – 125 ЖЫЛ<br />

Дархан даланың дарыны<br />

Қазақ әдебиетінің поэзиясы мен прозасы, аудармасы мен балалар<br />

тақырыбына танымдық-тағылымдық дүниелерін жүз<strong>жыл</strong>дықтарға<br />

еншілеп кеткен жерлесіміз Сәбит Дөнентаевтың 125 <strong>жыл</strong>дық<br />

мерейтойы ақынның атамекен-туған жері Ақсу қаласына қарасты<br />

Құркөл ауылында кеңінен аталып өтті.<br />

Сая МОЛДАЙЫП<br />

«Ұлы тойдан ұлағат із қалады», тойда<br />

ақын жерлестері дабыра думаннан гөрі<br />

алқалы отырыс, келелі кеңеске көбірек<br />

көңіл аударып, Дөнентаев есімін жаңғыртып,<br />

ғалымдарымыз шығармашылығы хақынан<br />

сөз қозғады, өлшем-пішімін таразылады.<br />

Бұл жиынға Сәбит Дөнентаевтың қызы<br />

Сәулеттің баласы Жарқын Дайрабаев отбасымен<br />

және Дөнентай ұрпақтары келді.<br />

Сексенінші <strong>жыл</strong>дардың соңына қарай Ақсуда<br />

(бұрынғы Ермак кезінде) басшы қызметте<br />

болған, сол кезден бастап қаламгер есімін<br />

жаңғырту ісіне қомақты үлес қосқан Ақсу<br />

қаласының Құрметті азаматы, еңбек ардагері<br />

Қуат Есімханов, Ресей Федерациясы Алтай<br />

өлкесіндегі Байғамұт орта мектебінің директоры<br />

Сапарбек Маусымбаев, облыстық ішкі<br />

саясат басқармасының басшысы Ернұр<br />

Дәуенов қатысты.<br />

Ақсу жұрты алыс-жақыннан келген<br />

қонақтарды қазақы ақжарма салт-дәстүрмен<br />

әр ауыл жасау–жабдығымен киіз үй тігіп,<br />

дастарқан жайып қарсы алды. Көрмелер<br />

ұйымдастырыпты, күш сынасқан балуандар<br />

сайысы, ат жарыс, ән-жыр, концерт, т.б.<br />

қызықтар той салтанатын арттырды.<br />

Мерейтой «Дархан даланың дарыны»<br />

атты ғылыми-практикалық конференциямен<br />

басталды. Ақсу қаласының әкімі Балғабай<br />

Ыбыраев құттықтау сөз сөйлеп, тойға келген<br />

қонақтар мен көпшілікке ақ тілегін айтты.<br />

Қуат Есімханов қаламгердің шығармашылығы<br />

жайлы айта келіп:<br />

- Кезінде Сәбит а<strong>тамыз</strong>дың есімін жаңғырту<br />

мақсатында ел болып бірқатар істер атқардық.<br />

1989 <strong>жыл</strong>ы 100 <strong>жыл</strong>дық мерейтойында Құркөл<br />

мектебіне Сәбит Дөнентаевтың есімі берілді,<br />

еңбектерін жарыққа шығардық, бюстін қойдық.<br />

«Сарыарқа самалы» газеті мәселе көтеріп,<br />

Семейдегі зираты қалпына келтірілді, туған<br />

жеріне белгітас орнатылды, - дей келе,<br />

С.Дөнентаевтың замандас қаламдастары<br />

жайлы сөз қозғады.<br />

С.Торайғыров атындағы ПМУ-дің қазақ<br />

тілі және журналистика кафедрасының<br />

меңгерушісі Айман Зейнуллина конференция<br />

тізгінін қолға алып, С.Дөнентаев жайлы баяндама<br />

жасады, келелі сөз қозғап, қаламгер<br />

шығармашылығы туралы әңгімеледі.<br />

- Сәбит Дөнентаев - сатира жанрында<br />

айрықша тұлғаланған талант. Қазақ әдебиетіндегі<br />

фельетон, сықақ, әзіл-қалжың, мысал жанрының<br />

дамуына айтарлықтай үлес қосты. Кейін оны<br />

жинақтап, «Аузы қисық» атты атаумен баспаға<br />

Алматыға апарып берген екен, бірақ, өкінішке<br />

қарай, баспадан шықпай қалған. Ол білікті<br />

аудармашы болды, еркін аударманың озық<br />

үлгісін жасады. Ақын мысал өлеңдері арқылы<br />

қоғамдағы ашкөздік, аярлық, жағымпаздық,<br />

қаскөйлік, парақорлық сияқты жағымсыз<br />

қасиеттерді өткір сынға алды.<br />

Конференцияда сөз алған филология<br />

ғылымының докторы, профессор,<br />

мәшһүртанушы Айтмұхаммет Тұрышев<br />

қаламгер шығармашылығының көркемдік<br />

табиғатына тоқталды.<br />

- Бір айғақ – Сәбит Дөнентаев<br />

туындыларының өміршең екендігі. Бір<br />

айғақ – Сәбит Дөнентаев – реалист, демократ<br />

ақын екендігі. Ол халықты оқып-білім<br />

алуға шақырды. Қалың бұқараның мүддесін<br />

көздеді, азаттық, еркіндік, әділ өмірді көкседі.<br />

Қай өлеңін, қай шығармасын алып қарасақ<br />

та, бүгінгі күннің мәселесін қозғап тұр.<br />

Расында да, олай жазбаса, көрсетпесе,<br />

ақын ақын болар ма?! Немістің ойшыл ақыны<br />

Гете бір жазбасында: «Егер жұмыр жердің<br />

қиян бір шетінде титтей сызат білінсе,<br />

ол сөз жоқ. Ақын жүрегі арқылы өтеді...»<br />

депті. Сәбит Дөнентаев та өз заманының<br />

жаршысы бола білді, ақиқатты айтты, сөз<br />

қаруын қолданды.<br />

Алтай өлкесі Байғамұт ауылынан келген<br />

ұлтжанды азамат, Ақсу өңірінің тумасы, РФ<br />

Білім беру ісінің Құрметті қызметкері, Титов<br />

сыйлығының лауреаты Сапарбек Маусымбаев<br />

та келелі ойларын айтып, көпшілікті<br />

мерекемен құттықтады. Ресей жеріндегі<br />

қазақтар жайлы сөз қозғады.<br />

- Әкем - осы ауылдың тумасы. Сондықтан<br />

осы жерде туып-өскен Сәбит ақын маған<br />

да жақын, мақтаныш етемін. Заманында<br />

Байғабыл Жылқыбаев а<strong>тамыз</strong> Байғамұтқа<br />

келіп, сахнада өнер көрсететін. Бұл өңір -<br />

Сәбит, Байғабыл секілді тарихи адамдар<br />

шыққан киелі өңір, - деді. Айта кетейік,<br />

ұлтжанды азамат Сапарбек Шайхымұлы<br />

Байғамұт ауылындағы ат төбеліндей ғана<br />

қазақтар үшін қазақ мектебін сақтап отыр,<br />

«Сарыарқа самалы» газетін Ресейдегі Славгород,<br />

Бурла, Құлынды, Михайловка қала,<br />

аудандарындағы қандастарға таратады.<br />

Құркөл ауылдық округінің әкімі болған,<br />

еңбек ардагері, Ақсу қаласының Құрметті<br />

азаматы Қаршыға Шаяхметов те қаламгердің<br />

өмірі мен шығармашылығы жайлы ойын<br />

айтып, өлеңін оқып берді. Айта кетерлік бір<br />

мәселе, осыдан бес <strong>жыл</strong> бұрын ақынның<br />

120 <strong>жыл</strong>дық мерейтойы қарсаңында<br />

«Сарыарқа самалы» газетінің редакциясында<br />

Павлодардағы ақын, жазушылардың басын<br />

Ақын мұражайы<br />

Той көрінісі<br />

Жарқын Дайрабаев пен Балғабай Ыбыраев гүл шоқтарын қоюда<br />

қосып, С.Дөнентаев туралы дөңгелек үстел<br />

өткіздік. Сол кездегі Павлодар педагогикалық<br />

институтының (бүгінгі ПМПУ) ректоры Нұрғали<br />

Аршабеков қаламгер шығармаларының<br />

жарыққа шықпай қалған немесе ертеде<br />

жарияланғандарын іріктеп, кітап етіп шығару<br />

туралы ұсынымызды қолдады. Айтқандай,<br />

осы оқу орнының Е.Бекмаханов атындағы<br />

ғылыми-библиографиялық кітапханасының<br />

төрағасы Қарлығаш Төлеубаева Шығыс<br />

Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап<br />

кітапханасы мен Абай қорық-мұражайында<br />

болып, тарихи деректер, мәліметтер, фотосуреттер<br />

әкелді. Бұл еңбектер жинақ болып<br />

басылып шықты. Дегенмен, бір ғана дана<br />

болғандықтан көпшілікке тарай қойған жоқ.<br />

Қаламгердің 125 <strong>жыл</strong>дық мерейтойына<br />

арналған ғылыми-практикалық конференцияда<br />

жасалған баяндамалар және жоғарыда<br />

сөз болған жинақты да енгізіп, <strong>жыл</strong> соңына<br />

дейін кітап етіп шығару туралы көпшіліктің<br />

ұсынысын Ақсу әкімі Балғабай Ыбыраев<br />

қолдады. Бәрекелді! Егер жүзеге аса қалса,<br />

бұл қаламгер туындыларын бүгінгі ұрпаққа<br />

таныстыруда ақсулықтар атқарған қомақты іс<br />

боларына дау жоқ. Жоғарыда айтқанымыздай,<br />

«ұлы тойдан із қалдыру» деген осы болмақ.<br />

Тойға жиналған қауым бұл күні басқа<br />

да игілікті істердің куәсі болдық. Ақынның<br />

жиені Жарқын Дайрабаев пен әкім Балғабай<br />

Ыбыраев бастаған жұртшылық мектеп<br />

алдындағы ақын бюстіне гүл шоқтарын<br />

қойды. Оқушылар өлеңдерін оқыды. Тағы<br />

бір игі жаңалық С.Дөнентаев атындағы орта<br />

мектепте осы білім ордасының мұғалімі Қорлан<br />

Сүйіндікованың жетекшілігімен ақынның өмірі<br />

мен шығармашылығына арналған мұражай<br />

ашылды. Мерейтой қаз–қатар тігілген киіз<br />

үйлер төріндегі салтанатты сахнада жалғасты.<br />

Ж.Аймауытов атындағы қазақ музыка-драма<br />

театрының артистері «Ұрпағыма айтарым»<br />

атты Сәбит Дөнентаев өмірінен сахналық<br />

көріністер көрсетті, өлеңдері оқылды. Белгілі<br />

айтыс ақыны Қуанышбек Шарманов ақынға<br />

«Арнау» айтты:<br />

Жасынан айналған ел ағасына,<br />

Бірінің-бірі жеткен бағасына.<br />

Жиырмасыншы ғасырдың<br />

алыптары-ай,<br />

Сыймай кеткен қазақтың<br />

кең даласына.<br />

Соның бірі ұрпағы Дөнентайдың,<br />

Сәбит қой салған жолы дара, сірә..., -<br />

деп той мерейін асқақтатқан ақын жігітке<br />

ел риза болды.<br />

С.Дөнентаевтың 125 <strong>жыл</strong>дығына орай<br />

қала әкімі Балғабай Ыбыраев бір топ азаматтарды,<br />

мәдениет қызметкерлерін, мұғалімдерді<br />

марапаттады. Ресейден келген қандасымыз<br />

С.Маусымбаевқа шекаралас достықтың белгісі<br />

ретінде киіз үй жабдықтарын табыс етті.<br />

Екібастұздық әнші Жәнібек Мәліков,<br />

павлодарлық Нұржан Сарқамбаев, И.Байзақов<br />

атындағы облыстық филармония, ақсулық<br />

өнерпаздардың өнерін көпшілік биік сахнадан<br />

тамашалады. Ұлттық спорт түрлері де тартысты<br />

өтті. Той көркі - аламан бәйге мен теңге<br />

алу ұйымдастырылды.<br />

Қорыта келгенде, Сәбит Дөнентаевтың<br />

туғанына 125 <strong>жыл</strong> мерейтойын ақсулықтар<br />

мәнді, маңызды ұйымдастырды. «Сәбит<br />

Дөнентаев» атты ақын өлеңдерінің жинағын<br />

да шығарып, таратты. «Бір кем дүние» деп<br />

Шерхан жазушы айтқандай, «әттеген-ай» деген<br />

өкініш көңіл сыздатты. Павлодарлық үлкендікішілі<br />

қаламгерлер, осы ауылдан шыққан<br />

басқа да әр саланың белгілі азаматтары<br />

Сәбит тойында төбе көрсеткен жоқ. Бәйге<br />

тігіліп, мүшәйра, айтыс ұйымдастырылғанда<br />

тайлы-таяғы қалмай баратын ақындар осы<br />

тойдың мәртебесін көтерулері тиіс-ақ еді.<br />

Бүгінгі, ертеңгі ұрпақ, бар қазақ<br />

жадынан жаңылмаса игі! Әдебиетіміздің<br />

туы жығылмасын, сол туды биіктетіп кеткен<br />

Сәбит сынды әдебиет алыптары халықпен<br />

бірге жасай берсін деп тілейік!<br />

Ақсу қаласы.<br />

С


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ЖАРНАМА 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 7<br />

Павлодар қалалық мәслихатының<br />

шешімінің жобасы<br />

Павлодар қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтарды<br />

жинауға, әкетуге және көмуге (кәдеге жаратуды және<br />

қайта өңдеуді есепке алмай) арналған тарифтерді<br />

бекіту туралы<br />

Қазақстан Республикасының 2007 <strong>жыл</strong>ғы 9 қаңтардағы Экологиялық<br />

кодексінің 19-1-бабының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасының<br />

2001 <strong>жыл</strong>ғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті<br />

мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының<br />

6-бабына, Қазақстан Республикасының 2016 <strong>жыл</strong>ғы 06 сәуірдегі<br />

«Құқықтық актілер туралы» Заңының, Қазақстан Республикасы Энергетика<br />

министрінің 2016 <strong>жыл</strong>ғы 1 қыркүйектегі «Тұрмыстық қатты<br />

қалдықтарды жинауға, әкетуге, кәдеге жаратуға, қайта өңдеуге<br />

және көмуге арналған тарифті есептеу әдістемесін бекіту туралы»<br />

№404 бұйрығына сәйкес, Павлодар қалалық мәслихаты ШЕШІМ<br />

ҚАБЫЛДАДЫ:<br />

1. Павлодар қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға,<br />

әкетуге және көмуге (кәдеге жаратуды және қайта өңдеуді есепке<br />

алмай) арналған тарифтер осы шешімнің қосымшасына сәйкес<br />

бекітілсін.<br />

2. Павлодар қалалық мәслихатының келесі шешімдерінің күші<br />

жойылды деп танылсын:<br />

1) Павлодар қалалық мәслихатының 2013 <strong>жыл</strong>ғы 30 сәуірдегі<br />

«Павлодар қаласының аумағынан коммуналдық қалдыктарды шығару<br />

тарифтерін бекіту туралы» №147/19 шешімі (№3545 нормативтік<br />

құқықтық актілері мемлекеттік тіркеу Реестірінде тіркелді, 2013<br />

<strong>жыл</strong>ғы 7 маусымда «Шаһар» газеті және 2013 <strong>жыл</strong>ғы 10 маусымда<br />

«Версия» газетінде жарияланды);<br />

2) Павлодар қалалық мәслихатының 2016 <strong>жыл</strong>ғы 14 шілдедегі<br />

«Павлодар қалалық мәслихатының 2013 <strong>жыл</strong>ғы 30 сәуірдегі «Павлодар<br />

қаласының аумағынан коммуналдық қалдыктарды шығару тарифтерін<br />

бекіту туралы» №147/19 шешіміне өзгерістер енгізу туралы» №58/7<br />

шешімі (№5217 нормативтік құқықтық актілері мемлекеттік тіркеу<br />

Реестрінде тіркелді, 2016 <strong>жыл</strong>ғы 27 <strong>тамыз</strong>да «Звезда Прииртышья»<br />

газеті және 2016 <strong>жыл</strong>ғы 30 <strong>тамыз</strong>да «Сарыарқа самалы» газетінде<br />

жарияланды).<br />

3. Осы шешімнің орындалуын бақылау қалалық мәслихаттың<br />

тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жөніндегі тұрақты комиссиясына<br />

жүктелсін.<br />

4. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап<br />

күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.<br />

Сессия төрағасы<br />

Қалалық мәслихаттың хатшысы З. МҰҚАШЕВА.<br />

Павлодар қалалық мәслихатының<br />

<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ғы «__» _________ № _____шешіміне қосымша<br />

E-commerce<br />

мүмкіндіктері<br />

(808)<br />

Павлодар қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға,<br />

әкетуге және көмуге (кәдеге жаратуды және қайта өңдеуді есепке<br />

алмай) арналған тарифтер<br />

1<br />

2<br />

3<br />

№<br />

р/н<br />

Атауы<br />

Тұрмысқа жайлы үйлердің тұрғындары үшін<br />

қосылған құн салығын есепке алмай тұрмыстық<br />

қатты қалдықтарды жинауға, әкетуге және көмуге<br />

арналған тариф.<br />

Тұрмысқа жайсыз үйлердің тұрғындары<br />

үшін қосылған құн салығын есепке алмай<br />

тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға,<br />

әкетуге және көмуге арналған тариф.<br />

Заңды тұлғалар үшін қоршаған ортаға эмиссия<br />

төлемақысын есепке алмай, қосылған<br />

құн салығын есепке алмай, тұрмыстық қатты<br />

қалдықтарды жинауға, әкетуге және көмуге<br />

арналған тариф.<br />

Есептік<br />

бірлік<br />

1<br />

тұрғын<br />

1<br />

тұрғын<br />

Бағасы<br />

теңгемен/айына<br />

288,15<br />

295,54<br />

1 м 3 1773,25<br />

(808)<br />

2025 <strong>жыл</strong>ға қарай виртуалды сауда көлемі<br />

153 миллиард теңгеден 2-3 триллион теңгеге дейін<br />

ұлғаяды, ал электронды коммерция саласындағы<br />

жұмыс орындарының саны 200 мыңға жетеді.<br />

Жақында ғана Қазақстан Республикасында электрондық сауда<br />

бөлшек айналымының жалпы үлесінде тек 1%-ды ғана алды.<br />

Электрондық коммерцияның сұранысқа ие болуы мынадай іс-шаралар<br />

ықпал етеді: пошта инфрақұрылымының халық үшін қолжетімділігін<br />

жақсарту, клиенттердің сәлемдемелерді алу уақытын қысқарту,<br />

жөнелтілімдерді үздіксіз жеткізуді жолға қою, клиенттік аналитиканы<br />

кеңінен пайдалану, тауарлар ассортиментін кеңейту және ұтқыр<br />

коммерцияның танымалдығының өсуі.<br />

Электрондық сауданы дамытуда 2018 <strong>жыл</strong>ғы 1 қаңтардан<br />

бастап (2023 <strong>жыл</strong>ғы 1 қаңтарға дейін) кәсіпкерлер үшін, егер<br />

сату электрондық түрде жүзеге асырылған және тауарлар үшін<br />

төлем <strong>жыл</strong>дық жиынтық табыстың кемінде 90% қолма-қол ақшасыз<br />

төлеммен жүргізілген жағдайда, корпоративтік және жеке табыс<br />

салығын төлеуден кірістерді 100%-ға дейін босату бөлігінде күшіне<br />

енген салықтық преференциялар да маңызды рөл атқарды.<br />

Осылайша, 2017 <strong>жыл</strong>ы Павлодар облысында интернет арқылы<br />

тауарлар мен қызметтерге тапсырыс алатын 76 ұйым жұмыс істеді.<br />

Тауарлар мен қызметтерді өткізудің жалпы көлемі 1895,0 млн. теңгені<br />

құрады. 2018 <strong>жыл</strong>ы Интернет арқылы тауарлар мен қызметтерге<br />

тапсырыс алатын ұйымдар 251 бірлікті құрады (ұқсас кезеңге 330%).<br />

Облыстық «Сарыарқа самалы» газетінің ұжымы осы басылымның<br />

тілшісі Қарлығаш Хашымқызына<br />

әжесі Күлзидің<br />

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.<br />

ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ<br />

Бастысы – қауіпсіздік<br />

Жыл басынан бері Павлодар облысында 21 адам суға<br />

батып, ажал құшты. Олардың қатарында кәмелеттік<br />

жасқа толмаған 8 бала бар. Өкінішке қарай, биыл бұл<br />

көрсеткіш былтырғыдан жоғары.<br />

Өткен <strong>жыл</strong>дың дәл осы уақытында 19 адамның денесі судан табылған<br />

болатын. Облыстық төтенше жағдайлар департаменті азаматтық қорғаныс<br />

басқармасы бастығының орынбасары Рустам Жанастың айтуынша,<br />

былтыр барлығы 24 адам суға батып кеткен. Оның сегізі – бала.<br />

- Кәмелеттік жасқа толмағандардың дені жағалауға ата-аналарсыз<br />

барып, рұқсат етілмеген жерлерде шомылған. Ал ересектердің 80 пайызға<br />

жуығы суға түсу кезінде мас күйінде болғаны белгілі болды. Оқыс<br />

оқиғалардың алдын алу үшін үнемі үгіт-насихат жұмыстарын жүргіземіз.<br />

Осы уақытқа дейін 300-ден астам рейдтік шара ұйымдастырылып,<br />

32 мыңнан астам адамға, олардың қатарында 20 мың балаға судағы<br />

қауіпсіздік ережелері егжей-тегжейлі түсіндірілді, - дейді Р.Жанас.<br />

Жедел құтқару жасағының мамандары әр 30 минут сайын Ертіс<br />

өзенінде патрульдік шараларды, күн сайын рейдтік жұмыстарды жүргізеді.<br />

Сонымен қатар, төтенше жағдайлар департаментінің қызметкерлері<br />

алғашқы медициналық көмекті қалай жасау керек екенін іс жүзінде<br />

көрсетеді. Таяуда Павлодар қаласындағы жағажайда демалушыларға екінші<br />

шеберлік сыныбын ұйымдастырды. Рейдтік шараларға құтқарушылармен<br />

қатар жергілікті полиция қызметі, білім беру басқармасының өкілдері<br />

мен еріктілер де қатысады.<br />

Рустам Жанастың айтуынша, әдетте шомылу маусымы 20 <strong>тамыз</strong>ға<br />

дейін жалғасады. Бүгінгі күні облыс аумағында 30 жағажай ресми<br />

түрде тіркелген. Олардың 16-сы – жеке. Ал облыс орталығында<br />

екі аумақта – Орталық жағажай мен Усолка өзенінің маңында ғана<br />

шомылуға рұқсат етілген.<br />

Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.<br />

БӘРЕКЕЛДІ!<br />

Ыстамбұлда Әл-Фараби<br />

музей-үйі ашылды<br />

Аристотельден кейін екінші ұстаз атанған шығыс ғұлама<br />

ғалымының мұражайы Түркі әлемі этнографиялық<br />

музей-кешенінде бой көтерді.<br />

Аталмыш шара ғалымның 1150 <strong>жыл</strong>дығына арналып отыр. Әл-Фараби<br />

музейінің ашылу салтанатына түрік елінің белді саясаткерлері, қоғам<br />

қайраткерлері мен дипломаттар қатысты. Жобаны ҚазҰУ мен Ыстамбұл<br />

губернаторлығы бірлесе отырып, Түркі Кеңесі, ТҮРКСОЙ және Түркиядағы<br />

Қазақстан Республикасы елшілігінің қолдауымен жүзеге асырды.<br />

- Әл-Фарабидің үлкен ғылыми тұжырымдамалары қазіргі уақытта<br />

ерекше бағаланып отыр. Өйткені бұл кісінің адамзат жайлы, жалпы<br />

алғанда, адамзаттың болашағы қандай болу керек деген негізде<br />

тұжырымдама жазып, ғылыми тұрғыдан дәріптеп, асыл мұра ретінде<br />

қалдырып кеткен. Әл-Фарабидің рухани мұраларын дәріптей отырып,<br />

біздің өзіміздің ұлтымызды, мәдениетімізді, рухани әлемімізді халықаралық<br />

деңгейге көтереміз, - дейді Қазақ ұлттық университетінің ректоры<br />

Ғалым Мұтанов<br />

Ыстамбұл муниципалитеті бас хатшысының орынбасары Шенгүл<br />

Арсланның айтуына қарағанда, ғұламаның музей-үйі бірнеше бөлімнен<br />

тұрады. Мұнда Әбу Насыр Әл-Фарабидің өмірінен алынған деректер<br />

көрсетіліп, құнды тарихи мәліметтер берілген. Сонымен қатар мүсіндік<br />

композициялар, тарихи жәдігерлер, ғалымның еңбектері және ойшыл<br />

туралы кітаптар қойылған.<br />

Надуралиев Таиб Низамеддин Оглы Павлодар қаласы, Ткачев көшесі, 24/3 мекенжайы<br />

бойынша «Көпсалалы кешеннің құрылысын салу» жобасы бойынша ОВОС<br />

бөлу жөнінде ашық жиналыс түрінде қоғамдық тыңдау өткізу туралы хабарлайды.<br />

Тыңдау 05.09.<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ы Бакинская көшесі, 3 мекенжайы бойынша сағат 15.00-де болады.<br />

Қоғамдық тыңдауларды ұйымдастыру үшін жауапты тұлға «Павлодар облысының<br />

жер қойнауын пайдалану, қоршаған орта және су ресурстары басқармасы» ММ<br />

М.К.Балтабаева болып табылады (329379, 652559), электронды мекенжайы: baltabaeva.<br />

dpr@pavlodar.gov.kz.<br />

Тапсырыс беруші: Надуралиев Таиб Низамеддин Оглы, 87014443287<br />

(812)<br />

ÆÀÐÍÀÌÀ<br />

66-15-40 66-15-42<br />

С<br />

SARYARQA<br />

SAMALY<br />

МЕНШІК ИЕСІ:<br />

«Павлодар облысы әкімінің<br />

аппараты» мемлекеттік<br />

мекемесі (Павлодар қаласы)<br />

«Ертіс Медиа» ЖШС,<br />

«Saryarqa samaly»<br />

облыстық газеті<br />

Газетке Қазақстан Республикасы<br />

Ақпарат және коммуникациялар<br />

министрлігі Ақпарат<br />

комитетінің мерзімді басылымды,<br />

ақпарат агенттігін және<br />

желілік басылымды есепке<br />

қою, қайта есепке қою туралы<br />

19.06.<strong>2019</strong> ж. №17747-Г куәлігі<br />

берілген.<br />

Газет 1979<br />

<strong>жыл</strong>ы<br />

«Құрмет<br />

белгісі»<br />

орденімен,<br />

2014 <strong>жыл</strong>ы<br />

«Алтын<br />

жұлдыз»<br />

жалпыұлттық<br />

сыйлығымен<br />

марапатталды.<br />

ЖШС директоры<br />

Асқар ШӨМШЕКОВ<br />

Бас редактор<br />

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />

Телефоны: 66-15-30<br />

ЖШС-нің мекенжайы:<br />

Павлодар қаласы,<br />

Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.<br />

Редакцияның мекенжайы:<br />

140000, Павлодар қаласы,<br />

Астана көшесі, 143-үй.<br />

Теле/факс 66-15-30<br />

Газеттің электронды<br />

поштасы:<br />

ssamaly29@gmail.com.<br />

Бас редактордың<br />

орынбасары - 66-14-61.<br />

Жауапты хатшы - 65-12-74.<br />

Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,<br />

66-15-31, 66-15-32.<br />

Экономика, саясат- 66-14-64,<br />

66-15-28, 66-14-65.<br />

«Айналайын» - 66-14-63.<br />

«Жас times» - 66-15-32.<br />

Жарнама бөлімі:<br />

s_samaIy_reklama@maiI.ru<br />

66-15-42, 66-15-40.<br />

Маркетинг және тарату<br />

бөлімі - 66-15-41.<br />

Фототілші, корректорлар -<br />

65-12-74.<br />

Газеттің нөмірі «Saryarqa<br />

samaly»-ның компьютер<br />

oрталығында теріліп, беттелді.<br />

Газет аптасына үш рет шығады,<br />

апталық таралымы 12531 дана,<br />

бүгінгі көлемі 2 б.т.<br />

«Дом печати» ЖШС баспаханасында<br />

басылды. ҚР Павлодар<br />

қаласы, Астана көшесі, 143-үй.<br />

Газеттің сапалы басылуына<br />

баспахана жауап береді.<br />

Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.<br />

Басылуға қол қойылған<br />

уақыты 17.00.<br />

Тапсырыс - 1539<br />

Хаттар, қолжазбалар,<br />

фотографиялар мен суреттер<br />

рецензияланбайды және<br />

қайтарылмайды.<br />

Көлемі А4 (14 кегль)<br />

форматындағы<br />

2 беттен асатын материалдар<br />

қабылданбайды.<br />

Редакция оқырмандардан<br />

түскен барлық хаттарды тегіс<br />

жариялауды және оларға жауап<br />

беруді міндетіне алмайды.<br />

Жарнамалық<br />

материалдардың<br />

мазмұнына жарнама<br />

берушілер жауап береді.<br />

Нөмірді әзірлеу барысында<br />

интернет ресурстарынан<br />

алынған фотосуреттер де<br />

пайдаланылды.<br />

Авторлардың пікірлері редакция<br />

ұстанған көзқарасқа сәйкес<br />

келмеуі де мүмкін.<br />

«Saryarqa samaly»-нда<br />

жарияланған материалдарды<br />

көшіріп немесе өңдеп басу<br />

үшін редакцияның жазбаша<br />

рұқсаты алынып, газетке<br />

сілтеме жасалуы міндетті.<br />

Баспа индексі 65441.


8<br />

6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ИІРІМ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

«ЕРТІС PROMENADE»<br />

Өткен сенбі күні<br />

Павлодардың орталық<br />

алаңындағы «Ертіс<br />

Promenade» сахнасында<br />

қазақ эстрадасының жарық<br />

жұлдызы Дастан Оразбеков<br />

пен елге енді танылып келе<br />

жатқан «Alem Band» тобы<br />

өнер көрсетті.<br />

ТУРНИР<br />

Тілеуберді САХАБА<br />

Бұл жолы Ертіс жағалауына адам көп<br />

жиналды. Павлодарлық әнсүйер қауымға<br />

«Орда» тобының құрамында жүріп жақсы<br />

танылған Дастан Оразбеков өзінің екі жаңа<br />

әнін тарту етті. Олар – «Қара қарындас»<br />

және «Бұл жарық» деп аталатын туындылар.<br />

Ол өз сөзінде біздің өңірге алғаш<br />

рет 1999 <strong>жыл</strong>ы келгенін және содан кейін<br />

бұл шаһарға жиі жолы түсетінін жеткізді.<br />

Ал 2015 <strong>жыл</strong>ы ғана құрылып, аз уақыт<br />

ішінде бірнеше хит шығарып үлгерген<br />

«Alem Bаnd» тобы павлодарлықтардың<br />

құрметіне «Менi қоспа», «Love», «Ерке мадам»<br />

әндерін шырқады. Сонымен қатар, осы<br />

Бұл - «Ertis» футбол<br />

командасының бас бапкері<br />

Милан Милановичтің өз<br />

шәкірттерінің кезекті сәтсіз<br />

ойынына берген бағасы.<br />

Әбден лайықты. Жергілікті<br />

жанкүйерлер павлодарлық<br />

аяқ доп шеберлерінен ерлік<br />

күткен еді. Үміт ақталмады.<br />

Өз алаңымызда алматылық<br />

«Қайратқа» есе жібердік.<br />

Есеп 0:2.<br />

Бұл жеңіліс жанкүйерлердің жанына<br />

соншалық бата қоймас еді. Тек павлодарлық<br />

футболшылар «Қайраттың» екінші құрамына<br />

да төтеп бере алмады. Еуропа лигасы<br />

аясындағы іріктеу ойындарынан кейін<br />

алматылықтардың бас бапкері Алексей<br />

Шпилевский команданың негізгі құрамына<br />

демалыс берген сыңайлы. «Ertis»-ке қарсы<br />

кездесуге көбіне жас ойыншылар шықты.<br />

Соған қарамастан павлодарлық аяқ доп<br />

шеберлері қарсыластарынан айласын<br />

асыра алмады.<br />

Жерлестеріміз ойынды белсенді бастады.<br />

Шабуыл шебінде жүрген Карлос Фонсека<br />

мен Жереми Манзороға доп шығарып<br />

беріп, <strong>жыл</strong>дам гол соғуға тырысты. Алайда<br />

бұл көздегендері жүзеге аспады. Онымен<br />

қоса, уақыт өте келе әуелгі қарқындары да<br />

басылып қалды. Ойындарынан жаңылған<br />

«Ertis» футболшыларының қателіктерін<br />

алматылықтар ұтымды пайдаланды.<br />

Кездесудің 20-шы минутында қорғаныс<br />

алаңы сыр беріп, «Қайраттың» жартылай<br />

қорғаушысы Сұлтанбек Астанов есеп ашты.<br />

Бірінші таймның ортасында қатарынан<br />

екі ескерту алған алматылық Небойша<br />

Косович ойыннан қуылды. Осылайша,<br />

қонақтар алаңда он ойыншымен қалды.<br />

Бірақ павлодарлықтар сан басымдықтарын<br />

да ұтымды пайдалана алмады. Тіпті,<br />

екінші таймда тағы бір гол жіберіп алды.<br />

Бұл жолғы голдың авторы – Айбол<br />

Әбікен.<br />

Павлодарлықтардың есеп айырмасын<br />

қысқартатын, тіпті, теңестіретін де мүмкіндігі<br />

болды. Өкінішке қарай, барлық шабуылдар<br />

сәтсіз аяқталып жатты. «Ertis» сапында<br />

Карлос Фонсека, Жереми Манзоро мен<br />

Камиль Мингазовтың ғана жақсы ойын<br />

өрнегін көрсетуге тырысқанын атап өтуге<br />

Әсем әндер әуеледі<br />

С<br />

кеште жергілікті өнерпаздар – И.Байзақов<br />

атындағы облыстық филармонияның және<br />

«Шаңырақ» халық шығармашылығы және<br />

мәдени сауық орталығының әншілері ән<br />

айтты.<br />

Ұйымдастырушылардың сөзінше,<br />

келесі аптада Павлодарға аты аңызға<br />

айналған «МузАрт» ансамблі келеді деп<br />

күтілуде. Сонымен қатар, FM тобы да<br />

павлодарлықтармен қауышатын болады.<br />

«Балабақшадағыдай»<br />

болады. Бірақ футбол командалық ойын<br />

ғой. Кездесуден кейін болған баспасөз<br />

мәслихатында павлодарлық команданың<br />

бапкері Милан Миланович шәкірттерінің<br />

Суреттер «Ertis» футбол клубынан алынды.<br />

ойынына көңілі толмайтынын атап өтті.<br />

- Бүгінгі жеңіліс өз қателігімізден<br />

болды. Қақпамыздың алдында қауіпті<br />

сәттердің туындауына жол бердік. Өз<br />

айып алаңымызда доптан айырылып<br />

қалып жаттық. Сасқалақтап, дұрыс<br />

ойын өрнегін көрсете алмадық. Құдды<br />

бір балабақшадағы балалардың ойыны<br />

сияқты, - деді М.Миланович.<br />

Кезекті жеңілістің кесірінен «Ertis»<br />

командасы Премьер-лигадағы турнирлік<br />

кестеде 11-ші орынға түсіп қалды. Ал<br />

«Қайрат» командасы керісінше, жағдайын<br />

түзеп алды. Қазіргі кезде алматылықтар<br />

өз алаңында Қарағандының «Шахтер»<br />

командасына есе жіберіп алған «Астанамен»<br />

ұпай теңестірді.<br />

Жалпы, астаналық команданың азуы<br />

қарағандылықтарға батпай тұр. Олар<br />

«Шахтер» командасынан осымен үшінші<br />

ойын қатарынан жеңіліс табуда. Салдарынан<br />

Нұр-Сұлтан қаласының командасы<br />

Премьер-лигадағы көшбасшылық<br />

орнын «Тобылға» беріп қойды. Осылайша<br />

«Астана» мен «Қайрат» әзірге<br />

41 ұпаймен екінші сатыда тұр («Тобылдан»<br />

1 ұпай қалып тұр). Ал қарағандылық<br />

команда - жетінші орында.<br />

Д.АЙТПАЙ.<br />

СПОРТ ТЫНЫСЫ<br />

Ардагер<br />

шахматшылар<br />

бақ сынады<br />

Жақында Аққулы ауданында<br />

ардагерлер арасында<br />

шахматтан облыстық турнирдің<br />

ашылуы өтті. Оған<br />

аймағымыздың түкпір-түкпірінен<br />

зейнет жасындағы<br />

40 шахматшы қатысып, бақ<br />

сынады.<br />

Ұйымдастырушылардың айтуынша,<br />

аталмыш шараның мақсаты – жасы егде<br />

тартқан азаматтар арасында осындай<br />

турнир өткізу арқылы қалың бұқараға<br />

спорттық ойындарды насихаттап,<br />

олардың да бос уақыттарын қызықты<br />

өткізуіне ықпал ету. Сондай-ақ, алысжақындағы<br />

ардагерлердің бір-бірімен<br />

танысып, жастарға үлгі-өнеге көрсетуіне<br />

мүмкіндік жасау көзделуде.<br />

Шахмат турнирі ардагерлердің жас<br />

ерекшелігіне байланысты 3 санат бойынша<br />

ұйымдастырылды. Атап айтар болсақ,<br />

1-ші санатта 63-69 жастағылар, 2-ші<br />

санатта 70-75 және 3-ші санатта 76-дан<br />

асқан ақсақалдар сынға түсті. Ойын<br />

өте қызықты әрі тартысты өтті. Зейнет<br />

жасындағы шахматшылар ой-өрісінің<br />

тереңдігімен, зеректігімен өздерін көрсете<br />

білді. Адамның логикалық қабілетін сынға<br />

салатын шахмат ойынының барлық<br />

жастағы азаматтар үшін берері мол,<br />

дейді ардагерлер.<br />

Спорттық шараның қорытындысы<br />

бойынша 76 жастан асқан ардагерлер<br />

арасында 1-орынды Қадыр Әмірханов,<br />

2-орынды Анатолий Арышев, 3-орынды<br />

Дмитрий Каблов иеленді. Ал 70-75 жас<br />

аралығындағылардан 1-орынды Жасқайрат<br />

Ахмадиев, 2-орынды Шәкен Намазбаев,<br />

3-орынды Қайролла Молдағалиев алды.<br />

Сондай-ақ, 63-69 жас шамасындағы<br />

шахматтшылар арасында 1-орын Ғабиболла<br />

Есімовке, 2-орын Иосиф Левтовке және<br />

3-орын Николай Мякинькийге бұйырды.<br />

Жеңімпаздар мен жүлделі орын иелері<br />

грамоталармен марапатталып, облыстық<br />

спорт және туризм басқармасының<br />

медальдары табысталды.<br />

Айта кетерлігі, өткен <strong>жыл</strong>ы бұл<br />

турнирге Аққулы ауданының іргесінде<br />

жатқан Шығыс Қазақстан облысының<br />

ардагерлері де қатысып, өз қабілеттерін<br />

сарапқа салған екен.<br />

Алғашқы үштікте!<br />

Алматы қаласында жеңіл<br />

атлетикадан 28-ші Қазақстан<br />

чемпионаты өтті. Павлодарлық<br />

команда ел біріншілігінде<br />

үшінші орынға ие болды.<br />

Жарысқа еліміздің әр өңірінен және<br />

Тәжікстаннан 160 спортшы қатысты.<br />

Солардың қатарында Павлодар облысының<br />

намысын қорғаған спортшылар 13 медальді<br />

қанжығасына байлап, алғашқы үштікке<br />

енді.<br />

Жетістікке жеткен жерлестерімізге<br />

тоқталар болсақ, ерлер арасында Сергей<br />

Русак, Дамил Сүтжанов, Артем Добросмыслов,<br />

Даниял Оспан, Никита Оссинский,<br />

Сергей Степанковский, Сергей<br />

Зайков, Александр Безруков, Виктор<br />

Рябов жүлделі орындар алды. Ал әйелдер<br />

арасында ұлттық құрама мүшесі Ольга<br />

Сафронова, Ирина Паршкова, Юлия<br />

Сүтжанова, Роксана Оспанова, Анна<br />

Дубина, Александра Залюбовская, Диана<br />

Гейнц, Роксана Оспанова сынды спортшылар<br />

үлкен жетістікке жетті.<br />

Н.АҚЫТЕГІ.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!