6 тамыз, 2019 жыл №88 (15408)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SARYARQA<br />
Павлодар облыстық газеті<br />
1929 <strong>жыл</strong>ғы 15 ақпаннан шығады<br />
SAMALY<br />
6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
<strong>№88</strong> (<strong>15408</strong>)<br />
ssamaly29@gmail.com<br />
www.saryarka-samaly.kz<br />
facebook.com/saryarka15<br />
@saryarka_samaly<br />
Көш келді...<br />
ӨҢІР<br />
Нақпа-нақ<br />
Павлодар<br />
қаласында<br />
2625<br />
отбасы атаулы<br />
әлеуметтік<br />
көмек алады<br />
«ЖАСТАР ЖЫЛЫ»<br />
30 пайызға<br />
өседі<br />
Осы <strong>жыл</strong>дың қыркүйек айынан<br />
бастап қоғамдық жұмыспен<br />
айналысатын волонтерстуденттердің<br />
шәкіртақысы<br />
30 пайызға өспек.<br />
Біртуар<br />
ЖҰРТ ЗЕЙІНДЕЙ ЖАЗУШЫСЫН НЕГЕ ҰМЫТТЫ?<br />
Суретті түсірген – Валерий Бугаев.<br />
Баспана мен жұмыссыздық мәселелерінен мезі болған, жаңа жерде<br />
жаңаша тірлік етуге талпынған тағы 35 отбасы Нұр-Сұлтан қаласынан<br />
Екібастұзға қоныс аударды. Кезекті көшті кеншілер шаһарына жұмыс<br />
сапарымен барған облыс әкімі Болат Бақауов өзі қарсы алып, отбасыларға<br />
пәтер кілттерін табыс етті. Осылайша биыл мамыр айынан басталған<br />
аталмыш көш аясында Елордадан Екібастұз қаласы тұрғындары қатарына<br />
137 отбасы қосылды.<br />
Жалғасы 2-бетте<br />
Сирек тағдыр иелері, күрделі мінездер бойында тоғысқан таланттар туралы жазу ойымда<br />
біраз <strong>жыл</strong>дардан бері бар болатын. Жазушы әрі дәрігер Зейін Шашкин туралы қалам тербеу<br />
тосыннан болды. Сыйлы ағамыз, қаламгер Талғат Кеңесбайдың бір ауыз сөзі біздің ниетіміздің<br />
оң болуына септесті (мақала 2016 <strong>жыл</strong>ы жазылған). Сонымен біз Зейін Шашкиннің жары<br />
Мариям Шашкинаның үйінен бір-ақ шықтық...<br />
Толығырақ 4-5-беттерде<br />
ҚР Білім және ғылым министрлігі<br />
мен ҚР Ақпарат және қоғамдық даму<br />
министрлігі арасында «Әлеуметтік студенттік<br />
кредит» жобасын іске асыру аясында<br />
ынтымақтастық туралы меморандумға<br />
қол қойылды. Жоба бойынша жоғары<br />
оқу орындарының студенттері ақшалай<br />
сыйақы алып, қоғамдық пайдалы жұмыс<br />
нәтижелері үшін академиялық кредиттерді<br />
қайта есепке ала алады.<br />
Студенттер еріктілер ретінде балалар<br />
үйлерінде, қарттар үйлерінде, білім беру<br />
және басқа да әлеуметтік мекемелерде<br />
көмек көрсетеді. «Әлеуметтік студенттік<br />
кредит» жобасын іске қосу <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың<br />
қыркүйек айына жоспарланған, ал<br />
оның тақырыптық модулі «Qazvolunteer.<br />
kz» волонтерлердің бірыңғай интернет<br />
тұғырнамасында орналасады. Оған<br />
кез келген адам онлайн-тіркеуден өтіп,<br />
волонтерлік қызметке қосыла алады. ҚР<br />
Ақпарат және қоғамдық даму вице-министрі<br />
Данияр Есиннің айтуынша, қазіргі уақытта<br />
тұғырнамада 1,4 мыңнан астам адам мен<br />
60-дан астам еріктілер ұйымы тіркелді.<br />
«Қаржы орталығы» АҚ департаменті<br />
директорының орынбасары Ақжол<br />
Құрмансейіт бұл бастама волонтер жастарды<br />
қолдау және жоғары оқу орындарының<br />
күндізгі бөлімі студенттерінің шәкіртақысын<br />
30 пайыз деңгейінде көтеру бағытында<br />
іске асырылатынын айтты.<br />
- Биыл аталмыш жоба бойынша<br />
10 мыңға жуық жас азамат қамтылады.<br />
Алдағы <strong>жыл</strong>ы олардың санын 44 мыңға<br />
жеткізу жоспарда бар. Сондай-ақ одан<br />
кейінгі <strong>жыл</strong>дары жобаның қатысушысы<br />
ретінде 50 мың адамды жұмылдыру<br />
ескерілген. Ерікті жастарды тек тегін<br />
жұмыс жүргізуге емес, сонымен қатар<br />
оларды ынталандыру мақсатында, яғни<br />
университетте оқып жүрген жастардың<br />
елімізге тигізіп жатқан пайдасын мемлекет<br />
тарапынан қолдау тұрғысында жүзеге<br />
асырылып жатыр, - деді А. Құрмансейіт.<br />
Естеріңізге сала кетейік, <strong>жыл</strong> басында<br />
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Үкіметке<br />
волонтерлікпен айналысатын ЖОО<br />
студенттерінің шәкіртақысын 30 пайызға<br />
арттыруды тапсырған болатын.<br />
Әзірлеген – Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.
2 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
АҚПАРАТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Басы 1-бетте<br />
Көш келді...<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ<br />
Бастысы –<br />
баспана!<br />
Кезекті көш легімен қоныс<br />
аударған жандардың бірі – Айдарбек<br />
Мәменов. Алты баланың әкесі<br />
отбасымен 2012 <strong>жыл</strong>ы Түркістан<br />
облысының Шардара қаласынан<br />
Нұр-Сұлтанға көшкен. Содан бері<br />
пәтер жалдап, басқаның босағасын<br />
пана еткен.<br />
- «Nurly Ertis» бағдарламасының<br />
шарттары қатты ұнады. Ойланбастан<br />
көшуге бел будық. Үш бөлмелі<br />
пәтердің кілтін берді. Балаларымызды<br />
мектеп-балабақшаға тегін<br />
орналастырады. Өзім краншымын,<br />
осы мамандығым бойынша жұмысқа<br />
орналасуға әзірмін. Әйелім бала<br />
күтімімен үйде отырады. Өйткені,<br />
кіші балам 1-ден енді асты. Бастысы<br />
баспана ғой, қалғаны бола жатар.<br />
Осы өңірге сіңісіп, тұрақтап қалуға<br />
ниеттіміз, - дейді А.Мәменов.<br />
Ал осыдан бір ай бұрын көшіп<br />
келген Бибігүл Бекманова бүгінде<br />
жұмысқа орналасып үлгерген.<br />
Қалалық аурухананың реанимация<br />
бөлімшесіне медбике қызметін<br />
атқаруда. 46 жастағы бес баланың<br />
анасы өмірінде алғаш рет жеке<br />
баспанасына қол жеткізіп, билікке<br />
дән риза.<br />
Отбасыларға пәтер кілтін салтанатты<br />
түрде табыстаған облыс<br />
әкімі Болат Бақауов жайлы қоныс<br />
тіледі.<br />
- Әрбір отбасы үшін ең бастысы –<br />
жеке шаңырақ. Қалған әлеуметтік<br />
жағдай жасалады. Өңірімізде<br />
25 мың жұмыс орны бос тұр. Оның<br />
10 мыңы - тұрақты жұмыс. «Nurly<br />
Ertis» бағдарламасы пилоттық негізде<br />
қолға алынды. Елбасы, Үкіметіміз<br />
құптады. Екібастұзда салынған<br />
үйлер біраз уақыт өз құнына<br />
да өтпеді. Енді осы бағдарлама<br />
бойынша үлестірілуде. Үш бөлмелі<br />
пәтерлер таратылып, таяу қалды.<br />
Екі және бір бөлмелі пәтерлерге<br />
өңірімзде тапшы мамандар тартуға<br />
да пайдаланылады. Мәселен, келген<br />
35 отбасының ішінде бір кардиолог<br />
және екі жалпы тәжірибе дәрігері<br />
бар. Қоныстанушыларға барлық<br />
жағдай жасалады. Балаларды<br />
«Мектепке жол» акциясы аясында<br />
жаңа оқу <strong>жыл</strong>ына дайындау қарастырылмақ,<br />
- деді аймақ басшысы.<br />
Облыстық әлеуметтік бағдарламалар<br />
және жұмыспен қамтуды<br />
үйлестіру басқармасының басшысы<br />
Қайрат Нұрмағамбетовтің мәліметінше,<br />
мамыр айынан бері кеншілер<br />
шаһарына 137 отбасы, яғни,<br />
825 адам көшіп келген. Олардың<br />
569-ы – балалар.<br />
- «Еңбек» бағдарламасына<br />
Нұр-Сұлтан қаласы да жұмыс<br />
күші көп өңір ретінде енгізілді.<br />
Жоспарымыз бойынша алда тағы<br />
көшіру бар. Өйткені, Екібастұзда<br />
318 пәтер бос тұр. Қоныстанушыларға<br />
әлеуметтік көмек көрсетіледі. Жол<br />
шығыны өтеледі. Пәтерде алғашқы<br />
<strong>жыл</strong> тегін тұрады. Ол шығындар<br />
республикалық бюджеттен төленеді.<br />
Одан кейін төрт <strong>жыл</strong> отбасылар<br />
коммуналдық қызмет құнымен<br />
қатар ай сайынғы жалға алу құнын<br />
төлейді. Мәселен, үш бөлмелі<br />
пәтерге ай сайын 14 мың теңге<br />
төлейді. Бес <strong>жыл</strong>дан соң пәтер<br />
құнының қалған сомасын төлеп,<br />
баспананы атына аударып алуға<br />
құқылы. Олай жасауды қаламаса,<br />
жалға алу шартын ұзартып, ары<br />
қарай тұра береді, - дейді басқарма<br />
басшысы.<br />
Мамандардың мәлімдеуінше,<br />
көшіп келуге ниеттілер өте көп.<br />
Алдымен көпбалалы отбасылар<br />
таңдалады. Басында ешбір жерде<br />
тұрғын үйдің болмауы тексеріледі.<br />
Сонымен қатар, мамандығының<br />
бар-жоғына да мән беріледі. Бүгінде<br />
алғашқы келгендердің ішінде жұмысқа<br />
жарамды азаматтардың елу пайызы<br />
еңбекпен қамтылған. Қалғандары әлі<br />
жұмыс таңдауда, кейбірі құжаттық<br />
мәселелерін реттеуде. Жұмысқа<br />
орналасқан жандардың бірі –<br />
Мұрат Мұстафин. Ол «KazTomat<br />
Greenhause» кәсіпорнында қызмет<br />
етеді. Жылыжайда қораптарды тасымалдайтын<br />
техниканың тізгінінде.<br />
Бұл кәсіпорында қоныс аударған<br />
15 азамат еңбек етеді.<br />
- Бес балам бар. Солардың<br />
болашағы үшін Нұр-Сұлтанға<br />
Қостанайдың Ұзынкөл ауылынан<br />
осыдан үш <strong>жыл</strong> бұрын көшкен<br />
едім. Пәтер жалдап жүрдік. Өте<br />
тиімді бағдарламаны естіп, бірден<br />
көшуді ұйғардық. Жұмысым да,<br />
пәтеріміз де жайлы. Жылыжайда<br />
қолыма 140-150 мың теңге айлық<br />
аламын.<br />
Кешен кеңейеді<br />
Бұл <strong>жыл</strong>ыжай кешені тағы<br />
22 гектарға ұлғаймақ. Жылыжай<br />
құрылысын облыс әкімі Болат<br />
Бақауов арнайы барып, көріп<br />
қайтты.<br />
- Жарты <strong>жыл</strong>да көп көлемде<br />
жұмыс атқарылғаны аңғарылады.<br />
Жуырда тұқымдық көшет өсірілетін<br />
бөлігі аяқталмақ. Жыл соңына дейін<br />
жалпы 22 гектарлық кешен ашылады.<br />
Кәсіпорын желтоқсан айында күніне<br />
өнім тиелген 8 жүк көлігін аттандырып<br />
отырмақ. Осы ретте,<br />
<strong>жыл</strong>ыжай мен облыстық жолды<br />
байланыстыратын 5 шақырымдық<br />
жолды жөндеу керек.<br />
Жауапты органдар мәселені қысқа<br />
мерзімде біржақты етсін, - деді<br />
облыс әкімі.<br />
Жылыжай кешенінің өкілі «Nurly<br />
Ertis» бағдарламасымен келгендерді<br />
көптеп қабылдауға әзір екендерін<br />
алға тартты. Тек бір ғана кедергі<br />
барын жасырмады. Бағдарлама<br />
бойынша қоныстанғандар міндетті<br />
түрде өз мамандығы бойынша<br />
жұмысқа орналасуы керек екен.<br />
Осы талап реттелсе, кешен кеңейсе,<br />
бірнеше жүздеген адамға жұмыс<br />
орны ашылмақ.<br />
Индустриялық<br />
аймақ<br />
Облыс әкімі Б.Бақауов<br />
Екібастұз өңірінде қолға алынатын<br />
индустриялық аймақ орналасатын<br />
жерді де көріп, оған инженерлік<br />
желілерді қай жақтан тарту тиімді<br />
екенін салмақтады. Бұл аймақ<br />
Б.Нұржанов атындағы кәсіпорын<br />
маңында орналаспақ. Шамамен<br />
350 гектар аумақты алады. Бүгінде<br />
оған электр желісімен қамтудың<br />
бірнеше нұсқасы қарастырылуда.<br />
Энергетика мәселелері бойынша<br />
ГРЭС-1 станциясында жиын өтті. Айта<br />
кету керек, бұған дейін өндірілетін<br />
электр қуатының 800 мегаваты<br />
бос тұрғаны жиі сөз етіледі. Осы<br />
жолы бүгінде станциялар шығарған<br />
энергия толық тұтынушыға жетіп<br />
жатқаны белгілі болды.<br />
- Екібастұздың индустриялық<br />
аймағының болашағын шамалап<br />
отырмыз. Оның әрбір учаскесін<br />
егжей-тегжейлі қарадық. Екі <strong>жыл</strong><br />
ішінде барлық инфрақұрылымды<br />
толық салсақ, мұнда энергияны<br />
молынан пайдаланатын кәсіпорындар<br />
салуға дайын компаниялар бар.<br />
Біз бәсекеге қабілетті, яғни,<br />
10,7 теңгемен электр энергиясын<br />
ұсынып отырмыз, - деді Б.Бақауов.<br />
Облыс әкімі индустриялық<br />
аймақтың нақты аумағын белгілеуді<br />
де жеделдетуді тапсырды. Яғни,<br />
Суреттерді түсірген - Валерий Бугаев.<br />
сазды жерлер мен «ҚазТрансОйл»<br />
кәсіпорнына тиесілі қорғау аймағын<br />
бөліп алуды ескертті.<br />
Жиында облыстық энергетика<br />
және тұрғын үй шаруашылығы<br />
басқармасының басшысы Ержан<br />
Иманзаипов индустриялық аймаққа<br />
электр желісін тартудың екі нұсқасы<br />
ұсынылып отырғанын айтты. Бірі -<br />
ГРЭС-1 станциясының АТҚ-500-ден<br />
(Ашық тарату қондырғысынан)<br />
жеткізу. Екіншісі «миллионник» деп<br />
аталатын 1150 киловольттік қосалқы<br />
станциядан тарту көзделген. Бірінші<br />
нұсқасын «KEGOC» АҚ қолдап отыр.<br />
Оған шамамен 23,1 млрд. теңге<br />
қажет. Бүгінде құжаттар әзірленуде.<br />
Қысқасы, индустриялық аймақты<br />
электр қуатымен қамту үшін<br />
500 кВ-тық қосалқы станция<br />
салынуы тиіс. Сондай-ақ,<br />
3,5 шақырымдық электр желісін<br />
тарту қажет. Енді осы алдын ала<br />
есептелген соманың қаншасын<br />
«KEGOC», қаншасын республикалық<br />
және қаншасын облыстық бюджет<br />
мойнына алатынын ажыратып<br />
ал керек, деді аймақ басшысы.<br />
Бүгінде электр желілерін басқаратын<br />
кәсіпорын шамамен 10,5 млрд.<br />
теңгесін көтеруге келісіп отыр.<br />
Жобаның құжаттарын мемлекеттік<br />
сараптамадан қазан айында қолға<br />
тиеді деп межеленген.<br />
Сонымен қатар, индустриялық<br />
аймақ орналасатын тағы бір<br />
200 гектарлық орын ұсынылуда.<br />
Бірақ, оның жобасы әлі әзір емес.<br />
Сондай-ақ, қосалқы станция мен<br />
электр желісін тартуды іске асыруға<br />
ниетті кореялық инвесторлар<br />
да табылып отыр. Бірақ, ол әлі<br />
пысықталуы тиіс. Жалпы, электр<br />
станциялары маңынан индустриялық<br />
аймақтар құрудың мәні мұндағы<br />
электр қуатының арзандығымен<br />
әрі көптігімен байланысты екені<br />
белгілі.<br />
Кластер күйі<br />
Екібастұзда теміржол кластеріне<br />
елеулі үлес қосу үміті артылған<br />
«Қазақстан вагон жасау компаниясы»<br />
тағы да тұралап қалды.<br />
Кәсіпорынның жай-күйімен танысу<br />
үшін аймақ басшысы арнайы<br />
барды. Компанияның бас директорының<br />
міндетін атқарушы Азамат<br />
Өтепбергеновтің айтуынша, бүгінде<br />
380 жұмысшы мәжбүрлі демалысқа<br />
кеткен. Кәсіпорын қызметкерлері<br />
алдында 1 <strong>тамыз</strong>дағы мәлімет<br />
бойынша 135 млн. теңге қарыз.<br />
Олардың еңбекасының 50 пайызы<br />
өтемақы ретінде аударылуда.<br />
Бірақ, компания өкілінің сөзінен<br />
ұққанымыз, аударылғанымен ол<br />
ақша азаматтардың қолына тимейді.<br />
Бәрі қағаз жүзінде. Яғни, кәсіпорын<br />
оларға қарыз екенін растап қана<br />
отыр. А.Өтепбергенов айлықтарын<br />
төлеуге қаржы жоқтығын, зауытқа<br />
бүгінде ешқандай кіріс кірмейтінін<br />
алға тартты. Сондай-ақ, бұған<br />
дейін жасалған тапсырыстарды да<br />
орындамаған. Мәселен, Теміржолдың<br />
Павлодарлық бөлімшесі 2014 <strong>жыл</strong>ы<br />
500 вагонға тапсырыс беріп, 75 млрд.<br />
теңге көлемінде алдын ала төлем<br />
жасаған. Бүгінде соның 96 вагоны<br />
әлі жеткізілмеген. Демек, 1,5 млрд.<br />
теңгенің тауары қалып отыр. Оның<br />
өсімі тағы бар. Тараптар арасында<br />
сот жүріп жатыр. Компанияның<br />
мүлкіне тыйым салынған. Жартылай<br />
вагонға да түскен тапсырыс<br />
орындалмаған. Кәсіпорын өкілі<br />
бұл мәселелер жаңа тапсырыспен<br />
қана шешілетінін алға тартты.<br />
Алайда, аймақ басшысы Болат<br />
Бақауов компанияны оңалтудың<br />
жаңа жол картасын түзуді тапсырды.<br />
Қазіргі құрылтайшылардың істі<br />
оңалту қолынан келмейтінін де<br />
кесіп айтты. Жауапты органдарға<br />
жағдайды қатаң бақылауға алуды<br />
тапсырды.<br />
Сондай-ақ, облыс әкімі<br />
«Проммашкомплект» кәсіпорнының<br />
былтыр іске қосылған теміржол<br />
дөңгелектерін илемдейтін цехқа<br />
барды. Мұнда бүгінде 109 секунд<br />
ішінде бір дөңгелек өндіріліп<br />
шығарылады. Демек, қазіргі<br />
уақытта тәулігіне 120 дөңгелек<br />
дайын. Жобалық қуатына шықса,<br />
тәулігіне 650 дөңгелек өндіріледі.<br />
Кәсіпорынның атқарушы директоры<br />
Игорь Голтвенконың айтуынша,<br />
цехты іске қосу, жабдықтарды<br />
бейімдеу сынды жұмыстарға біраз<br />
уақыт кетті. Енді өндірістік қуатқа<br />
бет алып отыр.<br />
- Өндірістің қуаты - <strong>жыл</strong>ына<br />
200 мың дөңгелек шығару.<br />
Келесі <strong>жыл</strong>дың сәуір айында осы<br />
өндірістік қуатқа қол жеткіземіз<br />
деп межелеп отырмыз. Қарқынды<br />
біртіндеп қосамыз. Әлемде мұндай<br />
кәсіпорындар <strong>жыл</strong>дап іске қосылады,<br />
бізде небары жарты <strong>жыл</strong>ға жуық<br />
уақыт кетті, - дейді И.Голтвенко.<br />
Толық қуатына шықса,<br />
480 адамды жұмыспен қамтиды.<br />
Бүгінде 125 екібастұздық еңбек<br />
етуде.<br />
Екібастұз қаласы.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
АЙНА 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 3<br />
ҚҰРЫЛЫС<br />
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ АКЦИЯ<br />
«Birge – Taza Qazaqstan!»<br />
Сенбі күні облыс көлемінде «Birge – Taza Qazaqstan!» экологиялық акциясы<br />
ұйымдастырылып, мыңдаған адам қала көшелерін, қоғамдық демалыс орындарын,<br />
саябақтар мен жағалауларды және Ертіс өзенінің шомылу аумақтарын<br />
қоқыстан тазартуға шықты.<br />
Тілеуберді САХАБА<br />
Акцияның ашылу салтанаты<br />
Усолка шағын ауданындағы Ертіс<br />
өзені арқылы өтетін ескі автомобиль<br />
көпірінің маңында болды. Шараға<br />
облыс әкімі Болат Бақауов қатысып,<br />
тазалық шарасына атсалысуға<br />
шыққан барлық ұжымға сәттілік<br />
тіледі.<br />
- Былтыр облысымызда Экология<br />
<strong>жыл</strong>ы деп жарияланды. Соның<br />
нәтижесінде көп мәселе шешімін<br />
тапты. Біз балаларды мектеп қабырғасынан<br />
бастап қоқысты жеке<br />
жинауға үйреттік. Ал бүгін облыс<br />
бойынша барлық аудандар мен<br />
қалаларда «Birge - Taza Qazaqstan!»<br />
акциясы басталды. Бұл бастаманы<br />
жаңадан құрылған ҚР Экология<br />
министрлігі қолға алып, барлық<br />
өңірде өткізуді ұсынды және оған<br />
барлық облыстар қолдау көрсетіп,<br />
белсенділік танытуда. Бұл бірреттік<br />
шара болып қалмай, бұдан ары<br />
жалғасын табуы тиіс, - деді Болат<br />
Жұмабекұлы.<br />
Тазалық акциясына аудандық,<br />
қалалық және облыстық деңгейдегі<br />
барлық мемлекеттік мекеменің,<br />
жеке кәсіпорындардың, коммуналдық<br />
ұйымдардың, білім ордалары мен<br />
жоғары оқу орындарының өкілдері<br />
қатысты. Облыстық төтенше<br />
жағдайлар жөніндегі департаменттен<br />
20-дан астам адам шығып, Ертіс<br />
өзені жағалауын және судың ішін<br />
қоқыстан тазартты.<br />
- Бүгін павлодарлықтармен қатар,<br />
біздің әріптестеріміз де тазалық<br />
акциясына қатысып, қаламыздың<br />
тазалығына, көркеюіне өз үлестерін<br />
қосуда. Тазалық шарасына біздің<br />
департаментке қарасты жедел<br />
құтқару жасағының, өрт сөндіру және<br />
авариялық құтқару бөлімшелерінің<br />
қызметкерлері арнайы шығып, өзен<br />
жағасында адамдар ең көп демалатын<br />
жерлерді тазалауға кірісіп кетті.<br />
Атап айтқанда, қаланың жоғарғы<br />
жағындағы «Жұмысшы» аралының<br />
аумағын, шамамен 1,5-2 шақырым<br />
аумақты қоқыстан тазартпақшымыз, -<br />
дейді облыстық ТЖД жедел құтқару<br />
жасағы басшысының орынбасары<br />
Серік Шериязданов.<br />
Павлодар қаласы әкімінің<br />
баспасөз қызметінің хабарлауынша,<br />
сенбілікке шамамен 10 мыңға<br />
жуық адам қатысып, 60-тан астам<br />
арнайы техника жұмылдырылды.<br />
Ауқымды тазалық жұмыстары<br />
барысында қатысушылар қалаға<br />
қарасты барлық елді мекенді,<br />
әуежай, Усолка өзенінің жағалауын,<br />
Ертіс өзенінің орталық жағажайын,<br />
«Зеленая роща», «Қазқонақ»<br />
палеонтологиялық мұражайы сынды<br />
аумақтарды қамтыды. Осы күні<br />
барлық қоқыс қабылдау полигондары<br />
тегін жұмыс істеді. Сенбілік<br />
шарасы аясында 5 мың тоннадан<br />
астам қоқыс жиналып, полигондарға<br />
жеткізілді.<br />
Жылу мен жұмысшы аз<br />
Жергілікті құрылыс компаниялары Павлодар қаласында тұрғын үй салуды қолға<br />
алуға ниетті. Бірақ инфрақұрылым, әсіресе <strong>жыл</strong>у энергиясы жеткіліксіз. Оған<br />
қоса, жұмысшылар аз. Осы және өзге де мәселелер облыс аумағында құрылыс<br />
саласының қарқын алуына кедергі келтіріп отыр.<br />
Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />
ЖАЗ-<strong>2019</strong><br />
Отбасылық демалыс<br />
ойдағыдай<br />
Облыс әкімі Болат Бақауовтың бастамасымен<br />
аймақта алғаш рет «Отбасылық демалыс»<br />
атты әлеуметтік жоба жүзеге асуда. Аталмыш<br />
акция аясында өткен жексенбі күні өңірдегі<br />
көп балалы және аз қамтамасыз етілген<br />
13 отбасы Баянауылға аттанды.<br />
Нұржайна ШОДЫР<br />
Облыстық білім беру басқармасының<br />
мәліметінше, бұл<br />
отбасылары Баянауыл ауданы<br />
Жасыбай көлінің маңында<br />
орналасқан «Жан» демалыс<br />
үйінде 5 күн бойы демалатын<br />
болады. Олардың жатын орны,<br />
тамағы тегін. Осы мақсатқа<br />
жұмсалатын барлық шығын<br />
облысқа қарасты қалалар<br />
мен аудандардағы демеушілер<br />
есебінен төленеді.<br />
- Әр аудан мен қаладан бір<br />
отбасынан таңдап алынды. Бұл<br />
жолы 13 отбасы мүшесімен бірге<br />
16 бала демалуда. Олардың<br />
демалысын көңілді әрі қызықты<br />
өткізу үшін барлық жағдай жасалады,<br />
- дейді облыстық білім<br />
беру басқармасының бас маманы<br />
Лаура Дүйсіпова.<br />
Сондай-ақ, демалушылар<br />
демалыс барысында Баянауыл<br />
ауданындағы мәдени орындар<br />
мен тарихи ескерткіштерді тамашалап,<br />
табиғат аясына саяхат<br />
жасайтын болады. Балалардың<br />
бос уақытын қызықты өткізуі үшін<br />
арнайы ойын-сауық бағдарламасы<br />
мен интелектуалдық іс-шаралар<br />
ұйымдастыру жоспарланған.<br />
Гүлжан АЯҒАНОВА:<br />
- Мен Баянауыл ауданына қарасты Жұмат Шанин ауылында<br />
тұрамын. Мектепте техникалық қызметкер болып еңбек<br />
етемін. Екі балам бар, жалғызбасты анамын. Маған қолдау<br />
көрсетіп, осындай тамаша демалыс сыйлаған қайырымды<br />
жандарға, әсіресе мектеп басшылығына айтар алғысым<br />
шексіз. Демалыс өте қызықты өтіп жатыр.<br />
Айым ИМАНҒАЗИНОВА:<br />
- Екібастұз қаласының тұрғынымын. Төрт баланың анасымын.<br />
Қазіргі таңда елімізде және облысымызда көпбалалы отбасыларын<br />
әлеуметтік тұрғыда қолдауға айрықша мән беріліп<br />
жатқаны қуантады. Бүгінгі демалыс - соның дәлелі екені<br />
сөзсіз. Көңіліміз көтеріңкі, жақсы демалып жатырмыз.<br />
Осындай қайырымдылық шарасының өтуіне ұйытқы болған<br />
жандарға алғыс айтамын.<br />
Жаңа жолдармен<br />
жүйткиді<br />
МӘРТЕБЕ<br />
Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />
Павлодар облысының құрылысшыларын<br />
бірқатар маңызды мәселе<br />
алаңдатады. Айталық, жеке инвестор<br />
Руслан Қалымқұлов 2017 <strong>жыл</strong>ы<br />
облыс орталығында өз қаржысына<br />
9 пәтерлі үй салған. Жалпы аумағы<br />
700 шаршы метрден асатын<br />
баспананың тең жартысын сатып<br />
үлгеріпті. Алайда әлі күнге дейін<br />
<strong>жыл</strong>у тартуға техникалық шарттар<br />
алған жоқ. Себебі жергілікті билік<br />
<strong>жыл</strong>удың аз екенін алға тартып,<br />
кәсіпкердің өтінішін кері қайтарып<br />
келеді.<br />
- 9 пәтер әлі күнге дейін орталықтандырылған<br />
<strong>жыл</strong>у жүйесіне қосылған<br />
жоқ. Әкімдік магистральдер жабық<br />
деп рұқсат бермейді. Үй салуға<br />
Усолка шағын ауданында тағы бір<br />
алаң дайындап қойған едім, ол да<br />
<strong>жыл</strong>усыз бола ма деп қауіптенемін. Ал<br />
кейбір өзге компаниялар құрылысты<br />
еш алаңсыз жүргізіп, баспаналарды<br />
қолданысқа тапсырып жатыр. «Егер<br />
қалада <strong>жыл</strong>у жеткіліксіз болса,<br />
басқалары қайдан алады?» деген<br />
заңды сауал туындайды, - дейді<br />
кәсіпкер.<br />
Облыстық құрылыс басқармасының<br />
басшысы Рүстем Раисовтың<br />
айтуынша, шынымен қалада <strong>жыл</strong>умен<br />
қамтуға қатысты проблема<br />
бар. Сондықтан қазіргі уақытта<br />
қазандық салып, <strong>жыл</strong>у магистралін<br />
жүргізу бойынша құжаттар дайындалуда.<br />
Тек тағы бірнеше <strong>жыл</strong> күтуге<br />
тура келеді.<br />
Қазақстан құрылысшылар одағының<br />
төрағасы Талғат Ерғалиев<br />
бүгінгі күні ел көлемінде тұрғын<br />
үй құрылысын мықтап қолға алу<br />
қажеттігін айтты. Ол үшін алдымен<br />
күрмеулі мәселелер оң шешімін<br />
табуы тиіс.<br />
- Ресми деректерге сүйенсек,<br />
Қазақстанда 2,5 млн. адамға баспана<br />
қажет. Қазіргі қарқынмен құрылыс<br />
компаниялары бұл сұранысты алдағы<br />
10 <strong>жыл</strong>да да қамти алмайды.<br />
Жағдайды жақсарту үшін осы<br />
саладағы күрмеулі мәселелерді<br />
шешу керек. Мәселен, еліміздің<br />
қай аймағына барсаңыз да, құрылыс<br />
алаңында жұмыс істейтін маман<br />
тапшы. Соның салдарынан жұмыстың<br />
басым бөлігі тұралап қалады,<br />
белгіленген кестеден кешіктіріледі, -<br />
дейді Т.Ерғалиев.<br />
Құрылысшыларды толғандырған<br />
осы және өзге де мәселелер Инвесторлар<br />
үйінде өткен жиында жан-жақты<br />
талқыланды. Тығырықтан шығу<br />
жолдары қарастырылды. Аталмыш<br />
сала мамандары бір басқосумен<br />
мәселе әп-сәтте шешіліп кетпейтінін<br />
алға тартып, бұл ретте бизнес пен<br />
әкімдік бірлесе қызмет атқарғаны<br />
дұрыс деген байламға келді. Бұл<br />
бағыттағы жұмысты атқаруға жаңадан<br />
ашылған «Қазақстан құрылысшылар<br />
одағының» Павлодар облыстық<br />
филиалы қолдау көрсетпек.<br />
Павлодардың трамвай басқармасы өткен<br />
жексенбі - көлік қызметкерлері күнін жағымды<br />
жаңалықтармен қарсы алды. Алдағы уақытта<br />
облыс орталығында жаңа маршруттар, трамвайға<br />
арналған жіксіз жолдар пайда болады.<br />
Данияр ЖҰМАДІЛ<br />
Болашақта қала көшелеріндегі ескі трамвайлардың өзі жүруге<br />
қолайлы бола түседі. Аталған қоғамдық көліктерге арналған<br />
темір жолдар қайта қалпына келтіріліп, жіктері тегістелмек.<br />
- Қазіргі кезде біз алюмотермиттік дәнекерлеуге арналған<br />
құрал-жабдықтарды сатып алуға келісімшарт жасадық. Үстіміздегі<br />
айдың ортасынан бастап олар Павлодарға жеткізіледі. Аталған<br />
құрылғылардың көмегімен трамвай жолындағы жіктерді дәнекерлеп,<br />
тегістейтін боламыз. Нәтижесінде, трамвайларымыз түп-түзу<br />
жолмен тарсылдамай жүретін болады. Бұл қала тұрғындарына<br />
ыңғайлы болуы үшін жасалуда, - деді «Павлодар қаласының<br />
трамвай басқармасы» АҚ басқарма төрағасы Муслим Махмудов.<br />
Трамвай жолдарын қайта қалпына келтіру жұмыстары Нұрсұлтан<br />
Назарбаев даңғылынан бастау алады. Бұдан бөлек, <strong>тамыз</strong><br />
айының соңына дейін қаламызға Белоруссия елінен үш, ал<br />
қыркүйек айында тағы екі жаңа трамвай жеткізіледі. Өткен айда<br />
қала көшесіне төрт жаңа трамвай шыққан болатын. Осылайша,<br />
Қазақстандағы Еуропалық қайта құру және даму банкімен<br />
жасалған келісімшарт аясында Белоруссиядан әкелінуі тиіс<br />
23 трамвайдың барлығы пайдалануға беріледі. М.Махмудовтың<br />
айтуынша, алдағы уақытта Павлодарда құрылысы басталған<br />
жаңа Достық шағын ауданына трамвай бағыттары ашылмақ.<br />
Көлік қызметкерлері күніне орай өткен салтанатты жиында<br />
осындай жағымды жаңалықтар айтылды. Демек, жергілікті трамвай<br />
басқармасы қызметкерлерінің алдында маңызды міндеттер тұр.<br />
Бұл күні үздік трамвай қызметкерлеріне Павлодар облысының<br />
әкімі, қала әкімі, «Nur Otan» партиясы облыстық филиалының,<br />
«Павлодар» ӘКК және «Павлодардың трамвай басқармасы» АҚ<br />
атынан марапаттар табыс етілді.
4 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> БІРТУАР<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
БІРТҮЙЕР<br />
Жұрт Зейіндей жазушысын<br />
Сирек тағдыр иелері, күрделі мінездер бойында тоғысқан таланттар туралы жазу ойымда<br />
біраз <strong>жыл</strong>дардан бері бар болатын. Жазушы әрі дәрігер Зейін Шашкин туралы қалам тербеу<br />
тосыннан болды. Сыйлы ағамыз, қаламгер Талғат Кеңесбайдың бір ауыз сөзі біздің ниетіміздің<br />
оң болуына септесті (мақала 2016 <strong>жыл</strong>ы жазылған). Сонымен біз Зейін Шашкиннің жары Мариям<br />
Шашкинаның үйінен бір-ақ шықтық.<br />
Кіреберістегі қабырғасы тұтас кітаптарға толған үйдің залында көзіміз төрдегі тарихи фотосуреттерге<br />
түсті. Осыны аңғарды ма, жазушының жары әңгімені осынау картиналардың тарихынан<br />
бастады.<br />
«Атам - «киізші<br />
Бисеке» деген кісі»<br />
«Мұхтар Әуезовтің атақты «Абай<br />
жолы» роман-эпопеясында киізші Бисеке<br />
деген кісінің есімі жазылған. Заманында<br />
Семей өңіріндегі ең беделді байы болған.<br />
Көпшілік оны киіз басатын зауыттың иесі<br />
деп білген. Өз әкем Нұрлан да ауқатты<br />
адам болыпты. Әкемді көрмедім, 1928 <strong>жыл</strong>ы<br />
қайтыс болғаннан кейін туғанмын. Нағыз<br />
қазақ байларының басына зауал төнген қиын<br />
шақ. Кәмпескелеудің дүрмегімен әкемді,<br />
оның жалғыз бауырын қуғындады, кейінгі<br />
респрессияның тырнағынан да құтылмады.<br />
Үйде еркек кіндіктіден ешкім қалмады,<br />
өңкей қыз, бас көтерері деген менің шешем<br />
Қалиман ғана болатын. Ашаршылық басталған<br />
1932 <strong>жыл</strong>дары шешемнің туыстары -<br />
нағашыларым Семейдің жанындағы ауылда<br />
тұратын, сол бір ауыр кезеңде олардың<br />
барлығы ауып, шаһардағы біздің үйге келді.<br />
Сондағы жайт еміс-еміс есімде: біздің үйдің<br />
үлкен қақпасын ашып кірген адамдар аман<br />
қалды да, ауыр есікті ашуға әл-дәрмені құрып,<br />
аштықтан титықтаған жандар өліп кетті.<br />
Көптеген туыстарымыз сол ашаршылықта<br />
көктей солды, қыршын кеткен қаншама<br />
балалар. Ойласам жаным түршігеді.<br />
Семейдің ет комбинаты – сол кездің<br />
өзінде дүркіреген мекеме. Шешесі, қолөнер<br />
шебері Қалиман қаладағы еткомбинаттың<br />
асханасына жұмысқа тұрды. Ғимараттың<br />
сыртындағы ас қалдықтарын төгетін орында<br />
құрт-құмырсқа секілді құжынаған аш-арық<br />
адамдар жүретін деп еске алады қызы<br />
Мариям апай.<br />
«Қалдықтарды төккенде ішінен жеуге<br />
келетін ас тапса, солармен өзегін жалғаған<br />
адамдар. Осындай ауыр жайтты көзімен<br />
көрген менің шешем асханадан қалдыққа<br />
көбірек кеспе, қамыр, нан қалдықтарын<br />
тастап, аш-арықтарға көмек қолын созыпты».<br />
«Әкем Қажымұқанның<br />
айнымас досы болды»<br />
«Ал әкем Нұрлан Бисекеұлы туралы білетінім<br />
өте аз. Оның мынау тұрған фотосуретін бір<br />
суретші бауырымыз Орталық мемлекеттік<br />
архивтен тапқан. Өзінің жұмыстарымен<br />
мұрағаттарды ақтарып отырып ол кісінің<br />
осы бір елеусіздеу ескі портретке көзі түседі.<br />
«Бұл кім, қайдан жүр? Не істеген<br />
адам?» деген сауалдар санасында тұнып,<br />
автопортреттегі жас тұлғаның кім екенін<br />
анықтауға тырысады. Суретпен бірге ескі<br />
славян тілінде оқу бітіргені, мамандығы<br />
инженер екендігі және аты-жөні жазылған<br />
бір жапырақ қағаз шыққан. Қағазы сарғыш<br />
тарта бастаған тарихи фотосуреттегі жас<br />
жігіттің бейнесі оның қолына қылқалам<br />
алғызып, жаңаша портрет жазып шығады.<br />
Туындыны салып біткен соң Суретшілер<br />
одағына әкеліп әріптестеріне көрсеткенде,<br />
суретшілердің ішінде менің Ерлан Айтуаров<br />
деген жиенім де қызықтаған. Оның өзі де<br />
суретші. Ол сурет авторынан: – Бұл кісі кім?<br />
Аты-жөнін жазып алдың ба? – деп сұрайды.<br />
– Жазып алдым. Арт жағында «Бисекенов<br />
Нұрлан Бисекеұлы» деп жазылған, – деп<br />
жауап береді. – Ой, онда ол менің атам<br />
ғой! – деп Ерлан қатты қуанады. Жанындағы<br />
жігіттер де аң-таң, «мынау не айтып тұр»<br />
дегендей, сенбей қарайды. Ерлан болса өзінің<br />
анасының әкесі Нұрлан болғанын, сіңлісі де<br />
осы Алматы қаласында тұратынын, нағашы<br />
атасы туралы аз-кем білетінін - бәрін айтып<br />
береді. Осылайша менің әкемнің жалғыз<br />
портретінің тарихы өзім танып-білмеген,<br />
араласпаған, алайда жүрегінің оты бар, шамы<br />
шырақ болып жағылған жақсы адамдардың<br />
игілікті істерінің арқасында қауыштым.<br />
1914 <strong>жыл</strong>ы Нижний Новгородта алыс-жақынға<br />
сауын айтылған аса думанды жәрмеңке өтеді.<br />
Ол ырду-дырдуға байлар, ауқаттылар да барады,<br />
солардың ішінде біздің әкелеріміз болған.<br />
Олар жай қазақтар емес, көзі ашық, оқыған<br />
адамдар ғой. Осы жәрмеңкеге Қажымұқан<br />
келеді, оның неміс балуаны Шмидпен күресі<br />
жұртқа айтылған. Біздің Мұқан балуанның<br />
батырақтан шыққанын білетін әккі анау күресу<br />
үшін 100 сом тігілуі керек деп шарт қояды.<br />
Табан астында. Қажымұқан отырып қалады,<br />
бірақ оған жұрт қоя ма, қол шапалақтап,<br />
дуылдасып кетеді. Сонда балуан шыдай<br />
алмай, аренаға атып шығып:<br />
– Ау, мұсылмандар, барсыңдар ма? Бар<br />
болсаңдар, кім маған 100 сом ақша береді?<br />
Мынау Шмидт маған сондай шарт қойып<br />
тұр! – деп айқай салады.<br />
Сол кезде залда отырған ағайынды екі<br />
жігіт Нұрлан мен Абдолла қатар шығып,<br />
Қажекеңнің қолына екі жүз сом ақша ұстатқан<br />
екен. Осыдан кейін айбар бітіп, күреске<br />
шыққан Қажымұқан немісті әп-сәтте алып<br />
ұрып, жүлдені қанжығасына байлайды. Ел<br />
тарай бастағанда сол бойында жүгіріп шығып,<br />
өзіне қолдау көрсеткен екі бауырын іздеп<br />
жүріп тауып алған балуан оларға шынайы<br />
ризашылығын білдіріп, ол уақытта әркімнің<br />
қолы жете бермейтін фотосуретке түсуге<br />
шақырған екен».<br />
Мариям апайдың әкесі, біз портреттен<br />
көрген жап-жас бейне Нұрлан Бисекеұлы<br />
даңқты балуанмен кейін де тығыз қарымқатынаста<br />
болған, тіпті төс қағыстырып,<br />
айнымас достарға айналады. Семей шаһарына<br />
келген сайын Нұрлан мен Абдолланың үйіне<br />
түсіп, қон ақ болып, ойын көрсетіп, ұлы<br />
әнші Әміреге ән айтқызып жатады екен.<br />
«Зекеңмен өткен<br />
өмірім – көрген түстей»<br />
Біз өткен шақты тебірене еске алып<br />
отырған сексеннің жетеуіндегі апамыздың<br />
ендігі сөзін аяулы жарына арнауға бұрдық.<br />
«Зейінмен, жазушы Зейін Шашкинмен қалай<br />
таныстыңыз?» деген сауалымызға орай<br />
Мариям апай да кең көсілді.<br />
«Зейінді мен Зекең деймін. Онымен<br />
отасқаныма көп болған жоқ. Бұрынғы күйеуім<br />
соғыстан оралған соң, ауыр жарақатынан<br />
қайтыс болды да, мен төрт баламен қалдым<br />
ғой. Осындай мазасыз шақтарда өмірімде<br />
Зекең пайда болды. Менің бір дос құрбым<br />
Зекеңнің жиен қарындасы болып шықты. Сол<br />
әйел Зейінді үйге алып келді, ол есіктен кіре<br />
сала мені көріп қарындасына: – Мәке, енді<br />
мені ешкімге таныстырмай-ақ қойыңыз, – деді.<br />
З.Шашкин жұбайы Мариям апаймен.<br />
Бұған дейін біраз қыздармен таныстырған<br />
болуы керек, ешқайсысын ұнатпапты. Тек<br />
мені көргенде таңдаған кісісіне жолыққан<br />
болып шығады.<br />
Бізді осылай тағдыр қосты. Бұрын тек<br />
төрт баланың қамымен үйде отырып қалған<br />
басым жаңа өмірге қайта ендім. Жағдайым<br />
түзеле бастады, әдеби кештерге, ғылыми<br />
ортаға келдім, небір айтулы адамдармен<br />
араластық».<br />
«Жазушы өте<br />
балажанды адам еді»<br />
«Зекең орта бойлы, арықша келген<br />
адам болатын. Мінезі де керемет еді ғой<br />
жарықтықтың. Ешкімге дауыс көтеріп көрмеген<br />
адам, әсіресе ол кішкентай балаларды<br />
қатты жақсы көрді. Тіпті балалардың өз<br />
орны бар деп үлкен кісілерше ақылдасып,<br />
сөйлесетін. Менің басқа күйеуден көрген<br />
балаларымды өзінің қанынан жаралмаса да,<br />
өте жақсы қарады. Кенжем Сабырға «сен<br />
- менің баламсың» деп түсіндіріп, құлағына<br />
құйып отыратын. Осы ұлды Зекең өзінің<br />
тегіне жаздырып қойды, жұмыстары шығып<br />
қалса, жұмсап, туған баласындай көрді.<br />
Зекең қайтқанда ол өгей әке деп қарамай,<br />
қайғырды. Бұл Зекеңнің жақсы әке бола<br />
алуынан ғой деп ойлаймын. Ал үлкен ұлды<br />
«сенің әкеңнің атына жазайық, оның ұлы<br />
болмаған екен» деп отыратын марқұм. Тағы<br />
бір ұлды «өз әкесі де бір елдің азаматы<br />
ғой, соның тегінде қалсын» деп бәрін қарап,<br />
реттеуге ниеті болған еді».<br />
Алайда апай осы бір өкінішін де жасырмады:<br />
ұлдардың тегін ауыстыру үшін жүргелі<br />
отырған жазушыны әлдебір шаруалармен<br />
тоқтатып, жолына бөгесін болыпты. Енді<br />
қарап отырса бәрі кеш, тек кіші ұлы Шашкин<br />
болып өзгерген де, қалғандары жоғарыды<br />
айтылғандай болмай шығады. Апай: «Бұл<br />
менің кінәм еді» деді. «Ал өзіміздің ортақ<br />
қызымыз Гүлжан әкесінен бір жарым жасында<br />
қалды. Нағыз Шашкина - осы. Зекеңнің<br />
жүріс-тұрысы, мінезі өте жақсы болды. Ол<br />
кісі қиыншылықты көп көрген адам ғой.<br />
Репрессияға ұшырап, сонда тергеушілердің<br />
ұрып-соғып қинамағаны, көрсетпеген қорлығы<br />
жоқ. Қабырғасын сындырып, тісін қағып алған.<br />
Сонда да қайтпай, кінәні мойындамаған<br />
жан болыпты.<br />
«Совет кезінде өстім, оқыдым, менен<br />
қандай «халық жауы» шығады» деп тайсалмай<br />
жауап қатқан. Ешбір мойындата алмаған<br />
соң, не істерін білмей, жазалаушы жүйе<br />
Зекеңді 17 <strong>жыл</strong>ға соттап, Колымаға айдаған.<br />
Семейдің педагогикалық институтына кафедра<br />
меңгерушісі болып қызметте жүрген уақыты<br />
еді, НКВД жендеттері дәріс кезінде қолына<br />
кісенді салып, студенттерінің көзінше алып<br />
кеткен. Өтебай Тұрманжановпен, М.Қаратаевпен<br />
бірге түрмеде болған.<br />
Зекең өте балажанды адам болды дедім<br />
ғой. Осы Гүлжан дүниеге келгенде оған ешкімді<br />
жолатпайды, ешкімге көрсетпейді. Қызық<br />
болды мінезі (күлді). «Көз тиеді» дегенді<br />
шығарып, жан баласын жуытпайтын. Балаға<br />
беретін су, басқа да сусынды алақанына<br />
құйып, температурасын сонымен өлшейтін.<br />
Олай істемесе, балаға сусын бергізбейтін. -<br />
Содан кейін микроб деген бір пәле, жұғып<br />
кетеді, ауру таратады деп шыр-пыр болатын-ды<br />
жарықтық. Отбасымызда алғаш рет қыз<br />
бала туғанда ұлдар жиналып қарындасын<br />
көргісі келеді ғой, сонда Зекең Гүлжанның<br />
басында бақылап отыратын. «Ары жүріңдер,<br />
басына келмеңдер, микробтарың жұғады,<br />
аяғынан сүйіңдер, аяғынан» деуші еді (күлді)».<br />
«Қуғындалып келген<br />
соң тек жазушылықпен<br />
айналысты»<br />
Зейін Шашкин жазушылықтан дәрігерлікке<br />
келеді. Айдалып кеткенде барған жақта<br />
атақты ғалымдар, әдебиетшілер мен жазушылар<br />
абақтыда жатты. Репрессияның тамұқ<br />
лагеріне жазықсыз айдалған жандар үмітпенен<br />
таң атырып, кеш батырды. Біз енді Мариям<br />
ападан Зейін ата қалай дәрігер болғаны<br />
жайлы сұрап білдік. «Тұқымында қасиеті<br />
болған болуы керек, Зекең түрмеде адамдарды<br />
емдей бастаған. Арнайы дипломы<br />
болмағанымен, қажетті жағдайларды жақсы<br />
меңгергендіктен, кез келген ауруды еркін<br />
емдеуіне рұқсаты болған. Түрмеде жүрген<br />
кезінде, соғыстың біткен уақыты, Зекең<br />
«Мен Қазақстанға қайтуым керек», «Мен<br />
Қазақстанға керекпін» деп жоғары жаққа<br />
хат жазып, хабарлама сала береді екен.<br />
Бұл тілегі 1947 <strong>жыл</strong>ы орындалған», – деп<br />
еске алды М.Шашкина. Қуғынды көрген,<br />
түрменің тас түнегі әбден қинаған, тәнімен<br />
қоса жанын азаптаған азалы <strong>жыл</strong>дар артта<br />
қалғанымен, жан жарасын жазу үшін әрі
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
БІРТУАР 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 5<br />
неге ұмытты?<br />
денсаулығын түзеу үшін өмірінің 7-8 <strong>жыл</strong>ын<br />
тыныш өткізеді. Қазіргі Бурабай аймағында<br />
ел көзінен тасада ғұмыр кешеді. Тек 50-інші<br />
<strong>жыл</strong>дардың басында Алматыға оралып, бірыңғай<br />
шығармашылық жолға түседі. Шағын ғана<br />
үстеліне отырған жазушы содан өмірден<br />
озғанына жазумен шұғылданған. Мариям<br />
апа: «Зекең жазу барысында тамақ ішу үшін<br />
ғана орнынан тұратын. Аз ғана үзіліс жасап,<br />
демалып алатын да, кабинетіне қайта кіретін.<br />
Кешкі бір серуенде де көп қыдырмайтын,<br />
кейде бір телефон қоңыраулары ұзаққа<br />
созылғаны болмаса, негізгі уақыты тек<br />
жазумен өтті. Советтік Қазақстан тарихында<br />
аты қалған Тоқаш Бокиннің өмірі<br />
Зейін Шашкиннің шығармашылығына арқау<br />
болды. Ол Тоқаш Бокинді зерттеп, көлемді<br />
роман жазды. Кейін Панфиловшылар паркінің<br />
жанына революционердің бюстін орнатуда<br />
Зекеңнің көп еңбегі сіңді. Алматы<br />
облысындағы бір совхозға Тоқаштың есімін<br />
берді және Әуезов театрында жазушының<br />
пьесасы сахналанды. Онымен тоқтамай, «Таң<br />
алдында» атты көркем фильм шығарды», –<br />
деді.<br />
Өзінің саналы ғұмырын игерген тақырыбына,<br />
кумиріне арнау деген осы шығар. Жазып<br />
қана қоймай, басқа да қоғамдық жұмыстарды<br />
түгелдей атқару бүгінгі жазушы қауым үшін<br />
де таптырмас құрал еді-ау.<br />
«Ол тақырыбын әбден игеріп, пісірген<br />
соң, үстелге отыратын»<br />
«Зекең жазуды тез жазатын, ұзақ ойлану<br />
мен толғануды көтермейтін. Жазуы да жатық<br />
болды, бастаған кітап тез оқылатын еді»<br />
деді Мариям апай. Ол шығармаларын тез<br />
жазатыны сондай, 5 <strong>жыл</strong>да бес романды<br />
жарыққа шығарыпты. Әр түрлі тақырыптарда<br />
жазылған туындыларында оның өзіндік<br />
қолтаңбасы айқындалып тұрды.<br />
«Доктор Дарханов» – ұлттық әдебиеттегі<br />
медицина тақырыбын көтерген тұңғыш роман.<br />
2006 <strong>жыл</strong>ы алтын қорға кірді. Соңғы романы<br />
«Сенімді» жазғанын көзіммен көрдім ғой.<br />
Ол жазуға отырғанда шыбынның ызыңы<br />
ғана естілетін, сондай тыныш ахуалды<br />
қалыптастыратынбыз. Өзі де айтатын:<br />
«Менің жазатындарым көп, әлі де көптеген<br />
шығармалар жазамын, сондықтан тыныштық<br />
керек» деп.<br />
Бірде жазуда отырғанында<br />
білдіртпей арқа тұсына барып қарап тұрдым,<br />
менің келгенімді біліп тұрған ол қаламын<br />
ақ қағаздан босатпай сөйлемдерді төге<br />
берді. Таң қалдым. Оған жазу деген өзі<br />
құйылып жатқандай көрінуші еді.<br />
Қазір Зейінді ешкім іздемейді, ұмытты.<br />
Кейінгі ұрпақ түгіл, өз замандастары ауызға<br />
алмайды. Өз кезінде де жазушылар арасында<br />
толастамайтын бақталастық, күндестік деген<br />
бәлелер гүлденіп тұрған шақ қой, Зекеңнің<br />
талантын да көре алмаушылар болды. Тамұқтың<br />
отынан аман шығып, ел танымын кеңейту<br />
үшін әр қилы бес роман жазған Зейіндей<br />
жазушы болған жоқ дейді. Қазір жұрт Сәбит<br />
Мұқановты айтады, Әбдіжәміл Нұрпейісовті<br />
айтады, ананы-мынаны айтады, бұлардың<br />
ешқайсысы Зекеңе жетпейді. Зейін өте<br />
білімді, мәдениетті, аса сауатты жазушы<br />
болды».<br />
Біз кейінгі буынның өкілі болғандықтан,<br />
апай айтқан шындықты көзіміз көргендіктен,<br />
қарсы ештеңе айта алмадық, тек үнсіз<br />
бас изедік. Шындығында да солай болуға<br />
тиіс еді.<br />
«Зекең өмірден<br />
озғанда...»<br />
Мариям апай өмірінің жарқын да азалы сәттері<br />
таңбаланған отбасылық фотоальбомды ақтарып<br />
отырып, жазушыны ақтық сапарға шығарып<br />
М.Шашкина.<br />
салу шарасының көріністерін көрсетті. Онда<br />
Ғ.Мүсірепов, Ғ.Мұстафин, Ә.Сәрсенбаев,<br />
С.Бегалин, Ә.Шәріпов, К.Оразалин, т.б. біршама<br />
қаламгерлердің қоштасу рәсімінде болғанын<br />
көрдік. «Зекең қайтқанда көңіл айтқан бірінші<br />
адам батыр Бауыржан Момышұлы болды.<br />
Ол кісі үйге келіп, көңіл айтып, Зекеңнің<br />
басында тұрды. Басында ақбурыл шашын<br />
жасырған ақ сұр папахасы болды ғой, соны<br />
шешіп, басын иіп тұрып: «Азамат едің ғой<br />
сен, Зейін!» деді. Сөйлеу мәнері жан баласына<br />
ұқсамайтын Баукеңнің сол сөзі жадымда<br />
қалыпты», – деді Мариям апай. Және бір<br />
апайдың айтқаны: жазушы қайтқанда жоқтау<br />
«Доктор Дарханов» романын жазған дәрігер-жазушы.<br />
айтуы. Оны апайдың өзі сол уақытта сезбеген,<br />
кейін бір ел аяғы басылып, туыс-туғандар<br />
келгенде естиді. Бұрын орысша оқыған әрі<br />
қалалық бай-бағланның қызы болғандықтан,<br />
қазақы танымы шектеулі екенін білетін таныстары<br />
расымен де таң қалған деседі.<br />
«Алайда үш <strong>жыл</strong> отасқан жарым аяқ астынан<br />
қайтыс болғанда айтқаным – жүрегімнен<br />
шыққан шынайы жыр, жыр ғана емес, жан<br />
баласына айтпас сырым, зарым еді ғой»<br />
деп егілді Мариям апай. Апаймен болған<br />
кездесуде уақыттың қалай <strong>жыл</strong>дам өткенін<br />
аңғармаппыз. Бір жарым сағат ішінде жазушының<br />
барлық ғұмырын айтып тауыстық демейміз,<br />
ол мүмкін емес те. Тек өзіміз білгіміз келген,<br />
жұрт естіп-көргісі келген жайттарға қандық.<br />
Өзінің текті әулеттен шықса да, өмір бойы<br />
қиындық көргенін, тек жазушымен отасқан<br />
3 <strong>жыл</strong>ын өмірінің ең сәулелі шақтары екенін<br />
тебірене еске алды. Қызығы мен қуанышы<br />
астасқан ғұмырын баяндаған апамыз араарасында<br />
қамыға күрсінгенін, көз жасы іркіліп<br />
қалғанын да, тіпті бір ащы өксіктің тамаққа<br />
келіп тірелгенін де сездік. Жазушы балалары<br />
мен басқа да туыстарының мұрагерлік<br />
құқыққа таласуы, жазушының өз заманында<br />
әріптес қаламгерлер мен бәсекелестерінің<br />
қара мысықтай қызғанышына тап болуы, ақтық<br />
сапарындағы ұмытылмас фотосуреттер және<br />
музейге өткізген жәдігерлердің қолды болуы –<br />
бәрі-бәрі де айтылмай қалмады.<br />
Ақырында тоқсанға тақаған Мариям<br />
Шашкина апамыздың аяулы жары туралы<br />
әсерлі әңгімесі үшін игі тілектерімізді айтып<br />
шыға бердік.<br />
Заңғар КӘРІМХАН,<br />
e-history.kz сайтынан.<br />
МЕРЕЙТОЙ<br />
Тамаша адам<br />
8 <strong>тамыз</strong> күні КСРО тұтынушылар кооперациясының Үздігі,<br />
КСРО кеңес сауда саласының Үздігі, Қаныш Сәтбаев атындағы<br />
каналды пайдалану Павлодар учаскесі ЖЖБ-ны ұзақ <strong>жыл</strong>дар<br />
бойы басқарған Бүркіт Жұмабекұлы Бекболатов 75 жасқа<br />
толмақ.<br />
Баянауыл ауданы Жаңажол ауылының<br />
тумасы Бүркіт Жұмабекұлы Ескелді<br />
шатқалында дүниеге келген, яғни<br />
Мәшһүр а<strong>тамыз</strong>дың кесенесінің<br />
түбінде туған деп айтуға болады.<br />
Еңбек жолын «Жаңажол» және «Қарасу»<br />
совхоздарының еңбеккерлеріне қызмет<br />
көрсететін автодүкеннің жүргізушісатушысы<br />
болып бастайды. Целиноград<br />
кооперативтік техникумын, содан<br />
кейін сырттай Қарағанды кооперативтік<br />
институтын бітірді. 1973 <strong>жыл</strong>дан бастап<br />
Жаңажол сауда бірлестігінің директоры<br />
қызметін атқарды. Бірнеше <strong>жыл</strong><br />
қатарынан социалистік жарыстың<br />
жеңімпазы атанып, аудандық тұтыну<br />
кеңесінің ауыспалы Қызыл Туын жеңіп<br />
алды.<br />
– Мен үнемі тамаша адамдармен,<br />
өндіріс озаттарымен, өз ісінің<br />
шеберлерімен еңбек еттім, сол үшін<br />
тағдырға шексіз ризамын, - дейді<br />
Бүркіт Жұмабекұлы.<br />
Ол 1981 - 1983 <strong>жыл</strong>дар аралығында<br />
облыстық тұтынушылар одағының ет<br />
дайындаушылар қатарына ауысты. «Жұмыс<br />
нашар жүргізіліпті. Мал шаруашылығына<br />
арналған үйлер салу қажет болды, бірақ<br />
трактор, кран сияқты арнайы техника болған<br />
жоқ. Мені тәжірибелі сауда қызметкері<br />
ретінде осы салаға жабдықтаушы ретінде<br />
жіберді. Қиындықты жеңіп, құрылысты<br />
барлық қажетті жабдықтармен қамтамасыз<br />
еттім. Кейін «Экибастузэнергострой»<br />
тресінің жұмыс жабдықтау бөліміне ауысып,<br />
кәсіподақ комитетінің төрағасы болды.<br />
1985 <strong>жыл</strong>дың <strong>тамыз</strong> айынан бастап<br />
Екібастұз аудандық партия комитетінің<br />
бірінші хатшысы Оралбек Қожановтың<br />
ұсынысымен «Ертіс-Қарағанды» каналы<br />
жұмысшыларына қызмет көрсететін «Главриссовхозстрой»<br />
Шідерті жұмыс-шыларды<br />
қамтамасыз ету бөлімінің бастығы болып<br />
тағайындалды. Павлодар аудандық арнаны<br />
пайдалану басқармасының бастығы Леонид<br />
Баталов бірінші кездесуден-ақ өзінің<br />
сабырлы, батыл адам екенін көрсетті.<br />
Оның біліктілігі мен ұйымдастырушылық<br />
қабілетінің арқасында құрылған «Водник»<br />
ірі қосалқы шаруашылығында үш мың бас<br />
ірі қара мал, он мың бас шошқа кешені,<br />
қой отары болды. Бұл салада Бүркіт<br />
Жұмабекұлына қысқа көкөніс дайындау,<br />
қоймаларды талапқа сай сақтау міндеті<br />
жүктелді. 22 қызметкер жұмыс жасайтын<br />
картоп қоймасына 150 тонна картоп, қызылша<br />
және сәбіз сыятын еді. Қысқа дайындық<br />
ерте көктемде басталатын. Картопты егіпжинауға<br />
канал жұмысшылары мен техника<br />
бөлінетін. Ал күзде дайындалған картоп<br />
келесі көктемге дейін шекара маңындағы<br />
совхоздардың тұрғындарымен бөлісуге<br />
жететін. ЖЖБ базасының аумағында тәулігіне<br />
бес жарым тонна нан өндіретін үлкен<br />
нан зауыты орналасқан еді. Нан-тоқаш<br />
өнімдерінің ондаған түрі шығарылды.<br />
Жергілікті Кеңес депутаты, бесінші дәрежелі<br />
шебер В.В.Назаренко жетекшілік ететін<br />
зауытта 40 адам еңбек етті. Бұл кәсіпорын<br />
кенттегі жеті мың тұрғыннан басқа, көрші<br />
төрт совхозды нанмен қамтамасыз етті.<br />
Осы қарқынмен 1994 <strong>жыл</strong>ға дейін, яғни<br />
әлеуметтік-экономиканың жаңа түріне<br />
көшкенше еңбек еттік. Бұл бір қиын<br />
кезең еді, қолма-қол ақша төлеу, кенттің<br />
тіршілікті қамтамасыз ететін нысандары<br />
тоқтатылды, өзге ұлт өкілдері тарихи<br />
отандарына көше бастады.<br />
- Арнаның өміршеңдігін сақтау үшін<br />
білікті кадрлар өте қажет болды және<br />
мамандарды ұстап қалу мақсатында<br />
Л.Баталов басқарма жанынан материалдықтехникалық<br />
қамтамасыз ету және жинақтау<br />
учаскесін құрды, мені жабдықтау жөніндегі<br />
өзінің орынбасары етіп тағайындады, -<br />
деп еске алады Бүркіт Жұмабекұлы. 2002<br />
<strong>жыл</strong>ға қарай бізде жеке наубайхана мен<br />
жұмыс асханасы болды, онда күн сайын<br />
қызметкерлерді тамақтандырып, мерейтойлар<br />
мен үйлену тойлары, жерлеу мен<br />
еске алулар өткізілетін еді. Кестеге сәйкес<br />
жұмысқа шыққан жұмысшыларға ақысыз<br />
ас-ауқат беретінбіз. Көбінесе адамдар<br />
жалақының орнына азық-түлік алды.<br />
Леонид Иванович Баталов Қарағанды<br />
және Павлодар облыстарында азық-түлік<br />
тауарларын, көкөністерді жеткізушілерді<br />
тауып, үнемі келісімшарт жасайтын.<br />
Арнадағы екі мыңыншы <strong>жыл</strong>дарға дейін<br />
жалғасқан қиын <strong>жыл</strong>дар артта қалды.<br />
Беловка, Қызылқұрама, Қалқаман мен<br />
Шідертіде тұратын каналдың 1500 қызметкері<br />
үшін «тапсырыс үстелі» үрдісі бойынша<br />
өнеркәсіптік тауарлармен қызмет көрсету<br />
енгізілді. Сауда мамандары міндеттерін<br />
абыроймен атқарды. Н.М.Блинова<br />
миллиондаған ақшаға алынған тауарды<br />
шатастырмай, «тапсырыс үстелі» бойынша<br />
қатесіз босатып отырды. Тәулік бойы жүздеген<br />
километрге шығып, кез келген тауарларды<br />
жеткізетін. Өлшеуі ең күрделісі күнбағыс<br />
майы мен ет болды. Кез келген маман<br />
оларды дәл өлшей алмайтын. Галина<br />
Гертер жұмысын абыроймен атқарып, қиын<br />
жағдайдан шығу жолын тауып, басшылықтың,<br />
әріптестердің және достардың құрметіне<br />
ие болды. Осы секілді қоймада сатушы,<br />
жеткізуші, тасымалдаушы болып еңбек<br />
еткен адамдар сол бір қиын-қыстау кезеңде<br />
ауыртпалықты бірге көтерді, ұжымда бірлік<br />
болды. Тауарлардың үздіксіз жеткізілуін<br />
қамтамасыз еткен жүргізушілер де уақытпен<br />
есептеспей еңбек етті. Асханаға ерекше<br />
көңіл бөлінді: қызметкерлердің тамағы тоқ<br />
болса, жұмыс жақсы жүреді. Еңбек адамдарымен<br />
біз қайғыда да, қуанышта да<br />
бірге болдық. Реймер Валентина Леонидовна<br />
25 <strong>жыл</strong> бас аспаз болды. Каналдың<br />
қоғамдық тамақтануының негізін қалаушы<br />
Якуб Захарович Журабаев болды. Кентте<br />
Якуб Захаровичті ерекше құрметтейтін.<br />
Ол жоғары мәртебелі меймандарды<br />
қабылдауға «Радуга» дәмханасын салды.<br />
Зайыбы Валентина Васильевна №1 асхананы<br />
басқарды. Осы асхананың технологы<br />
және ауысым шебері Г.К.Акулова<br />
жұмысқа бірінші болып келіп, ең соңғы<br />
болып кететін. Біздің қоғамдық тамақтану<br />
қызметкерлері үнемі толық жауынгерлік<br />
дайындықта болатын. «Кентке бір кәсіби<br />
слеттің 250 қатысушысын кенеттен<br />
жіберген жағдай болды. 25 адам шұғыл<br />
дастарқан жайып, күтпеген қонақтарды<br />
тамақтандырып жіберген еді. Каналдың<br />
барлық мерейтойларын мерекелеу асхана<br />
аспазшыларының мойнында болатын, –<br />
деп жымияды Бүркіт Жұмабекұлы. - Өмір<br />
бойы мен бірде-бір қызметкерді кабинетке<br />
шақырып, ұрсып, жұмыстан босатқан<br />
емеспін. Егер тамақтану орындарында<br />
бұзушылықтар болса, мәселенің мәнін<br />
анықтау үшін технологтарды ғана жинайтынмын,<br />
содан кейін олар ұжым ішіндегі<br />
жағдайды талқылап шешетін. Бізде кәсіподақ<br />
комитетімен тығыз жұмыс жасаған еңбек<br />
ұжымының кеңесі болды. Басты ұстанымым<br />
қызметкерлерді ұстап қалу, кадрлардың<br />
кетуіне жол бермеу болды. Содан да болар,<br />
мен зейнеткерлікке 47 <strong>жыл</strong> сауда саласында<br />
жұмыс істеп, 67 жасымда шықтым,<br />
оның ішінде 30 <strong>жыл</strong> бір жерде еңбек<br />
атқардым, - дейді мерейтой иесі.<br />
Бүркіт Жұмабекұлы зайыбы Закишпен<br />
бір ұл, екі қыз тәрбиелеп өсірді. Закиш<br />
апа қазір өмірде жоқ. Балалар таңдаған<br />
мамандықтарын иеленді. Үлкен қызы Гүлнар<br />
Астанада кеден басқармасында жұмыс<br />
істейді. Қызы Бақыт - мемлекеттік кірістер<br />
басқармасының маманы. Ұлы Талғат -<br />
қаланың жетекші құрылыс компаниясы<br />
басшыларының бірі. Бүркіт Жұмабекұлы екінші<br />
зайыбы Әлия Назмұханқызымен 22 <strong>жыл</strong><br />
бірге өмір сүріп келеді. Алты немересі –<br />
өмірлерінің жалғасы. Ақсақал сан <strong>жыл</strong>дар<br />
өмірін арнап, туғандай болған кентінің<br />
қоғамдық өміріне әлі де белсене араласады.<br />
Медет СЕРІКҰЛЫ,<br />
Шідерті ауылы,<br />
Екібастұз қаласы.<br />
(809)
6 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> АҚ ҚАУЫРСЫН<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
СӘБИТ ДӨНЕНТАЕВТЫҢ ТУҒАНЫНА – 125 ЖЫЛ<br />
Дархан даланың дарыны<br />
Қазақ әдебиетінің поэзиясы мен прозасы, аудармасы мен балалар<br />
тақырыбына танымдық-тағылымдық дүниелерін жүз<strong>жыл</strong>дықтарға<br />
еншілеп кеткен жерлесіміз Сәбит Дөнентаевтың 125 <strong>жыл</strong>дық<br />
мерейтойы ақынның атамекен-туған жері Ақсу қаласына қарасты<br />
Құркөл ауылында кеңінен аталып өтті.<br />
Сая МОЛДАЙЫП<br />
«Ұлы тойдан ұлағат із қалады», тойда<br />
ақын жерлестері дабыра думаннан гөрі<br />
алқалы отырыс, келелі кеңеске көбірек<br />
көңіл аударып, Дөнентаев есімін жаңғыртып,<br />
ғалымдарымыз шығармашылығы хақынан<br />
сөз қозғады, өлшем-пішімін таразылады.<br />
Бұл жиынға Сәбит Дөнентаевтың қызы<br />
Сәулеттің баласы Жарқын Дайрабаев отбасымен<br />
және Дөнентай ұрпақтары келді.<br />
Сексенінші <strong>жыл</strong>дардың соңына қарай Ақсуда<br />
(бұрынғы Ермак кезінде) басшы қызметте<br />
болған, сол кезден бастап қаламгер есімін<br />
жаңғырту ісіне қомақты үлес қосқан Ақсу<br />
қаласының Құрметті азаматы, еңбек ардагері<br />
Қуат Есімханов, Ресей Федерациясы Алтай<br />
өлкесіндегі Байғамұт орта мектебінің директоры<br />
Сапарбек Маусымбаев, облыстық ішкі<br />
саясат басқармасының басшысы Ернұр<br />
Дәуенов қатысты.<br />
Ақсу жұрты алыс-жақыннан келген<br />
қонақтарды қазақы ақжарма салт-дәстүрмен<br />
әр ауыл жасау–жабдығымен киіз үй тігіп,<br />
дастарқан жайып қарсы алды. Көрмелер<br />
ұйымдастырыпты, күш сынасқан балуандар<br />
сайысы, ат жарыс, ән-жыр, концерт, т.б.<br />
қызықтар той салтанатын арттырды.<br />
Мерейтой «Дархан даланың дарыны»<br />
атты ғылыми-практикалық конференциямен<br />
басталды. Ақсу қаласының әкімі Балғабай<br />
Ыбыраев құттықтау сөз сөйлеп, тойға келген<br />
қонақтар мен көпшілікке ақ тілегін айтты.<br />
Қуат Есімханов қаламгердің шығармашылығы<br />
жайлы айта келіп:<br />
- Кезінде Сәбит а<strong>тамыз</strong>дың есімін жаңғырту<br />
мақсатында ел болып бірқатар істер атқардық.<br />
1989 <strong>жыл</strong>ы 100 <strong>жыл</strong>дық мерейтойында Құркөл<br />
мектебіне Сәбит Дөнентаевтың есімі берілді,<br />
еңбектерін жарыққа шығардық, бюстін қойдық.<br />
«Сарыарқа самалы» газеті мәселе көтеріп,<br />
Семейдегі зираты қалпына келтірілді, туған<br />
жеріне белгітас орнатылды, - дей келе,<br />
С.Дөнентаевтың замандас қаламдастары<br />
жайлы сөз қозғады.<br />
С.Торайғыров атындағы ПМУ-дің қазақ<br />
тілі және журналистика кафедрасының<br />
меңгерушісі Айман Зейнуллина конференция<br />
тізгінін қолға алып, С.Дөнентаев жайлы баяндама<br />
жасады, келелі сөз қозғап, қаламгер<br />
шығармашылығы туралы әңгімеледі.<br />
- Сәбит Дөнентаев - сатира жанрында<br />
айрықша тұлғаланған талант. Қазақ әдебиетіндегі<br />
фельетон, сықақ, әзіл-қалжың, мысал жанрының<br />
дамуына айтарлықтай үлес қосты. Кейін оны<br />
жинақтап, «Аузы қисық» атты атаумен баспаға<br />
Алматыға апарып берген екен, бірақ, өкінішке<br />
қарай, баспадан шықпай қалған. Ол білікті<br />
аудармашы болды, еркін аударманың озық<br />
үлгісін жасады. Ақын мысал өлеңдері арқылы<br />
қоғамдағы ашкөздік, аярлық, жағымпаздық,<br />
қаскөйлік, парақорлық сияқты жағымсыз<br />
қасиеттерді өткір сынға алды.<br />
Конференцияда сөз алған филология<br />
ғылымының докторы, профессор,<br />
мәшһүртанушы Айтмұхаммет Тұрышев<br />
қаламгер шығармашылығының көркемдік<br />
табиғатына тоқталды.<br />
- Бір айғақ – Сәбит Дөнентаев<br />
туындыларының өміршең екендігі. Бір<br />
айғақ – Сәбит Дөнентаев – реалист, демократ<br />
ақын екендігі. Ол халықты оқып-білім<br />
алуға шақырды. Қалың бұқараның мүддесін<br />
көздеді, азаттық, еркіндік, әділ өмірді көкседі.<br />
Қай өлеңін, қай шығармасын алып қарасақ<br />
та, бүгінгі күннің мәселесін қозғап тұр.<br />
Расында да, олай жазбаса, көрсетпесе,<br />
ақын ақын болар ма?! Немістің ойшыл ақыны<br />
Гете бір жазбасында: «Егер жұмыр жердің<br />
қиян бір шетінде титтей сызат білінсе,<br />
ол сөз жоқ. Ақын жүрегі арқылы өтеді...»<br />
депті. Сәбит Дөнентаев та өз заманының<br />
жаршысы бола білді, ақиқатты айтты, сөз<br />
қаруын қолданды.<br />
Алтай өлкесі Байғамұт ауылынан келген<br />
ұлтжанды азамат, Ақсу өңірінің тумасы, РФ<br />
Білім беру ісінің Құрметті қызметкері, Титов<br />
сыйлығының лауреаты Сапарбек Маусымбаев<br />
та келелі ойларын айтып, көпшілікті<br />
мерекемен құттықтады. Ресей жеріндегі<br />
қазақтар жайлы сөз қозғады.<br />
- Әкем - осы ауылдың тумасы. Сондықтан<br />
осы жерде туып-өскен Сәбит ақын маған<br />
да жақын, мақтаныш етемін. Заманында<br />
Байғабыл Жылқыбаев а<strong>тамыз</strong> Байғамұтқа<br />
келіп, сахнада өнер көрсететін. Бұл өңір -<br />
Сәбит, Байғабыл секілді тарихи адамдар<br />
шыққан киелі өңір, - деді. Айта кетейік,<br />
ұлтжанды азамат Сапарбек Шайхымұлы<br />
Байғамұт ауылындағы ат төбеліндей ғана<br />
қазақтар үшін қазақ мектебін сақтап отыр,<br />
«Сарыарқа самалы» газетін Ресейдегі Славгород,<br />
Бурла, Құлынды, Михайловка қала,<br />
аудандарындағы қандастарға таратады.<br />
Құркөл ауылдық округінің әкімі болған,<br />
еңбек ардагері, Ақсу қаласының Құрметті<br />
азаматы Қаршыға Шаяхметов те қаламгердің<br />
өмірі мен шығармашылығы жайлы ойын<br />
айтып, өлеңін оқып берді. Айта кетерлік бір<br />
мәселе, осыдан бес <strong>жыл</strong> бұрын ақынның<br />
120 <strong>жыл</strong>дық мерейтойы қарсаңында<br />
«Сарыарқа самалы» газетінің редакциясында<br />
Павлодардағы ақын, жазушылардың басын<br />
Ақын мұражайы<br />
Той көрінісі<br />
Жарқын Дайрабаев пен Балғабай Ыбыраев гүл шоқтарын қоюда<br />
қосып, С.Дөнентаев туралы дөңгелек үстел<br />
өткіздік. Сол кездегі Павлодар педагогикалық<br />
институтының (бүгінгі ПМПУ) ректоры Нұрғали<br />
Аршабеков қаламгер шығармаларының<br />
жарыққа шықпай қалған немесе ертеде<br />
жарияланғандарын іріктеп, кітап етіп шығару<br />
туралы ұсынымызды қолдады. Айтқандай,<br />
осы оқу орнының Е.Бекмаханов атындағы<br />
ғылыми-библиографиялық кітапханасының<br />
төрағасы Қарлығаш Төлеубаева Шығыс<br />
Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап<br />
кітапханасы мен Абай қорық-мұражайында<br />
болып, тарихи деректер, мәліметтер, фотосуреттер<br />
әкелді. Бұл еңбектер жинақ болып<br />
басылып шықты. Дегенмен, бір ғана дана<br />
болғандықтан көпшілікке тарай қойған жоқ.<br />
Қаламгердің 125 <strong>жыл</strong>дық мерейтойына<br />
арналған ғылыми-практикалық конференцияда<br />
жасалған баяндамалар және жоғарыда<br />
сөз болған жинақты да енгізіп, <strong>жыл</strong> соңына<br />
дейін кітап етіп шығару туралы көпшіліктің<br />
ұсынысын Ақсу әкімі Балғабай Ыбыраев<br />
қолдады. Бәрекелді! Егер жүзеге аса қалса,<br />
бұл қаламгер туындыларын бүгінгі ұрпаққа<br />
таныстыруда ақсулықтар атқарған қомақты іс<br />
боларына дау жоқ. Жоғарыда айтқанымыздай,<br />
«ұлы тойдан із қалдыру» деген осы болмақ.<br />
Тойға жиналған қауым бұл күні басқа<br />
да игілікті істердің куәсі болдық. Ақынның<br />
жиені Жарқын Дайрабаев пен әкім Балғабай<br />
Ыбыраев бастаған жұртшылық мектеп<br />
алдындағы ақын бюстіне гүл шоқтарын<br />
қойды. Оқушылар өлеңдерін оқыды. Тағы<br />
бір игі жаңалық С.Дөнентаев атындағы орта<br />
мектепте осы білім ордасының мұғалімі Қорлан<br />
Сүйіндікованың жетекшілігімен ақынның өмірі<br />
мен шығармашылығына арналған мұражай<br />
ашылды. Мерейтой қаз–қатар тігілген киіз<br />
үйлер төріндегі салтанатты сахнада жалғасты.<br />
Ж.Аймауытов атындағы қазақ музыка-драма<br />
театрының артистері «Ұрпағыма айтарым»<br />
атты Сәбит Дөнентаев өмірінен сахналық<br />
көріністер көрсетті, өлеңдері оқылды. Белгілі<br />
айтыс ақыны Қуанышбек Шарманов ақынға<br />
«Арнау» айтты:<br />
Жасынан айналған ел ағасына,<br />
Бірінің-бірі жеткен бағасына.<br />
Жиырмасыншы ғасырдың<br />
алыптары-ай,<br />
Сыймай кеткен қазақтың<br />
кең даласына.<br />
Соның бірі ұрпағы Дөнентайдың,<br />
Сәбит қой салған жолы дара, сірә..., -<br />
деп той мерейін асқақтатқан ақын жігітке<br />
ел риза болды.<br />
С.Дөнентаевтың 125 <strong>жыл</strong>дығына орай<br />
қала әкімі Балғабай Ыбыраев бір топ азаматтарды,<br />
мәдениет қызметкерлерін, мұғалімдерді<br />
марапаттады. Ресейден келген қандасымыз<br />
С.Маусымбаевқа шекаралас достықтың белгісі<br />
ретінде киіз үй жабдықтарын табыс етті.<br />
Екібастұздық әнші Жәнібек Мәліков,<br />
павлодарлық Нұржан Сарқамбаев, И.Байзақов<br />
атындағы облыстық филармония, ақсулық<br />
өнерпаздардың өнерін көпшілік биік сахнадан<br />
тамашалады. Ұлттық спорт түрлері де тартысты<br />
өтті. Той көркі - аламан бәйге мен теңге<br />
алу ұйымдастырылды.<br />
Қорыта келгенде, Сәбит Дөнентаевтың<br />
туғанына 125 <strong>жыл</strong> мерейтойын ақсулықтар<br />
мәнді, маңызды ұйымдастырды. «Сәбит<br />
Дөнентаев» атты ақын өлеңдерінің жинағын<br />
да шығарып, таратты. «Бір кем дүние» деп<br />
Шерхан жазушы айтқандай, «әттеген-ай» деген<br />
өкініш көңіл сыздатты. Павлодарлық үлкендікішілі<br />
қаламгерлер, осы ауылдан шыққан<br />
басқа да әр саланың белгілі азаматтары<br />
Сәбит тойында төбе көрсеткен жоқ. Бәйге<br />
тігіліп, мүшәйра, айтыс ұйымдастырылғанда<br />
тайлы-таяғы қалмай баратын ақындар осы<br />
тойдың мәртебесін көтерулері тиіс-ақ еді.<br />
Бүгінгі, ертеңгі ұрпақ, бар қазақ<br />
жадынан жаңылмаса игі! Әдебиетіміздің<br />
туы жығылмасын, сол туды биіктетіп кеткен<br />
Сәбит сынды әдебиет алыптары халықпен<br />
бірге жасай берсін деп тілейік!<br />
Ақсу қаласы.<br />
С
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ЖАРНАМА 6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 7<br />
Павлодар қалалық мәслихатының<br />
шешімінің жобасы<br />
Павлодар қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтарды<br />
жинауға, әкетуге және көмуге (кәдеге жаратуды және<br />
қайта өңдеуді есепке алмай) арналған тарифтерді<br />
бекіту туралы<br />
Қазақстан Республикасының 2007 <strong>жыл</strong>ғы 9 қаңтардағы Экологиялық<br />
кодексінің 19-1-бабының 2) тармақшасына, Қазақстан Республикасының<br />
2001 <strong>жыл</strong>ғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті<br />
мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының<br />
6-бабына, Қазақстан Республикасының 2016 <strong>жыл</strong>ғы 06 сәуірдегі<br />
«Құқықтық актілер туралы» Заңының, Қазақстан Республикасы Энергетика<br />
министрінің 2016 <strong>жыл</strong>ғы 1 қыркүйектегі «Тұрмыстық қатты<br />
қалдықтарды жинауға, әкетуге, кәдеге жаратуға, қайта өңдеуге<br />
және көмуге арналған тарифті есептеу әдістемесін бекіту туралы»<br />
№404 бұйрығына сәйкес, Павлодар қалалық мәслихаты ШЕШІМ<br />
ҚАБЫЛДАДЫ:<br />
1. Павлодар қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға,<br />
әкетуге және көмуге (кәдеге жаратуды және қайта өңдеуді есепке<br />
алмай) арналған тарифтер осы шешімнің қосымшасына сәйкес<br />
бекітілсін.<br />
2. Павлодар қалалық мәслихатының келесі шешімдерінің күші<br />
жойылды деп танылсын:<br />
1) Павлодар қалалық мәслихатының 2013 <strong>жыл</strong>ғы 30 сәуірдегі<br />
«Павлодар қаласының аумағынан коммуналдық қалдыктарды шығару<br />
тарифтерін бекіту туралы» №147/19 шешімі (№3545 нормативтік<br />
құқықтық актілері мемлекеттік тіркеу Реестірінде тіркелді, 2013<br />
<strong>жыл</strong>ғы 7 маусымда «Шаһар» газеті және 2013 <strong>жыл</strong>ғы 10 маусымда<br />
«Версия» газетінде жарияланды);<br />
2) Павлодар қалалық мәслихатының 2016 <strong>жыл</strong>ғы 14 шілдедегі<br />
«Павлодар қалалық мәслихатының 2013 <strong>жыл</strong>ғы 30 сәуірдегі «Павлодар<br />
қаласының аумағынан коммуналдық қалдыктарды шығару тарифтерін<br />
бекіту туралы» №147/19 шешіміне өзгерістер енгізу туралы» №58/7<br />
шешімі (№5217 нормативтік құқықтық актілері мемлекеттік тіркеу<br />
Реестрінде тіркелді, 2016 <strong>жыл</strong>ғы 27 <strong>тамыз</strong>да «Звезда Прииртышья»<br />
газеті және 2016 <strong>жыл</strong>ғы 30 <strong>тамыз</strong>да «Сарыарқа самалы» газетінде<br />
жарияланды).<br />
3. Осы шешімнің орындалуын бақылау қалалық мәслихаттың<br />
тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жөніндегі тұрақты комиссиясына<br />
жүктелсін.<br />
4. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап<br />
күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.<br />
Сессия төрағасы<br />
Қалалық мәслихаттың хатшысы З. МҰҚАШЕВА.<br />
Павлодар қалалық мәслихатының<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ғы «__» _________ № _____шешіміне қосымша<br />
E-commerce<br />
мүмкіндіктері<br />
(808)<br />
Павлодар қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға,<br />
әкетуге және көмуге (кәдеге жаратуды және қайта өңдеуді есепке<br />
алмай) арналған тарифтер<br />
1<br />
2<br />
3<br />
№<br />
р/н<br />
Атауы<br />
Тұрмысқа жайлы үйлердің тұрғындары үшін<br />
қосылған құн салығын есепке алмай тұрмыстық<br />
қатты қалдықтарды жинауға, әкетуге және көмуге<br />
арналған тариф.<br />
Тұрмысқа жайсыз үйлердің тұрғындары<br />
үшін қосылған құн салығын есепке алмай<br />
тұрмыстық қатты қалдықтарды жинауға,<br />
әкетуге және көмуге арналған тариф.<br />
Заңды тұлғалар үшін қоршаған ортаға эмиссия<br />
төлемақысын есепке алмай, қосылған<br />
құн салығын есепке алмай, тұрмыстық қатты<br />
қалдықтарды жинауға, әкетуге және көмуге<br />
арналған тариф.<br />
Есептік<br />
бірлік<br />
1<br />
тұрғын<br />
1<br />
тұрғын<br />
Бағасы<br />
теңгемен/айына<br />
288,15<br />
295,54<br />
1 м 3 1773,25<br />
(808)<br />
2025 <strong>жыл</strong>ға қарай виртуалды сауда көлемі<br />
153 миллиард теңгеден 2-3 триллион теңгеге дейін<br />
ұлғаяды, ал электронды коммерция саласындағы<br />
жұмыс орындарының саны 200 мыңға жетеді.<br />
Жақында ғана Қазақстан Республикасында электрондық сауда<br />
бөлшек айналымының жалпы үлесінде тек 1%-ды ғана алды.<br />
Электрондық коммерцияның сұранысқа ие болуы мынадай іс-шаралар<br />
ықпал етеді: пошта инфрақұрылымының халық үшін қолжетімділігін<br />
жақсарту, клиенттердің сәлемдемелерді алу уақытын қысқарту,<br />
жөнелтілімдерді үздіксіз жеткізуді жолға қою, клиенттік аналитиканы<br />
кеңінен пайдалану, тауарлар ассортиментін кеңейту және ұтқыр<br />
коммерцияның танымалдығының өсуі.<br />
Электрондық сауданы дамытуда 2018 <strong>жыл</strong>ғы 1 қаңтардан<br />
бастап (2023 <strong>жыл</strong>ғы 1 қаңтарға дейін) кәсіпкерлер үшін, егер<br />
сату электрондық түрде жүзеге асырылған және тауарлар үшін<br />
төлем <strong>жыл</strong>дық жиынтық табыстың кемінде 90% қолма-қол ақшасыз<br />
төлеммен жүргізілген жағдайда, корпоративтік және жеке табыс<br />
салығын төлеуден кірістерді 100%-ға дейін босату бөлігінде күшіне<br />
енген салықтық преференциялар да маңызды рөл атқарды.<br />
Осылайша, 2017 <strong>жыл</strong>ы Павлодар облысында интернет арқылы<br />
тауарлар мен қызметтерге тапсырыс алатын 76 ұйым жұмыс істеді.<br />
Тауарлар мен қызметтерді өткізудің жалпы көлемі 1895,0 млн. теңгені<br />
құрады. 2018 <strong>жыл</strong>ы Интернет арқылы тауарлар мен қызметтерге<br />
тапсырыс алатын ұйымдар 251 бірлікті құрады (ұқсас кезеңге 330%).<br />
Облыстық «Сарыарқа самалы» газетінің ұжымы осы басылымның<br />
тілшісі Қарлығаш Хашымқызына<br />
әжесі Күлзидің<br />
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.<br />
ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙ<br />
Бастысы – қауіпсіздік<br />
Жыл басынан бері Павлодар облысында 21 адам суға<br />
батып, ажал құшты. Олардың қатарында кәмелеттік<br />
жасқа толмаған 8 бала бар. Өкінішке қарай, биыл бұл<br />
көрсеткіш былтырғыдан жоғары.<br />
Өткен <strong>жыл</strong>дың дәл осы уақытында 19 адамның денесі судан табылған<br />
болатын. Облыстық төтенше жағдайлар департаменті азаматтық қорғаныс<br />
басқармасы бастығының орынбасары Рустам Жанастың айтуынша,<br />
былтыр барлығы 24 адам суға батып кеткен. Оның сегізі – бала.<br />
- Кәмелеттік жасқа толмағандардың дені жағалауға ата-аналарсыз<br />
барып, рұқсат етілмеген жерлерде шомылған. Ал ересектердің 80 пайызға<br />
жуығы суға түсу кезінде мас күйінде болғаны белгілі болды. Оқыс<br />
оқиғалардың алдын алу үшін үнемі үгіт-насихат жұмыстарын жүргіземіз.<br />
Осы уақытқа дейін 300-ден астам рейдтік шара ұйымдастырылып,<br />
32 мыңнан астам адамға, олардың қатарында 20 мың балаға судағы<br />
қауіпсіздік ережелері егжей-тегжейлі түсіндірілді, - дейді Р.Жанас.<br />
Жедел құтқару жасағының мамандары әр 30 минут сайын Ертіс<br />
өзенінде патрульдік шараларды, күн сайын рейдтік жұмыстарды жүргізеді.<br />
Сонымен қатар, төтенше жағдайлар департаментінің қызметкерлері<br />
алғашқы медициналық көмекті қалай жасау керек екенін іс жүзінде<br />
көрсетеді. Таяуда Павлодар қаласындағы жағажайда демалушыларға екінші<br />
шеберлік сыныбын ұйымдастырды. Рейдтік шараларға құтқарушылармен<br />
қатар жергілікті полиция қызметі, білім беру басқармасының өкілдері<br />
мен еріктілер де қатысады.<br />
Рустам Жанастың айтуынша, әдетте шомылу маусымы 20 <strong>тамыз</strong>ға<br />
дейін жалғасады. Бүгінгі күні облыс аумағында 30 жағажай ресми<br />
түрде тіркелген. Олардың 16-сы – жеке. Ал облыс орталығында<br />
екі аумақта – Орталық жағажай мен Усолка өзенінің маңында ғана<br />
шомылуға рұқсат етілген.<br />
Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.<br />
БӘРЕКЕЛДІ!<br />
Ыстамбұлда Әл-Фараби<br />
музей-үйі ашылды<br />
Аристотельден кейін екінші ұстаз атанған шығыс ғұлама<br />
ғалымының мұражайы Түркі әлемі этнографиялық<br />
музей-кешенінде бой көтерді.<br />
Аталмыш шара ғалымның 1150 <strong>жыл</strong>дығына арналып отыр. Әл-Фараби<br />
музейінің ашылу салтанатына түрік елінің белді саясаткерлері, қоғам<br />
қайраткерлері мен дипломаттар қатысты. Жобаны ҚазҰУ мен Ыстамбұл<br />
губернаторлығы бірлесе отырып, Түркі Кеңесі, ТҮРКСОЙ және Түркиядағы<br />
Қазақстан Республикасы елшілігінің қолдауымен жүзеге асырды.<br />
- Әл-Фарабидің үлкен ғылыми тұжырымдамалары қазіргі уақытта<br />
ерекше бағаланып отыр. Өйткені бұл кісінің адамзат жайлы, жалпы<br />
алғанда, адамзаттың болашағы қандай болу керек деген негізде<br />
тұжырымдама жазып, ғылыми тұрғыдан дәріптеп, асыл мұра ретінде<br />
қалдырып кеткен. Әл-Фарабидің рухани мұраларын дәріптей отырып,<br />
біздің өзіміздің ұлтымызды, мәдениетімізді, рухани әлемімізді халықаралық<br />
деңгейге көтереміз, - дейді Қазақ ұлттық университетінің ректоры<br />
Ғалым Мұтанов<br />
Ыстамбұл муниципалитеті бас хатшысының орынбасары Шенгүл<br />
Арсланның айтуына қарағанда, ғұламаның музей-үйі бірнеше бөлімнен<br />
тұрады. Мұнда Әбу Насыр Әл-Фарабидің өмірінен алынған деректер<br />
көрсетіліп, құнды тарихи мәліметтер берілген. Сонымен қатар мүсіндік<br />
композициялар, тарихи жәдігерлер, ғалымның еңбектері және ойшыл<br />
туралы кітаптар қойылған.<br />
Надуралиев Таиб Низамеддин Оглы Павлодар қаласы, Ткачев көшесі, 24/3 мекенжайы<br />
бойынша «Көпсалалы кешеннің құрылысын салу» жобасы бойынша ОВОС<br />
бөлу жөнінде ашық жиналыс түрінде қоғамдық тыңдау өткізу туралы хабарлайды.<br />
Тыңдау 05.09.<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ы Бакинская көшесі, 3 мекенжайы бойынша сағат 15.00-де болады.<br />
Қоғамдық тыңдауларды ұйымдастыру үшін жауапты тұлға «Павлодар облысының<br />
жер қойнауын пайдалану, қоршаған орта және су ресурстары басқармасы» ММ<br />
М.К.Балтабаева болып табылады (329379, 652559), электронды мекенжайы: baltabaeva.<br />
dpr@pavlodar.gov.kz.<br />
Тапсырыс беруші: Надуралиев Таиб Низамеддин Оглы, 87014443287<br />
(812)<br />
ÆÀÐÍÀÌÀ<br />
66-15-40 66-15-42<br />
С<br />
SARYARQA<br />
SAMALY<br />
МЕНШІК ИЕСІ:<br />
«Павлодар облысы әкімінің<br />
аппараты» мемлекеттік<br />
мекемесі (Павлодар қаласы)<br />
«Ертіс Медиа» ЖШС,<br />
«Saryarqa samaly»<br />
облыстық газеті<br />
Газетке Қазақстан Республикасы<br />
Ақпарат және коммуникациялар<br />
министрлігі Ақпарат<br />
комитетінің мерзімді басылымды,<br />
ақпарат агенттігін және<br />
желілік басылымды есепке<br />
қою, қайта есепке қою туралы<br />
19.06.<strong>2019</strong> ж. №17747-Г куәлігі<br />
берілген.<br />
Газет 1979<br />
<strong>жыл</strong>ы<br />
«Құрмет<br />
белгісі»<br />
орденімен,<br />
2014 <strong>жыл</strong>ы<br />
«Алтын<br />
жұлдыз»<br />
жалпыұлттық<br />
сыйлығымен<br />
марапатталды.<br />
ЖШС директоры<br />
Асқар ШӨМШЕКОВ<br />
Бас редактор<br />
Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />
Телефоны: 66-15-30<br />
ЖШС-нің мекенжайы:<br />
Павлодар қаласы,<br />
Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.<br />
Редакцияның мекенжайы:<br />
140000, Павлодар қаласы,<br />
Астана көшесі, 143-үй.<br />
Теле/факс 66-15-30<br />
Газеттің электронды<br />
поштасы:<br />
ssamaly29@gmail.com.<br />
Бас редактордың<br />
орынбасары - 66-14-61.<br />
Жауапты хатшы - 65-12-74.<br />
Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,<br />
66-15-31, 66-15-32.<br />
Экономика, саясат- 66-14-64,<br />
66-15-28, 66-14-65.<br />
«Айналайын» - 66-14-63.<br />
«Жас times» - 66-15-32.<br />
Жарнама бөлімі:<br />
s_samaIy_reklama@maiI.ru<br />
66-15-42, 66-15-40.<br />
Маркетинг және тарату<br />
бөлімі - 66-15-41.<br />
Фототілші, корректорлар -<br />
65-12-74.<br />
Газеттің нөмірі «Saryarqa<br />
samaly»-ның компьютер<br />
oрталығында теріліп, беттелді.<br />
Газет аптасына үш рет шығады,<br />
апталық таралымы 12531 дана,<br />
бүгінгі көлемі 2 б.т.<br />
«Дом печати» ЖШС баспаханасында<br />
басылды. ҚР Павлодар<br />
қаласы, Астана көшесі, 143-үй.<br />
Газеттің сапалы басылуына<br />
баспахана жауап береді.<br />
Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.<br />
Басылуға қол қойылған<br />
уақыты 17.00.<br />
Тапсырыс - 1539<br />
Хаттар, қолжазбалар,<br />
фотографиялар мен суреттер<br />
рецензияланбайды және<br />
қайтарылмайды.<br />
Көлемі А4 (14 кегль)<br />
форматындағы<br />
2 беттен асатын материалдар<br />
қабылданбайды.<br />
Редакция оқырмандардан<br />
түскен барлық хаттарды тегіс<br />
жариялауды және оларға жауап<br />
беруді міндетіне алмайды.<br />
Жарнамалық<br />
материалдардың<br />
мазмұнына жарнама<br />
берушілер жауап береді.<br />
Нөмірді әзірлеу барысында<br />
интернет ресурстарынан<br />
алынған фотосуреттер де<br />
пайдаланылды.<br />
Авторлардың пікірлері редакция<br />
ұстанған көзқарасқа сәйкес<br />
келмеуі де мүмкін.<br />
«Saryarqa samaly»-нда<br />
жарияланған материалдарды<br />
көшіріп немесе өңдеп басу<br />
үшін редакцияның жазбаша<br />
рұқсаты алынып, газетке<br />
сілтеме жасалуы міндетті.<br />
Баспа индексі 65441.
8<br />
6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ИІРІМ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
«ЕРТІС PROMENADE»<br />
Өткен сенбі күні<br />
Павлодардың орталық<br />
алаңындағы «Ертіс<br />
Promenade» сахнасында<br />
қазақ эстрадасының жарық<br />
жұлдызы Дастан Оразбеков<br />
пен елге енді танылып келе<br />
жатқан «Alem Band» тобы<br />
өнер көрсетті.<br />
ТУРНИР<br />
Тілеуберді САХАБА<br />
Бұл жолы Ертіс жағалауына адам көп<br />
жиналды. Павлодарлық әнсүйер қауымға<br />
«Орда» тобының құрамында жүріп жақсы<br />
танылған Дастан Оразбеков өзінің екі жаңа<br />
әнін тарту етті. Олар – «Қара қарындас»<br />
және «Бұл жарық» деп аталатын туындылар.<br />
Ол өз сөзінде біздің өңірге алғаш<br />
рет 1999 <strong>жыл</strong>ы келгенін және содан кейін<br />
бұл шаһарға жиі жолы түсетінін жеткізді.<br />
Ал 2015 <strong>жыл</strong>ы ғана құрылып, аз уақыт<br />
ішінде бірнеше хит шығарып үлгерген<br />
«Alem Bаnd» тобы павлодарлықтардың<br />
құрметіне «Менi қоспа», «Love», «Ерке мадам»<br />
әндерін шырқады. Сонымен қатар, осы<br />
Бұл - «Ertis» футбол<br />
командасының бас бапкері<br />
Милан Милановичтің өз<br />
шәкірттерінің кезекті сәтсіз<br />
ойынына берген бағасы.<br />
Әбден лайықты. Жергілікті<br />
жанкүйерлер павлодарлық<br />
аяқ доп шеберлерінен ерлік<br />
күткен еді. Үміт ақталмады.<br />
Өз алаңымызда алматылық<br />
«Қайратқа» есе жібердік.<br />
Есеп 0:2.<br />
Бұл жеңіліс жанкүйерлердің жанына<br />
соншалық бата қоймас еді. Тек павлодарлық<br />
футболшылар «Қайраттың» екінші құрамына<br />
да төтеп бере алмады. Еуропа лигасы<br />
аясындағы іріктеу ойындарынан кейін<br />
алматылықтардың бас бапкері Алексей<br />
Шпилевский команданың негізгі құрамына<br />
демалыс берген сыңайлы. «Ertis»-ке қарсы<br />
кездесуге көбіне жас ойыншылар шықты.<br />
Соған қарамастан павлодарлық аяқ доп<br />
шеберлері қарсыластарынан айласын<br />
асыра алмады.<br />
Жерлестеріміз ойынды белсенді бастады.<br />
Шабуыл шебінде жүрген Карлос Фонсека<br />
мен Жереми Манзороға доп шығарып<br />
беріп, <strong>жыл</strong>дам гол соғуға тырысты. Алайда<br />
бұл көздегендері жүзеге аспады. Онымен<br />
қоса, уақыт өте келе әуелгі қарқындары да<br />
басылып қалды. Ойындарынан жаңылған<br />
«Ertis» футболшыларының қателіктерін<br />
алматылықтар ұтымды пайдаланды.<br />
Кездесудің 20-шы минутында қорғаныс<br />
алаңы сыр беріп, «Қайраттың» жартылай<br />
қорғаушысы Сұлтанбек Астанов есеп ашты.<br />
Бірінші таймның ортасында қатарынан<br />
екі ескерту алған алматылық Небойша<br />
Косович ойыннан қуылды. Осылайша,<br />
қонақтар алаңда он ойыншымен қалды.<br />
Бірақ павлодарлықтар сан басымдықтарын<br />
да ұтымды пайдалана алмады. Тіпті,<br />
екінші таймда тағы бір гол жіберіп алды.<br />
Бұл жолғы голдың авторы – Айбол<br />
Әбікен.<br />
Павлодарлықтардың есеп айырмасын<br />
қысқартатын, тіпті, теңестіретін де мүмкіндігі<br />
болды. Өкінішке қарай, барлық шабуылдар<br />
сәтсіз аяқталып жатты. «Ertis» сапында<br />
Карлос Фонсека, Жереми Манзоро мен<br />
Камиль Мингазовтың ғана жақсы ойын<br />
өрнегін көрсетуге тырысқанын атап өтуге<br />
Әсем әндер әуеледі<br />
С<br />
кеште жергілікті өнерпаздар – И.Байзақов<br />
атындағы облыстық филармонияның және<br />
«Шаңырақ» халық шығармашылығы және<br />
мәдени сауық орталығының әншілері ән<br />
айтты.<br />
Ұйымдастырушылардың сөзінше,<br />
келесі аптада Павлодарға аты аңызға<br />
айналған «МузАрт» ансамблі келеді деп<br />
күтілуде. Сонымен қатар, FM тобы да<br />
павлодарлықтармен қауышатын болады.<br />
«Балабақшадағыдай»<br />
болады. Бірақ футбол командалық ойын<br />
ғой. Кездесуден кейін болған баспасөз<br />
мәслихатында павлодарлық команданың<br />
бапкері Милан Миланович шәкірттерінің<br />
Суреттер «Ertis» футбол клубынан алынды.<br />
ойынына көңілі толмайтынын атап өтті.<br />
- Бүгінгі жеңіліс өз қателігімізден<br />
болды. Қақпамыздың алдында қауіпті<br />
сәттердің туындауына жол бердік. Өз<br />
айып алаңымызда доптан айырылып<br />
қалып жаттық. Сасқалақтап, дұрыс<br />
ойын өрнегін көрсете алмадық. Құдды<br />
бір балабақшадағы балалардың ойыны<br />
сияқты, - деді М.Миланович.<br />
Кезекті жеңілістің кесірінен «Ertis»<br />
командасы Премьер-лигадағы турнирлік<br />
кестеде 11-ші орынға түсіп қалды. Ал<br />
«Қайрат» командасы керісінше, жағдайын<br />
түзеп алды. Қазіргі кезде алматылықтар<br />
өз алаңында Қарағандының «Шахтер»<br />
командасына есе жіберіп алған «Астанамен»<br />
ұпай теңестірді.<br />
Жалпы, астаналық команданың азуы<br />
қарағандылықтарға батпай тұр. Олар<br />
«Шахтер» командасынан осымен үшінші<br />
ойын қатарынан жеңіліс табуда. Салдарынан<br />
Нұр-Сұлтан қаласының командасы<br />
Премьер-лигадағы көшбасшылық<br />
орнын «Тобылға» беріп қойды. Осылайша<br />
«Астана» мен «Қайрат» әзірге<br />
41 ұпаймен екінші сатыда тұр («Тобылдан»<br />
1 ұпай қалып тұр). Ал қарағандылық<br />
команда - жетінші орында.<br />
Д.АЙТПАЙ.<br />
СПОРТ ТЫНЫСЫ<br />
Ардагер<br />
шахматшылар<br />
бақ сынады<br />
Жақында Аққулы ауданында<br />
ардагерлер арасында<br />
шахматтан облыстық турнирдің<br />
ашылуы өтті. Оған<br />
аймағымыздың түкпір-түкпірінен<br />
зейнет жасындағы<br />
40 шахматшы қатысып, бақ<br />
сынады.<br />
Ұйымдастырушылардың айтуынша,<br />
аталмыш шараның мақсаты – жасы егде<br />
тартқан азаматтар арасында осындай<br />
турнир өткізу арқылы қалың бұқараға<br />
спорттық ойындарды насихаттап,<br />
олардың да бос уақыттарын қызықты<br />
өткізуіне ықпал ету. Сондай-ақ, алысжақындағы<br />
ардагерлердің бір-бірімен<br />
танысып, жастарға үлгі-өнеге көрсетуіне<br />
мүмкіндік жасау көзделуде.<br />
Шахмат турнирі ардагерлердің жас<br />
ерекшелігіне байланысты 3 санат бойынша<br />
ұйымдастырылды. Атап айтар болсақ,<br />
1-ші санатта 63-69 жастағылар, 2-ші<br />
санатта 70-75 және 3-ші санатта 76-дан<br />
асқан ақсақалдар сынға түсті. Ойын<br />
өте қызықты әрі тартысты өтті. Зейнет<br />
жасындағы шахматшылар ой-өрісінің<br />
тереңдігімен, зеректігімен өздерін көрсете<br />
білді. Адамның логикалық қабілетін сынға<br />
салатын шахмат ойынының барлық<br />
жастағы азаматтар үшін берері мол,<br />
дейді ардагерлер.<br />
Спорттық шараның қорытындысы<br />
бойынша 76 жастан асқан ардагерлер<br />
арасында 1-орынды Қадыр Әмірханов,<br />
2-орынды Анатолий Арышев, 3-орынды<br />
Дмитрий Каблов иеленді. Ал 70-75 жас<br />
аралығындағылардан 1-орынды Жасқайрат<br />
Ахмадиев, 2-орынды Шәкен Намазбаев,<br />
3-орынды Қайролла Молдағалиев алды.<br />
Сондай-ақ, 63-69 жас шамасындағы<br />
шахматтшылар арасында 1-орын Ғабиболла<br />
Есімовке, 2-орын Иосиф Левтовке және<br />
3-орын Николай Мякинькийге бұйырды.<br />
Жеңімпаздар мен жүлделі орын иелері<br />
грамоталармен марапатталып, облыстық<br />
спорт және туризм басқармасының<br />
медальдары табысталды.<br />
Айта кетерлігі, өткен <strong>жыл</strong>ы бұл<br />
турнирге Аққулы ауданының іргесінде<br />
жатқан Шығыс Қазақстан облысының<br />
ардагерлері де қатысып, өз қабілеттерін<br />
сарапқа салған екен.<br />
Алғашқы үштікте!<br />
Алматы қаласында жеңіл<br />
атлетикадан 28-ші Қазақстан<br />
чемпионаты өтті. Павлодарлық<br />
команда ел біріншілігінде<br />
үшінші орынға ие болды.<br />
Жарысқа еліміздің әр өңірінен және<br />
Тәжікстаннан 160 спортшы қатысты.<br />
Солардың қатарында Павлодар облысының<br />
намысын қорғаған спортшылар 13 медальді<br />
қанжығасына байлап, алғашқы үштікке<br />
енді.<br />
Жетістікке жеткен жерлестерімізге<br />
тоқталар болсақ, ерлер арасында Сергей<br />
Русак, Дамил Сүтжанов, Артем Добросмыслов,<br />
Даниял Оспан, Никита Оссинский,<br />
Сергей Степанковский, Сергей<br />
Зайков, Александр Безруков, Виктор<br />
Рябов жүлделі орындар алды. Ал әйелдер<br />
арасында ұлттық құрама мүшесі Ольга<br />
Сафронова, Ирина Паршкова, Юлия<br />
Сүтжанова, Роксана Оспанова, Анна<br />
Дубина, Александра Залюбовская, Диана<br />
Гейнц, Роксана Оспанова сынды спортшылар<br />
үлкен жетістікке жетті.<br />
Н.АҚЫТЕГІ.