Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ӨЗЕКТІ <strong>13</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 5<br />
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ<br />
Аграрлық білімге алаңдаулымыз<br />
Бүгінде аймағымыздың әр өңірінде бас-басына бір-бірден<br />
техникалық-кәсіптік колледж бар. Өкінішке қарай, олар заман<br />
ағымына ілесе алмай келеді. Сондықтан облыстағы осы тектес<br />
оқу орындарын бір жүйеге біріктіру бастамасы қолға алынды.<br />
Павлодар ауданына қарасты Кемеңгер ауылында орналасқан<br />
аграрлық-техникалық колледжге бірнеше аудандағы кәсіптік білім<br />
беру ордаларын біріктіруде. Бұл жаңашылдықтан не күтеміз?<br />
Жаңа жүйе аграрлық білімнің көсегесін көгерте ала ма?<br />
Данияр ЖҰМАДІЛ<br />
Колледждердің<br />
«тағдыры» түбегейлі<br />
өзгереді<br />
Павлодар қаласына жақын орналасқан<br />
Кемеңгер (бұрынғы Красноармейка)<br />
ауылындағы аграрлық-техникалық колледж<br />
аймағымызда ауыл шаруашылығы саласына<br />
қажетті маман даярлайтын үздік<br />
оқу орны болып табылады. Сондықтан<br />
оның жұмыс тәжірибесін облыс бойынша<br />
тарату мақсаты тұр. Бұл ретте, облыс<br />
әкімінің қаулысымен биыл Баянауыл, Аққулы<br />
және Май ауданының кәсіптік колледждері<br />
бұдан былай аталған аграрлық-техникалық<br />
колледждің қарамағына өтеді.<br />
- Алғашында облысымыздағы барлық<br />
аграрлық колледждің басын қосу ұсынылған<br />
болатын. Бірақ әзірге осы үш колледжді бір<br />
жүйеге біріктіру туралы шешім қабылданды.<br />
Оларда білім алатын бала саны аз. Тіпті<br />
жабылып қалу қаупі төніп тұрған еді.<br />
Мысалы, Аққулыдағы колледжде бар-жоғы<br />
36 студент оқиды. Әр студентті оқыту<br />
үшін <strong>жыл</strong>ына 2 млн. теңгеге жуық қаражат<br />
керек. Үш <strong>жыл</strong>дық оқу барысында бір<br />
студентке 6 млн. теңге жұмсалады. Бұл<br />
қаражатқа студенттерге әлдеқайда сапалы<br />
білім берілуі тиіс. Сондықтан жоғарыда<br />
аталған аудандардың білім ордалары біздің<br />
колледжіміздің қарамағына өтті, - дейді<br />
Кемеңгер аграрлық-техникалық колледжінің<br />
директоры Серік Жартыбаев.<br />
Мақсат – аудандық колледждердегі<br />
білім сапасын арттыру. Ал Кемеңгер<br />
ауылындағы колледж бұдан былай «Ертіс»<br />
жоғары аграрлық-инновациялық колледжі»<br />
деп аталатын болады.<br />
- Аудандық колледждердің оқытушыларын<br />
заманауи білім беру жүйесіне үйрететін<br />
боламыз. Олар бізден арнайы оқу курстарынан<br />
өтеді. Студенттер санын арттыруды<br />
мақсат тұтып отырмыз. Материалдықтехникалық<br />
жабдықтарын да жаңарту<br />
қажет. Елімізде «Жас маман» жобасы<br />
қолға алынған. Оның аясында аграрлық<br />
колледждердің материалдық-техникалық<br />
жарақтануына 400 миллион теңгеден<br />
қаражат үлестірілмек. Соған өтініштер<br />
бердік. Қаражат келесі <strong>жыл</strong>ы қолға тиюі<br />
тиіс, - дейді С.Жартыбаев.<br />
Жаңа жүйеге сәйкес оқу бағдарламасына<br />
да өзгерістер енгізілетіні сөзсіз. Атап айтсақ,<br />
аудандық колледждердің студенттері бірінші<br />
курстағы теориялық білімдерін Кемеңгер<br />
ауылында алатын болады. Ал екінші және<br />
үшінші курстарда тәжірибеге көп көңіл<br />
бөлінбек.<br />
Бизнеске<br />
бейімдеуде<br />
Серік Тілеуханұлы колледж жұмысын<br />
түбегейлі өзгертуді қолға алғандарын айтты.<br />
Заманауи бағытта жұмыс істесе дейді.<br />
- Өзгерістерді оқу бағдарламасынан<br />
ғана емес, сыныптардың жабдықталуынан<br />
да бастадық. Жасыратыны жоқ, студенттер<br />
кітапханаға көп бара бермейді. Сабаққа қажеті<br />
болмаса, бос уақытында кітап оқымайды.<br />
Ал қазір мұнда коворкинг орталық ашылған.<br />
Енді бұл тек кітапхана емес. Оның аясында<br />
Е-gov қызметі, «Бизнес инкубатор» жұмыс<br />
істеп тұр. Мұнда студенттер түрлі мемлекеттік<br />
қызметтерді электронды жүйе арқылы<br />
ала алады. Сондай-ақ, бизнес жүргізудің<br />
негіздерін үйренеді. Үйреніп қана қоймай,<br />
ойында жүрген кәсібін жүзеге асыруға<br />
толық мүмкіндігі бар. Арнайы мамандар<br />
жеке кәсіпкерлік, немесе шаруа қожалығын<br />
ашып, тіркеп бере алады. Студенттермен<br />
бірлесіп бизнес жоспар құрады. Бұдан бөлек,<br />
бизнес инкубаторға бүгінде аймағымызға<br />
танымал, табысты кәсіпкерлер келіп, дәріс<br />
оқиды. Тәжірибелерімен бөліседі. Қазірдің<br />
өзінде жеке кәсіпкерлігін тіркеп, шағын<br />
бизнесін жүргізіп отырған студенттер бар, -<br />
дейді колледж директоры.<br />
Биыл мұнда 600 шамасында студент<br />
білім алған. Бұл ретте 100 студент дуалды<br />
оқыту жүйесі бойынша шаруа қожалықтары<br />
мен түрлі кәсіпорындардың тапсырысы<br />
бойынша оқып жатқанын атап өткен жөн.<br />
Яғни, кәсіпкерлер оқу ақысын мойындарына<br />
алып, өздеріне қажетті жекелей маман<br />
иелерін оқытуда. «Серпін» бағдарламасы<br />
аясында Қызылорда, Шымкент, Ақтөбе,<br />
қалалары мен Маңғыстау облысынан келген<br />
120 студент білім алуда.<br />
«Мехатрониканы»<br />
меңгереді<br />
Бүгінде Кемеңгер агро-техникалық<br />
колледжі «Неміс ауыл шаруашылығы академиясымен»<br />
әріптестікте жұмыс істеуде.<br />
Соның нәтижесінде жергілікті студенттер<br />
шетелде еңбек тәжірибесінен өтуде. Олар<br />
онда айына 500 еуро көлемінде шәкіртақы<br />
алатын көрінеді. Жарты <strong>жыл</strong>ға созылатын<br />
өндірістік тәжірибе кезінде жақсы жұмыс<br />
істеп, ерекше ынтасымен көзге түсіп<br />
5-6 мың еуродан жалақы тауып келетін<br />
студенттер де бар екен.<br />
- Әлемде ауыл шаруашылығы саласы<br />
қарқынды дамып келеді. Сондықтан<br />
заман ағымынан қалмау маңызды. Жаңа<br />
мамандықтар ашу қажеттілігі туындауда. Неміс<br />
әріптестеріміздің қолдауымен колледжде<br />
«Мехатроника» және «Ландшафттық дизайн»<br />
мамандықтары ашылмақ. Мұның ішінде біздің<br />
еліміз үшін «Мехатроника» мамандығы таңсық<br />
естілетіні сөзсіз. Бұл - заманауи, жұмысы<br />
автоматтандырылған ауыл шаруашылығы<br />
техникаларына сервистік қызмет көрсететін<br />
мамандарды даярлауға арналған кәсіп түрі.<br />
Ол-аймақ қана емес, еліміз үшін ауадай<br />
қажет мамандар. Себебі бүгінде шаруалар<br />
шетелден әкелінген қымбат техникаларын<br />
шетелдік мамандарға жөндетуге мәжбүр, -<br />
дейді С.Жартыбаев.<br />
Неміс тарапы павлодарлық оқытушыларды<br />
қабылдауға әзір. Биыл күзде аграрлықтехникалық<br />
колледждің ұстаздары Германияға<br />
барып, жаңа мамандықтар бойынша білім<br />
алмақ.<br />
«Табыс табамыз»<br />
Алдағы уақытта колледждің меншік<br />
нысаны ауысуы мүмкін. Бүгінгі таңда ол<br />
коммуналдық қазыналық білім мекемесі<br />
болса, жақын уақытта шаруашылық жүргізу<br />
құқығындағы колледжге айналады деп<br />
күтілуде. Яғни, «мемлекеттік мекеме»<br />
мәртебесінен бас тартады. Оның да өзіндік<br />
себебі бар.<br />
- Аграрлық колледждер мемлекеттік<br />
тапсырыстың арқасында күн көріп үйреніп<br />
қалған. Аудандардағы осы тектес білім<br />
ордаларының дамымай келе жатқаны<br />
да сондықтан. Ештеңеге бас қатырмай,<br />
мемлекеттен түсетін қаражатты ғана<br />
күтіп отырады. Біз қалыптасып қалған<br />
бұл дәстүрден арылуымыз қажет. Табыс<br />
табуға дағдылануымыз керек. Бұл ретте<br />
дуалды оқыту жүйесінің пайдасы тиюде.<br />
Шаруа қожалықтарымен, кәсіпорындармен<br />
әріптестік жақсы жолға қойылды. Жоғарыда<br />
аталып өтілгендей, олар өздері қаражатын<br />
төлеп, қажетті мамандарын оқытуда.<br />
Бұдан бөлек, колледж қажеттіліктеріне де<br />
қар<strong>жыл</strong>ай қолдау көрсетуде. Нәтижесінде<br />
қазір бізде студенттерімізді еңбекпен<br />
қамту бағытында ешқандай мәселе жоқ.<br />
Бүгінгі таңда тәжірибеден өтіп жатқан<br />
студенттеріміз 60 мың теңгеден бастап<br />
жалақы алады. Тіпті 200 мың теңгеге дейін<br />
еңбекақы алатындары бар. Кәсіпкерлер<br />
оларды тұрғылықты жатын орындармен,<br />
тегін тамақпен де қамтып отыр. Яғни, біз<br />
бизнес үшін керекпіз, - дейді С.Жартыбаев.<br />
Болашақта мұнда көкөніс өсіруді қолға<br />
алып, мал шаруашылығын дамытпақшы.<br />
Бұл студенттер үшін теориялық білімін<br />
тәжірибе жүзінде шыңдауға мүмкіндік<br />
береді. Екінші жағынан, колледж қажетті<br />
азық-түлік, ет, сүт өнімдерімен өз-өзін<br />
қамтитын болады.<br />
Төрт түлікке ота<br />
жасалмақ<br />
Былтыр Кемеңгер ауылындағы аграрлықтехникалық<br />
колледж облыс бойынша<br />
техникалық-кәсіптік білім саласының үздік<br />
оқу орны деп танылған. Нәтижесінде<br />
облыс басшылығы тарапынан 50 млн.<br />
теңге көлемінде грантқа ие болыпты. Бұл<br />
қаражатқа облысымызда теңдесі жоқ, еліміз<br />
бойынша бірегей ветеринарлық зертхана<br />
жабдықталуда. Мұнда барлық ауыл<br />
шаруашылығы өнім түрлеріне зертханалық<br />
Суретті түсірген - Дархан Өмірзақов.<br />
талдау жасау мүмкіндігі туады. Бұдан бөлек,<br />
малдарға, үй жануарларына хирургиялық<br />
ота жасайтын жеке орындар жабдықталуда.<br />
Тіпті, төрт түліктің тісін емдеуге бағытталған<br />
стоматологиялық қызмет ашылады. Бір<br />
сөзбен айтқанда, биыл Кемеңгер ауылында<br />
ауыл шаруашылығы малдарына арналған<br />
«емхана» бой көтеруде.<br />
- Өкінішке қарай, бұған дейін қорадағы<br />
төрт түліктің бірі ауырып қалса, оған әрі<br />
кеткенде екпе жасалатын еді. Ауру мал<br />
айықпаса, сойып тастайтын. Енді кез<br />
келген малдың ауруын анықтап, емдеуге,<br />
ота жасауға мүмкіндік болады. Әсіресе,<br />
құны қымбат асыл тұқымды мал өсіріп<br />
жатқан шаруашылықтар үшін аса маңызды.<br />
Мысалы, құны 1 миллион теңге тұратын<br />
сиырды сәл сырқаттанды екен деп<br />
пышаққа қия қоюы қиын ғой. Ал біз оны<br />
емдеп шығара аламыз, - дейді Серік<br />
Тілеуханұлы.<br />
Атап өтерлігі, ветеринарлық зертханада<br />
жасалатын отаны онлайн режимінде<br />
облыс көлемінде тарату мүмкіндігі бар.<br />
Бұл ветеринария саласында білім алатын<br />
студенттер және сала мамандары үшін<br />
тәжірибе жинауға таптырмас мүмкіндік<br />
болары анық.<br />
Дей тұрғанмен, колледж жұмысында<br />
мәселелер де жоқ емес. Жас, білікті<br />
мамандар тапшы көрінеді.<br />
- Ауыл шаруашылығы саласында білім<br />
алған жастарды оқытушылық қызметке<br />
шақырамыз. Өкінішке қарай, оқытушылар<br />
құрамы қартайып келеді. Білікті ұстаздар<br />
керек. Бүгінде колледждің шетелмен<br />
байланысын нығайтудамыз. Сондықтан<br />
шетел тілін меңгерген мамандарға есігіміз<br />
айқара ашық, - дейді колледж<br />
директоры.<br />
Атап өтерлігі, С.Жартыбаев - «Болашақ»<br />
бағдарламасы бойынша Ұлыбритания елінде<br />
білім алып келген маман. Шетелдің оқыту<br />
тәжірибесі оған жақсы таныс. Сондықтан<br />
жергілікті аграрлық-техникалық колледждің<br />
білім беру жүйесін халықаралық деңгейге<br />
көтеруді армандайтынын айтуда. «Біздің<br />
студенттеріміздің дипломымен шет мемлекеттерде<br />
жұмыс істей алатын күн алыс<br />
емес», - дейді С.Жартыбаев.<br />
Кемеңгер ауылы,<br />
Павлодар ауданы.