22 тамыз, 2019 жыл №95 (15415)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
8 <strong>22</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
АЛАҢ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
БІЛІМ<br />
Педагогикалық<br />
марафон<br />
«Білім және ғылым»<br />
<strong>тамыз</strong> педагогикалық<br />
кеңесі аясында Павлодар<br />
қаласының білім беру<br />
бөлімі <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ғы<br />
19-20 <strong>тамыз</strong>да<br />
XIV қалалық педагогикалық<br />
марафон өткізді.<br />
Педагогикалық марафон 3 диалог<br />
алаңында ұйымдастырылды. Педагогтар<br />
№25 мектепте, мектепке дейінгі<br />
және мектептен тыс мекемелердің<br />
қызметкерлері №16 және №41 мектептерде<br />
бас қосты. Педагогикалық оқуларға<br />
жалпы саны 3000-нан астам педагог<br />
қатысты.<br />
Тамыз педагогикалық оқуларының<br />
бағдарламасы пленарлық отырыс<br />
және бағыттар бойынша секциялар<br />
жұмысын өткізуді қамтыды.<br />
Конференцияның пленарлық бөліміне<br />
Павлодар мемлекеттік педагогикалық<br />
университетінің ғалымдары қатысты.<br />
Сондай-ақ, Инновациялық Еуразия<br />
университетінің, С.Торайғыров атындағы<br />
Павлодар мемлекеттік университетінің<br />
профессорлық-оқытушылар құрамы да<br />
бұл шарадан тыс қалған жоқ.<br />
Павлодар облысы бойынша «Өрлеу»<br />
ҰБАО АҚ филиалы Павлодар облысы<br />
бойынша педагогикалық қызметкерлердің<br />
біліктілігін арттыру институты, облыстық<br />
білім беруді дамытудың Инновациялық<br />
орталығының әдіскерлері, мектеп<br />
директорларының орынбасарлары,<br />
қалалық әдістемелік бірлестіктердің<br />
әдіскерлері мен жетекшілері, орта<br />
мектептердің, балабақшалардың,<br />
мектептен тыс білім беру мекемелерінің<br />
директорлары, директорлардың орынбасарлары,<br />
әдіскерлері, педагогтары<br />
секциялардың модераторы болды.<br />
№25 мектеп пен №16 лицеймектебінің<br />
секцияларында қатысушылар<br />
арасында өзекті диалог және жобаларды<br />
қорғау шарасы өтті. Жаттықтырушылар<br />
мен үздік педагогтар шеберлік сағатын<br />
ұйымдастырды. Ал ағылшын тілі<br />
мұғалімдерінің секциясына «DYN<br />
Ed» жүйесін ұсынған «Интер Рес<br />
Орта Азия» жауапкершілігі шектеулі<br />
серіктестігінің бас директоры Джеффри<br />
Уитни қатысты.<br />
Шара барысында мектеп директорлары<br />
орынбасарларының білім<br />
беру мазмұнын жаңарту бойынша<br />
инновациялық жұмыс тәжірибесі мен<br />
әдістемелік идеяларының жобалары,<br />
қаланың шығармашылықпен жұмыс<br />
істейтін педагогтарының атқарған<br />
жұмыстары талқыланды. Сонымен қатар<br />
ең үздік инновациялық педагогикалық<br />
материалдар көрмесі көпшілік назарына<br />
ұсынылды. Бұл еңбектердің<br />
қатарында авторлық бағдарламалар,<br />
электрондық оқу құралдары, кітаптар,<br />
бақылау өлшеуіштері, тағы да басқа<br />
көптеген танымдық дүниелер бар.<br />
Педагогикалық марафонда оқу-тәрбие<br />
үрдісін технологияландыру, жұмыс<br />
тәжірибесі мен жаңалықтары, оқу<br />
мазмұнын жаңарту, білім сапасын<br />
басқару мәселелері бойынша<br />
49 секцияда TEDx жаңа форматында<br />
200-ден астам инновациялық<br />
жоба ұсынылып, қорғалды. Облыстық<br />
педагогикалық оқуларға сондай-ақ өңірлік<br />
және республикалық «Педагогикалық<br />
шеберлік-2020» конкурстарына ұсынылатын<br />
164 үздік жоба білім бөлімінің грамоталарымен<br />
марапатталды.<br />
Әзірлеген -<br />
А.ӘБДІЛҰЛЫ.<br />
Бүгінгі күні ауыл шаруашылығында жұмыс істеуге ниетті адам аз.<br />
Бұл мәселе талай мәрте шаруалар мен жергілікті билік тарапынан<br />
көтерілгенімен, әлі күнге дейін өзектілігін жоймай келеді. Бос жұмыс<br />
орнын толтырудың тетіктері сол күйі табылмады. Заманауи техниканың<br />
«тілін» білетін білікті мамандарды былай қойғанда мал бағушылар мен<br />
сауыншылар жоқтың қасы. Ешкімнің қара жұмысты істегісі жоқ. Ал<br />
шаруашылық иелері «олар үшін барлық жағдайды жасауға әзірміз,<br />
тек төрт түлігімізді бағып, сиырымызды сауып берсе болғаны» деп<br />
отыр. Себебі жұмыс күші болмаса, мал шаруашылығының да алға<br />
баспасы анық. Қамбар ата мен Шопан атаның, Зеңгі бабаның асыл<br />
түлігін қайтсек көбейтеміз? Бұл мәселені «Алаңның» талқысына салып<br />
көрген едік.<br />
Бақташы табу неге қиын?<br />
Мойылжан ҚАНАЕВ,<br />
ауыл шаруашылығы саласының ардагері:<br />
- Бақташылардың болмауы – талай <strong>жыл</strong>дан бері келе жатқан<br />
күрмеулі мәселе. Төрт түлікті бағып көрмеген, мәселенің байыбына<br />
бармаған адам оны оңай іс деп ойлайды. Әсте олай емес. Мысалы,<br />
отар қойдың арасында ақсағы, аурушаңы, әлсізі және тағысын тағылар<br />
болады. Олардың барлығын бақылауда ұстап, таңның атысынан<br />
кештің батысына дейін, аптап ыстық пен ызғарлы күнде ашық аспан<br />
астында жүру қиын. Оған қоса, жауапкершілік жүгі зор. Мұны кейбір<br />
шаруалардың түсінбейтіні өкінішті. Қоластындағыларға «мен - басшы, сен –<br />
жалшы» деп қарайтындардың бары жасырын емес. Бұл ретте айта<br />
кетерлік тағы бір жайт – соңғы кезде қарапайым тұрғындардың да<br />
өз мал кезектері келгенде бағуға шықпай, ауылдағы жұмыссыздарды<br />
жалдайтыны белең алуда. Бұл туралы көп естіп те, көріп те жүрмін.<br />
- Қазір қорамда бір отар қойым<br />
бар. Ұсақ малдың санын көбейтіп, екі<br />
отарға жеткізейін десем, бақташы жоқ.<br />
Трактор, комбайн жүргізушілері сынды<br />
мамандар табылғанымен, қойға ие<br />
болар адамды іздеу - қиынның қиыны.<br />
Біздің ауылдық округке қарасты елді<br />
мекендерде тепсе темір үзетін жігіттер<br />
жұмыссыз жүр. Бірақ олар еңбекпен нан<br />
табудың орнына зейнеткер ата-анасының<br />
«қамқорлығында» болуды жөн санайды.<br />
Кейбіреулері «мен жалшы болмаймын»<br />
деп кеуде кереді. Өкінішке қарай, олар<br />
мал бағуды табыс табудың амалы ретінде<br />
қарастырмайды. Бұл да күнкөрістің қамы<br />
ғой. Енді бірі таңнан кешке дейін бел<br />
жазбай жұмыс істегеннен гөрі атаулы<br />
әлеуметтік көмек алуды құп көреді. Мен малшыларға ай сайын<br />
70 мың теңге еңбекақы беруге әзірмін. Оған қоса, тамақ пен үй<br />
Ардақ ҚАЖАТ,<br />
«Жаңа қала» шаруа қожалығының басшысы,<br />
Павлодар ауданы:<br />
- Бүгінде мал бағатын, сиыр сауатын адамды табу қиын емес. Себебі<br />
ол үшін кәсіби білім, мол тәжірибе, икем мен дағдының қажеті жоқ.<br />
Мықты денсаулық пен төзімділік болса жеткілікті. Былайша айтқанда,<br />
малшылардың аздығы дәл менің шаруашылығым үшін соншалықты үлкен<br />
проблема емес. Бұл мәселені шешуге болады. Ал заманауи технология-ларды<br />
меңгерген, түрлі жаңашылдыққа дайын жұмысшыларды<br />
іздеу, олармен байланыс орнату айтарлықтай ауыртпалық салады.<br />
Мәселен, бүгінде біздің шаруашылықта екі сауыншы сегіз адамның<br />
жұмысын істеп, 300 сиырды сауады. Яғни, бұрынғыдай көп жұмыс<br />
күші керек емес. Техникамен «тіл табысса» болғаны. Ал зоотехник, мал<br />
дәрігері, инженер сынды мамандық иелері қажет-ақ. Осы мамандықтар<br />
бойынша аграрлық-техникалық колледждерде студенттер оқып жатыр.<br />
ЦИФРЛАНДЫРУ<br />
Жүргізуші куәлігін алғысы келетіндер үшін медициналық тексерістен<br />
өту реті жеңілдеді. «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік<br />
корпорациясының мәліметінше, жүргізуші құжатын алу үшін талап<br />
етілетін 083 үлгісіндегі медициналық анықтамаға өзгерістер енгізілді.<br />
Бұдан былай жүргізуші куәлігін рәсімдеу<br />
кезінде медициналық комиссия құрамы<br />
7 дәрігерден 4 маманға қысқарды. Яғни,<br />
адамдарға терапевт, окулист, оторинголог,<br />
психиатр-нарколог дәрігерлерінің тексерісінен<br />
өту жеткілікті. Сондай-ақ қан, флюорография,<br />
психоактивті заттарды қабылдау<br />
бойынша зертханалық анализдерді тапсыру<br />
қажет емес.<br />
Медициналық тексеріс барысында терапевт<br />
дәрігер қабылдауға келген адамның қандай<br />
да аурулардың бар-жоғын «Диспансерлі<br />
Тәртібі жеңілдеді<br />
науқастардың электронды тізілімі»<br />
ақпараттық жүйесі арқылы анықтай алады.<br />
Ал психиатриялық немесе наркологиялық<br />
диспансерлердің есебінде тұруы не тұрмауы<br />
жөніндегі ақпаратты мәліметтер базасы<br />
арқылы тексеретін болады. Қазіргі уақытта<br />
жүргізуші куәлігін алу үшін медициналық<br />
анықтама үш жағдайда талап етіледі. Яғни,<br />
жүргізуші куәлігін бірінші рет рәсімдегенде,<br />
куәліктің мерзімі өткен болса, құжатты<br />
қайта рәсімдегендер тексерістен өтуге<br />
міндетті.<br />
Бір жағынан алып қарасаң,<br />
бір күн қой баққаның үшін 2-3<br />
мың теңге алу қол қусырып<br />
отырғанға қарағанда жақсы. Екінші<br />
жағынан, бақташыларды жалдау<br />
еріншектіктің, жалқаулықтың белгісі<br />
деп те ойлаймын. Бұрындары<br />
үйдің үлкендері жұмыста болса,<br />
оқушы болып жүрген біз жаяу не<br />
атқа мініп бағып келетінбіз. Онда<br />
тұрған ештеңе жоқ. Ал бүгінгі<br />
күні үлкені де, жасы да мұны ар<br />
санайды. Мал бағу ұятты іс деп<br />
пайымдайды. Бұл дұрыс емес.<br />
Қой өсіру, мал шаруашылығымен<br />
айналысу – біздің ата кәсібіміз.<br />
Сондықтан оған мұрын шүйіріп<br />
қарауға болмайды.<br />
Асылбек ҚОЖИН,<br />
«Айша» шаруа қожалығының басшысы,<br />
Баянауыл ауданы:<br />
тегін. Балаларын аудан орталығындағы интернатқа апарып,<br />
әкелуді де өз жауапкершілігімізге алдық. Осындай жағдайлар<br />
жасалып жатқанымен, қандастарымыздың жұмыс істеуге<br />
құлқы жоқ. Сондықтан шеттен жұмыс іздеп келген өзбек<br />
ағайынның көмегіне жүгінуге тура келеді. Олар ауданымызда<br />
түрлі нысанның құрылысымен айналысады. Кейін кейбір<br />
шаруашылықтарда мал бағады. Бірақ құзырлы органдар<br />
шеттен келгендердің көпшілігін қайтадан елдеріне жіберіп<br />
жатыр. Содан тағы да бақташысыз қалдық. Бұлай жалғаса<br />
берсе, ауылда мал шаруашылығының өркен жайып, дамуы<br />
екіталай.<br />
Олардың қатарында бізде ақылы<br />
түрде тәжірибеден өтетіндері бар.<br />
Бірақ қолына диплом алған соң<br />
ауыл шаруашылығында еңбек етуді<br />
қаламайды. Күзетші, даяшы, көлік<br />
жүргізушісі сынды жұмыстарға<br />
кетеді. Қазіргі күні қожалықта<br />
жұмысшыларға арналған 6 жаңа<br />
үй бос тұр. Оларда тұратын<br />
маман жоқ. Жұмыс күшін көбірек<br />
тарту үшін барлық әлеуметтік<br />
жауапкершілікті уақытылы атқарумен<br />
қатар, салықтық төлемдерді өз<br />
мойнымызға алып, жалақыны<br />
көтердік. Осындай жағдайлар<br />
білікті мамандардың еш алаңсыз<br />
еңбек етуне оң әсерін тигізеді<br />
деп ойлаймын.<br />
«Алаңды» үйлестірген – Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.<br />
Атап өтерлігі, Павлодар облысында<br />
<strong>жыл</strong> басынан бері 16 мыңнан астам адам<br />
жүргізуші куәлігін алған.<br />
А.АСҚАРҚЫЗЫ.
Change language