نقد و بررسی نمایش «عمل» به کارگردانی شکوفه طاهری

More documents

Recommendations

Info

یک مساله ای هست که گاهی اوقات دوستان به اشتباه سراغش رفته و به شکلی نادرست به پرداختش دامن زده اند.‏ این که امر واقعی،‏ هر چقدر هم که ‏لحللحخت و عور و عیان باشد،‏ زیر اسپات های تئاتر به جنسی دیگر از نوع خود بدل می گردد.‏ خط و مرزی شفاف وجود دارد میان آن چه در کوچه و خیابان در حال رخ دادن است و آن چه در درون صحنه اتفاق می افتد.‏ در واقعیت ببریبرروبىنبىی نگاه کلی و جامعه شناسانه غالب است و در واقعیت صحنه نگاه فردی و جزء به کل.‏ در نگاه واقعیت ببریبرروبىنبىی ‏بجتبجحلیل شرط است و در واقعیت صحنه،‏ حس برآمده از زیست ‏بجتبجحلیل.‏ برای ‏همھهممبنیبنن است که صحنه الزاما کلاس جامعه شناسی،‏ فلسفه و روانشناسی صرف نیست.‏ ما به تئاتر ‏بمنبممی رو ‏بمیبمم تا آن چه در کوچه و خیابان می بینیم را به ‏همھهممان سر و شکل در صحنه تئاتر ببینیم.‏ آن فردیت هبرنبرری ای که هنوز برایش اندک احبرتبررامی قائل هستیم است که دیدن دارد و صدالبته جای ‏بجببجحث و ‏بجتبجحلیل.‏ این که پای ‏بمنبممایش نویسنده و کارگردابىنبىی بنشینیم که ‏ممممممکن است آن چه از این اجتماع و دردها و لطماتش را جور دیگری دلحللحچسب،‏ حبىتبىی ا گر و حس کرده،‏ ‏بجتبججربه کرده و به ما به زبان ‏بمنبممایش انتقال دهد شبریبررین است اصل ‏بجببجحبىثبىی که مطرح می کند به شدت دردآور باشد.‏ نقل است میان بزرگان این حرفه که ا گر تراژدی درست اجرا و پیاده شود،‏ نوعی حس شور و شعفی لذت ‏بجببجخش وجود ‏مجممجخاطب را فرا می گبریبررد و گو ‏بىیبىی ‏همھهممه آن مصائب در بندبند وجودش رخنه کرده و به انرژی مضاعفی برای زندگی بدل شده است.‏ ‏همھهممان طور که مرور زمان در ‏بمنبممایش باید بر کارا کبرتبررها تاثبریبرر بگذارد،‏ ‏همھهممبنیبنن تاثبریبرر در ‏مجممجخاطب هم باید روی داده و او را از حالبىتبىی به حالت دیگر سوق دهد.‏ منظورم الزاما ‏بجتبجحول دروبىنبىی ‏مجممجخاطب نیست،‏ بلکه اندک تاثبریبرری است که بعد از مواجهه با یک پدیده ‏بمنبممایشی بر وی حادث شده که موجبات تعقل و تامل را فراهم می سازد.‏ اما این که آن پدیده بیشبرتبرر بسبرتبرر انزجار را شکل داده و ‏مجممجخاطب را از ‏بمتبمماشایش به غلط کردن وا دارد دیگر از آن طرف پشت بام افتادن است.‏ واقعیت ببریبرروبىنبىی که از فیلبرتبرر یک فرد خاص به عنوان نویسنده یا کارگردان نگذشته باشد،‏ نه تنها به درد ‏بجنبجخور بوده بلکه بدل به روضه تکراری ای می شود که هیچ گریه کبىنبىی پای منبرببررش ‏بمنبممی نشیند.‏ از بد حادثه این بار واقعیت ببریبرروبىنبىی ‏بمنبممایش ‏«عمل»،‏ اشاره به گرفتار شدن زوج های جوان به بلای خانه خراب کن اعتیاد دارد.‏ موضوعی که به دلیل اهمھهممیت بسیار بالابىیبىی که دارد حتما باید به آن پرداخته شده و آسیب شناسی جدی ای رویش صورت گبریبررد،‏ اما به دلیل ‏همھهممبنیبنن ادغام واقعیت برون و درون صحنه ای به کلیشه ای غبریبررقابل ‏بجتبجحمل بدل
شده و ‏بمنبممی تواند مبریبرزان درد و رتحنتحج این مصیبت را رصد و شناسابىیبىی کند.‏ از این روست که ‏«عمل»‏ به هیاهو ‏بىیبىی سردرگم که در هاله ای از خرده ایده های پارادوکسیکال و متناقض گرفتار شده تبدیل می شود.‏ ‏بىببىی هیچ شناسه و هویبىتبىی.‏ کارا کبرتبررها مدام در حال وراجی،‏ طعنه و کنایه به یکدیگر هستند که این ویژگی به یک اصل در ‏«عمل»‏ بدل می شود.‏ نه حامدش را درست و درمان معرفىففىی می کند و نه ‏سمسسممانه اش را.‏ تکلیف خانواده حامد نبریبرز مثل روز روشن است.‏ گو ‏بىیبىی کارگردان کینه ای شبرتبرری از خانواده دارد.‏ مادر خانواده که ‏بمنبمماد سنت است و اساسا با قالیچه و سجاده وارد صحنه می شود را به خا ک می کشاند.‏ چنان سنت و دین را مورد هجمه ‏جمحجمملات خود قرار می دهد که در یک نگاه سطحی و عقب افتاده،‏ ‏همھهممه مصائب این خانواده ‏مجممجحبرتبررم را بر گردن این دو اصل ‏بهنبههاده و این گونه نسخه پدیده شومی چون اعتیاد و فقر را می پیچد.‏ پدر خانواده که پلشت وار می آید و می رود نبریبرز هیچ تاثبریبرری بر این خانواده نگذاشته و ‏بمنبممی گذارد.‏ او منفعل ترین جان دار صحنه است که بود و نبودش هیچ تفاوبىتبىی را ابجیبججاد ‏بمنبممی کند.‏ این ‏بىببىی رجمحجممی مؤلف نسبت به والدین که هیچ اساس و بنیابىنبىی ندارد،‏ نه تنها به فرم ‏بمنبممی رسد بلکه مبریبرزان انزجار از اثر را به حدا کبرثبرر خود ارتقا می دهد.‏ ‏بجببجچه ها از زمبنیبنن و زمان طلبکارند و هیچ یک مسئولیت اشتباهات خود را ‏بمنبممی پذیرد.‏ هر چه هست از این خانواده است و سر و قیافه اش که با سنت و دین پوشیده شده.‏ گو ‏بىیبىی ریشه دین و سنت را که بزنیم،‏ ‏همھهممه درهای رستگاری به روی مان باز می شود و مشکلی از قبیل فقر و اعتیاد دیگر زمبنیبنن گبریبررمان ‏بمنبممی کند.‏ این توجیه که از این دست خانواده ها در جامعه زیاد است و تا دلتان ‏بجببجخواهد پدر مفلوک و مادر عاصی مثل نقل و نبات ربجیبجخته و به وفور یافت می شود نبریبرز ‏بجببجحث دیگری است.‏ چرا که این اثر یک اثر واقعا واقعی است که در ابتدای این نوشتار به نوع و جنس واقعیتش پرداختیم.‏ این که چرا نگاه کارگردان به چرا ‏،خانواده تا این حد ‏بىببىی رجمحجممانه و مبرنبرزجر است باید مساله می بود نه صرفا مرگ ‏سمسسممانه و حامد که او ریشه را در آن یافته و به سطح زخم پرداخته است.‏ ا گر پدر در واقعیت آن چبریبرزی نیست که باید می بود،‏ در صحنه ‏بمنبممایش که چنبنیبنن ‏مجممجحدودیبىتبىی برای ‏بمنبممایش پدر واقعی و درست و که)‏ درمان که دیگر وجود ندارد.‏ آبىنبىی را نشان مان دهید که باید باشد نه آن چبریبرزی که هست این نگاه توأم با ناامیدی قرار است با منِ‏ ‏.(تازه بنده در ‏همھهممبنیبنن هست بودنش هم تردید دارم ‏مجممجخاطب چه کند وقبىتبىی پابمیبمم را از سالن ببریبررون گذاشته و تلاش می کنم خیلی زود آن چه که دیده ام را از یاد ببرببررم.‏ کاش کارگردان اثر روزی متوجه این موضوع شود که اصل تئاتر کار
Page 1: نقد و بررسی ‏بمنبم
Page 5: عمل عمارت نوفل لوشا

نقد و بررسی نمایش «عمل» به کارگردانی شکوفه طاهری

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?