czerwiec 2020
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EKONOMIA I NIERUCHOMOŚCI<br />
Z dr Witoldem Potwora , ekonomistą, prorektorem Wyższej Szkoły Zarządzania<br />
i Administracji w Opolu rozmawia Mariusz Ciołeszyński z Opolskiego Rynku Nieruchomości<br />
Czas na podejmowanie<br />
rozsądnych decyzji finansowych<br />
Ekspert ekonomii o aktualnej sytuacji gospodarcze, systemie bankowym, badaniu inflacji, inwestowaniu<br />
w czasie kryzysu w bezpieczne aktywa oraz racjonalnym wydawaniu pieniędzy.<br />
©NicoElNino - stock.adobe.com<br />
Mariusz Ciołeszyński: Według<br />
opublikowanych danych, ostatnio<br />
w Polsce, wypłacono z kont bankowych<br />
około 30 mld złotych gotówki.<br />
O czym to świadczy?<br />
Witold Potwora: Tylko o tym,<br />
że ludzie w czasie zagrożenia reagują<br />
emocjonalnie. Słyszałem, że<br />
ktoś mówi: zablokują nam wypłaty,<br />
że rząd zabroni wypłacać lokaty<br />
itd.. Mamy skomplikowaną historię,<br />
w szczególności tą gospodarczo<br />
i w Polsce i na świecie, ja już chciałbym<br />
żyć w normalnej gospodarce,<br />
ale zawsze coś takiego dziwnego<br />
wyskoczy i myślę, że po prostu zawsze<br />
trzeba na to patrzeć przez pryzmat<br />
czasu, nie zawsze jest tak, że<br />
szybko trzeba podejmować decyzje<br />
– to jeden wielki mit, to nieprawda.<br />
Trzeba podejmować rozsądne decyzje<br />
i wtedy, kiedy czas ku temu, a nie<br />
być pod presją, że muszę szybko coś<br />
zrobić. Przysłowie amerykańskie:<br />
„Byle jak, byle szybko” nie jest praktyczną<br />
wskazówką na ten moment.<br />
Mariusz Ciołeszyński: Niepewność,<br />
która powstała skłania często<br />
do pochopnych decyzji, ale jakie<br />
mamy argumenty, żeby zachować<br />
więcej spokoju ?<br />
Witold Potwora: Po pierwsze, kryzys<br />
dotyczy całego świata i to nie jest<br />
tak, że my jesteśmy wyjątkiem, że<br />
jesteśmy krajem szczególnie poszkodowanym,<br />
że mamy gorszy rząd, że<br />
mamy gorszy system bankowy – to<br />
nieprawda, mamy zupełnie przyzwoity<br />
system bankowy, tzw. stress testy przeprowadzane<br />
wobec banków wykazały,<br />
że nasz system jest odporny na zawirowania,<br />
a i decyzje rządu wydają się być<br />
właściwe i co ważne elastyczne.<br />
Str. 10<br />
Patrząc na to co się dzieje, to zaledwie<br />
trzy miesiące, a więc nie tyle<br />
załamania, co zatrzymania gospodarki,<br />
to nie ma nic wspólnego na<br />
razie z kryzysem. Obecną sytuację<br />
jesteśmy w stanie nadrobić, jesteśmy<br />
w stanie to nadgonić, wdrożyliśmy<br />
modele - choćby zdalną pracę<br />
i takie modele dotyczące bardziej<br />
racjonalnego traktowania pieniędzy,<br />
ludzie zaczynają wydawać rozsądniej.<br />
I to jest druga rzecz – ja<br />
wierzę w racjonalność. Cały czas<br />
jesteśmy krajem na dorobku i też<br />
nie ma powodów do załamania.<br />
Jest dziwna sytuacja, ale jeśli polska<br />
służba zdrowia przez ostatnie trzy<br />
miesiące zdaje egzamin, to tym bardziej<br />
zda go nasza gospodarka.<br />
Mariusz Ciołeszyński: Spójrzmy<br />
jeszcze na poziom inflacji. W marcu<br />
inflacja była na poziomie 4,6 %<br />
potem w kwietniu, mimo wzrostu<br />
wielu cen, została obniżona do<br />
poziomu 3,4%. To zastanawia wielu<br />
naszych czytelników. Co może<br />
mieć na to decydujący wpływ?<br />
Witold Potwora: Inflacja to jest<br />
kwestia związana, przede wszystkim,<br />
ze wzrostem cen w gospodarce,<br />
z utratą wartości pieniądza czyli<br />
wtedy, kiedy mamy do czynienia<br />
z dość dużym wzrostem podaży<br />
pieniądza, przyśpiesza się obieg<br />
tego pieniądza, a jednocześnie<br />
gospodarka nie jest w stanie zareagować<br />
odpowiednim procesem,<br />
wtedy może się okazać, że mamy na<br />
przykład inflację popytową, kiedy<br />
występuje nadmierny popyt, albo<br />
właśnie inflację tę, która występowała<br />
ostatnio – inflację kosztową,<br />
kiedy rosną koszty produkcji. Krótko<br />
mówiąc kiedy występuje nadmierna<br />
podaż pieniądza w gospodarce<br />
i gospodarka nie jest w stanie<br />
się do tego dostosować z produkcją,<br />
wtedy zaczynają ceny rosnąć.<br />
Mariusz Ciołeszyński: Czy można<br />
mieć zaufanie do sposobu obliczania<br />
inflacji przez GUS?<br />
Witold Potwora: Metodologia<br />
obliczania inflacji jest powszechnie<br />
dostępna i bardzo jasna. GUS<br />
robi te badania bardzo precyzyjnie.<br />
Urząd Statystyczny w ostatnich latach<br />
bardzo się zmienił i stosuje<br />
dokładnie taką samą metodę jak<br />
Eurostat, a nawet lepszą.<br />
KOSZYK INFLACYJNY<br />
Żywność i napoje bezalkoholowe<br />
Użytkowanie Mieszkania<br />
i nośniki energii<br />
Transport<br />
Rekreacja i kultura<br />
Napoje alkoholowe<br />
i wyroby tytoniowe<br />
Restauracje i hotele<br />
Wyposażenie mieszkania<br />
i prowadzenie gospodarstwa<br />
Inne towary i usługi<br />
Zdrowie<br />
Odzież i obuwie<br />
Łączność<br />
Edukacja<br />
Mariusz Ciołeszyński: Tak, to prawda,<br />
cała metodologia obliczania inflacji<br />
jest przejrzysta, widać w niej,<br />
że GUS podzielił Polskę na regiony<br />
i regularne badania przeprowadza<br />
aż w ponad 200 takich miejscach,<br />
biorąc pod uwagę 12 działów zgodnych<br />
z międzynarodową Klasyfikacją<br />
Spożycia Indywidualnego.<br />
Wiemy, że GUS wylosowuje 30<br />
tys. gospodarstw domowych, które<br />
otrzymują specjalne książeczki lub<br />
programy komputerowe służące<br />
do zapisywania codziennych zakupów,<br />
a także swoich dochodów. Te<br />
badania, jak podaje GUS, trwają<br />
od 5 do 22 dnia każdego miesiąca<br />
i zbierane są informacje o ponad<br />
230 tys. cen różnych artykułów<br />
wchodzących w skład koszyka inflacyjnego.<br />
(Koszyk inflacyjny pokazujemy<br />
na infografice). Dzięki<br />
tym danym, już ostatniego dnia<br />
miesiąca, podawany jest tzw. szybki<br />
szacunek cen konsumpcyjnych.<br />
Natomiast dane ostateczne publikowane<br />
są zawsze 15 dnia następnego<br />
miesiąca. Kiedy patrzymy na<br />
publikowane wyniki nasuwa się<br />
wiele pytań: Co najbardziej wpływa<br />
na końcowy wynik, czy poziom<br />
inflacji oddaje faktyczną rzeczywistość<br />
ekonomiczną, jak duży wpływ<br />
na tą sytuację ma ostatnie wysokie<br />
obniżenie ceny paliwa na światowych<br />
rynkach?<br />
Witold Potwora: Zdecydowanie<br />
ceny paliw wpływają na poziom inflacji,<br />
koszty produkcji się zmniejszyły,<br />
to jest poza wszelką dyskusją.<br />
Natomiast GUS musi być transparentny.<br />
Główny Urząd Statystyczny<br />
jest częścią światowego systemu<br />
danych statystycznych. My musimy<br />
tworzyć właściwe informacje, w naszym<br />
kraju jest tylu sygnalistów, że<br />
gdyby ktoś zaczął coś ukrywać...<br />
Te dane, które podaje GUS są absolutnie<br />
prawidłowe i oparte na<br />
powszechnie znanych założeniach,<br />
które podlegają łatwej weryfikacji.<br />
Są oczywiście niedogodności i nieścisłości<br />
w badaniach statystycznych,<br />
ale póki co, da się je pokonać.<br />
Gdyby nie kryzys pandemiczny,<br />
to w ogóle mielibyśmy do czynienia<br />
z ciekawą sytuacją, dlatego że<br />
pandemia siłą rzeczy spowodowała,<br />
że skokowo zwiększyliśmy zakupy<br />
towarów i część przedsiębiorców<br />
podniosła ceny, to niestety jest takie<br />
zbójeckie prawo rynku. Tak było<br />
z maseczkami oraz ze słynnym płynem<br />
do odkażania rąk. Dzisiaj musimy<br />
patrzeć na gospodarkę w kilku<br />
wymiarach . Jeden wymiar to<br />
gospodarka związana z pandemią<br />
- gospodarka, która się zatrzymała<br />
w niektórych obszarach, ale nie<br />
chciałbym mówić, że to jest już jakiś<br />
kryzys. Czy jest kryzys, będziemy<br />
mogli mówić wtedy, kiedy będziemy<br />
mieć twarde dane dotyczące<br />
spadku produkcji. Obecnie obserwuję,<br />
że wiele firm, np. Nutricia<br />
w Opolu, bardzo zwiększyła swoją<br />
sprzedaż, ale oczywiście w innych<br />
branżach jest inaczej.<br />
Mariusz Ciołeszyński: Ile czasu<br />
potrzeba, żeby określić, czy idziemy<br />
w kierunku kryzysu czy jednak<br />
25,24%<br />
18,44%<br />
9,89%<br />
6,62%<br />
6,25%<br />
6,12%<br />
5,80%<br />
5,72%<br />
5,29%<br />
4,94%<br />
4,54%<br />
1,15%<br />
Opolski Rynek NIERUCHOMOŚCI