czerwiec 2020

dr Witold Potwora
gospodarka się rozpędzi i wszystko
wróci do równowagi?
Witold Potwora: Myślę, że potrzebujemy
dwa, trzy miesiące.
Dlaczego? Ponieważ zobaczymy
jak gospodarka będzie zachowywała
się w lipcu i w sierpniu. Czy
na przykład cały świat zrezygnuje
w tym roku z tak zwanych wakacji?
W bogatych krajach część przedsiębiorstw
zamykano w sierpniu - na
dwa tygodnie albo na cały miesiąc.
Teraz zobaczymy jakie działania
będą podjęte przez poszczególne
kraje. Trzeba pamiętać o tym, że
na rynek trafia bardzo duża ilość
pieniądza, która musi przynieść jakieś
efekty. Musimy zobaczyć, czy
rzeczywiście zostaną zerwane powiązania
kooperacyjne, czy wróci
to do normalności, czy gospodarki
zaczną przyspieszać i będą w stanie
pokonać spadek PKB.
Jeśli ta trudna sytuacja dotyczyłaby
jednego kraju to wtedy można
by było się bardzo martwić, ale
epidemia dotyczy nas wszystkich.
Człowiek jest na tyle bystry, że my,
po tym kryzysie w 2008 roku, po
kryzysie w 2002 roku, po kryzysie
w strefie euro, mamy już dostateczną
wiedzę i doświadczenie do tego,
aby gospodarkę pobudzić ręcznie,
przywracając ją na właściwe tory.
Mariusz Ciołeszyński: Spoglądając
na dzisiejszą gospodarkę, a z drugiej
strony na zgromadzone przez
wielu oszczędności, nasuwa się pytanie:
jak chronić kapitał, czy lokata
w banku to właściwy kierunek?
Witold Potwora: Jeżeli lokata jest
wysokości 1 czy 2 procent, w najlepszym
wypadku, to każdy rozsądny
człowiek powie, że to żaden biznes,
ale dla niektórych pieniądze są najbardziej
bezpieczne w banku. Natomiast
jak obserwuję, co się dzieje
w gospodarce, to mam wrażenie, że
największym nieszczęściem jest pewien
rodzaj niepokoju, a także to,
że chcielibyśmy, żeby bardzo szybko
pojawiły się wszelkie możliwe zagrożenia
albo wszelkie możliwe szanse.
To jest kwestia braku czasu, cały
czas jesteśmy w deficycie czasowym,
a powinniśmy nauczyć się ten czas
przedłużać. Trzeba bardziej spokojniej
podchodzić do gospodarki.
Jeśli ktoś mówi, że w ciągu miesiąca
stracił dorobek życia, no to
marny był ten dorobek życia albo
też marnie prowadził tą działalność
gospodarczą, dlatego że ryzyko zawsze
występuję i teraz rolą państw
czy rządów jest ograniczanie tego
ryzyka, którego się nie spodziewaliśmy.
Oczywiście nie jesteśmy w stanie
zminimalizować tego ryzyka do
cna, jak mówimy o lokatach, jak
mówimy o inwestowaniu to ryzyko
występuje zawsze.
Jeśli ktoś ma pieniądze to najbezpieczniejsza
forma, od lat to
powtarzam, korzystania z tych pieniędzy
to jest konsumpcja (śmiech),
to znaczy jadę na wakacje życia
i się nie przejmuję, co potem będzie
(śmiech). To jest żart, ale wydaje
się, że szybki zarobek oznacza
najczęściej większe ryzyko. Jeśli
ktoś chciałby coś gdzieś lokować,
to zasada święta jest taka, że lokuje
się tam gdzie się zarabia, druga - to
próbuję się trochę dywersyfikować
oszczędności.
Mariusz Ciołeszyński: Jakie aktywa
radzą sobie najlepiej w takiej
niepewnej sytuacji, jaką mamy
obecnie?
Witold Potwora: Myślę, że zawsze
fundamentem są trzy aktywa:
niewątpliwie na pewno to jest złoto.
Nigdy, jak świat światem, złoto nie
zawiodło. Drugim bezpiecznym aktywem
są oczywiście nieruchomości,
to jest ponad wszelką dyskusją.
Ktoś mnie trzy miesiące temu pytał,
czy jest sens kupować mieszkanie
i jak mówiłem, że ceny wcale nie
spadną to się ktoś dziwił, ale miałem
rację, cena nieruchomości nie
spadła. Trzecie bezpieczne aktywo
to jest waluta międzynarodowa.
Mariusz Ciołeszyński: Wymienił
pan złoto, nieruchomości i walutę
jako trzy bezpieczne aktywa na
czas kryzysu. Co możemy powiedzieć,
w tym kontekście, o samych
nieruchomościach?
Witold Potwora: Myślę tutaj
o nieruchomościach dlatego, bo jest
to inwestycja długoterminowa. Jeżeli
wiemy, że będziemy potrzebowali
mieszkania, mamy dorastające
dzieci czy coś w tym stylu, to jest argument,
żeby to zrobić już teraz. Tak
jak ja miałem, w czasie poprzedniego
kryzysu, że w 2008 roku, widząc
co się dzieje, zdecydowałem się na
budowę domu i dzięki temu mniej
straciłem (śmiech). Natomiast jeśli
popatrzymy tak: jeżeli ktoś ma wol-
EKONOMIA I NIERUCHOMOŚCI
ne 300, 400 tys., z lekkim kredytem
i kupi mieszkanie - to ma pewne te
1500 zł miesięcznie z tego mieszkania
i ktoś powie, że to jest niedużo.
Relatywnie to nie jest dużo, ale jest
jeszcze wartość tego mieszkania.
W Polsce nie powinno być sytuacji,
żeby wartość mieszkania spadła
o więcej niż 5 do 10 proc. Generalnie
długofalowo nieruchomości to
jest pewny pieniądz.
Mariusz Ciołeszyński: Wspomniał
Pan na początku o zachowaniu
spokoju i cierpliwości przy podejmowaniu
decyzji finansowych. Co
w tym pomaga?
Witold Potwora: Po pierwsze
rzetelna informacja. Od 89 roku
mamy pewną słabość do edukacji
ekonomicznej społeczeństwa,
mam na myśli to, że nie staramy się
wszystkiego wyjaśnić, przyjmujemy,
że to tylko 100 mądrych ludzi
w Polsce wie, co się dzieje w gospodarce,
ale reszta nie musi tego wiedzieć
– to nie jest prawdą, bo każdy
z nas ma określony poziom wiedzy
i potrafi się poruszać w tym życiu.
Po drugie więcej optymizmu. Zawsze,
jak ktoś chce zrobić biznes,
albo jak mówi o pieniądzach to powinien
być optymistą. Nie można
przesadzać z tym optymizmem, ale
on jest potrzebny, bo nie jest tak, że
wyjdę z domu i coś mi się zaraz stanie,
ani nie jest tak, że pieniądze leżą
na ulicy, po te pieniądze trzeba się
pochylić. Potrzeba zrównoważonego
optymizmu, który pomaga racjonalnie
myśleć. Poza tym, dla człowieka
z mojego pokolenia, kryzys jest wtedy,
kiedy nie ma nic w sklepie, a kiedy
widzę pełne półki to znaczy, że do
kryzysu jeszcze daleko.
Mariusz Ciołeszyński: Więc poczekajmy
jeszcze kilka miesięcy i wtedy
będzie łatwiej ocenić rzeczywistą
sytuację rynku.
Witold Potwora: Tak, wtedy takie
tezy postawię.
Mariusz Ciołeszyński: Bardzo
dziękuję za dzisiejszą rozmowę.
©NicoElNino - stock.adobe.com
OSIEDLE
SADY
Nowa INWESTYCJA
tel. 693 420 702
WWW.OSIEDLE-SADY.PL
Opolski Rynek NIERUCHOMOŚCI
Str. 11