You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
17/<strong>06</strong>/<strong>2020</strong> FRIDAY Year 38 issue #<strong>3253</strong> Cơ Quan Ngôn Luận Của Người Việt Quốc Gia<br />
Hai cường quốc hạt nhân đánh<br />
nhau như thời Trung Cổ<br />
(Xem tiếp trang 2)<br />
(Xem tiếp trang 3)<br />
Bắc Kinh đã thành ổ dịch nghiêm<br />
trọng nhất Trung Quốc<br />
(Xem tiếp trang 6)<br />
TRANG 1
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Hai cường quốc hạt nhân đánh nhau...<br />
(Tiếp theo trang 1)<br />
Máu đã đổ khi binh sĩ Ấn Độ và Trung Quốc giao tranh với nhau bằng<br />
đá và gậy sắt, trong đó có 20 binh sĩ Ấn thiệt mạng và ít nhất 43 binh<br />
sĩ Trung Quốc thiệt mạng hay bị thương nặng, điều mà chính phủ Trung Quốc<br />
vẫn không muốn đề cập đến.<br />
Vụ giao tranh như là thời Trung Cổ của hai cường quốc hạt nhân này diễn<br />
ra vào tối ngày 15.6.<strong>2020</strong> tại thung lũng Galwan ở vùng Ladakh, thuộc tiểu<br />
bang Kashmira, là khu vực tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước. Đây là vụ đụng<br />
độ thảm khốc nhất giữa binh sĩ 2 nước kể từ vụ đụng độ năm <strong>19</strong>67 ở Nathu La<br />
khiến 80 binh sĩ Ấn Độ và hơn 300 binh sĩ Trung Quốc thiệt mạng.<br />
Một nguồn tin quân đội Ấn Độ nói với Hãng AFP rằng vụ đụng độ không<br />
liên quan đến nổ súng mà là “những cuộc đấu võ đầy bạo lực” kéo dài suốt 3<br />
tiếng đồng hồ. Các binh sĩ đã đấm nhau và ném đá vào nhau và theo cáo buộc<br />
của Ấn Độ thì lính Trung Quốc sử dụng gậy sắt và gậy có đinh cáo buộc đã<br />
tấn công các binh sĩ Ấn Độ bằng gậy quấy dây kẽm gai hay gậy đóng đinh.<br />
Ban đầu, Ấn Độ thông báo có 3 binh sĩ thiệt mạng. Tuy nhiên, sau đó trong<br />
ngày 16-6, quân đội nước này đã thông báo thêm rằng 17 người bị thương<br />
nghiêm trọng trong vụ đụng độ đã chết.<br />
Hãng thông tấn ANI của Ấn Độ dẫn nguồn tin giấu tên cho biết 43 binh<br />
sĩ Trung Quốc có thể đã thiệt mạng hoặc bị thương nặng trong vụ đụng độ tại<br />
biên giới chung ở thung lũng Galwan. Bản tin nêu rõ: “Các thông tin của Ấn<br />
Độ cho thấy, phía Trung Quốc có 43 binh sĩ thương vong, bao gồm cả các binh<br />
sĩ thiệt mạng và binh sĩ bị thương trong cuộc đụng độ ở thung lũng Galwan”.<br />
Hãng tin cho biết thêm, hoạt động của máy bay trực thăng ở phía biên giới<br />
Trung Quốc cũng tăng, dường như là máy bay để vận chuyển những binh sĩ<br />
thương vong ra khỏi khu vực.<br />
Thông tin trên được đưa ra sau khi quân đội Ấn Độ ra chính thức thông<br />
báo 20 binh sĩ của họ đã thiệt mạng trong vụ đụng độ nghiêm trọng nhất hàng<br />
chục năm nay ở khu vực tranh chấp này. Thông báo không đề cập đến con số<br />
thương vong ở phía Trung Quốc.<br />
Cho đến nay thì Trung Quốc chỉ lên tiếng chỉ trích, đổ lỗi cho Ấn Độ mà<br />
không đề cập đến con số thương vong của mình. Quân đội Ấn Độ xác nhận có<br />
“thương vong từ hai phía”.<br />
Trong khi đó, cũng trong ngày 16,6, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung<br />
Quốc khẳng định phía Trung Quốc chưa có bất kì thương vong nào. Tuy nhiên,<br />
đến chiều tối cùng ngày, Chủ bút Hoàn Cầu thời báo là Hồ Tích Tiến, tuyên<br />
TRANG 2
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
bố: “Theo như tôi biết, Trung Quốc cũng chịu thương vong trong cuộc đối đầu<br />
tại thung lũng Galwan. Trung Quốc không muốn có đụng độ với Ấn Độ, nhưng<br />
chúng tôi cũng không sợ nếu cần phải đụng độ”.<br />
Về mặt chính thức, Trung Quốc chỉ cố nhấn mạnh rằng quân đội Ấn Độ<br />
“đã vượt qua biên giới hai lần, kích động và tấn công binh sĩ Trung Quốc, dẫn<br />
đến cuộc đụng độ nghiêm trọng giữa lực lượng biên giới hai bên”.<br />
Sau đó, ngày 17.6.<strong>2020</strong> Đài India Today thông tin tin khá chi tiết diễn biến<br />
của vụ đụng độ này,<br />
Theo đó thì hai bên tổ chức đàm phán cấp trung tướng vào ngày 6.6.<strong>2020</strong><br />
nhằm giải quyết tình trạng căng thẳng tại phía đông Ladakh, tại đó hai bên<br />
đồng ý rằng binh sĩ Trung Quốc sẽ rút lui về khu vực của họ tại thung lũng<br />
Galwan và đến ngày 16.6.<strong>2020</strong> sẽ tổ chức đối thoại cấp thiếu tướng.<br />
Tuy nhiên, sau đó vài ngày, phía Trung Quốc quay trở lại và dựng lều trên<br />
phần đất của Ấn Độ, thấy vậy binh sĩ Ấn Độ tiến tời dỡ bỏ lều, dẫn đến xô xát<br />
và một số binh sĩ bị thương.<br />
Cuối tuần qua các binh sĩ Trung Quốc quay trở lại với số lượng đông hơn<br />
và ngày 14.6.<strong>2020</strong> diễn ra một vụ tấn công bằng cách ném đá. Đến tối 15.6,<br />
đụng độ nổ ra tại một điểm gần sông Galwan và nhanh chóng leo thang khiến<br />
TRANG 3
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
nhiều binh sĩ Ấn Độ bị rơi xuống sông.<br />
Do các binh sĩ Trung Quốc không rút lui, một nhóm tuần tra phi vũ trang<br />
của quân đội Ấn Độ do Đại tá Santosh Babu, chỉ huy trưởng trung đoàn Bihar<br />
16 dự kiến sẽ thảo luận với phía Trung Quốc. Các binh sĩ Trung Quốc từ chối<br />
rút lui và cố ý làm tình hình xấu đi khi ném đá và dùng gậy quấn dây thép gai<br />
và đóng đinh để tấn công, khiến phía Ấn Độ đáp trả.<br />
Sau đợt tấn công đầu tiên, Đại tá Babu cùng một binh sĩ bị thương được<br />
đưa về phía sau, để lại một số binh sĩ khác bị thương bị phía Trung Quốc bắt<br />
giữ.<br />
Gần 40 phút sau, một thiếu tướng Ấn chỉ huy nhóm binh sĩ trở lại khu vực<br />
và tiếp tục đụng độ, khiến 55 - 56 binh sĩ Trung Quốc bị thương.<br />
Tin cho hay các vụ đụng độ xảy ra gần vách đá và nhiều binh sĩ bị xô xuống<br />
sông Galwan đang chảy xiết trong điều kiện nhiệt độ thấp. Theo các nguồn<br />
tin, phía Trung Quốc vượt trội hơn Ấn Độ về số binh sĩ. Dường như có một<br />
sĩ quan Trung Quốc cấp hàm thiếu tướng tại đồn gần đó vẫy tay kêu gọi binh<br />
sĩ 2 bên dừng tay.<br />
Vụ đụng độ kéo dài hơn 3 tiếng đồng hồ, với nhiều người bị chấn thương<br />
đầu do bị ném đá và tấn công bằng gậy quấn dây thép gai, và kết thúc sau nửa<br />
đêm. Thi thể nhiều binh sĩ được vớt lên từ dòng sông và nhiều người bị thương<br />
nặng đã không qua khỏi vào sáng hôm sau.<br />
Các nguồn tin cho biết nhiều cuộc đối thoại cấp đại tá được tổ chức ngay<br />
tại khu vực trên trong ngày 16.6. Trong khi đó, truyền thông Trung Quốc khá<br />
im ắng về vụ đụng độ và Bộ Ngoại giao nước này cho hay tình hình chung ở<br />
biên giới là “ổn định và trong tầm kiểm soát”.<br />
TRANG 4
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Đường biên giới kéo dài 3,500km giữa hai nước luôn căng thẳng, tranh<br />
chấp vẫn thường xuyên diễn ra nhưng chưa từng có ai chết từ năm <strong>19</strong>75 đến<br />
nay. Nhưng với mức độ thương vong như vậy, đây là vụ đụng độ nghiêm trọng<br />
nhất và lần đầu tiên có thương vong trong vòng hơn 40 năm qua.<br />
Căng thẳng đã leo thang từ nhiều tuần lẽ qua ở khu vực biên giới phía tây<br />
dãy Himalaya. Đầu tháng này, Ấn Độ cáo buộc các binh sĩ Trung Quốc đã vượt<br />
qua Đường kiểm soát thực tế (LAC) ở phía Ấn Độ. LAC là đường ranh giới<br />
được thiết lập vào năm <strong>19</strong>93 nhằm giải quyết tranh chấp giữa hai nước song<br />
đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi. Thời gian qua vung biên giới này trở nên căng<br />
thẳng khi Trung Quốc điều động 5,000 binh sĩ xâm nhập phía Ấn Độ quản lý ở<br />
khu vực đường kiểm soát biên giới. Và sau một số lần đụng độ chỉ gây thương<br />
tích, thì nay xung đột đã khiến quân nhân hai bên đều thiệt mạng.<br />
Trong khi đó thì giới phân tích tình hình cho rằng hành động của Bắc Kinh<br />
chỉ có thể gây nên phản tác dụng.<br />
Thứ nhất, đây là trò hù dọa của Trung Quốc để khiến Ấn Độ xét lại quyết<br />
định tham gia nhóm “Tứ giác kim cương”, hay “Bộ tứ an ninh” (Mỹ - Nhật<br />
- Úc - Ấn Độ) để ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ<br />
Dương - Thái Bình Dương.<br />
Trong nhóm bộ tứ an ninh này thì chỉ Ấn Độ mới có chung biên giới đất<br />
liên với Trung Quốc, do đó Ấn Độ dễ dàng trở thành mục tiêu để Trung Quốc<br />
hù dọa. Tuy nhiên, cách thức khiêu khích của Trung Quốc có thể gây tác dụng<br />
ngược là nung nấu sự căm phẫn của người Ấn và khiến chính phủ Ấn càng<br />
TRANG 5
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
có lý do để thắt chặt quan hệ với các nước đang lo ngại trước sự bành trướng<br />
của Trung Quốc.<br />
Thứ hai, Ấn Độ đã phải chịu đựng những vụ đụng độ tương tự tại biên giới<br />
với Pakistan, nên có nhiều kinh nghiệm hơn. Cũng chính vì vậy nên Ấn Độ sẽ<br />
không để cảm xúc lấn át lý trí, để xung đột biên giới này bùng nổ thành một<br />
cuộc chiến quy ước. Cả Trung Quốc, khi cho binh sĩ gây chiến bằng đá và gậy,<br />
nước này cũng lo ngại việc xung đột biên giới sẽ bùng nổ thành một cuộc chiến<br />
toàn diện. Trung Quốc sẽ không dám làm mạnh hơn tại đây..<br />
Bắc Kinh đã thành ổ dịch nghiêm trọng...<br />
(Tiếp theo trang 1)<br />
Cho đến ngày 16.6.<strong>2020</strong> thông tin chính thức của Trung Quốc cho thấy<br />
Bắc Kinh đã bị 1<strong>06</strong> ca nhiễm bệnh Covid-<strong>19</strong> liên quan chợ hải sản Tân<br />
Phát Địa, trở thành nơi bùng phát dịch nghiêm trọng nhất Trung Quốc kể từ<br />
tháng 2. Chính quyền thủ đô này đã ban hành nhiều biện pháp ngăn chặn sự<br />
lây lan của coronavirus.<br />
Thống kê của Ủy ban Y tế Quốc gia cho thấy ngày 16.6202 Trung Quốc có<br />
thêm 40 ca nhiễm mới. Trong đó, nhiều nhất là thủ đô Bắc Kinh với 27 ca, tỉnh<br />
Hà Bắc, giáp Bắc Kinh thêm 4 ca và 1 ca ở Tứ Xuyên.<br />
Chỉ sau 5 ngày dịch tái bùng phát sau hơn hai tháng, Bắc Kinh đã ghi nhận<br />
1<strong>06</strong> ca liên quan cụm dịch Tân Phát Địa (Xinfadi), chợ đầu mối thực phẩm<br />
lớn nhất châu Á. Số ca nhiễm khiến Bắc Kinh trở thành ổ dịch nghiêm trọng<br />
nhất ở Trung Quốc kể từ tháng 2, gây lo ngại về làn sóng dịch bệnh thứ hai<br />
tại nước này.<br />
Dịch bệnh hiện đã lan ra 9 trong tổng số 16 quận của Bắc Kinh, trong đó<br />
một số quận đã báo động khẩn với “cơ chế thời chiến”, trong đó nhiều khu phố<br />
lập ra các trạm gác 24 trên 24, đóng cửa trường học và yêu cầu người dân tăng<br />
cường các biện pháp giãn cách xã hộ. Toàn bộ các địa điểm thể thao và giải trí<br />
trong nhà tại thành phố đã được lệnh đóng cửa từ 15.6.<strong>2020</strong>.<br />
Đến ngày 16.6.<strong>2020</strong> đã có 29 khu dân cư bị phong tỏa. Hàng chục ngàn<br />
nhân viên chống dịch đã được khai triển. Cùng ngày, giới chức hữu trách đã<br />
ra lệnh cửa chợ thứ ba ở quận trung tâm Tây Thành, sau chợ ở Tân Phát Địa<br />
ở quận Phong Đài (Fengtai) và một chợ khác ở quận Hải Điến (Haidian), sau<br />
khi một người tại chợ này nhiễm coronavirus. Bảy khu dân cư quanh chợ cũng<br />
bị phong tỏa.<br />
TRANG 6
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Thông cáo báo chí<br />
Cảnh báo về gia tăng tắc nghẽn<br />
trong hệ thống nước thải<br />
Sydney Water được báo cáo có sự gia tăng tắc<br />
nghẽn trong hệ thống nước thải do sử dụng những<br />
sản phẩm không tan biến trong nước như giấy lau<br />
chùi (wet wiper) quăng xuống hệ thống toilet.<br />
Sự gia tăng xảy ra trong những tuần lễ thiếu hụt<br />
giấy toilet tại các siêu thị trong mùa dịch coronavirus.<br />
Quý vị nên nhớ chỉ có 3 thứ được bỏ xuống hệ<br />
thống toiliet: nước tiểu, phân và giấy toilet.<br />
TRANG 7
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Những người từng đến ổ dịch chợ đầu mối Tân Phát Địa từ ngày 30.5 đến<br />
nay cũng đã được truy dấu và đang tiến hành xét nghiệm. Một đợt kiểm tra<br />
phòng dịch quy mô lớn tại các chợ nông sản và cơ sở ăn uống trên toàn thành<br />
phố cũng đang được khai triển nhanh chóng tại Bắc Kinh, sau khi nhiều tiểu<br />
thương, nhân viên làm việc tại các khu chợ và quán ăn được xác nhận mắc<br />
COVID-<strong>19</strong>.<br />
Chính quyền thành phố Bắc Kinh đã nâng mức cảnh báo ở nhiều khu vực<br />
lên mức trung bình, yêu cầu người dân và chính quyền thực hiện các biện<br />
pháp nghiêm ngặt để ngăn chặn lây nhiễm tiềm tàng. Tất cả những người có<br />
nguy cơ cao, như tiếp xúc gần với các ca nhiễm, đều không được phép rời<br />
khỏi thành phố.<br />
NGày 16.6.<strong>2020</strong> chính quyền đã ra lênh ngưng hoạt động của các tuyến<br />
xe buýt đường dài giữa Bắc Kinh và các tỉnh Hà Bắc và Sơn Đông gần đó.6.<br />
Chính quyền ở nhiều vùng của Trung Quốc đã áp đặt các yêu cầu kiểm dịch<br />
đối với những người đến từ Bắc Kinh.<br />
Nhưng đáng lo hơn là loại virus gây bệnh tại Bắc Kinh làm một biến thể<br />
của virus tại Vũ Hán, dễ truyền nhiễm hơn.<br />
Ngày 14.6.<strong>2020</strong> Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC)<br />
Trung Quốc tuyên bố 6 đã hoàn tất giải trình tự bộ gen virus SARS-CoV-2<br />
đang lây lan ở Bắc Kinh sau khi nghiên cứu hơn 1,.000 mẫu xét nghiệm. Kết<br />
quả cho thấy loại virus SARS-CoV-2 xuất hiện ở chợ Tân Phát Địa dễ lây lan<br />
hơn so với loại virus xuất hiện ở chợ hải sản Hải Nam tại Vũ Hán.<br />
Sự thể này đã bộ lộ qua con số chỉ trong vòng 4 ngày, Bắc Kinh đã ghi nhận<br />
tới 79 ca nhiễm liên quan đến chợ Tân Pát Địa.<br />
.<br />
TRANG 8
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
TRANG 9
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tin Nước Úc<br />
Vụ tai tiếng “đảng viên ma” tại Victoria:<br />
ba bộ trưởng mất ghế, đảng<br />
viên mất quyền bầu cử sơ bộ<br />
Adem Somyurek (trái) và Thủ hiến Daniel Andrews (ảnh The Age)<br />
Chỉ trong vòng hai ngày, nội các của Thủ hiến Daniel Andrews đã mất<br />
ba bộ trưởng sau khi vụ tai tiếng “branch stacking” (kết nạp đảng viên<br />
ồ ạt để tạo bè phái) của dân biểu Adam Somyurek bị báo chí phanh phui. Vụ<br />
tai tiếng này khiến ông Daniel mất hết sự tin tưởng vào lực lượng đảng viên<br />
bên dưới nên tước quyền bầu chọn ứng cử viên của họ trong các cuộc bầu cử<br />
sơ bộ. Trong vòng ba năm tới, việc chọn lựa người ra ứng cử trong các cuộc<br />
bầu cử tiểu bang và liên bang được giao cho ban lãnh lãnh đạo liên bang của<br />
Lao Động.<br />
Bầu cử sơ bộ (preelection) là tiến trình chọn người của đảng ra ứng cử tại<br />
địa phương, do lá phiếu của các đảng viên tại khu vực đó quyết định. Chính vì<br />
vậy nên các chính trị gia tại các vùng này ồ ạt lôi kéo thân nhân, bạn bè, người<br />
TRANG 10
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bà Marlene Kairouz<br />
quen với những quan hệ dây mơ rể má để nắm ưu thế và hành động này gọi là<br />
“branch stacking”. Trong vụ trên, dân biểu Somyurek thậm chí dùng tiền đề<br />
dụ người ta vào đảng!<br />
Việc ồ ạt kết nạp đảng viên mới để giành ưu thế trong các cuộc bầu cử sơ<br />
bộ tại địa phương có nguy cơ phá hoại tính chất dân chủ của các cuộc bầu cử<br />
sơ bộ và cả hai đảng Tự Do cũng như Lao Động đều cam kết sẽ diệt từ trò gian<br />
lận chính trị này.<br />
Ngày 16.6.<strong>2020</strong> bà Marlene Kairouz, Bộ trưởng tiêu thụ sự vụ Victoria,<br />
đã nộp đơn xin từ chức sau khi bị Đài truyền hình số 9 và tờ The Age nêu tên<br />
trong vụ tai tiếng của ông Somuurek. Nữ dân biểu gốc Lebanese này tuyên bố<br />
bà không làm gì sai, tuy nhiên trong khi tìm cách chứng tỏ sự trong sạch của<br />
mình, bà không muốn làm chính quyền tiểu bang bị phân tâm nên xin rút ra<br />
khỏi nội các.<br />
Một đoạn ghi âm được tờ The Age đăng tải, cho thấy bà Kairouz đã lo liệu<br />
trò “branch stacking”, bao gồm việc ghi danh khống số thành viên gia nhập<br />
Đảng Lao Động. Có đoạn bà nói: “Một người từ bỏ, chúng ta sẽ đưa vào mười<br />
người. Ông Adem này, tôi đề nghị chúng ta nên có một danh sách kiểm tra cho<br />
mỗi người… chúng ta là một tổ chức lớn, nhưng tất cả những chi bộ nhỏ cũng<br />
phải kiểm tra… tôi nghĩ đây là điều ông cần làm ngay trước mắt, văn phòng<br />
của tôi đã làm rồi, và họ đang làm cho nó trở thành một phần giống như sự<br />
ghi danh lại”.<br />
Trước đó, ngày 15.6.<strong>2020</strong> ông Robin Scott cũng từ chức Phụ tá Bộ trưởng<br />
Kinh tế kiêm Bộ trưởng Cựu chiến binh Victoria với lời lẽ tương tự. Thuộc vây<br />
cánh chính trị của ông Somyurek và bị nêu tên trong phóng sự điều tra, ông<br />
TRANG 11
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Robin Scott<br />
tuyên bố ông vô tội và sẽ chứng minh mình trong sạch, tuy nhiên không muốn<br />
làm phân tâm chính phủ nên chấp nhận từ chức.<br />
Tối Chủ Nhật (14.6.<strong>2020</strong>) Chương trình “60 Minutes” của Đài số 9 cáo<br />
buộc ông Adem Somyurek - lúc đó còn là Bộ trưởng Tiểu thương và chính<br />
quyền địa phương - có hành động “branch stacking” trên quy mô kỹ nghệ,<br />
dùng tiền mua chuộc và lập danh sách đảng viên giả để khống chế các cuộc<br />
bầu cử sơ bộ.<br />
Đài này bí mật quay phim cảnh ông ta rút tiền và giao tiền cho nhân viên<br />
của mình tại bãi đậu xe để đi “mua đảng viên”. Đài này cũng cho phát lại<br />
băng ghi âm cuộc nói chuyện, trong đó ông ta sử dụng ngôn ngữ thô lỗ khi nói<br />
về một bộ trưởng khác. Cụ thể ông miệt thị nữ Bộ trưởng Phụ nữ Gabrielle<br />
Williams là “con điếm ngu xuẩn” (stupid moll). Đài này còn bí mật thu hình<br />
cảnh ông ta nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, yêu cầu một người đàn ông khác giả chữ<br />
ký trong đơn xin gia nhập đảng Lao Động. Rồi trong một đoạn ghi âm khác,<br />
ông ta đã mấy lần đòi “đ**” thủ hiến: “F-k the Premier. Alright? That’s what<br />
this is about. F-k the premier. I’ll be just running the joint, like, it’s who I say<br />
is going to be the f-king premier”.<br />
Ông Somyurek bị cáo buộc đã trả tiền cho hàng ngàn số lượng thành viên<br />
đảng Lao Động giả mạo, với sự giúp sức của các nhân viên hưởng lương bằng<br />
tiền thuế của người dân, nhằm lôi kéo ảnh hưởng chính trị và tác động đến các<br />
cuộc tuyển chọn ban đầu ứng cử viên lọt vào quốc hội.<br />
Qua bằng chứng trên, ông Somyurek bị cáo buộc là lạm dụng những người<br />
TRANG 12
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
không biết tiếng Anh làm, để ghi danh khống số lượng thành viên. Ông Eddie<br />
Micallef, Chủ tịch Ủy hội các Cộng đồng Sắc tộc tại Victoria cho biết hành vi<br />
“branch stacking” trong chi bộ đảng không phải là chuyện gì mới mẻ. Ông nói:<br />
“Các cộng đồng sắc tộc đã bị lợi dụng. Nhất là những cộng đồng gặp nhiều<br />
bất lợi không hiểu họ đang làm gì, khi ghi danh hay đồng ý tham gia vào một<br />
quá trình, khiến họ dễ dàng bị kẻ khác sử dụng”.<br />
Thủ hiến Daniel Andrews cho biết Uy ban bài trừ nhũng Victoria và Cảnh<br />
sát Victoria đang tiến hành điều tra ba bộ trưởng. Ông cũng ủng hộ sự từ chức<br />
của bà Kairouz và ông Scott, ông phát biểu: “Họ đã có thông bá. Họ đã nói<br />
rất rõ rằng họ không làm gì sai cả. Cả hai đều từ chức để ra khỏi nội các. Tôi<br />
ủng hộ quyết định đó. Đó là một quyết định đúng đắn. Cảnh sát Victoria và ủy<br />
ban IBAC sẽ ra phán quyết cuối cùng là liệu lời cam đoan vô tội đó có chính<br />
xác hay không. Tôi không phải có thẩm quyền để ban ra phán quyết này”.<br />
Ngay sáng hôm sau, khi ông Somyurek tuyên bố “sẽ từ chức” thì Thủ hiến<br />
Andrew tuyên bố cách chức ông ta, nhấn mạnh rằng “hạng người như Somyurek<br />
sẽ không có tư cách để từ chức mà phải bị cách chức”. Cùng lúc, Lãnh tụ<br />
Lao Động liên bang Anthony Albanese tuyên bố Ban điều hành đảng sẽ tiến<br />
hành họp để lập thủ tục khai trừ tuy nhiên ông Somyurek đã nhanh nhẩu bỏ<br />
đảng trước, tránh cái tiếng “bị đảng khai trừ”.<br />
Ông Somyurek cũng bác bỏ mọi cáo buộc, tuyên bố là sẽ “nhờ cảnh sát<br />
điều tra” để “chứng tỏ sự trong sạch” của mình, tuy nhiên trước bằng chứng<br />
không thể chối cãi về việc miệt thị đồng nghiệp, ông ta đã hạ giọng xin lỗi bà<br />
Gabriella về “ngôn ngữ không đúng mực.”<br />
Ông Somyurek đắc cử vào Nghị viện Victorian năm 2002 và được bổ<br />
nhiệm làm Bộ trưởng tiểu thương tháng 12 năm 2014, đến cuối năm 2015 thì<br />
bị sa thải khi bị cáo buộc đe dọa một nữ nhân viên trong văn phòng của mình.<br />
Đến năm 2018, như một nhà môi giới quyền lực có ảnh hưởng, ông ta được<br />
đưa vào nội các. Nay thì ông bị ngả ngửa vì âm mưu lũng đoạn các cuộc bầu<br />
cử sơ bộ để tạo vây cánh.<br />
Lãnh tụ Đối lập tại Victoria, Dân biểu Michael O’Brien, kêu gọi một cuộc<br />
tranh luận về trách nhiệm của chính phủ Lao Động. Ông phát biểu: “Thủ hiến<br />
bổ nhiệm ông Adem Somyurek làm bộ trưởng không chỉ một lần, mà tới hai<br />
lần, và tới nay đã cách chức ông ta tổng cộng hai lần rồi. Liệu người dân<br />
Victoria có thể tin tưởng nổi vào các quyết định của thủ hiến hay không, khi<br />
nó được chứng minh hết lần này đến lần khác là những quyết định sai lầm<br />
chết người?”<br />
Trước sự thể này, Lãnh tụ Lao Động liên bang Anthony Albanese cam<br />
kết là đảng sẽ chấm dứt mọi hành vi “branch stacking” và nhấn mạnh: “Ông<br />
TRANG 13
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Daniel Andrews đã yêu cầu điều này và ông cương quyết làm trong sạch bất kỳ<br />
khu vực nào. Ông ta sẽ nhận được sự ủng hộ từ các chi bộ đảng khắp cả nước.<br />
Đây là điều không ai có thể chấp nhận.”<br />
Còn cựu lãnh tụ Lao Động Bill Shorten nói đảng của ông vẫn đang cố gắng<br />
dọn dẹp mọi hành vi “brach stacking” chạy chức trong nội bộ đảng khắp cả<br />
nước, nhưng đã gặp thất bại khi giải quyết vấn đề của tiểu bang Victoria. Ông<br />
thừa nhận scandal này đã làm lung lay niềm tin của nhiều người Úc vào đảng<br />
Lao Động: “Rõ ràng đây là một cú shock, một điều thật đáng khiển trách. Tôi<br />
hiểu được cảm nhận của hàng triệu người đã bầu cho Lao Động lúc này, họ<br />
hẳn phải thốt lên: chuyện quái gì đang xảy ra ở đây vậy?”.<br />
Ngày 16.6.<strong>2020</strong> báo chí đăng lại lá thư bị lộ của Thủ hiến Daniel Andrews,<br />
gởi cho lãnh tụ Lao Động liên bang Albanese, cho biết ông không còn tin vào<br />
hệ thống đảng tại tiểu bang, do đó yêu cầu Đảng bộ liên bang đảm trách việc<br />
chọn người ra ứng cử trong vòng ba năm tới.<br />
Hiên Ban chấp hành liên bang của đảng Lao Động đang chuẩn bị thanh<br />
trừng đội ngũ Lao Động tại Đảng bộ Victroia, do cựu thủ hiến Victoria Steve<br />
Bracks và cựu dân biểu lao động liên bang Jenny Macklin dẫn đầu. Theo kế<br />
hoạch này thì các hoạt động tuyển lựa ứng cử viên đều bị ngừng lại, cũng như<br />
đảng viên Lao Động tại Victroia đều được xem xét, để bảo đảm đó là hồ sơ có<br />
thực và những người này đều tự đóng tiềng đảng phí.<br />
Như vậy thì từ nay đến năm 2023 các đảng viên Lao tại Victoria không<br />
có quyền sử dụng lá phiếu của mình để chọn người ra ứng cử vào Nghị viện<br />
Victorira hay Quốc hội liên bang. Thay vào đó các ứng cử viên này sẽ được<br />
đảng chỉ định. Tuy nhiên quy chế này sẽ đẻ ra nạn nhũng lạm mới, trong đó<br />
quan hệ cá nhân và quan hệ phe đảng mới là yếu tố then chốt chứ không phải<br />
la tài năng.<br />
Một thí dụ cho chuyện này là vùng Cabramatta, trước đây bị hai ông John<br />
Newman và Ngô Cảnh Phương giành giật. Hai người đều là đảng viên Lao<br />
Động, và ai cũng muốn là đại diện của đảng này tại Nghị viện NSW. Ngặt vì<br />
ông Newman đã được đảng chọn, trở thành dân biểu của vùng Cabramatta tại<br />
Nghị viện NSW. Không xoay chuyển được trong chuyện “preselection”, ông<br />
Phương - lúc đó là nghị viên của hội đồng thành phố Fairfield City kiêm chủ<br />
tịch danh dự của Mekong Club - đã tay tay bằng cách riêng của mình. Hậu<br />
quả là ông Newman đã bị bắn gục trên lối vào nhà mình ở Cabramatta vào tối<br />
5.9.<strong>19</strong>94 và sau nhiều năm xét xử, ông Phương vào tù.<br />
Nhưng ông Newman đã chết, ông Ngô Cảnh Phương thì dù chưa bị truy tố<br />
ngay, cũng vất vả đối chọi với cuộc điều tra của cảnh sát, chỗ trống lại lọt vào<br />
tay bà Reba Meageher, việc “hưởng lợi” này đã gây phiền cho cựu dân biểu<br />
TRANG 14
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Meagher, buộc bà phải ra tòa làm chứng và nhờ đó người Việt mới biết thêm<br />
nhiều chuyện về bà dân biểu đại diện cho mình.<br />
Năm 2008 bà Meagher đã phải lo lắng đi thuê luật sư sau khi bị bà Marion<br />
Le lôi vào vụ án Ngô Cảnh Phương, phải ra tòa đối chất vào ngày 7.11.2008.<br />
Bà Marion Le là bạn thân của ông Phương, đã tranh không mệt mỏi để chứng<br />
minh rằng ông Phương không phải là người chủ mưu vụ ám sát nói trên. Tại<br />
tòa bà Marion đã đối mặt với cô Reba, bảo cô phải “cẩn thận”, bằng không sẽ<br />
bị xem là một nghi can, nguyên văn trong tiếng Anh: “She told me that if I was<br />
not careful, I could find myself a suspect.”<br />
Lời bà Meagher khai trước tòa cho thấy số phận của cái ghế dân biểu<br />
Cabramatta đã được định đọat 5 tiếng đồng hồ truớc khi ông Newman bị bắn<br />
chết. Và bà đuợc nguyên lãnh tụ Lao Động NSW John Della Bosca thưởng<br />
cái ghế Cabramatta là nhờ “ăn ở đẹp”, đã không chống chọi với vợ ông là bà<br />
Belinda Neal.<br />
Như vậy thì nếu ông Newman còn sống thì ông ta cũng không giữ được cái<br />
ghế này và nó cũng không lọt vào tay ông Phương. Nó được cấp trên ban cho<br />
bà Reba mà việc này không liên quan gì đến quyền lợi của vùng Cabramatta<br />
lẫn ý nguyện của cử tri tại đây, chỉ do bà Reba làm đẹp lòng vợ chồng lãnh tụ<br />
đảng Bosca.<br />
Trong phiên xử ngày 7.11.2008 bà Reba Meagher mới tiết lộ thông tin<br />
trên, giải thích là cảnh sát không bao giờ hỏi thì bà cũng chẳng nói ra làm gì.<br />
Bà cũng cho biết là bà sau đó được chính ông Ngô Cảnh Phương hỗ trợ và<br />
thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ. Trong cuộc bầu cử sơ bộ này nguyên nghị viên<br />
Nick Lalich - bây giờ là dân biểu Cabaramatta - cũng ra tranh cử với bà Reba<br />
nhưng thua.<br />
Phần ông Bosca thì đã được triệu hồi ra tòa đối chất trong phiên xử ông<br />
Phương vào năm 2000 Ông Bosca cho biết là vào thời điểm tháng 9 năm <strong>19</strong>94<br />
ông đã “nhìn ra những yếu điểm của ông Newman” và nhận thấy là ông ta có<br />
thể bị lọai khỏi vị trí hiện có trong cuộc bầu cử năm tới. Trong phiên tòa này<br />
ông Bosca cũng khai lại lần đi ăn trưa với ông Ngô Cảnh Phương.<br />
Ông Bosca cho biết lúc đó ông ủng hộ ông Phương, nhưng vì đã hứa ông<br />
Newman cái ghế dân biểu Cabramatta nên yêu cầu ông Phuơng hãy kiên nhẫn,<br />
chờ tới năm <strong>19</strong>99 thì tới phiên mình. Tuy nhiên ông Phưong không chịu, cho<br />
rằng ông Bosca đã hứa với ông Newman, và ông không thể ra mặt thách thức<br />
ông ta, thôi thì hãy sắp xếp để ông Phương ứng cử vào Thựợng Viện NSW.<br />
Gần đây nhất, năm 2015 ông Salim Mehajer, nguyên Phó thị trưởng Auburn<br />
đã bị lôi tên vào một vụ như thế, dẫn đến việc một đảng viên Lao Động<br />
tại Auburn bị khai trừ những hai lần.<br />
Diễn biến này liên quan đến việc Salim thuyết phục một đảng viên Lao<br />
Động phản bội đồng chí của mình trong Hội đồng thành phố Auburn để bầu<br />
TRANG 15
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
anh ta làm Phó thị trưởng. Sau đó hai đảng viên Lao Động này tố giác lẫn nhau<br />
lên ủy ban kỷ luật đảng.<br />
Người bị khai trừ là Hicham Zraika, Nghị viên Auburn. Đầu năm 2015 anh<br />
ta bị đảng Lao Động khai trừ 6 tháng vì hành động “gây bè kết phái” (branch<br />
stacking) trái với quy định.<br />
Sau đó anh ta kháng án lên “Internal Appeals Tribunal” (IAT, tạm dịch Tổ<br />
chức tài phán các khiếu kiện nội bộ). Theo dư luận các đảng viên thì IAT sẽ<br />
chấp thuận cho đương sự tiếp tục ở lại đảng.<br />
Tuy nhiên IAT quyết định khai trừ anh ta với lý do “có hành vi thiếu tư<br />
cách và phản bội”.<br />
Theo điều tra thì “hành vi” này diễn ra trong cuộc bầu cử trong Hội đồng<br />
thành phố Auburn vào tháng 9 năm 2014. Thọat đầu Zraika đã ký vào mẫu đơn<br />
đề cử và đồng ý sẽ ủng hộ Nghị viên George Campbell cùng thuộc đảng Lao<br />
Động khi ông này tranh cử ghế phó thị trưởng. Thế nhưng trước khi Hội đồng<br />
thành phố họp bầu thì lẳng lặng rút lui.<br />
Vì thiếu phiếu của Zraika, kết quả ngang ngửa, cả hai ứng viên Salim Mehajer<br />
và George Campell đều được bốn phiếu. Tình trạng này dẫn đến quyết<br />
định “may nhờ rủi chịu”: viết tên hai người vào hai mảnh giấy và bỏ vào một<br />
cái mũ và cử nguyên Tống giám đốc trị sự Mark Brisby bốc thăm.<br />
Kết quả ông Brisby bốc trúng tên Salim và nhà kinh doanh địa ốc này trở<br />
thành phó thị trưởng.<br />
Bị thất bại, Nghị viên Campbell đã trút cơn giận trên báo chí, chỉ trích rằng<br />
Zraika đã vi phạm những quy tắc của đảng Lao Động.<br />
Bị chỉ trích trên báo chí, Nghị viên Zraika đã kiện ông Campbell lên ủy ban<br />
kỷ luật của Lao Động là “Review Tribunal” (RT), cho rằng việc ông này tự ý<br />
mang việc đảng rêu rao trên với hãng truyền thông Fairfax Media và đài ABC<br />
là vi phạm quy tắc đảng viên, khiến nội bộ đảng bị chia rẽ, phân hóa.<br />
Nhưng chỉ hai tuần sau thì Nghị viên George Campbell phản đòn, tố cáo<br />
với đảng rằng Zraika là đảng viên “thiếu tư cách”, không chỉ phản bội cá nhân<br />
mình mà phản bội cả đảng trong vụ bầu cử trên.<br />
Hành động này không chỉ thể hiện trong cuộc bầu cử phó thị trưởng mà<br />
cả cuộc bầu cử hội đồng quản trị của “Hội đồng các tổ chức vùng quê ở miền<br />
tây Sydney” (Western Sydney Regional Organisation of Councils: WRPC).<br />
Ủy ban kỷ luật của đảng bác bỏ cáo buộc nhắm vào ông Campbell nhưng<br />
đồng ý với cáo buộc của ông Campbell chống lại ông Zraika, do đó ra lệnh<br />
khai trừ ông này ra khỏi đảng.<br />
Theo quy tắc của Lao Động thì khi con số nghị viên Lao Động trong một<br />
hội đồng thành phố không quá ba người, các đảng viên phải tham vấn ý kiến<br />
của nhau khi bầu cử các chức vụ thị trưởng và phó thị trưởng. Trong trường<br />
hợp trên Nghị viên Zraika đã không thông báo cho ông Campbell ý định bỏ<br />
TRANG 16
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
phiếu của mình.<br />
Ngòai ra ủy ban cũng kết luận Nghị viên Zraika vi phạm quy tắc của đảng<br />
vì không bầu cho ông Campbell trong cuộc bầu cử thành viên WSROC.<br />
Trước đó nữa, năm 20<strong>06</strong> đã xảy ra vụ lình xình khi thủ lĩnh công đoàn<br />
Martin Pakula đảo chính nguyên dân biểu liên bang Simon Crean nhưng bất<br />
thành, sau đó thì ông Nguyễn Sang mất ghế thượng nghị sĩ.<br />
Ông Pakula xuất thân là luật sư, lúc đó đảm nhiệm vai trò bí thư Nghiệp<br />
đoàn Lao công quốc gia tại tiểu bang Victoria. Khi ông ra thách đấu với cựu<br />
thủ lĩnh Lao Động Crean trong cuộc bầu cử sơ bộ tại vùng Hotham (Melbouren),<br />
ai cũng biết đây là một cuộc chiến giữa các phe cánh trong đảng và<br />
dính vào trò “branch stacking”.<br />
Ông Crean thuộc cánh tả. Lúc đó phái hữu muốn hất cẳng ông Crean ra<br />
khỏi vị thế đại diện của cử tri Hotham tại nghị viện liên bang. Vùng này có<br />
khá nhiều đảng viên Lao Động gốc Miên, chịu ảnh hưởng của nguyên nghị<br />
sĩ tiểu bang gốc Miên là Hong Lim. Biết ông Pakula thuộc vây cách của ông<br />
Hong Lim, ông Crean đã đến từng nhà vận động và cuối cùng chiến thắng<br />
trong cuộc bầu cử sơ bộ.<br />
Trong vụ này thì ông Hong Lim không chứng tỏ được hậu thuẫn chính<br />
trị mà cánh hữu của Lao Động hằng tin tưởng nên kế hoạch lật đổ ông Crean<br />
mới bất thành.<br />
Vì sợ rằng những vụ tranh chấp bè phái kinh niên làm lung lay và mất ổn<br />
định chính quyền của mình, nguyên thủ hiến Steve Bracks đã kêu gọi giới lãnh<br />
đạo đảng ở liên bang hãy can thiệp để bảo vệ toàn bộ những bộ trưởng trong<br />
nội các của ông được yên thân trong các cuộc bầu cử sơ bộ.<br />
Sau đó, những thủ lĩnh của hai cánh tả và hữu đã thoả thuận với nhau<br />
để ngưng chiến. Theo “hiệp định” này thì cánh hữu - vốn chiếm thế mạnh ở<br />
Victoria - sẽ chiếm giữ hầu như tất cả những vị trí an toàn của Lao Động trong<br />
thượng viện tiểu bang. Ngòai ra, vì ông Pakula không giật được chén cơm<br />
Hotham của ông Crean nên đảng phải tìm cho ông ta một chén cháo!<br />
Chén cháo này là ghế của nguyên TNS Nguyễn Sang. Chỉ một tuần sau<br />
vụ đảo chính hụt cựu thủ lĩnh đối lập Crean, những kẻ “tạo vua” trong đảng<br />
đã đề cập ngay đến cái ghế ngon lành của ông Sang tại Western Metropolitan<br />
Region, được xem là rất an toàn của Lao Động. Quả nhiên, đúng như tin, sau<br />
đó ghế của ông Sang trong nghị viện Victoria được trao cho Pakula, đưa ông<br />
này thành ứng cử viên số 3 của Lao Động tại khu vực, là vị thế chắc thắng.<br />
Trong vụ này ông Pakula được biệt đãi. Thời hạn ghi danh để ứng cử trong<br />
các cuộc bầu cử sơ bộ đã hết hạn vào ngày 3.3.20<strong>06</strong>, đảng này vẫn phù phép<br />
gia hạn để ông ta có thể ra tranh cử sơ bộ tại Western Metropolitan Region, kết<br />
cuộc là ông Nguyễn Sang bị lọai.<br />
TRANG 17
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Úc sẽ “bế quan tỏa cảng”<br />
đến đầu năm 2021<br />
N<br />
gày 17.6.<strong>2020</strong> tiểu bang Victoria thông báo số lượng người mới<br />
nhiễm bệnh Covid-<strong>19</strong> tăng vọt đến mức cao nhất trong suốt cả tháng<br />
qua là 21 người trong vòng 24 tiếng đồng hồ, trong khi đó chính phủ liên bang<br />
tuyên bố nhấn mạnh rằng biên giới quốc gia có thể sẽ phải đóng cửa cho đến<br />
hết năm <strong>2020</strong>.<br />
Trong một tháng qua, con số nhiễm bệnh Covid-<strong>19</strong> mới tại Úc luôn nằm<br />
dưới ngưỡng 20 ca mỗi 24 tiếng đồng hồ, trong đó chủ yếu là các trường hợp<br />
công dân hồi hương từ nước ngoài. Tuy nhiên tín đến sáng ngày 17.6.<strong>2020</strong> chỉ<br />
riêng tiểu bang Victoria ghi nhận 21 trường hợp nhiễm bệnh trong vòng 24<br />
giờ. Đây là một diễn biến bi quan giữa lúc Úc đang ở trong giai đoạn ba của<br />
chiến lược bốn giai đoạn nhằm xóa bỏ hoàn toàn các biện pháp giãn cách xã<br />
hội vào tháng Bảy tới đây.<br />
Trong số các ca nhiễm mới nêu trên tại Victoria, có 15 ca về từ nước ngoài<br />
đang được cách ly bắt buộc và 6 ca lây nhiễm trong cộng đồn, trong đó 2 ca<br />
liên quan đến các ổ dịch đã được xác định và 4 ca còn lại được phát hiện qua<br />
xét nghiệm.<br />
Đáng chú ý hơn, trong số 4 ca này, có một nhân viên làm việc tại một<br />
khách sạn đang được sử dụng làm nơi cách ly, một người sống tại một trung<br />
tâm dưỡng lão và một nhân viên của trung tâm chăm sóc trẻ.<br />
Từ đầu tuần này, cũng đã có ba trường học tại Victoria phải đóng cửa sau<br />
khi phát hiện học sinh phát hiện dương tính với virus gây ra,<br />
TRANG 18
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Cho đến ngày 16.6.<strong>2020</strong> chỉ có hai tiểu bang NSW Wales và Victoria và<br />
Vùng lãnh thổ Thủ đô Canberra (ACT) không áp dụng lệnh đóng cửa biên giới<br />
tiểu bang. Nam Úc thì mở cửa biên giới bang từ nửa đêm ngày 16.6.<strong>2020</strong> cho<br />
cư dân Tây Úc, Bắc Úc và Tasmania, vẫn còn cấm cửa dân NSW, Queensland<br />
và Victoria.<br />
Tiểu bang Nam Úc tuyên bố sẽ mở cửa biên giới trở lại vào ngày 20.7.<strong>2020</strong><br />
và Queensland sẽ mở cửa biên giới ngày 10.7, Bắc Úc này 20/7, Tasmania cuối<br />
tháng 7 và Tây Úc chưa cho biết ngày.<br />
Cùng ngày, Tổng trưởng Du lịch Simon Birmingham cho biết khó có khả<br />
năng mở cửa biên giới cho du khách quốc tế trong năm <strong>2020</strong>. Theo ông thì<br />
đại dịch vẫn chưa hoàn toàn chấm dứt mà những thành công ban đầu của Úc<br />
trong việc kiểm soát dịch bệnh xuất phát từ biện pháp đóng cửa biên giới, do<br />
đó chính phủ liên bang khó mà mạo hiểm trong thời điểm hiện tại.<br />
Tuần trước, sau buổi họp báo sau cuộc họp Nội các quốc gia, Thủ tướng Scott<br />
Morrison cho biết chính phủ đang xem xét phương án để đưa sinh viên quốc tế<br />
trở lại. Kế hoạch này có khả năng được thực hiện vào tháng Bảy trong một “môi<br />
trường kiểm soát chặt chẽ” và chỉ theo các kế hoạch được phê duyệt trước.<br />
Tiếp sau đó, Tổng trưởng Y tế Grey Hunt cho hay các doanh gia đến Úc<br />
với đích đầu tư kinh doanh được nhập cảnh theo một kế hoạch được tiến hành<br />
song song với phương án đưa sinh viên quốc tế trở lại.<br />
Úc tránh “bỏ hết trứng vào một giỏ”<br />
N<br />
gày 17.6.<strong>2020</strong> các giới chức hữu trách của Úc và Anh đã khởi động<br />
các cuộc đàm phán nhằm tiến tới một thỏa thuận tự do mậu dịch song<br />
phương, với hy vọng sẽ nhanh chóng đạt được một thỏa thuận “táo bạo và đầy<br />
tham vọng” vào Lễ Giáng sinh năm nay.<br />
Các mục tiêu đàm phán của Anh với Úc tập trung chủ yếu vào tăng trao<br />
đổi hàng hóa và dịch vụ và đầu tư. Thỏa thuận sẽ tập trung vào các lĩnh vực<br />
kỹ nghệ, đổi mới, nghiên cứu và phát triển. Vòng đám phán đầu tiên với hai<br />
nước này dự kiến diễn ra trong những tuần tới theo phương thức trực tuyến.<br />
Tổng trưởng Thương mại Simon Birmingham cho thỏa thuận tự do mậu<br />
dịch này sẽ sẽ đem lại thêm hàng trăm triệu Úc kim xuất cảng. Ông Birmingham<br />
cũng thông báo các cuộc đàm phán thương mại Úc - Liên Âu (EU) đang<br />
được đẩy nhanh, với vòng đàm phán thứ 7 đã kết thúc tháng trước.<br />
Căng thẳng ngoại giao với Trung Quốc đã thúc đẩy Úc khơi sâu mối quan<br />
hệ rộng rãi của mình với Âu châu. Kể từ khi căn bản ngăn chặn đại dịch Covid-<strong>19</strong>,<br />
Úc đã gia tăng mức độ liên lạc với các quốc gia và định chế tại châu Âu<br />
đến mức độ cao chưa từng có thấy.<br />
TRANG <strong>19</strong>
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bộ trưởng Giao thương của Úc Simon Birmingham<br />
và Bộ trưởng Giao thương của UK Liz Truss<br />
Theo tổng kết của Đài ABC thì trong những tuần qua,Thủ tướng Scott<br />
Morrison đã liên tục trao đổi với các nhà lãnh đạo quốc gia và tổ chức châu<br />
Âu, thảo luận về đàm phán thương mại và Anh hậu Brexit, hậu Brexit, cũng<br />
như chia sẻ mối lo ngại chiến lược đối với Trung Quốc.<br />
Kể từ đầu tháng Tư tới nay ông Morrison đã tiến hành có các cuộc họp trực<br />
tuyến với hơn 10 nhà lãnh đạo quốc gia và tổ chức châu Âu, trong đó có Thủ<br />
tướng Đức Angela Merkel, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng<br />
Anh Boris Johnson, Thủ tướng Áo Sebastian Kurz, Chủ tịch EU Ursula von<br />
der Leyen và Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte.<br />
Bên cạnh đó ông Morrison cũng đã có hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald<br />
Trump và nhiều cuộc trao đổi với Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern.<br />
Hiện vẫn còn tập trung vào công tác ứng phó đại dịch, môt nhóm các<br />
quốc gia “đi đầu trong việc khống chế đại dịch” đã phân công trách nhiệm<br />
cho từng quốc gia, trong đó Úc nhận trách nhiệm thúc đẩy cuộc điều tra về<br />
nguồn gốc của Covid-<strong>19</strong>. Nhóm các nước này cũng đã làm việc về cách bảo<br />
đảm các chuỗi cung ứng mới cho các mặt hàng thiết yếu tránh khỏi phụ thuộc<br />
vào Trung Quốc.<br />
Các lĩnh vực ưu tiên khác được thảo luận bao gồm tác động của các hệ<br />
thống mạng, nghiên cứu khoa học và giáo dục, đặc biệt là việc mở lại các<br />
trường học và đại học. Sau cuộc họp trực tuyến đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo<br />
của một số quốc gia đi đầu trong việc chống lại đại dịch Covid-<strong>19</strong>, do Thủ<br />
tướng Áo Sebastian Kurz tổ chức, ông Morrison đã tham gia ba phiên họp<br />
khác, trong đó có cả Israel và Singapore.<br />
Ông Morrison khẳng định các cuộc họp này rất có ý nghĩa trong cuộc<br />
chiến chống Covid-<strong>19</strong>, cho thấy nhu cầu cần duy trì sự hợp tác và phối hợp<br />
TRANG 20
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
mạnh mẽ trong nghiên cứu về vaccine, chuỗi cung ứng cũng như củng cố các<br />
nền kinh tế.<br />
Song song với nỗ lực này, Úc vẫn tiếp tục cứng rắn với Trung Quốc, quyết<br />
không bị đe dọa.<br />
Lần đầu tiên chính thức lên tiếng kể từ khi đại dịch Covid-<strong>19</strong> bùng phát<br />
vào tối 16.6.<strong>2020</strong> tại tại Phân khoa An ninh Quốc gia (National Security College),<br />
thuộc Đại học Quốc gia Úc (ANU) ở Canberra, Ngoại trưởng Marise<br />
Payne tuyên bố Úc sẽ tăng cường tham gia vào các tổ chức đa phương như<br />
Liên hợp quốc, để giúp “hình thành một thế giới an toàn hơn”, qua đó giúp<br />
cho đất nước an toàn hơn.<br />
Trong bài nói chuyện, bà nhấn mạnh rằng những thông tin sai lệch của<br />
Trung Quốc và Nga đang phá hoại nền dân chủ và tạo ra “một bầu không khí<br />
sợ hãi”, đồng thời cam kết Úc sẽ nỗ lực củng cố các quy tắc quốc tế quan trọng<br />
đối với an ninh của nước này. Bà cũng cho biết Bộ Ngoại giao sẽ tiến hành<br />
cuộc chiến chống lại tin giả.<br />
Trước đó, ngày 11.6.<strong>2020</strong> Viện Nghiên cứu Chính sách chiến lược Úc<br />
(ASPI) công bố bản phúc trình trong đó có nói về hoạt động tung tin giả của<br />
Trung Quốc. Chính từ phúc trình của ASPI, tuần qua Twitter đã xóa bỏ 170,00<br />
tài khoản dính líu đến chính quyền Trung Quốc, chuyên tung các tin giả về<br />
các cuộc biểu tình ở Hồng Kông, về coronavirus và về cuộc biểu tinh Black<br />
Lives Matter tại Mỹ.<br />
Bản phúc trình còn cho thấy điệp viên Trung Quốc đã tuyển dụng, lôi kéo<br />
nhiều cá nhân, tổ chức phục vụ cho âm mưu lũng đoạn nền chính trị Úc.<br />
Tác giả báo cáo của ASPI Alex Joske cho hay các điệp viên Trung Quốc<br />
thường hoạt động lén lút và những người tiếp xúc với họ luôn bác bỏ mọi liên<br />
quan. Chẳng hạn, doanh nhân Úc gốc Hoa Chu Trạch Vinh nói rằng ông chưa<br />
từng nghe nói đến dù thực tế đã chụp ảnh với các lãnh đạo lực lượng này.<br />
Một trường hợp khác là Dân biểu Gladys Liu thuộc đảng Tự Do. Bà này bị<br />
tố cáo dính líu đến các tổ chức ngoại vi của Đảng Cộng sản Trung Quốc, trong<br />
khi bà luôn tuyên bố không hề biết về bí mật ấy.<br />
Cũng theo bản phúc trình, lực lượng tình báo của Trung Quốc ngày càng<br />
được xem trọng và tăng cường năng lực để tham gia các nhiệm vụ trong và<br />
ngoài nước, bao gồm cả thu thập thông tin tình báo, lôi kéo đầu tư và ăn cắp<br />
kỹ thuật.<br />
Các chiến dịch này được thực hiện thông qua việc hỗ trợ các cộng đồng,<br />
công ty, tổ chức khắp thế giới để sử dụng khi cần. Chẳng hạn như trong đại<br />
dịch Covid-<strong>19</strong>, những nhóm ở Úc được giao nhiệm vụ “thu thập các nguồn<br />
cung ứng y tế hiếm từ khắp thế giới để gửi về Trung Quốc”.<br />
Phúc trình cho rằng lực lượng này đã thông qua các tổ chức bình phong còn<br />
TRANG 21
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
xây dựng mối quan hệ với nhiều cá nhân, tổ chức nước ngoài, trong đó có một<br />
ông trùm khai thác mỏ, một cựu đại sứ Úc, một phong trào tôn giáo ở Nhật,<br />
một tướng về hưu ở Mỹ.<br />
Báo cáo này cho thông tin tương tự với cảnh báo của Cơ quan An ninh tình<br />
báo Úc (ASIO) công bố gần đây, cho rằng sự chi phối của lực lượng tình báo<br />
Trung Quốc trong vài năm gần đây tại quốc gia này. ASIO cảnh báo về các vụ<br />
tấn công mạng gia tăng nhằm vào công ty tư nhân và chính phủ, trong đó có<br />
vụ xâm nhập Đại học Quốc gia Úc ở Canberra và mạng máy tính của quốc hội<br />
Úc nghi do tin tặc Trung Quốc thực hiện, dù Bắc Kinh bác bỏ mọi cáo buộc.<br />
Trùm hôn nhân giả bị phạt<br />
ba năm tù treo<br />
Jagjit Singh<br />
Trùm hôn nhân Jagjit Singh - 33 tuổi, quốc tịch Ấn Độ - đã bị Tòa Trung<br />
thẩm NSW trừng phạt bản án ba năm tù với cáo buộc dàn xếp cho bốn<br />
cuộc hôn nhân giả để người nước ngoài được hưởng quy chế thường trú tại Úc.<br />
Tuy nhiên tòa lại cho can phạm này hưởng án treo.<br />
Cho đến nay đã có ít nhất 160 công dân ngoại quốc bị bác đơn xin “partner<br />
visa” vì liên quan đến mạng lưới của Singh.<br />
Theo thông tin lan truyền trong Cộng đồng Việt Nam thì giá của việc<br />
kết hôn giả để người nước ngoài xin visa thường trú Úc đã lên đến mức từ<br />
$100,000 đến $120,000, trong khi đó thì thông tin chính chức của chính phủ<br />
cho thấy cái giá này là $80,000.<br />
TRANG 22
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Từ năm 2015 Cảnh sát liên bang (AFP) và Lực lượng biên phòng (Australian<br />
Border Force : ABF) cùng Bộ Dịch vụ Nhân sinh đã thành lập nhóm<br />
đặc nhiệm mà một trong những nhiệm vụ chính là tra các vụ kết hôn giả, đến<br />
nay đã phát hiện gần 2000 vụ. Trong đó số lượng bị phát hiện trong gia đoạn<br />
2015-16 là 278, nhưng đến giai đoạn 2017 - 2018 là 668.<br />
Thời gian qua chính phủ đã sử dụng đủ biện pháp và kỹ thuật để vạch trần<br />
trò qua mặt luật pháp này. Đó là phối kiểm dữ liệu thông tin trên hệ thống điện<br />
toán, nhận diện những người vừa khai độc thân để nhận trợ cấp thất nghiệp,<br />
nhưng lại vừa có vợ hay có chồng là người nước ngoài, đang xin thường trú<br />
Úc theo diện “partner visa”.<br />
Tin cho thấy lệ phí xin “partner visa” lên đến $7000 thế nhưng những<br />
người thất nghiệp này không ngán, vẫn nộp đơn ào ào.<br />
Cơ quan điều tra đã ra soát hàng ngàn trường hợp như vậy và bất cứ lúc nào<br />
cũng có thể gọi lên phỏng vấn.<br />
Năm 2018, khi Jagjit Singh bị bắt và bị truy tố ra tòa, ABF đã phá vỡ một<br />
mạng lưới chuyên môi giới các vụ kết hôn giả, qua những vụ dàn xếp ngớ ngẩn<br />
hay lời khai “thật thà”:<br />
- Một phụ nữ trả cho một người đàn ông $80,000 để chịu làm hôn thú với<br />
ông ta rồi sau đó mang thai. Tuy nhiên khi bị ABF thẩm vấn, cô ta và thú nhận<br />
đây là con của một người đàn ông khác,<br />
- Một phụ nữ đến Melourne bằng visa ngắn ngày, sau đó kết hôn với một<br />
công dân Úc để ở lại. Tuy nhiên họ lại làm “đám cưới” ngay giữa lúc “ông<br />
chồng” đang sống và làm việc ở nước ngoài.<br />
Ngày 25.5.2015 Bộ Di trú - Biên Phòng và Bộ dịch vụ Nhân sinh đã tuyên<br />
bố ra mắt hệ thống đối chiếu dữ kiện giữa hai bộ. Mục tiêu của hệ thống này<br />
là để so sánh thông tin trong hồ sơ cá nhân của những cặp vợ chồng đã kết hôn<br />
hay sống chung không hôn thú (de facto) giữa hai bộ: nếu có sự khác nhau có<br />
nghĩa là họ đã khai gian để hưởng thêm trợ cấp.<br />
Trên thực tế đã có hàng ngàn người làm đơn bảo lãnh cho vợ hay chồng<br />
đến Úc và trong hồ sơ của Bộ Di trú thì họ là những cặp vợ chồng sống chung;<br />
tuy nhiên trong hồ sơ của Bộ Dịch vụ Nhân sinh thì họ không còn sống chung.<br />
Lúc đó ông Peter Dutton, còn giữ chức Tổng trưởng Di trú, xác nhận là tình<br />
trạng kết hôn giả đã gia tăng trong những năm qua và nhấn mạnh là “những kẻ<br />
cố tình lạm dụng hệ thống di trú và phúc lợi của Úc sẽ bị tóm cổ”.<br />
Chính phủ đã tuyên bố hệ thống này tại Canbera ngay giữa lúc Tòa Sơ<br />
thẩm Brisbane xét xử hai vợ chồng Divya Krishne Gowda và Chetan Mohanial<br />
Mashru với cáo buộc tổ chức hôn nhân giả với mục đích xin visa diện đoàn tụ<br />
vợ chồng cho những người đàn ông Ấn Độ.<br />
Cô Gowda, lúc đó 34 tuổi, là một nhân viên công chứng hôn nhân, bị cáo<br />
TRANG 23
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
buộc 17 tội danh liên quan đến việc sắp xếp hôn nhân giả. Còn ông chồng<br />
Mashru là nhà môi giới dịch vụ di trú 35 tuổi, bị cáo buộc 17 tội danh liên quan<br />
đến việc sắp xếp hôn nhân giả, 14 tội danh lừa đảo để gây tác động đến đơn<br />
xin visa và 18 tội danh về dùng các biện pháp dối trá để tác động đến quyết<br />
định của các công chức.<br />
Trong phiên xử khai mạc, ba nữ công dân Úc đã thú nhận là đồng ý kết<br />
hôn giả để lấy tiền.<br />
Một phụ nữ trẻ tuổi tên Charlotte Marshall cho biết cô và người bạn chia<br />
phòng sẽ được trả tiền nếu đồng ý, theo đó ngay trong ngày “cưới” họ sẽ được trả<br />
$1,500 và sau đó sẽ được trả mỗi tháng $1,000.Theo cáo trạng thì hành động dối<br />
trá của hai người kéo dài từ tháng Ba năm 2011 đến tháng Ba năm 2012, trong<br />
đó họ tính giá cho mỗi người xin visa qua hôn nhân từ $10,000 đến $20,000.<br />
Trong phiên đối chất do Trạng sự Mark McCarthy của nữ nghi can Gowda,<br />
nhân viên Bộ Di trú là Robert Ansell cho hay trong vụ này họ đã phanh phui<br />
ra sự dính líu của hàng chục phụ nữ Úc và đàn ông Ấn Độ. Tuy nhiên Bộ di<br />
trú không truy tố tất cả ra tòa vì không có đủ tài nguyên, thay vào đó chỉ truy<br />
tố những kẻ tổ chức.<br />
Sau đó, tháng Hai năm 2017 cả Gowda vàMashru bị kêt tội sắp xếp 16 vụ<br />
hôn nhân giả để 16 công dân Ấn xin thường trù Úc, ông Mashru bị phạt 4 năm<br />
rưỡi tù và bà Gowda bị ba năm tù. Tuy nhiên họ kháng án với lý do những<br />
“thủ tục kết hôn” mà họ tiến hành là “không thực sự có sự nghiêm túc của một<br />
hôn lễ hay thủ tục đăng bộ hôn thú”. Lý lẽ này của luật sư đã thuyết phục tòa<br />
và họ được tha bổng!<br />
Cựu chánh tòa bị án tù kháng cáo<br />
Graeme Curran<br />
TRANG 24
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
N<br />
gày 12.6.<strong>2020</strong> ông Graeme Curran - 70 tuổi, nguyên là một Chánh tòa<br />
sơ thẩm của tiểu bang NSW - đã nộp đơn kháng án, muốn đảo ngược<br />
quyết định của Tòa Trung thẩm NSW.<br />
Năm ngoái, sau khi bị bồi thẩm đoàn tuyên bố có tội, có hành vi ấu dâm<br />
trong giai đoạn từ năm <strong>19</strong>81 đến <strong>19</strong>83, ngày 23.8.20<strong>19</strong> Graeme Curran đã<br />
bị Tòa Trung thẩm NSW trừng phạt bản án hai năm bốn tháng tù giam. Lúc<br />
đó viên quan tòa từng bỏ tù nhiều người nay lại bị còng tay giải ra xe để chở<br />
thẳng về nhà tù.<br />
Ông Curran là một trong những chánh tòa sơ thẩm nổi tiếng nhất tại NSW,<br />
nhậm chức vào tháng Tám năm 2002. Ông đã phụ trách Tòa án thiếu nhi (the<br />
Children’s Court) từ năm 2004 đến 20<strong>06</strong> và sau đó đã xử nhiều vụ án tại các<br />
tòa địa phương hay tòa sơ thẩm ở Burwood, Blacktown, Mt Druitt và tòa<br />
Downing Centre.<br />
Nhận được đơn tố cáo, năm 2014 Cảnh sát NSW đã thành lập nhóm điều<br />
tra Strike Force Stantke để điều tra và đến năm 2017 thì tiến hành thủ tục truy<br />
tố. Theo điều tra thì lúc đó ông Curran là bạn của gia đình nạn nhân thuộc về<br />
một “giai tầng thấp hơn” và lạm dụng sự nể trọng của họ để lạm dụng tình dục<br />
nạn nhân đến 9 lần.<br />
Theo cáo trạng thì ông Curran gặp thiếu niên trên vào năm <strong>19</strong>74 khi ông<br />
đã 22 và thiếu niêu ấy chỉ mới có 7 tuổi, sau đó đóng vai trò như một ông cha<br />
đỡ đầu, vung tiền ra cưng chiều, đưa đi du ngoạn đó đây, trong đó có 5 chuyến<br />
du lịch Âu châu.<br />
Ông Curran bác bỏ cáo buộc này, thừa nhận là ông từng ngủ chung giường<br />
với thiếu niên trên nhưng quan hệ giữa họ như là cha với con. Ông cũng thuật<br />
trước tòa cảnh đối đáp giữa ông với mẹ của thiếu niêu trên vào năm <strong>19</strong>86,<br />
trong đó bà mẹ thắc mắc là ông có “đụng” vào con mình hay không, ông tr<br />
ảlời là có lần ông tình cờ bước vào phòng ngủ và thấy cậu bé nằm trần truồng<br />
trên giường với dương vật cương cứng, và lúc đó ông cảm thấy “lúng túng<br />
và xấu hổ”.<br />
Không rõ có phải do thù hằn ông quan tòa này hay không mà cảnh sát đã<br />
quyết làm tới cùng trong vụ này. Vì trước khi Cảnh sát NSW mở cuộc điều tra<br />
một năm, ông Curran đã kịch liệt chỉ trích Cảnh sát NSW bao che tội phạm và<br />
truy bức sĩ quan của mình.<br />
Sư vụ liên đến tên tội phạm Wayne Edward Jones đang ngồi tù với bản án<br />
ít nhất 20 năm tù vì tội giết chết bà Michelle Reynolds, một phụ nữ đã có bốn<br />
con. Tuy nhiên những kẻ tiếp tay cho y giết người lại bình an vô sự.<br />
Án mạng trên diễn ra tháng 12 năm 2012 tại vùng Central Coast, trong đó<br />
can phạm trên đã tra tấn rồi siết cổ bà Michelle Reynolds đến chết. Theo ông<br />
thì nếu Cảnh sát NSW làm trọn phận sự của mình thì sự việc đau lòng này sẽ<br />
không xảy ra: đáng ra thì Jones phải bị cầm tù vì một loạt các hành vi buôn bán<br />
TRANG 25
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ma túy, tuy nhiên cảnh sát đã không chịu truy tố đương sự.<br />
Thay vào đó Cảnh sát NSW lại truy bức người của mình, áp dụng biện<br />
pháp kỷ luật và truy tố Senior Constable Glen Roberts (người đã bắt Jones)<br />
với cáo buộc “ngụy tạo bằng chứng”. Để làm chuyện này, các thế lực khống<br />
chế ban hình sự Cảnh sát NSW đã giấu kín các bằng chứng quan trọng có thể<br />
giúp ông Roberts.<br />
Trong phiên xử tại Tòa Sơ thẩm Sydney’s Downing Centre năm 2013, hồ<br />
sơ truy tố chỉ dựa duy nhất vào lời khai của viên cảnh sát trực, theo đó ông<br />
Roberts thừa nhận với cô ta là “không thực sự chứng kiến vụ trao đổi ma túy”.<br />
Tuy nhiên khi gọi các nhân chứng ra tòa, bao gồm một sĩ quan cấp bậc<br />
inspector và một sergeant có mặt vào tối hôm đó, ai cũng xác nhận lời khai của<br />
Roberts: thực sự thấy cảnh trao đổi ma túy. Hơn nữa, Cảnh sát đã giấu nhẹm<br />
thông tin trong suốt hai năm: lời khai của một nữ sĩ quan được gọi đến để thu<br />
âm lời thẩm vấn đồng phạm của Jones.<br />
Với bằng chứng này nguyên Chánh Tòa Curran đã bác bỏ vụ án này và<br />
nặng nề chỉ trích Cảnh sát NSW vì giấu các bằng chứng quan trọng: nếu không<br />
bị lôi ra kịp thời, có thể đẩy ông Roberts vào cảnh tù tội.<br />
Sau khi được tha bổng, ông Roberts đã yêu cầu cấp trên điều tra những kẻ<br />
chịu trách nhiệm trong việc tha bổng tên sát nhân Jones và mưu toan hãm hại<br />
mình. Tuy nhiên Bộ phận Giám sát Hạnh kiểm (Professional Standards Command:<br />
PSC) từ chối, cho rằng những điều ông ta khiếu nại là “vặt vãnh, mang<br />
tính quấy nhiễu và không xuất từ thiện ý”.<br />
Bị từ chối, ông Roberts đã tự mình tìm kiếm câu trả lời theo luật tự do<br />
thông tin (freedom-of-information). Tuy nhiên ông cũng bị từ chối viện lẽ nếu<br />
bị tiết lộ tài liệu này sẽ gây ra hậu quả trái ý trong việc điều hành nhân viên.<br />
Úc sẽ không đầu hàng Trung Quốc<br />
B<br />
ất kể việc Trung Quốc liên tiếp áp dụng gia tăng các đòn trừng phạt về<br />
thương mại, Thủ tướng Scott Morrison vẫn thể hiện thái độ cứng rắn.<br />
Hôm thứ Năm (11/6/<strong>2020</strong>) ông tuyên bố Úc sẽ không “bán rẻ” các giá trị của<br />
mình và khuất phục trước “sự dọa nạt” của Trung Quốc. Đồng thời, ông cũng<br />
tuyên bố là tiểu bang Victoria nên rút khỏi thoả thuận đã ký với Trung Quốc về<br />
Sáng kiến Vành đai-Con đường (BRI).<br />
Trong cuộc phỏng vấn đài phát thanh 3AW vào sáng 11.6./<strong>2020</strong> ông Morrison<br />
nhấn mạnh rằng Thủ hiến Victoria, ông Daniel Andrew, nên từ bỏ việc<br />
thỏa thuận BRI đã ký với Trung Quốc vì thỏa thuận này “không phù hợp với<br />
lợi ích quốc gia của Úc”. Ông phát biểu: “Đây không phải là chương trình mà<br />
nước Úc tham gia và không phải là chính sách đối ngoại của Úc. Tất cả các<br />
TRANG 26
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
tiểu bang của Úc không nên có bất kỳ hoạt động nào không phù hợp với chính<br />
sách của Liên bang”.<br />
Như Việt Luận đã thông tin, ông Andrew muốn tham gia sáng kiến này là<br />
để các công ty thuộc bang Victoria có thể tham gia các dự án đầu tư của Trung<br />
Quốc ở nước ngoài, cụ thể lại là các đảo quốc Thái Bình Dương; đổi lại các<br />
công ty Trung Quốc cũng có thể đầu tư vào các dự án tại hạ tầng cơ sở tại bang<br />
Victoria và, từ đó tạ ra công ăn việc làm. Điều này trái với chính sách ngoại<br />
giao của quốc gia vì Úc muốn ngăn chặn việc Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng<br />
tại khu vực Thái Bình Dương. Mặt khác, còn có thông tin cho rằng ngoài các<br />
dự án hạ tầng cơ sở, Trung Quốc còn muốn đầu tư vào nhiều lĩnh vực như kỹ<br />
thuật sinh học, nông nghiệp, thực phẩm, mỹ phẩm và một số kỹ nghệ khác.<br />
Dẫu sao thì đây mới chỉ là những tin tức hành lang, và trên thực tế chính phủ<br />
liên bang cũng không thể nắm chính xác Victoria đã ký cụ thể cái gì với Trung<br />
Quốc trong khuôn khổ sáng kiến này.<br />
Ông Michael O’Brien, lãnh tụ Liên đảng đối lập Victorria, từng nhiều lần<br />
tuyên bố là nếu thắng cử, chính quyền Liên đảng sẽ rút khỏi thỏa thuận này.<br />
Ngày 11.6, ông O’Brien lại tuyên bố trên truyền thông: “Đó căn bản là một<br />
vụ giao dịch ngu xuẩn. Đối với chúng ta, nó chỉ gây tác hại cho an ninh và chủ<br />
quyền chứ không hề có chút lợi nào. Andrews cần thừa nhận ông ấy đã làm<br />
sai, mong ông ấy hãy rút khỏi “Vành đai, con đường” vì chúng ta có chung lợi<br />
ích, đối ngoại cần phải có sự đồng thuận”.<br />
Cùng ngày, ông Morrison còn cứng rắn tuyên bố Úc sẽ không đánh đổi các<br />
giá trị của mình hay khuất phục trước sự đe dọa từ Trung Quốc sau khi Bắc<br />
Kinh tiếp tục trừng phạt Úc tên lĩnh vực giáo dục đại học.<br />
Sau một loạt các biện pháp trừng phạt kinh tế với các sản phẩm thịt bò,<br />
lúa mạch, du lịch, ngày 9.6.<strong>2020</strong> Bộ Giáo dục Trung Quốc 6 khuyến cáo sinh<br />
TRANG 27
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
viên không nên đến Úc học tập vì tình trạng phân biệt chủng tộc gia tăng xuất<br />
phát từ đại dịch Covid-<strong>19</strong>. NGày hôm sau truyền thông Trung Quốc làm ầm<br />
ĩ thông điệp này.<br />
Úc hiện là điểm đến nằm trong top 3 quốc gia hàng đầu thu hút sinh viên<br />
nước ngoài, sau Mỹ và Anh. Khoảng hơn 212,000 sinh viên Trung Quốc theo<br />
học tại Úc, chiếm khoảng 28% tổng sinh viên quốc tế và Trung Quốc khai thác<br />
điều này để bắt chẹt Úc.<br />
Ngày 11.6.<strong>2020</strong> Bộ Ngoại giao Úc đã gửi công thư phản đối đến Bộ Ngoại<br />
giao Trung Quốc và Tòa Đại sứ Trung Quốc tại Canberra, bác bỏ tuyên bố<br />
của Bắc Kinh cho rằng Úc là điểm đến không an toàn cho sinh viên quốc tế.<br />
Trả lời phỏng vấn đài phát thanh 2GB ở Sydney, ông Morrison nhấn mạnh<br />
sinh viên Trung Quốc có quyền quyết định đến Úc hay không. Ông tuyên bố:<br />
“Úc cung cấp các sản phẩm du lịch và giáo dục tốt nhất trên thế giới và tôi<br />
biết điều đó rất hấp dẫn. Chúng ta là một quốc gia thương mại, mở cửa nhưng<br />
chúng tôi sẽ không bao giờ đánh đổi các giá trị của mình hay khuất phục trước<br />
sự đe dọa từ bất kỳ nước nào. Điều quan trọng là Úc luôn hành động vì lợi ích<br />
quốc gia và không dễ dàng bị đe dọa.”<br />
Ông Morrison nhấn mạnh rằng bất cứ tuyên bố nào về phân biệt chủng tộc<br />
đối với sinh viên Trung Quốc tại Úc đều là “rubbish” (rác rưởi). Nhấn mạnh<br />
rằng Úc luôn kiên định về quan niệm giá trị của chính mình và mối đe dọa của<br />
Trung Quốc đối với Úc mới “thực sự là một vấn đề”. Ông nói: “Chúng ta là<br />
người Úc, chúng ta không có hành động nào và chúng ta cũng không làm bất<br />
cứ điều gì mâu thuẫn với các giá trị của chúng ta, hoặc cố gắng tỏ ra thù địch<br />
với quan hệ đối tác Trung Quốc. Cho dù đó là trên các mạng viễn thông, sự<br />
can thiệp của nước ngoài trong việc bảo vệ nhân quyền hay lập trường tự do<br />
và cởi mở của chúng ta, thì đây là lập trường của chúng ta”.<br />
Covid-<strong>19</strong>: Tiến nhanh đến<br />
giai đoạn ba<br />
T<br />
rong cuộc họp ngày 12/6/<strong>2020</strong> Nội các quốc gia đã đồng ý một số biện<br />
pháp nới lỏng các biện pháp phòng dịch để thúc đẩy du lịch nội địa và<br />
mở cửa cho sinh viên quốc tế quay lại Úc. Đây là những giải pháp nằm trong<br />
giai đoạn cuối ba của chiến lược ba giai đoạn<br />
Nội các quốc gia đã đồng ý xóa bỏ giới hạn tụ tập 100 người bên trong các<br />
tòa nhà và sẽ áp dụng tại hầu hết các tiểu bang và vùng lãnh thổ sẽ thực hiện<br />
trong tháng tới. Tới thời điểm đó các cuộc tụ họp trong nhà, bao gồm đám<br />
TRANG 28
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
cưới, đám tang và thực hiện nghi lễ tôn giáo sẽ không bị hạn chế số ngườ, chỉ<br />
cần đáp ứng đúng tiêu chỉ bốn mét vuông mỗi người là đủ,<br />
Trong khi đó thì các cuộc tụ họp ngoài trời thì hạn chế với mức 10,000<br />
người. Các đại nhạc hội đang được chính phủ cân nhắc cho mở cửa trở lại,<br />
nhưng các quy tắc mới yêu cầu bất kỳ sự kiện ngoài trời nào cũng phải có chỗ<br />
ngồi và bán vé để chắc chắn giữ khoảng cách xã hội.<br />
Tuy nhiên người dân không thể đến các hộp đêm trong thời gian này. Thủ<br />
tướng Scott Morrison nhấn mạnh rằng những nơi này sẽ đóng cửa lâu hơn.<br />
Cũng trong giai đoạn ba này thì tất cả các chuyến du lịch và việc đi lại giữa<br />
các tiểu bang sẽ phục hồi lại vào tháng Bảy, tuy nhiên cụ thể lúc nào thì vẫn<br />
còn tranh cãi giữa các nhà lãnh đạo tiểu bang và lãnh thổ.<br />
Tiểu bang Nam Úc tuyên bố sẽ mở cửa biên giới trở lại vào ngày 20.7.<strong>2020</strong><br />
và Queensland sẽ mở cửa biên giới ngày 10.7, Bắc Úc này 20/7, Tasmania<br />
cuối tháng 7 và Tây Úc chưa cho biết ngày. Thủ tướng Morrison cho biết khu<br />
vực duy nhất mà ông nghĩ sẽ không mở cửa biên giới vào tháng tới là Tây Úc<br />
nhưng ông cho hay bất luận tiểu bang này quyết định thế nào, một dự báo kinh<br />
tế đều đặt trên giả định là toàn bộ các tiểu bang và lãnh thổ đều tự do thông<br />
thương với nhau.<br />
Về việc kiểm soát bệnh dịch, Giám đốc y tế liên bang, Giáo sư Brendan<br />
Murphy, cho biết cuộc chiến mà Úc thực hiện đang mang lại hiệu quả ở một<br />
số khu vực, khi quét sạch coronavirus. Ông phát biểu: “Thật là tuyệt vời khi<br />
chúng ta có thể loại bỏ virus một cách hiệu quả tại thời nhiều nơi trên đất<br />
nước, Nhưng đó không phải là mục tiêu của nước Úc vì lẽ chúng ta biết rằng<br />
TRANG 29
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
khách du lịch sẽ quay trở lại, chúng tôi hiểu rằng việc sắp xếp cách ly sẽ không<br />
mang lại an toàn 100% vào mọi thời điểm”.<br />
Giáo sư Murphy cho biết Úc đã “chuẩn bị tốt” để giải quyết bất kỳ trường<br />
hợp nhiễm bệnh nào hoặc các ổ dịch bùng phát, đó là một phần lý do tại sao<br />
Nội các Quốc gia đưa ra quyết định điều chỉnh bước thứ ba trước thời hạn.<br />
Trong cuộc họp báo sau đó, có phóng viên chất vấn việc một số chương<br />
trình của diễn viên hài Chris Lilley bị NetFlix xóa khỏi các dịch vụ phát sóng<br />
trực tuyến vì động chạm đến các vấn đề như bệnh nhân tâm thần, đồng tính,<br />
lạm dụng tình dục và kỳ thị chủng tộc. Tuy nhiên ông Morrison đã giận dữ<br />
phản ứng, cho biết ông chỉ quan tâm đến việc làm sao để càng nhiều người<br />
Úc có thể quay trở lại làm việc sau đại dịch càng tốt. Ông nói: “Tôi lo lắng<br />
đến công ăn việc làm. Tôi lo lắng cho 800,000 người Úc phải xin trợ cấp<br />
JobSeeker trong ba tháng qua. Tôi không quan tâm đến những gì người ta<br />
đang chiếu trên các dịch vụ phát trực tuyến. Hãy chú ý đến việc người Úc<br />
đang bị thiệt hại hiện tại và họ thực sự bị ảnh hưởng, và tôi sẽ không bị phân<br />
tâm khỏi điều này.”<br />
Về kế hoạch đưa sinh viên quốc tế quay trở lại Úc, ông Morrison cho hay<br />
chính phủ liên bang đang hợp tác chặt chẽ với các tiểu bang và lãnh thổ để phát<br />
triển kế hoạch cho sinh viên trở lại trong một “môi trường kiểm soát chặt chẽ”.<br />
Sinh viên chỉ có thể đến Úc theo các kế hoạch được phê duyệt trước được<br />
thiết kế cho “các tổ chức giáo dục cụ thể”.<br />
Các trường đại học Úc cũng cho biết họ hoan nghênh tin tức này, khẳng<br />
định các chương trình thí điểm có thể bắt đầu “sớm nhất vào tháng tới”.<br />
Hãng bia Úc bị tin tặc tấn công<br />
Lion - hãng bia lớn nhất tại Úc và New Zealand với các loại bia như<br />
XXXX Gold, Tooheys, Hahn, James Boag và Little Creatures – đã bị<br />
bị tin tặc tấn công mạng bằng mã độc đòi tiền chuộc (ransomware) vào hôm<br />
thứ Hai (8.6.<strong>2020</strong>) và ngay hôm sau buộc phải ngừng hoạt động.<br />
Sự việc đã gây thiếu hụt nguồn cung cho các quán rượu và nhà hàng trong<br />
bối cảnh hai nước này đang từng bước nới lỏng lệnh phong tỏa được áp đặt<br />
nhằm ngăn chặn đà lây lan của dịch viêm đường hô hấp cấp Covid -<strong>19</strong>.<br />
Mã độc này làm tê liệt hệ thống máy tính cho đến khi tin tặc nhận được<br />
một khoản tiền. Lion không nêu chi tiết yêu cầu về khoản tiền chuộc, nhưng<br />
cho biết sẽ mất nhiều thời gian hơn dự kiến để hệ thống sản xuất của hãng có<br />
thể hoạt động trở lại.<br />
TRANG 30
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Lion cho biết cuộc tấn công mạng rơi vào thời điểm “không thể tệ hơn” khi<br />
các quán rượu, nhà hàng và các sự kiện thể thao tại Úc và New Zealand đang<br />
bắt đầu hoạt động trở lại, gây nên sự thiếu hụt nguồn cung tạm thời.<br />
Công dân Úc bị Trung Quốc<br />
phạt án tử hình<br />
TRANG 31
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Theo thông tin trên website của của Tòa án tinh Quảng Châu thì ông<br />
Karm Gilespie, một công dân Úc, đã bị n xử án tử hình với tội buôn<br />
bán ma túy trong phiên xử ngày 10.6.<strong>2020</strong>.<br />
Theo tin của đài ABC thì Karm Gilespie bị bắt tại Phi trường Quảng Châu<br />
vào tháng 12 năm 2013 giữa lúc mang theo 7.5 kg methamphetamine trong<br />
hành lý,<br />
Thông tin trên website này diễn tả tên của can phạm này theo phiên âm<br />
Trung Quốc, được một số tờ báo Úc chuyển sang tiếng Anh là Cam Gillesby,<br />
một số tờ báo Trung Quốc gọi tên của can phạm này là Cam Giles.<br />
Có vẻ như bản án của Karm Gilespie là đòn “dằn mặt” của Trung Quốc,<br />
điều mà nước này đã làm với Canada vào năm ngoái.<br />
Tử tù này năm nay 56 tuổi, đã có vợ con, ngoài nghề diễn xuất còn tham<br />
gia diễn thuyết và kinh doanh, lớn lên tại vùng Bradvale thuộc vùng sa mạc<br />
phía Tây của Victoria.<br />
Đa số bạn bè và thân nhân của ông Karm Gilespie tại Melbourne đều bị sốc<br />
trước tin này và có người cho rằng ông ta bị gài bẫy.<br />
Gilespie bỏ học sớm để học nghè đóng caravans ở Ballarat và mơ làm cầu<br />
thủ AFL, tuy nhiên một tai nạn xe hơi khiến ông gác giấc mơ này lại và theo<br />
đuổ nghề diễn xuất, tối nghiệp khoa kịch trường tại đại học Deakin vớ bằng<br />
cử nhân kịch nghệ, vũ đạo, Anh ngữ và truyền thông, từng tham gia trong các<br />
phim The Man from Snowy River và Blue Heelers.<br />
Đầu thập niên 2000s, Gilespie chuyển sang nghề tài chính và địa ốc đồng<br />
thời đi khắp Úc, New Zealand và các nước Á châu diễn thuyết về cách làm<br />
giàu tại Úc.<br />
Năm 2015 một công dân Úc tên Bengali Sherrif đã bị án tử hình vì tội buôn<br />
bán ma túy, vận chuyển ma túy từ Trung Quốc về Úc và bị bắt tại phi trường<br />
Quảng Châu, nhưng trường hợp của này có thể giảm thành án chung thân nếu<br />
có hạnh kiểm tốt trong hai năm.<br />
Sinh viên du học có thể đến Úc<br />
vào tháng 7 tới<br />
C<br />
hính phủ liên bang đang phối hợp với các tiểu bang về kế hoạch đón<br />
sinh viên quốc tế trở lại học tập. Chính phủ đang cân nhắc nhiều biện<br />
pháp nhằm khôi phục hoạt động của nền kinh tế sau giai đoạn “đông lạnh”<br />
do tác động của đại dịch Covid-<strong>19</strong> và một trong những mục tiêu trọng tâm là<br />
khôi phục lại cách cửa du học vì lĩnh vực này đóng góp cho nền kinh tế $38<br />
tỷ một năm.<br />
TRANG 32
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Theo dự tính thì Đại học Quốc gia Úc (ANU) và Đại học Canberra sẽ là<br />
các trường đầu tiên mở cửa đón sinh viên quốc tế trên các chuyến bay “giải<br />
cứu” vào tháng 7. Trong khi đó các trường đại học ở Sydney, Melbourne và<br />
Brisbane cũng đang trù liệu kế hoạch đón sinh viên quốc tế kèm theo các biện<br />
pháp kiểm dịch chặt chẽ. Dự kiến các sinh viên năm cuối có nhu cầu hoàn<br />
thành khóa học đúng thời hạn sẽ được ưu tiên. Các sinh viên này sau khi nhập<br />
cảnh sẽ phải cách ly trong 2 tuần và chi phí cho chuyến bay đến Úc sẽ được<br />
các trường và các tiểu bang gánh vác.<br />
Việc Australia đóng cửa biên giới để ngăn dịch Covid-<strong>19</strong> được dự báo sẽ<br />
khiến ngành giáo dục đại học nước này thiệt hại 18 tỷ AUD trong 4 năm. Trong<br />
đó một số trường như Đại học RMIT, Đại học Monash, Đại học Kỹ thuật Sydney<br />
(UTS), Đại học La Trobe và Đại học Canberra… là những trường đại học<br />
đang chịu rủi ro tài chính cao nhất.<br />
New South Wales và Victoria là tiểu bang duy nhất tại Úc không đóng cửa<br />
biên giới trong giai đoạn dịch bệnh. Các bang này đang lên kế hoạch đón sinh<br />
viên quốc tế trở lại học tập từ học kỳ 2, bắt đầu từ cuối tháng 7 đến đầu tháng<br />
8 sắp tới./.<br />
Thủ tướng Morrison xin lỗi về<br />
chuyện nô lệ ở Úc<br />
B<br />
ị chỉ trích tứ phía vì nhận xét về tình trạng nô lệ tại Úc, hôm 12.6.<strong>2020</strong><br />
Thủ tướng Scott Morrison đã phải lên tiếng xin lỗi, cho biết ông tôi<br />
không có ý xúc phạm và nếu lỡ động chạm đến ai đó, ông “vô cùng hối tiếc<br />
TRANG 33
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
và xin lỗi”.<br />
Trước đó, ngày 11.6.<strong>2020</strong> ông Morrison nhận xét trên Đài phát thanh 2GB<br />
về các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc ở Mỹ, cũng như toàn thế giới<br />
và kêu gọi dỡ các bức tượng của nhà thám hiểm người Anh James Cook, cho<br />
rằng nước Úc không hề có tình trạng nô lệ nên sau đó bị chỉ trích dữ dội. Nhiều<br />
người vạch ra cách bằng chứng về các nô lệ trong các trại chăn nuôi và những<br />
cư dân thuộc các đảo quốc Thái Bình Dương bị bắt cóc về làm việc trong các<br />
nông trại mía.<br />
Trong lời xin lỗi nói trên, ông Morrison phần trần lời bàn “không có chế<br />
độ nô lệ” của ông chỉ đề cập cụ thể tới thực tế là thuộc địa đầu tiên của Úc là<br />
New South Wales, được thành lập mà không sử dụng rộng rãi lao động nô lệ.<br />
Ông phát biểu: “Mời bình luận của tôi không có ý xúc phạm đến ai và nếu<br />
lỡ động chạm đến ai đó, tôi vô cùng hối tiếc và xin lỗi về điều này. Tôi không<br />
có ý sa đà và cuộc đấu tranh biện về lịch sử. Tôi chỉ đơn giản chỉ cố gắng đưa<br />
ra quan điểm rằng Úc có các vấn đề trong lịch sử. Chúng ta đã thừa nhận và<br />
cần phải giải quyết chúng.”<br />
Vẫn thua dù bị bồi thẩm đón “ra<br />
án nhanh để về đi chơi”<br />
C<br />
an phạm Melissa Jade Higgins đã thất bại, không được xóa bản án 7<br />
năm tù vì tội lừa đảo chính phủ liên bang của mình, cho dù cô đưa ra<br />
thông tin cho thấy phiên tòa xử án cô diễn ra một cách rất hời hợt.<br />
Năm 2017 can phạm này bị Tòa Trung thẩm NSW trừng phạt bản án 7 năm<br />
tù vì tội án gian lận $3.6 triệu trợ cấp giữ trẻ, trong đó thời hạn thọ án tối thiểu<br />
TRANG 34
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Melissa Higgins<br />
là 4 năm, tức có thể xin ân xá vào tháng Năm năm 2021.<br />
Can phạm này năm nay 31 tuổi, can tội lừa đảo khi tham gia quản trị nhà<br />
trẻ Aussie Giggles của gia đình mình tại thị trấn ở biên giới giữa hai tiểu bang<br />
Victoria và NSW. Theo cáo trạng thì từ tháng 9 năm 2013 đến tháng Ba năm<br />
2015, cô đã khai khống số trẻ em được gởi cho trung tâm giữ trẻ để lấy tiền trợ<br />
cấp “Special Child Care Subsidies (SCCB)”. Không chỉ khai khống, cô còn<br />
tính phí đến mức cực kỳ phi lý: tính chi phí giữ trẻ SCCB là $180 một giờ,<br />
tức cha mẹ có con gởi ở đây phải tốn $9000 một tuần, trong đó phần lớn được<br />
chính phủ tài trợ.<br />
Trò làm ăn này chấm dứt vào tháng Ba năm 2015 khi cô bị Cảnh sát liên<br />
bang bắt và bị tòa ra lệnh phong tỏa trương mục ngân hàng, đồng thời ra lệnh<br />
tịch thu tài sản trị giá $2,250,000 cùng chiếc xe hơi $90,000.<br />
Trong phiên xử cuối năm 2016, cô kêu nài mình vô tội, viện lý do tâm lý,<br />
do căng thẳng và hội chứng “lo âu cực độ” (extremely severe anxiety) và kêu<br />
gọi tòa không nên bỏ tù mình. Ra tòa làm chứng, mẹ cô cho biết từ ngày bị<br />
kết tội, con gái bà đã bị xuống tinh thần và bà sợ rằng con gái mình sẽ tự hại<br />
mình. Tuy nhiên Công tố viên bác bỏ, cho rằng tòa chẳng thể nào tin vào lời<br />
làm chứng “mẹ bênh con” này.<br />
Năm ngoái cô kháng án, cho rằng hình phạt kể trên quá nặng trong khi cô<br />
bị xét xử một cách bất công, tuy nhiên nỗ lực này đã bị thất bại với phán quyết<br />
công bố cuối tuần qua (12.6.<strong>2020</strong>).<br />
Đơn kháng án viện dẫn biên bản của bồi thẩm đoàn do một người giấu mặt<br />
gởi đến, cho thấy cảnh nghị án của bồi thẩm đoàn rất qua loa.<br />
Biên bản cho thấy trong suốt phiên tòa, một thành viên bồi thẩm đoàn liên<br />
tiếp cáu nhàu về việc phải hoãn kế hoạch du lịch Darwin tiện thể thăm con<br />
của mình, than thở là tòa xử sao lâu quá, không làm nhanh nhanh để cho cô<br />
TRANG 35
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
lỡ chuyến đi!<br />
Trong quá trình nghị án của bồi thẩm đoàn, nhiều thành viên đã tỏ ra bực<br />
dọc, trong đó có một phụ nữ - không nói rõ có phải phụ nữ “lỡ chuyến đi nói<br />
trên hay không, nổi giận bỏ ra ngoài”.<br />
Trong quá trình nghị án họ đã cãi nhau, có người khóc, có một số tuyên<br />
bố bản án không có sự đồng thuận và một số thành viên muốn “xử cho rồi”,<br />
Cô cho rằng mình đã không được xét xử công bằng và do đó phải hủy bỏ<br />
bản án sơ thẩm.<br />
Tuy nhiên Tòa Tái thẩm án hình sự NSW (NSW Court of Criminal Appeal)<br />
bác bỏ lý lẽ này,<br />
Những hành vi quá khích của<br />
người ủng hộ biểu tình<br />
L<br />
ên tiếng ngày 14/6/<strong>2020</strong> Thủ tướng Scott đã gay gắt chỉ trích hành<br />
động “đáng thất vọng” của một số người biểu tình là sau khi tượng<br />
các nhân vật nổi tiếng của bị bôi bẩn và viết bậy. Theo ông Morrison cho rằng<br />
hành vi này nhằm gây sự chú ý, gây chia rẽ và xúc phạm trong khi cả đất nước<br />
đang nỗ lực khôi phục cuộc sống và việc làm sau đại dịch Covid-<strong>19</strong>.<br />
Ông cho biết sẽ truy tố các đối tượng đã có hành vi xâm hại tượng đài các<br />
nhân vật nổi tiếng của nước này.<br />
Cùng ngày Cảnh NSW đã bắt giữ 2 phụ nữ 27 và 28 tuổi sau khi những<br />
TRANG 36
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
người này xitt sơn lên bức tượng Thuyền trưởng Cook đặt tại Công viên Hyde<br />
Park ở trung tâm Sydney vào sáng sớm. Hai phụ nữ này đã được đưa về đồn<br />
cảnh sát để thẩm vấn và dự kiến sẽ bị buộc tội phá hoại tài sản công.<br />
Tại bang Victoria, cảnh sát cũng đang điều tra hành vi phá hoại tài sản sau<br />
khi các bức tượng của cựu Thủ tướng Tony Abbott và John Howard tại Balarat<br />
bị phun sơn đỏ và cảnh sát tin rằng hành vi phá hoại này diễn ra từ giữa khuya<br />
cho đến 2.15 sáng 13.6.<strong>2020</strong>. Tượng ông Abbott bị viết các từ diễn tả ông ta là<br />
“đồ con heo” còn ông Howard thì bị diễn tả là kẻ “thù ghét người đồng tính”.<br />
Chính phủ cho phép sân vận động<br />
được chứa đến 10,000 khán giả<br />
Sau buổi họp Nội Các Quốc Gia vào sáng thứ Sáu 12/6, Thủ tướng Morrison<br />
cho biết, như một phần của bước thứ ba, bắt đầu vào tháng 7<br />
(chưa xác nhận rõ ngày) các sân vận động trên toàn quốc có sức chứa 40,000<br />
chỗ được quyền chứa 10,000 khán giả (25% của sức chứa).<br />
Những khán giả này phải ngồi đúng chỗ quy định và luật giới hạn 100<br />
người cho các sinh hoạt ngoài trời sẽ được thay thế bởi luật 4 mét vuông/người.<br />
Có nghĩa là không giới hạn người miễn sao tuân thủ được luật 4 mét vuông<br />
cho một người. Bên cạnh đó luật giữ khoảng cách an toàn vẫn phải áp dụng.<br />
Còn các đại nhạc (concert) ngoài trời thì sao?<br />
Thủ tướng cho biết luật mới này không áp dụng cho các lễ hội, đại nhạc hội<br />
ngoài trời nơi mà người tham dự chỉ có đứng.<br />
TRANG 37
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Luật mới cũng được áp dụng cho những sinh hoạt bên trong và bên ngoài<br />
chẳng hạn như đám cưới, đám tang không còn giới hạn 100 người như dự tính<br />
sẽ áp dụng ở giai đoạn 3, mà được thay thế bằng luật 4 mét vuông. Có nghĩa<br />
là những sinh hoạt này có thể chứa hơn 100 người nếu như thỏa mãn khoảng<br />
cách an toàn 4 mét vuông cho một người.<br />
Kế hoạch tạo 66,000 việc làm<br />
N<br />
gày 15/6/<strong>2020</strong> Thủ tướng Scott Morrison đã công bố sẽ công bố kế<br />
tạo 66,000 việc làm với kinh phí $72 tỷ cho các dự án phát triển hạ<br />
tầng.<br />
Phát biểu tại Câu lạc bộ báo chí Quốc gia nhân hội nghị Ủy ban Phát triển<br />
Kinh tế Úc (Committee for Economic Development of Australia: CEDA), ông<br />
Morrison cho biết số tiền mà chính phủ cam kết hỗ trợ nói trên sẽ được giải<br />
ngân ngay lập tức, tập trung vào các dự án quy mô nhỏ được các chính phủ tiểu<br />
bang xác định là cần ưu tiên thực hiện.<br />
Trong đó, $1 tỷ AUD (700 triệu USD) sẽ được phân bổ cho các dự án ưu<br />
tiên đã lên kế hoạch và $500 triệu AUD (350 triệu USD) còn lại là dành cho<br />
các công trình an toàn đường bộ.<br />
Ngoài ra, 15 dự án cơ sở hạ tầng ưu tiên quy mô lớn sẽ được triển khai<br />
rút gọn thời gian xử lý hành chính, giảm tải quy định, nhằm sớm hoàn thành<br />
TRANG 38
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
phê duyệt, đặc biệt là về vấn đề môi trường, để dự án có thể nhanh chóng đi<br />
vào thực tiễn.<br />
Ông Morrison nói các dự án này có tổng giá trị là $72 tỷ với sự phối hợp<br />
giữa chính phủ liên bang, các chính quyền tiểu bang và doanh nghiệp tư nhân,<br />
dự kiến tạo ra hơn 66,000 việc làm trực tiếp và gián tiếp.<br />
Ông Morrison khẳng định ưu tiên số 1 của chính phủ lúc này là đưa người<br />
dân trở lại làm việc và doanh nghiệp khôi phục sản xuất. Các chính sách kinh<br />
tế vĩ mô, trong thời điểm hiện tại, sẽ tập trung vào tăng năng suất, quản lý môi<br />
trường thông qua các biện pháp “chăm sóc đất nước” và “duy trì định hướng<br />
thương mại hướng ngoại, cởi mở và có chủ quyền”.<br />
Việc lựa chọn ưu tiên đầu tư vào cơ sở hạ tầng và các dự án đường bộ này<br />
được cho là thực hiện theo cố vấn của Ngân hàng Quốc gia (RBA) từ trước khi<br />
đại dịch COVID-<strong>19</strong> xảy ra, với việc Thống đốc RBA Philip Lowe đã lên tiếng<br />
kêu gọi Canberra nên chọn chi tiêu vào cơ sở hạ tầng đề kích thích nền kinh tế.<br />
Số liệu thống kê của Bộ Kinh tế thấy dịch COVID-<strong>19</strong> đã lấy mất hơn $100<br />
tỷ từ các hoạt động kinh tế quốc gia. Dự báo là đến quý III/<strong>2020</strong>, tỷ lệ thất<br />
nghiệp sẽ đạt đỉnh 8%, mức cao nhất trong vòng hai thập niên gần đây.<br />
Drew Pavlou kiện Đại học Queensland<br />
đòi bồi thường $3.5 triệu<br />
TRANG 39
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Sinh viên Drew Pavlou đã nộp đơn kiện Đại học Queensland cùng cá<br />
nhân viện trưởng danh dự và viện trưởng, đòi bồi thường $3.5 triệu vì<br />
đã có hành vi xâm phạm hợp đồng. Đơn kiện đã được nộp lên Tòa Thượng<br />
thẩm Queensland ngày 11.6.<strong>2020</strong>.<br />
Như Việt Luận đã thông tin, hiện Pavlou đang khiếu nại quyết định đuổi<br />
học hai năm mà Đại học Queensland (UQ) công bố vào cuối tháng qua<br />
(29.5.<strong>2020</strong>) với sự trợ giúp pháp lý hoàn toàn miễn phí của Trạng sư Tony<br />
Morris (QC). Pavlou, 21 tuổi, sinh viên ngành triết học – văn chương và lịch<br />
sử, đang được xem là sinh viên bậc cử nhân nổi tiếng nhất thế giới. Mâu thuẫn<br />
giữa sinh viên này với đại học UQ nảy sinh khi anh dấn thân hoạt động chống<br />
lại hành vi bá quyền của chính quyền Trung Quốc, đối chọi với thái độ và hành<br />
xử du côn của sinh viên Trung Quốc tại UQ, phản đối quan hệ cá nhân giữa<br />
viện trưởng UQ với nhà nước cộng sản Trung Quốc.<br />
Trong khi đó thì ban giám hiệu đại học này lại có lập trường thân Trung<br />
Quốc khi những sinh viên Trung Quốc này mang lại đến 20% nguồn thu nhập<br />
của trường. Quyết định kỷ luật hai năm nói trên lại trùng với nhiệm kỳ đại diện<br />
sinh viên mà Palvou đã đắc cử vào tháng 11 năm ngoái, và từ đó đến này đã sử<br />
dụng vị thế này để chỉ trính lề lối quản trị và “ngoại giao” của UQ!<br />
Quyết định đuổi học trên đã gây nên sự chỉ trích dữ dội của chính giới, từ<br />
Đảng Xanh, đảng One Nation, tổ chức Theo Dõi Nhân Quyền (Human Rights<br />
Watch), các lãnh tụ của phong trào độc lập tại Hồng Công, các nghị sĩ Tự Do<br />
và Lao Động.<br />
Hiện đã có trên 40,000 người ký vào thỉnh nguyện thư ủng hộ sinh viên<br />
Pavlou.<br />
Hồ sơ kháng án bác bỏ các cáo buộc của UQ là “ngụy tạo một cách lộ liễu”<br />
(obviously fabricated) và “bới lông tìm vết để kết tội” (scrounging up every bit<br />
of filth which could possibly be thrown at him), và quá trình xem xét kỷ luật<br />
của UQ chỉ là một thứ “tòa án kangaroo”.<br />
Hồ sơ kỷ luật cho biết những trao đổi và bình phẩm của Pavloy trên mạng<br />
xã hội đã khiến sinh viên ẩn danh trên phải bỏ học. Tuy nhiên trạng sư Morris<br />
đã dẫn ra những mâu thuẫn vô lý trong điểm mốc thời gian giữa những tin<br />
nhắn và trao đổi với sinh viên kia, cho thấy rằng những cáo buộc đưa ra là điều<br />
“không thể xảy ra”.<br />
Lập luận của Trạng sư Morris cũng dựa trên thông cáo báo chí mà Viện<br />
trưởng danh dự (Chancellor) Peter Varghese đưa ra sau khi ban kỷ luật công<br />
bố quyết định, nội dung bày tỏ những “quan tâm” của ông ta với quyết định kỷ<br />
luật cũng như nhấn mạnh rằng ông ta và Viện trưởng (Vice-Chancellor) Peter<br />
Hoj không hề tham gia vào tiến trình kỷ luật!<br />
Như Việt Luận đã thông tin, cuối năm ngoái Pavlou đã kiện Tổng lãnh sự<br />
TRANG 40
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Trung Quốc tại Brisbane là ông Hứa Giới (Xu Jie) ra toà với cáo buộc là “gây<br />
nguy hiểm cho tính mạng” của mình. Mà ông Hứa Giới này thì lại được Đại<br />
học Queensland nâng niu, ve vuốt, phong cho danh vị “Giáo sư thỉnh giảng”<br />
(adjunct professor).<br />
Hành vị ve vãn Trung Quốc của Đại học Queensland này cũng bị sinh viên<br />
Pavlou chống đối, đòi phải tước bỏ danh vị trên của ông này.<br />
Riêng vụ kiện của Pavlou thì liên quan đến thông báo trang web của Toà lãnh<br />
sự Trung Quốc tại Brisbane, nội dụng đưa tên Pavlou vào danh sách đen, diễn<br />
tả anh là một “thành phần ly khai chống Trung Quốc” (anti-Chinese separatist).<br />
Tham nhũng tại Bộ Tư pháp NSW<br />
Ông Anthony Andjic, một cựu<br />
công chức cao cấp của Bộ<br />
Tư pháp NSW, đã bị truy tố với cáo<br />
buộc lừa đảo số tiền $1 triệu cũng như<br />
có hành vi tư lợi khi ưu ái những hợp<br />
đồng béo bở cho gia đình vợ mình.<br />
Nghi can này năm năn 47 tuổi, bị<br />
truy tố với 11 tội danh, gồm 8 tội danh<br />
có hành vi sai sái khi đảm nhiệm chức<br />
vụ công quyền, 3 tội danh lừa đảo để<br />
thủ lợi.<br />
Đây là kết quả của cuộc điều tra<br />
kéo dài bố nam do Ủy ban bài trừ tham<br />
nhũng độc lập (Independent Commission<br />
Against Corruption: ICAC) tiến<br />
hành vào cáo buộc tham những ngay<br />
tại Bộ Tư pháp NSW.<br />
Hành vi tham nhũng này diễn ra<br />
Anthony Andjic<br />
trong việc tân trang các tòa án: họ đã<br />
trả dư cho các nhà thầu đến 1 triệu Úc<br />
kim. Lúc đó ông Anthony Andjic là người nắm giữ bộ phận điều hành tài sản<br />
(Assets Management Branch) của bộ, bị cáo buộc vi cấu kết với hai công ty<br />
của ông Shadi Chacra khi tân trang các tòa án vào năm 2013.<br />
Theo cáo buộc ông Andjic đã trả cho công ty Saff Projects và Triton Group số<br />
tiền $1.3 triệu cho những công việc mà những công ty khác tính giá rẻ hơn nhiều.<br />
Ngoài ra ông ta còn bị cáo buộc là thông đồng với một thuộc cấp là Fatima<br />
Hammoud để tiêu hủy các hồ sơ lưu trữ để xóa dấu vết. Sau đó năm 2015 ông<br />
TRANG 41
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ta và bà Hammound đã là vợ chồng.<br />
Cũng theo cáo buộc thì anh rễ của bà Hammond là Fayrouz là chủ công ty<br />
Chacra và trong vụ này cô chị vợ Fayrouz Hammoud cũng bị truy tố với cáo<br />
buộc đồng lõa.<br />
Vào tù, vào tù, lại vào tù<br />
Ex-Labor MP<br />
Milton Orkopoulos<br />
Được ân xá vào cuối năm ngoái, tháng Hai năm nay cựu bộ trưởng<br />
Milton Orkopoulos lại bị bắt và tống giam vào nhà tù vì vi phạm<br />
điều kiện ân xá: sử dụng điện thoại di động mà không báo cho cảnh sát. Ngày<br />
15/6/<strong>2020</strong> thì ông ta bị bắt trong tù Silverwater và ngày hôm sau lại bị truy<br />
tố ra tòa cới cáo buộc ấu âm khác, kiên quan đến hai đứa trẻ vị thành niên tại<br />
Lake Macquarie vào thập niên <strong>19</strong>90.<br />
Ông Orkopoulos năm nay 64 tuổi, nguyên là Bộ trưởng Thổ dân sự vụ của<br />
chính phủ Lao Động NSW dưới quyền Thủ hiến Morris Iemma. Tháng Ba<br />
năm 2008 ông đã bị kết án 14 năm tù vì tội dùng ma túy để dụ dỗ các bé trai từ<br />
15 đến 16 tuổi cho mình quan hệ tình dục, trong bản án này thì ông phải thọ án<br />
ít nhất là 9 năm ba tháng tù, do đó tính luôn thời hạn tạm giam thì có thể xin<br />
ân xá vào cuối năm 2016.<br />
Tuy nhiên những năm qua ông luôn bị bác đơn ân xá vì nhiều lý do, trong<br />
đó có lý do đã không chịu học các lớp tâm lý dành cho các tù nhân phạm tội tình<br />
dục trong nhà tù. Đến cuối năm ngoái, sau 12 năm ngồi tù, ông mới được Uỷ<br />
ban Ân xá NSW duyệt đơn với lý do việc “tiếp tục giam giữ ông ta sẽ gia tăng<br />
nguy cơ cho cộng đồng”. Uỷ ban này cho rằng nếu giam giữ ông Orkopoulos<br />
đến khi kết thúc toàn bộ bản án thì sẽ tạo ra ảnh hưởng tâm lý cho những cựu<br />
TRANG 42
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
nạn nhân. Vì lúc đã mãn hạn tù, ông ta là người tự do, có quyền đi đây đi<br />
đó, không ai có quyền cấm cản. Chi bằng ân xá ông ta, ràng buộc với những<br />
điều kiện gắt gao như một cách để “chuẩn bị tâm lý” cho các cựu nạn nhân.<br />
Với lý lẽ này, Ủy ban trên đã áp đặt các điều kiện ngặt nghèo như đeo vòng<br />
giám sát điện tử, không được bén mảng đến Newcastle và Lake Macquarie,<br />
nơi nhiều cựu nạn nhân của ông ta đang sinh sống, không được tự ý sử dụng<br />
các mạng xã hội, ông được liên lạc với trẻ em bằng điện thoại.<br />
Trước khi bị kết án tù vào năm 2008 ông Orkopoulos đã có vợ và ba con,<br />
gia đình sống ở vùng Belmont, gần Lake Macquarie. Ông tốt nghiệp kinh tế tại<br />
University of Newcastle và từng theo học nghề y tá, làm việc cho nghiệp đoàn<br />
y tá. Sau đó ông làm việc trong văn phòng các dân biểu như Peter Morris, Don<br />
Bowman và Jill Hall rồi ra ứng cử, đại diện vùng Swansea tại nghị viện NSW<br />
và đắc cử. Sau thời gian thì được cử làm bộ trưởng Thổ dân sự vụ của chính<br />
phủ Lao Động NSW. Đến tháng 11 năm 20<strong>06</strong>, sau khi bị truy tố, ông Orkopoulos<br />
bị nguyên thủ hiến NSW Morris Iemma sa thải khỏi nội các. Vài tuần sau<br />
đó ông Orkopoulos đã từ chức dân biểu của vùng Swansea tại nghị viện NSW.<br />
Khám âm hộ quá kỹ bị phạt!<br />
Wenxong He<br />
Bác sĩ Wenxong He đã bị Tòa Dân sự và hành chánh NSW cấm khám<br />
bệnh cho nữ giới và không được hành nghề độc lập mà phải cùng làm<br />
việc với hai bác sĩ khác.<br />
Cơ sự bắt nguồn từ một buổi khám bệnh vào ngày 8.5.2027 tại Dural Family<br />
Medical Practice, trong đó ông bác sĩ này đã bỏ ra đến 20 phút chỉ để<br />
TRANG 43
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
“khám” âm hộ của một nữ khách hàng 47 tuổi. Trong cuộc khám này, ông đã<br />
dùng cái kìm y khoa (speculum) thọc sâu vào âm hộ bà này, bất kể bà than<br />
đau. Đáng nói hơn, sau vụ khám này bị triệu chứng đi tiểu ra máu, phải “tu”<br />
chuyện chăn gối, không thể quan hệ tình dục trong suốt 18 tháng vì quá đau,<br />
Tuy nhiên chỉ ba ngày sau vụ khám thì bà này đã cẩn thận trình báo cảnh<br />
sát, cho biết ngoài việc “khám kỳ” ông bác sĩ này còn có những hành động<br />
đáng ngờ như khóa trái cửa phòng khám từ bên trong, tiếp tục khám, không<br />
chịu tha dù bà ta kêu đau!<br />
Thấp nghiệp ở Úc lên mức kỷ lục<br />
Số người có việc làm tại Úc đến thời điểm tháng 5/<strong>2020</strong>. Picture: ABSSource<br />
Theo tin mới nhất vào ngày thứ Năm 18/6, con số mất việc làm của<br />
tháng 5 lên đến con số 100,000, tệ nhất trong 20 năm qua. Trong số<br />
đó thế hệ Z chiếm một tỉ lệ rất cao. 44% trong số việc bị mất là những người<br />
Úc trẻ dưới 25 tuổi.<br />
Các nhà kinh tế cảnh báo rằng những người công nhân trẻ của Úc sẽ là<br />
thành phần gánh hậu quả của coronavirus nặng nhất bởi họ sẽ là thành phần<br />
chính yếu phải trả thuế cho những thiệt hại trong vài chục năm tới.<br />
Kể từ tháng 3 năm nay, tổng số việc làm bị mất ở Úc là 800,000. Trong<br />
TRANG 44
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tỉ lệ thấp nghiệp tại Úc đến thời điểm tháng 5/<strong>2020</strong>. Picture: ABSSource<br />
số đó có 329,000 thuộc những người trẻ 25 tuổi – thuộc nhóm người bị ảnh<br />
hưởng nặng nhất của COVID-<strong>19</strong>. Hiện tại tỉ lệ thấp nghiệp của người Úc dưới<br />
25 là 16%.<br />
Trong thời gian COVID-<strong>19</strong>, những người mất việc được hưởng $550/tuần<br />
nhưng sẽ bị giảm nhiều bắt đầu từ tháng 9. Những ai nhận JobKeeper cũng sẽ<br />
bị cắt vào tháng 9.<br />
Số tiền $60 tỉ dành cho JobKeeper, những người trẻ là thành phấn chính<br />
phải trả lại số tiền này trong những thập niên tới.<br />
Chỉ trong 2 tháng qua, có trên 835,000 công việc bị mất.<br />
“Sự mất mát không chỉ là những con số mà còn có những người thân, bạn<br />
bè, các thành viên trong gia đình, hàng xóm,” Tổng trưởng Ngân khố, Josh<br />
Frydenberg nói.<br />
“Phái nữ bị mất 118,000 công việc, chiếm 52% số công việc bị mất trong<br />
tháng 5. Những người trẻ mất việc chiếm 45% trong tháng 5. Những con số đó<br />
cho thấy khó khăn vô cùng lớn mà chúng ta phải vượt qua,” ông nói.<br />
Thủ tướng Morrison nhìn nhận là tỉ lệ thấp nghiệp ở Úc hiện nay cao hơn<br />
7.1%.<br />
Nhưng một số nhà kinh tế nói rằng con số thật sự lên đến gần 11%..<br />
TRANG 45
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tin Việt Nam<br />
Nên có “luật tiếng Việt”<br />
Chỉ chưa đầy 4 tháng, 2 cuốn từ điển đồ sộ của Nhà xuất bản Đại Học<br />
Quốc Gia Hà Nội đã bị thu hồi. Trong đó, một cuốn bị thu hồi do vi<br />
phạm bản quyền, một cuốn mới bị thu hồi thì lại là một cuốn từ điển chính tả<br />
nhưng bị… sai chính tả.<br />
Trước tình trạng “từ điển chính tả sai… chính tả” này, nhiều chuyên gia<br />
cho rằng cần phải có Người phát hiện ra cuốn từ điển chính tả sai chính tả là<br />
ông Hoàng Tuấn Công - người nghiên cứu về ngôn ngữ trong nhiều năm. Chỉ<br />
trong vòng 6 năm kể từ năm 2014, ông Công đã phát hiện chừng chục cuốn<br />
từ điển với nhiều sai sót nghiêm trọng. Một nửa trong số đó đã bị thu hồi sau<br />
phát hiện của ông. Với hơn 10 cuốn từ điển ông đã tìm hiểu, quá nửa số đó có<br />
những sai sót mang tính hệ thống, sai sót nghiêm trọng.<br />
Mặc dù ông Hoàng Tuấn Công đã có những bài viết điểm mặt, chỉ tên,<br />
phân tích từng lỗi rất cụ thể, nhưng nhiều cuốn từ điển đã không được xử lý,<br />
thu hồi.<br />
Điều này khiến ông phẫn nộ, mặt khác ông hoan nghênh việc ban hành luật<br />
tiếng Việt cũng như có quy định chặt chẽ hơn trong Luật xuất bản để bảo vệ<br />
sự trong sáng của tiếng Việt.<br />
TRANG 46
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Thứ nhất, người biên soạn từ điển phải có thông tin về tên tuổi rõ ràng,<br />
tránh tình trạng như hiện nay: khi phát hiện sai sót, truy đến tác giả thì không<br />
biết soạn giả là ai. Ví dụ như tháng 2 vừa qua cuốn Từ điển thành ngữ tục ngữ<br />
Việt Nam của Dương Thị Dung, Đặng Thu Hằng, Nguyễn Thảo Nguyên bị thu<br />
hồi do ông Công tố “đạo văn”, nhưng đến tận lúc sách bị tiêu hủy thì 2 trong số<br />
3 tác giả của bộ từ điển này nhất quyết không lộ diện trước công luận.<br />
Ông Công cũng cho rằng việc biên soạn từ điển nên có người hiệu đính, có<br />
cơ quan chuyên môn thẩm định độc lập. Tên người hiệu đính và cơ quan thẩm<br />
định cũng phải được đưa vào sách để họ chịu trách nhiệm, nếu xảy ra sai sót.<br />
Thứ hai là vấn để chuẩn mực ngôn ngữ. PGS Nguyễn Văn Chính - giảng<br />
viên khoa Việt Nam học và tiếng Việt Trường đại học Khoa học xã hội và nhân<br />
văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) - cho biết hiện chưa có văn bản pháp lý nào quy<br />
định về chuẩn chính tả tiếng Việt. Hiện tại giới nghiên cứu cũng còn bối rối<br />
vì chưa nhất quán được số trường hợp như “Thánh Gióng” hay “Thánh Dóng,<br />
“trời” hay “giời”, “tro” hay “gio”, “giao động” hay “dao động”...<br />
Do đó với những trường hợp này, cộng đồng có giải pháp nước đôi là viết<br />
thế nào cũng được, trong khi chính tả là hệ thống chữ viết được coi là chuẩn<br />
của một ngôn ngữ.<br />
Hiện mới có một số quy định chính tả được đưa ra sử dụng trong một số<br />
lĩnh vực và việc đưa ra văn bản mang tính pháp quy về chuẩn chính tả vẫn<br />
còn là công việc của tương lai. Vì vậy, PGS Nguyễn Văn Chính ủng hộ việc<br />
có luật tiếng Việt.<br />
Chưa có cơ quan chủ trì chính thức xây dựng luật<br />
Ông Phan Thanh Bình - chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên,<br />
thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội - cho rằng nếu có luật thì luật này phải<br />
Phòng cho thuê vùng Lidcombe<br />
Lối đi riêng biệt, phòng tắm toilet riêng, furnished.<br />
Gần trạm xe bus, đi bộ 15 phút ra ga Lidcombe.<br />
Cho thuê giá $180/tuần.<br />
Liên lạc cô Mai 0424 252 288.<br />
TRANG 47
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
quy định ngành giáo dục dạy phát âm cho đúng, hoặc quy định các đại biểu<br />
Quốc hội phải nói chuẩn phát âm hay cho phép phát âm phương ngữ đều phải<br />
quy định rõ. Luật tiếng Việt cũng phải quy định rõ ranh giới giữa nghiên cứu<br />
khoa học và những thứ được công nhận chính thức, quy định cả những cơ quan<br />
được phép công nhận những cải cách tiếng Việt...<br />
Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là chưa có cơ quan chủ trì chính thức để xây<br />
dựng luật này,<br />
Theo báo chí trong nước thì trước đó, ngày 12.6.<strong>2020</strong> Nhà xuất bản Đại<br />
Học Quốc Gia Hà Nội đã gửi công văn tới đối tác để yêu cầu thu hồi cuốn ‘Từ<br />
điển chính tả tiếng Việt’ của PGS.TS Hà Quang Năng (chủ biên) và thạc sĩ Hà<br />
Thị Quế Hương.<br />
Sách này xuất bản năm 2017 nhưng chỉ mới vừa bị vạch mặt và mới bị<br />
“tạm đình chỉ phát hành” vào ngày 10.6.<strong>2020</strong> với lý do “đang có nhiều tranh<br />
cãi chưa ngã ngũ từ độc giả, có nhiều vấn đề cần mổ xẻ”.<br />
Trước đó, tác giả Hoàng Tuấn Công (cũng biên soạn từ điển) đã có bài viết<br />
cho rằng có rất nhiều lỗi sai… chính tả. Ông nhặt ra hơn 40 lỗi là các từ không<br />
chuẩn chính tả và sau đó còn nhặt thêm “sạn” ở một bài viết khác.<br />
Những lỗi sai mà tác giả Hoàng Tuấn Công chỉ ra khiến độc giả “kinh<br />
hoàng” trước những từ được coi là sai chính tả trong một cuốn từ điển chính tả<br />
như: bánh dày (từ đúng là bánh giầy), bơi chải (từ đúng là bơi trải), chầy chật<br />
(từ đúng là trầy trật), chỉnh chu (từ đúng là chỉn chu), xung công (từ đúng là<br />
sung công), dằng xé (từ đúng là giằng xé), dày trông mai đợi (thành ngữ đúng<br />
là rày trông mai đợi)…<br />
PGS.TS Hà Quang Năng sau đó đã có trả lời trên báo chí đây chính là mục<br />
đích biên soạn của nhóm tác giả với cuốn sách này, nhưng câu trả lời của ông<br />
càng như “đổ thêm dầu vào lửa”.<br />
Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn qua đời<br />
N<br />
hà thơ Nguyễn Đức Sơn, bút hiệu Sao Trên Rừng, qua đời tại nhà sáng<br />
11/6, thọ 83 tuổi. Linh cữu cố nhà thơ quàn tại nhà riêng ở xã Lộc<br />
Châu, Bảo Lộc. Lễ di quan và hỏa táng diễn ra lúc 6h ngày 13/6.<br />
Đầu năm nay, khi Nguyễn Đức Sơn nằm bệnh, người thân và giới mộ điệu,<br />
Thư viện Huệ Quang ở Sài Gòn đã thực hiện tập thơ lấy tên Chút lời mênh<br />
mông (Nhà xuất bản Đà Nẵng) - ấn phẩm cuối cùng của thi sĩ. Nguyễn Đức<br />
Sơn được xếp vào tứ trụ thi ca miền Nam trước đây, bên Bùi Giáng, Thanh<br />
Tâm Tuyền, Tô Thùy Yên.<br />
Ông sinh năm <strong>19</strong>37 tại Ninh Thuận, quê gốc ở Thừa Thiên Huế. Từ năm 20<br />
tuổi, Nguyễn Đức Sơn xuất hiện như một hiện tượng kỳ lạ trong làng thơ Sài<br />
TRANG 48
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Nhà thơ Nguyễn Đức Sơn <strong>19</strong>37-6/<strong>2020</strong><br />
Gòn. Các tác phẩm của ông ca ngợi tinh thần tự do, yêu thiên nhiên, như Bọt<br />
nước (<strong>19</strong>65), Lời ru (<strong>19</strong>66), Đêm nguyệt động (<strong>19</strong>67), Vọng (<strong>19</strong>72), Mộng du<br />
trên đỉnh mùa xuân (<strong>19</strong>72), Tịnh khẩu (<strong>19</strong>73)... và ba tập truyện: Cát bụi mệt<br />
mỏi (<strong>19</strong>68), Cái chuồng khỉ (<strong>19</strong>69), Xóm chuồng ngựa (<strong>19</strong>71).<br />
Về tác phẩm của Nguyễn Đức Sơn, nhà văn Bửu Ý từng viết: “Nguyễn Ðức<br />
Sơn như một con tê giác cứ húc bừa húc bãi về phía trước như có một ngọn<br />
lửa đốt thâm tâm. Ông lao về những đích đến nhiều khi không định hướng bởi<br />
sự thôi thúc nào đó. Với người, ông cáu kỉnh gây sự, không lý gì đến bạn mà<br />
cũng chẳng ngại ngùng gì với thù, nói và viết theo ý riêng mình kiểu của một<br />
kẻ quen sống đơn độc trong cách ăn nói cư xử có sự nghiệt ngã phê phán quá<br />
đáng. Nhưng với thiên nhiên thì mở lòng ra, thoải mái rất thong dong ở những<br />
vùng biển vùng núi của những quá khứ của cuộc sống đã qua của những mơ<br />
ước đã có, đã hằng hiện hữu...”.<br />
Năm <strong>19</strong>79, Nguyễn Đức Sơn đưa gia đình lên ngọn núi Phương Bối, Lâm<br />
Đồng để sống một cuộc sống thanh tịnh. Ông nổi tiếng là lão thi sĩ vạn thông<br />
vì trồng tới hàng nghìn cây thông trên ngọn đồi Phương Bối.<br />
TRANG 49
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
‘An ninh nguồn nước đang lệ<br />
thuộc nước ngoài’<br />
Trước tình hình khô hạn, xâm mặn diễn ra tại nhiều vùng trong cả nước<br />
đặc biệt là ở ĐBSCL, Tây Nguyên... nhiều đại biểu Quốc hội đã nhấn<br />
mạnh đã đến lúc Việt Nam phải có giải pháp đảm bảo an ninh nguồn nước vì<br />
đây không chỉ là chính sách ổn định cuộc sống của người dân, phát triển bền<br />
vững mà còn liên quan đến ổn định chính trị, chủ quyền quốc gia và quyền<br />
quyết định đến an ninh lương thực.<br />
Giải trình trước Quốc hội về nội dung này, Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng<br />
Hà cho biết vấn đề các đại biểu nêu ra là “hoàn toàn đúng đắn”, nhiều năm<br />
qua ngành tài nguyên và môi trường đã có những nghiên cứu và xác định các<br />
giải pháp.<br />
Ông Hà cho hay mặc dù Việt Nam là đất nước có lượng nước dồi dào, tuy<br />
nhiên phần lớn nguồn nước này đến từ các con sông chảy vào Việt Nam. O^ng<br />
giải thích: “Trung bình mỗi năm các sông, suối xuyên biên giới chuyển vào<br />
Việt Nam lượng nước khoảng 520 tỉ m3, chiếm khoảng 63% tổng lượng nước<br />
trung bình hàng năm. Trong khi đó, tỷ lệ sử dụng nước nội địa của người dân<br />
lại thấp hơn so với mức bình quân của khu vực và thế giới”.<br />
Bên cạnh đó, do tác động kép của biến đổi khí hậu khiến cho việc phân bổ<br />
TRANG 50
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
nước không đều theo địa lý, theo mùa. Điều này dẫn đến nhiều vùng đất của<br />
Việt Nam xưa kia màu mỡ, phì nhiêu nay bị khô hạn, xâm mặn như các đại<br />
biểu Quốc hội đã chỉ ra. Đây không chỉ làm ảnh hưởng đến cuộc sống người<br />
dân mà còn ảnh hưởng đến chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.<br />
Ông Hà cho hay các nước ở thượng nguồn chiếm đến 20% trữ lượng nước<br />
các con sông, suối chảy vào Việt Nam thông qua các hồ chứa, hồ thủy điện.<br />
Vào mùa khô hạn, các con sông, suối này mất khoảng 70-80% lượng nước do<br />
biến đổi khí hậu và chỉ còn 20 - 30% lượng nước.<br />
Cũng theo Bộ trưởng TN&MT, những nghiên cứu của Ngân hàng thế giới<br />
(WB) đã chỉ ra thể chế về nước của Việt Nam đang có trở ngại. Cụ thể, Việt<br />
Nam chưa có sự phối hợp chặt chẽ, chưa có đầu tư để đảm bảo được hạ tầng<br />
về nước; chưa có chính sách kinh tế, tài chính về nước.<br />
Ông giải thích: “Hiện nay, 80% lượng nước sử dụng của Việt Nam là dùng<br />
cho nông nghiệp. Hiệu quả sử dụng trên một đơn vị m3 ở nước ta mới có 2,37<br />
USD, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của thế giới là <strong>19</strong>,57 USD, thậm<br />
chí còn thấp hơn các nước trong khu vực là Lào 2,57 USD, Philippin 2,58<br />
USD. Điều này có nghĩa chúng ta phải làm rất nhiều biện pháp để nâng hiệu<br />
quả sử dụng nước trong lĩnh vực nông nghiệp nói riêng và các lĩnh vực khác<br />
nói chung”.<br />
Về các giải pháp, ông cho biết những năm qua Bộ TN&MT đã xác định và<br />
đang khai triển đồng bộ nhiều giải pháp.<br />
Thứ nhất là xem xét lại trách nhiệm quản lý nhà nước.<br />
Thứ hai là làm rõ để tìm tài nguyên đầu tư vào cho vấn đề hạ tầng như quan<br />
trắc, xây dựng cơ sở dữ liệu về nguồn nước.<br />
Thứ ba là công tác quy hoạch.<br />
Thứ tư là làm tốt cơ chế phối hợp với các nước có liên quan. Ngoài ra, chủ<br />
động khai triển hợp tác chia sẻ nguồn nước xuyên biên giới thông qua hợp tác<br />
song phương, hợp tác đa phương.<br />
Xét lại quyết định của Tòa án tối<br />
cao trong vụ Hồ Duy Hải<br />
N<br />
gày 16.6.<strong>2020</strong>, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã họp phiên toàn thể<br />
để xem xét toàn bộ vụ án Hồ Duy Hải, trong đó nội dung chính là<br />
xem xét tính đúng đắn, hợp pháp của quyết định “giám đốc thẩm của Hội đồng<br />
thẩm phán TAND tối cao” ngày 8.5.<strong>2020</strong> đối với vụ án Hồ Duy Hải.<br />
TRANG 51
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tin trên báo Thanh Niên ngày 17.6.<strong>2020</strong> cho biết nhiều thành viên Ủy ban<br />
Tư pháp đã kiến nghị Ủy ban Thường vụ QH xem xét lại. Tin cho hay phiên<br />
họp được tổ chức từ đơn thỉnh cầu của gia đình tử tù Hồ Duy Hải, cùng đề nghị<br />
của một đại biểu quốc hội (QH), Đoàn đại biểu QH Đà Nẵng.<br />
Như Việt Luận đã thông tin, ngày 8.5.<strong>2020</strong> Hội đồng thẩm phán Tòa án<br />
nhân dân (TAND) Tối cao gồm 17 thành viên đã công bố phán quyết bác bỏ<br />
kháng nghị của Viện trưởng VKSND Tối cao về hủy án sơ thẩm, phúc thẩm<br />
để điều tra lại và tuyên bố y án tử hình đối với Hồ Duy Hải-người bị kết án về<br />
hành vi giết 2 nữ nhân viên Bưu điện Cầu Voi (tỉnh Long An) vào năm 2008.<br />
Bản án này lập tức làm nóng xã hội Việt Nam làm nóng cả nghị trường<br />
vì nhiều lễ.<br />
Thứ nhất là vai trò vừa đá banh vừa thổi còi của Chánh án TAND Tối cao<br />
Nguyễn Hòa Bình. Khi vụ án diễn ra năm 2008 thì ông Bình là Phó Tổng Cục<br />
trưởng Tổng cục Cảnh sát điều tra, đứng về phía cảnh sát điều tra.<br />
Sau đó năm 2011 ông Bình trở thành Viện trưởng VKSND Tối cao, lúc<br />
này ông bác bỏ các đơn kháng án của Hồ Duy Hải. Bây giờ trở thành Chánh<br />
án TAND Tối cao, ông bác bỏ kháng nhị của Viện trưởng VKSND Tối cao.<br />
Như vậy cả hai lần ông Bình đều cố duy trì bản án tử hình để bảo vệ “uy tính<br />
cảnh sát” của mình.<br />
TRANG 52
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Thứ hai, bản án của Hồ Duy Hải có nhiều điểm phi lý:<br />
- Bị can cầm thớt đập nhiều lần vào đầu nạn nhân...<br />
- Bị can dùng dao cắt cổ nạn nhân....<br />
- Bị can dùng ghế đập đầu nạn nhân...<br />
- Bị can kéo xác nạn nhân chồng lên với nhau.....<br />
- Bị can mở tủ lấy sim card và tiền.....<br />
- Bị can vào vòi nước rửa dụng cụ gây án...<br />
- Bị can trèo qua cửa sau của bưu điện....vv...<br />
Nghĩa là có rất quá nhiều hành động bằng tay, tuy nhiên cảnh sát không hề<br />
thâu thập được dấu vân tay của Hải. Trong khi đó thì khí cụ giết người được<br />
xem là con dao và cái thớt thì không có, cảnh sát điều tra đã ra chợ mua về<br />
cho… đủ bộ!<br />
Trong khi đó thì khí cụ giết người được xem là con dao và cái thớt lại được<br />
công an mua tại tiệm tạp hóa cho có, vì không thể nào tìm thấy.<br />
Chiều 13.5.<strong>2020</strong>, em gái tử tù Hồ Duy Hải là Hồ Thị Thu Thủy xác nhận,<br />
bà Nguyễn Thị Loan (mẹ tử tù Hồ Duy Hải) và luật sư Trần Hồng Phong đã<br />
gửi đơn lên Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội<br />
và TAND Tối cao với bằng chứng mới.<br />
Trong đơn, luật sư và gia đình trình bày, ngay sau khi phiên xử kết thúc, gia<br />
đình bất ngờ phát hiện thêm một chi tiết cho thấy Hồ Duy Hải không phạm tội.<br />
Trong biên bản khám nghiệm hiện trường và các tài liệu về pháp y thì cho<br />
thấy hung thủ sát hại nữ nhân viên bưu điện Cầu Voi chắc chắn thuận tay trái.<br />
Trong khi đó Hồ Duy Hải thuận tay phải.<br />
Ngoài ra, đối chiếu với chi tiết “thức ăn trong dạ dày đã nhuyễn” của nạn<br />
nhân, thông tin về ánh đèn trên tầng 1 và các sợi mì nấu rơi vãi cạnh đầu nạn<br />
nhân Hồng cho thấy khả năng hung thủ đã sát hại cùng lúc 2 nạn nhân ước<br />
chừng vào lúc 22h.<br />
“Trong vụ án này, hung thủ sát hại hai nạn nhân gần như chắc chắn là<br />
người rất thân quen hai nữ nạn nhân (đặc biệt là với nạn nhân Hồng), trong<br />
bối cảnh đã khuya, có ăn uống. Điều này cho chúng ta có hướng suy luận liên<br />
quan đến hai người là người yêu của nạn nhân Hồng khi đó là Nguyễn Mi Sol<br />
và Nguyễn Văn Nghị. Tuy nhiên thật đáng tiếc trong vụ án lại không có thông<br />
tin xác định tình tiết ngoại phạm của hai người này”.<br />
Trước đây, ngày 13.5.<strong>2020</strong> ông Lê Thanh Vân, Ủy viên Thường trực Ủy<br />
ban Tài chính ngân sách của Quốc hội, đã gởi văn bản đề nghị Quốc hội vào<br />
nhập cuộc vì quyết định của TAND Tối cao ngày 8.5.<strong>2020</strong> có “dấu hiệu vi<br />
phạm nghiêm trọng”.<br />
TRANG 53
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Trong văn bản, ông Vân dẫn Điều 404 BLTTHS, quy định khi có căn cứ<br />
xác định quyết định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao có vi phạm pháp<br />
luật nghiêm trọng, nếu Ủy ban thường vụ Quốc hội yêu cầu thì Hội đồng Thẩm<br />
phán TAND Tối cao phải mở phiên họp để xem xét lại quyết định đó.<br />
Theo ông Vân thì khi xét án phải dựa trên nguyên tắc suy đoán vô tội để<br />
tránh hàm oan cho đương sự. Trong khi đó ông cho rằng phán quyết của Hội<br />
đồng Thẩm phán TAND tối cao chưa thực sự thuyết phục “trước nhiều vấn đề<br />
bất minh mà xã hội đang rất quan tâm trong vụ án này.”<br />
Cũng ngày 13.5.<strong>2020</strong> Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa, nguyên là<br />
một luật sư, lên tiếng đề nghị cần hủy án, điều tra lại vụ Hồ Duy Hải. Ông<br />
phát biểu:<br />
“Tôi thấy những luận cứ mà HĐTP TAND tối cao đưa ra chưa đủ sức<br />
thuyết phục để giải quyết hết những vấn đề được nêu ra bởi Ủy ban Tư pháp<br />
của Quốc hội và kháng nghị của Viện KSND tối cao. Khi chưa giải quyết được<br />
hết những vấn đề đó thì quyết định giám đốc thẩm sẽ làm nhiều người lo ngại,<br />
băn khoăn nhiều điểm.<br />
Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) hiện đang tiếp cận với sự tiến bộ của nền<br />
tư pháp của các quốc gia phát triển nhưng theo tôi, quyết định giám đốc thẩm<br />
không phát huy được hết những tiến bộ trong đạo luật đó, đặc biệt là nguyên<br />
tắc suy đoán vô tội. Mỗi quyết định của tòa giám đốc thẩm vô hình trung sẽ<br />
trở thành án lệ hướng dẫn cho công tác tố tụng về sau.<br />
Tuy nhiên, những sai sót về mặt tố tụng trong quá trình điều tra cũng như<br />
giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm đã rất rõ. Ủy ban Tư pháp đã trực tiếp<br />
giám sát toàn bộ hồ sơ vụ án, gặp Hồ Duy Hải trong trại giam, từ đó mới đưa<br />
ra nhận định đánh giá. Dựa trên đánh giá của Viện KSND tối cao và Ủy ban<br />
Tư pháp thì những sai sót của quá trình điều tra, bản án sơ thẩm, phúc thẩm<br />
là nghiêm trọng.<br />
Cần minh định rõ là kháng nghị của Viện KSND tối cao không hề nói Hồ<br />
Duy Hải bị oan, mà chỉ nêu ra những vi phạm tố tụng nghiêm trọng nên đề<br />
nghị điều tra lại. Khi xét xử vụ án nếu có sai sót nghiêm trọng về mặt tố tụng thì<br />
luôn luôn có nguy cơ oan sai, nên việc hủy án điều tra lại là để tránh oan sai.<br />
BLTTHS cũng có những quy định chặt chẽ trong điều tra, thu thập chứng<br />
cứ cũng như xét xử. Nếu việc tuân thủ các quy định này không đầy đủ thì phải<br />
điều tra lại, để có bản án khác dựa trên cơ sở tuân thủ đầy đủ quy định đó thì<br />
sẽ có sức thuyết phục đối với dư luận, với nhân dân, cử tri và cả chính bị cáo”.<br />
.<br />
TRANG 54
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tin Thế Giới<br />
Nga cáo buộc nhà khoa học cung<br />
cấp bí mật cho Trung Quốc<br />
Valery Mitko<br />
Các công tố viên Nga đã cáo buộc một nhà khoa học tiếng tăm của<br />
nước này tội phản quốc vì cho rằng ông cung cấp bí mật quốc gia cho<br />
Trung Quốc.<br />
Nghi can này là ông Valery Mitko - chủ tịch Viện hàn lâm Khoa học Bắc<br />
Cực (AAS) tại St. Petersburg - đã bị bắt tại nhà sau khi chính quyền cáo buộc<br />
ông tội phản quốc hồi tháng 2-<strong>2020</strong>.<br />
Theo luật sư của nhà khoa học này, ông Ivan Pavlov, thân chủ của ông có<br />
nguy cơ đối mặt với 20 năm tù giam nếu bị buộc tội.<br />
Luật sư Pavlov cho biết nhà khoa học 78 tuổi này thường đến Trung Quốc<br />
2 lần mỗi năm với vai trò giảng viên thỉnh giảng và đã chối bỏ việc trao bí mật<br />
quốc gia cho chính quyền Trung Quốc.<br />
Ông Mitko có đem theo tài liệu giảng dạy khi đến Trung Quốc, nhưng<br />
những tài liệu này chỉ chứa thông tin học thuật và có nguồn mở, ông Pavlov<br />
cho biết.<br />
“Không có bí mật quốc gia nào cả. Chúng tôi xem những cáo buộc này là<br />
hoang đường”, ông Pavlov tuyên bố và nói hi vọng vụ việc sẽ sớm được bãi<br />
TRANG 55
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
bỏ trước khi xét xử.<br />
Một nguồn tin của Hãng tin Interfax cho biết ông Mitko bị cáo buộc cung<br />
cấp thông tin về phương pháp phát hiện tàu ngầm cho Trung Quốc. Một số nhà<br />
khoa học Nga cũng từng bị bắt và kết tội phản quốc trong nhiều năm qua vì<br />
cung cấp thông tin nhạy cảm cho các lực lượng ngoại quốc.<br />
Phía phản đối cho rằng các vụ việc này đơn thuần xuất phát từ “nỗi ám ảnh<br />
không có nền tảng” của Điện Kremlin.<br />
Văn phòng đại diện của hơn 1300<br />
công ty Trung Quốc dùng địa chỉ “ma”<br />
T<br />
heo điều tra của tờ The Wall Street Journal (15.6.<strong>2020</strong>) thì văn phòng<br />
đại diện của hơn 1300 công ty Trung Quốc xuất thiết bị y tế sang Mỹ<br />
mùa dịch Covid-<strong>19</strong> đã dụng địa chỉ giả và số điện thoại không hoạt động.<br />
Theo quy định luật pháp Mỹ, tất cả các công ty nước ngoài xuất cảng thiết<br />
bị y tế phải liệt kê 1 địa chỉ văn phòng đại diện tại Mỹ và có 1 người trực điện<br />
thoại trong giờ làm việc. Văn phòng đại diện này có trách nhiệm làm đầu mối<br />
liên lạc giữa Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) và các<br />
công ty nước ngoài khi cần kiểm tra, thu hồi sản phẩm và giải quyết các vấn<br />
đề khẩn cấp khác.<br />
Trong lúc FDA căng mình đối phó với đại dịch COVID, chương trình ủy<br />
quyền khẩn cấp của chính phủ đã xuất hiện các lỗ hổng để các công ty nước<br />
TRANG 56
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ngoài lợi dụng. WSJ đã phát hiện những sai sót trong cơ sở dữ liệu về các công<br />
ty cung cấp thiết bị y tế trên website FDA, trong đó có một danh sách các nhà<br />
cung cấp khẩu trang.<br />
Tháng trước FDA đã rút giấy phép cho hàng chục công ty Trung Quốc<br />
xuất cảng khẩu trang nhái loại khẩu trang N95 sang thị trường Mỹ. Trước đó<br />
1 tháng, chính cơ quan này dựa trên đạo luật phê duyệt khẩn cấp đã cấp phép<br />
hàng loạt các công ty xuất cảng khẩu trang Trung Quốc.<br />
Ít nhất 1,300 công ty Trung Quốc đã đăng bộ CCTC Service Inc. làm văn<br />
phòng đại diện tại Mỹ. Theo cơ sở dữ liệu về hồ sơ công ty, không có công ty<br />
nào tại Mỹ có tên gọi như vậy. Địa chỉ đăng bộ của công ty CCTC là một ngôi<br />
nhà 3 phòng ngủ ở thành phố Wilmington, bang Delaware. Cả người thuê và<br />
chủ nhà cho biết họ không biết gì về công ty CCTC hay bất kỳ công ty Trung<br />
Quốc nào khác.<br />
FDA đã từ chối bình luận về công ty CCTC. Phát ngôn viên của cơ quan<br />
này cho biết cơ sở dữ liệu đăng bộ công ty của FDA là một công cụ hữu ích cho<br />
người dân tham khảo nhưng các cơ quan được liệt kê trong cơ sở này không<br />
đồng nghĩa với sự chấp thuận của FDA và cơ quan này không xác thực những<br />
thông tin đăng bộ tại đây.<br />
Các công tố viên liên bang tuần trước đã đệ đơn khiếu nại hình sự đối với<br />
một công ty Trung Quốc đã liệt kê CCTC là văn phòng đại diện tại Mỹ và cáo<br />
buộc danh sách đăng bộ này là 1 loại tài liệu đăng bộ giả mạo.<br />
Điều tra viên FDA cho biết trong đơn khiếu nại đệ trình lên tòa án liên bang<br />
tại Brooklyn, New York, cho biết văn phòng đại diện đã không trả lời email và<br />
“có căn cứ để tin rằng CCTC là một công ty ma”.<br />
Theo các nhà điều tra, các công ty nước ngoài thường đăng bộ thông tin<br />
văn phòng đại diện tại Mỹ giả mạo để tránh sự giám sát theo quy định pháp<br />
luật tại đây. Các công tố viên cáo buộc Công ty Đóng gói và bao bì King Year<br />
(King Year Printing and Packaging Co. Ltd.), đã xuất cảng khẩu trang không<br />
đạt tiêu chuẩn sang Mỹ, nhái thương hiệu khẩu trang N95, khiến cho các nhân<br />
viên y tế Mỹ đối mặt với rủi ro nhiễm COVID. Công ty King Year từ chối trả<br />
lời bình luận của phóng viên WSJ và không hồi âm các khiếu nại. “Rõ ràng là<br />
có một lỗ hổng trong hệ thống quản lý văn phòng đại diện của FDA”.<br />
Theo phân tích của WSJ, gần 10,000 mẫu khẩu trang đã được đăng bộ với<br />
FDA từ tháng 3- tháng 5, hầu hết các sản phẩm này đều được sản xuất ở nước<br />
ngoài. Khoảng 16% trong số khẩu trang này thuộc các công ty thiết bị y tế liệt<br />
kê công ty CCTC là văn phòng đại diện tại Mỹ. ProPublica trước đó đã công<br />
bố thông tin rằng CCTC được đăng bộ là văn phòng đại diện tại Mỹ của 1 số<br />
lượng lớn các công ty liệt kê trên trang web của FDA.<br />
TRANG 57
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
“Chúng tôi chắc chắn không phải là 1 công ty ma” ông Tony Mo, một<br />
người quản lý cấp cao tại công ty CCT nói khi được hỏi về CCTC.<br />
Theo phát hiện của WSJ, các thông tin của công ty CCTC có nguồn gốc<br />
từ Công ty kỹ thuật xét nghiệm CCT có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc.<br />
Công ty này cho biết họ chính là công ty CCTC đại diện cho nhiều công ty<br />
Trung Quốc đăng bộ trên website FDA.<br />
Cũng theo ông Mo, công ty CCT đã thuê một công ty có trụ sở ở Mỹ để hỗ<br />
trợ các thủ tục đăng bộ công ty CCTC. Từ khi mở hoạt động tại Mỹ cách đây<br />
2 năm, công ty có trụ sở tại Thâm Quyến đã sử dụng địa chỉ giao dịch tại tiểu<br />
bang Delaware từ công ty Mỹ này cung cấp. Họ cũng không biết ai đang sinh<br />
sống địa chỉ này và tin rằng họ sau đó có thể thay đổi địa chỉ.<br />
Khi được hỏi tại sao CCT đã không trả lời email từ các nhà điều tra Mỹ<br />
về công ty King Year, ông Mo cho biết ban đầu lãnh đạo công ty cho rằng các<br />
email này là một trò lừa đảo và mãi sau đó họ mới nhận ra rằng sự việc này<br />
hoàn toàn nghiêm túc.<br />
Ông Mo thừa nhận rằng CCTC Services Inc., công ty được liệt kê trong<br />
rất nhiều hồ sơ đăng bộ của FDA, chưa được chính thức thành lập ở Mỹ. Ông<br />
Mo nói, CCT đã quyết định thiết lập lập sự hiện diện chính thức tại Mỹ và<br />
đăng bộ thành lập CCTC Services United Inc. với trụ sở tại bang Colorado<br />
vào tháng 5 vừa qua.<br />
Theo hồ sơ của bang Colorado, một công ty có tên như vậy đã được đăng<br />
bộ thành lập tại tiểu bang này vào ngày 13/ 5. Căn cứ vào hồ sơ của FDA,<br />
khoảng 50 công ty Trung Quốc hiện đã sử dụng CCTC Services United Inc.<br />
làm công ty đại diện tại Mỹ.<br />
Một số vấn đề vẫn cần được giải đáp thấu đáo. Một số công ty đăng bộ trên<br />
website FDA dưới tên công ty CCTC Services United vào tháng 3, trước khi<br />
công ty CCTC được thành lập chính thức tại bang Colorado; địa chỉ CCTC<br />
Services United tại Colorado Springs chỉ là 1 hòm thư thuê, trái với quy định<br />
của FDA; số điện thoại của công ty mới được liệt kê trong hồ sơ của FDA<br />
không hoạt động.<br />
Ông Mo cho biết, công ty kỹ thuật xét nghiệm CCT hiện đang đề nghị<br />
khách hàng tự tìm văn phòng đại diện tại Mỹ. “Chúng tôi không nghĩ rằng việc<br />
này lại đem đến một trách nhiệm lớn như vậy. Chúng tôi cũng không thể chịu<br />
trách nhiệm cho hành vi vi phạm pháp luật của công ty khác được”.<br />
Cấm đảng viên Đảng Cộng sản<br />
Trung Quốc thường trú tại Mỹ<br />
TRANG 58
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Ngày 15.6.<strong>2020</strong> Dâu biểu Guy Reschenthaler (Cộng Hòa) đã<br />
đệ trình dự luật cấm những người là đảng viên Đảng Cộng<br />
sản Trung Quốc hưởng quy chế thường trú tại Mỹ, nói theo ngôn<br />
ngữ thông dụng là “cấp thẻ xanh”.<br />
Trước đó ông Reschenthaler đã cảnh báo chương trình thị thực<br />
nhà đầu tư nhập cư EB-5 đang bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐC-<br />
STQ) lợi dụng để cài cắm người ở Mỹ. Theo chương trình EB-5 thì<br />
chính phủ Mỹ sẽ cấp thẻ xanh cho những người đầu tư vào Mỹ kèm<br />
cam kết sẽ tạo ra hoặc giữ lại ít nhất 10 nhân công làm việc toàn<br />
thời tại gian Mỹ.<br />
Trong lá thư gởi đến Văn phòng Giải trình trách nhiệm Chính<br />
phủ Mỹ (GAO) ông Reschenthaler nhấn mạnh: “Mục tiêu của<br />
chương trình EB-5 là kích thích đầu tư và tạo việc làm ở Mỹ rất<br />
đáng khen ngợi, nhưng trong những năm gần đây, ĐCSTQ có thể đã<br />
lợi dụng chương trình này để mở đường cho việc các đảng viên của<br />
họ trở thành thường trú nhân ở Mỹ. Không thể để những kẻ đó được<br />
hưởng các đặc quyền của việc trở thành công dân Mỹ”.<br />
Trong bức thư gởi đến GAO, ông Reschenthaler cho biết trong<br />
giai đoạn 2012 đến 2018, gần 80% trong số 10.000 đơn xin thị thực<br />
EB-5 là các nhà đầu tư gốc Trung Quốc. Ngay sau khi lá thư được<br />
TRANG 59
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Fox News công bố vào ngày 15-6, nghị sĩ Reschenthaler đã chính<br />
thức trình một dự luật liên quan trong cùng ngày hôm đó.<br />
Dự luật có tên “Đạo luật ngăn chặn Cộng sản Trung Quốc hưởng<br />
đặc quyền công dân” không chỉ ngăn cản các đảng viên ĐCSTQ mà<br />
cả những người “theo đuôi” được cấp thẻ xanh thường trú nhân Mỹ.<br />
Nghị sĩ Reschenthaler khẳng định Trung Quốc đang ngày càng<br />
“hung hăng và liều lĩnh” trên thế giới, trong khi Đạo luật nhập cư và<br />
quốc tịch Mỹ còn những sơ hở bị Bắc Kinh lợi dụng.<br />
Ông nói: “Rõ ràng, các đảng viên của ĐCSTQ không chia sẻ lý<br />
tưởng và các giá trị Mỹ. Không thể để những kẻ đó được hưởng các<br />
đặc quyền đi kèm việc trở thành công dân Mỹ”, ông Reschenthaler<br />
lập luận.<br />
Hiện Bộ Ngoại giao Trung Quốc và Đại sứ quán Trung Quốc tại<br />
Mỹ chưa đưa ra bình luận.<br />
Chính giới Trung Quốc muốn ông<br />
Trump tái đắc cử?<br />
T<br />
ổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần cáo buộc Trung<br />
Quốc sẽ làm mọi cách để khiến ông thất cử vì ông liên tục<br />
đối đầu với Bắc Kinh bằng các chính sách cứng rắn. Tuy nhiên, câu<br />
chuyện từ phía Trung Quốc có phần hơi khác.<br />
TRANG 60
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Trung Quốc tin rằng việc ông Donald Trump tiếp tục làm tổng<br />
thống Mỹ sẽ dẫn tới sự xói mòn các quan hệ đồng minh của Mỹ. So<br />
với những thiệt hại trong thương chiến và bất ổn địa chính trị, sự<br />
suy yếu của Mỹ đem lại lợi ích lớn hơn cho Trung Quốc.<br />
Các cuộc phỏng vấn của Hãng tin Reuters với 9 quan chức đương<br />
nhiệm và về hưu của Trung Quốc đã phản ánh phần nào tư duy đối<br />
ngoại của Bắc Kinh với Mỹ thời điểm này. Tất cả những người được<br />
hỏi đều cho rằng quan hệ với Washington sẽ tiếp tục căng thẳng bất<br />
chấp ai là người ngồi ở Tòa Bạch ốc vào năm sau.<br />
Nhà đàm phán kỳ cựu Zhou Xiaoming lập luận: “Nếu ông Joe<br />
Biden được bầu, tôi nghĩ điều này có thể nguy hiểm hơn đối với<br />
Trung Quốc, bởi vì ông ta sẽ bắt tay với các đồng minh để nhắm vào<br />
Trung Quốc, trong khi Donald Trump đang phá hủy các liên minh<br />
của người Mỹ”.<br />
Bốn quan chức Trung Quốc đương nhiệm đồng tình với quan<br />
điểm này. Họ cho rằng việc ông Trump tái đắc cử mang lại nhiều<br />
lợi ích hơn cho Bắc Kinh, bởi các liên minh của Washington sẽ suy<br />
yếu và Mỹ sẽ không còn đủ sức mạnh để ngăn chặn Trung Quốc mở<br />
rộng ảnh hưởng.<br />
Mặc dù nói không lo lắng ai sẽ thắng cử nhưng Bắc Kinh đang cố<br />
gắng tránh lặp lại dự đoán sai lầm năm 2016 khi ông Trump bất ngờ<br />
giành chiến thắng trước bà Hillary Clinton, theo Reuters.<br />
Lãnh đạo nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ ở Trung Quốc cho biết<br />
đã nhận được nhiều cuộc gọi từ những người bạn Trung Quốc để<br />
thăm dò về tình hình chính trường Mỹ. Một vài người trong số này<br />
đã không liên lạc nhiều năm liền.<br />
Theo truyền thống, các tổng thống Đảng Cộng hòa thường xem<br />
trọng mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc. Tuy nhiên, Reuters nhận<br />
định, khi bước vào Tòa Bạch ốc, ông Trump đã thách thức Trung<br />
Quốc trên tất cả lĩnh vực, từ thương mại đến các yêu sách chủ quyền<br />
trên Biển Đông, sở hữu trí tuệ, nhân quyền và y tế.<br />
Dù chỉ trích ông Trump nhưng Đảng Dân chủ lại ủng hộ các<br />
động thái đối đầu với Bắc Kinh, chẳng hạn thông qua luật dân chủ<br />
và nhân quyền Hong Kong hoặc các hợp đồng bán thêm vũ khí cho<br />
Đài Loan.<br />
Reuters nhận định ngay cả ông Biden, người từ lâu nổi tiếng với<br />
quan điểm không thể tách rời Mỹ và Trung Quốc, cũng trở nên khó<br />
đoán khi ngày bầu cử tới gần. .<br />
TRANG 61
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Đập phá tượng đài<br />
Không phải bây giờ người ta mới đập phá tượng đài. Khi<br />
mệnh trời đổi sang dòng họ khác thì vết tích của chế độ<br />
cũ bị dọn cho sạch và thay vào đó những đền miếu, lăng tẩm, tên<br />
đường và tượng đài mới.<br />
Hình như lịch sử nước nào cũng vậy. Ở Việt Nam có lẽ nhiễu<br />
nhương hạng nhất là từ cuối đời Trịnh Nguyễn phân tranh cho đến<br />
khi ông hoàng Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế. Biết bao tượng đài<br />
vua Lê, chúa Trịnh - Nguyễn, rồi Tây Sơn lần lược bị đập phá. Có<br />
những tượng đài xây chưa xong mà phải đập phá vì thời thế thay<br />
đổi như chong chóng. Khi nhà Nguyễn cầm quyền thì một lần nữa<br />
phá bỏ tượng đài, thay tên tỉnh thành và dựng cung điện, lăng tẩm<br />
tưởng là cho đến ngàn đời. Nhưng khi Cộng Sản lên thì cung điện<br />
TRANG 62
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
bỏ hoang và lăng tẩm uy nghiêm thành hoang phế. Chí đến tên tuổi<br />
nhà vua cũng bị bôi xoá. Cái gì dính líu với thời trước đều bị đập<br />
tan tành. Phải làm vậy để vừa tước cái mệnh trời khỏi chế độ cũ vừa<br />
có chỗ để dựng lên tượng đài mới! Không những tượng đài mà tên<br />
thành phố hay con đường cũng phải chịu phận hẩm hiu.Khi Cộng<br />
Sản về thành thì “Nam Kỳ Khởi Nghĩa tiêu Công Lý / Đồng Khởi lên<br />
rồi mất Tư Do!” Ngọn gió cách mạng thổi quá đáng đến độ tượng<br />
Petrus Ký bị quăng vào thùng rác. Danh tính vua Đinh Tiên Hoàng,<br />
Trương Minh Ký, Trương Minh Giảng nhường cho tên cha căng kiết<br />
chú nào đó. Ở Việt Nam, Sài-gòn bị mất tên; còn ở Úc đang có người<br />
đòi đổi tên hai tiểu bang Queensland và Victoria vì có dính với thời<br />
thuộc địa.<br />
Dù đập phá tượng đài đã xảy ra nhiều lần, người ta vẫn dựng<br />
tượng đài. Dựng tượng đài để giúp cho người đời mắt thấy tai nghe<br />
chuyện đã xảy ra. Người mình đã chẳng đựng nhiều tượng đài<br />
thuyền nhân ở đảo và ở nơi định cư đó sao? Chắc là để ghi nhớ cho<br />
đến ngàn đời sau. Nhưng ít người nhớ rằng: hiếm hoi chuyện xảy ra<br />
trong lịch sử được người đời lưu giữ mãi mãi.<br />
Hiện nay, phong trào Black Lives Matter không những chống<br />
cảnh sát hung dữ, đòi quyền bình đẳng mà còn giật phá nhiều tượng<br />
đài. Những gì có dính với khoảng thời gian buôn bán nô lệ, kỳ thị<br />
chủng tộc đều bị đập phá hay thay thế. Tượng đài Edward Colston<br />
ở Bristol (Anh quốc) bị giật sập và quăng xuống biển. Ông này được<br />
dựng tượng vì giúp tiền nhiều tiền của cho công cuộc bác ái xã hội.<br />
Nhưng nay tượng của ông bị quăng xuống biển vì ổng làm nghề<br />
buôn bán nô lệ. Ở Anh, Mỹ, Pháp…, con cháu nộ lệ ngày trước rần<br />
rần kéo nhau tìm tượng đài của ai từng vấy máu người nô lệ thì giật<br />
sập. Ông đô trưởng Luân Đôn hoảng hốt đến độ ra lệnh xét lại tất cả<br />
tượng đài lớn nhỏ đang có. Ngược lại, tổng thống Pháp Emmanuel<br />
Macron tuyên bố: nước Pháp sẽ không phá bỏ một tượng đài nào<br />
cả. Bên Mỹ, những gì được giữ lại sau khi phe miền Nam chịu thua<br />
trong cuộc nội chiến (1861-1865), nay bị Black Lives Matter đòi<br />
phá bỏ vì có dính líu với chế độ nô lệ người da đen. Bức tượng tướng<br />
Robert E. Lee, chỉ huy quân miền Nam, ở New Orleans đã bị phá<br />
bỏ sau hơn 150 năm quân miền Nam bại trận. Sắp tới, dường như<br />
TRANG 63
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
thêm 1,500 tượng đài của quân miền Nam sẽ bị dẹp. Xem chừng,<br />
người bây giờ không độ lượng với bên thua cuộc như lối cư xử của<br />
Abraham Lincoln khi thắng trận.<br />
Ở Úc, cảnh sát phải canh gác tượng đài thuyền trưởng James<br />
Cook. Ở Randwich – không xa nơi có đông người Việt Nam định<br />
cư ở phía Tây Sydney, có tượng đài James Cook để nhớ ơn thuyền<br />
trưởng này đã ‘tìm ra đất nước này, discover of this territory’ mở<br />
đầu cho công cuộc định cư của người da trắng. Tượng này đã bị bôi<br />
bẩn vì với dân bản địa James Cook là thủ phạm xâm lăng và mở đầu<br />
cho nạn diệt chủng thổ dân Úc. Rồi ra, bạn đọc đừng ngạc nhiên<br />
nếu có tượng đài bị bôi bẩn, đập phá hay được chính phủ cất đi.<br />
Hai pho tượng thủ tướng John Howard và Tony Abbott ở Ballarat,<br />
Vic. đã bị bôi bẩn. Tượng Stalin, Saddam Hussein đã bị giật sập. Ở<br />
Hungary khi Cộng Sản sụp đổ thì người ta lôi hết tượng đài lãnh tụ<br />
Cộng Sản lớn nhỏ vào một công viên gọi là Memento để nhớ lại nỗi<br />
đau do bọn đó gây ra.<br />
Đập phá hay lưu giữ? Người muốn giữ lại cho rằng: lịch sử đã thế<br />
thì không sao bôi xoá được. Nếu bôi xoá thì chúng ta không bao giờ<br />
học được bài học lịch sử. Họ nói thế vì những tượng đài hiện hữu<br />
tượng trưng cho một số giá trị họ đang tôn thờ. Ngược lại, người<br />
muốn đập phá cho rằng: Nếu những cái ấy không hợp thời nữa thì<br />
dẹp quách đi kẻo gây thêm phẫn nộ trong lòng người dân. Họ nói<br />
thế, nhưng rục rịch dựng lên những tượng đài khác thế chỗ cho các<br />
vừa bị đập phá.<br />
Con người ta thật lẩn quẩn khi đập phá tượng đài này rồi dựng<br />
lên tượng đài khác. Biết đâu chính những tượng đài này sẽ đến ngày<br />
bị đập phá. Con người lẩn quẩn vì trong lòng ai ai cũng muốn “lưu<br />
danh vạn cổ”. Tiếc rằng đời người không thể kéo dài vạn cổ nên<br />
mượn tượng đài để lưu danh. Nhưng chính tượng đài cũng không<br />
còn mãi đến … ‘ngàn năm’ – như người bình dân Việt Nam có câu:<br />
Trăm năm bia đá thì mòn,<br />
Ngàn năm bia miệng…<br />
Việt Luận<br />
TRANG 64
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Đàm Thoại & Độc Thoại<br />
Thuận Văn<br />
Thủ tướng và cuộc cách<br />
mạng “phôn-cờ-lo”<br />
Tiếc là ông Nguyễn Xuân Phúc không có đủ bản lĩnh. Nếu có, chắc<br />
hẳn ông thủ tướng này sẽ đi vào mai hậu như một nhà “cách mạng<br />
phôn-cờ-lo”. [1]<br />
Nhưng thế nào là “phôn cờ lo?”. Danh từ quái lạ này - tỷ như “phôn-cờ-lo<br />
Quảng Nam”, “phôn-cờ-lo” Tây Nguyên, “phôn-cờ-lo Nam bộ”, “phôn cờ lo<br />
Việt Bắc, v.v – từng nườm nượp xuất hiện trong bài khảo luận của các thức giả<br />
ngành văn hóa học nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam một thời. Thời<br />
ấy, khoảng đầu thập niên <strong>19</strong>80, nó từng khiến tôi, một học sinh trung học, vò<br />
đầu khi lần đầu bắt gặp vì hoàn toàn mù tịt để rồi, đến khi hiểu ra, chỉ biết có<br />
TRANG 65
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
… văng tục. Danh từ tưởng là rắc rối này, kỳ thực, rất đơn giản, chỉ là cách<br />
phát âm có phần thô mộc của từ ghép “folk-lore”, ngụ ý “văn chương truyền<br />
khẩu” hay, hẹp hơn, tùy theo trường hợp, là “ca dao tục ngữ”. Đơn giản vậy<br />
thôi và cái trò làm sang học thuật này chỉ có tác dụng duy nhất là tô đậm thêm<br />
cốt cách thật thà của những nông dân cả đời chưa bước ra khỏi lũy tre làng!<br />
Từng văng tục vì nó nhưng nay tôi lại chấp nhận tìm về với nó bởi ông thủ<br />
tướng – nhân vật chính của cuộc “cách mạng” sắp bàn tới - tỏ ra rất thích hợp<br />
với lố nói sang cả kiểu thật thà này. Ông thủ tướng từng thật thà khi kêu gọi<br />
đẩy mạnh “hàng ma ze in Việt Nam”. [2] . Ông thủ tướng cũng thật thà khi gọi<br />
tên ba nước Đông Dương là “cờ lờ vờ” hay, thêm vào Miến Điện là “cờ lờ mờ<br />
vờ” nên, bây giờ, ông cũng nên thật thà như thế, nên dùng “phôn cờ lo” thay<br />
vì “văn chương truyền khẩu”! [3]<br />
Nếu ‘văn chương truyền khẩu” là sự cô đọng của tiếng Việt, của túi khôn<br />
truyền thống của dân tộc Việt thì ông thủ tướng đã, suýt chút nữa, làm đảo lộn<br />
trật tự của một trong những cái túi khôn này.<br />
Đó là thành ngữ “Đầu voi đuôi chuột”. Thành ngữ này, ai cũng biết, ngụ<br />
ý những chuyện rềnh rang ầm ĩ ban đầu nhưng kết thúc một cách trớt quớt,<br />
chẳng đâu vào đâu, cực kỳ cụt hứng. Giả như ông thủ tướng bản lĩnh hơn,<br />
“thép” hơn, quyết tâm và tự tin hơn, ông có thể thay đổi hẳn thành ngữ này<br />
bằng một trật tự mới tạm gọi là “đầu chuột đuôi voi”. Cái cuộc cách mạng đã<br />
được ký giả Lê Hiệp tóm gọn trong bài tường thuật “Thủ tướng: Đường sắt<br />
Cát Linh - Hà Đông trước Đại hội chạy được thì may mắn”, đăng trên Thanh<br />
Niên Online ngày 08/<strong>06</strong>/<strong>2020</strong>. [4]<br />
Để công bằng cho ông thì tốt nhất là đọc lại toàn bộ bài tường thuật, không<br />
sót một chữ!<br />
Thủ tướng: Đường sắt Cát Linh - Hà Đông trước Đại hội chạy được<br />
thì may mắn<br />
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, từ dân tộc không có tên trên<br />
bản đồ, tới nay, cả thế giới đều hiểu, và thời gian gần đây nhất, người ta đã<br />
ca ngợi Việt Nam.<br />
“Mỗi ngày mở mắt là mất con Toyota Camry”<br />
Thảo luận chiều nay, 8.6, tại tổ Quốc hội về kinh tế - xã hội năm 20<strong>19</strong> và<br />
những tháng đầu năm <strong>2020</strong>, đại biểu Thuận Hữu (Hải Phòng) đề nghị cần có<br />
giải pháp giải quyết những tồn đọng lớn, gây bức xúc, đặt ra nhiều năm nhưng<br />
chưa xử lý được.<br />
TRANG 66
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Dẫn ví dụ hàng loạt dự án “đắp chiếu”, “trùm mền” từ gang thép Thái<br />
Nguyên, nhiệt điện Thái Bình, ông Thuận Hữu cho rằng, “nếu không nhanh<br />
chóng tháo gỡ thì mất đất, mất tiền, mất cán bộ”.<br />
Khẳng định Thủ tướng rất quyết liệt trong việc này, song Tổng biên tập<br />
Báo Nhân Dân cho rằng, các bộ ngành vẫn chưa nhìn về một hướng, dẫn đến<br />
tình trạng đưa việc này ra thì ách tắc việc kia, vướng mắc lung tung cả.<br />
“Dự án nhiệt điện Thái Bình, đầu tư gần đến nơi, còn đoạn nữa thôi mà<br />
vẫn đắp chiếu nằm đấy, chỉ một đoạn nữa thôi mà không xử lý được. Tính ra<br />
thiệt hại thì mỗi ngày mở mắt ra thì dự án này mất 1 “con” Toyota Camry.<br />
Gang thép Thái nguyên cũng thế”, đại biểu Hải Phòng dẫn chứng.<br />
“Nhức nhối nhất, người dân nhìn thấy, một điển hình được gọi là kỳ tích<br />
thế giới là dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông. Chúng ta đầu tư rất<br />
nhiều, mất nhiều tiền, mất nhiều thời gian, nhưng đến giờ không biết bao giờ<br />
sử dụng. Người ta nói cũng gần xong rồi, chỉ còn chạy thử nữa thôi mà giờ<br />
mắc mớ đủ thứ. Vừa rồi họ đòi thêm 50 triệu USD, rồi nhiều chuyện.<br />
Nhát dao đó chém vào lòng tin của dân. Dự án đó nếu không xử lý nhanh<br />
thì sẽ biến thành bảo tàng đường sắt, kêu gọi khách đến tham quan, du lịch.<br />
Cứ để thế rất đau khổ. Dân bức xúc ghê gớm lắm, tiền nhiều như thế, mà cứ<br />
đội vốn liên tục thế!”, ông Thuận Hữu nói, và đề nghị Chính phủ, các bộ,<br />
ngành vào cuộc nhịp nhàng, đồng bộ, cùng nhìn về một hướng để xử lý dứt<br />
điểm vì “càng kéo dài, càng thiệt hại”.<br />
“Cần phân cấp, phân quyền mạnh cho cơ sở”<br />
TRANG 67
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - Anh ninh Quốc hội Võ<br />
Trọng Việt tuy khẳng định có nhiều chuyển biến trong vận hành của hệ thống<br />
chính trị, song thừa nhận, còn những vấn đề “lịch sử, quá khứ để lại, giờ phải<br />
giải quyết”, dù không thể một sớm một chiều.<br />
Nhắc lại 12 dự án đắp chiếu, ông Việt cho rằng, không chỉ Quốc hội khóa<br />
này mà cả khóa XV, XVI vẫn phải nhắc, vì khắc phục rất khó khăn.<br />
Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh, điều ông băn<br />
khoăn là sức ì, sự dám làm, dám chịu trách nhiệm trong bộ máy các cấp<br />
chuyển động chưa nhiều.<br />
Theo ông Việt, Bộ Chính trị cần nghiên cứu chính sách để giải quyết vấn<br />
đề này. “Hôm họp T.Ư, tôi mạnh dạn góp ý là Bộ Chính trị ôm đồm quá, phân<br />
cấp, phân quyền đi, vì Bộ Chính trị lo cái tổng thể của đất nước, lo chiến lược<br />
đất nước. Giống như ông cán bộ thôi, cái gì cũng làm, cái gì cũng ôm thì chả<br />
làm được việc lớn. Tôi nghĩ là cần phân cấp, phân quyền mạnh cho cơ sở”,<br />
ông Việt nói.<br />
“Đúng là một nhiệm kỳ này, chúng ta làm, chúng ta mới phát hiện ra lỗ<br />
hổng về cơ chế chính sách, chấp hành pháp luật của mình quá lớn, quá đau<br />
lòng. Cán bộ mất nhiều quá!”, ông Việt nói thêm.<br />
Không vì xử lý khuyết điểm mà đổ nhào cả vấn đề lớn<br />
Nêu ý kiến sau đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, mô hình quản<br />
trị của một đất nước 100 triệu dân với nền kinh tế thị trường, định hướng xã<br />
hội chủ nghĩa là vấn đề rất mới, rất khó. “Điều quan trọng là chúng ta phải<br />
giữ chế độ, giữ Đảng trong bối cảnh thế lực thù địch, phản động rất nặng nề,<br />
điều kiện thế giới phức tạp”, Thủ tướng nói.<br />
“Trước đây, sau <strong>19</strong>75, một thời gian dài, người ta nói: nếu cái cột điện biết<br />
đi thì họ chạy sang Mỹ hết. Còn bây giờ, thực tại nước Mỹ những tháng qua<br />
và nhiều nước khác, người ta nói: nếu cột điện biết đi ở Mỹ thì nó sẽ về Việt<br />
Nam”, Thủ tướng ví von, và cho biết hiện nay hàng chục vạn người ở nước<br />
ngoài vẫn đang đăng ký về Việt Nam.<br />
Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ cho rằng, sau 45 năm thống nhất<br />
đất nước, 35 năm đổi mới, từ một đất nước đói ăn, thiếu ăn, nợ nần chồng<br />
chất, chúng ta vượt qua nhiều thác ghềnh để tiến bước; từ dân tộc không có<br />
tên trên bản đồ, tới nay, cả thế giới đều hiểu, và thời gian gần đây nhất, người<br />
ta ca ngợi Việt Nam.<br />
Liên quan tới những vấn đề các đại biểu nêu về kinh tế - xã hội, Thủ tướng<br />
thừa nhận “không phải dễ dàng giải quyết ngay”. Theo Thủ tướng, không thể<br />
đổ lỗi cho khóa trước hay khóa sau, vì khóa trước cũng đều là “những người<br />
ngồi đây cả”; “cũng Chính phủ đó, T.Ư đó”.<br />
Mình cùng phải chịu trách nhiệm chuyện này. Cái giá của kinh tế thị<br />
TRANG 68
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
trường không phải bình thường”, người đứng đầu Chính phủ nói.<br />
“Chúng ta có nhiều khuyết điểm, nhất là các dự án thua lỗ. Bao nhiêu dự<br />
án dầu khí cũ để lại không khắc phục nổi. Rồi thép Thái Nguyên, một đống sắt<br />
gỉ bây giờ thì làm sao có thể khắc phục được các đồng chí? Khó khắc phục”,<br />
Thủ tướng nhấn mạnh, và cho rằng cần có thời gian để tiếp tục khắc phục,<br />
giải quyết.<br />
Dẫn ví dụ đường sắt Cát Linh - Hà Đông, Thủ tướng cho biết, giải quyết<br />
cũng rất khó khăn, mất thời gian. “Các đồng chí biết an toàn quan trọng nhất<br />
thì họ chẳng bàn giao hồ sơ an toàn cho mình. Nói qua, nói lại, thảo luận đi,<br />
thảo luận lại. Một số phái đoàn ở Bắc Kinh cũng tới thảo luận. Sắp tới đây<br />
cũng có thể bàn dứt điểm được”, Thủ tướng thông tin, và cho biết cố gắng<br />
trước Đại hội Đảng, tàu đường sắt có thể chạy được thì “may mắn”.<br />
Thủ tướng cũng lưu ý, việc khắc phục những tồn tại cũng phải chặt chẽ,<br />
đúng pháp luật. “Đừng để mất cán bộ rồi giờ tiếp tục mất cán bộ nữa do sơ<br />
suất vận dụng pháp luật”, Thủ tướng nói, đồng thời cho biết, những vi phạm<br />
trong nhiệm kỳ qua đã được xử lý nghiêm, với gần 100 cán bộ cao cấp bị xử lý.<br />
“Cái giá phải trả lớn như thế, không phải ít. Nói như vậy để thấy Đảng ta<br />
nghiêm túc, Chính phủ nhìn thẳng sự thật, Quốc hội nhìn thấy tất cả vấn đề<br />
này. Chúng ta yêu cầu xử lý tốt hơn, nhanh hơn, nhưng làm sao đảm bảo hệ<br />
thống an toàn. Không vì xử lý ấy mà đổ nhào cả vấn đề lớn”, Thủ tướng nói.”<br />
Trọng tâm của câu chuyện là dự án Đường sắt Cát Linh - Hà Đông, một dự<br />
án được diễn tả là “không thể hiểu nổi”, “biết lỗ vẫn làm”, cái dự án đã bị trễ<br />
hẹn đến bốn năm sau bốn đời Bộ trưởng Giao thông Vận tải. [5]<br />
Dự án, như có thể thấy qua những “tâm tư” nêu trên, đã thành cái đau và<br />
cái nhục bởi chính quyền không chỉ không có quyền quyết định mà, thậm chí<br />
cũng không có quyền để thương lượng với kẻ làm thuê cho mình, ngay giữa<br />
thủ đô của mình. Nghĩa là tự mình đẩy mình vào tình thế mất hết chủ quyền.<br />
Đặt tên cho câu chuyện với niềm hy vọng mong manh “Thủ tướng: Đường<br />
sắt Cát Linh - Hà Đông trước Đại hội chạy được thì may mắn”, tác giả bài<br />
tường thuật đã khởi đầu bằng sự khiêm tốn đến mức tội nghiệp của thủ tướng.<br />
Thế nhưng, từ một xuất phát điểm thảm hại như thế, ông thủ tướng lại có thể<br />
phởn lên “nếu cột điện biết đi ở Mỹ thì nó sẽ về Việt Nam” và, vô hình trung,<br />
cái đầu chuột đã bùng nổ thành cái thân voi và đuôi voi. Nhưng thành ngữ<br />
ngàn đời “Đầu voi đuôi chuột” không chỉ bị đảo ngược trật tự một cách đơn<br />
thuần, không chỉ là “Đầu chuột đuôi voi”, cũng cũng không là “Đâu chuột<br />
nhắt, đuôi voi” mà phải là “Đầu coronavirus, đuôi khủng long”.<br />
Phải nhắc đến giống virus này là bởi muôn sự cũng do nó mà ra.<br />
Trông cũng giống như cái não trạng của năm <strong>19</strong>75 “đại thắng mùa Xuân”,<br />
TRANG 69
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
cái tâm lý ngất ngây với niềm tin vô địch, bất khả chiến bại. Mỹ mà cũng bị ta<br />
đánh thắng thì trên cõi đời này có ai dám động đến cái sợi lông chân của ta?<br />
Mỹ mà cũng bị ta đánh thắng thì có gì trên đời này mà ta bị thất bại? Nhưng cái<br />
ngất ngây ấy không thọ được bao lâu, những thất bại đau đớn và ê chề liên tiếp<br />
sau đó đã làm họ sáng mắt ra và đến một lúc nào đó, cái não trạng đại thắng<br />
này bị mang ra mổ xẻ như là “bệnh kiêu ngạo cộng sản”.<br />
Bây giờ, giữa những ngày này, cái não trạng mang tên “kiêu ngạo cộng sản”<br />
ấy đang ngo ngoe sống lại theo men say chiến thắng trong cuộc kháng chiến<br />
chống lại giống virus cực kỳ bé nhỏ. Cả thế giới, từ Âu đến Mỹ, ai cũng khốn đốn<br />
vì convirus này mà ta có thể chế ngự được nó thì oai quá, giỏi quá, đáng phục quá<br />
nên, do đó cả cái cây cột điện bên Mỹ cũng ao ước làm cái cột điện Việt Nam.<br />
Những lời lẽ như thế, nói nhẹ thì là “tự sướng”, còn nói thật, nói đúng bản<br />
chất, lại là thủ dâm chính trị. Kẻ thủ dâm nào cũng biết ngượng với hành vi của<br />
mình nên, không phải đợi lâu, chỉ vài ngày sau, lời lẽ của ông thủ tướng đã bị<br />
khai tử, bị “tự ý đục bỏ” trên báo Thanh Niên và cái đuôi khủng long đã quay<br />
trở lại với thân phận của cái đuôi coronavirus. Một sự “về nguồn” âm thầm,<br />
lặng lẽ, không kèn, không trống và, vô hình trung, cuộc “cách mạng phôn-cơlo”<br />
mà thủ tướng là nhân vật trung tâm cũng bị chết yểu theo!<br />
Việc gì cũng có cái giá của nó. Nếu thủ tướng muốn đi vào lịch sử như một<br />
nhà “cách mạng phôn-cờ-lo”, thủ tướng phải công khai thừa nhận hành vi thủ<br />
dâm chính trị của mình. Nhưng thủ tướng là một tay thủ dâm ngượng nghịu,<br />
thành thử tờ báo thật thà kia phải đục bỏ mấy câu nặng tính thủ dâm kia.<br />
Những kể ra thì thủ tướng cũng có thể lưu danh hậu thế theo cách không<br />
giống ai, như là một nhà chính trị đang ngồi giữa trụ sở quốc hội nước Cộng<br />
hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà có thể mang cả cái cây cột điện bên Mỹ ra<br />
để chơi cho sướng miệng!<br />
Chú thích:<br />
[1] http://luanan.nlv.gov.vn/luanan?a=d&d=TTcFfqzMbaIu2011.1.21<br />
[2] https://www.youtube.com/watch?v=sljcWoRRkh8<br />
[3] https://www.youtube.com/watch?v=lQjRiUqBRuc<br />
[4] https://thanhnien.vn/thoi-su/thu-tuong-duong-sat-cat-linh-ha-dongtruoc-dai-hoi-chay-duoc-thi-may-man-1235158.html<br />
[5] Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông Đây là Dự án được nghiên cứu<br />
“tiền khả thi” từ năm 2002 - 2003 và đầu tư xây dựng bằng vốn vay của Trung<br />
Quốc (TQ) theo Hiệp định khung ký ngày 30.5.2008, theo đó Trung Quốc có<br />
toàn quyền chỉ định nhà thầu và nhà thiết kế. Nhà thầu xây dựng là Tập đoàn<br />
Cục 6 đường sắt TQ thực hiện, nhà thiết kế là Viện Nghiên cứu thiết kế công<br />
trình đường sắt Bắc Kinh.<br />
TRANG 70
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tháng 10.2008, Bộ GTVT giao cho Ban Quản lý dự án (QLDA) đường<br />
sắt làm đại diện chủ đầu tư. Giai đoạn này, Bộ trưởng GTVT lần lượt là các<br />
ông Đào Đình Bình và Hồ Nghĩa Dũng. Tháng 4.2010, dự án động thổ, nhưng<br />
chính thức khởi công tháng 10.2011.<br />
Theo đánh giá của Kiểm toán Nhà nước (KTNN), trong quá trình xét thầu,<br />
chủ đầu tư và tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ chưa làm rõ năng lực kinh nghiệm<br />
của nhà thầu. Trên thực tề Tập đoàn Cục 6 đường sắt TQ không có kinh nghiệm<br />
làm dự án đường sắt đô thị. Trong khi đó, điều kiện ràng buộc trong hợp<br />
đồng còn lỏng lẻo theo chính đánh giá của chính Bộ GTVT, khiến không thể<br />
xử phạt được dù nhà thầu nhiều lần chậm trễ<br />
Ngoài ra dự án còn bị đội vốn và Bộ GTVT đã tự ý điều chỉnh dự án từ mức<br />
đầu tư 8,769 tỷ đồng lên 18,000 tỷ đồng, trong khi theo luật thì phải báo cáo<br />
Thủ tướng để xem xét và xin Quốc hội phê duyệt,<br />
Theo Kiểm toán Nhà nước thì ngay từ đầu Bộ GTVT đã biết dự án không<br />
hiệu quả nhưng vẫn đồng ý tiến hành,<br />
GS.TS Nguyễn Văn Liên, nguyên là Phó Chủ tịch Hội đồng Nghiệm thu<br />
Nhà nước (NTNN) cho biết, dự án khởi công năm 2011 nhưng khi Bộ GTVT<br />
lấy ý kiến để phê duyệt dự án vào năm 2009, ông khi đó với chức danh là Phó<br />
Chủ tịch Hội đồng NTNN đã có ý kiến không đồng ý tiến hành dự án vì không<br />
hiệu quả kinh tế.<br />
Về những thiếu sót trong hồ sơ thiết kế cũng như quá trình thi công, GS.TS<br />
Nguyễn Văn Liên cho biết, khi còn làm việc ông đã thay mặt Hội đồng NTNN<br />
nhiều lần đến kiểm tra và đã phát hiện một số vi phạm tại dự án. Cùng với việc<br />
đình chỉ thi công, đoàn công tác đã yêu cầu chủ đầu tư và nhà thầu giải quyết<br />
mới được phép thi công trở lại. Tuy nhiên không hiểu sao đến nay dự án vẫn<br />
tồn tại các lỗi thiết kế và thi công này!<br />
Cuối năm 2018 Ban Quản lý dự án khẳng định đã hoàn thành đến 99% và<br />
dự kiến sẽ vận hành trong tháng 4 năm 20<strong>19</strong> thế nhưng đến tận bây giờ vẫn<br />
chưa biết bao giờ mới chính thức vận hành. Mới đây, ngày 2.6.<strong>2020</strong> trong cuộc<br />
họp trực tuyến giữa Ban quản lý dự án đường sắt và Tổng thầu Trung Quốc,<br />
phía Trung Quốc đòi phải thanh toán 50 triệu USD để chạy thử tàu toàn tuyến<br />
phục vụ “để thực hiện công tác vận hành hệ thống và thanh toán toàn bộ trước<br />
khi bàn giao dự án cho Việt Nam”.<br />
Tuy nhiên Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Ngọc Đông<br />
cho biết sẽ không thanh toán 50 triệu USD vì “không có văn bản chính thức<br />
và trái quy định hợp đồng.”<br />
Ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng chính phủ nước Cộng hòa xã hội<br />
chủ nghĩa Việt Nam, đã khét danh với những phát ngôn buồn cười, tréo cẳng<br />
ngổng, không hiểu là do ngu, do đần hay ông thực tâm muốn nước Việt Nam<br />
giải sầu cho qua những bức bối tâm lý..<br />
TRANG 71
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tập Cận Bình không lường<br />
được “phản động lực”<br />
Phạm Đức Đồng Hùng<br />
Trong bài “In Xi Jinping’s effort to make China No. 1, he’s<br />
forgotten the basics” (Trong nỗ lực đưa Trung Quốc đến vị<br />
trí số một, Tập Cận Bình đã quên những điều căn bản) đăng trên tờ<br />
The Sydney Morning Herald ngày 16.6.<strong>2020</strong>, nhà bình luận Peter<br />
Hartcher đã vạch ra sự mù quáng của Tập Cận Bình khi bất chấp<br />
mọi lề luật quốc tế để đưa Trung Quốc tiến lên vị trí siêu cường.<br />
Peter Hartcher là một nhà bình luận chính trị và là một giáo sư<br />
đại học và theo ông thì khi Tập Cận Bình càng đẩy mạnh mạnh<br />
tham vọng thống trị toàn cầu bao nhiêu, ông ta đã kích thích phản<br />
ứng chống đối mạnh mẽ như thế bấy nhiêu. Sự phản đối này không<br />
chỉ đến từ phía Mỹ, mà còn từ nhiều quốc gia, cá nhân và tổ chức<br />
khác. Có một thực tế không thể chối cãi là hiện thế giới đang ngày<br />
càng nhận thức rõ hơn và trở nên cảnh giác hơn trước sự phát triển<br />
của Trung Quốc.<br />
Theo Hartcher thì khi Trung Quốc mải mê tìm cách đạt được<br />
TRANG 72
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
những bước tiến bộ trong ngành máy điện toán lượng tử, trí tuệ<br />
nhân tạo và khống chế không gian, thì nước này này đã lãng quên<br />
những định luật nền tảng của vật lý. Đó là định luật III của Isaac<br />
Newton về phản động lực: nếu vật này tác động vào vật kia một lực,<br />
nó cũng sẽ bị vật kia gây ra một “phản động lực” cân bằng về cường<br />
độ nhưng ngược chiều.<br />
Tác giả viết: “Nước Trung Hoa đã từng hành động theo phương<br />
châm ‘ẩn thân chờ thời’ của Đặng Tiểu Bình suốt bốn thập niên qua<br />
đã được Tập ban bố một hướng đi mới ‘nỗ lực để thành công’. Chẳng<br />
tội lỗi gì khi làm hết sức mình. Nhưng khi anh đưa ra những nỗ lực<br />
nhằm chiếm giữ lãnh thổ của láng giềng mình, chủ quyền của bạn<br />
bè mình, quyền tự do của con người ở mọi nơi, anh đang làm cho họ<br />
tức giận, căm thù”.<br />
Có thể nhận ra chiều hướng này qua phản ứng của khối NATO<br />
(North Atlantic Treaty Alliance) tức Liên phòng Bắc Đại Tây Dương,<br />
qua những tuyên bố của Tổng Thư ký Jens Stoltenbergm nguyên<br />
là Thủ tướng của Na Uy. Trước đây, mục tiêu của NATO là bảo vệ<br />
châu Âu trước Nga thế nhưng gần đây ông Stoltenberg đã nêu đích<br />
danh Trung Quốc là một “mối đe dọa”. Trong một bài diễn văn tuần<br />
trước, ông Stoltenberg đã nhận định rằng “mối đe dọa” Trung Quốc<br />
quá lớn khiến Mỹ không thể tự mình đối phó, và vì Trung Quốc gây<br />
phương hại đến những giga1 trị dân chủ mở mọi nơi trên thế giới, do<br />
đó phải xem xét đến một liên minh quân sự toàn cầu.<br />
Theo vị Tổng Thư ký NATO thì Trung Quốc vẫn chưa phải là “kẻ<br />
thù” của NATO nhưng nước này đã là hiện thân của một mối nguy<br />
rõ ràng và có thực: “Họ [Trung Quốc] là nước có ngân sách quốc<br />
phòng lớn thứ 2 thế giới. Họ đang đầu tư rất nhiều vào việc phát<br />
triển các loại vũ khí tà, trong đó bao gồm các loại hỏa tiễn có khả<br />
năng tấn công tất cả các thành viên NATO”.<br />
NATO cảm thấy bất an với Trung Quốc vì phạm vi ảnh hưởng<br />
của nước này không còn dừng lại ở khu vực châu Á mà đã tiến gần<br />
đến khu vực của NATO. Ông Stoltenberg phát biểu: “Chúng ta thấy<br />
quân đội Trung Quốc hiện diện ở Bắc Cực, ở châu Phi. Chúng ta<br />
thấy họ đầu tư vào các cơ sở hạ tầng trọng yếu. Và họ đang hợp tác<br />
ngày càng chặt chẽ hơn với Nga. Tất cả những điều này đều đe dọa<br />
an ninh của NATO”.<br />
Tác giả viết: “Không còn nghi ngờ gì nữa, của ông Stoltenberg<br />
TRANG 73
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
đang tìm cách tu chỉnh khuôn khổ của NATO để phù hợp với những<br />
nhu cầu chính trị thời đại. Và bởi vì Mỹ là thành viên chủ chốt của<br />
NATO, nên ông này biết rằng việc nêu tên Trung Quốc là mối lo ngại<br />
an ninh sẽ giúp ông lấy được lòng nước Mỹ. Tuy nhiên không chỉ<br />
có nước Mỹ mà thời gian qua nhiều quốc gia Tây Âu đã càng ngày<br />
càng cảnh giác trước những ý đồ của Bắc Kinh. Đức đã tu chỉnh<br />
luật của mình để tăng cường bảo vệ các công ty Đức trước nguy cơ<br />
bị Trung Quốc thâu tóm, chẳng hạn. Anh đang xét nghĩ lại về việc<br />
hợp tác Huawei, đại công ty viễn thông của Trung Quốc, tập đoàn<br />
Huawei. Hiện tại, nổi giận vì cách Bắc Kinh phản ứng trước đại dịch<br />
Covid-<strong>19</strong>, giới lập pháp Anh đã gây áp lực yêu cầu Thủ tướng Boris<br />
Johnson phải xem xét về việc Huawei tham gia mạng 5G.<br />
Việc NATO đặt Trung Quốc vào trọng tâm an ninh của mình thực<br />
sự là một bước ngoặt lịch sử”.<br />
Thậm chí, ông Stoltenberg còn đưa ra lời bình luận có thể khiến<br />
bất kỳ Tổng thống Mỹ nào cảm thấy thiếu thoải mái: “So với Trung<br />
Quốc, Mỹ thậm chí không phải là nước lớn nhất. Trung Quốc sẽ sớm<br />
trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới, họ đang dẫn đầu trong việc<br />
đầu tư vào những kỹ nghệ hàng đầu, trong đó bao gồm các lĩnh vực<br />
như máy điện toán lượng tử hay trí tuệ nhân tạo... Điều quan trọng<br />
hơn cả là chúng ta - Bắc Mỹ và châu Âu phải cùng hợp lực - vì chúng<br />
ta không thể đơn độc giải quyết điều này”.<br />
Ông Stoltenberg còn kêu gọi NATO cần hợp tác chặt chẽ hơn với<br />
các quốc gia dân chủ phát triển ở châu Á - Thái Bình Dương, như<br />
“Úc, Nhật, New Zealand, Nam Hàn, để bảo vệ các quy tắc và thể chế<br />
toàn cầu giữ chúng ta an toàn trong nhiều thập niên”.<br />
Nhà bình luận Peter Hartcher cũng đề cập tới nhóm khối Thất<br />
Cường (G7), từ lâu đã không mấy quan tâm về Trung Quốc nhưng<br />
thời gian qua đã trở nên ngày càng lo lắng nhiều hơn.<br />
Theo đó, nhóm 7 quốc gia có kỹ nghệ tiên tiến này thường thảo<br />
luận về vấn đề kinh tế, nhưng tuần trước Thủ tướng Nhật Shinzo<br />
Abe đã đề nghị rằng trong cuộc họp thượng đỉnh tiếp theo khối G7<br />
nên đưa ra một tuyên bố chung lên án kế hoạchcủa Trung Quốc<br />
trong việc hủy bỏ quy chế tự trị của Hồng Kông.<br />
Cùng lúc, Khối Liên Âu (EU) đã công bố một bản phúc trình,<br />
nêu đích danh Trung Quốc và Nga lợi dụng đại dịch để “gây tổn<br />
hại” bằng cách tung ra một “làn sóng lớn” các tin giả, trò lừa bịp về<br />
dịch vụ y tế, lừa đảo trực tuyến, thuyết âm mưu... trên mạng xã hội.<br />
TRANG 74
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Cùng lúc, tuần qua Twitter đã khai tử 170,00 tài khoản dính líu<br />
đến chính quyền Trung Quốc, chuyên tung các tin giả về các cuộc<br />
biểu tình ở Hồng Kô7ng, về coronavirus và về cuộc biểu tinh Black<br />
Lives Matter tại Mỹ. HÀnh động của Twiiter xuất phát từ một nghiên<br />
cứu của Viện Nghiên cứu chính sách chiến lược Úc (Australian<br />
Strategic Policy Institute: ASPI).<br />
Nhà bình luận Hatcher viết: “Họ Tập có thể đã được bỏ qua khi<br />
nghĩ rằng y có thể vô sự với những chiến dich hung hăng để thông<br />
trị. Trong nhiều năm trời, hắn ta đã làm những gì hắn thích, phà vỡ<br />
luật quốc tế mà không gặp sự chống đối thực sự nào.<br />
Khi Barack Obama yêu cầu ông ta chấm dứt việc lấn chiếm vùng<br />
biểu của các nước láng giền, Tập làm lơ và không hề hấn gì cả. Khi<br />
bị thúc bách về việc này, Tập hứa với Obama rằng Trung Quốc sẽ<br />
không quân sự hóa Biển Đông. Nhưng hắn lại tiếp tục kế hoạch của<br />
mình. Và không hề hấn gì,<br />
Hắn khám phá rằng hắn có thể xây những trại tập trung khổng<br />
lộ để truy bức cả triệu người Duy Ngô Nhĩ, tuy nhiên hắn vẫn tiếp<br />
tục được ve vãn tại các thủ đô trên khắp thế giới.<br />
Và ai sẽ biết được? Có thể hắn ta sẽ vô sự trong một thời gian dài<br />
nữa. Nhưng càng ngày thế giới càng thức tín và sự lấn tới của Tậm<br />
đang tạo ra su75kha1c cự rộng lớn hơn à thậm chí sự chống đối.<br />
Đó chỉ là vật lý học.”<br />
Cũng liên quan đến sự cao ngạo của Tập Cận Bình, ngày<br />
10.6.<strong>2020</strong> tạp chí Nikkei Asian Review phát hành bằng tiếng Anh<br />
đăng bài bình luận “Trung Quốc đánh liều với đế quốc quá tầm tay<br />
theo sự hung hăng hậu đại dịch” (China risks imperial overstretch<br />
with post-pandemic aggression (Nikkei Asian Review, 10 June<br />
<strong>2020</strong>) của một nhà địa chiến lược, tác giả của 9 cuốn sách khảo<br />
luận liên quan đến vấn đề địa lý chính trị:<br />
“Trong khi các láng giềng đang bị phân tâm bởi đại dịch coronavirus,<br />
Tập Cận Bình đang tìm cách tạo lợi thế cho Trung Quốc, cụ thể<br />
là thời gian qua đã mở nhiều mặt trận trong chiến dịch biến Trung<br />
Quốc thành cường quốc hàng đầu thế giới - từ mặt trận Hồng Kông,<br />
Đài Loan đến Biển Đông, biển Nhật Bản và biên giới Himalaya.<br />
Sự tê liệt của toàn cầu trong đại dịch đã tạo cơ hội cho Tập hành<br />
động để hiện thực hóa “giấc mơ Trung Hoa” vào năm 2049 của chế<br />
độ cộng sản Trung Quốc. Tập đã nói trong một bài phát biểu tại<br />
một trường đại học nước này vào tháng Tư rằng “những bước tiến<br />
TRANG 75
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
vĩ đại trong lịch sử luôn luôn xuất hiện từ chảo lửa trong những<br />
thảm họa lớn”.<br />
Điều này có thể giải thích tại sao Trung Quốc đã tìm cách khai<br />
thác tối đa đại dịch coronavirus. Từ việc phá vỡ cam kết ràng buộc<br />
của Bắc Kinh đối với quyền tự trị của Hồng Kông và cố gắng quấy<br />
nhiễu vùng biển ngoài khơi quần đảo Senkaku do Nhật kiểm soát<br />
đến cuộc chiến biên giới với Ấn Độ bằng cách xâm phạm lãnh thổ<br />
của nước này.<br />
Với hành động này, Tập đang cố xoay chuyển sự chú ý từ sự vô<br />
trách nhiệm của Trung Quốc về việc lan rộng toàn cầu của COV-<br />
ID-<strong>19</strong> sang mối đe dọa của chế độ độc tài tới an ninh thế giới.<br />
Nhưng sự tham lam vô độ này cũng sẽ làm tăng nguy cơ Trung Quốc<br />
dẫn đến sự suy tàn và sụp đổ, giống như cách mà Liên Xô đã tan rã,<br />
như cách gọi sử gia Paul Kennedy là “sự vói tay quá đà của đế quốc”<br />
(imperial overstretch).<br />
Chủ nghĩa bành trướng của Tập đã tìm cách tại lập trật tự toàn<br />
cầu hóa theo khuôn khổ của Trung Quốc. Thí dụ rõ nhất là dự án<br />
Sáng kiến Vành đai và Con đường (Belt and Road Initiative - BRI),<br />
nhằm mục đích đổi mới trật tự kinh tế và chính trị toàn cầu bằng<br />
cách đưa hàng trăm tỷ đô la vào các dự án ở nước ngoài khi Trung<br />
Quốc vẫn cần vượt qua tình trạng nghèo đói và kém phát triển ở<br />
trong nước.<br />
Đó là một dự án khổng lồ với ý đồ dụ dỗ các quốc gia tuyệt vọng<br />
tìm kiếm nguồn đầu tư co cơ sở hạ tầng vào quỹ đạo chiến lược của<br />
Trung Quốc. Nhưng thay vì “sự thịnh vượng chung” mà Tập hứa<br />
hẹn, BRI đã và đang buộc các quốc gia dễ bị tổn thương vào trong<br />
các bẫy nợ gây xói mòn chủ quyền. Khó khăn về kinh tế gia tăng<br />
trong đại dịch khiến các nước đối tác khó trả nợ hơn.<br />
Việc Bắc Kinh từ chối hỗ trợ các quốc gia đối tác đang đối mặt<br />
với nguy cơ phá sản càng làm lộ rõ bật ý đồ săn mồi trong việc xuất<br />
tiền ra cho vay. Bằng cách gây ra sự tức giận hoặc phẫn nộ, phương<br />
pháp cứng rắn có nguy cơ làm suy yếu hình ảnh quốc tế của Trung<br />
Quốc và tạo ra một sự phản kháng chống lại các chính sách tân<br />
thực dân của họ.<br />
Đáng nói hơn, việc Tập hung hăng vươn đến vị thế thống trị đã<br />
khiến ông ta phải cùng lúc mở ra nhiều mặt trận chính trị và quân<br />
sự. Việc này đã gây nên mối lo ngại là Trung Quốc đã đi quá xa và<br />
sự báo động của quốc tế về quỹ đạo của quốc gia này. Theo Ngoại<br />
trưởng Mỹ Mike Pompeo thì thế giới đang chứng kiến “hành động<br />
ngày càng hung hăng” của Trung Quốc.<br />
TRANG 76
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Dưới thời Tập, mối quan hệ của Trung Quốc với siêu cường đã<br />
hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế thần kỳ của họ là Mỹ, đã nhường<br />
chỗ cho sự thù địch, và một cuộc chiến tranh lạnh. Với Ấn Độ, Tập<br />
dường như rất muốn bắt đầu cuộc xung đột lớn tiếp theo của thế<br />
giới. Quan hệ và mối liên kết giữa Trung Quốc và Ấn Độ, chiếm hơn<br />
một phần ba dân số và hơn một phần năm nền kinh tế toàn cầu, có<br />
ảnh hưởng rất quan trọng đối với quan hệ quốc tế.<br />
Cùng lúc đó, chính quyền Tập đã tăng cường nỗ lực biến các nguồn<br />
nước được nhiều nước san sẻ thành một thứ vũ khí chính trị qua việc<br />
xây dựng hàng loạt đập thủy điện lớn ở biên giới Trung Quốc. Việc<br />
chặn dòng, xây dựng điên cuồng nơi thượng nguồn sông Mê Kông đang<br />
gây ra hạn hán tái diễn ở Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam.<br />
Trong khi Mao Trạch Đông phá hủy trật tự cũ và Đặng Tiểu Bình<br />
đặt nền móng cho một nền kinh tế Trung Quốc hiện đại, Tập quyết<br />
tâm biến Trung Quốc thành tay chơi trung tâm trong quan hệ quốc<br />
tế. Tham vọng của Tập, cùng với sự sùng bái cá nhân có thể khiến<br />
Tập mù quáng trước những nguy cơ của biện pháp là giàn trải tài<br />
nguyên của Trung Quốc ra nước ngoài trong khi nền kinh tế đang<br />
chậm lại và dân số trong độ tuổi làm việc đang giảm sút.<br />
Ngày nay, Trung Quốc vẫn là một cường quốc không có bạn bè,<br />
không có bất kỳ đồng minh chiến lược hàng hải thực sự hoặc các<br />
đối tác an ninh đáng tin cậy. Và họ càng khó khăn hơn để có được<br />
những đồng minh chân chính.<br />
Giống như thảm kịch hạt nhân Chernobyl năm <strong>19</strong>86 - khúc dạo<br />
đầu cho sự sụp đổ của Liên Xô - đại dịch đã cho thấy một chế độ làm<br />
cho thảm họa tồi tệ hơn nhằm tìm cách che đậy sự thật về nó. Đại<br />
dịch coronavirus và cách hành xử của Tập trong đại dịch thì tham<br />
vọng tân-đế có lẽ cũng có kết cục như vậy.<br />
Các nước đã đánh giá lại sự phụ thuộc kinh tế của họ vào Bắc<br />
Kinh và tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc. Ví<br />
dụ với quỹ 2.2 tỷ đô la của Nhật để giúp định hình lại sản xuất. Mỹ<br />
Kỳ đã mở đường cho các lệnh trừng phạt đối với các quan chức và<br />
công ty Trung Quốc.<br />
Trong khi các cường quốc khác vẫn đang vật lộn với đại dịch và<br />
một nước Mỹ vật lộn với biểu tình và và đại dịch ngày càng gia tăng,<br />
Tập có thể có những hành động quyết liệt hơn. Tuy nhiên, rất có thể<br />
mọi sự sẽ vượt tầm kiểm soát của Tập điều này sẽ khiến Trung Quốc<br />
phải trả giá đắt trong khi tạo ra một môi trường quốc tế thù địch.”<br />
.<br />
TRANG 77
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Khi người Anh giật tượng<br />
‘cha già’ Bristol<br />
Nguyễn Hùng<br />
Tháng Sáu này người Anh khởi đầu phong trào kéo đổ tượng<br />
đài của những nhân vật lịch sử đang đổ thêm dầu vào ngọn<br />
lửa chống phân biệt chủng tộc vốn bùng lên từ Hoa Kỳ sau cái<br />
chết tức tưởi của ông George Floyd.<br />
Tượng của một mạnh thường quân có tiếng ở thành phố Bristol<br />
và cũng là người kiếm bộn tiền từ buôn nô lệ, ông Edward<br />
Colston, đã bị kéo đổ và thả xuống hồ hôm Chủ Nhật, ngày 7/6<br />
trong cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc với sự tham gia<br />
của 10.000 người.<br />
Tượng đài Edward Colston ở thành phố Bristol (Anh Quốc)<br />
Ông Colston thực sự là cha già của thành phố Bristol nơi đường<br />
phố, trường học, khán phòng và trại tế bần mang tên của thương<br />
gia và chính trị gia qua đời từ năm 1721 nhưng tài sản ông để lại<br />
trong di chúc cho các hoạt động xã hội vẫn có tác dụng cho tới<br />
TRANG 78
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ngày nay. Sách giới thiệu về ông có tại Thư viện Bristol không lảng<br />
tránh chuyện ông từng tham gia buôn nô lệ và từng là lãnh đạo cao<br />
cấp của công ty buôn nô lệ thời thế kỷ 17 mang tên Royal African<br />
Company. Nhưng họ có ý nói ông cũng còn kiếm tiền bằng nhiều<br />
cách khác chứ không chỉ từ buôn nô lệ. Tác giả sách không lên án<br />
ông Colston mà chú ý tới các điểm son của ông. Chẳng hạn họ dẫn<br />
lời ông nói với bạn bè khi bị giục lấy vợ rằng ‘mỗi bà quá cơ nhỡ là<br />
vợ tôi và những đứa con mồ côi khốn khó của họ là con tôi’. Hay<br />
chuyện ông nói trong di chúc rằng ông chỉ mong có một đám tang<br />
khiêm tốn dù người ta vẫn cứ tổ chức lễ rước linh cữu linh đình.<br />
Nhưng nhiều người không thể quên sự dính líu của Colston từ<br />
hơn ba thế kỷ trước tới công ty có nhiều năm độc quyền buôn nô lệ<br />
và bị buộc trách nhiệm đã quẳng hàng chục ngàn nô lệ xuống biển<br />
khi họ chết trên đường từ châu Phi tới các đồn điền ở Bắc Mỹ.<br />
Công ty Royal African Company cũng được cho là thường đóng ba<br />
chữ viết tắt của tên công ty RAC lên ngực của các nô lệ phi Châu,<br />
từ trẻ tới già. Những tranh cãi về quá khứ bất hảo của ông Colston<br />
đã khiến một số cơ sở ở Bristol trong đó có một trường học và một<br />
khán phòng đã bỏ tên ông ra khỏi tên trường và tên khán phòng<br />
trong vài năm gần đây. Nhưng một số nơi khác vẫn giữ trong đó có<br />
cả tên đường nơi có tượng bị kéo đổ của ông Colston.<br />
Điều đặc biệt là thị trưởng Bristol là người da đen và ông không<br />
hề thương tiếc gì chuyện tượng Colston bị giật đổ, kéo lê trên phố<br />
rồi vất xuống hồ. Cảnh sát nói rằng họ có quyết định chiến thuật<br />
và để mặc người biểu tình hạ tượng vì nếu can thiệp sẽ gây thương<br />
vong. Họ cũng nói họ sẽ xem những video được quay lại và sớm<br />
đưa vụ việc ra toà. Dư luận cũng khá chia rẽ về hành động của<br />
những người tham gia cuộc biểu tình đông tới cả vạn. Một số cho<br />
rằng những hành động phản xã hội và trái luật không nên được<br />
khuyến khích. Số khác nói họ ủng hộ việc hạ tượng nhưng phải<br />
theo lộ trình dân chủ. Nhưng dường như số người ủng hộ hành<br />
động của những người biểu tình nhiều hơn. Hay ít nhất họ cũng<br />
lớn tiếng hơn trên một số mạng.<br />
Nhiều người bày tỏ sự ủng hộ người biểu tình qua bình luận<br />
dưới bài viết của người từng là uỷ viên hội đồng địa phương tại<br />
Anh, ông Chris Bowers, người cho rằng cần xét xử những ai kéo<br />
TRANG 79
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
đổ tượng dù chỉ cần những bản án nương tay.<br />
Ông Tony Greaves viết: “Có những lúc có bầu không khí cách<br />
mạng và có những hành động không chỉ thu hút [sự chú ý] nhất<br />
thời mà còn được lịch sử nhớ tới. Tôi cho rằng đây là một trong<br />
những lúc như thế. Và không, không thể biện minh cho Colston<br />
vì thế giới khác [với ngày nay] thời 300 năm trước. Ông ta là kẻ<br />
ác quỷ dù theo chuẩn của bất kỳ thời nào – Hy Lạp, La Mã, Anglo-Saxon,<br />
thế kỷ 18 hay ngày nay.”<br />
Còn Tim Oliver viết: “Khi người dân của nước khác phá bỏ<br />
tượng đài của độc tài và bạo chúa, với tư cách là Người Tự do,<br />
chúng ta có hoan nghênh chuyện đó không? Chúng ta có tán<br />
thưởng khi con người tìm tới tự do và dân chủ, và tìm cách loại bỏ<br />
tượng đài tô vẽ cho sự áp bức mà họ phải chịu đựng? Nếu chúng<br />
ta tán thưởng điều đó ở những nơi khác thì sao không tán tưởng<br />
khi họ giật đổ sự tô vẽ cho những người lèn cả ngàn [người] lên<br />
những con tàu, thảchết đuối những người ốm, và dùng những đồng<br />
bạc bẩn họ kiếm được từ việc đó để toan tẩy máu khỏi tên của họ.”<br />
Và bà Sue Sutherland viết: “Tôi cảm thấy nhẹ người khi tượng<br />
Colston không còn nữa. Nó ở đó chỉ vì dân chủ đã không đáp ứng<br />
những cố gắng bỏ nó đi cũng giống như [dân chủ] đã từng bỏ mặc<br />
những người đòi quyền bầu cử cho nữ giới cho tới khi có những<br />
người sẵn sàng dùng bạo lực xuất hiện.”<br />
Việc giật đổ tượng người buôn nô lệ ở Bristol dường như đã<br />
khởi đầu phong trào gỡ bỏ tượng của một số nhân vật lịch sử trong<br />
thế giới tư bản. Sau tượng của Colston, tượng Vua Leopol đệ nhị ở<br />
Bỉ cũng bị hạ bệ phần nhiều do những hành động tàn ác của vị vua<br />
này với hàng triệu người ở châu Phi trong thế kỷ <strong>19</strong>. Tại Hoa Kỳ,<br />
tượng Columbus trong một công viên ở tiểu bang Virginia cũng bị<br />
kéo đổ và thảy xuống hồ do vai trò của ông trong việc diệt chủng<br />
người bản xứ tại châu Mỹ. Sau những bảo tàng tượng Lenin và<br />
Stalin ở Đông Âu, nhiều khả năng có không ít tượng ở Tây Âu và<br />
Hoa Kỳ rồi cũng sẽ được chuyển tới các bảo tàng thay vì tiếp tục<br />
ung dung ngắm người qua lại trên các phố.<br />
Nguyễn Hùng<br />
TRANG 80
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Báo Nhật: Tình cảnh ĐCS Trung Quốc<br />
đang giống với Xô viết trước khi sụp đổ<br />
Phụng Minh<br />
Bài báo cũng chỉ ra đây là cơn ác mộng lớn nhất của Tập Cận<br />
Bình, qua một ví dụ về bộ phim ông bắt các quan chức cấp<br />
cao xem khi mới nhậm chức.<br />
Trong một bài báo mới đây của mình, Nikkei Asian Review<br />
cho rằng vấn đề khó khăn nhất mà Đảng Cộng sản Trung Quốc<br />
(ĐCSTQ) phải đối mặt là làn sóng thất nghiệp. Mặc dù tỷ lệ thất<br />
nghiệp chính thức là 6%, nhưng dữ liệu này không bao gồm số dân<br />
thất nghiệp ở nông thôn (do xác định họ vẫn có công việc là làm<br />
nông nghiệp). Nếu tính cả lao động di cư, tỷ lệ thất nghiệp thực tế<br />
ở Trung Quốc có thể vượt quá 20%.<br />
Công ty Chứng khoán Trung Thái (Zhongtai) cũng ước tính vào<br />
cuối tháng 4 rằng tỷ lệ thất nghiệp của Trung Quốc sẽ vào khoảng<br />
20,5%. Trước đó, Tạp chí Tài Tân (Caixin) đã xuất bản một bài<br />
báo vào đầu tháng 4 rằng dịch bệnh có thể khiến 205 triệu người<br />
Trung Quốc mất việc. Trong khi số lao động của Trung Quốc là<br />
775 triệu người, vậy tỷ lệ thất nghiệp có khả năng vượt hơn 25%.<br />
Cùng với đó là hơn 8 triệu sinh viên vừa mới tốt nghiệp đại học<br />
đang đi tìm việc làm trong năm nay. Với một đội quân thất nghiệp<br />
khổng lồ như vậy, đây chính là mối lo lớn của ĐCSTQ.<br />
TRANG 81
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Một số chuyên gia về Trung Quốc tại Hồng Kông cho rằng có<br />
các dấu hiệu cho thấy Tập Cận Bình và Lý Khắc Cường không nhất<br />
trí về cách ứng phó với cuộc khủng hoảng kinh tế đang diễn ra ở<br />
Trung Quốc. Số liệu việc làm mà Thủ tướng Lý Khắc Cường công<br />
bố không theo cách truyền thống mà chính quyền Trung Quốc vẫn<br />
đưa ra từ xưa tới nay. Việc không đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế<br />
trong năm nay cũng là một điều hiếm thấy, nó phần nào cho thấy<br />
mối lo ngại của ông Lý về làn sóng thất nghiệp.<br />
Các chuyên gia Nhật Bản cho rằng số liệu việc làm bất thường<br />
của Lý Khắc Cường không đơn giản chỉ là một “công tác báo cáo”.<br />
Trong khi ông Tập Cận Bình hy vọng rằng Lý Khắc Cường sẽ đưa<br />
ra một tuyên bố lạc quan hơn về triển vọng kinh tế để tuyên dương<br />
cái gọi là phòng dịch “thắng lợi”, ông Lý, người phụ trách chính<br />
sách tài chính, lại tiết lộ sau cuộc họp Lưỡng hội rằng Trung Quốc<br />
hiện đang có 600 triệu người có thu nhập hàng tháng dưới 1.000<br />
nhân dân tệ (khoảng 3,3 triệu đồng).<br />
Nikkei Châu Á cho biết, theo dự báo của Ngân hàng Thế giới,<br />
nền kinh tế Trung Quốc sẽ tăng trưởng 1% trong năm nay. Đây sẽ<br />
là tốc độ tăng trưởng chậm nhất của Trung Quốc kể từ khi mở cửa<br />
ra thế giới bên ngoài vào những năm <strong>19</strong>70. Theo Nikkei, mặc dù<br />
tự do chính trị bị hạn chế, Trung Quốc vẫn chấp nhận sự cai trị<br />
của ĐCSTQ vì mấy chục năm qua đời sống sinh hoạt của họ đã<br />
được cải thiện phần nào.<br />
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng kinh tế và làn sóng thất nghiệp sẽ<br />
làm rung chuyển chế độ ĐCSTQ. Cơn ác mộng lớn nhất của Tập<br />
Cận Bình là Trung Quốc rơi vào hỗn loạn do khủng hoảng kinh tế<br />
và chịu chung số phận tan rã như Liên Xô năm <strong>19</strong>91.<br />
Có một dấu hiệu cho thấy Tập Cận Bình lo lắng như thế nào về<br />
một viễn cảnh như vậy. Khi lên nắm quyền vào năm 2012, ông Tập<br />
đã ra lệnh cho tất cả các quan chức cấp cao phải xem phim tài liệu<br />
về sự sụp đổ của Liên Xô. Bài báo nói rằng đối với Tập, sự sụp đổ<br />
của Liên Xô là một bài học cho ĐCSTQ.<br />
Gần đây, nhà công nghiệp Hồng Kông Viên Cung Di (Yuan<br />
Gongyi) trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với mục Trân ngôn<br />
Chân ngữ của Epochtimes tiếng Trung, đã cho rằng tình hình mà<br />
ĐCSTQ phải đối mặt đang rất giống với trước khi Xô viết sụp đổ.<br />
TRANG 82
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Viên Cung Di nói rằng: “Thảm họa tại nhà máy điện hạt nhân<br />
Chernobyl” đã kích hoạt sự tan rã của Xô viết vào thời điểm đó,<br />
giống như sự lây lan nhanh chóng của đại dịch viêm phổi Vũ Hán<br />
trên toàn thế giới sau khi bùng phát ở Trung Quốc. Người dân Liên<br />
Xô bắt đầu hiểu rằng Đảng Cộng sản Liên Xô rất vô trách nhiệm,<br />
họ đã bị lừa dối và che giấu. Nó giống 100% với sự cố của Viêm<br />
phổi Vũ Hán”.<br />
Viên Cung Di cũng dùng ví dụ về việc Lech Walesa lãnh đạo<br />
Liên minh Đoàn kết Ba Lan chống lại và cuối cùng chấm dứt<br />
Đảng Cộng sản Ba Lan, thành lập Cộng hòa Ba Lan. Sau Ba Lan,<br />
tiếp tục tới Đông Đức, và cuối cùng bức tường Berlin đã sụp đổ<br />
và Đảng Cộng sản Liên Xô kết thúc. Nó giống như phong trào<br />
“Chống tống Trung” (phản đối dẫn độ về Trung Quốc) của người<br />
dân Hồng Kông. Thêm vào đó ông nói rằng cuộc đấu tranh quyền<br />
lực hiện nay trong ĐCSTQ là nghiêm trọng và hỗn loạn.<br />
Virus Vũ Hán bùng phát từ cuối năm 20<strong>19</strong> và đến nay vẫn đang<br />
lan rộng, khiến sự truy cứu trách nhiệm và thiệt hại kinh tế đang<br />
tấn công ĐCSTQ ở quy mô chưa từng có. Gần đây, một số người<br />
đã liệt kê chi tiết trên Internet 10 cuộc khủng hoảng hàng đầu mà<br />
ĐCSTQ phải đối mặt.<br />
Bao gồm: Vấn đề khiếu nại về tình hình dịch bệnh ở nhiều quốc<br />
gia khác nhau; Khủng hoảng tài chính địa phương ở Trung Quốc;<br />
Sự rút lui của các công ty nước ngoàI; Sự sụp đổ của các doanh<br />
nghiệp tư nhân; Tình trạng thất nghiệp; Sự nan giải trong tìm<br />
kiếm việc làm của sinh viên đại học; An ninh lương thực bị đe dọa;<br />
Vấn đề Hồng Kông; Vấn đề Đài Loan; Và câu hỏi liệu thỏa thuận<br />
thương mại Trung-Mỹ có ược thực hiện hay không.<br />
Trước các yêu sách và đòi hỏi trách nhiệm từ các nước trên<br />
toàn thế giới, cũng như một làn sóng sụp đổ của các doanh nghiệp<br />
trong nước và thất nghiệp, lại thêm tình hình lũ lụt ở 22 tỉnh, mối<br />
đe dọa từ đàn châu chấu khổng lồ, các loại thảm họa, dị tượng<br />
thời tiết liên hoàn ập tới. Nhiều nhà quan sát tin rằng những cơn<br />
sóng hỗn loạn đang phá vỡ chế độ chuyên chế của ĐCSTQ. “Con<br />
tàu đỏ” của ĐCSTQ đang lâm vào tình cảnh khó khăn thực sự với<br />
hàng trăm lỗ thủng.<br />
.<br />
TRANG 83
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tại sao Bắc Kinh phải<br />
tiêu diệt phong trào dân<br />
chủ ở Hồng Kông?<br />
Shannon Molloy - Phạm Hoài Nam dịch<br />
Thế giới có thể sẽ chứng kiến một Thiên An Môn thứ hai một<br />
khi mà Trung Quốc sẵn sàng đàn áp phong trào dân chủ ở<br />
Hồng Kông để nắm trọn quyền kiểm soát, một nhà phân tích thời<br />
sự cảnh báo.<br />
Bắc Kinh đã mất kiên nhẫn với những cuộc biểu tình gần như<br />
mỗi tuần thu hút hàng trăm ngàn người tham dự trên hòn đảo thịnh<br />
vượng thuộc chủ quyền Trung Quốc.<br />
Các công dân Hồng Kông tận dụng quyền tự do tương đối để<br />
bày tỏ sự phẩn nộ của họ khi chính quyền Bắc Kinh muốn hủy diệt<br />
quyền tự do hạn chế này.<br />
TRANG 84
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Những ý định đó đã được cụ thể hóa bằng luật an ninh quốc gia<br />
mới dành cho Hồng Kông đã được Quốc Hội Trung Quốc thông qua<br />
vào tháng trước.<br />
Một khi luật này được áp dụng thì những cuộc biểu tình ở Hồng<br />
Kông sẽ trở thành phạm pháp, có thể bị gán cho tội khủng bố, theo<br />
ông Michael Shoebridge - giám đốc Chương trình Phòng thủ, Chiến<br />
lược và An ninh Quốc gia tại Viện Nghiên Cứu Chiến Lược của Úc.<br />
“Chỉ trích chính quyền Trung Quốc, biểu tình, đình công, không<br />
ca Quốc ca Trung Quốc và xúc phạm lá cờ… sẽ được coi là những<br />
hành động phạm pháp”, ông Shoebridge cho biết.<br />
Thậm chí những hành động chỉ trính nhẹ nhàng đối với Chủ<br />
Tịch Tập Cận Bình cũng có thể được xem là nổi loạn, có thể bị “án<br />
tù dài hạn”, ông nói thêm.<br />
Các cơ quan an ninh bên trong Trung Quốc, như Công An Vũ<br />
Trang Nhân Dân (the People’s Armed Police) và các nhân viên từ<br />
bộ nội vụ Trung Quốc hiện đang tổ chức mạng lưới của họ tại Hồng<br />
Kông để thực thi luật mới này.<br />
Hình như Chủ tịch Tập Cận Bình đang nóng lòng muốn kiểm<br />
soát chặt chẻ và tiêu diệt phong trào đòi hỏi tự do dân chủ tại<br />
Hongkong.<br />
Không chỉ có lợi điểm về kinh tế và chiến lược, Hồng Kông còn<br />
là một biểu tương quan trọng đối với Trung Quốc và đối với thế giới.<br />
Một yếu tố khác cũng quan trọng không kém, Hongkong đang<br />
đe dọa khả năng của Trung Quốc kiểm soát người dân bên trong lục<br />
địa, ông Shoebridge cho biết.<br />
“Tập Cận Bình muốn tiêu diệt quyền tự do ngôn luận, tự do lập<br />
hội đoàn, tự do đình công của người Hongkong vì sợ người dân bên<br />
trong Trung Quốc sẽ đòi hỏi tương tự,” ông Shoebridge nói.<br />
“Chính quyền Trung Quốc không muốn phong trào dân chủ chỉ<br />
cho 1.4 tỉ người dân Trung Quốc thấy rằng bên cạnh chế độ độc tài<br />
còn có thể có một chọn lựa khác, đặc biệt chọn lựa đó đang được đòi<br />
hỏi tại một hòn đảo thuộc chủ quyền của Trung Quốc.”<br />
Hui Feng, một nhà nghiên cứu tại đại học Griffith University<br />
(Queensland), nói rằng hành động của Trung Quốc đang là tiếng<br />
chuông báo tử cho mô hình “một quốc gia, hai chế độ” mà Trung Quốc<br />
đã hứa hẹn khi nhận lại Hồng Kông từ Anh Quốc hơn 20 năm trước.<br />
TRANG 85
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
“Đối với Bắc Kinh, đây là mũi tên giết hai con chim cùng một<br />
lúc,” ông Hui đã viết trong The Conversation.<br />
“Trong ngắn hạn, bằng khủng bố và hăm dọa nó có thể dập tắt<br />
những bất ổn dân sự kéo dài hơn một năm nay tại Hongkong. Quan<br />
trọng hơn nữa, trong dài hạn, đây là một đòn chí tử đối với nền pháp<br />
trị của Hongkong và sự tự trị của thành phố này.”<br />
Trong chiến lược lâu dài để đồng hóa hòn đảo này vào đời sống<br />
của Trung Quốc lục địa, Bắc Kinh đã thất bại trong việc chinh phục<br />
lòng người Hongkong. Bây giờ họ chỉ còn chọn lựa duy nhất là sử<br />
dụng bạo lực để ép buộc người Hongkong phải quy hàng.<br />
Bây giờ là lúc Bắc Kinh quyết định giải quyết dứt khoát vấn đề<br />
Hongkong. Thời điểm hiện tại không phải là một sự tình cờ.<br />
Trung Quốc đã đặt thế giới Tây Phương vào tư thế khó khăn vì<br />
mối quan hệ về kinh tế, chính trị và ngoại giao.<br />
Nó xảy ra vào thời điểm khi đại dịch coronavirus đã nhấn chìm<br />
Hoa Kỳ và Anh Quốc vào cuộc khủng hoảng, khiến cho họ không<br />
có khả năng phản ứng.<br />
Cộng đồng thế giới cũng bị đặt vào tư thế không biết phải đối<br />
phó ra sao.<br />
“Đây là thời điểm của Thiên An Môn đối với chúng ta,” ông<br />
Shoebridge nói.<br />
Vào đầu tháng 6 năm <strong>19</strong>89, các sinh viên Trung Quốc biểu tình<br />
liên tiếp trong vài tháng để đòi hỏi cải tổ về kinh tế và chính trị, cuối<br />
cùng đã bị các xe tăng tiến vào giữa Thiên An Môn tàn sát.<br />
Những người trẻ này đã bị đâm, bị bắn. Các xác chết đã bị các xe<br />
tăng nghiền nát không một chút thương tiếc.<br />
Khó có thể biết chính xác số người chết, nhưng một đường dây<br />
tối mật từ tòa Đại sứ Anh Quốc ước đoán con số lên đến gần 10,000.<br />
***<br />
“Thực thi luật mới bởi Bắc Kinh sẽ vi phạm đến quyền sống của<br />
7.5 triệu người Hongkong,” ông Shoebridge nói.<br />
“Phản ứng của thế giời Tây Phương ít nhất cũng có thể giúp cho<br />
một số người Hongkong cam đảm không phải trải qua những năm<br />
tháng tù đài vì hành động và suy nghĩ của họ - những điều đã được<br />
Cộng Hòa Nhân Dân Trung Quốc bảo đảm trước thế giới vào năm<br />
<strong>19</strong>97, cũng giống như có thể cứu được hàng ngàn công dân Trung<br />
Quốc không bị bắt bớ, bỏ tù sau khi quân đội Trung Quốc tàn sát<br />
TRANG 86
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
những người tranh đấu dân chủ trên đường phố Bắc Kinh vào năm<br />
<strong>19</strong>89.”<br />
Nhưng hãy chờ xem thế giới sẽ phản ứng ra sao.<br />
Có những sự phức tạp về kinh tế và ngoại giao đối với thế giới<br />
Tây Phương, và bất cứ ý định nào để ép buộc Bắc Kinh nhượng bộ<br />
đều vô ích, ông Hui nói.<br />
“Giới lãnh đạo Trung Quốc rất có thể sẽ không nhượng bộ đối với<br />
bất cứ áp lực nào từ bên ngoài.<br />
“Điều đó sẽ làm cho mối quan hệ giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ<br />
thêm căng thẳng và giới lãnh đạo Trung Quốc, hơn bao giờ hết, đã<br />
sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh lạnh mới với đối thủ phương<br />
Tây”.<br />
“Và Hồng Kông sẽ trở thành một “một Berlin thứ hai”, theo nhận<br />
định của nhà tranh đấu dân chủ Joshua Wong.<br />
Thái độ cứng rắn của Trung Quốc hiện nay đối với Hongkong chỉ<br />
là màn đầu trong kế hoạch dẹp tan cuộc đấu tranh kéo dài trên hải<br />
đảo này của Tập Cận Bình.<br />
Tham vọng của Trung Quốc không chỉ có thống nhất Hongkong<br />
mà còn phải thống nhất Đài Loan dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng<br />
Sản.<br />
“Sau Hongkong, sẽ đến Đài Loan, chúng ta sẽ thấy một sự gia<br />
tăng từng bước để cô lập và hăm dọa Đài Loan,” ông Shoebridge<br />
nói.<br />
Sự thành công Đài Loan về phương diện kinh tế và chính trị cho<br />
thấy rằng Đảng Cộng Sản Trung Quốc tự cho là một chọn lựa duy<br />
nhất để cai trị toàn cõi lãnh thổ đất nước Trung Hoa là hoàn toàn<br />
sai.<br />
“Úc và các nước dân chủ khác phải hành động để Đài Loan<br />
không bị cô lập và đe dọa bởi Trung Quốc,” ông nói.<br />
Nguồn: Why China wants to crush Hong Kong: Beijing’s power<br />
play to seize control and spread authoritarian rule<br />
https://www.news.com.au/finance/economy/world-economy/<br />
why-china-wants-to-crush-hong-kong-beijings-power-play-to-<br />
seize-control-and-spread-authoritarian-rule/news-story/b0dbd5cd-<br />
9307220c2545e4af1c213a41<br />
.<br />
TRANG 87
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Nữ anh hùng Cô Giang đã “tủi thân<br />
không được chết vinh dưới cờ”<br />
Trần Quốc Việt<br />
Cô Giang (<strong>19</strong>09-<strong>19</strong>30) là người nữ anh hùng, người vợ đồng<br />
chí hướng của anh hùng Nguyễn Thái Học. Sau khi chồng<br />
và 12 anh hùng đảng viên Quốc dân Đảng bị xử tử ở Yên Bái vào<br />
ngày 17 tháng Sáu <strong>19</strong>30, Cô Giang tự kết liễu đời mình vào ngày<br />
hôm sau ở quê chồng và để lại hai lá thư ngắn và một bài thơ.<br />
Nhân 90 năm ngày mất của người nữ anh hùng này, chúng tôi<br />
đăng lại hai bức thư ngắn và bài thơ. Chúng tôi cũng dịch một bài<br />
báo ngắn về Nguyễn Thị Giang, tức Cô Giang, đăng gần 3 tháng<br />
trước ngày những bậc anh hùng Quốc Dân Đảng bị hành hình ở Yên<br />
Bái và ngày Cô Giang tuẫn tiết.<br />
“Hai bức thư của chị như sau:<br />
TRANG 88
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bức thư thứ nhất:<br />
“Ngày 17 tháng 6,<strong>19</strong>30<br />
Thưa Thầy, Mẹ,<br />
Con chết là vì hoàn cảnh đã bó buộc con: không báo thù được cho<br />
nhà, rửa được nhục cho nước! Sau khi đã đem tấm lòng trinh bạch<br />
dâng cho chồng con ở đền Hùng, giờ con tìm về chỗ quê cha, đất tổ,<br />
mượn phát súng này mà kết liễu đời con!<br />
Đứa con dâu thất hiếu kính lạy.”<br />
***<br />
Bức thư thứ hai:<br />
“Anh đã là người yêu nước!<br />
Không làm tròn được nghĩa vụ cứu nước, Anh giữ lấy tấm linh<br />
hồn cao cả để về mà chiêu binh, rèn lính ở dưới suối vàng!<br />
Phải chịu đựng nhục nhã, mới có ngày mong được vẻ vang! Các<br />
bạn đồng chí phải sống lại sau Anh, để đánh đổ cường quyền, mà<br />
cứu lấy đồng bào đau khổ!”<br />
***<br />
Bài Thơ:<br />
“Thân không giúp ích cho đời!<br />
Thù không trả được cho người tình chung!<br />
Dẫu rằng đương độ trẻ trung,<br />
Quyết vì dân chúng thề lòng hy sinh.<br />
Con đường tiến bộ mông mênh,<br />
Éo le hoàn cảnh buộc mình biết sao!<br />
Bây giờ hết kiếp thơ đào<br />
Gian nan bỏ mặc đồng bào từ đây!<br />
Dẫu rằng chút phận thơ ngây,<br />
Sổ đồng chí đã có ngày ghi tên!<br />
Chết đi dạ những buồn phiền,<br />
Nhưng mà hoàn cảnh truân chuyên buộc mình!<br />
Quốc kỳ phất phới trên thành,<br />
TRANG 89
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Nguồn: Báo The Straits Times, 21 tháng Ba <strong>19</strong>30, trang 13.<br />
TRANG 90
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tủi thân không được chết vinh dưới cờ.<br />
Cực lòng nhỡ bước sa cơ!<br />
Chết sầu, chết thảm, có thừa xót xa!<br />
Thế ru? Đời thế ru mà?<br />
Đời mà ai biết? Người mà ai hay.” (1)<br />
* * *<br />
Phụ nữ Đông dương phản kháng - Vai trò họ đóng trong các cuộc<br />
bạo loạn<br />
Mật thám ở Đông dương đang truy nã khắp nơi người yêu của<br />
Nguyễn Thái Học - một cựu giáo viên tiểu học - tên Thị Giang,<br />
người được cho là đã đóng một vai trò rất quan trọng nhằm chuẩn<br />
bị cơ sở cho cuộc khởi nghĩa ở Yên Bái và cho các cuộc nổi dậy ở<br />
bản xứ.<br />
Nguyễn Thái Học là người cầm đầu những nghĩa quân, và theo<br />
các lời khai của một số người dưới quyền của ông hiện nay đang bị<br />
bắt giam, người yêu của ông Thị Giang đã phụ trách công tác tuyển<br />
mộ những phụ nữ trẻ và thiếu nữ để giúp cho sự nghiệp “cách<br />
mạng”.<br />
Những thiếu nữ và phụ nữ này thật sự đã thực hiện được nhiều<br />
công tác ích lợi nhất cho các nghĩa quân. Họ chuyền tay nhau các<br />
danh sách những người đóng góp tiền bạc và đã quyên được khá<br />
nhiều tiền; họ còn dùng ảnh hưởng của mình để thuyết phục những<br />
người đàn ông trong gia đình họ gia nhập các nghĩa quân và họ được<br />
giao phó những công tác tế nhị mà đàn ông không thể nào thực hiện<br />
tốt hay an toàn.<br />
Chú thích:<br />
(1) Trích từ tác phẩm Nguyễn Thái Học, chương 43 tựa đề Chị<br />
Giang của nhà văn Nhượng Tống-một người đồng sáng lập Việt Nam<br />
Quốc Dân Đảng.<br />
TRANG 91
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bài học từ khủng hoảng<br />
Huy Lâm<br />
D<br />
ưới con mắt của nhiều nhà nghiên cứu, biện pháp cách ly do<br />
Covid-<strong>19</strong> đã tạo ra một loạt các cuộc thí nghiệm trong lãnh vực<br />
khoa học xã hội chưa từng có trước đây.<br />
Đây có thể xem như những cuộc thí nghiệm mà không một ai tình<br />
nguyện tham gia, và rất nhiều những thay đổi trong xã hội mấy tháng qua<br />
đã gây ra không ít những khó khăn trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu nhìn ở<br />
quan điểm tích cực, tại sao ta không lợi dụng tình trạng hiện nay để học hỏi<br />
thêm kinh nghiệm hầu có thể mang lại hữu dụng cho cuộc sống của chúng<br />
ta về sau, chẳng hạn như kinh nghiệm về tiền bạc cũng như cách thức sống<br />
mà chúng ta đã trải qua trong thời gian qua. Kinh nghiệm này sẽ là những<br />
bài học quý giá giúp chúng ta ít nhiều trong việc kiểm soát chính cuộc sống<br />
của chúng ta để từ đó phần nào có thể mang lại hạnh phúc và bảo đảm về tài<br />
chánh cho cuộc sống một khi cuộc khủng hoảng hiện nay lắng dịu xuống.<br />
Thời gian qua, với lệnh đóng cửa ban hành khắp nơi, thời gian ở trong<br />
nhà của mọi người có thể nói nhiều hơn bao giờ hết. Đối với những người<br />
tới tuổi chuẩn bị về hưu, tại sao không lợi dụng thời gian này để làm quen<br />
với cuộc sống nghỉ hưu xem có thích hợp với mình hay không.<br />
TRANG 92
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Các nhà kinh tế vẫn thường khuyên những ai đang có ý định về hưu<br />
là hãy thử trước, cũng giống như ta thử lái một chiếc xe mới vậy, xem có<br />
thích hợp không trước khi quyết định. Lý do là vì nhiều người thường đánh<br />
giá thấp về những thói quen sinh hoạt trong cuộc sống từ bấy lâu nay bỗng<br />
dưng thay đổi đột ngột làm cho họ cảm thấy ngỡ ngàng.<br />
Kết quả một cuộc nghiên cứu của Đại học Mannheim tại Đức cho thấy<br />
nhiều người cứ tưởng rằng khi nghỉ hưu người ta sẽ có nhiều thì giờ rảnh<br />
rỗi, nhàn hạ và từ đó cuộc sống của họ sẽ hạnh phúc. Nhưng sự thật là chỉ<br />
ít năm sau thì những người này bỗng cảm thấy hối hận vì quyết định này.<br />
Đây là một lỗi lầm rất thông thường. Theo một nghiên cứu của Ngân<br />
hàng Dự trữ Liên bang (Federal Reserve), cứ mỗi bốn người nghỉ hưu thì<br />
có hơn một người cuối cùng trở lại làm việc. Một trong những lý do chính<br />
là nhiều người về hưu thật sự không thích… nghỉ hưu.<br />
Trong những điều kiện bình thường, rất khó để ta có cơ hội thử trước<br />
để tìm hiểu xem cuộc sống nghỉ hưu nó ra sao, là vì hầu hết mọi người đều<br />
quá bận rộn không thể lấy đâu được vài tuần nghỉ ngơi không phải làm gì.<br />
Nhưng đại dịch Covid-<strong>19</strong> có thể mang lại cơ hội để nghiệm thử xem cuộc<br />
sống không phải làm gì hết nó như thế nào – đặc biệt đối với những ai trong<br />
thời gian qua hãng xưởng cho tạm nghỉ hoặc làm việc bán thời gian ở nhà.<br />
Nếu là người gặp khó khăn với cuộc sống cách ly xã hội thì hãy nên suy<br />
nghĩ lại và trì hoãn dự định nghỉ hưu trễ hơn. Thay vì nghỉ hưu sớm thì nên<br />
tiếp tục làm việc thêm vài năm nữa. Nhiều người sau khi nghỉ hưu lại đâm<br />
ra nhớ sở làm, nhớ đồng nghiệp của họ và bỗng dưng thấy thì giờ rảnh rỗi<br />
của họ trở nên vô vị và thiếu mục đích.<br />
Nghỉ hưu trễ hơn còn có cái lợi là bảo đảm thêm phần tài chánh cho cuộc<br />
sống. Nói chung, cứ mỗi năm làm việc thêm thì phần lợi tức sau khi nghỉ<br />
hưu sẽ được tăng thêm khoảng từ 5% đến 10%.<br />
Một trong những ảnh hưởng lớn nhất đại dịch Covid-<strong>19</strong> mang đến là<br />
việc chi tiêu của giới tiêu thụ giảm đáng kể. Theo các dữ liệu của NPD,<br />
một công ty nghiên cứu thị trường, mức độ chi tiêu của người Mỹ trong<br />
cuối tháng Tư đã sút giảm 23% so với cùng thời gian năm ngoái, là điều<br />
rất bất lợi cho kinh tế. Nhưng đổi lại, sự sút giảm này mang đến cho ta cơ<br />
hội hiếm có để tìm hiểu xem về sự tương quan giữa chi tiêu và hạnh phúc<br />
trong cuộc sống.<br />
Các nhà nghiên cứu đều đồng ý rằng nghèo khổ gây ra nhiều tổn thất về<br />
mặt tinh thần. Tuy nhiên, cho đến nay các học giả vẫn còn tranh luận với<br />
nhau về đề tài là tiền có mua được hạnh phúc hay không, ít nhất là trong<br />
TRANG 93
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
trường hợp khi người ta có đủ tiền để có thể trang trải cho những chi tiêu<br />
căn bản trong cuộc sống.<br />
Ví dụ, một nghiên cứu của hai khôi nguyên Nobel về kinh tế là Daniel<br />
Kahneman và Angus Deaton cho thấy rằng những lợi ích về tinh thần do<br />
tiền mang lại bắt đầu giảm đi khi người kiếm được hơn $75,000 một năm.<br />
Những nghiên cứu gần đây hơn cho thấy sự giảm đi đó bắt đầu gần với con<br />
số $105,000.<br />
Cùng lúc, một nghiên cứu của Ashley Whillans thuộc Phân khoa Kinh<br />
doanh của Đại học Harvard cho thấy rằng tiền có thể mua được hạnh phúc<br />
– là vì tiền có thể dùng để mua thêm thì giờ rảnh rang. Thay vì mua chiếc<br />
máy cắt cỏ thì tại sao không dùng tiền đó trả cho người khác cắt cỏ cho ta<br />
để ta được nghỉ ngơi thoải mái.<br />
Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu, ảnh hưởng của tiền lên cuộc sống<br />
của mỗi người có khác nhau, do đó tiền có mua được hạnh phúc hay không<br />
ở mỗi người cũng có những mức độ khác nhau. Đại dịch Covid-<strong>19</strong> có thể<br />
cho ta cơ hội để tìm hiểu xem tiền ảnh hưởng đến cuộc sống của ta ra sao.<br />
Hãy thử nghĩ xem việc giảm chi tiêu trong thời gian cách ly đã ảnh<br />
hưởng ra sao đến hạnh phúc cuộc sống của ta. Nếu ảnh hưởng đó nhiều thì<br />
nên tiếp tục theo dõi cảm xúc của mình trong khi cuộc sống đang dần trở<br />
lại bình thường. Cảm xúc có thay đổi gì khi ta cắt giảm chi tiêu 10%? Nếu<br />
cắt giảm 5% thì sao?<br />
Mặt khác, nếu cảm thấy cuộc sống vẫn không có gì thay đổi mặc dù đã<br />
thử chi tiêu ít hơn trước thì điều đó cho thấy là ta có thể tiết kiệm nhiều hơn.<br />
Một trong những điều lo ngại về việc khuyến khích người Mỹ tiết kiệm<br />
thêm là nó có thể đưa tới tình trạng một số gia đình mắc nợ nhiều hơn vì<br />
đâm ra họ lại tiêu xài những món lớn. Tiêu xài là một thói quen (hay thói<br />
tật) rất khó thay đổi. Khi người ta quen tiêu xài rồi mà nay bắt nhịn thì làm<br />
sao chịu được. Tuy nhiên, nếu cuộc khủng hoảng Covid-<strong>19</strong> dạy cho ta được<br />
bài học gì thì đó là nếu thấy tiêu xài ít đi mà cuộc sống vẫn được thoả mãn<br />
thì tại sao không làm.<br />
Nhiều nhà nghiên cứu về hành vi con người tin rằng nhiều người không<br />
biết tiêu tiền cho có hiệu quả, ít nhất nếu mục tiêu là để đạt được mức hạnh<br />
phúc cao nhất.<br />
Thomas Gilovich, giáo sư tâm lý học tại Đại học Cornell, nói rằng người<br />
ta thườngchi tiêu quá nhiều vào những thứ vật chất nhưng lại ít để ý tới<br />
những thứ mang lại trải nghiệm cho bản thân. Vấn đề của những thứ vật<br />
chất, ví dụ một chiếc áo len hay một đôi giày mới, là ở chỗ chúng đập vào<br />
mắt làm ta thích ngay nhưng rồi sau đó sẽ mau chán. Ngược lại, những thứ<br />
TRANG 94
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
liên quan đến trải nghiệm, chẳng hạn như đi nghỉ mát, lại thường có khuynh<br />
hướng tạo ra niềm vui lâu dài và làm người ta nhớ hơn. Thậm chí sau khi<br />
đã về nhà rồi, dư âm của nó vẫn còn và vẫn gây được niềm vui khi người<br />
ta hồi tưởng lại khoảng thời gian cùng xum vầy cùng với những người thân<br />
yêu, xem lại những bức ảnh chụp về kỳ nghỉ. Những trải nghiệm này không<br />
nhất thiết phải tốn kém: một cuộc đi bộ trong rừng cũng có thể mang lại<br />
những giây phút hạnh phúc như khi người tađang ở trong một khu nghỉ mát<br />
sang trọng vậy.<br />
Và trận đại dịch cho ta cơ hội để khám phá xem những thứ chi tiêu nào<br />
có thể mang đến hạnh phúc nhiều nhất.<br />
Trước đại dịch, có lẽ nhiều người có thói quen đi ăn tiệm vài lần trong<br />
tuần. Nhưng kể từ khi cách ly, nhiều nhà hàng đóng cửa, có bao nhiêu<br />
người thấy nhớ những món ăn ở nhà hàng? Hoặc có thể phòng tập thể dục<br />
ta thường ghé vừa mở cửa lại và sắp tới đây là cửa tiệm quần áo quen thuộc.<br />
Vậy khi những nơi này mở cửa hoạt động trở lại thì cuộc sống của ta có<br />
thấy vui vẻ hơn không và nơi mở cửa nào làm cho ta vui nhất? Những điều<br />
trên có thể giúp ta hiểu rõ hơn về những thứ vật chất gì sẽ mang lại nguồn<br />
hạnh phúc cho cuộc sống của ta cả trước và sau khi quyết định nghỉ hưu.<br />
Theo nguyên tắc thông thường, hãy loại bỏ những thứ chi tiêu nào<br />
không làm ta bận tâm. Nếu có chi tiêu nào làm cho ta nhớ hay bận tâm đôi<br />
chút thì thử cắt giảm chi tiêu xuống một nửa để xem nó có ảnh hưởng gì<br />
không. Hãy đầu tư (chi tiêu) vào những thứ vật chất thật sự gây ảnh hưởng<br />
đến cuộc sống tinh thần của ta.<br />
Đương nhiên những thử nghiệm này không hẳn là hoàn hảo là vì trong<br />
những thử nghiệm này không bao gồm ảnh hưởng từ bên ngoài, chẳng hạn<br />
từ những người thân quen. Những món ăn nấu ở nhà có thể kém ngon đi rất<br />
nhiều một khi lệnh cách ly được gỡ bỏ và nếu một ngày nào đó có người<br />
bạn khoe về một món ăn rất ngon của một nhà hàng vừa mới mở. Điều này<br />
có thể cám dỗ và kích thích vị giác của ta đến nỗi không thể cầm lòng được.<br />
Cuộc đời là một chuỗi những thử nghiệm mang đến cho ta những bài<br />
học hữu ích. Trận đại dịch lần này cũng không ngoại lệ và vì thế ta không<br />
nên bỏ lỡ cơ hội.<br />
Chúng ta đang sống trong một thời điểm mà xã hội đang có những thay<br />
đổi lớn sẽ làm ảnh hưởng tới cuộc sống của mỗi người và điều quan trọng<br />
là chúng ta hãy ráng học được những gì có thể học được từ những thay đổi<br />
này.<br />
Huy Lâm<br />
TRANG 95
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Những Suy Tưởng Về Bất Bạo Động<br />
Trong Một Thế Giới Đầy Bạo Lực<br />
Peter Harvey - TS.Đỗ Kim Thêm dịch<br />
Giáo lý Phật giáo và những nguyên tắc liên quan đến việc dùng<br />
bạo lực có đề ra như sau:<br />
(1) Giới đầu tiên của Phật là cam kết từ bỏ ý tưởng gây tổn hại<br />
hay giết bất cứ sinh vật hữu tình nào, dù trực tiếp hay qua trung<br />
gian người khác.<br />
(2) Nhấn mạnh đến lòng từ bi bác ái.<br />
(3) Theo đuổi lý tưởng trong một lối mưu sinh liêm chính, một<br />
yếu tố trong Bát Chánh Đạo đưa tới Niết Bàn, nhằm ngăn ngừa<br />
được cuộc sống gây đau khổ cho tha nhân.<br />
Trong số những hình thức được kể ra về việc mưu sinh bất chính<br />
là cuộc sống bằng mua bán vũ khí. Chấp nhận những giới luật này<br />
thì chiến tranh và các hình thức sử dụng bạo lực có thể biện minh<br />
được không?<br />
Giáo lý của nhà Phật nhắm vào một tình trạng hoàn toàn bất bạo<br />
động, dựa trên sự tỉnh thức và nội lực bắt nguồn từ tâm tỉnh lặng.<br />
TRANG 96
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Dẫu cho con người không hề hoàn hảo, khi con người sống trong<br />
một thế giới mà người khác mưu tìm lợi thế bằng bạo lực, vì họ phải<br />
luôn đối đầu với nghịch cảnh, thì ta có nên đáp ứng lại bằng cách<br />
phòng thủ bằng bạo lực không. Chủ trương hiếu hoà có thể là một<br />
lý tưởng, nhưng trong thực tế Phật tử thường dùng bạo lực để thủ<br />
thân mình hay bảo vệ quê hương, nếu không nói đến việc đôi khi<br />
dùng bạo lực tấn công, như bất kỳ nhóm ngưòi nào khác. Phật tử<br />
bình thường có thể cảm thấy rằng không thể dùng phương cách bất<br />
bạo động một cách tuyệt đối, đặc biệt là khi họ còn bị ràng buộc<br />
với quá nhiều thứ mả họ cảm thấy đôi khi mình cần phải sử dụng<br />
bạo lực để bảo vệ. Dĩ nhiên, họ có thể tử bỏ tất cả để quy y thành<br />
sư tăng, nhưng họ không thể sẳn sàng khấn nguyện cho hết mức<br />
độ của mình.<br />
Có vài kinh điển đã nói đến chiến tranh và dùng bạo lực để trừng<br />
phạt, nhưng tìm cách biến đổi quan điểm thông thường của thế gian<br />
là bạo lực cũng đôi khi cần thiết bằng cách là đối thoại với một lý<br />
tưởng không dùng bạo lực. Về điểm này, Phật có nói đến mình như<br />
một người xuất thân từ giai cấp lãnh chuá. Trong hai bài pháp ngắn,<br />
Phật có bình luận về hai cuộc chiến xảy ra khi ác vương A Xà Thế,<br />
Ajàtasattu, tấn công vào lãnh thỗ của chú mình là vua Ba Tư Nặc,<br />
Pasenadi, cũng là một tín đồ của Ngài, và được coi như là người<br />
luôn làm việc thiện.<br />
Trong cuộc chiến đấu tiên, vua Pasenadi bị đánh bại và rút lui.<br />
Đức Phật có suy nghĩ về sự bất hạnh này và ngài nói rằng: “Chiến<br />
thắng gieo thêm hận thù, người bại trận sống trong đau khổ. Hạnh<br />
phúc thay cho một đời sống an hoà, từ bỏ đưọc mọi chuyện thắng<br />
thua. Điều này cho thấy rõ rằng sự chinh phục đem lại bi đát cho<br />
người thua cuộc mà chỉ đưa tới thù hận và dường như chỉ muốn<br />
chinh phục lại kẻ chinh phục.”<br />
Trong cuộc chiến thứ hai, vua Pasenadi đã thắng và bắt được<br />
vua Ajàtasattu, nhưng ông tha mạng và chỉ tịch thu toàn bộ vũ khí<br />
và nắm quân đội. Đức Phật đã luận giải rằng: “Người ta có thể hôi<br />
của người để phục vụ cho cứu cánh của mình. Nhưng khi họ hôi của<br />
người khác thì người mất của lại hôi của người khác. Cho đến lúc<br />
mà quả ác báo chưa chín mùi, thì kẻ điên nghĩ đó chính là cơ hội,<br />
nhưng khi ác báo đã đủ rồi thì kẻ điên chịu khổ. Giết người thì sẽ<br />
bị người giết lại, chinh phục người thì sẽ bị người chinh phục lại, sỉ<br />
nhục người sẽ bị người sỉ nhục lại. Phẫn nộ gây thêm phiền não. Ai<br />
TRANG 97
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
lấy của ngưòi sẽ bị người lấy của lại, đó là luật tiến hoá cuả nghiệp<br />
báo.”<br />
Điều này chỉ rõ gây hấn chỉ đem tới phản công bằng bạo lực để<br />
phòng vệ mà không cần phải biện giải, vì được coi như là quả nghiệp<br />
của kẻ tấn công. Khi phản công như thế xảy ra thì không còn cần<br />
biện minh nửa. Chính thế mà gây hấn cần ngăn chận. Pasenadi, một<br />
người phòng thủ hiếu hoà không thoát được lời chỉ trích. Dĩ nhiên<br />
tha mạng của kẻ thù bị đánh bại là một điều tốt, nhưng lại để kẻ thù<br />
này không tự bảo vệ được khi không còn quân đội, thì điều này coi<br />
như là chất chứa thêm cho bất ổn.<br />
Khantipalo đã luận giải như sau: “Chỉ cần tóm tắt sự vô nghiả<br />
của chiến tranh nhằm giải quyết xung đột trong hai dòng. Đức Phật<br />
thấy được hành vi của vua Pasenadi tóm thâu quân đội của đứa<br />
cháu của mình là không hiệu quả. Kết quả là làm khó khăn thêm<br />
cho vua Ajàtasattu giải quyết việc chinh phục Kosala, mà vua có thể<br />
làm được.” Trong thời đại của chúng ta, việc đòi hòi nước Đức phải<br />
bồi thường chiến tranh sau Đệ Nhất thế chiến là một tấm gương tốt<br />
khác–Báo thù của chúng ta chỉ lôi keó theo báo thù của họ, như<br />
chúng ta đã thấy trong trường hợp Hitler và Đệ Nhị thế chiến.<br />
Kashi Upadhyaya luận giải rằng những đoạn kinh nêu hình ảnh<br />
về một ngưòi phòng thủ hiếu hoà chỉ là một là một điều tốt ở một<br />
mức độ vừa phải, mà không đạt được lý tưởng của việc hoàn toàn<br />
bất bạo động.<br />
Trong khía cạnh khác, Elizabeth Harris nói đoạn kinh trích này<br />
cho thấy đây là một sự chấp nhận một thực tại chính trị mà thế giới<br />
là một thực tại như thế, vai trò của Pasenadi trong việc gìn giử giang<br />
sơn chống lại ngoại xâm được xem là cần thiết và đáng ca ngợi. Có<br />
lẽ điểm mấu chốt của vấn đề là khi người ta từ bỏ thành bại thì có<br />
còn là nhà vua hay không, hay lại phải quy y thành một nhà sư theo<br />
đuổi mục tiêu lý tưởng này. Đoạn kinh này không chỉ rõ.<br />
Harris chắc chắn đã sai lầm khi nói rằng hành vi của Pasenadi là<br />
đáng ca ngợi. Ông ta đã mô tả quá đơn giản hành vi trong một chừng<br />
mực giới hạn, tùy theo cảm xúc và hoàn cảnh của mình. Ngoài ra,<br />
Pasenadi than vãn với Đức Phật về quan tầm trọng vai trò của một vị<br />
vua, mà chủ yếu là thúc đẩy những việc như là ham muốn và chinh<br />
phục. Đức Phật đã giúp ngài soi lại tâm mình về những việc lương<br />
TRANG 98
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
thiện bằng cách nhắc nhở ngài rằng vua cũng như bao nhiêu người<br />
khác, vua cũng sẽ chịu vòng lão tử.<br />
Dù thế, vấn đề còn lại đối với một vị vua, một Phật tử thuần<br />
thành, thì việc cai trị không bằng bạo lực là điều có thể làm được<br />
hay không hay lại phải tìm một cách thỏa hiệp một cái gì đó như vua<br />
Pasenadi đã làm. Đức Phật ngạc nhiên khi nếu một vị vua trị vì khi<br />
dùng Chính Pháp của Phật (công bằng, đức độ và chính trực) được<br />
không, không trực tiếp giết người, không gây ra sự giết người, không<br />
chinh phục và không gây ra sự chinh phục, không khổ và không gây<br />
khố cho ai. Trước khi trả lời câu hỏi của chính mình, ma vương xuất<br />
hiện trước ngài và khuyến khích ngài hãy làm như một vị vua. Ngạc<br />
nhiên khi thấy ma vương lại khuyên ngài như thế, ngài thấy rằng<br />
các vị vua không thể nào tránh được vòng luyến ái, gây phiền não,<br />
mà một người phóng khoáng không thể tránh được chiều hướng<br />
này. Có lẽ điều này ám chỉ rằng làm vua mà phóng khoáng thì không<br />
thích hợp, trong khi đối với mọi nguời thường khác thì quy luật bất<br />
bạo động vẫn còn là một điều có thể làm được, dù là nguy hiểm của<br />
nhũng lạm do ràng buộc vào lạc dục cần luôn được cảnh tỉnh.<br />
Thực ra, Đức Phật có nói rằng chính Ngài là một minh vương,<br />
Cakkavatti, không sử dụng bạo lực trong quá khứ. Là vua nhưng<br />
dùng bằng Chính Pháp của Phật, là người trị vì tứ phương, là người<br />
đã lập được an ninh trong lảnh địa của mình. “Ta đã có hơn một<br />
ngàn người tùy tùng mà còn là những anh hùng, những kẻ chinh<br />
phục được quân thù. Ta luôn nghĩ đến trần gian được biển vây bọc<br />
này, sẽ được chế ngự bằng Đạo Pháp mà không cần có gây gộc hay<br />
kiếm cung.”<br />
Nói như thế không vì Minh vương Cakkavatti không có quân<br />
đội. Theo kinh Minh Vương, Cakkavatti Sihanàda Sutta, sau khi<br />
phụ vương Cakkavatti thoái vị để quy y, cũng có vua đề ra quân luật,<br />
bằng cách đi tứ phương một với quân đội mình, với những kẻ thù<br />
nay muốn thần phục và chấp nhận lời khuyên quy y theo ngũ giới.<br />
Chính thế mà bất bạo động là điều cần thiết. Đó là điều tại sao<br />
mà ngài nói ngài cai trị bằng Chính Pháp của Phật để bảo vệ mọi<br />
thành phần dân chúng khỏi tội phạm và nghèo đói, và ngài cũng<br />
tham vấn các bậc chân tu về những gì gọi là thiện và ác. Dĩ nhiên,<br />
liên hệ đến tội phạm hàm chứa sử dụng bạo lực, dù không nhất thiết<br />
phải là giết người. Thực vậy, kinh Agganna nói rằng vị vua đầu tiên<br />
TRANG 99
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
được chọn lựa trong xã hội con người nhằm để ứng xử với người<br />
làm việc sai trái, nhưng chỉ vì với phẩn nộ, sỉ nhục hay xua đuổi<br />
của họ mà thôi.<br />
Trong những kinh đầu tiên của Phật giáo đã có nói về quy luật<br />
bất bạo động. Ngay cả điều này dường như chấp nhận rằng đây là<br />
một lý tưởng chỉ có thể phù hợp với bậc siêu phàm. Sau khi nghiên<br />
cứu kinh này, Harris cho rằng:<br />
“Điều rõ ràng là cư sĩ không bao giờ đề xuất dùng bạo lực khi đã<br />
có hoà hợp hay dùng bạo lực để chống lại kẻ vô tội. Nếu phải bảo vệ<br />
mà dùng bạo lực là cách duy nhất, thì họ không hề cố bảo vệ một cái<br />
gì không rỏ ràng … Người nào cảm thấy rằng bạo lực dùng để biện<br />
minh cho các bảo vệ sinh mệnh của người khác thì nên chú ý đến<br />
những hậu quả của nó... Người ta phải nhớ đến những qủa nghiệp<br />
nguy hiễm về những hành vi của mình mà mình phải lãnh, không<br />
thể tránh được… Những người như thế cần cân nhắc những động<br />
lực của mình… Họ phải cân nhắc những nguy hiểm trước mặt nhằm<br />
ngăn ngừa điều ác lớn lao hơn.”<br />
Phật giáo có thể hiểu được nếu một khi bạo lực được sử dụng,<br />
nhưng thật ra không chấp nhận. Điều này có thể tìm thấy trong kinh<br />
khi kể đến những hình thức thông minh hơn để tự phòng vệ. Trong<br />
phần giảng luận kinh Pháp Cú có kể chuyện một người đàn bà suýt<br />
bị chồng giết, ngườì mà bà đã cứu mạng trước kia. Khi người này lập<br />
mẹo tìm cách đẩy chồng mình rơi xuống tảng đá nơi bờ biển, một vị<br />
thần thấy được và nói rằng bà này khôn ngoan như đàn ông. Nhưng<br />
đúng ra thì Phật hay sư tăng nói rằng không hề có một sư chấp nhận<br />
trực tiếp nào về hành động có liên quan đén sử dụng bạo lực.<br />
Vua Ấn Độ A Dục, Asoka, (268-239 trưóc TC) được Phật tử<br />
vinh danh như một tấm gương cho đạo đức xã hội của Phật giáo,<br />
một phần vì ông đề cao bất bạo động. Trong khi thúc đẩy dân chúng<br />
làm theo điều này và những nguyên tắc đạo đức khác của Phật giáo,<br />
tự ông cũng từ bỏ thói quen sử dụng bạo lực trong vương quốc của<br />
mình. Thật vậy, trong kinh Manusmrti của Ấn Độ giáo nhà vua phải<br />
gây chiến khi ông nghĩ là các thần dân đều đồng ý đây là cách hay<br />
nhất để nhà vua mở rộng uy quyền, nhưng kinh Mahàbhàrata nói<br />
không có tội ác khi nhà vua giết kẻ thù.<br />
Trong thời kỳ đầu tiên lúc trị vì, trước khi quy y theo Phật giáo,<br />
TRANG 100
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Asoka đã chiếm vùng Kalinga, nhưng pháp dụ ghi trên đá ở Kalinga<br />
có ghi laị nổi kinh hoàng về sự tàn sát này đã gây ra. Nhờ thế ông<br />
từ bỏ xâm lăng, mặc dù ông vẫn còn là đứng đầu một vương quốc<br />
hùng mạnh.<br />
Cho dù vẫn còn nắm giử quân đội và trong một chỉ dụ báo động<br />
cho dân vùng biên giới gây xáo trộn, trong khi ông vẫn không thích<br />
sử dụng quân đội để chống họ, nếu họ cứ quấy phá, thì trong trường<br />
hợp cần thiết ông sẽ dùng bạo lực. Ông giử mục đích mở rộng ảnh<br />
hưỏng của vương quốc mình, nhưng luôn tìm cách gởi sứ giả của<br />
mình đi để thu phục bằng Chính Pháp của Phật. Ông muốn mở rộng<br />
cách cai trị của mình và thành lập các liên minh. Một thí dụ nổi<br />
tiếng của việc này là liên kết của ông với Sri Lanka, nơi mà con của<br />
ông, cũng là sư Mahinda, truyền bá Phật giáo theo hình thức Phật<br />
giáo Nguyên Thủy.<br />
Kinh Đại Niết Bàn, Arya satyaka parivarta, có lẽ là kinh Đại<br />
Thừa ảnh hưởng bởi sắc dụ của vua A Dục, và từ đó ảnh hưởng lan<br />
rộng đến Tây Tạng, dạy rằng nhà lãnh đạo liêm chính phải tìm cách<br />
tránh chiến tranh bằng thương thuyết, xoa dịu hay có những liên<br />
minh mạnh. Nếu phải bảo vệ xứ sở thì nhà vua phải tìm cách chiến<br />
thằng kẻ thù chỉ với mục tiêu bảo vệ dân mình và luôn tâm niệm<br />
rằng đây là như cầu bảo vệ mọi sinh mạng, không quan tâm đến cá<br />
nhân và tài sản của mình. Bằng cách này nhà vua mới tránh qủa<br />
báo của việc chém giết. Trong chiến tranh, nhà vua không thể trút<br />
hết oán giận bằng cách đốt cháy thành thị hay làng mạc, phá huỷ<br />
các kho chứa, cây trái hay thu hoạch mùa màng, vì đây là đây là tài<br />
nguyên chung cho mọi sinh vật hữu tình để sống, mà họ là người vô<br />
tội, kể cả những vị thần địa phương hay thú vật.<br />
***<br />
Peter Harvey, Giáo sư Phật học tại đại học Sunderland, Anh quốc<br />
và là Biên tập viên cho tạp chí Journal of Buddhist Ethics và Contemporary<br />
Studies in Buddhism. Nguyên tác bản dịch là một trích<br />
đoạn của Chapter VI War and Peace, An Introduction to Buddhist<br />
Ethics, Cambridge University Press, 2000, 239-285.<br />
Bản dịch là một trích đoạn của Chương I Chiến tranh và Hoà<br />
bình, trang 15-21 trong sách Quan Điểm của Phật Giáo Trước Các<br />
Vấn Đề Hiện Đại do Ananda <strong>Viet</strong> Foundation xuất bản năm 2017.<br />
TRANG 101
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Melbourne với<br />
Người Tình Mùa Đông<br />
Tamar Lê<br />
TRANG 102
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Hễ cứ nghe đến mùa đông, thì tay chân như giá băng,<br />
vì “hôm nay lạnh mặt trời đi ngủ sớm,” rồi thì có<br />
“người cô lữ đêm đông không nhà”... Buồn ơi là buồn..<br />
Nhưng ở thành phố lãng mạn yêu kiều Melbourne thì<br />
khác hẳn, mùa đông thì lạnh thật, nhưng mặt trời mặt trăng<br />
không chịu đi ngủ sớm... chơi luôn đến hai giờ sáng, kèn<br />
trống, lời ca tiếng nhạc, với những bước chân không chịu<br />
âm thầm... và rồi ai cũng muốn làm người tình trăm năm của<br />
Melbourne vào đông.<br />
Đường vào tim em ôi băng giá<br />
Trời mùa đông mây vẫn hay đi về<br />
Vẫn mưa, mưa rơi trên đường thầm thì<br />
Vì đâu mưa em không đến<br />
Đêm cuối tuần, trong túp lều lãng mạn nằm trên ngọn<br />
đồi cạnh giòng sông Mairbyrnong, của hai người tình mùa<br />
đông mà Melbourne hằng yêu mến, Uyên Di – Viễn Trình,<br />
TRANG 103
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
một nhóm bạn bè, tập họp để vui mừng sinh nhật của Tony<br />
Trịnh, người nghệ sĩ thật là phong trần lãng tữ, và đầy tình<br />
người đủ để sưởi ấm mùa đông.<br />
Cuộc đời thật kỳ diệu, trời càng buồn, tiếng hát của bạn<br />
bè càng da diết, thiết tha. Quỳnh Hương và tôi đã nhiều lần<br />
nghe Tony Trịnh, Dung, Thu Hương, Hồng Yến, Trâm Anh,<br />
Mỹ Linh, Nghiêm Lệ, Thanh Lan, Đoàn Sơn, Vũ Lâm.... ca<br />
trên rất nhiều sân khấu, dưới ánh đèn màu, các bạn là thần<br />
tượng của sân khấu Melbourne về đêm, vậy mà... đêm nay<br />
những giọng ca này vụt cao tuyệt vời, như gió chiều êm ả,<br />
và biển khơi ngàn trùng. Tôi mỉm cười thầm nghĩ: “Thế nào<br />
Ông Trời cũng xuống đây, rón rén núp ở sau vườn ngự uyển<br />
của Uyên Di, yes, đang tận hưởng từng giọng hát em và anh,<br />
để rồi nhớ lại một thời ta đã... yêu.”<br />
Ban nhạc quá tuyệt vời với tiếng kèn saxophone của Vũ Lâm,<br />
guitars của Viễn Trình, Duy, Andy, Tony Trinh, Đoàn Sơn, keyboard<br />
của Định, làm réo rắt lòng người. Ngoài tiếng hát được<br />
yêu bốn mùa, có những giọng ca đang ‘từ từ vượt thời gian’,<br />
TRANG 104
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
hăng hát đóng góp vào đêm văn nghệ như Mail Linh, Quỳnh<br />
Hương, Andy Ngô..và Tamar Lê đến từ (Ngã Ba Ông Tạ).<br />
Ngoài việc ăn uống linh đình, đêm về còn bị đưa vào gió<br />
hú đồi ma... Ai cũng ngồi sát nhau, vừa run vừa muốn được<br />
ma đè, vì những chuyện ma được kể quá rùng rợn... Yes, đêm<br />
càng khuya, bên ngọn lửa hồng, cảm giác như ở trong nghĩa<br />
địa hoang tàn..., nghe chuyện ma thì vừa sợ vừa....khoái,<br />
như nghe mẹ kể chuyện năm xưa.<br />
Tối hôm đó ai ra về cũng thấy tâm hồn mình còn vấn<br />
vương đêm sinh nhật của Tony Trịnh, còn thấy tình người<br />
mặn mà hơn, và chắc chắn không có đêm nào đi vào lòng<br />
người như đêm nay.<br />
Người về đêm nay hay đêm mai<br />
Người sắp đi chưa hay đi rồi<br />
Tôi muốn hỏi thầm người rất nhẹ<br />
Tôi đưa người hay tôi đưa tôi..<br />
.<br />
TRANG 105
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Mùa Hạ, về Phương Bối<br />
Nguyễn thị Hàm Anh<br />
Đồi thông Phương Bối của nhà thơ Nguyễn Đức Sơn<br />
Phương Bối có một sức thu hút lạ lùng đối với tôi, kể từ lần<br />
đầu tiên khi tôi đọc thấy địa danh đó lạc giữa những ngổn<br />
ngang trong tác phẩm Vòng Đai Xanh của Ngô Thế Vinh. Một buổi<br />
tối, tình cờ tôi gặp Nguyễn Đức Sơn tại gallery ở đường Bà Huyện<br />
Thanh Quan, cổ quàng khăn, đầu đội bê-rê, vai mang túi thơ, đúng<br />
là túi thơ vì khi hỏi đến là thơ trong túi rút ra liền. Cuối tuần Sơn<br />
về nhà nhưng tôi mắc bận nên không thể đi cùng. Mãi đến tuần<br />
rồi, Tuệ điện hỏi đi chơi không, chỉ mười phút sửa soạn túi xách<br />
để mất gần năm giờ đồng hồ rong ruổi trên quốc lộ 20 từ Saigon<br />
đến Bảo Lộc.<br />
Lối đi lên xã Lộc Châu khá rộng rãi. Hai bên nhà cửa liền liền<br />
trong những khoảnh sân nhỏ. Càng vào sâu càng thưa dần, tới<br />
đầu dốc Sơn Núi thì không còn nhà nữa, dốc dài mang tên người<br />
TRANG 1<strong>06</strong>
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Thi sĩ Nguyễn Đức Sơn vừa qua đời sáng 11/6, thọ 83 tuổi.<br />
chủ của nó suốt mấy chục năm qua. Con đường đất đỏ mấp mô<br />
sỏi đá lượn dài ngoằn ngoèo trước mặt. Những cơn mưa đầu mùa<br />
của mùa mưa đến muộn đã trải rờn rờn trên hai bờ cỏ biếc. Tôi<br />
tần ngần trước mấy vuông gạch trắng rạn vỡ dưới chân, một mảnh<br />
nền tịch dương của một mái am xưa còn sót lại đây, lối mòn dẫn<br />
lên đỉnh đồi um tùm cỏ dại, nhưng từng bụi kim châm vẫn vươn<br />
lên những bông hoa vàng lộng lẫy và hai hàng thông ba lá thật cao,<br />
cao đến ngẩng đầu nhìn lên, thấy hồn vời vợi vút bay.<br />
Sơn dẫn tôi đi chơi vòng vòng, xuống thung lũng, thăm nương<br />
chè, lội qua các bụi cây gai góc xem mỏ cao lanh!? Trên vạt đồi bồ<br />
đề, cỏ ướt làm đôi giày mỏng ướt sũng, tôi phải sải chân mới bắt<br />
kịp bước và nghe được những gì Sơn đang thao thao không dứt.<br />
Sơn mời tôi ăn mấy múi mít Tố nữ bổ ra trên chiếc nia rộng đặt<br />
dưới đất. Đồi cao đất cát nên không khơi giếng được, nước phải<br />
xách từ phía duới chân đồi lên. Tôi chắt chiu ca nước rửa tay, mấy<br />
giọt long lanh rớt đọng trên bụi ngọa tùng. Tôi nhìn mình trong<br />
giọt nước, làm sao ở đó có thể soi thấy suốt cõi ta- bà thế giới và<br />
trong một sát-na, thấu ngộ được lẽ vô thường của kiếp nhân sinh<br />
TRANG 107
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
đầy rẫy ưu phiền? Vùng đất tâm linh này đã gắn chặt với nhà thơ<br />
mang một định mệnh khắc nghiệt, và kéo theo đó cả một gia đình<br />
với các sinh linh nhỏ nhoi, cũng đang bắt đầu cháy lên những đốm<br />
lửa tịch mịch. (1)<br />
Tôi ngoảnh nhìn lên Sơn đang đứng cạnh túp nhà tre mới cất<br />
trông xuống thung lũng. Xa xa, dải núi Đại Bình nằm trải suốt cả<br />
một khoảng chân trời trước mặt. Đắp đập ngăn suối, trồng rừng,<br />
xây chùa... những dự định to tát chắc mãi mãi vẫn chỉ là ảo vọng<br />
nằm trong một giấc mơ ngông cuồng. Trong túp nhà đó, Sơn chỉ<br />
sống một mình, Phượng và hai con gái Phương Bối, Tiểu Khê vẫn<br />
ở trong gian nhà vốn là chiếc am cũ gần đó. Năm con trai bị đuổi<br />
ra khỏi nhà, làm gì, sống sao tùy ý. Số phận của một con người bị<br />
đày đến tận cùng sự cô độc.<br />
Phượng đưa tôi xuống triền đồi. Mỏi chân quá, tôi rải đám lá<br />
khô ngồi bên vệ đưòng, nhìn hoàng hôn xỏa cánh. Mênh mông lùa<br />
xuống mênh mông. Lòng ơi sao cũng trống không như chiều (2) , và<br />
nghe Phượng kể lể chuyện đời mình. Niềm vui và nỗi buồn, hạnh<br />
phúc và khổ đau trộn lẫn. Mồ côi mẹ, vào ở trong chùa từ khi lên<br />
năm tuổi, rồi lấy chồng sớm. Tôi nhìn gương mặt Phượng nghiêng<br />
nghiêng sau mái tóc rủ, trong vóc dáng tiều tụy hao mòn đó, vẫn<br />
còn phảng phất nét ngây thơ và thấp thoáng nhan sắc của một<br />
thời. Phượng kể tôi nghe về những ngày đau thập tử nhất sinh,<br />
nằm chết lịm trên nền hồ nước khô lạnh, rồi sống lại, tóc rụng<br />
trơ đầu trọc, vịn thành giường bệnh viện tập men đi, để trở về Đại<br />
Lào, lại chui vào hồ nước ở, chính xác là chui vì lòng hồ khô nước<br />
chỉ khoét một lỗ nhỏ bên chân thành đủ vừa khom người bò vào.<br />
Những buổi chạng vạng, bóng tối khổng lồ ập xuống chung quanh,<br />
mẹ con co ro ôm nhau chờ cha mang gạo về nấu cơm. Phượng cứ<br />
miên man mãi, chìm đắm trong những mảnh hồi ức lộn xộn, chắp<br />
nối. Tuy nhiên, khi ngược dòng thời gian về buổi ban đầu, thuở<br />
Sơn tặng Phượng vô số bài thơ xếp thành hàng chồng thì đôi mắt<br />
TRANG 108
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
u tối, xa vắng ấy bỗng lóe sáng lên. Và tôi hiểu tại sao người phụ<br />
nữ này có thể nhẫn nhịn chịu đựng cam go một cách can đảm như<br />
vậy. Trong tận địa ngục của chốn trần gian, tình yêu vẫn không hề<br />
bị vùi dập, đã biến thành đôi cánh, nâng Phượng vượt qua những<br />
chông gai khó tưởng tượng được của cuộc đời này.<br />
Những ngày ở Phương Bối, tôi như chìm đắm trong bầu không<br />
khí của thơ. Khung cảnh nơi đây quá tuyệt vời, không lạnh như<br />
Đàlạt, không nóng như Saigon, đồi dốc thoai thoải, không có núi<br />
cao đến chồn chân, mặt đất cũng chẳng bằng phẳng gây nhàm<br />
chán. Suốt buổi, tôi theo Yên, Lão... đi lễ chùa, đi hái sim...,<br />
những trái sim đen thẫm có nhiều hạt nhỏ xíu để ngâm làm rượu,<br />
nhai luôn cả vỏ nhung ngọt mềm. Đêm đến, trong làn ánh sáng<br />
bàng bạc trải khắp không gian, cả bọn kéo nhau lên đồi thông trò<br />
chuyện, ca hát, đọc thơ, đọc chứ không phải ngâm vì chẳng ai biết<br />
ngâm cả. Những cây thông non do chính tay Sơn núi trồng, ánh<br />
lên một màu bạc mơn mởn dưới vầng trăng mười sáu tròn vành<br />
vạnh. Phía dưới kia, đèn của thị xã Bảo lộc giăng dài như sao<br />
sa. Bất cứ khi nào, chung quanh tôi cũng đều là thơ ngân nga.<br />
Di truyền từ cha, các người con của Sơn đều có năng khiếu đặc<br />
biệt về thơ, người xuất khẩu thành thi, người không làm thơ cũng<br />
thuộc làu, hễ mở miệng là thơ tràn lan không dứt. Tôi sẽ không<br />
bao giờ quên được những ngày và đêm trăng đầu hạ này, khi được<br />
bước vào cửa ngõ tâm hồn của mỗi con người trong một gia đình<br />
kỳ lạ. Những mầm sống mạnh mẽ vươn lên từ điêu linh, những<br />
khắc khoải suy tư, những ước mơ đẹp đẽ, những tình cảm hồn<br />
nhiên của họ đã ùa vào, tràn ngập đầy ắp trong tôi.<br />
Hồi Nguyễn Đức Sơn mang gia đình lên Đại Lào, nơi ấy vẫn<br />
còn hoang vu, rừng rậm thú dữ bủa vây khắp nơi. Những năm đó,<br />
cuộc sóng thật khó khăn, giữa nơi vắng vẻ như vậy, sự gian truân<br />
càng không thể kể xiết. Những đứa trẻ lớn lên cũng hoang dại như<br />
núi rừng, không cách chi sinh sống được, nên tất cả đều được lần<br />
TRANG 109
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
lượt gửi vào nương náu nơi cửa chùa. Ngoại trừ Thạch đã có cuộc<br />
sống riêng và cắt đứt liên hệ với gia đình, Thảo nằm kia từ lâu lắm,<br />
nấm mồ chơ vơ trên ngọn đồi yên ả mây bay. Vân từ chối cơ hội<br />
xuất ngoại tu học, tạm quay về để gom tất cả bốn người em trai,<br />
nuôi ăn học lại dưới một mái nhà tại chân Phương Bối, trong đó<br />
Thủy đang theo học cao cấp Phật học tại Saigon. Yên, Không, Lão<br />
rời chùa về nhà theo thế học. Dù cuộc đời chỉ trải qua ở góc rừng<br />
quạnh hiu hoặc những ngôi chùa nghèo nàn, hẻo lánh nhưng tất<br />
cả đều tỏ ra rất có tư chất, đấu lý trôi chảy, lưu loát, quan tâm tới<br />
xã hội, đời sống, tới con người... với sự hiểu biết và một tấm lòng<br />
trong sáng, nhiệt thành đến lạ lùng. Những viên đá không được<br />
mài dũa, bị vùi lấp và lãng quên, vẫn cố tự phát tiết ra những tia<br />
sáng mỏng manh.<br />
Không, Lão tính tình còn nóng nảy, thơ thuộc lòng tuôn đọc<br />
nghe không kịp. Gánh nặng gia đình đè trên đôi vai mảnh mai<br />
của một tăng sĩ trẻ khiến trán Vân in hằn nhiều nếp nhăn. Đã<br />
thọ Tỳ kheo giới nên tuy về nhà, Vân vẫn mặc áo nhật-bình. Một<br />
người anh đảm đương vai trò của người cha thật hoàn hảo vì ngoài<br />
chuyện áo cơm, còn uốn nắn tư tưởng, giáo dục tư cách cho các<br />
em không thể chê vào đâu được. Vân sáng tác nhạc dù phải hát lên<br />
nhờ người khác ký âm lại, viết truyện, làm thơ... và đã ra được tập<br />
thơ đầu tay. Gia đình mấy anh em quây quần dưới tay Vân tổ chức<br />
thật gọn gàng, nền nếp và ấm cúng. Tôi cũng chú ý đến Yên nhiều.<br />
Yên có dáng dấp cao và gầy. Mọi cử chỉ đi, đứng, ngồi... đều thanh<br />
thản bình an, nhẹ nhàng mà vững vàng, ánh mắt vô cùng điềm tĩnh<br />
và giọng nói chậm rãi khoan thai. Chỉ là chú điệu thôi mà đã toát<br />
ra một dáng vẻ thiền sư đến vậy, trong trẻo và tinh khiết làm sao.<br />
Bị chứng bệnh rất nặng về mắt không thể chữa khỏi được nên cả<br />
nhà đang gấp gáp tìm một vị cao tăng cho Yên thụ giáo, trước khi<br />
vĩnh viễn không còn nhìn thấy những hình ảnh và sắc màu của đời<br />
sống. Tôi ngồi đối diện im lặng nhìn Yên mà thấy lòng se lại. Vân,<br />
Thủy, Yên, Không, Lão còn trẻ, quá đỗi trẻ. Những con người tình<br />
cảm dạt dào, khát khao một cuộc sống nồng nàn như mọi người<br />
TRANG 110
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
tuổi trẻ khác.<br />
Đêm rằm trăng sáng mông mênh<br />
Đường về cửa Phật buồn tênh một mình (3)<br />
Sống nơi núi rừng thanh tịnh nên thơ văn của mấy anh em tuy<br />
lãng mạn nhưng không cuốn hút, đa mang; bóng hình người đẹp<br />
chỉ là cái cớ để trang trải nỗi lòng. Nếu có luân hồi ta cưới em...<br />
(4)<br />
. Kiếp này đã chọn chiếc áo cà sa rồi, đành hẹn tái ngộ đâu đó<br />
trong cõi luân hồi, nhưng làm sao gặp lại được nàng giữa vô số<br />
vòng quay tử sinh hỗn độn đó, hở Yên? Những thiết tha ghê gớm,<br />
những đam mê cháy rực, Vân nói sẽ chuyển hóa thành niềm tin<br />
chắc chắn, và không hề nao núng dù đi trên cát bỏng.<br />
Sáng sớm, tôi một mình leo lên đồi thông đón bình minh. Trời<br />
và đất bao la khoảng khoát, chút nữa về Saigon rồi. Sơn xuống<br />
phố luôn nên dễ dàng gặp, Lão hẹn đến tháng chạp, khi lên sẽ<br />
để dành cho tôi hai giò lan Hồ Điệp ăn tết. Phượng đến ngồi bên<br />
cạnh lúc nào, nước mắt đoanh tròng, dặn nhớ sớm quay lại đừng<br />
quên nghe. Thôi, đừng khóc nữa, Phượng khóc vì sắp chia tay<br />
hay những nỗi niềm chất chứa vỡ oà. Tôi tháo chiếc đồng hồ trên<br />
tay đeo vào cho Phượng, để khi hái trà biết giờ, khỏi phải nhìn<br />
trời, nhìn bóng nắng. Tôi cũng đã biết thế nào là những nỗi đau.<br />
Đừng buồn nữa, tôi an ủi Phượng và cũng tự an ủi mình. Mặt trời<br />
mùa hạ đã ló dạng trên cao, sẽ lau khô đi những giọt lệ trên má<br />
Phượng, ánh nắng chiếu rực rỡ khắp Phương Bối, sẽ rọi sáng vào<br />
khung cửa mở rộng của am Mây nhỏ bé dưới kia, xua bớt đi phần<br />
nào những u ẩn của thế gian này.<br />
Nguyễn thị Hàm Anh<br />
(1) Ngọn lửa tịch mịch (Đinh Cường)<br />
(2) thơ Nguyễn Đức Sơn<br />
(3) thơ Nguyễn Đức Vân<br />
(4) thơ Nguyễn Đức Yên<br />
TRANG 111
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Một chút xíu về cinema,<br />
truyện Chưởng<br />
Như Nguyệt<br />
Tối hôm qua, tôi đã đứng xếp hàng để xem phim Breaking Dawn (tạm<br />
dịch: Bình minh tỏa sáng). Vì xem một xuất trước xuất trễ nhất nên tôi<br />
đã không phải đợi lâu, chỉ khoảng hơn mười phút. Lâu lắm rồi, tôi mới đi xem<br />
một phim vào ngày đầu tiên chiếu trên các rạp. Loạt phim Twilight, có nghĩa<br />
là “Chập choạng” (nửa sáng, nửa tối, mờ ảo) nhắm vào những người trẻ tuổi,<br />
lứa tuổi vị thành niên; nên khi đứng xếp hàng, có lẽ tôi là một trong số những<br />
người… già nhất!<br />
Tôi đã không ngờ được chính mình và tự cảm thấy thú vị là sao tôi còn có<br />
thể thích được loại phim tình ái ba lăng nhăng, vớ vẩn như thế này?! Ấy vậy<br />
mà khi xem tin tức, tôi thấy họ có chiếu cảnh dựng lều, đủ loại người già trẻ,<br />
nam nữ đứng ngồi lố nhố nhiều cây số cả tuần ở Hồ Ly Vọng (Hollywood). Họ<br />
TRANG 112
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
kiên nhẫn ngồi chờ để được vào xem phim này đó ạ. Họ gồm đủ thành phần,<br />
đến từ khắp nơi trên thế giới (họ có …. điên không? Có “quá đáng” quá không<br />
nhỉ?) vì họ mê thích loạt phim này, quá ái mộ các tài tử. Họ “cuồng” đến độ<br />
phải nằm đường, ngủ ngoài sương gió lạnh lẽo -đôi lúc chịu cảnh mưa ướt dầm<br />
dề- cả năm, sáu ngày hoặc hơn, chỉ để mong có cơ hội nhìn thấy tận mắt tài<br />
tử chính trong bộ phim “Twilight Saga”- sẽ xuất hiện, có thể chỉ thoáng chốc<br />
thôi, trong ngày ra mắt cuốn phim.<br />
Phim đầu tiên, nghe cô bạn thân của mình khen nức nở, nào là lãng mạn<br />
(romantic) lắm, tài tử đẹp, chuyện tình ôi chao sao mà hấp dẫn quá, thật ướt<br />
át v..v…; tôi cũng tò mò đi xem nhưng chỉ thấy được được thôi. Đến phim<br />
thứ hai, nhất là phim thứ ba; tôi mới thật sự “khoái” và really enjoy bộ phim<br />
này. Xem “Bình minh rực sáng” phần một (part I, đây là cuốn thứ tư của năm<br />
cuốn phim Twilight Saga); tôi hơi thất vọng một chút, có lẽ gần cuối cốt truyện<br />
nên cho dù có những yếu tố làm ngạc nhiên, đã không còn “juicy” như trước.<br />
Về nhà thật là khuya, trước khi đi ngủ, nghĩ đến cuốn phim một chút, tôi mới<br />
chợt nhận ra rằng tôi luôn luôn thích xem, đọc những mối tình tay ba, những<br />
mối tình rượt đuổi nhau lòng vòng, những mối tình khổ đau, không đoạn kết.<br />
Hình như tôi lại luôn luôn thích nhân vật bị thua cuộc hơn mới là kỳ cục chứ!<br />
Loạt phim Twilight, nói về mối tình của một cô gái vẫn còn đang học trung<br />
học, người thường cô không yêu lại đi yêu ”vampire” (Việt Nam mình gọi là<br />
ma cà rồng). Anh vampire này cao ráo, rất đẹp trai. Anh chàng có một vẻ đẹp<br />
rất ư classic vì anh đã sống cả hàng thế kỷ, rất galant, ăn nói rất là proper (đúng<br />
câu, đúng văn phạm ngôn ngữ của thời xưa), đàng hoàng, lịch sự. Đặc biệt cà<br />
rồng trong phim này ra vào dưới ánh mặt trời tỉnh bơ cứ như là người thường<br />
chứ không hề bị chết cháy như trong những phim ma cà rồng khác. Gia đình<br />
“ma” của anh chàng giàu xụ vì nhờ có một cô em nhìn được trước tương lai,<br />
khi cô chơi cổ phiếu thì chỉ có ăn chứ không thua (phải chi tôi quen biết cô,<br />
được cô chỉ tui cho vài chiêu thì đỡ khổ biết mấy nhỉ). Riêng anh ta, anh có tài<br />
đọc được tư tưởng của những người chung quanh mình, chỉ có “nàng”, người<br />
mà anh yêu, một người rất bình thường (normal human) là anh không thể đọc<br />
được những gì mà nàng suy nghĩ. Nàng đặc biệt quá nên anh yêu nàng chăng,<br />
TRANG 113
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
hay tại vì duyên nghiệp, mắc nợ nhau (?) từ bao nhiêu kiếp trước, cho nên<br />
sống hơn cả một thế kỷ không sao, đến khi gặp nàng anh lại… sa lưới thảm!<br />
Một mối tình khó khăn, ngang trái như thế mới lôi cuốn được thiên hạ đến<br />
xem phim, nhất là với những người mà người Mỹ gọi là “hopeless romantic”<br />
như tôi, hihiii. Lạ hơn nữa, hấp dẫn hơn nữa là không những được ma cà rồng<br />
yêu, cô bé này còn được werewolf (người chó sói) yêu nữa chứ... nên chuyện<br />
phim lại càng thêm khúc mắc, lâm ly, hồi hộp!!<br />
Anh chàng người sói nhỏ tuổi hơn cô, yêu cô thật thắm thiết, điên cuồng,<br />
chả thua anh ma cà rồng tí nào mà còn có phần hơn. Thế mới sôi nổi, mới thiệt<br />
là hay chứ! Chàng chó sói gốc thổ dân Mỹ (Indian) tóc đen, người vạm vỡ,<br />
rắn chắc; đến với cô trong lúc cô đang đau khổ nhất, thời điểm mà anh chàng<br />
ma cà rồng quyết định bỏ ra đi (vì yêu cô quá, không muốn cô trở thành ma<br />
cà rồng nên đành quyết định hy sinh!). Mới đầu cô chỉ xem anh chàng sói như<br />
một người bạn thân thiết nhất nhưng về sau này cô cũng có yêu anh chàng chút<br />
chút, chỉ chút chút thôi nhưng cũng đủ éo le để có một mối tình tay ba đầy lôi<br />
cuốn! Cô không yêu chàng sói bằng chàng ma đâu, nhưng cô và chàng sói có<br />
một liên hệ thật đặc biệt mà ngay cả chàng ma không thể hiểu, chính chàng<br />
ma cà rồng đã nói với chàng sói như thế này: “Làm ơn nói chuyên với cô ấy,<br />
nàng nghe lời bạn, tin tưởng bạn, luôn dựa vào bạn, mong được bảo vệ. Cô ấy<br />
và bạn có một tình cảm rất đặc biệt, một sự liên hệ khó giải thích mà chính tôi<br />
cũng không thể nào hiểu nổi”.<br />
Có những lúc họ kình nhau, ghen tuông, tranh dành; nhưng có những lúc<br />
–vì muốn bảo vệ nàng- mà cả hai phải bắt tay nhau để chống lại kẻ thù; lại<br />
có những lúc anh ma cà rồng còn thông cảm, chịu ơn và cảm ơn anh chó sói.<br />
Không hiểu sao, tôi luôn luôn đứng về phía người thua cuộc, chắc tôi thấy<br />
tội nghiệp họ, những người thất bại trong tình trường. Yêu nhau mà lấy được<br />
nhau, yêu mà được yêu rồi sống với nhau đến răng long đầu bạc thì đâu có gì<br />
là lạ, đâu còn gì đáng nói, phải không quí vị? Yêu nhau mà dang dở cuộc tình,<br />
mà đau đớn chia ly thì mới được viết thành truyện, dựng thành phim. Tình rầu<br />
rỉ mới được viết thành những áng thơ mùi mẫn, những bài nhạc nhức nhối, rịu<br />
cả tim. Tôi đọc truyện, xem những phim nào mà có những mối tình tay ba, tay<br />
bốn, tôi đều thấy thích thú lắm. Có cách nào để nhân vật nữ yêu một lúc hai,<br />
TRANG 114
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ba người một lúc và rốt cuộc được sống chung với tất cả những người mình<br />
yêu một cách đề huề không nhỉ? Sao tôi chưa được đọc một tác phẩm nào như<br />
thế nhỉ? Trong khi ở ngoài đời, một khách hàng (client) của tôi đã làm được<br />
chuyện đó. Tôi đã tới nhà của chị và nhìn thấy rõ tận mắt hạnh phúc tuyệt vời<br />
có một không hai (vì tôi chưa thấy ai khác) của chị.<br />
Chị H có tất cả 5 người chồng ở cùng chung một nhà với chị. Một người<br />
Mễ Tây Cơ, nhìn rất lực lưỡng, đô con; một người lai Mỹ đen điển trai, cũng<br />
tướng tá ngon lành, bụng six packs, muscle nổi lên cuồn cuộn (nghe tả đến đây,<br />
chắc các bạn gái của tôi … nuốt nước miếng một cái ực hỉ, hì hì ); một ông Mỹ<br />
trắng lớn tuổi (chắc giầu có, nhiều tiền, người chồng đầu tiên của chị chăng?);<br />
một ông người Trung Đông (Iran, Irag, Jordan? Chị có nói mà tôi quên mất)<br />
rất đẹp trai, có một cặp mắt đẹp kinh hồn; và cuối cùng, một ông chồng người<br />
Việt Nam (chắc ở vì tình nghĩa?! Tôi đoán mò thôi nhe, hehe...) nhìn hơi còm<br />
cõi. Dung nhan của chị thuộc vào loại trung bình thôi nhưng bù lại, chị có<br />
một dáng dấp cao ráo, ngon lành và một cặp ngực rất ư là sexy, hấp dẫn! Có<br />
lẽ kiếp trước chị … tu khéo, hoặc có lẽ mấy ông này nợ nần với chị từ muôn<br />
kiếp trước? Tính tình chị rất vui vẻ, hào phóng, thoải mái, biết điều, chăm đi<br />
chùa và biết nhiều về Phật pháp (nên có lẽ được Trời Phật thương chăng? just<br />
kidding, hihi…). Tôi biết, bạn có thể nghĩ: nhìn bề ngoài như thế nhưng biết<br />
đâu “ở trong chăn mới biết chăn có rận”, biết đâu chị cũng có những nổi khổ<br />
tâm, trắc trở, đau đầu mà người ngoài nhìn vào không thể nào hiểu được? Chỉ<br />
biết rằng theo lời chị tâm sự với tôi và theo cung cách của chị -lúc nào chị cũng<br />
có vẻ toại nguyện, bằng lòng với những gì mình đang có; ở chị luôn toát ra<br />
một vẻ tự tin, rạng rỡ và tròn đầy hạnh phúc. Tôi cho là chị đã vượt qua mọi<br />
trở ngại và sống một cuộc sống trên hẵn đời thường (extraordinary). Lần đầu<br />
tiên trong đời tôi mới gặp được một người đàn bà giầu có -giầu cả tình lẫn tiền<br />
và hạnh phúc nhiều như thế.<br />
Ai cũng thích một kết cục có hậu, “and… they live happily forever!” Đọc<br />
truyện cổ tích hồi còn bé, chuyện “Cô bé lọ lem”, chuyện Tấm Cám..v..v.. trải<br />
qua bao nhiêu khó khăn, thử thách, rồi cuối cùng cũng êm đẹp như chuyện<br />
thần tiên. Hoàng tử không đi lấy công chúa khác mà lại đi yêu, đi lấy một cô<br />
bé lọ lem; cô công chúa ngủ triền miên cho đến khi được 1 anh chàng yêu cô<br />
TRANG 115
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ta thật tình ‘hun’ cho một cái thì tỉnh dậy. Truyện cổ tích ngày xưa, tôi đọc khi<br />
tôi còn bé tí... dễ thương như thế đó, thường thì lúc nào cũng có một kết thúc<br />
như thế này: “và… họ sống hạnh phúc mãi mãi bên nhau”….<br />
***<br />
Trong loạt phim “Twighlight”, tôi thấy rõ ràng mình thích nhân vật<br />
Jacob (anh chàng chó sói) hơn Edward (anh chàng ma cà rồng), giống<br />
như trong “Lục Mạch thần kiếm”, tôi đồng tình với Vương Ngọc Yến, hiểu tại<br />
sao Vương Ngọc Yến thích Mộ Dung Phục nhiều hơn Đoàn Dự (trước khi cô<br />
tiểu thư đẹp tuyệt trần này chuyển tình cảm của nàng qua anh chàng họ Đoàn<br />
vì anh chàng họ Mộ tối ngày cứ mong mỏi phục quốc, bỏ bê cô; chọn mộng<br />
làm vua nước Đại Yến chứ chẳng chọn cô). Trong “Tiếu ngạo giang hồ” thì<br />
tôi thông cảm với Nhạc Linh San, tôi hiểu tại sao cô nàng lại đi thương yêu<br />
Lâm Bình Chi đến thế?!<br />
Có lẽ tôi dễ bị lôi cuốn với bad guy (người ba gai) hơn? Người tử tế không<br />
thích lại cứ thích người có máu du côn du kề một tí,... Tôi thường nói với tôi<br />
là không nên như thế! Đã phải tự nhắc nhở mình là… chẳng dại. May phước<br />
cho tôi! Lý trí của tôi lúc nào cũng mạnh mẽ, thắng dễ dàng, thắng một cách<br />
vẻ vang trái tim tôi, một tim yếu đuối và ủy mị.<br />
Khi đọc truyện “Thần điêu đại hiệp” tôi hoan hô (bravo) mối tình không<br />
phân biệt tuổi tác và đẳng cấp. Một Dương Quá yêu Tiểu Long Nữ “già” hơn<br />
TRANG 116
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
và cũng là sư phụ của anh chàng. Tiếu Ngạo giang hồ thì tôi mê đọc nhất cái<br />
khúc Lệnh Hồ Xung yêu thầm trộm nhớ Nhạc Linh San, trong khi Nhạc Linh<br />
San lại đem lòng đi yêu người khác, chẳng hề đoái hoài tới chàng lãng tử đại<br />
sư huynh, đã yêu mình trong âm thầm đau khổ, cho dù Lệnh Hồ Xung là một<br />
người giỏi, tài đức vẹn toàn, trung dung, tốt bụng, không kỳ thị, không quá<br />
khích, anh ta giao hảo được với cả chánh lẫn tà. Trong “Anh hùng xạ điêu”<br />
thì một Quách Tỉnh khờ khạo, ngớ ngẩn, không thông minh lại có một Hoàng<br />
Dung thông minh tuyệt đỉnh, yêu thương, hiểu, sẵn sàng chia xẻ mọi gian lao,<br />
ngọt bùi, lúc nào cũng sát cánh với anh chàng ngốc nghếch này ….<br />
Chuyện chưởng mà chỉ có đánh nhau, đấu chưởng không thì ai mà thèm<br />
đọc, phải thế không các bạn? Trong những cảnh đánh nhau chí chóe, chiến<br />
trường đẫm máu, những trận so tài long trời lở đất; những mưu mô, mánh<br />
khóe của những kẻ gian hùng, những tham vọng đi tìm bí kiếp, khổ công tập<br />
luyện (Lâm Bình Chi đã phải tự thiến để hoàn thành chiêu Tịch Tà Kiếm Phổ)<br />
mong thành bá chủ võ lâm; trái ngược lại: những ngu ngơ, hiền lành, biết hòa<br />
đồng, biết tùy cơ ứng biến, những may mắn không ngờ của những người hiệp<br />
sĩ chuyên trừ gian diệt bạo... Tất cả những yếu tố lâm đi bi đát - đi từ ngạc<br />
nhiên này đến ngạc nhiên khác- đó mà được lồng vào một mối tình si đắm, dại<br />
cuồng hoặc một mối tình rắc rối tay ba, tay tư thì người đọc chỉ có nước mờ...<br />
hết biết, hihi..., ghiền đọc đến mê mệt mà thôi!<br />
Tôi mê đọc chuyện chưởng của Kim Dung từ khi tôi mới 11 tuổi. Nhân vật<br />
Tiêu Phong hào hùng, anh em kết nghĩa với Đoàn Dự, là thần tượng của tôi<br />
thuở đó. Tôi rất phục những nhân vật vì nợ nước mà quên hết tình nhà, tình<br />
riêng của họ. Nhân vật nam nhi chí khí, hào sảng; yêu thì cũng có yêu, yêu dữ<br />
dội là đằng khác nhưng sẵn sàng quay lưng lại, hiên ngang bỏ nàng ra đi một<br />
cái rụp vì tổ quốc. Người đàn ông mà có lý tưởng, đáng yêu lắm chứ. Những<br />
mối tình dở dang vì thời cuộc, vì số mệnh chứ không phải vì một trong hai<br />
người phản bội, thay lòng đổi dạ, luôn luôn làm cho tôi ngưỡng mộ.<br />
***<br />
Trong Harry Porter, đọc đến chỗ Harry phải lòng với Cho (tên cô bé) -một<br />
cô bé xinh xắn người Á Châu- tôi rất thích. Tác giả diễn tả thật đúng tâm trạng<br />
của một cậu bé mới lớn, dường như là tình yêu… rất là hay! Hihihi…vâng ạ,<br />
TRANG 117
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
tôi đã xem hết tất cả các phim, đọc hết tất cả loạt chuyện của Harry Potter, câu<br />
chuyện mà bao nhiêu là con nít, teenagers trên thế giới từng mê mẫn.<br />
Những cuốn phim chỉ có đánh đấm, chỉ có toàn là đực rựa như trong một<br />
số phim cao bồi, phim chiến tranh, phim action thì chẳng thể nào … ăn khách<br />
được với riêng tôi. Lồng trong một khung cảnh chiến tranh hoang tàn, đổ nát,<br />
phải là một cốt chuyện có tình đồng đội, bình bằng hữu, tình người với nhau<br />
hoặc nếu có được thêm một vài nhân vật nữ, có một chút tình yêu lãng mạn thì<br />
mới có thể lôi cuốn được những dân ghiền xi nê hạng nặng cỡ như tôi. Phim<br />
cao bồi bắn súng ầm ầm cũng thế, nếu không có mấy cô mặc áo đầm xòe, hở<br />
ngực thật sexy; bảo đảm chắc sẽ bị ế dài dài…<br />
Đời sống, nghĩ cho cùng, cũng chỉ là một màn kịch dài đăng đẳng, chỉ kết<br />
thúc khi mình nhắm mắt lại mãi mãi, vĩnh viễn đi vào cõi thiên thu. Tôi chưa<br />
bao giờ đóng trọn vai tuồng của tôi vì tôi rất hay mơ. Tôi thích sống trong ảo<br />
tưởng. Tôi hay lẫn trốn đời sống thực tế phũ phàng (à, hay là tôi đang đóng<br />
vai người…. mơ mộng nhỉ, hihi…). Tôi cảm thấy hạnh phúc ghê lắm khi được<br />
xem những cuốn phim mình thích, nghe một bản nhạc du dương, đọc một bài<br />
thơ hay, đọc một quyển truyện mà có cảm tưởng như mình đang sống, đang<br />
là nhân vật chính. Có lẽ vai trò của tôi trong đời sống này vốn dĩ đã ảo, còn<br />
ảo tưởng hơn nhiều, những khi tôi ngồi một mình, nghĩ ra một bài thơ trong<br />
đầu, ngồi viết vẩn vơ; tôi thấy mình hoàn toàn bằng lòng với chính mình, thấy<br />
thật bình an, hạnh phúc. Người đời thường thêu dệt, vẽ vời, ước mơ hạnh phúc<br />
chứ thật ra hạnh phúc thật sự rất giản dị, chẳng vời vợi cao xa đâu bạn ạ. Đâu<br />
phải có một cái xe đắt tiền, một cái nhẫn hột soàn to tổ bố (đeo mỏi cả ngón<br />
tay! Hí hì hi..), một cái nhà đồ sộ bạn mới có được hạnh phúc? Đừng mất công<br />
tìm kiếm hạnh phúc, đừng mơ và nghĩ hạnh phúc đồng nghĩa với vật chất<br />
(materials) nhá, bạn nha.<br />
Ngày qua ngày... thời gian trôi qua thật chóng vánh. Chúng ta hãy enjoy,<br />
tận hưởng từng giây, từng phút; đừng bao giờ nên phí phạm, bạn à. Bạn hãy<br />
viết thử ra tờ giấy những gì mà bạn có, những gì mang đến cho bạn niềm vui,<br />
những lúc, những moments bạn đã từng hạnh phúc (dù là lớn lao hay nhỏ nhoi)<br />
bạn sẽ thấy ngạc nhiên đến không ngờ; nhiều khi list ra một trang không đủ,<br />
bạn còn phải viết đến...mấy chục trang cơ…<br />
TRANG 118
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
I m Bóng<br />
Thu Tuyết<br />
Sao không gian im lặng thế này! Một chiều của tháng 5, trời se lạnh thấm<br />
vào không gian yên bình của một Melbourne cuối thu. Cái lạnh của nó<br />
lạ lắm, chợt đến chợt đi như sự dỗi hờn của cô gái trinh nguyên trong tình yêu<br />
đầu. Tiếng nhạc nhẹ đưa tôi về một khoảng không, bồng bềnh với mây trời và<br />
gió núi. Bỏ lại phía sau những nhốn nháo của kiếp phù sinh.<br />
Được một lúc thôi, tiếng kèn Saxophone trong bài Come Back To Sorrento<br />
làm tôi xúc động, nhớ nhà. Nhớ từng hàng cây góc phố, từng con đường nắng<br />
vương trên vạt áo, rơi vãi loang lổ trên mặt đường, trên vỉa hè nhộn nhịp cộ xe<br />
của một Saigòn không có về đêm.<br />
Nhớ kinh khủng giảng đường chiều xuống. Tiết học cuối ngày nhôn nhịp<br />
một hợp âm quen thuộc của các em sinh viên, oà vỡ vào dòng xe để theo một<br />
trật tự vô hình bởi sự không ngăn nắp từ trong ý thức hệ của người dân tôi!<br />
Lâu dần mọi thứ trở nên rất bình thường như một qui luật nghiêm túc cho cái<br />
không bình thường ấy.<br />
Nhớ cái tắc nghẽn giao thông giờ cao điểm. Tiếng còi inh tai, chen chúc<br />
nháo nhào trên những con đường quá chật với lượng xe lưu thông. Dập dìu<br />
trong cái không khi ô nhiễm oi nồng của một nơi mà quanh năm chỉ có hai mùa<br />
mưa và nắng. Những cái nón bảo hiểm tròn tròn được gắn lên những cái đầu<br />
TRANG 1<strong>19</strong>
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
như một sự đối phó với pháp luật, chứ không vì sự an toàn. Bởi đa phần người<br />
dân tôi nghèo lắm! Tiền lương chỉ đủ trang trải cho những nhu cầu thấp nhất<br />
như: cơm áo gạo mắm. Lấy đâu mua được cái nón có chất lượng cao.<br />
Nhớ những cơn mưa chiều ào ào như thác đổ. Mưa vô tư xối xả rửa sạch<br />
một Sài Gòn đang oi nồng khói bụi, nhưng làm sao rửa được những mảng đen<br />
nằm trong góc khuất?! Tôi như con chích choè đơn lẻ hót líu lo cho sự sinh<br />
tồn, rồi một sớm mùa đông nào đó bất lực nằm chết vắt vẻo trên cành cây trơ<br />
trọi lá... Vậy thôi! Có gì hơn hôm nay để phải dẫm đạp lên nhau như một thói<br />
thường! Tôi không tu hành nhưng muốn được yên ổn với những bài giảng mỗi<br />
Chúa nhật của các Cha, hay nằm im lắng nghe những bài pháp thoại của những<br />
vị Sư cho tâm hồn được yên nhẹ.<br />
Trở lại ấu thơ, tôi nhớ cánh đồng lúa chín vàng nặng trĩu hạt với một mùi<br />
thơm kỳ lạ. Nhớ buổi tối trăng treo đầu ngõ, tôi cùng người em họ trèo lên mái<br />
nhà Ngoại, có một chỗ rất an toàn, nằm kể chuyện thần tiên, ước mơ một ngày<br />
nắng đẹp có đôi cánh thiên thần bay ra khỏi cái ranh giới mà ba mẹ đặt ra như<br />
luật lệ vô hình nhưng đầy nghiêm khắc. Rồi những ngày hè chạy quanh làng<br />
xóm hái trái chim chim, múi dẻ ăn ngon lành. Chiều ra vườn ngoại hái rau, hái<br />
cà... Thời ấy thanh bình làm sao! Tôi không nghe hai từ hoá chất, mà nếu có<br />
nghe chắc cũng ngơ ngác chẳng hiểu gì.<br />
Những ngày còn học tiểu học, tôi thường trèo lên cây ổi (duy nhất) trước<br />
nhà (Thời ấy nơi tôi ở chỉ là một Thị xã nhỏ không là Thành phố như hôm nay,<br />
nên nhà cửa còn thấp và thưa thớt), để nhìn xa xăm nơi có chân trời với những<br />
dãy núi màu xanh tím nhạt mà lòng xúc động ngêu ngao bài hát “Chiều mưa<br />
biên giới anh đi về đâu? Sao còn đứng ngóng nơi giang đầu. Kìa rừng chiều<br />
âm u rét mướt...” Lãng mạn làm sao ở cái tuổi còn nhảy dây bắt bướm? Có lẽ<br />
tâm hồn thơ ca, âm nhạc đã bắt nguồn từ cái nôi yên ả thanh bình của quê tôi.<br />
Trong một giờ học Văn (lúc đó gọi là Kim văn và Cổ văn), bài tập làm<br />
văn tả cảnh cháy nhà của tôi được điểm rất cao. Có thể vì khá đặc biệt nên<br />
thầy giáo hỏi tôi anh của em làm dùm phải không? (Vì anh trai tôi học ban văn<br />
chương và là bạn của thầy). Tôi ngơ ngác về câu hỏi lạ lùng này. Cho đến hôm<br />
nay, tôi vẫn đứng trên đôi chân của mình cho dẫu đường đời có nghiệt ngã đã<br />
nhiều lần xô tôi té gục. Cứ mỗi lần như vậy đôi chân tôi cứng cáp hơn và bước<br />
tiếp... Tôi cũng cám ơn những cái hố lòi lõm trên đường đi đã cho tôi chất liệu<br />
sống, và tôi cũng cám ơn những người “không ngay thẳng” trong cuộc đời tôi<br />
gặp phải đã cho tôi nhiều trải nghiệm... Cám ơn tất cả phù du!<br />
Giòng sông trước nhà tôi đã yên ngủ. Bóng đêm có đồng loã với thời gian<br />
để xoá đi những dấu tích đẹp của một ký ức đã ngủ yên trong buổi xế chiều.<br />
“Thôi nhé đừng hoài âm xưa. Giọt mưa đã gieo trên thềm nhà. Người ngồi im<br />
bóng, lắng nghe tháng ngày qua...”.<br />
TRANG 120
* <strong>3253</strong><br />
Hững<br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Hờ<br />
Em hững hờ nhìn những chiếc lá lang thang rơi rụng trong gió, và tiếng<br />
xạc xào của bước chân hững hờ trên lối đi ngập lá úa vàng<br />
Bầu trời hững hờ thả những tia nắng nhạt sót lại xuống trần gian mong<br />
làm ấm trái tim vốn dĩ giá băng, và hong khô nỗi buồn để gió cuốn tan vào<br />
vùng khói bụi<br />
Em nghe tiếng khóc của cỏ non chiều nay vì bàn chân của loài người hững<br />
hờ đạp lên những giọt nước mắt<br />
Trên lối đi quanh công viên, hoa cỏ nhìn em bằng đôi mắt hững hờ; tương<br />
phản với nỗi buồn sâu thẳm trên khuôn mặt thiên thần và đôi môi tím tái.<br />
Đàn vịt trời trên sông đang hững hờ trôi chậm vào bờ để tìm chốn ấm êm<br />
cho qua đêm mùa giá rét.<br />
Bóng tối hững hờ buông, trên lối nhỏ ven sông còn dăm ba người bước<br />
vội, trong đó có em!<br />
Lang thang trong màn đêm, đôi mắt nhạt nhoè sương hay nước mắt? Nó cứ<br />
hững hờ rơi nghe mặn đắng bờ môi<br />
Tâm hồn em hững hờ trôi trong vô định, thân xác rã rời lê những bước chân<br />
cô đơn trong đêm lặng, ôm cái rét lập đông vào vùng ngực trống với cơn ho<br />
chất chồng nỗi đau.<br />
Những phút giây dài thì thầm điều kỳ diệu đã hững hờ qua nhanh như chưa<br />
từng đến. Sự im lặng của đêm và tiếng sao khuya chứa đầy nỗi nhớ.<br />
Hững hờ ơi, hãy cùng em dạo chơi vào miền ánh sáng; nơi ấy có mùa xuân<br />
của tình yêu để giữ bước chân em mà không cần một chiều thêu nắng để quên<br />
đường về...<br />
Thu Tuyết<br />
Melbourne, 6/<strong>2020</strong><br />
TRANG 121
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
PHỐ ĐÃ XANH RÊU MỘT GÓC CHIỀU<br />
Mớ đời lang bạt ta còn giữ<br />
Để biết tôn thờ dáng dấp ai<br />
Người bỏ nhau đi thì cũng đã<br />
Ở lại cùng ta tiếng thở dài.<br />
Còn nghe bước chân khua còm cõi<br />
Cho dài lòng phố đã xanh rêu<br />
Ngựa hoang cũng đôi lần biết mỏi<br />
Hí lộng hồn khan một góc chiều.<br />
Gọi người xõa tóc ngang biển bắc<br />
Về phơi nhan sắc giữa điêu linh<br />
Có lưỡi gươm chém tan tàn tích<br />
Thì ta đã vung nhát tuyệt tình.<br />
Phủi bụi đời chưa rơi tới đất<br />
Khói tung bay mù mịt bóng người<br />
Ta cũng muốn chém cho tan nát<br />
Áo em thành trăm mảnh vá trời…<br />
Hư Vô<br />
TRANG 122
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
ĐÔNG SANG<br />
Rồi thì chiếc lá cuối mùa,<br />
Thu vàng rụng hết gió lùa đông sang.<br />
Tay ôm hoài giấc mơ màng,<br />
Tình như những sợi tơ vàng anh trao.<br />
Mùa đông nắng nhẹ lên cao,<br />
Cho nhau hơi ấm ấm vào trong tim.<br />
Rơi thêm chiếc lá im lìm,<br />
Góc sân đánh bạo mình tìm môi nhau.<br />
Đông về sáng ngắn chiều mau,<br />
Mà tình dài lắm đằng sau cửa cài.<br />
Nến lung linh mảnh hình hài,<br />
Tay anh nồng ấm trên vai em gầy.<br />
Trái mùa tháng sáu nơi đây,<br />
Thu tàn đông đến đong đầy niềm vui.<br />
Quên đi ngày tháng ngậm ngùi,<br />
Ơn nhau giữa độ chín mùi tình yêu...<br />
trầnthịminhchâu<br />
ĐẤT TRỜI ĐÂU PHẢI CỦA RIÊNG AI<br />
Bao năm đất đá còn mưng mủ<br />
Thì sá gì ta khúc ruột mềm<br />
Thì sá gì em lòng cô phụ<br />
Sá gì tài tử với giai nhân<br />
Đời như trăm nhánh sông bồi lở<br />
Ta chảy về đâu cũng muộn phiền<br />
Ta cũng đầu ghềnh em cuối bải<br />
Mỗi người chảy một nhánh đời riêng<br />
Trôi mịt mù theo dòng lãng quên<br />
Trôi về đâu hỡi tuổi hoa niên<br />
TRANG 123
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Hoa đang hương sắc, đương hàm tiếu<br />
Vội úa tàn theo những biến thiên<br />
Về đâu cũng dẫn vào mê lộ<br />
Ta con tàu lạc mấy sân ga<br />
Đất đá còn đau niềm cố thổ<br />
Về đâu? Mờ mịt bóng quê nhà<br />
Nơi nao ta cũng là lưu khách<br />
Quán trọ tình em chẳng hẹn về<br />
Chẳng hẹn, mà đau bầm gan ruột<br />
Đất trời đâu phải của riêng ai!<br />
Lê Văn Trung<br />
TRÔI...!<br />
Buổi sáng mưa bay về phố nhỏ<br />
Cô đơn chìm đắm... giọt cà phê<br />
Tiếng rơi tí tách...lời than thở<br />
Lành lạnh cõi lòng tan giấc mê<br />
Biền biệt người xa vạn nẻo đường<br />
Mịt mù cánh nhạn giữa màn sương<br />
Trò đời nhân nghĩa...cười hay khóc<br />
Còn chút muộn phiền chút tiếc thương<br />
Đèn hiu hắt bóng bao giờ tỏ<br />
Mê lộ tìm ai chốn bụi trần<br />
Chim sáo sang sông tình bỏ ngỏ<br />
Đò trôi trôi cả mộng phù vân<br />
Ai vén màn đêm trời rạng sáng<br />
Một ngày dần chậm cũng đi hoang<br />
Cà phê nhấm nháp buồn vơi cạn<br />
Lặng lẽ ta về sương đã tan.<br />
Ninh Tran<br />
TRANG 124
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
LINH HỒN HOA CỎ<br />
Chiều phai nắng bỏ đi rồi<br />
Cây buồn khép lá, một tôi lặng thầm<br />
Mênh mông giữa cõi vô cùng...<br />
Dăm vì sao nhỏ ngập ngừng phố xa<br />
Thế gian dường của người ta<br />
Ngỡ mình là nhánh cỏ hoa hoá thành<br />
Bốn mùa ươm mãi mộng xanh<br />
Trăm năm như phút xuống trần dạo chơi...<br />
Bóng chiều chạng vạng lâu rồi<br />
Một hồn thu cũ, mộng đời chưa phai<br />
Hỏi rằng chừng ấy mơ say<br />
Đêm trăng có xuống cỏ bày cuộc vui?<br />
Thiên Di<br />
THOÁNG MÂY BAY<br />
Hôm con đi giữa hạ<br />
Mây ở tận trời cao<br />
Nắng vàng biêng biếc lạ<br />
Lòng mẹ chợt lao đao<br />
Ga nhỏ ngày đưa tiễn<br />
Nhốn nháo bóng người qua<br />
Dáng hình con ẩn hiện<br />
Buồn rưng mắt nhạt nhòa<br />
Vòng tay luôn bấu chặt<br />
Che kín mọi yêu thương<br />
Ngăn giọt sầu chưa tắt<br />
Phố cũ như mờ sương...<br />
Thẫn thờ cùng sánh bước<br />
Bịn rịn phút chia tay<br />
Đường còn dài phía trước<br />
Lắm gập ghềnh chông gai<br />
Năm năm rồi đấy nhỉ<br />
Đời một thoáng mây bay<br />
Bao nhiêu lời thủ thỉ<br />
Đọng mãi trái tim này...<br />
Loan Nguyễn<br />
TRANG 125
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Ý nghĩa thực sự của du lịch<br />
thanhqt1009<br />
Tôi nhận thấy rằng hoạt động du lịch ngày nay trở lên phổ biến<br />
hơn bao giờ hết khi mức sống của người dân ngày một nâng<br />
cao. Nhớ lại những năm trước khi phương tiện đi lại và cơ sở hạ tầng<br />
còn hạn chế, dân mình chủ yếu đi du lịch tại những địa danh gần<br />
nơi mình sinh sống. Thời đó đúng hơn nên gọi là đi tham quan danh<br />
thắng vì người dân chưa hề biết tới khái niệm nghỉ dưỡng. Mỗi năm<br />
cả gia đình gồm ông bà, bố mẹ, con cháu đi một vài chuyến xa nhà<br />
đã là thích thú lắm. Hiện nay, có gia đình đi nghỉ dưỡng hàng tuần<br />
tại các địa điểm cách xa nơi họ ở vài trăm thậm chí đến cả nghìn km.<br />
Ngày nay, các phương tiện quảng bá cho ngành du lịch hết sức<br />
phát triển như truyền thông báo chí và mạng xã hội. Nhờ đó, du<br />
khách có thể check in mọi lúc, mọi nơi và gần như truyền tải thông tin<br />
ngay lập tức. Điều đó giúp du lịch cất cánh như chiếc máy bay phản<br />
lực loại tối tân nhất.<br />
TRANG 126
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tuy nhiên, tôi cảm thấy ý nghĩa của du lịch ngày càng đi xa với<br />
chính định nghĩa của nó. Hồi còn nhỏ, mỗi lần đi du lịch tôi luôn<br />
tò mò, háo hức đến địa điểm nơi mình sắp đến. Đêm nằm thao thức<br />
không ngủ bởi trong đầu hiện ra biết bao câu hỏi: Không biết chỗ đó<br />
có gì thú vị, người dân địa phương ra sao, đặc sản nơi đó có gì hấp<br />
dẫn… Còn bây giờ đi du lịch dường như là cơ hội để người ta phô diễn<br />
cuộc sống “sang chảnh” của mình cho người khác biết. À tất nhiên<br />
mỗi người một niềm vui, anh thích đi du lịch để thưởng lãm phong<br />
cảnh, văn hóa nhưng có người thích đi để chụp ảnh, check-in đâu có<br />
ảnh hưởng gì đến ai, không nên áp đặt. Điều đó không sai nhưng tôi<br />
xin kể một câu chuyện có thật như sau.<br />
Tháng 10 năm ngoái vợ chồng tôi di chuyển một lộ trình khoảng<br />
hơn 1000 km bay từ Hà Nội vào Thành phố biển Quy Nhơn, tỉnh<br />
Bình Định, sau đó tiếp tục thuê xe máy đi gần 100 km để đến được<br />
với danh thắng cấp quốc gia Gành Đá Đĩa tại Tuy An, tỉnh Phú Yên.<br />
Dưới cái nắng miền trung gay gắt, chúng tôi vẫn cảm thấy hết sức vui<br />
vẻ. Trên đường đi, biển trời Phú Yên hiện ra thật đúng với câu nói<br />
“xứ hoa vàng trên cỏ xanh.” Từ khu gửi xe xuống đến Gành Đá Đĩa<br />
còn phải đi bộ một quãng, khi chúng tôi chuẩn bị xuống đến nơi gặp<br />
một gia đình từ dưới Gành đi lên. Người phụ nữ tay cầm ô, mồ hôi<br />
nhễ nhại bực bội nói với người chồng: “Xuống dưới đó nắng nôi có cái<br />
đếch gì đâu! Chả chụp được ảnh nào ra hồn! Phí cả tiền!” Bỗng nhiên,<br />
tôi thấy chạnh lòng cho chính bản thân và những du khách khác đang<br />
háo hức được chiêm ngưỡng một kì quan của tạo hóa. Tại sao một<br />
danh thắng cấp quốc gia được thiên nhiên tôn tạo nên hình thù hết<br />
sức kì lạ nằm chênh vênh giữa biển xanh thăm thẳm lại phải có cái<br />
gì nữa để cho du khách chụp ảnh sống ảo. Tôi cho rằng, người phụ<br />
nữ đó dù có đi đến chốn bồng lai tiên cảnh thì trong lòng cũng rỗng<br />
tuếch, không có chút cảm xúc nào hết.<br />
Câu chuyện nhỏ cho thấy những gì được phô diễn cho thiên hạ lại<br />
hóa ra quan trọng hơn nhiều những cảm xúc thật sự của mình trước<br />
thiên nhiên. Thật vậy! giờ đây mục tiêu hàng đầu của những người đi<br />
TRANG 127
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
du lịch chẳng phải phục vụ cho cái bản ngã của mình mà trong đầu<br />
lúc nào cũng lo lắng xem những bức ảnh mình chụp để đăng lên mạng<br />
xã hội liệu nhận được bao nhiêu lượt thích, bình luận và đã đủ “ảo”<br />
cho thiên hạ lác mắt chưa.<br />
Đối với tôi, mỗi lần được đặt chân đến một miền đất mới, tôi luôn cảm<br />
thấy cuộc đời có ý nghĩa hơn bao giờ hết. Tôi quên đi mình là ai, và có<br />
một câu hỏi bỗng dưng hiện ra trong đầu: “Tôi là gì giữa cuộc đời này?”<br />
Nếu bỏ qua hết danh tính, trách nhiệm, nghĩa vụ mà cuộc sống<br />
hàng ngày ban cho ta và đến một nơi hoàn toàn xa lạ. Nơi đó không<br />
ai biết mình là ai, mình có địa vị gì trong xã hội mà người dân địa<br />
phương chỉ coi mình đơn thuần như mọi du khách khác thì mình sẽ<br />
được đối xử thế nào? Tôi cho rằng đó là một trải nghiệm đáng quý<br />
trong cuộc đời mỗi người.<br />
Mọi người có thể trách tôi coi du lịch như một trải nghiệm ích kỷ<br />
chỉ nghĩ đến bản thân mình như vậy thì còn đâu cái gọi là quảng bá<br />
du lịch nước nhà, rằng ai cũng như tôi thì làm sao du lịch có thể phát<br />
triển. Tuy vậy, tôi nhận thấy đa số lứa thanh niên trẻ chúng tôi đi du<br />
lịch rồi về viết bài đánh giá chi tiết đăng lên các hội nhóm du lịch chỉ<br />
tập trung vào việc mình đi những đâu, ăn những gì, tối đa thời gian<br />
hay tiết kiệm chi phí nhất… Còn những cảm nhận về giá trị văn hóa,<br />
cái hay, cái đẹp của phong cảnh thiên nhiên hay con người địa phương<br />
lại chẳng bao giờ thấy đề cập đến. Nhưng tôi nghĩ chính những gì bị<br />
bỏ quên đó sẽ chạm đến trái tim không chỉ du khách Việt Nam mà<br />
còn cả những khách du lịch trên khắp thế giới. Những người vượt<br />
hàng ngàn dặm đường đến Việt Nam để tìm kiếm một cuộc hành trình<br />
mang lại nhiều cảm xúc.<br />
Mảnh đất hình chữ S trải dài từ Bắc vào Nam với biết bao cảnh<br />
thiên nhiên đẹp đến mê hồn mà ta chưa khám phá hết. Bởi vậy, khi<br />
đi xa ta nên coi thiên nhiên cũng như con người. Mỗi điểm đến đều<br />
có tâm hồn riêng và chúng cứ đợi ta tới khám phá. Để mỗi lần chạm<br />
bước tới địa danh nào, ta bỗng thấy cuộc đời mình thật đáng sống!<br />
thanhqt1009<br />
TRANG 128
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Đọc & Soi<br />
Tú Lắc<br />
Biên phòng cái kiểu gì!<br />
Ngày 6.6.<strong>2020</strong> <strong>Viet</strong>namnet đăng bản tin của Hồ Giáp “Triệu Quân<br />
Sự vượt tù có kinh nghiệm sống đồi núi, công an chuyển sang mật<br />
phục”:<br />
“Chiều nay (6/6), Bộ đội Biên phòng TP Đà Nẵng đã sử dụng flycam để<br />
bay hỗ trợ truy tìm phạm nhân Triệu Quân Sự (29 tuổi, trú tỉnh Thái Nguyên)<br />
bỏ trốn khỏi trại giam T10 của Quân Khu 5 (đóng tại Quảng Ngãi) đang lẩn<br />
trốn ở đèo Hải Vân.<br />
Đại tá Võ Tín, Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng TP Đà Nẵng cho<br />
TRANG 129
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
biết, những ngày qua, các lực lượng chức năng đã tìm kiếm trên toàn khu vực<br />
núi Hải Vân nhưng không hiệu quả nên lực lượng quyết định đưa phương tiện<br />
hiện đại vào hỗ trợ, quyết tâm tìm bằng được Sự.<br />
Theo Đại tá Tín, khó khăn nhất trong công tác truy bắt phạm nhân hiện nay<br />
là thời tiết nắng nóng, địa hình hiểm trở. Đặc biệt, Sự là người có kinh nghiệm<br />
sinh sống ở địa bàn đồi núi.”<br />
Nói chung thì lính, đặc biệt là lính biên phòng thì phải được huấn luyện để<br />
hoạt động trong thời tiết nắng nóng, địa hình hiểm trở!<br />
Bảo rằng đây là chuyện khó khăn thì còn gì là lính?<br />
Mà coi như lính ta – nhất là lính biên phòng - chỉ quen đối phó với người<br />
quen sống ở thành phố thôi à?<br />
Lính kiểu này hèn gì cứ thấy tàu Trung Quốc là chạy!<br />
“Thực hiện hành vi”<br />
Ngày 13.6.<strong>2020</strong> báo Đất Việt đăng bản tin của Thu Hoài “Tiếp viên<br />
ngang nhiên kích dục tại chòi lá giá 150.000 đồng”.<br />
TRANG 130
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Nghĩa là muốn “kích dục” thì phải trả tới cả triệu bạc mà con tiếp viên này<br />
phá giá, ngang nhiên “kích” với giá chỉ có 150.000 đồng?<br />
Hay muốn kích dục thì phải vô chòi sắt, chòi ngói hay chòi bê tông, đằng<br />
này nó chơi cả ở “chòi lá”?<br />
Tưởng là nó làm ngay giữa lăng bác hay tượng bác, nó làm trong chòi lá là<br />
chuyện thường tình, có gì mà bảo là “ngang nhiên”.<br />
Tác giả thuật:<br />
“Ngày 11/6, qua kiểm tra đột xuất quán cà phê chòi không có tên do bà<br />
Trần Thị Út (53 tuổi) làm chủ tại ấp Xóm Hố, xã Phú Hội, Nhơn Trạch, Đồng<br />
Nai, lực lượng cảnh sát hình sự huyện Nhơn Trạch phối hợp Công an xã Phú<br />
Hội đã bắt quả tang nữ tiếp viên PTT (30 tuổi, quê Bạc Liêu) thực hiện hành<br />
vi kích dục cho một người đàn ông tại chòi lá.<br />
T. khai nhận là tiếp viên của quán, hằng ngày khi có khách đến sẽ gạ gẫm<br />
kích dục cho khách với giá từ 150.000 đồng/lượt.<br />
Cùng thời điểm trên, Đội cảnh sát hình sự Công an huyện Nhơn Trạch phối<br />
hợp Tổ chuyển hóa địa bàn xã Phước Thiền kiểm tra hành chính đột xuất cơ sở<br />
kinh doanh massage Yến Vy (ấp Trầu, Phước Thiền, Nhơn Trạch), bắt quả tang<br />
một nữ nhân viên đang có hành vi kích dục cho khách nam.<br />
Qua làm việc, nữ tiếp viên thừa nhận đã kích dục cho khách với giá thỏa<br />
thuận là 200.000 đồng/lần. Nhân viên nhận tiền “bo” và chủ cơ sở không<br />
phải trả lương.<br />
Trước đó, đêm 27/3, Đội Cảnh sát hình sự Công an TP Biên Hòa, Đồng<br />
Nai phối hợp cùng Công an phường Tân Hạnh kiểm tra hai quán cà phê tại<br />
khu phố 2 phường Tân Hạnh và phát hiện ai nhân viên của cả hai quán đang<br />
thực hiện hành vi kích dục cho khách.<br />
Cùng thời điểm này Công an phường Thống Nhất (TP Biên Hòa, Đồng<br />
Nai) kiểm tra hành chính nhà nghỉ ‘NK’, phát hiện một cặp nam nữ đang<br />
thực hiện hành vi mua bán dâm. Cả hai khai liên hệ mua bán dâm qua mạng<br />
Internet, sau khi thống nhất giá và hẹn gặp ở nhà nghỉ.”<br />
Kích dục thì nói thẳng là kích dục, mua bán dâm thì cũng nói gọn là mua<br />
bán dâm, việc gì mà phải chêm “ thực hiện hành vi” hay “có hành vi” cho<br />
dài giòng!<br />
TRANG 131
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Cũng là cách để tự tử<br />
Ngày 11.6.<strong>2020</strong> báo Một thế giới đăng bản tin “Vĩnh Long: Sát hại<br />
bạn gái, tự tử đủ cách không chết nên gọi điện báo công an” của<br />
Thanh Linh:<br />
https://motthegioi.vn/tin-tuc-su-kien-c-179/vinh-long-sat-hai-ban-gai-tutu-du-cach-khong-chet-nen-goi-dien-bao-cong-an-139436.htm<br />
“Ngày 11.6, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Long vẫn đang lấy lời khai<br />
Huỳnh Nguyễn Thiện Khiêm (28 tuổi, ngụ xã Hòa Thạnh, H.Tam Bình, tỉnh<br />
Vĩnh Long) để làm rõ hành vi “Giết người”.<br />
Theo hồ sơ, vào khoảng 5 giờ 40 ngày 9.6, Khiêm gọi điện cho công an báo<br />
là mình đã bóp cổ làm vợ chết tại nhà trọ Mai Công Thảo (ấp Phước Hòa, xã<br />
Hòa Phú, H.Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long). Công an nhanh chóng đến hiện trường<br />
xác minh và phát hiện chị Ngô Thị Cẩm T. (27 tuổi, ngụ xã Trung Thành Đông,<br />
H.Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long) đã tử vong.<br />
Khiêm nằm bên cạnh chị T. và bị hôn mê, 2 cổ tay chảy nhiều máu và có<br />
dấu hiệu bị ngộ độc. Công an nhanh chóng đưa Khiêm đến Bệnh viện đa khoa<br />
tỉnh Vĩnh Long cấp cứu. Qua điều trị, sức khỏe Khiêm dần hồi phục.<br />
TRANG 132
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bước đầu Khiêm khai nhận mình và chị T. quen biết từ 8 năm trước. Khiêm<br />
và chị T. thuê nhà trọ sống chung như vợ chồng. Gần đây, do mâu thuẫn trong<br />
chuyện tình cảm nên 2 người thường xuyên cự cãi.<br />
Khoảng 3 giờ 30 sáng 9.6, Khiêm đến phòng trọ để gặp chị T., nói chuyện<br />
được một lúc thì xảy ra mâu thuẫn.Chị T. đòi chia tay nhưng Khiêm không<br />
đồng ý. Khiêm dùng tay bóp cổ chị T. đến tử vong. Sau đó, Khiêm dùng dây<br />
điện cột vào ngón chân của mình ghim điện để tự tử nhưng không thành.<br />
Khiêm tiếp tục dùng dao và lưỡi lam cắt 2 cổ tay, đồng thời uống thuốc ngủ,<br />
thuốc diệt cỏ để tự tử nhưng vẫn không chết, nên điện báo công an.”<br />
Cũng là một cách tự tử.<br />
Tự tử đủ cách nhưng không chết, biết đâu vô đồng công an rồi sẽ “tự té”<br />
cái ạch, chết ngay tại chỗ.<br />
Không tự té thì tự lên cơn đau tim!<br />
Dân xã hội và dân cán bộ<br />
Hoàng Nguyễn Minh Hằng<br />
Ngày 13.6.<strong>2020</strong> báo Công an TPHCM đăng bản tin “Độ ăn chơi xa<br />
hoa của hotgirl trường du lịch điều hành đường dây ma túy” của<br />
TRANG 133
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Hoàng Quân:<br />
“Hoàng Nguyễn Minh Hằng (21 tuổi, ngụ khu phố 4, P.1, TP.Đông Hà,<br />
Quảng Trị) là cô gái có nhan sắc.<br />
Trao đổi với PV, Thượng tá Nguyễn Tiến Dũng – Trưởng Phòng CSĐT tội<br />
phạm về ma túy Công an tỉnh Thừa Thiên – Huế cho biết: “Thủ đoạn hoạt<br />
động của Hoàng Nguyễn Minh Hằng rất quy mô, tinh vi, xảo quyệt. Ma túy<br />
được Hằng mua từ các đối tượng khác ở TP.Hồ Chí Minh, rồi vận chuyển về<br />
Thừa Thiên – Huế, Quảng Trị bằng cách thuê người hoặc bỏ ma túy vào các<br />
gói hàng, quà sinh nhật. Hằng không trực tiếp nhận hàng, giao dịch mà giao<br />
cho các đối tượng khác giao dịch thay, chuyển tiền qua thẻ, nhận ma túy về<br />
cất giữ, phân chia nhỏ ra để phân phối đến các “đại lý”, “chân rết”. Các đối<br />
tượng này lại thuê xe ôm, taxi để giao dịch, thanh toán khi mua bán ma túy”...<br />
“Thủ đoạn hoạt động” thì có thể là rất “tinh vi, xảo quyệt”.<br />
Chả ai nói “Thủ đoạn hoạt động rất quy mô”.<br />
Chỉ có thể nói “Đường dây ma túy của Hằng có quy mô hoạt động rất lớn”.<br />
Mà đã buôn lậu ma túy thì phải thế, có gì đáng để gọi “rất tinh vi, xảo<br />
quyệt”?<br />
“Theo hồ sơ vụ án, qua công tác trinh sát, nắm tình hình, cuối tháng<br />
3-<strong>2020</strong>, Phòng CSĐT tội phạm về ma túy phát hiện đường dây ma túy lớn<br />
chuyên cung cấp “hàng” tại Thừa Thiên – Huế, Quảng Trị và một số địa<br />
phương.<br />
Được Ban Giám đốc Công an tỉnh đồng ý cho xác lập chuyên án đấu tranh,<br />
lãnh đạo, cán bộ chiến sĩ (CBCS) của Phòng CSĐT tội phạm về ma túy tỉnh<br />
Thừa Thiên – Huế tập trung xác minh, điều tra. Sử dụng bộ các biện pháp<br />
nghiệp vụ, ban chuyên án xác định nghi phạm cầm đầu đường dây là Hoàng<br />
Nguyễn Minh Hằng.”<br />
Cùng lắm là nói “chuyên án điều tra”, gì mà “chuyên án đấu tranh” nghe<br />
thấy gớm!<br />
Điều tra băng ma túy ở Huế mà làm như thể lập hồ sơ đòi lại Hoàng Sa<br />
hay Gạc Ma,<br />
TRANG 134
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Hoàng Nguyễn Minh Hằng có đời sống xa xỉ, thường xuyên đi du lịch ở<br />
các tỉnh, thành, các địa điểm nổi tiếng.<br />
Tác giả thuật tiếp:<br />
“Hằng là sinh viên năm 2 Trường Cao đẳng Du lịch Huế (thuộc Bộ VH-<br />
TT&DL; đóng tại Thừa Thiên – Huế). Hằng ít đi học, ít đến trường, có đời<br />
sống xa hoa; thường xuyên sống ở nhà nghỉ, khách sạn; hay đi du lịch. Phụ<br />
huynh, người thân của Hằng cũng là cán bộ, công chức…<br />
Hằng quan hệ, giao du với một số đối tượng xã hội, giới giàu có… [...]<br />
Nhiều đối tượng khác là thanh niên, dân xã hội, là sinh viên của Trường<br />
Cao đẳng Du lịch Huế cũng liên quan đến đường dây ma túy do Minh Hằng<br />
cầm đầu. “<br />
Hằng là sinh viên của trường cao đẳng thuộc Bộ Văn Hóa Truyền thông và<br />
du lịch, phụ huynh và người thân Hằng là cán bộ, công chức.<br />
Thế mà Hằng lại giao du với các “đối tượng xã hội” và “dân xã hội”,<br />
Coi như người Việt bị chia thành hai hạng, hạng “dân cán bộ - công chức”<br />
và “dân xã hội”!<br />
“Vi phạm đạo đức lối sống”<br />
Ngày 13/6/<strong>2020</strong> báo Người Lao Động đăng bản tin của Tuấn Minh<br />
“Vi phạm đạo đức lối sống, nữ Bí thư Huyện đoàn bị khai trừ ra<br />
khỏi Đảng”.<br />
Chỉ nên nói “Có lối sống vi phạm đạo đức” hay “Sống vi phạm đạo đức”,<br />
chả ai nói “Vi phạm đạo đức lối sống”!<br />
Tác giả viết:<br />
“Do vi phạm trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, bà Nguyễn<br />
Thị Hà, Bí thư Huyện đoàn Yên Định (Thanh Hóa), đã bị Ủy ban Kiểm tra<br />
Tỉnh ủy Thanh Hóa thi hành quyết định khai trừ ra khỏi Đảng.”<br />
Viết “Do không giữ gìn phẩm chất đạo đức” là đủ, tại sao phải lê thê là “Do<br />
TRANG 135
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
vi phạm trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức”?<br />
“Theo thông báo, ngày 4-5, Huyện ủy Yên Định có Tờ trình số 90-TTr/HU<br />
đề nghị nên Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thanh Hóa nđã thành lập Đoàn kiểm tra<br />
xem xét, xử lý kỷ luật đối với bà Nguyễn Thị Hà.<br />
Căn cứ nội dung, tính chất, mức độ, tác hại và nguyên nhân khuyết điểm,<br />
vi phạm; áp dụng Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15-11-2017 của Bộ Chính trị<br />
về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy nhận thấy khuyết<br />
điểm, vi phạm của bà Nguyễn Thị Hà đến mức phải khai trừ ra khỏi Đảng.<br />
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thống nhất với đề nghị của Ủy ban Kiểm tra<br />
Tỉnh ủy và quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ ra khỏi Đảng<br />
đối với bà Nguyễn Thị Hà.<br />
Trước đó, do nghi ngờ bà Nguyễn Thị Hà là vợ mình vi phạm Luật hôn<br />
nhân và gia đình nên ông T.X.C. (ngụ thị trấn Quán Lào, huyện Yên Định) đã<br />
làm đơn tố cáo cơ quan chức năng.<br />
Trong đơn tố cáo, ông C. cho biết năm 20<strong>06</strong>, ông kết hôn với bà Nguyễn<br />
Thị Hà. Việc kết hôn của hai người xuất phát từ tình yêu, hai bên tự nguyện.<br />
Sau khi kết hôn, vợ chồng ông C. có với nhau 3 đứa con. Tuy nhiên, 2 trong số<br />
3 người con không phải là con của ông C.”<br />
Ôi chao, bà này ngoại tình thì nói mẹ là bả ngoại tình, nói lanh nói quanh,<br />
vừa dài giòng, vừa sai!<br />
TRANG 136
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Đọc mấy bản tin<br />
Ngày 13.6.<strong>2020</strong> trang tin của Văn phòng chính phủ đăng bài “Tổ quốc<br />
là nơi để trở về”.<br />
Coi như: Xa quê hương nhớ mẹ hiền<br />
Gần mẹ hiền, kiếm tiền đi xa<br />
Tác giả thuật:“Việt Nam càng nổi bật trong cuộc chiến với Corona, Thủ<br />
tướng càng đau đáu lo cho người Việt xa xứ. Ông đưa ra các chỉ đạo tỉ mỉ<br />
trong việc đón họ trở về.<br />
Các cuộc họp của Thường trực Chính phủ trong những tháng qua, vào<br />
những thời điểm gay cấn, số người chết vì con virus này trên thế giới tăng<br />
vùn vụt mỗi ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc luôn nhắc đi nhắc lại ba từ<br />
“nghĩa đồng bào” và nhiều sốt ruột về tình hình bà con phải ở nơi “tâm bão”<br />
trong khi đường trở về quê nhà xa vạn dặm.”<br />
Đúng là trang tin của chính phủ nói về thủ tướng chính phủ.<br />
Ngày 7,6.<strong>2020</strong> <strong>Viet</strong>namnet đăng bản tin “Ông Phan Đình<br />
.<br />
Trạc: Phải đặc<br />
biệt coi trọng chất lượng nhân sự khóa mới”.<br />
Coi như nhân sự khóa cũ thì xoàng xoàng thôi cả chứ gì?.<br />
TRANG 137
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Điện Ảnh Tây Phương & Đông Phương<br />
Rầm rộ tin Angelina Jolie<br />
hẹn hò tài tử “Ma Trận”<br />
Angelina Joilie và Keanu Reeves dính tin đồn hẹn hò.<br />
Hồi cuối năm ngoái, tờ Star đã đăng bài viết nói rằng Angelina Jolie đã<br />
chủ động mời Keanu Reeves đi hẹn hò. Star khẳng định Angelina<br />
đang để mắt đến Keanu và đã sẵn sàng đi tìm tình yêu một lần nữa.<br />
Bên cạnh đó, tờ báo này trích dẫn lời của một nguồn tin ẩn danh: “Ngoài<br />
lần đầu tiên gặp Brad Pitt cô ấy chưa bao giờ hứng thú với một người đàn<br />
ông đến vậy”.<br />
Tờ báo này nói rằng Angelina từng mua một căn hộ cạnh nhà mẹ của<br />
Keanu ở Los Angeles. Nguồn tin ẩn danh cũng tiết lộ: “Mẹ Keanu và Angelina<br />
tìm được nhiều sở thích chung và họ đã trở nên thân thiết. Bà nghĩ rằng đã<br />
đến lúc con trai phải ổn định sau từng ấy năm và Angelina là một người phù<br />
hợp với gia đình của bà”. Người này cũng nói Angelina đã tổ chức một bữa<br />
tiệc nhỏ chỉ có hai người với mong muốn bắt đầu một mối quan hệ với nam<br />
diễn viên “Ma Trận”.<br />
Tuy nhiên, đại diện của nam diễn viên đã phản hồi lại với tờ Star, khẳng<br />
TRANG 138
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
định tin đồn này là hoàn toàn sai sự thật và vô căn cứ. Đối mặt với tin đồn<br />
Keanu và Alexandra Grant đã đính hôn, người phát ngôn của anh cũng đã đính<br />
chính, bác bỏ những thông tin sai lệch.<br />
David Beckham vừa<br />
chuyển đến biệt thự 140<br />
tỷ nhưng đã bị hàng<br />
xóm phản đối kịch liệt<br />
David và gia đình (trừ Brooklyn đang ở Mỹ cùng bạn gái)<br />
đã trải qua kỳ nghỉ ở đây.<br />
Trước khi tiến hành giãn cách xã hội do ảnh hưởng của dịch COVID-<strong>19</strong>,<br />
gia đình 5 người của David Beckham đã chuyển đến căn biệt thự gần<br />
140 tỷ đồng ở vùng Cotswold. Cả nhà đã nghỉ ngơi và trải qua kì nghỉ trong<br />
khuôn viên rộng lớn tại vùng nông thôn này. Tuy vậy, hành động mới đây của<br />
David đã khiến nhiều người dân xung quanh không hài lòng.<br />
Cụ thể, cựu cầu thủ đã tăng cường hệ thống an ninh cho “căn chòi” bằng<br />
cách xây cổng và cho 2 nhân viên bảo vệ canh gác cả ngày lẫn đêm. Một<br />
người dân sống ở gần đó đã lên tiếng phản đối hành động này của vợ chồng<br />
Beckham: “Nông trại và các công trình nông nghiệp không cần cổng nhà và<br />
các khu an ninh”. David đã cho xây nhà ở vùng nông thôn với 2 lớp phòng vệ,<br />
cộng thêm hầm trú ẩn dưới lòng đất và 3 căn nhà gỗ cho người canh gác. Điều<br />
TRANG 139
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
David rời London nghỉ ngơi tại đồng quê yên bình trong thời gian<br />
cách ly xã hội.<br />
này khiến hàng xóm xung quanh không hài lòng và cho rằng anh đang phá vỡ<br />
sự bình yên vốn có ở Cotswold.<br />
David đã nhờ đến sự tư vấn của Hội đồng khu vực Tây Oxfordshire về việc<br />
xây dựng công trình phụ này. Mục đích của những công trình này sẽ chỉ phục<br />
vụ cho tòa nhà chính và bảo vệ tài sản của chính chủ. Hội đồng khu vực này sẽ<br />
giám sát quá trình xây dựng khu biệt thự trong vài tuần tới và họ sẽ mời 2 bên<br />
gặp mặt nhau để giải quyết bất đồng quan điểm.<br />
Robert De Niro đồng<br />
cảm với người da màu<br />
Có sáu con với ba phụ nữ da màu, Robert De Niro đồng cảm với nỗi<br />
sợ bị cảnh sát dùng bạo lực quá mức vì màu da.<br />
Khi được hỏi về tình hình nước Mỹ gần đây, Robert De Niro cho biết: “Các<br />
con tôi đều mang nửa dòng máu của người da màu. Khi người ta phải nói với<br />
con hãy cẩn thận khi gặp cảnh sát, luôn để tay ở nơi họ thấy, không được cử<br />
động bất ngờ, bạn sẽ hiểu nỗi lo của người da màu”.<br />
TRANG 140
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Robert De Niro và vợ hai - Grace Hightower - chụp chung năm 2011.<br />
Là người da trắng, Robert thừa nhận từng có nhiều cơ hội hơn<br />
so với những chủng tộc khác. Ông ủng hộ phong trào chống phân<br />
biệt chủng tộc và lên án các hành vi bạo lực quá mức của một số<br />
cảnh sát với người da màu. “Những ai dùng bạo lực, trừ lý do tự vệ<br />
hay bảo vệ người khác, đều không nên làm cảnh sát”, diễn viên nói.<br />
Robert có hai vợ và một bạn đời, đều là người da màu. Ông kết<br />
hôn Diahnne Abbott - bạn diễn đóng chung Taxi Driver - năm <strong>19</strong>76,<br />
ly dị năm <strong>19</strong>88 và có hai con. Diễn viên có một cặp sinh đôi với bạn<br />
gái Toukie Smith. Ông cũng có hai con với vợ hai Grace Hightower,<br />
cưới năm <strong>19</strong>97 và ly thân từ năm 2018.<br />
Tài tử khuyến khích các con tự tìm đam mê, con đường riêng<br />
trong cuộc sống. “Tôi nói với chúng, làm diễn viên hoặc bất kỳ nghề<br />
gì đều được, miễn sao con hạnh phúc. Tôi chỉ khuyên chúng không<br />
đánh giá thấp bản thân và luôn cố gắng đạt mục tiêu trong cuộc<br />
sống. Không sợ hãi!”, Robert nói.<br />
Robert De Niro, sinh năm <strong>19</strong>43, là diễn viên kiêm đạo diễn, nhà<br />
sản xuất phim nổi tiếng người Mỹ. Ông giành giải Oscar “Nam diễn<br />
viên phụ xuất sắc” cho vai Vito Corleone trong Bố già phần hai,<br />
Oscar “Nam diễn viên chính xuất sắc” qua phim Raging Bull. Ông<br />
cũng góp mặt trong nhiều bộ phim nổi tiếng như Once Upon a Time<br />
in America (<strong>19</strong>84), The Untouchables (<strong>19</strong>89), Taxi Driver (<strong>19</strong>76),<br />
Casino (<strong>19</strong>95)... Trong mọi cuộc bầu chọn “Nam diễn viên vĩ đại<br />
nhất mọi thời”, Robert De Niro luôn đứng trong nhóm đầu bảng.<br />
TRANG 141
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bố Kylie Jenner không<br />
hối hận khi chuyển giới<br />
Caitlyn Jenner trên bìa tạp chí People.<br />
Caitlyn Jenner - cha đẻ Kylie và Kendall Jenner - thấy hạnh phúc sau<br />
khi chuyển giới dù bị nhiều người kỳ thị.<br />
Cha ruột của Kylie Jenner cho biết: “Đó là hành trình của tôi. Tôi không<br />
giống nhiều người chuyển giới khác. Nhưng điều quan trọng nhất, tôi thức dậy<br />
mỗi sáng và cảm thấy hạnh phúc”.<br />
Caitlyn Jenner công khai là người chuyển giới từ giữa năm 2015, khi đang ở<br />
tuổi 65, có ba vợ và sáu con. Caitlyn cho biết quãng đời trước đó là cuộc chiến<br />
với bệnh rối loạn định dạng giới (gender dysphoria). Là người nổi tiếng, việc<br />
Caitlyn công khai giới tính nhận nhiều chú ý từ truyền thông. Mỗi hành động<br />
đều được ống kính phóng viên ghi lại, khiến cuộc sống từng rất căng thẳng.<br />
TRANG 142
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Caitlyn nói ồn ào xung quanh tên tuổi bà khiến các tổ chức xã hội ngần<br />
ngại hợp tác. Bà không được mời tới các sự kiện từ thiện vì người chuyển giới,<br />
dù ủng hộ tiền cho họ.<br />
Caitlyn vẫn nỗ lực dùng sự ảnh hưởng của mình để giúp đỡ cộng đồng.<br />
“Tôi nghĩ đây là cơ hội thay đổi thế giới. Số liệu chỉ ra 51% người chuyển<br />
giới từng có ý đồ tự tử. Cứ hai tuần lại có một phụ nữ chuyển giới da màu bị<br />
giết”, bà nói. Caitlyn vẫn thường trao những suất học bổng cho những người<br />
trẻ chuyển giới, mong muốn họ có tương lai tốt hơn.<br />
Caitlyn Jenner, tên thật William Bruce Jenner, sinh năm <strong>19</strong>49. Khi còn<br />
là đàn ông, Caitlyn có sự nghiệp thể thao thành công, từng đoạt huy chương<br />
vàng Olympic ở bộ môn điền kinh 10 môn phối hợp. Caitlyn là cha ruột của<br />
Kylie Jenner và Kendall Jenner. Vợ thứ ba của Caitlyn - Kris Jenner - là mẹ<br />
của Kim Kardashian.<br />
Loạt sao ‘Harry Potter’<br />
phản đối J.K.Rowling<br />
Emma Watson trong vai Hermione Granger của loạt phim “Harry Potter”.<br />
Hàng loạt ngôi sao của dòng phim “Harry Potter” phản đối phát biểu<br />
về giới tính của nhà văn J.K.Rowling.<br />
Emma Watson - đóng vai Hermione Granger trong loạt phim - ủng hộ<br />
TRANG 143
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
quyền của người chuyển giới trên trang cá nhân: “Người chuyển giới là chính<br />
họ và xứng đáng được sống mà không bị người khác dị nghị. Tôi muốn các<br />
bạn, những fan chuyển giới, biết rằng rất nhiều người trên thế giới hiểu và tôn<br />
trọng các bạn”. Cô cũng kêu gọi mọi người ủng hộ cho các quỹ xã hội nhằm<br />
giúp đỡ cộng đồng LGBT.<br />
Emma Watson trong vai Hermione Granger của loạt phim “Harry Potter”.<br />
Bài viết của nữ diễn viên đáp trả phát biểu gây tranh cãi của Rowling<br />
trên Twitter hồi đầu tuần. Bà nói móc nhan đề bài viết Quan điểm: Tạo một<br />
thế giới bình đẳng hơn cho những người có kỳ kinh nguyệt hậu Covid-<strong>19</strong> trên<br />
trang Detex. Theo Rowling, cần có từ khác thay thế cụm “người có kỳ kinh<br />
nguyệt” (people who menstruate) và bà đề xuất một số từ nói lái của từ “phụ<br />
nữ” (women). Nhiều người không đồng tình khi bà loại bỏ người chuyển giới<br />
khỏi nhóm “người có kỳ kinh nguyệt”.<br />
Rowling tiếp tục viết ở phần bình luận của Twitter: “Nếu khái niệm giới<br />
tính không được xác định, đồng nghĩa tình yêu đồng giới là vô nghĩa. Nếu giới<br />
tính không có thật, khái niệm phụ nữ cũng bị xóa bỏ. Tôi hiểu và yêu người<br />
chuyển giới, nhưng xóa nhòa khái niệm giới tính khiến nhiều người mất đi khả<br />
năng bàn luận về cuộc sống của họ. Tôi không có ác ý nhưng đó là sự thật”.<br />
Trước Emma Watson, Daniel Radcliffe - đóng vai Harry Potter trong loạt<br />
phim - đăng bài tham luận trên trang Trevor Project phản đối Rowling hôm<br />
8/6: “Người chuyển giới cũng là phụ nữ. Những quan điểm đối lập là muốn<br />
xóa bỏ giá trị của họ và đi ngược lời khuyên của các chuyên gia - những người<br />
có nhiều hiểu biết về vấn đề này hơn cả tôi và Rowling”.<br />
Eddie Redmayne - nam chính loạt phim Fantastic Beasts - cũng hưởng ứng<br />
quan điểm của Radcliffe: “Tôi từng làm việc với Rowling và cộng đồng người<br />
chuyển giới. Tôi muốn thể hiện rõ quan điểm rằng không đồng tình với phát<br />
biểu của nhà văn. Phụ nữ chuyển giới cũng là phụ nữ. Đàn ông chuyển giới và<br />
những người phi giới tính (non-binary) là bình thường. Tôi không muốn đại<br />
diện cộng đồng LGBT lên tiếng về vấn đề này. Nhưng tôi hiểu những người<br />
bạn của tôi đã quá mệt mỏi khi luôn bị dị nghị về giới tính thật của họ. Họ chỉ<br />
muốn sống cuộc sống yên bình”.<br />
Các diễn viên khác của dòng phim Harry Potter như Katie Leung, Noma<br />
Dumezweni và Evanna Lynch sau đó cũng phản đối tác giả Rowling trên mạng<br />
xã hội. Nhiều người nổi tiếng của cộng đồng LGBT nói thất vọng khi nhà văn<br />
yêu thích của họ là người kỳ thị giới.<br />
Trước những bình luận tiêu cực, nữ nhà văn 54 tuổi cho biết không có ý<br />
xúc phạm mà chỉ mong muốn làm nổi bật hậu quả của các vấn đề khoảng cách<br />
giới. “Tôi luôn đồng cảm với nhóm chuyển giới, bởi họ cùng phụ nữ đều dễ bị<br />
tấn công, bạo lực từ đàn ông. Quan điểm cho rằng tôi ghét họ bởi vấn đề giới<br />
TRANG 144
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
tính đều vô lý”, Rowling viết.<br />
J. K.Rowling sở hữu khối tài sản ròng khoảng hơn một tỷ USD nhờ thành<br />
công của Harry Potter. Hàng năm, bà vẫn kiếm hàng chục triệu USD từ tiền<br />
bản quyền và bán sách. Tập truyện được chuyển thể thành phim điện ảnh,<br />
truyền hình, trò chơi điện tử, hoạt hình và các công viên chủ đề trên khắp thế<br />
giới. Trước khi viết Harry Potter, J.K. Rowling là bà mẹ đơn thân, phải sống<br />
nhờ tiền trợ cấp của chính phủ.<br />
Siêu mẫu Bar Refaeli<br />
nhận tội trốn thuế<br />
Bar Refaeli làm mẫu thời trang tại Pháp hồi đầu năm ngoái.<br />
Người mẫu Bar Refaeli nhận tội trốn thuế, bị phạt 1,5 triệu USD và<br />
chín tháng lao động công ích.<br />
Ngày 9/6, Bar Refaeli đồng ý ký thỏa thuận nhận tội trốn thuế với tòa án.<br />
Theo đó, cô sẽ không phải ngồi tù, nhận án phạt chín tháng lao động công ích.<br />
Trong khi đó, bà Zipi Rafaeli - mẹ kiêm quản lý của siêu mẫu - ngồi tù 16<br />
tháng cũng vì tội trốn thuế.<br />
Bà Zipi được cho là chủ mưu đứng sau kế hoạch gian lận thuế của con gái.<br />
Với tư cách người quản lý, bà giúp Bar làm giả các giấy tờ liên quan đến thu<br />
nhập, mua nhà đứng tên họ hàng... Mỗi người phải nộp phạt 1,5 triệu USD,<br />
đền bù phần thuế không đóng trong các năm qua.<br />
TRANG 145
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bar Refaeli bị điều tra về thuế từ năm 2015. Đầu năm 20<strong>19</strong>, cô bị cáo buộc<br />
nhiều tội danh như trốn thuế, rửa tiền và khai man. Nhà chức trách Israel cho<br />
rằng siêu mẫu giấu hơn bảy triệu USD trước cơ quan thuế bằng cách khai nơi<br />
ở chính của cô là Mỹ, trong khi nói với nhà chức trách Mỹ cô sống tại Israel.<br />
Khoảng thời gian mập mờ thuế của siêu mẫu được cho là từ năm 20<strong>06</strong> tới<br />
2012. Cùng thời gian này, cô hẹn hò tài tử Leonardo DiCaprio. Bar Refaeli<br />
khai cô sống ở Mỹ với Leo từ năm 2009 tới 2012. Tuy nhiên, giới chức tin<br />
rằng người mẫu sống tại căn hộ của cô ở Tel Aviv (một thành phố ở Israel)<br />
- vốn được cô mua nhưng đứng tên một thành viên gia đình.<br />
Luật Israel quy định nếu công dân sống phần lớn thời gian trong năm tại<br />
quốc gia này sẽ phải đóng thuế thu nhập, dù người đó có thể kiếm tiền tại các<br />
nước khác. Trong phiên tòa trước đó, thẩm phán cho biết Bar và Leo không<br />
kết hôn nên người mẫu không thể dùng quốc tịch Mỹ của anh để tránh việc<br />
nộp thuế.<br />
Luật sư của Bar Refaeli cho biết thân chủ vô tình phạm tội vì không hiểu<br />
luật. “Cô ấy lúc đó mới 20 tuổi, là người mẫu thường làm việc tại nước ngoài<br />
và chưa hiểu rõ các vấn đề kinh tế. Việc chấp nhận thỏa thuận thú tội cho thấy<br />
Bar không có chủ ý trốn thuế. Cô ấy hiện đã trưởng thành và đồng ý chịu trách<br />
nhiệm về sai lầm của mình trong quá khứ”, luật sư cho biết.<br />
Bar Refaeli là người mẫu có thù lao cao nhất Israel năm 2013, theo<br />
thống kê của Forbes. Cô từng xuất hiện trên trang bìa các tạp chí nổi tiếng<br />
như Sports Illustrated Swimsuit Issue... Năm 2012, cô đứng đầu danh sách<br />
bình chọn “100 phụ nữ hấp dẫn nhất” của tạp chí Maxim. Trước khi lấy chồng<br />
và sinh con, Bar Refaeli có cuộc sống phóng khoáng, hẹn hò nhiều người. Cô<br />
hiện có ba con với chồng, Adi Ezra. Họ làm đám cưới năm 2015.<br />
Kelly Clarkson từ chối<br />
trợ cấp cho chồng<br />
sau ly hôn<br />
N<br />
ữ ca sĩ Kelly Clarkson đã ký hợp đồng tiền hôn nhân trước khi cưới<br />
nên có thể bảo toàn khối tài sản 45 triệu USD của riêng cô.<br />
Trong khi đệ đơn ly dị lên tòa án Los Angeles hôm 4/6, Kelly Clarkson viết<br />
rõ rằng cô “muốn hợp đồng tiền hôn nhân được thực thi”. Điều này có nghĩa<br />
rằng vấn đề phân chia tài sản giữa Kelly và nhà quản lý âm nhạc Brandon<br />
Blackstock sẽ được giải quyết dễ dàng khi ly hôn, ứng theo những điều khoản<br />
họ từng họ thỏa thuận từ trước khi kết hôn năm 2013. Huấn luyện viên The<br />
TRANG 146
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Kelly bên chồng và các con: Hai con chung (đứng trước) và hai con<br />
riêng của chồng.<br />
Voice cũng thông báo với tòa sẽ không trợ cấp cho chồng.<br />
Tài sản của ngôi sao 38 tuổi vào khoảng 45 triệu USD (hơn 1.000 tỷ đồng).<br />
Trong suốt sự nghiệp gần 20 năm từ khi giành quán quân American Idol 2002,<br />
Kelly Clarkson đã bán được khoảng 25 triệu album cùng 45 triệu đĩa đơn<br />
toàn cầu. Những năm gần đây, nữ ca sĩ đảm nhiệm vai trò huấn luyện viên<br />
The Voice Mỹ và có talkshow riêng thành công mang tên The Kelly Clarkson<br />
Show.<br />
Kelly hiện sở hữu điền trang riêng ở bang Montana - nơi cô và chồng con<br />
cách ly tránh dịch trong những tháng qua. Vào tháng 5, giọng ca Stronger đã<br />
bán một biệt thự ở Encino, California với giá gần 10 triệu USD. Cô cũng rao<br />
bán biệt thự sang trọng ở Tennessee với giá 7,49 triệu USD từ tháng 12/20<strong>19</strong>.<br />
Trong khi đó, tài sản của chồng cô khoảng 5 triệu USD. Brandon Blackstock<br />
- con trai của nhà sản xuất truyền hình Narvel Blackstock - làm quản lý<br />
TRANG 147
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
riêng cho Kelly Clarkson gần chục năm nay. Brandon luôn hỗ trợ vợ trong mọi<br />
công việc, từ nhận show biểu diễn đến tham gia các chương trình truyền hình<br />
và hộ tống vợ đi khắp nơi.<br />
Trong đơn ly hôn, Kelly Clarkson đề nghị nhận quyền nuôi con. Sau gần<br />
7 năm chung sống, cô và Brandon Blackstock có chung con gái River Rose 5<br />
tuổi và con trai Remington Alexander 4 tuổi. Brandon còn có hai con riêng từ<br />
cuộc hôn nhân cũ.<br />
Kelly từng tiết lộ vợ chồng cô rất hợp nhau chuyện tình dục, chỉ có gần<br />
đây bất đồng về việc sinh thêm con. Nữ ca sĩ muốn có thêm một nhóc tỳ nữa<br />
nhưng Brandon phản đối. “Tôi rất muốn có một đứa con khác còn chồng tôi<br />
nói: ‘Không! Chúng ta đã có bốn đứa rồi!’”, giọng ca đoạt ba giải Grammy kể<br />
trong một talkshow vào đầu năm nay.<br />
Bạn bè và đồng nghiệp của Kelly Clarkson rất sốc trước tin cô bỏ<br />
chồng. Một người bạn giấu tên chia sẻ: “Họ không hề có dấu hiệu rạn vỡ.<br />
Thật buồn cho lũ trẻ. Họ vốn là một gia đình luôn tràn ngập yêu thương”.<br />
Một nguồn tin khác cũng nói rằng vợ chồng Kelly quấn quýt bên nhau<br />
ngày đêm trong mọi sự kiện và luôn thể hiện tình yêu dành cho nhau.<br />
Kate Moss từ bỏ rượu,<br />
thuốc và tiệc tùng<br />
tuổi 46, siêu mẫu Kate Moss đã cai được những thói quen<br />
Ở xấu và đang duy trì lối sống lành mạnh khiến bạn bè, người<br />
thân rất bất ngờ.<br />
Trong cuộc phỏng vấn mới, Kate Moss chia sẻ về lịch sinh hoạt<br />
hiện tại của cô: “Tôi lên giường lúc 11h đêm và xem Netflix trước khi<br />
đi ngủ. Tôi vừa xem xong loạt phim Sex Education, nó rất hài hước.<br />
Tôi thức dậy khoảng 8h sáng. Nếu không ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm,<br />
tôi sẽ hơi uể oải vào buổi chiều hôm sau”.<br />
Không chỉ tạo thói quen đi ngủ khoa học, siêu mẫu Anh còn tập<br />
thể dục, lựa chọn bộ môn yoga để giúp cơ thể khỏe mạnh, thư thái:<br />
“Tôi tập yoga để giải tỏa căng thẳng. Nó cũng giúp tôi tập trung<br />
hơn”.<br />
Bạn thân lâu năm của Kate Moss - JD Fat Tony - tiết lộ rằng<br />
siêu mẫu đã cai nghiện hoàn toàn được một thời gian: “Kate tỉnh<br />
táo trong hơn hai năm qua. Tôi và cô ấy đang có cuộc sống tuyệt vời<br />
TRANG 148
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Kate Moss bơ phờ trở về nhà sau bữa tiệc đêm năm 2007.<br />
hơn hẳn thời chúng tôi uống rượu và dùng ma túy”.<br />
Kate Moss từng là thành viên của hội The Primrose Hill Set -<br />
nhóm những người nổi tiếng sống ở khu Primrose Hill, Bắc London<br />
chuyên tiệc tùng, uống rượu vào thập niên <strong>19</strong>90. Trong rất nhiều<br />
năm tuổi trẻ, Kate Moss thường được trông thấy về nhà lúc đêm<br />
khuya trong tình trạng say xỉn, tóc tai bơ phờ. Khi ở nhà, chân<br />
dài đình đám thế giới cũng uống rượu vào bữa sáng, bữa trưa. Vì<br />
sở thích uống rượu, Kate được bạn bè đặt cho biệt danh The Tank<br />
(thùng rượu).<br />
.<br />
TRANG 149
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Sao Trung Quốc đổ xô<br />
livestream bán hàng<br />
Lưu Đào - minh tinh thành công khi livestream.<br />
Khi “Bom sex” Liễu Nham livestream bán hàng năm 20<strong>19</strong>, nhiều khán<br />
giả chế giễu cô hết thời, rẻ tiền.<br />
Một năm sau, cách nhìn này thay đổi, các nghệ sĩ livestream bán hàng trở<br />
thành mốt thời thượng. Từ đầu năm, hàng loạt sao hạng A livestream cho các<br />
thương hiệu, trong đó có Lưu Đào, Dương Mịch, Địch Lệ Nhiệt Ba, Angelababy,<br />
Triệu Vy... Ngày 14/5, Lưu Đào lần đầu livestream và trở thành “hiện<br />
TRANG 150
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
tượng” bởi sau bốn tiếng, cô giúp thương hiệu bán được số hàng hóa trị giá 150<br />
triệu nhân dân tệ (21,2 triệu USD), đạt 21 triệu lượt người xem.<br />
Tân Xuyên, quản lý phụ trách mảng livestream của trang mua sắm trực<br />
tuyến Taobao, nói trước năm 20<strong>19</strong>, để mời nghệ sĩ, anh mất nhiều thời gian<br />
trao đổi, thuyết phục vì các sao cho rằng việc này khiến họ giảm sang trọng,<br />
ảnh hưởng danh tiếng. Song theo sự phát triển của thương mại điện tử, hình<br />
thức livestream ngày càng được người tiêu dùng đón nhận. Không những vậy,<br />
hình thức này được quan chức chính phủ, chủ doanh nghiệp lớn áp dụng trong<br />
nhiều trường hợp, vì thế khán giả không cảm thấy đây là việc “thiếu sang<br />
trọng”.<br />
Tân Xuyên cho rằng Covid-<strong>19</strong> cũng thúc đẩy nghệ sĩ livestream bán hàng.<br />
Trong bối cảnh phần lớn hoạt động giải trí bị ngừng, các sao cần tìm phương<br />
thức để giao lưu khán giả một cách trực quan, sinh động, thay vì chỉ giao lưu<br />
bằng hình ảnh, chữ trên mạng.<br />
Dương Mịch là một trong nghệ sĩ đắt show livestream bán hàng.<br />
TRANG 151
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Tài tử Đổng Trác mất danh tiếng vì livestream.<br />
Mặt khác, những năm gần đây cơ quan quản lý hạ thù lao của giới sao khi<br />
đóng phim, tham gia show truyền hình, khiến lợi tức của nghệ sĩ bị ảnh hưởng.<br />
“Livestream cho thương hiệu không phải việc vất vả, thu nhập lại cao, thời<br />
gian làm việc ít, lý do gì không làm?”, Tân Xuyên nói.<br />
Mộ Bình, một quản lý nghệ sĩ, cho biết đặc điểm của ngành giải trí là theo<br />
thị hiếu, phong trào. Quản lý này nói: “Nghệ sĩ livestream đã trở thành trào<br />
lưu hot, không tham gia, bạn sẽ lỗi thời. Ai không được mời mới hết thời”.<br />
Hiện, các fan thường theo dõi những buổi livestream của thần tượng, so sánh<br />
thần tượng nào có nhiều người xem hơn, bán được nhiều hàng hơn.<br />
Nghệ sĩ bậc trung ở Trung Quốc nhận khoảng một triệu nhân dân tệ cho<br />
một buổi livestream, cao hơn so với tham gia một chương trình truyền hình<br />
phải mất nhiều buổi ghi hình.<br />
Kiếm được nhiều tiền, quảng bá được tên tuổi song công việc này tiềm<br />
TRANG 152
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
tàng rủi ro. Hồi tháng 5, tài tử Đổng Trác bị chỉ trích khi tiết lộ anh gian lận<br />
khi thi Học viện Hý kịch trung ương, trong một buổi livestream. Sau đó, Bộ<br />
Giáo dục nước này đề nghị điều tra sự việc, anh chủ động trả lại bằng đại học.<br />
Các nghệ sĩ còn lo ngại việc thường xuyên livestream sẽ làm khán giả<br />
nhàm chán, không còn giữ được sự bí ẩn, thu hút với fan. Ví dụ, khi livestream<br />
bán giày, nghệ sĩ phải thử nhiều mẫu mã, mô tả về các mẫu giày đó. Nếu không<br />
giỏi ăn nói, buổi làm việc sẽ thất bại. Vì thế, công ty quản lý luôn cân nhắc<br />
về tần suất livestream của sao cũng như yêu cầu họ nâng cao khả năng giao<br />
tiếp, tính hài hước.<br />
Nữ thần nhan sắc Kpop<br />
ăn 1 bữa/ngày suốt 8<br />
năm chỉ vì nỗi đau này<br />
Loạt ảnh lộ bụng đầy mỡ từng khiến UEE trở thành tâm điểm chỉ trích, chê<br />
bai. Đây cũng là nỗi ám ảnh của cô trong suốt sự nghiệp<br />
TRANG 153
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Để có được vóc dáng hoàn<br />
hảo nhất và cũng là để tránh<br />
ánh mắt soi mói, lời chê bai thậm tệ<br />
về ngoại hình từ netizen, các nữ idol<br />
xứ Hàn luôn phải giữ chế độ ăn kiêng<br />
nghiêm ngặt, tập luyện chăm chỉ.<br />
Không ít lần công chúng phải choáng<br />
váng trước những phần ăn ít ỏi đến<br />
đáng thương của giới thần tượng. Tuy<br />
nhiên trường hợp ăn kiêng của UEE -<br />
nữ thần nhan sắc một thời của Kpop<br />
mới đây mới thật sự khiến fan sốc<br />
nặng.<br />
Cụ thể, UEE đã hé lộ trong chương<br />
trình “I live alone” số phát sóng ngày<br />
12/6 rằng, cô đã phải giữ chế độ ăn<br />
kiêng: 1 bữa/ngày suốt 8 năm trường<br />
kỳ vì cú sốc về vòng eo bánh mì, đầy<br />
mỡ từng ám ảnh cô trong quá khứ.<br />
“Khi còn hoạt động với After<br />
School, tôi không có được vóc dáng<br />
thon dài, gầy và nuột nà. Nhớ lại hồi mới ra mắt, tôi đã được nhiều người yêu<br />
mến vì có ‘bắp đùi mật ong’, nhưng nhiều bộ phận trên cơ thể tôi vẫn còn chưa<br />
được đẹp lắm. Chỉ một thời gian ngắn sau khi ra mắt, vô số bình luận ác ý đã<br />
khiến tôi bị stress nặng”.<br />
Sau khi giảm cân thành công, UEE lại rơi vào thời kỳ gầy gò đến mức đáng<br />
báo động. Lúc này, công chúng lại tiếp tục chỉ trích, chê bai thân hình của nữ<br />
idol kiêm diễn viên<br />
UEE chia sẻ rằng, những trang phục hở eo lại càng khiến vòng 2 thừa mỡ<br />
của cô bị lộ ra ngoài, dẫn đến nhiều bình luận tiêu cực đổ dồn khiến cô khóc<br />
rất nhiều khi chỉ mới ở độ tuổi 20. Đến khi chuyển sang sự nghiệp diễn xuất,<br />
công chúng lại tiếp tục chỉ trích vì cô quá gầy.<br />
Nữ ca sĩ đình đám một thời chia sẻ rằng, để có thể giảm cân, cô chỉ được<br />
ăn 1 bữa/ngày trong vòng suốt 8 năm qua.<br />
Song Joong Ki<br />
phủ nhận có tình mới<br />
TRANG 154
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Joong Ki trong phim “Space Sweepers”.<br />
Tài tử Hàn Quốc Song Joong Ki bác tin đồn yêu luật sư, sau một năm<br />
ly hôn Song Hye Kyo.<br />
Tin diễn viên hẹn hò bạn gái làm ngành luật, xuất thân danh giá lan truyền<br />
trên nhiều diễn đàn. History D&C - công ty quản lý của Joong Ki - cho biết tin<br />
đồn vô căn cứ. Gần đây, anh quá bận rộn với các dự án phim ảnh.<br />
History D&C đăng đoạn video nam diễn viên ở hậu trường một buổi ghi hình.<br />
Anh để kiểu tóc mới, được nhiều khán giả khen điển trai, phong độ ở tuổi 35.<br />
Một năm qua, Song Joong Ki không tham dự các sự kiện công khai, không<br />
trả lời phỏng vấn về đời tư. Anh liên tục đóng phim. Hồi đầu năm, tài tử sang<br />
Colombia đóng phim Bogota. Vì dịch, đoàn phim phải ngừng quay, về Hàn<br />
Quốc hồi cuối tháng 3. Sắp tới, anh quảng bá phim khoa học viễn tưởng Space<br />
Sweepers, dự kiến ra rạp vào tháng 8.<br />
Joong Ki đóng phim từ năm 2008, lưu dấu ấn qua Chuyện tình Sungkyunkwan,<br />
Chàng trai tốt bụng, A Werewolf Boy, Hậu duệ mặt trời... Anh bén duyên<br />
cùng Song Hye Kyo khi đóng Hậu duệ mặt trời, kết hôn với cô năm 2017,<br />
họ ly dị năm 20<strong>19</strong>.<br />
Hứa Chí An tái xuất<br />
showbiz sau vụ ngoại tình<br />
Hứa Chí An đã nhận lời tham gia show âm nhạc của Viu TV vào tuần<br />
tới. Chương trình này là lần xuất hiện công khai đầu tiên trên sóng<br />
TRANG 155
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Bê bối tình ái với Hoàng Tâm Dĩnh (trái) khiến sự nghiệp của Hứa Chí<br />
An lao dốc. Anh được vợ Trịnh Tú Văn tha thứ, nhưng mất điểm nghiêm<br />
truyền hình của nam ca sĩ trong hơn một năm qua, kể từ khi bị bại lộ chuyện<br />
ngoại tình với Á hậu Hong Kong - Hoàng Tâm Dĩnh.<br />
Nam ca sĩ Đặng Kiến Minh đã thuyết phục nhà đài mở đường sống cho<br />
người bạn thân. Vài tháng qua, dưới sự khuyến khích của vợ - nữ diva Trịnh<br />
Tú Văn và bạn bè, Hứa Chí An đã tính đến việc trở lại hoạt động showbiz.<br />
Tuy nhiên, do không chắc chắn về sự đón nhận của khán giả, anh vẫn còn<br />
chần chừ. Vì thế, chương trình trên Viu TV sắp tới đây sẽ quyết định vận mệnh<br />
của Hứa Chí An trong giới giải trí. Nếu phản hồi tốt, vào tháng 10, nam nghệ sĩ<br />
sẽ chính thức trở lại sân khấu âm nhạc với tư cách khách mời trong live show<br />
của Lương Hán Văn.<br />
Tháng 4/20<strong>19</strong>, Hứa Chí An bị tung clip tình cảm trên xe taxi với Á hậu<br />
Hong Kong Hoàng Tâm Dĩnh. Cả hai bị công chúng xứ Hương Cảng chỉ trích<br />
thậm tệ vì khi đó Hứa Chí An đã có vợ, còn Hoàng Tâm Dĩnh đang là bạn gái<br />
của tài tử Mã Quốc Minh.<br />
Ngay sau khi clip bị lộ, Hứa Chí An đã tổ chức họp báo, khóc lóc và xin lỗi<br />
diva Trịnh Tú Văn cũng như người hâm mộ. Cuối cùng, anh được vợ tha thứ<br />
lỗi lầm. Để chứng minh bản thân đã ăn năn hối cải, nam ca sĩ tạm dừng mọi<br />
hoạt động nghệ thuật trong showbiz.<br />
Hứa Chí An sinh năm <strong>19</strong>67, là diễn viên, ca sĩ có tiếng của Hong Kong.<br />
Anh kết hôn với diva Trịnh Tú Văn sau hơn 20 năm hẹn hò. Họ là cặp sao<br />
quyền lực và kín tiếng của showbiz Hong Kong.<br />
TRANG 156
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
‘Sao đẹp nhất Nhật<br />
Bản’ xin lỗi vì chồng<br />
lăng nhăng<br />
Diễn viên Nozomi Sasaki, được mệnh danh là “người đẹp nhất Nhật Bản”.<br />
Nữ diễn viên Nozomi Sasaki bày tỏ nỗi buồn vì chuyện gia đình gây ồn<br />
ào trong công chúng và xin lỗi vì hành vi của chồng.<br />
“Sao đẹp nhất Nhật Bản” Nozomi Sasaki bày tỏ: “Thật xin lỗi vì những<br />
việc làm không hay mà chồng tôi gây ra, khiến nhiều người cảm thấy khó<br />
chịu. Tôi nghĩ rằng hai vợ chồng tôi sẽ có một cuộc trao đổi thẳng thắn về<br />
chuyện này”.<br />
Cô phát biểu: “Trong tương lai, tôi muốn tiếp tục công việc của mình, vì<br />
thế, tôi rất mong được sự ủng hộ của các bạn. Cuối cùng, xin hãy giúp tôi.<br />
TRANG 157
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Vợ chồng Nozomi và Ken Watabe.<br />
Chúng tôi có một con trai nhỏ, những người họ hàng thân thiết, vì thế xin<br />
vui lòng không đến nhà để hỏi han, phỏng vấn gia đình, người liên quan của<br />
chúng tôi”.<br />
Nozomi không đề cập đến việc có tiếp tục giữ gìn hôn nhân hay không, tuy<br />
nhiên nhiều người cho rằng cô sẽ gạt bỏ việc chồng lăng nhăng để bảo vệ tổ<br />
ấm, giữ cho con có cha.<br />
Trong khi đó, các hoạt động nghệ thuật của Watabe tại các đài lớn đều đã<br />
bị cắt, anh hiện không có cơ hội xuất hiện trên truyền hình do ồn ào đời tư.<br />
Nozomi Sasaki sinh năm <strong>19</strong>88, là người mẫu, diễn viên nổi tiếng. Cô từng<br />
được bình chọn là mỹ nhân đẹp nhất Nhật, mỹ nhân được khao khát nhất Nhật<br />
Bản, từng nhiều lần có tên trong danh sách “100 gương mặt đẹp nhất thế giới”<br />
do trang TC Candler (Mỹ) bình chọn.... Watabe hơn vợ 16 tuổi, là một nghệ<br />
sĩ hài nổi tiếng của Nhật. Anh từng thành lập một nhóm hài năm <strong>19</strong>93, sau đó<br />
xuất hiện trong nhiều chương trình của các kênh lớn như NHK TV, Asahi TV...<br />
Khi cặp đôi kết hôn, do cách biệt tuổi tác và hình thức, khán giả gọi họ là cặp<br />
người đẹp và quái thú. Hai vợ chồng có một con trai.<br />
Scandal của Ken Watabe nổ ra khi nhiều tờ báo Nhật phanh phui việc anh<br />
cặp kè với nhiều cô gái, có bạn tình đủ giới tính, tuổi tác... Gần đây nam diễn<br />
viên hài thừa nhận sự vô đạo đức của mình và cúi đầu xin lỗi.<br />
TRANG 158
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Mã Quốc Minh yêu<br />
tình cũ Lưu Khải Uy<br />
Mã Quốc Minh và Thang Lạc Văn tình tứ trong phim<br />
Tài tử Mã Quốc Minh xác nhận đang yêu nữ diễn viên Thang<br />
Lạc Văn sau thời gian bí mật tìm hiểu nhau.<br />
Trên trang cá nhân, Mã Quốc Minh và Thang Lạc Văn đồng thời<br />
đăng bức ảnh hai chú ngựa bông xinh xắn, kèm theo dòng bày tỏ<br />
ngắn gọn: “Cảm ơn sự quan tâm của các bạn”. Ngay sau đó, tài tử<br />
nhận được nhiều lời chúc mừng của đồng nghiệp, bạn bè, người<br />
hâm mộ. Hoàng Tâm Dĩnh, người cũ của Mã Quốc Minh, viết chúc<br />
mừng công khai: “Chúc mừng cho anh, mong anh sức khỏe, bình<br />
an”.<br />
Trước đó, nam diễn viên bị bắt gặp đến nhà Thang Lạc Văn và ở<br />
chơi tới tối muộn. Tầm 20h, họ đi bộ đến một trung tâm mua sắm<br />
gần đó. Khi phóng viên hỏi họ có kế hoạch gặp gỡ gia đình hai bên<br />
chưa, họ im lặng. Khi chuẩn bị ra về, vì phóng viên vẫn đuổi theo<br />
TRANG 159
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
hỏi han, ngôi sao họ Mã nói: “Sẽ sớm giải thích”, rồi tạm biệt, tâm<br />
trạng rất vui vẻ.<br />
Thang Lạc Văn năm nay 33 tuổi, là con gái của nam diễn viên<br />
nổi tiếng Thang Trấn Tông. Cô từng hẹn hò nhiều ngôi sao như<br />
Lưu Khải Uy, Lê Nặc Ý, Trịnh Tử Bang... Thang Lạc Văn quen Mã<br />
Quốc Minh năm 2016, khi đóng chung phim Mind Hunter. Thang<br />
giữ mối quan hệ bạn bè tốt với Hoàng Tâm Dĩnh - người yêu cũ Mã<br />
Quốc Minh.<br />
Mã Quốc Minh (Kenneth Ma) là nam diễn viên người Hong<br />
Kong. Anh đang là diễn viên độc quyền của hãng TVB. Anh có tình<br />
cảm với diễn viên Hoàng Tâm Dĩnh được khoảng 2 năm, sau đó cô<br />
“cắm sừng” anh, bồ bịch với tài tử có vợ Hứa Chí An. Vụ ồn ào từng<br />
gây xôn xao làng giải trí một thời gian.<br />
Mỹ nhân Trung Quốc<br />
bị ông chủ quấy rối đến<br />
trầm cảm<br />
Diễn viên Trung Quốc<br />
Đại Văn Văn bị giám<br />
đốc công ty liên tục sàm<br />
sỡ, khiến tinh thần cô sa<br />
sút, tâm lý bất ổn khiến sự<br />
nghiệp ảnh hưởng.<br />
Trong phiên phúc thẩm<br />
tại tòa án Bắc Kinh, diễn<br />
viên Đại Văn Văn tiếp tục<br />
được xử thắng trong vụ kiện<br />
hủy hợp đồng với công ty<br />
Đạt Đạt do ông Niếp làm<br />
chủ. Trong đơn kiện, Đại<br />
cho biết cô liên tục bị ông<br />
Niếp - một người đã có gia<br />
đình - sàm sỡ, nhắn tin đe<br />
dọa phải phục tùng, nếu<br />
không sẽ hủy hoại sự nghiệp.<br />
Khi cô đơn phương<br />
TRANG 160<br />
Diễn viên Đại Văn Văn.
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
chấm dứt hợp đồng, ông Niếp yêu cầu phải đền bù số tiền lớn. Hai<br />
bên đưa nhau ra tòa.<br />
Đại Văn Văn đưa ra các bằng chứng cho thấy ông chủ Niếp nhiều<br />
lần gửi tin nhắn qua hay gọi điện thoại cho cô, nội dung tán tỉnh.<br />
Trong một tin nhắn năm 2017, ông gọi cô là “bé cưng”, muốn cô làm<br />
“phòng nhì”, hứa sẽ chăm sóc cô, sẽ coi cô là nàng công chúa duy<br />
nhất của mình. Sau khi không dụ dỗ được cô gái, ông Niếp đe dọa<br />
sẽ khiến cho cô và bạn trai “thân bại danh liệt”.<br />
Văn Văn nói vì bị ông Niếp quấy rối, cô phải nhiều lần đi khám<br />
tâm lý tại bệnh viện, đồng thời bị các chứng trầm cảm, mất ngủ... Cô<br />
khẳng định hành động này của ông Niếp đã vi phạm hợp đồng, vì thế<br />
cô buộc phải hủy hợp đồng đã ký với công ty ông.<br />
Sau phiên xử sơ thẩm hồi đầu năm, công ty Đạt Đạt kháng cáo<br />
vì cho rằng Văn Văn đơn phương hủy hợp đồng. Phía này yêu cầu<br />
cô phải tiếp tục thực hiện hợp đồng đã ký, trả tiền phạt, trả phí tạm<br />
ứng... Tuy nhiên, qua hai phiên xử, tòa giữ nguyên phán quyết ban<br />
đầu, kháng cáo bị bác bỏ.<br />
Diễn viên Đại Văn Văn sinh năm <strong>19</strong>96, được biết đến qua nhiều<br />
phim tên tuổi như Cửu Châu - Thiên Không Thành, Bạch Phát<br />
Vương Phi, Khánh Dư Niên, Tân Anh hùng xạ điêu....<br />
Hoa hậu Honey Lee<br />
chia tay bạn trai 7 năm<br />
Hoa hậu Hàn Quốc Honey Lee và tài tử Yoon Kye Sang quyết<br />
định ‘đường ai nấy đi’ sau nhiều năm gắn bó.<br />
Công ty Saram Entertainment - đơn vị quản lý Honey Lee và<br />
Yoon Kye Sang - cho biết: “Hai người gần đây đã chấm dứt tình cảm<br />
và trở thành những người bạn tốt. Mong rằng các bạn sẽ tiếp tục<br />
ủng hộ, hỗ trợ họ”.<br />
Bạn bè của Honey Lee và Yoon Kye Sang đều đã biết tin hai ngôi<br />
sao chia tay.<br />
Honey Lee và Yoon Kye Sang bắt đầu hẹn hò từ 2013. Hai người<br />
từng nhiều lần dính tin đồn chia tay, nhưng luôn phủ nhận. Tháng<br />
10 năm ngoái, Honey Lee từng gây tò mò khi đăng lên trang cá nhân<br />
những lời úp mở: “Cảm ơn vì đã đồng hành bên tôi những năm<br />
qua”. Tuy nhiên, khi phóng viên liên lạc, cô nói rằng cô yêu Yoon,<br />
TRANG 161
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Honey Lee và Yoon Kye Sang “đường ai nấy đi” sau 7 năm.<br />
tin đồn không đúng sự thật, bởi đối tượng cô nhắc đến trong đoạn<br />
chia sẻ là... con chó cưng của mình.<br />
Honey Lee sinh năm <strong>19</strong>83 ở Seoul, Hàn Quốc. Cha của cô từng<br />
là quan chức của Cơ quan tình báo Hàn Quốc, mẹ là giảng viên Đại<br />
học Nữ sinh Ewha. Honey Lee được đánh giá là người đẹp đa tài<br />
khi có thể chơi đàn tam thập lục Hàn Quốc, biết võ Taekwondo.<br />
Năm 20<strong>06</strong>, Honey Lee đoạt vương miện Hoa hậu Hàn Quốc. Sau<br />
đó, người đẹp đoạt giải á hậu 3 tại Miss Universe 2007. Năm 2015,<br />
người đẹp đứng đầu danh sách “11 mỹ nhân Hàn Quốc sexy nhất<br />
mọi thời”, do tạp chí Playboy (Mỹ) bình chọn. Honey Lee từng dấn<br />
thân sang lĩnh vực diễn xuất nhưng chưa tạo được nhiều chú ý.<br />
Yoon Kye Sang sinh năm <strong>19</strong>78 và từng được biết đến là thành<br />
viên nhóm nhạc đình đám G.O.D. Anh tỏa sáng ở địa hạt diễn xuất<br />
với hàng loạt phim như Chị dâu <strong>19</strong> tuổi, Tình say, Mối tình bất diệt,<br />
Mặt trời hoàn hảo, Chó Pongsan, The Outlaws...<br />
Son Ye Jin được bầu<br />
‘đẹp nhất thế giới’<br />
TRANG 162
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Theo kết quả bầu chọn online 100 người đẹp nhất thế giới<br />
<strong>2020</strong> mà chuyên trang giải trí châu Á Starmometer công bố<br />
hôm 8/6, Son Ye Jin đứng đầu.<br />
Sau đó lần lượt là những cái tên như Lalisa Manoban (Thái<br />
Lan), Tzuyu (Đài Loan), Urassaya Sperbund (Thái Lan). Danh<br />
sách top 10 còn có Kim Ji Soo (Hàn Quốc, thứ 5), Rose Park (New<br />
Zealand, thứ 6), Song Hye Kyo (Hàn Quốc, thứ 7)... Người mẫu<br />
Hoàng Thùy của Việt Nam đứng vị trí 96.<br />
Starmometer cho biết đã thu về khoảng 13.955.584 phiếu, sau<br />
hơn hai tháng tiến hành bầu chọn online. Tiêu chí bỏ phiếu là<br />
“thích ai thì bầu”, không phân biệt quốc tịch, miễn là từ 20 đến<br />
40 tuổi. Son Ye Jin giành được 4.354.037 lượt bình chọn, thông<br />
qua Facebook, Twitter, Instagram...<br />
Công bố gây ra nhiều ồn ào. Khán giả phần lớn cho rằng Son<br />
Ye Jin đẹp thì có đẹp, nhưng đẹp nhất thế giới thì phải xem lại.<br />
TRANG 163
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Song Ye Jin được bình chọn đẹp nhất thế giới nhờ fan.<br />
Nhiều người còn nói fan của Son Ye Jin hơi “lố” khi lao vào cuộc<br />
bình chọn này nhằm giành vị trí số 1 cho thần tượng. Bảo vệ nữ<br />
diễn viên, những người bỏ phiếu cho cô nói rằng Son đẹp tự nhiên,<br />
không dao kéo, nhân cách tốt, một phụ nữ hoàn hảo, không scandal<br />
và xứng đáng với vị trí số 1.<br />
Son Ye Jin sinh năm <strong>19</strong>82 tại quận Suseong, thành phố Daegu,<br />
Hàn Quốc. Năm 18 tuổi, cô rời quê đến Seoul theo học khoa Điện<br />
ảnh thuộc Đại học Nghệ thuật Seoul. Thời sinh viên, cô đóng vai<br />
quần chúng ở các đài truyền hình, rồi tìm kiếm vai phụ và lên vai<br />
chính, trở thành ngọc nữ nổi tiếng của màn ảnh Hàn. Cô đóng nhiều<br />
phim như Cổ điển, Hương mùa hè, Khoảnh khắc để nhớ, Cô đơn<br />
trong tình yêu, My wife got married, The Last Princess, Chị đẹp<br />
mua cơm ngon cho tôi... Gần đây nhất, cô được yêu thích với phim<br />
truyền hình Hạ cánh nơi anh, đóng cặp Hyun Bin.<br />
Rain khoe cơ bắp cuồn<br />
cuộn sau giảm 10 kg<br />
TRANG 164
* <strong>3253</strong><br />
Friday, June <strong>19</strong>, <strong>2020</strong><br />
Nam ca sĩ xứ Hàn Rain trông khỏe khoắn hơn hẳn sau khi ép<br />
cân để bắt tay vào công việc sau thời gian nghỉ dịch.<br />
Rain đăng ảnh cho thấy diện mạo mới mẻ: tóc dài hơn, thân hình<br />
đã gầy đi rõ rệt, khiến anh trông trẻ hơn. Ông bố hai con tiết lộ anh<br />
giảm khoảng 10 kg.<br />
Nỗ lực của Rain nhằm thu hút sự quan tâm của khán giả sau<br />
thời gian vắng bóng, đặc biệt khi ca khúc Gang bản remix anh góp<br />
mặt đạt vị trí số 1 tại nhiều bảng xếp hạng âm nhạc lớn nhất của<br />
Hàn Quốc, trong đó có Melon - trang âm nhạc chiếm 60% thị phần<br />
tại Hàn Quốc.<br />
Rain đang tích cực chuẩn bị cho ra mắt kênh YouTube mới, song<br />
song với việc tấn công mạnh mẽ sân chơi Tiktok.<br />
Ngoài ra, Rain tích cực giảm cân để trở thành gương mặt quảng<br />
cáo của nhiều thương hiệu lớn. Gần đây, anh còn cùng ca sĩ Lee<br />
Hyori và MC Yoo Jae Suk xuất hiện trong show truyền hình How<br />
do you play?.<br />
Rain là ca sĩ, diễn viên nổi tiếng Hàn Quốc. Anh kết hôn với diễn viên Kim<br />
Tae Hee và có hai con gái, bé đầu lòng hơn 2 tuổi, bé thứ hai vừa chào đời<br />
tháng 9 năm ngoái. .<br />
TRANG 165