[Monografie] "Nowa siedziba Centrum Giełdowego - AMC i Partnerzy

http;//www,budnet,pl
18 OTOCZENIE
królewska i rozlegla glinianka.
Ksiaze zlecil stworzenie no wego
projektu zagospodarowania terenu
rezydencji Szy monowi Bogumilowi
Zugowi. Glówny element zalozenia -
palacyk (nigdy nie zrealizo wany) byt
przewidziany na krawedzi skarpy, a
dojazd do niego mial prowadzic
aleja, obsadzona podwójnym szpalerem
drzew, od strony Nowe go
Swiatu. W ogrodzie urza dzono dwa
bastiony, wzniesiono wysoka na 15
m wiezyczke minaretu, podziemny
salon-rotunde, klasycystyczna,
zwana Elizeum (najwaz niejszy relikt
ogrodu Na Ksia zecem), o okazalym
wnetrzu srednicy 7,5 m i wysokosci
8 m. W zbocze skarpy wbudowane
byty tez dwie groty, po nadto
zalozono folwar czek, a glinianke
zamieniono w du za sadzawke z
wysepkami na których wzniesiono
pawilony i hodowano malpy (tzw.
malpia kolonia). Kazimierz
Poniatowski nie doprowadzil do
konca urzadzania ogrodu i zajal sie
nastepnym zespolem - Na górze, po
przeciwnej st ronie ul. Ksiazecej (na
zachód od niego rozciagala sie
posiadlosc arch. Dominika
Merliniego z palacykiem,
pózniejszy ogród
Gluchoniemych).
Instytutu
Na Ksiazecem zmienialo
najemców i wlascicieli (m.in. hrabia
Projekty Szymona Bogumila Zuga (zródlo:
Tyszkiewicz, Horodyscy, Kalasanty „Historyczne centrum Warszawy", TOnZ,
Szaniawski). W 1839 roku teren Warszawa 1998); od góry - projekt ogrodu Na
zakupil rzad z mysla wzniesienia tu Ksiazecem, nie w pelni zrealizowany; projekt
Elizeum i groty Na Ksiazecem; plan ogrodu Na
szpitala pw. sw. Lazarza (realizacja
Ksiazecem i ogrodu Na Górze
1841 r., wg projek tu Adama
Idzkowskiego i Henryka Marconiego). Koncepcja
parcelacji ogrodu w poczatku XX wieku zostala
spolecznie oprotestowana, co uchronilo go przed
podzialem. W roku 1936 na terenie ogrodu, na tylach
kamienic przy Nowym Swiecie 2 i 4, rozpoczeto
budowe gimnazjum wg projektu Tadeusza
Cwierdzinskiego i Stanislawa Tyrowicza - jednego z
najwiekszych budynków szkolnych w Warszawie
(istnial niespelna 10 lat). Czteropietrowy gmach (od
strony ul. Ksiazecej zasloniety budynkiem szpitala sw.
Lazarza i niemal stykajacy sie z jego tylna elewacja)
zwrócony byl fasada w strone ogrodu i swiezo
wytyczonej ul. Muzealnej, tylne jego skrzydlo zas
przylegalo do oficyny kamienicy przy Nowym Swiecie
4.
Podczas ostatniej wojny wypaleniu ulegl szpital
pw. sw. Lazarza; na terenie ogrodu ocalaly: sadzawka,
resztki minaretu oraz najwazniejszy relikt - Elizeum.
Gmach gimnazjalny wy-
monografie 1/01
Fragment miasta z placem Trzech Krzyzy zlozony z planików 34, 60 i 61 z „Taryfy"
H. Swiatkowskiego, 1852 (przy ul. Ksiazecej zaznaczony szpital pw. sw. Lazarza)
Ruiny Nowego Swiatu, w glebi wypalona szkola przy
ul. Muzealnej (fot. Archiwum Dokumentacji
Mechanicznej)