SAMAJWEEKLY 12-05-2022
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
12 12/05/2022 ivÈyÈ
www.samajweekly.com
Gr ’c vWizaF qoN hI isWKdy hn
bWcy ijs qrHF ndI dy do iknfry Aus
ƒ shfrf idµdy hn, qF ik ndI afpxI
mµiËl qWk df sPr afsfnI nfl kr
sky, TIk Ausy qrHF anuÈfsn mnuWK ƒ
jIvn ’c aWgy vDx ’c mWdd krdf
hY»
anuÈfsn dy ibnHF koeI vI cµgf
kµm p¨rf nhIN kIqf jf skdf hY ies
leI bWicaF ƒ Èur¨ qoN hI anuÈfsn
df pfT pVHfAuxf Ër¨rI hY Kfs krky
mfqf ipqf leI ieh ieWk gµBIr ivÈf
hY»
ieWQy isrÌ bWicaF ƒ hI nhIN
bWicaF dy mfipaF aqy bËurgF ƒ vI
anuÈfsn rWKxf pYNdf hY
jdoN Gr dy vWzy lok ibnF dWsy Gr
qoN bfhr cly jFdy hn, bWcy vI AunHF
ƒ dyK ky AunHF afdqF ƒ apxfAux
lWg jFdy hn jdoN bWcy AunHF ƒ aijhf
krdy dyKdy hn, qF bWicaf ƒ lgdf
hY ik vWzy iksy ƒ ibnHF dWsy jf rhy
hn Auh smJx lgdy hn ik Gr qoN
bfhr jfx leI iksy vI iejfËq lYx
jF s¨icq krn dI Ër¨rq nhIN hY iPr
Auh vI ibnF puWCy Gr qoN bfhr
inklx lgdy hn
Gr qoN bfhr jfxf hovy jF guaFZ
’c, bWicaF dy sfhmxy Gr dy
pirvfr ƒ s¨icq kro dWs idE ik
qusIN ikWQy jf rhy ho, iks leI jf rhy
ho aqy ikµnI dyr ’c vfps afENgy
ieh sB bWicaF dy sfhmxy hI kho qF
ik Auh suxn aqy ies afdq ƒ
apxfAux ieh inXm Gr dy hr
mYNbr leI Ër¨rI kro, iPr Auh Gr
dy bËurg hI ikAuN nf hox jdoN vWzy
AunHF dy sfhmxy pirvfr ƒ s¨icq
krky Gr qoN bfhr kdm rWKxgy, qF
ieh afdq bWicaF ’c vI afeygf
aijhy keI lok hn jo ikqy jfx
jF koeI PYslf lYx qoN pihlF Gr dy
vWizaF aqy pirvfr qoN puWCdy hn pr
AunHF dy mnHf krn ’qy PYsly df ivroD
krdy hoey bihs krn lWg jFdy hn
aqy AuWcI afvfË ’c vWizaF ƒ jvfb
idµdy hn vWizaF df ieh ivhfr bWcy
dyKdy hn aqy isWK lYNdy hn iPr
vWizaF dy PYsilaF df ivroD krnf
isWK jFdy hn»
iksy vI kµm ƒ krn jF koeI
PYslf lYx qoN pihlF bWicaF dy sfhmxy
vWizaF dI iejfËq lYx AunHF qoN
puWCx ik kI qusIN ieh kr skdy ho,
ijvyN ik kuuJ KrIdxf hovy jF iksy kµm
’qy PYslf krnf hovy afid jykr Auh
mnHf krdy hn, qF AunHF nfl bihs nf
kro jykr AunHF ny mnHf kIqf hY qF Aus
ƒ svIkfro quhfzy ies ivhfr ƒ dyK
ky bWcy vI vWizaF dy PYsly dI kdr
krnf isWKxgy aqy ivroD dI Bfvnf
nhIN rWKxgy
puWCx dI afdq vI pfE,jdoN iksy
dy Gr jFdy ho, qF keI vfr bWcy BWj
ky isWDf AunHF dy Gr aµdr cly jFdy
hn d¨jy pfsy jdoN AunHF dy Gr ’c
bYTdy ho, qF kdy koeI smfn jF tIvI
C¨µhdy ho ies nfl d¨ijaF ƒ pRyÈfnI
anusæfsn
huµdI hY aqy bWicaF ’c iÈÈtfcfr dI
kmI vI JlkdI hY jykr bWcy vWloN
koeI smfn tuWt jfvy, qF mfipaF ƒ
Èrimµdf hoxf pYNdf hY pihlF bWicaF
ƒ smJfE ik AunHF ƒ ibnF puWCy iksy
dy Gr ’c nf qF jfxf hY aqy nf hI
iksy smfn ƒ C¨hxf hY bWicaF ƒ
ienHF afdqF ƒ suDfrn leI pihlF
vWizaF ƒ vI afpxI afdq suDfrnI
hovygI jdoN iksy dy Gr jfE, qF vWzy
AunHF qoN aµdr jfx dI iejfËq lYx
bWicaF dy sfhmxy koeI vI smfn
C¨hx qoN pihlF dosq jF guaFZI qoN
puWCo bWicaF ƒ ieh nf kho ik puWC
ikAuN rhy ho jF puWCx dI Ër¨rq nhIN
hY quhfzy ivhfr qoN bWcy isWKxgy aqy
puWC ky kµm krngy
gWlbfq krn df Zµg
bWicaF ƒ Gr afey hoieaF ƒ aqy
Pon ’qy mO˨d sÉÈ nfl gWl krnf
isKfE jdoN Gr ’c iksy dI kfWl
afAuNdI hY, qF keI bWcy isWDf ieh
puWCdy hn ik kOx bol irhf hY aqy
iks nfl gWl krnI hY d¨jy pfsy Gr
’c mihmfnF ƒ nËraµdfË krdy ho
nmskfr krnf CWzo, jykr mihmfn
kuJ puWCdy hn, qF AunHF ƒ jvfb nhIN
idµdy gWlbfq df lihËf bWicaF df
iÈÈtfcfr dWsdf hY»
bWicaF ƒ isKfE ik jdoN iksy df
Pon afey, qF qhjIb qoN pihlF afpxy
bfry dWso ik quhfzf nFa kIqf hY aqy
qusIN kOx ho Aus qoN bfad AunHF df
pircY lE d¨jy pfsy jdoN Gr ’c koeI
mihmfn afAux, qF AunHF ƒ nmskfr
krn leI kho vWzy vI Pon ’qy aqy
Gr afey iksy vI ivakqI df
nmskfr krn aqy hflfcfl puWCx
qusIN ijho-ijhI gWl kroNgy bWcy vI
vYsI hI gWl krnf isWKxgy»
irÈqy aWzo-aWzry huµdy hn» mFipE,
vIr-BrjfeI, idEr-BrjfeI,
BYx-Brf, cfcf-BqIjf, B¨af-
BqIjI, mfmf-Bfxjf afid» ienHF hI
irÈiqaF ivWc ieWk Kæfs irÈqf huµdf
hY nxd-BrjfeI df» ƒh-sWs dy
irÈqy vFg hI ies irÈqy dy vI keI
rµg vyKx ƒ imldy hn» keI vyr
ieh imTfs Biraf huµdf hY qy kdykdy
kVvfht Biraf vI» iksy kuVI
dy Brf df jd ivafh huµdf hY qF Aus
ƒ nvIN BfbI dy afAux qy vyKx df
bVf cfa huµdf hY» Auh afpxI BfbI
df svfgq krky PuWlI nhIN
smfAuNdI» iPr hOlI hOlI nxd-
BrjfeI afpo ivWc Gul-iml jFdIaF
hn» sfrf smfj irsæiqaF dI mflæf
ivWc proieaf hoieaf hY, ijs qrHF
ieWk bfgæ ivWc ikµnIaF iksm dy PuWl
huµdy hn, AunHF df alWg-alWg
mhWqv hY aqy alWg-alWg sugµD
huµdI hY» ies qrHF smfj ivWc irsæqy
vI alWg-alWg huµdy hn aqy ienHF
dI mhWqqf vI» irsæiqaF dI pCfx
vI alWg hI huµdI hY, ijvyN BYx-Brf,
drfxI-jTfxI, idEr-BrjfeI,
mfmf-Bfxjf, mfsI-BfxjI, nnfx-
BrjfeI afid» ieh irsæqy iksy nf
iksy qrHF Kæ¨n nfl juVy huµdy hn»
asIN ieWQy nnfx-BrjfeI dy irsæqy
bfry gWWl krdy hF»
nnfx-BrjfeI df irsæqf
kdy imWTf, kdy KWtf, kdy
nmkIn aqy kdy rs
Biraf huµdf hY» jy ieh
vI mµn leIey ik ieh
irsæqf sfry irsæiqaF
nfloN nyVy df irsæqf huµdf
hY qF ies ivWc koeI gælq
nhIN hovygf» pihlF ieh irsæqf
qkrfr Biraf huµdf sI ikAuNik
jiæafdfqr lok anpVH sn»nnfx
smJdI sI ik ieh Gr myry mfqfipqf
df hY» myrf ies ivWc p¨rf hWWk
hY» ies Gr ivWc jo kuJ mYN khF AuhI
hoxf cfhIdf hY» Auh afpxI BrjfeI
ƒ AuNglF ’qy ncfAuNdI sI» nnfx dy
mfqf-ipqf vI afpxI DI dI hI gWl
mµndy sn» Auh afpxI ƒh rfxI ƒ
Auh drjf nhIN idµdy sn, ijhVf ik
Aus ƒ dyxf cfhIdf hY» ies leI
BrjfeI hmysæF afpxI nnfx qoN
zrdI rihµdI sI» Aus df pqI vI
afpxI vhutI dI koeI gWl nhIN suxdf
sI» jy Auh afpxI vhutI dI gWl
suxdf vI qF Gr ivWc klysæ iCVn df
Kæqrf rihµdf sI» ies leI pihly
simaF ivWc koeI afdmI vI afpxI
aOrq dI gWl suxn ivWc XkIn nhIN
sI rWKdf» jy kdI BrjfeI afpxI
nnfx qoN aOKI vI huµdI qF Aus ivWc
ieµnI ihµmq nhIN sI huµdI ik Auh iksy
dy sfhmxy, afpxI nxd dy jF iPr
afpxy sWs-shury jF iPr afpxy pqI
dy sfhmxy afpxI nnfx bfry kuJ
kih skdI» afpxy idl ivWc Auh
BfvyN afpxI nnfx ƒ kuJ mrjæI khI
jFdI» Auh socdI sI ik ieh jldI
hI afpxy shury Gr clI jfvy» Aus
smyN Auh afpxy vfDy-Gfty bfry vI
nhIN socdI sI» afpxy idl ivWc ieh
socdI sI ik jdoN qyrf ivafh ho igaf
qF qyry vI ieWk do nnfxF hox»
jdoN koeI KæusæI df mOkf afAuNdf hY
qF pµjfbI muitafrF afpxI KæusæI df
pRgtfvf igWDf pf ky hI krdIaF
hn» kuafrIaF kuVIaF afpxy pyky
ipµz igWDy ivWc BYxF-BYxF nWcdIaF
hn aqy iPr afpxI BrjfeI ƒ vI
iKWc ky Auh igWDy ivWc lY jFdIaF hn
qF kihµdIaF hn:
pyky BYxF-BYxF nWcx,
shury nWcx nxd BrjfeIaF»
keI vfr jdoN BrjfeI igWDy ivWc
nWc rhI huµdI hY qF nxd kihµdI hY
‘nWcx vfly dI aWzI nf rihµdI,
gfAux vfly df m¨µh, nIN bolI mYN pfvF,
nWc igWDy ivWc q¨µ’’ qy Auh afpxI
nnfx ƒ vI igWDy ivWc iKWc lYNdI hY»
jdoN BrjfeI afpxI nnfx qoN
ds-bfrHF sfl vWzI huµdI hY aqy CotI
nnfx df ivafh Diraf huµdf hY qF
nnfx afpxI BrjfeI ƒ hI afpxI
mnpsµd dI cIjæ ilafAux leI
kihµdI hY» Auh sµgdI afpxy mfqfipqf
jF Brf ƒ nhIN kih skdI»
hfsy mKæOl ivWc Auh kihµdI hY:
js KWt vWzIey BrjfeIey,
Gr myry vIr df lWg¨»
keI vfr jdoN BrjfeI vWzI
hox dy nfqy CotI nxd afpxI
BrjfeI ƒ mF vFg smJdI hY
aqy BrjfeI vI Aus ƒ
afpxy bWicaF vFg hI ipafr
krdI hY» Aus df ivafh vI
Auh bVI D¨mDfm nfl krdI hY
qF nnfx dy m¨µh ivWcoN afp muhfry
inkldf hY:
jWg ijAux vWzIaF BrjfeIaF,
pfxI mµgy duWD idµdIaF»
jdoN iksy BYx dy Brf df ivafh
huµdf hY qF Aus ƒ hI sB qoN vWD cfa
huµdf hY» Auh afpxI BrjfeI leI
afpxy mfipaF kol vDIaf gihixaF
dI isPæfrsæ krdI hY» afpxy leI vI
bhuq vDIaf kWpVy aqy gihxy
bxfAuNdI hY» Auh smJdI hY ik mYN
afpxy Brf dy ivafh ivWc afpxy Brf
dI qrHF hI vDIaf lWgF» jdoN Aus dI
BrjfeI dI zolI Aus df Brf lY ky
afAuNdf hY qF Aus df DrqI ’qy pYr
nhIN lWgdf ikAuNik iek qF Aus dy
Brf df ivafh huµdf hY, d¨jf Aus dI
hmAumr Aus dI BrjfeI AunHF dy Gr
af jFdI hY» keI vfr jdoN nnfx-
BrjfeI hmAumr huµdIaF hn qF BYxF
qoN vI vWD AunHF df afps ivWc ipafr
huµdf hY» Auh iPr afps ivWc dI nF
lY ky hI ieWk-d¨jI ƒ bulfAuNdIaF
hn» hryk kµm ieWk d¨jI dI slfh
nfl krdIaF hn» keI vfr aijhy
ipafr ƒ njær vI lWg jFdI hY»
ivafh sæfdIaF vyly nnfx-
BrjfeI afps ivWc ipafr dI
Audfhrx dyx leI ieWk d¨jI ƒ dohy
lf ky kihµdIaF hn, ijvyN:
qyrf myrf ieWk mn nxdy, lokF
BfvyN nIN do,
kµzf Dr ky dyK lY koeI rqf Pærk
nf,
nIN aµqoN ipafrIey ho»
jdoN BrjfeI-nnfx df ieµnf
ipafr krdI hY qF nnfx qF Aus qoN
vI vWD ipafr krdI hoeI kihµdI hY:
qyrI bolI mYN ilK DrF Bfbo,
sWjy kOlæy dy nIN nfl,
afAuNdI jFdI dyK lF mYN qF,
g¨VHy nYxF dy nIN aµqoN ipafrIey
nfl»
iPr nxd afpxI BrjfeI dy
duWK-suWK dI sWcI sfQx bxdI hY»
AunHF dy rfË vI sFJy ho jFdy hn»
BfbI afpxy pqI dy suBfa qy ivhfr
dI gWl vI nxd kol hI krdI hY»
BfvyN ik Aus ƒ pqf huµdf hY ik ieh
Aus dI hI BYx hY» afpxy vIr dy Gr
puWq jµmx dI KæuÈI vI B¨af Bfv nxd
ƒ hI sB qoN vWD huµdI hY»
sfƒ aijhy atuWt irÈiqaF ivWc
kVvfht nhIN BrnI cfhIdI aqy
ienHF ƒ ipafr nfl inBfAuxf cfhIdf
hY» nxdF ƒ cfhIdf hY ik Auh
afpxIaF BrjfeIaF ƒ mF vflIaF
i˵myvfrIaF inBfAux df mOkf dyx
aqy BrjfeIaF ƒ vI ieh gWl BuWlxI
nhIN cfhIdI ik nxd vI Ausy Gr dI
DI hY» Aus Gr dy ipafr aqy
KæuÈIaF ’qy Aus df vI hWk hY» Auh vI
Aus Gr ivWc Kyz ky jvfn hoeI hY»
ies leI ivafh ho qy jdoN nxd
shuiraF qoN pyky afAuNdI hY qF Aus df
p¨rf mfx krnf cfhIdf hY» Aus ƒ
vyK ky mWQy vWt nhIN pfAuxf cfhIdf»
irÈqy Aumr Br leI huµdy hn»
jiæµdgI irÈiqaF dy sfQ nfl vDIaf
lµGdI hY» ies leI jiæµdgI dI
PulvfVI dI mihk hor vDfAux qy
Aus ƒ cuPyry iKµzfAux leI sfƒ
hmyÈF XqnÈIl rihxf cfhIdf hY»
ies qoN pqf lWgdf hY ik purfxy
simaF ivWc vI keI jgHf nnfx-
BrjfeI dI bhuq bxdI sI» BfvyN
ieh irsæqf aWj-kWlH pihlF vrgf
nhIN irhf, aWj-kWlH koeI BYx afpxy
Brf ƒ pihlF vrgI ieWjæq nhIN
idµdI» sB afpxy-afpxy bfry socdf
hY» ijWQy iksy ƒ koeI afpxf Pæfiedf
idKfeI idµdf hY, AuWDr ƒ ho jFdf hY»
pdfrQvfdI soc ny BYx-BrfvF dy
ipafr ƒ qF d¨r krnf hI sI, sgoN
BYx BrfvF ƒ mfnisk pWDr qoN vI
d¨r kr idWqf hY» BrjfeI ieh
smJdI hY ik Gr-bfr sB kuJ myrf
hI hY» nnfx smJdI hY ik myry mfqf
ipqf df Gr sI, ijs dI mflkx myrI
BrjfeI ho geI hY» Auh afpxy bfry
nhIN socdI ik mYN vI iksy Gr dI
mflkx bx geI hF»
jy nnfx-BrjfeI, dovyN ieh socx
ik hr ieWk ny afpo-afpxy Gry
rihxf hY qy afpo-afpxf Kfxf hY qF
sæfied ieh d¨rIaF nf pYx pr ieµnf
socx df smF iks dy kol hY»
rfijµdr rfxI
ipµz gµZ¨aF (sµgr¨r)