SAMAJWEEKLY 26-06-2022
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vol : 1 : # aMk 193 26/06/2022
sµjY poplI dy puWq ny golI mfr ky KuædkuÈI kIqI,
pirvfr ny ivjIlYNs ’qy golI mfrn dy doÈ lgfey
muhflI. iBRÈtfcfr mfmly ’c
igRPæqfr afeIeyaYWs
aiDkfrI sµjY poplI dy puWq
kfriqk poplI (27) golI
mfr ky KudkuÈI kr leI»
Aus ny afpxy ipqf dy
lfiesYNsI ipstl nfl isr
’c golI mfrI» ieh dfavf
cµzIgVH dy aYWsaYWspI
kuldIp isµG cfhl ny kIqf
hY» AunHF mIzIaf ƒ dWisaf
ik aWj muhflI ivjIlYNs dI
tIm CfxbIx leI sµjY poplI
dy Gr phuµcI sI» ies dOrfn
afeIeyaYWs aiDkfrI dy byty
ny golI mfr ky afqmhWiqaf
kr leI» d¨jy pfsy pirvfrk
mYNbrF df doÈ hY ik jdoN
ivjIlYNs CfxbIx kr rhI sI
qF AudoN ivjIlYNs df
krmcfrI kfriqk poplI vWl
bµd¨k qfx ky KVf sI» bihs
dOrfn golI cWlx dI afvfË
suxfeI idWqI» pirvfr df
doÈ hY ik kfriqk ƒ
ivjIlYNs ny golI mfrI hY»
AuDr sYktr-16 hspqfl dy
zfktrF ny kfriqk ƒ imRqk
aYlfn idWqf hY»
pirvfr dy ieljæfmF ƒ ivjIlYNs ny nkfiraf
muhflI . aWj iBRsætfcfr dy mfmly ivc Psy afeIeyaYs aiDkfrI
sµjy poplI dy puWq kfriqk poplI ny Kud ƒ golI mfr ky KudkuÈI
kr leI hY» sµjy poplI d aWj kort ivc pyÈI vI sI qy aWj hI
ivjIlYNs dI tIm AuhnF dy Gr CfpymfrI krn geI sI qy iesy
CfpymfrI dOrfn AuhnF dy Gr 'coN vWzI brfmdgI hoeI hY» iesy ryz
dOrfn hI kfriqk poplI ny apxy afp ƒ golI mfrI hY pr
kfriqk dI mF df kihxf hY ik Aus ƒ ivjIlYNs ny golI mfrI hY»
pirvfr dy iehnF ieljæfmF ƒ ivjIlYNs dI tIm ny nkfiraf hY
ivjIlYNs df kihxf hY ik Auh ryz kr ky qy brfmdgI kr ky vfps
af gey sn ieh Gtnf AuhnF dy vfps jfx qoN bfad vfprI hY»
sµjy poplI dy GroN 12 iklo sonf, 3
iklo cFdI, cfr afeIPon brfmd
cµzIgVH . iBRsætfcfr dy mfmly
ivWc BfrqI pRsæfsink syvf
(afeIeyaYs) aiDkfrI sµjy poplI
dI igRPæqfrI qoN cfr idn bfad
ivjIlYNs ibAUro ny aWj sYktr 11,
cµzIgVH ivKy Aus dy Gr dy stor r¨m
‘coN 12 iklo sonf, 3 iklo cFdI, cfr
aYpl afeIPon, ieWk sYmsµg Polz
Pon aqy do sYmsµg smfrtvfcF
brfmd kIqIaF hn» 12 iklogRfm
sony ivWc 9 sony dIaF ieWtF (hryk 1
iklogRfm), 49 sony dy ibskut aqy
12 sony dy isWky sæfml hn, jdoN ik
3 iklo cFdI ivWc 3 cFdI dIaF ieWtF
(hryk 1 iklogRfm) aqy 18 cFdI dy
isWky (hryk 10 gRfm) sæfml hn»
afeIeyaYs aiDkfrI sµjy poplI ƒ
nvFsæihr ivKy sIvryj pfeIp
lfeIn ivCfAux leI tYNzrF ƒ
mnjæ¨rI dyx vfsqy 7 lWK rupey dI
irsævq vjoN 1 PIsd kimsæn dI
mµg krn dy dosæ ivWc 20 j¨n ƒ
igRPqfr kIqf igaf sI» Aus dy
sfQI ijsdI pCfx sµdIp vfts vjoN
hoeI hY, ƒ vI jlµDr qoN igRPæqfr
kIqf igaf sI»
rfÈtrpqI coxF leI dRopdI murmU df
smrQn krygI bspf : mfieafvqI
lKnAU. bhujn smfj pfrtI
(bspf) nyBfrqI jnqf pfrtI
(Bfjpf) dI agvfeI vflI
rfÈtrI jnqFqirk gTjoV
(aYWn[ zI[ ey[) dI rfÈtrpqI
ahudy dI AumIdvfr dRopdI
murm¨ ƒ smrQn dyx
df aYlfn kIqf hY, jo
ies ahudy leI pihlI
jnjfqI nyqf aqy d¨jI
mihlf hovygI» bspf
muKI mfieafvqI ny
ikhf ik asIN
rfÈtrpqI cox leI
aYWn[ zI[ ey[ dI AumIdvfr
dRopdI murm¨ ƒ smrQn dyx
df ÌYslf kIqf hY» asIN
ivroDI iDr dy iÉlfÌ hF pr
afpxI pfrtI aqy aµdoln ƒ
iDafn ivWc rWKidaF asIN ieh
ÌYslf ilaf hY» AunHF spWÈt
kIqf ik sfzI pfrtI dy ivcfr
aqy dyÈ ivWc ieWk smrWQ aqy
smripq jnjfqI mihlf
rfÈtrpqI bxfAux dy aµdoln
ƒ iDafn ivWc rWKdy hoey ieh
ÌYslf ilaf igaf
hY»rfÈtrpqI ahudy dy
AumIdvfr df ÌYslf krdy smyN
bspf ƒ slfh-mÈvry qoN
bfhr rWKx leI bspf muKI ny
ivroDI dlF dI vI aflocnf
kIqI aqy AunHF ny Ëor dy ky
ikhf ik AunHF dI pfrtI
rfÈtrpqI coxF qy
afpxf ÌYslf lYx leI
afËfd hY» ijkrXog
hY ik sWqfDfrI
jnqFqirk gTjoV
(rfjg) vWloN
rfÈtrpqI ahudy dI
AumIdvfr dRopdI murm¨
ny pRDfn mµqrI nirµdr modI
smyq Bfjpf dy sInIar
nyqfvF dI mOj¨dgI ivWc bIqy
idn afpxf nfmËdgI pWqr
dfÉl kIqf sI» kFgrs,
iqRxm¨l kFgrs, rfÈtrvfdI
kFgrs pfrtI smyq ivroDI
dlF dy sµXukq AumIdvfr
XÈvµq isnhf 27 j¨n ƒ
rfÈtrpqI ahudy leI
nfmËdgI dfÉl krn vfly
hn» voitµg 18 julfeI ƒ
hovygI aqy votF dI igxqI 21
julfeI ƒ kIqI jfvygI»
suprIm kort ‘c pUjf sQfn aYkt 1991
ƒ cuxOqI, jnihWq ptIsæn ‘c dfavf
nvIN idWlI. suprIm kort ‘c
p¨jf sQfn aYkt, 1991 ƒ
cuxOqI dyx vflf mfmlf sfhmxy
afieaf hY» ieWk jnihq
ptIsæn (pIafeIaYl) ny aYkt
dI imafd ‘qy svfl KVHy kIqy
hn» jnihq ptIsæn ivWc ikhf
igaf hY ik ieh kfƒn dysæ ivWc
afey vihsæI hmlfvrF vWloN
gYr-kfƒnI Zµg nfl bxfey gey
‘p¨jf sQfnF’ ƒ pRmfixq krn
leI kµm kr irhf hY»
jiækrXog hY ik ieh ptIsæn
sfbkf sµsd mYNbr icµqfmxI
mflvIaf ny aYzvokyt rfkysæ
imsærf rfhIN dfier kIqI hY»
ptIsænr ny dlIl idWqI hY ik
p¨jf sQfn aYkt, 1991 dI
Dfrf 3 Dfrf 14, 15, 21, 25,
26, 29 dI AulµGxf hY aqy
gYr-sµivDfnk hY» jnihWq
ptIsæn ivWc ikhf igaf hY ik
Dfrf 13(2) rfj ƒ Bfg-3
aDIn idWqy gey aiDkfrF ƒ
Kohx leI kfƒn bxfAux qoN
rokx dy smrWQ hY pr ieh
aYkt ihµd¨aF, jYnIaF, boDIaF
aqy isWKF ƒ AunHF dy sQfnF ivWc
aiDkfr pRdfn krdf hY»
BgqI aqy qIrQF ‘ ƒ bcfAux
df hWk Koh lYNdf hY» jnihWq
ptIsæn ivWc aWgy ikhf igaf hY
ik Dfrf 29 qihq gfrµtIsæudf
ihµd¨aF, jYnIaF, boDIaF, isWKF
dI ilpI aqy sWiBafcfr ƒ
bhfl krn aqy sµBflx dy
aiDkfr ƒ aYkt duafrf
KuWlHyafm nfrfjæ kIqf igaf hY»
iqhfV jylH dy sYWl ’c 24 GµitaF dI ingrfxI ‘c hux iekWlf rhygf lfrYNs ibÈnoeI
nvIN idWlI. adfkfr
slmfn Éfn ƒ dubfrf
hWiqaf dI DmkI dyx qy
pµjfbI gfiek isWD¨
m¨syvflf dI hWiqaf ’c
mulËm Éqrnfk gYNgstr
lfrYNs ibÈnoeI hux iqhfzæ
jylH ’c 24 GµitaF dI
ingrfnI ’c rhygf» jylH ’c
Aus ƒ afm kYdIaF dy
vfrzF qoN d¨r sYWl ’c
iekWlf rWiKaf jfvygf» hux
qk lfrYNs dy nfl iek-do
kYdIaF ƒ rWiKaf jFdf hY»
sIsItIvI kYmry nfl
ingrfnI qoN ielfvf vfrz
dI rYg¨lr cYikµg vI kIqI
jFdI sI, qFik pqf
lgfieaf jf sky ik Auh
koeI mobfeIl dI vrqoN qF
nhIN kr irhf, pr jylH
pRÈfsn dIaF aWKF ’c GWtf
pf ky lfrYNs vWloN aksr
jylH qoN mobfeIl rfhIN igroh
clfAux dI gWl sfhmxy
afAuNdI rhI» s¨qrF muqfbk
lfrYNs ƒ lY ky iqhfzæ
jylH pRÈfsn dI keI vfr
AuWc pWDrI bYTk ho cuWkI
hY» puils kimÈnr ny vI
iqhfzæ dy zIjI sµdIp
goiel ƒ pWqr ilK ky
lfrYNs ƒ lY ky bhuq
iËafdf cOksI vrqx leI
ikhf hY» lfrYNs df nF hfl
hI dy sflF df sB qoN
Éqrnfk aprfDI dy qOr
’qy sfhmxy afieaf hY»
zIjI goiel ny ikhf ik
lfrYNs ƒ hux byhWd sÉq
surWiKaf ’c rWiKaf
jfvygf» lfrYNs ’qy mkokf
lWgf hY» keI sµgIn
mfmilaF ’c Aus dI
Èm¨lIaq pfey jfx ’qy mµinaf
jf irhf hY ik hux Aus
df jylH qoN bfhr af pfAuxf
bhuq muÈkl hovygf»
2 26/06/2022 KbrF
www.samajweekly.com
rUs qoN qyl dI ieµport pµjfh guxf vD ky ihWsf 10 PIsdI AuWqy phuµicaf
nvIN idWlI. apRYl dy bfad
qoN Bfrq df r¨s qoN qyl ieµport
pµjfh guxf vD igaf
hY» ieWk sInIar aiDkfrI
anusfr Bfrq dy kuWl kWcf
qyl ieµport ivWc r¨s dI
i˵myvfrI vD ky 10 PIsdI
AuWqy phuµc geI hY» X¨kryn
jµg qoN pihlF kuWl qyl ieµport
ivWc r¨s df ihWsf 0[2
PIsdI sI» aiDkfrI dWisaf
Samaj
Weekly
smfj vIklI
Editor-in-chief
Devinder Chander
+44 7878 456 484
Editorial Office
Samaj Weekly
Samaj Media Enterprise Ltd
46 Summer Road
Erdington,Birmingham UK
B23 6UR
+44 7878 456 484
+44 121 565 4810
info@samajweekly.com
samajweekly@gmail.com
hr p®kfr dy vpfrk aqy klfsIPfeIz
ieÈiqhfr dyx leI sµprk kro»
ik r¨s, Bfrq dy isKrly 10
qyl splfierF ivWc Èfml ho
igaf hY» vrnx Xog hY ik
r¨sI qyl KrIdx ivWc krIb
cflI PIsdI ihWsf pRfeIvyt
kµpnIaFirlfieµs ieµzstrIË
aqy rosnYPt dI nfierf
aYnrjI df hY» ipCly mhIny
r¨s ny Bfrq ƒ qyl
aYksport dy mfmly ivWc
sfAUdI arb ƒ pCfV idWqf
isµgfpur qoN vtsaYp kfl: Èyar mfrkIt
ivWc invyÈ dy nfm Auqy kroVF dI TWgI
nvIN idWlI. ‘hYloo mYN Èyar
mfrkIt qoN boldI hF, jy
qusIN Èyar mfrkIt ivWc
tRyizµg krogy qF mYN quhfƒ
motf munfPf idvf skdI
hF» ies qrHF vtsaYp
kfl krky ieWk lVkI
ny do lokF qoN kroVF
rupey TWg ley hn, ijs
bfry puls jFc kr rhI
hY» vsµq ivhfr dI
aµkur kOiÈk ƒ 6 mfrc
2022 ƒ vtsaYp kfl
afeI, ijs ivWc ieWk
lVkI ny afpxf nfm
aYnI dWisaf aqy ikhf
ik Auh isµgfpur qoN
ieWk tRyizµg kµpnI qoN gWl
kr rhI hY» Aus ny ikhf
ik tRyizµg ivWc invyÈ krn
AuWqy keI guxf irtrn iml
skdf hY»ies dy leI Aus
ny aµkur dy mobfeIl ivWc
kuJ aYps zfAUnloz
krfey» ieWk mhIny dy
aµdr aµkur dy mobfeIl
ivWc zfAUnloz aYp dy
vflyt ivWc 3[10 kroV
pIlIBIq (Auqr pRdyÈ). Auqr
pRdyÈ dy gjrOlf ielfky ivWc kWlH
ÈrDfl¨aF nfl Biraf ieWk vfhn
sVk iknfry z¨µGI KWz ivWc izWg
jfx kfrn do bWicaF smyq ds
ÈrDfl¨aF dI mOq ho geI aqy sWq
ËKmI ho gey, ijnHF dI hflq gµBIr
dWsI jFdI hY» ieWk puls aiDkfrI
ny dWisaf ik vfhn ivWc 17 ÈrDfl¨
sn aqy ieh hirduafr qoN prq rhy
sn»vfhn jdoN Auqr pRdyÈ dy
rupey idsx lWgy» AunHF ny
kµpnI vWloN ikhf ik krIb
1[24 kroV rupey kmIÈn
vjoN dyx AuWqy ieh pYsy
imlyxgy, aijhy ivWc AunHF
ny Auh pYsy dy idWqy»
ies dy bfad AunHF qoN
hor pYsy mµgy jfx
lWgy»ies AuWqy AunHF ƒ
TWgI df aihsfs
hoieaf» iesy qrHFieWk
hor ivakqI, jo
iQnlys nmgYs kµpnI
ivWc keI sflF qoN kµm
krdf hY, ƒ julfeI
2021 ivWc ieWk
vftsaYp AuWqy kfl
afeI» Aus dy nfl vI iesy
qrHF 1[26 kroV rupey dI
TWgI kIqI geI»
ÈrDflUaF df vfhn KWz ivWc
izWigaf, 10 mOqF, sWq ËKmI
lKImpur KIrI nyVy puWijaf qF
lKnAU nYsænl hfeIvy kol svyry
krIb cfr vjy hfdsf ho igaf»
puls aiDkfrI ny dWisaf ik lWgdf
hY ik zrfeIvr ƒ nINd afAux kfrn
hfdsf vfpiraf hY» aWT jixaF dI
mOky AuWqy mOq ho geI, do ny ËKmF dI
qfb nf JWlidaF hspqfl phuµc ky
dm qoV idWqf»ËKmIaF ivWcoN iqµn ƒ
iËlHf hspqfl qoN brylI rYPr kr
idWqf igaf»
pWqrkfrF dI loV
aqy d¨srf sB qoN vWzf
splfier dyÈ bx igaf sI»
ierfk Bfrq df sB qoN vWzf
qyl splfeI krn vflf dyÈ
hY» X¨kryn nfl jµg dy kfrn
r¨s vWzI Cot AuWqy Bfrq ƒ
qyl vyc irhf hY» meI ivWc
BfrqI kµpnIaF ny r¨s qoN 2[5
kroV bYrl qyl dI KrId
kIqI sI» Bfrq dunIaf df
qIsrf sB qoN vWzf qyl ieµportr
aqy X¨jær dyÈ hY aqy
afpxI loV df krIb 85
PIsdI qyl ieµport krdf
hY» X¨kryn AuWqy hmly dy
aYlfn dy bfad qoN Bfrq qyl
dI KrId bfry lgfqfr r¨s
df bcfa kr irhf hY» ipCly
mhIny qyl mµqrfly ny ikhf
sI ik kuWl Kpq dy mukfbly
r¨s qoN AUrjf AuqpfdF dI
KrIdfrI kfPI GWt hY»
kfr ƒ aWg lWgx kfrn iqµn
ividafrQI jIAUNdy sV gey
krnfl. sonIpq ivWc hfdsy
dOrfn ieWk kfr ivWc svfr
iqµn aYm bI bI aYs
ividafrQI ijAUNdy sV gey
aqy iqµn hor ividafrQI burI
qrHF Juls gey» ies bfry
puls bulfry ny dWisaf hY ik
nfrnOl vfsI pulikq aqy
nrbIr, ryvfVI vfsI sµdyÈ,
gur¨grfm vfsI roihq, rohqk
vfsI aµikq, klfnOr vfsI
sombIr pI jI afeI rohqk
ivWc aYm bI bI aYs kr rhy
hn» Auh kWlH svyry afeI20
kfr ivWc rohqk qoN hirduafr
leI cWly sn» jdoN AunHF dI
kfr bihlgVH pul nyVy puWjI
qF kfr cflk ƒ sVk AuWqy
bYrIkyz nËr nhIN afey qy qyË
rPqfr kfr bYrIkyz nfl
tkrf geI» ies nfl kfr ƒ
aWg lWg geI aqy ividafrQI
bfhr nf inkl sky» svyr df
smF hox kfrn sVk AuWqy
afvfjfeI GWt sI qy kfr ivWc
Psy ividafrQIaF ƒ qurµq
mdd nhIN iml skI» kuJ dyr
bfad AuQoN lµGdy lokFny
bcfa kfrj Èur¨ kIqf» AudoN
qk kfr ivWc svfr iqµn
ividafrQI pulikq, sµdyÈ qy
roihq dI sVn kfrn mOq ho
cuWkI sI, pr iqµn ividafrQI
aµikq, sombIr aqy nrbIr
ƒ kWZ ilaf, jo burI qrHF
Juls gey» AunHF ƒ pI jI
afeI rohqk dfKl krvfieaf
igaf hY» ipµz rfey
nyVy aYn aYc 334 bI dy
PlfeIEvr ƒ pWQr dy
bYrIkyz lfky bµd kr idWqf
igaf hY, pr PlfeIEvr dy
hyToN aWgy ieWk rsqf hY» kfr
ivWc svfr ividafrQIaF ƒ
sVk bµd hox df pqf nhIN
sI» acfnk AunHF dI kfr
sVk AuWqy rWKy bYrIgyz nfl
tkrf geI»
ieµglYNz dy hr ielfky ’c pWqrkfrF dI loV hY, pWqrkfrqf df ÈOk rWKx
vfly afpxI C.V. email: samajweekly@gmail.com AuWqy Byj skdy hn»
Editor-in-chief : Devinder Chander
Mob: 07878 456 484
not : pWqrkfrqf df qjurbf rWKx
vfly ƒ pihl idqI jfvygI»
www.samajweekly.com
KLbrF
26/06/2022
3
jI-20 dI ies vfr dI myËbfnI jµmU-kÈmIr krygf
kÈmIr muWdy AuWqy pfiksqfn ƒ vWzf Jtkf
sRIngr. kÈmIr muWdy
AuWqyBfrq srkfr pfiksqfn
ƒ ieWk vWzf Jtkf
dyx vflI hY» jµm¨ kÈmIr
ivWc jldI hI jI-20
iÈKr sµmyln hovygf, ijs
ivWc cIn, kYnyzf, amrIkf,
jrmnI, jfpfn, qurkI
smyq 20 dyÈF dy muKI ihWsf
lYxgy» ieh sµmyln ieWk
qrHF kÈmIr muWdy AuWqy
BfrqI pWK ƒ p¨rI qrHF shI
TihrfAuNdy hoey kÈmIr AuWqy
pfiksqfn dy dfavy ƒ rWd
krygf aqy ies sµmyln
rfhIN Bfrq dunIaf ƒ
dWsygf ik afm kÈmIrI
lok p¨rI qrHF nfl BfrqI
muWK Dfrf df ihWsf hn, jo
p¨rI qrHF nfl BfrqI
lokqµqr aqy BfrqI
sµivDfn ivWc afsQf
rWKdy hn» jI-20 ivWc
X¨rpI X¨nIan smyq 20
dyÈ Èfml hn» jµm¨kÈmIr
punrgTn aYkt
lfg¨ kIqy jfx ipWCoN
kÈmIr ivWc ieh pihlf
aqy pRmuWK aµqrrfÈtrI
sµmyln hovygf» sµmyln
dIaF iqafrIaF ƒ aµiqm
r¨p leI kWlH jnrl
pRÈfsn ivBfg ny afvfs
aqy ÈihrI ivkfs ivBfg
dy ipRµsIpl sYktrI dI
agvfeI ivWc ieWk kmytI
bxfeI hY» afvfs aqy
ÈihrI ivkfs ivBfg dy
ipRµsIplsYktrI ƒ s¨by
ivWc jI-20 dI bYTk
leI kIqy jf rhy pRbµDF
dy sbµD ivWc ivdyÈ
mµqrfly nfl qflmyl
leI nozl aPsr
bxfieaf igaf hY»jI-
20 ivWc cIn aqy qurkI
vI hn, jo aWqvfd qy
vWKvfd dy muWdy AuWqy
pfiksqfn nfl KVHy nËr
afAuNdy hn qy kÈmIr
muWdy AuWqy smrQn krdy
hn» jµm¨ kÈmIr
punrgTn aYkt lfg¨
hox AuWqy qurkI aqy cIn
ny vI pfiksqfn dy sur
ivWc sur imlfieaf sI»
ibhfr dIaF sVkF sbµDI
pRÈFq vWloN inqIÈ ƒ imhxf
ptnf. ‘jn surfj' muihµm
dy knvInr pRÈFq
ikÈor ny afpxy sfbkf
isafsI gur¨ qy ibhfr dy
muWK mµqrI inqIÈ kumfr
dy s¨by dIaF sVkF dI
hflq suDfrn dy
dfaivaF dI P¨k kWZx
dI koiÈÈ kIqI» p¨rI
qrHF isafsq ivWc afAux
qoN pihlF s¨by df dOrf
kr rhy pRÈFq ikÈor ny
afpxy tivWtr hYNzl
AuWqy mfDurI iËlHy ivWcoN
lµGdy hoey ieWk nYsænl
hfeIvy dI qsvIr sFJI
kridaF ikhf ik ieh
sVk AunHF ƒ 1990 dy
dhfky vfly jµgl rfj dI
Xfd idvfAuNdI hY» ikÈor
ny tvIt kIqf, ‘‘inqIÈ
jI ny ipWCy ijhy sVk
inrmfx ivBfg dy
aiDkfrIaF ƒ ikhf ik
Auh lokF ƒ s¨by dIaF
sVkF dI hflq bfry
Ër¨r dWsx»'' 1990
vfly jµgl rfj qoN Bfv hY
lfl¨ pRÈfd qy rfbVI
dyvI ny lgfqfr 15 sflF
AudoN qk ibhfr ivWc rfj
kIqf, jdoN qk sfl
2005 ivWc inqIÈ kumfr
dI agvfeI ivWc kOmI
jmh¨rI gWTjoV ny AunHF
dI pfrtI rfÈtrI jnqf
dl (afr jy zI) ƒ hrf
nhIN idWqf» s¨by ivWc
kfƒn dI axhoNd qy
sVkF dI aWq mfVI hflq
hI do aijhy muWdy sn
ijnHF krky afr jy zI ƒ
aflocnf df sffhmxf
krnf ipaf sI» pRÈFq
ikÈor ny sfl 2015 dIaF
ivDfn sBf coxF ivWc
ijWqx vfly lfl¨-inqIÈ
gWTjoV dI mdd kIqI qy
rsmI qOr AuWqy inqIÈ
kumfr dI agvfeI vfly
jnqf dl (X¨nfeIitz)
ivWc Èfml ho gey sn»
aYny sflF bfad ikÈor
mihs¨s krdy hn ik
Aukq dovyN afg¨aF ny s¨by
ƒ inGfr vWl DWikaf hY»
4 26/06/2022 KbrF
www.samajweekly.com
88 PIsdI iksfnF ny KudkuÈI kriËaF dy kfrn kIqI
cµzIgVH. pµjfb dy iksfnF vWloN
krËy dy kfrn kIqIaF jFdIaF
KudkuÈIaF df muWdf iPr cricq
ho igaf hY» pµjfb KyqIbfVI
X¨nIvristI (pI ey X¨) dy
arQÈfsqrIaF zf: suKpfl
isµG, mnjIq kOr aqy aYc aYs
ikµgrf ny pµjfb dy Cy iËilHaF
ivWc 2000 qoN 2018 dOrfn
KudkuÈI kr gey iksfnF dy
Gr-Gr jf ky kIqy srvy dy
afDfr AuWqy qWQ ieh kOmI pWDr
dy rsfly ivWc pysæ hn» BfrqI
iksfn X¨nIan-eykqf (zkONdf)
ny iksfn KudkuÈIaF dy
aµkiVaF AuWqy z¨µGI icµqf
pRgtfeI aqy ies dy pRDfn b¨tf
isµG burjigWl ny ikhf hY ik
ËmInI muqfbk iqafr kIqI
ieh irport iksfnI sµkt dI
gµBIrqf bfry dWsdI hY ik 88
PIsdI iksfnF ny krËy kfrn
KudkuÈIaF kIqIaF» imlI
jfxkfrI anusfr pI ey X¨
mfihrF dI irport anusfr sfl
1991 qoN 2011 qk do lWK Coty
iksfn KyqI Dµdf hI CWz gey
hn» iksfn KudkuÈIaF ivWc
2000 qoN 2011 qk kuWl 2566
mOqF nfl mOj¨df muWK mµqrI df
iËlHf sµgr¨r pihly nµbr AuWqy
hY, 2098 nfl mfnsf d¨sry qy
1956 nfl biTµzf qIjy sQfn
AuWqy hY» ies qoN ibnf brnfly
ivWc 1126, mogy ivWc 880 aqy
luiDafxy ivWc 725 iksfnF ny
KudkuÈIaF kIqIaF, jo kRmvfr
cOQy, pµjvyN aqy CyvyN sQfn AuWqy
hn» sfl 2008 dOrfn sB qoN
vWD 630 iksfnF ny KudkuÈI
kIqI hY» ies irport anusfr
KudkuÈIaF kr gey 77 PIsdI
iksfn Coty aqy drimafny drjy
dy sn» vWzy iksfnF ivWc
KudkuÈI df aµkVf 0[47 PIsdI
hY» ies irport muqfbk 75
PIsdI krËf KyqI Auqpfdn jF
mÈInIkrn leI ilaf sI»
BfrqI iksfn X¨nIan eykqf
(zkONdf) dy jnrl sYktrI
jgmohn isµG pitaflf ny ikhf
ik ieh irport AunHF lIzrF ƒ
jvfb hY, ijhVy kihµdy hn ik
Gryl¨ klyÈ kfrn KudkuÈIaF
huµdIaF hn, ikAuNik srvy
anusfr 88 PIsdI KudkuÈIaF
krËy kr ky hoeIaF hn, ijs
ivWc Gryl¨ klyÈ 17[18 PIsdI,
Psl df Krfbf 8[32 PIsdI,
ibmfrI 6[27 PIsdI aqy ËmIn
kurkI 3[83 PIsdI KudkuÈI df
kfrn irhf» KudkuÈIaF krn
vfly 75 PIsdI (19 qoN 35
sfl) iksfn nOjvfn sn aqy
ienHF ivWcoN 75 PIsdI anpV jF
pRfiemrI qk pVHy sn»
sfbkf mµqrI rfjf viVµg inÈfny Auqy jYpur dI kµpnI qoN Auqr pRdyÈ dy mukfbly pnbs dIaF bWsF AuWqy mihµgIaF bfzIaF lvfeIaF
cµzIgVH. jYpur (rfjsQfn)
qoN pnbs bWsF dI bfzI
lvfAux dy kfrn pµjfb
kFgrs dy pRDfn qy sfbkf
trFsport mµqrI amirµdr
isµG rfjf viVµg vI afm
afdmI pfrtI dI srkfr dy
inÈfny AuWqy af gey hn» AunHF
dy trFsport mµqrI hox vly
trFsport ivBfg ny jYpur dI
ijs kµpnI qoN 842 bWsF ƒ
bfzIaF luafeIaF, Ausy kµpnI
ny Auqr pRdyÈ dIaF 148 bWsF
ƒ do lWK rupey pRqI bWs GWt
ryt AuWqy bfzI lfeI hoeI hY»
jfxkfr s¨qrF anusfr
srkfr ivcfr kr rhI hY ik
ies kys dI ivBfgI jFc
krvfeI jfvy jF ivjIlYNs ƒ
jFc sONpI jfvy» pqf lWgf hY
ik apr ieµzIaf koc iblzr
aYsosIeyÈn pµjfb ny ipRµsIpl
sYktrI trFsport nfl
pnsb dIaF bWsF ƒ
PYbrIkyÈn bfzI lfAux leI
pWqr ivhfr kIqf sI, pr
trFsport ivBfg ny ey afeI
aYs 052 dy inXm dy hvfly
nfl jYpur dI bI bI aYm aYs
PYbrIkyÈn kµpnI ƒ tYNzr
alft kr idWqf» apr
ieµzIaf koc iblzr
aYsosIeyÈn pµjfb dy pRDfn
ivjY KuWlr ny trFsport
ivBfg ƒ Byjy pWqr ivWc
hvflf idWqf hY ik 52 sItF
vflI bWs ƒ bfzI lfAux leI
kyNdr srkfr dy ey afeI aYs
052 aqy pµjfb srkfr df
22bI inXm ieWko hn» ivjy
KuWlr ny dWisaf hY ik
trFsport ivBfg dy kuJ
aiDkfrI 2 bI inXm hyT
pµjfb dy bfzI iblzrF ƒ
tYNzr Brn leI rfËI ho gey,
pr tYNzr KuWlHx qoN kuJ idn
pihlF ivBfg ny tYNzr ivWc ey
afeI aYs 52 df hvflf dy ky
soD kr idWqI qy tYNzr dI
qrIk vDf idWqI sI» KuWlr ny
ikhf ik ivBfg ny aijhf
jYpur dI kµpnI ƒ tYNzr dyx
leI kIqf sI, ijs kfrn
pµjfb dy bfzI iblzrF ny ros
vjoN bfeIkft kr idWqf sI»
ijvy KuWlr df kihxf hY ik bI
aYm aYm aYs PYbrIkytr
kµpnI ny pnbs dIaF 842
bWsF AuWqy 10,18,000 rupey
aqy X¨ pI aYs afeI afr tI
sI (Auqr pRdyÈ) dIaF 148
bWsF dI bfzI 8,41,000 rupey
dI lfeI hY» krIb ieWk mhIny
ivWc hI kµpnI ny pµjfb qoN
krIb do lWK rupey pRqI bWs
vfD¨ rfÈI vs¨l leI» KuWlr
dy dWsx anusfr jYpur dI
kµpnI ny pnbs dIaF bWsF ƒ
X¨ pI dIaF bWsF dy mukfbly
GtIaf mtIrIal lfieaf hY»
X¨ pI dIaF bWsF ivWc grIn
tIitµz ÈIÈy lfey aqy pnbs
AuWqy sfDfrn ÈIÈy lfey hn»
pnbs dIaF bWsF dy ÈIÈy dy
ipWCy lohy dI jflI vI nhIN
lfeI geI» vrnxXog hY ik
ivjIlYNs pihlF hI kFgrs dy
do sfbkf jµglfq mµqrIaF
sfD¨ isµG Drmsoq aqy sµgq
isµG igljIaF AuWqy iBRÈtfcfr
dy kys drj kr cuWkI hY qy
Drmsoq juzIsæl ihrfsq leI
nfBf jylH ivWc bµd hn» sfbkf
kFgrsI ivDfiek joigµdr pfl
AuWqy puls ny nfjfieË
mfeIinµg df kys drj kr ky
igRPqfr kIqf sI, ijnHF ƒ
Ëmfnq iml cuWkI hY» sfbkf
Kurfk aqy splfeI mµqrI E
pI sonI iqµn guxf mihµgy
sYnytfeIËr KrIdx dy mfmly
ivWc ivjIlYNs dI rzfr AuWqy
hn» qfjæf mfmly ivWc amirµdr
isµG rfjf viVµg df kihxf
hY ik bfzI lfAux bfry 17
jixaF, ijnHF ivWc aiDkfrI
aqy qknIkI stfP Èfml hY,
dI kmytI bxI hoeI hY» jy
inXmF dI AulµGxf hoeI hY qF
Auh kfƒn df sfhmxf krn
leI iqafr hn» AunHF ikhf ik
mµqrI kol PfeIl afAux qoN
pihlF keI aiDkfrIaF vWloN
pfs kIqI jFdI hY» viVµg ny
afpxy AuWqy lWgy doÈF ƒ isry qoN
Kfrj kridaF ikhf ik AunHF ƒ
bdnfm krn leI sfiËÈ rcI
jf rhI hY»
Bgvµq mfn dy afpxy ipµz isrP afp df poilµg bUQ lWigaf, lokF ny afpsI sihmqI nfl PYslf ilaf
cImf mµzI. pµjfb dy muWK
mµqrI Bgvµq mfn dy ipµz
sqOj ivWc asYNblI coxF
vFg sµgr¨r dI
pfrlImYNt AuWp cox leI
vI poilµg kyNdr dy bfhr
ipµz vfsIaF dI sihmqI
nfl isrP afm afdmI
pfrtI df poilµg b¨Q
lWigaf, iksy hor df nhIN
lfieaf igaf» vrnx
Xog hY ik ipClIaF
ivDfn sBf coxF dOrfn
Bgvµq mfn ny ipµz dy
lokF ƒ apIl kIqI sI ik
Auh ipµz ivWc iksy hor
isafsI pfrtI df poilµg
b¨Q nf lfAux» ies AuWqy
ipµz vfsIaF ny ivDfn
sBf coxF ivWc iksy hor
isafsI pfrtI df poilµg
b¨Q nhIN lfieaf sI aqy
isrP afm afdmI
pfrtI df poilµg b¨Q
lWigaf sI» iesy qrHF
ies AuWp cox ivWc ipµz
dy lokF ny afpsI
sihmqI nfl ipµz ivWc
isrP afp df hI poilµg
b¨Q lfieaf hY» ipµz dy
srpµc crn isµG ny
dWisaf ik ies vfr vI
lokF ny sihmqI nfl PYslf
kIqf ik ipµz ivWc isrP
afm afdmI pfrtI poilµg
b¨Q lfieaf jfvy, ijs
sdkf ipµz dy iksy ivakqI
ny iksy hor isafsI pfrtI
df poilµg b¨Q ipµz ivWc
nhIN lfieaf»
www.samajweekly.com
KbrF
idnkr gupqf kyNdrI eyjµsI aYn afeI ey dy muKI bxy
pµjfb dy cfr sInIar afeI pI aYs aÌsrF ƒ qrWkI
cµzIÊVH. pµjfb puls dy
sfbkf zI jI pI idnkr gupqf
dI kyNdr srkfr ivWc kWlH
aihm ahudy Aupr inXukqI
hoeI aqy d¨jy pfsy pµjfb dy
cfr sInIar afeI pI aYs
aÌsrF ƒ zI jI pI dy rYNk
ivWc qrWkI dy idWqI geI hY»
idnkr gupqf ƒ aiqvfd
ivroDI Kfs kyNdrI eyjµsI aYn
afeI ey df zfierYktr jnrl
lfieaf igaf hY» ies ƒ
kyNdrI kYbint dI inXukqIaF
bfry kmytI ny pRvfngI idWqI
hY»kyNdrI kYbint kmytI ny 31
mfrc 2024 qk ieh inXukqI
kIqI hY» idnkr gupqf
kYptn amirµdr isµG dI
srkfr smyN lµmf smF pµjfb dy
zI jI pI rhy sn aqy AunHF ny
pµjfb ivWc vWK-vWK keI
puls ahudy sµBfly sn» iesy
dOrfn kWlH pµjfb srkfr ny
cfr sInIar afeI pI aYs
aÌsrF ƒ zI jI pI rYNk dI
qrWkI idWqI hY» s¨by dy gRih
ivBfg dy ipRµsIplsYktrI
anurfg vrmf vWloN jfrI
hukmF muqfbk 1992 bYc dy
afeI pI aYs aÌsrF Èrd
siqaf cOhfn, gOrv Xfdv,
hrpRIq isWD¨ aqy kuldIp isµG
ƒ zI jI pI rYNk ivWc pd Aunq
kIqf igaf hY»
isµgfpur ivWc hfdsy kfrn BfrqI mËdUr dI mOq
isµgfpur. isµgfpur ivWc
ieWk inrmfx sQfn AuWqy ieWk
kryn dy do ihWisaF ivWc
dbx kfrn ieWk 32 sflf
BfrqI mËd¨r dI mOq ho geI
hY» aiDkfrIaF ny dWisaf
ik hfdsf kWlH svyry 10[15
vjy ‘1 mµzflI kvyrI roz'
AuWqy vfpiraf» cYnl inAUË
eyÈIaf ny ikrq mµqrflf dy
bulfry dy hvfly nfl ikhf,
‘hvf XFg ieµjInIairµg
kµpnI df BfrqI krmcfrI
mobfeIl kryn dI cYsI dy
hyTF ieWk t¨l bfks ivWcoN
kuJ smfn kWZ irhf sI, AudoN
kryn muV geI» AusdI CfqI
kryn dy do ihWisaF ivckfr
db geI»'bulfry ny
krmcfrI df nfm nhIN
ilaf aqy ikhf ik Aus ƒ
khu tyk puaft hspqfl
iljfieaf igaf ijWQy AusdI
mOq ho geI» cYnl ny
dWisaf ik ies sfl isµgfpur
ivWc kµm vflI QFmOq
df ieh 27vF kys hY» sfl
2021 ivWc kµm dI QF AuWqy
37 lokF dI mOq hoeI hY»
iekWly apRYl ivWc 10 lokF
dI mOq hoeI sI» pRDfn
mµqrI lI hsIn l¨µg ny
ipCly mhIny ikhf sI ik kµm
vflI QFmOqF hoxf
‘svIkfrXog nhIN'»lI ny
ikhf sI ik afriQkqf dy
muV KuWlHx aqy vWD kµm aqy
smfjk gqIivDIaF dy muV
Èur¨ krn dOrfn ‘surWiKaf
mfpdµzF aqy qrIikaF ivWc
igrfvt afeI’ aqy hfdisaF
dI igxqI vDI hY»
26/06/2022
5
20 pONz qy 50 pONz dy kfgËI not Érc
krn leI 99 idn df smF bfkI
lµzn. 20 pONz aqy 50 pONz
dy kfgËI not Krcx leI
isrÌ 99 idn bfkI hn»
bYNk afP ieµglYNz ny ikhf
ik 20 pONz jF 50 pONz dy
kfgËI not sqµbr dy aµq
qk Krcy jF jmHF kIqy jfxy
cfhIdy hn» bYNk ny ikhf ik
aµdfËn 163 imlIan 50
pONz dy kfgËI not aqy
lWgBg 314 imlIan 20
pONz dy kfgËI noot lWgBg
14[5 arb pONz dI kImq dI
krµsI ajy pRclq ivWc hY»
ienHF notF ƒ pµj pONz aqy
10 pONz dy plfsitk dy notF
vFg hI bdilaf jf irhf
hY» bYNk dI muWK KËfncI
sfrfh jOhn, ijs dy notF
AuWqy dsqKq hn, ny ikhf
ik bhuqy kfgËI bYNk not
mfrkIt qoN bfhr kr idWqy
gey hn, pr ieWk
mhWqvp¨rn igxqI ajy
cWldI hY» klfeIzszyl
bYNk, rfiel bYNk afÌ
skftlYNz aqy bYNk afÌ
skftlYNz vWloN jfrI kIqy 20
pONz aqy 50 pONz dy kfgËI
not vI Ausy imqI ƒ vfps
ley jfxgy» AuqrI
afierlYNz ivWc bYNk afP
afierlYNz, ey afeI bI
gruWp, zYnsky bYNk aqy
alstr bYNk vWloN jfrI kIqy
20 pONz dy kfgËI not vI 30
sqµbr qoN bfad vfps lY
ley jfxgy aqy iPr ijnHf
kol hoey, Auh Krc nhIN kr
skxgy»
nIdrlYNz ivWc ieWk iksfn df sfQ dyx
leI trYktr lY ky hËfrF iksfn jf puWjy
hyg. nIdrlYNz ivWc hËfrF
iksfn nfeItRojn
afksfeIz aqy amonIaf dy
inkfs ƒ rokx leI zWc
srkfr dIaF XojnfvF df
ivroD krn leI iekWTy
hoey» Auh afpxy trYktrF
ƒ p¨ry nIdrlYNz ivWc clf
rhy hn aqy muWK hfeIvya
AuWqy afvfjfeI ƒ rok rhy
hn» ieh ivroD ies mhIny
dy Èur¨ ivWc kIqf igaf, jdoN
srkfr ny inkfs ƒ GtfAux
leI dyÈ ivafpI tIicaF ƒ
pRkfÈq kIqf sI» srkfr
dy ÌYsly ny AunHF iksfnF dy
guWsy ƒ BVkfieaf jo ies
Auqy afpxI roËI df dfavf
krdy hn aqy hËfrF lok
KyqI syvf AudXog ivWc kµm
krdy hn» stRo nfm dy ipµz
df ieWk iksfn ivroD
pRdrÈn kr irhf hY qy Aus
ƒ afs hY ik hËfrF iksfn
Aus nfl juVngy» srkfr
ny ies ƒ atWl pirvrqn
kihµdy hoey surWiKaq
kudrqI KyqrF nyVy bhuq
sfrIaF QfvF AuWqy 70
ÌIsdI qk aqy hor QfvF
AuWqy 95 ÌIsdI qk dI
ktOqI lfËmI kIqI hY» hfl
hI dy sflF ivWc adflqF
vWloN buinafdI ZFcy aqy
hfAUisµg pRojYktrF leI
primtF ƒ rokxf Èur¨ krn
qoN bfad srkfr kfrvfeI
leI mËb¨r hoeI hY ikAuNik
dyÈ afpxy inkfsI tIcyguaf
irhf sI» dupihr qk bhuq
sfry pRdrÈnkfrI iksfn
rfjDfnI aYmstrzm qoN
lWgBg 70ikmI p¨rb ivWc,
stRo dy Coty KyqIbfVI ipµz
ivWc ieWk hry Kyq ivWc
phuµc gey, ijWQy BIV ƒ
sµboDn krn leI spIkrF
leI ieWk mµc bxfieaf
igaf sI aqy sµgIq vWj
irhf sI»
6 26/06/2022 KbrF
www.samajweekly.com
BfikXU (eykqf-AugrfhF) vWloN biTµzf qy luiDafxf ijæilHaF ivWc puils vWloN iksfnF
‘qy kIqy jbr qsæWdd dI sKæq inµdf aqy DWky nfl jæmInF Kohx ivruWD icqfvnI
cµzIgVH (smfj vIklI)-
BfrqI iksfn X¨nIan
(eykqf-AugrfhF) vWloN Cy
mfrgI sVkF leI jæmInF DWky
nfl Kohx df jnqk ivroD
kr rhy iksfnF AuWqy vihsæI
hWlf bol ky sµgq kYNcIaF
(biTµzf) ivKy ieWk iksfn df
c¨lf ihlfAux aqy ieWk hor ƒ
jæKæmI krn qoN ielfvf ipµz
kflK (luiDafxf) ivKy iqµn
aOrqF smyq drjn qoN vWD
iksfnF ƒ Qfxy aµdr zWkx dI
sKæq inµdf kIqI geI hY»
jQybµdI dy s¨bf pRDfn joigµdr
isµG AugrfhF aqy jnrl
skWqr suKdyv isµG kokrI
klF vWloN ieWQy jfrI kIqy gey
sFJy pRYWs ibafn rfhIN pµjfb
srkfr ƒ icqfvnI idWqI geI
hY ik dysæ dy kfƒn anusfr
afm afdmI pfrtI dy ivDfiekF ny Tyky ’qy kµm krdy mulfËmF dIaF syvfvF rYgUlr krn qy purfxI
pYnÈn skIm dI bhflI leI akflI dl vWloN ivDfn sBf ivc ilaFdy mqy df kIqf ivroD
cµzIgVH(dIdfvr) : muWK
mµqrI sRI Bgvµq mfn dI
agvfeI hyT afm afdmI
pfrtI dy ivDfiekF ny aWj
pµjfb ivDfn sBf ivc
akflI dl vWloN ilaFdy Aus
mqy df Ëordfr ivroD kIqf
ijs rfhIN Tyky ’qy kµm
krdy mulfËmF dIaF syvfvF
rYg¨lr krn aqy mulfËmF
leI purfxI pYnÈn skIm
dI bhflI dI mµg kIqI geI
sI» aWj ieQy jfrI kIqy
iek ibafn ivc akflI dl
dy ivDfiek dl dy afg¨
srdfr mnpRIq isµG
ieXflI ny dWisaf ik
akflI dl dy ivDfiekF ny
srkfrI mulfËmF dIaF mµgF
iksfnF dI sihmqI nfl
jæmInF dy p¨ry ryt dyx qoN
bgæYr hI jæmInF hiQafAux
Kfqr jfbr hWQkµizaF df
ztvF ivroD hr iksm df
jbr qsæWdd JWl ky vI
lgfqfr jfrI rWiKaf jfvygf»
ƒ lY ky iek mqf pyÈ kIqf
sI» ies mqy ivc mµg kIqI
sI ik Tyky ’qy kµm krdy
mulfËmF dIaF syvfvF
rYg¨lr kIqIaF jfx aqy
pµjfb dy srkfrI mulfËmF
leI purfxI pYnÈn skIm
bhfl kIqI jfvy» AuhnF
dWisaf ik iehnF do mµgF qoN
ielfvf asIN ieh vI mµg
kIqI sI ik pµjfb ivc nvyN
BrqI hox vfly mulfËmF
leI pµjfb dy qnKfh skyl
bhfl kIqy jfx aqy asIN
ivBfgF dy punrgTn dy nF
’qy afsfmIaF Kqm krn dI
pRikiraf bµd krn dI
mulfËmF dI mµg dI hmfieq
vI kIqI sI qy ieh vI mµg
iksfn afg¨aF ny mµg kIqI hY
ik jæKæmI iksfnF df p¨rf
ielfj muPæq krvfieaf jfvy
aqy Qfxy aµdr zWky iksfn
qurµq irhfa kIqy jfx»
iksfn afg¨aF ny dosæ lfieaf
ik pµjfb srkfr sVkF
kIqI sI ik pµjfb srkfr
dy mulfËmF nuµ kyNdr dy 7vyN
qnKfh kimÈn anusfr
qnKfhF imlx qy sfry Tyky
’qy kµm krdy qy afAUt
sors mulfËmF dIaF syvfvF
rYg¨lr krn dIaF mulfËmF
dIaF mµnF mµgIaF jfx»
srdfr ieXflI ny dWisaf
ik afm afdmI pfrtI dy
bxfAux dy Tykydfr kfrporyt
GrfixaF df ieWkqrPf pWK
lYx dy jurm dI BfgIdfr bx
rhI hY» AunHF dfavf kIqf hY
ik iksfnF dI sihmqI qoN
bgYr AunHF dI ieWk ieµc jæmIn
AuWqy vI DWky nfl kbjf nhIN
hox idWqf jfvygf, BfvyN ies
Kæfqr ikµny vI jbr qsæWdd
df tfkrf ikAuN nf krnf pvy»
AunHF vWloN sµGrsæsæIl iksfnF
ƒ ienHF moricaF ivWc zty
rihx df sWdf idWqf igaf hY
aqy loV pYx ‘qy lfgly
jiæilHaF qoN vI juJfr¨ kfPæly
Jokx df aYlfn kIqf igaf
hY»
jfrI krqf: joigµdr isµG
AugrfhF 9417557433
suKdyv isµG kokrI klF
9417466038
pUrI særDf Bfvnf nfl krvfieaf jf irhf Dfrimk mylf drbfr pIr bfbf mulk sæfh jI ipµz Ksx BuWlQ ijlHf jlµDr
jlµDr nkodr mihqpur
(hrijµdr pfl CfbVf)
mOj¨df gWdI nsæIn DrmvIr
kflIaf jI (bfbf kfl¨ sæfh jI)
aqy muWK syvfdfr bIbI kFqf
rfxI jI» bfbf kfl¨ jI huxf ny
disaf drbfr pIr bfbf mulk
sæfh jI df slfnf joV mylf
krvfieaf jf irhf ijhdy ivWc
3 julfeI 2022 ƒ s¨PæI gfixaf
dI drbfr qy sæ¨itµg hovygI aqy
sæfm ƒ mihµdI qy icrfg rOsæn
kIqy jfxgy» 4julfeI 2022 ƒ
pµjfb dy bhuq hI msæh¨r
klfkfr rfj¨ sæfh msqfnf,
supriht dogfxf joVI amrIk
mfiekl qy sæfrdf sonf , myilaF
df bfdsæfh gfiek dlivµdr
idaflpurI,amrIk bl qy
mnjIq sonIaf, Em jIq Em,
siæµgfr inmfxf, sPærI bRdrjæ,
jonI, gIqkfrI df isrnfvF qy
mµc sµcflk sfbI brfV styj ƒ
clfAugy qy bfbf jI df guxgfn
krngy» qusIN afpxy Gr bYTy jF
dysæ ivdysæ ivWc vI mylf lfeIv
dyK skdy ho cYnl jgq pµjfbI
suKdyv atvfl jI lfeIv
clfAuxgy» bfbf jI ny kIqf
pWqrkfrF df Dµnvfd»
ivDfiekF ny mulfËm mµgF
dy mfmly ’qy mqy dy ivroD
ivc votF pf ky sfbq kr
idWqf hY ik afp srkfr df
srkfrI qy Tyky ’qy kµm
krdy mulfËmF nfl kIqy
vfady lfg¨ krn df koeI
ierfdf nhIN hY» AuhnF
ikhf ik afm afdmI pfrtI
ny vfadf kIqf sI ik Auh
aµjlI ƒ amrIkf srkfr
ivWc aihm ahudf imilaf
vfiȵgtn. pRisWD BfrqI
amrIkI kfƒnI mfihr aµjlI
cqurvydI ƒ amrIkI
rfÈtrpqI joa bfiezyn ny
amrIkI vYtrn mfmilaF dy
ivBfg df jnrl kONsl lfieaf
hY» amrIkI pRÈfsn ivWc
BfrqI BfeIcfry dy lokF ƒ
aihm ahudf imlx df ieh nvF
mfmlf hY» vHfeIt hfAUs dI
vYbsfeIt muqfbk aµjlI
cqurvydI amrIkI jsits
izpfrtmYNt `c ikRmInl zvIËn
jnrl vjoN kµm krdI hY»
amrIkI vYtrn mfmilaF dy
ivBfg ivWc jnrl kONsl
nfmËd aµjlI dy nvyN ivBfg df
mksd vYtrn lokF ƒ imldy
ivÈv pWDrI lfB qy syvfvF dyxf
hY» inAU Xfrk dy kortlYNz ivWc
pYdf hoeI aµjlI ny jfrjtfAUn
afm afdmI pfrtI df asl cyhrf nµgf hoieaf : mnpRIq isµG ieXflI
srkfr bxn qoN qurµq bfad
plyTI mIitµg ivc 35 hËfr
mulfËmF dIaF syvfvF
rYg¨lr krn dI pRvfngI
dyvygI » AuhnF ikhf ik hux
jdoN srkfr bxI ƒ 3 mhIny
qoN vWD df smF lµG igaf hY
qF AuhnF Tyky aqy afAUt
sors ’qy rWKy mulfËmF dIaF
syvfvF rYg¨lr krn qy hor
mulfËm mµgF df ivroD krnf
Èur¨ kr idWqf hY» akflI
afg¨ ny ikhf ik ibnF ÈWk
ieh sfbq ho igaf hY ik
idWlI dy muWK mµqrI qy afm
afdmI pfrtI dy knvInr
arivµd kyjrIvfl smyq
afp lIzriÈp ny pµjfbIaF
nfl J¨Ty qy guµmrfhkuµn
X¨nIvristI lfa sk¨l qoN
gRYj¨eyÈn kIqI hY» Auh
isKlfeI pRfpq Xog dI
aiDafpkf aqy lIzriÈp koc
hY» Auh afpxy pqI aqy byty
nfl cyvI cyj ivWc rihµdI hY»
aµjlI ny aWj qk afpxy
kYrIar ivWc srkfr dIaF
sfrIaF iqµny ÈfKfvF ivWc kµm
kIqf hY aqy inWjI Kyqr ivWc vI
vkflq kIqI hY» srkfrI syvf
ivWc prqx qoN pihlF cqurvydI ny
ieWk ivÈv pWDrI jFc tIm nfl
kµm kIqf sI» nfrQrop gruWpmYn
kfrporyÈn leI shfiek jnrl
kONsl aqy jFc zfierYktr vjoN
dI kµm kIqf» Auh pihlF ibRitÈ
pYtrolIam ivWc shfiek jnrl
kONsl qy vfiȵgtn zI sI dI lfa
Prm inksn pIbfzI ivWc
BfeIvfl sI»
vfady kIqy qy hux aijhy
PYsly ley jf rhy hn jo
pµjfbIaF dy iblkul Ault
hn» srdfr ieXflI ny Ëor
dy ky ikhf ik asIN kdy vI
afm afdmI pfrtI ƒ cox
vfaidaF qoN BWjx nhIN
idaFgy qy ieh XkInI
bxfvFgy ik afp vWloN
pµjfbIaF nfl kIqy cox hr
hfl ivc p¨ry kIqy jfx»
AuhnF ieh vI ikhf ik
jykr sRI Bgvµq mfn dI
agvfeI vflI afp srkfr
cox vfaidaF qoN BWjx dI
koiÈÈ krygI qF asIN
sµGrÈ ivWZ ky XkInI
bxfvFgy ik sfry cox vfady
p¨ry kIqy jfx»
www.samajweekly.com
KbrF
26/06/2022
7
bhupwKI ÈKÈIaq df mflk- styt avfrzI lYkcrfr surjIq isMG “lFbVf”
CyvyN dhfky dOrfn aMbIaf dy dyÈ duafby dy ijlHy
huiÈafrpur ‘c pYNdy ipMz lFbVf ivKy gurbKÈ
isMG qy ÈMkr kOr dy Gr jnimaf surjIq isMG
lFbVf afpxy afp ivwc anykF pRiqBfvF smoeI
bYTf hY»ipMz dy skUl ivwc pVHn AprMMq ihMdU
nYÈnl kflj hirafxf(huiÈaFrpur) qy iPr
zI[ey[vI kflj huisafrpur qoN aiDafpn dI
izgrI hfisl kridaF srivs dOrfn aYWm[ey
pMjfbI qwk dI ivwidaf hfsl krn vfly
surjIq isMG lFbVf dIaF KUbIaF aqy
guxF dI ptfrI qF kflj pwDr qy hI
jwg jfihr ho geI sI jdoN Ausny
kflj,aMqr kflj aqy XunIvristI
dy Xuvk myilaf ivwc lok gIq gfien
mukfbly ivwc pihlf sQfn hfisl kIqf sI»
nOvyN dhfky ‘c aiDafpn ikwqy nfl juVidaf hI
ijwQy kfrjkfrI hYwzmfstr aqy kfrjkfrI
ipRMsIpl dIaf syvfvF inBfeIaF AuwQy iewk
afdrÈ aiDafpk dI BFqI afpxy Dur aMdr
qwk smoeIaF sfrQk,AusfrU qy ÈlfGfXOg
rucIaF aqy pRiqBfvF,XogqfvF nUM afpxy
ividafrQIaF ,smfjI srokfrF aqy smfjI ihwqF
ivwc prvriqq krnf afrMiBaf»
ividafrQIaf dy ivwidak qy sih-ivwidak
mukfbly msln Bfsx,gIq,lok gIq,KyzF,Xogf
tryinMgF,aYwn[aYWs[aYWs ,rYwz krfs dIaf
rfÈtrI pwDr qy gqIivDIaF qoN ielfvf ivBfg
vwloN aiDafpkF dIaF tryinMgF,vrkÈfpF qyy
sYmInfrF ivwc irsors prsn dIaf juMmyvfrIaF
nUM pUrI rucI,juMmyvfrI,idRqf aqy lgn nfl
inBfAux sdkf Auh jfxI pCfxI ,ivÈys aqy
hrmn ipafrI ÈKsIaq vjoN AuwBry»
pMjfbI sfihq nfl surjIq isMG
“lFbV”df muwZ qoN hI snyh irhf»Auh
afpxy BfvF,mnoBfvF ,jjbfqF aqy
smfjI ihwqF nUM afpxI klm dy jrIey
gIqF ivwc proNdy rhy»Ausny smfijk qy
iswiKaf srokfrF nfl lbryj gIqF dI
pihlI pusqk “ipafr dI rbfb” ilKI jo
ik ajoky smfijk pRbMD nUM vDyry kilafxkfrI
qy lokpWKF qoN vyKx dI qFG nfl BrpUr hY»
ividafrQIaF ,aiDafpkF aqy afm lokF ivwc
dyÈF ivdyÈf Kfs krky XUrp qy ieMglYNz nUM
vyKx,jfnx dI cyÈtf nUM BFpidaF surjIq
isMG lFbVf ny ies iKwqy df dOrf kIqf aqy
“myrI XUrp qy ieMglYNz Xfqrf” nfm dI pusqk
qihq afpxf sPrnfmf pfTkF dI JolI
pfieaf»gfiekI ivwc inpuMnqf qy afpxy hI
gIqfM dI isrjxf sdkf Kud hI gIqF nUM surbWD
krn sdkf “imwTVy bol pMjfbI dy”gIq vI
irkfrz krvfieaf jo jfxkfr dfieiraF ivwc
kfPI slfihaf igaf» surjIq isMG lFbVf
dIaF ivwidak,sihivwidak,sfihqk aqy
smfj BlfeI ihwqF qoN pRyirq
ividafrQI,aiDafpk aqy afm lokfeI vfsqy
kIqIaf syvfvF nUM vyKidaF iswiKaf ivBfg
pMjfb ny sfl 2007 dOrfn afp nUM aiDafpk
rfj purskfr nfl snmfinq kIqf»ivÈys
sMBfl nfl rwKy skUl,kflj ,XUnIvristI pwDr
aqy syvf kfl dIaf AuplbDIaF ,y snmfn,
srtIPIkyt,XUnIvristI klr,ienisgnIey
AusdIaF KUbIaf dI jfmxI Brdy hn» awjkwl
syvf mukqI df jIvn hMZf rhy lYkcrfr
pMjfbI surjIq isMG lFbVf kyvl pirvfrk
juMmyvfrIaF qwk mihPUj rihxf nhIN locdy»Auh
ividafrQIaF,aiDafpkF,afm lokF ,skUlF jF
ivBfg duafrf leIaf jfx vflIaf syvfvF nUM
isr mWQy pRvfn krdy hn»
inwq dy ruJyivaF qihq Xogf, pMjfbI sfihq
akYzmI luiDafxf dIaF sfihqk mIitMgF,glImhwly
dy smfj syvI kfrjF, qoN ielfvf dyÈivdyÈ
ivwc Cpdy afnlfeIn qy afPlfeIn
aKbfrF ivwc afpxIaf rcnfvF rfhIN hfjrI
lvfAuNdy hn» Èihr luiDafxf dy BfeI ihMmq
isMG ngr ivwc afpxy pirvfr sMg sfihq qy
smfj dI syvf nUM pRnfey styt avfrzI surjIq
isMG lFbVf afpxIaf rcnfvF dIOaf do pusqkF
dI isrjxf ivwc mÈrUP hn»
mfstr hriBMdr “muwlFpur”
sMprk:94646-01001
gIqkfrI qy bfl sfihq isrjxf nUM smripq - rxjIq isMG “hTUr”
aiDafpn ikwqy nfl juiVaf sfP-suQry qy
swiBak gfxy,kivqfvF aqy bfl gIq ilKx
vflf “rxjIq isMG hTUr” pMjfbI mF bolI
rfhIN pMjfbI ivrsy,swiBafcfr aqy sfihq dI
syvf ivwc msrUP hY»Ausdy gIqF dI zfierI
ivwc sfry gIq mn tuMbvyN ,sfP suQry,swiBak,
zUMGy ,sfrQk qy AusfrU smfjI kdrF kImqF
aqy dyÈ BgqI dy jjbfqF nfl Eq-poq hn»
AusnUM iksy nfmvfr gfiek qoN afpxy gIqF dI
irkfrizMg krvfAux bfry mÈvrf idwqf qF Auh
hwsidaF boilaf “hriBMdr jI ,awj kwlH dy
bhuqy gfiekF nUM Èrfb dI lor qy nwcx
vfly,kuVIaF dy kwd jF lwk qy qnjF ksx vfly
jF asly qy hiQafrF dI pRoVqf krn vfly gIq
hI psMd ny ,myry gIq ieMnHF dy mycy ivwc ikvyN
af skdy ny”, pr mYN hmyÈF sfP suQrI gfiekI
dy dIvfinaF nUM hI afpxy gIq idMdf hF»
mfCIvfVf. mfCIvfVf
KyqIbfVI sihkfrI ivkfs bYNk
dy nvyN bxy cyarmYn aqy
‘afp’ pfrtI dy sInIar afg¨
ajYpfl isµG igWl ny afpxI
koTI ivc hI Pfhf lY ky
afqm-hWiqaf kr leI hY»
pRfpq jfxkfrI anusfr bIqI
rfq ajYpfl isµG igWl ‘afp’
afg¨aF nfl ipµzF ivc mIitµgF
’c ruJy rhy aqy krIb 9 vjy
Auh aiZafxf ivKy siQq
afpxy Gr prqy» pirvfrk
mYNbrF dy dWsx anusfr Gr
hTUr dy gIq“ qyrf dyÈ Bgq isMG vy luwt
ilaf gwdfrF ny” gfiek gurbKÈ ÈONkI ny
gfieaf jo kfPI mkbUl hoieaf »ies gIq
Auwpr sYkVy korIEgRfPIaF hoeIaf»iksfn
aMdoln dOrfn iesdf sPl mMcn KUb slfihaf
igaf» “pMjvyN guru dI llkfr” nUM
aYWs[suKpfl, “pqMg guwzU dI” UM jgjIq rfxf
aqy swc dy vpfrI nUM hTUr dy ividafrQI mIq
aMimRq ny avfj idwqI qF “swc nUM PFsI” Kud
rxjIq isMG hTUr ny irkfrz krvfieaf»
bfl mnoivigafn dI nbj pCfnx vfly
ies gIqkfr ny “qfry lwBx cwlIey”
nfm hyT bfl gIqF dI pusqk hI irlIj
nhIN kIqI blik Auh sI[bI[aYWs[eI
borz dI jmfq pihlI qoN aWTvIN dI
pMjfbI bfl gIqF dI pusqk “guVqI”dy
mwuK sMpfdk zf[bwl sMDU nfl sih-sMpfdk aqy
afp dy sInIar afgU ajYpfl isµG ny kIqI KudkuÈI
ivc AunHF dI pqnI aqy bytI
hI sI aqy Auh roËfnf dI qrHF
sOx leI afpxy kmry ivc cly
gey» svyry jdoN Auh afpxy
kmry qoN bfhr nf afey , pqnI
dy drvfËf KVkfAux ’qy vI
AunHF nf KoilHaf» pqnI vloN
iKVkI ’coN dyiKaf qF AunHF dy
pqI ajYpfl igWl dI lfÈ
pWKy nfl ltk rhI sI»
pqnI ny qurµq afpxy
irÈqydfrF ƒ s¨icq kIqf ijs
’qy Auh vI mOky ’qy phuµc
gey»iPlhfl puls ny lfÈ ƒ
kbËy ’c lY ky postmfrtm
leI Byj idWqf hY» mfCIvfVf
KyqIbfVI sihkfrI ivkfs bYNk
dIaF kuJ idn pihlF hoeIaF
coxF ’c ajYpfl igWl
zfierYktr bxy sn»
lyKk vjoN vI ivcr irhf hY»
smfj aqy sfihq pRqI sfrQk,AusfrU aqy
slfhuxXog syvfvF sdkf rxjIq isMG hTUr nUM
anykF hI sfihq aqy smfj BlfeI sMsQfvF
vwloN smyN smyN qy snmfinq kIqf jfxf hYrfnI df
sbwb nhIM hY» pMjfbI lyKk mMc jgrfE dy
pRDfn vjoN izAUtI inBfAuidaF rOÈnIaF dy
Èihr jgrfE ivwc vwsdf rxjIq isMG hTUr
gIqkfrI qy bfl sfihq isrjxf dy nfl-nfl
vfqfvrn bcfE jfgrUkqf muihMmF,hirafvl
lihrF,KUun dfn kYpF,sfihqk sBfvF,
lfiebRyrIaF dI sQfpnf aqy aiDafpkF dIaf
hwkI mMgF Kfqr jQybMdIaF ‘c ÈmUlIaq rfhIN
smfj syvf ivwc mgn rihMdf hY»
mf: hriBMdr “muwlFpur”
sMprk:94646-01001
DUrI ivc nÈy dI EvrzoË kfrn nOjvfn dI mOq
D¨rI. nÈy dI EvrzoË kfrn 20 sflf nOjvfn dI mOq ho geI» nOjvfn
dI lfÈ svyry rylvy lfeIn nyVy imlI» nOjvfn dI lWq ivWc ieWk tIkf
imilaf hY» pirvfr df doÈ hY ik nOjvfn dy dosq Aus ƒ afpxy nfl
lY gey sn» pIVq pirvfr aqy ielfkf invfsIaF ny nOjvfn aqy nÈy
dy sOdfgrF iKlfP kql df mfmlf drj krn leI isvl hspqfl
ivKy puls pRÈfsn iÉlfP nfarybfËI kIqI» AunHF icqfvnI idWqI ik
jdoN qWk mulËmF iÉlfÌ kql df kys drj nhIN kIqf jFdf AudoN qWk
imRqk df postmfrtm nhIN krvfieaf jfvygf» puls ny axpCfqy
ivakqIaF iÉlfÌ kql df kys drj krky jFc Èur¨ kr idWqI hY»
imRqk dy Brf ajY kumfr ny dWisaf ik koeI nOjvfn Aus dy Brf soƒ
kumfr ƒ afpxy nfl lY igaf sI» Aus dI lfÈ ÈuWkrvfr rfq krIb
8 vjy brnflf rylvy lfeIn ’qy dohry PftkF kol imlI» Bfjpf afg¨
ivWkI procf ny ikhf ik pµjfb ivWc ‘afp’ dI srkfr bxI ƒ iqµn mhIny
qoN vWD smF ho igaf hY» pµjfb ivWc niÈaF ƒ Kqm krn leI muWK
mµqrI niÈaF ƒ Kqm krn ivWc nfkfm rhy hn»
8 26/06/2022 KbrF
www.samajweekly.com
mUsyvflf hWiqaf kFz dy qfr luiDafxf nfl juVy
llfrYNs dy dosqF koloN hovygI puWCigWC
lpuils ny lfrYNs dy dosqF dI s¨cI bxfeI
llfrYNs qy bldyv cODrI cµzIgVH iekWTy hI rihµdy rhy
luiDafxf. pµjfbI gfiek
isWD¨ m¨syvflf hWiqaf kFz
mfmly dy qfr luiDafxf
nfl vI juVy hn»
luiDafxf puils ny 10
idn pihlF lfrYNs dy Éfs
dosq trFsportr bldyv
cODrI aqy aµkuÈ Èrmf ƒ
2 ipsqOlF aqy 11
kfrq¨sF sxy igRPqfr
kIqf sI» dWs dyeIey ik
bldyv cODrI ƒ ieh
hiQafr kYnyzf ivc bYTy
muµbeI hmly df mfstr mfeINz sfijd mIr i˵df inkilaf
ieslfmfbfd. pfiksqfn
ny 2008 dy muµbeI
aWqvfdI hmilaF dy
mfstrmfeINz sfijd mIr
ƒ ihrfsq ivWc ilaf hY»
ies qoN pihlF pfiksqfnI
KuPIaf
eyjµsI
(afeIaYsafeI) ny
aYPbIafeI duafrf most
vFtyz aYlfny gey sfijd
dI mOq hox df dfavf kIqf
sI» mfhrF muqfbk pfiksqfn
ny aYPeytIaYP dI gRy
s¨cI qoN bfhr inklx leI
mIr ƒ sËf dyx df nftk
kIqf hY» inWkyeI eyÈIaf
dI irport muqfbk
aYPbIafeI dy ieWk
golzI brfV dy dosq ny
muhWeIaf krfey hn»
luiDafxf sIafeIey 1 tIm
ny Aus ƒ igPqfr kr
ilaf hY» luiDafxf puils
bldyv cODrI ƒ lY ky
biTµzf vI geI» biTµzf
phuµc ky puils ny ieWk
pYtrol pµp dI sIsItIvI
vI kbËy ivc leI» puils
muqfbk golzI brfV aqy
lfrYNs dy sfQI vfrdfq
krn qoN pihlF aqy
agnIpQ dy ivroD ivc iksfnF ny modI df puqlf siVaf
aµimRqsr. pµjfb dy
aµimRqsr iËlHy ivWc iksfn
jQybµdIaF agnIpQ dy
ivroD ivWc Auqr afeIaF
hn» iksfn qy mËd¨r eykqf
X¨nIan dy mYNbr golzn gyt
nyVy iekWTy hoey » kyNdr
srkfr dI ies nIqI df
ivroD vI kIqf igaf aqy
ies dy nfl hI pRDfn mµqrI
nirµdr modI df puqlf vI
P¨ikaf igaf» iksfnF df
doÈ hY ik ispfhI nhIN,
nOjvfnF ƒ ÈfhI GrfixaF
leI iqafr kr rhy hn»
iksfn afg¨ svrn isµG
pµDyr ny ikhf ik iksfn aqy
hor jQybµdIaF aWj p¨ry
pµjfb ivWc kyNdr dI
agnIpQ nIqI df ivroD
krn jf rhIaF hn» kyNdr
srkfr dI ies nIqI df
ivroD krn leI keI iksfn
jQybµdIaF aqy vpfrI
aiDkfrI ny dWisaf hY ik
mIr pfiksqfn ivWc i˵df hY,
ihrfsq ivWc hY aqy Aus ƒ
jQybµdIaF vI golzn gyt
puWjIaF» iksfnF ny kyNdr
srkfr ’qy doÈ lfieaf hY ik
sËf suxfeI geI hY» 2011
ivWc mIr ƒ aYPbIafeI
duafrf Aus AuWqy 5 imlIan
kyNdr dI iksy vI nIqI df
dyÈ ƒ koeI lfB nhIN
hoieaf» cfhy Auh notbµdI
hovy, kolf nIqI hovy aqy hux
agnIpQ hovy» iksfnF df
doÈ hY ik cfr sflF ivWc
koeI vI nOjvfn ispfhI nhIN
bx skdf» Auh ieµny QoVHy
smyN ivWc hI isWKdf hY» d¨jy
pfsy srkfr ny nIqI qF bxf
leI, pr 75 PIsdI dy BivWK
bfry kuJ vI qYa nhIN kIqf
igaf, ijnHF ƒ 4 sfl bfad
nOkrI qoN kWiZaf jfxf hY,
Auh pirvfr nOkrIaF dyx
leI iqafr hn» drasl,
ieh nIqI kfrporyt GrfixaF
leI vI hY, qF jo POj CWzx
qoN bfad ieh nOjvfn kfrporyt
GrfixaF ivc GWt
pYisaF ’qy kµm krn»
zflr dy ienfm dy nfl sB
qoN vWD loVINdy s¨cI ivWc
Èfml kIqf igaf sI»
vfrdfq qoN bfad cODrI
koloN hI hiQafr lY jFdy
aqy Ausy dy kol rWKdy sI»
iËlHf puils dy ieWk
aiDkfrI ny nfm nf Cfpx
’qy dWisaf ik bldyv
cODrI , lfrYNs aqy golzI
dy sfQIaF dy hiQafr
apxy kol rKdf sI»
s¨qr dWsdy hn ik
m¨syvflf kql kFz ivc
vI puils cODrI koloN pqf
krn ivc jut geI hY ik
hWiqaf qoN pihlF Aus kol
hiQafr kdoN afey aqy
kdoN hiQafr Aus koloN
hmlfvr lY ky gey»
jlflfbfd blfst mfmly ivc
aYnafeIey vloN CfpymfrI
aµimRqsr. nYÈnl
ienvYstIgyÈn eyjµsI
(aYn[afeI[ey[) ny iek vfr
iPr pµjfb ’c 6 itkfixaF ’qy
CfpymfrI kIqI hY» ieh
CfpymfrI 16 sqµbr 2021 ƒ
jlflfbfd ivWc hoey bµb Dmfky
dI jFc ivWc imlI s¨cnf qoN
bfad kIqI geI sI» pµjfb
ivWc CfpymfrI dOrfn
ielYktRfink sfËo-sfmfn aqy
dsqfvyËF qoN ielfvf BfrI
mfqrf ivWc bfr¨d vI brfmd
kIqf igaf hY» aiDkfrIaF
vWloN idWqI geI jfxkfrI
anusfr pµjfb dy iÌroËpur,
ÌfiËlkf aqy qrnqfrn ’c 6
itkfixaF ’qy ieh CfpymfrI
kIqI geI» drasl, 16
sqµbr 2021 ƒ jlflfbfd
ivWc pµjfb nYÈnl bYNk dy kol
ieWk motrsfeIkl ivWc Dmfkf
hoieaf sI» jFc ivWc qfr
pfiksqfn nfl juVIaF hoeIaF
hn» Èur¨afqI jFc ’c PVy
gey aWqvfdIaF dy pfiksqfn
’c luky aWqvfdIaF aqy
smWglrF nfl sbµD sn» 1
akq¨br 2021 ƒ, aYnafeIey
ny mfmly ƒ afpxy hWQ ivWc
ilaf aqy jFc Èur¨ kr idWqI»
aYnafeIey duafrf jfrI kIqI
geI jfxkfrI dy anusfr, 6
sQfnF ’qy mfry gey CfipaF
ivWc izjItl izvfeIs,
mobfeIl Pon, ism kfrz,
mYmrI kfrz aqy zIvIafr
brfmd kIqy gey hn» ienHF qoN
ielfvf ieqrfËXog dsqfvyË
aqy smWgrI aqy BfrI mfqrf
ivWc bfr¨d vI brfmd hoieaf
hY, ijs ƒ aYnafeIey dI tIm
ny kbËy ivWc lY ky jFc Èur¨
kr idWqI hY»
www.samajweekly.com
KLbrF
Bfrq ivc ho skdIaF ny Elµipk 2036 dIaF KyzF
nvIN idWlI. Bfrq ƒ 2036
ivc Elµipk KyzF dI myËbfnI
df mOkf iml skdf hY» r¨s
ny ikhf ik 2036 ivc
Elµipk dI myËbfnI leI
dfavydfrI pyÈ krn ivc
Auh Bfrq dI mdd krygf»
jykr Bfrq ƒ 2036 Elµipk
dI myËbfnI df mOkf imldf hY
qF pihlI vfr Elµipk KyzF
df afXojn Bfrq ivc hovygf»
X¨kryn ’qy hmly qoN
bfad r¨s ƒ kOmFqrI qOr ’qy
Kyz jgq qoN axgOilaf kIqf
igaf» aijhy ivc r¨s,
Bfrq dI mdd dy leI iqafr
hY» hflFik kOmFqrI Elµipk
kmytI hI ies bfry ivc
Elipµk KyzF dI myËbfnI df iml skdY mOkf
jlµDr ’c 400 puils vfilaF ny mfiraf Cfpf, lokF ’c peIaF BfjVF
nÈf qskrI nUM lY ky kIqI geI CfpymfrI
jlµDr. pµjfb dy jlµDr iËlHy dI kimÈnryt
puils ny aWj svyry-svyry Èihr dy AunHF
ielfikaF ivWc CfpymfrI kIqI jo niÈaF leI
bdnfm hn» 400 dy krIb puils mulfËmF
aqy aiDkfrIaF ny svyr qoN pihlF kfËI mµzI
qoN s¨iraf aYnklyv qWk dy GrF df b¨hf
KVkfieaf aqy ÈWkI GrF dI qlfÈI leI»
puils ny p¨rI XojnfbµdI nfl ieh CfpymfrI
kIqI» CfpymfrI qoN pihlF tImF bxfeIaF
geIaF sn, ijnHF df cfrj zIsIpI, eyzIsIpI
rYNk dy aiDkfrIaF dy nfl-nfl pulIs
ieµspYktrF ƒ sONipaf igaf sI» afpxy
CfipaF dy Kyqr bhuq hI gupq qrIky nfl
aPsrF ƒ vµzy gey sn» ies qoN bfad puils
ny GrF ivWc CfpymfrI dI muihµm clfeI»
CfpymfrI ivc mOj¨d ispfhIaF ƒ afKrI smyN
qWk ieh vI nhIN pqf sI ik CfpymfrI krn
afKrI PYslf lvygI ik
2036 Elµipk dI myËbfnI
iks nu¨µ idWqI jfvygI»
hflFik ies bfry ivc koeI
Tos aiDkfrq kdm nhIN cuWky
gey , Bfrq ny aihmfdfbfd
ivc 2036 KyzF dI myËbfnI
dy leI vfr vfr apxI ieWCf
jqfeI hY»ipCly sfl BfrqI
Elµipk sµG dy pRDfn nirµdr
leI ikWQy jfxf hY» svyr df smF aqy PuWl
pr¨P isstm apxfieaf igaf qF jo jfxkfrI
lIk nf ho sky»
bWqrf ny ieWk ivlWKx bolI
df pRsqfv rWiKaf sI, ijs
ivc aihmdfbfd ƒ kyNdr
ivc rWK ky afs pfs dy
ÈihrF ivc Elµipk dy
afXojn dI gWl khI geI
sI» do mhIny pihlF gujrfq
dy bulfry kml iqRvydI ny
gujrfq hfeI kort ƒ dWisaf
sI ik asIN 2036 dy Elµipk
dI iqafrI kr rhy hn aqy
2025 ivc Elµipk kmytI
ieWQy df dOrf krygI» nirµdr
modI styzIam dy AudGftn
dOrfn kyNdrI gRih mµqrI
aimq Èfh ny vI ikhf sI ik
hux asIN Elµipk dI myËbfnI
krn dy smrQ hF»
26/06/2022
pµjfb ivDfn sBf df dUjf idn :
hrpfl cImf ny vfeIt pypr pyÈ kIqf
cµzIgVH. 16vIN pµjfb ivDfn
sBf dy bjt sYÈn dy d¨jy idn
dI kfrvfeI Èur¨ ho geI hY»
ivWq mµqrI hrpfl isµG cImf ny
s¨by dy ivWq bfry vfeIt pypr
pyÈ kIqf hY» ivDfn sBf ivWc
amn aroVf aqy hrjoq bYNs
bol rhy hn» hrjoq bYNs
mfeIinµg dy muWdy ’qy boly hn»
AunHF ikhf ik ijnHF rYivinAU
qusIN 15 sfl ivc nhIN idWqf,
asIN 1 sfl ivc dyvFgy» pRqfp
bfjvf boly jy qusIN jFc Èur¨
krnI qF amirµdr isµG qoN
kro» ies qoN pihlF pµjfb
ivDfn sBf ÈYÈn dy pihly idn
dI Èur¨afq dOrfn ivCVIaF r¨hF
ƒ ÈrDFjlI idWqI geI sI»
ies mOky mrh¨m kFgrs afg¨
qy pµjfbI gfiek isWD¨ m¨syvflf
ƒ vI ÈrDFjlI idWqI geI»
akflI afg¨ qoqf isµG ƒ vI
aiDafpkF ƒ isKlfeI leI ivdyÈ Byijaf jfvygf : Bgvµq mfn
9
hirafxf ivWc kfr ivWc aWg lWgx
kfrn ijµdf Julsy 3 ividafrQI
sonIpq. hirafxf ivWc
sonIpq ivWc qyË
rPqfr df kihr vyKx
ƒ imilaf» sonIpq dy
rfeI ivWc nYÈnl
hfeIvya-334 bI qy
qVky iek qyË rÌqfr
kfr dy bYrIkyz nfl
tkrfAux mgroN Aus
ivWc aWg lWg geI» kfr ivWc
svfr aYm[ bI[ bI[ aYs[ dy 3
ividafrQI i˵df sV gey aqy
3 Juls gey hn» pulIs ny
dWisaf ik aYm[ bI[ bI[ aYs[
qIjy sfl dy ividafrQI
pulikq, nrbIr, sµdyÈ,
roihq, aµikq aqy sombIr
rohqk qoN hirduafr leI
inkly sn» ipµz rfeI nyVy
nYÈnl hfeIvya-334 bI dy
PlfeIEvr qy pWQr dy
bYrIkyzË nfl AunHF dI kfr
tkrf geI, ijs nfl kfr ivWc
aWg lWg geI» hfdsy ivWc
pulikq, sµdyÈ aqy roihq dI
Julsx nfl mOq ho geI»
pulIs ny Julsy aµikq, sombIr
aqy nrbIr ƒ afm hspqfl
ivWc phuµcfieaf, ijWQoN AunHF ƒ
muWZly ielfj mgroN pI[ jI[
afeI[ rohqk trFsPr kr
idWqf igaf»
ÈrDFjlI Byt kIqI» ÈrDFjlI
Byt krn vfilaF ivWc arjun
aYvfrzI gurcrn isµG Bµg¨ aqy
hrI cµd Èfml sn»
cµzIgVH. pµjfb ivDfn sBf
sYÈn dy d¨jy idn muWK mµqrI
Bgvµq mfn ny sµboDn kIqf»
AunHF ikhf ik hux aiDafpkF
ƒ iksy hor kµm leI nhIN ilaf
jfvygf» Auh sk¨lF ivWc hI
pVHfAuxgy» AunHF ƒ isKlfeI
leI ivdyÈ Byijaf jfvygf»
ies dy leI nvIN idWlI siQq
amrIkI d¨qfvfs nfl qflmyl
kIqf igaf hY» pµjfb ivWc
aiDafpkF koloN isrÌ isWiKaf
df kµm hI lvFgy» kflj
aiDafpkF leI X¨jIsI skyl
lfg¨ kIqf jfvygf» sIaYm mfn
ny ikhf ik pRfeIvyt sk¨l
afpxy qOr ’qy PIsF nhIN vDf
skxgy» mnmfnI krn vfly
pRfeIvyt sk¨lF iÉlfÌ sÉq
kfrvfeI kIqI jfvygI»
srkfr afpxI mrËI nfl
PIsF vDfAux vfly sk¨lF dI
aYnEsI rWd krygI» AunHF dI
mfnqf vI rWd kr idWqI
jfvygI» muWK mµqrI Bgvµq
mfn ny ikhf ik afm afdmI
pfrtI dI srkfr df muWK
nukqf iBRÈtfcfr mukq
pRÈfsn hY» mYN afpxy hI
mµqrI iKlfP kfrvfeI kIqI»
iBRÈtfcfr ivWc hux qWk 47
igRÌqfrIaF ho cuWkIaF hn»
pµjfb ivWc gYNgstrvfd ƒ
Kqm krn leI aYNtI gYNgstr
tfsk Pors df gTn kIqf
igaf hY» ies qoN ielfvf iek
ivDfiek-iek pYnÈn df
PYslf ilaf igaf hY» mfn ny
ikhf ik ipClIaF srkfrF ny
izgrIaF lY ky nOkrIaF mµgx
gey nOjvfnF ’qy lfTIcfrj
kIqf» mfpy afpxy bWicaF ƒ
ivdyÈ Byjx leI mjb¨r hn»
asIN AunHF ƒ ruËgfr dyvFgy»
25 hËfr asfmIaF kWZIaF
geIaF hn» izgrI dy ihsfb
nfl nOjvfnF ƒ ruËgfr idWqf
jfvygf» srkfr 19 srkfrI
afeI[tI[afeIË KolHygI» ijs
ivWc nOjvfnF ƒ isKlfeI dyx
leI jfgr¨k kIqf jfvygf»
www.samajweekly.com
sihq
26/06/2022
10
smfj vIklI inAUj
jgq qmfsæf
sæYqfn vpfrI dI muWTI , POj, hk¨mq afeI hY
hr Bfrq vfsI ny Kud, afPæq afp bulfeI hY
Drm dy BgvyN rµg cVf, dfa isafsq dy cWly
josæ, jvfnI, ihµmq, mµjiæl qoN BtkfeI hY
m¨rK cOkIµdfr bxf ky, sfV rhy hF Gr afpxf
hfkm ny qF DrqI mF dI, Kµjær kuWK cuBfeI hY
ikAuN sµsd ny hr mirXfdf, tµg DrI hY ikWlI 'qy
Bfrq dI ajæmq "bflI", hfkm ny dfa qy lfeI hY
bflI ryqgVH
+919465129168
ivigafn aqy Drm
ivigafnI mµgl ,cµn vWl jf rhy hn
DrmI svrg dI ivAuNq bxf rhy hn
ivigafnI igafn df dIp jgf rhy hn
DrmI PiærkfpRsqI pfT pVHf rhy hn
ivigafnI jIvn jfc isKf rhy hn
DrmI mOq dI Kyz rcf rhy hn
ivigafnI smfj ƒ AuWcf AuTf rhy hn
DrmI guµbd Auqy
guµbd cVf rhy hn
ivigafnI smfj qFeI pVHf rhy hn
DrmI anpzæHqf ibµdrf PYlf rhy hn
aµbF dI BuWK[[[
aµbF dI BuWK abFkVIaF nfl imt jfvy,
qF Pyr kOx aµbF leI qrsy»
jy puWqrF dI kmI bygfny p¨rI kr dyx,
qF kfhƒ mfipaF dy nYx vrsy»
aµbF dI BuWK[[[[[
bfp¨ kWlf hI huµdf aY bfp¨,
qy cfcy-qfey BfvyN lWK hox»
afpixaF nflæ nhIN zr lWgdf,
hnyrI vFgrF BfvyN cWly pOx»
bIq jFdy KusæI nflæ sfry,
lµby hox cfhy ijMdgI dy arsy»
aµbF dI BuWK[[[[
mnjIq kOr DImfn,
sæ yrpur, luiDafxf»
sµ:9464633059
ibµdr sfihq ietlI
koivz nfl hoeIaF mOqF ‘qy ivvfd
ipwCly kuJ idn pihlF ivsLv
sMgTn ny koivz-19 dy smHy dOrfn
hoeIaF mOqF dy aMkVy pysL kIqy
hn.iehnF ivwcoN Bfrq ivwc mrn
vfilaF dI igxqI 27 lwK dwsI
geI hY,jd ik sfzy aYlfny aMkVy
5 lwK hn.ies ‘qy bhuq vwzf
ivvfd cwl irhf hY ik dunIaf
ishq afrgynfeIjLysLn dy anumfn
nMU pysL krn df qrIkf glq hY
aqy dUjy pfsy ieh dysL hY ik asI
irporitMg dy afDIn hF.ies
sMdrB ivwc sfnMU jumilaF ivwc
Psx dI bjfey ivvfd dI jVH nMU
smJxf hovygf.iksy vI dysL ivwc
mhFmfrI dOrfn sfrIaF mOqF drj
nhI kIqIaF jFdIaF hn.keI dysLF
ivwc rijstRysLn dI pRxflI bhuq
mjLbUq hY,aqy Auh afpxy aMkVy
TIk krdy rihMdy hn,pr sfzy dysL
ivwc ieh pRxflI awDy sUibaF ivwc
ies mfmly ivwc kmjor njLr af
rhI hY.sfzy kol isvl rijstRysLn
isstm hY (sI afr aYs) ijs dy
qihq hI mOqF drj kIqIaF
jFdIaF hn.pr kuJ sUibaF ivwc
pihlF qo hI qIh qoN cflI PIsdI
mOqF afm sflF ivwc drj hMudIaF
hn.srkfr aqy Kojkrqf mOqF dI
asl igxqI dy afDfr vjoN
srkfr dI dUjI irport,nfmUnf
rijstRysLn isstm ‘qy hI Brosf
krdy hn.dohF dI qulnf krdy hoey
ieh smiJaf jFdf hY ik bhuqy
sUibaF ivwc sIafraYs isstm dy
anusfr mOqF dI ikMnI igxqI Gwt
hY.Audfhrx dy qOr ‘qy Auqr pRdys
ivwc afm sflF ivwc isrP 65
pRqIsLq mOqF drj kIqIaF
jFdIaF hn.iPlhfl srkfr ny
2020 leI sIafraYs dI irport
jfrI kr idwqI geI hY,pr
inrµqrqf ijµdgI dy lg-Bg hr
pihl¨ ivWc ivcr irhf ieWk as¨l
hY» juVnf sOKf pr juVy rihxf bhuq
aOKf huµdf hY » isrPæ KiæaflF nflæ
kdy vI qusI ijWq nhIN hfisl kr
skdy [ ieWk inrµqrqf bxfeI rWKxI
pYNdI hY ijvyN pfxI idµdy rho qF ruWK
iKiVaf rvygf BfvyN quhfzy supny ny
BfvyN irsæqy ny BfvyN rWb isrPæ kihx
jF socx nfl nhIN [ ieWk kdm aWgy
vDfAux nfl, ivsævfsæ bxfeI rWKx
nfl qy inrµqrqf dI bdOlq hI qusIN
ijWq hfsl kr skdy ho, afpxy rWb
ƒ pf skdy ho, afpxy supinaF dy
afsmfn dI AuzfrI Br skdy ho,
afpxy irsæiqaF ƒ kfiem rWK skdy
ho» bfdsæfhq kdy vI Btkx nfl
nhIN imldI pr PYNsilaF dI Kæud
muKiqafrI aqy quhfzI imhnq,
jjæby, sB qoN jær¨rI quhfzf afpxy
afp ivWc ivsævfsæ aqy quhfzf juiVaf
rihxf bhuq jr¨rI hY» ieWk cIjæ ƒ
kdy d¨jy 'qy hfvI nf hox idE
»sæohrq ƒ kdy afpxy Bolypn 'qy
aYsafraYs irport ajy qwk nhI
afeI,sMn 2021 dI irport dI vI
AuzIk kIqI jf rhI hY.ivsLv
ishq sMsQF aqy sLoDkrqf kuJ
sUibaF dy aMkiVaF ‘qy aDfrq
hn,afE aMdfjLf lgfE aqy ieh
ivvfd dI pihlI jVH hY,ieh sfzy
kol koivz-19 nfl sbMDq mfmly
bfry vI ivvfd hY.mOqF,ijvyN ik
koivz-19 kfrn afksIjLn dI
kmI purfxI bImfrI afid df
XojnfbwD ZMg nfl mulFkx
nhI kIqf .ijs krky sfzy
aMkVy Gwt njLr af rhy
hn.
iksy vI mhFmfrI dOrfn mOqF
dy anumfn df iek afpxf Kyqr
hMudf hY.dunIaF Br dy KojLI ies
ivwc ihwsf lYdy hn.ies ivwc do
buinafdI gwlF dI KojL kIqI jFdI
hY,iek ieh ik jykr mhFmfrI
nfl mOq hMudI qF Aus smyN dOrfn
afm qOr ‘qy Aus afbfdI ivwc
ikMnIaF mOqF hoeIaF?ies df
aMdfjLF ipwCly sflF dy aMkiVaF nMU
dyK ky lwg jFdf hY.dUjf-mhFmfrI
dOrfn mOqF dI kuwl sMiKaf df
aMdfjLf ijwQy pRmfixk sroq
AuplbD nhI hn,ieh swB vwKvwK
sroqF dy aDfirq ho jFdf
hY.aMdfjy lfAux dy hor vI alwgalwg
qrIky ho skdy hn.ies
leI KojLkrqfvF ny afpxy qwQF
aqy ivDIaF nMU mYzIkl jrnl
ivwc pRkfisLq kIqf hY.iehdy ivwc
iek dUjy dI alocnf vI krdy hn.
ies sbMD ivwc ivsLv ishq
sMsQf dI irport dy nfl nfl hor
vI lyK dyKy jf skdy hn.Audfhrx
dy qOr ‘qy pRBfv Jfa aqy sfQIaF
df pypr sfieMs jrnl ivwc
pRkfisLq hoieaf hY,ijs ivwc AunF
kbjæf nf krn idE [quhfzy mF bfp
leI qusIN ieWk bWcy hI bxy rho
særfrqF krky iJVkF KFdy rho pr
ieWk mfx bixaf rhy ik ieh sfzy
bWcy ny, hmsPær leI ndfnI, nKry,
qkrfr, qµgI sB jæfiej hY bsærqy
muhWbq brkrfr rhy, hornF
irsæiqaF leI qusI ieWk sµjIdf,
sµskfrI qy sihXogI bxy rho pr
jær¨rI hY ik siqkfr vI bixaf rhy
iesy qrF afpxy kµm-kfr
pRqI iemfndfr rho »
ieWk inrµqrqf hI hY
ijs nfl jIvn sµBv hY,
DrqI inrµqr s¨rj dy
duafly afpxy Dury duafly
Guµm rhI hY Auhny kdy
siækfieq nhIN kIqI ik mYƒ
cWkr afAux lWg pey mYN QWk geI jF
myrf idl nhIN krdf gyVy Kfx ƒ,
ny ikhf hY ik kovz-19 dy dOrfn
Bfrq ivwc 32 lwK qoN vwD mOqF
hoeIaF hn.iesy qrF ‘df
lYsYt’ivwc iek Cpy lyK ivwc ikhf
igaf hY ik Bfrq ivwc 40 lwK dy
krIb mOqF hoeIaF hn.murfd
bYnjI aqy asLIsL gupqf df
aiDaYn iehnF mOqF nMU 38 lwK
dwsdf hY.hor vI bhuq sfry lyK
hn,ijMnF df anumfn 27 lwK qoN
50 lwK qwk hY.AuhnF dy zftf
bys aqy aMdfjLy vwKo-vwKry
hn,pr Auh sfry afpxy
zytf aqy KojL dy ZMg nMU
pfrdrsLI ZMg nfl pRkfisLq
krdy hn.ivsLv ishq sMsQf df
aiDaYn ienF sfiraF ivwcoN iek
hY,ijs dI igxqI 47 lwK hY.jykr
asI swB qoN hyTly pwDr ‘qy vI
ivcfr krIey qF ieh sfzy aYlfny
aMkiVaF nfloN pMj Cy guxF vwD
hY,kI ieh swB kuJ glq hY jF
isrP iekqrPf hY?Bfrq ivwc
ies df vI iDafn rwKxf cfhIdf hY
ik koivz mhFmfrI pihlF PYl
geI sI aqy tIkfkrn dI muihMm
bfad ivwc afeI hY.KojLkrqf aqy
qulnfqmk afpxy afpxy
qrIikaf nfl alwg-alwg dysLF
qoN afpxf zftf iekwTf krdy hn
aqy mhFmfrI nfl hoeIaF mOqF df
pqf lwgf rhy hn.ies krky ies
qrF nhI hY ik Bfrq leI koeI
Kfs ivroD hY.bihs leI ZukvF
kdm ieh hovygf ik mfihr iehnF
lyKf df jvfb dyx aqy ieh dwsx
ik ieMnF KojkrqfvF dy qrIky ikwQy
glq hn aqy ivigafn rsfilaF
ivwc pRkfisLq krn.aKbfr ivwc
keI aijhy lyK hn jo mhFmfrI
ivigafn nMU rwd kr rhy hn.Aus
df kihxf hY ik shI aMkiVaF dI
ieh asUl ajæIjæ hY
mOsm inrµqr ny Auh kdy vI afps 'c
JgVf nhIN krdy ik mYN pihlF jfxf
jF mYN qF bfad jfxf pihlF q¨µ jf,
kfdr dI kudrq iblkul pfbµd hY
iesy qrHF sfƒ vI hoxf pvygf,
bdlfa inXm hY jIvn df, sbr df
hWQ PVH cldy rho BfvyN asIN hr cIjæ
hfisl nhIN kr skdy blik ieWk
Aus leI jo sfzy Kæfiqr bxI hI nhIN
EhdI Bfl 'c jo hY Ausƒ vI gvf
lYNdy hF ikAuik sµqusætI jo kol hY
isrP Ausy ivWco hfisl kIqI
jf skdI hY [ieWCfvF kdy
nhIN muWkdIaF» ieWk qoN
bfad d¨jI dI lflsf
iqafr hY, pVHfeI, nOkrI,
ivafh, bWcy, bWicaf dI
pVHfeI qy AuhnF dI nOkrI iehI
jIvn cWkr hY» iesy leI juVy rho
svyr qoN sæfmI afpxy afp nfl,
axhoNd ivwc ieh gxnf krnf
sMBv nhI hY.ieh aKbfr lyKk
ivsLv ishq sMgTn dIaF nIqIaF
qoN bhuq nfrfjL hn aqy iesdI
irport dI ivigafnk aflocnf
pysL nhI kr rhy.Auh iksy vI
KojkrqfvF nMU jvfb nhI dy rhy.
jykr srkfr jldI hI
aYsafraYs zytf df aYlfn krdI
hY,qF ieh KojkrqfvF leI AunF dy
qrIikaF ‘qy ivcfr krn df
afDfr bx skdy hn.srkfrI
kmytI afpxI iek suqMqr ivigafnk
irport pysL kr skdI
hY,jo ies Koj nMU awgy lY jf skdI
hY.jykr aMkiVaf dI Gft hY,qF
aYsafraYs dy afDfr ‘qy koivz-
19 mOqF dI ivsLysL irport bxfeI
jf skdI hY.ieh vI not kIqf
jfxf cfhIdf hY ik sfry pypr iek
anumfn pysL krdy hn aqy
sfiraF ivwc iek glqI dI sImf
hMudI hY.ieh vI ivigafn df iek
qrIkf hY.asI ivsLv ishq
sMgTn dIaF hor nIqIaF nfl
vwKry ho skdy hF,ijvyN ik cIn nfl
nrm vrqfE,pr ieQy ieh bihs
df ibMdU nhI hY.
pysLksL:-amrjIq cMdr
9417600014
afpxy rWb nfl, afpxy kµm kfr
nfl, ibnF QWky, ibnF hfry, cldy
rho» qF ik idn dI imhnq qoN bfad
rfq suKflI inkly jdoN afpxy jIvn
ivWc gujæfry ieµny sflF 'c ipWCy JfqI
mfr ky dyKIey qF sk¨n dI muskurfht
ichry 'qy jær¨r iKVnI cfhIdI hY qy
sfzy kol dWsx leI hovy ik asIN
afpxyN ivcfrF qy kyNidRq rhy hF qy
aWj dI ieh ijWq myry AuhnF sfiraF
plF ivWc kIqI imhnq dI bdOlq
hY» bcpn jldI bIq jfx leI,
jvfnI qy buZfpf smyN qoN pihlF afAux
leI iqafr rihxgy qy sfzIaF
ieWCfvF kdy vI nhIN mrngIaF,
ikAuµik ies bRihmµz ivWc kfsæ aqy
afkfsæ dI koeI sImf nhIN »
gurjIq kOr bzflI
9814168716
11 26/06/2022 sihq
www.samajweekly.com
eyhu hmfrf jIvxf (Bfg-9)
pihlI aOrq:BYx jI Eh vfly BYx jI inAU afey
lWgdy af» d¨jI aOrq:hF, mYN vI ieho dyKdI sI,
Auh bVI sYz sYz ijhI lWgdI af» qIjI
aOrq:nfl koeI inafxf vI nI,
jIhƒ dyK ky pqf lWg jfvy
ikhnF kolæ afeI af» cOQI
aOrq: mYN ieµtro krky afAuNdI
aF»
ieh sfrIaF aWDKVH Aumr dIaF
aOrqF knyzf dy ieWk sæihr dy
pfrk ivWc do bYNcF qy afhmo
sfhmxy bYTIaF gWlF kr rhIaF
brijµdr kOr ibsrfE[[[
sn» kolæ inWky inWky bWcy Kyz rhy
9988901324
sn»
(cOQI aOrq d¨r bYNc qy bYTI iekWlI aOrq kol
jFdI hY»Aus ƒ siq sRI afkfl bulf ky Aus ƒ kuJ
puWCdI hY qy sæfied afpxy kol af ky bYTx ƒ
kihµdI hY qF Auh aOrq AuWQoN AuWT ky
iehnF kol hI af ky bYT jFdI hY)
pihlI aOrq: BYx jI qusIN ieWQy nvyN
afey ho?
"hF jI BYx jI, do ku mhIny pihlF
ieµzIaf qoN afeI sI» myry puWq ƒh
ny,eyDr Eh sfhmxy vflf hfAUs inAU ilaf hY ,
kWlH eI siæPt hoey aF ieWQy " Aus aOrq ny jvfb
idWqf»
d¨jI aOrq: qusIN vykysæn qy afey E jF pWky»
"nhIN BYx jI ,bWcy qF mYƒ pWkf lYky afey sn pr
mYN agly mhIny cly jfxf,myrf ieWQy idl nhIN
lWgdf»(kih ky Auh iPs iPs ky rox lWgI,roxf nf
cfhuµdy hoey vI Aus df glæf Br irhf sI qy aWKF coN
hµJ¨ inkl rhy sn»sfrIaF Ehƒ cuWp krvfAux
lWgIaF»)
"mYN qF ieµzIaf gOrimµt lYkcrfr sI»muµzf eI
mgr ipaf hoieaf sI[[[["(hor bhuq kuJ bolxf
cfhuµdI sI pr cuWp kr geI)
cOQI aOrq: BYx jI quhfzf koeI gRYNz cfeIlz
nI,Auhdy nfl idl lWigaf rihµdf»
" BYx jI hY myrf gRYNz sn,pr myrI ƒh Aus ƒ
afpxI mF kol CWz ky jFdI af, mYƒ qF hWQ vI nI
lfAux idµdI» mYƒ qF Gr dy kµm krn leI lY ky
afeI af»"
pihlI aOrq: BYx jI qusIN iesy vyly pfrk ivWc do
Gµty sfzy kol af jfieaf kro»
"aWj qF Auh afpxIaF PRYNzF nfl m¨vI dyKx geI
af , qF mYN ieWQy pfrk ivWc af bYTI» nhIN qF
pfrk ivWc bYTx vflIaF aOrqF bfry kihµdI af ik
'lyzI gYNg' kol nf sfzIaF cuglIaF krn clI
jfeIN»"
(aYny ƒ pfrk aµdr ieWk lVkI afpxI kfr bfhr
KVI kr ky aµdr afAuNdI hY qy cOQI aOrq nfl
iKJ ky gWl krdI hY)
"mOm X¨ afr ibjæI ien gOisp,sI tfeIm ,vI afr
gYWitµg lyt POr pfrtI(mF q¨µ ieWQy gWpF mfrn lWgI
aF,tfeIm dyK, asIN EDr pfrtI qy jfx leI lyt
ho rhy hF)" kih ky Kyzdy bWicaF ivWcoN bVy guWsy
nfl afpxf bWcf cuWk ky lY jFdI hY qy sWs ƒ
kihµdI hY," hux mfrI jfE ijµnIaF gWpF
mfrnIaF,X¨ afr PRI nfEN"
Aus dy jfx qoN bfad cOQI aOrq Aus ƒ idlfsf
idµdI hoeI kihµdI hY," dyK ilaf BYx jI,ieh myrI
ƒh sI, iekWlf puWq af, mYN vI ieµzIaf jOb CWz
afeI sI iehnF kol , knyzf afAux df cfa sI»
koeI nf GbrfE nf ieh qF cWldf hI rihµdf,kI
krIey, hux eyhu hmfrf jIvxf hY»"
Kæqm huµdf Kæfs rfj (pµjfb )
ikWDr ƒ qur cWilaf
pµjfb! kI iksy ny
soicaf sI, sB ƒ
i˵dgI ijAUx df
qrIkf isKfAux vflf
ieh sohxf pµjfb ies
qrHF Kæfqmy dy rfh qy
qur peygf »ijs dI
imWtI ipafr nfl lWpf
- lWp BrI peI sI
»iksy ny nhIN soicaf
hoxf ik ieWk idn ies
dI hvf byruÉ ho
jfeygI »ies dy hvf,
pfxI qy ËWry -ËWry ivc
Èfied nPærq df Gol
Gul cuWikaf hY »ijWQy
kWlH sWQF juV ky
bYTdIaF sI hux ipµzF
dy ipµz KflI ho cWly
»BfeIcfrf Éqm,
ipafr vflf icrfg df
koeI soc hI nhIN skdf
ik kdy bl¨ gf ik
nhIN»bs dOlq df nÈf
BfeIcfry vfly nÈy qy
Bfr¨ huµdf njær af
irhf hY» jykr ieWk
pirvfr ivWc ipafr hI
nhIN qF smfj ivWc ies
b¨ty dI asIN kdy afs
nhIN kr skdy hux
iekihry pirvfr ivWc
bWcy df pflx poÈx
huµdf Èfied sfƒ ieh
lWgx lWgf ik bWcy df
asIN pflx poÈx iekihry
pirvfr ivWc
jiæafdf vDIaf qrIky
nfl kr skdy hF »pr
sfƒ ieh nhIN pqf ik
asIN bWicaF ƒ
irÈiqaF qoN vI d¨r kr
idµdy hF iesy kfrn
krky sfzy smfj ivWc
bhuqIaF qklIPF pYdf
ho rhIaF hn» bWicaF
ƒ iksy irÈqy df zr
nhIN rihµdf» kdrF
kImqF df nhIN
pqf cldf qy
bWcy afpxy
nYiqk muWlF ƒ
BuWl cuWky
hn»d¨jf sfzy
rfj ƒ Éqm kr
irhf hY, sfzf m¨l nfloN
tuWt jfxf jdoN koeI
pWqf tfhxI nfloN vWK ho
jFdf hY qF vfijb hY
Aus df suWk jfxf asIN
afpxI jVH bfby nfnk
nfloN tuWt cuWky
hF»ijhVf sfzy Drm ny
sfƒ isKfieaf Aus
rsqy qoN asIN Btk
cuWky hF ijhVIaF
isWiKafvF sfƒ sfzy
bfbfnfnk ny bKæiÈaf
Aus qoN asIN kohF d¨r
cly gey hF»
sihxÈIlqf dunIaF
ivWcoN Éqm huµdI jf rhI
hY »iksy dI qrWkI
iksy ƒ aWgy vDdf asIN
nhIN dyK skdy Aus df
nqIjf aWsI hr roË
dyK rhy hF»gWlF
krnIaF bhuq sOKIaF
pr pµj ivkfrF ƒ CWz
ky sWcfeI, iqafg,
ipafr ,sihxÈIlqf qy
cWlxf bhuq aOKf jdoN
smfj ivWc irÈiqaF df
inWG nf irhf qF smJo
sfzf ieh ipafrfpirvfr
Éqm ho jfxY
» pirvfr bWcy dI
sB qoN pihlI pfTÈflf
huµdI hY»jdoN pirvfr
ivWc sWc ,hWk
nYiqk muWlF dI
gWl hI nf hovy
qF smJo AunHF
dy bWcy Èfied
glq rsqy qy
qur pYx »Bfrq dy
sB qoN sohxy ies rfj
ƒ Kæqm kr rhI hY
pµjfb ivWc vgdf
niÈaF df diraf»hux
qF Coty Coty bWcy qy
»kuVIaF vI ies dI
cpyt ivWc af cuWkIaF
hn»hux zr ies gWl
df hY ik ikqy sony dI
icVI khfAux vflf ieh
pµjfb ikDry Kæqm hI
nf ho jfey sfƒ zr hY
ik ikqy ieh smF nf af
jfey ik afAux vflIaF
pIVHIaF Bfrq aqy
nkÈy qy pµjfb lWBx qy
pµjfb hovy hI nf afE
ies sohxy rfj ƒ iml
ky Auprflf kr ky bcf
leIey »pµjfb ƒ
bcfAux df ieWko hI
rsqf hY ik sB qoN
pihlF nOjvfnF ƒ AunHF
dI ikrq dy dyeIey
,rujægfr dyeIey ,ikrq
pYdf krIey qF ik Auh
smyN df sdAupXog kr
skx »vWD qoN vWD ruWK
lgfeIey qF jo ies
gµDlI huµdI hvf qy
DrqI ƒ asIN bcf
skIey »koiÈÈ krIey
ik jy koeI nOjvfn nÈy
dI dldl ivc Ps
cuWikaf hY qF Aus ƒ
ies dldl ivWcoN bfhr
kWZx df Auprflf
krIey»bs QoVHI ijhI
ihµmq nfl asIN afpxy
ies sohxy rfj ƒ Pyr
qoN Éfk qoN sonf bxf
skdy hF»bs QoVHy jy
sfhs dI loV hY qF
Pyr ieh pµjfb Bfrq
dy nkÈy qy AuWBr ky
sfhmxy af skdf
hY»iPri eh sohxf rfj
surWiKaf dyx vflf subf
bx jfvy»ijWQy hr
iensfn surWiKaf
mhsus kryi»es dy
bhfdrI dy iksy iPr
dunIaf ivc gfey jfx
,qy asI mfx nfl kih
sikay asIN ies
pµjfb dy vfsI hF »
aPægæfinsqfn dI ieWk hor qRfsdI
pihlF hI Brf mfr¨ jµg, BuWK mrI,
afriQk qOr qy burI qrHF tuWt cuWky
aPægæfinsqfn dysæ qy ieWk hor
kihr tuWitaf, ijWQy kudrqI
afPæq B¨cflæ ny sYNkVy
nihWQy lokF ƒ mOq dy m¨µh
ivWc DWk idWqf AuWQy Gr
bfr qy kfrobfr sB qbfh
kr idWqy» rojæI rotI qoN
muQfj lok KuWlHy asmfn hyT
gujæfrf kr rhy hn» Kfs
kr bWcy buWZy jo afpxy pirvfrF
dy mYNbr gvf cuWky hn» AuhnF dI hflq
aWj bVI qrsXog hY» isafixaF dy
kihx muqfbk "ijWQy musIbqF afAux lWg
pYx, AuWQy ibKVy pYNzy hor vI musæikl ho
jFdy hn» suWK dI AuzIk krnI pYNdI
hY, pr duWK ƒ AuzIkxf nhIN
pYNdF Auh qF afpxy afp hI
af jFdf»' Auh lok
afpxI iksmq ƒ kos dy
hoey pihlF hI gæurbq
BrI jiæµdgI bqIq kr
rhy sn» AuWqo hor hI
kudrq ny kihr vrqf
idWqf» ieWk vfr iksy dysæ
qy sµkt af jfvy qF Auh dysæ
sYNkVy sfl ipWCy clf jFdf hY» soco ijs
dysæ qy sYNkVy musIbqF afeIaF hox Auh
dysæ qy AuWQo dy rihx vfly lokF df kI hfl
srvjIq kor pnfg
ho skdf»
AuWQy mnuWK dy kIqy hIly vsIly sB
Kqm ho jFdy hn»
cfhy Bfrq vrgy sihXogI
dysæ aPægæfinsqfn dI aWj hr pWKo
bhuq mWdd kr rhy hn» pr iPr vI ieh
Gfty
sYNkVy sflF ivWc vI p¨ry nhIN
ho skdy» afAu afpF ardfs krIey
ik kudrq
myhr kry AuWQy vWsdy lokF df
jIvn Kusæhfl hovy»
hrpRIq pWqo
ipµz- pWqo hIrf isµG
Pon nµbr- 94658-21417
12 26/06/2022 ivÈyÈ
www.samajweekly.com
akflI dl df pUrngTn, icµnqf aqy BivWK
ÈOÙmxI akflI dl dy
p¨rngTn dI crcf Ȩru ho
geI hY» isWKF ivWc sµBfivq
KqiraF ƒ lY ky vWzI icµqF
bxI hoeI hY» afr aYs aYs
vWlo pfey jfl nfl modI, Èfh
dI joVI ny ijs qfrIky nfl
isWKF dy rfjnIqk rfh ƒ
QVkfAux aqy isafsI rIV
hWzI ÈOÙmxI akflI dl ƒ sWn
lfeI hY» Auh bfdl pIÍfr leI
qF Gfqk sfbq hoeI pr
ijafdf nuksfn Auh isWKF df
kr rhI hY» pµQk hlikaF
ivWc bfdlF df ÈoÙmxI akflI
dl qo pµjfb smyq hirafxf,
idWlI ivWco mukµml sPfey nfl
iek doglI aqy isWK ivroDI
nIqI dy sPfey ny iek Zfrs
idWqI pr iPkrmµdI df
drvfËf vI KVikaf hY»
rfjnIqk qOr qy akflI dl
isWKF df numfiedf sivDfink
cox ZFcf hY» ijs dI
rihnumfeI hyT rfjnIqk gTn
krky kOm pœI syvfvF ƒ lfg¨
kIqf jfdF hY» kFgrs
(1885) qo bfafd Bfrq dI
d¨jI purfxI pfrtI ÈOÙmxI
akflI dl (1920) hY» ies
pfrtI ny kyvl isWKF jF pµjfb
dI lVfeI hI nhI lVI sgo
1947 qo pihlF bhuq vWzIaF
syvfvF dy ky Bfrq dI aËfdI
dI lVfeI ivWc K¨µn zol ky
afpxf ieiqhfs isrijaf hY»
aËfdI qo bfafd vfly Bfrq
ivWc dyÈ dI idÈf suDfrn ivWc
afpxy hWkf dI lVfeI lVdf
irhf hY» ÈOmxI akflI dl dI
pihlI ÈqfbqI ( 2020 )
afAudy qWk akflI dl dy izWgy
imafr ƒ sihxf isWKF leI
aish aqy aikh ho igaf hY»
pµjfb leI akflI dl df kµm
kyvl isafsq krnf nhI sgoN
gur¨aF dy vrsoey gur¨bfxI
aDfirq isWKI isDfqF ƒ
rfjnIqk plytPfrm rfhI
mnuWKqf dI BlfeI aqy
agvfeI krnf hY pr ieQy
ieWk pIÍfr dI vDI lflsf ny
kOm df srmfieaf, rfjnIqI
dI puKqf agvfeI krdI
pfrtI ƒ jWdI ËgIr bxf ky
kIqy Gfqk PYsilaF ny kOm ƒ
corfhy ivWc KVy kr idqf hY»
aWj ies pIÍfr df pfrtI Aupro
Kqm hox dy sµkyq AuBry hn»
ivafkqIgq PYsly, lflcF,
isafsI qfkq df kyNdrIkrx,
piqWqpuxy dy hfvI hox nfl
pµjfb ivWco rfjnIqk sPr
iblkul Kqm hox dy kµZy hY» "
hWQF nfl idWqIaF gµZF dy m¨µh
nfl Kulx dy afsfr vI bcy
nËr nhI af rhy "» ibpr
soc dy hWQ toky bx ÈomxI
akflI dl dy isDFqF ƒ kfbË
lokF ny imWTy Ëihr ( ) df
tIkf lfieaf hY» jo ieh sWB
kfrn ies dy pWqn df kfrn
bxy» bIjypI Auh mƒ soc hY
ijs ƒ gur¨ sihbfn ny mnuWKqf
aqy Drm dy p¨rnpWKI nf hox
krky dlIlF aqy qrkF nfl
Kµzn kIqf» ajoky akflI dl
bfdl df d¨jIaF kOmF nfl nµh¨
mfs df irÈqf dWsxf afpxy
Drm dIaF mirafdfvF,
isDFq, pÙµprfvF ƒ Zfh lfAudf
hY» sWB DrmF, jfqF, vrgF
leI siqkfrXog Bfvnf df bxy
rihxf jr¨rI hY» gur¨ pfiqÈfh
ny sWB kOmF ƒ mnuWKqf pWKI
jIvn bsr krn dIaF
isiKafvF ƒ mhWqqf idWqI» jy
loV peI qF jfn vI inCfvr
kIqI» pr afpxy isDfqF nfl
iKlvfV brdfÈq Xog nhI»
pµQ ivroDI isafsI jmfqF aqy
Dfrimk zyiraF nfl smJoqy
isDFqhIn sn» AultI gµgF dy
ivhfx dy smFnqr sn»
1972 ivWc aYsµblI coxf ivWc
akflI dl dI vWzI
inmoÈIp¨rn hfr qo bfafd ieh
d¨jI vfrI 2022 ivWc p¨ry 50
sflF ivWc AuhnF hflfqF ivWc
phuµc geI hY ijhVI kdy vI
isWKF dy ieiqhfs ivWc nhI
vfprnI cfihdI sI» isDFiqk
soc dy pÙQfey aWDI sdI bfafd
pfrtI dy rfjsI aDfr ƒ ieµny
nIvy pWDr qy vyiKaf jf irhf
hY» bfdl pIÍfr pµjfb pWKI hyË
df rµg g¨Vf krky isWK
ËjbfqF nfl iKlvfV qo vWD
kuJ nf kr sky» 1972 ivWc
Aus vyly akflI dl dy nvy
s[ dlivµdr isµG Guµmx
dalvindersinghghuman@gmail.com
p¨rngTn leI isWKF ƒ iekWTy
krky vkqI nOjvfnI dI
agvfeI krdy afg¨ gurcrn
isµG tohVf dI rihnumfeI hyT
sµq Piqh isµG ƒ hfr df doÈI
mµndy pÙDfngI qo lfh ky nvI
lIzrisWp ƒ AuBfiraf» Bfvy
ik bfafd ivWc tohVf sfb
dIaF pµQk lIhF vI koeI kOmI
qrfny nf gf skIaF» isWK
Drm dI rihnumfeI hyT clx
vflI isafsI pfrtI akflI
dl, Bfrq dI 1947 ivWc
nvIn isrËnf qo pihlF ib†iÈ
Bfrq ivWc afpxI hoNd aqy
spWÈqf df lohf mµnvf cuWkI
sI» ijs df mksd isWK
muWidaF ƒ isafsI avfjæ dyxf
sI» ies dy pÙBfvI isDFq
Drm aqy rfjnIqI ƒ iekWTy lY
ky clxf sI» afËfdI vyly
isWKF ny vWKrf dyÈ nf lY ky
afpxI glqI df aihsfs
mihs¨s krky pµjfb dy hWkf
leI vWzIaF lVfeIaF jr¨r
lVdy rhy» pr ieh kdy vI
nhI soicaf jf skdf sI ik
asI pµjfb dy b¨inafdI hWkF
leI iksy kyNdrI pfrtI bIjypI
jF kFgrs ƒ ibnf Èrq
isafsI ihmfieq deIey» hr
vyly Drm jF rfjnIqI ƒ
mihP¨Ë krn leI isDfiqk
soc anusfr hI PYsly lYxy, hoNd
dI spWÈqf ƒ drsfAudf hY»
asI ies dI imsfl pWCmI
bµgfl dI iqrm¨l kFgrs dI
muWKI mmqf bYnrËI qo isWK
skdy hF» afpxy pÙdyÈ leI
kdy glq ÌYsly nhI kIqy»
kyNdr dIaF nYÈnl pfrtIaF
nfl Aus dy smJoqy kyvl
bµgfl dI byhqrI, afriQkqf
leI huµdy hn» Auh kdy kyNdr
dI DoNs ƒ prvfn nhI krdI»
iksy pfrtI nfl iml ky
srkfr nhI bxfAudI ikAu
krky Auh kyNdrI pfrtIaf
dIaF nIqIaF qo Kbrdfr ho ky
afpxI pfrtI ivWc GuspYT dy
Kqry qo vfikP hY» bfdl pIÍfr
dI glqI dr glqI vI ieQy
iehI hY ik bIjypI Aupr aµnf
ivÈvfs aqy lµmf smF iml ky
rfj krn dI isafsI lflsf ny
pfrtI dI aµdr¨nI qfkq
GWtdI GWtdI Kqm ho geI»
bIjypI dI rxnIqI iehI rhI hY
ijs pfrtI nfl vI iml ky
srkfrF bxfeIaF Aus ƒ hI
Kqm kIqf cfhy Auh jµm¨
kÈmIr dI mihb¨bf hovo ,
ibhfr dy inqIÈ kumfr, bfdl
pIÍfr dI modI srkfr ƒ aWKf
bµd krky ihmfieq krnI
mihµgI peI hY» pµjfb dy asl
muWidaf ƒ driknfr kridaF
pIÍfr qy qfnFÈfhI PYsilaF
nfl pfrtI ƒ aµqrmuWKI mµQn
dI loV ƒ Kqm krn df
KimafËf Bugqnf pY irhf hY»
irÈvqKorI, byruËgfrI,
grIbI, ryq mfPIaf, nÈf
mfPIaf, gur¨ gÙµQ sfihb
dIaF byafdbIaF, isrsy vflf
rfm rhIm dy muafPI vrgy
PYsilaF ny pfrtI ƒ puWTf
gYVf dy idqF» jo rfjsI pWqn
df kfrn bxy hn» agr aWj
sOÙmxI gur¨duafrf pÙbµiDk
kmytI dIaF cOxF df aYlfn
huµdf hY qF iehnf dy hWQo
qfkq df afKrI hiQafr vI
Kqm ho jfvygf» hirafxf
ivWc pÙbµDk kmytI vI aisDy
qOr qy bIjypI dy gozy hyT hY
bfbf bljIq isµG dfd¨vfl
afey idn bIjypI dy g¨xgfn
krdy nËr afAudy hn»
iehnF rfhI hirafxf dy isWKF
ƒ afpxy nfl rlfAux leI
koisÈF jfrI hn» idWlI ivWc
vrqI qOr qy gur¨duafrf
pÙbµDk kmytI ivWc isWKI df
pÙbµDk v˨d Kqm ho igaf
hY» p¨rI qrF nfl afr aYs
aYs df kbËf hyT hY» aËfdI
qo bfafd akflI dl ny ijµnF
muidaF Aupr lVfeIaF
lVIaF, morcy lfey, jylF
kWtIaF, ÈhId hoey» Auhnf
sWB ƒ isafsI lfB pfÙpqI
leI dr iknfr kIqf»
pfxIaF dy hWk KuWs ky kyNdr
kol cly gey» cµzIgÙV Aupr
pµjfb dy hWk leI jubfn bµd
rWKI» ibjlI, isWiKaF,
iksfnI ƒ kyNdrI srkfrF dy
rihmo krm qy CWzxf vWzIaF
isafsI glqIaF sn»
aWj dy ibKVy smy ivWc sWB qo
vWzI jr¨rq isWKF ivWc isr
joVky iekWTy hox dy nfl nfl
smy dI nËfkq ƒ pihcfnx
dI hY» dyÈ ivdyÈf ivWc isWKF
dIaF icµnqfvF ƒ smJx dI
vDyry loV hY» ÈOÙmxI kmytI
dIaF ielYkÈnF ƒ pihl dyxI
bxdI hY» ieWk s¨qrI pµQk
ajµzy ƒ sFJI prvfngI
hovy» isWKF kol g¨afAux leI
bhuq kuJ nhI bicaf hY»
kyNdr nfl hr mµg Pyl ho ky
gly pYdI nËr af rhI hY»
kOm ny bhuq aOKy pYNzyaF vyly
gurmWqy kIqy hn» sFJf leI
hWQ vDfey hn» vWzIaF
AumIdF leI bhuq Xqn hoey
hn» gur¨ dy isDFq ƒ
pÙmuWKqf dyxI bxdI hY»
rfjnIqI leI isWKI mirafdf
anusfr iek ajµzf jr¨rI
hY» ijs ƒ Zfh nf lWg sky»
ÈOÙmxI gur¨duafrf pÙbµDk
kmytI ivWc vWD qo vWD pfÙdrÈqf
hoNd ivc afvy»
ÈOÙmxI gur¨dvfrf pÙbµDk
kmytI dIaF ielYkÈnf df imQy
smy qy nf hox dy nuksfn qo
bcx leI ieWk sQfeI borz
df gTn hovy» ijs ivWc
Dfrimk aqy rfjnIqk Aupr
cµgI pkV vfly ivdvfnF,
lyKkF, pçfrkF smyq hr Aus
ivafkqI ƒ jo isWKI ƒ shI
idÈf dyx ivWc aihm Xogdfn
pf skdf hovy» Èfml kIqf
jfvy» " isWK nIqI borz "
ielYkitz nf ho ky kuJ sImq
smy leI islYkitz hovy» jo
sµBfvI hmilaF qoN agfhAuN
Kbrdfr irh ky isWKI dy
psfr leI lgfqfr syvfvF
idµdf rhy» kOmI isDFiqk lokF
df aWgy afAuxf jr¨rI hY » jo
hmyÈf isWKI dy pihrydfr bxy
rihx aqy pµjfb dI avfË ƒ
dlyrI bKÈdy rihx»