pobierz 8,1 mb (pdf)

jest budowlą jednonawową pułapową z prezbiterium zakończonym prostokątnie,
najprawdopodobniej krytym drewniana kolebka. Mury budowli wzniesiono
z kamienia polnego, do budowy ościeży portali zastosowano cegłę. Kościół
powstawał w dwóch etapach świadczy o tym styk na linii nawa- prezbiterium 28 .
W końcu XV wieku budowle powiększono o wieże zachodnią, kaplice północna
oraz zakrystie. Wnętrza otrzymały sklepienie sieciowe oraz późnogotyckie żebra,
zakrystia kolbę. Okna zakończone półokrągło, luki arkadowe i okiennice są lekko
wystopniowane z cegieł. Podczas przebudowy sklepień przebito nowe otwory
okienne, w czasach nowożytnych dostawiono od południa kruchtę oraz
przekształcono okna, wnętrze świątyni pokryto tynkami. Kościół św. Marcina
(obecnie św. Anny) pochodzi z XIII wieku, z lat 1220—1223 pochodzi
wzmianka ,,Eclessia sancti Martini apud Czolnik’’ 29 zapisana przez biskupa
wrocławskiego Wawrzyńca (1208-1232) poświadcza istnienie świątyni w tym
okresie. Kościół posiada cechy późnoromańskie, niewielkie zastosowanie cegły,
pełno łukowe przysklepienie otworów , ostrołukowy kamienno-ceglany portal do
prezbiterium, brak przypór pierwotnych. Datę rozpoczęcia budowli kościoła
przypisuje się na rok 1220, chociaż według Jurka najstarsza wzmianka
o uposażeniu parafii pochodzi z 1295 roku a nie z lat 1220-1232 jak uważano do
teraz. Kościół wzniesiony został etapowo od prezbiterium prowadzono
rozbudowę w kierunku zachodnim. W drugiej połowie XV wieku przebudowa
kościoła na styl gotycki zmieniła bryłę i wnętrze świątyni. Zmiany obejmowały
rozbudowę obiektu i założenie sklepień sieciowych 30 . Wielu autorów
rozpisywało się na temat kościoła w Solnikach między innymi z ciekawszych
prac możemy wyróżnić 23-stronnicowe dzieło Ernsta Schumachera
,,Die st. Martins Kirche zu zonig. Hist. u. architekton. geshildert’’ gdzie zawarte
są dzieje budowli od legend o jej złożeniu po XIX wiek. Według niego
fundatorem świątyni był Henryk I Brodaty, wcześniej według legendy na
28 T. Kozaczewski, Wiejskie kościoły parafialne XIII wieku na Śląsku. Miejscowości P-S, Prace
Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, z. 29, Wrocław
1994, s. 23.
29 H. Lutsch, op.cit., s. 101.
30 H. Gołasz, G. Przybyłowicz- Staffa, Kościoły romańskie w Iławie, Brzegu Głogowskim, Świętej
Katarzynie i w Solnikach, Wrocław 1972, s. 55.
15