saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis Jurnali №10, Tebervali 2012
saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis Jurnali №10, Tebervali 2012
saqarTvelos ebraelTa msoflio kongresis Jurnali №10, Tebervali 2012
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> <strong>Jurnali</strong> #10, <strong>Tebervali</strong> <strong>2012</strong>
gabriel da baia mirilaSvilebi<br />
6<br />
4<br />
gabriel mirilaSvili sityviT gamodis evropis<br />
rabinTa da sazogadoebrivi organizaciebis<br />
xelmZRvanelTa parizis konferenciaze<br />
"halixoT amis" ieruSalaimis konferenciis prezidiumSi:<br />
gabriel mirilaSvili, israelis mTavari<br />
rabi iona mecgeri da "halixoT amis" Tavmjdomare<br />
- rabi racon arusi<br />
Salva mardi leqciiT gamodis Tbilisis universitetSi<br />
<strong>saqarTvelos</strong> samecniero elitis winaSe<br />
15<br />
19<br />
diplomi, romliTac<br />
dajildovda g.<br />
mirilaSvmli evropis<br />
rabinTa varSavis<br />
konferenciaze<br />
diploms xels aweren:<br />
rabinTa evropis<br />
sabWos prezidenti<br />
finxas goldSmiti,<br />
rabi – lordi<br />
ionaTan saqsi da<br />
rabi – lordi imanuel<br />
iakuboviCi<br />
Tamar mamisTvalovi intervius iRebs<br />
rafi ginadisgan<br />
22<br />
10<br />
8<br />
igor krutoi umReris Salva mardis<br />
xaxam refaelis saxelobis quCis gaxsna lodSi<br />
4
gabriel mirilaSvili<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong><br />
prezidenti<br />
Zlieri<br />
Cvenma mkiTxvelebma ician, rom, Jurnal „erTobis“<br />
yovel nomerSi me erTgvar angariSgebas vakeTeb<br />
nomridan – nomramde ganvlili periodisas.<br />
bolo periodi imdenad xvaviani aRmoCnda <strong>kongresis</strong><br />
mier Catarebul RonisZiebaTa mixedviT, rom namdvilad<br />
SeuZlebelia maTi aRwera erT statiaSi. Tanac,<br />
ramdenadac vici, am RonisZiebebis erTi nawili metad Tu<br />
naklebad warmodgenilia winamdebare JurnalSi. amitom<br />
me mxolod zogierT maTgans Sevexebi, isic gakvriT da um-<br />
Tavresad, aRvniSnav iseT RonisZiebebs, romlebzec sxva<br />
avtorebs ar dauweriaT.<br />
am mxriv, yvelaze prioritetulad mimaCnia iafoSi „Simon<br />
feresis mSvidobis saxlSi“ erTi dRis ganmavlobaSi<br />
Catarebul RonisZiebaTa seria.<br />
rogorc mogexsenebaT, Cvenma kongresma iTava Simon<br />
feresis samSvidobo fondis mier dawyebuli da saxsrebis<br />
naklebobis gamo SeCerebuli „mSvidobis saxlis“ mSeneblobis<br />
damTavreba. es saxli erT-erTi yvelaze ulamazesi<br />
nageboba da ukeTilSobilesi miznebis Senobaa mTels<br />
axlo aRmosavleTSi. meamayeba, rom mis mSeneblobaSi<br />
mniSvnelovani wvlili miuZRvis Cvens kongress. saerTod,<br />
kongress axlo megobruli urTierToba aqvs saxelmwifos<br />
prezidentis rezidenciasTan, ris gamoc jerovani yuradRebiTa<br />
da dafasebiT sargeblobs qarTveli ebraeloba,<br />
da Cveni Temi namdvilad imsaxurebs amas.<br />
erTi dRis ganmavlobaSi ramdenime <strong>msoflio</strong> mniSvnelobis<br />
RonisZieba Catarda aRniSnul saxlSi Cvens<br />
mier. am mxriv, pirvel rigSi, davasaxeleb mamaCemis – moSe<br />
(miSiko) mirilaSvilis saxelobis darbazis gaxsnas misi<br />
suraTiTa da Sesabamisi warweriT. aq, am darbazSi Simon<br />
feresi gamarTavs xolme gansakuTrebiT mniSvnelovan<br />
Sexvedrebs ucxoeTis saxelmwifoTa meTaurebTan, prestiJuli<br />
saerTaSoriso sazogadoebrivi organizaciebis<br />
xelmZRvanelebTan, proisraelur politikuri partiebis<br />
liderebTan – samSvidobo urTierTobis sakiTxebTan<br />
dakavSirebiT.<br />
imave dRes „mSvidobis saxlis“ centralur auditoriumSi<br />
kongresma Caatara saerTaSoriso samecniero konferencia,<br />
romelzec monawileobdnen israelisa da saz-<br />
RvargareTis saerTaSoriso klasis specialistebi mecnierebis<br />
sxvadasxva sferodan. wakiTxul iqna aTze meti<br />
unikaluri moxseneba mecnierebaTa miRwevebis ukanaskneli<br />
sityvis mixedviT. gaimarTa medicinis dargis cnobili<br />
specialistebis Sexvedra konferenciis monawileebTan<br />
kiTxva-pasuxis saxiT, romlis drosac gacemul iqna pasuxebi<br />
40–mde saintereso SekiTxvaze medicinis da mecnierebis<br />
uaxlesi miRwevebis safuZvelze.<br />
konferenciis msvlelobaSi <strong>kongresis</strong> mier damtkice-<br />
tempebi da<br />
RonisZiebaTa<br />
erToba<br />
3<br />
<strong>kongresis</strong> ambebi<br />
siuxve<br />
bul iqna metad niWieri da warmatebuli axalgazrda,<br />
moskovis saerTaSoriso urTierTobaTa saxelmwifo institutis<br />
ebrauli klubis prezidenti isak ben–eli<br />
(elaSvili) <strong>saqarTvelos</strong> ebraeli axalgazrdobis <strong>msoflio</strong><br />
<strong>kongresis</strong> prezidentad semk-is CarCoebSi. isak benelis<br />
es ambavi cnobili gaxda prezident Simon feresisaTvis,<br />
romelmac guliTadad daloca igi da usurva Semdgomi<br />
winsvla. cotaTi win gavuswreb im dRis movlenebs<br />
da aRvniSnav, rom 25 dekembers moskovSi, „balSaia bronnaiaze“<br />
mdebare salocavSi sazeimo viTarebaSi moewyo<br />
am <strong>kongresis</strong> oficialuri gaxsna, prestiJuli sazogadoebrivi<br />
da religiuri organizaciebis xelmZRvanelTa<br />
monawileobiT, rogorc ruseTidan, iseve sazRvargare-<br />
Tis qveynebidan.<br />
Simon feresis saxlSi im dRes gaimarTa agreTve saqvelmoqmedo<br />
RonisZieba.<br />
...<strong>kongresis</strong> erT–erT mniSvnelovan monapovrad mimaCnia<br />
is, rom parizSi gamarTul evropis rabinTa konferenciaze,<br />
jer erTi, miwveuli iyo, Cveni sakmaod<br />
soliduri delegacia, da meore, da rac mTavaria, kongresma<br />
wamoayena winadadeba rabinTa daxmarebis fondis<br />
Seqmnis aucileblobis Sesaxeb da Cven vTqviT: „rabinebi<br />
materialurad savsebiT uzrunvelyofili unda iyvnen,<br />
raTa mTeli TavianTi dro da energia moaxmaron xalxis<br />
sulierebis amaRlebas, Cven rabinebi gavaZlieroT materialurad,<br />
xolo maT gagvaZlieron sulierad„. sabednierod,<br />
konferenciis yvela monawilem erTxmad dauWira<br />
mxari am winadadebas. sagulisxmo da misasalmebelia,<br />
rom Cvens winadadebas, mraval sxva msurvelTan erTad,<br />
mxari dauWira <strong>msoflio</strong>Si cnobilma oTxma didma saqvelmoqmedo<br />
fondma, maT Soris - volfsonis fondma.. aqve<br />
SevniSnav, rom rabinTa fondSi <strong>kongresis</strong> mier Setanili<br />
wvlilisaTvis rabinTa amaswinandel varSavis konferenciaze<br />
damajildoves evropis rabinTa sabWos sigeliT.<br />
sigels xels aweren evropis rabinTa sabWos prezidenti<br />
rabi finxas goldSmiti, rabini, lordi ionaTan saqsi da<br />
rabini, lordi imanuel iakuboviCi. es, pirvel rigSi,<br />
<strong>kongresis</strong> did damsaxurebad mimaCnia.<br />
kidev ufro grandiozul RonisZiebad unda CaiTvalos<br />
<strong>kongresis</strong> mier winadadebis wamoyeneba imis Sesaxeb, rom<br />
Toris Seswavlis <strong>msoflio</strong> centris filialebi Seiqmnas<br />
<strong>msoflio</strong>s yvela kuTxeSi, raTa Toris madli moefinos<br />
mTel qveynierebas da Torisadmi siyvarulma, Toris<br />
Zalam gaaerTianos sxvadasxva politikur-sazogadoebriv<br />
da sociologiur mimdinareobaTa adamianebi erTiani,<br />
sayovelTaod sasargeblo moqmedebisaTvis, maSinac ki,<br />
roca maT erTi–meoris sawinaaRmdego ideebi gaaCniaT.<br />
Toris Seswavlis <strong>msoflio</strong> centri yvela drois uaRre-
gabriel da baia mirilaSvilebi iubileze<br />
saiubileod gawyobili magidebi stumrebis<br />
miRebamde<br />
sad masStabur da unikalur religiur dawesebulebad<br />
SeiZleba CaiTvalos, yovelgvari gazviadebis gareSe.<br />
aTi aTas xuTas kv. metrze gadaWimuli es Senoba moemsaxureba,<br />
rogorc Torasmowyurebul<br />
mravalaTasian adgilobriv koleqtivs,<br />
iseve israelsa da sazRvargareTis<br />
qveynebSi Seqmnil filialebs–<br />
programebiT, instruqtaJiT<br />
da, saWiroebis SemTxvevaSi, – pedagogiuri<br />
kadrebiTac. aRniSnul centrSi<br />
da mis filialebSi erTmaneTis<br />
gverdiT iswavlian aSqenazebi da<br />
sefaradebi. sxva mraval sikeTesTan<br />
erTad, es momenti kidev ufro<br />
aZlierebs Toris swavlebis centris<br />
ganuzomel mniSvnelobas.<br />
am unikalur centrs sazeimo vi-<br />
TarebaSi miekuTvneba <strong>kongresis</strong><br />
pirveli prezidentis – moSe (miSiko)<br />
mirilaSvilis saxeli da winaswar<br />
giwvevT zeimze - Zvirfaso mkiTxvelebo!<br />
Tavis droze, saTanado mosawvevebsac<br />
miiRebT. vfiqrob, aravin<br />
kadnierebaSi ar CamomarTmevs,<br />
Tu aRvniSnav, rom me SemomTavazes<br />
erToba<br />
4<br />
Toris swavlebis mslflio centris prezidentis posti,<br />
rac uaRresad did pativad mimaCnia, rogorc <strong>kongresis</strong>Tvis,<br />
ise piradad CemTvis. es centri da organizacia „halixoT<br />
am“ erTmaneTisagan ganuyofelia, ufro sworad,<br />
Toris swavlebis centri Seiqmna „halixoT amis~ mier, mis<br />
CarCoebSi. xolo, „halixoT ami“ aris saerTaSoriso mniSvnelobis<br />
sruliad israelis religiuri amuTa (amxanagoba),<br />
udidesi mniSvnelobis organizacia, romelic daarsebul<br />
iqna TviT ovadia iosefis piradi iniciativiTa da<br />
kurTxeviT. misi mTavari daniSnulebaa iudaizmis faseulobaTa<br />
gavrceleba ebraelobaSi. misi mizania - qolelebis<br />
(umaRlesi religiuri saswavleblebis) da Toris swavlebis<br />
sxvadasxva safexuris dawesebulebaTa momravleba,<br />
– religiuri mosamarTlis (daianis) gamocdebis Casabareblad<br />
da sxva miznebisaTvis. „halixoT am“ Sinaarsobrivad<br />
igivea, rac „ebraelobis maradiuloba“. igi aris<br />
metad prestiJuli organizacia, romelic ganixilavs<br />
halaxis ZiriTad kanonebs qveynis yoveldRiuri cxovrebis<br />
mimarTebaSi, da gamoaqvs Tavisi daskvnebi calkeuli,<br />
specifiuri sakiTxebis irgvliv, – didad ganswavluli<br />
Torisa da Talmudis specialistebis naSromebisa da moxsenebebis<br />
safuZvelze. aseTi leqcia-moxsenebebi aTobiT<br />
ikiTxeba „halixoT amis“ yovelwliur konferenciebze,<br />
romlebzec, rogorc wesi, monawileobas Rebuloben mTavrobis<br />
meTauri, prezidenti, iusticiis ministri, Sinagan<br />
saqmeTa ministri, religiebis ministri, premier–ministris<br />
kancelariis warmomadgenlebi, qneseTis wevrebi,<br />
mTavari rabanuTis xelmZRvanelebi, israelis orive mTavari<br />
rabi da a.S. garda amisa, uamravi mosaloci werili<br />
modis konferenciis saxelze saxelmwifo, politikur da<br />
sazogado moRvaweebisagan. yvelaze mTavari mizani „halixoT<br />
amisaTvis“ aris ebrauli samarTlis dacva. didi siamayiT<br />
minda SevniSno, rom semk–s erT–erTi dominanturi<br />
adgili ukavia am organizaciis konferenciebze. bolo<br />
konferenciaze me kongress warmovadgendi, rogorc am<br />
konferenciis sapatio prezidenti;<br />
...ganvagrZobT erToblivi proeqtebis realizacias<br />
sxvadasxva saxelmwifoebis ebraul kongresebTan<br />
erTad. aqtiurad vmonawileobT saratovis salocavis<br />
mSeneblobaSi, buxarlebis salocavis mSeneblobaSi TelavivSi,<br />
ruseTis ebraul kongresTan erTad, ganvaxorcieleT<br />
andartis mSenebloba lubaviCSi, sadac 1941 wels umowyalod<br />
daxoces nacistebma 483 adgilobriv mcxovrebi<br />
ebraeli. amasTan dakavSirebiT, miviReT ruseTis ebrauli<br />
<strong>kongresis</strong> prezidentis iuri<br />
kaneris madlobis werili.<br />
<strong>kongresis</strong> mxardamxar, Cveni<br />
vice-prezidentebi – aqtiuri<br />
Tanamdgomebi – ewevian did qvelmoqmedebas<br />
da mecenatobas. maTi<br />
mxridan xSiria salocavebis aSeneba,<br />
sefer–Torebis SebrZaneba<br />
sxvadasxva salocavSi, gaWirvebulTa<br />
daxmareba, sportsmenebisa<br />
da studentebisaTvis moralur–<br />
materialuri mxardaWera da a.S.<br />
oriode Tvis win, roS–haSana-<br />
Si iseve, rogorc wina wlebSi, 30<br />
aTas adamians gavugzavneT yuTebiT<br />
40 dasaxelebis sxvadasxva<br />
produqti. qalaq aSdodSi yovel<br />
xuTSabaTs gaWirvebuli ojaxebi<br />
Rebuloben SabaTisaTvis saWiro<br />
sursaT-sanovages.<br />
Cvenma axalma vice-prezident
ma daviT golanma Tavis ojaxTan erTad, ori salocavi<br />
aaSena israelSi da seferTorebi SeabrZana salocavebSi.<br />
msurs, me piradadac movuloco mas <strong>kongresis</strong> vice-prezidentad<br />
arCeva da vusurvo janmrTeloba, ojaxuri bedniereba<br />
da saqmeSi warmateba.<br />
…grZeldeba Seunelebeli zrunva Cvens axalgazrdebze,<br />
maTs ganaTlebaze, fizikur janmrTelobaze. regularulad<br />
vajildovebT xelmokle ojaxebidan gamosul studentebs<br />
erTjeradi stipendiiT. cota xnis winaT 70 students<br />
gadaveciT aseTi stipendia. swavlaSi CamorCenili<br />
moswavleebisaTvis vqiraobT repetitorebs. <strong>kongresis</strong><br />
arsebobis periodSi 1.5 milioni Sekeli gaviReT sportis<br />
wasaxaliseblad da amas sasurveli Sedegebic aqvs: Cveni<br />
sportsmenebi saukeTeso Sedegebs aRweven, gansakuTrebiT<br />
ZiudoSi, karatesa da curvaSi. sul axlaxan, erTi kviris<br />
win, TbilisSi gamarTul <strong>msoflio</strong> Tasis gaTamaSebaze,<br />
cnobili mwvrTnelis- ramaz mamisTvalovis mier wayvanil<br />
ZiudoistTa eqvskaciani delegaciidan – orma vercxlisa<br />
da brinjaos medlebi moipova. imave periodSi aseve<br />
cnobili mwvrTnelis – gabi mixelaSvilis karatistebma<br />
ubrwyinvalesi warmateba moipoves avstriaSi gaemarTul<br />
<strong>msoflio</strong> Sejibrebaze. qalaq aSkelonSi 80 sportsmeni<br />
SemoviyvaneT amas winaT Cveni meurveobis qveS.<br />
ganvagrZobT ukve damyarebul kontaqtebs da axal<br />
urTierTobebsac vamyarebT israelisa da <strong>msoflio</strong>s sxvadasxva<br />
qveynis politikur liderebTan. gansakuTrebiT<br />
miviswrafviT iqiTken, rom kidev ufro gavafarTovoT da<br />
gavaRrmavoT megobruli, ormxriv sasargeblo kavSiri<br />
<strong>saqarTvelos</strong>Tan. amis mkafio dadasturebaa ieruSalaim-<br />
Si, <strong>kongresis</strong> iniciativiT gamarTuli 10.000-kaciani megobrobis<br />
koncerti, orive qveynis meTaurTa milocviTa<br />
da saukeTeso musikaluri Zalebis monawileobiT.<br />
saTqmeli kidev bevri maqvs, magram jerjerobiT es<br />
vikmaroT.<br />
SeniSvna: roca b-nma gabrielma wera daamTavra da<br />
statias gadavxede, maSinve vuTxari: Simon feresis `mSvidobis<br />
saxlSi~ Catarebuli RonisZiebebidan Tqven, albaT,<br />
gangeb gamotoveT Tqveni iubile, romelic im dRis<br />
globalur RonisZiebebs daemTxva, da romelic raRac<br />
fantastikuri, ekzotikuri silamaziTa da SinaarsiT<br />
Catarda `mSvidobis saxlis~ ezoSi, Ria cis qveS, lurjad<br />
molivlive zRvis napirze, <strong>msoflio</strong>Si cnobili momRerlebisa<br />
da saestrado koleqtivebis monawileobiT.<br />
iubilemde da mis Semdegac imdeni mosaloci miiReT,<br />
erToba<br />
5<br />
moSe (miSiko) mirilaSvilis saxelobis darbazis<br />
gaxsna Simon feresis mSvidobis saxlSi iafoSi. marjvena<br />
mxridan meoTxe zis prezident Simon feresis<br />
qaliSvili - enaTmecnieri cvia valdeni<br />
semk-is delegacia "nobelis limudze".<br />
marcxnidan: m. bronfmani, g. mirilaSvili,<br />
d. baazovi, j. ajiaSvili<br />
aleqsandre maSkeviCi, gabriel mirilaSvili da<br />
israelis mTavari rabi iona mecgeri<br />
rom maTs gamosaqveyneblad, albaT, <strong>Jurnali</strong>s ramdenime<br />
nomeri dagvWirdeboda. Tu apirebT maTi avtorebisaTvis<br />
madlobis gadaxdas oficialurad?<br />
b–nma gabrielma mxolod erTi sityviT gvipasuxa:<br />
– rasakvirvelia! – da ganagrZo wera:<br />
uRrmes madlobas movaxseneb israelisa da sazRvargareTis qveynebis<br />
saxelmwifoTa meTaurebs, mTavrobaTa xelmZRvanelebs, parlamentTa<br />
Tavmjdomareebs, eqsprezidentebsa da eqspremierebs, ministrebs, politikur<br />
liderebs, qalaqebis merebs, <strong>msoflio</strong>, saerTaSoriso, saxelmwifoebrivi<br />
da adgilobrivi sazogadoebrivi organizaciebis xelmZ-<br />
Rvanelebs, literaturis, mecnierebis, xelovnebisa da kulturis moRvaweebs,<br />
omis gmirebsa da veteranebs, calkeul pirovnebebs, – Cemi 50 wlis<br />
iubiles molocvisa da keTili survilebisaTvis.<br />
pativiscemiT<br />
g. mirilaSvili
sikeTisaTvis mardze mardi<br />
Salva mardi leqciiT gamodis Tbilisis<br />
universitetSi <strong>saqarTvelos</strong> samecniero<br />
elitis winaSe<br />
winamdebare narkvevi quTaisidan<br />
gamogvigzavna profesor Salva<br />
mardis siyrmis megobarma, cnobilma<br />
<strong>Jurnali</strong>stma, <strong>saqarTvelos</strong><br />
ministrTa sabWos saxelmwifo premiis<br />
laureatma, <strong>saqarTvelos</strong> televiziis<br />
wlis saukeTeso gadacemaTa<br />
konkursebis mravalgzis laureatma<br />
aleqsandre (aleko) Sengeliam.<br />
***<br />
quTaisi. gogebaSvilis quCis 22–e<br />
saxli.<br />
es aris misamarTi axali, amasTan<br />
erTob saintereso muzeumisa, romlis<br />
saxelwodebaa „mardis samedicino<br />
centri.<br />
igi ioseb da sonia mardaxiaSvilebis<br />
5–Sviliani ojaxis nafuZvarze<br />
2010 wlis 21 noembers daarsda<br />
niWieri xelmZRvanelis, qalbaton<br />
gabriel mirilaSvili da iuri kaneri<br />
Tbilisis onkologiis institutis prezidenti<br />
revaz gagua da profesorebi<br />
raibul Todua da givi wiwuaSvili<br />
pozireben Salva mardisTan <strong>saqarTvelos</strong><br />
oqros medliT misi dajildoebis<br />
win<br />
Salva mardi<br />
sofio baZgaraZisa da misi koleqtivis<br />
uaRresad didi ZalisxmeviT.<br />
im dauviwyari dRis mTavari<br />
devizi iyo: „Cven yvelani Cveni bavSvobidan<br />
movdivarT da yvela Cvengans<br />
maRali profesionalizmisadmi<br />
siyvaruli gvaerTianebs~.<br />
arc es devizia SemTxveviTi da arc<br />
is, im dRes piradad Tu internetis<br />
saSualebiT rogorc saqarTveloSi,<br />
ise sazRvargareT moRvawe ufrosi<br />
Taobis is quTaiseli medikosebi<br />
asaubres, romlebic adamianTa janmrTelobis<br />
sadarajoze dResac erTgulad<br />
dganan, maT Soris aleqsandre<br />
beTaneli, naTela berekaSvili,<br />
oTar leoniZe da bevri sxva.<br />
sazeimo ceremonialsa da interviueris<br />
rols ostaturad waruZ-<br />
Rva Salva mardis umcrosi kolega,<br />
cnobili paTanatomi, medicinis<br />
mecnierebaTa doqtori, qalbatoni<br />
maguli CxobaZe.<br />
***<br />
ratom gaixsna es centri?<br />
amasTan dakavSirebiT kalami wiaRsvlisaken<br />
gamirbis.<br />
Cems win Zevs gazeTis „sarkmeli<br />
saqarvelosi~ 2008 wlis martis nomeri.<br />
mis mowinave statiaSi vkiTxulobT:<br />
„nostradamusma iwinaswarmetyvela,<br />
rom XXI saukuneSi kacobrioba<br />
ganadgurdeba kanis kibosgan, magram,<br />
rogorc Cans,Secdao”.<br />
cnobili <strong>Jurnali</strong>stis tatiana<br />
iurkovas am varauds Turme sastikad<br />
ganurisxebia organizacia<br />
„nostradamusis megobrebi”, romlebic,<br />
rogorc mTavar redaqtors,<br />
ise statiis avtorsa da mis gmirs<br />
– „saukunis erT–erT yvelaze gamo-<br />
Cenil medikossa da farmacevts, baton<br />
Salva mards daemuqrnen, rom<br />
Tu didi winamorbedis Seurawyofis<br />
gamo bodiSs dauyovnebliv ar moixdidnen,<br />
mis „memkvidreebTan~ eqnebodaT<br />
saqme~.<br />
am muqaris Semdeg 7 weliwadi<br />
gavida da radgan, sabednierod, yvela<br />
cocxali da saRsalamaTia, imeds<br />
vitovebT, rom arc Cvenze SurisZiebisaTvis<br />
moiklavs vinme Tavs, Tu<br />
visargeblebT ucxoeli kolegis Tavaziani<br />
TanxmobiT, raTa misi narkvevi<br />
ucvlelad, amasTan dedaenaze gad-<br />
erToba<br />
6<br />
movbeWdoT”– vwerdiT batoni Salvas<br />
sami yrmobisdroindeli megobari<br />
– profesori nodar valiaSvili,<br />
saxelganTqmuli meRvine jemal<br />
axvlediani da am striqonebis avtori,<br />
Tanac iqve ganvmartavdiT, ratom<br />
vaqveynebdiT statias –„avicena nostradamusis<br />
winaaRmdeg~ dabeWvdidan<br />
7 wlis Semdeg, Tanac saxeldobr<br />
martSi.<br />
ratom da imitom, rom akademikos<br />
Salva mardisaTvis, romelic Cveni<br />
gazeTis sazRvargareTeli mTavari<br />
redaqtoria, 2008 wlis 14 marti saiubileo<br />
iyo.<br />
„marTalia, 75 wlisTavi Cveni<br />
siyrmis megobrisaTvis mxolod cxovrebis<br />
SuadRea, (rameTu ebrauli<br />
dRegrZeloba 120 welze naklebis<br />
uflebas ar iZleva), magram milocvas<br />
win mainc araferi udgas da<br />
meuRlesTan – qalbaton rozmarTan<br />
da SvilmonagarTan erTad bednierebasa<br />
da axal SemoqmedebiT warmatebebs<br />
vusurvebT~. – vwerdiT da ganvagrZobdiT:<br />
„vsvamT Sens sadRegrZelos, Cveno<br />
Salva, im RviniT, romelic erT–er-<br />
Ti Cvenganis Seqmnilia da mis saxels<br />
atarebs – „jemalauria~.<br />
es sityvebi maxsendeboda im<br />
wuTebSi, roca Salva mardis samedicino<br />
centris dalocvisaTvis pirvelad<br />
aWrialda didi xnis winaT<br />
gamoketili marnis karebi da didebuli<br />
saqmis Taosnis, qalbaton<br />
sofios mamam aleko mardaxiaSvilis<br />
qeifis eSxi Seaxsena.<br />
***<br />
da aq kidev erTi wiaRsvla.<br />
1993 wlis agvistos bolos Sveicariidan<br />
dabrunebuli batoni<br />
aleqsandre CikvaiZem momiyva.<br />
– bazelsa da montanaSi, sakuTar<br />
mamulSi qarTveli diplomatebi<br />
saocari stumarTmoyvareobiT migviRo<br />
Senma siyrmis megobarma Salvam.<br />
mis mier gawyobili sufris naxvisa<br />
da stumrebis gacnobis Semdeg<br />
iseTi STabeWdileba damrCa, rom<br />
yvelaferSi majoba.erTaderTi, rac<br />
movaxerxe, es iyo, rom rogorRac<br />
WadrakSi vZlie.<br />
sxvaTa Soris im periodSi batoni<br />
aleqsandre, romelic yovelTvis<br />
erT–erT Zlier moWadraked iTvle
oda, <strong>saqarTvelos</strong> Wadrakis federacias<br />
prezidentobda.<br />
***<br />
friad STambeWdavi gamodga<br />
wlevandeli martis 17, roca misi<br />
saxelobis centrSi Salva mardis<br />
monawileobiT medicinis aqtualuri<br />
problemebisadmi miZRvnili didi<br />
konferencia gaimarTa.<br />
konferencias eswrebodnen da sityviT<br />
gamovidnen rogorc ufrosi<br />
Taobis, ise axalgazrdobis warmomadgenlebi,<br />
maT Soris cnobili<br />
medikosebi profesori mzia wereTeli,<br />
medicinis mecnierebaTa doqtori<br />
maguli CxobaZe, Salva mardis<br />
megobris, otolaringolog revaz<br />
ZiZiguris vaJi, Tavadac otolaringologi<br />
da fotoxelovani Temur<br />
ZiZiguri, profesional qalTa asociacia<br />
„asi qarTveli qalis„ prezidenti,<br />
<strong>Jurnali</strong>sti nanuli Wav-<br />
WavaZe, medicinis mecnierebaTa doqtori,<br />
profesori givi wiwuaSvili,<br />
medikosi daviT baluaSvili da sxvebi.<br />
maT Soris Tavad Salva mardic,<br />
romelmac Sexvedris monawileebi<br />
samaxsovro suvenirebiT da wignebiT<br />
daasaCuqra. amasTan gaixsena Tavisi<br />
cxovrebisa da moRvaweobis bevri<br />
saintereso detali, maT Soris isic,<br />
Tu rogor gavxade SveicariaSi mcxovreb<br />
qarTvl milionerad, rodesac<br />
gazeT „quTaisSi” gamoqveynebuli<br />
misi statiis honorariT milioni<br />
kuponi vaaxle.<br />
***<br />
da isev wiaRsvla zemoT xsen-<br />
Salva babua da misi SviliSvilebi<br />
ebuli im devizidan gamomdinare,<br />
romelic profesiis siyvarulsa da<br />
Cvens bavSvobas ukavSirdeba.<br />
–sad daibade, saidn modixaro? –<br />
mayurebelma erT–erTi satelevizio<br />
gamosvlisas hkiTxa Salva mardis<br />
uaxloes megobarsa da iumorSi mas-<br />
Tan SeTamamebul vaJa Wyonias.<br />
–saidan da samSobiaro saxlidano!<br />
– iyo misi pasuxi.<br />
es sityvebi iman Segvaxsena, Tu<br />
ratom gaxda Salva medikosi, Tanac<br />
gamorCeulad Zlieri profesionali.<br />
–unda vTqva, rom me fantastikurad<br />
miyvarda deda, – wers igi Tavis<br />
avtobiografiul krebulSi „cxovreba<br />
sicilsa da cremlebs Soris”<br />
– da imis miuxedavad, rom quTaisis<br />
vaJTa pirveli skola warCinebiT davamTavre<br />
da vocnebobdi, davuflebodi<br />
birTvul fizikas (im wlebSi<br />
es profesia Zalze moduri iyo), gadavwyvite,<br />
gavmxdariyavi eqimi da<br />
avadmyofi deda momerCina. Tumca<br />
mis avadmyofobaze rom gamemarjva,<br />
saWiro iyo vyofiliyavi ara marto<br />
ubralo, aramed saukeTeso eqimi.<br />
aman ganapiroba Cemi gadawyvetileba,<br />
Sevsuliyavi yvelaze prestiJul<br />
institutSi, romelic amJamad ruse-<br />
Tis samedicino akademiaa“.<br />
samwuxarod, Svilma ver umkurnala<br />
dedas, qalbatoni sonia im dros<br />
daiRupa, roca misi vaJi institutSi<br />
ki Cairicxa, magram pirveli leqcia<br />
jer kidev ar hqonda mosmenili.<br />
***<br />
–roca umZimesi daavadebiT dasneulebuli<br />
romelime qali Cemi xeliT<br />
ganikurneba, Tvalwin dedis<br />
saxe midgaso. – gamomityda erTxel<br />
Cemi yrmobis megobari.<br />
me kargad maxsovs deida sonia da<br />
is mSobliuri siTbo, romliTac Salvas<br />
Tanatol patarebs Tavi Segvayvara.<br />
amitom yovelTvis mowiwebiT<br />
vixseneb mis saxels, radgan swored<br />
misma naTelma gaxada Salva mardaxiaSvili<br />
imad, rac dRes aris– sikeTisaTvis<br />
yovelTvis mardze mardad.<br />
da vxedav im saxls, romelsac<br />
„mardis samedicino centri“ hqvia,<br />
iseTs, rogorzec Salva yovelTvis<br />
ocnebobda – kacobriobis usaSinlesi<br />
senis– kibos winaaRmdeg misi<br />
moZRvrebiT ganswavlul medikosTa<br />
mZlavr kerad.<br />
aleqsandre Sengelia<br />
Cven kongresSi SevxvdiT Sveicariidan<br />
Camosul baton Salvas da<br />
narkvevis xelnaweri rom waikiTxa,<br />
gviTxra: aq aRniSnuli samedicino<br />
centri robaqiZis saxelobis Tbilisis<br />
universitetis samedicino<br />
erToba<br />
7<br />
Salva mardi da ala pugaCova<br />
fakultetis filialia, sadac kvalifikacias<br />
imaRleben axalgazrda eqimebi,<br />
agreTve saSualo da ufrosi<br />
Taobis specialistebi. iq regularulad<br />
kiTxuloben leqciebs medicinis<br />
sferos saukeTeso specialistebi,<br />
romelTa Sorisaa TqvenTvis cnobili<br />
profesori givi wiwuaSvili.<br />
b-n Salvas mosaubreTa Soris iyo<br />
<strong>kongresis</strong> erT-erTi, SedarebiT, axali<br />
rozmari mReris sulikos plaCido<br />
domingosTan erTad<br />
da Tanac axalgazrda Tanam-<br />
Sromeli, romelic axlos ar icnobda<br />
am did mecnier-medikoss da Cumad<br />
mTxova momeTxro rame mis Sesaxeb.<br />
Salva mardi, profesor iuval neeman-<br />
Tan erTad, Tavis kabinetSi
igor krutoi umReris Salva mardis<br />
rakiRa sxvebi am dros yavas miirTmevdnen,<br />
me dro vixelTe da mokled<br />
vuambe:<br />
„es adamiani aris kaci-legenda,<br />
cocxali legenda, romlis saxeli<br />
metismetad Zalumad da tkbilxmovanad<br />
JRers Cveni planetis yvela<br />
mxareSi; kaci, romelic bednierebasa<br />
da sixaruls aniWebs Tavis pacientebs,<br />
nugeSsa scems unugeSos, acilebs<br />
ukurnebel sens da kvlavdabrunebuli<br />
janmrTelobis bednierebas<br />
ganacdevinebs. kaci, romelsac<br />
weliwadSi zogjer orjer uxdeba<br />
dedamiwis sferos garSemovla saer-<br />
TaSoriso simpoziumebsa da konferenciebSi<br />
monawileobis misaRebad,<br />
Tu misi preparatebiT dainteresebuli<br />
firmebis xelmZRvanelobasTan<br />
Sesaxvedrad. es aris kaci, romlis<br />
saxeli aRniSnulia ormocamde<br />
saxeobis samedicino preparatis<br />
<strong>kongresis</strong> TanaTavmjdomare<br />
Salva mardi (mardaxiaSvili)<br />
da vice-prezidenti iosef<br />
(ioska) mamisTvalovi<br />
saiubileo saCuqrebs<br />
gadascemen <strong>kongresis</strong><br />
prezidents –<br />
gabriel mirilaSvils<br />
eTiketebze, romlis gamogonebebi<br />
da aRmoCenebi medicinasa da kosmetikaSi<br />
<strong>msoflio</strong> presis yuradRebis<br />
centrSia. mis Sesaxeb tomebi daiwereba.<br />
manamde ki TviTon SesTavaza<br />
mkiTxvels aTamde iSviaTi Rirebulebis<br />
wigni da saqveynod gaiTqva<br />
saxeli mwerlobaSic. bolo dros<br />
mis mier, meuRle rozmarTan erTad,<br />
dawerili Rrma filosofiuri xasiaTis<br />
didformatiani wigni „Мир<br />
разума и страсти...“ imdenad yovlismomcveli<br />
da fasdaudebeli SemecnebiTi<br />
Rirebulebisaa, rom marto<br />
am unikaluri nawarmoebis Seqmnac<br />
ki sakmarisi iqeboda rom avtorTa<br />
saxelebi samudamod Caweriliyo istoriaSi.<br />
Tu imasac davumateb, rom<br />
batoni Salva SesaniSnavad xatavs,<br />
ar SeiZleba mowiwebuli Tayvaniscema<br />
ar igrZno im adamianis winaSe,<br />
romelic erTi Cveulebrivi ebrauli<br />
tradiciuli ojaxidan gamosuli<br />
quTaiseli Wabukidan saerTaSoriso<br />
donis mecnierebamde amaRlda medicinis<br />
dargSi. mas piradad icnoben<br />
da afaseben uamrav saxelmwifoTa xelmZRvanelebi,<br />
Zlierni ama qveynisa.<br />
da, miuxedavad yovelive amisa. Salva<br />
mardisTvis ucxoa qedmaRloba<br />
da mediduroba. igi yvelgan da yovelTvis<br />
gamoirCeva didsulovnebiT,<br />
sisadaviTa da TavmdablobiT, keTili<br />
da WkuagamWriaxi adamianis iumoriT“.<br />
warmoidgineT, rogori iyo<br />
Cemi Tanamosaubris sixaruli, roca<br />
iqve aRmoCnda, rom is da Salva naTesavebi<br />
yofilan, da Tanac arc Tu ise<br />
Soreuli...<br />
erToba<br />
8<br />
... me da Salva martoni rom davr-<br />
CiT kongresSi, megobrulad vuTxari:<br />
– Salva, didi xania mindoda mekiTxa<br />
SenTvis: am qveyanaze arsebuli<br />
jildoebidan da statusebidan ukve<br />
yvelaferi miiRe, garda nobelis<br />
premiis laureatobisa, arasdros<br />
giocnebia „nobelze“?<br />
–arasdros! SeiZleba ar damijero,<br />
magram TavisiTac rom SemomTavazon<br />
Sveciis samefo karidan,<br />
uars vityodi da, ai, ratom: nobelma<br />
gamoigona xalxis gamanadgurebeli<br />
feTqebadi nivTiereba, romelmac kacobriobis<br />
mesamedze meti gawyvita.<br />
me ki dRe da Rame xalxis gadasarCeni<br />
preparatebis miRebaze vmuSaob...<br />
Cven radikalurad urTierTsawinaaRmdego<br />
misiiT movevlineT am<br />
qveyanas. garda amisa, me pativs ar<br />
vcem im jildos, romelic <strong>msoflio</strong>s<br />
#1 terorists – iaser arafats gadasces,<br />
Tanac visTan erTad?! – <strong>msoflio</strong>Si<br />
yvelaze mSvidobismoyvare<br />
qveynis mSvidobiani orientaciis<br />
mqone premier–ministrTan – icxak<br />
rabinTan erTad! nobelis premias<br />
me mirCevnia Cems mier, ukurnebeli<br />
senisagan gankurnebuli erTi adamianis<br />
„madlobac“ ki, aTasebze da aTiaTasebze<br />
rom aRaraferi vTqva!<br />
– ra gaqvs uaxloes gegmebSi?<br />
– minda sabolood davamarcxo kacobriobis<br />
saSineli mteri – kibo.<br />
– RmerTma xeli mogimarTos!<br />
T. m.
kongressac miuZRvis sakmao wvlili<br />
dekembris dasawyisSi, prezident saakaSvilis mier Sewyalebis Sedegad Tbilisis cixidan gaaTavisufles israeli<br />
biznesmenebi roni fuqsi da zeev frenkeli, romlebic dakavebul iqnen 2010 wlis oqtomberSi <strong>saqarTvelos</strong> finansTa<br />
ministris moadgilis avTandil xaraZis mosyidvis mcdelobis braldebiT da misjili hqondaT xangrZlivi patimroba.<br />
yvelam icis, Tu ra did Zalisxmevas mimarTavdnen maTi gaTavisuflebisaTvis umaRlesi rangis saxelmwifo da<br />
politikuri moRvaweebi. magram mxolod viwro wreebSi ician, rom am didebuli saqmis warmatebiT dagvirgvinebaSi<br />
sakmao wvlili Seitana <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresma. da es imitom, rom kongresi moqmedebda uxmaurod,<br />
yovelgvari afiSirebisa da <strong>saqarTvelos</strong> xelisuflebaze usiamovno dawolis gareSe. mas swamda, rom saqarTvelo<br />
mainc gaaTavisuflebda Cvens biznesmenebs da rac ufro naklebi iqneboda zewola, miT ufro daCqardeboda<br />
sasurveli Sedegi. fuqsisa da frenkelis gaTavisuflebamde, <strong>kongresis</strong> prezidentis saxelze movida werili prezident<br />
Simon feresis rezidenciidan israelis saxelmwifo RerbiT. gTavazobT am werilis qarTul Targmans:<br />
„<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> prezidents<br />
baton gabriel mirilaSvils,<br />
Zvirfaso batono mirilaSvilo,<br />
prezidenti Simon feresi madlobas gixdiT batoni roni fuqsisa da batoni zeev frenkelis Taobaze Tqveni<br />
saqmianobis ganaxlebisaTvis, romelsac warmarTavT saqarTveloSi.<br />
Tqveni Zalisxmeva maTi gaTavisuflebisaTvis da cixeSi ukeTesi pirobebis Seqmnis garantirebisaTvis, umaRlesad<br />
aris dafasebuli. vimedovnebT, rom es iniciativebi sasurvel nayofs gamoiRebs da isini Zalian male<br />
SeuerTdebian TavianT ojaxebs.”<br />
saukeTeso survilebiT,<br />
nadav Tamiri –<br />
prezidentis politikuri mrCeveli<br />
erToba<br />
9
Cveni interviu<br />
rafi ginadi<br />
Tamari _ pirvel rigSi gmadlobT, rom damTanxmdiT<br />
interviuze.<br />
r. ginadi: _ simarTle rom giTxra, es aris uiSviaTesi<br />
SemTxveva, roca interviuze davTanxmdi vinmes.<br />
Tamari - gmadlobT. amaSi albaT imanac iTamaSa<br />
roli, rom me <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>kongresis</strong> warmomadgeneli<br />
var. gamigonia, mamaTqveni saqarTveloSi<br />
daibada.<br />
r. ginadi: - Cemi bebia da babua daibadnen saqarTveloSi,<br />
xolo me-19 saukunis miwurulSi israelSi<br />
amovidnen. isini pirveli gurjebTagani iyvnen ieruSalaimSi.<br />
bebia diasaxlisi iyo, babua fulis gadacvlaze<br />
muSaobda. 1917 wels, ruseTis revoluciis dros,<br />
igi gakotrda da xelcarieli darCa. mas komunistebisa<br />
ar sjeroda da mefisdroindeli fuli iyida mTeli Ce-<br />
modnebiT, romelic male mimoqcevidan gamovida. sxvaTa<br />
Soris, me maqvs im banknotebis nawili. babuas Svidi<br />
Svili hyavda. maT Soris erT-erTi mamaCemi iyo. me rom<br />
gavCndi, babua da bebia cocxlebi aRar iyvnen. dedaCemi<br />
warmoSobiT germaneli ebraeli iyo. aRzrdis sakiTxSi<br />
igi iyo dominanturi ojaxSi, mamaCemisgan erTi sityvac<br />
ar gamigonia qarTulad, SeiZleba icoda magram ar<br />
laparakobda. samzareuloc germanuli gvqonda. aravi-<br />
Tari kavSiri ar mqonda qarTul sazogadoebasTan.<br />
Tamari _ rodis gagiCndaT interesi Tqveni warmomavlobis<br />
mimarT, <strong>saqarTvelos</strong> mimarT?<br />
r. ginadi: - Cemi pirveli kavSiri <strong>saqarTvelos</strong>Tan<br />
damyarda am ramdenime wlis winaT. CemTan movida laSa<br />
Jvania, roca is <strong>saqarTvelos</strong> elCi iyo, xolo me - gazeT<br />
`iedioT axronoTis~ redaqtori. miTxra: Sen warmo-<br />
SobiT saqarTvelodan xar da miSa saakaSvili giwvevs<br />
saeqskursiod fesvebis mosanaxuleblado. marTlac<br />
wavedi 3-dRiani vizitiT, CasvlisTanave orsaaTiani<br />
saubari mqonda saakaSvilTan. mere, masTan erTad davaTvaliere<br />
ramdenime adgili. sadac mivdiodi, yvelgan<br />
satelevizio jgufi Tan damdevda da mere gavige,<br />
rom Cems yovel nabijs televiziiT gadascemdnen. bevrs<br />
ecadnen, magram ver miagnes Cemi winaprebis kvals, ja-<br />
erToba<br />
10<br />
gvesaubreba<br />
Jurnal `erTobas~ mTavari redaqtori Tamar mamisTvalovi amas winaT Sexvda da esaubra satelevizio<br />
Jurnal `qolbotekis~ xelmZRvanels rafi ginads (janaSvils).<br />
gTavazobT am saubris qarTul Targmans.<br />
naSvilebi Turme bevrni yofilan saqarTveloSi. mesame<br />
dRes didi banketi gamimarTes, saakaSvilma gadmomca<br />
<strong>saqarTvelos</strong> pasporti da piradobis mowmoba. es iyo<br />
2006 wels. me erT-erTi pirveli var, visac ormagi moqalaqeoba<br />
aqvs. me 2004 welSi miviRe <strong>saqarTvelos</strong> sapatio<br />
moqalaqis wodeba. sxvaTa Soris, iq gavecani<br />
qarTul saWmelsac, romelic Zalian bevrad jobia germanel<br />
<strong>ebraelTa</strong> samzareulos. imis Semdeg ramdenjerme<br />
viyavi saqarTveloSi. damyarda kargi urTierToba<br />
Cemsa da saakaSvils Soris. unda vTqva, rom igi dasavluri<br />
yaidis moRvawea. horvardis universiteti aqvs<br />
damTavrebuli. Zalian momewona, Tumca amas ver vityvi<br />
ruseTis mimarT mis poziciaze.<br />
Tamari - saqarTveloSi, mTavrobis warmomadgenlebis<br />
garda, albaT, SexvdebodiT rigiT adamianebsac,<br />
rogorc qristianebs, ise ebraelebs. ram miipyro Tqveni<br />
yuradReba, ra mogewonaT, ra ar mogewonaT? ram dagainteresaT?<br />
r.ginadi: pirveli STabeWdileba is iyo, rom iqauri<br />
adamianebi arian Tavmdablebi, gulTbilebi, keTilebi.<br />
televiziis meSveobiT Zalian bevrma gamicno. erTi sityviT,<br />
pirvel rigSi adamianebi momewona. meore, ramac<br />
momxibla,<br />
es aris qarTuli saWmelebi. davyavdiT sxvadasxva<br />
restornebSi. pirvelad vWame xaWapuri da xinkali /am<br />
or sityvas qarTulad ambobs, T. m./. kidev erTi ram, rac<br />
Zalian momewona - esaa qarTuli musika. saqarTveloSi<br />
yvela momReralia da yvela mReris. erTxel laSam Tavisi<br />
oTxi amxanagi momiyvana da oTx xmaze mRerodnen profesionalebiviT.<br />
garda amisa, saqarTveloSi araCveulebrivi<br />
bunebaa.<br />
Tamari _ israelSi Tu icnobT saqarTvelodan amosulebs?<br />
r. ginadi: - Zalian naklebad.<br />
Tamari -’<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresi,<br />
romlis warmomadgenelic var amJamad TqvenTan, Zalian<br />
bevr mniSvnelovan da sasikeTo saqmes akeTebs ara marto<br />
Cveni TemisTvis, aramed israelis qveynisTvis da<br />
saerTod ebraelobisTvis, magaliTad: kongresma, misi<br />
prezidentis gabriel mirilaSvilis xelmZRvanelobiT,<br />
israelis saxelmwifos meTauris kancelariasTan<br />
SeTanxmebiT, Tavis ^Tavze aiRo Simon feresis saqvelmoqmedo<br />
fondis mier dawyebuli `feresis mSvidobis<br />
centris~ mSeneblobis damTavreba iafoSi; Tel-avivis<br />
centrSi, baalei hamelaxas quCaze rekonstruqcia gauke-<br />
Ta /faqtiurad xelaxla aaSena/ TiTqmis erTi saukunis<br />
winaT agebul orsarTulian Senobas, romelic dangrevis<br />
piras iyo misuli; didi Tanxa gadauricxa israelis<br />
Tavdacvis armias. da ase Semdeg da ase Semdeg. me mgonia,<br />
rom <strong>kongresis</strong> aseTi moRvaweobiT SeuZlia iamayos yvelam,<br />
visi fesvebic saqarTvelodan modis. Tqven meTanxmebiT?<br />
r. ginadi: diax, me mivesalmebi israelis qveynisa da<br />
ebraeli xalxis, misi memkvidreobis dacvis sasargeblod<br />
warmarTul RonisZiebebs.<br />
Tamari - b-no rafi, ager ukve aTeuli wlebia, Tqven<br />
migyavT israelis televiziis yvelaze popularuli,<br />
yvelaze warmatebuli da maRalreitingiani programa<br />
`qolboteki~. me darwmunebuli var, rom Tqveni maRali
profesiulobis garda, am warmatebaSi didi wona aqvs<br />
Tqvens pirovnebas _ garegnul da pirovnul monacemebs.<br />
`qolboteki~ es aris, pirvel rigSi, rafi ginadi. me ver<br />
davijereb, Tqvens magier, sxva vinme rom ijdes studia-<br />
Si Tqvens savarZelSi da aseTi gavlena hqondes mayurebelze,<br />
magram, garda amisa, aris TqvenSi kidev raRac,<br />
riTac ekranze gamoCenisTanave simpaTiasa da ndobas imsaxurebT.<br />
ra aris es `raRac,~ ra aris Tqveni Tilisma?<br />
r. ginadi: - geTanxmebiT, rom qolboteki gaigivebulia,<br />
identificirebulia CemTan. magram `qolboteki~<br />
marto me ara var. esaa mTeli ambebi, kvleva-Zieba, faruli<br />
gadamRebebi, da rasac `qolboteki~-sTvis didi<br />
warmateba aqvs, es aris is faqti, rom arasodes `qolboteks~<br />
Cavardna ar hqonia gamoZiebaSi. 31 welia me mas<br />
gadavcem da arasdros ar damWirvebia bodiSis moxda.<br />
arasdros ar mousmeniaT Cemgan: `bodiSi, SevcdiT, Segvacdines...~<br />
ai, es aZlevs `qolboteks~ ndobas. me vici<br />
rom mayurebels uyvars `qolbotekis~ wamyvani, me ar<br />
uarvyof, rom maqvs Cemi piradi wvlili warmatebaSi,<br />
magram me yvelaferi ara var. aq mTavaria is monaTxrobi,<br />
rasac mayurebels vawvdiT; amis moZieba, faruli gadam-<br />
RebebiT sargebloba, moZiebulis damontaJeba, dawera,<br />
_ yvelaferi es mZime samuSaoa. bolo sityva ki Cemia. es<br />
monaTxrobebi qmnian `qolmoteks~ da ara rafi ginadi.<br />
Tamari _ me odnavi eWvic ki ar mepareba, rom rasac<br />
akeTebT, keTdeba samarTlianobis gulisTvis, sazogadoebis<br />
sasargeblod, magram mainc minda mogmarToT<br />
erTi SekiTxviT, Tundac ucnaurad mogeCvenoT igi:<br />
ras gaZlevT Tqven piradad imis SegrZneba, rom erTi<br />
satelevizio gadacemiT anadgurebT adamians, bizness,<br />
mTel firmas, es Tqven siZlieres gmatebT? yovlisSem-<br />
Zled gagrZnobinebT Tqvens Tavs? an mxolod kmayofilebas<br />
ganicdiT imis gamo, rom xalxs icavT uaryofiTi elementebisagan?<br />
nuTu arasodes gangicdiaT sinanulis<br />
an sibralulis grZnoba?<br />
r. ginadi: - pirvel rigSi, me vmuSaob meore arxis<br />
qselTan dadebuli kontraqtiT da unda mivawodo kargi<br />
satelevizio programa, maRali reitingi da satelevizio<br />
Sou. imis gamo rom es Sou warmatebulia da `qolboteki~<br />
iqca<br />
legendad, da kidev imitom, rom adamianebs sjeraT<br />
Cveni yoveli sityva, `qolbotekma~ da me movipoveT ise-<br />
Ti Zala, rogoric ar gaaCniaT, saerTod, sxva satelevizio<br />
programebs da wamyvanebs. da es Zala namdvilad<br />
problematuria. magram `qolboteki~ ar vnebs karg<br />
adamianebs. Tu vinmes vnebs, - eseni arian TaRliTebi. es<br />
erTi. meore, roca me gadaveci televiziiT eqimis Sesaxeb,<br />
romelmac xeli waiRo qaliSvilebisken an supermarket<br />
`tiv taamze,~ im momentebSi me Cems movaleobas vasrulebdi.<br />
amis Semdeg rac xdeba, ukve dakavSirebuli ar<br />
aris Cems programasTan, me arc policias vaZlev masalas<br />
da arc safinanso ganyofilebas, Tu sasamarTlos gadawyvetileba<br />
ar aris amis Sesaxeb da me iZulebuli ara<br />
var. tyuil-ubralod aravisTvis migviyenebia ziani. mxolod<br />
da mxolod im SemTxvevaSi vaqveynebT masalas Tu<br />
igi kristalurad aris Semowmebuli da 100 procentiT<br />
dazustebuli faruli videogadamRebiT. Tu faqtebi<br />
xelSi ar gviWiravs, utyuari faqtebi, darwmunebulic<br />
rom viyoT masalis simarTleSi, ar gadavcemT. amitomac<br />
arasodes CavvardnilvarT.. arc erTi SemTxveva<br />
ar maxsovs, rom menanos `qolbotekis~ mier gadacemuli<br />
masalisaTvis, vinaidan mxolod iseT ambebze gadavcemT,<br />
romelTa Sesaxebac ar SeiZleba gaCumeba.<br />
Tamari - erTi pikanturi ram minda gkiTxoT.<br />
r.ginadi: _ mkiTxeT, rac gnebavT.<br />
Tamari - Tqveni pirovnebidan gamosWvivis patiosneba,<br />
pirdapiroba, damajerebloba, samarTlianobaze zrunva,<br />
siZliere, liderobis unari... es is Tvisebebia, romlebic<br />
uyvars xalxs, amomrCevels. arasodes gifiqriaT,<br />
erToba<br />
11<br />
rom gamoiyenoT es faqti da waxvideT politikaSi?<br />
r. ginadi: - swored aseTi SekiTxva damisva mixael<br />
saakaSvilmac. 1984 wlidan dawyebuli, yoveli saar-<br />
Cevno kampaniis win, me vRebulob momarTvas msxvili<br />
partiebidan. pirveli icxak Samiri iyo. me ar minda<br />
politika, qneseTis wevroba da Tundac ministroba ar<br />
mainteresebs. garda amisa, me vfiqrob, rom Cemi da `qolbotekis~<br />
gavlena da efeqturoba ufro didia, vidre<br />
qneseTis wevris an ministrisa. mTavrobis meTaurobac<br />
ki ar mainteresebs. amiT imis Tqma rodi minda, TiTqos<br />
sakmaod kargi var mTavrobis meTaurobisTvis, magram<br />
me es ar mainteresebs. israelis problema is aris, rom<br />
kargi adamianebi, gansakuTrebiT axalgazrdebi politikaSi<br />
ar ebmebian. amitom politika savsea saSualo<br />
donis adamianebiT, savsea Seuferebeli adamianebiT.<br />
Tamari _ didebuli xma gaqvT da sakuTari stili<br />
simRerisa. Tqveni kariera momRerlidan daiwyo. 70ian<br />
wlebSi ansambl `habroSimis~ Zalian warmatebuli<br />
solisti iyaviT. axlaxan, ukve meramdened movismine<br />
didi siamovnebiT Tqveni simRera `me rom pirati viyo.~<br />
Tu gaqvT raime gegmebi momavlisTvis musikis sferoSi?<br />
r. ginadi: - scenaze gamosvlas, ra Tqma unda, ar vapireb,<br />
magram bolo wlebSi ori albomi gamoveci Cemi<br />
ocnebis ganxorcielebisaTvis. 80.000 egzemplari gaiyida.<br />
erTi maTganidan miRebuli mTeli Semosavali `variatis~<br />
gadavuricxe. musika axla CemTvis, _ es aris xobi.<br />
Tamari - wignis daweraze ras ityviT?<br />
r. ginadi: _ amazec mommarTes, magram amas dro unda.<br />
me sakmaod didi gza gaviare israelis presaSi. viyavi<br />
gazeT `iedioT axronoTis~ redaqtori, `olam hazes~<br />
redaqtori, televiziis pirveli arxis direqtori, sxvadasxva<br />
satelevizio programebis xelmZRvaneli. axla<br />
jerjerobiT `qolbotekSi~ var da es did siamovnebas<br />
maniWebs. es Cemi farnasis wyaroc aris. roca aq aRar<br />
vendomebiT /esec SeiZleba moxdes da me amisaTvis mzad<br />
var/, maSin vifiqreb sxva rameebze.<br />
Tamari _ batono rafi, erT weliwadSi 80 weli misruldeba.<br />
israelis mweralTa kavSirebis federacia<br />
da <strong>Jurnali</strong>stTa kavSiri apireben saiubileo saRamos<br />
mowyobas `beiT sokolovSi,~ rom mogiwvion, mobrZandebiT?<br />
r. ginadi: - aucileblad! Rm-Tma qnas, rom araferma<br />
SemiSalos xeli.<br />
Tamari - gmadlobT, interviusTvis, batono rafi.<br />
suraTebze: rafi ginadi da Tamar mamisTvalovi
meore <strong>msoflio</strong> omSi evropis ebraelobis gmirobisa<br />
da katastrofis memorialur muzeumSi, iad–<br />
vaSemSi, gaimarTa babi iaris tragediis 70<br />
wlisTavisadmi miZRvnili xalxmravali RonisZieba,<br />
romelic metad amaRelvebel viTarebaSi Catarda da<br />
romelic Semdeg ieruSalaimis Teatris did darbazSi<br />
gagrZelda. am RonisZiebis organizebasa da dafinansebaSi<br />
sakmao wvlili Seitana <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong><br />
kongresma. RonisZiebaze kongresi wermodgenili iyo 10<br />
kaciani delegaciiT– prezident gabriel mirilaSvilis<br />
meTaurobiT.<br />
babi iari <strong>msoflio</strong> ebraelobis mouSuSebeli Wrilobaa,<br />
romelic mZime tvirTad awevs dasavleTis zogierTi<br />
qveynisa da yofili sabWoTa kavSiris mTavrobebis<br />
meTaurTa sindiss.<br />
babi iari adgilia kievis Crdilo–dasavleT raionSi.<br />
istoriul wyaroebSi igi 1401 wlidan ixsenieba, me–19<br />
saukuneSi iq sazafxulo samxedro banaki yofila, xolo<br />
imave saukunis dasasruls diviziis eklesia gaxsnila, iqve<br />
yofila e.w. lukianovebis sasaflaoc. germanelebma kievi<br />
rom aiRes, babi iari gadaaqcies masobrivi daxvretebis<br />
zonad, sadac ori wlis ganmavlobaSi gaJlites 621,000<br />
kaci, romelTa absoliutur umravlesobas Seadgendnen<br />
ebraelebi, iyvnen agreTve boSebi da sabWoTa armiis<br />
tyveebi. ukrainel mecnierTa azriT es ricxvi 150 aTass ar<br />
aRemateboda; zusti raodenoba dadgenili ar aris, magram<br />
xocva–Jletis grandiozul masStabebs yvela aRiarebs,<br />
babi iaridan mxolod 19 kaci gadarCa cocxali.<br />
omis Semdgom periodSi, didi xnis manZilze afuCeCebda<br />
sabWoTa kavSiri babi iaris tragediis faqts,raSic mas<br />
didad exmareboda kievis adgilobrivi xelmZRvaneloba.<br />
masobrivi sasaflaos teritoria, romelic sigrZiT<br />
2.5 kilometrs Seadgenda, sxvadasxva daniSnulebis<br />
nagebobebiTa da dasasvenebeli parkebiT mohfines, xolo<br />
maT siaxloves sacxovrebeli masivebi aaSenes, da TiTqos<br />
daxocil <strong>ebraelTa</strong> usityvo kivilma miaRwiao gamCenis<br />
yuramde, 1961 wlis 13 marts babi iaris imave adgilze,<br />
sadac asiaTasobiT ebraeli amoxoces, moxda wyaldidoba,<br />
romelic, araoficialuri cnobebiT, 1500–i mSvidobiani<br />
moqalaqis sicocxled daujda kievis xelisuflebas,<br />
rac metad samwuxaro faqtia. cenzuris mier akrZalvis<br />
miuxedavad, informaciam amis Sesaxeb mainc gaJona <strong>msoflio</strong><br />
presaSi, ris Sedegadac sruli sigrZe - siganiT gamovlinda<br />
ebraulTa tragediis Sedegebi. agvistos TveSi babi iari<br />
gabriel mirilaSvili da jemal ajiaSvili yvavilebis<br />
gvirgviniT amkoben holokostis msxverplTa savanes<br />
70<br />
erToba<br />
12<br />
moinaxula didma ebraelma poetma evgeni evtuSenkom.<br />
man dawera leqsi „babi iari“, romelsac auRelveblad<br />
ver waikiTxavs verc erTi kacTmoyvare adamiani. presaSi<br />
gamoCenisTanave es leqsi brwyinvaled Targmna da gazeT<br />
„sabWoTa oseTSi“ gamoaqveyna abram mamisTvalovma.<br />
dasanania, rom, adgilis simciris gamo,misi dabeWdvis<br />
saSualeba ara gvaqvs.<br />
babi iaris tragediis 70 wlisTavisadmi miZRvnil<br />
RonisZiebas, rogorc „iad vaSemSi„, iseve ieruSalaimis<br />
Teatris did darbazSi mravali saxelmwifo da sazogado<br />
moRvawe eswreboda, maT Soris prezidenti Simon feresi,<br />
israelis mTavrobis wevrebi, ukrainis kulturis ministri<br />
mixeil koliniaki da, rogorc ukve aRvniSneT <strong>kongresis</strong><br />
prezidenti gabriel mirilaSvili.<br />
b–nma g. mirilaSvilma, „iad vaSemSi”, b-n j. ajiaSvilTan<br />
erTad, yvavilebis gvirgviniT Seamko „holokostis„<br />
msxverplTaTvis gamoyofili „xsovnis savane”.<br />
ieruSalaimis Teatris xalxiT gaWedil did darbazSi,<br />
babi iaris 70 wlisTavTan dakavSirebiT ukrainaSi<br />
Catarebul ceremonialTa gaxsenebisas, propagandisa da<br />
diasporis sakiTxTa ministrma iuli edelSteinma Tqva:<br />
„–70–ma welma ganvlo am tragediidan da misi momswre<br />
ebraeli xalxi jer isev ganadgurebisa da mospobis muqaris<br />
qveS imyofeba iseTi teroristuli organizaciebisagan,<br />
rogoric „xamasia„ da iseTi suverenuli saxelmwifoebisagan,<br />
rogorc irania“.<br />
mravali gamomsvlelis RrmaSinaarsiani sityvebi,<br />
Taviseburi sibrZniT daagvirgvina saxelmwifos<br />
meTaurma Simon feresma. Teatris maRali tribunidan<br />
damavaldebulebeli locvasaviT gaisma misi foladiseburi<br />
xma:<br />
„–momaval Taobebs araviTari ufleba ara aqvT, rom<br />
daviwyebas miscen babi iari!!!“<br />
b–nma Simon feresma xazgasmiT aRniSna, Tu raoden<br />
didi mniSvneloba aqvs aseT RonisZiebebs ebrael xalxSi<br />
erovnuli TviTSegnebis gaZlierebisaTvis, xolo<br />
araebrael xalxebSi Cvendami TanagrZnobisa da simpaTiebis<br />
gaRvivebisaTvis. amasTan dakavSirebiT man daasaxela<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresi, romelmac,<br />
rogorc mogaxseneT mniSvnelovani wvlili Seitana<br />
aRniSnuli RonisZiebis CatarebaSi.<br />
T. m.<br />
ieruSalaimis TeatrSi. wina planze: gabriel mirilaSvili,<br />
prezidenti Simon feresi da mTavrobis wevrebi
<strong>kongresis</strong> elitaruli<br />
amaswinaT, uCveulod mravali stumari ewvia baTiamis<br />
`auditoriums,~ sadac <strong>kongresis</strong> elitaruli<br />
jgufis didi saRamo Catarda.<br />
saRamo mihyavda axladarCeul parlamentars, <strong>Jurnali</strong>st<br />
nino abesaZes, romelmac pirveli sityvisaTvis<br />
scenaze moiwvia <strong>kongresis</strong> prezidenti b-ni gabriel mirilaSvili.<br />
mokle Sesavali sityvis Semdeg, b-nma gabrielma,<br />
didi pativiT, damswreTa taSis grialSi, scenaze<br />
miiwvia <strong>kongresis</strong> axladarCeuli TanaTavmjdomareebi,<br />
vice-prezidentebi da TiToeuli cal-calke warudgina<br />
damswre sazogadoebas.<br />
`- Tamar mamisTvalovi – Cveni Temis namdvili ganZi,<br />
<strong>kongresis</strong> dedaboZi da mamoZravebeli RerZi,dauRalavi<br />
Semomqmedi qali, mravalmxriv ganviTarebuli,. mas imdeni,<br />
statusi aqvs, rom maT CamosaTvlelad 10 wuTic ar<br />
meyofoda, Cemi sityvebiT mokled vityvi, rom igi cxovrebis<br />
namdvili profesoria.<br />
`_ profesori david baazovi _ didad cnobili mecnieri<br />
da Rirseuli adamiani, romelic yvelas uyvars.<br />
_ kompozitori ioseb bardanaSvili - didi xelovani,<br />
<strong>msoflio</strong>Si unikaluri miRwevebiT aRiarebuli kompozitori.<br />
`_akademikosi icxak davidi /dauswreblad/ - 32 enis<br />
mcodne-poligloti, politikosi, didi Semomqmedi,<br />
mravali akademiuri wignis avtori, saqarTvelodan<br />
gamosul <strong>ebraelTa</strong> didi enciklopediis momavali avtori.<br />
`_profesori merab sareli /izraelaSvili/ - Tbilisis<br />
sapatio moqalaqe, israelis Rirseuli da daxelovnebuli<br />
eqimi, profesori, romelic mudam mzad aris daxmarebis<br />
xeli gauwodos yvelas.<br />
`_<strong>kongresis</strong> sapatio vice-prezidenti_qneseTis<br />
wevri /me2kadencia/ abram mixaeli `Sasis~ fraqciis Tavmjdomare<br />
da Cvens Temze mzrunveli.<br />
_ cipi xotoveli _ qneseTSi pirveli qarTveli ebraeli<br />
qali, <strong>kongresis</strong> sapatio vice-prezidenti, didi momavlis<br />
mqone, niWieri axalgazrda.<br />
`_ nino abesaZe - SesaniSnavi warmatebebis mqone, niWieri<br />
<strong>Jurnali</strong>sti, parlamentari.<br />
`_ merab fiCxaZe _ axali vice-prezidenti, inJineri,<br />
romelmac axlaxan safuZveli Cauyara aSdodSi salocavis<br />
mSeneblobas.<br />
damswre sazogadoeba fexze adgomiT da mquxare ta-<br />
SiT Sexvda israelis mTavari rabis iona mecgeris gamosvlas,<br />
romelmac Rrma pativiscemiT warmoadgina netarxsenebuli<br />
miSiko mirilaSvilis ojaxis wevrebi, maTi<br />
qvelmoqmedeba da mTeli suliTa da guliT - daloca<br />
damswre sazogadoeba. rabi iona mecgerma gansakuTrebiT<br />
xazi gausva qarTvel <strong>ebraelTa</strong> Temis mier didi saqvelmoqmedo<br />
saqmeebis keTebas, adaT-wesebis dacvis da gacemuli<br />
cedakebis saxiT<br />
<strong>kongresis</strong> vice-prezidentma - ioska mamisTvalovma<br />
_ israelis mTavar rabis iona mecgers _ didi pativiT<br />
gadasca samaxsovro saCuqari - Zvirfasi qvebiT amotvifruli<br />
`menora~.<br />
profesorma david baazovma - <strong>kongresis</strong> saxeliT<br />
erTjeradi stipendiebi gadasca 70 students. studentebis<br />
saxeliT _ samadlobeli sityviT gamovida, ieruSalaimis<br />
universitetis studenti mital slavini-JvitiaSvili.<br />
klubis saRamo<br />
erToba<br />
13<br />
<strong>kongresis</strong> axladarCeul vice-prezidentebs da Tana-<br />
Tavmjdomareebs daurigdaT <strong>kongresis</strong> specialuri piradobis<br />
mowmobebi.<br />
aron elaSvili, Saul mofazi da<br />
gabriel mirilaSvili<br />
<strong>kongresis</strong> saxeliT b-nma gabriel mirilaSvilma <strong>kongresis</strong><br />
sapatio sigeli gadasca qneseTis Tavdacvisa da<br />
uSiSrooebis komisiis Tavmjdomares Saul mofazs.<br />
<strong>kongresis</strong> administraciulma direqtorma aron elaSvilma<br />
Saul mofazs aw. gansvenebuli miSiko mirilaSvilis<br />
Sesaxeb Sedgenili da maRal poligrafiul doneze<br />
gamocemuli wigni gadasca saCuqrad.<br />
saRamoze warmodgenili iqna da mniSvnelovani adgili<br />
daeTmo video firs _ proeqt feisbukis Sesaxeb,<br />
romelic kompiuteruli sferos speciailistma daviT<br />
ben-amma warmoadgina.<br />
saRamos damagvirgvinebeli nawili iyo kompozitor<br />
ioseb bardanaSvilis da prof. ruben kaJilotis<br />
gamosvla ebrauli sagaloblebis maT mier damuSavebuli<br />
proeqtis Sesaxeb. avtorebma didi mokrZalebiT da<br />
madlobis grZnobiT moixsenies aw gansvenebuli moSe<br />
(miSiko) mirilaSvili, romelmac iTava am proeqtis dafinanseba<br />
<strong>kongresis</strong> mier da uRRrmesi madloba gadauxades<br />
<strong>kongresis</strong> axlandel prezidents, gabriel mirilaSvils,<br />
romlis mxardaWeriTaa, rom dasasruls uaxlovdeba<br />
Cveni TemisTvis da saerTod ebraelobisTvis<br />
esoden mniSvnelovani, mravaltomiani naSromis<br />
momzadeba.<br />
saRamoze aRniSnul iqna, rom axlo momavalSi gamoicema<br />
12 tomiani naSromi, romelSic Cawerili iqneba _<br />
qarTveli ebraeli xaznebis mier Sesrulebuli simRerebi<br />
da rom am Canawerebis SesrulebaSididi roli miuZRviT<br />
prof. Salva wiwuaSvils da d-r gerSon ben orens.<br />
sima Tavdi
semk-is warmomadgenlebi<br />
uzbekeTis damoukideblobis dRis zeimze<br />
uzbekeTis saelCom israelSi, respublikis damoukideblobis<br />
meoce wlisTavTan dakavSirebiT,<br />
miReba gamarTa Tel–avivis sastumro „inter–kontinentalSi„.<br />
israelis TvalsaCino politikur da saxelmwifo moRvaweebTan,<br />
Cvens qveyanaSi akreditebuli diplomatiuri<br />
korpusebis wevrebTan da prestiJuli saerTaSoriso saxogadoebrivi<br />
organizaciebis xelmZRvanelebTan erTad, saelCos<br />
sapatio wevrTa Soris iyo <strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
b–ni gabriel mirilaSvili, rogorc semkis delegaciis<br />
xelmZRvaneli.<br />
stumrebs miesalma uzbekeTis sagangebo da sruluflebiani<br />
elCi israelSi iobek eSonovi, romelmac aRniSna,<br />
rom damoukideblobis miRebidan ganvlil oc weliwadSi<br />
uzbekeTma mniSvnelovan warmatebebs miaRwia sxvadasxva<br />
sferoSi. man sagangebod gausva xazi israelisa da uzbeke-<br />
Tis keTilmegobrul urTierTobas da strategiul partniorobas.<br />
oratorTa gamosvlebis Semdeg gaimarTa cocxali<br />
da uSualo saubrebi sxvadasxva saintereso sakiTxebze.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> prezidentma<br />
gabriel mirilaSvilma uzbekeTis elCTan saubarSi Tqva,<br />
rom kongresi intensiurad TanamSromlobs msoflis sxvadasxva<br />
qveynidan, maT Soris Sua aziis respublikebidan<br />
amosulTa gaerTianebebTan da samomavlod am mxriv arc<br />
uzbekeTi iqneba gamonaklisi. es informacia elCis mier<br />
gabriel mirilaSvili <strong>msoflio</strong>s sxvadasxva<br />
qveynis ebrael axalgazrdobasTan<br />
marjvnidan: i. kolomeiski, g. mirilaSvili<br />
da g. saari<br />
p<br />
erToba<br />
14<br />
didi interesiT iqna mosmenili. miReba, romelic or<br />
saaTs gagrZelda uzbekeTis xelovanTa koncertiT dam-<br />
Tavrda.<br />
semk–is warmomadgenlebi monawileobas Rebuloben agreTve<br />
sxva saelCoebis mier gamarTul miRebebze, rogorc<br />
sapatio stumrebi.<br />
ebrauli Temebis evropis<br />
sabWos asamblea parizSi<br />
semk-is monawileobiT<br />
arizSi Catarda ebraul TemTa evropis<br />
sabWos asamblea, romelmac<br />
ganixila sakiTxi ganaTlebisa da<br />
axalgazrduli programebis Sesaxeb. am<br />
did ebraul forums 1000-ze meti kaci<br />
eswreboda evropis mravali qveynidan.<br />
asambleis organizatorebi arian<br />
ukrainis erTiani ebrauli Temis xelmZRvaneli<br />
igor kolomoiski da misi moadgile,<br />
ukrainis ebrauli <strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
vadim rabinoviCi.<br />
am mniSvnelovani RonisZiebis sapatio<br />
stumrebi iyvnen safrangeTis ganaTlebisa<br />
da transportis ministrebi, israelis<br />
ganaTlebis ministri gidon saari,<br />
safrangeTis ebrauli Temis lideri pier<br />
besnanu, belgiis, rumineTis, israelisa<br />
da ukrainis parlamentis wevrebi, evropis<br />
yvela ebrauli Temis rabinebi,<br />
sazogadoebrivi organizaciebis liderebi.<br />
asambleis muSaobaSi monawileobas<br />
Rebulobda <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> delegacia, <strong>kongresis</strong><br />
prezidentis _ gabriel mirilaSvilis<br />
meTaurobiT.<br />
forumis dasawyisSi asambleis delegatebs<br />
miesalma safrangeTis ebrauli<br />
Temis xelmZRvaneli pier besnanu. manve<br />
waikiTxa israelis prezidentis _ Simon<br />
feresis misalmeba forumisadmi, romel-<br />
Sic naTqvamia, rom swored aseTi forumi<br />
warmoadgens mwvave aucileblobas israelsa<br />
da evropas Soris axali dialogisaTvis.<br />
uzbekeTis elCi israelSi iobek eSonovi da<br />
gabriel mirilaSvili<br />
delegatebma erTsulovnad dauWires<br />
mxari evropis ebrauli parlamentis Seqmnis<br />
ideas. calkeul qveynebSi arsebuli<br />
daqsaqsuli ebrauli struqturebis<br />
nacvlad, axla iqmneba evropis parlamenti,<br />
romelic koordinirebas gauwevs<br />
evropis ebrauli Temebis moRvaweobas.<br />
parlamentSi gaerTiandeba yvela ebrauli<br />
struqtura: saganmanaTleblodan<br />
_ axalgazrdulamde, religiuridan _<br />
politikur mimdinareobamde.<br />
israelis ganaTlebis ministrma gidon<br />
saarma evropis ebrauli parlamentis<br />
Seqmnas uwoda axali aTwleulis<br />
yvelaze mniSvnelovani movlena israelisa<br />
da <strong>msoflio</strong>s ebrauli diasporis evropasTan<br />
dialogis istoriaSi.<br />
forumis monawileebma xmis micemis safuZvelze<br />
gamoavlines sami prestiJuli<br />
premiis laureati: germaniis kanclers<br />
anJela merkels gadaecema jildo nominaciaSi:<br />
`israelis mxardaWeraSi Tanmimdevruli<br />
poziciisaTvis~; espaneTis<br />
eqs-premiers xose-maria asnars _ nominaciaSi<br />
`israelis saxelmwifos delegitimaciiis<br />
winaaRmdeg Tanmimdevruli<br />
brZolisaTvis,~ ukrainis prezidents<br />
viqtor ianukoviCs _ nominaciaSi `fa-<br />
Sizmis heroizaciis winaaRmdeg Tanmimdevruli<br />
brZolisaTvis~.
ambebi safrangeTidan<br />
evropis rabinTa da sazogadoebrivi<br />
organizaciebis xelmZRvanelTa konferencia<br />
semk-is delegaciis monawileobiT<br />
parizSi gaimarTa evropis rabinTa da ebrauli organizaciebis<br />
xelmZRvanelTa xalxmravali konferencia,<br />
romelic eZRvneboda rabinebisa da <strong>ebraelTa</strong><br />
urTierTkavSiris organizaciebis winaSe mdgomi rTuli<br />
amocanebis daZlevis gzebis Seswavlas.<br />
`mTeli <strong>msoflio</strong>s da gansakuTrebiT evropis ebrauli<br />
sazogadoebriobis da ebrauli urTierTkavSiris organizaciebis<br />
rabinTa winaSe dRevandeli dRis mier dasaxulia<br />
mravali amocana da maTi gadaWra moiTxovs iseT sa-<br />
Sualebebs, romlebic unda Seesabamebodes dRevandelobis<br />
garemo pirobebs. asimilaciis procenti dRes Zalian maRalia.<br />
sxvadasxva ebrauli Temebisa da <strong>ebraelTa</strong> urTierTkavSiris<br />
organizaciebis rabinebi warmoadgenen am Temebisa<br />
da organizaciebis centralur RerZs. maTi movaleobaa<br />
_ daicvan, ganamtkicon da gaafarToon ebrauli sazogadoebrioba,<br />
romlis didi nawili, samwuxarod ar icavs Toras<br />
da micvebs.<br />
Cveni valia mivceT rabinebs Sesabamisi saSualebebi da<br />
saWiro kvalificiuri daxelovneba, raTa isini gaZlierdnen,<br />
safuZvlianad damkvidrdnen sazogadoebaSi, amaRldes<br />
maTi avtoriteti, ise, rom damoukideblebi iyvnen da Se-<br />
Zlon imoqmedon sulieri simtkiciTa da finansuri si-<br />
ZlieriT. rabinebs yovelmxriv unda SeeZloT TavdadebiT<br />
ibrZolon ebrauli TviTSegnebis Canergvisa da gaRrmavebisaTvis,<br />
ebrauli adaT-wesebiTa da sakiTxebiT axalgazrdobis<br />
dainteresebisaTvis~ _ Tqva Tavis moxsenebaSi evropis<br />
rabinTa yrilobis mudmivi komisiis Tavmjdomarem,<br />
moskovis mTavarma rabim finxas goldSmidtma.<br />
aRniSnuli konferencia _ pirveli am saxis konferenciaa<br />
<strong>msoflio</strong>Si, Tavisi SemadgenlobiT, romelzec moxda<br />
ebrauli Temebis rabinebisa da ebrauli organizaciebis<br />
xelmZRvanelTa sruli erTianobis mkafio demonstracia.<br />
konferenciam miiRo gadawyvetileba, rom Seiqmnas<br />
saerTaSoriso organizacia, kvleviTi institutis saxiT,<br />
romelic SeimuSavebs ebrauli Temebisa da ebrauli organizaciebis<br />
rabinebisaTvis erTobliv proeqtebsa da<br />
strategiebs.<br />
israelis didma rabinebma locva-kurTxeva gaugzavnes<br />
konferenciis monawileebs imisaTvis, rom isini ewevian<br />
wmida saqmes, raTa mTel kontinents daubrunon Toris<br />
Suqi.<br />
konferenciaze sityvebiT gamovidnen evropis rabinTa<br />
komitetis Tavmjdomare rabi iosef xaim Stekroni, ieSiva<br />
`ec xaimis~ xelmZRvaneli rabi moSe Sapiro, ukrainis,<br />
italiis, safrangeTis mTavari rabinebi, sxvadasxva ebrauli<br />
fondebisa da organizaciebis xelmZRvanelebi.<br />
semk-is prezidenti b-ni gabriel mirilaSvili gamovida<br />
vrceli sityviT, romlis mokle Sinaarsi aseTia: `mTeli<br />
suliTa da guliT mivesalmebi am metad mniSvnelovan Tav-<br />
Seyras. me aq warmovadgen <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> Tems<br />
israelsa da diasporis qveynebSi. es is gansakuTrebuli<br />
Temia, romelic gamoirCeva Torisadmi da ebrauli wes-<br />
Cveulebebisadmi gulwrfeli siyvaruliTa da pativiscemiT.<br />
jer kidev sabWoTa kavSiris periodSi qarTveli<br />
ebraelebi afinansebdnen am uzarmazari imperiis teritoriaze<br />
arsebuli sinagogebis 50 procents. dRes qarTveli<br />
ebraelebi aqtiur monawileobas Rebuloben israelis<br />
saxalxo meurneobisa da sazogadoebrivi cxovrebis yvela<br />
sferoSi. proporciuli SefardebiT. Cvens TemSi sakmaod<br />
maRalia mecnierebaTa kandidatebis, doqtorebis, profesorebis,<br />
<strong>msoflio</strong>Si aRiarebuli kulturisa da xelovnebis<br />
muSakebis, politikuri moRvaweebis ricxobrivi raodenoba.<br />
yvela am kategoriis adamianebi, rigiT moqalaqeebTan<br />
erTad, ebrauli sarwmuneobis Tanmimdevruli damcvelebi<br />
arian. swored amitomac, mTeli evropisa da aziis ebraul<br />
TemTa Soris, asimilaciis procenti yvelaze minimaluria<br />
qarTvel <strong>ebraelTa</strong> TemSi. da axla me, rogorc maTs warmo-<br />
erToba<br />
15<br />
madgenels, didi survili maqvs, rom es forumi gadaiqces<br />
namdvil qmediT RonisZiebad da ara _ formaluri protokolebis<br />
SemmuSaveblad. amisaTvis saWiroa, rom Cven<br />
yvelam, _ rabinebma da sazogadoebrivma organizaciebma<br />
mxari-mxars mivceT, _ e.i. Cven rabinebi gavaZlieroT finansurad,<br />
raTa moqmedebis Zala SevmatoT, xolo maTgan mivi-<br />
RoT sulieri Zliereba.<br />
am poziciebidan gamomdinare, me gTavazobT, rom Seiqmnas<br />
evropis erTiani rabinTa xelSewyobis fondi /an ewodos<br />
sxva saxeli/, romelic Seagrovebs saWiro Tanxebs rabinTa<br />
kvalifikaciis amaRlebis, pedagogiuri daxelovnebis, socialuri<br />
uzrunvelyofisa da sxva aucilebeli saWiroebebisaTvis,<br />
raTa maT hqondeT Zala asimilaciis winaaRmdeg<br />
gabriel mirilaSvili sityviT gamodis konferenciaze<br />
konferenciis monawileTa erTi jgufi<br />
sabrZolvelad. am fondis damfinansebelTa Soris pirveli<br />
viqnebi me da Sevwirav solidur Tanxas, rogorc ki igi<br />
Seiqmneba. da movuwodeb yvelas, rom, survilisa da Sesa-<br />
Zleblobis mixedviT, gaiRon Sesawiri am fondisaTvis.~<br />
b-ni gabrielis sityvas damswreni mquxare taSiT Sexvdnen.<br />
bevrma gamoTqva mzadyofna aseT fondSi saxsrebis Setanaze,<br />
zogierTma ki Tanxebic daasaxela.<br />
konferenciaze es sityva gaisma rogorc lamazi akordi,<br />
romelmac Searxia forumis monawileTa gulis simebi.
g. mirilaSvili <strong>kongresis</strong> oqros medliT<br />
ajildoebs finxas goldSmits<br />
g. mirilaSvili poloneTis eqspremierTan<br />
varSavis did salocavSi<br />
werili semk-is prezidents<br />
Zvirfaso gabriel,<br />
evropis rabinTa<br />
konferencia varSavaSi<br />
varSavis centrSi mdebare sastumro<br />
„mariotSi~ 2011 wlis<br />
31 oqtombers da 1–l noembers<br />
gaimarTa evropis rabinTa morigi konferencia,<br />
romelzec ganxilul iqna<br />
metad mniSvnelovani Temebi. konferencia<br />
mimdinareobda deviziT: „dacul<br />
iqnas <strong>ebraelTa</strong> uflebebi evropaSi„.<br />
konferenciaSi monawileobdnen 30<br />
qveynis 200–mde uTvalsaCinoesi rabini<br />
da religiuri samarTaldamcveli,<br />
agreTve msxvili ebrauli organizaciebis<br />
xelmZRvanelebi. dRis wesrig-<br />
Si idga iseTi mtkivneuli sakiTxebi,<br />
rogoricaa ebraelobis arsis samar-<br />
Tliani gansazRvra, misdami sxvadasxva<br />
saxelmwifoebis xelmZRvanelTa<br />
damokidebuleba, brZola SemwynareblobisaTvis<br />
(tolerantobisaTvi).<br />
saqonlisa da frinvelis ebrauli wesiT<br />
dakvlis oficialuri uflebisaTvis<br />
da sxva. konferenciis monawileebs<br />
specialuri werili gaugzavnes israelis<br />
rabinTa Soris iseTma liderebma<br />
rogorebic arian – iehuda Steinmani<br />
da rabi xaim kanievski. werilSi isini<br />
mouwodeben evropel rabinebs - gansakuTrebuli<br />
yuradReba miaqcion ebraeli<br />
qaliSvilebis aRzrdis sakiTxs<br />
<strong>msoflio</strong> masStabiT, rom maT CaenergoT<br />
mokrZalebuloba, saTnoeba, gulmowyaleba,<br />
siqaSre, raTa momavalSi<br />
maT Rirseulad Seasrulon ebrauli<br />
ojaxis dedaboZis sapatio movaleoba.<br />
konferencia gaimarTa Semdegi<br />
pirovnebebisa da organizaciebis<br />
mfarvelobiT: <strong>msoflio</strong> ebrauli<br />
<strong>kongresis</strong>a da saqvelmoqmedo fondis<br />
– „lauderis“ prezidenti roland<br />
lauderi, saqvelmoqmedo fond<br />
– „mitelanis“ xelmZRvaneli q–ni julieta<br />
apelo, <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
b–ni gabriel mirilaSvili, poloneTis<br />
<strong>ebraelTa</strong> gaerTianeba „xulia“,<br />
poloneTis morwmune <strong>ebraelTa</strong> Temi,<br />
romelsac xelmZRvanelobs polone-<br />
Tis mTavari rabi mordexai Sidrixi.<br />
konferenciaze israelis mTavar<br />
rabanuTs warmoadgenda israelis<br />
rabinTa sabWos prezidenti da israelis<br />
mTavari rabi iona mecgeri,<br />
romelmac am forumis gaxsnis pirvelsave<br />
sxdomaze waikiTxa leqcia Temaze:<br />
„sazogadoebrivi samarTlianoba halaxis<br />
Suqze“.<br />
konferenciis monawileebs misasalmebeli<br />
werili gaugzavna poloneTis<br />
prezidentma b–nma bronislav<br />
komorovskim.<br />
aRsaniSnavia, rom gasul 2011 wels,<br />
e.i. konferenciis mimdinareobis periodSic<br />
poloneTi evropis parlamentis<br />
morigi Tavmjdomare iyo da am<br />
parlamentis polonelma Tavmjdomarem<br />
irJi boJekma. metad amaRelvebeli<br />
misaloci werili gaugzavna forumis<br />
monawileebs: „polonel <strong>ebraelTa</strong><br />
tragedia meore <strong>msoflio</strong> omSi – poloneTis<br />
istoriis nawilia. Cven, nacisturi<br />
germaniis aRviraxsnili TareSis<br />
dros, erT bedqveS viyaviT.“<br />
evropis rabinTa konferenciis axladarCeulma<br />
prezidentma – b–nma<br />
fmnxas goldSmidtma b–n gabriel mirilaSvils<br />
gadasca „sapatio sigeli“,<br />
romliTac igi dajildovda konferenciis<br />
gadawyvetilebiT – evropis<br />
rabinTa fondisaTvis gaweuli daxmarebis<br />
gamo.<br />
forumis monawileTaTvis cnobili<br />
gaxda, rom poloneTis prezidentma<br />
mkacrad gaakritika holandiis parlamenti<br />
imis gamo, rom igi ganixilavda<br />
kanons saqonlisa da frinvelis xorcis<br />
ebrauli wesiT (e.i. qaSrad) dakvlis<br />
winaaRmdeg.<br />
konferenciaze aTobiT polonels<br />
gadaeca „araebraeli wmindanis“ sigeli<br />
germanuli faSizmis periodSi<br />
<strong>ebraelTa</strong> gadarCenisaTvis. xolo bnma<br />
gabriel mirilaSvilma evropis<br />
rabinTa konferenciis prezidents<br />
– rabi finxas goldSmidts gadasca<br />
<strong>kongresis</strong> umaRlesi jildo – oqros<br />
medali.<br />
evropis rabinTa varSavis konferenciis<br />
mTavari damsaxurebaa <strong>ebraelTa</strong><br />
uflebebis dacvis moTxovna.<br />
evropis rabinTa sabWos prezidentisagan b-n g. mirilaSvilis saxelze movida Semdegi Sinaarsis werili:<br />
rogorc mogexsenebaT, holandiis parlamentSi Sevida kanonproeqti, romlis mixedviTac arakanonierad unda gamocxadebuliyo<br />
qaSeri xorcis warmoeba holandiaSi. am kanonproeqtis winaaRmdeg kampaniam, romlis organizatoric iyo evropel<br />
rabinTa konferencia da romelsac mxari dauWira <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresma, Tavisi nayofi gamoiRo. niderlandebis<br />
senatis socialisturi partiis umravlesobam Secvala Tvisi pozicia da gamovida am kanonproeqtis winaaRmdeg.<br />
aRniSnuli aqciis katalizatori iyo am kanonproeqtis winaaRmdeg kongresmenTa jgufis protestis werili, romelic gaegzavna<br />
senats. Tavisi roli Seasrula, agreTve, gasul TveSi evropis rabinTa gaerTianebul yrilobaze poloneTis prezidentma,<br />
romelmac mkafiod dagmo es kanonproeqti da miuTiTa, rom evropaSi msgavsi kanonebis antisemituri fesvebi nacisturi<br />
epoqidan modis. Cven vvaraudobT, rom am sakiTxTan dakavSirebiT, kenWis yraze Semdeg samSabaTs, senati gaauqmebs am<br />
kanonproeqts.<br />
minda didi madloba giTxraT Tqveni mxardaWerisTvis. Cven erTad SevZeliT dagvecva Cveni eris uflebebi da interesebi<br />
evropis erT-erT wamyvan qveyanaSi.<br />
imeds gamovTqvamT, rom momavalSic erTad viqnebiT Cveni erisaTvis sasikeTo saqmianobaSi.<br />
saukeTeso survilebiT, Tqveni<br />
finxas goldSmiti<br />
evropel rabinTa sabWos (konferenciis) prezidenti, qalaq moskovis mTavari rabi.<br />
erToba<br />
16
moSe (bugi)<br />
aialoni<br />
dainteresda<br />
<strong>kongresis</strong><br />
moRvaweobiT<br />
amas winaT <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong><br />
<strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
b–ni gabriel mirilaSvili<br />
Sexvda premier–ministris gabriel mirilaSvili da moSe aialoni<br />
pirvel moadgiles da mrCevels<br />
qveynis Tavdacvis sakiTxebSi – general–leitenant moSe (bugi) aialons, Sexvedras<br />
eswrebodnen agreTve <strong>kongresis</strong> sxva xelmZRvanelebic. saubris dros<br />
b–nma g. mirilaSvilma m. aialons gaacno <strong>kongresis</strong> mravalmxrivi moRvaweobis<br />
zogierTi aspeqti, mokled dauxasiaTa <strong>kongresis</strong> miznebi da amocanebi, misi<br />
roli <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> da saerTod <strong>msoflio</strong> ebraelobis ukeTesi momavlisaTvis<br />
zrunvaSi. b–ni aialoni dainteresda <strong>kongresis</strong> saqmianobiT, gamoTqva<br />
mzadyofna, SesaZleblobis farglebSi, miiRos monawileoba <strong>kongresis</strong><br />
RonisZiebebSi.igi gansakuTrebiT daainteresa <strong>kongresis</strong> elitarulma klubma.<br />
aRvniSnavT, rom moSe (bugi) aialoni israelis Tavdacvis armiis me–17 general–leitenantia<br />
da man Tavi gamoiCina rogorc didma strategma qveynis Tavdacvis<br />
sferoSi,israelis centraluri samxedro olqis sardlad yofnis periodSi.<br />
<strong>msoflio</strong> ebrauli<br />
<strong>kongresis</strong> yriloba<br />
amiswinad ieruSalaimSi gaimarTa<br />
<strong>msoflio</strong> ebrauli <strong>kongresis</strong><br />
yriloba, romelic am<br />
organizaciis 75–e wlisTavs mieZRvna.<br />
israelis dedaqalaqSi Tavi moiyares<br />
<strong>msoflio</strong> ebraul kongresSi Semavali<br />
Temebis ebrauli organizaciebis warmomadgenlebma,<br />
maT Soris evroaziuli<br />
ebrauli <strong>kongresis</strong> (eaek) xelmZ-<br />
Rvanelobam – prezident aleqsandre<br />
maSkeviCis da vice-prezident mark<br />
Sabadis (romelic forumis muSaobis<br />
farglebSi mek–is aRmasrulebeli<br />
komitetis wevrad iqna arCeuli)<br />
meTaurobiT. eaek–is delegaciaSi<br />
agreTve Sediodnen: generaluri mdivani<br />
mixeil Clenovi, generaluri sab-<br />
Wos Tavmjdomare ioseb ziselsi da am<br />
kongresSi Semavali erovnuli Temebis<br />
liderebi belorusiidan, saqarTvelodan,<br />
indoeTidan, ruseTidan, uzbekeTidan,<br />
ukrainidan.<br />
yrilobis muSaobaSi monawideobda<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong><br />
delegacia <strong>kongresis</strong> preziden-<br />
yrilobis monawileTa erTi jgufi, maT<br />
Soris: ronald lauderi, aleqsandre<br />
maSkeviCi da gabriel mirilaSvili<br />
tis – gabriel mirilaSvilis xelmZRvanelobiT.<br />
rogorc cnobilia, semk–i,<br />
ukve ori welia, <strong>msoflio</strong> ebrauli<br />
<strong>kongresis</strong> asocirebuli wevria da msgavs<br />
forumebze erT– erTi sapatio<br />
stumris statusiT sargeblobs.<br />
<strong>msoflio</strong> ebrauli <strong>kongresis</strong> wlevandeli<br />
sesiis procesSi gabriel<br />
mirilaSvils Sexvedrebi hqonda<br />
<strong>kongresis</strong> prezidentTan ronald<br />
lauderTan, evraziuli ebrauli <strong>kongresis</strong><br />
prezidentTan aleqsandre<br />
maSkeviCTan da <strong>msoflio</strong> ebraelobis<br />
sxva aRiarebul liderebTan. saubrebi<br />
warimarTa urTierTTanamSromlobisa<br />
da <strong>msoflio</strong> ebraelobasTan sruli<br />
integrirebis suliskveTebiT.<br />
yrilobaze <strong>saqarTvelos</strong> ebrael-<br />
Ta <strong>msoflio</strong> kongress da qarTvel<br />
<strong>ebraelTa</strong> Tems gadamwyveti xmis<br />
uflebiT warmoadgenda agreTve eaek–<br />
is generaluoi sabWos wevri, <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong><br />
generaluri direqtori, mwerali jemal<br />
ajiaSvili;<br />
qarTveli ebraeli axalgazrdebis<br />
saxiT <strong>msoflio</strong> ebrauli <strong>kongresis</strong> sesiaze<br />
miwveuli iyo qarTvel ebrael-<br />
Ta axalgazrduli <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong>a<br />
(semk–is CarCoebSi) da moskovis<br />
saerTaSoriso urTierTobaTa saxelmwifo<br />
institutis ebrauli klubis prezidenti<br />
isak ben–eli (elaSvili).<br />
aleqsandre maSkeviCma plenarul<br />
sxdomaze gamosvlisas Seajama wina<br />
sesiidan ganvlil periodSi <strong>kongresis</strong><br />
moRvaweobis ZiriTadi Sedegebi. man<br />
sagangebod aRniSna sainformacio sferoSi<br />
israelis marTebuli da dadebiTi<br />
imijis damkvidrebis aucilebloba.<br />
erToba<br />
17<br />
Sexvedra<br />
moldaveTis<br />
eqsprezidentTan<br />
daaxloebiT erTi Tvis win<br />
Tel-avivis sastumro „hiltonSi“<br />
<strong>kongresis</strong> delegacias,<br />
prezident gabriel mirilaSvilis<br />
xelmZRvanelobiT,<br />
Sexvedra hqonda moldaveTis eqsprezidentTan<br />
- petre luCinskisTan.<br />
stumar-maspinZelTa saubari um-<br />
Tavresad Seexeboda Tanamedrove<br />
samyaros saerTaSoriso mdgomareobas.<br />
ganxilul iqna, agreTve or<br />
qveyanas Soris ormxriv sasargeblo<br />
strategiuli TanamSromlobis<br />
SesaZlebloba mecnierebis, kulturis,<br />
sazogadoebrivi urTierTobis<br />
sferoebSi.<br />
petre luCinski iTvleba <strong>msoflio</strong><br />
masStabis erT-erT avtoritetul<br />
liderad. igi 72 wlisaa da<br />
aqvs saxelmwifo, politikuri da<br />
sazogadoebrivi moRvaweobis mdidari<br />
biografia. sxvadasxva dros<br />
iyo moldaveTis komkavSiris centraluri<br />
komitetisa da komparti-<br />
marcxnidan me-3 moldaveTis eqsprezidenti<br />
petre luCinski<br />
is centraluri komitetis pirveli<br />
mdivani, sabWoTa kavSiris kompartiis<br />
centraluri komitetis politbiuros<br />
wevri, sazogadoebriv<br />
mecnierebaTa ganviTarebis saerTaSoriso<br />
fondis (PAH) aRmasrulebeli<br />
direqtori. 1996-2001 wlebSi<br />
iyo moldaveTis prezidenti. misi<br />
mmarTvelobis periodi xasiaTdeba<br />
dsT-s qveynebidan Camocilebisa da<br />
dasavluri orientaciis kursis gatarebiT.<br />
amJamad petre luCinski xelmZRvanelobs<br />
strategiuli gamokvlevebisa<br />
da saerTaSoriso urTierTobaTa<br />
ganviTarebis fonds, romelic<br />
mis saxels atarebs. amave dros, mniSvnelovani<br />
posti ukavia moldaveTis<br />
parlamentSi. sagulisxmoa, rom israel-arabeTis<br />
konfliqtSi mas proebrauli<br />
pozicia ukavia.
Sexvedra omis veteranebTan da gmirebTan<br />
amas winaT <strong>kongresis</strong> delegacia Sexvda “nacizmis winaaRmdeg<br />
brZolebSi monawile invalidi mebrZolebisa<br />
da partizanebis kavSiris” wevrebs, romelsac xelmZRvanelobs<br />
Tadarigs generali roman iageli. <strong>kongresis</strong><br />
delegacias meTaurobda semk-is prezidenti gabriel<br />
mirilaSvili.<br />
Sexvedraze ganxilul iqna veteranebisadmi <strong>kongresis</strong><br />
daxmarebis sakiTxi, da rac mTavaria, saubari iyo kinofilmze,<br />
romelic gadaRebul iqneba <strong>kongresis</strong> egidiT<br />
omis veteranebisa da gmirebis Sesaxeb.<br />
veteranebze gaweuli didi daxmarebisa da zrunvisaTvis<br />
b-nma roman iagelma <strong>kongresis</strong> prezidents<br />
amas winaT partia „kadimas„ Tavmjdomarem,<br />
gaerTianebuli opoziciis<br />
liderma cifi livnim Tavis rezidenciaSi<br />
miiRo <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> warmomadgenlobi-<br />
Ti delegacia, romlis Semadgenloba-<br />
Si Sediodnen <strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
gabriel mirilaSvili, generaluri<br />
direqtori prof. jemal ajiaSvili,<br />
<strong>kongresis</strong> TanaTavmjdomare – samecniero<br />
komisiis Tavmjdomare da<br />
proeqtebis xelmZRvaneli, prof. daviT<br />
baazovi, <strong>kongresis</strong> TanaTavmjdomare<br />
– samedicino komisiis Tavmjdomare,<br />
prof. merab sareli, <strong>kongresis</strong><br />
TanaTavmjdomare – saqveynod cnobili<br />
mkurnali, akademikosi Salva mardi,<br />
<strong>kongresis</strong> prezidentis TanaSemwe –<br />
rafi mirilaSvili. gaimarTa saqmiani<br />
saubari orive mxarisaTvis saintereso<br />
sakiTxebze. cifi livnim gamoxata Tavisi<br />
pativiscema <strong>kongresis</strong>a da misi<br />
saqmianobis mimarT, aRniSna, rom israelis<br />
mmarTveli wreebi, qveynis xelmZ-<br />
Rvaneloba didad afaseben qarTveli<br />
ebraelebis moRvaweobas, mis wvlils<br />
dRevandeli israelis cxovrebaSi. man<br />
sagangebod gausva xazi <strong>kongresis</strong> moRvaweobas,<br />
romelsac, misi sityvebiT,<br />
interesiT adevneben Tvals qveynis<br />
politikur zedafenebSi.<br />
saubarSi, romelsac eswrebodnen<br />
TvalsaCino politikuri da sazogadoebrivi<br />
organizaciebis warmomadgenlebi,<br />
monawileobdnen qneseTis<br />
eqsTavmjdomare q–ni dalia iciki, qneseTis<br />
deputati, „kadima„–s partiis<br />
wevri q–ni nino abesaZe da sxvebi. sa-<br />
erToba<br />
18<br />
saCuqrad gadasca nacistur germaniaze gamarjvebis 65<br />
wlisTavTan dakavSirebiT gamocemuli medali.<br />
amave dRes stumrebi da maspinZlebi ewvivnen qifurisa<br />
da 6-dRiani omebis mebrZols, satanko diviziis<br />
yofil ufross, israelis gmirs avigdor kahalanis,<br />
romelic amJamad xelmZRvanelobs “jariskacTa sasargeblod<br />
moqmed sazogadoebas (amuTas)”. kahalanim Sexvedris<br />
monawileebs mouTxro, Tu rogor saswaulebrivad<br />
gadaurCa igi sikvdils, cecxlmodebuli tankidan.<br />
b-nma gabriel mirilaSvilma mamac mebrZols aRuTqva,<br />
rom daaarsebs gmirTa daxmarebis fonds.<br />
naTia antoSvili<br />
veteranebma da gmirebma b-ni g. mirilaSvili daajildoves specialuri medliT da sapatio sigeliT<br />
<strong>kongresis</strong> delegacia miiRo partia<br />
`kadimas~ Tavmjdomarem – cifi livnim<br />
siamovnoa aRiniSnos, rom parlamentis<br />
yofilma Tavmjomarem xazi gausva <strong>kongresis</strong><br />
did inteleqtualur potencials<br />
da gansakuTrebiT gamoyo batoni<br />
Salva mardis TvalsaCino miRwevebi,<br />
romelic, q–ni dalia icikis sityvebiT,<br />
marcxnidan: j. ajiaSvili, g. mirilaSvili,<br />
d. iciki, n. abesaZe<br />
Sexvedris monawileTa erTi jgufi<br />
qarTvel <strong>ebraelTa</strong> samecniero elitis<br />
„savizito baraTia„.<br />
saintereso winadadebebi wamoayena<br />
deputatma nino abesaZem, romelic<br />
im dRes Tavisi Tanamdebobrivi statusiT<br />
„stumar–maspinZlis„ rolSi<br />
gamodioda: rogorc cnobilia, igi<br />
qneseTis deputatobasTan erTad semk–<br />
is sapatio vice–prezidenticaa da am<br />
saziaro Tanamdebobebs warmatebiT<br />
uxamebs erTmaneTs.<br />
sapasuxo sityvaSi <strong>kongresis</strong> prezidentma<br />
g. mirilaSvilma madloba gadauxada<br />
partia „kadimas„ Tavmjdomares<br />
gulTbili miRebisaTvis da aRniSna,<br />
rom kongresi siamovnebiT iTanamSromlebs<br />
israelis politikur speqtrTan,<br />
ganurCevlad ideologiuri Tu msoflmxedvelobrivi<br />
nairgvarobisa:<br />
„Cven yvelas erTi azri da mizani gvasuldgmulebs,<br />
es aris israeli da<br />
ebraeli xalxi, misi dRevandeli da<br />
xvalindeli dRe, SeZlebismagvarad,<br />
yvelafers gaakeTebs kongresi, rom<br />
Tavisi wvlili Seitanos am saerTo<br />
erovnul saqmeSi„.<br />
dasasrul mxareebma gacvales TavianTi<br />
rekvizitebi, survili gamoTqves,<br />
rom aseTi Sexvedrebi ufro xSiri da<br />
intensiuri iyos da dasaxes samomavlo<br />
perspeqtivebi.<br />
aseTive Sexvedrebi hqonda <strong>kongresis</strong><br />
xelmZRvanelobas sxvadasxva<br />
politikuri da sazogadoebrivi organizaciebis<br />
da agreTve <strong>msoflio</strong> sionisturi<br />
organizaciis liderebTan.
`halixoT amis~ konferencia ieruSalaimSi<br />
ieruSalaimis sastumro „ramadaSi“ gaimarTa rabinebis<br />
yovelwliuri samdRiani konferencia, romelSic<br />
monawileobdnen israelis orive mTavari rabi, iona<br />
mecgeri da Slomo `amari, israelis mTavrobis meTauris<br />
moadgile – Sinagan saqmeTa ministri eli iSai, iusticiis<br />
ministri, prof. iakob neemani, religiebis ministri iakob<br />
margi, ministri meSulam naari, qneseTis wevrebi – safinanso<br />
komisiis Tavmjdomare moSe gafni, da <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> prezidenti gabriel mirilaSvili,<br />
romelic imavdroulad <strong>msoflio</strong> rabebis am<br />
prestiJuli Sekrebis sapatio prezidentic iyo.<br />
konferenciis muSaobaSi monawileobdnen <strong>msoflio</strong>s<br />
sxvadasxva qveynidan Camosuli stumrebi – rabinebi, daianebi,<br />
ebrauli kultis msaxurebi. dRis wesrigSi idga<br />
araerTi aqtualuri sakiTxi – politikuri iqneboda Tu<br />
socialuri. yvelaferi is, rac awuxebs sazogadoebas da<br />
misi yuradfebis arealSia moqceuli. gamomsvlelTa Tematikac<br />
araerTgvarovani iyo: krizisi evropis qveynebsa<br />
da amerikaSi, dabegvris sistema, sazogadoebrivi samar-<br />
Tlianoba da sxva.<br />
sapatio prezidiumSi isxdnen <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> prezidenti gabriel mirilaSvili,<br />
israelis mTavari rabi iona mecgeri, rabi racon arusi da<br />
ministri meSulam naari.<br />
yriloba gaxsna organizacia „halixoT amis“ Tavmjdomarem,<br />
rabanuTis sabWos wevrma da kiriaT onos rabim<br />
racon arusim, romelmac damswre saxogadoebas warudgina<br />
konferenciis sapatio prezidenti, <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> prezidenti gabriel mirilaSvili,<br />
madloba moaxsena mas im mravalmxrivi moRvaweobisaTvis,<br />
rasac igi eweva Torisa da ebrauli religiuri<br />
ovadia iosefi miesalmeba rabi racon arusis<br />
faseulobebis dasamkvidreblad, rwmenis gasaZliereblad.<br />
racon arusim mouwoda iq damswre qneseTis wevrebs,<br />
religiuri fraqciebis warmomadgenlebs, rom TavianT<br />
sakanonmdeblo saqmianobaSi ixelmZRanelon Torisa da<br />
halaxis principebiT: „sazogadoeba moiTxovs samoqalaqo<br />
samarTlianobas“.<br />
isrelis mTavari rabi iona mecgeri miesalma semk–is<br />
iniciativas Toris Semswavleli saerTaSoriso centris<br />
daarsebis Sesaxeb da dasZina, rom misi filialebi qveynis<br />
sxva qalaqebSic unda amoqmeddes.<br />
vrceli Semajamebeli sityviT auditoriis winaSe<br />
wardga <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> Tavmjdomare<br />
gabriel mirilaSvili. msubuqi iumoriT Sezavebul<br />
mis gamosvlaSi bevri ram iyo saintereso da sagulisxmo.<br />
mTavari mainc iyo is fraza, romelic imdRevandeli<br />
sxdomis leitmotivad iqca: oratoris sityvebiT, Cveni<br />
sazogadoeba mravalniSnadia da mravalmxrivi. TavisTavad<br />
es mravlferovneba kargia, Tu igi Toris madliT<br />
erToba<br />
19<br />
aris niSandebuli. „Cven SeiZleba gansxvavebuli, zogjer<br />
diametriulad sapirispiro pozicia gvqondes ama Tu<br />
im sakiTxSi, magram Tora aris is mTavari, Rirebuleba,<br />
romelic yvelas gvaerTianebs“. damswreni am gancxadebas<br />
mowonebiT Sexvdnen. oratorma gaixsena <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> roli Torisa da ebrauli tradiciebis dacvis<br />
saqmeSi: „me davibade <strong>saqarTvelos</strong> daba kulaSSi, romelsac<br />
„patara ieruSalaims“ uwodebdnen. es srulebiT ar<br />
iyo SemTxveviTi: CvenTvis, kulaSis mkvidrTaTvis Tora<br />
iyo Cveni meobis, Cveni erovnuli da religiuri identurobis<br />
yvelaze saimedo iaraRi. es iyo Cveni tradiciuli<br />
gza da am gzidan <strong>saqarTvelos</strong> ebraelobas arasodes ar<br />
gadauxvevia. albaT, Torisadmi Cvenma aseTma erTgulebam<br />
aTqmevina israelis mTavar rabis iona mecgers: „mzad var,<br />
suraTze marcxnidan: qneseTis wevri da uportfelo<br />
ministri meSulam nahari, rabi racon arusi, rabi iona<br />
mecgeri, gabriel mirilaSvili, qneseTis finansTa<br />
komisiis Tavmjdomare moSe gafni<br />
Cemi gvari mecgeraSvilad gadavikeToo„. es, ra Tqma unda,<br />
xumrobiT; magram, rodesac aseTi didi rabi ambobs amas,<br />
an rabi racon arusi, erTiorad met pasuxismgeblobas<br />
vgrZnobT... Cemi mxridan kidev erTs davZendi: Toris saer-<br />
TaSoriso centris filialebi marto israelis qalaqebSi<br />
ki ara, sxva qveynebSic, sxva saxelmwifoebSic unda Seiqmnas;<br />
Toris madli unda moefinos mTel qveynierebas da Cven<br />
mzad varT, Cveni wvlili SevitanoT am did saqmeSi“.<br />
gabriel mirilaSvilis sityva daswreebma didi yuradRebiT<br />
moismines, xSirad gaismoda taSi.<br />
SeiZleba gadauWarbeblad iTqvas, rom semk–is prezidentis<br />
gamosvla imdRevandeli sxdomis centralur movlenad<br />
iqca.<br />
<strong>kongresis</strong> delegaciis erTi jgufi
israel–<strong>saqarTvelos</strong><br />
megobrobis<br />
saRamo<br />
ieruSalaimSi<br />
aseTi xalxmravloba karga xania ar unaxavs ieruSalaimis<br />
„brixaT sulTan„–is (sulTnis auzi) amfiTeatrs<br />
da mis mimdbare teritorias. aTi aTasze<br />
meti kaci – israelis qarTveli ebraeloba uwyvet nakadad<br />
moedineboda qalaqis am Zvel ubanSi israel–<strong>saqarTvelos</strong><br />
megobrobis grandiozul saRamoze. es zRva xalxi<br />
im saRamos TiTqos erT muStad Seikra da erTi azriTa<br />
da mizniT gaerTianda; es iyo israel–<strong>saqarTvelos</strong> urTierTmegobrobis<br />
manifestacia, raSic didi roli Seasrula<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresma.<br />
israel–<strong>saqarTvelos</strong> megobrobis saRamos eswrebodnen<br />
sxvadasxva politikuri da sazogadoebrivi organizaciis<br />
warmomadgenlebi, diplomatebi, stumrebi saz-<br />
RvargareTis qveynebidan. aq iyo <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> warmomadgenlobiTi delegacia <strong>kongresis</strong><br />
prezidentis gabriel mirilaSvilis meTaurobiT.<br />
iyvnen agreTve calkeuli pirovnebebi, romlebmac<br />
xeli Seuwyves saRamos organizebulad Catarebas. am<br />
pirovnebebidan pirvel rigSi unda davasaxeloT mixael<br />
biniaSvili – axalgazrda enTuziasti, romelmac didi<br />
Zalisxmeva moaxmara RonisZiebis Catarebas.<br />
sazeimo RonisZieba daiwyo cnobili simReriT „eruSalaim<br />
Sel zahav„ („oqros ieruSalaimi„), romelic Cveuli<br />
ostatobiT Seasrula cnobilma qarTvelma momReralma<br />
neka sefiskveraZem, romelic aqciaSi monawileobis mis-<br />
aRebad sagangebod Camovida Tbilisidan.<br />
auditoriis winaSe pirveli wardga cnobili qarTveli<br />
ebraeli rabini iakob gagulaSvili, romelic<br />
Secvala <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> mTavarma rabim ariel<br />
levinma. rabinebma ilaparakes mravalsaukunovani<br />
qarTul–ebrauli megobrobis fenomenze, mis memkvidreobiTobaze,<br />
mniSvnelobasa da gavlenaze erebisa da<br />
xalxebis yoveldRiur cxovrebaSi. orive rabini <strong>kongresis</strong><br />
prezidentis – gabriel mirilaSvilis winadadebiT<br />
iyo Seyvanili gamomsvlelTa siaSi da im saRamos<br />
semk–s warmoadgendnen.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> saxeliT<br />
sazogadoebas miesalmnen <strong>kongresis</strong> generaluri direqtori<br />
jemal ajiaSvili da <strong>kongresis</strong> TanaTavmjdomare,<br />
<strong>kongresis</strong> kulturis komisiis xelmZRvaneli, kompozitori<br />
soso bardanaSvili.<br />
saRamos oficialuri nawili daagvirgvina ori megobruli<br />
qveynis meTaurTa misasalmebelma sityvebma –<br />
israelis prezidentis – Simon feresisa da mTavrobis<br />
meTauris – beniamin neTaniahus mier gamogzavnilma videofirebma<br />
da <strong>saqarTvelos</strong> prezidentis – mixeil saakaSvilis<br />
pirdapirma CarTvam israelis televiziiT.<br />
oficialuri nawilis Semdeg gaimarTa gala–koncerti<br />
israelisa da <strong>saqarTvelos</strong> estradis varskvlavTa<br />
monawileobiT, romelmac didi warmatebiT Caiara.<br />
didi zeimi `beiT moSeSi~<br />
dekembris TveSi istoriul movlenas hqonda ad- <strong>kongresis</strong> mier iqna restavrirebuli (TiTqmis xelaxla<br />
gili Tel–avivis centrSi hamelaxas quCis 16 aSenebuli) erTi wlis winaT qalaq Tel–avivis daarse-<br />
nomerSi mdebare moSe (miSiko) mirilaSvilis bis 100 wlisTavze iq SebrZanebul iqna axali sefer-To-<br />
saxelobis did salocavSi, („geulaT israel„), romelic<br />
ra, romlis pirveli asoebi daiwera Tel–avivis meriaSi,<br />
am qalaqis xelmZRvanelebis, agreTve TvalsaCino rabinebis<br />
monawileobiT da Tel–avivis xabadis mTavari rabis,<br />
luboviCeli rabis despanis ioseb garlickis iniciativiT.<br />
Tel–avivis mravalma mcxovrebma miiRo monawileoba<br />
am istoriuli sefer–Toris calkeuli asoebis daweris<br />
uflebisa da fasukebis SeZeniT. noembris TveSi TiTqmis<br />
dasrulebul iqna sefer–Toris dawera da igi sazeimo<br />
viTarebaSi SeabrZanes zemoT aRniSnul salocavSi, sadac<br />
bolo asoebis dawera ganxorcielda. asoebis daweris<br />
pativi didi RirsebiT miiRes israelis yofilma<br />
mTavarma rabim, amJamad Tel–avivis rabim – israel meir<br />
laum, kironis rabim iehuda segelma, „rabinTa <strong>kongresis</strong>„<br />
erT–erTma xelmZRvanelma abraham Smuel aqoen– levinma<br />
da sxvebma. bolo asos daweris pativi wilad xvda rabi<br />
iosef garlickis. es iyo qarTvel <strong>ebraelTa</strong> Temis mimarT<br />
didi pativiscema.<br />
erToba<br />
20
gulTbili Sexvedra <strong>kongresis</strong> ofisSi<br />
didi xania vicnobT q-n naTela patarkaciSvils, _ cnobili<br />
boznesmenis, qvelmoqmedisa da mecenatis, aw. gansvenebuli<br />
badri patarkaciSvilis dedas. diax, Cven adre ase<br />
vicnobdiT: badris deda! _ Svilis Crdils amofarebul<br />
qalbatons, misi moferebiTa da fufunebiT ganebivrebuls,<br />
magram mainc Tavmdabals, sadas da mokrZalebuls.<br />
da roca Tavs daatyda qalisaTvis yvelaze didi tragedia<br />
_ sayvareli Svilis uecari gardacvaleba (Tu mkvleloba?...),<br />
bevrs egona ver gauZlebda amxela tkivils,<br />
dardi gamofitavda, saamayo Svilis mier ganebivrebisagan<br />
ganZarcvuli moralurad daecemoda, Sesacodavi<br />
gaxdeboda. magram moxda saocreba! dardma igi ufro<br />
gaakaJa, gaaZliera, cxovrebis sibrZniT damuxta. swored<br />
aseTad vixileT igi am dReebSi, roca <strong>kongresis</strong> ofisSi<br />
kiriaT gaTis ediT polakis saxelobis maTnasSi<br />
amas winaT gamarTuli didi saRamo–koncerti<br />
wlobiT daamaxsovrdebaT iq damswreT. xalxiT<br />
gadaWedil did darbazSi, sxva stumrebTan erTad miwveulebi<br />
iyvnen sruliad israelis axal repatriantTa<br />
meore musikaluri festivalis monawileni. es festivali<br />
organizebul iqna Sua aziisa da yazaxeTis yofili<br />
respublikebidan amosulTa iniciativiT. xolo aRniSnuli<br />
saRamo–koncerti Catarda kiriaT–gaTis axal repatriant<br />
xelovanTa absorbirebis centrisa da <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> egidiT. koncertis<br />
monawileebsa da mayureblebs gulTbilad Rebulobdnen<br />
uzbekeTis, yazaxeTis da <strong>saqarTvelos</strong> saelCoTa warmomadgenlebi.<br />
saRamos monawileebs guliTadi mosalocebi gamougzavnes<br />
ruseTidan, ukrainidan da belorusiidan. misasalmebeli<br />
sityviT gamovida kiriaT–gaTis meri aviram<br />
dahari.<br />
festivalis erT–erTma organizatorma, kiriaT–ga-<br />
Tis saqalaqo sabWos wevrma boris manievma Tavis gamosvlaSi<br />
Tqva: „es ukve meore festivalia, romelic aseT<br />
maRal doneze Catarda, da romelmac Tavi mouyara israelis<br />
sxvadasxva mxareSi mcxovreb musikis specialist<br />
repatriantebs, xolo am saRamos gala–koncertze<br />
musikos „ole xadaSebs“ saSualeba eZlevaT gamoavlinon<br />
TavianTi niWi.<br />
metad mravalmxrivi da warmatebuli saRamos dasas-<br />
erToba<br />
21<br />
moviwvieT israelSi stumrad myofi: Cvens winaSe warmosdga<br />
amayi qali, sulierad gmiri deda, romelsac mTeli<br />
sigrZe-siganiT aqvs gaTavisebuli azri sikeTis ukvdavebisa.<br />
misi Svili xom sikeTisaTvis iyo movlenili am<br />
qveynad, sikeTes ki veravin da veraferi ver moklavs.<br />
q-ni naTela, grZeli magidis garSemo msxdom mis pativsacemad<br />
mosul qalbatonebsa da batonebs Tavaweuli<br />
da mxrebgaSlili uyveboda badris saxelTan dakavSirebul<br />
ambebs, uyveboda usayvarlesi rZlis _ badris qvrivis<br />
mier zogierTi usindiso da veragi adamianebis mimarT<br />
warmoebul sasamarTlo saqmeebze, imaze Tu rogor<br />
emzadeba patarkaciSvilebis ojaxi badris saxelobis<br />
saqvelmoqmedo fondis Sesaqmnelad.<br />
damswreni didi gulisyuriT usmendnen q-n naTelas,<br />
sityviT gamosuli stumrebi _ <strong>Jurnali</strong>sti eTeri fiCxaZe,<br />
poeti sima janaSvili, <strong>kongresis</strong> aqtivisti luba<br />
kesoSvili, <strong>kongresis</strong> koordinatori alo kacobaSvili,<br />
mecnierebaTa doqtori, germanisti sima CikvaSvili da sxvebi<br />
ixsenebdnen badris saxelTan dakavSirebul ambebs.<br />
bolos q-nma n. patarkaciSvilma kongress saCuqrad<br />
gadasca badrisadmi miZRvnili wigni `kaci, romelmac<br />
sizmrebi dagvitova.~ es wigni, warmoadgens presis sxvadasxva<br />
organoebSi badris mier da badris Sesaxeb gamoqveynebuli<br />
narkvevebis, siuJetebis, interviuebis SesaniSnavi<br />
gemovnebiT Sedgenil da maRal poligrafiul<br />
doneze gamocemul farTo formatian krebuls, sadac uxvadaa<br />
warmodgenili badris da misi ojaxis cxovrebisa<br />
da moRvaweobis amsaxveli fotomasala.<br />
es didebuli wigni momzadda da gamoica q-n naTelas<br />
iniciativiTa da uSualo xelmZRvanelobiT. esaa dedis<br />
kidev erTi gamarjveba!<br />
suraTze: q-ni naTela <strong>kongresis</strong> ofisSi,<br />
Sexvedris monawileTa erT jgufTan<br />
kiriaT–gaTis sapatio moqalaqis<br />
wodeba b-n gabriel mirilaSvils<br />
kiriaT-gaTis meri qalaqis sapatio moqalaqis diploms<br />
gadascems gabriel mirilaSvils<br />
ruls kiriaT - gaTis meriis Tavkacma aviram daharma damswreTa<br />
taSis grialSi kiriaT gaTis sapatio moqalaqis<br />
diplomiT daajildova <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong><br />
<strong>kongresis</strong> prezidenti gabriel mirilaSvili.
<strong>kongresis</strong> iniciativiT<br />
xaxam refaelis saxelobis<br />
quCis gaxsna lodSi<br />
Cvens TemSi albaT ver moinaxeba adamiani, romelsac<br />
ar gaugonia didi rabi xaxam refaelis saxeli,<br />
magram SeiZleba yvelam ar icodes, rom misi saxeli<br />
ewoda qalaq lodis erT-erT quCas, qalaqisa, sadac man<br />
israelSi cxovrebis mTeli periodi gaatara.<br />
quCusaTvis xaxam refael elaSvilis saxelis ceremonias<br />
ramdenime aseuli kaci eswreboda. maT Soris<br />
<strong>kongresis</strong> prezidenti gabriel mirilaSvili, qalaq<br />
lodis meri nicani meiri, israelSi mcxovrebi qarTvel<br />
<strong>ebraelTa</strong> sasuliero xelmZRvanelebi, inteligenciis<br />
warmomadgenlebi da rabis ojaxis wevrebi. es ceremonia<br />
daemTxva xaxam refaelis gardacvalebis me-6 wlisTavs.<br />
amis gamo xalxma Tavi moiyara rabis saflavTan _ azqarisaTvis;<br />
Semdeg ki ewvivnen im quCas, romelsac lodis<br />
qalaqis sabWos gadawyvetilebiT, misi saxeli ewoda.<br />
ceremoniaze sityviT gamosulma pirebma metad sainteresod<br />
da amaRelveblad ilaparakes xaxam refaelze,<br />
rogorc uiSviaTes da ganumeorebel rabinze. orator-<br />
Ta Soris iyvnen rabis vaJi _ rabi aron elaSvili, qnese-<br />
Tis deputati abram mixaeli, lodis qalaqis meri meir<br />
nicani da sxva.<br />
quCisaTvis xaxam refaelis saxelis miniWebis iniciativa<br />
ekuTvnis <strong>kongresis</strong> administraciul direqtors _<br />
werili iuri kanerisagan<br />
am dReeSi ruseTis ebrauli <strong>kongresis</strong> prezidentisgan– iuri kanerisgan semk–is prezidentis – gabriel<br />
mirilaSvilis saxelze movida werili, romelSic igi madlobas uxdis adresats istoriuli proeqtis– „davubrunoT<br />
Rirseba“ – SemuSavebasa da dafinansebaSi <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> aqtiuri<br />
monawileobisaTvis.<br />
saqme imaSia, rom 1941 welSi, faSistebma da maTma damqaSma adgilobrivma mcxovreblebma sofel lubaviCSi<br />
umowyalod daxoces 483 ebraeli. maTi xsovnis ukvdavsayofad da maTTvis adamianuri Rirsebis dabrunebis<br />
mizniT, gadawyda am katastrofis adgilas aSendes memoriali daRupulTa vinaobis warwerebiT da momxdari<br />
tragediis aRweriT.<br />
qarTvel ebrael qalTa <strong>msoflio</strong><br />
asociaciis saxeliT, didi sixaruliTa<br />
da siamayiT vulocav Tel - haSomeris<br />
saavadmyofos infeqciur daavadebaTa<br />
laboratoriis gamges, bar-ilanis<br />
universitetis leqtors, biologiur<br />
mecnierebaTa doqtors qalbaton<br />
meri baxanaSvils<br />
profesoris samecniero xarisxis<br />
miRebas. Rm-Tma gvimravlos aseTi<br />
maRali akademiuri xarisxis mqone<br />
qalebi!<br />
asociaciis Tavmjdomare<br />
Tamar mamisTvalovi<br />
ianvris bolo ricxvebSi TbilisSi gaimarTa <strong>msoflio</strong> Tasis gaTamaSeba sportis sxvadasxva saxeobaSi. israelidan<br />
Casuli ZiudositTa eqvskaciani delegaciis orma wevrma vercxlisa da brinjaos medlebi daimsaxures.<br />
delegacias xelmZRvanelobda cnobili Ziudositi da mwvrTneli ramaz mamisTvalovi.<br />
erToba<br />
22<br />
aron elaSvils, romelmac ramdenime wlis winaT Seitana<br />
Txovnis werili lodis meriaSi. werils xels awerda<br />
<strong>kongresis</strong> pirveli prezidenti netarxsenebuli moSe<br />
(miSiko) mirilaSvili.<br />
aqve SevniSnavT, rom grZeldeba israelSi qarTvel<br />
<strong>ebraelTa</strong> 45 salocavis rekonstruqciis proeqtis realizacia,<br />
romelic Seiqmna xaxam refaelis da miSiko mirilaSvilis<br />
naTeli xsovnis ukvdasayofad.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong><br />
<strong>kongresis</strong> xelmZRvaneloba<br />
guliTadad ulocavs Cveni xalxis<br />
sanaqebo Svils, moskovis qarTvel<br />
<strong>ebraelTa</strong> Temis Tavkacs, <strong>kongresis</strong><br />
did qomagsa da mxardamWers, saxviTi<br />
da gamoyenebiTi xelovnebis did<br />
motrfiales, namdvil jentlmensa da<br />
kacur kacs<br />
amiran mixelaSvils<br />
dabadebis 75 wlis iubiles da usurvebs<br />
120 wlamde janmrTel sicocxles da<br />
bednier cxovrebas Tavis ojaxTan da<br />
SvilmamavalTan erTad.
liana elaSvili<br />
maRali wneva kacobriobisaTvis<br />
erT-erTi rTuli<br />
da gadauWreli problemaa.<br />
maRalwnevian adamians<br />
Zalian didi sifrTxile sWirdeba.<br />
gansakuTrebiT maT, visi wnevac<br />
160/95 mm-s aRemateba. statistikiT<br />
damtkicebulia, rom xandazmuli<br />
mosaxleobis sakmaod didi nawili<br />
daavadebulia maRali wneviT.<br />
idealuri wnevaa 120/80-ze, an<br />
cota naklebi, rodesac sisxlZarRv-<br />
Ta wneva adis 140/90-ze, es iTvleba<br />
normidan gadaxrad. 160/95 an meti,<br />
es ukve maRali wnevaa da saWiroebs<br />
mkurnalobas.<br />
ratom aris mavnebeli<br />
maRali wneva?<br />
Tu maRali wneva gagrZelda<br />
didi xniT, sustdeba sisxlZarRvTa<br />
kedlebi, agreTve sustdeba wvrili<br />
sisxlZarRvebi (kapilarebi) da<br />
sisxls SeuZlia gamoJonos organizmis<br />
romelime mTavar nawilSi,<br />
umetes SemTxvevaSi Tavis tvinSi.<br />
xandaxan sisxlZarRvi iketeba, rac<br />
iwvevs Jangbadis miuwvdomlobas<br />
organizmis ujredebSi. es ki iwvevs<br />
am ujredebis sikvdils da agreTve<br />
Tavis tvinSi sisxlis mimoqcevis mo-<br />
Slas.<br />
maRali wnevisagan gamowveuli<br />
erT-erTi saSiSi garTulebaa Tavis<br />
tvinSi sisxlis Caqceva, rac zogierT<br />
SemTxvevaSi, gonebis dakargviT<br />
da SesaZlebelia sikvdiliTac<br />
damTavrdes.<br />
Tu maRali wneva didi xniT gagr-<br />
Zelda, is iwvevs gulis parkuWebis<br />
gafarToebas. es ukanaskneli ki<br />
iwvevs gulis kunTis gadaRlas. am<br />
SemTxvevaSi gulis kunTi kargavs SekumSvis<br />
Zalas da agreTve sisxlis gadasrolis<br />
unars, rac gamowveulia<br />
gulis kunTis dazianebiT. gulis<br />
kunTis dazianeba ki iwvevs gulis<br />
ukmarisobas.<br />
ra iwvevs maRal wnevas?<br />
cnobili amerikeli endokrinologi<br />
m. faigi ambobs, rom wnevis<br />
momateba organizmSi hormonaluri<br />
cvlilebebis darRveviT da organizmis<br />
qimiuri Semadgenlobis uwonasworobiT<br />
aris gamowveuli. doq-<br />
tor faigis daskvna gamarTlebulia<br />
imiT, rom adamianebs ganayofierebis<br />
asakSi ar axasiaTebT gul-sisxlZarRvTa<br />
daavadebebi, radganac<br />
isini am periodSi imyofebian hormonaluri<br />
cvlilebebis dadebiT<br />
stadiaSi.<br />
ra iwvevs qimiur dar-<br />
Rvevebs organizmSi?<br />
erT-erTi mizezi qimiur-hormonaluri<br />
darRvevisa organizmSi aris<br />
mineralebis, e.i. kaliumis, magneziumisa<br />
da kalciumis nakleboba.<br />
gamokvlevis Sedegad gamoirkva:<br />
rom adamianebi, romlebic kaliumiT<br />
mdidari sakvebiT, e.i. xiliT, bostneuliTa<br />
da nigvziT ikvebebian, naklebad<br />
avaddebian maRali wneviT.<br />
agreTve is adamianebic, romlebic<br />
bunebrivi sakvebiT, e.i. daucexvavi<br />
xorbleuliT, sasuqis gareSe moyvanili<br />
xil-bostneuliT ikvebebian, ar<br />
Wamen Sebolil da dakonservebul<br />
sakvebs, ar xmaroben xelovnuri feris<br />
mimcem nivTierebebs sakvebSi, e.i.<br />
maTi sakvebi ar gadis mrewvelobiT<br />
gadamuSavebas.<br />
mrewvelobiTi gadamuSaveba anadgurebs<br />
sakvebSi organizmisaTvis<br />
sasargeblo nivTierebebs, e.i.<br />
vito-mineralebs, rogoricaa: kalciumi,<br />
magneziumi da kaliumi. A,B,C<br />
vitaminebs da agreTve B jgufis vitaminebs.<br />
eseni ki organizmis swori<br />
qimiur-hormonaluri moqmedebis<br />
mTavari rolis Semsrulebelni arian.<br />
maRali wnevis<br />
mkurnaloba:<br />
Tanamedrove medicinas aqvs wnevis<br />
damwevi mravali saxis saSualeba. eseni<br />
ZiriTadad Sardmdeni wamlebia,<br />
romlebic marTalia xels uwyoben<br />
wnevis normalizacias, magram, amas-<br />
Tan erTad, uaryofiTad moqmedeben<br />
adamianis janmrTelobaze.<br />
Sardmdeni wamlebi iwveven Sard-<br />
Tan erTad vitamin B-s da C-s didi<br />
raodenobiT gamoyofas organizmidan.<br />
maTi nakleboba ki aqveiTebs<br />
organizmis janmrTelobis mdgomareobas<br />
da, amasTan erTad, iwvevs<br />
seniliuTs, romlis damaxasiaTebeli<br />
Tvisebaa: dabneuloba, gulmaviwyo-<br />
erToba<br />
23<br />
janmrTelobis sadarajoze<br />
maRali<br />
wneva<br />
ba, uZiloba da sxv. magram, samedicino<br />
Careva aucilebelia, radgan mis<br />
gareSe maRal wnevas SeuZlia didi<br />
ziani miayenos iseT mniSvnelovan<br />
organoebs, rogoricaa: guli, Tirkmelebi<br />
da sisxlZarRvebi.<br />
Tanamedrove medicinis mkurnalobis<br />
meTodiT miyenebuli zogierTi<br />
uaryofiTi gavlenis gamosworebaSi<br />
dagvexmareba alternatiuli medicinis<br />
meTodis gamoyeneba.<br />
alternatiuli medicinis meTodiT<br />
mkurnaloba TiTqmis yovelTvis<br />
aRwevs warmatebas Tu mas CaitarebT<br />
6 Tvis ganmavlobaSi Seuwyvetlad.<br />
SegviZlia Tavidan aviciloT<br />
Sardmdeni preparatebis miRebiT<br />
gamowveuli ziani: Sardis gamoyofiT<br />
dakarguli vito-mineralebi, A, B da<br />
C vitaminebi da mineralebi Segvi-<br />
Zlia abebis saxiT miviRoT. SevzRudoT<br />
sufris marili da mis nacvlad<br />
miviRoT kaliumis marili, romelic<br />
SegiZliaT SeiZinoT mwvane afTiaq-<br />
Si. Cveulebrivi Saqris nacvlad Sei-<br />
Zleba vixmaroT xilisagan Semzadebuli<br />
Saqari `mulasa,~ romlis<br />
SeZenac SeiZleba mwvane afTiaqebSi,<br />
dietur maRaziebSi, Saqris nacvlad<br />
SegviZlia vixmaroT Taflic.<br />
niors Zalian didi mniSvneloba aqvs,<br />
rogorc qolesterolis damwev sa-<br />
Sualebas. niori gamoiyeneba wnevis<br />
damwev saSualebadac da Tavidan<br />
gvacilebs sisxlis Sededebas, rac<br />
gvicavs gul-sisxlZarRvTa daavadebebisagan.<br />
niori SeiZleba miiRoT,<br />
rogorc wveTebis saxiT, aseve kafsulebisa<br />
da abebis saxiTac.<br />
ai sakvebi, romelic Seicavs bevr<br />
kaliums da cota marils: yovelgvari<br />
marcvleuli - lobio, soia,<br />
cercvi, simindi da sxv.<br />
yovelgvari axali bostneuli,<br />
gansakuTrebiT: avokado, pamidori,<br />
karTofili da sxv.<br />
axali xili: nesvi, msxali, banana<br />
da sxv.<br />
cxoveluri cila: ucximo qaTmis,<br />
indauris da axalgazrda saqonlis<br />
xorci. agreTve ucximo Tevzeuli.<br />
daskvna aseTia:<br />
Tu Tqven gnebavT iyoT janmrTelni,<br />
gadadiT swori kvebis reJimze.<br />
amasTan, periodulad gaesinjeT<br />
Tqvens mkurnal eqims.
sefer–Toris SebrZaneba david golanis mier<br />
ieruSalaimis ramoTis dasaxleba dayofilia oTx<br />
raionad. pirvel raionSi– ramoT alefSi saqarTvelodan<br />
amosulTa aTiode ojaxi–Ra cxovrobs.<br />
maTi mSvenieri samsarTuliani salocavi gabriel Sim-<br />
SilaSvilisa da samSoblosaTvis daRupuli jariskacis<br />
zohar xenis (xundiaSvilis) saxelobisaa. am salocavis<br />
mopirdapire mdeloze gadis quCa, romelsac ewodeba<br />
„SiraT haiam„ (zRvis simRera), am quCaze mdebareobs<br />
aSqenaz <strong>ebraelTa</strong> Talmud Tora „Saarei zehoT„.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> viceprezidentma<br />
david golanma da abram daviTaSvilma Talmud<br />
Toris teritoriaze aaSenes salocavi aRniSnuli<br />
Talmud TorisaTvis, salocavs miakuTvnes netarxsenebuli<br />
Simon (Ciora) jinjixaSvilis saxeli; am salocavSi<br />
maT mierve daarsebul religiuri wignebis biblioTekas<br />
ki miukuTvna– aw gansvenebuli xana (lusia) jinjixaSvilis<br />
saxeli.<br />
da, ai, ramdenime Tvis win gaimarTa axladaSenebuli<br />
salocavis sazeimo gaxsna da iq sefer–Toris SebrZaneba<br />
david golanisa da abram daviTaSvilis mier. am zeimSi<br />
monawileobas Rebulobdnen sxvadasxva ebrauli Temebis<br />
rabinebi, <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong><br />
delegacia prezident gabriel mirilaSvilis xelmZRvanelobiT,<br />
ieruSalaimis meriis xelmZRvaneloba, israelis<br />
sxvadasxva kuTxidan da sazRvargareTidan Camosuli<br />
stumrebi, rogorc mamkacebi, aseve qalbatonebi.<br />
saerTo zeimi gansakuTrebiT gaalamazes Talmud Tora<br />
„ Saarei zehoTis„ norCma moswavleebma TavianTi la-<br />
koncerti ieruSalaimSi <strong>kongresis</strong><br />
monawileobiT<br />
amas winaT ieruSalaimis kulturis centr „Jerar baxarSi“<br />
gaimarTa xalxmravali sazeimo koncerti, romelic<br />
mieZRvna „didi abreSumis gzis“ qveynebis xalxTa<br />
tradiciebs. koncerts organizeba gaukeTa yazaxeTidan<br />
da centraluri aziidan amosul <strong>ebraelTa</strong> saerTaSoriso<br />
gaerTianebam. koncertis dafinansebisTvis soliduri<br />
Tanxa gaiRo <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresma.<br />
saRamos dawyebamde darbazis foieSi gaimarTa xelovnebis<br />
nawarmoebTa gamofena da gamoyenebiTi xelovnebis<br />
namuSevarTa da erovnuli kerZebis bazroba.<br />
sapatio stumarTa Soris iyvnen <strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
gabriel mirilaSvili, ieruSalaimis meris moadgile,<br />
<strong>saqarTvelos</strong>, uzbekeTis, yazaxeTis elCebi da a.S.<br />
mkiTxvels SevaxsenebT, rom „abreSumis gza“ – esaa<br />
Zveli savaWro gza, romelic aerTianebs dasavleTisa da<br />
aRmosavleTis qveynebs, maT Soris indoeTs, CineTs, Sua<br />
azias da sxv.<br />
erToba<br />
24<br />
daviT golani da gabriel mirilaSvili<br />
mazi mxatvruli nomrebiT.<br />
zeimi axal salocavSi SuaRamemde gagrZelda da guluxvi<br />
seudaT micviT damTavrda.<br />
SabaT (SoTa) iakobaSvili<br />
semk–is xelmZRvaneloba sargeblobs SemTxveviT,<br />
da guliTadad ulocavs b–n david golans <strong>kongresis</strong><br />
vicep-rezidentad arCevas.<br />
`micva-tankebi~ - dasavleTis<br />
kedelTan<br />
Cvenma mkiTxvelebma ukve ician, rom “micva-tanki“ - igive<br />
moZravi salocavi Seiqmna lubaviCeli rabis iniciativiT.<br />
am iniciativis mizani iyo <strong>msoflio</strong> ebraelobaSi<br />
erovnuli TviTSegnebis gaRviveba da gaRrmaveba. micvatanki<br />
- esaa didgabaritiani avtobusi, romlis saloni<br />
gamoyenebulia iudaikis atributebis, salocavi wignebis,<br />
mravalferovani religiuri literaturisa da dasajdomi<br />
skamebisaTvis. salonSi brZandeba specialuri<br />
rabi, romelic Tefilinis dadebaze amadlianebs quCebSi<br />
Semxvdur ebraelebs. bolo 10-15 wlis ganmavlobaSi Sewyvetili<br />
iyo micva-tankebis moZraoba israelis quCebSi<br />
fulad saxsrebTan dakavSirebiT.<br />
daaxloebiT erTi wlis winaT <strong>kongresis</strong> prezidentma<br />
gabriel mirilaSvilma, Tavis ukrainel kolegasTan<br />
rabin vadimTan erTad, miiRo gadawyvetileba israelSi<br />
micva-tankebis funqciis ganaxlebis Sesaxeb.<br />
sityva da saqme erTi iyo: maTi TaosnobiT, xanuqis<br />
dResaswaulSi Svidi micva-tanki erTad Sevida dasavleTis<br />
kedelTan. imave dRes <strong>kongresis</strong> xelmZRvanelobam<br />
sefer-Tora SeabrZana ieruSalaimis axladrekonstruirebul<br />
salocav „xurvaSi“.
<strong>kongresis</strong>a da<br />
liqudis partiis<br />
erToblivi saxanuqe<br />
zeimi lodSi<br />
kongresma xanuqis meoTxe sanTlis anTeba sazeimo<br />
viTarebaSi Caatara q. lodis kulturis saxlSi. saRamos<br />
stumarTa Soris iyvnen <strong>kongresis</strong> prezidenti<br />
gabriel mirilaSvili, viceprezidenti roman SalelaSvili,<br />
administraciuli direqtori aron elaSvili,<br />
aSdodis meri, qneseTisa da mTavrobis wevrebi,<br />
qarTvel <strong>ebraelTa</strong> farTo sazogadoebriobis warmomadgenlebi.<br />
saRamos wamyvanma, misasalmebeli sityvis Semdeg,<br />
scenaze miiwvia b-nebi: gabriel mirilaSvili, roman<br />
SalelaSvili, aron elaSvili da sxvebi xanuqis<br />
sanTlebis asanTebad. meoTxe sanTlis anTebis pativi<br />
wilad xvda g. mirilaSvils.<br />
mowveul stumrebs saCuqrad gadaecaT erovnuli<br />
xelovnebis simbolo „davidis qnari“. sityviT gamosulma<br />
parlamentarebma da ministrebma madloba gadauxades<br />
<strong>kongresis</strong> xelmZRvanelobas Sinaarsiani saRamosaTvis<br />
da xazi gausves <strong>kongresis</strong>a da , saerTod,<br />
qarTvel <strong>ebraelTa</strong> did wvlils israelis sazogadoebriv,<br />
politikur da ekonomikur cxovrebaSi.<br />
sazeimo saRamos meti eSxi da elvareba Sehmata qoreograf<br />
Tamaz ciciaSvilis xelmZRvanelobiT Sesrulebulma<br />
cekvebma da simReris konkursSi gamarjvebuli<br />
moran mazoris simRerebma.<br />
dasasrul gaimarTa sazeimo banketi.<br />
israelis nakrebma<br />
TvalsaCino warmatebebs<br />
miaRwia <strong>msoflio</strong><br />
CempionatSi, karate-<br />
Si, romelic amas winaT<br />
gaimarTa moskovSi. Sejibreba<br />
mimdinareobda<br />
karates yovel doneze.<br />
masSi monawileobda<br />
25 qveynis 2.300-mde<br />
sportsmeni, romelTa<br />
Soris TvalSi sacemad<br />
gamoirCeodnen israeli<br />
karatistebi. tal<br />
ben haroSma da iarden<br />
Sarabim oqros medlebi<br />
daimsaxures. garda<br />
amisa israelis nakrebma<br />
kidev erTi vercxlis<br />
da oTxi brinjaos medali<br />
moipova.<br />
unda aRiniSnos, rom<br />
israelis karatist-<br />
Ta mwvrTnelia gabi mixelaSvili<br />
(mixaeli) <strong>kongresis</strong><br />
aqtivisti da<br />
megobari (adre g. mixelaSvili<br />
israelis erTerTi<br />
uZlieresi sportsmeni<br />
iyo karateSi, xolo<br />
amJamad mas yvelaze sapatio<br />
adgili ukavia Cvens<br />
qveyanaSi karatistTa<br />
mwvrTnelebs Soris).<br />
Sejibrebis dawyebamde<br />
iranis saortsmenebma<br />
uari ganacxades<br />
israel karatistebTan<br />
TamaSze. araoficialur<br />
SexvedrebSi ki gulTbilobasa<br />
da yuradRebas<br />
iCendnen Cveni sportsmenebisadmi.<br />
erToba<br />
25<br />
xanuqis sanTlis anTeba g. mirilaSvilis, r. SalelaSvilis,<br />
rabi S. kataSis, a. elaSvilis, e. giladis da i. levinis mier<br />
suraTze marjvnidan: r. mirilaSvili, a. elaSvili, g. mirilaSvili,<br />
bugi aialoni, lodis profsabWos pasuxismgebeli<br />
muSaki r. ketaSvili da finansTa ministri i. Staineci<br />
israelis sportsmenebma 7 medali moipoves
sefer-Toris SebrZaneba<br />
nahariis salocavSi<br />
presis eilaTis<br />
konferencia<br />
2011 wlis 4-7 dekembers eilaTis sastumro<br />
“herodsSi” ukve mexuTejer gaimarTa „presis eila-<br />
Tis konferencia“, romelic tradiciad aris qceuli.<br />
me, bedniereba mqonda xuTivejer monawileoba<br />
mimeRo <strong>Jurnali</strong>stTa am SesaniSnav saerTaSoriso<br />
forumze, romelzec ZiriTadad saerTaSoriso klasis<br />
kvalificiur<br />
<strong>Jurnali</strong>stebs iwveven <strong>msoflio</strong>s yvela kontinentidan.<br />
1200 <strong>Jurnali</strong>stis garda, wels konferencia-<br />
Si monawileobdnen mTavrobisa da qneseTis wevrebi.<br />
sxvadasxa politikuri da sazogado moRvaweebi, israelis<br />
policiis ufrosi da sxv. amjerad konferenciis<br />
stumrebs maspinZlobas uwevda gansakuTrebuli<br />
stumari aSS–dan, ebraeli <strong>Jurnali</strong>sti jefri<br />
goldbergi. sapatio stumarTa Soris iyo kompania<br />
„<strong>msoflio</strong> gugelis“ erT–erTi xelmZRvaneli, „bi–<br />
bi–sis“ yofili mTavari redaqtori piter baroni<br />
(inglisi).<br />
konferenciis erToblivi organizatorebi arian<br />
Tel–avivis <strong>Jurnali</strong>stTa kavSiri da negevis ben–gurionis<br />
saxelobis universiteti.<br />
wlevandeli konferencia gansakuTrebuli iyo<br />
ganxiluli sakiTxebis ufro uxvi mravalferovnebiT<br />
da am sakiTxebis irgvliv gamarTuli kamaTis simZafriT.<br />
konferenciaze „cxovrebisa da moRvaweobis“ (“לעפמ<br />
םייח”) prestiJuli premiebi gadaecaT <strong>Jurnali</strong>stebs–<br />
karmela menaSes da noa kligers.<br />
2011 wlis eilaTis konferencia iseTi Temaa, rom<br />
masze dausruleblad SeiZleba wera, Cveni <strong>Jurnali</strong>s<br />
moculobac rom dausrulebeli iyos.<br />
T. m.<br />
sayovelTaod cnobilia, Tu ra did daxmarebas uwevs<br />
kongresi salocavebs, rogorc israelSi, aseve saqarTveloSi<br />
da sazRvargareTis sxva qveynebSi. erT-erTi aseTi<br />
salocavi q. nahariis salocavia, romlis gamgeobas saTaveSi<br />
udgas jamaaTisaTvis sayvareli pirovneba icxak Sim-<br />
SilaSvili.<br />
am daxmarebis erT-erTi dadasturebaa <strong>kongresis</strong> prezidentis<br />
b_n gabriel mirilaSvilis da <strong>kongresis</strong>ave vice_<br />
prezidentis ioseb (ioska) mamisTvalovis mier Zvirfasi<br />
sefer-Toris SebrZaneba TavianTi mamebis saxelze, rasac<br />
nahariis qarTvel <strong>ebraelTa</strong> Temi didi sixaruliTa da<br />
aRfrTovanebiT Sexvda. amasTan dakavSirebiT, amaswinaT<br />
kongresSi movida gulTbili werili salocavis gamgeobis<br />
Tavmjdomaris – icxak SimSilaSvilisagan, romelic<br />
ase mTavrdeba:<br />
`am saocnebo saCuqriT batonebma gabrielma da ioskam<br />
Zalian gaaxares nahariis jamaaTi, meti impulsi misces<br />
Cvens sulier cxovrebas. axalgazrdobam ufro meti SemarTebiT<br />
da enTuziazmiT daiwyo salocavSi siaruli,<br />
Toris Seswavla da misi siRrmeebis daufleba.<br />
mTeli jamaaTis saxeliT madlobas gixdiT. Rm-Ti iyos<br />
Tqveni mfarveli.~<br />
erToba<br />
26<br />
leqcia <strong>kongresis</strong> moRvaweobis<br />
Sesaxeb venel qalbatonebTan<br />
7 ianvars, eluaRames, q. venis qarTvel <strong>ebraelTa</strong> salocavSi<br />
Jurnal „erTobas“ redaqtorma Tamar mamisTvalovma<br />
kongresTan arsebul qarTvel ebrael qalTa <strong>msoflio</strong><br />
asociaciis avstriis filialis qalbatonebisaTvis waikiTxa<br />
leqcia <strong>kongresis</strong> bolo wlebis nayofieri moRvaweobisa<br />
da axali proeqtebis Sesaxeb.<br />
qarTvel ebrael qalTa <strong>msoflio</strong> asociaciis venis filialis<br />
Tavmjdomarem - qalbatonma irma panim Tavis mxriv<br />
isaubra im mravalmxrivi da nayofieri moRvaweobis Sesaxeb,<br />
romelsac misdami daqvemdebarebuli filiali eweva<br />
adgilobrivi qarTveli ebraeli qalebis sazogadoebrivkulturul<br />
cxovrebaSi. igi agreTve Seexo im erTobliv<br />
RonisZiebebs, romlebsac filiali axorcielebs avstriis<br />
mkvidr ebrael qalTa gaerTianebasTan erTad.<br />
T. mamisTvalovi (fexze dgas),<br />
mis marcxniv - filialis Tavmjdomare irma pani
kongresi da sporti<br />
sporti ara marto saintereso<br />
da mimzidveli sanaxobaa,<br />
aramed igi upirveles yovlisa<br />
axalgazrda Taobis da saerTod eris<br />
gajanmrTelebis saukeTeso saSualebaa.<br />
amasTan, sxva rom araferi vTqvaT,<br />
sportSi saerTaSoriso arenaze mopovebuli<br />
warmatebebi ara mxolod<br />
calkeul sportsmenTa, aramed mTeli<br />
erisa da qveynis siamaye, dideba da<br />
Rirsebaa.<br />
xazgasmiTaa aRsaniSnavi, rom am saSviliSvilo<br />
saqmis warmatebiT gadawyvetaSi<br />
TavianTi mokrZalebuli wvlilis<br />
Setana calkeul sazogadoebriv<br />
organizaciebsac ZaluZT. es rom asea,<br />
naTlad Cans <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
<strong>msoflio</strong> <strong>kongresis</strong> (semk-i) magali-<br />
Tze.<br />
dRidan <strong>kongresis</strong> daarsebisa (2003<br />
wlis 22 ianvari) <strong>kongresis</strong> prezidentis<br />
moSe (miSiko) mirilaSvilis ז“ל da<br />
vice-prezident gabriel mirilaSvilis<br />
saerTo xelmZRvanelobiT sportisa<br />
da turizmis komisiam (Tav-re doqt.<br />
boris CaCanaSvili, wevrebi: daTo<br />
efremaSvili, mixael CaCaSvili, oTar<br />
ragimovi, efrem ajiaSvili, reuben xadainatovi,<br />
ramaz mamisTvalovi, zuri<br />
boTeraSvili, gabi mixaeli) saTanado<br />
yuradReba dauTmo <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> sportul cxovrebas, ker-<br />
Zod, masobrivi da profesiuli sportis<br />
ganviTarebas.<br />
<strong>kongresis</strong> mier 2003-2011 wlebSi<br />
gaRebuli iqna daaxloebiT 1.500.000<br />
Sekeli.<br />
unda iTqvas, rom <strong>kongresis</strong> mier<br />
gaRebulma xarjebma Tavisi dadebiTi<br />
Sedegi gamoiRo. gvaqvs sixarulis<br />
momgvreli, marTlac saamayo warmatebebi.<br />
Cvens didi warmatebad migvaCnia<br />
orTabrZolebis iseT popularul<br />
saxeobaSi, rogoricaa karate, q. lodsa<br />
da aSdodSi ufaso sportuli jgufebis<br />
gaxsna. am jgufebSi iseTi saqveynod<br />
gamoCenili mwvrTnelebis, rogoricaa<br />
gabi mixaeli da moSe buxniki, xelmZRvanelobiT<br />
TiTqmis Svidi welia rac<br />
uiaraRod Tavdacvis saidumloebas<br />
Cveni Temis (da ara marto Cveni Temis)<br />
200-ze meti mozardi eufleba. maT<br />
Soris araerTma miaRwia warmatebebs<br />
rogorc israelis CempionatebSi, ise<br />
saerTaSoriso Sejibrebebze. sakmarisia<br />
iTqvas, rom marto 2009 wels me-18<br />
<strong>msoflio</strong> maqabiadaze gabi mixaelis<br />
samma moswavlem: sagi janaSvilma, gai<br />
korenma da iarden leviaSvilma Cempionoba<br />
moipoves.<br />
mniSvnelovani xarjebi iqna gaRebuli<br />
perspeqtiul sportsmenTa materialuri<br />
mdgomareobis gasaumjobeseblad<br />
da veteran sportsmenTa Rvawlis<br />
dasafaseblad.<br />
yovelTviuri stipendiebi daeniSna<br />
ramdenime sportsmens, romlebmac SemdgomSi<br />
brwyinvale warmateba moipoves:<br />
_ goCa ciciaSvilma _ <strong>msoflio</strong> Cempionoba<br />
WidaobaSi (2003 w.).<br />
_ iaSa manaSerovma _ olimpiur Tama-<br />
SebSi monawileobis ufleba (2004 w).<br />
_ daviT mamisTvalovma _ evropis Cempionoba<br />
ZiudoSi WabukTa Soris, orjer<br />
(2004, 2005 w.w.).<br />
_ sofiko xuxaSvilma _ <strong>msoflio</strong><br />
saWadrako olimpiadis Cempionoba _<br />
<strong>saqarTvelos</strong> nakrebi gundis SemadgenlobaSi<br />
(2009 w.).<br />
fuladi premiebiT dajildovdnen<br />
<strong>msoflio</strong> da evropis CempionatebSi gamarjvebuli<br />
sportsmenebi:<br />
_ goCa ciciaSvili, henri papiaSvili,<br />
iakob manaSerovi, aleqsandre averbuxi,<br />
arik zeevi, iakob mamisTvalovi, levan<br />
gorelaSvili, aleqsandre Satilovi,<br />
sofiko xuxaSvili, daviT mamisTvalovi,<br />
sergei rixteri, neta rivkina.<br />
erTjeradi daxmareba gaewia israel-<br />
Si mcxovreb:<br />
_ xaim xanuqaSvils (Zalosani, <strong>msoflio</strong><br />
sportuli TamaSebis orgzis Cempioni,<br />
orgzis <strong>msoflio</strong> rekordsmeni) _<br />
sponsori reuben xadainatoviP<br />
_ icik mamisTvalovs (<strong>msoflio</strong> Cempioni<br />
da <strong>msoflio</strong> rekordsmeni curvaSi<br />
invalidTa Soris).<br />
_ daviT mamisTvalovs (evropis orgzis<br />
Cempioni ZiudoSi WabukTa Soris) _<br />
sponsori gia SabTaiP<br />
TbilisSi mcxovreb veteran sportsmenebs:<br />
_ raisa kogan-zaaliSvils (sabWoTa<br />
kavSiris ramdenime gzis Cempioni tanvarjiSSi)<br />
_ sponsori anzor bininaSvili,<br />
aSS.<br />
_ boris pozins (sabWoTa kavSiris<br />
Cempionatis priziors krivSi) _ sponsori<br />
anzor bininaSvili, aSSP<br />
_ boris abramiSvils (profkavSirTa<br />
sakavSiro spartakiadis Cempioni tanvarjiSSi).<br />
saerTaSoriso Sejibrebebze<br />
monawileobis misaRebad daxmareba<br />
gaewia arik zeevis mwvrTnels ramaz mamisTvalovs<br />
da saerTaSoriso kategoriis<br />
msajs krivSi oTar ragimovs da<br />
<strong>saqarTvelos</strong> `maqabis~ gunds evropisa<br />
(2004, 2011) da <strong>msoflio</strong>s (2005, 2009)<br />
maqabiadebze monawileobis misaRebad.<br />
gundis angariSzea 40-ze meti oqros,<br />
vercxlisa da brinjaos medali.<br />
Sveicaruli saaTebiT (mamakacebi),<br />
oqros ZewkviTa da magen-davidiT (qalebi)<br />
dajildovdnen: iakob mamisTvalovi,<br />
mixeil beniaSvili, nino CaxvaSvili, boris<br />
agranati, xaim xanuqaSvili, orital<br />
mazori, icik mamisTvalovi, mixael mamisTvalovi,<br />
leonid landsbergi da sxvani<br />
(sul 12 kaci). TiToeuli saCuqris<br />
Rirebuleba Seadgenda 2500 Sekels _<br />
sponsori ioska mamisTvalovi. fasiani<br />
saCuqrebiT dajildovdnen 2009 wels<br />
<strong>msoflio</strong> maqabiadaSi ruseTisa da<br />
<strong>saqarTvelos</strong> saxeliT monawile 7 qarTveli<br />
ebraeli sportsmeni.<br />
sportuli formiT dajildovdnen<br />
qarTvel <strong>ebraelTa</strong> q. beer-Sevis sayebur-<br />
Tis gundis (xel-li mixael SemeSi) da q.<br />
lodis kalaTburTelTa gundis wevrebi<br />
(mwvrTneli finxas xundiaSvili).<br />
kongresma aSdodis saqalaqo sab-<br />
Wosa da sazogadoeba `nihulTan~ erTad<br />
soliduri Tanxa gaiRo israelis qarT-<br />
erToba<br />
27<br />
neta rivkina – <strong>msoflio</strong> Cempionatis<br />
mesame priziori tanvarjiSSi<br />
iakob mamisTvalovi – evropis Cempioni<br />
ZiudoSi WabukTa Soris<br />
levan gorelaSvili – <strong>msoflio</strong>s<br />
mravalgzis Cempioni karateSi
sergei rixteri – <strong>msoflio</strong> Tasis<br />
mflobeli tyviiT srolaSi<br />
vel <strong>ebraelTa</strong> pirveli da meore sportuli<br />
TamaSebis Casatareblad.<br />
goCa ciciaSvilis, arik zeevis, xaim<br />
xanuqaSvilisa da daviT mamisTvalovis<br />
sapativcemlod moewyo sazeimo<br />
Sexvedrebi <strong>kongresis</strong> xelmZRvanelobisa<br />
da Cveni Temis gamoCenil pirTa<br />
monawileobiT.<br />
miRwevaTa warmosaCenad<br />
qarTulenovan presaSi israelsa<br />
da sazRvargareT periodulad qveyndeboda<br />
werilebi da narkvevebi Cveni<br />
Temis cnobil sportsmenebze da axal<br />
miRwevebze.<br />
<strong>kongresis</strong> prezidentis miSiko mirilaSvilis<br />
(ל“ז) uSualo moraluri da<br />
finansuri mxardaWeriT qarTul enaze<br />
gamoica doqt. boris CaCanaSvilis enciklopediuri<br />
cnobari `<strong>saqarTvelos</strong><br />
ebraelebi sportul sarbielze~<br />
(2008 w.). wignSi Sevida 180-ze meti<br />
biografia pirovnebebisa, romlebmac<br />
TvalsaCino warmatebebi moipoves<br />
saerTaSoriso Tu sxva mniSvnelovan<br />
SejibrebebSi.<br />
q. baT-iamis `auditorium-<br />
Si~ sazeimo viTarebaSi Catarda<br />
(05.07.2009) zemoaRniSnuli wignis<br />
prezentacia, romelsac daeswrnen<br />
Cveni Temis veterani da funqcioneri<br />
sportsmenebi, inteligenciisa da sxva<br />
Temebis warmomadgenlebi, sul 200-ze<br />
meti kaci.<br />
qarTulenovan mkiTxvels, ZiriTadad<br />
sportsmenebs, sazogado da kulturis<br />
moRvaweebs, rogorc israelSi,<br />
ise <strong>saqarTvelos</strong>a da sxva qveynebSi<br />
ufasod daurigdaT zemoaRniSnuli<br />
wignis 500-mde ekzemplari.<br />
baT-iamis auditoriumis foieSi<br />
(05.07.2009) moewyo <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> sportuli moRvaweobis am-<br />
saxveli sagangebod SerCeuli 100-mde<br />
foto-dokumenturi masalis gamofena<br />
(10 stendi).<br />
wignma farTo gamoxmaureba hpova<br />
israelsa da sazRvargareT.<br />
zemoT aRniSnuli wignis zogi masala<br />
kerZod, moWidaveTa Sesaxeb, avtor-<br />
Tan SeTanxmebiT rusulad Targmna<br />
ioseb (soso) CaCanaSvilma. Targmnili<br />
masala Setanili iqna <strong>msoflio</strong>Si<br />
gamoCenil ebrael moWidaveTa enciklopediaSi<br />
(ix. Евгений Геллер – Что наша<br />
жизнь? Борьба!, США-Израиль, 2011).<br />
axlaxans TbilisSi gazeT `Jami er-<br />
Tobisa~ <strong>Jurnali</strong>stma nugzar janaSvilma<br />
gamoaqveyna werili boris CaCanaSvilis<br />
mier mopovebul masalebze<br />
azerbaijanSi moRvawe qarTvel ebrael<br />
sportsmenTa Sesaxeb.<br />
muSaoba grZeldeba. axali proeqtebiT<br />
gaTvaliswinebulia sxvadasxva<br />
sportul seqciebSi ufasod movarjiSe<br />
bavSvTa raodenobis gazrda<br />
2000-mde perspeqtiul sportsmenTa<br />
ekonomikuri pirobebis gaumjobeseba,<br />
maTi sportuli ostatobis, mwvrTnelTa<br />
kvalifikaciis amaRleba da sxva<br />
mravali.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong><br />
<strong>kongresis</strong> sportisa da turizmis<br />
komisiis Tavmjdomare<br />
doqt. boris CaCanaSvili<br />
sefer-Torebis SebrZaneba aSdodSi<br />
<strong>kongresis</strong> aqtiurma mxardamWerma, cnobilma biznesmenma<br />
da qvelmoqmedma - <strong>kongresis</strong> vice-prezidentma<br />
beni golanma (mirilaSvilma), romelic<br />
a.S.S.-Si da ukrainaSi moRvaweobs, aSdodSi, nanikaSvilebis<br />
salocavSi SeabrZana sefer-Tora,<br />
Tavisi mamis – iosef (soso) mirilaSvilis neSamis<br />
saxelze.<br />
suraTze, marjvnidan: r. mirilaSvili, rabi S.<br />
mixelaSvili, g. mirilaSvili, beni golani, rabi<br />
a. mixelaSvili, r. SalelaSvili<br />
erToba<br />
28<br />
<strong>kongresis</strong> erTgulma megobarma da Tanamdgomma,<br />
didma mecenatma ruben mirilaSvilma qalaq aSdod-<br />
Si, rabi iSaiaus salocavSi SeabrZana sefer-Tora.<br />
suraTze: ruben mirilaSvili da<br />
gabriel mirilaSvili
mowodebiT mecnieri<br />
Cveni Temis warmomadgenlebSi doqtoris wodebis<br />
mqoneTa asaki axalgazrdavdeba. es ara mxolod TemisaTvis,<br />
mTlianad erisTvis saamayoa. gasuli wlis ivnisSi<br />
bar-ilanis universitetis saaqto darbazSi gamarTul<br />
sazeimo ceremonialze, romelic mecnierebaTa doqtoris<br />
xarisxis miniWebas eZRvneboda, 75 kandidats Soris<br />
yvelaze axalgazrda 29 wlis lana agiv _ maRalaSvili<br />
iyo. zogierTi kandidati ukve cnobili politikosi,<br />
iuristi Tu maTematikosi iyo. Cveni mkiTxveli sakmaod<br />
ganebivrebulia niWieri axalgazrdebis warmoCeniT, magram<br />
lana sul sxvaa. Tumca sjobs qronologiurad gagacnoT.<br />
lana maRalaSvili 12 wlisa amovida israelSi.<br />
saqarTveloSi gatarebul bavSvobas laRsa da bedniers<br />
uwodebs. bebia _ q-ni dina efremaSvili, romelic<br />
qarTuli enisa da literaturis maswavlebelia da babua<br />
eqimi-ginekologi mixael mixelaSvili sasoebiTa da<br />
gaaTkecebuli mzrunvelobiT zrdidnen nanatr SviliSvils<br />
gorSi, vinaidan lanas mSoblebi nona da daviTi q.<br />
rigaSi medicinas euflebodnen. lana igonebs, rogor<br />
hqonda monatrebuli mSoblebTan Sexvedrebi, magram<br />
dRevandeli gadasaxedidan uxaria kidec, rom mSoblebs<br />
srulyofil studentur cxovrebaSi xeli ar SeuSala.<br />
7 wlis lana goridan foTSi miyavT mSoblebs da iqac<br />
Tbil garemocvaSi izrdeba. meore bebia-babuasTan. eseni<br />
gaxlavan foTis gemTmSenebeli qarxnis direqtori<br />
b-ni daniel maRalaSvili da misi meuRle, germanuli<br />
enis specialisti q-ni lamara. mSoblebi lanas atareben<br />
musikaze, sportze da cekvebze. profesionalurad mxolod<br />
qarTul cekvebs eufleboda suxiSvilebis ansamblis<br />
foTis filialSi.<br />
90-iani wlebis <strong>saqarTvelos</strong> movlenebiT gamowveuli<br />
aliis talRas amohyva maRalaSvilebis ojaxi israelSi.<br />
ra xerxebiT, sad da rogor Seagrova foTSi<br />
wignebi da leqsikonebi 12 wlis lanam, TviTonac ar<br />
icis. damoukideblad daiwyo enis swavla da ivriTis<br />
minimaluri codniT daiwyo axali saswavlo weli axal<br />
qveyanaSi. q. baT-iamis Tixoni `Sazari~ qveynis saukeTeso<br />
Tixonebis pirvel aTeulSi Sedis. arc direqtorsa da<br />
arc maswavleblebs ar gamorCeniaT vercxlis wyaliviT<br />
moZravi gogonas mondomeba da monacemebi da sul raRac<br />
Svid TveSi igi Cairicxa im klasSi, sadac zusti mecnierebis<br />
sagnebi iswavleba (qiTa madaiT). iq moxvedra<br />
gansakuTrebuli SerCeviT xdeba da lana maRalaSvili<br />
erTaderTi `ola xadaSa~ iyo 30 moswavles Soris. xazgasmiT<br />
aRvniSnav, rom ojaxSi is uvlida sami wlis Zmas,<br />
vinaidan mSoblebi dilidan saRamomde enas swavlobdnen.<br />
warCinebulma gogonam yvela sagani brwyinvaled Caabara<br />
/xameS exidoT/. simwifis atestatis umaRlesi qulebiTa<br />
da fsiqometris saukeTeso SedegebiT Cairicxa bar-ilanis<br />
universitetis bioteqnologiis gakultetze. yvelaze<br />
metad molekuluri biologia ainteresebda, swavlis<br />
mesame weli pirveli xarisxis dacviT daamTavra da<br />
profesorma nican iSaiahum maSinve erTi jgufi miabara<br />
samecadinod. rodesac lana studentebis monacemebs<br />
gaecno, TiTqos dafrTxa kidec, yvela masze ufrosi iyo<br />
asakiT. magram igi xom ar epueba siZneleebs da mTeli mondomebiT<br />
ukiTxavda am jgufs leqciebs klinikur mikrobiologiaSi.<br />
male Tavis gulisswors, Tamaz ajiaSvils<br />
daukavSira bedi, romelic gazeT `iedioT axronoTis~<br />
kompiuteruli grafikis specialisti iyo. im dRidan<br />
moyolebuli Tamazi xelSewyobasa da Tanadgomas ar<br />
aklebs meuRles. lanas TqmiT, isini ise arian Sexmatkbilebulni,<br />
rom erTi Tu winadadebas daiwyebs, meores<br />
SeuZlia daamTavros. …...lana agrZelebs swavlas rezidenturaSi<br />
mikrobiologiis ganxriT, rasac 2 weliwads<br />
andomebs. misi naSromebi ibeWdeba amerikis samecniero<br />
JurnalebSi da iaponiaSic ki. me smena davZabe, raTa kargad<br />
gamego profesiuli terminologia da mainc ver gad-<br />
erToba<br />
29<br />
movaqarTule. samagierod gaoceba ver davmale, roca<br />
gavige rom am datvirTul periodSi gaaCina 2 Svili.<br />
ufrosi vaJi _ Soni 6 wlisaa, gogona mika _ 2 wlis. mTlianad<br />
mecnierebaSi Cafluls gauWirdeboda yovelive es,<br />
Tu ara meuRlis mxarSi amodgoma. swored amitom lanam,<br />
madlierebis niSnad, sadoqtoro Sroma Tamazs miuZ-<br />
Rvna. akademiaSi lana 4 weli swavlobda da muSaobda<br />
imave Temaze. konkretulad ki baqteriebis im ojaxze,<br />
romelic piris Rrus azianebs da Tu sisxlSi aRmoCndeba,<br />
infeqcia iwvevs sisxlis mowamlvas da sikvdilianobasac<br />
ki. lanam aRmoaCina geni da daamtkica, rom Tu<br />
mutacia gakeTdeba am genSi, igi asustebs da moqmedebis<br />
unars ukargavs baqterias. amis niadagze axla cdiloben<br />
gamoigonon sawinaaRmdego vaqcina, rasac 2 weliwadi<br />
mainc dasWirdeba. amJamad lana muSaobs q. rexovoTis<br />
vaicmanis saxelobis samecniero centrSi. aq muSaoben<br />
biologiur weboze, romelic operaciis Semdeg Wrilobis<br />
moSuSebis uebari saSualebaa, Zafis gareSe. lana xelmZRvanelobs<br />
ganyofilebas, sadac 50 TanamSromelia,<br />
yoveli maTgani - doqtoris wodebiT da, kolegebis pativsacemad,<br />
inglisurad laparakoben. pirvel cdebs cxovelebze<br />
atareben. miRebuli produqcia unda pasuxobdes<br />
im qveynis janmrTelobis saministros moTxovnebs,<br />
sadac misi registracia da SeZena surT. cota xnis win<br />
lanam berlinSi gaiara specialuri kursi am sferoSi<br />
daxelovnebisaTvis. evropis, aziisa da laTinuri amerikis<br />
qveynebis farmakologiur firmebSi msgavsi biologiuri<br />
produqtebi ar aris da amitom masze didi moTxovnilebaa<br />
mTel <strong>msoflio</strong>Si.<br />
lanas xSirad uxdeba mivlinebiT yofna sazRvargare-<br />
Tis qveynebSi, konferenciebze.. israelSi gazrdili axalgazrdisaTvis<br />
lanas sakmaod maRali donis qarTulma<br />
gamaoca...<br />
lanas mama, _ Tel-haSomeris saavadmyofos gafantuli<br />
sklerozis ganyofilebis xelmZRvaneli david<br />
maRalaSvili mravali samecniero Sromis avtoria.<br />
lana amayobs mWidro, megobruli urTierTobiT Tavis<br />
mSoblebTan, romlebsac Tanamoazreebs uwodebs. `Cemi<br />
Zma miSiko yovelmxriv Semkuli, niWieri axalgazrdaa,<br />
Tumca amiTic bevrs verafers vambob maszeo~ _ daircxvina<br />
lanam. Cveni saubari kidev gagrZeldeboda lanas<br />
patarebs rom daecliaT.<br />
madloba gadavuxade lanas saubrisaTvis da mTeli<br />
gza vfiqrobdi, Tu ra siamayiT ityvian momavalSi lanas<br />
Svilebi `visi gorisani~ arian.<br />
lia krixeli
israelis sazogadoebam<br />
sazeimo viTarebaSi aRniSna<br />
<strong>msoflio</strong>Si cnobili<br />
maTematikosis _ profesor<br />
iaSa /aleqsandre/ xvolesis 90<br />
wlisTavis iubile ieruSalaimis<br />
ebrauli universitetis sabanketo<br />
darbazSi.<br />
iaSa /aleqsandre/ xvolesi daibada<br />
1920 wlis 27 noembrs q. cxinvalSi,<br />
rabi abram xvolesis umcrosi<br />
vaJis _ reuvenis da qalbaton raxel<br />
vidgofis ojaxSi.<br />
papamisi, rabi abram xvolesi<br />
/1854-1931 w.w./ saqarTveloSi litvidan<br />
Camosaxlda sasuliero-saganmanaTleblo<br />
moRvaweobisaTvis da<br />
me-19 saukunis bolos q. cxinvalSi<br />
dafuZnda. is, cnobili rabi speqtoris<br />
yofili Talmidi, cxinvalis<br />
Temis WeSmarit sulier xelmZRvanelad,<br />
maswavleblad da cxovrebis<br />
wesis warmmarTvelad iqca.<br />
rabi abram xvolesis mravalricxovani<br />
STamomavloba niWierebiTa<br />
da swavlis wyurviliT iyo dajildoebuli.<br />
maT Soris iaSa erT-erTi<br />
saukeTeso iyo. igi skolaSive sxarti<br />
azrovnebiT, niWierebiT da<br />
sanimuSo swavliT gamoirCeoda.<br />
1936 wels man cxinvalSi warCinebiT<br />
daamTavra imdroindeli samxreToseTis<br />
SromiTi saSualo skola da<br />
imave wels 16 wlis Wabukma swavla<br />
ganagrZo Tbilisis saxelmwifo universitetis<br />
fizika- maTematikis<br />
fakultetze, romelic 1941 wels<br />
daamTavra da maSinve muSaoba daiwyo<br />
q. rusTavis samxedro saaviacio<br />
skolaSi maTematikis da aerodinamikis<br />
maswavleblad.erTi wlis Semdeg<br />
igi gaiwvies samamulo omSi. faSisturi<br />
jarebis winaaRmdeg brZolaSi<br />
iaSa samjer daiWira. mterTan br-<br />
ZolebSi gamoCenili mamacobisa da<br />
TavdadebisaTvis sabWoTa mTavrobis<br />
mravali jildo miiRo, maT Soris wi-<br />
Teli varsklavis da samamulo omis I<br />
da II xarisxis ordenebi.<br />
sabWoTa armiis rigebidan demobilizaciis<br />
Semdeg iaSa pedagogiur<br />
moRvaweobas eweoda Tbilisis<br />
saxelmwifo universitetSi, sadac<br />
paralelurad gaagrZela intensiuri<br />
samecniero muSaoba. 1949 wels<br />
29 wlis asakSi man Tbilisis saxelmwifo<br />
universitetis samecniero sab-<br />
Wos sxdomaze brwyinvaled daicva<br />
sakandidato disertacia Temaze:<br />
_ `fredholmis mesame gvaris integraluri<br />
gantolebebi.~<br />
disertaciis dacvis Semdeg iaSam<br />
muSaoba gaagrZela q. cxinvalis pedagogiur<br />
institutSi, sadac pedagogiur-samecniero<br />
moRvaweobasTan<br />
erTdroulad proreqtoris Tanam-<br />
profesori<br />
iaSa xvolesi<br />
90<br />
teqnikur mecnierebaTa doqtori<br />
moSe danieli<br />
(danielaSvili)<br />
marcxnidan: eqimi naTela danieli–fiCxaZe; teqnikur mecnierebaTa doqtori<br />
moSe danielovi (danielaSvili); efim evseevi; teqnikur mecnierebaTa doqtori<br />
amiran ianeci (CaCanaSvili); profesori aleqsandre xvolesi; maTematikosi<br />
vladimer felkeri<br />
debobazec muSaobda. aq saerTo siyvaruliTa<br />
da pativiscemiT sargeblobda,<br />
rasac garkveulwilad,<br />
garda misi komunikabeluri xasiaTisa<br />
da kacTmoyvareobisa, xels uwyobda<br />
qarTulis, osuris da rusulis<br />
Tanabrad kargi codna.<br />
1952 wlidan iaSa xvolesi q.<br />
Tbilisis rkinigzis transportis<br />
inJinerTa institutSi iwyebs muSaobas<br />
umaRlesi maTematikis kaTedraze<br />
docentis Tanamdebobaze.<br />
1958 wels <strong>saqarTvelos</strong> mecnierebaTa<br />
akademiis sistemaSi Seiqmna<br />
gamoTvliTi centri, romlis daniSnuleba<br />
iyo Tanamedrove gamoTvliTi<br />
teqnikis farTo danergva da<br />
gamoyeneba sainJinro da ekonomikursameurneo<br />
amocanebis gadawyvetaSi.<br />
erToba<br />
30<br />
wlisaa<br />
teqnikur mecnierebaTa doqtori<br />
amiran ianeci<br />
(CaCanaSvili)<br />
gamoTvliT centrSi mas daevala<br />
maTematikuri programirebis ganyofilebis<br />
dafuZneba, ganviTareba da<br />
xelmZRvaneloba.<br />
1966 wels akademikosi i. vekua<br />
Tbilisis saxelmwifo universitet-<br />
Tan ayalibebs gamoyenebiTi maTematikis<br />
instituts, sadac jer programirebis,<br />
xolo Semdeg sainJinro<br />
da fizikuri amocanebis ganyofilebis<br />
gamged dainiSna a. xvolesi. aq igi<br />
1990 wlamde, e.i. israelSi amosvlamde<br />
muSaobda. batoni iaSa dResac<br />
didi siamovnebiT ixsenebs saqarTveloSi<br />
da gansakuTrebiT am institutSi<br />
gatarebul periods.<br />
iaSa xvolesi mravali sakavSiro<br />
da saerTaSoriso samecniero konferenciis<br />
monawilea; maT Soris 1966
wels moskovSi gamarTuli maTematikosTa<br />
<strong>msoflio</strong> saerTaSoriso<br />
samecniero kongersisa, sadac misma<br />
gamosvlam maRali Sefaseba daimsaxura.<br />
iaSa xvolesma 60-ze meti samecniero<br />
naSromi gamoaqveyna rogorc<br />
yofili sabWoTa kavSiris, aseve saz-<br />
RvargareTis gamocemebSi.<br />
israelSi aliis Semdegac, miuxedavad<br />
soliduri asakisa, is axalgazrduli<br />
suliT agrZelebs aqtiur cxovrebas,<br />
maTamatikuri moRvaweobis<br />
xaziT. regularulad monawileobs<br />
Tel-avivis universitetSi profesor<br />
i. hoxbergis, iehuda da Somronis<br />
akademiur kolejSi profesor<br />
m. draxlinis seminarebSi, vaJiSvil<br />
aben xvolesTan TanaavtorobiT<br />
gamoaqveyna samecniero naSromi ker-<br />
Zowarmoebulebian diferencialur<br />
gantolebaTa TeoriaSi da a. S.<br />
sul oriode wlis win man moskovis<br />
Jurnal `maTematika skolaSi~<br />
gamoaqveyna cnobili maTematikuri<br />
utolobis axali gamartivebuli<br />
damtkiceba, riTac misi saxeli aRmoCnda<br />
<strong>msoflio</strong>Si saxelganTqmul<br />
maTematikosTa Soris.<br />
gansakuTrebuli aRniSvnis Rirsia<br />
a. xvolesis sazogadoebrivsaqvelmoqmedo<br />
moRvaweoba. igi<br />
Tavisi cxovrebis miznad miiCnevs<br />
xalxis daxmarebas, adamianTa mxarSi<br />
amodgomas, Tavisi unaris da codnis<br />
ardazogvas.<br />
iaSa /aleqsandre/ xvolesis dabadebidan<br />
90 wlis saiubileo zeimze<br />
ebraul universitetSi 200-mde kacma<br />
miiRo monawileoba. iq iyvnen cnobili<br />
mecnierebi _ kolegebi da TanamSromlebi<br />
Tel-avivis, bar-ilanis,<br />
beer-Sevis universitetebidan, arielis<br />
sauniversiteto centridan,<br />
israelis sxva samecniero-teqnikuri<br />
da kvleviTi dawesebulebebidan.<br />
Sexvedra gaxsna da warmarTa b-ni<br />
iaSas vaJma maTemaTikis mecniereba-<br />
Ta doqtorma aben xvolesma. man damswre<br />
sazogadoebas warudgina mis<br />
mier Sedgenili xvolesebis gvaris<br />
geneologiuri xe. es xe xvolesebis<br />
gvaris didebulebis Sesaxeb srulyofil,<br />
mravlismomcvel warmodgenas<br />
iZleva. aleqsandre xvolesis<br />
pirovnebaze, mis samecniero da sazogadoebriv<br />
moRvaweobaze sityvebiT<br />
gamovidnen ojaxis wevrebi _<br />
SviliSvili raxeli, rZali meia,<br />
disSvili berta. maT Tbilad daaxasiaTes<br />
iaSa xvolesis pirovneba,<br />
misi urTierToba ojaxis wevrebTan,<br />
naTesavebTan da sazogadoebasTan.<br />
gaixsenes misi amagi, Rvawli da damsaxureba.<br />
maT aRniSnes, rom maTTvis didi<br />
bednierebaa, rom bedma isini naTesaurad<br />
daakavSira iseT Zvirfas,<br />
saintereso da keTilSobil pirovnebasTan,<br />
rogoric aris iaSa xvolesi<br />
da rogoric iyo misi meuRle, aw<br />
gansvenebuli, didebuli qalbatoni<br />
esTer /esia/ cetlini-xvolesi.<br />
xvolesebis gvaris da STamomavlobis<br />
Sesaxeb saintereso mogonebebiT<br />
gamovidnen am gvaris ufrosi<br />
Taobebis warmomadgenlebi.<br />
gamomsvlelTa Soris iyvnen iaSa<br />
xvolesis kolegebi, mowafeebi, TanamoRvaweebi<br />
da megobrebi, romlebmac<br />
aRniSnes misi mecnieruli miRwevebi,<br />
keTili saqmeebi. didi Rvawli<br />
samecniero-sainJinro moRvaweoba-<br />
Si; xazi gausves sainJinro amocanebis<br />
maTematikur enaze modelirebis<br />
da gadaTargmnis mis gansakuTrebul<br />
unars, mis did Rvawls axalgazrda<br />
samecniero kadrebis aRzrdasa da<br />
winsvlaSi. aRniSnes is, rom aleqsandre<br />
xvolesma akad. i. vekuas saxelobis<br />
gamoyenebiTi maTematikis institutis<br />
sainJinro da fizikuri<br />
problemebis ganyofileba gadaaqcia<br />
Tbilisis, <strong>saqarTvelos</strong> da mTeli yo-<br />
erToba<br />
31<br />
fili sabWoTa kavSiris sferos cnobili<br />
mecnierebis mimzidvel, TavSesakreb<br />
centrad.<br />
doqtorma gabriel jinjixaSvilma<br />
aRniSna iaSa xvolesis Rvawli<br />
saqarTveloSi energetikis samecniero-sainJinro<br />
sferos ganviTarebaSi<br />
da is didi pativiscema, romliTac<br />
igi sargeblobda am dargis moRvawe-<br />
Ta Soris.<br />
aqve gansakuTrebiT unda aRvniSnoT,<br />
rom Tbilisis saxelmwifo universitetis<br />
ilia vekuas saxelobis<br />
gamoyenebiTi maTematikis institutis<br />
samecniero sabWos sxdomaTa<br />
darbazSi Sedga institutis seminaris<br />
saiubileo sxdoma, miZRvnili<br />
profesor aleqsandre xvolesis dabadebis<br />
90 wlisTavisadmi. seminari<br />
imave dRes da imave saaTebSi Catarda,<br />
rogorc akad. i. vekua atarebda.<br />
sagulisxmoa, rom b-ni iaSas 90<br />
wlis saiubileo Sexvedraze didi siamovnebiT<br />
da siyvaruliT gavixseneT<br />
misi /iaSa xvolesis/ dabadebis 80<br />
wlisTaviadmi miZRvnili saiubileo<br />
zeimi, Tel-avivSi, israelis mweral-<br />
Ta saxlSi, romlis organizatori<br />
iyo qalbatoni Tamar mamisTvalovikezeraSvili.<br />
im zeimze Cven baton iaSas da<br />
yvela damswres vusurveT rom<br />
monawileoba migveRo misi dabadebis<br />
90 wlisTavisadmio miZRvnil saiubileo<br />
zeimSic da Cven, gamCenis SewevniT,<br />
SeveswariT am dRes.<br />
axla Cven vTxovT gamCens, rom<br />
aleqsandre /iaSa/ xvolesis dabadebis<br />
90 wlisTavisadmi miZRvnili<br />
iubiles monawileebi janmrTelad<br />
da uvneblad davswrebodeT misi dabadebis<br />
100 wlisTavisadmi miZRvnil<br />
zeimsac.<br />
kongresTan arsebuli <strong>saqarTvelos</strong> ebrael<br />
qalTa <strong>msoflio</strong> asociaciis xelmZRvaneloba<br />
Rrma mwuxarebiT iuwyeba, rom udrood gardaicvala<br />
asociaciis Tavmjdomaris moadgilis -<br />
<strong>Jurnali</strong>stisa da publicistis - eTer fiCxaZis<br />
vaJi, uaRresad niWieri da perspeqtiuli mxatvari<br />
aleqsi iakobis Ze koJiaSvili<br />
da samZimars ucxadebs gansvenebulis ojaxs
gamoica daviT baazovis <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong><br />
istoriis muzeumis `Sromebi~ VII (Tbilisi, 2011<br />
w. 412 gv. rusulad, germanuli reziumeTi). igi<br />
mTlianad mieZRvna istoriul mecnierebaTa doqtoris,<br />
goris saxelmwifo universitetis humanitaruli<br />
fakultetis profesoris, istoriisa da arqeologiis<br />
centris xelmZRvanelis, daviT baazovis <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> istoriis muzeumis direqtoris moadgilis,<br />
baton eldar mamisTvaliSvilis monografias -<br />
`ГРУЗИНСКИЕ ЕВРЕИ - (с эпохи античности до 1921 г.)<br />
muzeumis `Sromebi~ VII-is gamomcemlebi arian:<br />
<strong>saqarTvelos</strong> kulturisa da ZeglTa dacvis saministro;<br />
s.s.i.p. daviT baazovis <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> istoriis<br />
muzeumi;<br />
„kavkasiis fondi“;<br />
qarTul-ebraul urTierTobaTa asociacia;<br />
asiriologTa, bibleistTa da kavkasiologTa sazogadoeba;<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong> kongresi;<br />
kavkasiis xalxTa saerTaSoriso samecniero-kvleviTi<br />
instituti;<br />
goris universitetis istoriisa da arqeologiis<br />
centri;<br />
redaqtori: g. RambaSiZe<br />
saredaqcio kolegia: j. ajiaSvili; d. baazovi; g.<br />
baTiaSvili; g. ben-oreni; z. davaraSvili; i. davidi; z.<br />
kiknaZe e. mamisTvaliSvili; T. mamisTvalovi-kezeraSvili;<br />
g. mircxulava; m. RambaSiZe; T. cagareiSvili; S. wiwuaSvili<br />
gTavazobT redaqtoris _ daviT baazovis <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> istoriis muzeumis direqtoris,<br />
qarTul-ebraul urTierTobaTa asociaciis prezidentis<br />
Sesaval werils:<br />
erToba<br />
32<br />
redaqtorisagan:<br />
d. baazovis <strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> istoriis muzeumis<br />
`Sromebis~ VII tomi eZRvneba saqarTveloSi qarTvelTa<br />
da <strong>ebraelTa</strong> Tanacxovrebis 2600 wlovan istorias da<br />
mis SemoqmedT: qarTvelebsa da qarTvel ebraelebs.<br />
am istoriis gacnoba, romelic gacxadebulia istoriul<br />
wyaroebsa da dokumentebSi, materialuri<br />
da sulieri kulturis ZeglebSi, qarTvel da qarTvel<br />
<strong>ebraelTa</strong> Taobebis mexsierebaSi, araqarTulenovani<br />
mkiTxvelisaTvis saSur saqmed migvaCnia, vinaidan qarTvelma<br />
ebraelobam Rirseulad ganvlo (da axlac warmatebiT<br />
agrZelebs) saqarTveloSi cxovrebis mravalsaukunovani<br />
gza da mtkiced daimkvidra Tavi mis istoriaSi,<br />
rac orive eris tolerantobis, bibliuri sibrZnis na-<br />
Teli gamovlenaa...<br />
yovelive amis gamo, <strong>saqarTvelos</strong> sruli safuZveli<br />
aqvs <strong>msoflio</strong>s auwyos da aRniSnos erTa mSvidobiani Tanaarsebobis<br />
es unikaluri fenomeni...<br />
qarTvel <strong>ebraelTa</strong> istoria maRal profesiul<br />
donezea warmoCenili cnobili istorikosis, profesor<br />
eldar mamisTvaliSvilis winamdebare wignSi - `qarTveli<br />
ebraelebi (antikuri epoqidan 1921 wlamde)~.<br />
aRvniSnavT, rom naSromis qarTuli varianti - `qarTvel<br />
<strong>ebraelTa</strong> istoria (antikuri da feodalizmis xana)~,<br />
romelic 1995 wels gamosca <strong>saqarTvelos</strong> mecnierebaTa<br />
academiam, moicavda istorias XIX saukunis 60-ian<br />
wlebamde. amjerad, monografias daerTo <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>ebraelTa</strong> eTnografiuli narkvevic.<br />
darwmunebulni varT, aRniSnuli monografiis gacnoba<br />
sayuradRebo iqneba mecnier-mkvlevarTaTvis da far-<br />
To sazogadoebriobisaTvis.<br />
profesori<br />
givi RambaSiZe
daviTi da goliaTi<br />
yovel epoqas Tavisi “goliaTi” - problema aqvs da hyavs<br />
Tavisi daviTi. aseT problemad warmogvidga im dRes globalizacia<br />
da misi gavlena kulturaze, kerZod arqiteqturaze.<br />
daviT bostanaSvili swored am problemas Seejaxa<br />
da dasZlia.<br />
winamdebare informacia formalurad disertaciis<br />
dacvas exeba, TiTqos Cveulebriv, magram uCveulod karg<br />
ambavs. Cemi amocanis sirTule ki is gaxlavT, rom avxsna da<br />
davaintereso Cveni mkiTxveli Tu ratom gamocxadda daviT<br />
bostanaSvilis sadoqtoro disertacia Temaze “niSani<br />
da naSeni” did siaxled da miiRo uprecedento Sefaseba<br />
- 100 qula da ratom gadaiqca disertaciis dacvis dRe<br />
-dResaswaulad.<br />
mokle qronika: <strong>saqarTvelos</strong> teqnikuri universitetis<br />
mcire darbazi, mTlianad dafaruli SesaniSnavi Tanamedrove<br />
ferweriT da savse <strong>saqarTvelos</strong> inteligenciis<br />
saukeTeso warmomadgenlebiT, studentebiT. aseTi Tavyriloba<br />
ki momxsenebelTan erTad, moxsenebis Temamac ganapiroba,<br />
rogorc “disciplinaTSoriso aRmonacenma xuroTmoZRvrebis<br />
da semiotikis Sexvedris adgilze”. naSromis<br />
qvesaTauric amazeve metyvelebs: “struqturuli lingvistika<br />
da komunikaciis Teoria xuroTmoZRvrebaSi”. axalgazrda<br />
doqtorTan gasaubrebam ramdenadme gamimartiva<br />
amocana. ai Cemi STabeWdileba: semiotikis, anu sagnebisa<br />
da movlenebisadmi mniSvnelobis miniWebis - gamniSvnelianebis<br />
istoria iq iwyeba, sadac adami gamCenis mier SeqmnilT,<br />
misive nebiT, saxelebs arqmevs; xolo Semdeg, istoriis<br />
gzebze, Semoqmedi niSnebis meSveobiT elaparakeba<br />
Tavis rCeulT. kabalistika xom semiotikis istoriis wanamZRvaria.<br />
es rac Seexeba disertaciis saTaurSi gamotanil<br />
termins “niSani”. xolo “naSeni” teqstis xuroTmoZ-<br />
Rvruli paradigmaa”. swored is Caenacvla arqiteqturas,<br />
romelsac safuZvlad udevs arqe - mTavari. globalizaciis<br />
da decentraciis pirobebSi, monisturi arqe kritikis<br />
ilia kakitelaSvilis (beniaminis) saxeli kargad aris<br />
cnobili avstriis <strong>ebraelTa</strong> Soris. me msurs, rom Cveni<br />
<strong>Jurnali</strong>s mkiTxvelebsac gavacno igi.<br />
ilia kakitelaSvili daibada 1931 wlis 5 marts qalaq<br />
quTaisSi. 9 wlisas didi ubedureba daatyda Tavs; dedmama<br />
gardaecvala. guldakodil bavSvs oblis mZime xvedri<br />
did tvirTad awva gulze. magram cxovrebisadmi siyvaruli<br />
ar daukargavs. swavlaSi didi niWi da iSviaTi<br />
sibejiTe gamoamJRavna. Tavis umcros Zmasac exmareboda<br />
yovelmxriv. saSualo skolis damTavrebis Semdeg iliam,<br />
igive iluSam swavla ganagoZo Tbilisis saxelmwifo politeqnikur<br />
institutSi safeiqro sainJinroze, romelic<br />
friadi warmatebiT daamTavra. institutis damTavrebisTanave<br />
igi dainiSna quTaisis safeiqro mrewvelobis<br />
me-4 fabrikaSi direqtoris moadgiled. 1960 wels colad<br />
SeirTo saukeTeso ojaxisSvili ania moSiaSvili. bednier<br />
wyvils ori qaliSvili SeeZinaT – inga da irma.<br />
Tavisi saqmisadmi usazRvro siyvaruliT, maRali profesionalizmiT,<br />
TanamSromlebisa da xelqveiTebisadmi<br />
gulisxmieri damokidebulebiT, saukeTeso piradi TvisebebiT<br />
man siyvaruli da pativiscema daimsaxura quTaisis<br />
(da ara marto quTaisis) sazogadoebaSi da xelmZRvanel<br />
organoebSi. igi iyo uaRresad inteleqtualuri pirovneba,<br />
klasikuri literaturisa da xelovnebis moyvaruli.<br />
1972 wels ilia kakitelaSvili israelSi amovida<br />
ojaxiTurT, eqvsi Tve aSkelonis ulfanSi swavlobdnen,<br />
xolo Semdeg neTaniaSi dasaxldnen.<br />
qifuris omis Semdeg, 1974 wels avstriaSi gaemgzavrnen<br />
sacxovreblad. sul mokle xanSi ilia kakitelaSvili<br />
cnobili biznesmeni da mecenati gaxda.misi qvelmoqmedebis<br />
ambavi saqveynod iyo cnobili. ilias iniciativiTa<br />
da xelmZRvanelobiT venaSi daarsda „qarTvel <strong>ebraelTa</strong><br />
sazogadoeba“, romelmac didi roli Seasrula veneli<br />
ebraelebis religiur-kulturul da sazogadoebriv<br />
cxovrebaSi. misive iniciativiTa da adgilobrivi jamaa-<br />
erToba<br />
33<br />
sagani xdeba da arqivSi<br />
gadainacvlebs. mis adgils<br />
ikavebs da samecniero<br />
mimoqcevaSi Semodis<br />
pirvelad qarTuli termini<br />
- naSeni, romelic<br />
mSeneblobasTan kavSiris<br />
garda aris namatic. es<br />
momenti ki savsebiT pasuxobs<br />
Tanamedrove gagebas<br />
- kultura, rogorc<br />
damateba. es informacia,<br />
ra Tqma unda avtoreferatidan<br />
amovkrife. rac Seexeba<br />
cocxal moxsenebas,<br />
es kidev calke qebis Rirsia.<br />
ai, erTi amonaridi<br />
recenziidan: “iseTi Seg-<br />
Zneba geufleba, rom problemaze<br />
muSaobda araerTi<br />
arqiteqtori da filosofosi<br />
da isic, wlebis man-<br />
Zilze.” am mokle informaciaSi mets ver vaxerxeb. vfiqrob,<br />
rom es Tema unda gagrZeldes sxva werilebSi. me ki Cemi<br />
metaforuli asociaciebiT davamTavreb: amjerad daviTis<br />
nasroli inteleqtualuri Surduli arqe-s, mTavars moxvda<br />
TavSi; da bolos, gvarebis warmoSoba, xSirad am gvarebis<br />
warmomadgenelTa warmomavlobas, an maT romelime<br />
gamorCeul niSans ukavSirdeba. Tu imasac vityviT, rom<br />
daviTi SoTa bostanaSvilis vaJia, isic unda vTqvaT, rom<br />
bostanaSvilebi kargad uvlian gamCenis dargul bostans.<br />
Tis xelSewyobiT venaSi<br />
gaixsna „sefaraduli<br />
centri“, romelic qarTvel<br />
da buxarel ebraelebs<br />
aerTianebs kulturul-religiuricxovrebis<br />
sferoSi.ilia<br />
kakitelaSvilma Tavis<br />
garSemo Semoikriba<br />
didi enTuziazmiT aR-<br />
Wurvili qarTveli<br />
ebraeli inteligenciis<br />
warmomadgenlebi – sioma<br />
kikozaSvili da miSa<br />
kacobaSvili. isini yovelTvis<br />
mxarSi edgnen<br />
zaira davaraSvili<br />
Jurnal `erTobas~ prescentris<br />
xelmZRvaneli saqarTveloSi<br />
kaci, romelmac datova naTeli kvali<br />
ilia kakitelaSvili da<br />
sioma kikozaSvili<br />
mas da exmarebodnen kulturul-sazogadoebrivi da religiuri<br />
moRvaweobis yvela sferoSi. samwuxaroa, rom dRes<br />
arc erTi maTgani aRar aris cocxali.<br />
ilia kakitelaSvilma Zalian bevri ram gaakeTa imisaTvis,<br />
rom venel qarTvel ebraelebs saSualeba hqonodaT<br />
CaRrmavebodnen TavianTi mama-papeuli adaT-wesebis<br />
daniSnulebas Toris sibrZnes da mWidro kavSirSi yofiliyvnen<br />
adgilobriv avstriel morwmune ebraelobasTan. man<br />
Cauyara safuZveli qarTveli ebraelebisa da avstrieli<br />
ebraelobis TanamSromlobas erovnuli dResaswaulebisa<br />
da sxva mniSvnelovani saerTo RonisZiebebis erToblivad<br />
CatarebaSi.<br />
ilia kakatelaSvili gardaicvala 2006 wels . gadau-<br />
Warbeblad SeiZleba iTqvas, rom Tavisi Sinaarsiani cxovrebiTa<br />
da kacTmoyvareobiT, man keTili kvali datova<br />
venaSi mcxovreb <strong>ebraelTa</strong> Soris.<br />
irma pani<br />
Jurnal `erTobas~ prescentris<br />
xelmZRvaneli avstriaSi
Znuli g amonaTqvamebi<br />
warmatebebs rom aRwevde, an iRbliani<br />
unda iyo, an cota giJi, an metismetad niWi-<br />
eri.<br />
***<br />
visac imaze naklebi aqvs, risi survilic<br />
aqvs, sinamdvileSi imaze meti aqvs, ris Rir-<br />
sic aris.<br />
***<br />
suleli CaiWra imitom, rom mas rTuli<br />
ram ubralod moeCvena, Wkviani ki imitom,<br />
rom ubralo rTulad moeCvena.<br />
***<br />
Tu giyvars is saqme, romelsac akeTeb,<br />
aucileblad miaRwev warmatebas.<br />
***<br />
ar arsebobs qvvyanaze iseTi sixaruli,<br />
romelic Segicvlis warTmeul sixaruls.<br />
***<br />
Tu adamians ekiTxebian rogora xaro da<br />
is pasuxobs: `cudad,~ gamCeni eubneba: ah Sen<br />
cudad grZnob Tavs? me gaCveneb, ras niSnavs<br />
cudad yofna! xolo Tu pasuxobs: `kargad,~<br />
gamCeni ambobs, Sen ggonia kargad xar? me<br />
gaCveneb, ras niSnavs kargad yofna.<br />
***<br />
visac SekiTxva uyvars, igi mxolod 5 wu-<br />
Tis ganmavlobaSia suleli, xolo visac ar<br />
uyvars, samudamod suleli rCeba.<br />
***<br />
Tu ginda, rom sul karg xasiaTze iyo,<br />
Seni Tavi miaCvie mxolod da mxolod dadeb-<br />
iT ambebze fiqrs.<br />
***<br />
Tagvebis jari, romelsac lomi sard-<br />
lobs, ufro mets gaakeTebs, vidre lomebis<br />
jari, romelsac Tagvi xelmZRvanelobs.<br />
***<br />
arasodes SeuSalo xeli Sens mters Sec-<br />
domis CadenaSi.<br />
***<br />
roca marto davdivarT, ufro didi<br />
tempi gvaqvs.<br />
s asargeblo r Cevebi<br />
Tu ginda, rom mtrebi gyavdes, Sens megobrebs<br />
unda sjobde. Tu ginda, rom megobrebi SeinarCuno,<br />
isini unda gjobdnen.<br />
***<br />
vinc Seni keTildReobis dros gepirfereba,<br />
icode, rom gaWirvebaSi giRalatebs.<br />
***<br />
SesZeli sakuTar TavSi cxovelis mokvla, da Sen<br />
yvelaze Zlieri monadire iqnebi.<br />
***<br />
icode, rom Tu faqtebi avyia kacis winaaRmdeg<br />
laparakoben, maSin cudad yofila faqtebis saqme.<br />
***<br />
mTeli usiamovnebani, rasac Tqveni uborotesi<br />
mtrebi mogaxlian pirSi, araferia imasTan SedarebiT,<br />
rasac Tqveni saukeTeso megobrebi laparakoben<br />
Tqvenze Tqvens zurgsukan.<br />
***<br />
Tu Tqven aravis uyvarxarT, nuravis gaamtyunebT<br />
amaSi, es Tqveni bralia.<br />
***<br />
icodeT, cxovrebaSi yvelaferze sasargebloa<br />
sakuTari gamocdileba.<br />
***<br />
sakmarisi ar aris, rom gqondes saukeTeso Tvisebebi,<br />
mTavaria, icode maTi gamoyeneba.<br />
***<br />
Tu usamarTlobas xedavT da sdumxarT, es imas<br />
niSnavs, rom Tqven iziarebT mas.<br />
***<br />
Tu Tqven verasdros ver poulobT Tavisufal<br />
dros, ese igi Tqven arafers ar akeTebT.<br />
erToba<br />
34<br />
***<br />
ar ecado, rom iyo yovelTvis yvelaze Wkviani.<br />
***<br />
Tu yovel adamianSi amCnev raRaca kargs, CaTvale<br />
rom Sen keTilic xar da brZenic.<br />
***<br />
icode, simarTlis ZebnaSi yvelaze usiamovno<br />
momentia misi povna.<br />
***<br />
yvela im elementidan, romlebic aucilebelia<br />
warmatebis misaRwevad, mTavaria rwmena.<br />
***<br />
Tu Sen sakmaod Zlierad miiswrafi kargi Sedegisaken,<br />
maSin aucileblad miaRwev mas.
ERTOBA<br />
(THE UNITY)<br />
The quarterly international magazine<br />
of The World Congress<br />
of Gergian Jews (WCGJ)<br />
N10, February, <strong>2012</strong><br />
Editor-in chief<br />
TAMAR<br />
MAMISTVALOV-KEZERASHVILI<br />
Amshikashvili<br />
EDITORIAL BOARD<br />
Abashidze<br />
Ben-Oren<br />
Biniashvili<br />
Davarashvili<br />
Pichkhadze<br />
Janashvili<br />
PUBLIC BOARD<br />
Baazov<br />
Bardanashvili<br />
Gagula<br />
Elashvili<br />
Tavdi<br />
Mardi<br />
Pani<br />
Roketlishvili<br />
Pichkhadze<br />
Chikvashvili<br />
Janashvili<br />
Mary<br />
Irma Georgia<br />
Gershon<br />
Tsisana<br />
Zaira Georgia<br />
Yan (Yakob) Russia<br />
Sima<br />
David<br />
Chairman<br />
Joseph<br />
Yitzchak<br />
Liana<br />
Sima<br />
Shalva Switzerland<br />
Irma Austria<br />
Michael USA<br />
Yasha (Jakob) Canada<br />
Dodo<br />
Isaak<br />
DESIGNER<br />
Levan Ajiashvili<br />
CONTACT US<br />
50 Dizengof str.<br />
64332 Tel-Aviv, Israel<br />
E-mail: wcje1@netvision.net.il<br />
www.georgianjews.org<br />
erToba<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>ebraelTa</strong> <strong>msoflio</strong><br />
<strong>kongresis</strong> (semk) kvartaluri<br />
saerTaSoriso <strong>Jurnali</strong><br />
N10, <strong>Tebervali</strong>, <strong>2012</strong><br />
mTavari redaqtori<br />
Tamar<br />
mamisTvalovi-kezeraSvili<br />
saredaqcio kolegia<br />
amSikaSvili<br />
abaSiZe<br />
ben-oreni<br />
biniaSvili<br />
davaraSvili<br />
fiCxaZe<br />
fiCxaZe<br />
janaSvili<br />
sazogadoebrivi sabWo<br />
baazovi<br />
bardanaSvili<br />
gagula<br />
elaSvili<br />
Tavdi<br />
mardi<br />
pani<br />
roketliSvili<br />
fiCxaZe<br />
CikvaSvili<br />
janaSvili<br />
meri<br />
irma saqarTvelo<br />
gerSoni<br />
cisana<br />
zaira saqarTvelo<br />
eTeri<br />
iani (iakobi) ruseTi<br />
sima<br />
davidi<br />
Tavmjdomare<br />
soso<br />
icxaki<br />
liana<br />
sima<br />
Salva Sveicaria<br />
irma avstria<br />
mixeili aSS<br />
iaSa (iakobi) kanada<br />
dodo<br />
isaki<br />
dakabadoneba da dizaini<br />
levan ajiaSvili<br />
redaqciis misamarTi<br />
israeli, 64332 Tel-avivi,<br />
dizengofis q. 50<br />
E-mail: wcje1@netvision.net.il<br />
www.georgianjews.org<br />
הבותרא<br />
( תודחא)<br />
לש ימואל-ןיב ןועבר<br />
לש ימלועה סרגנוקה<br />
היגרואג ידוהי<br />
<strong>2012</strong> ראורבפ 10’סמ<br />
תישאר תכורע<br />
רמת<br />
יליושארזק-בולבתסיממ<br />
תכרעמ<br />
ירמ יליושאקישמא<br />
(היגרואג) המריא הזדישאבא<br />
ןושרג ןרוא-ןיב<br />
הנסיצ יליושאיניב<br />
(היגרואג) הריאז יליושרבד<br />
ירתא הזדאח’צפ<br />
המיס יליושאנ’ג<br />
תירוביצ הצעומ<br />
ר’’וי-דוד בוזאב<br />
וסוס יליושאנדרב<br />
קחצי הלוגג<br />
הנאיל יליושאלא<br />
המיס ידבת<br />
(ץיווש) הוולש ידרמ<br />
(הירטסוא) המריא ינפ<br />
(ב’’הרא) ליאכימ יליושילטקור<br />
(הדנק) השאי הזדאח’צפ<br />
ודוד יליושאוק’צ<br />
קחצי יליושאנ’ג<br />
יאקיפרג<br />
יליושאי’גא ןבל<br />
:תכרעמה תבותכ<br />
21 המוק ,לע לדגמ ,50 ףוגנזיד ’חר<br />
64332 דוקימ ביבא-לת<br />
E-mail: wcje1@netvision.net.il<br />
www.georgianjews.org<br />
garekanis pirvel gverdze: moSe (miSiko) mirilaSvilis saxelobis darbazis gaxsna Simon feresis<br />
mSvidobis saxlSi iafoSi. marjvena mxridan mesame zis prezident Simon feresis qaliSvili -<br />
enaTmecnieri cvia valdeni<br />
garekanis bolo gverdze: israel-<strong>saqarTvelos</strong> erToba megobrobis koncerti ieruSalaimSi<br />
35
<strong>2012</strong> ראורבפ 10׳סמ<br />
היגרואג ידוהי לש ימלועה סרגנוקה ןועבר