Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
{<br />
{<br />
@)&$ kmfu'g @) ut], cfOtaf/<br />
Sunday 4, March 2018<br />
k|b"if0f ug]{ hf] sf]xLnfO{ ca<br />
sf/afxL– dGqL kl08t<br />
eQmk'/-h;_–hg;+Vof<br />
tyf jftfj/0fdGqL nfnafa'<br />
kl08tn] jftfj/0f k|b"if0f<br />
ug]{ ca hf] sf]xLnfO{ sf/afxL<br />
ul/g] atfPsf 5g\ . eQmk'/<br />
dWok'/lyld gu/kflnsf–<br />
# sf}zN6f/ / ;"o{ljgfos<br />
gu/kflnsf–@ afnsf]6sf]l;dfgfdf<br />
kg] { xg'dGt] vf]nf ;/;kmfO<br />
cleofgsf] zlgaf/ pb\3f6g<br />
ub} { pgn] jftfj/0f k|b"if0f ug] {nfO{<br />
sf/afxL ug] { b[9tf JoQm u/] . dGqL<br />
kl08tn] cfufdL j}zfv ! ut]b]lv<br />
dxfgu/ tyf pkdxfgu/df xl/of]<br />
l:6s/ gx'g];jf/L ;fwgnfO{k|ltaGb<br />
nufpg] atfpFb} æj}zfv ! ut]b]lv<br />
xl/of] l:6s/ gePsf ;jf/L ;fwg<br />
rNg lbOg] 5}g, $% k|ltzt xl/of]<br />
l:6s/ ePsf ;fwgn] sfnf] w'jfF<br />
kmfN5, ca To:tfnfO{ sf/afxL<br />
x'G5,Æ eg] .<br />
sfnf] w'jfF kmfNg] ;jf/L<br />
;fwgnfO{ dfq xf]Og, To:tf<br />
;jf/L ;fwgnfO{ xl/of] l:6s/<br />
lbP/ kf; ug] { sd{rf/LnfO{ ;d]t<br />
sf/afxL ul/g] atfpFb} pgn] eg]<br />
– ægs'lxg] Knfl:6s pTkfbg ug]<br />
sDkgLnfO{ ca k|ltaGw nufpg]<br />
/ To;sf] ljsNkdf cuf{lgs<br />
emf]nfnfO{ k|fyldstf lbOg]5 .<br />
dGqL kl08tn] jftfj/0fsf] Vofn<br />
gu/L sfg"g ldRb} ;~rfngdf<br />
cfPsf<br />
OF6f<br />
e§fnfO{jftfj/0fd}qL agfpg]pNn]v<br />
ub} { unt 9+un] ;~rfngdf cfPsf<br />
e§fnfO{ sf/afxLsf] bfo/df Nofpg]<br />
tof/L u/]sf] atfP . kmf]xf]/ /<br />
k|b"if0fsf sf/0f SofG;/hGo /f]u<br />
a9\b} uPsf] atfpFb} pgn] casf]<br />
Ps jif{df sf7df8f} Fdf dfS;<br />
nufP/ lxF8\ggkg] { u/L jftfj/0f<br />
:jR5 agfpg] k|ltj4tf JoQm<br />
u/] . dGqL kl08tn] jftj/0f<br />
k|b"if0f ug{ nfluk/]sf s]xL<br />
7"nf xf]6n pBf]unfO{ sf/afxL<br />
ul//x]sf] / cGonfO{ ;d]t sf/afxL<br />
ul/g] klg atfP . sfo{qmddf<br />
k|ltlglw;ef ;b:o dx]z a:g]tn]<br />
xg'dGt]df k|b"if0f a9\bf P]ltxfl;s<br />
eQmk'/sf] klxrfg u'Db} uPsf]<br />
/ /f]usf] ;+qmd0f a9\b} uPsfn]<br />
o;nfO{ /f]Sg xg'dGt] ;/;/kmfO<br />
cleofg z'? ePsf] atfP .<br />
ufDsf===<br />
hL;L;Laf6 g]kfndf :jf:Yo k/LIf0fsf] cg'dlt<br />
lnPsf !@ j6} d]l8sn;d]t ;+nUg /xFb} cfPsf] b]lvPsf]<br />
;|f]tsf] bfaL 5 .<br />
sf+u|];===<br />
g]tf kf}8]nn] cfk\mgf] 6Lddf 5nkmn ug]{ /<br />
;s];Dd ;a{;Ddtsf nflu kxn ug]{ atfPsf] g]tf<br />
n]vsn] atfPsf 5g\ . r'gfjL kl/0ffdkl5 kf6L{ Psh'6<br />
x'g'kg]{ sfo{stf{sf] efjgf cg';f/ ;efklt b]pjfn] gofF<br />
k|:tfj cufl8 ;f/]sf] g]tf n]vsn] atfP .<br />
sfFu|]; dxfdGqL 8f z;f+s sf]O/fnfn] ut<br />
a'wjf/ cfk\mg} lgjf; sfFu|]; ;f+;bsf nflu cfof]hgf<br />
u/]sf] lbjfef]hdf b]pjf / l;+x b'j}n] ;+;bLo bnsf<br />
nflu pDd]bjf/L 3f]if0ff u/]sf lyP . clxn];Ddsf]<br />
c+sul0ftcg';f/ b]pjfsf] kIfdf k|ToIf !! / ;dfg'kflst<br />
@* u/L #( ;f+;b 5g eg] l;+xsf] kIfdf k|ToIf ( /<br />
;dfg'kflts !@ u/L @! ;f+;b 5g\ . s[i0fk|;fb l;6f}nf<br />
kIfsf eLd;]gbf; k|wfg / pdfsfGt emfn] b]pjfnfO{<br />
ef]6 lbg] ;Dejgf /x]sf] sfFu|]; g]tfx? atfpF5g\ .<br />
;dfg'kflts ;f+;b ljgf]b rf]w/L klg st} v'n]sf<br />
5}gg\ . sf+u|];n] ;+3Lo ;f+;bsf] zkykl5 dfq} bnsf]<br />
g]tf rog ug{ nfu]sf] xf] . ;Qf?9 Pdfn] / dfcf]jfbL<br />
s]Gb|n] ;f+;bn] zky g} glnO{sg} bnsf] g]tf 5gf]6 u/]sf<br />
lyP . k|ltgLlw;efdf sFu|];sf k|ToIf @# / ;dfg'kflts<br />
$) u/L ^# ;f+;b 5g\ . ;+:yfkg kIfdf ax'dt ;f+;b<br />
/x]sfn] b]pjf ;+;bLo bnsf] g]tf x'g] sl/j lglZrt 5 .<br />
sf+u|];n] ;+;bLo bnsf] g]tfdf pDd]bjf/L btf{ z'Ns $!<br />
xhf/ ?k}ofF tf]s]sf] 5 .<br />
@! kmfu'g laxfg !) b]lv lbpF;f] ! ah];Dd<br />
sf+u|]; ;+;bLo bnsf] sfof{no l;+xb/af/df dtbfg<br />
x'g]5 . To;}aL g]kfnL sfFu|];sf g]tf uug yfkfn]<br />
clxn]sf] kl/j]zdf kf6L{ ;efklt / ;+;bLo bnsf] g]tf<br />
Pp6} JolQm x'g' pko'Qm gePsf] atfPsf 5g\ . yfkfn]<br />
lrtjgdf ;~rf/sdL{;Fu s'/fsfgL ub}{ kf6L{nfO{ k"j{jt\<br />
cj:yfdf kmsf{pg'kg]{ dxTjk"0f{ lhDd]jf/L /x]sf] eGb}<br />
b'O{ ltxfO{ ax'dt k'¥ofpg nfu]sf] sDo'lgi6 ;/sf/;Fu<br />
;+;ßf le8\g'kg]{ ePsfn] Ps} JolQmn] b'O{ df]rf{df /x]/<br />
sfd ug{ g;Sg] ljrf/ JoQm u/] .<br />
km/f/===<br />
kqfrf/ u/]kl5 pgsf] vf]hL z'? ePsf] lyof] .<br />
To;kl5 df3 # ut] k|x/Lsf] ck/fw cg';Gwfg ljefun]<br />
b]ze/sf k|x/L o"lg6nfO{ …l;njfnnfO{ kqmfpÚ ug{<br />
kqfrf/ uof]{ . To;kl5 l;njfn] cfkm' e§]8fF8fdf a;]sf]<br />
atfP . clg df3 & ut] g]kfn k|x/Lsf] 7'nf] kmf}h pgsf]<br />
vf]hLdf nlntk'/sf] e§]8fF8f k'u]sf] lyof] . Tolta]nf<br />
8LP;kLsf] sdf08df l;njfn vf]Hg lxF8]sf k|x/Ln]<br />
zlgjf/ cfk\mg} z'/Iff 3]/f kf/ u/]/ ;+;b egj k|j]z<br />
pgnfO{ ubf{ kqmfp ug]{ cf6 u/]gg\ ;s]gg, a? …ho<br />
g]kfn ;/Ú eGb} leq k7fP . cfk\mgf ;xof]uL;lxt<br />
k'u]sf l;njfn xft xNnfpFb} ;+;b ejg k|j]z u/],<br />
Toltdfq} xf]Og ;+;b ejgsf] u]6df a;]sf ;xfos<br />
dof{bfkfns;Fu pgn] xft ldnfP .<br />
g]kfn k|x/Lsf] k'j{8LcfO{hL ;d]t /x]sf l;njfn<br />
cfO{hLkL aGg] dxTjsf+Iff ;lxt k6s–k6s ;jf]{Rr<br />
cbfnt k'u]sf lyP . ;jf]{Rr cbfntdf pgn] cfk\mg<br />
cGo b'O{ k|lt:kwL{x? hoaxfb'/ rGb / k|sfz cof{n]<br />
kfPsf] eGbf cfkm'n] kfPsf] sf;d'sf] c+s w]/} ePsf]<br />
eGb} sfuhft k]z u/]sf lyP . To;kl5 pQm sfuhft<br />
…gSsnLÚ ePsf] ax; eof] . /, kl5 k|x/L cg';Gwfgdf<br />
gSsnL kfOof] . ;jf]{Rr cbfntn] l;njfnn] g} xfn]sf]<br />
d'2fsf] k'0f{kf7sf] km};nf ;fj{hlgs ub}{ …sfo{ ;Dkfbg<br />
d'Nof+sg lst]{ k|s/0fÚ df bf]ifL /x]sf] eGb} sf/jfxLsf<br />
;dfrf/<br />
gofF ;f+;bnfO{ ;+;bLo cEof; l;sfpFb} g]Djfª<br />
s f 7 d f 8 f } + - h ; _ – æ ; + ; b \ d f<br />
af]Nbf ;efd'vafx]s c¿nfO{ ;Daf]wg<br />
ug'{ kb{}g .Æ ;+;bLo k|0ffnL / cEof;df<br />
vfl/Psf k"j{;efd'v ;'jf;rGb| g]Djfªn]<br />
gofF ;f+;bnfO{ ;r]t u/fpFb} eg] , æsltko<br />
;f+;bn] k|wfgdGqL, kf6L{sf cWoIf,<br />
dGqLu0f, bz{s / kqsf/;d]tnfO{ ;Daf]wg<br />
u/]sf] ljutsf cg'ejdf b]lvG5, h'g lgod<br />
ljk/Lt xf] .Æ k|ltlglw;ef / /fli6«o;efsf<br />
jfd u7aGwgsf ;b:ox¿sf] k|lzIf0fd"ns<br />
;+o'Qm a}7sdf Pdfn] g]tf Pj+ k"j{;efd'v<br />
g]Djfªn] sfg"gL / k|fljlws ljifonfO{<br />
dl;gf] ¿kdf s]nfpFb} ;+;b\df s;/L<br />
k|efjsf/L k|:t't x'g] eGg]df lbPsf] dGtJo<br />
;f+;bx¿sf nflu Ps k|sf/sf] ;"q -l6K;_<br />
;fljt eof] . z"Go / 9Øfk9Øfk] ;do s] xf],<br />
o;sf] pkof]u s;/L ug{] eGg]b]lv g]kfnsf]<br />
;+ljwfg, sfg"g, :yflkt ;+;bLo cEof; /<br />
k/Dk/fnfO{ k|wfgdGqL Pj+ Pdfn]sf cWoIf<br />
s]kL zdf{ cf]nL, g]skf -dfcf]jfbL s]Gb|_ sf<br />
cWoIf k'iksdn bfxfn …k|r08Ú;lxtsf] ;f]<br />
a}7sdf pgn] :ki6 kf/]sf lyP .<br />
;+3Lo ;+;b\df /x]sf jfd u7aGwgsf<br />
@!$ dWo] clwsf+z gofF ;b:o ePsfn]<br />
u7aGwgn] zky u|x0f x'g] cl3Nnf] lbg<br />
a}7ssf] cfof]hgf u/]sf] xf] . kf6L{ Pstfsf]<br />
sf7df8f}+-h;_–g]skf -dfcf]jfbL<br />
s]Gb|_sf cWoIf k'iksdn bfxfn …k|r08Ún]<br />
cfb|gf] hGDf:yfgsf] ljsf; lgdf{0fsf af/]df<br />
cfkm"n] ;w}F rf;f] /fVf]sf] / ;xof]u;d]t<br />
cfwf/ to ul/;s]sf] ;f] u7aGwgn]<br />
;f+;bx¿nfO{ ;/sf/ / ;bgsf] k|efjsfl/tf<br />
/ d'n'ssf] ;d[l4df s]lGb|t x'g lgb{]lzt u/]sf]<br />
xf] . ;+ljwfg;efdf cWoIf;d]t /xg'ePsf<br />
sfg"gsf hfgsf/ g]Djfªn] ;bgsf] lgoddf<br />
geP klg dfggLo ;b:ox¿n] nfu]sf]<br />
ljifodf Ps ldg]6df af]Ng] k/Dk/fnfO{ z"Go<br />
;do elgPsf] / lj;+ @)%@ df dgdf]xg<br />
clwsf/L k|wfgdGqL x'Fbf ljkIfL g]kfnL<br />
sfFu|];n] ;bgsf sfo{;"rLdf k|j]z ug'{cl3<br />
9Øfk9Øfk u/]/ ;do lnO{ af]Ng] k/Dk/fnfO{<br />
9Øfk9Øfk] elgPsf] pNn]v u/] .<br />
;f+;bx¿nfO{ a}7ssIfdf /xFbf<br />
kqklqsf gk9\g, df]afOn k|of]u gug{ tyf<br />
ljrf/ k|:t't jf lgodfklQ ubf{ JolQmut<br />
l7Kk0fL gu/L cWoog / ts{sf cfwf/df<br />
lzi6 efiffdf k|efjsfl/tf b]vfpg g]Djfªn]<br />
;'emfj lbP . ;bgdf ;b:ox¿ k|foM<br />
pkl:yt x'g'kg{], k|wfgdGqLsf] ;Daf]wgsf<br />
lbg ;a} dGqL pkl:yt x'g'kg{], ;a}sf] af]nL<br />
Jojxf/ / xfpefp;d]t dof{lbt x'g'kg{]df<br />
hf]8 lbFb} pgn] vfnL s';L{ jf dfggLon]<br />
xfO{ sf9]/ a;]sf] kfOPdf ;~rf/dfWodn]<br />
t:jL/ lvr]/ aflx/ nfg]tkm{ klg ;ts{<br />
x'g'kg{] atfP . ljsl;t d'n'sdf eg] xfO<br />
sf9]sf e/df ;dfrf/ gaGg] ePsfn] To;df<br />
u/]sf] atfPsf 5g\ . cfb|gf] hGd:yfg;d]t<br />
kg]{ sf:sLsf] cGgk"0f{ ufpFkflnsfaf6<br />
sf7df8f}F cfO{ a;f]af; ug]{x¿n] :yfkgf<br />
u/]sf] cGgk"0f{–sf7df8f}F ;dfhsf]<br />
;fwf/0f;efnfO{ ;Daf]wg ub}{ pgn] cfb|gf]<br />
hGde"ldsf] ljsf; /<br />
;d[l4df ;Sbf] ;xof]u pknAw u/fpg]<br />
k|lta4tf JoQm u/] . cfb|gf] hGde"ldk|lt<br />
dfof bzf{pFb} cWoIf bfxfnn] cfkm"df ;w}F<br />
sf:sL / ljz]ifu/L l9s'/kf]v/Lk|ltsf] nufj<br />
/xg] atfP .<br />
To;qmddf k"j{ k|wfgdGqL bfxfnn]<br />
hGd:yfg sf:sLsf] l9s'/kf]v/Lsf] ljsf;<br />
/ ;d[l4;Fu hf]l8g cfkm"n] s'g} s;/;d]t<br />
afFsL g/fVg] :ki6 kf/] . hGde"ldk|ltsf]<br />
nufj / dgf]j}1flgs ;DaGw ulx/f] /xg]<br />
eGb} pgn] To; If]qsf] ljsf; lgdf{0fsf<br />
nflu s]Gb|Lo ;/sf/, k|b]z ;/sf/ /<br />
:yfgLo lgsfo;Fu klg ldn]/ sfd ug]{<br />
atfP . cGgk"0f{ ufpFkflnsfsf ;a} j8fdf<br />
;xh cfjthfjtsf nflu kSsL ;8s<br />
nflu ;/sf/nfO{ cfb]z ul/;s]sf] 5 .<br />
cbfntsf] cb]zkl5 pgnfO{ sf7df8f}+ k|x/Ln]<br />
d'2fsf] cg';Gwfgsf nflu af]nfPkl5 pgL n's]/ lxF8]sf<br />
lyP . ;fdflhs ;~hfndf …g]kfnd} 5'Ú eg]klg s]xL<br />
dlxgf ljb]z n's]sf l;njfn Pdfn] cWoIf s]kL cf]nL<br />
k|wfgdGqL ePkl5 ;fj{hlgs ePsf lyP . l;njfnn]<br />
cf]nLs} ;b\efjdf k|ltlglw;efsf nflu l6s6 kfPsf<br />
lyP . dxfgu/Lo k|x/L kl/;/ sf7df8f} +df l;njfn la?4<br />
btf{ ePsf] lst] { hfx]/L pk/ k|x/Ln] cfk\mgf] cg';Gwfg<br />
k'/f u/]/ /fo;lxtsf] k|ltj]bg ;/sf/L jlsn sfof{nodf<br />
k7fPsf] lyof] . pQm d'2fsf] kmfO{n clxn] /fosf nflu<br />
dxfGofoflwjQmfsf] sfof{nodf ylGsPsf] 5 .<br />
@)&# r}t @* ut] ;/sf/n] k|sfz cfof{nnfO{<br />
cfO{lhkL lgo'Qm u/];Fu} pQm lg0f{o ab/sf] dfu ub}{<br />
;jf]{Rr cbfnt k'u]sf l;njfnn] cof{nsf] eGbf s]xL<br />
gDa/ a9L /x]sf] sfuhft cbfnt a'emfPsf lyP .<br />
sfo{;Dkfbg d'Nof+sg kmfO{n k|x/L k|wfg sfof{no, u[x<br />
dGqfno / nf]s;]jf cfof]udf dfq} …;Ssnk|ltÚ /xG5 .<br />
sfg'g cg';f/ sf;d' kmfO{n kmf]6f]skL ug{ kfO{Fb}g .<br />
t/, l;njfnn] lgodljk/Lt sf;d'sf] kmf]6f]skL u/fP .<br />
To;}df c+s yk36 u/]/ cfk\mgf] l/6;Fu} cbfnt a'emfP .<br />
l;njfnn] cfly{s aif{ @)^(-&) b]vL )&@-&# ;d]t<br />
rf/ aif{sf] cfk\mgf] / k|sfz cof{n;d]tsf] sfo{;Dkfbg<br />
d'Nof+sgsf] kmf]6f]skL cbfntdf a'emfPsf lyP . h;df<br />
cfly{s aif{ @)&@÷&# sf] sfo{ ;Dkfbg d'Nof+sg lst]{<br />
u/]sf] kfOPsf] lyof] .<br />
h;df l;njfnn] cfk\mgf] s'n c+s @^# /<br />
cof{nsf] @^@ ePsf] pNn]v u/]sf 5g\ . cfly{s aif{<br />
@)&@-&# df #* gDa/ dfq} kfPsf l;njfnn] b'O{ gDa/<br />
yk]/ $) agfO{Psf] lst]{ skL cbfntsf] ldl;ndf<br />
k]z u/]sf] ;fj{hlgs eP;Fu} tTsflng dlGqkl/ifb\sf]<br />
a}7sn] pgLdfly 5fgljg ug]{ lg0f{o u/]sf] lyof] .<br />
l;njfnn] ;jf]{Rrdf a'emfPsf] sf;d'sf] kmf]6f]skLdf<br />
b'O{cf]6f kmG6 k|of]u ePsf] kfO{Psf] lyof] . k|x/L k|wfg<br />
sfof{no dfgj ;|f]t ljsf; ljefusf tTsflng PcfO{hL<br />
lj/]G›afj' >]i7n] x:tfIf/ u/]sf] sf;d'sf] tNnf] efudf<br />
…pT;fxÚ kmG6 k|of]u ePsf] lyof] eg] kmf/dsf] dflyNnf]<br />
efudf …sflndf6LÚ kmG6 k|of]u ul/Psf] lyof] . h'g<br />
kmG6 l;njfnn] lst]{ u/]sf] km/]lG;s l/kf]6{n] ;d]t k'li6<br />
ul/;s]sf] 5 .<br />
Pstf===<br />
zlQmzfnL / Pstfj4 agfO{ ljsf;sf sfd cl3<br />
a9fpg cfkm"x? Ps x'g nfu]sf] :ki6 u/] .<br />
cfkm"x?n] nufPsf] kf]zfsdf g]kfndf pTkfbg<br />
u/]sf] nQfsk8fsf] TofGb|f] ;d]t g/x]sf] ;Gbe{ pNn]v<br />
ub{} pgn] k|z:t ;Defjgf eP klg d'n's cNkljsl;t<br />
x'g] cj:yfaf6 dfly p7fpg b[9 dgf]ansf ;fy sfd<br />
ug'{kg{]df hf]8 lbP . /fli6«o;efsf dgf]lgt tLg ;b:osf<br />
af/]df ;jf{]Rr cbfntdf l/6 k/]klg pQm lgo'lQmnfO{<br />
s;}n] /f]Sg g;Sg] bfaL ub{ } pgn] eg], æsfg"g k9]/<br />
/fhgLlt ug{ ] eul8ofx?n] xfn]sf] d'2fdf w]/} cNdlng' kb{ }g,<br />
;/sf/sf] sfo{If]qdf cbfntaf6 x:tIf]k gx'g] ljZjf;<br />
lnPsf] 5' .Æ;+;b\, cbfnt / ;8sdf ;d]t jf:tljs<br />
gful/stf / sfuhL gful/stfaf/] ljjfb x'g'n] g]kfn s'g<br />
xfntdf 5, eGg] ;+s]t u/]sf] atfpFb} pgn] cfkm"n] efO eGb}<br />
cfPsf ;b:o dx]Gb|/fo ofbjnfO{ Ho]i7 ;b:oaf6 ;f+;bsf]<br />
zky lng'kg{] cj:yf cfPsf] l6Kk0fL u/] .<br />
d'n's agfpg] ;Gbe{df k|ltkIfnfO{ ;d]t ;fy<br />
lnP/ / ;Ddfg u/]/ cfkm"x? cl3 a9\g] pb\3f]if ub{} pgn]<br />
/fd|f] / ;Ifd dfG5]sf] vf]hLdf ;/sf/ /xg] :ki6 u/] .<br />
;f+;bnfO{ kf6L{ / cfGbf]ngnfO{ k|d'v dfg]/ cl3 a9\g<br />
;Demfpb} k|wfgdGqL cf]nLn] eg], æ;?jf a9'jfsf kmfOn<br />
xf]Og b]z ljsf;sf kmfOn af]Sg';\, hgtfn] tkfO{nfO{<br />
kqsf/n] klg ljrf/ k'¥ofpg'kg{] pgn] ts{<br />
lyof] . æslxn]sfxLF nuftf/ cf7 306f;Dd<br />
a}7s x'g;S5, To;/L sfd u/]sf] gb]Vg]<br />
clg xfO{ u/]sf] dfq b]vfOlbg] ubf{ ;+;bLo<br />
Joj:yfnfO{ cgfjZos ljjfbdf nfG5 .<br />
o:tf]df kqsf/n] klg dgg ug'{k5{ .Æ<br />
jfd u7aGwgn] lgjf{rgdf u/]sf]<br />
jfrfcg';f/ casf] ;+;b\ / ;/sf/n] sfd<br />
ug'{kg{]df hf]8 lbFb} pgn] eg], æ;+;b\sf] sfd<br />
;/sf/nfO{ c+s'z nufpg] xf]Og, k|efjsf/L<br />
agfpg] xf] . ;+;b\ k|efjsf/L gePdf<br />
;/sf/df klg k|efjsf/L x'Fb}g . o;df<br />
ljz]if x]Ssf /fVg'xf]nf . xfdLnfO{ hgtfn]<br />
lgu/fgL ul//x]sf x'g]5g\ .Æ b'j} bnn]<br />
kf6L{ Pstfsf] k|lqmof rfF8} lgrf]8df nfg]<br />
tof/L u/]sfn] rfF8} Pp6} ;+;bLo bn aGg]<br />
pb\3f]if ul//x]sfn] u7aGwgsf ;f+;bx¿df<br />
b'O{ kf6L{sf ;b:o eGg] geO{ Pp6} kf6L{<br />
eO;s]sf] efj;lxt a}7sdf ;xefuL ePsf<br />
lyP . cf]nL, bfxfn / g]Djfªn] ;Daf]wg<br />
ul//xFbf ;+;b\df /x]sf b'j} bnsf g]tfx¿<br />
eLdaxfb'/ /fjn, /fdaxfb'/ yfkf, k"j{;efd'v<br />
cf]g;/L 3tL{nufot pkl:yt lyP . cGo<br />
sfo{qmddf Jo:t ePsfn] Pdfn]sf jl/i7<br />
g]tf emngfy vgfn / dfwjs'df/ g]kfn<br />
eg] pkl:yt ePgg\ .<br />
sf:sLsf] ljsf;df ;w}F ;fy / ;xof]u 5 M k|r08<br />
/ ko{6gsf] ljsf;df s]lGb|t x'g;d]t<br />
pgn] ;dfhsf ;b:onfO{ cfu|x u/] .<br />
pgn] eg], æcGgk"0f{ ufpFkflnsfsf ;a}<br />
j8fdf hfg] kSsL af6f] aGg ;s] To;n]<br />
ko{6gsf] ljsf;df klg / ToxfFsf hgtfsf]<br />
;d[l4sf] ofqfdf 7"nf] of]ubfg ug{ ;S5 .Æ<br />
cWoIf bfxfnsf] hGd:yn;d]t /x]sf]<br />
sf:sLsf] ;fljs l9s'/kf]v/L xfn cGgk"0f{<br />
ufpFkflnsfdf /x]sf] 5 .<br />
pgn] ufpFkflnsfleq /x]sf<br />
;fd'bflos ljBfnosf] cj:yf ;'wf/ ug{,<br />
Ifdtfsf] ljsf; ug{ / k|fljlws lzIfftkm{<br />
hf]8 lbg;d]t cfu|x u/] .<br />
;dfhsf cWoIf emns/fd<br />
clwsf/Ln] sf:sLsf] cGgk"0f{ ufpFkflnsfsf]<br />
ljsf; / ;d[l4sf] nIonfO{ k"/f ug{<br />
cfkm"x¿n] ;dfh :yfkgf u/]/ cufl8<br />
a9]sf] hfgsf/L u/fP . sfo{qmddf sf:sL<br />
lhNnfaf6 k|ltlglw;efdf k|ltlglwTj<br />
ug'{x'g] ;f+;båo b'uf{ ljs / hut ljssf]<br />
;d]t pkl:ylt lyof] .<br />
hlta]nf x]/]klg bfu gePsf] ?kdf b]Vg ;sf];\ .Æ<br />
k|wfgdGqL cf]nLn] cf}lrTo / cfjZostfsf cfwf/df<br />
;+ljwfg ;+Zff]wg ug{ ;lsg] ePsfn] To;df cgfjZos<br />
emd]nf gug{ klg cfu|x u/] . pgn] l5d]sL ef/t, rLg<br />
/ cGo d'n's;Fusf] g]kfnsf] ;DaGw /fd|f] /x]sf] / tL<br />
b]zn] gofF ;/sf/;Fu ;xsfo{ ug{ OR5f JoQm u/]sf]<br />
pNn]v u/] . g]skf -dfcf]jfbL s]Gb|_sf cWoIf k'iksdn<br />
bfxfn …k|r08Ún] kf6L{ Pstfsf] k[i7e"lddf cfkm"x?sf]<br />
;+o'Qm ;+;bLo bnsf] a}7s eO/x]sf] / s]xL lbgdf Pp6}<br />
;+;bLo bn x'g] hgfpFb} ljsf; gx'g] e"d/Ldf kl//xg]<br />
/fhgLltnfO{ To;af6 aflx/ lgsfNg cfkm"x? ;Ifd x'g]<br />
ljZjf; JoQm u/] .<br />
;femf r'gfjL 3f]if0ffkq / pDd]bjf/sf ;fy<br />
hfFbf 8]9dlxgfd} hgtfnfO{ Pstf kfg{ ;lsg' cfkm}+df<br />
ljZjljBfno x'gk'u]sf] atfpb} cWoIf bfxfnn] eg], æca<br />
xfdL /fli6«o kF'hLsf] ljsf; ub{} j}1flgs ;dfhjfbsf]<br />
ofqfdf cl3 a9\g]5f}F, Pstfsf] lg0f{on] g]kfnnfO{ !))<br />
jif{kl5 hfgaf6 cl3 NofPsf] 5, To;sf/0f xfd|f]<br />
PstfnfO{ hgo'4eGbf 7"nf] kl/36gfsf ?kdf lnOPsf]<br />
5 .Æ ljutdf Pdfn] / s]Gb|n] c3f]lift ?kdf Psn]<br />
csf{]sf] /Iff ub{} cfPsf] :d/0f ub{} pgn] dbg e08f/Lsf]<br />
hgtfsf] ax'bnLo hgjfbsf sf/0f klg cfkm"x? oxfF;Dd<br />
cfOk'u]sf] atfP . a}7sdf Pdfn] g]tf Pj+ k"j{ ;efd'v<br />
;'jf; g]Djfªn] ;+;bLo lgod / cEof;sf] x]Ssf /fv]/<br />
k|efjsf/L e"ldsf lgjf{x ug{ ;f+;b\x?nfO{ cfu|x u/] .<br />
;+3Lo ;+;b\df b'O{ bnsf s"n @!$ ;b:o 5g\ .<br />
uf}td===<br />
/ pT;fxsf ;fy ;f]r]eGbf klg eJo ?kdf ;kmn<br />
ePsf] atfP .<br />
;+3Lo===<br />
u/fPsf 5g\ . ef]hk'/L, d}lynL, cjlw, tfdfª,<br />
yf?, du/ / lxGbL efiffdf zky lng rfx]sf] eGb}<br />
k|ltlglw;efdf lgjf{lrt ;f+;bn] ;lrjfnonfO{ hfgsf/L<br />
u/fPsf 5g\ . o:t} /fli6«o;efsf 5 ;b:on] dft[efiffdf<br />
zky lng rfx]sf] ;"rgf k|fKt ePsf] 5 . ;lrjfnon]<br />
Ps ;"rgfdfkm{t dft[efiffdf zky lng rfx] To;sf]<br />
hfgsf/L u/fpg cfu|x u/]sf] 5 . s'g} ;b:on] cfk\mgf]<br />
dft[efiffdf zky lng rfx]df To:tf] ;b:on] zkysf]<br />
Joxf]/f cfk\mgf] dft[efiffdf cg'jfb u/L ;f]sf] cg'jfbsf]<br />
k|lt;lxt tLg lbgcufj} ;+3Lo ;+;b\sf] dxf;lrjnfO{<br />
pknAw u/fpg'kg]{ sfg"gL k|fjwfg 5 .<br />
sfo{;"rLsf nflu !) ah] 5nkmn<br />
k|jQmf 8f uf}tdsf cg';f/ cfOtaf/ laxfg !)M))<br />
ah] cfufdL sfo{;"rL tof/Lsf nflu ;bgdf k|ltlglwTj<br />
ug]{ kfFr bnsf g]tf;Fu k/fdz{ x'g]5 . sfo{ ;~rfng<br />
lgodfjnL gag'~h]nsf nflu cGtl/d sfo{ljlw kfl/t<br />
ug{'kg]{ ePsfn] ;lrjfnon] To;sf] d:of}bf tof/ u/]sf]<br />
5 . d:of}bfnufot cGo sfo{;"rLaf/] bn;Fu 5nkmnkl5<br />
sfo{;"rL aGg]5 . Ps} lbg Ps} ;dodf b'j} ;bgsf] a}7s<br />
cfXjfg eP klg tL ;bgsf] a}7s cnucnu ¿kdf<br />
;DalGwt ;bgsf] sIfdf a:g]5 . ;f] 5nkmndf ;efd'v, /<br />
fli6«o;efsf] cWoIf rogsf] k|lqmofsf af/]df ;d]t 5nkmn<br />
x'g]5 . ;+3Lo ;+;b\sf] klxnf] a}7s a;]sf] !% lbgleq<br />
k|ltlglw;efsf ;efd'v / pk;efd'v tyf /fli6«o;efsf<br />
cWoIf / pkfWoIfsf] lgjf{rg ul/;Sg'kg] { ;+j}wflgs k|fjwfg<br />
/x]sf] 5 . ;efd'v / pk;efd'v tyf cWoIf / pkfWoIf<br />
km/s bn / km/s lnËsf] JolQm x'g'kg] { k|fjwfg 5 . b'O{<br />
bnsf] ;dy{gdf k|wfgdGqLsf] lgo'lQm ePsfn] lgo'lQmsf]<br />
#) lbgleq cyf{t\ cfufdL r}t # ut]leq k|wfgdGqLn]<br />
k|ltlglw;efdf ljZjf;sf] dt lnO;Sg'kg] { ;+j}wflgs<br />
Joj:yf 5 . To;sf nflu ;lrjfnon] cfjZos tof/L u/]<br />
sf] k|jQmf 8f uf}tdn] atfP .<br />
u'6aGbLsf sf/0f dlxnfnfO{ g]t[Tjdf<br />
:yflkt ug{ ;lsPg M g]tf vgfn<br />
sf7df8f}+-h;_– df]tLb]jL :d[lt k|lti7fgn]<br />
;dfhsf] ljljw ljwfsf] ljsf;df of]ubfg ug]{ cf7<br />
dlxnfnfO{ zlgaf/ ;Ddfg u/]sf] 5 . ;Ddflgt<br />
x'g]df /fhgLltsdL{ pt/f sf]O/fnf, snfsf/<br />
lgzf zdf{, kqsf/ ;+uLtf nfdf, ;dfh;]jL<br />
;'j0f{ s]z/L, v]nf8L lg/f sfo:y, ckf+utf ePsL<br />
;+uLtf kGt, blnt clwsf/sdL{ /fd/lt /fd /<br />
cf/f]xL r'g' >]i7 /x]sf 5g\ . g]skf -Pdfn]_sf<br />
jl/i7 g]tf emngfy vgfnn] pgLx?nfO{ ;Ddfg ub}<br />
kf6Ll{ \eq JofKt u'6aGbLsf sf/0f dlxnf clwsf/sf<br />
nflu hLjge/ ;+3if{ ug] { dlxnfnfO{ g]t[Tjdf :yflkt<br />
ug{ g;lsPsfdf lrGtf JoQm u/] . pxfFn] d'n'sdf<br />
^* jif{ cufl8b]lv z'? ePsf] hgqmflGt ;DkGg<br />
ePsf] atfpFb} ;+ljwfg;efaf6 hf/L ePsf] ;+ljwfgn]<br />
;a}sf clwsf/nfO{ ;'/lIft u/]sf] eP klg dlxnf<br />
clwsf/ k|flKtdf cem} klg kl5 k/]sf] / pgLx?nfO{<br />
zf]if0f eO/x]sf] atfP . k|b]z ;f+;b s]zj vgfn,<br />
k"j{ ;f+;b ul/df zfxnufotn] dlxnf ;zQmLs/0fsf<br />
nflu nfdf] ;+3if{ u/]sf] cg'ejL g]tf dlxnf ePsf<br />
sf/0f, cfk\mgf] u'6df gk/]sf sf/0f lhDd]jf/Laf6<br />
jl~rt u/fpFbf gofF k':tf /fhgLltk|lt cfslif{t x'g<br />
g;Sg] ljrf/ JoQm u/] . g]skf -Pdfn]_sf pkfWoIf<br />
tyf k|lti7fgsf cWoIf ci6nIdL zfSon] df]tLb]jLn]<br />
sf7df8f} Faf6 snsQf;Dd lxF8]/ uP/ sDo'lgi6 kf6L{<br />
u7gsf ;dodf ;+:yfks ;b:osf ?kdf lhDd]jf/L<br />
lnP/ lgi7fsf] /fhgLlt ug{ 'ePsf] :d/0f ul/g\ .<br />
nlntk'/df hGdg'ePsL df]tLb]jLsf] lj;+ @)%$ df<br />
*^ jif{sf] pd]/df lgwg ePsf] lyof] .<br />
k|wfgGofofwLz k/fh'nL !) lbgleq<br />
kbd'Qm geP 8f= s];L km]/L cgzg a:g]<br />
sf7df8f}+-h;_–jl/i7 8fS6/ uf]ljGb s];Ln]<br />
k|wfgGofofwLz uf]kfn k/fh'nL !) lbgleq kbd'Qm<br />
geP cfkm" km]/L cg;g a:g] atfPsf 5g\ . zlgaf/<br />
Ps lj1lKt hf/L ub}{ 8fS6/ s];Ln] k|wfgGofofwLz<br />
k/fh'nLsf] e|i6frf/ / b'isd{sf sf/0f b]zsf]<br />
Gofofno g} aGws alg/x]sf] / k/fh'nLn] kbdf<br />
a;]/ lg/Gt/ Gofosf] ;+xf/ ul//x]sfn] Tof] cj:yf<br />
cGt ug{sf ;Tofu|x;lxt lj/f]wsf sfo{qmd<br />
Nofpg afWo ePsf] atfPsf 5g\ . pgn] lrlsT;f<br />
lzIff;DaGwL Goflos hfFra'em cfof]usf] k|ltj]bg<br />
;fj{hlgs ub}{ bf]ifL 7xof{OPsf kbflwsf/Lx?nfO{<br />
tTsfn cfof]usf] l;kmfl/zadf]lhd sf/afxL ug{<br />
klg kmfu'g @( ut];Ddsf] ;do;Ldf lbPsf 5g\ .<br />
8f= s];Ln] zlgaf/ hf/L u/]sf] lj1KtLdf cfk\mgf<br />
b'O{ dfu /fv]sf 5g\ . h;df Gofofnodf e|i6frf/<br />
;+:yfut ug]{, Gofofnosf] dof{bf lu/fpg], l;+uf]<br />
GofofnonfO{ cfk\mgf] :jfy{sf] aGws agfpg] tyf<br />
nf]stflGqs ;+ljwfgsf] dd{df k|xf/ ub}{ ldl8ofdf<br />
;]G;/l;k nufpg k|of; ug]{ k|wfg GofowLz<br />
uf]kfn k/fh'nLaf6 tTsfn /fhLgfdf lbOof]; tyf<br />
glbPsf] cj:yfdf tTsfn dxfleof]usf] k|lqmofaf6<br />
pgnfO{ kbaf6 x6fP/ pgLdfly sfg'gL 5fgljg<br />
/ sf/jfxL ul/of];\ pNn]v 5 . o;}u/L lrlsT;f<br />
lzIff;DaGwL Goflos hfFra'em cfof]usf] k|ltj]bg<br />
;fj{hlgs ub}{ bf]ifL 7xof{OPsf kbflwsf/Lx?nfO{<br />
tTsfn cfof]usf] l;kmfl/zadf]lhd sf/afxL<br />
ul/of];\ eGg] dfu s];ln] /fv]sf 5g\ .<br />
ah]6 s[lif / o'jfd'vL x'G5 MdGqL cfªaf]<br />
kfFry/-h;_–k|b]z–! sf cfly{s dfldnf<br />
tyf of]hgfdGqL OGb|axfb'/ cfª\af]n] cfufdL ah]6<br />
s[lif / o'jf ju{nfO{ s]Gb|df /fv]/ NofOg] atfPsf<br />
5g\ . u[xlhNnf kfFry/ ;b/d'sfd lkmlbddf zlgaf/<br />
kqsf/;Fu s'/f ub} { dGqL cfªaf]n] o'jfnfO{ :j/f]huf/<br />
agfpg] / s[lifnfO{ cfw'lgsLs/0f u/]/ lgDg:t/sf<br />
hgtfsf] cfly{s cj:yfnfO{ p7fpg] lsl;dsf] ah]6<br />
cfpg] :ki6 kf/] . dGqL cfªaf]n] k|b]z–! sf] d]?b08sf]<br />
?kdf /x]sf] /fgL–lsdfyfªf ;8s / s]rgf–<br />
cf]nfªr'ª dfu{nfO{ k"0f{tf lbg'k5{ eg] . Ps}k6s<br />
w]/}hgf tTsfnLg hgd'lQm ;]gfn] ;xfbt k|fKt u/]sf]<br />
kfFry/sf] d]x]naf]6]nfO{ gd"gf j:tLsf] ?kdf ljsf;<br />
ug] { lg0f{o eO;s]sf] pgn] atfP . dGqL cfªaf]n]<br />
hgo'4sf] ;dodf alnbfg ug]{sf] kl/jf/nfO{ ;+ul7t<br />
ug] { p2]Zon] cfk\mgf] klxnf] dlxgfsf] tna kfFry/df<br />
zxLb kl/jf/ ;dfh :yfkgfy{ vr{ ug]{ atfP .<br />
kf6L{ ;efklt / ;+;bLo bnsf] g]tf<br />
Pp6} JolQm x'g'x'Gg M g]tf yfkf<br />
lrtjg-h;_–g]kfnL sfFu|];sf g]tf uug<br />
yfkfn] clxn]sf] kl/j]zdf kf6L{ ;efklt / ;+;bLo<br />
bnsf] g]tf Pp6} JolQm x'g' pko'Qm gePsf]<br />
atfPsf 5g\ . yfkfn] zlgaf/ oxfF ;~rf/sdL{;Fu<br />
s'/fsfgL ub{} kf6L{nfO{ k"j{jt\ cj:yfdf kmsf{pg'kg{]<br />
dxTjk"0f{ lhDd]jf/L /x]sf] eGb} pgn] b'O{ ltxfO{<br />
ax'dt k'¥ofpg nfu]sf] sDo'lgi6 ;/sf/;Fu<br />
;+;b\df le8\g'kg{] ePsfn] Ps} JolQmn] b'O{ df]rf{df<br />
/x]/ sfd ug{ g;Sg] ljrf/ JoQm u/] .km/s<br />
k|z+udf pgn] ljkIfL bnsf] e"ldsf clxn] u'0f<br />
/ bf]ifsf cfwf/df ;/sf/nfO{ ;xof]u / lj/f]w<br />
dfq} geP/ ;+ljwfgsf] dd{cg';f/ ;/sf/ rNof]<br />
ls rn]g eg]/ To;sf] /vjfnL ug{] sfd klg<br />
ePsf] :ki6 kf/] . o;}u/L g]kfn t?0f bn ef/t<br />
dxf/fi6«sf ;lrj k"0f{sfGt kf}8]nn] g]tf yfkfnfO{<br />
k|jf;L g]kfnLsf ;d:ofsf af/]df cjut u/fpg'<br />
ePsf] 5 . zlgaf/ oxfF kf}8]nn] yfkf;Fu e]6<br />
u/L g]kfnaf6 ef/tdf /f]huf/L, cWoog, Joj;fo<br />
u/L a;]sf g]kfnLsf cgluGtL ;d:of ePsf] /<br />
To;sf] ;/sf/n] ;Daf]wg ug{ g;s]sf] hfgsf/L<br />
u/fPsf lyP . ef/tdf /x]sf g]kfnL ef/tLo<br />
;/sf/af6 ljleGg vfnsf lje]b\df k/]sf] eGb} pgn]<br />
;/sf/L:t/af6 To:tf lje]b\ x6fpg kxn<br />
ul/g'kg{] atfP .<br />
s0ff{nL k|b]zdf æ;8s ;'/<br />
Iff sfo{qmdÆ sf] z'ef/De<br />
;'v]{t-h;_–s0ff{nL k|b]zn] ;d[l4sf nflu<br />
;'/Iff cleofg cGtu{t æ;8s ;'/Iff sfo{qmdÆ<br />
zlgaf/ ljlwjt\ z'ef/De u/]sf] 5 .\ cfGtl/s<br />
dfldnf tyf sfg"g dGqfnosf] cfof]hgfdf<br />
k|b]zsf] /fhwfgL ;'v]{tsf] jL/]Gb|gu/;lxt !)<br />
j6} lhNnfdf Ps};fy æ;8s ;'/Iff sfo{qmdÆ sf]<br />
z'ef/De ul/Psf] xf] . ;f] sfo{qmdsf] pb\3f6g<br />
k|b]zsf d'VodGqL dx]Gb|axfb'/ zfxLn] u/] .<br />
;f] cj;/df d'VodGqL zfxLn] dfG5]sf]<br />
hLjg ;'/lIft geP;Dd s'g} klg sfdsf] ljsf;<br />
/ k|ult gx'g] atfP . pgn] of] k|b]zn] cfk\mgf]<br />
;d[l4sf nflu ;'/Iff cleofg cl3 a9fPsf] 5,<br />
gful/ssf] hLpwgsf] ;'/Iffsf] k|Tofe"lt u/fpg]5<br />
eg] . pgn] x/]snfO{ cfkm}leqaf6 ;f+]r, afgL /<br />
;+:sf/ abNg cfu|x u/] .<br />
cfGtl/s dfldnf tyf sfg"gdGqL g/]z<br />
e08f/Ln] ;d[l4sf] nflu zflGt ;'/Iff sfod u/]/<br />
s0ff{nL k|b]znfO{ b]zsf] gd"gf k|b]z agfpg]<br />
atfP . s0ff{nL k|b]zsf u|fdL0f e]sdf /x]sf Ho]i7<br />
gful/s, c;Qm, c;fxo / kx'Fr eGbf aflx/ /x]sf<br />
gful/ssf nflu 3/d} k'u]/ zflGt ;'/Iffsf] ;]jf<br />
lbg] k|b]z ;/sf/sf] of]hgf /x]sf] pgsf] egfO<br />
lyof] . pgsfcg';f/ l8lh6n k|b]z lgdf{0fsf nflu<br />
k|ljlw;Fu ;'/IffnfO{ hf]8]/ zlgaf/af6 of] k|b]zsf<br />
@!% j6} k|x/L OsfOdf Ps}k6s æ;8s ;'/Iff<br />
sfo{qmdÆ z'ef/De ul/Psf] 5 .<br />
@% nfvsf] n6«L k/]sf] eGb} 7uL ug]{ kqmfp<br />
c3f{vfFrL-h;_–e"ldsf:yfg gu/kflnsf j8f<br />
g+ & :yfoL a;f]af; ug]{ ;'lgn kl/of/ ;fdflhs<br />
;~hfn Odf]dfkm{t 7lug k'u]sf 5g\ . oxL kmfu'g<br />
!) ut] /f]huf/Lsf] l;nl;nfdf o'gfO6]8 c/a<br />
b'aO{df /x]sf k|tfk /fgfn] kl/of/nfO{ tkfOFnfO{<br />
n6«L k/]sf] 5 egL Odf]dfkm{t hfgsf/L u/fPsf<br />
lyP . /fgfn] kl/of/nfO{ æ? @% nfv n6«L k/]sf]<br />
5, gful/stfsf] kmf]6f]skL k7fpg';\Æ, eGb} a}+ssf]<br />
vftf g+ dfu]sf lyP . ;a} s'/fsfgL eO;s]kl5 ;f]<br />
k};f k|fKt ug{ s]xL s/ k7fOlbg eg]kl5 kl/of/n]<br />
ljZjf; u/L cfOPdOdfkm{t ? #^ xhf/ ?kGb]xLsf<br />
z}n]Gb|s'df/ ax/fO{nfO{ k7fOlbP .<br />
ut laxLaf/ ck/fXg # ah]lt/ ;fyL art<br />
tyf C0f ;xsf/L ;+:yfdfkm{t cfOPdO u/]sf] Ps<br />
306fkl5 ? @% nfv k|fKt ug{sf nflu ? &%<br />
xhf/ k7fpg eg]kl5 kl/of/ bf]wf/df k/] . pgn]<br />
bfh' /d]znfO{ ;f] s'/f atfPkl5 cfkm" 7luPsf]<br />
yfxf kfP . pgsf bfh'n] k};f gk7fpg cfu|x<br />
u/] . klxnf cfkm" 7luPsf] yfxf kfPkl5 csf]{ lbg<br />
cfkm"n] k7fPsf] ? #^ xhf/ s;/L kfpg ;lsG5<br />
eGb} b'O{ efO ?kGb]xL uP .