05.08.2013 Aufrufe

Пайдаланушы нұсқаулығы - Eset

Пайдаланушы нұсқаулығы - Eset

Пайдаланушы нұсқаулығы - Eset

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

<strong>Пайдаланушы</strong> <strong>нұсқаулығы</strong><br />

Microsoft ® Windows ® 7 / Vista / XP / 2000 / 2003 / 2008


Copyright © 2009, ESET, spol. s r. o.<br />

ESET NOD32 Антивирус бағдарламасы ESET, spol. s r.o.<br />

компаниясымен жасалды.<br />

Толығырақ ақпарат алу үшін www.eset.com торабына кіріңіз.<br />

Барлық құқықтары қорғалған. Бұл құжаттаманың ешбір бөлігін<br />

қайта шығаруға, іздеу жүйесіне сақтауға немесе қандай да бір<br />

түрде немесе қандай да бір жолмен, соның ішінде электрондық,<br />

механикалық, фотокөшірмелеу, жазу, сканерлеу немесе<br />

автордың жазбаша рұқсатынсыз басқа қандай да бір жолмен<br />

жіберуге тыйым салынады.<br />

ESET, spol. s r.o. сипатталатын бағдарламаны алдын-ала<br />

ескертусіз өзгерту құқығын сақтайды.<br />

Тұтынушыларды қолдау орталығы әлем бойынша:<br />

www.eset.eu/support<br />

Тұынушыларды қолдау орталығы Солтүстік Америка<br />

бойынша: www.eset.com/support<br />

REV.20100502-007<br />

Мазмұны<br />

1. ESET NOD32 Antivirus 4 ................................ 4<br />

1.1 Жаңалықтар ................................................................................ 4<br />

1.2 Жүйе талаптары ......................................................................... 4<br />

2. Орнату ............................................................. 5<br />

2.1 Әдепкі орнату ............................................................................. 5<br />

2.2 Таңдамалы орнату ..................................................................... 6<br />

2.3 Бастапқы параметрлерді пайдалдану ................................... 7<br />

2.4 <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен құпиясөзді енгізу ............................. 8<br />

2.5 Талап бойынша компьютерді қарап шығу ............................ 8<br />

3. Жаңадан пайдаланушыларға арналған<br />

нұсқалық ......................................................... 9<br />

3.1 <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсін жасаумен таныстыру —<br />

режимдер ............................................................................................9<br />

3.1.1 Жүйенің тексеру әрекеті ............................................. 9<br />

3.1.2 Бағдарлама дұрыс жұмыс істемей жатса<br />

не істеу керек ............................................................. 10<br />

3.2 Жаңарту параметрлері ............................................................ 10<br />

3.3 Прокси сервер параметрлері ................................................. 10<br />

3.4 Параметрлерді қорғау ..............................................................11<br />

4. ESET NOD32 Antivirus бағдарламасымен<br />

жұмыс істеу .................................................. 12<br />

4.1 Антивирустық және антишпиондық қорғау ........................ 12<br />

4.1.1 Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау .................... 12<br />

4.1.1.1 Басқару параметрлері ............................................... 12<br />

4.1.1.1.1 Қарап шығатын медиа .............................................. 12<br />

4.1.1.1.2 Қарап шығу (Оқиғамен басталатын қарап шығу) .... 12<br />

4.1.1.1.3 Жаңадан жасалған және өзгертілген файлдарға<br />

арналған қосымша ThreatSense параметрлері ....... 12<br />

4.1.1.1.4 Қосымша параметрлер ............................................. 12<br />

4.1.1.2 Тазалау деңгейлері ................................................... 12<br />

4.1.1.3 Нақты уақыттағы қорғау конфигурациясын<br />

қашан өзгерту керек ................................................. 13<br />

4.1.1.4 Нақты уақыттағы қорғауды тексеру ......................... 13<br />

4.1.1.5 Нақты уақыттағы қорғау жұмыс істемей<br />

жатса не істеу керек .................................................. 13<br />

4.1.2 Электрондық пошта клиентін қорғау ........................ 13<br />

4.1.2.1 POP3 тексеру ............................................................. 13<br />

4.1.2.1.1 Үйлесімділік ............................................................... 14<br />

4.1.2.2 Электрондық пошта клиенттерімен біріктіру ........... 14<br />

4.1.2.2.1 Тег хабарларын электрондық поштаның негізгі<br />

мәтініне қосу .............................................................. 14<br />

4.1.2.3 Инфильтрацияларды жою ........................................ 15


4.1.3 Веб-қатынасты қорғау ............................................... 15<br />

4.1.3.1 HTTP, HTTPs .............................................................. 15<br />

4.1.3.1.1 Мекенжайларды басқару .......................................... 15<br />

4.1.3.1.2 Веб-браузерлер ......................................................... 15<br />

4.1.4 Компьютерді қарап шығу .......................................... 16<br />

4.1.4.1 Қарап шығу түрі ......................................................... 16<br />

4.1.4.1.1 Стандартты қарап шығу ............................................ 16<br />

4.1.4.1.2 Таңдаулы ретпен қарап шығу ................................... 16<br />

4.1.4.2 Қарап шығу нысандарды .......................................... 17<br />

4.1.4.3 Қарап шығу профильдері .......................................... 17<br />

4.1.5 Протоколды сүзу ........................................................ 17<br />

4.1.5.1 SSL ............................................................................. 17<br />

4.1.5.1.1 Сенімді куәліктер ....................................................... 18<br />

4.1.5.1.2 Шығарылған куәліктер .............................................. 18<br />

4.1.6 ThreatSense механизмінің параметрлерін орнату .. 18<br />

4.1.6.1 Нысандарды орнату .................................................. 18<br />

4.1.6.2 Параметрлер ............................................................. 19<br />

4.1.6.3 Тазалау....................................................................... 19<br />

4.1.6.4 Кеңейтімдер ............................................................... 19<br />

4.1.6.5 Шектеулер .................................................................. 19<br />

4.1.6.6 Басқа .......................................................................... 20<br />

4.1.7 Инфильтрация анықталды ........................................ 20<br />

4.2 Бағдарламаны жаңарту .......................................................... 21<br />

4.2.1 Жаңарту параметрлері.............................................. 21<br />

4.2.1.1 Жаңарту профильдері .............................................. 21<br />

4.2.1.2 Кеңейтілген жаңарту параметрлері .......................... 21<br />

4.2.1.2.1 Жаңарту режимі ......................................................... 22<br />

4.2.1.2.2 Прокси сервер ........................................................... 22<br />

4.2.1.2.3 Жергілікті желіге қосылу ........................................... 23<br />

4.2.1.2.4 Жаңарту көшірмелерін жасау — Айна ..................... 23<br />

4.2.1.2.4.1 Айнадан жаңарту ....................................................... 23<br />

4.2.1.2.4.2 Айна жаңарту ақаулықтарын жою ............................ 24<br />

4.2.2 Жаңарту тапсырмаларын жасау туралы ................. 25<br />

4.3 Жоспарлағыш ........................................................................... 25<br />

4.3.1 Жоспарланатын тапсырмалардың мақсаты ............ 25<br />

4.3.2 Жаңа тапсырмалар жасау ........................................ 25<br />

4.4 Карантин .................................................................................... 26<br />

4.4.1 Файлдарды карантинге көшіру ................................. 26<br />

4.4.2 Карантиннен қалпына келтіру .................................. 26<br />

4.4.3 Карантиндегі файлды жіберу ................................... 26<br />

4.5 Тіркеу файлдары ..................................................................... 26<br />

4.5.1 Жұрнал жүргізу .......................................................... 27<br />

4.6 <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі ..................................................... 27<br />

4.6.1 Ескертулер мен хабарландырулар .......................... 28<br />

4.7 ThreatSense.Net ........................................................................ 28<br />

4.7.1 Күдікті файлдар ......................................................... 29<br />

4.7.2 Статистика ................................................................. 29<br />

4.7.3 Жіберу ........................................................................ 30<br />

4.8 Қашықтағы әкімшілік ............................................................... 30<br />

4.9 Лицензия ................................................................................... 31<br />

5. Тәжірибелі пайдаланушы .......................... 32<br />

5.1 Прокси сервер параметрлері ................................................. 32<br />

5.2 Экспорт / импорт параметрлері ............................................. 32<br />

5.2.1 Экспорттау параметрлері ......................................... 32<br />

5.2.2 Импорттау параметрлері .......................................... 32<br />

5.3 Команда жолы .......................................................................... 33<br />

5.4 ESET SysInspector .................................................................... 33<br />

5.4.1 <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі мен бағдарламаның<br />

пайдаланылуы ........................................................... 34<br />

5.4.1.1 Бағдарламаның басқару элементтері ...................... 34<br />

5.4.1.2 ESET SysInspector бағдарламасында шарлау ........ 34<br />

5.4.1.3 Салыстыру ................................................................. 35<br />

5.4.1.4 SysInspector бағдарламасы ESET NOD32<br />

Antivirus 4 бағдарламасының бір бөлігі ретінде ...... 35<br />

5.5 ESET SysRescue ....................................................................... 36<br />

5.5.1 Ең төменгі талаптар .................................................. 36<br />

5.5.2 Қалпына келтіру ықшам дискісін жасау ................... 36<br />

5.5.2.1 Қалталар .................................................................... 36<br />

5.5.2.2 ESET Antivirus ............................................................ 36<br />

5.5.2.3 Кеңейтілген ................................................................ 36<br />

5.5.2.4 Жүктелмелі USB құрылғысы ..................................... 37<br />

5.5.2.5 Жазу ........................................................................... 37<br />

5.5.3 ESET SysRescue бағдарламасымен жұмыс істеу ... 37<br />

5.5.3.1 ESET SysRescue бағдарламасын пайдалану ......... 37<br />

6. Глоссарий ..................................................... 38<br />

6.1 Инфильтрация түрлері............................................................ 38<br />

6.1.1 Вирустар .................................................................... 38<br />

6.1.2 Құрттар ....................................................................... 38<br />

6.1.3 Троялық аттар ............................................................ 38<br />

6.1.4 Руткиттер ................................................................... 38<br />

6.1.5 Жарнама бағдарламасы ........................................... 39<br />

6.1.6 Шпиондық бағдарламалық жасақтама..................... 39<br />

6.1.7 Ықтимал қауіпті бағдарламалар ............................... 39<br />

6.1.8 Ықтимал қалаусыз бағдарламалар .......................... 39


1. ESET NOD32 Antivirus 4<br />

ESET NOD32 Antivirus 4 бағдарламасы марапатты ESET NOD32<br />

Antivirus 2 өнімінің келесі нұсқасы болып табылады*. Ол ThreatSense ®<br />

қарап шығу механизмінің соңғы нұсқасымен берілген ESET NOD32<br />

Antivirus бағдарламасының қарап шығу жылдамдығы мен дәлдігін<br />

пайдаланады.<br />

Ендірілген кеңейтілген мүмкіндіктер жүйе жұмысын баяулатпай<br />

және компьютермен жұмыс істеу немесе ойнау барысында сізді<br />

мазаламай, вирустарды, шпиондық бағдарламаларды, троялық<br />

аттарды, құрттарды, жарнама бағдарламасын және руткиттерді<br />

белсенді түрде бұғаттайды.<br />

1.1 Жаңалықтар<br />

Сарапшыларымыздың ұзақ мерзімді дамыту тәжірибесі ең төмен жүйелік<br />

талаптармен вирустарды мейлінше жақсы анықтайтын ESET NOD32<br />

Antivirus бағдарламасының толығымен жаңа құрылысы арқылы<br />

дәлелденеді.<br />

• Antivirus және антишпион<br />

Бұл модуль марапатты NOD32 Antivirus жүйесінде алғаш<br />

пайдаланылған ThreatSense ® қарап шығу негізіне орнатылған.<br />

ThreatSense ® негізі жаңа ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының<br />

құрылысы арқылы оңтайландырылған және жақсартылған.<br />

4<br />

Мүмкіндік Сипаттама<br />

Жақсартылған<br />

тазалау<br />

Фонды қарап шығу<br />

режимі<br />

Кішірек жаңарту<br />

файлдары<br />

Танымал<br />

электрондық пошта<br />

клиентін қорғау<br />

Басқа да алуан түрлі<br />

шағын жақсартулар<br />

Бұл антивирустық жүйе қазір зерделі түрде<br />

тазалап, анықталған инфильтрациялардың<br />

көпшілігін пайдаланушының араласуынсыз<br />

жояды.<br />

Компьютерді қарап шығу өнімділікті<br />

баяулатпай, фонда орнатыла алады.<br />

Негізді оңтайландыру үрдістері жаңарту<br />

файлдарының өлшемін 2.7 нұсқасына<br />

қарағанда кішірек етіп ұстайды. Сонымен<br />

қатар, жаңарту файлдарының зақымға қарсы<br />

қорғанысы жақсартылды.<br />

Енді кіріс поштаны тек MS Outlook<br />

бағдарламасында ғана емес, сондай-ақ,<br />

Outlook Express, Windows Mail, Windows<br />

Live Mail және Mozilla Thunderbird<br />

бағдарламаларында да қарап шығуға<br />

болады.<br />

– Жоғары жылдамдық және өнімділік үшін<br />

файлдық жүйелерге тікелей қатынас.<br />

– Вирус жұққан файлдарға қатынасты<br />

бұғаттау<br />

– Windows Security Center, соның ішінде Vista<br />

үшін оңтайландыру.<br />

• Басқалар<br />

Мүмкіндік Сипаттама<br />

ESET SysRescue ESET SysRescue пайдаланушының<br />

операциялық жүйеден тәуелсіз іске қосылатын<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын қамтитын<br />

жүктелмелі CD/DVD/USB құралын жасауына<br />

мүмкіндік береді. Ол жүйені қиын жойылатын<br />

инфильтрациялардан тазалауға жақсы<br />

пайдаланылады.<br />

ESET SysInspector Компьютеріңізді ұқыпты тексеретін<br />

ESET SysInspector бағдарламасы енді<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасына<br />

тікелей біріктірілген. Егер сіз «Анықтама және<br />

қолдау > Тұтынушыларды қолдау қызметінің<br />

көмегін сұрау (ұсынылады)» опциясын<br />

пайдалану арқылы біздің тұтынушыларды<br />

қолдау орталығына хабарлассаңыз,<br />

компьютеріңізден ESET SysInspector<br />

күйінің суретін қамтуды таңдай аласыз.<br />

Құжатты қорғау Құжатты қорғау Microsoft Office құжаттары<br />

ашылып, файлдар Microsoft ActiveX<br />

элементтері сияқты Internet Explorer арқылы<br />

автоматты түрде жүктелу алдында оларды<br />

қарап шығу үшін қолданылады.<br />

Өзіндік қорғаныс Жаңа өзіндік қорғаныс технологиясы<br />

ESET NOD32 Antivirus компонеттерін өшіру<br />

әрекеттерінен қорғайды.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong><br />

интерфейсі<br />

1.2 Жүйе талаптары<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі қазір ESET NOD32<br />

Antivirus бағдарламасының пернелерді<br />

басқаруына мүмкіндік беретін графиктік емес<br />

режимде жұмыс істей алады.<br />

Экраннан оқу бағдарламасымен үйлесімділіктің<br />

артуы көру қабілеті нашар адамдардың<br />

бағдарламаны тиімдірек басқаруына<br />

мүмкіндік береді.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы біркелкі әрекет етуі үшін<br />

жүйе келесі аппараттық құралдар мен бағдарламалық құралдар<br />

талаптарына сай болуы керек:<br />

ESET NOD32 Antivirus:<br />

Windows 2000, XP 400 MГц 32 биттік / 64 битік (x86 / x64)<br />

128 Mбайт оперативті жүйе жады<br />

130 Mбайт бос орын<br />

Super VGA (800 × 600)<br />

Windows 7, Vista 1 ГГц 32 биттік / 64 битік (x86 / x64)<br />

512 Mбайт оперативті жүйе жады<br />

130 Mбайт бос орын<br />

Super VGA (800 × 600)<br />

ESET NOD32 Antivirus Business Edition:<br />

Windows 2000,<br />

2000 Server, XP,<br />

2003 Server<br />

Windows 7, Vista,<br />

Windows Server 2008<br />

400 MГц 32 биттік / 64 битік (x86 / x64)<br />

128 Mбайт оперативті жүйе жады<br />

130 Mбайт бос орын<br />

Super VGA (800 × 600)<br />

1 ГГц 32 биттік / 64 битік (x86 / x64)<br />

512 Mбайт оперативті жүйе жады<br />

130 Mбайт бос орын<br />

Super VGA (800 × 600)


2. Орнату<br />

Сатып алғаннан кейін ESET NOD32 Antivirus орнатушысын .msi<br />

бумасы ретінде ESET компаниясының веб-торабынан жүктеуге болады.<br />

Орнатушы мен орнату шеберін орнату негізгі параметрлерді орнатуға<br />

нұсқау береді. Әр түрлі орнату деңгейлері туралы мәліметтері бар екі<br />

орнату түрі қолжетімді:<br />

1. Әдепкі орнату<br />

2. Таңдамалы орнату<br />

2.1 Әдепкі орнату<br />

Әдеттегі орнату ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын әдеттегі<br />

параметрлермен орнатқысы келетін пайдаланушыларға ұсынылады.<br />

Бағдарламаның әдепкі әдеттегі параметрлері ең жоғары қорғау<br />

деңгейін қамтамасыз етеді. Мұны егжей-тегжейлі параметрлерді<br />

конфигурациялағысы келмейтін пайдаланушылар жоғары бағалайды.<br />

Бірінші (ең маңызды) қадам — бағдарлама автоматты түрде жаңартылуы<br />

үшін пайдаланушы аты мен құпиясөзді енгізу. Ол жүйені тұрақты қорғауды<br />

қамтамасыз етуде маңызды рөл ойнайды.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> аты мен құпиясөз, яғни, өнімді сатып алғаннан<br />

немесе тіркегеннен кейін алған түпнұсқалық растама деректері<br />

сәйкес өрістерге енгізілуі керек. Егер қазір пайдаланушы аты мен<br />

құпиясөзіңіз болмаса, Жаңарту параметрлерін кейінірек орнату<br />

опциясын таңдаңыз. Түпнұсқалық растама деректерін кейінірек<br />

кез келген уақытта бағдарламадан тікелей енгізуге болады.<br />

Орнатудағы келесі қадам — ThreatSense.Net алдын ала ескерту<br />

жүйесін конфигурациялау. ThreatSense.Net алдын ала ескерту<br />

жүйесі ESET компаниясының өз тұтынушыларын тез қорғауы үшін<br />

жаңа инфильтрациялар туралы дереу және үнемі хабардар болып<br />

отыруын қамтамасыз етеді. Жүйе жаңа қауіптерді олар талданып,<br />

өңделетін және вирус қолтаңбасының дерекқорларына қосылатын<br />

ESET компаниясының вирустық зертханасына жіберуге рұқсат етеді.<br />

Әдепкі мәні бойынша ThreatSense.Net алдын ала ескерту жүйесін<br />

қосу құсбелгісі таңдалады, бұл осы мүмкіндікті іске қосады. Күдікті<br />

файлдарды жіберуге арналған егжей-тегжейлі параметрлерді өзгерту<br />

үшін Кеңейтілген параметрлер командасын таңдаңыз.<br />

Орнату үрдісіндегі келесі қадам — Ықтимал қалаусыз<br />

бағдарламаларды анықтауды конфигурациялау. Ықтимал<br />

қалаусыз бағдарламалар әдейі зиянды болмағанымен, бірақ<br />

операциялық жүйенің тәртібіне теріс әсерін тигізуі мүмкін.<br />

Бұл бағдарламалар басқа бағдарламалармен жиі бірге жеткізіледі<br />

және орнату үрдісі барысында оны байқау қиын болуы мүмкін.<br />

Бұл бағдарламалар орнату барысында әдетте хабарландырулар<br />

шығаратын болса да, олар сіздің рұқсатыңызсыз оңай орнатыла алады.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының осы қауіп түрін табуына<br />

мүмкіндік беру үшін Ықтимал қалаусыз бағдарламаларды табуды<br />

қосу опциясын таңдаңыз (ұсынылады).<br />

5


Әдеттегі орнату режиміндегі соңғы қадам — Орнату түймесін басу<br />

арқылы орнатуды растау.<br />

2.2 Таңдамалы орнату<br />

Таңдамалы орнату бағдарламаларды дәл баптауда тәжірибесі бар<br />

және орнату кезінде кеңейтілген параметрлерді өзгерткісі келетін<br />

пайдаланушыларға арналған.<br />

Алғашқы қадам — орнату үшін мақсатты орналасуды таңдау. Әдепкі<br />

мәні бойынша бағдарлама C:\Program Files\ESET\ESET NOD32<br />

Antivirus\ қалтасына орнатылады. Орналасуды өзгерту үшін Шолу<br />

түймесін басыңыз (ұсынылмайды).<br />

Содан кейін <strong>Пайдаланушы</strong> атыңыз бен құпиясөзіңізді енгізіңіз.<br />

Бұл қадам Әдеттегі орнату қадамымен бірдей (5-бетті қараңыз).<br />

6<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> атыңыз бен құпиясөзіңізді енгізген соң, Интернет<br />

қосылымын конфигурациялау үшін Келесі түймесін басыңыз.<br />

Егер прокси серверді пайдаланатын болсаңыз, вирус<br />

қолтаңбасының жаңартулары тиісінше жұмыс істеуі үшін ол дұрыс<br />

конфигурациялануы тиіс. Егер сіз интернетке қосылу үшін прокси<br />

серверді пайдаланатыныңызды білмесеңіз, Мен интернет қосылуға<br />

прокси сервердің пайдаланылатынына сенімсізбін әдепкі параметрін<br />

қалдырыңыз. Internet Explorer сияқты бірдей параметрді<br />

пайдаланыңыз және Келесі түймесін басыңыз. Егер сіз прокси<br />

серверді пайдаланбасаңыз, сәйкес опцияны белгілеңіз.<br />

Прокси сервер параметрлерін конфигурациялау үшін Мен прокси<br />

серверді пайдаланамын параметрін таңдаңыз да, Келесі түймесін<br />

басыңыз. Мекенжай өрісі ішіне прокси сервердің IP мекенжайын<br />

немесе URL мекенжайын енгізіңіз. Порт өрісінде прокси сервер<br />

қосылымдарды қабылдайтын портты көрсетіңіз (әдепкі мәні бойынша<br />

3128). Прокси сервер түпнұсқалық растаманы қажет еткен жағдайда<br />

прокси серверге қатынастыратын дұрыс пайдаланушы аты мен<br />

құпиясөзді енгізу керек. Прокси сервердің параметрлерін де Internet<br />

Explorer бағдарламасынан қалаған кезде көшіріп алуға болады. Мұны<br />

орындау үшін Қолдану түймесін басып, таңдауды растаңыз.


Автоматты жаңарту параметрлерін конфигурациялау терезесіне<br />

өту үшін Келесі түймесін басыңыз. Бұл қадам автоматты бағдарлама<br />

компонентінің жүйеңізде қалайша басқарылуы керектігін тағайындау<br />

мүмкіндігін береді. Кеңейтілген параметрлерге қатынасу үшін Өзгерту<br />

түймесін басыңыз.<br />

Егер сіздің бағдарлама компоненттерін жаңартқыңыз келмесе,<br />

Бағдарлама компоненттерін ешқашан жаңартпау опциясын<br />

таңдаңыз. Бағдарлама компоненттерін жүктеу алдында сұрау<br />

опциясын қосу бағдарлама компоненттерін жүктеу алдында растау<br />

терезесін көрсетеді. Бағдарлама компоненттерін сұрамай автоматты<br />

түрде жаңартуды қосу үшін Қолжетімді болса, бағдарлама<br />

компоненттерін жаңартуды орындау опциясын таңдаңыз.<br />

Ескертпе: Бағдарлама компоненті жаңартылған соң, әдетте<br />

қайта жүктеу сұралады. Ұсынылған параметр: Қажет болғанда<br />

компьютерді ескертусіз қайта іске қосыңыз.<br />

Орнатудың келесі қадамы — бағдарламаның параметрлерін<br />

қорғайтын құпиясөзді енгізу. Бағдарламаны қорғауға пайдаланғыңыз<br />

келетін құпиясөзді таңдаңыз. Құпиясөзді растау үшін қайта енгізіңіз.<br />

ThreatSense.Net алдын ала ескерту жүйесін конфигурациялау<br />

және Ықтимал қалаусыз бағдарламаларды табуды қосу<br />

қадамдары Әдепкі орнату қадамдарымен бірдей және бұл жерде<br />

көрсетілмейді (5-бетті қараңыз).<br />

Соңғы қадам орнатуға келісіміңізді қажет ететін терезені көрсетеді.<br />

2.3 Бастапқы параметрлерді пайдалдану<br />

Егер ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын қайта орнатсаңыз,<br />

Ағымдағы параметрлерді пайдалану параметрі көрсетіледі.<br />

Орнату параметрлерін бастапқы орнатудан жаңасына жіберу үшін<br />

осы опцияны пайдаланыңыз.<br />

7


2.4 <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен құпиясөзді енгізу<br />

Оңтайлы жұмыс істеуі үшін бағдарлама автоматты түрде жаңартылып<br />

тұру маңызды. Бұл жаңарту параметрлерінде дұрыс пайдаланушы<br />

аты, құпиясөз енгізілген жағдайда ғана мүмкін.<br />

Егер орнату кезінде пайдаланушы аты мен құпиясөзді енгізбеген<br />

болсаңыз, оны қазір істеуге болады. Бағдарламаның негізгі терезесінде<br />

Жаңарту түймесін басыңыз да, <strong>Пайдаланушы</strong> атын және құпиясөзді<br />

орнату опциясын таңдаңыз. Өнім лицензиясымен бірге алған<br />

деректерді Лицензия мәліметтері терезесіне енгізіңіз.<br />

2.5 Талап бойынша компьютерді қарап шығу<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы орнатылғаннан кейін зиянды<br />

кодтардың болуын тексеру үшін компьютерді қарап шығу керек. Қарап<br />

шығуды жылдам орнату үшін негізгі мәзірден Компьютерді қарап<br />

шығу таңдаңыз және негізгі бағдарлама терезесінен Стандартты<br />

қарап шығу опциясын таңдаңыз. Компьютерді қарап шығу мүмкіндігі<br />

туралы қосымша ақпарат алу үшін «Компьютерді қарап шығу»<br />

тарауын қараңыз.<br />

8


3. Жаңадан пайдаланушыларға арналған нұсқалық<br />

Бұл тарауда ESET NOD32 Antivirus және оның негізгі параметрлеріне<br />

бастапқы шолу жасалады.<br />

3.1 <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсін жасаумен таныстыру — режимдер<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының негізгі терезесі екі негізгі<br />

бөлімге бөлінеді. Сол жақ баған пайдаланушыға қолайлы негізгі<br />

мәзірге қатынасты ұсынады. Оң жақтағы негізгі бағдарлама терезесі<br />

көбінесе негізгі мәзірде таңдалған параметрге сәйкес ақпаратты<br />

көрсету үшін қызмет етеді.<br />

Төменде негізгі мәзірдегі түймелердің сипаттамасы берілген:<br />

Қорғау күйі — пайдалануға ыңғайлы пішінде ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасының қорғау күйі туралы ақпаратпен қамтамасыз етеді.<br />

Егер кеңейтілген режим іске қосылса, барлық қорғау модульдерінің<br />

күйі көрсетіледі. Ағымдағы күйін көру үшін модульді басыңыз.<br />

Компьютерді қарап шығу — Бұл бөлім пайдаланушының «Талап<br />

бойынша компьютерді қарап шығу» опциясын конфигурациялауына<br />

және орнатуына мүмкіндік береді.<br />

Жаңарту — Бұл опцияны вирус қолтаңбасы дерекқорының<br />

жаңартуларын басқаратын жаңарту модуліне қатынасу үшін<br />

пайдаланыңыз.<br />

Орнату — Бұл опцияны компьютеріңіздің қауіпсіздік деңгейін реттеу<br />

үшін таңдаңыз. Егер Кеңейтілген режим іске қосылған болса, Antivirus<br />

және антишпиондық қорғау модулінің ішкі мәзірі шығады.<br />

Құралдар — Бұл параметр тек кеңейтілген режимде ғана қолжетімді.<br />

Тіркеу файлдары, Карантин және Жоспарлағышқа қатынаспен<br />

қамтамасыз етеді.<br />

Анықтама және қолдау — Бұл опцияны анықтама файлдарына,<br />

ESET білім базасына, ESET веб-торабына қатынау үшін және<br />

Тұтынушыларды қолдау орталығы сұрауына қатынауға таңдаңыз.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының пайдаланушы интерфейсі<br />

пайдаланушылардың Стандартты және Кеңейтілген режимдерді<br />

ауыстырып қосуына мүмкіндік береді. Режимдерді ауыстырып<br />

қосу үшін ESET NOD32 Antivirus негізгі терезесінің төменгі сол жақ<br />

бұрышында орналасқан Көрсету сілтемесін қараңыз. Қалаған<br />

көрсету режимін таңдау үшін осы түймені басыңыз.<br />

Стандартты режим жалпы әрекеттер үшін қажетті мүмкіндіктерге<br />

қатынастырады. Ол ешқандай кеңейтілген опцияларды көрсетпейді.<br />

Кеңейтілген режимге ауыстырып қосу Құралдар опциясын<br />

негізгі терезеге қосады. Құралдар опциясы пайдаланушыға<br />

Жоспарлағышқа, Карантинге қатынау немесе ESET NOD32 Antivirus<br />

тіркеу файлдарын қарау мүмкіндіктерін береді.<br />

ЕСКЕРТПЕ: Осы нұсқаулықтағы барлық қалған нұсқаулар<br />

Кеңейтілген режимде орын алады.<br />

3.1.1 Жүйенің тексеру әрекеті<br />

Қорғау күйі параметрін қарау үшін негізгі терезенің жоғарғы<br />

бөлігіндегі осы опцияны нұқыңыз. Antivirus және антишпион<br />

ішкі мәзірлері тікелей төменде пайда болады және ESET NOD32<br />

Aнтивирус әрекеті туралы күй қорытындысы негізгі бағдарлама<br />

терезесінде шығады. Antivirus және антишпион бағдарламасы мен<br />

жеке қорғау модульдерінің негізі бағдарламалық терезесінің өңдеу<br />

күйін таңдаңыз.<br />

Егер қосылған модульдер дұрыс жұмыс істесе, олар тағайындалған<br />

жасыл тексеру болып табылады. Егер олай болмаса, қызыл леп<br />

белгісі немесе қызғылт сары хабарландыру белгішесі көрсетіледі<br />

де, модуль туралы қосымша ақпарат терезенің жоғары бөлігінде<br />

көрсетіледі. Модульді бекітуге арналған ұсынылған шешім де<br />

көрсетіледі. Жеке модульдердің күйін өзгерту үшін негізгі мәзір<br />

ішінен Орнату түймесін басыңыз да, қалаған модульді таңдаңыз.<br />

9


3.1.2 Бағдарлама дұрыс жұмыс істемей жатса не істеу керек<br />

Егер ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы кез келген қорғау<br />

модульдерінің бірінен ақаулық тапса, бұл туралы Қорғау күйлері<br />

терезесінде есеп беріледі. Мәселенің ықтимал шешімі де ұсынылады.<br />

Белгілі ақаулықтар мен шешімдердің көрсетілген тізімін пайдалана<br />

отырып, ақаулықты түзету мүмкін болмаса, анықтама файлдарына<br />

қатынау немесе Білім базасынан іздеу үшін Анықтама және қолдау<br />

параметрін таңдаңыз. Егер шешім әлі де табылмаса, ESET<br />

тұтынушыларды қолдау орталығына сұрау жіберіңіз. Осы пікір<br />

негізінде біздің мамандарымыз сұрауларыңызға жылдам жауап беріп,<br />

сіздің мәселелеріңіз бойынша тиімді кеңестер бере алады.<br />

3.2 Жаңарту параметрлері<br />

Вирус қолтаңбасының дереққорын жаңарту және бағдарлама<br />

компоненттерін жаңарту зиянды кодтан толық қорғауды қамтамасыз<br />

етудің маңызды бөлігі болып табылады. Олардың конфигурациясына<br />

және әрекетіне ерекше назар аударыңыз. Негізгі мәзірден Жаңарту<br />

түймесін таңдаңыз да, кейін жаңарақ дерекқор жаңартуларының<br />

қолжетімділігін дереу тексеру үшін негізгі бағдарлама терезесінен<br />

Вирус қолтаңбасы дерекқорын жаңарту түймесін басыңыз.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> атын және құпиясөзді орнату параметрі сатып алу<br />

кезінде алынға пайдаланушы мен құпиясөзі енгізілуі керек диалогтық<br />

терезені көрсетеді.<br />

Егер пайдаланушы аты және құпиясөз ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасын орнату кезінде енгізілсе, сізге осы жерде олар үшін<br />

нұсқау беріледі.<br />

10<br />

Қосымша параметрлер терезесінде (қатынау үшін F5 пернесін<br />

басыңыз) басқа егжей-тегжейлі жаңарту опциялары бар. Жаңарту<br />

сервері: ашылмалы мәзірі Автоматты түрде таңдау опциясына<br />

қойылуы керек. Жаңарту режимі, прокси сервер қатынасы, жергілікті<br />

сервердегі жаңартуларға қатынау және вирус қолтаңбасы көшірмелерін<br />

(ESET NOD32 Antivirus Business Edition) жасау сияқты кеңейтілген<br />

жаңарту параметрлерін конфигурациялау үшін Орнату түймесін басыңыз.<br />

3.3 Прокси сервер параметрлері<br />

Егер сіз ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын пайдаланатын жүйеде<br />

интернетке қосылу үшін прокси серверді пайдалансаңыз, оны<br />

кеңейтілген параметрлерде көрсету керек (F5). Прокси сервер<br />

конфигурациясы терезесіне қатынау үшін кеңейтілген режим<br />

тармағында Әртүрлі > Прокси сервер түймесін басыңыз. Прокси<br />

серверді пайдалану құсбелгісін таңдаңыз да, түпнұсқалық растама<br />

дерегімен бірге прокси сервердің IP-мекенжайы мен портын енгізіңіз.<br />

Егер бұл ақпарат қолжетімсіз болса, Прокси серверді анықтау<br />

түймесін басу арқылы ESET NOD32 Antivirus бағдарламасына<br />

арналған прокси сервер параметрлерін автоматты түрде анықтау<br />

әрекетін жасауыңызға болады.<br />

Ескертпе: Әр түрлі жаңарту профильдері үшін прокси сервердің<br />

опциялары әр түрлі болуы мүмкін. Мұндай жағдайда прокси серверді<br />

кеңейтілген жаңарту параметрлері бөлімінен конфигурациялаңыз.<br />

3.4 Параметрлерді қорғау<br />

ESET NOD32 Antivirus параметрлері ұйымыңыздың келешектегі<br />

қауіпсіздік саясаты үшін аса маңызды болуы мүмкін. Рұқсатсыз өзгертулер<br />

жүйеңіздің тұрақтылығы мен қорғанысына ықтимал қауіп төндіруі мүмкін.<br />

Орнату параметрлерін құпиясөзбен қорғау үшін негізгі мәзірден іске


қосыңыз және Орнату > Қосымша параметрлер > <strong>Пайдаланушы</strong><br />

интерфейсі > Параметрлерді қорғау түймесін таңдаңыз да,<br />

Құпиясөз енгізу түймесін басыңыз.<br />

Құпиясөз енгізіңіз, оны қайта теру арқылы растаңыз да, OK түймесін<br />

басыңыз. Бұл құпиясөз ESET NOD32 Antivirus параметрлеріне<br />

жасалатын кез келген алдағы өзгертулер үшін қажет болады.<br />

11


4. ESET NOD32 Antivirus бағдарламасымен жұмыс істеу<br />

4.1 Антивирустық және антишпиондық қорғау<br />

Антивирустық қорғау файлдарды, электрондық поштаны және интернет<br />

байланысын бақылау арқылы зиянды жүйелік шабуылдардан қорғайды.<br />

Егер зиянды коды бар қауіп анықталса, Antivirus модулі оны алдымен<br />

бұғаттау арқылы, ал содан кейін тазалау, жою немесе карантинге<br />

орналастыру арқылы шеттете алады.<br />

4.1.1 Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау<br />

Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау жүйедегі антивирусқа қатысты<br />

барлық оқиғаларды басқарады. Барлық файлдар ашылғанда,<br />

жасалғанда немесе компьютерде іске қосылғанда, оларда зиянды<br />

кодтың бар-жоқтығы тексеріледі. Нақты уақыттағы файл жүйесін<br />

қорғау жүйе іске қосылғанда орнатылады.<br />

4.1.1.1 Басқару параметрлері<br />

Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау барлық құрал түрлерін тексереді,<br />

ал басқару әр түрлі оқиғалардан кейін басталады. Бақылау ThreatSense<br />

технологиясының табу әдістерін (ThreatSense механизмінің параметрін<br />

орнату бөлімінде сипатталғандай) пайдаланады. Бақылау тәртібі<br />

жаңадан жасалған файлдар мен қолданыстағы файлдар үшін әр түрлі<br />

болуы мүмкін. Жаңадан жасалған файлдар үшін тереңірек бақылау<br />

деңгейі қолданылуы мүмкін.<br />

4.1.1.1.1 Қарап шығатын медиа<br />

Әдепкі мәні бойынша, медианың барлық түрлері ықтимал қауіптер<br />

үшін қаралып шығады.<br />

Жергілікті дискілер — Жүйенің барлық қатты дискілерін басқарады<br />

Алынбалы құрал — Дискеталар, USB сақтау құрылғылары, т.б.<br />

Желілік диск — Барлық көрсетілген дискілерін қарап шығады<br />

Әдепкі параметрлерді белгілі бір сақтауды және оларды тек белгілі<br />

бір медианы қарап шығу кезінде деректер берудің айтарлықтай<br />

баяулайтыны сияқты ерекше жағдайларда ғана өзгерту ұсынылады.<br />

4.1.1.1.2 Қарап шығу (Оқиғамен басталатын қарап шығу)<br />

Әдепкі мәні бойынша, барлық файлдар ашылу, орындалу немесе<br />

жасалу кезінде тексеріледі. Компьютер үшін нақты уақыттағы<br />

қорғаудың ең жоғары деңгейін қамтамасыз ететіндіктен, әдепкі<br />

параметрлерді сақтау ұсынылады.<br />

Дискета қатынасы опциясы бұл дискжетегіне қатынасқанда дискетаның<br />

жүктеу бөлігін бақылауды қамтамасыз етеді. Компьютерді өшіру<br />

опциясы компьютерді өшіргенде қатты дискінің жүктеу бөліктерін<br />

бақылаумен қамтамасыз етеді. Бүгін жүктеу вирустары сирек болғанымен,<br />

бұл опцияларды қосылған күйінде қалдыру ұсынылады, өйткені балама<br />

көздерден вирустың жұғуы әлі де мүмкін.<br />

12<br />

4.1.1.1.3 Жаңадан жасалған және өзгертілген файлдарға<br />

арналған қосымша ThreatSense параметрлері<br />

Жаңадан жасалған немесе өзгертілген файлдарға вирус жұғу<br />

ықтималдығы қолданыстағы файлдарға қарағанда әлдеқайда жоғары.<br />

Бағдарламаның бұл файлдарды қосымша қарап шығу параметрлермен<br />

тексеру себебі осы. Қарапайым қолтаңбаларға негізделген қарап шығу<br />

әдістеріне қоса, анықтау деңгейін айтарлықтай жақсартатын кеңейтілген<br />

эвристика пайдаланылады. Жаңадан жасалған файлдармен қоса, қарап<br />

шығу өздігінен ашылатын файлдарға және орындалатын бумалаушылар<br />

(іштей қысылатын орындалатын файлдар) (SFX) да орындалады.Әдепкі<br />

мәні бойынша мұрағаттар 10-шы енгізу деңгейіне дейін қаралып шығады<br />

және нақты өлшемінен тәуелсіз түрде тексеріледі. Мұрағаттарды қарап<br />

шығу параметрлерін өзгерту үшін Мұрағаттарды қарап шығудың<br />

әдепкі параметрлері опциясын таңдаудан бас тартыңыз.<br />

4.1.1.1.4 Қосымша параметрлер<br />

Нақты уақыттағы қорғауды пайдалану барысында ең аз жүйе ізімен<br />

қамтамасыз ету үшін әлдеқашан қаралып шыққан файлдар қайтадан<br />

қаралып шықпайды (өзгертілмеген жағдайда). Вирус қолтаңбасы<br />

дерекқорының әрбір жаңартылуынан кейін файлдар қайтадан дереу<br />

қаралып шығады. Бұл тәртіп Оңтайландырылған қарап шығу<br />

параметрін пайдалана отырып, конфигурацияланады. Егер бұл<br />

өшірілсе, барлық файлдар оларға әрбір қатынаған сайын қаралып<br />

шығады.<br />

Әдепкі мәні бойынша нақты уақыттағы қорғау операциялық<br />

жүйенің іске қосылуы уақытында орнатылады және бөгелусіз қарап<br />

шығумен қамтамасыз етеді. Ерекше жағдайларда (мысалы, басқа<br />

нақты уақыттағы қарап шығу құралында қиындық туындаса), нақты<br />

уақыттағы файл жүйесін қорғауды Нақты уақыттағы файл жүйесін<br />

қорғауды автоматты түрде іске қосу опциясын өшіру арқылы<br />

аяқтауға болады.<br />

Әдепкі мәні бойынша кеңейтілген эвристика файлдардың орындалуы<br />

барысында пайдаланылмайды. Алайда, кей жағдайларда бұл опцияны<br />

қосқыңыз келуі мүмкін (Файлды орындау барысындағы кеңейтілген<br />

эвристика опциясы). Жүйе талаптарының артуына байланысты<br />

кеңейтілген эвристиканың кейбір бағдарламаларды баяулатуы мүмкіндігін<br />

ескеріңіз.<br />

4.1.1.2 Тазалау деңгейлері<br />

Нақты уақыттағы үш тазалау деңгейіне ие (қатынау үшін Орнату<br />

түймесін Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау бөлімінен<br />

таңдаңыз да, Тазалау тармағын басыңыз).<br />

• Бірінші деңгей табылған әрбір инфильтрация үшін қолжетімді<br />

опциялары бар ескерту терезесін көрсетеді. <strong>Пайдаланушы</strong> әрбір<br />

инфильтрация үшін әрекетті жеке таңдауы керек. Бұл деңгей<br />

инфильтрациялардың әрбір түрімен не істеу керек екенін білетін<br />

әлдеқайда озық пайдаланушы үшін жасалған.<br />

• Орташа деңгей алдын ала анықталған әрекетті автоматты түрде<br />

таңдап орындайды (инфильтрация түріне байланысты). Вирус<br />

жұққан файлдың табылуы және жойылуы туралы экранның<br />

төменгі оң жақ бұрышындағы ақпараттық хабармен белгі беріледі.<br />

Дегенмен, инфильтрация құрамында таза файлдар да бар<br />

мұрағаттың ішінде орналасса, әрекет орындалмайды. Сондай-ақ,<br />

әрекет алдын ала анықталған әрекет жоқ нысандарға қатысты<br />

орындалмайды.<br />

• Үшінші деңгей ең «агрессивті» — барлық вирус жұққан нысандар<br />

тазаланады. Бұл деңгей құнды файлдардың жоғалуына әкелуі<br />

мүмкін болғандықтан, оны ерекше жағдайларда ғана пайдалану<br />

ұсынылады.


4.1.1.3 Нақты уақыттағы қорғау конфигурациясын қашан<br />

өзгерту керек<br />

Нақты уақыттағы қорғау жүйені қауіпсіз ұстаудың ең маңызды компоненті<br />

болып табылады. Сондықтан, оның параметрлерін өзгерткенде абай<br />

болыңыз. Оның параметрлерін ерекше жағдайларда ғана өзгерту<br />

ұсынылады. Мысалы, белгілі бір бағдарламамен немесе басқа<br />

антивирустық бағдарламаның нақты уақыттағы қарап шығу құралымен<br />

қайшылық туындаған жағдайда.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын орнатқаннан кейін, барлық<br />

параметрлер пайдаланушылар үшін жүйе қауіпсіздігінің ең жоғары<br />

деңгейін қамтамасыз етуге оңтайландырылады. Әдепкі параметрлерді<br />

қалпына келтіру үшін Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау<br />

терезесінің төменгі оң жағында орналасқан Әдепкі түймесін басыңыз<br />

(Қосымша параметрлер > Antivirus және антишпион > Нақты<br />

уақыттағы файл жүйесін қорғау).<br />

4.1.1.4 Нақты уақыттағы қорғауды тексеру<br />

Нақты уақыттағы қорғаудың жұмыс істеп жатқанын және вирустарды<br />

анықтағанын тексеру үшін eicar.com торабынан алынған тексеру<br />

файлын пайдаланыңыз. Бұл тексеру файлы — барлық антивирустық<br />

бағдарламалар анықтай алатын арнайы зиянсыз файл. Бұл файлды<br />

антивирустық бағдарламалардың жұмыс істеуін тексеру үшін<br />

EICAR компаниясы (Еуропа компьютерлік антивирустық зерттеулер<br />

институты) жасаған. eicar.com файлын http://www.eicar.org/download/<br />

eicar.com торабынан жүктеуге болады<br />

4.1.1.5 Нақты уақыттағы қорғау жұмыс істемей жатса не<br />

істеу керек<br />

Келесі бөлімде нақты уақыттағы қорғауды пайдаланғанда пайда<br />

болуы мүмкін ақаулықтар мен оларды түзету жолдары сипатталады.<br />

Нақты уақыттағы қорғау өшірілген<br />

Егер пайдаланушы нақты уақыттағы қорғауды байқаусызда өшіріп<br />

алса, оны қайтадан іске қосу керек. Нақты уақыттағы қорғауды қайта<br />

іске қосу үшін Орнату > Antivirus және антишпион шарлауын<br />

жасаңыз да, негізгі бағдарлама терезесінде Нақты уақыттағы файл<br />

жүйесін қорғау бөліміндегі Қосу түймесін басыңыз.<br />

Егер нақты уақыттағы қорғау жүйе іске қосылғанда қосылмаса, ол<br />

Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғауды автоматты түрде іске<br />

қосу опциясының өшірілуіне байланысты болуы мүмкін. Бұл опцияны<br />

қосу үшін Қосымша параметрлер (F5) тармағына шарлаңыз және<br />

қосымша параметрлер тармағындағы Нақты уақыттағы файл<br />

жүйесін қорғау опциясын басыңыз. Терезенің төменгі бөлігіндегі<br />

Қосымша параметрлер бөлімінен Нақты уақыттағы файл жүйесін<br />

қорғауды автоматты түрде іске қосу құсбелгісінің таңдалғанына көз<br />

жеткізіңіз.<br />

Нақты уақыттағы қорғау инфильтрацияларды таппайды және<br />

тазаламайды<br />

Компьютерде басқа антивирустық бағдарламалардың орнатылмағанына<br />

көз жеткізіңіз. Егер екі нақты уақыттағы қорғау құралдары бір уақытта<br />

қосылса, олардың арасында қайшылық болуы мүмкін. Жүйеден басқа<br />

антивирустық бағдарламаларды жою ұсынылады.<br />

Нақты уақыттағы қорғау іске қосылмайды<br />

Егер жүйе іске қосылғанда нақты уақыттағы қорғау қосылмаса (және<br />

Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғауды автоматты түрде іске<br />

қосу опциясы қосылса), ол басқа бағдарламалармен қайшылықтар<br />

туындауына байланысты болуы мүмкін. Мұндай жағдайда, ESET<br />

Тұтынушыларды қолдау қызметінің мамандарына хабарласыңыз.<br />

4.1.2 Электрондық пошта клиентін қорғау<br />

Электрондық поштаны қорғау POP3 протоколы бойынша алынатын<br />

электрондық пошта байланысын бақылауды қамтамасыз етеді. Microsoft<br />

Outlook үшін қосылмалы бағдарламаны пайдалана отырып, ESET<br />

NOD32 Antivirus бағдарламасы электрондық пошта клиентінің барлық<br />

байланыстарын (POP3, MAPI, IMAP, HTTP) бақылаумен қамтамасыз<br />

етеді. Келген хабарларды қарастырғанда, бағдарлама ThreatSense қарап<br />

шығу механизмі қамтамасыз ететін кеңейтілген қарап шығу әдістерінің<br />

барлығын пайдаланады. Бұл зиянды бағдарламаларды анықтау вирус<br />

қолтаңбасының дереққорына сәйкес келіп жатқанның өзінде орын<br />

алатынын білдіреді. POP3 протоколының байланыстарын қарап шығу<br />

пайдаланылатын электрондық пошта клиентінен тәуелсіз болады.<br />

4.1.2.1 POP3 тексеру<br />

POP3 протоколы — электрондық пошта клиенті бағдарламаларында<br />

электрондық пошта байланысын алу үшін пайдаланылатын<br />

ең кең тараған протокол. ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы<br />

пайдаланылатын электрондық пошта клиентіне қарамастан осы<br />

протоколды қорғайды.<br />

Бұл бақылауды қамтамасыз ететін модуль операциялық жүйе іске<br />

қосылған уақытта автоматты түрде қосылып, жадта белсенді болып<br />

қалады. Модульдің дұрыс жұмыс істеуі үшін оның қосылғанына<br />

көз жеткізіңіз — POP3 тексеру электрондық пошта клиентін қайта<br />

конфигурациялау қажетінсіз автоматты түрде орындалады. Әдепкі<br />

мәні бойынша, 110-порттағы барлық байланыс тексеріледі, бірақ<br />

қажет болған жағдайда басқа байланыс порттарын қосуға болады.<br />

Порт нөмірлерін үтірмен бөлу керек.<br />

Шифрланған байланысқа бақылау жасалмайды.<br />

13


4.1.2.1.1 Үйлесімділік<br />

Белгілі бір электрондық пошта бағдарламалары POP3 сүзу<br />

барысында қайшылықтар болуы мүмкін (мысалы, хабарларды<br />

интернетке баяу қосылу жылдамдығымен алғанда, тексеруге<br />

байланысты күту уақытының біту әрекеттері орын алуы мүмкін).<br />

Мұндай жағдайда бақылаудың орындалу жолын өзгертіп көріңіз.<br />

Бақылау деңгейін азайту тазалау үрдісінің жылдамдығын жақсартуы<br />

мүмкін. POP3 сүзу бақылау деңгейін реттеу үшін Antivirus<br />

және антишпион > Электрондық поштаны қорғау > POP3 ><br />

Үйлесімділік тармағына шарлаңыз.<br />

Егер Ең жоғары тиімділік қосылған болса, инфильтрациялар вирус<br />

жұққан хабарлардан алынып тасталады және инфильтрация туралы<br />

ақпарат бастапқы электрондық пошта тақырыбынан бұрын енгізіледі<br />

(Жою немесе Тазалау опциялары іске қосылуы тиіс немесе Қатаң<br />

немесе Әдепкі тазалау деңгейлері қосылуы тиіс)<br />

Орташа үйлесімділік хабарлар алынатын жолды өзгертеді. Хабарлар<br />

біртіндеп электрондық пошта клиентіне жіберіледі, соңғы бөлігі<br />

жеткізілгеннен кейін, хабарда инфильтрациялардың бар-жоқтығы<br />

тексеріледі. Дегенмен, бұл бақылау деңгейінде вирус жұғу қаупі артады.<br />

Тазалау деңгейі және тег хабарларын (электрондық пошта хабарларының<br />

тақырып жолына және негізгі мәтініне қосылатын хабарландырулар)<br />

қолдану ең жоғары тиімділік параметріне ұқсас келеді.<br />

Ең жоғары үйлесімділік деңгейінде пайдаланушыға вирус жұққан<br />

хабар алынғаны туралы есеп беретін ескерту терезесі арқылы ескерту<br />

жасалады. Жеткізілген хабарлардың тақырып жолына немесе негізгі<br />

мәтініне вирус жұққан файлдар туралы ешқандай ақпарат қосылмайды,<br />

сондықтан инфильтрациялар автоматты түрде жойылмайды.<br />

Инфильтрацияларды электрондық пошта клиентіндегі пайдаланушы<br />

жоюы керек.<br />

4.1.2.2 Электрондық пошта клиенттерімен біріктіру<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын электрондық пошта клиенттерімен<br />

біріктіру электрондық пошта хабарларындағы зиянды кодтан белсенді<br />

қорғаудың деңгейін жоғарылатады. Егер электрондық пошта клиентіңіз<br />

14<br />

қолданылатын болса, бұл біріктіру ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасында қосылады. Егер біріктіру іске қосылса, ESET NOD32<br />

Antivirus құралдар тақтасы анағұрлым тиімді электрондық пошта<br />

қорғанысына мүмкіндік бере отырып, тікелей электрондық пошта клиентіне<br />

енгізіледі. Біріктіру параметрлері Орнату > Қосымша параметрлер<br />

тармағын толығымен енгізу > Әртүрлі > Электрондық пошта<br />

клиентінің бірігуі арқылы қолжетімді болады. Бұл диалогтық терезе<br />

қолданылатын электрондық пошта клиенттері арқылы біріктіруді іске қосу<br />

мүмкіндігін береді. Ағымда қолданылатын электрондық пошта клиенттері<br />

Microsoft Outlook, Outlook Express, Windows Mail, Windows Live Mail және<br />

Mozilla Thunderbird бағдарламаларын қамтиды.<br />

Егер электрондық пошта клиентімен жұмыс істеу барысында жүйенің<br />

баяу жұмыс істеуіне тап болсаңыз, Кіріс қалтасы мазмұнының<br />

өзгерістерін тексеруді өшіру опциясын таңдаңыз. Мұндай жағдай<br />

Kerio Outlook Connector қорынан электрондық поштаны қотару кезінде<br />

орын алуы мүмкін.<br />

Электрондық поштаны қорғау Қосымша параметрлер (F5) > Antivirus<br />

және антишпион > Электрондық поштаны қорғау ішіндегі Электрондық<br />

поштаны қорғауды қосу құсбелгісін іске қосу арқылы қосылады.<br />

4.1.2.2.1 Тег хабарларын электрондық поштаның негізгі<br />

мәтініне қосу<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасымен басқарылатын әрбір<br />

электрондық пошта тақырыпқа немесе электрондық поштаның негізгі<br />

мәтініне тег хабарын қосу арқылы белгілене алады. Бұл мүмкіндік<br />

алушының сенімділігін арттырады және инфильтрация анықталған<br />

жағдайда ол берілген электрондық пошта/жіберушінің қауіп деңгейі<br />

туралы құнды ақпарат береді.<br />

Бұл функцияға арналған бұл опциялар Қосымша параметрлер ><br />

Antivirus және антишпион > Электрондық пошта клиентін қорғау<br />

арқылы қолжетімді. Бағдарлама Тег хабарларын алынған және<br />

оқылған поштаға қосу және сол сияқты Тег хабарларын жіберілген<br />

поштаға қосу. <strong>Пайдаланушы</strong>лар тег хабарларын электрондық поштаға,<br />

тек вирус жұққан электрондық поштаға немесе мүлдем жібермеуді ұйғарады.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы, сонымен қатар, пайдаланушыға<br />

вирус жұққан хабардың бастапқы тақырыбына хабарды қосу мүмкіндігін<br />

береді. Тақырыпқа қосуды іске қосу үшін Алынған және оқылған вирус<br />

жұққан электрондық поштаға ескертпені қосу және Жіберілген<br />

вирус жұққан электрондық поштаға ескертпені қосу опцияларын<br />

таңдаңыз.<br />

Хабарландырулардың мазмұнын вирус жұққан электрондық пошта<br />

хабарының тақырыбына қосылатын Үлгі өрісінде өзгертуге болады.<br />

Жоғарыда келтірілген өзгертулер вирус жұққан электрондық поштаны<br />

сүзуді автоматтандыруға көмектесе алады, себебі ол электрондық<br />

поштаны арнайы тақырыппен (егер электрондық пошта клиентінде<br />

қолданылатын болса) жеке қалтаға сүзу мүмкіндігін береді.<br />

4.1.2.3 Инфильтрацияларды жою<br />

Егер вирус жұққан электрондық пошта хабары алынса, ескерту<br />

терезесі шығады. Ескерту терезесі жіберушінің атын, электрондық<br />

пошта хабарын және инфильтрация атауын көрсетеді. Терезенің<br />

төменірек бөлігінде Тазалау, Жою немесе Қалдыру опциялары


анықталған нысандар үшін қолжетімді болады. Барлық дерлік<br />

жағдайларда Тазалау немесе Жою опциясын таңдау ұсынылады.<br />

Ерекше жағдайларда, вирус жұққан файлды алғыңыз келгенде<br />

Қалдыру опциясын таңдаңыз. Егер Қатаң тазалау деңгейі қосылған<br />

болса, вирус жұққан нысандарға қатысты опциялары жоқ ақпарат<br />

терезесі көрсетіледі.<br />

4.1.3 Веб-қатынасты қорғау<br />

Интернетке қосылу мүмкіндігі — жеке компьютердегі стандартты<br />

мүмкіндік. Өкінішке орай, ол зиянды код үшін негізгі орта<br />

болып табылады. Осы себепті веб-қатынас қорғауын мұқият<br />

қарастырғаныңыз аса маңызды болып табылады. Веб-қатынасты<br />

қорғауды қосу опциясының іске қосулы болуы қатаң ұсынылады.<br />

Бұл опция Кеңейтілген параметрлер (F5) > Antivirus және<br />

антишпион > Веб-қатынасты қорғау ішінде орналасқан.<br />

4.1.3.1 HTTP, HTTPs<br />

Веб-қатынасты қорғау интернет браузерлері мен қашықтағы серверлердің<br />

арасындағы байланысты қадағалау арқылы жұмыс істеп, HTTP<br />

(Гипермәтінді беру протоколы) және HTTPS (шифрланған байланыс)<br />

ережелеріне бағынады. Әдепкі мәні бойынша, ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасы интернет браузерлерінің көпшілігінің стандарттарын<br />

пайдаланатын етіп конфигурацияланған. Дегенмен, HTTP қарап<br />

шығу құралын орнату опцияларын Веб-қатынасты қорғау > HTTP,<br />

HTTPs ішінен өзгертуге болады. Негізгі HTTP сүзгісі терезесінде HTTP<br />

тексеруді қосу опциясын таңдауға немесе таңдаудан бас тартуға<br />

болады. Сондай-ақ, HTTP байланысы үшін пайдаланылатын порт<br />

нөмірлерін анықтауға болады. Әдепкі мәні бойынша, 80, 8080 және<br />

3128 порт нөмірлері алдын ала анықталған. HTTPs тексеруді мына<br />

режимдерде орындауға болады:<br />

HTTPs протоколын тексеруді пайдаланбау<br />

Шифрланған байланыс тексерілмейді.<br />

HTTPs протоколын тексеруді таңдалған порттарға пайдалану<br />

Тек HTTPs протоколы пайдаланатын порттар бөлімінде анықталған<br />

порттар үшін HTTPS тексеру.<br />

Таңдалған порттарды пайдаланатын интернет браузерлері<br />

ретінде белгіленген бағдарламаларға HTTPs протоколын<br />

пайдалану<br />

Тек браузерлер бөлімінде көрсетілген және HTTPs протоколы<br />

пайдаланатын порттар бөлімінде анықталған порттарды<br />

пайдаланатын бағдарламаларды тексеру<br />

4.1.3.1.1 Мекенжайларды басқару<br />

Бұл бөлім бұғатталатын, рұқсат етілетін немесе тексеруден<br />

шығарылатын HTTP мекенжайларын көрсету мүмкіндігін береді.<br />

Қосу, Өзгерту, Алып тастау және Экспорттау түймелері алушылар<br />

тізімдерін басқаруға пайдаланылады. Бұғатталған мекенжайлар<br />

тізіміндегі веб-тораптар қолжетімді болмайды. Қосылмаған<br />

мекенжайлар тізіміндегі веб-тораптарға зиянды кодтың бар-жоғын<br />

қарап шықпай, қатынасу орындалады. Егер Тек рұқсат етілген<br />

мекенжайлар тізіміндегі HTTP мекенжайларына қатынасуға<br />

рұқсат ету мүмкіндігін қоссаңыз, рұқсат етілген мекенжайлар<br />

тізімінде бар мекенжайларға ғана қатынасу мүмкін болады, ал барлық<br />

басқа HTTP мекенжайлары бұғатталады.<br />

Барлық тізімдерде * (жұлдызша) және ? (сұрақ белгісі) арнайы<br />

таңбаларын пайдалануға болады. Жұлдызша кез келген таңбалық<br />

жолды, ал сұрақ белгісі кез келген таңбаны алмастырады. Қоспаған<br />

мекенжайларды көрсеткенде ерекше көңіл бөлу керек, өйткені тізімде<br />

тек сенімді және қауіпсіз мекенжайлар болуы керек. Осы сияқты, * және ?<br />

таңбаларының осы тізімде дұрыс пайдаланылғанына кепілдік беру керек.<br />

Тізімді іске қосу үшін Белсенді тізім опциясын таңдаңыз. Егер ағымдағы<br />

тізімдегі мекенжайға кіргенде хабарландыру алуды қаласаңыз, Тізімдегі<br />

мекенжайды қолданғанда хабарлау опциясын таңдаңыз.<br />

4.1.3.1.2 Веб-браузерлер<br />

ESET NOD32 Antivirus Веб-браузерлер мүмкіндігін қамтиды. Ол<br />

пайдаланушының берілген бағдарламаның браузер екенін немесе<br />

браузер еместігін анықтауына мүмкіндік береді. Егер пайдаланушы<br />

бағдарламаны браузер ретінде белгілеген болса, бұл бағдарламаның<br />

бүкіл байланысы байланыстағы порт нөмірлерінен тәуелсіз түрде<br />

қадағаланады.<br />

Веб-браузерлер мүмкіндігі HTTP тексеру мүмкіндігін толықтырады,<br />

өйткені HTTP тексеру тек алдын ала анықталған порттарда<br />

орындалады. Дегенмен, көп интернет қызметтері динамикалық<br />

15


түрде өзгеретін немесе белгісіз порт нөмірлерін пайдаланады. Мұны<br />

қадағалау үшін веб-браузер мүмкіндігі қосылым параметрлеріне<br />

қарамастан порт байланыстарына бақылау орната алады.<br />

Браузерлер ретінде белгіленген бағдарламалар тізіміне HTTP<br />

тармағының Веб-браузерлер ішкі мәзірінен тікелей қатынауға<br />

болады. Бұл бөлімде, сондай-ақ, интернет браузерлері үшін тексеру<br />

күйін анықтайтын Белсенді күй ішкі мәзірі бар. Белсенді күй<br />

тасымалданатын деректерді бүтін деп қарастыратындықтан ол<br />

пайдалы. Егер ол қосылмаған болса, бағдарламалардың байланысы<br />

біртіндеп, топ-топ болып қадағаланады. Бұл деректерді тексеру<br />

үрдісінің тиімділігін азайтады, бірақ ол тізілген бағдарламалар үшін<br />

жоғарырақ үйлесімділікті де қамтамасыз етеді. Егер мұны пайдалану<br />

кезінде ақаулықтар болмаған жағдайда қалаған бағдарламаның<br />

жанындағы құсбелгіні таңдау арқылы белсенді тексеру режимін қосу<br />

ұсынылады.<br />

4.1.4 Компьютерді қарап шығу<br />

Егер компьютерге вирус жұққан деген күдігіңіз болса (ол қалыптыдан<br />

тыс әрекет етсе), компьютерде инфильтрациялардың бар-жоқтығын<br />

көру үшін компьютерді талап бойынша қарап шығуды іске қосыңыз.<br />

Қауіпсіздік тұрғысынан, компьютерді қарап шығу вирус жұқты<br />

деген күдік болғанда ғана емес, сонымен қатар әдеттегі қауіпсіздік<br />

шараларының бөлігі ретінде тұрақты орындалғаны өте маңызды.<br />

Тұрақты қарап шығу нақты уақыттағы қарап шығу құралы дискіге<br />

сақталған кезде анықталмаған инфильтрацияларды анықтайды. Бұл<br />

вирус жұққан уақытта нақты уақыттағы қарап шығу құралы өшірілген<br />

жағдайда немесе вирус қолтаңбасының дереққоры ескірген кезде<br />

орын алуы мүмкін.<br />

Талап бойынша қарап шығуды кемінде айына бір немесе екі рет<br />

орындау ұсынылады. Қарап шығуды жоспарланған тапсырма ретінде<br />

Құралдар > Жоспарлағыш ішінен конфигурациялауға болады.<br />

16<br />

4.1.4.1 Қарап шығу түрі<br />

Екі түрі бар. Стандартты қарап шығу қарап шығу параметрлерін<br />

қосымша конфигурациялауды қажет етпей, жүйені тез қарап шығады.<br />

Таңдаулы ретпен қарап шығу пайдаланушының алдын ала<br />

анықталған қарап шығу профильдерінің кез келгенін таңдауына,<br />

сондай-ақ, тармақ құрылымынан қарап шығу нысандарын таңдауына<br />

мүмкіндік береді.<br />

4.1.4.1.1 Стандартты қарап шығу<br />

Стандартты қарап шығу — пайдаланушының компьютерді қарап<br />

шығуды тез орнатуына және пайдаланушы араласуынсыз вирус<br />

жұққан файлдарды тазалауына мүмкіндік беретін пайдалануға<br />

ыңғайлы әдіс. Оның негізгі артықшылықтары — егжей-тегжейлі қарап<br />

шығу конфигурациясынсыз оңай әрекет етуі. Стандартты қарап шығу<br />

жергілікті дискжетектегі барлық файлдарды тексереді және табылған<br />

инфильтрацияларды автоматты түрде тазартады немесе жояды.<br />

Тазалау деңгейі автоматты түрде әдепкі мәнге орнатылады. Тазалау<br />

түрлері туралы егжей-тегжейлі ақпарат алу үшін Тазалау бөлімін<br />

қараңыз (19-бетті қараңыз).<br />

Стандартты қарап шығу профилі компьютерлерін тез әрі оңай<br />

қарап шыққысы келетін пайдаланушылар үшін жасалған. Ол көп<br />

конфигурациялау үрдісін қажет етпей, тиімді қарап шығу және<br />

тазалау шешімін ұсынады.<br />

4.1.4.1.2 Таңдаулы ретпен қарап шығу<br />

Қарап шығу нысандары және қарап шығу әдістері сияқты қарап шығу<br />

параметрлерін көрсеткіңіз келгенде, таңдаулы ретпен қарап шығу қарап<br />

шығу оңтайлы шешім болып табылады. Таңдаулы ретпен қарап шығудың<br />

артықшылығы — параметрлерді егжей-тегжейлі конфигурациялау<br />

қабілеті. Конфигурациялар қарап шығу бірдей параметрлермен қайталай<br />

орындалатын жағдайда пайдалы болуы мүмкін пайдаланушылық қарап<br />

шығу профильдеріне сақталуы мүмкін.<br />

Қарап шығу нысандарын таңдау үшін тез таңдау мүмкіндігінің ашылмалы<br />

мәзірін пайдаланыңыз немесе нысандарды компьютерде бар барлық<br />

құрылғылар берілген тармақ құрылымынан таңдаңыз. Бұған қоса,<br />

Орнату > Тазалау түймесін басып, үш тазалау деңгейлерінің бірін<br />

таңдауға болады. Егер сіз ешбір қосымша әрекеттерді орындамай, тек<br />

жүйені қарап шыққыңыз келсе, Тазалаусыз қарап шығу құсбелгісін<br />

таңдаңыз.<br />

Таңдаулы ретпен қарап шығу режимі арқылы компьютерді қарап<br />

шығуды орындау антивирустық бағдарламаларды пайдалануда<br />

тәжірибесі бар озық пайдаланушылар үшін ыңғайлы.


4.1.4.2 Қарап шығу нысандарды<br />

Қарап шығу нысандарды ашылмалы мәзірі вирусқа қаралып шығатын<br />

файлдарды, қалталарды және құрылғыларды (дискілерді) таңдау<br />

мүмкіндігін береді.<br />

Нысандарды жылдам қарап шығу мәзірі опцияларын пайдала<br />

отырып, келесі нысандарды таңдай аласыз:<br />

Профиль параметрлері бойынша — таңдалған қарап шығу<br />

профильдеріндегі нысандарды басқарады<br />

Алынбалы құрал — дискеталар, USB сақтау құрылғылары, CD/DVD<br />

Жергілікті дискілер — жүйенің барлық қатты дискілерін басқарады<br />

Желілік диск — барлық көрсетілген дискілерді қарап шығады<br />

Таңдамау — барлық таңдаулардан бас тартады<br />

Қарап шығу нысанын қарап шығуға қосқыңыз келетін қалтаға<br />

немесе файл(дар)ға жолды енгізу арқылы дәл көрсетуге болады.<br />

Компьютерде қолжетімді барлық құрылғылар тізімін беретін тармақ<br />

құрылымынан нысандарды таңдаңыз.<br />

4.1.4.3 Қарап шығу профильдері<br />

Қажетті компьютерді қарап шығу параметрлерін профильдерге<br />

сақтауға болады. Қарап шығу профильдерін жасау артықшылығы:<br />

оларды келер уақытта қарап шығу үшін үнемі пайдалануға болады.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> үнемі пайдалануға мүмкіндігі бар профильді (әр түрлі<br />

қарап шығу нысандарымен, қарап шығу әдістерімен және басқа<br />

параметрлерімен бірге) жасау ұсынылады.<br />

Келер уақытта қарап шығу әрекеттері үшін қайталап пайдалануға болатын<br />

жаңа профильді жасау үшін Қосымша параметрлер (F5) > Талап<br />

бойынша компьютерді қарап шығу опциясына өтіңіз. Қолданыстағы<br />

қарап шығу профильдерінің тізімін және жаңасын жасау опциясын<br />

көрсету үшін оң жақтағы Профильдер түймесін басыңыз. Төмендегі<br />

ThreatSense механизмінің параметрлерін орнату бөлімі қарап<br />

шығуды орнатудың әрбір параметрін сипаттайды. Бұл қажеттіліктеріңізге<br />

сай келетін қарап шығу профилін жасауға көмектеседі.<br />

Мысал:<br />

Өзіңіздің қарап шығу профиліңізді жасағыңыз келді және Зерделі<br />

қарап шығу профиліне тағайындалған конфигурация ішінара<br />

қолайлы делік. Бірақ сіздің орындалатын бумалаушыларды немесе<br />

қауіптілігі ықтимал бағдарламаларды қарап шыққыңыз келмейді,<br />

сондай-ақ, Қатаң тазалау қолданғыңыз келеді. Конфигурация<br />

профильдері терезесінен Қосу түймесін басыңыз. Профиль атауы<br />

өрісінен жаңа профиль атауын енгізіңіз және Зерделі қарап шығу<br />

параметрін Параметрлерді профильден көшіру: ашылмалы<br />

мәзірі арқылы қолжетімді. Содан кейін қалған параметрлерді<br />

талаптарыңызға сай келетін етіп реттеңіз.<br />

4.1.5 Протоколды сүзу<br />

POP3 және HTTP бағдарлама протоколына арналған антивирус<br />

қорғауы барлық зиянды бағдарламаларды қарап шығудың<br />

кеңейтілген әдістерін біркелкі біріктіретін ThreatSense қарап шығу<br />

механизмі арқылы қамтамасыз етіледі. Басқару элементтері<br />

пайдаланылатын интернет браузерлері немесе электрондық пошта<br />

клиентінен тәуелсіз автоматты түрде жұмыс істейді. Келесі опциялар<br />

протокол сүзу үшін қолжетімді (егер Бағдарлама протоколын сүзуді<br />

қосу опциясы қосылған болса:<br />

HTTP және POP3 порттары — HTTP және POP3 порттарына белгілі<br />

байланыстарды қарап шығуды шектейді.<br />

Интернет браузерлері мен электрондық пошта клиенттері<br />

ретінде белгіленетін бағдарламалар — браузерлер ретінде<br />

белгіленген байланыстарды (Веб-қатынасты қорғау > HTTP, HTTPS ><br />

Веб браузерлері) және электрондық пошта клиенттерін (Электрондық<br />

пошта клиентін қорғау > POP3, POP3S > Электрондық пошта<br />

клиенттері) сүзу үшін осы опцияны қосады<br />

Интернет браузерлері мен электрондық пошта клиенттері<br />

ретінде белгіленген порттар мен бағдарламалар — екі порт пен<br />

браузер зиянды бағдарламалардың болмауына тексеріледі<br />

Ескертпе:<br />

Windows Vista 1-ші жаңарту бумасы және Windows Server 2008<br />

бағдарламасымен іске қосылып, жаңа байланысты сүзу пайдаланылады.<br />

Нәтижесінде Протоколды сүзу бөлімі қолжетімсіз болады.<br />

4.1.5.1 SSL<br />

ESET NOD32 Antivirus 4 бағдарламасы SSL протоколында қамтылған<br />

протоколдарды тексеру мүмкіндігін береді. Сенімді куәліктер, белгісіз<br />

куәліктер немесе SSL арқылы қорғалған байланыстарды тексеруден<br />

шығарылған куәліктерді пайдаланатын SSL арқылы қорғалған<br />

байланыстар үшін түрлі қарап шығу режимдерін пайдалануыңызға<br />

болады.<br />

SSL протоколдарын үнемі пайдалану (шығарылған және сенімді<br />

куәліктер жарамды күйінде қалады) — тексеруден шеттетліген<br />

куәліктермен қорғалған байланыстарды қоспағанда барлық SSL<br />

арқылы қорғалған байланыстарды қарап шығу үшін осы опцияны<br />

таңдаңыз. Егер белгісіз, қол қойылған куәлікті пайдаланатын<br />

жаңа байланыс орнатылса, пайдаланушыға бұл жөнінде ескерту<br />

берілмейді және байланыс автоматты түрде сүзіледі. <strong>Пайдаланушы</strong><br />

өзі сенімді ретінде белгілеген (ол сенімді куәліктер тізіміне қосылады)<br />

сенімсіз куәлікпен серверге қатынауы кезінде сервермен байланысқа<br />

рұқсат етіледі және байланыс арнасының мазмұны сүзіледі.<br />

Қатынамаған тораптар туралы сұрау (белгісіз куәлік) — егер жаңа<br />

SLL арқылы қорғалған торапты (белгісіз куәлікті) енгізетін болсаңыз,<br />

әрекетті таңдау диалогтық терезесі пайда болады. Бұл режим қарап<br />

шығуға қосылмайтын SSL куәліктерінің тізімін жасау мүмкіндігін береді.<br />

SSL протоколын қарап шықпау — таңдалған жағдайда бағдарлама<br />

SSL бойынша байланыстарды қарап шықпайды.<br />

Егер куәлікті Сенімді түбірмен куәландыру органының куәлігін сақтау<br />

арқылы тексеру мүмкін емес<br />

17


Куәлік растығын сұрау — пайдаланушыны жасайтын әрекетті<br />

таңдауға шақырады<br />

Куәлікті пайдаланатын байланысты бұғаттау — куәлікті<br />

пайдаланатын торапқа қосылымды аяқтайды<br />

Куәлік жарамыз немесе бүлінген жағдайда<br />

Куәлік растығын сұрау — пайдаланушыны жасайтын әрекетті<br />

таңдауға шақырады<br />

Куәлікті пайдаланатын байланысты бұғаттау — куәлікті пайдаланатын<br />

торапқа қосылымды аяқтайды<br />

4.1.5.1.1 Сенімді куәліктер<br />

ESET NOD32 Antivirus 4 бағдарламасы сенімді куәлікті сақтайтын<br />

Біріктірілген Сенімді түбірмен куәландыру органының куәлігі қорына<br />

қосымша ретінде Орнату (F5) > Протоколды сүзу > SSL > Сенімді<br />

куәлік ішінен сенімді куәліктердің таңдамалы тізімін жасауыңызға болады.<br />

4.1.5.1.2 Шығарылған куәліктер<br />

Шығарылған куәліктер бөлімі қауіпсіз саналатын куәліктерді қамтиды.<br />

Бағдарлама осы тізімдегі куәліктерді пайдаланатын шифрланған<br />

байланыстардың мазмұнын тексермейді. Біз қауіпсіздігіне кепілдік<br />

берілген және мазмұнды сүзуді қажет етпейтін веб куәліктерін ғана<br />

орнатуды ұсынамыз.<br />

4.1.6 ThreatSense механизмінің параметрлерін орнату<br />

ThreatSense — қауіптерді анықтау әдістерінің жиынтығынан тұратын<br />

технологияның атауы. Бұл технология проактивті, яғни ол жаңа<br />

қауіптің тарауының бастапқы сағаттарында қорғауды да қамтамасыз<br />

етеді дегенді білдіреді. Бұл технология өзара әрекеттесу кезінде жүйе<br />

қауіпсіздігін едәуір жақсартатын бірнеше әдістердің тіркесімін (кодты<br />

талдау, кодты эмуляциялау, жалпы қолтаңбалар, вирус қолтаңбалары)<br />

пайдаланады. Қарап шығу механизмі бір уақытта бірнеше деректер<br />

ағындарын бақылап, тиімділік және анықтау деңгейін арттырады.<br />

Сондай-ақ, ThreatSense технологиясы руткиттерді сәтті жояды.<br />

ThreatSense технологиясын реттеу опциялары пайдаланушының<br />

бірнеше қарап шығу параметрлерін көрсетуіне мүмкіндік береді:<br />

• Тексерілуге тиісті файл түрлері мен кеңейтімдері<br />

• Әр түрлі анықтау әдістерінің тіркесімі<br />

• Тазалау деңгейлері, т.б.<br />

Орнату терезесін енгізу үшін ThreatSense технологиясын<br />

пайдаланатын кез келген модульді орнату терезесінде орналасқан<br />

Орнату түймесін басыңыз (төмендегіні қараңыз). Түрлі қауіпсіздік<br />

сценарийлері түрлі конфигурацияларды қажет етеді. Осы мақсатта<br />

ThreatSense технологиясын төмендегі қорғау модульдері үшін жеке<br />

конфигурациялауға болады:<br />

• Нақты уақыттағы файл жүйесін қорғау<br />

• Жүйе іске қосылғанда файлдарды тексеру<br />

• Электрондық поштаны қорғау<br />

• Веб-қатынасты қорғау<br />

• Талап бойынша компьютерді қарап шығу<br />

ThreatSense параметрлері әрбір модуль үшін жоғары деңгейде<br />

оңтайландырылған және оларды өзгерту жүйенің жұмысына<br />

айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Мысалы, параметрлерді орындалатын<br />

бумалаушыларды үнемі қарап шығып тұру етіп өзгерту және нақты<br />

уақыттағы файл жүйесін қорғау модулінде кеңейтілген эвристиканы<br />

қосу жүйенің баяулауына әкелуі мүмкін (әдетте, жаңадан жасалған<br />

файлдар ғана осы әдістер арқылы тексеріледі). Сондықтан,<br />

«Компьютерді қарап шығу» модулінен басқа барлық модульдер үшін<br />

әдепкі ThreatSense параметрлерін өзгеріссіз қалдыру ұсынылады.<br />

18<br />

4.1.6.1 Нысандарды орнату<br />

Нысандар бөлімі қай компьютер компоненттерінің және файлдардың<br />

инфильтрациялар үшін қаралып шығуын анықтау мүмкіндігін береді.<br />

Оперативті жад — Жүйенің оперативті жадын шабуылдайтын<br />

қауіптерді қарап шығады.<br />

Жүктеу бөліктері — Жүктеу бөлігін негізгі жүктеу жазбасында<br />

вирустар болуын тексеру үшін қарап шығады<br />

Файлдар — Барлық қарапайым файл түрлерінің (бағдарламалар,<br />

суреттер, дыбыстық, бейне файлдар, дерекқор файлдары, т.б.)<br />

қаралып шығуымен қамтамасыз етеді.<br />

Электрондық пошта файлдары — Электрондық пошта хабарлары<br />

орналасатын арнайы файлдарды қарап шығады<br />

Мұрағаттар — Мұрағаттарда (.rar, .zip, .arj, .tar, etc.) қысылған<br />

файлдарды қырып шығумен қамтамасыз етеді<br />

Өздігінен ашылатын мұрағаттар — Өздігінен ашылатын файлдарда<br />

қамтылатын, бірақ әдетте .exe кеңейтімімен берілетін файлдарды<br />

қарап шығады<br />

Орындалатын бумалаушылар — орындалатын бумалаушылар<br />

(стандартты мұрағаттар түрлерінен ерекшелігі) стандартты тұрақты<br />

бумалаушыларға (UPX, yoda, ASPack, FGS, т.б.) қосымша ретінде<br />

жадта ашылады.


4.1.6.2 Параметрлер<br />

Опциялар бөлімінде пайдаланушы жүйеде инфильтрациялардың<br />

болуын қарап шығу кезінде пайдаланылатын әдістерді таңдай алады.<br />

Мына опциялар қолжетімді:<br />

Қолтаңбалар — Қолтаңбалар виурс қолтаңбаларын пайдалана<br />

отырып инфильтрациялардың атаулары бойынша оларды дәл әрі<br />

сенімді түрде тауып, анықтай алады.<br />

Эвристика — Эвристика бағдарламалардың (зиянды) әрекетін<br />

талдайтын алгоритм болып табылады. Эвристикалық табудың басты<br />

артықшылығы бұрын болмаған немесе белгілі вирустар тізімінде<br />

берілмеген жаңа зиянды бағдарламалық құралдарды табу қабілеті<br />

болып табылады.<br />

Кеңейтілген эвристика — Кеңейтілген эвристика ESET компаниясы<br />

жасаған, компьютер құрттары мен троялық аттарды табу үшін<br />

оңтайландырылған және жоғары деңгейлі бағдарламалау тілдерінде<br />

жазылған бірегей эвристикалық алгоритмді қамтиды. Кеңейтілген<br />

эвристикаға сәйкес бағдарламаның табу зерделілігі айтарлықтай<br />

жоғары болады.<br />

Жарнама бағдарламасы/Шпиондық бағдарлама/Қауіпті<br />

бағдарламалар — Бұл санатқа пайдаланушылардың хабардар<br />

келісімінсіз олар туралы түрлі маңызды ақпараттарды жинайтын<br />

бағдарламалық құрал жатады. Бұл санат, сондай-ақ, жарнама<br />

материалдарын көрсететін бағдарламалық құралды қамтиды.<br />

Ықтимал қауіпті бағдарламалар — Ықтимал қауіпті бағдарламалар<br />

коммерциялық, заңды бағдарламалық құрал үшін пайдаланылатын<br />

сыныптама. Ол қашықтан қатынау құралдары сияқты бағдарламаларды<br />

қамтиды, осы себепті бұл опция әдепкі мәні бойынша өшіріледі.<br />

Ықтимал қалаусыз бағдарламалар — Ықтимал қалаусыз<br />

бағдарламалар міндетті түрде зиян тигізу үшін арналмаған, бірақ<br />

компьютердің өнімділігіне белгілі бір теріс әсерін тигізуі мүмкін.<br />

Мұндай бағдарламалар әдетте орнатуға келісім беруді қажет<br />

етеді. Егер олар компьютерде болса, жүйе (олар орнатылғанға<br />

дейінгі күймен салыстырғанда) басқаша әрекет етеді. Ең маңызды<br />

өзгертулерге қалаусыз қалқымалы терезелер, жасырын үрдістердің<br />

іске қосылуы мен орындалуы, жүйе ресурстары пайдаланылуының<br />

артуы, іздеу нәтижелеріндегі өзгерістер және қашықтағы<br />

серверлермен байланыс жасайтын бағдарламалар жатады.<br />

4.1.6.3 Тазалау<br />

Тазалау параметрлері қарап шығу құралының вирус жұққан файлдарды<br />

тазалау кезіндегі тәртібін анықтайды. 3 тазалау деңгейі бар:<br />

Тазалау жоқ<br />

Вирус жұққан файлдар автоматты түрде тазартылмайды. Бағдарлама<br />

ескерту терезесін көрсетіп, пайдаланушының әрекетті таңдауына<br />

мүмкіндік береді.<br />

Әдепкі деңгей<br />

Бағдарлама вирус жұққан файлды автоматты түрде тазалау немесе<br />

жою әрекетін жасайды. Егер дұрыс әрекетті автоматты түрде таңдау<br />

мүмкін болмаса, бағдарлама мына әрекеттерді таңдауды ұсынады.<br />

Егер алдын ала анықталған әрекетті аяқтау мүмкін болмаса да, мына<br />

әрекеттердің таңдауы көрсетіледі.<br />

Қатаң тазалау<br />

Бағдарлама барлық вирус жұққан файлдарды (соның ішінде<br />

мұрағаттарды) тазалайды немесе жояды. Бұл тек жүйелік файлдарға<br />

қатысты емес. Егер оларды тазалау мүмкін болмаса, пайдаланушыға<br />

ескерту терезесінде орындалатын әрекет ұсынылады.<br />

Ескерту:<br />

Әдепкі режимде мұрағаттағы барлық файлдарға вирус жұққан жағдайда<br />

мұрағат файлы толығымен жойылады. Егер құрамында, сондай-ақ,<br />

жарамды файл да болған жағдайда мұрағат жойылмайды.Егер вирус<br />

жұққан файл Қатаң тазалау режимінде табылса, мұрағаттың құрамында<br />

таза файлдар болса да, ол толығымен жойылады.<br />

4.1.6.4 Кеңейтімдер<br />

Кеңейтім — файл атауының ондық нүктемен бөлінген бөлігі.<br />

Кеңейтім файлдың түрі мен мазмұнын анықтайды. Бұл ThreatSense<br />

параметрлерін орнату бұл бөлімі тексерілетін файл түрлерін анықтауға<br />

мүмкіндік береді.<br />

Әдепкі мәні бойынша кеңейтіміне қарамастан барлық файлдар<br />

тексеріледі. Қарап шығуға қосылмаған файлдар тізіміне кез<br />

келген кеңейтімді қосуға болады. Егер Барлық файлдарды қарап<br />

шығу опциясына құсбелгі қойылмаса, тізім ағымдағы барлық қаралып<br />

шыққан файл кеңейтімдерін көрсетуін өзгертеді. Қосу және Жою<br />

түймелерін пайдаланып, қалаған кеңейтімдерді қарап шығуды қосуға<br />

немесе оған тыйым салуға болады.<br />

Кеңейтімі жоқ файлдарды қарап шығуды қосу үшін Кеңейтімі жоқ<br />

файлдарды қарап шығу опциясын таңдаңыз.<br />

Белгілі бір файл түрлерін қарап шығу кеңейтімдерді пайдаланатын<br />

бағдарламаның дұрыс жұмыс істеуіне жол бермеген жағдайда<br />

файлдарды қарап шығуға қоспаған дұрыс. Мысалы, MS Exchange<br />

серверін пайдаланғанда .edb, .eml және .tmp кеңейтімдерін қоспаған<br />

жөн болуы мүмкін.<br />

4.1.6.5 Шектеулер<br />

Шектеулер бөлімі нысандардың ең үлкен өлшемін және қарап шығатын<br />

енгізілген мұрағаттар деңгейлерін көрсету мүмкіндігін береді:<br />

Ең үлкен нысан өлшемі (байт)<br />

Қарап шығатын нысандардың ең үлкен өлшемін анықтайды. Берілген<br />

антивирустық модуль көрсетілген өлшемнен кішірек нысандарды қарап<br />

шығатын болады. Біз өзгертудің әдетте еш негізі болмайтындықтан,<br />

әдепкі мәнді өзгертуді ұсынбаймыз. Бұл параметр үлкенірек нысандарды<br />

қарап шығудан шығару үшін белгілі бір себептері бар алдыңғы қатарлы<br />

пайдаланушылармен ғана өзгертілуі керек.<br />

19


Нысандарды қарап шығудың ең көп уақыты (сек.)<br />

Нысанды қарап шығудың ең көп уақыт мәнін анықтайды. Егер<br />

пайдаланушылық мән осында енгізілген болса, антивирустық модуль<br />

қарап шығудың бітуіне не бітпеуіне қарамастан, уақыт аяқталған<br />

кезде қарап шығуды тоқтатады.<br />

Енгізу деңгейін мұрағаттау<br />

Мұрағатты қарап шығудың ең үлкен тереңдігін көрсетеді. Біз әдепкі<br />

10 мәнін өзгертуге ұсыныс жасамаймыз, қалыпты жағдайда оны<br />

өзгертудің еш негізі жоқ. Егер қарап шығу енгізілген мұрағаттарға<br />

байланысты уақытынан бұрын аяқталса, мұрағат тексерілусіз қалады.<br />

Мұрағаттағы файлдардың ең үлкен өлшемі (байттар)<br />

Бұл параметр қарап шығылуы қажет мұрағаттарда (бөлініп алынған<br />

кезде) қамтылған файлдар үшін ең үлкен өлшемді көрсету мүмкіндігін<br />

береді. Егер мұрағатты қарап шығу сол себепті уақытынан бұрын<br />

аяқталса, мұрағат тексерусіз қалады.<br />

4.1.6.6 Басқа<br />

Балама деректер ағындарын (ADS) қарап шығу<br />

NTFS файл жүйесі пайдаланатын балама деректер ағындары (ADS) —<br />

қарапайым қарап шығу әдістерімен көрінбейтін файл және қалта<br />

байланыстары. Көптеген инфильтрациялар өздерін балама деректер<br />

ағындары ретінде жасыру арқылы табуға жол бермеуге тырысады.<br />

Басымдығы төмен фондық қарап шығу әрекеттерін орындау<br />

Әрбір қарап шығу реті жүйелік ресурстардың белгілі бір мөлшерін<br />

пайдаланады. Егер сіз жүйелік ресурстарға жоғары жүктеме<br />

түсіретін бағдарламалармен жұмыс істейтін болсаңыз, басымдығы<br />

төмен фондық қарап шығуды іске қосып бағдарламаларыңыз үшін<br />

ресурстарды сақтауға болады.<br />

Барлық нысандарды тіркеу<br />

Егер бұл параметр таңдалса, тіркеу файлдары барлық қаралып<br />

шыққан файлдарды, тіпті вирус жұқпаған файлдарды да көрсетеді.<br />

Соңғы қатынас уақыт белгісін сақтау<br />

Тексерілген файлдардың бастапқы қатынас уақытын жаңартудың<br />

орнына ұстау үшін (мысалы, деректердің сақтық көшірмесін жасау<br />

жүйелерімен пайдалану үшін) осы опцияға құсбелгі қойыңыз.<br />

Жұрналды айналдыру<br />

Бұл опция жұрналды айналдыруды қосуға/өшіруге мүмкіндік береді.<br />

Таңдалған болса, ақпаратты көрсетілетін терезе ішінде жоғары қарай<br />

айналдырады.<br />

Қарап шығудың аяқталғаны туралы хабарлауды бөлек<br />

терезеде көрсету<br />

Қарап шығу нәтижелері туралы ақпарат бар оқшау терезені ашады.<br />

20<br />

4.1.7 Инфильтрация анықталды<br />

Инфильтрациялар әр түрлі ену нүктелерінен, веб-беттерден,<br />

ортақ қалталардан, электрондық пошта арқылы немесе алынбалы<br />

компьютер құрылғыларынан (USB, сыртқы дискілер, ықшам дискілер,<br />

DVD дискілері, дискеталар, т.б.) жүйеге кіре алады.<br />

Егер компьютерде зиянды бағдарламаның белгілері көрінсе, мысалы,<br />

ол баяуырақ болса, жиі тоқтап қалса, т.б. болса, мына әрекеттерді<br />

орындау ұсынылады:<br />

• ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы Компьютерді қарап шығу<br />

опциясын ашыңыз<br />

• Стандартты қарап шығу<br />

түймесін басыңыз (толығырақ ақпарат алу үшін Стандартты қарап<br />

шығу бөлімін қараңыз).<br />

• Қарап шығу аяқталғаннан кейін жұрналдан қарап шыққан<br />

тексерілген, вирус жұққан және тазаланған файлдардың санын<br />

қарап шығыңыз.<br />

Егер сіздің дискінің белгілі бір бөлігін ғана қарап шыққыңыз келсе,<br />

Таңдаулы ретпен қарап шығу командасын таңдаңыз да, вирустары<br />

бар-жоқтығы тексерілетін нысандарды таңдаңыз.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының инфильтрациялармен қалай<br />

жұмыс істейтіні туралы жалпы мысал ретінде, Әдепкі тазалау деңгейін<br />

пайдаланатын нақты уақыттағы файл жүйесін қадағалау арқылы<br />

инфильтрация анықталды делік. Ол файлды тазалауға немесе жоюға<br />

әрекет жасайды. Егер нақты уақыттағы қорғау модулі үшін орындалатын<br />

алдын ала анықталған әрекет болмаса, сізден ескерту терезесінде<br />

опцияны таңдау сұралады. Әдетте Тазалау, Жою және Қалдыру<br />

опциялары қолжетімді. Қалдыру опциясын таңдау ұсынылмайды, өйткені<br />

вирус жұққан файл(дар) өзгеріссіз қалады. Бұл файлдың зиянсыз екеніне<br />

және қателікпен табылғанына сенімді болғанда ғана қолданылмайды.<br />

Тазалау және жою<br />

Таза файлға зиянды кодты тіркеген вирус шабуылдаса тазалауды<br />

қолданыңыз. Мұндай жағдайда алдымен вирус жұққан файлды<br />

тазалап, бастапқы күйіне келтіруге әрекет жасаңыз. Егер файл тек<br />

зиянды кодтан тұратын болса, ол жойылады.<br />

Егер вирус жұққан файл «құлыпталған» немесе жүйелік үрдісте<br />

пайдаланылып жатса, әдетте ол босаған кезде (қалыпты жағдайда<br />

жүйені қосқаннан кейін) ғана жойылады.


Мұрағаттағы файлдарды жою<br />

Әдепкі тазалау режимінде мұрағат құрамында вирус жұққан файлдар<br />

болып, таза файлдар болмаса ғана ол толығымен жойылады. Басқаша<br />

айтқанда мұрағаттар құрамында зиянсыз таза файлдар да болса, олар<br />

жойылмайды. Дегенмен, Қатаң тазалап қарап шығу орындалғанда<br />

сақ болыңыз — Қатаң тазалағанда мұрағаттың құрамында кемінде<br />

бір вирус жұққан файл болса, мұрағаттағы басқа файлдардың күйіне<br />

қарамастан ол жойылады.<br />

4.2 Бағдарламаны жаңарту<br />

Жүйені тұрақты түрде жаңартып тұру ESET NOD32 Антвирус<br />

бағдарламасы ұсынатын қауіпсіздіктің ең жоғары деңгейіне ие болудың<br />

негізгі шарты болып табылады. Жаңарту модулі бағдарламаның үнемі<br />

жаңартылып отыруымен қамтамасыз етеді. Бұл екі жолмен жүзеге<br />

асырылады: виру қолтаңбасы дерекқорын жаңарту және жүйелік<br />

компоненттерді жаңарту арқылы.<br />

Ағымдағы жаңарту күйі туралы ақпаратты, соның ішінде вирус<br />

қолтаңбасы дерекқорының ағымдағы нұсқасы мен жаңарту қажеттігі не<br />

қажетсіздігі туралы мәліметті Жаңарту түймесін басу арқылы табуға<br />

болады. Сонымен қатар, Жаңарту үрдісін дереу іске қосуға арналған<br />

— Вирус қолтаңбасы дерекқорын жаңарту — опциясы және ESET<br />

жаңарту серверлеріне қатынауға арналған пайдаланушы аты мен<br />

құпиясөз сияқты негізгі жаңартуды орнату параметрлері де қолжетімді.<br />

Ақпараттық терезеде, сондай-ақ, соңғы сәтті жаңарту күні мен уақыты<br />

және вирус қолтаңбасы дерекқорларының саны сияқты мәліметтер<br />

болады. Сандық көрсеткіш берілген жаңарту бойынша қосылған<br />

барлық қолтаңбаларды тізімге беретін ESET веб-торабына белсенді<br />

сілтеме болып табылады.<br />

Жаңа лицензияңыздың ESET серверінде тіркелгенін және<br />

нәтижесінде түпнұсқалық растама деректеріңіздің электрондық<br />

поштаңызға келіп түсуімен қамтамасыз ететін тіркеу формасын ашу<br />

үшін Тіркеу сілтемесін пайдаланыңыз.<br />

Ескертпе: <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен құпиясөз ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасы сатып алынғаннан кейін ESET арқылы беріледі.<br />

4.2.1 Жаңарту параметрлері<br />

Жаңарту параметрлері бөлімі жаңарту серверлері және осы сервер<br />

үшін түпнұсқалық растама деректері сияқты жаңарту көздері туралы<br />

ақпаратты орнатады. Әдепкі мәні бойынша Жаңарту сервері: өрісі<br />

Автоматты түрде таңдау параметріне орнатылады. Бұл мән жаңарту<br />

файлдарының автоматты түрде ең аз желілік трафик жүктемесімен<br />

ESET серверінен автоматты түрде жүктеледі. Жаңартуды орнату<br />

параметрлері Қосымша параметрлер (F5) тармағынан Жаңарту<br />

параметрінің астынан қолжетімді.<br />

Ағымдағы қолданыстағы жаңарту серверлерінің тізімі Жаңарту<br />

сервері: ашылмалы мәзірі арқылы қолжетімді. Жаңа жаңарту<br />

серверін қосу үшін Өңдеу опциясын Таңдалған профильдің<br />

параметрлерін жаңарту бөлімінен таңдап, Қосу түймесін басыңыз.<br />

Жаңарту серверлеріне арналған түпнұсқалық растама өнім лицензиясын<br />

сатып алынғаннан кейін ESET жасаған және пайдаланушыға жіберген<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> аты және Құпиясөз арқылы беріледі.<br />

4.2.1.1 Жаңарту профильдері<br />

Түрлі жаңарту конфигурациялары үшін берілген жаңарту тапсырмасына<br />

пайдалануға болатын пайдаланушының жаңарту профильдерін<br />

жасау мүмкін. Интернетке қосылу сипаттары өзгеріп отыратындықтан,<br />

әр түрлі жаңарту профильдерін жасау ұтқыр пайдаланушылар үшін<br />

өте пайдалы. Ұтқыр пайдаланушылар жаңарту тапсырмасын өзгерте<br />

отырып, Менің профилім ішінде көрсетілген конфигурация арқылы<br />

бағдарламаны жаңарту мүмкін болмаған жаңдайда жаңартудың балама<br />

профиль арқылы орындалатынын көрсете алады.<br />

Таңдалған профиль ашылмалы мәзірі ағымдағы таңдалған профайлды<br />

көрсетеді. Әдепкі мәні бойынша бұл жазба Менің профилім опциясына<br />

орнатылады. Жаңа профиль жасау үшін Профильдер түймесін, сосын<br />

Қосу түймесін басып, жеке Профиль атауыңызды енгізіңіз. Жаңа<br />

профиль жасау кезінде параметрлерді Параметрлерді профильден<br />

көшіру: ашылмалы мәзірінен таңдау арқылы қолданыстағы бірінен<br />

көшіруіңізге болады.<br />

Профиль параметрлерінде бағдарлама қосылып, жаңартуларды<br />

жүктейтін жаңарту серверін көрсетуге болады, қолжетімді серверлер<br />

тізіміндегі кез келген серверді пайдалануға немесе жаңа серверді<br />

қосуға болады. Қолданыстағы жаңарту серверлерінің тізімі Жаңарту<br />

сервері: ашылмалы мәзірі арқылы қолжетімді. Жаңа жаңарту серверін<br />

қосу үшін Өңдеу параметрін Таңдалған профильдің параметрлерін<br />

жаңарту бөлімінен таңдап, Қосу түймесін басыңыз.<br />

4.2.1.2 Кеңейтілген жаңарту параметрлері<br />

Кеңейтілген жаңарту параметрлерін көру үшін, Орнату түймесін<br />

басыңыз. Кеңейтілген жаңарту параметрлері Жаңарту күйі, HTTP<br />

прокси, LANжәне Айнаны конфигурациялауды қамтиды.<br />

21


4.2.1.2.1 Жаңарту режимі<br />

Жаңарту режимі қойындысы бағдарлама компоненттерін жаңартуға<br />

қатысты опцияларды қамтиды.<br />

Бағдарлама компоненттерін жаңарту бөлімінде үш опция бар:<br />

• Ешқашан бағдарлама компоненттерін жаңартпау<br />

• Бағдарлама компоненттерін әрдайым жаңарту<br />

• Бағдарлама компоненттерін жүктеу алдында сұрау<br />

Ешқашан бағдарлама компоненттерін жаңартпау опциясын таңдау<br />

ESET компаниясы жаңа бағдарламаның компоненттерін жаңартуды<br />

шығарғаннан кейін оның жүктелмейтінін және ешқандай бағдарлама<br />

компонентінің берілген жұмыс стансасында орын алмайтынына кепілдік<br />

береді. Бағдарлама компоненттерін әрдайым жаңарту опциясы<br />

жаңа жаңарту ESET компаниясының жаңарту серверлерінде қолжетімді<br />

болған сайын бағдарлама компоненттерінің жаңартылатынын және<br />

бағдарлама компоненттерінің жүктелген нұсқаға жаңартылатынын<br />

білдіреді.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong>ның бағдарлама компоненттерінің жаңартуларын<br />

жүктеуді осындай жаңартулар қолжетімді болған сәтте растауын<br />

бағдарламаның сұрайтынына кепілдік беру үшін үшінші Бағдарлама<br />

компоненттерін жүктеу алдында сұрау опциясын таңдаңыз. Мұндай<br />

жағдайда, қолжетімді бағдарлама компоненттерін жаңарту туралы<br />

ақпараты диалогтық терезе растау немесе бас тарту опциясымен<br />

көрсетіледі. Егер растайтын болсаңыз, жаңартулар жүктеліп, жаңа<br />

бағдарлама компоненттері орнатылады.<br />

Бағдарлама компоненттерін жаңартуға арналған әдепкі опция —<br />

Бағдарлама компоненттерін жүктеу алдында сұрау.<br />

Бағдарлама компоненттерін жаңарту орнатылғаннан кейін, барлық<br />

модульдердің толық жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін жүйені қайта<br />

жүктеу қажет. Бағдарлама компоненттерін жаңартқаннан кейін<br />

қайта жүктеу бөлімі сізге төмендегі үш параметрдің біреуін таңдауға<br />

мүмкіндік береді:<br />

• Ешқашан компьютер қайта жүктемеу<br />

• Қажет болғанда компьютерді қайта жүктеуді ұсыну<br />

• Қажет болғанда компьютерді ескертусіз қайта жүктеу<br />

22<br />

Қайта жүктеуге арналған әдепкі опция — Қажет болғанда компьютерді<br />

қайта жүктеуді ұсыну. Жаңарту режимі қойындысындағы бағдарлама<br />

компоненттерін жаңартуға арналған ең сәйкес келетін опцияларды<br />

таңдау осы параметрлер қолданылуға тиісті болғандықтан, әрбір<br />

жеке жұмыс стансасына байланысты. Жұмыс стансалары мен<br />

серверлердің арасында айырмашылық болатынын ұмытпаңыз, мысалы<br />

бағдарламаны жаңартқаннан кейін серверді автоматты түрде қайта<br />

жүктеу күрделі зақым келтіруі мүмкін.<br />

4.2.1.2.2 Прокси сервер<br />

Берілген жаңарту профилі үшін прокси сервердің орнату параметрлеріне<br />

қолжеткізу үшін: Қосымша параметрлер тармағында (F5) Жаңарту<br />

опциясын басыңыз да, Кеңейтілген жаңарту параметрлері тармағының<br />

оң жағында орналасқан Орнату түймесін басыңыз. HTTP прокси<br />

қойындысын таңдап, төмендегі үш опциядан біреуін таңдаңыз:<br />

• Ғаламдық прокси сервер параметрлерін пайдалану<br />

• Прокси серверді пайдаланбау<br />

• Прокси сервер арқылы қосылу (қосылым сипаттарымен<br />

анықталатын қосылым)<br />

Ғаламдық прокси сервер параметрлерін пайдалану опциясын<br />

таңдау Қосымша параметрлердің Әр түрлі > Прокси сервер<br />

тармағында көрсетліген прокси сервер конфигурация параметрлерін<br />

пайдаланады.<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын жаңартуға ешқандай прокси<br />

сервердің пайдаланылмайтынын нақты көрсету белгілеу үшін Прокси<br />

серверді пайдаланбау опциясын таңдаңыз.<br />

Егер прокси сервер ESET NOD32 Antivirus бағдарламасын жаңарту<br />

үшін пайдаланылу керек болса және ол (Әр түрлі > Прокси сервер)<br />

ғаламдық серверінде көрсетілген прокси серверден басқа болса,<br />

Прокси сервер арқылы қосылым опциясы пайдаланылуы қажет.<br />

Мұндай жағдайда, параметрлер осы жерде көрсетілуі керек: Прокси<br />

сервер мекенжайы, байланысПорт, және, қажет болғанда, прокси<br />

сервер үшін <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен Құпиясөз.<br />

Егер прокси сервер параметрлері ғаламдық деп орнатылмаған болса,<br />

бұл опция таңдалу қажет, бірақ ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы<br />

жаңартулар үшін прокси серверге қосылады.<br />

Прокси сервер үшін әдепкі параметр — Ғаламдық прокси сервер<br />

параметрлерін пайдалану.


4.2.1.2.3 Жергілікті желіге қосылу<br />

NT-негізделген амалдық жүйесі орнатылған жергілікті серверден<br />

жаңартқанда түпнұсқалық растамасы әдепкі мәні бойынша талап<br />

етіледі. Көптеген жағдайларда, жергілікті жүйенің есептік жазбасында<br />

(жаңартылған файлдардың көшірмелерін қамтитын) айналық қалтаға<br />

кіруге арналған қажетті құқықтары болмайды. Мұндай жағдайда,<br />

жаңарту параметрлері бөлігінде пайдаланушы аты мен құпиясөзді<br />

енгізіңіз немесе бағдарлама жаңарту серверіне (айнаға) кіретін бар<br />

жазбаны көрсетіңіз.<br />

Осындай жазбаны конфигурациялау үшін Жергілікті желі<br />

қойындысын басыңыз. LAN желісіне ретінде қосылу бөлімі келесі<br />

опцияларды ұсынады: Жүйе жазбасын (әдепкі), Ағымдағы<br />

пайдаланушы және Белгіленген пайдаланушы.<br />

Жүйелік жазбаны түпнұсқалық растамаға пайдалану үшін Жүйелік<br />

жазба опциясын таңдаңыз. Әдетте, егер негізгі жаңарту параметрлері<br />

бөлігінде түпнұсқалық растама деректері жоқ болса, мұндай<br />

түпнұсқалық растама орындалмайды.<br />

Бағдарлама ағымдағы кірген пайдаланушы жазбасын<br />

пайдаланып, өзінің түпнұсқалығын анықтайтынына көз жеткізу үшін<br />

Ағымдағы пайдаланушы тармағын таңдаңыз. Осы шешімнің бірдебір<br />

кедергісі — егер пайдаланушы кірмеген болса, бағдарлама жаңарту<br />

серверіне қосыла алмайды.<br />

Түпнұсқалық растамада белгіленген пайдаланушы жазбасын<br />

пайдалануды қаласаңыз Белгіленген пайдаланушы тармағын таңдаңыз.<br />

Жергілікті желі байланысы үшін әдепкі опция Жүйелік жазба болып<br />

табылады.<br />

Ескерту:<br />

Ағымдағы пайдаланушы немесе Белгіленген пайдаланушы<br />

опциясы қосылғанда және бағдарлама мәліметтерін қалаған<br />

пайдаланушыға өзгерткенде қате болуы мүмкін. Сондықтан негізгі<br />

жаңарту параметрлері бөлігінде жергілікті желі түпнұсқалық<br />

деректерін енгізуді ұсынамыз. Бұл жаңарту параметрлері бөлігінде<br />

түпнұсқалық деректер келесідегідей енгізілуі тиіс: домен_аты\<br />

пайдаланушы (егер бұл жұмыс тобы болса, жұмыс_тобы\аты) және<br />

пайдаланушының құпиясөзі. Жергілікті серверінің HTTP нұсқасынан<br />

жаңартқанда түпнұсқалықты анықтау қажет емес.<br />

4.2.1.2.4 Жаңарту көшірмелерін жасау — Айна<br />

ESET NOD32 Antivirus Business Edition пайдаланушыларға жаңарту<br />

файлдарының көшірмелерін жасауға мүмкіндік береді, яғни<br />

көшірмелер желідегі басқа жұмыс станцияларды жаңарту үшін<br />

пайдаланылуы мүмкін. Клиенттік жұмыс станцияларын Айнадан<br />

жаңарту желінің жүктеу теңдестігін оңтайландырады және интернетке<br />

қосылу тармақтарын сақтайды.<br />

Жергілікті сервер Айнасы үшін конфигурация параметрлері (ESET NOD32<br />

Antivirus Business Edition Advanced орнату бөлімінде орналасқан<br />

лицензия басқарушысында жарамды лицензия қосылғаннан кейін)<br />

келесі тармақта қолжетімді Кеңейтілген жаңарту параметрлері: бөлім<br />

(осы бөлімге қолжеткізу үшін F5 пернесін басыңыз да, Қосымша<br />

параметрлер тармағында Жаңарту тармағын таңдаңыз. Кеңейтілген<br />

жаңарту параметрлері: тармағының қасында орналасқан Орнату<br />

параметрін басыңыз да, Айна қойындысын таңдаңыз).<br />

Айнаны конфигурациялауда ең алдымен Жаңарту айнасын жасау<br />

опциясына құсбелгі қойыңыз. Осы опцияда құсбелгі қою басқа Айна<br />

конфигурациясын іске қосады, мысалы жаңарту файлдарына қол<br />

жеткізу жолдары және айналанған файлдардың жаңартылған жолы.<br />

Айнаны іске қосу тәсілдері келесі бөлімде егжей-тегжейлі түсіндірілген<br />

«Айнаға қол жеткізу нұсқалары». Қазір Айнаға қол жеткізудің екі негізгі<br />

тәсілі бар екендігін ескеріңіз, яғни бар жаңарту файлдары бар қалта<br />

Айна ретінде ұсынылуы мүмкін немесе Айна HTTP сервері ретінде<br />

ұсынылуы мүмкін.<br />

Осы Айна үшін жаңарту файлдарын сақтауға арналған қалта Айналанған<br />

файлдарды сақтауға арналған қалталар бөлімінде сипатталған.<br />

Жергілікті компьютерде немесе ортақ желі қалтасында қалаған қалтаны<br />

көру үшін Қалта тармағын таңдаңыз. Егер авторизация қажет болса,<br />

авторизация деректері <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен Құпиясөз өрістерінде<br />

енгізілуі тиіс. <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен Құпиясөз келесі пішімде Домен/<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> аты немесе Жұмыс тобы/<strong>Пайдаланушы</strong> енгізілуі тиіс.<br />

Сәйкес құпиясөзді енгізуді ұмытпаңыз.<br />

Айна конфигурациясы мәліметтерін белгілегенде, сіз жүктелетін<br />

жаңарту көшірмелері үшін тіл нұсқасын да таңдауыңыз мүмкін. Тіл<br />

нұсқасы параметрлері Файл — Бар нұсқалар: бөлімінен қолжетімді.<br />

4.2.1.2.4.1 Айнадан жаңарту<br />

Айнаны конфигурациялаудың екі негізгі тәсілі бар, жаңарту файлдары<br />

бар қалта Айна ретінде ұсынылуы мүмкін немесе Айна HTTP сервері<br />

ретінде ұсынылуы мүмкін.<br />

23


Айнаға ішкі HTTP серверін пайдаланып қол жеткізу<br />

Бұл конфигурация әдепкі болып есептеледі яғни ол алдын ала<br />

бағдарламалық конфигурациясында көрсетілген. HTTP сервер<br />

арқылы Айнаға қолжеткізу үшін Кеңейтілген жаңарту параметрлері<br />

опциясына өтіңіз де, (Айна қойындысы) Жаңарту айнасын жасау<br />

опциясын таңдаңыз.<br />

Айна қойындысының Кеңйтілген орнату бөлімінде Сервер<br />

портын көрсетуіңізге болады, ол жерде HTTP сервері<br />

пайдаланатын Түпнұсқалық растама опциясы секілді HTTP<br />

сервері есітеді. Әдепкі мәні бойыншы, Сервер портына 2221 мәні<br />

орнатылады. Түпнұсқалық растама опциясы жаңарту файлдарға<br />

қолжетізу үшін пайдаланылатын түпнұсқалықты анықтау тәсілін<br />

таңдайды. Мына опциялар қолжетімді: ЕШҚАНДАЙ, Негізгі, және<br />

NTLM. base64 кодтауды негізгі пайдаланушы аты мен құпиясөз<br />

түпнұсқалық анықтауымен пайдалану үшін Негізгі тармағын<br />

пайдаланыңыз. NTLM опциясы қауіпсіз кодтау әдісін пайдаланады.<br />

Түпнұсқалық растамасы үшін пайдаланушы жұмыс стансаларында<br />

жасаған ортақ жаңарту файлдары пайдаланылады. Әдепкі параметр<br />

болып келесі мән есептеледі: ЕШҚАНДАЙ яғни ол жаңарту<br />

файлдарына түпнұсқалық растамасыз қатынасуға құқық береді.<br />

Ескерту:<br />

Егер жаңарту файлдарына HTTP сервері арқылы қол жеткізуге<br />

мүмкіндік беруді қаласаңыз, Айна қалтасы ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасы жасаған компьютерде орналасуы қажет.<br />

Айнаны конфигурациялап болғаннан кейін, жұмыс стансаларына барып,<br />

http://сіздің_серверіңіздің_IP_мекенжайы:2221 пішімде жаңа жаңарту<br />

серверді қосыңыз. Оны істеу үшін төмендіге қадамдарды орындаңыз:<br />

• ESET NOD32 Antivirus Қосымша параметрлер тармағын<br />

ашыңыз да, Жаңарту тармағын таңдаңыз.<br />

• Жаңарту сервері ашылмалы мәзірінің оң жағында орналасқан<br />

Өңдеу тармағын таңдап, келесі пішімде жаңарту серверді<br />

қосыңыз: http://сіздің_серверіңіздің_IP_мекенжайы:2221<br />

• жаңарту серверлері тізімінен осы жаңадан қосылған серверді<br />

таңдаңыз.<br />

Жүйе ортақтасу файлдары арқылы Айналарға қол жеткізу<br />

Алдымен, жергілікті немесе желі құрылғысында ортақ қалта жасалуы<br />

қажет. Айна үшін қалта жасағанда, қалтаға жаңарту файлдарды<br />

сақтайтын пайдаланушыны «жазуға» қажетті құқықтарын беру керек<br />

және ESET NOD32 Antivirus айна қалтасынан жаңартатын барлық<br />

пайдаланушыға «оқу» құқығын беру керек.<br />

24<br />

Одан әрі, айнаға қол жетімділікті конфигурациялауды Кеңейтілген<br />

жаңарту параметрлері бөлімінде (Айна қойындысы) яғни Жаңарту<br />

файлдарын ішкі HTTP сервері арқылы опциясын өшіру арқылы<br />

конфигурациялаңыз. Бағдарлама орнату бумасында бұл опция әдепкі<br />

мәні бойынша қосылады.<br />

Егер ортақ қалта желінің басқа компьютерінде орналасқан болса,<br />

сол компьютерге қолжеткізу үшін пайдаланушы аты мен құпиясөзді<br />

енгізуіңіз қажет. <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен құпиясөзді енгізу үшін, ESET<br />

NOD32 Antivirus Қосымша параметрлер (F5) тармағын таңдап, Жаңарту<br />

опциясын басыңыз. Орнату түймесін басыңыз да, Жергілікті желі<br />

қойындысын таңдаңыз. Бұл параметрлер «Жергілікті желіге қосылу»<br />

тарауында сипатталғандай жаңарту параметрлерімен бірдей.<br />

Айнаны конфигурациялап болған соң, жұмыс станцияларына<br />

өтіп, \UNC\PATH жаңарту сервері ретінде орнатыңыз. Бұл әрекетті<br />

төмендегі қадамдарды орындау арқылы аяқтауға болады:<br />

• ESET NOD32 Antivirus Кеңейтілген параметрлерін ашыңыз да,<br />

Жаңарту опциясын басыңыз<br />

• Серверді жаңарту опциясынан кейін орналасқан Өңдеу опциясын<br />

басыңыз да, \\UNC\PATH пішімде жаңа серверді қосыңыз:<br />

• Жаңарту серверлері тізімінен осы жаңадан-қосылған серверді<br />

таңдаңыз<br />

Ескертпе: Дұрыс орындалу үшін, Айна қалтасының жолы Юникодта<br />

көрсетілуі тиіс. Көрсетілген дискілерден жаңарту орындалмауы мүмкін.<br />

4.2.1.2.4.2 Айна жаңарту ақаулықтарын жою<br />

Айна қалтаға қатынасу әдісіне қарай, әр түрлі қиындықтар<br />

орын алуы мүмкін. Көбінесе айна серверден жаңарту кезіндегі<br />

қиындықтарға төмендегі мәселелерден біреуі себеп болады: Айна<br />

қалта параметрлерін дұрыс сипаттамау, Айна қалтадағы дұрыс емес<br />

түпнұсқалық растама деректері, Айна файлдарды Айнадан жүктейтін<br />

жергілікті жұмыс стансалардағы дұрыс емес конфигурация немесе<br />

жоғарыдағы себептердің тіркесімі. Мұнда Айнадан жаңарту кезінде<br />

келіп шығуы мүмкін өте жиі кездесетін ақаулықтардың қысқаша<br />

сипаттамасы ұсынылады:<br />

• ESET NOD32 Antivirus Айна серверге қосылуға қатысты<br />

қате туралы есеп береді — жергілікті жұмыс стансалары<br />

жаңартуларды жүктеп алатын жаңарту серверінің (Айна<br />

қалтадағы желінің жолын) қате сипаттамасы себеп болатын<br />

сияқты. Қалтаны тексеру үшін, Windows Бастау мәзірін басыңыз,<br />

Іске қосу басыңыз, қалта атын енгізіп, OK түймесін басыңыз.<br />

Қалтаның мазмұны көрсетілуі керек.<br />

• ESET NOD32 Antivirus пайдаланушы аты мен құпиясөзді<br />

талап етеді — жаңарту бөліміндегі түпнұсқалық растама<br />

деректерін (пайдаланушы аты мен құпиясөз) дұрыс енгізбеу<br />

себеп болатын сияқты. <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен құпиясөз<br />

бағдарлама өзін жаңартатын жаңарту серверіне қатынастыру<br />

үшін пайдаланылады. Түпнұсқалық растама деректерінің<br />

дұрыс екеніне және дұрыс пішімде енгізілгеніне көз жеткізіңіз.<br />

Мысалы, домен/пайдаланушы аты немесе жұмыс тобы/<br />

пайдаланушы аты және сәйкес құпиясөз. Егер Айна сервері<br />

«Барлығына» қолжетімді болса, бұл кез келген пайдаланушы<br />

кіруге болатыны еместігін ескеріңіз. «Барлығы» бұл кез келген<br />

авторизацияланбаған пайдаланушыны дегені емес, ол қалтаның<br />

барлық домен пайдаланушыларына қолжетімді екінін білдіреді.<br />

Егер нәтижесінде қалта «Барлығына» қолжетімді болса, домен<br />

пайдаланушысының аты мен құпиясөз жаңарту параметрлері<br />

бөлімінде бәрібір енгізілуі керек.<br />

• ESET NOD32 Antivirus Айна серверге қосылуға қатысты қате<br />

туралы есеп береді — Айнаның HTTP нұсқасына қатынасу үшін<br />

анықталған порттағы байланыс бұғатталған.


4.2.2 Жаңарту тапсырмаларын жасау туралы<br />

Негізгі мәзірден Жаңарту опциясы түймесін басқаннан кейін шығатын<br />

ақпараттық терезедегі Вирус қолтаңбасының дерекқорын жаңарту<br />

опциясын таңдау арқылы жаңартуларды қолмен іске қосуға болады.<br />

Жаңартулар жоспарланған тапсырма ретінде де іске қосуға болады —<br />

Жоспарланған тапсырманы конфигурациялау үшін Құралдар ><br />

Жоспарлағыш тармағын таңдаңыз. Әдепкі мәні бойынша, мына<br />

тапсырмалар ESET NOD32 Antivirus бағдарламасында іске қосылады:<br />

• Үнемі автоматты түрде жаңарту<br />

• Телефон арқылы қосылғанда автоматты түрде жаңарту<br />

• <strong>Пайдаланушы</strong> кіргеннен кейін автоматты түрде жаңарту<br />

Жоғарыда айтылған жаңарту тапсырмаларының әрқайсысы<br />

сіздің қажеттіліктерінізге сай өзгеруі мүмкін. Әдепкі жаңарту<br />

тапсырмаларынан басқа, сіз жаңа жаңарту тапсырмаларын<br />

пайдаланушылық конфгурациямен жасай аласыз. Жаңарту<br />

тапсырмаларын жасау және конфигурациялау туралы қосымша<br />

мәліметтер алу үшін «Жоспарлағыш» бөлімін қараңыз.<br />

4.3 Жоспарлағыш<br />

Егер ESET NOD32 Antivirus бағдарламасында Кеңейтілген режим<br />

қосылған болса, жоспарлағыш қолжетімді болады. Жоспарлағышты<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының Құралдар негізгі мәзірінің<br />

астында табуға болады. Жоспарлағыш алдын ала белгіленген<br />

күні, уақыты, және пайдаланылатын профиль сияқты барлық<br />

жоспарланған тапсырмалардың жиын тізімін қамтиды.<br />

Әдепкі мәні бойынша, Жоспарлағыш ішінде келесі жоспарланған<br />

тапсырмалар көрсетілуі тиіс:<br />

• Үнемі автоматты түрде жаңарту<br />

• Телефон арқылы қосылғанда автоматты түрде жаңарту<br />

• <strong>Пайдаланушы</strong> кіргеннен кейін автоматты түрде жаңарту<br />

• <strong>Пайдаланушы</strong> кіргеннен кейін автоматты түрде файлдарды<br />

тексеруді бастау<br />

• Вирус қолтаңбасының дерекқоры жаңартуы сәтті<br />

орнатылғандан кейін автоматты түрде файлдарды тексеру<br />

Бар жоспарланған тапсырманың (әдепкі мен пайдаланушы<br />

орнататын) конфигурациясын өзгерту үшін, Өңдеу түймесін тінтуірдің<br />

оң жағымен басыңыз, немесе өзгеретін тапсырманы таңдаңыз да,<br />

Өңдеу түймесін басыңыз.<br />

4.3.1 Жоспарланатын тапсырмалардың мақсаты<br />

Жоспарлағыш конфигурациясы мен сипаттары алдын ала<br />

орнатылған жоспарланған тапсырмаларды басқарады және іске<br />

қосады. Конфигурациясы мен сипаттары күн мен уақыт және<br />

тапсырманы іске қосу кезінде пайдаланылатын белгіленген<br />

профильдер сияқты ақпаратты қамтиды.<br />

4.3.2 Жаңа тапсырмалар жасау<br />

Жоспарлағышта жана тапсырма жасау үшін, Қосу түймесін басыңыз<br />

немесе мазмұн мәзірінде Қосу тармағын таңдаңыз. Жоспарланған<br />

тапсырмалардың бес түрі бар:<br />

• Сыртқы бағдарламаны іске қосу<br />

• Жұрнал жүргізу<br />

• Жүйе іске қосылғанда файлдарды тексеру<br />

• Талап бойынша компьютерді қарап шығу<br />

• Жаңарту<br />

Талап бойынша компьютерді қарап шығу және Жаңарту жиі<br />

пайдаланылатын жоспарланған тапсырмалар болғандықтан, біз жаңа<br />

жаңарту тапсырмасын қалай қосу керектігін түсіндіреміз.<br />

Жоспарланған тапсырма: ашылмалы мәзірінен, Жаңарту опциясын<br />

таңдаңыз. Келесі түймесін басып, тапсырманың Тапсырма аты: өрісіне<br />

енгізіңіз. Тапсырманың жиілігін таңдаңыз. Мына опциялар қолжетімді: Бір<br />

рет, Қайта-қайта, Күнде, Апта сайын және Оқиға-бастауыш. Таңдалған<br />

жиілікке байланысты сізге басқа жаңарту параметрлері ұсынылады.<br />

Одан кейін, егер тапсырма орындалмайтын болса немесе жоспарланған<br />

уақытта аяқталған болса, қандай әрекет орындалатынын анықтаңыз.<br />

Келесі үш параметр бар:<br />

• Келесі жоспарланған уақытты күту<br />

• Тапсырманы тез арада іске қосу<br />

• Егер соңғы орындалған уақыт белгіленген уақыт аралығынан асып<br />

кетсе, тапсырманы дереу іске қосу(аралықты Тапсырма аралығы<br />

айналдыру жолағын пайдаланып, жылдам анықтауға болады)<br />

Келесі қадамда, ағымдағы жоспарланған тапсырма туралы<br />

ақпараттың жалпы жиымы көрсетіледі Тапсырманы белгілі<br />

параметрлерімен іске қосу опциясы автоматты түрде қосылған болуы<br />

тиіс. «Дайын» түймесін басыңыз.<br />

25


Жоспарланған тапсырма үшін пайдаланылатын профильдерді<br />

таңдауға мүмкіндік беретін диалогтық терезе пайда болады. Бұл<br />

жерде сіз негізгі профиль арқылы қолдануға болмайтын жағдайда<br />

пайдаланылатын негізгі немесе альтернативтық проффайлды<br />

белгілеуіңізге болады. Профильдерді жаңарту терезесінде OK<br />

түймесін басып, растаңыз. Жаңа жоспарланған тапсырма ағымдағы<br />

жоспарланған тапсырмалар тізіміне қосылады.<br />

4.4 Карантин<br />

Карантиннің басты мақсаты вирус жұқтырған файлдарды қауіпсіз<br />

сақтау болып табылады. Файлдар тазаланбайтын жағдайда, қауіпсіз<br />

емес немесе оларды жоюға ұсыныс берілген жағдайда немесе олар<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасымен қате анықталып жатқан<br />

жағдайларда ғана карантинге көшіріледі.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong>ның қалауы бойынша кез келген файл карантинге<br />

көшірілуі мүмкін. Егер файл күдікті болса және антивирус бағдарламасы<br />

арқылы табылмайтын болса, оны орындау ұсынылады. Карантинге<br />

көшірілген файлдарды ESET вирустық лаборотариясына жіберуге<br />

болады.<br />

Карантин қалтасында сақталатын файлдар карантинге көшірілген<br />

күні, уақыты, вирус жұқтырған файлдың ағымдағы орналасуы, оның<br />

өлшемі (байтта), себебі пайдаланушымен қосылған), және қауіп<br />

нөмірі кестеде көрсетілуі мүмкін.<br />

4.4.1 Файлдарды карантинге көшіру<br />

Бағдарлама жойылған файлдарды автоматты түрде карантинге жібереді<br />

(егер сіз ескерту терезесінде осы опцияны өшірмеген болсаңыз). Егер<br />

қаласаңыз, кез келген күдікті файлды Карантин опциясын пайдаланып,<br />

қолмен карантинге көшіруіңізге болады. Егер осы жағдай болса, бастапқы<br />

файл өзінің бастапқы орналасуынан жойылмайды. Мазмұн мәзірі де осы<br />

мақсатта пайдаланылуы мүмкін, карантин терезесінде тінтуірдің оң жағын<br />

басып, Қосу опциясын таңдаңыз.<br />

4.4.2 Карантиннен қалпына келтіру<br />

Карантинге жіберілген файлдары бастапқы орналасқан жерінен<br />

жойылған жерге келтіріледі. Осы мақсат үшін Қалпына келтіру<br />

опциясын пайдаланыңыз; оған мазмұн мәзіріндегі карантин<br />

терезесінде берілген файлда тінтуірдің оң жағын басу арқылы<br />

қолжеткізуге болады. Мазмұн мәзірі, сонымен бірге, Келесі<br />

орналасуға қалпына келтіру опциясын ұсынады, сізге файлды<br />

бастапқы орналасқан жерінен басқа, яғни жойылған орналасу жерінен<br />

басқа, орналасқан жерге қалпына келтіруге мүмкіндік береді.<br />

Ескертпе:<br />

Егер бағдарлама зиянсыз файлды қателесіп карантинге жіберсе,<br />

қалпына келтіргеннен соң файлды қарап шығудан шығарыңызда, оны<br />

ESET компаниясының тұтынушыларды қолдау бөліміне жіберіңіз.<br />

26<br />

4.4.3 Карантиндегі файлды жіберу<br />

Егер бағдарлама таппаған күдікті файлды карантинге көшірсеңіз немесе<br />

файл қателік салдарынан вирус жұктырған деп табылып (мысалы<br />

кодтың евристикалық талдауымен) карантинге көшірілсе, оны ESET<br />

лабораториясына жіберіңіз. Карантинге көшірілген файлды жіберу үшін,<br />

оны тінтуірдің оң жағымен басыңыз да, мазмұн мәзірінен Талдауға<br />

жіберу тармағын таңдаңыз.<br />

4.5 Тіркеу файлдары<br />

Тіркеу файлдары орын алған барлық маңызды оқиғалар туралы<br />

ақпаратты қамтиды және табылған қауіптер туралы жалпы шолу<br />

береді. Тіркелу жүйелік талдауда, қауіптерді анықтауда және<br />

ақаулықтарды жоюда маңызды құрал ретінде әрекет етеді. Тіркелу<br />

фондық режимінде пайдаланушының араласуынсыз орындалады.<br />

Ағымдағы тіркеу көбею параметрлері негізінде жазылады. Мәтін<br />

хабарларын және жұрналдарын, сонымен бірге, мұрағаттық<br />

тіркеулерін тура ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы ортасынан<br />

көруге болады.<br />

Тіркеу файлдарына ESET NOD32 Antivirus бағдарламасындағы<br />

негізгі терезесіндегі Құралдар > Тіркеу файлдары тармағын таңдап<br />

қолжеткізуге болады. Терезенің жоғарғы жағында орналасқан Тіркеу:<br />

ашылмалы мәзірін пайдаланып, қажетті тіркеу түрін таңдаңыз. Келесі<br />

тіркеулер қолжетімді:<br />

1. Анықталған қауіптер — Инфильтрацияны анықтауға қатысты<br />

оқиғалар туралы ақпарат.<br />

2. Оқиғалар — Бұл опция тек жүйе әкімшілері мен ақаулықтарды<br />

жойып жатқан пайдаланушыларға арналған. ESET NOD32<br />

Antivirus бағдарламасымен орындалатын барлық маңызды<br />

әрекеттер Оқиға жұрналында жазылады.<br />

3. Талап бойынша компьютерді қарап шығу — Барлық аяқталған<br />

қарап шығулардың нәтижелері осы терезеде көрсетіледі. Талап<br />

бойынша қарап шығудың кез келген нәтижелерін көру үшін оны<br />

екі рет басыңыз.


Әрбір бөлімде, көрсетілетін ақпарат жазбаны таңдау арқылы немесе<br />

Көшіру түймесін басу арқылы буферге көшірілуі мүмкін. Бірнеше<br />

жазбаларды таңдау үшін CTRL және SHIFT пернелерін пайдаланыңыз.<br />

4.5.1 Жұрнал жүргізу<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының Тіркеу конфигурациясы<br />

бағдарламаның негізгі терезесінде қолжеткізуге болады. Орнату ><br />

Бүкіл кеңейтілген параметрлер тармағын енгізу > Құралдар ><br />

Тіркеу файлдары басыңыз. Тіркеу файлдары үшін келесі<br />

параметрлерді таңдауыңызға болады:<br />

• Жазбаларды автоматты түрде жою: Көрсетілген күндес<br />

санынан асқан жұрнал енгізбелері автоматты түрде жойылады<br />

• Жұрнал файлдарын автоматты түрде оңтайландыру:<br />

Егер пайдаланбайтын жазбалардың белгіленген пайыздық<br />

шамасы асып кетсе, тіркеу файлдары автоматты түрде<br />

дефрагментациялауды қосады.<br />

• Жұрналды сөзбен толтырудың ең аз мәні: Көп сөздік тіркелу<br />

деңгейін белгілейді. Қолжетімді опциялар:<br />

– Маңызды қателер — Маңызды қателерді ғана тіркейді<br />

(мысалы Антивирусты қосу қатесі т.б.)<br />

– Қателер — Тек «Файл жүктеу қатесі» мен маңызды<br />

ескертулер ғана жазылады<br />

– Ескертулер — Күрделі қателер мен ескерту хабарларын жазады<br />

– Ақпараттық жазбалар — Барлық ақпараттық хабарларды,<br />

соның ішінде сәтті жаңартуларды және жоғарыдағы барлық<br />

жазбаларды жазады<br />

– Диагностика жазбалары — Бағдарламаны дәлдеу үшін қажетт<br />

ақпаратты және жоғарыдағы барлық жазбаларды тіркейді<br />

4.6 <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі<br />

Сіз жұмыс ортасын өз талаптарыңызға сай баптап алу мақсатында ESET<br />

NOD32 Antivirus бағдарламасындағы конфигурация опцияларын<br />

өзгертуіңізге болады. Осы конфигурациялау опцияларына ESET<br />

NOD32 Antivirus Қосымша параметрлер тармағындағы <strong>Пайдаланушы</strong><br />

интерфейсі тармағында қолжеткізуге болады.<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі элементтері бөлімі пайдаланушыларға<br />

Кеңейтілген режимді ауыстыруға мүмкіндік береді, егер қажет болса.<br />

Кеңейтілген режимі ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы үшін егжейтегжейлі<br />

параметрлерді көрсетеді.<br />

Егер графикалық элементтер компьютердің жұмысын баяулатса<br />

немесе басқа ақаулықтар болса, Графикалық пайдаланушы<br />

интерфейсі опциясы өшірілуі тиіс. Сондай-ақ, көру қабілеті нашар<br />

адамдар үшін графикалық интерфейсті өшіру қарастырылған, себебі<br />

ол компьютерде мәтіндерді оқитын арнайы бағдарламаларға кедергі<br />

болуы мүмкін.<br />

Егер ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы жетілдірілген экранын<br />

өшіргіңіз келсе, Бастау кезінде жетілдірілген экранды көрсету<br />

опциясын өшіріңіз.<br />

Стандартты мәзірді пайдалану опциясына негізделіп қосуға немесе<br />

өшіруге болатын ESET NOD32 Antivirus экранының жоғарғы жағында<br />

стандартты мәзір бар.<br />

Егер Құрал кеңестерін көрсету опциясы қосылған болса, кез келген<br />

опцияға меңзерді қойғанда олардың қысқа сипаттамалары көрсетіледі.<br />

Қосылған бақылау элементті таңдау опциясы меңзер қойылған<br />

аумақтағы кез келген элементті бөлектеуге арналған. Бөлектелген<br />

элемент тінтуір түймесі басылғаннан кейін іске қосылады.<br />

Анимация әсерлерін азайту немесе үлкейту үшін, Анимациялық<br />

басқару элементін пайдалану опциясын таңдап, Жылдамдық<br />

жүгірткі тақтасын солға немесе оңға жылжытыңыз.<br />

Түрлі әрекеттердің үрдісін көрсету мақсатында анимацияланған<br />

белгішелерді пайдалану опциясын қосу үшін Анимацияланған<br />

белгішені пайдалану құсбелсін қойыңыз. Егер маңызды оқиға орын<br />

алғанда бағдарлама ескерту дауысын шығаруды қаласаңыз, Дауыс<br />

сигналдарды пайдалану опциясын қосыңыз.<br />

27


Сондай-ақ, <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі мүмкіндіктері ESET NOD32<br />

Antivirus бағдарламасының орнату параметрлерін құпиясөзмен қорғау<br />

опциясын қамтиды. Бұл опция Параметрлерді қорғау ішкі мәзірінің<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі тармағының астында ораналасқан.<br />

Жүйені ең жоғары қауіпсіздікпен қамтамасыз ету үшін бағдарлама<br />

дұрыс конфигурациялануы қажет. Кез келген орынсыз өзгерту маңызды<br />

ақпараттың жоғалуына әкелуі мүмкін. Орнату парамерлерін қорғау үшін<br />

құпиясөз орнату үшін Құпиясөз енгізу опциясын басыңыз.<br />

4.6.1 Ескертулер мен хабарландырулар<br />

<strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі ішіндегі Ескертулер мен<br />

хабарландырулар параметрлері бөлімі ESET NOD32<br />

Antivirus 4 бағдарламасында өңделетін ескертулер мен жүйе<br />

хабарландыруларын конфигурациялауға мүмкіндік береді.<br />

Бірінші элемент — Көрсету ескертулері. Бұл опцияны өшіру барлық<br />

ескерту терезелерін өшіреді және шектелген мөлшердегі белгілі<br />

жағдайларда ғана пайдалы. <strong>Пайдаланушы</strong>лардың басым көпшілігіне<br />

біз әдепкі опцияны (қосылған) сақтауды ұсынамыз.<br />

Қалқымалы терезелерді белгілі бір уақыттан кейін автоматты түрде<br />

жабу үшін Ескерту терезелерін автоматты түрде жабу (сек.)<br />

опциясын таңдаңыз. Егер пайдаланушымен жабылмаған болса, олар<br />

белгіленген уақыттан кейін жабылады.<br />

Жұмыс үстеліндегі ескертулер мен кеңестер ақпараттық маңызы бар, яғни<br />

олар пайдаланушының араласуын сұрамайды және ұсынбайды. Олар<br />

бейнебеттің оң жақ бұрышында ескертпе науа аумағында көрсетіледі.<br />

Жұмыс үстеліндегі ескертулерді көрсетуді іске қосу үшін, Жұмыс<br />

үстеліндегі ескертулерді көрсету опциясын таңдаңыз. Басқа егжейтегжейлі<br />

опциялар — ескертуді көрсету уақыты мен терезе мөлдірлігі<br />

опцияларын Ескертулерді конфигурациялау түймешігін басып өзгертуге<br />

болады. Ескертулерді қарап алу үшін Қарап алу түймешігін басыңыз.<br />

Кеңестерді көрсету уақыты ұзақтығын конфигурациялау үшін Кеңестерді<br />

тапсырмалар тақтасында (сек.) опциясын қараңыз.<br />

28<br />

Қосымша Ескертулер мен хабарландыру орнату парамтерлерін енгізу<br />

үшін <strong>Пайдаланушы</strong>ның араласуын қажет ететін хабарландыруларды<br />

ғана көрсету опциясын қамтитын Қосымша параметрлер тармақты<br />

басыңыз. Осы опция арқылы пайдаланушының араласуын қажет<br />

етпейтін ескертулер мен хабарландыруларды көрсетуді қосуыңызға/<br />

өшіруіңізге болады. Барлық белсенді емес ескертулерді тоқтату<br />

үшін, Бағдарламаларды толық экран мәзірінде іске қосу кезінде тек<br />

пайдаланушының араласуын қажет ететін хабарландыруларды көрсету<br />

опциясын қосыңыз. Ашылмалы мәзірді көрсету үшін оқиғалардың ең аз<br />

сөзбен толтыру опциясынан ескертулер мен хабарландырулар басталу<br />

қауіптілігі денгейі көрсетілуін таңдауыңызға болады.<br />

Осы бөліктің соңғы мүмкіндігіне ескертулердің мекенжайларын бірнеше<br />

пайдаланушы ортасында белгілеу жатады. Бірнеше пайдаланушы<br />

жүйелерде ескертулерді пайдаланушының бейнебетінде көрсету:<br />

өріс ESET NOD32 Antivirus 4 бағдарламасынан маңызды ескертулерді кім<br />

алатынын анықтауға мүмкіндік береді. Әдетте бұл жүйе немесе әкімші<br />

болады. Барлық жүйе ескертулері әкімшіге жіберілетін болса, бұл опция<br />

терминалдар серверлері үшін ерекше пайдалы.<br />

4.7 ThreatSense.Net<br />

ThreatSense.Net Жылдам Ескерту Жүйесі — ESET компаниясын<br />

жаңа инфильтрация туралы жылдам және тұрақты түрде ақпаратпен<br />

қамтамасыз етіп тұратын құрал. Екі бағыттық ThreatSense.Net Жылдам<br />

Ескерту Жүйесінің басты мақсаты ұсынылатын қорғауды күшейту болып<br />

табылады. Біз жаңа қауіптерді көріп тұрғанымызға сенімді болудың ең<br />

жақсы жолы — мүмкіндігінше көбірек тұтынушыларға «қосылып» оларды<br />

Қауіп барлаушы ретінде пайдалану. Екі опция бар:<br />

• ThreatSense.Net Жылдам Ескерту Жүйесін қоспауға шешім<br />

қабылдасаңыз болады. Бағдарламаның ешқандай мүмкіндіктерін<br />

жоғалтпайсыз және біз ұсынатын ең жоғары деңгейдегі<br />

қорғаныспен қамтамасыз етілесіз.<br />

• Жылдам Ескерту Жүйесін бізге жаңа қауіп туралы қол қойылмай<br />

және бір файлдың ішінде жаңа қауіп кодын қамтитын хабар<br />

жіберетін етіп конфигурациялауыңызға болады. Бұл файл ESET<br />

компаниясына егжей-тегжейлі талдау үшін жіберілуі мүмкін. Осы<br />

қауіптерді зерттеу ESET компаниясына қауіптерді табу қасиеттерін<br />

жаңартуға көмектеседі. ThreatSense.Net Алдын ала Ескерту Жүйесі<br />

жаңадан табылған қауіптерге қатысты компьютеріңіз туралы<br />

ақпарат жинайды. Бұл ақпарат қауіп пайда болған үлгісін, оның<br />

көшірмесін, жолын, файл атын, күн мен уақытын, компьютеріңізде<br />

қауіп пайда болған барысын және компьютеріңіздің амалдық жүйесі<br />

туралы ақпаратты қамтуы мүмкін. Осы ақпараттардың кейбірі<br />

каталог жолындағы пайдаланушы аты сияқты жеке ақпараттарды<br />

қамтуы мүмкін, жіберілетін ақпараттың үлгісін осы жерден көріп<br />

алуыңызға болады.


Егер ол кейде сіз туралы немесе компьютеріңіз туралы біздің ESET<br />

лабораториямызға ақпарат жібергенде, бұл ақапараттар ТЕК жаңа<br />

қауіппен күрес мақсатынан басқа мақсаттарда пайдаланылмайды.<br />

Әдепкі мәні бойынша, ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы<br />

күдікті файлды ESET лабораториясына жіберу алдында сұрайтын<br />

етіп конфигурацияланған. .doc немесе .xls сияқты кейбір белгілі<br />

кеңейтімдегі файлдар қауіп бар-жоқтығына қарамай жіберуден<br />

шығарылатынын ескеріңіз. Сонымен бірге, сіз немесе сіздің<br />

компанияңыз жіберуден бас тартпақшы болған басқа кеңейтімдерді<br />

қосуыңызға болады.<br />

ThreatSense.Net параметрлері Қосымша параметрлер тармағында<br />

яғни Құралдар > ThreatSense.Net тармағында бар. ThreatSense.Net<br />

Алдын ала Ескерту жүйесі құсбелгісін қойыңыз. Бұл сізге Қосымша<br />

параметрлер түймесін іске қосып, басуға мүмкіндік береді.<br />

4.7.1 Күдікті файлдар<br />

Күдікті файлдар қойындысы талдау үшін жіберілетін қауіптерді ESET<br />

лабораториясына жіберу жолын конфигурациялауға мүмкіндік береді.<br />

Егер күдікті файл болса, оны талдау үшін біздің вирус<br />

лабораторияларымызға жіберуіңізге болады. Егер бағдарлама қауіпті<br />

болып табылатын болса, оның табылуы келесі вирус қолтаңбасының<br />

жаңартуына қосылады.<br />

Файлдарды жіберу автоматты түрде орындалатындай етіп орнатуға<br />

болады. Егер бұл опция таңдалған болса, қауіпті файлдар артқы фонда<br />

жіберіледі. Егер талдауға қандай файлдар жіберілгенін біліп және жіберуді<br />

растап отырғыңыз келсе, Жіберу алдында сұрау опциясын таңдаңыз:<br />

Бірде бір файлдарды жібергіңіз келмесе, Талдауға жібермеу опциясын<br />

таңдаңыз. Талдау үшін жіберілетін файлдар ESET компаниясына<br />

берілетін статистикалық ақпараттарға әсер етпейтінін ескеріңіз.<br />

Статистикалық ақпарат келесі тарауда сипатталған өзінің параметрлері<br />

бөлімінде конфигурацияланады.<br />

Жіберілетін кезі<br />

Күдікті файлдар ESET лабораторияларына тез арада талдау үшін<br />

жіберіледі. Бұл интернетке тұрақты байланыс болғанда ұсынылады<br />

және қауіпті файлдар кешіктірмей жіберіледі. Опцияның екіншісі<br />

Жаңарту кезінде күдікті файлдарды жіберуге арналған. Егер осы<br />

опция таңдалған болса, жаңарту кезінде күдікті файлдар жиналып,<br />

Жылдам хабарлау жүйесі серверлеріне жүктеледі.<br />

Ерекшелік сүзгісі<br />

Талдауға барлық файлдар жіберілуге тиісті емес. Шеттетулер сүзгісі<br />

жіберуден белгілі файлдарды/қалталарды шығаруға мүмкіндік береді.<br />

Мысалы, құжаттар немесе электрондық кестелер сияқты құпия ақпаратты<br />

қамтуы мүмкін файлдарды шеттетулер тізіміне қосқан пайдалы болу<br />

мүмкін. Жиі кездесетін файл түрлері әдепкі мәні бойынша шығарылады<br />

(Microsoft Office, OpenOffice). Егер қажет болса, қарап шығуға қосылмаған<br />

файлдар тізімін жалғастыруға болады.<br />

Электрондық байланыс поштасы<br />

Электрондық байланыс поштасы күдікті файлдармен бірге ESET<br />

зертханасына жіберіледі және талдау үшін жіберілген файлдар<br />

туралы қосымша ақпарат қажет болған жағдайда сізбен хабарласу<br />

үшін пайдаланылуы мүмкін. Қосымша ақпарат қажет болмайынша,<br />

ESET лабораториясынан жауап алмайсыз.<br />

4.7.2 Статистика<br />

ThreatSense.Net алдын ала ескерту жүйесі компьютеріңізде жаңадан<br />

табылған қауіптерге қатысты қол қойылмаған ақпараттарды жинайды.<br />

Бұл ақпараттар инфильтрация атын, табылған күн мен уақытты, ESET<br />

NOD32 Antivirus нұсқасын, компьютердің амалдық жүйесінің нұсқасын<br />

және орналасуы параметрлерін қамтуы мүмкін. Әдетте статистика<br />

ESET серверлеріне күніне бір немесе екі рет жіберіледі.<br />

Жіберілген статистикалық буманың үлгісі:<br />

# utc_time=2005‑04‑14 07:21:28<br />

# country=“Slovakia“<br />

# language=“ҚАЗАҚ“<br />

# osver=5.1.2600 NT<br />

# engine=5417<br />

# components=2.50.2<br />

# moduleid=0x4e4f4d41<br />

# filesize=28368<br />

# filename=C:\Documents and Settings\Administrator\<br />

Local Settings\Temporary Internet Files\Content.IE5\<br />

C14J8NS7\rdgFR1463[1].exe<br />

29


Жіберілетін кезі<br />

Жіберу уақыты бөлімінде статистикалық ақпарат жіберілуі<br />

уақытын орнатуға болады. Егер Тез арада жіберуді таңдасаңыз,<br />

статистикалық ақпарат жасалынған соң дереу жіберіледі. Бұл<br />

параметрлер интернетке тұрақты байланыс болғанда ыңғайлы. Егер<br />

Жаңарту кезінде опциясы таңдалған болса, статистикалық ақпарат<br />

жиналып, келесі жаңарту кезінде жіберіледі.<br />

4.7.3 Жіберу<br />

Бұл бөлімде файлдар және статистикалық ақпараттардың<br />

ESET Remote Administrator құралдарымен немесе тікелей ESET<br />

лабараториясына жіберілуін таңдауыңызға болады. Егер күдікті<br />

файлдар мен статистикалық ақпараттар ESET лабораториясына<br />

жеткізілгені туралы сенімді болғыңыз келсе, ESET Remote Administrator<br />

құралдарымен немесе тікелеу ESET лабараториясына опциясын<br />

таңдаңыз. Егер осы опция таңдалған болса, файлдар мен статистика<br />

барлық қолжетімді құралдармен жіберіледі. Күдікті файлдарды Remote<br />

Administrator құралы арқылы жіберу файлдарды және статистиканы<br />

қашықтағы әкімшілік серверіне жібереді және ол әрі қарай ESET<br />

компаниясының вирустық лабораториясына жіберуді қадағалайды.<br />

Тікелей ESET лабараториясына опциясы таңдалған болса, барлық<br />

күдікті файлдар мен статистикалық ақпараттар ESET компаниясының<br />

вирустық лабараториясына тікелей бағдарламаның өзінен жіберіледі.<br />

Жіберілуді күтіп тұрған файлдар үшін бұл терезеде Қазір жіберу<br />

түймесі қосылған. Егер файлдар мен статистикалық ақпараттарды<br />

дереу жібергіңіз келсе осы түймені басыңыз.<br />

Файлдар мен статистикалық ақпараттар жіберудің жазу опциясын<br />

қосу үшін Тіркелуді қосу опциясына құсбелгі қойыңыз. Күдікті файл<br />

немесе статистикалық ақпараттардың бір бөлігін жіберуден кейін<br />

оқиға жұрналында жазба жасалады.<br />

30<br />

4.8 Қашықтағы әкімшілік<br />

Қашықтағы әкімшілік — бұл желі ішінде қауіпсіздік саясатын атқаратын<br />

және жалпы қауіпсіздік басқаруды қарап шығуға қолжеткізуге арналған<br />

құрал. Үлкенірек желілерге қолданғанда бұның пайдасы ерекше<br />

маңызды. Қашықтағы әкімшілік қауіпсіздік деңгейіне ұлғаюды енгізумен<br />

шектелмей, клиенттік жұмыс стансаларындағы ESET NOD32 Antivirus<br />

басқару барысын жеңілдетеді.<br />

Қашықтағы әкімшілік орнату параметрлері ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасының негізгі терезесінде қолжетімді. Орнату > Бүкіл<br />

кеңейтілген параметрлер тармағын енгізу > Әр түрлі > Қашықтағы<br />

әкімшілік.<br />

Орнату терезесі қашықтағы әкімшілік режимін іске қосуды ұсынады,<br />

яғни оған алдымен Қашықтағы әкімшілікке қосылу құсбелгісін қою<br />

қажет. Содан соң сіз төменде сипатталған опцияларға қолжеткізе<br />

аласыз:<br />

• Сервер мекенжайы — Қашықтағы әкімшілік сервері орнатылған<br />

желінің мекенжайы.<br />

• Порт — Бұл өріс қосылу үшін пайдаланылатын алдын ала сервер<br />

портын қамтиды. 2222 алдын ала порт параметрлерін өткізіп<br />

жіберуді ұсынамыз.<br />

• Сервермен қосылымдар арасындағы аралық (мин.) — Бұл<br />

деректерді жіберу үшін ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы ERA<br />

серверіне қосылатын жиілікті қамтамасыз етеді. Басқа сөзбен<br />

айтқанда, деректер осы жерде орнатылатын уақыт аралығымен<br />

жіберіледі. Егер 0 орнатылса, деректер әр 5 секунд жіберіледі.<br />

• Қашықтағы әкімшілік түпнұсқалық растамасын қажет етеді —<br />

Қашықтағы әкімшілік серверіне кіру үшін қажет болған жағдайда<br />

құпиясөзді енгізуге мүмкіндік береді.<br />

Өзгертулерді растау үшін және параметрлерді қолдану үшін OK<br />

түймесін басыңыз. ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы оларды<br />

қашықтағы серверге қосылу үшін пайдаланады.


4.9 Лицензия<br />

Лицензия тармағы ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы үшін басқа<br />

ESET өнімдеріне арналған лицензиялық кілттерді басқаруға мүмкіндік<br />

береді. Сатып алынғаннан кейін лицензиялық кілттер <strong>Пайдаланушы</strong><br />

атымен және Құпиясөзбен бірге жеткізіледі. Лицензиялық кілтті Қосу/<br />

алып тастау үшін лицензия реттеушісі терезесінің сәйкес түймесін<br />

басыңыз. Лицензия реттеушісіне Түрлі > Лицензиялар тармағында<br />

орналасқан қосымша параметрлер тармағынан қол жеткізуге болады.<br />

Лицензия кілті — бұл сатып алу туралы ақпараттарды қамтитын мәтін<br />

файлы: меншік иесі, лицензиялардың нөмірі және жарамдылық мерзімі.<br />

Лицензия реттеушісі терезесі пайдаланушыға Қосу түймесін пайдалану<br />

арқылы лицензия кілтін жүктеуге және оның мәтінін оқуға мүмкіндік<br />

береді, яғни ішіндегі ақпараттар басқару элементінде көрсетіледі. Тізімнен<br />

лицензиялық файлдарды жою үшін Алып тастау түймесін басыңыз.<br />

Егер лицензия кілтінің пайдалану мерзімі біткен болса және оны<br />

жаңадан сатып алғыңыз келсе, Тапсырыс беру түймесін — басыңыз,<br />

сіз біздің желідегі қорымызға қайта бағытталасыз.<br />

31


5. Тәжірибелі пайдаланушы<br />

Бұл бөлім тәжірибелі пайдаланушылар үшін қажет болатын ESET<br />

NOD32 Antivirus мүмкіндіктерін сипаттайды. Осы мүмкіндіктер үшін<br />

орнату параметрлері тек Кеңейтілген режимде қолжетімді. Кеңейтілген<br />

режимге өту үшін негізгі бағдарламалық терезесінің астындағы оң<br />

жақта Кеңейтілген режимге ауыстыру түймесін басыңыз немесе<br />

пернетақтада CTRL + M пернелер тіркесімін басыңыз.<br />

5.1 Прокси сервер параметрлері<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасында прокси сервер параметрлері<br />

Қосымша параметрлер тармағының құрылымында екі жеке бөлімдерде<br />

қолжетімді.<br />

Бірінші прокси сервер параметрлері Түрлі > Прокси сервер<br />

опциясының астында конфигурациялауға болады. Осы деңгейде<br />

прокси серверді көрсету ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы үшін<br />

ғаламдық прокси сервер параметрлерін анықтайды. Осы жердегі<br />

параметрлер интернет қосылымды талап ететін барлық модульдермен<br />

пайдаланылады.<br />

Осы деңгей үшін прокси серверді көрсету үшін Прокси серверді<br />

пайдалану опциясына құсбелгі қойыңыз да, Прокси сервер: мен<br />

Порт өрістеріне прокси сервердің мекенжайы мен нөмірін енгізіңіз.<br />

Егер прокси сервер пайдаланушы аты мен құпиясөзді енгізуді талап<br />

етсе, Прокси сервер түпнұсқалық растаманы қажет етеді опциясына<br />

құсбелгі қойып, сәйкес өрістерге жарамды <strong>Пайдаланушы</strong> аты мен<br />

Құпиясөзді енгізіңіз. Прокси сервер параметрлерін автоматты түрде<br />

анықтап, енгізу үшін Прокси серверді анықтау түймесін басыңыз.<br />

Көрсетілген параметрлер Internet Explorer бағдарламасынан көшіріледі.<br />

Осы мүмкіндік түпнұсқалық деректерді (<strong>Пайдаланушы</strong> аты мен Құпиясөз)<br />

алмайды, олар пайдаланушымен қамтамасыз етіледі.<br />

Прокси сервер параметрлері Кеңейтілген жаңарту параметрлері<br />

ішінен де қолжеткізуге болады (Қосымша параметрлер тармағының<br />

Жаңарту опциясы). Параметрлер берілген профильге тиәсілі болады<br />

және ол ноутбуктер үшін ұсынылады, себебі ол вирус қолтаңбасының<br />

жаңартуларын көбінесе түрлі жерлерден алады. Осы параметр үшін<br />

қосымша ақпараттар алу үшін, «4.4 Жүйелерді жаңарту» бөлімін көріңіз.<br />

32<br />

5.2 Экспорт / импорт параметрлері<br />

Ағымдағы ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының конфигурацияны<br />

экспорттау және импорттау функциялары Кеңейтілген режимде Орнату<br />

тармағының астында қолжетімді.<br />

Экспорт және импорт функциялары .xml файл түрін пайдаланады.<br />

Кейнірек пайдалану мақсатында ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының<br />

ағымдағы конфигурациясының сақтық көшірмесін алу керек болғанда,<br />

экспорттау мен импорттаудың тиімділігі зор. ESET NOD32<br />

бағдарламасын сүйікті конфигурациясын бірнеше жүйелерде<br />

пайдаланғысы келген пайдаланушылар да экспорттау орнату<br />

параметрлерін ұнатады, себебі олар конфигурацияны xml файлында<br />

сақтай алады.<br />

5.2.1 Экспорттау параметрлері<br />

Конфигурацияны экспорттау өте қолайлы. ESET NOD32 Antivirus<br />

бағдарламасының ағымдағы конфигурациясын сақтағыңыз келсе,<br />

Орнату > Параметрлерді импорттау және экспорттау. Экспорт<br />

параметрлері опциясын таңдаңыз да, конфигурация файл атын<br />

енгізіңіз. Компьютерде конфигурация файлы сақталатын орналасуды<br />

таңдау үшін барузерді пайдаланыңыз.<br />

5.2.2 Импорттау параметрлері<br />

Конфигурацияны импорттау қадамдары өте ұқсас. Тағы да,<br />

Параметрлерді импорттау және экспорттау опциясын таңдаңыз,<br />

Параметрлерді импорттау опциясын басыңыз түймесін басып,<br />

импортталатын конфигурация файлына жол көрсетіңіз.


5.3 Команда жолы<br />

ESET NOD32 Antivirus бағдарламасының антивирус модулі команда<br />

жолы арқылы («ecls» командасымен) немесе бумамен («bat») қолмен<br />

қосуға болады.<br />

Келесі параметрлер мен қосқыштарды талап бойынша қосылатын<br />

қарап шығу құралын пайдалану кезінде команда жолымен<br />

шығырылғанда пайдалануға болады:<br />

Жалпы опциялары:<br />

– анықтама анықтаманы көрсету және шығу<br />

– нұсқа нұсқа ақпаратын көрсету және шығу<br />

– base-dir = FOLDER модульдерді ҚАЛТАДАН жүктеу<br />

– quar-dir = FOLDER карантин ҚАЛТАСЫ<br />

– aind әрекет көрсеткішін көрсету<br />

– авто тазалау режимінде барлық қатты<br />

дискілерді қарап шығады<br />

Нысандар:<br />

– файлдар файлдарды қарап шығу (әдепкі)<br />

– файл жоқ файлдарды қарап шықпау<br />

– жүктеулер жүктеу бөлігін қарап шығу (әдепкі)<br />

– жүктелмеді жүктеу бөлігін қарап шықпау<br />

– arch мұрағаттарды қарап шығу (әдепкі)<br />

– no-arch мұрағаттарды қарап шықпау<br />

– max-archive-level = LEVEL мұрағаттарды қабылдаудың ең үлкен<br />

ДЕҢГЕЙІ<br />

– scan-timeout = LIMIT мұрағаттарды ең жоғары<br />

жылдамдығымен ШЕКТЕУ секунд<br />

ішінде қарап шығу. Егер қарап шығу<br />

уақыты шегіне жетсе, мұрағатты қарап<br />

шығу барысы тоқтатылады және ол<br />

келесі файлға өтіп кетеді келесі файл<br />

– max-arch-size = SIZE мұрағаттардағы бірінші ӨЛШЕМ<br />

байттарды ғана қарап шығыңыз<br />

(әдепкі 0 = шексіз)<br />

– пошта пошта файлдарын қарап шығу<br />

– ешқандай хабар жоқ пошта файлдарын қарап шықпау<br />

– sfx өздігінен ашылатын мұрағаттарды<br />

қарап шығу<br />

– no-sfx өздігінен ашылатын мұрағаттарды<br />

қарап шықпау<br />

– rtp бумалаушы жұмыс уақытын қарап<br />

шығу<br />

– no-rtp бумалаушы жұмыс уақытын қарап<br />

шықпау<br />

– exclude = FOLDER ҚАЛТАНЫ қарап шығудан шеттету<br />

– subdir ішкі қалталарды қарап шығу (әдепкі)<br />

– no-subdir ішкі қалталарды қарап шықпау<br />

– max-subdir-level = LEVEL ішкі қалта қабылдаудың ең үлкен<br />

ДЕҢГЕЙІ (әдепкі 0= шексіз)<br />

– symlink таңбалы сілтемелерді пайдалану<br />

(әдепкі)<br />

– no-symlink таңбалы сілтемелерді өткізіп жіберу<br />

– ext-remove = EXTENSIONS<br />

– ext-exclude = EXTENSIONS қос нүктемен бөлінген<br />

КЕҢЕЙТІМДЕРДІ қарап шығудан<br />

шығару<br />

Әдістер:<br />

– жарнама бағдарламасы Жарнамалық бағдарламаны/<br />

Шпиондық бағдарламаны/Қауіпті<br />

бағдарламаны қарап шығу<br />

– no-adware Жарнамалық бағдарламаны/<br />

Шпиондық бағдарламаны/Қауіпті<br />

бағдарламаны қарап шықпау<br />

– unsafe ықтимал қауіпті бағдарламаларды<br />

іздеу<br />

– no-unsafe ықтимал қауіпті бағдарламаларды<br />

іздемеу<br />

– unwanted ықтимал қауіпті бағдарламаларды<br />

іздеу<br />

– no-unwanted ықтимал қалаусыз бағдарламаларды<br />

іздемеу<br />

– pattern қолтаңбаларды пайдалану<br />

– no-pattern қолтаңбаларды пайдаланбау<br />

– heur эвристиканы қосу<br />

– no-heur эвристиканы өшіру<br />

– adv-heur Кеңейтілген эвристиканы қосу<br />

– no-adv-heur Кеңейтілген эвристиканы өшіру<br />

Тазалау:<br />

– action = ACTION вирус жұқтырған нысандар үстінен<br />

ӘРЕКЕТ жасау. Қолжетімді әрекеттер:<br />

ешқандай, тазалау, хабарлау<br />

– карантин вирус жұқтырған файлдарды<br />

Карантинге көшіру (қосымша Әрекет)<br />

– no-quarantine вирус жұқтырған файлдарды<br />

Карантинге көшірмеу<br />

Жұрналдар:<br />

– log-file = FILE жазуды ФАЙЛҒА<br />

– log-rewrite шығару файлды қайта жазу<br />

(әдепкі — қосымша)<br />

– log-all таза файлдарды да жұрналға жазу<br />

– no-log-all таза файлдарды жұрналға жазбау<br />

Қарап шығудың ықтимал шығуы:<br />

0 — қауіп табылмады<br />

1 — табылған, бірақ тазаланмаған қауіп<br />

10 — кейбір вирус жұқтырған файлдар қалған<br />

101 — мұрағат қатесі<br />

102 — қолжеткізу қатесі<br />

103 — ішкі қате<br />

Ескертпе:<br />

Шығу коды 100-ден көп болса, файл қарап шығылмағанын білдіреді<br />

және ол вирус жұқтыруы мүмкін.<br />

5.4 ESET SysInspector<br />

ESET SysInspector бағдарламасы — компьютеріңізді мұқият тексеріп<br />

шығып, жиналған деректерді жан-жақты көрсететін бағдарлама.<br />

Орнатылған драйверлер мен бағдарламалар, желілерге қосылу<br />

немесе маңызды тіркелім жазбалары туралы ақпарат сияқты<br />

мәліметтер жүйедегі не бағдарламаға, не аппараттық құрал үйлесімді<br />

болмауына, не зиянды бағдарламаның жұғуына байланысты жүйедегі<br />

күдікті әрекеттерді зерттеуге көмектеседі.<br />

ESET портфолиосында SysInspector екі түрі бар. (SysInspector.<br />

exe) ұтқыр бағдарламасын ESET компаниясының веб-торабынан<br />

тегін жүктеп алуға болады. Енгізілген нұсқасы ESET NOD32<br />

Antivirus 4 бағдарламасында қамтылған. SysInspector бөлімін ашу<br />

үшін, төменде, сол жақ бұрышта орналасқан Кеңейтілген бейнені<br />

іске қосыңыз да, Құралдар > SysInspector опциясын таңдаңыз.<br />

Нұсқаулардың екеуі де бірдей және бірдей бағдарламалық басқару<br />

элементтерге ие. Бірде-бір айырмашылығы шығару элементтерін<br />

басқару жолында. Ұтқыр бағдарламар жүйе кескіндерді XML файлға<br />

экспорттап, оны дискіңізге сақтайды. Бұны біріктірілген SysInspector<br />

бағдарламасында да орындау мүмкін. Сонымен бірге, сіз жүйе<br />

кескіндерін ESET NOD32 Antivirus 4 > Құралдар > SysInspector<br />

бағдарламасында сақтауыңызға қолайлы болады. (қосымша<br />

ақпараттар алу үшін 5.4.1.4 SysInspector бағдарламасы ENA бөлегі<br />

ретінде мақаласын көріңіз).<br />

ESET SysInspector компьютеріңізді тексергенде бірнеше минут уақыт<br />

ажыратыңыз. Ол жабдығыңыздың конфигурациясына, операциялық<br />

жүйесіне және компьютеріңізде орнатылған бағдарламалар санына<br />

қарап, 10 секундтан бірнеше минут дейін уақыт алуы мүмкін.<br />

33


5.4.1 <strong>Пайдаланушы</strong> интерфейсі мен бағдарламаның<br />

пайдаланылуы<br />

Пайдалану оңай болуы үшін негізгі терезе төрт бөлімге бөлінген —<br />

Бағдарламаның басқару элементтері негізгі терезенің жоғарғы жағында,<br />

шарлау терезесі негізгі терезенің сол жағында, сипаттама терезесі оң<br />

жақ ортасында, ал мәліметтер терезесі оң жағында төменде орналасқан.<br />

5.4.1.1 Бағдарламаның басқару элементтері<br />

Бұл бөлімде ESET SysInspector бағдарламасында бар басқару<br />

элементтерінің барлығының сипаттамасы бар<br />

Файл<br />

Осы жерді шерту арқылы ағымдағы есеп күйін кейінірек зерттеу үшін<br />

сақтауға немесе бұрын сақталған есепті ашуға болады. Егер есепті<br />

жариялағыңыз келсе, оны жіберуге ыңғайлы етіп жасау ұсынылады.<br />

Бұл пішіндегі есепте құпия ақпарат болмайды.<br />

Ескертпе: Бұрын сақталған ESET SysInspector есептерін оларды<br />

негізгі терезеге апарып тастау арқылы ғана ашуға болады.<br />

Тармақ<br />

Барлық түйіндерді шығарып алуға немесе жабуға мүмкіндік береді<br />

Тізім<br />

Оның құрамында бағдарламада шарлауды жеңілдететін функциялар<br />

мен желіде ақпарат табу сияқты басқа функциялар бар.<br />

Маңызды: Қызылмен ерекшеленген элементтер белгісіз, осы<br />

себепті бағдарлама оларды ықтимал қауіпті деп белгілейді. Егер<br />

элемент қызыл болса, бұл автоматты түрде файлды жоюға<br />

болатынын білдірмейді. Жоюдан бұрын, файлдардың шынымен<br />

қауіпті немесе қажет емес екеніне көз жеткізіңіз.<br />

Анықтама<br />

Мұның құрамында бағдарлама мен оның функциялары туралы<br />

ақпарат бар.<br />

Мәліметтер<br />

Негізгі терезенің басқа бөлімдерінде көрсетілетін ақпаратқа әсер<br />

етеді, сондықтан бағдарламаны пайдалануды оңайлатады. Негізгі<br />

режимде жүйедегі әдеттегі мәселелердің шешімдерін табу үшін<br />

пайдаланылатын ақпаратқа рұқсатыңыз болады. Орташа режимде<br />

бағдарлама азырақ пайдаланылатын мәліметтерді көрсетсе, Толық<br />

режимде ESET SysInspector тым ерекше мәселелерді шешуге қажетті<br />

бүкіл ақпаратты көрсетеді.<br />

Элементтерді сүзу<br />

Элементтерді сүзуді жүйедегі күдікті файлдарды немесе тіркелім<br />

жазбаларын табу үшін пайдаланған дұрыс. Жүгірткіні реттеу арқылы<br />

элементтерді қауіп деңгейлері бойынша сүзуге болады. Егер жүгірткі шеткі<br />

сол жақта болса (1 қауіп деңгейі), онда барлық элементтер көрсетіледі.<br />

Жүгірткіні оңға қарай жылжытқанда, бағдарлама ағымдағы қауіп<br />

деңгейінен қаупі азырақ барлық элементтерді сүзеді және көрсетілген<br />

деңгейден күдіктірек элементтерді ғана көрсетеді. Жүгірткі шеткі оң жақта<br />

болса, бағдарлама тек белгілі қауіпті элементтерді көрсетеді.<br />

34<br />

6-дан 9-ға дейінгі қауіп ауқымына жататын барлық элементтер<br />

қауіпсіздікке қауіп тудыруы мүмкін. Егер ESET компаниясының қауіпсіздік<br />

шешімдерінің кейбіреулерін пайдаланып жатпасаңыз, бағдарлама кез<br />

келген осындай элементті тапқаннан кейін жүйеңізді ESET Online scanner<br />

бағдарламасымен қарап шығу ұсынылады. ESET Online scanner — тегін<br />

қызмет, оны http://www.eset.eu/online-scanner веб-торабынан табуға<br />

болады.<br />

Ескертпе: Элементтің қауіп деңгейін элементтің түсін «Қауіп<br />

деңгейі» жүгірткісінің түсімен салыстыру арқылы тез анықтауға<br />

болады.<br />

Іздеу<br />

Іздеуді белгілі бір элементті аты немесе атының бір бөлігі арқылы<br />

табу үшін пайдалануға болады. Іздеу сұрауының нәтижелері<br />

сипаттама терезесінде көрсетіледі.<br />

Оралу<br />

Кері немесе алға көрсеткілерін шерту арқылы сипаттама терезесінде<br />

бұрын көрсетілген ақпаратқа оралуға болады.<br />

Күй бөлімі<br />

Шарлау терезесіндегі ағымдағы түйінді көрсетеді.<br />

5.4.1.2 ESET SysInspector бағдарламасында шарлау<br />

ESET SysInspector әртүрлі ақпарат түрлерін түйіндер деп аталатын<br />

бірнеше негізгі бөлімдерге бөледі. Бар болса, әр түйіннің ішіндегі<br />

түйіндерді шығарып алу арқылы қосымша мәліметтерді табуға<br />

болады. Түйінді ашу немесе тасалау үшін түйіннің атын екі рет<br />

шертіңіз немесе түйін атының жанындағы немесе командасын<br />

таңдаңыз. Шарлау терезесіндегі түйіндер мен ішкі түйіндердің ағаш<br />

құрылымын шолу барысында сипаттама терезесінде көрсетілген<br />

әрбір түйін туралы әртүрлі мәліметтерді табуға болады. Сипаттама<br />

терезесіндегі элементтерді шолу барысында мәліметтер терезесінде<br />

әрбір элемент үшін қосымша мәліметтер көрсетілуі мүмкін.<br />

Төменде шарлау терезесіндегі негізгі түйіндердің сипаттамалары мен<br />

сипаттама және мәліметтер терезелеріндегі байланысты ақпарат<br />

берілген.<br />

Үрдістерді орындау<br />

Бұл түйіннің құрамында есепті жасау барысында жұмыс істеп<br />

жатқан бағдарламалар мен үрдістер туралы ақпарат бар. Сипаттама<br />

терезесінде әр үрдіс туралы қосымша мәліметтерді, мысалы үрдіс<br />

пайдаланып жатқан динамикалық кітапханалар мен олардың жүйедегі<br />

орналасуы, бағдарлама жеткізушісі, файлдың қауіп деңгейі, т.б.<br />

туралы мәліметтерді, табуға болады.<br />

Мәліметтер терезесінде сипаттама терезесінде таңдалған<br />

элементтер туралы ақпарат, мысалы файлдың өлшемі немесе оның<br />

тор белгісі туралы ақпарат бар.<br />

Ескертпе: Операциялық жүйе тәулік бойы жұмыс істейтін және<br />

басқа пайдаланушылық бағдарламалар үшін негізгі және аса<br />

маңызды функцияларды қамтамасыз ететін бірнеше маңызды<br />

ядро компоненттерінен тұрады. Белгілі бір жағдайларда мұндай<br />

үрдістер ESET SysInspector бағдарламасында жолы \??\ деп<br />

басталатын файл түрінде көрсетіледі. Бұл таңбалар үрдістер<br />

үшін іске қосу алдындағы оңтайландыруды қамтамасыз етеді; олар<br />

жүйе үшін қауіпсіз және дұрыс болып табылады.<br />

Желілерге қосылу<br />

Сипаттама терезесінде желіде шарлау терезесінде таңдалған<br />

протоколды (TCP немесе UDP) пайдаланып, желі арқылы<br />

байланысатын үрдістер мен бағдарламалардың тізімі бағдарламасы<br />

қосылатын қашықтағы мекенжаймен бірге берілген. Сондай-ақ,<br />

тағайындалған IP мекенжайларын тағайындап, DNS-ты тексеруге<br />

болады.<br />

Мәліметтер терезесінде сипаттама терезесінде таңдалған<br />

элементтер туралы ақпарат, мысалы файлдың өлшемі немесе оның<br />

тор белгісі туралы ақпарат бар.


Маңызды тіркелім жазбалары<br />

Жүйеге қатысты түрлі мәселелерге, мысалы іске қосылған кездегі<br />

бағдарламаларды көрсету, браузердің көмекші нысандары (BHO), т.б.<br />

сияқты қатысты таңдалған тіркелім жазбаларының тізімі бар.<br />

Сипаттама терезесінде белгілі бір тіркелім жазбаларына қай файлдар<br />

қатысты екенін табуға болады. Қосымша мәліметтерді мәліметтер<br />

терезесінен көруге болады.<br />

Қызметтер<br />

Сипаттама терезесінде Windows қызметтері ретінде тіркелген<br />

файлдардың тізімі бар. Қызметтің мәліметтер терезесіндегі файлдың<br />

белгілі бір мәліметтерімен бірге іске қосылуы үшін реттелетін жолын<br />

тексеруге болады.<br />

Драйверлер<br />

Жүйеде орнатылған драйверлердің тізімі.<br />

Маңызды файлдар<br />

Сипаттама терезесі Microsoft Windows операциялық жүйесіне қатысты<br />

маңызды файлдардың мазмұнын көрсетеді.<br />

Жүйелік ақпарат<br />

Аппараттық құрал мен бағдарламалық құрал туралы егжей-тегжейлі<br />

ақпаратты, сондай-ақ, орнатылған орта айнымалылары мен<br />

пайдаланушы құқықтары туралы ақпаратты қамтиды.<br />

Файл туралы мәліметтер<br />

Маңызды жүйелік файлдар мен «Program Files» қалтасындағы<br />

файлдардың тізімі. Сипаттама және мәліметтер терезелерінен<br />

файлдарға қатысты қосымша ақпаратты табуға болады.<br />

Туралы<br />

ESET SysInspector туралы ақпарат<br />

5.4.1.3 Салыстыру<br />

«Салыстыру» мүмкіндігі пайдаланушыға екі қолданыстағы жұрналды<br />

салыстыруға мүмкіндік береді. Бұл мүмкіндіктің нәтижесі — екі жұрналға<br />

ортақ емес элементтер жиыны. Бұл жүйедегі өзгерістерді бақылау үшін<br />

ыңғайлы — мысалы, зиянды кодтың әрекетін табуға болады.<br />

Ол іске қосылғаннан кейін, бағдарлама жаңа терезеде көрсетілетін жаңа<br />

жұрналды жасайды. Жұрналды файлға сақтау үшін Файл -> Жұрналды<br />

сақтау тармағына өтіңіз. Жұрнал файлдарын кейінерек ашып, қарап<br />

шығуға болады. Бар жұрналды ашу үшін Файл -> Жұрналды ашу<br />

мәзірін пайдаланыңыз. Бағдарламаның негізгі терезесінде ESET<br />

SysInspector әрқашан бір уақытта бір жұрналды көрсетеді.<br />

Екі жұрналды салыстырғанда, қазір белсенді жұрнал файлға<br />

сақталған жұрналмен салыстырылады деген қағида бар.<br />

Жұрналдарды салыстыру үшін Файл -> Жұрналды салыстыру<br />

опциясын пайдаланып, Файлды таңдау командасын таңдаңыз.<br />

Таңдалған жұрнал бағдарламаның негізгі терезесіндегі белсенді<br />

жұрналмен салыстырылады. Нәтижесіндегі салыстырмалы жұрнал<br />

тек сол екі жұрналдың арасындағы айырмашылықтарды көрсетеді.<br />

Ескертпе: Екі тіркеу файлын салыстырған жағдайда Файл -><br />

Жұрналды сақтау командасын таңдап, оны ZIP файл ретінде<br />

сақтаңыз. Екі файл да сақталады. Егер сіз кейінірек мұндай файлды<br />

ашсаңыз, жұрналдар автоматты түрде салыстырылады.<br />

Көрсетілген элементтердің жанында SysInspector салыстырылған<br />

жұрналдардың арасындағы айырмашылықтарды білдіретін<br />

таңбаларды көрсетеді. деп белгіленген элементтерді тек белсенді<br />

жұрналда табуға болады және олар ашылған салыстыру жұрналында<br />

болмаған. деп белгіленген элементтер тек ашылған жұрналда<br />

болған, бірақ белсенді жұрналда болмаған.<br />

Элементтердің жанында көрсетуге болатын барлық таңбалардың<br />

сипаттамасы:<br />

жаңа мән, бұрынғы жұрналда жоқ<br />

тармақ құрылымы бөлімінде жаңа мәндер бар<br />

жойылған мән, бұрынғы жұрналда ғана бар<br />

тармақ құрылымы бөлімінде жаңа мәндер бар<br />

мән / файл өзгертілген<br />

тармақ құрылымы бөлімінде жаңа мәндер бар/файлдар<br />

қауіп деңгейі төмендеді / ол бұрынғы жұрналда жоғарырақ болған<br />

қауіп деңгейі көбейді / ол бұрынғы жұрналда жоғарырақ болған<br />

Сол жақтағы төменгі бұрышта көрсетілетін түсіндіру бөлімі барлық<br />

таңбаларды сипаттайды, сондай-ақ салыстырылып жатқан жұрналдардың<br />

аттарын көрсетеді.<br />

Кез келген салыстырмалы жұрналды файлға сақтап, кейінірек ашуға<br />

болады.<br />

Мысал:<br />

Жүйе туралы бастапқы ақпаратты жазатын жұрналды жасап, оны<br />

previous.xml деп аталатын файлға сақтаңыз. Жүйеге өзгертулер<br />

жасалғаннан кейін, SysInspector бағдарламасын ашыңыз, ол жаңа<br />

жұрнал жасайды. Ағымдағы.xml деп аталған файлға сақтаңыз.<br />

Екі жұрналдың арасындағы өзгерістерді бақылау үшін Файл -><br />

Жұрналды салыстыру тармағына өтіңіз. Бағдарлама жұрналдардың<br />

арасындағы айырмашылықтарды көрсететін салыстырмалы<br />

жұрналды жасайды.<br />

Егер сіз төмендегі команда жолы опциясын пайдалансаңыз, дәл осы<br />

нәтижеге қол жеткізуге болады:<br />

SysIsnpector.exe current.xml previous.xml<br />

5.4.1.4 SysInspector бағдарламасы ESET NOD32 Antivirus 4<br />

бағдарламасының бір бөлігі ретінде<br />

ESET NOD32 Antivirus 4 бағдарламасында SysInspector<br />

бөлімін ашу үшін Құралдар > SysInspector түймесін басыңыз.<br />

SysInspector терезесіндегі басқару жүйесі компьютердің қарап шығу<br />

жұрналдарындағыға немесе жоспарланған тапсырмалардағыға<br />

ұқсайды. Жүйелік суреттермен орындалатын барлық әрекеттерге —<br />

жасау, қарап шығу, салыстыру, жою және экспорттау — бір немесе екі<br />

рет басумен жетуге болады.<br />

SysInspector терезесінде жасалған суреттер туралы негізгі ақпарат,<br />

мысалы жасалған уақыты, қысқа түсініктеме, суретті жасаған<br />

пайдаланушының аты және суреттің күйі сияқты ақпарат бар.<br />

35


Суреттерді Салыстыру, Қосу немесе Алып тастау үшін SysInspector<br />

терезесіндегі суреттер тізімінің астында орналасқан сәйкес түймелерді<br />

пайдаланыңыз. Бұл опциялар да мазмұн мәзірінде бар. Таңдалған<br />

суретті қарап шығу үшін мазмұн мәзіріндегі Қарап шығу опциясын<br />

пайдаланыңыз. Таңдалған суретті файлға экспорттау үшін оны тінтуірдің<br />

оң жақ түймесімен басып, Экспорттау командасын таңдаңыз. Төменде<br />

бар опциялардың егжей-тегжейлі сипаттамасы берілген:<br />

Салыстыру — бар екі жұрналды салыстыруға мүмкіндік береді. Бұл<br />

ағымдағы жұрнал мен ескірек жұрналдың арасындағы өзгерістерді<br />

бақылау үшін ыңғайлы. Опция күшіне енуі үшін салыстырылатын екі<br />

суретті таңдау керек.<br />

Қосу жаңа жазба жасайды. Бұдан бұрын жазба туралы қысқа түсініктеме<br />

енгізу керек. Суретті (қазір жасалып жатқан суретті) жасаудың орындалу<br />

барысын пайызбен көру үшін Күй бағанын қараңыз. Барлық аяқталған<br />

суреттерге Жасалған күйінің белгісі қойылады.<br />

Алып тастау — порттарды тізімнен алып тастайды<br />

Көрсету — таңдалған суретті көрсетеді. Сондай-ақ, таңдалған<br />

жазбаны екі рет шертуге болады.<br />

Экспорттау… — таңдалған жазбаны XML файлында (сондай-ақ,<br />

қысылған ZIP нұсқасында) сақтайды<br />

5.5 ESET SysRescue<br />

ESET қалпына келтіру ықшам дискісі (ERCD) дегеніміз — ішінде<br />

ESET NOD32 Antivirus 4 (ENA) бар жүктелетін диск жасауға мүмкіндік<br />

беретін бағдарламашық. ESET қалпына келтіру ықшам дискісінің<br />

басты артықшылығы — ENA дискіге және бүкіл файл жүйесіне<br />

тікелей қатынай отырып, басты компьютердің операциялық жүйесінен<br />

тәуелсіз жұмыс атқарады. Осының арқасында, әдетте, мысалы,<br />

операциялық жүйе жұмыс істеп тұрғанда т.б. жағдайда жою мүмкін<br />

болмаған инфильтраттарды жоюға болады.<br />

5.5.1 Ең төменгі талаптар<br />

ESET SysRescue (ESR) бағдарламасы Windows Vista жүйесіне<br />

негізделген Microsoft Windows Preinstallation Environment<br />

(Windows PE) бағдарламасының 2.x нұсқасында жұмыс істейді.<br />

Windows PE ортасы Windows Automated Installation Kit (Windows<br />

AIK) жиынының бөлігі болып табылады, сондықтан ESR жасаудан<br />

бұрын Windows AIK жиыны орнатылуы керек. 32 биттік Windows<br />

PE нұсқасының қолдауына байланысты ESR дискісін тек 32 биттік<br />

ENA/ENA нұсқасында жасауға болады. ESR бағдарламасы<br />

Windows AIK 1.1 және одан кейінгі нұсқаларды қолдайды. ESR<br />

бағдарламасы ENA/ENA 4.0 және одан жоғары нұсқаларда бар.<br />

5.5.2 Қалпына келтіру ықшам дискісін жасау<br />

Егер ESET SysRescue (ESR) ықшам дискісін жасауға қойылатын ең<br />

төменгі талаптар қанағаттандырылса, бұл тапсырманы орындау өте оңай<br />

болады. ESR шеберін қосу үшін, Бастау > Бағдарламалар > ESET ><br />

ESET NOD32 Antivirus 4 > ESET SysRescue тармағын таңдаңыз.<br />

Алдымен, шебер жүктеу тасушысын жасау үшін Windows AIK жиыны<br />

мен жарамды құрылғының бар-жоғын тексереді.<br />

Келесі қадамда ESR орналастырылатын мақсатты құралды таңдаңыз.<br />

Ықшам диск/DVD/USB дискісіне қоса, ESR дискісін ISO файлына<br />

сақтауды таңдауыңызға да болады. Кейінірек ISO кескінін CD/DVD<br />

дискісіне жазуға немесе оны басқаша пайдалануға болады (мысалы,<br />

VmWare немесе Virtualbox сияқты виртуалды ортада).<br />

Барлық параметрлерді анықтағаннан кейін, ESET SysRescue шеберінің<br />

соңғы қадамында құрастырманың алдын ала көрінісін көресіз.<br />

Параметрлерді тексеріп, құрастыруды бастаңыз. Қолжетімді опцияларға<br />

мыналар жатады:<br />

Қалталар<br />

ESET Antivirus<br />

Кеңейтілген<br />

Жүктелетін USB құрылғысы<br />

Жазу<br />

36<br />

5.5.2.1 Қалталар<br />

Уақытша қалта — ESET SysRescue ықшам дискісін құрастыру<br />

кезінде қажетті файлдарға арналған жұмыс каталогы.<br />

ISO қалтасы — құрастыру аяқталғаннан кейін нәтижесінде алынған<br />

ISO файлы сақталатын қалта.<br />

Бұл қойындыдағы тізім бүкіл жергілікті және көрсетілген желілік<br />

құрылғыларды қолжетімді бос орынмен бірге көрсетеді. Егер мұндағы<br />

қалталардың кейбіреулері бос орны жеткіліксіз құрылғыда орналасқан<br />

болса, көбірек бос орны бар басқа құрылғыны таңдау ұсынылады.<br />

Әйтпесе, дискіде бос орын жеткілікті болмағандықтан, құрастыру<br />

уақытынан бұрын жабылып қалуы мүмкін.<br />

Сыртқы бағдарламалар<br />

SysRescue орташадан жүктелгеннен кейін қосылатын немесе<br />

орнатылатын қосымша бағдарламаларды көрсетіп кетуге мүмкіндік<br />

береді.<br />

Сыртқы бағдарламаларды қамту — сыртқы бағдарламаларды<br />

SysRescue құрастыруға мүмкіндік береді<br />

Таңдалған қалта — SysRescue дискісіне қосылатын бағдарламар<br />

орналасқан қалта<br />

5.5.2.2 ESET Antivirus<br />

ESET SysRescue ықшам дискісін жасау үшін құрастырушы пайдаланатын<br />

бастапқы ESET файлдарының екеуін таңдауға болады.<br />

ENA қалтасы — компьютерде ESET өнімі орнатылатын қалтада<br />

әлдеқашан бар файлдар<br />

MSI файл — MSI орнатушысында бар файлдар пайдаланылады<br />

Профиль — пайдаланушы аты мен құпиясөздің төмендегі екі көзінің<br />

біреуін пайдалануға болады:<br />

Орнатылған ENA — пайдаланушы аты мен құпиясөз қазір<br />

орнатылған ESET Antivirus 4 немесе ESET NOD32 бағдарламасынан<br />

көшіріледі<br />

<strong>Пайдаланушы</strong>дан — төмендегі сәйкес мәтін ұясына енгізілген<br />

пайдаланушы аты мен құпиясөз пайдаланылады<br />

Ескертпе: ESET SysRescue ықшам дискісінде бар ESET NOD32<br />

Antivirus 4 немесе ESET NOD32 Antivirus бағдарламасы не<br />

интернеттен, не ESET SysRescue ықшам дискісі іске қосылған<br />

компьютерге орнатылған ESET Security шешімінен жаңартылады.<br />

5.5.2.3 Кеңейтілген<br />

Кеңейтілген қойындысы ESET SysRescue ықшам дискісін компьютер<br />

жадының өлшеміне оңтайландыруға мүмкіндік береді. Ықшам<br />

дискінің мазмұнын оперативті жадқа (ЖЖҚ) жазу үшін 512 Мбайт<br />

және одан көп дегенді таңдаңыз. Егер сіз 512 Мбайттан кем дегенді<br />

таңдасаңыз, WinPE іске қосылып тұрған кезде қалпына келтіру ықшам<br />

дискісіне үнемі қатынасып отырады.<br />

Сыртқы драйверлер — бұл бөлімде арнайы аппараттық құралға<br />

(әдетте желілік адаптерге) арналған драйверлерді кірістіруге<br />

болады. WinPE аппараттық құралдардың көп түрлерін қолдайтын<br />

Windows Vista SP1 жүйесіне негізделгенімен, кейбір кездерде<br />

аппараттық құрал танылмайды және драйверді қолмен қосу керек.<br />

Драйверді ESET SysRescue шеберін құрастыруға енгізудің екі<br />

жолы бар — қолмен (Қосу түймесі) және автоматты түрде (Aut.<br />

Search түймесі). Қолмен қосқан жағдайда, сәйкес .inf файлының<br />

жолын таңдау керек (бұл қалтада қолданылатын *.sys файлы да<br />

болуы керек). Автоматты түрде енгізген жағдайда, драйвер берілген<br />

компьютердің операциялық жүйесінде атвоматты түрде табылады.<br />

SysRescue ықшам дискісі SysRescue жасалған компьютердегімен<br />

бірдей желілік адаптері бар компьютерде пайдаланылғанда ғана<br />

автоматты қосуды пайдалану ұсынылады. ESET SysRescue ықшам<br />

дискісін жасау барысында драйвер құрастыруға енгізіледі, сондықтан<br />

пайдаланушыға оны кейінірек бөлек іздеудің қажеті жоқ.


5.5.2.4 Жүктелмелі USB құрылғысы<br />

Егер мақсатты құрал ретінде USB құрылғысы таңдалса, Жүктелмелі<br />

USB құрылғысы қойындысында бар USB құралдардың біреуін<br />

таңдауға болады (бірнеше USB құрылғылары болған жағдайда.<br />

Ескерту: Таңдалған USB құрылғысы ESET SysRescue шеберін жасау<br />

үрдісінің барысында пішімделеді, яғни құрылғыдағы бүкіл деректер<br />

жойылады.<br />

5.5.2.5 Жазу<br />

Мақсатты құрал ретінде CD/DVD таңдалғанда, Жазу қойындысында<br />

қосымша жазу параметрлерін көрсетуге болады.<br />

ISO файлын жою — ESET Rescue ықшам дискісі жасалғаннан кейін<br />

ISO файлдарын жою үшін осы опцияға құсбелгі қойыңыз.<br />

Жою қосылған — тез өшіруді және толық өшіруді таңдауға мүмкіндік<br />

береді.<br />

Жазу құрылғысы — жазу үшін пайдаланылатын құрылғыны таңдаңыз.<br />

Ескерту: Бұл — әдепкі опция. Қайта жазылмалы CD/DVD<br />

пайдаланылғанда, оның ішіндегі бүкіл деректер өшіріледі.<br />

«Құрал» бөлімінде CD/DVD құрылғысына салынған ағымдағы құрал<br />

туралы ақпарат бар.<br />

Жазу жылдамдығы — ашылмалы мәзірден қажетті жылдамдықты<br />

таңдаңыз. Жазу жылдамдығын таңдағанда жазу құрылғысының<br />

мүмкіндіктерін және пайдаланылатын CD/DVD түрін ескеру керек.<br />

5.5.3 ESET SysRescue бағдарламасымен жұмыс істеу<br />

Қалпына келтіру CD/DVD/USB құрылғысын тиімді пайдалану үшін<br />

компьютердің ESET SysRescue жүктеу құралынан жүктелуін қамтамасыз<br />

етуіңіз керек. Жүктеу басымдығын BIOS жүйесінде өзгертуге болады.<br />

Оның орнына, жүктеу мәзірін компьютер қосылып жатқан кезде әдетте<br />

жүйелік тақта/BIOS нұсқасына байланысты F9-F12 пернелерінің бірінің<br />

көмегімен шақыруыңызға болады.<br />

Жүктелгеннен кейін ENA/ENA іске қосылады. ESET SysRescue тек<br />

белгілі бір жағдайларда пайдаланылатындықтан, әдеттегі ENA/ENA<br />

құрамында болатын қорғау модульдері мен бағдарлама мүмкіндіктері<br />

қажет болмайды, олардың тізімі «Компьютерді қарап шығу»,<br />

«Жаңарту» пәрмендері мен «Орнату» ішіндегі кейбір бөлімдерге<br />

дейін таралады. Вирус қолтаңбасының дерекқорын жаңарту<br />

мүмкіндігі ESET SysRescue бағдарламасының ең маңызды ерекшелігі<br />

болып табылады. Бағдарламаны компьютерді қарап шығудан бұрын<br />

жаңартуға кеңес беріледі.<br />

5.5.3.1 ESET SysRescue бағдарламасын пайдалану<br />

Желідегі компьютерлерге орындалатын (EXE) файлдарды өзгертетін<br />

вирус жұқты делік. ENA/ENA тіпті қауіпсіз режимде де тазаланбайтын<br />

explorer.exe файлынан басқа вирус жұққан файлдардың барлығын<br />

тазалай алады.<br />

Бұл explorer.exe файлының Windows жүйесіндегі маңызды<br />

үдерістердің бірі ретінде қауіпсіз режимде де іске қосылатынына<br />

байланысты. ENA/ENA файлға ешқандай әрекет жасай алмайды,<br />

сондықтан ондағы вирус жойылмайды.<br />

Мұндай жағдайда мәселені шешу үшін ESET SysRescue бағдарламасын<br />

пайдалануыңызға болады. ESET SysRescue бағдарламасы басты<br />

компьютер операциялық жүйесінің ешқандай компонентін қажет етпейді.<br />

Сондықтан ол дискідегі кез келген файлды өңдей (тазалай, жоя) алады.<br />

37


6. Глоссарий<br />

6.1 Инфильтрация түрлері<br />

Инфильтрация — пайдаланушы компьютеріне кіруге және/немесе<br />

зақымдауға тырысатын зиянды бағдарламаның бір бөлігі.<br />

6.1.1 Вирустар<br />

Компьютер вирусы — компьютеріңізде бар файлдарды зақымдайтын<br />

инфильтрация. Вирустар бір компьютерден екіншісіне таралу үшін ұқсас<br />

әдісті пайдаланатын биологиялық вирустар сияқты сол атпен аталған.<br />

Компьютер вирустары негізінен орындалатын файлдар мен<br />

құжаттарға шабуыл жасайды. Қайталау үшін вирус өзінің мәтінін<br />

мақсатты файлдың соңына тіркейді. Қысқаша айтқанда, бұл<br />

компьютер вирусының жұмысы: вирус жұққан файлды орындаған соң,<br />

вирус (бастапқы бағдарламадан бұрын) өзін іске қосып, алдын ала<br />

анықталған тапсырмасын орындайды. Осыдан кейін ғана бастапқы<br />

бағдарлама іске қосылады. <strong>Пайдаланушы</strong> (не байқаусызда, не әдейі)<br />

зиянды бағдарламаны өзі іске қоспайынша не ашпайынша, вирус<br />

компьютерге жұқпайды.<br />

Компьютер вирустарының белсенділігі мен қауіптілігі әр түрлі болады.<br />

Кейбірі файлдардың қатты дискіден арнайы жою мүмкіндігіне<br />

байланысты аса қауіпті. Екінші жағынан, кейбір вирустар айтарлықтай<br />

зиян келтірмейді: олар тек пайдаланушының мазасын алып,<br />

авторларының техникалық біліктілігін көрсету үшін ғана қызмет етеді.<br />

Вирустар зиянды бағдарлама авторлары үшін коммерциялық<br />

тұрғыдан алдамайтындықтан, олардың (троялық аттар мен<br />

шпиондық бағдарламалармен салыстырғанда) көбінесе сирек<br />

кездесетініне назар аударған жөн. Сонымен қатар, «вирус» термині<br />

инфильтрацияның барлық түрлері үшін жиі пайдаланылады. Бүгінде<br />

одан аздап бас тартуда, оның орнына нақтырақ «зиянды бағдарлама»<br />

(зиянды бағдарлама) термині пайдаланылуда.<br />

Егер компьютеріңізге вирус жұқса, вирус жұқтырған файлдарды бастапқы<br />

қалпына келтіру, яғни антивирустық бағдарлама арқылы тазалау керек.<br />

Вирустың үлгілері: OneHalf, Tenga және Yankee Doodle.<br />

6.1.2 Құрттар<br />

Компьютер құрты — басты компьютерлерді шабуылдап, желі арқылы<br />

тарайтын зиянды коды бар бағдарлама. Вирус пен құрт арасындағы<br />

басты айырмашылық — құрттың өздігінен көбейіп, таралу қабілетінде.<br />

Олар басты файлдарға (немесе жүктеу бөліктеріне) тәуелсіз болады.<br />

Құрттар электрондық пошта немесе желілік бумалар арқылы<br />

таралады. Осыған қатысты құрттар екі санатқа бөлінеді:<br />

• Электрондық пошта — пайдаланушының істес кісілер тізімінен<br />

табылған электрондық пошта мекенжайларына таралатын және<br />

• Желілік — әр түрлі бағдарламалардағы қауіпсіздіктің осал<br />

тұстарын пайдаланатын құрттар.<br />

Сондықтан, құрттар компьютер вирустарына қарағанда әлдеқайда<br />

көп өмір сүреді. Интернеттің кең қолжетімді болуының арқасында<br />

олар ғаламға шығарылғаннан кейін бірнеше сағат ішінде, кейбір<br />

жағдайларда бірнеше минут ішінде тарап кете алады. Тәуелсіз әрі<br />

жылдам көбею қабілеті вирус сияқты зиянды бағдарламаның басқа<br />

түрлеріне қарағанда оларды әлдеқайда қауіпті етеді.<br />

Жүйеде іске қосылған құрт бірқатар қолайсыздықтар тудыруы<br />

мүмкін: Ол файлдарды жойып жіберуі, жүйе жұмысын нашарлатуы<br />

немесе кейбір бағдарламаларды тіпті аштыртпай қоюы мүмкін.<br />

Оның табиғаты оны инфильтрацияның басқа түрлері үшін «тасымал<br />

құралы» ретінде қызмет етуге үйретеді.<br />

Егер компьютеріңіз құрт жұқтырса, вирус жұққан файлдарыңызды<br />

жою ұсынылады, себебі оларда зиянды код болуы мүмкін.<br />

Танымал құрттардың түрлері: Lovsan/Blaster, Stration/Warezov,<br />

Bagle және Netsky.<br />

38<br />

6.1.3 Троялық аттар<br />

Тарихы жағынан, компьютерлік троялық аттар пайдаланушылардың<br />

оларды алдап іске қостыра отырып, өздерін пайдалы бағдарламалар<br />

ретінде көрсететін инфильтрациялар класы ретінде сипатталған.<br />

Дегенмен, бұл анықтаманың сол кезден бүгінге дейін троялық<br />

аттар үшін сай келгенін атап өту маңызды, оларды өзгертудің енді<br />

қажеті жоқ. Олардың жалғыз мақсаты — мүмкіндігінше жеңіл сүзу<br />

және олардың зиянды мақсаттарына жету. «Троялық ат» белгілі<br />

бір инфильтрация класына жатпайтын кез келген инфильтрацияны<br />

білдіретін жалпы терминге айналды.<br />

Енді ол өте кең санат болғандықтан, ол көптеген ішкі санаттарға жиі<br />

бөлінеді. Ең танымалдары:<br />

• жүктеуші — интернеттен басқа инфильтрацияларды жүктей<br />

алатын зиянды бағдарлама.<br />

• тастаушы — қатер төнген компьютерлерге басқа да зиянды<br />

бағдарлама түрлерін тастай алатын троялық ат түрі.<br />

• жүйеге жасырын кіру — қашықтағы шабуылдаушылармен<br />

байланысты, олардың жүйеге қатынасуына және оны басқаруына<br />

мүмкіндік беретін бағдарлама.<br />

• пернетақталық шпион — (пернетақта тіркеуші) — пайдаланушы<br />

терген әр пернедегі әріпті жазып, ақпаратты қашықтағы<br />

шабуылдаушыларға жіберетін бағдарлама.<br />

• нөмір теруші — жоғары дәрежелі нөмірлерге қосылу үшін<br />

жасалған бағдарламалар. <strong>Пайдаланушы</strong> үшін жаңа қосылым<br />

жасалғанын аңғару мүмкін емес дерлік. Нөмір терушілер бұдан<br />

кейін тұрақты пайдаланылмайтын телефон желісіндегі модемдері<br />

бар пайдаланушыларға ғана зиян келтіре алады.<br />

Троялық аттар әдетте .exe кеңейтімді орындалатын файлдардың<br />

пішініне енеді. Егер компьютеріңіздегі файл троялық ат ретінде<br />

анықталса, онда зиянды код болатынға ұқсайтындықтан, оны жоюға<br />

кеңес беріледі.<br />

Танымал троялық аттардың үлгілері: NetBus, Trojandownloader.<br />

Small.ZL, Slapper<br />

6.1.4 Руткиттер<br />

Руткиттер — интернет шабуылдаушылары бар екенін жасырып,<br />

жүйеге шектеусіз қатынас беретін зиянды бағдарламалар. Жүйемен<br />

қатынас орнатқаннан кейін (әдетте жүйедегі осалдықты пайдаланып)<br />

руткиттер антивирус бағдарламасының табуын алдын алу үшін<br />

операциялық жүйедегі функцияларды пайдаланады: олар үрдістерді,<br />

файлдарды және Windows тіркелім деректерін жасырады. Осы<br />

себепті оларды әдеттегі тексеру әдістерін пайдаланып табу мүмкін<br />

емес дерлік.<br />

Руткиттің алдын алуға келетін болсақ, табудың екі деңгейі бар екені<br />

есте болуы керек:<br />

1. Олар жүйеге қатынасуға тырысады. Олар әлі жоқ, сондықтан<br />

енжар. Бұл деңгейде антивирус жүйелерінің көпшілігі руткиттерді<br />

жоя алады (олар мұндай файлдарға шын мәнінде вирус жұққанын<br />

табады деп жорамалдағанда).<br />

2. Олар әдеттегі тексеруден жасырулы. ESET антивирусы жүйесін<br />

пайдаланушылар ұрлыққа қарсы технология артықшылығын<br />

қолданады. Сондай-ақ, бұл технология белсенді руткиттерді<br />

тауып жоя алады.


6.1.5 Жарнама бағдарламасы<br />

Жарнама бағдарламасы дегеніміз — жарнаманы қолдайтын<br />

бағдарлама. Жарнамалық материалдарды көрсететін бағдарламалар<br />

осы санатқа жатады. Жарнама бағдарламалары жиі Интернет<br />

браузерінен автоматты түрде ішінде жарнамалары бар жаңа<br />

қалқымалы терезені ашады немесе оның бастапқы бетін өзгертеді.<br />

Жарнамалық бағдарлама жиі тегін бағдарламалардың ішіне салынып,<br />

тегін бағдарлама әзірлеушілерге олардың бағдарламаларын (әдетте<br />

пайдалы) әзірлеу шығындарын жабуға мүмкіндік береді.<br />

Жарнама бағдарламасының өзі қауіпті емес, тек жарнамалар<br />

пайдаланушылардың мазасын алады. Оның қауіптілігі жарнама<br />

бағдарламасының да қадағалау функцияларын орындау<br />

мүмкіндігінде жатыр (шпион бағдарлама сияқты).<br />

Егер тегін бағдарламаны пайдалануды ұйғарсаңыз, орнату<br />

бағдарламасына ерекше назар аударыңыз. Орнатушылардың<br />

көпшілігі қосымша жарнама бағдарламасының орнатылатыны туралы<br />

хабарландырады. Көбінесе, сізге одан бас тартып, бағдарламаны<br />

жарнама бағдарламасынсыз орнату мүмкіндігі беріледі. Дегенмен,<br />

кей жағдайларда бағдарламалар жарнама бағдарламасынсыз<br />

орнатылмайды немесе оның функциялары шектеулі болады. Бұл<br />

пайдаланушылар келісім бергендіктен, жарнама бағдарламалары<br />

жүйеге «заңды» жолмен жиі қатынауы ықтималдығын білдіреді.<br />

Мұндай жағдайда өкінгеннен көрі сақтанған жөн.<br />

Егер компьютерде жарнама бағдарлама екені анықталған файл бар<br />

болса, оны жойған дұрыс, өйткені оның құрамында зиянды код болуы<br />

мүмкін.<br />

6.1.6 Шпиондық бағдарламалық жасақтама<br />

Бұл санат жеке ақпаратты пайдаланушының келісімінсіз/білуінсіз<br />

жеке ақпаратты жіберетін бағдарламаларды қамтиды. Олар кірген<br />

веб-тораптардың тізімі, пайдаланушының істес кісілер тізіміндегі<br />

электрондық пошта мекенжайлары немесе басылған пернелердің<br />

тізімі сияқты әртүрлі статистикалық деректерді жіберу үшін бақылау<br />

функцияларын пайдаланады.<br />

- Шпиондық бағдарламалардың авторлары бұл әдістер<br />

пайдаланушылардың қажеттіліктері мен қызығушылықтары туралы<br />

көбірек білуге көмектеседі және нысананы жақсырақ көздейтін<br />

жарнама жасауға мүмкіндік береді деп мәлімдейді. Мұндағы<br />

мәселе пайдалы және зиянды бағдарламалардың арасында анық<br />

айырмашылықтың жоқтығында және шығарып алынған ақпарат<br />

дұрыс пайдаланылмайтынына ешкім сенімді бола алмайды.<br />

Шпиондық бағдарламалар алатын деректерде қауіпсіздік кодтары,<br />

PIN кодтары, банк шотының нөмірлері, т.б. болуы мүмкін. Шпиондық<br />

бағдарлама жиі оның ақша тапқысы келетін немесе бағдарламалық<br />

құралды сатып алуға ынталандырғысы келетін авторы жасаған<br />

тегін нұсқаларымен бірге келеді. Бағдарламаны орнату кезінде<br />

онсыз төленген нұсқасына олардың жаңартуға ынталандыру үшін<br />

пайдаланушыларға шпиондық бағдарламаның бар екені туралы жиі<br />

хабарлап отырады.<br />

Ішінде шпиондық бағдарлама бар болып келетін белгілі тегін<br />

бағдарламалар — P2P (бір дәрежелі) желілерінің клиенттік<br />

бағдарламалары. Spyfalcon немесе Spy Sheriff (және басқалары)<br />

белгілі бір шпиондық бағдарлама санатына жатады — антишпиондық<br />

бағдарламалар болып көрінеді, бірақ шындығында олар өздері<br />

шпиондық бағдарламалар болып табылады.<br />

Егер компьютерде шпиондық бағдарлама екені анықталған файл бар<br />

болса, оны жойған дұрыс, өйткені оның құрамында зиянды код болуы<br />

мүмкін.<br />

6.1.7 Ықтимал қауіпті бағдарламалар<br />

Желіге қосылған компьютерлерді басқару барысын жеңілдету<br />

үшін қызмет ететін көптеген заңды бағдарламалар бар. Дегенмен,<br />

кейбір адамдар оларды зиянды мақсаттарда пайдалануы мүмкін.<br />

Сондықтан ESET осы арнайы санатты жасап шығарды. Бүгінде<br />

біздің клиенттеріміздің вирусқа қарсы жүйенің осы сияқты қауіптерді<br />

анықтау қажет-қажет еместігін таңдау мүмкіндіктері бар.<br />

«Қауіпі ықтимал бағдарламалар» — коммерциялық, заңды<br />

бағдарламалар үшін пайдаланылатын жіктеу. Бұл жіктеу қашықтағы<br />

қатынас құралдары, құпиясөзбен қорғауды бұзатын бағдарламалар<br />

және пернетақталық шпиондар (пайдаланушы терген әр пернедегі<br />

әріпті жазатын бағдарлама) сияқты бағдарламаларды қамтиды.<br />

Егер сіз компьютеріңізде қауіпі ықтимал бағдарлама барын және іске<br />

қосулы екенін (және оны сіз орнатпаған болсаңыз) анықтасаңыз, желі<br />

әкімшісімен кеңесіңіз немесе ол бағдарламаны жойып тастаңыз.<br />

6.1.8 Ықтимал қалаусыз бағдарламалар<br />

Қажетсіздігі ықтимал бағдарламалар міндетті түрде зиянды болуға<br />

қажетінше арналмаған, бірақ компьютеріңіздің жұмысына кері әсерін<br />

тигізуі мүмкін. Мұндай бағдарламалар әдетте орнатуға келісім беруді<br />

қажет етеді. Егер олар компьютерде болса, жүйе (олар орнатылғанға<br />

дейінгі күймен салыстырғанда) басқаша әрекет етеді. Ең елеулі<br />

өзгерістер мыналар:<br />

• сіз бұрын көрмеген жаңа терезелер ашылады<br />

• жасырын үрдістердің іске қосылуы және орындалуы<br />

• жүйе ресурстарын пайдаланудың артуы<br />

• іздеу нәтижелеріндегі өзгерістер<br />

• бағдарламаның қашықтағы серверлермен байланысуы<br />

39

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!