WOCHENBLATT.pl - Zeitung der Deutschen in Polen Alle Register gezogen (Vorschau)

www.wochenblatt.pl
Złote Borki
ul. Oleska 1c
Borki Małe gm. Olesno
• domową kuchnię dostosowaną
do potrzeb podopiecznych
• otwartą formułę – rodzina będzie
mogła swobodnie odwiedzać
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich
Zapewniamy:
•
Rezydencja dla Seniorów
zum Lesen bereitgestellt.
szeroki wachlarz zajęć kultural-
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
nych i rekreacyjnych
• dwie formy opieki: całodobową
i dzienną do wyboru
• wykwalifikowany personel
tel. LARES: Niniejszy www.zloteborki.pl
535 56 04 04
podopiecznego
opiekuńczo-pielęgniarski, a także
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
• własną kaplicę
regularną opiekę medyczną
LARES:
Przyjmujemy Diese
zarówno Materialien
osoby samodzielne, sind
jak i wymagające lediglich
stałej zum
opieki Lesen
i nieporuszające bereitgestellt.
się o własnych siłach.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7958
7913
Nr 21 (1155), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 23 – 29 V 2014, cena 2,40 zł (VAT 5%)
WOCHENBLATT.pl
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Zeitung der Deutschen in Polen
Nanu?
Alle LARES: Niniejszy
Register materiał służy wyłącznie do czytania.
gezogen
Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens 83 + untersagt. 5
O
burzenie wywołała w Niemczech
promocja proszku do prania
Ariel. Na okolicznościowym opakowaniu
z okazji zbliżających się piłkarskich
mistrzostw świata widnieje
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
liczba „88” umieszczona na koszulce
niemieckiej reprezentacji narodowej.
Skądinąd wiadomo, że w środowiskach
skrajnie prawicowych liczba 88
oznacza „Heil Hitler”, jako że litera
H jest ósmą w alfabecie.
„Chcieliśmy zareklamować 83
plus 5, czyli 5 dodatkowych cykli
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
prania do tradycyjnych 83” bronił się
Ariel. Podobno reklamę opracował
„wielokulturowy zespół”. A jeśli tak,
to przecież trudno było oczekiwać,
aby jego członkowie byli równie
zwariowani na punkcie poprawności
politycznej, jak typowy Niemiec
Delegierte der beiden oberschlesischen
Bezirksverbände trafen sich zu ihren
LARES: Niniejszy materiał służy Jahresversammlungen. wyłącznie do czytania. Powielanie In Oppeln w schloss jakikolwiek sich
sposób zabronione.
z Bundesrepubliki.
LARES: Diese Materialien sind lediglich in zum der Lesen Musikschule bereitgestellt. noch die Jegliche Vorstellung Vervielfältigung der
ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
Kandidaten für die Selbstverwaltungswahlen an.
Edmund Pander
Staatssekretär Stanisław Huskowski am Rednerpult in Oppeln. Am Präsidiumstisch saßen auch der Oppelner Konsul Peter Eck, Marschall Andrzej Buła sowie Woiwode Ryszard Wilcyzński.
In Oppeln tagte man in der Musikschule
und war vor allem stolz, dass
erstmals in solcher Breite hoher Besuch
dabei war. Es schienen alle Register gezogen
zu sein, denn neben Marschall scheiterte Bruno Kosak (Cosel) in einer Der SKGD-Vorsitzende Norbert
Buła und Woiwoden Wilczyński war Kampfabstimmung, die erlaubte Redezeit
Rasch forderte dennoch: „Beteiligen
bei der Eröffnung selbst der für die
von drei auf fünf Minuten zu erwei-
Sie sich heftig“ und regte eine weitere
Minderheit zuständige Staatssekretär tern. Die Zeitbegrenzung schien der Verjüngung der Gremien an. Neue Impulse
im Verwaltungsministerium Stanisław Führung des Oppelner Bezirksverbands
seien zwingend notwendig, damit
Huskowski zugegen, der betonte, auf notwendig, um nach dem Mittagessen die Phantasie nicht bei Muttertags- und
LARES: Niniejszy im Rahmen materiał eines Wahlkonvents służy wyłącznie die Weihnachtsfeiern do czytania. stehen bleibe. Powielanie Nach
w jakikolwiek sposób zabronione.
Kandidaten der Selbstverwaltungswah-
Anerkennung des Verbandes 1989 habe
Fortsetzung auf S. 10
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nach einer Gedenkminute für den len ohne Zeitdruck zu präsentieren oder es zunächst eine Phase der Abschirmung
LARES: Niniejszy ermordeten materiał Deschowitzer służy Bürgermeister
wyłącznie wie der do souveräne czytania. Versammlungsleiter
Powielanie des Eigenen w jakikolwiek gegeben. Nun jedoch sposób sei der
zabronione.
Dieter Przewdzing und die verstorbenen
Mitglieder sind lediglich des vergangenen zum Jahres
Lesen um die bereitgestellt. Folgen, nicht Zensur“.
Jegliche in der Vervielfältigung gesamten Gesellschaft geworden.
ist strengstens Christoph Wysdak begründete: „Es geht Verband zu einem kompetenten Partner
LARES: Diese Materialien untersagt.
die Stimme der Minderheit hören zu
wollen.
Werbung / Reklama
Poszukujemy
pracowników fizycznych ze znajomością
języka niemieckiego do prac:
• magazynowych
• recyclingowych
• na produkcji
oraz specjalistów z j. niemieckim:
elektryków, spawaczy, kierowców
C+E, ślusarzy, operatorów koparek
i ładowarek
Nowy punkt:
Zakład Kamieniarski PPHU Sati
46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24
tel. kom. 880 370 130, 784 518 593
Bernard Czok
Oddział
Ekspozycja nagrobków
46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8
tel. kom. (+48) 666 523 384
Nagrobki
Płytki granitowe
warsztat
• mechanika pojazdowa
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w • części jakikolwiek używane
sposób zabronione.
• lakiernictwo
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung • blacharstwo
ist strengstens untersagt.
Oferujemy:
• wynajem samochodów
• atrakcyjne wynagrodzenie
• zakwaterowanie na terenie
46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b
tel./fax: 77 456 86 58
Niemiec
CENTRUM
kom. 602 369 462 (A4)
• opiekę polskiego biura
661 333 777
7963
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie POMOCY
do czytania. Powielanie w
604 jakikolwiek
963 702
sposób zabronione.
Zainteresowanych prosimy o wysyłanie CV
DROGOWEJ
LARES: na e-mail: Diese export@dako.org.pl Materialien lub sind Tel. lediglich 32 279 96 80
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung www.autoczok.pl
ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy tel. (+48) 77 546 22 materiał 78
służy tel. (+48) 77 wyłącznie 546 21 84
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
biuro@tanienagrobki.com.pl
biuro@tanienagrobki.com.pl
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
od 1499 zł
Jegliche
od 76 zł/m²
Vervielfältigung
od 280 zł/m² od 320 ist
zł/m²
strengstens
od 280 zł/m²
untersagt.
Schody
Foto: Till Scholtz-Knobloch
Es gäbe allerdings auch Bremser im Verband;
nicht alle DFK gewährten Einblicke
in ihre Tätigkeit.
Woiwode Ryszard Wilczyński betonte,
die Region habe kein Problem mit der
Zweisprachigkeit, blieb jedoch dabei
Blaty
7877
Kominki
Tarasy
od 76 zł/m²
7871
7706
STIEBLICH
LARES: Niniejszy hale dla rolnictwa materiał i hangary służy samolotowe
wyłącznie Landwirtschaftshallen do czytania. und Powielanie Flugzeughangars
w jakikolwiek sposób zabronione.
info@stieblich.pl www.stieblich.pl Tel. +48 77 407 60 50
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
HALLENBAU
www.stieblich.de
R
Budujemy m.in.:
hale przemysłowe, magazynowe, bud.
biurowe, salony samochodowe, chłodnie,
Wir bauen u.a.:
Produktions- und Lagerhallen,
Bürogebäude, Autohäuser, Kühlhallen,
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7878
I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
2 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Meinungen Lesen bereitgestellt. opinie Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Śląsku, ojczyzno moja!
sicherlich fehlender Moderation manches wyborczy zorganizowany bezpośrednio
LARES: Niniejszy Streites materiał im DFK der Woiwodschaft służy wyłącznie Schlesien
kommen dort immerhin derzeit man-
wywołało zwłaszcza podanie do wia-
po zakończeniu do czytania. konferencji. Powielanie Poruszenie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien che Problemchen sind lediglich auf den Tisch. zum Lesen domości bereitgestellt. kandydatury Norberta Jegliche Honki Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Am vergangenen Sonnabend konnte
man sich von einem recht unterschiedlichen
Zustand der beiden oberschlesischen
Bezirksverbände der deutschen
Minderheit ein Bild machen. In
Oppeln lief alles recht professionell und
mit hochrangiger politischer Begleitung
ab. Ein Wahlkonvent im unmittelbaren
Anschluss sorgte noch für ein I-Tüpfelchen
medialer Aufmerksamkeit. Besonders
die Bekanntgabe der Kandidatur von
Norbert Honka für das Amt des Oppelner
Stadtpräsidenten sorgte für Aufsehen.
In Oppeln ging mir vieles zu glatt.
Nicht etwa, weil die Veranstaltung tatsächlich
gut geplant und von Christoph
Wysdak bzw. später beim Wahlkonvent
von Thomas Kandziora bestens moderiert
verlief. Nein. Die politischen Gesten wa-
LARES: Niniejszy
ren mir
materiał
dann einfach
służy
zu stark aufgetragen.
Das Tagungspräsidium sonnte sich ścieżkami. Dodatkowo klimat zatruwa
wyłącznie komitywie do bądź czytania. też chadzają Powielanie własnymi w jakikolwiek sposób zabronione.
in der Anwesenheit von Staatssekretär wewnętrzny spór prawny. Przewodniczą-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Hingegen wird der DFK in der Woiwodschaft
Schlesien von einer handfesten
Krise geschüttelt. Allgemein murren viele
im Verband über mangelnde Führung.
Auch im Bezirksbüro ist sich nicht jeder
grün oder kocht sein eigenes Süppchen.
Ein interner Rechtsstreit belastet das
Klima zusätzlich. Tagungsleiterin Lidia
Burdzik teilte in Königshütte mächtig
LARES: Niniejszy
bei der
materiał
Minderheit darauf
służy
nicht.
wyłącznie
Schon podobnie do dominujące czytania. wrażenie Powielanie jak fakt marszałka w jakikolwiek i wojewody. Jednocześnie sposób ostentacyjne
wzajemne klepanie po ramieniu
zabronione.
im letzten September war der damalige nazbyt dużej koncentracji w Opolu ogólnokrajowych
Komorowski-Besuch bei den Deutschen
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
struktur MN. Niemniej,
Jegliche
jak przysłaniało
Vervielfältigung
konieczność wyrażenia
ist strengstens untersagt.
aus und auch das Wochenblatt bekam
sein Fett weg. Unter anderem gäbe es
heute zu viel Allenstein und Pommern
im „Schlesischen Wochenblatt“, wie sie
sich in Missverständnis des Auftrages des
2011 umbenannten Blattes ausdrückte.
Womit wir dann auch wieder bei Proporz-
Befindlichkeiten sind. Hatte man vielleicht
nach Königshütte geladen, damit nicht zu
viele Ratiborer kommen? Ich möchte Ratibor
damit gar nicht in Schutz nehmen,
denn deren Vorteil, den Bezirkssitz zu
haben wirkt ähnlich dominierend wie die
zu starke Ballung der landesweiten Struk-
Schulterklopfen
turen in Oppeln. Doch die Wahrheit liegt
wohl – wie so häufig – in der Mitte. Trotz
Huskowki sowie dem Marschall und dem
Woiwoden. Gleichzeitig verdeckte das
ostentative Schulterklopfen auch manche
notwendige Kritik. Der Woiwode verlor
z.B. kein Wort über das Schmierentheater
um die deutsche Verbandsschule in
warmen Worte vom Besuch des Staatspräsidenten
Komorowski drei Tage zuvor
zu stark nach. Komorowski kam sehr gut
an, doch vor Ort wurde auch hier etwas
geschraubt… Wer sich das offizielle Programm
anschaute, der fand den Besuch
zu stark am Rande angesiedelt und genau
das sollte doch eigentlich besser werden.
Klepanie po ramieniu
W
minioną
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. sobotę była Powielanie okazja, by w jakikolwiek sposób zabronione.
przekonać się o sporych różnicach
między dwiema wojewódzkimi organi-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zacjami mniejszości niemieckiej, jakie
mamy na Górnym Śląsku. W Opolu
wszystko odbywało się dość profesjonalnie
oraz w asyście wysokich rangą polityków,
zaś symboliczną kropką nad „i”, która
przyciągnęła uwagę mediów, był konwent
na urząd prezydenta miasta Opola.
Z kolei organizacja DFK w woj. śląskim
przeżywa niemały kryzys. Powszechne
są w niej szemrania na brak umiejętnego
przywództwa, a i w biurze wojewódzkim
nie wszyscy są ze sobą w najlepszej
ca obradom w Chorzowie Lidia Burdzik
serwowała krytykę na lewo i prawo – dostało
się też tygodnikowi „Wochenblatt.pl”,
a to między innymi dlatego, że obecnie
ponoć zbyt dużo jest Olsztyna i Pomorza
na łamach „Schlesisches Wochenblatt”,
Cosel-Rogau, die hässliche Rolle des Bildungskuratoriums
materiał dabei służy und die wyłącznie völlige mienie do misji czytania. przemianowanego Powielanie w 2011 szło zbyt w jakikolwiek gładko, bo chociaż spotkanie sposób zo-
zabronione.
jak się wyraziła, zdradzając niezrozu-
W Opolu, na mój gust, wiele rzeczy
LARES: Niniejszy
Funkstille seitens des Minderheitsbeauftragten
sind dazu. Vielleicht lediglich klangen zum aber die Lesen związanych bereitgestellt. z tzw. zasadą proporcjonal-
Jegliche komicie Vervielfältigung poprowadzone przez Krzysztofa ist strengstens
roku czasopisma. I tu wracamy do spraw stało naprawdę dobrze zaplanowane i zna-
LARES: Diese Materialien untersagt.
ności. Czy przypadkiem konferencję nie
dlatego zorganizowano w Chorzowie,
żeby nie przyjechało zbyt wielu Raciborzan?
Nie zamierzam bynajmniej bronić
Raciborza, którego atut posiadania siedziby
zarządu wojewódzkiego sprawia
to zwykle bywa, prawda i tu zdaje się leżeć
pośrodku, gdyż pomimo bezsprzecznego
braku moderacji w niektórych sporach
toczących się w łonie DFK woj. śląskiego,
ten czy ów ambaras faktycznie trafia tam
obecnie na wokandę.
Wysdaka (podobnie jak konwent wyborczy
przez Tomasza Kandziorę), to jednak
moim zdaniem uczestnicy przeholowali
w gestach politycznych. Prezydium konferencji
pławiło się w blasku obecności
sekretarza stanu Huskowskiego tudzież
tu i ówdzie krytyki. Wojewoda nie wspomniał
np. ani słowem o kiepskim teatrze
Prosto z Sejmu
Die Gedanken sind frei
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Umsetzungsprobleme
Już w najbliższą niedzielę, 25 maja,
odbędą się w Polsce wybory do Parlamentu
Europejskiego. Mimo że mniejszość
niemiecka nie wystawiła swojego
Manchmal ist es so, dass kleine Geschehnisse,
große Zusammenhänge
veranschaulichen. So etwas haben wir
am Samstag bei der Jahresversammlung
der Oppelner Sozial-Kulturellen Gesellschaft
der Deutschen erlebt. Lange ist
es her, dass ein Minister bei einer solchen
Versammlung zu Gast war. Nicht
oft hören wir auch, dass ein polnischer
Woiwode sagt: Die Anwesenheit der
Deutschen im Leben der Region ist ein
Glücksfall.
Gleichzeitig wurde im Laufe der
Versammlung ein Urteil des Beru-
swojego czynnego prawa wyborczego.
Głosując, decydujemy bowiem o tym,
kto będzie naszym reprezentantem w
instytucji, w której podejmowane są
decyzje wpływające bezpośrednio na
nasze codzienne życie.
LARES: Niniejszy Bildungseinrichtungen. materiał służy Die Wirklichkeit
zeigt uns jedoch oft, dass sowohl
Bernard Gaida Śląska doskonale zdajemy sobie spra-
wyłącznie Mehrheit do stammt. czytania. Powielanie Jako w mieszkańcy jakikolwiek wielokulturowego sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien die individuellen sind lediglich Menschenrechte zum als Lesen bereitgestellt. Jegliche wę, Vervielfältigung że podstawą owocnego współżycia ist strengstens untersagt.
fungsgerichtes vorgestellt, nach dem
die Direktorin der Vereinsschule in
Cosel-Rogau von Anschuldigungen,
die ja gerade die regionale Bildungsbehörde
vorgebracht hatte, freigesprochen
wurde. Die Geschichte fügt sich
in den Umstand ein, dass Angehörige
nationaler Minderheiten aufgrund ihres
Minderheitenstatus vielfach von
Diskriminierungen im jeweiligen Staat
Zeit der spezielle Minderheitenschutz
als Ergänzung zu den Menschenrechten
mit dem Ziel entwickelt, diese spezifischen
Punkte abzudecken. Darunter ist
auch das Recht auf Benutzung der Muttersprache
oder das Recht auf eigene
auch die juristischen Konstruktionen
nur bedingt geeignet sind, um die Belange
von Minderheiten zu berücksichtigen,
dies insbesondere im Hinblick
auf den Schutz vor einer kulturellen
und sprachlichen Dominanz durch
die Mehrheit. Die Menschenrechte
betroffen sind. Sehr oft geschieht dies an sich dienen ja nur der Beseitigung kandydata ani nie udzieliła poparcia
LARES: Niniejszy Bereichen, materiał die durch służy die Allgemeine wyłącznie von Konflikten, do czytania. nicht jedoch Powielanie bei deren kandydatom w jakikolwiek innych partii, sposób chciałbym zabronione.
Erklärung der Menschenrechte nicht Vorbeugung.
gorąco zachęcić do pójścia do urn wyborczych
Vervielfältigung i aktywnego skorzystania ist strengstens ze
LARES: Diese Materialien abgedeckt sind sind. lediglich So wurde im zum Laufe der Lesen Um bereitgestellt. Minderheitenschutz in Jegliche befrie-
untersagt.
digender und dauerhafter Form zu gewährleisten,
bedarf es nicht in erster
Linie rechtlicher Abkommen, sondern
einer permanenten Anstrengung der
Gesamtgesellschaft, besonders der
Verwaltung, die in der Regel aus der
Wersja polska na blogu
Bernarda Gaidy na www.vdg.pl
jest tolerancja i kooperacja. Musimy
pamiętać także o tym, że współpraca
dla wspólnych korzyści stanowi również
podstawę dzisiejszej Europy, w której
wszystkie mniejszości narodowe i etniczne
mogą swobodnie pielęgnować
Bartek LARES: konkretNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie odrębność w jakikolwiek swojej kultury, języka sposób i tradycji.
To jest olbrzymie bogactwo, z którego
zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
możemy
Vervielfältigung
i powinniśmy być dumni,
ist
ale
strengstens untersagt.
Europa…?
Es ist schon erstaunlich, wie wenig wir über Europa wissen. Am Sonntag
wird „Europa“ neu gewählt und man spürt es kaum. Politische Diskussionen,
wenn es die überhaupt gibt, beziehen sich eher auf Dinge, die mit
jednocześnie nie możemy zapominać o
tym, że trzeba je cały czas pielęgnować.
Swej otwartości na Europę dowiedliśmy
już podczas referendum w sprawie
przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.
Czyniliśmy wówczas starania o jak
macht vielleicht die europäische Idee
so unverständlich. Denn Tag für Tag
leben wir doch nicht in ganz Europa,
sondern in Polen, in Schlesien, in Oppeln,
Gleiwitz, Allenstein usw. und da najwyższą frekwencję wyborczą wśród
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
beschäftigt
do czytania.
uns eigentlich eher
Powielanie
das, was członków
w jakikolwiek
mniejszości, zachęcając
sposób
ich
zabronione.
man sich die Werbespots im dass man sich an das Gute sehr schnell der Nachbar, der Chef meiner Firma, der do agitacji na rzecz wstąpienia Polski
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Europa wenig zu tun haben.
Wenn polnischen Fernsehen anschaut,
dann hat man das Gefühl, dass es den
einzelnen Parteien eher darum geht zu
zeigen, wieso man die Anderen nicht
wählen soll, anstatt eine eigene Botschaft
zu transportieren. Als Bürger Europas
profitieren wir alle stark von der Idee
do Unii Europejskiej.
Pamiętajmy również o tym, że nasze
korzenie wywodzą się z kraju będącego
jednym z założycieli Unii Europejskiej.
Udział w wyborach do europarlamentu
będzie zatem dowodem naszej troski o
noch an die Schwierigkeiten, sich mit Großeltern gelöst hat. Denken wir am rozwój Europy i jej przyszłość, a także
szansą w jakikolwiek na zwiększenie roli sposób naszego zabronione.
LARES: Niniejszy der Familie materiał in Deutschland służy zu wyłącznie treffen? Sonntag do daran, czytania. wenn wir entscheiden, Powielanie
Alles ist so offensichtlich geworden, ob wir zur Wahl gehen oder nicht. regionu na arenie międzynarodowej.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Europa, doch gleichzeitig wissen wir
diese Idee oft wenig zu schätzen. Woran
liegt’s? Vielleicht an der Tatsache,
gewöhnt. Wer denkt heute noch an
die Grenzübergänge mit ihren langen
Schlangen und stundenlangem Warten?
Wer denkt heute noch an kaputte Straßen,
als man Stunden brauchte, um kurze
Strecken zurückzulegen? Wer denkt
so selbstverständlich. Und gerade das
Bürgermeister macht. Und Europa..?
Europa ist dann weit weg von unseren
alltäglichen Problemen und Sorgen. Vergessen
wir dabei aber nicht, dass gerade
Europa als Idee viele unserer Sorgen,
aber auch die Sorgen unserer Eltern und
Rafał Bartek
Przyszłość Unii Europejskiej zależy
również od nas. Jako obywatele Europy
mamy prawo do podejmowania decyzji,
w którym kierunku będzie się ona
rozwijała. Nie zmarnujmy tej szansy.
Das Einzige, was man hinter dem Rücken eines andern tun sollte, ist, ihm freundlich auf
die Schulter klopfen.
Euripides (480-407 v. Chr.), griechischer Tragödiendichter
Wählen heißt mitentscheiden!
Jedyną LARES: rzeczą, którą Niniejszy powinno materiał się czynić za służy plecami wyłącznie drugiego człowieka, do czytania. jest przyjazne Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: poklepanie Diese go Materialien po ramieniu. Eurypides (480–407 p.n.e.), tragediopisarz grecki
Am kommenden Sonntag, den 25. Chance nicht!
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Mai, Vervielfältigung finden in Polen die Wahlen ist zum strengstens untersagt.
Rys. Andrzej Sznejweis
23. – 29. Mai 2014
wokół zespołu szkół w Rogach, nieładnej
roli, jaką odegrało w nim opolskie kuratorium
oświaty, oraz głuchym milczeniu
w tej sprawie ze strony pełnomocnika ds.
mniejszości. Ale być może w uszach uczestników
wciąż nazbyt mocno pobrzmiewały
ciepłe słowa, jakie padły trzy dni wcześniej
podczas wizyty prezydenta Komorowskiego,
któremu zgotowano bardzo dobre
przyjęcie, choć i w tym przypadku były
jakieś kombinacje… W oficjalnym programie
wizyty próżno było bowiem szukać
informacji o odwiedzinach u mniejszości.
Już ubiegłorocznej wizycie Komorowskiego
u Niemców, jaką złożył on we wrześniu,
nadano zbyt marginalną oprawę – i właśnie
w tym punkcie coś chyba powinno
się poprawić.
Till Scholtz-Knobloch
Głosujesz – decydujesz!
Poseł Ryszard Galla
Europäischen Parlament statt. Die
deutsche Minderheit hat dabei zwar
keinen eigenen Kandidaten aufgestellt
und unterstützt auch keine Kandidaten
anderer Parteien, dennoch möchte
ich Sie herzlich dazu anregen, zu den
Wahlurnen zu gehen und Ihr aktives
Wahlrecht wahrzunehmen. Durch ihre
Stimmabgabe entscheiden Sie mit, wer
Sie in einer Institution vertritt, in der
Entscheidungen getroffen werden, die
sich unmittelbar auf Ihren Alltag auswirken.
Wir Bewohner des multikulturellen
Schlesiens wissen sehr gut, dass Toleranz
und Kooperation die Grundlage
für ein ergiebiges Miteinander sind.
Auch müssen wir daran denken, dass
gegenseitige Zusammenarbeit für einen
gemeinsamen Nutzen ebenso die
Grundlage des heutigen Europa bildet,
in dem alle nationalen und ethnischen
Minderheiten die Eigenart ihrer jeweiligen
Kultur, Sprache und Tradition ungehindert
pflegen können. Dies ist ein
enormer Reichtum, auf den wir stolz
sein können und sollten. Zugleich
dürfen wir aber nicht vergessen, dass
dieser Reichtum kontinuierlich gepflegt
werden muss.
Unsere Europa-Offenheit haben wir
bereits beim Referendum zum EU-
Beitritt Polens bewiesen. Wir warben
damals für die größtmögliche Wahlbeteiligung
unter Mitgliedern der Minderheit
und ermunterten diese, für Polens
Eintritt in die Europäische Union zu
agitieren.
Denken Sie auch stets daran, dass Ihre
Wurzeln in einem der Gründungsländer
der Europäischen Union liegen. Ihre
Teilnahme an der Europawahl ist somit
auch der Beweis für Ihre Sorge um Europas
weitere Entwicklung und Zukunft
sowie eine Chance, den internationalen
Stellenwert Ihrer Region zu erhöhen.
Die Zukunft der Europäischen Union
liegt auch in unserer Hand. Als Bürger
Europas dürfen wir nun mitentscheiden,
in welche Richtung es sich weiterentwickeln
wird. Vergeuden wir diese
Notiert von Krzysztof Świerc

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 21/1155 Wochenblatt.pl 3
200 000 węgierskich Niemców
Dwujęzyczna tablica z nazwą ulicy w miejscowości
Sopron (niem. Ödenburg)
Foto: Michael Kargl
Jak informuje nasza budapeszteńska
gazeta partnerska „Neue Zeitung”, na
Węgrzech według oficjalnych statystyk
żyje około 200 000 osób niemieckiego
pochodzenia. Około połowy z nich
używa języka niemieckiego w życiu
rodzinnym. Język niemiecki jest też
jednym z dwóch najważniejszych języków
obcych używanych w tym kraju,
posiadając status niemal równy językowi
angielskiemu.
LARES: Niniejszy
doktorską
materiał
pt. „Szkolnictwo
służy
Niemców
wyłącznie
w
do czytania. Powielanie
oder
w
nicht,
jakikolwiek
sei dahingestellt.
sposób
Herausstechend
ist das Linksbündnis „Twój Ruch“:
zabronione.
Rumunii w warunkach napięć między Szlachta na Śląsku
mniejszością i państwem”. Kotzian był Od 4 maja przedstawiana już niejed-
Gleich mehrere Kandidaten halten „kre-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Księga Pamięci
„Księgą Pamięci” wystawioną na
terenie Pomnika Chwały w Berlinie
niemiecka Bundeswehra będzie przypominać
o swoich poległych. 8 maja
minister obrony Ursula von der Leyen
(CDU) dokonała uroczystego otwarcia
instalacji, na którą składa się 20 płyt z
brązu. Na tablicach widnieją wszystkie
nazwiska ponad 3200 wojskowych i cywilnych
członków armii, którzy od 1955
roku stracili życie w służbie. Pamiątkowa
księga uzupełnia istniejącą listę nazwisk
wyświetloną na specjalnej listwie.
Mur wokół Szwajcarii
Startująca w Niemczech do wyborów
do europarlamentu partia pn. „PARTIA
– partia na rzecz pracy, państwa prawa,
ochrony zwierząt, wspierania elit oraz
oddolnych inicjatyw demokratycznych”
Werbung / Reklama
KOMPUTEROWY
DOBÓR OPRAW *
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind Politik lediglich und zum Gesellschaft
Lesen bereitgestellt. Polityka Jegliche i społeczeństwo
Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Z Vaterlandu
Europawahl: Humorvolle Spots
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
Wähl
w jakikolwiek
den
sposób zabronione.
Hund!
założona przez dziennikarza i satyryka 85. urodziny
Martina Sonneborna domaga się w swo-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
im programie wyborczym zbudowania
nowych murów – „na przykład dookoła
Szwajcarii” – jako wyrazu odrzucenia
„globalizacji, dalszej europeizacji i
niekontrolowanego przepływu środków
finansowych”. Innym postulatem
Ortfried Kotzian laureatem nagrody
kulturalnej
Dr Ortfried Kotzian Foto: Ziomkostwo Niemców Sudeckich
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie Zgodnie do czytania. z projektem ustawy Powielanie opracowanym
przez niemiecki resort sprawiemen
sich Polit-Journalisten nun auch
Doch w jakikolwiek im Wahlkampfendspurt sposób wid-
zabronione.
6 czerwca w Augsburgu odbędzie
LARES: Diese Materialien się uroczyste sind rozdanie lediglich Nagród zum Kultu-
Lesen dliwości bereitgestellt. kierowany przez ministra Jegliche Heiko den Vervielfältigung Kuriositäten des EU-Wahlkampfs ist strengstens Wahlkampf. untersagt.
ralnych Ziomkostwa Niemców Sudeckich
i Bawarii z okazji obchodów 65.
Dnia Niemców Sudeckich. Tegoroczną
Wielką Nagrodę Kulturalną Niemców
Sudeckich otrzyma dr Ortfried Kotzian,
który w 1969 roku obronił pracę
7033
Friedrich Nowottny
Foto: Thomas Kohler
Friedrich Nowottny, długoletni intendent
rozgłośni WDR oraz moderator
programu „Bericht aus Bonn”, obchodził
„Wiem, jak to jest, gdy wojna jest tuż,
tuż. Wiem też, jaki był jej koniec. Jako
15-, 16-latek byłem w Volkssturmie,
wyposażony w pancerfaust”.
Wyższe renty dla ofiar reżimu w NRD
Maasa (SPD), ofiary prześladowań politycznych
w byłej NRD, począwszy od 1
stycznia 2015, będą otrzymywać więcej
pieniędzy. Jak donosi gazeta „Leipziger
Volkszeitung”, wydatki na ten cel ulegną
podwyższeniu od 28,39 miliona euro.
nokrotnie wystawa specjalna „Pałacowe
historie. Szlachta na Śląsku” przygotowana
przez Muzeum Ziemi Górnośląskiej
w Ratingen jest prezentowana w Muzeum
Rolnictwa na Zamku Blankenhain
w saksońskiej miejscowości Crimmit-
7973
Kondolenzen / Kondolencje
twórcą Instytutu Bukowina w Augsburgu,
którym kierował od 1989 roku do
chwili objęcia w 2002 roku posady w
Domu Niemieckiego Wschodu. Główne
obszary jego działalności naukowej
dotyczą zagadnień związanych z mniej-
Zum Tode
szościami narodowymi i etnicznymi we schau. Ekspozycję, która potrwa do 5
LARES: Niniejszy wschodniej materiał Europie, służy w szczególności wyłącznie października, do czytania. można oglądać Powielanie codziennie w jakikolwiek seiner sposób Mutter zabronione. Jadwiga
polityki oświatowej.
w godz. 9.00–18.00.
q
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung sprechen ist strengstens wir untersagt.
dem Vorsitzenden
Norbert Rasch
Zum Tod
und seiner ganzen Familie,
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do seiner czytania. Mutter Powielanie w jakikolwiek den sposób Verwandten zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
übermitteln
bereitgestellt.
wir
Jegliche Vervielfältigung und Freunden
ist strengstens untersagt.
Norbert Rasch
unser aufrichtiges Beileid aus.
unser aufrichtiges
Ryszard Galla, Sejmabgeordneter
Mitgefühl
und der Vorstand sowie die Mitarbeiter
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do und czytania. unsere Powielanie w der jakikolwiek Sozial-Kulturellen sposób Gesellschaft zabronione. der Deutschen
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Anteilnahme.
im Oppelner Schlesien
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niemcy: elektryków, ślusarzy,
malarzy, ociepleniowców,
instalatorów, brygadzistów,
Die Redaktion
des Wochenblattes
sowie alle
„Courage schützt vor Blamage“,
lautet ein altes Sprichwort, das im
Endspurt des Europawahlkampfs für
einige polnische Politiker offensicht-
wysuwanym przez „Partię” jest wyznaczenie
„odsetka leniuchów” sprawują-
sposób zabronione.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie lich zum w jakikolwiek Programm wurde.
cych kierownicze funkcje w gospodarce
eine Reihe von Parteifunktionären
von der Weichsel an die ist Zen-
strengstens LARES: Diese Materialien europejskiej. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung untersagt.
Dass ne – also von Warschau nach Brüssel
– wechseln möchte und daher bei der
Europawahl antritt, ist bekannt. Hingegen
spekulierten polnische Medien noch
vor der heißen Wahlkampfphase über
die Motive manch eines Kandidaten, ins
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie 16 maja do swoje czytania. 85. urodziny. Powielanie Dorastał w EU-Parlament w jakikolwiek einziehen zu wollen: sposób Oft zabronione.
Zabrzu. W wywiadzie dla Niemieckiej seien weniger eine Liebe zur Demokratie
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Agencji bereitgestellt. Prasowej Nowottny Jegliche wyznał: als vielmehr Vervielfältigung die Aussicht auf eine ist üppi-
strengstens untersagt.
ge Abgeordnetendiät samt Spesen und
Reisekosten ausschlaggebend. Berichtet
wurde auch breit über viele Stars, Sternchen
und gar Sportler im Ruhestand, die
sich dieses Jahr zur Wahl um einen Sitz
im EU-Parlament bemühen.
und da müsste das eingangs zitierte
Sprichwort ergänzt werden: „Courage
schützt vor Blamage nicht!“ Denn gleich
mehrere Kandidaten versuchen bei den
Wählern durch besonders ausgefallene
Werbesports zu punkten. Ob gewollt
ativ-witzige“ Wahlwerbefilme – um es
beschönigt zu formulieren – für die
potenziellen Wähler bereit. Da ist etwa
der Sejmabgeordnete Armand Ryfiński,
der seinen antiklerikalen Auftritt mit
dem Kreuzzeichen und der Aufzählung
seiner Lieblings-Hard-Rock-Bands beginnt.
Zum Abschluss rufen er und sein
Hund zum Urnengang auf: Der Vierbeiner
ist im Bild und trägt Teufelshörner.
Vor Peinlichkeiten machen aber auch
Kandidaten der Regierungspartei PO
nicht halt. In einem Spot des PO-Kandidaten
Jarek Wałęsa tritt ein Alt-Rockstar
auf spielt mit dem berühmten Namen
des Kandidaten und Alt-Präsidenten-
Sohns: „Der berühmteste Name in der
Welt ist Wałęsa. Jarek Wałęsa.“ Doch
auch der konservative Oppositionspartei
PiS mangelt es nicht an „Kreativität“
in ihren Wahlspots. „Koleżanko i kolego,
głosujmy na Karskiego“ (Freund
und Freundin, wir stimmen für Karski)
singt eine modulierte Stimme zu Disco-
Polo-Rhythmen und zeigt TV-Bilder
des ehemaligen Sejm-Abgeordneten im
Diese und andere Spots sind nicht
nur einmalig im TV gelaufen, sondern
seit einigen Tagen Dauerbrenner in den
Sozialen Netzwerken und auf Video-
Portalen im Internet. Mediale Präsenz
haben die kreativen, beinah peinlichen,
Spots damit sicher. Doch entscheidend
ist das, was in der Wahlurne landet.
Markus Nowak
WOCHENBLATT.pl
In tiefster Trauer fühlen wir
Mitarbeiter der
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w mit jakikolwiek Norbert sposób Rasch zabronione. und der Familie
dźwigowych
Produktionsgesellschaft
LARES: Tel: 603-506-882 Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
Pro Futura
Jegliche Vervielfältigung der Verstorbenen ist strengstens Jadwiga untersagt. Rasch
http://www.facebook.com/wochenblattpl
7973
7978
und sprechen den Angehörigen
unser herzliches Beileid aus.
Der Rat und die Vorstandsmitglieder der Stiftung
für Entwicklung Schlesiens und Förderung lokaler Initiativen
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Möge sie in Frieden ruhen.
Z okazji jubileuszu 40-lecia, oprócz wielu promocji na nasze usługi,
„Die Erinnerung ist das einzige Paradies,
aus dem wir nicht vertrieben werden können.“
proponujemy
LARES:
Państwu
Niniejszy
udział
materiał
w konkursie
służy wyłącznie
z licznymi
do
nagrodami
czytania. Powielanie
pt.:
w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES:
„Najlepsze
Diese
hasło
Materialien
reklamowe
sind
–
lediglich
Spec. ZOZ
zum
>Tańczak
Lesen bereitgestellt.
i S-ka< Sp.J.”
Jegliche Vervielfältigung Zum Tod ist seiner strengstens Mutter
untersagt.
Nagroda główna to: „Weekend we dwoje w hotelu SPA”
sprechen wir Norbert Rasch
szczegóły i regulamin konkursu na stronie www.stomatologia-implantologia.com/konkurs-jubileuszowy
unser tiefes Mitgefühl und herzliches Beileid aus.
Der VdG-Vorstand und die Mitarbeiter
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek der sposób Geschäftsstelle zabronione.
7915
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7974
7975
7972

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
4 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich Aus zum den Lesen Regionen bereitgestellt. Z regionów
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Morąg: Niemcy zainwestują miliony w rezydencję dla seniorów
NotizenNotatki
QQKulturmittlertreffen LARES: in Posen: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Am 14. Mai haben sich Einrichtungen, die
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
sich mit der Förderung der deutschen
Kultur und Sprache in Polen beschäftigen,
im Collegium Novum der Adam-
Mickiewicz-Universität in Posen getroffen.
Dazu gehörten unter anderem der
Deutsche Akademische Austauschdienst,
der Deutschlehrer-Verband Posen, das
Edith-Stein-Haus Breslau, das Gerhart-
Hauptmann-Haus in Agnetendorf, das
Institut für Auslandsbeziehungen) und
die Zentralstelle für das Auslandsschulwesen.
Auch die deutsche Bibliothek der
Universität Posen stellte ihre Arbeit vor.
Diese Treffen finden etwa alle drei Monate
an unterschiedlichen Orten des Amtsbe-
LARES: Niniejszy intensywną materiał opiekę. służy Gustaw wyłącznie Marek do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Brzezin, wicemarszałek województwa
LARES: Diese Materialien warmińsko-mazurskiego, sind lediglich cieszy zum się, że Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zirks des Generalkonsulats Breslau statt.
Für Generalkonsul Dr. Gottfried Zeitz war
dies das letzte Treffen dieser Art bevor er
in den Ruhestand geht.
Jp
Q Q„Kopciuszek” w Kętrzynie: Na
początku maja mniejszość niemiecka z
Kętrzyna zaprezentowała się podczas
LARES: Niniejszy Osterode materiał am Harz, partnerskiego służy wyłącznie miasta Frank Spoden do i Friedrich czytania. Wilhelm Oehns Powielanie oraz burmistrz Morąga Tadeusz w Sobierajski jakikolwiek i wicemarszałek Gustaw sposób Marek zabronione.
Ostródy. Drugi z inwestorów, którym Brzezin.
Foto: Uwe Hahnkamp
LARES: Diese Materialien jest przedsiębiorca sind lediglich Friedrich zum Wilhelm Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
obchodów Dnia Spółdzielczości i Gospodarki
Społecznej. Najmłodsi członkowie
MN przedstawili sztukę teatralną pt.
Oehns, zetknął się z regionem za sprawą
złamania ręki w czasie urlopu w Idzbarku
(k. Ostródy), kiedy to zapragnął
wesprzeć szpital w Ostródzie w podzięce
za udzieloną mu opiekę lekarską. Swoje
plany przedstawili niedawno na spotka-
LARES: Niniejszy
niu w Morągu.
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
szłość:
w
–
jakikolwiek
Projekt wpisuje się
sposób
w strategię
zabronione.
i kierunki studiów.
Zajmująca obszar ponad 38 hektarów bezrobocie.
rozwoju województwa i mam nadzieję,
rezydencja dla seniorów ma powstać
że pociągnie za sobą kolejne inwestycje.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
„Kopciuszek”. Począwszy od marca, grupa
13 dzieci przygotowuje się w ramach
projektu „Pozwól opowiedzieć sobie bajkę”.
Dwa razy w tygodniu spotykały się na
próbach z kierującą zespołem Sylwią
Przespolewską. Kolejne przedstawienia
zespołu odbędą się 31 maja podczas obchodów
Dnia Dziecka w Reszlu, 7 czerwca
w amfiteatrze w Kętrzynie, 8 czerwca
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien Allenstein: sind lediglich Buntes Programm zum Lesen beim bereitgestellt. „Zł@p Europę w Jegliche sieci“ Orlau: Vervielfältigung Ehrenfriedhof erinnert ist strengstens an gefallene untersagt. Soldaten
w Choszczewie z okazji Dnia Dziecka oraz
21 czerwca na Festynie Letnim w Olsztynie.
Sylwia Przespolewska/VdG
QQMały ruch graniczny szybciej:
Jak donosi „Gazeta Olsztyńska”, od 12
maja na przejściach granicznych w Gronowie
i Gołdapi funkcjonują specjalne pasy
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
ruchu służące do odprawy celnej uczestników
tzw. małego ruchu granicznego,
które po stronie polskiej oznaczone są
skrótami „MRG/мпп”. Ich wprowadzenie
ma dwukrotnie przyspieszyć odprawy na
granicy między województwem warmińsko-mazurskim
a rosyjskim obwodem
kaliningradzkim. W tym roku na polsko-
-rosyjskich przejściach granicznych odno-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Der Ehrenfriedhof Orlau ist noch gut erhalten.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
towano dotychczas ponad 1,1 miliona
przekroczeń granicy przez obywateli Rosji,
z których ponad połowa była uczestnikami
małego ruchu granicznego. jp
QQNeue Ausstellung in Stettin:
Die Ausstellung „Diplomaten“ von den
Künstlern Dimitri Karakostas und Sonia
D’Argenzio ist noch bis zum 28. Juni
in der Trafostacja Sztuki, ul. Świętego
Ducha 4, in Stettin zu sehen. Die jungen
Künstler beschäftigen sich mit kontroversen
Themen aus dem Leben heutiger
Jugendlicher, die mit der alternativen
Kultur verbunden sind. Das berichtet das
Internetportal nachstettin.com. www.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w Ehrenfriedhof jakikolwiek in Orlau sposób (Orłowa) zabronione.
Kinder und Jugendliche aus Allenstein und Königsberg lösen gemeinsam Aufgaben.
Foto: Uwe Hahnkamp
ist noch gut erhalten. Die typische
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Architektur
Vervielfältigung
mit der Einfriedungsmauer
ist strengstens untersagt.
wszczecinie.pl
Mitglieder der Latarny Polski Cyfrowej
sprachen über ihr Projekt, im Alltag
Menschen über 50 in die virtuelle Welt
einzuführen.
Am Stand der Initiative Faktoria aus
Praust (Pruszcz Gdański) konnte al-
jp
LARES: Niniejszy
Z
tes Handwerk bewundert und Bogenschießen
haben dort ihre letzte Ruhe gefunden.
ehn
materiał
Jahre nach dem
służy
Beitritt
wyłącznie
Polens
do
ausprobiert
czytania.
werden.
Powielanie
Große Ohne
w
die
jakikolwiek
Schlacht bei Orlau
sposób
wäre der
zabronione.
zur Europäischen Union, zur Feier Anziehungskraft hatten die Autos der Sieg der deutschen Armee bei Tannen-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
zmarłych z zagranicy
Załatwianie formalności
Opieka nad grobami
Machnik N.
Ozimek, Schodnia Nowa,
www.machnik.ozimek.pl
Tel./fax: (077) 46−52−456
Foto: MN Kętrzyn
1765
20-procentowe bezrobocie.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Morąga, ma ożywić ten gospodarczo
LARES: Diese Materialien słaby rejon sind województwa lediglich zum warmiń-
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
sko-mazurskiego.
Pomysł jest prosty: weźmy skrawek
przyrody, na którym ludziom
starszym będzie się dobrze żyło, i zaoferujmy
im tam infrastrukturę oraz
wybór miejsca inwestycji padł na stosunkowo
słabo rozwinięty ekonomicznie
rejon między Morągiem a Ostródą.
Zapewne decyzja ta ma związek także z
tym, że jeden ze wspólników niemieckiej
spółki, Frank Spoden, pochodzi z
w miejscowości Bartężek, u brzegów
jeziora o tej samej nazwie. Oprócz 21
apartamentowców planuje się stworzyć
tam krajobraz parkowy – z alejkami,
stawami i fontannami. Obok budynku
des Europatags und mit Blick auf die
Wahlen zum Europaparlament wurde
den Allensteinern ein vielseitiges Programm
geboten. Sie konnten bei einer
Rallye über verschiedene Stationen
Stempel sammeln und Preise gewinnen.
Usługi
Pogrzebowe
Zum anderen gab es eine ganze Menge Polnische Kinder und Schüler einer dort im Sommer 1914 den von Süden Verluste zu beklagen.
Sprowadzanie LARES: Niniejszy über die materiał teilnehmenden służy Organisationen wyłącznie Klasse do aus dem czytania. Königsberger Powielanie Gebiet, die anrückenden w jakikolwiek russischen Truppen sposób - mehr zabronione.
zu erfahren. Das waren neben der Woi-
gerade in Allenstein auf Besuch waren, als 200.000 Mann - ersten Widerstand.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
wodschaftsbibliothek auch das Kulturzentrum
der Stadt, der Verein „Latarny
Polski Cyfrowej“, die Ermländisch-Masurische
Landwirtschaftskammer und
die EU-Informationsstelle europe direct.
Im Foyer der Bibliothek erklärten unter
anderem Vertreter der Nationalbank
administracyjnego z działem medycznym
będzie znajdowała się kaplica oraz
lądowisko dla helikopterów.
Feuerwehr sowie Rettungs- und Zollfahrzeuge
sowie die Vorführungen der
Spürhunde des Zollamts. Die Vertreter
von europe direct informierten in eher
traditioneller Form über ihre Tätigkeit
und die Rechte von EU-Bürgern.
spielten gemeinsam verschiedene Spiele
und zeigten den Großen, wie einfach
Verständigung funktionieren kann. In
ihren Sprachen und mit Händen und
Füßen kommunizierten sie miteinander.
Die Chancen stehen gut, dass sie sich
dank des Kleinen Grenzverkehrs und
– Zakładamy, że inwestycje zamkną
się kwotą około 400 milionów złotych
– sumuje Friedrich Wilhelm Oehns i
dodaje, że budowa rozpocznie się jeszcze
jesienią tego roku. Wicemarszałek Gustaw
Marek Brzezin patrzy już w przy-
Oprócz spodziewanych wpływów z
podatku od działalności gospodarczej
z tytułu prowadzenia rezydencji oraz
pewnego wzrostu atrakcyjności gminy
burmistrz Morąga, Tadeusz Sobierajski,
aus Findlingssteinen und dem Denkmal
wurde nicht zerstört. Die Gräber sind
mit Kantensteinen eingefasst und die
Namen der Toten auf sogenannten Kissensteinen
verzeichnet. 1101 russische
Soldaten und 329 deutsche Soldaten
berg kaum möglich gewesen. Ausgetragen
wurde sie an einem besonderen
Ort – an der Quelle der Alle, Königin
der masurischen Flüsse. Die von General
von Scholtz befehligten deutschen Regimenter
- rund 40.000 Mann - leisteten
Ihre Feuertaufe empfingen dort auch
fast alle Allensteiner Regimenter sowie
die aus Bischofsburg, Sensburg, Lyck,
Lötzen und Osterode am Drewenzsee.
Für die Historiker gilt die Schlacht als
Präludium für die Schlacht von Tannenberg.
23. – 29. Mai 2014
„Klejnot” motorem gospodarki
Brzmi to jak obietnica – „Klejnot
Mazur”. Rezydencja dla seniorów,
którą dwóch niemieckich inwestorów
planuje zbudować w okolicach
Alles dreht sich um Europa
Bei der Veranstaltung „Zł@p Europę
w sieci“ am 9. Mai auf dem Allensteiner
Marktplatz und in der Woiwodschaftsbibliothek
drehte sich alles
um die Europäische Union.
Pokładają duże nadzieje w mającej powstać rezydencji dla seniorów pn. „Klejnot Mazur” – niemieccy inwestorzy
– Była mowa o 250
miejscach, a to dobrze
nam zrobi w regionie,
w którym panuje
ponad 20-procentowe
ma na względzie głównie nowe miejsca
pracy, które powstaną: – Była mowa o
250 miejscach, a to dobrze nam zrobi
w regionie, w którym panuje ponad
Inwestor Frank Spoden dodaje, iż
być może potrzebnych będzie jeszcze
więcej pracowników, gdy tylko zakład
zacznie dobrze funkcjonować. Ponieważ
jednak zarówno seniorzy i ich goście,
jak i członkowie personelu będą musieli
czymś żyć, można spodziewać się dalszych
pozytywnych efektów dla lokalnej
gospodarki.
W strukturze zakładu mają być też
uwzględnione potrzeby pomocniczego
personelu medycznego, w tym głównie
kobiet – wyjaśnia Friedrich Wilhelm
Oehns: – W budynku administracyjnym
przewidzieliśmy urządzenie ochronki, do
której w razie potrzeby będą one mogły
oddać swoje dzieci. Można też będzie
wiele zdziałać, rozplanowując w przemyślany
sposób godziny pracy. Ponadto, jak
dodaje Frank Spoden, będzie możliwość
dalszego kształcenia się: – Potrzeba nam
będzie wykwalifikowanych pracowników
z właściwym podejściem do seniorów.
Dlatego zamierzamy utworzyć ośrodek
szkoleniowy, w którym we współpracy z
odpowiednimi szkołami pielęgniarskimi
i wyższymi będziemy organizować kursy
Spoden podkreśla, że ważne jest to,
aby osoby, które otrzymają oferowane
wykształcenie, mogły pozostać w regionie:
– Nie chcemy ich eksportować do
Niemiec po zakończonej edukacji, lecz
dać im szansę tutaj.
Uwe Hahnkamp
Gestorben an der Alle-Quelle
Foto: Archiv Alfred Czesla
Die Schlacht von Tannenberg jährt sich zum hundertsten Mal. Gefechte
fanden in diesem Zusammenhang auch auf den Feldern um Frankenau,
Alle und Orlau statt. In Orlau erinnert heute noch der Ehrenfriedhof an
1430 Kriegsopfer des Kampfes am 23. August 1914.
Der LARES: Niniejszy die neuen materiał Sicherungen służy der polnischen wyłącznie der regelmäßigen do czytania. Kontakte Powielanie ebenso nahe Die w Schlacht jakikolwiek an der Quelle sposób der Alle zabronione.
Banknoten, ein paar Schritte weiter kommen wie Deutsche und Polen. begann am 23. August 1914, einem ander kämpfen.
LARES: Diese Materialien wurde sind Blutzucker lediglich gemessen zum und die Lesen bereitgestellt. Uwe Hahnkamp Jegliche Sonntag. Vervielfältigung Am frühen Morgen ist stan-
strengstens untersagt.
den die Russen unweit der deutschen
Verteidigungslinien. Etwa um 14 Uhr
gingen erste Artilleriegeschosse auf die
deutschen Stellungen nieder. Das Heer
des Zaren richtete seinen Hauptvorstoß
dabei südlich von Frankenau. Den Abschnitt
verteidigten gemeinsam das 18.
Landwehr-Regiment und das 150. Infanterieregiment
aus Allenstein. Die Russen
verstärkten bei Dämmerung ihren Angriff,
aber die deutschen Truppen warfen
den Gegner immer wieder zurück. Der
erbitterte Kampf im Flusstal zog sich in
die Länge. Der Gegner wich nur sehr
langsam. Erst die Artillerie von General
Scholtz konnte diese Pattsituation
beenden. Kurz vor Mitternacht hörten
die Schüsse auf. Beide Seiten hatte hohe
Heute gibt in Ermland und Masuren
rund zweitausend Grabstätten aus
dem Ersten Weltkrieg. Aus den Grabschildern
geht hervor, dass dort auch
Menschen polnischer, französischer
oder englischer Nationalität begraben
wurden. Ganz besonders war die Situation
der Polen: Da diese damals keinen
eigenen Staat hatten, mussten sie in den
Armeen der Teilungsmächte gegenein-
Alfred Czesla

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Europawahl
Lesen bereitgestellt. Wybory Jegliche do Vervielfältigung PArlamentu Europejskiego
ist strengstens untersagt.
Eurowybory: Tylko Twój Ruch i Platforma zainteresowane mniejszościami
Hamburg: Was bieten CDU und CSU der Minderheit?
Nr. 21/1155 Wochenblatt.pl 5
Specgrupa dla mniejszości?
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Jedynie Twój Ruch i Platforma Obywatelska
wydają się zainteresowane
mniejszościami narodowymi w Europie
– to pokazały odpowiedzi, które
Związek Niemieckich Stowarzyszeń
dem Postulat, dass die Deutschen in den
betreffenden Gebieten eine wichtige
Brückenfunktion wahrnehmen, dass
es eine besondere Aufgabe sei, „die deutsche
Sprache lebendig zu erhalten. Deshalb
wollen wir insbesondere deutsche
Sprach an ge bo te und Bildungseinrich-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie hat w die jakikolwiek „Preußische Allgemeine“ sposób zabronione.
tungen vor Ort verbessern.“
beschäftigt.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
otrzymał od polskich kandydatów
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie betreffende w jakikolwiek Klientel wenden sposób und hier zabronione.
eine relativ treue Wählerschicht haben.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Das Vervielfältigung Blatt beklagt unter dem ist Titel strengstens untersagt.
do europarlamentu.
Związek napisał do kandydatów w
ramach ogólnoeuropejskiej inicjatywy.
90 członków organizacji dachowej
europejskich mniejszości FUEN wysłało
pisma z pytaniami do wszystkich kandydatów
w swoich krajach. Odpowiedzi
miały być opublikowane na stronach internetowych
poszczególnych organizacji
mniejszości. Celem było zapewnienie
członkom mniejszości obrazu na temat
tego, jakie jest nastawienie kandydatów
do tematyki mniejszości narodowych.
Głosy około 100 milionów członków
mniejszości narodowych i etnicznych
w Europie ma dostać tylko ten kandy-
LARES: Niniejszy specjalistkę materiał nowych służy mediów wyłącznie oraz ds. spotykają do się czytania. w niej posłowie-eksperci Powielanie gefördert w jakikolwiek werden“ und fragt sposób CDU und zabronione.
ochrony danych osobowych, przyszła żywo zainteresowani tematyką mniejszości
bereitgestellt. – uważa Nowacka. Ważnym Jegliche Schaffung Vervielfältigung von deutschsprachigen ist oder strengstens
CSU, ob diese bereit seien, sich für die
LARES: Diese Materialien osobiście sind do lediglich siedziby Związku, zum aby Lesen untersagt.
dat, który jest też gotowy zająć się ich
sprawami.
Pięć dni przed eurowyborami wygląda
na to, że tylko Europa Plus/Twój
Ruch i Platforma Obywatelska są zainteresowane
przyjazną dla mniejszości
polityką europejską. Z prawie 1200
polskich kandydatów VdG otrzymał
zaledwie 2 odpowiedzi.
LARES: Niniejszy
fundusz
materiał
na działalność
służy
mniejszości
wyłącznie
w przededniu
do czytania.
jej burzliwego
Powielanie
rozwoju. sondere
w jakikolwiek
deutsche Sprachangebote
sposób
und
zabronione.
narodowych na poziomie europejskim. Internet jest bardzo demokratycznym i Bildungseinrichtungen vor Ort verbessern.“
Die CSU betonte ebenfalls nach
Pozwoliłoby to wzmocnić siłę oddziaływania
pluralistycznym medium, więc z zasady
LARES: Diese Materialien sind
mniejszości
lediglich
narodowych,
zum
a tym
Lesen
sprzyja
bereitgestellt.
mniejszościom.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Preferencje wyborcze
Jednej z nich udzieliła obecna europosłanka
Danuta Jazłowiecka. O tym, co
sądzi na temat polityki wobec mniejszości,
mówi w wywiadzie z Krzysztofem
Świercem (czytaj na stronie 12).
Niespodziewanie jednak odpowiedzi
udzieliła też partia Europa Plus/Twój
Ruch. Agata Nowacka jest numerem
6 w okręgu dolnośląsko-opolskim na
samym lepiej zagwarantować należne
im prawa – mówi Nowacka. Ponadto
zapowiada stworzenie specjalnej grupy,
która miałaby zająć się mniejszościami:
– Jako posłanka do PE utworzę intergrupę
(grupę roboczą) ds. mniejszości. Pełną treść odpowiedzi można przeczytać
do na www.vdg.pl. czytania. Powielanie
LARES: Niniejszy Taka grupa materiał może mieć służy duży, wyłącznie nieformalny
wpływ na pracę PE dlatego, że
Łukasz Biły
Martina
w jakikolwiek
Schulza, który wyprzedza
sposób
Jeana-Claude’a
zabronione.
Junckera (22%).
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
liście partii Janusza Palikota. Młoda
Nowacka, która opisuje siebie jako
Werbung / Reklama
Większość przyszłych europosłów najwyraźniej sprawami mniejszości nie za bardzo się interesuje.
zareklamować siebie wśród członków
mniejszości niemieckiej. Kandydatka
chce wesprzeć stowarzyszenia mniejszości
narodowych konkretnymi inicjatywami:
– Uważam, że Komisja Europejska
powinna stworzyć specjalny
tematem dla mniejszości w Europie
jest także dostęp do mediów w ich języku.
Tutaj Nowacka stawia na nowe
media: – Wydaje mi się, że najprostszym
rozwiązaniem tego problemu jest
telewizja internetowa. Jesteśmy właśnie
Mimo tych pozytywnych odpowiedzi
znikoma ich liczba wciąż pokazuje,
jak niewielkie zainteresowanie politycy
wykazują rolą mniejszości narodowych
w europejskiej polityce.
Foto: www.uniaeuropejska.blox.pl
Überproportional arm
Die Frage, ob die Deutschen in ihren
Heimatgebieten in Polen sowie die
Vertriebenen in Deutschland sich
von den beiden Unionsparteien CDU
und CSU vertreten fühlen können,
Die von der Landsmannschaft Ostpreußen
herausgegebene Zeitung
mit ihrer Beilage „Das Ostpreußenblatt“
stellte im Mai nur an beide Unionsparteien
Fragen, da sich diese traditionell
mit ihren Wahlprogrammen an das
„Zehn Wahlprüfsteine zur EU-Wahl“,
dass die deutschen Volksgruppen in
„den heute polnischen und litauischen
Teilen Ostpreußens“ trotz eines europäischen
Standards der Minderheitengesetzgebung,
„nur unzureichend
zweisprachigen Schulen mit Deutsch
als Unterrichtssprache für Deutsche
einzusetzen? Die CDU betonte dazu
unter anderem: „Von zentraler Bedeutung
ist, die deutsche Sprache lebendig
zu halten. Deshalb wollen wir insbe-
Zudem baut die Preußische Allgemeine
unter anderem politischen Handlungsdruck
bei der Gleichbehandlung
deutscher Zwangsarbeiter mit anderen
Opfergruppen auf. Etwas verlegen attestiert
sich die CDU hierzu unter anderem:
„Die CDU denkt auch weiterhin an
die deutschen Opfer der Zwangsarbeit“,
räumt aber ein: „Mit Blick auf Forderungen
weiterer Gruppen steht eine abschließende
Regelung hierzu aus.“ Die
CSU stellt für beide Unionsparteien fest:
„In einem Antrag zur ‚Entschädigung
deutscher Zwangsarbeiter’ hat die CDU/
CSU-Bundestagsfraktion im Jahr 2003
bereits gefordert, eine Entschädigung zu
schaffen.“ Völlig wortgleich äußern sich
die Schwesterparteien zur Feststellung
der in Hamburg erscheinenden Zeitung:
„Angehörige der Deutschen Volksgruppe
in Ostpreußen sind überproportional
von Arbeitslosigkeit und Armut betroffen“.
Hierzu heißt es: „Wir setzen uns
weiter dafür ein, dass denjenigen, die
in ihrer jetzigen Heimat bleiben wollen,
eine Perspektive zum Bleiben geboten
wird.“ Die CSU will dieser Frage 2015
eine Reise nach Ostpreußen widmen.
Till Scholtz-Knobloch
Na dwa tygodnie przed wyborami do europarlamentu sondaż Deutschlandtrend
publikowany przez telewizję ARD prognozuje następujące wyniki procentowe
niemieckich partii: CDU/CSU 37%, SPD 27%, Lewica 9%, Zieloni 9%, AfD 7%, FDP 3%.
W roli przewodniczącego Komisji Europejskiej 38% respondentów preferuje Niemca
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Wygraj nocleg
7971
w hotelu
Dębowe Wzgórze
Szczegóły na str. 16
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
6 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Proskau: Präsident Komorowski zum Kulturfestival eingeladen
Verständnis für Bedarf
Ungefähr eine Stunde nahm sich für die Entwicklung Schlesiens, Dominika
Maczurek für den Jugendverband
Präsident Bronisław Komorowski
BJDM sowie die Vorsitzende und die
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
am 14. Mai Zeit für ein Treffen mit
Vertretern der deutschen Minderheit
aus der Woiwodschaft Oppeln.
Die Zusammenkunft am Sitz des
Deutschen Freundschaftskreises in
Proskau war das erste Treffen des Präsidenten
ausschließlich mit Vertretern der
deutschen Minderheit. Im September
vergangenen Jahres hatte Komorowski
Sekretärin des DFK Proskau. Auch der
LARES: Niniejszy Staatssekretär materiał im Verwaltungsministerium
Stanisław Huskowski, Marschall
służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien Andrzej sind Buła lediglich und Woiwode zum Ryszard Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy Reise nach materiał Litauen zu służy berichten wyłącznie wusste. do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Vor allem aber betonte sie: „Der Besuch
LARES: Diese Materialien des Staatspräsidenten sind lediglich war wie ein zum kleiner Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
der Minderheit im oberschlesischen
Groß Stein ein alleiniges Treffen versprochen,
da ein dortiges Gespräch
unter erheblichem Zeitdruck stattfand
und vor allem im Rahmen einer Reise
in die Region immer weiter in den Hintergrund
anderer Termine gerückt war.
Der Oppelner SKGD-Vorsitzende
Norbert Rasch stellte die Delegation
der deutschen Volksgruppe vor, darunter
den Abgeordneten Ryszard Galla,
Vizemarschall Roman Kolek, den VdG-
Vorsitzenden Bernard Gaida, Rafał Bartek
vom Haus der Deutsch-Polnischen
Zusammenarbeit, die Landräte Józef
Swaczyna (Groß Strehlitz) und Henryk
Lakwa (Oppeln), den stellvertretenden
Landrat Józef Gisman (Kandrzin-Cosel),
Róża Malik als gastgebende Bürgermeisterin
in Proskau, ihren Leschnitzer
Amtskollegen Łukasz Jastrzembski,
Norbert Honka, den Vorsitzenden des
DFK Oppeln-Malina, den SKGD-Geschäftsführer
Ryszard Donitza, Arnold
Czech als Geschäftsführer der Stiftung
Silesiaca (49): LARES: Carl Jentsch Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Od teologa do wziętego publicysty
Jeżeli chodzi o to, który z niemieckich publicystów działających w okresie
Ciekawostką jest to, w jaki sposób
Carl Jentsch stał się publicystą tudzież
poprzedzającym wybuch I wojny światowej cieszył się największym powodzeniem,
to był nim również Ślązak, a mianowicie Carl Jentsch, który
urodził się w 1833 roku w Kamiennej Górze.
Na przełomie stuleci artykuły Carla Gazeta „Vossische
głównie w redakcji starokatolickiego
Jentscha (1833–1917) można było Zeitung”, wydawana
organu „Deutscher Merkur” w Monachium.
Do 1888 roku był redaktorem
znaleźć na łamach niemal wszystkich
ważnych gazet, jakie ukazywały się w do 1934 roku, była
„Liberale Neißer Zeitung” obierając
niemieckim obszarze językowym, m.in. – biorąc pod uwagę
odtąd niepewną drogę niezależnego
na łamach „Vossische Zeitung”, „Neue
pisarza, przede wszystkim w redakcji
pisarzem. Ze względu na pogarszający
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie się słuch w jakikolwiek udało mu się uzyskać sposób dyspensę, zabronione.
dzięki czemu mógł coraz bardziej skupiać
Vervielfältigung się na pracy redaktora, z początku ist strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie gazety w „Grenzbote” jakikolwiek w Lipsku, sposób ale także zabronione.
poprzedniczki –
w redakcjach niemal wszystkich największych
Vervielfältigung gazet i czasopism reprezentujących ist strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche untersagt.
Rundschau”, „Grenzbote” czy też w
Szwajcarii na łamach „Schweizerische
Blätter für Wirtschafts- und Sozialpolitik”.
Jednocześnie Carl Jentsch był
publicystą prawdziwie wszechstronnym,
potrafiącym umiejętnie podejmować
najróżniejsze tematy z najróżniejszych
dziedzin: społeczne, religijne, polityczno-partyjne,
gospodarcze czy narodowościowe.
nurt konserwatywny i liberalny, dla których
Carl Jentsch napisał niezliczone
recenzje książek oraz rozprawy, które
często stanowiły wstęp do jego publikacji
książkowych. Jego pierwszymi ważnymi
dziełami literackimi były: „Weder Kom-
LARES: Niniejszy Śląsku. materiał W 1870 roku został służy zawieszony wyłącznie Carl Jentsch do czytania. Powielanie munismus w jakikolwiek noch Kapitalismus” sposób (1893) zabronione.
w czynnościach za publiczne odrzucenie
oraz „Neue Ziele, neue Wege” (1894),
LARES: Diese Materialien
papieskiego
sind
Syllabus
lediglich
Errorum
zum
i dogmatu
Lesen
w Offenbach
bereitgestellt.
i Konstancji. W 1879
Jegliche
roku w których
Vervielfältigung
w rzeczowy sposób zajął
ist strengstens
się
untersagt.
Carl Jentsch wychował się w ubogiej
rodzinie. W wieku 13 lat przeszedł na
katolicyzm. Uczęszczał do gimnazjum w
Kłodzku, a następnie studiował we Wrocławiu
teologię katolicką. W 1856 roku,
również we Wrocławiu, został wyświęcony
na kapłana, po czym sprawował
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Karolin łůnaczi
Tera na „ostatnio minuta” to idzie we
ciepły krajy all inclusive na tydziyń już
za jaki 1000 pojechać, ale to oczywiście
cza mieć frei. Bo tak lekko to nie je do-
Jedna wojna za drugům. Naja… W sumie
okołzało materiał sie na służy kůńcu, że wyłącznie to yno ta pogoda do tyż czytania. nie do kůńca Powielanie je tera takoł cze ani w nie jakikolwiek pojejździyło. W dzisiejszych sposób zabronione.
stać we takym czasie wolny. No i wiycie, niezanany, daleky, a na miejscu se jesz-
LARES: Niniejszy
ćwiczynia, ale w dzisiejszych czasach fajnoł. Ale np. we siyrpniu we Egipcie czasach je tela rozmajtych promocji,
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Rozmajcie to bywoł na świecie. Jednym
se żyje lepi, drugim gorzi, tak było,
je i baje. Ale wiycie… jak se tak spokojnie
to już o jedno za moc. Czowiek je taki
wystraszůni, że niekedy strach na droga
wylyjźć. A co dopiyro kaj dali pojechać.
Po leku już zajś se zaczynajům pierwszy
urlopy. Kaj pojechać? Co spakować?
Ale… jak by to padać, nołprzód cza zaliczyć
rok abo i całi gang studiów. Wspůmi-
LARES: Niniejszy nałach materiał już o tym i chyba służy już nie wyłącznie bandam, spokój do od wszystkych czytania. i przede Powielanie wszystkym můmy w urlop. jakikolwiek Ale niy ma co narzykać, sposób zabronione.
bo to zawsze mi se tyn tymat nasunie. wszystkygo.
nojważniejszy je to, coby spyndzić tyn zacznůnć?
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
na uni siedzi, a narołz koleżanka przilatuje
i gołdoł, że na drůdze widziała
Wilczyński wohnten dem Treffen bei.
Komorowski unterstrich, dass seine
Wurzeln in Litauen lägen und ihm allein
schon deshalb Angelegenheiten der
Minderheit besonders nahe stehen. Dies
griff auch Róża Malik auf, die von einer
Feiertag für ein kleines Städtchen wie
Proskau. Das war vielleicht das einzige
und letzte Mal, dass wir das hier im Ort
erleben dürfen.“ Komorowski betonte,
dass die deutsche Volksgruppe heutzutage
seines Erachtens Nutznießer eines
Beziehungen: „Die Deutschen in Polen
betreiben ihre Tätigkeit so, dass das ganze
Land Nutzten davon hat, ein Beispiel
dafür sind die Vertreter der Deutschen
Minderheit in der Selbstverwaltung.“ Allerdings
beklagte Komorowski mit Blick
LARES: Niniejszy
auf aktuelle
materiał
Entwicklungen:
służy
„Ich
wyłącznie
fühle
do czytania. Powielanie
heute
w
über
jakikolwiek
40.000 Schüler Deutsch
sposób
als
zabronione.
immer mehr, dass nationalistische Tendenzen
ganz Europa angeheizt wer-
von ihnen lernen Deutsch jedoch nur in
Minderheitensprache lernen. 95 Prozent
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
den. Solche Tendenzen sind gefährlich
und man sollte sich dagegen wehren.“
Ryszard Galla hob die Bedeutung der
Stiftung für die Entwicklung Schlesiens
jej bezpośrednie
najstarszą gazetą
Berlina.
funkcję wikariusza w kilku miejscach na
o nieomylności papieża. Jentsch przeszedł
wówczas na starokatolicyzm, a w
1875 roku został ekskomunikowany. W
charakterze proboszcza starokatolickiego
pracował najpierw w Nysie, a później
chopa z karabinym, no to cojś chyba je
nie tak. Nie wiadůmo co, ale czowiek je
taki rozdygotani, że nie umie se ani skupić.
Co to we tym świecie se tera dzieje.
„Der Besuch war wie
ein kleiner Feiertag für
ein kleines Städtchen
wie Proskau.“
und der deutschen Minderheit für die
Wirtschaft der Woiwodschaft Oppeln
hervor. Ein wichtiger Punkt der Zusammenkunft
war auch das Schulwesen für
ponownie objął posadę duszpasterza w
Nysie, gdzie żył bardzo samotnie, utrzymując
z otoczeniem kontakt listowny.
Carl Jentsch zmarł w 1917 roku w sanatorium
z Głuchołazach.
to zajś je tak gorko, że nie wert tam ani
jechać, bo se czowiek zaparzi, jak temperatury
siyngajům tam nawet 50 stopni.
Tygo to se nie doł wytrzimać, besto tyż
potym cyny tam sům taky fajny, nie yno
bez rozmajty zamiyszki, bo to oczywiście
tyż. Polecieć kajś to, wiycie, zawsze fajnie,
Ilustracja zaczerpnięta z publikacji Arno Lubosa „Dzieje literatury Śląska”.
LARES: Niniejszy guten Klimas materiał in den deutsch-polnischen
służy wyłącznie Große Ehre do für ein czytania. kleines Städtchen: Der Powielanie Präsident ist da! w jakikolwiek sposób Foto: VdG zabronione.
Beziehungen sei. Die Minderheit selbst
LARES: Diese Materialien sei dabei sind ein wichtiger lediglich Faktor zum in diesen Lesen bereitgestellt. Bürgermeisterin Malik: Jegliche die Vervielfältigung Deutschen im Lande. Bernard ist Gai-
strengstens untersagt.
da erinnerte daran, dass die Deutschen
viele Jahre in der Volksrepublik Polen
diskriminiert wurden: „Noch vor 25 Jahren
gab es hier keine Schule, in der man
Deutsch lernen konnte. Die Revolution
von 1989 war jedoch so nachhaltig, dass
kwestiami społecznymi, opowiadając się
na rzecz ustanowienia formy ustrojowej
państwa porównywalnej ze współcześnie
funkcjonującą socjalną gospodarką rynkową.
Najpopularniejszym dziełem Carla
Tak se richtig odpocznůnć i niczym
se nie przejmować, ale… czy nie warto
odwiedzić tyż cojś we Polsce, co se jeszcze
nie widziało? Nierołz odwiydzoł se
że kaj byjście nie chcieli, to idzie pojechać
i to wcale nie za wielky piniůndzy. Yno
co z tygo, jak nie dostanie se frei wtedy,
kedy se chce… no tu już robi se problym,
bo we Polsce ze pogodům to rozmajcie
bywoł, rołz je fajnie, a rołz zajś tak niefajnie,
że szkoda nům, że wtedy genau
23. – 29. Mai 2014
Form von drei zusätzlichen Stunden pro
Woche. Nach Diskriminierung zweier
Generationen zuvor bieten diese drei
Stunden jedoch keine Chance, die deutsche
Sprache im täglichen Leben wiederzubeleben.“
Der Vorsitzende dankte der
Regierung dennoch für die bisherigen
Bildungssubvention, betonte jedoch,
dass man mit neuen Instrumentarien
Lösungen suchen müsse, z.B. mittels
einer Unterstützung von Verbandsschulen.
Der Präsident bekundete, dass er
den Bedarf der Deutschen im Schulwesen
verstehe. Auch hob er hervor, Befürworter
umfassenderer Kompetenzen in
der Selbstverwaltung zu sein.
Bernard Gaida nutzte noch die
Möglichkeit, Komorowski zum Kulturfestival
der Deutschen Minderheit
2015 einzuladen. Vizemarschall Kolek
stellte das Projekt der Aktivierung von
Senioren aus der Woiwodschaft Oppeln
vor. Rafał Bartek bat Komorowski um
Unterstützung in Form eines Regierungsprogramms
zur Förderung der
Akzeptanz gegenüber den Minderheiten.
Der SKGD-Vorsitzende Norbert Rasch,
wie die Bürgermeisterin Malik ja selbst
ein Kind Proskaus, unterstrich zusammenfassend
den Wert der Minderheit
für die gesamte Gesellschaft: „Wir haben
dem Präsidenten gesagt, dass wir nicht
nur die sind, die die Hand ausstrecken
und etwas wollen, sondern dass wir auch
etwas zu geben haben.“ Beispiele fänden
sich z.b. in der Arbeit mit Senioren oder
besonders durch die Präsenz der zahlreichen
klein- und mittelständischen
Betriebe, die häufig von den Deutschen
der Region geführt werden.
Łukasz Biły, Rudolf Urban,
Till Scholtz-Knobloch
Jentscha stała się „Ekonomia polityczna”
(1895), w którym już wtedy przewidział
rozrost systemu bankowego i niebezpieczeństwo
spekulacji ze strony banków,
które określił mianem „szwindlu giełdowego”.
W swoich dziełach religijnych
zachęcał do tolerancji religijnej. W książce
pt. „Betrachtungen eines Laien über
unsere Strafrechtspflege” (1894) domagał
się też większej miary tolerancji i humanitaryzmu
w sądownictwie, natomiast
w publikacji „Sexualethik, Sexualjustiz
und Sexualpolizei” (1899) nie szczędził
krytyki wobec panującego kodeksu obyczajowego
zarówno w społeczeństwie,
jak i w sądownictwie. W kwestiach narodowościowych
można było zauważyć
jego rozwinięty zmysł humanitaryzmu,
przy czym kontrowersje budzi jego stosunek
do idei niemieckiej ekspansji na
wschód Europy, np. w publikacji „Die
Zukunft des Deutschen Volkes” (1905),
gdzie przedstawia wątpliwy pogląd, iż
Niemcy jako zdolny naród potrzebują
dodatkowej przestrzeni życiowej na
wschodzie. Swoje wspomnienia spisał
w książce „Wandlungen” (2 części, 1896
i 1905).
Johannes Rasim
urlop na odpoczynku i w gronie rodzinnym,
żeby zapůmnieć o wszystkym,
co nołs otaczał i einfach se yno
wyluzować, taki Auszeit, jak to Niymcy
gołdajům, to zawsze se przidoł, idzie
tak bateriy naładować, że potym se moł
zaroł wiynci chynci do dalszyj roboty.
To tera nic, yno zastanawiejcie se już,
kaj by to w tym roku na urlop pojechać,
żeby mieć o czym myjśleć na najbliższi
czas. Bo wiycie, tak przinajmnij zajś
je jakyjś staraniy, taki mani stresujący
niż na przikład to, z czygo, a przede
wszystkym co zajś se tera mům uczyć!
Abo od czygo to tera w tyj robocie mům
q

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 21/1155 Wochenblatt.pl 7
Der Maulwurf Gwarek buddelt sich quer
durchs Land und berichtet von seinen Abenteuern
Oppelner
Nachrichten
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Q
Heute spielt er in Breslau Detektiv
Auch Du kannst ein Detektiv
werden und Lasse und
ne Buchhelden aufzuspüren. Stell
Dich dem Kampf gegen schwarze
Charaktere, löse knifflige Rätsel
und Wortspiele.
Eines Nachts kam es im alten
Antiquariat in Breslau zu einer Explosion.
Die Feuerwehrmänner
Maja helfen, LARES: verschwunde-
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie nötigen w jakikolwiek Hinweise, um Lasse sposób und zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Maja
Vervielfältigung
unter die Arme zu greifen.
ist strengstens untersagt.
Q Z orkiestrą po Odrze: 24 maja
odbędzie się trzecia edycja przedsięwzięcia
„Z orkiestrą po Odrze”. Pierwsza edycja,
z Kędzierzyna-Koźla do Opola, odbyła się
12 maja 2012 roku, druga edycja prowadziła
z Oławy do Brzegu. „Z orkiestrą po
Odrze” to „mała filharmonia na wodzie”.
W tym roku na pokładzie statku Silesia
zasiądą muzycy z Orkiestry Politechniki
Opolskiej i Orkiestry Dętej Zespołu Szkół
Elektrycznych w Opolu oraz el12 Opole
Politechnic Band, którzy pod dyrekcją
Przemysława Ślusarczyka zaprezentują
Das Spiel quer durch die Stadt
dauert drei Stunden. Anmelden
kann man sich für das Breslauer
Detektivspiel bis zum 28. Mai
merkwürdigerweise auf der Kra-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie kauer w Internetseite jakikolwiek grymiejskie. sposób zabronione.
Mit einem Breslauer Stadtplan und Detektivrequisiten krakow.pl
q
LARES: Diese Materialien Das Breslauer sind Rathaus
Foto: Till Scholtz-Knobloch
lediglich zum Lesen können kleine bereitgestellt. Schnüffler knifflige Rätsel lösen. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
program, na który złożą się utwory z polskiej
i zagranicznej muzyki rozrywkowej.
Organizatorami imprezy są: Politechnika
Opolska oraz Przedsiębiorstwo el12 sp. z
o.o. Rejs tegorocznej III edycji imprezy rozpocznie
się 24 maja o godz. 17:00. Statek
Silesia rozpocznie swój rejs z nabrzeża
Stoczni Damen w Kędzierzynie-Koźlu.
in den Gassen merkwürdigen
Gestalten begegnen, dunkle
Schatten und Wölfe trieben dort
ihr Unheil. Eine Dame mit spitzer
Nase wurde gesichtet, die die be-
LARES: Niniejszy kannten materiał Breslauer służy Zwerge wyłącznie klaute. Eure Schnüfflernasen do czytania. einsetzen. Powielanie merkwürdigerweise w jakikolwiek – sposób dziwnym
sposobem
zabronione.
LARES: Diese Materialien
Der
sind
Buchhändler
lediglich
bat Lasse
zum
und
Lesen
Wenn
bereitgestellt.
Ihr zwischen sechs
Jegliche
und
sichten Vervielfältigung – dostrzegać ist strengstens untersagt.
Maja um Hilfe, doch die beiden 13 Jahre alt seid, dann macht
Konzept: Klaudia Kandzia Q
fanden jedoch vor Ort kein Feuer
vor, sondern einen unordentlichen
Haufen Bücher. Einige Zeit
später musste der Buchhändler
feststellen, dass mit diesen Büchern
irgend etwas nicht stimmte.
Die Wörter und Geschichten waren
total durcheinander, ganze
Seiten waren leer. Zudem konnte
man nachts in diesen Tagen
Trasa powiedzie po Kanale Gliwickim.
Impreza zakończy się o godz. 19:00.
Q Oder künstlerisch: Das Haus der
Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit
veranstaltet zusammen mit der Galerie
der Modernen Kunst in Oppeln ein Projekt
für Künstler aus Polen und Deutschland.
Hausmannskost zum Spar-Tarif
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Während einer sechstägigen Schifffahrt
von Frankfurt an der Oder Richtung Oppeln
werden sich die Künstler künstlerisch
betätigen. Die Ergebnisse ihrer Arbeit,
in deren Mittelpunkt der Fluss Oder
stehen soll, werden anschließend in der
Galerie der Modernen Kunst in Oppeln
ausgestellt. Für die Teilnahme am Projekt
Spätestens seit dem großen Erfolg
der TV-Reihe „Kuchenne rewolucje“
(Küchen-Revolutionen) ist Hausmannskost
in Polen wieder Trend.
Nach dem Motto der Moderatorin
und Starköchin Magda Gessler soll
es „lecker wie bei Mutti schmecken“.
Doch findet man so einen Ort in Oppeln
ohne Mondpreise zu bezahlen?
kann man sich nur noch bis zum 22. Mai
anmelden. Die Studienreise und die Ausstellung
werden zwischen dem 23. Juli
und dem 24. August stattfinden. Mehr
Infos gibt es unter www.haus.pl
Q Karlheinz Hesselhaus ge-
Q
Schnell, billig und sogar Kult – Menüs in der Quchnia
ruft mir Magda Mikołajczyk noch stolz
Foto: Łukay Biły
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie zu: „Wir w jakikolwiek haben sogar schon sposób für Dawid zabronione.
Magda Mikołajczyk. Für das Studentenleben
ist sind die „Quchnia“ lediglich wie geschaffen: zum Lesen Schnittlauch bereitgestellt. – ab neun Złoty gibt Jegliche es das Vervielfältigung Łukay ist Biły strengstens
Mikołajczyk Rührei mit Zwiebeln und Podsiadło Catering gemacht.“
LARES: Diese Materialien untersagt.
Unter den zwangsläufig sparsamen
Studenten hört man oft den Namen
„Quchnia“, die für viele ihre „Kultgaststätte“
ist. Sie liegt genau zwischen den
Standorten der wichtigsten Fakultäten,
bildet also quasi einen zentralen
Treffpunkt. Der Eingang ist im Stile
eine Saloons und dennoch irgendwie
unscheinbar. Hat man diesen betreten
storben: Am 7. Mai starb in Düren im
Alter von 87 Jahren der Ehrenbürger der
Stadt Malapane Karlheinz Hesselhaus.
Die Malapaner haben Hesselhaus einiges
zu verdanken: ohne die finanzielle
Unterstützung, die er organisierte, hätte
das Krankenhaus in Malapane nicht modernisiert
werden können. 2003 rettete
er es vor der Schließung. Er sorgte auch
Schnell, billig und lecker – und das zu
allen Tageszeiten. Schon um 7:00 Uhr
morgens wird geöffnet. „Es ist, glaube
ich, das einzige solche Lokal, das
schon so früh offen hat. Nach Partys
kann man ein gutes Frühstück gebrau-
Geschmack
LARES: Niniejszy chen und materiał bei Quchnia służy sind die wyłącznie super“, und man do auf czytania. sich selbst gestellt Powielanie ist, sagt w jakikolwiek sposób zabronione.
findet die Jugendchefin der deutschen einem der Geschmack von Schweinekamm
bereitgestellt. mit Kartoffelpüree und Gurken-
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
Service
LARES: Diese Materialien Minderheit sind Joanna lediglich Hassa. Wer zum also ein Lesen untersagt.
fällt gleich auf: einen Platz zu ergattern
ist schwierig. „An Sonnabenden ist es
hier so voll, dass man keine Chance auf
einen Sitzplatz hat“, sagt die Angestellte
Frühaufsteher ist, dem empfiehlt Magda
Morgenmenü.
Wie steht es aber mit richtigen Mittagsmahlzeiten,
vor allem Deftigem?
Fortgeschritteneren Semestern wird es
hier vor Nostalgie warm ums Herz. Erst
wenn nämlich Mama nicht mehr kocht
salat auf einmal zu. Das alles rundet die
intensive, würzige Soße ab. Die üppige
Portion gibt es für 12,90 Złoty, was auch
einem Studentenportmonee keinen zu
großen Schaden zufügt. Ebenfalls beliebt
w ist die jakikolwiek eigene Zusammenstellung: sposób zabronione.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
Piroggen, Puffer, Suppen – für Vege-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
tarier und Fleischesser. Nur regionale
Kost findet man hier nicht und so ist
dann das Studium in Oppeln auch etwas
Abschied von der schlesisch-deutschen
Kultur daheim. Als sich die Saloontür
diesmal von der anderen Seite schließt
dafür, dass in Malapane ein Integrationskindergarten
errichtet werden konnte. Für
finanzielle und materielle Hilfe sorgte
Hesselhaus auch nach der Flut 1997. Mehr
zur karitativen Tätigkeit von Karlheinz
Hesselhaus gibt es übrigens auf www.
ozimek.pl in einem Text von Józef Tomasz
Juros. Die Malapaner verabschiedeten
ihren Freund während einer Heiligen
Łubowice: Początek VII edycji Kuźni Młodych Liderów
Integracja,
LARES: Niniejszy
komunikacja,
materiał służy wyłącznie do czytania.
współpraca
Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Q
W ubiegły weekend w Łubowicach
młodzi przedstawiciele mniejszości
niemieckiej uczyli się, jak dobrze
zarządzać grupą, w ramach VII edycji
zwań na przyszłość. Drugi wieczór był
poświęcony życiu i twórczości Josepha
von Eichendorffa. Joachim Niemann,
przewodniczący Rady Kuratorów, przybliżył
wszystkim postać perły niemieckiego
dziedzictwa na Górnym Śląsku.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
– Nigdy
w jakikolwiek
nie brałam udziału
sposób
w takich
zabronione.
warsztatach i jest to dla mnie zupełnie
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
projektu „Kuźnia Młodych Liderów”,
organizowanego przez Dom Współpracy
Polsko-Niemieckiej oraz Fundację
Konrada Adenauera.
Pierwsze warsztaty, które odbyły się
w Górnośląskim Centrum Kultury
i Spotkań im. Eichendorffa w Łubowicach,
upłynęły pod znakiem integracji
Messe, die am 21. Mai in der Johannesder-Täufer-Pfarrkirche
gehalten wurde.
Q V Festiwal Piosenki Turystycznej:
6 czerwca o godzinie 10.00 w Samorządowym
Centrum Kultury, Turystyki i
Rekreacji w Popielowie odbędzie się V
Festiwal Piosenki Turystycznej pn. „Piosenka
Turystyczna na Stobrawskim Zielonym
Szlaku”. Organizatorzy zachęcają do
komponowania własnych utworów promujących
obszar LGD Stobrawski Zielony
Szlak pod względem: walorów naturalnych,
tradycji historycznych (np. miejsca
szczególnych wydarzeń, przejawy kultury
ludowej, obrzędy, pozostałości kultury
motywacji, a przede wszystkim wiedzy i
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie doświadczenia, w jakikolwiek które mogę wykorzystać sposób zabronione.
Prócz przekazywania wiedzy merytorycznej trenerzy pobudzali kreatywność przyszłych liderów dzięki
pracy w grupach.
w pracy w naszej grupie – opowiada
Foto: Patrycja Wiencek-Baron
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
materialnej), elementów dziedzictwa
kulturowego (np. tradycyjna architektura,
zabytki). Można też skorzystać ze
śpiewnika: http://www.stobrawskiszlak.
pl/296/minspiewnik.html. Termin zgłoszeń
upływa 30 maja.
adur
Oppelner Nachrichten
uczestników, mechanizmów pracy zespołowej
i zasad skutecznej komunikacji.
Projekt ma na celu ukształtowanie nowych
liderów mniejszości niemieckiej,
dlatego uczestnikami nie są przypadkowe
osoby:
– Chęć udziału w projekcie wyraziło
około 35 osób. W drodze rekrutacji,
która polegała na rozmowie kwalifikacyjnej,
wybraliśmy 21 młodych ludzi,
którzy aktywnie działają i przyczyniają
się do rozwoju kultury i tożsamości
Nostalgie für 12,90 Złoty
niemieckiej. Są to osoby, które także w
przyszłości widzą siebie jako liderów i
chcą uczestniczyć w życiu mniejszości
– mówi Patrycja Wiencek-Baron, jedna
z koordynatorek projektu.
Przez trzy dni warsztaty prowadzili
waren mit der Aufdeckung der
Rätsel überfordert. Eure Mitarbeit
ist also gefragt…
Am 31. Mai könnt Ihr Euer Talent
unter Beweis stellen und
wiedzy merytorycznej trenerzy pobudzali
kreatywność przyszłych liderów
dzięki pracy w grupach i wymianie
doświadczeń. Uczestników odwiedził
przewodniczący Związku Niemieckich
Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych
Foto: Klaudia Kandzia
mit! Ihr bekommt eine Detektiv-
Lizenz, einen Stadtplan und die
aufspüren – wyśledzić kogoś
Gestalt, die, -en – postać
Schnüffler, der, die – potocznie
detektyw
Unsere Bewertung
Ambiente
LARES: Niniejszy Anna materiał Banaś i Jan Strycharz służy z wyłącznie Fundacji
Warsztat Innowacji Społecznych referat i zainicjował dyskusję na temat w Danii.
w Polsce do Bernard czytania. Gaida, który Powielanie wygłosił studyjna w jakikolwiek do mniejszości niemieckiej sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien w Krakowie. sind lediglich Prócz przekazywania zum Lesen struktur bereitgestellt. mniejszości niemieckiej Jegliche i wy-
Vervielfältigung Dagmara Mientus ist strengstens untersagt.
coś nowego. Przez te trzy dni nauczyłam
się wielu rzeczy, o których wcześniej nawet
nie myślałam. Teraz analiza SMART,
szablon personalny czy zwykłe projektowanie
i planowanie działań jest dla mnie
jasne. Na pewno mam więcej odwagi,
Elizabet Kampa, wiceprzewodnicząca
koła terenowego Związku Młodzieży
Mniejszości Niemieckiej w Raszowej.
Kolejne warsztaty odbędą się już na
początku czerwca, a ostatnie – w sierpniu.
W ramach projektu zaplanowana
jest w październiku trzydniowa podróż
war eine Zeitung, die von 1895 bis
1935 im Oppelner Land erschien.

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 23. – 29. Mai 2014
Pazurkiem
Marek Niestrój lubi
Tarnau: Meister der deutschen Rechtschreibung gefunden
Kotysia
LARES: Niniejszy Lubię materiał służy Niemcy wyłącznie do Niemcy czytania. za rozrywki Powielanie Erste w jakikolwiek gemeinsame sposób zabronione. Initiative
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8 Wochenblatt.pl
Peter
Schrat
Georg Hauptstock urodził się
w 1901 roku w Zawidowie koło
Zgorzelca. Zanim osiadł w Staniszczach
Małych, mieszkał w Trzebinie,
Nysie, Głuchołazach, Opolu
i Bytomiu. Jeden z jego pierwszych
wierszy został zapisany na ścianie
myśliwskiej chaty, gdzie zauważył
go Willibald Köhler. Na początku
lat trzydziestych naziści zakazali
jednymi a drugimi feriami, by znowu
LARES: Niniejszy móc pojechać materiał do cioci służy do Dortmundu wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
i odwiedzić kolejny park rozrywki albo
LARES: Diese Materialien kolejny sind park safari. lediglich Jak twierdzi zum Marek, Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy jestem materiał np. w Phantasialand służy albo wyłącznie jeszcze do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
lepiej np. w Serengeti-Park, gdy już trzeba
wychodzić, sind lediglich wydaje mi się, zum że minęła Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
Następny cel Marka to Tropical Islands w Berlinie.
LARES: Diese Materialien untersagt.
LARES: Niniejszy w oczach materiał i z podnieceniem służy opowiada wyłącznie jeszcze do pojechać, czytania. odpowiada: Powielanie – Mój w jakikolwiek sposób zabronione.
szybko Marek. Chłopak jest zachwycony kolega Adam opowiada mi zawsze dużo
LARES: Diese Materialien wakacjami sind w Niemczech lediglich nawet zum wtedy, Lesen o parku bereitgestellt. Legoland w Bawarii i Jegliche bardzo Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
działalności związków twórczych,
a szefujący dotąd Okręgowemu
Związkowi Teatrów Ludowych Zabrza,
Gliwic i Bytomia Hauptstock
utworzył „Krąg Staniszczański”,
który skupiał pisarzy i intelektualistów
górnośląskich. Podobno jego
uczestników łączyła pasja myśliwska,
a ich spotkania miały częściowo
konspiracyjny charakter.
Postać Georga i jego literackiego
alter ego, Petera Schrata, udało
się ocalić od zapomnienia. Dzięki
pasji poszukiwawczej pochodzącego
ze Staniszcz Małych Georga Spallka
i przychylności reprezentowanej
Die Gewinner des Deutschdiktats in der Gemeinde Tarnau. V.l.n.r.: Josef Kopton, Hedwig Mientus und Krzysztof Wysdak
Bibliothek als Ort der Begegnung von Kulturen – im Rahmen dieses Projektes
wurde am 15. Mai in Tarnau das 1. Deutschdiktat für Erwachsene
organisiert. Neun Personen aus der Gemeinde mussten sich mit einem
Text über Ferien auf dem Bauernhof messen.
„Es war wirklich schwer, denn es war
LARES: Niniejszy – Z dziesięciu materiał najwyższych służy diabelskich wyłącznie – W Tropical do czytania. Islands obok Berlina, Powielanie największej
samonośnej hali świata, wirklich vorbereiten kann. Aber es hat
eine
w
Prüfung,
jakikolwiek
auf die man
sposób
sich nicht
zabronione.
Treppchen.
młynów w Europie aż trzy znajdują się
geklappt“, sagte Krzysztof Wysdak, Mit-
LARES: Diese Materialien w sind Niemczech: lediglich Silver Star w zum Europa- Lesen znajduje bereitgestellt. się największy las tropikal-
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
glied des Vorstandes des Kreises Oppeln
und seit dem 15. Mai auch Tarnauer
Meister der deutschen Rechtschreibung,
nach dem Diktat. Als einziger hatte er
im Diktat keinen Fehler gemacht. Aber
auch die anderen Teilnehmer können
und „schlesischer“ Bücher in der Ge-
– Colossos w Heide-Park jest najszybszym
– Serengeti-Park w Hodenhagen w Dolnej
Saksonii
sich mit ihrer Leistung rühmen, denn
LARES: Niniejszy materiał
i najwyższym
służy
drewnianym
wyłącznie
diabelskim
młynem świata.
park safari.
alle über 100. Neben Wysdak kamen meindebibliothek eröffnet.
do czytania.
to największy
Powielanie
europejski von möglichen w jakikolwiek 154 Punkten sposób erreichten zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
przez Christofa Hauptstocka rodziny
dwa lata temu mój zespół nagrał
płytę z wierszami poety. Z kolei pod
koniec maja br. kierowana przez
Tadeusza Chrobaka Wojewódzka
Biblioteka Publiczna w Opolu wyda
reprint jego jedynej, a pochodzącej
z 1942 r. książki wraz z jej tłumaczeniem
na język polski.
Józef Kotyś
Josef Kopton und Hedwig Mientus,
beide über achtzig Jahre alt (!), aufs
Das Diktat wurde organisiert von der
Gemeindebibliothek in Tarnau sowie
dem DFK-Gemeindevorstand Tarnau
und dem DFK Raschau. Es war die erste
Zusammenarbeit der Bibliothek mit
dem DFK. Im Rahmen des Projektes
„Bibliothek als Ort der Begegnung der
Kulturen“ wurde vor zwei Wochen auch
eine Ausstellung deutscher, polnischer
Pogranicze: Gdzie czeski Śląsk spotyka polskie Czechy
TERMINE
QQ
LARES: Niniejszy
Więcej
materiał służy wyłącznie
niż
do
granica
czytania. Powielanie
państwa
Katowice: Muzeum Historii Katowic
zaprasza od 18 maja na wystawę
w jakikolwiek sposób zabronione.
pt. „Kultura LARES: muzyczna Diese Katowic Materialien w okre-
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
sie dwudziestolecia międzywojennego”.
Wystawę można oglądać w Akademii
Muzycznej im. Karola Szymanowskiego.
Q Lubowitz: Im Eichendorff-Kultur-
und Begegnungszentrum in Lubowitz
findet am 25. Mai um 14:00 Uhr die Eröffnung
der Ausstellung über die Tätigkeit
deutscher Wandervereine statt.
QQGogolin: 25 maja o godz. 19.00
odbędzie się koncert galowy Orkiestry Dętej
Górażdże Cement SA z Choruli pt. „Na
śląską nutę”. Od godz. 20.00 drugie bicie
Za Javornikiem droga zaczyna wspi-
LARES: Niniejszy nać materiał się coraz bardziej służy stromo, wyłącznie a w do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
okolicach Travnej (niem. Krautenwalde)
LARES: Diese Materialien
krajobraz
sind
staje
lediglich
się już typowo
zum
górski.
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Q
rekordu we wspólnym śpiewaniu i graniu
pieśni „Poszła Karolinka do Gogolina”.
Q Leschnitz: Der DFK Leschnitz und
das Leschnitzer Kultur- und Erholungszentrum
veranstalten am 25. Mai eine
Muttertagsfeier im Städtischen Park.
Beginn ist um 16:00 Uhr.
Q Rozwadza: 24 maja w Rozwadzy
Po pokonaniu kilku serpentyn podróżny
dociera do dawnego turystycznego
przejścia granicznego między Czechami
a Polską, które od wejścia obu krajów do
strefy Schengen można pokonać także
samochodem. I tu na miłośników nietypowych
miejsc historycznych czeka
Bystrzyca Kłodzka.
Q LARES: Niniejszy
atrakcja.
materiał
Otóż przekraczając
służy
granicę,
wyłącznie
w
do
dialektem
czytania.
kłodzkim
Powielanie
W
w
kontekście
jakikolwiek
zawirowań
sposób
regionalnych
warto wspomnieć o jeszcze jed-
zabronione.
tym miejscu opuszczamy czeski Śląsk i
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. języka czeskiego Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
odbędzie się V Wojewódzki Konkurs Wypieku
Kołocza Śląskiego. Początek o godz.
15.00 w namiocie przy remizie OSP.
QQTychy: 31 maja Muzeum Miejskie
w Tychach wraz z Tyskim Biurem Podróży
„Maxima” zapraszają na wycieczkę „Świat
górali śląskich” do Istebnej, Koniakowa,
Jaworzynki i czeskiego Jabłonkowa. Zbiórka
o godz. 7.30 na parkingu przy Urzędzie
Miasta w Tychach.
QQBreslau: Im Edith-Stein-Haus in
Breslau findet am 28. Mai eine Veranstaltung
zum Thema „Das Musikdrama von
Richard Wagner als göttliches Wissen“
LARES: Niniejszy jego przyłączenie materiał do służy Prus. Uważał wyłącznie on, polską do administracją. czytania. Tym Powielanie sposobem była w niemczyzna. jakikolwiek Według sposób pruskiego zabronione.
adur iż związanie ze swym państwem ziemi w granicach Rzeczypospolitej leży dziś spisu ludności w początkach XX w. język
Vervielfältigung czeski jako ojczysty deklarowało ist strengstens
polskie.
LARES: Diese Materialien kłodzkiej, sind stanowiącej lediglich swego zum rodzaju Lesen część bereitgestellt. historycznych Czech, do Jegliche której
untersagt.
statt. Beginn ist um 18:00 Uhr, der Eintritt
ist frei.
Marek jest bardzo żywotnym i pełnym
temperamentu i energii życiowej
chłopcem, nic więc dziwnego, że
najchętniej spędza czas aktywnie, tzn.
nie przed komputerem. Dlatego ten
młody człowiek liczy tylko czas między
można by nawet kilka razy w roku pojechać
do tego samego, ponieważ nigdy
nie jest tak samo jak poprzednio. – Zawsze
są inne karuzele, inne zwierzęta
lub nawet inne bardzo pyszne jedzenie
lub lody na terenie tych obiektów. Gdy
dopiero godzina. Zresztą Serengeti-Park
jest chyba większe niż miasto Cieszyn i
co najlepsze, to w jednym miejscu można
zobaczyć np. 20 różnych gatunków
małp. Do Phantasialand mam bliżej i
często jadę tam z babcią – z błyskiem
gdy rodzina nie ma czasu, by podejmować
dalekie wycieczki, ponieważ placów
zabaw jest w Dortmundzie wszędzie pełno.
– Najbliższy od razu pod domem, no
Dziewięć kilometrów na południowy
zachód od malowniczego miasteczka
Javornik (niem. Jauernig), dawnej
rezydencji biskupów wrocławskich
Q
w austriackiej części Śląska, znajduje
się nietypowa i właściwie niema-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien terialna sind atrakcja lediglich turystyczna zum i geo-
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
graficzna: granica, która na tym
odcinku jest czymś więcej niż tylko
polsko-czeską granicą państwową.
wjeżdżamy do... polskich Czech. Jak to
możliwe? Javornik i okolice to część tzw.
Śląska Austriackiego, który po wojnach
prusko-austriackich w XVIII w. pozostał
pod władzą Wiednia, by w 1918 r. stać
się częścią Czechosłowacji. Natomiast
należąca od 1945 r. do Polski ziemia
przeprowadzona dwa lata po zawarciu
LARES: Niniejszy kłodzka materiał to teren historycznych służy wyłącznie Czech. naturalną do twierdzę, czytania. otoczoną Powielanie z czterech układu w normalizującego jakikolwiek stosunki sposób między
Polską a RFN formalnie włączyła
zabronione.
obywateli niemieckich.
Ziemia ta, choć przez wieki zamiesz-
stron górskimi łańcuchami, pomoże
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
kana była w zdecydowanej większości
przez ludność niemiecką, aż do połowy
XVIII w. pozostawała związana z Pragą.
Historyczne hrabstwo kłodzkie znalazło
się po wojnach śląskich pod władzą
Berlina, ponieważ król Fryderyk Wielki
ze względów militarnych przeforsował
i gdziekolwiek bym w mieście poszedł,
to zawsze gdzieś jakiś jest i jest bardzo
ciekawy i czysty i jest dużo dzieci, którzy
też mówią różnymi językami, ale zawsze
się jakoś dogadujemy.
Na pytanie, gdzie Marek by chciał
chętnie bym tam pojechał, tam dzieci
mogą nawet same pojeździć na diabelskim
młynie!
Norbert Nieslony
A oto jeszcze kilka powodów, by polubić Niemcy z powodu parków rozrywki i parków safari:
-Park (73 m, tylko 3 m mniej niż rekord
Europy), Colossos w Heide-Park i Expedition
G-Force w Holiday Park.
– Najszybszy europejski diabelski młyn
– Ring Racer (160 km/h) – znajduje się
przy Nürburgring.
ny świata pod dachem, a także plaża
(50 000 roślin należących do ponad
600 gatunków).
– W Niemczech stoi 135 diabelskich młynów,
w Europie tylko Wielka Brytania
ma więcej – 169.
Przejście graniczne w Lutyni (niem. Leuthen) jest czymś więcej niż tylko polsko-czeską granicą państwową.
W hrabstwie
na początku XX w.
posługiwało się
ok. 5200 osób.
uchronić Śląsk przed rewindykacyjnymi
zakusami Wiednia, a w razie wojny
skróci przemarsz wojsk pruskich ku
austriackiej stolicy. W 1945 r. dawne
hrabstwo razem z innymi ziemiami niemieckimi
położonymi na wschód od
Odry i Nysy Łużyckiej znalazło się pod
Foto: prywatne
poza Kłodzkiem należą m.in. także
Kudowa, Lądek Zdrój, Nowa Ruda i
nym fakcie: choć związki państwowe z
Czechami zerwane zostały w połowie
XVIII w., to ziemia kłodzka pozostawała
oficjalnie do 1972 r. (faktycznie do 1945
r.) częścią archidiecezji praskiej. Dopiero
reforma struktur kościelnych w Polsce,
dawne hrabstwo do archidiecezji wrocławskiej.
Od połowy XIV w. do 1945 r. poza
nielicznymi wsiami położonymi w tzw.
Czeskim Kątku, czyli na niewielkim
obszarze wokół Kudowy, dominującym
językiem na całej ziemi kłodzkiej
Rudolf Urban
Foto: Dawid Smolorz
w Kłodzkiem jedynie ok. 5200 osób.
Posługiwały się one dawnym dialektem
kłodzkim języka czeskiego, który
poza Czeskim Kątkiem wyparty został
przez niemczyznę. Po 1945 r. większość
czeskojęzycznych mieszkańców przesiedliła
się do Czechosłowacji. Ci, którzy
w pierwszym momencie postanowili
pozostać, wyjechali nieco później, w
latach 60. Ale nie do komunistycznej
Czechosłowacji, lecz do Republiki Federalnej,
która przyjęła ich jako dawnych
Reporterzy czeskiej telewizji publicznej
dotarli nie tak dawno do Marii Hauschke
(Houškovej) z Pstrążnej (niem.
Straußeney, czes. Stroužné), uważanej
za ostatnią Czeszkę żyjącą dziś na ziemi
kłodzkiej. Hauschke, która podobnie
jak jej rodzice nigdy nie chciała opuścić
swej rodzinnej wsi, przyznaje, że serce
ma czeskie, głowę niemiecką, a papiery
Dawid Smolorz
Fotos: R. Urban

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Nr. 21/1155 LARES: Diese Materialien sind lediglich Glaube zum und Lesen Religion bereitgestellt. Wiara Jegliche i religia Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Wochenblatt.pl 9
Powiat jaworski: Proboszcz Mierczyc odnawia świątynię
Kronika Parafialna
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Q
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Drugie życie kościoła
Odbudował pomnik niemieckich
mieszkańców Mierczyc poległych
podczas I wojny światowej, naprawił
dach, strop, rekonstruuje drugi poziom
balkonów, odnalazł zagrzebaną
w ziemi prastarą chrzcielnicę – dzięki
ks. Mirosławowi Wątruchowi kościół
w Mierczycach dostał nowe życie.
Ks. Wątruch zdaje sobie doskonale
sprawę, jak wielkiej wartości historycznej
to świątynia. Ratuje, co się da,
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie klepsydrą w jakikolwiek (zegar piaskowy) sposób i rozpięta zabronione.
w tle kotara pod baldachimem, którą
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche trzymają Vervielfältigung aniołowie, czyli wysłannicy ist strengstens untersagt.
Q Deutsche Maiandacht: Am 24.
Mai, um 16 Uhr, findet in Klein Wilkowitz
bei Tost eine deutschsprachige Maiandacht
statt. Seit Jahren treffen sich dort
Deutsche aus dem Ort und der Umgebung
in einem Garten des Grundstücks ul.
Leśna 5, um gemeinsam zu beten und zu
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie sprzed w Soboru jakikolwiek Watykańskiego sposób II, m.in. zabronione.
Epitafium Johannesa dotacji na remont nie przyznali. Jedynie wspaniała kapa w motywy florystyczne,
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen starostwo bereitgestellt. w Jaworze wspomogło Jegliche parafię przetykana Vervielfältigung złotymi nićmi. ist strengstens untersagt.
ale zaniedbania są ogromne, wieloletnie.
Pomnik poległych w I wojnie światowej,
który przylega do kościoła, został zniszczony
częściowo po 1945 r. Polacy, oswajając
nowe dla nich ziemie, nie czuli się
dobrze z niemieckimi pomnikami. Ale
to przeszłość. Dziś to już tylko zabytki,
nie są nośnikami żadnych ideologii, nie
rodzą negatywnych emocji.
– Ten pomnik to pamiątka przeszłości,
znak po naszych poprzednikach.
Odnawiając go, dajemy wyraz naszej
kultury – mówi ks. Wątruch.
Objął parafię w Mierczycach osiem
lat temu i energicznie przystąpił do remontu
kościoła parafialnego. Pozbierał
porozrzucane wokół elementy pomnika
poległych podczas I wojny światowej,
poskładał je, zacementował, uporząd-
singen. Mit dabei sind diesmal das Toster
Blasorchester und Kinder, die am Samstagskurs
teilnehmen. Veranstalter ist der
Deutsche Freundschaftskreis Tost.
QQRajd na Anienkę odwołany:
Z uwagi na intensywne opady deszczu
rajd rowerowy na Górę Świętej Anny w
ramach IX Pielgrzymki Diecezjalnej zostaje
przełożony na 7 czerwca. Informacje na
w remontach, ale to kwota za mała, żeby
remont zakończyć. W efekcie proboszcz
drży, gdy w telewizji prognozują, że będzie
wiatr. Bo to oznacza kłopoty. Wiatr
zrywa blachę z hełmu.
Na remont musi poczekać też epi-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
tafium
do
w prezbiterium.
czytania.
Na
Powielanie
szczodrego i co pokazać
w jakikolwiek
turystom. Problem
sposób
w tym,
zabronione.
patrona nie ma co liczyć, gdyż gmina że do Mierczyc turyści zaglądają rzadko.
włożyć ręce. Okazało się, że jeden problem
pociąga
Wądroże Wielkie, której Mierczyce są Zbyt rzadko. Proboszcz ich wypatruje,
LARES: Diese Materialien sind
za
lediglich
sobą kolejny. Proboszcz
zum Lesen
częścią,
bereitgestellt.
do zasobnych nie należy.
Jegliche
Para-
chętnie
Vervielfältigung
podejmuje i oprowadza.
ist
Promo-
strengstens stronie www.diecezja.opole.pl. untersagt.
Q
kował teren wokół.
Uporządkowanie terenu i częściowa
rekonstrukcja pomnika to jednak jedno
z mniejszych wyzwań, przed jakim
przed laty stanął proboszcz w Mierczycach.
Przegniły dach, ledwo trzymający
się strop (w dobrym stanie były tylko
trzy belki), ogromne zawilgocenie, wieża
Q Theologe geehrt: Eine Gedenktafel
für den Generalsuperintendenten
der schlesischen Oberlausitz und Geschichtsforscher
Johann Gottlob Worbs
(1760-1833) wurde am 16. Mai im
już sporo zrobił, ale martwi się, że choć
uratował dach, to wciąż w kiepskim stanie
jest hełm wieży. Nie ma pieniędzy,
żeby gruntownie go wyremontować, w
kasie parafii pokazało się dno, a Mini-
w kiepskim stanie technicznym – ks. sterstwo Kultury i Dziedzictwa Naro-
tylko o uposażenie duchownego, środki na jego renowację.
Wątruch nie wiedział, LARES: w co najpierw Niniejszy dowego materiał oraz marszałek służy Dolnego wyłącznie Śląska ale i wyposażenie do czytania. kościoła. Powielanie Epitafium w jakikolwiek Marek sposób Perzyński zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gogolin: Deutsche Maiandachten an der „Bagno-Kapelle“ gibt es seit 25 Jahren
schlesischen Priebus (Przewóz) feierlich
eingeweiht. Die Bronzetafel wurde auf
einem Granitstein, gesäumt von zwei
Granitsteinbänken, vor dem Priebuser
Gemeindeamt angebracht. Der Feier
schloss sich eine Konferenz zu Worbs
Wirken an. Referate hielten die Historikerin
Dr. Lucyna Harc von der Universität
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Das Jubiläum war Gelegenheit, den
Familie von Gaschin hatte ein Kind, das
LARES: Diese Materialien Organisatoren sind lediglich zu danken. Zu zum ihnen Lesen bereitgestellt. Jegliche blind Vervielfältigung zur Welt kam. Im Traum ist wurde strengstens untersagt.
ein künstlerisches Programm.
Die deutschen Maiandachten sind
eine Initiative von Pfarrer Prof.
Joachim Piecuch, der bis heute die Andachten
leitet. Dank seines Einsatzes
erklingen an jedem Sonntag im Mai um
16 Uhr deutsche Marienlieder.
LARES: Niniejszy für die materiał deutschen Maiandachten służy wyłącznie Bänke do czytania. Powielanie um Wasser w jakikolwiek aus der Quelle in der sposób Kapelle zabronione.
zur Verfügung“, so Polanski.
Pfarrer Joachim Piecuch erinnerte an die Anfänge der zu schöpfen.
LARES: Diese Materialien Die sind Geschichte lediglich der Kapelle zum ist mehr Lesen deutschen bereitgestellt. Maiandachten vor 25 Jahren.Foto: Jegliche Rudolf Urban Die Vervielfältigung letzte Gelegenheit in diesem ist Jahr strengstens untersagt.
Pf. Bronisław Żuchowski
Breslau und Dr. Steffen Menzel, Präsident
der Oberlausitzischen Gesellschaft der
Wissenschaften. Das Projekt wurde von
der Stiftung Evangelisches Schlesien in
Görlitz getragen und vom Sächsischen
Staatsministerium des Inneren gefördert.
Johann Gottlob Worbs war seit 1790 Mitglied
der Oberlausitzischen Gesellschaft
der Wissenschaften, seit 1819 Ehrenmitglied
der Schlesischen Gesellschaft für
vaterländische Kultur. 1817 wurde er von
der Universität Breslau zum Dr. phil. und
1830 zum D. theol. ernannt.
QQNoc Kościołów: 24 maja wieczorną
porą w wybranych świątyniach i
kaplicach Opola, Nysy i Raciborza będzie
czas na modlitwę i poznanie świątyni
parafialnej i innych kościołów. To czas wytchnienia
po tygodniu zajęć i pokrzepienia
przy muzyce organowej, filmie czy indywidualnym
spotkaniu z duszpasterzem.
QQInternationales Sommer-
Sechster Sonntag
der Osterzeit
25.05.2014
1. Lesung:
Apg 8,5-8.14-17
2. Lesung: 1 Petr 3, 15-18
„Seid stets bereit…“
Evangelium: Joh 14, 15-21
camp: Mitarbeiter der Katholischen
Kinder- und Jugendarbeit mit ca. 60
Jugendlichen aus ganz Europa treffen
sich vom 28. Juli bis 8. August im Winfriedhaus
Schmiedeberg (Osterzgebirge).
„Weniger ist mehr – was du (wirklich)
zum Leben brauchst“, so lautet der Titel
des Sommercamps 2014. Es geht um bewusste
Entscheidungen für die wichtigen
Dinge, die einen einmalig sein lassen und
schen Welt von heute fordert Ähnliches. bet in Kirche und Familie,
die do Bereitschaft czytania. dem Powielanie Das Wesentliche w jakikolwiek zu prägen und mit sposób Hoff-
zabronione.
wenn er mich innerlich
LARES: Niniejszy Es geht materiał um die religiöse służy Sprachfähigkeit, wyłącznie
spricht man heute vom „mün-
die in einer säkularisierten Gesellschaft Nächsten in Not Gutes zu des Glaubens nung zu erfüllen ver-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gerne digen Christen“. Im Unterschied zu
früheren Zeiten habe dieser heute ein
größeres Maß an religiöser Reife und
Mitverantwortung erreicht. Gleichzeitig
aber gibt es tausend gute Belege dafür,
dass allzu vielen Christen religiöses
Wissen, ja schon Grundbegriffe des
mündige Glaubenspraxis erst möglich
macht. Nur das, was ich kenne, kann
ich auch schätzen und dafür eintreten.
Umso gravierender ist der Mangel an
Glaubenswis sen zu bewerten, der es
heute allzu vielen leicht macht, sich
vom christ lichen Glauben zu distan-
LARES: Niniejszy zieren materiał oder ihn schlicht służy zu vergessen. wyłącznie jedem do Rede czytania. und Antwort Powielanie zu stehen, ihm lebt w und jakikolwiek Hoffnung schöpft. sposób Worte zabronione.
Unabhängig davon steht für jeden von der nach der Hoffnung fragt, die euch über den Glauben gibt es heute zahllos.
LARES: Diese Materialien uns die sind Frage lediglich im Raum, was zum er für sein Lesen erfüllt.“ bereitgestellt. Der Apostel setzt voraus, Jegliche dass Worte Vervielfältigung aus dem Glauben, die zugleich ist strengstens untersagt.
Glaubens fremd geworden ist. Anstelle
einer im Glauben gefestigten Mündigkeit
scheint eine religiöse Sprachlosigkeit
weitaus mehr verbreitet zu sein.
Gerade an dieser entscheidenden Stelle
wächst aber ein Defizit heran, das die
Wahrnehmung und Wirkung des christlichen
Glaubens in der modernen Gesellschaft
vor immer größere Pro bleme
stellt. Welche Konsequenz sich daraus
zu klein werden, um noch zum eigenen Das Wesentliche des Glaubens scheint gibt es nämlich nur in untrennbarem
LARES: Niniejszy Lebensweg materiał in Beziehung służy gebracht wyłącznie zu für den do Apostel czytania. schließlich die Powielanie Hoffnung Zusammenhang w jakikolwiek mit religiöser sposób Praxis. zabronione.
werden. Gute religiöse Literatur gehört zu sein. Diese Hoffnung aber entsteht,
q (www.kathjusa.de).
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
ergibt, wird uns in einem klaren Wort
aus dem ersten Petrusbrief gesagt. „Seid
zählt auch Familie Polanski, die seit
mehr als 15 Jahren die Kapelle betreut.
Für Christiane Polanski ist es eine
Herzensangelegenheit: „Jede Woche
bekommt die Mutter Gottes frische
Blumen und Kerzen. Wir stellen auch
als 200 Jahre alt und es ranken sich einige
Legenden um sie und die Quelle in
ihrem Inneren. Die bekannteste wurde
Wort zum Sonntag
euch erfüllt.“ Zu den Zeiten des apostolischen
Briefverfassers ging es um eine
Anleitung für das rechte Verhalten der
Gläubigen in Verfolgungs situationen
mitten in einer heidnischen Welt. Die
Auseinandersetzung mit der neuheidni-
Glaubenswissen tut. Von selbst bildet
sich der Glaube nicht. Nicht wenige haben
sich auf vielen Fachgebieten vertieft,
sind aber in Glaubensdingen in
den Kinderschuhen stehen geblie ben,
die dann freilich irgendwann einmal
fianie też samodzielnie nie udźwigną
remontu kościoła.
O tym, jak mecenat dla tego typu jest
ważny, można się przekonać właśnie w
kościele w Mierczycach. Patron dbał
Hier fühlt man sich heimisch
Seit 25 Jahren werden an der Muttergotteskapelle
in Gogolin deutsche
Maiandachten abgehalten.
Zum Jubiläum gab es aber keine
Andacht, sondern eine Messe und
Ks. Mirosław Wątruch prezentuje jedną z liturgicznych szat przedsoborowych, przechowywanych w szafie za
ołtarzem głównym.
Foto: Marek Perzyński
Schweinichena,
wystawione mu około
1680 r. w prezbiterium,
godne jest królów.
nach der Messe von Schülern der nahegelegenen
Grundschule dargestellt: Die
Gläubigkeit. Zur Gewissheit im Glauben
gehört neben dem Glaubenswissen
freilich auch die Glaubenspraxis, die
Teilnahme an der sonntäglichen Eucharistiefeier,
der Empfang der Sakramente,
das gemeinschaftliche und private Ge-
tun. All das ist das unverzichtbare
Fundament,
auf dem religiöse Sprachfähigkeit
und Mündigkeit
stehen müssen, wenn die
geforderte Rechenschaft vom Glauben
gegeben werden soll. “Seid stets bereit,
jeder weiß, woran er glaubt. Er stellt
nicht einmal so sehr auf Glaubensinhalte
ab. Vielmehr stellt er das von ihm
geforderte Zeugnis auf die Hoffnung ab,
die uns erfüllen soll. Wir sollten diesen
zusätzlichen Akzent nicht überhören.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
stets bereit, jedem Rede und Antwort zu deshalb heute in jedes christliche Haus. wenn wir uns den Glauben an Jesus
LARES: Diese Materialien stehen, sind der nach lediglich der Hoffnung zum fragt, die Lesen Es ist bereitgestellt. eine Überlebensfrage für Jegliche unsere Christus Vervielfältigung ganz persönlich zu eigen ist ma-strengstens untersagt.
chen. Eben dieses persönliche Zeugnis
ist gefragt. Es ist eine alte Weisheit,
dass die Information keine Kategorie
des Evangeliums ist, sondern das Zeugnis.
Dieses kommt aber nur zustande,
wenn Glaube Teil meines Lebens ist,
mag. Nicht zu gelehrten
Reden, die aus objektiver
Distanz über den Glauben
gehalten werden, will
der Apostel anleiten. ihm
geht es um das Zeugnis dessen, der sich
mit dem Glauben identifiziert, der aus
scheint für den
Apostel die
Hoffnung zu sein.
Johannesa Schweinichena (zm. 1677),
wystawione mu w około 1680 r. w prezbiterium,
godne jest królów. Przedstawiony
został jako postać wspaniała.
Jego popiersie, ulokowane w centralnej
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie strefie w na jakikolwiek tle obelisku, wieńczy sposób laurem zabronione.
postać wyobrażająca Sławę. Flankują
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche je postacie Vervielfältigung przedstawiające Sprawie-
ist strengstens untersagt.
dliwość (z zawiązanymi oczyma) i Siły,
obok której widzimy postać Mojżesza
(z tablicami dekalogu). Moralizatorski
charakter tego teatralnego w formie
przedstawienia podkreśla usytuowana
w dolnej partii pomnika czaszka z
niebios.
Ciekawostką jest szafa za ołtarzem
głównym. Powstała w okresie baroku,
zdobią ją malarskie płyciny. Dokumentów
w niej od dawna nikt nie przechowuje.
Za to wiszą w niej szaty liturgiczne
Pomiędzy kościołem a cmentarzem
stoi brama z niemieckim napisem:
„Chrystus dziś i na wieki wieków”. Cud,
że przetrwała okres, gdy tego typu dzieła
niszczono na Dolnym Śląsku po 1945 r.
jako obce. Dziś jest się czym pochwalić
cja to dla takich miejsc, jak Mierczyce,
szansa na zmianę postrzegania przez
decydentów. Jeśli nie mają do czynienia
z miejscem podnoszącym wartość marketingową
regionu, z oporem przyznają
den Eltern gesagt, sie sollen an diesen
Ort gehen, denn da gibt es eine Quelle
mit deren Wasser dem Kind die Augen
gewaschen werden sollen. So erlangte
das Kind sein Augenlicht. Seitdem kommen
die Menschen jedes Jahr hierher,
an der deutschen Maiandacht teilzunehmen,
haben sie am 25. Mai.
Rudolf Urban
wieder Glauben wecken, sind seltener.
Solche Worte aber sind es, die Petrus
mit der Rechenschaft meint, zu der er
anleitet. Wer aus diesem Hintergrund
und Zusammen hang lebt, hat sich eine
religiöse Sprachfähigkeit bewahrt. Sie
das Leben reich machen. Die Organisatoren
erwarten Anmeldungen aus der
Republik Moldau, Tschechien, Polen, Ungarn,
Litauen, Weißrussland, der Ukraine,
Rumänien und Russland. Zur Zeit wird
noch eine deutsch-englischsprachige Verstärkung
für das Team gesucht. Träger der
Veranstaltung ist die Arbeitsgemeinschaft
katholischer Kinder– und Jugendorganisationen
im Bistum Dresden-Meißen
kan
Foto: dfk Tost

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
10 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles Lesen bereitgestellt. Aktualności
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Alle Register gezogen
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Fortsetzung von S. 1
unverbindlich. Inhaltlich interessanter
wurde es da schon, als Sekretär Rafał
Bartek wichtige Leitlinien der Arbeit
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien
Das größte
sind
mediale Interesse
lediglich
zog der frisch
zum
proklamierte
Lesen
Kandidat für
bereitgestellt.
das Amt des Oppelner Stadtpräsidenten
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
des kommenden Jahres skizzierte. „Wir
müssen den Hahn hier und da zudrehen
bzw. neue Wege zu Geld finden“, schwor
er die Delegierten in der Hoffnung ein,
stärker auch die Selbstverwaltungen in
die Pflicht zu nehmen. Insofern ging
auch die erste und zudem mit 50 Groschen
im Monat verhaltene Mitgliedsbeitragserhöhung
in der Verbandsgeschichte
überhaupt geräuschlos über
die Bühne. Norbert Rasch betonte:
„Sechs Złoty im Jahr mehr ist so viel,
wie manche ihren Kindern täglich für
Chips auf den Schulhof mitgeben!“. Bartek
propagierte alternative Nutzungen
der Begegnungsstätten, z.B. durch Neubelebungen
von Deutschkursen. Geplant
sei im nächsten Jahr die Errichtung eines
Bildungszentrums der Minderheit und
LARES: Niniejszy bestätigt materiał hatte. Ein Thema, służy dem wyłącznie sich do czytania. Powielanie Eine der w Präsentationsübersichten jakikolwiek vom Wahlkonvent sposób in Oppeln. zabronione.
das Wochenblatt in Kürze noch widmen
wird. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt.
ein „Zentrum für Toleranz und Rechte“,
das gesellschaftliche Entwicklungen
im Auge haben solle. Dieses könne ein
„Wissenschaftliches Zentrum“ ergänzen,
nicht jedoch ersetzen. Das Gedächtnis
im Rahmen des anstehenden 70. Jahrestages
der Oberschlesischen Tragödie
solle in Oppeln durch eine Tafel an zentraler
Stelle in der Innenstadt manifestiert
werden.
In der Aussprache beklagte Christoph
Warzecha, nachdem Konsul Peter
Eck die Versammlung schon verlassen
hatte, dass deutsche Ausweise in Polen
erheblich teurer als in Deutschland seien.
Mit Blick auf Leonard Malcharczyk
vom Konsulat am Tagungspräsidium
scherzte Christoph Wysdak in Anspielung
auf Stalin: „Die Konsuln kommen
und gehen, aber den Malcharczyk wird
es immer geben.“ Zufrieden zeigt sich
Bartek, dass Huskowski erkannt habe,
dass staatliche Mechanismen für die
Bewahrung der Muttersprache nicht
funktionieren.
Am Ende kam Bruno Kosak dann
doch mit seiner Redezeit zurecht, als
er die Tätigkeit des Woiwoden kritisch
hinterfragte oder beklagte, dass es in
25 Prozent der Kirchengemeinden mit
Bedarf keine deutschen Messen gäbe.
Auch müsse man die eigene Arbeit
hinterfragen: „Wofür bitte eine Förderung
eines Konzertes wie ‚Herzilein’?“,
sprach Kosak der SKGD ins Gewissen.
Christoph Warzecha hingegen reichte
LARES: Niniejszy tak wielu materiał wysoko postawionych służy wyłącznie gości.
Miało się wrażenie, że ktoś moc-
środków” – powiedział, apelując do de-
czasie wypowiedzi, wobec czego delegaci
znaleźć do nowe czytania. sposoby na pozyskiwanie Powielanie zdołał w jakikolwiek zmieścić się w wyznaczonym sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien
no się
sind
zmobilizował,
lediglich
bowiem
zum
oprócz
Lesen
legatów
bereitgestellt.
o to, by także w większej
Jegliche
mierze nie
Vervielfältigung
usłyszeli pytania, które zamierzał
ist strengstens untersagt.
seine Redezeit nicht. Seine beabsichtigte
Frage, wie es um die Ablegung des
historisch belasteten Verbandesnamens
„…im Oppelner Schlesien“ stehe, hörten
die Delegierten nicht mehr. Dabei
hatte Norbert Rasch 2013 in Straduna
verkündet, der Verband werde eine Kostenanalyse
dazu erstellen.
Mit erträglicher Verspätung kamen
die Anwesenden dann doch zum wohlverdienten
Mittagessen, ehe Thomas
Kandziora mit einer Präsentation die
Kandidaten für die Selbstverwaltungswahlen
bekanntgab, die Ihnen das
Wochenblatt nach und nach vorstellen
wird. Schlaglicht des Wahlkonvents war
zweifelsohne, dass die Minderheit Norbert
Honka um das Amt des Oppelner
Stadtpräsidenten ins Rennen schickt.
Nicht ganz so fein wie in der Oppelner
Musikschule, dafür in typisch
oberschlesischer Revier-Atmosphäre
eines Königshütter Familienhauses
trafen sich zeitgleich die Delegierten
aus der Woiwodschaft Schlesien. Das
Wort führte hier Lidia Burdzik, Vorsitzende
der Revisionskommission und
ehemalige, langjährige Vorsitzende des
Bezirksverbandes. Burdzik geizte nicht
mit Kritik gegenüber den angeschlossenen
DFK, denn die Abrechnungen
der Veranstaltungen wären oft desolat.
Dabei gäbe es extra Schulungen, die jedoch,
so Burdzik, kaum besucht werden.
Doch auch Burdzik musste Einstecken.
Sie solle sich nicht nur als überstrenge
Richterin und Vollstreckerin
W tymże czasie, w sposób zapewne
nieco mniej subtelny niż w opolskiej
szkole muzycznej, za to w atmosferze
typowej dla górnośląskiego zagłębia
tudzież domów chorzowskich rodzin,
spotkali się delegaci z województwa
śląskiego. Tu z kolei prym wiodła Li-
LARES: Niniejszy Mimo materiał to przewodniczący służy wyłącznie TSKN należy do zamanifestować, czytania. umieszczając Powielanie dia Burdzik, w jakikolwiek przewodnicząca sposób komisji zabronione.
niemiecką” – powiedział Lippa.
Norbert Rasch zaapelował: „Bierzcie okolicznościową tablicę na centralnym rewizyjnej i była długoletnia przewodnicząca
Vervielfältigung wojewódzkiej organizacji ist MN. strengstens LARES: Diese Materialien energicznie sind udział”, lediglich po czym zum zachęcił Lesen miejscu bereitgestellt. w śródmieściu Opola. Jegliche untersagt.
aufführen, so Waldemar Świerczek aus
Ratibor. „Das Wort Administration
heißt schließlich Hilfestellung und diese
Norbert Honka auf sich.
kommt ihrerseits keineswegs“, ärgerte
sich Świerczek. Agnieszka Neuwald-Piecha
(Ratibor) war ebenfalls enttäuscht,
dass die Revisionskommission ihren
Mandatsentzug vom 10. Dezember 2013
Die Delegierten in Königshütte schienen
jedenfalls geteilt in die „aufmüpfigen“
Ratiborer, die laut Revisionskommission
die schlechtesten Abrechnungen
abliefern, und den Rest. Zudem musste
man den Eindruck haben, dass man
LARES: Niniejszy
Querdenker
materiał
und „Revoluzzer“
służy wyłącznie
nicht
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
besonders schätzt. So wurde zum Beispiel
für Willibald Fabian wegen „Nest-
Abstimmung in Königshütte
Foto: Klaudia Kandzia
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
beschmutzung“ ein Maulkorb gefordert,
da er gewagt hätte, die höchsten Organe
des Verbandes in seinen Texten zu kritisieren.
Georg Wagner aus Rybnik sah in
den Reihen der Minderheit zu viele Individualisten,
die ihr eigenes Süppchen
nichts mit der deutschen Minderheit
am Hut hätten.
Versöhnende Worte fand letztlich
der Bezirksvorsitzende Martin Lippa,
der sich über die Absolution für seinen
Vorstand freute. Für ihn zählt vor
hat, ist die Gründung zweisprachiger
Schulen in Trägerschaft der deutschen
Minderheit“, so Lippa.
Chorzów/Opole: Doroczne zgromadzenia
organizacji wojewódzkich MN na Górnym
W
LARES: Niniejszy Śląsku materiał – Pełna mobilizacja służy wyłącznie Wojewoda do czytania. Ryszard Wilczyński Powielanie zaznaczył,
że region nie ma problemu z 25% parafii pomimo zapotrzebowania
jewody w oraz jakikolwiek wyrażając ubolewanie, sposób że w zabronione.
LARES: Diese Materialien ubiegłą sind lediglich sobotę delegaci zum obu or-
Lesen dwujęzycznością, bereitgestellt. zachowując Jegliche jednak nie Vervielfältigung ma mszy odprawianych w ist języku strengstens untersagt.
ganizacji wojewódzkich MN na
Górnym Śląsku spotkali się na swoich
dorocznych zgromadzeniach.
W Opolu obradowano w szkole muzycznej,
a szczególnym powodem do
dumy była obecność po raz pierwszy
marszałka Buły i wojewody Wilczyńskiego
na otwarciu obecny był nawet
odpowiedzialny za sprawy związane
z MN sekretarz stanu w Ministerstwie
Administracji i Cyfryzacji Stanisław
Huskowski, który podkreślał, że będzie
słuchał głosu mniejszości.
podkreślił: „Sześć złotych więcej na rok Ze znośnym opóźnieniem obecni
LARES: Niniejszy
Po minucie
materiał
ciszy dla
służy
uczczenia
wyłącznie
pamięci
zamordowanego burmistrza Zdzie-
codziennie na kupowanie w szkole chip-
po którym Thomas Kandziora w formie
to tyle,
do
co niektórzy
czytania.
dają swoim
Powielanie
dzieciom udali
w
się
jakikolwiek
następnie na zasłużony
sposób
obiad,
zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
szowic Dietera Przewdzinga oraz tych,
którzy zmarli w minionym roku, odbyło
się głosowanie, w którym upadł wniosek
Brunona Kosaka (Koźle) o wydłużenie
dozwolonego czasu wypowiedzi z
trzech do pięciu minut. Kierownictwo
zaplanowanego konwentu wyborczego
można było bez presji czasu zaprezentować
kandydatów startujących w wyborach
samorządowych. Jak spokojnie
oświadczył przewodniczący zgromadzenia
Krzysztof Wysdak: „Chodzi o
efekty, nie cenzurę”.
Foto: Till Scholtz-Knobloch
In bester Oppelner
Innenstadtlage soll
eine Gedenktafel an
die Oberschlesische
do dalszego odmłodzenia gremiów MN,
stwierdzając, że konieczne są nowe impulsy,
aby fantazja nie zatrzymała się na
uroczystościach z okazji Dnia Matki i
allem, dass es Anfang des Jahres endlich świąt Bożego Narodzenia. Przypomniał, aluzję do Stalina, zażartował: „Konsulo-
LARES: Niniejszy gelungen materiał sei zweisprachige służy Ortschilder
in Kieferstädtel einzuführen. „Was początkowo miała miejsce faza ochrony czyk będzie zawsze”. Natomiast Bartek
wyłącznie że po uznaniu do czytania. organizacji w Powielanie 1989 roku
przychodzą w jakikolwiek i odchodzą, ale sposób Malchar-
zabronione.
LARES: Diese Materialien jetzt absolute sind Priorität lediglich für unsere zum Arbeit Lesen własnych bereitgestellt. wartości, jednak obecnie Jegliche or-
wyraził Vervielfältigung zadowolenie, że Huskowski ist ro-
strengstens untersagt.
ganizacja stała się kompetentnym partnerem
w skali całego społeczeństwa,
chociaż są w niej osoby, które hamują
rozwój organizacji w tym kierunku, i
nie wszystkie koła DFK informują o
prowadzonej przez siebie działalności.
niezobowiązujący ton. Ciekawiej pod
względem merytorycznym zrobiło się
w momencie, gdy sekretarz Rafał Bartek
naszkicował ważne wytyczne pracy w
nadchodzącym roku. „Będziemy musieli
tu i ówdzie przykręcić kurek bądź
zwracali uwagę samorządów na obowiązki,
jakie na nich spoczywają. W tym
kontekście nie napotkało na sprzeciw
pierwsze w historii organizacji, ostrożne
podwyższenie składki członkowskiej o
50 groszy miesięcznie. Norbert Rasch
sów!”. Bartek zaproponował alternatywne
sposoby korzystania z domów spotkań,
np. poprzez ich ponowne ożywienie w
zakresie organizowania kursów języka
niemieckiego. Dodał, że w przyszłym
roku planuje się utworzenie centrum
wojewódzkiej organizacji MN w Opolu edukacyjnego mniejszości oraz „centrum mniejszość zamierza wystawić Norberta
LARES: Niniejszy było zdania, materiał że ograniczenie służy czasowe wyłącznie jest na rzecz do tolerancji czytania. i praw”, które Powielanie będzie Honkę w jako jakikolwiek swojego kandydata sposób na urząd zabronione.
niezbędne, aby po obiedzie, w ramach miało na oku procesy zachodzące w spo-
prezydenta miasta Opola.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
łeczeństwie. Będzie ono mogło stanowić
dopełnienie działalności mającego ewentualnie
powstać „centrum naukowego”,
którego jednak nie zastąpi. Jego zdaniem,
w ramach zbliżających się obchodów 70.
rocznicy Tragedii Górnośląskiej pamięć
o tym tragicznym epizodzie dziejów
zumie, iż ustanawiane przez państwo
mechanizmy mające na celu zachowanie
języka ojczystego nie działają.
W kończącej dyskusję wypowiedzi
Bruno Kosak zmieścił się w czasie, krytycznie
odnosząc się do działalności wo-
niemieckim. Poza tym należałoby krytycznie
przyjrzeć się własnej pracy: „Po
co na przykład wspierać koncerty typu
»Serduszka dwa«?” – zapytał Kosak,
przemawiając do sumienia władzom
TSKN. Natomiast Krzysztof Warzecha
zadać w sprawie ewentualnej rezygnacji
z historycznie obciążonej nazwy „… na
Śląsku Opolskim”. Warto wspomnieć, że
Norbert Rasch w 2013 roku w Straduni
zapowiedział, że organizacja sporządzi
w tej sprawie analizę kosztów.
prezentacji podał do wiadomości nazwiska
kandydatów w wyborach samorządowych,
których będziemy kolejno
przedstawiać na łamach „Wochenblatt.
pl”. Gwoździem konwentu wyborczego
była bezsprzecznie informacja, że
23. – 29. Mai 2014
Abbildung: Thomas Kandziora
kochen und forderte, den Gründern der
LARES: Niniejszy „Stiftung materiał der deutschen służy Minderheit“ wyłącznie in do Tragödie czytania. erinnern. Powielanie Podczas w jakikolwiek dyskusji, jaka odbyła sposób się zabronione.
Rybnik das Handwerk zu legen, da diese
opuszczeniu zgromadzenia przez kon-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Die Delegierten in Königshütte lauschen den Ausführungen des Vorsitzenden Martin Lippa. Foto: Klaudia Kandzia
Burdzik nie szczędziła krytyki wobec
afiliowanych kół DFK, stwierdzając, że
sula Petera Ecka Krzysztof Warzecha rozliczenia organizowanych przez nie
wyraził ubolewanie, że niemieckie dokumenty
tożsamości są w Polsce drożdzo
nieciekawie, i to pomimo specjal-
imprez nierzadko przedstawiają się barsze
niż w Niemczech, zaś gdy rozmowa nych szkoleń, które jednak mają bardzo
zeszła na temat Leonarda Malcharczyka niską frekwencję.
z konsulatu, Krzysztof Wysdak, czyniąc Jednakże i pani Burdzik przyszło
znosić krytykę. Waldemar Świerczek
z Raciborza stwierdził, że nie powinna
ona zachowywać się jak srogi sędzia
czy wręcz egzekutor. „W końcu słowo
»administracja« oznacza udzielanie pomocy,
której z pani strony bynajmniej
nie ma” – mówił poirytowany Świerczek.
Podobnie Agnieszka Neuwald-Piecha
(Racibórz) wyraziła rozczarowanie
faktem, iż komisja rewizyjna potwierdziła
decyzję z 10 grudnia 2013 roku
o cofnięciu jej mandatu. Tej sprawie
„Wochenblatt.pl” poświęci niebawem
więcej uwagi.
Tak czy inaczej delegaci obradujący
w Chorzowie wydawali się podzieleni
na „krnąbrnych” Raciborzan, którzy
zdaniem komisji rewizyjnej dostarczają
najgorsze rozliczenia, oraz resztę. Poza
tym trudno było oprzeć się wrażeniu, że
nie ceni się zbytnio wszelkich nonkonformistów
i „pseudorewolucjonistów”.
Zażądano na przykład „nałożenia kagańca”
Willibaldowi Fabianowi za „zanieczyszczanie
własnego gniazda”, gdyż
odważył się on krytykować w swoich
tekstach najwyższe organa związku.
Georg Wagner z Rybnika stwierdził, że
w szeregach mniejszości jest za dużo
indywidualistów, którzy chadzają własnymi
ścieżkami, i zażądał, aby ukrócić
proceder stosowany przez założycieli
Fundacji Mniejszości Niemieckiej w
Rybniku, ponieważ jego zdaniem nie
ma ona nic wspólnego z mniejszością
niemiecką.
Pojednawcze słowa znalazł ostatecznie
przewodniczący wojewódzkiej organizacji
MN Martin Lippa, stwierdzając,
że cieszy go fakt udzielenia absolutorium
zarządowi. Dla niego liczy się przede
wszystkim to, że na początku roku
wreszcie udało się wprowadzić dwujęzyczne
tablice w Sośnicowicach. „Obecnie
bezwzględny priorytet w naszej działalności
ma zakładanie dwujęzycznych
szkół prowadzonych przez mniejszość
Till Scholtz-Knobloch
Klaudia Kandzia

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles
Lesen bereitgestellt. Aktualności
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Zwei Deklarationen der 25. Oppelner SKGD-Jahresversammlung
Terminologia: Miller jedzie do Vilniusu
Nr. 21/1155 Wochenblatt.pl 11
Przywracanie
pamięci przodków
Zgromadzeni w Opolu, historycznej
stolicy Górnego Śląska, pochylamy
się z pokorą nad milionami ofiar pierwszej
wojny światowej, a szczególnie nad
zostały w ramach akcji odniemczania społeczności lokalnych, samorządów,
LARES: Niniejszy zniszczone materiał lub pozbawione służy swej wyłącznie symboliki.
Tylko nieliczne z nich pozostały ska jest historia śląskiej ziemi, o przy-
parafii, do szkół czytania. i wszystkich, Powielanie którym bli-
jakby w minister jakikolwiek spraw zagranicznych sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien nienaruszone, sind lediglich a tylko niektóre zum z nich Lesen wrócenie bereitgestellt. pamięci naszych przodków Jegliche
Niemiec
Vervielfältigung
mówił o obwodzie Danzig
ist strengstens untersagt.
tysiącami poległych, których ta wojna
wyrwała na zawsze ze śląskich domów.
Skłania nas do tego fakt, że mija 100
lat od wybuchu tego pierwszego aktu
tragedii wojennej XX wieku. Pokolenia
nas poprzedzające oddały hołd tym
poległym w postaci pomników, tablic i
symbolicznych grobów, które w niemal
wszystkich [górno-]śląskich miastach
LARES: Niniejszy którzy materiał nie tylko zadbali służy o odrestaurowanie
czy odtworzenie takiego miejsca wspólnego europejskiego dziedzictwa przedstawiciele raczej daliby się pokro-
wyłącznie także do zobowiązani czytania. do tego Powielanie wobec socjalistyczna w jakikolwiek NRD, której sposób polityczni zabronione.
LARES: Diese Materialien pamięci, sind ale też lediglich na co dzień zum dbają Lesen o historycznego. bereitgestellt. Jegliche ić, niż Vervielfältigung wypowiedzieliby tak złowrogie ist strengstens untersagt.
i wioskach stały się miejscem pamięci,
ale i przestrogi przed wojną. Nie
powstrzymały jednak niszczycielskiej
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie XXI w wieku jakikolwiek nawet „Neues Deutschland”, sposób zabronione.
dawny organ bliskiej mu było nie było
LARES: Diese Materialien zugelassen sind wird lediglich oder ob die zum EU eine Lesen Richtung bereitgestellt. sich unser Europa entwickeln Jegliche komunistycznej Vervielfältigung partii SED, pozwala ist strengstens untersagt.
wird.
Aus diesem Grund appellieren wir:
Nehmt aktiv an der Europawahl teil!
Wählt einen Kandidaten, der Eure
Ansichten und somit Euch und Eure
Gemeinschaft im Europaparlament ver-
LARES: Niniejszy
Europa,
materiał
weil es uns ermöglicht,
służy wyłącznie
unsere treten
do
wird.
czytania.
Lasst nicht zu,
Powielanie
dass andere już „Danzig”
w jakikolwiek
i „Breslau”. Prowadzący
sposób zabronione.
Familien und Freunde im Westen ohne für Euch entscheiden.
rozmowę Konrad Piasecki próbował
Beschränkungen zu treffen. Heute, als Europa ist unsere gemeinsame Pflicht tłumaczyć, że przecież o bawarskiej sto-
nazywać stolicę Litwy.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Niederlassungsfreiheit w jakikolwiek attraktiv. sposób „Aber zabronione.
wir sehen in der Eurokrise, dass durch
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche die Vervielfältigung wirtschaftlichen auch politische ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy man wie materiał ich vier Kinder służy hat, interessiert wyłącznie AfD eurokritisch, do czytania. allerdings Powielanie nicht Kontroverse w jakikolwiek über alle gesellschaftlichen sposób zabronione.
man sich für seine eigene Geschichte oft kolportiert und taktisch instrumentalisert
Themen“, fasst Petry zusammen.
LARES: Diese Materialien
und wie
sind
man diese
lediglich
weitergibt.“
zum Lesen bereitgestellt.
europakritisch. Der Anlass
Jegliche
für Soweit
Vervielfältigung
konnten die meisten
ist
Gäste
strengstens untersagt.
Die Diskussion im urigen Kellergewölbe
scheint zunächst jedoch eine von
vielen Fortsetzungen mancher aufgeregter
Fernsehdebatten um die Finanzkrise
zu sein. Schließlich ist die Mehrheit
der deutschen Gäste selbst als Unternehmer
in der Hauptstadt Schlesiens legitimierter Grundlage einen gesamteuropäischen
demographische Problem, während en“, so Petry.
LARES: Niniejszy
tätig und
materiał
entsprechend
służy
sensibilisiert.
wyłącznie do czytania.
Staat schaffen
Powielanie
würden, faktisch
w jakikolwiek
eher eine Zuwanderung
sposób
in die
zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Kondolenz / Kondolencje
hekatomby kolejnej wojny światowej,
w wyniku której owe miejsca śląskiej
pamięci w nowej, powojennej sytuacji
staraniem naszych społeczności lokalnych
przywrócone pamięci w ostatnim
ćwierćwieczu.
W 100 lat od wybuchu tej wojny
dziękujemy wszystkim tym lokalnym
działaczom DFK, samorządowcom,
Du entscheidest
über die Zukunft der EU
Am 25. Mai findet die Wahl zum
Europaparlament statt. Dort werden
Entscheidungen getroffen, die unser tägliches
Leben beeinflussen. Zum Beispiel,
ob stark unsere Lebensmittel genetisch
verändert werden, ob die Sozialleistungen
nur im Heimatland ausgezahlt werden,
ob Berufsabschlüsse aus der EU
und außerhalb EU-weit anerkannt werden,
ob Agrarsubventionen abgeschafft
werden, ob das umstrittene Fracking
und in Vertreibungsgebieten verbliebene
Deutsche einsetzen.
Das könnte sich nun ändern. Der erst
2013 gegründeten eurokritischen
Alternative für Deutschland (AfD) werden
für die Europawahl am Sonntag aus
dem Stand 6-8 Prozent der Wählerstimmen
zugetraut. Dass mit Frauke Petry
kurz vor der Wahl am 13. Mai nun eine
der drei Parteisprecher, wie der Vorsitz
in der AfD heißt, in Breslau auf Deutsch
Wahlkampf betrieb ist also beachtlich.
Initiator der offenen Wahldiskussion im
traditionsreichen Schweidnitzer Keller,
wo einst Kaiser Wilhelm I., Bismarck
oder Goethe dinierten und wo Kaiser
Sigismund 1420 den Reichstag eröffnete,
war Jörg Giessler, ein deutscher Unternehmer
aus Breslau. Er sucht Mitstreiter,
die an der Gründung eines Landesverbandes
Schlesien/Polen Interesse haben.
Der Gast aus Leipzig fand aber auch
einen sehr persönlichen Zugang, im
heißen Wahlkampf über die Grenzen
Deutschlands zu blicken: „Dass ich hier
in Breslau bin hängt aber auch damit zusammen,
dass ich familiär auch in Breslau
Wurzeln habe. Mein Vaters stammt
christliche Wertegemeinschaft bleibt.
Wir Schlesier in der Woiwodschaft
Oppeln, die kulturell, sprachlich und
national differenziert ist, gehören zu den
größten EU-Befürwortern in Polen. Wir
wollten und wollen ein gemeinsames
Europäer, entscheiden wir, in welche
Breslau: AfD-Sprecherin Petry zu Gast im Schweidnitzer Keller
aus dem Kreis Militsch und wurde 1945
vertrieben. Ich bin selbst noch nie hier
gewesen. Je älter man wird und wenn
pamięć o tych przodkach, którym nie
dane było powrócić do swego śląskiego
Heimatu. Jednocześnie apelujemy do
oraz miejsc pamięci o nich w naszych
miejscowościach w postaci wszelkiego
rodzaju uroczystości, nabożeństw, konferencji,
publikacji, ale także w postaci
ich dalszej rewitalizacji.
Jesteśmy to winni ich pamięci, ale
und Herausforderung!
q
Doch das häufig aufgegriffene Wort
von der Eurokritik gefällt der Referentin
nicht sonderlich. Natürlich sei die
die Parteigründung sei die Krise um
die Euro-Währung und die Angst vieler
gewesen, dass mit dieser Krise und ihrem
Umgang „demokratische Prinzipien
über Bord geworfen werden“. Wenn die
Bürger Europas etwa auf demokratisch
Królewiec czy Kaliningrad?
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Leszek Vervielfältigung Miller, przewodniczący ist So-
strengstens untersagt.
juszu Lewicy Demokratycznej, przyznał
13 maja w rozmowie z radiem
RMF, że mierzi go nazywanie przez
ministra Radosława Sikorskiego
Kaliningradu Królewcem. „To tak,
albo o obwodzie Breslau” – grzmiał
szef polskich postkomunistów.
Leszek Miller, zapatrzony w wielu
kwestiach w PRL, najwyraźniej nie
zauważył, że dzisiejsze Niemcy to już nie
nazwy jak „Breslau” czy „Stettin”. Oni
musieli łamać sobie języki i męczyć się z
Wrocławiami, Szczecinami i Zielonymi
Górami. Politycy dzisiejszych Niemiec
mogą, ale nie muszą. Do byłego premiera
RP nie dotarła chyba informacja, że w
sobie czasami na używanie niemieckich
określeń dla miast leżących na wschód
od Odry i Nysy. Co więcej: Millerowi
umknęło również, że przez usta kanclerz
Merkel, i to, o zgrozo, nawet podczas oficjalnych
wizyt w Polsce, nieraz przeszło
licy Polacy nie mówią München, lecz
Zamek krzyżacki w Królewcu. Prawie całkowicie zniszczony
w 1945, pozostałe ruiny wysadzono w 1968.
Monachium i że nie ma nic zdrożnego
w używaniu nazwy Królewiec. Były
premier nie przyjmował jednak tych
argumentów, twierdząc z nieskrywaną
irytacją, że „Kaliningrad nazywa
się Kaliningrad, a Wrocław nazywa się
Wrocław”. Wypada żałować, że Piasecki
nie zapytał Millera, czy wybiera się
w najbliższym czasie do Vilniusu. Bo
zgodnie z filozofią przewodniczącego
SLD tak należałoby w języku polskim
„Wir sind eine sehr europäische Partei“
Bislang galten die Unionsparteien
dann wäre auch ein innereuropäischer
Finanztransfer legitimiert.
CDU und CSU als die einzigen einflussreichen
politischen Kräfte, die
terschied, ob wir Europa als solches mei-
„Wir machen also einen großen Un-
sich für Belange von Vertriebenen
nen oder die Kritik am System Euro.
Frauke Petry und ihre Mutter vor dem Schweidnitzer Keller zwischen Alexander Ilgmann und Initiator Jörg Giessler.
Foto: Till Scholtz-Knobloch
Dieser wurde schlecht gemanagt und
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie aus politischen w jakikolwiek und nicht wirtschaftlichen
Gründen installiert“, so Petry.
sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Die Vervielfältigung derzeitige Form zu beseitigen ist hie-
strengstens untersagt.
ße deswegen aber nicht, dass man sich
Varianten vorstellen könne, die besser
funktionieren wie z.B. einen Nord- und
eine Süd-Euro. Europa sei mit seiner erfolgreichen
politischen und wirtschaftlichen
Geschichte, offenen Grenzen und
Verwerfungen zwischen und auch innerhalb
der Staaten entstehen, die dieses
friedliche Konstrukt in Gefahr bringen.
Auch deswegen wollen wir das Machtmonopol
der beiden großen Parteien
und der Grünen brechen und eine echte
zustimmen. Doch wie steht es um andere
Politikfelder? Darauf angesprochen
beklagte die Parteisprecherin vor allem
das Fehlen einer echten Familienpolitik.
Es sei eben nicht damit getan, wenn
man glaube, eine Zuwanderung löse das
Dawid Smolorz
attraktiven deutschen Sozialleistungen
erfolge. Ein Gast bekundete: „Ihrer Kritik
am Euro stimme ich zu, allerdings macht
mir das Zuwanderungsargument Probleme
Sie zu wählen“. Petry konterte, ihr
gehe es nicht um die wenigen aktuellen
Verstöße gegen geltende Sozialgesetze,
auf die der Gast Bezug genommen hatte,
sondern darum, dass die Zuwanderung
überhaupt finanziell so attraktiv sei.
Alexander Ilgmann, Rechtsanwalt aus
Breslau, brachte die Runde jedoch in die
hiesigen Verhältnisse zurück. Er entlockte
Petry das Bekenntnis: „In der AfD
sammeln sich viele Menschen, die sich
auch den Interessen deutscher Volksgruppen
im Ausland oder Interessen der
Vertriebenen annehmen möchten, da sie
sich im derzeitigen Parteienspektrum
oft nicht repräsentiert fühlen.“ Und da
lauern durchaus Interessengegensätze.
In Sachen Eurokritik gibt es Gemeinsamkeiten
mit der sich als strategischer
Partner anbietenden PiS, „andererseits
sehen viele unserer Mitglieder die PiS
wegen ihrer Sicht der Deutschen sehr
kritisch“, umschrieb Petry ein ungelöstes
Dilemma vorsichtig. Denn „Wir
sehen uns auch als möglicher Partner
von in Polen lebenden Deutschen. Ich
werde auf jeden Fall wiederkommen
und würde mich dann auch über mehr
Kontakte in die Volksgruppe sehr freu-
Till Scholtz-Knobloch
Foto: Wikipedia
Zum Tode seiner Mutter
Der Vorstand, der Geschäftsführer Zum Tode seiner
Mutter sprechen
und die LARES: Mitarbeiter Niniejszy materiał des Hauses służy wyłącznie do wir czytania. unserem Powielanie w jakikolwiek sprechen sposób wir Jerzy zabronione. Treffon,
LARES: der Diese Deutsch-Polnischen
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vorsitzenden Jegliche Vervielfältigung dem Bürgermeister strengstens der Gemeinde untersagt.
Zusammenarbeit
Norbert Rasch
Pawlowitzke, und seiner Familie
sprechen dem SKGD-Vorsitzenden unser herzliches
unser aufrichtiges Beileid aus.
Beileid aus.
Norbert Rasch ihre tiefe Betroffenheit
Ryszard Galla, Sejmabgeordneter
Der Gemeindevorstand
und der Vorstand sowie die Mitarbeiter der Sozial-Kulturellen
zum LARES: Tod seiner Niniejszy Mutter materiał aus. służy wyłącznie
der
do
SKGD
czytania.
Groβ Döbern
Powielanie w jakikolwiek Gesellschaft der sposób Deutschen zabronione.
im Oppelner Schlesien
7981
7977
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7976

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
12 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Aktuelles Lesen bereitgestellt. Aktualności
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Wydobyć potencjał
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
25 procent polskiego eksportu wysyłane
jest co roku do Niemiec, odbiorcami
sporej jego części są też Austria
i Luksemburg. Nie jest zatem źle, ale
czy Pani zdaniem statystyki te można
jeszcze poprawić, zacieśniając współpracę
gospodarczą Polski z państwami
niemieckojęzycznymi, których rynki są
niezwykle chłonne?
Fakty mówią same za siebie. Dlatego
należy uczynić wszystko, by zwiększyć
przedsiębiorcy mają obowiązek członkostwa
materiał w takich izbach, służy ale z wyłącznie drugiej do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Niniejszy
jest to dla nich duży plus. Instytucje te
LARES: Diese Materialien gwarantują sind bowiem lediglich przedsiębiorcom zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy grupę materiał doradców, którzy służy podpowiedzą wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
im, co mają dalej czynić. To, co dzisiaj
LARES: Diese Materialien dany producent sind lediglich produkuje, może zum być np. Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
współpracę gospodarczą i polityczną
Polski z państwami niemieckojęzycznymi.
Wyjątkowo duże i wieloletnie
doświadczenie w tej materii ma województwo
opolskie, gdzie wielu ludzi,
zwłaszcza młodych, zna język niemiecki
i od lat wyjeżdża do Niemiec czy Austrii
w celach zarobkowych bądź towarzyskich.
Dzięki temu na przestrzeni czasu
zrodziło się tutaj mnóstwo elementów,
LARES: Niniejszy Niestety materiał wiele naszych służy instytucji wyłącznie okołobiznesowych
w swojej palecie usług nie
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien ma takich sind rozwiązań, lediglich które pod zum koniec Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
które nas z sobą łączą, które należy pielęgnować
i rozwijać. Nie jest też przypadkiem,
że właśnie w regionie opolskim ze
względu na doświadczenie niemieckie
zakładane są dualne wyższe szkoły. Jest
to kolejny element na drodze zacieśniania
istniejącej współpracy w celu jeszcze
większego wydobycia drzemiącego na
Opolszczyźnie potencjału.
lat dziewięćdziesiątych obserwowałam
także w Portugalii.
Jakie to były rozwiązania?
Portugalska izba gospodarcza, o której
myślę, przygotowywała wówczas swoim
członkom krótką informację (dla każ-
LARES: Niniejszy
dego sektora
materiał
osobno)
służy
na temat
wyłącznie
tego, co
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
się dzieje w nowych technologiach i innowacjach
na świecie. Mało tego, każdy
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
W przypadku województwa opolskiego
to już się dzieje od lat osiemdziesiątych
ubiegłego stulecia, kiedy to wielu
mieszkańców tego regionu wyjeżdżało
do pracy nad Ren. Zarabiali tam nie
tylko większe pieniądze, ale zdobywali
też doświadczenie zawodowe i poznawali
nowe technologie, myślenie,
organizację pracy, a następnie prze-
członek tej izby mógł wysłać zapytanie,
żeby przekazano mu notkę na temat konkretnego
projektu – i otrzymywał ją, a
jednocześnie przesyłano mu informacje,
że jeżeli chce być uczestnikiem projektu
innowacyjnego albo nowych technologii,
to musi płacić o tyle i tyle większą
LARES: Niniejszy składkę. materiał I przedsiębiorcom służy się wyłącznie ten pomysł
podobał, wielu z nich płaciło więcej,
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
szczepiali to tu na miejscu.
Zgadza się, ba, pamiętam, jak pod
koniec lat dziewięćdziesiątych zachwycałam
się pracą kafelkarzy, którzy mieli
doświadczenia niemieckie. Oni zupełnie
inaczej pracowali, lepszy był też efekt ich
wysiłku, ale podobnie rzecz się miała
z reprezentantami innych zawodów,
jak choćby dekarzy, którzy mieli moż-
bo za to mieli gwarancję otrzymywania
takich informacji. Wydaje mi się, że jest
to znakomita idea i tak długo, jak długo
nie będziemy mieli usług doradczych na
takim poziomie dla naszych firm, tak
długo trudno nam będzie o konkurencyjność
wobec najlepszych w UE.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
Danuta Jazłowiecka,
do czytania.
posłanka do Parlamentu
Powielanie
Europejskiego, chce zacieśnienia
w jakikolwiek
współpracy gospodarczej
sposób
Polski i
Taki model musi więc zostać zaadaptowany
w Polsce.
cofanie się.
zabronione.
województwa opolskiego z RFN.
Foto: Jerzy Stemplewski
LARES: Diese Materialien Absolutnie, sind lediglich tym bardziej że zum wbrew Lesen bereitgestellt. Jegliche cji odbywa Vervielfältigung staż w prestiżowej firmie. ist strengstens Po
untersagt.
liwość skosztowania pracy na Zachodzie.
Dzięki temu region opolski zyskiwał
ogromne bogactwo, co jest kolejnym
dowodem na to, że współpraca na linii
Polska, region opolski – Niemcy, Austria
czy Luksemburg powinna kwitnąć.
Jednak w pierwszej kolejności powinniśmy
być kooperantami, partnerami
Niemców bądź Austriaków, by się od
nich uczyć, ale jednocześnie przygotowywać
się do samodzielności. Warto
też, by nasze firmy nie koncentrowały
całej swojej uwagi tylko na rynku Unii
Europejskiej, ale zaczęły skupiać się na
rynkach całego świata.
Podobnie jak Niemcy?
Dokładnie tak. Jeszcze nie tak dawno
czytałem strategię na przyszłość Niemiec,
w której kanclerz Angela Merkel
tam Chińczykom zadano pytanie, czego
oczekują od UE i jakim ona jest dla
nich partnerem. Chińczycy na to pytanie
odpowiedzieli krótko: nas nie interesuje
UE, lecz najmocniejsi partnerzy w UE!
Wniosek? Musimy być tym najmocniej-
LARES: Niniejszy szym partnerem. materiał Dzisiaj służy cały świat wyłącznie gospodarczy
patrzy na UE przez pryzmat że na początku lat dziewięćdziesiątych regionu opolskiego jest bardzo wiele i
i byłam do bardzo czytania. podbudowana Powielanie faktem, rierę! w Takich jakikolwiek osób wywodzących sposób się z zabronione.
LARES: Diese Materialien
kryzysu
sind
w strefie
lediglich
euro, przez
zum
co Polska
Lesen
izby rzemieślnicze
bereitgestellt.
i gospodarcze
Jegliche
z woj. to jest
Vervielfältigung
nasz największy potencjał,
ist
który
strengstens untersagt.
bardzo mocno podkreślała, że ma świadomość,
że UE nasycona jest produkcją
i usługami niemieckimi i z tego powodu
chce skoncentrować się na tym, aby niemieckie
produkty „wyszły” poza Unię,
a tym rynkiem szczególnie ważnym,
wręcz docelowym dla RFN mają być
Chiny. Jestem przekonana, że Niemcom
ten plan się powiedzie, ponieważ wśród
trzeba odpowiednio zagospodarować.
Musimy dać tym ludziom możliwości
rozwoju tu na miejscu, dla dobra nas
wszystkich, bo inaczej wszyscy tracimy.
Jakie powinny być polskie priorytety
w sprawie bezpieczeństwa energetycz-
strefy euro, które dzisiaj jeszcze borykają Czy to, co dzisiaj obserwujemy, nego i wspólnej polityki energetycznej stwem.
LARES: Niniejszy
się z problemami
materiał
i mają
służy
gorsze
wyłącznie
dane możemy
do
nazwać
czytania.
stagnacją
Powielanie
na polu UE? Czy
w jakikolwiek
Polska powinna iść w
sposób
kierunku
zabronione.
od Polski, zaczną wychodzić z kryzysu współpracy województwa opolskiego dalszego zaostrzenia prawa ochrony
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Chińczyków bardzo szybko rośnie grupa
milionerów, która jest zainteresowana
produkcją i usługami najwyższej jakości.
A zatem niemiecka oferta będzie dla
nich bardzo interesująca, tym bardziej
że Chińczyków nie stać jeszcze na luksusową
produkcję własną. Nadarza się
wiec znakomity czas na to, by UE „uderzyła”
na ten rynek i polscy producenci
5–10 latach, by nie dać się doścignąć? Te ostatnie koncentrują się obecnie na rozwijają swój kraj, który – jak wiemy na to, by wejść do strefy euro?
LARES: Niniejszy Może ratunkiem materiał jest to, służy o czym wyłącznie rozmawialiśmy
wcześniej – jeszcze większe nej, poprzez pokazywanie i budowanie do opanowania. Jednocześnie włączyli
współpracy do czytania. dotyczącej polityki Powielanie społecz-
– jest w położony jakikolwiek w miejscu niełatwym sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
również.
Co Pani zdaniem powinni uczynić
polscy politycy, i to nie tylko ci na najwyższym
szczeblu w Warszawie, by
współpraca Polski z krajami niemieckojęzycznymi
jeszcze bardziej nabrała
tempa, była po prostu owocniejsza niż
obecnie?
Polsce w głównej mierze potrzebne
LARES: Niniejszy z dnia materiał na dzień polski służy przedsiębiorca wyłącznie Znam do chłopaka, czytania. który pochodzi Powielanie z woj. stawił w mnie jakikolwiek na czele rządu tej sposób wyspy, a zabronione.
nie stanie się partnerem dla bardzo opolskiego, studiuje we Wrocławiu i wyjeżdża
bereitgestellt. do Niemiec, gdzie podczas Jegliche wakawej
Vervielfältigung został szefem regionów. Szef ist rządu strengstens
mój polski kolega z administracji rządo-
LARES: Diese Materialien dużej firmy sind np. lediglich w Niemczech. zum W tym Lesen untersagt.
są sprawne instytucje okołobiznesowe
funkcjonujące i pracujące na wzór
modelu niemieckiego, którym jestem
zachwycona! Nad Renem z jednej strony
całą gamę usług, od prawnych po doradcze,
które wskazują im, jak mają się
dalej rozwijać. Jest to znakomity pomysł,
bo dzisiaj przedsiębiorcy nie mają tak
dużo czasu, by orientować się, co gdzie
na świecie się dzieje, i wręcz muszą mieć
bardzo zbieżne z odpowiednią produkcją
w innym miejscu Europy i nie tylko
i wtedy warto spróbować zdywersyfikować
to, co się robi i w ten sposób nie
tylko zapewnić bezpieczeństwo swojej
firmie, ale i zwiększyć jej możliwości.
pozorom nie jest to zadanie trudne, a
konieczne! Jeśli bowiem tego nie uczynimy,
to nasze firmy będą się rozwijały i
eksportowały tylko do pewnego stopnia,
a przez to nie będą wśród firm z krajów
członkowskich UE należeć do liderów,
wciąż jeszcze mieści się w strefie zainteresowania
świata gospodarczego, bo
niemal suchą nogą przeszła przez kryzys
i przez wszystkie te lata odnotowywała
wzrost gospodarczy. Musimy jednak
pamiętać o tym, że już niebawem kraje
gospodarczego, i to dynamicznie!
Wspomniała Pani o tym, że kraje
strefy euro zaczną wychodzić z kryzysu
gospodarczego i staną się poważną
konkurencją. Co zatem Polska, region
opolski powinny uczynić w najbliższych
wykorzystanie potęgi drzemiącej na
rynkach gospodarczych państw niemieckojęzycznych?
To jest recepta, ale żeby ją zrealizować,
musimy zdynamizować współpracę
z najlepszymi. Nie ma innego wyjścia,
ale nie jest to też takie proste, bo nagle
pomiędzy różnymi instytucjami obsługującymi
biznes, co jest szalenie ważne.
Pamiętam, jak w 1997 roku przygotowywałam
raport dotyczący współpracy polsko-niemieckiej,
konkretnie województwa
opolskiego z Nadrenią-Palatynatem,
opolskiego tak blisko współpracowały
z izbami gospodarczymi z Niemiec,
biorąc stamtąd dziesiątki znakomitych
wzorców, co następnie w tamtym okresie
przekuwało się w fantastyczny rozwój
tego regionu.
z Niemcami?
Stagancja to może za duże słowo, ale
w pewnym stopniu temperatura współpracy
spadła. I nie dotyczy to tylko instytucji
obsługujących biznes, ale też
instytucji naukowych czy samorządów.
tego partnerstwa na naszych obywatelach.
Owszem, to jest bardzo ważne,
ale musimy to partnerstwo tworzyć też
na biznesie, co jest piekielnie ważne, a
niestety w Polsce robi się w tym zakresie
mniej, niż powinno, i przez to wiele tracimy,
w tym zdolnych ludzi. Przykład?
pierwszym bardzo udanym wyjeździe,
kiedy wrócił do Polski, wszyscy z jego
otoczenia byli przekonani, że jego celem
po skończeniu studiów jest wyjazd tam
do pracy. On jednak wyznał mi, że nie
ma takich zamiarów i po zakończeniu
LARES: Niniejszy którzy materiał przecież gros swoich służy produktów wyłącznie do czytania. Powielanie edukacji w jakikolwiek najpierw będzie szukał sposób pracy zabronione.
kierują również poza strefę euro. W 2012
na Opolszczyźnie, a jak się nie uda, to
LARES: Diese Materialien roku byłam sind na lediglich szczycie UE zum – Chiny Lesen i celu musi bereitgestellt. nastąpić prawdziwa integracja Jegliche spróbuje Vervielfältigung we Wrocławiu, a ostateczno-
ist strengstens untersagt.
ścią, jak stwierdził, będzie wyjazd do
firmy, w której odbywał staż. Mimo że
władze tego przedsiębiorstwa już dzisiaj
namawiają go, by nie kończył studiów,
tylko już zaczął dla nich pracować, gwarantując
mu, że zrobi u nich wielką ka-
środowiska, bez względu na koszty,
jakie poniosą państwa i przedsiębiorcy?
Jakiś czas temu byłam w Japonii na
programie dotyczącym rozwoju gospodarczego.
Japończycy przez sześć
tygodni uczyli mnie, w jaki sposób oni
mnie do uczestniczenia w grze symulacyjnej,
która polegała na tym, że wyspa,
która miała cztery regiony, często była
nawiedzana kataklizmami ekologicznymi
i trzeba było dla niej zaprojektować
20-letni plan rozwoju. Japoński profesor,
który dowodził doświadczeniem, po-
23. – 29. Mai 2014
Z Danutą Jazłowiecką, posłanką do Parlamentu Europejskiego, gdzie od 2009 roku reprezentuje województwo opolskie, rozmawia Krzysztof Świerc
Chińczyków nie
interesuje UE,
lecz najmocniejsi
partnerzy w UE!
miał dwóch ministrów, środowiska i
gospodarki, i tylko im mógł przekazywać
pieniądze na projekty, które miały
zapewnić rozwój gospodarczy tej wyspy
na dwie dekady. Stwierdziłam wtedy, że
chciałabym, aby mój kraj w ciągu tych 20
lat rozwinął się na poziomie 8 procent!
Profesor mnie wyśmiał, ale ja jednak
robiłam swoje, przekazując pieniądze
na rozwój wspomnianym dwóm ministerstwom,
z tym, że większą sumę
kierowałam do ministerstwa środowiska.
Proszę sobie wyobrazić, że po 10 latach
mieliśmy wzrost gospodarczy na poziomie
6,5 procent. Profesor był zdumiony,
zaczął analizować te wyniki i powiedział,
że pierwszy raz w życiu spotkał się z
kimś z Europy, kto więcej pieniędzy postawił
na ekologię, a nie na gospodarkę.
Potem co prawda zrobiliśmy korektę i
ostatecznie po planowanym 20-letnim
rozwoju wyspy wyszedł nam wynik
6-procentowego wzrostu gospodarczego,
co i tak bardzo pozytywnie zaskoczyło
japońskiego profesora.
A zatem błędne jest myślenie, że jeśli
na ekologię wydajemy mało pieniędzy,
a więcej na gospodarkę, to będziemy się
szybciej rozwijać?
Wbrew pozorom jest wręcz przeciwnie,
a racjonalne inwestowanie w
ekologię przynosi zyski każdej niemalże
firmie. Trzeba to jednak bardzo mądrze
przeanalizować, ile potrzeba środków
na inwestycje ekologiczne, by rozwój
firmy nadal był dynamiczny i osiągała
ona efekt ekonomiczny. W Polsce jednak,
żeby tak się stało, a firmy racjonalnie
inwestowały w ekologię, potrzebują
zaangażowania się w ten proces instytucji
okołobiznesowych, które winny
świadczyć takie usługi przedsiębiorcom,
szczególnie małym i średnim. Jeśli tak
się nie stanie, to firmy te nie będą umiały
z czegoś takiego skorzystać i cały kraj
przestanie się szybko rozwijać. Ba...
przyjdzie taki moment, że wyhamujemy
nasz rozwój, a każde wyhamowanie
oznacza dzisiaj opóźnienie, wręcz
Kiedy i na jakich warunkach Polska
powinna przystąpić do unii walutowej
i przyjąć euro?
W 2004 roku, podpisując traktat,
zobowiązaliśmy się, że wejdziemy do
strefy euro, i tak musi się stać, bo cały
świat patrzy na Europę właśnie przez
pryzmat strefy euro i to te kraje, które
do niej należą, tak naprawdę są najpoważniejszymi
partnerami gospodarczymi
dla innych państw na świecie.
Owszem, Polska wciąż jeszcze liczy się
jako partner gospodarczy, bo jest dużym
krajem i dobrze sobie radzi, ale za chwilę
może się to zmienić, gdyż gospodarka
w strefie euro nabiera tempa i widoczna
jest poprawa wyników gospodarczych.
A zatem najprawdopodobniej w ciągu
kilku najbliższych lat strefa euro będzie
zdrowa i wówczas Polska powinna do
niej przystąpić.
Ale dzisiaj, kiedy jest jeszcze duża
różnica między poszczególnymi państwami
w radzeniu sobie z kryzysem,
bycie poza strefą euro jest dobrodziej-
Owszem, ale tak będzie tylko do
czasu i jeśli pozostaniemy poza strefą
euro dłużej, staniemy się słabi, a nasi
przedsiębiorcy na wszystkich tych przelicznikach
walutowych będą tracić. Tak
być nie może, bo kto buduje potencjał
gospodarczy kraju? Przedsiębiorcy!
– Ile w tej sytuacji potrzebujemy lat
Nie sądzę, że stanie się to w najbliższych
pięciu latach, ale może nastąpić
miła niespodzianka, bo funduszy europejskich
mamy bardzo dużo i jeśli
będziemy je mądrze i efektywnie wykorzystywać,
to one mogą przyspieszyć ten
proces. Musimy jednak pamiętać o tym,
że dwa lata musimy czekać na przyjęcie
do strefy euro i na tej podstawie sądzę,
że przyjęcie nas do strefy euro nastąpi
gdzieś między rokiem 2018 a 2020. q
W kooperacji z www.job-profi.pl

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Wirtschaft
Lesen bereitgestellt. Gospodarka
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Porady: Niemiecki system ubezpieczenia społecznego
Nr. 21/1155 Wochenblatt.pl 13
Zmiany, zmiany, zmiany
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Rząd federalny Niemiec od dnia
1.01.2015 wraz z reformą dodatkowej
składki ubezpieczenia społecznego
i pakietem emerytalnym,
który wchodzi w życie już 1.07.2014,
wprowadza znaczne zmiany w systemie
ubezpieczenia społecznego.
tego też powodu przedsiębiorstwa
Z powinny się przygotować na zmiany
w tym systemie. Jednocześnie dzisiej-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
szym artykułem wprowadzamy Państwa
w temat zmian przygotowanych przez
rząd RFN, które wejdą w życie w następnych
miesiącach. Przedstawiamy
również, jaki wpływ zmiany te będą
miały na pracodawcę, pracownika, a w
przyszłości na emeryturę.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Finansowanie ustawowych ubezpieczeń
zdrowotnych (GKV-Gesetzliche
Krankenversicherung)
Rząd niemiecki chce nowym prawem
rozwoju struktury finansowej i jakości
w ramach ustawowego ubezpieczenia
zdrowotnego zreformować finansowanie
dodatkowej składki na ubezpieczenie.
Tym sposobem zostanie ubezpieczalniom
zwrócona część niezależności
związanej ze stawką składkową. Równocześnie
zostanie wyrównany dochód,
który zniweluje konkurujące między
sobą ubezpieczalnie. Planowane jest, aby
od 1.01.2015 zwiększyć składkę zarówno
dla pracownika, jak i pracodawcy na 7,3
procent. Dodatkowe 0,9 procent nie ma
być już stosowane, a w zamian ubezpieczalnie
mogą od swoich członków
żądać dodatkowych składek zależnych
LARES: Niniejszy materiał Od 1 stycznia służy 2015 roku decyzję w sprawie składki dodatkowej. niepełnym wymiarze godzin. Prawo to
wyłącznie Wysokość do tej czytania. składki ustala Powielanie każda kasa ma działać w jakikolwiek na okres przejściowy sposób do 2029 zabronione.
każda kasa chorych indywidualnie, może również wynosić roku. W tym czasie wiek emerytalny
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
od dochodów. Każda ubezpieczalnia
ustala stawkę tej składki indywidualnie,
a pracodawca jest zobowiązany składkę
tę razem z wszystkim innymi stawkami
odprowadzić do ubezpieczalni. Wyjątkiem
mają być osoby pobierające bezrobotne.
Dla tych osób ma być ustalona
przeciętna stawka składki. By zmniejszyć
konkurencyjność kas chorych, ma zostać
ustalona jednakowa składka dla określonych
dochodów każdego członka. Tym
sposobem zostaną wyrównane i zrekompensowane
różne struktury dochodowe.
Pracodawca zobowiązany będzie
odprowadzić indywidualną składkę za
pracownika wyznaczoną przez ubezpieczalnię.
Stawka ta zostanie ustalona
na podstawie przeciętnego dochodu
LARES: Niniejszy chorych materiał w roku przyszłym. służy 15 października
danego roku osoby zajmujące się 45 lat i opłacały składki, mogą już od
wyłącznie Osoby, do które czytania. mają przepracowane Powielanie Aw jakikolwiek sposób zabronione.
nalizując dzisiejszy temat, cały powyższy
materiał, a zarazem zmiany, go systemu ubezpieczeń
cjonowanie niemieckie-
LARES: Diese Materialien prognozowaniem sind lediglich wydają oświadczenie zum Lesen 63. roku bereitgestellt. życia pójść na emeryturę Jegliche bez Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
członków wszystkich kas. Kasa z kolei
otrzyma z funduszu zdrowia wytyczne
co do wysokości stawki składkowej.
Przesyłanie danych
Kasy chorych muszą posiadać informacje
niezbędne do kalkulacji stawek.
Powinny im być znane przeciętne
dochody oraz przeciętna wysokość
składki ubezpieczeniowej każdej osoby
obaw, że nie otrzymają całości emerytury.
Oprócz przepracowanych lat
składkowych, w których opłacana była
podstawowa składka na ubezpieczenie,
liczone będą również lata, w których
było pobierane np. bezrobotne, pienią-
przede wszystkim potrzebom obywateli, praktyka.
LARES: Niniejszy Od 1 materiał stycznia 2015 służy roku każda wyłącznie kasa dze z tytułu do czytania. niewykonywania Powielanie pracy ze w jakikolwiek sposób zabronione.
chorych musi w swoim statucie podjąć względów pogodowych bądź z pracy w
które mają zdecydowanie polepszyć funk-
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
Schlesische Wirtschaftsschau
ubezpieczonej. Przesłane podstawowe
Neue Inlandsflüge
Die polnische Regionalfluggesellschaft
Eurolot startet im Juni eine weitere
Inlandsflugverbindung zwischen
Breslau und Lublin. Es werden künftig
vier Flüge pro Woche angeboten: dienstags,
donnerstags, freitags und sonntags.
Der Jungfernflug ist für den 24.
Juni geplant.
Die Flugzeit beträgt knapp über eine
Stunde und erfolgt mit einem Bombardier
Q400 NextGen, der bis zu 78 Pas-
musi podjąć decyzję
w sprawie składki
dodatkowej i podać
ją w swoim statucie.
się przygotowaniem statystyk na określenie
prognoz na przyszły rok. Ich
zadaniem jest na podstawie statystyk
określić dochód i wydatki oraz liczbę
ubezpieczonych w danym roku, by
szacunkowo opracować działanie kas
na temat przeciętnego wynagrodzenia
w systemie ubezpieczenia społecznego
oraz na temat stawek składek.
Wysokość składki dodatkowej
od 2015 roku
ona 0%. Jeżeli dana kasa chorych nie
znajduje pokrycia finansowego, to musi
brak ten uzupełnić z innych funduszy
poprzez nałożenie składek uzależnionych
od dochodu członków kas.
przewiduje emeryturę od 63. roku życia
dla długoletnich ubezpieczonych,
polepszoną emeryturę matki, podwyższenie
emerytury dla osób niezdolnych
do pracy oraz lepszą jakość usług rehabilitacyjnych.
bez potrąceń dla długoletnich ubezpieczonych
ma zostać zwiększony do 65
lat. W emeryturze ma zostać również
korzystniej uznany okres wychowywania
dla rodziców, których dzieci urodziły
się przed 1992 rokiem. Dla rodziców
Pakiet emerytalny
tych dzieci uznany okres wychowania
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie Od do 1.07.2014 czytania. wchodzi w Powielanie życie nowy zostanie w jakikolwiek wydłużony o 12 dodatkowych sposób zabronione.
pakiet emerytalny. Prawo polepszenia miesięcy.
LARES: Diese Materialien dane pozwalają sind lediglich osobom zajmującym zum Lesen jakości bereitgestellt. ubezpieczenia emerytalnego Jegliche Co Vervielfältigung najważniejsze, polepszą się ist rów-
strengstens untersagt.
nież warunki pobierania emerytury z
tytułu niezdolności do pracy. Nowi emeryci
będą postrzegani tak, jakby mieli
przepracowane dodatkowe dwa lata.
Ustalone jest również, iż cztery ostatnie
lata przed pójściem na emeryturę nie
będą miały negatywnego wpływu na wysokość
renty. Straty w wynagrodzeniach
z tytułu choroby lub poprzez zatrudnienie
w niepełnym wymiarze również
mają mieć w przyszłości mniejszy wpływ
na przepracowane okres składkowe oraz
na wysokość emerytury.
Jeszcze w tym roku zatem zostaną
wprowadzone zmiany. Wraz z ustaleniem
składek na ubezpieczenie urząd
planuje polepszenie systemu ubezpieczenia
społecznego w Niemczech. Tym sposobem
zmniejszy się konkurencyjność
kas chorych, a pracownik nie będzie
miał problemu z wyborem odpowiedniej
dla siebie Krankenkassy.
Rubryka jest tworzona przez
Krzysztofa Świerca
oraz firmę Smuda Consulting.
Zachęcamy również do odwiedzenia
strony www.intertax24.com
oraz www.smuda-consulting.com.
deutscher Investitionen in der Region
hat inzwischen eine Milliarde Złoty
überschritten. Die Firmen beschäftigen
hiesige Arbeitnehmer, zahlen die
Körperschafts- und die Liegenschaftssteuer,
kaufen Materialien aus der Re-
500 Arbeitsplätze geschaffen. Über die gion zum Ausbau ihrer Betriebe, lassen
Der Vorstand und die Mitarbeiter
LARES: Niniejszy Pläne materiał der in der Kattowitzer służy wyłącznie Sonderwirtschaftszone
tätigen Unternehmen Technologien und westliche Standards
ihre Maschinen do czytania. warten, bringen Powielanie neue w jakikolwiek sposób zabronione.
der Wohltätigkeitsgesellschaft der Deutschen in Schlesien
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
sagiere fasst. Tickets sind bereits seit
dem 12. Mai zu haben, preislich geht
es ab 199 Złoty los. „Fluggäste aus Breslau
gewinnen damit eine günstige und
komfortable Anbindung an ein starkes
Hochschul- und Wissenschaftszentrum
im Osten Polens“, sagt Dariusz
Kuś, Vorstandschef des Flughafens
Breslau. Es biete auch Gelegenheit für
LARES: Niniejszy die Hand materiał nehmen. Tenneco służy Silesia wyłącznie wiederum
plane in Czerwionka-Leschczin waren 837 Millionen Euro schwer.
der Deutschen Sozial-Kulturellen Gesellschaft Breslau
sich auf do 817 czytania. Millionen Euro, Powielanie die Importe w jakikolwiek Die Mitglieder, sposób Mitarbeiter zabronione.
und der Vorstand
LARES: Diese Materialien eine neue sind Fabrik lediglich mit 280 Beschäftigten. zum Lesen bereitgestellt. Krzysztof Jegliche Świerc Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Fluggäste aus Lublin, die Möglichkeit
zum Umsteigen auf einen beliebigen
Flug in Breslau zu nutzen. Die Flugtage
und -zeiten auf der neuen Verbindung
sind so geplant, um Passagieren aus der
500 neue Arbeitsplätze
Zehn Unternehmen wollen demnächst
650 Millionen Złoty in der
Kattowitzer Sonderwirtschaftszone
investieren. Damit werden dort rund
berichtete „Puls Biznesu”. Investieren
wollen dort demnach unter anderem
Nexteer, Tenneco, Avio und Mokate.
Allein das letztere Unternehmen will
rund 100 Millionen Złoty für seinen
Betrieb in Sohrau aufwenden. Nexteer
wolle 180 Millionen Złoty in Tichau in
Deutsche investieren kräftig
Allein in den Jahren 2011 bis 2013
der Arbeitsorganisation ein. Sie tauschen
ihre Erfahrungen aus, auch mit
polnischen Partnern, zum Beispiel im
Rahmen des Klubs 150. Deutschland ist
somit ein wichtiger Handelspartner der
Woiwodschaft Oppeln. Die Oppelner
Exporte 2013 nach Deutschland beliefen
Nie sztuka dla sztuki
które zamierza wprowadzić rząd Republiki
Federalnej Niemiec, z łatwością możemy
zauważyć, że nie jest to sztuka dla sztuki.
Moim zdaniem jest to konkretne, przemyślane
i zasadne działanie, mające na
celu wyjście naprzeciw oczekiwaniom, a
„Ich bin die Auferstehung und das Leben.
Wer an mich glaubt, der wird leben, auch wenn er stirbt“
Rys. Andrzej Sznejweis
Wenn Sie einen Unternehmer mit
der Suche nach neuen Kunden
beauftragen und ihm dafür eine Provision
zahlen, oder wenn Sie einen
Dienstleistungsvertrag mit einem
Selbstständigen als Subunternehmer
abschließen, sollten Sie jeweils ausschließen,
dass es sich bei dem Unternehmer
um einen nur scheinbar
gewerblich Tätigen handelt. Sonst
besteht bei einer Kontrolle durch die
Deutsche Rentenversicherung Bund
(DRVB) – sollte dabei festgestellt werden,
dass der vermeintliche Unternehmer
tatsächlich als Arbeitnehmer
auftritt (Indizien dafür sind z.B., dass
er nur einen Auftraggeber bzw. keine
Entscheidungsfreiheit hat) – das
Risiko hoher Nachzahlungen seitens
des Auftraggebers. Rechtlich gesehen
besteht dann nämlich ein abhängiges
Arbeitsverhältnis, d.h. der Scheinunternehmer
ist de facto ein Arbeitnehmer,
für den sein Arbeitgeber dann Steuern
und Sozialbeiträge (Kranken- Pflege-,
Renten- und Arbeitslosenversicherung)
abführen muss.
społecznych. Czy jednak
to wszystko się powiedzie
tak, jak zakłada plan? Jestem
dobrej myśli i gorąco
Ryszard Galla
wierzę, że się uda, ale najwłaściwszą odpowiedź
na to pytanie da mimo wszystko
Notował Krzysztof Świerc
Woiwodschaft Lublin ein Umsteigen auf haben deutsche Unternehmen rund 400
LARES: Niniejszy
andere
materiał
Eurolot-Flüge
służy
von Breslau
wyłącznie
aus Millionen
do
Złoty
czytania.
in der Woiwodschaft
Powielanie w jakikolwiek
Zum Tod
sposób
seiner
zabronione.
Mutter
zu ermöglichen.
Oppeln investiert. Der Gesamtwert
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung sprechen ist wir strengstens Norbert Rasch untersagt.
unser tiefes Mitgefühl
und herzliches Beileid aus.
Wir drücken dem Vorsitzenden
der SKGD im Oppelner Schlesien, Herrn Norbert Rasch,
unser tiefes Mitgefühl zum Tode seiner Mutter aus.
7979
7980
Foto: K. Świderski

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
14 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Handball: Superliga-Playouts
Gwardia abgestiegen
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gwardia Oppeln steigt in die 1. Liga ab. Die letzte Chance in der Handball-
Superligasaison zu bleiben verspielten die Oppelner. Sie verloren 29:30
gegen Piotrkowianin Piotrków Trybunalski.
Stimmen nach dem Spiel
LARES: Niniejszy materiał In der letzten służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien Spielminute sind lediglich konnten zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Es kam nun mal so, dass im letzten
Playout-Spiel zwei Teams aufeinandertrafen,
die noch immer um die Teilnahme
an Relegationsspielen kämpften.
Gwardia stand dabei theoretisch etwas
besser da, weil sie nur ein Remis benötigte,
während Piotrkowianin unbedingt
gewinnen musste.
LARES: Niniejszy materiał nun von der służy Handball- wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Elite Abschied nehmen.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy minimal materiał verkürzen, gingen służy dann wyłącznie aber Piotrkowianin do czytania. das Sagen und Powielanie konnte 29:30. w Doch jakikolwiek die Oppelner schafften sposób es zabronione.
doch mit einem 12:17-Rückstand in die seinen Vorsprung bis auf sieben Punkte
(24:17) bereitgestellt. vergrößern. Doch Gwardia Jegliche wurf Vervielfältigung zu verwerten, und es wurde ist kurz strengstens
in der letzten Minute nicht, einen Frei-
LARES: Diese Materialien Garderobe. sind lediglich zum Lesen untersagt.
Mangelnde Effizienz und Fehler
Das Spiel begann für die Oppelner
verhängnisvoll. Kaum standen sie auf
dem Parkett, lagen sie schon 0:2 zurück.
Dies konnten sie zwar schnell wieder
aufholen, doch das zwischenzeitliche
2:2 wurde auch zum letzten Gleichstand
in der gesamten Begegnung. Bis
zum Schluss konnten die Handballer
aus Piotrków Trybunalski ihren Vorsprung
halten. Was nicht verwunderlich
war, denn in der ersten Halbzeit
hatte Gwardia dem Gegner zeitweise
vollends das Feld überlassen und zeigte
dabei neben Ineffizienz im Angriff auch
simple Schulfehler in der Verteidigung.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie Wokół do piłkarskiej czytania. Bundesligi Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Hamburger SV uratowany
SpVgg Greuther Fürth zremisował u
siebie 1-1 z Hamburgerem SV w rewanżowym
meczu barażowym o miejsce w
przyszłym sezonie Bundesligi. W pierwszym
meczu w Hamburgu oba teamy
bezbramkowo zremisowały, co premiuje
z Hamburgerem SV i VfL Wolfsburg.
bardzo nas cieszy, że udało nam się go
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie pozyskać” w jakikolwiek – oświadczył Horst sposób Heldt, zabronione.
tytułu wicemistrza Niemiec.
Can w Liverpoolu?
menedżer FC Schalke 04.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
HSV, które uratowało się tym samym
przed degradacją do 2. Bundesligi, gdyż
bramki strzelone na wyjeździe liczą się
podwójnie. Ekipa znad Łaby pozostaje
zatem jedyną drużyną, która nigdy nie
spadła z Bundesligi, ale... tak słabego
sezonu, jak miniony, hamburczycy nie
mieli już od dawna, przez co na mecie
Bundesligi uplasowali się na odległym
16. miejscu, przez co musieli grać baraże
z trzecią drużyną 2. Bundesligi. I
szczęśliwie te baraże zakończyły się po
ich myśli.
Z Frankfurtu do Stuttgartu
Armin Veh, który w minionych rozgrywkach
Bundesligi był szkoleniowcem
Eintrachtu Frankfurt, od nowego
Bayer 04 wzmacnia kadrę
Josip Drmić, były już napastnik 1.FC
Nürnberg, które zostało zdegradowane
do 2.Bundesligi, od nowego sezonu bę-
LARES: Niniejszy dzie bronić materiał barw Bayeru służy 04 Leverkusen, wyłącznie Giefer w do Gelsenkirchen czytania. Powielanie został w Marco jakikolwiek Reus, o czym poinformowała
gazeta „Ruhr Nachrichten”. „To dla
sposób zabronione.
z którym związał się 5-letnim kontraktem.
21-letni sind Szwajcar lediglich w barwach zum Nürn-
Lesen zonie bereitgestellt. będzie reprezentowało Niemcy Jegliche w mnie Vervielfältigung wielki zaszczyt, ale bez kolegów ist strengstens
FC Schalke 04, który w przyszłym se-
LARES: Diese Materialien untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Rom: Vor 80 Jahren fand die zweite Fußball-Weltmeisterschaft statt
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
cken, der zuvor nur einmal das Nationaltrikot
trug. Nach dem Pausenrückstand
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w
von
jakikolwiek
1:2 schoss er mit
sposób
seinem
zabronione.
Hattrick die Mannschaft zum 5:2-Erfolg.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
– und nun in Europa wollten auch 32 Länder antreten.
Weltmeister Uruguay sagte allerdings
ab, wohl aus Protest, weil
vor vier Jahren Italien seine Teilnahme
wegen der langen Anreise ausgeschlagen
hatte. Auch das Mutterland des Fußballs,
Rom vor 60.000 Zuschauern sah Italien
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie als 2:1-Sieger w jakikolwiek nach Verlängerung sposób über zabronione.
bei den olympischen
die Tschechoslowakei.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
England, wollte noch nicht teilnehmen
und hielt die WM für eine überflüssige
Veranstaltung. Aufgrund von 16 Teilnehmern
musste zunächst eine Qualifikation
der 32 Bewerber ausgetragen
werden. Nach einem 9:1 Deutschlands
und dem 6:1 Frankreichs gegen Luxemburg
waren die beide Mannschaften
qualifiziert, das Spiel gegeneinander
fiel bedeutungslos aus.
In Europa war nun auch das Medieninteresse
geweckt; 300 Journalisten aus
die Oppelner einen
entscheidenden
Freiwurf nicht
verwerten und müssen
Die Gegner machten sich dies prompt
zunutze und bauten ihren Vorsprung
dabei auf sechs Tore (14:8) aus. Die
Oppelner konnten vor der Pause zwar
Beeindruckende Aufholjagd
Zu Beginn der zweiten Halbzeit verbesserte
sich die Situation ein wenig.
sezonu będzie trenerem VfB Stuttgart, z
którym w 2007 roku sięgnął po mistrzostwo
Niemiec. Urodzony w Augsburgu
szkoleniowiec podpisał z ekipą ze stolicy
Szwabii dwuletni kontrakt, zastępując
na tym stanowisku Holendra Huuba
Stevensa, który o swojej dymisji poinformował
po ostatniej kolejce niemieckiej
ekstraklasy. Młodszy o ponad siedem
lat od Holendra Armin Veh od 2011
roku prowadził Eintracht Frankfurt, a
w latach 2006–2008 był szkoleniowcem
VfB Stuttgart, później pracował również
FC Liverpool zapragnął ściągnąć do
siebie rozgrywającego Bayeru 04 Leverkusen
Emre Cana, za którego „The Reds”
chcą zapłacić 12 mln euro. 20-letni Emre
Can jest wszechstronnym piłkarzem i
z powodzeniem może występować na
Bundesligi.
berg zanotował swój najlepszy sezon w
dotychczasowej karierze, zdobywając
17 bramek w 33 meczach Bundesligi
sezonu 2013/14. Dzięki temu powołany
aller Welt, darunter 24 aus Deutschland
und 19 aus der Tschechoslowakei waren
dabei. Die faschistische Mussolini-
Die Oppelner holten dabei bereits in
den ersten Minuten zwei Tore auf.
Wenig später aber hatte wieder einmal
stürzte sich in eine Aufholjagd. Dabei
kam sie dem Erfolg sogar sehr nahe,
denn der ermüdete Piotrkowianin war
fast stehengeblieben. Fünf Minuten vor
Um die „Coppa del Duce“
Noch vier Jahre zuvor, 1930, hatte FIFA-Präsident Jules Rimet nur 13 Nationalteams
überzeugen können, an der ersten WM teilzunehmen. Seit
dieser Zeit war jedoch die Zahl der FIFA- Mitglieder auf 47 angestiegen
Konditionsdrill und
ein Profifußballverbot
behinderten den
deutschen Fußball
Spielen 1936 in Berlin.
Trotz tollkühner Aufholjagd schaffte Gwardia Oppeln am Ende nicht einmal ein Remis gegen Piotrkowianin Piotrków
Trybunalski und verpasste damit die Superliga-Relegation.
Foto: Krzysztof Świderski
Dzięki bramce Pierre’a-Michela Lasoggi Hamburger
SV uniknął pierwszej w swojej historii degradacji do 2.
Bundesligi
Foto: Chris Grabert/Wikipedia
został też do reprezentacji swojego kraju,
dla której rozegrał dotąd pięć spotkań.
piłkarskiej Lidze Mistrzów, wzmacnianie
swojej kadry rozpoczęło od kupna
bramkarza, Fabiana Giefera, który dotychczas
bronił barw Fortuny Düsseldorf
Giampiero Combi (links), Schiedsrichter Ivan Eklind und
Torhüterlegände František Plánička vor dem Finale
den Gewinner zusätzlich eine pompöse
„Coppa del Duce“.
Gespielt wurde ohne Gruppenspiele
Foto: Wikipedia
Ende der Partie lagen die Oppelner dadurch
nur noch 26:29 zurück – und eine
Minute vor dem Abpfiff stand es sogar
darauf klar, dass sie von der Handball-
Elite nun Abschied nehmen mussten.
Hoffentlich nur für ein Jahr. Das Team
aus Piotrków Trybunalski kommt indes
(2.Bundesliga). 23-letni Giefer przeszedł
do ekipy z Gelsenkirchen na zasadach
wolnego transferu i związał się z nowym
klubem kontraktem do 30 czerwca 2018
roku. „Fabian to bardzo ambitny zawodnik
z ogromnym potencjałem, dlatego
Hjulmand trenerem Mainz 05
Po rezygnacji z funkcji trenera FSV
Mainz 05 przez Thomasa Tuchela władze
klubu szybko znalazły jego następcę.
Został nim 42-letni Duńczyk Kasper
lewej obronie oraz jako defensywny i
Hjulmand, który prowadził dotąd FC
LARES: Niniejszy ofensywny materiał pomocnik. służy W minionym wyłącznie do czytania. Powielanie Nordsjaelland w jakikolwiek i w 2012 roku sposób wywalczył zabronione.
sezonie Niemiec tureckiego pochodzenia
zdobył sind trzy lediglich bramki w 29 zum meczach Lesen bereitgestellt. Jegliche tym Vervielfältigung teamem w fazie grupowej Ligi ist Mi-
strengstens
mistrzostwo Danii oraz występował z
LARES: Diese Materialien untersagt.
strzów. Z FSV Mainz 05 podpisał kontrakt,
który obowiązuje do 2017 roku.
Reus najlepszy
Za najlepszego piłkarza Borussii Dortmund
w sezonie 2013/2014 uznany
nie byłoby to możliwe. Zawsze staram
się grać na najwyższym poziomie” – powiedział
Marco Reus, który odbierając
nagrodę z rąk Andrei Schuermanna,
LARES: Niniejszy Regierung materiał nutzte das służy Turnier wyłącznie um sich sofort do beginnend czytania. mit Achtelfinals. Powielanie Gegen
Belgien begeistere der 19-jährige schlossen und schufen den Staatsama-
KZ Sachsenhausen.
Profifußballs w jakikolwiek in Deutschland sposób ausge-
zabronione.
ins rechte Licht zu setzen. Neben dem
LARES: Diese Materialien offiziellen sind „Cup lediglich de Rimet“ gab zum es für Lesen Lenze bereitgestellt. vom FV (heute 1. FC) Saarbrü-
Jegliche teur, Vervielfältigung mit bezahlter Freistellung ist bei strengstens untersagt.
Im Viertelfinale siegte Deutschland 2:1
gegen Schweden, ehe im Halbfinale die
2:3-Niederlage gegen die Tschechoslowakei
folgte. Allerdings versöhnte ein
3:2 gegen Österreich im Spiel um Platz
3. Das Endspiel im „Stadio Mussolini“ in
Die italienischen Spieler wurden
schon damals mit Geld- und Sachprämien
belohnt. Jeder Spieler erhielt
20.000 Lire, einen Fiat und eine Wohnung.
Anders als Italien, Österreich
oder die Tschechoslowakei hatten die
Nazis hingegen die Einführung des
23. – 29. Mai 2014
zur Belohnung in die Relegation und
wird dort gegen Nielba Wongrowitz um
den Klassenerhalt ringen.
Rafał Kuptel (Trainer Piotrkowianin Piotrków
Trybunalski): „Wir hatten in dem
Spiel schon sogar sieben Tore Vorsprung,
was im Handball aber nun mal nicht immer
genügt. In der Endphase verließen
uns dann die Kräfte, so dass der Gegner
aufholen konnte. Umso stolzer bin ich
auf meine Mannschaft, dass sie den Sieg
doch noch ,rausreißen’ konnte. Einen
insgesamt verdienten, denke ich, zumal
wir Gwardia in dieser Saison vier Mal
geschlagen haben! Das sagt ja schon alles,
wer besser war. Für uns ist der Stress
nun aber noch nicht vorbei, jetzt geht es
ja noch in die Relegation.“
Paweł Swat (Flügelspieler Gwardia Oppeln):
„Wir haben über die gesamte
zweite Halbzeit hinweg dem Ergebnis
nachgejagt, und trotzdem entschied sich
dann alles in einer allerletzten Aktion, die
wir nicht präzise umsetzen konnten. Dadurch
kamen wir nicht zu dem ersehnten
Ausgleichstreffer, der uns die Relegation
garantiert hätte. Das tut mir sehr leid.“
Krzysztof Świerc
jego trenera z młodości, dodał: „Kiedy
czuję się komfortowo w zespole, wtedy
odzwierciedlam to na boisku”. I chyba
nie ma w tych słowach przesady, ponieważ
Marco Reus zdobył w tym sezonie
16 goli i zaliczył 14 asyst, znacząco przyczyniając
się do zdobycia przez Borussię
Ajax chce Milika?
Holenderskie media podały informację,
że 20 letni Arkadiusz Milik, wychowanek
Górnika Zabrze, „własność”
Bayeru Leverkusen, a obecnie piłkarz
FC Augsburg, gdzie jest wypożyczony,
od nowego sezonu będzie zawodnikiem
Ajaxu Amsterdam, także na zasadach
wypożyczenia, ale... z opcją pierwokupu.
Warto dodać, że Ajax obserwował Milika
od dłuższego czasu, a klubowi skauci
byli zachwyceni jego występami w reprezentacji
młodzieżowej z Grecją i Turcją,
w których strzelił pięć goli. Byli także
na trybunach Stadionu Narodowego w
Warszawie podczas marcowego meczu
towarzyskiego przeciwko Szkocji. Czy
jednak Milik na pewno trafił do Amsterdamu?
To do końca nie jest pewne,
ponieważ interesują się nim także przedstawiciele
innych klubów niemieckich,
a także angielskich i włoskich.
Krzysztof Świerc
Spieleinsätzen im Verein und in der
Nationalelf. Medizinprofessor Otto
Nerz wurde Reichstrainer und konnte
relativ frei die Trainingsmethoden und
die Spielerwahl bestimmen. Über die
junge deutsche Mannschaft schrieben
die „Münchener Neuen Nachrichten“,
dass die deutschen Amateure das beste
Ergebnis von allen Amateurmannschaften
erreicht hätten. Der Erfolg war Resultat
des Konditions-Drills und einer
begabten spielerischen Gestaltung des
blonden Fritz Szepan von Schalke 04.
Im Nationalteam fehlte leider Mannschaftskamerad
Ernst Kuzorra, der sich
mit Nerz zerstritten hatte. Mit seiner
harten Konditionsarbeit scheiterte Otto
Nerz 1936 bei den Olympischen Spielen
von Berlin durch eine 0:2-Niederlage
gegen Norwegen. Otto Nerz starb 1949
im russischen Straflager, im ehemaligen
Johannes Golawski

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Piłka nożna: Finał piłkarskiego Pucharu Niemiec
Nr. 21/1155 Wochenblatt.pl 15
Bayern z dubletem
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Po wygranej w Berlinie z Borussią Dortmund 2-0 Bayern München po raz
17. w historii i drugi raz z rzędu zdobył piłkarski Puchar Niemiec, sięgając
tym samym po dublet zakończonego sezonu. Wcześniej bowiem
wywalczył także mistrzostwo Niemiec, a zatem na krajowych boiskach
powtórzył osiągnięcie sprzed roku, kiedy też w pokonanym polu zarówno
w Bundeslidze, jak i w Pucharze Niemiec zostawili Borussię Dortmund.
li zdecydowanie przeważać; w 112. min
najlepszy na murawie Robben trafił w
słupek bramki Boruussi, a 180 sek. później
Holender przegrał pojedynek sam
na sam z Weidenfellerem. „Żółto-czarni”
w tym czasie odgryzali się niebez-
LARES: Niniejszy materiał jej, choć było służy widać, wyłącznie do czytania. Powielanie piecznymi w jakikolwiek strzałami Reusa w sposób 116. i 120. zabronione.
min, ale... decydujący cios i kropkę nad
LARES: Diese Materialien
że
sind
piłka
lediglich
przekroczyła
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche i postawiła Vervielfältigung duma Bawarii. Konkretnie ist strengstens w
untersagt.
Tegoroczny finał nie stał jednak na
tak wysokim poziomie jak w 2013
roku. Za dużo było taktyki, za mało
spontaniczności, płynności i dokładności.
O ile postawa Borussii Dortmund
nie zaskoczyła, bo można było
się spodziewać, że będzie polegać na
grze z kontry i destrukcji w środkowej
strefie boiska, o tyle Bawarczycy nie byli
sobą. To nie był nawet ten Bayern, który
w tym sezonie niemieckiej ekstraklasy
skutecznie stosował popularną tiki-takę.
Nie był to również ten Bayern sprzed
roku, którym dowodził Jupp Heynckes.
LARES: Niniejszy sytuacji materiał do umieszczenia służy piłki wyłącznie w siatce do czytania. Powielanie ustalając w jakikolwiek wynik rywalizacji. sposób zabronione.
więcej szczęścia od rywali.
rywali, ale znów znakomitym refleksem
LARES: Diese Materialien popisał sind się Weidenfeller. lediglich Po tej zum sytuacji Lesen bereitgestellt. Jegliche Po meczu Vervielfältigung powiedzieli ist strengstens untersagt.
I nie usprawiedliwia tego nawet fakt, że
w barwach monachijczyków zabrakło
na ten mecz kontuzjowanych: Thiago,
Alaby, Schweinsteigera, a z Mandzukicia
szkoleniowiec FCB sam zrezygnował.
Wzajemny paraliż
Na słabszą postawę monachijczyków
na pewno wpłynęła również kontuzja
Lahma, który już po półgodzinie gry
po starciu z Sokratisem musiał opuścić
plac gry, a w jego miejsce wbiegł na
murawę nie w pełni sił Ribery. Mimo
to Bayern, do czego już przyzwyczaił
piłkarski świat, optycznie przeważał,
pierwszy też rzucił się do ataku i już w 3.
min po zagraniu Robbena Müller znalazł
się w znakomitej sytuacji do zdobycia
stało się największą kontrowersją tego
Jürgen Klopp (trener Borussii Dortmund):
w jakikolwiek – Nie byliśmy dzisiaj sposób w opty-
zabronione.
LARES: Niniejszy spotkania materiał i być może służy wpłynęło wyłącznie na losy do czytania. Powielanie
finałowego meczu.
malnej dyspozycji, zmęczenie materiału
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
bramki, ale jego intencje perfekcyjnie
wyczuł golkiper BVB Weidenfeller,
którego umiejętności już 180 sekund
później sprawdził z kolei Robben i też
przegrał tę potyczkę. Od tego momentu
tempo akcji z obu stron wyraźnie siadło,
a oba teamy wręcz paraliżowały swoje
poczynania w środkowej strefie boiska.
Fakt ten sprawił, że na kolejną groźną
Bramkarze w roli głównej
Nie ulega jednak wątpliwości, że od
tego momentu mecz nabrał rumieńców,
oba teamy otworzyły się, postawiły
wszystko na jedna kartę i dążyły do zdobycia
bramki w regulaminowym czasie łapały ich silne skurcze mięśni, a do tego ry, że piłka wyraźnie przekroczyła linię Wynik: 0-2 (0-0, 0-0)
LARES: Niniejszy gry. W materiał 72. min bliski szczęścia służy był wyłącznie Kirch urazu barku do czytania. nabawił się reprezentacyjny Powielanie bramkową w jakikolwiek „świątyni” Bayernu. sposób zabronione.
(Dortmund), którego uderzenie z 20 m bramkarz Bayeru, Neuer, który jednak Joachim Löw (selekcjoner reprezentacji (120.)
LARES: Diese Materialien z najwyższym sind lediglich trudem obronił zum Neuer, Lesen a zdołał bereitgestellt. wytrwać do końca meczu. Jegliche Niemiec): Vervielfältigung – Gratuluję Bayernowi ist Mün-
strengstens untersagt.
akcję w tej części gry trzeba było czekać
aż do 44. min, kiedy to po podaniu
Grosskreutza, oko w oko z bramkarzem
Bayernu, Neuerem, stanął Lewandowski.
Reprezentant Polski „nie wytrzymał
jednak ciśnienia” i strzelając z 10 m, nie
trafił nawet w światło bramki.
Kontrowersja
Drugą połowę odważniej rozpoczęli
monachijczycy, spychając BVB do głębokiej
defensywy i byli bliscy objęcia
prowadzenia. Konkretnie w 55. min,
kiedy to po dośrodkowaniu Robbena
ponownie Müller znalazł się wybornej
LARES: Niniejszy dortmundczyków, materiał sprawiła służy jednak, wyłącznie że w zaskoczyć. do Podopieczni czytania. Pepa Powielanie Guardioli prezentowała w jakikolwiek fantastyczny futbol, sposób szybki, zabronione.
regulaminowym czasie gry żadnej z drużyn
nie sind udało się lediglich umieścić piłki zum w siatce, Lesen 104. min, bereitgestellt. kiedy to po dośrodkowaniu Jegliche z że dla Vervielfältigung BVB przegrany finał Pucharu ist strengstens
na tę akcję poważniej odpowiedzieli w dynamiczny i spektakularny. Rozumiem,
LARES: Diese Materialien untersagt.
Mińsk: MŚ w hokeju LARES: na Niniejszy lodzie materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Ćwierćfinały bez udziału Niemców
Faza grupowa mistrzostw świata hokejowej elity zbliża się do końca, lecz
dla kibiców niemieckiej ekipy nie mamy dobrych wieści. Już na kolejkę
przed końcem jasne jest, że podobnie jak w ubiegłym roku niemiecka
zwycięstwa. Porażka z nimi była gorzka,
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
biorąc
w
również
jakikolwiek
pod uwagę
sposób
wiele niewykorzystanych
sytuacji do poprawy
zabronione.
Ostatecznym ciosem
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
drużyna nie znajdzie się w czołowej ósemce świata.
Oznacza to koniec udziału w turnieju,
a przed spotkaniem z USA jedyną
niewiadomą pozostaje obsada miejsc
11–14, a to nieco gorszy rezultat niż
ubiegłoroczna 9. pozycja.
A przecież początek nie zwiastował
takiego końca. W hali Mińsk Arena
wszystko zaczęło się optymistycznie,
Gwóźdź do trumny
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Jednak w jakikolwiek ostatecznym ciosem sposób dla niemieckich
aspiracji okazała się porażka
zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
choć nie bez problemów. 1:1 w regularnym
czasie gry ze świeżo upieczonym
dopełnieniem elity – Kazachstanem –
przeszło w sukces w rzutach karnych
po strzale Thomasa Oppenheimera.
Nie było to start marzeń, jednak dał 2
punkty.
Miłe złego początki
Kolejne trzy oczka Niemcy wywalczyli
dzięki zwycięskiemu spotkaniu
z opromienioną wygraną z Finlandią
Jürgen Klopp:
– Zdobyliśmy nawet
bramkę, ale nie uznano
linię bramkową
„świątyni” Bayernu.
na murawie nieoczekiwanie inicjatywę
przejęła Borussia, która zaczęła też
poważnie zagrażać bramce mistrzów
Niemiec. Najpierw w 51. min po strzale
Reusa i rykoszecie piłka wylądowała
na poprzeczce monachijskiej bramki, a
LARES: Niniejszy
w 63. min,
materiał
po dośrodkowaniu
służy wyłącznie
z rzutu
do czytania. Powielanie
większą
w jakikolwiek
część sezonu. To efekt
sposób
i analiza
zabronione.
wolnego Sahina, muśnięciu piłki przez
tego, co nam się przydarzyło w półfinale
Lewandowskiego i strzale głową Hum-
Ligi Mistrzów z Realem Madryt. Błędy wałby do Dortmundu.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
melsa piłkę z linii bramkowej FCB wybił
Dante. Jednak zdaniem piłkarzy Dortmundu
i tego, co pokazywały telewizyjne
kamery, piłka była już pełnym obwodem
za linią bramkową i arbiter powinien był
uznać gola! Tak jednak nie uczynił, co
120 sek. później po podaniu Goetzego
szczęścia próbował Robben, ale znów
górą był Weidenfeller, podobnie jak w
82. min, kiedy to zatrzymał szarżującego
na jego bramkę Müllera. Znakomita
postawa obu bramkarzy, a zwłaszcza
stąd oba teamy musiały przystąpić do
dogrywki. Dla wielu piłkarzy, jak choćby
Kroosa, Müllera czy Reusa, nie był to
dla niemieckich
aspiracji okazała
się porażka 2:5
z reprezentacją
gospodarzy – Białorusią
Łotwą 3:2, ale również tutaj nie obyło
się bez emocji do końca. Dwukrotnie
obejmowali prowadzenie za sprawą
Noebelsa i Mauera, jednak rywale po
kilku minutach skutecznie odpowiadali
wyrównaniem. Ostatnie słowo znów
Arjen Robben był najlepszym piłkarzem finału Pucharu
Niemiec i walnie przyczynił się do wygranej Bayernu
München z Borussią Dortmund Foto: Rayand/Wikipedia
dobra informacja, ponieważ co chwila
Dogrywka dla monachijczyków
Dodatkowe 30 minut lepiej rozpoczęli
dortmundczycy, którzy w 92. min po
uderzeniu Aubameyanga mogli objąć
prowadzenie, ale Neuer znów nie dał się
rzutu rożnego Götzego i strzale Müllera
piłkę z linii bramkowej Dortmundu
wybił Hummels. Trzy minuty później
Dla Pata Cortiny występ jego podopiecznych na mistrzostwach
świata był sporym rozczarowaniem, mimo to
selekcjoner hokejowej reprezentacji Niemiec pozostaje
optymistą.
Foto: Pimpauge/Wikipedia
karny uzyskany za przewinienie na sobie
na bramkę. Trzeci mecz to pierwsza i
Boateng uprzedził pod polem karnym
BVB Grosskreutza, następnie podał do
Robbena, który na kilku metrach przed
bramką dortmundczyków wyprzedził
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Piszczka w jakikolwiek i Sokratisa, strzelając sposób dla Bayernu
pierwszą bramkę. Trafienie to dodało
zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche monachijczykom Vervielfältigung pewności siebie, ist zaczę-
strengstens untersagt.
drugiej minucie doliczonego czasu gry
w dogrywce, kiedy to po znakomitym
zagraniu Pizarro w sytuacji sam na sam
z golkiperem BVB znalazł się Müller,
który z zimną krwią ograł Schmelzera
i Weidenfellera, podwyższając na 2-0 i
Pep Guardiola (trener Bayernu München):
– Zdobycie Pucharu Niemiec było dla
nas bardzo ważne, dlatego jestem tym
faktem bardzo zbudowany i szczęśliwy.
Dzisiaj nasza taktyka znacznie różniła
się od tej, którą prezentowaliśmy przez
popełnione w tym meczu nie mają bowiem
prawa nam się więcej zdarzać na
tym poziomie, w takich rozgrywkach i
z takimi rywalami. Na szczęście w finale
Pucharu Niemiec nic takiego nam się
nie przydarzyło.
minionym długim sezonem dało się we
znaki. Pomimo tego nasz zespół dał z
siebie wszystko, momentami nawet dominował
na murawie. Ba, zdobyliśmy
nawet bramkę! Niestety nie uznano jej,
choć było widać bez specjalnej kame-
chen, bo z przekroju meczu i całego
sezonu zasłużenie wywalczył krajowy
puchar. Słowa uznania kieruję też pod
adres Borussii Dortmund, która całe
minione rozgrywki zmagała się z plagą
kontuzji, mimo to przez sporą ich część
Niemiec to duże rozczarowanie. Mam
jednak nadzieję, że szybko podniosą
głowę, w tym reprezentanci Niemiec,
LARES: Niniejszy należało materiał do zawodnika służy Hamburga wyłącznie zarazem do najdotkliwsza czytania. porażka Powielanie – 0:4 z tercji, w mogło jakikolwiek załamać najzagorzalszych sposób zabronione.
Freezers – Oppenheimera, który na 5 nie leżącą niemieckiej ekipie Finlandią, optymistów – na przestrzeni siedmiu Francja i gospodarze z Białorusi.
LARES: Diese Materialien min przed sind końcem lediglich meczu zamienił zum rzut Lesen która bereitgestellt. jednak nie przekreślała ćwierćfi-
Jegliche minut Vervielfältigung dziurawa defensywa trzykrotnie ist strengstens untersagt.
nałowych szans. Dzień później trzeba
było stanąć przeciwko wicemistrzom
świata – Szwajcarom, którzy po pierwszych
trzech kolejkach pozostawali bez
wyniku. Rozstrzygnięcie podobnie jak w
spotkaniu z Finami padło już w 2. tercji,
nie pomogły kolejne dwa gole Oppenheimera,
pierwszy – wyrównujący na 1:1,
drugi – poprawiający rezultat na 2:3.
2:5 z reprezentacją gospodarzy – Białorusią,
po roztrwonieniu prowadzenia
2:0, wypracowanego po golach Hospelta
(8. min) i Barty (12.)! Jeszcze w pierwszej
odsłonie Białorusini zmniejszyli
straty na 1:2, a w następnej wyrównali
stan meczu. To, co działo się w ostatniej
by na mistrzostwach świata pokazać się
z jak najlepszej strony.
Hans Joachim Watzke (dyrektor wykonawczy
Borussii Dortmund): – Chciałbym
złożyć Bayernowi gratulacje, bo nie
uważam, że sięgnął po Puchar Niemiec
niezasłużenie. Nawet jeśli przegraliśmy
dopiero po dogrywce, a wcześniej nie
uznano nam prawidłowo zdobytej bramki,
nie mam zamiaru nikogo osądzać czy
na kogokolwiek zwalać winy. Mamy za
to czas na lizanie ran, naprawę błędów
i zbrojenie się na najbliższy sezon. Zapewniam,
że w rozgrywkach 2014/15
będziemy jeszcze mocniejsi niż w minionych
rozgrywkach i na pewno nie
był to nasz ostatni finał.
Franz Beckenbauer (honorowy prezydent
Bayernu München: – Szczęście znów
sprzyjało Bayernowi, który był wprawdzie
lepszym zespołem, ale w decydujących
momentach pojedynku miał też
Roman Weidenfeller (golkiper Borussii
Dortmund): – O naszej porażce zadecydowały
błędy w defensywie, które
popełniliśmy w dogrywce. Zanim jednak
do tego doszło, zdobyliśmy bramkę
w regulaminowym czasie gry, która
powinna była być uznana, ale arbitrzy
niestety inaczej to widzieli. Gdyby tak
się stało, najprawdopodobniej nie byłoby
dogrywki i Puchar Niemiec powędro-
Arjen Robben (piłkarz meczu): – Dla mnie
najpiękniejsze są takie mecze, w których
trzeba dać z siebie wszystko i być przygotowanym
w 100 procentach mentalnie
i fizycznie na rywala. Konfrontacje z
Borussią Dortmund w ostatnich latach
do takiej mobilizacji nas i mnie osobiście
zmuszają, dlatego bardzo mnie cieszy,
że znów udało nam się zwyciężyć, że
znów wykorzystałem jedną z szans na
strzelenie gola i przyczyniłem się do
tego triumfu.
Dokumentacja finału Borussia Dortmund
– Bayern München
Bramki: 0-1 Robben (107.), 0-2 Müller
Żółte kartki: Kroos, Hoejbjerg, J. Boateng,
van Buyten, Robben (wszyscy Bayern
München)
Borussia Dortmund: Weidenfeller – Piszczek,
Sokratis, Hummels, Schmelzer
– Jojić (83. Aubameyang), Sahin, Grosskreutz
(110. Hofmann) – Mkhitaryan
(60. Kirch), Reus – Lewandowski.
Bayern München: Neuer – J. Boateng,
Martinez, Dante – Hoejbjerg (102. van
Buyten), Lahm (31. Ribery/109. Pizarro),
Kroos, Rafinha – Müller, Götze, Robben.
Krzysztof Świerc
bezsilnie śledziła lot krążka do siatki, co
z kolei wprawiło w euforię miejscowych,
a katem niemieckiej ekipy został strzelec
dwóch bramek Michail Grabowski. W
tej sytuacji walka o zachowanie minimalnych
szans na udział w dalszej fazie
czempionatu z jedyną drużyną mającą
komplet punktów – Rosjanami (5 meczów
– 5 zwycięstw za 3 pkt = 15 pkt) –
był ogromnym wyzwaniem. Przez dwie
tercje utrzymywał się dzielnie broniony
rezultat bezbramkowy, jednak trzecia
odsłona przyniosła porażkę trzema golami
na miarę ostatecznego wyroku: końca
gry w mistrzostwach. Wprawdzie spadek
do dywizji I (zapewniony dla tegorocznego
beniaminka z Kazachstanu) im
nie groził, ale czy to ułatwi zrozumienie
zadowolenia trenera Cortiny, wynikające
z wiary w perspektywy rozwoju młodego
teamu? Dla innych turniej trwa dalej,
miejsca w ćwierćfinale mają zapewnione:
Szwecja, Kanada, Czechy, Rosja,
USA, ale także spoza grona faworytów
Witold Wolak

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
16 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Allerlei bereitgestellt. Różności Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Pinnwand
QQElsner zurück: LARES: Zum Finale Niniejszy des ZDF- QQHochzeitsgerüchte: materiał służy Gibt es wyłącznie in diesem QQNie do wieder czytania. Traualtar: Powielanie Model Heidi QQBaby-Pläne: w jakikolwiek Mit ihrem Abtreibungsgeständnis
sorgt Nacktmodel Micaela Schäfer
sposób zabronione.
Klassikers „Wetten, dass..?” im Dezember Jahr doch noch die große Traumhochzeit von Klum bleibt ihren früheren Aussagen treu,
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Miau untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie Yorker Kunsthändler do czytania. Vito Schnabel Powielanie gesehen. w jakikolwiek sposób zabronione.
In Wilhelmshaven-Altengroden
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen QQGNTM-Steffi bereitgestellt. single: Erst vor Jegliche zwei Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
rollen vielleicht auch die Urgesteine an: die
Ex-Moderatoren Frank Elstner und Thomas
Gottschalk seien eingeladen worden, berichtete
die Illustrierte „Bunte”. Vom ZDF hieß es: „Im
Moment befinden wir uns in der Planung der
anstehenden „Wetten, dass..?”-Sendungen
bis Oktober. Die Gäste für die jeweiligen Sendungen
stehen noch nicht fest.” Die „Bunte”
zitierte Elstner mit den Worten: „Ich lass’ mich
überraschen.” Die letzte Sendung wird am 13.
Dezember aus Nürnberg gesendet.
Q Q„Grace” wurde ignoriert: Das monegassische
Fürstenhaus hat die Premiere des
Films „Grace of Monaco” bei den 67. Filmfest-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy
Leider
materiał
nicht, vermeldeten
służy
italienische
wyłącznie
Medien.
Michelle und ihr Tomaso waren offenbar hat. Gegenüber „OK!“ gab Steffi zu Protokoll: dafür noch nicht reif“, erklärt sie. Doch nicht
bekannt,
do
dass
czytania.
sie sich ihres Freundes
Powielanie
entledigt Jahren
w
sicherlich.
jakikolwiek
Aber im Moment
sposób
bin ich
zabronione.
LARES: Diese Materialien nur in sind der Kapelle, lediglich um mit dem Pfarrer zum den Lesen „Ich habe bereitgestellt. keinen Freund, sondern bin Jegliche Single. nur sie Vervielfältigung will sich noch Zeit lassen, bis ein ist Baby strengstens untersagt.
spielen in Cannes demonstrativ gemieden.
Nachdem Fürst Albert den Streifen mit Nicole
Kidman in der Hauptrolle als fehlerhaftes
Porträt seiner verstorbenen Mutter Grazia
Patrizia gerügt hatte, verließ er mit Fürstin
Charlene das nur einen Steinwurf von Mona-
unbekannt.
LARES: Niniejszy Taufbecken materiał marschieren. służy wyłącznie erste Freundin.“ do czytania. Powielanie bisschen w Zeit.“ jakikolwiek sposób adur zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
co entfernte Cannes.
Werbung / Reklama
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche – Vervielfältigung prenumerata pocztowa (woj. ist opolskie, strengstens śląskie): 119,00 zł untersagt.
Zwrot podatku –
W razie pytań do Państwa dyspozycji pozostaje biuro
Niemcy, Austria, Holandia
LARES: Niniejszy materiał redakcji służy pod wyłącznie numerem telefonu do czytania. 77 4 546 556 Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: hotel Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Rozliczanie ist strengstens niemieckich untersagt. rent
• restauracja • SPA • bajlandia • chata grillowa
7970
i emerytur
Pomoc prawna
na terenie Niemiec
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Kancelaria „EURO” tel. 77 550 69 64, 661 363 991
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Walce strengstens (Dom Kultury) www.zwrot-euro.pl
untersagt.
Oferujemy:
Zakład
Pogrzebowy
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek przewozy sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung zagraniczne zwłok ist strengstens untersagt.
z całej Europy
tel. 602 376 845
Zdzieszowice: tel. 77 484 41 76
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Walce, województwo opolskie
Krapkowice - Otmęt: tel. 77 446 60 66
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche www.konefal.pl Vervielfältigung iSO ist 9001 strengstens nr tel. 77 untersagt. 46 60 158
WOCHENBLATT.pl
Impressum / Stopka redakcyjna
Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung
des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie
des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich.
Nakład/Auflage: 5850
Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela Mokrzycka, sw@wochenblatt. Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela Mokrzycka, sw@wochenblatt.pl.
Sprzedaż, marketing: Agnieszka Szotka, a.szotka@wochenblatt.pl.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
Kontakt:
w
Biuro redakcji/Redaktionsbüro:
jakikolwiek
tel./faks +48
sposób
77 45 46 556
zabronione.
pl. Vertrieb, Marketing: Agnieszka Szotka, a.szotka@wochenblatt.pl.
Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA,
Homepage: www.wochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß
Strona internetowa: www.wochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00
zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji
i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą)
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.
Wygraj pobyt w hotelu
Dębowe Wzgórze
Drodzy Czytelnicy!
Specjalnie z myślą o Was redakcja przygotowała 3 dwuosobowe
vouchery do wykorzystania w hotelu Dębowe
Wzórze!
Wystarczy, że przedłużą Państwo swoją roczną redakcyjną
prenumeratę tygodnika Wochenblatt.pl, a wezmą
Państwo udział w losowaniu, w którym główną nagrodą
będzie pakiet „Kolacja we dwoje” w hotelu Dębowe
Wzgórze, na który składa się:
– nocleg w komfortowym pokoju dla dwóch osób
– śniadanie w formie bufetu szwedzkiego
Foto: nicethings89.files.wordpress.com
Michelle Hunziker und Tomaso Trussardi?
Zunächst hieß es, das glückliche Paar würde
noch einige Monate warten – schließlich
solle am großen Tag alles perfekt sein. Jetzt
aber erwischten Fotografen das Paar in einer
italienischen Kapelle. Ist diese Momentaufnahme
Teil der Hochzeitsvorbereitungen?
Taufgottesdienst ihrer Tochter Sole zu besprechen.
Die kleine Sole soll nämlich in Kürze
kirchlich getauft werden. Und wenn Sole
gemeinsam mit ihrer Mama weiter so fleißig
Laufen lernt, kann die mittlerweile schon
sieben Monate alte Kleine fast selbst zum
Redaktionsanschrift: ul. Powstańców Śl. 25, 45-086 Opole, E-Mail: sw@
wochenblatt.pl. Chefredakteur: Till Scholtz-Knobloch, Redaktion: Anna
Durecka: „UNIversum“, „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“,
„Wirtschaft“; Juliane Preiß (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia
Kandzia: „Kirche und Gesellschaft”, „UNIversum”. Übersetzung: Andrzej
Szypulski, Andżelika Dobrzańska. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof
Foto: www.meltinblog.net
nicht mehr heiraten zu wollen. „Nein, meine
Meinung hat sich nicht geändert. Ich bin happy,
auch ohne Trauschein”, sagte sie. Klum war
bereits zweimal verheiratet, zuletzt mit dem
britischen Soulsänger Seal. In jüngster Zeit
wurde sie mehrmals zusammen mit dem New
Wochen gewann Steffi die diesjährige Staffel
„Germanys Next Topmodell“, jetzt wurde
Ich möchte mich erst mal aufs Modeln konzentrieren.“
Während des Malediven-Trips der
letzten drei Kandidatinnen kurz vor dem Finale
hörte sich das noch anders an. Damals
erzählte sie: „Da gibt es natürlich einen Jungen,
in den ich verliebt bin. Ich bin seine
– uroczysta kolacja
– nieograniczony dostęp do strefy SPA
– wypożyczenie szlafroka
– dostęp do sali zabaw dla dzieci
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Warunkiem jest przedłużenie bądź rozpoczęcie prenu-
Szczegółowe informacje otrzymają Państwo pod nr. tel. 77 45 46 556
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
meraty w dniach 19.05.2014 – 6.06.2014
Jeśli sami nie będą Państwo chcieli skorzystać z kuponu,
proponujemy przekazać go w formie prezentu najbliższym!
Uśmiech rodziny lub przyjaciół gwarantowany!
Adres redakcji: ul. Powstańców Śląskich 25, 45-086 Opole, e-mail:
sw@wochenblatt.pl. Redaktor naczelny: Till Scholtz-Knobloch. Redakcja:
Anna Durecka – „UNIversum”, „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”,
„Gospodarka”; Juliane Preiß (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”;
Klaudia Kandzia – „Kościół i społeczeństwo”, „UNIversum”. Tłumaczenia:
Andrzej Szypulski, Andżelika Dobrzańska. Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof
7916
Foto: i2.top.de
aktuell für Aufsehen, doch auch wenn sie sich
vor etwa zehn Jahren gegen ein Baby entschieden
hat, ist Nachwuchs bei ihr nicht
ausgeschlossen. „Ich habe ganz klar vor,
Mutter zu werden. Vielleicht nicht in den
nächsten Jahren, aber in fünf Jahren, in zehn
ihr Leben verändert, auch ihr Partner Klaus
sei noch nicht so weit. „Der ist 34 und noch
sehr auf Karriere fixiert. Ich glaube nicht, dass
er im Moment unbedingt Vater werden will.
Aber ich will ja im Moment auch nicht Mutter
werden, wir lassen uns da beide noch ein
Zapraszamy do prenumeraty
WOCHENBLATT.pl
– roczna prenumerata za doliczeniem znaczków pocztowych: 210,00 zł
– półroczna prenumerata za doliczeniem znaczków pocztowych: 105,00 zł
– kwartalna prenumerata za doliczeniem znaczków pocztowych: 55,00 zł
– roczna prenumerata zagraniczna: 120,00 euro
– półroczna prenumerata zagraniczna: 60,00 euro
Gogolin: tel. 77 466 62 60
Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o.,
ul. Powstańców Śl. 25, 45-086 Opole. Nr indeksu 368202.
Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko
Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska
Foto: Kecko/Wikipedia
lub pod adresem e-mail sw@wochenblatt.pl
7875
23. – 29. Mai 2014
Es geht doch nichts über Regionalfernsehen.
Und was der
Friesische Rundfunk da kürzlich
auf FRF 1 ausstrahlte, könnte
auch glatt als Satire durchgehen.
verirrte sich ein schwarzer Kater in
einen Baum. In der Manier einer
CNN-Kriegsberichterstattung rollte
Reporter Karl-Heinz Sünkenberg das
Drama in der „Hölle von Altengroden”
mit aller gebotenen Seriösität
auf: 13 Minuten lang. Während der
Eigentümer von Piepsi am Baum
weinte, meldete sich plötzlich eine
weitere Familie, die den Kater Hugo
seit vier Tagen vermisst. Verwirrung
pur. Aber es war doch Piepsi auf dem
Baum. Nachdem ein Kletterer bei
seinem Rettungsversuch scheiterte,
es sei sowieso„mehr als lebensgefährlich“,
so Karl-Heinz Sünkenberg,
musste der Ast mit der Katze abgesägt
werden. Piepsi rannte humpelnd
davon, soll aber mittlerweile wieder
zu Hause angekommen sein. Das
Schicksal von Hugo bleibt weiterhin
Anna Durecka
Transport mebli
Usługi transportowe, przeprowadzki
Niemcy – Polska
Polska – Niemcy
Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000
0005 7800 0577
Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090
2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP.
Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die
Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen.
Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie
prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie
7874
7895
7919