30.08.2014 Aufrufe

Entscheidungsbaum.pdf - Philipps-Universität Marburg

Entscheidungsbaum.pdf - Philipps-Universität Marburg

Entscheidungsbaum.pdf - Philipps-Universität Marburg

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

Die Auswahl statistischer Tests und Maße<br />

Sven Blankenberger, Institut für Psychologie der Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg<br />

Dirk Vorberg, Institut für Psychologie der Technischen Universität Braunschweig<br />

bekannt<br />

Ein-Stichproben z-Test [MS281; W105]<br />

normal<br />

Populationsvarianz?<br />

eine Stichprobe<br />

Verteilungsform?<br />

unbekannt<br />

Ein-Stichproben t-Test [MS411; W116]<br />

beliebig<br />

Vorzeichentest [MM55]<br />

bekannt<br />

Zwei-Stichproben z-Test [Kb372]<br />

normal<br />

Populationsvarianz?<br />

homogen<br />

Zwei-Stichproben t-Test für homogene Varianzen [MS417; W126]<br />

unbekannt<br />

Varianzen?<br />

Mittelwert bzw.<br />

zentraler Tendenz<br />

Anzahl der<br />

Stichproben?<br />

zwei Stichproben<br />

bzw. Bedingungen<br />

Abhängigkeit?<br />

unabhängig<br />

Verteilung?<br />

beliebig<br />

Verteilungsformen<br />

?<br />

gleich<br />

verschieden<br />

heterogen<br />

Zwei-Stichproben t-Test für heterogene Varianzen [MS421; W133]<br />

Mann-Whitney-U-Test [MS239; BLB200]<br />

Zwei-Stichproben Wilcoxon-Test [MS228; SC128]<br />

Terry-Hoeffding-Normalrangtest [MM280; BLB215]<br />

Van der Waerden-Normalrangtest [MM283; BLB213]<br />

Permutationstest [SC151]<br />

Mediantest [SC124; W140; BLB198]<br />

Fliegner-Policello-Test [SC137; W369]<br />

normal<br />

t-Test für abhängige Messungen [MS414; W240]<br />

abhängig<br />

Verteilung?<br />

beliebig<br />

Verteilungsformen<br />

?<br />

gleich<br />

verschieden<br />

Wilcoxon-Vorzeichenrangtest [MS213;<br />

SC87;BLB259]<br />

Normalrangtests [MM342]<br />

Vorzeichentest [MS170; W344; SC80;BLB256]<br />

Permutationstest [SC95]<br />

Fishers exakter Test [MM326]<br />

homogen<br />

Varianzanalyse [MS472; MD63]<br />

unabhängig<br />

Verteilung?<br />

normal<br />

Varianzen?<br />

heterogen<br />

Varianzanalyse nach Brown-Forsythe [MD697]<br />

Varianzanalyse nach Welch [MD701; MS492; W183]<br />

James-Test [W182]<br />

Alexander-Govern-Test [W184]<br />

mehr als zwei<br />

Stichproben bzw.<br />

Bedingungen<br />

Abhängigkeit?<br />

beliebig<br />

Verteilungsformen<br />

?<br />

gleich<br />

verschieden<br />

ja<br />

Kruskal-Wallis-Rangvarianzanalyse [MS496; W373;<br />

SC206;BLB222]<br />

Normalrangtest [BLB228]<br />

Mediantest [BLB221]<br />

Rust-Fliegner-Test [W375]<br />

Varianzanalyse für abhängige Messungen [MS562; MD453]<br />

abhängig<br />

Verteilung?<br />

normal<br />

Sphärizität?<br />

nein<br />

Varianzanalyse mit Korrektur nach Geisser-Greenhouse<br />

[MD475]<br />

Varianzanalyse mit Korrektur nach Box [MD476]<br />

Varianzanalyse mit Korrektur nach Huynh-Feldt [MD477]<br />

MANOVA für Meßwiederholungsdesigns [MD552]<br />

beliebig,<br />

gleiche Form<br />

Friedman-Test [W379; SC174; BLB267]<br />

Agresti-Pendergast-Test [W379]<br />

Normalrangtest [MM371]<br />

eine Stichprobe,<br />

normalverteilt<br />

χ 2 -Test [H328]<br />

normal<br />

F-Test [MS467]<br />

quantitativ<br />

Unterschiede<br />

hinsichtlich...<br />

Varianz bzw.<br />

Dispersion<br />

Anzahl der<br />

Stichproben?<br />

zwei Stichproben<br />

Abhängigkeit?<br />

unabhängig<br />

Verteilung?<br />

beliebig<br />

Mediane gleich?<br />

ja<br />

nein<br />

Siegel-Tukey-Test [MM289; SC156; BLB249]<br />

Mood-Test [MM290; BLB252]<br />

Klotz-Test [MM291]<br />

adjustierter Siegel-Tukey-Test [MM289]<br />

adjustierter Mood-Test [MM290]<br />

adjustierter Klotz-Test [MM291]<br />

Moses-Test [SC161]<br />

abhängig<br />

t-Test für Varianzengleichheit [Kb414; Z167]<br />

mehr als zwei Stichproben,<br />

normalverteilt,<br />

unabhängig<br />

Cochrans C [WBM105; Ka78]<br />

Hartleys F max<br />

[WBM104; Ka78]<br />

Box-Scheffé-Test [WBM107; Ka79]<br />

Brown-Forsythe-Test [WBM109]<br />

eine Stichprobe<br />

Art der Daten?<br />

stetig<br />

Kolmogorov-Smirnov-Anpassungstest [MM248; SC51;<br />

BLB319]<br />

Lilliefors-Test [MM249; BLB321]<br />

diskret<br />

Pearsons χ 2 -Anpassungstest [MM247; SC45]<br />

Unterschiedshypothese<br />

abhängige<br />

Variable?<br />

stetig<br />

Kolmogorov-Smirnov-Zwei-Stichproben-Test [MM250; SC144; BLB299]<br />

Verteilungsform<br />

Anzahl der<br />

Stichproben?<br />

zwei Stichproben,<br />

unabhängig<br />

Art der Daten?<br />

mehr als zwei Stichproben,<br />

unabhängig,<br />

diskret<br />

diskret<br />

dichotom<br />

Pearsons χ 2 -Test [SC111]<br />

Pearsons χ 2 -Test [SC191]<br />

Binomialtest [SC38; BLB88]<br />

eine Stichprobe<br />

unabhängig<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

polychotom<br />

dichotom<br />

Pearsons χ 2 -Anpassungstest [SC45;<br />

BLB95]<br />

Vierfelder-χ 2 -Test [BLB102]<br />

Fishers exakter Test [SC103; BLB110]<br />

qualitativ<br />

Anzahl der<br />

Stichproben?<br />

zwei Stichproben<br />

Abhängigkeit?<br />

abhängig<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

polychotom<br />

dichotom<br />

polychotom<br />

Pearsons 2 x k χ 2 -Test [SC111; BLB121]<br />

McNemar-Test [SC75;<br />

BLB160]<br />

Bowkers m x m Test [MS386;<br />

BLB165]<br />

dichotom<br />

Pearsons k x 2 χ 2 -Test [SC111; BLB121]<br />

Start<br />

Art der<br />

Fragestellung?<br />

mehr als zwei Stichproben<br />

Abhängigkeit?<br />

unabhängig<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

polychotom<br />

Pearsons m x k χ 2 -Test [SC191; BLB131]<br />

abhängig<br />

Cochrans Q [SC170; BLB169]<br />

beide stetig<br />

Pearsons Produkt-Moment-Korrelation [MS82;<br />

B189]<br />

linear<br />

Variablen<br />

kategoriell?<br />

eine künstlich dichotomisiert,<br />

Population normalverteilt<br />

biseriale Korrelation [GF304; B208]<br />

beide künstlich dichotomisiert,<br />

Population bivariat normalverteilt<br />

tetrachorische Korrelation [GF311;<br />

B211]<br />

Enge des Zusammenhangs<br />

Spearmans Rangkorrelation [MS328; SC235; BLB414]<br />

beide stetig<br />

Interpretation<br />

hinsichtlich...<br />

beide<br />

quantitativ<br />

Form des<br />

Zusammenhangs?<br />

monoton<br />

Variablen<br />

kategoriell?<br />

beide kategoriell<br />

Fragestellung<br />

symmetrisch?<br />

Vorhersagefehler<br />

ja<br />

Kendalls τ [MM439; BLB422]<br />

Goodman-Kruskals γ [SC291]<br />

Kendalls τ [MM439; BLB422]<br />

nein<br />

Somers' d [SC303]<br />

kurvilinear<br />

Korrelationsverhältnis η 2 [GF296]<br />

polychotom<br />

Korrelationsverhältnis η 2 [MS115; B257]<br />

Zusammenhangshypothese<br />

Variablentypen?<br />

eine quantitativ,<br />

eine qualitativ<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

dichotom<br />

punkt-biseriale Korrelation [GF308; B207]<br />

2 x 2<br />

φ-Koeffizient [SC232; BLB327]<br />

Yules Q [BLB335]<br />

beide<br />

qualitativ<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

k x m<br />

Interpretation<br />

hinsichtlich...<br />

Enge des Zusammenhangs,<br />

symmetrische Fragestellung<br />

Vorhersagefehler,<br />

asymmetrische Fragestellung<br />

Cramers φ [BLB355]<br />

Kontingenzkoeffizient [BLB358; B215]<br />

Goodman-Kruskals λ [SC298; BLB363]<br />

Informationsmaße [WT230]<br />

[B]<br />

Bortz, J. (1993). Statistik für Sozialwissenschaftler (4. Aufl.). Berlin: Springer.<br />

[MD]<br />

Maxwell, S. E. & Delaney, H. D. (1990). Designing experiments and analyzing data.Belmont, CA: Wadsworth.<br />

[BLB]<br />

[GF]<br />

Bortz, J., Lienert, G. & Boehnke, K. (1990). Verteilungsfreie Methoden in der Biostatistik. Berlin: Springer.<br />

Guilford, J. P. & Fruchter, B. (1978). Fundamental statistics in psychology and education (6. Aufl.). New York: McGraw-<br />

Hill.<br />

[SC]<br />

[WT]<br />

Siegel, S. & Castellan, N. J., Jr. (1988). Nonparametric statistics for the behavioral sciences (2. Aufl.). New York:<br />

McGraw-Hill.<br />

Wickens, T. D. (1989). Multiway contingency tables analysis for the social sciences.Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.<br />

[H]<br />

Hays, W. L. (1994). Statistics (5. Aufl.). Fort Worth, FL: Harcourt Brace College Publishers.<br />

[W]<br />

Wilcox, R. R. (1996). Statistics for the social sciences. San Diego, CA: Academic Press.<br />

[Ka]<br />

[Kb]<br />

[MM]<br />

Kirk, R. E. (1982). Experimental design (2. Aufl.). Belmont, CA: Brooks/Cole.<br />

Kirk, R. E. (1990). Statistics: An introduction. Fort Worth, FL: Holt, Rinehard, and Winston.<br />

Marascuilo, L. A. & McSweeney, M. (1977). Nonparametric and distribution-free methods for the social sciences.<br />

Monterey, CA: Brooks/Cole.<br />

[WBM]<br />

[Z]<br />

Winer, B. J., Brown, D. R. & Michels , K. M. (1991). Statistical principles in experimental design (3. Aufl.). New York:<br />

McGraw-Hill.<br />

Zar, J. H. (1996). Biostatistical analysis (3. Aufl.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.<br />

[MS]<br />

Marascuilo, L. A. & Serlin, R. C. (1988). Statistical methods for the social and behavioral sciences.New York: Freeman.<br />

© Sven Blankenberger & Dirk Vorberg, 1998; s.blankenberger@psych.uni-halle.de, d.vorberg@tu-bs.de


eine Stichprobe<br />

Verteilungsform?<br />

normal<br />

Populationsvarianz?<br />

bekannt<br />

unbekannt<br />

Ein-Stichproben z-Test [MS281; W105]<br />

Ein-Stichproben t-Test [MS411; W116]<br />

beliebig<br />

Vorzeichentest [MM55]<br />

normal<br />

Populationsvarianz?<br />

bekannt<br />

homogen<br />

Zwei-Stichproben z-Test [Kb372]<br />

Zwei-Stichproben t-Test für homogene Varianzen [MS417; W126]<br />

unbekannt<br />

Varianzen?<br />

Mittelwert bzw.<br />

entraler Tendenz<br />

Anzahl der<br />

Stichproben?<br />

zwei Stichproben<br />

bzw. Bedingungen<br />

Abhängigkeit?<br />

unabhängig<br />

Verteilung?<br />

beliebig<br />

Verteilungsformen<br />

?<br />

gleich<br />

verschieden<br />

heterogen<br />

Zwei-Stichproben t-Test für heterogene Varianzen [MS421; W133]<br />

Mann-Whitney-U-Test [MS239; BLB200]<br />

Zwei-Stichproben Wilcoxon-Test [MS228; SC128]<br />

Terry-Hoeffding-Normalrangtest [MM280; BLB215]<br />

Van der Waerden-Normalrangtest [MM283; BLB213]<br />

Permutationstest [SC151]<br />

Mediantest [SC124; W140; BLB198]<br />

Fliegner-Policello-Test [SC137; W369]<br />

normal<br />

t-Test für abhängige Messungen [MS414; W240]<br />

abhängig<br />

Verteilung?<br />

beliebig<br />

Verteilungsformen<br />

?<br />

gleich<br />

verschieden<br />

Wilcoxon-Vorzeichenrangtest [MS213;<br />

SC87;BLB259]<br />

Normalrangtests [MM342]<br />

Vorzeichentest [MS170; W344; SC80;BLB256]<br />

Permutationstest [SC95]<br />

Fishers exakter Test [MM326]<br />

homogen<br />

Varianzanalyse [MS472; MD63]<br />

unabhängig<br />

Verteilung?<br />

normal<br />

Varianzen?<br />

heterogen<br />

Varianzanalyse nach Brown-Forsythe [MD697]<br />

Varianzanalyse nach Welch [MD701; MS492; W183]<br />

James-Test [W182]<br />

Alexander-Govern-Test [W184]<br />

mehr als zwei<br />

Stichproben bzw.<br />

Bedingungen<br />

Abhängigkeit?<br />

beliebig<br />

Verteilungsformen<br />

?<br />

gleich<br />

verschieden<br />

ja<br />

Kruskal-Wallis-Rangvarianzanalyse [MS496; W373;<br />

SC206;BLB222]<br />

Normalrangtest [BLB228]<br />

Mediantest [BLB221]<br />

Rust-Fliegner-Test [W375]<br />

Varianzanalyse für abhängige Messungen [MS562; MD453]<br />

abhängig<br />

Verteilung?<br />

normal<br />

Sphärizität?<br />

nein<br />

Varianzanalyse mit Korrektur nach Geisser-Greenhouse<br />

[MD475]<br />

Varianzanalyse mit Korrektur nach Box [MD476]<br />

Varianzanalyse mit Korrektur nach Huynh-Feldt [MD477]<br />

MANOVA für Meßwiederholungsdesigns [MD552]<br />

beliebig,<br />

gleiche Form<br />

Friedman-Test [W379; SC174; BLB267]<br />

Agresti-Pendergast-Test [W379]<br />

Normalrangtest [MM371]


dichotom<br />

Binomialtest [SC38; BLB88]<br />

eine Stichprobe<br />

unabhängig<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

polychotom<br />

dichotom<br />

Pearsons χ 2 -Anpassungstest [SC45;<br />

BLB95]<br />

Vierfelder-χ 2 -Test [BLB102]<br />

Fishers exakter Test [SC103; BLB110]<br />

qualitativ<br />

Anzahl der<br />

Stichproben?<br />

zwei Stichproben<br />

Abhängigkeit?<br />

abhängig<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

polychotom<br />

dichotom<br />

polychotom<br />

Pearsons 2 x k χ 2 -Test [SC111; BLB121]<br />

McNemar-Test [SC75;<br />

BLB160]<br />

Bowkers m x m Test [MS386;<br />

BLB165]<br />

dichotom<br />

Pearsons k x 2 χ 2 -Test [SC111; BLB121]<br />

unabhängig<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

mehr als zwei Stichproben<br />

Abhängigkeit?<br />

polychotom<br />

Pearsons m x k χ 2 -Test [SC191; BLB131]<br />

abhängig<br />

Cochrans Q [SC170; BLB169]


eide stetig<br />

Pearsons Produkt-Moment-Korrelation [MS82;<br />

B189]<br />

linear<br />

Variablen<br />

kategoriell?<br />

eine künstlich dichotomisiert,<br />

Population normalverteilt<br />

biseriale Korrelation [GF304; B208]<br />

beide künstlich dichotomisiert,<br />

Population bivariat normalverteilt<br />

tetrachorische Korrelation [GF311;<br />

B211]<br />

beide<br />

quantitativ<br />

Form des<br />

Zusammenhangs?<br />

monoton<br />

Variablen<br />

kategoriell?<br />

beide stetig<br />

beide kategoriell<br />

Interpretation<br />

hinsichtlich...<br />

Fragestellung<br />

symmetrisch?<br />

Enge des Zusammenhangs<br />

Vorhersagefehler<br />

ja<br />

nein<br />

Spearmans Rangkorrelation [MS328; SC235; BLB414]<br />

Kendalls τ [MM439; BLB422]<br />

Goodman-Kruskals γ [SC291]<br />

Kendalls τ [MM439; BLB422]<br />

Somers' d [SC303]<br />

kurvilinear<br />

Korrelationsverhältnis η 2 [GF296]<br />

Zusammenhangshypothese<br />

Variablentypen?<br />

eine quantitativ,<br />

eine qualitativ<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

polychotom<br />

dichotom<br />

Korrelationsverhältnis η 2 [MS115; B257]<br />

punkt-biseriale Korrelation [GF308; B207]<br />

2 x 2<br />

φ-Koeffizient [SC232; BLB327]<br />

Yules Q [BLB335]<br />

beide<br />

qualitativ<br />

Anzahl der<br />

Kategorien?<br />

k x m<br />

Interpretation<br />

hinsichtlich...<br />

Enge des Zusammenhangs,<br />

symmetrische Fragestellung<br />

Vorhersagefehler,<br />

asymmetrische Fragestellung<br />

Cramers φ [BLB355]<br />

Kontingenzkoeffizient [BLB358; B215]<br />

Goodman-Kruskals λ [SC298; BLB363]<br />

Informationsmaße [WT230]


[B]<br />

Bortz, J. (1993). Statistik für Sozialwissenschaftler (4. Aufl.). Berlin: Springer.<br />

[MD]<br />

Maxwell, S. E. & Delaney, H. D. (1990). Designing experiments and analyzing data.Belmont, CA: Wadsworth.<br />

[BLB]<br />

[GF]<br />

Bortz, J., Lienert, G. & Boehnke, K. (1990). Verteilungsfreie Methoden in der Biostatistik. Berlin: Springer.<br />

Guilford, J. P. & Fruchter, B. (1978). Fundamental statistics in psychology and education (6. Aufl.). New York: McGraw-<br />

Hill.<br />

[SC]<br />

[WT]<br />

Siegel, S. & Castellan, N. J., Jr. (1988). Nonparametric statistics for the behavioral sciences (2. Aufl.). New York:<br />

McGraw-Hill.<br />

Wickens, T. D. (1989). Multiway contingency tables analysis for the social sciences.Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.<br />

[H]<br />

Hays, W. L. (1994). Statistics (5. Aufl.). Fort Worth, FL: Harcourt Brace College Publishers.<br />

[W]<br />

Wilcox, R. R. (1996). Statistics for the social sciences. San Diego, CA: Academic Press.<br />

[Ka]<br />

[Kb]<br />

[MM]<br />

Kirk, R. E. (1982). Experimental design (2. Aufl.). Belmont, CA: Brooks/Cole.<br />

Kirk, R. E. (1990). Statistics: An introduction. Fort Worth, FL: Holt, Rinehard, and Winston.<br />

Marascuilo, L. A. & McSweeney, M. (1977). Nonparametric and distribution-free methods for the social sciences.<br />

Monterey, CA: Brooks/Cole.<br />

[WBM]<br />

[Z]<br />

Winer, B. J., Brown, D. R. & Michels , K. M. (1991). Statistical principles in experimental design (3. Aufl.). New York:<br />

McGraw-Hill.<br />

Zar, J. H. (1996). Biostatistical analysis (3. Aufl.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.<br />

[MS]<br />

Marascuilo, L. A. & Serlin, R. C. (1988). Statistical methods for the social and behavioral sciences.New York: Freeman.

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!