Eine transnationale Revolution und ihre Folgen - Fundacja im ...

6
Wykład ku czci Willy Brandta 2009
pretować mozolnie wynegocjowane przejście do demokracji w Polsce i na Węgrzech,
rewolucyjne wypadki w NRD i Czechosłowacji oraz przypominającą pucz
zmianę władzy w Bułgarii i Rumunii – nie tylko autonomicznie, lecz zawsze z u-
względnieniem wydarzeń w krajach sąsiednich.
Otwarcie granicy przez Węgry skłoniło tysiące wschodnich Niemców do ucieczki,
tworząc presję na rząd NRD. Zachęceni wydarzeniami w Polsce, na Węgrzech
i w NRD, na ulice wyszli niebawem ludzie w Pradze. Z Węgier zaś rewolucyjna
iskra przeskoczyła wreszcie również na Rumunię.
Mianem „paradoksalnego spełnienia komunistycznego marzenia“ określa w związku
z tym rok 1989 brytyjski historyk Timothy Garton Ash. „Komuniści marzyli
o międzynarodówce proletariackiej, która poniesie rewolucję z jednego kraju do
drugiego; w latach 1989-1991 rewolucja rzeczywiście rozszerzała się z jednego
kraju na drugi, a efektem było wyjście z komunizmu.“
Także Fundacja im. Friedricha Eberta szybko zdała sobie sprawę z międzynarodowego
zasięgu tych przełomowych wydarzeń. Fundacja utrzymywała wprawdzie
już od 1970 roku relacje z Polską, ale dopiero zmiana ustroju w roku 1989 umożliwiła
jej otwarcie biura w polskiej stolicy. Również z tego względu szczególnie
cieszę się z tematu niniejszego wykładu ku czci Willy’ego Brandta.
Życzę Państwu zatem inspirującej lektury.