Neurologische Untersuchung - Bildungswerk Irsee
Neurologische Untersuchung - Bildungswerk Irsee
Neurologische Untersuchung - Bildungswerk Irsee
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Wie denkt der Neurologe ?<br />
Zentral<br />
Gehirn, Rückenmark<br />
Peripher<br />
Nervenwurzel, Plexus,<br />
Nerv, Muskel<br />
1. Schritt: Welche Systeme sind betroffen ?<br />
=> Syndrom formulieren<br />
2. Schritt: Anatomische Zuordnung<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
<strong>Untersuchung</strong>sgang<br />
• Psychischer/Neuropsychologischer Status<br />
• Hirnnerven<br />
• Motorik<br />
Muskeltonus/Muskeltrophik<br />
Kraft<br />
Feinmotorik<br />
• Koordination<br />
• Reflexe<br />
• Sensibilität<br />
• Vegetativum<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Pyramidenbahn<br />
Zentrales (=1.) Motoneuron:<br />
Gyrus praecentralis<br />
=> RM / Vorderhorn<br />
Klinik: Parese<br />
MER æ<br />
pathologische Reflexe<br />
Tonusæ<br />
keine/geringe Atrophie<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
DIE HAUPTSYSTEME<br />
Hirnnerven und Sinnesorgane<br />
Motorisches System 1. und 2. Motoneuron<br />
Extrapyramidales System<br />
Zerebellum<br />
Sensorisches System Hinterstränge<br />
Tr. spinothalamicus<br />
Höhere kortikale Funktionen<br />
Vegetatives Nervensystem<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
• N. opticus<br />
=> Gesichtsfeld<br />
=> Papille<br />
=> Visus<br />
• Okulomotorik<br />
=>Augenmuskelparesen<br />
=> Nystagmen<br />
• N. trigemimus<br />
=> Hypästhesie<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
1
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Das periphere (= 2.) Motoneuron<br />
Klinik: ipsilaterale Parese<br />
MER oder ∅<br />
Tonus<br />
Atrophie<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
UNTERSUCHUNG: MOTORIK U.<br />
KOORDINATION<br />
Essentiell: Haltung, Gangbild<br />
Romberg, Seiltänzergang<br />
Arm- / Beinhalteversuch<br />
Zusätzlich:<br />
PNP, L5- / S1-Syndrom Zehen- / Hackengang<br />
Radikulärer Schmerz Finger-Boden-Abstand, Lasègue<br />
Proximale Paresen Tiefe Hocke, Stuhl steigen<br />
Arme über den Kopf, Scapula alata<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
BASIS: EXTRAPYRAMIDAL - MOTORISCHES SYSTEM<br />
• Spontanmotorik<br />
• Gangbild<br />
• Mitbewegungen<br />
• Muskeltonus<br />
• Feinmotorik<br />
• Tremor<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
UNTERSUCHUNG DER KRAFT<br />
• Proximal und distal, Einzelprüfung<br />
• Atrophie?<br />
• Muskel tasten<br />
Marken: C5 M. deltoideus<br />
C 5/6 M. biceps<br />
C8 Mm. interossei<br />
L2-4 M. quadrizeps<br />
L5 M.tibialis anterior<br />
S1 M. gastrocnemius<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
BASISUNTERSUCHUNG: ZEREBELLUM<br />
Stand<br />
Gang, Seiltänzergang, Blindgang<br />
Finger-Nase-Versuch<br />
Knie-Hacke-Versuch<br />
Dysarthrie<br />
Diadochokinese<br />
Rebound<br />
Okulomotorik<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Biceps-Sehnen-Reflex<br />
(Nervenwurzel C5 / C6)<br />
Brachioradialis-Sehnen-Reflex<br />
(Nervenwurzel C5 / C6)<br />
Triceps-Sehnen-Reflex<br />
(Nervenwurzel C6 / C7)<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
2
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Achilles-Sehnen-Reflex<br />
(Nervenwurzel L5 / S1)<br />
Patella-Sehnen-Reflex<br />
(Nervenwurzel L3 / L4)<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Pathologische Reflexe = Schädigung der Pyramidenbahn<br />
l Babinski-Reflex<br />
• Oppenheimer-Reflex<br />
• Gordon-Reflex<br />
• Strümpell´sches Zeichen<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Fasertyp Funktion Schmerzart<br />
Diagnostik<br />
Aß-Afferenzen<br />
(dick markhaltig)<br />
60m/Sek<br />
A-delta-Afferenzen<br />
(dünn markhaltig)<br />
2-33m/Sek<br />
C-Afferenzen<br />
(marklos)<br />
0,4-1,8m/Sek<br />
Druck, Berührung,<br />
Vibration, Motorik<br />
Schmerz, Temperatur<br />
Schmerz, Temperatur<br />
stechend, hell<br />
brennend, dumpf<br />
SSEP/NLG<br />
Schmerz- u. Temperaturschwellenbestimmung<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Fremdreflexe<br />
Hautrezeptoren sind Rezeptororgan – Erfolgsorgan ist Muskulatur<br />
polysynaptische Verschaltung mehrerer benachbarter Segmente<br />
im Rückenmark<br />
• Bauchhautreflexe (Th8-Th12)<br />
• Cremaster-Reflex(L1-L2 über N. genitalis / N. genitofemoralis)<br />
• Anal-Reflex (S5) – inkonstant auslösbar<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Daumen: C6<br />
Mittelfinger: C7<br />
Kleinfinger: C8<br />
Mamille: Th5<br />
Nabel: Th10<br />
Leiste:<br />
L1<br />
Großzehe: L5<br />
Kleinzehe: S1<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
VEGETATIVUM – Z.B. HORNER SYNDROM<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
3
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Supratentoriell<br />
Kortikal<br />
Hemisphärisch<br />
Aphasie<br />
Hemianopsie<br />
Hemiparese<br />
Hemihypästhesie<br />
Epileptische Anfälle<br />
Kognitive Störungen<br />
ZENTRALE STÖRUNGEN<br />
Infratentoriell<br />
Hirnstamm<br />
Kleinhirn<br />
Ataxie, Dysarthrie<br />
(Dreh-)Schwindel<br />
Okulomotorikstörung<br />
Vigilanzstörung<br />
HN-Ausfälle<br />
Gekreuzte Symptome<br />
Zervikal<br />
Thorakal<br />
Spinal<br />
Tetraparese<br />
Paraparese<br />
Dissoziierte<br />
Empfindungsstörung<br />
Blasen-Mastdarm-<br />
Störung<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
NEUROLOGISCHE UNTERSUCHUNG<br />
Conus<br />
Cauda-Equina<br />
Bilaterale Paresen<br />
Bilaterale<br />
Sensibilitätsstörungen<br />
Blasen-<br />
Mastdarmstörungen<br />
PERIPHERE STÖRUNGEN<br />
Nervenwurzel<br />
Plexus<br />
Nerv<br />
sensible Störungen<br />
motorische Störungen<br />
trophische Störungen<br />
Muskel<br />
Rein<br />
motorisches<br />
Syndrom<br />
www.neuromuenchen.de Neurologie compact 2010 <strong>Irsee</strong><br />
4