11.08.2012 Aufrufe

Energieverbrauch in Deutschland

Energieverbrauch in Deutschland

Energieverbrauch in Deutschland

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

<strong>Energieverbrauch</strong> <strong>in</strong> <strong>Deutschland</strong><br />

Daten für das 1. Halbjahr<br />

2011


Inhalt<br />

1.1. Primärenergieverbrauch (PEV)<br />

1.2. Brutto<strong>in</strong>landsprodukt und Produktions<strong>in</strong>dizes<br />

1.3. Temperaturverlauf<br />

1.4. Gradtage<br />

1.5. W<strong>in</strong>dstärke<br />

16 1.6. Ni Niederschlag d hl<br />

1.7. Sonnensche<strong>in</strong><br />

1.8. Bautätigkeit Baugenehmigungen<br />

1.9. Beheizungssysteme <strong>in</strong> neuen Wohnungen<br />

1.10. Beheizungsstruktur des Wohnungsbestandes<br />

1.11. Verkehr – Zulassungen<br />

1.12. Verkehr – PKW-Bestand<br />

21 2.1. M<strong>in</strong>eralöl – Aufkommen<br />

2.2. M<strong>in</strong>eralöl – Absatz<br />

3.1. Erdgas – Aufkommen und Verbrauch<br />

4.1. Ste<strong>in</strong>kohle – Aufkommen und Verbrauch<br />

5.1. Braunkohle – Förderung und E<strong>in</strong>satz <strong>in</strong> Kraftwerken<br />

6.1. Kernenergie – Erzeugung<br />

7.1. Strom – Verbrauch<br />

7.2. Strom – Austausch mit dem Ausland<br />

8.1. Erneuerbare Energien – Erzeugung<br />

91 9.1. Preise – Ausgewählte Importenergieträger<br />

9.2. Preise – Grenzübergangspreis für Erdgas<br />

9.3. Preise – Entwicklung für Haushalte<br />

9.4. Preise – Öl für Haushalte und Industrie<br />

Ansprechpartner<br />

Stand: Die Schätzung des Primärenergieverbrauchs basiert auf der Datenlage bis zum<br />

01. August 2011


Überblick<br />

Januar - Juni 2011<br />

Der <strong>Energieverbrauch</strong> <strong>in</strong> <strong>Deutschland</strong> wurde <strong>in</strong> den ersten sechs Monaten des laufenden Jahres<br />

durch die warme Witterung, das Kernenergie-Moratorium sowie den Anstieg der Ölpreise<br />

geprägt. Der Gesamtverbrauch verm<strong>in</strong>derte sich gegenüber dem Vorjahreszeitraum um rund 3<br />

Prozent. Der Beitrag der Kernenergie zur Deckung des <strong>Energieverbrauch</strong>s sackte unter die<br />

MMarke k von 10 PProzent. t DDer St Stromaustauschsaldo t h ld weist i t seit it MMai i e<strong>in</strong>en i ddeutlichen tli h<br />

E<strong>in</strong>fuhrüberschuss aus. Ohne den Witterungseffekt wäre der <strong>Energieverbrauch</strong> schätzungsweise<br />

um e<strong>in</strong> Prozent gestiegen.<br />

Nach vorläufigen Berechnungen der Arbeitsgeme<strong>in</strong>schaft Energiebilanzen (AGEB) erreichte der<br />

Verbrauch an Primärenergieträgern bis Ende Juni <strong>in</strong>sgesamt 6.869 Petajoule (PJ) oder 234,4<br />

Millionen Tonnen Ste<strong>in</strong>kohlene<strong>in</strong>heiten (Mio. t SKE). Massiv bee<strong>in</strong>flusst wurde der<br />

<strong>Energieverbrauch</strong> durch die im Vergleich zum Vorjahr deutlich höheren Temperaturen Temperaturen. Der<br />

Witterungse<strong>in</strong>fluss überdeckte damit Verbrauchszuwächse <strong>in</strong>folge der weiterh<strong>in</strong> positiven<br />

Konjunkturentwicklung.<br />

Der M<strong>in</strong>eralölverbrauch verm<strong>in</strong>derte sich <strong>in</strong>sgesamt um knapp 1 Prozent. Hohe Preise und der<br />

milde Witterungsverlauf ließen den Bedarf an leichtem Heizöl um knapp e<strong>in</strong> Viertel e<strong>in</strong>brechen.<br />

Dem stagnierenden Absatz an Otto- und Flugkraftstoffen stand e<strong>in</strong> moderater Anstieg beim<br />

Diesel gegenüber. Der gute Konjunkturverlauf, darunter <strong>in</strong> der Petrochemie, ließ die Nachfrage<br />

nach anderen ÖÖlprodukten,<br />

vor allem Rohbenz<strong>in</strong>, deutlich ansteigen.<br />

Der Erdgasverbrauch sank um über 8 Prozent. Die witterungsbed<strong>in</strong>gten Verbrauchsrückgänge<br />

der Privathaushalte konnten durch den konjunkturbed<strong>in</strong>gt höheren Erdgase<strong>in</strong>satz <strong>in</strong> der Industrie<br />

nicht ausgeglichen werden. Der E<strong>in</strong>satz von Erdgas <strong>in</strong> den Kraftwerken lag unter dem des<br />

Vorjahreszeitraumes.<br />

Der Verbrauch von Ste<strong>in</strong>kohle verr<strong>in</strong>gerte sich um etwas mehr als e<strong>in</strong> Prozent Prozent. Während der<br />

E<strong>in</strong>satz <strong>in</strong> Kraftwerken um gut 3 Prozent abnahm, steigerte die Stahl<strong>in</strong>dustrie ihren Bedarf um<br />

rund 2 Prozent. Der Verbrauch an Braunkohle lag um 1,1 Prozent über dem Vorjahrszeitraum.<br />

Zuwächse gab es sowohl <strong>in</strong> der Stromerzeugung wie auch bei den Veredlungsprodukten.<br />

Die Kernenergie verm<strong>in</strong>derte ihren Beitrag zur Energiebilanz der ersten sechs Monate um 15<br />

Prozent. Nach Inkraftsetzung des Moratoriums Mitte März verr<strong>in</strong>gerte sich die Stromerzeugung<br />

aus Kernenergie g um 36 Prozent. Der Anteil der Kernenergie g am Primärenergieverbrauch g<br />

sank<br />

auf 9,3 Prozent und damit erstmals seit 25 Jahren <strong>in</strong> den e<strong>in</strong>stelligen Bereich.<br />

Die erneuerbaren Energien legten im ersten Halbjahr <strong>in</strong>sgesamt um 1,6 Prozent zu. Während die<br />

W<strong>in</strong>dkraft ihren Beitrag um rund 13 Prozent steigerte, sank der Beitrag des Wassers (ohne<br />

Pumpspeicher) um knapp 10 Prozent. Die Fotovoltaik verzeichnete weiterh<strong>in</strong> kräftige<br />

Zuwachsraten im hohen zweistelligen Bereich. Der Anteil aller erneuerbarer Energien am<br />

gesamten <strong>Energieverbrauch</strong> stieg leicht an und betrug zur Jahresmitte 10,2 Prozent.


Primärenergieverbrauch<br />

Januar - Juni 2011 - Veränderungen <strong>in</strong> %<br />

Veränderungen <strong>in</strong> %<br />

4,0<br />

20 2,0<br />

0,0<br />

-2,0<br />

-4,0<br />

-6,0<br />

-8,0<br />

-10,0<br />

-12,0<br />

-14,0<br />

-16,0<br />

-0,5<br />

-8,6<br />

-1,3<br />

1,1<br />

-14,9 ,<br />

M<strong>in</strong>eralöl Erdgas Ste<strong>in</strong>kohle Braunkohle Kernenergie Erneuerbare Gesamt<br />

Energieträger 1. Halbj. 2010 1. Halbj. 2011 Veränderung<br />

Petajoule Mio. t SKE Petajoule Mio. t SKE <strong>in</strong> %<br />

M<strong>in</strong>eralöl 2.230 76,1 2.219 75,7 -0,5<br />

Erdgas g 1.695 57,8 , 1.550 52,9 , -8,6 ,<br />

Ste<strong>in</strong>kohle 873 29,8 862 29,4 -1,3<br />

Braunkohle 760 25,9 769 26,2 1,1<br />

Kernenergie 750 25,6 638 21,8 -14,9<br />

Erneuerbare 689 23,5 700 23,9 1,6<br />

Sonstige1 97 3,4 132 4,5<br />

Gesamt 7.095 242,1 6.869 234,4 -3,2<br />

1) E<strong>in</strong>schließlich Stromaustauschsaldo<br />

1.1<br />

1,6<br />

-3,2<br />

Quelle: AGEB, Stand: 01.08.2011


Brutto<strong>in</strong>landsprodukt und Produktions<strong>in</strong>dizes<br />

PPreisbere<strong>in</strong>igt, i b i i t verkettet k tt t - AAngaben b i <strong>in</strong> % %, St Stand: d vorläufig lä fi<br />

6,0<br />

4,0<br />

2,0<br />

0,0<br />

-2,0<br />

-4,0<br />

-6,0<br />

-8,0<br />

-10,0<br />

%<br />

2007: +3,4% 2008: +0,8% 2009: -5,1% 2010: 3,6% 2011*: 2,8<br />

43 4,3<br />

3,4 3,3<br />

2,2 2,1<br />

3,1<br />

2,6<br />

44 4,4<br />

4,0 3,8<br />

5,0<br />

2,8<br />

1,1<br />

-1,9<br />

-6,5<br />

-7,4<br />

-5,0<br />

-1,6<br />

Veränderung gegenüber<br />

Vorjahreszeitraum <strong>in</strong> %<br />

Veränderung gegenüber<br />

Vorquartal <strong>in</strong> %<br />

1Q 1.Q 2Q 2.Q 3Q 3.Q 4Q 4.Q 1Q 1.Q 2Q 2.Q 3Q 3.Q 4Q 4.Q 1Q 1.Q 2Q 2.Q 3Q 3.Q 4Q 4.Q 1Q 1.Q 2Q 2.Q 3Q 3.Q 4Q 4.Q 1Q 1.Q 2Q 2.Q 3Q 3.Q<br />

2007 2008 2009 2010<br />

2011<br />

2010 2011<br />

Indizes der Produktion ausgewählter Branchen (2005=100) 1.Q 2.Q 3.Q 4.Q 1.Q 2.Q 3.Q 4.Q %**<br />

Verarbeitendes Gewerbe <strong>in</strong>sgesamt 95,8 104,2 105,9 112,1 109,1 114,2 9,7%<br />

Herstellung von Papier, Pappe und Waren daraus<br />

108,1 109,5 112,1 109,3 111,4 109,9 0,4%<br />

Herstellung von Holz- und Zellstoff, Papier, Karton und Pappe<br />

99,7 103,0 105,2 101,7 104,3 101,3 -1,7%<br />

Herstellung von chemischen Erzeugnissen 101,0 104,0 103,7 100,8 108,9 107,5 3,4%<br />

Herstellung von chemischen Grundstoffen<br />

99,8 105,0 104,4 100,2 107,4 107,5 2,3%<br />

Herstellung von Gummi- und Kunststoffwaren 101,5 109,3 111,0 107,8 114,5 116,1 6,2%<br />

Glasgew<strong>in</strong>nung, Herst. v. Keramik, Verarb. v. Ste<strong>in</strong>en und Erden<br />

76,2 106,4 111,1 99,1 90,4 111,9 5,2%<br />

Metallerzeugung und -bearbeitung<br />

95,7 99,8 97,5 97,1 110,0 109,6 9,9%<br />

Erzeugung von Roheisen, Stahl und Ferrolegierungen<br />

98,9 102,8 95,2 96,8 115,8 114,0 10,9%<br />

Herstellung von Metallerzeugnissen 94,3 105,3 108,9 110,9 112,2 117,1 11,3%<br />

Masch<strong>in</strong>enbau<br />

* Frühjahrsgutachten der Wirtschaftsforschungs<strong>in</strong>stitute<br />

** Veränderungen jüngstes Quartal gegenüber Vorjahreszeitraum<br />

1.2<br />

87,6 98,4 102,6 120,6 105,0 113,5 15,3%<br />

Quelle: Statistisches Bundesamt / BDEW


Temperaturverlauf<br />

Durchhschnittliche<br />

Temperatuur<br />

<strong>in</strong> °C<br />

DDurchschnittliche h h ittli h TTemperatur t i <strong>in</strong> °C<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

-5<br />

Jan Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez Ø<br />

Durchschnitt 2001 - 2010 2010 2011<br />

Als Verbrauchs<strong>in</strong>dikator gewichtet mit der E<strong>in</strong>wohnerzahl pro Bundesland zum 31.12.2008<br />

Auswertung von 41 Wetterstationen des Deutschen Wetterdienstes (DWD)<br />

1.3<br />

Quelle: DWD / BDEW


Gradtage<br />

Gradtagzahl*<br />

800<br />

700<br />

600<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

100<br />

0<br />

Januar – Juli kumuliert:<br />

Jan Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

Langjähriges Mittel 1961-1990: 2.311<br />

2010: 2.309<br />

2011: 1884 1.884<br />

langjähriges Mittel 1961 - 1990 2010 2011<br />

Durchschnitt der Messwerte der Stationen: Berl<strong>in</strong>-Tempelhof, Hamburg-Fuhlsbüttel, Essen,<br />

Franfurt/Ma<strong>in</strong> (Flughafen), München-Stadt<br />

* Nach VDI-Richtl<strong>in</strong>ie 2067<br />

1.4<br />

Quelle: DWD / BDEW


W<strong>in</strong>dstärke<br />

DDurchschnittliche h h ittli h W<strong>in</strong>dstärke Wi d tä k <strong>in</strong> i Beaufort B f t (bft)<br />

bft<br />

3,2<br />

3,0<br />

2,8<br />

2,6<br />

2,4<br />

2,2<br />

2,0<br />

Jan Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez Ø<br />

DDurchschnitt h h itt 2001 2001-2010 2010 2010 2011<br />

Auswertung aus 41 Wetterstationen des Deutschen Wetterdienstes (DWD)<br />

Als Erzeugungs<strong>in</strong>dikator gewichtet mit der geografischen Verteilung der <strong>in</strong>stallierten Leistung<br />

der W<strong>in</strong>denergieanlagen <strong>in</strong> <strong>Deutschland</strong> zum 31.12.2010<br />

1.5<br />

Quelle: DWD / BDEW


Niederschlag<br />

MMonatliche tli h Ni Niederschlagsmenge d hl <strong>in</strong> i Millimeter Milli t ( (mm) )<br />

mm<br />

180<br />

160<br />

140<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

Jan Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez Ø<br />

DDurchschnitt h h itt 2001-2010 2001 2010 2010 2011<br />

Auswertung aus 41 Wetterstationen des Deutschen Wetterdienstes (DWD)<br />

Als Erzeugungs<strong>in</strong>dikator gewichtet mit der geografischen Verteilung der <strong>in</strong>stallierten Leistung<br />

der Wasserkraftanlagen <strong>in</strong> <strong>Deutschland</strong> 2008<br />

1.6<br />

Quelle: DWD / BDEW


Sonnensche<strong>in</strong><br />

MMonatliche tli h SSonnensche<strong>in</strong>dauer h i d i<strong>in</strong> St Stunden d (h)<br />

h<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

Jan Feb Mrz Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez Ø<br />

DDurchschnitt h h itt 2001 - 2010 2010 2011<br />

Quelle: DWD / BDEW<br />

Auswertung aus 41 Wetterstationen des Deutschen Wetterdienstes (DWD)<br />

Als Erzeugungs<strong>in</strong>dikator gewichtet mit der geografischen Verteilung der <strong>in</strong>stallierten Leistung von PV-<br />

Anlagen <strong>in</strong> <strong>Deutschland</strong> zum 31.12.2010<br />

1.7


Bautätigkeit – Baugenehmigungen<br />

JJanuar - JJuni i 2010/2011<br />

Genehmigte Wohnungen<br />

100000<br />

90000<br />

80000<br />

70000<br />

60000<br />

50000<br />

40000<br />

30000<br />

20000<br />

10000<br />

0<br />

35.951<br />

7.578<br />

28.996<br />

46.878<br />

8.832<br />

37.754<br />

2010 2011<br />

Wohngebäude mit 1 Wohnung<br />

Wohngebäude mit 2 Wohnungen<br />

Wohngebäude mit 3 und mehr<br />

Wohnungen<br />

<strong>Deutschland</strong> gesamt Alte Bundesländer Neue Bundesländer<br />

<strong>in</strong> %* Anteil <strong>in</strong> % <strong>in</strong> %* Anteil <strong>in</strong> % <strong>in</strong> %* Anteil <strong>in</strong> %<br />

Wohngebäude mit 1 Wohnung 30,4 50,2 30,5 49,2 30,1 55,3<br />

Wohngebäude mit 2 Wohnungen 16,6 9,4 17,1 10,1 11,4 5,8<br />

Wohngebäude mit 3 und mehr Wohnungen 30,2 40,4 27,6 40,7 48,1 38,9<br />

Wohnungen gesamt 28,9 100,0 27,8 100,0 35,2 100,0<br />

* Veränderung gegenüber Vorjahreszeitraum<br />

1.8<br />

Quelle: Statistisches Bundesamt / BDEW


Beheizungssysteme <strong>in</strong> neuen Wohnungen<br />

2000 bi bis JJuni i 2011 – AAnteile t il <strong>in</strong> i %<br />

Ø 2011*<br />

Jun 11<br />

Mai 11<br />

Apr 11<br />

Mrz 11<br />

Feb 11<br />

Jan 11<br />

2010<br />

2009<br />

2008<br />

2007<br />

2006<br />

2005<br />

2000<br />

50<br />

49,5<br />

51,1<br />

48,3<br />

48,3<br />

52,8<br />

49,8<br />

50,4<br />

50,8<br />

58,4<br />

65,6<br />

66,9<br />

74<br />

76,7<br />

22,7<br />

24<br />

24,4<br />

24,5<br />

23,4<br />

22,9<br />

23,1<br />

23,9<br />

26<br />

14,5<br />

14,5<br />

13,1<br />

17,2<br />

14,6<br />

17,5<br />

14,6<br />

13,1<br />

0,8 7,0<br />

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />

Gas Wärmepumpen Fernwärme Heizöl Strom** Sonstige***<br />

* Stand: vorläufig ** ohne Wärmepumpen *** e<strong>in</strong>schließlich Kohle<br />

1.9<br />

19,9<br />

14,3<br />

11,2<br />

5,4<br />

10,6<br />

11,9<br />

8,9<br />

10,2<br />

8,6<br />

1,7<br />

2,1<br />

1,7<br />

1,8<br />

1,4<br />

1,5<br />

1,8<br />

2<br />

4,3<br />

1,8<br />

2,3<br />

3,2<br />

6,4<br />

13,4<br />

8,9<br />

8,5<br />

9,8<br />

8,1<br />

9,4<br />

10,2<br />

7,2<br />

9,1<br />

9,4<br />

6,5<br />

5,4<br />

7,7<br />

4,4<br />

0,8<br />

Quelle: Statistische Landesämter / BDEW


Beheizungsstruktur des Wohnungsbestandes<br />

1975 bi bis 2010 – AAnteile t il <strong>in</strong> i %<br />

%<br />

60<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

1975 1980 1985 1990 1995<br />

1996 2002 2008<br />

Gas Heizöl Fernwärme Strom Weitere Brennstoffe<br />

Beheizungsstruktur <strong>in</strong> % 1996 2000 2005 2009 2010*<br />

Gas 39,7 44,5 47,6 48,9 49,0<br />

Heizöl 33,6 32,6 31,0 29,8 29,6<br />

Fernwärme 12,1 12,3 12,5 12,5 12,6<br />

Strom 6,3 5,9 5,8 6,0 6,1<br />

Weitere Brennstoffe 8,3 4,7 3,1 3,0 2,7<br />

Summe 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0<br />

Wohnungsbestand (<strong>in</strong> Mio.) 35,7 36,9 37,8 38,1 38,2<br />

*Stand: vorläufig<br />

Bis 1995 nur Westdeutschland<br />

1.10<br />

Quelle: BDEW


Verkehr – Zulassungen<br />

PKW PKW-Zulassungen Z l 2006 bi bis JJuli li 2011 – AAngabe b i<strong>in</strong> TTausend d<br />

Tsd.<br />

450<br />

425<br />

400<br />

375<br />

350<br />

325<br />

300<br />

275<br />

250<br />

225<br />

200<br />

175<br />

Jan Feb März Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

PKW-Zulassungen 2011<br />

IIn TTausendd 2007 2008 2009 2010 2011<br />

Jan Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez gesamt<br />

gesamt 211 224 328 266 305 288 261 1.883<br />

Diesel 101 104 142 124 144 133 127 875<br />

Anteil Diesel<br />

<strong>in</strong> %<br />

1.11<br />

48,0 46,3 43,6 46,7 47,2 46,0 48,6 46,5<br />

Quelle: KBA / MWV


Verkehr – PKW-Bestand<br />

AAnteile t il Ott Otto- und dDi Diesel-PKW lPKW am Bestand B t d <strong>in</strong> i %<br />

<strong>in</strong> %<br />

100<br />

90<br />

80<br />

70<br />

60<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011<br />

PKW-Gesamtbestand zum 01.01.2011: 42,302 Millionen<br />

1.12<br />

Otto - PKW Diesel- PKW Sonstige<br />

Quelle: KBA / MWV


M<strong>in</strong>eralöl – Aufkommen<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Millionen T Tonnen (Mi (Mio. t)<br />

Aufkommen <strong>in</strong> Mio. t Jan – Jun 2010 Jan – Jun 2011 Veränderung 10/11<br />

Raff<strong>in</strong>erieerzeugung<br />

davon aus :<br />

50,4 49,6 -1,6%<br />

- Rohölverarbeitung 45,7 44,8 -2,0%<br />

- Produktenverarbeitung 4,7 4,8 2,1%<br />

Raff<strong>in</strong>erie-Kapazität 58,3 51,6<br />

Raff<strong>in</strong>erie-Auslastung 78,4% 86,8%<br />

Außenhandel (Saldo) 7,6 8,6<br />

- Importe 16,6 17,3 4,2%<br />

- Exporte 9,0 8,7 -3,3%<br />

Ausgleich (Saldo) -5,8 -6,3<br />

Summe ( Mio. t OE) ) 52,2 , 51,9 , -0,5% ,<br />

2.1<br />

Quelle: MWV, Stand: 28.07.2011


M<strong>in</strong>eralöl – Absatz<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Millionen T Tonnen (Mi (Mio. t)<br />

Mio. t<br />

18<br />

16<br />

14<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

Dieselkraftstoff Ottokraftstoff Flugkraftstoff Heizöl leicht Heizöl schwer Sonstige<br />

Jan ‐ Jun 2010 Jan ‐ Jun 2011<br />

Absatz Jan - Jun 2010 Jan - Jun 2011<br />

Veränderung<br />

10/11<br />

Ottokraftstoff 9,6 9,6 0,6%<br />

Dieselkraftstoff 15,2 15,7 3,3%<br />

Flugkraftstoff 4,1 4,1 0,3%<br />

Leichtes Heizöl 9,6 7,4 -23,0%<br />

Schweres Heizöl 2,4 2,6 7,4%<br />

Rohbenz<strong>in</strong> 8,2 9,5 15,9%<br />

Flüssiggas 1,7 1,5 -7,2%<br />

SSchmierstoffe h i t ff 05 0,5 05 0,5 54% 5,4%<br />

Sonstige Produkte 2,3 2,8 21,7%<br />

Recycl<strong>in</strong>g (abzüglich) -3,1 -3,2 2,8%<br />

Bio-Kraftst. (abzüglich) -1,7 -1,7 0,2%<br />

Summe Produkte 48,8 48,8 -0,0%<br />

Eigenverbrauch/Verluste<br />

Summe<br />

3,3 3,0 -7,9%<br />

Mio. Tonnen OE 52,2 51,9 -0,5%<br />

Mio. Tonnen SKE 76,1 75,7 -0,5%<br />

Quelle: MWV, Stand: 28.07.2011<br />

2.2


Erdgas – Aufkommen und Verbrauch<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Milliarden d Kil Kilowattstunden tt t d (Mrd. (M d kWh) kWh), St Stand: d vorläufig lä fi<br />

Mrd. kWh<br />

140<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

131,0<br />

112,3<br />

110,3<br />

100 100,0 0<br />

94,4<br />

94,2<br />

71,9<br />

64,9<br />

58,7 58,0<br />

49,4<br />

45,0<br />

Jan Feb Mär Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

39,6<br />

41,9<br />

49,4<br />

2010 2011<br />

69,9<br />

91,3<br />

132,9<br />

Förder Förderung ng Förder Förderung ng Veränder Veränderung ng<br />

Inland Importe Exporte Speicher* Verbrauch Inland Importe Exporte Speicher* Verbrauch <strong>in</strong> %<br />

Jan - Mar 34,3 287,9 57,1 70,6 335,7 31,2 303,5 79,7 51,5 306,5 -8,7%<br />

Jan - Jun 65,5 523,8 92,5 25,0 521,9 60,0 540,8 124,9 -7,8 468,2 -10,3%<br />

Jan - Sep 92,1 704,2 122,1 -21,3 652,8<br />

Jan - Dez 123,6 960,2 183,4 46,5 946,9<br />

*+ = Ausspeicherung<br />

- = E<strong>in</strong>speicherung<br />

3.1<br />

2010<br />

2011<br />

Quelle: BDEW, Stand: 26.08.2011


Ste<strong>in</strong>kohle – Aufkommen und Verbrauch<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Millionen TTonnen St Ste<strong>in</strong>kohlene<strong>in</strong>heiten i k hl i h it (Mi (Mio. t SKE)<br />

Aufkommen<br />

Mio Mio. t SKE<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

6,4<br />

6,1<br />

21,1<br />

21,3<br />

0,1<br />

Inland Importe Exporte<br />

Jan ‐ Jun 2010 Jan ‐ Jun 2011<br />

Verbrauch Mio. t SKE Jan - Jun 2010 Jan - Jun 2011 Veränderung <strong>in</strong> %<br />

4.1<br />

Kraftwirtschaft 20,3 19,6 -3,4<br />

Stahl<strong>in</strong>dustrie 8,8 9,0 2,3<br />

Wärmemarkt 0,7 0,8 14,3<br />

Gesamt 29,8 29,4 -1,3<br />

0,1<br />

Quelle: GVSt / VDKI


Braunkohle – Förderung und E<strong>in</strong>satz<br />

<strong>in</strong> Kraftwerken<br />

Januar - Juli 2011 – <strong>in</strong> Millionen Tonnen (Mio. t)<br />

Mio. t<br />

16 Braunkohlenförderung<br />

2010<br />

14<br />

12<br />

10<br />

8<br />

6<br />

4<br />

2<br />

0<br />

Jan Febr Mär Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

Braunkohlenförderung<br />

2011<br />

Lieferung an<br />

Kraftwerke der<br />

allgem.<br />

Versorgung 2010<br />

Lieferung an<br />

Kraftwerke der<br />

allgem.<br />

Versorgung 2011<br />

Jan Feb Mär Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

Förderung 2010 15,5 14,5 14,3 13,5 13,8 13,8 13,9 12,8 12,7 14,4 14,8 15,2<br />

Förderung 2011 15,8 14,0 15,5 14,6 13,7 13,4 14,0<br />

Lieferung an Kraftwerke<br />

der allgeme<strong>in</strong>en<br />

Versorgung 2010 14,4 13,1 12,8 12,1 12,5 12,2 12,6 11,6 11,1 12,8 13,1 13,6<br />

Lieferung an Kraftwerke<br />

der allgeme<strong>in</strong>en<br />

Versorgung 2011 14,5 12,5 14,0 13,1 11,9 12,0 12,7<br />

5.1<br />

Quelle: DEBRIV


Kernenergie – Erzeugung<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Millionen Kilowattstunden Kil tt t d (Mio. (Mi kWh)<br />

Veränderungen <strong>in</strong> % gegenüber Vorjahresmonat<br />

Mio Mio. kWh<br />

16.000<br />

14.000<br />

12.000<br />

10 10.000 000<br />

8.000<br />

6.000<br />

4.000<br />

2.000<br />

0<br />

+7,9% +8,7% -7,8% -24,5% -51,9% -30,0%<br />

Jan Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

Jan Feb Mar Apr p Mai Jun Jul Augg Sepp Okt Nov Dez Gesamt<br />

2007 13.915 12.799 13.605 11.802 11.847 11.112 9.839 9.908 10.165 11.133 11.541 12.866 140.533<br />

2008 12.976 13.004 13.899 12.275 11.967 10.729 10.908 12.763 12.059 12.018 12.628 13.494 148.720<br />

2009 13.304 11.686 11.703 11.069 10.669 10.030 9.431 10.977 10.369 10.642 12.036 13.017 134.932<br />

2010 13.232 11.627 12.318 10.688 11.252 9.625 11.424 12.138 12.016 10.320 12.200 13.714 140.556<br />

2011 14.276 12.633 11.353 8.068 5.408 6.718<br />

6.1<br />

2010<br />

2011<br />

Quelle: VGB


Strom – Verbrauch<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Millionen Kil Kilowattstunden tt t d (Mi (Mio. kWh)*<br />

Veränderungen gegenüber Vorjahresmonat <strong>in</strong> %, Stand: vorläufig<br />

Mio. kWh<br />

60.000<br />

50.000<br />

40.000<br />

20.000<br />

10.000<br />

+0,9 % +1,5 % -1,2 %<br />

+3,4 % +0,0 % -3,9 %<br />

30.000 2010<br />

0<br />

Jan Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

Jan Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dez<br />

2010 46.552 43.279 45.073 39.890 40.723 41.227 41.104 40.962 40.455 43.714 44.716 45.645<br />

2011 46 46.969 969 43 43.943 943 44 44.515 515 41 41.235 235 40 40.725 725 39 39.637 637<br />

7.1<br />

* Teilerhebung, rund 95% der allgeme<strong>in</strong>en Versorgung<br />

2011<br />

Quelle: BDEW, Stand: 26.08.2011


Strom – Austausch mit dem Ausland<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Millionen Kil Kilowattstunden tt t d (Mi (Mio. kWh)<br />

Veränderung <strong>in</strong> % gegenüber Vorjahreszeitraum, Stand: vorläufig<br />

Frankreich<br />

Tschechien<br />

Österreich<br />

Dänemark<br />

Schweiz<br />

Niederlande<br />

Luxemburg<br />

Polen<br />

Schweden<br />

Land<br />

aus dem Ausland<br />

Physikalische Stromflüsse<br />

0 2.500 5.000 7.500 10.000 12.500<br />

Physikalische<br />

Stromflüsse aus dem<br />

Ausland<br />

Veränderung [%]<br />

Physikalische<br />

Stromflüsse <strong>in</strong> das<br />

Ausland<br />

<strong>in</strong> das Ausland<br />

0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000<br />

Veränderung [%] Saldo<br />

Frankreich 10.409 + 51,0 78 - 79,8 10.331<br />

Tschechien 5.554 + 673,5 314 + 90,0 5.240<br />

Österreich 3.259 + 109,6 7.950 + 87,0 - 4.691<br />

Dänemark 11.574 574 - 47 47,4 4 22.550 550 - 68 68,6 6 -976 976<br />

Schweiz 1.309 + 9,3 7.360 - 0,7 - 6.051<br />

Niederlande 1.177 - 6,0 5.393 + 61,1 - 4.216<br />

Luxemburg 799 - 83,4 3.188 + 1.502,0 - 2.389<br />

Polen 382 - 21,1 1.595 + 36,0 - 1.213<br />

Schweden 362 + 558,2 567 - 80,2 - 205<br />

7.2<br />

Quelle: BDEW


Erneuerbare Energien – Erzeugung<br />

JJanuar - JJuni i 2011 – i<strong>in</strong> Milli Milliarden d Kil Kilowattstunden tt t d (Mrd. (M d kWh)<br />

Endenergie Endenergie Veränderung<br />

Jan - Jun 2010 Jan - Jun 2011 zum Vorjahr<br />

<strong>in</strong> Mrd. kWh <strong>in</strong> Mrd. kWh <strong>in</strong> %<br />

Stromerzeugung<br />

Wasserkraft 9,8 8,8 -9,9<br />

W<strong>in</strong>denergie 18,3 20,7 13,1<br />

Photovoltaik 5,5 9,8 78,2<br />

Biomasse1 Biomasse 16 8 17 6 49<br />

1 16,8 17,6 4,9<br />

Geothermie 0,014 0,007 -50,0<br />

Summe<br />

Wärmeerzeugung<br />

50,4 56,9 13,0<br />

Biomasse2 68,5 64,7 -5,5<br />

Solarthermie 2,6 2,8 6,2<br />

Geothermie 2,8 3,1 12,0<br />

Summe<br />

Kraftstoff<br />

73,9 70,6 -4,5<br />

Biodiesel 13,0 11,1 -14,7<br />

Pflanzenöl 0,3 0,1 -69,2<br />

Bioethanol 4,0 4,1 2,2<br />

Summe 17,4 15,3 -11,9<br />

8.1<br />

Stand: vorläufig<br />

Quelle: AGEB/ AGEE-Stat<br />

1) Biogene Festbrennstoffe, biogene Brennstoffe, Biogas, Deponiegas, Klärgas und biogener Anteil des<br />

Abf Abfalls ll (biogener (bi AAnteil t il mit it 50 % angesetzt) t t)<br />

2) Biogene gasförmige Brennstoffe, biogene flüssige Brennstoffe, biogene Festbrennstoffe (Haushalte,<br />

Industrie, Heizkraft- und Heizwerke) und biogener Anteil des Abfalls.


Preise – Ausgewählte Importenergieträger<br />

JJahresdurchschnitte h d h h itt i <strong>in</strong> €/ t SKE<br />

€/ €/t SKE S<br />

400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

1995<br />

1996<br />

1997<br />

1998<br />

1999<br />

2000<br />

2001<br />

2002<br />

* Angaben bis e<strong>in</strong>schl. Juni 2011, vorläufig<br />

9.1<br />

2003<br />

2004<br />

2005<br />

2006<br />

2007<br />

2008<br />

2009<br />

2010<br />

*2011<br />

Importrohöl<br />

IImporterdgas d<br />

Drittlandskohle<br />

Quelle: Statistik der Kohlenwirtschaft, BAFA, Statistisches Bundesamt


Preise – Grenzübergangspreis für Erdgas<br />

MMonatliche tli h Entwicklung E t i kl seit it 2004 – i<strong>in</strong> CCent/kWh t/kWh<br />

ct/kWh<br />

3,2<br />

3,0<br />

2,8<br />

2,6<br />

2,4<br />

2,2<br />

2,0<br />

1,8<br />

1,6<br />

1,4<br />

1,2<br />

1,0<br />

0,8 ,<br />

0,6<br />

0,4<br />

0,2<br />

0,0<br />

Jan 04<br />

Apr 04<br />

Jul 04<br />

Okt 04<br />

Jan 05<br />

Angaben bis Juni 2011<br />

9.2<br />

Apr 05<br />

Jul 05<br />

Okt 05<br />

Jan 06<br />

Apr 06<br />

Jul 06<br />

Okt 06<br />

Jan 07<br />

Apr 07<br />

Jul 07<br />

Okt 07<br />

Jan 08<br />

Apr 08<br />

Jul 08<br />

Okt 08<br />

Jan 09<br />

Apr 09<br />

Jul 09<br />

Okt 09<br />

Jan 10<br />

Apr 10<br />

Jul 10<br />

Okt 10<br />

Jan 11<br />

Apr 11<br />

Quelle: BAFA / BDEW


Preise – Entwicklung für Haushalte<br />

IIndizierte di i t PPreisentwicklungen i t i kl von HHeizöl, i öl GGas, St Strom und d Fernwärme F ä seit it 2004<br />

Basisjahr 2005 = 100<br />

200<br />

180<br />

160<br />

140<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

Jan 04<br />

Apr 04<br />

Jul 04<br />

Okt 04<br />

Jan 05<br />

Apr 05<br />

Jul 05<br />

Okt 05<br />

Jan 06<br />

Apr 06<br />

Jul 06<br />

Okt 06<br />

Jan 07<br />

Apr 07<br />

Jul 07<br />

Okt 07<br />

Jan 08<br />

Apr 08<br />

Jul 08<br />

Okt 08<br />

Jan 09<br />

Apr 09<br />

Jul 09<br />

Okt 09<br />

Jan 10<br />

Apr 10<br />

Jul 10<br />

Okt 10<br />

Jan 11<br />

Apr 11<br />

Angaben bis Juni 2011<br />

9.3<br />

Erdgas Haushalt<br />

Heizöl Haushalt<br />

Strom Haushalt<br />

Fernwärme Haushalt<br />

Quelle: Statistisches Bundesamt / BDEW


Preise – Öl für Haushalte und Industrie<br />

SSuperbenz<strong>in</strong>, b i Di Dieselkraftstoff lk ft t ffund dl leichtes i ht HHeizöl i öl (H (Haushalte) h lt ) / SSchweres h HHeizöl i öl (I (Industrie) d t i )<br />

ct/l €/t<br />

9.4<br />

180<br />

160<br />

140<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

Jan 08 0<br />

Feb 08 0<br />

Mrz 08 0<br />

Apr 08 0<br />

Mai 08 0<br />

Jun 08 0<br />

Jul 08 0<br />

Aug 08 0<br />

Sep 08 0<br />

Okt 08 0<br />

Nov 08 0<br />

Dez 08 0<br />

Jan 09 0<br />

Feb 09 0<br />

Mrz 09 0<br />

Apr 09 0<br />

Mai 09 0<br />

Jun 09 0<br />

Jul 09 0<br />

Aug 09 0<br />

Sep 09 0<br />

Okt 09 0<br />

Nov 09 0<br />

Dez 09 0<br />

Jan 10 1<br />

Feb 10 1<br />

Mrz 10 1<br />

Apr 10 1<br />

Mai 10 1<br />

Jun 10 1<br />

Jul 10 1<br />

Aug 10 1<br />

Sep 10 1<br />

Okt 10 1<br />

Nov 10 1<br />

Dez 10 1<br />

Jan 11 1<br />

Feb 11 1<br />

Mrz 11 1<br />

Apr 11 1<br />

Mai 11 1<br />

Jun 11 1<br />

Jul 11 1<br />

Private Haushalte Superbenz<strong>in</strong> Cent/Liter Private Haushalte Dieselkraftstoff Cent/Liter<br />

Private Haushalte Leichtes Heizöl Cent/Liter Industrie Schweres Heizöl €/t<br />

Quelle: Statistisches Bundesamt / MWV<br />

1800<br />

1600<br />

1400<br />

1200<br />

1000<br />

800<br />

600<br />

400<br />

200<br />

0


Kontakt und Ansprechpartner<br />

Arbeitsgeme<strong>in</strong>schaft Energiebilanzen e.V.<br />

Mohrenstraße 58<br />

10117 Berl<strong>in</strong><br />

Telefon: 030/89 78 9-666<br />

Telefax: 030/89 78 9-113<br />

E-Mail: hzies<strong>in</strong>g@ag-energiebilanzen.de<br />

g@ g g<br />

Max-Planck-Straße 37<br />

50858 Köln<br />

Telefon: 02234/18 64-34<br />

Telefax: 02234/18 64-18<br />

E-Mail: uwe.maassen@braunkohle.de<br />

@<br />

www.ag-energiebilanzen.de<br />

Ansprechpartner:<br />

Strom und Erdgas<br />

Dipl.-Wirtschaftsmath. (FH) Florent<strong>in</strong>e Kiesel<br />

Telefon: 030/30 01 99-1613<br />

E-Mail: florent<strong>in</strong>e.kiesel@bdew.de<br />

M<strong>in</strong>eralöl<br />

Roland Lorenz<br />

Telefon: 030/20 22 05-48<br />

E-Mail: lorenz@mwv.de<br />

Ste<strong>in</strong>kohle<br />

Dr. Kai van de Loo<br />

Telefon 02323/15 -4307<br />

E-Mail: kai.vandeloo@gvst.de<br />

Braunkohle<br />

Dipl.-Volkswirt Uwe Maaßen<br />

Telefon: 02234/18 64-34<br />

E-Mail: uwe.maassen@braunkohle.de<br />

Erneuerbare Energien<br />

Dipl. - Kauffr. Ingrid Wernicke<br />

Telefon: 030/89 78 9-666<br />

E-Mail: iwernicke@diw.de

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!