AYNA 98

12 - 13_06-07.qxd 07.04.2024 22:14 Seite 2
DÜNYA
Nükleer savaş kapıda mı?
Batı ve Rusya arasındaki gerginlik gün
geçtikçe artıyor. Büyük güçlerin birbiriyle
olan yarışı şiddetlendikçe restleşmelerin
dozu buna paralel olarak tehlikeli bir boyut
kazanıyor. Şüphesiz bunun en büyük
örneğini, nükleer silah kullanımına yönelik
tehditler oluşturuyor. Zira, nükleer silah
kullanımı sadece belirli bir bölge için değil
tüm dünya için savaş nedeni olabilir.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin,
yaptığı bir konuşmada Batı ülkelerini uya -
rarak Rusya'nın teknik olarak nükleer
savaşa hazır olduğunu ve Ukrayna'ya asker
gönderilmesi halinde bunun savaşı önemli
ölçüde şiddetlendireceğini belirtti. Bu
uyarının ardında, genişleyen NATO’nun
Rusya’ya yakınlaşması var elbette. Öyle ki,
konuşmasında Finlandiya ve İsveç’in
NATO’ ya katılmasının “anlamsız bir adım”
olduğunu belirtti ve "Orada (Finlandiya
sınırında) askerlerimiz yoktu, şimdi olacak -
lar. Orada imha sistemleri yoktu, şimdi
yerleştirilecekler" dedi.
ABD ve Rusya arasındaki nükleer silahla -
rın sınırlandırılmasına yönelik anlaşmaların
birer birer iptal edilmesi, Rusya’nın nükleer
denemelerinin yasaklanması anlaşmasını
askıya aldığını açıklaması, ABD’nin, anlaş -
ma nın hilafı olan, İsrail’i nükleer güç
yapması gibi konuların da nükleer silahsız -
lanmanın gündeme getirilmesini güçlen -
diren gelişmeler olduğuna işaret ediyor.
Hangi ülkede kaç nükleer başlık
var?
Stockholm Uluslararası Barış Araştırma -
ları Enstitüsü'nün (SIPRI) 2023 raporuna
göre, dünyada 12 bin 512 nükleer savaş
başlığı bulunuyor. Rusya, 5 bin 889 nükleer
savaş başlığıyla, nükleer güce sahip ülkeler
arasında ilk sırada yer almakta. Rusya'yı 5
bin 244 başlıkla ABD ve 410 nükleer
başlıkla Çin takip ediyor. Fransa'nın 290,
Gazze’deki savaş 6 aydır
devam ediyor
Gazze Şeridi'ne yönelik 7 Ekim'de başlayan saldırılarının
ardından 27 Ekim'de de kara işgaline başlayan İsrail güçleri,
Gazze'nin Han Yunus kentinin bazı bölgelerinden çekildi. İsrail
ordusunun Han Yunus kentinin bir çok bölgesinden çekilmesiyle
bıraktığı yıkım gün yüzüne çıktı. İsrail güçlerinin çekilmesinin
ardından Bazı Filistinliler, evlerine dönmeye başladı.
Birleşmiş Milletler ve ABD, Gazze’de kıtlığın yakın olduğu uyarı -
sın da bulunuyor. BM yardım dağıtımında karşılaşılan engellerden
şikayetçi.
Son olarak ünlü şef Jose Andres’in kurduğu, felaket bölgelerinde
yemek yapan ve dağıtan World Kitchen Center andı sivil toplum
örgütünün konvoyu Gazze’de İsrail’in hava saldırısına maruz
kalmış, kuruluşun Avustralya, İngiltere ve Polonya vatandaşlarının
da aralarında olduğu yedi çalışanı hayatını kaybetmişti.
İngiltere'nin 225, Pakistan'ın 170, Hindis -
tan'ın 164, İsrail'in 90, Kuzey Kore'nin ise
tahminlere göre 30 nükleer savaş başlığı
bulununuyor.
“Nükleer Silahların Yasaklanması Takibi
ve Uluslararası Nükleer Silahları Kaldırma
Girişimi'nin (ICAN) hazırladığı raporlarda
nükleer silaha sahip 9 ülkenin, 2019-2022
döneminde nükleer silah geliştirmek için
yaptığı yatırımlar yayımlandı.
Bu verilere göre, dünya genelinde
nükleer silah yatırımları 2019'da 72,9 mil -
yar, 2020'de 72,6 milyar, 2021'de 82,4
milyar, 2022'de 82,9 milyar doları
bulmuştur. 4 yılda yatırımların 10 milyar
dolar artması dikkati çekicidir. Nükleer
silahlara en çok yatırım yapan ABD'yi
sırasıyla Çin, Rusya, İngiltere, Fransa,
Hindistan, İsrail, Pakistan ve Kuzey Kore
takip ediyor.”
Princeton Üniversitesi’nin Bilim ve Küre -
sel Güvenlik programındaki araştırmacılar
tarafından yapılan yeni bir simülasyona
göre, Rusya ile ABD arasında düşük verimli
bir nükleer silahın tetiklediği nükleer
savaşın başlamasından sonraki ilk birkaç
saat içinde 34,1 milyon insanın ölebileceği
ve 57,4 milyon kişinin de yaralanabileceği
öngörülüyor.
Dünya haber turu
• ABD'de aralarında eski Temsilciler
Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin de
bulunduğu 40'a yakın Demokrat Partili
milletvekili, İsrail'e yönelik silah transfe -
rinin tamamen durdurulması için çağrı
yapılan bir mektubu imzaladı.
• Japonya'da düzenlenen bir araştırma,
kısıtlayıcı evlilik yasaları değişmediği
sürece 2531 yılına kadar Japonya'da
herkesin “Sato” soyadı taşıyacağını ortaya
koydu.
• Hindistan, "kaçakçılık ve diğer yasa
dışı faaliyetleri önlemek" amacıyla komşu -
su Myanmar ile olan 1,610 km'lik sınırına
tel örgü çekecek. Konuya vakıf kaynaklara
göre, hükümet gelecek on yılda tamam -
lanacak işleme 3,7 milyar dolar harcamayı
planlıyor.
• Avrupa genelinde belsoğukluğu, frengi
ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan
enfeksiyonlarda büyük bir artış yaşanıyor.
Avrupa Bulaşıcı Hastalık Önleme ve Kont -
rol Merkezi (ECDC), söz konusu gelişmeyi
"endişe verici" olarak nitelendirdi. Bel -
soğukluğu enfeksiyonları, Avrupa Birliği
(AB) ve Avrupa Ekonomik Bölgesi'nde,
2022 yılında 71 bin vakaya kadar yükseldi.
Bu rakam 2021 yılında kaydedilen vaka
sayısına oranla yüzde 48 artışa işaret
ediyor. Frengi enfeksiyonlarının yüzde 34
oranında bir yükseliş yaşandığına dikkat
çeken kuruluş, klamidya vakalarında ise
yüzde 16'lık bir artışı kayıt altına aldı.
• Fransa'da 2021 yılında "330 bin çocu -
ğun kiliselerde cinsel istismara maruz kal -
dı ğı" raporunun ardından yüzlerce mağ -
du ra tazminat verildi.
• Çad, Nijerya veya Somali gibi ülkeler -
de doğan bir bebeğin, beşinci yaşına
gelmeden ölme olasılığı, Finlandiya,
Japon ya ve Singapur gibi ülkelerde doğan
bir bebeğe göre 80 kat daha fazla.
• 2022'de her gün bir milyardan fazla
öğün israf edildi.
98/2024 Ayna 13