AYNA 98

16 - 17_06-07.qxd 07.04.2024 23:01 Seite 2
Ebeveyn çocuğuyla arkadaş olabilir mi?
KADIN ve AİLE
"Çocuğum benim en iyi arkadaşım", "Anne-babamla arkadaş
gibiyiz." Bu sözler kulağa çok güzel geliyor öyle değil mi? Ancak
arkadaşlık çoğunlukla yaşıtlarımızın ya da bilişsel düzeyimizin
uyuştuğu insanlarla kurduğumuz bir ilişki modeli. Yaşam
yolculuğumuzda her bireyin rolü bizlerin diğer insanlarla olan
ilişkimizde sınırlarımızı ve görevlerimizi düzenler ve geliştirir.
Peki, çocuğun ebeveynleriyle sınırları kaldırarak arkadaşlık ilişki
kurabilmesi gerçekten olası mı? En basitinden bir çocuğa yetişkin
gibi davranmak ve "arkadaş" tanımlamasında bulunmak sağlıklı
mı?
Ailede her bireyin farklı rol ve görevleri olduğuna dikkat çeken
Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nden Nöropsikolog Tuğçe Doğru, bu
görevler arasında çatışma olmaması adına; "Anne- babaların
evlatlarına karşı ebeveyn rolü ile eşlik etmelidir" diyor. Çocukla
ebeveyn arasındaki arkadaşlık ilişkisi sınır ihlallerine yol açabilir
uyarısında bulunuyor.
"Çocuğa ebeveyn olmanın önemini hissettiremeyen ailelerde
çocuk otoritesi görülmektedir. Yani her zaman çocuğun elinde
oyuncak olmuş anne-babalardır. Ebeveynler çocuklarının bakım
verenleri olmanın yanı sıra bazen bazı konularda arkadaş olarak da
ilişki kurabilmektedirler. Önemli olan çocuğumuzun yaşadığı olay
karşısında ne hissettiğini, nelerden hoşlandığını, zevklerini ve
yaşamak istediği yaşam tarzını daha samimi bir şekilde çözmemiz.
Bu noktada çocuk ebeveynlerinden katı otoriteden ziyade anlayışlı
ve sınırlara saygılı bir tutumla karşı karşıya kalacaktır."
Bir yetişkinle çocuğun arkadaş olması, çocuğa yetişkin gibi
davranma sonucunu da doğurabiliyor. Ancak henüz zihinsel
gelişimini tamamlamamış bir kişiye yetişkin gibi davranmak
çocuğun dünyasını olumsuz etkiliyor.
Anne ile alışverişe gitmek, anne çocuk etkileşimine destekleyici
bir durumdur. Ya da baba ile kahve içip sohbet etmek, konsere gitmek,
futbol oynamak vb. birçok farklı arkadaşlarla yapılabilecek
durumları aile ile de yapılabildiği için fakat ‘biz arkadaşız’ şeklinde
nitelendirilmeden ilişki sınırlarına dikkat ederek gerçekleştirilmesi
önemli bir ayrımdır.
Çocuğun sadece ebeveyni olmak çocuğu kendimizden
uzaklaştırır, sadece arkadaşı olmak da çocuğun aile kurallarına ve
bizim eğitimimize uymasını engeller. Gerektiğinde ve ihtiyacı
olduğunda çocuğa arkadaşça yaklaşabileceğimizi hissettirmemiz,
hep birlikte keyif alabileceğimiz vakitler geçirebileceğimizi hissettirmemiz
yeterlidir.
Alkol tüketiminin meme kanseriyle bağlantısı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa'daki kadınların yaklaşık
yüzde 80'inin alkol tüketiminin meme kanseri riskini artırdığını
bilmediğine dikkat çekti.
DSÖ Avrupa Bölge Ofisinden yapılan açıklamada, "14 Avrupa
ülkesindeki kadınların sadece yüzde 21'i, alkol tüketimi ve meme
kanseri oluşumu arasındaki bağlantıdan haberdar" denildi.
DSÖ Avrupa, bu konudaki farkındalığın erkekler arasındaysa çok
daha düşük olduğunu belirtti. Açıklamada, "Araştırmaya katılan
erkeklerin sadece yüzde 10'u bu bağlantıdan haberdar" denildi.
DSÖ Avrupa araştırmasının kapsadığı 14 ülke Almanya, Avustur -
ya, Belçika, Estonya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç,
Letonya, Litvanya, Norveç, Portekiz ve Slovenya'dan oluşuyor.
Toplam 53 ülkeden oluşan DSÖ Avrupa, Orta Asya ülkelerini de
içeriyor.
Avrupa'da 2022 yılında yaklaşık 600 bin meme kanseri vakası
tespit edildi. DSÖ, bu vakaların kaçının alkolle bağlantılı olduğuna
dair veri paylaşmadı. Ancak DSÖ'ye bağlı Uluslararası Kanser
Araştırmaları Ajansı'nın 2020'ye ilişkin olan ve söz konusu yıl içinde
kaydedilen 575 bin 917 yeni vakanın yaklaşık yüzde 7'sinin
alkole dayandırabileceğini ortaya koyan veriye yer verildi.
DSÖ Avrupa'nın açıklamasında, "Meme kanserinde alkolün önlenebilir
bir risk faktörü olarak rolü kritik" ifadesine yer verildi.
Avrupa'daki kadınlar arasında alkolün en fazla yol açtığı kanser
türünün meme kanseri olduğunu belirten DSÖ, "alkole
dayandırılabilecek tüm kanser vakalarının yüzde 66'sının" bu
kapsamda olduğunu bildirdi.
DSÖ, düşük düzeydeki alkol tüketiminin dahi meme kanseri
riskini artırabileceği uyarısında bulundu. "Avrupa'da alkole
dayandırılabilecek meme kanseri vakalarının yarısından fazlası, çok
içmekten değil" denilen DSÖ Avrupa açıklamasında, yeni vakaların
yaklaşık üçte birinin günde iki küçük kadeh şarap içilmesine
tekabül eden seviyelere işaret ettiği belirtildi.
Alkol tüketimi, birçok meme kanserinin oluşum ve ilerlemesinde
önemli rol oynayan östrojen hormonunun seviyelerini etkiliyor.
DSÖ verileri, meme kanserinin 2022 yılında dünya genelinde
kaydedilen 2,3 milyon yeni vaka ile en yaygın ikinci kanser türü
olduğunu ortaya koyuyor. En sık görülen kanser türü ise 2022'de
tespit edilen 2,5 milyon yeni vaka ile akciğer kanseri.
98/2024 Ayna 17