02.07.2013 Views

1 - tif;0qufyxrrif;acgiftaMumif - Myanmar E-Books

1 - tif;0qufyxrrif;acgiftaMumif - Myanmar E-Books

1 - tif;0qufyxrrif;acgiftaMumif - Myanmar E-Books

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1 - <strong>tif</strong>;<strong>0qufyxrrif</strong>;<strong>acgiftaMumif</strong>;<br />

&wewå,H t[H 0E´rd/ / ouú&mZf (771)ckESpf&mhckepfq,fhwpfckwGif om;awmfoD[oludk<br />

ppfudkif;NrdKUudkay;awmfrlonf/ rif;ocF,mudk 0wD;NrdKUudkay;awmfrlonf/ txdef;awmf icifndKudkvnf;<br />

awmifilNrdKUudk rif;aerd r&dSNyDjzpfí ay;awmfrlonf/ qifrawmf wdk;racgif&ifhrmum; t0uMuufouf<br />

udkESifonf/ yk*HodkUMuufwufudk a&mufaom[l\/ qifrawmfpD;í yk*Ha&Tpnf;ckHodkU wvESpfacgufoGm;<br />

awmfrl\/ w&Ha&mtcg wufao;oljrwfonf yk*H0,f,ufuef;onfcGefudk tvSLcH\/ bk&ifrif;acgif<br />

vnf; &Sifrdbk&m; &dSayao;onf taMumif;udk qdkygOD;rnf[líavQmuf\/ bkef;awmfBuD;vnf; w&m;<br />

rif;jrwfudk rdef;rtpdk;&avonfavmrdefUawmfrl\/ jyefawmfrlí a&mufvqif ovGefawmf0,fESpfyg;<br />

aeMupOf yk*H,nfcGefudk wufao;oljrwftvSLcHaomaMumifh rdbk&m;&dSayonftaMumif;udk qdkygOD;rnf<br />

avQmufvQif w&m;rif;jrwfudkrdef;rtpdk;&oavm[kqdkaMumif;ajym\/ rdbk&m;bkdUr,fvnf; &[ef;jzpf<br />

íom vljzpfwNyD;um;uG,f&av\[kqdk\/wpfBudrfvnf;rif;rdbk&m;ESpfyg;oGm;awmfrlMu\/wufao;<br />

oljrwfvnf; vmjyefí tapmighudkowfrnfqdkonf ,ckighudkowfawmfrl[k rdefUawmfrl\/ rdbk&m;<br />

vnf; r0Hhyg[kavQmuf\/ jyefí eef;awmfodkUa&mufvQif igwdkUESpfyg;om&,fjrL;vdkíqdkygonfudk<br />

wufao;oljrwfMum;&avonf[k rMuHrom&dSawmfrlMu\/ w&Haomtcg vdrfrmaom oDwif;okH;w<br />

a,mufudkac:í wufao;oljrwftaMumif;udk pl;prf;&avaomf ]]awyoif}}ewfonfbkef;Bud;wGif<br />

rjywfcpm;onfudk odrS jyefítaMumif;udkavQmuf&\/ rif;rdbk&m;ESpfyg;vnf; wBudrf bk&m;&dScdk;pkef<br />

awmfrl&mwgif yk*H,nfcGefudkbkef;awmfBuD;tm; vSLawmfrl\/ tjyefwGif a&Tabmifawmf ausmufaqmif<br />

0,fwifonfudk ewfrdef;rwa,mufabmifawmfudkcsaom[l\/ xdkouú&mZf (771) wgif pnfhul;vyfí<br />

b,mumrPdudkay;awmfrlonf/ &mZoMuøudktjrifhNrdKUudkay;awmfrlonf/


2 - [Hom0wDodkUcsDwufjcif;<br />

ouú&mZf ( 771) ckESpf&mhckepfq,fhwpfckwGif bk&ifrif;acgif rª;awmf rwfawmftaygif;wdkUudk<br />

ac:awmfrlí rdefUawmfrl\/ [Hom0wDNrdKUodkUigcsDawmfrlaomtcg ppfcsD&rnfumvr[kwf trsufawmf<br />

&dSíom igcsDawmfrlonf/ ,if;aomtcg ppfonfAkdvfygvnf;rsm;vSonf/ &du©mrsdK;aphvnf; avmufrQ<br />

atmif r,lcJhacs/ jrpfpOfwavQmufydkUonfh rsdK;&du©mwdkUudk oluqD;BudKí wdkufavaomaMumifh igwdkU<br />

odkU ra&mufEdkifacs&dSacsonf/ jynf&GmwGif&dSaom pm;aomufcGefrsm;udkvnf; rD;xif;wdkufí ukefav<br />

onf/ ,if;odkUvqif igwdkUppfonfiwfí ta&;rvS&dSacsonf/ ,ckcsD&vQif rsdK;&du©mavmufatmif,l<br />

í jrefrmjynf &Srf;jynftvkH;ESifh vkyfMuHawmfrlrnfrdefUawmfrl\/ xdktcg &rnf;oif;pnfolavQmuf<br />

onf/ uRefawmfwdkUtaMumif;udkvnf; wvdkif;wdkUodavNyD/ wvdkif;wdkUtaMumif;vnf; uRefawmfwdkU<br />

odavNyDjzpfí tvsifcsDawmfrlavmh[kavQmuf\/ bk&ifrif;acgifvnf; jrefrmjynfç &Srf;jynftvkH;udk ½kH;<br />

pkawmfrlNyD;vQif wq,fhav;wyfpD&ifawmfrlí wdkufqif&Spf&mç jrif;waxmifç ppfonfol&Jwaomif;a&SU<br />

csD&onf/ wyfrawmfwGif wdkufqifESpf&mç jrif;av;axmifç ppfonf&J;av;aomif;ESifh aemufwyfrjyK í<br />

csDawmfrlonf/ t0NrdKUudk om;awmfrif;&J;ausmfpGmapmifh&onf/<br />

om;awmfi,f oD[olESifh jrpfpOfwavQmufwGif&dSaom NrdKUpm;jypm;wdkUudk jynfNrdKUutcdkifaeap<br />

í rsdK;&du©mydkU&onf/ qdktyfcJhNyD;aom ppf*Fgav;yg;ESifhwuG awmifilaMumif;csDawmfrlonf/ [Hom0wD<br />

odkUa&mufvqif jyvuf½kH;ESifhwuG wyfBuD;wyfcdkifwnfí aeawmfrlonf/


3 - rif;ESpfyg;wdkUa&S;OD;wdkufykH<br />

&mZm"d&mZfvnf; bm;eHt&yfwGifcHíaeonf/ a&mufí rdk;aomufvQif rif;ESpfyg;wyfuxGufí<br />

qifpD;jcif;wdkufawmfrlMuonf/ ,if;aomtcg &mZm"d&mZfpD;aom yurwfudk bk&ifrif;acgifpD;aom<br />

qifawmf&J;jrwfpGm tm;rwefí qkwfacsonf/ xdkodkU qkwfonfudk tkef;aygifaMumifbGm;jrifvQif<br />

cspfjrwfuJ;[laom qifudkpD;í cRef;bGifhíwdkufonf/ ,if;odkUvQif &mZm"d&mZfqifrsufESmokefíajy;av<br />

\/ tkef;aygifapmfbGm;vnf; tv,fudkxGif;í (&mZm"d&mZf udkt&)wdkufav\/ ,if;odkUwdkufonfudk<br />

awmifwGif;pm;ç &rnf;oif;pm;wdkUjrifvQif trwfokH;usdwfausmf qiftpd;okH;q,fausmfESifhxyfí<br />

wvdkif;wdkUudkwdkufav\/ ,if;okdUtaxG;axG;wdkufMupOf wvdkif;trwfordefjzwfp i&wfEG,fudkpD;í<br />

wdkufavonf/ tkef;aygifapmfbgm;qif tm;rwefí qkwfjyef&acs\/ ordefjzwfpvnf; xyfíwdkufvm<br />

onf/ rdk;ñSif;owdk;vnf; qifoefvsifpGmESifhqD;ícH\/ ordefjzwfpvnf; jrefrmwdkUu qifulrsm;onf<br />

tajrmufç pdefajymif;ç jrwyl xlxyfvSaomaMumifh rwdkuf0Hhí wyfcdkifwyfvkHwnfíaeawmfrl\/ ig;v<br />

cefU&dSvQifrdk;cscgeD;NyDjzpfí jyefawmfrl\/


4 - rdbk&m;bdkUr,fudk eef;csjcif; eef;wufjcif;taMumif;<br />

aejynfawmfodkUa&mufvQif rdbk&m;bdkUr,fudk ,kHMunfawmfrrlí eef;ucsí a&Twdkufrsmxm;<br />

awmfrl\/ bk&ifrif;acgifvnf; rif;&mZmudkac:í twGif;oif;rª;orD;udk awmifeef;wifrnf[lí rdefU<br />

awmfrl\/ rif;&mZmvnf; þodkUem;awmfavQmuf\/ pifMu,fpGmwD;jymvSef;jywfíxm;aom rsdK;wdkUrQ<br />

aygufwkHraygufwkH&dSao;\/ aps;pyg;udk rsdK;jyKí rayguf&m/ uRefESifht&Sifjzpfí [kwfonfudk<br />

&dScdk;em;awmfavQmuf0Hhonf/<br />

bk&m;vufawmfudk roefUrpifxdvl;aomtcg aq;awmfrlvQif pifjyefouJhodkU tbdk;te*¢jzpf<br />

aom ywåjrm;OaoQmif usifawmfonf &THUnGefwgif usaom tcg aq;aMumokwfoifí qif0wfawmfrl<br />

jyefouJhodkU taMumif;aMumif;udk xmuf½Iawmfrl&rnfjzpfonf[kavQmuf\/ bk&ifrif;acgifvnf;<br />

rif;&mZmudk tbdk;rpíawmifeef;odkUwifavawmh[k rdefUawmfrl\/ rif;&mZmvnf; rdbk&m;udkoGefoif<br />

qkH;rí eef;odkUwifav\/ rdbk&m;bdkUr,fvnf; tbdk;rpayaomaMumifh r,kwfrus&dSayonf[lí<br />

a&TydómckwfaomtkyfESifhwuG 0wfawmfrlaomvyfpGyf 5 csnfudkrif;&mZmtm;qkay;awmfrl\/<br />

ouú&mZf (771) ckESpf&mhckepfq,fhwpfckwGif om;awmf rif;&J;ausmfpGm [Hom0wDodkUcsDawmfrl<br />

rnfudk crnf;awmfbk&m;tm; þodkUem;awmfavQmuf\/ ( a&Teef;ocifwvdkif;jynfodkU csDawmfrlonf/<br />

ESpfBudrfyifysufacs\/ qifç jrif; tvkH;t&if;udkvnf;ol&avonf/ uREfkyftrdESifh ESrudkvnf;ol&av<br />

onf/ a&Teef;ocifrEdkifwufao;aomf aeawmfrlyg/ uRefa&uaeí a&rdausmif;uJhodkU Mun;fuaeí<br />

vlom;pm;wwfaom ayg*dom'fuJhodkUusifhí wvdkif;rif;tom;udkpm;&atmif vkyfMuHygrnf/ rª;aumif;ç<br />

rwfaumif;ç qifaumif;ç jrif;aumif;om ay;awmfrlyg[kavQmufvQif crnf;awmfvnf;cGifhjyKawmfrl\)<br />

,if;aomtcg &mZm"d&mZfu olvQdKxm;awmfrl\/ rif;&Jausmfpgmu ayg&dom'ftrnfudkcHí vkyfMuHrnf<br />

qdkonfudk Mum;cJhonfhtwdkif;avQmuf\/ rif;&J;ausmfpgmayg&dom'ftrnfudkcHaom igopfwokH[laom<br />

trnfudkcHí onfjrefrmrif;om;i,fudk qkH;rrnfrdefUawmfrl\/ ,if;aomtcg om;amf ]]rif;jzL}}onf<br />

rif;&J;ausmfpGm [laomtrnfudkcHonf/ ,if;aomtcg touf 17 ESpf&dSNyD rif;om;rdefUawmfrlonf/ a&T<br />

eef;ocif tvkH;t&if;trsm;ESifhcsDawmfrlonf/ csDwdkif; ESpfBudrfyifysufacs\/ qifjrif;tvkH;t&if;udk<br />

&avonf/ ighr,fawmfESifh ighESrawmfudkvnf;&avonf/ a&Teef;ocif wvdkif;rif;udk rEdkifwwfao;<br />

vQif aeawmfrlapawmh uREfkyfa&uaeí rdausmif;uJhodkU vlom;pm;&atmifMuH&rnfjzpf\/ rª;aumif;ç<br />

rwfaumif;ç qifaumif;ç jrif;aumif;ESifh igudk,fawmfcsDí vkyfMuHygrnf[kqdk\/<br />

,if;aomtcg csD&aom wyfum;- awmifilpm; vufsmBuD;wwyfç jynfpm; ysHcsDwwyf ç pvif;<br />

pm; aemf&xmwwyfç y'kHpm;wwyf ç ykcef;pm;wwyf ç tkef;aygif odkaMumifbGm;wwyf ç anmifa&T<br />

axmrIdif;BuD;wwyf ç onfMunf;wyfwGifygonfh wdkufqif (400) av;&m/ jrif;(6000)ajcmufaxmif/<br />

ppfonfol&J; (70000)ckESpfaomif;ESifh om;awmfrif;&J;ausmfpGmudk Adkvfrª;jyKí a&tm;Munf;tm;<br />

om,m0wDaMumif;wvdkif;jynfodkUcsD&onf/ ajrmif;jrodkUa&mufawmfrlvqif NrdKUudktBudrfBudrfvkyfMuH<br />

awmfrlonfr&acs/ ajrmif;jrudkpm;aom ordefjzwfpvnf; vufaqmifvufeuftrsm;ESifh rif;&J;ausmfpGm<br />

odkUapawmfrl\/<br />

avQmufvkdufonfum;<br />

]]uRefawmfajrmif;jrpm;&dScdk;em;awmfavQmuf0Hhonf a&Teef;ocifom;awmf..... ajrmif;jrudkwq,fh<br />

ESpfESpfyif vkyfMuHawmfrlaomfvnf; &awmfrlrnfr[kwf &J;rufawmfwdkUom yifyef;rnfjzpfonf/


uRefawmfwdkUvnf; OD;&D;awmfopömawmfESifh jzpfonf/ trIawmfudk toufudkpGefUíxrf;&rnfjzpfonf/<br />

OD;&D;awmfvnf; rkwår vdkif`yGJ;pm;aomif;Murf;aví csDawmfrlavonf/ ,ckvdkif`yGJ;NrdKUudk atmifjrifawmf<br />

rlíjyefawmfrlvSmNyDMum;onf/ OD;&D;awmfa&mufvQif ppfESpfbufn§yf&dSrnf taMumif;udk&dScdk;em;awmf<br />

avQmuf0Hhonf[lí qufvSm\/ rif;&J;ausmfpGmvnf; ordef;jzwfpighudk aMumuf&GHUcefUjim;íavQmufvSm<br />

onfrdefUawmfrlNyD;rS yPÖmum&rsm;ay;awmfrlvdkuf\/


5 - ykodefokdUrif;&J;ausmfpGmcsDykH<br />

rdk;aomufvQif ajrmif;jruonf ykodefodkUcsDawmfrlí NrdKUudkvkyfMuHawmfrlonf r&acs/ ajymif;<br />

aoewfxlxyfvSaomaMumifh NrdKUucGgí wyfcdkifwyfvkHESifh 0dkif;&Haeav\/ ykodef;pm; trwf'defvnf;<br />

vufaqmif vufeuftrsm;ESifh wlpE´&modudkavQmufvSm&\/<br />

avQmufonfum;<br />

]]uRefawmfykodefpm;trwf'defrPd&Gwf&dScdk;em;awmfavQmuf0Hhonfa&Teef;ocifom;awmfOD;&D;awmf<br />

qifjzLocifonf ykodefNrdKUwGifaeí t&Sifom;csDawmfrlvSmvQif cHEdkifatmif cH[lítrdefUawmf&dSonf/<br />

uRefawmfwdkUvnf; OD;&D;awmfopömawmfESifh jzpfí NrdKUjyusKH;ajrmif;tp&dSaom uwkwf&ifwm;wdkUudk<br />

cdkifcefUatmifpD&ifí 3 -ESpf 4 - ESpf rsdK;&du©moGif;í ae&onf/ t&Sifom;tESpfESpfyifvkyfMuHawmfrl<br />

aomfvnf; uRefawmfwkdUNrdKUudk &awmfrlrnfr[kwf cyfodrf;aom owå0gwdkUqif;&J;jcif;a&mufrnft<br />

aMumif;omjzpfonf/ ÓPfawmfESifh axmuf&IawmfrlrnftaMumif;udk &dScdk;em;awmfavQmuf0Hhonf}}[lí<br />

apawmfrl\/<br />

rif;&J;ausmfpGmvnf; trwf'defrPd&Gwfonf ighudkaMumuf&GHUí avQmufvSmonf[k rdefUawmfrl<br />

NyD;rS ay;bG,furf;bG,frsm;ay;awmfrlí oHwdkUudkvTwfvdkuf\/ ykodefwGif trwf'defcHonfr&Edkifacs<br />

aomaMumifh cJ;aygifodkUcsDawmfrlonf/ cJ;aygifwGifvnf; oHus,ftcdkifcHí xdk;ypfESifhaomaMumifhr&acs/<br />

,if;odkUvQif rif;&J;ausmfpGmrª;BuD;rwfcdkifwdkUudkac:í wdkifyifawmfrl\/ xdktcg &rnf;oif;<br />

pnfolavQmufonf/ ,ckwvdkif;jynfudk rvkyfMuHoifhao; uRefawmfwdkUEdkifiHjzpfaom &cdkifNrdKUudkolvkyf<br />

MuHí &vQif e&rdwfvSudk eef;wifavonf/ EdkifiHawmf&cdkifodkUcsDí vkyfMuHawmfrlOD;/ &cdkifudk&rS<br />

olUjynfolU&Gmudk vkyfMuHawmfrloihfonfavQmuf\/ rif;&J;ausmfpGmvnf; onfta&;onf oifhvSay<br />

onf[lí rdefUawmfrlNyD;rS wyfudkEIwfícsDawmfrl\/<br />

jynfNrdKUodkUa&mufvQif avSwyfu&J;rufudk Munf;wyfbGJUí &cdkifodkUcsDawmfrl\/ avSwufrsm;<br />

udkvnf; jrpfpOfwavsmuf NrdKU&Gmt0odkUa&mufatmifydkU&\/ rif;&J;ausmfpGmvnf; &cdkifodkUa&mufvQif<br />

e&rdwfvS qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh cHESifhonfudk okH;pkcGJí½Gyf½GyfcRHcRH vkyfMuHawmfrlonf/ e&rdefvSrcH<br />

Edkifí ysufav\/ ysufvQif &J;avSBuD;wpfpif;ESifhom ukvm;jynfodkUajy;av\/ ,if;odkUvQif &cdkifudk<br />

&awmfrlí vufsmBuD;udk NrdKUpm;xnfhcJhí awmifpnfckepfc½dkifudk vkyfMuHawmfrlonf/ &cdkifoHwGJ;NrdKUudk<br />

&vQif pkuúaw;trwfudk NrdKUpm;xnfhcJhí jyefawmfrl\/ t0odkUa&mufawmfrlvQif crnf;awmfbk&m;<br />

tm;&awmfrlí pm;awmf uGrf;cGufç aomufa&waumif;bkH; ç pm;awmf vbuftdk;wpfpkHqkay;awmfrl<br />

onf/


6 - &cdkifjynfodkU [Hom0wDucsDykH<br />

&cdkifNrdKU oHwGJ;NrdKUudk rif;&J;ausmfpGm vkyfMuH&avonf/ e&rdwfvSrlum; - ewfavS (&J;avS)<br />

wpfpif;ESifhomukvm;jynfodkUajy;avonf [lí &cdkifom;wdkU &mZm"d&mZfudkavQmufavonf/<br />

&mZm"d&mZfvnf;ouú&mZf 773 ckESpfwGif ordefjAydkufç ordeftJ;aumif;ydefwdkU ESpfwyfudk wdkufqif<br />

(50)ig;q,f/ jrif; (200)ESpf&m/ ppfonfol&J; (50000) ig;aomif;cefUí oHwGJ;NrdKUodkUcsDvm&onf/<br />

oHwGJ;pm;pkuúaw;vnf; NrdKUjyusKH;ajrmif;uwkwf&ifwm;jyifqifícH\/ &Snfvwfaomf rcHEdkifí &cdkifNrdKU<br />

odkUayaygif;av\/ ordef;jAydkufç ordeftJ;aumif;ydefwdkUvnf; oHwGJ;NrdKUuktcdkifaeav\/<br />

xdktaMumif;udk bk&ifrif;acgif Mum;awmfrlvQif om;awmfrif;&J;ausmfpGmwdkU 7 - wyfudk wdkuf<br />

qif (300) jrif;(3000) okH;axmif ppfonfol&J; (80000)&Spfaomif;ESifh csD&av\/<br />

oHwGJ;odkUa&mufvQif NrdKUudktBudrfBudrfvkyfMuHawmfrlonf/ ordefjAydkufç ordef;tJ;aumif;ydefwdkU<br />

cHESifhonf NrdKUjycdkifvSaomaMuifh r&acsrS &HwyfvkyfNyD;vQif qkwfíaeav\/ NrdKUwGif;uvnf; wyfrif;<br />

jAoHydkufpD&ifí nOfhudkrD;ESpfBudrfwdkufí rif;&J;ausmfpGmwyfudk avmifavaomaMumifh wyf 7 wyfvkH;<br />

jzefUí vlol&J;ruftrsm;apmifh&\/


7 - wvdkif;wdkUy&d,m,fjyKykH<br />

,if;odkUvQif okH;vcefU0ef;&Híaeawmfrlonf/ xdktcg NrdKUwGif;om;wvdkif;wdkU iwfrGwfvSaom<br />

aMumifh vTm;arSmufwdkwdkUudkom csufjyKpm;aoomuf&\/ ,if;odkU&dSvwfaomf ordef;jAydkuf þodkUqdk<br />

\/ ,ckvnf; rsdK;&du©mukefí igwdkUppfonfiwfrGefvSacsNyD/ a&SUwq,fh - udk;&ufMumvQif olUuRef<br />

jzpfawmhrnf/ y&d,m,fa00kpfjzifh rif;&J;ausmfpGmudkjyefavatmif MuHrS igwdkUolUvufuvGwfrnf[lí<br />

ygonfh trª;trwfwdkUudkqdk\/ MuHonfum; &mZm"d&mZfu ay;rSmonft[efpmpD;NyD;amf vl 5 -<br />

a,mufudkydkUvm&\/ pmwGifygonfum; -<br />

]]igtrdefUawmf&dSonf ordef;jAydkufç ordef;tJ;aumif;ydef trª;trwftaygif;wdkU....rif;<br />

wdkUudk rif;&J;ausmfpGm 0ef;&Hí vkyfMuHvmonf/ rif;wdkUcHí xdk;ypf&Seonfrsm;aom<br />

aMumifhtEdkifcGgíwyfESifhaeonfudkvnf; rif;wdkUuxGufí rD;wdkuf&onf[lí igMum;<br />

awmfrlonf/ rif;wdkUudkvnf; rª;BuD;ç rwfBuD;t&modkUjzpfatmif jyKpkonftusdK;<br />

igcHawmfrl&ayonf/ rif;wdkU0wfukefayNyD/ igudk,fawmfyif a&aMumif;Munf;aMumif;<br />

OD,mefykodkUcsDawmfrlrnf/ rif;wdkUvnf; igra&mufcif cHEdkifatmifcHíae/ ,ckigvnf;<br />

ordefjzwfp ESifh trwf 'defrPd&Gwfudk wdkufqif (50)ig;q,f/ jrif; (200) ESpf&m/<br />

Adkvf (40000)av;aomif;ESifh vif;yawhaMumif;csDvmaponf/ ydkufujrifwdkUudkvnf;<br />

rkwårom;rsm;ESifh vGef;usif (100) w&mcefUrsdK;&du©mwifí rif;wdkUodkUarmf"uf&mZf<br />

aMumf;ydkUavapNyD/ rif;&J;ausmfpGm cGgaomfvnf; rcGgapESifh aemufxyfvdkufíwdkuf/<br />

igvnf; tvkH;t&if;trsm;ESifh OD,mefykaMumif;csDí qD;rnf[k pma&;NyD;rS wyfrif;<br />

r,m;wyf rif;om;rsm;u pmacGvnf;trsm;yif onfpm;rsm;udk ylwmwGif xnfhí<br />

t0wftpm; rkHUxkyfyJ;xkyf tarT;tBudKifxnfhí uwDåyg tdwfwGif oGwfNyD;aomf<br />

wHqdyfvufsmcwfNyD;rS vlrm 5 - a,mufudknOfhudkxGufavapí rdk;aomufvQif<br />

yJ;ul;uvmonft[ef jrefrmwdkUu uif;apmifhjrifatmif awmuxGufí oHwGJ;NrdKU<br />

wGif;odkUtajy;0ifcJh[kap\/<br />

jrefrmrmuif;apmifhwdkUjrifvdkufaomf ylwmacgif,ufudkcsí NrdKUwGif;okdU0ifav\/rif;&J;ausmfpGm<br />

uif;apmifhwdkUvnf; ylwmacgif,ufudk,lSí quf\/ rif;&J;ausmfpgmvnf; ylwmxJ;wGifygonfudk<br />

Munfh½Iapaomf pmudkawGUí bwf&\/ pmwGifygaMumif;udkMum;awmfrlvQif rª;awmfrwfawmftaygif;wdkU<br />

udk ac:íwdkifyifawmfrl\/ ,if;aomtcg &rnf;oif;pnfolavQmufonfum; onftaMumif;udk<br />

axmufaomf ordefjzwfp ordef'defwdkUonf vif;yawhaMumif;csDrnfqdkonf/ &mZm"d&mZfvnf;OD;,mefyk<br />

aMumif;csDvrnf/ onfwGif t&Snfaeacsaomf ppfokH;rsufESm vkH;ydwfí&dSjcdrfhrnf/ tvsifcGgí jyefawmfrl<br />

OD;awmh/ a&S;rdk;pJ;avomudkrS ppfaMumif;pD&ifawmfrlí wBudrfcsDOD;awmh[kavQmuf\/ rif;&J;ausmfpGm<br />

vnf; onfta&;oifhvSNyD[k wyfudkEkwfí jyefawmfrl\/<br />

xdkouú&mZf (772) ckESpf&mhckESpfq,fhESpfckwGif &mZm"d&mZftrwfordefjAydkufçordeftJ;aumif;ydef<br />

wdkUvnf; rif;&J;ausmfpGmcGgí t0odkUa&mufNyDMum;vQif &cdkifNrdKUudkcsOf;í vkyfMuHavonf/ &cdkifpm;<br />

vufsmBuD;ESifh pkuúaw;vnf; tvkH;t&if;trsm;ESifh &cdkifNrdKUucH\/ &Snfvwfaomf t0uppfula&mufcJ;<br />

onfESifh &cdkifom;wdkU wvdkif;ESifh wcsufwnf;jzpfavaomaMumifh rcHEdkifysufav\/ &cdkifysufcJhvQif<br />

e&rdwfvSudkeef;wifí vufsmBuD;ESifh pkuúaw;udk [Hom0wDodkU,lav\/


8 - odef;eDapmfbGm;udk rif;&J;ausmfpGwdkuf,lykH<br />

ouú&mZf (773) ckESpf&mhckESpfq,fhokH;ckwGif odef;eDapmfbGm;tvkH;t&if;trsm;ESifh t0odkUvkyfMuH<br />

rnfcsDvm\/ xdktaMumif;udk tkef;aygifodkaMumifbGm;uavQmufí bk&ifrif;acgifMum;awmfrlvQif<br />

om;awmf rif;&J;ausmfpGmudkAdkvfrª;cefUawmfrlí yk*Hw&zsm;wwyfç tjrifh&mZoMuøwwyfç &rnf;oif;<br />

pnfolwwyfç uav;aus;awmifndKwwyf ç rdk;ñ§if;owdk;wwyf ç pnfhul;b,umrPdwwyf onf<br />

7 - wyfudk wdkufqif (200)ESpf&m/ jrif; ( 4000) av;axmif/ ppfonfol&J; (70000)aomif;ESifh<br />

qD;MudKíwdkufav[k cefUawmfrl\/ rif;&J;ausmfpGmwdkU qifacgif;0uf0iftvGefodkUa&mufvQif jrif;wyf<br />

csif;awGUíwdkufMuaomf odef;eDapmfbGm;jrif;wyfysufav\/ rif;&J;ausmfpGmvnf; xyfívdkufawmfrl<br />

onf apmfbGm;vnf; om;orufESifhwuG qD;BudKí qifESifhcHvSm\/ xdktcg rif;&J;ausmfpGm qifawmf<br />

icspfcdkifudkpD;í wdkufawmfrlonf/ apmfbGm;qifESifh renf;Muma0SUMupOfwGif apmfbGm;om;qifESifhulvSm<br />

onfudkaus;awmifndK qifcRef;bGifhíwdkufonf/ apmfbGm;om;qifvnfí ajy;av\/ apmfbGm;oruf<br />

qifESifhulí wdkufjyefvSmonfudk rdk;n§if;owdk; BudKíwdkufjyefav\/ apmfbGm;orufqifvnf;av\/<br />

rif;&J;ausmfpGmvnf; apmfbGm;udk vdkufodyfíwdkufonfudk apmfbGm;qiftm;BuD;í qifpG,fcsif;&Sufí&dS&m<br />

wGif apmfbGm;,pfonfudk odawmfrlonfESifh olUqifodkUckefí apmfbGm;ESifh ukef;v,faemufyJUudk ckwfícs<br />

av\/ ,if;odkUvQif apmfbGm;ppfonfwdkU ysufíajy;av\/ apmfbGm;pD;aom qifESifhwuG qif 6 -<br />

pD;/ jrif; (200)ESpf&m/ vl(800)&Spf&m&awmfrl\/ &Srf;ppfonfwdkUvnf; okH;&mausmfcefUaoav\/<br />

apmfbGm;aoí ppfysufvQif om;orufwdkUvnf; Adkvfyg½kH;pkí jyefav\/


9 - rif;&J;ausmfpGm odef;eDbufu ppfulvmaom w½kyfwdkUudkwdkufykH<br />

rif;&J;ausmfpGmvnf; &onfhokHUyef; qifjrif;wdkUudk crnf;awmfudk qufapí odef;eDodkUta&muf<br />

csDawmfrl\/ odef;eDapmfbGm; om;orufwdkUvnf;w½kyfwdkUudk ppfulac:í NrdKUudkcdkifcefUatmif vkyfNyD;<br />

vQif rsdK;&du©moGif;ícH\/ rif;&J;ausmfpGmvnf; odef;eDNrdKUudktBudrfBudrfvkyfMuHonfr&acs/ 5 -<br />

vcefUaeawmfrl\/ ,if;odkUpOfwgif w½kyfwdkUu jrif;onf (2000)ESpfaxmif/ ajconf (20000)<br />

ESpfaomif;ppfulrnfvmonfudk rif;&J;ausmfpGmMum;awmfrlvQifodef;eDNrdKUurod&atmif nOfhucGgawmfrl<br />

cJhí pifcefawmwGif wdkufqif (200)ESpf&m/ jrif;(3000) okH;axmif/ ppfonfol&J;(40000)av;aomif;<br />

ESifhaeav\/ w½kyfppfulvmonfudk 3 pkcGJ;í awmuxGufíwdkufavonf/ w½kyfwdkUysufav\/<br />

w½kyftrwf 5 a,mufESifh jrif; (1000)waxmifausmf/ vl (2000) ESpfaxmifausmf okHUyef;&\/ jrif;<br />

(500)ig;&mausmf cefUaoav\/ w½kyfwdkUudkatmifjrifawmfrlvQif odef;eDNrdKUudk&HjrJ;&Híaejyef\/


10 - &mZm"d&mZfjynfodkUcsDwufykH<br />

&mZm"d&mZfvnf; rif;&J;ausmfpGmodef;eDudkcsDonfMum;vqif Munf;wyf&Spfwyf ç a&wyfq,fh<br />

ESpfwyfpD&ifí jynfNrdKUudkvkyfMuHrnfcsDvSm\/ Munf;wyfrSm wdkufqif (300) okH;&m/jrif; (8000) &Spf<br />

axmif/ ppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;ESifhcsDawmfrl\/ jynfpm;ysHcsDvnf;usKH;ajrmif;NrdKUjyuwkwf&ifwm;<br />

cdkifcefUatmif vkyfNyD;vqif rsdK;&du©moGif;ícH\/&mZm"d&mZfvnf;tBudrfBudrfvkyfMuHonfajymif;aoewf<br />

tajrmuf jrwylxlvSí &J;rufAdkvfygtaotaysmufrsm;vSonfESifh NrdKUucGgí Munf;a&0ef;&Hvsuf<br />

aeav\/ wvcefU&dSvqif rkwåraus;a,;NrdKUudk ,kd;',m;wdkUwdkufavaomaMumifh [Hom0wDNrdKUudk<br />

apmifhwdkUu &mZm"d&mZfudk avQmufíMum;vqif om;awmf Anm;ykodef;udk Adkvfrª; ordef;tJ;y&J;udk<br />

ppfuJ;cefUí ordefoHus,f ç ordefavmufyif ç ordefapmcHcuf ç ordefO&def onftrwf ol&J;aumif;<br />

rsm;ESifh wdkufqif (200)ESpf&m/ jrif;(400)av;&m/ppfonfol&J;(50000)ig;aomif;ESifhjynfNrdKUudk0ef;&Hí<br />

aeav\/ &mZm"d&mZfrlum; - a&aMumif; Munf;aMumif;rkwårodkUcsDawmfrl\/


11 - bk&ifrif;acgifjynfNrdKUodkUcsDwufykH<br />

t0bk&ifrif;acgifvnf; [Hom0wDbk&if&mZm"d&mZfonf om;Anm;ykodefudk jynfNrdKU&HwyfwGif<br />

vkHjcHKatmiftapmifhxm;í rkwårNrdKUodkUcsDí ,dk;',m;om;wdkU wdkufrnf[k a&aMumif;pkefoGm;aMumif;udk<br />

Mum;awmfrlvQif 7 - wyfpD&ifcefU&efawmfrl\/ xdk 7 - wyfwGif ygonfh wkdufqif (400)av;&m/<br />

jrif;(6000)ajcmufaxmif/ ppfonfol&J;(20000) ESpfaomif;ESifh Munf;aMumif;csDawmfrlaponf/<br />

&mZm"d&mZfom Anm;ykodefvnf; rª;BuD;rwfcdkifwdkUudk jynfNrdKUwGifcHaeap\/ taemufbufwvJ;pD;odkU<br />

ul;í wyfcdkifwyfvkHwnfíaeavonf/<br />

bk&ifrif;acgifrlum; om;awmfrif;&J;ausmfpGm odef;eDNrdKUujyefí t0odkUra&mufao;onfudk<br />

iHhawmfr\/ om;awmfrif;&J;ausmfpGm odef;eDNrdKUtvsifcsDcJhí t0odkUa&mufvQif uwåK ç vGefusif ç &JavSç<br />

avSmfum;oHavS ç ukefavStp&dSaom wdkufavStrsm;pD&ifcefU&efawmfrlí jynfodkUcsDawmfrlNyD;vQif<br />

NrdKUywfvnf Munf;a&0ef;&Híaeawmfrlonf/ jynfNrdKUwGif;om; wvdkif;wdkUvnf; bk&ifrif;acgif ç<br />

rif;&J;ausmfpGmwdkUa&mufí Munf;a&0ef;&Hawmfrlvqif &Sm;yg;iwfrGwfí&dSav\/ xdkodk&Sm;yg;iwfrGwf<br />

usOf;ajrmif;í &dSaMumif;udk [Hom0wDbk&m&mZm"d&mZm rkwåruMum;awmfrlvQif &J;avS 10 - pif;ESifh<br />

tjyif; rkwårNrdKUuqefawmfrlcJhí NynfNrdKUodkUa&mufawmfrlvQif jynfNrdKUwGif 0ef;&Haeaom t0bk&ifrif;<br />

acgifom; rif;&J;ausmfpGmwdkUESifh jynfNrdKUwGif; &J;avs 10 pif;csif; wdkufMuí txdtyg;t&Stersm;onf<br />

ESifh NrdKUwGif;om;rsm;vnf iwfrGwf&Sm;yg;vSí jynfNrdKUwGif&Haeapaom ordefvuGef;tdefESifhwuG<br />

&mZ"d&mZfonf xdknOfhwGif;yif tvkH;t&if;ESifhwuG [Hom0wDodkU pkajy;av\/<br />

bk&ifrif;acgifESifh rif;&J;ausmfpGmvnf; qifjrif; avSwufrysufpk½kH;í wvkH;wnf; a&tm;<br />

Munf;tm; xyfívdkufawmfrl\/ [Hom0wDodkUa&mufawmfrlvQif wrdk;wgif;ywfvkH;aeí vkyfMuHawmfrl<br />

aomfvnf; r&acs/ aemufvQif &J;rufAdkvfygqifjrif;vlolwdkUvnf; tyiftyef;&dSonfESifh [Hom0wDNrdKU<br />

ywfvnf&awmfrlaom qifjrif;vlkokHUyef;wdkUudk ,lawmfrlí [Hom0wDrSonf t0aejynfawmfodkU<br />

a&tm; Mum;tm;qefawmfrlonf/


12 - rif;&J;ausmfpGmtdrfa&SUay;awmfrljcif;<br />

aejynfawmft0u a&TNrdKUawmfodkU a&mufawmfrlvQif om;awmf rif;&J;ausmfpGmudk tdrfa&SUay;<br />

awmfrlonf/ tdrfa&SUrif;&J;ausmfpGm rdbk&m;um; ykcef;BuD;udkpm;aom rif;w&mhzsm;orD;awmfapmrif;vS<br />

ESifh txufu jynfpm;ysHcsDESifh pkHbufawmfrlonf/ aemufjynfpm;ysHcsDr&dSvQif pkuúaw;udkay;awmfrljyef<br />

onf/ pkuúaw;ESifh pkHbufí7 v&dSvQif pkuúaw;udk½kyfí om;awmf rif;&J;ausmfpGmESifh xdrf;jref;awmfrl<br />

jyefítdrfa&SUrdbk&m;jzpfonf/


13 - NrdKUpm;ay;tyfcsxm;ykH<br />

ouú&mZf (774)ckESpf&mhckESpfq,fhav;ckwGif awmifil auwkrwDNrdKUudkpm;aom rif;vufsmBuDudk<br />

ighuReftdkrif;NyD aus;pGef&Gmem;ESifh rwef[kawmifilauwkrwDNrdKUudkEkwfí jyifpnfNrdKUudkay;awmfrlonf/<br />

awmifilauwkrwDNrdKUukdrlum; apmvl;ocF,mudkay;awmfrlonf/ yk*Hudkvnf; ykcef;w&zsm;udkay;awmfrl<br />

onf/ ykcef;NrdKUudkylum om;awmftvwfrif;&J;ausmfxifudk ay;awmfrlí uHauR;cH&onf/ om;awmf<br />

i,f oD[oludkum; jynfNrdKUudkay;awmfrlonf/ ppfudkif;NrdKUudk trwf&mZoMuøudk ay;awmfrlonf/<br />

ajrwl;NrdKUudk oufawmf&Snfudkay;awmfrlonf/ pukNrdKUudk icifndKudkay;awmfrlonf/ aygufNrdKifudk<br />

pnfolBuD;om; pnfoli,fudkay;awmfrlonf/<br />

xdkouú&mZf (774)ckESpf&mhckepfq,fhav;ckwGif pvif;pm; aemf&xmysHcsD om;&J;jrwfvSudkom;<br />

awmf tdrfa&SUrif; rif;&J;ausmfpGmwGif pm;awmfuGrf;a&udkif cefUawmfrlí aemufawmfwGif tjrJuGrf;a&udkif<br />

ívdkuf&onf/


14 - armfwkHarmfu,fpm;udk rif;&J;ausmfpGmwdkufy<br />

H<br />

ouú&mZf (774)ckepf&mhckepfq,fhav;ckwGif EdkifiHawmfjzpfaom ajrwl;NrdKUudkarmfwkHarmfu,fpm;<br />

&Srf;wdkUu xdyg;vmaMumif;udkavQmufvmí bk&ifrif;acgifMum;awmfrlaomaMumifh om;awmf tdrfa&SU<br />

rif; rif;&J;ausmfpGmudk 11- wyfpD&ifcefU&efawmfrlícsD&onf/ 11- wyfwGifygonfh qifvkH;jrif;&if;<br />

um;wdkufqif(300)okH;&m/ jrif;(4000)av;axmif/ ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh rif;&JausmfpGm aemuf<br />

wyfrjyKí csDawmfrlonf/ ajrwl;odkUa&mufawmfrlvQif tqnf;twm;t&yftaer&dS ½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuH<br />

awmfrlvQif armfwkarmfu,fpm;wdkU wyfrcHEdkifíysufpD;jcif;odkUa&mufav\/ xdkodkUysufpD;avvQif<br />

armfwkHarmfu,fpm; nDtpfudkESpfa,mufwdkU ½kH;rdorQaom &J;rufvlolESifhwug jrif;pD;í w½kyfjynfodkU<br />

ajy;av\/ om;awmf rif;&J;ausmfpGmvnf; oifwdkUom;r,m; qifjrif;vlolokHUyef;udk,lí t0odkUjyef<br />

awmfrl\/


16 - qifawmfyurwfESihf ordefy&rf;udk&aomppfyGJ;<br />

om;awmf rif;&J;ausmfpgmvnf; wvdkif;rif;&mZm"d&mZf orufordefy&rf; yurwf[laom<br />

qifudkpD;ícHcHonfudk vdkufxyfíwdkufawmfrlvQif wvdkif;wdkUysufí orufawmfpD;aom qifyurwfESifh<br />

wuG ordefy&rf;udkvnf; &awmfrl\/ qifç jrif;ç vlxk trsm;vnf; &awmfrl\/ ,if;uonfaemuf<br />

ykodefodkUcsDawmfrlí vkyfMuHawmfrlonf/ ykodefNrdKuwGifvnf; &mZm"d&mZftrwf rPd&Gwfç trwf'def<br />

ESpfa,muftajrmufaoewfrsm;ESifh cHaeavaomaMumifh r&acs/ ykodefaus;vufom;wdkUrlum; -<br />

vlwaxmifig;&mcefU uRefawmfcHvSm\/<br />

aemufajrmif;jrNrdKUudk vkyfMuHawmfrljyefaomfvnf; r&acsí ajrmif;jrNrdKUudk ywfvnf&Híom<br />

ae&\/ om;awmf rif;&J;ausmfpGmrlum; tvsifu&awmfrlonf/ &mZm"d&mZforuf ordefy&rf;ESifhwuG<br />

wvdkif;trwf ESpfusdyfausmfudk,lí a&TavSmfum;&Spfpif;ESifh trSwfrJht0odkU qefawmfrlonf/ 11-&ufESifh<br />

t0odkUa&mufawmfrl\/ bk&ifrif;acgifvnf;om;awmf rif;&J;ausmfpGm a&mufvSmí ppfwk&uFolç<br />

vuf0J;a,mf"mwdkU yGJ;&aMumif;udk avQmufí Mum;awmfrlvQif tm;&awmfrlí ppfwk&ufoludk eE´ol&d,ç<br />

vuf0J;a,mf"mudk eE´ausmfol[laom trnfudkoem;awmfrlonf/ om;awmfrif;&J;ausmfpGmvnf; t0<br />

wGif ckESpf&ufaeawmfrlNyD;vQif ajrmufom;awmfapmrif;vvSudk,lí atmuf'vNrdKUodkU pkefawmfrljyef<br />

onf/ av;nOfh-5&ufESifh 'vNrdKUodkUa&mufawmfrl\/ ,if;aomtcg wvdkif;rif; &mZm"d&mZfvnf;<br />

ZmwmawmfroefUonf[lí usdef;cef;umvaA'ifodjrifaom ynm&dS yka&m[dwfwdkU avQmufaomaMumifh<br />

[Hom0wDrSonf rkwårNrdKUodkUul;íaeawmfrlonf/ ykodefNrdKUudkapmifhaom trwf'defrPd&GwfwdkUudk ac:<br />

awmfrlí [Hom0wDrsm NrdKUapmifhxm;awmfrlcJhí apmifhae&onf/ ykodefNrdKUudk trwfarmcGifapmifh&onf/<br />

aemufvQif ykodefajrmif;jrpaom taemufwvTm;NrdKUaus;pm;wdkUESifh wuGUuRefawmfcH0ifvSmukef\/<br />

w*kefNrdKU oHvsifNrdKUudkrlum; - rcHacsaomaMumifh a&wyfç Munf;wyf ywfvnf0ef;&Hí qD;qdkUcHaeawmf<br />

rl&acsonf/


17 - <strong>tif</strong>;0odkUw½kyfppfa&mufvmykH<br />

t0aejynfawmfrSmvnf; txufrif;&J;ausmfpGm wdkuf&mwGif armfwkHarmfu,fpm;wdkU½IH;í<br />

oif;wdkU om;r,m;udk om;wmfrif;&J;ausmfpGmodrf;,lcJhí t0rSm&dSonfESifh armfwkHarmfu,fpm; nDtpfudk<br />

om jrif;ESifh w½kyfNrdKUodkUajy;í vGwfavaomaMumifharmfwkHarmfu,fpm; nDtpfudkwdkU w½kyfOD;wnfbGm;<br />

odkUoGm;í uRefawmfwdkU om;r,m;udk aexGufbk&iftxHrSm odrf;,lxm;í&dS&avonf/ aexGufbk&if<br />

rSm awmif;í oem;awmfrlygrS om;r,m;udk &ygrnf[k awmif;yefMuavaomaMumifh w½kyfOD;wnfbGm;<br />

u w½kyfNrdKUaus;ta0;teD;ü &dSaeukefaom apmfbGm;wdkUudkac:awmfrlí aexGufbk&ifrSm armfwkHarmf<br />

u,fpm; om;r,m;wdkUudkawmif;í armfwkHarmfu,fpm;wdkUudkay;av/ ray;vQif wdkufav[lí wdkuf<br />

qif ESpf&mç jrif;ESpfaxmifç ajconfol&J;av;aomif;csDvmí a&mufvQif a&m0uonf wyfBuD;çaMu;<br />

jrifwdkifç awmifbDvl;ç vkH;awmfç aygufwdkifatmif wyfwnfí aeav\/ bk&ifrif;acgifvnf; ppfBuD;<br />

awGUrnfpD&ifonf/ yJ;ul;odkUrif;&J;ausmfpGmESifh trª;trwfppfonf uGJ;acsaomaMumifh olppf<strong>tif</strong>BuD;av<br />

í NrdKUjyusKH;ajrmif;jyifqifícH\/ w½kyfwdkUvnf; NrdKUudk&Hav\/ wvcefU&dSvQif rsdK;&du©mukefí<br />

NrdKUwGif;odkUapvSm\/ ap[efum;


18 - w½kyfwdkUta&;qdkvmykH<br />

armfwkHarmfu,fpm; om;r,m;udkaomfvnf;ray;/ xGufíaomfvnf; rwdkufaeonf/ odkUyifae<br />

aomf okH;ESpfvnfatmifaeí vkyfMuHrnf/ xGufí ta&;rqdkvQifvnf; wdkUujrif;wpD;ç aexGufbk&if<br />

u jrif;wpD;ç ol&J;wa,mufcsif;xGufvmap? wdkUol&J;ESifh jrif;pD;csif;wdkufí wdkUol&J;½IH;vQifvnf;<br />

jyefawmhrnf/ a&Teef;ocifu½IH;vQifvnf; armfwkHarmfu,fpm; om;r,m;udkay;ygawmh[lí apvSm\/<br />

w½kyfwdkUpum;udk bk&ifrif;acgifMum;awmfrlvQif qifpD; jrif;pD;ol&J;aumif;wdkUonf om;awmf rif;&J;<br />

ausmfpGm ESifh wvdkif;jynfrSmcsnf;&dSavaomaMumifh ol&J;a,mufsm;aumif;udkar;awmfrlaomf wa,mufrQ<br />

xGuf0Hhoolr&dS acsvif rnfodkUrQrdefUawmfrrl wdwfwdwfaeawmfrl\/ xdktcg aygif;wnfpm;onf<br />

em;awmfavQmuf\/ &mZm"d&mZforuf ordefy&rf;onf vufzsHvkH;wnf;? xdkoludkom;awmf&í<br />

qufvSmooludk oHajccsif;cwfíxm;onf&dSonfr[kwfavm? ,if;onfoludk ar;awmfrlí pkHprf;aomf<br />

vnf; oifhrnf[lí avQmufonfudkMum;vQif ordefy&rf;udkar;&av\/ ordefy&rf;vnf; uREfkyfuRef<br />

udk oHajccsif;ESifh xm;awmfrlonf/ qif;&J;usOf;ajrmif;íyifyef;ñdI;EGrf;aomaMumifhomqdkonf/ol&J;csif;<br />

wGif "m;wpif;ç vTm;wcsyfç qifwpD;csif;ç jrif;wpD;csif;ç wa,mufcsif;awGUawmf ZrÁL'dyfajrjyif0,f<br />

uREkfyfwGif cHEdkifrnfavm/ aMumufonf [lír&dS[k ordefy&rf;avQmuf\/ Mum;awmfrlvQif oHajccsif;<br />

udk cRwfapíac:awmfrlí acgif;aq;ap\/ auR;arG;awmfrlNyD;vQif w½kyfwdkUol&J;udkrif; jrif;pD;csif;Edkif<br />

vQif &mZm"d&mZfay;onfxuf ay;awmfrlí igolaumif;jyKawmfrlrnf[lí rdefUawmfrl\/ ordefy&rf;<br />

vnf; OD;cdkufítmrcH\/


19 - w½kyfol&J;umrPdESifh jrif;pD;csif;wdkufykH<br />

w½kyfol&J;umrPdvnf; qifpD;csif;ç jrif;pD;csif;ç ajccsifa,musfm;ol&J;csif;vQif tbufr&dSjyK<br />

onf/ jrif;eDBuD;udk a&Tuxdk;í pD;onf oHcsyfrsufESmrnf;"m;udk ywåjrm;tjynfhpDí pGJonf/ a&TvSH<br />

acsmif;vkH;ç atmif; 7 - qifhESifh ewfjrif;onfESifhtwl w½kyfwdkUrSwfonf/ bk&ifrif;acgifvnf; ordef<br />

y&rf;udk t0NrdKUwGif&dSoí jrif;udk,líjyonf/ ordefy&rf;pdwfESifh BudKufonf jrif;wpD;rQr&/ aemufrS<br />

usHK;em;wGif pm;íaeaom jrif;eDrusnf;aphwpD;udkjrifrs BudKufí,l\/ touftoHodatmif ckepf&uf<br />

vnfatmifpD;apNyD;rs 7 - &ufonf a,mufsm;aumif;csif;awGUpdrfhrnf[lí w½kyfwdkUudkqdkavap\/<br />

w½kyfwdkUol&J; umrPdMum;vqif aomufpm;Budrf;0g;í aeESifh\/ csdef;csufonfaeUaphvQif ordefy&rf;<br />

udk &Sifbk&ifrif;acgifokH;oyfí rdefUawmfrl\/ ol&J;trª;trwfwGif wefcdk;owif; t&J;t&ifh ESvkH;<br />

Murf;BuD;onf/ Mum;onfESifhnDvSay\[lí rdefUawmfrl\/ ordefy&rf;vnf; jrif;eDrusnf;aphudkpD;<br />

onf/ bk&ifrif;acgifvnf; ordefy&rf;udkpD;awmfrlaom ywåjrm;u vufokH;awmfpGJ;ywåjrm;"m;udk ay;<br />

awmfrlonf/ ,if;aomtcg ordef&rf;udk ]]ighom;onf wcgudkjrJjrJatmifESvkH;jyKyg}} rdefUawmfrlonf/<br />

ordefy&rf;vnf; Edkifpdrfhrnf uREfkyfbdkUxm;[lítmrcH\/ jcif;wvkH;udkjrif;wGifqGJ;í uREfkyfxdk;íus<br />

vQif acgif;udk cRef;ESifhcsdwfiifíjzpf,lrnf/ csdefp&mcRef;ay;awmfrlyg[líavQmuf\/ jrefrmwdkUvnf;<br />

Mum;vQifqdk\/ ]],kefr&rDSu orÇ&m&Smaom}}[l\odkUqdk\/ ordefy&rf;vnf; bk&ifrif;acgifudkOd;pdkufí<br />

xGufrnfjyK\/ w½kyfbmomwwfaomolwdkUudkvnf; 0ef;&HapíxGuf&\/ NrdKUxufuvnf; &[ef;<br />

vlolNzD;rQMunfhMuukef\/ ordef;y&rf;xGufonfudkjrifvQif w½kyfumrPdvnf; jrif;eDBuD;udka&Tuwif<br />

í wyfuonf jrif;pD;í usHK;em;wdkifatmifvm\/ ,if;wGifrS ordefr&rf;ESifhqdkifí pum;ajymMu\/<br />

igwdkUESpfa,mufonf trª;trwfol&J;aumif;jzpfMuonf/ ajcumç vufumç paemifpeif rjyKESifh<br />

trsm;MunfhMuyavap[kqdkonf/ ,if;odkUrS ordefy&rf;onf udk,fudkcsKHUí jrif;tvsifpD;onf/<br />

umrPdvnf;wkí ¤if;pd;\/ ordefy&rf;vnf; &yfípD;jyef\/ umrPdvnf;wkí jyefpD;jyef\/<br />

ordefy&rf;vnf; vufESpfbufqefUí pD;jyefonf/ umrPdvnf; qefUípD;jyef\/<br />

,if;odkUpD;&mwGif csyfwbufBudK;jywfonfudk ordefy&rf;jrifvQifqdk\/ wdkUESpfa,mufpD;Mu<br />

onf okH;BudrfaphNyD/ ,ckaomfum; &MuatmifomjyK&awmhrnfqdkNyD;vqif ordefy&rf;vHSudkaemufxm;<br />

ívufwbufudkqefUpD;onf/ umrPdvnf;vufudkqefUí vdkuf\/ ordefy&rf;vnf; tyg;odkUa&muf<br />

vQif jrif;udk½kwfcsif;vSnfhí vufsmywfNyD;aomf w½kyfumrPDtm; "m;udkajr§mufíckwfrnfrdk;&mwGif<br />

qefUonfvufatmufcsyfBudK;jywfí eHpyftom;av;opfcefUrQvyfonfudkxdk;rdvQif vuf0J;uonf<br />

vufsmodkUiifNyD;vQif acgif;udkjzwfí jcif;wGifxnfhíNrdKUwGif;odkU0ifcJh\/ w½kyfwdkUvnf; vlr[kwfNyD<br />

ewfuJhodkUjzpfayonf[lí tHhMoMuukef\/<br />

bk&ifrif;acgifvnf; tm;&awmfrl\ qkvmbfrsm;pGmay;NyD;vQif wvkyf&mZolorD;i,fESifh<br />

pkHbufawmfrlí rif;nDrif;om;wdkUtaqmifta,miftukefESifh v,fudkif;NrdKUudkay;awmfrl\/ jynfolt<br />

aygif;wdkUvnf; rsm;pGmqkvmbfay;Muukef\/ w½kyfwdkUvnf; qdkonfpum;*wdtwdkif; ordefy&rf;udk<br />

umrPd½IH;vQif jyefMuavukef\/


20 - bk&ifrif;acgifxH wifvTmqufykH<br />

rif;&J;ausmfpGmvnf; crnf;awmfbk&ifrif;acgifodkU pmquf&av\/ pmwGifygonfum;<br />

]]a&Tb0g;awmfatmuf &dScdk;em;awmfavQuf0Hhaom bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifbk&m;<br />

,ckbBuD;awmf Anm;EGJUonf uREfkyfrawGU0Hhí rkwårodkUajy;avonf/ uREkfyfudkaMumufvefUí a&wGif<br />

qif;aoaomfvnf; wHigwdkUudkuGefESifhpGefUapí taumifudkoj*ØK[f&rSaernf/ yJ;ul;udkvkyfMuHí&rlum;<br />

tuREkfyfvuf&jzpfawmhonf/ bkef;MuD;onf t&Sift&mawmf &wemqifjrif;uawmfpdk;rif;udk pdppfí<br />

pma&;rnf/ olomvmygapbk&m;}} [k onfpmESifh ivwfudkapíquf&av\/<br />

bk&ifrif;acgifvnf; ivwfa&mufvmí pmudkMum;awmfrlvQif vufckwfvufbufwD;í


150 - awmifiljynftaMumif;<br />

aZ,s0¹kewdkif; auwkrwDrnfaom awmifiljynfBuD;udk ouú&mZf(641)ajcmuf&mhav;q,fh<br />

wpfckwGif yk*Heef;½dk;jzpfaom o0efBuD;wnfaxmifpjyKawmfrlonf/ o0efBuD;rSpí rif;29 quf<br />

ouú&mZf (847)&Spf&mhav;q,fhckESpfwGif r[moD&daZ,sol&rif;onfOD;&D;awmfpnfoludkvkyfMuHírif;jyK<br />

awmfrlonf/<br />

t0bk&if'kwd,rif;acgifvnf; xD;jzLaqmif;í rif;xD;jyKav[k rif;ajr§mufwef;qm 5-yg;ESifh<br />

ay;awmfrlonf/ t0NrdKUwnfowdk;rif;zsm;rSpí 'kwd,bk&ifrif;acgifwdkif rif; 12-qufwGif 'Gg&m0wD<br />

NrdKUudk r[moD&daZ,sol&wnfawmfrlí rif;xD;jyKawmfrlonf/aemufrif;w&m;a½TxD;rif;jyKawmfrlonf/<br />

aemufqifjzLrsm;&Sif rif;w&m;BuD; bk&m;crnf;awmf rif;&J;oD[ol rif;jyKawmfrlonf/


151 - r[moD&daZ,sol&cHrif;BuD;ndKtaMumif;<br />

auwkrwDNrdKUwnf r[moD&daZ,sol&taMumif;aomfum;- yk*Heef;usausmfpGmom;awmf yif;,<br />

pum;&ausmif;'g,umOZemom;awmf pnfolrif;OD;om;awmf pnfolorÇ0 1/ om;awmf aygufNrdKifpnf<br />

1/ om;awmf&rnf;oif;pnfolESifh nDawmfawmifilpnfolausmfxifudk jrifonf/ onfESpfyg;wGif aemif<br />

awmf&rnf;oif;pnfolESifh rdk;ñSif;rif;w&m;nDawmf 0ygaemf&xmom;awmf ajrmufbufaemf&xmorD;<br />

awmfESifhpkHbuf&mwGif jrifonf om;awmf orD;awmfum;-om;awmf'Gg&m0wDtdrfjzL&Sif b,eEÅrdwf<br />

wyg;/ nDawmfeE´a,mf"mBuD;wyg;/ ESrawmfpnfoli,f rdbk&m;wyg;/ om;awmf 2/ orD;awmf<br />

1/aygif;okH;yg;jrifonf/<br />

&rnf;oif;pnfolnDawmf awmifilpnfolausmfxifESifh jyaumif;rif;BuD;orD;awmf rif;vSxGwf<br />

ESifh pkHbuf&mwGif jrifonf om;awmf orD;awmfum;-om;awmfpnfoli,fwyg;/ ESrawmf rif;vSnuf<br />

wyg;? nDrawmf rif;axG;wyg;/ om;awmf 1/ orD;awmf 2/ aygif;okH;yg;jrifonf/<br />

&rnf;oif;pnfol orD;awmfrif;vSjrwfESifh awmifilpnfolom;awmf pnfoli,fESifh pkHbuf&m<br />

wGif jrifonf om;awmf orD;awmfum; orD;awmfpdk;rif;wyg;/ armifawmf OZemwyg;/ nDawmf<br />

rif;crnf;wyg;/ om;awmf 2/ orD;awmf 1/ aygif;okH;yg;jrifonf/<br />

jrifpkdif;a½Teef;&Sifom;awmf oufawmf&Snfom;awmf oa&0¹kem? om;awmfoa&pnfol/ om;<br />

awmfocF,m? om;awmf r[mocF,mESifhpnfolausmf orD;awmfrif;vSnufESifhpkHbuf&mwGif jrifonf/<br />

om;awmforD;awmfum;- om;awmfauwkrwDNrdKUwnf rif;wyg;? ESrawmfrif;vSjrwfwyg;/ nDrawmf<br />

rif;yef;wyg;? om;awmf-1/ orD;awmf-2/ aygif;okH;yg;wnf;/<br />

pnfoli,fom;awmf rif;OZemESifh r[mocF,morD;awmf rif;vSjrwfESifh pkHbufawmfrlonf/<br />

rif;OZemnDrif;crnf;ESifh rif;vSjrwfnDrawmfrif;yef;ESifh nDtpfudknDtpfr orD;ajrmufom;<br />

pkHbufawmfrlonf/<br />

pnfoli,forD;awmf pdk;rif;udkrlum;- wlawmfNrdKUwnf rif;BuD;ndKESifh pkHbufawmfrrl/ tBudrf<br />

BudrfpkHbufygrnftaMumif;udk avQmufaomfvnf;roifh[líomrdefUawmfrlonf/ ,if;okdUrpkHbufvdk<br />

vQif ESvkH;emínOfhtcsdefudk uRefw&mausmfESifh OD;&D;awmftdrfudk0ifí vkyfMuHonf qkH;acs\/<br />

OD;&D;awmf pnfolr&dSvQif OD;&D;awmforD;awmfpdk;rif;ESifhwuG auwkrwDrnfaom awmifiljynf<br />

BuD;udk ouú&mZf(847) &Spf&mhav;q,fhckESpfckwGif rif;jyKawmfrlonf/<br />

awmifil&mZ0ifrSm rif;BuD;ndKcrnf;awmf r[mocF,mudk awmifilpnfolausmfxifom;awmf[l<br />

íqdkonf/<br />

pnfoli,fudkvnf; &rnf;oif;pnfolom;[lí qdkavonf/<br />

auwkrwDNrdKUwnf r[moD&daZ,sol&um;-oufawmf 26-ESpfwGifrif;jzpfawmfrlonf/ rif;jzpf<br />

awmfrlvQif OD;&D;awmfpnfoli,ftdrfawmf&mwGif pnf;ckHBuD;wnfawmfrl\/ awmifilNrdKUajrmuf twm<br />

w&mrQavmufaom ykyÜJ;acsmif;em;üt&yfudk jr0wD[korkwfí rdbk&m;ESifhwuG tdrfjzLaqmufíae<br />

awmfrlonf/ r[moD&daZ,sol&um;-awmifiludk tvdkawmfjynfhvQif a&vTJ;jrpfrem; udktvsifwkdufí<br />

NrdKUtvkH;udk,lawmfrl\/ jrpfrem;udk&vQif Muufompm;wdkU wom;wajr; uRefawmfcHvSmonf/ xdkUodkU<br />

bkef;vuf½kH;tmPmESifh jynfhpkHawmfrlaMumif;udk wvdkif;rif; ,Gef;rif;wdkUMum;avaomf cefUnm;½GH&Smonf<br />

jzpfí xD;jzLajr§mufpnfpaom rif;ajr§mufwef;qm 5-yg;ESifhwuG qifaumif;jrif;aumif; orD;unm<br />

&wemwdkUudk qufvSmonf/


ouú&mZf(853) &Spf&mhig;q,fhokH;ckwGif aumif;rIawmf awmifilNrdKUv,fwGif pnf;ckHBuD;udk xD;<br />

wifawmfrlonf/ xdkrif;rdbk&m;wGif orD;awmf ,if;awmfrdbk&m;udk rsufESmjrifonf/


153 - 'Gg&m0wDNrdKUodkUwvdkif;wdkUcsDvmykH<br />

wvdkif;rif;Anm;&Hvnf; trsuf&dSí'Gg&m0wDNrdKUudk &Hav[ktrwfav;usdyfç qifw&mç ppfonf<br />

ol&J;wodef;ajcmufaomif;ESifh csDvSmí'Gg&m0wDNrdKUudk &HvSm\/ (857)&Spf&mhig;q,fhckESpfckr[moD&d<br />

aZ,sol&vnf; nDawmfrif;BuD;pnfolausmfxifudk wdkufqif&Spfq,f ç ppfonfol&J;ESpfaomif;ESifh<br />

taemufwHcg;udkxGufíwdkuf&onf/ r[moD&daZ,sol&rSm qifulokH;q,fç ppfonfol&J;ESpfaomif;ESifh<br />

awmifwHcg;udkxGufí wdkufawmfrlonf/ wvdkif;wdkU 16wyfvkH;ysufíajy;av\/ qif 70 ç okHUyef;vl<br />

olokH;axmifausmf&awmfrl\/ aoavonfvnf;rsm;\/ wvdkif;wdkU16-wyfvkH;udkatmifjrifvQif<br />

qifjrif;okHUyef;trsm;&aMumif;udk 'kwd,bk&ifrif;acgifodkUavQmuf&av\/ 'kwd,bk&ifrif;acgifvnf;<br />

tm;&awmfrlí oD&aZ,sol&[laom trnf&if;wGifr[mxyfí r[moD&daZ,sol&[laom trnfESifh<br />

rif;ajr§mufwef;qmig;yg;qkay;awmfrl\/ &rnf;oif;aus;rsm;udk zsufqD;avrSmawmfrlaomaMumifh<br />

vkyfMuHawmfrlonf/ ausmufcsufudk&awmfrl\/ aMumifjymodkUwBudrfcsDawmfrlonfvnf; qifjrif;<br />

okHUyef;trsm;&awmfrlonf/<br />

r[moD&daZ,sol&udk,fawmf qifawmf a0'em*udk pD;awmfrlí wkdufqif 80çjrif; -6axmif ç<br />

ppfonfol&J; 4-aomif;ESifhjynfaus;odkUcsDívkyfMuHawmfrlonf/ okHUyef;qifjrif;trsm;&awmfrlonf/<br />

qifatmufrvnf; woif;&awmfrlonf/<br />

ouú&mZf(863) &Spf&mhajcmufq,hfokH;ck awmfovif;v &rnf;oif;ESifha&vTJ;ig;c½dkifudkpm;aom<br />

rif;&J;ausmfpGm tedpöa&mufawmfrlvQif rif;&J;ausmfpGmuRef ukd,f&Hawmfwaxmifausmf uRefcHvSm\/<br />

t0rSmxdkouú&mZf(863)&Spf&mhajcmufq,fokH;ckewfawmfv a½Teef;&Sife&ywdudk om;awmfa½T<br />

aemf&xm uRefiaomufMumykefpm;avaomaMumifh a½Taemf&xmudkuGyfrsufawmfrlvQifa½Taemf&xmcrnf;<br />

awmf bk&ifr[moD[ol&uRefawmf&SifaxG;em;odefç yif;wvJpm;ç rif;w&m;uRefoD;rª;ç av;rª;ç &J;jrwf<br />

vS onfig;a,mufonf ta>ct&Hqifjrif;vl 7-&mausmfESifh toufaornfudkaMumufíajy;xGufvSm<br />

íuRefawmfcHvSmonf/ r[moD&daZ,sol&vnf; &SifaxG;em;odefudka,mufbawmfrif;OZemr&dSNyDjzpfí<br />

ESrawmfrif;jrwfvSESifhpkHbufawmfrlonf/ onfjyifjrif0ifvSmoolwdkUudkvnf; txdkuftavsmufol<br />

aumif;jyKawmfrlonf/ ouú&mZf(864)&Spf&mhajcmufq,fhav;ckwGif t0a½Teef;ausmh&Sife&ywdu<br />

baxG;awmf pvif;ESifhq,fNrdKUudkpm;onf owdk;"r®&mZmorD;awmfrif;vSxGwfESifh pkHbufawmfrlí<br />

a&vTJ;ig;c½dkifESifh wuG ç jyaumif; ç uif;om ç a½TNrdKU ç awmifndK ç wvdkif;ao ç yufydkif ç pokef ç<br />

NrdKUvSç <strong>tif</strong>;wJ; ç <strong>tif</strong>aygufç usyf ç oHiSuf ç yJ;ul;oydwf ç <strong>tif</strong>;csKH ç onfaus;rufrsm;udk ay;awmf<br />

rlírif;xD;jzLjyK&onf/ NrdKUaus;½Gmrsm;udk&awmfrlvQif ½GmaewdkUudk 'Gg&m0wDodkUcsnf;oGif;awmfrlíNrdKU½Gm<br />

rsm;udkawmjzpfaponf/ xdkouú&mZf (864) &Spf&mhajcmufq,fhav;ckwGiff a½Teef;&Sife&ywdudk jcm;em;<br />

awmfrlonf/<br />

ouú&mZf(865)&Spf&mhajcmufq,fhig;ckwGif anmif&rf;pm; rif;&J;ausmfxif tedpöa&mufvQif<br />

anmif&rf; ç oif;BuD; ç ,if;awmf ç rdwd¦vm ç jrpfanmif; ç om*& ç onfajcmufNrdKUESifhwuG rif;&J;<br />

ausmfxifBuD;om; b,ausmfxif ç rif;wkH;wm ç rif;jynfh0wdkUuRefawmfcHvSm\/ (rif;wkH;wmudk orD;<br />

awmfESifh xdrf;jrm;av\/ ¤if;udk,if;awmfrdbk&m;ac:onf)/


155 - bk&ife&ywdESifhykHawmifwGifwdkufykH<br />

t0bk&if e&ywdvnf; tkef;aygifapmfbGm;ESifhwuG a&tm;Munf;tm;csDvSmí ykefawmifwGifppf<br />

BuD;awGUMu\/ ,if;aomtcg t&yftaeroifhaomaMumifh ysufacsonf/ r[moD&daZ,sol&vnf;<br />

qifawmf a½Taus;wpD;wnf;ESifhom vltaygif;wdkUudk u,frawmfrlívGwfap\/ pnfhul;NrdKUwGif;rSm rª;<br />

awmf ç rwfawmf ç aqGawmf ç rsdK;awmf ç &J;rufawmfwdkUudk ol&avonfudkvnf; ukd,fwdkifawmf qif<br />

pD;íxkwfawmfrlNyD;vQif ykcef;i,fodkUcsDawmfrl\/ ,if;aomtcg jynfbk&if owdk;rif;apmqif ]]Zmwdol<br />

&}}roGm;Edkif ç ajcukefí ypfcJhonfudkawGUawmfrlí odrf;,lawmfrlcJh\/ ,if;urS yif;ewfarmufodkUcsD<br />

awmfrlí t&yftaejyKNyD;rS ausmufyef;awmif;wk½Gif;wdkifNrdKUwdkUudk vkyfMuHaponf/ okHUyef;vlol uRJ; ç<br />

EGm;trsm;&awmfrl\/ ouú&mZf(867) &Spf&mhajcmufq,fhckESpfckodkUa&mufavaomtcg pavykefawmif<br />

wGif e,kefvysufacsonf/ ,if;odkUrS/


156 - a½Teef;aMumh&Sif e&ywdudknDawmf 3-yg;jcm;em;ykH<br />

ouú&mZf(869) &Spf&mhajcmufq,fhudk;ck a&mufaomtcg a½Teef;aMumh&Sif e&ywdrdaxG;awmf<br />

om;awmf rif;BuD;ocFol ç rif;BuD;vwf ç rif;BuD;axG; ç onfrif;nDaemifokH;yg;onf qifvkH;jrif;&if;<br />

ESifh ykcef;BuD;odkU0ifíaemifawmfe&ywdudk ykefuefaomif;usef;av\/ auwkrwDodkUvnf; ukd,fwdkif<br />

awmfcsDí vkyfMuHawmfrlyg avQmufvSmaomaMumifh rif;BuD;ndK qifvkH; ç jrif;&if;pD&ifawmfrlí csDawmfrl<br />

onf/ ausmufyef;awmif; ç ykyÜg; ç ioa,muf ç wk½Gif;wdkif ç pOfhul; ç ½Gmom ç ustdk ç onfNrdKUrsm;<br />

udkzsufqD;cJhí a&eHacsmif;NrdKUwGif ta&;udkarQmfwif;í aeawmfrlonf/ ,if;urS rauG;wGif aeawmfrlí<br />

jyiftvkH;udkcwfí xdkodkUpOfjynfbk&if owdk;rif;apmvnf; ykcef;rif;u ulnDrnf[lí a&tm;Munf;tm;<br />

qefawmfrlvSmonf/ rauG;wGifawGUawmfrlMuvQif ighom;awmfudkjrifcsifonf[lí a½TavSmfum;ESihf<br />

cHvSmonf/ r[moD&daZ,sol&vnf; pm;awmfuGrf;a&udkif ta>ct&HESifhom vdkufawmfrlí abmifawmf<br />

odkUa&mufawmfrlvQif raemvifyef;ESifh pm;awmftwlac:Muí opöm*wdxyfawmfrljyefonf/<br />

,if;odkUrScsDawmfrlí uifydefUe*g;odkUa&mufawmfrlvQif a&r&dSaomaMumifh Adkvfygqifjrif; iwf<br />

onfudk "d|mefopömjyKawmfrlonf/ wcPcsif; acsmif;BuD;vmí Adkvfygqifjrif;aomuf&\/ xdkt&yf<br />

wGif ta&;udkarQmfwif;í aeawmfrlpOf ykcef;ysufí rif;nDaemifokH;yg;udk bk&ife&ywduGyfrsufav<br />

aMumif;udkMum;vQif jyefawmfrlí ouú&mZf(870) &Spf&mhckESpfq,fwGif ,if;awmfpm;rif;jynfh0 jynfodkU<br />

0ifrnf[líMum;avaomaMumifh tvkH;t&if;ESifhcsDawmfrlonf/ uvdefaus;[kef½Gm ç ykef½Gm ç rifvH ç<br />

ukef;awmif ç uefawmif ç abmufavmuf onf½Gmrsm;udk zsufqD;awmfrlí ,if;awmftaemuf rcdkif<br />

awmifrwGifaeawmfrlí awmifwGif;BuD;udkpkHprf;ap\/ odkUrSawmifwGif;wGif rif;BuD;ESifh pum;NyD;Muí<br />

awmifwGif;rif;BuD;om;awmfti,f rif;BuD;a½TjrwfESifhpdk;rif; rdbk&m;wGifjrifaom orD;awmfESifhpkHbuf<br />

awmfrlrnftaMumif;udk awmifwGif;rif;uqdkíta&NyD;MuvQifjyefawmfrl\/ auwkrwDodkU a&mufawmf<br />

rlvQifawmifiljynfoljynfom;tvkH;NrdKUwnfp&mtkyfcsnf;zkwf&\/<br />

ouú&mZf(871)&Spf&mhckESpfq,fhwpfckwGif awmifwGif;rif;om; rif;BuD;a½TjrwfudkydkUvSmí orD;<br />

awmfudk rif;BuD;a½TjrwfESifhpkHbufawmfrlonf/


157 - auwkrwDNrdKUwnfonfhtaMumif;<br />

,if;odkUrS ouú&mZf(872) &Spf&mhckESpfq,fhESpfckwGif wefaqmifrkef;vjynfh 3-aeUeu©wf 26vkH;/<br />

rdefpOf;/ jAdpämvuf/ t*Fg&m[ktwl/ Mumoyaw;rum&wGif/ aomMum Ak'¨[l;we*FaEGwGif ? pae<br />

odefüeHeufESpfcgwGifMum<strong>tif</strong>;udktwGif;oGif;í ta&SUtaemuftwm(700)ckESpf&m/ awmifajrmuftwm<br />

(500)ig;&m&dSaom auwkrwDrnfaom awmifilNrdKUBuD;udkwnfawmfrlonf/ Mum<strong>tif</strong>;wywfvnfudk<br />

vnf; ydEéJ;o&uftp&dSaom oD;rsdK;O,smOf pHy,fMuuf½kHtp&dSaom yef;rsdK;O,smOfwdkUudkpdkufvkyf&onf/<br />

a&<strong>tif</strong>;tv,fom,mvSpGmaom tdrfawmfudkaqmufap\/ <strong>tif</strong>;wbufwefaqmif;rif;wJ;aqmufapNyD;<br />

vQif obifrjywfcHawmfrlí½TifpHawmfrlonf/ NrdKUv,feef;awmft&müvnf; r@yfaqmufapí NrdKUywf<br />

vnf0ef;usifwGif oDwif;okH;aom t&d,moCFm/ ta0;teD;rSa&mufaom t&d,moCFmwdkUtm;<br />

y&du©&m&Spfyg;ESifhwuGcrnf;awmf r[mocF,mudk qGrf;rjywfvkyfauR;&onf/ r0wf&rpm;&txD;usef<br />

aomolqif;&J;wdkUtm;vnf; t0wfykqdk;aMuqefrjywfpGefUMuJ;awmfrlonf/ ykPÖm;wdkUtm;vnf; aiGykqdk;<br />

vªawmfrlonf/


158 - wyifa½TxD;udkbGm;jrifonfhtaMumif;<br />

w&Ha&mtcg rdk;BuD;xefpGm½Gm&mwGif uefawmfaygufí qnfawmfrlrnf[lí a0gESifhxGufawmfrl<br />

&mwGif iEG,fukef olBuD;orD;onf tqif;t*Fg? vu©PmESifhjynfpkHonfudk jrifawmfrlvQif xdkoli,fr<br />

a&S;ü jyKbl;aomukodkvfuHodkUa&mufí tvGefwdrf;rufawmfrlí onfoli,fronf tb,folorD;<br />

enf;[kar;aomf uRefawmfriEG,fukeforD;[kavQmufvQif ,lí eef;wifav\/ w&Ha&mtcg rif;BuD;udk<br />

,yfcyfíae&mwGifajcawmfbufí tdyfaysmfpOf vefUíusnfusnfusmusm[pf\/ rif;BuD;vnf;vefUí<br />

Edk;awmfrlvQiftb,fenf;[líar;awmfrl\/ oli,frvnf; aumif;uifu aerif;onfqif;vSmí<br />

uRefawmfr0rf;cGJ;í 0ifrufaomaMumifh vefUí[pfa,mifonf[k em;awmfavQmuf\/ rif;BuD;vnf;<br />

eifhwGif y#doaE¨aevSmoolonf aeuJhodkUbkef;BuD;rnf/ a,mufsm;bGm;vQif igrdbk&m;ajr§mufawmfrl<br />

rnf[líqdk\/ aeUvaphí ouú&mZf(878)&Spf&mhckESpfq,fh&Spfck uqkefvjynfhausmf 1&uf 4-[l;aeUn<br />

av;csufwD;ausmfwGif om;awmf wyifa½TxD;udkbGm;onf/ bGm;aomtcg rdk;BuD;onf;pGm½Gmí rdk;oD;<br />

a&SmufvkH;cefUonf;pGmus\/ awmawmifNrdKU½GmwdkUvnf; rD;vQHuJhodkUawmufonf/ rif;BuD; q&mawmf<br />

vnf; ,aeUwdwfedrdwfBuD;onf w&m;rif;jrwfrSm wpkHwckaomtaMumif;&dSrnf[lí rdk;aomufvQif<br />

eef;awmfodkU 0ifawmfrl\/ rif;BuD;vnf; om;awmfbGm;aMumif;udkMum;av\/ q&mawmfvnf;<br />

trnfay;avNyDavm[lí ar;awmfrl\/ wyifa½TxD;orkwfayonf[líavQmuf\/ q&mawmfvnf;<br />

rif;qufjywfcJhNyD[lí rdefUawmfrl\/<br />

om;awmf wyifa½TxD;udk rsufESmjrifvQif r,fawmfudk &mZa'0D[laomtrnfESifh rdbk&m;ajr§muf<br />

awmfrl\/<br />

owdk;"r®&mZm orD;awmf rif;vSxGwfudk a½Teef;&Sif e&ywday;írdbk&m;ajr§muf&mwGif om;<br />

awmf orD;awmfjrifonf[lí pmayrawGU/ 0wDbk&m;wGifvnf; om;awmforD;awmfjrifonf[lí pmay<br />

rawGU/<br />

rdk;jAJ;pm;orD;cifEG,fudk eef;wif&mwGif qifjzLocifb0&Sifrif;w&m;BuD;rdbk&m; cifBuD;udk jrif<br />

onf/<br />

om;awmf wyifa½TxD;udk rsufESmjrifvQif rif;aygif rif;vuf rif;aqGrif;rsdK;wdkUudk trtpay;<br />

awmfrlrnf[lí a½G;cs,fawmfrlonfum;- awmifcrif;BuD;om;awmf rif;BuD;aqGwyg; ç Muuf½dk;yifrif;<br />

BuD;om;awmf &SifeDwmwyg; ç &SifoD[wyg; ç ywåjrm;wyg; ç &Sifewfawmfwyg; ç rdef;rrSm jyaumif;<br />

uawmfwyg; ç &efppfatmifwyg; ç a,mufsm; ig; ç rdefr2- aygif;7yg;rpawmfrl&onf/<br />

ouú&mZf(884)&Spf&mh&Spfq,fhav;ck waygif;vuG,faeU awmifwGif;ESifh&rnf;oif;udkatmifjrif<br />

awmfrlí qifjrif;okHUyef;trsm;&awmfrl\/ &Srf;wdkUudkvnf; trsm;,lawmfrlcJh\/<br />

ouú&mZf(885)&Spf&mh&Spfq,fhig;ckwGif yif;ESifh ewfarmufudk,lawmfrlonf/<br />

ouú&mZf(886)&Spf&mh&Spfq,fhajcmufckwGif waygif;vuG,f tbdwfpaeaeU rdk;ñSif;pHvkHwdkuf<br />

í t0a½S;OD;pGmysufonf/ t0ysufaMumif;udkMum;awmfrlvQif t0NrdKU½Tm awmifbufrsm;udk,lawmfrl<br />

rnf[lí qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh csDawmfrlívkvifuGrf;pdkufwGif t&yftaejyKawmfrlBudKuf a½Teef;&Sif<br />

e&ywduRefawmftjrifhrif; ç anmif&rf;rif; ç &rnf;oif;rif; ç 0wDrif; ç yifv,frif; ç yif;,rif; &Srf;<br />

ydkufawmifrif;wdkU0ifvSmí axmufMuHUwdkifwGif rif;rsm;ESifh tawGUcHawmfrl\/ 0ifvSmool taygif;<br />

um; wdkufqif 20 ç rif; 600 ç ta>ct&Ha,mufsm;rdef;r waomif;ausmfudk,lí uRefawmfcHvSm\/


[moD&daZ,sol&vnf; auwkrwDudkwnfawmfrlpu wHcg;jytdk;wdkif; ysm;BuD;rsm;pGmpGJ;vSm<br />

onfudk bwfawmfrlonfum; auwkrwDodkUcsnf; av;rsufESmt&yfrSvltaygif;wdkU ½kH;pk0ifvSmrnf/ ig<br />

bufawmfrlonftwdkif;rSefonf[lí rdefUawmfrlav\/ ,if;urS oif;MuD; rdw¦dvmudkvkyfMuHawmfrlí<br />

oHkUyef;,lawmfrl\/ ,if;awmfNrdKUudk&HawmfrlpOf a½Teef;&Sife&ywd t0a½Teef;awmfudk &jyefí a½Teef;&Sif<br />

e&ywdESifh tkef;aygifapmfbGm; qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhcsDvSmí ,if;awmfucGgcJh&av\/ &awmfrlonfh<br />

okHUyef;udkvnf; ,líjyefawmfrl\/ bk&ife&ywdESifhtkef;aygif apmfbGm;twlcsDvSmí auwkrwDodkU<br />

a&mufvQif NrdKUajrmufqifusHK;u wyfcsíaeawmfrl\/ ,if;urS NrdKU udktBudrfBudrfvkyfMuHonfr&Edkifí<br />

jyefawmfrlav\/<br />

ouú&mZf(888) &Spf&mh&Spfq,fh&SpfckESpf t0ysufvQif &Sifbk&ife&ywdvnf; &Srf;ppfwGifqkH;acs<br />

\/ &Sifbk&ife&ywdqkH;í t0aemufysufaomouú&mZfum;(888)&Spf&mh&Spfq,fh&Spfck twmaeUyifqkH;o<br />

wnf;/ bk&ife&ywdqkH;vQif awmifilodkUa&mufvSmonfum;-yifv,frif; ç <strong>tif</strong>;cef;rif; ç jrpfomrif; ç<br />

vdIif;wufrif;wdkUonfh NrdKUol½Gmom;wdkUESifhwuGuRefawmfcHvSm\/<br />

xdkouú&mZfwGif tvkH;t&if; qifjrif;trsm;ESifhwvdkif;jynfaus;pyfodkUMunf;aMumif; jymodkv<br />

wBudrfcsDívkyfMuHawmfrlonf/ qifjrif; okHUyef;trsm;&awmfrl\/ jyefawmfrlvQift0awmifwvTm;NrdKUjy<br />

udkvnf;zsuf&\/ uefacsmif;qnfajrmif;&dSwdkif;udkvnf; tvkH;t&if;cefUízsufqD;&\/ awmifilESifh<br />

ppfa0;pdrfhrnf[lízsufqD;&onf/ xkdtcg rdk;ñSif;om;&Srf;wdkUudk tjynfjynfaxmifom;wdkUonfcefUnm;<br />

½GHU&Smacsonf/


159 - rif;BuD;ndKewf½GmpHjcif;<br />

r[moD&daZ,sol&um;- bkef;vuf½kH;tmPmESifhjynfhpkHawmfrl\/ rif;BuD;xdyfawmfwGif a&muf<br />

aomqHwacsmif;onf csnfwzsm;cefU&dSaom[l\? rif;BuD;um;-av;t&m ç cRef;t&m wwfawmfrl\/<br />

pm;rIpm;&mtaxGt&mudkwwf\/ rif;rª;pdk;rwfrif;aqGpdk;rsdK;odkU¤if;/ rdef;rtoufBuD;tdrfaxmifrJh odkU<br />

¤if;/ &[ef;bkef;BuD;odkU¤if;/ aeUwdkif;pm;&mtaxGtjym;rsm;udk rif;EIwfawmfpD&ifí yGJ;ESifhvlwa,muf<br />

wbufxrf;ydkU&\/ xdkrif;um;-vkyf&nfMuH&nf&dS\/ jynfa&;xJ;&m aemifvmem*wfjrif\/ vuf½kH;<br />

ynm&dS\/<br />

rif;BuD;edrfhawmfrlvdkvQif NrdKUwGif;ü qifusHK;xm;awmfrl\/ NrdKUem;0ef;usif vufyHyifvnf; NrdKU<br />

wGif;updkufbd\/ q&mawmf r[modef;Cdka&mufbkef;awmfBuD;vnf; roifhrtyf[lí jrpfawmfrlaomf<br />

vnf;rEdkif/ qifusHK;udkwnfawmfrlav\/ qifusHK;üvnf; vufyHyifpkdufav\/ xdkqifusHK;wGif tdrf<br />

awmfaqmufíaeav\/ odkUaeawmfrlí okH;vcefU&dSvQif ouú&mZf(892)&Spf&mhudk;q,fhESpfckewfawmf<br />

vqef; 5-&uf 5-aw;aeU nOfholi,ftdrfqdyfwGif tdrfedrfh 26/ rif;pnf;pdrf 46/ oufawmf (72)wGif<br />

tedpöa&mufawmfrl\/ eHawmf 4-[l;om;wnf;/ tedpöa&mufawmfrlvdkaom Mumoyaw; ç pae ç<br />

Ak'¨[l; oD[&mZmoGm;\/<br />

jyKawmfrlaomaumif;rIawmfum;-awmifilNrdKUBuD;tv,fü pnf;ckHBuD;ESifhausmif;awmf/auwkrwD<br />

ta&SUajrmufaxmifh NrdKUxdyfübk&m;apwDESifhausmif;awmf/ auwkrwDNrdKUta&SUbufawmifaxmifhü vnf;<br />

bk&m;apwDESifh auwkrwDoCF&mZmausmif;awmf[k wnfawmfrl\/ 'Gg&m0wDNrdKUawmifü q&m<br />

awmft&Sifr[modef;Cdka&mufbkef;BuD;udk ausmif;aqmufí qGrf;edpöywfvªawmfrl\/ q&mawmfausmif;<br />

wGifvnf; odrfawmfüaMu;udkudk,fav;awmfoGef;íxm;awmfrl\/ 0guRwfvQif ykqdk;[lorQudkvnf;<br />

uxdefouFef;o'¨gawmfrl&m yk*d¾KvfwdkUudk ypfawmfrl\/ NrdKUawmifNrdKUtaemufüvnf; uefwl;apNyD;vQif<br />

qnf;íxm;\/ O,smOfjzpfaumif;&m&m O,smOfjzpfap\/


160 - rif;w&m;a½TxD;eef;wufjcif;taMumif;<br />

vGefawmfrlaom ouú&mZf(892)&Spf&mudk;q,fhESpfck ewfawmfvqef; 5-&uf 5-aw;aeUnOfh<br />

wcsufwD;ausmfwGif om;awmfrif;w&m;a½TxD;eef;wufawmfrlonf/ txGwftjrwfodkUa&mufawmfrl<br />

vQif rif;BuD;aqGudk crnf;awmft&if;uJhodkU t½dktaotav;tjrwfjyKawmfrlonfjzpfí rif;&J;odcFol[l<br />

aomtrnfESifh a½TcsufuGrf;cGufvbuftdk;waumif; bkH;ay;awmfrlonf/<br />

txdef;awmf &SifeDwmudkvnf; owdk;"r®&mZm[laomtrnfESifh a½TcsufuGrf;cGufvbuftdk;<br />

waumif;bkH;ay;awmfrlonf/<br />

txdef;awmif&SifoD[udkvnf; pnfolausmfxif[laomtrnfESifh a½Tusyfvbuftdk; waumif;<br />

bkH;ay;awmfrlonf/<br />

txdef;awmf&Sifewfawmfudkvnf; b,eHol[laomtrnfESifh a½Tusyfvbuftdk;waumif;bkH;<br />

qkay;awmfrlonf/<br />

txdef;awmfywåjrm;udkrlum; pmayrawGU/<br />

rif;&J;odcFolom;awmf rif;&JxGwfudkvnf; ausmfxifaemf&xm[laomtrnfESifh a½Tusyfjrif;rdk<br />

vbuftdk;ausmufw&pfpDqkay;awmfrlonf? aemufvnf; ESrawmfrif;orD;cifBuD;ESifh pkHbufawmfrl<br />

onf/<br />

xdkrSwyg; rif;aqGrif;rsdK;rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudkvnf; t&nftoGm;tavsmuf trnf<br />

t&nftaqmifta,mif pm;aus;pm;vufay;awmfrlonf/


161 - rif;w&m;a½TxD;em;xGif;awmfrlykHtaMumif;<br />

rif;w&m;a½TxD;eef;wufawmfrlí ESpfouú&mZf(894)&Spf&mhudk;q,fhav;ckwGif oufawmf 17-<br />

ESpfodkUa&mufNyDjzpfí em;xGif;awmfrloihfaMumif;udk aoQmifawmfxkH;oifhaMumif;udk rª;BuD;rwfBuD;wdkU<br />

avQmufMuaomf ig[Hom0wDa½Tarmfa"mbk&m;rSm em;xGif;awmfrlrnf [lírdefUawmfrl\/ rª;awmfrwf<br />

awmfwdkUvnf; [Hom0wDonf &efolwdkUNrdKUjzpfonf/ a½Tarma"mbk&m;rSm em;xGif;awmfrlrnf trdefU<br />

awmf&dSonfrSm roifhacs[líavQmufMuonfudk ighudk0hHrnfavm[k rdefUawmfrlNyD;vQif ]]owå½kaZ,s}}[l<br />

aomjrif;awmfudk ywåjrm;uESihfpD;awmfrlí trwfav;usdyf jrif;&Hig;&mESifh [Hom0wDodkUcsDawmfrlonf/<br />

a&mufawmfrlvQif jrif;ig;&mudk bk&m;udk0ef;&HíaeapNyD;vQif wufawmfrlí ylaZmfNyD;rS OaoQmifxkH;íem;<br />

xGif;awmfrlonf/ wvdkif;rif;ok&Sifwum½Gyfydvnf; rif;w&m;a½TxD; a½Tarmfa"mbk&m;odkU tzl;tjrif<br />

vmonf[líMum;vQif ,ckyifrif;w&m;a½TxD;udk brf;av[lí trdefUawmf&dSaomaMumifh txdef;awmf<br />

Anm;avm Anm;usef;wdkUonf tvkH;t&if;qifjrif;trsm;ESifh a½Tarmfa"mbk&m;udk 0ef;&Honf/ xdk<br />

taMumif;udk trª;trwfwdkUodí avQmufMuaomf rif;w&m;a½TxD;vnf; em;udkom wnfhatmifxGif;<br />

wvdkif;wdkUudkigwdkufawmfrlrnf[lí rdefUawmfrlonf/ em;xGif;íNyD;vQif jrif;awmf owå½kaZ,sodkU<br />

wufawmfrlí igrif;w&m;a½TxD;eifwdkU0Hhrnfavm[lí rdefUawmfrlNyD;vQif jrif;awmfudk tukefvTwfí<br />

jrif;&Hig;&mESifhwuG xGufawmfrlonf/ bkef;BuD;aomrif;jzpfí wvdkif;wdkUwa,mufrQ rxGuf0Hhukef/<br />

tHhMoí omaeMuukef\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; okH;nOfhav;&ufESifh auwkrwDodkUa&mufawmfrlonf/<br />

rif;w&m;a½TxD;taMumif;awmfum;-wvdkif;rif;"r®apwDonf om;awmftdrfa&SUrif; rif;&J;<br />

ausmfpGmwGif tjypfr&dSbJvsuf olukef;jyKíavQmufonfUpum;udk ,lawmfrlí uGyfrsufawmfrlavonf/<br />

uGyfrsufaomtcg rif;&J;ausmfpGmqkawmif;onfum; ]]ighwGif tjypfr&dSbJ;udk olpum;udkemí ,ckight<br />

oufukefjcif;odkUa&muf&awmhrnf/ tjypfr&dSonfrSefygvQif þb0rSpkawaomf jrefrmrif;wdkU\<br />

0rf;ü0ifí t½G,fodkUa&mufvQif wvdkif;okH;&yf EdSyfeif;ñSif;qJ;ítpdk;&onfjzpfapaom}}[k qkawmif;<br />

NyD;rS qif,if 0wfpm;orQ wef;qmwdkUudk a½Tarmfa"mbk&m;udkylaZmfavonf/ rif;w&m;a½TxD;udk<br />

y#doaE¨wnfaernf aomtcgvnf; "r®apwDrif;om;awmf rif;&J;ausmfpGmjzpfvSmonf[lí tdyfrufay;<br />

aom[l\/<br />

ouú&mZf (896) &Spf&mhudk;q,fhajcmufckwGif rif;aqGpdk;rsdK;olaumif;om;wdkUudk jrif;&nfwuf<br />

28-bGJUawmfrlonf/


162 - rif;w&m;a½TxD;[Hom0wDodkUcsDykH<br />

xdkouú&mZf(896)&Spf&mhudk;q,fhajcmufckwGifyif wdkufqifav;q,f ç jrif;&Spf&m ç ppfonf<br />

ol&J;av;aomif;ESifh ausmfxifaemf&xmudk a&SUwyfcefUawmfrlí [Hom0wDodkU csDawmfrlonf/<br />

[Hom0wDrif;pOf tusOf;um; - orvukrm& trnf&dSaomrif;onf &mrnwdkif;jzpfaom<br />

[Hom0wD 32NrdKUudkwnfaxmifpjyKonf/ orvukrm&rif;rSpí wdórif;wdkifatmif 17-qufwGif<br />

rif;qufjywfí ed*kH;jzpfavonf/ ouú&mZf(731)ckESpf&mokH;q,fhwpfckwGif rkwåru qifjzL&SifAnm;OD;<br />

wnfaxmifpjyKawmfrljyefonf/ Anm;OD;pnf;pdrf 14/ om;awmf&mZm"d&mZfpnf;pdrf 40/ om;awmf<br />

Anm;"r®&mZmpnf;pdrf 3-ESpf/ nDawmf Anm;&efcdkufpnf;pdrf 20/ wlawmfAnm;z½l;pnf;pdrf4-ESpf<br />

nDawmf Anm;usef; pnf;pdrf 3-ESpf/ vdyfrGwfaxmpnf;pdrf 1-ESpf/ &Sifapmykpnf;pdrf 17-ESpf/<br />

"r®apwDpnf;pdrf 21/ om;awmf Anm;&efpnf;pdrf 34/ ouú&mZf(888) &Spf&mh&Spfq,fh&SpfckwGif<br />

tedpöa&mufawmfrlí om;awmfok&Sifwum½Gyfydrif;jzpfawmfrlonf/ rif;jzpfawmfrlí 8-ESpf /<br />

ouú&mZf(896)&Spf&mhudk;q,hf ajcmufckwGifaZ,sm0¹kwdkif; auwkrwDjynfBuD;udktpkd;&awmfrlaom<br />

rif;w&m;a½TxD;,if;aomtcgoufawmf 19-ESpfwGifcsDawmfrlonf/ [Hom0wDodkUa&mufawmfrlvQif<br />

qifNrdKUwGifwyfcsítBudrfBudrfvkyf MuHawmfrlonf/ ok½Sifwum½Gyfydtxdef;awmf Anm;avm/ tcsDawmf<br />

Anm;usef;wdkUtpDtrHcdkifcefUvSaomaMumifhr&acs/ ta&;udk arQmfwif;axmuf½Iaomfvnf; vsifvsif<br />

aqmaqm &rnftaMumif;r&dSacs 7-&ufom aeawmfrlí auwkrwDodkUjyefawmfrlonf/


163 - 'kwd,tBudrf[Hom0wDodkUcsDykH<br />

ouú&mZf(897)&Spf&mhudk;q,fhckESpfckwGif wdkufqifajcmufq,f ç jrif;&Spf&m ç ppfonfol&J;<br />

ajcmufaomif; ç pD&ifawmfrlí [Hom0wDodkUcsDawmfrlonf/ a&mufawmfrlvQif [Hom0wDajrmufusyfu<br />

wdk; [laomt&yfwGifwyfcsíaeawmfrlonf/ qifyg ç jrif;ygNrdKUudktBudrfBudrfvkyfMuHawmfrlonf/<br />

ukvm;yef;ao;wdkU pdefajymif;jrwylESifh NrdKUxdyfuaeí vTwfavonf/ txdtyg;toQtersm;í<br />

rwufEdkifacs/ okH;vcefU&dSvQif rdk;avusawmhrnfeD;onfESifh auwkrwDodkUjyefawmfrlonf/<br />

,if;aomtcg [Hom0wDwGif edrdwfay:onfum;- aumif;uifuMu,fwdkUvnf; rdk;½GmouJhodkU<br />

7-&ufwdkifwdkifusvwfí ajrodkUa&mufvQifaysmufavonf/ xkdrSwyg; tpkwftaMuwGif ig;BuD;wck<br />

wifí½dSvmonf/ txktawmif 50ausmf ç tvsm;tawmif 400 ausmf&dSaom[l\/ tdrfjyHK;awmiftvdk<br />

vdkNydKí ukef; ç awmifbdkUwdkUonfvnf;t&mrSa½GUukef\/ ajrBuD;wdkUonfvnf; uGJ;tufukef\/ usD;<br />

wckwnf;onfvnf; rif;\Ouifo&mZyv’ifü usD;wumtkHoJ;íaeonfudk xdkusD;udkaMumhí&vQif a½T<br />

armfa"mbk&m;rSmvTwf&avonf/ xdkrSwyg;vnf; Zdrvedrdwfausmufwdkifvnf;tvdkrJhvnf;av\/<br />

jrpfa&vnf; 'Dwdkifatmif wjrpfvkH;aemuf\/ onfjyifvnf; rsm;aomedrdwfwdkUonf xifukef\/


164 - wwd,tBudrf [Hom0wDodkUcsDwufwdkufcdkufykH<br />

ouú&mZf(899)&Spf&mhudk;q,hfudk;ckwGif rif;w&m;a½TxD;wdkufqifESpf&m ç jrif;&Spf&m ç ppfonf<br />

ol&J; 7-aomif;ESifh ausmfxifaemf&xmudka&SUwyf ç owdk;"r®&mZmudkaemufwyfcefUawmfrlí [Hom0wD<br />

odkU 7-wyfcsDawmfrlonf/ rif;&J;odcFoludk NrdKUapmifhcefUawmfrlonf/ aumvd,odkUa&mufawmfrlvQif<br />

wvdkif;ok&Sifwum½Gyfydu cHvSmonf/ wyfESifhjrif;wyfcsif;awGUí wdkufMuaomfwvdkif;wdkUwyfysufí<br />

trwfBuD;ordef;z½l;ESifhwuG qifjrif;okHUyef;trsm;&awmfrl\/ ,if;urS [Hom0wDwdkifatmif xyfí<br />

vdkufawmfrlonf/ weufckHwGif t&yftaejyKí [Hom0wDudk vkyfMuHawmfrlonf/ NrdKUpD;jypD;xlxyfvS<br />

onfESifh pdefajymif;tajrmufjrwyl xlxyfvSaomaMumifhrwufEdkifacs/ ,if;odkUrS [Hom0wDtaemuf<br />

wvTm;udk csDawmfrlí w*kHwGifwyfcsíaeawmfrlvQif rª;awmfrwfawmfwdkUtpkpkcGJ;í ykodef ç ajrmif;jr ç<br />

o½kdif; o&m ç cJ;aygif ç a'yoG,f onfNrdKUrsm;udk vkyfMuHawmfrlonf/ qifjrif;okHYyef;trsm;<br />

&awmfrlonf/ ,if;urS [Hom0wDodkUcsDawmfrljyefí NrdKUudktBudrftbefrsm;pGmvkyfMuHawmfrljyefonf/<br />

txdef;awmf Anm;avm/ tcsDawmfAnm;usef;wdkUtpDtrH vkyf&nfMuH&nfcdkifcefUvSaomaMumifh r&acs/<br />

rdk;usvQif jyefawmfrlonf/


165 ok&Sifwum½Gyfydu- rif;w&m;a½TxD;xHoHapykH<br />

ouú&mZf(899)&Spf&mhudk;q,fhudk;ckwGif wvdkif;rif;ok&Sifwum½Gyfydu rif;w&m;a½TxD;odkUoHap<br />

ía&mufvSmonf/ Anm;avm Anm;usef;wdkUuvnf; rif;&J;ocFol/ owdk;"r®&mZmokdU oHbufvdkuf<br />

onf/<br />

&mZoHwGifrSmawmfrlonfum;-<br />

]]&mrnwdkif; [Hom0wD jynfBuD;udk tpdk;&aom rPdol&y0&"r®&mZm Mum;vdkuftyfaom<br />

aZ,sm0¹kewdkif;auwkrwDjynfBuD;udk tpdk;&awmfrlaom nDawmfrif;w&m; ... &mrnwdkif;ESifh<br />

aZ,sm0¹kewdkif;onf ab;avmif;awmf bdk;avmif;awmfwdkUvufxufa&0,fom;awmf tjcm;<br />

rjrifouJhodkU rD;raoa&raemufjzpfavonf/ ,ckvnf; a&S;uJhodkUESpfjynfaxmifrif;ESpfyg; a½T<br />

wjym;wnf;uJhodkUjzpfrSwdkif;um;EdkifiHüaeukefaom cyfodrf;aomowå0gtaygif;wdkUonf csrf;<br />

omjcif;odkUa&mufMuí y&d,wådy#dywåd omoemawmftpOf&SnfpGmwnfrnf[lía&TaywGif a&;í<br />

rSmawmfrlonf}}/<br />

vufaqmifawmfrSmvnf; txl;xl;aomtxnfrsdK; tkyfrsdK;wdkUudk yg;vdkufonf/ oHwdkUa&mufvQif oifh<br />

wifhaomt&yfwGifaeapNyD;rS ac:awmfrlí &mZoHwGifygonfhpmudkMum;awmfrlvQif rnfodkUrQrdefUawmf<br />

rrl/ oHwdkUudkuGrf;w,mnufcefUaeapNyD;vQif vTwfawmfrlí 0if;jyifodkUa&mufrS Anm;avm Anm;<br />

usef;wdkUoHudkac:awmfrlí OD;&D;awmfAnm;avm Anm;usef;wdkUudk onfyef;wdkUudkay;ygav[lí<br />

]]a½TopömyGifhESpfyGifhudkay;vdkuf\}}/ ok&Sifw&m½GyfydoHvnf; oHwJ;odkUa&mufESifhavonf/ aemufrSAnm;<br />

avm Anm;usef;oHwdkUa&mufvSmí yodkUtrdefUawmf&dSoenf;[lí ar;aomfrnfodkUrQtrdefUawmfr&dS/<br />

a½Topömyef;ESpfyGifhudkom OD;&D;awmfESpfyg;udkay;ygav[líajym\/ ok&Sifwum½GyfydoHvnf;r[kwf&m[l<br />

ír,kHrMunfqdkbd\/ oHwdkU roGm;rjcif;vnf; Anm;avm Anm;usef;wdkUoHudkomac:í rjywfauR;<br />

arG;awmfrl\/ oHwdkUudkvTwfawmfrlí [Hom0wDodkUa&mufvQif auwkrwDrSmtaMumif;rsdK;udk aphpkHpGm<br />

avQmuf\/ wvdkifrif;ok&Sifwum½Gyfydvnf; txdef;awmftcsDawmfwdkUudk r,kHrMunf&dSawmfrl\/<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; þodkUMuHawmfrl\/ MuH[efum;-a½TaywGifpma&;í Anm;avm ç Anm;<br />

usef;wdkUodkUydkU&onft[efpD&ifawmfrl\/<br />

pmwGifygonfum;-aZ,sm0¹kwdkif; auwkrwDjynfBuD;udktpdk;&aom wlawmfrif;w&m;Mum;<br />

vdkufonf OD;&D;awmfESpfyg; OD;&D;awmfwdkUrSm pmwGifta&;NyD;vQif OD;&D;awmfAnm;avmrSm [Hom0wDNrdKU<br />

udkpm;rnf/ OD;&D;awmf Anm;usef;rSm rkwårNrdKUudkpm;ygrnfrSmonfhtwdkif; ta&;awmfNyD;vQif olaumif;<br />

jyK&rnfjzpfonf/<br />

ightrIawmfudkom BudK;pm;tm;xkwfyg[lí a&;apNyD;vQif ouúvyftkyfwGif wHqdyfvufsmESifh<br />

oGwfNyD;rS ylwmwGifxnfhonf/ pmay:wGifrS uwDåyg ç armfa,mf ç rdIif;vkH; ç a½Tzsiftrsm;oGwfí vl<br />

armifhvlrmESpfa,mufudk oHtBuD;cefUawmfrlí vlokH;usdyfausmfESifhoGm;&av\/ oHwdkUudkrSmawmfrlonf<br />

um; - [Hom0wDaus;odkUa&mufvQif 0ifp,fydkUapESpfpcef; okH;pcef;a&mufvQif ½Gmw½GmwGif½Gmom;<br />

wdkUESifh tcsif; wrsm;&dSatmifcsnfaESmifí tydkiftEdkifjyKusifhav/ ,if;odkUvQif ½Gmom;wdkUrcHEdkifí<br />

vufajcxlvrnf/ ,if;odkUvufajcxlrS 0efyl0efwmudk ypfcJhíudk,fudkom tvGwfajy;cJh[k rSmawmfrl\/<br />

oHwdkUvnf; wvdkif;aus;odkUa&mufvQif rSmawmfwdkif; xrif;[if;t&ufaopmenf;onf[lí<br />

½GmolBuD;wdkUudk csnfaESmifwkwfqGJ;íawmif;av\/ ½Gmom;wdkUvnf;rcHEdkifí vk,uf&mwGif taxG;<br />

axG;owfMuav\/ oHwdkUvnf; ]]ylwmacgif,uf}}udkypfí tm;rwefíajy;cJhonft[efxGufívSmcJh


\/ ½Gmom;wdkUvnf; ypfcJhonfh ylwmacgif,ufudk,lí wvdkif;rif; ok&Sifwum½Gyfydudkqufav\/<br />

rif;BuD;vnf;qufvSmonfh ylwmacgif,ufwGif ygonfudkMunfh½Iawmfrlaomf ouúvyftdyfwGifpmudk<br />

awGUav\/ zwfap&mwGif ygorQudkMum;awmfrlvQif ynmawmfjzifhaxmuf½Iawmfrrl/ txufu,kH<br />

Munf&if;r&dSonfESifh txdef;awmf Anm;avm ç tcsDawmf Anm;usef;wdkUudk eef;wGif;odkUac:íowf<br />

av\/<br />

onftrwfBuD;ESpfa,mufr&dSvQif [Hom0wD tm;avsmhacs\/ ok&Sifwum½Gyfydvnf; usyfarmf<br />

NrdKUudktopfvkyfíaeawmf&dS\/


166 - pwkw¦tBudrf[Hom0wDodkUrif;w&m;a½TxD;csDwufodrf;jcif;taMumif;<br />

Anm;avm ç Anm;usef;wdkUr&dSNyD[lí Mum;awmfrlvQif rª;awmfrwfawmfwdkUudk ac:awmfrlí<br />

wkdifyifawmfrlonfudk a,mufbawmfausmfxifaemf&xmavQmufonf/ [Hom0wDwvdkif;jynf0,fa&S;<br />

rjzpfbl;avaomwdwfedrdwfwdkUonf xif&Sm;pGmjzpfonf/ ,ckvnf; Anm;avm ç Anm;usef;wdkUudkuGyf<br />

rsufavaomaMumifh [Hom0wDtm;avsmhavNyD;onf/ bkef;BuD;onft&Sif qifvkH;jrif;&if;pD&ifawmfrlí<br />

csDawmfrlvQif wvdkif;rif;[Hom0wDwGif cH0hHrnfr[kwf ,if;odkUvQif [Hom0wDNrdKUudk "m;rudsK; vSHrudsK;<br />

&awmfrlrnf/ [Hom0wD 32NrdKUudk&awmfrlvQif rkwår 32 NrdKU? ykodef32NrdKUwdkUonf vufeufEdkifiHawmf<br />

csnf;jzpf&vdrfhrnf[líem;awmfavQmufonf/ rif;w&m;a½TxD;vnf;a,mufbawmfausmfxifaemf&xm<br />

avQmufonfta&;udk BudKufawmfrlí wk&if&mZm ç wk&ifAv ç ppfwk&*Fol wk&ifa,mf"mwdkU jrif;av;<br />

wyfa&SUcsD&onf/ ,if;urS wyfrawmfESifhwuGudk;wyfcsDawmfrlonf/ aygif; 13-wyfwGif ygonf wdkuf<br />

qif w&mhESpfq,f ç jrif;&Spf&m ç ppfonfol&J; 7-aomif;ygonf/<br />

avSwyfrSmwdkufavSESpf&mausmfudk tajrmufBuD; jrwylESifh &du©mqef a&wifí rif;r[mb,<br />

ausmfoludk ppfol&J;waomif;ESifh a&aMumif;csD&onf/ ouf&SnfausmfxifESifhocF,mudkjrdKUapmifhcefUawmf<br />

rlcJhonf/<br />

auwkrwDucsDawmfrlí okH;pcef;a&mufvQif wvdkifrif;ok&Sifwum½Gyfydvnf; [Hom0wDwGif<br />

cHaomfvnf; rcHEdkif&mtrSwf&dSíAnm;'v ç tJ;jAoD ç &J;oifh&H ç ydkufujrif;wdkUig;wyfudk wdkufqif<br />

ESpf&m ç jrif;&Spf&m ç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh ukef;aMumif;csD&onf/<br />

wvdkif;rif;ok&Sifwum½GyfydrSm a&aMumif;abmifawmfpD;í tJ;rGefw&m ç ordefpnfol ç ordef<br />

oHus,f ç ydkuf&eJ; ç nDuHaumif; ç tJ;&eJ; onfajcmufwyfwGifygonf Zvmuyif;avSmfum; oHavS<br />

700ausmf ppfonfol&J;av;aomif;ESifh a,mufbawmfjynfbk&ife&ywdodkUaygif;rnf[lí [Hom0wDu<br />

oa&acwå&modkUqefawmfrlonf/<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; ok&Sifwum½GyfydjynfodkU qefavNyD Mum;vQif [Hom0wDodkUtvsifcsDí<br />

NrdKUudk&awmfrlvQif rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudkac:awmfrlí jynfodkUcsDívkyfMuH&aomfvnf; oifhrnf<br />

avmh/ rkwårodkUcsDívkyfMuHaomfvnf; oifhrnfavm[líwdkifyifawmfrlonfudktxdef;awmf owdk;"r®<br />

&mZmavQmufonf/ bkef;awmfaMumifh [Hom0wDjynfBuD;udk "m;rusdK;vSHrusdK;tvdkawmfjynfhavNyD;onf<br />

NrdKUjyudkomcdkifvkHatmifpD&ifawmfrlí NrdKUpGef½Gmem;wGif&dSaom vlolwdkUudk½kH;pkí rsdK;&du©mudkvnf; NrdKUwGif;<br />

odkUoGif;íxm;rnf/ ,if;odkUrS olvmvQifvnf;wdkufrnf/ olrvmvQifvnf; wESpfw0gudk qifjrif;<br />

Adkvfygudk tm;jznfhwif;í a&SUrdk;pJ;avomudk rkwårodkUcsDívkyfMuHrnf/ rkwårudk&awmfrlvQif rkwår<br />

tm;ESifh jynfokdUcsDí vkyfMuHonfjzpfrS ta&;awmftvsifNyD;vG,frnfem;awmfavQmufonf/<br />

owdk;"r®&mZm avQmufaompum;udk ausmfxifaemf&xmMum;awmfrlvQif þodkUem;awmfavQmuf<br />

jyefonf/ rif;BuD;avQmufaom ta&;onfppfa&;yifjzpfawmhonf/ odkU&mwGif wvdkif;rif;ok&Sifwum<br />

½Gyfydonf rdrdNrdKUwGifrQrcH0Hhíajy;avNyDonf/ jynfNrdKUESifhaygif;ícHaomfvnf;tvkH;t&if;rsm;vdrfhrnf/<br />

vkyf&nfMuH&nft&J;tpGrf;uREkfyfwdkUudkrwef ,if;odkUjzpfaomaMumifh jynfNrdKUwdkifatmif prf;csDcsDawmfrl<br />

oifhao;onf/ omvQifvnf;omavQmuf½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuHrnf/ txufapmfbGm;wdkUulnDí romvQif<br />

vnf;tvsifjyefí rkwårudkvkyfBuHrnf/,if;odkUjzpfaomaMumifhbkef;BuD;onft&SifrSma&aMumif;csDawmfrl


odkU&mwGif wvdkif;wdkUonfOyg,fwrnf y&d,m,fa00kpfrsm;vSonf a&wyfMunf;wyfudk ruGmcsD&rnf/<br />

uREfkyfwdkUrSmvnf; Munf;wyfokH;wyfpD&ifíAnm;'v rif;&J;atmifEdkifwdkU wyfudk trSDvdkufrnf[lí<br />

em;awmfavQmufonf/


168 - aemif½dk;wyfudkausmfxifaemf&xmwdkufykH<br />

ausmfxifaemf&xmwdkUcsDawmfrlí aemif½dk;odkUa&mufvQif ok&Sifwum½Gyfydtrwf Anm;'v wdkU<br />

aemif½dk;wGifwyfcsí aeonfukdawGUawmfrlvQif vlwa,mufudk opfyifxufodkUwufapí qifjrif;<br />

AdkvfygwdkUudk&rf;a&mfapaomf wdkufqifESpf&mausmf ç jrif;&Spf&mausmf ç Akdvf&Spfaomif;cefU&dSrnf[lí<br />

avQmufvQif abmyef;tvQifbGJUapíacsmif;udkqifjrif;AdkvfygwkdUudkul;&\/ wbufodkUa&mufvQif<br />

trIxrf;wdkUudk pdwfESpfcGr&dSatmif abmifudkzsuf&\/ wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUvnf; uRefawmfwdkUrSm<br />

qifjrif; Adkvfygenf;vSacsonf/ olwdkUrSm uRefawmfwdkUxufq,fqcefUrsm;avonf/ oludkatmifjrif<br />

Edkifaomfaumif;\/ ratmifíqkwfcJhaomf abmifyef;r&dSurcufacsNyDavm[k avQmuf\/ ausmfxif<br />

aemf&xmvnf; bkef;awmfaMumifhatmifjrifvdrfhrnfudkrpdk;&drfESifh[lírdefUawmfrlonf/ ,if;okdUpOfwGif<br />

rif;w&m;a½TxD;u olUvludkawGUvQif rwdkufESifhiga&mufrS wdkufawmfrlrnf[lí wk&if&mZmudk jrif;<br />

q,fpD;Esifhapawmfrlía&mufvSm\/ ausmfxifaemf&xmvnf; bkef;awmfaMumifh atmifjrifavNyD[lí<br />

avQmufvdkuf\/ ,if;aomtcg ]]axmrdIif;&J;}}[laomtrwfavQmufonf/ uRefawmfwdkUolUudk ratmif<br />

jrifacsao;/ olUudkatmifjrifawmfrlNyD avQmuf&mrSmt&yftaeroifhí ratmifjrifcJhaomf uREkfyfwdkU<br />

tjypfawmfwifudk rcH&acsavm[líavQmuf\/ xdkpum;udkMum;awmfrlvQif onfppfudk igwdkU<br />

atmifjrifvQifvnf;touf&Sifrnf/ ratmifjrifcJhvQifvnf; igwdkUao&rnf/ aoavNyD;onfudkvnf;<br />

b,foltjypfawmfwifrnfenf;[k wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudkpdwfESpfcGr&dSatmifrdefUawmfrl\/ ,if;okdUrS<br />

]]axmrdIif;&J;}}ESifh qifpD; trwfq,fhig; ç jrif;ESpf&m ç ppfonfol&J;okH;axmifudkvufsmaMumif;cGJ;íwdkuf<br />

[krdefUawmfrlonf/ b,oMuøESifhqifpD;trwfq,fhig; ç jrif;ESpf&m ç ppfonfol&J;okH;axmifudk<br />

vuf0J;aMumif;0ifíwdkuf rdefUawmfrlonf/ ausmfxifaemf&xmrSm ]]pG,fvref}} [laomqifudk<br />

pD;awmfrlíqifpD;trwfESpfq,f ç ppfonf ol&J;av;axmifESifh tv,faMumif;0ifíwdkufrnf[kpD&if<br />

awmfrl\/ ,if;aomtcg rdefUawmfrlonfum; ppfwdkU\oabmonf <strong>tif</strong>tm;enf;onf rsm;onf[lí<br />

rqdk&/ vkyf&nfMuH&nft&J;tpGrf;omt&if;jzpfonf/ waMumif;rSmvnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;aus;Zl;<br />

opömawmfESpfyg;udk OD;xdyf½Gufí onfyGJ;wGif tpfudkwdkUtoufudkpGefUí xrf;&rnf[k rdefUawmfrlNyD;vQif<br />

ppfokH;aMumif;jzefUícsDawmfrl\/<br />

ok&Sifwum½Gyfydtrwf Anm;'vESifh rif;&J;atmifEdkifvnf;jrefrmwdkU ppf<strong>tif</strong>tm;enf;onfudk<br />

jrifvQif raMumufr½GHU ppfrsufESmjzefUíBudKvSm\/<br />

,if;odkUpOfwGif ausmfxifaemf&xmpD;awmfrlaom pG,fvref[laomqifudk cRef;bGifhí vTwf<br />

awmfrlonf/ wvdkif;wdkU qifykH ç jrif;ykHodkUa&mufawmfrlvQif Anm;'vpD;aomqifudkwdkufawmfrlav\/<br />

Anm;'vvnf; qifuonf jrif;odkUqif;oufítvGwfcGgav\/ vuf0J;vusfmaMumif;csDonf/ qif<br />

pD; trwfwdkUvnf; qifcRef;bGifhum vTwfMuonf/ wvdkif;wdkU av;pkuGJ;íysufav\/ rif;&J;atmifEdkif<br />

vnf; qifOD;wGifyifqkH;av\/ &J;rufAdkvfygvnf; trsm;yif aoaysmufav\/ qifjrif; okHUyef;vnf;<br />

trsm;&awmfrl\/<br />

wvdkif;rif;ok&Sifwum½Gyfydvnf; aemif½dk;wGifcHíaeaomwyfysufvQif yef;rwD;wGifrae0Hhí<br />

jynfbk&ife&ywdodkUaygif;rnf[k jynfodkUqefawmfrlav\/<br />

t*FylodkUa&mufvQif t*Fyl&wGif qif ç jrif;Adkvfygxm;cJhí rdbk&m;om;awmf ç orD;awmfESifh<br />

wuG jynfNrdKUokdUtzl;tjrifoGm;awmfrl\/ jynfbk&ife&ywdvnf; cifcifrifrifBudKqdkawmfrl\/ tnm<br />

rSm apmfbGm;rsm;udkcsDyifh&avonf/ apmfbGm;rsm;vnf; a&tm; ç Munf;tm; ç tvkH;t&if;qifjrif;


AdkvfygESifha&mufvm\/ jynfodkUta&mufnDMuvQif jynfrif; ç t0rif; ç [Hom0wDrif;wdkU [Hom0wD<br />

wdkifcsDí ok&Sifwum½Gyfydudk eef;wifrnfwdkifyifMuí a&wyf ç Munf;wyfpD&ifMu\/<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; aemif½dk;wGif ppfatmifí waeUrSa&mufawmfrlvSmonf/ a&mufawmfrl<br />

vQif ausmfxifaemf&xmudkac:awmfrlí ighudkriHhbJ;wdkufESifhonf/ ighyGJ;udkzsufonfavm[k rdefUawmf<br />

rlonfudk ausmfxifaemf&xmavQmufonf/ bkef;awmfBuD;onfht&SifESifh rxdkufwef uREfkyfuRefwdkUESifh<br />

xdkufwefonfyGJ;jzpfí vkyfMuH&OD;rnfvnf;rsm;ao;onfESifh wdkufayonf[kavQmufonf/ rif;w&m;<br />

a½TxD;vnf; &onf qif ç jrif;Adkvfyg vufeufud&d,mwdkUudk qufvQif tm;&awmfrlí vufawmfESpf<br />

bufwGif 0wfawmfrlaom vufpGyfywåjrm;vufaumufudkay;awmfrlonf/ ,if;odkUrS bk&ifaemif<br />

trnfudkcHtrdefUawmf&dSí cH&onf/ vdIifNrdKUudkvnf; uHauR;cH ay;awmfrlonf/ onfrSwyg; yGJ;vrf;&<br />

olwdkUudkvnf;txdkuftavsmuf taqmifta,mifpm;vufay;awmfrlonf/


169 - jynfNrdKUüavSwyfcsif;wdkuf,lykH<br />

,if;okdUrS a&tm; ç Munf;tm;jynfodkUcsDawmfrlonf/ <strong>tif</strong>aysmuRef;odkUa&mufawmfrlvQif wyf<br />

cdkifwyfvkHwnfí Munf;a&bufí aeawmfrlonf/ jynfbk&if ç t0bk&if ç [Hom0wDbk&ifwdkUvnf;<br />

rif;w&m;a½TxD;csDvSmNyD[lí Mum;vQif ppfonfAdkvfyg½kH;pkí a&tm;Munf;tm; jynfNrdKUucHíaeMu<br />

onf/ rif;w&m;a½TxD;vnf; <strong>tif</strong>aysmuRef;odkUa&mufawmfrlí okH;&uf&dSvQif bk&ifaemifausmfxif<br />

aemf&xmudk b,fodkUpD&if&aomf oifhrnfenf;[lí rdefUawmfrlonfudk bk&ifaemifausmfxifaemf&xm<br />

avQmufonfum;-wdkufavSBuD;taygif;wdkUudk pdefajymif;jrwylBuD;rsm;udkwifapí <strong>tif</strong>aysmuRef; atmuf<br />

jrpfem;ESpfbufwGif toifhaeapNyD;rS nOfhrdkufrdkufudk ppfa&;iifpdrfhrnf/ oluavSwyfxyfívdkufvQif<br />

jrpfem;wbufwcsufaeapaom wdkufavSrsm;udk oluRefvmvQifxGufíwdkufpdrfhrnf/ ,if;odkUpD&if&<br />

vQif olUvla&wyfysufvdrfhrnf[líem;awmfavQmuf\/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xmavQmufaom t<br />

a&;udkBudKufawmfrlí onftwdkif;pD&ifav/ igppfa&;iifawmfrlrnf[lí rdefUawmfrlonf/ bk&ifaemif<br />

ausmfxifaemf&xmvnf; wdkufavSrsm;ukdtaetxm;oifhatmifpD&ifNyD;vQif taMumif;udkem;awmf<br />

avQmuf\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; a½TavSmfum;ESpfpif;ESifh ykHarmif;eSJ;c&mwifínva&mif0dk;0if;udk<br />

ykHarmif;rwD;apbJ; udk,fwdkifawmfjynfNrdKU&if;wdkifatmif qefawmfrlíjynfNrdKU&if;odkUa&mufrSm pnf<br />

armif;ESJ;c&mudk wNydKifeufwD;íaMumfjim&\/ jynfuavSwyfom;wdkUvnf; rif;w&m;a½TxD;u avSwyf<br />

rygonfudkjrifvQif taMumuft½GHUr&dS jrpfvkH;jynfhrQvdkufukef\/ ,if;aomtcg acgif;wnfívdkuf<br />

aomavSum;-t0bk&ifuRef aemf&xm/ aygif;wnfpm;ysHcsD/ jynfbk&ifuRef yef;awmif;pm;/uRef;qkHpm;/<br />

wvdkif;rif;uRef Anm;'v/ ydkufujrif;onf trwfajcmufOD;wdkUonftxl;xl;aom wdkufavSBuD;rsm;ESifh<br />

acgif;wnfí avSawmfudktrDSvdkufonf/ rif;w&m;a½TxD;vnf; raMumufr½GHUrcsnf;rcGgavSmfapí<br />

ppfa&;iifawmfrlonf/ <strong>tif</strong>aysmuRef;odkUa&mufawmfrlvQif pD&ifxm;aomavStaygif;wdkU jynfuavS<br />

wyftuRefudkxGufíwdkufonf/ jynfuavSwyfysufav\/ acgif;wnfívdkufaomavSBuD;ajcmufpif;<br />

udkvnf;avSpD;trwfajcmufa,mufESifUwuG&awmfrl\/ wdkufavStpif;ESpf&m/ okHUyef;vlwvdkif; jrefrm<br />

&Srf;ig;axmifausmf&awmfrl\/ aoavonfvnf;rsm;\/ avSuonfMunf;odkUwufíajy;aomolwdkU<br />

vnf;Munf;wyfom;rsm;qD;qdkUívkyfMuHonf/ txdtyg;t&Stersm;av\/ rif;w&m;a½TxD;vnf;<br />

a&wyfudkatmifjrifawmfrlNyD;vQif [Hom0wDrSmtaetxm;rusao;onfESifh tvsifjyefawmfrlonf/<br />

wvdkif;rif; ok&Sifwum½Gyfydvnf; rif;w&m;a½TxD;jyefawmfrlavvQif jynftm; t0tm;ESifh<br />

[Hom0wDwdkifatmifcsDí vkyfMuHrnf/ &vQifok&Sifwum½Gyfydudkeef;wifrnf[líwdkifyifMu\/


170 - ok&Sifwum½Gyfydtedpöa&mufykH<br />

wvdkif;rif;ok&Sifwum½Gyfydvnf; &J;rufAdkvfyg½kH;pkrnf[lí jynfNrdKUuonf t*Fyl&wyfodkU<br />

jyefawmfrlonf/ a&mufvQif qifaumif;ay:onfMum;aomaMumifh qifaMumhrnf[lí wdkufqif(70)<br />

ckESpfq,f/ Adkvf(1000)waxmifcefUESifh awmodkUoGm;í qifudkawGUaomf awmqifvnf;taMumhrcHwpD;<br />

wnf;omxGufíajy;av\/ ok&Sifwum½Gyfydvnf; pD;awmfqifwpD;wnf;ESifhomvdkufonf r&acs/<br />

odrf;awmodkUa&mufvQif a&iwfawmfrlí qifuoufítdkifwcküa&aomufawmfrl&mwGif udk,fwGif<br />

t0wfr&dSaomewforD;wa,mufonf rif;udkvSnfhywfzsm;a,mif;íum,oHo*¾&dSNyD;vQif uG,fcJh\/<br />

rif;BuD;vnf; xdwfvefUjcif;jyif;pGmjzpfí t*Fyl&wyfodkUjyefawmfrlonf/ xdknOfhüzsm;í tedpöa&muf<br />

awmfrl\/ jynfbk&ife&ywdESifh t0bk&ifodk[efbGm;vnf; tvkH;t&if;ESifhwuG t*Fyl&-wyfodkUoGm;í<br />

oN*ØK[fawmfrlMuNyD;vQif ok&Sifwum½GyfydtarG qifjrif;vlolwdkUudk odrf;,lí jynfNrdKUodkUjyefawmfrlMu<br />

onf/ a&mufvQif aumif;Edk;aom qifjrif;a½TaiGESifh ok&Sifwum½Gyfyd orD;awmfwyg; om;awmfESpfyg;<br />

udkighwGifom;orD;r&dS orD;om;jyKygrnf[lí odk[efbGm;,lNyD;vQif t0odkUjyefawmfrl\/<br />

jynfbk&ife&ywdvnf; aemufaemifrDS&rnfudk t&nf&dSí ESrawmf yJ;ul;rdbk&m;udk &cdkifodkUydkU<br />

av\/ &cdkifbk&ifvnf; jynfbk&ifESrawmfudk rdbk&m;ajr§mufav\/ &cdkifodkUa&mufrSwefaqmif;<br />

rdbk&m;[k wGifonf/ jynfbk&ife&ywdvnf; ouú&mZf(900)ukd;&mjynfhwGif 0rf;udktemay;í tedpö<br />

a&mufawmfrlonf/ e&ywdtedpöa&mufvQif nDawmf&Sifo&ufonf rif;acgif[laomtrnfESifh r&D;awmf<br />

oD&dbkef;xGwfudk rdbk&m;ajr§mufí oa&acwå&mjynfNrdKUudkrif;jyKawmfrlonf/


171 - [Hom0wDNrdKUudk odrf;írGefokH;&yfudk taetxm;pDrHykHtaMumif;<br />

wvdkif;rif; ok&Sifwum½Gyfyd tedpöa&mufawmfrlvQif wvdkif;trª;trwftaygif;wdkUvnf;<br />

[Hom0wDodkUvSmí uRefawmfcHvSmukef\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; uRefawmfcHvSmorQ trª;trwfwdkUudk<br />

r½Iwfrcs trnft&nf taqmifta,mifpm;aus; pm;vufay;awmfrlonf/ ol&J;olcufajconf<br />

taygif;wdkUudk qefa&pyg; &du©mrsdK;apha½TaiGt0wfykqdk;t&nftoGm;tavsmuf qkay;awmfrlonf/<br />

,if;odkUrS wvdkif;jynftaemufwvTm; ykodef 32-NrdKUudk taESmuft&Sufr&dS&atmif tvkH;t&if;eSifh<br />

aus;pm;xnfhawmfrlíuif;&Snfuif;wdk xm;awmfrlonf/<br />

ouú&mZf(901)udk;&mhwpfckwGif [Hom0wDNrdKUudk NrdKUawmifudkqufía½Tarmfa"mbk&m;taemuf<br />

udk ywfí NrdKUopfwnfawmfrlonf/ bk&ifaemfausmfxifaemf&xmudkvnf; jynftvkH;udktkyfcsKyfí tpDt<br />

&ifcefUawmfrlonf/<br />

ouú&mZf(902) udk;&mhESpfckwGif rif;&J;odcFoludk crnf;awmft&if;twlrSwfawmfrlí rif;&J;<br />

oD[ol[laomtrnfESifh rif;ajr§mufwef;qmig;yg;ay;awmfrlí auwkrwDrif;aejynfBuD;udk bk&ifcH<br />

rif;jyKawmfrl&onf/ tvkH;t&if;qifjrif;vnf; trsm;ay;awmfrlonf/


172 - rkwårodkUcsDwufjcif;taMumif;<br />

,if;aomtcg rkwår 32-NrdKUudkrif;jyKaom rif;um;-ok&Sifwum½GyfydESrawmf i,frnf<br />

]]wvurl}}[laom rif;orD;vif ]]apmAnm;}}wnf;/ xdkrif;udk rif;w&m;a½TxD;u ta&;t&mapygawmf<br />

rlaomfvnf; qifvkH;jrif;&if;rsm;jym;onfudk taMumif;jyKí tcdkifaeav\/ rif;w&m;a½TxD;vnf;<br />

rkwårodkUigcsDawmfrlrnf/ qifjrif;AdkvfygwdkUudk tvsifpD&ifav trdefUawmf&dSí bk&ifaemfausmfxif<br />

aemf&xmpD&ifawmfrlonfum;- ppfwk&*Fol ç <strong>tif</strong>,Ofwk&if ç aZ,swrefwdkUjrif;okH;wyfudka&SUcsD&onf/<br />

onfaemuf eE´ausmfol ç b,eHol ç Anm;z½l; ç eE´a,mf"m ç oD&daZ,sausmfxif ç eE´oMuø ç<br />

ouf&SnfausmfxifwdkU 7-wyfcsD&onf/ onfaemuf rif;w&m;a½TxD; wyfrawmfwGif qifpD;trwf<br />

av;usdyf ç wkdufqifav;q,f ç jrif;av;&m ç ppfonfol&J;av;aomif; ç onfaemufrS bk&ifaemif<br />

ausmfxifaemf&xm wyfaemuftkyf&onf/ [Hom0wDNrdKUudk txdef;awmf owdk;"r®&mZmudk NrdKUapmifhcefU<br />

awmfrlí ouú&mZf(902)udk;&mhESpfckwGif jrif;wyfokH;wyfESifhwuG wyfaygif; 12wyfwGifygonfh wdkuf<br />

qif w&mhokH;q,f ç jrif;ESpfaxmifw&m ç ppfonf ol&J; wodef;okH;aomif;ESifh rkwårodkUcsDawmfrl<br />

onf/<br />

rkwårodkUa&mufvQif rkwårpm; apmAnm;wGif ol&J;olcufvnf;rsm;vSonf/ oabFmqdyfjzpfí<br />

vufeufud&d,mpdefajymif; jrwylvnf;xlxyfvSonf/ NrdKUwGifaeaom ukvm;yef;ao;wdkUudkvnf;<br />

wcsdKUNrdKUjypD;ukefonf/ wcsdKUoabFm 7-pif;ESifhtjynfhtpkHxnfhí NrdKUa&SUuausmufql;csíaeukef<br />

onf/ rkwårNrdKUvnf; awmifvsm; ajrmufvsm;bDvmjzpfonf/ taemufujrifhí ta&SUuedrfhonf/<br />

ta&SUuvnf;jrpf taemufuvnf; awmifxdyfwGifNrdKUwnfavaomaMumifh tajrmuf aoewfvGwf<br />

atmifta0;uom&Hawmfrl&acsonf/ &HawmfrlíwvcefU&dSvQif wdkufavSrygaomaMumifh [Hom0wDrSm&dS<br />

avaom wdkufavSBuD;okH;&mausmfudk oGm;í,lavonf/ a&mufvQifa&ygMunf;ygvkyfMuHawmfrlonf/<br />

ukvnf;wdkU oabFmxufu tajrmufpdefajymif;ESifhypfíwdkufavSrsm;uGJ;acsysufacs\/ NrdKUudkrwufEdkif<br />

acs/ Munf;aMumif;uvnf; qifjrif;Akdvfygrsm;ESifh tBudrfBudrfvkyfMuHaomfvnf; NrdKUpD;jypD;rsm;onf<br />

vufeufud&d,m xlxyfvSaomaMumifh &J;rufawmfwdkUtxdtyg;t&Stersm;vQif qkwfíae&acsonf/<br />

rkwårNrdKUudk taMutnm rsdK;&du©mrjywfoGif;&avaomaMumifh tpm;taomufjyefUajymav<br />

onf/ xdktaMumif;rsm;udk Mum;awmfrlvQif rsdK;&du©mroGif;&atmif a&wyfMunf;wyf0ef;&Hap/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudk trdefUawmf&dSonf/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; trdefUawmf<br />

twdkif;pD&ifNyD;vQif rsdK;&du©mroGif;&íiwfav\/ xdkodkUiwfjim;aomfvnf; vufrcs/ NrdKUudkomcdkifvkH<br />

atmifpD&ifícHonf/


173 - armfvNrdKifpm;Anm;OD;xHoHapykH<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; &Snfvwfaomf rkwårpm;a,mufbawmf armfvNrdKifpm;ulnDcsdrfh<br />

rnfrcRwf/ trSwfawmf&dSí armfvNrdKifpm;odkUoHaponf-<br />

]]&mZoHwGif rSmawmfrlonfum;-aZ,s0¹kwdkif; &mrnwdkif;paom wdkif;BuD;jynfBuD;<br />

wdkUudktpkd;&awmfrlaom b0&Sifrif;w&m;Mum;vSmaponf armfvNrdKifpm;-wvdkif;rif; ok&Sif<br />

wum½Gyfydonf rª;awmfrwfawmf ol&J;olcufaumif; qifaumif; jrif;aumif;rsm;aomfvnf;<br />

igvkyfMuHawmfrlvQif [Hom0wDwGif rae0Hhí jynfbk&ife&ywdodkUaygif;avonf/ ,if;odkUvQif<br />

[Hom0wDudk ig&awmfrlonf/ [Hom0wDu jynfodkUcsDaomcgvnf; ok&Sifwum½GyfydESifh jynf<br />

bk&if t0bk&if okH;jynfaxmifaygif;ícHMuonfudk igatmifawmfrlí qifjrif;okHUyef;trsm;<br />

&awmfrlonf/ aemufok&Sifwum½Gyfyd r&dSvQifvnf;trª;trwf apmAnm;taygif;wdkUonf<br />

a½TbGm;atmufa&mufvSmí uRefawmfcHvSmonf/ xdkodkUuRefawmfcHvSmaom trª;trwfwdkUudk<br />

vnf; r½Iwfrcstxdkuftavsmuf olaumif;jyKawmfrlonf/ rkwårpm; ]]apmAnm;}}udkvnf;<br />

igu apíta&;t&mpkHprf;aponfudk rnfodkUrQravQmufaeaomaMumifh ,ckigcsDawmfrlí qif<br />

vkH; jrif;&if;trsm;ESifh ig&Hawmfrlonfudkvnf; NrdKUcdkifonfudkom,kHíaeonf/ igvkyfMuHawmfrl<br />

onfudk rkwårNrdKUrQonfcHEdkifrnfr[kwf/ ,ckvnf; jr§HK;wGifig;uJhodkU&dSavNyD;wnf/ armfvNrdKif<br />

pm;]]Anm;OD;}}udkvnf; vla&;vl&mESifhjynfhpkHonf[lí Mum;awmfrlonf/ armfvNrdKifpm;udk<br />

tysuftpD;odkUra&mufapvdkí trdefUawmfpmESifhapawmfrlonf[k a&;apNyD;vQif ouúvyftdwf<br />

wGifoGwfí NrdKUvSpm;ESifh r½GHpm;udkapawmfrlonf/}}<br />

armfvNrdKifNrdKUodkUa&mufí rdefUawmfpmudkMum;vQif Anm;OD;OD;csí þodkUpmqufvdkufonf-<br />

]]uRefawmfAnm;OD; oHawmfOD;wif0Hhonf bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;bk&m;--<br />

[Hom0wDudktvdkawmfjynfhpuyif rkwårpm; apmAnm;udktMumaeí roifh a½Tb0g;awmf<br />

atmuftvsifa&mufrSoifhrnf[k uRefawmfuapygonfudk rkwårpm;apmAnm;onf yrmP<br />

rjyK/ ukvm;yef;ao;rsm;pum;udkemí ta&;awmfrNyD;&Sdavonf/ ,ckvnf; csDvSmNyD[líMum;<br />

vQif olrsm;tvsif a½Tb0g;atmufa&mufygrnf tMuH&dSonfudk uRefawmfwGifvnf; om;orD;<br />

taqGtrsdK;rsm;onfudk jzpfonf/ waMumif;rSmvnf; rkwårESifh armfvNrdKifonf rkwårrSmom;&dS<br />

vQif armfvNrdKifrSmtb&dSonf/ tpfudkrkwårrSm&dSvQif nDarmfvNrdKifrSm&dSonf/ uRefawmfonf<br />

NrdKUom;wdkUtmPmudk qefacsaomfudk,frQvGwfrnfcufonf/ xdkUaMumifha½Tb0g;awmfatmuf<br />

ra&muf&&dSonf/ bkef;awmfBuD;aomb0&Sifrif;w&m; rkwårudk tvkdawmfjynfhvQif uRefawmf<br />

rSm taxGtxl;r&dSNyD/ uRefawmft&if;jzpfawmhonf[lí pmESifhavQmufvdkuf\/ vufaqmif<br />

awmfvnf; txl;xl;aom xnfrsdK;tkyfrsdK;wdkUudkrsm;pGmqufvdkufonf}}/


174 - ordefz½l;udkavSwyfü0efcsKyfcefUykH<br />

oHwdkUa&mufí Anm;OD;avQmufvdkufaompmudkMum;vQif ordefz½l;udkac:awmfrlí rkwårudk<br />

tBudrftbefrsm;pGm vkyfMuHapaomfvnf;r&acs/ ordefz½l;ta&;udk yodkUxifoenf;[k rdefUawmfrlonf<br />

udk ordefz½l;OD;csí þodkUem;awmfavQmufonf/ rkwårNrdKUonf awmif½dk;wGifwnfavaomaMumifh<br />

awmifyifNrdKUwvkH;uJhodkUjzpfavonf/ NrdKUpD;jypD;vnf;rsm;onf vufeufud&d,mvnf;xlxyfvSonf/<br />

xdkUaMumifh &J;rufawmfwdkU toufudktoufrrSwfvkyfMuHaomfvnf; atmifjrifjcif;odkUra&mufEdkifacs/<br />

txdtyg;t&Steomrsm;acsonf/ ta&SUNrdKUedrfh&muwuf&rnfvnf; ukvm;wdkUoabFm ckESpfpif; ç<br />

&Spfpif;ESifh ajymif;aoewftajrmufwifí aeavaomaMumifh pkwf½kwfcsnf;í NrdKUukdrwufomacs/ csOf;<br />

orQavSpkvnf; oabFmxufupdefajymif;ESifh vTwfvQifuGJ;acsepfacsonf/ waMumif;rSmvnf; NrdKUwGif;<br />

odkU rsdK;&du©mroGif;&atmif qD;qdkU&Haomfvnf; jrpfaMumif;us,fvSonfjzpfí nOfhudktrSwfrJhoGif;&av<br />

onf/ odkUvQifNrdKUwGif;om;odkU &du©mtaxmuf&í &J;rufawmfwdkUom anmif;nmacsonf/ ,if;odkUjzpf<br />

aomaMumifh uRefawmftMuHaomfum; ukvm;wdkUcHí aeonfoabFmrsm;udk wpkHwckaomya,m*jzifh<br />

oifhatmifpD&ifzsufNyD;vQif ta&SUrsufESmu avSwyfudkcsOf;NyD;vQif wuf&atmifwufrnf/ odkUpD&if<br />

onfjzpfrS tvdkawmfjynfhvG,frnf [líem;awmfavQmufonf/ rif;w&m;a½TxD;vnf; ordefz½l;<br />

avQmufaomta&;udkBudKufawmfrlí ordefz½l;oifhatmifpD&ifav trdefUawmf&dSNyD;vQif avSwyf0efcsKyf<br />

cefUawmfrlonf/


175 - ordef;z½l;oabFm 7-pif;udkwdkufzsufí rkwårNrdKUudkatmifjrifykH<br />

ordefz½l;vnf; avSwyfom;taygif;ESifh rkwårjrpfnmv0ef;NrdKUodkUoGm;í opf0g;ckwfapNyD;vQif<br />

abmift0tvH50/ tvsm;tvH 100bGJUapí rD;½ª;0g;udkpnf;í txyfxyftawmifESpfq,fausmfcefU<br />

abmifxufwGif pkykHapNyD;vQif nOfhudkarQmcJhapí rkwårtnmreD;ra0;wGifabmifudkqdkufíxm;av\/<br />

wabmifrSmvnf; t0tvH 50/ tvsm;tvH 300udkcdkifcefUatmif vkyfapNyD;vQif rkwårNrdKUxuf jrifh<br />

atmifopfwyfwnfí jyvuf&rf;ol&J;ajy; cdkifcefUatmif vkyfapí tajrmufaoewftjynfhpD&ifí rkwår<br />

jrpfnmuqdkufíxm;&onf/<br />

,if;odkUpD&ifíxm;aom abmifESpfabmifwGif rD;pmwifaomabmifi,fudk 'Da&wufaomtcg<br />

abmifudkwnf;ríxm;onf/ rdk;aomufxeD;'Da&usvQif rD;½ª;ykHudkrD;ñdSí wNydKifeuf rD;½ªykHrD;awmufí<br />

tvQHxef;zsm;cefU&dSrS abmifudkoabFmESifhqDxnfharQmvdkufvQif abmifbdrdíoabFmudkrD;pGJ;av\/ NrdKU<br />

wGif;om;wdkUvnf; oabFmudkrD;pGJ;onfudkjrifvQif NrdKUuxGufíavSBuD;avSi,fESifh ulMuonfudk &J;ruf<br />

awmfavSwyfom;wdkUvdkufí wdkufvQif rD;udkrowf0HhíNrdKUwGif;odkU0ifav\/<br />

rD;½ª;abmifvnf; oabFmBuD;okH;pif;ausmufql;csíaeonfudkbdrdíavmifvQif ausmufql;BudK;<br />

jywfí atmufuoabFmav;pif;udk bdrdírD;avmifjyefav\/ oabFmom;wdkUwcsdKUrD;avmifíao<br />

av\/ wcsdKUa&udkqif;íul;onfudk &J;rufawmfwdkUxdk;ckwfvQif wcsdKUaoav\/ wcsdKUudkvnf;&<br />

awmfrlonf/ oabFm 7-pif;r&dSí ta&SUrsufESmuvyfvQif tNyD;vkyfíxm;aomabmifBuD;udkvufeuf<br />

ud&d,maq;usnfaphoGwfí ol&Jolcuftaygif;wdkUudk toifhaeapjyD;vQif 'Da&usudkazmifudkarQmí<br />

rkwårNrdKUa&SUwGifuyfíxm;\/ NrdKUujyvuf½kH;xuf abmifujyvuf½kH;jrifhaomaMumifh &J;rufawmfwdkU<br />

pD;eif;ypfcwfvQif NrdKUom;wdkUNrdKUxdyfwGifrae0Hhukef/ NrdKUuqif;ajy;avukef\/ ,if;odkUvQif &J;rufawmf<br />

avSwyfom;wdkUNrdKUudkcsOf;í wl;NzdKav\/ NydKvQifNydK&mu &J;rufawmfwdkU0ifí tdrf&mausmif;uef<br />

udkrD;wdkufav\/ Munf;wyfom;wdkUvnf; NrdKUpD;jypD;r&dSonfudkjrifvQif NrdKUudkwdkufabmufí qif ç<br />

jrif;Adkvfyg tvkH;NrdKUwGif;odkU0ifí vufajcxlorQudkowfn§pfav\/ rkwårpm; ]]apmAnm;}}vnf;<br />

vufrcsbJ; ½kH;rdorQaom &JrufAdkvfygESifhqD;í wdkufonfudk eE´ausmfolqifESifh pD;csif;wdkufMuav\/<br />

renf;Muma0SUMuvQif apmAnm;qif vnfíajy;av\/ vdkufxyfíwdkufvQif qifESifwuG apmAnm;<br />

udk&í rif;w&m;a½TxD;udkqufav\/ &J;rufawmfwdkUvnf; a½T ç aiG ç aMu;oH t0wftpm;wdkUudk<br />

vk,ufzsufqD;í ,lukef\/ vufajcxlorQudkvnf; owfñ§pfukef\/ aoaysmufrsm;onf[líMum;<br />

vQif ordefz½l;udkrowfrn§pfapESifh qD;wm;bdtrdefUawmf&dSí armif;aMu;eif;cwfí qD;wm;&mwGifrS<br />

taotaysmufr&dSNidrf;csrf;ukef\/ &J;rufawmfwdkU a½T ç aiG&onfrsm;udk &ool,lap trdefUawmf&dSNyD;<br />

vQif bk&ifaemifausmfxifaemf&xmrSpí rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUudk wJ;awmfOD;odkUac:awmfrlí<br />

nDvmcH&mwGif ordefz½l;tpDtrHoifhwifhayaomaMumifh rkwårNrdKUudktvQiftvdkawmfjynfhawmf rlay<br />

onf[lí csDrGrf;awmfrlNyD;vQif apmAnm;udktaqmifta,miftpD;teif;ESifhwuG ajrmif;jrNrdKUudkay;<br />

awmfrlonf/ ae&mvnf; vuf0J;awmfOD;ae&onf/ jynfa&;½GmrI&dSaomtcg bk&ifaemifausmfxifaemf<br />

&xmESifhwdkifyifí pD&if[lívnf; trdefUawmf&dSonf/ qif ç jrif;oif;pkvnf;ay;awmfrlonf/<br />

,if;odkUrS rkwårpm;aom apmAnm;udk yolqifpD;csif;Edkifoenf;ar;awmfrlonfudk uRefawmf<br />

wdkufí apmAnm;qifvnfíajy;avonf toD;oD; trª;trwfwdkUavQmufMuonf/ bk&ifrif;w&m;<br />

a½TxD;vnf; igqkay;awmfrrlomao;/ apmAnm;udkyif ppfbdOD;trdefUawmf&dSí bk&ifhaemif ausmfxif<br />

aemf&xmppf&aomf apmAnm;avQmufonf/ uREfkyfudkqifqdkifí wdkufaomolum;-tom;cwfeD yg;cwf


NrHKUESifh qifrSmvnf;tpG,faumufESifh[líem;awmfavQmufonf/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xm vnf;<br />

vludkjrifaomftrSwf&rnfavm[líar;jyef\/ rsufESmudkjrifvQiftrSwf&yg\[líavQmufonf/ rª;awmf<br />

rwfawmftaygif;wdkUudkac:íjy trdefUawmf&dSíjyaomf þolonfuREfkyfudk qifpD;csif;Edkifayool [lí<br />

eE´ausmfoludkjy\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; odkUonf qifykH ç jrif;ykHtaxG;axG;udk trSwf&ayonf owd<br />

aumif;vSonf[lí csDrGrf;awmfrlonf/ eE´ausmfoludkvnf; rif;ausmfxif[laom trnfESifh<br />

uGrf;cGufvufbuftdk; uGrf;tdk; ç a½Ttdk;jypf ç a½TjrLwm ç a½TaxG;cH ç qifa½Tu ç jrif;a½Tu ç avScsif<br />

ydwf ç yJhaygif;avSrSwf tukefay;awmfrlonf/ qifayguf 5-pD; ç jrif;-50 ç uRefw&mvnf;ay;awmfrl<br />

onf/ rkwårNrdKUwGif&dSaom tonftvm ola|;ol


176 - rif;w&m;a½TxD;jynfodkUa&aMumif;csDykH<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; a,mufbawmf ausmfxifaemf&xmavQmufonfta&;udk BudKufawmfrlí<br />

onfhtwdkif;pD&iftrdefUawmf&dSí ausmfxifaemf&xmpD&if&onf/ [Hom0wDwGif 0SufuJhíxm;aom<br />

wdkufavSrsm; 0ifvSmaomolwdkUudk qkvmbfay;í,lapNyD;vQif b,ausmfol ç eE´ausmfol ç ordefz½l; ç<br />

rif;r[m ç oD&daZ,sausmfxif ç ydkuf&eJ; ç vufsmysHcsD/ ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;csDawmfrlonf/<br />

avSwyf 7wyfwGifygonfh Zvmuyif; ç uwåK ç vGef;Muif okH;&mhig;q,f/ ppfonfol&J;okH;odef; 5aomif;ESifh<br />

a&aMumif;csDawmfrlonf/ avSwyfrSmruGm csDaomMunf;wyfrSm owdk;"r®&mZm ç b,eHol ç<br />

ordefavmuf&dSef ç eE´ol&d, ç onfav;wyfudk wdkufqif ckESpfq,f ç jrif;okH;&m ç ppfonfol&J;<br />

okH;aomif;ig;axmifausmfESifh avSwyfESifhruGmcsD&onf/ a,mufbawmfausmfxifaemf&xmrSm wdkuf<br />

qifig;q,f ç jrif;ig;&m ç ppfonfol&J;waomif; qifpD;trwf 5-usdyfESifh ukef;aMumif;aemif½dk;udk<br />

csD&onf/ [Hom0wDNrdKUudkrlum; rif;&J;odcFolESifh ppfonfol&J;waomif;ausmfudk tapmifhaecefUawmfrl<br />

onf/


177 - rif;w&m;a½TxD;jynfNrdKUodkUcsDwufykH<br />

rif;w&m;a½TxD; wvdkif;okH;&yfudktvdkawmfjynfhvQif rif;{u&mZfwdkU\ wifhw,fprÜ,fawmf<br />

rljcif;jzifh tvkH;t&if;jcH&Hvsuf a&tm;Munf;tm; ouú&mZf(903)udk;&mhokH;ck w*kHbk&m;&SifodkU csDawmfrl<br />

í rudk#fwifawmfrlonf/ ,if;aomtcg t&d,m oCFmawmfwdkUtm; &ufvnfatmifqGrf;vkyfauR;<br />

awmfrlonf/ obifBuD;pGmvnf;cHawmfrlonf/ jyefawmfrlí [Hom0wDodkUa&mufawmfrlvQif bk&ifaemif<br />

ausmfxifaemf&xmudk a&SUoDwif;0gvuRwfvQif oa&acwå&modkUcsDawmfrlrnf/ NrdKUpm;jypm; taygif;wdkU<br />

udk qif ç jrif; ç Adkvfygjznfhwif;ap/ ppf0wfwef;qm vufeufud&d,maq;usnfaph rsdK;&du©mjynfhpkHap/<br />

trdefUawmf&dSí bk&ifaemifausmfxifaemf&xmu NrdKUpm;taygif;wdkUodkU apawmfrlonf/ NrdKUpm; taygif;<br />

wdkUvnf; oDwif;0gvuRwfvQif qif ç jrif; ç Adkvfygtaygif;wdkUESifh ajc&if;awmfodkUcsnf;a&mufvSm<br />

onf/ ta&mufnDvQif a&wyfMunf;wyfcsDawmfrlonfum;a&wyfrSm<br />

ykodefpm; ordefjAydkufwwyf ç ajrmif;jrpm; ordefz½l;wwyf ç "EkjzLpm; &J;oifh&Hw<br />

wyf ç 'vpm; oD&daZ,saemf&xmwwyf ç ojrifwkHpm; eE´a,mf"mwwyf ç v0ef;jynfhpm; eE´ol&d,<br />

wwyf ç onfajcmufwyfudk a&SUcsD&onf/ ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;a½TxD;rSmbkH 15-qifh&dSaom<br />

jymom'fokH;aqmifESifhwuG &wema½TabmifpD;awmfrlí wyfawmfwGif eE´oMuøppfuJ; b,eHolwyfrª;<br />

cefUawmfrlonf abmifawmfav;rsufESmudk 0if;rª;av;yg; rdrdwdkUudk oem;awmfrlonf/ avSmfum; avS<br />

rSwfESifhvdkuf&onf/ 0if;awmfav;rsufESmudkvnf; wdk;½kyfpaom om;avSiSufavStaygif;wdkUwGif<br />

tajrmufaoewf vufeufud&d,mwifapí a½T'dkif;a½TvTm;cHumESifh rdk;eJ;a½TvSHpdkufapí vuf0J;vufsm<br />

a&SUaemufvdkuf&onf/ abmifawmfudkvnf; a½TavSmfum;&Spfpif;iif&onf/ a&TavSmfum; 12-pif;wGif<br />

a½Ta0ga½Tcifw,ifpaom rif;aqmifrif;a,mif rif;crf;rif;em;wifí a½TwufESifhcsnf;avSmfívdkuf&<br />

onf/<br />

abmifawmfaemufu csD&onfwyfum; - Z½GJ;tkHpm; oD&daZ,sausmfxifwwyf ç oHvsifpm; eE´<br />

ausmfxifwwyf ç rkwårpm; apmvuGef;tdefwwyf ç cJ;aygifpm; ordefoHus,fwwyf ç tpkyfNrdKUpm;<br />

ordeftJ;e&J;wwyf ç ppfawmif;pm;r[mBuD;wwyf ç wyfrawmfESifhwuG a&wyf 13-wyfwGifygonfh<br />

Zvmuyif;BuD;ESpfq,f ç Zvmuyif;i,fig;q,f ç uwåKvGef;usif ig;&m ç avSmfum;oHavS&Spf&m ç ppf<br />

onf&J;udk;aomif;ESifh csDawmfrlonf/<br />

Munf;wyfrSm aygif;wnfpm; oa&pnfolwwyf ç aumvd,pm; pwkumrPdwwyf ç 0efNrdKU<br />

pm; tJ;e&J;wwyf ç wdkufukvm;pm; ordefapmu&wwyf ç armfyDpm; b,a,mf"mwwyf ç ,if;urS<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmwyfrjyKícsDawmfrlonf/(wyfryg 6-wyf)<br />

jrif;wyfrSm ppfwk&*Folwwyf ç vufsm&J;wdkifwwyf ç wk&if&mZm wwyf ç <strong>tif</strong>,ifwk&if<br />

wwyf ç wk&ifudwådwwyf ç onfjrif; 5-wyfudka&SUcsD&onf/ jrif;wyfESifh wyfaygif; 11-wyfwGifyg<br />

onfh wdkufqifokH;&m ç jrif;ESpfaxmifig;&m ç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh ouú&mZf(903)udk;&mhokH;ck<br />

wefaqmifrkef;v oa&acwå&modkU a&tm;Munf;tm;csDawmfrlonf/ [Hom0wDNrdKUudkrlum; owkd;"r®<br />

&mZm ESifh ouf&Snfausmfxifudk NrdKUapmifhcefUawmfrlonf/


178 - jynfNrdKUudkwdkufcdkufodrf;,lykH<br />

jynfbk&ifrif;acgifvnf; rif;w&m;a½TxD; csDvSmNyDMum;vQif NrdKUjy usKH;ajrmif; uwkwf &ifwm;<br />

pD&ifjyifqifí tajrmufaoewf vufeufud&d,m pDpOfí qifcvkyf ç jrif;cvkyfxm;awmfrlonf/<br />

rsdK;&du©mvnf;oGif;í xm;awmfrlonf/ txuftnmapmfbGm;wdkUodkUvnf; csDyifh&avonf/ &cdkifrif;<br />

wdkUvnf; ppfultvsifcsDvSmyg[lí yifh&avonf/<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; jynfNrdKUodkUa&mufawmfrlvQif a&tm;Munf;tm;vkyfMuHawmfrlonf/<br />

vufeufud&d,m xlxyfvSonfESifh NrdKUpD;jypD;rsm;aomaMumifh txdtyg;t&Stersm;vQif qkwfí ta0;<br />

ucGgíMunf;a&0ef;&Hvsuf aeawmfrlonf/


179 - ppfulvmaom odk[efbGm;tkef;abmifapmfbGm; wdkUudkqD;qdkUíwdkuf,lykH<br />

t0bk&if odk[efbGm; tkef;aygifapmfbGm;wdkUvnf; apmfbGm;taygif;ESifh ½kH;pkwdkifyifí wdkufqif<br />

&Spf&m ç jrif;waomif; ç ppfonfol&J; wodef;ajcmufaomif;ESifh ppfulvSmonf/ xdktaMumif;udk<br />

rif;w&m;a½TxD;Mum;awmfrlvQif rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudk wJ;awmfOD;odkU ac:awmfrlí wdkifyif<br />

awmfrlonfudk bk&ifaemifausmfxifaemf&xmavQmufonf/ ,ckonfapmfbGm;taygif;csDvSm&mrSm<br />

qifvkH; jrif;&if;rsm;vSonfMum;onf/ xdkodkUrsm;aomfvnf; qifpD;&müvnf; uREfkyfwdkUudkrwef<br />

ajconfcsif;vnf; uRefwdkUudkrwef &Srf;wdkUcHEdkifrnfavm/ jrif;pD;rlum;&Srf;wdkUusifvnfavonfjzpf<br />

aomaMumifh qifudktm;jyKícsDrnf/ waMumif;rSmvnf; apmfbGm;wdkUcsDvSmonfudk jynfNrdKUwGif;urod&<br />

atmif nOfhudkcsDí wpcef;tvGefrSmBudKíwdkufrnf/ &Srf;wdkUcHEdkifrnfavm/ ysufatmifwdkufrnf[lí<br />

em;awmfavQmuf\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; bk&ifhaemifoifhatmifpD&iftrdefU&dSonf/ bk&ifaemifausmf<br />

xifaemf&xmvnf; qifaumif; ç jrif;aumif; ç ol&J;olcufaumif;wdkUudk wyfwdkif;a½G;aumufawmfrlí<br />

ppfwk&*Foljrif;wyf çvufsm&J;wdkifjrif;wyf ç onfjrif;ESpfwyfudk a&SUcsDapí eE´a,mf"mwwyf ç<br />

ordefjAydkufwwyf ç ESifh eE´ausmfxifwwyf ç apmvuGef;tdefwwyf ç jrif;ESpfwyfESifh wyfaygif;<br />

ajcmufwyfwGifygonfh wdkufqif ig;&m ç jrif;ckESpf&m ç ppfonfol&J; okH;aomif;ESifh vufsmaMumif;<br />

csD&onf/<br />

wk&if&mZmjrif;wyf ç <strong>tif</strong>,nfwk&ifjrif;wyf ç onfjrif;wyfESpfwyfudka&SUcsDapíb,ausmfol<br />

wwyf ç ordeftJ;e&J;wwyf ç ordefaZmfu&yfwwyf ç oD&daZ,sausmfxifwwyf ç jrif;wyfESpfwyfESifh<br />

wyfaygif; ajcmufwyfwGifygonf wdkufqif ig;q,f ç jrif;ckESpf&m ç ppfonfol&J;okH;aomif;ESifh<br />

vuf0J;aMumif;csDaponf/ wk&ifa,mf"mjrif;wyf ç &mZwrefjrif;wyf ç onfjrif;wyfESpfwyfudk a&SUcsD<br />

apí r[mBuD;wwyf ç ordefoHus,fwwyf ç ordeftJ;e&J;wwyf ç bk&ifaemifausmfxifaemf&xm<br />

wwyf ç jrif;ESpfwyfESifhwyfaygif;ajcmufwyfwGifygonfwdkufqifig;q,f ç jrif;ckESpf&m ç ppfonfol&J;<br />

okH;aomif;ESifh tv,faMumif;csDawmfrlonf/ jynfNrdKUuxGufí wpcef;a&mufvQif qifrsm;udk jrpf<br />

wGifa&pdrfapí jrif;ajcmufwyfudk tpkHtprf;csDavap\/ jrif;wyfom;wdkUvnf; apmfbGm;wdkUucsDvSm<br />

onf jrif;wyfwdkUawGUvQif awGUaMumif;udk tvsifavQmufvSm&\/ apmfbGm;wdkUuvnf; jrefrmjrif;<br />

onfwdkUudkjrifvQifqifygjrif;ygcsDvSmí tjyif;vdkufvm\/ ppfwk&*Folvufsm&J;wdkifwdkU jrif;ajcmuf<br />

wyfom;vnf; ppfa&;iifcJhí vuf0J;vufsmESpfjzmcGJ;íaeav\/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmodkU ppfokH;aMumif;om;vnf; jrpfwGifpdrfapaomqifrsm;udkwuf<br />

apí uNyD;vQif Muufajcwiftajrmufrsm;udka&SUupDpOfí apmfbGm;wdkUppfonfeD;vQif tajrmufpdef<br />

ajymif;wdkUudk rdk;½GmouJhodkUjzpfap\/ &Srf;wdkUAdkvfyg qifjrif;txdtyg;rsm;vQif ppfOD;ESpfBudrfokH;Budrf<br />

ysufav\/ odkUvQif apmfbGm;wdkUuqifygjrif;ygbdíwdkufvSm\/ bk&Sifaemifausmfxifaemf&xmvnf;<br />

wdkufqifw&mhig;q,fESifh ppfrsufESmokH;aMumif;jzefUícRef;bGifhumvTwfMuvQif&Srf;wdkUu qifi,fom<br />

jzpfítpG,f&SufcHaomqifrsm; ,if;wGifyifvnf;av\/ wcsdKUvnf;qifOD;,SOfrdvQif a[mifa[mif<br />

usnfusnfjrnfíajy;\/ qifwyfysufvQif jrif;wyfvnf;ysufí b&rf;bwmajy;av\/ ppfwk&*Fol ç<br />

vufsm&J;wdkifwdkU jrif;ajcmufwyfom;xyfí vdkufonf/ okH;q,fpm; ç a&mufapmufpm; ç aemifrGefpm;<br />

wdkUudk pD;qifESifhwuG&awmfrlonf/ qifajcmufq,f ç jrif;okH;axmifausmf okUHyef;vlESpfaxmifausmf<br />

vnf; &awmfrlonf/ aoavonfvnf;rsm;\/ ,if;odkUatmifjrifawmfrlvQif bk&ifaemifausmfxif<br />

aemf&xmvnf; &HwyfESifha0;rnfudk&nfí ppfudk½kwfNyD;vQif &HwyfodkUjyefawmfrl\/ a&mufawmfrlvQif


&onfhokHUyef;qifjrif;wdkUudk qufvQif bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudktm;&awmfrlí rif;nDrif;om;<br />

wdkUtaqmifta,mif tpD;teif;tukefESifh ajcrpGyfvufrpGyfa½TcsufESpfpif; ç rDStkef;0ef; ç qif 20 ç<br />

jrif;50 ç okHUyef;vl 200ausmfudk ay;awmfrlonf/ trª;trwf yGJ;vrf;&olwdkUudk trnft&nftaqmif<br />

ta,mifpm;aus;pm;vuf txdkuftavsmufqkay;awmfrlonf/<br />

apmfbGm;wdkU ppfulvmonfudkatmifjrifawmfrlvQif atmifjrifaMumif;udkpma&;íjynfNrdKUwGif;<br />

odkUoGif;&avonf/ jynfbk&ifrif;acgifvnf; ta&;t&mrqdkaeav\/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf;<br />

rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUudk wJ;awmfOD;odkUac:awmfrlí jynfrif;onf NrdKUcdkifonfESifhvufeuf<br />

ud&d,mrsm;onfudk,kHí ta&;t&mrqdkaeavonf/ NrdKUcdkifonfESifhvufeufud&d,mrsm;aomfvnf;<br />

rsdK;&du©mr&dSonfudkwwfEdkifrnfavm? NrdKUwGif;rSmvnf; usDMub@menf;onf/ ppfonfAdkvfygursm;<br />

onf/ NrdKUjyifuvnf;[if;½GufwcsyfrQroGif;&jzpfonf/ rdk;usvQif igwdkU&J;ruf v,fvkyfpdrfhrnf/ ig<br />

wdkUaus;½GmNrdKUjyuvnf; ydkUpdrfhrnf/ odkUvQif igwkdU&J;rufrSm 0ajymaomufpm;&rnf/ onfuJhodkU<br />

vkyfMuD;MuHrpD&ifawmfrl&aomf jynfNrdKUonfigwdkUvufuvGwfEdkifrnfavm[lírdefUawmfrlNyD;vQifwvdkif;<br />

okH;&yf tNrdKUNrdKUwGif&dSaom ol&J;olcufwdkUudkac:csawmfrlí wyfwdkif;avmif;xyfawmfrlonf/ rsdK;&du©m<br />

vnf;tNrdKUNrdKUuavSwufESifh ydkUvSm&onf/


180 - &cdkifrif;ppfulvmonfudkqD;íwdkufykH<br />

jynfbk&ifucsDyifhaví &cdkifbk&ifunDawmfoHwGJ;pm;udk Adkvfrª;jyKapí wdkufqifw&m ç<br />

jrif;ESpf&m ç ppfonfol&J;ig;aomif;ESifh Munf;aMumif;csDvSm&onf/ &cdkifbk&ifom;awmfOy&mZmrSm<br />

uwåKvGefusif ckESpf&m ç ppfonfol&J; ckESpfaomif;ESifh e*g;&pfawmifudkvSnfhíarmfwif&pfaMumif;csDvSm<br />

onf/ &cdkifua&aMumif; Munf;aMumif;csDvmaMumif;udk &cdkifbk&ifnDupma&;í jynfNrdKUaus;pGefae<br />

vlig;a,mufwdkUudk jynfNrdKUwGif;odkUpmoGif;acsapíydkUvSm&onf/ xdkolig;a,mufvnf; jynfNrdKUwGif;odkU<br />

pmoGif;rnf[lí nOfhuvmonfudk &J;rufawmfwdkUawGUvQif brf;íqufvSm\/ ygonfhpmudkMum;<br />

awmfrlvQif ykodefpm;ordefjAydkuf ç ajrmif;jrpm; ordefz½l; ç cJ;aygif;pm; ordefoHus,f ç 'vpm;oD&d<br />

aZ,saemf&xmonfNrdKUpm;av;OD;udk tudkwdkUpm;onfNrdKUjyutcdkiftvkHajymif;aoewfwifíaeavtrdefU<br />

awmf&dSaomaMumifh avSmfum;vufjynhfESifhtvsifpkef&onf/ rif;w&m;a½TxD;vnf; rª;awmfrwfawmfwdkU<br />

udkac:awmfrlí ,ck&cdkifu a&aMumif;csDvSmonf/ <strong>tif</strong>tm;rsm;vSonfqkdonf/ &HwyfudkjzKwfí &J;ruf<br />

awmftvHk;ESifh qD;BudKíwdkuf&aomfvnf;oifhrnfavm/ &HwyfudkrjzKwfbJ;&J;rufawmfwdkUudkcGJ;íapmfbGm;<br />

wdkUudkwdkufouJhodkU wdkuf&aomfoifhrnfavmtrdefUawmf&dSonfudk bk&ifaemifausmfxifaemf&xm<br />

nDawmf oD&daZ,sausmfxifavQmufonf/ &cdkifwdkUcsDvSm&mrSm ppf<strong>tif</strong>BuD;vSonf/ &HwyfudkrjzKwf<br />

bJ;wcsdK;omcGJ;íwdkufaomfatmifEdkifaomfaumif;\/ ratmifEdkifaomf&HwyfwGif;&J;rufawmfwdkUonf ppf<br />

ESpfbufn§yf&dSrnf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh &cdkifucsDvSmonfudk a&wyfudka&wyfcsif; Munf;wyfudk<br />

Munf;wyfcsif; ½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuHrnf/ &cdkifom;wdkU cHEdkifrnfavm/ &cdkifom;wdkUysufvQif jynfNrdKUudk&HjrJ;<br />

&Hjyefrnf/ jynfjrdKUvufawmfuvGwfEdkifrnfavm[k em;awmfavQmufonfudkwyfrawmfwyfrSL;<br />

&mZoMuøm;awmfavQmufjyefonf/


181 - eE´oMuøppfa&;qdkykH<br />

a&S;aomtcgarsmufwawGonf awmifajc&if;wGif t&yftaejyKíaeMuonf/ xdkawmif ESifh<br />

reD;ra0;aomt&yfwckü ½Gmw½Gm&dSonf/ xkd½Gm\ reD;ra0;aom t&yfüO,smOfwO,smOf&dSonf/<br />

xkdO,smOfü wnfyifBuD;wyiftoD;rSnfhaomtcg arsmufwawGwdkUonf nOfhudkvmí xdkwnfoD;wdkUudk<br />

pm;vSmonf/ ½Gmom;wdkUvnf; wnfyifxufrSmarsmufwawG&dSaMumif;udk Mum;vQif vufeufav;jr§m;<br />

udkifum½GmuxGufí wnfyifudk0ef;&HMuonf/ wnfyifodkUrygaom arsmufwdkUonfvnf; rdrdwdkUtabmf<br />

tcsif;arsmufwdkUudk ½Gmom;wdkU0ef;&HonfudkodvQif aoab;rSvGwfapjcif;iSg ½GmwGif;odkU0ifí tdrfrsm;udk<br />

rD;wdkufav\/ ½Gmom;wdkUvnf; wcsdKUwnfyifudk&Hí wcsdKUrD;owfonf&dSaomfrD;vnf;aornf/ arsmuf<br />

wawGudkvnf;&rnfudk,if;odkUum;r[kwf tm;vkH;oGm;írD;owfavaomaMumifh arsmufwawGvkH;vGwf<br />

&avouJhodkU ,ckta&;awmfrSmvnf;jynfNrdKUudk&Hawmfrlonfudk t&HjzKwfíwdkufrnf rif;BuD;avQmuf&m<br />

rSmt&HudkjzKwfacsaomfjynfom;wdkUonf ajrmufwawGvkH;xGufouJhodkUjynfom;wdkUonf aus;rufom;<br />

ESifh wcsufxnf;jzpfí MuHBudKuf&m&mrMuHavavm/ waMumif;vnf; jynfNrdKUucGgí csDacsaomf jynf<br />

om;wdkUaemufxyfcsDacsaomf/ ppfESpfbufn§yfr&dSacsNyDavm/ ig;vajcmufvtanmif;tnmcHí &Hawmfrl<br />

onfta&;onf tusdK;r&dSjzpfrnfem;awmfavQmufonf/ rif;ESpfOD;avQmufonfta&;udk bk&ifaemif<br />

ausmfxifaemf&xm;Mum;vQif þodkUrdefUawmfrlonf/ ,ckrif;ESpfOD;avQmufonfta&;onf ppfa&;yif<br />

jzpfawmhonf/ odkU&mwGifjynfudk&Honfht&Hudkvnf; tcdkiftvkH&Hpdrfhrnf/ qD;BudKíwdkuf&mrSmvnf; olU<br />

udkEdkifavmufatmifqD;BudKíwdkufrnf/ &cdkifbk&ifom;ESifhnDcsDvSm&mrSmvnf; rdrdwdkUukd,frIr[kwf<br />

oltrIomjzpfonf/ omvQifvnf;BudK;ukwfrnf/ romvQifvnf; tvsifqkwfvdrfhrnf/ odkU&mwGif<br />

&cdkifom;wdkUonf ppfrIavSt&mü usifhvnfavonf/ xdkodkUusifvnfavjim;aomfvnf; wdkUu ykodef ç<br />

ajrmif;jr ç 'v ç w*kHonfNrdKUrsm;onf tvkH;t&if;vufeufud&d,mESifhcsnf;jzpfonf/ ppfavSvGef;usif<br />

700rQESifh &cdkifbk&ifom;onfodkUvGefívmEdkifrnfavm/ &cdkifbk&ifnDbk&ifoHwGJ;pm;Munf;wyf O,mef<br />

ylaMumif;csDvSm&mrSmvnf; qifcsif;jrif;csif;ajconfcsif; wdkUudkrwef/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh jynfNrdKU<br />

udk &HapaomavSwyfudk&HjrJtwdkif;&Hapíaepdrfhrnf/ Munf;wyfu qifaumif;jrif;aumif;udka½G; ,lí<br />

wdkufrnftpm;udk a&wyfol&J;u,lí Munf;wyfudkjznfhrnf/ bkef;BuD;onft&Sifvnf; &HwyfwGifpHae<br />

awmfrl/ uREfkyfwdkUtrª;trwfomqD;BudKívkyfMuHrnfavQmufonf/ rif;w&m;a½TxD;vnf;aemifawmf<br />

avQmufonf ta&;udkBudKufawmfrlí bk&ifaemifausmfxifaemf&xm oifhatmifpD&ifav trdefUawmf&dS<br />

onf/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; avQmuf&if;twdkif;pD&ifí b,ausmfxifESifh eE´ausmfxifudk<br />

Munf;wyfrSm 0efcefUawmfrlonf/ ordefz½l;ESifh eE´a,mf"mudk avSwyfrSm 0efcefUawmfrlonf/


182 - &cdkifbk&ifnDwyfOyg,fwrsnfESifhapykH<br />

csDaomwyfpnfum; ppfwk&*Foljrif;wyf ç vufsm&J;wdkifjrif;wyf onfjrif;ESpfwyfudk a&SUcsDapí<br />

oa&pnfolwwyf ç ordef;&J;oifh&Hwwyf ç ordefarmcGifwwyf ç bk&ifaemifausmfxifaemf&xmwwyf<br />

jrif;ESpfwyfESifh wyfaygif;ajcmufwyfwGifygonfh wdkufqifig;q,f ç jrif;&Spf&m ç ppfonfol&J;ESpf<br />

aomif;ESifh tv,faMumif;csDawmfrlonf/ wk&if&mZmjrif;wyf ç <strong>tif</strong>,nfwk&ifjrif;wyf ç onfjrif;wyf<br />

ESpfwyfudka&SUcsDapí pwkumrPdwwyf ç eE´oMuøwwyf ç ordeftJ;e&J;wwyf ç ordefaZmfu&wf<br />

wwyf ç jrif;ESpfwyfESifh wyfaygif;ajcmufwyfwGifygonfhwdkufqifig;&m ç jrif;&Spf&m ç ppfonfol&J;<br />

ESpfaomif;ESifh vufsmaMumif;csD&onf/<br />

wk&ifa,mf"mjrif;wyf ç &mZwrefjrif;wyf ç onfjrif;ESpfwyfudk a&SUcsDaponf/ oD&daZ,s<br />

ausmfxifwwyf ç r[mBuD;wwyf ç ordeftJ;e&J;wwyf ç ordef;y&rf;wwyf ç jrif;wyfESpfwyfESifh<br />

aygif;ajcmufwyfwGifygonf wdkufqifig;q,f ç jrif;&Spf&m ç ppfonfol&J;ESpfaomif;ESifhvuf0J;aMumif;<br />

csD&onf/<br />

csDaomtcg jynfNrdKUwGif;om;wdkUudk rod&atmifcsDonf/ jynfNrdKUucGgí wpcef;a&mufvQif<br />

wyfcsí aeawmfrlonf/ &cdkifbk&ifnD oHwGJ;pm;vnf; jynfNrdKUrSmtcif;udkrodaomaMumifh tvsif<br />

jynfNrdKUodkUrcsnf;0Hh/ jynfNrdKUuig;pcef;avmufrSm wyfcdkifwyfvkHESifh aeonfudkjrifav\/ ,if;aom<br />

tcg wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudkac:awmfrlí bk&ifaemifausmfxifaemf&xm þodkUrdefUawmfrlonf/<br />

,ck&cdkifbk&ifnDig;pcef;avmufrSm wyfcdkifwyfvkHESifhaeonfudk igwdkUoGm;íwdkufacsaomf igwdkU&Hwyf<br />

ESifhvnf; a0;csdrfhrnf/ olwyfcdkifwyfvkHESifhaeonfudkwdkufacsaomfvnf; twdkuftvHcufcsdrfhrnf/<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh &cdkifbk&ifnD tvsifcsDvSmatmifOyg,fwrsnfjzifhapí csDvSmrSwdkuf&vQif<br />

tvsifatmif vG,frnf[lí rdefUawmfrlNyD;vQif jynfNrdKUuajy;xGufvSmonfh vlig;a,mufudkac:awmfrlí<br />

tudkwdkUtrIawmfudkBudK;pm;tm;xkwfxrf;yg ta&;awmfNyD;vQif olaumif;jyKawmfrlpdrfhrnf[lí rdefUawmf<br />

rl\/ vlig;a,mufvnf; trIawmfudkBudK;pm;tm;xkwfxrf;ygrnfavQmufvQif opömudkcHapí qkvmbf<br />

ay;NyD;rS jynfbk&ifrif;acgifaponfh[efEIwfxnfhí pmudkydkU&av\/ pmwGifrSmonfum;aemifawmf<br />

&cdkifbk&ifu nDudk ppfulcsDvSmaponf[lí Mum;vQiftvGef0rf;ajrmufonf/ ,ck<br />

bk&ifa½TxD;avSwyfESifh w½kyfarmfwGifaeonf/ bk&ifausmfxifaemf&xmwdkUckESpfwyfom;vnf;NrdKUodkU<br />

csnf;í wyfcsvSmonf/ rdk;eJ;anmifa½T ç tkef;aygif ç oDaygapmfbGm;wdkUvnf; qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh<br />

igudkppfulrnfcsDvSmonf/ ,ckajrwJ;ta&SUwGifwyfcsíaeonf/nDawmfwdkUa&mufrSwdkufrnf[k iHhí<br />

aeaponf/ nDawmftvsifcsDvSmygawmh/ nDawmfa&mufvQif apmfbGm;rsm;ESifhaygif;íjyifuwbufwdkuf?<br />

igvnf;NrdKUuypGefn§yfwbuf&dSatmifwdkufrnf/ ,if;odkUvQif bk&ifa½TxD;wdkUppfonfcHEdkifrnfavm<br />

ysufavawmhrnf/ odkUysufvQif [Hom0wDwdkifatmifcsD&rnf[lí pma&;NyD;vQif jynfbk&ifrif;acgifu<br />

&cdkifbk&ifnDudkay;yg;vdkuft[ef ywåjrm;vufpGyfESpfcsnf ç ywåjrm;vufaumufESpf&efudk aumif;rGefpGm<br />

wHqdyfvuf&mESifh vlig;a,mufudk &cdkifbk&ifnDwyfodkUydkU&av\/ vlig;a,mufvnf NrdKUwGif;uajy;<br />

xGufvSmooljzpfí jynfaus;pGefom;wdkU,kHMunfvSí &cdkifbk&ifnDwyfodkUydkU&av\/ &cdkifbk&ifnD<br />

vnf;xdkolwGifygonfhpmudkMum;vQif wyfudkEkwfcsDvSm\/


183 - &cdkifucsDvSmaomwyfudkwdkuf,lykH<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; vufsm&J;wdkifodkU jrif;ajcmufwyfudka&SUcsDapí ppfokH;<br />

aMumif;vkH;ppfrsufESmjzefUíqD;BudKukef\/ vufsm&J;wdkifwdkUcsDavonf/ jrif;ajcmufwyfESifh &cdkifom;<br />

wdkUa&SUzsm;csDvSmonf jrif;wyfESifhawGUMuaomf vufsm&J;wdkifwdkUacsmif;udkul;í ½Gyf½GyfcRHcRHwdkufvQif &cdkif<br />

om;wdkUjrif;wyfysufíaemufodkUjyefav\/ &cdkifbk&ifvnf; a&SUzsm;jrif;wyfqkwfonfudkjrifvQif wyfcs<br />

íaernfjyKonfudk vufsm&J;wdkifwdkUxyfí a&mufvQif qifpD;ol&J;wdkUvnf; qifpDpOfí ppfrsufESmjzefU<br />

vsufaeukef\/ ppfonfawmf okH;aMumif;vkH;a&mufvQif twnf;twGr&dS ½Gyf½GyfcRHcRH0ifwdkufav\/<br />

&cdkifbk&ifnDwdkU a&SUzsm;jrif;wyfysufav\/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; &J;bkef;pH[laomqifudkpD;awmfrlí &cdkifbk&ifnD&dS&modkU<br />

cRef;bGifhívTwfawmfrlonf/ &cdkifbk&ifnDawmfr&yfrwnfEdkif qifOD;r&Snf0Hhí qifuonfjrif;pD;íajy;<br />

av\/ pD;onfqifudk&awmfrl\/<br />

&cdkifbk&ifnDqkwfvQif ppfokH;aMumif;vkH;xyfívdkufonf/ qifpD;trwf qifESifhwuG wusdyf<br />

&awmfrl\/ qifvGwfvnf; okH;q,fausmf ç jrif;av;&mausmf ç okHUyef;vlESpfaxmifausmf&awmfrl\/<br />

aoavonfvnf;rsm;\/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; &J;rufawmfwdkUwdkufavonfudk &HwyfESifh a0;rnfudk&nfí<br />

vdkufíac:awmfrlonf/ ta&mufnDvQif &J;rufawmfwdkUudk½kH;pkí &Hwyfudkjyefawmfrlonf/ &cdkifbk&ifnD<br />

Munf;aMumif;csDvSmaom olwdkUppfysufaMumif; &cdkifom;a&aMumif;csDvSmolwdkUMum;vQif ykodefajrmif;jr<br />

a&mufrS jyefav\/


184 - bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudk tdrfa&SUay;awmfrljcif;taMumif;<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; aemifawmftpDtrHoifhvSayaomaMumifh &cdkifudkcsDvSmonfudk<br />

tvG,fomatmifayonf [lí rª;awmf rwfawmfwdkUtv,fwGif csDrGrf;awmfrlNyD;rS 0wfawmfrlaom a½T<br />

csnfyg uwDåyg0wfvkH vufawmfESpfbufwGif 0wfawmfrlaom ywåjrm;vufaumufç ywåjrm;vufpGyfç<br />

vuf0J;awmfu tdrfa&SUrif;wdkU\ ae&mudkay;awmfrlonf/ rDSp&mtkH;0ef;vnf;okH;qifhç a½TuGrf;cGuf<br />

&Spfajr§mifhç uGrf;vdyfokH;vdyf/ uGrf;cGufwGifxnfhp&mtyGwftñGwf taphtpkHa½Tuawmifç ydwftajymufç<br />

aomufa&wiftajymufç a½TaxG;cHtajymufç a½Ttdk;yspftbkH;ESifhtajymufç OD;aygif;uwDåygtpdrf; ç tajc<br />

tem;udk a½Tjym;puf0ef;tajymufç yef;&SpfyGifhESifhwuG tapmufwbufwcsufudk a½TcsnfokH;xyfvdkufí<br />

oHvsif;wvJ;udk0ef; ç a½TcsufESpfpif; ç xD;eDanmif½GufokH;qifhç qifa½TBudK;a½Tuç a½Taygif;0ef; ç<br />

jrif;a½TBudK;a½Tuç a½Taygif;0ef; ç pnfckESpfvkH; ç aiGESJ;ig;pif; ç bk&ifhaemifausmfxifaemf&xmudkqkay;<br />

awmfrlonf/ yGJ;vrf;&aom trª;trwfwdkUudkvnf;trnft&nf taqmift½Guf aus;c½dkiftxdkuft<br />

avsmufay;awmfrlonf/ &awmfrlaom qifjrif;AdkvfygwdkUudkvnf; &aomtrª;trwfwdkUudkyifay;awmfrl<br />

onf/<br />

&J;rufawmfwdkU&onf a½TaiG aMu;oH0wfpm;wdkUudkvnf;&oolom,l&onf/tajrmufpdefajymif;<br />

vufeufud&d,mudkom odrf;,lawmfrlonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; &cdkifuppfudkatmifjrifawmfrlaMumif;ESifhpma&;í NrdKUwGif;odkUap<br />

awmfrlonf/ &cdkiftrwfwa,mufudkvnf; xnfhawmfrlvdkufonf/ jynfbk&ifvnf; apmfbGm;rsm;ESifh<br />

&cdkifbk&ifnDawmf om;awmf ppfulvmorQysufí jyefavaMumif;udkMum;awmfrlaomfvnf; rdk;avusu<br />

olaeEdkifrnfavm[lí ta&;t&mxGufírqdk NrdKUjyudkom tcdkiftvkHpD&ifíaeav\/


185 - jynfbk&ifrif;acgiftnHhcHíudk,fudktyfESif;&ykH<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; tcdkifaeaomf ae&rnfavm[lí &J;rufawmfwdkUudkNrdKUudkwufap<br />

aomfvnf; tajrmufaoewf vufeufud&d,m xlxyfvSaomaMumifh Adkvfygt&Stetaotaysmufom<br />

rsm;acsonf/ &awmfrrlacs/ ,if;odkUvQif bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudk ac:awmfrlí yodkUMuH&<br />

aomfoifhrnfenf;[k rdefUawmfrlonfudk bk&ifaemifausmfxifaemf&xmu jynfNrdKUudk&Hawmfrlonf vnf;<br />

ig;vç ajcmufvcefU&dSNyD jynfNrdKUvnf;i,fonf/ usDMub@mvnf;enf;onf/ pm;rnfol a,mufsm;<br />

rdef;rtBuD;ti,fvnf;rsm;onf/ jyifu&du©mudkvnf; [if;½GufwcsyfrQroGif;& `r§HK;wGif;ig; uJhokdU&dSav<br />

NyD;onf/ odkUudkvsuf&J;rufawmfwdkUudk t&StecHíNrdKUudkvkyfMuHawmfrlcif;r&dS/ rdk;avusvQif uRefawmf<br />

wdkUu v,fvkyfpdrfhrnf/ [Hom0wDu rsdK;&du©mwdkUudkvnf; avSBuD;avSi,ftrsm;ESifhydkUvSmpdrfhrnf/<br />

þuJhodkU MuHawmfrlNyD;vQif jynfNrdKUvnf; iSufrlí ysHwufEdkifrnfavm em;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; aemifawmfonf igudk,fawmfjzpfawmhonf/ &vG,frnftaMumif;<br />

udkpD&if[lí a&wyfMunf;wyfudkxyfíESif;awmfrlonf/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; nOfhaeUvkHU<br />

vjyKawmfrlí NrdKUwGif;odkUqifpmjrufw½GufrQaomfvnf;aumif; vlpmpyg;wvkH; ç qefwaphrQaomf<br />

vnf;aumif;roGif;&atmifpD&ifawmfrl\/ wvcefU&dSvQif NrdKUwGif;om;wdkUiwfrGwfí NrdKUwGif;ujyifwyf<br />

odkU 0ifvSmukef\/ 0ifzefrsm;vwfaomf NrdKUpD;jypD;enf;í jynfbk&ifrif;acgifxdwfvefUawmfrl\/<br />

,if;odkUvQif toufraoygrnftaMumif;ESifh vufaqmifvufeuftrsm;,lí ]]em*0&}}qif<br />

aumif;ESifh q&mawmf &Sif"r®ygv*k½k &Sifwdomoebkef;awmfBuD;ESpfyg;udkxGufí avQmufvSm&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; ol\tjzpf&cJ;aMumif;udkaxmufawmfrlí toufudkcGifhjyKawmfrl<br />

NyD;vQif ouú&mZf(904)udk;&mhav;cke,kefvqef;ig;&ufaeUwGifrª;awmfrwfawmfwdkUESifhwuG jynfbk&if<br />

rif;acgifNrdKUuxGufíb0&Sifrif;w&m;a½TxD;odkUudk,fudkaqmifESif;vSmonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; rif;acgifESifhwuG rdbk&m;oD&dbkef;xGwfudk auwkrwDrSmae&<br />

onf/<br />

armif;rrdóHrª;awmfrwfawmf ol&J;olcufaumif; qifaumif;jrif;aumif;wdkUudk odrf;,lawmfrlí<br />

[Hom0wDaejynfawmfodkUydkU&onf/ jynfNrdKUudkrlum;-txdef;awmfowdk;"r®&mZmudk rif;a`r§mufwef;qm<br />

ig;yg;ESifhwuGay;awmfrlí rif;jyK&onf/<br />

,if;wdkUrS jynfaus;pGef ½GmvufwdkUudkcefUxm;awmfrlí uif;wdkuif;&Snfxm;NyD;rS 0gqdkv<br />

[Hom0wDaejynfawmfodkU jyefawmfrlonf/


186 jynfNrdKUüpHaeaomrif;wdkUtaMumif;<br />

oa&acwå&mrnfaom jynfNrdKUtaMumif;um;-yk*He&oD[yawhw½kyfajy;rif;om;awmf oD[ol<br />

onf ouú&mZf(604) ajcmuf&mhav;ckwGifwnfaxmifpjyKonf/ oD[olpnf;pdrf 42/ ouú&mZf(646)<br />

ajcmuf&mhav;q,fhajcmufckwGif tedpöa&mufí nDawmfuspGmrif;jyKawmfrlonf/ uspGmpnf;pdrf 39/<br />

ouú&mZf(685) ajcmuf&mh&Spfq,fhig;ckwGif tedpöa&mufí oif;wGJ;apm&efaemifudk yif;,pum; 7ausmif;'g,um<br />

ay;írif;jyK&onf/ apm&efaemifpnf;pdrf 54/ ouú&mZf(739) ckESpf&mhokH;q,fhudk;ck<br />

wGif tedpöa&mufí xdkrif;aemifawmf jrif;pdkifa½Teef;&Sifom;awmfrif;BuD; rsufESm&Snfudk rif;BuD;pGm<br />

apmuJ;ay;awmfrlírif;jyK&\/ rif;BuD;rsufESm&Snfpnf;pdrf 11/ ouú&mZf(750)ckESpf&mhig;q,fjynfhwGif<br />

tedpöa&mufí rif;xD;vdIifudkrif;BuD;pGmapmuJ;ay;awmfrljyefonf/ rif;xD;vdIifpnf;pdrf 5/ ouú&mZf<br />

(755)ckESpf&mhig;q,fhig;ckwGif tedpöa&mufí wvdkif;vufsmysHcsDBuD;udk rif;BuD;pGmapmuJ;ay;awmfrl<br />

onf/ vufsmysHcsDBuD;pnf;pdrf 22/ ouú&mZf(777)ckESpf&mhckESpfq,fhckESpfckwGif tedpöa&mufí pkuúaw;<br />

udkrif;acgifBuD;ay;awmfrlonf/ pkuúaw;pnf;pdrf 3v/ ouú&mZf(777) ckESpf&mhckESpfq,fhckESpfckwGif<br />

rif;acgifom;awmf 'vqkH;rif;&J;ausmfpGmudk crnf;awmfrif;acgifBuD;ay;awmfrlonf/ rif;&J;ausmfpGm<br />

pnf;pdrf 9-v/ ouú&mZf(778)ckESpf&mhckESpfq,fh&SpfckwGif crnf;awmfrif;acgifac:í tdrfa&SUay;awmf<br />

rljyefvQif rif;&J;ausmfpGmnDawmfoD[oludk crnf;awmfbk&ifrif;acgifay;awmfrljyefonf/ oD[ol<br />

pnf;pdrf 3-ESpf/ ouú&mZf(781)ckESpf&mh&Spfq,fhwckwGif crnf;awmfbk&ifrif;acgifac:awmfrlí aemif<br />

awmfr&dSvQif tdrfa&SUay;awmfrlonf/ xdkouú&mZfwGifyif apma½Tcufudk rif;&J;ausmfpGm[laom trnf<br />

ESifhay;awmfrlonf/ apma½Tcufrif;&J;ausmfpGmpnf;pdrf 6-ESpf/ ouú&mZf(787)ckESpf&m&Spfq,fhckESpfckwGif<br />

tedpöa&mufí rif;r[mudk atmifyifv,fqkH; oD[oljynfNrdKUudkay;awmfrlonf/ rif;r[mpnf;pdrf 4/<br />

ouú&mZf(791) ckESpf&mhudk;q,fhwckwGif rif;r[mudk pudkif;udkay;í xlyg½kH'g,umoD[oludk crnf;<br />

awmfrdk;n§if;rif;w&m;ay;awmfrlonf/ oD[olpnf;pdrf 13-ESpf/ ouú&mZf(804)&Spf&mhav;ckwGif t0a½T<br />

eef;udkwufawmfrlonf/ oD[olt0a½Teef;udk wufawmfrlvQif a,mufzawmfrif;&J;ausmfpGmudk jynfNrdKU<br />

udkay;awmfrljyefonf/ rif;&J;ausmfpGmpnf;pdrf 3/ ouú&mZf(807)&Spf&mhckESpfckwGif rif;&J;ausmfpGmudk<br />

om,m0wDudkay;jyefí om;awmf qifrsm;&Sif rif;BuD;pGmcHudkay;awmfrljyefonf/<br />

rif;qifrsm;wGif EdkifiHjcm;írif;jyKawmfrlonf/ rif;qifrsm; 37-ESpf ouú&mZf(844) &Spf&mhav;<br />

q,fhav;ckwGif tedpöa&mufawmfrlínDawmf qifjzL&Sifowdk;rif;apm om,m0wDuvmí r&D;awmfudk<br />

rdbk&m;ajr§mufí rif;jyKawmfrlonf/ qifjzL&Sifowdk;rif;apm pnf;pdrf 44/ ouú&mZf(888)&Spf&mh&Spf<br />

q,fh&SpfckwGif tedpöa&mufawmfrlí om;awmf bk&ifaxG;rif;jyKawmfrlonf/ bk&ifaxG;pnf;pdrf 6-ESpf/<br />

ouú&mZf(894)&Spf&mhudk;q,fhav;ckwGif tedpöa&mufawmfrlíom;awmfe&ywdrif;jyKawmfrlonf/e&ywd<br />

pnf;pdrf 6-ESpf/ ouú&mZf(900)udk;&mjynfhwGiftedpöa&mufawmfrlí nDawmfrif;acgifcH&Sifo&ufrif;jyK<br />

awmfrlonf/ nDawmfrif;acgifcH&Sifo&ufpnf;pdrf 4-ESpf/ ouú&mZf(904)udk;&mhav;ckwGifeef;usonf/<br />

xdkodkUbkef;vuf½kH;tmPmESifhjynfhpkHaom rif;wdkU\ae&mjzpfaom oa&acwå&mjynfBuD;udk bk&ifrif;<br />

w&m; a½TxD;vkyfMuHawmfrlítvdkawmfjynfhonf/


187 - tkef;aygifckHrdIif;eef;wufjcif;taMumif;<br />

t0rSmvnf; xdkouú&mZfwGif odk[efbGm;udkrif;BuD;&efaemifvkyfMuHí tkef;aygifckHrdIif;BuD;om;<br />

cHkrdIif;i,fudkeef;wifavonf/ t0bk&ifckHrIdif;? nDtkef;aygifapmfbGm; ç rdk;rdwfapmfbGm; ç rdk;aumif;<br />

apmfbGm; wdkUvnf; þodkUwdkifyifMuukef\/ igwdkUjynfNrdKUudkppfulaomtcg Aef;armfapmfbGm; çanmifa½T<br />

apmfbGm;wdkUudk riHhbJ; tvsiftaqmcsDacsaomaMumifh temtusifysufpD;&avonf/ a&aMumif;rSm<br />

vnf;igwdkUu wdkufavS ç avSi,fwufi,fomjzpfacsonf/ oluZmvmuyif;wdkufavSBuD;rsm;acsaom<br />

aMumifhigwdkUrwdk;a0SUEdkif&dSacsonf/<br />

odkUjzpfaomaMumifh apmfbGm; 7-yg;vkH;pkí Zvmuyif; uwåKvGef;usift0rSm vkyfrnf/ NyD;vQif<br />

Zvmuyif; waxmifausmfwGif ol&J;olcufwdkUudkpD;apí csDpdrfhrnf/ ukefavSig;&mwGifvnf;rdsK;&du©m<br />

wifí,laqmifrnf/ Munf;aMumif;rSmvnf; apmfbGm; 7-yg;wGif&dSonf qifvkH;jrif;&if;ESifhwuG csDrnf/<br />

igwdkU&J;rufudk olwdkU&J;rufAdkvfyg wlEdkifrnfavm/ ,if;odkUpD&ifíjynfNrdKUudktvQifvkyfMuHrnf/ &vQif<br />

jynfjrdKUwGif tcdkiftvHkaeapíawmifilodkUcsDapívkyfMuHrnf/ awmifiludk&vQif a&aMumif;Munf;aMumif;<br />

[Hom0wDodkUcsDívkyfMuHrnf/ rif;w&m;a½TxD;igwdkUvufu vGwfEdkifrnfavm[lí wdkifyifMuNyD;vQif<br />

apmfbGm; 7-ckESpfyg;t0odkUqif;íavSwuftrsm;vkyfMuonf/ NyD;vQif rdk;aumif;apmfbGm; rdk;rdwf<br />

apmfbGm;onfapmfbGm;ESpfOD;rSm wdkufavSBuD;Zvmuyif; okH;&m ç avSmfum; ausmhavSokH;&m ç ukefavS<br />

ig;&m ç Adkvfygwodef;ESpfaomif;cefUa&aMumif;csD&onf/ tkef;aygifapmfbGm;ESifh apmfbGm;ig;OD;rlum;-<br />

Munf;aMumif; wdkufqifwaxmifESpf&m ç jrif;waomif; ç ppfonfol&J;wodef; ajcmufaomif;ESifh<br />

a&tm;Munf;tm; ouú&mZf(905)udk;&mhig;ckeawåmfvqef; 12-&ufaeUt0ujynfNrdKUodkUcsDawmfrlonf/


188 - jynfNrdKUwGifapmfbGm; 7-OD;wdkU&HvSmí rif;w&m;a½TxD;wdkufykH<br />

apmfbGm; 7-yg;a&tm;Munf;tm; qifvkH;jrif;&if;trsm;ESihfcsDvSmaMumif;udk jynfpm;owdk;"r®<br />

&mZmu b0&Sifrif;w&m;a½TxD;odkUavQmufvSm&\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; jynfNrdKUESifheD;aom w½kyf<br />

armfulwGwf ç [if;omw ç "EkjzL ç vdkif ç armfyD ç om,m0wDonfNrdKUrsm;udkom ol&J;olcufESifhwuG<br />

tajrmufaoewfajymif;jrwylwdkU,lapí jynfNrdKUwGif;ujynfpm;ESifhtwlcHí ae&\/ &du©mrsdK;aphvnf;<br />

twGif;odkUoGif;íae&\/<br />

apmfbGm; 7-yg;wdkUonf NrdKUodkUa&mufvQifa&tm;Munf;tm;NrdKUudkwufonf/ NrdKUxdyfut<br />

ajr§mufaoewf pdefajymif;jrwylESifhvTwfvQif vlolqifjrif; taotaysmufrsm;av\/<br />

a&wyfrSmvnf;NrdKUxdyfupdefajymif;jrwylESifh vTwfvQif uGJ;avepfav\/ þodkUtBudrftbef<br />

rsm;pGmvkyfMuHaomfvnf; r&Edkif/ txdtyg;taotaysmufrsm;vQif NrdKUucGmía&wyfMunf;wyf0ef;&Hí<br />

aeav\/<br />

b0&Sifrif;w&m;a&TxD;vnf; apmfbGm;wdkUa&wyfMunf;wyf0ef;&Honfrsm;vSonf Mum;vQif<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xm paomrª;awmfrwfawmf a'gAnm;taygif;wdkUudkac:awmfrlí wdkifyifawmf<br />

rlonf/


190 - jynfNrdKUodkU [Hom0wDucsDwufykH<br />

bk&ifrif;w&m;a½TxD;vnf; aemifawmfausmfxifaemf&xmudk tvQifpD&if[lí trdefUawmf&dS<br />

onf/ bk&ifaemifvnf; wvdkif;okH;&yfa&mufnDvQif a&wyfMunf;wyfcsDrnfudk pD&ifawmfrlonf/<br />

a&wyfrSm ordefjAydkufwwyf ç eE´ausmfxifwwyf ç ordef;&J;oif&Hwwyf ç bk&ifrif;w&m;a½TxD;rSm<br />

bkHwq,fhwqifh&dSaom a½Tabmifawmfudk pD;awmfrlía½TavSmfum; &Spfpif;iif&onf/ a½TavSmfum; 32pif;wGif<br />

a0gjymom'fa0gyvmpaom rif;aqmif ç rif;a,mif ç rif;crf; ç rif;em;wifí vuf0J;vufsm<br />

a&SUaemufvdkuf&onf/ 0if;rª;av;OD;wdkUudkvnf; rdrdudk,f&onfh avSmfum; avSrSwfESifh vuf0J;vufsm<br />

a&SUaemufvdkuf&onf/ Zvmuyif;ul½GyforÁef wdkufavSrsm;wGif ol&J;ajy;vkyfapNyD;vQif a½T'dkif;a½TvSH<br />

pdkufapí ol&J;olcufaumif;wdkUudk rsOf;euf arSmufwdkeD ç rsOf;eD arSmufwdkeuf 0wfapí vdkuf&onf/<br />

ukvm; yef;ao;wdkUudkvnf; txl;xl;aom OD;&pfabmif;bDwdkUjzifh wef;qmqif,if0wfpm;apípdef<br />

ajymif;jrwyl pGJ;apívdkuf&onf/ wyfawmfwGif eE´oMuøudkwyfrª;/ b,eE´oludk ppfuJ;cefUawmfrl<br />

onf/ aemufawmf ucsD&onf wyfpOfum;- oD&daZ,sausmfxif wwyf ç ordef ZdyfyGefwwyf ç b,<br />

ausmfolwwyf ç tJ;rGefw&m wwyf ç eE´ausmfol wwyf ç r[mBuD;wwyf ç onfajcmufwyfudk<br />

aemufawmfucsD&onf/ wyfawmfESifhwuG wyfaygif; 12-wyfwGifygonfhZvmuyif; uwåKvGef;usif&Spf<br />

&m ç avSmfum;oHavS okH;&m ç &du©mwifukefavSig;&m ç ppfonfol&J;udk;aomif;ESifh pnfBuD;vif;uGif;<br />

paom ykHarmif;c&mwD; rIwfvsuf jrpfvkH;yJhwifxyfrQ prÜm,fpGmcsDawmfrlonf/<br />

Munf;wyfrSm vufsm&J;wdkif;jrif;wwyf ç wk&ifausmfol jrif;wwyf ç vufsma,mf"mjrif;wwyfç<br />

&mZwrefjrif;wwyf ç onfjrif;av;wyfudka&SUcsD&onf/ aemufordefz½lwwyf çapmvuGef;tdefw<br />

wyfç &mZoMuøwwyf ç aersdK;ausmfxifwwyf ç pwkumrPdwwyf ç ordefy&J; wwyf ç Anm;usef;w<br />

wyf onfaemufrS bk&ifaemifausmfxifaemf&xmwyfrjyKícsDawmfrlonf/ jrif;wyf ç av;wyfESifhwuG<br />

wyfaygif; 14-wyfwGif ygonfh wdkufqif&Spf&m ç jrif;ESpfaxmif ç ppfonfol&J; wodef;ESpfaomif;ESifh<br />

om,m0wDaMumif;csDawmfrlonf/ om,m0wDodkUa&mufawmfrlvQif Munf;a&buf íaeawmfrlonf/


192 - omoemydkifcefUtyfjyKpkawmfrlaMumif;<br />

xdkouú&mZf(906)udk;&mhajcmufck ewfawmfv a½Teef;awmf&ifjyifawmfwGif a½TvTwfawmfaqmuf<br />

awmfrlonf/ xdkouú&mZf ewfawmfvwGifyif a½Tbk&m;xm;aom jymom'feef;wGif;wGifaqmuf&onf/<br />

[Hom0wDtaemufbuf rGefausmif;t&yfudk ausmif;&H 70-ESifhwuG aqmufawmfrlí rGefq&mudkr[m<br />

oCF&mZm[laom wHqdyfESifhvªawmfrlonf/ omoemydkifvnf; xnfhawmfrlonf/ t&n0goDyk*d¾Kvf<br />

*gr0goDyk*d¾KvfwdkUudkvnf; yifhawmfrlí y&du©&m&Spfyg;ESifhwuG rsm;pGmaom 0w¦KwdkUudkvªawmfrlonf/<br />

xdkouú&mZf(906)udk;&mhajcmufckwGifyif qifNrdKUt&yfü bk&m;apwDwnfawmfrlí wHwdkif;av;rsufESm<br />

wGifvnf; a½Tausmif;av;ausmif;t&HESifhwuG aqmufawmfrlonf/ oufawmfaph yOöif;28-yg;vnf;cH<br />

awmfrlonf/ xdkouú&mZfwGifyif ajrmif;jrpm; ordefz½l;vGefí wvdkif;wdkUqH&dwfukefonf/


193 - pvif;üvkvifausmfrª;ykefuefjcif;<br />

xdkouú&mZfwGifyif pvif;NrdKUudkpm;aom tcsDawmfpnfolausmfxifpvif;udktvsifpm;aom<br />

pnfolausmfxifuRefvkvif ausmfrª;wdkUtavsmhudkMunfhí ykefuefaomif;usef;av\/ ½kH;rdorQaom<br />

aus;uRefqifjrif;ESifhtjyif;cGgcJhí awmifilodkUa&mufvSmonf/<br />

vkvifausmfrª;wdkUvnf; yJ;ul;pnfolausmfxifajy;vQif rdrdt&Sifa[mif; pnfolausmfxifudk<br />

t0rSmcsDyifhí pvif;NrdKUudkpm;&av\/ onftaMumif;rsm;udk rif;w&m;a½TxD;Mum;awmfrlvQif awmifil<br />

rif;wwyfç jynfrif;wwyfç ajrwJ;pm;wwyfç pnfolausmfxifwwyfç onfav;wyfudk wdkufqif w&mh<br />

ig;q,fç jrif;ESpfaxmif ç ppfonfol&J;ckESpfaomif;ESifh pvif;odkUcsD&avonf/ a&mufvQif ausmufppf<br />

[laomt&yfwGif wyfcsíaeonf/ pvif;rif;pnfolausmfxifvnf; [Hom0wDuppfonfa&mufaMumif;<br />

udkodvQif qifcspfjrwfuJ;udkpD;í qifajcbkH;vlokH;axmifç jrif;okH;&mESifh NrdKUuxGufvSm\/ yJ;ul;pnfol<br />

ausmfxifvnf; jrif;okH;&mudka&SUcsDapí wyfuxGufícsD\/ pvif;pnfolausmfxifuRef&Sifarmufausmf<br />

tBuD;jyKí BudKvSmonfudkawGUíwdkufMuonf/ ,if;odkUonfwGif yJ;ul;pnfolausmfxif aygufausmf<br />

aZ,s [laomqifudkpD;íwdkufonf/ pvif;pnfolausmfxifuvnf; cHíwdkufonf/ t&yftaeroifhacs<br />

íyJ;ul;pnfolausmfxifa½GUacsonf/ aygufausmfaZ,sqifudkvnf; vSHcsufokH;q,fusacsí qD;tkyfwyf<br />

odkUjyefvSmonf/ pvif;rif;pnfolausmfxifvnf; NrdKUwGif;odkU a&mufawmfrlvQif yJ;ul;om;wyfrSm nOfh<br />

udkvSmíqdkvSmonf/ eufbefigpnfolausmfxifvSmíwdkufrnf/ Munf;aMumif;ajy;aomfvnf; pvif;<br />

qdyfBuD;wGifíomeifwdkUyJ;ul;om;ypmudkysHí oGm;Edkifrnfenf;[k [pfvSm&onf/ yJ;ul;pnfolausmfxif<br />

vnf;ukd,fwGif txdtyg;rsm;aomaMumifh pum;Mum;p½kH;ae&mu twl[pf&onf/ eufbef pnfol<br />

ausmfxif trSefxGufvSmvnfh igpnfolausmfxifudkwdkufrnf/ a½GUEdkifrnfavm[k[pfjyef&\/


194 - pnfolausmfxif 2-a,mufqifpD;csif;wdkufykH<br />

yJ;ul;pnfolausmfxif pD;aomaygufausmfaZ,sqifonf tcsuft&mrsm;aomaMumifh tom;<br />

wdkUonf ,yf,yf&dS&dSa


195 - rif;w&m;a½TxD;wvdkif;qHjzwfjcif;taMumif;<br />

qHjzwfawmfrlaomtaMumif;um; - [Hom0wDwGif wvdkif;ol


196 - OD;uif;zGifhbGJUtrnfay;tcrf;tem;rsm;<br />

ouú&mZf(907)udk;&mhckESpfckwGif wyifwdkifjymom'faqmufawmfrlí &mZbdaoucHawmfrlonf/<br />

,if;aomtcg &wemudk;yg;jzifhNyD;aom toGef;waxmif&dSaom ordefwiGwf[laom rudk#fudk aqmif;<br />

awmfrlí wvkH;wnf;aom jrem;a×mif;udk0wfawmfrlonf/ e0&wfudk;yg;jzifhNyD;aom r[mrPd[laom<br />

'k,ifudkvnf; 0wfawmfrlonf/ xD;jzLvusfmav;pif; ç vuf0J;av;pif; ç rif;'ufwGifrm&bif ½GufokH;<br />

qifhjcL;Advm; tcsuft½dk;wHç &wemtwdNyD;aom xD;jzL&Spfpif; ç txG#ftcsufywÅjrm;pDaom a½Ttwd<br />

jyD;aom usdKif;csuf&Spfpif; ç jrefrmrif; {u&mZfwdkU\ taqmifta,mifç rif;crf; ç rif;em;tukef<br />

wvdkif;rif;{u&mZfwdkU\ taqmifta,mifç rif;crf; ç rif;em;tukef vuf0J;awmfvusfmawmfusif;yí<br />

xm;&onf/<br />

ausmfxifaemf&xm crnf;awmf awmifilbk&if rif;&J;oD[oludkvnf; rif;aqmifç rif;a,mifç<br />

rif;crf; ç rif;em; tpkH a0ga½Tcsufav;pif;ESifh xGufpnf0ifpnf ay;awmfrl\/ vufsmawmfu,SOfíae&<br />

onf/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudkvnf; uGrf;cGuf&Spfajr§mifhç ywåjrm;w&pfpDçuGrf;vdyfuGrf;avmifç<br />

uGrf;bl; ç ywåjrm;pDaomufawmfwaumif;bkH;&Spfajr§mifhç ywåjrm;pDa&Taomufa&wifç a&Ttdk;yspftajymuf<br />

csnfç qifa&TBudK; ç a&Tuaygif;0ef; ç jrif;a&TBudK;a&Tua0gyvma&TcsufESpfpif; ç pnfudk;vkH; çaiGESJ;aiGc&m<br />

ig;pif;ay;awmfrlonf/ ae&mvnf;tdrfa&SUrif;wdkU\ae&mwGif csdKifhae&mESifh tkH;0ef;okH;qifhay;awmfrlí<br />

ae&onf/<br />

ausmfxifaemf&xmnDawmf oD&daZ,sausmfxifudkvnf; a½TuGrf;cGuf&Spfajr§mufwGif tyGwft<br />

ñGwfç uGrf;bl; ç uGrf;vdyfç uGrf;avmifç aomufa&waumif;bkH;&Spfajr§mifhç a½TaxG;cHç oHvsif; ç wvJ;<br />

udk;0ef;a&Tcsufwpif; ç qifaygif;0ef; ç a&TBudK;uç xGufpnfckESpfvkH; ç ESJ;okH;pif; ç c&mESpfpif;ay;awmf<br />

rlonf/ ae&mvGwfvnf;ae&onf/ 'Gg&m0wDtdrfjzL&Sifb,eE´rdwfom;awmf ouf&SnfausmfxifBuD;<br />

orD;awmfESifhvnf; pkHbufawmfrlonf/<br />

ausmfxifaemf&xmnDvwf eE´a,mf"mudkvnf; a&TuGrf;cGufwGiftyGwftnGwfç uGrf;bl; ç<br />

uGrf;vdyftpkHç waumif;bkH; ç vbuftdk; ç rdk;BudK;axG;cHç oHvsif; ç &yf0ef;ç qifaygif;0ef; ç<br />

a½Tcsufwpif; ç pnfig;vHk; ç ESJokH;pif; ç c&mESpfpif;ay;awmfrlonf/ ae&mvGwfae&onf/ jynfbk&if<br />

axG;orD;awmf pvif;pnfolausmfxifrdbk&m;ESifhvnf; pkHbufawmfrlonf/<br />

ausmfxifaemf&xmnDawmf aZ,seE´udk uGrf;cGufç vbuftdk; ç waumif;bkH; ç axG;cHç qif<br />

aygif;0ef; ç usdKif;csufç pnfig;vkH; ç ESJ;okH;pif; ç c&mESpfpif;ay;awmfrlí ae&mvGwfae&onf/ jynf<br />

bk&ifaxG;aemufrdbk&m;wGifjrifaom orD;awmfav;uRef;rdbk&m;ESifhvnf; pkHbufawmfrlonf/<br />

xdkrSwyg; rif;aqGpdk;rsdK;rª;awmf rwfawmf wvdkif;&Srf;a'gAnm;taygif;wdkUudkvnf; t&nf<br />

toGm;tavsmufuGrf;cGufç vufbuftdk; waumif;bkH; ç axG;cHç oHvsif; ç wvJ;ig;0ef; ç udk;0ef; ç<br />

xD;anmif½Guf wqifhESpfqifhokH;qifhusdKif;csufç qifaygif;0ef; ç pnftxdkuftavsmufoem;awmfrlí<br />

vuf0J;vufsmae&mrSwftwdkif;ae&onf/<br />

þokdU qdkcJhNyD;aom tpDtpOfvQifjzifh OD;uifo&mZmyv’ifüaeawmfrlaomtcg ok"r®mewf<br />

obifü odMum;rif;\toa&uJhodkU tvGefwifhw,fawmfrlonf/ ckESpf&ufwdkifwdkifobifcHawmfrlí<br />

*gr0goDyk*¾dKvf? t&n0goDyk*d¾KvfwdkUtm; y&du©&m&Spfyg;ESifh qGrf;vkyfauR;awmfrlívªbG,f vªcif;trsm;<br />

vªawmfrlonf/ &mZbdaoucHí wv&dSvQif &wema½TazmifawmfpD;í ppft*Fgav;yg;ESifh a&tm;Munf;


tm; '*kHbk&m;&SifodkUtzl;tjrifxGufawmfrlonf/ a&mufawmfrlvQif a½Ttdk;udk av;axmifhrsufyg;cwf<br />

apí xD;cs&m;oD;uonf ajrwdkifatmifa½Txnfhawmfrlonf/ &ufvnfatmifobifcHawmfrlonf/


197 - &cdkifjynfodkUppfulcsDwufykH<br />

xdkouú&mZf(907) udk;&mhckESpfckwGif wvdkif;okH;&yf tvGefpnfyifom,mvSonf/ xdkouú&mZf<br />

wGif &cdkifbk&ifvGefí om;tdrfa&SUOy&mZmrif;jyKonfudk &cdkifbk&ifnDoHwGJ;pm;onf pdwfrnDí rusdK;<br />

rEGHjyKaomaMumifh&efppfjzpfMuaomf &cdkifbk&ifnDtm;rwefíb0&Sifrif;w&m;ajc&if;awmfodkUvufaqmif<br />

vufeuftrsm;ESifh ppfulawmfrlyg[lí trwfESpfa,mufudkavQmuf&\/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf;<br />

ppfwl&*folwwyfç ordeftJ;y&J;wwyfç ordefjzwfpwwyfç ordefarmcGifwwyfç onfav;wyfwdkUudk<br />

wdkufqifw&mç jrif;waxmifç ppfonfol&J;av;aomif;ESifhwuG ppfuloHwGJ;odkUcsD&avonf/ &J;ruf<br />

awmfwdkUra&mufcif &cdkifbk&ifom; a&aMumif;Munf;aMumif;oHwGJ;odkUcsDvSmíwdkufavaomaMumifh<br />

&cdkifbk&ifnDa½Tb0g;awmfatmufodkUa&mufvsm\/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; &cdkifbk&ifnDoHwGJ;pm;<br />

udk rpdk;&drfESifh igudk,fawmfrí olaumif;jyKawmfrlrnf[k rdefUawmfrl\/ ppfulcsDvSmaom ordefjzwfp<br />

wdkUav;wyfom;udkvnf; vdkufíac:&av\/


198 - &cdkifodkUudk,fawmfwdkifxyfrHcsDwufykH<br />

,if;odkUrS bk&ifaemifausmfxifaemf&xmavQmufonf/ a&tm;Munf;tm;csDawmfrlí awmifurf;<br />

BuD;onfESifh c&D;vrf;aMumif;cufvSonf/ b0&Sifrif;w&m;ukd,fawmf a&aMumif;csDawmfrlrSta&;awmf<br />

oifhrnf/ waMumif;rSmvnf; &cdkifom;wdkUonf avSt&mü usifhvnfvSonf/ avSwyftm;BuD;rSoifh<br />

rnf[kem;awmfavQmufvQif oifhatmifpD&ifav[lí rdefUawmfrlonf/ ,if;aomtcg a&aMumif;csD&aom<br />

wyfpOfum; - ykodefpm;ordefjAydkufwwyfç oHvQifpm; eE´ausmfxifwwyfç "EkjzLpm; ordef&J;oif&H<br />

wwyfç 'vpm; oD&daZ,saemf&xm wwyfç cJ;aygifpm; ordefoHus,fwwyfç 0ef;NrdKUpm; ordeftJ;e&J;<br />

wwyfç ojrif;wkHpm;eE´a,mf"mwwyfç onf 7-wyfudka&SUcsD&onf/ ,if;urSb0&Sifrif;w&m;a½TxD;<br />

rSm bkHwq,fhwqifh&dSaom jymom'fESifhwuGa½TabmifawmfpD;ícsDawmfrlonf/ a½Tabmifawmfudk a½T<br />

avSmfum;a&SU&Spfpif; aemuf&Spfpif;iif&onf/ avSmfum; pufuGif;ESpf&mwGif rif;aqmifç rif;a,mif ç<br />

rif;crf; ç rif;em;wdkUudkwifí abmifawmf0ef;usifvdkuf&onf/ Zvmuyif;ul½GwforÁefwGif a½T'dkif;ç<br />

a½TvTm; ç a½Tumç a½TvSHpdkufítajrmufBuD;jrwyludkwifNyD;vQif 0if;awmfav;rsufESmom;wdkUudk vuf0J;<br />

vufsm a&SUaemufvdkuf&onf/ wyfrawmfwGif eE´oMuøudkwyfrª; b,eE´oludkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

0if;rª;av;OD;wdkUudkvnf; rdrdwdkU&onfhavSmfum;avSrSwfESifhvdkuf&onf/ aemufawmfucsD&aom wyfpOf<br />

um;-Z½GJ;tkHNrdKUpm; oD&daZ,sausmfxifwwyfç wdkufukvm;pm; ordefaZmfu&yfwwyfç ppfawmif;pm;<br />

r[mBuD;wwyfç ,Gef;pvif;pm; ordefZdwfyGefwwyfç v,mpm;b,ausmfolwwyfç 0ifa,mfpm;<br />

tJ;rGefw,mwwyfç a,;NrdKUpm; eE´ausmfolwwyfç onf 7-wyfudkaemufucsD&onf/ wyfrawmfESifh<br />

wuG wyfaygif; 15-wyfwGifygonfh Zvmuyif; paomwdkufavSckESpf&mç avSmum;oHavSig;&mç &du©m<br />

wifukefavSig;&mç ppfonfol&J;okH;odef;ig;aomif;ESifh pnfBuD;cGufcGif;c½koif;wdkUjzifhjrpfvkH;yJhwifxyfrQ<br />

csDawmfrlonf/<br />

Munf;aMumif;rSmwk&ifodef;pnfjrif;wwyfç wk&ifa,mf"mjrif;wwyfçwk&ifAvjrif;wwyfçonf<br />

aemuf vif;yaw;pm;oa&pnfolwwyfç w½kyfarmfpm;ysHcsDwwyfç pvif;pm;pnfolausmfxifwwyfç<br />

rif;wkHwdkif;wmudkpm;aom rif;ausmfxifwwyfç om,m0wDpm; aemf&xmwwyfç pvif;pm;ordefy&H<br />

wwyfç ajrmif;jrpm; pwkumrPdwwyfç v0ef;jynfpm;eE´ol&d,wwyfç tpkwfNrdKUpm; ordeftJ;y&J;<br />

wwyfç '*kHNrdKUpm; Anm;usef;axmwwyfç onfaemufrS bk&ifaemifausmfxifaemf&xmwyfrjyKícsDawmf<br />

rlonf/ jrif;wyfç av;wyfESifhwuG wyfaygif;ESpfq,fwGifygonfh wkdufqifajcmuf&mç jrif;ESpfaxmifç<br />

ppfonfol&J; av;aomif;ESifh vif;yawhaMumif;csDawmfrlonf/ [Hom0wDaejynfawmfudk b,umrPd<br />

ESifh Anm;tdefudk tvkH;t&if;ESifhtapmifhtaecefUawmfrlonf/ [Hom0wDta&SUbufwvTm;udkvnf;<br />

armfvNrdKifpm;apmAnm;OD;ESifh oHvdkufudktvkH;t&if;ESifhtapmifhtaecefUawmfrlonf/ awmifilrif; rif;&J;<br />

oD[oludkvnf; ta&SU&Srf;ESifheD;onfudkaMumif;jyKíawmifilNrdKYwGif tcdkiftvkHae&onf/ yk*Hudkpm; aom<br />

pkuúaw; ç pavudkpm;aom b,ausmfolç awmifwGif;BuD;udkpm;aom em;awmif;rsm; ç onfrif;<br />

rsm;udkvnf; t0ESifheD;onfudktaMumif;jyKí rdrdwdkUpm;onfNrdKUwGiftvkHae&onf/ jynfrif;owdk;"r®<br />

&mZmudkvnf; jynfNrdKUwGiftcdkiftvkHae&onf/<br />

þodkUaom EdkifiHawmftvkH;udkpD&ifcefU&efawmfrlí ouú&mZf(908)udk;&mh&Spfck wefaqmifrkef;v<br />

qef;av;&uf 2-vmaeU a&aMumif;Munf;aMumif;csDawmfrlonf/<br />

rif;w&m;a½TxD;csDaMumif;udk &cdkifbk&ifMum;vQif oHwGJ;aeapaom uwåKvGef;usifESifhBudKíwdkuf<br />

vSm&onf/ rif;w&m;a½TxD; &J;rufawmfa&SUzsm;csDaom ykodefpm;ajrmif;wlpm;wdkUESifhawGUí wdkufMu


vQif &cdkifom;wdkUtrf;í&dSav\/ ,if;okdUpOfwGif &J;rufawmfa&wyfom;wdkUa&mufíwdkufvQif &cdkifom;<br />

wdkUrcHEdkifíoHwGJ;odkUtvsifqkwfav\/ &J;rufawmfa&wyfom;wdkUaemufxyfvdkufíwdkufonf/ avS<br />

wuftrsm;&awmfrl\/ &cdkifom;wdkUvnf; oHwGJ;NrdKUucHíwdkufrnfjyKpOfwGif bk&ifaemifawmfwdkU Munf;<br />

aMumif;csDvSmonf/ ppf<strong>tif</strong>tm;rsm;vSonf[kMum;vQif oHwGJ;NrdKUwGifrcH0Hhí&cdkifNrdKUodkUqkwfcGgav\/<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; oHwGJNrdKUudk&awmfrlvQif oHwGJ;NrdKUaus;vufom;wdkU½GmwGif rae0hHíawm<br />

odkUajy;avukefaomolwdkUudk b0&Sifrif;w&m;ajcawmf&if;wGif &cdkifbk&ifnDoHwGJ;pm;ygaMumif;udk<br />

pma&;í oHwGJ;pm;uRefwdkUudkyif apawmfrlíac:&av\/ aus;vufom;wdkUvnf; oHwGJ;pm;ygaMumif;udk<br />

twwfodvQif 0ifpm;vSmukef\/ aus;vufom;wdkUa&mufvQif&cdkifbk&ifnD rif;ausmfxifudkxm;cJhí<br />

oHwGJ;wGifae&onf/


199 - &cdkifbk&ifuBudKíwdkufvSmykH<br />

,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS a&tm;Munf;tm; &cdkifodkUcsDawmfrlonf/ &cdkifodkUra&mufcif<br />

ESpfpcef;avmufwGif &cdkifbk&ifu a&aMumif;Munf;aMumif; qifvkH;jrif;&if; avSwyftrsm;ESifhBudKvSm<br />

onfudk Munf;aMumif;udk Munf;aMumif;csif;/ a&aMumif;udka&aMumif;csif; awGUMuav\/Munf;aMumif;<br />

rSm jrif;wyfav;wyfESifh vif;yawhaMumif;csD&onf/ ppfzsm;csif;wdkufrdvQif taMumuft½GHUr&dS½Gyf½GyfcRHcRH<br />

vdkufíwdkufav\/ &cdkifppfom;wdkUvnf;cHíwdkufonf/ renf;MumvQif qifcif; ç jrif;cif;romaom<br />

aMumifh jrif;awmfonfwdkU vGifv[modkUxGufí aeukef\/ ,if;odkUpOfwGif vif;yawhpm;udkolu pdef<br />

ajymif;jrwylESifh vTwfvdkufonf/ MunfaphoifhíqkH;acsonf/ vif;yawhpm;qkH;cJhvQif wyfom;wdkU qkwf<br />

acsonf/ xdkodkUqkwf&mwGif bk&ifaemifausmfxifaemf&xmwdkU txyfxyfa&mufvSmí wdkufawmfrlvQif<br />

&cdkifom;wdkUysufav\/ qifjrif;okHUyef;vlol&awmfrlonfrsm;\/ vufeufud&d,mvnf;rsm;pGm&awmf<br />

rl\/ aoavonfvnf;rsm;\/ Munf;wyfom;ysufvQif a&aMumif;om;rcH0Hhí &cdkifodkUtjyif;qefav<br />

\/<br />

b0&Sifrif;w&m;a&TxD;vnf; &cdkifodkUa&mufawmfrlvQif NrdKUudka&tm;Munf;tm; wufaponf<br />

r&acs/ &cdkifNrdKUonf awmifxdyfrSmvnf;jzpfonf/ jrdKUvnf;cdkifonf/ usHK;ajrmif;vnf; us,fonf/<br />

vufeufud&d,mvnf; xlxyfvSonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh tBudrftbefrsm;pGmvkyfMuHawmfrlaomf<br />

vnf;NrdKUudkr&acs/ ,if;odkU&awmfrrlvQif NrdKUudkMunf;a&0ef;&Híaeawmfrlonf/ aemufvQif &Hwyfudk<br />

opfNrdKUpdkufapí jyvuf&ef;aqmufapNyD;vQif pdefajymif;jrwylBuD;wdkUudk jyvuf&ef;xdyfupDpOfí aeUpOf<br />

&ufqufrD;aygufrdk;½Gmap\/ ,if;odkUvkyfBuD;MuHrpD&ifawmfrlvQif &cdkifbk&ifom;vnf; igrif;jzpfonf<br />

rMum;ao; trª;trwfwdkUonf ighudknDnGwfoolvnf;&dSonf oludknDnGwfoolvnf;&dSonf/ ,ckrif;<br />

w&m;a½TxD;csDvSmonfvnf; qifjrif;Adkvfygtm;BuD;vSonf/ &SnfMumaomfcHEdkifrnfr[kwf/ ta&;NyD;<br />

vG,frSoihfrnftMuH&dSí ½dkaoc,rf;pGmaompum;jzifhpmpDí yPÖmum&trsm;ESifhtrwfESpfa,mufudk<br />

wyfawmfodkUapíavQmufvSm&\/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; oHwGJ;pm;udk igríolaumif;jyKrnft<br />

rdefUawmf&dSacsonf/ igta&;ray;omrdefUawmfrlNyD;vQif &cdkifbk&ifoHwdkUudk wyfwdkif;tpDtrHwdkUudk vSnfh<br />

íMunfhapNyD;rS vTwfawmfrlíNrdKUwGif;okdU0if&av\/ oHwdkUa&mufí wyfawmifwmcdkifvkHaMumif; &J;ruf<br />

Adkvfygrsm;aMumif; vkyf&nfMuH&nf tpDtrHcJ,Of;aMumif;udk &cdkifbk&ifMum;vwfaomf tom;pm;vwHh<br />

odkUaMumuf½GHUjyif;pGmjzpfav\/


200 - &cdkifbk&ifu ta&;awmif;apvTwfykH<br />

q&mawmfav;yg;udk ta&;NyD;vG,fatmifrdefUawmfrlyg[líavQmuf\/ &cdkifbk&ifq&mav;yg;<br />

vnf; ydwf&rwdç ywåKeDç o[Hç ok*E¨&mç cgomç u&yfç aZmfw&yfç rl&D paomtkyfrsdK;xnfrsdK;wdkUudk<br />

rsm;pGm vlwaxmifausmfxrf;apí qufvSm&onf/ t&Sifbk&ifaemifawmfausmfxifaemf&xmwyfodkUoGm;<br />

í r[m"r®&mZfrif;jrwfudk zl;awGUcsifygonf[lírdefUawmfrlonf/ bk&ifaemifawmfwyfu b0&Sifrif;<br />

w&m;wyfodkU a&mufítpDtrHudkjrifvQifh tHhMoukef\/ rif;w&m;a½TxD;vnf; bkef;BuD;wkdUxGufvSm<br />

aomtaMumif;um;-yodkUenf;[líar;awmfrlonf/ bkef;awmfBuD;uvnf; taMumif;ig;yg;ESifhtnD<br />

a&mufvSmygonf[líavQmuf\/ taMumif;ig;yg;[lonf tokdUenf;[líar;awmfrl&onfudk &cdkifrif;<br />

q&mawmfav;yg;avQmufonf/


201 - &cdkifq&mawmfqdktaMumif;ig;yg;<br />

(1) taMumif;ig;yg;[lonfum; - ,ckomoe'g,umawmfr[m"r®&mZfrif;jrwfonf &cdkif<br />

bk&ifom;ESifhnDrMunf&dSíwdkufvHMu&mwGif &cdkifbk&ifhnDonf r[m"r®&mZfw&m;rif;jrwfxHawmfodkU<br />

0ifavaomaMumifh tvkH;t&if;qifjrif;trsm;ESifh a&tm;Munf;tm;csDawmfrlí vkyfMuHawmfrlonf/ &cdkif<br />

NrdKUudk om;qufírif;jyKaomxkH;pHtpOf&dSonf/ ,ck &cdkifbk&ifr&dSvQif xkH;pHESifhtnDom;rif;jyKonfudk<br />

&cdkifbk&ifnDoHwGJ;pm;onf xkH;pHudkzsufíaomif;usef;ykefuefavaomaMumifh &cdkifbk&ifom;ucsnf;tkH<br />

nDí wdkufvHMuavonfESifh r[m"r®&mZfw&m;rif;jrwfxHawmfodkU rcHEdkifíwdk;0ifavonfudk igrí<br />

olaumif;jyKrnftrdefUawmf&dSí ,ckcsDawmfrlvSmonf/ &cdkifjynfBuD;udk tvdkawmfjynfhvQif &cdkifbk&if<br />

om;udkeef;csí &cdkifbk&ifnDudk eef;wifawmfrlacsaomf &cdkifjynfBuD;wGif tpOft½dk;xkH;pHudkzsufawmfrl<br />

onfrjzpfacsavm/ onfvnf;ta&;waMumif;yifjzpfonf/<br />

(2) waMumif;vnf; "n0wDjynfBuD;onf ppfonfAdkvfygqifvkH;jrif;&if;rsm;vSonf/vufeuf<br />

ud&d,mvnf;xlxyfvSonf/ taqmwvsifvkyfMuHawmfrlaomfvnf; &awmfrlEdkifcsdrfhrnfr[kwf/ t&Snf<br />

tMumvkyfMuH&rnfvnf; &cdkifbk&ifESifh jrHKbk&ifonf orD;a,mufz&if;jzpfonf/ &cdkifNrdKUudk &Hawmfrl<br />

onftaMumif;udk jrHKbk&ifMum;avaomf Munfhíaernfr[kwf/ a&tm;Munf;tm;jrHKbk&ifcsDvSmí vkyf<br />

MuHacsonf&dSaomf &J;rufawmfwdkU ppfESpfbufn§yfr&dSacsNyDavm/ ,if;odkU okH;jynfaxmif&efppfBuD;pGmjzpf<br />

írsm;pGmaom owå0gwdkUonf ab;b,odkUa&mufrnf/ aoaMuysufpD;rnftaMumif;udk Mum;vQifjrif<br />

vsuf&[ef;awmfwdkUravQmufMum;acsonf&dSaomf oAÁnKbk&m;&Sifa[mawmfrltyfaom 0denf;yd&d,wåd<br />

üvmaomynyfawmfESifh rnDr&dSacsNyDavm/ onfvnf;waMumif;jzpfonf/<br />

(3) waMumif;vnf; omoemh'g,um r[m"r®&mZfw&m;rif;jrwfonf [Hom0wDjynfBuD; ç<br />

ykodefç ajrmif;jrjynfBuD; ç oa&acwå&mjynf pvif; ç yk*HjynfBuD; onfjynfBuD;rsm;udk tvdkawmfjynfh<br />

onfrMumacsao;/ jynfol½Gmom;wdkUvnf; r,nfrrdSefrNidrfroufMuao;jzpfonf/ ajrmuf&Srf;jynfç<br />

,Gef;jynfç awmif,dk;',m;ESifhta&;t&mrNyD;acsao;/ ,ck"n0wD&cdkifNrdKUodkUcsDvSmaomtaMumif;udk<br />

&Srf;rif;wdkUMum;avíEdkifiHawmf&yfpGefjynfem;xdyg;onf&dSaomf tvsifwaqmjyefawmfrlí a&mufEdkifcsdrfh<br />

rnfr[kwfonfvnf;ta&;waMumif;yifjzpfonf/<br />

(4) waMumif;vnf; 0gqdk0gacgifa&mufvwfaomf awmifavjyif;paom rkefwdkif;av½l;wdkU<br />

onf jyif;jypGmvmvwHhonf/ ,if;aomtcg EdkifiHawmfudk olwyg;vkyfMuHonf[lí Mum;awmfrlaomf<br />

vnf;avSaMumif;jyefEdkifcsdrfhrnfr[kwf/ arm"uF&mZfaMumif;vnf; wHydk;wHq,fBuD;vSonfjzpfonf/<br />

a&aMumif;jyefawmfrrlEdkifíMunf;aMumif;jyefawmfrl&rnfvnf;&cdkif"n0wDESifhaejynfawmftMum;awmif<br />

urf;BuD;vSonfjzpfonf/ rdk;BuD;avapG&dSaomtcg acsmif;ajrmif;jynfhvQHí qifaMumif; jrif;aMumif;<br />

rom&dSvwåHonf/ ,if;odkUvQif rvpfrvwfcJhacsavm/ onfta&;vnf; ta&;waMumif;yifjzpfonf/<br />

(5) ,if;okdUjzpfaomaMumifh bkef;vuf½kH;tmPmESifh jynfhpkHawmfrlaom r[m"r®&mZfrif;jrwf<br />

onf oAÁnKwnmPfESifhwlaom ynmawmfjzifh axmuf½IawG;a&mfqifjcifawmfrlí &cdkifbk&ifnDoHwGJ;<br />

pm;pnf;pdrfqifjrif;wdkUudk &cdkifbk&ifom;vk,líxm;avonfudk &cdkifbk&ifom;u r[m"r®&mZfw&m;<br />

rif;jrwfudkqufapí &cdkifbk&ifnDoHwGJ;pm;ESifhwuGawmifpOfckESpfc½dkifudk ay;awmfrlonf&dSaomf om;<br />

baxG;ESpfOD;udk cspfMunfawmfrlvsufolaumif;jyKawmfrlonfrjzpfygavm/ r[m"r®&mZfw&m;rif;jrwf<br />

wGiftrIaumif;aomtcgvnf; om;baxG;ESpfOD;onf trIawmfudk BudK;pm;tm;xkwfí rxrf;&<br />

avavm/ onfvnf;ta&;waMumif;yifjzpfonf/


onfta&;taMumif;ig;yg;udkjrifí &[ef;wdkU r[m"r®&mZfw&m;rif;jrwfudk&yfcHygonf/onf;<br />

cHawmfrlyg[líavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;a&TxD;vnf; &[ef;wdkUavQmufaom pum;udkMum;awmfrl<br />

vQif þodkUrdefUawmfrlonf/ ,ckZrÁL'dyfajrjyif0,f uREfkyfcsDívkyfMuHonfudk b,frif;{u&mZfonf<br />

uREfkyfvufuvGwfEdkif&maomoabmr&dS/ q&mawmfwdkUavQmuf&mwGif om;baxG;ESpfOD;onf a&SUodkU<br />

uREfkyftrIudkxrf;rnfqdkaompum;ompum;jzpfonf/ uREfkyfaxmufxm;qifjcifOD;rnf/ ,ckq&mawmf<br />

wdkUjyefavOD; a&SUw&ufESpf&ufrS ta&;NyD;rNyD;udkod&rnf[lírdefUawmfrlonf/ &cdkifbk&if q&mwdkUvnf;<br />

vbufacsmif cgom oum xef;vsuf vªawmfrlíjyefavaponf/


202 - ta&;awmif;pum;t&wdkifyifajr§mfwif;ykH<br />

(b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf;bk&ifhaemiftp&dSaom rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudkac:awmfrl<br />

íþodkUtrdefUawmf&dSonf/ ,ck"n0wDodkU igcsDvSmaMumif;vnf; &cdkifom;wdkU)onf igwdkUaus;pGef½Gm<br />

em;teD;wdkUudkwdkufzsufí vloluRJ;EGm;wdkUudk brf;qD;,liifvSmonf tBudrfrsm;NyD/ waMumif;vnf;<br />

ukvm;yef;ao;wdkU oabFmESifh ykodefajrmif;jrodkUvm0ifaomtcg qD;qí wdkufavaomaMumifh oabFm<br />

om;wdkUtrSefra&muf&&dSonf/ odkUomvnf;r[kwf txufujynfNrdKUudk igvkyfMuHawmfrlaomtcg jynf<br />

rif;acgifu ulrnf[lí om;baxG;ESpfa,muf a&tm;Munf;tm;csDvSmonf/ igwdkUvkyf&nfMuH&nfudk<br />

rwefíom atmifjrifawmfrlacsonf/ ,ckvnf; &cdkifbk&ifbaxG; oHwGJ;pm;onf ighajc&if;awmfa&muf<br />

vSmvQif igudk,fawmfrí olaumif;jyKawmfrlrnf trdefUawmf&dSacsonf/ trdefUawmf&if;twdkif; &cdkifNrdKU<br />

udktvdkawmfjynfhvQif &cdkifbk&ifudkeef;csíbaxG;awmfoHwGJ;pm;udk eef;wifrnfcsDawmfrlvSmonf/<br />

q&mawmfav;OD;xGufí &yfcHvSmonfrSmvnf; &cdkifbk&ifudkeef;csí oHwGJ;pm;udk eef;wifvQif<br />

&cdkifNrdKUxkH;pHudk zsufonfrnfawmhrnf/ om;baxG;ESpfOD;udk csrf;omay;í om;baxG;ESpfOD;trIawmfudk<br />

xrf;ygaprnf trsufawmfajzícsrf;omrnftaMumif;udk &yfcHonf/ trIawmfudk xrf;ygrnfqdkonfom<br />

vQif pum;jzpfonf/ OmPfawmfESifhaxmuf½I qifjcifawmfrlOD;rnf[lí rdefUawmfrlvdkufonftaMumif;<br />

rSmum;-tbr&dSvQif om;tpOfxkH;pH&dSonfudk om;udkeef;csí nDudkeef;wifacsaomf tpOft½dk;xkH;pHudk<br />

igzsufawmfrlonf rnfcsdrfhrnf[lírdefUawmfrlonf/<br />

trdefUawmfudk eE´a,mf"mMum;vQif þodkUem;awmfavQmufonf/ ,ckwyfrª;ppfuJ;taygif;wdkU<br />

onf trdefUawmfudk OD;xdyf½Gufí a&tm;Munf;tm; NrdKUodkUcsDí jyawmifwm vuf&rf;vkyfaqmifonf<br />

vnf;cdkifcefUvkHjcHKvSonf/ xdkodkUvkyf&nfMuH&nfudk jrifí&cdkifbk&ifom; ausmuf½GHUaomaMumifh ta&;<br />

avQmufvSm&onfjzpfonf/ ta&;ay;awmfrrloifhao;/ a&SUodkUtrIawmfudk xrf;rnf[lí eIwfao<br />

wefusdK;avQmufrSta&;awmfay;oifhonf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

eE´a,mf"mavQmufaompum;udk bk&ifaemifausmfxifaemf&xmMum;awmfrlvQif þodkUem;awmf<br />

avQmufjyefonf/ &cdkifbk&ifq&mbkef;BuD;wkdUta&;awmif;onfudk tvG,fwulta&;ay;acsaomf ig<br />

ukd,fawmfrí olaumif;jyKawmfrlrnf[laom trdefUawmf rysufacsNyDavm/ ,ckvnf; vkyf&nfMuH&nf<br />

udkjrifí aMumuf½GHUaomaMumifh ta&;awmfawmif;vSmonfjzpfonf/ odkU&mwGif &cdkifbk&ifnD pnf;pdrf<br />

csrf;omrysuf&dSrnfESifh a&SUodkUom;baxG;ESpfOD; trIawmfudkxrf;rnf avQmufaompum;omjzpfonf/<br />

odkUjzpfaomaMumifh qifaumif; ç jrif;aumif; wdkUudktvsifxGufvSmapí &cdkifbk&ifnDudktyfawmfrlNyD;<br />

vQif rif;aqmif ç rif;a,mif ç tpD;teif;ESifhwuG oHwGJ;paom awmifpOf 7-c½dkifwdkUudkay;awmfrl&<br />

rnf/ ,if;odkU oem;awmfrlonfjzpfrS igudk,fawmfrí olaumif;jyKawmfrlrnf trdefUawmf&dSonftwdkif;<br />

wnfcsdrfhrnf[lí em;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; aemifawmfavQmufaom ta&;udk<br />

BudKufawmfrlonf/


203 - &cdkifrif;udkta&;ay;awmfrlykH<br />

ESpf&ufokH;&uf&dSvQif &cdkifbk&ifq&mav;yg; xGufvSmjyefí wJ;awmfOD;odkUa&mufvSm\/<br />

b0&Sif rif;w&m;a½TxD;vnf; bkef;awmfBuD;wdkUa&mufvSmí om,mpGmaompum;wdkUudk ajyma[mawmf<br />

rlNyD;vQif waeUu avQmufaompum;rSm a&SUodkUtrIawmfudkxrf;rnfavQmufaompum;ompum;jzpf<br />

onf/ uREfkyfvnf; bk&m;qkudkawmif;awmfrlaom {u&mZfjzpfonf/ ighq&mwdkU&yfcHvSm&mrSm om;<br />

baxG;ESpfOD; trIawmfudk xrf;rnfrSefvQif &cdkifbk&ifpnf;pdrfcsrf;omudk rzsufNyD/ onf;cHawmfrlawmh<br />

onf rdefUawmfrlvQif &cdkifbk&if q&mav;yg;u a&S;odkUtrIawmfudk xrf;rnfrSefaomaMumifhom &yfcH0hH<br />

onf avQmufNyD;vQif ,if;odkUrSefvQif &cdkifNrdKUwGif;wGif&dSaom qifaumif;ESpfpD;ESifh &cdkifodkUa&mufav<br />

aom wvdkif; ç jrefrm ç &Srf; ç uRefawmfrsdK;wdkUudk ppfaMumítukeftpifqufvSmap/ ,if;odkUrS &cdkif<br />

bk&ifnD oHwGJ;pm; aus;uRefqif ç jrif; ç Opöm ç a½TaiGwdkUudkrusef&atmif qufvSmap/ &cdkifbk&ifnD<br />

udkvnf; oHwGJ;ESifhwuG igay;awmfrlrnf[lí rdefUawmfrlonf/<br />

&cdkifbk&ifq&mav;yg;vnf; þodkUem;awmfavQmufonf/ omoe'g,umawmf r[m"r®&mZf<br />

w&m;rif;jrwf trdefUawmfcGef;udkMum;&jcif;onf tvGefjzpfcJ;vSonf/ r[m"r®&mZf w&m;rif;jrwf<br />

onf oAÁnKwtavmif;awmfjzpfí olrcHEdkifonfudkonf;cHawmfrlonf jzpfawmhonf/ rif;\ w&m;<br />

q,fyg;wGif taum"HyXfESifhtnD onf;cHawmfrljcif;onfum; jrwfaomqkBuD;udk tvQifjynfhawmfrl<br />

rnf[lí em;awmfavQmufNyD;vQif NrdKUwGif;odkU0ifav\/ &cdkifbk&ifrif;q&mNrdKUwGif;odkU 0ifa&mufvQif<br />

b0&Sif rif;w&m;a½TxD; trdefUawmfcGef;udk &cdkifbk&ifom;Mum;vQif trª;trwftaygif;wdkUudkac:í wdkif<br />

yifMuNyD;vQif txufu [Hom0wDudkrif;w&m;a½TxD;vkyfMuHawmfrlaomtcg ajy;0ifvSmaom wvdkif;<br />

trwf jywåy ç ordefpnfol onfESpfa,mufESifh wvdkif;jrefrm &Srf;vlig;axmifausmf ç qifaumif;<br />

ESpfpD; ç o[HywåKeD ç yl&DaZmfu&wf ç cgom ç ok*E¨&m ç ouúvyfpaom vufaqmifawmf tkyfrsdK;<br />

xnfrsdK;wdkUudk rsm;pGm,lítrwfav;a,mufwdkUudkqufvSm&onf/ &cdkifbk&ifnD qifjrif;aus;uRef<br />

wdkUudkvnf; tukeftpifqufvSm&onf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; &cdkifom;ppfonf&orQudk ppf<br />

aMumívTwfawmfrlonf/ ,if;odkUrS bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudk &cdkifbk&ifeef;odkU0ifí trdefUawmf<br />

jyefacsapawmfrlonf/ bk&ifaemifawmfvnf; rif;aqmifrif;a,mifusif;yvsuf qifpD;í&cdkifNrdKUwGif;odkU<br />

0ifawmfrlonf/ eef;awmfodkUa&mufvQif aumapmay:wGif oifjzL;tem; a½TcsnfuGyfwGif xuf0,fzGJUí<br />

aeawmfrlonf/ &cdkifbk&ifvnf; a½ToifjzL;wGifxuf0,fzGJUíaeawmfrlonf/ ,if;odkUrS bk&ifaemif<br />

ausmfxifaemf&xmtrdefUawmfjyefonf/


204 - &cdkifbk&ifodkUjyeftrdefUawmf<br />

]]bkef;awmftvGefBuD;jrwfawmfrlvSaom a&ajrocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; trdefUawmf&dS<br />

onf .. &cdkifwGiftpnf;tbr&dSvQif om;rif;jyKonf t½dk;xkH;pH&dSonf xdkokdU&dSonfxkH;pHudk igzsuf<br />

awmfrrlNyD;/ &cdkifbk&ifom;udkyif igaqmifESif;awmfrlawmhrnf/ &cdkifbk&ifbaxG;oHwGJ;pm;udkrif;ajr§muf<br />

wefqm ig;yg;ESifhwuG awmifpOf 7-c½dkifudkay;awmfrlonf/ aemufaemiftrIawmfaumif;vQif om;<br />

baxG;ESpfOD;ightrIawmfudkBudK;pm;tm;xkwfxrf;&rnf/ om;baxG;ESpfOD;wGif trItcif;xGufvQifvnf;<br />

igrpawmfrlrnf/ om;baxG;ESpfOD;vnf; MunfompGma½Twjym;wnf;uJhodkU aus;qdk;uRefqdk;pum;emcHí<br />

taESmifht&Sufr&dSMuapESifh jynf½Gmom,maptyfaom ty&d[med, w&m; 7-yg;udkESvkH;oGif;í rif;\<br />

w&m;q,fyg;ESifhtnDrif;jyKukeftrdefUawmf&dSonf}}[lí trdefUawmfjyefonf/


205 - trdefUawmftwdkif;om;baxG;ESpfOD;udk e,fy,fcGJ;a0ay;ykH<br />

&cdkifbk&ifuvnf; OD;&D;awmf trdefUawmfudk wnfatmifusifhaqmifygrnf[líavQmufonf/<br />

,if;odkUrS okc'ku©ajyma[mNyD;vQif bk&ifaemifawmfudk &cdkifbk&ifu qifaygufESpfpD; ç jrif;ESpfpD; ç<br />

ykqdk;ç cgompaom tkyfrsdK;xnfrsdK;rsm;ESifh a½TESpfydóm ç aiGESpfq,fhig;ydómay;onf/ &cdkifbk&ifu<br />

vnf; OD;&D;awmf[líac:onf/ bk&ifhaemifawmfuvnf; wlawmf[líac:onf/ renf;Mumajyma[m<br />

awmfrlNyD;vQif &cdkifbk&ifu þodkUqdkonf/ aemifawmf OD;&D;awmfrif;jzpfawmfrlvQif wlawmfudkrpyg/<br />

OD;&D;awmfwGif trItcif;&dSvQifvnf; wlawmfulnDygrnf[líqdkvQif bk&ifhaemifawmfuvnf; tcsuft<br />

wdkif;rSefapawmh[lí rdefUawmfrlonf/ odkUaomaMumifh bk&ifaemifawmfrif;jzpfawmfrlvQif &cdkifudk<br />

vkyfMuHawmfrrl/ aemifrS &cdkifom;wdkUaus;pGef½Gmem;udk zsufqD;onf[líavQmuf&mwGifrS om;awmf<br />

oCF'wåudkcsD&onfESifh ewfjynfpHawmfrlaomaMumifh vdkufíac:&avonf/<br />

tcsdKUrSwfykHrSm rif;w&m;a½TxD;tvsif&cdkifodkUcsDaomtcg bk&ifaemifausmfxifaemf&xmudk ol<br />

u0ef;rdav&mwGif &cdkifudkonfjzifrcsDNyD[lí opöm&dSaomaMumifh txGuftjrwfodkUa&mufawmfrlvQif<br />

&cdkifudkrvkyfMuH aeawmfrlonf[lívnf; qdkavonf/<br />

bk&ifaemifausmfxif aemf&xmvnf; jyefawmfrlí wyfawmfodkUa&mufvQif &cdkifbk&ifu<br />

ay;urf;aMumif;udk rif;w&m;a½TxD;udkavQmufaomf oifhNyD;[lírdefUawmfrlonf/ igwdkUudk &cdkifbk&if<br />

aMumufvSay\/ tpOfxkH;pHrysufavaumif;[lí igonf;cHawmfrlonf[k rdefUawmfrlonf/ rdk;aomuf<br />

vQif &cdkifbk&ifu jrif;aumif;ESpfpD; ç uwåDygrnfo&Douúvyf tpdef;teDykqdk;aumif; ç ok*E¨m ç<br />

cgomu&wf ç aZmfu&yfrl&DywåKeD ç o[Hpaom tkyfrsdK;xnfrsdK;eHUomjzLeDpaom tausmfu&rufpaom<br />

tarT;rsdK; ç Zm'dydæKvf ç av;n§if;paom y,aq;rsdK;þodkUqdkcJhNyD;aom rsm;pGmaom yPÖmum&wdkUudk vl<br />

waxmifausmfudkifapí &cdkifbk&ifOD;&D;eE´ol&d,udk qufvSm&onf/ xdkrSwyg; &cdkifwGif &dSaom rif;nD<br />

rif;om; rª;BuD;rwfBuD; ola|;ol


206 - &ckdifjynfrS rif;w&m;BuD;jyefvnfawmfrlykH<br />

b0&Sifrif;w&m; a½TxD;odkUvnf; rif;{u&mZfESifhxdkufwefaom rif;aqmif ç rif;a,mif ç rif;<br />

0wf ç rif;pm;wdkUudk oGif;jyef&avonf/ &cdkifbk&ifvnf; BudKUiJhaompum;jzifh om,macsiHpGmavQmufí<br />

Zvmuyif;BuD;ESpfpif;udk awmif;aomaMumifh ay;awmfrlonf/ ta&;awmfNyD;í okH;&uf&dSvQif wyfpOft<br />

wdkif; tajrmuf ç aoewfabmufapíajrBuD;atmuftxuf jyefrQ(9908)udk;&mh&SpfckwykdUwGJ;vqef;<br />

12-&ufaeU [Hom0wDaejynfawmfokdUjyefawmfrlonf/ oHwGJ;odkUa&mufawmfrlvQif &cdkifbk&ifnD<br />

aus;uRef qifjrif;wdkUudktyfawmfrlí oHwGJ;NrdKUESifhwuG rtd ç wvrlpaom awmifpOfckESpfc½dkifudkay;<br />

awmfrlonf/ uGrf;cGuf ç &Spfajr§mifh vbuftdk; ç waumif;bkH; ç a½TcsufESpfpif; ç a0gyvmay;awmfrl<br />

onf/<br />

rif;ausmfxifwwyf ç tJ;rGefw,mwwyf ç onfwyfrsm;udkvnf; Nidrf0yfatmifoHwGJ;wGif<br />

okH;vcefUae&pf[lí xm;awmfrlcJhonf/ ,if;odkUrS oHwGJ;ujyefawmfrlí (908) udk;&mh&Spfck wefcl;v<br />

qef;ig;&ufaeU [Hom0wDaejynfawmfodkU a&mufawmfrlonf/


207 - ,dk;',m;wdkU-a,;-'0,fudka&mufvmí wdkufckdufapvTwfykH<br />

,dk;',m;rif;vnf; rif;w&m;a½TxD; &cdkifodkUcsDawmfrlavonf[lí Mum;vQif ordefuHyl&d ç<br />

ordefwa'gu onfppfolBuD;ESpfa,mufwdkUudk wdkufqif ESpf&m ç jrif; waxmif ç ppfonfol&J;ajcmuf<br />

aomif;ESifh '0,fNrdKUudkvkyfMuHav[k apícsDvSm\/ '0,fpm;vnf; qifjrif;tvkH;t&if;ESifhNrdKUucH<br />

onf/ rcHEdkifacsí a,;NrdKUudkqkwfíaevSmonf/ xdktaMumif;rsm;udk armfvNrdKifpm; Anm;OD;uavQmuf<br />

vSmíMum;awmfrlvQif b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; ta&SUbufwvTm;wGif &dSaomNrdKUpm;taygif;wdkU&dS<br />

avNyD;onf/ ajc&if;awmfu tjcm;rcefUomNyDtrdefUawmf&dSNyD;vQif rkwårNrdKUudkpm;aom vuGef;tdefudk<br />

Adkvfrª;cefUawmfrlí Zvmuyif;BuD;w&m ç Zvmuyif;i,fokH;&m ç ppfonfol&J; av;aomif;ESifh<br />

'0,fodkUa&aMumif;csD&onf/<br />

Munf;aMumif;rSm ordefa,;wwyf ç ordefarmfvNrdKifwwyf ç ordefv0efwwyf ç ordefwdkuf<br />

ukvm;wwyf ç ordef ppfawmifwwyf ç ordeftpkwfwwyf ç ordefvuGef;Asnf;wwyf ç ordef;usef;<br />

wwyf ç onf&Spfwyfudk wdkufqifESpf&m ç jrif;ESpfaxmif ç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh '0,fodkUcsD&<br />

onf/ '0,fNrdKUwGifaeaom ,dk;',m;om;wdkUonf rif;w&m;a½TxD;&J;rufawmfwdkUcsDvSmaponf/ tvkH;<br />

t&if;qifjrif;rsm;vSonf [kMum;vQif '0,fNrdKUwGifrcH0hHí weoFm&DodkUqkwfíaeav\ '0,fNrdKUudk<br />

&vQif '0,fpm;udkyiftvkH;t&if;ESifhtcdkiftvkHae&onf/ ordefarmfvNrdKifwdkUMunf;aMumif;csD&mrSm<br />

vnf; '0,fNrdKUudk&vQif '0,fuonfawmifybkHodkUcsD&onf/ awmifybkHwGifaeaom ordefuHyl&dvnf;<br />

qifjrif;tvkH;t&if;ESifh NrdKUuxGufícHvSm\/ ,if;odkUpOfwGifa,;NrdKUudk pm;aom rif;&J;ocF,mqifpD;<br />

í ordefuHyl&Dudkwdkufav\/ renf;MumwdkufMuvQif ordefuHyl&DpD;aom qifrsufESmokefíajy;av\/<br />

rif;ocF,mvdkufxyfí wdkufonf/ rDSvQifrif;&J;ocF,mukH;v,fpD;vSHESifhxdk;onf/ ordefuHyl&DudkvSHxdk;rd<br />

ítemtusif&dSav\/ pD;aomqifudkvSHcsuftrsm;usí a[mifa[mifMunfMunfjrnfíajy;av\/<br />

ordefuHyl&dvnf; qifuonfjrif;pD;íajy;avaomaMumifhvGwfav\/ pD;onf qifudk&vdkuf\/<br />

,dk;',m;trwfatmufjAvuGef;tdefrm;qifESifhcHvSmonfudk b0&Sifrif;w&m;uRef ordefoHvdkuf qif<br />

udkcRef;bGifhíwdkufonf/ oHvdkufpD;aom qifrkefESifhjzpfí rkefeHUudk&vQif atmufjAvuGef;tdefrm;<br />

pD;aomqifrsufESmokefíajy;\/ xyfívdkufvQif ,if;wGifyifvnf;av\/ atmufjAvuGef;tdefrm;<br />

udkvnf;&vdkuf\/ ,if;okdUvQif ,dk;',m;ppfonfwdkUtukefysufav\/ qifjrif;okHUyef;&onf rsm;\/<br />

awmifybkHpm;udkyiftvkH;t&if;ESifhtcdkifae&\/<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; ,dk;',m;om;wdkUudkatmifjrifawmfrlvQifwyfrª;ppfuJ;wdkUudkac:awmfrlí<br />

jyef&onf/ a&mufvQifyGJ;vrf;&oolwdkUudktrnft&nftaqmifta,mifpm;aus;pm;vuf txdkuft<br />

avsmufay;awmfrlonf/<br />

ouú&mZf(909)udk;&mhudk;ckwGif tdrfrkwfbDaqmufawmfrlonf/ taemufbuf awmifajc&if;rSm<br />

vnf; ausmif;BuD;ausmif;av;&yf aqmufawmfrlonf/ waumbk&m;&Sifudkvnf;rsdKí vkyfawmfrlNyD;vQif<br />

xD;wifawmfrlonf/ yOöif;okH;&mudkvnf;cHawmfrlonf/


208 - rif;w&m;a½TxD;,kd;',m;udk,fawmfwdkif csDwufodrf;ykH<br />

ouú&mZf (910) udk;&mhwq,fwGif ,dk;',m;odkUcsDrnf[lí &J;rufAdkvfyga&wGufawmfrlonf/<br />

ta&SUbufwvTm;NrdKUpm;wdkUudk a&mufaomufuoHa&muf/ onfNrdKUrsm;odkU &du©mESifhydkU&onf/ ,if;odkUrS<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; NrdKUpm;jypm;taygif;wdkUudkac:awmfrlí ta&mufnDvQif cefU&efawmf<br />

rlonf/ wk&if&mZm jrif;wwyf ç wl&ifa,mf"mjrif;wwyf ç wk&ifAvjrif;wwyf ç wk&ifausmfoljrif;w<br />

wyf ç onfjrif;wyfav;wyfudka&SUcsD&onf/ qifwyfrSm awmifybkHNrdKUudkpm;aom apmb,wwyf ç<br />

0efjrdKUudkpm;aomordefoHvdkufwwyf ç wdkufukvm;jrdKUudkpm;aom ordefaZmfu&yfwwyf ç pvyfNrdKUudk<br />

pm;aom ordefy&Hwwyf ç jrif;wyfav;wyfESifh wyfaygif; 14-wyfudk a&S;csD&onf/<br />

,if;urS b0&Sifrif;w&m;a½TxD; wyfrawmfwGif 0if;av;rsufESmom;wdkUudk 0if;rª;av;OD; ç<br />

ppfuJ;av;OD; ç trwfav;usdyf ç wdkufqif&Spfq,f ç jrif;&Spf&m ç Adkvfav;aomif;ESifh vuf0J;vufsm<br />

a&SUaemufvdkuf&onf/ wyfrawmfwGif &mZoMuøudk wyfrª;tcsKyf ç eE´oludk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

aemufcsD&aom (wyfwdkUum;-wk&ifrPdjrif;wyf ç wk&ifyknmjrif;wyf ç vufsm&J;wdkifjrif;wyfç<br />

vuf0J;&J;wdkifjrif;wyf ç qifwyfrSm) Z½GJ;bkHNrdKUpm;aom oD&daZ,sausmfxifwwyf ç awmifilrif;&J;<br />

oD[olwwyf ç jynfowdk;"r®&mZmwwyf ç om,m0wDNrdKUudkpm;aom OZemwwyf ç ojrif;wkHNrdKUudk<br />

pm;aom eE´a,mf"mwwyf ç ajrmif;jrNrdKUudkpm;aom Anm;avmwwyf ç ykodefNrdKUudkpm;aomordefjAydkuf<br />

wwyf ç cJ;aygifNrdKUudkpm;aom ordefoHus,fwwyf ç jrif;wyfav;wyfESifh wyfaygif; 12-wyfwGif yg<br />

onfh wdkufqifESpf&m ç jrif;&Spfaxmif ç ppfonfol&J;av;aomif;ESifhcsDawmfrlonf/<br />

'vNrdKUudkpm;aom oD&daZ,saemf&xmESifh yef;udkNrdKUpm;aom Anm;£E´udk [Hom0wDaejynf<br />

awmfudkapmifh&onf/ pvif;pm; ç yk*Hpm; ç awmifwGif;BuD;pm;wdkUudkvnf; rdrdwdkUNrdKUwGif tvkH;t&if;ESifh<br />

wuGtcdkiftvkHae&onf/ ta&SUbufwvTm;udkvnf; armfvNrdKifudkpm;aom Anm;OD;udk0efcHapíqif<br />

jrif;tvkH;t&if;ESifh tcdkiftvkHae&onf/ þodkUEdkifiHawmftvkH;udk tESHUtpyfpD&ifawmfrlcJhí ouú&mZf<br />

(910)udk;&mhwq,fjynfh wefaqmifrkef;vqef; wq,fhokH;&ufaeU rkwåraMumif; b0&Sifrif;w&m;<br />

a½TxD;,dk;',m;odkU csDawmfrlonf/ odkUa&mufawmfrlvQif rkwårESifharmfvNrdKifudk avSwHwm;ypfapí<br />

Adkvfygjrif;EGm;wdkUudkavQmuf&onf/ pD;awmfqifrsm;udkrlum;-abmifESifhul;&onf/ onfjyifwdkufqif<br />

rsm;udk jrpfnmusOf;&mu ul;&onf/ qif ç jrif; AdkvfygwdkU wbufodkUtukefa&mufvQif awmifybkHu<br />

onf uHyk&DudkwdkufícsDawmfrlonf/ uHyk&Duonf vmjrJ;c&D;udkcsDawmfrlonf/ pcef;cswdkif; obif<br />

cHawmfrlonf/


209 - ,kd;',m;wdkUESifhwyfOD;csifwdkuf&m,dk;',m;ysufykH<br />

,dk;',m;bk&ifvnf; b0&Sifrif;w&m;csDvSmNyD[lí Mum;vqifqifjrif;trsm;EsifhBudKvSm\/<br />

,dk;',m;rif;BuD;BudKvSmaMumif;udk v0wdkUavQmufí Mum;awmfrlvQif jynfrif;owdk;"r®&mZmwwyf ç<br />

oD&daZ,aemf&xmwwyf ç ordefjAydkuf wwyf ç ordefarmcGifwwyf ç ordefy&Hwwyf ç onf 5wyfudk<br />

wkdufqifw&m ç jrif;waxmif çAdkvfyg 5-aomif;ESifhtv,faMumif;csDí BudK&onf/<br />

bk&ifaemifausmfxif aemf&xmwwyf ç oD&daZ,sausmfxifwwyf ç apmvuGef;tdefwwyf ç<br />

ordef&J;oif&Hwwyf ç ordefoHus,fwwyf ç onf 5-wyfudk wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvf 5aomif;ESifh<br />

vuf0J;bufudkqD;BudK&onf/ b0&Sifrif;w&m;wyfawmfESifh wyfaygif;wdkUrlum; vufsm<br />

aMumif;csDawmfrlonf/<br />

bk&ifaemfausmfxifaemf&xmwdku vuf0J;aMumif;csD&mrSm Adkvfygqifjrif;wdkUudk awmwGifcsnf;<br />

ae&onf/ tv,faMumif;csDaom owdk;"r®&mZmwdkUrSm qifjrif;Adkvfygudk taetxm;oifhatmifpD&ifí<br />

jrif;onfrsm;udk ppfa&;iif&onf/ ,dk;',m;ppfonfwdkUvnf; [Hom0wDjrif;onfwdkUudkjrifvQifppfrsuf<br />

ESmjzefUí qifcRef;bGifhumvdkufvSm\/ jrif;awmfonfwdkUudkvnf; ajy;onft[efESifh qkwfvSm\/<br />

,dk;',m; ppfonfwdkUvnf; xyfívdkufvSm\/ tvdkufuRefvQif bk&ifaemifausmfxifaemf&xm 5wyfom;wdkU<br />

awmuxGufíwdkufvSmonf/ aemufwyfrjyKícsDvSmaom ,kd;',m;bk&ifqkefav\b0&Sif<br />

rif;w&m;wdkUwyfaygif;om;rDSvSmí xyfíwdkufawmfrlvQif ,dk;',m;ppfysufav\/ ,dk;',m;bk&ifom;<br />

ESifhnDudk&awmfrl\/ qifjrif;okHUyef;vnf; uRefvSmorQudk&awmfrl\/ avavonfrsm;\/ ,dk;',m;<br />

bk&ifrlum;-½kH;rdorQaom &J;rufAdkvfygESifhtvQifqkwfí NrdKUucHíaeav\/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;<br />

ppfonfawmfokH;aMumif;om;wdkUvnf; ,dk;',m;NrdKUwdkifatmif xyfívdkufonf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;<br />

a&mufawmfrlvQif wyfrcsbJ;NrdKUudkwufaponf/ NrdKUvnf;jrifhonf/ a&vnf;NrdKUudk&pfvnf0ef;&Hí&dS<br />

avonf/ vufeufud&d,m pdefajymif;jrwyludkifaom ukvm;yef;ao;NrdKUpD;jypD;xlxyfvSaomaMumifh<br />

r&acs/ &Híomaeawmfrl&acsonf/


210 - urefydkuf ç aomufuwJ; ydóavmufNrdKUrsm;udk wdkuf,lykH<br />

wvcefU&dSvQif b0&Sifrif;w&m;vnf; bk&ifaemifawmftp&dSaom rª;awmfrwfawmftaygif;wdkU<br />

udkac:awmfrlí þodkUtrdefUawmf&dSonf/ igwdkUonf ,dk;',m;NrdKUudk t&SnftMumaeívkyfMuHacsaomf<br />

tvkyftMuHrsm;csdrfhrnf/ ,dk;',m;NrdKUudkcGgí urefydkuf ç aomufuwJ; ç ydóavmufonfNrdKUrsm;udkcsD<br />

í vkyfMuHOD;rnf/ onfNrdKUrsm;udk&vQif ,dk;',m;NrdKUvufawmfuvGwf&rnfavm[lí rdefUawmfrlonf/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; onfta&;onfoifhvSonf[líem;awmfavQmufonf/ rdk;aomuf<br />

vQif wyfawmfudkEkwfí urefydkufodkUcsDawmfrlonf/<br />

,dk;',m;bk&ifESifh orufMo,m;vuGeftdefrm;wdkU b0&Sifrif;w&m;wyfudkEkwfí csDaMumif;udk<br />

odvQif ,dk;',m;bk&ifnD Mo,modóavmufESifh MoufjApuúDudk qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh waMumif;<br />

vdkuf&onf/,dk;',m;bk&iforufMo,m;vuGeftdefrm;ESifhMo,m;&HwdkUwaMumif;vdkuf&onf/,dk;',m;<br />

bk&ifrSmvnf; qifvkH;jrif;&if;ESifhwaMumif;vdkufvSmonf/ ,if;odkU ppfokH;aMumif;cGJ;í ,dk;',m;<br />

bk&ifvdkufvSmaMumif;udk urefydkufodkUra&mufcif okH;pcef;wGifMum;awmfrlvQif ,if;wGifyif wyfcsí<br />

aeawmfrlonf/


211 - ,dk;',m;bk&ifwyfvdkufvm&m BudKíwdkuf,lykH<br />

,if;odkUrS rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUESifh wdkifyifawmfrlíbk&ifaemifausmfxifaemf&xmwwyfç<br />

r[mBuD;wwyf ç eE´ausmfxifwwyf ç ordefy&Hwwyf ç ordeftJ;y&J;wwyf ç onfig;wyfudk wkduf<br />

qifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfig;aomif;ESifh tv,faMumif;csDíBudK&onf/<br />

apmvuGef;tdefwwyf ç rif;&J;ocF,mwwyf ç ordefoHvdkufwwyf ç ordefaZmfu&wfwwyf ç<br />

Oygaumif;wwyf ç onfig;wyfudk wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfig;aomif;ESifh vufufsm<br />

aMumif; csDíBudK&onf/<br />

ordef&Jo&Hwwyf ç eE´oMuøwwyf ç Anm;avmwwyf ç ordefoHus,fwwyf ç ordefarmcGif<br />

wwyf onfig;wyfudk wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfig;aomif;ESifh vuf0JaMumif;csDíMudK&<br />

onf/<br />

,if;odkUrS b0&Sifrif;w&m;a½TxD;rSm t&yf 7-awmif&dSaom aZ,s'dom[laomqifudk &wem<br />

twdNyD;aom a½TBudK;a½TEG,f a½Tvdefa½Tyef;qif,ifí udk,fawmfrSm uwDåygpdrf;rGrf;aom e0&wfudk;yg;<br />

jzifhjc,fvS,fpDrHaom tbdk;twdkif;rodaom ywåjrm;xdyfüwyfaom arSmufwdkaqmif;awmfrlí uwDåyg<br />

pdrf;rGrf;aom ywåjrm;twdpDaomcsyfudk0wfawmfrlí &wemtwdNyD;aomcRef;udk pGJ;awmfrlvsuf aZ,s'd<br />

omqifOD;wGif pD;awmfrlonf/ aZ,seE´oludk ukH;v,fwifawmfrlonf/ aZ,sAvudk aemufawmfxdkif&<br />

onf/ olaumif;om;w&mudk a½Txm;pGJ;apí vufsmawmfu ig;usdyf ç vuf0J;awmfu ig;usdyf eHyg;ESpf<br />

bufvdkuf&onf/ olaumif;om;w&m a½Tumudkifapí qifawmfa&SUuvdkuf&onf/ ukvm;okH;&m<br />

udka½TOD;&pfaqmif;apí a½TemoefESifh vSHr½dk;&SnfpGJ;apí qifawmf0ef;usifvdkuf&onf/ a½TOD;&pfa½Tcg;<br />

pnf;ywfapí a½TZ0g ajymif;aoewfudkifapaom ukvm;yef;ao;w&mwdkUudkvnf; qifawmfa&SUtaemuf<br />

eHyg;ESpfbufvdkuf&onf/ 0if;awmfav;rsufESmwdkUudk a½T'dkif;av;axmif ç a½Tumav;axmif ç a½TvTm;<br />

av;axmif ç vSHokH;pif;pDukdifaom vSHxdk;ool av;axmifwdkUudkvnf; qifawmfvuf0J;vufsm a&SU<br />

aemufvdkuf&onf/ a½TarSmufwdk aqmif;apí a½Tcsyf0wfaom a½Txdyfa½TukH;ESifhjrif;awmfonfav;&mwdkU<br />

udkvnf; qifawmfvuf0J; vufsma&SUaemufwifhw,fpGm tJ;armif;vSHwdk vSH&Snfudkifí vdkuf&onf/ qif<br />

ulvuf0J;awmfu ESpfpD; ç vufsmawmfu ESpfpD; ç a½TBudK;a½TuESifh tajrmufwpif;pDwifívdkuf&onf/<br />

,if;odkUrSudk,f&Hawmfjrif;onf ESpff&mudka&SUzsm;csD&onf/ onfaemufrS rª;rsdK;rwfrsdK;aus;pm;oifrI&Spf<br />

usdyfudk a½Tcsyfa½TrsOf;ESifh a½TarSmufwdkaqmif;apí ukH;v,faemufyJhESifhwuG wdkufqif&Spfq,fcsD&onf/<br />

qifwpD;wGif qifajcbkH;rdk;eJ;a½TvSHw&mpD vdkuf&onf/ onfaemuf a½T'dkif;a½TvTm;a½TumvSHtMum;t<br />

Mum;wGif a½Txm;om;wdkUxm;&Snfudkifí vdkuf&onf/ onfaemufa&SUawmfajy; atmifpnfxGufpnf<br />

a½Tc&m ç aiGc&m ç a½TESJ;tpkHvdkuf&onf/ ,if;urS rª;om;rwfom;olaumif;om;wdkUudk a½Txm;ESifh<br />

vdkuf&onf/ ,if;urS b0&Sifrif;w&m;udk,fawmf odMum;rif;\toa&uJhodkU tvGefwifhw,fprÜ,fpGm<br />

csDawmfrlonf/<br />

awmifilrif;&J;oD[olrSm em*g0&[laom qifudkpD;í wkdufqifig;q,f jrif;okH;axmif ç Adkvf<br />

ygwaomif; 5-axmifESifh vuf0J;uvdkuf&onf/<br />

jynfowdk;"r®&mZmrSm rif;&J;xGwfr*Fvm[laom qifudkpD;í wdkufqifig;q,f ç jrif;okH;<br />

axmif ç Adkvfygwaomif; 5-axmifESifh vufsmawmfu vdkuf&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;aemuf&if;wGifrlum;- ordefjAydkufudk &Hurdef[laom qifudkpD;í wdkufqif<br />

ig;q,f ç jrif;okH;axmif ç Adkvfwaomif; 5-axmifESifhvdkuf&onf/


csDawmfrlí wwdkifcefUa&mufawmfrlvQif &J;a,mf"mudkjrif;ESifh bk&ifaemifausmfxifaemf&xmodkU<br />

oludkawGUvQifrwdkufESifh ighudkiHhOd;/ iga&mufawmfrlrS wdkufawmfrlrnf[líapawmfrlonf/ &J;a,mf"m<br />

vnf; jrif;ESifhtjrefajy;í trdefUawmfudkjyefonf/ bk&ifaemifudk ppfokH;aMumif;vnf; <strong>tif</strong>;BuD;wckudk<br />

awGUvQif wdkufqifrsm;udk a&wGifpdrfí Adkvfygudkjznfhwif;apíaeap\/ jrif;awmfonf okH;&mudkrlum;olppfudk(iifacs[kapawmfrl\/<br />

olUwyfzsm;)onfbk&ifaemifawmfwdkUppfjzmcsDvSmaom jrif;wyfESifhawGU<br />

vQif wdkufrnft[efjyKí ppfa&;iifcJh\/ ,kd;',m;ucsDvSmaom ppfokH;aMumif;vnf; xyfívdkufvSm<br />

\/


212 - bk&ifhaemifawmfwdkU ,dk;',m;EsifhwdkufykH<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xm ppfonfawmfwdkUvnf; qifjrif;udka&uwufapí uNyD;vQif<br />

toifhtajrmuf aoewfpDpOfí b0&Sifrif;w&m;udkiHhae\/ ,dk;',m;ppfonfokH;aMumif;wdkU csDvSmonf<br />

eD;vQif vufsmbufu apmvuGef;tdef rPDaZmu&wf[laom qifudkpD;onf/ rif;&J;ocF,m puúeD&J;[l<br />

aomqifudkpD;onf/ ordefoHvdkuf *Zol&[laomqifudkpD;onf/ Oygaumif; uGef;jAv [laomqifudk<br />

pD;onf/ 5-wyfvkH;u wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvf 5-aomif;ESifh vufsmbufu ,Gef;íwuf<br />

av\/ vuf0J;bufuvnf; ordef&J;oif&H ½GwfoEdIufESJ;[laomqifudkpD;onf/ eE´a,mf"mq'´efajymif<br />

rGef[laom qifudkpD;onf/ eE´oMuø&J;jrwfpGm[laom qifudkpD;onf/ oD&d"r®&wf uGefwa&mf[laom<br />

qifudkpD;onf/ onf 5- wyfudkwdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfig;aomif;ESifh vuf0J;u,Gef;í<br />

wuf\/<br />

&J;rufawmfvuf0J; ç vufsm,Gef;í wufMuonfudk bk&ifaemifausmfxifaemf&xmjrifawmfrl<br />

vQif r&J;íaeonf[lí oltrSwf&dSvdrfhrnfudkvnf;aumif;/ olyGJ;&vdrfhrnfudkvnf;aumif;/ ESvkH;xm;<br />

awmfrlí b0&Sifrif;w&m;udkriHh? aZ,syvif[laom qifpD;awmfrlípnfawmfwD;apNyD;vQif qifawmfudk<br />

tjyif;wdkUí[l;[l;vTwfawmfrl\/ rif;w&m;aemifawmf qifESifhtjyif;vTwfawmfrlvQif rif;r[mrmwif<br />

ajymifrGef[laom qifudkpD;í eE´ausmfxif ZrÁLwHqdyf[laom qifudkpD;íordefy&rf;aZ,sowå½k[laom<br />

qifudkpD;í ordeftJ;y&J;yvif[laomqifudkpD;í ig;wyfvkH;udkwdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfyg<br />

ig;aomif;ESifh tjyif;xyfíwdkufav\/ bk&ifaemifawmf &J;rufwdkU½Gyf½GyfcRHcRHwdkufvQif ,dk;',m;bk&if<br />

orufMo,m;vuGef;tdefrm;vnf; t&yf 7-awmif&dSaom aZ,sEkbwf[laomqifudkpD;ítjyif;vTwf<br />

vSmonfudk bk&ifaemifawmf qifulukH;v,fxufutajrmufESifhvTwfvQif Mo,m;vuGef;tdefrm;<br />

uHk;v,f udkrSefí qifxufuusav\/ b0&Sifrif;w&m;aemifawmfvnf; aZ,syvif[laom qifudk<br />

pD;íwdkufawmfrlonf/ Mo,m;vuGef;tdefrm;pD;aomqiftmabmifudk tpG,fESifhxdk;rdav\/ qiftm;<br />

rwefí &yfonfudkbk&ifaemifom;awmf aZ,soD[,if;aomtcg oufawmfwq,fhokH;ESpfywåjrm;<br />

Muufawmif a½TarSmufwdkudkabmufíaqmif;awmfrlonf/ &J;vkvif[laom qifudkpD;íwdkufawmf<br />

rlonf/ Mo,m;vuGef;tdefrm;pD;aom qifaZ,sEkbwfrkeftdk;udkxdk;rdvQif rsufESmokefav\/ ,if;odkU<br />

pOfwGif bk&ifhaemifawmf ukH;v,fpD;u vSHESpfpif;ESifhvTwfonf/ aZ,sEkbwfem;wGifwef;&&ef;Nidí&dS<br />

av\/ ,if;odkUvQif aZ,sEkbwfrsufESmokefíajy;av\/<br />

,dk;',m;trwf,kdu&wf w½kHokHYyef;[laom qifudkpD;í bk&ifaemifawmfqifawmfaZ,syvifudk<br />

tjyif;vTwfíwdkufvSmonfudk rif;r[mrmwifajymifrTefESifhcRef;bGifhíwdkufonf/ w½kHokHUyef;ESifhrenf;<br />

Muma0SUonfudk rif;r[m qifajcbkH;wdkUvSHESifhxdk;onf/ w½kHokHUyef;tmabmif udkxdk;rdav\/ vSHcsuf<br />

trsm;usvQif w½kHokHUyef;rsufESmokefav\/ w½kHokHYyef;rsufESmokefonfudkjrifvQif ppfonfawmfwdkU<br />

xyfívdkufvQif Mo,m;vuGeftdefrm; ppfonfwdkUysufav\/<br />

vuf0J;uaeaom Mo,mydóavmufppfonfwdkUvnf;cHíae\/ ,if;aomcgMo,mydóavmuf<br />

t&yf 7-awmif&dSaom BudK;puú0wf[laom qifudkpD;ícHonfudk b0&Sifrif;w&m;BuD;uRefawmf apmv<br />

uGef;tdef rPdaZmu&wf[laom qifudkpD;ítjyifwdk;íwdkufonfudk ,dk;',m;trwfMoxJ;eHonf ykHpuf<br />

[laomqifudkpD;íBudKvSmonfudk apmvuGef;tdefpD;aom rPdaZmu&wftpG,fESifhxdk;rDSvQif MoxJ;eHpD;<br />

aom ykHpufrsufESmokefíajy;av\/ MoxJ;eHuvnf;&vdkuf\/


a,;NrdKUudkpm;aom rif;&J;ocF,mpuúed&J;[laom qifudkpD;íwdkufonfudk ,dk;',m;trwf<br />

Mo,m;aoOfem {uwGef[laomqifudkpD;ícHonf/ qifESpfpD;renf;Muma0SUMuvQifrif;&J;ocF,mpD;aom<br />

puúeD;&Jtmabmifudk Mo,m;aoOfempD;aom{uwGeftpG,fESifhxdk;rdí ,if;wGifyifvnf;acsonf/ ,if;<br />

odkUpOfwGif b0&Sifrif;w&m;BuD;ppfonfawmfwa,muftajrmufESifhypfonf/ Mo,m;aoOfemqifOD;wGif<br />

yifqkH;av\/ Mo,mydóavmufonf qifcRef;iifum vnfíqkwfav\/<br />

vufsmbufu ,dk;',m;trwf MoufjApuúd ½GwfwNydwfwl[laom qifudkpD;ívTwfonfudk<br />

b0&Sifrif;w&m; uRefawmf ordef&J;oif;&H½GwfoEdIufESJ;[laom qifudkpD;ícHonf/ ½GwfwNydwfwl rkef<br />

ESifhjzpfí rkefeHUudk&vQif ½GwfoEdIufESJ;rqdkif0hHí wBudrfrsufESmokefonfudk ordef&J;oif&HcRef;ESifh<br />

wcsufESpfcsuf aygufvQif ½GwfoEdIufESJ;a0SUjyefav\/ ,if;odkUpOfwGif eE´a,mf"mq'´efajymifrGef[l<br />

aom qifudkpD;í wdkufonf/ ½GwfwNydwfwl,if;wGif vnf;av\/ MoufjypuúD[laom trwfvnf;qkH;<br />

av\/<br />

,dk;',m;trwf Mo,m;wDZdjAwfydkufZ[laom qifudkpD;í vTwfvSmonfudk b0&Sifrif;w&m;<br />

uRefawmfoD&d"r®&mwf uGef"a&m[laom qifudkpD;í wdkufonf/ jAwfydkufZudktpG,fESifhxdk;rdí aemuf<br />

qkwfacG;wdkif&dSav\/ vdkufxyfíwdkufvQif a[mifa[mifusnfusnfjrnfíajy;av\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD; uRefawmfeE´oMuø&J;jrwfpGm[laom qifudkpD;ívTwfonfudk ,dk;',m;<br />

trwf Mo,m;&H MudK;puú0wf[laom qifESifhcHonf/ rcHEdkifí ,if;wGifyifvnf;av\/ ,if;odkUvQif<br />

,dk;',m;ppfokH;aMumif; ysufíajy;av\/<br />

,kd;',m;bk&iforuf Mo,m;vuGef;tdefrm;vnf; aZ,sEkbwfudkpD;íajy;av\/ <strong>tif</strong>;wckudk<br />

awGUvQif csdwfiifírEdkif a&odkUqif;aeav\/ b0&Sifrif;w&m;ppfonfawmfjrif;onfwdkUrDSvQif <strong>tif</strong>;udk<br />

0ef;&Híaeav\/ Mo,m;vuGef;tdefrm;um; qifrSqif;íajy;rnfjyKonfudkbrf;rdí aZ,sEkbwfESifh<br />

wuG&awmfrl\/<br />

Mo,mydóavmufvnf; qifrpD;bJ;ajy;avívGwfav\/ pD;qifBudK;puú0wfudk&vdkuf\/<br />

Mo,m;½dku&wfvnf; jrif;pD;íajy;avonf vGwfav\/ pD;qifw½kHokHUyef;udk&vdkuf\/ &J;rufawmf<br />

wdkUvdkufíxdk;ckwfypfcwfonf/ ,kd;',m;ppfonftrsm;yifaoav\/ qifjrif;okHUyef;&awmfrlonf<br />

vnf;rsm;\/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; jrif;onfwdkUvdkufíac:&aomfrdk;csKyfrSa&mufvSm\/


213 - atmifyGJ;&olrsm;udk qkay;awmfrlykH<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; tajrmufaoewfoHMum;awmfrlvQif wdkufavNyD[ktrSwfawmf&dS<br />

awmfrlí tjyif;xyfícsDawmfrlvSmonf/ rGef;,def;tcsdefudka&mufawmfrlvSmvQif ,if;wGifyifwyfcsí<br />

aeawmfrl\/ bk&ifaemifausmfxifaemf&xmwdkU ppfokH;aMumif;om;vnf; rdrdwdkU&onf trª;trwfqif<br />

jrif;okHUyef;vufeufxm;vSHud&d,mwdkUudkqufMuonf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; nOfhwJ;awmfOD;<br />

odkUrif;&J;oD[olowdk;"r®&mZm ç bk&ifaemifawmfpaom jrefrmtrwf ç wvdkif;trwfwdkUudkac:awmfrlí<br />

þodkUrdefUawmf&dSonf/ olUudkawGUvQif rwdkufESifh ighudkihHOD;/ iga&mufrSwdkufawmfrlrnf[lí &J;a,mf"m<br />

udkapawmfrlonf/ yodkUaomaMumifh ighyGJ;udkysufoenf;[lí rdefUawmfrlonf/<br />

,if;aomtcg bk&ifaemifawmfausmfxifaemf&xmavQmufonfum;- uRefawmfwdkU trdefUawmf<br />

twdkif; qifjrif;AdkvfygpDpOfí ppf<strong>tif</strong>usif;NyD;vQif b0&Sifrif;w&m;udkiHhíaepOf ,kd;',m;ppfonfa&muf<br />

vSmí vuf0J;bufuRefawmf&J;oif;&HESifh ig;wyfvkH;,Gef;íwufonf/ vufsmbufuvnf; uRefawmf<br />

apmvuGef;tdrfESifh ig;wyfvkH;,Gef;íwufonf/ odkUvuf0J;vufsmwufonfudk uRefawmfjrifvQif<br />

]]t&SiftrdefUawmfudkaMumufíum;-aeonfr[kwf/ r&J;íaeonf[lí}}trsm;qdkvwHhonfudkpdk;ítuGyf<br />

awmfudkcHaomfvnf; cHawmhrnf/ oltoGrf;aoG;udk rcHNyDtrSwf&dSí uRefawmfwdkufayonf[lí<br />

em;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; ightrdefUawmfudkqefvGefonfum;rSef\/ ta&;<br />

awmfrvpfrvyf ppfa&;vSonfudk igtjypfawmfwifwGuf&dSoavm[lí rdefUawmfrlNyD;vQif ywåjrm;pD<br />

aom OD;aygif;oif;uspf av;rsufESm ywåjrm;okH;&pfpD uGrf;cGuf ç ywåjrm;pDvbuftdk; ç ywåjrm;pD<br />

waumif;bkH; ç a½Tcsufav;pif; ç 0wfawmfrlaom wk,ifwyfaomuwåDyg0wfvkH ç vufawmfESpfbuf<br />

wGif0wfawmfrlaom ywåjrm;vufaumuf ç ywåjrm;vufpGyf ç oOÆvDuESifh wuGpD;awmfrlaom<br />

qifem*g0& ç a½TuESifh pD;awmfrlaomjrif; b0&Sifrif;w&m;aemifawmfudkay;awmfrlonf/<br />

bk&ifaemifom;awmf ]]aZ,soD[}},if;aomtcg oufawmf 13-ESpfcrnf;awmfuqifulí<br />

wdkufaomaMumifh Mo,m;vuGef;tdrfrm;udkatmifjrifonf[lí tm;&awmfrlaomaMumifh]]rif;&J;ausmfpGm}}<br />

[laomtrnfESifh a½TuGrf;cGuf ç vbuftdk; ç waumif;bkH; ç rdk;BudK;axG;cH ç a½Tcsufwpif; ç aygif;0ef;<br />

a½TcGufay;awmfrlonf/ trª;trwfyGJ;vrf;&oolrsm;udkvnf; uGrf;cGuf ç uGrf;usyf ç waumif;bkH; ç<br />

vbuftdk; ç axG;<strong>tif</strong> ç usdKif;csufpm;aus; ç pm;vwf wdkif;c½dkif txdkuftavsmufay;awmfrlonf/<br />

wdkufyGJ;wGif&aom qifjrif; tajrmufaoewfudkom,lawmfrlonf/ xdkrSwyg; vloluRJ;EGm; a½TaiGt0wf<br />

tpm;&orQudk &ool,l&onf/


214 - ppfa&;udkwdkifyifawmfrlykHtaMumif;<br />

,if;odkUpD&ifawmfrlNyD;vQif rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUtm; þodkUtrdefUawmf&dSonf/ ,ck<br />

,dk;',m;u csDvSmaomppfokH;aMumif;udk tvdkawmfjynfhonf/ ,dk;',m;odkUjyefí vkyfMuHawmfrl&aomf<br />

vnf;oifhrnfavm/ urefydkuf ç ydóavmuf ç aomufuwJ;onfNrdKUrsm;udkwdk;í ,l&aomfvnf; oifh<br />

rnfavm[lí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonfudk r[mBuD;avQmufonfum;- txufu,dk;',m;bk&ifcsD<br />

vSmí uRefawmfwdkUudkwdkufvSmaomtcg &mZodef[laomt&yfwGif ysufcsufemvSavonf/ ,kd;',m;<br />

bk&ifvnf; qifrajcvQifpD;íajy;avaomaMumifhom vGwf&avonf/ ,dk;',m;bk&ifom; nDwdkUESifhw<br />

uGtrª;trwfAdkvfyg qifjrif;vnf; trsm;&awmfrlonf/ t&Ste taotaysmufvnf; rsm;vSav<br />

onf/ ,ckysuf&mwGifvnf; ,dk;',m;bk&iforufudk qifESifhwuG&awmfrlvdkufonf/ a'gAnm; ç trª;<br />

trwfwdkUudkvnf; trsm;yif&awmfrlonf/ qifBuD; ç jrif;BuD; ç qifcdkif ç jrif;cdkifrsm;udkvnf; &awmfrl<br />

onf/ trª; ç trwftp&dSaom Akdvfygrsm;vnf; t&S ç te ç tao taysmufrsm;vSavonf/<br />

,dk;',m;bk&ifrSpí wNrdKUvkH;vnf; xdyfwufaoG;udkaomufvwHhouJhodkU tvGefaMumuf½GHUjcif;jyif;pGm<br />

jzpfavNyD/ ,ck,dk;',m;NrdKUwdkifatmif csDawmfrlívkyfMuHawmfrlonf&dSaomf tvG,fom&awmfrlrnf xif<br />

onf[líem;awmfavQmufonfudk apmvuGef;tdefESifh &J;oif&Hu uRefawmfppfawmif;pm;r[mavQmuf<br />

onf ta&;oifhvSayonf[líem;awmfavQmuf\/<br />

jynfrif;owdk;"r®&mZmvnf; uRefawmfwdkUavQmufaom ta&;onfppfa&;&dSonfrSefayonf/<br />

odkU&mwGif ,dk;',m;NrdKUvnf; wyg;NrdKUuJhodkUr[kwf/ acsmif;ywfukH;0ef;&Hí &dSavonf/ NrdKUvnf;cdkifcefU<br />

vSonf/ tajrmufBuD;jrwylvnf;rsm;avonf/ &J;rufAdkvfyg qifvkH;jrif;&if;vnf;rsm;vSonf/ jrpfrSm<br />

vnf; ukvm;yef;ao;wdkUoabFmESifh qD;umícHavonf/ a&S;txufuvnf;w&HwqpfrQ rzsufqD;bl;<br />

avjzpfonf/ olUNrdKUudk tcdkifjyKícHaecsdrfhrnf/ uREfkyfwdkUNrdKUudktvsifwdkufí r&vQif wyfwnfí<br />

jyvuf½kH;aqmufapí vkyfMuD;MuHrBudK;pm;tm;xkwfívkyfMuHawmfrl&csdrfhrnf/ ,if;odkUvQif ta&;awmf<br />

Mumcsdrfhrnf/ ta&;MumvQif &J;rufAdkvfygrsm;onfESifh &du©mrsdK;aphqGHU&Sm;csdrfhrnf/ ta0;odkUcGgí&Smpm;<br />

&rnfvnf; olwdkUuqD;cHí wdkufvQifcGgí r&Smpm;om&dScsdrfhrnf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh onfwBudrf<br />

aejynfawmfodkU jyefawmfrlí tnmwvTm;ü&dSaom t0 ppfudkif;paom &Srf;jynfwwef;udk udk,fwdkifcsD<br />

í,lOD;rnf/ ,if;odkUrS wvdkif; jrefrm &Srf;vufeufawmfjzpfrS wBudrfcsDawmfrl&vQif ,dk;',m;NrdKUonf<br />

vufawmfurvGwfEdkifNyD[lí owdk;"r®&mZmem;awmfavQmufonfudk eE´oMuøþodkUem;awmfavQmufjyef<br />

onf/<br />

owdk;"r®&mZm avQmufaomta&;onf ppfa&;jzpfayonfudkyif uREfkyfpdwfwGifrlum;-<br />

,dk;',m;om;wdkU ESpfBudrfBudKí wdkufvSm&mwGif ppfysufom;emvSavonf/ ,dk;',m;bk&if,kHMunf<br />

jrwfEdk;vSpGmaom orufnDwdkUudk&awmfrlonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ,dk;',m;bk&if acsiHom,mpGm<br />

EdSrfcsaompum;jzifh em;awmfavQmufvSmvrnfrcRwf/ ,if;odkUyifravQmufvSmaomfvnf; ,ckppfcsdef<br />

umv&dSao;onf/ urefydkuf ç aomufuwJ; ç ydóavmuf onfNrdKUrsm;udkcsDawmfrlí vkyfMuHawmfrl<br />

oihfonf/ ,dk;',m; om;orufnDwdkUrQrcHEdkifí ysufavNyD;onfudk ,if;onfNrdKUpm;wdkUcH0Hhrnfavm/<br />

rcH0Hhí NrdKUudk&awmfrlvQif oifhwifhaom trª;trwfwdkUudk tvkH;t&if;ESifh tcdkiftvkHaeapí rsdK;&du©m<br />

rsm;atmifonfwrdk;wGif; v,fvkyfpDrHrnf/ urefydkufwGifvnf; &du©mwifp&mavSvkyfpdrfhrnf/ ,if;odkU<br />

pD&ifawmfrlNyD;rS jyefawmfrlíwBudrfcsDawmfrl&vQif,dk;',m;NrdKUonfvufawmfurvGwf&mNyD[líem;awmf<br />

avQmuf\/


k&ifaemifawmfvnf; eE´oMuøavQmufaom ta&;udkBudKufawmfrlonf/ b0&Sifrif;w&m;<br />

a½TxD;vnf; onfta&;onf oifhvSonf[lí rdefUawmfrlNyD;vQif wyfawmfudkEkwfí urefydkufaMumif;<br />

csDawmfrlonf/ urefydkufpm;vnf; rif;w&m;a½TxD;csDvSmNyD[lí Mum;vQif NrdKUwGifrcH0Hhí tvkH;t&if;ESifh<br />

awmodkUajy;av\/ b0&Sifrif;w&m; urefydkufodkUa&mufawmfrlvQif aomufuwJ; çydóavmufNrdKUwdkU<br />

udkwdkufpdrfhrnf[lí &J;rufAdkvfygqifvkH;jrif;&if; pD&ifawmfrlpOfwGif ,dk;',m;bk&ifu om,macscHpGm<br />

aomavQmufpmESifh oHtrwfESpfa,mufvSm\/ &mZoHwGifygonfum;-


215 - ,dk;',m;rif;uoHapí avQmufvSmykH<br />

'Gg&0wDrnfaom ,dk;',m;NrdKUudkpm;aom jAom"d&mZoHawmfOD;wif0Hhaom b0&Sifrif;<br />

w&m;csDvSmNyD[lí Mum;vQif qifpD;csif;wdkufrS oifhrnf[ktvkH;t&if; qifjrif;Adkvfygudkjznfh<br />

wif;í uREfkyfuRefaeonf/ bkef;BuD;aom rif;jzpfawmfrlí qifcsif;,SOfí rwdkuf0Hh&dSonf/<br />

om;orufnDwdkUudk qD;BudKícHapaomfvnf; bkef;BuD;aomrif;\ rª;rwfawmfwdkUudkrQrcHEdkif<br />

acs ysufpD;jcif;odkUa&mufonf/ bkef;BuD;vSaom b0&Sifrif;w&m;oem;awmfrlygí uREfkyfom;<br />

orufnDwdkUudk vTwfawmfrlygvQif opömawmfcHí wESpfudk wdkufqif 30-aiG 300 weoFm&D<br />

oabFmtaumuftcGefudkqufygrnf/ ,ckvnf; ysyfBuD;ysyfi,fudk&dScdk;vufaqmifawmf quf<br />

ygrnf[lí pmwGifygonf/ vufaqmifawmfvnf; uwåDygpdrf; ç uwDåygeD ç ouúvyfpdrf; ç<br />

ouúvyfeD ç ykqdk;aumif;{ueH ç o[H ç rl&DywåKeD ç zufcefU ç aZmfu&wf ç ydwf&rxD ç eHYom<br />

u&rwf ç tausmfprÜm ç ESif;a&rsm;pGmqufonf/


216 - ,kd;',m;bk&ifukd,fpm;nD 2-a,mufudkopömay;ta&;NyD;aomtcg taqmifta,mifay;yk<br />

H<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; ,dk;'&m;bk&ifu avQmufvdkufaom &mZoHudkMum;awmfrlvQif<br />

eE´oMuøudkjrifvSayonf[lícsD;rGrf;awmfrlNyD;vQif vufawmfESpfbufwGif0wfaom vufaumuf ç<br />

vufpGyf ç qifrwpD;qkay;awmfrlonf/ aomufuwJ; ç ydóavmuf odkUcsDpdrfhrnf [lí pD&ifawmfrl<br />

aom ppfudkvnf; ½kwfawmfrlonf/<br />

,dk;',m;oHwdkUudkvnf;ac:awmfrlí ,dk;',m;pm;uavQmufpmwGif opömawmfudkcHí trIawmf<br />

udkxrf;ygrnfavQmufonfta&;omta&;jzpfonf/ igvnf;bk&m;qkudkawmif;awmfrlaomrif;jzpfonf<br />

rdefUawmfrlNyD;vQif oHwdkUudk ,kd;',m;odkUvTwfawmfrlí jyef&av\/ ,dk;',m;bk&ifvnf;oHwdkUa&mufí<br />

b0&Sifrif;w&m; trdefUawmfcGef;udkMum;vQif ysyfBuD;ysyfi,f qifawmfESpfpD;udk a½TBudK;a½TEG,fESifhwuG<br />

tjypfvGwfaom qifaygufESpfpD;udkvnf; oOÆmvDuESifhwuG vufaqmifvufeuftrsm;ESifh ,dk;',m;<br />

bk&iforuf Mo,mydóavmufESifh Mo,mok0PÖavmufwdkU ,dk;',m;bk&ifukd,fpm; b0&Sifrif;w&m;<br />

ajc&if;awmfodkUvSmí vufaqmifqufNyD;vQif opömcHvSmonf/b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf;vufaqmif<br />

awmfudkodrf;,lNyD;vQif ,dk;',m;bk&ifnD Mo,mydóavmuf Mo,mok0PÖ ESpfa,mufwdkUudk opömawmf<br />

ay;ap\/<br />

,if;odkUrS wdkufyGJwGif &awmfrlaom ,dk;',m;bk&ifom;orufnDtvwfudkxm;&muvTwfawmf<br />

rlí t0wftpm;wef;qmyvmqif,ifapíwJ;awmfOD;odkU ac:awmfrlNyD;vQif ,dk;',m;bk&ifom;a½TuGrf;<br />

cGuf&Spfajr§mifh ywåjrm;okH;&pfpD a½Twaumif;bkH;ywåjrm;pDç vufbuftdk;ywåjrm;pDç a½TaxG;cHç ywåjrm;pD<br />

xm; ç a½TBudK;a½TuESifh qifrwpD; ç a½Tcsuf 4-pif; ç pnfudk;vkH; ç a½TESJ;ESpfç a½Tc&mESpfç aiGc&mESpfay;<br />

awmfrlonf/<br />

,kd;',m;bk&ifnDudk a½TuGrf;cGufajcmufajr§mifh ywåjrm;w&pfpDç vufbuftdk;ywåjrm;w&pfpDç<br />

waumif;bkH;ywåjrm;w&pfpDç rdk;BudK;axG;cHç qifaygufwpD;aygif;0ef; ç a½TuoOÆmvDuESifh qifrwpD;ç<br />

a½TcsyfESpfpif; ç pnf 7-vkH; ç a½TESJ 3ç a½Tc&m 3-ay;awmfrlonf/<br />

,dk;',m;bk&iforufudkvnf; a½TuGrf;ajcmufajr§muf ywåjrm;w&pfpDç waumif;bkH; ç ywåjrm;<br />

w&pfpDç rdk;BudK;axG;cHç qifaygufwpD; ç aygif;0ef;a½TuGyfç oOÆmvDuESifh qifrwpD;ç a½TcsufESpfpif; ç<br />

pnf 7-vkH; ç a½TESJ; 3-a½Tc&m 3-ay;awmfrlonf/ ,if;odkUrS opömawmfcH&onf/<br />

opömawmfcHvSmaom ,dk;',m;bk&ifnD Mo,mydóavmufudkvnf; ,dk;',m;bk&iforufenf;<br />

wl taqmifta,mif xD; ç pnfay;awmfrlonf/ nDwa,muf Mo,mok0PÖavmufudkvnf; - a½T<br />

usyfç vufbuftdk; ç jrif;BudK;utpkH ay;awmfrlonf/<br />

onfjyif&awmfrlaom a'gAnm;wdkUudkvnf; xdkolwdkUESifh txdkuftavsmuftaqmifta,mif<br />

pm;cGufpm;a,mufay;awmfrlonf/ ,dk;',m;ppfonf&awmfrlorQudkvnf; vTwfawmfrlonf/ ,kd;',m;<br />

om;wdkUjyefaví 8-&uf&dSvQif b0&Sifrif;w&m; wyfpOftwdkif;"m;avmif;c&D;udkjyefawmfrlonf/ c&D;<br />

jyif;írvdkufEdkifaom Adkvfygqifjrif;wdkUudkvnf;armfvNrdKifpm;Anm;OD;udktyfíxm;awmfrlNyD;rSarmfvNrdKif<br />

ucsDawmfrlí(910) udk;&mhwq,fjynfh wefcl;vqef;okH;&ufaeU [Hom0wDaejynfawmfodkU jyefawmfrl<br />

onf/


217 - rif;w&m;a½TxD;ay:wluDukvm;ESifh aygif;í ysufpD;&ykHtaMumif;<br />

þodkU bkef;vuf½kH;tmPmynmtjrifawmfESifh jynfhpkHawmfrlaom rif;onf raygif;abmftyf<br />

aom ed,wrdpäm'd|djzpfaom ukvm;b,if*sDwa,mufESifh aygif;abmfawmfrlaomaMumifh jrwfaomrif;<br />

\w&m;rSa½GUvsmawmfrlacsonf/<br />

xdkukvm;b,if*sDtaMumif;um; - ydpö&mZfrif; wljzpfaom ukvm;wa,mufudk OD;&D;jzpfaom<br />

ydpö&mZfrif;onf oabFm 7-pif;ul½Gufw&mESifh tpnfNrdKUudkwdkufav[lí apvdkuf\/ ydpö&mZfrif;wl<br />

vnf; rmvdPNrdKUodkUa&mufvQif tajrmufaq;usnfaphrsm;pGmwifcJhí tpnfNrdKUudkwdkufav\/ tpnf<br />

rif;vnf; oabFmul½Gwftrsm;ESifhqD;íwdkufvQif ydpö&mZfrif;wlysufí ul½Gwfwq,fç vlokH;&mcefUESifh<br />

rkwårqdyfodkUa&mufvSm\/ rkwårpm;vnf; ydpö&mZfrif;wlESifhvlokH;&mcefUudkbrf;íqufvSm\/ b0&Sif<br />

rif;w&m;a½TxD;vnf; jrifawmfrlvQif tjyiftvsmodrfarGUEl;nHUonfESifhoem;awmfrlíaep&mtdrfaumif;<br />

rGefpGmay;awmfrlí ae&onf/<br />

waeUoü b0&Sifrif;w&m;awmupm;awmfrl&modkU ukvm;udkac:awmfrlí vdkuf&onf/ awm<br />

odkUa&mufawmfrlvQif pufawmfwGifpum;yGifhudkxm;íukvm;udkaoewfypfaponf/ tcsufwdkif;ypfrSef<br />

aom[l\/ ,if;odkUvQif twdkif;xuftvGefoem;awmfrlí twGif;apudk,fvkyfawmfwa,mufESifh pkH<br />

bufawmfrlonf/ ae&mvnf;ay;awmfrlonf/ udk,fvkyfawmfvnf; ukvm;ESifhusifvnfMuvQif ukvm;<br />

wdkUokH;aqmifpm;aomufaom trJ;tqm;pm;bG,faomuf&mwdkUudk tyGwftñGwfaumif;rGefpGmvkyfíb0<br />

&Sifrif;w&m;a½TxD;udkrjywfqufonf/ xkdrSwyg;vnf; ,pf0apwwfaompjypf&nfudk pD&ifíquf<br />

onf/ xdkpjypf&nfonfum;-aomufvQifcsdKjrufonf/ b0&Sifrif;w&m;vnf; tvGefESpfodrfhawmfrlí<br />

ukvm;udkeef;xufodkUac:awmfrlNyD;vQif tyg;awmfwGifaeapíaomufpm;&\/<br />

þodkUaomufpm;awmfrlbefrsm;vwfaom ukvm;wdkUbmomt&ufudkaumif;vSatmifjyefícsuf<br />

NyD;vQif ysm;&nfESifha&mícsufjyef\/ xdkt&ufudkaomufawmfrlvQif t,lawmfabmufjyefí þolr,m;<br />

udkxdkoludk/ xdkolr,m;udk þoludkay;í þodkUrtyfr&maom taMumif;t&mudk pD&ifawmfrlbd\/<br />

olrvdkí þolonfroifhrwifhaomtMuHudk MuHonf[lí acsmavQmufonfudk [kwfr[kwfudk pDppf<br />

awmfrrlNyD/ iifíomuGyfrsufawmfrlonf/<br />

xdkodkUjyKbefrsm;vwfaomf bk&ifaemifawmf ausmfxifaemf&xmvnf; onftusifhonf{u&mZf<br />

rif;wdkU\tusifhr[kwf/ okH;pGJ;awmfrlonfudk y,fawmfrlrSoifhrnf[lí tbefwvJ;vJ;avQmufaomf<br />

vnf; aoESifhtuRrf;0ifNyD;jzpfí jynftvkH;udk bk&ifaemifawmfompD&ifav/ ighudkravQmufESifhawmh/<br />

igrlum;-a½Teef;awmfwGifpHaysmfawmfrlí aeawmfrlrnf rdefUawmfrlonf/ &HbefnDvmcHxGufawmfrlEdkif<br />

onf/ &Hbefvnf;xGufawmfrrlEdkif/ þuJhodkU &dSbefrsm;vwfaom bk&ifaemifawmfausmfxifaemf&xm<br />

vnf; twGif;awmfwGif apygawmfrlaom rif;nDrif;om; rif;rª;rwfwdkUudk cefUjim;awmfrlí tyg;awmf<br />

wGifudk,fESifh ruGm nOfh 2-csufwD;ausmf okH;csufwD;atmifapmifhí aeawmfrlonf/ pufawmfac:í<br />

aysmfawmfrlrS ,kHMunfaumif;aom trª;trwfwdkUudktapmifhtaecefUawmfrlí tdrfodkUjyefawmfrlonf/<br />

rdk;aomufvQifvnf; b0&Sifrif;w&m;pufawmfac:&murEdk;cif eef;awmfodkU wufawmfrlíjynfa&;½GmrI<br />

udk pD&ifawmfrlonf/<br />

þuJhodkUudk,fawmfESifhruG MuyfrpD&ifaomaMumifh trª;trwfwdkUwGifowfavtrdefUawmf&dSonf<br />

rsm;udk 0Sufxm;awmfrlí toufudkvGwfaponf/ bk&ifaemifawmfrodaomolwdkUomaoavonf/ þ<br />

uJhodkU jzpfbefrsm;vwfaomf wvdkif;trwf jrefrmtrwfwdkUonf ½kH;pkwdkifyifí bk&ifaemifawmfudkþuJh


odkUavQmufukef\/ ,ckonfjynf½GmNidrf0yfEdkifrnfta&;r&dSNyD/ nDawmfbk&m;udk vkHjcHKatmifxm;NyD;vQif<br />

bkef;BuD;onfht&Sifeef;wufawmfrlawmfh uRefawmfwdkUt&SiftrIawmfxrf;ygawmfrnf[líavQmufukef\/<br />

rif;w&m;aemifawmfvnf; tudkwdkUighwdkUb0&Sifaus;Zl;awmf opömawmfESpfyg;&dSacsonf/ onfpum;udk<br />

igomMum;ap/ tjcm;rMum;apESifhoAÁnKwbk&m;w&m;awmfrSmvnf;rawmfrrSefrapmifhusifhaomolonf<br />

tESpfw&myifae&jim;aomfvnf; awmfrSefajzmifhrwfoolwaeUae&onfudk rwef[lía[mawmfrlonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;pdwfawmfudk rsOf;ajzmifhítusdK;taMumif;udkavQmufygOD;rnf/ odkUavQmufonfudk<br />

,lawmfrrlEdkifaomfvnf; tudkwdkUigwdkUapmifríom trIawmfudkxrf;Mu&rnf/ roifhrwifhaom tMuH<br />

udk MuHíroifhacs/ tudkwdkUudk,fa&;rSmvnf; ig&dSavNyD;onf/ rnfonfrQrpdk;&drfESifhtudkwdkUpm;jrJ;aom<br />

pnf;pdrfESifh jidrfoufpGmaeMu[lí rdefUawmfrlvQif rif;rª;rif;rwftaygif;wdkUvnf; txl;ravQmuf0Hhukef/<br />

OD;csíqdwfqdwfaeMuukef\/<br />

,if;odkUrS b0&Sifaemifawmf þodkUrdefUawmfrljyefonf/ b0&Sifrif;w&m;onf a&SUü jyKbl;<br />

aomtukodkvfuHESifhavsmfpGmr&yfrwnf½ª;oGyfíyif&dSawmfrlaomfvnf; tudkwdkUighwdkUMuyfríydwfqdkUqD;<br />

um&rnfudk jynf½Gmpaemifpeif&dSrnfavm[k rdefUawmfrlonf/ rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUvnf; t&Sif<br />

rSwyg;udk;uG,f&mr&dSNyD[lí avQmufukefonf/ bk&ifaemifawmfvnf; xdkaeUrSpí jynfa&;½GmrIudk rvpf<br />

rvyf&atmif pD&ifawmfrlonf/ ydpö&mZfrif;wl ukvm;bk&if*sDudkvnf; oabFmwpif;ESifh t&if;tESD;a½T<br />

aiGay;í ukvm;jynfodkUjyef&avonf/


218 - awmifiludkoD[oltm;ay;ykH<br />

ouú&mZf(910) udk;&mhwq,fhjynfhwGif awmifiludkrif;jyKaom bk&ifaemifcrnf;awmf rif;&J;<br />

oD[oltedpöa&mufawmfrlí om;awmftvwfudk oD[ol[laomtrnfESifh auwkrwDjrdKUudkay;awmfrl<br />

onf/<br />

,if;odkUaomtcg rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUu b0&Sifrif;aemifawmfonf vdIifNrdKUESifhrxdkuf<br />

wef/ auwkrwDNrdKUudkay;awmfrlaomf oifhrnfxifoonf[l avQmufMuonfudk udk,fawmfudkvufñdS;<br />

ñTefí jyawmfrlonf/ bk&ifaemifonf ighudk,fawmfjzpfawmhonf[lívnf; trdefUawmf&dSonf/


215 - ,dk;',m;rif;uoHapí avQmufvSmykH<br />

'Gg&0wDrnfaom ,dk;',m;NrdKUudkpm;aom jAom"d&mZoHawmfOD;wif0Hhaom b0&Sifrif;<br />

w&m;csDvSmNyD[lí Mum;vQif qifpD;csif;wdkufrS oifhrnf[ktvkH;t&if; qifjrif;Adkvfygudkjznfh<br />

wif;í uREfkyfuRefaeonf/ bkef;BuD;aom rif;jzpfawmfrlí qifcsif;,SOfí rwdkuf0Hh&dSonf/<br />

om;orufnDwdkUudk qD;BudKícHapaomfvnf; bkef;BuD;aomrif;\ rª;rwfawmfwdkUudkrQrcHEdkif<br />

acs ysufpD;jcif;odkUa&mufonf/ bkef;BuD;vSaom b0&Sifrif;w&m;oem;awmfrlygí uREfkyfom;<br />

orufnDwdkUudk vTwfawmfrlygvQif opömawmfcHí wESpfudk wdkufqif 30-aiG 300 weoFm&D<br />

oabFmtaumuftcGefudkqufygrnf/ ,ckvnf; ysyfBuD;ysyfi,fudk&dScdk;vufaqmifawmf quf<br />

ygrnf[lí pmwGifygonf/ vufaqmifawmfvnf; uwåDygpdrf; ç uwDåygeD ç ouúvyfpdrf; ç<br />

ouúvyfeD ç ykqdk;aumif;{ueH ç o[H ç rl&DywåKeD ç zufcefU ç aZmfu&wf ç ydwf&rxD ç eHYom<br />

u&rwf ç tausmfprÜm ç ESif;a&rsm;pGmqufonf/


220 - bk&ifhaemifawmfoHvsifodkUcsD&jcif;<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; xdktaMumif;udkMum;awmfrlvQif bk&ifaemifcsDrSom ta&;awmfNyD;<br />

vG,frnftrdefUawmf&dSonfudk bk&ifaemifþodkUem;awmfavQmufonf/ ,ckolykefudkvnf; aus;pGef½Gm<br />

vufwdkUudk zsufqD;í wcsufwvufxnf;jzpfMuvQif <strong>tif</strong>tm;BuD;í tvkyftMuHrsm;&rnfrSmvnf; t<br />

rSefjzpfawmhonf/ bk&ifudk,fawmfucGgí csD&rnfvnf; tcufyifjzpfawmfhonf[lí avQmufonfudk<br />

olykefwdkU<strong>tif</strong>tm;BuD;vSonf[lí igMum;awmfrlonf/ rnfrnf&m&m trª;trwfwdkUudkcefUawmfrlíta&;<br />

tvQifrNyD;acs/ aemifawmfcsDrSom ta&;awmfNyD;vG,frnf/ ightyg;awmfwGifvnf; awmifilpm; oD[olç<br />

rkwårpm; apmvuGef;tdefçordefapmxGwfwdkU&dSavNyD;onf/ tvsifcsDrSoifhrnf[lí rdefUawmfrlonf/<br />

bk&ifaemifausmfxifaemf&xmvnf; tmPmudk rqefEdkifí nDawmf oD[olç apmvuGef;tdefç ordefapm<br />

xGwfwdkUudk b0&Sifrif;w&m;tyg;awmfwGif tapmifhtaecefUxm; pDrHawmfrlí oHvsifodkUcsDawmfrlonf<br />

udk pD&ifawmfrlonfum; - nDawmf eE´a,mf"mwwyfç OZemwwyfç ordef;&J;oif;&Hwwyfç nDawmf<br />

oD&daZ,sausmfxifwwyfçoD&d"r®&wfwwyfçoD&daZ,saemf&xmwwyfçordefjAydkufwwyfçordefoHus,f<br />

wwyfç eE´ausmfxifwwyfç ordefaZmu&wfwwyfç eE´oMuøwwyfç ordefoHvdkufwwyfç ordefy&rf;<br />

wwyfç Anm;£E´wwyf onfaemufrS bk&ifaemifawmf t&yf 7-awmif&dSaom ]]Oaygoxm}}qifawmf<br />

udka½TBudK;a½TuwifípD;awmfrlonf/ wyfrawmfwGif eE´yMuHudkwyfrª; aZ,sAvudk ppfuJ;cefUawmfrl<br />

onf/ vuf0J;&J;wdkifjrif;wyfç wk&ifa,mf"mjrif;wyfç a'0ol&jrif;wyfç onfjrif;wyfav;wyfESifh wyf<br />

aygif; 19-wyfwGifygonf wdkufqifESpf&mç jrif;av;axmifç Adkvf&Spfaomif;ESifh csDawmfrlonf/ oHvsif<br />

odkUa&mufawmfrlvQif ppfrsufESmokH;aMumif;jzefUí wdkufawmfrlonf/ ordefaxm&mr ppfonfAdkvfyg<br />

qifjrif;vufeufud&d,m enf;aomaMumifh ysufav\/ ordefaxm&mrvnf; ½kH;rdorQaom tvkH;<br />

t&if;ESifh taemuf aus;pGefodkUajy;av\/<br />

bk&ifaemifawmfvnf; oHvsifudkatmifawmfrlí ordefaxm&mrajy;avaMumif;udk avQmufapí<br />

Mum;awmfrlvQif bk&ifaemifawmfudk 'vNrdKUwGif tvkH;t&if;ESifhwuG tcdkiftvkHaeav[lí apawmfrl<br />

onf/ bk&ifaemifawmfvnf; 19-wyfom;ESifh 'vwGifaeawmfrlonf/


221 - rif;w&m;a½TxD;yef;wa&mfwyfodkU ,m,Dajymif;pHykH<br />

b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; ouú&mZf(911)udk;&mhwq,fhwckwydkUwGJ;vwGif Zmwmawmf<br />

roefU,m,D&dSonf[k ynm&dSwdkUavQmufí wdkufqifw&mç jrif;ESpf&mç ppfonfol&J;av;aomif;ESifh<br />

[Hom0wDuonf yef;wa&mfwyfawmfodkUajymif;íaeawmfrlonf/ ,if;aomtcg awmifilpm;oD[oludk<br />

[Hom0wDwGifae&onf/ ppfawmif;NrdKUudkvnf; rif;a[mvGefí ordefapmxGwfudkay;awmfrlonf/<br />

ordefapmxGwfESifh ordefapmvuGef;tdefudk tyg;awmfwGif nOfhaeae&onf/ ordefapmxGwf nDESpf<br />

a,mufudkvnf; vuf0J;xm;rª; vufsmxm;rª;cefUawmfrlonf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;vnf; yef;wa&mf<br />

wyfawmf wGifwvcefUaeawmfrlNyD;vQif &cdkifwyfodkUajymif;íaeawmfrljyefonf/ &cdkifwyfwGif aeawmfrl<br />

pOfwGif ta&SUbuf uom[laomt&yfwGif qifjzLay:onf[k ppfawmif;pm; ordefapmxGwf avQmuf<br />

onfudk ,kHMunfawmfrlí uomodkUul;awmfrlonf/ <strong>tif</strong>vdwfbk&m;teD;wGif wyfrcsíaeawmfrlonf/<br />

apmvuGef;tdefudkvnf; igqifjzL&Hawmfrlrnf/ rkwårNrdKUrS &JrufAdkvfyg½kH;pkacs[lí rkwårNrdKUudk<br />

apawmfrlonf/ apmvuGef;tdefvnf; udk,fawmfESifh uRefawmfudkruGmapESifh bk&m;aemifawmfrSmonf<br />

[lítBudrfBudrfavQmufaomfvnf; ordefapmxGwf&dSavNyD oGm;avawmhtrdefUawmf&dSvQif tmPmudk<br />

rqef0Hhí rkwårokdUcsD&avonf/


222 - rif;w&m;a½TxD;ewf½GmpH&jcif;taMumif;<br />

apmvuGef;tdeftyg;awmfwGif r&dSvQif ppfawmif;pm; ordefapmxGwfvnf; nDawmf vuf0J;<br />

"m;rª; vufsm;"m;rª;ESifhtxufu wdkifyif&if;&dSonfjzpfí ouú&mZf(912)udk;&mhwq,fhESpfck uqkefv<br />

jynfhausmf w&uf 4-[l;aeUodkU t0ifnOfh 3-csufwD;ausmfwGif b0&Sifrif;w&m;a½TxD;pufawmfac:pOf<br />

vuf0J;"m;rª;nOfhudk rdrdpGJaom "m;jzifhvkyfMuHavonf/ Oau©mif;jywfí ovGefawmfatmufodkUpOfus<br />

avonfudk rdk;aomufrSMunfh½IMuaomf touf&dSaom oluJhodkUrsufawmifwcwfcwf&dSonf/ aeU<br />

wcsufwD;ausmfrSNidrf;aom[l\/ xdktaMumif;udk aZmwd,m,Hq&mawmfMum;vQif [Hom0wDjynfBuD;<br />

udk wvdkif;wdkUOD;pGef;rjyK&acs/ jrefrmOD;pGef;jyKvrnf[lí bwfav\/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;tavmif;<br />

awmfudkvnf; q&mawmfBuD;awmif;yefí aumif;rGefpGmoN*ØK[fNyD;vQif t½dk;awmfudk a½Ttdk;ESifhxnfhí<br />

oefUjyefUpGmaomt&yfüjr§Kyfav\/ rif;w&m;a½TxD;um;- tdrfedrhf 15/ pnf;pdrf 20/ odkUt0ifwGifouf<br />

awmf 35/ ESpfü ewfjynfpHawmfrlacsonf/ eHawmf 4-[lom;wnf;/


223 - ordefapmxGwfonf ordefpuúa0gcHí rif;jyKykH<br />

ppfawmif;pm;ordefapmxGwfvnf; b0&Sifrif;w&m; vkyfMuHNyD;vQif tyg;awmfwGif&dSaom<br />

trª;trwf olaumif;om;ajr;wdkUbrf;í owfav\/ tcsdKUvnf; [Hom0wDodkUajy;av\/ tcsdKUvnf;<br />

awmifilodkUajy;av\/ tcsdKUvnf; rkwårodkUajy;av\/ ,if;okdUrS rif;w&m;a½TxD;wGifygaom qifvkH;<br />

jrif;&if;wdkUudk odrf;,lí rdrdESifhtvdkwlaom trª;trwfacgif;tBuD;wdkUudk opömay;NyD;vQif ]]ordefpuú<br />

a0g}}[laom trnfudkcHíppfawmif;NrdKUudkrif;jyKav\/ aemuf[Hom0wDudkcsDí rif;jyKav\/ b0&Sif<br />

rif;w&m; a½TxD;ewfjynfpHawmfrlvQif tyg;awmfwGif apygawmfrlaom wk&ifoD[trwfonf wyf<br />

awmfuajy;xGufcJhíavSi,fwpif;udk&vQif uRef&Spfa,mufESifhavSpD;í r&DpGef[laom t&yfodkUul;ínOfh<br />

3-csufwD;ausmfudk [Hom0wDodkUa&mufvSmonf/<br />

wk&ifoD[a&mufí taMumif;rsdK;udkbk&ifaemifawmfrdbk&m;Mum;awmfrlvQif,if;onftaMumif;<br />

rsm;udk pma&;í ajrmufom;awmf&dS&m 'vNrdKUodkU wk&ifoD[udkyifapawmfrlonf/ bk&ifaemif nDawmf<br />

oD[olum;- [Hom0wDwGif&dSaom qifvkH;jrif;&if;ESifh trª;trwfwdkUudkac:íawmifilNrdKUudk tjyif;csDí<br />

NrdKUjyusHK;ajrmif; uwkyf&ifwm;jyifqifNyD;vQif ]]rif;acgif}}[laomtrnfudkcHíjcm;em;av\/ ordefapm<br />

xGwfvnf; ]]ordefpuúa0g}}[laom trnfudkcHíppfawmif;wGifwvcGJ;cefUaeNyD;vQif oD[ol[Hom0wD<br />

uonf awmifilodkUoGm;NyDMum;vQif [Hom0wDudkcsDvSmonf/ a&mufvQif a½Teef;udkwufírif;jyKav<br />

onf/<br />

jynfrif;owdk;"r®&mZmvnf; ]]owdk;}}[laomtrnfudkcHí jynfNrdKUudkjcm;em;av\/ ajrwJ; ç<br />

pukç pvif; ç abmif;vif; v,fudkif; ç ykcef;i,fç pOfhulç pavç yk*Hç ioa&mufç wk½Gif;wdkifç<br />

ausmufyef;awmif; y|e*dkç awmifwGif; ç onfNrdKUrsm;vnf; rdrdwdkUNrdKUudktcdkiftvkHcsnf;aeMuavonf/<br />

wvdkif;jynfokH;&yfvnf; tpkpkjcm;em;av\/


224 - bk&ifhaemifawmf 'vwGifcefU&efpDrH&ykH<br />

bk&ifaemifawmf ausmfxifaemf&xmvnf; &Sifrdbk&m;uapvSmaom wk&ifoD[a&mufí<br />

taMumif;rsdK;udk aphipGmMum;awmfrlvQif 'vwGif&dSaom jrefrmtrwf wvdkif;trwf &Srf;trwfwdkUudkac:<br />

íwdkifyifawmfrlonf/ tcsdKUaom trª;trwfuvnf; [Hom0wDudktvQifwdkufawmfrlí tcdkiftvkHae<br />

awmfrlrS oifhrnf[lí avQmufMuonf/ tcsdKUaomtrª;trwfuvnf;[Hom0wDrSm&dSavaom&Sifrdbk&m;<br />

udk ,lawmfrlí 'vNrdKUwGif tcdkiftvkHt&yftaejyKawmfrlNyD;rS[Hom0wDNrdKUoa&acwå&mNrdKUwdkUudkvkyfMuH<br />

awmfrlrS oifhrnf[líavQmufMuonf/ ,if;aomtcg &efatmifAv[laom trwfavQmufonfum;<br />

,ckjynfa&;udk axmufaomf0g;tpnf;jynfouJhodkUu&J;uoDupOfhuvsm;wvdkif;jrefrm &Srf;wdkUonf<br />

tpkpk&dSacsonf/ odkU&mwGif 'vNrdKUonf wvdkif;wdkUt&dyft&mvnf;jzpfacsonf/ wvdkif;wdkU<strong>tif</strong>tm;udk<br />

axmufaom ysm;tkHudkvufrxdapmufouJhodkU&dSacsonf/ uRefawmfwdkU jrefrmrlum;-enf;acsonfjzpf<br />

aomaMumifh wvdkif;trwfBuD;wdkUudk opömawmfay;í '*kHç 'vç "EkjzLç ulxGufç [oFmwç vdkifonfNrdKU<br />

rsm;udk aus;pm;cefUawmfrlNyD;rS crnf;awmf aejynfawmfauwkrwDodkUcsDawmfrlrSoifhrnf[líem;awmf<br />

avQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;aemifawmfvnf; onfta&;onfoifhvSonf[lírdefUawmfrlNyD;vQif trwfBuD;<br />

wdkUudk opömawmfay;í taemufNrdKUwvTm;udkaus;pm;csnf;xnfhcJhí tvkH;t&if; qifjrif;trsm;ESifh<br />

auwkrwDodkU '*kHu ul;awmfrlonf tjyif;nOfhaeUrqdkcsDawmfrlonf/ ,if;uonf "EkawmodkUa&muf<br />

awmfrlonf/ ,if;uonf raumfodkUa&mufawmfrlvQif [Hom0wDodkU r0ifbJ;"m;uRefawmifudkoef;í<br />

csDawmfrlonf/ "m;uRefawmifwGif ordefpuúa0guAnm;'vudk qifvkH;jrif;&if;ESifh qD;BudKwdkufvSm&<br />

onf/ xdkodkUwdkufvSmaomfvnf; &efwkefUjyKawmfrrl/ yuwdtm;jzifhcsDawmfrlonf/ tMuifOyrmum;awmokH;axmifudktpkd;&aom<br />

auo&mZmjcaoFhrif;onf jrL;wl;pHy,faomtcg ajracG; ç ajrmif;acG; wdkU<br />

onf &efjyKvdkaomiSg csif;wdkUtoHjzifha[mifaomfvnf; rwkefrvIyfraMumuf r½GHUjcif;ESifh jynfhpkHpGmwnf<br />

wHhouJhodkU trSwfrJhcsDawmfrlonf/ [ifcaEG[laomt&yfodkU a&mufawmfrlvQif &Sifrdbk&m;acgifvnf;<br />

[Hom0wDu ta>ct&Htaygif;ESifh a½Ta0gpD;íxGufvSmawmfrlonfudkawGUawmfrl&mwGifrS nDawmfoD[<br />

ol&bk&ifrif;acgifcHí awmifiludkjcm;em;avaMumif;udk aphikpGmodawmfrlonf/<br />

,if;urS awmifilodkUra&mufcif q,fwdkifausmfcefU ½GmopfBuD;ta&SUvGifv[mwGifaeawmf rlí<br />

wyfcif;wyf&m taetxm;udkMunfh½Iawmfrlaomf ta&SUvnf; aygif;avmif;jrpfESifheD;onf/ awmifil<br />

NrdKUESifhvnf; wpcef;jcm;onf/ onft&yfonfoifhjrwfvSonf[lí ynm&dSwkdUavQmufvQif NrdKUopf½Gm<br />

wGifwyfcsíaeawmfrlonf/ ,if;aomtcg wk&ifawmfudkifapaom wvdkifrwrdwpfç xm; uRef;pm;<br />

jAw¦rwpfç &Srf;trwfjzwfpwpf onfokH;a,mufonf c&D;odkUa&mufrS om;r,m;udk ,lrnf[lí [Hom<br />

0wD odkUjyefavonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; NrdKUopfa&ykyfwyfawmfudk ]]aZ,s0wD}} [laom<br />

trnfudk orkwfawmfrlí qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh Adkvf0ifcHíaeawmfrlonf/


225 - ta&;t&mudkajr§mufaxmufawmfrlykH<br />

ESpfvcefU&dSvQif nDawmfoD&daZ,sausmfxif nDawmftvwf eE´a,mf"mtp&dSaom rª;awmf<br />

rwfawmf a'gAnm;taygif;wdkUudk ac:awmfrlí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonfum; - [Hom0wDodkUjyefcsD<br />

í t½kH;tpktnDtñGwfr&dScif vkyfMuHawmfrl&aomfvnf; oifhrnfavm/ onfwGiftaetxm;usatmif<br />

pD&ifawmfrlí taetxm;usNyD;rS auwkrwDodkUcsDawmfrl (aomfvnf; oifhrnfavm[lí ta&;t&mudk<br />

wdkifyifawmfrlaomf? tcsdKUaom trª;trwfwdkUuvnf; [Hom0wDodkUtvsifcsDí vkyfMuHawmfrlrSoifh<br />

rnfavQmufMuonf/ tcsdKUtrwfwdkUuvnf; wvdkif;jrefrmajy;ykef;avonfrsm;udk onfwGif pk½kH;awmf<br />

rlítaetxm;usNyD;rS auwkrwDodkUcsDawmfrlrS) oifhrnfta&;udkavQmufMuonf/ ,if;aomtcg oD&d<br />

aZ,saemf&xm[laomtrwfavQmufonfum;-,ckta&;udkaxmufaomf aES;aES;jznf;jznf;vkyfMuHawmf<br />

rl&rnf ta&;r[kwf/ vsifvsifaqmfaqmfppfOD;bDvl;yg vkyfMuHawmfrl&rnfta&; jzpfonf/ nDawmf<br />

rif;acgifvnf; awmifilae&if;r[kwf/ ,m,Domjzpfonf/ ta&;t&mrnDñGwfcif aumwkrwDodkUt<br />

vsifcsDawmfrlí vkyfMuHawmfrlrSoifhrnfxifonf[kem;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;<br />

vnf;oD&daZ,saemf&xm avQmufaomta&;onf oifhvSonf[lírdefUawmfrlNyD;vQif awmifilodkUcsDawmf<br />

rlrnfudk pD&ifcefUxm;awmfrlpOfwGif tdrfrufawmfjrifawmfrlonfum; - o&ufwcdkifwGif 5-vkH;oD;<br />

onf tacgifqkH;o&ufoD;udkqGwfípm;awmfac:rufonf/ onftdrfruftvdkaomfum; - nDawmf<br />

vnf; rif;acgiftrnfcHí auwkrwDudkrif;jyKonf/ rif;acgifrSm(tacgifu) o&ufoD;udkpm;awmfac:<br />

rufonfESifhtnDnDawmfudk,fESifhwuG auwkrwDNrdKUtvkH;udk &awmfrlrnf[lí bwfawmfrlonf/<br />

,if;aomtcg [Hom0wDrSmvnf; ordefapmxGwfonf ppfawmif;ucsDí [Hom0wDrSmeef;<br />

wufonfudk rª;BuD;rwfcdkifwdkUrnDrñGwfí okH;vcefU&dSvQif eef;ucsí rkwårrSm&dSaom ordefaxm&mr<br />

udkcsD;yifhíeef;wifav\/


226 - wvdkif;wdkU0ifpm;vSmykHtaMumif;<br />

[Hom0wDwGif&dSaom tJ;rGefw&mwpfç pE´a,mf"mwpfç &J;a,mf"mwpfç wk&ifAvwpfç om&um<br />

rª;wpfç oayghrª;wpfç Anm;z½ª;om;tdrfrGwfawmfwpfç onfvlwdkUonf wvdkif;uRefrcHNyD[líom;r,m;<br />

wdkU,lí ta>ct&HtvkH;t&if; vlokH;axmifausmfcefUESifh b0&Sifrif;w&m;BuD;ajc&if;awmfodkU a&mufvSm<br />

\/ ta&SUbufrkwåruvnf; tJ;y&J;wpfç pE´&moDwpfç ydkufujrifwpfç onfokH;a,mufESifh rª;om;<br />

rwfom; wusdyfausmfwdkUonf om;r,m;aus;uRefvlw&mausmfcefUESifh ajc&if;awmfodkUa&mufvSm\/<br />

awmifiluvnf; b,aZ,swpfç qifrª;Avausmfolwpfç awmifilol&J;rª;wpfç twGif;oif;rª;wpfç<br />

onfolwdkUvnf; txufurif;w&m;a½TxD;r&dSaemuf rif;acgifawmifilodkUcsDvSmpuyif ajy;xGufíawm<br />

rSmykef;onf/ aemufESpfvausmfcefU&dSrSajc&if;awmfodkUta>ct&HvlckESpf&mausmfESifha&mufvSmonf/b0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;vnf; a&mufvSmaom trª;trwfacgif;tBuD;wdkUudk qkvmbfay;awmfrlíopömawmf<br />

cHNyD;vQif trIxrf;&onf/


227 - awmifilodkUcsDí&HawmfrlaMumif;<br />

,if;okdUrS auwkrwDodkUcsDrnfudk cefUxm;awmfrlonfum; - vufsm&J;wdkif jrif;waxmifESifh<br />

wwyfç wk&ifAvjrif;waxmifESifh wwyfç onfjrif;ESpfwyfudk a&SUcsD&onf/ aemufoD&daZ,sausmfxif<br />

wwyfç nDawmf tvwf eE´a,mf"mwwyfç nDawmf ti,frif;&J;ausmfxifwwyfç om;awmf rif;&J;<br />

ausmfpGmwwyfç oD&daZ,saemf&xmwwyfç vuf0J;b,wwyfç ajrmufawmifrª;b,eE´olwwyfç<br />

tJ;rGefw&mwwyfç oD&"r®&wfwwyfç eE´pnfolwwyfç ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;aemuf<br />

wyfrjyKí csDawmfrlonf/ wyfawmfwGif eE´olukd wyfrª;ç &mZwrefudkppfuJ;cefUawmfrlonf/ jrif;wyf<br />

ESpfwyfESifh wuGwyfaygif; 12-wyfwGifygonfh wdkufqifESpf&mç jrif;ESpfaxmifç ppfonfol&J;<br />

&Spfaomif;ESifhMunf;aMumif;csDawmfrlonf/ a&wyfaygif;csD&mrSm &mZAvwwyfç eE´a,mf"mwwyfç<br />

&mZoMuøwwyfç pGefw&mwwyfç ZdwfjyJ;wwyfç b,oMuøwwyfç onfajcmufwyfwGif b,oMuøudk<br />

Adkvfrª;cefUawmfrlonf/ om&umrª;ESifh awmifilol&J;rª;udk ppfuJ;cefUawmfrlonf/ ajcmufwyfwGifygonfh<br />

uwåKvGef;usif w&mhokH;q,fç avSmfum;aMumhavSckESpfq,fç ppfonfol&J;waomif;ajcmufaxmif<br />

onfavSrsm;wGif NrdKUNzdKtajrmufBuD;rsm;udk wifcJh&onf/ þodkUa&tm;Munf;tm;pD&ifawmfrlí<br />

ouú&mZf(912)udk;&mh wq,fhESpfck awmfovif;vjynfhausmfESpf&uf t*FgaeU auwkrwDodkUcsDawmfrl<br />

onf/ a&mufawmfrlvQif nDawmfoD&daZ,sausmfxifwwyfç nDawmfti,f rif;&J;ausmfxifwwyfç<br />

vuf0J;b,wwyfç oD&daZ,saemf&xmwwyfç b,eE´olwwyfç onfig;wyfudk wdkufqifajcmuf<br />

q,fç jrif;ckESpf&mç AdkvfESpfaomif;ig;axmifESifh uJ;vif;t&yfu wyfcdkifwyfvkHwnfí&H&onf/ ,if;okdU<br />

a&tm;Munf;tm;&Hawmfrlonfudk bk&ifrif;acgifu wyfrwnf&atmif tBudrfBudrfxGufíwdkufonf/<br />

rzsufqD;Edkifí wyfwnf& vQifNrdKUwGif;om;usOf;ajrmif;av\/


228 qifjzLrsm;&SifawmifilwGifbdodufcHírif;jyKaMumif;<br />

&Hí 4-vcefU&dSvQif NrdKUwGif;u rª;trwftacgif;tBuD;wdkUonfjyifwyfodkUajy;xGufvSmukef\/<br />

ajc&if;awmfodkU a&mufvSmaom olwdkUudkvnf; opömawmfay;ítrIawmfudkxrf;&onf/trIxrf;r&dSvQif<br />

awmifilbk&ifrif;acgifvnf; aMumuf½GHUjcif;jyif;pGmjzpfí crnf;awmfq&mbkef;awmfBuD;udkawmif;yefí<br />

pnf;pdrfrysuftoufrao&dSygrnftaMumif;udk jyifwyfodkUxGufí avQmufvSm&onf/ b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;vnf; crnf;awmfq&mawmfudk þodkUrdefUawmfrlonf/ nDawmfrif;w&m;a½TxD;r&dSvQif uREfkyf<br />

wdkUnDaemif ig;yg;onf wcsufwnf;½kH;pkí [Hom0wDudkae&onf&dSaomf cyfodrf;aom &efolwdkUonf<br />

zsufqD;Edkifrnfr[kwf/ odkUudkoD[olonf trSm;udkMuHavaomaMumifh tvkyftMuHrsm;acsonf? ,if;<br />

odkUvlrIü rvdrfrm&dSjim;aomfvnf; oD[olonf uREfkyfnDjzpfonf/ tjypfjyKomrnfr[kwf/ uREfkyf<br />

vnf;txGwftjrwfa&mufavNyDonf/ uREfkyfaus;Zl;awmfudkcHxdkufooljzpfawmhonf[lí rdefUawmfrl<br />

vQif ta&;[lorQukefí ouú&mZf(912) udk;&mhwq,fhESpfck wydkUwGJ;vqef; 3-&uf we*FaEGaeUta&;<br />

awmfNyD;onf/ xdkodkUatmifjrifawmfrlvQif tvkt,ufEdkifxufpdkufuJ;rjyKapESifh[lí armifaMu;eif;ESifh<br />

uHjrpfawmfrlonf/ ,if;odkUrS auwkrwDwGif&dSaom rif;rª;rwfacgif;tBuD;trIxrf;taygif;wdkUudk opöm<br />

awmfay;í trIawmfudkxrf;&onf/ ,if;odkU jynftvkH;udk pD&ifcefUxm;awmfrlNyD;rS ,m,Deef;aqmufí<br />

bdodufcHawmfrlonf/<br />

nDawmfoD&daZ,sausmfxifudk]]rif;&J;pnfol}}[laomtrnfESifhuGrf;cGuf&Spfajr§mifhçbufbuftdk;ç<br />

waumif;bkH; ç ywåjrm;okH;&pfpDa½TaxG;cHç a½Tcsufav;pif; ç aygif;0ef;a½Txnfhç jrif;a½TBudK; a½Tuç a0g<br />

yvmpnfudk;vkH; ç aiGESJ;ig;pif; ç aiGc&mig;pif; ç tpkHay;awmfrlonf/<br />

nDawmf eE´a,mf"mudk ]]owdk;"r®&mZm}}[laom trnfESifh a½TuGrf;cGuf&Spfajr§mifhç vufbuftdk;ç<br />

waumif;bkH; ç ywåjrm;ESpf&pfpDa½TaxG;cHç a½TcsufESpfpif; ç qifaygif;0ef;a½Txnfhç jrif;a½TBudK; a½Tuç<br />

a0gyvmpnfig;vkH; ç a½TESJ; 3ç aiGc&m 3ç tpkHay;awmfrlonf/<br />

nDawmf oD[oludk ]]rif;acgif}}[laomtrnfudkxyfíay;awmfrlonf/a½TuGrf;cGufajcmufajr§muf<br />

vufbuftdk; ç waumif;bkH; ç ywåjrm;w&pfpD a½TaxG;cHç csufESpfpif; ç qifaygif;0ef;a½Txnfhç jrif;a½T<br />

BudK;a½Tuç a0gyvmpnfig;vkH; ç a½TESJ; 3ç aiGc&m 3ç tpkHay;awmfrlonf/<br />

nDawmf aZ,seE´udk ]]rif;&Jausmfxif}}[laomtrnfESifh uGrf;cGufç vufbuftdk; çwaumif;bkH;ç<br />

a½TaxGcHç a½Tcsufwpif; ç qifaygif;0ef;a½Tcsufç jrif;a½TBudK;a½Tuç pnfig;vkH;- aiGESJ;3ç aiGc&mESpfay;<br />

awmfrlonf/<br />

rif;aqGpdk;rsdK;rª;BuD;rwfBuD;wdkUudkvnf; trnft&nftaqmift½Guftxdkuftavsmufay;awmf<br />

rlonf/ qifonfjrif;onf ol&J;olcuftaygif;wdkUudkvnf; txdkuftavsmuf aus;½Gma½TaiGt0wfykqdk;<br />

ay;awmfrlonf/<br />

aeawmfrlaom wJ;awmfudkvnf; ausmif;&H 40-ESifhwuG ausmif;BuD;aqmufawmfrlí q&mawmf<br />

&Sifo'¨r®*k½ktm; vªawmfrlonf/ xD;w&ywf tp&dSaom y&du©&mwdkUudkvnf; teDcsnf;pD&ifí vªawmfrl<br />

onf/ o&ax&fbk&m;nDaemifudkvnf; xD;cs&moD;uonf ajrwdkifatmifa½Txnfhawmfrlonf/


229 - ta&;t&mudkwdkifyifñdSEdIif;ykH<br />

,if;odkUrS auwkrwDNrdKUBuD;wGif taetxm;usatmif pD&ifawmfrlí nDawmf om;awmfrª;awmf<br />

rwfawmftaygif;wdkUudkac:awmfrlí,ck[Hom0wDodkUcsDawmfrlaomfvnf;oifhrnfavm/oa&acwå&mjynf<br />

NrdKUudkcsDívkyfMuH&aomfvnf; oifhrnfavm/ &wemyl&odkUprf;csDcsD&aomfvnf;aumif; oifhrnfavm[lí<br />

rdefUawmfrlonfudktcsdKUaomrª;awmfrwfawmfwdkUvnf;auwkrwDwGifb0&Sifrif;w&m;aeawmfrlínDawmf<br />

om;awmfwdkUudkt0odkUprf;csDcsDapaomf oifhrnfxifonf[líavQmufMuonf/tcsdKUaomrª;awmfrwfawmf<br />

wdkUuvnf; [Hom0wDudktnDtñGwfr&dScif csDawmfrlrS oifhrnfxifonf[líavQmufMuonf/<br />

,if;aomtcg eE´pnfolavQmufonfum; -,ckonfauwkrwDudktvdkawmfjynfhNyD/auwkrwD<br />

wGifvnf; wvdkif;jrefrm &Srf;tpkpk&dSonf/ jrefrmudkaxmufaomfvnf;enf;acsonf/ jrefrmudkrsm;<br />

atmifqnf;yl;awmfrl&OD;rnf/ [Hom0wDvnf; wvdkif;jynfjzpfí wvdkif;wdkUonfrsm;vSonf/ ,if;<br />

odkUjzpfaomaMumifh oa&acwå&modkUtvsifcsDawmfrlí vkyfMuHawmfrloifhao;onf/ Mumacsaomf jynf<br />

pm; owdk;olonf tMuHtpnfrsm;ítrSDtcdk&Smcsdrfhrnf/ ,if;okdUvQif tvkyftMuHrsm;csdrfhrnf[líem;<br />

awmfavQmufonf/


230 - jynfNrdKUodkUcsDawmfrlí aus;vufrsm;udkodrf;,lykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; eE´pnfol avQmufaomta&;udkBudKufawmfrlí oa&acwå&m<br />

odkUcsDawmfrlrnfudk pD&ifawmfrlonf/ csD&aomwyfpOfum; vufsm&J;wdkifwwyfç &mZwrefjrif;wyfçwk&if<br />

Avjrif;wyfç vufsma,mf"mjrif;wyfç vuf0J;&J;wdkifjrif;wyf onfjrif;av;ig;wyfudka&SUcsD&onf/ onf<br />

aemufnDawmfoD[olwwyfç nDawmf owdk;"r®&mZmwwyfç nDawmfti,f rif;&J;ausmfxifwwyfç oD&d<br />

aZ,saemf&xmwwyfç eE´pnfolwwyfç oD&d"r®&wfwwyfç tJ;rGefw&mwwyfç pE´a,mf"mwwyfç<br />

vuf0J;b,wwyfç eE´ausmfxifwwyfç aersdK;ausmfxifwwyf ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;<br />

wyfrjyKcsDawmfrlonf/ wyfrawmfwGif ouf&Snfausmfxifudk wyfrSL; &mZa,mf"mudk ppfuJ;cefUawmfrl<br />

onf/ jrif;ig;wyfESifhwuG wyfaygif; 17-wyfwGifygonfh wdkufqifESpf&mhig;q,fç jrif;okH;axmifç ppf<br />

onfol&J;udk;aomif;ESifh ouú&mZf(912) udk;&mhwq,fhESpfck wef;cl;vqef;&Spf&uf6MumaeUoa&acwå&m<br />

odkUcsDawmfrlonf/ om;awmf r[mOy&mZmç nDawmf rif;acgifç b,oMuøokH;yg;udk qifvkH;jrif;trsm;<br />

ESifh tapmihftaecefUawmfrlonf/<br />

csDawmfrlí oa&acwå&modkUa&mufawmfrlvQif tBudrfBudrfNrdKUudkcsOf;ívkyfMuHawmfrlonf/ olu<br />

NrdKUpD;jypD;xlxyfvSí vufeufud&d,mrsm;onf ESifh avSwyfuulnDí tajrmufjrwylBuD;jypfvQif<br />

txdtyg;rsm;aomaMumifh ta0;odkUcGgíae&acsonf/<br />

,if;odkUvQif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;þodkUrdefUawmfrlonf/,ckigwdkUjynfNrdKUudktBudrftbef<br />

rsm;pGmvkyfMuHawmfrlonfr&acs/ &J;rufAkdvfygwdkUom yifyef;&acsonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ajrxJ;<br />

o&uf tp&dSaom tnmNrdKUwvTm;udk odrf;,lawmfrlOD;rnf/ tnmwvTm;vufeufawmfjzpfrSa&aMumif;<br />

Munf;aMumif; oa&acwå&modkUcsDawmfrlrnfrdefUawmfrlonfudk nDawmf owdk;"r®&mZm onfta&;oifh<br />

vSonf[lí em;awmfavQmufvQif wyfudkEkwfíajrxJ;odkUcsDawmfrlonf/ ajrxJ;pm;rif;ausmfxifç v,f<br />

udkif;pm; b,a,mf"mç rvGefpm;b,oMuøç pukpm;vuf0J;a,mf"mç rbJ;pm; ç jrifuGef;pm; ç rif;wkH;<br />

pm;ç wdkif;wmpm; ç rif;wyfpm;wdkUonf om; - orD;- qifBuD;jrif;BuD;wdkUudkvufaqmifawmfqufí<br />

ajcawmfOD;wifvSm\/ ,if;odkUrS 0ifvSmorQNrdKUpm;wdkUudk opömawmfay;í trIawmfudkxrf;&onf/<br />

ajrxJ;NrdKUudkvnf; cdkifcefUatmifvkyfapí nDawmf owdk;"r®&mZmç nDawmfti,f rif;&J;ausmfxifESifh<br />

pukpm; ç pvif;pm; ç rauG;pm; ç rvGefpm; ç zsif;wpm; ç ykvJ;pm; onfolrsm;udk ajrxJ;wGif tvkH;<br />

t&if;qifjrif;ESifh xm;awmfrlcJhvQif ouú&mZf(913)udk;&mhwq,fhokH;ck 0gqdkvjynfhausmfESpf&uf 4-<br />

[l;aeU auwkrwDodkUjyefawmfrlonf/


231 - jynfNrdKUodkU'kwd,tBudrfcsDykH<br />

auwkrwDodkU a&mufawmfrlí wvausmfcefU&dSvQif jynfrif; owdk;oluRef ]]&mZraemf}}[laom<br />

trwfonf jynfNrdKUu ajy;xGufvSmíauwkrwDodkUa&mufvSmonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

a&mufvSmaom &mZraemfudk ac:awmfrlíar;awmfrlaomf jynfwGif&dSaom trª;trwfwdkUonf owdk;ol<br />

udkþodkUavQmufMuonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;onf; bkef;vuf½kH;tmPm ynmtjrifawmfESifh<br />

jynfpkHaomrif;jzpfawmfrlonf/ b0&Sifrif;w&m;a½TxD;&dSawmfrlpOfumvuyif jrefrmtrwf &Srf;trwf<br />

wdkUonf ,kHMunfonfjzpfí ,ckvnf; trIawmfudkxrf;Muonf/ xdktrª;trwfwdkUonfvnf;toufudk<br />

toufrrSwfxrf;rnfolcsnf;jzpfí tnmwvTm;atmufwvTm;wGif&dSaomNrdKU½Gmtaygif;wdkUudkvnf;<br />

odrf;,lívufeufEdkifiHjzpfavNyD;onf/ tnHUcHawmfrlrSoifhrnfavQmufMuonfudk owdk;oluigtnHUcH<br />

wGuf &dSoavm/ ighNrdKUESifhcHEdkifatmifcHrnf? rcHEdkifvQif ol&J;waomif;ESifh ighqifem*g0&udkpD;í<br />

&HwyfudkwdkufabmufNyD;vQif &cdkifodkUO,smOfykaMumif; 0ifrnfqdkonf/ trª;trwfacgif;tBuD;wdkUvnf;<br />

rnDrñGwf &dSNyD/ tvsifcsDawmfrlvQif &awmfrlrnf[líem;awmfavQmufonf/ q&mawmf bkef;awmfBuD;<br />

udk b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; oabmouefudkaxmuf½Iawmfrlaomf [kwf&monf[k t,lawmf<br />

&dSNyD;rStvsifcsDawmfrlrnfudk pD&ifawmfrlonfum;- vufsm&J;wdkifjrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyfç vufsm<br />

a,mf"mjrif;wyfç wk&ifausmfoljrif;wyf onfjrif;av;wyfudk a&SUcsD&onf/ onfaemufawmifilbk&if<br />

rif;acgifwwyfç eE´pnfolwwyfç oD&d"r®&wfwwyfç vuf0J;b,wwyfç tJ;rGefw&mwwyfç oD&d<br />

aZ,saemf&xm wwyfç ouf&Snfausmfxifwwyfç eE´ol&d,wwyfç eE´ausmfxifwwyf ,if;urS<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD; bk&m;csDawmfrlonf wyfrawmfwGif &mZoMuøudkwyfrª; eE´ol&d,udkppfuJ;cefU<br />

awmfrlonf/ jrif;wyf av;wyfESifUwuG wq,fhav;wyfwGifygonf wdkufqifESpf&mhig;q,fç jrif;okH;<br />

axmifç Adkvfudk;aomif; ESifhcsDawmfrlonf/ nDawmfrif;pnfol om;awmf r[mOy&mZmudk auwkrwDNrdKU<br />

wGif tapmifhtaecefU awmfrlí ouú&mZf(913)udk;&mhwq,fhokH;ck awmfovif;vjynfhausmf 6-&uf 5aeUoa&acwå&modkUcsDawmfrlonf/<br />

ajrxJ;NrdKUrS&dSavaom nDawmfowdk;"r®&mZmç nDawmfrif;&J;ausmf<br />

xifwdkUudkvnf; tnmNrdKUpm;taygif;ESifh a&tm;Munf;tm;jynfodkUcsDvSnfh[líapawmfrlonf/ nDawmf<br />

owdk;"r®&mZmwdkUvnf; trdefUawmftwdkif;jynfodkUcsDvSmía&mufvQif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; yef;r<br />

wl[laomt&yfwGifwyfr csíaeawmfrlonf/


232 - jynfpm;owdk;oludkawmifilrif;acgifwdkuf,lykH<br />

awmifilbk&ifrif;acgifESifU oD&daZ,saemf&xm onfESpfwyfrlum;- wyfrcsbJ;NrdKUudkcsDí (913)<br />

udk&mhwq,fhokH;ck awmfovif;vuG,faeUnOfhESpfcsufwD;ausmfwGif apm&efESifqifESifh awmifwHcg;&uf<br />

abmufudk wdkufabmufíwHcg;zGifhNyD;vQif owdk;oltdrfwdkifatmif 0ifíbrf;av\/ &NyD;vQif b0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;udk qufav\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; jynfpm;owdk;olonfighuRefum;<br />

rcH/ &cdkifodkUajy;0ifí &cdkifbk&ifuRefcHrnftMuH&dSonf rapmifhr[kwfavm trdefUawmf&dSNyD;vQifuGyfrsuf<br />

awmfrlav\/ aemufaemifw&dSawmfrljyefonf/ oa&acwå&mudk atmifjrifawmfrlvQif jynfNrdKUwGif&dS<br />

aom trª;trwfrSpíwNrdKUvkH;udk opömay;awmfrlonf/<br />

,if;odkUrS nDawmf owdk;"r®&mZmudk rif;aqmifrif;a,mifESifhwuG a½Tcsufav;pif;xGufpnf<br />

ay;awmfrlí jynfNrdKUudk bk&ifcHrif;jyK&onf/<br />

nDawmf bk&ifrif;acgifudkvnf; tm;&awmfrlí vufawmfESpfbufwGif 0wfawmfrlaom ywåjrm;<br />

vufaumufç ywåjrm;vufpGwfç 0wfawmfrlaom wk&ifwyfaom0wfvkHç a½Tcsufav;pif;qkay;awmfrl<br />

onf/ yGJ;vrf;&ol trª;trwfwdkUudkvnf; taqmifta,mifpm;aus;pm;vuf txdkuftavsmufqkay;<br />

awmfrlonf/<br />

om,m0wDpm; OZemç "EkjzLpm; ordef&J;oif;&HwdkUvnf;vufaqmifvufeuftrsm;ESifhajcawmf<br />

OD;wifvSmonf/<br />

,if;odkUrS oa&acwå&mwGif q,f&ufausmfcefUaeawmfrlí jynftvkH;udkpD&ifawmfrlNyD;rS pav<br />

ykcef;i,f paom yk*HodkUcsDawmfrlonf/ a&mufawmfrrlcif pavpm;wdkUvnf; qifBuD;jrif;BuD; om;orD;<br />

wdkUudk vufaqmifjyKí ajcawmfOD;wifvSmonf/ yk*Hpm;rlum;-tvsifcsDavaom &J;rufawmfwdkUudk cHESifh<br />

onfudk b0&Sifrif;w&m;BuD;a&mufawmfrlí a&tm;Munf;tm;vkyfMuHawmfrlvQif t0om;ykcef;i,fom;<br />

ajy;xGufav\/ ,if;odkUajy;xGufvQif yk*Hpm;vnf; toufaornfudkaMumufívufaqmifvufeuf<br />

trsm;ESifh ajcawmfOD;wifvSmonf/ yk*Hudk&awmfrlonf/ yk*Hudk½kwfí OD;&D;awmfrif;pnfoludk aus;pm;<br />

xnfhawmfrlcJhí t0odkUa&aMumif;Munf;aMumif;csDawmfrlonf/ ausmufwvkH;odkUa&mufawmfrlvQif<br />

t0udk 0ef;&HíkvkyfMuHawmfrlrnfpD&ifpOfwGif EdkifiHawmfjzpfaom [*FaEGNrdKUudk[Hom0wDuwdkufav<br />

aomaMumifh &J;rufawmfwdkUxGufajy;&aMumif;udk avQmufvSmíMum;awmfrlvQif ausmufwvkH;wyf<br />

awmfujyefawmfrlí yk*HodkUa&mufawmfrlvQif qifBuD;jrif;BuD;rsm;udk abmifwGifwifí a&aMumif;tvsif<br />

pkefawmfrlonf/ Munf;wyfom;wdkUudkvnf; tvsifaeUnOfhrqdk csDavtrdefUawmf&dSonf/ pkefawmfrlíajr<br />

xJ;odkUa&mufawmfrlvQif nDawmfti,frif;&J;ausmfxifudk qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh awmifilodkUtvsif<br />

csD&avonf/


233 - oa&acwå&mwGif t0rif;rdk;jAJe&ywd0ifvSmykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rlum; - oa&acwå&modkU pkefawmfrlí [Hom0wDodkU a&aMumif;<br />

csDpdrfhrnfudk pD&ifawmfrlonf/ ajrxJ;pm;wwyfç pukpm;wwyfç ykcef;i,fpm;wwyfç om,m0wDpm;<br />

aemf&xmwwyfç "EkjzLpm; &J;oif&Hwwyfç nDawmfjynfrif; owdk;"r®&mZmwwyfç onfajcmufwyfwGif<br />

owdk;"r®&mZmudk AdkvfcsKyfcefUawmfrlonf ygonfwdkufavSokH;axmifç wHpGufavSi,f w&m ç &du©mwif<br />

ukefavS w&mç Adkvfav;aomif;csD&rnfudk pD&ifcefU&efawmfrlonf/ ,if;odkUcefU&efawmfrlpOfwGif t0<br />

udkrif;jyKaom rdk;jAJ;e&ywdonf pudkif;rif; pnfolausmfxifudk rcHEdkifí om;awmfç orD;awmfESifhwuG<br />

qifvkH;jrif;&if;tvkH;t&if;udk,lí uRefawmfcHvSmonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; oem;awmfrl<br />

í pD;jrJ;eif;jrJ;aom taqmifta,mifESifhwuG om,mpGmae&\/ jynfNrdKUwGif jrodwifbk&m; Z&yfrsm;<br />

udkrD;avmifonfudk Z&yfokH;aqmifaqmufpdrfhrnf[lí 0wfawmfrlaom ywåjrm;vufaumufç ywåjrm;<br />

vufpGyfç pm;awmfvufbuftdk; ç aomufa&awmf waumif;bkH; ponfrsm;udkvªawmfrlonf/


234 - qifjzL&Sif [Hom0wDodkUcsDwufykH<br />

,if;okdUrS t0e&ywdudkac:awmfrlí auwkrwDodkUcsDawmfrlonf/ a&mufawmfrlvQif [Hom0wD<br />

odkUcsDawmfrlrnfudk tvsifcsDawmfrlonf/ csD&aom wyfpOfum; - vuf0J;wdkif jrif;waxmifESifhwwyfç<br />

vuf0J;eE´oljrif;waxmifESifhwwyfç eE´pnfol jrif;waxmifESifh wwyfç wk&if&mZm jrif;waxmifESifh<br />

wwyfç wk&ifAvjrif;waxmifESifh wwyfç onfjrif; 5-wyfudka&SUcsD&onf/ ,if;urS b,ausmfxif<br />

wwyfçw&zsm;wwyfç 'gMuHpm;wwyfç eE´ol&d,wwyfç oD&daZ,saemf&xmwwyfç rif;r[mwwyfç<br />

pnfolausmfxifwwyfç oa&pnfolwwyfç eE´ausmfxifwwyfç b,ausmfolwwyfç em;axmif;rsm;<br />

wwyfç OZemwwyfç nDawmfti,frif;&Jausmfxifwwyf ç onfwq,fhoHk;wyfwGif nDawmfrif;&J<br />

ausmfxifudkwyfrª; b,eEåoludkppfuJ;/ nDawmf awmifilbk&ifrif;acgifwyf wGif vufsmysHcsDudk ppfuJ;/<br />

nDawmfrif;&J;pnfol wyfawmfwGif vuf0Ja,smf"gudk ppfuJ;/ om;awmfr[mOy&mZmwyfawmfwGif pkuú<br />

aw;udkppfuJ; cefUawmfrlonf/ aemufrS b0&Sifrif;w&m;BuD; wyfrjyKícsDawmfrlonf/ wyfawmfwGif<br />

eE´ausmfoludkppfuJcefUawmfrlonf/ jrif;wyfav;wyfESifhwuG wyfaygif; 20- wGifygonfh wdkufqif<br />

av;&mç jrif; 5-axmifç Adkvfwodef;waomif;ESifh ouú&mZf(913)udk;&mhwpfq,fhokH;ck/ wef;cl;vqef;<br />

6-&uf we*FaEGaeU auwkrwDucsDcJhí cJ;aygif awmifbuf ]]&efukef atmifxif}}[laom wyfawmfwGif<br />

csawmfrlonf/ ,if;uonf &efatmifNrdKUopf[laom wyfawmfwGifcsawmfrlonf/ ,if;uonf ]]atmif<br />

xifompnf}}[laom wyfawmfwGifcsawmfrlonf/ ,if;uonf ]]piefawmif}}[laom wyfawmfwGifcs<br />

awmfrlonf/ auwkrwDonf [Hom0wDwdkif 13-pcef;csDawmfrlonf/ pcef;wdkif; trnf orkwfawmf<br />

rlonf/ ]]&wem}}[laom wyfawmfodkUa&mufawmfrlvQif oD&daZ,saemf&xmavQmufonf/ &mrnwdkif;<br />

udktpdk;&aom ordefaxm&mrrif;wGif pOf;vJ;aom trª;trwfrsm;vSonf/ y&d,m,fa00kpf Oyg,f<br />

wrsnfjzifh taxGaxGMuHrnfudkrjrifEdkif/ a&SUwyf aemufwyfcGJ;ípkHprf;aprS oifhrnfxifonf[lí<br />

em;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;vnf; a&SUcsDapaom jrif;-5wyfwGif OZemudk wyfrª; vufsmpnfoludk<br />

ppfuJ;xnfhawmfrlí jrif;-5axmifESifhtvsifcsD&avonf/ oluqifwyftrsm;bdí wdkufavaom<br />

aMumifh&J;rufawmfwdkUqkwf&acsonf/ wvdkif; ordefaxm&mrvnf; xyfícsDvSmonf/ xdktaMumif;udk<br />

OZemu avQmufíMum;awmfrlvQif ppfrsufESmjzefUítaetxm;usatmifpD&ifawmfrlNyD;rS nDawmf<br />

rif;&J;pnfoludk t&yf 7-awmif&dSaom &wemajymifausmf qifawmfudka½TBudK;a½TuESifhwuGxD;jzLaqmif;<br />

apí a½T'dkif; a½TvTm; a½Tum0ef;&Hvsuf vuf0J;qifulwq,f/ vufsmqifulwq,fESifhordefaxm&mr<br />

udk BudK&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;rSm &wemtwdNyD;aom BudK;uESifh ywåjrm;twdNyD;aomcRef;udk pGJ;awmfrlí<br />

OaygoxqifOD;wGif pD;awmfrlonf/ ppfwk&*Foludk ukH;v,fwifawmfrlonf/ aZ,sAvudkaemufxdkif&<br />

onf/ rdk;eJ;a½TvSHokH;axmifudk qifawmf0ef;usifvdkuf&onf/ a½T'kdif; 3-axmif/ a½TvTm; 3-axmif/<br />

a½Tum 3-axmifwdkUudkvnf; qifawmf0ef;usifvdkuf&onf/ a½TarSmufwdkaqmif;í rsOf;eD0wfaom<br />

aoewfvkvifav;&mwdkU qifawmfa&SUaemuf eHyg;ESpfbufvdkuf&onf/ qifulvuf0J;u 15-pD;/<br />

vufsmu 15-pD;/ tajrmufi,fwpif;pDwifí rª;ysdK rwfysdKwdkUpD;ívdkuf&onf/ nDawmfbk&ifrif;acgif<br />

nDawmfrif;&J;ausmfxiftp&dSaom wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUudkvnf; rdrdwdkUtvkH;t&if;ESifhwuG ppfrsuf<br />

ESmjzefUíae&onf/


,if;aomtcg qifawmfukH;v,fpD; ppfwk&*FavQmufonf/,ckordefaxm&mrcsDvSmonftcdkuf<br />

wGif jrif;awmfonfwdkUudkcefUawmfrlí [Hom0wDNrdKUwGif;rSm tdrf&mrSrD;wdkufavaprS wvdkif;ppfonf<br />

wdkU ppfrsufESmuGufrnf[lí em;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; onfta&;oifhvS<br />

onf[lírdefUawmfrlNyD;vQif vuf0J;&J;wdkifESifh vuf0J;rif;waxmifudk vuf0J;aMumif;0ifí rD;wdkuf&<br />

onf/ ,if;odkUcefU&efawmfrlpOf ordefaxm&mrvnf; cspfcsif;[laomqifudk &wemBudK;uwifNyD;vQif<br />

rif;aqmif rif;a,mifusif;yvsuf &J;rufAdkvfygrsm;0ef;&Hítjyif;vTwfvSm\/nDawmfrif;&J;pnfolvnf;<br />

ordefaxm&mrudk pD;csif;wdkufrnf[lí qD;BudKESifh\/ ordefaxm&mrvnf; rif;&J;pnfoljrifvQif rwdkuf<br />

bJ;b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;&dS&modkU qifudktjyif;wdkUívTwfvSm\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

ordefaxm&mr qifESifhtjyif;vTwfvSmonfudkjrifvQif a½Tu&m;ESifha&udk,lí omoemawmfjrwfpD;yGg;<br />

jynfolwumwdkUpD;yGg;udk aqmifawmfrlEdkifaom rif;{u&mZfjzpfvQif ordefaxm&mrudkwcPjcif;<br />

atmifjrifonfjzpfapaom[lí qifawmfOD;wGif"d|mefawmfrlí a&pufoGef;awmfrlvQif tcgr[kwfbJ; rdk;<br />

vnf;tkHUonf/ vQyfppfvnf;ysufonf/ ajrBuD;ivQifvnf;vIyfonf/ aumif;uifu csdK;iSufZ&uf wdkU<br />

vnf; oJ;oJ;½kyf½kyfausmfnmí qifawmfa&SUuausmfnHívdkufMuonf/a&pufoGef;aoma½Tu&m;vnf;<br />

vufawmfuvGwfí ajrodkUusavonf/


235 - qifjzL&Sifordefaxm&mrESifh qifpD;jcif;wdkufawmfrlykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vufawmfu a½Tu&m;usvQif rusef;rom&dSawmfrlonf/<br />

xdktaMumif;udk ordefA½kcHaomwvdkif;trwfjrifawmfrlvQif þodkUem;awmfavQmufonf/ ,ckyifwdkuf<br />

awmfrlawmh ordefaxm&mrudk tvdkawmfjynfhí a&ESifhajrudk tpkd;&awmfrlrnf[lí em;awmfavQmuf<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ordefaxm&mr qifESifhvTwfvSmonfudk xdk;íwdkufawmfrlonf/<br />

qifcsif;tm;wlí renf;Muma0SUonf/ wyg;udkwyg; ra0SUEdkif&dSonfwGif qifawmfOabmoxmudkqkwf<br />

apítm;,lNyD;rS cRef;bGifhívTwfawmfrlonf/ ordefaxm&mrpD;aom qifudk OabmoxmtpG,fESifh<br />

xdk;rd onf/ pG,fvkH;uRwfav\/ ordefaxm&mrpD;aom qifcspfcsif;vnf; ,if;wGifyifvnf;av\/<br />

qifawmfOabmoxmvnf; vufsmtpG,fwawmifhav;opfusdK;acs\/ ordefaxm&mrudkvnf; cRef;ESifh<br />

½dkufawmfrlonf/ ausmwGiftemtMuifxdav\/<br />

ordefaxm&mruRef ordefZdyfjAJ;vnf; pG,fvref;[laom qifESifh tjyif;xdk;í b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;wdkufvSmonfudk qifawmfOabmoxm ESifhwdkufawmfrljyefonf/ ordefZdyfjAJ;pD;aom qif,if;<br />

wGifyifvnf;av\/<br />

ordef;tJ;e&J; ysufBuD;[laomqifudkxD;jzLwifívTwfvSmjyefonfudk nDawmfrif;&J;ausmfxif<br />

vkvif [laom qifrkefESifhqD;íwdkufawmfrlonf/ ordeftJ;e&J;pD;aomqifysufBuD;rsufESmokefí<br />

ajy;av\/ ,if;wdkUrS &J;rufawmfqifonf jrif;onfajconftaygif;wdkUvdkufxyfíwdkufvQif<br />

wvdkif; ppfonfysufíajy;av\/ qifjrif;okHUyef;&awmfrlonfrsm;\/ ordefaxm&mrvnf; qifu<br />

onfjrif;odkUoufí ½kH;rdorQaom ppfonfAdkvfygESifh [Hom0wDucHrnf[lí tjyif;cGgonf/<br />

[Hom0wDrSmvnf; &J;rufawmfwdkUrD;wdkufí NrdKUtvkH;udk avmifonfESifhjrif;onfawmfwdkUqD;í<br />

BudK[efUwm;vQif NrdKUwGif;odkUr0if0Hhí taemuft&yfodkUajy;av\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;vnf; ordef<br />

axm&mrudk tvdkawmfjynfhvQif [Hom0wDodkU0ifíaeawmfrlonf/ ordefaxm&mrajy;vQifwvdkif;trª;<br />

trwftcsdKUvnf; useuGJ;NydK&pfaom qifç jrif;udk,lí ajc&if;awmfodkUa&mufvSmukef\/ a&mufvSm<br />

ool wdkUudkvnf; qkvmbfay;awmfrlí opömawmfcHapNyD;vQif trIawmfudkxrf;&\/<br />

ta&SUbufrkwår aus;wvTm;udkpm;aom NrdKUpm;taygif;wdkUvnf; qifBuD;jrif;BuD;om;orD;<br />

wdkUudkvufaqmifawmfqufapí uRefcHvSmukef\/ xdkolwdkUudkvnf; opömawmfay;í txdkuftavsmuf<br />

trnft&nftaqmifta,mifay;awmfrlí rdrdwdkUpm;aomaus; pnf;pdrfudkvnf;ay;awmfrlonf/<br />

ordefaxm&mrESifh wdkuf&mwGif yGJ;vrf;&aom wyfrª;ppfuJ; ol&J;olcufwdkUudkvnf; trnf<br />

t&nftaqmifta,mif pm;cGuf pm;a,muf pm;aus; pm;vuftxdkuf tavsmuf qkay;awmfrlonf/<br />

nDawmf rif;&J;ausmfxifudkvnf; uGrf;cGuf&Spfajr§mifh ywåjrm;w&pfpDç vufbuftdk; ç waumif;bkH;<br />

ausmufw&pfpDç a½TcsufESpfpD; ç qif;aygif;0ef;a½Txnfhpnf 7-vkH;ay;awmfrlonf/


236 - ordefaxm&mrajy;&modkUvdkufawmfrlykH<br />

,if;odkU [Hom0wDwGif q,f&ufcefUaeawmfrlí ordefaxm&mrajy;&modkU qifvkH;jrif;&if;t<br />

rsm;ESifh vdkufawmfrlonf/<br />

ordefaxm&mrvnf; "EkjzLykodefokdUajy;av\/ ykodefpm;ordefjAydkufvnf; ordefaxm&mrwGif<br />

qifvkH;jrif;&if;trsm;½kH;pkícsDvSmaomaMumifhrbDrqef0Hhacs/ vufcH&av\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; "EkjzLudktvsifcsDonf/ (914) udk;&mhwpfq,fhav;ckodkUt0if<br />

uqkefvqef; 7-&uftwmpm;oaeU "EkjzLta&SUbufodkU a&mufawmfrlonf/<br />

jynfucsDvSmaom nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmudkrlum; - 'vwGifa&wyfaeonfudk<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;u a&wyfodkUac:awmfrlí "EkjzLudkul;awmfrlNyD;vQif ykodefodkUcsDawmfrlonf/<br />

nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZmwdkUavSwyfudkvnf;ykodefodkUtvsifcsDcJh[lícefUawmfrlonf/ 'vNrdKUwGif<br />

rlum; - om,m0wDpm; OZemç ajrxJ;pm; rif;ausmfxifç awmifBuD;pm; em;awmif;rsm; ç zsifwpm;<br />

oa&pnfolwdkUudk qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhtapmifhtaecefUawmfrlíb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;Munf;<br />

aMumif; nDawmf owdk;"r®&mZm ordef;&J;oif&HwdkUrlum; - a&aMumif; ykodefodkUcsDawmfrlonf/ ykodefodkU<br />

ra&mufcif wpcef;avmufwGif ordefaxm&mrNrdKUuxGufíajy;av\/ ykodefpm; ordefjAydkufvnf;<br />

ordefaxm&mr r,lEdkifíypfxm;cJhaom wdkufqifw&mausmfESifh vufeufud&d,mudk,lí b0&Sifrif;<br />

w&m;BuD;bk&m;udkqD;BudKívufaqmifvufeuf qufESif;\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;vnf; tm;&awmfrlí<br />

Anm; avm[laom trnfESifh a½TuGrf;cGuf &Spfajr§mifhç vufbuftdk; ç waumif;bkH; ç rdk;BudK;axG;cHç<br />

qifaygif; 0ef;a½Tcufç avScifw,ifcsifydwfç a½Tcufpnf 7-vkH; ç aiGESJ; 3ç aiGc&mESpfay;awmfrlonf/<br />

a½Ttdrfig; aqmifaqmufíae[lívnf; trdefUawmf&dSonf/ r,m;udkvnf; aygif;ysHt&yfwGif<br />

ywif;a½Txnfhí a½TcsufESpfpif; ç a½TuGrf;cGufç vufbuftdk; ç waumif;bkH; ç axG;<strong>tif</strong>ay;awmfrlonf/<br />

nDawmf owdk;"r®&mZm ordef&J;oif&HwdkUvnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; ykodefokdUa&mufNyD<br />

Mum;vQif acsmif;udkvSnfhí aenOfhrqdkavSwyftaygif; tvsifcsDonf/ wruacsmif;wGif a&usí avS<br />

3pif;wifonfudk ordefaxm&mrawGUvQif wdkufaví &J;avS 3-pif;om;vkH;qkH;acsonf/ordefaxm&mr<br />

vnf; &J;avSokH;pif;udkEdkifvQif 'vNrdKUrSmaeapaom OZemwdkUudkwdkufjyefavonf ysufacs\/ OZem<br />

vnf; qkH;acs\/


237 - ykodefrS 'vodkUcsDívdkufykH<br />

onftaMumif;rsm;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;Mum;awmfrlvQif nDawmfawmifilrif;bk&ifrif;acgif<br />

wwyfç ykodefpm;Anm;avmwwyfç oD&daZ,saemf&xmwwyfç eE´oMuøwwyf onfav;wyfudkwdkuf<br />

qifw&mç jrif;waxmif Adkvfav;aomif;ESifh ykodefNrdKUwGiftcdkiftvkHae[lí cefU&efawmfrlNyD;rS nDawmf<br />

rif;&Jausmfxifwwyfç ordefarmcGifwwyf onfESpfwyfudk wdkufqifav;q,fç jrif;waxmifç AdkvfESpf<br />

aomif;ESifh a½SUvGefícsD&onf/ ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; rª;awmfrwfawmftaygif;ESifh csD<br />

awmfrlonf/<br />

ordefaxm&mrvnf; 'vwGifaeapaom &J;rufawmfwdkUudkEdkifvQif owdk;"r®&mZmç &J;oif;&HwdkU<br />

udkwdkufrnf[lí ykodefodkUcsDvSmjyefonf/ owdk;"r®&mZmwdkUvnf; oHNrdKUESifhtwlBuHMuHcHíaeonf/,if;<br />

odkUpOfwGif nDawmf rif;&J;ausmfxifwdkU ESpfwyfom;a&mufvSmí½Gyf½GyfcRHcRHwdkufvQifordefaxm&mrysufí<br />

ajy;av\/ rdbk&m;a,mu©rwdkUESifhwuG avSwuftvkH;pkHudk&awmfrl\/ ordefaxm&mrajy;vQifuRef<br />

trª;trwfwdkUvnf; qifjrif;Adkvfygvufeufud&d,mwdkUudk,lí uRefawmfcHvSm\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;vnf; ppfatmifí ig;&uf&dSrSa&mufawmfrlvSmonf/ a&mufawmfrlvQif uRefcHvSmaomtrª;trwf<br />

wdkUudk opömawmfay;í taqmifta,mif pm;aus;pm;vuftxdkuftavsmufay;awmfrlonf/ ,if;odkU<br />

pD&ifcefU xm;awmfrlNyD;rS [Hom0wDaejynfawmfodkU jyefawmfrlí(914)udk;&mhwq,fhav;ck0gqdkvqef;<br />

w&ufaeU a&mufawmfrlonf/


238 - ordefaxm&mr&[ef;jyKíajy;ykef;ykH<br />

wvdkifrif; ordefaxm&mrvnf; &[ef;jyKí ta>ct&HwusdyfausmfcefUESifh rkwårodkUajy;av\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD; [Hom0wDodkUa&mufawmfrlvQif rkwår 32-NrdKU/ ykodef 32-NrdKUwGif&dSaom NrdKUpm;<br />

jypm;trIxrf;wdkUudk taetxm;usatmifcefUxm;pD&ifawmfrlonf/ ausmif;bk&m;NydKysufavonfrsm;<br />

udkvnf; jyifqifvkyfaqmif&onf/ rif;w&m;a½TxD;ocØsKif;awmf&mrSmvnf; eE´ol&d,ESifh eE´ausmfxif<br />

wdkUudk a½Tyef;cdkifç aiGyef;cdkifç a½TwHaqmif; ç aiGwHaqmif; ylaZmfuHawmhapí apwDwnf&avonf/<br />

,if;odkUjynftvkH;udk cefUxm;awmfrlí xdkouú&mZf(914)udk;&mhwq,fhav;ck 0gqdkvqef;q,f&uf<br />

Mumoyaw;aeU 0if;awmfa[mif;wGif tdrfawmfaqmufonf/ ¤if; 0gqdkvqef; wq,fhav;&uf<br />

weif;vmaeU tdrfawmfodkUwufawmfrlonf/<br />

ykodefNrdKUrSm&dSavaom nDawmfrif;acgif nDawmfowdk;"r®&mZm 'vNrdKUrSm&dSaom nDawmfrif;&J;<br />

ausmfxifwdkU wyfaygif;om;udkvnf;ac:awmfrlí [Hom0wDodkUjyef&onf/<br />

a&mufawmfrlMuvQif nDawmfrif;&J;pnfoludk rif;ajr§mufwef;qmig;yg;ESifhwuG rkwårNrdKUudk<br />

ay;awmfrlíbk&ifcHrif;jyK&onf/<br />

nDawmftvwf owdk;"r®&mZmudkvnf; rif;ajr§mufwef;qmig;yg;ESifhwuG jynfNrdKUudkay;í<br />

bk&ifcHrif;jyK&onf/<br />

nDawmfrif;acgifudkvnf; rif;ajr§mufwef;qmig;yg;ESifhwuG auwkrwDNrdKUudkay;íbk&ifcHrif;jyK<br />

&onf/<br />

xdkrSwyg; jrefrmtrwfç wvdkif;trwfç &Srf;trwfwdkUudkvnf; trnft&nf taqmifta,mif<br />

pm;aus;pm;vufay;awmfrlonf/<br />

ykodefrSmaeawmfrlaom wJ;awmfudkvnf; ausmif;&H 40-ESifhwuGausmif;BuD;aqmufawmfrlí<br />

&Sif"r®an,stm;vªawmfrlonf/<br />

qHawmf&Sifbk&m;&Sifudkvnf; xD;cs&m;oD;uajrwdkifatmifa½Txnfhawmfrlonf/


239 - ordefaxm&mrrkwåruajy;jyefjcif;<br />

ordefaxm&mrvnf; rkwåraus;rSmaeonfudk rkwårom;wdkUbrf;rnfjyKvQif rkwårwGifrae0Hhí<br />

ua0godkUajy;av\/ ua0gpm;oG,fwdkifpm;wdkUvnf; ordefaxm&mr ajy;vmaMumif;udkodínOfhudk<br />

acsmif;0yfMuavaomf oDwif;okH;tdrfwGif uRefig;a,mufESifhcsufjyKwfpm;aomufíaeonfudkawGUvQif<br />

brf;av\/ vufvGwfxGufíajy;&mwGif ordefaxm&mrausmudk "m;ckwfrdavonf/ ckwf&maoG;oHw<br />

csif;csif;ESifhyif ½Gmi,fw½Gmudkajy;íawmae&[ef;wdkUausmif;wGiftemvGwfatmifukpm;NyD;rSwdkufukvm;<br />

odkUoGm;í vlolqifjrif; pk½kH;jyefonf/ xdktaMumif;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;Mum;awmfrlvQif eE´oMuø<br />

wwyfç b,ausmfolwwyfç a½TavSrª;wwyfç onfav;wyfudk wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfav;<br />

aomif;ESifhcsD&avonf/<br />

ordefaxm&mrvnf; wdkufukvm;NrdKUuonf ppfawmif;odkUvm\/ eE´oMuøçaemf&xmwdkUvnf;<br />

qifjrif;vufeufud&d,m enf;onfudkodvQif tqD;twm;r&dS qifcRef;bGifhum wdkufav\/<br />

ordefaxm&mrvnf; rcHEdkifíysufav\/ ,if;odkUvQif uRefav;a,mufESifhom jrif;pD;íajy;<br />

av\/ ppfawmif;uonf taemufawmifajc&if;rSmaeonf[lí wvcGg;wdkUavQmufvSmí Mum;awmfrl<br />

vQif ppfwk&*FolESifh vufa½G;rª;udk&atmif brf;acsapawmfrlonf/ ppfwk&*FolwdkUvnf; &J;rufokH;&m<br />

cefUESifh acsmif;0yfaomfnOfhudkv,fawmwJ;wGiftdyfonfudkawGUíbrf;av\/ordefaxm&mrvnf;t0wf<br />

udkcRwfíajy;av\/ uRefESpfa,mufESifh vufpGyfausmufaumif; tuGif;ESpf&mausmf&í qufav\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; aA'ifwwfwdkUudk ac:awmfrlí ordefaxm&mronf igvkyfMuH<br />

awmfrlítBudrfBudrfzsufaomfvnf;vufrcs/ ,ckvnf; udk,fwckwnf;om&dSavNyD;onf/ b,fumv<br />

udk &awmfrlrnfenf;[líar;awmfrlonf/ aA'ifwwfoltaygif;wdkUonfvnf; txl;xl;taxGaxG rnf<br />

onfumvudk&vrnf[líavQmufMuonf/ ,if;aomtcg jA[®Ptrnf&dSaom ykPÖm;avQmufonf/


240 - ordefaxm&mrudk&rdíuGyfrsufjcif;<br />

&wewå,H t[H 0E´mrd/ / ouú&mZf(914) udk;&mhwq,hfav;ckjymqdkvjynfhausmf 9-&uf<br />

paeaeU 0if;awmftopfwnf&onf/ usHK;vnf;wl;&onf/<br />

ouú&mZf(914) udk;&mhwq,fhav;ck wef;cl;vqef; 13-&uf we*FaEGaeU ordefaxm&mrudk<br />

wvcGg;wdkU&í qufvSmonf/ aA'ifwwfykPÖm;udkvnf; a[mwdkif;rSefayonf[lí r[m"r®&mZ*k½k<br />

[laomtrnfESifh waum½Gmudkay;awmfrlonf/ a½TudkykHívnf; ESpfBudrfMuHK;&onf/ om;awmf tdrfa&SU<br />

rif;paom rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUuvnf; a½TaiGt0wftpm;qkay;Muonf/<br />

ordefaxm&mrudk&awmfrlvQif raumif;tMuHtpnfudkMuHool[líraumif;aom uGyfrsufjcif;<br />

jzifhuGyfrsufawmfrlonf/ ,if;odkU&efoludkatmifjrifawmfrlvQif wvdkif;okH;&yfudka&jyifuJhodkU wcsuf<br />

wnf;nDñGwfatmif pD&ifawmfrlítvGefom,mpnfyifonf/<br />

jynfoltaygif;wdkUvnf; rsm;pGmaomtvªBuD;ay;Muonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

wvdkif;okH;&yfwGif&dSaomt&n0goDyk*d¾Kvfç*gr0goDyk*d¾KvfwdkUtm;yifhawmfrlía½Tarmfawmbk&m;üy&du©&m<br />

&Spfyg;ESifhwuG qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/ a½Tarmfawmbk&m; ocifudkvnf;xD;cs&moD;uonf ajrwdkif<br />

atmif a½Txnfhawmfrlonf/ oufawmfaph yOÆif; 37-yg;cHawmfrlonf/ [Hom0wD 0ef;usif bk&m;*l<br />

ausmif;wefaqmif p&yfNydKysufonfrsm;udkvnf; trª;trwfwdkUudkcefUxm;awmfrlívkyf&onf/<br />

rª;awmfrwfawmf rif;aqG;pdk;rsdK;wdkUudkvnf; tuGuft&yfcs ae&onf/ jynfolvlwumwdkU<br />

w&m;r&ygool qif;&J;í ravQmufEdkifoolwdkUudkvnf; onfacgif;avmif;udk xdk;ap[lí0if;awmfwJ;<br />

wGifxm;awmfrlonf/<br />

jynfbk&ifrif;acgifcH &Sifo&ufudkvnf;trª;trwfta&muftvmrsm;onf[lí Mum;awmfrl<br />

vQif auwkrwDuonf [Hom0wDodkUac:awmfrlía&mufvQif uGyfrsufawmfrlonf/ rif;acgifrdbk&m;<br />

]]oD&dbkef;xGwf}}udkrlum; - pE´ma'0D[laomtrnfESifh 915-ck rdbk&m;ajr§mufawmfrlonf/


241 - qifjzL&Sifwdkif;a&;jynfa&;udk&Sif;vif;ykH<br />

,if;okdUrS rif;nDrif;om; rif;aqGpdk;rsdK;paom rª;awmfrwfawmfa'gAnm;taygif;wdkUudkac:awmf<br />

rlí þodkUrdefUawmfrlonf/ ,ckwvdkif;okH;&yfESifhwuG auwkrwDpaom oa&acwå&myk*Hwdkifatmif<br />

vufeufEdkifiHawmfjzpfNyD/ ,dk;',m;onf nDawmfrif;w&m; vufeufEdkifiHjzpfonf/ ,ckvnf; ta&;<br />

t&mravQmufxm;vSm/ udk,fudktcdkiftrmaeonf/ ,dk;',m;odkU tvsifcsDívkyfMuH&aomfvnf; oifh<br />

rnfavm/ &wemyl&paom &Srf;jynfwwef;udkcsDí tvsifodrf;,l&aomfvnf; oihfrnfavm[lí pdkif;<br />

jyif;cif;usif;awmfrlonf/<br />

,if;aomtcg ykodefpm; Anm;avmavQmufonf/ ,dk;',m;jynfonf tvkyftMuHvnf;cufcJ;<br />

onf/ qifvkH;jrif;&if;vnf;rsm;onf/ ,dk;',m;NrdKUwGif aqGom;rsdK;om;trª;trwfwdkUvnf; touf<br />

udkpGefUí trIudkxrf;onfolcsnf;jzpfonf/ nDawmfbk&m;wGif tvdkawmfjynfhonfvnf; NrdKUtvkH;udk<br />

vkyfMuHawmfrlí &awmfrlrnfr[kwfacs/qD;BudKíwdkuf&mwGift&yftaeroifhíom;orufnDwdkUudk&awmf<br />

rlaomaMumifh ,dk;',m;rif; tnHhcHvSmonfjzpfonf/ ,dk;',m;NrdKUudk tvsifwaqmvkyfMuHawmfrlí<br />

tvdkawmfjynfhrnfr[kwf/ t&SnftMumMuHawmfrl&rnfvnf; &wemyl&paom &Srf;jynfwwef;ESifhta&;<br />

rNyD;acsao;jzpfonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh nDawmfom;awmf rª;awmfrwfawmfwdkUudk&wemyl&odkUprf;<br />

csDcsDapoihfonf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

Anm;avmavQmufaompum;udk oD&daZ,saemf&xm Mum;vQifonfta&;onf oifhvSonf<br />

[líem;awmfavQmufjyefonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;vnf; Anm;avmavQmufaomta&;udkBudKufawmfrl<br />

í t0odkUa&aMumif;Munf;aMumif;csDrnfudk cefUawmfrlonf/


242 - <strong>tif</strong>;0odkUtprf;csDwufapjcif;taMumif;<br />

a&aMumif;rSm tJ;rGefw&mwwyfç Anm;£E´wwyfç oD&d"r®&wfwwyfç oa&yknmwwyfç<br />

oa&pnfolwwyfç &mZoMuøwwyfç rif;ausmfxifwwyfç Anm;usef;axmwwyfç nDawmfjynfbk&if<br />

owdk;"r®&mZmwwyfç om;awmf r[m Oy&mZmwwyf onfq,fwyfwGif ygonfuwåKvGef;usifig;&mç<br />

avSmfum;oHavSESpf&mç &du©mwifavS ESpf&mç ppfonfol&J; 7-aomif;ESifha&aMumif;csD&onf/<br />

Munf;aMumif;rSm vuf0J;&J;wdkifjrif;wyfç &mZwrefjrif;wyfç vuf0J;a,m"mjrif;wyfç eE´odrf;<br />

pnf;jrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyf onfig;wyfudk a&S;zsm;csD&onf/ onfaemuf ordefoHus,fwwyfç<br />

b,ausmfolwwyfç ordeftJ;y&J;wwyfç eE´oMuøwwyfç ordef&J;oif;&Hwwyfç eE´ol&d,wwyfç<br />

ordefy&rf;wwyfç aemf&xmwwyfç nDawmfrif;&J;ausmfxifwwyfç nDawmfawmifilbk&ifrif;acgif<br />

wwyfç jrif;wyfESifh wyfaygif;15wyfwGifygonfwdkufqifig;&mçjrif;ig;axmifçppfonfol&J;ckESpfaomif;<br />

ESifh ouú&mZf(915)udk;&mhwq,fhig;ck 0gqdkvqef;ESpf&uf 4-[l;aeU a&tm;Munf;tm;&wemyl&odkUcsD&<br />

onf/<br />

t0bk&if e&ywdpnfolvnf; [Hom0wDucsDvSmrnfudkodí tkef;aygifapmfbGm; ç Aef;armf<br />

apmfbGm; ç rdkaumif;apmfbGm; ç rdk;ñSif;apmfbGm;odkUapí csDyifh&avonf/ apmfbGm;ig;OD;wdkUvnf; udk,f<br />

wdkif qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhcsDvSmí t0wGiftcdkiftvkHMunf;a&bufíaeonf/ ajrwl;pm; ç i&eJ;pm;<br />

pnfykwå&mpm; ç pnfompm; ç 'DyJh,if;pm; ç urf;eDpm; ç tjrifhpm;wdkUudkvnf; tjrifhwGif qifvkH;jrif;<br />

&if; ppfonfAdkvfygtrsm;ESifhcHíaeonf/ &rnf;oif; ç 0wDç ,if;awmfç vdIif;wufç anmif&rf; ç jrpf<br />

anmif; ç om*&ç yif;wvJ; ç jyifpnfNrdKUom;wdkUudkvnf; w½kyfNrdKUu qifvkH;jrif;&if;ppfonfAdkvfyg<br />

ESifhtcdkiftvkHae&onf/ &Srf;wdkUuavSwyfvnf; w½kyfNrdKUwGifcHíae&onf/<br />

[Hom0wDucsDvSmaom om;awmfr[mOy&mZmudk yk*HodkUa&mufawmfrlvQif yk*Hrif;pnfolvnf;<br />

þodkUr[mOy&mZmudkavQmufonf/ ,ckcsDawmfrlonf a&aMumif;rSm tm;enf;vSonf/ t0bk&if<br />

e&ywdrSm &Srf;apmfbGm;ig;OD;ulnDavaomaMumifh a&tm;Munf;tm; cdkifNzD;vSonf/ ,ckvnf; w½kyfNrdKU<br />

wGifa&wyfMunf;wyf tcdkiftvkHcefUíaeavonf[kavQmufaomf r[mOy&mZmuvnf; crnf;awmf<br />

trdefUawmfrSm omvQifvnf;wdkufav/romvQifvnf;qkwfcJhtrSmawmf&dSonf/trSmawmftwdkif;omvQif<br />

wdkufrnf romvQifvnf; cGg&rnf[lírdefUawmfrlonf/ Munf;aMumif;csD&aom bk&ifrif;acgifwdkUa&muf<br />

vSmí ta&;t&mudk pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlMuaomf ywåjrm;wGif;ocifjzpfaomapmfbGm;ay:onf<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;ESifhwyg;yg;wGif tcif;tcefU&dSvQif wyg;udkwyg;ulnDrnf[lí uwdopöm<br />

&dSonfudk rdrdopömudkzsufí t0bk&ife&ywdulnDavaomaMumifh t0u<strong>tif</strong>tm;MuD;avonf/ ,if;odkU<br />

jzpfaomaMumifh onftaMumif;t&mrsm;ESifh &dScdk;oHawmfOD;wif&rSoifhrnf[lí wdkifyifawmfrlBuNyD;vQif<br />

avQmuf&av\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; om;awmfr[mOy&mZmwdkU avQmufvSmíMum;awmf<br />

rlvQif om;awmfnDawmf a&wyfMunf;wyfudkac:awmfrlí jyefMu&onf/


243 - qifjzLrsm;&Sifeef;opfwufjcif;taMumif;<br />

ouú&mZf (915) udk;&mhwq,hfig;ck ewfawmfvqef; 13-&uf 6-MumaeUeef;aqmufawmfrl<br />

onf/eef;awmfaqmuf&majrudkuarÁmZom'D[laomtrnfudkorkwfawmfrlonf/ eef;awmf0ef;usifudk<br />

vnf; rif;rdbk&m;rsm;tdrfawmfç udk,fvkyfarmif;rwdkUtdrfç a½Twdkufç aiGwdkufç aMu;wdkufç ykqdk;wdkufwdkU<br />

udk vkyfawmfrlonf/ xdkouú&mZf(915)udk;&mhwq,fhig;ck wydkUwGJ;vqef; 6-&ufaeUacrm'Gg&wHcg;<br />

u0ifawmfrlí eef;wufawmfrlonf/ ]]oD&dok"r®&mZm}}[laomtrnfudkcHawmfrlonf/ rdbk&m;acgifrSm<br />

]]t*¾ra[oD}} [laomtrnfudkcHawmfrlonf/ rª;awmfrwfawmf aqGawmfrsdK;awmftaygif;wdkUudkvnf;<br />

txdkuftavsmufqkay;awmfrlonf/ BuD;pGmaomobifudk &ufvnf atmifcHawmfrlonf/ t&n0goD<br />

yk*d¾Kvfç *gr0goDyk*¾dKvfwdkUudkvnf; eef;awmfodkUyifhaqmifawmfrlí &ufvnfatmifqGrf;vkyfauR;awmf<br />

rlonf/ oDwif;okH; olawmfpiftp&dSaom rpm;&wwf r0wf&wwfaom olwdkUtm;vnf; ykqdk;<br />

tuFsDaMu;aiG qefpyg; ig;yd wdkufawmfursm;pGmxkwfí tvªBuD;ay;awmfrlonf/<br />

37-vH&dSaom [oFm½kyfa½Tabmifawmfudkvnf; wnfawmfrlonf/ Zvmuyif;tp&dSaom wdkuf<br />

avSBuD;rsm; a[mif;EGrf;onfudkvnf;jyifqifvkyfaqmif&onf/ topfvnf; wdkU½kyfavSç pmr&D½kyfavSç<br />

uRJ;½kyfavSç qif½kyfavSç jrif;½kyfavSç ig;ref;½kyfavSç ruef;½kyfavSrsm;udkvnf;tpif;okH;&mausmfvkyf&<br />

onf/ avSmfum;ausmhavS tpif;ESpf&mausmfcefUvkyfí tcsdKUudka½Ttjynfhxnhf&onf/ tcsdKUaomavSudk<br />

a½TpufuGif;xnfh&onf/ tcsdKUaomavSudk teD[if;ojy'g;okwf&onf/ ,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS<br />

rkwår 32NrdKU/ ykodef 32NrdKU/ [Hom0wD 32NrdKU/ auwkrwDç oa&acwå&mç pukç pvif; ç yk*HedkifiHawmf<br />

tvkH;ü&dSaom NrdKUpm;jypm;taygif;wdkUudkvnf; vufeufud&d,m ppf0wfwef;qmrsdK;&du©mjynfhpkHapí<br />

aqmfbef&onf/ oa&acwå&mupí yk*Hwdkifatmif {&m0wDjrpfaMumif;wGif&dSaom NrdKUpm;taygif;wdkUudk<br />

vnf; rsdK;&du©mpk½kH;íxm;&onf/<br />

ouú&mZf (916) udk;&mhwq,fhajcmufck 0gqdkv &cdkifbk&ifom; baxG;ESpfOD;rMunf&dSí<br />

&cdkifbk&iftBuD;om;awmfoHwGJ;pm;vnf; qifjrif;tvkH;t&if;udk,lí ajc&if;awmfodkUa&mufvSmonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ]]oD&d"r®maomu}}[laomtrnfudk orkwfawmfrlí nDawmfrkwårbk&if<br />

rif;&J;pnfolorD;awmftBuD;ESifhpkHbufawmfrlonf/ &cdkifbk&ifwlawmf&Sif&J;rsdK;udkvnf;orD;awmfrsdK;jrwf<br />

bkef;pnf ESifhpkHbufawmfrlí warmfNrdKUudkay;awmfrlonf/


244 - <strong>tif</strong>;0odkUqifjzL&Sifukd,fwdkifcsDwufykH<br />

,if;odkUrS todkUcsDawmfrlrnfudk cefU&efawmfrlonfum; - a&wyfrSm ajrmif;jrNrdKUudkpm;aom<br />

owkd;"r®&mZmwwyf a&SUzsm;csD&onf/ onf aemufpukpm; vuf0J;a,mf"mwwyfç 0ef;odkNrdKUudkpm;aom<br />

Anm;£E´wwyfç Asif;wNrdKUudkpm;aom oa&pnfolwwyfç cJ;aygifNrdKUudkpm;aom ordefoHus,fwwyfç<br />

rauG;NrdKUudkpm;aom oa&yknmwwyfç tpkwfNrdKUudkpm;aom ordef;tJ;e&J;wwyfç v,fudkif;NrdKUudkpm;<br />

aom &mZolwwyfç wdkufukvm;NrdKUudkpm;aom ordefaZmfu&wfwwyfç jrifuGef;NrdKUudkpm;aom<br />

aZ,swdvIdifwwyf ,if;rSm nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmwyfrjyKícsD&onf/ AdkvfcsKyfvnf;cefU<br />

awmfrlonf/ q,fwyfwGifygonf uwåKvGef;usifwdkufavSajcmuf&mç avSmum;aMumhavSokH;&mç &du©m<br />

wifukefavSig;&mç ppfonfol&J;wodef;waomif;ESifha&aMumif;csD&onf/<br />

Munf;aMumif;csD&aom wyfpOfum; - vuf0J;&J;wdkifjrif;wwyfç vufsm&J;wdkifjrif;wwyfç<br />

&mZwrefjrif;wwyfç wk&if&mZmjrif;wwyfç eE´odrf;pnf;jrif;wwyfç wk&ifAvjrif;wwyfç pwk&*Fol<br />

jrif;wwyfç wk&ifa,mf"mjrif;wwyfç onfjrif;&Spfwyfudk a&SUzsm;csD&onf/ ,if;urS (NrdKifNrdKUpm; ordef<br />

oHvdkufwwyfç rvGefNrdKUpm;&mZoMuøwwyfç "EkjzLpm; ordef&J;oif&Hwwyfç 'vpm; oD&daZ,saemf&<br />

xmwwyfç vufsm;pm;b,ausmfolwwyfç ykodefpm; Anm;avmwwyf) pvif;NrdKUudkpm;aom pnfol<br />

ausmfxifwwyfç p&yfNrdKUudkpm;aom ordefy&rf;wwyfç oHvsifNrdKUudk pm;aom bm&umrPdwwyfç<br />

armfyDNrdKUudkpm;aom Anm;usef;axmwwyfç om,m0wDNrdKUudkpm;aom aemf&xmwwyfç<br />

abmif;vif;NrdKUudkpm;aom eE´ol&d,wwyfç vdkifNrdKUudkpm;aom eE´ausmfxifwwyfç '*kHNrdKUudkpm;aom<br />

oD&aZ,sausmfxifwwyfç nDawmfrif;&J;ausmfxifwwyfç nDawmf awmifilbk&ifrif;acgifwwyfç<br />

,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;wyfrjyKícsDawmfrlonf/<br />

wyfawmfwGif0if;awmfav;rsufESmom;av;axmifudka½TvTm;a½Tuma½TvSHcsnf;udkif&onf/ukvm;<br />

av;&mudkvnf; tkyfxkyfaqmif;apí a½Tem;oHaAmif;bDESifh aoewfudkifapí qifawmfa&SUaemuf eHyg;<br />

ESpfbufvdkuf&onf/ udk,f&Hawmfjrif;oHk;axmifwdkUudkvnf; qifawmfa&SUaemufeHyg;ESpfbufvdkuf<br />

&onf/ wdkufqifav;q,fudkvnf; trwfav;usdyfpD;apí vuf0J;vufsma&SUaemufvdkuf&onf/<br />

rª;om;rwfom;wdkUudkvnf; a½Tumudkifapí a&SUaemufESpfbufvdkuf&onf/ wyfawmfwGif ouf&Snf<br />

ausmfxifudkwyfrª; &mZeE´a,mf"mudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/ jrif;wyf&SpfwyfESifhwuGwyfaygif; 25wyfwGifygonf<br />

wdkufqif&Spf&mç jrif;udk;axmifç ppfonfol&J;wodef;&Spfaomif;ESifhMunf;aMumif;csD<br />

awmfrlonf/ aejynfawmf [Hom0wDwGif tapmifhtaecefUxm;awmfrlonfum; om;awmfr[mOy&mZm<br />

ESifh eE´oMuøudkcefUawmfrlonf/ ta&SUbufrkwår 32-NrdKUudkrlum; - Zif;r,fjynfBuD; ,dk;',m;jynf<br />

BuD;ESifh eD;avonfudk taMumif;axmufawmfrlí nDawmfrkwårrif;BuD;rif;&J;pnfolESifh armfvNrdKifpm;<br />

Anm;OD; awmifyykHpm;aZmu&wfç a,;NrdKUpm;rif;&J;ocF,mwdkUudk qifvkH;jrif;&if;ESifhtcdkiftvkHapmifhae<br />

&onf/ &cdkifoHwGJ;pyfwdkUudk vif;yawhpm; a';yoG,fpm;wdkUudk qifjrif;tvkH;t&if;ESifhtapmifhtaecefU<br />

awmfrlonf/<br />

þodkUjynftvkH;udk pD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS ouú&mZf(916)udk;&mhwq,fhajcmufck eawåmfvqef;<br />

4-&uf 4-[l;aeU [Hom0wDaejynfawmfu Munf;aMumif;csDí ]]jynfvkH;atmifxif}}[laom wyfawmf<br />

wGifcsawmfrlonf/<br />

,if;uonfawmifilNrdKUudkav;pcef;csDawmfrlonf/auwkrwDodkUa&mufawmfrlvQifnDawmfbk&if


if;acgifþodkUem;awmfavQmufonf/ &wemyl& <strong>tif</strong>;0jynfBuD;onf &Srf;jynfwvTm;apmfbGm;wdkUulnD<br />

avaomaMumifh tvkH;t&if;qifjrif;rsm;avonf/ ,if;odkUomr[kwfNrdKUrSmvnf; a&onf&pfvnf0ef;&H<br />

í &dSavaomaMumifh tvkyftMuHcJ;cufavonf/ av;ig;vwGifta&;awmfNyD;vG,fatmif½Gyf½GyfcRHcRHvkyf<br />

MuHawmfrlrSoifhrnf/ a&SU0gqdk0gacgifa&mufía&jynfvQrf;onf&dSaomf tvkyftMuHrsm;csdrfhrnf/ ,if;odkU<br />

omr[kwf &rnf;oif; ç 0wDç ,if;awmfç vdIif;wufç anmif;&rf;paomNrdKUrsm;wGifvnf;tvkH;t&if;ESifh<br />

csnf;jzpfonf/ ajrmufbufwwef;wGif&dSaom NrdKUjywdkUwGifvnf; tvkH;t&if;ESifhcsnf;jzpfonf/BudK;BudK;<br />

yrf;yrf;vkyfMuH&rS ta&;awmfNyD;vG,frnf/ ,ckcsDawmfrl&mrSmvnf; okH;pkcGJ;ícsDaprS awmifbuf0,f&dS<br />

aomNrdKU½Gmtaygif;wdkUudkodrf;,lawmfrlrdrnf em;awmfavQmufonf/


245 - awmifilNrdKUudka&mufrSppfokH;aMumif;t0odkUcsDwufykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmfrif;acgifavQmufaomta&;udkBudKufawmfrlí eE´odrf;<br />

pnf;jrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyfç pnfolausmfxifwwyfç ordef&J;oif&Hwwyfç b,umrPdwwyfç<br />

ordefoHvdkufwwyfç nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifwwyfç jrif;wyfESpfwyfESifhwyfaygif; 7-wyfudk<br />

ta&SUaMumif;csD&onf/<br />

ppfwk&*foljrif;wwyfç wk&ifa,mf"mjrif;wwyfç &mZoMuøwwyfç Anm;usef;axm wwyfç<br />

oD&daZ,saemf&xm wwyfç ordefy&rf;wwyfç nDawmfrif;&J;ausmfxifwwyfç jrif;wyfESpfwyf<br />

ESifhwyfaygif; 7-wyfudk tv,faMumif;csD&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rSm jrif;wyf 4-wyfESifhwyfaygif;q,fwyfudktaemufaMumif;csDawmf<br />

rlonf/ pcef;cswdkif; obifcHawmfrlonf/ awmifwGif;BuD;uonf ausmufyef;awmif;udkwdkufí yk*HodkU<br />

qif;awmfrlonf/ a&mufawmfrlvQif yk*HajrmufwGif wyfcsíaeawmfrlonf/ a½Tpnf;ckHbk&m;&Sifudkzl;jrif<br />

awmfrlonf/ bk&m;&SifwGif xD;awmf t*Fawysufavonfrsm;udk vkyfpdrfhrnf[lí OD;&D;awmfrif;pnfol<br />

udkaiGESpfq,fhig;ydómtyfawmfrlonf/<br />

nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifwdkU 7-wyfta&SUaMumif;csD&mrSm &rnf;oif;udkwdkufícsDawmfrl<br />

onf/ &rnf;oif;pm; ç 0wDpm; ç ,if;awmfpm; ç vdIifwufpm; ç anmif&rf;pm;wdkUvnf; NrdKUwGifrcH0Hhí<br />

tvkH;t&if;ESifhwuGxGufajy;í t0odkUaygif;Muav\/ bk&ifrif;acgifwdkU 7wyfom;vnf; qifjrif;<br />

vloluRJ;EGm;wdkUudkodrf;,lí aemufxyfcsDawmfrlonf/ yif;,awmif&efatmifjrifwyfawmfodkUa&mufvQif<br />

wyfcdkifwyfvkHwnfí b0&Sifrif;w&m;BuD;udkiHhíaeawmfrl\/<br />

nDawmfrif;&J;ausmfxifwdkU tv,faMumif;csD&mrSmvnf; yif;wvJ;pm; ç jyifpnfpm;wdkUrcH0Hhí<br />

tvkH;t&if;ESifhwuG t0odkUaygif;av\/ rif;&J;ausmfxifwdkUwyf 7-wyfom;onf&orQqifjrif;Adkvfyg<br />

vloltaygif;wdkUudkodrf;,lawmfrlí aemufxyfcsD&onf/ yif;,awmif&efatmifjrifwyfodkUa&mufvQif<br />

aemifawmfESifhawGUíwyfcsawmfrlonf/<br />

nDawmfrif;&J;ausmfxifwdkUa&mufvQif aemifawmfbk&ifrif;acgifvnf; wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkU<br />

udkac:íþodkUrdefUawmfrl\/ ,ckvnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;taemufaMumif;csDawmfrlí yk*HodkU<br />

qif;awmfrlonf/ nDawmfowdk;"r®&mZmwdkU avSwyfESifhaygif;ítaemufwvTm;ajrmufwvTm;udk vkyfMuH<br />

awmfrlcsdrfhrnf/ igwdkUESpfaMumif;csD&oolwdkUudkvnf;ac:awmfrrl/ onfwGifvnf;t&Snfaernfr[kwf/<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh &wemyl&NrdKUodkUvkyfMuHoifhvnf; vkyfMuH&rnf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;&dS&m<br />

csDoifhvnf;csD&rnf/ tpfudkwdkUpdwfwGifb,fodkUxifMuoenf;[kar;awmfrlonf/<br />

,if;aomtcg nDawmfrif;&J;ausmfxifavQmufonfum; -,ckuREfkyfwdkUudkcefUawmfrlonf<br />

vnf; &efolwdkUudkwdkufpdrfhrnf[lícefUawmfrlonf/ aepdrfhrnf[lícefUawmfrrl/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh<br />

t0odkUcsDíwdkuf&rnf[kavQmufonf/<br />

rif;&J;ausmfxifavQmufaompum;udk Anm;usef;axmMum;vQif þodkUavQmufonf/ ocif<br />

avQmufaomta&;onf ppfa&;yifjzpfawmhonf/ odkU&mwGif ,ckvkyfMuHawmfrlrnfrSm tvsifwaqm<br />

ppfOD;bDvl;yg vkyfMuH&rnfta&;r[kwf/ t0e&ywdpnfolvnf; &Srf;udk;jynfaxmifudk trSD&avaom<br />

aMumifhqifjrif;Adkvfygrsm;avonf/vufeufud&d,mvnf;NrdKUwGif;uxlxyfrSonf/b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m; a&mufawmfrlí a&wyfMunf;wyf ½kH;½kH;pnf;pnf;vkyfMuHawmfrlrS ta&;awmfoifhrnf/ ,if;okdUjzpf<br />

aomaMumifh onfwGif wyfcdkifwyfvkHESifh aernfolxGufíwdkufvSmvQifvnf; wdkufrnf/ olrxGufvm


vQifvnf; &J;rufAdkvfyg qifjrif;wdkUudkjznfhwif;íaernf[kavQmufonf/ Anm;usef;axmavQmufaom<br />

pum;udkwyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUBudKufnDMuonf/ bk&ifrif;acgifvnf; BudKufawmfrlí ,if;wGifyifae<br />

awmfrlonf/


246 - t0NrdKUwGif;uxGufíwdkuf&matmifjrifykH<br />

,if;odkUaeawmfrlonfudk t0bk&ife&ywdu wdkufqifw&mç jrif;ESpfaxmifç ppfonfol&J;<br />

av;aomif;ESifhcsDvSmonfudk nDawmfrif;&J;ausmfxifwdkU 7-wyfom;BudKíwdkufonf/ t0u jrif;wyf<br />

ysufav\ jrif;wyfysufvQuf qifwyfBudKcHonfudk rif;&J;ausmfxif oHjrifpGmudkpD;awmfrlí wdkufawmf<br />

rlonf/ wyfOD;ysufav\/ wyfOD;ysufvQif &mZoMuøç Anm;usef;axmç oD&daZ,saemf&xmçordefy&rf;<br />

wdkUav;wyf bdíwdkufonf/t0utvsifcGgav\/jrif;okH;q,fausmfESifhrdk;ñSif;apmfbGm;trwf]]ywvkH}}<br />

udk&awmfrlonf/ aemufwBudrf qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhxGufvSmí yif;,wdkifatmif a&mufvSmonf<br />

udk bk&ifrif;acgif rif;&J;ausmfxifwdkUjrif;wyfav;wyf qifwyfq,fwyfESifhBudKawmfrlonf/ ppf<strong>tif</strong>udk<br />

jrifvQif &Srf;wdkUrcH0Hhí tjyif;cGgav\/ wHwm;OD;wdkifatmifxyfí vdkufawmfrlonf/ t0NrdKUwdkifatmif<br />

vdkufav\/ NrdKUwGif;u vufeufud&d,mxlxyfvSaomaMumifh rcsOf;Edkifacs/ wyfawmfodkUjyefíaeawmf<br />

rlonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;nDawmfowdk;"r®&mZmwdkUavSwyfa&mufvQifajrmif;wl;ykcef;BuD;<br />

udk vkyfMuHavtrdefUawmf&dSí avSwyfom;wdkUqefESifh&onf/ ,if;odkUrS yk*Huonf vufxkyfodkUcsDawmf<br />

rlíuGrf;½Gmudkul;awmfrlonf/ uGrf;½Gmuonf ykcef;BuD;udk csDawmfrlonf/ ykcef;pm;vnf; b0&Sifrif;<br />

w&m;BuD;a&tm;Munf;tm; csDawmfrlvSmonf/ &J;rufAdkvfygrsm;vSonf[líMum;vQifNrdKUwGifrae0Hhí<br />

tvkH;t&if;udkNrdKUwGifcefUxm;NyD;vQif rdk;ñSif;apmfbGm;odkUajy;0ifav\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmfowdk;"r®&mZmwdkU avSwyfudkcsif;wGif;odkU0ifí tjrifhç<br />

A'kHç urf;eD onfNrdKUrsm;udkvkyfMuHacs[líapawmfrlonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rlum;- ykcef;NrdKUudk<br />

taqmwvsifvkyfMuHapí &awmfrlvQif &efatmifbDvl;ESifh a½TavSrª;udk tvkH;t&if;ESifh tapmifhtae<br />

cefU awmfrlí ykcef;BuD;uonf Mucwf0&modkU ul;awmfrlonf/ ,if;urS y&dr®wGif ckepf&ufcefUaeawmf<br />

rlí nDawmfwdkUa&wyfudkrpawmfrlonf/<br />

nDawmf owdk;"r®&mZmwdkUonf csif;wGif;0udk0ifí tjrifhudkvkyfMuHrnfpD&ifawmfrlpOf tjrifh<br />

pm; ocF,monf; ajy;aomfvnf;rvGwf&mtMuH&dSí qifBuD;jrif;BuD;om;orD;wdkUudk vufaqmifawmf<br />

qufí uRefawmfcHvSmonf/A'kHpm;&mZoMuørlum;tvkH;t&if;ESifhNrdKUwGif;cHESifhonfudknDawmfjynfbk&if<br />

owdk;"r®&mZmwdkU avSwyfa&mufí ½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuHawmfrlvQif NrdKUpm;ESifhwuG wNrdKUvkH;udk&awmfrl<br />

onf/ ,if;odkUvQif om;r,m;ESifhwuG &mZoMuøudk b0&Sifrif;w&m;wyfawmfy&dr®odkUqufvSmonf/<br />

,if;odkUrS A'kHwGiftapmifhtaecefUí rdk;aomufvQif urf;eDodkUtjyif;csDawmfrlonf/ urf;eD;pm;<br />

toufaornfudkaMumufí qifBuD;ESpfpD; om;orD;wdkUudk vufaqmifawmfqufí uRefawmfcHvSm\/<br />

nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZmvnf; urf;eD;pm;ESifhwuG om;orD;wdkUudk b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;odkU<br />

tvsifqufvSm&onf/ ,if;odkUrS urf;eDwGif oa&yknmESifh pE´a,m"mudktvkH;t&if;ESifhtapmifhtae<br />

cefUawmfrlcJhí b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;u ac:awmfrlonfESifh tvsifvdkufawmfrlonf/ ajrmif½GmodkU<br />

a&mufrSawGUawmfrlonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;vnf; nDawmfwdkUrDSvmvQif Munf;a&bufí jrif;rludk<br />

wdkufí ajrmufbufaMumif;ppfudkif;odkUcsDawmfrlonf/<br />

jrpfudkul;awmfrlrdvQif ppfudkif;pm;vnf;rcH0Hhí rdk;n§if;odkUajy;av\/ ppfudkif;odkUa&mufawmfrl<br />

vQif a&wyfç Munf;wyftaetxm;oifhatmif pD&ifawmfrlNyD;rS nDawmfbk&ifrif;acgif nDawmfrif;&J;<br />

ausmfxifwdkUwq,fhav;wyfom;wdkU&dS&modkUapawmfrlonf/ ap[efum;-rnfonfhaeU&ufudk t0odkU<br />

Munf;a&vkyfMuHawmfrlrnf/ tudkwdkU 14-wyfom;ppfrsufESmjzefUíwufap[kapawmfrlonf/


247 - awmifilrif;acgifrif;&J;ausmfxifwdkUt0udkwdkufykH<br />

nDawmfbk&ifrif;acgif nDawmfrif;&J;ausmfxifwdkUvnf; rSmawmfrlonfaeU&ufa&mufvQif qif<br />

jrif;uapí ppfonfAdkvfygwdkUudk pD&ifcefU&efawmfrlNyD;vQif ppfrsufESmjzefUí t0odkUcsDawmfrlMuonf/<br />

,if;aomtcg bk&ifrif;acgifrSm apm&efESif[laomqifudkpD;awmfrlonf/ ordefoHvdkufrSm i&ufEG,f[l<br />

aomqifudkpD;onf/ pnfolausmfxifrSmem*g0&[laom qifudkpD;onf/ ordef;&J;oif&HrSm pG,fvref[l<br />

aomqifudkpD;awmfrlonf/ ordefy&rf;rSm yvifpG,f[laom qifudkpD;onf/ oD&daZ,saemf&xmrSm<br />

&wemajymifausmf[laom qifudkpD;onf/ Anm;usef;axmrSmaZ,sowå½k[laom qifudkpD;onf/<br />

&mZoMuørSm &Jvkvif[laomqifudkpD;onf/ jrif;wyfESpfwyfESifh 7-wyfrSmtaemufaMumif;csDí rusnf;<br />

qifwJ;uonft0odkUcsDonf/ ,if;odkUrSjrif;wyfESpfwyfudk tvsifcsDapíppfa&;iif&onf/ t0bk&ife<br />

&ywd uvnf; wdkufqifw&mç jrif;okH;axmifausmfudk NrdKUu xGufapí rif;&J;ausmfxifjrif;wyfom;<br />

wdkUudkwdkufvSmonf/ jrif;awmfonfwdkUuvnf; cHírenf;MumwdkufMuonf/ ,if;odkUpOfwGif ordef<br />

y&rf; yvifpG,fol[laomqifudkpD;ívTwfonf/ Anm;usef;axm aZ,sowå½k[laom qifudk<br />

pD;ívTwfonf/ t0&Srf; wdkUppfonftrf;í aeav\/ ,if;odkUpOfwGif rif;&J;ausmfxif oHjrifpGmudk<br />

cRef;bGifhíqifajcbkH;vSH&SnfudkifokH;axmifESifh tjyif;wdkufawmfrlonf/ &Srf; wdkUppfonfESpfpkuGJ;av\/<br />

xdkodkUESpfpkuGJ;onfudkjrifvQif oD&daZ,saemf&xm &wemajymifausmfudkcRef; bGifhívTwfonf/ &mZoMuø<br />

&J;vkvifqifudkcRef;bGifhívTwfonf/ &Srf;wdkUppfysufí NrdKUwGif;odkUajy;0ifav\/ qifckESpfpD; ç jrif;okH;<br />

q,fausmfç okHUyef;vlav;&mausmf&awmfrl\/ ,if;odkUrS vkH;awmfaygufudkywfí wyfwnfawmf<br />

rlonf/<br />

bk&ifrif;acgifwdkUrSmvnf; wdkufqif&Spfq,fç jrif;ESpfaxmifESifh wHwm;OD;uBudKvSmonfudk<br />

ordefoHvdkufi&ufEG,fESifh pnfolausmfxifem*g0&ESifhcRef;bGifhumvTwfonf/ &Srf;wdkUjrif;ykHodkUa&mufí<br />

jrif;av;pD;ig;pD;vnf;av\/ &Srf;wdkUqifwyfvnf;&yfav\/ xdkodkUpOfwGif bk&ifrif;acgifapm&efESifh<br />

ordef&J;oif&HpG,fvref[laomqifESifh b,umrPdwifajymifrGefESifh cRef;bGifhumvTwfvQif &Srf;wdkUppf<br />

onfy&rf;ywmtpkpkuGJ;av\/ jrif;awmfonfwdkUvdkufíwdkufvQif ysufjyefav\/jrif;ig;q,fausmfç<br />

okHUyef;vlESpf&mausmf&awmfrlonf/ rdk;aumif;apmfbGm;trwf uyfBudK;pm;vnf; qifESifhwuG&awmfrl<br />

onf/ ,if;okdUrS awmifbDvl;y&uúrudkywfíwnfawmfrlonf/


248 - t0udkwdkufzsufodrf;,lawmfrlykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ppfukdif;uonfa½TMuuf,ufudkul;awmfrlí t0ta&SUbufu<br />

t&yftaejyKawmfrlonf/ nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZmwdkUavSwyfom;udkvnf; ppfudkif;ut0odkUul;<br />

apí Munf;a&0ef;&Hawmfrlonf/ ,if;odkUvQif t0bk&ife&ywdpnfolrSpí wNrdKUvkH;onf jr§HK;wGif;<br />

ig;uJhodkU xdwfvefUjcif;jyif;pGmjzpfav\/ &J;jcif;ESifhjynfhpkHaom ppfonftaygif;wdkUonf t0NrdKUudkcsOf;<br />

íqifonfqifESifhNrdKUwHcg;udkwdkufukef\/ jrif;onfvnf; jrif;ESifhcsOf;íavSum;ESifhcsOf;íavSum;ESifh<br />

NrdKUudkwufukef\/ ajconfvnf;wl½Gif;udkifíNrdKUudkwl;ukef\/ ,ifodkUvkyfMuHawmfrlvQif &wemyl&t0<br />

trnf&dSaom jynfBuD;onfrcHEdkifí ouú&mZf(916)udk;&mhwq,fhajcmufck wydkUwGJ;vjynfhausmfav;&uf<br />

we*FaEGaer0ifcifwGifNrdKUtvkH;udk&awmfrlonf/ t0bk&if e&ywdpnfolrlum; - n&Dwa&mudkuRefig;<br />

a,mufESifh NrdKUuxGufajy;í tkef;abmifapmfbGm;ppfulvmonf/ ra&mufcifqifacgif;wGifwyfcsíae<br />

onfMumaomaMumifh xdkwyfodkUoGm;onf/ ru©&mwGif ol0ifwdkUawGUvQifbrf;í b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;&dS&m qufvSm\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; e&ywdpnfoludk jrifawmfrlvQifoem;awmfrlí<br />

opömawmfay;NyD;vQif tvkyftauR;rdef;r a,mufsm;okH;q,fausmfay;awmfrlí aumif;rGefpGmxm;awmfrl<br />

onf/<br />

e&ywdpnfoludkbrf;í qufvSmaomol0iftBuD;udkvnf;tm;&awmfrlí ]]jrif;onfvS}}[laom<br />

trnfESifh zeef;½Gm"m;ig;ywfcHwGif; ykqdk;aumif;0wfvkH;aMu;pyg;ay;awmfrlonf/ nDawmfrif;&J;<br />

ausmfxifudktyfívnf; trIawmfudkxrf;&onf/<br />

,if;odkUrS awmifbDvl;t&yfwGif tdrfawmfaqmufíaeawmfrlonf/ tdrfawmfNyD;vQif Munf;wyf<br />

a&wyfwyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudkac:awmfrlíyGJ;vrf;&oolwdkUudkar;jref;pDppfawmfrlítxdkuftavsmuf<br />

trnft&nf pm;aus;pm;vufpm;cGufpm;a,muf ay;awmfrlonf/ nDawmfrif;&J;ausmfxifudkvnf;<br />

]]owdk;rif;apm}}[laomtrnfESifh t0NrdKUudkay;awmfrlonf/ a0gyvma½Tcsufav;pif; qifaygif;0ef;a½T<br />

xnfhç pnf7-vkH;ESJ;c&mtpkH ay;awmfrlonf/ t0wGif&dSaom qifjrif;AdkvfygwdkUudkvnf;ay;awmfrlonf/<br />

zsifwpm;oa&pnfoludkvnf; ajrmufbuf jrif;ESpfaxmifoif;udkrª;apí ppfudkif;NrdKUudkay;awmf<br />

rlonf/<br />

tkef;aygifapmfbGm;vnf; qifvkH;jrif;&if;ESifh t0e&ywduppfulrnf[kcsDvSmonf/ rif;w&m;<br />

BuD;bk&m; t0udk0ef;&Hí vkyfMuHonf/ ysufNyD[líMum;vQif rqif;vSm0Hhí qifacgif;0uf0ifwGifwyfcsí<br />

aeav\/ aemufvnf;b0&Sifrif;w&m;BuD;csDvSmonf/ ppf<strong>tif</strong>rsm;vSonf[lí Mum;vQif wyfudkEkwfí<br />

tkef;aygifodkUjyefav\/


249 - pOfhul;NrdKUudkodrf;,lykH<br />

tkef;aygifapmfbGm;BuD;ckHrIdif;om;rlum; -tvkH;t&if;ESifhpOfhul;NrdKUudkpm;onf/t0ysufvQifpOfhul;<br />

odkUajy;av\/ NrdKUjyusHK;ajrmif;uwkwf&ifwm;jyifqifjyefav\/ xdktaMumif;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

Mum;awmfrlvQif nDawmf owdk;"r®&mZmESifh Anm;avmç Anm;usef;axmç Anm;'vwdkUudka&aMumif;<br />

qefípOfhul;NrdKUudkvkyfMuHacsapawmfrlonf/ nDawmf owdk;"r®&mZmwdkUvnf; avSwyftaygif;ESifhjrp<br />

wGif;jynfhrQqefí pOfUul;odkUa&mufvQif avSwyfw0uf&J;rufudkMunf;odkUwufapí taMumuft½GHr&dS<br />

½Gyf½GyfcRHcRHMunf;a&vkyfMuHawmfrlonf/ rcHEdkifíysufav\/ r,m;ESrESifhwuG om;orD;wdkUudk&awmf<br />

rlonf/ NrdKUtvkH;udk&awmfrlvQif &J;rufawmftaygif;wdkUvnf; qifjrif;vlola½TaiGaMu; oHt0wftpm;<br />

wdkUudkodrf;,lMuonf/ wa,mufrQ vufcsnf;r&dS[l\/ xdkodkU&&mwGif qifjrif;vlolvufeufudk<br />

um;odrf;,lawmf rlonf/ xdkrSwyg;&ool ,laptrdefUawmf&dSí ,l&onf/ ,if;odkUrS oufawmf&Snfudk<br />

pOfhul;NrdKUudk tvkH;t&if;ESifhay;awmfrlí nDawmfowdk;"r®&mZmwdkUavSwyfudkac:awmfrlí t0odkUjyef<br />

&onf/


250 - jynfxJ;ta&;udkwdkifyifawmfrlykH<br />

rdk;aumif;apmfbGm; ç rdk;n§if;apmfbGm; ç uav;apmfbGm;wdkUvnf; t0u ppfulrnf[lí qifjrif;<br />

Adkvfyg trsm;ESifhcsDvSmonf/ om0wdåNrdKUodkUa&mufvQif t0ysufaMumif;udkMum;vQif xdkt&yfwGifyifwyf<br />

csí(aeonfhtaMumif;rsm;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;Mum;awmfrlvQif nDawmfom;awmfrª;awmfrwfawmfwdkU<br />

udkac:awmfrlí) apmfbGm;okH;OD;wdkUom0wådNrdKUwGif ,ckcHaeonfudk udk,fwdkifcsDívkyfMuHaomfvnf;oifh<br />

rnfavm rª;awmfrwfawmfwdkUudkom csDapí vkyfMuHap&aomfvnf;oifhrnfavm[lí pdkif;jyif;cif;usif;<br />

awmfrlonf/<br />

,if;aomtcg ykodefpm; Anm;avmavQmufonfum; - ,ckapmfbGm;okH;OD;ppfonfAkdvfygrsm;<br />

ESifhcsDvSmí om0wådwGifaeonfudk nDawmfom;awmfrª;awmfrwfawmfwdkUudkom csDapíroifhacs/ olwdkU<br />

t&yft&mvnf;jzpfonf/ rdk;a&usawmhrnfvnf;eD;NyD/ bkef;BuD;onfbk&m;ukd,fawmfcsDawmfrlí ½Gyf½Gyf<br />

cRHcRHvkyfMuHawmfrlrS nDawmfom;awmfwyfrª;ppfuJ;taygif;wdkU tm;wufoa&m trIawmfudkxrf;aqmif<br />

rnf/ waMumif;rSmvnf; &Srf;wdkUvkyf&nfMuH&nfudkvnf; txufujynfNrdKUudk nDawmfbk&m;&Hawmfrl<br />

onf umvuyif tBudrfBudrfod&avNyD;onf/ csDawmfrlaomfvnf; ppfNydKifícH0Hhrnfrxif/ ,if;odkUjzpf<br />

aomaMumifhnDawmf owdk;"r®&mZmwdkUavSwyfudk txufprÜ,fe*dk&fMuHn§yfwdkifatmifqefíaepdrfhrnf/<br />

,if;odkUpD&ifawmfrlvQif apmfbGm;rsm;ppfrsufESmuGufvdrhfrnf[líem;awmfavQmufonf/<br />

Anm;avmavQmufaompum;udk nDawmfowdk;"r®&mZmMum;awmfrlvQif onfta&;onfoifhvS<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;csDawmfrlrS ta&;awmfNyD;vG,frnf/uRefawmfwdkUavSwyfom;vnf;prÜ,fe*dk&f<br />

MuHn§yfwdkifatmifqefí ta&;awmfomvQifvnf;avSwyfu aernf? ta&;awmfromvQifvnf; avS<br />

wyfuMunf;wyfodkU aygif;rnf[líem;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Anm;avm<br />

avQmufaom ta&;udkBudKufawmfrlí qifjrif;AkdvfygwdkUudkabmifESifh pudkif;bufodkUul;&onf/ Adkvfyg<br />

qifjrif;ul;rdvQif bk&ifrif;acgifwdkUjrif;wyfESifh 7-wyfudkrlum;-taemufaMumif;csD&onf/<br />

nDawmft0bk&ifowdk;rif;apmrSmjrif;ESpfwyfESifh wyfaygif; 7-wyfudkrlum; ta&SUbufaMumif;<br />

csD&onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;rSm jrif;wyfav;wyfudka&SUcsDaponf/ wyfrawmfESifhwuG wyfaygif; 7wyfrSmtv,faMumif;csDawmfrlonf/<br />

nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZm wdkUavSwyfrsm;udkvnf; tnmodkU<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;ESifh waeUwcgwnf; ouú&mZf(916) udk;&mh wq,fhajcmufck waygif;vqef; 9-<br />

&uf paeaeUcsDawmfrlonf/ pudkif;uonf pma&;wGifcsawmfrlonf/ pma&;uonf jrif;uef½GmwGif<br />

csawmfrlonf/ jrif;uefuonf <strong>tif</strong>;zJ;wGifcsawmfrlonf/ <strong>tif</strong>;zJ; uonf [vif;wGifcsawmfrlonf/<br />

[vif;uonf om0wdåNrdKUudk 5-pcef;csDawmfrlonf/ pcef;cswdkif; obifcHawmfrlonf/


251 - apmfbGm;okH;OD;wdkUudkwdkufcdkufodrf;,lykH<br />

om0wådNrdKUodkU ra&mufcif wpcef;wGifaeawmfrlí vuf0J;&J;wdkifwdkUjrif;wyfom;udk jrif;av;<br />

axmifESifhprf;csDcsD&av\/apmfbGm;okH;OD;wdkUuvnf;jrif;av;axmifausmfcefUESifhBudKvSmonf/vuf0J;&J;<br />

wdkif wdkUuvnf; &Srf;wdkUBudKvSmonfudkawGUvQif tqD;twm;r&dS okH;pkcGJ;íwdkufonf/ &Srf;wdkUppf<br />

ysufav\/ qifig;pD; ç jrif;w&mausmfç vlokH;&mausmf&vdkufonf/ aoavonfvnf;rsm;\/ jrif;<br />

awmfonfwdkUvnf; om0wådNrdKU&if;wdkifatmifxyfívdkufav\/ (apmfbGm;okH;OD;)wdkUvnf;jrif;wyfysuf<br />

vQif om0wdåNrdKUwGif rcH0HhNrdKUuxGufítjyif;cGgav\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; xyfícsDawmfrlvSmonfESifh nDawmfESpfyg; taemufaMumif;<br />

csD&m(ua&mufvQif ppfokH;aMumif;csDawmfrl\/ rrDSacs/ qifjrif;vlol usef&pfonfrsm;udk ,lawmfrlí<br />

,if;wGif wyfcsíaeawmfrlonf/ xdktcg ykcef;pm;ajy;avoolvnf; qifBuD;jrif;BuD; om;orD;wdkUudk<br />

vufaqmifawmfqufíuRefawmfcHvSmonf/)(rdk;ñSif;apmfbGm;) a,mufz'DyJ;,if;pm;vnf; om;orD;<br />

qifBuD;jrif;BuD;wdkUudk vufaqmifawmfqufí uRefawmfcHvSmonf/ pnfykwå&mpm;vnf; (vufaqmif<br />

vufeuftrsm;ESifh om;orD;wdkUudk,lí uRefawmfcHvSmonf/ rdk;aumif;apmfbGm; rdk;ñSif;apmfbGm;)<br />

uav;apmfbGm;wdkUrlum; om0wådNrdKUuxGufajy;í ajr;wl;NrdKUodkUa&mufvQif wyfawmifwnftcdkiftvkH<br />

aeavonf/ rdk;ñSif;apmfbGm;wl 0ef;odkpm;rlum; wq,f½GmwGif qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhcHaeonf/<br />

onftaMumif;rsm;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;Mum;awmfrlvQif om0wdåuonf ajrwl;odkUcsDawmfrl<br />

onf/ <strong>tif</strong>ywfodkUa&mufawmfrlvQif wq,fwGifcHíaeaom 0ef;odkpm;udkwdkufav[lí nDawmfowdk;<br />

rif;apmwdkU 7-wyfom;udk (rdefUawmfrlonf/ owdk;) rif;apmwdkUvnf; wq,fodkUa&mufawmfrlvQif<br />

tqD;twm;r&dS ½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuHawmfrlonfrcHEdkifí ysufvQif apmfbGm;okH;OD;wdkU&dS&m ajrwl;odkUaygif;<br />

av\/<br />

nDawmft0bk&ifowdk;rif;apmvnf; awmifilbk&if rif;acgifwdkU 7-wyfom;a&mufvSmonfESifh<br />

xyfívdkufawmfrlMuvQif apmfbGm;okH;OD;wdkUonf cHa,mifjyKí ajrwl;utjyif;cGgav\ t0bk&if<br />

owdk;rif;apmwdkU q,fhav;om;vnf; trDSvdkufawmfrlí qifcRef;bGifhumwdkufawmfrlonf/ apmfbGm;okH;<br />

OD;ysufav\/ qif 7-pD; ç jrif;oHk;&mausmfç vlokH;axmifausmf&awmfrlonf/aoavonfvnf;rsm;\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; xyfícsDawmfrlvSmonfudk ajrwl;odkUa&mufawmfrlvQif wyfrcsíae<br />

awmfrl\/


252 - ajrmufbufwvTm;udkNrdKUpm;xnfhykH<br />

nwJ;awmfOD;odkU nDawmfbk&ifrif;acgif tp&dSaom rª;awmfrwfawmfwyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudk<br />

ac:awmfrlí rdk;aumif; rdk;ñSif; uav;wdkifatmif vdkufawmfrl&aomfvnf;oifhrnfavm/ ,ckigwdkU<br />

jrefrmwjynftvkH;udk odrf;jref;NyD;onfjzpf\/ odrf;rdorQNrdKUjywdkUudk tvkH;t&if;ESifh aus;pm;xnfhí<br />

tcdkiftvkHaeapNyD;rS jyefawmfrl&aomfvnf; oifhrnfavm[lí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonf/ oD&daZ,s<br />

aemf&xmavQmufonf/ ,ckvnf;rdk;tcgeD;NyDjzpfonf/ &Srf;jynfwvTm;wdkUonfvnf;awmifurf;acsmif;<br />

ajrmif;BuD;onf/ rdk;usvQif qifaMumif; jrif;aMumif; rom/ ,if;odkUvQif tvkyftMuHrsm;csdrfhrnf/ ,ck<br />

atmifawmfrl&mrSmvnf; &wemyl&tp&dSaom jrefrmEdkifiHvkH;udkatmifawmfrljcif;onf tvGefjzpfcJ;vS<br />

onf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifhjrefrmEdkifiHjzpfaomajrmufbufwvTm;wGif&dSaomNrdKUBuD;wdkUudktvkH;t&if;<br />

ESifhtcdkiftcefUNrdKUpm;xnfhawmfrlí onfwBudrfudkjyefoihfao;onf/ ,if;odkUjyefawmfrlí qifjrif;<br />

Akdvfygudkjznfhwif;awmfrlNyD;rS a&SUrdk;pJ;avomodkU csDawmfrlvQif apmfbGm;okH;OD;vufawmfu vGwfEdkifrnf<br />

oabmr&dS[líem;awmfavQmufonf/<br />

oD&daZ,saemf&xmavQmufaompum;udk Anm;'vMum;vQif uRefawmfoD&daZ,saemf&xm<br />

avQmufaomta&;onf oifhvSayonf/ uRefawmfwdkU vuf½kH;&nfudkvnf; &Srf;wdkUuodMuNyD/ &Srf;wdkU<br />

vuf½kH;&nfudkvnf; uRefawmfwdkUodavNyD;onf/ a&SUrdk;vif;yGifhudk csDawmfrlvQif apmfbGm;okH;OD;vuf<br />

awmfu vGwf&rnfavm[lí em;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; oD&daZ,saemf&xmavQmufaomta&;udk BudKufawmfrlí qif<br />

ESpfq,fç jrif;ESpf&mç AdkvfokH;axmifESifh wuGouf&Snfausmfxifudkajrwl;NrdKUudkay;awmfrlí tcdkiftvkHae<br />

&onf/ ajrwl;ESifheD;pyfaomNrdKUudkvnf; ouf&SnfausmfxifESifht&if;tcsmwdkUudkay;awmfrlonf/<br />

rdk;ñSif;pm;a,mufz 'DyJ;,if;pm;udkvnf; opömawmfay;NyD;vQif ]]oD[yawh}}[laom trnfESifh<br />

vbuftdk; ç waumif;bkH; ç axG;cHç xD;eDç anmif½GufokH;qifhESifhwuG ykcef;BuD;udkay;awmfrlonf/<br />

ykcef;BuD;pm;udkvnf; opömawmfay;NyD;vQif uGrf;cGufç vbuftdk; ç waumif;bkH; ç axG;cHç<br />

xD;eDç anmif½GufESpfqifhESifhwuG ]]aZ,soMuø}}[laomtrnfudk orkwfawmfrlíajrwJ;NrdKUudkay;awmfrl<br />

onf/<br />

rdk;ñSif;apmfbGm;wl pnfykwå&mpm;udkvnf; opömawmfay;NyD;vQif ]]ocF,m}}[laomtrnfESifh<br />

uGrf;cGufç vbuftdk; ç waumif;bkH; ç axG;cHç xD;eDç anmif½GufESifhwuG y'kHNrdKUudkay;awmfrlonf/<br />

pnfykwå&mNrdKUudkrlum; - ]]aZ,sxD;vdIif}}udkwdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif;ESifh<br />

wuGay;awmfrlítcdkiftvkHae&onf/<br />

urf;eDpm; tjrifhpm;wdkUudkrlum; - rdrdwdkUpm;jrJ;urf;eDtjrifhudkopömawmfcHapíay;awmfrlonf/<br />

,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS nDawmfowdk;"r®&mZmwdkUav;wyfudkac:awmfrlonf/ nDawmf<br />

owdk;"r®&mZmwdkUvnf; prÜg,fe*dk&fMuHñSyfpaomwaumif; ç cRefawmifç jrawmifwdkUudk tjyif;vkyfMuH<br />

awmfrlí xD;usdKif;odkUa&mufvQif xD;usdKif;pm;cHESifhonfudkvkyfMuHawmfrlonf/ xD;usdKif;pm;vnf;ao<br />

av\/ wNrdKUvkH;udk,lcJhí t0odkUa&mufvQif &cJhonfhqifjrif;vlolwdkUudk vufaqmifawmfqufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ajrwl;uonf jyefawmfrlí ouú&mZf(917) udk;&mhwq,fhckESpfck<br />

uqkefvqef; ESpf&ufpaeaeU t0odkUa&mufawmfrlonf/ awmifbDvl;wJ;awmfwGifaeawmfrlí a&wyf<br />

Munf;wyfwGif yGJ;vrf;&ooltrª;trwfwdkUudktrnft&nf taqmifta,mif pm;aus;pm;vuf txdkuf<br />

tavsmufay;awmfrlonf/ ,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS ¤if;ouú&mZf(917)udk;&mhwq,fhckESpfck


uqkefvjynfhausmf ESpf&uf 5-aw;aeU aejynfawmf[Hom0wDodkU t0ujyefawmfrlonf/ e,kef<br />

vjynfhausmf w&uf 6-MumaeU [Hom0wDa½Teef;awmfodkUa&mufawmfrlonf/<br />

]]ta&;awmfykHwGif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; &wemyl&udkvkyfMuHawmfrlaomtcg<br />

om;awmf r[mOy&mZmcrnf;awmfbk&m;ESifh twlygonft[efqdkavonf/ rygav/<br />

ordkif;awmfus,frSm NrdKUapmifhcefUawmfrlonf[k qdkavonf}}/<br />

&wemyl&t0udk tvdkawmfjynfhvQif rif;w&m;a½TxD;om;awmf rif;vufsmudk NrdKUapmifhcefUawmf<br />

rlonf[lí ykPÖm;&mZjA[®&mZ0ifwGifqdkonf/ r[kwfav/ atmifjrifawmfrlvQifnDawmfrif;&J;ausmfxif<br />

udk owdk;rif;apmtrnfESifh ouú&mZf(916)udk;&mhwq,fhajcmufck wydkUwGJ;vjynfhausmf 12-&uf<br />

t*FgaeU &wemyl&NrdKUudkay;awmfrlonf[lí ouú&mZfykHwGifqdkonf/


253 - aumif;rIawmfjyKrlykHrsm;<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; [Hom0wDudk a&mufawmfrlvQif auwkrwDrSm crnf;awmf aumif;rI<br />

awmf &wemjrpnf;ckHbk&m;&Sifudk xD;wifpdrfhrnf[lí a½Tcsdef 5-ydóm okH;q,fhig;usyf nDawmf bk&if<br />

rif;acgifudk tyfawmfrlí vkyf&onf/ crnf;awmf q&mawmf&Sifo'¨r®ygvudk aZw0efa½Tausmif;/<br />

ausmif;&H 30ESifhwuG aqmufívªawmfrlonf/ xdkouú&mZf 917-ck wefaqmifrkef;vwGif oD[dkVfuRef;<br />

udktpdk;&aom "r®ygvrif;uomoemawmfudk jyKpkawmfrlyg[lí vufaqmifvufeuftrsm;ESifh avQmuf<br />

vSmaomaMumifh yd#uwfokH;ykHESifhwuG pG,fawmfjrwfylaZmf&m a½Toydwfç aiGoydwfç a½T[if;cGufç<br />

aiG[if;cGufç a½Twaqmifç aiGwaqmifç a½Tyef; ç aiGyef; ç a½TxD; ç aiGxD; ç ywåjrm;aygufaygufrsm;pGm<br />

aomvªbG,fvªcif;wdkUudk oabFmwGifwifítrwf&ZrEkudkydkU&avonf/ pG,fawmfjrwfudkvnf;qGrf;0wf<br />

[if;0wf qDrD;0wf aeUwdkif;rjywfwifapjcif;iSg aiGw&mbdk;oD[dkVfrif;rSmajr0,fívª&onf/<br />

ouú&mZf(917) udk;&mhwq,fhckESpfck waygif;vjynfhausmf 3-&uf 3-t*FgaeU £od,dkbk&m;<br />

xD;awmfwifonfudk qifawmfrlaom ywåjrm;OaAmif;awmfudkzsufí a½Tcsdef 75-udk xD;a½Tpavmif;vkyf<br />

awmfrlNyD;vQif e0&wf 9-yg;jc,fvS,fpDrHí b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; ppft*Fgav;yg;ESifhwuG


254 - yk*He,fü ewfylaZmfykHrSm;,Gif;csufudkuHjrpfykH<br />

jrefrmEdkifiHjzpfaom yk*Hç ½Gmomç pavç ykcef;i,fç ioa&mufç wk½Gif;wdkifç ausmufyef;awmif;<br />

onft&yfrsm;wGif aeaomolwdkUonf ykyÜg;ewfudk uRJ;EGm;0ufMuufowfí wESpfudkwBudrfyoNyD;vQif<br />

uRJ;acgif;EGm;acgif;Muufacgif;0ufacgif;wdkUukd BudK;ESifhoDí tdrfa&SUewfwdkifwGifqGJ;xm;Muonf/<br />

þodkUr[kwfr&maom rdpäm'd|dt,ludk ,lMuonfrsm;udkvnf; tyg,f 4-yg;ü &Snfvsm; jrifhjrJ;pGmcH&<br />

rnfaMumif;jzpfEdkifonf[lí Edkifatmifjrpfwm;&onf/<br />

NrdKUNyD;í eef;wufawmfrlaomtcg aqGawmfrsdK;awmf rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUtrnft&nft<br />

aqmifta,mifpm;cGufpm;a,mufpm;aus;pm;vuf txdkuftavsmufay;awmfrlonf/<br />

xdkouú&mZf(917)udk;&mhwq,fhckESpfckwGif nDawmfrkwårpm;rif;&J;pnfol tedpöa&mufawmfrl<br />

onf/ rif;&J;pnfol om;awmforD;awmfum; - om;awmf rif;&J;eE´rdwfcHwyg;/ ESrawmf&cdkifbk&if<br />

nDawmf oD&d"r®aomum rdbk&m;wyg; trawmfvGefvQif nDrawmfESifhoifhjyefonfwyg; ç om;awmf<br />

wpf/ orD;awmf 2-aygif;okH;yg;/


255 - nDawmfowdk;rif;apmESifh orD;awmfBuD;udk vufxyfawmfrlykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ousomuD0ifrif;wdkUonf trsdK;rjym;apjcif;iSm armifESrrsdK;<br />

csif;&SufouJhodkU twkvoD&dr[m&mZa'0D&Sifrdbk&m;acgifwGif jrifaomorD;awmfESifh nDawmft0bk&if<br />

owdk;rif;apmudk pkHbufawmfrlonf/<br />

pkHbufaomtpD&ifum; - eef;awmfwGifa½Tjzifh cs,fvS,ftyfaom jymom'fokH;aqmifaqmufap<br />

NyD;vQif jymom'fudktjzLcsnf;rdk;onf/ uGrf;pnfwdkifudk uwDåygajymuf&pfonf/ onf&Hudk Zmy,if&pf<br />

onf/ jyifwdkifudk bJ;pdrf;&pfonf/ twGif;udktjzLrsufESmMuuf/ tv,fwGifrsufESmMuufzsifvSZm ½GJ;<br />

okH;qifa½Tanmif½GufqGJ;onf/ onfatmufb@dKifa½Ta&;xnfhonf/ b@dKifwGif uwDåygarGU&mtvsm;<br />

5-awmif 2-rdkufç teH 2awmifwqkyfç rif;orD;arGU&mxuf rif;om;arGU&mxyfícif;onf/ arGU&m<br />

atmufwGif aiGwydómxkyfíxm;onf/ arGU&mxuftkH;ESpfxyfç wvkH;um;-tkH;wm; ç wvkH;um;tkH;Z&m;<br />

ç ovGefudkaea&mifumwifwdrfç uefUvefUumwif;wdrf um&onf/ jymom'f0ef;usifudkMuHiSuf<br />

aysmpdkuf&onf/ tkef;oD;cdkifiSufaysmcdkifvnf;qGJ;onf/ jymom'fatmufü EGm;rdom;arG;wlxm;onf/<br />

jymom'fxufxm;onfum; ta&SUpl;pl;üqefwifrdr,fjzLxm;onf/ ta&SYawmifaxmifhü qifcRef;av;<br />

jr§m;"m;xm;onf/ awmifpl;pl;ü r[mydEéJ;½kyfausmufjyifausmufoGm;xm;onf/ taemufawmifaxmifh ü<br />

qifpG,fESpfacsmif;xm;onf/ taemufpl;pl;ü orD;unma½TaiGydkufíaeonf/ taemufajrmufaxmifhü<br />

pm;bG,faomuf&mjynfhpkHpGmaom xrif;yGJ;xm;onf/ ajrmufpl;pl;ü c½koif;a&jynfhxm;onf/ ta&SU<br />

ajrmufaxmifhüa&csrf;tdk; 7-vkH;a&jynfhxm;onf/ tv,fü bk&m;½kyfxkESifh yd#uwfxm;onf/


256 - r*Fvma&cyfaomtpDt&ifESifhvufxyfykHrsm;<br />

,if;odkUpD&ifawmfrlNyD;rS a&awmfcyfrnftpDt&ifudk pD&ifawmfrlonfum; - ykPÖm;ckESpfa,muf<br />

wdkUudkxrf;pifESifhvdkuf&onf/ onfaemuf 12-ESpf½G,f&dSaom rdpkHbpkHtrwforD;ckESpfa,mufwdkUudkpk<br />

vnf;xkH;apía½TukH;ESifhvnfrSm b,ufvufaumuf vufMuyfqif,ifapNyD;vQif ywåjrm;tem;t&pfpD<br />

onf/ a½TjrLwmydkufapíxrf;pifESifhtbwdkU&onftaqmifta,mifESifhwuGvkviforJ;rsm;jcH&Hvsuf<br />

]]ur®modkuf}}rnfaom r*Fvma&uefokdUBuD;pOfi,fvdkufoGm;&onf/ eef;awmfu onfa&uefwdkifvrf;<br />

ESpfajrmifudk&ZrwfumapNyD;vQif iSufaysmyifMuHyifpdkuf&onf/ tkef;cdkifuGrf;oD;cdkif,jrm;vnf; qGJ&<br />

onf/ a&tdk; pifMumoGwftdk;xnhf&onf/ ,if;odkUrS a&SUzsm;pajrmif av;a,mufç onfaemufjrif;awmf<br />

onfjrif;waxmifESifh onfaemufrª;rsdK;rwfrsdK;w&m ç onfaemufobifpkç onfaemufaoG;aomufpk<br />

jrif;awmfonfykqdk;aumif;em;axmif;jzLESifh waxmif onfaemufola|;av;usdyfç onfaemuf&dSylaZmf<br />

ykPÖm;wudsyfav; ç qkawmif;awmf pmudkifqkawmif;awmfpmbufç onfaemufvkvifw&m&Spfa,mufudk<br />

jrLwmw&m&SpfvkH;udkxrf;ívdkuf&onf/<br />

onfaemufrS rif;nDrif;om; rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUtaqmifta,mifusif;yvsuf jrif;ESifh<br />

vdkuf&onf/ a&uefokdUa&mufvQifa&uefü ewfom;oP²ef oHvQufudkifí apmifhESifhaomolonf rwdkif<br />

rMum; a&udkvmía&cyfvSmonf tb,frnfaomolenf;[líar;ESifhonfudk yka&m[dwfykPÖm;wdkUu<br />

r[m"r®&mZf orD;awmfudkxdrf;jrm;rnf acgif;aq;r*Fvma&cyfvSmonf[lí qdkNyD;rS a½TaiGay;onf/<br />

,if;odkUrS jrwfaomrif;\ orD;awmf r*Fvmacgif;aq;a&cyfapawmhcGifhjyKonf/<br />

xdkodkUcGifhjyKNyD;vQif aygufaygufwefaqmifESifh ylaZmfí owdk;orD;ckESpfa,mufoufía&udkcyf<br />

onf/ a&&vQif tpOftwdkif;jyef&onf/ a&mufvQif jyom'fOD;jAJ;í a'gif;jcHig;xyf&Hí wxyfü&Sif<br />

rsufESifESif AmvdewfpmN*dK[fpmay;onf/ ,if;odkUrS ig;xyfü "m;xrf;vSHxrf;tapmifhta&Smufvnf;<br />

xm;onf/ rsufESmMuufwGifa&usonf qDu<strong>tif</strong>;uGufvnf;a&;onf/ &wemudk;yg;twdpDí a&Tyef;<br />

qdkif;qGJ;onf/ odMum;½kyfc½koif;wGif; a½TjrLwmESifhoGif;í rsufESmMuufu a&us&onf/ atmufurif;<br />

orD;ae&onf/ &wem 9-yg;pDaom a½TcGufwGif wa&mf&nfwnfí eef;awmfoifhonf owdk;orD;ESifh<br />

oGef;&onf/ onfaemufrSykPÖm;oGef;&onf/ ,if;wGifpnfwbefwD;&onf/ rdef;rapmif;rdef;rji§if;<br />

wD;&onf/ ya'om üqGwfíylaZmfonf/ vª'gef;onf/ apmifha&Smufonf? a&S;enf;csnf;/ ,if;odkUrS<br />

eef;awmfuawmfpdk;rif; wdkUudkaqmifa,mif0wfpm;vsufudkifrí jymom'fwaqmifodkUul;&onf/ xdkwGif<br />

vnf; ylaZmfuefawmh&onf/ trwforD;wdkUcyfonfha&udk ,if;wGifcsdK;rS t0wfpGwfudkvJ;í t0w<br />

acsmuf0wf&onf/ eHoifhool0wfvJ;awmfquf&onf/ t0wfvJ;aomtcg pnfwwef wD;&onf/<br />

xdküvnf; ylaZmfvª'gef;onf/ xdkjymom'fü &wemtwdNyD;aomjrwfaomt0wfudk eHoifhol quf&<br />

onf/ xdküvnf; a&S;enf;vª'gef; ylaZmfrS r*Fvmr@yfodkUul;&onf/ ykPÖm;wdkU½Gwfref;í b@dKifodkU<br />

wufawmfrlonf/ txufwGif rif;ESpfyg;wdkUae&onf/ ,if;odkUrS ya'omüqGwfí vª'gef;ylaZmf<br />

jyefonf/


257 - vufxyfykHtcrf;tem;rsm;<br />

vufxyftpDt&ifum; raemvifyef;ü a&Txrif;um;OD;rsdK; 7-yg;ESifhcsufonf/ aiGxrif;um;<br />

EGm;EdkUaxmywf ponfjzLrsdK; 7-yg;ESifhcsufonf/ xrif;ay:wGif a½TMuufO opfwysufç a½TrIHç aiGrIHESifh<br />

wuG pm;yGJ;opfwGifxm;rS eHoifhool 7-vkyfaphcGHU&onf/ cGHUrnfaomcg a½Trdk;aiGrdk;ykqdk;rdk;½Gmonf[k<br />

MuJ;ajr§mufívª'gef;ylaZmfvQifpnfwD;&onf/ atmufuvnf; ywåjrm;pD raemvifyef;cHonf/ txuf<br />

uvnf; ywåjrm;pDzvm;ESifh trwforD;wdkUcyfonfha&udk oD&daZ,saemf&xmuawmfç wvkyfrdbk&m; ç<br />

rkwårrdbk&m;wdkUpD&ifí oGef;onf/ ,if;odkUrS pkvsm;a½TBudK;ywfonf/ ywfNyD;vQif pnfwD;onf/<br />

pnfowfvQif ykPÖm;onf jA[®mBuD;t[efjyKí igwdkUurÇmOD;u jA[®mjzpfonf/ rif;{u&mZf wdkUorD;<br />

udk vufxyfvQif toufw&mywfvkH; vlwumwdkUpD;yGg;udkaqmifí Nidrf;csrf;ouJhodkU ,ckrif; ESpfyg;<br />

vnf; oufawmfw&m&Snfí omoemawmfwGif vlwumwdkU\pD;yGg;udkaqmifí Nidrf;csrf;om,m<br />

apaom[lí vufsm&pfc½koif;ESifh bdodufajr§muf&onf/,if;odkUvQifpnfwD;onf/xdkodkUbdodufajr§muf<br />

aomc½koif;udk &wemyef;awmif;wGifxnfhí om;orD;ESifhjynfhpkHaom oD&daZ,saemf&xmuawmfrif;<br />

ESpfyg;udkquf&onf/ ,if;aomtcg qifpnfç jrif;pnfç &J;rufpnf0ef;&H&onf/ obifpkH&ufvnf<br />

atmifcH&onf/ ,if;odkUrS orD;awmfESifh nDawmfudk pm;awmfuGrf;a&udkif trwfom;wusdyfç wdkufqif<br />

ESpfq,fç jrif;ESpf&m vufzGJUawmfrlonf/ orD;awmfudkvnf; a½Ta0gç a½Tcsuf 4-pif;ywåjrm;okH;&pfpDç<br />

uGrf;cGuf&Spfajr§mifh ywåjrm;pDç vbuftdk; ç waumif;bkH; ç a½TaxG;cHç trwforD;wudsyfausmfay;awmfrl<br />

onf/ t0odkUa&mufvQifpaMumokH;xyfMurfjzwftrdk;tjzLae[lívnf;trdefUawmf&dSonf/<br />

ouú&mZf(918) udk;&mwq,fh&SpfckwGif tkef;aygifudk 0efbufjyKaomapmfbGm;ay:aocJhvQif<br />

nDpqdkifvkHonf tpfudkt&mapmfbGm;jyKonfudk apmfbGm; ckHrIdif;BuD;om; pnfhul;pm;onf ipnfhul;udk<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; vkyfMuHawmfrlí pnfhul;ysufvQif tkef;aygifodkUajy;av\/tkef;aygifapmfbGm;<br />

vnf; ipnfhul;udkrdk;eJ;udkay;íapmfbGm;jyK&onf/ rdk;eJ;apmfbGm;onf tkef;aygifudk pqdkifvkHrif;jyKonf/<br />

rif;jyKonfudk jyK&rnfavm[lí qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh tkef;aygifodkUcsDvSmíwdkufav\/ tkef;aygif<br />

apmfbGm; pqdkifvkHvnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;udk vufaqmifvufeuftrsm;ESihfc,rf;½dkaopGmaom<br />

pum;jzifh ppfulawmfrlyg[líem;awmfavQmufvSmonf/ aemufrdk;eJ;apmfbGm;wdkufaví tkef;aygifvnf;<br />

ysufacsonf/ pqdkifvkHvnf; aoacs\/


258 - &Srf;jynfwvTm;udk odrf;,l&efpDrHykH<br />

xdktaMumif;rsm;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;Mum;awmfrlvQif om;awmfr[mOy&mZm tp&dSaom<br />

rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUudk ac:awmfrlí ,ckonf wvdkif;okH;&yfESifhwuG auwkrwDjynfBuD; ç<br />

oa&acwå&mjynfBuD; ç t0jynfBuD;tp&dSaom jrefrmEdkifiHawmf wvdkif;EdkifiHtvkH;udkodrf;,lawmfrlNyD;rS<br />

&Srf;apmfbGm;udk;jynfaxmifESifh ,Grf;jynfç *kHjynfç vl;jynfç uonf;jynfç onfjynfrsm;udkvkyfMuHawmfrl<br />

&rnf/ onfta&;rSm yodkUxifMuoenf;[k cifusif;pdkif;jyif;awmfrlonfudk Anm;'vavQmufonf/<br />

,cktkef;aygifapmfbGm;u avQmufvSmonfta&;rSm nDawmfç om;awmfç rª;awmfç rwfawmfwdkUudkomcefU<br />

íroifhacs/ &Srf;udk;jynfaxmifonf qifjrif;vnf;rsm;vSonf/ vufeufud&d,mppfonfAdkvfygvnf;<br />

rsm;vSonf/ t0jynfBuD;ESifhvnf; teD;tpyfjzpfonf/ t0udkvnf;&Srf;wdkUu eef;wifbl;avonf/<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;udk,fwdkif csDawmfrlí vkyfMuHawmfrlonfjzpfrS<br />

nDawmfç om;awmfç rª;awmfç rwfawmftaygif;wdkUonftoufudkpGefUvsufBudK;pm;tm;xkwfí trI<br />

awmfudk½Gufaqmifxrf;Murnfjzpfonf/ waMumif;rSmvnf; tkef;aygifudkom vkyfMuH&rnfr[kwf/<br />

tkef;aygifudktvdkawmfjynfhvQif wEG,fiifwpifygqdkouJhodkU rdk;rdwfç Aef;armfç rdk;aumif; ç rdk;ñSif; ç<br />

uav;onf&Srf; jynfrsm;udkvnf; &efpjzwfawmfrlonfjzpfrS om;awmftpOfajr;awmftquf jrpfawmf<br />

tñGefUwdkifatmif ysyf0yfusdK;EGHrnfjzpfonf[lívnf;em;awmfavQmufonf/<br />

Anm;'vavQmufaompum;udkAnm;avmMum;vQifuRefawmfAnm;'vavQmufaomta&;onf<br />

oifhvSayonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rSma&aMumif;nDawmfowdk;"r®&mZmESifhom;awmfr[mOy&mZm<br />

nDawmfbk&ifrif;acgif orufawmf owdk;rif;apmwdkUESifh uRefawmftrª;trwfwdkUrSmrlum; - ESpfaMumif;<br />

okH;aMumif;cGJ;í ajrjyifESHUrQcsDrnf/,if;odkU pD&ifcefU&efawmfrlí csD&vQif &Sr;fjynfapmfbGm;rQudkxm;bdOD;<br />

w½kyfOD;wnfbGm;yifjzpfaomfvnf; cHEdkifrnfr[kwf[líem;awmfavQmufonf/ om;awmf r[mOy&mZm<br />

tp&dSaom rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUvnf; 0rf;ajrmuf0rf;om toD;oD;trIawmfudkBudK;pm;tm;xkwf<br />

rnftaMumif;udkavQmufMuonf/


259 - &Srf;jynftkef;aygifodkUcsDwufykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;avQmufMuonfta&;udk BudKufawmfrlíqifvkH;jrif;&if;zszs<br />

pD&ifcefU&efawmfrlonf/ ,if;aomtcg csDaomwyfpOfum; vuf0J;&J;wdkifjrif;wyfç &mZwrefjrif;wyfç<br />

wk&if&mZmjrif;wyfç eE´odrf;pnf;jrif;wyfç vufsma,mf"mjrif;wyfç onfaemufrS qifwyfrSm eE´ausmf<br />

xifwwyfç Anm;&Hwwyfç eE´ol&d,wwyfç Anm;oHvdkufwwyfç b,umrPdwwyfç Anm;'vw<br />

wyfç b,ausmfolwwyfç ordefaZmfu&wfwwyfç eE´oMuøwwyfç nDwmfawmifilbk&ifwwyfç<br />

om;awmf r[mOy&mZmwwyf jrif;ig;wyfESifhwyfaygif; 16-wyfwGifygonf qifvkH;jrif;&if;um; -<br />

wdkufqifokH;&mç jrif;ajcmufaxmifç ppfonfwodef;ESpfaomif;ESifh [Hom0wDu auwkrwDodkUcsD&onf/<br />

auwkrwDuonf vdIif;wufudkwdkufí uif;wm;&iHaMumif;csDonf/<br />

waMumif;rSm vufsm&J;wdkifjrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyfç pwk&*foljrif;wyfç b,ausmfoljrif;<br />

wyfç wk&ifod'd¨jrif;wyfç onfaemufrS qifwyfç b,ausmfxifwwyfç ordef&J;oif;&Hwwyfç rif;r[m<br />

wwyfç Anm;usef;axmwwyfç oD&daZ,sausmfxifwwyfçordefoHus,fwwyfç oa&pnfolwwyfç<br />

ordeftJ;y&J;wwyfç pnfolausmfxifwwyfç Anm;avmwwyfç orufawmf t0bk&ifowdk;rif;apmw<br />

wyfç jrif;ig;wyfESifh wyfaygif; 16-wyfwGif ygonfqifvkH;jrif;&if;um; - wkdufqifokH;&mç jrif;<br />

ajcmufaxmifç ppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;ESifh(twl) b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; t0odkUavSwyf<br />

a&mufawmfrlrS t0uonf qifacgif;aMumif;tkef;aygifodkUcsD&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; a&aMumif;csDawmfrl&mrSm csD&aom wyfpOfum;-vuf0J;a,mf"mw<br />

wyfç tJ;rGefw&mwwyfç &mZolwwyfç ordefZdwfyGefwwyfç &mZoMuøwwyfç ordefaigcGifwwyfç<br />

oD[yawhwwyfç ordefvuGef;tdefwwyfç eE´ausmfolwwyfç ordeftJ;jAydkufwwyfç ocF,mwwyfç<br />

ordefz½kwwyfç eE´a,mf"mwwyfç ordefjAydkufwwyfç vufsmeE´olwwyfç onfurS b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;bkH 11-qifh&dSaom jymom'fESifhwuG tvsm; 42-vH&dSaom [oFm½kyfa½TabmifawmfwGif &Sif<br />

rdbk&m;acgifESifhwuG orD;awmf t0rdbk&m;wdkU twlpD;&onf/ a½Tabmifawmfudk avSmfum;&Spfpif;iif&<br />

onf/ a½TavSmfum; 28-pif;udkrlum; - rif;aqmifç rif;a,mifç rif;crf;rif;em;wifí abmifawmfa&SU<br />

wGifvdkuf&onf/ 0if;awmfav;rsufESmom;wdkUudkvnf; qif½kyfavSç pmr&D½kyfavSç uRJ;½kyfavSç rdausmif;<br />

½kyfavSç iref;½kyfavSç ruef;½kyfavSç onfavSESifhwdkufavSBuD;rsm;wGif a½T'kdif; a½TvTm;a½Tuma½TvSHwdkUudk<br />

pDpOfí cifusif;NyD;vQif tajrmufpdefajymif;wifí pnfarmif;ywfom c&m ESJ;a`rGjrpfvkH;yJhwifxyfrQ<br />

wD;rIwf apí vuf0J;vufsma&SUaemuftpif;okH;&mvdkuf&onf/<br />

aemufawmfucsD&aom wyfpOfum; - b,oMuøwwyfç ordefodku&wfwwyfç b,ausmfxif<br />

wwyfç oD&d"r®maomuwwyfç vuf0J;eE´rdefwwyfç nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmudk aemuftkyf&<br />

onf/ wyfrawmfESifhwuG a&wyf 22-wyfwGifygonf qif½kyfjrif;½kyftp&dSaom uwåKvGef;usif ul½Gyf<br />

orÁmefxuf&yf &J;avSaygif;waxmifig;&mç avSmfum;oHavSokH;&mç &du©mwifukefavSwaxmifç ppfonf<br />

ol&J;wodef;ESpfaomif;ygonf/ jrefrmtrwfç wvdkif;trwfç &Srf;trwfwdkU uawmfwdkUudkvnf; avSESifh<br />

csnf;vdkuf&onf/ ywfpnfapmif;ji§if;uacsobifwdkUudkvnf; yGJ;pkHvdkuf&onf/<br />

rkwår 32-NrdKUudkrlum; - rkwårpm; armfvNrdKifpm;wdkUudkqifvkH;jrif;&if;ESifh tcdkiftvkHae&onf/<br />

[Hom0wDaejynfawmfudkrlum; - taemf&xmouf&Snfausmfxifç Anm;pufç Anm;&HwdkUudk tapmifht<br />

aecefUawmfrlonf/ taemufykodef 32NrdKUudkvnf; cJ;aygif;pm; ç a'yoG,fpm; ç vif;yawhpm;wdkUudk<br />

qifvkH;jrif;&if;ESifh tapmifhtaecefUawmfrlonf/ þodkUqdkcJhNyD;aom wyftaygif;wGif pnfBuD;cGufcGif;


c½koif;paom aoewfoHç tajrmufoHwdkUjzifh jrpfvkH;yJhwifxyfrQ odMum;rif;\ toa&uJhodkUtvGef<br />

wifhw,fpGm ouú&mZf(918) ukd;&mhwq,fh&Spfck ewfawmfvqef;&Spf&uf weif;vmaeU aejynfawmf<br />

[Hom0wDu csDawmfrlonf/ pcef;cswdkif; obifcHawmfrlonf/<br />

'*kHodkUa&mufawmfrlvQif '*kHqHawmf&Sifbk&m;udk &Sifrdbk&m;acgifpaomom;awmf orD;awmf<br />

udk,fvkyfarmif;rESifhwuG wufawmfrlí txl;xl;aom vªbG,fvªcif;wdkUjzifh ylaZmfawmfrlí '*kHucsD<br />

awmfrlí oa&acwå&modkUa&mufawmfrlvQif jroDwifa½TqHawmfudk a0gjymom'fpD;awmfrlí &Sifrdbk&m;<br />

acgifESifhwuG om;awmforD;awmf udk,fvkyfarmif;rwdkUudkac:awmfrlí tzl;tjrifwufawmfrlonf/<br />

oufawmfaphyOÆif;av;q,fhig;yg;cHawmfrlonf/ *lausmif;p&yfNydKysufavonfrsm;udkvnf; vkyfaqmif<br />

jyifqifpdrfhrnf[lí aiGig;q,fNrdKUapmifhwdkUudkcefUawmfrlí vkyf&onf/<br />

oa&acwå&m qefawmfrlíyk*HodkUa&mufawmfrlvQif a½Tpnf;ckHbk&m;odkU a0gjymom'fpD;awmfrlí<br />

rdbk&m;acgifESifhwuG tzl;tjrifwufawmfrlonf/ oufawmfaphyOÆif;cHawmfrlonf/ obifvnf;cHawmf<br />

rlonf/


260 - rdk;ñSif;pm;a,mufzwdkU0ifpm;vSmykH<br />

yk*HucsDí w½kyfNrdKUqdyfodkUa&mufvQif rdk;ñSif;pm;a,mufz 'DyJ;,if;pm;uonf ykcef;BuD;udkpm;<br />

ool rdk;ñSif;pm;/ pnfykwå&muonf A'kHudkpm;ool þolESpfa,mufwdkUonf b0&Sifrif;w&m;BuD;odkU<br />

vmí rdk;ñSif;pm;a,mufzBuD;0ef;odkpm;udk uRefawmfwdkUbrf;í vufaqmifawmfqufygrnf[k em;awmf<br />

avQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; &atmifbrf;avtrdefUawmf&dSí qkvmbfay;NyD;vQif<br />

qefawmfrlonf/ a&mufvQif t0awmifawmifbDvl;t&yfwGifobifeef;awmfaqmufí rdbk&m;acgiftp<br />

&dSaom om;awmforD;awmf udk,fvkyfarmif;rESifhwuG aeawmfrlonf/ uawmfpdk;rif;taygif;wdkUudkvnf;<br />

eef;awmf0ef;usif wJ;tdrfcsnf;aqmufíae&onf/<br />

,if;aomtcg okH;q,fudkpm;aomolonf qifBuD;ESpfpD; orD;udkvufaqmifawmfqufí uRef<br />

awmfcHvSmonf/ tkef;aygifapmfbGm;BuD; ajr;apmfbGm;ckHrdIif;rdkif;vkHpm;vnf; vufaqmifvufeuftrsm;<br />

ESifh orD;udkvufaqmifqufí uRefawmfcHvSmonf/ om;udkvnf; ajc&if;awmfwGifjrJ;ygap[líquf<br />

onf/ xdkNrdKUpm;ESpfOD;udk opömawmfay;NyD;vQif qkvmbfrsm;pGmay;í trIudkxrf;&onf/<br />

t0wGifaepOf ppfudkif;ykn&Sifbk&m;udk xD;cs&moD;uonf ajrwdkifatmifa½Txnfhonf/<br />

oufawmf aphyOÆif;vnf;cHonf/<br />

,if;odkUrS r[mOy&mZm nDawmfbk&ifrif;acgifwdkU wq,fhajcmufwyfom; uif;wm;&iHaMumif;<br />

csDavonfudk okH;q,fpm;a&SUzsm;csDaptrdefUawmf&dSícsD&onf/ orufawmft0bk&ifowdk;rif;apmwdkU<br />

16-wyfrSmvnf; vufsm&J;wdkifjrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyf onfjrif;ESpfwyfESifhqifwyfrSm b,ausmf<br />

xifç ordef;&J;oif;&Hwwyfç oD&daZ,sausmfxifwwyfç Anm;usef;axmwwyf onfajcmufwyfudk<br />

okH;q,f uonfrdk;n§if;udkwdkufí rdk;rdwfodkUrdkif;vkHpm;udka&SUwnfícsDavtrdefUawmf&dSícsD&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; pD;awmfqifESifh wdkufqifw&mhig;q,fç jrif;waxmifudk<br />

b,eHolESifh a'0ur®mwdkUudk tBuD;cefUawmfrlí{&m0wDjrpf taemufbufaMumif; prÜm,fe*dk&fwdkifcsD&<br />

onf/ ,if;odkUrS &wema½TabmifawmfpD;í rª;rwftaygif;jcH&Hvsufpnfarmif;ywfom c&mwefydk;<br />

jrpfvHk;yJhwifxyfrQ wD;rIwfí odMum;rif;toa&uJhodkU tvGefwifhw,fprÜm,fpGm &wemyl&ucsDonf/<br />

,if;aomtcg udk,fvkyfawmfokH;usdyfygonf/<br />

&wemyl&uonf cdkawmifwGif csawmfrlonf/ cdkawmifuonf tkefwpnf;wGif csawmfrlonf/<br />

tkefwpnf;uonf/ ipnfhudkif½GmwGifcsonf/ ipnfhudkifuonf opfqdrfhwGifcsonf/ ,if;uonf<br />

ipnfhul;wGifcsonf/ ,if;uonf uyGwfwGifcsonf/ ,if;uonf oD[awmwGifcsonf/


261 - rdk;rdwfapmfbGm;BudKíwdkufvSmykH<br />

oD[awmbk&m;&Sifudkvnf; a½Twefaqmif;aiGwefaqmif; a½Tyef;aiGyef;ylaZmfawmfrlonf/ oD[<br />

awmuonf rSefomacsmifwGifcsonf/ ,if;uonf prÜm,fe*d&fwbufrvnfwGifcsonf/ qifjrif;<br />

ul;p&mabmifyef;vkyf&onf/ qifjrif;udkul;apí wbufodkUa&mufvQif avSwyfpOftwdkif;Munf;wyf<br />

bGJUawmfrlí prÜm,fe*dk&fuonf rdk;rdwfodkUcsDonf/ rdk;rdwfodkUra&mufcif wpcef;avmufwGif rdk;rdwfapmf<br />

bGm;uwdkufqifig;q,fç jrif;ESpfaxmifç Akdvfav;aomif;cefUESifh om;orufnDwdkUBudKvSmonf/ b0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;u a&SUcsDapaomjrif;wyfESifhawGUíwdkufMuvQif jrif;awmfonfwdkUtm;rwefícGg&acs<br />

onf/ &Srf;wdkUvnf; trSDxyfívdkufvSmonf/ ,if;odkUpOfwGif tJ;rGefw&mpG,fvref[laom qifESifh<br />

cRef;bGifhumvTwfonf/ eE´a,mf"mem*g0&qifESifhcRef;bGifhumvTwfonf/ ordefjAydkufaZ,sEkbwfqif<br />

ESifhcRef;bGifhívTwfonf/ ordefaigcGifw½kHokH;zef;qifESifhpD;ívTwfonf/ onfwyfrª;ajcmufa,mufpD<br />

qifESifhpGef;pGef;wnfívTwfvQif wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUqifESifhcsnf; cRef;bGifhumwufonfESifh &Srf;wdkU<br />

qiftm;rwefí 5-pD;ajcmufpD;vnf;av\/ ,if;odkUpOfwGif qifonfjrif;onftaygif;wdkUvdkufvQif<br />

&Srf;wdkUppfonfrcHEdkifíysufav\/ qifvnf; 6-pD;&awmfrlonf/ jrif; 70-ausmfç vl800ausmf&awmf<br />

rlonf/ aoavonfvnf;rsm;\/<br />

rdk;rdwfapmfbGm;vnf; NrdKUucHí wdkufrnfpD&ifpOfwGif Anm;avmç Anm;usef;axm xdkajcmuf<br />

wyfom;rdk;ñSif;uonf rdk;rdwfudka&mufvSmonfESifhNrdKUucHaomfvnf;rcHEdkifacs trSwf&dSítkef;aygifodkU<br />

aygif;rnf[kNrdKUuxGufíajy;av\/ ,if;odkUapmfbGm;ajy;0ifvqif qifjrif;vlol&awmfrlonfrsm;\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; rdk;rdwfNrdKUwGift&yftaejyKawmfrl\/<br />

nDawmfowdk;"r®&mZmwwyfç Anm;avm wwyfç Anm;usef;axmwwyfç pnfolausmfxifw<br />

wyfç vuGef;tdefwwyfç eE´a,mf"mwwyfç ordef&J;oif&Hwwyfç jrif;wyfESpfwyfESifhwyfaygif; udk;wyf<br />

udkwdkufqifw&mhig;q,fç jrif;ESpf&mç Adkvf&Spfaomif;pD&ifawmfrlí rdk;rdwfapmfbGm;ajy;av&modkUvdkuf<br />

av\/<br />

om;awmf r[mOy&mZmç nDawmfbk&ifrifacgifç orufawmft0bk&ifowdk;amwdkUtkef;aygifodkU<br />

csDav&mrSmtkef;aygifodkUra&mufcif ESpfpcef;avmufwGif aygif;rdawmfrlMuonf/ ,if;aomtcg r[m<br />

Oy&mZmvnf; þodkUrdefUawmfrlonf/ ,ck&J;rwfawmftaygif;wdkuwpkwnf;csDíroifhacs/ okH;pkcGJ;í<br />

0if&rSta&;awmfNyD;vG,frnfrdefUawmfrlonfudkbk&ifrif;acgifuonfta&;oifhvSonf/ okH;pkcGJ;ícsD&rS<br />

vrf;aMumif;aMumif;qD;ydwfrdrnfrdefUawmfrlvQif r[mOy&mZmwdkUrS jrif;wyfokH;wyfaygif;&SpfwyfrSm<br />

tv,faMumif;csDawmfrlonf/


262 - tkef;aygifapmfbGm;BudKíwdkuf&mwGifatmifykH<br />

bk&ifrif;acgif (wdkUjrif;wyf 2-wyfESifh wyfaygif; &SpfwyfrSm vufsmaMumif;csDawmfrlonf/<br />

<strong>tif</strong>;0bk&if) / owdk;rif;apmwdkUjrif;ESpfwyfESifhwyfaygif; 9-wyfrSm vuf0J;aMumif;csDawmfrlonf/<br />

bkef;aygifodkUra&mufcif okH;wdkifausmfcefUt&yfwGif tkef;aygifapmfbGm;u om;orufnDwdkUudk wdkufqif<br />

w&mhig;q,fç jrif;okH;axmifç ppfonfol&J; 7-aomif;cefUESifhBudKvSm&onf/ r[mOy&mZma&SUzsm;csD<br />

aomjrif;wyfokH;wyfESifhawGUMuvQif vuf0J;&J;wdkifç &mZwrefç wk&if&mZmwdkUjrif; (3000)okH;axmifESifh<br />

tqnf;twm;r&dS ½Gyf½GyfcRHcRHvdkufí wdkufav\/ &Srf;wdkUvnf;jrif;3000ESifhcHonfrcHEdkifíqkwfav\/<br />

aemufcsDvSmaom qifwyfESifhaygif;av\/ &mZwrefwdkUvnf; xyfívdkufonf/ qifwyfudkjrifvQif<br />

tkef;aygifapmfbGm; om;orufwdkUvnf; qdkufqif 10cefUESifh vuf0J;&J;wdkifjrif;wyfudk vdkufodyfíwkduf<br />

vSmonf/ vuf0J;&J;wdkifwdkUvnf; jrif; 3000 ESifhcHírenf;MumwdkufMuonf/<br />

,if;odkUpOfwGif r[mOy&mZmwdkUrSDvmvQif r[mOy&mZmrSm aZ,s'dom[laom qifudkpD;awmfrl<br />

onf/ eE´oMuørsm &wemajymifausmf[laom qifudkpD;onf/ ordefaZmu&wfrsm i&ufEG,f[laom<br />

qifudkpD;onf/ b,ausmfolrSm aZ,syvif[laomqifudkpD;onf/ Anm;'vrSm ewfoajymifausmf[l<br />

aomqifudkpD;onf/ onf 5-wyfvkH;qifcRef;bGifhum vTwfvQif &Srf;wdkUqifi,fomjzpfírsufESmokef<br />

av\/ Oy&mZmvdkufxyfíwdkufvQiftkef;aygifapmfbGm;om;pD;aomqifESifhwuGqifokH;pD;vnf;av\/<br />

tkef;aygifapmfbGm;om;vnf; jrif;pD;ítjyif;cGgav\/ tkefaygifapmfbGm;nDpD;aomqifudk Anm;'v<br />

ewfoajymifausmfESifhwdkufonf/ tkef;aygifapmfbGm;nDpD;aomqiftmaygifudk tpG,fESifhxdk;rdí,if;wGif<br />

yifvnf;av\/ tkef;aygif;apmfbGm;nDrlum;-jrif;pD;íajy;avaomaMumifhvGwfav\/ ,if;odkUrS qif<br />

onfjrif;onf ajconftaygif;wdkUxyfívkduf&onf/ bk&ifrif;acgifwdkUa&mufonfESifh xyfívdkufvQif<br />

&Srf;wdkUppfysufav\/ t0bk&ifowdk;rif;apmwyfom;rlum; - vuf0J;aMumif;awmifcsDí tkef;aygifNrdKU<br />

udk½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuHawmfrlonf/ tkef;aygifapmfbGm;rcHEdkifí ysyfvQif apmfbGm;udk,fESifhwuG wNrdKUvkH;udk<br />

&awmfrl\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; rdk;rdwfwGif aeawmfrlcdkuf rdk;rdwfwyfaygif; rdk;vpm; ç rdk;0ef;pm; ç<br />

pum;awmifpm;()wdkUonf qifBuD; ç jrif;BuD; ç om;orD;wdkUudk vufaqmifawmfqufí uRefawmfcHvSm<br />

onf/ xdkolwdkUudk opömawmfay;NyD;vQif qkvmbfay;awmfrlí trIawmfudkxrf;&onf/


263 - rdk;rdwfapmfbGm;ajy;onfudk&rdykH<br />

rdk;rdwfapmfbGm;vnf; rdk;rdwftkef;aygifodkUaygif;rnf[lí qifvkH;jrif;&ifESifhomr,m;wdkUudk ,lí<br />

ajy;avonf/ yef;nm[laomt&yfodkUa&mufvQiftkef;aygifysufaMumif;udkMum;í,if;wGifaeonftcdkuf<br />

nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmwdkUawGUvQif wdkufav\/ rdk;rdwfapmfbGm;vnf; vufrxl0HhbJ;tnHhcHí<br />

apmfbGm;udk&vQif qifjrif;AdkvfygtvkH;udkodrf;í rdk;rdwfodkUjyefvSmonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;<br />

vnf;rdk;rdwfwGif taetxm; usatmifpD&ifcefU&ef awmfrlNyD;rS tkef;aygifapmfbGm;BuD;ajr;rdkif;vkHpm;uRef<br />

awmfcHvSmonfudk wHqdyfESifhwuG rdk;rdwfNrdKUudkay;awmfrlí apmfbGm;jyK&onf/ txufupnfhul;udk<br />

vkyfMuH awmfrlaomtcg &awmfrlonfhom;r,m;a,mu©rwdkUudkvnf; [Hom0wDrSm,líay;tyfawmf<br />

rlonf/<br />

ywåjrm;cGefç a½TcGefç aiGcGefç odk;cGefç uwdk;cGefç rdkif;vkHcGefç jrif;cGefwdkUudkvnf;ESpfpOfrjywfquf&<br />

onf/<br />

tkef;aygifNrdKUudkvnf; okH;q,fpm;udk apmfbGm;BuD;wdkU\ taqmifta,mifESifhwuG wHqdyf<br />

vufsmESifhay;awmfrlí apmfbGm;jyK&onf/ om;awmfr[mOy&mZm nDawmfrif;bk&ifrif;acgiforufawmf<br />

owdk;rif;apmwdkUudkvnf; tkef;aygifuonfrdk;rdwfodkUac:awmfrlí jyef&onf/


264 - &Srf;wdkUt,lrSm;udkqkH;ruHjrpfawmfrlykH<br />

tkefaygifrdk;rdwf tp&dSaom &Srf;jynfwwef;wGif rSm;aom rdpäm'd|dt,ljzifh apmfbGm;wdkUaovQif<br />

apmfbGm;pD;onfqifç apmfbGm;wdkUpD;onfjrif; cspfaomuRefwdkUudkowfí wGif;ütwlxnfhvdkufonf/ þ<br />

odkUraumif;t,ljzifh tpOfokH;aqmifMuaom tusifhudk jrpfawmfrlonf/ y&d,wdåomoemawmf rwnf<br />

av[lí rdk;rdwfrSm wqlç tkef;aygifrSmwql apwDwnfawmfrlí 0wåK uH rdk;ajrvªawmfrlonf/ ausmif;<br />

vnf; aZ0wefausmif;&H wq,fESifhwuG rdk;rdwfwGif w&yfaqmufawmfrlíygVdçt|uxmç#Duuseaom<br />

t&d,m oCFmwdkUudkawmif;yefawmfrlí oDwif;okH;ae&onf/ apmfbGm;rSpí trª;trwfacgif;tBuD;wdkU<br />

udkvnf; wvav;oDwif; yOöoDç t|'oDcHí w&m;em&onf/ yd#uwfokH;ykHudkvnf; tkef;aygifrSm<br />

w0ufrdkrdwfrSmw0uf xm;awmfrlonf/ NrdKUol½Gmom; wdkUudkvnf;ppfuJ;awmfwdkUuaqmfbefíwvav;<br />

oDwif; w&m;em&onf/ tokH;taqmifrSmvnf; wif;cGJ; ç p½Gwfç jynftp&dSonfwdkUudkvnf;aumif; ç<br />

rl; ç yJ; ç usyfç wq,fç ydómtp&dSaom pOf;av;csdefcGifav;wdkUudkvnf;aumif;[Hom0wDa½Tjynfawmf<br />

Esihfwcsufwnf;xm;awmfrlonf/


265 - rdk;aumif;rdk;ñSif;odkUcsDwufykH<br />

þodkUypöKyÜefpD;yGg; ç oHom&mpD;yGg;wdkUudk pD&ifawmfrlí taetxm;usNyD;vQif om;awmfç<br />

nDawmfç rª;awmfç rwfawmftaygif;wdkUudkac:awmfrlí rdk;aumif;rdk;ñSif;odkU csD&aomfvnf;oifhrnfavm/<br />

rdk;eJ;anmifa½TodkUjyefícsD&aomfvnf; oifhrnfavm[lípdkif;yif;cif;usif;awmfrlonf/ xdktcg om;awmf<br />

r[mOy&mZmwdkUavQmufonfum; -rdk;eJ;anmifa½Tudk&dSESifhapOD;rdk;aumif;rdk;ñSif;apmfbGm;wdkUonftxuf<br />

jrefrmEdkifiHtvkH;udk EdSyfES,fouJhodkUarTaESmufzsufqD;bl;avonf/ t0a½Teef;udkvnf; ZvkHom;odk[ef<br />

bGm;udkvnf; eef;wifbl;avonf/ jrefrmwdkUcefUjim;Muacsonf/ okdcsnfbGm;odkiHbGm;wdkUvufxuf<br />

vnf; w½kyfOD;wnfbGm;udk 12-ESpfwdkifwdkifppfNydKifíxdk;bl;avonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifhrdk;aumif;<br />

rdk;ñSif;udk&awmfrlvQif rdk;eJ;anmifa½Ttp&dSaom awmif&Srf;jynfwwef;onf vufawmfuvGwf&monf<br />

oabmr&dS[lí em;awmfavQmufonf/<br />

om;awmf r[mOy&mZm avQmufaompum;udk Anm;'vMum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyef<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;om;awmfavQmufaomta&;onf tvGefoifhvSayonf/ ,ckvnf;rdk;avus<br />

awmhrnfeD;NyD/ tvsifcsDawmfrlívkyfMuHawmfrlrSta&;vSrnf/ rdk;usvQif acsmifajrmif;jynfhvQrf;í qif<br />

aMumif;jrif;aMumif;rom&dScsdrfhrnf/ ,if;odkUvQiftvkyftMuHrsm;&acsrnf[líem;awmfavQmufonf/<br />

Anm;'vavQmufaompum;udk Anm;avmMum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/om;awmf<br />

r[mOy&mZm Anm;'vwdkuavQmufaomta&;onf ppfa&;yifjzpfayonf/ odkU&mwGifrdk;aumif;rdk;ñSif;<br />

onfqifaumif; jrif;aumif;vnf;rsm;onf/ ol&J;olcuf trIxrf;aumif;vnf;rsm;onf/ taMumif;rSm<br />

rlum;- &Srf;wdkUvuf&nfudkvnf; uRefawmfwdkUod&NyD/ uRefawmfwdkUvuf&nfudkvnf; &Srf;wdkUodavNyD;<br />

onf/ csDawmfrlí vkyfMuHawmfrlvQif ppfrsufESmqdkifí cH0Hhrnfrxif/ NrdKUuomtcdkiftvkHjyKícHrnfxif<br />

onf/ ,if;odkUNrdKUucHvQif tawmfNyD;cJrnf wcsufomjzpfawmhrnf[líem;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; om;awmfwdkU avQmufaomta&;udkBudKufawmfrlí rdk;aumif;<br />

rdk;ñSif;odkUcsDawmfrl&rnfudk pD&ifcefU&efawmfrlonf/ vuf0J;&Jwdkifjrif;wyfç &mZwrefjrif;wyfç onf<br />

aemuf eE´ausmfxifwwyfç Anm;&Hwwyfç eE´ol&d,wwyfç b,umrPwwyfç om;awmfOy&mZmw<br />

wyfç jrif;wyfESpfwyfESifhwyfaygif; ckESpfwyfudk vufsmaMumif;csD&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vufsm&J;wdkifjrif;wyfç ppfwk&if*Foljrif;wyfç b,&mZjrif;<br />

wyf onfjrif;okH;wyfudk a&SUzsm;csD&onf/ onfaemuftJ;rGefw&mqifwwyfç &mZol&wwyfç<br />

&mZoMuøwwyfç ordefaigcGifwwyfç oD[yawhwwyfç ordefvuGef;tdefwwyfç eE´ausmfolwwyfç<br />

ordeftJ;jAydkufwwyfç ocF,mwwyfç ordefz½l;wwyfç eE´a,mf"mwwyf onfaemufrS b0&Sifrif;<br />

w&m;BuD;bk&m;wyfawmfwGif wdkufqifav;q,fç jrif;av;&mç udk,f&Hawmf 0if;awmfom;av;aomif;<br />

udka½T'dkif; ç a½TvTm; a½Tum a½TvSHESifhvdkuf&onf/ wyfawmfwGifb,eE´oludk wyfrª&mZa,mf"mudkppfuJ;<br />

cefUawmfrlonf/ jrif;wyfokH;wyfESifh wyfaygif; wq,fhajcmufwyf aemuftkyfícsDawmfrlonf/<br />

wk&ifod'd¨jrif;wwyfç wk&ifypönf;jrif;wwyfç qifwyfrSm ordefjAydkufwwyfç vufsmeE´ol<br />

wwyfç b,oMuøwwyfç ordef,dku&ufwwyfç vuf0J;eE´rdwfwwyfç eE´ausmfxifwwyfç oD&d"r®<br />

aomuwwyfç nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifwwyfç jrif;wyfESpfwyfESifh wyfaygif;q,fwyfudkb0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;aemufawmfucsD&onf/


266 - rdk;aumif;rdk;ñSif;apmfbGm;wdkUppfysufykH<br />

þodkUcefU&efawmfrlNyD;rS tkef;aygifapmfbGm; rdk;rdwfapmfbGm;wdkUudkvnf; om;r,m;ESifhwuG<br />

[Hom0wDodkUydkU&avonf/ prÜg,fe*d&fwGifavSwyftaygif;udkvnf; prÜg,fe*d&fuonf tnm<strong>tif</strong>;½Gm<br />

om*&odkU tvsifqefawmfrl&onf/ ,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlí ouú&mZf(918)udk;&mhwq,fh&Spfck<br />

waygif;vqef; 11-&ufaeU rdk;rdwfuonf rdk;aumif;rdk;n§if;odkUcsDawmfrlonf/ wDuspfodkUa&mufawmfrl<br />

vQif avSudkwHwm;zGJUí qifjrif;uRJ;EGm;ppfonfAdkvfygwdkUudkavQmufapí wbufodkUa&mufvQif wyf<br />

pOftwdkif;csD&onf/<br />

rdk;aumif;apmfbGm; rdk;ñSif;apmfbGm;wdkUvnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;qifvkH;jrif;&if;ppfonf<br />

Adkvfygtrsm;ESifh ajrjyifjynfhrQcsDvSmNyD[líMum;vQif rdk;ñSif;NrdKUwGifrcH0Hhí rdk;n§if;ajrmuf ]]EG,fywfyk}}[l<br />

aomawmwGif apmfbGm;ESpfOD;wGif&dSaom qifvkH;jrif;&if;ESifh wyfcdkifwyfvkHwnfícHESifhonff/ om;awmf<br />

r[mOy&mZm nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZmorwfawmfowdk;rif;apmwdkUvnf;rdk;aumif;rdk;n§if;ajrmuf<br />

]]EG,fywfyk}}awmwGif wyfcdkifwyfvkHwnfí cHonf[lMum;awmfrlvQif taMumuft½GHUr&dS olxufigt<br />

vsifcsDí t0bk&ifowdk;rif;apmtvsifa&mufvQif ½Gyf½GufcRHcRH tqnf;txm;r&dSwdkufav\/ apmfbGm;<br />

wdkUvnf; rcHEdkifíysufav\/ ,if;odkUrS r[mOy&mZmowdk;"r®&mZmwdkUa&mufvSmonf/ odkUa&mufvSm<br />

vQif okHUyef;brf;aponf/ qifjrif;Adkvfygtrsm;&awmfrl\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;ajrmufc&D;<br />

odkUwufawmfrlí awmifudkausmfícsDawmfrlonf/ rdkif;aemuftem;wGif wyfcsawmfrlí aeawmfrlonf/<br />

nDawmfom;awmfwdkUwdkufí apmfbGm;ESpfOD;ysufaMumif;udkMum;awmfrlvQif &J;rufawmfwdkUudkqD;<br />

íwdkufaponf/ qifvloltrsm;&awmfrlonf/ nDawmfom;awmf orufawmfwdkUvnf; &onfqifjrif;<br />

vlolwdkUudkqufukef\/ ,if;aomtcg om;awmfr[mOy&mZmwdkUavQmufonfum;av;q,fhig;vkH;rdkif;<br />

udktpdk;&aom rdk;aumif;apmfbGm; okH;q,fhig;vkH;rdkif;udktpdk;&aom rdk;n§if;apmfbGm;wdkUonf w½kyfOD;<br />

wnfbGm;udk 12-ESpfwdkifwdkifppfNydKifíxdk;bl;onfMum;aomaMumifh uRefawmfwdkUa&mufvQif qifpD;csif;<br />

jrif;pD;csif;OD;vnfpGefí wdkuf&rnfomrSwfonf/ ,if;odkUum; rwdkuf&/ pkH&*kH ap;jypfjrdKif*Edkif ykyfaygif<br />

wdkUxlxyf&m a&SmifvTJ;ykef;vQdK;aeawmhonf[k em;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; igodkUaomig;yg;ESifhjynfhpkHaom rif;{u&mZfcsDawmfrlonfudk<br />

apmfbGm;wdkUrQonfrsufESm,SofícH0Hhrnfavm/ ,if;odkUrcH0Hhí ajy;ykef;avjim;aomfvnf; ig\&efoludk<br />

ZrÁL'dyfajrjyif0,f b,fjynfaxmifrif;onfvufcH0Hhrnfenf;trdefUawmf&dSonf/ ,if;odkUrS om;awmf<br />

r[mOy&mZm nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmorufawmft0bk&if owdk;rif;apmwdkUudk apmfbGm;wdkU<br />

ajy;av&modkUokH;aMumif;cGJí vdkufavtrdefUawmf&dSaomaMumifh ajrjyifjynfhrQvdkuf&avonf/ b0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;vnf; aemufwyfrjyKí wjznf;jznf;csDawmfrlonf/<br />

,if;aomtcgrdk;aumif;apmfbGm;udkrdrdtrwfwdkUþodkUem;awmfavQmufukefonf/,ck[Hom0wD<br />

rif;w&m;csDawmfrlvSmonf qifjrif;Adkvfygvnf;rsm;vsonf/ vufeufud&d,mvnf; xlxyfvSonf/<br />

rif;w&m;BuD;wGif nDawmfom;awmf orufawmfrSpírª;awmfrwfawmftaygif;wdkUonfvnf; toufpGefU<br />

ítrIxrf;rnfolcsnf; jzpfonf/ qD;BudKícHaomfvnf; cHEdkifcsdrfhrnfr[kwf/ rEdkifí ajy;ykef;a&SmifvTJ;<br />

aomfvnf;vGwfEdkifrnfr[kwf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ]]udk,frcsdonf trdom;udkrxm;Edkif}}qdkbdouJh<br />

odkU rdk;n§if;apmfbGm;udk om;r,m;ESifhwuGbrf;ívufaqmifawmf quf&rS pnf;pdrfrysuf toufrao<br />

&dSrnfxifonf[líem;awmfavQmufMuonf/ rdk;aumif;apmfbGm;vnf; trwfwdkUavQmufaompum;udk<br />

Mum;vqif onfta&;oifhvSayonf[líqdkNyD;vQif rdk;n§if;apmfbGm;rSpí om;r,m; qifjrif;AdkvfygwdkU


trSwfrJhaeonftcdkufbrf;í qufvSm\/ ,if;aomtcg trwfwdkUavQmufonfum; - b0&Sifrif;<br />

w&m;BuD;bk&m; csDawmfrlvSmí rdk;rdwfudkvkyfMuHuwnf;uyif opömawmfchí trIawmfudkxrf;&rSoifh<br />

rnf/ uRefawmfwdkU qdkygonfudk rdk;n§if;apmfbGm; olUuRefcHwGuf&dSoavm/ olcsDvSmvQifvnf; qD;BudKí<br />

wdkufrnfqdkaomaMumifhuRefawmfysufpD;jcif;odkUa&mufacsonf/,ckopömawmfcHítrIawmfudkxrf;ygrnf<br />

[kem;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; &mZ*kPfESifhjynfhpkHawmfrlaomrif;jzpfí rdk;n§if;apmfbGm;udk<br />

rnfodkUrQ trsufawmfr&dSrdk;aumif;odkUcsDapawmfrlía&mufvQifnDwmfom;aomforufawmfwdkUudkac:awmf<br />

rlí rdk;aumif;odkUcsnf;pk&onf/ ta&mufnDvQif rdk;aumif;apmfbGm;udk,fupí trª;trwftaygif;wdkU<br />

udk opömawmfay;NyD;vQif rdk;aumifapmfbGm;udkyif wHqdyfvufsmESifhwuG rdk;aumif;NrdKUudkay;awmfrlonf/<br />

apmfbGm;om;ESpfa,mufç orD;wa,mufç ajr;a,mufsm;wa,mufç ajr;rdef;ra,mufudkrlum; ,lawmfrl<br />

íajcawmf&if;wGifjrJ;&onf/ a½TcGefç aiGcGefç y,if;cGefç odk;cGefç uwdk;cGefç zJ;cGefç atmif;cGefç jrif;cGefwdkU<br />

udkvnf; ESpfpOfquf&onf/<br />

rdk;n§if;NrdKUudkrlum; - apmfbGm;a,mufztxufu uRefawmfcHvSmool'DyJ;,if;pm;udkZvkHtrnf<br />

ESifhapmfbGm;jyK&onf/ apmfbGm;BuD;wdkU\ taqmifta,mifudkvnf; tukefay;awmfrlonf/ om;ESifh<br />

orD;udkrlum; ajc&if;awmfwGifjrJ;&onf/ a½TcGefç aiGcGefç odk;cGefç uwdk;cGefç wif&ef;cGefç bJ;cGefç jrif;cGef<br />

wdkUudkvnf;ESpfpOfppfuJ;awmfwdkUuaqmfí quf&onf/ rdk;n§if;apmfbGm;udkrlum; - opömawmfay;NyD;<br />

vQif 0efpifcHrdefudkay;ípm;&onf/ rdk;n§if;apmfbGm;om;udkvnf; ]]rdk;vkH}}[laomtrnfESifh 'DyJ;,if;NrdKU<br />

udkay;ípm;&onf/ om;wa,muforD;wa,mufudkvnf; ajcawmf&if;wGifjrJ;&onf/


267 - &Srf;jynfajrmufydkif;ü omoemjyKykH<br />

rdk;aumif;rdkn§if;paom &Srf;jynfwvTm;onf rdpäm'd|dt,ludk,lukefonfrsm;udkvnf; or®m'd|d<br />

jzpfapí *Eå"l& 0dyóem"l& yk*d¾KvfwdkUudkvnf; awmif;yefí oDwif;okH;ae&onf/ ygVd t|uxmp<br />

aom usrf;*efwdkUudka&;ul;apí rdk;aumif;rSm wykH rdk;n§if;rSmwykH xm;awmfrlonf/ awmif;wif;tav;<br />

csdefcGifwdkUudkvnf; [Hom0wDaejynfawmfESifh wcsufwnf; xm;awmfrlonf/ ,if;odkU&Srf;jynftvkH;udk<br />

pD&ifawmfrlí ouú&mZf(919) udk;&mhwq,fhudk;ck uqkefvqef;ESpf&ufaeU rdk;aumif;ucsDawmfrlí<br />

uqkefvjynfhausmfw&ufaeU wD;MunfodkUa&mufawmfrlvQif &wema½TabmifawmfpD;awmfrlí jyefawmfrl<br />

onf/ uqkefvjynfausmfwq,fhav;&ufaeU t0odkUa&mufawmfrlonf/ t0awmifawmifbD;vl;eef;<br />

awmfwGif ckESpf&ufcefUaeawmfrlí tkef;aygifç rdk;rdwfç rdk;aumif; ç rdk;n§if;wGif yGJ;vrf;&oolwdkUudk<br />

trnft&nf taqmifta,mif pm;aus;pm;vufay;awmfrlonf/ ,if;odkUrS 0gqdkvqef; 6-&ufaeU<br />

tmu[Hom0wDodkU a&tm; Munf;tm;jyefawmfrlonf/ 0gacgifvqef; 13-&ufaeU [Hom0wDaejynf<br />

awmfodkUa&mufawmfrlonf/


268 - rdk;eJ;odkUcsD&efwdkifyifcefU&efykH<br />

rdk;eJ;apmfbGm;onf b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;ESihf auwkrwDuyif a½TwHwpfç aiGwHwpfç oHwH<br />

wpfxm;í jrJjrHpGm opömawmfxm;awmfrlMuonf/ rdk;eJ;apmfbGm; uwdudkzsufí EdkifiHawmfjzpfaom<br />

oDaygudkwdkufav\/ oDaygysufvQif apmfbGm;udk&íowfavonf/ om;r,m;upí qifaumif; jrif;<br />

aumif;wdkUudkvnf;,lavonf/ okH;q,fwdkifatmif xdyg;zsufqD;vSmonf/ xdktaMumif;rsm;udk oruf<br />

awmf t0bk&ifowdk;rif;apmuavQmufvSmí Mum;awmfrlvQif om;awmfr[mOy&mZmtp&dSaomrª;awmf<br />

rwfawmftaygif;wdkUudk ac:awmfrlíþodkUtrdefUawmf&dSonf/ ,ckrdk;eJ;apmfbGm;onf txufu igESifh<br />

qdkaom uwdopömudkzsufí auo&mZjcaohFrif;a&SUudk ,kef'&,foef;í oGm;ouJhodkUighEdkifiHjzpfaom<br />

oDaygokH;q,fudkxdyg;zsufqD;avonf/ nDawmfom;awmf rª;awmfrwfawmfwdkUudkom csDívkyfMuHap<br />

aomfvnfoifhrnfavm/ igudk,fawmfcsDívkyfMuH&aomfvnf; oifhrnfavm[lí EdIif;&Snfawmfrlonfudk<br />

Anm;avmavQmufonf/ ,ckrdk;eJ;anmifa½TNrdKUrsm;udk udk,fawmfcsDívkyfMuH&rnfr[kwf/ uRefawmfwdkU<br />

trª;trwfESifhnDawmfom;awmfwdkUudkcefUawmfrlaomfvnf; ta&;awmfNyD;rnfyifjzpfonf[lí em;awmf<br />

avQmufonf/<br />

Anm;avmavQmufaom; pum;udk b,ausmfolMum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/<br />

rdk;eJ; ç anmifa½Tç a,mufapmufç aemifrGefonf qifvkH;jrif;&if;vnf;rsm;onf/ vufeufud&d,m ol&J;<br />

olcufvnf; xlxyfvSonf/ Zif;r,fjynfBuD; ç usdKif;wkHjynfBuD; ç odef;eDjynfBuD;ESifhvnf;eD;avonf/<br />

trDSo[J;r&dSbJ; EdkifiHawmfaus;pGef½Gmem;udk xdyg;zsufqD;0hHrnfr[kwf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh nDawmf<br />

om;awmfwdkUudkomcefUawmfrlíroifhacs/ qifvkH;jrif;&if;trsm;pD&ifawmfrlí b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;<br />

ukd,fawmfcsDawmfrlonfjzpfrS ta&;awmfNyD;vG,frnf[líem;awmfavQmufonf/<br />

om;awmfr[mOy&mZmvnf;uRefawmfb,ausmfolavQmufaomta&;onf oifhvSayonf[lí<br />

em;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; b,ausmfolavQmufaomta&;udk BudKufawmf<br />

rlí qifjrif;AdkvfygwdkUudk pD&ifcefU&efawmfrlonf/ csD&aom wyfpOfum; vuf0J;&J;wdkifjrif;wyfç &mZw<br />

refjrif;wyfç qifwyfrSm eE´ausmfxif wwyfç Anm;y&Hwwyfç eE´ol&d,wwyfç Anm;oHvdkufwwyfç<br />

b,umrPwwyfç Anm;'vwwyfç b,ausmfolwwyfç om;awmfr[mOy&mZmwwyfç jrif;ESpfwyf<br />

ESifh wyfaygif;q,fwyfwGif wdkufqifokH;&mç jrif;okH;axmifç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh vufsmaMumif;<br />

csD&onf/<br />

wk&if&mZmjrif;wyfç eE´odrf;pnf;jrif;wyfç qifwyfrSmb,ausmfxifwwyfç ordef;&J;oif&Hw<br />

wyfç rif;&J;ausmfxifwwyfç Anm;usef;axmwwyfç oa&pnfolwwyfç ordefoHus,fwwyfç<br />

eE´oMuøwwyfç nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifwwyfç jrif;ESpfwyfESifh wyfaygif;q,fwyfwGifygonf<br />

wdkufqif okH;&mç jrif;okH;axmifç ppfonfol&J; &Spfaomif;ESifhvuf0J;aMumif;csD&onf/<br />

wk&ifAvjrif;wyfç b,&mZoljrif;wyfç qifwyfrSm &mZoMuøwwyfç ordef,dku&wfwwyfç<br />

eE´ausmfolwwyfç vuf0J;eE´rdefwwyfç tJ;rGefw&mwwyfç ordefZdwfyGefwwyfç rif;r[mwwyfç<br />

nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmwwyfç jrif;wyfESpfwyfESifh wyfaygif;q,fwyfwGifygonf wkdufqif<br />

okH;&mç jrif;okH;axmifç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifhtv,faMumif;csD&onf/<br />

wk&ifAvjrif;wyfç vufsma,mf"mjrif;wyfç qifwyfrSm aersdK;ausmfxifwwyfç oD&daZ,sausmf<br />

xifwwyfç rdk;n§if;apmfbGm;wwyfç rdk;aumif;apmfbGm;wwyfç rdk;rdwfapmfbGm;wwyfç orufawmf<br />

t0bk&ifowdk;rif;apm wwyfç jrif;wyfESpfwyfESifh wyfaygif;&SpfwyfwGifygonf wdkufqifokH;&mç


jrif;okH;axmifç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh qifacgif;aMumif;csDap[lí okH;q,fuonf oDaygudkcsD&<br />

onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rSm vufsm&J;wdkifjrif;wyfç vuf0J;b,jrif;wyfç ppfwk&*Foljrif;<br />

wyfç wk&ifo'd¨jrif;wyfç qifwyfrSm eE´ausmfxifwwyfç ordefvuGef;wwyfç oD[yawhwwyfç ordef<br />

tJ;jAydkufwwyfç b,oMuøwwyfç oD&"r®&wfwwyfç vufsmeE´olwwyf ,if;urS b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;wyfrawmfwGif wdkufqifESpf&mudkapmfbGm;apmfuefwdkUrª;rsdK;rwfrsdK;qifpD;vdrfrmolwdkUudk pD;ap<br />

ívuf0J;vufsma&SUaemufvdkuf&onf/ udk,f&Hawmfjrif;ESpfaxmifwdkUudkvnf; a½TBudK;a½TuESifh a½TukH;a½T<br />

xdyfqifí vuf0J;vufsm a&SUaemufvdkuf&onf/ 0if;awmfav;rsufESmom;wdkUvnf; a½Txdyfa½TvTm;<br />

a½Tum a½TvSHESifhcsnf;vdkuf&onf/ jrif;wyfav;wyfESifh wyfaygif; 12-wyfwGifygonf wdkufqifig;&mç<br />

jrif;ajcmufaxmifç ppfonfol&J;waomif;ygonf/ wyfrawmfwGif ouf&Snfausmfxifwyfrª;&mZa,mf"m<br />

udkppfuJ;cefUawmfrlonf/


269 - rdk;eJ;odkUqifjzLrsm;&SifcsDawmfrlykH<br />

[Hom0wDaejynfudkrlum; - rif;ocF,mESifh Anm;z½l;wkdUudk qifvkH;jrif;&if;ESifhtapmifhtae<br />

cefUawmfrlonf/ ykodefajrmif;jrtp&dSaom wvdkif;jynftaemufwvTm;udk oD&daZ,saemf&xmESifh Anm;<br />

avmudktvkH;t&if;ESifh tapmifhtaecefUawmfrlonf/ rkwår armfvNrdKiftp&dSaom wvdkif;jynfta&SU<br />

wvTm;udkvnf; Anm;OD;ESifh pwkumrPdudktvkH;t&if;ESifhtapmifhtaecefUawmfrlonf/ þodkUqdkcJhNyD;<br />

aom qifvkH;jrif;&if;ESifh ouú&mZf(919) udk;&mhwq,fhudk;ck wefaqmifrkef;vqef; 9-&uf4-[l;aeU<br />

[Hom0wDaejynfawmfucsDawmfrlí av;uRef;xdyfeif;[laom wyfawmfwGifcsaeawmfrlonf/auwkrwD<br />

wdkif½kH 11 - pcef;csDawmfrlonf/<br />

auwkrwDuonf om;awmfr[mOy&mZm nDawmfjynfrif; awmifilrif; t0rif;wdkUudktuGJ;uGJ;<br />

ajrjyifjynfhrQ csD&avonf/<br />

rdk;eJ;apmfbGm;vnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; csDawmfrlvSmonf[líMum;vQif rdk;jAJ;pm; pum;<br />

pm;udk qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh a,mufapmufwGif tcdkiftvkHcefUíae&onf/ b0&Sifrif;w&m;bk&m;rl<br />

um; ta&SUaMumif;csDawmfrlí empkHawmfwGif wyfrcsíaeawmfrlonf/<br />

nDawmfjynfbk&if owdk;rif;"r®&mZmvnf; a,mufapmufodkU tvsifcsDí wdkufrnfpD&ifpOfwGif<br />

rdk;jAJ;pm; pum;pm;a,mufapmufpm; aemifrGefpm;wdkUonf NrdKUwGif;ucHaomfvnf; rcHEdkifí qifjrif;udk<br />

ypfí rdk;eJ;odkUajy;av\/ ypfcJhaom qifjrif;vlolwdkUudk rsm;pGm&awmfrl\/ ,if;odkUrS ppfav;aMumif;<br />

vkH; b0&Sifrif;w&m;BuD;&dS&m aygif;awmfrlMuavukef\/


270 - rdk;eJ;apmfbGm;qD;BudKíwdkufykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmf om;awmf orufawmfwdkUta&mufnDvQif empkHawmif<br />

udkwufawmfrlí ppfig;aMumif;jzefUícsDawmfrlonf/<br />

rdk;eJ;apmfbGm;vnf; qifjrif;Adkvfygtrsm;ESifh qD;BudKvSm\/ jynfbk&if owdk;"r®&mZmwdkU a&SU<br />

zsm;jrif;wyfESifh awmifMum;wGifawGUíwdkufMuaomf jrif;awmfonfwdkUtm;rwefí qkwfcJh\/ vGifv[m<br />

odkUa&mufvQif jynfbk&ifowdk;"r®&mZmwdkUqifwyfESifh &SpfwpfvkH;cRef;bGifhumvTwfvQif rdk;eJ;apmfbGm;wdkU<br />

ucsDvSmaom&Srf;[lorQysufíajy;av\/ qifjrif;vlolum;&onfrsm;\/ ,if;odkUrSrdk;eJ;NrdKUwdkifcsDawmf<br />

rlí atmifwdkufr*Fvm[laom wyfawmfwGifcsawmfrlonf/


271 - rdk;eJ;apmfbGm;wdkUuRefcHvSmykH<br />

rdk;eJ;apmfbGm;vnf; qifjzL;rsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;csDawmfrlvSmonf qifjrif;t<br />

vkH;t&if; ppfonfAdkvfygrsm;vSonf[lí Mum;vQif rdk;eJ;NrdKUwGifrcH0hHíxGufajy;av\/ ppfonfawmf<br />

wdkUvnf; xyfívdkufonf/ qifjrif;vloltrsm;&awmfrl\/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmf<br />

om;awmf taygif;wkdUudk tuGJ;uGJ;&Sm&onf/ rdk;eJ;apmfbGm;vnf; ajy;aomfvnf; rvGwfEdkif&mtrSwf&dSí<br />

om;rdkif;udkif;pm;udk vufeufrdkif;vkH; ç Zmy,if; ç a½TysifZm ç odk; ç uwdk; ç atmif;wif&ef vufaqmif<br />

awmftrsm;ESifh uRefawmfrwwfrvdr®mí jypfrSm;rdonf/ toufudkcGifhjyKawmfrlyg[lí em;awmfavQmuf<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; &mZ*kPfESifhjynfhpkHawmfrlaom rif;{u&mZfjzpfawmfrlí rdkif;udkif;<br />

pm;udk ay;bG,furf;bG,fay;awmfrlonf/ rdkif;udkif;pm;jyefítaMumif;rsdK;udkMum;vQifrdk;eJ;apmfbGm;vnf;<br />

qifaygufwq,f ç a½Tig;ydóm ç aiGig;q,f vufaqmifawmf,lcJhíajc&if;awmfodkUa&mufvSmonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; rdk;eJ;apmfbGm;udka&SUawmfodkUac:awmfrlíþodkUtrdefUawmf&dSonf/ rdk;eJ;<br />

apmfbGm;i,fvnf;ighEdkifiHawmfjzpfaom oDaygokH;q,fwdkUudk xdyg;zsufqD;avaomaMumifh ra&wGufEdkif<br />

aomqifvkH;jrif;&if;ppfonfAdkvfygESifh igudk,fwdkifawmfcsDvSmonfudk xdyg;zsufqD;onfESifhtnD cHír<br />

wdkuf/ a½Smif;vTJ;ajy;ykef;íaeonf/ ,if;odkUajy;jim;aomfvnf; igh&efoludk ZrÁL'dyfajrjyif0,f b,fjynf<br />

axmifrif;onf vufcH0Hhrnfenf;/ ,ckrdk;eJ;apmfbGm;i,fonftwuftvdr®mynm tajrmftjrifr&dSírSm;<br />

jim;avaomfvnf; igbk&m;qkudkawmif;awmfrlaomrif; {u&mZfjzpfawmfrlonf/ rdk;eJ;apmfbGm; pnf;pdrf<br />

toufudk zsufqD;awmfrrlNyD/ igvTwfawmf rlawmhonf[lí nDawmfom;awmf rª;awmfrwfawmfwdkUa&SU<br />

wGif trdefU&dSonf/<br />

,if;odkUrS rdk;eJ;apmfbGm;udk,fupí om;orwf ç trª;trwfwdkUudk om;awmftpOf ajr;awmft<br />

quf jrpfawmftnGefU rabmufrjyefraoGrzD0HhNyD[lí opömawmfay;NyD;vQif rdk;eJ;NrdKUudkyif ay;awmfrlí<br />

apmfbGm;jyK&onf/ anmifa½TapmfbGm; ç a,mufapmufapmfbGm; ç rdk;jAJ;pm; ç pum;pm; ç aemifrGefpm;wdkU<br />

onf qifBuD;jrif;BuD; ç om;orD;wdkUudkqufí toufudkcGifhawmif;vSmonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;vnf; xdkoludk opömawmfay;í pm;jrJ;aom aus;pnf;pdrfwdkUudkay;awmfrljyefonf/ xdk&Srf;jynf<br />

wwef;wGif rSm;aomrdpäm'd|dt,lrsm;udkvnf; or®m'd|djzpfatmif qkH;rawmfrlí ausmif;bk&m;wnfxm;<br />

onf/ usrf;*efuseawmfrlaom t&d,myk*d¾KvfwdkUudkvnf; awmif;yefawmfrlí yd#uwfpmayESifhwuG<br />

oDwif;okH;ae&onf/ 0wåKuHrdk;ajrudkvnf; vªawmfrlonf/


272 - jynfxJ;a&;ajr§mfwif;MuHpnfykH<br />

,if;odkU rdk;eJ;anmifa½Ttp&dSaom &Srf;jynftvkH;udk pD&ifcefUxm;awmfrlNyD;rS om;awmf r[m<br />

Oy&mZmtp&dSaom nDawmf om;awmf rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudkac:awmfrlí þodkUtrdefUawmf&dS<br />

onf/ uarÇmZHwdkif;jzpfaom rdk;eJ;anmifa½Tudktvdkawmfjynfhí vufeufEdkifiHawmfcsnf;jzpfNyD/ tb,f<br />

odkU pD&ifaomf oifhrnfenf;[lí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonfukd om;awmfr[mOy&mZmavQmufonf/<br />

,ckonf oHvGifjrpftaemufbGufwGif&dSaom &Srf;jynfBuD;rsm;udk tvdkawmfjynfhívufeufEdkifiH<br />

awmfcsnf;jzpfNyD/ oef;eDwNrdKUum; - ta&;ta&maomfvnf; ravQmufvSm/ w½kyfOD;wnfbGm;udk trDSjyK<br />

ítcdkiftvkHaeavonfudk vkyfMuHawmfrlrS &Srf; 9-jynfaxmifvkH; wcsufwnf; vufeufEdkifiHawmf<br />

csnf;jzpfrnf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

r[mOy&mZm avQmufaompum;udk Anm;y&HMum;vQif þodkUem;awmfavQmufonf/bk&m;om;<br />

awmfavQmufaomta&;onf ppfa&;yifjzpfawmfhonf/ odkU&mwGif rdk;eJ;anmifa½Tpaom &Srf;jynfBuD;rsm;<br />

udktvdkawmfjynfhavNyD;onf/ odef;eDNrdKUrQonfa&SuodkU vufawmfuvGwf&maomoabmr&dS/ ,if;odkU<br />

jzpfaomaMumifh odef;eDNrdKUudk &dSESifhapOD;/ [&drkOöwdkif;jzpfaom ok0PÖbkrd®Zif;r,fjynfBuD;onfrª;aumif;<br />

rwfauif; jrif;aumif; vufeufud&d,mvnf; xlxyfvSonf/ NrdKU&H 57-NrdKUvnf; tvkH;t&if;ESifhcsnf;<br />

tcdkiftNzD;jzpfonf/ uRefawmfwdkU wvdkif;jynfESifhvnf; aus;pyfjzpfonf/ a&S;umvüvnf; wBudrf<br />

wcgrQ rysufrpD;bl;ao;jzpfonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ,Gef;jynfjzpfaom Zif;r,fodkUtvsifcsDawmf<br />

rlíodrf;,lawmfrloifhonf/ Zif;r,fudk&awmfrlvQif Zif;r,fwGift&yftaejyKawmfrlí nDawmf<br />

om;awmf rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUudk r[me*&wdkif;jzpfaom usdKif;½kH; ç acrm0&wdkif;jzpfaom<br />

usdKif;xkHpaom ,Gef;jynf *kHjynfodkU tuGJ;uGJ;csDapí uRefawmfwdkUvkyfMuH&onf&dSaomf vufeufEdkifiH<br />

awmfcsnf;jzpfrnf/ waMumif;rSmvnf; uRefawmfwdkUcsD&vQif qifpD;csif; jrif;pD;csif;,SOfíwdkuf0Hhrnf<br />

rxif/ ,if;odkUuRefawmfavQmufaMumif;vnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; csDawmfrlav&m&m &efolt<br />

aygif;wdkUonf aoaMuysufpD;í&dSaMumif;udk ZrÁL'dyfajrjyif0,f wdkif;BuD;jynfBuD;taygif; xD;aqmif;rif;<br />

wumwdkU xif&Sm;odavNyd;onf[líem;awmfavQmufonf/<br />

Anm;y&HavQmufaompum;udk Anm;'vMum;vQif uRefawmfAnm;y&HavQmufaomta&;onf<br />

oifhvSayonf[lí em;awmfavQmufonf/ nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmpaom rª;awmf rwfawmf<br />

taygif;wdkUonf Anm;y&HavQmufaomta&;udk BudKufMuonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;BudKuf<br />

awmfrlí Zif;r,fodkUcsDawmfrlrnf/ zszspD&ifawmfrlonf/ rdk;eJ;apmfbGm;rlum; udk,frusef;rtDí&dSaom<br />

aMumifhaemufawmfrvdkufEdkif/ anmifa½TapmfbGm;vnf; aemufawmfvdkufrnf[líwyfaygif;umwmaygif;<br />

wdkUudk pk½kH;rnf[líanmifa½TodkUjyefavonf/<br />

rdk;eJ;apmfbGm;om; rdkif;udkifpm; ç usdKif;awmif;pm; om;ti,fparmfcefa,mufz odkcHESifh vJ;jcm;<br />

pm; ç rdk;jAJ;pm; ç aemifrGefpm;wdkUrlum; aemufawmfwGif tvkH;t&if;ESifhvdkuf&onf/ b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;vnf; om;awmfr[mOy&mZmwdkUrSm jrif;wyfESpfwyfESifhwyfaygif;q,fwyfudk a&SUzsm;csDap<br />

onf/<br />

onfaemuf orufawmft0bk&ifowdk;rif;apmwdkUjrif;wyfESpfwyfESifhwyfaygif;&SpfwyfcsD&onf/<br />

nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZmwdkUjrif;ESpfwyfESifh wyfaygif;q,fwyfcsD&onf/<br />

onfaemufrS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; jrif;wyfav;wyfESifh wyfaygif; 12-wyfcsDawmfrl<br />

onf/ aemufnDawmfawmifilbk&ifrif;acgiifwdkUjrif;wyfESpfwyfESifh wyfaygif; q,fwyfcsD&onf/


dk;eJ;uonf oHvGif"m;0ifqdyfwdkifESpfq,fhav;pcef;csDawmfrlí aZ,sompnf[laom wyfawmf<br />

wGifcsawmfrlonf/ "m;0ifqdyfwGif abmifyef;bGJUapí qifjrif;vlolwdkUudkul;&onf/ oHvGifwbufodkU<br />

a&mufawmfrlvQif om;awmfr[mOy&mZmwdkUqifwyfudk vufsmaMumif;csD&onf/ nDawmfjynfbk&ifwdkU<br />

q,fwyfudktv,faMumif;csD&onf/ orufawmf t0bk&ifwdk;rif;apmwdkU&Spfwyfudkvnf; vuf0J;<br />

aMumif;csD&onf/ ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; 12-wyfESifhcsDawmfrlonf/ aemufawmfu<br />

awmifilbk&ifrif;acgifwdkUq,fwyfcsD&onf/


273 - Zif;r,fodkUcsDí&HawmfrlykH<br />

þodkUqdkcJhNyD;aom ra&rwGufEdkifaom qifvkH;jrif;&if; ppfonfAdkvfygESifh ajrjyifjynfhrQcsDawmf<br />

rlonf/ xdktaMumif;udk Zif;r,fbk&ifjAoHMum;vQif qD;BudKíwdkufrnf[k qifjrif;AdkvfygpD&ifpOfwGif<br />

Anm;ioOfvkH;[laom trwfZif;r,fbk&ifudk þodkUem;awmfavQmufonf/ ,ck [Hom0wDrif;w&m;<br />

wGifygaom &J;rufAdkvfygwdkUudk axmufaomf tjynfjynfaxmifaom xD;aqmif;rif;wdkUESifhwuGjzpfí<br />

qifvkH;jrif;&if;ppfonfAdkvfyg tvGefrsm;vSonf/ olUuRef wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUonfvnf; touf<br />

udkpGefUí trIawmfudkxrf;rnfolcsnf;jzpfonf/ qD;BudKí wdkufaomfvnf; atmifEdkifcsdrfhrnfr[kwf/<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh NrdKUjyusHK;ajrmif;uwkyf&ifwm;jyifqifí NrdKUudkomcHawmfrloifhonf/ ,if;odkUNrdKU<br />

ucHíta&;rvSacsvQif tnHhcHrSom cyfodrf;aom jynfolESifhwuGcsrf;omrnfxifonf[líavQmuf<br />

onf/ Zif;r,fbk&ifvnf; Anm;ioOfavQmufaom pum;udkMum;vQif ighNrdKUudkpGefESifhMuufrlí okwfEdkif<br />

rnfavm[líqdkNyD;vQif qD;BudKíwdkufpdrfhrnfpD&ifaom wyfudk½kyfí NrdKUjycdkifvkHatmifpD&ifNyD;vQif pdef<br />

ajymif; jrwyl NrdKUxdyf0ef;usifpDpOfítoifhxm;av\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; þodkUrdefUawmfrlonf/ [&drkOöwdkif;Zif;r,fjynfudktpdk;&aom<br />

rif;onf igodkUaomtm;ig;yg;ESifhjynfhpkHawmfrlaom {u&mZfcsDawmfrlonfudk ta&;t&mawmfvnf;r<br />

avQmufvSm/ NrdKUcdkifonfESifh trª;trwf qifvkH;jrif;&if;rsm;onfudk,kHíaeonf/ Zif;r,fjynfudkrQrqdk<br />

ESifhOD; w½kyfOD;wnfbGm;yifcHaomfvnf;igvkyfMuHawmfrlonfudkcHEdkifrnfavm[lírdefUawmfrlonf/"m;0if<br />

qdyfuonf Zif;r,fNrdKUudk 21-pcef;csDawmfrlí Zif;r,fajrmuf&wematmifwif[laom wyfawmfwGifcs<br />

awmfrlí t&yftaejyKawmfrlonf/om;awmfOy&mZmnDawmfjynfrif;awmifilrif;t0rif;apmfbGm;apmfuef<br />

trª;trwftaygif;wdkUonf raMumufr½GHUewfppfonfuJhodkU Zif;r,fNrdKUudk 0ef;&Hí EGm;udkjcHavSmifouJh<br />

odkUwyfcdkifwyfvkHwnfí &Hav\/<br />

Zif;r,fwGif&dSaom trª;trwf jynfoltaygif;vnf; tom;pm;vwHhodkUaMumuf½GHUukef\/<br />

tnHhcHawmfrlrS oifhrnf[líavQmufMuukef\/ Zif;r,fbk&ifvnf; igtnHhcHwGuf&dSoavm/ ighNrdKUudk<br />

zsmrlí vdyfí,l&rnfavm/ ighNrdKU&H 57-NrdKUom;wdkUonf ,ckra&mufMuao; ta&mufnDvQif igxGuf<br />

íwdkufawmfrlrnf/ rif;wdkUaMumifhMuonfavm[lírdefUawmfrlonf/


274 - Zif;r,fNrdKUudkwdkufodrf;awmfrlykH<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; a&mufawmfrlí qifjrif;AkdvfygwdkUudkjznhfwif;NyD;vQif nDawmf<br />

om;awmf rª;awmfrwfawmf ppfuJ;taygif;wdkUudkac:awmfrlí eufbefonf Zif;r,fNrdKUudk vkyfMuHawmfrl<br />

rnf/ qifonfvnf; qifESifh? jrif;onfvnf;jrif;ESifh?NrdKU&if;odkUa&mufap/ajconfvnf;avSum;wl;½Gif;<br />

udkifí NrdKUukdwl;wufap/ odkUtrdefUawmf&dSvsuf ighrdefUawmfudkrwnfvQif BuD;pGmaomtuGyfawmfcH&vdrfh<br />

rnf[lí rdefUawmfrlonf/ wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUvnf; taMumuft½GUHr&dS NrdKU&if;odkUcsOf;í wNrdKUvkH;<br />

udkwl;ukefonf/ wcsdKUavSum;axmifíwufukefonf/ þodkUvkyfMuHawmfrlvQif NrdKUjydKíNrdKUNydK&mu qif<br />

onfjrif;onf ajconftaygif;wdkU 0ifrdvQif Zif;r,fwNrdKUvkH;udk&awmfrlonf/<br />

]]þodkU [&drkOöwdkif;jzpfaom Zif;r,fjynfBuD;udk tvdkawmfjynfhvQif omoemawmf\ wnf&m<br />

jzpfonf/ okHUyef;rbef;rqD;apESifh brf;qD;rdorQudkvnf; vTwfap}}[líarmif;aMu;eif;cwf&onf/ a½T<br />

aiGt0wfylqdk;udkrlum; - &ool,l&onf/ Zif;r,fbk&ifvnf; NrdKUwjcrf;ysufvQif xdyfwufaoG;udk<br />

aomufvwHhodkUaMumuf½GHUjcif;jyifpGmjzpfí txl;xl;aom w½kyfykqdk; ç rdkif;vkH; ç Zmy,if; ç zJ; ç odk; ç<br />

uwdk; ç atmif; ç wif&ef;rsm;pGmvufaqmifawmf,lí qifBuD;ESpfpD;ESifhwuG NrdKUuxGufí toufudkcGifh<br />

jyKawmfrlyg[k em;awmfavQmufvSmonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; wJ;awmfOD;odkUac:awmfrlí igodkU rif;{u&mZfvkyfMuHawmfrl<br />

onfudk Zif;r,fNrdKUrQudkxm;í w½kyfOD;wnfbGm;yifcHaomfvnf; cHEdkifrnfavm[lí rdefUawmfrlNyD;vQif<br />

Zif;r,fbk&ifrSpí trª;trwf ioOfvkH oHvHwdkUudk om;awmftpOfajr;awmftqufjrpfawmftnGefUwdkif<br />

atmif rabmufrjyef raoGrzD[lí opömawmfay;NyD;vQif ]]aus;Zl;awmfudkvnfodap/ omoemawmfudk<br />

vnf; csDajr§muf}}[lí trdefUawmf&dSonf/ Zif;r,fNrdKUudkvnf;ay;awmfrlí rif;jyK&onf/<br />

tcGefawmfudkvnf; qifwq,f ç jrif;wq,f ç aiGw&m ç rdkif;vkH; ç Zmy,if; ç a½TAsif; ç zJ; ç<br />

armfa&mf ç atmif; ç wif&ef; ç odk; ç uwdk; ç ,Gef;yl ç ,Gef;wm EspfpOfrjywf quf&onf/ Zif;r,fwGif<br />

&dSaom qifaumif;jrif;aumif; ç ol&J;olcufaumif;paom yef;csD ç yef;yk ç yef;yGwf ç yef;awmh çyef;yJ;ç<br />

yef;wdrf ç yef;wnf; ç yef;&ef ç oapö;orm; ç t*Faworm; ç qifaq;orm; ç qifwwfool ç jrif;<br />

aq;orm; ç jrif;wwfool ç yef;qdke,fEkwwfool tvkH;tNrdwfwwfool ç txkHeUHomwwfool ç<br />

tausmftavSmftaygiftuspfwwfool þolwdkUudka½G;awmfrlí om;r,m;ESifhwuG [Hom0wDaejynf<br />

awmfodkU toD;oD;ra&mr&Sufap&atmif ydkUawmfrlí tuGuft&yfcsae&onf/<br />

bk&m;ykxdk;*lausmif;NydKysufonfrsm;udkvnf; jyifqifvkyfaqmif[líaiGw&mZif;r,frif;udktyf<br />

awmfrlí vkyfaqmifjyifqif&onf/ vbkH;bk&m;&Sifudkvnf; xD;cs&m;od;uonf ajrwdkifatmif a½Txnfh<br />

awmfrlonf/ Zif;r,fNrdKUwGif yd#uwfokH;tpkHr&dSav[k [Hom0wDrSm,lawmfrlí usrf;*efwwfawmfrl<br />

aom t&d,myk*d¾KvfwdkUtm; tyfawmfrlí ydkUooifMum;&onf/ Zif;r,fNrdKU&H 57-NrdKUpm;wdkUudkvnf; ac:<br />

awmfrlí a&mufvQif opömawmfcHapí rdrdwdkUpm;jrJ;wdkif;aom aus;½GmNrdKUjyudkyifay;awmfrljyefonf/


275 - Zif;r,fjynfrif;quftaMumif;<br />

ok0PÖbkrd®rnfaom Zif;r,fjynfBuD;taMumif;um; - bk&m;ocifxif&Sm;&dSawmfrlonf<br />

umvrSpí bkef;BuD;aomrif;wdkU\ ae&mjzpfonfudk t&dr'´emayguúm&mrudktpdk;&aom taemf&xm<br />

rif;apmvkyfMuHawmfrlí ouú&mZf 388-cked*krf;jzpfavonf/ouú&mZf(656)ajcmuf&mhig;q,fhajcmufck/<br />

yk*Heef;usausmfpGmvufxufAnm;apmrdkif;&J;wGif EdkifiHjcm;írif;jyKavonf/ Anm;apmrdkif;&J;pnf;pdrf<br />

37/ ouú&mZf 693-cktedpöa&mufvQif om;awmfioOfylcRefMuH rif;jzpfawmfrlonf/ ioOfylcRefMuHpnf;<br />

pdrf 2-ESpf/ ouú&mZf 695-cktedpöa&mufvQif Anm;&Hom;cRefw½kHrif;jzpfawmfrlonf/ cRw½kH pnf;pdrf<br />

3-ESpf/ ouú&mZf 698-ck tedpöa&mufvQif om;awmfempkHw½kHrif;jzpfawmfonf/ empkHw½kHpnf;pdrf4ESpf/<br />

ouú&mZf 702-ck tedpöa&mufvQif om;awmfioOfylrif;jzpfawmfrlonf/ om;awmfioOfylpnf;pdrf5-<br />

ESpf/ ouú&mZf 707-ckwGif tedpöa&mufvQif om;awmfcJ;jzLrif;jzpfawmfrlonf/ cJ;jzLpnf;pdrf 12/<br />

ouú&mZf 719-ck tedpöa&mufvQif om;wmfapmbm,krif;jzpfawmfrlonf/ apmbm,kpnf;pdrf 13/<br />

ouú&mZf 732 - tedpöa&mufvQif om;awmfapmupdk rif;jzpfawmfrlonf/ apmupdkpnf;pdrf 7/ ouú&mZf<br />

739-ck tedpöa&mufvQif orufawmf ioOfrdkif;rif;jzpfawmfrlonf/ ioOfrdkif;pnf;pdrf 3/ ouú&mZf<br />

742-ck/ tedpöa&mufvQif om;awmfoHbd rif;jzpfawmfrlonf/ oHbdpnf;pdrf 40/ ouú&mZf 782 tedpö<br />

a&mufvQif om;awmfpmvkHrif;jzpfawmfrlonf/ apmvkHpnf;pdrf 35-ESpf/ ouú&mZf 817-ck/ tedpöa&muf<br />

vQif om;awmf apmnyfrif;jzpfawmfrlonf/ apmnyfpnf;pdrf 8/ ouú&mZf 825 cktedpöa&mufvQif<br />

om;awmf Anm;usef;rif;jzpfawmfrlonf/ Anm;usef;pnf;pdrf 40/ ouú&mZf 865 tedpöa&mufvQif<br />

om;awmf rdkif;tJ;rif;jzpfawmfrlonf/ rdkif;tJ;pnfpdrf 34/ ouú&mZf 899 cktedpöa&mufvQif<br />

om;awmf Anm;pJ;rif;jzpfawmfrlonf/ Anm;pJ;pnf;pdrf 5-ESpf/ ouú&mZf 904-cktedpöa&mufvQif om;<br />

awmf apmrdkif;rif;jzpfawmfrlonf/ apmrdkif;pnf;pdrf 2/ ouú&mZf 906-ck tedpöa&mufvQif apmrdkif;rd<br />

bk&m;ZvAÇm/ oD&dok"r®r[ma'0DESifh vif;Zif;bk&ifjApJ;ppf rif;jzpfawmfrlonf/ 7-ESpfZif;r,fwGifae<br />

í jApJ;ppfvif;Zif;odkUajy;avvQif Anm;usef;om;jAoHudk r[ma'0Drif;ajr§mufawmfrlonf/ jAoHrif;<br />

jzpfí 7-ESpf/ ouú&mZf 920ckwGif wdkif;BuD;taygif; rif;wumwdkUt&Sifjzpfawmfrlaom a&ajrocif<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;csDawmfrlívkyfMuHawmfrlvQif NrdKU&H 57-NrdKUESifhwuG ok0PÖbkrd® Zif;r,fjynf<br />

BuD;udktvdkawmfjynfhonf/


276 - Zif;r,frSjyefvnfawmfrlykH<br />

Zif;r,fjynfBuD;udk tvdkawmfjynfhvQif ,kd;',m;aus;pyf vif;pif; aus;pyf Zif;½kHaus;pyf odkU<br />

uif;wdkU uif;&Snfxm;awmfrlonf/ Anm; 'vwwyf ç Anm;pufwwyf onfESpfwyfudkwdkufqifw&m<br />

jrif;waxmif ç Adkvfwaomif;ESifh Zif;r,fwGif tapmifhtaexm;awmfrlcJhí rdk;eJ;aMumif; &wemyl&odkU<br />

wyfpOftwdkif;jyefawmfrlonf/ oHvGif"m;0ifqdyfodkUa&mufawmfrlvQif rdk;eJ;apmfbGm;vnf; aus;Zl;opöm<br />

awmfudkrapmifhESifh "m;0ifqdyfwGifxm;aom wHwm;udkzsufavonf/ rdk;eJ;wGif&dSaom &J;rufawmfokH;&m<br />

ausmfudkvnf; owfavonf/ ,if;odkUaomif;usef;í rdk;eJ;apmfbGm;a,mufapmufapmfbGm;wdkUonf<br />

aemufawmfvdkkufrnf[efESifh rdk;eJ;odkUcsDvSmí a&mufvQif Zif;r,fodkUum;aemufawmfrvdkufrdk;eJ;apmfbGm;<br />

ESifhwcsufwnf;jyKí ykefuefaomif;usefav\/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; "m;0ifqdyfodkUa&mufawmfrlrS rdk;eJ;apmfbGm;ykefuefaMuif;udk<br />

odawmfrlí "m;0ifqdyfuonf usdKif;awmif;qdyfodkU nDawmfom;awmftaygif;ESifhcsDawmfrlí oHvGifjrpf<br />

udkul;awmfrlonf/ wbufodkUqifjrif;Adkvfygtukefa&mufvQif rdk;eJ;apmfbGm;vnf;vufaqmifvufeuf<br />

trsm;ESifh b0&Sifrif;w&m;BuD;udk uRefawmfb0g;jyif vuf0g;rusifhyg anmifa½TapmfbGm; a,mufapmuf<br />

apmfbGm;wdkUom &J;rufawmfwkdUudk qD;wm;írEdkif owfn§pfí wHwm;udkzsufavonf[kem;awmfavQmuf<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; rif;wdkU\ Oyg,f 4-yg;ESifhjynfhpkHawmfrlaom rif;{u&mZfjzpf<br />

awmfrlí rnfodkUrQtrdefUawmfr&dS/ aemufawmfwGifygaom rdk;eJ;apmfbGm;om;nDwdkUudk tMuyfxm;írdk;eJ;<br />

apmfbGm;udkac:&av\/ rdk;eJ;apmfbGm;vnf qifaumif;ESpfpD; jrif;aumif;ESpfpD vufaqmifawmf,lcJhí<br />

ajcawmf&if;odkUa&mufvSmonf/ rdk;eJ;apmfbGm;wdkUa&mufvQif tMuyfxm;awmfrlí usdKif;awmif;qdyfu<br />

onf rdk;eJ;a&mufcsDawmfrlonf/<br />

a&mufawmfrlvQif &J;rufawmfwdkUudk tolowfn§pfavaMumif;udkppfar;awmfrlí twwfod<br />

awmfrlvQif anmifa½TapmfbGm;a,mufapmufapmfbGm;wdkUudk om;r,m;ESifhwuG ,lacs[líom;awmfr[m<br />

Oy&mZmwdkUq,fwyfESifhwuG orufawmft0bk&if owdk;rif;apm&SpfwyfudkapawmfrlícsD&avonf/<br />

anmifa½TapmfbGm;vnf; om;awmfr[mOy&mZm orufawmfwdkUcsDvSmNyD[lí Mum;vQif b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;udk uRefawmfwdkUrykefuefyg/ rdk;eJ;apmfbGm;om &J;rufawmfwdkUudk owfn§pfíwHwm;zsufav<br />

onf[k vufaqmifyPÖmum&ESifh qD;íavQmufonf/ om;awmfr[mOy&mZmorufawmfowdk;rif;apm<br />

wdkUvnf; anmifa½Ta,mufapmufodkUta&mufcsDawmfrlíapmfbGm;NrdKUpm;wdkUudk,frSpí om;r,m; trª;<br />

trwf qifaumif;jrif;aumif;wdkUudk tukefodrf;,lawmfrlí rdk;eJ;odkUjyefawmfrlonf/<br />

a&mufawmfrlMuvQif anmifa½TapmfbGm; a,mufapmufapmfbGm;wdkUtMuHtpnfudk twwfod<br />

awmfrlvQif þodkUrdefUawmfrlonf/ rdk;eJ;apmfbGm; anmifa½TapmfbGm; a,mufapmufapmfbGm;wdkUonf<br />

EdkifiHawmfjzpfaom oDaygokHq,fudk xdyg;zsufqD;avaomaMumifh ra&wGufEdkifaom qifvkH;jrif;&if;ESifh<br />

igcsDawmfrlí vkyfMuHawmfrlvQif NrdKUwGif;rQr&yfrae0Hhajy;ykef;a&SmifvTJ;íaeavonfudk ac:awmfrlí<br />

pnf;pdrfESifhtoufrysufavaumif;[lí igolaumif;jyKawmfrlonfudk aus;Zl;awmfudkrapmifhESifh auo<br />

&mZmjcaoFhrif;a&Suudk ,kef'&,fwdkuonf oef;íoGm;ouJhodkU igh&J;rufawmfwdkUudkxdyg;avonf/<br />

aoaumif;vSavNyD/ igbk&mqkudkawmif;awmfrlaom rif;jzpfawmfrlí toufudkvTwfawmfrlonf[k<br />

trdefUawmf&dSNyD; rdk;eJ;apmfbGm; ç anmifa½TapmfbGm; ç a,mufapmufapmfbGm;wdkUukd,frSpí omr,m;<br />

nDorufwdkUudk odrf;,lawmfrlíaemufawmfwGifyg&onf qifaumif;jrif;aumif;ol&J;olcufaumif;wdkU<br />

udkvnf; a½G;aumufodrf;,lawmfrlonf/


dk;eJ;NrdKUudkrlum; txufapmfbGm;BuD;om; odkcJ;udkapmfbGm;BuD;wdkU\ taqmifta,mifESifhwuG<br />

ay;awmfrlí apmfbGm;jyK&onf/anmifa½Tudkrlum;apmfbGm;cifom;parmfcef;udkapmfbGm;i,fwdkU\taqmif<br />

ta,mifESifhwuG ay;awmfrlí apmfbGm;jyK&onf/ aemufawmfwGif Zif;r,fodkUygaom rdk;jAJ;pm; ç pum;<br />

pm; ç aemifrGefpm; ç vJ;jcm;pm; ç wDuspfpm; ç usdKif;awmif;pm; ç rdkif;ywfpm;wdkUudkvnf; opömawmfcH<br />

apNyD;vQif qkvmfbfay;awmfrlí rdrdwdkupm;jrJ;aom NrdKUjywdkUudkyifpm;&onf/ rdk;eJ;apmfbGm;om; rdkif;<br />

udkif;pm;udkrlum; ac:awmfrlíaemufawmfwGifyg&onf/ rdkif;udkif;NrdKUudkrlum; apmfbGm;BuD; odkcJ;nD<br />

parmfcef;udk ay;awmfrlonf/ tcGefawmfrsm a½TcGef ç aiGcGef ç zJ;cGef ç uwdk;cGef ç atmif;cGefwESpfudk<br />

rnfrQquf[lí pD&ifcefU&efawmfrlNyD;rSqifBuD;jrif;BuD;om;orD;wdkUudk,lawmfrlínDawmfom;wmfrª;awmf<br />

rwfawmftaygif;jcH&Hvsuf &wemyl&odkUjyefawmfrlonf/


277 - odef;eDapmfbGm;opömawmfcHvSmjcif;<br />

wDuspfodkU a&mufawmfrlvQif odef;eDapmfbGm;vnf; txl;xl;aom w½kyfykqdk; ç uwdk; çatmif;ç<br />

wif&ef; ç jrif;aumif;wq,f ç qifayguf ESpfpD;vufaqmifawmf,lí ajcawmfOD;wifvSmonf/ b0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m;vnf; wJ;awmfOD;odkUac:awmfrlí om,mpGmajyma[mawmfrlNyD;vQif uGrf;cGuf ç<br />

vbuftdk; ç waumif;bkH;ywåjrm;pD ç a½TaxG;<strong>tif</strong>ay;awmfrlonf/ odef;eDaus;½Gmrsm;udk rdk;eJ;apmfbGm;t<br />

xufu odrf;,lavonfrsm;udkvnf; ppfaMumíay;awmfrlonf/ ,if;odkUrS wDuspfuonf t0odkUqif;<br />

awmfrlí ouú&mZf 920-jynfh0gacgifvqef; 12-&ufaeU t0odkUa&mufawmfrlonf/ t0awmif awmif<br />

bDvl;eef;awmfwGif ESpfESpfcefUaeawmfrlí ppfudkif; ç yif;, ç t0 wGif&dSaom bk&m;ykxdk;rsm;udk&Srf;wdkU<br />

zsufqD;íNydKysufavonfrsm;udk vkyfapíxDwifawmfrlonf/<br />

ykn&Sifbk&m;wGif a½Tp&yfaqmufawmfrlí cJ;rjzL tkyf


278 - t0rS Zif;r,fodkUcsDykH<br />

taMumif;rSmrlum; - vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhcsDvSmí jAJ;teef;<br />

vuGefwk½dkifavm aAsmZif;acgif onfNrdKUpm;rsm; vif;Zif;odkUaygif;avaomaMumifh b0&Sifbk&m;uREfkyf<br />

wdkUudk olaumif;jyKawmfrlonf ESpfvkH;rNidrfyg[líavQmufvSmonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmf om;awmf tp&dSaom rª;awmf rwfawmftaygif;wdkUudk<br />

ac:awmfrlí yodkUxifMuoenf;[kpdkif;jyif;awmfrlonfudk om;awmf r[mOy&mZmavQmufonf/Zif;r,f<br />

NrdKUwGif xm;awmfrlaom Anm;'v ç Anm;pufwdkurSmvnf; tvkH;t&if;ESifhcsnf;&dSavNyDonf/Zif;r,f<br />

wGifvnf; tvkH;t&if;qifjrif; &dSavNyD;onf/ ajc&if;awmfu pkH&mcefUawmfrlí rdk;eJ;apmfbGm; çanmifa½T<br />

apmfbGm;ESifh NrdKUpm;taygif;wdkUudkcefUawmfrlaomf oifhrnfxifhygonf[líem;awmfavQmufonf/<br />

r[mOy&mZm avQmufaompum;udk nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmMum;awmfrlvQif þodkU<br />

em;awmfavQmufjyefonf/ ,ckjAJ;pm;teef;pm;wdkUESifh wcsufwnf;jyKí vif;Zif;bk&ifonf xD;aqmif<br />

rif;wyg;yifjzpfonf/ qifjrif;Akdvfygvnf;rsm;onf/Zif;r,fNrdKUudkatmifjrifawmfrlonfvnf;rsm;rMum<br />

acsao;/ Zif;r,fwGif&dSaom trª;trwfwdkUudkvnf; r,kHMunfom/ ajc&if;awmfu rª;awmfrwfawmfwdkU<br />

udkomcefUíroifhacs/ nDawmfom;awmfwdkUudk tvkH;t&if; qifjrif;trsm;ESifh t0Seft0g&dSatmif csDap&rS<br />

ta&;awmfoifhrnf[líem;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmfowdk;"r®&mZmavQmufaom ta&;udkBudKufawmfrlí<br />

Zif;r,fodkUcsD&rnfudk pD&ifcefU&efawmfrlonf/ vufsm&J;wdkifjrif;wyf çwk&if&mZmjrif;wyfçvufsma,mf"m<br />

jrif;wyf ç &mZwrefjrif;wyf ç eE´odrf;pnf;jrif;wyf ç qifwyfrSm Anm;usef;axmwwyf ç b,ausmf<br />

xifwwyf ç &mZoMuøwwyf ç eE´ausmfxifwwyf ç ordefoHvdkufwwyf ç oD&daZ,sausmfxifwwyfç<br />

tJ;rGefw&mwwyf ç aersdK;ausmfxifwwyf ç ordefZdwfyGefwwyf ç anmifa½TapmfbGm;wwyf ç rdk;eJ;apmf<br />

bGm;wwyf ç orufawmf t0bk&ifowdk;rif;apm wwyfç orufawmfudk Adkvfrª;cefUawmfrlonf/ jrif;<br />

ig;wyfESifh wyfaygif;wq,fhckESpfwyfwGif ygonf wdkufqifig;&m ç jrif;ajcmufaxmif ç ppfonfol&J;<br />

wodef;av;aomif;ESifh ouú&mZf(920)udk;&mhESpfq,fjynfh ewfawmfvqef; 7-&uf 4-[l;aeU t0u&iH<br />

aMumif;csD&onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rlum; - t0awmifbDvl;eef;awmfü pMu0aw;rif;\<br />

toa&uJhodkU nDawmf om;awmf rª;awmfrwfawmftaygif;jcH&Hvsuf omoemawmfjrwfpD;yGg; udk,fawmf<br />

jrwfpD;yGg;udk aqmifawmfrlí wifhw,fprÜ,fvsufaeawmfrlonf/<br />

orufawmf t0bk&ifwdkUcsDav&mrSm &iHuonf anmifa½Tudkwdkufírdk;eJ;okdUcsDawmfrlonf/<br />

rdk;eJ;uonf "m;0ifqdyfudkul;í Zif;r,fodkUcsDawmfrlonf/ a&mufawmfrlvQif Zif;r,fwGifaeapaom<br />

Anm;'v ç Anm;pufwdkUESifh wdkifyifí ioOf oHvH taygif;wdkUudk ½kH;pkí Zif;r,fuonf w½dkif;odkUcsD<br />

awmfrlonf/<br />

vif;Zif;rif;rlum; - Zif;ioOfwGif t&yftaejyKítrª;trwfESifhwk½dkif;pm;udk wk½dkif;NrdKUwGif<br />

tcdkiftvkHqifvkH;jrif;&if;trsm;ESifhcHíae&onf/


279 - wk½dkif;NrdKUudkwdkuf,lykH<br />

t0bk&ifowdk;rif;apmonf wk½dkif;odkUa&mufvQif tqnf;twm;r&dS ½Gyf½GyfcRHcRHvkufMuHawmf<br />

rlonf/ wk½dkif;NrdKUysufí wk½dkif;pm;ESifhwuG wNrdKUvkH;udk&awmfrlonf/ vif;Zif;rif;ppfolBuD; Anm;uif<br />

ESifh ppfuJ;ioOfpkwfoif0ifwdkUudkvnf; t&Sifyif&awmfrlonf/ qifaumif;jrif;aumif; vufeufud&,m<br />

trsm;&awmfrlonf/ vif;Zif;rif;vnf; wk½dkif;ysufvQif Zif;ioOfwGifrae0Hhí vif;Zif;odkUajy;av\/<br />

teef;pm;jAJpm; Zif;ioOfpm; Zif;acgifpm;wdkUvnf; rdrdwdkUNrdKUudkypfí om;r,m;ESifhwuG vif;Zif;rif;<br />

ESifhtwlajy;av\/ ,if;odkUvQif Zif;r,fwdkif;EdkifiHtvkH;nDñGwfpGmjzpfav\/<br />

xdktaMumif;udk t0bk&ifowdk;rif;apmuavQmufvSmí b0&Sifrif;w&m;BuD;Mum;vQif teefNrdKU<br />

udk Anm;ioOfvkH;udkay;awmfrlonf/ Zif;ioOfNrdKUudk Anm;jAudkay;awmfrlonf/ jAJ;NrdKUudk Anm;oJ;udk<br />

ay;awmfrlonf/ þodkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS orufawmfowdk;rif;apmpaom wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkU<br />

udkac:awmfrlíjyef&onf/


280 - w½kyfrdk;0ef;apmfbGm;udkif;rm;vmompE´m;wdkUopömawmfcHvSmykH<br />

t0wGifaeawmfrlcdkuf w½kyfrdk;0ef;apmfbGm;vnf; txl;xl;aom w½kyfykqdk; ç rdkif;vkH;çZmy,if;ç<br />

a½TAsif; ç odk; ç uwdk; ç atmif; ç wif&ef;vufaqmifvufeuftrsm;,lí ajc&if;awmfodkUa&mufvSm<br />

onf/<br />

udkif;rm;uvnf; nDAnm;ckHrIdif;udk vufaqmifvufeuftrsm;ESifh a½Tb0gawmfatmufvmí<br />

opömawmfawmif;vSm&onf/<br />

w½kyfvmomapmfbGm;vnf; nDpqdkifvkHudk vufaqmiftrsm;ESifh opömawmfcHygrnf[líavQmuf<br />

vSm&onf/<br />

pE´m;apmfbGm;uvnf; nDrdk;n§if;pm;udk vufaqmifyPÖmum&trsm;ESifhuRefawmfcHygrnf[lí<br />

avQmufvSm&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; xdkokdUavQmufvSmaom nDom;wdkUudk opömawmfay;NyD;vQif<br />

trnft&nf taqmifta,miftxdkuftavQmufay;awmfrlonf/ ,if;odkUrS okH;q,fpm;ESifh oD&d"r®&wf<br />

udkapmfbGm;nDwdkUESifhvdkufí opömawmfay;avonf/ taqmifta,mifvnf;tyf&avonf/ rdpäm'd|djzpf<br />

atmif qkH;r&onf/ oDwif;okH;aevdkaom yd#ywfusrf;*efESifhwuG oDwif;okH;aevdkaom t&d,myk*d¾Kvf<br />

wdkUudkvnf; awmif;yef;awmfrlí yd#uwfusrf;*efESifhwuG oDwif;okH;ae&onf/ xdkapmfbGm;wdkUudkvnf;<br />

wESpfokH;Budrfa½Tbm; jrif; bJ; uHawmh&onf/ okH;ESpfwBudrfvnf [Hom0wDaejynfawmfodkUvmíajc<br />

awmfOD;wdkuf&onf/ tav;awmif;wif;wdkUudkvnf; aejynfawmfESifh wcsufxnf;xm;awmfrlonf/<br />

apmfbGm;wdkUudkvnf; wvav;oDwif;o&P*kHyOöODt|'oDaqmufwnfaponf/ jynfol½Gmom;wdkUudk<br />

vnf; wvav;oDwif;w&m;em&onf/ þodkU ypöKyÜefoHo&mpD;yGg;ESpfyg;udk aqmifawmfrlí ouú&mZf<br />

(921)udk;&mhESpfq,fhwck uqkefvqef; 12-&uf 2-vmaeU &wemylU jyefawmfrlí e,kefvjynfhausmf<br />

5-&uf 5-aw;aeU [Hom0wDa½Teef;awmfodkU a&mufawmfrlonf/


281 - aumif;rIawmfwnf&efpDrHjyKpkHykH<br />

aejynfawmfodkUa&mufvQif aumif;rIawmfr[mapwD wnfawmfrlrnft&mwGifawmtkHwdkUudkckwf<br />

apí rdk;ajrrnDrñGwfonfrsm;udk zdkU&rnf[lívnf; vlp&dwfaiG av;&may;awmfrlonf/ ,if;aom<br />

tcg0ef;í pD&if&onfum; - Anm;avm ç Anm;'v ç Anm;y&H ç Anm;usef;axm ç oD&daZ,saemf<br />

&xm ç oD&daZ,sausmfxif ç aersdK;ausmfxif ç eE´ausmfxif ç onftrwf&Spfa,mufwdkUudk wyfom;ESifh<br />

wuG0efjyKívkyf&onf/ ausmufwl;pdrfhrnf[lívnf; vlp&dwfaiGav;&may;awmfrlonf/ tk|frSmrlum;<br />

t0rSmaeawmfrlpOfuyifzkwfí tNyD;&dSESifhonf/ajrzdkUnDñGwfíNyD;vQifaumif;rIawmftaemufwGifjymom'f<br />

eef;awmufawmfrlí rNyD;rcsif;aeawmfrlonf/<br />

ouú&mZf(921)ukd;&mhESpfq,fhwck0gqdkvqef; 5-&uf 5-aw;aeUaumif;rIawmfr[mapwD<br />

bdeyfawmf&mwGif;wl;onf/ ausmufcif;onf/ oHCmawmf 1000 yifhí qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/<br />

¤if;0gacgifvjynfhausmf 2-&uf 5-aw;aeUaumif;rIawmf r[mapwDudk a½TtkXf ç aiGtkXfpDawmfrlonf/<br />

aZmwd,mo,Hausmif;udkvnf; ausmif;&H 40ESifhwuGaqmufawmfrlonf/ xdkouú&mZfwGif; yef;vkvif<br />

obifcHawmfrlrnf/ udkaeawmfrlp&m jymom'fESifhwuG a½Ttdrfaqmufawmfrlonf/ auwkrwDrSm<br />

vnf; crnf;awmfbk&m;udk oN*ØK[f&mwGif *lvkyfawmfrrlíaMu;pifwaxmifudk yOöavm[moGef;íxm;<br />

awmfrlonf/ xdkouú&mZfewfawmfvqef; 14-&uf 1aEGaeU "mwfawmfudk obifBuD;pGmcHí rif;nDrif;<br />

om; rif;aqGpdk;rsdK;rª;awmfrwfawmftaygif;Muyfrí a½Teef;awmfuonf aumif;rIawmfodkUydkU&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; aumif;rIawmfr[mapwDta&SUwGif rif;wJ;BuD;pGmaqmufí rif;rdbk&m;<br />

udk,fvkyfarmif;rtaygif;ESifhMunfhawmfrlonf/<br />

,if;onfaeUyif &mZa'0D&Sifrdbk&m;rSm orD;awmfrsufESmjyifonf/ "mwfawmfydkUoaeUzGm;awmf<br />

rlonfudktaMumif;jyKí ]]&mZ"mwkuvsm}}[laomtrnfudkorkwfawmfrlonf/<br />

xdkouú&mZfewfawmfvjynfhausmf 2-&ufAk'¨[l;aeU obifBuD;pGmcHíaumif;rIawmfr[mapwDudk<br />

|myemawmfrlonf/ txufwdkUudkvnf;aemufig;Budrf |myemawmfrlonf/ ajcmufvESifhNyD;onf/ bdeyf<br />

awmfoHawmifw&m t&yfawmfw&mhig;q,f/<br />

,if;onfvwGifyif rdk;rdwfapmfbGm;u orD;udka>ct&HESifhwuGajc&if;awmfodkUqufvSmonf/


282 - aumif;rIawmf|myemoGif;ESHykH<br />

&wewå,H t[H 0E´rd/ /r[mapwDwGif |myemaom "mawmfarGawmf½kyfxkawmf ta&twGuf<br />

um; - a½Ttqif;ESifhwlaom o&D&"mwfawmf 60/ ykvJ;tqif;ESifhwlaom o&D&"mwfawmf&SpfaxmifhESpf<br />

&mwq,fh&Spfql/ þodkUqdkcJhNyD;aom o&D&"mwfawmfaygif;&SpfaxmifESpf&mwq,fh&SpfqlwdkUudk ywåjrm;<br />

apwDwGifhxnfhawmfrlonf/ ywåjrm;apwDudk a½TapwDNrdKonf/ a½TapwDudk rdk;BudK;apwDNrdKonf/ rdk;BudK;<br />

apwDudk aiGapwDNrdKonf/ aiGapwDudkaMu;apwDNrdKonf/ pG,fawmfyGm;wqludk ywåjrm;apwDwGifxnfh<br />

awmfrlonf/<br />

rdk;BudK;tqif;ESifhwlaom "mwfawmf 41-ql/ qHawmf"mwfawfwaxmifudk;&mhav;q,fhckESpfql/<br />

waumif;"mwfawmf okH;axmifav;&mav;q,fhudk;ql/ yifwif"mawmfajcmuf&mhokH;q,fhajcmufql/<br />

qwfoGm;"mwfawmfwql/ arm*¾vmef"mwfawmf ajcmufaxmifav;&mwql/ a½Tul "mwfawfm 3-ql/<br />

odef;Cdk7f "mwfawmf waomif;ESpfaxmifhajcmuf&ig;ql/ OD;aESuf"mwfawmf 40/ OrSif"mwfawmf 46 ql/<br />

pMuø"mwfawmf 91-ql/ ta&SU"mwfawmf waomif;waxmifhwq,hfudk;ql/ "mwfawmfaygif; ig;aomif;<br />

okH;axmifajcmuf&mudkqlwdkUudkvnf; a½TMuKwf ç rdk;BudK;MuKwf ç aiGMuKwfwGifcsnf;xnfhawmfrlonf/<br />

ta&SU"mwfawmf 11a'geESifhwemVdu/ waumif;"mwfawmf3a'geESifhwemVduonfrsm;udkvnf;a½TapwD<br />

aMu;eDapwDwGifxnfhawfrlonf/<br />

ywåjrm;qif;qk 13 ql/ jrqif;wk 45 ql/ eDvmqif;wk 5-ql/ oEåmqif;wk ESpfql/<br />

Oób,m; qif;wkESpfq,fhwql/ aMumifrsuf½GJ;qif;wkESpfql/ e*g;oGJUqif;wk 9-ql/ y,if;qif;wk<br />

13-ql/ a*:rdwfqif;wk 2-ql/ zefqif;wk 58ql/ jrwfpGmbk&m;crnf;awmfoka'¨g"erif; ç r,fawmf<br />

oD&dr[mrm,m ç rdaxG;awmfa*gwrD ç ,aomf"&m ç om;awmf&m[kvm ç vufsm&H &Sifom&dykwå&m ç<br />

vuf0J;&H &Sifarm*¾vmefwdkU½kyfwkawmfESifhwuG t|0Do 28-ql/ owåXme 7-ql/ toDwd&[Eåm&Spf<br />

q,f ½kyfwkawmfwdkUudkvnf; a½TudkoGef;í½kyfwkawmftaygif;waxmifh ig;&mig;q,fhig;ql/ aiGqif;wk<br />

aygif;&Spf&m okH;q,fajcmufql/ rdk;BudK;qif;wkaygif; 47 ql/ yOöavmuqif;wkaygif; ckESpf&mh&Spfq,fh<br />

ig;ql/ aMu;qifwl waomif;ESpfaxmifhokH;&mig;ql/ ausmufovif;qif;wk 82-ql/ onfjyif&[Eåmt<br />

aygif;½kyfwkawmf aMu;udkoGef;onf 238ql/ ywåjrm;pDaom "mwfawmftdrf 45/ "mwfawmfa½Ttdrf 80/<br />

"mwfawmfaiGtdrf 95/ "mwfawmf y,if;apwD 30/ "mwfawmfrdk;BudK;tdrf 20/ "mwfawmfaMu;apwD 5/<br />

onfrsm;udk|yemawmfrlonf/ xdkrSwyg; tbd"r®usrf;OD; ç okwfusrf;Od; ç 0denf;usrf;OD;wdkUudkvnf;<br />

a½Tay aiGaywGifa&;í a½GpmaxmufaiGpmaxmufESifhwuGwnfawmfrlonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; ½kyfwkawmfudkvnf; rif;aqmifrif;a,mifESifhwuG wefaqmifwdkif<br />

udkifí &dSckd;awmfrl[efaiGudkoGef;í xnfhawmfrlonf/ crnf;awmfbk&m;½kyfwk ç r,fawmfbk&m;t½kyf ç<br />

twkvr[m&mZma'0D&Sifrdbk&m;t½kyf ç orD;awmf t0rdbk&m;t½kyf ç ajr;awmfewf&Sifr,fawmft½kyf<br />

om;awmf r[mOy&mZmt½kyf ç ajr;awmfrif;BuD;ausmfpGmt½kyf ç &mZa'0D&Sifrdbk&m;t½kyfç om;awmf<br />

rif;om;ppft½kyf ç orD;awmf&mZ"mwkuvsmt½kyf ç pE´a'0Drdbk&m; t½kyf ç orD;awmfcifapmt½kyf<br />

onfrsm;udkvnf; a½TudkoGef;íwefaqmifwdkifudkifvsuf bk&m;&dScdk;[efxnfhawmfrlonf/<br />

xdkrSwyg; tdrfedrfhwGifjrifaom om;awmft½kyf ç nDawmf owdk;"r®&mZmt½kyf ç rdbk&m;t½kyf ç<br />

nDawmf rif;acgift½kyf ç om;awmf 2 yg; ç orD;awmf 2 yg; ç nDawmf owdk;rif;apmt½kyf ç oem;awmf<br />

rlaomrª;BuD;rwfBuD;wdkUt½kyfonfrsm;udkvnf; wefaqmifwdkifudkifí &dScdk;[efaiGudkoGef;íxnfhawmfrl<br />

onf/


283 - uonfjynfrsOf;wJ;NrdKUodkUcsDwufyk<br />

H<br />

ouú&mZf(921)udk;&mhESpfq,fhwckwGif &wemyl& t0aus;vufjzpfaom ajrmufbufrif;cif;<br />

atmufaus;rsm;udk uonf;apmfbGm;uxdyg;zsufqD;vmonf[lí uav;apmfbGm;u em;awmfavQmuf<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ighEdkifiHawmf aus;pGef½GmvufwdkUudk rsOf;wJ;pm;i,fonf auo<br />

&mZmjcaoFhrif;udkajracG;wdkUonf &efp&S,fouJhodkU xdyg;vSmonfudk t0rif;uav;apmfbGm;wdkUu<br />

vdkufvHí rbrf;rqD;avonfavm[k rdefUawmfrlonfudk t0bk&if uav;apmfbGm;wdkUuavQmufonf/<br />

uonf;wdkUonf ausmuf½dk;awmifusyfwGif aeíw&mwpk ESpf&mwpkawmMuufiSufuJhodkUawmtkHuaeí<br />

[if;cl;xif;acGudkbrf;,lavonf/ onftaMumif;rsm;udk odí uRefawmfwdkuu vdkufvHbrf;qD;vQif<br />

awmtkHawmifurf;odkU ajy;ykef;a&SmifvTJíaeavawmhonf[líem;awmfavQmufonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; auo&mZm jcaoFhrif;wdkUonfBuD;aomowågi,faomowå0g<br />

[lí tm;udkr,kwfrvGefap/ tjrJ;omvkHUvjzifhzrf;pm;ouJhodkU nDawmfom;awmfrª;awmfrwfawmft<br />

aygif;wdkUudkac:awmfrlí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonfudk eE´Muø[laom trwfavQmufonfum<br />

uonf;rsOf;wJ;NrdKUonf <strong>tif</strong>;tm;&dSonfr[kwf/ a&SUtxufu rdk;aumif;aus;vufjzpfíeef;NrdKUvkyf½dk;<br />

vkyfpOfrQomjzpfonf/ &J;rufawmfwdku yifyrf;&rnftaMumif;r[kwf/,if;odkUjzpfaomaMumifhrdk;aumif;<br />

apmfbGm; ç uav;apmfbGm; ç pE´m;apmfbGm;wdkUudk wyfaygif;wmaygif; NrdKUpmESifhcsDavapaomfoifhrnf<br />

xifonf[líem;awmfavQmufonf/<br />

eE´oMuøavQmuffaompum;udk Anm;'vMum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/uonf;NrdKU<br />

onf w&mhwyg;aomvlwdkUwGif wyg;aom vlrsdK;jzpfonf/ xD;wpif;aqmif;rif;jzpfavonf/ ,if;odkU<br />

jzpfaomaMumifh &Srf;apmfbGm;wdkUudkom cefUawmfrlíroifhacs/ ajc&if;awmf rª;awmfrwfawmfwdkUudk tvkH;<br />

t&if;ESifhcefUawmfrlonfjzpfrS t0Seft0gtausmftapmjzpfí &efoltaygif;wdkU tvGefaMumuf½GUHjcif;jyif;<br />

pGmjzpfvdrfhrnf[líem;awmfavQmufvQif<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Anm;'vavQmufaomta&;udkBudKufawmfrlí ppfwk&*Folw<br />

wyf ç Anm;odk½Gwfwwyf ç Anm;avmwwyf ç Anm;pufwwyf ç Anm;'vwwyf onf 5-wyfwGif<br />

ygonfh wdkufqifokH;&m ç jrif;okH;axmif ç ppfonfol&J;ig;aomif;ESifhMunf;aMumif;csD&onf/a&aMumif;<br />

rSm pavpm;wwyf ç yk*Hpm;wwyf ç wvkyfpm;wwyf ç ykcef;BuD;pm;wwyf ç ppfudkif;pm;wwyf ç<br />

tjrifhpm;wwyf ç y'kHpm;wwyf ç uEéDpm;wwyf onf&SpfwyfwGifygonf ul½GyforÁefwdkufavSig;&m ç<br />

ppfonfol&J;ig;aomif;ESifh ouú&mZf (921) udk;&mESpfq,fhwck jymodkvqef;ig;&ufaeU [Hom0wDu<br />

uonf;odkUcsD&onf/<br />

rdk;aumif;apmfbGm; ç rdk;ñSif;apmfbGm; ç rdk;rdwfapmfbGm; wdkUvnf;wyfaygif;ESifhwuGcsDí pE´m;<br />

aMumif;0if&onf/ [Hom0wDu csDaom a&wyfMunf;wyfwdkUa&mufvQif avSwyfu&J;rufwdkUudk Munf;<br />

wyfbGJUíuav;apmfbGm;ESifhwuG uav;aMumif;wpk ç aMomfpm;udka&SUwnfí ,laMumif;wpk ç wyf<br />

aygif;apmfbGm;wdkU pE´m;aMumif;rSonf awmifxGwfodkU0if&onf/ okH;aMumif;vkH;0ifí rsOf;wJ;NrdKUteD;<br />

wGif c&D;usOf;onfESifh wyfwnfíae&onf/


284 - rsOf;wJ;apmfbGm;xHAnm;'voHapykH<br />

Anm;'vwdkU,l;aMumif;csD&mu uonf;apmfbGm;odkUoHapvdkufonf/ &mZoHwGifrSmonfum;<br />

a&ESifhajrudk tpdk;&awmfrlaom b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;onf ZrÁL'dyfajrjyif0,f twkr&dSAom bkef;<br />

vuf½kH;tmPmawmfESifhjynfhpkHawmfrlaom rif;{u&mZfjzpfawmfrlonf/ ,ckb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;u<br />

t*¾r[maoemywdkU ajrBuD;txkESifhwlaom qifjrif;AdkvfygESifh trsufawmf&dSí csDvSm&onfudk uonf;<br />

apmfbGm;onf ta&;t&maomfvnf; ravQmufvSm/ NrdKUcdkifonfudktaMumif;jyKíae&onf/ uonfNrdKU<br />

rQxm;bdOd; *E¨v&mZfwdkif;jzpfaom w½kyfOD;wnfbGm;NrdKUyif jzpfaomfvnf; igwdkuvkyfMuH&onfudk<br />

cHEdkifrnf;r[kwf/pnf;pdrfrysuftoufraovdkvQifqifBuD;jrif;Bud;om;orD;wdkUudkvufaqmifawmfquf<br />

í uRefawmfcHvSmonfjzpfrS jynfoltaygif;ESifhwuGcsrf;omrnf[líaponf/<br />

uonf;apmfbGm;vnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;u ra&wGufEdkifaom &J;rufAdkvfygwdkUudk cefU<br />

awmfrlícsDvSmNyDMum;vQif NrdKUwGif;ucHaomfvnf;rcHEdkif&macs/ yifv,fwdrfwbufudkul;íaerS oifhrnf<br />

tMuH&dSí avSwyfpD&ifpOfwGif oHa&mufvSmíoHa&mufvSmí b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;udkuREfkyftefrwk<br />

yg/ &yfpGefjynfem;ü aeaom ucsift½dkif;wdkUom uRJ;EGm;wdkUudkcdk;,lavonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh<br />

opömawmfcHí uREfkyforD;udkvufaqmifawmfqufygrnf/ uREfkyfNrdKUodkU&J;rufawmf taygif;a&mufcsDvQif<br />

ysufpD;ausrG avawmhrnf[lí uonf;apmfbGm;u vufaqmifvufeuftrsm;ESifh apmfbGm;a,mufz<br />

ckH;pJ;ur®m[laom trwfudk Anm;'vudkapvSmonf/ Anm;'vvnf; onfuJhokdUrsOf;wJ;apmfbGm;<br />

avQmufonfta&;onf pnf;pdrfrysuftoufraornftaMumif;jzpfawmhonf[lí qdkNyD;rS xD;aqmif<br />

rif;wumwdkU\ ocifjzpfawmfrlaom igwdkut&Sifb0&Sifrif;bk&m;odkU trsufawmfajyrnfhtaMumif;udk<br />

qufbG,fuyfbG,fwdkUudktvsifpD&if[lírSmvdkufonf/


285 - uonf;apmfbGm;tnHhcHí orD;unmqufykH<br />

uonf;apmfbGm;a,mufz ckH;pJ;ur®jyefavíta&;NyD;aMumif;udk uonf;apmfbGm;Mum;vQif cspf<br />

vSpGmaom orD;udktaqmifta,mifESifhwuGta>ct&Hay;p&mpD&ifpOfwGif Anm;'vvnf; wyfom;ESifh<br />

wuGta>ct&Hay;p&mpD&ifpOfwGif Anm;'vvnf; wyfom;ESifhwuG ckESpfwyfvkH;,l;aMumif;0ifí<br />

uonf;NrdKUwdkifcsDav\/ a&mufvQifuonf;apmfbGm;udkac:í opömawmfcH&onf/ rnfonfhaeU&ufudk<br />

qufygrnf[lívnf; qdk&onf/ ,if;odkUrSuonf;wNrdKUvkH;udk xdwfvefU½GH&Smatmif qifa&; jrif;a&;<br />

'dkif;a&; vTm;a&; uma&; upm;&onf/ tajrmufaoewfwdkUudkvnf; NrdKUvkH;yJhwifxyfrQ ypf&onf/<br />

uonf;NrdKUwGif; raumif;aom rdpäm|dt,lwdkUudk y,fapí or®'d|djzpfatmif qkH;rNyD;rS vufaqmifyPÖm<br />

cHí uonf;ujyefí aMomfodkUa&mufvQif avSmfum;ESpfpif;udkabmifvkyfapNyD;rS om,mvSpGmaom<br />

'0,faqmifwJ;awmf aqmufí pwk&*Folwwyfç Anm;pufwwyfç uav;apmfbGm;wwyf onfokH;wyf<br />

udkaMomfwGifaeapí ppfonfAdkvfygtaygif;wdkUonf tpm;taomufcJ;cufaomaMuifh uEéDç A'kHç tjrifh<br />

odkUqkwfíaeMuonf/<br />

uonf;apmfbGm;vnf; csdef;csufonfhaeUa&mufvQif orD;udkta>ct&Hrsm;pGm 0ef;&Hvsuf t<br />

aqmifta,mifusif;yíaMomfodkUydkUvmonf/uonf;trwfav;a,mufwdkUudkvnf;vufaqmifvufeuf<br />

trsm;ESifh [Hom0wDodkUwdkifatmifvdkufíquf&onf/ ,if;odkUa&wyf Munf;wyfjyefcJhí ouú&mZf(922)<br />

udk;&mhESpfq,fhESpfck 0gqdkvqef; 4-&ufaeU [Hom0wDodkUa&mufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

uonf;apmfbGm;orD;udk eef;wGifom,mvSpGmaom tdrfESifhtxdef;tcsDay;awmfrlíae&onf/ uonf;<br />

apmfbGm;odkUvnf; omoemawmf wnfapjcif;iSg Zdwfoif&Hudk ydkU&avonf/ txl;xl;aomykqdk;aumif;ç<br />

cgomç rl&Dç aZmfu&wfç bufcefUwdkUudkvnf; vufaqmifwkHUí uonf;oHwdkUudkvTwfawmfrlonf/


286 - r[mapwDudkxD;awmfwifawmfrljcif;<br />

ouú&mZf(922) udk;&mESpfq,fESpfck jymokdvjynfhausmf 2-&ufaeUaumif;rIawmf r[mapwDudk<br />

xD;wifawmfrlonf/ aqmif;awmfrlaom rudk#fawmfudkvnf; vªawmfrlonf/<br />

,if;odkUaomtcgtjynfjynfaxmifaom rif;ESifhwuG rsm;pGmaom tvª0wåKwdkUudk vªawmfrl<br />

onf/ aMu;pifwaomif;udkvnf; aMu;rdk;½Gmonf o@mefMuJ;ívªawmfrlonf/ obifNyD;vQif aumif;rI<br />

awmfr[mapwDa&SuwGif O,smOfvkyfawmfrlí wm0wðom[laom trnfudkorkwfawmfrlonf/<br />

,if;onfESpfwGif tkef;aygifckHrIdif; om;baxG;rMunf&dSí xD;jzLrudk#fESifhwuG ajc&if;awmfodkU<br />

ESpfa,mufpvkH;yifa&mufvSmonf/<br />

,if;onfESpfwGif ioOf0DbGm;u cspfMunfav;jrwfvSpGmaomorD;udktaqmifta,mifESifhwuG<br />

om;tdrfa&SUrif;udkajc&if;awmfodkUvmíqufvsm&oonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; eef;awmfwGif;wGifaumif;rGefom,mvSpGmaomtdrfawmfaqmuf<br />

apíxm;awmfrlonf/


287 - eef;awmfudkzsufíaumif;rIawmftrsm;jyKawmfrlykH<br />

xdkouú&mZf(922) udk;&mhESpfq,fhESpfckwGif NrdKUeef;a½Teef;awmfudk zsufíaumif;rIawmfr[mapwD<br />

wGif aZw0efausmif;BuD;av;ausmif;ausmif;&Hw&mESifhwuG aqmufawmfrlíausmif;r av;ausmif;udk<br />

a½Ttjynfhxnfhawmfrlonf/ 0ef;usifeH&HwGifvnf; ig;&mig;q,fZmwfudka&;ap&onf/ r[mapwDta&SU<br />

wHwdkif;wGif;wGifvnf; ok"r®ma½Tp&yfaqmufawmfrlí bk&m;ausmif;0ef;usifonfrsm;udk a½Txnfhp&m<br />

udk,fawmfav;a½Tig;q,fhokH;ydóm ig;usyfwrwfvªawmfrlonf/ a½Teef;awmf0ef;usifwGif aeawmfrlp<br />

&m a½TtdrfaqmufapNyD;vQif waygif;vul;awmfrlí a&Ttdrfwufawmfrlonf/ aumif;rIawmfr[mapwD<br />

vkyfaomcg aeawmfrlaom jymom'f okH;aqmifeef;awmfudk ausmif;&HESifhwuGausmif;BuD;aqmufawmfrlí<br />

r[m&Hvkyfawmfrlonf/ a';ylaZmfausmif;udk oDwif;okH;aom *kP0efyk*¾dKvfudk vªawmfrlonf/ yd#uwf<br />

okH;ykHudkvnf; tyfawmfrlonf/<br />

ouú&mZf(923) udk;&mhESpfq,fhokH;wGif yk*HrSm rdkñSif;rif;w&m;aumif;rIawmf ukvm;ausmif;NydK<br />

ysufavonfrsm;udkvnf; OrSifa&Tausmif;okH;xyfaqmufívªawfrlonf/ aumif;rIawmfr[mapwDodkU<br />

"mwfawmfydkUaomcg aeawmfrlaom wJ;awmf&mwGifvnf;bk&m;½kyfwkawmftaygif;xm;p&m a½Tp&yf<br />

aqmufawmfrlí bk&m;½kyfwkawmfokH;axmifvkyfíNyD;vQif xm;awmfrlonf/ a&uefvnf;wl;&onf/<br />

a&Teef;awmfajrmuftwmw&mwGif qef;Mu,fvSpGmaom a&TtdrfawmfESifhwuG qifusHK;udkwnfawmfrl\/<br />

NyD;vQif oCFmawmfajcmuf&myifhíwJ;awmf0ef;usifav;rsufESmwGif qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/ w&m;<br />

awmfvnf;emawmfrlonf/ vªbG,fvªcif;rsm;vnf; rsm;pGmvªawmfrlonf/ q&mawmfwdkUtm; AswdåAv<br />

ESifhjynfhpkHawmfrlaom omraPwdkUudk awmif;awmfrlí ouú&mZf(923) udk;&mhESpfq,fhokH;ck wef;cl;v<br />

jynfhausmf 9-&uf 3-*FgaeU yOöif;waxmifcHawmfrlonf/ xdkaeU aewufwy[dk&fwGif &mZa'0D&Sif<br />

rdbk&m;om;awmfudk rsufESmjrifonf/ oCFmawmfwdkUpnf;½kH;cdkufrsufESmjrifonfudk taMumif;jyKawmfrlí<br />

om;awmftm; oCfm'w¦[laomtrnfudk orkwfawmfrlonf/ ,if;onfaeUyif udk,fav;awmfa&Tig;<br />

q,fhokH;ydóm tusyfav;q,f aumif;rIawmfr[mapwDudk a&Trsufyg;xnfhp&mvªawmfrlonf/ ,if;<br />

onfhvyif bk&m;okH;axmifxm;aom p&yfudk avmifrD;oifhíavmifavonf/<br />

ouú&mZf(924) udk;&mhESpfq,fhav;ck 0gqdkvjynfhaeU '0,fNrdKUudkwnfawmfrlonf/ xdkvwGif<br />

wvdkif;jynf jrefrmjynftvkH;wGif&dSaom ½kyfwk qif;wkysufpD;avonfrsm;udkvnf; qufvkyfawmfrlí<br />

pm;awmfuGrf;cGufç pm;awmfvbuftdk; ç aomufa&waumif;bkH;udk rsufyg;cwfapí a&Ttjynfhxnfh<br />

awmfrlonf/


288 - [dkomvmomrdk;em;pE´m;odkUcsD&ykH<br />

(924) udk;&mhESpfq,fhav;ck 0gacgifvwGif rdk;rdwfapmfbGm;u aus;pGef½GufvufwkdUudk rdkif;armç<br />

pnf;cGifç [dkomvmomç rdk;em;pE´;uxdyg;zsufqD;vSmonf[líavQmufvSmonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;vnf; nDawmfom;awmf rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudk ac:awmfrlírdkif;armpnf;cGifpaomNrdKUrsm;<br />

onfw½kyfOD;wnfbGm;udktrDSjyKí ,ckxdyg;vmvwfonf yodkUMuH&aomf oifhrnfenf;[lí pdkif;jyif;<br />

cif;usif;awmfrlonf/<br />

,if;aomtcg Anm;'vavQmufonf rdkif;armpnf;cGiftp&dSaom þNrdKUrsm;onf yk*Haumif;<br />

onfhumv uRefawmfwdkU jrefrmEdkifiHawmfcsnf;jzpfonf/ yk*HodkUw½kyfa&mufvQif jynf½GmrNidrfr0yf&dS&m<br />

wGif rBudK;rEGH½dkif;jyefí vif;EdkUcGefawmif;vQif


dk;rdwfonf rdk;0ef;i,fodkUa&mufvQif &J;rufawmfav;aMumif;vkH;aygif;rdí om;awmfr[m<br />

Oy&mZmç nDawmfjynfrif; ç awmifilrif; ç t0rif; ç apmfbGm; ç apmfuefç rª;awmfrwfawmftaygif;wkdU<br />

wdkifyifMuonf/<br />

,if;aomtcg Anm;'vavQmufonfum; - ,ck&J;rufawmfav;aMumif;vkH;aygif;í vkyfMuH<br />

acsonf&dSaomf tvkyftMuHrsm;csdrfhrnf/ tpm;taomufvnf;&Sm;vdrfhrnf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh<br />

av;oG,fcGJ;í ½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuH&onfjzpfrS ta&;awmfNyD;vG,frnf[lí Anm;'vavQmufonf/ rif;<br />

av;yg;vnf; Anm;'avQmufaomta&;udk BudKufawmfrlMuí r[mOy&mZmwdkU 12-wyfrSm rdk;em;odkU<br />

csDawmfrlonf/ t0bk&if owdk;rif;apmwdkU 12-wyfrSm pE´m;odkUcsDawmfrlonf/ rdkif;armç pnf;cGifç<br />

[dkomvmomç rdk;em; ç pE´;ç rdk;0ef; ç rdkif;vsOf;apmfbGm;wdkUvnf; b0&Sifrif;w&m;BuD; bk&m;u nDawmf<br />

om;awmfwdkUudk ra&wGufEdkifaom qifvkH;jrif;&if; ajrjyifjynfhrQ csDvSm&onf[líMum;vQif rdkif;aoOfudk<br />

ppfulawmfrlyg[lí apmfbGm;wdkUuoHaponf/ rdrdwdkUNrdKUjywdkUudkvnf; cdkifvkHatmif pD&ifíaeMuonf/<br />

Oy&mZmwdkU w,fhESpfwyf rdkif;armodkUa&mufvQif raMumufr½GHU&J;&ifhjcif;ESifhjynfhpkHaom &J;ruf<br />

awmfwdkU aus;vuf½Gmvuftaygif;wdkUudk rD;wdkufí okHUyef;brf;,lav\/ vufajcwlorQudkvnf;<br />

wa,mufrvGwfowfav\/ ,if;odkUvkyfMuHawmfrlí EGm;udkjcHavSmifouJhokdU NrdKudk0ef;&HawmfrlvQif<br />

rdkif;armwNrdKUvkH; tom;pm;vwHhodkUaMumuf½GHUukefonf/<br />

jynfbk&ifç awmifilbk&ifç t0bk&ifwdkUvnf; pnf;cGifç rdk;em; ç pE´m; ç NrdKUrsm;udk aeUnOfh rod<br />

tjyif;csDawmfrlMuí a&mufawmfrlvQif 0ef;&HawmfrlMuonf/


289 - [dkomvmomrdkif;armpnf;cGifrdk;em;pE´m;apmfbGm;wdkUoHudkzrf;rd&müpDrHykH<br />

,if;aomtcg apmfbGm;wdkuu rdkif;aoOfodkUapaomoHudk t0bk&ifowdk;rif;apmwdkUwyfom;<br />

wdkUawGUvQif brf;íqufav\/ owdk;rif;apmvnf; pmESifhoHudk r[mOy&mZmwyfodkUydkUvSm&onf<br />

avQmufvQif pmudkMunfhapaomf OD;wnfbGm;u tvsifppfula&mufygrS uRefawmfwdkUolUuRefrjzpfygrnf<br />

[lí pmwGifygaMumif;udkMum;vQif Anm;'v r[mOy&mZmudk þodkUem;awmfavQmufonf/ OD;wnf<br />

bGm;udkaMumufí oHwdkUudkcsKyfxm;ouJhodkU&dSrnf/ oHwdkUudk ,ckvTwfawmfrlí rdkif;aoOfodkUoGm;avap/<br />

rdkif;aoOfpm;u w½kyfOD;wnfbGm;odkUavQmufap/ ,if;odkUrSbkef;vuf½kH;tmPmvkyf&nfMuH&nfudkodrnf<br />

[líem;awmfavQmufonf/ r[mOy&mZmvnf; apmfbGm;wdkUoHudk rdkif;aoOfodkUvTwfawmfrlonf/ oHwdkU<br />

a&mufvQif rdkif;aoOfpm;vnf; w½kyfOD;wnfbGm;odkUtaMumif;udk avQmuf&onf/ OD;wnfbGm;vnf;<br />

rdkif;armç pnf;cGifç [dkomvmomç rdk;em; ç pE´m; ç rdkif;0ef; ç udkif;rm; ç rdkif;vsOf;onfNrdKUrsm;udk yk*H<br />

aumif;pOfumvuyif olvufeufEdkiiHjzpfyavonf/ odkUolEdkifiH&if;jzpfí odrf;,lavonfudk igwdkUu<br />

olUukd&efjyKwGufr&dS/ ]],kHcGifç ,kHqifhç w,fvDç acGç qlç rdkifpH}}onfNrdKUwdkUudkxdyg;zsufqD;vmaomfrlum;<br />

tvsifavQmufvsmap[líOD;wnfbGm;upmwkHUom[l/


290 - rdkif;armapmfbGm;opömawmfcHykH<br />

rdkif;armapmfbGm;uvnf;&Hí q,f&ufausmfcefU&dSvQif vufaqmifvufeuf rdIif;vkH; ç Zmy,if;ç<br />

a½Tzsifç odk; ç uwdk; ç atmif; ç wif&ef;trsm;ESifhopömawmfudkcHí uRefawmftjzpftrIawmfudk xrf;yg<br />

rnf[lír[mOy&mZmodkUavQmufvSm&onf/ r[mOy&mZmvnf; apmfbGm;udkxGufapí trª;trwfESifh<br />

wuG opömawmfay;NyD;vQif orD;udkAef;armfwGifabmifvkyfapí vufeuftrsm;ESifh apmfbGm;orD;udk<br />

ta>ct&H0ef;&Hí [Hom0wDodkUydkU&avonf/<br />

rdkif;armapmfbGm; opömawmfudkcHí om;orD;wdkUudk vufaqmifawmfqufaMumif;udk pmESifh<br />

pnf;cGifodkUapawmfrlonf/ rdk;em;odkUvnf;apawmfrlonf/ pE´m;odkUvnf;apawmfrlonf/ rdkif;armpm;\<br />

trwfokH;a,mufwdkUudkvnf; pnf;cGifodkUwa,mufç rdkif;em;odkUwa,mufç pE´m;odkUwa,mufxnfhawmf<br />

rlonf/ oHwdkUa&mufí rdkif;armapmfbGm; opömawmfcHí om;orD;qufaMumif;udk Mum;vQif apmfbGm;okH;<br />

OD;wdkUxdwfvefUjcif;jyif;pGmjzpfí qifBuD;jrif;BuD;om;orD;wdkUudk vufaqmifawmfqufí toufudkcGifh<br />

awmif;vSmukefonf/<br />

jynfbk&ifç awmifilbk&ifç t0bk&ifwdkUvnf; trª;trwfESifhwuG apmfbGm;wdkUudkxGufapí<br />

opömawmfay;NyD;vQif om;orD;wdkUudk,lír[mOy&mZmwyfokdUydkU&onf/ r[mOy&mZmvnf;apmfbGm;wdkU<br />

om;orD;udkAef;armfqdyfwGif om,mvSpGmaomabmifvkyfapí a>cta½TavSwuftrsm;0ef;&Hí[Hom0wD<br />

odkUtoD;toD;ydkU&avonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; xD;aqmifrif;w&m;wdkU orD;wlrudkeef;awmfwGif om,mvSpGm<br />

aom tdrfaqmufapí ae&onf/


291 - [kdom vmom rdkif;0ef; udkif;rm; rdkif;vsOf;odkUcsDwufodrf;,lykH<br />

r[mOy&mZmç jynfrif; ç awmifilrif; ç t0rif;wdkUvnf; rdkif;armç pnf;cGifç rdk;em; ç pE´m; þ<br />

av;NrdKUwdkUukdatmifjrifawmfrlvQif [dkomvmomç rdkif;0ef; ç udkif;rm; ç rdkif;vsOf;odkUcsDí vkyfMuHrnfudk<br />

wdkifyifawmfrlMuonf/ ,ckav;NrdKUvkH;udk tvdkawmfjynfhNyD/ [dkomvmom&Srf;w½kyfwdkUonf w½kyf<br />

OD;wnfbGm;udk trDSjyKí vif;EdkUcGefawmif;vQif


292 - [dkomapmfbGm;opömawmfcHí vmomrdk;0ef; rdkif;vsOf;apmfbGm;0ifa&mufopömcH,lykH<br />

r[mOy&mZmvnf; apmfbGm;udk opömawmfay;NyD;vQif opömcHaMumif;udk [dkomapmfbGm;u<br />

vmomapmfbGm; rdk;0efapmfbGm;rdkif;vsOf;apmfbGm;odkU pmESifhap&onf/ apmfbGm;wdkUvnf; [dkomapmfbGm;<br />

opömcHaMumif;udk Mum;vQif ajy;aomfvnf;rvGwfomacstMuH&dSí qifESpfpD; ç jrif;ESpfpD; ç rdIif;vkH; ç<br />

Zmy,if; ç odk; ç uwdk;rsm;vufaqmifESifh opömcHí trIawmfudkxrf;ygawmhrnf[lí qkvmbfrsmpGmay;<br />

awmfrlí tbtapmfbGm;udkac:&avonf/ apmfbGm;vnf; om;r,m;ESifh tvkH;t&if;udk,lí a&muf<br />

vQifopömawmfudkcHaponf/<br />

rdk;0ef;apmfbGm; rdkif;vsOf;apmfbGm;wdkuvnf; ajy;aomfvnf; rvGwfEdkifacst,l&dSí qifBuD;jrif;<br />

BuD; om;orD;wpkwdkUudk,lí vufaqmifawmfqufí uRefawmfcHvSmonf/ r[mOy&mZm jynfrif<br />

t0rif; awmifilrif;wdkUvnf; apmfbGm;wdkU om;orD;wdkUudk Aef;armqdyfwGif aumif;rGefom,mvSpGmaom<br />

abmifvkyfí xdkabmifESifhta>ct&HavSwuftrsm;0ef;&Hapí [Hom0wDodkUydkU&onf/ a&mufvQif xdk<br />

xdkaom apmfbGm;wdkUorD;udk aumif;rGefom,mpGm tdrfaqmufíapmfbGm;wdkUnDom;orufwdkUudkvnf;<br />

tuGuft&yftdrf&may;awmfrlí rjywfjrJ;pGJ;&onf/<br />

r[mOy&mZmjynfrif; ç t0rif; ç awmifilrif;wdkUonf [dkomvmomç rdkif;0ef; ç rdkif;vsOf;<br />

onfNrdKUpm;wdkUudk opömawmfay;í taetxm;oifhatmifpD&ifawmfrlNyD;vQif raumif;aom rdpäm'd|dt,l<br />

udky,fapíaumif;aom or®m'd|dt,lü wnfaponf/ xdkxdkodkUaom NrdKUjywdkUü ausmif;bk&m; aumif;rI<br />

jyKNyD;vQif yd#ywfusrf;*efESifhwuG t&d,moCFmwdkUtm; awmif;yefí oDwif;okH;ae&onf/ wv<br />

av;oDwif;vnf; o&P*kHç yOöoDç t|'oDaqmufwnfí w&m;em&onf/ rjrwfvnf;oGef;oifqkH;r<br />

&onf/ tcGefawmfrSm jrif; ç rdIif;vkH; ç Zmy,if; ç odk; ç uwdk; ç atmif; ç wif&ef; wESpfokH;Budrfquf<br />

&onf/ okH;ESpfwBudrfvnf;apmfbGm;wdkU udk,fwkyfuG ysyf0yfusdK;EGHpGm ajc&if;awmfodkUvmí vufawmif<br />

awmfquf&onf/ aejynfawmfrSmvnf; bk&m;okH;aomif;xm;aom p&yfudkavmifrD;usí pm;awmfrlaom<br />

vbuftdk;udkzsufí ouú&mZf(924)udk;&mhESpfq,hfav;ck ewfawmfvqef; 5-&ufaeU aqmufawmfrl<br />

onf/<br />

¤if;ouú&mZf(924) udk;&mhESpfq,fhav;ckwGif ewfawmfvjynfhausmf 6-&uf usdKif;wkH;apmfbGm;<br />

orD;udk ta>ct&HESifhwuG qufvSmí [Hom0wDodkUa&mufvmonf/ xdkrif;orD;udk NrdKUajrmufwGiftae<br />

txm;jyKapí aygif;jywif;a½TxnfhESifh rª;awmfrwfawmftaygif;0ef;&Hí ,l&onf/ eef;wGif;odkUa&muf<br />

vQif om,mvSpGmaom tdrfESifhtxdef;tcsDay;awmfrlí ae&onf/ tbusdKif;wkHpm;udkvnf; xD;jzL<br />

rudk#fESifhwuG rif;ajr§mufwef;qm 5-yg;ay;awmfrlonf/


293 - a&Tausmif;awmfrsm;aqmufvªykH<br />

q&mawmf&Sif"r®ygv awm0ifawmfrlí oDwif;okH;aomt&yfwGifvnf; aZw0efausmif;pOf<br />

tkyf


294 - ,dk;',m;odkUcsDwuf&efwkdifyifykH<br />

ouú&mZf (925)udk;&mhESpfq,fhig;ck 0gqdkvjynfhausmf 12-&uf 6-MumaeU [Hom0wDaejynf<br />

awmfodkUa&mufawmfrlonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; yGJ;vrf;&oolwdkUudkt<br />

xdkuftavsmuftaqmifta,mif pm;aus;pm;vufay;awmfrlonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ,dk;',m;onf nDawmfrif;w&m;vufxuf<br />

awmfuyif vufeufEdkifiHawmfjzpfbl;onf/ ,ckvnf; qifjzLav;pD; wpD;rQqufvQif a&ESifhajruJhodkU<br />

jzpfrnf/ ,dk;',m;odkUap Anm;'vudktrdefUawmf&dSí Anm;'vu pmaypDukH;í rusdK;rEGHaompum;udk<br />

qdkav\/ xdkodkUpum;udkoHwdkUa&mufí Mum;awmfrlvQif ,dk;',m;rif;onf ysufpD;vdkí þpum;udkqdk<br />

onfjzpfawmhonf trdefUawmf&dSNyD;vQif nDawmfç om;awmfç rª;awmfç rwfawmftaygif;wdkUudk ac:<br />

awmfrlí ,dk;',m;odkU Anm;'vtpkHtprf;aponfudk NrdKUcdkifvkHonf/ qifjrif;Adkvfyg vufeufud&d,m<br />

rsm;onfudk,kHí rysufr0yfrusdK;rEGHjyKavonf/ ,dk;',m;NrdKUudk t,fodkUvkyfMuH&aom tvdkawmfjynfh<br />

vG,frnfenf;[lí trdefUawmf&dSonfudk oD&daZ,sausmfxifavQmufonf/ ta&SUjynfwvTm;wGif<br />

,dk;',m;rif;wNrdKUç vif;Zif;wNrdKUç v0dkufwNrdKUç onfNrdKUrsm;onf qifaumif;jrif;aumif;wdkUvnf;rsm;<br />

avonf/ vufeufud&d,mvnf; xlxyfvSonf/ toufudktoufrrSwf trIudkxrf;rnfh ol&J;olcuf<br />

ESifhvnf;jynfhpkHavonf/ &Srf;jynf,Gef;jynfudk csDawmfrlouJhodkU ravmufrvm;rav;rpm;vkyfMuHawmf<br />

rrloifhacs/ tvkH;t&if; tcdkiftNzD;pD&ifcefU&efawmfrlí pnf;pnf;MuyfMuyf csDawmfrlonfjzpfrS ta&;<br />

awmfNyD;vG,frnf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

oD&daZ,sausmfxifaemf&xmavQmufaompum;udk Anm;'vMum;vQif uRefawmfoD&daZ,s<br />

ausmfxifavQmufaomta&;onf ppfa&;yifjzpfayonf/ odkU&mwGif b0&Sifrif;w&m;BuD;EdkifiHawmftvkH;<br />

wGif&dSaom xD;aqmifrif;wumESifhwuGcsDawfrlí vkyfMuHawmfrlonfudk ,kd;',m;vifZif;NrdKUrQudkxm;bd<br />

OD; w½kyfOD;wnfbGm;yifjzpfaomfvnf;cHEdkifrnfr[kwf[lí em;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;vnf; Anm;'vavQmufaomta&;udkBudKufawmfrlí EdkifiHawmftvkH;wGif&dSaom xD;aqmif;rif;t<br />

aygif;wdkUudktvkH;t&if;ESifhwuGtvsifa&mufap[lí apawmfrlonf/<br />

,if;aomtcg aomufawmfa&waumif;bkH; ç pm;awmfvbuftdk; ç aomufa&awmf ywåjrm;pD<br />

bvm; udk a&Trsufyg;cwfapí wefcGefBuD;av;wdkif;a&TtjynfhxnfhawmfrlNyD;vqif aumif;rIawmf r[m<br />

apwDrsmvªawmfrlonf/ oDv0ef *kP0efwdkUESifh jynfhpkHaomoCFmw&mhwyg;wdkUudk yihfíqGrf;vkyfauR;<br />

awmfrlonf/ y&du©&m&Spfyg;ESifhwuG vªbG,fvªcif;vnf;vªawmfrlonf/


295 - ,dk;',m;odkUcsD&efpD&ifawmfrlykH<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;odkUcsDrnfudk pD&ifcefU&efawmfrlonf/ Zif;r,fNrdKUwGif&dSaom wdkufavSukef<br />

avSwdkUudk jyifqifvkyfaqmifap[lí apawmfrlonf/ Zif;r,frif;vnf; trdefUawmftwdkif; £E´*D&dpm;<br />

ESifh bkr®*D&dpm; ESpfa,mufudkwyfom;ESifhwuG tvsifaqmifjyifqif&onf/<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;udkcsDawmfrlrnfudk cefU&efawmfrlonf/ wyfpOfum; - vuf0J;&J;wdkifjrif;<br />

wyfç wk&if&mZmjrif;wyfç &mZwrefjrif;wyfç eE´odrf;pnf;jrif;wyfç qifwyfrSm aersdK;ausmfxifwwyfç<br />

Anm;usef;axmwwyfç eE´oMuøwwyfç ordeftJ;y&J;wwyfç oD&daZ,saemf&xmwwyfç eE´ausmfxif<br />

wwyfç Anm;y&Hwwyfç rdk;rdwfapmfbGm;wwyfç oDaygapmfbGm;wwyfç orufawmf t0bk&if owdk;<br />

rif;apmwwyfç jrif;av;wyfESifh wyfaygif; 14-wyfwGifygonfh wdkufqifav;&mç jrif;ig;axmifç ppf<br />

onfol&J;wodef;av;aomif;ESifha&SUzsm;csD&onf/<br />

vufsma,mf"mjrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyfç wk&ifo'd¨jrifwyfç ppfwk&ifjrif;wyfç qifwyfrSm<br />

b,ausmfxifwwyfç ordefoHvdkufwwyfç rif;r[mwwyfç oHrdefoHus,fwwyfç oa&pnfolwwyfç<br />

ordef&J;oif;&Hwwyfç oD&daZ,sausmfxifwwyfç rdk;n§if;apmfbGm;wwyfç jrif;wyfav;wyfESifhwyfaygif;<br />

14 - wyfwGifygonf wdkufqifav;&mç jrif; 5 -axmifç ppfonfol&J;wodef;av;aomif;ESifhcsD&onf/<br />

vufsm;&J;wdkifjrif;wyfç b,&mZmjrif;wyfç wk&ifAnm;jrif;wyfç vuf0J;b,jrif;wyfç qif<br />

wyfrSm rif;ausmfxifwwyfç ordef,dku&wfwwyfç eE´ausmfxifwwyfç tJ;rGefw&mwwyfç vuf0J;eE´<br />

rdwfwwyfç ordefZdwfyGef wwyfç aZ,soMuøwwyfç tkef;aygifapmfbGm;wwyfç rdk;eJ;apmfbGm;wwyfç<br />

nDawmfjynfbk&ifowdk;"r®&mZmwwyfç jrif;wyfav;wyfESifh wyfaygif; 14-wyfwGifygonf wdkufqif<br />

av;&mç jrif;ig;axmifç ppfonfol&J;wodef;av;aomif;ESifhcsD&onf/<br />

vufsmwk&ifjrif;wyfç aZ,swrefjrif;wyfç wk&ifodrf;pnf;jrif;wyfç wk&if a,mf"m wwyfç<br />

qifwyfrSm aZ,sausmfxif wwyfç Anm;'vwwyfç pnfolausmfxifwwyfç Anm;z½l;wwyfç b,<br />

ausmfxifwwyfç ordefaigcGifwwyfç ocF,mwwyfç anmifa&TapmfbGm;wwyfç odEéDapmfbGm;wwyfç<br />

ocF,mwwyfç anmifa&TapmfbGm;wwyfç odEDéapmfbGm;wwyfç om;awmf r[mOy&mZmwwyfç jrif;wyf<br />

av;wyfESifh wyfaygif; 14-wyfwGifygonfhwdkufqif av;&mç jrif;waxmifç ppfonfol&J;wodef;av;<br />

aomif;ESifhcsD&onf/<br />

þodkUnDawmf om;awmfwdkUudk av;pkjyKí csDapNyD;rS wk&ifa'0jrif;wyfç a'0ol&jrif;wyfç<br />

ol&d,ur®mjrif;wyfç wk&ifa,mf"mjrif;wyfç qifwyfrSm &mZoMuøwwyfç Anm;pufwwyfçvufsmeE´ol<br />

wwyfç ordefvuGef;tdefwwyfç oD[yawhwwyf ,if;urS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rSm 0if;awmf<br />

rsufESmwGifa&SUawmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç ppfonfol&J;waomif;wGif eE´a,mf"mwyfrª;<br />

&mZa,mf"mudkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

vufsmawmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif; ç ouf&Snfausmfxifudkwyfrª;<br />

aZ,seE´rdwfudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

vuf0J;awmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif; ç O'defausmfxifudk wyfrª;ç eE´ol<br />

udkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

aemufawmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif; vufsmaZ,soMuøudkwyfrª;<br />

eE´oD[udk ppfuJ;cefUawmfrlonf/ wyfawmfwGif 0if;awmfav;rsufESmudk a½T'dkif; ç a½TvTm; ç a½Tumç<br />

a½TvSHESifh csnf;vdkuf&onf/


Anm;avmwwyfç b,oMuøwwyfç oD&"r®maomuwwyfonfokH;wyfudk [Hom0wDwGif<br />

tapmifhtaecefUawmfrlonf/<br />

rif;&J;ocF,mwwyfç Anm;OD;wwyfESpfwyfudk ta&Surkwår 32NrdKUudk tapmifhtaecefUawmf<br />

rlonf/<br />

ordefaZmfu&wfwwyfç vuf0J;eE´olwwyf onfESpfwyfudkrlum; aumif;rIawmfr[mapwDNydK<br />

onfudkvkyf&pf&onf/


296 - ,dk;',m;odkUudk,fwdkifcsDwufykH<br />

þodkUjynftvkH;udk pD&ifcefU&efawmfrlí ouú&mZf(925) udk;&mhESpfq,fhig;ckwefaqmifrkef;v<br />

jynfhausmf 12-&uf 2-vmaeU ,kd;',m;odkU [Hom0wDucsDawmfrlí ]]atmifxifompnf}}[laom<br />

wyfawmfwGif csawmfrlonf/ atmifxifompnfwyfawmfuonf urefydkufwdkif 32-pcef;udk csDawmfrl<br />

onf/ urefydkufwGifwyfudk ]]atmifcsme*d&f}}[lí orkwfawmfrlonf/<br />

Zif;r,fum; - aemufawmfrvdkufbJ aomif;usef;íae&pfonf/ Zif;r,fwGif&dSaom wdkufavS<br />

300 ausmfudkrlum; £E´&D&dç bkr®*D&dpm;wdkUudk Zif;r,fudkcsDívkyfaomaMumifh Zif;r,furodrf;r,l -<br />

&awmfrlonf/ xdkwdkufavS ukefavSwdkUwGif pyg;qefwifíaqmif,lcJh&onf/ urefydkufodkUa&mufawmf<br />

rlvQif urefydkufpm;vnf; NrdKUjyç usHK;ajrmif; ç uwkwfç &ifwm; ç jyifqifí vufeufud&d,m pDpOfí<br />

NrdKUutcdkiftvkHcHíaeawmfrlonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; a&mufawmfrlí rdk;aomufvQif<br />

nDawmf om;awmf rª;awmf rwfawmftaygif;wdkUudk ,ckyif urefydkufudkNrdKUudkvkyfMuHawmfrlonf/ qif<br />

onfvnf; qifESifhNrdKU&if;odkUa&mufap/ jrif;onfvnf; jrif;ESifhNrdKU&if;odkUa&mufap/ ajconfvnf;avS<br />

um;wl;½Gif;udkifí NrdKU&if;odkUcsOf;í NrdKUudkwl;ap wufaptrdefUawmf&dSonf/


297 - urefydkufudkwdkufí aomuúwJ;ok0PÖavmuf<br />

ydwfpJ;weoFm&DodkUapvTwfwdkuf,lykH<br />

wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUvnf; trdefUawmftwdkif;wnfatmifpD&ifMuonf/ qifonfçjrif;onfç<br />

ajconftaygif;wdkUvnf; taMumuft½GHUr&dS NrdKU&if;odkUcsOf;í wcsdKUNrdKUwHcg;udk qifESifhwdkufonf/<br />

wcsdKUNrdKUudkavSum;axmifwufonf/ wcsdKUNrdKUudkwl;ukefonf/ þodkUvkyfMuHawmfrlvQif w'*FwcP<br />

jcif; vQyfwjywfouJhodkU vuf0g;jyum atmifjrifawmfrlonf/ urefydkufNrdKUysufvQif &J;rufawmft<br />

aygif;wdkU okHUyef; brf;,lMuonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; qifjrif;vufeufud&,mudkom<br />

odrf;,lawmfrlonf/ a&Tç aiGç aMu; ç oHç t0wftpm;wdkUudkrlum; &ool,l&onf/ urefydkufpm;udk<br />

vnf; om;r,m; ta>cta&GESifh wuGodrf;,lawmfrlí tMuyfxm;awmfrlonf/ b,eE´rdwfESifh vufsm<br />

aZ,sol&udk tapmifhtaecefUawmfrlonf/<br />

,if;odkUrS Anm;'v þodkUem;awmfavQmufonf/ ,ck,dk;',m;NrdKUudk &dSESifhapí aomuúwJ; ç<br />

ydóavmufç ok0Pöavmufç ydwfpJ; ç weoFm&DodkUcsDawmfrlí odrf;,lawmfrlNyD;rS ,dk;',m;rif;onf<br />

twmifuRwfaom iSufuJhodkU&dSrnf[lí em;awmfavQmufoonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

Anm;'vavQmufaomta&;udkBudKufawmfrlíf/<br />

om;awmf r[mOy&mZmESifhnDawmfbk&ifrif;acgifwdkUESpfq,fh&SpfwyfudkaomuúwJ;odkUcsDívkyfMuH<br />

&onf/<br />

nDawmf jynfbk&if owdk;"r®&mZmESifh orufawmf t0bk&ifowdk;rif;apmwdku 20 wyfom;udk<br />

ydóavmufudk csDívkyfMuH&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; q,fwyfESifh ok0PÖavmufodkUcsDawmfrlonf/<br />

om;awmf r[mOy&mZmwdkUcsD&mrSm aomuúwJ;pm;onf qifvkH;jrif;&if;trsm;udk NrdKUuxGufBudK<br />

vSmonfudk awGUawmfrlvQif tqnf;twm;r&dS qifcRef;bGifhum vTwfMuonf/aomuúwJ;pm;tm;rwef<br />

í qkwfav\/ &J;rufawmfwdkUvnf; aemufxyfvdkufonf/ NrdKU&if;odkU a&mufvQif NrdKUudkwufrdí<br />

wNrdKUvkH;udk NrdKUpm;ESifhwuG&awmfrlonf/ ,if;odkUrS aomuúwJ;pm;ESifh wuGwNrdKUvkH;udkodrf;,lawmfrlí<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;&dS&modkUaygif;vSm\/<br />

nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmwdkU csD&mrSm ydóavmufpm;onf NrdKUjyusHK;ajrmif;uwkwf<br />

&ifwm;jyifqifí NrdKUcHESifhonfudk nDawmfowdk;"r®&mZmwdku a&mufawmfrlvQif NrdKUudk0ef;&Híig;&ufcefU<br />

qifjrif;AdkvfygwdkUjznfhwif;NyD;vQif tajrmufBuD; jrwylESifh rD;aygufrdk;&GmapNyD;rS NrdKUudkcsOf;í qifonf<br />

ajconf taygif;vkyfMuHonf/ rcHEdkifíysufav\/ ydóavmufNrdKUudk&awmfrlonf/ NrdKUpm;ESifhwuG<br />

NrdKUvkH;udkodrf;,lawmfrlcJhí b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;odkUaygif;vSmonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; csDawmfrl&m ok0PÖavmufpm;vnf; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; csD<br />

awmfrlvSmonf qifvkH;jrif;&if; ppfonfAdkvfygrsm;vSaMumif;[lí Mum;vQif vufaqmifvufeuftrsm;<br />

ESifhqD;BudKí uRefawmfb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;udk tefrwk0Hhyg/ ,dk;',m;NrdKUudktvdkawmfjynfhvQif<br />

uRefawmfrSm yifyef;awmfrl&rnf tcif;r&dSNyD[líem;awmfavQmufonf/b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

ok0PÖavmufodkUta&mufcsDawmfrlí nDawmfom;awmftaygif;udkiHhíaeawmfrlonf/


298 - ok0PÖavmufu,dk;',m;NrdKUawmfodkUcsDwufykH<br />

,if;odkUpOfwGif Mo,mydwfpJ;u vufqmifvufeuftrsm;ESifh uRefawmfcHvSmonf/ nDawmf<br />

om;awmfwdkUta&mufnDvQif Mo,m"r®&mZmç Mo,mok0PÖç Mo,mydwfpJ;wdkUudkac:awmfrlí ,dk;',m;<br />

odkUcsDawmfrlonf/ ok0PÖavmufodkUa&mufawmfrlvQif nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmudk a&aMumif;<br />

wdkufavStrsm;ESifh csD&onf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rSm om;awmf r[mOy&mZmwdkU jrif;wyf av;wyfESifh wyfaygif; 14wyfudk<br />

vufsmaMumif; csDawmfrl&onf/ nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifwdkUjrif;wyfav;wyfESifhwyfaygif;<br />

14 - wyfudk tv,faMumif;csD&onf/<br />

orufawmf t0bk&ifowdk;rif;apmwdkU jrif;wyfESifhwuG wyfaygif; 14 -wyfudkvnf; vuf0J;<br />

aMumif;csD&onf/<br />

t0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;rSm jrif;wyfav;wyfESifhwuG wyfaygif;q,fwyffemuftkyfcsDawmfrl<br />

onf/<br />

o0efavmufcsDawmfrlí wpcef;a&mufawmfrlvQif ,dk;',m;rif;oruf aemufawmfwGifygaom<br />

Mo,m"r®&mZmavQmufonf/ ta&;awmfNyD;rnftaMumif;udk ,dk;',m;rif;odkU uRefawmfapygrnf cGifhjyK<br />

awmfrl[k em;awmfavQmufonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Mo,m"r®&mZmu ,dk;',m;rif;odkU<br />

aprnfavQmuf&mrSm tavQmufap&vdrfhrnf/ igvkyfMuHawmfrl&onfudk ZrÁL'dyfajrjyif0,f cHEdkifrnfjynf<br />

axmifrif;&dSoavm[lí trdefUawmf&dSonf/


299 - aemufawmfygMo,m"r®&mZmu<br />

,dk;',mbk&ifxHapykH<br />

Mo,m"r®&mZmvnf; trdefUawmfudkMum;vqif ,dk;',m;rif;odkU þodkUaponf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD; ,ckcsDvm&mrS nDawmf om;awmftp&dSaom xD;aqmif;rif;<br />

taygif;ESifh jzpfí qifjrif;Adkvfygrsm;vsonf/ nDawmfom;awmf rª;awmfç rwfawmf<br />

taygif;wdkUonf toufudkpGefUí trIudkxrf;rnfolcsnf;jzpfonf/ ,if;odkUjzpfaom<br />

aMumifh ta&;NyD;rnftaMumif;udk tvsifqD;BudKí avQmufvSmonfjzpfrS pnf;pdrfr<br />

ysuf toufrao&dSrnf[lí apvdkufonf/<br />

,dk;',m;bk&ifvnf; ta&;t&mravQmufaom apvSmoludkcsKyfxm;NyD;vQif ,dk;',m;bk&if<br />

om; jAr[def[laom tdrfa&SUrif;udkwdkufavSokH;&mwGif pdefajymif;jrwyl vufeufud&d,k trsm;wifí<br />

ukvm;bk&if*sD½kVdyif;um; taygif;ESifh qD;BudKícH&onf/


300 - jAr[defqD;BudKíwdkufykH<br />

cHvSmaMumif;udk Mum;awmfrlvQif aersdK;ausmfxifudk jrif;av;wyfwGif tBuD;jyKapíwaMumif;/<br />

b,ausmfxifudk jrif;av;wyfwGif tBuD;jyKapívnf;aumif;/ eE´ausmfxifudkjrif;av;wyfwGif tBuD;<br />

jyKapíwaMumif;/ onfjrif;wyf 12-wyfESifh trwfBuD;okH;OD;wdkUudk a&SUvGefí tpkHtprf;csD&avonf/<br />

,dk;',m;rif;om tdrfa&SUrif;a&aMumif;csDvSmonfESifh awGUMuvQif avSuukvm;wdkUMunf;odkU pdefajymif;<br />

jrwylESifhypfonf/ jrif;awmfonfwdkU txdtyg; t&Stersm;vSavonf/ ,if;odkUpOfwGif om;awmf<br />

r[mOy&mZm nDawmf awmifilrif; orufawmf t0rif;wdkUa&mufí qifwyfbdí wdkufvQif ,dk;',m;<br />

om;wdkUrcHEdkifíysufíavSwyfodkUaygif;av\/<br />

,if;odkUpOfwGif nDawmfjynfbk&if owdk"r®&mZmwdkU avSwyfa&mufvSmíwdkufonf/ ,dk;',m;<br />

ucsDvSmaom avSwyfysufí u&J;uoDupOfhuvsm;&dSav\/ wdkufavSw&mausmf vufeufud&d,m ESifh<br />

wuG&awmfrlvdkufonf/ okHUyef;vlESpf&mausmfvnf;&awmfrlonf/ aoavonfvnf;rsm;\/ ,dk;',m;<br />

bk&ifom; tdrfa&SUrif;rlum; - avSvsifESifhtjyif;cGgavaomaMumifh vGwfavonf/ ,kd;',m;bk&if<br />

vnf; om;awmftdrfa&SUrif;a&mufvmvQif om;ESifh nDudkwdkufqifig;&mç jrif; 6-axmifç ppfonfol&J;<br />

wodef;pD&ifí tvsifcsD&onf/<br />

,dk;',m;rif;rlum; - wdkufqifokH;&mç jrif;okH;axmfç ppfonfol&J;&Spfaomif;ESifh aemufwyfjyK<br />

ícsDonf/ vkHuwD[laomt&yfodkUa&mufvQifwyfcdkifwyfvkHwnfíaeonf/ om;ESifhnDudkBudKvSm&<br />

onf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;u a&SUvGefícsDapaom jrif;wyfESifhawGUMuvQif jrif;awmfonfwdkUvdkufí<br />

wdkufonf/ ,dk;',m;jrif;wyf tm;rwefí a½GUav\/<br />

,if;odkUpOfwGif qifwyfa&mufvsmí renf;MumcHí ypfcwfMuonfESifhppfa&;iifcJh\/,dk;',m;<br />

om;wdkUvnf; qifygjrif;ygbdí vdkufvSmonfudkeD;vQif om;awmf r[mOy&mZmnDawmfawmifilrif;<br />

t0rif;wdkUvnf; taMumuft½GHUr&dS qifcRef;zGifhum vTwfawmfrlMuonf/ apmfbGm; ç apmfuefç wyfrª;ç<br />

ppfuJ;taygif;wdkUvnf; olUxufigyGJ;&atmifqifcRef;bGifhum vTwfMu\/ ,dk;',m;rif;om; orufwdkU<br />

rcHEdkif ysufaví pDonfqifESifhom vkHuwDwyfodkUajy;0ifav\/ r[mOy&mZm awmifilrif; t0rif;<br />

paom apmfbGm;apmfuef trª;trwftaygif;wdkUvnf; qifygjrif;ygvdkufíwdkufonf/ wyf&if;odkUa&muf<br />

av\/ qifjrif;vlol&onfvnf;rsm;\/


301 - ,dk;',m;bk&ifcHí vkHuwDwyfudkwdkuf,lykH<br />

,if;odkUrS b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; a&mufawmfrlvQif wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUudk ,ckyif<br />

vkHuwDwyfudk igvkyfMuHawmfrlrnf/ qifonf jrif;onf ajconftaygif;wdkUwyf&if;odkUcsOf;í qif<br />

onfvnf; qifESifh jrif;onfvnf; jrif;ESifh wyfudkcsOf;íwdkufap/ ajconfvnf; avSum;wl;½Gif;ESifh<br />

wcsdKUwyfudkwdkufap/wcsdKUwyfudkwl;ap/ trdefUawmftwdkif;rwnfvQif BuD;pGmaom tuGyfawmfudkcH&<br />

rnf[lí wyfwdkif;trdefUawmfjyef&onf/ wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUvnf; trdefUawmftwdkif; wnfatmif<br />

tqnf;twm;r&dS olUxufig wyfudk0ef;&Hí vkyfMuHMuonf/ ouú&mZf 925 - ck wydkUwGJ;vjynfhausmf<br />

15-&uf? 2-vmaeU oabFmokH;pif;ESifhwuG vkHuvDwyfudk&awmfrlonf/ ,dk;',m;bk&ivnf; jrif;pD;<br />

í om;orufwdkUESifh NrdKUwGif;odkU ajy;0ifí vGwfavonf/ &J;rufawmf taygif;wdkUvnf; vdkufvHí okHU<br />

yef;brf;,lavonf/ qifjrif;vloltrsm;&awmfrlonf/


302 - ,dk;',m;rif;qifjzLqufítnHhcHykH<br />

,if;odkUrS vkHuvDwyfwGif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;aeawmfrlí nDawmf om;awmf rª;awmf<br />

rwfawmf taygif;wdkUudk ,dk;',m;NrdKUudkjcHavSmifouJhodkU 0ef;&Hí wyfESifhcsnf;ae&onf/ þodkU<br />

0ef;&Hawmfrlí tajrmufBuD;jrwylESifh rD;aygufrdk;½GmapvQif ,dk;',m;wNrdKUvkH;tom;pm;vwHhodkU aMuuf<br />

½GHUukef\/ tnHhcHrnftaMumif;udk ,kd;',m;rif;tm;avQmufukef\/ ,dk;',m;bk&ifvnf; om;oruf<br />

wdkUESifh wdkifyifNyD;vQif qifjzLwpD;udk vufaqmifjyKí trª;trwfESifhwuG ,kd;',m;rif;uavQmufvSm&<br />

onf/<br />

avQmuf[efum; - pnf;pdrfrysuf toufraornftaMumif;udkcGifhjyKawmfrlygvQif<br />

uREfkyfopömawmfudkcHí ajc&if;awmfrSmaeygrnf/ uREkfyfom; jAr[defudkrlum; - ,dk;',m;NrdKUudk<br />

oem;awmfrlí tpOfrysuf rif;jyKygap[lí (,dk;',m;rif;q&mawmfudkap)í em;awmfavQmuf<br />

vmonf/<br />

qifjzLrsm;ocifjzpfawmfrlaomb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;,kd;',m;rif;uavQmufvmaomta&;<br />

pum;udkMum;awmfrlí nDawmfom;awmfrª;awmf rwfawmftaygif;wdkUudkac:awmfrlí þodkUtrdefUawmf&dS<br />

onf/ ,dk;',m;NrdKUvnf; omoemawmfjrwfwnf&mjzpfí bk&m;*lausmif;t&d,moCFmrsm;onf/<br />

xdkt&d,moCFmwdkUonf ,dk;',m;NrdKUudk ig0ef;&HawmfrlonfrSpí tvGefusOf;ajrmif;vSayonf/ ,if;<br />

odkUjzpfaomaMumihf ,dk;',m;rif;u avQmufvmonftwdkif; igcGifhjyKawmfrlrnf tMuH&dSonf/ yodkUxif<br />

Muoenf;[lí cif;Muif;pdkif;jyif;awmfrlonf/<br />

,if;aomtcg Anm;'vavQmufonf/ ,dk;',m;rif;onf txufuoHapawmfrlaomtcg<br />

aomif;usef;½dkif;jyaompum;udk qdkavaomaMumifh ajrBuD;txkESifhwlaom qifvkH;jrif;&if;taygif;ESifh<br />

csDawmfrlí ,dk;',m;aus;vuftaygif;wdkUudk odrf;,lawmfrlvQif ,kd;',m;rif;onf tawmifuRwfaom<br />

iSufuJhodkU raxmifxm;Ekdifí toem;awmfcHvSmonft&mrSm opömawmfudkcHítrIawmfudk xrf;ygrnf<br />

qdkvQif ta&;awmfNyD;awmhonf/ odkU&mwGif ,dk;',m;rif;BuD;ESifh om;orD;qifjzL 4-pD;udkodrf;,lawmf<br />

rlrS ysyf0yfusdK;EGHrnfjzpfonf[líem;awmfavQmufonf/


303 - ,dk;',m;bk&ifopömcHí om;jAr[defudk ,kd;',m;ürif;jyKapjcif;<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Anm;'vavQmufaompum;udkMum;awmfrl<br />

vQif ,dk;',m;rif;ESifh tdrfa&SUrif;udk pD;jrJ;eif;jrJ;tpD;teif;ESifhaqmifjrJ;aom taqmifta,mifESifh<br />

xGufvSmap[lí trdefUawmf&dSonf/ ,dk;',m;rif;q&mwdkU jyefaví trdefUawmfMum;vQif ,dk;',m;rif;<br />

ESifh om;tdrfa&SU jAr[defvnf;qifjzLaygufESpfpD;/ qifjzLrwpD;/ aygif;qifjzLokH;pD;ESifhwuG txl;xl;<br />

aomykqdk;aumif; ç ouúvyftpdef; ç ywåKeDç cgomç yifuç aZmfu&wfç rl&Dç od*ØZmç arma,mfç<br />

eHUomeDç eHUomjzLç u&rufç tausmfç prÜmç zkH;rodef; ç tefywfç ESif;&nfç b,maq;rsm;pGmvufaqmif<br />

awmf,lí pD;jrJ;eif;jrJ;aomtpD;teif;aqmifjrJ;aom taqmifta,mifESifh trª;trwftaygif;0ef;&Hí<br />

ouú&mZf (925)udk;&mhESpfq,fhig;ck waygif;vqef;&Spf&uf aomMumaeU NrdKUwGif;uxGufonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;onf wJ;awmfOD;rm&bifwGif usnf;wHcg;xm;awmf<br />

rlí rm&bifwHcg;jrif 15-awmifcefUwGifESD;acgufzsmxufoifjzLtem;rGef;cif;íxm;onf/ om;tdrfa&SU<br />

rif;ae&mudkvnf; ,dk;',m;rif;ESifh 5 - axmifcefUcGgícif;&onf/<br />

,if;urS NrdKUom;awfr[mOy&mZm nDawmf jynfbk&if awmifilbk&if t0bk&iftp&dSaom<br />

apmfbGm;apmfuef rª;awmfrwfawmfa'gAnm;taygif;wdkUudk ae&mpOftwdkif;csawmfrlíaeapNyD;rS,dk;',m;<br />

bk&if udk0if;awmfwHcg;jyifa0g&SOfí ouf&onf/ &mZoMuøESifh pE´&mMuyfrí wJ;awmfOD;ae&mwdkifvdkuf<br />

&onf/ ,dk;',m;rif;om;awmf tdrfa&SUrif;udkrlum; a0gr&SOf&/ 0if;awmfjyifuonf wJ;awmfOD;wdkif<br />

&mZwrefESifh ykna,mf"mudk Muyfr&onf/ ,dk;',m;bk&iftaqmifta,mifudkrlum; taqmifudkifwdkU<br />

wufírwnf&/ 0if;awmfwGifwJ;awmfatmufuem;wGifae&onf/<br />

jrefrmrª;om; rwfom;wdkUtaqmifta,mifudk,lí ,kd;',m;rif;ae&mrSmwnfh&onf/ ,dk;',m;<br />

rif;udkvnf; ae&mwGif xyf0,fbGJUíae&onf/<br />

,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS rm&bifwHcg;udkbGifhawmfrlí wHcg;wGif;u ovGefawmfESifhae<br />

awmfrlonf/ xGufawmfrlaomcg ,dk;',m;rif;&dSrcdk;&/ vuf&Sufíomae&onf/<br />

,if;odkUrS þodkUtrdefU&dSonf/ igodkUaomig;yg;ESifh jynfhpkHaom rif;{u&mZfvkyfMuH&onfudk<br />

ZrÁL'dyfajrjyif0,f b,fjynfaxmifrif;onf cH0hHrnfenf;[ktrdefUawmf&dSonf/ ,dk;',m;rif;vnf; bkef;<br />

awmfwef;cdk;awmfBuD;jrwfawmfrlaom rif;jzpfí rsufESm,Sofí rwdkuf0Hh&dSacsonf[k em;awmfavQuf<br />

onf/<br />

,if;okdUrS vufaqmifawmfudk odrf;apí ,dk;',m;rif; udk,frSpí om;awmf orufawmf nD<br />

trª;trwfwdkUudk opömay;&onf/ opömawmfay;NyD;vQif ,dk;',m;bk&ifom;jAr[defudk ,dk;',m;NrdKUudk<br />

ay;awmfrlonf/ ,dk;',m;rif;oruf ydóavmufpm;udkvnf; ydóavmufNrdKUudkay;awmfrlonf/<br />

aomuúwJ;NrdKUudkpm;aom ,kd;',m;rif;nDudkvnf; pmjrJ;pm;[lí taqmifta,mifESifhwuGay;awmfrl<br />

onf/ ydwfpJ;NrdKUudkpm;aom ,dk;',m;rif;nDtvwfudk pm;jrJ;pm;[lí taqmifta,mifESifhwuGay;<br />

awmfrlonf/


304 - ,dk;',m;jynfüpHaeaomrif;wdkUtaMumif;<br />

'Gg&0wD rnfaom ,dk;',m;jynfMuD; taMumif;um ouú&mZf 710-wGif jA&mZd"dywdtrnf&dS<br />

aomrif;onf wnfaxmifpjyKonf/ jA&mZ"dywdpnf;pdrf 20 - ouú&mZf 730 - wGif tedpöa&mufí<br />

om;awmfjA&mrmoGefrif;jzpfawmfrlonf/ jA&mroGef;pnf;pdrf 10 - ouú&mZf 740 - wGif tedpöa&muf<br />

í om;awmf y&r&mZm rif;jzpfawmfrlonf/ y&r&mZm pnf;pdrf 9-ESpf/ ouú&mZf 749 - tedpöa&muf<br />

vQif om;awmf r[m"r®&mZm rif;jzpfawmfrlonf/ r[m"r®&mZm pnf;pdrf 19 - ESpf/ ouú&mZf 768<br />

cktedpöa&mufvQif om;awmf jApuúywfrif;jzpfawmfrlonf/ jApuúywfpnf;pdrf 6 - ESpf/ ouú&mZf<br />

774 cktedpöa&mufvQif om;awmfayg&[HoH rif;jzpfawmfrlonf/ ayg&[HoH pnf;pdrf 37- ouú&mZf<br />

811 - ckwGif tedpöa&mufí om;awmf y&r&mZm"d&mZmrif;jzpfawmfrlonf/ y&r&mZm"d&mZm pnf;pdrf<br />

38 ouú&mZf 840 - ckwGiftedpöa&mufvQif om;awmfy&rwdavmurif;jzpfawmfrlonf/y&rwdavmu<br />

pnf;pdrf 4 - ouú&mZf 853 -cktedpöa&mufvQifom;awmfjA&mrm"dywdrif;jzpfawmfrlonf/jA&mrm"dywd<br />

pnf;pdrf 17 - ouú&mZf 870-wGif tedpöa&mufí om;awmf jAom"d&mZmrif;jzpfawmfawmfrlonf/<br />

jAom"d&mZm pnf;pdrf 33 - ouú&mZf 903 - ckwGif tedpöa&mufí om;awmf jAoD&d'k,rHrif;jzpfawmf<br />

rlonf/ jAoD&d'k,rH pnfpdrf 1 - ouú&Zf 904 - ckwGif tedpöa&mufír,fawmfrdbk&m; rif;jyKawmfrl<br />

onf/ rdbk&m;pnf;pdrf wESpf/ ouú&mZf 905 ckwGif tedpöa&mufvQif om;awmf jAom"d&mZmrif;jzpf<br />

awmfrlonf/ jAom"d&mZm eef;wufí 5 ESpf/ ouú&mZf 910 - wGif[Hom0wDu rif;w&m;a½TxD;csD<br />

awmfrlívkyfMuHawmfrlonf/ ta&;awmfNyD;vQif wESpf&dSvQif rif;w&m;a&TxD;tedpöa&mufawmfrlí jcm;<br />

em;avonfudk ouú&mZf 925 - ckwGif wGif qifjzLqifeDrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;Bud;bk&m;onf<br />

wdkif;BuD;jynfBuD; taygif;xD;aqmifrif;wumwdkUESifhwuG csDawmfrlí vkyfMuHawmfrlvQif bkef;vuf½kH;<br />

tmPmESifh jynfhpkHawmfrlaom rif;wdkU\ ae&mjzpfaom 'Gg&0wDtrnf&dSaom ,dk;',m;NrdKUudk vuf0g;jy<br />

umatmifjrifawmfrlonf/<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;rif;BuD; om;awmf jAr[defudk xD;jzLrudk#frif;ajr§mufwef;qm 5 - yg;ESifh<br />

wuG rif;aqmifrif;a,mif rif;crf;rif;em;ay;awmfrlí ,dk;',m;NrdKUudkvnf;ay;awmfrlonf/ ,dk;',m;<br />

rif;BuD;ESifh om;ti,fjA&mroGefç trwfBuD;aMomufjApudú qifjzL 4- pD;udkrlum; ,lawmfrlcJhíajc&if;<br />

awmfrSm jrJ;&onf/ ,dk;',m;NrdKUtcGefrSm wESpfudk wdkufqif 30/ aiG 300weoFm&DoabFmtaumufcGef<br />

udk ESpfpOfquf&onf/ ,kd;',m;NrdKUwGif&dSaom yef;wdrfç yef;yJ; ç yef;wOf; ç yef;ykç yef;yGwfç yef;csDç<br />

yef;½GJ; ç yef;awmhç yef;w,m; obifonfç qifaq;orm; ç jrif;aq;orm; ç vuform;-ydókumç<br />

qHxkH;,uifwwfoolç txkHeHUomwwfoolç yef;qdk;e,fEkwwfoolç tausmftavSmftaygiftuspf<br />

wwfoolç onfolwdkUudk a½G;,lawmfrlí om;r,m;ESifhwuGtoD;oD;[Hom0wDodkUydkUawmfrlí tuGuf<br />

t&yfcsawmfrlí ae&onf/<br />

,dk;',m;NrdKUwGif&dSaom bk&m;*lausmif; wefaqmif; p&yfa[mif; EGrf;NydKysufavonfrsm;udk<br />

vnf; vkyfaqmifjyifqifpdrfhrnf[lí aiG 300 - ,dk;',m;rif;udktyfawmfrlonf/ yOöif;vnf;oufawmf<br />

aphcHawmfrlí oCFmvnf; w&myifhí qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/ y&du©m&Spfyg;vnf; tpkHvªawmfrl<br />

onf/


305 - ,dk;',m;rif;uorD;awmfESifh<br />

rif;crf;rif;em;rsm;qufjcif;<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;rif;u cspfMunfav;jrwfvSpGmaom orD;ESifhwuG a&Tydómw&mvkyfaom<br />

rif;aqmifrif;a,mifrif;crf;rif;em; aiG 100/ qifaumif; 10 qufjyefonf/ om;awmfr[mOy&mZm<br />

nDawm awmifilrif; ç jynfrif;ç t0rif;wdkUudkvnf; qifjrif; a&TaiG t0wftpm;txdkuftavsmufay;<br />

onf/ þodkU ,dk;',m;NrdKUudk pD&ifcefU&efawmfrlí ouú&mZf 925 - ck wefcl;vjynfhausmf 2 -&uf<br />

t*FgaeU ,dk;',m;ujyefawmfrlonf/ ouú&mZf 926 - e,kefvqef; 6 -&uf [Hom0wDa½Teef;awmfodkU<br />

a&mufawmfrlonf/<br />

oDwif;uRwfvqef; 9 - &ufaeU &mZa'0D&Sifrdbk&m; ewfjynfpHawmfrlonf/ xdktcdkufwGif<br />

ajrBuD; ivsifjyif;pGmvIyfí '*kHqHawmf&Sifç a½Tarmfawm r[mapwDç usdKufudktp&dSaom wvdkif;jynfwGif<br />

bk&m;*lausmif;NydKysufonfrsm;\/ &Sifrdbk&m;tedpöa&mufí 7 -&ufwdkifwdkif; ajrivsifvIyf\/ qifjzL<br />

rsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; NydKysufavaom bk&m;*lausmif;wdkUudk vkyfpdrfhrnf[lí<br />

Anm;£E´ç Anm;y&Hç b,oMuøç wmaemonftrwf 4 -a,mufudk wdkufawmfu aiGw&mxkwfí<br />

tkwfbdk;p&dwfay;awmfrlonf/ Zif;r,fodkU csDawmfrrlcif '*kHqHawmf&Sif r[mapwDonf bk&m;ESpfqludk<br />

vkyf&onf/<br />

,if;odkUrS qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; om;awmf r[mOy&mZmtp&dSaom<br />

rª;awmf rwfawmf taygif;wdkUudk ac:awmfrlí ,ckZif;r,frif;onf ighvufeufEdkifiHawmfjzpfNyD;rS<br />

aomif;usef;ykefuefavonf/ ta&;awmfrSm tpfudk,fwdkUpdwfwGif yodkUxifoenf;[lí rdefUawmf&dS<br />

onf/ ,if;aomtcg om;awmf r[mOy&mZmavQmufonf/ Zif;r,frif;onf ,dk;',m;rif;odkUaemuf<br />

awmfrvdkufaeav&mrSm ,dk;',m;NrdKUudkvkyfMuHawmfrlaomfvnf; &Edkifrnfr[kwf/ ,dk;',m;udkr&vQif<br />

,dk;',m;rif;onf igESifh wcsufwnf;ightaqGcifyGef;&if;jzpfonf/ igjcm;em;í [Hom0wDucsDvSmvQif<br />

,kd;',m;rif;onf iguulnDvrnf/ vif;Zif;rif;vnf; ulnDvrnf/ þodkUxifaomaMumifh jcm;em;<br />

rdavonf/ ,lckcsDawmfrlvQif cH0Hhrnfrxif[líem;awmfavQmufonf/<br />

r[mOy&mZm avQmufaompum;udk pkuúaw;Mum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/<br />

Zif;r,frif;onf txufuvkyfMuHawmfrlí vufeufEdkifiHawmfjzpfonfrSpí aomif;usef;ykefuefrnf<br />

udkomMuHíaeavonf/ ,ck,dk;',m;NrdKUudk vkyfMuHawmfrlí vufeufEdkifiHawmfjzpfaomfvnf; vif;Zif;<br />

jynfBuD; v0dkufjynfBuD;wdkUonf olESifhwcsufxnf;jzpfavonf/ vif;Zif;jynf v0dkufjynfwdkUonf<br />

vnf;qifaumif;jrif;aumif; ol&J;olcufaygif;rsm;vSonf/ ayghayghavsmhavsmhrav;rpm;rrloifhacs/<br />

,dk;',m;NrdKUudk vkyfMuHawmfrlouJhodkU qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh pnf;pnf;MuyfMuyfcsDawmfrlrSoifhrnf[l<br />

íem;awmfavQmufonf/


306 - Zif;r,fukefuef&modkUcsDwufawmfrlykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;onf pkuúaw;avQmufaom ta&;udkBudKufawmfrlí<br />

Zif;r,fodkUcsDawmfrlonf/ pD&ifcefU&efawmfrlonfum; - rdk;aumif;apmfbGm; wwyfç rdk;n§if;apmfbGm;w<br />

wyfç rdk;rdwfapmfbGm;wwyfç tkef;aygifapmfbGm;wwyfç oDaygapmfbGm;wwyfçanmifa½TapmfbGm;wwyfç<br />

rdk;eJ;apmfbGm;wwyfç oD[yawh wwyfç rif;ausmfxifwwyfç orufawmf t0bk&if owkd;rif;apm<br />

wwyfç onfq,fwyfwGifygonf wdkufqifig;&mç jrif;ajcmufaxmifç ppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;<br />

ESifh owdk;rif;apmudk AdkvfcsKyfcefUawmfrlí rdk;eJ;aMumif;Zif;r,fodkUcsD&onf/<br />

ajc&if;awmfu csD&aom wyfpOfum; vuf0J;&J;wdkifjrif;wyfç &mZwrefjrif;wyfçwk&if&mZmjrif;<br />

wyfç eE´odOönf;jrif;wyfç wk&ifAvjrif;wyfç qifwyfrSm aersdK;ausmfxifwwyfç ordef;&J;oif;&H w<br />

wyfç eE´oMuøwwyfç Anm;usef;axmwwyfç oa&pnfolwwyfç Anm;'vwwyfç oD&aZ,sausmf<br />

xifwwyfç Anm;pufwwyfç pnfolausmfxifwwyfç om;awmfr[mOy&mZmwwyfç jrif;wyf 5 wyf<br />

ESifh wyfaygif; 15 -wyfwGifygonf/ wdkufqif 500 jrif; 6000 ppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;ESifh<br />

vufsmaMumif;csD&onf/<br />

vufsma,mf"mjrifwyfç b,&mZmjrif;wyfç wk&ifod'd¨jrif;wyfçwk&ifyknmjrif;wyfçppfwk&if*Fol<br />

jrifwyfç qifwyfrSm eE´ausmfxif wwyfç ordefoHus,fwwyfç ocF,mwwyfç ordef,dku&wfwwyfç<br />

rif;r[mwwyfç tJ;rGefw&mwwyfç eE´ausmfolwwyfç ordefoHvdkufwwyfç b,ausmfxifwwyfç<br />

nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmwwyfç jrif;wyf 5 -wyfESifh wyfaygif; 12 - wyfwGifygonf/<br />

wdkufqif ig;&mç jrif;ajcmufaxmifç ppfonfol&J; wodef;ESpfaomif;ESifh tv,faMumif;csD&onf/<br />

vufsm&J;wdkifjrif;wyfç vuf0J;b,jrif;wyfç aZ,swrefjrif;wyfç vufsmwk&ifjrif;wyfç<br />

wk&ifa,mf"mjrif;wyfç qifwyfrSm aZ,sausmfxifwwyfç ordefZdwfyGefwwyfç b,ausmfolwwyfç<br />

ordefaigcGifwwyfç &mZoMuøwwyfç Anm;jzwfpwwyfç ouf&Snfausmfxifwwyfç Anm;avmwwyfç<br />

eE´a,mf"mwwyfç nDawmfawmifilbk&ifrif;acgif wwyf jrif; 5 wyfESifhwuG wyfaygif; 15 wyf<br />

wGifygonf/ wdkufqif ig;&mç jrif;ajcmufaxmifç Adkvfwodef;ESpfaomif;ESifh vuf0J;aMumif;csD&onf/<br />

wk&ifodOönf;jrif;wyfç wk&ifa'0jrif;wyfç a'0ol&jrif;wyfç ol&d,ur®mjrif;wyfç *ZoD&d jrif;<br />

wyfç qifwyfrSm ,dk;',m;rif; oruf Mo,m"r®&mZmwwyfç aZ,soMuøwwyfç Mo,mok0Pöavmuf<br />

wwyfç oufawmf&Snfwwyfç Mo,maomuúwJ;wwyfç oD&daZ,saemf&xmwwyfç Mo,mydwfpJ;wwyfç<br />

pwkumrPdwwyfç rif;&J;ocF,mwwyfç wlawmfom,m0wD rif;&J;ausmfxif wwyfjrif;wyfig;wyfESifh<br />

wuG wyfaygif; 15 - wyfwGifygonfhwdkufqifig;&mçjrif;ajcmufaxmifçppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;<br />

ESifh £E´*D&duonf Zif;r,fodkUcsD&onf/<br />

a'0om& jrif;wyfç aZ,swk&ifjrif;wyfç a'0b,jrif;wyfç wk&ifausmfjrif;wyfç a'0oD&djrif;<br />

wyf qifwyfrSm vufsm&EÅolwwyfç ordefvuGef;tdefwwyfç b,umrPdwwyfç ordefaZmfu&wfw<br />

wyf ç aersdK;ocF,mwwyfç rif;&J;vkvifwwyfç eE´rdefwwyfç ausmfxifwwyfç ordeftJ;y&J;wwyfç<br />

aZ,sumrPdwwyf jrifwyf 5 - wyfESifh wuG b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; wyfawmfESifh wyfaygif; 15<br />

wyfwGifygonf/ wdkufqif ckESpf&mç jrif;ig;axmifç ppfonfol&J; wodef;iga;omif;ygonf/<br />

wyfrawmfwGif 0if;awmfav;rsufESmom;udk a½T'kdif; ç a½TvTm; ç a½Tumç a½TvSHESifhcsnf;pGJ;&onf/ a&SU<br />

awmfu qifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif;ESifh eE´b,ausmfxifudkwyfrª; b,eE´oludk ppfuJ;cefU<br />

awmfrlonf/


vufsmawmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif; ç ouf&Snfausmfxifudk wyfrª;cefU<br />

í aZ,s&EÅrdwfudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

vuf0J;awmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif; ç O'defausmfxifudk wyfrª;<br />

b,eEÅrdwfudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

aemufawmfu wdkufqifw&mç jrif;waxmifç Adkvfwaomif;vufsmaZ,soMuøudkwyfrª;eE´oD[<br />

udk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

ukvm;waxmifwdkUudkvnf; OD;&pfcg;pnf; pnf;apNyD;vQif aoewfpGJ;apí qifawmfa&SUaemuf<br />

eHyg;ESpfbufvdkuf&onf/<br />

ukvm;bk&if*sDwdkUudkvnf; pdefajymif;pGJ;apí vuf0J;ufsma&SUaemufvdkuf&onf/<br />

Anm;£E´wwyfç Anm;y&Hwwyf ç w&zsm;wwyfç wmaemufwwyfç b,oMuøwwyf onf<br />

5 wyftvkH;t&if;ESifhwuG [Hom0wDa½TNrdKUawmfudk tapmifhtaecefUawmfrlí a½Tarmawmbk&m;<br />

r[mapwDbk&mNydKysufonfudk vkyf&pf&onf/<br />

odkU pD&ifcefU&efawmfrlí ouú&mZf (926) udk;&mESpfq,fhajcmufck wefaqmifrkef;vjynfhausmf<br />

4 -&uf weif;vmaeU [Hom0wDu csDawmfrlí ]]aZ,sompnf}}[laom wyfawmfwGif csawmfrlonf/<br />

,if;uonf ,Gef;pvif;wdkif 11-pcef;csDawmfrlonf/ ,if;u vykwdkif 22pcef;csDawmfrlí]]&efjrpfwGif}}<br />

[laom wyfawmfwGifcsawmfrlonf/ þodkUajrBuD;txlESifhwlaom qifvkH;jrif;&if;ESifhcsDvSmaMumif;udk<br />

Zif;r,fuMum;vQifZif;r,frif;Zif;aoOfpm;Zif;aoOfvkHcHoolçvuGef;pm;oHvHcHoolçwk½dkifpm;wdkUonf<br />

um; - om;r,m;udk,lí Zif;r,fNrdKUuxGufíajy;av\/ Zif;r,frif;vnf; toufaornfudkaMumuf<br />

í qifaumif;av;pD; jrif;aumif; av;pD;ESifh txl;xl;aom w½kyfykqdk; ç odk; ç uwdk;rsm;pGmvufaqmif<br />

,lí qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;udk uRefawmf taxGt&mr&dSyg/ Zif;aoOfpm; ç vuGef;pm; ç<br />

wk½dkifpm;wdkUom aus;Zl;awmfopömawmfudk aoGzDavonf/ ,ckvnf; csDawmfrlvSmNyD;[lí Mum;vQif rdrd<br />

wdkUtvkH;t&if;ESifhwuG vif;Zif;odkU0ifrnf[lí ajy;avonf taMumif;udk qD;BudKíavQmufvSmonf/


307 - Zif;r,frif;0ifvmí Zif;aoOfvuGef;pm; wk½dkif;pm;wkdUajy;&m vif;Zif;odkUvdkufykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; &mZ*kPfESifhjynfhpkHawmfrlaom {u&mZfjzpf<br />

awmfrlí rnfokdUrQrdefUawmfrrl? vykef;odkU ta&mufcsDawmfrlí rdk;eJ;aMumif;csDvSmaom t0bk&if owdk;<br />

rif;apmudk iHhawmfrlonf/ ig;&ufcefU&dSí orufawmf t0bk&ifwdkUa&mufvQif t0bk&ifowdk;rif;apm<br />

wdkU q,fwyfteuf rdk;rdwfapmfbGm; rdk;n§if;apmfbGm;wdkU okH;wyfudk EIwfawmfrlí ordefvuGef;tdefw<br />

wyf ç b,umrPdwwyf ç rif;&J;vkvif wwyf ç onfokH;wyfudk orufawmfwdkUrSm qyfwyfjynfh<br />

atmifjznfhíwaMumif;/ om;awmfr[mOy&mZmawmfwkdUrSm q,fwyfjynfUatmifjznfhíwaMumif;/ om;<br />

awmfr[mOy&mZmwdkU 15 - wyfrSm waMumif;/ wlawmf om,m0wD rif;&J;ausmfxifwdkU 15 - wyfrSm<br />

waMumif;/ Zif;aoOfpm; ç vuGef;pm; ç wk½dkifpm; wdkUajy;&mokdUokH;aMumif;cGJí vdkuf&onf/ rSmawmfrl<br />

onfum; - vif;Zif;odkU 0ifavonf ighuRefudk vif;Zif;rif;wdkUudk &atmifawmif; ray;vQif vif;Zif;<br />

NrdKUudk &atmifvkyfMuHav[lí rdefUawmfrlonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmfjynfrif; 12-wyfudk vufsm aMumif;/<br />

nDawmf awmifilrif;wdkU 12 - wyfudk vuf0JaMumif;/ b0&Sifw&m;BuD; 15 - wyfrSm tv,f aMumif;<br />

Zif;aoOfodkUcsDawmfrlonf/ Zif;aoOfpm;vnf; rdkif;vkH;awmodkU a&mufvQif vif;Zif;odkUraygif; Edkifí<br />

om;r,m;tvkH;t&if;ESifhwuG awmwGif ykef;íaeonfudk olvQdKwdkUavQmufvSmí Mum;awmfrlvQif<br />

nDawmfawmifilrif;rif;acgifwdkU 15 - wyfudk rdkif;vkHawmodkUtvsifcsDí brf;&avonf/ Zif;aoOfpm;<br />

vnf; ajy;aomfvnf;rvGefEdkif&m trSwf&dSí qifaumif;ESpfpD;udk vufaqmifawmfjyKí b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;udk uRefawmf taxGt&mr&dSyg aMumufvSaomaMumifhom ykef;íaeygonf[k em;awmfavQmuf<br />

onf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; rif;\w&m;q,fyg;wGif ]]taum"H}}[laom<br />

ygXfawmfESifh tnDtrsufawmfudkcsKyfawmfrlí ]]cEåD}}[laom ygXfawmfESifh tnDonf;cHawmfrlí Zif;aoOf<br />

pm; toufudk vTwfawmfrlonf/ ta>ct&Hudkrlum; - tpkpkcGJí xm;awmfrlNyD;vQifZif;aoOfpm;udk om;<br />

r,m;ESifhwuG ajc&if;awmfwGif opömawmfay;í xm;awmfrlonf/ ,if;odkUrS Zif;aoOfodkUta&mufcsD<br />

awmfrlí ]]&efvkH;xdyfwif}}[laom wyfawmfwGifcsíaeawmfrlonf/<br />

,if;odkUrS nDawmfjynfbk&if 15 - wyfudk Zif;½kH;odkUcsD&onf/ 5 -pcef;a&mufvQifopömawmf<br />

udkcHrnfavm/ ppfvnf;NydKifrnfavm[lí Zif;½kH;odkUpmESifhapawmfrlonf/ Zif;½kH;pm;vnf;pmudkMum;vQif<br />

apolwdkUudkowfíypf\/ xdktaMumif;udk owdk;"r®&mZmMum;awmfrlvQif Zif;½kH;odkU aeUnOfhrqdkcsDí<br />

a&mufawmfrlvQif tqnf;twm;r&dS ½Gyf½GyfcRHcRHvkyfMuHawmfrlonf/ Zif;½kH;NrdKUrcHEdkifí ysufvQif Zif;½kH;<br />

pm;vnf; om;r,m;ESifhwuG xGufíajy;av\/ qifaumif;jrif;aumif; ol&J;olcufaumif;ESifh wNrdKU<br />

vkH;udk&awmfrlonf/ ,if;odkUrQif &orQ odrf;,lawmfrlí Zif;aoOfodkUjyefawmfrlMuonf/ a&mufvQif<br />

&onf qifjrif;vloltaygif;udk vufaqmifawmfqufonf/qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;<br />

vnf; tm;&awmfrlí nDawmfjynfbk&if paom 15 - wyfvkH;wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudk taqmift<br />

a,mif pm;aus;pm;vuf txdkuftavsmufay;awmfrlonf/<br />

,if;odkU Zif;aoOfwGif aeawmfrlcdkuf oEDéapmfbGm;onf apmfbGm;taygif;wdkUaemufawmfvdkuf&<br />

onf/ igonf opömawmfESifhjzpfonf/ raeaumif;acs trSwf&dSí wdkifqifw&m ç jrif;waxmif aemuf<br />

awmfvdkufvSmí Zif;aoOfodkUa&mufvSmonf/


usdKif;wkHpm;vnf; odEéDapmfbGm;aemufawmf vdkufvSmaMumif;udk Mum;vQif igvnf;raeaumif;<br />

acs t,l&dSíwdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif;ESifh aemufawmfvdkufrnf[lí Zif;aoOfodkU<br />

a&mufvSmonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; apmfbGm;ESpfOD;a&mufvSmaMumif;udkar;awmfrl<br />

vQif uRefawmfwdkUonf aus;Zl;opömawmfESifhjzpfí b0&Sifrif;w&m;BuD;csDawmfrlonf[k Mum;vQifrae0Hh<br />

í tvkH;t&if;ESifhwuG toufudkpGefUítrIawmfudkxrf;ygrnf/ a&Tb0g;awmfatmufodkU a&mufygonf<br />

[lí em;awmfavQmufonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; tpfudkwdkUjynf½Gmonf<br />

w½kyfwdkUaus;pyfjzpfí aemufawmfvdkuffrac:racsonf/ ,ckvnf; ajrBuD;txkESifhwlaom &J;ruft<br />

aygif;ESifh igcsDawmfrlvQif Zif;r,fpm;udkxm;cJhí Zif;aoOfpm; ç vuGef;pm; ç Zif;½kH;pm; wdkUonf NrdKUu<br />

xGufíajy;Muavonf/ Zif;r,fpm;ESifh Zif;aoOf;pm;udkrlum; ig&awmfrlonf[lí rdefUawmfrlNyD;vQif<br />

qkvmbf taqmifta,mif ay;awmfrlí tpfudkwdkUNrdKUonf EdkifiHawmfaus;pGef½Gmem;jzpfonf/ tvsif<br />

jyefMuav/ jynfa&;½GmrI&dSvQif avQmufvSmap[lí rSmawmfrlNyD;vQif odEéDapmfbGm; ç usdKif;wkHapmfbGm;<br />

wdkUudkvTwfawmfrljyef&onf/


308 - Zif;r,fwGifaecdkuf [Hom0wDrSm&Srf;olykefx


309 - &Srf;olykefwdkUudk<strong>tif</strong>;0e&ywdpnfolwdkufykH<br />

e&ywdpnfolwwyf ç wmaemwwyf ç onfESpfwyfrlum; - qifaumif; ç jrif;aumif; ç ol&J;<br />

olcufaumif;ESifh ]]armorm}} olaomt&yfu onf ]]wGHy}}[laomt&yfudkc&D;udkBudKí awmuaeav<br />

\/ olykefwdkUvnf; w&zsm;udkwdkUrnf[lí csDvSmonfudk e&ywdpnfol&wemajymifausmf[laom<br />

qifudkpD;íwdkufonf/ wmaemewfor*Fvm[laom qifudkpD;íwdkufonf/ olykefwdkUvnf; tpkpkuGJ;í<br />

ysufav\/ vlvnf;av;&mausmfig;&mcefUaoavonf/ t&Sifvnf; waxmifausmf&onf/ olykefwdkU<br />

vnf; om;udkt&yf/ bk&m;udk;aomif;t&yf/ a'0'wftavmif;t&yf onft&yfü opfwyfESifhcsnf;<br />

wpkpkaeavukefonf/<br />

e&ywdpnfolESifhwmaemvnf; qifvkH;jrif;&if; ESifhNrdKUuxGufí wdkufjyefonf/ olykefwdkUysufí<br />

awmodkUajy;av\/ ,if;aomtcg olykefwdkUqD;umí&dSaomaMumifh [Hom0wDu b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;odkU oHra&mufEdkifí&dSacsonf/


310 - Zif;r,f&dS rif;w&m;BuD;u [Hom0wDodkUapcefUykH<br />

NrdKifNrdKUudkpm;aom Oykwfr,m;onf olykefwdkUudkaMumufí Zif;r,faus;odkUajy;avonf/ xdku<br />

avQmufí qifjzLrsm;ocif b0&Sif;rif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Mum;awmfrlvQif reDNrdKUudkpm;aom<br />

tavmufiHh[laom trwfudk qifajcmufpD; vl&Spf&mESifh pkHprf;acs[lí tvsifapawmfrlonf/ tavmuf<br />

iHhwdkUwdkufukvm;odkUa&mufvQif wdkufukvm;wGif aeaom olykefwdkUwdkufonf tavmufiHvnf;qkH;acs<br />

onf/ qifajcmufpD;ESifh vl&Spf&mudkvnf; olykefwdkU&avonf/<br />

tavmufiHudk apawmfrlaom taMumif;udk Mum;awmf rrl&/ oHvsifNrdKUudkpm;aom ppfwk&*Fol<br />

udk wdkufqif okH;&m Adkvf 2- aomif;ESifhapawmfrljyefonf/ ppfwk&*Folvnf; ppfawmif;udk rul;&acs/<br />

Anm;usef;axmcHaom olykeftBuD;qD;í wdkufavaomaMumifh acg[laomt&yfu ul;onfudk qD;BudK;<br />

íwdkufjyefavaomaMumifh qiftpD; 30- udk cRef;bGifhum vTwfíwdkufonf/ olykefBuD; Anm;usef;<br />

axmcHolaoav\/ t&Sifvnf; ig;&mausmfcefU&onf/ ,if;odkUrS c&D;aygufí ppfwk&*fol [Hom0wD<br />

odkUa&mufEdkifonf/ olykefwdkUvnf; pnf;a0;jyefí ]]raumf}}wGif ppfwyfwnfíaejyefonf/ xdktaMumif;<br />

rsm;udk [Hom0wDrif;rsm;Mum;vQif ppfwk&ifuolwwyf ç wmaemwwyf ç e&ywdpnfol wwyf onf<br />

okH;wyfudkcsDí wdkufjyefonf/ twdkufrcH0Hh 'vodkUajy;av\/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Zif;r,fNrdKUwGif&dSaom trª;trwfwdkUudk<br />

opömawmfay;NyD;vQif Zif;r,fNrdKUudk r[ma'0Dudkay;awmfrlonf/ Anm;oHvHudk Anm;aoOfvkHt&mudk<br />

ay;awmfrlonf/ Anm;Asnf;udkvnf; AnmoHvHt&mudkay;awmfrlonf/ ajc&if;awmfu pG,f&oif&H<br />

udkvnf; Anm;Aeft&mudkay;awmfrlonf/ ,dk;',m;rif;oruf Mo,m"r®&mZmudkvnf; vTwfawmfrlí<br />

ydóavmufukdjyef&avonf/ Zif;r,fESifh Zif;aoOfpm;udkrlum; om;r,m;ESifhwuGajc&if;awmfodkUac:<br />

awmfrlonf/ Zif;r,fwGif&dSaom qifaumif;jrif;aumif; ol&J;olcufaumif;wdkUudkvnf; pDppfí odrf;,l<br />

awmfrlonf/ þodkU Zif;r,f 57 - NrdKUtvkH;udk pD&ifcefU&efawmfrlí ouú&mZf (927) udk;&mESpfq,fh<br />

ckESpfck uqkefvqef; 12 - &uf t*FgaeU Zif;r,fu [Hom0wDaejynfawmfudk jyefawmfrlonf/ e,kef<br />

vqef; 10 - &ufaeUt*FgaeU [Hom0wDodkUa&mufawmfrlonf/<br />

rdk;rdwfapmfbGm;udkvnf; 'vwGif olykefwdkU&dSonfudk uRefawmfwdkufí qufygrnfavQmuf<br />

onfudk oif;wdkUonf olykefr[kwf okH;&cH&aom olUaus;olUuRefwdkUonf vkyf0efb@mrcH0Hhaom<br />

aMumifh raumif;aom tMuHtpnfudkMuHpnfavonfomjzpfonf[lí rdefUawmfrlonf/<br />

olykefwdkU rD;wdkufavonfum; - r[mapwD aumif;rIawmfwGif a&Tp&yfESpfaqmif 0ef;usifodrf<br />

p&yf ta&SUawmifaxmifhu ausmif;&H 20 ESifh a&Tausmif; ç &Sifo'¨wm0Dausmif; ç t&Sifomoe"&<br />

r[momrdwausmfi ç t&SiftbduauFw wausmif; ç aZmwd,m&H wausmif;onfausmif;rsm;udkvnf;<br />

ausmif;&HESifhwuG rD;wdkufavonf/ "r®apwDrif; aumif;rIawmfbk&m; wefaqmifudk rD;wdkufavonf/<br />

a&obifcHawmfrlaomcg aeawmfrlaom a&Tjymom'fudkvnf; rD;wdkufavonf/


311 - qifjzLrsm;&Sifrif;w&m;BuD; [Hom0wDNrdKUeef;odkU r0ifbJ; 'vodkUcsDykH<br />

onfrsm;udkjrifawmfrlNyD;vQif trsufawmfjyif;pGm xGufawmfrlí NrdKUwGif;a&Teef;awmfodkU 0ifawmf<br />

rrlbJ; 'vodkUMunf;tm;a&tm;csDawmfrlonf/ 'vodkUa&mufawmfrlvQif nDawmfjynfbk&if owdk;"r®<br />

&mZmudk a&aMumif;csDav[k cefUawmfrlonf/ ,if;aomtcg b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; udk,fawmfyif<br />

a&em;wGif ywåjrm;ajceif;ESifh &yfíaevsufpD&ifawmfrlonf/ nDawmfjynfbk&ifwdkUuvnf; 'v<br />

bufodkU a&mufvQif ,if;onfhaeUyif wdkufawmfrlonf/ olykefwdkUysufíajy;av\/ &J;rufawmfMunf;<br />

wyfom;wdkU qD;qíwdkufonf/ tukefysufav\/ vlckESpf&mausmfcefUavmufaoav\/ t&Sifvnf;<br />

vlckESpfaxmifausmf &awmfrlonf/ ,if;odkU ta&;[lorQ ukefpifNyD;vQif okHUvlckESpfaxmifausmfudk odrf;<br />

,lawmfrlí [Hom0wDodkUjyefawmfrlonf/ a&mufawmfrlvQif nDawmfowdk;"r®&mZmudk tm;&awmfrlí<br />

aqmifawmfrlaom pm;awmf uGrf;cGuf ç pm;awmfvbuftdk; ç aomufa&awmf waumif;bkH; tpkHay;<br />

awmfrlonf/ olykefBuD;udk owf&aom jrif;awmfonfudkvnf; (oHvsifpm;ppfwk&*Fol)eE´ol[laomt<br />

rnfESifh uGrf;usyf vbuftdk;ESifh uGrf;om,m[laom NrdKUudkay;awmfrlonf/ ykqdkaumif; 0wfvkHa&T 5 -<br />

ydóm jrif;BudK;utpkHvnf;ay;awmfrlonf/ aiGudkykHí 7 - BudrfusHK;&onfvnf;qdkonf/ xdkrSwyg; yGJ;<br />

vrf;&oolwdkUudkvnf; txdkuftvsmuftrnft&nftaqmift½Gufaus;&GmNrdKUjyay;awmfrlonf/


312 - <strong>tif</strong>;0rif;e&ywdpnfoltm; csDrGrf;íqkay;ykH<br />

e&ywdpnfolvnf; apmifhvSayonf[lí csDrGrf;awmfrlNyD;vQif rif;aqmifrif;a,mif; ESifhwuG<br />

qif a&TBudK;a&Tu ç jrif; a&TBudK;a&Tu tpkH aiGydómokH;q,f qkay;awmfrlonf/ rdk;rdwfapmfbGm;<br />

udkvnf qkcHapawmfrlNyD;vQif om;udk wdkufqifwq,f ç jrif;w&m; ç ta>ct&HAdkvfwaxmifESifh ajc<br />

&if;awmfwGifjrJ;&onf/ rdk;aumif;apmfbGm; rdk;n§if;apmfbGm;wdkUudk qkvmbfawmfcHapNyD;vQif rdrdwdkUNrdKU<br />

odkU jyefMuaponf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; olykefwaomif;ausmfudk pyfBuD;ig;pyfESifh<br />

avSmifí xm;awmfrlonf/ olykefr,m;wdkUudkvnf; pDppfawmfrlí&vQif pyfrSmcsnf;oGif;&onf/ xdkol<br />

ykefwdkUudk [Hom0wDwGif&dSaom jrefrmq&mawmf rGefq&mawmf ,Gef;q&mawmf taygif;wdkU a*gp&uH<br />

jzifhcHí &onfqGrf;udkomay;ípm;&onf/ aeUoü oCFawmf w&myifhí a&Tarmfa"mbk&m;wGif qGrf;<br />

vkyfauR;awmfrlonf/ ,if;aomtcg Am;awmfausmif;udk oDwif;okH;aom q&mawmf *kP0Hoyk*¾dKvf<br />

þodkU w&m;a[mawmfrlonf/


313 - olykefrsm;twGufAm;q&mawmf a[majymykH<br />

a&S;vGefavNyD;aomtcg ykPÖm;wa,mufonf rdrdv,fxGefaomEGm;aysmufí&Sm&mwGif xrif;<br />

iwfrGwfodyfí awmtkyfwckü wnfyifudkawGUaomwufípm;av\/ xdkykPÖm;vnf; wnfyifxufu<br />

avsmíacsmufwckodkUusav\/ urf;jrifhrwufEdkif&dSvQif jyif;pGm[pfausmfíidkjrnfwrf;\/ xdktcg<br />

arsmufBuD;wckonf þoludkigru,fvQif ysufpD;jcif;odkUa&mufavwmhrnftMuH&dSíjrifhpGmaom urf;udk<br />

qif;NyD;vQif xdkykPÖm;udkausmfü ydk;apí urf;xdyfodkUa&mufatmif usOf;aqmifav\/ urf;xdyfodkU<br />

a&mufvQif xdkarsmufrif;yifyef;vSaomaMumifh taqGykPÖm; igyifyef;vSonf/ taqG&ifcGifü wcPrQ<br />

tdyfyg&aptaqGapmifhyg[líqdk\/ ykPÖm;vnf;taqGtdyfawmh igapmifhrnfqdkNyD;vQif arsmufrif;vnf;<br />

&ifcGifütdyfav\/ tdyfaysmfaMumif;udkodvQif ykPÖm;þodkUMuH\/ ,ckigEGm;aysufí&Smaomf EGm;aomf<br />

vnf;r&/ tdrfodkUa&mufvQif ighr,mpdwfqdk;vwHhonf/ ighr,m;rsufESmjyKp&mr&dS/ þarsmufonf BuD;<br />

vnf;BuD;vSonf tom;rsm;pGm&rnf/ þarsmufudkowfí rsufESmjyKp&m,lawmhrnfMuHNyD;vQif ausmuf<br />

tkwfcJ;udkaumufí arsmufrif;rsufESma&mifudk ½Gyf½GyfusdK;atmifxkav\/ arsmifrif;aoG;oHwcsif;csif;<br />

ESifh xíMunfhaomf tjcm;&efoludkrjrif ykPÖm;udkjrifav\/ ,if;odkUrS opfyifxufodkUwufí taqG<br />

ykPÖm;um; - ol\aus;Zl;udkrod/ odkUwdkifjyKbdenf;qdk\/ ykPÖmvnf; rdrdt&yfodkUjyefrnfc&D;udkrod/<br />

nOfhtcsdefa&mufvQif usm;pm;vwHhonfudk pdk;&drfaomaMumifh tvGefidka


314 - olykefwdkUudk y&d,m,fESifhvTwfykH<br />

qifjzLqifeDrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; q&mawmfwdkUa[mawmfrlaom w&m;<br />

awmfudkMum;awmfrlvQif þodkUtMuHawmf&dSí &cJhaom þoltaygif;wdkUonf tvkH;pkHyif olykefr[kwf/<br />

olykeft&if;wdkUtvkH;t&if;ESifh a&mufvSmí "m;rdk;umnd§qdkvQif aornfudkaMumufí tcsdKUaomolonf<br />

tabmftaygif;jyK&monfomjzpfonf/ tvkH;pkHaomolwdkUukdrpDppfbJ;iguGyfrsufawmfrdacsaomfvmvwHh<br />

aomolwdkUonf rppfraMumuGyfrsufawmfrlvG,favonf[lí urÇmraMuoa&GUO'gef;armfuGef;jzpf<br />

atmif qdk&pfavawmhrnfjzpfonf/ oAÁnKbk&m;ocif a[mawmfrlaom w&m;awmfü vl\tjzpfonf<br />

tvGef&cJ;vSonf/ vl\tjzpfudk &jim;aomfvnf; omoemüMuHKBudKufjzpfjim;&rnf tvGef&cJ;vSonf<br />

[lítMuHawmf&dSNyD;vQif olykeftaygif;wdkUwGif tBuD;acgif;jyKí trnft&nfcHool aus;&Gmpm;í uGyf<br />

uJ;aqmfbefoolwdkUudk ppfaMumav[lí 0efwdkUudk trdefUawmf&dSí ppfaMum&onf/<br />

0efwdkUppfaMumí acgif;tBuD; ckESpfusdyfausmf&onfudkom uGyfrsufawmfrlonf/ xdkrSwyg;<br />

olykefw&mausmfudkrlum; - xkH;pHESifhtnD rD;wdkufrnftjcif;t&mudk jyKapNyD;vQif jrefrmq&mawmf ,Gef;<br />

q&mawmf ç rGefq&mawmf wdkUtm; pum;xm;awmfrlívTwf&onf/ þodkUrif;wumwdkU jyKcJ;vSpGmaom<br />

trIudkjyKNyD;rS olykefwdkUrD;xif;wdkufí ysufpD;avaom bk&m;*lausmif;wdkUudk trª;trwfwdkUtm; toD;<br />

oD; 0efcefUawmfrlívkyfaqmif&onf/ eE´0efO,smOfvnf;wnfawmfrlonf/<br />

ouú&mZf (927) udk;&mhESpfq,fhckESpfck 'kwd,0gqdkvjynfhausmf 5 - &uf? Mumoyaw;awU<br />

a&Tarmfawmbk&m;udkvkyfpjyK&onf/ r[mapwDta&Suraem&r®macsmif;em;u tkyfzdk;rsm;wGif tkwfudka&T<br />

armfawmbk&m;wdkifatmif vrf;ESpfbufwbufwajrmif;pDvlwdkUudkaeapí vufqifhurf;&onf/ yef;<br />

wa&mfwGif bkwfrsm;udkvnf; vrf;eSpfwzufwajrmif;aeapía&Tarmfawmbk&m;wdkifatmif vufqifh<br />

urf;&onf/ bk&m;*lausmif;odrf p&yfysufonfrsm;udk vkyfíNyD;vQif a&Txnfhp&mpm;awmfac:aom<br />

taqmifta,mif rif;crf;rif;em;wdkUudkzsufí a&Tudkudk,fawmfav; 53 - ydómvªawmfrlonf/om;wmf<br />

oCFm'wåudk,fawmfav; a&TESpfq,fa&Tarmfawmbk&m;jrwfpGmrSm a&Txnfhp&mvªawmfrlonf/ olykefwdkU<br />

rD;wdkufaom a&obif a&Tjyom'fESifhwuGqifusHK;udkvnf; vkyfawmfrlonf/


315 - Zif;r,fuOy&mZmwdkUrdkifpHodkUcsDwufykH<br />

om;awmfOy&mZm orufawmf t0bk&ifowkd;rif;apm wlawmf rif;&J;ausmfxif wdkUjrif;wyf ç<br />

qifwyf ESifh wyfaygif; 42 - wyf Anm;vuGef;pm; okH;OD;wdkU ajy;av&modkU vdkuf&mrSm Anm;vuGef;<br />

onf vif;Zif;odkUa&mufvQif vif;Zif;rif;jApJ;ppfESifh wcsufwnf;opömcHí wdkufqifw&m ç jrif;&Spf<br />

axmif ç ppfonfol&J;ESpfaomif;cefUESifh rdkif;pH[laomNrdKUwGif tcdkifvkHcefUíaeavonf/r[mOy&mZmwdkU<br />

vnf; Zif;r,fNrdKUu 32 - pcef;csDí rdkif;pHodkUa&mufawmfrlvQif r[mOy&mZmrdefUawmfrlonf/ ,ck<br />

igwdkU uRefajy;avaomaMumifh vdkufonfudk vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf ta&;t&maomfrqkd/ igwdkU<br />

uRefudkaomfvnf; ray;/ vufwGif;xm;í tcdkifaeonf/ igwdkUta&;t&mqdkaomfvnf; oifhrnf<br />

avm/ ,if;odkUr[kwf tEdkifwdkuf&aomfvnf; oifhrnfavm[lí rdefUawmfrlonfudk Anm;'vþodkU<br />

avQmufonf/<br />

,ckZif;r,fu csDawmfrlonf wvausmfcefU&dSNyDjzpfí qifjrif;Adkvfygyifyef;vSonf/ ,ckvnf;<br />

&J;rufawmfwdkU tnDtnGwfra&mufMuao;jzpfonf/ ta&;udkaxmufaom aqmaqm vsifvsif vkyfMuH<br />

&rnfta&;r[kwf/ &yf&yfaeae pnf;pnf;MuyfMuyf ta&;awmfrvpfrvyf&atmif vkyfMuH&rnfta&;<br />

jzpfonf/ uREfkyfwdkUrSm {nfhonfomjzpfí t&yft&mtpOf;tpm;udkvnf; rodacsao;/ vif;Zif;rif;ESifh<br />

nDOy&mZmwdkU rdkif;pHNrdKUwGifcHae&mrsm qifjrif;Adkvfygenf;aMumif;rsm;aMumif;udkvnf; pkHprf;&OD;rnf[l<br />

íavQmufonf/<br />

Anm;'vavQmufaom ta&;udk t0bk&ifowdk;rif;apmMum;vQif þodkUrdefUawmfrlonf/ ,ck<br />

Anm;'vavQmufaomta&;onf ppfa&;yifjzpfonf/ odkU&mwGif rdkif;pHwGifcHaom vif;Zif;rif;udk<br />

,aeUwdkuf&rSom rdk;aomufrS wdkufrnfqdkvQif rwdkuf&NyD/ nOfhudkxGufajy;avawmhrnf/ txufu<br />

vnf; Zif;aoOfwGifcHaomtcgwdkUcsDvSmonfMum;vQif twdkufrcHxGufíajy;bl;avNyD;jzpfonf/


316 - rdkif;pHNrdKUudkwdkuf,lykH<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh ,ckvnf; okH;csufwD;tcsdefom jzpfaomonf/ rdkifpHNrdKUudkvkyfMuHaomf<br />

vnf; vkyfMuHrdao;onf/ ,ckyifigwdkufawmhrnfrdefUawmfrlNyD;vQif pD&ifawmfrlí apmfbGm;apmfuefwdkU<br />

q,fwyfom;udk ,ckaeUyif qifjrif;uapawmfrlí qifjrif;csyfwD;ookwfuJhodkUu&onf/owdk;rif;apm<br />

rSm qifawmfoHjrifpGmudk qkH;axG;axG;okwfNyD;vQif a&TBudK;a&Tuwifí pD;awmfrlNyD;rS ppfrsufESmjzefUí<br />

taemufrsufESmuaeawmfrlonf/<br />

r[mOy&mZm rif;&J;ausmfxifwdkU twyfwyfom;vnf; raeomNyD;jzpfí qifjrif;uNyD;vQif<br />

ppfrsufESmjzefUí rdkifpHNrdKUudk 0ef;&Hav\/ ,if;odkUrS tajrmufaoewf azsmfazsmfMuJ;í rD;aygufrdk; &Gmap<br />

NyD;vQif qifonfvnf;qifESifhNrdKUudkwdkufonf/ jrif;onfvnf; jrif;ESifhNrdKU&if;odkU csOf;íwdkufukef\/<br />

ajconfvnf;avSum; wl;½Gif;udkifí NrdKUudkwufukefwl;ukef\/<br />

,if;okdUpOfwGif t0bk&ifowkd;rif;apmvnf; qifawmfoefjrifpGmESifh NrdKUopfwyfudkwdkufawmf<br />

rlonf/ NrdKUxdyfuvSHESifh csavonf/ vufsmaygifawmfudkpl;í qifawmfodkU okH;opf0ifaom[l\/ xdkodkU<br />

pl;aomfvnf;vSHawmfudkEIwfawmfrrl/ vSH½dk;udkvufokH;awmfpGJ;"m;jzifh jzwfíNrdKUudkwdkufawmfrlonf/ opf<br />

wyfwdkifESpfwdkifokH;wdkif;vnf;íqifESifhwuG0ifawmfrlEdkifav\/qifonfjrif;onfwdkUvnf;wdkifvnf;&m<br />

u 0ifukef\/ vif;Zif;trwfwdkU NrdKUwGif;uqD;BudKí qifESifhcHvmonfudk wdkufawmfrlonf/ qifwpD;<br />

ESpfpD;vnf;av\/ ,if;odkUrS &J;rufawmfwdkU tvkH;0ifrdvQif vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf ½kH;rdorQaom<br />

qifvkH;jrif;&if;ESifh NrdKUuxGufíajy;av\/ vif;Zif;rif;nD rdkif;pHpm; Oy&mZfESifhwuG trwfokH;usdyf<br />

ausmfudkvnf; &awmfrlonf/ vif;Zif;rdbk&m; jAMunf ¤if;rdbk&m; ,dk;',m;rif;ord; rEl&m ç ¤if;<br />

rdbk&m; usdKif;wkHapmfbGm;orD; oD&drm ç vif;Zif;rif;wlr oD&dvlwmESifhwuG udk,fvkyfawmf Espfusdyf<br />

ausmf&awmfrlonf/ qifav;&mausmf jrif;waxmifausmf rdef;ra,mufsm; vl 5000 ausmfudkvnf;<br />

&awmfrlonf/<br />

þodkU qifwodef;&Sifjzpfawmfrlaomvif;Zif;bk&ifcHESifhonfudkom;awmforufawmfwdkUvkyfMuH<br />

awmfrlonf/ w'*FwcPjcif; vuf0g;jyum atmifjrifawmfrlírdkif;pHwNrdKUvkH;udk&awmfrlonf/,if;odkU<br />

aer0ifcifatmifawmfrlvQif &J;rufawmftaygif;wdkUvnf; rdkif;pHNrdKUwGif&dSaom a&T ç aiG ç aMu; ç oH<br />

t0wftpm;qefa&rsm;pGm &ukefonfjzpfí 0rf;ajrmuf0rf;om ywfpnfapmif;jiif;wD;rIwfí wnfOfhvkH;<br />

yGJ;vrf;cHukefonf/ t0bk&ifowdk;rif;apmvnf; aygifwGifxdaom vSHudk ppfatmifjrifawmfrlrS EIwfí<br />

aq;0g;ukoawmfrlonf/<br />

,if;aomtcg r[mOy&mZmrdefUawmfrlonfum; - qifwodef;&Sifjzpfaom vif;Zif;rif;onf<br />

igwdkU uRefajy;0ifvmaomaMumifh vdkufvHawmif;onfudk ta&;t&maomfvnf;rqdk igwdkUuRefudkaomf<br />

vnf;ray;/ cHaomfvnf; OD;vnfpGefUí rwdkufrcH NrdKUuxGufajy;avonfh t&mrSm yodkUvkyfMuH&aomf<br />

oifhrnfenf;[lí wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudkac:í trdefUawmf&dSonfudk oD&daZ,sausmfxifavQmuf<br />

onf/ vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf qifjrif;Adkvfygrsm;onfudk,kHí Anm;vuGef; ç Anm;eef; çAnm;wk½dkif<br />

wdkUudkvufcHxm;avonf/ ,ckvkyfMuHawmfrlí ysufvQif ESvkH;0rf;i,fíAnm;okH;OD;udkydkUvSmrnfrcRwf/<br />

,ckvnf; &J;rufawmfwdkUonf c&D;ajrwma0;aomaMumifh ajcat;vufem &dSMuonf/ qifjrif;vnf;<br />

yifyef;ao;onf/ ckESpf&uf&Spf&ufcefU qifjrif;Adkvfyg wdkUudk jznfhwif;NyD;vQif vlemvlrsm;rpGrf;rrm<br />

oolwdkUudk Anm;usef;wwyfudktapmifhtaecefUí ppfESpfaMumif;pD&ifí vif;Zif;rif;ajy;&modkU vdkuf


awmfrlMuonf/ rdkif;pHcsDawmfrlí 12 - pcef;a&mufvQif vif;Zif;rif;ae&yfudk twyfrodaomaMumifh<br />

wyfcsíaeawmfrlMuonf/


317 - aemif[HwyfwGif t0bk&ifowdk;rif;apmAnm; 3 - OD;wdkUudkEdkifykH<br />

,if;aomtcg Anm;vuGef; ç Anm;eef; ç Anm;wk½dkifwdkUvnf; vif;Zif;rif;odkU þodkUem;<br />

awmfavQmufukefonf/ uRefawmfwdkU Zif;r,fom; taygif;wdkUonf wcsufwvufwnf;wdkifyifí<br />

wpdwfw0rf;wnf;&dSNyD;rS rif;w&m;BuD;udkykefpm;onf odkUudk Zif;r,frif;onf ESvkH;0rf;i,fíolUuRefcH<br />

avonf/ uREfkyfwdkUrlum; bkef;BuD;onf t&SifodkUajy;0ifrS toufvGwfygrnfudk&nfí uRefawmfcHyg<br />

onf/ ,ckr[mOy&mZm owdk;rif;apm wdkUvnf; uRefawmfwdkUudk awmif;rnf vdkufvSmonf/ uRef<br />

awmfwdkUaMumifh bkef;BuD;onfht&Sif wdkif;EdkifiHawmftvkH;ysufpD;í&dS&onf/ ,ckvnf; uRefawmfwdkUudk<br />

r&bJ; olrjyefav/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh qifjrif;tvkH;t&if;om ay;awmfrlyg toufudkpGefUí qif<br />

pD;csif; uRefawmfwdkUwdkufygrnf[líavQmufukefonf/ vif;Zif;rif;vnf; Anm;okH;OD;avQmufaom<br />

pum;udkMum;vQif wdkufqifESpf&m ç Adkvfav;aomif;xnfhí tb,fwyfudktvsifwdkufrnfenf;[lí<br />

ar;awmfrlonfudkk Anm;okH;OD;wdkUu aemif[Ht&yfwGif aeaom t0bk&ifowdk;rif;apmwyfudk wdkuf<br />

rnf[líavQmufonf/ ,if;odkUrS aemif[Ht&yfodkU tvkH;t&if;ESifhcsDvSmonf/ t0bk&ifowdk;rif;apm<br />

vnf; vif;Zif;rif;om;wdkUcsDvSmonf eD;NyD[líMum;awmfrlvQif qifjrif;uapí jrif;wyf 5 - wyf ESifh<br />

wyfaygif; 18 - wyfvkH;ppfrsufESmjzefUíae&onf/ vif;Zif;ucsDvSmaom wyfeD;vQif wyfrª;ppfuJ;<br />

qifpD;ol&J;taygif;wdkUonf taMumuft½GHUr&dS qifcRef;bGifhum vTwfav\/ ,if;aomtcg pvif;rif;<br />

ausmfxifESifh Anm;eef;&ifqdkifawGUí renf;MumwdkufMuonf/ Anm;eef;pD;aomqif tm;rwefí,if;<br />

wGifyifvnf;av\/ Anm;eef;vnf; rdrdqifvnf;í jrif;odkUwufonfudk rif;ausmfxif qifajcbkH;vSH<br />

ESifhwkwfonf cg;udkwkwfrdí ,if;wGifyifqkH;av\/<br />

t0bk&if owdk;rif;apmvnf; qifawmfoefjrifpGmESifh Anm;vuGef;udkwdkufrnf[lí vlykHodkU<br />

vTwfonfudk Anm;vuGef;rcHEdkifíajy;avaomaMumifhvGwfav\/ wyfrª;ppfuJ;qifonftaygif;wdkU<br />

vnf;vlykHodkUa&mufvQif OD;&SOfrdorQudkwdkufonf/ vif;Zif;om;wdkU tpkpkuGJ;íysufav\/ ,if;odkU<br />

ysufvQif okHUyef;brf;onf/ qifjrif;ajcmufq,f vlokH;axmifausmfcefU&awmfrlonf/ aoavonf<br />

vnf;rsm;\/ ,if;odkUrS aemif[HwyfodkUjyefíaeawmfrlonf/ r[mOy&mZmwdkUaeawmfrlonfESifh ESpf<br />

wdkifausmfcefUcGgí &dSonf/ tajrmufaoewfoHMum;rS olu wdkufonfavm[lí jrif;vsifESifh ar;vSm<br />

&onfudk atmifjrifavNyD/ Anm;eef;udkvnf; owfvdkuf&onf/ qifjrif;vloltrsm;&awmfrlonf[lí<br />

rSmawmfrlonf/<br />

vif;Zif;ppfonfwdkUysufí jyefvQif vif;Zif;rif; t*¾r[maoemywdjzpfaom aoOfvkH&mZ0wf<br />

trwfvnf; olUt&Sifvif;Zif;rif;udk þodkUavQmufjyefonf/ olta0;uvmí (uRefawmfwdkU EdkifiH<br />

tvkH;udk axmif;axmif;aMuatmif zsufqD;&avonf/ uRefawmfwdkU a,mufusm;[kwfygonfavm/<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh)/ uRefawmfwdkUtvkH;t&if;trsm;ESifh pD&ifí qifonfjrif;onfajconftaygif;<br />

wdkUudktoufudkpGefUí olUudkwdkufrnf/ EdkifvQifvnf;Edkifap/ rEdkifvQifvnf;aoapawmhem;awmfavQmuf<br />

onfudk vif;Zif;rif;jApJ;ppfþodkUqdkonf/ olwdkU wyfrª;ppfuJ;rSpí qifonf jrif;onf ajconf<br />

taygif;wdkUonf &efoludkawGUaomtcg raMumufr½GHUrwkefrvIyf toufudkpGefUí trIudkxrf;rnfol<br />

csnf;jzpfonf/ ,ckwdkufí oifhrnfrxif &SnfMumí qifjrif;AdkvfygiwfrGwfyifyef;rS wdkuf&aomfoifh<br />

rnfxifonf/ ,ckAnm;okH;OD;wdkufvSHonf/ qifjrif;Adkvfygomaoaysmufí qkH;½IH;acsonf olwdkUudk<br />

ratmifEdkifacs[lí rdefUawmfrlonf/ aoOfvkH&mZ0wftrwfvnf; uRefawmfBudKufaom trª;trwf<br />

qifjrif;udkom ay;awmfrlyg Edkifatmifwdkufygrnf/ bkef;BuD;onft&Sifvnf; aemuftkyfícsDawmfrl/


omvQifvnf; wdkufawmfrlawmh/ romvQifvnf; cGgawmfrlawmh[líavQmufonf/ vif;Zif;rif;vnf;<br />

aoOfvkH&mZm0wftrwfavQmufaomta&;odkUvdkufí wdkufqifav;&m ç Adkvf 7 -aomif;ESifhtvsifcsD&<br />

onf/ aoOfvkH&mZ0wftrSwfrSm t&yf 7 -awmif&dSaom jAvykH[laom qifrkefESifh zyfzyfuddkpD;onf/<br />

,if;urS vif;Zif;rif;jApJ;ppfrSm wdkufqifav;&m ç Adkvfwaomif;cefUESifh aemufwyfrjyKícsDonf/<br />

<strong>tif</strong>BuD;wckudkawGUvQif qifrsm;udka&pdrfíae&onf/


318 - aoOfvkH&mZ0wfESifh t0bk&ifowdk;rif;apmwdkufykH<br />

t0bk&if owdk;rif;apmvnf; vif;Zif;rif;csDvSmaMumif;udk uif;wdk;apaom jrif;awmfonfwdkU<br />

avQmufvSmí Mum;awmfrlvQif jrif;wyf 5 - wyfESifhwuG wyfaygifh wq,fh&SpfwyfvkH;ppfrsufESmjzefUí<br />

BudKonf/ olESifheD;vQif wyfrª;ppfuJ;qifpD;taygif;wdkUtqnf;twm;r&dS qifcRef;bGifhumvTwfMuav<br />

\/ owdk;rif;apmvnf; qifawmfoefjrifpGmudk qkH;axG;axG;okwfNyD;vQif pD;awmfrlíolykHodkUvTwfonf/<br />

aoOvkH&mZ0wftrwfESifh qdkifrdíwdkufawmfrlonf/ aoOfvkH&mZ0wftrwfpDaom qifrkefESifh jzpfít<br />

jcm;qifrsm;rkefeUHudk&vQif rcsOf;0Hhacs/ oefjrifpGmwpD;oma0SU0Hhacsonf/ renf;Muma0SUí taMumif;udk<br />

odawmfrlvQif aemufodkUqkwfí tm;,lNyD;rs cRef;bGifhíwdkufawmfrlonf/ aoOfvkH&mZ0wftrwfpD;aom<br />

qifjAvykHtmabmifudkxdk;rdvQif a[mifa[mifMunfMunfjrnfíajy;av\/ vdkufxyfíwdkufawmfrl<br />

onf/ rDSvQifukH;v,fpD;uvSHESifhvTwfonf/ aoOfvkH&mZ0eftrwfudk vSHoifhí qkH;av\/ pD;onfqif<br />

udkvnf;&awmfrl\/ ,if;odkUaoOfvkH&mZ0wftrwfqkH;vQif tqD;twm;r&dSysufav\/ &J;rufawmwdkU<br />

xyfíwdkufonf/ trwf 12 - a,mufESifhwuG qif 50/ vlESpfaxmifausmf &awmfrlonf/ aoonf<br />

vnf;rsm;\/ owdk;rif;apmvnf;wwdkif;ausmfcefUvdkufawmfrlonf/ nOfhrdk;csKyfonfESifh vif;Zif;rif;udk<br />

rawGUvQif wyfawmfodkUjyefawmfrlonf/<br />

,if;onfhaeUrSpí vif;Zif;rif;rsufESmrjy0hHNyD/ wvcefU&dSvQif r[mOy&mZmþodkUrdefUawmfrl<br />

onf/ ,ckigwdkUaemif[Ht&yfwGif aeacsaomfvnf; vif;Zif;rif;onf NrdKUodkUcsOf;íae0Hhrnfr[kwf/<br />

,if;odkUjzpfaomaMumifh rdkifpHodkUqkwfí wrdk;wGif;udk&J;rufawmftaygif;wdkUudk v,fvkyfapí qifjrif;<br />

Adkvfygudkjznfhwif;&rS oifhrnfxifonf[lírdefUawmfrlvQif t0bk&if owdk;rif;apmtp&dSaom apmfbGm;<br />

apmuefwyfrª; ppfuJ;taygif;wdku wpdwfw0rf;wnf;ESvkH;nDMuí rdkif;pHNrdKUodkUqkwfíaeawmfrlMu<br />

onf/


319 - vlemzsm;ydkUaomwyfudk Anm;aoOfwdkufvmí ¤if;yifusqkH;ykH<br />

,if;odkUrS rdkif;pHNrdKUwGifaeaom em;zsm;í rpGrf;ool wvdkif;jrefrm&Srf;taygif;wdkUudk rpapí<br />

Anm;usef;wyfudk wdkufqif 50 ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif;ESifh [Hom0wDodkUydkU&avonf/ xdkodkU<br />

ydkU&aMumif;udk vif;Zif;rif;Mum;vQif vuf½kH;vufarmifudkwrf;í þodkUMuHK;0g;onf/ r[mOy&mZmudk<br />

igtvsifcHí rwdkufbJ;aeaomtaMumif;um; aMumufíaeonfr[kwf/ ighwdkif;EdkifiHawmfodkUa&mufvQif<br />

emzsm;iwfrGwfí ajcvufyifyef;yavapOD;/ ,if;odkUyifyef;EGrf;e,frS igwdkufrnf[lía&Smif&Sm;uG,f<br />

axmifhíaeonf/ ,ckigwdkUyGJ;[líqdkNyD;vQif ]]Anm;aoOf}}[laomtrwfudk wdkufqifw&m ç Adkvfw<br />

aomif;cefUESifh awmodkUcsDapí vlemvlzsm;wdkUudk ydkUapaom Anm;usef;udkwdkufav[lí vif;Zif;rif;u<br />

cefUonf/ Anm;aoOfvnf; awmudkcsDí Anm;usef;axmtvmudk wdkufrnf[kapmifhESifhonf/<br />

Anm;usef;vnf; tNydKif[laom qifudkpD;í csDonfESifh Anm;aoOfawmuxGufíwdkufvQif<br />

eifwdkUudkyif &Smonfqdkíwdkufav\/ renf;Muma0SUvQif vif;Zif;rif;trwf Anm;aoOfemu qifulí<br />

wdkufrnfvTwfonfudk Anm;usef;wl pE´&moD[laomtrwf uGefwa&mf[laom qifudkpD;íwdkufonf/<br />

vif;Zif;rif;trwf Anm;aoOfem pD;aomqifvnf;ajy;av\/ vdkufxyfíwdkufvQif qifESifhwuG<br />

Anm;aoOfemudkt&Sifyif&vdkufonf/<br />

Anm;usef;vnf; Anm;aoOfpD;aomqifudk tpG,fESifhxdk;rdonf/ acGUwdkif;vnf;av\/ ,if;<br />

odkUpOfwGif &J;rufawmfwa,muf vSHESifhxdk;rdonf/ &ifudkxdk;rdí Anm;aoOfqifOD;wGif aoav\/<br />

Anm;aoOfaovQifvnf; vif;Zif;rif;ppfonfwdkU tqnf;twm;r&dS ysufpD;av\/ Anm;aoOf<br />

pD;aom qifESifhwuG qif- 30 ausmf vl - 100 ausmf&vdkuf\/ aoavonfvnf;rsm;\/ ,if;odkUrS<br />

vlemvlzsm; rpGrf;rrmoolwdkUudk odrf;qnf;jznfhwif;í [Hom0wDodkU wajz;wajz;jyefonf/ a&muf<br />

vQif qifjzL&Sifrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; tm;&awmfrlí uGrf;cGuf&Spfajr§mifh ç vbuf<br />

tdk; ç waumif;bkH; ç axG;<strong>tif</strong> ç 0wfvkHykqdk;aumif;ay;awmfrlonf/ pE´&moDudkvnf; ZuF½dk&GmESifhwuG<br />

uGrf;usyf ç vbuftdk; ç 0wfvkHykqdk;aumif; ay;awmfrlonf/


320 - r[mOy&mZmwdkU vif;Zif;uoHawmfwifykH<br />

om;awmf r[mOy&mZm orufawmf owdk;rif;apmwdkUvnf; rdkif;pHNrdKUwGif v,facsmif;vkyfí<br />

wrdk;wGif;aeawmfrlrnftMuH&dSonf/ vif;Zif;rif;vnf; rsufESmrjy0Hh awmawmifurf;BuD;&m a&Smif&Sm;<br />

ykef;vTJ;íaeav\/<br />

r[mOy&mZmwdkUu toG,foG,fvdkufvHí pkHprf;apaomfvnf; rawGU&acs/ ,if;odkUvQif<br />

r[mOy&mZmwdkUvnf; wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUudkac:í wdkifyifawmfrlonf/ ,if;aomtcg Anm;'v<br />

avQmufonf ,ckonf vif;Zif;rif;jApJ;ppfudkvdkufvHí &Smaomfvnf;r&/ uRefawmfwdkUrdkif;pHwGifae<br />

orQ rsufESmjy0Hhrnfr[kwfNyD/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh jyef&rnftaMumif;udk &dScdk;oHawmfOD;wifí jyef&<br />

onfrS vif;Zif;rif;jApJ;ppfNrdKU&GmodkUcsOf;í ae0Hhrnfjzpfonf/ uRefawmfwdkUvnf; wESpfw0g qifjrif;<br />

AdkvfygwdkUudk jznfhwif;í wBudrfcsDjyef&rS vif;Zif;rif;jApJ;ppfudk &awmfrlrnf[lí em;awmfavQmuf<br />

onf/<br />

r[mOy&mZmvnf; onfta&;onfoifhvSNyD[lí rdefUawmfrlNyD;vQif crnf;awmfb0&Sifrif;<br />

w&m;BuD;bk&m;odkU qufrnfUpmudk Anm;'vudkpDukH;apí avQmufonfum; ---<br />

]] om;awmf r[mOy&mZmwdkU Adkvfrª; wyfrª; taygif;&dScdk;oHawmfOD;wif0Hhonf t&Sif<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; ... Anm;okH;OD;ajy;av&m &atmifbrf;avtrdefUawmfudk OD;<br />

xdyf½Gufí uRefawmfwdkUvdkuf&mrSm rdkif;pHwGif vif;Zif;rif;nDaemifESifh Anm;okH;OD;<br />

tvkH;t&if;qifjrif;trsm;ESifh cHonfudk uRefawmfwdkUa&mufí &J;jcif;ESifhjynfhpkHaom &J;<br />

rufawmftwyfwyfom;wdkU 0ef;&HívkyfMuHvqif bkef;awmfaMumifh qifwodef;&Sifjzpf<br />

aom vif;Zif;rif;jApJ;ppfnf ysufpD;aMurGí ½kH;rdorQ &J;rufwdkUESifhNrdKUuxGufajy;í<br />

vGwfavonf/<br />

nDOy&mZfESifhwuG rdbk&m;okH;OD; ç udk,fvkyf 2 - usdyf ç trwf 3 -usdyf ç<br />

qifav;&m ç jrif;waxmifausmf ç okHUvltBuD;ti,f ig;axmifausmf&ygonf/<br />

aemufuRefawmfwdkU rdkifpHucsDí vdkufaomf jrif;AdkvfygESifhcHonfudk t0rif;<br />

wdkufonf/ Anm;ee;fudkvnf; owfvdkuf&onf/ qifajcmufq,f ç vlokH;axmif<br />

ausmf&ygonf/<br />

aemufwBudrf aoOf&mZ0wfcHíwdkufvSmonf/ aoOfvkH&mZ0wfudkvnf;owf<br />

vdkuf&onf/ trwfwusdyfESpfa,mufESifhwuG qifESpfq,f ç vlokH;axmifESpf&mausmf<br />

&ygonf/<br />

,if;onfaeUrSpí vif;Zif;rif; jApJ;ppfonf rsufESmrjy0HhNyD/ ewfppfonf<br />

ESifhwlaom &J;rufawmftaygif;wdkU vdkufaomfawmokH;axmifudk tpdk;&aomauo&mZm<br />

jcaoFhrif;onf ywåjrm;ulrSxGufí prÜ,fuGefUjrL;aomtcg a>r ç &SOfh ç ywwf ç vdyfç<br />

zGwf ç '&,f ç ,kefi,fpaom owå0gwdkUonf wGif;xJ;vdkPfacgif;ykef;atmifouJhodkU<br />

vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf awmtkHawmifurf;BuD;&mwGif toufvGwfaMumif; ykef;vQdK;<br />

íaeavonf/<br />

tpD&0wd r[Do&bl ,ekem**Fg[laom trnfESifhausmfapmxif&Sm;pGm t,Of<br />

tawGawGpD;aom jrpfBuD;ig;oG,fwdkUonf r[mork'´&modkU pD;0ifavaomtcg rdrd<br />

wdkU\trsdK;trnfudkpGefUí r[mork'´&mom vTrf;rdk;xif&Sm;avouJhodkU vif;Zif;EdkifiH


tvkH;udk&J;jcif;ESifhjynfhpkHaom ppfonfawmftaygif;wdkUudkvTrf;rdk;vsuf vdkufvH&SmMuH<br />

aomfvnf; pkH&*kHapjypfNrdKif *EdkifykayÜgif;ESmarmif;jcHKEG,f pufp,fudkif;ydkif;ysm;ESifhjynfhpkH<br />

aom awmawmifvnf;tvGefus,f0ef;vSonf/<br />

taMumif;rSm jcaohFrif;ESifh,kef ç *VKefESifhysHvTm; ç e*g;rif;ESifh wDozG,fjzpf<br />

aMumif; &dScdk;oHawmfOD;wif0Hhonf bk&m;[lípDukH;NyD;vQif avQmufpmudkjrifvQif 12<br />

wyfESifh quf&av\/<br />

[Hom0wDodkUa&mufí qufpmudkMum;awmfrlvQif ac:awmfrlí ouú&mZf (927) udk;&mhESpfq,fh<br />

ckESpfck 0gacgifvqef; 5 - &ufaeU rdkif;pHujyefawmfrlonf/ oDwif;uRwfvqef; 11 - &uf 6 - Mum<br />

aeU[Hom0wda&Tjynfawmfudk a&mufawmfrlonf/ a&mufoaeUyif&cJhonf vif;Zif;rif;rdbk&m; orD;<br />

udk,fvkyfarmif;rESifh trª;trwf qifjrif;vlolwdkUudkquf&av\/ crnf;awmfbk&m; tm;&awmfrlí<br />

a&Ta0gudkay;awmfrlonf/ orufawmf owdk;rif;apmudkvnf; a&Tcifw,ifay;awmfrlonf/ apmfbGm;<br />

apmfueftrª; trwf yGJ;vrf;&oolwdkUudkvnf; taqmifta,mif pm;aus; pm;vuf txdkuftavsmuf<br />

ay;awmfrlonf/ &cJhaom vif;Zif;rif;rdbk&m; jAMunf ç ¤if;rdbk&m; ,kd;',m;rif;orD; rEk&m ç ¤if;<br />

rdbk&m; usdKif;wkHapmfbGm;orD; oD&drm ç vif;Zif;rif;wlr oD&dvlwm ç vif;Zif;ukd,fvkyf trwforD;<br />

ESpfusdyfausmfonfrsm;udkvnf; tokH;taqmift0wftpm;taptyg;ay;awmfrlí eef;awmfwGif;wGif<br />

aumif;rGefpGmae&onf/ vif;Zif;rif;nDrkdif;pHpm; Oy&mZf,if;aomtcg 19-ESpf½G,fudkvnf; r½Iwfrcs<br />

taqmifta,mifta>ct&Htdrf&m ay;awmfrlí tyg;awmfwGifrjywf jrJ;pGJ;&onf/ vif;Zif;rif;u &cJh<br />

aomvlwaxmifausmfudkvnf; tBuD;acgif;ESifhtpktuGufcsí trIawmfudkxrf;&onf/


321 - [Hom0wDNrdKUudktopfwnfykHtaMumif;<br />

wdkif;BuD;jynfBuD;taygif; xD;aqmifrif;wumwdkU\ t&Sifjzpfawmfrlaom qifjzLqifeDrsm;<br />

ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;onf om;awmf r[mOy&mZm tp&dSaom rª;awmfrwfawmf a'gAnm;<br />

taygif;wdkUudkac:awmfrlþ odkUtrdefUawmf&dSonf/ ig\ wdkifum; - EdkifiHawmfwdkU tvGefus,f0ef;vS<br />

onf/ xdkodkUus,f0ef;aomwdkif;um; EdkifiHawmftwGif;wGif wyg;yg;\ EdkifiHawmfonf wpkHwckaom<br />

tcif;tcef;xGufvwfonf&dSaomf igudk,fawmfyifcsD&aomtcg csDawmfrl&rnfjzpfonf/ ,if;odkUcsDawmf<br />

rlaomtcg NrdKUjyr&dSonf&dSaom vloGrf;vlysufwdkUonf raumif;aomtMuHtpnfjzifh wcsufwcsufw<br />

vufwnf;aygif;pnf;í aomif;usef;ykefuefavonf&dSaom jynfolvlxktayg;wdkUonf acsmufcsm;í<br />

ESvkH;aESmifh&Sufav&monf/ xdkodkUjynfolaESmifh&Sufonf&dSaomf jynfudkrDSí oDwif;okH;aom pm&dwåod<br />

v0gwåoDv ç &[ef;wdkUonf y&d,wdåy#dywdårSavQmhí omoemawmf,kwfav&monf/ waMumif;<br />

vnf; xdkodkUraumif;usifhaomolwdkUtm; - uGyfn§yfqkH;rjcif;aMumif; ightm;raumif;rIudkyGg;rsm;&m<br />

onf/ wdkif;um; - edkifiHüvnf; rNidrfr0yfaomaMumifhtm;jzifh tcGeftwkwfwdkuonf ,kwfav&m<br />

onf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh cyfodrf;aom&efoltaygif;rvIyfr&Sm;Edkifaom auwkrwD[laomawmifil<br />

NrdKUESifh trQNrdKUudk wnfNyD;vQif ola|;ol


xdkaeUwGif [Hom0wDNrdKU0ef;usifudk usHK;wl;pjyKonf/ usHK;wl;&mwGif ajrxJ;wGifatmif;aom<br />

aZmf*Dudk&onf/ &í wGif;uabmfvQifrsm;rMumaoavonf/


322 - bk&m;ykxdk;rsm;jyifqifvkyfaqmifykH<br />

¤if;waygif;vjynfhausmfig;&uf paeaeU a&Tarmfawmbk&m;udk Xmyemawmfrlonf/ usnf;rif;<br />

BuD;u vufaqmifawmf qufvSmaom ywåjrm;pD y,if;em;a×mif;w&H tbdk;aiGwq,f/ rdbk&m;BuD;<br />

twkvoD&dr[m&mZa'0D qif,ifawmfrlaom ywåjrm;pdef jrpDaome*g;½kyfem;×mif;ww&H tbdk;aiG<br />

wq,fhig;/ ywåjrm;pDaom qHvsifawmftbdk;aiG wq,fhigh onfrsm;udk a&Ttcsdefwq,fckwfwGifxnfh<br />

awmfrlíbk&m;jrwfpGm aemifNydKaomtcg onfypönf;uHauR;jyKí vmvwHhaomrif;wdkUonf vkyfapaom<br />

[lí a&TaywGifpma&;í Xmyemawmfrlonf/ a'0atmufa&Tbk&m;jrwfpGmudkvnf; Xmyemawmfrlonf/<br />

eefawmfta&SUu qHawmf&Sifbk&m;udkvnf; Xmyemawmfrlonf/ bk&m;NyD;vQif 0wfawmfrl onfh<br />

0wfvJ;awmfrsm;udka&mif;í xD;cs&moD;uonf ajrwdkif;atmifa&Txnfhawmfrlonf/<br />

tpnfrif;u jymom'faqmufawmfrlyg[lí oabFmwGifwifí vufaqmifawmfqufvSmaom<br />

bkef;rodrfopfudkvnf; xl;qef;vSpGmaomp&yfaqmufawmfrlonf/ p&yfwGifxnfhp&ma&Ttcsdef 236<br />

vªawmfrlonf/<br />

rdk;rdwfrSm aumif;rIawmfqkawmif;jynfhbk&m; NydKysufavonfrsm;udkvnf;xyfí vkyfawmfrlNyD;<br />

vQif xD;cs&m;oD;uonf ajrwdkifatmifa&Txnfhawmfrlonf/<br />

ouú&mZf(928) udk;&mhESpfq,fh&Spfck awmfovif;vqef; q,f&uf aomMumaeU a&Tarmfawm<br />

bk&m;wGif oufawmfapH apwD&Hig;q,fhESpfqludkvkyfawmfrlonf/<br />

ouú&mzf(928)udk;&mhESpfq,fh&Spfck ewfawmfvqef; ig;&uf aomMumaeU wdwd 4 - vkH;/ 29<br />

C#D ? eu©wf 22 ajrcHwlvuf"Ekpnf;wGif pwk&ef;twm okH;axmifav;&m&dSaom [Hom0wD<br />

[m&mZXmeD a&TNrdKUawmfa&Tarmfawmfr[m&Hyd#duwfwdkufonf okH;Xmeudkwcsdefwcgwnf;wnfawmfrl<br />

onf/


323 - bk&m;av;qloGef;vªawmfrlykH<br />

(928) udk;&mESpfq,fh&Spfck ewfawmfvjynfhausmf okH;&uf Mumoyaw;aeU a&TNrdKUawmf wHcg;<br />

wdkifpdkufonf/ bk&m;BuD; 4 -qloGef;onf/ wcsdefwnf;wcgwnf; uuúKoefbk&m;&Sif½kyfawmfoGef;<br />

onf/ yv’ifawmfESifwuG aiGw,fig;ydóm ckESpfq,fajcmufusyf/ rudk#fawmfudkvkyfonfa&T wydóm<br />

&Spfq,fudk;usyfwrwf/ rudk#fawmf0,fpDonfh 0wfawmfrlaom jrvufpGyf 1/ 0wfawmfrlaom eDvm<br />

vufpGyf 1/ pm;awmfuGrf;cGufwGifpDonfh ywåjrm;tvkH;okH;axmif rudk#fawmfvkyfí a&Tajcmufq,fav;<br />

usyfpD;onf/ ywåjrm;tvkH;ajcmuf&mav;q,fckESpfvkH; pDawmfrlonf/<br />

aumP*kH jrwfpGmbk&m;½kyfwkrsm yv’ifawmfESifhwuG aiGwq,fig;ydómajcmufusyf/ rudk#f<br />

awmfudk vkyfawmfrlonf a&Tcsdef wydómudk;q,fokH;usyf/ rudk#fawmfudkpDonfhausmuf 0wfawmfrlaom<br />

eDvmvufpGyf 1/ uGrf;cGufawmfwGifpDaom ywåjrm;ESpf&mhav;q,f&SpfvkH;/ rudk#fawmfudk vkyfawmfrl<br />

onfh ajcmufq,fhESpfusyfESpfrwf/ rudk#fawmfwGif pDonfh 0wfawmfrlaom ywåjrm;vufpGyf 1/ ¤if;pD<br />

onfhausmufESpfaxmifajcmuf&mckESpfq,fh&SpfvkH;/<br />

uóybk&m; ½kyfwkawmfrsm yv’ifawmfESifhwuG aiGcsdef wq,fig;ydómckESpfq,fajcmufusyf/<br />

rudk#fawmfudkvkyfonfh a&Tydóm udk;q,fh&Spfusyf/ rudk#fawmfpDonfh 0wfawmfrlaomaMumifhvufpGyf 1/<br />

uGrf;cGufawmfwGif pDonfh ywåjrm;ausmufokH;axmifudk;&mwq,fwvkH;? rudk#fawmfudkvkyfonfh a&Tcsdef<br />

ajcmuf,qhfESpfusyf ESpfrwf/ rudk#fawmfudkpDonfh ywåjrm;ausmufwaxmifESpf&mwq,f pD&ifawmfrl<br />

onf/<br />

a*gwrbk&m;&Sif½kyfwkawmfrSm yv’ifawmfESifhwuG a&Tcsdefwq,fckESpfydómckESpfq,fckESpfusyf/<br />

rudk#fawmfudkvkyfonfh a&Tcsdefwydómudk;q,fckESpfusyf/ rudk#fawmfudkpDonfh 0wfawmfrlaom ywåjrm;<br />

vufpGyf1/ uGrf;cGufawmfwGifpDaom ywåjrm;ESpfaxmif udk;&mhudk;q,fhav;vkH;/ rudk#fawmfwGif vkyf<br />

onfh a&Tcsdefajcmufq,fhav;usyfwrwf/ rudk#fawmfwGifpDonfh 0wfawmfrlaom ywåjrm;vufpGyf 1/<br />

ausmufvGwfywåjrm;waxmifav;&mokHq,f/<br />

þbk&m;jrwfpGmav;qltwdkif;txGmum; - xuf0,fawmfESpfawmifav;opf ç yv’ifawmfu<br />

onf rudk#fawmfwdkifatmif av;awmifESpfrdkufav;opf/ xdk½kyfwkawmfav;qlwdkUudk vªawmfrlonf/<br />

a&Toydwfav;vkH; ç a&T[if;cGufav; ç a&TZGef;av; ç aiGZGef;avonfESifhjyifí aeUwdkif;ylaZmf<br />

awmfrlonf/ þodkUoHom&mpD;yGm;udkrsm;pGmaqmifawmfrlía&TNrdKUawmf0ef;usifudk apmfbGm; apmfuef NrdKU<br />

pm;taygif;wdkUudkvkyf&onf/


324 - [Hom0wDNrdKUwHcg; 20 - \ trnf<br />

wHcg;ESpfq,ftrnfum; - taemufajrmufaxmifhwHcg;udk jymom'fESpfxyf ç ,dk;',m;rif;udk<br />

aqmufapí ,dk;',m;wHcg;[krSnfhawmfrlonf/ 1/ ,if;onfta&SUwHcg;udk weoFm&Drif;udkaqmufap<br />

í weoFm&DwHcg;[krSnfhawmfrlonf/ 2/,if;onfta&SuwHcg;udk rkwårrif;udkaqmufapí rkwårwHcg;<br />

[krSnfhawmfrlonf/ 3/ ,if;onfta&SuwHcg;udk ykcef;rif;aqmufapí ykcef;wHcg;[krSnfhawmfrlonf/<br />

4/ ,if;onfta&SuwHcg;udk ykodefrif;udk aqmufapí ykodefwHcg;[krSnfhawmfrlonf/<br />

,if;onfum; - ajrmufrsufESmwH;cg;trnfwnf;/<br />

ta&SUajrmufaxmifhwHcg;udk jynfrif;udkaqmufapí jynfwHcg;[krSnfhawmfrlonf/ 1/ ,if;<br />

onfawmifwHcg;udk t0rif;udkaqmufapí t0wHcg;[krSnfhawmfrlonf/ 2/ ,if;onfawmifwHcg;udk<br />

awmifilrif;udkaqmufapí awmifilwHcg;[lírSnfhawmfrlonf/ 3/ ,if;onfawmifwHcg;udk 'vrif;udk<br />

aqmufapí 'vwHcg;[lí rSnfhawmfrlonf/ 4/ ,if;onfawmifwHcg;udk vif;Zif;rif;udk aqmufapí<br />

vif;Zif;wHcg;[lí rSnfhawmfrlonf/<br />

,if;onfum; - ta&SUrsufESmig;wHcg;trnfwnf;/<br />

ta&SUawmifwHcg;udk Zif;r,fudkaqmufapí Zifr,fwHcg;[lírSnfhawmfrlonf/ 1/ ,if;onf<br />

taemufwHcg;udk rdk;rdwfapmfbGm;udkaqmufapí rdk;rdwfwHcg;[lírnfhawmfrlonf/ 2/ ,if;onft<br />

aemufwHcg;udk rdk;n§if;apmfbGm;udk aqmufapí rkd;n§if;wHcg;[lírSnfhawmfrlonf/ 3/ ,if;onft<br />

aemufwHcg;udk rdk;aumif;apmfbGm; udkaqmufapí rdk;aumif;wH;cg;[lírSnfhawmfrlonf/ 4/ ,if;onf<br />

taemufwHcg;udk '0,frif;udkaqmufapí '0,fwHcg;[lírSnfhawmfrlonf/<br />

,if;onfum; -awmifrsufESmig;wHcg; trnfwnf;/<br />

taemufawmifaxmifhwHcg;udk uav;apmfbGm;udk aqmufapí uav;wH;cg;[lírSnfhawmfrl<br />

onf/ 1/ ,if;onfajrmufwH;cg;udk rdk;eJ;apmfbGm;udkaqmufapí rdk;eJ;wHcg;[lírSnfhawmfrlonf/ 2/<br />

,if;onfajrmufwHcg;udk anmifa&TapmfbGm;udkaqmufapí anmifa&TwHcg;[lí rSnfhawmfrlonf/ 3/<br />

,if;onfajrmufwHcg;udk om;awmfom,m0wDrif;udkaqmufapí om,m0wDwHcg;[lí rSnfhawmfrl<br />

onf/ 4/ ,if;onfajrmufwHcg;udkum; odEéDapmfbGm;udkaqmufapí odEéDwHcg;[krSnfhawmfrlonf/<br />

,if;onfum; - ajrmufrsufESmwHcg;trnfwnf;/<br />

wHcg;ESpfq,fudk jymom'fcsnf;aqmufapí a&Ttjynfhxnfhawmfrlonf/<br />

&ifwm;ESpfxyfwHcg;&Gufudkvnf; a&Txnfhawmfrlonf/


325 - apmfbGm;okH;yg;orD;rsm;wNydKifeufqufvmykH<br />

ouú&mZf(928) udk;&mhESpfq,fh&dSpfck wydkUwGJ;vqef;wq,fokH;&uf wevFmaeU ydóavmufNrdKU<br />

udkpm;aom ,kd;',m;rif;tBuD;orufMo,m"r®&mZmord; jA£E´a'0D ç odEéDapmfbGm;orD;çZif;½kH;apmfbGm;<br />

orD; onfapmfbGm;okH;OD;wdkUorD;udk taqmifta,mif ta>ct&HESifh wuGqufvSmí waeUwcgwnf;<br />

eef;wGif;odkUoGif;awmfrlonf/ om,mvSpGmaom tdrfaqmufíae&onf/ taqmifta,mifvnf; t<br />

xdkuftavsmufay;awmfrlonf/<br />

xdkouú&mZfwGif vif;Zif;rif;BuD;oruf rdkif;ywfudkpm;aomolonf wdkufqifw&m ç ta>ct&H<br />

vlwaxmifausmfcefUESifh a&Tb0g;awmfatmufodkUa&mufvSmí uRefawmfcHvSmonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;<br />

bk&m;vnf; opömawmfay;NyD;vQif taqmifta,mifay;awmfrlí tuGuft&yfcsí ae&onf/ rjywf<br />

vnf;jrJ;pGJ;&onf/


326 - ukodkvfawmfrsm;jyKawmfrlykH<br />

&wewå,H t[H0E´mrd/ / ouú&mZf (929) udk;&mhESpfq,fhudk;ck e,kefvjynfhausmf 2-&uf 5aw;aeU<br />

a&TarmawmjrwfpGmbk&m;udk apwD&Hig;q,fqlESifhwuG xD;wifawmfrlonf/ qifawmfrlaom<br />

rudk#fawmfudkvnf; vªawmfrlonf/ t&n0goD yk*d¾Kvf *gr0goD yk*¾dKvfckESpf&myifhawmfrlí &ufvnf<br />

atmif qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/ y&du©m&Spfyg;ESifhwuG vªbG,fvªcif;vnf;rsm;pGmvªawmfrlonf/<br />

usdKufyGefbk&m;&Sifudkvnf; xD;wifawmfrlonf/ ,if;onfaeUyif eef;awmfopfudkpí a&Txnfh&onf/<br />

aeawmfrlp&ma&TtdrfESifhwuG jymom'fudkvnf;aqmufawmfrlonf/ NyD;í 929 - ck 0gacgifvqef; 13<br />

&uf 6-MumaeU a&TtdrfESifhjymom'fudk wufawmfrlonf/ a&Teef;awmfudkaqmufaomtcg Anm;'vudk<br />

0efjyKí pD&if&onf/ eef;awmfESifh jymom'fawmfrudk rª;awmfrwfawmfwdkUu opfwvkH;pDxnfhí aqmuf<br />

&onf/ jyiftaqmifaqmifaomeef;taqmifaqmifaomudk,fvkyfarmif;rwdkUae&mudkrlum; -xD;aqmif;<br />

rif;taygif;wdkU ukd,fwmcsnf; a0ívkyf&onf/<br />

,if;onf ouú&mZf 929 - ck[Hom0wDwGif twdkif;wdkif;tEdkifEdkifiHodrf;,lawmfrlcJhaom vlol<br />

rsm;onf aMu;bdk;qGHU&Sm;aomaMumifh &[efoCFmwdkUtm; qGrf;qefrsm;pGm vªawmfrlonf/ rpm;&wwf<br />

r0wf&wwfaom olwdkUtm;vnf; wdkufawmfusDawmfuxkwfí t0wftpm;qefpyg;rsm;pGm pGefUMuJ;<br />

awmfrlonf/<br />

,if;ouú&mZf jymodkvjynfhausmf 5- &ufaeU eef;awm&mwGif uem;BuD;aqmufí t&d,m<br />

oCFmwdkUtm;yifhawmfrlí qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/ w&m;vnf;emawmfrlonf/ vªbG,fvªcif;vnf;<br />

rsm;pGmvªawmfrlonf/ ¤if;wydkUwGJ;vqef; 4-&uf 1-aEGaeU rdk;aumif;apmfbGm;u qifjzLwpD;&onfudk<br />

jrif;aumif; okH;awmifwrdkufav;opfESifhwuG jrwvkH;jrif;uawmif vkyf&avmufaom y,if;cJ;BuD;<br />

onfrsm;udkvufaqmifqufonf/ xdky,if;cJ;udk bk&m;½kyfxkapí udk;uG,fawmfrlonf/


327 - ydóavmufodkUcsDykH<br />

ydóaemufNrdKUudk vkyfMuHrnf[lí vif;Zif;rif; tvkH;t&if;ESifh csDvSmonfMum;aomaMumifh<br />

ydóavmufpm;u taMumif;udkavQmufvSmí rdk;n§if;apmfbGm; ç rdk;aumif;apmfbGm; ç rdk;rdwfapmfbGm;<br />

tkef;aygifapmfbGm; ç anmifa½TapmfbGm; ç rdk;eJ;apmfbGm; onfajcmufwyfudkwdkufqifajcmuf&m ç jrif;<br />

ajcmufaxmif ç ppfonfol&J;ajcmufaomif;ESifh rdk;eJ;aMumif;udk Zif;r,fudkwdkufícsDonf/ Zif;r,faus;<br />

rdkif[if;odkUa&mufvQif vif;Zif;rif;onf [Hom0wDu &J;rufawmfwdkUcsDvSmaMumif;udkodvQif tvsifcGg<br />

av\/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;rif;cGgaMumif;udk Mum;awmfrlvQif<br />

apmfbGm;ajcmufwyfjyef&onf/ apmfbGm;wdkU £E´&D&dokdUa&mufvQif rdk;aumif;apmfbGm; ç rdk;rdwfapmfbGm; ç<br />

rdk;n§if;apmfbGm;wdkU okH;OD;udkac:awmfrlí [Hom0wDodkUcsDvSmonf/ a&mufvQif apmfbGm;okH;OD;wdkUukd<br />

uGrf;cGuf ç vuftdk; ç waumif;bkH; ç ywåjrm;pD"m; ç ay;awmfrlonf/ ukvm;jynfujzpfaom ykqdk;<br />

aumif; ç cgom ç yifum ç aZmfu&wf ç rl&D ywåKeD ç ouúvyfonfrsm;udkvnf; qkay;awmfrlonf/<br />

Zif;r,faMumif;jyefavaom rdk;eJ;apmfbGm; ç anmifa½TapmfbGm; ç tkef;aygifapmfbGm;wdkUudkvnf;<br />

uGrf;cGuf ç vbufwdk; ç waumif;bkH; ç ywåjrm;pd ç ywåjrm;"m; ç txl;xl;aom t0wfykqdk;wdkUudk<br />

vnf; vdkufíqkay;awmfrlonf/ apmfbGm;ajcmufwyfwGif wvdkif;jrefrm trwfppfuJ;taygif;wdkUudk<br />

vnf;taqmifta,mif txdkuftavsmufqkay;awmfrlonf/ ydóavmufpm;udkvnf; uGrf;cGuf ç<br />

vbuftdk; ç waumif;bkH; ç t0wftpm;qkay;awmfrlonf/


328 - eef;opfwuf&mwGif taqmifta,mifay;ykH<br />

ouú&mZf 929 - ck waygif;vjynfhausmf 3 -&ufaomMumaeUa&Tjymom'fESifhwuGa&Teef;awmf<br />

ajcmufaqmif0ef;usifudk,fvkyfarmif;r aep&mtdrf qifwif;ukwf onfrsm;udkwaeUwcgwnf; aqmuf<br />

awmfrlonf/<br />

,if;onfaeUyif wHcg;ESpfq,fpaom wefaqmif; jytdk; wnf&mwdkUü t&d,moCFm waxmif<br />

wdkUudk yifhawmfrlí qGrf;vkyfauR;awmfrlonf/ t|aZ,sr*FvmESifhwuG y&dwf&Spfapmifudkvnf; &Gwf&<br />

onf/ cgomtkyf vbufacsmifvnf; vªawmfrlonf/<br />

929 - ckwefcl;vjynfhausmf 1-&uf aomMumaeU aoOf0dapmfbGm;om;tdrfa&SU ae&oolonf<br />

tbapmfbGm;vGefvQif tbtaqmifta,mifpm;cGufpm;a,mufrsm;ESihfwuG qifaygufjrif;onfrsm;udk<br />

vnf;,lí a&Tb0g;awmfatmufodkUvmíqufvSm\/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

qufonfhtaqmifta,mifudk odrf;,lawmfrlí okH;&uf&dSrS aoOf0dapmfbGm;om;udkyif ay;awmfrljyefí<br />

aoOf0dNrdKUudkyif apmfbGm;jyK&onf/<br />

xdkouú&mZfwGif wefcl;vjynfhausmf 4 - &ufweif;vmaeU&xm;jyom'fpD;awmfrlíawmifacrm<br />

'Gg&wHcg;u 0ifawmfrlNyD;vQif taemufudkvnfí eef;wufawmfrlonf/ eef;NrdKUudkvnf; uarÁmZom'd<br />

[líorkwfawmfrlonf/<br />

a&Teef;awmfwufaomaeU rif;nDrif;om; aqGawmfrsdK;awmfrª;awmf rwfawmf aus;pm; oif;rª;<br />

taygif;wdkUudk trnft&nftaqmift&Guf pm;aus;pm;vuf txdkuftavsmufay;awmfrlonf/ udk,f&H<br />

awmfacgif;tBuD; t0Sef;wdkUudkvnf; aus;&Gm a&TaiG t0wftpm; qefa& ay;awmfrlonf/<br />

eef;wufawmfrlí wef;cl;vjynfhausmf 5 - &uf t*FgaeU jAJ;wdkufodkU xGufawmfrlí rif;nD<br />

rif;om; rª;rwfAdkvfygtaygif;wdkUudk tdrfay;awmfrlonf/<br />

rkwårrdbk&m; ç jynfrdbk&m; ç awmifilrdbk&m; ç t0rdbk&m; ç oHwGJ;rdbk&m; ç onf 5-yg;udk<br />

paMumokH;wyf MurfjzwfíavompEkESifh wuGrdbk&m;pD;onfha0g ç uGrf;cGuf&Spfajr§mifh ç ywåjrm;pD<br />

vbuftdk; ç waumif;bkH; ç ywåjrm;pDusdKif;BuD; ç a&TcsufESpfpif;qkayawmfrlonf/<br />

oD&d"r®maomu uawmf aersdK;ausmfxif uawmf ç &mZoMuø uawmf ç w&zsm;uawmf ç<br />

ocF,muawmf ç oD&daZ,sausmfxif uawmf ç rif;r[muawmf ç Anm;Avuawmf ç Anm;y&Hu<br />

awmf ç Anm;avmuawmf ç tJ;rGefw&muawmf onf uawmf 12 yg;onfrif;rsdK;rif;EG,fjzpfíywåjrm;<br />

Nrdwf&pfNrdwfcHESifhwuG uGrf;cGuf ç vbuftdk; ç a&TjrLwm ç a&T<strong>tif</strong>ay;awmfrlonf/<br />

rdk;jAJ;e&ywd ç t0e&ywdpnfol ç Zif;r,frif;jAoH ç ,dk;',m;jyom"d&mZmonfrif;av;yg;<br />

udkvnf; paMumESpfxyftdrfjzLae&onf/


329 - rif;crf;awmfae&m ig;oG,fay;ykH<br />

taqmiftae&may;awmfrlonfum; - Anm;'vudk ae&mawmfvuf0J;awmfOD;aygif; uwåDyg<br />

rGrf; traygif;uwåDyga&TajymufrGrf; trsm;uawmif a&Tom;av;rwf oif;uspfav;rsufESmpdefawmf&H<br />

pvG,f 9-oG,f ouúvyftbkH;ESifhwuG a&Tu,m; ç a&TjrLwm ç a&T<strong>tif</strong> ç a&Tvifyef; ç ywåjrm;awmif<br />

a0S; ç ywåjrm;yef;csif; ç ajcrpGyf ç vufrpGyf ç rDStkH; ç vufaq;<strong>tif</strong>; ç xD;eD anmif&GufokH;qifhxD;½dk;<br />

xD;vuf ç a&ToHvsif; ç weJ;ckESpf0ef; ç pnf 7 - vkH; ç ESJ;3 ç c&m 3 ç tdrf5 quf ç Muufeif; 5 -<br />

wef ç avomuJ;vm; ç uaigufESifhavScif w,ifcsifydwfeD ç zJ;aygif;tpdrf;rdk;ay;awmfrlonf/<br />

½kH;vnf; &onf/<br />

Anm;'vESifhwuG vuf0J;awmfae Anm;usefaxm ç Owår OD&daZ,sol& ç eE´ol&d, ç Anm;<br />

puf ç eE´ausmfxif ç w&zsm; ç rif;r[m ç Anmy½k ç ordefaigcGif ç jAydkuf ç ordeftJ;y&J; ç eE´ol&d,ç<br />

jAuAef ç b,oMuø ç jAuref onf 16 yg;onf taqmiftdrfrSwf,kwfwuf&dSMuonf/<br />

oD&d"r®aomuae&mvufsmawmfOD;ae ç aygif;rJ;em; ç rnfo&D ç a&Twjym;wrwf ç a&TykHeef;okH;<br />

rwf ç trw½kwfeDrGrf; ç yef;&SpfyGifhwpfjcrf;ESifh jyifem;Espfbuf jcL;oif;uspfav;rsufESm ç pvG,fudk;<br />

oG,f ç uGrf;cGufuGrf;vdyf ç vbuftdk; ç waumif;bkH; ç a&TaxG;<strong>tif</strong> ç ywåjrm;awmifa0S; ç ywåjrm;yef;<br />

csif; ç xD;eDanmif½GufokH;qifh ç xD;½dk;eDxD;vuf ç a&Tpnf 7 vkH; ç ESJ;3 ç c&m 3 ç tdrfig;quf ç<br />

Muufeif; 5 -wef ç yGwfvkH;wef ç avomuJ;vm; ç uaigufESifhavScifw,if ç csifydwfeD ç zJ;aygif;<br />

tpdrf;rdk;ay;awmfrlonf/ ½kH;vnf;&onf/<br />

oD&"r®maomuESifhwuG vufsmawmfaeAnm;avm ç Anm;£E´ ç Anm;aoOf ç Anm;ywf ç<br />

Anm;ywf ç Anm;b, ç aZmfu&wf ç ydkufnJ; ç ordefy&H ç aersdK;ausmfxif ç ordefjzwfp ç ordef<br />

a,mfu&wf ç oD&d"r®&wf ç tJ;rGefw&m ç apmvuGef;tdef ç ydkufoifh&H onftrwf 16 - OD;onft<br />

aqmiftdrfavSrSwf,kwfwuf&dSMuonf/<br />

vuf0J;awmf'l;ae OD;ysHcsD ç aygif;rJ;em; ç a&Tzsifyef;qdk;a&T0wfqHESifhokH;rwf ç trw½kyfeDrGrf;<br />

a&Tmu,f ç xD;eDanmif½Guf okH;qifh ç avScifw,mif tjzLrdk;ay;awmfrlonf/<br />

ysHESifhwuG vuf0J;'l;ae ç vufsmjypf rif;&J;ocF,m ç &J;oif&H ç apmoDt*¾&wf ç b,ausmfolç<br />

vufsmysHcsD ç aumfawmf&EÅrdwf ç jAawZ ç &J;uref ç ykna'0 ç eE´ausmfol ç edAva,mf"m ç tJ;uGefydef<br />

apmEkodef onftrwf 15 - OD;onf taqmiftrSwfavSrSwf,kwfwuf&dSMuonf/<br />

vufsm'l;ae&mOD;ae ç eE´a,mf"m ç aygif;rJ;em; ç a&Tzsifyef;odk; ç a&t0wfqHESifhokH;rwf ç tr<br />

w½kwfeDrGrf; ç yef;&Spfygifh ç a&Tusyf ç xD;eDanmif&Guf ç avScifw,if tjzLrdk;ay;awmfrlonf/<br />

eE´a,mf"mESifhwuG vufsmawmf'l;ae ç ordefjA ç "r®&J;uref ç aZ,sumrPd ç &Gwfoif&H ç<br />

wmaem ç b,bkrd® ç Oykwfnd ç wdrf;pJ; ç vuf0J;&EÅol ç Zdwfoif&J; ç rif;vufsm ç oD&d*kPÖ&wf ç<br />

a'gruef ç apmrEk&wf ç jAoydkufonf 16-OD;taqmifta,miftrSwft,Swfwuf&dSonf/<br />

vufsmOóa&m ç vuf0J;awmfpenfae&mOD;ae ç aygif;rJ;em;a&Tzsif cg;wGif e0&wfpDonf/ v<br />

ig;uem;ay;awmfrlonf/ v / (trw½kywfeDrGrf; ç yef;&SpfyGifh ç a&Tusyf ç xD;eDanmifa½Guf ç cif'k,if<br />

tjzLrdk;/)<br />

vufsmOóa&mESifhwuG &ræa,mf"m ç ok'¨&mZm ç eE´oMuø ç vuf0J;a&Tawmif ç eE´Av ç<br />

aZ,sa,mf"m ç wduúpEåK ç ol&d,ur®m ç ol&d,&mZm ç ydkufur®m ç &J;ur®m ç oD&deE´ ç oHrkH ç pE´&moD<br />

onftrwf 15 - OD;onf vuf0J;awmf penfae taqmuftdrfavSrSwf,kwfwuf&dSonf/


jAuvifokH;vufsmawmf penfae&mOD;ae ç aygif;rJ;em; ç a&TzsifykH yef;qdk; ç a&T0wfqHESifh av;<br />

rwf ç trw½kyfeDrGrf; ç txufavSrSwfay;awmfrlonf/<br />

jAuvifokH;ESifh wuG a0go&mZm ç txeHol ç jAHK;pHol ç 0dokur® ç od&duref ç oD&drEk½Gyf ç jAHK;ur®m ç<br />

apmwykef ç apmuGefom ç vdkufurH ç eE´b, ç odefur®m ç nDuHawmif ç puú&GwfoH onftrwf 15<br />

OD;onfvufsmawmfpenfae taqmifta,mif tdrfavsrSwf,kwfwuf&dSonf/<br />

axmrdkif;&J; vuf0J;awmftwGif ba0gae&mOD;ae ç aygif;rJ;em; ç a&TzsifykHyef;qdk; ç a&T0wfqH<br />

ESifhav;rwf ç trw½kyfeDrGrf; ç yef;av;yGifha&Tusyf ç vbuftdk; ç avScifw,if tjzLrdk;ay;awmfrl<br />

onf/<br />

axmrdkif;&J;ESifhwuG &J;wdkif ç umrPd ç &mZa,mf"m ç vufsma&Taumif ç Av&J;ol çpuúa,mf"m<br />

odcF&m ç todwsm ç bGm;ayaoOf ç b,a'0 ç onftrwf 16 -OD;onf vuf0J;awmftwGif; ba0g<br />

aetaqmif,kwfwuf&dSonf<br />

pE´ur®m ç vufsmawmftwGif; ba0gOD;aeaAmif;rJ;em; ç a&TzsifykH yef;qdk;v a&T0wfqHESifhav;<br />

rwf ç trw½kyfeDrGrf; ç yef;av;ygifh ç a&TMuyfvbuftdk; ç avScif'k,if; tjzLrdk;ay;awmfrlonf/<br />

pE´ur®mESifhwuG vufsmawmftwGif;ba0gae ç vuf0J;b, ç b,eE´rdwf ç oHrdkif;aetdef ç<br />

pG,f&&mZm ç vdkufuref ç rPda'0 ç tpdwfy&wf ç om0efomr ç tbukef;ykduf ç abmif&Hod&d ç<br />

urefjyK ç OayaoOf ç OydÜa'0 ç onftrwf 14 OD; vufsmawmftwGif; ba0gaeUtaqmif,kwfwuf<br />

&dSonf/<br />

O'def&mZm ç vuf0J;awmfjyifba0gae&mOD;ae aAmif;rJ;em;a&TzsifykHyef;qdk; a&T0wfqHESifhav;rwfç<br />

tr w½kyfeDrGrf; ç yef;&Spfygifh txufw½kyfeDav;rwf ç tjzLav;rwf ç a&Tusyf ç avScifw,iftjzLrdk;<br />

ay;awmfrlonf/<br />

O'def&mZmESifhwuG vuf0J;awmf tjyifba0gae **Fol ç eE´yMuH ç Zdwfy&H ç vufsmeE´ypönf; ç<br />

&mZb, od'd¨ ç b,aZ,s ç eE´aZ,s ç jAHKoD&d ç to0wf ç p½Gwfyref ç tyukef ç onftrwf 12<br />

OD;onf vuf0J;awmf jyifba0gaeaqmif,kwfwuf&dSonf/<br />

vufsmawmfjyifba0gaepm&if;r&/<br />

aem&m 5 - oG,fodkU ra&mufvuf0J;awmfyef;ykqdk; ç acgifxkyfESifh cpm;&aomtrwfum; -<br />

pdwfudsK oD&dy&dwf ç &efjyykH ç yknma,mf"m ç a'0"r® ç od&d&mZm ç ydkufyHusdK; ç acwåaoe ç "r®a,mf"m<br />

tvdkufiH ç yknur®m ç ocFga,mf"m ç oD[a'0 ç ykn"r® ç &mZAva,mf"m ç rPdol& ç vdkufuJ;o&dç<br />

oka'0 ç rEkacrm ç Muywdrf ç &r®a'0 ç pdawåmfpGef ç reodcFg ç pG,f,ur®m ç ydkufuol çod&dMuJ;tkef;ç<br />

ydkuHaumif; ç yknred ç puüa'0 ç tJ;oda'0 ç Zvb, ç pMub,pdwfuvef ç ok'¨urÜmçtJ;yodwf<br />

ydkufytdwf ç £E´oD&d ç puúoD[ç orEÅ&mZf ç onftrwfaygif;okH;usdyfudk;OD;onf ae&m 5 -oG,f<br />

odkUra&mufvuf0J;awmfu yef;ykqdk;acgif;xkyfESifhESifh cpm;&onf/<br />

ae&m 5 - oG,fodkUra&muf vufsmawmfucpm;&onf trwfum; ydkufu&wf ç £E´&mr ç<br />

&J;a,mf"m ç oGm'dEéom ç Zdwfwref ç tJ;oDw,m ç aoOfb,m ç tdefur®m ç ZdwfuHaumif; ç &mZAv<br />

yknmoD[ç t*¾a,mf"m ç "r®a'0 ç jAHr&wf ç &J;ol ç jAe&J; ç ol&a,mfA"m ç oHy&J; ç a'0a,mf"m ç<br />

pG,fpr® ç b,ocFg ç 0gokb ç &Hol& ç Mua'gif&wf ç tdefa'0 ç ol&ur®m ç puúaoe ç oD&ywf ç<br />

pGefraea,mf"m ç vdkufuHydkuf ç jAHKuref ç todykH ç ydkufuwH ç tbdeE´&mZm ç Zdwfyodkuf ç ocF"r® ç


abm*a'0 ç pGEÅa,mf"monftrwfokH;usdyfudk;OD;onf ae&mig;oG,fodkUra&muf vufsmawmfuyef;qdk;<br />

acgifxkyfESifhcpm;&onf/<br />

rif;nDrif;om; aqGawmfrsdK;awmfae&mvGwfaeaom rª;BuD;rwfcdkifvnf;trsm;&dSonf/


330 - [Hom0wDü&Sm;yg;iwfrGwfjcif;taMumif;<br />

,if;aomtcg [Hom0wDjynfBuD;ü jrwfaomt&nfESifhjynfpkHaom a&Teef;awmfjymom'f\ wifh<br />

w,fjcif; a&TNrdKUawmf\ wifhw,fjcif;udk½Ionf&dSaom taomu"r®&mZm rnfaomrif;\ae&mjzpf<br />

aom ygwvdykwfjynfBuD;\ wifhw,faom jrwfaomtoa&uJhokdU tvGefwifhw,fvSonf/ qifoH ç<br />

jrif;oH ç vloH ç pnfBuD; ç cGufcGif; ç c½koif;toHwdkUjzifh r[mork'´&m vdIif;xaomtoHuJhodkU tkwf<br />

tkwfusufusuf rqdwfrnHjzpfav\/<br />

xdktcg [Hom0wDr[m&mZXmeDjynfBuD;ü vlolrsm;vSaomaMumifh aMu;bdk;qGHUí pyg;wwif;<br />

udk aMu;pifw&mwq,fhig;jyKonf/ qifjzLqifrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; yk*Hrif;udk<br />

wyfrª; r[ma,mf"mufk ppfuJ;cefUawmfrlí wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç AdkvfESpfaomif;ESifh vif;Zif;<br />

aus;rS pyg;rsm;udk odrf;,lacs[líapawmfrlonf/ yk*Hrif;udk vif;Zif;aus;odkUa&mufvQif rav;rpm;jyK<br />

aomaMumifh vif;Zif;om;wdkU qifjrif;Adkvfyg½kH;pkíwdkufavonf/ r[ma,mf"m[laom ppfuJ;udkvnf;<br />

ol&avonf/ yk*Hrif;vnf;ysufacsí wyfom;ESifhwuGjyefvSmonf/ [Hom0wDodkUa&mufvQif qifjzL<br />

rsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; trsufjyif;pGm&dSí ]]boef;ynm}}[laomt&yfü pyfBuD;vkyf<br />

apí wyfom;ESifhwuG yk*Hrif;udkpyfwGifavSmifí rD;wdkufrnftjcif;t&mudkjyKonf/ ,if;aomtcg<br />

jrefrm q&mawmf ç rGefq&mawmf ç ,Gef;q&mawmftaygif;wdkUonf nDnGwfawmfrlMuí ysOfpyfwyfudk<br />

zsufqD;NyD;aom rD;udkowfí yk*Hrif;ESifhwyfom;taygif;wdkUudk pyfumvTwfí ausmif;odkUcsnf;,lí


331 - ,dk;',m;rif; tBuD;&[efjyKítaumufMuHykH<br />

,dk;',m;rif;BuD;tudk txufuac:awmfrlí [Hom0wDrsmpaMumESpfxyftdrfjzLay;í ae&<br />

oolonf &[efjyKygawmhrnf avQmufonfudk b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ,kHMunfawmfrlí<br />

txl;xl;aom ydwf&rwD rl&Do[Hpaom &[ef;y&du©m&mwdkUudk tyfawmfrlí &[ef;jyKavonfudk<br />

,dk;',m;rif; &[ef;jyKoolonf ,dk;',m;odkU bk&m;ykxdk;tzl;tjrifavQmufíoGm;onf/<br />

xdkodkU ,dk;',m;rif; &[ef;jyKool om;ti,f jA&mroGefonf txufu Zif;r,faomif;usef;<br />

ícsDawmfrlaomtcg aemufawmfwGifygonfESifh emívGefavonf/ jA&mroGefr,m;vnf; ,kd;',m;odkU<br />

oGm;íaeygonf avQmufaomaMumifh ypönf;y,HESifhwuG jA&mroGefom;r,m;wdkUudk &mZrEk[laomt<br />

rwfudk ,kd;',m;odkU ydkU&avonf/ &mZrEkvnf; ,kd;',m;odkUra&mufcif jA&mroGefr,m;ESifh t,nf<br />

tyg;&dSavonf/ xdktaMumif;udk ,dk;',m;rif;odvQif &mZrEkonf ruspfrvpfracsriHjyKusifhaMumif;<br />

udk a&Tb0g;awmfatmufodkUpmqufvdkufonf/<br />

qifjzLrsm;ocif; b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ,kd;',m;rif;u qufvdkufaompmudkMum;<br />

awmfrlvQif trsufawmfjyif;pGmxGufí &mZrEkudk uGyfrsufawmfrlav\/ ,if;odkUrS &mZrEki,fonf<br />

&mZ0wfudk vGefusL;íusifhaomaMumifh tjypftavsmuf uGyfrsufawmfrlonf[lí Zvoif&H[laomt<br />

rwfudkapawmfrlonf/ ,dk;',m;rif;&[ef;jyKoolvnf; y&ok'¨jyKí om;,kd;',m;rif;ESifh wcsufwnf;<br />

wdkifyifí Zvoif&HvmaMumif;udkMum;vQif c&D;uBudKí Zvoif&HudkuGyfav\/ xdktaMumif;udk<br />

,kd;',m;rif;tBuD;oruf Mo,mydóavmufpm;Mum;vQif þodkUqdk\/ ,dk;',m;rif;onf udk,fudk<br />

trsuf&SmírMuH&maomtMuHudkMuHonf/ ,dk;',m;rif;uJhodkU igudk,fudkigtrsufr&Smaumif;acs/ a&T<br />

b0g;awmfatmufodkU tvsifoGm;íjrJ;pGJ;&rsoifhrnf[lí qdkNyD;vQif tvkH;t&if; qifjrif;ESifhwuG<br />

[Hom0wDodkUcsDvSmí ouú&mZf (930)udk;&mokH;q,f e,kefvjynfhausmf 2-&uf 6 -MumaeU a&Tb0g;<br />

awmfatmufodkU a&mufvSmonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; tm;&awmfrlí apmf<br />

bGm;aomifusOf[laom trnfESifh rudk#fxD;jzLudkay;awmfrlonf/<br />

,dk;',m;rif;vnf; Mo,mydóavmufpm; [Hom0wdokdU 0ifavNyD[líMum;vQiftvkH;t&if;<br />

qifjrif;trsm;ESifh ydóavmufodkUcsDvSmí NrdKUwGif&dSaom orD;ESifhwuG olaX;ol


332 - ,dk;',m;odkUcsD&efwyfawmfrsm;udkpDrHykH<br />

xdktaMumif;rsm;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;Mum;awmfrlvQif þodkUrdefUawmfrlonf/ ,dk;',m;pm;<br />

onf aus;Zl; opömawmfESpfyg;udkrapmifh þodkUaomif;usef;ykefuefrnfudk tMuH&dSonfudk MuHjcifonf<br />

um; apmfbGm;aomifusOf,dk;',m;NrdKUudk rif;jyK&rnfuHodkUa&mufí aomif;usef;ykefuefrdavonf jzpf<br />

awmhonf[lí rdefUawmfrlonf/ ,if;odkUvQif om;awmfr[mOy&mZmtp&dSaom rª;awmfrwfawmf t<br />

aygif;wdkUudk ac:awmfrlí ,dk;',m;odkUcsDrnfrsm yodkUxifMuoenf;[lí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonf/<br />

,if;aomtcg Anm;'avQmufonf/<br />

,ck,dk;',m;rif;onf &[ef;uvljyKí wcsufwnf;MuH&mrSm ,dk;',m;wjynfomMuHrnfrxif?<br />

vif;Zif;wjynfaxmif v0dkufwjynfaxmif ç þ odkUjynfaxmifaygif;í MuHpnfonft[ef&dSonf/<br />

tjcm;NrdKU&GmudkvkyfMuHouJhodkU ayghayghavsmavsmh rav;rpm;csDawmfrlíroifhacs/ EdkifiHawmftvkH;wGif&dS<br />

aom xD;aqmif;rif;wumtaygif;ESifhwuG qifvkH;jrif;&if;ppfonfAdkvfygpD&ifawmfrlí ½kH;½kH;pkpkcsDawmf<br />

rlí&yf&yfaeaevkyfMuHawmfrlonfjzpfrS ,kd;',m;NrdKUudktvdkawmfjynfhvG,fr,f/ wyg;EdkifiHu ulnDvSm<br />

aomfvnf; cGJ;jcr;fí vkyfMuH&ap[lí em;awmfavQmufonf/<br />

Anm;'vavQmufaompum;udk OwåroD&daZ,sol&Mum;vQif þodkUem;awmfavQmufonf/<br />

uRefawmfAnm;'vavQmufaom ta&;onfoifhvSayonf/odkU&mwGif,ckta&;onfvsifvsifvsm;vsm;<br />

rvdkarQmfwif;axmuf½Iawmfrlí rdk;pJ;avomrS pnf;pnf;MuyfMuyf csDawmfrloifhonf/ waMumif;rSm<br />

vnf; ,dk;',m;vif;Zif;v0dkufom;wdkU vkyf&nfMuH&nfudk uRefawmfwdkUod&NyD/ uRefawmfwdkUvkyf&nf<br />

MuH&nfudkvnf; rdrdwdkUod&NyD;onf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ,kd;',m;rif;orufapmfbGm;aomifusnf<br />

ESifhwuG a&Tb0g;awmfatmufu wyfrª;ppfuJ;cefUawmfrlí tvkH;t&if;ESifh ydóavmufNrdKUodkUcsDí tcdkif<br />

tvkHaeaprS oifhrnfxifonf[líem;awmfavQmufonf/<br />

qifjzLrsm;b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;OwåroD&daZ,sol&avQmufaomta&;udkBudKufawmf<br />

rlí ,kd;',m;rif;orwf apmfbGm; aomifusOfwwyf ç Anm;avmwwyf ç Anm;usef;wwyf ç<br />

Anm;y&Hwwyf ç onfav;wyfudk wdkufqifokH;&m ç jrif;okH;axmif ç Adkvfajcmufaomif;ESifh<br />

ydóavmufNrdKUodkU tvsif0gqdkvqef; 5 -&ufaeUcsDonf/ ydóavmufodkUa&mufvQif NrdKUjyusKH;ajrmif;<br />

ypöif&ifavsufraumif;onfudk jyifqifvkyfaqmifí aus;pGef&GmvufwGif&dSaom pyg;rsm;udk NrdKUwGif;odkU<br />

csnf; oGif;íusDaqmufí xm;ukefonf/


333 - odef;CdkuRef;ujroydwfawmfa&mufjcif;<br />

[Hom0wDrSmvnf; 0gqdkvwGif odef;Cdkrif;u pwkr[m&Zmfewfrif;BuD;av;yg;vªaom tem;<br />

&pfav;&pfaom ausmufoydwfudk q&mbkef;awmfBuD;ESifhwuG trª;trwfwdkUoabFmwGifwifíqufvSm<br />

onf/ ½dkaoc,rf;pGmaompum;jzifh ajciHom,mpGmavQmufvdkufaom &mZoHpmvnf;ygonf/ oydwf<br />

awmfwifaom oabFma&mufaMumif;udk ykodefuavQmufvSmaom pum;udkMum;awmfrlvQif oabFmqdyf<br />

odkU a&TavSmfum;wGif a0gjymom'fwifí avS&HavSmfum; aMumhavS tpif;okH;&mausmfwdkUudk rif;nDrif;<br />

om; rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUudk aqmif,l&avonf/ [Hom0wDodkUaqmif,lí a&mufvQif oydwf<br />

awmfudk a&TcsdKifhtbkH;ESifhwuG vkyfawmfrlí e0&wfudk;yg;jc,fvS,fpDrHí eef;awmfwGifudk;uG,fawmfrl<br />

onf/ odef;Cdkrif;q&mrax&fudkvnf; eE´0efO,smOfwGif om,mvSpGmaom ausmif;aqmufaqmfrlí<br />

oDwif;okH;ae&onf/ ygVdt|uxm#Dumuseawmfrlaom jrefrmq&mawmf rGefq&mawmfwdkUESifhvnf;<br />

rjywfajyma[mawmfrlMuonf/ ypönf;av;yg;vnf; axmufyHhawmfrlonf/<br />

yXr0gqdkvjynfhausmf ckESpf&uf t*FgaeU [Hom0wDrSm twkvoD&dr[m&mZma'0d &Sifrdbk&m;<br />

ewfjynfpHawmfrlonf/ xdktaMumif;udk b0&Sifrif;w&m;BuD; tvGefMunfuGJ;awmfrlonf/


334 - ,dk;',m;rif; vif;Zif;rif;wdkU<br />

ydóavmufNrdKUudkwdkufvSmykH<br />

apmfbGm;apmfaomifusnfESifh Anm;okH;OD; ydóavmufNrdKUudk vkyfaqmifjyifqifí pHaeaMumif;<br />

udk,dk;',m;rif;Mum;vQif vif;Zif;rif;odkUapí vif;Zif;rif;uvnf; ,kd;',m;uulnDrnf[lí qifvkH;<br />

jrif;&iftrsm;ESifh ydóavmufodkUcsDvSmonf/ ,dk;',m;rif;rlum; - wdkufavSig;&m ç avSmum;oHavS<br />

okH;axmifcefUESifh a&aMumif; ydóavmufodkUcsDvSmonf/ xdktaMumif;udk Anm;okH;OD;uavQmufvmí<br />

Mum;awmfrlvQif þodkUrSmawmfrlonf/ ,dk;',mrif;ESifh vif;Zif;rif;vmonfudk wOD;udkrS rvGwfapESifh<br />

&atmifbrf;av/ xyf&mudkvnf; rvGwfapESif igrlum; - 0gvuRwfí rdk;pJ;vif;yGifhrS xD;aqmifrif;<br />

wumtaygif;wdkUESifh csDawmfrlrnf[lí rSmawmfrlonf/ apmfbGm;aomifusnfESifhAnm;okH;OD;wdkUvnf;<br />

trdefUawmftwdkif; r,kwfrvGef&atmif pD&ifukefonf/<br />

,kd;',m;rif;vnf; a&aMumif;csDí urefydkufodkUa&mufvSmonf/ vuGef;oDrmpm;vnf;<br />

wdkufqifw&m ç AdkvfokH;aomif;cefUESifh urefydkufodkUa&mufvSmonf/ vif;Zif;rlum; - c&D;a0;onfESifh<br />

ra&mufvSmao;/ ,dk;',m;rif;vnf; vuGef;oDrmpm;a&mufvQif ydóavmufodkUcsDvSmí NrdKU&if;odkU<br />

MuyfMuyfcsOf;í wyfcdkifwyfvkHwnfíaeonf/ apmfbGm;aomifusnfESifh Anm;okH;OD;wdkUvnf; Anm;usef;<br />

axmwljzpfaom pE´m&moDESifh Anm;y&HnDjzpfaom orEÅ&yfwdkUudk wdkufqif&Spfq,f ç ppfonfol&J; ESpf<br />

aomif;cefUESifh wHcg;udkbGifhí vuGefoDrmpm;wyfudkwdkufonf/ vuGefoDrmpm;wyfysufí vuGefoDrm<br />

pm;vnf;qkH;av\/ ]]vlvnf;okH;axmifESpf&maoav\}} / usefavonfolwdkUvnf; ,kd;',m;rif;&dS&m<br />

a&aMumif;odkUajy;aví aygif;vmonf/ pE´&moD orEÅ&yfwdkUvnf; a&wyfodkUwdkufatmifvdkufxyfí<br />

wdkufav\/ ,dk;',m;rif;avSwyfom;wdkUvnf; pdefajymif;jrwylBuD;rsm;ESifh qD;íjypfvQif &J;rufwdkUxd<br />

yg;acsonfESifh &onfh qifokH;q,f ç vlig;axmifausmfudk ,líNrdKUwGif;odkU0ifonf/<br />

,if;urS 15 -&ufcefU&dSvQif vif;Zif;rif;a&mufvSmí NrdKUusHK;em;wdkifatmif wyfcsíaevSm<br />

onf/ apmfbGm;aomifusnfESifh Anm;okH;OD;wdkU EdIif;&SnfwdkifyifNyD;vQif wdkufqifESpf&m ç AdkvfESpfaomif;<br />

cefUESifh wHcg;udkbGifhíwdkufonf/ vif;Zif;rif;rcHEdkifí NrdKUuqkefíaeav\/ wyfudkvnf; rDwdkuf&\/<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;rif;vnf; Munf;wyfqkwfvQif NrdKU&if;wGifrae0Hhí ig;&mwGif;cefUt&yfodkUqkwfíae<br />

av\/<br />

okH;&uf&dSvQif ,dk;',m;rif;ESifh vif;Zif;rif;wdkifyifí jrpfnmrSopfBuD;rsm;udk ckwfapNyD;vQif<br />

abmiftvHokH;&mcefUvkyfí ydóavmuftnmuxm;í nOfhrdk;aomufxcsdefwGif rD;wdkufí abmifudk<br />

arQmvdkufNyD;vQif ,dk;',m;rif;vnf; avSESpfaxmifausmf ç Adkvfwodef;ESpfaomif;cefUESifh pdefajymif;<br />

aoewf azsmfazsmfypfí a&aMumif;uwdkufonf/ vif;Zif;rif;vnf; qifjrif;Adkvfygtrsm;ESifh Munf;<br />

aMumif;uwdkufonf/<br />

apmfbGm;aomifusnfESifh Anm;usef;axmvnf; wdkufqifw&m ç AdkvfokH;aomif;ESifh wHcg;udk<br />

bGifhí vif;Zif;rif;udkwdkufonf/ vif;Zif;rif;wdkUuarQmvdkufonf rD;ykHabmifudkvnf; ol&J;aumif;<br />

waxmifausmfowfaponf/ rD;aoí abmifxufwGifygaom vif;Zif;om;wdkUudkowf&onf/<br />

Munf;aMumif; vif;Zif;rif;u ulvSmaomolwdkUudkvnf; NrdKUxdyfupdefajymif; jrwylBuD;ESifhypfvQif<br />

vif;Zif;om;wdkUrcHEdkifí wyfodkUaygif;avonf/ vif;Zif;rif;wyfysufíqkwfav\/ vdkufxyfí<br />

wdkufjyefonf/ qifckESpf q,fausmf ESif vlokH;&mausmf&vdkufonf/ aoavonfvnf;rsm; \/<br />

,if;odkUrS &onfqifjrif;vlol wdkUudkodrf;,lí NrdKUodkUjyefonf/ ,dk;',m;rif;vnf; a&aMumif;


NrdKUodkUcsOf;í wdkufvSmonfudk Anm;usef;ESifh Anm;y&HcHí pdefajymif;jrwylBuD;rsm;ESifh ypfonf/<br />

wcsdKUaomavSepfav\/ wcsdKUvnf; usdK; jywfuGJ;yJhav\/ ,if;odkUvQif ,dk;',m;rif;rcHEdkifíqkwf<br />

av\/<br />

Anm;ESpfOD;vnf; wdkufavSr&dSaomaMumifh vdkufírwdkuf&acs/ þodkUtpDt&ifjzifh taxGaxG<br />

MuHíkvkyfMuHjim;aomfvnf; atmifjcif;udkr&ukefvQif NrdKUESifhreD;ra0;csOf;jyefvSmí wyfESifhcsaeNyD;vQif<br />

vif;Zif;trwf ]]Anm;vuGef;ESifh Anm;usef;axm}}udk qifpD;csif;wdkufrnf[k [pfíqdkvm&onf/ xdk<br />

pum;udk Anm;usef;axmMum;vQif þodkUqdkjyef&onf/ qifvQifvnf;wpD;csif; ç jrif;vQif;vnf;wpD;<br />

csif; ç ajcvQifvnf; wa,mufcsif; ZrÁL'dyfajrjyif0,f ighudkb,fol0Hhrnfenf;[lí qdkjyef&onf/<br />

apmfbGm;aomifusnf ç Anm;avm ç Anm;y&HwdkUvnf; olUtauGUtaumufMuHonfudkodEdkifrnfavm/<br />

pD;csif;wdkufroifh/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh igwdkUu[pfí qdkapOD;rnf[kqkdukefonfum; ]]Anm;usef;<br />

axm}}onf wdkif;BuD;jynfBuD;taygif;xD;aqmif;rif;wumwdkU\ ocifjzpfawmfrlaom b0&Sifrif;w&m;<br />

BuD;bk&m;uRefawmfjzpfonf/ ]]Anm;vuGef;}}rlum; - vif;Zif;rif;uRefrQom qifwdkufbufrwef<br />

]]vif;Zif;rif;qifpD;csif;wdkufaomfrlum; Anm;usef;axmudk xGufvSmpdrfhrnf}}[lí qdkjyefonf/<br />

,kd;',m;vif;Zif;rif;wdkUvnf; NrdKUwGif;u[pfaom pum;udkMum;vQif NrdKUudkcsDíaomfvnf; rwdkuf0Hh?<br />

ta0;ucGgí 0gacgifvonf wefaqmifrkef;vwdkif&Híaeonf/


335 - qifjzLrsm;&Sif rif;w&m;BuD;,dk;',m;odkUcsDwwuf&ef<br />

wyfawmfrsm;pD&ifcefU&efykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; apmfbGm;apmuefNrdKUpm;taygif;wdkUudk<br />

txufuyif aemufawmfvdkufac:csawmfrlonf/ oDwif;uRwfv tnDtnGwfa&mufMuvQif ,dk;',m;<br />

odkUcsDawmfrlrnfudk pDU&efcefU&efawmfrlonf/ w&zsm;rnfaom trwfudk tvkH;t&if;ESifh wuG<br />

[Hom0wDa&TNrdKUawmfudk tapmifhtaecefUawmfrlonf/<br />

oHus,f[laom trwfudk tvkH;t&if;ESifhwuG ykodef ç ajrmif;jr ç tp&dSaom taemufNrdKU<br />

wvTm;udk tapmifhtaecefUawmfrlonf/ a&Tarmfawmbk&m;wGif ok"r®mp&yf aZmwd,m,Hausmif;udk<br />

ausmif;&H 40 - ESifhwuG olykefwdkUtxufu rD;wdkufavonfrsm;udk w&mzsm;udkaiGawmftyfí aqmuf<br />

vkyf&onf/ 0efNrdKUwGif bk&m;jrwfpGmqHawmfbDvl;wdkUvkyfaom apwDysufavonfrsm;udkvnf; t*Faw<br />

xD;vkyf&pf&onf/ ,if;odkUrS qifawmfjrif;awmfAdkvfygwdkUudk a&wGufpkaqmif;awmfrlícsD&rnfhwyfudkpD<br />

&ifawmfrlonf/<br />

(1) rdk;aumif; apmfbGm; wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç vuf0J;<br />

ausmfoludk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(2) rdk;rdwfapmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç a'0ur®m<br />

udkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(3) Anm;'vwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç aZ,sol&udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(4) od&d"r®maomuwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç to0wfudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(5) Anm;£E´wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç vufsmcifrGefudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(6) &mZoMuøwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç puúa,mf"mudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(7) aemf&xmwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç &r®a,mf"mudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(8) Anm;pufwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç apmwdkif;cHudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(9) aersdK;ausmfxifwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç pG,f,oifh&H<br />

udkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(10) eE´a,mf"mwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç b,aZ,sudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(11) om;awmf r[mOy&mZfwyfawmfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

aZ,sausmfxifudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

onf 11 - wyfudk r[mOy&mZmudk AdkvfcsKyfcefUawmfrlonf/


(1) rdk;n§if;apmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç aZ,swref<br />

udkppJuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(2) Aef;armfapmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

vufsmaZ,soludk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(3) Anm;ywfwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç&mZwrefudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(4) rif;r[mwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç axmrdIif;&J;udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(5) Anm;y½l;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç eE´oludkppfuJ;cefU<br />

awmfrlonf/<br />

(6) b,oMuøwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç rPda'0udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(7) tJ;rGefw&mwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç aZ,sausmfoludk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(8) od&daZ,saemf&xmwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç pE´ur®m<br />

udkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(9) ocF,mwyfwgif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç vufsmjypfukd<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(10) eE´yMuHwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç rPdol&udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(11) nDawmfjynfbk&if owkd;"r®&mZm wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç<br />

Adkvfwaomif; ç b,eE´rdwfudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

onf wyf 11 - wyfudk owdk;"r®&mZmudk Adkvfrª;cefUawmfrlonf/<br />

(1) oDaygapmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç wk&ifa,mf"m<br />

udk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(2) odEDéapmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç od&eEå&wfudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(3) b,umrPdwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç od&drEk&wfudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(4) Anm;jAJ;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç wk&ifa,mf"mudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(5) oufawmf&SnfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç jAHKur®mudk ppfuJ;<br />

cefUawmfrlonf/<br />

(6) ordeftJ;y&J;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç aZ,sa,mf"m<br />

udk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(7) b,ausmfolwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç ydkufur®mudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/


(8) ordefaigcGifwwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç wk&ifAvudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(9) eE´ol&d,wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç od&d*kPÖ&wfudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(10) eE´oMuøwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç od&d"r®&wfudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(11) nDawmf awmifilbk&ifrif;acgifwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç<br />

Adkvfwaomif; ç aZ,s&Eårdwfudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

onfwyf 11 - wyfudk bk&ifrif;acgifudk Adkvfrª;cefUawmfrlonf/<br />

(1) tkef;aygif;apmfbGm; wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

vuf0J;eE´oludk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(2) anmifa&TapmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç wk&ifod&d<br />

udkppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(3) rdk;eJ;apmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç pkuúaw;udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(4) (OwåroD&daZ,ol&wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

puúa'0udk ppfuJ;cefUawmfrlonf)<br />

(5) a,mfu&wfwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç wk&ifoD&dudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(6) rif;&J;ausmfxifwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç pE´a,mf"m<br />

udk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(7) ordefoHvdkufwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç od&da,mf"mudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(8) Anm;y&H wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç ykna'0udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(9) OrdefvuGef;tdef wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

ykna,mf"mudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(10) eE´aZ,swyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç oD&daZ,sudk<br />

ppfuJ; cefUawmfrlonf/<br />

(11) orufawmf t0bk&if owdk;rif;apm wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç<br />

Adkvfwaomif; çvufsm&EÅrdwfudk ppfuJ;cefUawmfrlonf<br />

onf wyf 11 - wyfudk owdk;rif;apmudk Adkvfrª;cefUawmfrlonf/<br />

(1) Zif;r,f Anm;aoOfvkH wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

wk&ifa,mf"mudk ppfuJ;cefUawmfrlonf<br />

(2) Anm;oHvHwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç wk&if ypönf;udk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/


(3) Zif;r,f Anm;eefwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

abm*aoeudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(4) usdKif;wkHapmfbGm;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç pGEÅ&moDudk<br />

ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

(5) wlawmf rif;ausmfxifwyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç Adkvfwaomif; ç<br />

eE´od&dudk ppfuJ;cefUawmfrlonf/<br />

onf 5 - wyfudk rif;ausmfxifudk Adkvfrª;cefUawmfrlonf/<br />

,if;urS qifjzLqifeDrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;wyfawmfwGif0if;awmfav;rsufESmom;av;<br />

aomif;udk a&T'dkif; ç a&TvTm; ç a&Tum ç a&TvSHpGJ;apí vuf0J;vufsm a&SUaemufwaomif;pDvdkuf&onf/<br />

ukvm;bk&if*sD av;&mwdkUudkvnf; a&Ttkyfxkyf abmif;bd0wfapí pdefajymif; av;&mpGJ;apvsuf<br />

vuf0J;vufsma&SUaemuf w&mpDvdkuf&onf/ ukvm;yoDav;axmifwdkUudkvnf; (oHarmufwdk abmif;<br />

bD 0wfapNyD;vQif aoewfpGJ;apí a&SUaemufvuf0J;vufsmwaxmifpDvdkuf&onf? a&TarmufwdkwGif<br />

a&Tyef;yefapí a&Tyg;uma&Tcsyf0wfaom) jrif;av;axmifESifh vuf0J;vufsma&SUaemufvdkuf&onf/<br />

a&TvSHudkif av;axmifwdkUudkvnf; arSmufwdkeD rsOf;euf0wfapí qifwyftMum;tMum;wGif vdkuf&<br />

onf/ yef;qdk;eD;acgif;xkyfESifh a&TarSmufvlaqmif;apí a&T"g;pnf;qD;apaom "m;om;av;axmifwdkUudk<br />

vnf; vuf0J;vusmfa&SUaemufvdkuf&onf/ apmfbGm;apmfuefrª;BuD;rwfBuD;om;av;&mwdkUudkvnf;<br />

wdkufqifav;&mESifh vuf0J;vufsm a&SUaemufvdkuf&onf/ wyfrawmfwGif<br />

a&SUawmfu oD&daZ,sausmfxifudkwyfrª;/ &EÅoludk ppfuJ;cefUawmfrlonf/ vufsmawmfu<br />

ouf&Snfausmfxifudk wyfrª;/ vufsm&EÅoludk ppfuJ;cefUawmfrlonf/ vuf0J;awmf eE´oludk wyfrª;/<br />

vuf0J;&EÅrdwfudkppfuJ;cefUawmfrlonf/ aemufawmfu b,ausmfxifudk wyfrª;/ "r®od&dudk ppfuJ;cefU<br />

awmfrlonf/


336 - ,dk;',m;odkUcsDwufawmfrlykH<br />

wyfrawmfwGifygonfh wdkufqifav;&m ç jrif;av;axmif ç vufeufudkif ig;aomif; ajcmuf<br />

axmif ç wyfrawmfESifhwuG wyfaygif; 53 - wGifygonfh wdkufqifaygif; (5300)ig;axmifhokH;&m ç<br />

jrif;aygif; (53000)ig;aomif; okH;axmif/ ppfonfol&J;aygif; ig;odef;av;aomif;ajcmufaxmifESifh<br />

pMu0aw;rif;\ toa&uJhodkU tvGefwifhw,fpHy,fawmfrlvQif ouú&mZf (930) udk;&mhokH;q,f<br />

oDwif;uRwfvjynfhausmf 6 -&uf/ we*FaEGaeU [Hom0wDaejynfawmfucsDawmfrlí r&fatmifom[l<br />

aom wyfawmfwGifcsawmfrlonf/ rm&fatmifom[laom wyfawmfuonf ,kd;',m;ajrmuf<strong>tif</strong>;awmf<br />

[laomt&yfodkU av;q,fhckESpfpcef;csDavonf/ ydóavmufNrdKUrSm&dSavaom apmfbGm; aomifusnf ç<br />

Anm;avm ç Anm;usef;axm ç Anm;y&HwdkUudkvnf;ac:awmfrlíwdkufqifokH;&m ç jrif;okH;axmif ç Adkvf<br />

ajcmufaomif;ESifh rdrdwdkU&onfh vufeufud&d,m okHUvlqifjrif;wdkUudk vufaqmifawmfqufukefonf/<br />

qifjzLqifeDrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;apmfbGm;aomifusnfESifhAnm;usef;axm<br />

udk tm;&awmfrlí taqmifta,mif t0wftpm;rsm;pGm qkay;awmfrlonf/ Anm;avmESifh Anm;y&H<br />

udkrlum; - ,dk;',m;rif;ydóavmufNrdKUudk wdkufvSmaomtcg NrdKUwGif;uomcHonf/ vdkufírwdkuf/<br />

vdkufíwdkuf&onf&dSaomf ,dk;',m;rif;vGwfrnfavm[lí trdefUawmf&dSNyD;vQif wyfom;ESifhwuG<br />

aus;uRefoif;yif;[la&GUudk Ekwfawmfrlonf/<br />

,dk;',m;rif;vnf; qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; ppfonfAdkvfygqifvkH;jrif;&if;<br />

trsm;ESifh ajryifjynfhrQcsDvSmNyD[lí Mum;vQif qD;BudKírwdkuf0Hh NrdKUjy usHK;ajrmif;ypöif&ifavsmufwdkUudk<br />

om cdkifvkHatmifpD&ifí tajrmufBuD; jrwylwdkUudk NrdKUxdyf0ef;usifpDí aus;vuf&GmvufwGif&dSaom<br />

ol&J;olcufaumif;wdkUudk NrdKUodkUoGif;í tcdkiftvkHae\/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; ydóavmufNrdKUrsm&dSavaom wdkufavS<br />

taygif;wdkUudk aqmif,lacs[lí pGEÅ&moDESifh orEÅ&wfudkapawmfrlonf/ pGEÅ&moDESifh orEÅ&wfwdkU<br />

vnf; ydóavmufodkUa&mufvQif Zif;r,fuygonfhwdkufavSrsm;udk pyg;qefa&wifNyD;vQif vlemzsm;em<br />

yifief;oolwdkUudk aqmif,lcJhí tvsifa&mufvSm\/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf pGEÅ&moDudk txufydóavmufwGif yGJ;vrf;<br />

&onfESifh tm;&awmfrlí jAoHydkuf[laomtrnfESifhwuG uGrf;usyfvbuftdk;ay;awmfrlonf/<br />

orEÅ&wfvnf; ydkufe&J;[laomtrnfESifhuGrf;usyfvbuftdk;ay;awmfrlonf/


337 - ,dk;',m;rif;NrdKUudk&HívkyfMuHykH<br />

,if;odkUrS om;awmf r[mOy&mZmtp&dSaom wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudkac:awmfrlí ,ck<br />

,dk;',m;NrdKUudk tb,fodkUvkyfMuH&aomf oifhrnfenf;[lí pdkif;jyif;cif;usif;awmfrlonfudkr[mOy&mZm<br />

þodkUem;awmfavQmufonf/ ,ck ,dk;',m;rif;onf NrdKUuxGufíaomfvnf;rwdkufNrdKUudk tcdkiftvkHae<br />

avonf/ ,dk;',m;NrdKUvnf; a&&pfvnf;0ef;&Hí&dSaomaMumifh tvkyftMuHcufvSonf/ t&SnftMum<br />

0ef;&Hawmfrl&rnfvnf; aemufawmfwGifygonf &J;rufawmfwdkUwoef;cefUpifjzpfonf/ tpm;taomuf<br />

cJ;cufvSacsonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ½Gyf½GyfcRHcRHppfOD;bDvl;ygvkyfMuHawmfrlrS ta&;awmfNyD;vG,f<br />

rnf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

qifjzL;rsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf þodkUrdefUawmf&dSjyefonf/ ,dk;',m;NrdKUonf<br />

a&jzifh &pf0ef;&Hí tvkyftMuHcJ;cufjim;aomfvnf; igh&J;rufawmftaygif;ESifh Munf;a& 0ef;&Hí vkyf<br />

MuHawmfrl&onfudk ,dk;',m;NrdKUrQonf cHEdkif&monfoabm&dSrnfavm/ ,ckvnf; urydkuf ok0PÖ<br />

avmuf aomuúwJ; ydwfpJ;NrdKUrsm;wGif&dSaom pyg;qefa&wdkUudk &J;rufawmfwdkUudko,f,lapí usDMu<br />

aqmufí xm;pdrfhrnf/ rdk;usvQif &J;rufawmfwdkUudkvnf; v,fvkyfpdrfhrnf/ tjcm;wdkif;EdkifiHu ulnD<br />

aomfvnf; &J;rufawmfwdkUudk cGJ;jcrf;qD;BudKí vkyfMuHpdrfhrnf tvsifwaqmvkyfMuHíroifh[k trdefU<br />

awmf&dSNyD;vQif ,dk;',m;NrdKUodkU 59 - wyfvkH;csOf;í EGm;udkjcHavSmifouJhodkUMunf;a&0ef;&Hawmfrlonf/<br />

,if;okdUrS ,dk;',m;aus;vufrsm;wGif&dSaom pyg;udk,lapí usDESifhcsnf;xm;&onf/ &J;ruf<br />

awmfwdkUudkvnf; wyfbGJUp&m jrpfnmrSm 3 - qkyf 4 - qkyf 15 - awmif 16 - awmifopfckwf&onf/<br />

opfa&mufvQif jywefaqmif;ESifhwuG opfwyfNrdKUudkvkyf&onf/ ewfbef;qif;ouJhodkU tvsifNyD;av<br />

\/ ta&SUESifh aemifrsufESmudkrlum; - acsmif;i,faomaMumifh opfwyfcsOf;&H&onf/ taemufwrsufESm<br />

udkrlum; - acsmif;ajrmif;us,faomaMumifh opfwyfcsOf;í rwnfomacs/ ,if;okdUvQif rª;om;rwfom;<br />

wdkUudk 0efjyKapí jrpfwbufodkUavSESifhul;apNyD;vQif jywefaqmif;ESifhwuG wpfwyfwnfí tvkHae&<br />

onf/ jywefaqmif;opfwyftnDtnGefNyD;vQif tajrmufaoewf jrwylESifh wifírD;aygufrdk;&Gmap<br />

onf/<br />

,dk;',m;NrdKUwGif;aeaomolwdkUonf rdk;BudK;usouJhodkUjywefaqmif;tdrf&musdK;ysufíxdwfvefU<br />

jcif;jyif;pGmjzpfav\/ ,if;aomtcg ppfuJ; taygif;wdkUonf Adkvfrif;wyfrif;wdkUudk "m;cRwfíuGyfuJ;<br />

aqmfbefukefonf/ Adkvfrif;wyfrif;taygif;wdkUonfvnf; tvGefaMumuf½GHUukefonfjzpfíjyJwefaqmif;<br />

xufodkUwufí toufudktoufrrSwfpD&ifaqmfbefukefonf/ ol&J;olcuftaygif;wdkUonf oluypf<br />

aomajymif;aoewfudk yrmPrjyKNrdKUudkavSum;axmifí wufrnftjcif;t&mudk omjyKukef\/ xdkodkU<br />

vkyfMuHapaomfvnf; ,dk;',m;NrdKUxdyfu pdefajymif;jrwylvTwfvQif txdtyg;taotaysmufrsm;í<br />

atmifjcif;odkUra&mufEdkifacs/ wyfodkUqkwfíaejyefacsonf/ xdkodkUrS ,kd;',m;NrdKUESifh trQajrawmifxyf<br />

udk zdkUapí xkdajrawmifxufu tajrmufaoewfjrwylBuD;wifí aeUpOf&ufqufvTwfaponf/ NrdKUjy<br />

cdkifonfESifh NrdKUpD;jypD;xlxyfvSaomaMumifh rysufEdkifacs/ þodkUtxl;xl;aom tpD&if;jcif;wdkUjzifh pD&if<br />

awmfrlí vkyfMuHapaomfvnf; r&Edkifacs/


338 - ,dk;',m;NrdKUudk tjyif;txefwdkufcdkuf&mwGif uRefawmf<br />

&if; Anm;pufESifh apmwdkifcHudkuGyfrsufykH<br />

,if;odkUvQif qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; trsufawmf&dSí þodkUtrdefU<br />

awmf&dSonf/ nDawmf om;awmfrSpí wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUonf ighaus;Zl;awmfudkcHpm;ítrIawmfudk<br />

BudK;pm;tm;xkwfí rxrf;aomaMumifh ta&;awmfNyD;cJonf/ ,aeUrSpí BudK;pm;tm;xkwfí trIawmf<br />

udk xrf;&vdrfhrnf/ ,if;odkUrxrf;oolonf BuD;pGmaom tuGyfawmfudkcH&vdrfhrnf[lí trdefUawmf&dS<br />

onf/<br />

nDawmfom;awmf rª;awmfrwfawmftaygif;wdkUvnf; trdefUawmfudkMum;vQif rdrdwyfawmifwm<br />

udk vkHjcHKjrJ;jrHatmifpD&ifí toufudk toufrrSwfnOfhaeUrjywf vkyfMuHukefonf/ xdkodkUvkyfMuHaom<br />

tcg ,dk;',m;uypfí rSefaomvlaumifonf wpfBudrfESpfBudrfNrdKUudkwufvQif wwyfudk okH;&mav;&m<br />

xdyg;í ]]vlaoaumifudkomwyfjyKí uG,fum&onf}} ,if;aomtcg Anm;pufwyfrª; apmwdkifcHppfuJ;<br />

jyKaom wyfonf acsmif;em;eD;onfESifh wyf,dkifaMumif;udk ,dk;',m;wdkUodvQif avSi,fav;ig;pif;cefU<br />

ESifhxGufvSmí wwJ;ESpfwJ;rD;wdkufavonf/ xdktaMumif;udk jynfbk&ifowdk;"r®&mZm uRefawmfwdkUjrif<br />

vQifvdkufí wdkufavonf/ ,kd;',m;om;wdkUvnf; &onfvufeufud&d,mudk,lí ajy;0ifav\/<br />

xdktaMumif; em;cHwdkUavQmufí Mum;awmfrlvQif udk,fwdkifawmfvmí Munfhawmfrlonf/xdk<br />

tcg Anm;pufESifh apmwdkifajy;av\/ xdkwyfonf owdk;"r®&mZmpD&ifeufjzpfaomaMumifh nDawmfudk<br />

trsufawmf&dSí vufa&G;wdkUudk uGyfavtrdefUawmf&dSonf/ vufa&G;wdkUvnf;nDawmfjynfbk&iftuFsDpGef;<br />

udk udkifav\/ xdktcdkufwGif Anm;pufESifh apmwdkifcHudk jynfbk&ifuRefawmfwdkU&í qufav\/<br />

qifjzLrsm; ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; trsufawmfjyif;pGm&dSí rnfolrQravQmufrvSJ;0Hh/<br />

Anm;pufESifh apmwdkifcHudk uGyfrsufawmfrlav\/ wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUvnf; tom;pm;vwHhodkU<br />

aMumufukef\/<br />

om;awmf r[mOy&mZmvnf; pD&ifawmfrleufwyfom;taygif;wdkUudkac:awmfrlí þodkUrdefU<br />

awmfrlonf/ ]][,fa,mufsm;wdkU .... igudkifawmfrlonfh vSHwHudk xif;jyKí xrif;csufonf&dSaomf<br />

usufrnfavm}}[líar;awmfrlonf/ uRefawmfwdkUuvnf; bkef;BuD;onft&SifudkifawmfrlaomvSHwH<br />

onf i,fvSonfjzpfí xrif;csufaomfvnf; rusuf&m[lí em;awmfavQmufukefonf/ xdkpum;udk<br />

Mum;awmfrlvQif þodkUtrdefUawmf&dSonf/ ]][,fa,mufsm;wdkU ... Anm;pufwyfwGif&dSaom tajrmuf<br />

aoewfwdkUudk ol&avaomaMumifh wyfrª;ppfuJ;ESpfa,muf vkH;aoMuavonf/ ,ckvnf; tajrmuf<br />

aoewfudkxm;bdí onfvSHwefwckrQ ,dk;',m;wdkU,lí NrdKUwGif;odkUoGif;&vQif touf&rnf[lí eif<br />

wdkU rrSwfMuESifh[lí om;awmf r[mOy&mZmrdefUawmfrlonfudk Adkvfrif;ç wyfrif; ç ppfuJ; ç ppfuGyf<br />

taygif;wdkUMum;vQif toufaornf[líraMumufr½GHUukef/ trIawmfudk vnf;nOfhaeBudK;pm;tm;xkwf<br />

íxrf;ukefonf/<br />

b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; ,dk;',m;udk&Hawmfrlonf av;vcefU&dSí ouú&mZf(931) udk;&mhokH;<br />

q,fhwck uqkefvqef;ESpf&uf aomMumaeUwGif ,dk;',m;rif;tBuD; &[ef;uonfvljyKíaomif;usef;<br />

ykefuefoolonf opömawmfa&mufí aoavonf/ aoavaom ,dk;',m;rif;taumifudk ppfruf&dS<br />

onfESifh 0dwufAsmygrsm;aomaMumifh roN*ØK[fbJ;jy'g;oGwfíxm;av\/<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;rif;ti,f þodkU trª;trwfwdkUudk qdkonf/ b0&Sifrif;w&m;BuD;csDvSmí<br />

igwdkUNrdKUudk &Hawmfrlonfudk igwdkUutajrmufaoewfjzifhypfí aoaysmufonfvnf; ra&wGufEdkif&dSav


NyD;onf/ xdkodkUaoaysmufvsufudkyif tvkyftMuHudkwaeUrQravsmh ]olaumifudkomjirf;rjyKí} ajr<br />

awmifudk rjywfbdkU&onf trsufawmfBuD;vSaomaMumifh odkUonftvkyftMuHudk MuHawmfrlonf/ ,ck<br />

igrif;jyKonfvnf;rMumao;acs/ ,kd;',m;NrdKUwGif&dSaom trwfwdkUonf tcsdKUvnf; igwdkUudkESpfouf<br />

rnf/ tcsdKUvnf;ighudkrESpfouf&dSrnf/ trsufawmfajyrnftaMumif;udkavQmufí jyefawmfrlavonf<br />

jzpfrS igwdkUMuHBudKuforQ MuH&rnf[lí aqGom;rsdK;om;taygif;wdkUESifh wdkifyifNyD;vQif -


339 - ,dk;',m;rif;ti,futa&;pum;pmqufykH<br />

]]b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;udk uRefawmfwdkYrykefpm;yg/]]Mo,m;&H}}[laomtrwfonf uRefawmfu<br />

ajc&if;rSm&[ef;jyKíaeonfudk vljyKíjcm;em;awmhtcif;&dSrJ;udk uREfkyfwdkU[lí taxGaxGzsm;a,mif;<br />

oGefoifonfudk vdkufemí aomif;usef;rdavonfESifh uRefawmfb opömawmfa&mufí tedpöa&mufav<br />

onf/ uRefawmfwdkUqufjrJ; vufaqmifawmfudktpOftwdkif;qufí trIawmfudkxrf;ygrnf[k a&Tay<br />

wGifa&;NyD;vQif Mo,m;&H[laom trwfudkoHajccsif;cwfí vufaqmifvufeuftrsm;ESifh qufvSm&<br />

onf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; &mZ*kPfESifhjynfhpkHawmfrlaom {u&mZfrif;jzpf<br />

awmfrlíavQmufpmudk Mum;awmfrlvQif rnfodkUrQ trdefUawmfr&dS? Mo,m;&Hudk tusOf;xm;&mu vTwf<br />

awmfrlí t0wftpm;qkvmbfay;awmfrlNyD;vQif rª;wumrwfwu enf;rjywfjrJ;pGJ;&onf/


340 - pkHprf;apaomemvAdkUwyfppfysufykH<br />

,dk;',m;rif;onf txufuyif vif;Zif;odkU ppfulac:avonf/ vif;Zif;rif;vnf; opöm&dS<br />

aomaMumihf raeomí wdkufqifwaxmif ç jrif;&Spfaxmif ç ppfonfol&J;okH;aomif;cefUESifhcsDvSmonf/<br />

xdktaMumif;udk uif;xdk;apaomolwdkUavQmufí Mum;awmfrlvQif qD;BudKípkHprf;rnf[k a,;NrdKUudkpm;<br />

aom rif;&J;vkvifudkwyfrª;/ 0gu½kNrdKUudkpm;aom vufsmjypfudkppfuJ;cefUawmfrlí wdkufqifw&m ç<br />

jrif;waxmif ç ppfonfol&J;av;aomif;ESifh emvAdkU[laomt&yfwdkifcsD&avonf/ rif;&J;vkvifESifh<br />

vufsmjypfwdkUonf emvAdkUt&yfodkUa&mufvQif wyfwnfí rav;rpm;aeavonf/ ig;&ufcefU&dSí<br />

vif;Zif;rif; a&mufvSmíwdkufavonf/ <strong>tif</strong>tm;rwefacsíysufacsonf/wyfom;ESifhwuGrif;&J;vkvif<br />

aoavonf/ ppfuJ;vufsmjypfrlum; - jrpfpD;í uRefwusdyf - 9a,mufcefUESifh olykefuajy;xGufvSm<br />

í wyfawmfodkUa&mufvSmonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmfom;awmfrª;awmf rwfawmftaygif;<br />

wdkUudkac:awmfrlí rª;rwftv,fwGif vufsmjypfudk þodkUtrdefUawmf&dSonf/ eifhudk igppfuJ;cefUawmfrl<br />

onfvnf;oltrIrxrf;vQif oludkuGyfpdrfhrnf[líigcefUawmfrlonf/odkUwyfrª;rif;&J;vkvif;ESifhwyfom;<br />

wdkUum; - aus;Zl;awmfopömawmfudk apmifhí toufudktaocHonf/ eifrlum; - aus;Zl;awmfopöm<br />

awmfudk rapmifhaomaMumifh jrif;pD;íajy;vSmonf/ vif;Zif;rif;om;owfrnfab;wdkUum; -eifaMumuf<br />

onf/ eifhudk,fupí om;r,m;wdkUESifhwuG aornfab;udkum; - eifraMumuf/ ,if;odkUjzpfaom<br />

aMumifh oifhudk om;r,m;ESifhwuG uGyfav[lírdefUawmf&dSonf/<br />

xdktrdefUawmfudkMum;vQif vufsmjypfvnf; þodkUem;awmfavQmufonf/ uRefawmfonf rao<br />

0hHí &dScdk;em;awmf avQmufonfr[kwf/ taMumif;rSm - wa,mufESifh wusdyfwa,mufESifhw&mjzpfaom<br />

&efoludk aoum; - ao0Hhygonf/ wa,mufESifh waxmif ç wa,mufESifh waomif;jzpfaom &efol<br />

udktaocHjcif;onfum; - tusdK;r&dS/ t&Sifa&Gb0g;awmfatmufü tuGyfawmfudkcHí ao&jcif;onf<br />

jrwf\[lí t,l&dSayaomaMumifh uRefawmf&efolykHu xGufcJhonf[kem;awmfavQmufonf/<br />

vufsmjypfavQmufaompum;udk MumawmfrlvQif þodkUtrdefUawmf&dSjyefonf/ odkUonfpum;udk<br />

eifavQmufonfum; - ukd,fudk tvGwfcGgí eifavQmufonfr[kwfavm? wvdkif;udk igwyfrª;cefUool<br />

um;-toufudkpGefUí trIawmfudkBudK;pm;tm;xkwfayonf/ eifrlum; -aus;Zl;opömawmfESpfyg;udkaoGzD<br />

ajy;vSmvQif pum;vSESifh avQmufonfr[kwfavm[lí trdefUawmf&dSonf/<br />

xdktrdefUawmfudk oD&daZ,sausmfxifMum;vQif þodkUem;awmfavQmufonf/ uRefawmf vufsm<br />

jypfi,fudk tvGwfcGgí ajy;a&mufjcif;udkum; vGwfjcif;aumif;vSayonf/ vufsmjypfukd,fudk tvGwf<br />

rcGgí wyfrª;ppfuJ;ESifhwuG tm;vkH;ol&avonf&dSaomf uRefawmfwdkU rsufESm;xm;p&mr&dSacsNyD[lí<br />

em;awmfavQmufonf/ qifjzL;rsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; taMumif;b,fodkUjzpfoenf;<br />

[k ar;awmfrljyefonf/ oD&daZ,sausmfxifvnf; þodkUem;awmfavQmufjyefonf/ a&Tb0g;awmfatmuf<br />

ucsDavaom uRefawmfwdkUu wyfrª;ppfuJ;ESifhwuG wa,mufrQrusef&efol&avonf[lí jynfaxmif<br />

csif;rif;wumwdkU Mum;avaomf vif;Zif;wefcdk;udk yHhouJhodkU&dSacsonf/ ,ckrlum; - uRefawmf vufsm<br />

jypfonf uRefwusdyfESifh olykHuxGufí ajc&if;awmf&if;odkUa&mufvSmayaomaMumifh uRefawmfwdkUrsuf<br />

ESm vSacsonf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

oD&daZ,sausmfxifavQmufaom pum;udk Anm;usef;axmMum;vQif ta&;oifhvSayonf[lí<br />

em;awmfavQmufjyefonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; taMumif;tb,fodkUenf;


[lí ar;awmfrljyefonf/ Anm;usef;axmvnf; em;awmfavQmufjyefonf vif;Zif;rif;onf uRefawmf<br />

wdkUESifh awGUorQyif ysufavawmhonfom/ rnfonfhumvwGifrQ atmifjcif;udkr&/ ,ckrlum; -<br />

wa,mufESifh waxmif wusdyfESifh waomif;jzpfíatmifESifh&avonf/,ckcsDvSmaMumif;vnf;,dk;',m;<br />

rif;ESifh opöm*wd&dSaomaMumifhom 0wfukefqef;csDvSmonf/ bkef;awmfaMumifh uRefawmfwdkucsD&vQif<br />

rsufESmcsif;qdkifí wdkuf0Hhrnfr[kwf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

Anm;usef;axmavQmufaompum;udk Anm;'vMum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/<br />

uRefawmfoD&daZ,sausmfxifvnf; Anm;usef;axmodkUavQmufaomta&;onf oifhaomta&;yifjzpf<br />

ygonf/ uRefawmfvufsmjypf a&Gb0g;awmfatmufodkU a&mufvSayaomaMumifh vif;Zif;rif;csDvSmonf<br />

<strong>tif</strong>enf; <strong>tif</strong>rsm;udkod&ayonf/ uRefawmfvufsmjypfvnf; a,mufsm;[kwfvSayoljzpfí olykHucGgEdkif<br />

ayonf/ uRefi,ftoufudk iSufi,fwaumifuJhodkU rSwfawmfrlí touftvªay;awmfrlygonfjzpfrS<br />

uRefawmfcsrf;omrnf[lí em;awmfavQmufonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

rª;awmfrwfawmfwdkUavQmufvQif a&TESvkH;awmfajyí vufsmjypfudk vTwfawmfrlonf/


341 - vif;Zif;rif;wyfudk qD;BudKíwdkufykH<br />

,if;odkUrSvif;Zif;rif;csDvSmonfudkt&HudkjzKwfívkyfMuH&aomfvnf;oifhrnfavmt&HrjzKwfbJ;<br />

tcsdKU udk&Hapí tcsdKUudkqD;BudKí tcsdKUudk&Hapí tcsdKUudkqD;BudKívkyfMuHap&aomfvnf; oifhrnfavm[l<br />

í rdefUawmf&dSonfudk Anm;'vavQmufonf/ ,ck,dk;',m;NrdKUudk &Hawmfrlonfvnf; 4-v 5-vcefU&dS<br />

NyD;/ ,dk;',m;rif;vnf; opömawmfa&muf aoavNyD;onf/ ,if;odkUvQif ,dk;',m;NrdKUwGif;om;wdkUvnf;<br />

ESvkH;usOf;ajrmif; &dSavNyD;onf t&HukdjzKwfawmfrlacsvQif vif;Zif;rif;udk atmifjrifawmfrl vkyfMuHawmf<br />

rlaomfvnf; topfvkyfMuHawmfrrl&acsavm/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh &J;rufawmfw0ufudk &Hwyfawmf<br />

wGiftcdkiftvkHaepdrhfrnf/ w0ufaom &J;rufAdkvfygESifh qD;BudK uRefawmfwdkUvkyfMuHrnf/ vif;Zif;rif;<br />

rsufESmqdkif wdkuf0Hhrnfr[kwf/ odkU&mwGif vif;Zif;rif;onf rcsOf;0HhbJ; ta0;u aeí rsdK;&du©m&Smaom<br />

&J;rufawmfwdkUudk xdyg;acsaomftvkyftMuHrsm;csdrfhrnfjzpfonf/ vif;Zif;rif;udk tvsifcsDvSmatmif<br />

,dk;',m;rif;uqufvSmaom ]]Mo,m;&H}}udkapawmfrlí vif;Zif;rif;csDvSmvQif teD;wGif vkyfMuH&rS<br />

wyfESifhra0; tvdkawmfjynfhvG,frnf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Anm;'vavQmufaomta&;udkBudKufawmfrl<br />

í ]]Mo,m;&H}}udkac:awmfrlí þodkUtrdefUawmf&dSonf/ ]]Mo,m&H trIawmfudkBudK;pmíxrf; ta&;awmf<br />

NyD;vQif igolaumif;jyKrnf}}[lí trdefUawmf&dSonfudk ]]Mo,m;&H}}em;awmfavQmufonf/ ,dk;',m;rif;<br />

vnf; uRefawmfudkuGyfayap[lí a&Tb0g;awmfatmufodkU qufa&mufvSmonf/ uRefawmfrsufESmudk<br />

jrifawmfrlvQif bk&m;qkudkawmif;awmfrlaom {u&mZfjzpfawmfrlí uGyfrsufawmfrrl/ toufudkvTwf<br />

awmfrlí rª;awmfrwfawmfwdkUenf;rjywfcpm;&ayonf aus;Zl;awmfonf þb0rSpí edAÁmefodkUra&muf<br />

aomumvywfvkH; qyfaomfvnf; rydkifEdkifjzpfonf/ aus;Zl;awmfudktoufudkpGefUí ta&;udk rvpf<br />

rvyf&atmif xrf;ygrnf[líem;awmfavQmufonf/


342 - vif;Zif;rif;odkUOyg,fjyKí apcefUykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;odkUydkUrnfpmudk ]]Anm;'vESifh<br />

Mo,m;&H}}wdkUpDrH&onf/ pmwGifrSmonfum; - wlawmf ,dk;',m;rif; jAr[defMum;a&muonfOD;&D;awmf<br />

vif;Zif;rif; [Hom0wD qifjzLrsm;&Sifrif;w&m;BuD;csDvSmí NrdKUudk&Havonf/ av;ig;vcefU&dSNyD/ &J;ruf<br />

AdkvfygwdkUemzsm;aoonfrsm;avNyD NrdKUudkwufvSmíNrdKUxdyfuajymif;aoewfESifhypfcwfíaoaysmufonf<br />

vnf;rsm;vSavNyD odkUyifaoaysmuf,Gif;aomfvnf; tm;udkravsmh 0ef;&Híomaeonf OD;&D;awmfr<br />

a&mufaomaMumifh NrdKUuxGufírwdkuf ta&;udkarQmfwif;íaeonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh OD;&D;awmf<br />

tvsifcsDí vkyfMuHawmfrlyg uREfkyfvnf; NrdKUwGif;uxGufí vkyfMuHygrnf qifjzL&SifcHEdkifrnfavm<br />

ysufavawmhrnf[lí pma&;apNyD;vQif Mo,m;&Hudk vif;Zif;rif;odkU ,dk;',m;rif;uaponfht[efESifh<br />

oGm;&avonf/<br />

Mom;&Hvnf; ,dk;',m;NrdKUuxGufvSmooljzpfí NrdKUwGif;rStaMumif;udkajymvQif vif;Zif;rif;<br />

vnf; ,kHMunfí tvsifcsDvSmonf ]]Mo,m;&H}}udkvnf; rnfonfhaeU&ufudk ta&mufcsDvSmrnfcsdef;<br />

csufNyD;vQif vTwfíjyefvSm&onf/


343 - vif;Zif;rif;udk qD;BudKíwdkufykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;rif;udk qD;BudKí wdkufrnfudk pD&if<br />

cefU&efawmfrlonf/<br />

rdk;aumif;apmfbGm;wwyf ç rdk;rdwfapmfbGm;wwyf ç Anm;'vwwyf ç oD&d"r®aomuwwyf ç<br />

Anm;£E´wwyf ç &mZoMuøwwyf ç om;awmfr[mOy&mZmwwyf onfckESpfwyfudk wdkufqifw&m ç<br />

jrif;waxmif ç ppfonfol&J;wodef;ig;aomif;ESifh tv,faMumif;csD&onf/<br />

oDaygapmfbGm;wwyf ç odEéDapmfbGm;wwyf ç b,umrPdwwyf ç Anm;b,wwyf ç ouf<br />

&Snfausmfxifwwyf ç Anm;usef;axmwwyf ç nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifwwyf ç onfckESpfwyfudk<br />

wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç ppfonfol&J; wodef;ig;aomif;ESifh vuf0J;aMumif;csD&onf/<br />

tkef;aygifapmfbGm;wwyf ç anmifa&TapmfbGm;wwyf ç OwåroD&daZ,sol&wwyf ç ordef<br />

vuGef;tdefwwyf ç rif;ausmfxifwwyf ç ordef;oHvdkufwwyf ç orufawmf t0bk&ifowdk;rif;apm<br />

wwyf onfckESpfwyfudk wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç ppfonfol&J;wodef;ig;aomif;ESifh vufsm<br />

aMumif;csD&onf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;wyfwGif wdkufqifw&m ç jrif;waxmif ç ppfonfol&J;<br />

ig;aomif;ESifh aemufwyfrjyKí ouú&mZf(931) udk;&mhokH;q,fwck uqkefvqef; 9 -&ufaomMumaeU<br />

,dk;',m;NrdKUuonf vif;Zif;rif;udkqD;BudKí wdkufrnfcsDawmfrlonf/<br />

,dk;',m;NrdKUwGifrlum; - nDawmfjynfbk&if owdk;"r®&mZmudk AdkvfcsKyfcefUawmfrlcJhonf/<br />

om;awmf r[mOy&mZm nDawmfawmifilrif; t0rif;wdkuvnf; ,kd;',m;NrdKUcsDí ckESpfwdkifcefU<br />

t&yfodkUa&mufvQif qifjrif;Adkvfygudkjynfhwif;íwnOfhaeawmfrlMuí rdk;aomufvQif vif;Zif;rif;<br />

vnf; qifvkH;jrif;&if;trsm;ESifh usHK;0g;oHyí emvAdkUt&yfucsDvSmí r[mOy&mZmwdkUokH;aMumif;om;<br />

uvnf; jrif;av;aomif;ESifh qD;BudKí pkHprf;&avonf/ vif;Zif;rif;uppfzsm;csDvSmonf jrif;wyfESifh<br />

awGUvQif qdkifírenf;MumypfcwfMuonf/ jrif;awmfonfwdkU ppfa&;iifcJhí eD;aMumif;udkavQmufvSm&<br />

onf/ r[mOy&mZm ç awmifilrif; ç t0rif;wdkUvnf; qifjrif;uapí tajrmufaoewfpDpOfNyD;vQif<br />

toifhaeawmfrlMuonf/ t0bk&ifowdk;rif;apmvnf; c&D;auGY&dSonfudk uRefvmrS wdkufrnf[lí<br />

qifjrif;AdkvfygwdkUudk awmutoifhaeaponf/ vif;Zif;rif;vnf; wdkufqifw&m ç 0efqifw&m ç Adkvf<br />

okH;aomif;cefUESifh raMumufr½GHUBuHK;0g;í csDvSmonf/ &J;rufawmfwdkUESifheD;vQif pdefajymif;jrwylwbuf<br />

wcsufvTwfMuvQif vif;Zif;rif;ppfonf vdkufíwdk;vSmonf/ c&D;auGUvGefvQif orufawmf<br />

owdk;rif;apmvnf; awmuxGufíwdkufawmfrlav\/ vif;Zif;rif;trwfcHíwdkufonf/ qifokH;pD;av;<br />

pD;vnf;vQif rcHEdkifíqkwfav\/ owdk;rif;apmvnf; vdkufxyfíwdkufjyef\/ tkef;aygifapmfbGm;<br />

anmifa&TapmfbGm; paomajcmufwyfom;wdkUvnf; qifcRef;bGifhum vdkufxyfíwdkufonf/ vif;Zif;<br />

om;wdkUav;pkuGJ;av\/ r[mOy&mZmESifh bk&ifrif;acgifvnf; qifygjrif;ygbdíwkdufvQifvif;Zif;rif;<br />

ppfonfwdkUysufí b&rf;bwmajy;av\/ vif;Zif;rif;vnf;½kH;rdorQaom ppfonfESpfaomif;cefUESifh<br />

ajy;av\/ ouú&mZf(931)udk;&mhokH;q,fwck uqefvjynfhausmf 8-&uf aomMumaeU vif;Zif;rif;u<br />

csDvSmonfudk wdkufíatmifjrifawmfrlonf/


344 - qifjzLrsm;&Sif rif;w&m;vif;Zif;rif;udkvdkufykH<br />

qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;tajrmufaoewfoHudkMum;awmfrlvQifvif;Zif;<br />

om;wdkUESifhawGUí wdkufMuNyDtrSwfawmf&dSí aemufuodyfí wdkufrnftrdefUawmf&dSí c&D;auGUudkjzwfí<br />

csDawmfrlonfESifh vif;Zif;rif;ajy;vSmonfudkawGUawmfrlvQif vdkufxyfíwdkufawmfrlonf/ vif;Zif;rif;<br />

vnf; Mucwf0g;awmodkU0ifíajy;av\/ c&D;trDS 5 - wdkifcefU&dSatmif vdkufxyfíwdkufonf/<br />

,if;odkU wdkufawmfrlí rDSvIvQif vif;Zif;rif;vnf; igajy;aomfvnf; rvGwfEdkif&m trSwf&dSí wyfcsNyD;<br />

vQif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;udk þodkUem;awmfavQmufonf/


345 - vif;Zif;rif;rvGwfomí Oyg,fjyKykH<br />

jApJ;ppfrnfaom vif;Zif;pm; &dScdk;em;awmfavQmuf0Hhaomrif;{&mZftaygif;wdkU\ t&Sifjzpfawmf<br />

rlaom b0&Sifrif;w&m; Zif;r,fNrdKUudkvkyfMuHawmfrlaomcg om;awmfr[mOy&mZmorufawmf<br />

owdk;rif;apm uREfkyfwdkUaus;vufodkUcsDvSmí rsm;pGmaom jynfoltaygif;wdkUonfysufpD;ausrGab;b,<br />

odkUa&mufavonf/ ,if;aomtcg uREfkyfNrdKUwGifr&dS ,dk;',m;rif;orD;udkoGm;íBudKonfcdkufjzpfí<br />

ysufpD;&avonf/ ,ckvnf; b0&Sifrif;w&m; ,dk;',mNrdKUudk &Hawmfrlonf av;vcefU&dSí qif ç jrif;<br />

Adkvfygt&Stersm;í yifyef;emzsm;vSonftaMumif;udk ,kd;',m;rif;uapvSmaomaMumifh qif ç jrif;<br />

AdkvfygESifhwuG rcHEdkifatmifaom ,EÅ&m; qifaom rD;½ª;rD;ysH tp&dSaom rD;rsdK;wdkUudkrsm;pGmpD&ifívmyg<br />

onf/ ,if;odkUygaom rD;wdkUudkvTwf&onf&dSaom odef;odef;uk#Akdvfajcyif&dSaomfvnf;rcHEdkif&m? ,ck<br />

rlum; - bkef;BuD;awmfrlaom rif;{u&mZfjzpfawmfrlí nOfhcsif;onf;pGm rdk;Cf;½GmbdaomaMumifh pD&if<br />

cJhaom rD;½ª;rD;ysHtvkyftMuHysufí tqdyfrJhonfa>ruJhodkUuREfkyfppfonfwdkU ysufpD;acsonf/ xkdodkU<br />

ysufpD;onfum; - wyg;aomolonfMuHjim;aomfvnf;rjzpfEdkif&mewfodMum;wdkUonfravaomaMumifh<br />

rjzpf&maom tcif;wdkUonf nOfhcsif;jzpf&acsonf/ txufom;awmf r[mOy&mZmorufawmf owdk;<br />

rif;apmwdkU a&mufvsmaomtcg vif;Zif; aus;pGef&Gmvufudk ysufavonfrsm;vnf; ,ckwdkifatmifrQ<br />

NrdKU&Gmrjzpfygao;? ,ckbkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;w&m;BuD;ukd,fawmfwdkif vif;Zif;odkUta&mufcsD<br />

onf&dSaomf uREfkyfEdkifiH tvkH;t&yfae0hHrnfr[kwfNyD/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh ,aeUrSpí a&TESvkH;awmf<br />

ESifh qefUusifbufjzpfaom tusifhudkrusifhygNyD opömawmfudkcHí trIawmfudkxrf;ygawmhrnf tMuH&dSí<br />

wyfcsí uREfkyfaeonf/ ,aeUrlum; rdk;csKyfNyD;jzpfí ajcawmfOD;cdkufra&mufyg&onf/ eufbef;apmapm<br />

uRefawmftjzpfjzifh ajc&if;awmfodkUa&mufrnf taMumif;udk&dScdk;em;awmfavQmuf0Hhygonf[lí a&TaywGif<br />

a&;aompmudk trwfwa,mufqufvSm&onf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;rif;u qufvSmaom &mZoHudkMum;<br />

awmfrlvQif ,kHMunfawmfrlí rdk;csKyfonfESifh wyfcsí aeawmfrlonf/


346 - atmifyGJ;vkMu&mü qkH;jzwfykH<br />

vif;Zif;rif;vnf; b0&Sifrif;w&m;BuD; bk&m;wyfcsí aeawmfrlaMumif;udkMum;awmfrlvQif<br />

wnOfhvkH;ajy;av\/ rdk;aomufvQif vif;Zif;om;wdkUwyfwGifusD;ESifhaomaom&dSonfudkjrifvQifvufckyf<br />

vufwuf wD;í&,farmawmfrlonf/ þodkUvnf; trdefUawmf&dSonf/ vif;Zif;rif;jApJ;ppfi,fonf<br />

ighopömawmfudk rcHjim;aomfvnf; opömawmfudk cHygawmhrnf avQmufonfht&monf cHavNyD;onfESifh<br />

twlr[kwfavm? ,if;odkUjzpfaomaMumifh ajy;ESifhavapOd;? ,dk;',m;NrdKUudktvkdawmfjynfhrS vif;Zif;odkU<br />

igcsDawmfrlrnf/ jApJ;ppfi,fvGwfrnfavm[lí trdefUawmf&dSvQif &awmfrlonfvif;Zif;rif;udk,fvkyf<br />

rEk&mtrdwåESifhwuG wusdyfausmfudk,líjyefawmfrlonf/<br />

,dk;',m;wyfawmfodkUa&mufawmfrlvQif nDawmfom;awmf wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkU&onf<br />

trwf wusdyfausmf ç qifokH;q,fausmf ]]okHvl 5 - axmifausmf}}udkqufonf/ vif;Zif;om;onf<br />

aoavonfvnf;rsm;\/ ]]emvAdkU}}t&yfwGif olu&avaom &J;rufawmfwdkUvnf; tcsdKUajy;vSmí<br />

ajc&if;awmfodkUa&mufvSmukefonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;rif;udktb,folwdkufíysufoenf;<br />

[kar;awmfrlonfudk om;awmf r[mOy&mZmuavQmufonf/ uRefawmfESifh ppfrsufESmqdkifí wdkuf&m<br />

wGif uRefawmfvdkufodyfíwdkufaomaMumifh vif;Zif;ppfonfysufavonf[líem;awmfavQmufonf/<br />

nDawmfawmifilbk&ifrif;acgifuvnf; om;awmf r[mOy&mZmESifh ppfrsufESmqkdifí &dSMupOf uRefawmf<br />

vuf0J;aMumif;0ifí wdkuf&mwGifrS vif;Zif;rif; ppfysufonf[lí em;awmfavQmufonf/ apmfbGm; apmf<br />

uefrª;awmfrwfawmftygif;wdkUvnf; toD;toD;uRefawmfwdkUwdkuf&mwGifysufonf[líem;awmfavQmuf<br />

onf/ ,if;aomtcg-t0bk&ifowdk;rif;apm avQmufonfum; - olwkdufíysufaMumif; uRef<br />

awmfwkdufí ysufaMumif;udk vif;Zif;trwf&oolwdkU&dSawmhonf/ uREfkyftjcm;ravQmufomNyD;ppfawmh<br />

[líem;awmfavQmufoonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; igqkay;awmfrrlomao;/ vif;Zif;rif;<br />

trwfwdkUudkppfar;[lí nDawmf jynfbk&if owdk;"r®&mZmudktrdefUawmf&dSonf/ owdk;"r®&mzmvnf;<br />

vif;Zif;trwfwdkUudkac:í ppfar;aomf uRefawmfwdkUudk ysufatmif wdkufaomol\toGiftjyifum; -<br />

tom;cyfndKESma&mifpif;í qifeDudkpD;í wdkuf&mwGif vif;Zif;ppfonfav;pkuGJ;í ysufacsonf[lí<br />

em;awmfavQmufonf/ owdk;"r®&mZmvnf; xdkoludkjrifaomf odrnfavm[lí ar;awmfrljyefonf/<br />

vif;Zif;trwfwdkUvnf; uRefawmfwdkU jrifvQif trSwf&\[líavQmufonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sif<br />

rif;&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmf om;awmf apmfbGm; apmfuef wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUudk wdkufyGJ;rSm uJh<br />

odkU ppf0wfwefqmwdkUjzifh qifpD;í wJ;awmfOD;odkUwufap/ vif;Zif;trwfwdkUvnf;Munfhí aeaptrdefU<br />

awmf&dSonf/ nDawmf owdk;"r®&mZmvnf; vif;Zif;rif;trwfwdkUudk wJ;awmfOD;ESifh qDwnfh0if;awmf<br />

jyifuwGifaeapí nDawmfom;awmf apmfbGm;apmfuef wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUudk qifpD;ícsnf;wuf&<br />

onf/<br />

vif;Zif;rif; trwfwdkUudkvnf;Munfhapí r[mOy&mZmupí onfolavmonf olavmar;<br />

onfudk r[kwf[lícsnf;qdkonf/ rif;wumaemufrS qifawmfoHjrifpgmudk qkH;axG;axG;okwfNyD;vQif<br />

pD;awmfrlí t0bk&ifvmonfudkjrifvQif ½GHUaMumuf&if;&dSonfESifh onfol[lírjy0HhNyD/ wJ;Mum;tkH;Mum;<br />

vQdK;ikHUí ajy;0ifMuavonf/ xdktaMumif;udk b0&Sifrif;w&m;BuD;jrifawmfrlvQif ]]armift0rif;}}yGJ;ay<br />

[lí trdefUawmf&dSNyD;rS pm;awmfac:onf uGrf;cGufpm;awmfac:onf vbuftdk; aomufa&wifaumif;


kH; ç vufawmfESpfbufwGif 0wfawmfrlaom vufaumufawmf vufpGyf 0wfawmfrlaom 0wfvkH ç qif<br />

wq,f ç jrif;ESpfq,f ç vif;Zif;om;&oolw&m ç qkay;awmfrlonf/ om;awmf r[mOy&mZm<br />

nDawmf awmifilrif;paom wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkUudkvnf; txdkuftavsmufpm;aus;pm;vuf<br />

taqmift&Guf t0wftpm;ay;awmfrlonf/ xdkrSwyg; acgif;t0Sef;ol&J; olcufwdkUudkvnf; txdkuft<br />

avsmuf t0wftpm; a&TaiGqkay;awmfrlonf/


347 - qif;&J;az: - csrf;ombuf - uRefawmf&if;<br />

b,umrPdudkuGyfrsufykH<br />

,if;odkUrS ,dk;',m;NrdKUudk tvsif&awmfrlrnftaMumif;udk tmPmawmfay;í pD&ifawmfrlonf/<br />

,if;odkUpOfwGif oHvsifNrdKUudkpm;aom uRefawmf&if; b,umrPdonf vif;Zif;odkUcsDawmfrlí vkyfMuH<br />

awmfrlonfaemuf ,dk;',m;NrdKUudkvkyfMuH&mwGif ppfonfwdkUonfNrdKU&if;odkUrcsOf;oolwdkUudk "m;cRwfí<br />

ppfuJ;wdkUMuyfonfudkjrifvQif "m;oGm;csnf;ppfuJ;wdkUudk ckwfrnfvdkufav\/ ppfuJ;wdkUvnf; b,<br />

umrPdjyKusifhaMumif;udk em;awmfavQmufav\/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;<br />

nDawmf owdk;"r®&mZmwdkUavQmufonf twdkif;rSefrrSefudk ppfbd[lí trdefUawmf&dSonf/ owdk;"r®&mZm<br />

vnf; ppfaMumíppfuJ;wdkUavQmufonftwdkif;rSefvsif trsufawmfnHhapvdkí þodkUem;awmfavQmuf<br />

onf/ bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;bk&m; uRefawmfb,umrPdonf qif;&J;awmfrlbuf aumif;<br />

pm;awmfrlbuf twlwuG txHawmfwGif ruGmaom uRefawmfrsdK;jzpfí uRefawmfwdkUudkawGUaomfvnf;<br />

ckwfrnfxpfrnf t[efjyKjrJ;jzpfonf/ b,umrPd toufudk iSufwaumifuJhodkU rSwfawmfrlí vTwf<br />

awmfrlygonfjzpfrS uRefawmfcsrf;om&rnf[líem;awmfavQmufonf/ owdk;"r®&mZmavQmufaom<br />

pum;udkMum;awmfrlvQif oif;onf ighuRefawmf&if;jzpfapumrl wyg;wjcm;aomtjypfudkom igonf;cH<br />

awmfrlrnf/ ppfa&;ppfrIüjzpfaom tjypfudk onf;cHawmfrrlom jynfpm;oifhukd ESajrmvQif oifhudk,fpm;<br />

toufcHawmhavm[lí trdefUawmf&dSonf/ xdktrdefUawmfudkMum;vQif jynfrif;upí nDawmf ç om;<br />

awmf ç rª;awmf ç rwfawmftaygif;wdkUonf trsufawmfBuD;aMumif;udk odí rnfodkUrS ravQmuf0Hhukef<br />

rsufESmawmfudk atmufcsí aeMuukefonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; eifonf ightrdefUawmfudk qefvGefíusifho<br />

oljzpfonf ,ckowfavtrdefUawmf&dSonf/ vufr&GHUwdkUvnf b,umrPdudk udkif,lí jynfbk&if<br />

wyfwGifyif uGyfav\/ b,umrPdudk uGyfrsufawmfrlvQif b,umrPdom;onf tbtaumif&if;<br />

wGif idkíae\/ xdktaMumif;udk Mum;awmfrlvQif om;udkowfjyef&onf/ om;tbESpfa,mufudk uRef<br />

vmí ykqdkvTrf;vSmonf/ xdkuRefudkowfjyef&av\/ om;tb uReft&SifokH;a,mufudk Adkvfrª; çwyfrª;<br />

ppfuJ;taygif;wdkUjrifvQif aMumuf½GHUjcif;jyif;pGmjzpfí toufudkyrmPrjyK NrdKUem;ajrawmifü aeUnOfh<br />

rjywfaeí NrdKUwGif;u ypfaom rD;ayguf aoewfaphudk aoab;[lí rrSwf 0ef;usifNrdKUwHwdkif;üaeí<br />

vkyfMuHukef\/<br />

b,umrPd taMumif;um; - uRefawmf&if;jzpfí (913) udk;&mwq,fhokH;ck ordefaxm&mr<br />

udk qifpD;csif;wdkufawmfrlaomtcg ukef;v,fwGif wifawmfrlonf/ r[mapwDaumif;rIawmfudk Xmyem<br />

awmfrlaomtcgvnf; rif;w&m;BuD;bk&m;t½kyf b,umrPdt½kyf a&TudkoGef;íXmyemawmfrlNyD;vQif<br />

ausmufpma&Tayü arSmfuGef;wifonf/ xdkodkUoem;awmfrlvSaom b,umrPdtrwfonf ight&Sif<br />

uRef&if;udkum;-[lírav;rpm;trSwfrJhjyKacsaomaMumihf ppfa&;ESifhMuHKí oem;awmfrlvsufuGyfrsuf<br />

awmfrlonf/


348 - aMomufjApuúdudktcsufxm;ívTwfykH<br />

,dk;',m;NrdKUudk vkyfMuHawmfrl&mrSmvnf; &J;rufawmf waomif;ausmfcefU ,dk,Gif;atmif NrdKUudk<br />

wufapaomfvnf; NrdKUudkr&acs? ,if;odkUr&Edkifvqif þodkUtMuHawmf&dSonf/ txufu ,kd;',m;NrdKU<br />

udkvkyfMuHawmfrlaomtcg ,lawmfrlcJhaomtrwfBuD; ]]aMomufjApuúd}}udktrsufawmf&dSí 4 - v 5 -v<br />

oHajccsif;ESifh xm;awmfrlonf/ xdkaMomufjApudúudk xm;&muvTwfí NrdKUwGif;odkU0ifapí wHcg;udk<br />

bGifhap&aomf oifhrnfxifonf/ aMomufjApudúi,fyif rapmifhusifhí ,dk;',m;rif;ESifh wcsufwnf;<br />

jzpfaomvnf; igtm;tusdK;awmfrenf;/ oif;wa,muf oifhjrwfonf&dSaomf tusdK;udk ra&wGufEdkif<br />

tMuHawmf&dSí aMomufjApudúudktusOf;xm;&mu vTwfawmfrlNyD;vQif a&SUawmfodkUac:awmfrlí rifhudk<br />

igNrdKUwGif;odkUvTwfawmfrlrnf/ trIawmfudk BudK;pm;tm;xkwfí xrf; ta&;awmfNyD;vQif ydóavmuf<br />

NrdKUESifhwuG taqmifta,mif ay;awmfrlí igolaumif;jyKawmfrlrnf/ NrdKUwGif;odkU a&mufvQif nOfhtcg<br />

wHcg;udk bGifhav[lí trSwfawmfay; awmfrlonf/ aMomufjApudúvnf; trIawmfudk rvpf&atmifBudK;<br />

pm;tm;xkwfxrf;ygrnf[lí em;awmfavQmufonf/


349 - ,dk;',mNrdKUudkvuf&odrf;,ljcif;<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;Bud;bk&m;vnf; ]]aMomufjApudú}}udk opömawmfcHapNyD;vQif<br />

qkvmbfay;awmfrlí oHajccsif;cHí nOfhtcgudk avSi,fwpif;ESifh uRefESpfa,mufESifh ajy;cJhí 0ifvSm<br />

onf t[efoGm;&avonf/ NrdKUwGif;odkUa&mufvQif ,dk;',m;jrif;jAr[defonf tbudkawGU&onfESifh<br />

twltrSwf&dSí 0rf;ajrmuf 0rf;rom wNrdKUvkH;udk 0efcsKyfcefUav\/ aMomufjApuúdvnf; rª;aumif;<br />

rwfaumif;wdkUudk r0ifomonf t&mu tapmifhxm;av\/ rdrd\ taqGom;csif;ajr;awmfolwdkUudkrl<br />

um; - 0ifomonf t&yfutapmifhtaecefUxm;av\/ ,if;odkUpD&efcefU&efNyD;rS xdktaMumif;udkpma&;<br />

ínOfhtcg uRefwa,mufudkquf&onf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; 0rf;ajrmuf<br />

awmfrlí aMomufjApudúom;csif;ajr;awmfwkdU apmifhae&mwHcg;u Adkvfrª;ppfuJ;ppfuGyftaygif;wdkU 0if&<br />

rnf trdefUawmf&dSí nOfhudk0if&onf/ NrdKUwGif;om; ppfonfwdkUvnf; 0ifvSmaom &J;rufawmfwdkUudk<br />

wBudrfESpfBudrf qD;BudKíwdkufonf/ qifykH jrif;ykH 0ifrdí wdkufvQif rcHEdkifí ouú&mZf (931) udk;&mh<br />

okH;q,fhwck/ 0gacgifvjynfhausmf 4 -&ufaeU,dk;',m;NrdKUysufonf/ ,dk;',m;NrdKUvdkawmfjynfhvQif<br />

&J;rufawmf (59) ig;q,fhudk;wyfom;NrdKUukd0ifí vk,ufzsufqD;Muonf/ wa,mufrQ vufcsnf;r&dS<br />

a&TaiG t0wfaumif;tpm;aumif;wxrf;ESpfxrf;&onfcsnf;/ ,kd;',m;NrdKUudk atmifjrifawmfrlNyD;vQif<br />

,kd;',m;rif;jAr[defESifhwuG trª;trwftaygif;wdkUudk ac:awmfrlí opömawmfudkwdkufNyD;vQif oHo&m<br />

udkaxmuf½Iawmfrlí ,dk;',m;rif;jAom"d&mZmtaumifudk aemufwGifygonf Mo,m"r®&mZmoN*ØK[f&<br />

onf/<br />

,if;odkUrs jAr[deftp&dSaom trª;trwfol&J;olcufaumif; qifaumif; jrif;aumif; tajrmuf<br />

aoewfwdkUudk,lawmfrlonf/ xm;aumif;aom trª;trwfwdkUudkvnf;xm;awmfrlonf/ rdbESifh uGJ;íNydK<br />

í&dSavaom oli,fajr;i,fwdkUudkvnf; pDppfay;awmfrlonf/ ,if;aomtcg a&BuD;í ,dk;',m;wNrdKU<br />

vkH; ork'´&muJhodkUjzpfav\/<br />

Adkvfrª;wyfrª;ppfuJ; ppfuGyftp&dSaom &J;rufawmftaygif;wdkUonfvnf; ,dk;',m;NrdKUudk atmif<br />

jrifonfaeUrSpí 0rf;ajrmuf0rf;om &Tifvef;pGm txyfxyfwdkufpnf ç wdkufarmif; ç ESJ; ç c&m ç<br />

ywfom wD;rIwfí yGJ;vrf;cHukefonf/ ,kd;',m;NrdKU&Haus;pm;&Gmpm;wdkUvnf; qifaumif; jrifaumif;<br />

om;orD;wdkUudk vufaqmifqufí uRefawmfcHvSmukefonf/ xkdolwdkUudk opömawmfay;NyD;vQif<br />

ac:awmfrlcJhonf/ opömawmfudkapmifhoolwdkUudk rdrdwdkUpm;jrJ;aom aus;&GmNrdKUwdkUudkyifay;awmfrlonf/<br />

,if;odkU jynftvkH;udkpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS (931)udk;&mhokH;q,fwck/ oDwif;uRwfvjynfhausmf 5 -<br />

&ufaeU apmfbGm;aomifusnfudk rif;ajr§mufwefqm 5 - yg;ESifhwuG ,dk;',m;NrdKUudkay;awmfrlírif;jyK<br />

onf/ ykxdk;bk&m;NydKysufavonfrsm;udkvnf; vkyfpdrfhrnf[lí aiGw&m a&T 13 - ydóm apmfbGm;<br />

aomifusnfudk tyfawmfrlonf/<br />

xdkodkUpOfwGif v0dkufrif;uvnf; vufaqmifvufeuftrsm;ESifh omoemawmfudk rpawmfrlyg<br />

[lí trwfa,mufudk avQmufvSm&onf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vuGef;vkH<br />

wGif bk&mykxdk;NydKysufavonfrsm;udk vkyfpdrfhrnf[lí aiGusyfaph ydóm 30-vªawmfrlonf/


350 - vif;Zif;rif;odkUcsD&efta&;pum;wdkifyifykH<br />

,if;odkU,dk;',m;NrdKUtvkH;udk pD&ifcefU&efawmfrlNyD;vQif om;awmf r[mOy&mZm ç nDawmf<br />

jynfrif; ç awmifilrif; ç t0rif; ç apmfbGm;apmfuef wyfrª;ppfuJ;taygif;wdkUudk ac:awmfrlí þodkUt<br />

rdefUawmf&dSonf/ vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf qifjrif;Adkvfygvnf;rsm;vSonf/ trª; trwfol&J; olcuf<br />

vnf;rsm;vSonf/ aus;vufüaeaom vltaygif;wdkUonfvnf; xdkrif;udkaMumuf&GHUcHhjim;Muukefonf/<br />

ta&SUtvTm;üaeaomoltaygif;wdkUwGif xdkolwa,mufonf tvGefay:xGef;vSonf[í trdefUawmf<br />

&dSonfudk Anm;usef;axm[laomtrwf þodkUem;awmfavQmufonf/<br />

]]bkefawmftvGefBuD;vSaom t&Sifbk&m; ---trdefUawmftwdkif; vif;Zif;rif;onf tqdyfxef<br />

aoma>rESifhwlonf/ a>r\ oabmum; \ tNrD;jywfjim;aomfvnf; acgif;&dSu rudkufaomfum; tcif;<br />

r&dS/ udk,frdvQif BuD;pGmaomab;b,odkUa&mufacsonf/ om;awmf r[mOy&mZm owdk;rif;apmwdkUcsD<br />

aomcg rdkifpHNrdKUwGif vif;Zif;rif;cHaeonfudk vkyfMuHí trª;trwfwdkUaoavonfvnf;rsm;vSNyD/<br />

,if;uonf <strong>tif</strong>;oawmwGif ppfawGUí aoavonfvnf;rsm;vSNyD/ xdkodkUaojim;aomfvnf; tNrD;ESifh<br />

wlaomtrwfwdkUomjzpfí ta&;awmfrNyD;acs/ a>racgif;udkudkufjzwfouJhodkU vif;Zif;rif;udk atmifjrif<br />

awmfrlí odrf;,lawmfrl&onfjzpfrS ,dk;',m;ESifh vif;Zif;onf ysyf0yfusdK;EGHaus;pGef&Gmvufcsrf;omrnf<br />

[líem;awmfavQmufonf/<br />

Anm;usef;axm avQmufaompum;udk rdk;rdwfapmfbGm;Mum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyef<br />

onf/ txufu ,kd;',m;odkUcsDawmfrlaomcg ,dk;',m;rif;onf BudK;pm;tm;xkwfí NrdKUucHrnf[lí<br />

vGefuJ;aom tpDt&ifwdkUudkpD&ifí cHjim;aomfvnf; bkef;awmfBuD;vSonfjzpfí ,dk;',m;rif;rcHEdkif/<br />

qifjzLav; 4 - pD;orD;ESifhwuG vufaqmifawmfqufí uRefawmftjzpfopömawmfudkcHonf/ ,if;odkU<br />

cHNyD;rS vif;Zif;udk tm;jyK&avaomaMumifh opömawmfudkrapmifh aoG;zD&avonf/ ,if;odkUaus;Zl;awmf<br />

udk rodí aomif;usef;ykefuefavaomfvnf; aevESifhwlaom bkef;awmfvGefuJ;aomaMumifhr½dkif;rjyEdkif<br />

uRefawmftjzpfodkU a&mufjyef&onf/ ,kd;',m;ta&;rlum; ukefavNyD/ ,kd;',m;udk ykefpm;apjcifiSg<br />

wdkufwGef;ool&dSavao;onf/ xdkoludk &rnftaMumif;udk vif;Zif;odkUomcsDawmfrlyg trIawmfudk BudK;<br />

pm;tm;xkwftoufudkpGefUí xrf;ygrnfodkUem;awmfavQmufonf/<br />

rdk;rdwfapmfbGm;avQmufaompum;udk rdk;n§if;pvkHom; rdk;eJ;NrdKUudkaemufapmfbGm;jyKaomolMum;<br />

vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/ bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;w&m; rdk;n§if;udk vkyfMuHawmfrl<br />

í uRefawmfudk&awmfrlvQif r½Iwfrcsoem;awmfrlí rdk;eJ;NrdKUudkay;awmfrlonf/ xdkodkUay;awmfrljcif;<br />

onf ppfa&;ppf&mudk rvdr®maomaMumifh olaumif;jyKawmfrlonfvnf;r[kwf/ oem;awmfrlonf rdk;eJ;<br />

onfNrdKUjzpfqef r[kwfay {u&mZfwdkU\ae&mjzpfonf/ odkUonfaus;Zl;awmfudk rnfonfumvwGifrQ<br />

&efoludkawGUí qifpD;csif;jrif;pD;csif;wdkufírqyf&ao;/ ,ckvif;Zif;odkUcsD&mwGif toufudkyef;wyGifh<br />

rQrrSwftrIawmfudkxrf;ygrnf[k em;awmfavQmufonf/<br />

,if;aomtcg Anm;avmavQmufonf vif;Zif;rif;onf txufuom;awmf r[mOy&mZm<br />

orufawmf owdk;rif;apmwdkUcsDí vkyfMuHaomtcg tBudrfBudrfcHíwdkufMuonf/ rnfonfwGifrQatmif<br />

jcif;udkr& rdrdtrª; trwfol&J;olcufqkH;yg;í vif;Zif;wjynfvkH;onf xdyfxufaoG;udkaomufvwHh<br />

odkUaMumuf&GHUjcif;jyifpGmjzpfavNyD;onf/ xdkokdUaMumuf½GUHaomfvnf; ,kd;',m;rif;ESifh txufopöm&dSbl;<br />

aomaMumifhraeomí ,ckcsDjyef&onfvnf; temtusifysufpD;í trª;trwf qifjrif;Adkvfygrsm;ao<br />

aysmuf&SeavNyD;onf/ ,ckcsDívkyfMuHawmfrlaomfvnf; vif;Zif;rif;tmPmxm;½kHomcH0Hrnf/ ta&;


t&m&SnfrdatmifcH0Hhrnfr[kwf/ awmodkUajy;íaevQif tvkyftMuHrsm;í &SnfMumrnfudkompdk;&drfonf<br />

[líem;awmfavQmufonf/


351 - vifZif;odkUcsD&efEdIif;,SOfawmfrlykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; þodkUrdefUawmf&dSonf/ nDawmf om;awmf rª;<br />

awmfrwfawmf tjcHt&Htaygif;ESifh jynfhpkHaom igodkUaom rif;{u&mZfcsDawmfrlonfudkvif;Zif;rif;jApJ;<br />

ppfonfOD;vnfpGefí cH0hHrnfavmtrdefUawmf&dSonf/ ,ck,kd;',m;NrdKUudkigatmifjrifawmfrlvQifapmfbGm;<br />

aomifusnfudk igay;awmfrlonf/ ,dk;',m;trwfwdkUvnf; tcsdKUvnf; tvdk&dSrnf/ tcsdKUvnf; tvdkr<br />

&dS&m/ apmfbGm;aomif;usnfjyKpkaom trªtrwfvnf;r&dSacsao;/ ,ck,kd;',m;NrdKUwGif&dSaom tajrmuf<br />

aoewf pdefajymif; jrwylwdkUudkvnf; odrf;,lawmfrlír&dSav/ vif;Zif;rif;onf ,dk;',m;odkUcsDí vkyf<br />

MuHonf&dSaomf apmfbGm;aomifusnfudk tvdkr&dSaom trª;trwfwdkUonf vif;Zif;rif;ESihf wcsufwnf;<br />

jzpfav&monf/ ,if;odkUvQif tvkyftMuHrrsm;&acsavm/ onfta&;rsm;udk igjrifawmfrlí ,kd;',m;<br />

&efoljzpfaom vif;Zif;odkUcsD&í tvdkawmfjynfhonfjzpfrS [Hom0wDaejynfawmfodkUjyefrnf[lí rdefU<br />

awmf&dSonf/<br />

xdktrdefUawmfudk Anm;'vMum;vQif þodkUem;awmfavQmufonf/ bkefawmfBuD;vSaom<br />

b0&Sifrif;w&m;twdkif;udk a&S;uyif uRefawmfwdkUMuHrdvsuf om0uOmPfrQomjzpfaomaMumifh {uef<br />

ususESvkH;csírMuHrdonf/ bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifbk&m;OmPfawmfonfum; - oAÁnKwOmPf<br />

\yGifh&mjzpfaom tavmif;jzpfawmfrlaomaMumifh odkUonftMuHudk MuHawmfrlrdonf/ &efol\ tjrpfo<br />

zG,fjzpfaom vif;Zif;rif;udk rwl&acsonf&dSaom aemifo[J;&vQif tnGefUt&Guftcufaygufí tyif<br />

jzpfurcufacsavm/ tnGefUt&Guftcuftaygufcif &efjrpfudk wl;awmfrlonfjzpfrS oifhrnf/ uRef<br />

awmfvnf; a&S;txufu vif;Zif;rif;udkawGUaomcg t0rif;tvsifwdkufavaomaMumifh qifpD;csif;<br />

rwdkuf&&dSavonf/ ,ckcsDawmfrlvQif vif;Zif;rif;cHESifhvQif toufudk yef;wyGifhrrSwf qifpD;csif;<br />

wdkufí aus;Zl;awmfudkqyfygrnf[l em;awmfavQmufonf/<br />

Anm;'vavQmufaompum;udk rdk;n§if;apmfbGm;Mum;vQif þodkUem;awmfavQmufonf/ bkef;<br />

awmfBuD;vSaom b0&Sifbk&ifbk&m;aemufawmfvdkufac:awmfrlvQif trIawmfudkBudK;pm;xm;xkwfxrf;<br />

rnf[lí jrif;waxmifteuf ig;&maomjrif;udk wpD;wpD;vQifaiGESpfydómokH;ydóm ukefatmif a&TBudK;<br />

a&TuESifhwuG wefqmpD&ifygonf trIawmfudkrxrf;yg&ao;/ ,dk;',m;NrdKUwGif wyfapmifh cefUawmfrlí<br />

ae&onf/ uRefawmfOD;&D;ESifh uRefawmfom;rlum; - vif;Zif;rif;udk vkyfMuHawmfrlaomtcg aemuf<br />

awmfwGifyg&í tpGrf;tavsmuf trIawmfudkxrf;&avaomaMumifh yGJ;vrf;&avukefonf/ ,ckvif;Zif;<br />

odkUcsD&mwGifrS trIawmfudktoufudkpGefUí xrf;ygrnf[líem;awmfavQmufonf/


352 - aMomufjApudú'*kHNrdKUudkay;awmfrljcif;<br />

qifjzL;rsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;b&m;vnf; aMomufjApudúudkaoemywdwdkU\ taqmif<br />

ta,mifESifhwuG ydóavmufNrdKUudkay;awmfrlonf[lí trdefUawmf&dSonfudk xdktrdefUawmfudkMum;vQif<br />

aMomufjApudúvnf; þodkUem;awmfavQmufjyefonf/ bk&m;uRefawmfonf ydóavmufNrdKUwGifaeí<br />

trIawmfudkrxrf;yg&NyD/ a&Tb0g;awmfatmufwGifaeí trIawmfudkxrf;ygawmfhrnf[k emawmfavQmuf<br />

onf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; aMomufjApudúudk ]]Anm;}}[laomtrnfESifh<br />

'*kHNrdKUudkay;awmfrlonf/ AnmpuftarGESifh wuGwyfom;[loa&Guudkvnf;ayawmfrlonf/


353 - vif;Zif;odkUcsDwufawmfrlykH<br />

,if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlNyD;rS pE´a'0Drdbk&m;tp&dSaom armif;r rdóHtaygif;ESifh em;zsm;ool<br />

ajcvufukefoolwdkUESifh ,dk;',m;NrdKUwGifodrf;,lawmfrlaom tajrmufBuD;jrwyludk wdkufavSMuD;rsm;<br />

wGif wifNyD;vQif eE´ausmfxifb,ausmfxifwdkUudk 0efcefUawmfrlí ta>ct&Hwaomif;ausmfcefUESifh<br />

[Hom0wDodkUydkU&avonf/ ,dk;',m;rif; apmfbGm;aomifusnfvnf; (17)wq,fh ckESpft&G,f&dSaom<br />

orD;]]jAo0ef}}udkqufonf/ jAo0efESifhwuG tvkyftauR;udk,fvkyfawmf wusdyf 5 - a,mufvif;Zif;<br />

odkUac:awmfrlí ouú&mZf (931) udk;&mokH;q,fhwck wefaqmifrkef;vqef; 6 - &uf aomMumaeU<br />

,kd;',m;uvif;Zif;odkU ydóavmufwdkif a&aMumif;&wem a&TabmifawmfpD;ícsDawmfrlonf/<br />

nDawmfom;awmf rª;awmfrwfawmf wdkUudkvnf; ydóavmufwdkif Munf;aMumif;csD&onf/ ydó<br />

avmufodkU a&mufawmfrlvQif om;awmf r[mOy&mZmwdkU 11-wyf/ nDawmf jynfbk&if owdk;rif;apm<br />

wkdU 11 - wyf/ orufawmf t0bk&ifowdk;rif;apmwdkU 11 - wyf/aygif; 33 - wyfudk vuGef;u<br />

avmufaMumif;cGJ;ícsD&onf/<br />

nDawmf awmifilbk&if rif;acgifwdkU 11-wyf/ wlawmf om,m0wDrif;&J;ausmfxif 5 - wyf/<br />

Anm;usef;axmwdkUav;wyf/ onfwyf 20 - udka&SUcsDapí qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;aemuf<br />

wyfrjyKí ydóavmufuonf ausmufawmif[laomt&yfodkUcsDawmfrlonf/ ausmufawmifuonf<br />

aomif&ufudk csDawmfrlonf/ aomif&ufuonf rdkif;pHodkUcsDawmfrlonf/ rdkif;pHwbufodkUa&mufawmf<br />

rlvQif om;awmfr[mOy&mZm nDawmfjynfrif; t0rif;wdkUESifhokH;vcefU owif;pum;Mum;awmf rrl<br />

onfESihf rdkif;pHuwufrJ;acgifjrpfem;wGif wyfcsíaeawmfrlonf/ ,if;aomtcg wyfrª;ppfuJ;taygif;<br />

wdkUudkac:awmfrlí ,ckyifjrpfudkul;í rdkif;pHNrdKUudkvkyfMuHawmfrl&aomfvnf; oifhrnfavm / wyfawmif<br />

wmwnfí vlemvlrsm;rpGrf;rrmoolwdkUudkaeapNyD;rS vkyfMuHawmfrl&aomvnf; oifhrnfavm[lí pdkif;<br />

jyif;cif;usif;awmfrlonfudk rif;r[mavQmufonf/<br />

uRefawmfwdkUESifhawGUí wdkufvHavorQyif rnfonfumvwGifrQr&½IH;avawmhonfom/ ,if;<br />

odkUudk ,ckrdkif;pHwGifa&wyfMunf;wyfbufí wif;wif;MuyfMuyf aeonft&monf taexl;vSonf/<br />

olwdkUt&yfvnf;jzpfacsonf/ taMumif;&dSrnf ,if;odkUjzpfaomaMumifh rpkHrprf;OD;bJ; trSwfrJ;vkyfMuH<br />

awmfrlí roifhacs/ olwdkUrSmvnf; Munf;wyfomr[kwf a&wyfomvnf;BuD;vSonf/ nDawmfom;awmf<br />

wdkU vuGef;uavmufodkUcsDavonfvnf; ,ckra&mufMuao;jzpfonf/ uRefawmfwdkUrSmvnf; Munf;<br />

wyfom<strong>tif</strong>tm;BuD;vScsonf/ avSwyfr&dSacsao;jzpfonf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh opf0g;cwfapí<br />

wdkufavSpD&ifrSoifhrnfxifonf[lí em;awmfavQmufonf/<br />

qifjzL&Sifocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; rif;r[mavQmufaomta&;udk BudKufawmfrlí<br />

twyfwyfom;wdkUudk acsmif;wckodkU0ifí opfawmfudk&Sm&avonf/ xdkolwdkUvnf; vufyHawmudkwck<br />

udkawGUaví taMumif;udkavQmufvQif ewfzefqif;ouJhodkU wyfwdkif;pD&ifcefU&efawmfrljyefí opfckwf<br />

&avonf/ opfa&mufvQif vTcGJ;apí wdkufavStBuD;tpif;okH;&m ç avSmfum;aMumhavSESpf&m aeUnOfh<br />

rodvkyf&onf/ NyD;vQif [if;ojy'g;okwfaumif;aom avSrsm;udk okwf&onf/ ,if;odkUewfpD&ifouJh<br />

odkUpD&ifawmfrlí 21 - &ufESifhNyD;vQif a&TavSrª;wdkUudkavSmfum;aMumhavSwdkUudkpD;&onf/ wdkufavSBuD;<br />

rsm;udkvnf; Munf;wyfawmfu ol&J;olcufESifh trª;trwfwdkUudk Ekwf,lawmfrlí wyfrª;ppfuJ;cefUawmf<br />

rlonf/


354 - rdkif;pHüavSwyfcsif;wdkuf,lykH<br />

Anm;usef;axmudk avSwyf0efcefUawmfrlonf/ vif;Zif;rif;ucHaom avSwyfudkwdkuf&av<br />

onf/ Munf;wyfuvnf; jrif;waomif;ESpfaxmifcefUESifh vdkufí r&onf/ vif;Zif;om;wdkUvnf; usHK;<br />

0g;oHyí Anm;cGgrnfaom ppfolBuD;cHESifhonfudk &J;rufawmfavSom;taygif;wkdUtaMumuft½GHUr&dS<br />

½Gyf½GyfcRHcRH wdkufvQif jrpfnmujzpfonfESifh vif;Zif;om;wdkUrcHEdkifí tukefysufav\/ ppfolBuD;<br />

Anm;cGgudkvnf; owfvdkuf&onf/ ]]vlvnf; okH;axmifausmfcefU}}aoavonf/ ]]wdkufavSESpf&mausmf}}<br />

cefUESifh okHUvlESpfaxmifausmf&awmfrlonf/ ,if;odkUavSysufvQif vif;Zif;rif;vnf; aMumuf½GYHjcif;jyif;<br />

pGmjzpfav\/


355 - avSwyfudk&írdkif;pHNrdKUudkwdkuf,lykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; wdkufavStaygif;wdkUudk wHwm;zGJUí jrpfudk<br />

ul;awmfrlonf/ wbufodkUa&mufawmfrlvQif vif;Zif;rif;vnf; aMumuf&GHUjcif;jyifpGmjzpfavrS rdkif;pHNrdKU<br />

wGif rcH0Hhí tvkH;t&if;ESifhwuG awmodkUajy;av\/ vif;Zif;rif;ajy;avNyD[lí Mum;awmfrlvQif rdkif;pH<br />

odkU0ifí aeawmfrlonf/ wyfrª; ppfuJ;taygif;wkdUvnf; tm;&0rf;om ywfpnf ç apmif;ji§if;wD;rIwfí<br />

wyfydkif; yGJ;vrf;cHukefonf/<br />

om;awmf r[mOy&mZm nDawmfjynfrif; t0rif;wdkU vuGef;uavmufaMumif; 33 - wyfcsD<br />

&mrSm qifjrif;Adkvfygrsm;onfESifh tpm;taomuf&Sm;yg;í wajz;ajz;csD&onf/ vuGef;uavmufodkU<br />

a&mufvQif acsmif;BuD;wckudkawGUí a&wdrfonf eufonfudkprf;apaomf qifausufukef;epf&kHomjzpf<br />

onf/ wHwm;rbGJYNyD[lí jrpfudkom ul;Muonf/ wbufodkUa&mufvQif vuGef;uavmufwGifcHaeaom<br />

vif;Zif;rif;trwfokH;&mausmfESifh ppfonf ol&J;ig;aomif;ausmfonf rcH0Hhí awmodkUajy;av\/<br />

r[mOy&mZmwdkUvnf; vuGef;NrdKUudk&awmfrlvQif ]]Anm;y&H}}wwyfudk tapmifhtaecefUawmfrlcJhí<br />

qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m; owif;pum;udk okH;vcefUrMum;&onfESifh vif;Zif;rif;rnf<br />

onfht&yfwGifcHí aeaMumif;udkrod&aomaMumifhvuGef;uavmufonfrdkif;pHodkUppfrsufESmjzefUícsDawmf<br />

rlMuonf/<br />

Anm;y&HtaMumif;um; - ,dk;',m;odkUcsDawmfrlpu trsufawmf&dSí aus;uRefESifhwuG<br />

wyfom; taygif;wdkUudk odrf;,lawmfrlonf/ vif;Zif;odkUcsD&mwGifrS aus;uRefwyfom;wdkUudk ay;tyf<br />

awmfrljyefí om;awmf r[mOy&mZmESifhtwlcsDjyef&onf/


356 - vif;Zif;rif;ajy;&modkUvdkufykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; rdkif;pHudktvdkawmfjynfhí 5 - &ufcefU&dSvQif<br />

vlemzsm;ajcvufukefoolwdkUudk rdkifpHNrdKUwGif ae&onf/ nDawmfawmifilbk&if rif;acgifudkvnf;<br />

&J;rufawmf 5 - aomif;cefUESifh tapmifhtaecefUawmfrlcJhí wyfrawmfESifhwuG wyf 20 - vif;Zif;rif;<br />

ajy;av&modkU vdkufawmfrlonf/ rdkif;pHucsDawmfrlí okH;pcef;wGif <strong>tif</strong>;BuD;wckudkawGUawmfrlonf/<br />

xdktcg Zif;r,ftrwf Anm;aoOfvkHþodkUem;awmfavQmufonf/ bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifbk&m;<br />

vnf; uRefawmfudk vif;Zif;NrdKUwGif todtjrif[líxm;awmfrlonf/ taqmift&Gufoem;awmfrl&m<br />

wGif {u&mZf taqmift&Gufudkxm;í xdkrSwyg;BuD;aom taqmifta,miftcrf;tem;udk oem;awmf<br />

rlonf/ xdkodkUaom aus;Zl;awmfudkvnf; rnfonfhumvwGifrQ wpkHwckaom trIawmfudk xrf;í<br />

rqyfyg&ao;/ ,ck&efolawmfudkawGUvQif toufudkpGefUí qifpD;csif;wdkuf&rS aus;Zl;awmfudkqyf&<br />

onf rnf&monf/ ,ckvnf; &efolawmfjzpfaom vif;Zif;rif;onf aevESifhwlaom t&Sifbkef;awmf<br />

BuD;jrwfvSaomaMumifh twdkuftvHrcH0Hhí awmodkUajy;avonf/ odkU&mwGifrlum; - vif;Zif;rif;onf<br />

y&d,m,fa00kpfrsm;vSonf/ þ<strong>tif</strong>;wGif ol&J;olcufxm;jrJ;jzpfonf/ bkef;BuD;onft&Sifbkef;vGefuJ;<br />

aomaMumifh rwdkuf0Hhygao;onf/ bkef;BuD;onfh t&Sifjyefawmfrlaomtcg tarhtavsmhBudK;í wdkuf<br />

rnfrcRwf[k em;awmfavQmufonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;Bud;bk&m;vnf; Anm;aoOfvkHavQmufaompum;udk Mum;<br />

awmfrlvQif xdkt&yfü wyfcsawmfrlí vSudk&Smapaomfr&aomaMumifh abmifyef;trsm;bGJUapí tajrmuf<br />

aoewfwifapNyD;vQif <strong>tif</strong>;odkU0ifí tuGJ;uGJ;&Sm&avonf/ <strong>tif</strong>;tv,fwGifuRef;wckü a,mufsm;rdef;r<br />

tBuD;ti,f okH;&mcefU&í qufonf/ ,if;odkUrS xdk<strong>tif</strong>;udkcGgícsDawmfrlonf/ av;pcef;a&mufawmfrl<br />

vQif om;awmf r[mOy&mZmwdkUcsDvSmonfESifh awGUawmfrlí vif;Zif;rif;vnf; rdkif;pHuonf c&D;w<br />

aMumif;oGm;aví (acsmif;íwdkufrnfawmuykefíaeonf)/ om;awmf r[mOy&mZmwdkUcsDvSmaMumif;udk<br />

odvQif awmodkU0ifíajy;avonf/ r[mOy&mZmwdkUrlum; - acsmif;em;c&D;udkcsDawmfrlMuaomaMumifh<br />

awmjcm;ívif;Zif;rif;udkrawGUvdkufacs/ b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmf om;awmf taygif;<br />

ta&mufnDvQif wyfaygif; 52 - wyfom;ESifhwuG ajrjyifjynfhvq vif;Zif;rif;ajy;&modkU vdkufawmfrl<br />

onf/ vif;Zif;rif;vnf; tvkH;t&if;ESifhwuG awmtkHawmifurf;udkwufoufí ajrrdk;us,fonf<br />

twdkif; ajy;av\/ qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf ppfrsufESmjzefUívdkufawmfrl<br />

onf/ c&D;jyif;vSacsonfESifh &Hcg&GmjynfawGUaomaMumifh rsdK;&du©m&í pm;&onf/ &Hcgum;awmomjzpf<br />

í rsdK;&du©mr&aomaMumifh &J;rufawmftaygif;wdkU iwfrGwf&Sm;yg;í yifyef;ndK;EGrf;acsonf/ ,if;odkU<br />

tyiftyef;cHí vdkufawmfrlonf/ vif;Zif;rif;ajy;avonfh t&yfudktwyfrodaomaMumifh rawGUacs/<br />

&Snfvwfaomf qifjrif;Adkvfygzsm;emiwfrGwfí avsmhyg;,dk,Gif;acsonf/


357 - vif;Zif;rif;tm;wufí ckHcHvmjcif;<br />

]]uazgif}][laomt&yfodkUa&mufawmfrlvQif ppfonfwa,mufonf rsdK;aph&du©m &Smrnf[lí<br />

oGm;avonfudk vif;Zif;rif;ppfonfwdkUawGUvQif brf;í vif;Zif;rif;udk qufavonf/ xdkoludk<br />

ar;ppfaomf &J;rufawmf tvkH;wdkUonf rsdK;aph&du©mqGHU&Sm;onfESifh emzsm;iwfrGwfí trsm;bdwfpif<br />

,Gif;,dkacsonf[líavQmufav\/ vif;Zif;rif;vnf; 0rf;ajrmuf0rf;om vuf½kH;vufarmif;udkwef;í<br />

þodkUqdkav\/ ight&yfodkUrif;w&m;BuD;a&mufvSmonfudk ightvsifqD;BudKí rwdkufbJ; aejcif;um;<br />

- aMumuf&GHUíaeonfr[kwf ta&;udkarQmfwif;vsuf yifyef;emzsm;í ajcvufukefrSwdkufrnf[k MuH<br />

vsufigaeonf/ ,ckrlum; - ightMuHodkUa&mufNyD;jzpfaomaMumifh igwdkufawmfrlrnf[líqdkNyD;vQif<br />

]]uazgif}}[laomt&yfESifh 5 - wdkifcefUaomt&yfwGif tcdkiftvkHppfwyfwnfí usKH;ajrmif;vnf;wl;í<br />

qifvkH; ç jrif;&if;wdkufqifav;&m ppfonfol&J; &Spfaomif;cefUESifh cHíae\/


358 - vifZif;rif;aevmaomwyfodkUa&mufvQif<br />

wdkufrnfjyK&mwGif ta&;avQmufqkdMuykH<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; awmt&yfwckwGif vif;Zif;rif;cHíaeonf<br />

taMumif;ukdMum;awmfrlvQif nDawmf om;awmf rª;awmf rwfawmftaygif;wdkUudk ,ckyif igcsDawmfrl<br />

rnf/ wyfrª; ppfuJ;taygif;wdkU ,ckyif xGufavtrdefUawmf&dSonf/ ,if;aomtcg &J;rufawmftaygif;<br />

wdkUonf rsdK;aph&du©mukefí awmüpm;aumif;aom opfoD;opf½Guf r&aomaMumifh wcsdKUum; - okH;&uf<br />

av;&ufxrif;rpm;&? yef;zsm;yif ç azgif;yifwdkUudk,lí pm;ukefvsuf t&SiftrIawmfudkxrf;ukefonf/<br />

,if;odkU &J;rufawmftaygif;wdkUonf iwfrGefvsufyif csDawmfrlí vif;Zif;rif;aeonfESifh<br />

wwdkifausmfcefU t&yfodkU a&mufawmfrlvQif twyfwyfwGifygaom wdkufqiftaygif;wdkUudk teDcsnf;<br />

okwfapí ppfrsufESmusif;vsuf toifhaeukefonf/ ,if;aomtcg nDawmf ç om;awmf taygif;wdkUudk<br />

þodkUtrdefUawmf&dSonf/ tudkwdkUonf vlysdKvl&G,f jzpfaomaMumifh a&SUodkU yGJ;vrf;awGUrnfrsm;ao;<br />

onf/ igrlum - touft&G,fBuD;awmfrlNyD/ ,cktcgüom ighyGJ;jzpfawmhonf/ ,if;odkUjzpfaom<br />

aMumifh vif;Zif;rif;udk igqifpD;csif;wdkufawmfrlrnf[lí trdefUawmf&dSonf/<br />

xdktrdefUawmfudk nDawmf ç om;awmfwdkUMum;vQif þodkUem;awmfavQmufukefonf/ bkef;BuD;vS<br />

aom b0&Sifbk&m; uRefawmfwdkU&dSvsufolESifh qifcsif;,SOfíwdkufawmfrlrnf trdefU&dS&mrSm uRefawmf<br />

wdkU rsufESmxm;p&mr&dSNyD/ onft&monf bkef;awmfBuD;vSaomb0&Sifbk&m;t&mawmfr[kwfuRefawmf<br />

wdkUta&;onfjzpfonf[lí em;awmfavQmufukefonf/ ,if;odkUrS nDawmf om;awmftp&dSaom wyfrª; ç<br />

ppfuJ;taygif;wdkUonf vif;Zif;rif;udk qifpD;csif;wdkuf&atmif tm;oefvsuf&dSukef\/<br />

xdktcg Anm;'vonf jynfbk&ifwyfodkU qifpD;í oGm;onf/ a&mufvQifþodkUavQmufonf/<br />

,ck&J;rufawmftaygif;wdkUonf xrif;rpm;onf 3 - &uf 4 -&uf&dSí rdrdwdkUvufeufudkrQ rpGJudkifEdkif<br />

&dSonf/ tcsKdUaom&J;rufawmfwdkUvnf; iwfrGwfyifyef;vSaomaMumifh rDSatmifyifrvdkufEdkifí ra&muf<br />

Muao;&dSonf/ odkUudktvsifwdkufawmfrlrnf ,ckpD&ifawmfrlonfoifhrnf rxif[lí em;awmfavQmuf<br />

onf/ Anm;'vavQmufaompum;udk jynfbk&if owdk;"r®&mZmMum;vqif þodkUrdefUawmfrlonf/<br />

Anm;'vqdkaom pum;onf trSefjzpfawmhonf/ olrsm;rpm;&onfudkxm;í igrQpm;awmfrac:&onf<br />

weyf&dSNyD? xrif;iwfaomaMumifh pm;awmfcsufudk aiG 10 ay;í qef0,fap&onf/ qefwpv,fudk<br />

aiGwq,fay;í r&aomaMumifh pm;awmfcsufudk igtjypfawmfwifonf/ qefr&dSaMumif; ,refaeUueif<br />

ighudk ravQmufr&dSaMumif;udk odwNyD;um; - r[mOy&mZmnDawmf t0rif;wdkUrSmapírawmif;&avm/<br />

,ckigqifpD;csif;wdkufawmfrlrnfjyKrS xrif;rpm;&&dSonf[lí pm;awmfcsufudkuGyfrsufawmfrlonf/<br />

qif;&J;om;wdkUrSmaomfum; - tb,fqdk bG,f&m&dStHhenf;[lí rdefUawmfrlNyD;vQif wk&ifod'd¨[laom<br />

trwfwa,mufudk Anm;'vESifh twlxnfh vdkufíb0&Sifrif;bk&m;wyfawmfodkU oGm;avonf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; Anm;'vavmonfudkjrifawmfrlvQif tyg;<br />

odkUac:awmfrlí ,ckigwdkufawmfrlrnfudk yodkUxifoenf;[lí ar;awmfrlonf/ Anm;'vvnf;<br />

okH;BudrfOD;csí þodkUem;awmfavQmufonf/ vif;Zif;rif;þt&yfü wyfawmifwmwnfí aejcif;onf<br />

um;taMumif;okH;yg;ESifhjynfhpkHavonf/ bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;bk&m; þt&yfü aeawmfrl<br />

jcif;onfum; -wyg;aomtaMumif;udkrQuRefawmfrjrif[líem;awmfavQmufonfudkvif;Zif;rif;aejcif;<br />

ütaMumif;okH;yg;[lonf tb,fenf;[líar;awmfrlonf/ Anm;'vvnf; þodkUem;awmfavQmufjyef<br />

onf/ vif;Zif;rif;onf t&yfü wyfcdkifwyfvkH;aejcif;onfum; - bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;


w&m;csDawmfrlpu &J;rufawmftaygif;wdkUonf aumif;uifüjynfhaom qD;ESif;aygufuJhodkU tvGefrsm;<br />

vSonf/ qD;ESif;aygufudk aea&mifaMumufonf&dSaomf vif;aysmufouJhodkU qifjrif;Adkvfyg,Gif;,dkav<br />

NyD;onf[lítrSwf&dS&avonf/ onfvnf;taMumif;wyg;jzpfonf/ vif;Zif;rif;onf olUNrdKUolU&Gmjzpf<br />

avaomaMumifh rsdK;aph&du©mrsm;pGm odkrDS;&aoonfvnf; taMumif;wyg;jzpfonf/ wdkU&GmwdkUjynfudk<br />

ESrf;e,fouJhodkU tBudrfBudrfwdkufvHzsufqD;avonfrsm;NyD/ ,ckiwfrGwfzsm;em&dSonftcdkuf toufudk<br />

pGefUíwdkufawmhrnf[k tm;oefvsufaeonfvnf; taMumif;wyg;jzpfygonf/ þodkUtaMumif;okH;yg;<br />

ESifhjynfhpkHavonf/<br />

bkef;awmfBuD;vSaom b0&Sifrif;bk&m;aeawmfrljcif;ü taMumif;wyg;rQ rxifavQmuf&mrSm<br />

wdkif;BuD;jynfBuD;taygif; xD;aqmifrif;wumwdkU\t&Sifjzpfawmfrlonf/ vif;Zif;rif;ESifh qifwdkuf<br />

bufjyKawmfrlrnf trdefUawmf&dS&mrsm vif;Zif;½IH;í toufaoaomfvnf; aooifhavonf/jynfaxmif<br />

bufcsif;rif;wdkUMum;avaomfvnf; vif;Zif;rif;wHcdk;udk yHhouJhodkU&dS&monf/ xdktaMumif;rsm;udk<br />

jrifí&dScdk;em;awmfavQmufonf/ ,ckvnf; rdk;csKyfavNyD/ ,aeUonfwGifwyfcsawmfrlí rdk;aomufrS ppf<br />

<strong>tif</strong>udkMunfhí vkyfMuHrS oifhrnfxifonf[kem;awmfavQmufonf/<br />

nDawmf owdk;"r®&mZmvnf; qifrpD;í wyfawmfodkUvmonf/ a&mufvQif þodkUem;awmf<br />

avQmufonf/ vif;Zif;rif;t&yfwGif rdk;aomufatmifaevQif &atmifbrf;í uRefawmfqufygrnf[lí<br />

em;awmfavQmufonf/ qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; nDawmfjynfbk&ifESifhAnm;'v<br />

avQmufaomta&;udk BudKufawmfrlí xdkaeUwyfcsaeawmfrlonf/<br />

wyfcsonfudk om;awmf r[mOy&mZmjrifvQif qifrESifhvmí þodkUem;awmfavQmufjyefonf/<br />

vif;Zif;rif;udk ,ckaeUwdkuf&rSawmfrnf rdk;aomufrSwdkufrnftMuH&dSawmfvQif nOfhudkajy;avawmhrnf<br />

[líavQmufonf/ qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;rif;ajy;avonfudk armif<br />

tvdkr&dSavm[lí trdefUawmf&dSonf/<br />

r[mOy&mZmvnf; trª;trwfwdkUudktavQmuf þodkUtrdefUawmf&dSonf/ &Sifbk&ifpdwfawmfESifh<br />

ighpdwfawmfrwl/ ,dk;',m;odkUcsDpua&mufvQif NrdKUudk½Gyf½GyfcRHcRHwdkuf&onf&dSaomf tvsifatmifjrifí<br />

vloltaotaysuf t,Gif;t,dkenf;vdrfhrnfyifxifonf/ ,if;odkUrvkyfrMuH& ajrawmifudkom;tm;<br />

jyKaomaMumifh tvkyftMuH&SnfMumí qifjrif;Adkvfygt,Gif;t,dkrsm;vSavonf/ ,ckvnf; vif;Zif;<br />

rif;aus;odkUa&mufvQif vif;Zif;rif;udk b,feHcgawGUyg&rnf[lí qkawmif;y|emjyKonf/ ,ckawGU<br />

vQifwdkufyg&rnfudk rwdkufbJ;wyfcsíaeawmfrljyefonf/ vif;Zif;rif;ajy;jyefavaomf&atmif vdkuf<br />

av[lí wyfrª; ppfuJ;ol&J;olcufwdkUudk tyef;&Smawmhrnf rcRwfNyD[lí roufrompum;udkrdefUawmfrl<br />

onf/<br />

,if;aomtcg wyfrawmfwGif vufa&G;&Srf;wa,mufonf okH;&ufwdkif xrif;rpm;&aom<br />

aMumifh oufi,facsmif;udkEkwfí pm;onfudkjrifawmfrlí ar;aomf okH;&ufwdkifwdkif xrif;rpm;&aom<br />

aMumifhoufi,facsmif;udkpm;onf[líem;awmfavQmufonf/qifjzLrsm;ocifb0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;<br />

vnf; wdkufpdkufü&dSaom xrif;ajcmufrkHUudk,lapí 0if;awmf 4 - rsufESmom;ESifh rª;awmfrwfawmft<br />

aygif;wdkUudk taphtESYYHa0awmfrlonf/ qifpmjrifpm;wdkUudkvnf; 0atmif&SmíauR;&onf/


359 - vif;Zif;rif;udk Anm;aoOfavQmufí wyfrSajy;xGufykH<br />

vif;Zif;rif;vnf; qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;onf wyfcsaeawmfrlaom<br />

tjzpfudkodaomaMumifh rdk;aomufvQif wdkufrnf tpDt&ifudkBuKH;0g;oHyíaeav\/ xdktcg Anm;<br />

aoOf[laomtrwfonf olUt&Sif vif;Zif;rif;udkþodkUavQmufonf/ qifjzLrsm;ocif b0&Sif<br />

rif;w&m;BuD;bk&m; csDawmfrlvSmonf ppfonftaygif;um; woef; ç wdkufqif taygif;um; &Spfaxmif<br />

ckESpf&m ç jrif;taygif;um; 5 aomif; 7 axmifygonfudk uRefawmfwdkUrSm wdkufqif 500/ Adkvf&Spf<br />

aomif;cefUom olUudk&efjyKacsaomf uRefawmfwdkUu wa,muftaocH olwdkUu wusdyfaoaomfvnf;<br />

olUudkratmifEdkif&m/ taMumif;rSmvnf; oluwyfrª;ppfuJ;taygif; wdkUonf touftaocHí<br />

wdkufrnfolcsnf;jzpfonf/ olUudkwdkufawmfrlrnf[lí pD&ifawmfrlonf t&m onf roifhacs[lí<br />

avQmufav\/ Anm;aoOfavQmufaompum;udk vif;Zif;rif;Mum;vQif þodkUrdefU awmfrlonf/ qifjzL<br />

rsm;&Sifrif;w&m;ppfonf ol&J;um; - csDvSmpu rsm;onfrSef\/ emzsm;iwfrGwfí ,Gif;,dk<br />

onfvnf;rsm;vSavNyD/ ,ckajcvufukefí iwfrGwfyifyef;onf tcdkufwGifwdkuf&onfjzpfrS<br />

atmifrnf[k rdefUawmfrlonf/ xdkpum;udk Anm;aoOfMum;vQif þodkUem;awmfavQmufjyefonf/ olwdkU<br />

udk iwfrGwfzsm;emonf[lí trdefUawmf&dS&mrSm olwdkUuqifpD;ol&J;taygif;wdkUonf xrif;rpm;&bJ;&dS<br />

&moavm/ igwdkUocifrif;onf olUpum;udk ,kH,G,facsaomaMumifh a&SUaomtcg r[mOy&mZmwdkU<br />

csDvSmí aemif[HodkUa&mufvSm&mwGif Anm;eef;pum;udk ,kHMunfhícHacsaomaMumifh Anm;eef;vnf;<br />

qkH;/ aoOfvkH&mZ0wfvnf;qkH;/ igwdkUocifvnf; yifyef;acsonf/ xkdrSwyg;vnf; ydóavmufwGif<br />

qifjzLrsm;ocif trwfAnm;okH;yg;cHíaeonfudk ,dk;',m;rif;ESifh wdkUocif{u&mZfESpfyg;tm;ESifh oGm;<br />

ívkyfMuHacsonf/ trwf okH;yg;udkrQrEdkifacs tvGefyifyef;Muacsonf/ ,dk;',m;trwf ]Mo,m;&H}<br />

pum;udk ,kHMunfawmfrlaomaMumifh <strong>tif</strong>oaumwGif qifjrif;Adkvfygtrsm; qkH;½IH;&acsonf/<br />

,ckvnf; brf;í&aom olUuRefpum;udkemí olUudkwdkufrnftMuHawmf&dSonf pdwfawmfu&dS<br />

onftwdkif; jzpfEdkifaomfaumif;\/ rjzpfonf&dSaomf ta&;awmfrcsufacsNyDav/ ,if;okdUjzpfaom<br />

aMumifh uRefawmfwdkUt&yfvnf; ajrrdk;us,fonf tcdkuftwef;udk a&SmifvGJ;í aeawmfrlonf&dSaomf<br />

uRefawmfwdkUNrdKUudkzsmvdyf,lEdkifrnfavm oljyefavuMuHKBudKuf&m rMuH&avm/ a&SUrif;wumwdkUonf<br />

vnf; &efola&mufvSmaomtcg Oyg,fav;yg;ESifh MuHukefonf[líavQmufonf/ vif;Zif;rif;vnf;<br />

xdkpum;udkMum;vQif cHíwdkufaomfvnf; ratmifEdkif&mt,l&dSí xdknOfhwGifyif wyfuxGufíajy;\/


360 - vif;Zif;rif;ajy;&modkUrvdkufbJ;jyefawmfrlonfhtaMumif;<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; vif;Zif;rif;ajy;avonftaMumif;udk Mum;<br />

awmfrlvQif vif;Zif;rif;wyfwGif &dSaom pyg;qefa& pm;aumif; aomufbG,fwdkUudk &J;rufawmft<br />

aygif;wdkUtm; a0awmfrlí 0ajympmjzpfukefonf/ ,if;odkUrS nDawmfom;awmf rª;awmf rwfawmftaygif;<br />

wdkUudk ac:awmfrlí vif;Zif;rif;jApJ;ppfonf cHíwdkufrnft[efESifhcHíum; - rwdkuf xGufíajy;av<br />

onfudk tb,fodkUxifoenf;[líar;awmfrlonf/ ,if;aomtcg r[mOy&mZm avQmufonfum; -<br />

vif;Zif;rif;udk nOfhu ppfOD;bDvl;ygwdkuf&onf&dSaomf qifjrif;AdkvfygESifhwuG odrf;,lawmfrl&vdrfhrnf<br />

udk rdk;aomufrSwdkufoifhonf[líavQmufMuaomaMumifh wyfcsíaejyef&mwGif vif;Zif;rif; ajy;xGuf&<br />

avonf/ ,ckrSudk vdkufaomfvnf;awGUEdkif&rnfr[kwfNyD/ ,ckvnf; rdk;avusawmhrnfeD;NyD/ qifjrif;<br />

Akdvfygvnf;ñId;vSonf/ onfwBudrfudkjyefawmfrlí qifjrif;Adkvfygjznfhwif;awmfrlí a&SUrdk;pJ;vif;<br />

yGifhudkrS csDawmfrlvQif vif;Zif;rif;udk&awmfrlrnf[líem;awmfavQmufonf/<br />

r[mOy&mZmavQmufaompum;udk jynfbk&if owdk;"r®&mZmMum;awmfrlvQif þodkUem;awmf<br />

avQmufjyefonf/ vif;Zif;rif;onf uRefawmfwdkUESifh awGUorQyifrnfonfumvwGifrS rysufpD[lír&dS<br />

ysufpD;í qifjrif;Adkvfyg qkH;½IH;,dk,Gif;onfrsm;vSavNyD/ odkUaomaMumifh qifjrif;,SOfí rwdkuf0Hh/<br />

awmtkHawmifurf; us,fonfhtwdkif; a&SmifvTJ;ykef;ug,fíaeawmhrnftMuH&dSí ajy;avonf/ onf<br />

wBudrfudkjyefawmfrlí vif;Zif;rif;NrdKUodkU tcsOf;taeudk acsmif;íwdkufvH&onfjzpfrS &awmfrlrnf[lí<br />

avQmufvQif qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf; qifjrif;Adkvfyg ñdI;EGrf;onfESifh wefcl;<br />

vjyefawmfrlonf/ rdkif;pHodkUa&mufawmfrlvqif Anm;y&Hvnf;emí vGefavonf/ aumif;rGefpGm<br />

taqmifta,mifusif;yí oN*ØK[fawmfrlNyD;vQif txufuAnm;avmudk trsufxGufí wyfom;wdkUudk<br />

½kwfodrf;awmfrlonf/ trsufawmfajyí ay;jrJ;aom taqmifta,mifESifhwuG wyfom;rsm;udkay;awmf<br />

rljyefonf/ Anm;y&Hom;udkvnf; Anm;puf[laomtrnfESifh tbwyfom;udkay;awmfrljyefonf/<br />

,if;odkUrSrdkif;pHujyefí e,kefvydóavmufodkUa&mufawmfrlonf/ ydóavmufNrdKUwGif ig;&ufaeawmf<br />

rlí ,dk;',m;aus;vufNrdKU&Gmtaygif;wdkUudk pD&ifcefU&efawmfrlí e,kefvqef; 7 - &ufaeU ydó<br />

avmufu jyefawmfrlonf/ 0efNrdKUodkUa&mufawmfrlvQif bDvl;wdkUvkyfaom qHawmfbk&m;jrwfpGmwGif<br />

aZw0efa&Tausmif;? ausmif;&HESpfq,fESifhwuG aqmufaptrdefUawmf&dScJhí jyefawmfrlonf/<br />

ouú&mZf (932) udk;&mokH;q,fESpfck 0gqdkvqef; q,f&uf paeaeU [Hom0wDa&Teef;awmfodkU<br />

a&mufawmfrlonf/ 0gacgifvqef; 5 - &uf Ak'¨[l;aeU uonf;apmfbGm;[kHu orD;i,fudk om;udkapí<br />

ajc&if;awmfodkU vufaqmifawmfrsm;ESifh qufvSm&onf/


361 - ukodkvfawmfrsm;jyKpkawmfrlykH<br />

,kd;',m;odkU csDawmfrlonfaemuf eef;awmfudkzsufí xm;aom opfwdkUudk oydwfawmfa&Tbk&m;<br />

xm;p&ma&Tp&yfaqmufapí ajrudkjrifhatmifbdkU&onf/<br />

932 - ck 0gacgifvjynfhausmf 9 - &uf weif;vmaeU udk,fav;awmf aiGokH;q,fig;ydóm 3<br />

usyfudk aumif;rIawmf r[mapwDrSm a&Trjynfhudk xnfhp&ma&Ttdk;vªawmfrlonf/<br />

oDwif;uRwfvjynfhausmf ESpf&uf Ak'¨[l;aeU a&Tarmfa"mbk&m;NydKonfudk vkyfpjyKonf/ ,if<br />

onfaeUyif usdKufudk jrwfpGmbk&m;NydKonf Xmyemawmfrlonf/<br />

,if;onfaeUyif a&Tbk&m;BuD; ç rdk;BudK;bk&m;BuD; ç aiGbk&m;BuD; ç yOöavm[mbk&m;BuD; ç<br />

onfbk&m;av;qludk waeUwcgwnf;oGef;vkyfawmfrlonf/<br />

932 ck ¤if;ewfawmfvjynfhausmf 3 - &uf / weif;vmaeU a&TvTwfawmfaqmufawmfrl<br />

onf/<br />

¤if;wydkUwGJ;vqef; 1 - &uf Ak'¨[l;aeUvTwfawmfudk wufawmfrlonf/<br />

¤if;wydkUwGJ;vjynfhausmf ESpf&ufaomMumaeU a&Tbk&m;BuD;udk tcsdefig;&mokH;q,fudk oGef;NyD;<br />

vQif rPdawmfrSpí ouFef;'kuk#fawmfwdkUudkywåjrm;pDawmfrlonf/ eef;wufaomtcg aqmif;awmfrl<br />

aom tbdk;twdkif;rodaom rudk#fawmf ç yefawmfrlaom ywåjrm; ç 0wfawmfrlom ywåjrm;pdef ç jrjzifh<br />

NyD;aom vufaumuf ç vufpGyfwdkUudk zsufí pDawmfrlonf/<br />

twkv oD&dr[m&mZma'0D &Sifrdbk&m;BuD; pm;awmfac:onfh ywåjrm;cGuftkyfwdkUudkvnf; zsuf<br />

ípDawmfrlonf/ om;awmforD;awmf udk,fvkyfarmif;rwdkUqif0wfaom wefqmudkvnf;jc,fvS,fpDrH<br />

awmfrlonf/<br />

ouú&mZf 933 e,kefvqef; 7 - &ufaeU paeaeU pE´ma'0D&Sifrdbk&m;wGif jrifaom orD;<br />

awmf rif;cifapmESifh nDawmf awmifilbk&ifrif;acgif om;awmf rif;&J;ausmfxifESifh eef;wGif;wGif pkHbuf<br />

awmfrlonf/<br />

vufxyf tpDtpOfudkus,frnfpdk;í rqdkonf/<br />

¤if;0gqdkvqef; ckESpf&uf paeaeU uukoef ç aumP*kH ç uóy ç a*gwr bk&m;&Sif ½kyfwk<br />

awmf av;qlwdkUudk a&Tp&yfodkUoGif;awmfrl&onf/<br />

,kd;',m;uyifhcJhaom a&Tqif;wk ç aiGqif;wk ç yOöavmu qif;wkwdkUudkvnf; aumif;rIawmf<br />

a&Tp&yf0ef;usifwGif oDwif;okH;awmfrl&onf/<br />

xdkaeUü ordeftJ;y&J;[laom trwfudkAnm;y&H[laomtrnfESifhvGefavaomAnm;y&Hwyfom;<br />

udkay;awmfrlonf/


362 - &Srf;jynfajrmufydkif; ykefuefícsDwufykH<br />

¤if;0gacgifvqef; 5 - &ufaeU w&zsm;wwyf çoHus,fwwyfçordefoHvdkufwwyfç&J;a,mf"m<br />

wwyf onfwyfav;wyfudk wdkufqifokH;&m ç jrif;av;axmif ç ppfonfol&J;av;aomif;ESifh <strong>tif</strong>;<br />

wa,mfaomif;usef;ykefuef&modkUcsD&onf/ <strong>tif</strong>;wa,mfodkUa&mufvQif apmfbGm;ESifhwuGwNrdKUvkH;twdkuf<br />

rcH0Hh awmodkUajy;av\/ (vdkufvH&SmazGvQif opömawmfudk raoGrvSef trIawmfudkxrf;ygawmhrnf<br />

avQmufvsmí jyefMu&onf/)<br />

¤if;ouú&mZf(933)ckwGif rdk;aumif; rdk;ñSif;apmfbGm;wkdUESifhwuG rdkif;udkif;pm; ç Mopm; ç u,m;<br />

pm; ç rdkif;anmifpm; ç 0efokdpm; ç rdk;ppfpm;wdkUonf wcsufwnf;wdkifyifí aomif;usef;ykefuefav<br />

onf/<br />

xdktaMumif;udk ajrwlpm; ç a&eJ;pm;wdkUu avQmufvmí Mum;awmfrlvQif r[mOy&mZm tp&dS<br />

aom rª;awmfrwfawmf taygif;wdkUudk ac:awmfrlí þodkUtrdefUawmf&dSonf/ rdk;aumif;apmfbGm;çrdk;ñSif;<br />

apmfbGm;i,fwdkUonf igolaumif;jyKawmfrlí olaumif;jzpfNyD;vQif ighaus;Zl;awmf opömawmfESpfyg;udk<br />

aoGzDíqefUusifhonf/ ,if;odkUysufpD;vdkí jyKusifhrdavonfjzpfawmhrnf[lí trdefUawmf&dSonf/<br />

xdktrdefUawmfudkMum;vQif Anm;'vOD;csí þodkUem;awmfavQmufonf/ rdk;aumif;apmfbGm; ç<br />

rdk;n§if;apmfbGm;wdkUonf bkef;awmfBuD;vSaom b&Sifrif;w&m;aus;Zl;awmfopömawmfESpfyg;udk aoGzDí<br />

usifhonft&mrSm auo&mZm ajcaoFhrif;a&Suudk ,kefoli,fwdkUonf oef;íoGm;avouJhodkU MuHrSm;<br />

avonfomjzpfawmhonf/<br />

a&Tb0g;awmfatmufu csDapaomfvnf; twdkuftvH cH0Hhrnfr[kwf/ awmtkHawmifurf;odkU<br />

ajy;awmhrnf/ ,if;odkUjzpfaomaMumifh nDawmfom;awmfwdkUudkom csDapoifhonf[lí em;awmfavQmuf<br />

onf/<br />

qifjzLrsm;ocif b0&Sifrif;w&m;BuD;bk&m;vnf;rdk;aumif; rdk;n§if;odkUpD&ifcefU&efawmfrlonf/<br />

avSwyfrSm om,m0wdpm;wwyf ç ajrxJ;pm;wwyf ç pukpm;wwyf ç pvif;pm;wwyf ç<br />

ykcef;i,fpm;wwyf ç pavpm;wwyf ç yk*Hpm;wwyf ç wvkyfpm;wwyf ç ycef;BuD;pm;wwyf ç tjrifh<br />

pm;wwyf ç y'kHpm;wwyf ç uEéDpm;wwyf ç pOfhul;pm;wwyf ç waumif;pm;wwyf ç nDawmfjynf<br />

bk&ifowdk;"r®&mZmudkAdkvfcsKyfcefUawmfrlonf/<br />

onfwq,fhig;wyfwGif ygonfh uwåK ç vGef;Muif ç ul½Gyf ç &J;avSwaxmif ç wHpGufoHavS<br />

okH;&m ç ppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;ESifha&aMumif;csD&onf/<br />

Munf;aMumif;rsm ordefjzwfpwwyf ç eE´ol&d,wwyf ç ordef,dku&wfwwyf ç eE´a,mf"mw<br />

wyf ç oD&d"r®&wfwwyf ç eE´ausmfxifwwyf ç Anm;y&Hwwyf ç eE´oMuHwwyf ç aersdK;ausmfxif<br />

wwyf ç om;awmf r[mOy&mZmwwyfudk wyfrjyKícsD&onf/ onfq,fwGif ygonfhwdkufqif<br />

waxmifhig;&m ç jrif;waomif;waxmif ç ppfonfol&J;wodef;ESpfaomif;ESifhMunf;aMumif;csD&onf/<br />

rdk;wm;vufyHodkUa&mufvQif avSwyfuonfMunf;wyfodkU wufí rdk;n§if;odkUcsD&onf/ r[m<br />

Oy&mZmwdkUvnf; 0ef;odkudkcsDí owdk;"r®&mZmwdkUESifh rdkif;omwGifqkHrdMuvQif rdk;ñSif;odkUcsDawmfrlMu<br />

onf/ rdk;ñSif;apmfbGm; rdk;aumif;apmfbGm;wdkUvnf; [Hom0wDu a&aMumif; Munf;aMumif;csDvSmonf/<br />

<strong>tif</strong>tm;rsm;vSonf[lí Mum;vQif NrdKUwGifrae0Hhí awmifurf;BuD;&m awmtkHeuf&modkUajy;íaeav<br />

onf/


[mOy&mZm owdk;"r®&mZmwdkUa&mufí rdk;n§if;apmfbGm; NrdKUuxGufajy;aMumif;udk odawmfrl<br />

vQif eE´ol&d,wwyfudk rdk;ñSif;wGif tapmifhtaecefUawmfrlí rdk;aumif;odkUcsDawmfrlMuonf/ a&mufí<br />

rdk;aumif;apmfbGm;onf rdk;n§if;apmfbGm;ESifh ajy;xGufMuavaomtaMumif;udkodawmfrlMuvQifordef<br />

jzwfp wwyfudk rdk;aumif;NrdKUwGif tapmifhtaecefUawmfrlcJhí apmfbGm;ESpfOD;ajy;av&modkUvdkufawmfrl<br />

Mu\/ av;v ig;vcefU&SmazGaomfvnf; apmfbGm;ESpfOD;wdkUaeonfaeonfudk twufrodaomaMumifh<br />

r&acs/ xdktaMumif;udk avQmufapaomf rdk;veD;onfESifhtpm;taomufqGHU&Sm;aomaMumifh ac:awmfrl<br />

onf/<br />

r[mOy&mZm owdk;"r®&mZmwdkUvnf; &awmfrlonfh qifjrif;vlolwdkUudk odrf;,lawmfrlcJhí jyef<br />

awmfrl&onf/<br />

¤if;jymodkvqef; wq,fhESpf&uf Ak'¨[l;aeU usdKufudkbk&m;jrwfpGmoydwfarSmufwGif arGawmf ç<br />

"mwfawmf ç ½kyfwkawmf ç qif;wkawmfwdkUudk Xmyemawmfrlonf/

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!