Paleosismoloji ve Arkeosismoloji Palaeoseismology and ...
Paleosismoloji ve Arkeosismoloji Palaeoseismology and ...
Paleosismoloji ve Arkeosismoloji Palaeoseismology and ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
62. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 13−17 Nisan 2009, MTA – Ankara<br />
Ölüdeniz Fay Zonu’nun Kuzey Kesimi Aktivitesine<br />
İlişkin <strong>Paleosismoloji</strong>k Veriler<br />
Önder Yönlü 1 , Mustapha Meghraoui 2 , Erhan Altunel 1 , Mattheui Ferry 3 ,<br />
C. Çağlar Yalçıner 1 , Volkan Karabacak 1 <strong>ve</strong> Nafiye Güneç Kıyak 4<br />
1<br />
Eskişehir Osmangazi Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü,<br />
26040 Meşelik, Eskişehir (E-posta: oyonlu@ogu.edu.tr)<br />
2<br />
Institut de Physique du Globe of Strasbourg, 67100 Strasbourg, Fransa<br />
3<br />
Geophysical Centre, Uni<strong>ve</strong>rsity of Evora, 38043 Evora, Portekiz<br />
4<br />
Işık Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Fizik Bölümü, 34980 İstanbul<br />
Dünyanın en önemli aktif tektonik yapılarından biri olan Ölüdeniz Fay Zonu, güneyde Kızıldeniz ile<br />
kuzeyde Doğu Anadolu fay zonu arasında uzanır. Antakya'nın doğusundan ülkemiz sınırlarına giren<br />
fay zonu K−G doğrultusunda Asi vadisi batısını sınırlamaktadır. Hacıpaşa fayı olarak adl<strong>and</strong>ırılan bu<br />
fay üzerinde tarihsel <strong>ve</strong> aletsel dönemde birçok deprem meydana gelmiştir. Özellikle Antakya <strong>ve</strong><br />
çevresinde uzun dönem tarihsel deprem aktivitesini yansıtan kayıtlar mevcuttur. Ancak fay zonu<br />
Türkiye yakınlarında birkaç kola ayrıldığından bu depremlerin hangi faylar tarafından üretildiği net<br />
değildir.<br />
Hacıpaşa fayı üzerinde yapılan jeolojik <strong>ve</strong> jeomorfolojik çalışmalar, fayın güncel aktivitesini net<br />
olarak ortaya koymuştur. Fayın Amik Ovası'na girdiği noktada yapılan hendek çalışması ile 5 farklı<br />
tarihsel depremin izlerine ulaşılmış <strong>ve</strong> bu depremler C14 <strong>ve</strong> OSL metotları ile yaşl<strong>and</strong>ırılmıştır.<br />
Hendek <strong>ve</strong>rileri ile tarihsel deprem kayıtlarının karşılaştırılması M.S. 115, 526, 1408, 1872,<br />
depremlerinin <strong>ve</strong> M.Ö. 3 yy. da bir depremin Hacıpaşa fayı üzerinde meydana geldiğini ortaya<br />
koymuştur. Ayrıca genç bir dere yatağı üzerinde faya paralel açılan iki hendekte terk edilmiş dere<br />
dolgularına rastlanılmış <strong>ve</strong> GPR profilleri ile takip edilen derenin toplam 18±1.5 m ötelendiği tespit<br />
edilmiştir. Ölüdeniz fay zonunun kuzey kesimi üzerinde yapılan hendek çalışmaları, fay zonunun bu<br />
kesimi üzerinde yüzey kırığı oluşturan depremlerin tekrarlanma aralığının yaklaşık 400 ile 900<br />
arasında değiştiğini ortaya koymaktadır.<br />
Anahtar Sözcükler: Ölüdeniz fay zonu, paleosismoloji, tarihsel deprem, Antakya, Amik ovası<br />
998