Απολογισμός 1996-2006 - Stavros Niarchos Foundation

Σταύρος Σ. ΝιάρχοςΟ Σταύρος Σ. Νιάρχος συνέλαβε τη σημασία του νασκέφτεται και να δρα κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο πολλάχρόνια προτού ο όρος «παγκοσμιοποίηση» αρχίσει ναχρησιμοποιείται ευρέως στους τομείς της διεθνούς πολιτικήςκαι της οικονομίας. Παρότι οι επιχειρήσεις του ξεκίνησαν απότον τόπο της καταγωγής και γέννησής του, την Ελλάδα, ταεπιτεύγματά του αναδείχθηκαν διεθνώς. Ο Σταύρος Νιάρχοςαναγνωρίστηκε ως ένας από τους πιο επιτυχημένουςεπιχειρηματίες του 20ού αιώνα.Αν και ήταν κυρίως γνωστός από τις δραστηριότητές τουστο χώρο της ναυτιλίας, οι πολλαπλές και διαφορετικέςεπιχειρηματικές του δραστηριότητες βρέθηκαν στο επίκεντροτης παγκόσμιας οικονομίας από την εποχή της σύστασηςτου «Ομίλου Νιάρχου» το 1939 μέχρι και το θάνατό του, τονΑπρίλιο του 1996. Τα επιτεύγματά του επεκτείνονται καιστον 21ο αιώνα με την ίδρυση, μετά το θάνατό του, τουΙδρύματος «Σταύρος Σ. Νιάρχος». Αφοσιωμένο στη δράσητου τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό, το Ίδρυμαέχει ως αποστολή του την εκπλήρωση των ενδιαφερόντωνκαι των ανησυχιών του ίδιου του Σταύρου Νιάρχου,πραγματοποιώντας δωρεές στους τομείς των τεχνών καιτου πολιτισμού, της παιδείας, της υγείας και τηςκοινωνικής πρόνοιας.Ο Σταύρος Νιάρχος γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου του1909 στην Αθήνα. Η καταγωγή και των δύο γονέων του,του πατέρα του Σπύρου Νιάρχου και της μητέρας τουΕυγενίας Κουμαντάρου, ήταν από μικρά χωριά του νομούΛακωνίας, κοντά στη Σπάρτη. Αφού παρακολούθησεΝομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ξεκίνησε να εργάζεταιτο 1929 στην οικογενειακή επιχείρηση αλευρομύλων.Η εργασία του εκεί ανέδειξε σύντομα τα διοικητικά τουπροσόντα. Αντιλαμβανόμενος το σημαντικό κόστοςμεταφοράς του εισαγόμενου σιταριού από την Αργεντινήκαι τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, ο Νιάρχοςέπεισε την οικογένειά του ότι θα μπορούσαν ναεξοικονομήσουν χρήματα με την αγορά των πλοίων ταοποία εκτελούσαν τις μεταφορές. Τα πρώτα έξι φορτηγάπλοία αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια της οικονομικήςύφεσης των χρόνων του Μεσοπολέμου.Κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμουκαι ενώ ο Νιάρχος υπηρετούσε στο Ελληνικό Ναυτικό,οι Συμμαχικές Δυνάμεις μίσθωσαν το πρώτο πλοίοτου. Ο Νιάρχος συμμετείχε στις συμμαχικές επιχειρήσειςστη Νορμανδία, όπου και του απονεμήθηκαν, μεταξύ άλλωντιμητικών διακρίσεων, ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματοςτου Φοίνικα, του Ταξιάρχη του Τάγματος του Γεωργίου τουΑ´ και του Ταξιάρχη του Τάγματος των Αγίων Γεωργίουκαι Κωνσταντίνου. Το πλοίο το οποίο είχε εκμισθωθεί στουςΣυμμάχους καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου,και ο Νιάρχος χρησιμοποίησε τα χρήματα που προήλθαναπό την ασφάλεια ως κεφάλαιο για να επεκτείνει τοστόλο του. Αγόρασε, κυρίως, δεξαμενόπλοια. Κατ’ αυτόντον τρόπο, ξεκίνησε η παρουσία του Σταύρου Νιάρχου ωςσημαντικού παράγοντα στο χώρο του διεθνούς εμπορίου.Πριν ακόμη συμπληρωθούν είκοσι χρόνια από τηδημιουργία της εταιρείας του, ο Νιάρχος αποφάσισε το1956 να ιδρύσει καθώς και να θέσει σε λειτουργία ταΕλληνικά Ναυπηγεία, που ήταν η πρώτη ιδιωτική επένδυσητέτοιας μορφής στην Ελλάδα. Γνωστά ως ΝαυπηγείαΣκαραμαγκά, τα οποία απασχολούσαν πάνω από 6.000εργαζομένους, γρήγορα έγιναν το μεγαλύτερο ναυπηγικόκαι επισκευαστικό κέντρο-εργοστάσιο στη Μεσόγειο. Το1985, τα ναυπηγεία περιήλθαν στο Δημόσιο, αλλά τομεγάλο ενδιαφέρον του Σταύρου Νιάρχου για την Ελλάδαεξακολούθησε να αποτελεί πραγματική απόδειξη τηςσημασίας που μπορεί να έχει η ιδιωτική επένδυση για τοκαλό της οικονομικής ζωής της χώρας.Η στρατηγική του Νιάρχου στο χώρο της ναυτιλίας ήταν νααγοράζει και και να κατασκευάζει πλοία μεγάλων διαστάσεων.Γι’ αυτό, άλλωστε, τα supertankers του δημιούργησανπαγκόσμια ρεκόρ για το μέγεθος και τη χωρητικότητά τους.Για πολλά χρόνια τού ανήκε ο μεγαλύτερος ιδιωτικός στόλοςστον κόσμο. Στην περίοδο της αιχμής του, η ναυτιλιακή τουεταιρεία διαχειριζόταν πάνω από ογδόντα πλοία.Πέρα από τις ναυτιλιακές του επιχειρήσεις, ο Νιάρχος έδειξεενδιαφέρον και για πολλούς άλλους τομείς. Τα ενδιαφέροντάτου επεκτάθηκαν από την ανταγωνιστική ιστιοπλοΐα μέχριτην εκτροφή αλόγων ιπποδρομιών. Αναγνωρίστηκε ωςσημαντικός επενδυτής και συλλέκτης έργων τέχνης. Δούλεψεακούραστα και απαιτούσε πολλά από τους συνεργάτεςτου. Αυτοδημιούργητος ως ήταν, είχε την ικανότητα νακατανοεί καλά την αξία και τις ικανότητες του κάθε ατόμου.Πίστευε ακράδαντα στην οικογένειά του και μολονότι ταξίδευεκαι διέμενε σε πολλά μέρη του κόσμου δεν έχασε ποτέ τοδεσμό του με την Ελλάδα και την πίστη του στον Ελληνισμό.Ο Σταύρος Νιάρχος συνειδητοποίησε από νωρίς στησταδιοδρομία του το πόσο σημαντικό ήταν να ενστερνιστείμια παγκόσμια στρατηγική. Το όραμά του έδωσε μεγάληώθηση στις πολύ μεγάλες επιχειρηματικές του επιτυχίες καισυνετέλεσε στον εμπλουτισμό των πολλών και εξαιρετικώνσυλλογών του με έργα αδιαμφισβήτητης αξίας. Τα μέλητης οικογένειάς του και οι συνεργάτες του στους οποίουςανατέθηκε η διεύθυνση και η εκτέλεση των φιλανθρωπικώνσκοπών του Ιδρύματος στην Ελλάδα και σε όλον τονκόσμο έχουν ως οδηγό τους την κληρονομιά που άφησεπίσω του ο Σταύρος Νιάρχος. Έχοντας διαθέσει ένασημαντικό μέρος της περιουσίας του στο Ίδρυμα το οποίοφέρει και το όνομά του, ο Νιάρχος έδωσε μια διαρκήυπόσχεση, αυτή του να βελτιώνει, μέσα στο πλαίσιο τουδυνατού, τις συνθήκες ζωής των ανθρώπων σε όλοτον κόσμο.3