Cárta 2 - Cogg

16. Cad é an réamhfhocail atá de dhíth ort?ag – agam, agat, aige, aici, againn, agaibh, acuar – orm, ort, air, uirthi, orainn, oraibh, orthuas – asam, asat, as, aisti, asainn, asaibh, astuchuig – chugam, chugat, chuige, chuici, chugainn, chugaibh, chucude – díom, díot, de, di, dínn, díbh, díobhdo – dom, duit, dó, di, dúinn, daoibh, dóibhfaoi – fúm, fút, faoi, fúithi, fúinn, fúibh, fúthui – ionam, ionat, ann, inti, ionainn, ionaibh, iontule – liom, leat, leis, léi, linn, libh, leoó – uaim, uait, uaidh, uaithi, uainn, uaibh, uathuroimh – romham, romhat, roimhe, roimpi, romhainn, romhaibh, rompu17. An bhfuil focaileile ann in áit ‘arsa’?a d’fhiafraigh méa d’fhógair méa d’fhreagair méa dúirt mé i gcogara dúirt mé le gáirea mhínigh méa scairt méa scread mé20. Ar chuir tú túscheart le do litir?A charaA chairdeA dhuine uasailA dhilA ghráGach léaráid © thinkstock.com18. Cad é do bharúil?is é mo thuairim go bhfuil...is é mo bharúil go bhfuil...is dóigh liom go bhfuil...measaim go bhfuil...dar liom go bhfuil...ceapaim go bhfuil...sílim go bhfuil...21. Ar chuir tú críochceart le do litir?Is mise le measLe dea-ghuíLe dea-mhéinLe buíochasLe grá19. An bhfuil focaileile ann in áit ‘mar’?as siocair go bhfuil...cionn is go bhfuil...de thairbhe go bhfuil...de bharr go bhfuil...ar an ábhar go bhfuil...de dheasca go bhfuil...22. Cá mhéad duineatá ann?duine amháinbeirttriúrceathrarcúigearseisearseachtarochtarnaonúrdeichniúrSnas ar Scéal!Eochairchéim 21. Cad é atá chomh…le…?chomh bán le sneachtachomh bog le tochtchomh ciúin le luchógchomh crua le clochchomh dearg le fuilchomh dubh le gualchomh falsa le mucchomh ramhar le mucchomh fuar le siocchomh glic le sionnachchomh héadrom le cleitechomh huaigneach le coillchomh lag le sopchomh milis le milchomh sean leis na cnoic3. Cad é mar a bhí sé?dochreidte / inchreidte / sochreidtedodhéanta / indéanta / sodhéantadofheicthe / infheicthe / sofheicthedo-ite / inite / so-itedo-ólta / in-ólta / so-óltadoléite / inléite / soléitedothuigthe / intuigthe / sothuigthe2. Cuir síos air!aisteachamaideachbeomharbochtbréagachbrónachcallánachclaontacontúirteachcostasachcrógacruálachdifriúildíograiseachdóchasachdúrantaéadmhareolachfeargachfiáinfoirfefolláingaisciúilgarbhgealgháireachgéarchúiseachgleoitegontaleadránachléanmharlomluachmharmillteanachmíshláintiúilmíshásúilneirbhíseachrathúilréchúiseachsábháiltesaibhirsamhnasachsantachscanrúilséimhslánslachtmhartábhachtachtraochtatrioblóideachtruacántauafásach4. An bhfuil focail eile annin áit ‘deas/maith’?álainnar dóighar fheabhasden chéad scothdochreidtedóighiúilgalántagleoitepléisiúrthasultmharthar barrthar a bheith...

5. Cad é mar a bhí an aimsir?bhí toirneach agus tintreach annbhí doineann annbhí síobadh sneachta annbhí sioc annbhí sé ag cur fearthainnebhí sé ag stealladh báistíbhí sé fuar feanntachbhí sé scamallach/néaltachbhí sé ina thuradhbhí an ghrian ag scoilteadh na gclochní raibh ann ach peata de látháinig bun ar an aimsirtháinig feabhas ar an aimsirbhí sé brothallachbhí teas bocht annbhí sé te teolaí6. An bhfuil sé níos…ná…?mór/níos mó ard/níos airdebeag/níos lú ciúin/níos ciúinedeacair/níos deacra fada/níos faidefurasta/níos fusa gasta/níos gastamaith/níos fearr glan/níos glaineolc/níos measamall/níos moillete/níos teo7. Cá huair…? 10. Cá háit a raibh sé?ag tús an lae / na maidine / na hoíche /na seachtaine / na míosa / na blianale linn an lae / na maidine / na hoíche /na seachtaine / na míosa / na blianaag deireadh an lae / na maidine /na hoíche / na seachtaine / na míosa /na blianainniu, inné, arú inné, aréir, arú aréir,amárach, ar maidin, anuraidhag an deireadh seachtaine,an tseachtain seo, an mhí seo, i mblianaan tseachtain seo caite, an tseachtainseo chugainnar theacht isteach domar dhul amach domar fhilleadh abhaile dom8. An bhfuil focail eile ann ináit ‘ansin’?i dtús báirego díreach ina dhiaidh sintamall beag ina dhiaidh sini ndiaidh tamall gairidi ndiaidh tamall fadafaoi dheireadhsa deireadh thiar thall9. Cá fhad…?ar feadh cúpla bomaitear feadh uair an chloigar feadh tamall beagar feadh tamall fadaar feadh seachtainear feadh an laear feadh coicísear feadh míosaar feadh blianaar feadh i bhfadar thaobh na láimhe cléar thaobh na láimhe deisear mo chúlin aice liomos mo chionnos mo chomhairtaobh thiar díomthíos fúm13. Cad é a dhéanfaidh tú?Béarfaidh méBeidh méCluinfidh méFeicfidh méÍosfaidh méDéarfaidh méDéanfaidh mé15. An dtig leat na frásaí seo a úsáid le habairtía cheangal le chéile?áfachar an dea-uairar an drochuairar dtúschoíche aríschomh maith leis sinGheobhaidh méRachaidh méTabharfaidh méTiocfaidh mé11. Cén sórt é?Is páiste deas mé.Is ceoltóir maith mé.Is cailín múinte mé.Is peileadóir iontach tú.Is cara cineálta tú.Is duine greannmhar tú.Is gasúr cliste é.Is lá grianmhar é.Is bia blasta é.Is girseach chuidiúil í.Is obair néata í.Is fuinneog mhór í.BhéarfainnBheinnChluinfinnD’fheicfinnD’íosfainnDéarfainnDhéanfainndá bharr sindá thairbhe sinfosta/freisingo tobannina dhiaidh sinleis an fhírinne a rá12. Cad é atátú a dhéanamh?ag amharc ar...ag baint le...ag bualadh le...ag cuidiú le...ag dúil le...ag éirí as...ag éisteacht le...ag fanacht le...ag gáire faoi....ag imirt le...ag labhairt ar...ag magadh faoi...ag súil le...14. Cad é a dhéanfá?GheobhainnRachainnThabharfainnThiocfainnmar gheall air sinmar sin demar sin féinriamh roimheroimh i bhfadar an chéad dul síos