Gelişim ÇeşitleriYan Konu (Yan gelişim): Ana konunun yanı sıra geliĢen, asal karakterleriya da yakınlarını ya da diğer karakterleri ilgilendiren ikincil konudur.Ana konuyla birlikte ya da ondan önce sonuçlanır. Birlikte sonuçlanırlarsaetki artar. ● Bazı yan konular ayrıntılı iĢlenebilir. ● Yan konunun iĢlevleriĢunlardan biri olmalıdır: gerçeklik kazandırmak ● ana konuyu destekleyipgeliĢmesine yardımcı olmak ● ana konudan farklı geliĢip karĢıtlık yaratmak ●ana konunun Ģiddetini yumuĢatmak, hızını azaltmak ● dönemle ilgili bilgileriaktarmak ● çözüme yardımcı olmak ● vb. ● Ana konu sürerken yan konuzaman zaman devreye girer. Ana ve yan konular izleyicinin ilgi ve merakınayakta tutmak için kritik bir noktada kesilir ve diğer konuya geçilir.Alt gelişim: Bir geliĢim birbiriyle ilintili birkaç alt geliĢimden oluĢabilir (Yağoyununda olduğu gibi)Yardımcı gelişimler: Asal geliĢimi besleyen, yoğunlaĢtıran, süsleyen,hızlandıran, dönüĢtüren geliĢimlerdir. (Örn. Anne-baba çatıĢmasınaçocuklar da katılır)Karşıt Gelişim: GeliĢimle birlikte baĢlayabilir, iki geliĢim bir noktada kesiĢirve çatıĢmalara yol açar.Dış gelişim: Konunu görünen hareketlerle geliĢmesi, sergilemenin görselyanıİç gelişim: Karakterlerin iç dünyasının değiĢmesi3. İlişkiler DüzeniDört kiĢilik bir aile içinde en azından altı değiĢik ve farklı kiĢisel iliĢkilerdüzeni vardır. (Baba-anne, baba-erkek çocuk, baba-kız çocuk, anne-erkekçocuk, anne-kız çocuk, erkek çocuk-kız çocuk). Bir kiĢi eklersek bu sayı on‟açıkar.- Eserde ağırlıklı iĢlenen kiĢiler varsa (örneğin bir ev) bu kiĢiler arasındakibütün iliĢkiler önemlidir ve bunlar ayrıntılı olarak saptanmalıdır.- BaĢka kiĢiler yer alacaksa, diğerleriyle baĢlıca karakterler arasındaki iliĢkiana çizgileriyle belirlenir.- ĠliĢkiler düzen yaĢ, durum, çıkar, dıĢ etkiler, duygu-düĢünce dalgalanmaları,zaman gibi sebeplerle değiĢir. ĠliĢkiler düzeninin sarsmayacak küçükgeliĢimler TV dizilerinde vb. olur. Dram iliĢkiler düzenini sarsan, bozan,kökten değiĢtiren Ģeylerle ilgilenir. Küçük geliĢimler de büyük sarsılmalarayol açabilir.- KiĢiler arasındaki iliĢkiler kiĢiliklere, amaçlara, iĢyerinin-ailenin vb.özelliklerine göre değiĢebilir (örn. Sevgi dolu, resmi, laubali, dengeli, kuraldıĢı, bozuk, kuĢku verici, ikiyüzlü vs.) ve bunlar tek taraflı ya da karĢılıklıolabilir.- ĠliĢkiler düzen ateĢleyici sebebe, kiĢilere, sonraki durumlara, çatıĢmaĢiddetine, geliĢmeler vb. bağlı olarak dalgalanabilir, gevĢeyebilir.22
4. DurumOlaylar dizisindeki ya da iliĢkiler düzenindeki bir aĢamayı belirtir.- Pasif Durum: Kararlılık halidir. Bozlulnca yeni bir durum ortaya çıkar.- Aktif Durum: GeliĢimi baĢlatan, çatıĢmalara ve değiĢimlere yol açandurumdur. Her yeni aktif durum taraflar arasındaki iliĢkileri, iliĢkiler düzeninietkiler (sarsar, düzeltir, pekiĢtirir, yıkar vb.), yeni bir bilgi öğretir, bir yönündaha açığa çıkmasına sebep olur vs.- Ortaya çıkan yeni Ģeyler de yen bir durum yaratır.- Düğüm: Bir aktif durum çeĢididir.23